\id EPH HARUAI NT Ephesians translated by John Davies, 13-October-2009 \h Epesas \toc1 Pol Epesas nöbö mö ñɨgö köp kai kɨtöŋa \toc2 Epesas \mt1 Pol Epesas nöbö mö ñɨgö köp kai kɨtöŋa \c 1 \p \v 1 \x - \xo 1:1 \xt Apos 18:19-21; 19:1\x*Nɨ Pol. God nɨ yad nɨgmɨn, Krais Jisas mönö wä pön dub nöbö i mɨdön, ñɨgö God nöbö mö nuŋwa taun dib Epesas mɨdöi bla, köp kɨ kai kɨtmɨdla. \p \v 2 God Acö an aipam, Nöbö Dib Jisas Krais aipam, ñɨgö uliöxön pɨ ri abɨŋ, ñɨŋ mɨd ri aböña. \s1 Krais pɨsaŋ mɨdöl aku, nuŋ inöm ana ap wä nölmɨda \p \v 3 \x - \xo 1:3 \xt Epes 2:6\x*Nöbö Dib ana Jisas Krais Nuö nuŋwa God nugwo ri ablaŋe cɨnɨm. Nuŋ Ha nuŋwa nugwo agal abmɨn hön anɨŋ pɨmɨn mɨ, nugwo cɨrɨpmɨn, adöx yöd röul adö kau sö ap wä wä mɨd akuyöbö magalɨg inöma anɨŋ nöla. \v 4 \x - \xo 1:4 \xt Jon 15:16\x*Mögörɨb maduar ör ib hör i rɨ nɨgölöŋ wop aku God yadöŋa, “Krais nöbö mö nuŋwa mɨjöñ akuyöbö, ñɨŋ nöbö mö lei gudogudö, nöbö mö hölul mɨdöl nɨ bla mɨjöñɨŋö,” röŋa. \p Makwam, maduar ör ib hör i God nöbö mö madmag nɨgön, \v 5 \x - \xo 1:5 \xt Jon 1:12\x*rɨb nuŋ akwör yöx nugwön yadöŋa, “Ha na Jisas Krais ñɨgö pön nöbö mö akuyöbö, halöu ha na keir röxg mɨdɨŋ, nɨ keir ñɨgö pön rɨg winö,” röŋa. \v 6 Aliö rön, Ha madmag yöbö nuŋ aku amɨn agal abmɨn hön, anɨŋ pɨ Nuö imag rola nɨgöŋ aku mɨ, an wä rɨmɨn nugugɨrön ib nuŋwa yadɨŋ adöx sö duaŋ. \p \v 7 \x - \xo 1:7 \xt Epes 2:7; Kol 1:14\x*Jisas Krais hañ nuŋwa pɨnmɨn wöröxön anɨŋ wobön höbkal pɨmɨn, God, Nöbö wä ödöriö aku, anɨŋ mɨ göj uliöxön, ap kib mag gwogwo röl bla nugwön röböxa. Makwam, an nugumɨn God nuŋ nöbö mö bla mɨ göj uliöxa. \v 8 God nuŋ rɨbyöx nugw ri abön ap akuyöbö magalɨg nugw aku, anɨŋ ap wä wä piaku amnɨmab nöla. \v 9 \x - \xo 1:9 \xt Rom 16:25\x*Makwam God nuŋ Krais pɨsaŋ agapɨm rɨba röŋ aku, ap umadiö mɨdmɨd aku anɨŋ wöxnö yadɨm nugwöla. \v 10 \x - \xo 1:10 \xt Kol 1:16,20\x*God wop mai yad nɨgöŋ wop aku, ap adöx yöd röul adö kau sö aipam, ap mögörɨb il kɨ aipam, Krais paŋyöbö akwör nuŋ magalɨg nugwidɨx mɨjöna. \p \v 11 \x - \xo 1:11 \xt Rom 8:28-29\x*God nuŋ keir rɨbyöx nugwön yad nɨgöŋ aku, magalɨg rɨba rɨmɨda. God nuŋ keir rɨbyöx nugwön yad nɨgöŋa, an Krais cɨrɨpöl nöbö mö bla, nöbö mö nuŋwa keir wöxnö nɨgnɨŋa. God nuŋ maduar ör ib hör i aliö rɨbyöx nugwöŋa. \v 12 Nuŋ alöŋ mag aku, an nöbö mö Krais nugwo höd nugw pɨmɨŋ bla, God ib nuŋwa yadɨŋ bɨl sö duaŋ, me rön, röŋa. \v 13 Makwam ñɨŋ kwo algör ör, Krais mönö wä, nöbö mö kömö pɨb mönö mɨ aku nugw pɨmɨn, God ñɨgö pön, Inöm Leia yuö ñɨŋ kwo nɨgön, Krais nöbö mö nuŋwa ödöriö yad nɨga. \v 14 \x - \xo 1:14 \xt 2Kor 1:22\x*God Inöma yuö an kwo mɨd aku mɨ, an nugwöla, God ap wä wä nöbö mö na mai nöinö, röŋ, ap bla, an mai pön mɨd ri abnɨŋa. Makwam, God ib nuŋwa yadɨŋ bɨl sö duaŋ. \s1 Pol nuŋ God höjöpalöŋa \p \v 15 Makwam, nɨ höd nugumön, ñɨŋ Nöbö Dib Jisas nugw pön, nöbö mö nuŋ bla ñɨgö madmag nɨgmɨdöi aku, \v 16 nɨ ñɨgö uplöböi; öim öim ñɨgö, me rön, God nugwo ri ablaŋe rön, höjöpal gɨr mɨdla. \v 17 \x - \xo 1:17 \xt Kol 1:9\x*Nöbö Dib ana Jisas Krais God nuŋ aku, Acö Nöbö wä keiryöbö aku, nugwo öim yad nugwön yadmɨdla, nuŋ Inöma ñɨgö nöiöna nugwön Inöma nuŋ ñɨgö rɨb wä nölön, God nuŋ nöbö pödiöm mɨd aku ñɨgö yabuaŋ, ñɨŋ God nugwo nugw ri aböña. \v 18 God höjöpalön yadmɨdla, nuŋ madmag ñɨŋa yuö kwo mil nuŋwa mäp ixaŋ, Krais nöbö mö nuŋwa ap wä keiryöbö nölɨba rɨmɨd aku nugwöña. Ap wä aku nöinö, rön, God ñɨgö yad wö röŋa mɨ. \v 19 \x - \xo 1:19 \xt Kol 1:11\x*God höjöpalön yadmɨdla, nuŋ madmag ñɨŋa yuö kwo mil nuŋwa mäp ixaŋ, nuŋ Nöbö ölɨsö keiryöbö ödöriö rɨmɨn, an nöbö mö Krais mönö wä nugw pɨmɨdöl bla ölɨsö aku pɨb maga rɨ aku nugwöña. Ölɨsö aku God iŋsö nuŋ akwör mɨda. \v 20 \x - \xo 1:20 \xt Sam 110:1; 2Kor 13:4; Kol 2:12\x*Krais aŋadö wöröxɨm, God ölɨsö nuŋ mag akwör Krais pabɨl nölön, adöx yöd röul adö kau sö pön wölu imag mɨrɨx nuŋwa adö nɨgöŋa. \v 21 \x - \xo 1:21 \xt Kol 1:16; 2:10\x*Krais nuŋ du God pɨsaŋ römɨd gɨ mɨd aku, inöma adöx yöd röul adö kau sö höd nugwidɨx mɨdmɨdöi bla aipam, inöma adöx yöd röul adö kau sö mai nugwidɨx mɨjöñ bla aipam, ib ñɨŋa magalɨg il yöra bö mɨdmɨn, Krais ib nuŋwa mɨ bɨl sö mɨdɨm nugugɨrön, magalɨg mo nuŋwa mɨda. \v 22 \x - \xo 1:22 \xt Sam 8:6\x*God nuŋ nöbö mö ap bla magalɨg pɨ Krais moa nɨgöŋa. Makwam an Krais nöbö mö nuŋ bla magalɨg, God nuŋ Krais nugwo yöcmaca yad nɨgöŋa. \v 23 \x - \xo 1:23 \xt Rom 12:5; Epes 4:10,15; Kol 1:18\x*An Krais nöbö mö nuŋ bla Krais mɨxɨñ nuŋwa mɨdöla. Krais yöcmaca aipam mɨxɨña aipam mɨd maku pal. \c 2 \s1 Krais nuŋwör rɨmɨn, an kömö mɨdöla \p \v 1 \x - \xo 2:1-5 \xt Kol 1:21; 2:13\x*Ñɨŋ ap kib mag gwogwo rɨmɨdim aku, ñɨŋ nöbö mö aŋadö wöröx nöbäpö röxg mɨdmɨdöia. \v 2 \x - \xo 2:2 \xt Kol 3:7; Tait 3:3\x*Nöbö mö mögörɨb il kɨ ap kib mag gwogwo rɨmɨdöi mag akuyöbö, ñɨŋ keir höd algör ör rɨmɨdöia. Höd wop aku, inöm adöx sö mɨdöi bla nöbö dib ñɨŋa rɨg rɨ mag akuyöbö, ñɨŋ kwo algör ör rɨmɨdöia. Inöm aku nuŋ nöbö mö God Mönö yöxmɨdölöi bla yuö ñɨŋ kwo mɨda. \v 3 \x - \xo 2:3 \xt Kol 3:6\x*Makwam höd an magalɨg paŋ mag akwör rɨmɨdmɨŋa. Rɨb ana keir yöx nugumɨdmɨŋ mag akwör rɨ gɨrön, rɨb hör bli yöx nugub maga nɨgölmɨn, ap kib mag gwogwo akwör rɨmɨdmɨŋa. Makwam, nöbö mö bla rɨ gwogwam rɨm, God ñɨgö paiŋö ölɨŋ höb diba nölɨba rɨmɨd mag aku, an algör ör rɨmɨdmɨŋa. \p \v 4-5 \x - \xo 2:4-5 \xt Rom 6:11-13\x*Makwam, an nöbö mö aŋadö wöröx nöbäpö röxg mɨdmɨn, God pɨsaŋ mɨdɨb maga nɨgölmɨn, God nöbö mö öim öim lɨb pɨlɨm nugw Nöbö aku, anɨŋ madmag ödöriö nɨgön, Krais pɨsaŋ kömö pa. God nuŋ ñɨgö lɨb pɨlɨm nugw aku mɨ, ñɨgö kömö pa. \v 6 \x - \xo 2:6 \xt Kol 2:12\x*God anɨŋ Krais pɨsaŋ pabɨl nölön, adöx yöd röul adö kau sö pön wölu Krais Jisas pɨsaŋ römɨd nölöŋa. \p \v 7 Makwam God alöŋ mag aku, nöbö mö mai yöx pön höñ bla, ñɨŋ God nuŋ anɨŋ ñöx nɨgön Krais Jisas nugwo agal abön, anɨŋ rɨ ri aböŋ aku nugwön, God nuŋ nöbö wä keiryöbö ödöriö, nöbö mö mɨ göj uliöx aku nugwɨŋ, me rön, aliö alöŋa. \v 8 God ñɨgö uliöxön kömö pa. Krais mönö wä aku nugw pim aku mɨ, nuŋ aliö alöŋa. Makwam ñɨŋ Krais nugw pɨmɨn ñɨgö pa aku, ölɨsö ana keir rɨmɨn anɨŋ pö, rön, yadmɨjeñ. God nuŋwör ñɨgö ap wä aku hör nöla. \v 9 \x - \xo 2:9 \xt 1Kor 1:29-31; 2Tim 1:9\x*Ñɨŋ Krais nugw pɨm ñɨgö pa aku, ñɨŋ ap wä i rölim. Makwam, ib ñɨŋa keir yadɨŋ bɨl sö dubä maga nɨgöl. \v 10 \x - \xo 2:10 \xt Tait 2:14\x*Makwam God anɨŋ pön Krais Jisas nöbö mö nuŋwa rɨ nɨgöŋ aku, God maduar ör rɨbyöx nugwön, an kömö paŋ, an piöŋö nöbö mö bla ñɨgö pɨ ösös rɨ ri abɨŋ, me rön, anɨŋ aliö alöŋa. \s1 Krais nuŋ Juda nöbö mö bla pön, Juda nöbö mö yöi bla pɨsaŋ pɨ nɨgliu nölöŋa \p \v 11 Ñɨŋ nugwöia, nuö nuöm ñɨŋ bla Juda nöbö mö yöia nugwön ñɨgö yöx pön hömä aku, ñɨŋ kwo algör ör Juda nöbö mö yöi. Juda nöbö mö bla ib ñɨŋa keir yadön, ‘uña ödörö’ rɨmɨdöia. Nöbö piaku ñɨŋ mɨxɨñ akwör aliö alöia. Makwam ñɨgö Juda nöbö mö yöi bla iba yadön, ‘uña ödörölö’ rɨmɨdöia. \v 12 \x - \xo 2:12 \xt Rom 9:4; Kol 1:21\x*Makwam uplöbmɨjeñ. Ñɨŋ höd Krais ada bli mɨdölim; ñɨŋ Isrel il aku rɨŋadö mɨdmä; God mönö ölɨsö ma yad nɨgöŋ aku nugwölim; ñɨŋ mögörɨb il kɨ mɨdmä, jɨ God nugumɨdölim. \v 13 \x - \xo 2:13 \xt Kol 1:20\x*Höd God mɨdɨm ñɨŋ pad mɨdmä, jɨ weik Krais hañ nuŋwa pɨnöŋ aku mɨ, Krais Jisas pɨsaŋ God mɨd il yöra höia. \v 14 \x - \xo 2:14 \xt 1Kor 12:13\x*Makwam, Krais Jisas nuŋ wöröxöŋ aku döŋö, an Juda nöbö mö bla, Juda nöbö mö yöi bla rɨb gwogwo yöxön nuö nuö rɨmɨdöl kul mibɨl yöbö aku, Krais nuŋ mɨ hajal abön, il mös pɨ nɨgliu nöl nɨgmɨn, an il paŋyöbö iör mɨdöla. \v 15 \x - \xo 2:15 \xt Kol 2:14\x*Krais Jisas mɨxɨñ nɨgön wöröxöŋ aku döŋö, Juda lo mönö adadö bla magalɨg aŋadö pöröŋa. Krais Jisas wöröxöŋ aku, mai Juda nöbö mö bla il aku keir, Juda nöbö mö yöi bla il aku keir mɨdön nuö nuö reñ; nöbö mö piaku magalɨg il paŋyöbö iör mɨdön tar mɨjöñɨŋö, rön, wöröxöŋa. \v 16 \x - \xo 2:16 \xt Sek 9:10; Kol 1:20,22\x*Krais Jisas mɨxɨñ nuŋwa bɨ katlö watlö um sö wöröxöŋ aku, il mös hogwa pön God pɨsaŋ nɨgliu nölöŋa; nuö nuö rɨb mag aku aipam pɨl pal nɨgöŋa. \v 17 \x - \xo 2:17 \xt Ais 57:19\x*Höd mɨ hörɨrör mɨdmɨdöl aku, jɨ God pɨsaŋ nɨgiö paŋör mɨdɨb mönö wä mag aku Krais Jisas nuŋ rag duön, ñɨgö nöbö mö pad piaku mɨdmɨdöi bla yad nölön, an Juda nöbö mö womiöx mɨdmɨdöl bla yad nölön, röŋa. \v 18 Krais Jisas ubalɨja anɨŋ adö paŋyöbö rödöŋ aku, God Inöma nuŋ paŋyöbö mɨd akwör rɨmɨn, il an hogwa mösör Acö mɨd yöra dub maga ra. \s1 An Krais Jisas adö mɨdöl bla, God ram nuŋwa röxg mɨdöla \p \v 19 \x - \xo 2:19 \xt Epes 3:6\x*Makwam, weik nöbö mö mögörɨb hör piakuyöbö röd hön mɨdmɨdöi mag akuyöbö röxg mɨdölöi. Nöbö mö bɨl gɨ yönmɨdöi akuyöbö mɨdölöi. God nöbö mö nuŋwa hödyöbö piaku pɨsaŋ röbön, nöbö mö nuŋwa ödöriö mɨdöia. \v 20 \x - \xo 2:20 \xt 1Kor 3:11\x*Makwam, an God höjöpalɨb rama röxg mɨdöla. Krais Jisas rama alɨg pɨ gɨ mɨdɨb padö dib mibɨl yöbö bö mɨda. Jisas mönö wä pön dub nöbö bla aipam, God mönö yadɨb nöbö bla aipam, ram padö ulmɨdö rɨb rɨb bla pɨlmɨdöi mag akuyöbö alɨg mɨdöia; ram möxnö yöx gɨm rɨg mɨd akuyöbö ñɨŋ alɨg mɨdöia. \v 21 \x - \xo 2:21 \xt 1Kor 3:16\x*Krais Jisas rama alɨg pɨ gɨ mɨdɨb padö dib mibɨl yöbö bö mɨdaŋ, ram aku magalɨg nɨgliu nölaŋ dib röxön, Nöbö Diba höjöpalɨb ram lei nuŋwa nɨgöna. \v 22 \x - \xo 2:22 \xt 1Pit 2:5\x*Makwam, ñɨŋ Epesas nöbö mö Krais adö mɨdöi bla, God nuŋ ñɨgö kwo algör ör pɨ ram aku pɨsaŋ pɨ nɨgliu nöl nɨgaŋ, God Inöma nuŋ hön ram aku mɨjöna. \c 3 \s1 Pol Krais mönö wä aku Juda nöbö mö yöi bla yad nölmɨda \p \v 1 \x - \xo 3:1 \xt Pil 1:7,13\x*Nɨ Pol, Krais mabö rɨ nöl gɨrön, ñɨgö Juda nöbö mö yöi bla yad nöl yönmön, nöbö mö bli nɨ nugumɨn ölɨsö wölɨm nag nɨgɨm mɨdla. \v 2 \x - \xo 3:2 \xt Kol 1:25\x*Makwam ñɨŋ mödö nugwöia, God nɨ uliöxön mönö wä nuŋwa nɨ yad nölɨm, nɨ mönö wä aku ñɨgö yad nöl yönmɨdla. \v 3 \x - \xo 3:3 \xt Epes 1:9-10; Kol 1:26\x*God nɨ uliöxön, mönö nuŋwa höd umad gɨ mɨdmɨda bli nɨ yabumɨn nugum aku, mönö bli köp kai kɨtla. \v 4 Ñɨŋ mönö kai kɨtmɨdɨl kɨ nugw ri abön mɨ, God maduar ör ib hör i Krais mai rɨg cön akuyöbö yad nɨgöŋ mönö aku nugwön, nɨ mönö höd umadiö mɨdmɨd aku nugw ri abön rɨmɨdɨl aku nugwöña. \v 5 God Inöma nuŋ anɨŋ Jisas mönö wä pön dub nöbö nuŋwa keir bla aipam, God mönö yadɨb nöbö nuŋwa keir bla aipam, wöxnö yadön rɨba nölɨm, mönö nöbö mö höd nugumɨdölöi aku nugwöla. \v 6 \x - \xo 3:6 \xt Epes 2:13,16-19\x*Mönö umadiö mɨdmɨd aku aliö mɨda: Juda nöbö mö bla aipam, Juda nöbö mö yöi bla aipam, God ap wä nöbö mö nöinö röŋ aku pöña. Ñɨŋ il mös mɨxɨñ paŋyöbö akwör mɨdmɨn, God nuŋ Krais Jisas yad abön, nöbö mö ñɨgö rɨ ri abnö röŋ mönö wä aku mönö ñɨŋ magalɨg. Krais Jisas mönö wä aku maku pal. \p \v 7 \x - \xo 3:7 \xt Kol 1:25\x*God Nöbö ölɨsö ödöriö aku nɨ uliöxön pɨ ri abön, ap wä hör nölön, nɨ Krais mönö wä aku mabö rɨ nölɨb nöbö i yad nɨgɨm mɨdla. \v 8 \x - \xo 3:8 \xt 1Kor 15:9-10\x*God nöbö mö nuŋ bli nöbö mö dib, bli nöbö mö ulmɨdö. Nɨ nöbö ulmɨdö ödöriö aku, jɨ God nɨ uliöxön rɨ ri abmɨn, Juda nöbö mö yöi bla ñɨgö Krais anɨŋ pɨ ösös rɨ ri ab mönö wä aku yad nöila. Mönö aku rɨba pöröl. \v 9 Makwam God nuŋ mögörɨb il kɨ mɨd ap bla, ap adöx yöd röul adö kau sö mɨd ap bla, magalɨg rɨ nɨgöŋ aku, nuŋ keir rɨmɨn mönö aku umad gɨ mɨdöŋa. Makwam wopik God nɨ yad nɨgmɨn, nɨ mönö umad gɨ mɨdmɨd aku ñɨgö nöbö mö akuyöbö magalɨg wöxnö yad nölmɨdla. \v 10 God alöŋ mag aku, wopik Krais cöc nuŋwa nöbö mö mögörɨb il kɨ mɨdöi bla rɨm nugugɨrön, ejol adöx yöd röul adö kau sö nugwidɨx mɨdöi bla, God nuŋ nugw ri ab Nöbö aku nugwɨŋ, me rön, aliö alöŋa. \v 11 God alöŋ aku, nuŋ maduar ör ib hör i aliö rɨbyöx nugwöŋ mag akwör, Nöbö Dib ana Krais Jisas nugwo yad abön, ap aku alöŋa. \v 12 \x - \xo 3:12 \xt Jon 14:6; Rom 5:2\x*Krais Jisas nugw pön cɨrɨpöl aku mɨ, God nugwo ipöxöinɨŋ, rɨbyöx gɨba nuŋ mɨd il yöra dinɨŋa. \v 13 Makwam, ñɨgö yad nöl yönmɨdmön, nɨ rɨ gwogwam rɨmɨn, ömörö pön öliöx mɨdɨl aku, rɨb mɨga yöxmɨjeñ; nɨ ömörö pön öliöx mɨdla, jɨ God ñɨgö ap wä nöiöna. \s1 Krais nuŋ nöbö mö mɨ ödöriö madmag nɨga \p \v 14 Adakwör nɨ Acö nugwo höxmax yuön höjöpalmɨdla. \v 15 Acö nuŋ keir rɨ nɨgmɨn, yam mögörɨb il kɨ mɨdöi bla aipam, yam adöx yöd röul adö kau sö mɨdöi bla aipam, an magalɨg yam nuŋwa mɨdöla. \v 16 Acö God höjöpalmɨdla, nuŋ Nöbö mil wä keiryöbö alɨg, imag nuŋwa ap wä ödöriö mɨd aku mɨ, nuŋ Inöm nuŋwa ñɨgö nölaŋ, höbwab rɨb madmag yuö ñɨŋ kwo gö mɨdaŋ. \v 17 \x - \xo 3:17 \xt Jon 14:23; Kol 1:23; 2:7\x*Acö God höjöpalmɨdla, ñɨŋ Krais nugw pɨŋ, Krais madmag yuörɨb ñɨŋ kwo mɨdaŋ. Nɨ höjöpalmɨdla, ñɨŋ ap agapɨm rɨba rɨmɨdöi aku, God aipam nöbö mö bla aipam madmag nɨgön rɨmɨjöña. \v 18 Nɨ höjöpalmɨdla, ñɨŋ aipam Krais nöbö mö bla aipam magalɨg, Krais nuŋ öim nöbö mö mɨ ödöriö madmag nɨg aku nugw ri aböña. \v 19 Nɨ höjöpalmɨdla, Krais nöbö mö bla mɨ ödöriö madmag nɨg aku nugwöña. Jɨ akwör yöi. Nɨ höjöpalmɨdla, God nuŋ ñɨgö mɨ ödöriö madmag nɨg aku, höbwab rɨb madmag yuörɨb ñɨŋa keir kwo nugwöña. Makwam, God nuŋ keir yuörɨb ñɨŋ kwo aja wölöna. \p \v 20 An God nugwo yad nugwöña, jɨ rɨg yad nugunɨŋ mag akuyöbö akwör ren; an rɨg rɨbyöx nugunɨŋ mag akuyöbö akwör ren. Ölɨsö mag nuŋwa keir aku yuö an kwo ususör rön mɨ ödöriö rɨ ri aböna. \v 21 Makwam, an Krais Jisas nöbö mö nuŋwa cöc nuŋwa mɨdön nugwo cɨrɨpön mɨdöl bla, ib nuŋwa öim öim yadɨŋ bɨl sö duaŋ! Mag aliö akuyöbö aku mag waiö. \c 4 \s1 Krais mɨxɨñ nuŋwa nɨgliu nöl gɨ mɨjöña \p \v 1 \x - \xo 4:1 \xt Kol 1:10\x*Nɨ Nöbö Diba mabö rɨmön nɨ nag nɨgɨm mɨdɨl aku, mönö yadmɨdɨl kɨ nugwöña. God ñɨgö nöbö mö wä na mɨjne, rön, pöŋ aku, ñɨŋ kwo paŋ mag akwör rɨmɨjöña. \v 2 \x - \xo 4:2 \xt Kol 3:12-13\x*Nöbö mö diba mɨdölɨŋö, rön, ölɨsö rödmɨjeñ; nöbö mö höimölɨb wä bla mɨjöña. Ñɨŋ mönö höimöliö mɨda nɨgön nuö nuö madmag nɨgöña. \v 3 \x - \xo 4:3 \xt Kol 3:14-15\x*God Inöma ñɨgö pɨ nɨgiö paŋör nɨgmɨn, nɨgliu nöl gɨ mɨdöi akuyöbö, paŋ mag akwör rön tar mɨjnɨŋö, rön, rɨŋ duaŋ. \v 4 An Krais nöbö mö nuŋwa mɨxɨñ paŋyöbö iör mɨda. Inöm aku paŋyöbö iör mɨda. Ñɨŋ magalɨg ap wä paŋyöbö iör mai pɨnɨŋö, rön, rɨbyöx gɨba alɨg mɨdöia. God nuŋ ap wä aku nöinö, rön, ñɨgö yad wö röŋa. \v 5 Nöbö Dib an aku paŋyöbö iör mɨda. Krais nugw pɨb ödöi aku paŋyöbö iör mɨda. Röbö palɨb ila aku paŋyöbö iör mɨda. \v 6 \x - \xo 4:6 \xt 1Kor 12:6\x*Nöbö mö mɨdöi bla magalɨg, God ñɨŋa paŋyöbö iör, Acö ñɨŋa paŋyöbö iör mɨda. Nuŋ nöbö mö akuyöbö magalɨg Nöbö Diba mɨda. Nuŋ nöbö mö yad nɨgmɨn, ñɨŋ magalɨg mabö nuŋwa rɨmɨdöia. Nuŋ nöbö mö akuyöbö magalɨg yuörɨb ñɨgö kwo mɨda. \v 7 \x - \xo 4:7 \xt Rom 12:3,6\x*Makwam Krais anɨŋ paŋ paŋ hörɨrör ap wä keiryöbö i nuöm nɨg nölmɨn pöla. \p \v 8 \x - \xo 4:8 \xt Sam 68:18\x*Makwam, God Mönö aku kai kɨtön yadmä, \q1 “Nuŋ mögörɨb bɨl sö duöŋ wop aku, \q2 kwolmal nuŋ bla nag nɨgön, \q1 ñɨgö pön pɨxɨp duön, \q2 nöbö mö bla ñɨgö ap wä wä nölö,” rɨmä. \m \v 9 \x - \xo 4:9 \xt Jon 3:13\x*Nuŋ mögörɨb adöx yöd röul adö kau sö duö, rim mönö aku, ila pödpöd rɨg mɨd? Mɨ nuŋ höd mögörɨb yuö bö pɨn duön, mai mögörɨb adöx yöd röul adö kau sö wöluöŋa. \v 10 Makwam an nugwöla, nöbö mögörɨb yuö bö pɨn duöŋ, nöbö akwör adöx sö wöluön, adöx yöd röul adö kau sö yöraku wöl duöŋa. Alöŋ aku, mögörɨb yuö bö aipam, mögörɨb adöx yöd röul adö kau sö aipam, mögörɨb magalɨg dinö, rön, alöŋa. \p \v 11 \x - \xo 4:11 \xt 1Kor 12:28\x*Nöbö akwör nöbö mö nuŋwa ap wä wä nölön, bli yad nɨgmɨn, Jisas mönö wä pön dub mabö aku rɨmɨdöia; bli God mönö yadɨb mabö aku rɨmɨdöia; bli nöbö mö Krais nugwo nugwölöi bla ñɨgö Krais mönö wä aku yad nölmɨdöia; bli nöbö mö Krais nugw pɨmɨdöi bla ñɨgö nugwidɨx mɨdön, yad nöl ri abmɨdöia; bli nöbö mö halöu ha bla ñɨgö Krais mönö wä aku yad nölmɨdöia. \v 12 God nöbö mö nuŋwa mabö nuŋwa rɨŋ, Krais mɨxɨñ nuŋwa dib röxön gö nɨgaŋ, me rön, nöbö mö nuŋ bla ñɨgö ap wä wä piaku nöla. \v 13 \x - \xo 4:13 \xt Kol 1:28\x*Krais mɨxɨña gö nɨgaŋ, an magalɨg mɨxɨñ paŋyöbö i röxg mönö wä nuŋwa nugw pön, God Ha nuŋwa nöbö pödiöm mɨd aku nugw ri abön, an halöu ha ulul röxgɨb yöi, nöbö mö dib Krais nuŋ keir rɨg mɨd akuyöbö röxgnɨŋa. \p \v 14 Almɨjön aku, mai an halöu ha ulul röxgɨba mɨdöinɨŋ. Nöbö God Mönö yadmɨdölɨŋö, rön, mönö adadö piaku piaku pɨ pörön inag inag inakmönö hörmɨdöi bla, anɨŋ hödala pön ban yuö diba pɨ höuöilmel rɨmɨd mag akuyöbö reñ. \v 15 \x - \xo 4:15-16 \xt Kol 1:18; 2:19\x*Makwam, an nöbö mö bla ñɨgö madmag nɨgön mönö ma akwör yadön, ap agap apɨm cɨnɨŋ aku, Yöcmaca agapɨm röx aku rɨbyöx nugwön, paŋ mag akwör cɨnɨŋa. Yöcmaca aku mɨ Krais. \v 16 Krais yöcmaca mɨdɨm, mɨxɨñ rɨb keir bli rɨb hörɨr bli nuö nuö madmag nɨgön, mabö malö malö rɨm, löxlö du mɨxɨñ rɨb malö malö pɨ nɨgliu nölmɨn, mɨxɨña magalɨg dib röxön, gö nɨgöna. \s1 Krais nöbö mö nuŋwa mɨdöl aku mɨ, mag yoŋyöbö rol aku cɨnɨŋa \p \v 17 \x - \xo 4:17 \xt Rom 1:21; 1Pit 1:14\x*Makwam, Nöbö Diba mönö nuŋ aku pön ñɨgö mönö ölɨsö yadön yadmɨdla: nöbö mö God nugw pölöi bla rɨg rɨmɨdöi mag akuyöbö rɨmɨjeñ. Nöbö mö piaku rɨb ñɨŋa mɨdöl. \v 18 Ñɨŋ pɨxmag yuö adö mɨdöia. Ñɨŋ rɨb i mɨ mɨdöl. Rɨb madmag ñɨŋa keir pɨx pɨlɨm mönö nugwölöi. Makwam, God kömö mag nuŋwa yuö ñɨŋ kwo mɨdöl. \v 19 Ñɨŋ ap kib mag gwogwo agap apɨm rɨmɨdöi piaku möigw yöxölöi. Makwam, ñɨŋ ap kib mag gwogwo amnör rɨp duön duön, wopik ap kib mag gwogwo yoŋyöbö bli rɨŋö, rön, uplöb amnör rɨm dumɨda. \p \v 20-21 Makwam ñɨŋ mag gwogwo rɨmɨdöi mag aku, an Krais mönö wä aku ñɨgö yad nölmɨn nugw pɨmä aku, Krais nuŋ ñɨgö mag adaku cɨnö, rön, yadölöŋ. An ñɨgö mönö mɨ ödöriö yad nölmɨŋ mönö piaku paŋ Jisas nugwör yadmɨda. \v 22 \x - \xo 4:22 \xt Rom 8:13; Kol 3:9\x*Ñɨŋ ap kib mag gwogwo höd rɨmɨdöi aku, rɨb madmag ñɨŋa pɨx piöna. Makwam, ap kib mag gwogwo rɨmɨdöi aku aŋadö röböxöña. \v 23 \x - \xo 4:23 \xt Rom 12:2\x*Rɨb wä yoŋyöbö adakwör yöx nugwöña. \p \v 24 \x - \xo 4:24 \xt Jen 1:26; Kol 3:10\x*Makwam God raŋ ñɨŋ nöbö mö yoŋyöbö mɨdɨb maga ra. Makwam, ñɨŋ mag yoŋyöbö adaku pɨ röb nɨgön, God kömö wä mɨd aliö akuyöbö, nuŋ lei gudogudö rɨg mɨd aliö akuyöbö, akwör mɨjöña. \p \v 25 \x - \xo 4:25 \xt Sek 8:16; Kol 3:8-9\x*Makwam, an magalɨg Krais mɨxɨñ nuŋwa paŋyöbö akwör mɨdöl aku mɨ, ñɨŋ magalɨg nöbö mö bla mönö inakmönö hörön yadmɨdöi adaku röböxön, mönö ma akwör yajöña. \v 26 \x - \xo 4:26 \xt Sam 4:4; Jems 1:19-20\x*Wop bli nöbö mö ñɨgö rɨ gwogwam rɨŋ ñɨŋ ölɨsö wöiöna. Jɨ ölɨsö wölaŋ, ap kib mag gwogwo rɨmɨjeñ. Aliö ölɨsö wölaŋ nugugu gɨrön mɨdɨŋ, naiö rödɨp pɨn duölaŋ. \v 27 Nöi mɨjön aku, kɨjaki ñɨgö rɨb gwogwo nölaŋ, ap kib mag gwogwo rɨbä maga ra. \p \v 28 Ñɨŋ nöbö mö bli ap kib pɨmɨdöi aku mai ap kib pölɨŋ; ölɨsö ñɨgö keir mabö rön ap maga mɨdaŋ nugugɨrön, bli pɨliöx nöbö mö lɨblɨb mɨdö bla nölɨŋ. \v 29 \x - \xo 4:29 \xt Kol 4:6\x*Ñɨŋ mönö yadɨba rɨmɨdöi aku, mönö gwogwo bli yadmɨjeñ. Mönö wä nöbö mö nugwön, God nugwo cɨrɨp ri abɨb mönö bla akwör yajöña. \v 30 \x - \xo 4:30 \xt Ais 63:10; Epes 1:13-14; 1Tes 5:19\x*God wop maiyöbö aku anɨŋ aŋadö pɨnö, rön nugw nɨgön, Inöm Lei nuŋwa höd yad abmɨn hön yuö ñɨgö kwo mɨd aku mɨ, mag gwogwo rön God Inöm Lei nuŋwa ömörö nölmɨjeñ. \v 31 \x - \xo 4:31 \xt Kol 3:8\x*Höbwaba gwogwo raŋ, nöbö mö bli nugwɨŋ ölɨsö wölaŋ, ölɨsö rödön, mönö nuö nuö yadön, nöbö mö yad höimöuön, rɨ gwogwam rɨmɨdöi mag akuyöbö magalɨg röböxöña. \v 32 \x - \xo 4:32 \xt Mat 6:14; 18:22-35; Kol 3:12-13\x*Makwam paiŋö paiŋö uliöxön, madmag nɨgöña. Ñɨŋ Krais adö mɨdɨm, God ñɨgö ap kib mag gwogwo rɨmɨdöi aku nugwön röböx mag akuyöbö, ñɨŋ kwo algör paiŋö paiŋö mag gwogwo ñɨŋa röböxöña. \c 5 \s1 Mil rol aku yönɨŋa \p \v 1 \x - \xo 5:1 \xt Mat 5:48\x*Ñɨŋ God halöu ha madmag yöbö wä nuŋwa mɨdöi aku, God nuŋ rɨg rɨ mag akwör cöña. \v 2 \x - \xo 5:2 \xt Eks 29:18; Hib 10:10\x*Krais anɨŋ nöbö mö madmag nɨgön, God nugwo ap wä rag hö höjöpal nölɨm hölɨŋ wä hö mag aliö akuyöbö, anɨŋ ñöx nɨgön bɨ katlö watlö um sö wöröxöŋa. Krais alöŋ mag aku nugwön, ñɨŋ keir paŋ mag akwör rön, nöbö mö akuyöbö ñɨgö madmag nɨg gɨr mɨjöña. \p \v 3 Makwam ñɨŋ God nöbö mö nuŋ keira ödöriö mɨdöi aku, mö kib nöbö kib rön, piaku piaku yönön amnör rön, ap wä ñɨŋ bla nɨ pɨnö, rön, rɨmɨdöi mag adaku magalɨg aŋadö röböxöña. \v 4 Ñɨlöŋ nɨgön, mönö gwogwo yadön rɨmɨjeñ. Mönö aliö akuyöbö mɨ yadmɨjeñ. Ñɨŋ God nugwo ri ablaŋe cöña. \p \v 5 \x - \xo 5:5 \xt 1Kor 6:9-10; Kol 3:5\x*Nugw ri aböña: nöbö kib mö kib rɨmɨdöi nöbö mö bla aipam, piaku piaku yönön amnör rɨmɨdöi nöbö mö bla aipam, ap wä ñɨŋ bla nɨ pɨnö, rön, rɨmɨdöi nöbö mö bla aipam, ñɨŋ God Krais nuarö hogwa mögörɨb adöx yöd röul adö kau sö nugwidɨx mɨdöi yöraku mɨ dueñ. Ñɨŋ ap kib mag gwogwo piaku rɨbyöx nugumɨdöi aku, ap piaku god ñɨŋa nɨga. \p \v 6 \x - \xo 5:6 \xt Rom 1:18; Kol 2:4,8\x*Mag gwogwo yadɨl pik, nöbö mö bli ñɨgö inakmönö hörön yajöña, “Ap piaku ap kib mag gwogwo yöi, wöhö,” cöña. Ñɨgö inakmönö hörɨŋ nugwön rɨbä nɨg aku, nugw ri abön mönö ñɨŋa yöxmɨjeñ. Ap kib mag gwogwo yadɨl pik rɨŋ, God ölɨsö rödön ñɨgö mɨ rɨ gwogwam cöna. \v 7 Mönö ñɨŋa nugwön ñɨŋ pɨsaŋ yönmɨjeñ. \p \v 8 \x - \xo 5:8 \xt Jon 12:36; Epes 2:13; Kol 1:13; 1Pit 2:9\x*Höd ñɨŋ pɨxmag yuö piaku mɨdmɨdöi aku, jɨ weik ñɨŋ Nöbö Diba nöbö mö nuŋwa wöxnö nɨgön mil rol nuŋwa mɨdöia. Weik mil rol nuŋwa mɨdöi aku, nöbö mö mila yönmɨdöi akuyöbö yöñöña. Mil halöu ha röxg mɨjöña. \v 9 Mil mag aku ap mag wä wä mɨga akwör yaxöna: mag wä rɨ ri abɨb maga hörɨrör mɨga ödöriö yaxöna; ap agap apɨm God nugwaŋ wä cön ap piaku magalɨg yaxöna; ap agap apɨm mör mɨda öim öim yaxöna. \v 10 God nugwo wä cön adakwör nugw ri abön rɨŋ duaŋ. \p \v 11 Pɨxmag yuö yönön ap kib mag gwogwo rɨmɨdöi mag aku ñɨŋ pɨsaŋ rɨmɨjeñ. Ap kib mag gwogwo rɨmɨdöi aku mil pöraŋ yadɨŋ nugwɨŋ. \v 12 Ñɨŋ ap kib mag gwogwo umadiö rɨmɨdöi aku, an ap piaku mönö akwör yajnɨŋ aku, möigw höna. \v 13 \x - \xo 5:13 \xt Jon 3:20-21\x*Ruö löumɨn magalɨg wöxnö nugwöla. Makwam mag aliö akuyöbö, God mil nuŋwa höm, ap agapɨm umadiö rɨmɨdöi aku wöxnö nugwöña. \v 14 \x - \xo 5:14 \xt Ais 26:19; Rom 13:11\x*Mila höm, magalɨg nugwöla. Mag aliö akwör, nöbö mö bli yadöia, \q1 “Nagö wöröx gɨ mɨdlö aku, weik öbɨlan, \q2 Krais mil nuŋ akwör nagö mil ab nöiönɨŋö,” röia. \p \v 15 \x - \xo 5:15-16 \xt Kol 4:5\x*Makwam, nöbö mö bli mönö nugwölön amnör rɨmɨdöi mag akuyöbö almɨjeñ. Nugw ri abön mag wä akwör cöña. \v 16 Nöbö mö ap kib mag gwogwo akwör rɨmɨdöi wop kɨ, ñɨŋ öim mag akwör nugw ri abön mag wä akwör rɨ ri aböña. \v 17 Makwam, ñɨŋ ñɨlöŋ nɨgön nöbö u röxg rɨmɨjeñ; Nöbö Diba nugwo wä cön adakwör nugwön cöña. \v 18 \x - \xo 5:18 \xt Luk 21:34\x*Röbö waina nɨmɨŋ u pɨlenɨm; ödöi adaku duön pɨn bɨcöña. Makwam, God Inöma hön yuö an kwo aja wölaŋ, me rön, God höjöpalmɨjöñ aku waiö. \v 19 \x - \xo 5:19 \xt Kol 3:16\x*God Mönö rɨb Sam piaku bli nuö nuö yad nöl gɨrön, Krais mönö wä aku wopal bli nuö nuö yad nöl gɨrön, Nöbö Diba ib nuŋwa pɨrag wölub wopal bli nuö nuö yad nöl gɨrön, cöña. Wä raŋ nugugɨrön, madmag yuö ñɨŋ kwo wopal bli Nöbö Diba nugwo yajöña. \v 20 \x - \xo 5:20 \xt Kol 3:17\x*Nöbö Dib ana Jisas Krais nöbö mö nuŋwa mɨdöl aku mɨ, ap agap apɨm cön, ñɨŋ öim öim ap piaku magalɨg Acö God nugwo ri ablaŋe rɨ gɨrön mɨjöña. \p \v 21 \x - \xo 5:21 \xt 1Pit 5:5\x*Krais Nöbö Dib ana mɨdö, rɨmɨdöi aku mɨ, haul nöbö mölöu nöbö Krais nöbö mö nuŋwa mɨdöi piaku nuö nuö pɨ ri aböña. Haul nöbö mölöu nöbö i mönö bli yadmɨjön aku, mönö nuŋwa yöxöña. \s1 Mönöbö wab bla \p \v 22 \x - \xo 5:22 \xt Kol 3:18; 1Pit 3:1\x*Ñɨŋ mö bla, Nöbö Diba mönö yöxön mai dumɨdöi mag akuyöbö, nöbönɨŋ nöbö ñɨŋ bla yajöñ mönö aku yöxön mai diöña. \v 23 \x - \xo 5:23 \xt 1Kor 11:3; Epes 1:22\x*Mag aku aliö mɨda: Krais nöbö mö nuŋ bla mɨxɨñ nuŋ keir mɨda; nuŋ keir yöcmaca mɨda. Krais nöbö mö nuŋwa kömö pa. Krais nöbö mö pön yöcmaca mɨd mag aliö akuyöbö, nöbö piaku mö ñɨŋa pön yöcmaca mɨdöia. \v 24 Krais nöbö mö nuŋ piaku ñɨgö yadɨm mönö nuŋwa mai dumɨdöi mag akuyöbö, mö bla, nöbö ñɨŋ bla yajöñ mönö yöxön magalɨg mai diöña. \p \v 25 \x - \xo 5:25 \xt Kol 3:19; 1Pit 3:7\x*Makwam ñɨŋ nöbö bla, Krais nuŋ nöbö mö nuŋ bla madmag nɨgön wöröxöŋ aku nugwön, mö ñɨŋ bla algör ör mɨ ödöriö madmag nɨgöña. \v 26-27 \x - \xo 5:26-27 \xt 2Kor 11:2; Kol 1:22; Tait 3:5\x*Krais nöbö mö nuŋ bla madmag nɨgön wöröxöŋ aku, nuŋ cöc nuŋwa mönö nuŋwa yadön, röbö äbäd nöl ri abaŋ, cöca mila alɨg mɨdaŋ, pɨx ulmɨdö mɨŋi mɨden wöhö, ap gwogwo ul mɨŋi mɨden wöhö, mönö ul mɨŋi mɨden mɨ wöhö, cöca lei akwör mɨdaŋ, nuŋ pön nugwo keir nöiöna. \v 28 Mag aliö akuyöbö, ñɨŋ nöbö bla mö ñɨŋ bla madmag nɨgöña. Mɨxɨñ ñɨŋa keir rɨ ri abmɨdöi mag akuyöbö, mö ñɨŋ bla algör ör cöña. Mö nuŋwa madmag nɨgmɨd nöbö aku, nuŋ nuŋ keir madmag nɨga. \v 29 Mɨxɨñ ana keir rɨb gwogwo yöx nugwölöl; an keir nugumɨn wä rɨmɨd mag akuyöbö, ap mag nöl gɨrön nugwidɨx mɨd ri aböla. Mag aliö akuyöbö akwör, Krais nöbö mö nuŋwa nugwidɨx mɨda. \v 30 Aku agapɨm: an Krais mɨxɨñ iŋpɨlö yampɨlö nuŋ bla akwör mɨdöla. \p \v 31 \x - \xo 5:31 \xt Jen 2:24; Mat 19:5\x*Makwam God Mönö aku kai kɨtön yadmä, “Nöbö i mö pɨba cön aku, nuö nuöm hogwa röböxön, mö pön mö pɨsaŋ nɨgiö nɨgön mɨdɨm, mɨxɨñ paŋyöbö iör nɨgmɨn mɨdöiŋö,” rɨmä. \v 32 \x - \xo 5:32 \xt Rep 19:7\x*Mönö aku ila mɨda jɨ ñɨŋ höd nugumɨdölöi. Nɨ rɨbyöx nugul mönö aku Krais aipam nöbö mö nuŋ bla aipam yadmɨda. \v 33 Makwam ñɨŋ nöbö bla magalɨg, mɨxɨñ ñɨŋa keir madmag rɨg nɨgmɨdöi mag akwör, mö ñɨŋ bla algör ör madmag nɨgɨŋ. Makwam ñɨŋ mö bla magalɨg, nöbönɨŋ nöbö ñɨŋ bla yajöñ mönö aku yöxön mai diöña. \c 6 \s1 Halöu ha bla; nuö nuöm bla \p \v 1 \x - \xo 6:1 \xt Kol 3:20\x*Ñɨŋ halöu ha bla, Nöbö Diba mai dumɨdöi aku, nuö nuöm yajöñ mönö aku yöxön mai diöña. Mɨ mag wä ada maku. \v 2 \x - \xo 6:2-3 \xt Diut 5:16\x*God mönö akuyöbö ragpɨd sö yadöŋ aku yadön yadöŋa, “Nuö nuöm ñɨŋ bla pɨ ri abön, rɨg yajöñ mag akwör cɨnö,” röŋa. Makwam God mönö akwör yadön mönö i kwo yadön yadöŋa, ñɨŋ aiöñ aku, nɨ ñɨgö ap wä i nöinö, röŋa. \v 3 God yadöŋa, “Aliö almɨjöñ aku, rɨmɨg wöröxeñ; mögörɨb rol il kɨ mɨxɨl magi mɨdön, mɨd ri aböñɨŋö,” röŋa. \p \v 4 \x - \xo 6:4 \xt Sam 78:4; Prop 22:6; Kol 3:21\x*Makwam nuö nöbö, halöu ha ñɨŋ bla ölɨsö rödön rɨb gwogwo yöx nugwölɨŋ, me rön, mönö gwogwo yadön yadyöxön, ñɨŋ rɨ gwogwam rɨmɨjeñ. Almɨjöñ aku, halöu ha ñɨŋ bla ölɨsö rödön rɨb gwogwo yöx nugwön, yajöñ mönö aku yöxön mai dueñ. Makwam, halöu ha ñɨŋ bla dib röxɨŋ nugugɨrön, ñɨŋ nuö nöbö God Mönö yad nöl ri abön, mag wä adakwör yad nöl ri ab gɨrön mɨjöña. \s1 Nag mabö rɨmɨdöi nöbö mö bla; nöbö dib ñɨgö nugwidɨx mɨdöi bla \p \v 5 \x - \xo 6:5 \xt Kol 3:22-23; Tait 2:9-10; 1Pit 2:18\x*Makwam ñɨŋ nöbö mö, nöbö dib ñɨgö rɨg wob pön hö nɨgmɨn, ñɨgö nag mabö rɨ nölmɨdöi bla, Krais mönö yadɨm ipöxön pɨ ri abmɨdöi mag akuyöbö, nöbö dib ñɨŋ mögörɨb rol il kɨ bla mönö yadɨŋ, ñɨŋ kwo algör ör ipöxön, yajöñ mönö aku yöxön mai duön pɨ ri aböña. \p \v 6 Nöbö dib bla nugugu mɨdɨŋ nugugɨrön, mabö rɨ ri abɨŋ, ñɨŋ wä raŋ, me rön, rɨb aku yöx nugumɨjeñ; Krais nugwo nag mabö röyɨx mag akuyöbö, God nugwo wä raŋ, me rön, mag akwör öim mabö rɨ ri aböña. \v 7 Nöbö mö mögörɨb il kɨyöbö mabö ñɨŋ adö rɨmɨdölɨŋö, rön, rɨb aku yöx nugumɨjeñ; Nöbö Diba mabö nuŋwa rɨmɨdölɨŋö, rön, wä raŋ nugugɨrön mabö cöña. \v 8 \x - \xo 6:8 \xt 2Kor 5:10; Kol 3:24-25\x*Ñɨŋ nugwöia, nöbö mö nag mabö rɨmɨdöi bla aipam, nöbö mö rɨb ñɨŋa keir yöx nugwön mabö rɨmɨdöi bla aipam, Nöbö Diba nuŋ mabö ñɨŋa nugwön, mabö rɨ ri abmɨjöñ aku ñɨgö kwo algör paiŋö nöiöna. \p \v 9 \x - \xo 6:9 \xt Rom 2:11; Kol 4:1\x*Makwam ñɨŋ nöbö diba mɨdön, nöbö mö mabö ana rɨ nölɨŋ, me rön, rɨg wobön pön hö nɨgöi nöbö mö bla, ñɨgö rɨ ri aböña. Mönö ölɨsö yadɨŋ, ñɨŋ ipöx gɨrön mabö rölɨŋ. Nöbö Diba adöx yöd röul adö kau sö mɨd aku, nuŋ nöbö mö nag mabö rɨmɨdöi piaku aipam, ñɨgö nugwidɨx mɨdöi nöbö mö piaku aipam, Nöbö Dib ñɨŋa paŋyöbö akwör mɨda. Nöbö Diba nuŋ nöbö mö piaku nöbö mö dib, nöbö mö piaku nöbö mö ulul bɨlɨm, me rön, nugwöl; mämäg il nuŋwa alɨbiarö akwör nɨg nugugu mɨdöia nugwön nuŋ adö i mönö adö i duenɨm. \s1 Ömdö wome God nölmɨd aku pɨdɨlu ri ab gɨ mɨjnɨm \p \v 10 Mönö yad rɨba pörɨba rɨmɨdɨl kɨ nugw ri aböña. Nöbö Diba cɨrɨpɨŋ, ölɨsö nuŋwa ñɨgö nölaŋ. \v 11 \x - \xo 6:11 \xt Rom 13:12; 2Kor 10:4\x*Kɨjaki anɨŋ öim rɨ gwogwam rɨba ra aku, ömdö wome ap God anɨŋ nölmɨd bla magalɨg pɨ röbön, ödöi römö aku lɨgɨna nɨgön mɨd ri ab gɨ mɨjöña. \v 12 \x - \xo 6:12 \xt 1Pit 5:8-9\x*Nöbö mö mɨxɨña haña mɨd akuyöbö pɨsaŋ nuö nuö rɨmɨdölöl. Kɨjaki ragwo as ap gwogwo akuyöbö nöbö dib ñɨŋa il hörɨrör adöx yöd röul adö kau sö nugwidɨx mɨdön pɨxmag yuö yönmɨdöi akuyöbö pɨsaŋ nuö nuö rɨmɨdöla. \v 13 Makwam, ömdö wome ap God anɨŋ nölmɨd bla magalɨg pɨ röbön nɨg ri ab gɨ mɨdɨŋ mönö, kɨjaki nöbö mö mɨ rɨ gwogwam cön wop aku haŋ, mɨ ususör rön algör mɨdɨŋ, ap bli ñɨgö rɨb maga nɨgen. \fig Makwam, ömdö wome ap God anɨŋ nölmɨd bla magalɨg pɨ röbön nɨg ri ab gɨ mɨdɨŋ mönö, kɨjaki nöbö mö mɨ rɨ gwogwam cön wop aku haŋ, mɨ ususör rön algör mɨdɨŋ, ap bli ñɨgö rɨb maga nɨgen.|alt="3 Roman soldiers" src="HK00197B.TIF" size="col" ref="6:13" \fig* \v 14 \x - \xo 6:14 \xt Ais 11:5; 59:17; 1Tes 5:8\x*Makwam, God Mönö mɨ mag aku, amanö nag röxg pɨx nɨg ri ab gɨŋ mɨdaŋ. An piöñɨŋö, rön, öim mag ödöriö rɨb mag aku, ap uñ ölɨsö rɨg röbmɨdöi ap akuyöbö i röxg, pɨ pɨbɨl ñɨŋa nɨg gɨŋ mɨdaŋ. \v 15 \x - \xo 6:15 \xt Rom 10:15\x*Yam uñ röbmɨdöi mag akuyöbö, God pɨsaŋ nɨgiö nɨgön mɨdɨb mönö wä aku pɨrag duŋ. Nöbö mö bli ñɨgö mönö mag wä aku yad nölɨba öim rɨ pɨdɨlu ri ab gɨ mɨdön, rɨba paŋ akwör yöx nugwön yam uñ röxg röb gɨŋ mɨdaŋ. \v 16 Hölun mea rɨg ragmɨdöi mag akuyöbö, God anɨŋ nugwidɨx mɨjönɨŋö, rön, nugwo rɨbyöx nugw pɨ gɨr mɨdɨŋ mönö, nuŋ raŋ Nöbö Gwogwo wome nuŋwa rɨn röxg yön gɨ mɨdaŋ piön piaku aŋadö wöröxaŋ. Rɨba paŋ akwör yöxön hölun röxg rag gɨ mɨdɨŋ. \v 17 \x - \xo 6:17 \xt Hib 4:12\x*Usaŋ ölɨsö mea nɨgmɨdöi mag akuyöbö, God ñɨgö uliöxön kömö pɨmɨd mag akuyöbö, pɨ yöcmac sö usaŋ mea röxg nɨg gɨŋ mɨdaŋ. Yu mɨxɨl ölɨsö pɨrag dumɨdöi mag akuyöbö, God Inöma yu mɨxɨl ölɨsö mea ñɨgö nölmɨd aku, yu mɨxɨl ölɨsö mea röxg pɨrag duŋ. God Inöma yu mɨxɨl ölɨsö aku God Mönö mag nuŋwa mɨ. \v 18 \x - \xo 6:18 \xt Luk 18:1; Kol 4:2; 1Tes 5:17\x*Inöma nuŋ rɨba ñɨgö nölaŋ nugugɨrön, God nugwo mönö adö hörɨrör yad nugu gɨrön mɨjöña. Ñɨŋ rɨbyöx gɨba alɨg mɨdön, mɨ ususör rön, Krais nöbö mö mögörɨb adadö mɨdöi bla magalɨg God nugwo öim öim höjöpal gɨrön mɨjöña. \v 19 \x - \xo 6:19 \xt Kol 4:3-4; 2Tes 3:1\x*Nɨ kwo algör God höjöpalɨŋ, nɨ nugwidɨx mɨdön, nuŋ keir mönö mag nuŋwa nɨ nölaŋ nugugɨrön, nɨ ipöxöin, Krais mönö wä höd nugumɨdölöi mönö mag aku nöbö mö bla amɨn yad nöinöm. \v 20 \x - \xo 6:20 \xt 2Kor 5:20; Plm 9\x*Nɨ Krais nöbö nuŋwa mɨdön, mönö wä nuŋwa akwör yad yönmɨdmön, nɨ nag nɨgɨm mɨdɨl kɨ, jɨ ñɨŋ God höjöpalɨŋ, nɨ ipöxöin, Krais mönö wä aku amɨn yad nöinöm. Nɨ aliö ain aku waiö. \s1 Mönö rɨb um bli \p \v 21 \x - \xo 6:21 \xt Apos 20:4; Kol 4:7-8; 2Tim 4:12\x*Makwam nɨ agö magɨm rɨm mɨdɨl kɨ, mabö kai kai rɨmɨdɨl kɨ, nöböhöd wä ana Ticikas, God mabö nuŋwa öim öim rɨ ri ab nöbö aku wön ñɨgö magalɨg yad nöiöna. \v 22 An pödriö mɨdöl aku, Ticikas wön yadaŋ nugwön wahax pön rɨb wä yöx nugu gör mɨjöñɨŋö, rön, nugwo mɨdöi yöraku yad abmɨdla. \p \v 23 Acö God Nöbö Dib Jisas Krais nuarö hogwa ñɨgö nugwidɨx mɨdɨŋ nugugɨrön, God Mönö nugw pɨ gö nɨg gör mɨdön, haul nöbö mölöu nöbö akuyöbö pɨsaŋ tar mɨdön, nuö nuö madmag nɨg gɨrön mɨjöña. \v 24 Nöbö Dib ana Jisas Krais nugwo madmag nɨg gɨr mɨdöi bla, God ñɨgö magalɨg uliöxön pɨ ri abaŋ.