\id 2CO \h 2 KORIN \toc1 2 KORIN Fol imi suuk kon maak aaltam Korin kasel imi dola kobesa uta ko \toc2 2 KORIN \mt1 2 KORIN \mt2 Fol imi suuk kon maak aaltam Korin kasel imi dola kobesa uta ko \ib \ip \it Yesus iyo tam abiil tigiin unata, bii atol ulumi kup 26 koyo tiinuta, Fol iyo suuk kon tem weng koyo dola ko Korin kasel Kristen unang tinum imi kwaapma unsu ko. Fol iyo Provins Masedonia kal bom-balata, Tatias iyo abiip Korin uyo kupkaa tal Fol iyo atam bogobe-nala e, “Korin kasel Kristen unang tinum imi kuguup uyo kanu-bilip o,” age-nalata, bogopmata, Fol iyo tolong do-nalata, suuk kon uyo dola ko Korin kasel Kristen unang tinum imi kwaapma no tamuta, tiki-nilipta, tinum milii iyo, boyo aafen kalaa age kuguup mafak uyo atin ki kup-kaga-bala, minte tinum milii iyo, Fol beyo fen Yesus imi kalaan tinum ba kale, bemi weng uyo tinangkulaalup o age kuguup mafak uyo ke-bilip no ke-bilipta, Fol iyo tinangku-nalata, asok suuk kon tem weng koyo dola ko bogo-nala e, “Nagal aposel ko age Yesus imi kalaan tinum imi ogok ke-bii koyo nalami aget fugunin uta ogok kebaali kale, God yagal ulaa nimdu ogok koyo kopnelata, ogok ke-bii o,” age suuk kon uyo dola ko-nalata, kwaapma no abiip Korin kutam iinsu ko.\it* \c 1 \p \v 1 Nugumal ibo nuubip aga? Niyo Fol nita kale, God ilami aget fugunin uta kup ulaa nimdula Yesus Krais imi kalaan tinum kesi kale, nita suuk kon ko God imi unang tinum abiip Korin kutam albip ipso alugum Provins Akaya albip so ipmi dola kwaapmi no tolon-temu kale, kwek uyo mangkal ninggil nulumi duup Timoti iyo ipmi weng umobe no kela ko. \v 2 Nuyo Aatum God sino minte Kamogim Yesus Krais sino ulim iyo dagaga-bulupta, iyo tebe-nilip ibo telele-bilipta, ipmi bubul tem uyo bilili age-bom-nilipta o agan-bulup ko. \s1 Numi kaal fuyabok kuga-bulup, God iyo tebe numi dong daga-e-bala bilili agan-nuubup umi sang uta ko \sr (2 Kor 4:7, Kol 1:11, 2 Tes 2:16) \p \v 3 Kale numi Kamogim Yesus Krais imi Aalap God beyo numi Aalap no kale, beyo nuyo bet bubul kupka-em-nuuba kale, numi aget fugunin iluum kulup uyo, beta suun kup dong daga-e-boma kale, mangkal ninggil nugol bemi win uyo kufu-e-bom, “Suguul o,” agan-kalon-temip bota felepman-temu ko. \v 4 Kale kanube Sailas so Timoti so ninggil numi aget iluum min kaal fuyap umi kugan-bomup uyo, Aatum God iyo nuyo dong daga-e-balata, bilili agan-kalin aget uyo kugan-bomup kale, Aatum imi bet bubul boyo kobe som, kafalebe no kela utamsup kale, ulutap nugol mungkup tii nugumal aget iluum min kaal fuyap kulip iyo bet bubul uyo kupka-e-bom e minte dong daga-e-bom no kem-numup ko. \v 5 Kale kamano koyo ninggil nuyo Krais imi siin kaal fuyap ku-se ulutap atin kugan tebesup kale ulutap mungkup, God iyo nuyo itamata e, Krais imi diim kal febalip kalaa age-nalata, nuyo bemi Krais imi dong daga-emsa ulutap ke fomtuup dong daga-e-balata, bilili agan kwep taban-bulup ko. \v 6 Kale ninggil numi aget iluum min, kaal fuyap min kugan tebesup bomi magam uyo ki, God imi aget fugunin uyo, aget iluum min, kaal fuyap Fol ninggil imi diim abeluta, niyo dong daga-e-bilita, isiik bilili age titil ku-nilipta, ninggil iyo tii Korin kasel iyo dong daga-e-bilipta, bilip imi aget iluum min, kaal fuyap kugan-bilip uyo uta-bala-nilipta, bilili agelipta, bii nalami abiip imdep meng daalan o age-nalata, God iyo ninggil nuyo dong daga-e-balata, bilili agan tebesup kale, bota ninggil nugol utam-nulupta, ibo dong daga-e-bulupta, bilili age no kem tebesip kale, ninggil numi kanupmin aget iluum min, kaal fuyap min utama-bom titil fagabup kulutap, ipkil mungkup kanube aget iluum min, kaal fuyabok mek ipmi diim aban-nuubu uyo, ipkil mungkup ko fomtuup titil fagan tebesip ko. \v 7 Kale ibo daak abelan-temip kalaa age ninggil nuyo finanbaalup binim kale, nuyo utamupta e, God iyo ibo dong dogobela titil fagaa nan-temip kalaa age-nulup e minte, aget iluum min, kaal fuyap min uyo tal numi diim abe-bulu God tebe dong daga-e-bala bilili agan-nuubup ulutap uyo mungkup mitam ipmi diim uyo abe-buluta, God iyo tebe dong daga-e-bala bilili agan-bom no keman-temip kalaa agan-bulup ko. \p \v 8 Numi nugumal ibaa. Nuyo weng maak bogobelupta, utamin o ageta kale, mep kamaa kagal ninggil nuyo Provins Esia kugol bom-sulupta, mufekmufek mafak ko age kaal fuyap maak mitam numi diim abe-suu boyo mufekmufek kwiin kiim kale, unang tinum imi tebe numi kuguup mafak migik migik uyo kupka-emsip boyo ki, kaal fuyap afaligen uyo kupka-e-bilipta bii, numi titil uyo binimanu e, umtal daa no ke-nulupta, kaanan agin ke kupka-sulup ko. \v 9 Kale mitam numi diim uyo abeluta, numi aget fugunin uyo, “God iyo kanupmin mufekmufek mafak bomi tem kutam-tele bogobe-nala e, ‘Ipmi kaanan-temip uyo mep so tulu o,’ age-nalata, mufekmufek mafak boyo kupkala mitam talan-bo aga o?” agansup kuta, boga ba kale, God imi aget fugunin uyo, kanupmin mufekmufek mafak bota kupkali no Fol ninggil imi diim abelan-temu bota tebe dong dogobeluta, utamipta e, nulumi titil uyo tii ba kalaa age-nilipta, utamipta e, God ita kup titil magam kayaak e minte, ita kup suun nuyo dong daga-e-bala titil faga-bomup no kalaa agelin o age-nalata, mufekmufek mafak boyo kupkalata, mitam numi diim uyo abemsu kale, God imi titil boyo ki, ita kup tinum kaanip imi ifola fen tigi saanin tinum ko. \v 10 Kale ninggil nuyo kanube kaal fuyabok afalik umi tem kutam kal kaanan agin kuta, God iyo tebe ninggil nuyo dong dogobelata, waalan-nulupta, boyo utamupta e, beta kup suun numi dong daga-emin tinum kalaa age-sulup kale minte, son-temu uyo, mufekmufek migik maak mitam numi diim abelan-temu kalaa age-nulupta, utamupta e, God maagup beta kup suun nuyo dong daga-ema kalaa age numi aget uyo kwep yak bemi diim kal feba-sulup ko. \v 11 Kale ibo nuyo dong dogobe beten ke-bilipta o ageta kale, unang tinum kwiin tagang imi beten ke-eman-temip uyo, God iyo yan kebe-nalata, nuyo dong dogobelata, waalanan-temup bota, unang tinum kwiin tagang migik migik iso ipsino kwego dego ke Aatum God iyo bogobe-nilip, “Misam ke dong dogobelap waalan-silip o,” age-nilipta, imi win uyo kufu-eman-temip ko. \s1 Fol imi tebe tuluun weng so kem weng so uta kup Korin kasel imi baga-emsa umi sang uta ko \sr (1 Kor 1:17, 2 Kor 2:17, Fpai 2:16) \p \v 12 Kale ninggil nuyo dulul weng maak tolong dobup uyo, Korin kasel iip maak maak iyo bogo-nilip, “Fol ninggil bilip iyo nuyo bisop baga-em-nak-bilip o,” agelip tinangkubup kuta, ninggil numi tolong do utabup uyo, boyo fen tuluun weng ba kalaa agan-bulup kale, nuyo utamupta, God imi tiin diim uyo nuyo kuguup mafak umaak ibo kupka-em-nuubaalup kale, nuyo kuguup tambal uta kup ibo kupka-em-nuubup kalaa age-nulupta, numi aget uyo bilili agebebu ko. Kale God iyo suun kup numi dong daga-e-bomta titil kupka-e-boma kale, kafin diim komi utamsip tinum imi aget fugunin uyo kupka-nulupta, God imi aget fugunin tol kup tebesu uta ku fugun-bom e minte, alugum unang tinum iyo tuluun weng so kem weng so uta kup baga-e-bom e minte, kuguup tambal uta kup kupka-e-bom-nulup e minte, ipkil mungkup kanupmin kuguup uyo suun kup kupka-e-bom no kem tebesup ko. \v 13-14 Minte kanube ninggil numi suuk kon ipmi dola kobe yakyak kem-nuubup boyo, nuyo, bisop bogo dola kobelupta, ipmi aget uta dukopmuk o ageta ba kale, boyo nuyo suuk kon boyo dola kulupmup no tuluta, ibo boyo tiki-bom-nilipta, tele utamin o ageta dola kulupmup no talan-nuubu ko. Kale weng anung boyo ibo tolong dobip kuta minte, anung uyo ibo tele utabaalip kale, numi aget fugunin uyo ki, ibo weng boyo alugum tele utamipta, fen tuluun weng kalaa age-nilipta o ageta kale, Kamogim Yesus imi asok tolon-tema uyo, ipmi kafalemin tinum nuyo ipmi deng uyo tebe-bulup e minte, numi kafalemsup unang tinum ipkil numi deng uyo mungkup tebe-bilip no keman-temup ko. \s1 Fol imi bogo-nala, “Kamano kota no tolon-temaali kale, siita, aaltam kota no tolon-temi o,” agesa umi sang uta ko \sr (Rom 8:16-17, Ef 1:13-14, 1 Jon 2:27) \p \v 15 Kale siin uyo niyo utamita e, nimi no tolon-temi uyo, atin ibo nimi deng uyo tebe-bom, “Suguul ke talap o,” age ilep am uyo kopnelan-temip kalaa age-nilita, no ibo itama-bom e minte, dong daga-e-bom no ke-bii ilep alop umaak fagalan o age nimi aget uyo fuguno telela ko-sii kale, \v 16 kamaki uyo niyo bogo-nili kano, “Provins Masedonia ilep unon-temi uyo, kamaki uyo no God imi unang tinum Korin kasel ipsiik itam-nilita, imkaa tam tam Provins Masedonia unon-temi kale, no o-nili asok Masedonia umi kupkaa tolon-temi uyo, asok tal ibo itam no ke-nilita, imkaa tolon-temi kale, ipta unan-kalin aa-e min intap intap umaak dong dogopne-nilipta, nimdep no bot tem daalipta, tam tam Provins Yuudiya unon-temi o,” age-sii kuta, \v 17 aaltam kota weng mafak maak tulu tolong do aget fuguno-nili e, “Nimi weng kwep no Korin kasel baga-eman-temi uyo, tinangkulan-temaalip umaak tap kalaa age-nilita, kamano koyo niyo Korin unon-temaali o,” age-nilita, niyo no talbaali ko. Kale kamano koyo weng kwep tal bogopne-nilip, “Korin kasel iip maak maak iyo bogo-nilip, ‘Fol beyo bisop bogo fen bogo kemin tinum o,’ nage-nilip e minte, ‘Beyo kafin diim tinum God imi ilak dolin binim tinum ilitap ke-nalata, ilami mufekmufek umi aget uta kup fugun-bom-nalata, weng uyo bisop bon tem weng uta kup bogo-nala e, “No tolon-temi o,” agan-bom-nala e minte, asok ilami aget uta fuguno, “No tolon-temaali o,” agan-bom no ke-be o,’ agan-bilip o,” agelip tinangkubi kuta, bilip imi weng boyo tol kup ba ko. \p \v 18 Kale God beyo fen weng tuluun bagamin umi magam kayaak kale, beyo bisop bagamin binim kale, nagal mungkup, bisop bon tem weng uta kup bogo-nili e, “Bo kanubelan-temi o,” agan-bom-nilita minte, nalami aget fugunin uta kup, “Waago o,” age baga-bom no kem-nuubaali kale, \v 19 Sailas so Timoti sino nisino ninggil nuyo siin uyo God imi Man Yesus Krais imi sang uyo baga-e-bii-sulup kale, imi kuguup uyo fen Aalap God imi kuguup ulutap mungkup fen tuluun weng bagamin kale, imi bon tem weng umaak bogo-nala, “O, kanubelan-temi o,” agan-bom ilami aget fugunin umaak, “Waago o,” agan-bom no kem-nuubaala kale, “Kanubelan-temi o,” age weng kwep daala uyo ki kupkalan-temaala kale, suun kanum-nuuba ko. \v 20 Siin sugamiyok uyo God imi weng kwep daasa uyo bogo-nala, “Kuguup tambal uyo nita kanubelan-temi o,” agela nuubuta, Yesus imi ti-se uyo, God imi bogobe-nala, “Kanubelal o,” age-se uyo, Yesus iyo alugum kanubelata, God imi weng kwep daasa uyo abu-suu kale, kanube Yesus imi kuguup ko kanu-bii-se bota, nuyo utamupta e, God iyo suun imi weng uyo bogo kwep daa, “Kanubelan-temi o,” agesa uyo suun kup kanu-bom nuyo dong daga-e-boma kalaa ageta bogo-nulup e, “Aafen o,” agan-bom-nulupta, God imi win kufu-em-nuubup ko. \v 21 Kale God ita kup ipso nuso mangkal ninggil nuyo ulaa imdula nuyo Krais imi suun nin unang tinum kebe-sulup kale, God iyo dong dogobela mangkal ninggil nuyo titil fagaa molup e, \v 22 God iyo alugum nuyo kafalebela tele utamupta e, nuyo ilami unang tinum aligaap kalaa age-sulup kale minte, God ilami Sinik Tambal iyo dobela numi aget tem kal alba kalaa age-nulupta, boyo atin utamupta e, God imi, “Mufekmufek migik maak atin kup kopman-temi o,” age-se boyo atin nuyo kobelan-tema kalaa agan-bulup ko. \s1 Fol imi bogo-nala, “Niyo no Korin kasel ibo fitom kobelan-temaali o,” agesa uta ko \p \v 23 Kale God ita kup nimi aget fugunin uyo tele utam som-nala e minte, iyo nimi, “No tolon-temaali o,” age-nili no itabaali bomi magam uyo tuluun utam no keba kale, nimi no talbaali uyo, no yege-bili ibo fitom ku-nimip o age-nilita, am ko daanbu uyo, niyo no Korin uyo no tilin-tem ke-nilita, kupkali siit ilugobu ko. \v 24 Kale ninggil nuyo ipmi tiin mo-bom bogobe-nulup, “Kanupmin aget bo fugun-bom utamipta e, aafen kalaa agan-bom no kemin o,” agan-bom baga-emin tinum ba e minte, “Yak bo kanubelin o, kanubelin o,” agan-kalin tinum ba no kale, nuyo utamupta e, ibo God imi weng uyo titil fagaa fomtuup waafu-bom albip kalaa age-nulupta, ipso mangkal ninggil kwego dego ke-nulupta, God imi ogok boyo waafu-bulupta, ibo deng tebe-bom bom-bilipta o agan-bulup ko. \c 2 \p \v 1 Kale niyo no ipmi kuguup mafak kanu-bilip umi kalan uyo yege-bili aget iluum ku-nimip o ageta, niyo, asok no tolon-temaali o agelita, albu kale, \v 2 ipmi deng uta kup tebeman o agan-bii kuta, kanube nimi no tolon-temi bole, ibo aget iluum tebepmu e minte, nagal mungkup aget iluum tebepne no kelan-temu kale, ipmi finang uyo no tolon-temaali o agelita, albu ko. \v 3 Kale siin uyo niyo suuk kon maak uyo dola kobe titil weng uyo tol kup bogobeli utabip ko. Kale niyo ipmi finang uyo no tilin-tem bom-silita, ipmi aget uyo fupkela ko-nilip e minte, kuguup mafak uyo kupkaa no ke-nilipta, kuguup tambal uta kup ke-bilipta, nimi no tolon-temi uyo, niyo ipmi kuguup mafak uyo maak utam-nili aget iluum tebepne-numu kale minte, niyo no ipmi kuguup tambal bota utam-nilita, niyo deng tebeman o agan-bii ko. Kale niyo no utamita e, ibo nimi aget mafak kupkanemin uyo ilumano kupkabip kalaa age-nilita, bota niyo deng tebeman-temi kale minte, atin nimi utabi uyo, alugum ipkil mungkup boyo deng tebeman-temip no kalaa agan-bii ko. \v 4 Kale siin umi suuk kon ko dola kobebi boyo, nimi aget tem uyo iluum afalik tebepneluta, ame-bom-nilita, dola kobebi kale, niyo suuk kon kobe-sili ibo aget iluum tebepmuk o age-nilita, dola kobebaali kale minte, kopmita, ibo utamipta e, beyo numi aget uyo fomtuup kobe-nalata, ipmi God imi ilak dugamin uyo titil fagaa tambaliim bom-bilipta o agan-be kalaa agelin o ageta dola kobebi ko. \s1 Fol imi bogo-nala, “Ibo ilipmi ipkum bemi fengmin uyo kupkabelin o,” agesa uta ko \sr (1 Kor 5:1-13, 6:12-20) \p \v 5 Kale tinum maak bemi fenga ko-se boyo nimi aget iluum kopne-se kuta, boyo nita kup ba kale, unang tinum kwiin tagang ipmi aget iluum kobe no ke-se kale, kanube beta alugum numi aget iluum uyo kobe-se kuta, nimi aget fugun-bii uyo, ibo suun kup bemi fengmin bomi yan uyo kupka-e-bilip umtal dagam-nama o ageta kale, \v 6 kwiin tagang ibo tebe bemi fengmin bomi yan uyo kobe yakyak kem-nuubip kale, boyo ku diliit dupkalin o ageta ko. \v 7 Kale kamano kota ibo bemi fenga ko-se bomi yan kupka-em-nuubip uyo kota kupkaa imi fengmin uyo kupkabe-nilip e, asok dep meng ilipmi iibak tem daa dong daga-emin weng uyo kupka-e-bilipta, bemi God imi ilak dugamin uyo titil fagabeluk o ageta kale minte, kanube ibo kuguup tambal uyo kupka-emin-tem kemip umdii, iyo asok aget iluum tebepmu e, imi God imi ilak dugamin uyo kupkaa yang iinon-tema ko. \v 8 Kale nimi nugumal ibaa. Niyo bogopmita, kamano koyo ibo kuguup tambal boyo tinum be kafale-bom-nilip e, “Nuyo kapmi aget uyo fomtuup kopkebup o,” agelipta, utamak o ageta ko. \v 9 Kale siin uyo niyo ibo im-kuguta itamita e, nimi weng uyo alugum waafulip kalaa agelan o age-nilita, suuk kon tem weng kwek uyo bogobe-nili e, “Ibo tinum bemi fengmin uyo yan kebelipta o,” agebi ko. \v 10 Kale (niyo itamita e, ibo nimi weng uyo tolong do waafubip kalaa age-nilita,) kamano koyo asok weng maak kobelan-temi kale, ibo bemi kuguup mafak bo kupkabelin o ageta kale, nagal mungkup bemi kuguup mafak bo kupkabebi kale, bemi fengmin boyo nimi diim kal fenga kobaala kale, ipmi diim kal fenga koba kale, nimi tebe bemi fengmin kupkabebi umi magam uyo kubaganuta, ipmi tebe bemi fengmin kupkabelip umi magam uyo uta uta kelu kuta, nimi aget fugunin uyo, mangkal ninggil nuyo mufekmufek boyo telela kolup binimanuta, ibo tambaliim bom-bilipta o age-nilita, Krais imi tiin diim uyo niyo tinum bemi fenga ko-se boyo kupkabebi ko. \v 11 Kale kanube telela kolan-temup bota, Saatan iyo ilep kopmup mitam God imi unang tinum numi aget fugunin uyo kufak daala kuguup mafak umaak kanubelan-temaalup binim kale, boyo dok uta ba kale, alugum nugol utamta, Saatan beyo tebe numi aget uyo kufak daabelan o agan-bom umi ilep uyo suun fen-bom, mitam tolon o agan-be ko. \s1 Fol imi no Troas kal bom Korin kasel imi aget afalik fugunsa uta ko \p \v 12 Kale siin uyo niyo Krais imi sang uta baga-em tam tam no abiip maak Troas abeta utamita e, Bisel God iyo tebe unang tinum imi aget fugunin uyo telela kobela bilili age-bom imi weng uyo tinangkamip kalaa ageli kuta, \v 13 utamita, nimi duup Tatias iyo tilin-tem kalaa age-nilita, aget iluum tebepneluta, niyo kugol nimi ba, kupka-nili e, uni kale, siin uyo niyo Troas uyo unin-tem som-nilita, Tatias imi bogobe-nili, “Kapta nimi olang ku-nalap te no abiip Korin unon-temap uyo, utamapta, Korin kasel imi aget fugunin uyo tambaliim kebebu kalaa, minte mafak kebebu kalaa age-nalapta, weng uyo kwep tal Troas kal abu daata bogopnelal o,” age Tatias imi bogobe-nilita, daali unba kuta, tilin-tem kalaa ageta, asok Troas uyo nan-temaali o age-nilita, Troas kasel iyo weng umobe imka-nili e, Tatias imi fen tam tam Provins Masedonia e talbi ko. \s1 Krais imi dong dogobela numi unang tinum kulep meng ilami miit tem tolup ilami ilak dugamin uta ko \p \v 14 Kale kota Tatias iyo atami e, ipmi sang uyo bogopnelata, kota God iyo, “Misam o,” ageli ko. Kale nimi God imi, “Misam o,” agan-bii bomi magam uyo ki, God iyo ilami Man Yesus iyo ulaa dula numi dubom kebe-nala e, ita kanube numi waasi dinan-kalin tinum imi kamogim tambal ilatap kebe-nalata, isiik suun bon tem abe-bom-nalata, waasi iyo fegele-balata, tambaliim tiinan-bomup kale minte, ninggil nuyo kanube waasi dinan-kalin tinum ilitap no kebe-bomta imi daang uyo begebe-bom tiinan-bomup kale, ulutap mungkup God iyo ninggil nuyo ulaa imdula tiine-bom Krais imi sang uyo baga-e-bulupta, tinum imi min fuut agelipta, mufekmufek umi tang tambal kalaa angbip ulutap kale, kafin kaa kutufosu komi unang tinum kwiin tagang iyo tolong do-nilip e, weng boyo dagaa ku no ke-bilip ko. \v 15-16 Kale ninggil nuyo Krais imi sang uyo unang tinum iyo baga-em tiine-bulupta, sengana-buluta, bota God iyo deng taban-be kale, numi kanu-bulup boyo mufekmufek tang dulul tebe kwep unebu ulutap keluta, unang tinum iip maak iyo tang mafak kuun-bulu utafinonbip ulutap ke God imi weng uyo utafinono kupkaa yang kaanamin ilep une-bala e minte, iip maak iyo tang tambal kuun-bulu deng tebebip ulutap ke God imi weng uyo deng tebe tinangku-nala e, suun nin ilep une-bala no kem-nuubip ko. Kale waantap ita kanupmin ogok afalik bo tubu-nama binim e minte, ilami titil uyo tii bagang-kale-nama binim no kale, God maagup ita kup titil kopmata, kanuman-temup ko. \v 17 Kale ninggil nuyo fen Krais imi ogok ke-emin tinum kale, minte tam tinum migik kwiin tagang imi aget fugunin uyo, weng uyo baga-e-bulupta, unang tinum iyo mani kuga-e-bilipta, mitam mufekmufek soyaap kelum o age-nilipta, God imi weng uyo kafalemup ko age bisop baga-e-bilip kuta minte, ninggil nuyo ilitap ba kale, God yagal nuyo ulaa imdula imi sang uyo baga-e-bulup e minte, nuyo Krais imi ogok ke-emin tinum kale, nuyo imi weng uyo baga-e-bomta, mani kwaamum o ageta ba kale, nuyo imi aget fomtuup kobe-nulupta, imi tiin diim uyo tuluun weng uta kup baga-e-bulupta, iyo deng tebemak o ageta baga-e-bulup ko. \c 3 \s1 God tebe numi kamaa ulo ko age weng de kobesa umi sang uta ko \sr (Mat 26:28, Jon 8:32,36, Rom 3:21-22, 7:6, 8:2, 11:23-26, Gal 5:1, Hib 8:7-13, 9:1-10:18) \p \v 1 Kale kabo bogo-nalap e, “Fol ninggil iyo boyo kam age-nilip ilimi win uyo kufu-e-bilip o,” agan-balap aga? Umbae. Numi win uyo kufubaalup kale, ibo nuyo itamta, nuyo waantap ita kalaa agebip kale, nuyo asok baga-eman-temaalup ko. Kale unang tinum numi kuguup maak umi sang bogobelan o ageta kale, tinangku-silipta. Kanube tinum atamamin binim umaak, kamaki tal abiip kaa tolon o agela umdii, bemi duup maak abiip kasel tele atamsip beta tebe-nala e, suuk kon dola ko bogobe-nala e, “Keta tinum tambal kale, kemi weng uta kup tinangkamin o,” age-nala e, tinum atamamin binim imi kobelata, beta suuk kon uyo kwep no abiip kasel kobelata, “Suguul ke talap o,” age am ilep kobelan-temip kuta, ninggil nuyo suuk kon kanupmin boyo kwep tal ibo kupka-em-nuubaalup e minte, aa mungkup ipkil suuk kon kanupmin boyo kobelip nuyo kwep no abiip maak kupka-em-nuubaalup no kale, \v 2 abiip maak maak kwiin tagang iyo tinangkulipta, Fol ninggil iyo Korin kasel iyo kafale-bilip kuguup tambal waafubip kalaa age-nilipta, utamipta e, Fol ninggil iyo atin fen Yesus imi kalaan tinum kalaa agan-bilip kale, bota ninggil numi abiip maak maak unemup uyo ki, alugum iyo, “Suguul ke tilip o,” age deng tebe numi weng uyo tele tinangkan-nuubip ko. Kale kanubelu kalaa age-nulupta, nuyo suuk kon tem weng bogo-nulu, “Fol ninggil iyo tinum tambal o,” agan-bo umaak kwep no abiip maak maak imi kobelan-temaalup ko. \v 3 Kale ibo suuk kon Krais tebe dola kosa ulutap kale, ninggil nuta kwep tal unang tinum kobe-sulup ko. Kale sugayok uyo God tebe kamaki weng de ko tuum diim dola kobesa boyo Moses ita kwep tal unang tinum kobesa kuta, ibo tuum diim fut min, ing fut min ulutap ba kale, God tiin kafan miit kayaak ilami Sinik Tambal iyo daala tal ipmi aget tem iin-se uyo, Sinik ita fut ulutap uyo dola-se kale, boyo ki, God imi Sinik iyo kwek ipmi aget tem iinom-nalata, fupkela imolata, kuguup tambal uyo waafulipta, kek kek iyo utamipta, Krais ita tebe fupkela imoba kalaa agan-bilip ko. \p \v 4 Kale ninggil nuyo utamupta e, Krais ita tebe-nala ibo fupkela imola mitam kamaa unang tinum ke-silip kalaa age-nulupta, nuyo utamupta e, boyo ki fen God ita tebe nuyo ulaa imdula imi ogok uyo tambaliim kup waafuu kwep tibin o age-se kalaa age-sulup ko. \v 5 Kuta minte kalaan tinum nuta kup fen bagang-kale-nulup God imi ogok uyo waafu-numup binim kale, nulumi win uyo kufumin binim kale, God ita titil uyo kupka-e-be kale, imi ogok uta kup tambaliim kup tele waafuu kwep talan-bulup ko. \v 6 Kale nuyo God imi kalaan tinum kale, God yagal nuyo dong dogobe titil kobe-nalata, imdala ti-sulup kale, nuyo imi kamaa weng de ko-se uyo unang tinum iyo kupka-emin o age-nalata, imdala ti-sulup kale, sugayok uyo God imi siin weng de kosa uyo dola ko Moses kobela yagal kwep tal Israel unang tinum kobesa kuta, iyo tele waafulin-tem ke-nilipta, kaan maagalo kesip kuta minte, God imi kamaa weng asok de kola kwep tal kobe-sulup boyo ugulumi migik kale, kamaa weng de ko-se boyo bogo-nulu e, “God imi Sinik daala ta, unang tinum imi diim abe-nalata, ita tebe dong daga-e-balata, kamaa unang tinum ke-nilip God imi, ‘Kanubelin o,’ agan-be uta kup waafu-bom-nilipta, suun kup nan-temip o,” age God imi kamaa weng boyo kam agesu ko. \p \v 7 Kale God iyo siin weng uyo de ko tuum kom diim dola ko-nala e, Moses imi kobelata, God imi dong uyo Moses imi tibit kun diim abesu kale, Moses iyo amdu tigiin kugol God iyo dupka-nala e, unang tinum imi finang kafin diim e tolon o age-nala malaak tele-bala e, imi tibit kun diim dong uyo duumana-bulu malaak tala kuta, Moses imi tibit kun diim dong uyo kanube bom-buluta kale, Israel kasel iyo dagak diibe tele atamamsaalip ko. Kale God imi kamaki weng de kosa uyo dogonubeta unang tinum imi kaan maagalo kemin umi ilep uyo ugaa kwaabe-numu binim kuta, God imi weng de kosa kota, unang tinum iyo imi dong uyo utam-silip kuta minte, \v 8 God imi Sinik Tambal imi kamaa weng de ko-se umi kwep tal kufo-se umi dong uta uta ke-nuluta, unang tinum imi aget tem uyo kefobe-nulu e, siin umi dong uyo kubaganu kupka-suu kale, umi dong uyo daak daak unom binimanan-temaalu binim kale, amiit ti-suu ko. \v 9 Kale siin umi weng de kosa uyo bogo-nulu e, “Unang tinum waantap ita weng boyo tinangkulin-tem kelip umdii, kaan maagalo kelan-temip o,” agesu kale, boyo tambaliim kuta, kamano kota God imi weng kamaa maak de ko-se uyo kulbu kale, God iyo unang tinum imi fengmin uyo kupkan kebe-nala e, imi aget uyo fupkela imola mitam imi kamaa unang tinum aligaap ke-emip kale, kamaa weng de ko-se bota atin ki tambaliim kale, boyo uta uta ke-nuluta, siin weng uyo boyo kubaganu kupka-suu ko. \v 10 Kale uyo kanubesu kale, kamano kota God imi weng maak de ko-se bota uta uta keluta, siin umi weng boyo kubagan win binim kelu kupka-suu ko. \v 11 Kale siin umi weng boyo kuun weng kale, siit ilugoluta minte, God imi kamaa weng de ko-se bota uta uta ke-nuluta, siin umi weng bomi abiin uyo ku-nuluta, mitam suun weng ke-suu ko. \p \v 12 Kale ninggil nuyo atin utamupta e, fen God imi kamaa weng de ko-se boyo suun weng kalaa age-nulupta, nuyo kuban-nuubaalup kale, God imi kamaa weng uyo unang tinum iyo kem baga-em-nuubup ko. \v 13 Kale God imi dong Moses imi tibit kun diim albu uyo kota duumanan tal-buluta, iyo ilim maak ku-nala e, imi tibit kun uksu-se boyo, Moses imi aget fugunin uyo, Israel unang tinum iyo God imi dong uyo kota duumanan talan-bo boyo utamipta, ko unan-bom binimanu kalaa agomip o age-nalata, tibit kun uyo uksu-se kuta minte, ninggil nuyo God imi weng ko age dong tambal boyo kuban-nuubaalup ko. \v 14 Kale siin uyo Israel kasel iyo aget fugunin tambal binim kale, dogonubeta God imi weng uyo utam tinangku tele dagaa ku-nimip binim kale, Moses iyo kaana nuubipta, kamano kogal kanu-bo kale, Israel kasel iyo tala tala ke-bom God imi siin weng tambal kwep daasa ko age Olpela Testamen umi tiki-bilip igil mungkup kanube aget fugunin tambal binim no kale, imi aget fugunin uyo ilum ilum ke-bilip bii, iip maak maak iyo yak Krais imi diim febalip kota, ilim kaal ko age ilum ilum nin uyo kupkan kepmata, kota suun God imi weng uyo tele tinangka-bom kubaget dagan-nuubip ko. \v 15 Asok maak so bogolan-temi boyo, kanube Moses imi kamaki God imi weng suuk kon tem dola kosa uyo kwep talanbu tal kaa diibelu no kale, Juda kasel imi suun tikimip uyo, imi aget fugunin uyo mungkup ilim kaal falaa kwaalu malaak tibit kun uksubu ulutap kale, iyo dogonubeta tele utam-nimip binim ke-bilip kuta minte, \v 16 kanube waantap ita imi aget aa bubul aa uyo fupkela ko Kamogim imi kobelan-temip bota, Kamogim iyo tebe bilip imi ilum ilum nin uyo falaa kupkan kebelata, God imi weng uyo tele tolong do waafulan-temip ko. \v 17 Kale nimi weng kaa bogo-nili, “Kamogim o,” agan-bii boyo ki Yesus imi Sinik Tambal imi sang kale, kanube Kamogim Yesus imi Sinik numi diim kal nan-tema uyo, dogap uta tebe-nuluta, nuyo imdaak tamalan-temu? Moses imi ulo ugo ba e minte, mufekmufek migik umaak tebe-nuluta, nuyo sok de imolan-temaalu kale, Yesus imi Sinik iyo tebe numi siin kuguup umi sok uyo tiila imolata, bam daabup ko. \v 18 Kale kamano koyo mufekmufek umaak tebe Kristen numi tibit kun uyo uksumin binim kale, nuyo glas ulutap ke numi Kamogim Yesus imi dong uyo ku-nulup e, asok nugumal kek kek iyo kafale-bulupta, iyo nuyo itamipta, Yesus imi kuguup uyo bilip imi diim uyo albu kalaa age-nilip e minte, Yesus imi Sinik iyo tebe bilip iyo fupkela imka-bala mitam Yesus ilatap ke talan-bom-nilipta, imi kuguup tambal boyo waafuu kwep tam tam taban-bilip kalaa agan-bom no ke-bilip ko. \c 4 \s1 Fol imi bogo-nala, “Kalaan tinum nuyo titil binim kale, nuyo God imi titil diim ilep imi ogok ke-bulup o,” agesa uta ko \sr (Ap 20:17-24, 1 Kor 4:1-13, 9:1-27, 2 Kor 6:3-10, 11:16-32) \p \v 1 Kale ninggil nuyo utamupta e, God iyo numi bet bubul kobe-nala e, nuyo ulaa imdu no ke-nala e, dong dogobe bom-balata, imi bet bubul diim ilep ogok ke-bulup kalaa agebup kale, mufekmufek mafak mitam numi diim aban-bo uyo, titil faga-bom taban-bulup kuta minte, \v 2 tinum iip maak maak iyo bogo-nilip, “Fol ninggil iyo unang tinum bilip iyo bisop baga-e-bilip o,” agan-bilip kuta, ninggil nuyo kuguup mafak kubasu umaak kanu-bomta God imi ogok uyo waafubaalup kale, nuyo bisop baga-e-bom ipmi aget duko-ebaalup e minte, nuyo God imi weng boyo fupkela kup-kiit mo kup-kalaak mo ke-bom kufak daganbaalup no kale, nuyo God imi tuluun weng uta kup kufu-bom-nulup e minte, God imi tiin diim so unang tinum imi tiin diim so uyo tol kuguup uta kup waafuu no ke-bulupta, utamipta e, nuyo God imi bogobe, “Kanumin o,” ageba uta kup kanu-bulup kalaa agebip ko. \v 3 Kale kanube ninggil nuyo God imi weng tambal kaa bagan talan-bulup koyo, nuyo kubasu weng umaak baganbaalup kale, kanube unang tinum no ilep maak kugol bom, maagalo kelum o agan-bilip bilip ita kup tolong do-nimip binim kelip ko. \v 4 Kale kanupmin unang tinum bilip iyo, kafin diim komi sinik mafak imi kamogim Saatan iyo tebe-nala e, unang tinum imi aget fugunin tambal uyo namdabe imdep mililep tem daalata, atin ilumanosip kale, dogonubeta utamipta e, God imi weng boyo atin fen kalaa age utam-nimip binim kale, kanube God imi weng tambal uyo imi tolong uyo dugan-bilip e minte, Yesus imi dong uyo tal imi diim aban-bo no kuta, iyo boyo utam-nimip binim ke-nilipta, imi aget tem uyo kefobe-numu binim kelu kale, Krais maagup beta kup Aalap God ilatap kale, ilata kup God imi ilak dolin unang tinum nuyo God imi kuguup tambal uyo kafalebe-nala e, “God iyo kanupmin o,” agelata, nugol utaman-bulup ko. \v 5 Kale kanube God imi weng kaa kufum talan-bulup koyo, nuyo nulumi win kufu-bomta nulumi sang baga-bulupta, win kufu-emin o age-nulupta ba kale, numi weng bagan-bulup boyo, “Yesus Krais beyo numi Kamogim o,” agan-bom-nulup e, bemi sang uta kup bagan talan-bulup kale, iyo nuyo imdala tal, ipmi dong daga-emum o ageta talan-bulup kale, nuyo saak ipmi ogok ke-emin tinum ko. \v 6 Kale God imi dong ko age ilagenamin boyo ki, sugamiyok uyo God iyo kamaki kafin kaa kutufosu kota telela kola kuta minte, uyo mililep tem kal nu kalaa age-nala e, bogo-nala e, “Kafin diim kubo ilagenal o,” agela e, maak fagalin tap kafin diim uyo ilagen kupka-suu kale, ulutap kale, God imi dong uyo numi aget tem uyo kefobelata, bam daa utam Krais imi kuguup uyo utamupta e, Aalap God yagal mungkup kanupmin kalaa agan-bulup ko. \p \v 7 Kale ninggil nuyo God imi weng tambal kwep talan-bulup koyo, ninggil nuyo titil binim kale, God imi titil diim ilep God imi fen tuluun weng atin tambal kup tebesu boyo bagan-bulup ko. Kale God imi aget fugunin uyo, nimi weng tambal koyo kafin diim tinum iip maak maak iyo kobelita, isiik kwep no unang tinum imi baga-e-bilipta, alugum bilip iyo utamipta e, ninggil iyo titil binim kuta, God maagup ita kup titil sino kale, yagal dong daga-e-balata, ogok ke-bilip kalaa agelin o age-nalata, ninggil nuyo kobelata, kwep baga-em tiinan-bulup ko. \v 8 Kale mufekmufek mafak kwiin tagang uyo mitam kalaan tinum numi diim uyo aban-bo kuta, nuyo kaptuga tebebaalup binim e minte, mufekmufek mafak bota uta uta kebaalu no kale, nuyo utamta, kanupmin aget iluum bomi magam uyo utabaalup kuta minte, boyo kanu-bo bomi iluum uyo nuyo bogo-nulup, “God imi miit tem albup uyo kupka-nulup e minte, imi weng baga-emin uyo kupkaa no ke yang iinum o,” aganbaalup binim kale, \v 9 waasi iyo nuyo kuguup mafak uyo kupka-e-bilip kuta, numi God beyo numi Aalap kale, iyo nuyo imkalata, yak waasi imi sagaal diim abanbaalup binim kale, kanube ye-bom kuguup mafak uyo kupka-e-bilip bii, umtal daa kaanan agin kuta, God iyo titil kobela fen waalana-bom-nulupta, God imi weng uta kup tolong do kanum kwep tebebup ko. \v 10 Kale kanube siin uyo waasi iyo tebe Yesus angkolip kaan-se kale, kanube mungkup suun kup waasi iyo tebe, ninggil nugol anolum o agan-bomip kuta, God iyo dong daga-e-balata, kaal binim bom-bulupta, ibo utamipta e, Yesus iyo kaan-nala fen tigi mo tam ninggil imi iibak tem kal alba kalaa agan-bilip ko. \v 11 Kale kaanin-tem albup kota, numi Yesus imi sang unang tinum baga-em-nuubup bomi kalan uta suun kup waasi iyo tebe, inolum o agan-bilipta, unang tinum iyo nuyo itamupta e, inolip ninggil iyo kaanan agin kuta, Yesus kaan fen tigi mo-se suun tinum beta tam kuun tinum ninggil imi iibak tem kal bom-nalata, dong daga-e-be kalaa agan-bilip ko. \v 12 Kale waasi iyo tebe, Yesus imi sang kalan uta nuyo suun kup anolup kaanin o agan-bomip kuta, nuyo ipmi ilak uta do-nulupta, ibo suun nin o age-nulupta, Yesus imi sang uyo baga-e-bulup ko. \p \v 13 Sugamiyok uyo tinum maak iyo God imi suuk kon tem uyo dola bogo-nala, “Niyo utamta, God imi weng boyo fen tuluun weng kalaa age-nilita, nugumal iyo baga-e-bii o,” age-se kale minte, ulutap nugol utamupta e, God imi weng boyo fen tuluun weng kalaa age-nulupta, nuyo kaal fuyap uyo utabala nugumal iyo baga-e-bulup ko. \v 14 Kale nuyo utamupta e, God iyo tebe Yesus iyo dufola mitam fen tigi mo-nala e, nuso alba kalaa age-nulupta, utamupta, son-temu umi mangkal ninggil numi kaanan-temup uyo, yagal ifola fen tigi molupta, yagal imtamo tam Yesus imi diim tolata, iso mangkal ninggil nan-temup kalaa age-nulupta, kaal fuyap uyo utabala nugumal iyo baga-e-bulup ko. \v 15 Kale kanube ipmi ilak uta do-nulupta, nulumi kaal sigim ke-bom-nulupta, dong daga-e-bulup kale, ninggil numi aget fugunin uyo ki, unang tinum migik iyo kwiin tagang God imi bet bubul boyo kulipta, iyo dong dogobela waalanin o ageta kale, kanubelan-tema bota, igil bogo-nilip e, “Misam o,” age imi win kufu-eman-temip bota, imi win uyo senganu kupkalan-temu kalaa agan-bulup ko. \s1 Kristen numi utamupta, God iyo nuyo kuntuk saan-nuuba kalaa agan-bulup uta ko \sr (1 Kor 15:12-58, 2 Kor 5:1-10, Fpai 3:10,20-21, 1 Tes 4:13-18) \p \v 16 Kale fen God iyo tebe ifola fen tigi molan-temup kalaa age-nulupta, ninggil nuyo aget fuguno-nulup, “Kanubelu boyo, kaal fuyap uyo umtal dagan-bulup kuta, God imi ilak do-sulup boyo kupka-nulup e minte, imi weng baga-e-bulup boyo kupkaa no kelum o,” aganbaalup ko. Kale, nuyo suun kup unang afek tinum usom ke-bom-nulupta, numi kaal aa kun aa uyo betanan-nuubu kuta, God iyo numi aget tem uyo telela kobe numi sinik uyo dong daga-e-balata, suun titil fagagan talan-bulup ko. \v 17 Kale minte nuyo kanupmin aget iluum boyo kanube siit ilugolin tap kelupta, yuut binimanan-temu kale, kanupmin aget iluum boyo katip kale, kanu-bo boyo, abiil tigiin uyo numi aget iluum bo fupkela kolu deng tebemin mitam tolon-temu uyo kwiin kiim e minte, suun kup deng tebe-bom God sino nan-temup kale, numi deng tebeman-temup boyo numi aget iluum boyo kubaganuta, atin uta uta kelan-temu ko. \v 18 Kale kafin diim komi mufekmufek tiin fala utaman-bulup bota siit ilugolin tap ke binimanan-temu kale minte, abiil tigiin umi mufekmufek utamin-tem albup bota suun kup nan-temu kalaa agan-bom-nulupta, ninggil nuyo kafin diim umi aget iluum bomi aget umaak fomtuup fugunbaalup kale, son-temu nala abiil tigiin umi deng abiin tonan-temup bomi aget uta ugaa kwaagan-bulup ko. \c 5 \s1 Yesus imi kalaan tinum imi tebe God imi ilak do kwek-tele titil kusip umi sang uta ko \sr (Jon 14:1-6, 1 Kor 15:12-58, 2 Kor 4:16-18, Fpai 3:10,20-21, 1 Tes 4:13-18) \p \v 1 Nugol utamsup kale, numi dam kaa albu koyo, kafin diim komi kuun am delap albu ulutap umi tem katam kal albup kale, numi kaan at kulu kupkalan-temup uyo, God iyo tebe numi sinik uyo dam migik kobelan-tema kale, dam migik boyo tinum imi sagaal togobe am desip ulutap ba kale, God ilami sagaal togobe abiil tigiin kal am desa ulutap kale, dam migik boyo suun nin dam kale, kobelan-tema kalaa age-nulupta, nuyo God imi ilak do-sulup boyo kupka-nulup e minte, imi weng baga-e-bulup boyo kupkaa no kelum o aganbaalup ko. \v 2 Kale kamano koyo kuun am kutam kal bom-nulup aget iluum kup ke-bom-nulupta, albup kale, numi aget fugunin afalik uyo, numi am abiil tigiin albu ko age numi dam migik uyo God iyo tebe kobelata, suun kup num o agan-bulup kale, \v 3 numi kaanup dam komi binimanan-temu uyo, God iyo tebe dam migik uyo kobelin-tem kela umdii, sinik uta kup nan agin kuta, fen dam uyo migik kobelan-tema ko. \v 4 Kale bole aafen nuyo kuun am kutam kal bom-nulupta, aget iluum uyo tebe-bom-nulup aget yamyam uyo fugun-bii kulaa yakyak kem-nuubup boyo ki, nuyo boyo kaan-nulup siin umi dam uta kupkalum o ageta ba kale, numi aget fugunin uyo, God iyo dam migik uyo maak kobela numi siin umi dam koyo mitam migik keluta, suun kup num o agan-bulup ko. \v 5 Kale God yagal tebe, bilip iyo suun kup nin o age-nalata, numi aget tem uyo telela ko imka-nalata, ilami Sinik Tambal iyo dobe-se kale, God imi aget fugunin uyo, imiin ko age nalami Sinik Tambal isiik dobeli suukta, aaltam kota mufekmufek atuk bisel ko age dam migik so suun kup nin so uyo alugum atin kobelan-temi kalaa age-nalata, ilami Sinik Tambal isiik dobe-se kalaa age-nulupta, utamupta, bole aafen nuyo alugum atin kobelan-tema kalaa agan-bulup ko. \p \v 6-7 Kale numi agan-bulup bota tebe ninggil numi aget tem uyo suun dong daga-e-buluta, finanin binim, deng taban-bomup kale, kamano koyo nuyo Kamogim Yesus iyo tiin fala atam-nulupta, iso tambaliim tiinanbaalup kale, utamupta e, aafen Kamogim iyo tolon-tema kalaa age-nulupta, imi fen-bom tambaliim tiinan-bulup kale, utamupta e, kamano kaa nuyo kaanin-tem dam so albup koyo, no tamup Kamogim Yesus so albaalup kalaa age utaman-bulup ko. \v 8 Kuta numi aget tem uyo suun kup finanin binim, deng kup taban-bomu kale, numi aget fugunin uyo ki, nuyo atin ki kaan numi at kulu koyo kupkaa no tamup Kamogim Yesus so fen nulumi abiip aligaap kal tonum o agan-bulup kuta, \v 9 tam nulumi abiip aligaap kal nup min, kagal nup min kuta, saak numi aget fugunin uyo, Kamogim Yesus imi bogo-nala, “Kanupmin kuguup bota kanumin o,” agan-be uta kup waafulupta, deng tebemak o agan-bulup ko. \v 10 Kale bomi magam uyo, alugum nuyo no Krais imi weng telelmin baan diim uyo kemanan-temup kale, kanube kafin diim komi albup koyo, kuguup tambal waafulup min, fengamup uyo, Krais iyo alugum maagup maagup nuyo itamata, numi kuguup uyo dogonupmin kuguup uta ke-be kalaa age-nala e, mungkup bomi yan uta tiibe kobe yakyak keman-tema ko. \s1 Fol ninggil imi unang tinum dong daga-e-bilip Yesus imi ilak no-nilip mitam God so aget maagup kemin uta ko \sr (Rom 5:1-11, Ef 2:16, Kol 1:20-23, 1 Tim 2:5-6) \p \v 11 Agelu kale, nuyo Kamogim Yesus imi yega dobelan-tema umi atul uta finanup kalaa age-nulupta, nuyo tebe unang tinum iyo Yesus imi ilak uyo dolin o age-nulup suun kup baga-e-bomup ko. Kale God imi tiin diim uyo nuyo kem diim kal albip kalaa ageba kale minte, mungkup nimi aget fugunin uyo, ipkil mungkup nuyo itamipta, ninggil bilip iyo kem diim kugol albip kalaa agelin o agan-bom no ke-bii ko. \v 12 Kale weng kaa baga-e-bulup koyo, ninggil nulumi win uta kufu-bulupta, ibo utamipta, bilip iyo tinum tambal o agelin o age-nulupta ba kale, numi aget fugunin uyo, tinum iip maak maak iyo tebe ilimi aget fugunin mafak albu uyo kuba-nilipta, ilimi tok uta baga-bom, “Nuyo Juda kasel aligaap, minte God imi ulotu uyo suun kup kem-nuubup no o,” agan-bom-nilip e minte, ninggil numi ogok ke-bulup uyo umik tem weng uyo baga-e-bom no ke-bilip kalaa age-nulupta, ibo bilip imi diim uyo numi deng uyo tebe-bom bilip imi umik tem weng baga-e-bilip uyo ibo tii yan kepmin o age-nulupta, numi ogok sang koyo dola-bulup ko. \v 13 Kale iip maak maak iyo bogo-nilip e, “Fol ninggil iyo ilum ilum kemin tinum ke-nilipta, kanu-bilip o,” agan-bilip kuta, ninggil nugol minte God yagal no nulumi san o age-nulupta, imi ogok boyo kem tebesup kale, nuyo ilum ilum kebaalup kale, tambaliim bom-nulupta, dital fagaa ibo dong dogobelum o age-nulupta, ogok boyo ke-bulup kale, \v 14 nuyo utamupta e, Krais iyo nuyo i-filin daa-se kalaa age-nulupta, bota imi ogok uyo kem tebesup kale, numi utabup uyo, tinum maagup Yesus Krais beta tebe alugum numi abiin uyo ku-nalata, kaan-se kalaa age-nulupta, utamupta e, bemi kaan-se kwek uyo, alugum numi fengmin uyo mo-nulup kaanabup ulutap ke-nalata, kaan-se kalaa agan-bulup kale, \v 15 bemi aget fugunin uyo, bota kanubelita, unang tinum alugum kafin diim komi nan-temip iyo ilimi aget uyo fugun tiinemin binim, kupka-nilipta ki, nimi tebe bilip imi dong dogobelan o age-nili kaani God tebe nifola asok fenan-temi nimi aget uta kup fugun tiine-bilipta o age-nalata, alugum numi abiin uta ku-nalata, kaan-se ko. \p \v 16 Kale kanube-se kalaa age-nulupta, unang tinum nulumi nugumal imi kuguup uyo utama-bomta, dogonube albip kalaa agan-nuubup uyo kamano koyo maak so kanubaalup ko. Aa bole siin uyo unang tinum nulumi kuguup uyo utam som, minte Krais imi kuguup uyo utam no ke-bom-nulupta, beyo dogonupmin tinum kalaa agansup kuta, minte, kamano koyo maak so boyo kanubaalup ko. \v 17 Kale kanube unang tinum iyo maak Krais imi diim kal feba-bom albip umdii, God iyo tebe bilip iyo telela imola mitam atin kamaa unang tinum kelipta, bilip imi siin aget fugunin boyo alugum binimanuta, kamaa aget fugunin bota kup mitam tolon-temu ko. \p \v 18 Kale siin uyo nuyo God imi waasi ke-e-bii-sulup kuta, God iyo alugum mufekmufek bomi magam kale, ilami aget fugunin uta yagal Krais iyo daala tal-nalata, numi ilim uyo bobelata, waasi boyo kupkaa mitam God so aget maagup kelupta, God iyo tebe ilami waasi dong dogobelip mitam God so aget maagup kemin bomi ogok boyo numi kobelata, nuta ogok boyo kem-nuubup kale, \v 19 numi unang tinum imi weng kupka-em-nuubup uyo ki, God iyo Krais imi diim kal bom-nalata, kafin diim komi unang tinum iyo telela imola mitam iso aget maagup kelum o age-nalata kale, bilip iyo fengmin kup ke-bilip o age-nalata, bisat imkasaala kale, ninggil nuta ulaa imdulata, ilami waasi imi weng kupka-e-bilip mitam God so aget maagup kemin umi ogok boyo kem-nuubup ko. \v 20 Agelu kale, ninggil nuyo ulaa imdulata, mitam Krais imi weng kwep tiinemin tinum ke-nulupta, unang tinum iyo baga-em-nuubup boyo ki, God yagal tebe nuyo dong dogobelata, alugum unang tinum imi weng uyo kupka-e-bom-nulup e minte, Krais ilami weng uyo alugum unang tinum iyo bogobe-nulup kano, “Atin ki nulumi duubal ibaa. Ibo God so waasi kebina tala kemin kuguup boyo kupka-nilipta, mitam God so aget maagup kelin o,” age baga-emin kup ke-bom no kem-nuubup ko. \v 21 Kale Krais beyo fengmin binim kuta, God yagal tebe nulumi ilak uta do-nalata, numi fengmin uyo alugum afeta ko kulupma yak Krais imi diim abeluta, beyo fen fengmin tinum ilatap ke-nalata, kaan-se kale, God imi aget fugunin uyo, bilip iyo fengmin unang tinum kuta, kanubelita, iyo Krais imi diim kal feba-nilipta, mitam nimi tiin diim kagal tol unang tinum kelin o age-nalata, God yagal tebe boyo kanube-se ko. \c 6 \p \v 1 Yesus imi kalaan tinum ninggil nuyo God iso ogok ke-bulup kale, ibo nuyo weng maak uyo fomtuup bogobelum o ageta kale, tinangku-silipta. Ibo God imi tebe ipmi i-filin daa telela imo-se boyo ibo bisat kupkabe-nimip kale, kupkalip abuluk o ageta ko. \v 2 Kale bomi sang uyo God iyo bogo-nala e, \pi1 “Unang tinum imi ilim bo-emin am uyo daan mitam tulu kalaa age-nilita, kapmi weng uyo tinangku-nilita, dong dogopke-sii o,” \m age-se kale, tinangkulal. Siin uyo God iyo kam age-se kale, kamano am kaa daanu koyo God imi tebe kapmi weng tinangku kapmi ilim bokemin am uyo daanu kale, dagalapta, yagal dong dogopkelak o ageta ko. \s1 Yesus imi kalaan tinum imi ogok bomi ke-bom aget iluum kugamsip uta ko \sr (Ap 20:17-24, 1 Kor 4:1-13, 9:1-27, 2 Kor 4:1-15, 11:16-32) \p \v 3 Kale unang tinum iyo ninggil numi kuguup kanu-bom God imi ogok ke-bulup bomi kalan uyo God iyo umik ugobe-nimip o age-nulupta, nuyo kuguup mafak uyo maak kem-nuubaalup kale, \v 4 kuguup tambal uta kup kafale-bulupta, ibo ninggil nuyo itamipta e, bilip iyo fen God imi ogok kemin tinum kalaa agan-nuubip kale, numi kanum-nuubup boyo, yak mufekmufek mafak tal numi diim abelu min, aget iluum kulup min, ifak daalu min uyo nuyo olsak tebemin binim bom-nulupta, titil faga-bom-nulupta, God imi weng uyo kupka-em-nuubup ko. \v 5 Kale waasi iyo tebe nuyo ye-bom-nilip e minte, sok de imka-bom-nilip e minte, iyo tebe yan-togon-bom atul faga-bom no ke-bilipta, nuyo atin dital fagaa bong kup faga-bom-nulupta, ogok uyo ke-bom-nulupta, nuyo tambaliim agaal unemin binim ke-bomta iman tep kup umtal dagamsup kuta, \v 6 nuyo atin kuguup tambal kup waafu-bom-nulup e minte, aget fugunin tambal uyo kulbu kalaa age waafu-nulup e minte, yuut olsak tebemin binim ke-bom-nulup e minte, unang tinum iyo telele-bom no kem-nuubup boyo, nuyo God imi Sinik Tambal imi titil uta ku-nulupta, nuyo tinum migik imi aget uyo atin fomtuup kupka-e-bom no kemsup ko. \v 7 Kale kanu-bom-nulupta, nuyo God ilami tuluun weng uta kup kupka-e-bom-nulup e minte, God imi titil diim kugol ogok uyo ke-bom-nulup e minte, nuyo atin tol kuguup uta waasi dinan-kalin umi mufekmufek waafulin ke-nulupta, tinum tebe nuyo ifak daalum o agan-bilip iyo kubaganip im-kagan-nuubup ko. \v 8 Kale tinum iip maak maak ita numi win uyo kufak daga-e-bilip e minte, iip maak maak ita numi win uyo kufu-e-bilip e minte, iip maak maak ita weng mafak uyo nuyo baga-e-bilip e minte, iip maak maak ita yang tinum migik iyo bogobe-nilip e, “Fol ninggil bilip iyo kuguup tambal kup ke-bilip o,” agan-bom no ke-bilipta, iip maak maak imi aget fugunin uyo, “Ninggil bilip iyo bisop bagamin tinum o,” agan-nuubip kuta, nuyo fen tuluun weng uta kup bagan-nuubup kale, \v 9 tinum iip maak maak ita bogo-nilip e, “Ninggil bilip iyo win binim o,” agan-nuubip kuta, yang abiip maak maak imi unang tinum kwiin tagang iyo nuyo itamsip kale minte, nuyo kaanan agin kelupta, God iyo dong dogobelata, kaanin-tem albup kale minte, iip maak maak imi aget fugunin uyo, “Ninggil bilip imi fengmin umi kalan uta God iyo tebe kaal fuyap boyo kupka-e-be o,” agan-nuubip kuta, mufekmufek mafak uyo maak mek numi kaal diim abe anolu kaanin-tem albup ko. \v 10 Kale ninggil nuyo atin aget iluum uyo kugan-bulup kuta, nuyo boyo utabala suun God imi deng kup taban-bom-nulup e, bulup man kelup kuta, nuyo God imi mufekmufek tambal tambal uyo unang tinum kwiin tagang iyo kuga-e-bom-nulup e minte, nuyo kafin diim komi mufekmufek uyo binim kuta, nuyo God imi mufekmufek kwiin tagang uyo waafuu no kesup ko. \p \v 11 Kale atin ki numi duubal Korin kasel ibaa. Nuyo ipmi aget uyo kobesup kale, numi aget fugunin numi aget tem kek albu uyo ibo kubabelaalup kale, ibo alugum bogobelup ko. \v 12 Kale nuyo ipmi aget uyo ilumansaalup kale, nuyo ipmi aget uyo suun kup fugun-bomup kuta, ipkil numi aget uyo kobelaalup o age titil kup fagasip ko. \v 13 Kamano koyo aalap tebe man imi weng kem kupka-eba ulutap ke-nilita, weng koyo ibo bogobelan o ageta kale, tinangku-silipta. Kota numi kuguup ko ipmi kanu-e-bomup boyo ipsiik numi aget uyo alugum kobe-nilip kano, yan kebelin o ageta ko. \s1 Fol imi bogo-nala, “Ibo God imi ilak dolin binim imi kuguup mafak uyo kwep tilip kwego dego nin ba o,” agesa uta ko \sr (1 Kor 3:16-17, 6:12-20) \p \v 14 Kale tinum God imi ilak dolin binim bilip iyo igilimi migik kale, ibo iso tiine-bom imi kuguup uyo dong daga-e-bilip kanumin ba ko. Kale tol kuguup sino kuguup mafak so alop iyo duup kiina tala kelan-temaalip e minte mungkup, daanamin so mililep so alop igil kwego dego ke alop maagup tambaliim ke no kelan-temaalip kale, \v 15 Krais iyo Saatan sino alop aget maagup kesaalip kale, dogobeta tinum God imi ilak dolin so minte tinum God imi ilak dolin binim so alop imi aget fugunin uyo maagup uta kup waafulan-temip a? Umbae. \v 16 Minte dogobeta nuyo men amem kulep no God imi am amem tolupta, God sino aget maagup kelan-temup a? Umbae. Ibo utamsip kale, Kristen numi iibak tem kek uyo suun kup nin tinum God ilami am aligaap kale, bomi sang uyo God iyo siin uyo bogo-nala kano, \pi1 “Niyo iso bom-nilita, imi iibak tem kalagal mo-nilita, nita imi God kebeli e minte, ita nimi unang tinum kepne no kelan-temip o,” \m age-se utamta, \v 17 Bisel iyo weng uyo maak so bogo-nala e, \pi1 “Ibo nimi ilak dolin binim bilip iso tiinemin ba kale, imkaa yang ipkilipmi bom-nilipta o ageta ko. Kale ibo kuguup mafak umi waafunamin binim keman-temip uta, niyo tebe ibo imdu-nilita, \v 18 nita ipmi aalap kebeli e minte, ipta nimi man tinum kepne-nilip e minte, nimi man unang kepne no kepnelan-temip o,” \m age-nalata, titil miit kayaak Bisel ita kam age-se ko. \c 7 \p \v 1 Kale fen nimi duubal ibe. God imi weng ko kwep daa-nala, “Niyo ipso bom-nilita, ipmi aalap kebeli e minte, ipta nimi man kepne no kelan-temip o,” age-se boyo numi diim kal albu kale, nuyo kuguup mafak tebe numi kaal sino aget tem so kufak dagamin boyo alugum kwaalup unu kupkaa atin tambaliim kup bom-nulup e, God imi atul uta finan-bom atin kuguup tambal uta kup suun waafu-bom-bulupta o ageta ko. \s1 Korin kasel imi mitam aget fupkela kolip Fol imi deng tebemsa uta ko \sr (2 Kor 2:4) \p \v 2 Kale tinum iip maak maak iyo tebe bogo-nilip e, “Fol ninggil iyo tebe unang tinum iyo kuguup mafak uyo kupka-e-bom-nilip e minte, imi Yesus imi ilak dugamin uyo kufak daga-e-bom-nilip e minte, bisop baga-e-bom imi mufekmufek uyo daga-e-bom no kem-nuubip o,” agan-bilip kuta, ninggil nuyo boyo maak kanu-emsaalup binim kale, ibo bilip imi weng boyo tinangkamin ba kale, ibo numi aget kup kobe-bom-nilipta o ageta ko. \v 3 Kale niyo weng koyo ipmi imtu-bom fitom kobelan o age-nilita, baganbaali binim kale, kamaki nimi weng ko bogobe-nili, “Nuyo ipmi aget kup kobesup o,” ageli boyo atin dam kale, kaanamin min, kaanin-tem ke tambaliim nin min uta maak tebe numi ipmi aget kupka-e-bulup boyo ilo koluta kupkaa ilumanan-temaalup ko. \v 4 Kale Tatias iyo weng kwep tala tinangkulita e, ibo fen God imi kuguup uta kup waafubip kalaa age-nilita, ipmi deng kup taban-bii kale, alugum kuguup mafak mafak suun tal numi diim aban-nuubu kuta, bota tebe aget iluum afek umaak kopnesaalu kale, niyo deng afalik kup taban-bii ko. \p \v 5 Kale siin uyo nuyo no Provins Masedonia un-sulup uyo, anang kutam uyo nuyo ton fungo keman agin kuta, maak kemsaalup binim kale, kuguup mafak ugulumi migik migik uyo tal numi diim abe-buluta, nuyo tinum migik so wengaal digin-kalin uyo bom-bulu e, aget afek fugun-bom no kemsup kuta minte, \v 6 God iyo tinum aget iluum kuba iyo telela dola mitam bilili agan-kalin tinum kale, iyo tebe Tatias iyo daala tal numi diim abelata, bota God iyo tebe numi aget iluum ke-bulup uyo telela kobelata, bilili mo-suu kale, \v 7 ko Tatias tal numi diim abe-se bota kup God iyo tebe-nalata, numi aget tem uyo telela kobela bilili mosaalu binim kale, ibo tebe Tatias imi aget fugunin uyo telela kobelip bilili age-nalata, ita tebe weng boyo kwep talata, bota God iyo tebe numi aget tem uyo telela kobela bilili age no ke-sulup ko. Kale Tatias iyo nuyo bogobe-nala e, “Korin kasel iyo, ‘Bo so mafak kebup kubei,’ age-nilipta, bilip imi aget fugunin uyo, asok nuyo Fol iyo atam-nulupta, bemi aget kup fugun-bom iso ninggil aget maagup bubul maagup ke num o agan-bilip o,” nagelata, niyo atin ki deng kup taban-bii ko. \p \v 8 Niyo utamita e, nimi siin suuk kon dola ko alaang weng so weng kem so ipmi kobe-sii bota tebe ibo aget iluum uyo kobebu kalaa age-nilita, nagal mungkup aget iluum kulan agin ke-sii kuta, kamano koyo utamita e, suuk kon bota tebe-nuluta, ibo aget iluum uyo kobe-suu kuta, bii ilugosaalip kalaa agebi kale, nagal iluman-nilita, suuk kon boyo kobe-sii kalaa age-nilita, aget iluum kebaali ko. \v 9 Kale kamano koyo niyo deng taban-bii kuta, niyo ipmi aget iluum ku-silip bomi deng uyo tabanbaali kale, siin uyo nimi weng bota tebe-nuluta, ibo ifak daasaalu binim kale, ipmi aget iluum ko tebe telela imolu mitam aget fupkela ko-silip bomi deng bota taban-bii kale, ipmi aget fupkela ko fengmin umi kupka-silip bota, God yagal mungkup deng taban-be ko. \v 10 Kale unang tinum numi God imi aget fuguno fengmin umi aget iluum tebelup bota tebe unang tinum numi aget uyo fupkela kup-kiit mobeluta, nuyo God imi ilak uyo dolupta, yagal numi deng tebe-bom telela imkan-nuuba kale, numi aget fugunin uyo, “Nuyo iluman-nulupta, God imi ilak dobup o,” agan-kalin binim kuta, kafin diim komi tinum imi kuguup mafak waafu-bom aget iluum kugamin bomi kuguup bota tebe-nuluta, kaanamin uyo kwep mitam daagan-nuubu ko. \v 11 Kale ipkil mufekmufek ipmi diim abe-suu boyo tele utamin. Ipmi God imi aget fuguno fengmin umi aget iluum tebelip bota tebe-nuluta, ibo dong daga-e-buluta, kuguup tambal tambal uyo kanumsip kale, boyo ki, aget iluum uyo mek numi diim abelu kalaa age-nilipta, ibo yuut, Fol iyo bogobelupta, utamata e, nuyo maak fenga kolin-tem kalaa agelak o age-nilipta, ibo niyo weng uyo dupkop dagane-bom-nilip e minte, tinum fenga ko-se beyo an-togon-bom-nilip e minte, God imi atul uyo finan-bom no ke-bom-nilipta, Fol beyo numi deng uyo tebemak o agan-bom-nilipta, mufekmufek mafak boyo yuut telela kolup tambaliim keluk o agan-bom-nilipta, ibo tinum fenga ko-se iyo titil faga-nilipta, yega dobe-silip kale, alugum ipmi kuguup ko kanu-bom telelamsip uyo tambaliim kale, niyo itamita, ibo telela ko-nilip kota yuum binim kelip kalaa agan-bii ko. \p \v 12 Kale bole aafen niyo siin uyo ipmi suuk kon boyo dola kobe-sii kuta, niyo tinum ko fenga ko-se kuso bemi tebe ipkum fenga kobe-se so alop bilip imi aget uta fuguno-nilita, dola kosaali kale, nimi aget fugunin uyo, dola kobelita, ibo tele utamipta e, God iyo Korin kasel numi kuguup kanumsup boyo utamata, atin bilip iyo Fol imi ilak kup duga-bom-nilipta, kanumsip kalaa agan-be kalaa agelin o age-nilita, bota suuk kon koyo dola kobe-sii ko. \v 13 Kale ipmi kuguup ko kanumsip bota tebe-nuluta, numi aget tem uyo dagaa kwaabelu bilili age-suu ko. \p Kale numi aget tem uyo bilili agan-kalin uta kup kemsaalup kale minte, utamupta, alugum ibo tebe Tatias imi aget tem uyo dagaa kwaabelip bilili age deng taban tala kalaa age-nulupta, nugol atin deng kup tebe-bom no kem-nak-bulup ko. \v 14 Kale siin uyo niyo ipmi tok uyo Tatias imi diim kal bagamsi kale, Tatias imi no ti-se uyo, ibo itamata e, Korin kasel kalip imi kuguup uyo fen Fol imi weng bogopne-se ulutap uyo waafusip kalaa age tal bogopnelata, bota fitom umaak kulin-tem ke-nilita, deng kup taban-nak-bii kale, \v 15 Tatias iyo no ipmi diim abelata, ipmi aget fugunin uyo, beyo yan-togon-bom yagan tala o age finan-bom-nilip am ilep uyo kobelip bom-nalata, weng uyo alugum ipmi baga-e-balata, tinangkamsip kale, Tatias iyo tal ipmi kanumsip bomi aget uyo fugun-bom-nalata, ipmi i-filinin aget uyo mitam sengan talan-bo ko. \v 16 Kale kamano koyo niyo utamita, weng dola koli koyo ibo fomtuup waafulan-temip kalaa age-nilita, bota niyo deng kup taban-bii ko. \c 8 \s1 Korin kasel Kristen imi duup-afin dong daga-emin umi sang uta ko \sr (Rom 15:25-26, 1 Kor 16:1-4, 2 Kor 9:1-15, Gal 2:10, Fpai 4:10-20) \p \v 1 Duubal unang tinum ibaa. Ninggil nuyo Provins Masedonia umi abiip maak maak imi Kristen unang tinum God tebe dong daga-e-bala mufekmufek kanum tebesip umi sang uta Korin kasel ibo bogobelum o ageta kale, tinangku-silipta. \v 2 Mufekmufek mafak kwiin tagang uyo mitam Masedonia kasel imi diim abe-bom im-kugu-bulu bong fagamip kuta, utamipta e, God ita kup kalaa age-nilipta, God imi deng kup tebemip kale, utamipta e, Kristen unang tinum Provins Yuudiya albip iyo atin mufekmufek uyo duumatanbip kalaa age-nilipta, mani uyo afeta-bii ko dong dogobelum o agansip kale, bilip imi mufekmufek uyo katip kuta, tagaal tebe-nilipta, misiim kobe-silip ko. \v 3 Kale boyo nalami tiin fala utamsi kale, tol bogolan-temi kale, mani boyo ilimi aget fugunin uta kup kwep daa-nilip e minte, mufekmufek uyo tii kobelan-temup kalaa age kobe-nilip e minte, asok aaltam uyo maak sino kwep yak tip tobe no ke-bom-nilipta, imuuk kup kuga-e-bii-silip kale, \v 4 iyo titil faga-nilip kano, “Fol ninggil ibo, ‘O,’ agelip kalaa age-nulupta, nuyo Kristen unang tinum migik iso kwego dego ke-bom mani uyo afeta-bii-nulupta, Yuudiya kasel imi Kristen unang tinum mufekmufek atin duumatanbip iyo dong daga-emum o,” agan-bii-silip kale, \v 5 siin uyo ninggil nuyo aget fuguno-nulup kano, Masedonia kasel bilip iyo mani umaak kobelan-temip kalaa age-sulup kuta, mani bota kup kobesaalip binim kale, mufekmufek kwiin kiim uyo ki, isiik Bisel imi ilak uyo do ilami aligaap ke-nilip e minte, God imi aget fugunin uta waafu-nilipta, numi aget uyo kobe no ke-nilip e minte, mani uyo kobe no ke-silip ko. \p \v 6 Utamupta, Masedonia kasel iyo mani kupka-e-bilip kalaa age-nulupta, Korin kasel ipmi aget uyo asok fugun-nak-bulup kale, siin uyo Tatias iyo tebe mani afetamin ogok boyo no ipmi diim uyo kufo afeta-bii kupkaa talba kalaa age-nulupta, nuyo fomtuup bogobe-nulup ki, “Kabo asok no mani afetamin ogok boyo binimanu kupkalapta o,” agebup ko. \v 7 Kale ipmi mufekmufek alugum ko kanu-bomip boyo atin kuguup tambal kale, ibo God imi ilak uyo fomtuup do-nilip e minte, ilipmi God imi ilak dobip bomi sang uyo dital fagaa kufu-bom-nilip e minte, ibo Krais imi weng uyo dagaa ku no kesip utamta, God imi ogok uyo atin tambaliim kup ke-bom-nilipta, numi aget uyo atin kobe no kesip kale, mungkup ulutap mani afetamin umi ogok tambal boyo mungkup tambaliim kup kanu-bom no ke-bom-nilipta o ageta ko. \p \v 8 Kale niyo ibo boyo weng fomtuup kobeta, “Ibo kanumin o,” aganbaali kale, felep yak ku tomin weng uta baga-e-bii kale, nimi aget fugunin uyo, Masedonia kasel imi dital fagaa Yuudiya kasel mufekmufek binim dong daga-em-nuubip umi sang uyo ibo bogobelita, Masedonia kasel imi kuguup tambal kanum-nuubip ulutap ke-bom ipsiik unang tinum migik imi aget umaak kupka-emip kalaa age-nilita, boyo utamita, ipmi kuguup ko ipkumal i-filin-bilip boyo fen tuluun i-filin-bilip kalaa agelan o age-nilita, Masedonia kasel imi kuguup sang uta baga-e-bii ko. \v 9 Kale ipkil numi Kamogim Yesus Krais imi i-filinin kuguup uyo utamsip kale, beyo abiil tigiin umi mufekmufek soyaap kuta, imi tebe ipmi dong dogobe-se bota fen kupkaa mitam mufekmufek binim tinum ilatap ke-nalata, dong dogobe-se kale, boyo kanube bulup man ke-som-nilita, niyo ibo God imi mufekmufek kwiin tagang uyo kobelan o age-nalata, boyo kanube-se kale, ipsiik Yuudiya kasel mufekmufek duumatanbip iyo dong daga-emin o ageta ko. \p \v 10-11 Kale kota nimi aget fugunin umdii ibo bogobelan-temi ko. Kale ibo yak atol maak tiin-suu komi diim uyo tinum miit migik ba kale, ipkil mani umaak afetamum o age-nilipta, ipsiik boyo kufo mani uyo afeta-bii-nilipta, kupkalip nuubu ko. Kale siin uyo ibo dital fagaa mani boyo yuut afetamum o agansip kale, kanupmin mufekmufek uyo kota nuyo tii kalaa agelip uyo, kamano koyo mungkup ibo asok dital fagaa afeta binimanu kupka-nilip Yuudiya kasel imi kobelan-temip boyo felepman-temu ko. \v 12 Kale kanube tinum iyo mufekmufek kuga-emin bomi kuguup uta kup kanuman o agan-kala umdii, God iyo tinum bemi kuguup kanu-be boyo, “Tambaliim o,” agelan-tema kale minte, tinum iyo mufekmufek katip aafuba iyo God iyo bogobe-nala, “Bisel kup kopnelal o,” agan-nuubaala kale, kanube tinum iyo mufekmufek uyo katip aafuba umdii, God iyo bogobe-nala, “Katip so dopnelal o,” agan-bom-nala e minte, bisel waafuba umdii, bota “Bisel so kopnelal o,” agan-bom no kem-nuuba ko. \p \v 13 Kale niyo bogobe-nilita, “Ibo mani kwiin tagang uyo Yuudiya kasel imi kobelipta, tambaliim nipta minte, ipta mufekmufek duumatanin o,” aganbaali kale, nimi aget fugunin uyo, Yuudiya kasel igilimi Korin kasel ipkilipmi kemin ba kale, ibo alugum kwego dego maagup ke-bom-bilipta o agan-bii kale, \v 14 kamano am kaa daanbu koyo ipmi mufekmufek kwiin tagang uyo kulu ibo tinum mufekmufek duumatanbip iyo dong dogobelip mitam asok iliptap kelan-temip kale minte, son-temu nala ipsiik mufekmufek uyo duumatanan-temip kota, isiik tebe ilimi mufekmufek kwiin tagang uyo kulu ibo dong dogobelip mitam asok ilitap kelan-temip kale, \v 15 ulutap kale, God imi suuk kon tem uyo Israel kasel imi no iibaan bagan bom-bilip God tebe unan-kalin migik kuga-e-bala afetamsip umi sang uyo bogo-nulu kano, \pi1 “Unan-kalin kwiin tagang afeta kola iyo tii un-bala e minte, katip afeta kola yagal mungkup duumatanamin binim tii un-bala no kemsip o,” \m agesu kale, tii unan-bii-silip ulutap ipkil mungkup misiim dong dogobina tala kemip umdii, tii nan-temip ko. \s1 Fol imi bogo-nala, “Tatias ninggil iyo no Korin tolon-temip o,” agesa uta ko \p \v 16 Kale Tatias iyo God tebe dong dogobela mitam numi aget fugunin ulutap kela kalaa age-nilita, bota niyo God iyo “Misam o,” agan-bii kale, mungkup Tatias imi aget fugunin uyo atin ibo dong daga-eman o agan-bom no ke-be ko. \v 17 Kale minte nuyo utamupta, Tatias iyo ogok bomi aget uyo atin ugaa kwaa-bom-nalata, ilami aget fugunin uta, asok no ibo dong daga-eman o agan-be kalaa age-nulupta, dagalupta, “Bole no dong daga-eman-temi o,” ageba kale minte, \v 18 nuyo duup maak daalup Tatias so alop no tilip kale, tinum beyo alugum abiip maak maak imi Kristen unang tinum imi tiin diim uyo God imi weng tambal uyo tambaliim kup kupka-e-bala utama-bom-nilipta, bemi deng uyo taban-bomip kale minte, \v 19 bota kup ba kale, tam maak uyo, abiip maak maak imi Kristen unang tinum igil, ulaa dulupta, Fol ninggil iso abe-bomta dong daga-em unak o age-nilipta, ulaa dulip numi dong daga-e-be kale, numi ogok boyo, Kristen unang tinum imi mani afeta-bilip uta kwan tiinan-bulup kale, mani boyo kulep no Provins Yuudiya kasel imi Kristen unang tinum imi dong dogobe kobelupta, iyo alugum numi dital fagaa nugumal dong daga-emin kuguup boyo utam-nilipta, Kamogim Yesus imi deng uyo tebeman-temip ko. \p \v 20 Kale ninggil numi aget fugunin uyo, numi kuguup ko kanu-bom-nulup mani bisel ko tiin mo kulep yakyak tiinan-bulup boyo weng mafak umaak kobe, “Iyo mani boyo yuguut unan tiinan-bilip o,” agomip o age-nulupta, duup beyo dep-nulupta, ninggil nuyo mani uyo kwan tiinan tebesup ko. \v 21 Kale numi aget fugunin uyo, nuyo Bisel imi tiin diim uta kup tol kuguup boyo kemin ba kale, unang tinum imi tiin diim ugol mungkup kuguup tambal uyo ke-bom no ke-bom-nulupta o agan-bulup ko. \p \v 22 Kale nuyo duup maak daalup Tatias alop iso ninggil no tilip kale, nuyo suun kup tinum beyo ogok kwiin tagang uyo kupka-e-bomta dup-kugulupta e, beyo titil fagaa ogok ke-be kalaa agan-bomup kale, kamano koyo atin utamata, ibo kuguup tambal uta kup keman-temip kalaa age-nalata, titil kup fagaa no-nilita, ibo dong daga-eman o agan-be ko. \v 23 Kale nuyo tinum ninggil bilip iyo imdalup no tilip kale, Tatias beyo ki nimi alop maagup ogok ke-bom ipmi dong daga-emin ita kulba e minte, numi duup alop maak bilip ita ki abiip maak maak imi Kristen unang tinum imi bon tem tinum no kale, kek kek iyo alop bilip imi ogok ko kem-nuubip kwek uta utama-bom-nilipta, Krais imi tok uyo bagan-nuubip kale, \v 24 ninggil bilip imi no tilip boyo, ibo tinum ninggil bilip iyo dong dogobe tiin mo-nilipta, mani uyo afeta-bii ko kopmip kulep no Yuudiya kasel kopmipta bole, yang abiip maak maak imi Kristen unang tinum igil ipmi Yuudiya kasel imi i-filin daasip boyo utamipta, Fol ninggil iyo Korin kasel imi kuguup bomi tok bagan-nuubip boyo fen dam kalaa agelin o ageta ko. \c 9 \s1 Yuudiya kasel Kristen imi mufekmufek duumatanip Korin Kasel ilimi mani kulu misiim dong daga-emsip umi sang uta ko \sr (2 Kor 8:1-15, Fpai 4:10-20) \p \v 1 Kale ibo mani God imi unang tinum Provins Yuudiya kutam nin imi dong daga-emin bomi sang uyo utamsip kalaa age-nilita, bomi sang uyo timitim umaak dola kolan-temaali ko. \v 2 Kale nagal utamita e, ipmi aget tem uyo, mani umaak kulu Yuudiya kasel mufekmufek binim iyo dong daga-emum o agan-bilip kalaa age-nilita, Masedonia kasel imi diim uyo suun ipmi win uyo kufu-e-bom-nilita, atol maak tiin-suu umi diim uyo Korin kasel so Provins Akaya kasel migik iso iyo, aget fuguno-nilip e, ‘Son-temu uyo, nuyo Yuudiya kasel Kristen iyo dong dogobelan-temup o,’ age ilimi aget uta kup fugun kwep tal kaa diibelip o,” agelita, Masedonia kasel kwiin tagang iyo ipmi ko titil fagaa dong daga-emum o agan-bilip bomi sang uyo tinangku-nilipta, igil boyo titil fagaa kanumum o agan-bom no ke-nilipta, kobe-silip ko. \v 3 Kuta nimi aget fugunin uyo, numi weng ko baga-e-bom ipmi tok bagan-bulup boyo no uk kugan ko-numu kale, niyo duubal bilip iyo imdali no dong daga-e-bilipta, ibo nimi weng Masedonia kasel imi bogobe-sii ulutap ke-nilipta, kanube telel-bom bom-silipta o age-nilita, duubal bilip iyo imdali ipmi finang uyo no tilip ko. \v 4 Kale nuyo atin utamupta e, ibo mani uyo Yuudiya kasel Kristen imi kobelan-temup o age ilipmi aget uta kup fugun kwep tal kaa diibelip kalaa agan-bulup kuta, nimi aget fugunin uyo, kanube Masedonia kasel iyo maak mek nimi tem e tilipta, ninggil nota itamupta, ibo telelalin-tem kalaa agelup umdii, nugol fitom misamanup e minte, ipkil mungkup fitom misamanip no kelan-temup kalaa age-nilita, \v 5 nimi aget fugunin uyo, duubal bilip iyo bogobeli isiik no ibo bogobelip ipmi weng kwep daa-nilip mani uyo afeta ko-nulupta, Yuudiya kasel Kristen imi kulupmup unon-temu o age-silip boyo telelalipta, nita aaltam no tal utamita, alugum afeta kolip albu kalaa agelan o age-nilita kale, mani boyo nita weng fomtuup kobeta, “Kanumin o,” agelan-temaali kale, boyo ilipmi aget fugunin uta kup mani boyo misiim kobelum o agelip uyo, ibo bomi deng uyo tebe-bom kanube kobe-nimip o agan-bii ko. \p \v 6 Kale ipkil boyo tele utamin. Tinum iyo iman ilang uyo katip kela umdii, katip kup undep tal unelan-tema e minte, tinum iyo bisel kela bole, bisel undep tal unelan-tema no kale, mungkup ulutap ibo mufekmufek uyo ipkumal iyo bisel kobelip umdii, God yagal mungkup ibo bisel kobelan-tema kale, \v 7 kanube tinum imi aget fugunin uyo, “Kobeli bole, duumatanan-temi kale, kobelan-temaali o agan-bii kuta, Fol ninggil iyo fomtuup bogobe-nilip, ‘Kobelin o,’ agan-kalip kalaa ageta kobebi o,” age aget iluum tebela umdii, God iyo kanupmin kuguup bomi deng uyo tebeman-temaala kale, God iyo tinum imi deng tebe-bom kupka-emin bomi deng uta fomtuup deng tebeman-tema kale, ibo fek uyo unan-kalin ba kale, alugum maagup maagup ibo ilipmi mani kobelan-temip umi aget uyo tele fuguno-nilipta, bota kobelin o ageta ko. \v 8 Kale God beyo tii alugum mufekmufek tambal uyo ibo kobela atin tii kelan-temip kale, ipmi suun kafin diim kaa nip uyo, mufekmufek boyo nuyo kwiin tagang kuga-e-be kalaa age-nilipta, kapkumal imi kopman-temip uyo utamipta, tii kalaa age-nilip e minte, ilipmi uyo tii kalaa age no keman-temip kale, \v 9 God imi suuk kon tem uyo bomi sang uyo bogo-nulu kano, \pi1 “Tinum tambal iyo aget fugunin binim imi mufekmufek kwiin tagang uyo kulu tinum mufekmufek duumatanip iyo kuga-eman-tema kale, bemi mufekmufek ipkumal ko kuga-emin bomi kuguup uyo suun kup bon-temu o,” \m agesu ko. \v 10 Kale tinum iyo unan-kalin san uyo fagaga-bilipta, God iyo tiin mo-bala sengan-nuluta, unan-kalin kwiin tagang uyo abu-buluta, unan-nuubip kale, mungkup, Korin kasel ipkil Kristen unang tinum migik iyo misiim dong daga-eman-temip uyo, God ita ipmi kuguup tambal boyo tiin mo-bala sengan-nuluta, tebe Kristen unang tinum kwiin tagang iyo dong daga-eman-temu kale minte, \v 11 God iyo ibo mufekmufek uyo suun kup kupka-e-balata, mufekmufek so ke-nilipta, bole, ipkil tii Kristen migik iyo mufekmufek kwiin tagang uyo kuga-eman-temip ko. Kale ipmi mani kobelip kulep unon-temup boyo, kulep no Yuudiya kasel Kristen iyo kobelupta, bomi deng uyo tebe-bom God iyo, “Misam o,” agan-bom no keman-temip ko. \p \v 12 Kale minte ipmi mani ko kobelip kulep Provins Yuudiya kasel imi kulube unon-temup bota tebe God imi unang tinum mufekmufek duumatanbip iyo dong daga-e-buluta, mufekmufek uyo igil tebe te tam tii kelan-temip kuta, bota kup ba kale minte, Yuudiya kasel so unang tinum migik so kwiin tagang igil mungkup ipmi kuguup kanubelan-temip bomi deng uyo tebe-bom God iyo atin, “Misam o,” agan-bom no keman-temip ko. \v 13 Kale ibo Yuudiya kasel Kristen iyo dong daga-e-bilipta bole, ipmi kuguup tambal boyo mitam kemanuta, Yuudiya kasel bilip iyo utamipta, ipmi bogo-nilip, “Yesus imi ilak do-sulup o,” agan-bilip boyo fen waafu-nilip e minte, God imi weng uyo fen waafuu no kebip kalaa age-nilip e minte, iyo utamipta e, ibo mani afaligen uyo kobe-nilip e minte, unang tinum migik kwiin tagang iyo kuga-e-bom no kem-nuubip kalaa age-nilipta, bilip iyo God imi win uyo kufu-eman-temip ko. \v 14 Kale igil utamipta, God imi i-filinin kwiin kiim uyo ipmi kupka-e-be kalaa agelan-temip uta, igil tebe ipmi aget uyo atin ugaa kwaa-nilipta, God iyo aman duga-e-bilipta, tebe ibo titil uyo kupka-eman-tema ko. \v 15 Kale God imi tebe ilami man Yesus ko dobe-se boyo atin kwiin kiim kale, nuyo bagang-kale-nulupta, bomi sang uyo alugum bogolan-temaalup kale, ise boyo God iyo, “Misam o,” agan-bom-nulupta o ageta ko. \c 10 \s1 Korin kasel tebe Yesus imi kalaan tinum weng mafak kupka-e-bilip Fol tebe fegelemsa uta ko \sr Rom 12:3, 1 Kor 2:3, 4:4-5,21, 2 Kor 13:2,10, Gal 4:12-14 \p \v 1 Kale ipmi tinum iip maak maak iyo weng uyo kwep mek nimi tem tili-bom bogopne-nilip, “Beyo nuso na uta, finan-bom-nalata, bet weng uta kup bagan-nuuba kale minte, kanube nuyo imkaa yang simanim una bole, nuyo titil weng uyo kwaapma talan-nuubu o,” agan-nuubip kuta, kapkum Fol niyo Krais imi kuguup uyo utamita e, ilami aget fugunin uyo nangkaal dukmen-bom-nalata, unang tinum iyo agol nangkaal kuguup uta kup kupka-e-bom no kem-nuuba kalaa age-nilita, nagal mungkup bet weng uta kup ibo baga-eman o ageta kuta, \v 2 dok ita bogo-nilip, “Fol ninggil imi aget fugunin uyo, God imi ilak dolin binim imi aget fugunbip ulutap ke-bom-nilipta, kanum tiinan-nuubip o,” agan-bilip bilip iyo niyo tebe finanin binim titil weng uyo kobelan-temi ko. Kale, atin ki nalami duubal ibaa. Ibo ipkil bisop bagamin tinum bilip iyo titil weng kobelipta, kuguup mafak uyo kupkalipta, niyo nota itam-nilita, ipmi diim uyo titil weng uyo kupkalan o ageta ko. \p \v 3 Kale bole, nuyo kafin diim kagal albup kuta minte, nuyo Saatan so fengmin so waasi dinan tiinemin ke-bulup kwek uyo kafin diim tinum imi waasi dinan-kalin ulutap kebaalup kale, \v 4 alugum waasi dinan-kalin umi mufekmufek ko waafubup boyo kafin diim komi mufekmufek ugo ba e minte, nulumi titil uta ku waasi uyo dinanbaalup no kale, God imi titil kwiin kiim uta ku-nulupta, waasi boyo dinan-bulup ko. Kale nuyo God imi titil bota ku-nulupta, Kristen numi waasi Saatan imi titil uyo kubaganu kupkabelan-temup kale, \v 5 nuyo God imi titil bota ku-nulupta, kanupmin tinum bilip imi bisop bagamin weng uyo kwaak tamabe-nulup e minte, bilip imi, “Nuta kup utamsup o,” age tebe ipkumal God imi ilak dolum o agan-bilip imi ilep uyo ugaa kwaaga-emin weng uyo kwaak tamabe no kem-nuubup kale, numi aget fugunin uyo, unang tinum iyo kafale-bulupta, bilip imi aget fugunin uyo fupkela ko aget fugunin tambal uyo ku-nilipta, Krais imi weng uyo waafulin o age-nulupta, bota baga-e-bomta kafalem-nuubup kale, \v 6 nuyo telela ko-nulupta, ipmi fen-bulup kale, kanube ibo nimi weng ipmi bogobe-nili, “Titil weng uyo bisop baga-emin imi kobelipta o,” ageli boyo tinangku tele waafulip, minte tinum iyo maak ita nimi weng boyo tinangkulaali o agela umdii, beyo bomi yan uyo atin aget iluum afek uyo kobelan-temup ko. \p \v 7 Kale ipmi tiin kup kwep yak daa unang tinum imi kaal uta kup utaman-bilip boyo kupkaa atin tuluun dagak diibe imi tiinemin tonamin uta utama-bom-nilipta o ageta ko. Kale kabo aget fugunolapta, “Atin niyo mitam Krais imi kalaan tinum ke-nilita, Fol iyo dupkan ke iit iin-sii o,” agan-balap aga? Nagan-balap kuta, Fol niyo fen Krais imi kalaan tinum kesi kuba. Kale kabo asok tele fugunolapta, niyo mitam dogonupmin tinum ke-sii kalaa agan-bom-nalapta o ageta ko. \v 8 Kale Kamogim Yesus yagal niyo ulaa nimdu-nala e, “Kapta nimi ogok boyo kemal o,” agelata, kanu-bii kale, boyo bogopne-nala e, “Kabo unang tinum nimi ilak dugamin uta kufak daabelal o,” agelata ba kale, “Kabo unang tinum nimi ilak dugamin uta dong daga-e-balap titil fagaluk o,” age-nala ulaa nimdulata, kanu-bii kale, kabo bogopne-nalap, “Fol kalapmi ogok ko ke-balap bomi tok kup bagan-balap boyo felepmin-tem o,” nagan-balap aga? Dam. Nimi God imi ogok kopnela ke-bii bomi sang uyo bagan-bii kuta, bagan-bii bomi fitom umaak kulin-tem albi ko. \v 9 Kale nimi aget fugunin uyo, ibo bogo-nilip, “Fol beyo bisop bogo finanin weng uta kobe-nalata, suuk kon boyo dola kulupma talan-nuubu o,” agan-kalin ba ko. \v 10 Aa bole, ipmi tinum iip maak maak iyo nimi sang uyo bogo-nilip, “Imi suuk kon dolam-nuuba tem kwek uyo iluum weng so alaang weng so uta baga-e-bom-nalata, dolam-nuuba kuta, siin ilami ti-se kota, atamupta, imi kaal aa dam aa uyo titil binim kalaa age-nulup e minte, imi weng uyo man kangkang imi sal faga-bom weng bagabip ulutap kalaa age no ke-nulupta, atam-sulup kale, God iyo ulaa dusaala binim o,” agan-nuubip ko. \v 11 Kale tinum ko weng bomi bagan-nuubip bilip igil di aget uyo tele fugunolin. Niyo simanim kal bom-nilita, ibo suuk kon uta kup dola kupka-e-bii kuta, son-temu nala niyo no tili ipso nan-temup kota, niyo alaang weng so weng kem so uta baga-e-bomta mufekmufek sang ko suuk kon tem dola kupka-e-bii boyo alugum mungkup kanuman-temi ko. \p \v 12 Nimi duubal ibaa. Ipmi tinum iip maak maak imi aget fugunin uyo, “Nuta kup o,” agan-nuubip boyo nugol imi kuguup ko kanum-nuubip ulutap uyo keman-temaalup kale, bilip imi, “Nuta kup o,” agan-nuubip boyo magam binim kale, ilimi aget fugunin uta kup ku-nilipta, “Nuyo Krais imi kalaan tinum o,” age-nilipta, kanupmin kuguup boyo kem-nuubip kuta, ninggil nuyo God ita ulaa imdulata, imi ogok ke-bulup kalaa age-nulupta, fitom binim, imi ogok ke-bulup bomi sang uyo bagan-bulup ko. \v 13 Kuta mufekmufek kwiin tagang umi tok uyo bagaman-temaalup kale, God imi ogok ko numi kobe-se bomi sang uta kup bagaman-temup kale, God iyo numi bogobe-nala, “Nimi weng uyo kobelita, kwep yang kanupmin abiip maak iyo baga-e-bom-nilip ogok kem tiinemin o,” age-nalata, kobe-se kale, Korin kasel ibo bomi diim kal albip ko. \v 14 Kale nuyo no abe-nulupta, God imi weng bogo-nala, “Ibo ogok uyo kem kwep no kwek diliit kelin o,” age-se boyo maak kupkan ke top so kesaalup kale, kamaki kutop uyo God iyo nusiik imdala no-nulupta, ibo God imi weng tambal uyo baga-emsup ko. \v 15 Kale God yagal imi ogok uyo duulebelata, yak abiip maak kugol ogok ke-bala, mek abiip maak kugol ogok ke-bala kem talan-bulup kale, ninggil nuyo God imi ogok numi kobe-se uyo kupkan ke tam nugumal tinum migik imi ogok tambal ke-bom God imi weng baga-e-bilip umi tem kutam iinom-nulupta, nulumi tok uyo baga-bom bisop bogo-nulup, “Ogok tambal boyo nuta telelam tebesup o,” aganbaalup kale, atin numi aget fugunin uyo, ibo utamipta, God beyo tii alugum mufekmufek uyo kanube-nama kalaa age-nilipta, nuyo dong daga-e-bilipta, numi ogok ipmi diim ke-bulup boyo senganuk o agan-bulup kale, \v 16 numi ipmi diim ko ogok ke-bulup boyo binimanu kalaa age-nulupta, God imi weng tambal uyo kuptamo no ipmi umik tem kafin migik maak maak albu kutam iyo baga-eman-temup kale minte, nuyo tinum migik imi ogok tambal ke-bii-se umi tem iinom-nulupta, “Ogok tambal boyo nuta telelam tebesup o,” age nulumi tok uyo bagan unon-temaalup ko. \p \v 17 Kale God imi suuk kon tem uyo bogo-nulu e, \pi1 “Tinum dok ita, deng tebeman o agela umdii, beyo Bisel imi deng uta kup tebe-bom imi tok uta kup baga-bom no ke-bom-nalata o,” \m agesu kale, \v 18 nugol utamsup kale, tinum iyo dogap ita ilami tok uyo bagama umdii, God imi tiin diim uyo tinum beyo win binim kelan-tema kale minte, kanube tinum dogap ita God iyo tebe tinum bemi win uyo kufu-ema umdii, beta fen win so kelan-tema ko. \c 11 \s1 Fol tebe-nala tinum bisop bogo, “Nuyo Yesus imi kalaan tinum o,” agan-kalin imi imkem daasa uta ko \sr 1 Tim 1:3-11, 2 Fit 2:1-22, 1 Jon 2:18-29, Jut 3-16 \p \v 1 Kale ibo nimkalipta, tinum ilum ilum ke-bom weng bagaba ulutap keman o agan-bii kale, ibo nimkalipta, nalami sang uta ibo bogobelan o ageta ko. \v 2 Kale God iyo tinum imi aget uta kup fugun-bom-nalata, “Ulaa imduli nalami aligaap kepnelin o,” age-nalata, dil saan-nuuba kale, mungkup nagal ipmi aget uyo atin ugaa kwaa-nilita, unang amaat imi aalabal imi kuguup uta ku-nilita, “Ibo tinum maagup ita kup dulamin o,” age-nilita, baabe-sii kale, ibo unang amaat imi baabelip tambaliim bom-silip kulep tam tinum am tem tobip ulutap ke-bom bom-silipta, son-temu uyo, ibo kulep no Krais imi kobelan o age-nilita, imi baabe-sii ko. \v 3 Kuta nimi aget fugunin uyo, Saatan ko age inap beyo atin bisop bagamin kuguup boyo utam kulasa kale, sugamiyok uyo beyo tebe numi afek Iv uyo bisop bogobesa kale, mungkup, kanupmin bisop bagamin tinum iyo tebe ipmi aget fugunin uyo kufak daabelip e, ipmi tambaliim kup bom Krais imi aget kup fugun-bomip uyo kupka-nimip o age-nilita, bota niyo finan-bii ko. \v 4 Kale nimi finan-bii bomi magam uyo, tinum iip maak maak iyo tebe Yesus imi sang migik uyo no ipmi diim uyo baga-e-bilipta, ibo tele aget fugunolin-tem ke yuut bogo-nilip, “Boyo tambaliim o,” agan-bilip kale, Yesus imi sang baga-e-bilip boyo numi Yesus imi sang baga-em-nuubup ugo ba ko. Kale ipmi tebe bilip imi weng tinangka-bom-nilip sinik ko dugan-bilip beyo siin God imi Sinik Tambal du-silip yaga ba kale, sinik migik duga-bom-nilip e minte, weng ko tinangka-bom, “Tambaliim o,” agan-bilip boyo siin God imi weng tambal tinangku-silip ugo ba kale, dok ita tinum tal ipmi diim kanupmin weng bomi kupka-ema uyo tiin uta kup ita-bilipta, kanum-nuubip kalaa age-nilita, bomi atul uta finan-bii ko. \p \v 5 Kale tinangku-silipta. Nimi aget fugunin uyo, niyo ipmi tinum bogo-nilip, “Nuyo Yesus imi kalaan tinum imi kamok kamok o,” agan-nuubip bilip imi afak tem kal albaali kalaa agan-bii ko. \v 6 Aa bole, iip maak maak iyo bogo-nilip e, “Fol bemi God imi weng kupka-emin boyo weng abaal baga-em-nuubaala o,” agan-nuubip kuta, nimi aget fugunin uyo duumatanbaalu kale, atin God imi weng so kuguup so uyo tele utamsi kale, alugum bomi sang uta ibo telela baga-e-bom kafale-bilita, utam-silip ko. \v 7 Kale God imi weng tambal siin ipmi baga-emsi boyo tisol umaak kwaamsaali kale, kanumsi boyo nalami win uyo kuba-bom-nilita, ipmi win uta kufu-emsi kale, ibo kanupmin kuguup tambal ko kanumsi boyo, “Kuguup mafak kanumsa o,” nagan-bilip aga? \v 8 Abiip maak maak imi Kristen unang tinum iyo mani kulu dong dagane-bilipta, ibo God imi weng tambal uyo kupka-emsi kale, kanupmin kuguup boyo bilip imi ogok ke-e-bilita ba kale, bilip iyo mani uyo bisop kugane-bilipta, minte ipmi ogok uta bisop ke-emsi ko. \v 9 Kale siin uyo nimi ipso bom-nili mufekmufek duumatanamsi uyo, niyo tebe-nilita, tinum maagup iyo maak, “Kapta tebe niyo unan-kalin min uyo tiin molal o,” agansaali kale, Kristen tinum iyo Masedonia ilo tal Korin tal-nilipta, nimi mufekmufek duumatanbi uyo atin tii kelu nimkalipta kale, nimi siin ipmi bogobe-nili, “Ibo niyo unan-kalin uyo tiin mo-bilipta o,” agansaali ulutap uta mungkup kanum tam tam tabon-temi ko. \v 10 Kale fen Krais imi tuluun weng uyo nimi diim kal albu kale, nagal mungkup tuluun weng uta kup bogobelan o ageta kale, nimi aget fugunin uyo, nimi tisol kwaamin binim bisop God imi weng baga-em-nuubi boyo tambaliim o age-nilita kale, no ipmi Provins Akaya kutam umi no abe tiineman-temi uyo, abiip maak kutam umi Kristen unang tinum ita maak imkalita, tisol uyo kuganeman-temaalip e minte, nimi bogo-nili, “Kanu-bom ogok kem-nuubi o,” agan-nuubi boyo kupkaa no kelan-temaali ko. \v 11 Kale intaben o ageta niyo weng boyo baga-e-bii? Niyo ipmi aget uyo kobesaalita, niyo weng boyo bagan-bii a? Umbae. God iyo utamsa kale, niyo atin ipmi aget kup kobe kupkasi kuba. \p \v 12 Kuta ipmi tinum bogo-nilip, “Nuyo Yesus imi kalaan tinum o,” agan-nuubip kulip iyo ilimi win uta kufu-bom ipmi bogobe-nilip, “Fol ninggil imi kuguup kanu-bilip kulutap uyo kem-nuubup o,” agan-kulum o agan-bilipta minte, niyo utamita e, kulip iyo ogok ke-bom tisol kwan-bilip kalaa age-nilita, tebe-nili imi aget kanupmin fugun-bilip bomi ilep uyo namdabelan o age-nilita, nimi tisol kwaamin binim bisop God imi ogok kem-nuubi boyo kupkalan-temaali kale, kanube kemin kup ni ko. \v 13 Kale tinum bilip iyo, “Nuta Krais imi kalaan tinum o, imi ogok kemin tinum o,” age bisop bogo ilimi kuguup uyo fupkela kup-kiit kup-kalaak ke-bilipta, kek kek iyo itamipta, bilip iyo fen Krais imi kalaan tinum umaak o agan-nuubip kuta, bilip iyo fen bisop bagamin tinum ita ko. \v 14 Kale bilip ita kup ba kale, Saatan yagal mungkup ilami kuguup uyo fupkela kup-kiit kup-kalaak ke-bala mitam ensel imi kuguup atin tambal so kem-nuubu ulutap ke-bom no kem-nuubu kale, ibo kanupmin bisop bagamin tinum bilip imi kuguup kanu-bilip boyo utam kumang saanin ba ko. \v 15 Agesu kale, kanube Saatan imi ogok kemin tinum igil mungkup ilimi kuguup uyo fupkela kup-kiit kup-kalaak ke-bilip God imi ogok kemin tinum imi kuguup tambal ulutap ke-bilip uyo, nuyo utam kumang saanin ba kale, son-temu uyo, bilip imi kuguup mafak kanu-bilip bomi yan uyo felebelu kulan-temip ko. \s1 Fol imi aget iluum so kaal fuyap so kuga-bom-nala saak kutam-tele God imi ogok waafu-bii-se uta ko \sr (Ap 9:16, 1 Kor 4:11-13, Fpai 1:20-30, 2:17, 4:11-13, Kol 1:24-25, 1 Tes 3:7, 2 Tim 2:9-13, 3:10-11, 4:14-18) \p \v 16 Kale kamaki uyo bogobeli kale minte, kamano koyo asok bogobelan-temi kale, tinum iyo maak bogopne-nala, “Beyo ilum ilum kemin tinum o,” nagan-kalin ba kuta, kanube ibo kam agelip bole, saak nimkalipta, nagal nalami win uyo katip umaak kufo no kelita o ageta ko. \v 17-18 Kale unang tinum kwiin tagang iyo kafin diim komi kuguup uta waafu-nilipta, ilimi win uyo kufum-nuubip kalaa age-nilita, nagal mungkup ilimi kuguup uta waafu-nilita, nalami win uyo kufolan o age-nilita kuta, niyo Bisel imi, “Bota kanumal o,” agan-be uta kup waafu-nilita, nalami win uta kufubaali kale, niyo tinum ilum ilum ke-be ilatap ke-nilita, titil fagaa nalami win uta kufu-bii ko. \v 19 Kale minte ipde, “Nuyo aget fugunin tambal uyo albu o,” agan-bilip kuta, ibo tele aget fugunolin-tem ke ilum ilum kemin tinum kulip ita imkalipta, amon amon kemin weng uta baga-e-bilip tinangkan-nuubip kale minte, nimi weng tambal uta ibo tinangkan-nuubaalip kale, \v 20 kanube tinum iyo tebe suun kup ibo imak kalila ogok kemip min, \m beyo tebe ipmi mufekmufek uyo alugum binimanu kupkabela min, \m ibo bisop bogobe imdep yang tem tilila kaal fuyap uyo kulip min, \m “Ibo win binim kale nita kup o,” agan-kala min, iyo tebe kul baang binola yak tibit diim abe-bom min kema kalaa agelip uyo, ibo tiin kup ata-bom-bilip kanu-e-boma kale bole, ibo nimkalipta, nalami win uta kufuman o ageta ko. \v 21 Ibo nitamta, “Beta titil binimta, yak tinum bogo-nilip, ‘Nuyo Krais imi kalaan tinum o,’ agan-bom numi mufekmufek uyo alugum binimanu kupkabebip ulutap uyo binimta aga o?” nagan-bilip aga? Ipmi aget fugunin uyo, kam age baga-e-bulupta, fitom kulak o age-nilipta, bagane-bilip aga? \p Kale kanube tinum kulip iyo ilimi intap intap kuguup kanu-bilip umi sang uyo finanin binim kufolip umdii, nagal mungkup nalami kanupmin kuguup kanu-bii bomi sang uyo finanin binim kufu-bom-nilita, kota tinum ilum ilum ke-bom weng bagaba ilatap ke-bom-nilita, weng uyo bogolan-temi ko. \v 22 Kale, “Nuta kup o,” agan-nuubip bilip ita kup Hibru tinum a? Nagal mungkup Hibru tinum no. Minte bilip ita kup Israel tinum a? Nagal mungkup Israel tinum no. Minte bilip ita kup Abraham imi man ilop a? Nagal mungkup Abraham imi man ilop no. \v 23 Minte kota niyo atin tinum ilum ilum keba imi weng bagaba ilatap kelan o ageta kale, tinum bisop baga-bom, “Nuyo Krais imi kalaan tinum o,” agan-nuubip kulip ita kup Krais imi ogok kemin tinum a? Niyo Krais imi ogok uyo bilip iyo kubaganip imkaa nita nita kesi kuba. Kale boyo ki, niyo dital fagaa ogok kemin uyo bilip iyo imkan ke nita nita keli e minte, Krais imi sang unang tinum imi baga-e-bulup bomi kalan uta waasi iyo tebe bisop bagamin tinum kulip ita iip maak maak uta kup kuguup mafak uyo kupka-e-bom-nilipta, minte fen nita suun kup sok de nimka-bom min, saal daga-bom min kene-bilip kaanan agin ke-bom no kem tam tam tebesi kale, \v 24 Krais imi sang unang tinum imi baga-e-bii bomi kalan uta Juda kasel imi un tubulin iyo tebe sok ifet ku niyo saal dagamin ulumi kup 39 kota fagaa nimkaa yakyak bii ilep ogal fagalip e minte, \v 25 Rom kasel imi un tubulin iyo tebe at dugum ku saal dagan-bii nimkaa yakyak bii ilep asuno fagalip e minte, tam am maak daanu e, waasi iyo tebe, nangkolum o age tuum tuup saal dagan-bii nimkalip mep so kaanan agin ke-bom no kemsi kale, suun kup sip tem uyo yol ok daang kun diim ilep tiinemin kup kemsi kale, abe-bulup sip uyo mafaganu kalaa age fuut daak yol ok daang kun diim abe ok an yak kan tem unbi unbi bii, ilep alop faga-nili e minte, maak uyo yol ok daang kun diim ilep ok an abe-bilita bii, am maagup ke yak kan tem unbi no kem tam tam tebesi ko. \v 26 Kale minte suun kup ilep simanim tiine-bom-nili uyo, ok tebe nimtamo unon agin ke-bulu e minte, tinum mafak ilep bigi-bom tinum ano kulep to-bom mufekmufek daga-emin imi sagaal diim kal maagalo kelan agin ke-bom-nili e minte, nalami duup Juda kasel igil tebe nafak daalum o agan-bilip e minte, tinum miit migik igil mungkup tebe nafak daa no kelum o agan-bilip e minte, abiip bisel min, iibaan bagan min, yol ok daang kun diim min uyo umtal daalan agin ke-bom-nili e minte, bisop bogo, “Nuta Kristen o,” agan-bilip imi sagaal diim kal maagalo kelan agin ke-bom no kem tam tam tebesi ko. \v 27 Kale niyo bong kup faga-bom-nilita, mililep uyo ogok ke-bom agaal unemin binim ke-bom-nili e minte, iman tep so ok tep so uyo umtal daga-bom-nili e, suun kup iman fala ogok kemin kup ke-bom-nili e, diil ogen uyo umtal daga-bom-nili e, ilim uyo duumata-bom no kem tam tam tebesi ko. \p \v 28 Kuta ise bota kup kanumsaali kale, suun kup niyo alugum Kristen unang tinum imi aget uta fugun-bom-nilita, iyo tiin mo-bom-bilita, bomi aget iluum afek uta tebepneluta, iluum kabim tam tam tebesi kale, \v 29 boyo ki, tinum iyo titil binim kela kalaa agelan-temi uyo, bomi aget afek uyo kuga-bom-nili e minte, utamita, tinum iyo fenga kola kalaa agelan-temi uyo, bomi aget iluum uyo kuga-bom no kem tam tam tebesi ko. \p \v 30 Kale niyo, ilep migik uyo binim kalaa age-nili nalami win uyo kufolan o agan-bii boyo kanubelan-temi kale, boyo ki, intap intap mufekmufek tal nimi diim abeluta, ibo utamipta e, Fol beyo titil binim kalaa agelan-temip umi mufekmufek sang uta kup bogolan-temi ko. \v 31 Kale God beyo Kamogim Yesus imi God e minte ilami Aalap no kale, nuyo bemi win uta kup suun kufu-bomup kale, beyo nitamsa kale, nimi titil binim kem talan-bii komi sang kaa ipmi bogobelan-temi koyo dam bogobelan-temi kale, tinangku-silipta. \v 32 Kale siin uyo no abiip Damaskus kal bom-bilita, King Aretas imi kiyap maak iyo abiip afalik Damaskus uyo tiin mo-bii-se kale, beta tebe, abiip bomi daam tem uyo fiko Fol iyo aafuu sok de dolum o nage-nalata, tinum ulula no fikobip kuta, \v 33 duubal Kristen iip maak maak iyo tebe nimdep tam daam afalik umi dubom diim am desip kutam kal daa-nilipta, nimdalip daak basket tem iini basket uyo sok kup-dii-nilipta, am kutam umi solop tem ko age winduwa tem ilep tulup tulup nimdalip talanbu malaak sep daam tem abe-nilita, kiyap bemi kayaam kulula no daam tem fikobip imi tiin uyo kubabe-nilita, bilii daagin-sii ko. \c 12 \s1 Ilam duluun umi tem ku-tele God tebe-nala weng Fol imi bogobesa uta ko \sr (2 Kor 11:16-23, Ef 3:1-13, 2 Tim 1:11-12, Tat 1:1-3) \p \v 1 Kale tinum nulumi win kufumin bota tebe-nuluta, ipso niso dong dogopman-temaalu kuta, utamita e, ipmi tebe nimi kuguup utamamin bomi ilep migik uyo binim kalaa age-nilita, mufekmufek mek nimi diim aban tebesu umi sang uta bogobelan o ageta kale, nalami ilam duluun Kamogim Yesus mufekmufek kafalepne som, bantap weng bogopne no ke-se umi sang usiik bogolan-temi ko. \v 2 Kale siin uyo niyo Krais imi tinum ke-bom-bilita, God yagal tebe nimtamo unanbu tam ilami abiip daala bom-silita, asok nimdep tal daala bom-bili bii, atol mit kal dakan kelu kale, ilam duluun ilep boyo sinik uta kup kupnin-se e? Ilum kuso nimtamo un-se e? tap kale, niyo utabaali kale, God maagup ita kup boyo utaba ko. \v 3-4 Kale niyo utamita e, God iyo tebe nimtamo Baladiis ko age abiil tigiin un-se kalaa age utamsi kuta, ilam duluun ilep boyo sinik uta kup kupnin-se e? Ilum kuso nimtamo un-se e? tap kale, niyo utabaali kale, God ita kup boyo utaba ko. Kale nimi ilam duluun tam abiil tigiin o ti-sii uyo, weng maak tinangku-sii kuta, kanupmin weng boyo amem kale, bomi sang uyo tinum iyo maak tebe kufo-nama binim ko. \v 5 Kale niyo nimi ilam ilep no o ti-sii bomi sang uyo kaa bagan-bii kuta minte, alugum mufekmufek migik mek nimi diim aban tebesu bomi sang uyo baga-bom-nilita, nalami tok uyo bagaman-temaali kuta ki, intap intap tebe nimkem daalu ibo utamta, Fol iyo titil binim nuuba kalaa age nitam-silip bomi sang uta kup bogolan-temi ko. \p \v 6 Aa bole, kanube nalami tok uyo bogoli umdii, tinum ilum ilum ke-bom weng bagaba ulutap uyo kelan-temaali binim kale, weng uyo atin tuluun weng uta kup bogolan-temi kuta minte, nalami tok uyo baga-bom ilam do-sii umi sang uyo maak so bogolan-temaali kale, bomi magam uyo dok uta ba kale, nimi aget fugunin uyo, ibo nimi ilam do-sii bomi sang uyo tinangku-nilip, “Fol beyo atin tinum tambal kup tebesa o,” nagan-kalin ba o agan-bii kale, nimi aget fugunin uyo, ibo nimi kuguup kanu-bii bota utam-nilip e minte, weng ko baga-e-bii bota utam no ke-nilipta, utamipta e, beyo dogonupmin tinum kalaa nagelin o ageta ko. \s1 Fol beyo titil binim kela kalaa age God tebe titil kupka-emsa umi sang uta ko \p \v 7 Kale weng ko God tebe kafalepne-se boyo mufekmufek afaligen kalaa age-nalata, God imi aget fugunin uyo bogopne-nala, “Kalapmi tok uyo suun kup bagamin ba o, ‘Nita kup o,’ agan-kalin ba o,” age-nalata, Saatan iyo dupkalata, tebe mafak ilin maak kopnelata, kaal fuyap kwiin kiim tebepneluta, sil te yak yaan tem unu atul tebebu ulutap keluta, atin ogen uyo umtal daasi ko. \v 8 Kale, “Kaal fuyap koyo kupkan kepnelal o,” age-nilita, Kamogim Yesus iyo beten ke-e-bii ilep asuno fagalita minte, \v 9 iyo tebe niyo bogopne-nala e, “Nimi titil boyo unang tinum titil fagalin-tem albip imi dong daga-emin kale, nimi titil kapmi kupkakem-nuubi boyo tii kalaa age-nilita, kapmi kaal fuyap boyo kupkan kepkelan-temaali o,” age Kamogim iyo kam nage-se kale, niyo titil binim kalaa ageli uyo, aget iluum uyo maak so kulan-temaali kale, bomi deng uyo atin deng kup tebe-bilita, Krais ilami titil uta ku-nalata, niyo tiin molak o age-nilita, bogo-nili, “Niyo titil binim o,” agan-nuubi ko. \v 10 Kale utamita, kota nalami titil uyo binim kalaa agelan-temi kota, Krais imi titil uyo atin kopnelan-tema kale, kanube Krais imi ogok waafu-nili titil binim bom-bili tinum tebe kuguup mafak kupkane-bilip yak mufekmufek mafak mafak uyo tal nimi diim uyo abe-bulu e minte, tinum iyo suun kup nafak daga-bom no keman-temip uyo, “Boyo tambaliim kale, Krais iyo ilami titil uyo kopnelan-tema o,” age-nilita, bomi deng uyo tebeman-temi ko. \s1 Fol imi tebe, Korin kasel imi God imi ilak dugamin umi dong daga-eman o agansa uta ko \p \v 11 Kale nalami tok kaa bagan-bii koyo tinum ilum ilum ke-bom weng bagaba ilatap ke-bii kuta, ipkil weng mafak bagane-bom asit kup namak kalilipta, nalami tok boyo bagan-bii kale minte, kanube ibo nimi tok uta bagamip nimnam, bota felebelu kuta, ibo bomaak kanum-nakbaalip binim ko. Aa, bole saak niyo win binim kuta, ipmi tinum bogo-nilip, “Nuyo Yesus imi kalaan tinum imi kamok kamok o,” agan-nuubip bilip iyo tebe ita ita ke-nilipta, niyo nimkan kesaalip ko. \v 12 Kale nimi aget tem uyo olsak tebe-bom daal tebemin binim, titil kup faga-nilita, niyo ipmi iibak tem uyo bong kup faga-bom-nilita, Krais imi kalaan tinum imi ogok kwiin tagang uyo kwep no ipmi iibak tem uyo ke-bilita, utamipta e, Fol beyo aafen Krais imi kalaan tinum kalaa age-silip kale, boyo ki, ipmi diim uyo yak mirakel ko age kuguup ugulumi migik migik uyo ipmi iibak tem uyo mitam tebeluta, ibo kumang mo utamipta e, God imi ogok so imi titil so uyo kulbu kalaa agan-bii-silip ko. \v 13 Kale nimi kuguup abiip maak maak imi Kristen unang tinum imi kanu-e-bii-sii ulutap ke-bom-nilita, ibo kanu-e-bii-sii kale, nimi kuguup ko abiip maak maak imi kanu-e-bii-sii boyo maak duumatanuta, ibo maak imkasaali binim kuta ki, ipmi diim uyo kuguup maagup maak uta kup kobesaali kale boyo ki, niyo tebe-nilita, fen ipmi mani uyo maak kusaali ko. Kale ibo bogopne-nilip, “Kapmi tebe numi mani umaak kulin-tem ke-salap boyo kuguup mafak o,” agan-bilip aga? Agelip bole, ibo nimi kuguup mafak, “Numi kobe-se o,” agan-bilip boyo kupkapnelin o ageta ko. \p \v 14 Kale ipmi finang uyo no itam tal tal bii ilep alop faga-sii kale, kamano koyo ipmi finang uyo asok no tolon o angbi kale, niyo no-nilita, ipmi mufekmufek uta kwaaman o age-nilita ba kale, ibo tele tinangku-silipta. Niyo ipmi mufekmufek uyo kulan-temaali binim kale, niyo ipta kup imdep yang God imi miit tem daalita, God ilami man aligaap kelin o age-nilita kale, di ipkil utamin. Man iyo maak tebe-nilipta, ok dital at dital ke-bomta ogen so aalap so iyo tiin molan-temaalip kale, ogen so aalap so ita fen ok dital at dital ke-bom-nilipta, man iyo tiin molipta, te tam fitin-nuubip kale, ibo nalami man ilitap kalaa age-nilita, ibo nimi iman boyo saanin ba o agan-bii kale, \v 15 niyo, atin ibo dong dogobelan o age-nilita, kaal fuyap mitam nimi diim abelan-temu boyo uta-bala-nilita, nimi mufekmufek min, titil min, taem min, ogok min uyo waafu-bom-nilita, dong daga-eman-temi kale, niyo ipmi aget kup atin ugaa kwaa-sii kale minte, bomi yan uyo ipta nimi aget uyo atin katip kup dopnelum o age-nilipta aga? \p \v 16 Kuta iip maak maak iyo nimi sang uyo bogopne-nilip, “Bole aafen Fol iyo numi mani uyo kem kwaa-em-nuubaala kuta, beyo uget tagamin tinum kale, bisop bagamin kuguup uta ku nuyo, ‘Kanubelin o, kanubelin o,’ agan-bom-nalata, tebe nuyo asit kup imak kali-balata, mani boyo afeta-bii-sulup o,” agan-nuubip kuta, \v 17 dogobe-nilita, ipmi mani uyo kwaa-emsi a? Siin umi niyo tinum iip maak maak iyo imdali ipmi finang no ti-silip kwek uyo, tinum maagup iyo maak bisop bogo daali no-nalata, ipmi mani uyo kwaa-emsa a? \v 18 Niyo Tatias iyo ipmi finang uyo daali no talak o age-nili duup maak dubak mobeli Tatias so alop no ti-silip uyo, Tatias iyo ibo dong dogobelata, mani uyo afeta-nulupta, Yuudiya kasel imi kulupmup unuk o age-nilipta, afetamsip kuta, beyo mani umaak yuguut unesaala kale, Tatias alop nuyo aget uyo maagup uta kup fugun-bom-nulup e minte, kuguup uyo maagup uta kup waafuu no ke-bomta bomup kuba. \p \v 19 Kale suuk kon kaa dola-bii komi kwaali no tulu ibo tikilan-temip uyo, ipmi aget fugunin uyo, “Fol imi, weng boyo dola kwaali no Korin kasel imi diim uyo abeluta, tiki-nilip e, utamipta e, Fol beyo tinum tambal kalaa agelin o age-nalata o,” nagan-bilip kuta, boga ba kale, niyo Krais imi tinum ke-bom albi kale, God ilami tiin diim kal weng boyo alugum baga-e-bilita, fen nalami duup ipmi God imi ilak dugamin uta te tam titil fagabeluk o age-nilita, suuk kon koyo dola-bii ko. \v 20 Kale nimi finanin tap ke-bom aget fugunin uyo, niyo ipmi finang no tolon-temi kota, no itamita, ipmi aget uyo fupkela ko kuguup mafak boyo kupkabip kalaa age itaman o agan tolon-temi kuta, no abomu, ipmi aget uyo fupkela ko kuguup mafak boyo kupkalin-tem kesip kalaa age-nilita, aget iluum uyo kulan-temi umaak tap o agan-bom finan-bii kale mungkup, ipmi aget fugunin uyo, Fol imi tolon-tema kota, bet bubul dolin tinum iyo tala atamum o agan-bilip kuta, nimi finan-bii uyo, no ipmi kuguup mafak kanu-bilip boyo utam-nilita, alaang weng kobe som, minte aget iluum kobe no ke-bilita, ibo kanupmin yega duga-emin tinum niyo nitam-nilipta, ipmi aget aa bubul aa uyo mafaganebelan-temu umaak tap o agan-bom no ke finan-bii kale, kuguup mafak ugulumi migik migik uyo ki, \m wengaal digin-kalin min, \m duup-afin aget mafak kupka-emin min, \m olsak tebemin min, \m nisiik mufekmufek uyo kulita o agan-kalin min, \m weng mafak kupka-emin min, \m umik tem weng baga-emin min, \m kutaang tebe-bom nuta kup o agan-kalin min, \m Kristen imi kuguup uyo kupkaa kwep yak kili mek kili kemin min uyo \m albu kalaa age-nilita, bomi atul uta finan-bii kale, \v 21 siin uyo ipmi unang tinum kwiin tagang iyo kuguup mafak uyo ke-bom, sa daga-bom, imi aget tem uyo migik kebelu yang fenga-bom, no kemsip kale, nimi aget fugunin uyo, niyo asok no ibo itamta, unang tinum kwiin tagang iyo aget uyo fupkela ko kuguup mafak boyo umik ugobe kupkalin-tem albip kalaa ageli e, nimi God iyo tebe ilipmi tiin diim kugol aget iluum uyo maak kopnela e, niyo tebe bomi kalan uyo amem-nimi o age-nilita, ise bomi atul uta finan-bii ko. \c 13 \s1 Fol imi bogo-nala, “Korin kasel ilipmi aget uyo tele utafi-bomta, ipmi kuguup mafak uyo telela kolipta, niyo no alaang weng kupkalan o,” agesa uta ko \sr (Mat 18:16, 1 Kor 13:6, 2 Kor 2:3-4, Fpai 2:7-8, 1 Tim 5:19) \p \v 1 Niyo no ibo itam tal tal bii ilep alop faga-sii kale, kamano koyo asok maak no itaman o agan-bii kale, ipmi finang no tolon-temi uyo, niyo God imi suuk kon tem umi weng bogo-nulu, \pi1 “Kabo tinum fenga ko tal kapmi diim kot keman-tema uyo, utamapta, tinum maaksinon ba kale, tinum alop min, asuno min iyo bogo-nilip, ‘Bole aafen fenga koba o,’ age weng uyo maagup bogolip kalaa agelap umdii, bota tinangku-nalapta, weng uyo telelamin o,” \m agesu kota waafu-nilita, tal yega dopman-temi kale, tele utama-bom-nilipta o ageta ko. \v 2 Kale unang tinum siin fengam-nuubip so e minte unang tinum migik so ibo weng maak kobelan o ageta kale, siin kamaki umi no o tili suu nala minte, aaltam maak no tili ipso bom-nulup uyo, weng komi sang uyo bogobe-sii kale minte, kamano koyo mungkup simanim kagal bom-nilita, komi sang uyo maak so bogobelan-temi kale, tinangku-silipta. Kanube niyo asok no olita, tinum unang iyo maak fenga-bilip kalaa agelan-temi uyo, maak dupkalan-temaali binim kale ki, alugum bilip imi fengmin bomi yan uyo kobeli ogen uyo umtal daalan-temip ko. \v 3 Kale ibo bogopne-nilip, “Kafalebelapta, utamupta, Krais iyo kapmi bon tem uyo tiin mo-bom-balata, ilami alaang weng uyo bagan-balap kalaa agelum o,” agan-bilip aga? Son-temu nala nimi tal ipmi fengmin bomi yan kebeli utaman-temip uyo, ipkil atin utamipta e, Krais imi weng uyo Fol imi kupka-e-balata, ita alaang weng boyo ku-nalata, baga-e-be kalaa nagon-temip kale, Krais iyo tebe-nalata, ipmi fengmin umi yuum uyo nangkaal yan kepman-temaala kale, atin kaal fuyap afalik uyo fomtuup kobelata, ibo ogen uyo utaman-temip ko. \v 4 Kale siin Krais imi malaak ti-se uyo, mitam fen tinum titil binim nulutap ke-bom-salata, dep yak at diim daalip kaan-se kuta, God ilami titil uta ku asok dufola fen-nalata, kamano koyo mitam tigi mo alba kale, Krais imi kalaan tinum nuyo titil binim kuta, ipmi kuguup mafak mafak kanu-bilip bota telela kobe-nulupta o age no tolon-temup kale minte, boyo bisop no tolon-temaalup kale, nuyo Krais imi diim kal feba suun tinum ke God imi titil uyo kulup kalaa age-nulupta bole, no ipmi kuguup bota telela kobelum o ageta no tulupta, ibo utamipta, Fol ninggil iyo God imi titil uta ku-nilipta, nuyo alaang weng uyo kupka-e-bilip kalaa agelan-temip ko. \p \v 5 Kale ipkil utamin. Waantap kapta Yesus Krais imi ilak uyo dobap umdii, bota Krais iyo kapmi aget tem uyo alba kale minte, kanube Krais iyo kapmi aget tem uyo albaala umdii, kapmi Krais imi ilak dugamin uyo tii kelin-tem albap kale, ilipmi aget tem uyo tele utafi-bomta, nuyo God imi ilak uyo dosup kalaa, dosaalup kalaa agan-bom-nilipta o ageta ko. \v 6 Kale niyo utamita e, son-temu uyo, ibo tebe nuyo itamipta e, imi bogo-nilip, “Nuyo Krais imi kalaan tinum o,” agan-nuubip boyo aafen bagan-nuubip kalaa agelan-temip kalaa agan-bii kale, \v 7 nuyo utamupta, ibo fengaman-temip kalaa age-nulupta, God iyo aman duga-e-bom-nulupta, dong dogobelapta, kuguup tambal kemin o agan-bomup kale minte, numi aget fugunin uyo, ibo kuguup tambal uta kup kanu-bilipta, kek kek iyo itam bogo-nilip, “Fol ninggil bilip iyo tebe Korin kasel iyo tambaliim kafale-bilip kale, utamupta, ninggil iyo fen Krais imi kalaan tinum kalaa agan-bulup o,” age numi tok uyo bagamin o aganbaalup kale, numi aget fugunin uyo, Krais imi kalaan tinum numi titil uta ku-nulup no alaang weng ipmi baga-emin binim kelupta minte, ipta ilipmi aget fugunin uta kup mitam kuguup tambal uta ke-bilipta o agan-bulup ko. \v 8 Kale ipkil utamin. Ninggil numi ogok ko God tebe kobe-se boyo tebe numi God imi kuguup tambal kanu-bulup boyo ilo kolu kupkalan-temaalup kale, boyo dong daga-e-buluta, God imi kuguup tambal uyo fomtuup kanuman-temup ko. \v 9 Kale kanube nuyo Krais imi titil uyo ku ipmi kuguup mafak uyo telela kobelin-tem kelup ipkil ilipmi kuguup uyo telelaman-temip bole, bota nuyo deng tebeman-temup kalaa age-nulupta, suun kup God iyo aman duga-e-bulupta, ibo mitam fen Kristen aligaap kelin o agan-bom-nulupta, aman duga-em-nuubup ko. \v 10 Kale kamano koyo niyo simanim kagal bom-nilita, weng kaa dola kupka-e-bii komi magam uyo ki, Krais yagal ogok kemin umi titil uyo kopne-se kale, titil ko kopne-se boyo ku-nilita, ibo ifak daalan-temaali kale, boyo ku-nilita, ipmi God imi ilak dugamin uta dong dogobelita, mitam titil fagalin o agan-bii kale, son-temu nala no tili ipso ninggil mangkal nan-temup uyo, ise titil boyo ku fomtuup ibo yan-togon-nimi o age-nilita, kagal albi ki ibo suuk kon dola kobelita, ipmi kuguup mafak uyo kamaa kagal telela kolipta, aaltam kota no tolon o age-nilita, suuk kon koyo dola kobeli ko. \s1 Fol imi suuk kon dola kola binimanu weng umobesa uta ko \p \v 11 Kale duubal ibe. Nimi weng uyo binimanu kupka-nilita, weng umobelan o ageta kale, ibo dong dogobina tala ke-bom-nilip ipmi God imi ilak dugamin uyo fomtuup waafulin kup bom-nilip e, nimi weng uyo tambaliim kup tinangka-bom-nilip e, ipmi aget fugunin uyo atin maagup uta kup fugun-bom-nilip e, aget maagup kelipta, God beyo i-filinin tinum e minte, aget bilili agan-kalin tinum no kale, beyo ipso bom-balata o ageta ko. \p \v 12 Kale God imi unang tinum numi kuguup uyo ki, alugum maagup maagup ibo duup-afin iyo fet dobina tala ke-bom-nilipta o ageta ko. Kale alugum God imi unang tinum katam albip iyo tebe ibo weng umobelip ko. \p \v 13 Kale Kamogim Yesus Krais iyo ibo telele-bala e minte, God iyo tebe ipmi ilak uyo duga-bala e minte, God imi Sinik Tambal iyo tebe alugum ipmi aget tem kal feba no ke-balata, tambaliim kup bom-bilipta o ageta ko.