\id 1PE \h 1 FITA \toc1 1 FITA Fita imi kamaki suuk kon dola kosa uta ko \toc2 1 FITA \mt1 1 FITA \mt2 Fita imi kamaki suuk kon dola kosa uta ko \ib \ip \it Yesus iyo tam abiil tigiin unata, bii atol ulumi kup 34 koyo yak iinuta, Fita iyo suuk kon koyo dola ko kwaapma no Juda kasel Kristen ke-nilip segela ko yak abiip maak maak unsip imi finang unsu ko. Kale Yesus imi okumop man iyo tuluun kal kale, imi maak Fita ita kale, utamata, Juda kasel Kristen kelin-tem sino tinum miit maak God imi ilak dolin binim so iyo Kristen iyo ifak dagaga-bom kaal fuyap kupka-emip kalaa age-nalata, Fita iyo dong dogobelan o age-nalata, suuk kon tem weng koyo dola ko kwaapma unsu ko.\it* \c 1 \p \v 1 Nugumal nuubip aga? Niyo Yesus Krais imi kalaan tinum Fita nita kale, God imi unang tinum ibo ilipmi abiip miton miton uyo kupka-nilipta, Provins Pontus une-bala, Provins Galesia une-bala, Provins Kapadosia une-bala, Provins Esia une-bala, Provins Bitinia une-bala ke-nilipta, no kugol na na ke-bom albip kale, suuk kon koyo dola kobelan o ageta ko. \v 2 Sugayok uyo Aatum God iyo ibo itam-nalata, “Ibo nimi o,” agesata, aaltam kota God imi Sinik imi aget fugunin uyo, ibo telela imolita, Yesus Krais imi isak singkam daa-suu uta tebe ibo diing daa imoluta, mitam tambalan tol kup mo-nilipta, Yesus Krais imi weng uyo waafuu kwep tebe-bilipta o age-nalata, telela imo-se ko. Kale God iyo dagaga-bilita, iyo tebe ibo telele-balata, ipmi aget tem uyo bilili age-bom-nilipta o ageta ko. \s1 God bemi weng kwep daasa boyo atin kanubelan-tema kalaa agan-nuubup umi sang uta ko \sr (1 Kor 10:12-13, Kol 1:11-12, Jems 1:2-4, 5:9-11, 1 Fit 2:18-21, Rev 13:10, 14:12) \p \v 3 God beyo numi Kamogim Yesus Krais imi God e minte imi Aalap no kale, bemi tok uyo baga-bom-nulup imi win uyo waafuu kwep tebe-bulupta o ageta kale, bomi magam uyo dok uta ba kale, Yesus Krais imi kaana God tebe dufola fen-se bomi diim ilep God iyo nuyo i-filinin afegen uyo kobe-nalata, kan ke imola mitam kamaa unang tinum ke-sulup kale, nuyo utamupta e, suun nin unang tinum ke-sulup kalaa age-nulupta, Kamogim imi ilep uyo tele bigim tebesup ko. \v 4 Kale God iyo ibo, “Nimi o,” age-nala e, bogo-nala, “Son-temu uyo, ibo imdep tam abiip ilep tambal diim daali suun nan-temip o,” age-se kale, ipmi suun nan-temip boyo binimanan-temaalu binim e minte, mafaganan-temaalu binim e, dusabanan-temaalu binim no kale, ipmi suun nan-temip boyo God tebe abiil tigiin kal telela kola bom ipmi fen-bo ko. \v 5 Ibo God imi ilak uyo fom dolip kalaa age-nalata, God imi aget fugunin uyo, titil uyo kupka-e-bilita, ibo tambaliim kup bom-bilipta o age-nalata, ibo tele tiin mosa kale, God imi aget fugunin uyo, “Son-temu nala afungen am daanan-temu kota, niyo imdep no nalami suun abiip daali nan-temip o,” age-nalata, bomi ilep uyo kan ke-be ko. \p \v 6 Kale kanube God ita mufekmufek mafak kupkala kamano koyo mitam tele-bulu ibo aget iluum uyo kugan-bilip umdii, boyo kuun kale, ibo titil fagaa kaal fuyap boyo uta-bala-bom-nilip e, God tebe ipmi imdep no ilami abiip daalan-tema bomi deng uta tebe-bom no ke-bom-nilipta o ageta ko. \v 7 Kale God imi tebe ipmi ilami ilak dugamin bomi im-kugumin boyo fen kalaa, bisop bagan-bilip kalaa agelan o agan-bom-nalata kale, ipmi God imi ilak dugamin boyo tuum gol ulutap kale, tinum iyo tuum gol kululip uyo, kup-kugu utamupta, gol kululup koyo atin tambal kalaa, ifip umaak albu kalaa agelum o age-nilipta, kwe fuulip ifip uyo ken tebe-nuluta, gol uta kup afeta kupkalu atin tambal kem-nuubu kuta, gol boyo kafin diim mufekmufek kale, boyo binim kelan-temu kuta, God iyo ipmi ilami ilak dugamin bomi aget uta atin ugaa kwaasa kale minte, kafin diim tinum imi tebe gol umi aget ugaa kwaagamin bota kubagansu no kale, kanu-bom-nalata, yak mufekmufek mafak boyo kupkala tebe ibo im-kugum-nuubu kale, son-temu nala Yesus Krais imi asok tala alugum tinum unang imi ataman-temip kota, kanube ipmi God imi ilak dugamin uyo utamata, mitam tol kelu kalaa agela umdii, kota win tambal so deng afegen so uyo kobe-nala e, win uyo kufu-eman-tema ko. \v 8-9 Yesus Krais iyo ilipmi tiin fala atamsaalip binim kuta, ibo ipmi bubul aget uyo imi kobe-silip kale minte, kamano koyo ibo atamin-tem kuta, ibo imi ilak uyo dugan-bilip kale, ipmi Yesus Krais imi ilak fomtuup dolip God imi telela imo-se boyo ibo atin deng kup taban-bilip kale, kanupmin deng tebemin boyo kwiin kiim kale, dogonubeta ibo tebe tol dupkop daalipta, kemanan-temaalu binim ko. \p \v 10 Kale sugayok God imi profet ko age weng kem baga-emin tinum bilip iyo tebe God imi kuguup tambal kamano kaa ipmi kupka-e-be bomi sang uyo kamaki kutop uyo baga-e-bii-nilipta, bilip iyo God tebe ipmi telela imkan-be bomi magam uta dital faga-bomta aget afek fugun-bom, dogobeta utaman-temup o age fugun-bilipta, \v 11 Krais imi Sinik weng kem baga-emin tinum kulip imi iibak tem bii-se ita tebe kaltem ke-e-bom bogobe-nala e, “Son-temu nala God imi tinum ulaa dula kamok kesa iyo kanupmin kaal fuyap boyo ku-nalata, tam tamata, Aalap God iyo tebe dufola iit katop iinom win tibin kela dupkalan-tema o,” age baga-em-kalata, isiik Sinik imi dagaga-bom-nilip e, “Iyo dok kota tolon-tema? Intap intap uta mitam tebelan-temu o,” agan-bom-nilipta, dagagan-bii-silip kale, \v 12 God iyo kulip iyo kafalebelata, utamipta e, weng kem baga-e-bulup boyo tebe nuta kup dong daga-e-baalu kalaa age-nilip e minte, son-temu nala tinum unang mitam tebelan-temip igil mungkup dong daga-e-bom no keman-temu kalaa age-nilipta, Kristen ipmi sang uyo bagan-bii-silip ko. Kale kaanip nuubuta, God iyo tebe ilami Sinik Tambal iyo abiil tigiin ilota daala malaak tinum iip maak imi tilin tem iinom dong dogobelata, tal-nilipta, ibo bomi sang ko age God imi weng tambal uyo ibo baga-e-bilip tinangkan kebesip kale minte, God imi ogok kemin tinum ensel igil, God imi weng tambal boyo tolong do tele utamum o agan-nuubip kuta, dogobeta tele utam-nimip binim kem kwep tebesip ko. \s1 God tebe numi bogobe-nala, “Ibo tol kuguup uta kup waafu-bilipta o,” agesa uta ko \sr (Mat 5:48, Rom 6:19, 12:2, 2 Kor 6:16-7:1, Ef 4:17-18) \p \v 13 Agesu kale, ipmi aget tambal kup fugun-bom fiko ko bigi-bom-silipta o ageta kale, Yesus Krais imi asok tal kemanan-tema kota, God iyo kuguup tambal uyo ibo kobe imtamo tam ilami abiip kutam daalan-tema kale, ibo, fen kanubelan-tema kalaa agan-bom fen-silipta o ageta ko. \v 14 Kale ibo mitam God imi man ke-silip kale imi, “Bota kanubelin o,” agan-be uta kup waafu-bom-nilipta o ageta kale, ipmi siin Yesus Krais imi weng tambal bomi utamin-tem bom-nilip fomtuup kuguup mafak mafak kemum o agan-bom waafu-bii-silip boyo ibo asok maak so yang kanumin ba kale, \v 15 God imi tebe ipmi ulaa imdu-nala, “Nalami man o,” age-se beyo atin tambaliim kup tebesa kale, ibo mitam ilami man ke-silip kale, ipmi intap intap kuguup kanumip uyo, ipkil mungkup God ilami kuguup tambal kanum-nuuba ulutap uta kup ke-bom-nilipta, atin kuguup tambal uta kup waafuu kwep tebe-bilipta o ageta kale, \v 16 God imi suuk kon tem weng uyo bogo-nala kano, \pi1 “Niyo nagal God kale, niyo kuguup mafak umaak nimi diim uyo albaalu kale, ibo atin kuguup tambal uta kup waafuu kwep tebe-bilipta o,” \m agesa ko. \s1 God imi asok tisol afalik ku numi mo-se umi sang uta ko \sr (Ap 4:12, Rom 5:8-10, Hib 2:5-18, 5:9, 1 Jon 4:9,14) \p \v 17 Kale nuyo God imi aman duga-emup uyo, “Aatum o,” agan-nuubup kale, God beyo tebe maagup maagup numi kuguup kanum-nuubup uyo im-kuguman-tema kale, God iyo, “Beyo win tibin tinum o,” min age-nalata, ise bota tinum beyo dupkalan-temaala kale, alugum nuyo tiyuuk kup malaak kwaa atin im-kugula tol kup kelan-temu kale, ibo kuun kafin diim kaa tibip uyo, ipmi kuguup waafuu kwep tibip uyo tele utama-bom-nilipta, tambaliim kup tiine-bilipta o ageta ko. \v 18 Kale bomi magam uyo kulbu kale, siin uyo olal ilimi kuguup mafak uyo kafale-bilipta, ipsiik kanupmin kuguup uyo waafu-bii-silip kuta, boyo tebe ibo dong daga-emsaalu kale, God iyo tebe ipmi ilim uyo bobe-nala e, kuguup mafak bomi diim uyo ibo tagaa imkan ke-se kale, tisol ku mo-se boyo ibo utamsip kale, unang tinum imi aget fugunin uyo gol so tuumon so boyo mufekmufek kwiin kiim o agan-nuubip kuta, boyo kafin diim komi mufekmufek kale, son-temu uyo, atin binimanan-temu kale, God iyo gol sino tuumon so uta ku-nalata, ipmi ilim uyo bosaala binim kale, \v 19 iyo atin tisol afek uta ku-nalata, ipmi ilim uyo bo-se kale, iyo tebe Krais imi isak uta kulu ipmi ilim uyo bo-se kale, Krais imi isak uyo sipsip imi kulep tal God imi kobelup numi fengmin takan kebelak o angbip umi isak singkam daalin ke-se kale minte, Krais imi kaan-se boyo Juda kasel imi ulo umi bogo-nulu, “Sipsip man mafak binim, ninak binim uta kulep tal God iyo kuga-emin o,” age-suu ulutap ke-nalata, Krais iyo kanube-se ko. \v 20 Kale sugayok uyo God iyo abiil so kafin so uyo telela kolin-tem som-nalata, kota Krais iyo ulaa du-nala e, “Boyo kanubelan-temap o,” agela nuubuta, minte aaltam kota God iyo Krais iyo daala tal-nalata, ibo dong dogobelan o age-nalata, kafin diim komi unang tinum imi tiin diim kal kaan-se ko. \v 21 Kale God iyo begel ilet tem ilo Krais iyo dufo win tibin kela dupkalata, Krais imi win tolop diim uta ibo God imi ilak uyo do-nilipta, tele utamipta, fen God iyo nuyo imtamo ilami abiip unon-tema kalaa age-nilipta, ibo God imi fen-bilip ko. \s1 Fita imi bogo-nala, “Nuyo duup-afin Kristen unang tinum imi aget kup ugaa kwaa-bomta o,” agesa uta ko \sr (Jon 1:13, 13:34-35, Hib 4:12) \p \v 22 Kale ibo Yesus Krais ilami tuluun weng uta tinangku waafu-nilipta, ibo maak so kuguup mafak umi aget uyo fugunbaalip binim kale, ipmi aget tem uyo ninak binim atin alugum tambalan-suu utamta, ibo, Kristen unang tinum migik iyo bisop duup kelup o agina tala kemin ba kale, atin duup kiina tala ke-bom-nilipta o ageta kale, ibo aget maagup uta kup ku-nilipta, dital fagaa Kristen unang tinum iyo aget kobina tala ke-bom-nilipta o ageta ko. \v 23 Kale God beyo ipmi Aalap kale, ibo telela imola mitam kamaa unang tinum ke-nilipta, tinum imi kamaa man doba tap ke-silip kuta, ipmi Aalap imo-se beyo kaanamin tinum ba kale, beyo suun kup nin tinum God ita kale minte, imi weng uyo suun kup bom-nuluta, unang tinum iyo atin tiin kafan nin umi kuguup uyo kupka-e-bomu kale, God iyo utamata e, nimi weng uyo tinangkan-bilip kalaa age-nalata, telela imkan-nuuba ko. \v 24 Ulutap kale, God imi suuk kon tem uyo bogo-nulu kano, \pi1 “Tam singsong kon boyo datanan-nuubu e minte, bomi ket ugol datan biila malaak iine-bom no kem-nuubu kale, unang tinum bilip iyo singsong kon ulutap e minte, alugum bilip imi mufekmufek tambal ugol mungkup singsong ket ulutap no kale, kuun albip kuta, \q1 \v 25 Bisel imi weng boyo suun nin kup bomu o,” \m agesu kale, weng suun nin o agan-bo boyo God imi weng tambal umi sang ipmi bogobe-silip uta ko. \c 2 \p \v 1 Kale ibo Krais imi diim ilep ku-tele mitam kamaa unang tinum ke-silip kale, \m ibo weng bisop baga-bom min, \m kuguup alop waafun-bom min, \m yak ipkumal imi mufekmufek tingine-bom min, \m ipmi ipkumal imi umik tem weng baga-e-bom min \m kemin kuguup mafak boyo alugum kupka-nilipta, ibo God imi weng uta kup tinangku waafu-nilipta o ageta kale, \v 2-3 ipkil utamin. Ogen uyo kamaa man unaak dolu man iyo kamaki muuk une, tambal kalaa agelan-tema uyo, ogen muuk umi aget uta kup ugaa kwaalan-tema kale, Kristen unang tinum ibo mungkup kulutap utamipta, Bisel beyo atin kuguup tambal uyo numi kupka-em-nuuba kalaa age-silip kale, ibo God imi weng tambal umi aget uta ugaa kwaalipta, weng bota tebe-nuluta, ipmi aget tem uyo kuntuk mobeluta, ipmi God imi ilak dugamin uyo mitam titil faga-nuluta, ogen muuk tebe man kuntuk mopmu mitam senganaba ilatap keluta, God iyo tebe ibo imdep meng daalata, ibo iso nan-temip ko. \s1 Fita imi bogo-nala, “Kamogim Yesus beyo am kun tambal ulutap o,” agesa uta ko \sr (Mat 21:42-44, Ap 4:11-12, Rom 9:33, 1 Kor 3:9-17, Ef 2:19-22) \p \v 4 Kale Kamogim Yesus beyo tiin kafan nin umi miit kayaak kale, ibo meng imi miit tem tilipta o ageta kale, beyo am kun ulutap kale, God imi aget fugunin uyo, beyo atin tambaliim felebelu nimi ogok afalik uyo keman-tema kalaa age-nalata, ulaa du-se kuta, kafin diim tinum unang ita am dinan-kalin tinum imi tebe, am kun mafak dingiyong o age kup-kagabip ulutap ke atafinono-nilipta, “Beyo mafak o,” ageta umik ugobe-silip ko. \v 5 Kale God iyo ibo telela imola, mitam ilami unang tinum kelin o age-nalata, tiin kafan nin uyo kobe-se kale, ibo God iyo dupkalipta, yagal tebe tinum imi am kun min, abaak min, talagol min umi afeta ko am dinba ulutap ke ibo ulaa imdulata, ilami Sinik yagal tebe ibo afeta kwego dego kelata, ibo mitam God imi am ulutap kelin o ageta ko. Kale sugayok uyo God iyo tinum iip maak maak iyo ululata, pris ko age tinum amem imi ogok uyo ke-bom-nilipta, tolop uyo God iyo kuga-emsip kale, ulutap God iyo ibo ulaa imdulata, ibo God imi Sinik iyo dupkalip ibo dong dogobelata, win afalik min, beten min, ulotu min uyo Yesus Krais imi kobelipta, ita God imi kobelata, God iyo deng tebe-balata o ageta ko. \v 6 Kale God imi suuk kon tem uyo bomi sang uyo kam age-nala e, \pi1 “Nimi weng uyo tele tinangkulin. Niyo tinum maak ulaa duli no Jerusalam kutam kal mitam nalami unang tinum imi king kelan-tema kale, beyo atin tambaliim felepmu nimi ogok afalik keman-tema kalaa age-nilita, ulaa dusi kale, niyo beyo win tambal uyo kobelan-temi kale, nimi unang tinum iyo king bemi diim kal titil uyo kugaman-temip kale, beyo am dol titil tebesu ulutap kale, unang tinum igil utamipta e, fen God yagal daala ti-se kalaa age-nilipta, imi aget tem uyo mafaganebelan-temaalu kale, bomta atin deng kup tebeman-temip o,” \m age-se ko. \v 7 Kale ibo Krais imi ilak uyo do-nilip e, ibo utamipta e, beyo atin tambaliim felebelu nulumi king kesa kalaa age-nilipta, ibo imi deng uyo taban-bilip kuta, God imi suuk kon tem uyo unang tinum Krais imi ilak dolin binim bilip imi sang uyo bogo-nulu kano, \pi1 “Ogok kemin tinum iyo am uyo dinan-bomta kek fenipta e, am kun maak boyo mafak kalaa age-nilip e, falang daa kwaalip yak magaang tem kwek iinu kuta, kamok iyo am kun uyo utam-nala e, ‘Boyo tambaliim kale, am duu umi dol keluk o,’ age-nala e, am kun boyo asok kwep mek molata, boyo felepmu molu o,” \m agesu kale, \v 8 aa mungkup, God imi suuk kon tem uyo unang tinum Krais imi ilak dolin-tem imi sang uyo bogo-nulu e, \pi1 “Beyo tuum ulutap kela unang tinum imi yaan dubom kwek mo daak abelan-temip o,” \m agesu kale, bilip imi kwek mo daak abelan-temip bomi magam uyo ki, bilip iyo, “God imi weng tinangkulaalup o,” age-nilipta, Krais iyo umik ugobe-silip kale, siin uyo God iyo bogo-nala, “Bilip iyo boyo mungkup kanubelan-temip o,” age-se ko. \s1 Fita imi bogo-nala, “Nuyo God imi unang tinum ke-bom-nulupta o,” agesa uta ko \sr (Ap 26:18, Rom 9:25, Ef 5:8, Tat 2:14) \p \v 9 Kuta weng ko sugayok God imi Israel unang tinum imi kobesa uta kamano koyo ipsiik kobe-se kale, God iyo tebe ibo ulula mitam God ilami unang tinum ke-nilip e minte, mitam God imi pris ko age tinum amem ilitap ke-nilipta, nulumi king Yesus imi win uyo kufu-e-bom-nilip e, ipta tinum unang miit maagup ulutap ke-nilipta, atin maagup ilami ilak uta kup dolipta, iyo ulula mitam ilami unang tinum aligaap ke no ke-silip kale, God imi tebe ipmi ulaa imdu-se bomi magam uyo, ibo alugum kuguup tambal God tebe ipmi kupka-emsa bomi sang uyo unang tinum iyo baga-em tiinemin o age-nalata, God iyo tebe ibo ulaa imdu-se kale, God tebe ibo olabela mililep tem uyo kupkaa meng tilipta, yagal tebe ibo imtamo mitam ilami ilagenin tambaliim diim daa-se ko. \v 10 Dam kale, siin uyo ibo God imi unang tinum kesaalip binim kale, ibo bisop kugol nuubip kuta, kamano koyo ibo God imi unang tinum ke-silip kale, siin uyo God iyo ibo i-filin-biisaala binim kuta, kamano kota God iyo ibo i-filin-bom-nalata, dong daga-e-bom no ke-be ko. \s1 Fita imi bogo-nala, “God imi ogok ke-emin tinum ilitap ke-bom-nulupta o,” agesa uta ko \sr (Rom 13:1-7, 1 Tim 2:1-4, Tat 3:1) \p \v 11 Atin ki duubal ibaa. Kafin diim koyo ibo tinum fital imi kuun tal albip ilitap ke-bom albip kale, niyo ibo weng uyo fomtuup bogobelan-temi kale, siin kuguup ipmi aget tem albu uyo tebe God imi Sinik Tambal ipmi aget tem alba so wengaal digin-bilip kale, ibo siin kuguup ipmi aget tem albu umi tebe biinga imtamo yang daalu kuguup mafak uyo kanu-bilip boyo alugum umik ugobe kupka-nilipta, \v 12 ibo unang tinum God imi ilak dolin-tem albip imi iibak tem umi nip uyo, kuguup tambal uta kup waafu-bom-nilip e, tol kup bom-bilipta, iyo tebe ibo weng mafak kupka-e-bom-nilip, “Ibo kuguup mafak ke-bilip o,” agan-kalip uyo, iyo utamipta e, ibo kuguup tambal uta kup waafubip kalaa agelan-temip kale, son-temu nala God imi tebe unang tinum yegeman-tema uyo, bilip iyo bogobe-nilip e, “Nugol kuguup mafak uyo waafulup e minte, Kristen ita God iyo tebe dong daga-e-bala kuguup tambal uyo waafulip no kesup o,” age-nilipta, God imi win uyo kufu-eman-temip ko. \p \v 13 Kale ibo Bisel imi, “Bota kanubelin o,” agan-be umi aget uyo fugun-bom-nilipta, kafin diim tinum imi ulo kwep daasip boyo waafu-bilipta o ageta kale, Rom kasel imi king beta tebe dubom ke-nalata, unang tinum yak kuso mek kuso alugum tiin moba kale, ibo bemi weng kup tinangka-bom-nilipta o ageta ko. \v 14 Kale beyo tebe kiyap iyo ulan-bii kolata, unang tinum kuguup mafak waafulin ita kaal fuyap uyo kupka-e-bom-nilip e minte, unang tinum kuguup tambal waafulin imi win uta kufu-e-bom no kem-nuubip kale, \v 15 God imi aget fugunin uyo ki, ipmi kuguup tambal waafulan-temip bota tebe unang tinum aget fugunin tambal utamin binim imi tebe bisop ipmi umik tem weng baga-e-bilip iyo kafalebelu utam-nilipta, ibo kuguup tambal kup ke-bilip kalaa age-nilipta, kupkaa weng binim kelin o age God imi aget fugunin uyo kam agan-nuuba ko. \v 16 Kale God iyo ibo asok molata, alugum kafin diim komi ulo umi diim uyo kaal binim tambaliim albip kuta, God iyo, “Ibo molita, kaal binim tambaliim bomta kuguup mafak uta waafulin o,” age-nalata ba kale, God iyo ibo ilami, “Bota kanumin o,” agan-be uta kup waafu-bom-nilipta o age-nalata, tebe asok mola ibo ilami ke-silip ko. \v 17 Kale ibo alugum unang tinum imi win uyo tambaliim kup kufu-e-bom-nilip e, ibo alugum Kristen unang tinum migik iyo aget kupka-e-bom-nilip e minte, ipkil aget fugunolipta, kuguup mafak boyo kanumup umdii, Bisel God beyo nuyo olsak aget uyo kupka-eman-tema kalaa age-nilipta, kupkaa kuguup tambal uta kup waafu-bom-nilipta, ibo, “Rom kasel imi king beyo numi kamok ke-se o,” agan-bom-nilipta, imi weng kup tinangka-bomta bom-bilipta o ageta ko. \s1 Fita imi bogo-nala, “Nuyo mitam Yesus ilatap ke-nulupta o,” agesa uta ko \sr (Ef 6:5-9, Kol 3:22-4:1, 1 Tim 6:1-2, Tat 2:9-10) \p \v 18 Kale ogok kemin tinum ibo ilipmi ogok tiin molin imi afak tem kal bom-nilip e, tambaliim kup imi weng uyo tinangka-bom-nilipta o ageta kale, ibo tiin molin kuguup tambal min, bet bubul min ipmi kupka-e-bilip ita kup ba kale, ibo tiin molin ko tebe unang tinum alaang weng kupka-emin bemi afak tem ugol mungkup iine-bom no ke-bom-nilipta o ageta kale, \v 19 ipmi kanuman-temip bomi magam uyo, kanube ipmi tiin molin iyo tebe ibo saal daga-bom-nilip bisop kaal fuyap uyo kupka-emip umdii, ibo God imi aget uta fugun-bom imkalip ye-bilipta o ageta kale, kanube ipmi kanu-e-bilip boyo ibo olsak tebemin binim bilili agan-kalon-temip bota, son-temu uyo, God iyo tebe ipmi deng uyo tebe-bom kuguup tambal uyo kobelan-tema ko. \v 20 Kuta kanube ibo weng uyo kwaasulebe-nilip ilipmi aget fugunin umi, bota kanuman-temup kalaa agan-bilip uta kup waafulip kalaa age-nilip kamok iyo tebe ibo saal daga-bilip ibo olsak tebemin binim kelip umdii, boyo ilipmi kutaang tebemin umi kaal fuyap uta ipkil kulan-temip kale, God iyo tebe ipmi deng uyo tebeman-temaala binim kale minte, kanube ibo kuguup tambal uta kup waafu-bom-bilip iyo tebe saal daga-bilip ipsiik maak yan kemin binim bisop kaal fuyap kulip umdii, God iyo ipmi kuguup ko kanuman-temip bomi deng uta tebeman-tema ko. \p \v 21 Kale God imi aget fugunin uyo, unang tinum iyo tebe ilipmi kuguup tambal umi kalan uta ifak dagamip umdii, ibo kanupmin kuguup bota kanumin o age-nalata, ibo ulaa imdu-se ko. Ulutap kale, Krais iyo, ibo dong dogobelan o age-nalata, mungkup kaal fuyap uyo ku umtal daa ke-nalata, yagal tebe ilami kuguup tambal waafunamin umi kaal fuyap ku-se boyo ibo kafalebe-se kale, ipkil kanupmin kuguup tambal bota Krais imi kanube-nala kaal fuyap ku-se ulutap ke-bom-nilipta o ageta kale, \v 22 Krais iyo maak fenga ko min, bisop weng umaak bogo min kemin binim tinum kuta, tinum igil tebe-nilipta, kaal fuyap uyo kobe-silip ko. \v 23 Kale iyo tebe weng mafak uyo kupka-emsip kuta, yagal maak tebe-nalata, imi weng mafak kupka-e-bilip boyo, maak yan kebesaala binim e minte, iyo kaal fuyap ogen uyo umtal daa-se boyo, isiik tinum bilip iyo finanin weng umaak kobe-nalata, tinum tebe kaal fuyap kupkane-bilip bomi yan uyo maak kelan o agesaala binim, kale utamata, God beyo tele utama-bom weng telelmin tinum kalaa age-nalata, boyo kwaala yak God imi sagaal diim abe-suu ko. \v 24 Kale nuta fenga-bulupta, God iyo bomi yan uyo kupka-em-nuuba kuta, Krais ita tebe numi abiin uyo kulata, God iyo dupkala at diim uyo kaan-nalata, numi yuum uta ku-nalata, ogen umtal daa ilami kaal sigim uyo ke-se kale, nuyo alugum fengmin kuguup boyo kupka-nulupta, kafan so bom tol kup tebesu kuguup uta ke-bulupta o age-nalata, boyo kaan-se kale, tinum iyo tebe Krais imi dam uyo kufak daabe-silip kale, bomi tolop diim o age-nalata, yagal tebe ibo asok telela imo-se ko. \v 25 Kale bomi magam uyo dok uta ba kale ki, God iyo utamata, ibo Krais iyo dupkaa yang simaan iinom sipsip imi ki ilep kupkaa yang sep kal maagalo kebip ilitap kelip kalaa age-nalata, kamano kota God yagal tebe ibo asok imdep meng ilipmi tambaliim tiin molin Krais imi diim uyo abu mobe-se ko. \c 3 \s1 Tinum digin unang digin imi sang uta ko \sr (1 Kor 7:1-5, Ef 5:21-33, Kol 3:18-19, 1 Tes 4:3-7, Tat 2:3-5, Hib 13:4) \p \v 1-2 Kale ogok kemin tinum iyo ilimi kamok imi weng uta kup tinangkaman-temip kale ulutap, unang tinum digin ipkil ilipmi imagal imi weng uta kup tinangka-bom waafu-bom-bilipta o ageta kale, ipmi imagal iyo God imi weng tinangkamin binim umdii, ilimi kalelal ipmi weng tagang baga-eman-temip bota tinangku-nilipta, Krais imi ilak uyo dolan-temaalip binim kale, iyo itamipta e, ibo ilipmi imagal bilip iyo, numi dubom kalaa age imi weng kup tinangka-bom-nilip e, ibo kuguup tambal uta kup waafu-bom no ke-bilip kalaa age-nilipta, utamipta e, God imi weng boyo tambaliim kalaa age-nilipta, igil imi aget uyo fupkela ko Krais imi ilak uyo dolan-temip ko. \v 3 Kale unang ibo Krais imi kesip kale, ilipmi kaal diim uta kup telela kolup kek kek iyo nuyo itamamin o age aget yamyam uyo fugun-bomta, dubom kon ang uyo din-bom min, gol ko age ket kon atin tambal uyo tii-bom min, ilim kaal tisol kiim kulu saanin uyo tii-bom no kemin ba kale, \v 4 ibo aget tem kwek umi ket kon tii-emin bomi aget uta yamyam fugun-bom-nilipta, aget tem uyo bilili age-bom bet bubul kupka-e-bom no kemin kuguup uta ku-nilipta, ket kon tiimin ulutap ke waafu-bom-nilipta o ageta kale, kanupmin kuguup ko kanuman-temip boyo binimanan-temaalu kale, God imi tiin diim uyo atin tambaliim ko. \v 5 Kale mungkup unang sugayok God imi ilak do utamipta, fen ilami weng uyo kanubelan-tema kalaa agan-bii-silip bilip iyo kuguup boyo kanu-bom-nilipta, ilimi imagal imi weng uta kup tinangka-bomta waafu-bii-silip bota imi aget tem kwek umi ket kon tii-bii-silip uyo kulbu ko. \v 6 Sara boyo mungkup, kanupmin kuguup bota kanu-bom-nuluta, ulumi imak Abraham imi weng uta kup tinangka-bom-nulu e, “Beyo nimi dubom o,” agan-bii-suu kale, kamano koyo kanube ibo yak mufekmufek atul uyo maak finanin binim kuguup tambal uta kup ke-bilip umdii, ibo Sara kulutap ko. \p \v 7 Aa mungkup, tinum unang digin ipkil utamsip kale, unang bilip imi titil uyo tinum ipmi titil ulutap ba kale, ilipmi kalelal iso bom-nilipta, tambaliim kup tiin mo-bom-nilipta o ageta kale, ipkil utamsip kale, God iyo tebe ipso ilipmi kalelal iso maagup telele-bom-nala e, imdep meng ilami abiip daala suun kup nan-temip kale, ibo imi aget uyo fugun-bom telele-bom-nilipta o ageta kale, ibo kanupmin kuguup bota waafulan-temip uyo, ipmi kuguup mafak umaak tebe-nuluta, ipmi beten keman-temip umi ilep uyo tonan-temaalu binim ko. \s1 Fita imi bogo-nala, “Nuyo aget maagup ke-bomta o,” agesa uta ko \sr (Mat 5:44, 1 Tes 5:15) \p \v 8 Kale niyo bomi sang uyo maak so albu kale, bogolan o ageta kale, alugum ibo kutaang tebemin kuguup uyo ipkumal iyo kupka-emin ba kale, ibo aget maagup ke-bom-nilip e, duup-afin unang tinum migik imi iluum kugan-bilip imi aget uyo fugun-bom-nilip e minte, ibo Kristen unang tinum imi aget uyo kobe-bom kuguup tambal uta kup kupka-e-bom no ke-bom-nilipta o ageta kale, \v 9 kanube tinum iyo tebe ibo kuguup mafak kupka-e-bom min, weng mafak uyo kupka-emip umdii, ibo imi kuguup boyo ku-nilipta, yan ke-emin ba kale, ipta tebe-nilipta, kanupmin kuguup tambal kota ku-nilipta, yan kemin kale, ibo tebe God iyo aman duga-e-bilip iyo kuguup tambal uyo tinum bilip iyo kupka-e-bom-nala e, dong daga-e-balata o ageta kale, bomi magam uyo God iyo tebe, “Ibo nalami o,” age ulaa imdu-se utamta, ibo kanupmin kuguup boyo waafu-bom-bilipta, iyo tebe kuguup tambal uyo ibo kupka-e-balata o ageta ko. \v 10 Kale God imi suuk kon tem uyo mungkup bogo-nulu e, \pi1 “Kanube tinum iyo kafin diim koyo deng tebe-bom iibilip unelum o agelip umdii, bilip iyo ipkumal iyo weng mafak uyo baga-e-bom e, bisop weng uyo baga-e-bom no kemin ba ko. \v 11 Kale kuguup mafak boyo umik ugobe kupka-nilip e, kuguup tambal uta kup ke-bom-nilip e minte, dital fagaa ipkumal tinum unang migik so atin aget maagup ke-nilipta, kanupmin kuguup boyo waafuu kwep tebe-bom-bilipta o ageta kale, \v 12 bomi magam uyo ki, unang tinum kuguup tambal waafulin ita God iyo tebe tiin mo-bom-nala e minte, imi beten kemip uta tinangku-nalata, dong daga-e-boma kale minte, unang tinum kuguup mafak waafulin bilip ita Bisel iyo tebe waasi ke-e-bom-nalata, ilimi kuguup mafak umi yan uyo kupka-em-nuuba o,” \m age God imi suuk kon tem uyo kam agesu ko. \s1 Fita imi bogo-nala, “Ibo kaal fuyap kugamin umi atul uyo finanin ba o,” agesa uta ko \sr (Mat 5:10, Rom 13:3, 1 Fit 2:12,15,20) \p \v 13 Kale kanube ibo dital fagaa kuguup tambal uta kup waafuu kwep tibip umdii, waantap ita tebe ifak daalan-tema a? Boyo binim umaak tap kuta, \v 14 kanube ibo kuguup tambal uta waafulip kalaa age-nilip tinum unang iip maak iyo tebe ifak dagamip umdii, ibo utamipta, nuyo God imi kuguup, “Bota kanumin o,” agan-be uta kanu-bulupta, nuyo ifak dagan-bilip kalaa age-nilipta, deng tebeman-temip o ageta ko. Kale ibo tinum ko tebe ipmi ifak dagaman-temip bilip imi atul uyo finan-bom aget yamyam uyo tagamin ba kale, \v 15 ibo Krais imi aget uta kup fugun-bom-nilipta, utamipta e, beyo numi kamogim ke-nalata, tebe nuyo tiin molan-tema kalaa ageta kale, kanube tinum unang iyo tebe ibo itamipta, fen God imi kuguup tambal ipmi kobelan-tema umi aget uta ibo fugun-bom fen-bilip kalaa agan-bilip bomi magam umi sang dagalip uyo, kaal binim yan kebelan-temup kalaa age bigi-bom-nilipta o ageta kale, \v 16 ibo bilip imi dagagamin bomi yan kebelum o agelip uyo alaang weng uyo baga-emin ba kale, bilili age-bom-nilipta, bilip imi dagagamin boyo yan ke-bom-nilipta o ageta ko. Kale ibo kuguup tambal uta kup waafu-bom ipmi aget tem uyo bilili age-bom-buluta o ageta kale, kanube kek kek iyo tebe ipmi Krais imi daang begebesip umi kalan uta weng mafak uyo ipmi baga-eman-temip uyo, itamipta e, ipsiik kuguup mafak umaak iyo kobelin-tem ke ibo kuguup tambal uta kup kanu-bilip kalaa agelan-temip uyo, ilimi weng mafak bomi fitom uyo tebepman-temu ko. \v 17 Kuta bomi magam uyo, kanube God imi aget fugunin uyo, nuyo kuguup tambal umi waafu-bom-bulup kek kek iyo tebe inolip kaal fuyap kulan-temup bota tambaliim o agela umdii, bota tambaliim kale minte, nugol te yang kuguup mafak umi ke-bom-nulup bomi kaal fuyap kulan-temup bota mafak o agelan-tema ko. \s1 Yesus imi tebe, numi fengmin takan kebelan o age-nala kaan-se umi sang uta ko \sr (Jon 3:3-5, Rom 6:3-4, Ef 1:20-21) \p \v 18 Yesus Krais yagal kuguup tambal uta waafu-bom-balata, angkolip kaal fuyap uyo ku-se kale, beyo tinum tambal utamta, tebe tinum mafak numi abiin uyo ku-nalata, kaan-se kale, beyo ilep maagup uta kup fagaa kaan-nalata, numi fengmin uyo takan kebe numi God imi waasi ke-emin umi kuguup boyo binimanu kupkabe-nalata bole, God imi finang uyo imtamo meng daa-se ko. Kale Krais iyo fen tinum kem bom-bala angkolip kaan-se kuta, imi sinik iyo kaanin-tem bii-se kale, \v 19 daage tam begel am tinum unang kaan-nilip imi sinik no tamip God tebe sok de imola bom albip imi diim no-nalata, God imi weng uyo baga-emsa kale, \v 20 God tebe ko sinik bilip imi sok de imola tebesip bomi magam uyo, sugayok Noa tebe God imi weng uyo unang tinum bilip iyo kupka-e-balata, God imi weng uyo kwaasulemip utam-nalata, God iyo tebe bilip iyo kaal fuyap uyo yuut yan kebelin-tem imka-nalata, bilip iyo fen-salata, Noa iyo sip ko age bot afek uyo dinan-bom-nala e minte, kota God imi sang uyo unang tinum iyo baga-e-bom no kemsa kuta, unang tinum iip maak maak ifaan kal kalip ita kup tam sip tem uyo tam unipta kale, God iyo ok uyo kwaala tebe inolu kaanin-tem kelipta, unang tinum God imi weng kwaasule-bilip ita ok uyo tebe anoluta, kaansip ko. \v 21 Kale ok bomi sang uyo felep yak God imi ogok kamano kaa ke-be umi diim to-nuluta kale, tinum iyo tebe baptisim ke-eman-temip kota, God iyo tebe telela imolan-tema kale, tinum iyo ko baptisim kelan-temip kota, imi kaal diim ninak uyo tolobelu mitam tambalanuk o ageta baptisim kelan-temaalip binim kale, boyo God imi aman dobelip dong daga-e-bala fengmin uyo kupkaa kuguup tambal uta kup waafunamin uta kale, God imi tebe Yesus Krais asok begel ilet tem ilo dufo-se bomi tolop diim God iyo nuyo telela imolan-tema kale, \v 22 Yesus Krais iyo no abiil tigiin no-nalata, God imi sagaal ipkuk diim ilo keng kal bom-balata, alugum ensel ko age atin igilimi titil migik migik kulin iyo imi afak tem iinipta, ita tebe-nalata, tiin mosa ko. \c 4 \s1 Nuyo kaal fuyap uyo ku-nulup God imi, “Bota kanubelin o,” agan-be umi waafunamin uta ko \sr (Rom 12:9-21, Ef 4:25-31, 5:1-20, Kol 3:5-17, 1 Tes 4:1-12) \p \v 1 Kale Krais iyo angkolipta, kaal fuyap uyo utam-se kale, ipkil mungkup Krais imi aget fugun tiinemsa ulutap uyo ke-bom-nilipta, nuyo kaal fuyap ku-numup uyo tambaliim o agan-bom-nilipta o ageta kale, tinum iyo kuguup tambal waafuba bomi kalan uta kaal fuyap kulan-tema uyo, fengmin kuguup uyo maak so kanuman-temaala kale, ibo, nuyo kaal fuyap ku-numup uyo tambaliim o agan-bom-nilipta o ageta kale, \v 2 ibo tiin kafan bom kafin diim kaa nip koyo, ipmi aget fugunin uyo tebe, fengmin kuguup uyo maak so kemin o agelu uyo, ibo yang kafin diim unang tinum imi kanubip ulutap uyo kemin ba kale, God ilami, “Kuguup tambal bota kup kanumin o,” agan-be uta waafu-bom-nilipta o ageta kale, \v 3 bomi magam uyo, God imi ilak dolin binim imi kuguup mafak bomi aget kup ugaa kwaa waafusip boyo siin uyo ipsiik ku waafu-bii senganu kupka-silip kale, maak so kanumin ba ko. Kale kanupmin kuguup bomi uyo ki, \m tam kuguup mafak mafak kemin min, \m sa dagamin kuguup min, \m ok mafak unan-bom ilum ilum kemin min, \m iman tigimin umi diim kutam umi suun kup ton-bom abumin kup nin min, \m ok mafak titil tebesu umi kwiin tagang unan-bii kuguup mafak kemin min, \m kuguup mafak ko age men amem aman duga-emin min bomi kuguup uyo ibo kanu-bii kupkalip biniman-suu kale, \v 4 kamano koyo ibo yang tamip tinum God imi ilak dolin binim so atin kanupmin kuguup mafak mafak boyo kupkasip utamta, maak so kanubaalip kale, iyo utam kong mo-nilipta, ibo weng mafak uyo kupka-em-nuubip kuta, \v 5 ibo aget yamyam uyo tagamin ba kale, son-temu uyo, igil no God imi weng telelmin baan diim kutam kal ise kuguup ko kanum-nuubip bomi magam uyo isiik God imi weng boyo yan kebe kupka-eman-temip kale, beyo weng telelmin tinum bisel kale, unang tinum tiin kafan albip so kaansip so alugum imi kuguup uyo im-kuguman-temi kalaa age-nalata, telela-bom alba utamta, \v 6 Yesus Krais iyo tebe God imi weng tambal uyo unang tinum kaansip igil mungkup kobe no ke-se kale, minte bilip imi kaansip bomi magam uyo, sugayok kota God iyo ulo umaak kwep daa bogo-nala, “Waanta fengama umdii, bilip iyo kaanan-temip o,” agesa utamta, alugum unang tinum kem albup nuyo kaanan-nuubup kuta, Krais iyo, God imi weng tambal uyo kwep no unang tinum kaansip imi kobelita, imi sinik iyo God imi kafan so bom alba ulutap ke-nilipta kafan so nin o age-nalata, kwep no baga-emsa ko. \s1 Fita imi bogo-nala, “Ibo Kristen duup-afin unang tinum imi dong daga-emin umi ogok uta kemin o,” agesa uta ko \sr (Rom 12:6-8, 1 Kor 12:1-11, 14:1-40, Ef 4:7-12, 2 Fit 1:3-9) \p \v 7 Kale God imi kafin diim komi alugum mufekmufek binimanu kupkalan-tema uyo tal mep so tulu kale, ibo ilipmi aget fugunin uyo tele tiin mo utama-bom-nilipta o ageta kale, kanube ibo kanuman-temip uta, ipmi beten keman-temip uyo mitam tambalanan-temu ko. \v 8 Kale kaa bogobelan-temi koyo mufekmufek kwiin kiim kale, umi ilep uyo kalbu kotamin. Ibo Kristen unang tinum migik imi aget kup ugaa kwaa-bom-nilipta o ageta kale, bomi magam uyo ki, ibo kanube God imi unang tinum imi aget uyo atin ki ugaa kwaalip umdii, bilip imi fengmin uyo alugum kup-kaga-eman-temip ko. \v 9 Kale ibo duup-afin unang tinum tal ipmi am e tilip uyo, itafinon-bom daal tebemin ba kale, tambaliim kup tiin mo-bom-nilipta o ageta kale, \v 10 alugum maagup maagup ibo God iyo tebe aget fugunin tambal tambal ugulumi migik migik uyo kobe-se kale, ibo aget fugunin tambal God kobe-se boyo tambaliim kup tiin mo-bom-nilip kwep-bom duup-afin Kristen unang tinum iyo dong daga-e-bom-nilipta o ageta kale, \v 11 kanube God iyo tinum iyo maak, beta God imi weng kupka-emin tinum o age dong dogobela God imi weng uyo dagaa kula umdii, beta God imi weng uyo unang tinum iyo kupka-emak o ageta kale minte, kanube tinum maak ita God iyo, titil kobeli unang tinum migik iyo dong daga-emak o age titil boyo kobela umdii, beta God imi titil ko kobeba boyo ku-nalata, ipkumal iyo dong daga-emak o ageta kale, kanube ibo kanuman-temip bota God imi unang tinum iyo utamipta, Yesus Krais iyo mufekmufek kwiin tagang uyo telel-bala mitam tebemu kalaa age-nilipta, bota God imi win uyo kufu-e-bilipta, bota Yesus Krais iyo win so ke king ke-nalata, beta alugum mufekmufek uyo suun kup tiin molan-tema kale, aafen kwa. \s1 Yesus imi kaal fuyap ku-se ulutap kemin umi sang uta ko \sr (Mat 5:10-12, Ap 5:41, Fpai 1:27-30, 1 Tes 2:14-16, 3:1-5, 2 Tes 1:5-7, 2 Tim 3:10-4:5) \p \v 12 Kale atin nalami duubal ibaa. Im-kugumin afalik maak mitam ipmi God imi ilak dugamin uyo im-kugu-bo kuta, ibo boyo kong mo aget fuguno-nilip e, “Fen ki nuta kup mufekmufek ugulumi migik uyo mitam numi imku mobu boyo Kristen unang tinum migik iyo maak kanupmin kuguup mafak boyo imi diim umaak mitam imku mosaalu binim o,” agan-kalin ba kale ki, \v 13 ipmi Yesus Krais imi kaal fuyap kugan-bii-se ulutap ke kaal fuyap kugan-bilip bomi deng uyo tebe-bom-nilipta o ageta kale, kanube kamano koyo ibo kanumip bole, mungkup son-temu uyo, Krais imi asok tal kafin diim e tala unang tinum iyo atamipta, iyo win tibin kesa kalaa age ataman-temip kota, mungkup ibo deng tebe-bom-nilip e, ipmi aget tem uyo atin tambalanebelan-temu boyo ki, ibo utamipta, Krais so maagup win tibin kelup kalaa age-nilipta, boyo kanuman-temip ko. \v 14 Kale ibo Krais imi daang begebelip kalaa age-nilip bota kafin diim unang tinum God imi ilak dolin-tem albip iyo tebe weng mafak uyo kupka-emip umdii, ipkil utamipta, God imi Sinik titil tebesa iyo numi diim kal alba kalaa agan-bom-nilipta, bilip iyo tebe nuyo weng mafak uyo kupka-e-bilip kalaa age-nilipta, ipkil deng kup tebe-bilipta o ageta ko. \v 15 Kuta Kristen kelin kapkal \m maak tebe-bom \m tinum iyo maak angkolap kaanba min, \m yuguut unebap min, \m kuguup mafak mafak kemap min, \m kapkumal imi mufekmufek utama-emi ko agan-bom weng fagam baga-bom kemap umdii, gavman iyo tebe-nala e, kapmi kuguup mafak kanu-balap bomi kalan uta yan keke-bala kaal fuyap uyo kulan-temap kale, kabo kanupmin kuguup mafak boyo kanumin ba ko. \v 16 Kuta kapmi Kristen kesap bomi kalan uta kaal fuyap kupkakemip umdii, kabo boyo fitom tebemin ba kale, deng tebe-bom-nalap e, God iyo, “Misam o,” agan-bom-nalap e, “Suguul ke kek kek iyo bogo-nilip, ‘Beyo Kristen o,’ agan-bilip o,” agan-bom-nalapta, kaal fuyap uyo kuga-balapta o ageta ko. \p \v 17 Kale bomi magam uyo, God iyo, im-kugumin uyo kamano kota kufolan o age-nalata, ilami unang tinum nusiik im-kugu-bom-nala kaal fuyap kangkang uyo kupkala mek numi diim aban-bo kale, son-temuta, aaltam kota God iyo unang tinum God imi weng tambal umi kwaasulem-nuubip bilip ita yega dobe-nalata, fen kaal fuyap kwiin kiim uyo kobelata, utaman-temip kale, \v 18 ulutap kale, God imi suuk kon tem uyo bogo-nulu e, \pi1 “God iyo tebe, unang tinum tambal iyo imdep meng nalami miit tem uyo daalan o agelan-tema kota, beyo tebe kaal fuyap usiik kobela utamam-silipta, imdep meng daalan-tema kale minte, unang tinum God iyo umik ugobe kuguup mafak kup waafulin tinum bilip ita ki atin kaal fuyap ogen uyo kulan-temip kale, God iyo kanupmin unang tinum iyo imdep meng ilami miit tem uyo daalan-temaala binim o,” \m agesu ko. \v 19 Agesu kale, kanube God imi aget fugunin uyo, nalami unang tinum iip maak iyo kaal fuyap ku-nilipta o agela umdii, nuyo utamupta, numi telela imosa tinum God yagal atin tambaliim kup tiin mo-boma kalaa age-nulup e minte, yagal dong dogobelata, kaal fuyap uyo kulan-temup kalaa age no ke-nulupta, yak God imi sagaal diim abe-nulupta, kuguup tambal uta waafuu kwep tebe-bulupta, numi kaal fuyap kugan-bulup boyo tebe nuyo dong dogobeluta, mitam titil fagalum o ageta ko. \c 5 \s1 Fita imi bogo-nala, “Kamok ibo God imi unang tinum iyo tiin mo-bom-nilipta o,” agesa uta ko \sr (Jon 21:16, Ap 20:28, 1 Tim 3:1-13, 4:6-16, 5:17-22, Tat 1:5-9) \p \v 1 Kale Kristen unang tinum imi kamok kamok ibaa. Nagal mungkup Kristen unang tinum imi kamok no kale, niyo ilipmi tinum kanube kamok ke albip ilitap kale, nagal nalami tiin fala Krais iyo atama-bilita, at diim uyo kaal fuyap uyo ku kaan-se kale, ulutap son-temu uyo, Krais imi asok tal kafin diim e tala unang tinum iyo atamipta, beyo win so kela kalaa agelan-temip uyo, iso niso maagup win so kelan-temup kalaa age-nilita, kamok kamok ibo weng kobelita o ageta kupka-e-bii ko. \v 2 Kale ibo God imi unang tinum iyo tambaliim kup tiin molip ipmi sagaal diim kal kong sipsip ilitap bom-nilip e, ipmi weng uyo tinangka-bom ke-bilipta o ageta kale, tinum migik ita tebe, “Ibo kamok kelin o,” age asit kup ibo ulaa imdulip ipkil bisop kanuman-temip boyo mafak e minte, ipmi aget uyo, ogok boyo ke-bom-nulupta, tisol uta kwaamum o agan-kalin ba kale, ibo ogok bomi aget uyo ugaa kwaa-nilipta, kanupmin ogok boyo God ilami, “Bota kanumin o,” agan-be uta kup waafu-bom deng tebe-bom-nilipta, dital fagaa kanumin o ageta ko. \v 3 Kale ipta kamok ke-nilipta, unang tinum God tebe ulu kulep yak ilipmi sagaal diim tola tiin mobip bilip iyo imdaak tamalin o ageta ba kale, ibo kuguup tambal uta kup God imi unang tinum ko age sipsip iyo kupka-e-bom ilep tambal uyo kafale-bom no ke-bilipta, utam-nilipta, igil ipmi kuguup kanu-bilip bota waafuu kwep tebe-bom-bilipta o ageta kale, \v 4 kanube kamogimal ibo bota kanumip umdii, son-temu nala sipsip tiin molin imi kamok ko age Krais iyo tal kemanan-tema kota, ipmi atin suun kup tambaliim nan-temip uyo ku-nilipta, mufekmufek yuut tiine-bom ita ita kela kalaa age-nilip kupka-ebip ulutap ke kulipta, boyo suun kup tambaliim nan-temu ko. \s1 Numi nugumal imi afak tem iinemin umi sang uta ko \sr (Mat 6:25-30, Ef 6:11-13, Jems 4:7, Rev 12:3,9,17) \p \v 5 Kale ulutap aa mungkup, man tinum maat ipkil kamok kamok imi weng uta kup tinangka-bom-nilipta, ibo kutaang uyo tebemin ba kale, ibo bilili agan-kalin aget uta waafu-bom-nilipta, tiin kwep yak duup-afin Kristen kelin imi, “Bota kanubelin o,” agan-bilip umi diim uta kup to-bom-nilipta o ageta kale, ipkil utamsip kale, God imi suuk kon tem uyo bogo-nulu kano, \pi1 “God iyo tebe unang tinum kutaang tibin ita waasi kebe im-kaga-bom-nala e minte, unang tinum aget bilili age-bom ipkumal imi afak tem iinemin ita God iyo inal o age dong daga-em-nuuba o,” \m agesu ko. \v 6 Ulutap kale ibo God imi diim uyo kutaang tebemin ba kale, ipmi aget tem uyo bilili age God imi afak tem iinom-nilipta o ageta kale, God beyo titil afek uyo albu kale, iyo tebe tii ibo tiin molan-tema kale, ulutap mungkup, God imi son-temu nala Yesus iyo asok daala tal kafin diim tolon-tema kota, ipmi ilami afak tem iinsip uyo utam-nalata, ibo ulaa imdep mitam ifo-nalata, win so kelip imkalan-tema kale, \v 7 yagal tebe ipmi ilak uyo duga-bom tiin mo-boma kale, alugum ipmi aget kwiin tagang taga-bom aget iluum tebemin uyo kwaalip yak ilami sagaal diim abelu kupkalipta, yagal boyo telela imolak o ageta ko. \p \v 8 Kale ipmi waasi Saatan iyo pusi afek atul tebesa ko age layon tebe, tinum iyo maak itamta ano unelan o agan-bom fomtuup olan tiinan-boma ilatap kale, Saatan beyo, ibo ifak dagaman o age-nalata, kanum tiinan-boma kale, ibo aget uyo tele fugun-bom bigi-bom-nilipta o ageta ko. \v 9 Kale alugum ipmi duup Kristen unang tinum imi kafin kaa kutufosu komi albip iyo ipmi kaal fuyap kugan-bilip ulutap ke-bilip boyo ibo utamsip kale, ibo atin God imi ilak uyo do-nilipta, titil fagaa Saatan iyo fot tebelip yak iine-balata o ageta ko. \v 10 Kale God beyo suun kup nuyo kuguup tambal uyo kupka-e-boma kale, beyo tebe-nalata, ibo Krais imi diim uyo febalip kalaa age-nalata, olabelita, meng nimi miit tem uyo suun kup nin o age-nalata, ibo olabe-se kale, ibo kaal fuyap uyo kugan-siit ilugolipta, aaltam kota God yagal tebe ipmi kuguup so minte aget tem so uyo atin telela kobe-nala e, ipmi aget fugunin so Krais imi ilak dugamin so uyo kuntuk mobe no kelata, titil fagalan-temip ko. \v 11 Kale beyo titil afalik uyo imi diim kal nin kup bomu kale, bemi deng uyo tebe-bom-nulupta o ageta kale, bota kup kwa. \s1 Mufekmufek iip maak maak umi sang uta ko \sr (Rom 1:7, 2 Tim 4:11, Rev 17:3-6) \p \v 12 Kale nimi aget fugunin uyo, Sailas iyo fen nulumi duup Krais imi ilak dolin tinum kalaa age-nilita, beta dagalita, dong dogopne suuk kon duumaat keyo dola dopnelata, ipmi daabeli no talak o ageta kale, ipmi aget fugunin uyo dong dogobelita, tambalanepmuk o age-nilita, bogobelita, dola dopnela ko. Kale nimi weng bogobeli boyo, God imi tebe atin ki kuguup tambal kup ipmi kupka-e-boma umi sang uta fomtuup bogobeli kale, ibo, God iyo kanu-e-boma kalaa age-nilipta, ibo bisat kup-kagamin ba kale, dital fagaa waafu-bom-nilipta o ageta ko. \p \v 13 Kale Kristen unang tinum abiip Babilon kaa albip iyo God tebe ipso mangkal ninggil maagup ulu-se kale, kalip iyo ipmi weng umobe kwaalip no tulu e minte, tinum maak nalami magat degelmin man ilatap bemi win uyo Jon-Mak o agan-nuubip kale, begal mungkup ibo weng umobe kwaala no tal no kelu ko. \v 14 Alugum ibo Kristen unang tinum nulumi aget kobina tala kemin umi kuguup uta ku-nilipta, ipkumal iyo fet duga-e-bom imtal migi una tala ke-bom-nilipta o ageta ko. \p Alugum ibo Krais imi unang tinum kale, God iyo dong daga-e-balata, ipmi aget tem uyo bilili age-bom tambaliim kup bom-bilipta o ageta ko.