\id MAT – Tsakhur \ide UTF-8 \toc3 Mat. \toc2 Matta \toc1 Mattee yuşan hav'una yugna xabar \mt1 Mattee yuşan hav'una yugna xabar \ip Gellesde insanaaşe, in I'sa Masihne hək'eedın kitab otk'unna Matta vornava eyhe. Mana nalok'bı sa'ana ıxha. I'sa Masihee mana Cukar qihna qort'ul, mang'uke Cune yits'ıq'vəne (12) telebayna sa hı'ı. İncilee ine kitabıle ğayrı, I'sayne ı'mrene hək'ee, Cune telebabışe otk'unin xhebılle kitabıd vodun. \ip Mattee in kitab oyk'anang'a, I'sayna yəq avquyn cühüt'yar yik'el avqu otk'un. Mang'vee cune kitabee ts'etta I'sayne nasılene hək'ee oyk'an. Məxüd mang'vee, Mana İbrıhım peyğambarna, Davud peyğambarna nasılena ıxhay hagva. Mattee, I'sa Allahee g'əyxı'na, g'attivxhan haa'asva g'axuvuna Paççah vorva oyk'an. Mang'vee, I'sayne qarıyne hək'ee gellesde peyğambaraaşed uvhuynvaniy eyhe. \ip I'see neniy uvhu, hiccovayiy uvhu, nen əlaamatbıyiy hagu Mattee mançine hək'eeyid geed otk'un. Mane kitabee geed 26 misaalabı vod I'see nəxübiy Allahna Q'aanun xəb qaa'avad, Allahne Paççahiyvaline hək'eeyid nəxüdiy yuşan ha'avad. \c 1 \s I'sayna nasıl \p \v 1 İbrıhımaaşina, Davudaaşina eyxhena I'sa Masihna\f + \fr 1:1 \fr*\fq Masih: \fq*\ft man cuvab «q'ış qadğuna» eyhen vodun. Avaala İzrailil məxdın ədat ıxha, kaahinaaşine, paççahaaşineyiy peyğambaraaşine vuk'lelqa q'ış qadağva ıxha. Man q'öd'esın I'sayn do Allahee Mana g'əyxı'nava eyhen vod. İzrailybışik'le peyğambaraaşe uvhuynbı ats'a ıxhal-alla, manbışe Masih qarı cun millet duşmanaaşike g'attixhan hı'ı, dyunyeys xəbvalla hav'uy gozet ha'a ıxha.\ft*\f* nasıl: \li1 \v 2 İbrıhımıke I'saq' g'arı. \li2 I'saq'ıke Yaaq'ub g'arı. \li2 Yaaq'ubıkeb Yahudiy mang'un çocar g'abı. \li2 \v 3 Yahudukeb Tamaree vuxuyn Peresiy Zarax g'avayle. \li2 Peresıker Xetsron g'arayle. \li2 Xetsronuker Ram g'arayle. \li2 \v 4 Ramıker Amminadav g'arayle. \li2 Amminadavıker Naxşon g'arayle. \li2 Naxşonıker Salmon g'arayle. \li2 \v 5 Salmonıker Raxavee uxuna Boaz g'arayle. \li2 Boazıker Rutee uxuna Oved g'arayle. \li2 Ovedıker Yessey g'arayle. \li2 \v 6 Yesseyker paççah Davud g'arayle. \li1 Davuduker Uriyeyne xhunaşşee uxuna Sıleyman g'arayle. \li2 \v 7 Sıleymanıke Rexavam g'arayle. \li2 Rexavamıke Aviya g'arayle. \li2 Aviyadıker Asaf g'arayle. \li2 \v 8 Asafıker Yehoşafat g'arayle. \li2 Yehoşafatıke Yehoram g'arayle. \li2 Yehoramıker Uzziya g'arayle. \li2 \v 9 Uzziyeker Yotam g'arayle. \li2 Yotamıker Axaz g'arayle. \li2 Axazıker Xizqiya g'arayle. \li2 \v 10 Xizqiyeker Menaşşe g'arayle. \li2 Menaşşeyker Amos g'arayle. \li2 Amosuker Yoşiya g'arayle. \li2 \v 11 İzrailin millet Baabil eyhene ölkeeqa g'e'eşşemee, Yoşiyayke Yekonyayiy mang'un çocar g'avayle. \li1 \v 12 Baabileençe qabıyle qiyğa, Yekonyayke Şealtiel g'arayle. \li2 Şealtieliker Zorubbabil g'arayle. \li2 \v 13 Zorubbabiliker Avihud g'arayle. \li2 Avihuduker Elyaqim g'arayle. \li2 Elyaqimıker Azor g'arayle. \li2 \v 14 Azoruker Tsadok g'arayle. \li2 Tsadokuker Axim g'arayle. \li2 Aximiker Elihud g'arayle. \li2 \v 15 Elihuduker Eleazar g'arayle. \li2 Eleazarıker Mattan g'arayle. \li2 Mattanıker Yaaq'ub g'arayle. \li2 \v 16 Yaaq'ubıke Mayramna adamiy Yusuf g'arayle. \li2 Mayrameeyir I'sa, insanaaşe Masihva eyhena uxoxa. \b \p \v 17 Gırgıda İbrıhımılee Davudulqameen nasılbı qədəqqəxhee yits'ıyoq'ab (14) vooxhe, Davudulee Baabilqa g'e'epşesmeen nasılbıd qədəqqəxhee yits'ıyoq'ab vooxhe, Baabilqa g'eepşiyled Masihılqameen nasılbı qədəqqəxheeyid yits'ıyoq'abcab nasıl vooxhe. \s I'sa yedike ıxha \p \v 18 I'sa Masihın yedike ıxhay inəxüd ıxha: mang'una yed Mayram Yusufne doyulyniy qey'ı. Manbışe davatbı ha'assecad, məng'ı'n vuxhne yixhay aq'valqa qığeç'e. Məng'ee uxasın Uşax Muq'addasne Rı'hı'ke eyxhe. \v 19 Yusuf qorkuna insan eyxhe, Mayram insanaaşine k'ane tesser hidee'esva, mang'us mana dyugulenra galerç'es yikkiykan. \p \v 20 Mang'vee man kar ək'leeqa k'eççumee, mang'us nik'ek Rəbbin malaaik gyagu eyhen: \p – Davudaaşda dix Yusuf! Mayram hee'es qıməyq'ən, məng'ı'ne vuxhnedın Uşax Muq'addasne Rı'hı'ken vodun. \v 21 Mayramee Dix uxas, ğu Mang'un do I'sa (\it Rəbbee g'attixhan ha'a\it*) gixhxhe, Mang'vee Cun millet manbışde bınahbışike g'attixhan ha'as. \p \v 22 İn gırgın kar, Rəbbine mizele yuşan ha'ane peyğambaree otk'unin xhinne eyxhe: \b \q1 \v 23 «\qt Haane, içiy vuxhne ayxu sa Dix uxas, \qt* \q2 \qt Doyud İmmanuel gixhxhes\qt*»\f + \fr 1:23 \fr*\ft İnəxüd Yeşaya peyğambarne kitabee otk'un (7:14). \ft*\f*. \b \p (İmmanuel «\it Allah şaka vornava\it*» eyhen vodun.) \p \v 24 Yusuf muğur qıxhamee, mang'vee Rəbbine malaaikee uvhuyn xhinne ha'a: Mayramıke cus xhunaşşe hee'e. \v 25 Mayramee Dix uxasmee, Yusuf məng'ı'ka g'ılexha deş. Məng'ee uxuyne Uşaxın doyud, Yusufee I'sa giyxhe. \c 2 \s Geed ats'alynan insanar I'says k'yoozaras abayle \p \v 1 I'sa Hirodee paççahiyvalla haa'ane gahıl, Yahudeyayne Bet-Lexem eyhene şaharee yedike ıxha. I'sa yedike ıxhamee, şargılee İyerusalimqa geed ats'alynan insanar abı, \v 2 maane insanaaşike qiyghanan: \p – Nyaaxha Yahudeeşda həşde yedike ıxhana paççah? Şak'le şargıle Mang'una xəne g'avcu, Mang'us k'yoozaras abı. \p \v 3 Man g'ayxhımee, paççah Hirodiy İyerusalimeedın millet nyaqame ixhesın axva. \v 4 Hirodee cusqa gırgın kaahinaaşin ç'ak'ınbıyiy Q'aanunun mə'əllimar\f + \fr 2:4 \fr*\fq Q'aanunun mə'əllimar: \fq*\ft Mane insanaaşik'le Allahee Mısayleğana g'axuvuna Q'aanun (Tavrat) yugba vaats'a vuxha.\ft*\f* sav'u qiyghanan: \p – Nyaane Masih yedike ixhes? \p \v 5 Manbışe eyhen: \p – Yahudeyayne Bet-Lexemne şaharee. Məxüd peyğambaree otk'un: \q1 \v 6 «\qt Yahudeyayne cigabışeena Bet-Lexem, \qt* \q2 \qt Ğu Yahudeyayne ç'ak'ıne şaharbışda nekke k'ınna deş vob. \qt* \q1 \qt Yiğne arğançe Yizde milletıs İzrailis Çoban, \qt* \q2 \qt Xərna qığeç'es\qt*»\f + \fr 2:6 \fr*\ft İnəxüd Mika peyğambarne kitabee otk'un (5:2).\ft*\f*. \p \v 7 Manke Hirodee geed ats'an insanar cusqa dyugulenba qopt'ul, manbışike xəne qığevç'una qopkuna gah qiviyghan. \p \v 8 Mang'vee manbı Bet-Lexemqa g'uxoolemee, eyhen: \p – Hapk'ın mane Uşaxne hək'ee yugda ats'axhxhe. Aveykımeeyir, zas xabar g'axuvle, zınar arı Mang'us k'yozaras. \p \v 9 Manbışe paççahee uvhuynçil k'ırı gyaqqı yəqqı'lqa gyabak'a. Mane gahıl şargıle g'avcuyne xəneynıb manbışik'le yəq haagva vuxha. Mana xəne apk'ın, Uşaxnane cigayne oo ulyoozar. \v 10 Geed ats'ane insanaaşik'le xəne g'avcu, geeb şadebaxhenbı. \v 11 Manbı xaaqa ik'eepç'ı, Uşaxiy mang'una yed Mayram g'avcu, Uşaxne ögiyl gugaybışil gyuv'ur ç'iyelqamee k'yoozaranbı. Qiyğad co adıyn xazinanan balagbı aaqı, Mang'us k'ınəəğə, yugun evanan gıranın gətraniy gıranın ətirbı hele. \v 12 Manbışik'le nik'ek Hirodusqa nyaggah sivmiyk'alva g'acuva, manbı menne yəqqı'ncab cone ölkeeqa siviyk'al. \s Misirqa heebaxa \p \v 13 Geed ats'an insanar apk'ınmee, Yusuf nik'enang'a mang'usqa Rəbbin malaaik adı eyhen: \p – Oza qıxhe, Uşaxiy cuna yedir alyart'u zaara Misirqa hixvee. Hirodıs Uşax t'abal hı'ı gik'asıd ıkkan, mançil-allar zı vak'le eyhesmee maa'ar axve. \p \v 14 Mane xəmdecar Yusufee Uşaxiy cuna yed alyapt'ı Misirqa ayk'an. \v 15 Goone Hirod qik'asmee, manbı ma'ab aaxva. Məxüd Rəbbine mizele yuşan ha'ane peyğambaree otk'unin xhinne eyxhe: «\qt Zı Yizda Dix\qt*\f + \fr 2:15 \fr*\fq Dix: \fq*\ft inyaa Allahee İzrailyne milletık'le dixva eyhe. Man Allahıs ıkkanan, g'əyxı'yn milletva eyhen vodun. Mattays eyhes ıkkanan Allahee I'sa Masihır g'əyxı'nava, Mana Allahıs inekke k'anena vorva.\ft*\f* \qt Misirğançe qort'ul\qt*»\f + \fr 2:15 \fr*\ft İnəxüd Hoşea peyğambarne kitabee otk'un (11:1).\ft*\f*. \s Hirodee uşaxar gyabat'a \p \v 16 Hiroduk'le geed ats'ane insanaaşe cus horbı hı'ıva ats'axhxhamee, mang'us k'yabaylena. Mang'vee Bet-Lexemneyiy mançine hıqiy-allane cigabışeebın q'öne senılqameen gırgın gadebı gyapt'eva eyhe. Uşax yedike ıxhana gah mang'uk'le geed ats'alynane insanaaşine cuvabıke, ögiylycab vats'a vooxhe. \v 17 Məxüd Yeremiya peyğambaree otk'unin xhinne eyxhe: \q1 \v 18 «\qt Raamee ses qadayle, \qt* \q2 \qt Mana Raahileyna uşaxaaşiqa geeşena, \qt* \q2 \qt Uts'urna ts'ir vooxhe. \qt* \q1 \qt Manbı devxhal-alla, \qt* \q2 \qt Ces yik'bı huvuyid ıkkiykan deş\qt*»\f + \fr 2:18 \fr*\ft İnəxüd Yeremiya peyğambarne kitabee otk'un (31:15). Raama İyerusalimne k'anene şaharbışda sa vuxha. Raahile İzrailyne milletne yedyaaşina sa yixha. \ft*\f*. \s Misirğançe siviyk'al \p \v 19 Hirod qik'uyle qiyğa, Yusuf Misirnang'acar mang'usqa nik'ek Rəbbin malaaik adı \v 20 eyhen: \p – Oza qixhe, Uşaxiy cuna yed alyapt'ı İzrailyqa sak'le. Şen Uşax gik'as ıkkananbı hapt'ıynbı. \p \v 21 Yusuf oza qıxha Uşaxiy cuna yedir alyapt'ı, İzrailyqa siyk'al. \v 22 Yusufuk'le, Hirodne cigee mang'une dixee Arxelayee Yahudeya eyhene cigee paççahiyvalla haa'a g'avxhumee, mana qəyq'ənna maqa sak'alas. Mang'uk'le sa medın nyak' g'acuyle qiyğa, mana Galileya eyhene cigeeqa ayk'an. \v 23 Maqa qarı, mana Nazaret eyhene şaharee axva. Məxüd peyğambaree otk'unin xhinne eyxhe: «Mang'uk'le Nazaretğançenava eyhes». \c 3 \s Yəhyee bınahbışike xıl ts'ıts'ee'eva eyhe \p \v 1 Mane yiğbışil Yahudeyayne sahree, xhineeqa k'yooq'ana\f + \fr 3:1 \fr*\fq Xhineeqa k'yoq'uy: \fq*\ft Yəhyee, man insanaaşe bınahbı gardanaqa alyaat'amee, ha'a ıxha. Xhineeqa k'yooq'uyle qiyğa, mebna ts'ebna ı'mı'r giviyğalva eyhen ıxha. \ft*\f* Yəhye giyğalna Allahın cuvab insanaaşilqa hixhar ha'a. \v 2 Mang'vee eyhe ıxha: \p – İnsanar, bınahbışike xıl ts'ıts'ee'e, Allahne yəqqı'lqa savk'le! Xəybışda Paççahiyvalla\f + \fr 3:2 \fr*\fq Xəybışda Paççahiyvalla: \fq*\ft Xəybışda Paççahiyvalla cennetva eyhen deş vod. Ma'ab Allahna dyunyeyne oğana xəbvalla eyhe. Allahne Paççahiyvalee insanaaşe Mang'ul cone Paççahıl xhinne k'ırı iliyxhe.\ft*\f* k'ane quvxha! \p \v 3 İnva Yeşaya peyğambareecadniy Yəhyeyne hək'ee otk'un: \b \q1 «\qt Sahreençe ses g'iyxhe: \qt* \q2 \qt Rəbbis yəqbı he'eva, \qt* \q1 \qt Mana ılğeç'esın cigabı qotku qe'eva!\qt*»\f + \fr 3:3 \fr*\ft İnəxüd Yeşaya peyğambarne kitabee otk'un (40:3).\ft*\f* \b \p \v 4 Yəhyee devayne xhayıken tanalinbı\f + \fr 3:4 \fr*\fq Xhayıken tanalinbı: \fq*\ft Cune tanalinçika Yəhyee, İlyas peyğambarık akar ıxha.\ft*\f* alya'a ıxha, yı'q'eeqab g'ekvayna ts'ira iviyt'al vuxha. Mang'un otxhuniyıd ts'irtyariy çolane t'ot'aaşe hı'iyn itv ıxha. \v 5 Mang'usqa geeb insanar İyerusalimğançe, Yahudeyne cigabışeençe, İordanne damayne hiqiy-allançe vüqqə vuxha. \v 6 Manbışe bınahbı gardanaqa alyat'umee, mang'veeyib manbı İordanne dameeqa k'yooq'u gicərxı'ybı alyaat'a'a ıxha. \p \v 7 Geeb fariseyariy saddukeyar\f + \fr 3:7 \fr*\fq Fariseyariy saddukeyar: \fq*\ft İna q'öble xəbna dinına grupp, İzrailee geeb qıvaats'ına vuxha. Manbışik'le Q'aanun yugba vaats'a vuxhal-alla manbı milletın ç'ak'ınbı vuxha.\ft*\f* mang'usqa, co dameeqa k'yooq'u gicərxı'ybı aleet'e'eceva vüqqə vuxha. Yəhyeeyid manbışik'le eyhe ıxha: \p – Xoçebışda nasıl! Şavaane vuşde ək'leeqa k'eççu, Allahıke qöönçile şosse heepxas vəxəsınbıva? \v 8 Qotkuyn işbı he'e, şu bınahıke xıl ts'ıts'av'uy hagve. \v 9 Vuşde ək'leeqa qımaylecen «Nya'a, İbrıhım yişda dek dişdeva?» eyhes! Zı şok'le eyhen, Allahısse ine g'ayebışikeb İbrıhımıs uşaxar haa'as vəəxəsınbı. \v 10 Haane, yak'vud yivaaşik avudcad vod. Yugna meyva hudyoolena yiv, gyapxı ts'ayeeqa g'uvoxharas. \v 11 Zı, şu bınahıke xıl ts'ıts'av'uva, xhineeqa k'yooq'u gicəpxı'ybı alyaat'a'a. Zale qiyğa Qarınamee zale geer gucuka ixhes. Zı Mang'un g'elilinbı haqqasır kara idyayle. Mang'vee şu, ts'ayeeqa, Muq'addasne Rı'heeqa k'yooq'u, gicəpxı'ybı alyaat'a'as. \v 12 Attayl sukuke həpır-çüpır cura'asva mang'un kurak xıle vod. Cuna suk anbareeqa sa'as, çike qığeç'uyn həpır-çüpırıd k'idəbəqqəne ts'ayıqqa heles. \s Yəhyee I'sa dameeqa kyoq'u, Mang'usqa gicərxı'y alyaat'a'a \p \v 13 Mane gahıl Galileyençe İordanne damaysqa Yəhyeysqa, Cus gicərxı'y ale't'e'ecenva I'sa arayle. \v 14 Yəhyeys man hassaras diykın eyhen: \p – Ğu zasqa gicərxı'y alyaat'a'asde cigee, zıne Vasqa gicərxı'y alyaat'as? \p \v 15 I'see mang'us inəxdun alidghıniy qele: \p – Hasre həşdiys məxüd ixhecen. Şi Allahıs ıkkanan ha'as ıkkan. \p Mançis Yəhyee «Ho'ova» eyhe. \v 16 I'sa gicərxı'y alyaat'u xhinençe qığeç'umee, xəybı q'öna qeedaxhe. Mang'uk'le Allahın Rı'h qı'nerke xhinne qadı Culqa gexa g'ece. \v 17 Sayid xəybışeençe ses qadayle: \p – İna Zas geer ıkkanna Dix\f + \fr 3:17 \fr*\fq Dix: \fq*\ft Avaala Allahna dixva, İzrailyne paççahaaşik'le eyhe ıxha (Davud, Sıleyman). Sayid manva insanar g'attivxhan haa'asva qalesde paççah Masihık'le eyhe ıxha. Məxüd Allahee I'sa hək'erar Masih, Paççah vornava eyhe.\ft*\f* vorna, Mang'vee Yizde yik'es şadvalla hoole! \c 4 \s İblisın I'sa siliys ı'xiyxə \p \v 1 Qiyğa I'sa iblisın siliys ı'xecenva Allahne Rı'hı'n mana sahreeqa ıkekka. \v 2 I'sa sahreenang'a, Mang'vee yoq'ts'al yiğnayiy yoq'ts'al xəmna kar udyotxhan ıxhayke, Mana it'umra mıs qexhe. \p \v 3 Manke siliys ı'xı'yxəna Mang'usqa qarı eyhen: \p – Ğu Allahna Dixxhee, mane g'ayebışik'le eyhe gınelqa sak'lecen. \p \v 4 I'see mang'us inəxdun alidghıniy qele: \p – «\qt İnsanee saccu gıneykacab deş, Allahne ghalençe qı'ğəəne cuvabıkab çikana ı'mı'r haa'ava\qt*»\f + \fr 4:4 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne xhod'esde kitabee otk'un (Q'.q. 8:3).\ft*\f* otk'un. \p \v 5 Qiyğa iblisın Mana muq'addasne İyerusalimne şahareeqa arı, Allahne Xaane nekke axtıne cigeeqa giyxhxhı, \v 6 eyhen: \p – Ğu Allahna Dixxhee, Ğucar-Ğu inçe avqa ehe. Nya'a, otk'un dişde: \q1 Allahee «\qt Yiğnemee malaaikaşilqa əmr haa'as, \qt* \q2 \qt Ğu xılibışil qıkkecen, \qt* \q1 \qt Yiğın g'elybı g'ayebışile k'ena qimiyxharcenva\qt*»\f + \fr 4:6 \fr*\ft İnəxüd Zaburee otk'un (90:11-12).\ft*\f*. \p \v 7 I'see mang'uk'le eyhen: \p – «\qt Yiğna Rəbb Allah siliys ı'xmiyxəvad\qt*»\f + \fr 4:7 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne xhod'esde kitabee otk'un (Q'.q'.6:16).\ft*\f* otk'un vod. \p \v 8 Manke iblisın I'sa sa geed axtıne suvalqa alqavhu, Mang'uk'le dyunyeyn gırgın paççaharnan cigabı hits'ayghar hagu eyhen: \p \v 9 – Ğu kyorzul zas ı'bəədat he'eene, in gırgın Vak'le g'ecen zı Vas heles. \p \v 10 Manke I'see mang'uk'le eyhen: \p – Şeyt'an, Zake əq'əna qixhe! Nya'a otk'un dişde: \q1 «\qt Rəbbis Allahıs k'yozre, saccu Mang'us ı'bəədat he'e\qt*»\f + \fr 4:10 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne xhod'esde kitabee otk'un (Q'.q'. 6:13).\ft*\f*. \p \v 11 Mançile qiyğa iblisın Mana Culer-alqa g'alyaraççe. Mang'usqa malaaikar g'ullux haa'as adayle. \s I'see milletılqa Rəbbin cuvab hixhar ha'a \p \v 12 I'sayk'le Yəhye aqqı aqa arçuva g'ayxhımee, Mana Galileyeeqa siyk'al. \v 13 Mana Nazaretğançe qığeç'u, Zevuluniy Naftaliyne nasılbışde cigabışeeqa, golyune mıglekne Kefernahum eyhene şahareeqa qarı, maa axva. \v 14 İnəxüd Yeşaya peyğambaree otk'unin xhinne eyxhe: \q1 \v 15 «\qt Zevulunneyiy Naftaliyne cigabışee, \qt* \q2 \qt Deryahısqane yəqqı'l, İordanne damayne şene aq'val, \qt* \q2 \qt Allah dyats'ane milletbı eyxhene Galileyee, \qt* \q1 \v 16 \qt Miç'axiyvalee eyxhene milletık'le, \qt* \q2 \qt Xədın işix g'ece. \qt* \q1 \qt Hapt'asde əqı'n avquynbışilqa\qt* \q2 \qt Nur gyoğa\qt*»\f + \fr 4:16 \fr*\ft İnəxüd Yeşaya peyğambarne kitabee otk'un (9:1).\ft*\f*. \p \v 17 Mane gahıle I'sa giyğalna Allahın cuvab hixhar ha'a. Mang'vee eyhe ıxha: \p – Bınahbışike xıl ts'ıts'ee'e, Allahne yəqqı'lqa savk'le! Xəybışda Paççahiyvalla\f + \fr 4:17 \fr*\fq Xəybışda Paççahiyvalla: \fq*\ft Xəybışda Paççahiyvalla cennetva eyhen deş vod. Ma'ab Allahna dyunyeyne oğana xəbvalla eyhe. Allahne Paççahiyvalee insanaaşe Mang'ul cone Paççahıl xhinne k'ırı iliyxhe.\ft*\f* k'ane quvxha. \s Ts'eppiyn telebabı \p \v 18 Yiğbışde sa yiğıl I'sa Galileyayne golyusse ı'lğəəmee, Mang'uk'le q'öyre çoc g'ooce: Pyoturva eyhena Şimoniy mang'una çoc Andrey. Manbı baluğ ar aqqaqqanbı vuxha. Manbışe xhineeqa tor ayhe ıxha. \v 19 I'see manbışik'le eyhen: \p – Zaqab qihna qudoora, Zı şoke Xəybışeene Paççahiyvaleeqa insanar avqqaqqanbı haa'as. \p \v 20 Çocaaşe mankecad tor g'aleççu, I'sayqab qihna qavayle. \p \v 21 I'sa sık'ırra ögiylqa ark'ınmee, Mang'usqa sa mebın çocar, Zavdayna dix Yaaq'ubiy mang'una çoc Yəhye qızaaxa. Manbışe cone dekkıka, Zavdayika, sacigee lotk'ee tor qa'a eyxhe. I'see manbı Cusqa qoot'al. \v 22 Mang'vee qopt'uluykum, manbışe dekkır, lotk'ad g'aletçu, Mang'uqab qihna qavayle. \s I'see insanar yug, sayıb xəp qaa'a \p \v 23 I'sa Galileyavolle iykır maane, manbışde sinagogabışee\f + \fr 4:23 \fr*\fq Sinagoga: \fq*\ft Cühüt'yaaşe ı'bəədat ha'an ciga.\ft*\f* xət qa'a ıxha. Mang'vee Xəybışde Paççahiyvalina yugna xabar insanaaşilqa hivxhar haa'a vuxha, insanar gırgıne ık'arbışike, ç'irvalybışike yug qaa'a vuxha. \v 24 Mang'une hək'ee Suuriyeevolled ats'axhxhen. Mançile qiyğa Mang'usqa gırgın it'umun ık'arbınanbı, cinaaşe avquynbı, cole əəmbı, paralic ı'xhı'ynbı abayle vuxha. Mang'veeyib manbı yug qaa'a vuxha. \v 25 Galileyeençe, Dekapolis eyhene cigeençe, İyerusalimeençe, Yahudeyayeençe, İordanne damayne şene aq'vayle Mang'uqab qihna insanaaşin t'arat'cad qöö ıxha. \c 5 \s I'see suval xət qa'a \p \v 1 İnsanaaşin t'arat' g'acu, I'sa suvalqa ılqeç'u giy'arna. Mang'usqa Cun telebabı qavayle, \v 2 Mana manbışis ine cuvabıka xət qa'a giyğal: \q1 \v 3 – Nimee baxtivarariy, «Allahdena co nişiscab karaı'dəənbıva» eyhenbı! \q2 Xəybışda Paççahiyvalla\f + \fr 5:3 \fr*\fq Xəybışda Paççahiyvalla: \fq*\ft Xəybışda Paççahiyvalla cennetva eyhen deş vod. Ma'ab Allahna dyunyeyne oğana xəbvalla eyhe. Allahne Paççahiyvalee insanaaşe Mang'ul cone Paççahıl xhinne k'ırı iliyxhe.\ft*\f* manbışda vuxhes. \q1 \v 4 Nimee baxtivarariy, gyaaşenbı! \q2 Allahee manbışis yik'bı helesınbı. \q1 \v 5 Nimee baxtivarariy, cocab co ögeeqa hudyoolenbı! \q2 Allahee manbışis cuvab huviyn ciga heles. \q1 \v 6 Nimee baxtivarariy, Allahna qopkuna yəq otxhuniyleyiy ulyodğuyle geeb vukkananbı! \q2 Allahee manbışis cos ıkkanan helesın. \q1 \v 7 Nimee baxtivarariy, rəhı'm haa'anbı! \q2 Allaheeyib manbışis rəhı'm haa'as. \q1 \v 8 Nimee baxtivarariy, yik' məttınbı! \q2 Manbışik'le Allah g'aces. \p \v 9 Nimee baxtivarariy, uğooduyiy duşmaniyvalla ç'əv haa'anbı! \q2 Allahee manbışik'le Cun uşaxarva eyhes. \q1 \v 10 Nimee baxtivarariy, qotkuda ha'ava vuk'lelqa yiğbı ı'k'əənbı! \q2 Xəybışda Paççahiyvalla manbışda vuxhes. \p \v 11 Şu nimee baxtivarariy Zal-alla cuvab alyaat'anbı, Zal-alla dağamiyvaleeqa gyapk'ıynbı, Zal-alla horbışika gardanaqa kar giyxhenbı. \v 12 Şadepxhe, şoqa xəybışee xəbna hək' vuxhes. Həməxüdıd şole ögee vuxhayne peyğambaraaşine vuk'lelqa yiğbı alli'ı. \s Ç'iyena q'eviy dyunyeyn nur \p \v 13 Şu ç'iyena q'ev vobna. Q'evan çina q'ızmalla avaak'an hav'eene, nişisse mançina q'ızmalla savaak'al ha'as vəxəye? Mana mançile qiyğa saccu insanaaşine g'elybışeeqa g'aqa dağaa'asın xhinne qooxhe, menne nişiscab kara avayle deş. \p \v 14 Şu ine dyunyeyn nur vod. Suvane q'oma alyav'una şahar dyugul ha'as vooxhen kar deş vodun. \v 15 Neng'vecab qavhuna lyampa g'abık avqa giviyxhe deş, mana axtıne cigeeqa gırgıng'ulqa xaa'ad işix gixhecenva giviyxhe. \v 16 Hasre həməxüdud vuşun nur insanaaşilqa gixhecen, manbışik'led vuşun yugun işbı g'acu, Xəybışeena vuşda Dek axtı qe'ecen. \s I'see Q'aanunne hək'ee xət qa'a \p \v 17 Vuşde ək'leeqa qımaylecen, Zı peyğambaraaşe uvhuniy Q'aanunee\f + \fr 5:17 \fr*\fq Q'aanun: \fq*\ft Allahee Mısa peyğambarıle ğana huvu (Tavrat).\ft*\f* ot'kunin ak'an ha'aasniyxan qarıva. Zı manbı ak'an ha'as deş, cigeeqa qalya'as, nişisiy manbı ıkkanva hagvas qarı. \v 18 Zı şok'le hək'en eyhe, xəybıyiy ç'iye hığəkkarasse Q'aanunee otk'unin gırgın kar ixhesın, Mançee otk'unin gırgın kar dexha, Mançençe sa k'ınna hərfıb, sa k'ınin xat'ıd hakkalas deş. \v 19 Şavaayiy Q'aanunee opk'unna sa k'ınna əmr xheeyib hidyav'u, vucee hı'iynıd mebınbışis xət qı'ı, mana Xəybışde Paççahiyvallee nekke avqana ixhes. Q'aanunee otk'unin ha'ana, man mebınbışis xət qa'ana Xəybışde Paççahiyvallee axtına ciga avqas. \v 20 Zı şok'le eyhen, vuşda qopkuvalla fariseyaaşineyiy Q'aanunne mə'əllimaaşine\f + \fr 5:20 \fr*\fq fariseyariy Q'aanunun mə'əllimar: \fq*\ft manbı dindarar vuxha. Manbışik'le Allahee Mısa peyğambarıle ğana huvuna Q'aanun yugba vaats'a vuxha. Manbışe mana Q'aanun mebınbışisıb xəp qaa'a vuxha.\ft*\f* qopkuvalile hexxaba devxheene şu Xəybışde Paççahiyvaleeqa eepç'es deş. \s Qəlıne hək'ee \p \v 21 Yişde dekkaaşik'le şenkecad uvhu «\qt İnsan gimek'a\qt*»\f + \fr 5:21 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne q'öd'esde kitabee otk'un (Qığ. 20:13).\ft*\f*, şavaayiy gik'u mang'uqad məhkama ilyakkas. \v 22 Zımee şok'le eyhen, şavaayiy çoculqa qəl hav'u, hasre mang'uqad məhkama ilekkecen. Şavaayiy çocuk'le «Bəç'ərva» uvhu, hasre mang'uqad nekke xədın məhkama ilekkecen. Çocuk'le «Nişiscar karaı'dəən karva» uvhunar cehinyamne ts'ayee gyoxhxhanas. \p \v 23 Mançil-allad, q'urbanbı allya'ane cigeeqa Allahıs pay abıyne gahıl vas yik'el qadeene, çoc vale ts'imisra vor, \v 24 pay ma'ab g'alepçı, hark'ın ts'erra çoc mizel aqqe. Mançile qiyğa sark'ıl yiğna pay hevle. \p \v 25 Vake borc qeqqang'uka yəqqəcab miz t'abal hee'e, deşxhee, mang'vee ğu haakimısqa hixhara'as, haakimeeyir g'aravulyçiysqa qeles, g'aravulyçeeyir zindaneeqa arçes. \v 26 Zı vak'le hək'en eyhe, ğu mançe borc bıkırda qıdeqqı g'aykkas deş. \s Zinayne hək'ee \p \v 27 Şok'le «\qt Zina hıma'ava\qt*»\f + \fr 5:27 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne q'öd'esde kitabee otk'un (Qığ. 20:14).\ft*\f* uvhuyn g'ayxhiyn. \v 28 Zımee şok'le eyhen, vuşuyiy menne zəiyfayqa ghalençe xhyan k'əə ilyakkı, yik'ee zina hı'ınacar xhinne eyxhe. \v 29 Yiğne sağne ulen ğu karaı'dəəne yəqqı'lqa ts'ıts'a'axhee, mana ul alqavhu dağepçe. Yiğnemee tanan sa sura atk'ıniy, tan bıkırdacad cehinyameeqa dağeççuyle yugda ixhes. \v 30 Yiğne sağne xılen ğu karaı'dəəne yəqqı'lqa ts'ıts'a'axhee, man xıl gyatxı dağeççe. Yiğnemee tanan sa sura atk'ıniy, tan bıkırdacad cehinyameeqa atk'ıniyle yugda ixhes. \s Qaxuviyne hək'ee \p \v 31 «\qt Şavaayiy xhunaşşe qıxeele, məng'ı's qaxiyvunava xılyaqa kağız heleva\qt*»\f + \fr 5:31 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne xhod'esde kitabee otk'un (Q'.q'. 24:1).\ft*\f* uvhu. \v 32 Zımee şok'le eyhen, şavaayiy zinal deş, menne karal-alla xhunaşşe qıxeele, məhrıng'vee xhunaşşe zina ha'as haly'eehena xhinne eyxhe. Merıng'uke qığeyç'una xhunaşşe hey'ınar zina hı'ına xhinne eyxhe. \s K'ınine hək'ee \p \v 33 Şok'le, yişde dekkaaşik'le şenkecad uvhuyn g'ayxhiyn: «\qt Horbışika k'ın g'ımiysar, nişinemeeyiy Rəbbilqa k'ın g'assır, manıd he'e\qt*»\f + \fr 5:33 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne xhebıd'esde kitabee otk'un (Lev. 19:12).\ft*\f*. \v 34 Zımee şok'le eyhen, nişilqacad k'ın g'ımiysar. Xəəlqan k'ın g'ımiysar, mana Allahna taxt vobna, \v 35 ç'iyelqan k'ın g'ımiysar man Allahın g'elik avudun ciga vodun, İyerusalimılqanıd k'ın g'ımiysar mana xənne Paççahna şahar vobna. \v 36 Yiğne vuk'lelinıd k'ın g'ımiysar, vasse mançilyna ç'ərıb cagvarayiy k'aarı qaa'as vəəxə deş. \v 37 Vuşun «ho'o» ho'o ixhecen, «de'eşıd» de'eş ixhecen. Mançile hexxan şeyt'anıken vodun. \s Duşmanar vukkiykne \p \v 38 Şok'le «\qt Ulene cigee ul, siliyne cigee sili qeqqeva\qt*»\f + \fr 5:38 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne q'öd'esde kitabee otk'un (Qığ. 21:24).\ft*\f* uvhuyn g'ayxhiyn. \v 39 Zımee şok'le eyhen, şos pisın ha'axhee hasre he'ecen. Şavaayiy yiğne aq'vayn sağın sura g'oxhxhu'u, mang'ulqa aq'vayn mansa surad sak'al he'e. \v 40 Ğu məhkameeqa huvu yiğın tanaalin gurt g'ayşes ıkkanxhee, məhrıng'us mançil ooğançe ali'iynıd hele. \v 41 Vasqa, şavamecad cun kar sa kilometırna\f + \fr 5:41 \fr*\fq Sa kilometır: \fq*\ft İzrailee şene gahbışil Roma İmperiyeyne eskeraaşisse cos ıkanan kar, cos ıkkanne insanısqa haqqa'as əxə ıxha. \ft*\f* haqqas ilekkaxhee, məhrıng'un kar q'ölle kilometır haqqe. \v 42 Vake kar heqqang'us hele, vake borc hekkang'uked aq'va sak'al hıma'a. \p \v 43 Şok'le «\qt Vas k'anena ıkkiykne\qt*\f + \fr 5:43 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne xhebıd'esde kitabee otk'un (Lev. 19:18).\ft*\f*, duşmanır g'ımece ixheva» uvhuyn g'ayxhiyn. \v 44 Zımee şok'le eyhen, vuşun duşmanar vukkiykne, şoqa qihna gyapk'ıynbışdemeeyib düə hee'e. \v 45 Manke şu, vuşde Xəybışeene dekkın hək'en uşaxar vuxhes. Mang'una verığ yugunbışilqab, pisınbışilqab akaraba gyooxha, Mang'un gyoğiyid qopk'uynbışilqab g'ahapk'iynbışilqad akaradacad gyoğa. \v 46 Şu vukkananbıcab şos vukkanva, mançike şos nəxdun mukaafatne ixhes? Nya'a, məxüd şene karaı'dəəne nalok'bı sa'anbışed\f + \fr 5:46 \fr*\fq Nalok'bı sa'an: \fq*\ft Mane gahıl nalok'bı sa'anbı şavuscab vukkiykananbı deşdiy. İzrail mane gahıl Roma imperiyeyn uvhuynçikaniy gyuv'ur oza qooxhena. Man nalok'bı sa'anbı cühüt'yar vuxheeyib, manbışe nalok'bı Roma imperiyeysniy sa'anbı. Mançil-allab nalok'bı sa'anbışqa duşmanaaşiqa xhinneniy ilyaaka.\ft*\f* ha'a dişde? \v 47 Şu saccu vuşde çocaaşiscab salam hoolexhee, nya'a man curayn karee? Nya'a, Allah qıvdyaats'anbışe həməxüd ha'a dişee? \v 48 Hasre vuşdab yugvalla Xəybışeene Dekkına yugvalla xhinne ç'əvcab dyooxhena vuxhecen. \c 6 \s Sadaq'ayne hək'ee \p \v 1 İlyaake, şu yugvalla haa'ang'a, mana insanaaşine ulene ögiyl manbışik'le haagvasva hımaa'a. Deşxheene, şu vuşde Xəybışeene Dekkıke nəxbınacab mukaafat alyapt'as deş. \v 2 Kasibıs sadaq'a helemee, man dyak'v haa'a himele. Məxüd aq'vasın ha'anbışe, cone hək'ee yugda yuşan he'ecenva, sinagogbışeeyiy\f + \fr 6:2 \fr*\fq sinagoga: \fq*\ft Cühüt'yaaşe ı'bəədat ha'an ciga.\ft*\f* şahrabışee ha'a. Zı şok'le hək'en eyhe, manbışe con mukaafat alyaat'uyn. \v 3 Ğumee sadaq'a helemee, solne xılek'le sağınçın hucoome ha'acad mats'axhxhecen. \v 4 Hasre ğu huvuyn sadaq'a dyugulenda axvacen. Dyugulenıd g'ecene yiğne Dekkee vas mukaafat helesın. \s Düə nəxbiy haa'as vukkan \p \v 5 Düə haa'ameeyib, aq'vasın ha'anbışe haa'na xhinne hımaa'a. Məxbınbışis sinagogbışee, şahrayne vutbışik insanaaşik'le g'ecene cigabışee ulyobzur düəbı ha'asxhe ıkkiykananbı. Zı şok'le hək'en eyhe, manbışe con mukaafat alyaat'uyn. \v 6 Ğumee düə haa'ang'a, yiğne gozeeqa ikkeç'u, aqqad qı'ı dyugulenba yiğne Dekkıs düə hee'e. Manke dyugulenıd g'ecene yiğne Dekkee vas mukaafat helesın. \v 7 Düə haa'amee, menne dinıne milletbışe xhinne sa kar hakkee himeqqa. Manbışisqa həməxüd qöö, co sa kar geed eyheng'aniyxan, Allahık'le g'ayxhes. \v 8 Şu manbışik akaraba mooxhe! Vuşde Dekkık'le şos hucooyiy ıkkan, şu Cuke heqqassecad ats'a. \p \v 9 Mançil-alla şu inəxüb düə hee'e: \q «Xəybışeena Dek yişda! \q Hasre gırgıng've mizel Yiğın do axtıda aqqecen! \q \v 10 Havaasre Yiğna Paççahiyvalla quvooracen, \q xəybışee nəxübiy \q hasre ç'iyelid Vas ıkkanəxüd ixhecen! \q \v 11 Hucoone ixhes, g'iyniysın şas oxhanasın gıney hele. \q \v 12 Şi qotkuda hidi'iynçile, Ğu ılyheç'e, \q nəxüdiy şi şak qotkuda hidi'iyn yik'el hixan ha'a. \q \v 13 Həməxüd he'e, şi bınahın hımoot'alcen, \q şeyt'anıke şi g'attivxhan hee'e». \b \p \v 14 Şu insanaaşe şok hı'iynbı yik'el hixan he'eene, vuşda Xəybışeena Dekkır vuşde bınahbışile ılyheç'es. \v 15 Şu insanaaşe şok hı'iynbı yik'el hixan hide'eene, vuşda Dekkır vuşde bınahbışile ılyheç'es deş. \s Siv aqqiyne hək'ee \p \v 16 Siv aqqımee aq'vasın ha'anbışe xhinne, aq'va havaxan hı'ı ivmiykar. Manbışe siv aqqiy hagvasdemee məxdıne aq'vabışika iviykar. Zı şok'le hək'en eyhe, manbışe con mukaafat alyaat'uyn. \v 17 Ğumee siv aqqımee, ç'ərılqa əğəə hadğve, aq'va hoğle. \v 18 İnsanaaşik'le ğu siv aqqıvacad mats'axhxhecen. Məxür ğu insanaaşik'le deş, dyugulen g'ecene Dekkik'le g'aces, mançil-alla Mang'veeyid vas mukaafat heles. \s Var-devletne hək'ee \p \v 19 İne dyunyel kar sıma'a. Maa'ad kar guvayn otxhan, pasın aqqaqqa, sixnareeşe xaybı q'əra qa'a. \v 20 Mançine cigee şu şosun kar xəybışee se'e. Maa'ad man guvaynıd otxhan deş, pasınıd aqqaqqa deş, sixnareeşeb ikkepç'ı qöqə deş. \v 21 Yiğın kar nyaadiy, yiğın yik'ıd maa'ad ixhes. \p \v 22 Ulen tanıs işix hele. Yiğna ul yugba vuxheene, yiğın tanıd nurun gyatsts'ı ixhes. \v 23 Yiğne mıssıne ulek'le yugda g'idecexheene, yiğın tancad miç'axiyvalee ixhes. Yiğın «nur» miç'axvallaxhee, mana miç'axiyvalla nimeenaniyxan vob! \p \v 24 Şavussecab q'öne xərıng'us g'ullux haa'as vəəxəs deş. Mang'us manbışda sa ıkkiykanasda, manasame g'ımece ıxhes. Manbışde sang'un, mang'vee sura aqqasın, mansang'uqa sark'ılir ilyakkas deş. Şosse sayangaba Allahısıb var-devletısıb g'ullux haa'as dəəxə. \s G'iyqiyna hımaa'a \p \v 25 Mançil-alla Zı şok'le eyhen, hucoone oxhanas, hucoone ulyoğas, hucooniyxan alya'asva mançina hımaa'a. Nya'a, ı'mı'r otxhuniyle, tanıd tanalinçile gıranda dişde vod? \v 26 Xəəne şit'yaaşiqa ilyaake: mançin ezad deş, gyoxad deş, anbarbışeeqa sa'ad deş. Vuşde Xəybışeene Dekkemee manbı mıssıda g'alya'a deş. Nya'a şu şit'yaaşile nimeexheyib ooqa dişde vob? \v 27 Vuşde şavussene nişinamecab haa'a, sa sə'ət ı'mrena hexxa'as vəəxə? \p \v 28 Nişisne şu tanalqançina haa'a? Çolune t'et'ybışiqa ilyaake nəxüdiy ələə: mançin işib ha'a deş, uxarad ha'a deş. \v 29 Şenmeen karnane Sıleymaneeyid mançine sançilin xhinne uftanın tanalinbı ali'ı deş. \v 30 İnyam k'ıldananbı, çoleene g'iyna vobne, g'iyqab peşteeqa apçesde ok'alqa Allahee məxdın tanalinbı alya'axheene, nya'a şolqa alya'as dişde? \v 31 Mançil-allad «Hucooniyxan oxhanasva?», «Hucooniyxan ulyoğasva?», «Hucooniyxan alya'asva?» mançina hımaa'a. \v 32 Mane karbışde gırgınçina Allah qıdvyaats'anbışe haa'a. Şoqamee Xəybışee Dek vorna, şos man karbı ıkkananbıva Mang'uk'le ats'an. \v 33 Şumee ts'eppe Allahna Paççahiyvallayiy Mang'una qopkuvalla t'abal hee'e. Mançile qiyğa man gırgın kar şoqa ixhesın. \v 34 Mançil-allab g'iyqiyna hımaa'a, mançin çincab-çina haa'asda. Yiğısiysta-yiğısiysta əq'üba vuxhesdacab. \c 7 \s Merıng'ulena hımaa'a \p \v 1 Merıng'ulena hımaa'a, şolenab hıma'acenva. \v 2 Şu nəxübiy merıng'ulena haa'a, şolenab həməxüb haa'as. Şu nəxüdiy ulyoodakke, şosud həməxüd ulyootkes. \v 3 Nya'a, vak'le çocune uledın çöp g'ece, yiğne ulena ç'il g'udyooce? \v 4 Yiğne ulee ç'ilynang'a, nəxüdne ğu yiğne çocuk'le eyhes: «Hasre zı yiğne uledın çöp qığahasva!» \v 5 Aq'vasın ha'ana, ts'eppa yiğne ulena ç'il qığeehe! Mançile qiyğa vak'lecad g'acesın, nəxüdiy çocune uledın çöp qığahas eyxheva. \p \v 6 Muq'addasın xvaabışis himele, deşxhee mançin satk'ılıd şu qoodas. Vuşun mirvaribı vokbışde ögiylqa k'ima'a, deşxhee mançin manbı k'öq'əsınbı. \s Allahıke heqqe \p \v 7 Heqqee – şos helesın, t'abal he'ee – aveykesın, akka k'etvee – şos aaqasın. \v 8 Hekkang'us helenxhe, t'abal ha'ang'uk'le iveekenxhe, akka k'etvang'usud aaqanxhe. \p \v 9 Vuşde yı'q'nee məxrına vornane, dixee gıney heqqamee, g'aye hevlecen? \v 10 Şavaane, dixee baluğ heqqamee, xoçe hevles? \v 11 Vuşun yik'bı nimee pisınbı ixheeyid, şosse vuşde uşaxaaşis yugun paybı heles əxənbı, nya'a, vuşde Xəybışeene Dekkee şu Cuke heqqeene yugun karbı hidevune g'alyaa'as? \p \v 12 Gırgıne karee şos insanar şoka nəxübiy vuxha vukkan, şunab insanaaşika həməxüb vuxhe. Q'aanununud, peyğambaraaşed uvhiyn man yic vodun. \s Xəybışeene Paççahivaleeqan muğun akka \p \v 13 Muğne akkayle ikeepç'e. İnsanar gyabat'ana yəqı'b, mançin akkabıd əq'ı'nbı vod. Gellesınbı mane yəqqı'n avayk'an. \v 14 I'mrena yəqqı'b, çin akkabıd muğunbı vod. Manbı iveykenbı geeb k'ılybabı vob. \s Horalay peyğambaraaşine hək'ee \p \v 15 Horalay peyğambaraaşike şucab şu havaace. Manbı şosqa gevane g'ekvee abayle, abğançemee mıssına umul xhinne vooxhe. \v 16 Manbı şok'le cone işbışike vaats'a vuxhes. Nya'a, şok'le g'ara tikanıl t'ımıl, zazaaleb inciliy saa'a g'avcunane? \v 17 Yugne yiven yugnab meyvaxhe hoolena, qööçene yivenıb qööçena meyvaxhe hoolena. \v 18 Yugne yivel qööçena meyva aleylena deşxhe, qööçene yivelib yugna meyvaxhe ilydyaalena. \v 19 Yugna meyva hudyoolena yivıb gyapxı ts'ayeeqaxhe huvooxharna. \v 20 İşbışike şok'le horalay peyğambarar vaats'a vuxhes. \p \v 21 Zak'le «Yişda Xərna, yişda Xərnava» eyhen gırgınbı Xəybışeene Paççahiyvaleeqa ikeepç'es deş. Saccu Xəybışeene Yizde Dekkıs ıkkanan hı'ına maqa ikkeç'es. \v 22 Q'iyaamatne yiğıl gellenbışe Zak'le eyhesın: «Yişda Xərna, yişda Xərna, şi Yiğne doyuka dişdiy peyğambariyvalla haa'a? Yiğne doyuka dişdiy cinar qığa'a? Nya'a, Yiğne doyuka dişdiy gellesın əlaamatbı hagva?» \v 23 Manke Zı manbışik'le eyhesın: «Pisvalla ha'anbı, Zak'le şu vaats'a deş, Zake əq'əna qeepxhe!» \s Q'öne xaane hək'eena misaala \p \v 24 İn Zı eyhenbı g'ayxhı, mançil k'ırı alixhxhına, it'umne cigee xav ali'iyne ək'elikane insanık akar. \v 25 Nimeen gyoğuybı gyoğeeyid, nimee damabı qakkyatk'ıneeyid, nimee mıtsbı e'eeyid man xav cigee ulyozzuriyn. Man suval alyı'il-alla hı'ğətkır deş. \v 26 İn Zı eyhenbı g'ayxhı mançil k'ırı ilydiyxhına insan, g'umul xav ali'ıyne beynyavayk akar. \v 27 Gyoğiybı gyoğas, damabı qakkyak'anas, mıtsbı a'as mane gırgınçin xaakın ha'asın. Xavıd qukkyok'alasın, mançike vuççud axvas deş. \b \p \v 28 I'sa yuşan hı'ı ç'əvxhamee, millet Mang'vee yuşan hı'iynçile matxha axva. \v 29 Mang'vee Q'aanunne mə'əllimaaşe\f + \fr 7:29 \fr*\fq Q'aanunun mə'əllimar: \fq*\ft Mane insanaaşik'le Allahee Mısayleğana g'axuvuna Q'aanun (Tavrat) yugba vaats'a vuxha. Manbışe Q'aanunee otk'uniynbı insanaaşilqa hixhar ha'a ıxha.\ft*\f* xhinne deş xət qı'ı. Mang'vee gırgın kar Cune xıle vod xhinne xət qı'ı. \c 8 \s I'see ı'xnabışe gyatsts'ına insan yug qa'a \p \v 1 I'sa suvayle giç'umee, Mang'uqab qihna geeb insanar qavayle. \v 2 Maa'ar Mang'usqa maşnane ı'xnabışe gyatsts'ına sa insan qıxha: «Yizda Xərna, Vas zı məttı qa'as ıkkiykınee, əxəsdava» uvhu Mang'us k'yoyzarna. \v 3 I'see xıl hotku mang'uk set'u eyhen: \p – Ho'o, Zas ıkkanan, məttı qıxhe! \p Mana insan mankecar məttı qexhena. \v 4 I'see mang'uk'le eyhen: \p – Nyaggah neng'uk'lecad vuççud immeyhe. Ğunar kaahinısqa hak'ne mang'uk'le ğu hagve. Qiyğab Mısee uvhuyn xhinne q'urban ablee'e. Məxüd yiğın yug qıxhay insanaaşik'le g'acesın. \s I'see vəşıng'une k'omandirna nukar yug qa'a \p \v 5 I'sa Kefernahumqa arımee, Mang'usqa vəşıng'una k'omandir qıxha, miz k'yaa'a: \p \v 6 – Yizda Xərna, yizde nukarıs paralic ı'xı' xaa g'alirxhu vor, mang'vee xəppa əq'üba opxhan. \p \v 7 I'see mang'uk'le eyhen: \p – Zı arı mana yug qa'asda. \p \v 8 Vəşıng'une k'omandiree Mang'une cuvabıs eyhen: \p – Yizda Xərna, zı Vak avaak'ına deş vor, Ğu yizde akkalqa ayres. Ğu sa cuvabcad uvhee, yizda nukar qixhesda. \v 9 Zaqa ç'ak'ınbıb vobunbı, yizdeb xılek avub eskerar vob. Zı manbışde sang'uk'le «Hoorava!» uvhee, mana əlyhəəsda, mansang'uk'led «Qorava!» uvhee, manar qalesda, nukarık'le «İn he'eva!» uvhee mang'veeyid ha'asın. \p \v 10 Mang'une cuvabıle I'sa mattexhena. Mang'vee Cuqad qihna q'ööne milletık'le eyhen: \p – Zı şok'le hək'eda eyhe, Zak'le İzrailee məxdın xədın inyam neng'uqacad g'acu deş. \v 11 Zı şok'le eyhen, Xəybışeene Paççahiyvalleeqa şargıleyiy garbıle menne milletbışinbı geebbı ables. Manbı İbrıhımıka, I'saq'ıka, Yaaq'ubıka sa sufranıl savaales. \v 12 Co ine Paççahiyvalinbıva eyhenbımee ine Paççahiayvaleençe miç'axne cigeeqa dağaa'as. Mançe geşşuybıyiy ık'arıke silibı sana-sançil qadaxan ses qöö ixhes. \p \v 13 Qiyğa I'see vəşıng'une k'omandirık'le eyhen: \p – Hoora! Yiğne inyamıs sik'ı vas heles. \p Mang'una nukar mankecar yug qexhena. \s I'see geeb insanar yug qaa'a \p \v 14 I'sa Pyoturne xaaqa arımee, mang'una abay g'ızdırmayn gyorxhan tyulee g'eece. \v 15 I'sa məng'ı'ne xılek set'umee, g'ızdırma avayk'anna. Mana siğeetsu, Mang'us sufra qa'a. \p \v 16 Exha qıxhameeyid I'saysqa cinaaşe avquyn geeb insanar abayle. Mang'vee cuvabıka cinaarıd qığa'anbı, vuk'aranbıb yug qaa'anbı. \v 17 Məxüd Yeşaya peyğambaree otk'unin xhinne eyxhe: \b \q1 «\qt Mang'vee yişin ık'arbı ts'ıts'ı'ı, \qt* \q2 \qt Yişin ç'irvallabı Culqa alyaat'u\qt*»\f + \fr 8:17 \fr*\ft İnəxüd Yeşaya peyğambarne kitabee otk'un (53:4).\ft*\f*. \s I'sayna yəq avquynbı \p \v 18 I'sayk'le Cune hiqiy-alla geed millet sadı g'acumee, Mang'vee Cune telebabışik'le golyune şene suralqa ılğeepç'eva eyhe. \v 19 Maa'ar Mang'usqa Q'aanunne mə'əllimaaşina\f + \fr 8:19 \fr*\fq Q'aanunun mə'əllimar \fq*\ft manbışik'le Allahee Mısayle ğana g'axuvuna Q'aanun (Tavrat) yugba vaats'a vuxha.\ft*\f* sa qıxha eyhen: \p – Mə'əllim, Ğu nyaqa ark'ınee, zı Vaqar qihna qales. \p \v 20 I'see mang'uk'le eyhen: \p – Süvəbışiqad, xəə'əd ileedaxvane şit'yaaşiqad akvaa vodun. İnsanne Dixeqamee\f + \fr 8:20 \fr*\fq İnsanna Dix: \fq*\ft I'see geedne nəqqee Cuk'le İnsanna Dixva uvhu. Məxür Daniyal peyğambaree qalesde Paççah Masihık'le eyhe. Mana Paççah gırgıne milletbışda xərna ixhes. \ft*\f* vuk'ul apçesınıd ciga deşin. \p \v 21 I'sayne sa menne telebee I'sayk'le eyhen: \p – Yizda Xərna, hasre zı ts'erra hark'ın dek k'eyxhas. \p \v 22 I'see mang'uk'le eyhen: \p – Zaqa qihna qora. Havaasre hapt'ıynbışecab con hapt'ıynbı k'evxhecen. \s I'see goleena t'ufan ulyoozar haa'a \p \v 23 I'sa lotk'eeqa gyu'urmee, Mang'un telebabı Cuqab qihna qavayle. \v 24 Sayangaba golee xəbna t'ufan g'ooxa, mançin hı'iyne mırtbışin lotk'a gyayts'en. Mane gahıl I'sa g'alirxhu eyxhe. \v 25 Telebabı Mang'usqa qeepxha Mana muğur qı'ı eyhen: \p – Yişda Xərna, şakın eyxhe vod, şi g'attivxhan hee'e! \p \v 26 I'see manbışik'le eyhen: \p – İnyam k'ıldananbı, nya'a şu qəvəyq'ən? \p Mana oza qıxha t'ufanık'leyiy mırtbışik'le «İleezreva!» eyhe. Manbıd ileezaranbı. \v 27 Mançile telebabı mattepxha eyhen: \p – Mana nəxrına İnsanne? T'ufanınıd, mırtbışinıd Mang'vee uvhuyn ha'a? \s I'see q'öyre cinaaşe aqqına yug qa'a \p \v 28 I'sa golyune şene aq'valqa ılğeç'u, Gadarbışde cigabışeeqa qarımee, maane mağarabışeene nyaq'vbışeençe, q'öyre cinaaşe aqqına insan Mang'une ögiylqa qarayle. Manbışiqa məhbına qəl vuxha, insanar qəpq'ı'niyvalin mane yəqqı'le ı'lğəə vuxha deş. \v 29 Manbışe ts'ir üvxü eyhen: \p – Allahna Dix, Vas şake hucoone ıkkan? Ğu şas əq'üba hevlesne, gah hidipxhırcar qarı? \p \v 30 Manbışike sık'ılda şaqana vokbışin turuğ uxhiyxhan eyxhe. \v 31 Cinaaşe I'says miz k'yaa'a vuxha: \p – Ğu şi qığa'asxhee, vokbışde turuğeeqa g'e'eepşe. \p \v 32 I'see mançik'le «Hiderava!» eyhe. Manbıd insanaaşine adğançe qığeeç'u, vokbışde turuğeeqa ayk'an. Vokbışin turuğcad ganzıle goleeqa ayhe, mançina sacab üç'übba aaxva deş. \v 33 Vokbı uxhiyxhan ha'anbı hepxı şahareeqa qabı, cinaaşe avq'uyne insanaaşine vuk'lelqa qadıyn gırgın yuşan ha'an. \v 34 Mançile qiyğa şaharın cəmə'ətcad I'sayne ögiylqa qığeç'u, Mang'uk'le eyhen: \p – Hucoone ixhes, yişde cigabışeençe qığeç'e. \c 9 \s I'see paralic ı'xı'na yug qa'a \p \v 1 I'sa lotk'eeqa gyu'ur, golyune şene aq'valyne Cune şahareeqa qarayle. \v 2 Mang'usqa paralic ı'xı'na tyuleena sa insan ıkkekka. I'sayk'le manbışin inyam g'acumee, paralic ı'xı'yng'uk'le eyhen: \p – Dix, qı'məyq'ən, yiğne bınahbışile ılyheepç'ıynbı. \p \v 3 Manke maa'ane sabara Q'aanunne mə'əllimaaşe\f + \fr 9:3 \fr*\fq Q'aanunun mə'əllimar: \fq*\ft manbışik'le Allahee Mısayleğana g'axuvuna Q'aanun (Tavrat) yugba vaats'a vuxha.\ft*\f* coled-alqa uvhuyn: \p – Mang'vee kufurud ha'a! \p \v 4 Manbışde fıkıreençe ı'lğəən g'acu I'see eyhen: \p – Nya'a vuşde yik'eençe pisın karbı ı'lğəə? \v 5 İnçin neniy eyhes dağamda: «Bınahbışile ılyheepç'ıynbıvane», deşxhee, «Oza qıxha iykrevane»? \v 6 Şok'le inıd ats'axhxhe, ç'iyeyne aq'val İnsanne Dixısse\f + \fr 9:6 \fr*\fq İnsanna Dix: \fq*\ft I'see geedne nəqqee Cuk'le İnsanna Dixva uvhu. Məxür Daniyal peyğambaree qalesde Paççah Masihık'le eyhe. Mana Paççah gırgıne milletbışda xərna ixhes.\ft*\f* bınahbışile ılyheç'es əxəna. \p Qiyğa Mana paralic ı'xı'yng'ulqa sak'ı eyhen: \p – Oza qıxhe, tyulyud alyaat'u yiğne xaaqa hoora. \p \v 7 Manar oza qıxha cune xaaqa ayk'an. \v 8 Milletık'le man g'acu qətq'ı'n, insanaaşis məxbına guc hoolena Allah axtı qa'a. \s I'see Matta qoyt'al \p \v 9 I'sa mançe ı'lğəəmee, nalok'bı sa'ane cigee gyu'urna Matta donana sa insan g'acu, mang'uk'le eyhen: \p – Zaqar qihna qora. \p Manar suğotsu I'sayqar qihna qarayle. \v 10 I'sa sufranılqa qarımee, nalok'bı sa'anbıyiy \f + \fr 9:10 \fr*\fq nalok'bı sa'anbı: \fq*\ft Mane gahıl nalok'bı sa'anbı şavuscab vukkiykananbı deşdiy. İzrail mane gahıl Roma imperiyeyn uvhuynçikaniy gyuv'ur oza qooxhena. Man nalok'bı sa'anbı cühüt'yar vuxheeyib, manbışe nalok'bı Roma imperiyeysniy sa'anbı. Mançil-allab nalok'bı sa'anbışqa duşmanaaşiqa xhinneniy ilyaaka.\ft*\f*bınahnanbı abı, Mang'ukayiy Mang'une telebabışika sacigee kar otxhan ıxha. \v 11 Fariseyaaşik'le\f + \fr 9:11 \fr*\fq Fariseyar: \fq*\ft Manbı I'sayne gahılin dindarar vuxha. Fariseyar din k'orada hidya'anbışiqa ooğançe avqa ilyaaka vuxha.\ft*\f* man g'acumee, Mang'une telebabışik'le eyhen: \p – Nya'a vuşde Mə'əllimee nalok'bı sa'anbışikayiy bınahnanbışika sacigee kar oyxhan? \p \v 12 I'sayk'le man g'ayxhı eyhen: \p – Vuk'dyak'arne insanaaşis doxtur ıkkiykkanna deşxhe, mana vuk'aranbışisxhe ıkkiykkanna. \v 13 Şu ts'eppa hudoora havak'ne «\qt Zas q'urban deş, rəhı'm vukkan\qt*»\f + \fr 9:13 \fr*\ft İnəxüd Hoşea peyğambarne kitabee otk'un (6:6).\ft*\f* eyhene cuvabına mə'na vaats'a vuxhe. Zı qopkuynbı deş, bınahnanbı qoot'alasva arı. \s Aqqaqqane sivne hək'ee qiyghan \p \v 14 Mane gahıl Yəhyeyn telebabı I'saysqa abı qiyghanan: \p – Nya'a şiyiy fariseyaaşe geed sivar aqqaqqa, Yiğne telebabışe ıqdyaqqa? \p \v 15 I'see manbışik'le eyhen: \p – Tsuma k'anenang'a, davatbışeeqa abıyne mihmanaaşe nya'a aq'vabı qa'as eyxheyee? Tsuma manbışisse alyart'asın yiğbı qadımee, manke manbışed sivar aqqasınbı. \v 16 Neng'veecab yisseyne tanalinçilqa ts'enne parçeykena yamax üvxiyxə deş. Ts'ebna parçe yisseynçik avqas deş, curuvxhesda. Q'əç'ür sık'ılbab xəp quvxhes. \v 17 Ts'edın çaxırıd yisseyne tuluğbışeeqa haç'a'an deşxhe. Deşxheene tuluğbı qodu çaxırıd ehekkasın, tuluğbışikınnıd ixhesın. Ts'edın çaxır, ts'enne tuluğbışeeqaxhe haç'a'an. Məxüd he'eene tuluğbıd, çaxırıd axvasın. \s I'see xhunaşşeyiy içiy yug qaa'a \p \v 18 I'sa yuşan ha'amee, Mang'usqa sinagogna\f + \fr 9:18 \fr*\fq sinagoga: \fq*\ft Cühüt'yaaşe ı'bəədat ha'an ciga.\ft*\f* xərna qarayle. Mana I'says k'yorzul eyhen: \p – Yizda yiş həşde xhinne qiyk'u, Ğu həşde arı məng'ı'lqa xıl gixhxheene, mana eexvasda. \p \v 19 I'sa suğotsu, telebabışika sacigee mang'uqar qihna ayk'an. \p \v 20 Mane gahıl yıts'ıq'vəlle (12) senna eb k'əən ık'arnana sa xhunaşşe, I'saysqa yı'q'əle qiyxha Mang'une tanalinçine baağık seet'a. \v 21 Məng'ee celed-alqa eyheva: \p – Mang'une tanalinçikcar seet'unaxhiy, yug qeexheyiy. \p \v 22 I'sa sak'ımee mana g'aycu eyhen: \p – Yiş, qimeeq'ən, yiğne inyamın ğu yug qey'ı. \p Zəiyfa hamankecar yug qeexhena. \v 23 I'sa sinagogne xərıng'une xaaqa arımee, maadın alikkı-gikkiyiy ak'ına mə'niy dyutyak'ee hook'anbı g'avcu, \v 24 eyhen: \p – G'eepç'e ögiyle, içiy qiyk'u-karey'ı deşur, mana g'alirxhu vor. \p Manbışe I'sayne cuvabıs əqənabı ha'a. \v 25 Cəmə'ət g'aqa qığavhu, I'sa aqa ikkeç'u, içiyne xıleke aqqımee içiy sığeets'ana. \v 26 Mana xabar, mane cigabışde gırgıne surabışilqa hiviyxharna. \s I'see q'öyre bı'rq'ı'na yug qa'a \p \v 27 I'sa mançe qığeç'umee, Mang'uqab qihna q'öyre bı'rq'ı'na «Davudna Dix\f + \fr 9:27 \fr*\fq Davudna Dix: \fq*\ft Masih Davudaanbışda ixhes, məxüd peyğambaraaşe oyk'an ıxha. Mançil-allad Mang'uk'le Davudna Dixva eyhe ıxha.\ft*\f*, şalqa rəhı'm hee'eva!» ts'ir haa'a qöö vuxha. \v 28 Mana xaaqa ikkeç'umee, bı'rq'ı'nbı Mang'usqa qavayle. I'see manbışik'le eyhen: \p – Zasse man ha'as əxəva şu inyam ha'anne? \p Bı'rq'ı'nbışe Mang'uk'le eyhen: \p – Ho'o, yişda Xərna! \p \v 29 I'sa manbışde uleppışik qet'u eyhen: \p – Vuşde inyamıs sik'ı helen. \p \v 30 Manbışin uleppı mankecad qeedaxhenbı. I'see manbışik'le «Nyaggah şavuk'lecad immeyheva» eyhe. \v 31 Manbışemee mana xabar, mançe qığeepç'ı mane cıgayne gırgıne surabışilqa hivxhar haa'ana. \s I'see sa yuşan ha'as dəxəna yug qa'a \p \v 32 Manbı mançe qı'ğəəne gahıl, I'saysqa cinaaşe aqqına, yuşan ha'as dəxəna insan arayle. \v 33 I'see cin qığavhumee, mana insan yuşan ha'a giyğal. Cəmə'ət mane işile mattıxha eyhen: \p – İzrailil inəxdun kar mısacad ıxhayn deşdiy! \p \v 34 Fariseyaaşemee eyhe ıxha: \p – Mang'vee cinar, cinaaşine xərıng'une kumagıka qığa'a. \s I'see milletna haa'a \p \v 35 I'sa gırgıne xivaaşeeyiy şaharbışee alycaxva maane sinagogbışee xət qa'a ıxha. Mang'vee Xəybışeene Paççahiyvalina yugna xabar yuşan haa'a, gırgıne ık'arbışikeb yug qaa'a vuxha. \v 36 Cuqa qihna qöön cəmə'ət g'acu, I'sayna manbışilqa rəhı'm qavayle: manbı çoban dena axuyn vəq'əbı xhinne obzur-opt'ul, hucoome ha'asınbı avxu vuxha. \v 37 Mang'vee Cune telebabışik'le eyhen: \p – Şagav geedıd, işçermee k'ılyba. \v 38 Mançil-allab şagavne İyesilqa miz k'ee'e, Cun şagav sa'asın işçer g'axuvlecenva. \c 10 \s I'see yıtsıq'vəyre teleba g'uxoole \p \v 1 I'see yıtsıq'vəyre (12) teleba Cusqa sav'u, manbışis cinaaşis əmr haa'as vəəxəsda guc hoole. Manbı qığa'as, ık'arbışike, vuk'arbışike yug qaa'asda xhinnena guc. \v 2 Mane yıts'ıq'vəne g'axuvuyngun dobı inbı vod: ts'erriyna Pyoturva eyhena Şimoniy mang'una çoc Andrey, Zavdayna dix Yaaq'ubiy mang'una çoc Yəhye, \v 3 Filipiy Bartalamay, Tomasiy nalok'bı sa'ana Matta, Alfayna dix Yaaq'ubiy Tadday, \v 4 Kanançiy\f + \fr 10:4 \fr*\fq Kanançiy: \fq*\ft İn do arameeşine mizel «yik' gyotxhananva» eyhen ıxha. Mane insanaaşis Roma imperiyeyka muq'addasna dəv'iy vukkees vukkan vuxha.\ft*\f* Şimoniy I'sa merıng'une xılyaqa quvuna Kariotğançena Yahuda. \p \v 5 I'see, mana yıtsıq'vəyre teleba in xət qı'ı g'uxoole: \p – Menne milletbışisqa ımaak'an, Samariyebışde nenecab şahareeqa ikkimeebaç'e. \v 6 Ts'eppa aguyne vəq'əbışisqa xhinne İzrailyne milletısqa havak'ne. \v 7 Hapk'ınne cigabışee «Xəybışda Paççahiyvalla\f + \fr 10:7 \fr*\fq Xəybışda Paççahiyvalla: \fq*\ft Xəybışda Paççahiyvalla cennetva eyhen deş vod. Ma'ab Allahna dyunyeyne oğana xəbvalla eyhe. Allahne Paççahiyvalee insanaaşe Mang'ul cone Paççahıl xhinne k'ırı iliyxhe.\ft*\f* k'ane quvxhava» eyhe. \v 8 Vuk'aranbı yug qee'e, hapt'ıynbı üç'üb qee'e, ı'xnabışe gyavts'uynbı məttee'e, cinarıd qığe'e. Şos man q'ərad huvu, şunad q'ərad hele. \v 9 Şu şoka yı'q'eeqa qı'ı k'ınəəğayn, nuk'rayn, medın nencad pıl ılymaat'a. \v 10 Yəq'ısva torbaniy, badal ha'asın gurtniy, çarıxbıniy, əsaaniy ılymaat'a. İşçiys otxhanan kar gexha. \v 11 Nene xiveeqa, şahareeqa ikkepç'ee, maa'ar şos sik'ına insan t'abal he'e, mançe əlyhəəsmeeyib manbışəəng'ə aaxve. \v 12 Xaaqa ikkepç'ımeeyib gırgıng'us salam hevle. \v 13 Xav şos sik'ınxhee, vuşda xayir-düə mançil vuxhes, şos sik'ın deşxhee, vuşda xayir-düəyib mançil aaxvas deş. \v 14 Şavusmecab şu abı devkanxhee, şol k'ırı ilydiyxhexhe məxdıne xaançe, şahareençe əlyhəmee, vuşde g'elybışilin tooz gikke. \v 15 Zı şok'le hək'en eyhe, Q'iyaamatne yiğıl mane şaharıs Sodomuliy Homorayle\f + \fr 10:15 \fr*\fq Sodomiy Homora: \fq*\ft İbrıhım peyğambarne gahıl, mana q'öble şahar Allahee ts'a gyoğu'u havaakal ha'a. \ft*\f* dağamda ixhes. \s I'see telebabışik'le dağamda ixhesva eyhe \p \v 16 Haane, Zı şu vəq'əbı xhinne umulybışisqa g'ıxoole. Mançil-allab xoçebı xhinne ək'elika, qı'nerkebı xhineyib ziyan hudyoolenbı vuxhe. \v 17 İnsanaaşike şucab şu havaace, manbışe şu məhkamabışeeqa ts'ıts'aa'as, cone sinagogbışee çümqbışika gyootas. \v 18 Şu Zal-alla ç'ak'ınbışisqayiy paççahaaşisqa vukkees. Şunad manbışisiy menne milletbışis Yizde hək'ee yuşan haa'as. \v 19 Şu mebınbışde xılyaqa qoolemee, nəxüdne eyhes, hucoone eyhesva, mançina hımaa'a. Hucooyiy eyhes ıkkanva mane gahıl şok'le hagvasın. \v 20 Mankeb şu deş yuşan haa'as, vuşde adın Xəybişeene Dekkın Rı'h yuşan ha'as. \p \v 21 Çocee çoc, dekkee dix merıng'une xılyaqa gyapt'ecenva qevles. Uşaxaarıb dekkılqayiy yedilqa g'elil qeepxa, manbı merıng'une xılyaqa gyapt'ecenva qevles. \v 22 Şu gırgınbışik'le Zal-alla g'ımooce qeepxhes. Vuşuyiy k'anyaqqamee örxü g'attixhanasda. \v 23 Şu sa şaharee dağamiyvaleeqa gyapk'ımee, manisa şahareeqa heepxe. Zı şok'le hək'en eyhe, şu İzrailyne şaharbışee alycaaxu ç'əveepxhesse, İnsanna Dix\f + \fr 10:23 \fr*\fq İnsanna Dix: \fq*\ft I'see geedne nəqqee Cuk'le İnsanna Dixva uvhu. Məxür Daniyal peyğambaree qalesde Paççah Masihık'le eyhe. Mana Paççah gırgıne milletbışda xərna ixhes.\ft*\f* qalesda. \v 24 Teleba mə'əllimıle, nukarır cune xərıng'ule xərra eyxhena deşxhe. \v 25 Teleba cuna mə'əllim xhinne, nukarır cuna xərna xhinne ixhee ç'əv. Xaane xərıng'uk'le Ba'al-Zevulva\f + \fr 10:25 \fr*\fq Ba'al-Zevul: \fq*\ft şeyt'anva eyhen vodun. Fariseyaaşe ögiyl məxüd I'sayk'le eyhe ıxha (9:34).\ft*\f* eyhexheene, mang'une xaabınbışik'le man cuvab nimeexheeyid geed eyhes! \p \v 26 Mançil-allab manbışile qı'məəq'ən. Məxdın ooqa kar aletçuyn, kar eyxhen deş, man mats'axhxhecen. Məxdınıd dyugulenın deşin, aq'valqa qığmeç'ecen. \v 27 Zı şok'le miç'axiyvalee uvhuyn, şu yiğniyığın eyhe, vuşde k'ıreeqa uvhuynud şu daxabışile eyhe. \v 28 Can gik'as əxənbışile, rı'h gik'as dəxənbışile qı'məəq'ən. Canıkınıd, rı'hı'kınıd cehinyamee ha'as Əxəsıng'ule qəvəəq'ne. \v 29 Q'öble maççariy, nya'a sa yezane pılıs massa hoole dişde? Mançina sacab vuşde Xəybişeene Dekkee ittevhu ç'iyelqa g'a'avxhas deş. \v 30 Mang'uk'le vuşde vuk'lel xhuleble ç'ər vuxhayıd ats'a vod. \v 31 Mançil-allab qı'məəq'ən, şu qətqəs-ələtqəs dexhesde maççareeşileb nimeexheyib gıranba vob! \v 32 Şavaayiy insanaaşine ulene ögiyl Yizın sura aqqı, Zınad Yizde Xəybışeene Dekkıne ögiyl, mang'un sura aqqas. \v 33 Şavaayiy insanaaşine ulene ögiyl Yizın sura ıqdyaqqı, Zınad Yizde Xəybışeene Dekkıne ögiyl, məxrıng'un sura aqqas deş. \p \v 34 Vuşde fıkreeqa qımaylecen, Zı ç'iyene aq'valqa sülyh allesvaniyxan arı. Zı sülyh deş, g'ılınc allesva arı. \q1 \v 35 Zı dix dekkıke, \q2 Yiş yedike, \q1 Sosur abayke curaa'asva arı. \q2 \v 36 İnsanın xaabınbı, mang'un duşmanar vuxhes. \p \v 37 Dekkiy yed Zale geer ıkkanna, Zas sik'ına deş vor. Dixiy yiş Zale geer ıkkannar, Zas sik'ına deş vor. \v 38 Cun çarmıx alyaat'u Zaqar qihna qıdyarınar, Zas sik'ına deş vor. \v 39 Şavusiy cuna ı'mı'r havaaces vukkan, mang'vee cuna ı'mı'r avaak'an haa'asda. Şavaayiy cuna ı'mı'r Zal-alla huvu, mang'vee cuna ı'mı'r meeb alyapt'asda. \v 40 Şos akka aaqang'vee, Zasıd aaqasın. Zas akka aaqang'vee, Zı G'axuvuyng'usud aaqasın. \v 41 Peyğambarıs, peyğambarva akka aaqang'vee peyğambarıs sik'ınab mukaafat alyapt'as. Qorkune insanıs, qorkunava akka aaqang'vee, qorkuyng'us sik'ınab mukaafat alyapt'as. \v 42 Zı şok'le hək'eda eyhe, şavaayiy Yizde qıvdyaats'ıyne telebays sa k'oleedın mık'an xhyan huvu, mana mukaafat dena axvas deş. \c 11 \p \v 1 I'see, Cune yıtsıq'vəne telebayk'le hucooyiy ha'as ıkkanva uvhu, mançe İzrailybışde şaharbışee xət qa'asvayiy maabınbışilqa Allahın cuvab hixhara'as ayk'an. \s Yəhyee qidghın hı'iynçis I'see alidghıniy qele \p \v 2-3 Yəhye zindaneenang'a Masihee\f + \fr 11:2-3 \fr*\fq Masih: \fq*\ft man cuvab «q'ış qadğuna» eyhen vodun. Avaala İzrailil məxdın ədat ıxha, kaahinaaşine, paççahaaşineyiy peyğambaraaşine vuk'lelqa q'ış qadağva ıxha. Man q'öd'esın I'sayn do Allahee Mana g'əyxı'nava eyhen vod. İzrailybışik'le peyğambaraaşe uvhuynbı ats'a ıxhal-alla, manbışe Masih qarı cun millet duşmanaaşike g'attixhan hı'ı, dyunyeys xəbvalla hav'uy gozet ha'a ıxha.\ft*\f* ha'ane işbışde hək'ee g'ayxhı, mang'vee cun telebabı Mang'usqa qiyghanas g'uxoole: \p – Qalesda Ğuniy vor, deşxhee, mernane gozet ha'as? \p \v 4 I'see manbışis inəxdun alidghıniy qele: \p – Hudoora, g'acu-g'ayxhiyn Yəhyeys yuşan he'e: \v 5 \qt bı'rq'ı'nbışik'le g'ecen, k'aanbı iviykaranbı, maşikan ı'xnabınanbı mətteebaxhenbı, g'idiyxhenbışik'le g'iyxhen, hapt'ıynbı üç'üb qeebaxhe, kar deşinbışilqa yugna xabar hivxhar haa'a\qt*\f + \fr 11:5 \fr*\ft İnəxüd Yeşaya peyğambarne kitabee otk'un (35:5-6, 61:1)\ft*\f*. \v 6 Zalqa şak hidi'ına nimee baxtivariy! \s I'see Yəhyeyne hək'ee eyhe \p \v 7 Yəhyeyn telebabı apk'ınmee, I'sa cəmə'ətıs Yəhyeyne hək'ee yuşan ha'a giyğal: \p – Sahreeqa nişiqa ilyaakasniy hapk'ın? Q'amışiqane, mıtsın ı'ğiykar ha'ane? \v 8 Nişiqaniy şu ilyaakas hapk'ın? İnsanıqane, micagın tanalinbı ali'ıyne? Micagın tanalinbı ali'ıynbı paççahaaşde saraybışee vooxhe. \v 9 Manke nişiqa ilyaakasniy hapk'ın? Peyğambarıqane? Ho'o, Zı şok'le eyhen, mana peyğambarıler ooqana vor. \v 10 Mana şena insan vor, cune hək'ee otk'unna: \b \q1 «\qt Haane, Vale ögiyl xabar ana Yizda insan g'ıxele, \qt* \q2 \qt Mang'vee Vas yəq haa'as\qt*»\f + \fr 11:10 \fr*\ft İnəxüd Allahne mizele yuşan ha'ane Malakiya peyğambarne kitabee otk'unin xhinne eyxhe (3:1).\ft*\f*. \b \p \v 11 Zı şok'le hək'eda eyhe, yadaaşe vuxuynbışde yı'q'nee məxrına xhineeqa k'yoq'ana Yəhye xhinne xərna ıxha deş. Xəybışeene Paççahiyvaleenamee nekke qıvdyaats'ına, mang'ule xərna ixhes. \v 12 Yəhyeyne yiğbışile g'iyniyne yiğılqamee, Xəybışeene Paççahiyvalilqa pisın insanar k'yoohar, manbışis mana gucuka avqas vukkan. \v 13 Q'aanununud\f + \fr 11:13 \fr*\fq Q'aanununud \fq*\ft Allahee Mısa peyğambarıle ğana huvu (Tavrat).\ft*\f*, gırgıne peyğambaraaşed Yəhyelqasse uvhu. \v 14 Şu q'abıl ha'axhee, Yəhye sak'alasda. Mana İlyas peyğambar vorna\f + \fr 11:14 \fr*\ft Mançine hək'ee Malakiya peyğambarne kitabee otk'un (4:5).\ft*\f*. \v 15 K'ırıbınang'vee k'ırı alixhxhecen! \p \v 16 Şavukne Zı ine gahılin insanar akar haa'as? Manbı maydama gyuv'urne menne uşaxaaşilqa cuvab ayhene uşaxaaşik akar: \q1 \v 17 «Şi şos dyutyak' hook'u, \q2 şumee mık'ar hı'ı deş! \q1 Şi şos ak'ına mə'niy qəpq'ı', \q2 şumee gyaaşu deş!» \p \v 18 Yəhye qarıyng'a, mang'vee kar udyotxhanva, çaxırıd ulydyoğava, «Mana cinın aqqıva» eyhe ıxha. \v 19 İnsanna Dixmee\f + \fr 11:19 \fr*\fq İnsanna Dix: \fq*\ft I'see geedne nəqqee Cuk'le İnsanna Dixva uvhu. Məxür Daniyal peyğambaree qalesde Paççah Masihık'le eyhe. Mana Paççah gırgıne milletbışda xərna ixhes.\ft*\f* qarıyng'a Mang'vee otxhan-ulyoğava, «İne vuxhnat'ay, ulyoğane insanıqa ilyaakende, nalok'bı sa'anbışikayiy bınahnanbışika hambaz ıxha!» K'orana ək'elymee ha'ane işbışike vaats'a vooxhe. \s Bınahbışike xıl ts'ıts'di'ıyn şaharbı \p \v 20 Qiyğa I'see Vucee əlaamatbı haguyne şaharbışee, bınahbışike xıl ts'ıts'di'iynbışis, Allahne yəqqı'lqa sidipk'ılıynbışis güx haa'a: \p \v 21 – Şolqa ver ooxas, Xoraziniy Bet-Tsayda! Şok'le haguyn əlaamatbı, Allah qıvdyaats'anbışik'le Suriy Sidonul haguynbıxhiy, maabınbışe noots'acabniy bınahbışike xıl ts'ıts'aa'as, Allahne yəqqı'lqa savk'alas, p'erk'iybıd ali'ı yı'qqı'l gyuv'aras. \v 22 Zı şok'le hək'eda eyhe, Q'iyaamatne yiğıl şos Suruleyiy Sidonıle dağamda ixhes. \v 23 Kefernahum, vak'le yiğna ciga xəybışee vuxhesvane ats'a? De'eş, yiğna ciga cehinnyamee vuxhes. Vak'le haguynmeen əlaamatbı Sodomıl haguynbıxhiy, mana şahar g'iyniyne yiğılqamee aaxvasdaniy. \v 24 Zı şok'le sayid eyhen, Q'iyaamatne yiğıl vas Sodomule dağamda ixhes. \s I'see rəhətiyvalla hoole \p \v 25 Manke I'see eyhen: \p – Dek, Ğu in karbı, k'orana ək'elynanbışikeyiy aalimaaşike dyugul hı'ı uşaxaaşik'le haguva, Zı Ğu, xəybışdayiy-ç'iyebışda Rəbb, axtı qa'a! \v 26 Ho'o, Dek, Ğu man Vas məxüd ıkkiykın hı'ı. \v 27 Yizde Dekkee gırgıncad Yizde xılyaqa quvu. Dekkıle ğayrı, Dix\f + \fr 11:27 \fr*\fq Dix: \fq*\ft Avaala Allahna dixva, İzrailyne paççahaaşik'le eyhe ıxha (Davud, Sıleyman). Sayid manva insanar g'attivxhan haa'asva qalesde paççah Masihık'le eyhe ıxha. I'see Vuc Allahna Dixva eyheng'a, Vuc Allahee g'əyxı'nava, Allahıs nekke k'anena vorva hagvasdemee eyhe.\ft*\f* şavuk'lecar ats'a deş. Dekkır Dixele ğayrı şavuk'lecar ats'a deş. Dixesır Dek şavusiy hagvas ıkkan, manbışik'ler haagvana. \p \v 28 Obzuriynbıyiy xev yı'q'dananbı, Zasqa able, Zı şu sibık qaa'as. \v 29 Zıcar Zı axtıra ıkdekkana vor, Yizın yik'ıd güvənada vod. Zı hoolena xamut alept'e, Zaked şos xət qixhe. Manke şok'leb rəhətiyvalla aveekesda. \v 30 Zı hoolena xamut yı'q'ba deş vob, xevıd sibıkın vod. \c 12 \s I'see Şabbatne yiğıne hək'ee eyhe \p \v 1 Mane gahıl, I'sa Şabbatne yiğıl suk qevhuyne çolbışile k'ena ı'lğəə eyxhe. Mang'un telebabı mıssıba vuxhal-alla, manbışe gıt'y (sunbul) qoodu abna suk opxhan giviyğal. \v 2 Fariseyaaşik'le\f + \fr 12:2 \fr*\fq Fariseyar: \fq*\ft Manbı I'sayne gahılin dindarar vuxha. Manbışe Mısee abına Q'aanuncab deş haa'a vuxha, baba-dideeşin ədatbıd ha'a ıxha. Fariseyar din k'orada hidya'anbışiqa ooğançe avqa ilyaaka vuxha.\ft*\f* man g'acu, Mang'uk'le eyhen: \p – İlekkende, Yiğne telebabışe Şabbatne yiğıl\f + \fr 12:2 \fr*\fq Şabbatın yiğ: \fq*\ft Cühüt'yaaşine ülycümün yighıd'esın yiğ eyxhe. Q'aanunee man Muq'addasın yiğ Allahıs cura'as ıkkanvaniy otk'un. Mane yiğıl nenacab iş haa'as vukkan deşvaniy otk'un. I'sayne gahılyne fariseyaaşe mane yiğıl ha'as dexhesde işbışin ispisok'niy aqqı. Manbı ilyaaka vuxha, gırgınbışe co eyhenbı he'ecenva. Fariseyaaşe uvhiyn Şabbatne yiğıl suk' məttav'uyib bınah vobna.\ft*\f* hidya'asın işbı vod ha'a! \p \v 3 I'see manbışik'le inəxüd eyhe: \p – Nya'a şu qətqı' dişde, Davudıy cukanbı mıs qeepxhayng'a, mang'vee hucooyiy hı'ıva? \v 4 Mana Allahne Xaaqa ikkeç'u, muq'addasın gıney alyaat'u, cukanbışika sacigee oyxhanan. Man gıney kaahinaaşile ğayrı şavuscad oxhanas ıkkan deşdiy. \v 5 Şu Q'aanune qətqı' dişde, kaahinaaşe Şabbatne yiğıl Allahne Xaa iş hav'eeyib, manbışil taxsir axva deş? \v 6 Zı şok'le eyhen, Allahne Xaaler Doyukana inyaa vor. \v 7 Şok'le «\qt Zas q'urban deş, rəhı'm vukkan\qt*»\f + \fr 12:7 \fr*\ft Manva Hoşea peyğambarne kitabee otk'un (6:6).\ft*\f* cuvab hucoo eyhen ıxhay atsts'axhanxhiy, şu taxsir deşinbışilqa bınah qaa'as deşdiy. \v 8 İnsanna Dix\f + \fr 12:8 \fr*\fq İnsanna Dix: \fq*\ft I'see geedne nəqqee Cuk'le İnsanna Dixva uvhu. Məxür Daniyal peyğambaree qalesde Paççah Masihık'le eyhe. Mana Paççah gırgıne milletbışda xərna ixhes.\ft*\f*, Zı Şabbatne yiğınar Xərna vorna. \s I'see Şabbatne yiğıl yug qa'a \p \v 9 I'sa mançe sinagogeeqa\f + \fr 12:9 \fr*\fq sinagoga: \fq*\ft Cühüt'yaaşe ı'bəədat ha'an ciga.\ft*\f* qarayle. \v 10 Maa'arır xıl qeqquna sa insan eyxhe. Fariseyaaşe I'salqa taxsir qaa'asın kar t'abal ha'a ıxhayke, manbışe Mang'uke qiyghanan: \p – Nya'a, Q'aanunun Şabbatne yiğıl yug qaa'as havaysaranbıne? \p \v 11 I'see manbışis inəxdun alidghıniy qele: \p – Vuşde neng'ukamecab sa vəq'ə vuxheene, vucub Şabbatne yiğıl g'uyeeqa g'a'aybxheene, nya'a, şu mana mançe alqaahas dişde? \v 12 İnsan vəq'əyle nimeexheyir gıranra vor! Mançil-allab Şabbatne yiğıl yugvalla haa'as havaysarna. \p \v 13 Mançile qiyğa Mang'vee ık'arang'uk'le eyhen: \p – Xıl hotke! \p Mang'veeyid xıl hotkumee, xıl yug qexhe, mansa xıl xhinne qexhe. \v 14 Fariseyar sinagogeençe qığeepç'ı, I'saykın nəxüdne ha'asva gaf haa'a. \s I'sa Allahee g'əyxı'na G'ul vor \p \v 15 I'sayk'le man ats'axhxha mançe ayk'anna. Mang'uqab qihna geeb insanar avayk'an, Mang'vee manbışin gırgınbı yug qaa'anbı. \v 16 I'see Cune hək'ee neng'uk'lecad eyhes ixhes deşva uvhu. \v 17 Məxüd Rəbbine mizele yuşan ha'ane Yeşaya peyğambaree otk'unin xhinne eyxhe: \b \q1 \v 18 «\qt Haane Zı g'əyxı'na G'ul!\qt* \q2 \qt Zas Mana geer ıkkan,\qt* \q1 \qt Yizde yik'es ıkkanəxrına Mana vor. \qt* \q2 \qt Zı Yizın Rı'h Mang'us heles.\qt* \q1 \qt Mang'vee milletbışis qotkuyne məhkamayne hək'ee yuşan haa'as.\qt* \q1 \v 19 \qt Mang'vee ts'irıb haa'as deş, hı'ccatıd ha'as deş, \qt* \q2 \qt Mang'un sesıd şahrabışee g'ayxhes deş. \qt* \q1 \v 20 \qt Mang'un qotkuyn məhkama ğamdexha, \qt* \q2 \qt Mang'vee hoççunin q'amışid haq'var ha'as deş, \qt* \q2 \qt K'ətqəs qexhen pelyted k'ətqə'əs deş. \qt* \q1 \v 21 \qt Milletbışda umud Mang'une doyulqa vuxhes\qt*»\f + \fr 12:21 \fr*\ft Manva Yeşaya peyğambarne kitabee otk'un (42:1-4).\ft*\f*. \s I'see Allahne gucuka cinar qığa'a \p \v 22 Mançile qiyğa I'sayne k'anyaqa cinaaşe aqqına bı'rq'ı'na, miz avquna sa insan arayle. I'see mana yug qa'ana. Mang'uk'le g'ecenıd, yuşanır ha'ana. \v 23 Gırgın insanar mançile mattepxha sana-sang'uke qiyghanan: \p – Deşxhee, inane vor Davudna Dix\f + \fr 12:23 \fr*\fq Davudna Dix: \fq*\ft Masih Davudaanbışda ixhes, məxüd peyğambaraaşe oyk'an ıxha. Mançil-allad Mang'uk'le Davudna Dixva eyhe ıxha.\ft*\f*, Masih? \p \v 24 Fariseyaaşik'le man g'ayxhı eyhen: \p – Mang'vee cinar, cinaaşine xərıng'une Ba'al-Zevulne\f + \fr 12:24 \fr*\fq Ba'al-Zevul: \fq*\ft şeyt'anva eyhen vodun.\ft*\f* gucuka qığa'a. \p \v 25 Fariseyaaşine ək'leençe ı'lğəən I'sayk'le ats'axhxha, Mang'vee manbışik'le eyhen: \p – Sa ölka q'öne cigeeqa quvxhaxhee mana q'əra quvxhes, q'öne cigeeqa quvxhana şaharıb, xavıd geed aaxvas deş. \v 26 Şeyt'anın şeyt'an qığayhexheene, man adğançe q'öna qıxhava eyhen vodun. Məxüdxheene, nəxübne mançina paççahiyvalla aaxvas? \v 27 Zı cinar Ba'al-Zevulne gucuka qığa'axheene, manke vuşde telebabışe şavne gucukane qığa'a? Mançil-allab manbı şos haakimara vuxhes. \v 28 De'eş, Zı cinar Allahne Rı'hı'ka qığa'axheene, Allahna Paççahiyvalla şolqa qabınava eyhen vodun. \p \v 29 Şavusse gucnane insanne xaaqa ikkeç'u, mang'un g'el-xıl idiyt'ıl sixbı ha'as əxəyee? Məxrıng'un ts'etta g'el-xıl ayt'alas ıkkan, qiyğad sixbı ha'as. \p \v 30 Yizın sura ıqdyaqqına, Zaka parxaçra vor, Zaka sidya'ang'veeyid dağa'anxhe. \v 31 Mançil-allad Zı şok'le eyhen, insanaaşine gırgıne bınahbışileyiy kufurıle ılyheepç'esınbı, saccu Allahne Rı'hı's hı'iyne kufurıle ılyhıdeepç'es. \v 32 Şavaayiy İnsanne Dixek'le cuvab uvhu mang'une bınahıle ılyheepç'esınbı, Muq'addas Rı'hı'k'le cuvab uvhuyng'unemee bınahıle ine dyunyeylib şene dyunyeylib ılyheepç'es deş. \p \v 33 Yivek'le yugnava eyhexhee, mançine şagavık'led yugnava eyhe. De'eş, yivek'le qüvçunava eyhexhee, mançine şagavık'led qüvçunava eyhe. Yiv çine şagavıkexhe vaats'a vooxhena. \v 34 Xoçebışda nasıl, şu pisınbınang'a, vuşde ghalyaqa yugun qayleyee? İnsanne yik'eedın mizelyxhe eyxhen. \v 35 Yugne insanee yugvaline xazineençe yugun karbıxhe qığa'anbı, pisıng'veeyid pisde xazineençe pisınbıxhe qığa'anbı. \v 36 Zı şok'le eyhen, Q'iyaamatne yiğıl nişil-alla qadiy uvhuyne cuvabıl-alla, insanaaşe cuvab qeles. \v 37 Ghaleençe qığeç'uyne sa cuvabıl-alla vak'le qorkunavad eyhesın, menne cuvabıl-alla valqa taxsirıd gixhxhesın! \s Yunus peyğambarın əlaamat \p \v 38 Manke Q'aanunne mə'əllimaaşeyiy fariseyaaşe I'sayk'le eyhen: \p – Mə'əllim, şas Ğu əlaamat hagu ıkkan. \p \v 39 I'see manbışis inəxdun alidghıniy qele: \p – Allahne yəqqı'le qıkk'epç'iyne, ine gahıne pisde insanaaşe əlaamat t'abal ha'a. Manbışis Yunus peyğambarne əlaamatıle ğayrı nencad əlaamat heles deş. \v 40 Nəxüriy Yunus peyğambar xhebılle yiğnayiy xheyible xəmna xənne baluğne vuxhne axu, həməxürur İnsanna Dix, Zı xhebılle yiğnayiy xheyible xəmna ç'iyene k'oralybışee axvas. \v 41 Ninevayne milletın Yunus peyğambarne cuvabıl k'ırı alixhxhıva, bınahbışike xıl ts'ıts'av'uva, Allahne yəqqı'lqa satk'ılva, Q'iyaamatne yiğıl manbı oza qeepxha mane insanaaşilqa taxsir gixhxhes. Həşdemee inyaa Yunusuler Xərna vor. \v 42 Canubne kraliçeeyid dyunyeyne şene q'omançe arı Sıleymanne k'orane ək'elil k'ırı alixhxhıva, məng'eeyid Q'iyaamatne yiğıl oza qiyxha mane insanaaşilqa taxsir gixhxhes. Həşdemee inyaa Sıleymanıler Xərna vor. \p \v 43 Cin insanne adğançe qığeç'uyle qiyğa xhyanbı deşde cigabışee iliyk'ar axva, çisın manzil haa'asın ciga t'abal ha'a, yicıd iveeke deş. \v 44 Mane gahıl mançin eyhen: «Zı dorala, qığeç'uynecar xaaqa sak'alas». Mane xaaqa sak'ımee, mançik'le xav qatxhu, vuşucar dena, məttıda g'aces. \v 45 Manke man atk'ın çikasana yighılle çiled pisın cinar qott'ul qales. Manbıd maqa adı, maayıd axvasınbı. Məxrune insanıs qiyğa ıxhayn, ts'etta ıxhaynçile pisda qales. İne gahıne pisde insanaaşine vuk'lelqad man qales. \s I'see nenayiy cune xizanna eyxheva eyhe \p \v 46 I'sa cəmə'ətıka yuşan ha'amee, Mang'una yediy Mang'un çocar Mang'uka yuşan haa'asva abı, g'ab ulyoozar. \v 47 Şavaamee Mang'uk'le eyhen: \p – Yiğna yediy Yiğın çocar g'abıb ulyobzur, Vakavub yuşan haa'as vukkan. \p \v 48 I'see mane insanıs inəxdun alidghıniy qele: \p – Yizda yediy Yizın çocar vuşbıne? \p \v 49 Mang'vee xıleka Cun telebabı haagu eyhen: \p – Yizda yedir, Yizın çocar inbı vob. \v 50 Şavaayiy Yizde Xəybışeene Dekkıs ıkkanan ha'a, manar Yizda çoc, Yizda yiçu, Yizda yed yeexhe. \c 13 \s Toxum oozang'una misaala \p \v 1 I'sa manecar yiğıl xaançe qığeç'u, golyune k'ane giy'ar. \v 2 Mang'une hiqiy-alla manimeen millet sadıva Mana ark'ın lotk'ee giy'ar, milletmee deryahne mıglekcad axva. \v 3 I'see manbışis misaalabı ts'ıts'a-ts'ıts'a'a geed kar yuşan ha'a: \p – Sa insan toxum oozasva qığeç'e. \v 4 Mang'vee toxum oozamee, toxumen sabarabı yəqqı'ne mıgleqqa g'a'adak'va. Maqad şit'yar aletxu qadı, manbı oyxhananbı. \v 5 Mane toxumın sabarabıd g'a'adak'vanbı nyaq'v k'ılybanane g'ayenane cigeeqa. Nyaq'v maa'ab k'ılybava, manbı zaradacad aleylenbı. \v 6 Verığ üvxümeeyib kokbı deşva manbı qeqvanbı. \v 7 Mançike sassabıd ğı'ç'iybışeeqa g'a'adak'va. Ğı'ç'iyid axtı qıxha, manbı çik avud g'alya'a, aleyles haysar deş. \v 8 Yugne cigeeqa g'a'atk'uyne toxumbışemee yugun şagav hele. Mançine sassançin vəş (100) nəqqees, sassançin yixhts'al (60), sassançinıd xhebts'al (30) nəqqees ezuynçile geed şagav hele. \v 9 K'ırıbınang'vee k'ırı alixhxhecen! \p \v 10 Telebabı I'saysqa qeepxha qiyghanan: \p – Nişil-allane cos misaalabı ts'ıts'a'a? \p \v 11 Mang'vee manbışis inəxdun alidghıniy qele: \p – Şos Xəybışeene Paççahiyvaleene dyugulene karbışin ats'axhxhay huvu, şenbışismee huvu deş. \v 12 Şavuqayiy vod, məxrıng'us sık'ıldad geed heles, məxrıng'uqa gırgın hexxaalika ixhes. Şavuqayiy deş, məxrıng'une xılençe vodunıd g'ayşesın. \v 13 Zı misaalabı ts'ıts'aa'a-ts'ıts'aa'a mançil-alla manbışika yuşan ha'a, manbışik'le ilyaakamee g'ece deş, k'ırı iliyxhemeeyid g'iyxhe deş, manbışilqa hiyxharıd deş. \v 14 Məxüd Allahne mizele yuşan ha'ane Yeşaya peyğambaree otk'unin xhinne eyxhe: \b \q1 «\qt G'ayxhiylette g'ayxhesın, şolqamee yic hixharas deş, \qt* \q2 \qt İlyaakıylette ilyaakasınbı, şok'lemee yic g'aces deş. \qt* \q1 \v 15 \qt İne milletın yik'bı g'ayelqa sak'ı, \qt* \q2 \qt K'ırıbışik'led dağamda g'iyxhe, \qt* \q3 \qt Manbışe uleppı gyatxıynbı, \qt* \q3 \qt Uleppışik'led g'ımececenva, \qt* \q2 \qt K'ırıbışik'led g'imiyxhecenva, \qt* \q1 \qt Yik'bışik'led haymexhecenva, \qt* \q2 \qt Zalqab siviyk'al deş, \qt* \q1 \qt Zı co yug qeecenva\qt*»\f + \fr 13:15 \fr*\ft Manva Yeşaya peyğambarne kitabee otk'un (6:9-10).\ft*\f*. \b \p \v 16 Şu nimee baxtivarariy, vuşde uleppışik'led, k'ırıbışik'led g'ece-g'iyxheva! \v 17 Zı şok'le hək'en eyhe, peyğambaraaşine g'ellesınbışik'led, qopk'une insanaaşik'led, şok'le g'ecenbı g'acu ıkkaniy, g'acesme manbışik'le əxı' deş, şok'le g'iyxhenıd manbışik'le g'ayxhes ıkkaniy, g'ayxhesıd əxı' deş. \p \v 18 Həşde şu k'ırı alixhxhe mane ezang'une misaalayka hucooyiy eyhes ıkkiykınva. \v 19 Şavuk'leyiy Xəybışeene Paççahiyvaline hək'ee eyhen g'ayxhı, mang'ulqa man hidiyxhar, mang'une yik'eeqa ezuyn şeyt'anın qöqən. Yəqqı'ne mıgleqqa g'a'aypxhına toxum mana vob. \v 20 G'ayenane cigeeqa g'a'aypxhınamee, eyhen g'ayxhı, şadvalin zarada «Ho'ova» eyhene insanık akar. \v 21 Məxrı'ng'uqa kok deşva mana sık'ınna gahna axva. Dağamın yiğbı qadımee, Allahne cuvabıl-alla mang'uqa qihna gyapk'ımee, mana yəqqı'le qığeç'esda. \v 22 Ğı'ç'eeqa g'a'aypxhınamee, eyhen g'iyxhene, yiğısiysın işbı ha'ava, var-devletın hoyt'alva, man g'ayxhiyn cuvab cune adcad gek'ane insanık akar. Mançil-allad toxumen şagav hele deş. \v 23 Yugne cigeeqa g'a'aypxhınamee, eyhen g'iyxhene, vuk'leeqa k'yadaççene insanık akar. Məxrıng'vee sassa yəqqees vəş, sassa yəqqees yixhts'al, sassa yəqqeesıd xhebts'al nəqqees ezuynçile geed şagavxhe helen. \s Sukuneyiy xarvak'ne hək'eena misaala \p \v 24 I'see manbışis sa mebna misaala ts'ıts'aa'a: \p – Xəybışda Paççahiyvalla nişikne akar? Haane, insanee cune çoleeqa yugna toxum üvxü. \v 25 İnsanar g'alyapk'ıyng'a mane insanna duşman arı, sukeeqa xarvak' oozu ayk'anna. \v 26 Suk ələə gibğılmee xarvak' g'ooce giviyğal. \v 27 Nukarar xaane iyesiysqa qabı eyhen: «Yişda xərna, nya'a ğu çoleeqa yugna toxum dişde üvxü? İna xarvak' nençeniyxan vuxha?» \v 28 Mang'vee nukaraaşik'le eyhen: «Man duşmanee hı'ı». Nukaraaşe mang'uke qiyghanan: «Vas ıkkanxhee, şi hapk'ın mana ulyoodas?» \v 29 İyesee eyhen: «De'eş, şu xarvak' ulqodamee, sayıb g'idevcu sukcab ulyooda. \v 30 Hasre qiyşalasmee manbı sacigeecad aleeylecen. Qiyşalne gahıl, zı qiyşalanbışik'le ts'etta xarvak' sav'u, gyoxhxhan haa'asın xhinnen bafabı he'eva eyhes. Qiyğab suk yizde anbareeqa üvxeva eyhes». \s Xardalne toxumneyiy acıxamırne hək'een misaalabı \p \v 31 I'see manbışis sa mebnab misaala ts'ıts'aa'a: \p – Xəybışda Paççahiyvalla nişikne akar? Sa insanee cune çoleeqa xardalna toxum üvxiyxə. \v 32 Xardalna toxum gırgıne toxumbışda nekke k'ınna vuxheeyib, mana alyabımee dirigee ələəne alabışde nekke axtınçilqa siviyk'al. Mançike xəə ileedaxvane şit'yaaşe akvaabı ha'asda xhinnena sa yiv vooxhe. \p \v 33 I'see manbışis sa mebnab misaala ts'ıts'aa'a: \p – Xəybışda Paççahiyvalla nişikne akar? Sa zəiyfee xamırılqa acıxamır ilekka. Məng'ee, man alyaat'u xhebne vexhxheene urveeqa alikkı'ı, bıkırda aleylesmee g'alyadaççen. \p \v 34 I'see man gırgın misaalabı ts'ıts'a'a-ts'ıts'a'a eyhe ıxha, Mang'vee milletıs misaala ts'ıts'dyav'u vuççud eyhe ıxha deş. \v 35 Məxüd peyğambaree otk'unin xhinne eyxhe: \b \q1 «\qt Zı ghal misaalabı ts'ıts'a'asva aaqas, \qt* \q2 \qt Dyunye itxhıniyle inyaqa \qt* \q1 \qt Dyugulenda axuyn karbı Zı şos yuşan ha'as\qt*»\f + \fr 13:35 \fr*\ft Manva Zaburee otk'un (77:2).\ft*\f*. \s Sukuneyiy xarvak'ne hək'eena misaala hucoo eyheniy \p \v 36 I'sa milletıke curxha, xaaqa ikkeç'e. Mang'un telebabı Mang'usqa qabı eyhen: \p – Çolee alyabıyne xarvak'na misaala hucoo eyheniyva şas yuşan hee'e. \p \v 37 I'see manbışis inəxdun alidghıniy qele: \p – Yugna toxum oozana İnsanna Dix\f + \fr 13:37 \fr*\fq İnsanna Dix: \fq*\ft I'see geedne nəqqee Cuk'le İnsanna Dixva uvhu. Məxür Daniyal peyğambaree qalesde Paççah Masihık'le eyhe. Mana Paççah gırgıne milletbışda xərna ixhes.\ft*\f* vorna. \v 38 Çolud dyunye vod. Yugun toxumbıd Paççahiyvalin uşaxar. Xarvak'ıb şeyt'anın uşaxar vob. \v 39 Xarvak' oozuna duşmanır, iblis vorna. Qiviyşalna gahıb dyunyeyn axır vodun, qiviyşalanbıb malaaikar vobınbı. \v 40 Xarvak' ulyoodu gyooxhan haa'an xhinne, məxüd dyunyeyn axır qadıyng'a ixhes. \v 41 İnsanne Dixee Cun malaaikar g'axuvles, mançinıd pisde yəqqı'lqa ts'ıts'aa'an karbıyiy pisvalla ha'an gırgınbı Mang'une Paççahiyvaleençe saa'as. \v 42 Manbı geşşuybıyiy ık'arıke silibı sana-sançil qadaxan ses qööne gyopxhanne peşteeqa dağaa'as. \v 43 Qopkuynbımee mane gahıl cone Dekkıne Paççahiyvalee verığ xhinne hits'aaghar vuxhes. K'ırıbınang'vee k'ırı alixhxhecen! \s Xəybışde Paççahiyvaline hək'eena xheyible misaala \p \v 44 – Xəybışda Paççahiyvalla nişikne akar? Sa insanık'le dyugulyav'una xaziyna aveykı, mana meeb dyugul haa'ana. Qiyğa man çol alişşes əxecenva, şadra ayk'anna cuqa vodun gırgıncad kar massa heles. \p \v 45 Xəybışda Paççahiyvalla nişikne akar? Haane, sa taaciree micagın mirvaribı t'abal ha'a. \v 46 Mang'uk'le geeb gıranna mirvari aveykımee, mana sa mirvari alivşes vəəxecenva, ayk'anna cuqa vodunmeen gırgın kar massa heles. \p \v 47 Sayib Xəybışda Paççahiyvalla nişikne akar? İnsanaaşe deryaheeqa tor ayhe, maqa curayn-curayn baluğar gyadak'va. \v 48 Tor gyatsts'ımee, man hadğu deryaheençe qığayhen. Qiyğab gyuv'ur yugun baluğar g'əyxı' ç'emç'ebışeeqa sa'a, pisınbıd dağa'anbı. \v 49 Dyunyeyn axır hitxhıring'ad həməxüd ixhes. Malaaikar adı pisınbı qopkuynbışde əreençe g'əvxü, \v 50 manbı geşşuybıyiy ık'arıke silibı sana-sançil qadaxan ses qööne gyopxhanne peşteeqa dağaa'as. \p \v 51 I'see manbışike «İn eyhen gırgın şolqa hitxhırinneva?» qiyghan. Manbışe «Ho'ova» eyhe. \v 52 I'see manbışik'le eyhen: \p – Xəybışeene Paççahiyvaline hək'ee uvhuyn hitxhırna Q'aanunna mə'əllim, mançil-allar xaazineençe ts'edıniy yisseyn qığayhene xaane iyeseeşik akar. \s I'salqa Cune şaharınbışe inyam ha'a deş \p \v 53 I'see man misaalabıd ts'ıts'ı'ı mançe ayk'anna. \v 54 Mana Cune şahareeqa sark'ıl, maane sinagogee\f + \fr 13:54 \fr*\fq sinagoga \fq*\ft Cühüt'yaaşe ı'bəədat ha'an ciga.\ft*\f* cəmə'ət xət qa'a giyğal. Cəmə'ət mançile mattıxha eyhen: \p – Nençeniyxan Mane İnsanıqa manimeena k'orana ək'el vuxha? Nəxüdniyxan Mang'usse man əlaamatbı hagvas əxə? \v 55 İna ustadna Dix dişee? Mang'une yedinıd do Mayram dişde vod? Nya'a Yaaq'ub, Yusuf, Şimon, Yahuda Mang'un çocar dişde vob? \v 56 Nya'a Mang'un gırgın yiçubı inçeğana dişde vooxhe? Nençeniyxan Mane İnsanıs man gırgın ıxha? \p \v 57 Manbışe I'salqa inyam ha'a deş. I'seemee manbışik'le eyhen: \p – Peyğambarıs Cune vatanıleyiy Cune xaale ğayrı gırgınəəng'ə hı'rmat giviyxhena. \p \v 58 Manbışe inyam hidya'ava, Mang'veed maa geed əlaamatbı hagva deş. \c 14 \s Xhineeqa k'yooq'ana Yəhye gek'ana \p \v 1 Mane gahıl I'sayne hək'eedın xabarbı Galileyayne xərıng'uk'le Hiroduk'le g'iyxhe. \v 2 Mang'vee cune nukaraaşik'le eyhen: \p – Mana xhineeqa k'yooq'ana Yəhye vorna. Mana hapt'ıynbışde əreençe üç'ür qı'ı qarıva, Mang'usse məxdın əlaamatbı hagvas əxə. \p \v 3 Hirodee vucee ögeecar dişdiy, çocune Filipne xhunaşşeyne Hirodiadaynemee, Yəhye aqqı'ı g'elybı-xıleppı ayt'ıl, zindaneeqaniy dağerçu. \v 4 Nya'askanniy Yəhyee Hiroduk'le uvhuva: «Vas Hirodiada hee'es yixhes deşva». \v 5 Hirodus Yəhye gik'as ıkkiykıneeyir, mana cəmə'ətıle qəyq'ənnaniy. Cəmə'ətıd Yəhyeyqa peyğambarıqa xhinneniy ilyakkan. \p \v 6 Hirodın yedike ıxhayn yiğnang'a, Hirodiadayna yiş yı'q'neeqa qığeyç'u mang'usva mık' haa'a. Man Hirodne yik'eençe eyxhe. \v 7 Mang'vee k'ın g'iysar, içee cuke heqqıyn helesınva. \v 8 İçeeyid yedee xət qı'iyn eyhe: \p – Zas xhineeqa k'yooq'ane Yəhyeyna vuk'ul sinee qavaale. \p \v 9 Man g'ayxhı paççahın yik' sacurayıd qe'eene, mang'vee mihmanaaşinee ögee k'ın g'assırva içee heqqiyn «Alleva» eyhe. \v 10 Mang'vee zindaneeqa insan g'axuvu Yəhyeyna vuk'ul gyapxas ulyooka. \v 11 Mang'una vuk'ul gyapxı sineeab içiys abayle. İçeeyib mana yedis vukkekka. \v 12 Yəhyeyne telebabışe abı mang'un candak alyaat'u, k'eyxhan. Qiyğab mançina xabar ana I'saysqa abayle. \s I'see xhod aazır adamiy ats'ya'a \p \v 13 Man g'ayxhı, I'sa lotk'eeqa gyu'ur vuşucar deşde sa cigeeqa ayk'an. Şaharbışeene insanaaşik'le Mana nyaqa ark'ıniy ats'axhxha, Mang'uqab qihna iviykar avayk'an. \v 14 I'sa lotk'eençe giç'uyng'a, Mang'uk'le maqa sadıynmeen millet g'acu, manbışis rəhı'm qavayle. Mang'vee maabın vuk'aranbı yug qaa'anbı. \p \v 15 Exha qexhemee, I'sayn telebabı Mang'usqa qeepxha eyhen: \p – İnyaa hiqiy-alla vuççud deşin. Gecdad vod. Millet g'aykke hapk'ın hiqiy-allane xivaaşeençe cosun oxhanasın kar alişşecen. \p \v 16 I'seemee manbışik'le eyhen: \p – Imaak'ancen manbı. Manbışisın otxhuniy şu hele. \p \v 17 Telebabışe I'sayk'le eyhen: \p – İnyaa şaqa xhone gıneyleyiy q'öne baluğule ğayrı vuççud deşin. \p \v 18 I'see «Şoqa vodun Zasqa qaleva» eyhe. \v 19 Milletık'led «Şunab ok'ul gyuvreva» eyhe. I'see Vuce xhoble gıneyiy q'ölle baluğ aqqı, xəəqə ilyakkı, Allahıs şukur haa'a. Qiyğad man gıney hatq'ur telebabışisqa qele, telebabışed man milletıs bit'al ha'a. \v 20 Gırgınbı otxhun avts'uyle qiyğa, yıts'ıq'vəbleb (12) xəbna gyavts'una ç'emç'e hexxada axuyne gıneyna saa'a. \v 21 Uşaxariy yedar qı'dəbəqəxhee, man otxhuniy xhone aazırılqa ılqəəne insanee otxhun. \s I'sa xhinel iykar \p \v 22 I'see mankecab Cun telebabı ulyookanbı lotk'eeqa gyuv'ur şene aq'valqa ılğeepç'es. Vucur, insanar mançe əlyhəəsmee maa axva. \v 23 I'sa cəmə'ət atk'ıniyle qiyğa, Vuccar axumee, exheeqana düə haa'asva suvalqa ılqeç'e. \v 24 Mane gahılqasse lotk'a mane cigayke əq'əna qıxha eyxhe. Manbışde suralqa mıts aa'ava, lotk'ayle k'enad mırtar qiyxhar ıxha. \v 25 Miç'eed qıxhesse, I'sa goleene xhinel iykar, manbışisqa qarayle. \v 26 Telebabışik'le Mana xhinel oo iykar g'acu, qəvəyq'ənanbı. Manbı qəpq'ı'n ts'irbı ha'a: \p – Man rı'hı'd! \p \v 27 Mankecar I'sa manbışika yuşan ha'a giyğal. Mang'vee manbışik'le: «Qı'məəq'ən, Zı vorva» eyhe. \v 28 Pyoturee Mang'us inəxdun cuvab qele: \p – Yizda Xərna, Mana Ğuxheene, zak'le xhinel oo iykar Vasqa «Qorava» eyhe. \p \v 29 I'see «Qorava» eyhe. Pyoturur lotk'eençe qığeç'u xhinel oo iykar I'saysqana ayk'an. \v 30 Mıts it'umba aa'a g'avcu, mana qərq'ı'niyvalin xhinek avqa əə giyğal. Manke «Yizda Xərna, zı g'attixhan he'eva!» mang'vee ts'ir haa'a. \v 31 I'see mankecad xıl hotku mana aqqaqqana. I'see mang'uk'le eyhen: \p – K'ılda inyamnana, nya'a ğu ək'leeqa əxəsee-dəxəseeva qali'ı? \p \v 32 Manbı lotk'eeqa ılqeepç'ımee mıts k'ıl qooxhe. \v 33 Lotk'eebınbışe «Ğu hək'erar Allahna Dixırva\f + \fr 14:33 \fr*\fq Allahna Dix: \fq*\ft Avaala Allahna dixva, İzrailyne paççahaaşik'le eyhe ıxha (Davud, Sıleyman). Sayid manva insanar g'attivxhan haa'asva qalesde paççah Masihık'le eyhe ıxha. Telebabışe I'sa Allahna Dixva eyheng'a, Mana Allahee g'əyxı'na, Allahıs nekke k'anena vorva hagvasdemee eyhe.\ft*\f*» uvhu Mang'us k'yoozaranbı. \s I'see Genisaretee vuk'aranbı yug qaa'a \p \v 34 I'sayiy Cun telebabı golyune şene aq'valqa, Genisaretne suralqa ılğeebaç'e. \v 35 Maa vooxhene insanaaşik'le I'sa qıvaats'ı, hiqiy-alla Mana arıva ses adaççe. İnsanaaşeb gırgın vuk'aranbı Mang'usqa abayle. \v 36 Vuk'aranbışe I'salqa miz k'yaa'a: \p – Hucoone ixhes, Yiğne tanalinçine baağık xheeyib şi soot'as havaasre. \p Mang'une tanalinçine baağık soot'uyn gırgınbı yug qeebaxhe vuxha. \c 15 \s I'see yik'ene məttıvaline hək'ee eyhe \p \v 1 Mane gahıl I'saysqa İyerusalimğançe fariseyariy Q'aanunun mə'əllimar\f + \fr 15:1 \fr*\fq fariseyariy Q'aanunun mə'əllimar \fq*\ft manbı dindarar vuxha. Manbışik'le Allahee Mısa peyğambarıle ğana huvuna Q'aanun yugba vaats'a vuxha. Manbışe mana Q'aanun mebınbışisıb xəp qaa'a vuxha.\ft*\f* abı eyhen: \p \v 2 – Nya'a Yiğne telebabışe yişde baba-dideeşe uvhiyn hidya'a? Nya'a manbışe gıney otxhanang'a xıleppı hudyoyğal? \p \v 3 I'see manbışik'le eyhen: \p – Nya'a şu manke baba-dideeşin ədatbı ha'ava, Allahee uvhiyn hidya'a? \v 4 Nya'a Allahee dişde uvhu: «\qt Dekkısiy yedis hı'rmat gyuvxhe\qt*», «\qt Şavaayiy dekkıqayiy yediqa hoku, məxrına gik'eva\qt*»\f + \fr 15:4 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne q'öd'esde kitabee otk'un (Qığ. 20:12, 21:17).\ft*\f*? \v 5 Şumee eyhen: sa insanee «Dekkiy yed, zı şos helesın Allahıs huvuva» uvhee, \v 6 məxring'vee dekkısiy yedis hı'rmat givdiyxheeyib vooxhe. Şu məxüd hı'iyka Allahne Cuvabıle heepxı, baba-dideeşin ədatbı ha'a. \v 7 Ay q'öbvalla haa'anbı! Nimee yugda dişee Rəbbine mizele yuşan ha'ane Yeşaya peyğambaree şuna xhinnenbışde hək'ee otk'un: \b \q1 \v 8 «\qt Mane milletın Zas ghalikacab hı'rmat giviyxhe, \qt* \q2 \qt Manbışin yik'bı Zaka deş vod. \qt* \q1 \v 9 \qt Manbışin Yizde ögiyl k'yobzuriy nişiscad karaı'dəən kar vod, \qt* \q2 \qt Co xət qa'anıd, insanaaşe cokecad qığavhuyn karbı vod\qt*»\f + \fr 15:9 \fr*\ft Manva Yeşaya peyğambarne kitabee otk'un (29:13).\ft*\f*. \b \p \v 10 I'see millet Cusqa sı'ı eyhen: \p – Yugda k'ırı alixhxhe, vuk'leeqa k'eççe. \v 11 İnsan ghalyaqa ıkkekançin deş əq'əə'ə, mang'une ghaleençe qı'ğəənçe əq'əə'ə. \p \v 12 Mane gahıl Mang'usqa telebabı qeepxha eyhen: \p – Vak'le ats'anne, Ğu eyhenbı fariseyaaşik set'uynbı. \p \v 13 I'see manbışik'le eyhen: \p – Yizde Xəybışeene Dekkee idezuyn kar kokeençe g'ı'ttitğəsın. \v 14 Manbı coleb-alqa g'alee'e, manbışe cok akaran bı'rq'ı'nbıcab hoot'al. Bı'rq'ı'ng'vee bı'rq'ı'na hoytalxhee, manke q'öyursana xandak'eeqa g'a'apk'as. \p \v 15 Pyoturee Mang'uk'le «Mana misaala şas yugba yuşan he'eva» eyhe. \p \v 16 I'see eyhen: \p – Vuşded vuk'leeqa k'iç'u dişde? \v 17 Nya'a vuşde vuk'leeqa k'idəə, ghalyaqa ıkkiyn gırgın vuxhneqa ayk'anva, mançile qiyğa qığeç'e ıxhay? \v 18 Ghaleençe qı'ğəən cuvab, yik'eençexhe qaylen, mançinıb insanar əvq'əə'ənbı. \v 19 Pisın fıkırbı, gyapt'iy, zina, sixbı, horbışika aq'val aqqiy, qəlasın uvhiy gırgın man kar insanne yik'ee eyxhe. \v 20 İnsan əq'ə'ən karbı manbı vod. Hidyodğılne xıleppışika insanee kar otxhunva mana əq'ən kar deş vod. \s Kana'anğançene zəiyfayn inyam \p \v 21 I'sa mançer Suriy Sidon eyhene cigabışeeqa ayk'an. \v 22 Maa'ar Mang'usqa mane cigabışee yeexhena, kana'anbışda sa xhunaşşe ts'ir haa'a qeexhe. Məng'ee Mang'uk'le eyhe ıxha: \p – Yizda Xərna, Davudna Dix\f + \fr 15:22 \fr*\fq Davudna Dix: \fq*\ft Masih Davudaanbışda ixhes, məxüd peyğambaraaşe oyk'an ıxha. Mançil-allad Mang'uk'le Davudna Dixva eyhe ıxha.\ft*\f*, zalqa rəhı'm hee'e! Yizda yiş cinaaşe ayqı, məng'ee geeb əq'üba ts'ıts'aa'a! \p \v 23 I'see məng'ı's cuvabcad qele deş. Manke Man'gusqa telebabı qeepxha «Hucoone ixhes, g'aykke mana, deşxhee mana şaqar qihna ts'ir haa'a qööva» eyhe. \p \v 24 I'see zəiyfayk'le eyhen: \p – Zı saccu İzrailyne aguyn vəq'əbı xhinnene insanaaşisqa g'axuvu. \p \v 25 Zəiyfa Mang'usqana qiyxha, kyorzul eyhen: \p – Yizda Xərna, zas kumag he'e! \p \v 26 I'see məng'ı'k'le eyhen: \p – Uşaxaaşine xılençe gıney g'ayşu, xvaabışis k'eçvee yugda dexhe. \p \v 27 Zəiyfee eyhen: \p – Ho'o, yizda Xərna, Ğu qotkuda eyhe! Xvaabışemee, iyeseeşine sufranıle g'a'atk'uyn xüvəbıxhe oyxhan. \p \v 28 Məng'ı'ne mane cuvabıs I'see eyhen: \p – Ay zəiyfa! Vaqa xədın inyamıd, hasre vas ıkkanəxüd ixhecen. \p Məng'ı'na yişir mankecar yug qeexhena. \s I'see yoq'ud vəş insan ats'ya'a \p \v 29 I'sa mançe qığeç'u, Galileyayne golyune mıglekğançe ılğeç'u, maane suvabışde sançilqa ılqeç'u giy'arna. \v 30 Mang'usqa maqa geeb insanar sabayle. Maqa sabıynbışiqa k'aanbı, bı'rq'ı'nbı, quç'opkuriynbı, yuşan haa'as dəəxənbı, geed ık'arnanbı vooxhe. Manbı I'sayne g'elybışisqa qaa'a, I'seeyib manbı yug qaa'a vuxha. \v 31 Yuşan haa'as dəəxənbı – yuşan haa'a, quç'opkuriynbı – yug qeepxha, k'aanbı – iviykar, bı'rq'ı'nbışik'le – g'ece, g'acumee, millet mattıxha İzrailyna Allah axtı qa'a. \p \v 32 I'see Cun telebabı qopt'ul eyhen: \p – Zalqa mane cəmə'ətnavub alipxhı, xhebılle yiğna manbı Zaka vuxha, manbışiqa oxhanasın karıd axu deş. Zas manbı kar udyotxhun yəqqı'l taq'atıle g'a'apk'ı vukkan deş. \p \v 33 Telebabışe Mang'uk'le eyhen: \p – Şi inimeene hiqiy-alla insanar deşde cigee, inimeen cəmə'ət ats'ya'asın gıney nençene ha'as? \p \v 34 I'see manbışike qiyghanan: \p – Şoqa xhuleble gıneyne vob? \p Manbışe eyhen: \p – Yighıble gıneyiy sık'ıninbıd baluğar vod. \p \v 35 I'see cəmə'ətık'le ç'iyel gyuv'reva eyhe. \v 36 Qiyğa Mang'vee yighıble gıneyiy baluğar alyaat'u, mançil-alla Allahıs şukurub hav'u, manbı hatq'ur telebabışisqa qele. Telebabışed milletıs bit'al ha'a. \v 37 Gırgınbı otxhun aats'enbı. Mançile hexxana yighıble gyavts'una ç'emç'eb aaxvana. \v 38 Uşaxaaşileyiy yadaaşile ğayrı, gıney yoq'ne aazır insanee oyxhan. \p \v 39 I'sa insanar mançe əlyhəəsmee maa axva. Qiyğale xhinne, Vucur lotk'eeqa gyu'ur Magdan eyhene cigeeqa ayk'an. \c 16 \s Fariseyaaşiniy sadukeyaaşin acıxamır \p \v 1 Maa'ab Mang'usqa fariseyariy saddukeyar\f + \fr 16:1 \fr*\fq fariseyariy saddukeyar: \fq*\ft İna q'öble xəbna dinına grupp, İzrailee geeb qıvaats'ına vuxha. Manbışik'le Q'aanun yugba vaats'a vuxhal-alla manbı milletın ç'ak'ınbı vuxha.\ft*\f* sabayle. I'sa siliys ı'xəsva manbışe Mang'uk'le xəənçen cok'le sa əlaamat hagveva eyhe. \v 2 I'semee manbışik'le eyhen: \p – Exha qexhemee, xəv ç'əraxəda g'acu şu eyhen: «Hava yugba vuxhes». \v 3 Miç'eedmee xəybı sadı g'acveene «G'iyna t'ufan vuxhesva» şu eyhe. Şok'le xəə eyxhen karbı nen eyheniyva, eyhes əxeeyid, ine gahbışin işaaratbımee vuşde vuk'leeqa k'əə deş. \v 4 Allahne yəqqı'le qıkk'epç'iyne, ine gahıne pisde insanaaşe əlaamatbı t'abal he'eeyid, manbışis Yunus peyğambarne əlaamatıle ğayrı medın əlaamat hagvas deş\f + \fr 16:4 \fr*\ft Mançine hək'ee I'see ögeecadniy uvhu: \ft*\it «Nəxüriy Yunus peyğambar xhebılle yiğnayiy xheyible xəmna xənne baluğne vuxhne axu, həməxürur İnsanna Dix xhebılle yiğnayiy xheyible xəmna ç'iyene k'oralybışee axvas»\it* (\xt 12:40\xt*).\f*. \p I'see manbı g'alyav'u ayk'anna. \p \v 5 Telebabışe golyune şene aq'valqa ı'lğəəmee, oxhanasın gıney alyaat'as yik'el hixan hı'ı. \v 6 I'see manbışik'le eyhen: \p – Fariseyaaşineyiy saddukeyaaşine acıxamırıke əq'əna qeepxhe. \p \v 7 Telebabışe sana-sang'uk'le eyhe ıxha: \p – Mang'vee manva, şi gıney ılydyaat'uva eyhe. \p \v 8 I'sayk'le manbışe yuşan ha'an ats'axhxha eyhen: \p – Ay inyam k'ıldananbı, nya'a şu şoscad, şoqa gıney deşva yuşan haa'a? \v 9 Man vuşde vuk'leeqa k'iç'u dişde? Xhod aazırıng'us xhoble gıney g'aypxhırna gah, nya'a şosse yik'elyne hipxın? Şu manke xhuleble ç'emç'eniy hexxaba avxuyne gıneyna sav'u? \v 10 Yoq'ud aazır, yighne gıneyka ats'ı'iyle qiyğa, xhuleble ç'emç'e gıneyna hexxaba avxuy şos yik'el dişee? \v 11 Nya'a vuşde vuk'leeqa k'idəə, fariseyaaşineyiy saddukeyaaşine acıxamırıke əq'əna qeepxheva eyheng'a, Zı gıney deş eyhe. \p \v 12 Manke telebabışde vuk'leeqa k'əə, əq'əna qeepxheva, I'see gıney ha'ane acıxamırıke deş, fariseyaaşeyiy saddukeyaaşe xət qa'ane karbışike ooxhud eyhe ıxhay. \s Pyoturuk'le I'sa Masih xhinne qıvaats'a \p \v 13 I'sa Filipne Keysariyayne cigabışeeqa qarımee, Mang'vee Cune telebabışike qiyghanan: \p – İnsanaaşine uvhiyn, İnsanna Dix\f + \fr 16:13 \fr*\fq İnsanna Dix: \fq*\ft I'see geedne nəqqee Cuk'le İnsanna Dixva uvhu. Məxür Daniyal peyğambaree qalesde Paççah Masihık'le eyhe. Mana Paççah gırgıne milletbışda xərna ixhes.\ft*\f* vuşiyiy? \p \v 14 Telebabışe eyhen: \p – Sanbışe xhineeqa k'yooq'ana Yəhyeva, mansanbışe İlyas peyğambarva, şensanbışe Yeremiya peyğambarva, sa mebınbışe peyğambaraaşina nenameeva eyhe. \p \v 15 I'see manbışike qiyghanan: \p – Şosqa nəxüdiy qöö Zı vuşune vor? \p \v 16 Şimon-Pyoturee eyhen: \p – Ğu Vorne Allahna Dix\f + \fr 16:16 \fr*\fq Allahna Dix: \fq*\ft Avaala Allahna dixva, İzrailyne paççahaaşik'le eyhe ıxha (Davud, Sıleyman). Sayid manva insanar g'attivxhan haa'asva qalesde paççah Masihık'le eyhe ıxha. İncilee I'sa Allahna Dixva oyk'anang'a, Mana Allahee g'əyxı'na, Allahıs nekke k'anena vorva hagvasdemee oyk'an.\ft*\f*, Masih vorna. \p \v 17 I'see mang'uk'le eyhen: \p – Yuhanna dix Şimon, ğu nimee baxtivariy, man vak'le insanaaşe deş, Yizde Xəybışeene Dekkee haguva! \v 18 Zı vak'le eyhen, ğu Pyotur (\it ganz\it*) vorva, Zınab Yizda ummat mane ganzıl ooab alyaa'as. Mane ganzıl alyav'uyne Yizde ummatıle, cehinnyamın gucbıd ğameedxhes deş. \v 19 Xəybışeene Paççahiyvalin mık'eybı Zı vasqa qeles. Ğu ç'iyel ha'as eyxheva uvhuyn kar, Xəybışeene Dekkeeyid ha'as hassarasın. Ğu ç'iyel ha'as dexhesva uvhuyn karıd, Xəybışeene Dekkee ha'as hassaras deş. \p \v 20 Qiyğa I'see əmr haa'a, Vuc Masih ıxhay neng'uk'lecad immeyheva. \s I'see Vuc qik'u üç'ür qa'asva ögeecad eyhe \p \v 21 Mançile qiyğa I'sa giyğalna telebabışis yuşan ha'a, Vuc İyerusalimqa əlyhəəs ıkkanva, maane ağsaqqalaaşine, kaahinaaşine ç'ak'ınbışde, Q'aanunne mə'əllimaaşine xılençe Vucee geeb əq'üba ooxhanasva, Vuc gik'asdava, xhebıd'esde yiğılir Vuc üç'ür qa'asdava. \p \v 22 Pyoturee I'sa sık'ırra şaqana qıkkı eyhen: \p – Yizda Xərna, Vascar Ğu qiykne! Hasre man Yiğne vuk'lelqa qımaylecen! \p \v 23 I'semee Pyoturuk'le eyhen: \p – Ögiyle g'eç'e, şeyt'an! Ğu Yizda yəq avqaaqqa! Ğu Allahne işbışda deş, insanne işbışda haa'a! \p \v 24 Qiyğa I'sa Cune telebabışilqa sak'ı eyhen: \p – Şavusiy Yizda teleba ixhes ıkkan, vucee cuna hımaa'acen. Məxrıng'vee culqa gexhan çarmıxıd alyaat'u Zaqar qihna qoracen. \v 25 Şavaayiy cuna ı'mı'r havaace, mang'vee mana avaak'an haa'as. Yizdemee ı'mı'r avaak'an hav'uyng'veeme, cuna ı'mı'r havaacesda. \v 26 İnsanee gırgın dyunye xılel qı'ı, ı'mı'r havaaq'ar hav'eene, mançike hucoo xayirne? I'mı'r yı'q'əlqa savaak'al haa'asdemee, insanısse hucoo heles əxəyee? \v 27 İnsanna Dix, Zı, Dekkıne nuree malaaikaaşika qarımee, Mang'vee gırgıng'us co hı'inçil-alla gexhan qeles. \v 28 Zı şok'le hək'en eyhe, inyaa ulyobzurne sabaranbışik'le, İnsanna Dix Paççahiyvalika qariy g'ıdecu hapt'as deş. \c 17 \s I'sa Masih Mısa peyğambarıkayiy İlyas peyğambarıka yuşan ha'a \p \v 1 Ooğançe yixhılle yiğ ılğeç'uyle qiyğa, I'see Pyoturiy Yaaq'ubiy mang'una çoc Yəhyer qort'ul sa axtıne insanar deşde suvalqa ılqeebaç'e. \v 2 Manbışde ulene ögiyl Mana sayangara badalexhena. Mang'un aq'va verığ xhinne hits'ayghar giyğal, tanalqa ali'ıyn karbıd işix xhinne capmee-cagvara qeedaxhe. \v 3 Mane gahıl manbışik'le Mısayiy İlyas I'sayka gaf haa'a g'ooce. \v 4 Pyoturee eyhen: \p – Yizda Xərna, yişin inyaa vuxhay nimeecad yugda ıxhayn! Vas ıkkanxhee, zı inyaa xhebılle paga alya'as, sa Vas, sa Mısays, sayid İlyasıs. \p \v 5 Pyotur yuşan ha'ane gahıl, manbışilqa sa hits'aagharna bulud qabı, əq haa'a. Qiyğa mançençe ses qadayle: \p – İna Zas geer ıkkanna Dix vorna, Mang'vee Yizde yik'es şadvalla hoole! Mang'ul k'ırı alixhxhe! \p \v 6 Telebabışik'le man g'ayxhı it'umba qəpq'ı'n, aq'vakkena ç'iyelqa dizyabatçe. \v 7 I'sa manbışisqana qarı, manbışik xıl set'u «Oza qeepxhe, qı'məəq'ənva» eyhe. \v 8 Manbışe vuk'ulybı ooqa qı'ımee, I'sayle ğayrı vuşucar g'ece deş. \v 9 Suvayle g'əəmee I'see telebabışik'le eyhen: \p – İnsanna Dix\f + \fr 17:9 \fr*\fq İnsanna Dix: \fq*\ft I'see geedne nəqqee Cuk'le İnsanna Dixva uvhu. Məxür Daniyal peyğambaree qalesde Paççah Masihık'le eyhe. Mana Paççah gırgıne milletbışda xərna ixhes.\ft*\f* qik'u üç'ür qa'asmee, şok'le həşde g'acuyn şavuscad yuşan hıma'a. \p \v 10 Telebabışe Mang'uke qiyghanan: \p – Nya'a manke Q'aanunne mə'əllimaaşe, \qt ts'erra İlyas peyğambar qales ıkkanva\qt*\f + \fr 17:10 \fr*\ft Mançine hək'ee Malakiya peyğambarne kitabee otk'un (4:5).\ft*\f* eyhe? \p \v 11 I'see manbışis inəxdın alidghıniy qele: \p – Hək'erar İlyas peyğambar qarı gırgın kar qa'as ıkkan. \v 12 Zımee şok'le eyhen, İlyas qarına, saccu manbışik'le mana qıvats'ı deş, manbışe mang'une vuk'lelqa yiğbı exı. İnsanne Dixeeyib manbışde xılençe geeb əq'üba ts'ıts'aa'as. \p \v 13 Manke telebabışde vuk'leeqa k'eç'e, Mang'vee xhineeqa k'yooq'ane Yəhyeyne hək'ee ooxhud eyheva. \s I'see cinaaşe aqqına gade yug qa'a \p \v 14 Manbı insanar sabıyne cigeeqa qabımee, I'saysqa sa adamiy qarı Mang'une ögiyl q'aratsabışil gyu'ur \v 15 eyhen: \p – Yizda Xərna, yizde dixelqa rəhı'm hee'e, mang'vee sudurğayke geeb əq'üba opxhan. Mang'vee vuceecar-vuc ts'ayeeqa, xhineeqa huvoyxhar. \v 16 Zı mana Yiğne telebabışisqaniy arı, manbışisse mana yug qa'as əxı' deş. \p \v 17 I'see eyhen: \p – Yəqqı'le qıkkeepç'iyn, inyam deşin ine gahılyın insanar, Zı mısilqameene şokanacar ixhes? Zı mısilqameene şos öörxəs? Uşax inyaqa, Yizde k'anyaqa qale. \p \v 18 I'see cinık'le gadeyne adğançe qığeç'eva əmr haa'a. Manıd qığeç'en. Gader mankecar yug qexhena. \v 19 Telebabı I'sayka cocab avxumee, manbışe qiyghanan: \p – Nya'a şasse man qığahas dəxı'? \p \v 20-21 I'see manbışik'le eyhen: \p – Şoqa inyam k'ılda ıxhal-alla. Zı şok'le hək'edacad eyhe, şoqa sa k'ınna xardalna toxumeen inyam ıxha, şu mane suvayk'le «ciga badal hee'eva» uvheene, mançin ciga badal haa'asda. Şossed ha'as dəxən kar axvas deş. \s I'see, Vuc qik'u üç'ür qa'asva meeb xabar hoole \p \v 22 Manbı Galileyeenang'a I'see telebabışik'le eyhen: \p – İnsanna Dix insanaaşine xılyaqa qelesda gah k'ane qooxhe. \v 23 Manbışer Mana gik'asda. Xhebıd'esde yiğısmee Mana üç'ür qa'as. \p Man g'ayxhı telebabışe aq'vabı qa'a. \s Allahne Xaas qelen nalok' \p \v 24 Manbı sapk'ıl Kefernahumqa qabımee, Allahne Xaan nalok'bı sa'anbı Pyoturusqa qeepxha qiyghanan: \p – Vuşde Mə'əllimee nalok'bı qelenbı dişde? \p \v 25 Pyoturee «Qelenva» eyhe. Pyotur xaaqa ikkeç'uykum, I'see mang'uke qiyghanan: \p – Şimon, vasqa nəxüdiy qöö, ine dyunyeyne paççahaaşe nalok'bı şavukene sa'a? Cune dixbışikene, deşxhee, menne cigaynbışikene? \p \v 26 Pyoturee «Menne cigaynbışikeva» uvhumee, I'see mang'uk'le eyhen: \p – Yiğne uvhuyn məxdud qı'ğəə, manbışde dixbışe nalok'bı qele deşud. \v 27 İnyaabın insanar tsimis qimebaxhecenva, golyusqa hark'ın tilov eehe, ts'etta gitxhuyn baluğ aleet'e. Ğu mançin ghal aaqımee, nuk'rayn pıl g'aces. Man alyaat'u, Zalid, valid-alla qele. \c 18 \s Xəybışeene Paççahiyvalee nekke xərna vuşune vor? \p \v 1 Mane gahıl telebabı I'saysqa qeepxha qiyghanan: \p – Xəybışeene Paççahiyvalee nekke xərna vuşune vor? \p \v 2 I'see Cusqa sa k'ınin uşax qott'ul, telebabışde yı'q'nee ulyozar ha'a. \v 3 I'see manbışik'le eyhen: \p – Zı şok'le hək'edacad eyhe, şu badaleepxha in k'ınin uşaxar xhinne qideepxheene, şosse Xəybışeene Paççahiyvaleeqa mısacab ikkepç'es vəəxəs deş. \v 4 Şavaayiy vuc ine uşaxın xhinne xərra ıkdekka, Xəybışeene Paççahiyvalee nekke xərna mana ixhes. \v 5 Şavaayiy Yizdemee məxrıne uşaxıs akka aaqa, məxrıng'ee akka Zasıd aaqasın. \v 6 Zalqa inyam ha'ane k'ıninbışda saxheeyir şavaamecar yəqqı'le qığavhee, məxrıng'une gardanaqa xəbna yöxxəyna g'aye qav'u, deryaheeqa dağerçve yugda eyxhe. \s Pisde yəqqı'lqa hoot'alne karbışde hək'ee \p \v 7 İne dyunyel pisde yəqqı'lqa hoot'alne karbışil-alla, insanaaşilqa ver ooxas! Məxdıne karbışin ögü ı'xəs eyxhen deş, man karbı ha'as kumag hı'iyng'ulqame ver ooxas. \v 8 Yiğne xılen, g'elin ğu pisde yəqqı'lqa hoyt'alxhee, man gyatxı dağetçe. Qik'uyle qiyğa, Allahne k'ane, xıl, g'el dena ıxhay, q'öne xılekayiy q'öne g'elika gırgıne gahbışis ts'ayeeqa huvorxhuliyle nimeexheeyid yugda eyxhe. \v 9 Ğu, yiğne ulen pisde yəqqı'lqa hoyt'alxhee, mana alqavhu dağepçe. Qik'uyle qiyğa, Allahne k'ane, sa uleka ıxhay, q'öne uleka cehinyamne ts'ayeeqa gırgıne gahbışis huvorxhuliyle nimeexheeyid yugda eyxhe. \v 10-11 İne k'ıninbışiqa nenacar ooğançe avqa ılymakka. Zı şok'le eyhen, manbışde malaaikaaşik'le xəybışee Yizde Dekkın aq'va gırgıne gahbışil g'ecen. \s Avguyne vəq'əyna misaala \p \v 12 Şosqa nəxüdiy qöö? Şavuqame vəş vəq'ə vobxhee, mançina sa nyaqamecab apk'ınee, nya'a mang'vee mana yüç'əle yüç'üb (99) suval g'alepçi mana apk'ınna t'abal haa'as ı'qqəs dişde? \v 13 Zı şok'le hək'eda eyhe, mana mang'uk'le aveykeene, aveykınçil-alla, mana şene idyapk'ıniyne yüç'əle yüç'ünçile geer şadxhes. \v 14 Məxdıd vuşde Xəybışeene Dekkis, mane k'ıninbışda sacar agu ıkkan deş. \s Bınah haa'ana çoc \p \v 15 Yiğne çocee vas qəlasın he'ee, hark'ın mang'uk'le, mang'vee hav'una bınah eyhe. Hasre man gırgın karıd, vuşde q'öng'ünecad əree axvecen. Mang'vee val k'ırı alixhxheene, ğu çoc agval ha'a deş. \v 16 De'eş, mang'vee val k'ırı ilydiyxheene, vakasana sayee, q'öyreyee insan ıkkee. Qiyğa ğu uvhiyn gırgın kar, q'öng'vee, xhebıng'vee tastiq' he'ecen. \v 17 Mang'vee mane insanaaşilid k'ırı ilydiyxheene, Yizde ummatık'le eyhe. De'eş, mang'vee ummatılid k'ırı ilydiyxheene, hasre mana yiğnemee nalok'bı sa'anayiy\f + \fr 18:17 \fr*\fq nalok'bı sa'ana: \fq*\ft Mane gahıl nalok'bı sa'anbı şavuscab vukkiykananbı deşdiy. İzrail mane gahıl Roma imperiyeyn uvhuynçikaniy gyuv'ur oza qooxhena. Man nalok'bı sa'anbı cühüt'yar vuxheeyib, manbışe nalok'bı Roma imperiyeysniy sa'anbı. Mançil-allab nalok'bı sa'anbışqa duşmanaaşiqa xhinneniy ilyaaka.\ft*\f* Allah qıvdyaats'anbışda sa xhinne ixhecen. \v 18 Zı şok'le hək'eda eyhe, şu ç'iyel ha'as eyxheva uvhuyn kar, Xəybışeene Dekkeeyid ha'as hassarasın. De'eş, şu ç'iyel ha'as dexheva eyhen karıd Xəybışeene Dekkee ha'as hassaras deş. \v 19 Meed Zı şok'le eyhen, ine dyunyel hucoomeecad sa kar heqqasva, vuşda q'öyre sa fıkrelqa qabee, Yizde Xəybışeene Dekkee manbışis ıkkanan kar hidevu g'alepçes deş. \v 20 Q'öyre xhebiyre insan Yizde doyule nyaabiy sabı, Zınar maa manbışde yı'q'nee ixhesda. \s Borc yik'el hixan hidya'ane nukarne hək'eena misaala \p \v 21 Mane gahıl Pyotur I'saysqa qıxha eyhen: \p – Yizda Xərna, çocee zas qəlasın hı'ıxhee, zı xhulene nəqqeesne mang'une bınahıle ılğeç'es ıkkan? Yighne nəqqeesmeene? \p \v 22 I'see mang'uk'le eyhen: \p – Zı vak'le eyhen, yighne yəqee deş, yighne nəqees yights'alyna (7x70). \v 23 Mançil-allab, Xəybışda Paççahiyvalla nişikiy akar? Haane, paççahee cune nukaraaşike hı'sab qeqqa. \v 24 Paççahee hı'sab qeqqa girğılymee, mang'usqa ts'erra, cus yits'ıd aazır talant\f + \fr 18:24 \fr*\fq Talant: \fq*\ft sa talantee 34,5 kg nuk'rayn vod. Sa talant pılın yits'ıxhvalle (15) senna yugba iş hav'uyng'usseniy ha'as əxən.\ft*\f* borcnana arayle. \v 25 Mang'uqa qelesın kar dexhal-alla, paççahee əmr haa'a vucur, xhunaşşer, uşaxarıb, cuqa vodun gırgın karıd massa huvu borc qelecen. \v 26 Man g'ayxhı nukar ç'iyelqa gizerçu eyhen: «Zas sık'ınna gah hevle, zı gırgın sak'al ha'asın». \v 27 Paççahna nukarılqa rəhı'm qabı, vucur g'ekkana, borcud qımeleva eyhe. \p \v 28 Mana nukar g'aqa qığeç'umee, mang'usqa cus vəş (100) dinar\f + \fr 18:28 \fr*\fq vəş dinar: \fq*\ft nuk'rayke hı'iyn pıl. Sa dinar sa yiğısde işis hoole vuxha.\ft*\f* borcnana sa merna nukar qızaxxa. Mang'vee mana gardanıke aqqı «Zaara ixhe, həşde xhinne borc qeleva» eyhe. \v 29 Borcnana mang'une g'elybışeeqa qukkyork'ul miz k'ya'a: «Zas sık'ınna gah hevle, gırgın zı sak'al ha'asın». \v 30 Mang'us məxüd ha'as ıkkiykan deş. Mançil-allar mang'vee «Borc qelesmee, mana insan zindaneeqa arçeva» eyhe. \v 31 Menne nukaraaşik'le mang'vee ha'anbı g'acu aq'vabı qa'a. Qiyğab apk'ın cok'le g'acuynbı paççahıs yuşan ha'a. \p \v 32 Paççahee mana nukar cusqa qort'ul eyhen: «Karaı'dəəna nukar, nya'a ğu zas miz k'yav'u, zı yiğın borc hakkal hı'ı dişde? \v 33 Nya'a vasse, zı vas rəhı'm hav'una xhinne, ğunab yiğne hambazıs rəhı'm haa'as vəəxəs dişdiy?» \v 34 Mançike paççahıs qəl vuxha, gırgın borc quvu ç'əvxhesmee, mana nukar əq'üba hoolenbışde xılyaqa qele. \p \v 35 Vuşde girging've vuşde çocaaşe hı'iynbı yik'eençe yik'el hixan hide'eene, Yizde Xəybışeene Dekkeyid şok man ha'as. \c 19 \s I'sayke xhunaşşe qaxiyles yeexheyeva qiyghan \p \v 1 I'sa yuşan hı'ı ç'əvxhamee, Galileyeençe qığeç'u İordan damayne şargılyne Yahudeyeeqa ayk'an. \v 2 Mang'uqab qihna geeb insanar qavayle. I'see manbı maa'ab yug qaa'anbı. \p \v 3 I'saysqa fariseyar\f + \fr 19:3 \fr*\fq fariseyar: \fq*\ft Manbı I'sayne gahılin dindarar vuxha.\ft*\f* qeepxha Mana siliys ı'xəsva qiyghanan: \p – Nişil-alla qariy adamiys cuna xhunaşşe qaxiyles yeexheye? \p \v 4 I'see manbışis inəxdun alidghıniy qele: \p – Nya'a, şu qətqı' dişde, İpxhıning'vee ts'eppiykecab «\qt adamiyiy zəiyfa ipxhın\qt*»\f + \fr 19:4 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne ts'ettiyne kitabee otk'un (Ts'ett. 1:27).\ft*\f*. \v 5 «\qt Mançil-alla insanee dekkiy yed g'alyabaççe, xhunaşşeyka eyxhe. Adamiyiy xhunaşşe sa vuxhesva\qt*»\f + \fr 19:5 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne ts'ettiyne kitabee otk'un (Ts'ett. 2:24).\ft*\f*. \v 6 Həşde manbı q'öyre deş, sa vooxhe. Mançil-allad hasre Allahee at'iq'an hı'iyn insanaaşe curma'acen. \p \v 7 Fariseyaaşe I'sayk'le eyhen: \p – Nya'a manke Mısee insanaaşik'le uvhu: «Xhunaşşeyne xılyaqa qaxiyvunava kağız huvu, qaxiyles yeexhe»? \p \v 8 I'see manbışik'le eyhen: \p – Vuşun yik'bı g'ayebı xhinneva Mısee şosqa xhunaşşer qaxuvles hapsır. Ts'etta məxüd deşdiy vod. \v 9 Zımee şok'le eyhen, şavaayiy zinayle ğayrı menne karal-alla cuna xhunaşşe qaxiyvu, merna xhunaşşe hey'ı, mana zina hı'ına xhinnecar eyxhe. \p \v 10 Telebabışe I'sayk'le eyhen: \p – Adamiynemee xhunaşşe hiveeciy manimee dağamın karxhee, xhunaşşe hidey'iycad mançile yugda eyxhe. \p \v 11 I'see manbışik'le eyhen: \p – Zı man uvhuyn gırgıng'usse ha'as əxəs deş. Şavusiy man Allahee huvu, mang'usse ha'as əxəs. \v 12 Məxbınbı vobınbı, yedike vuxhayng'acab xadimba vuxha, məxbınbıb vobınbı, insanaaşe məxüb qav'u, sassanbışed Xəybışeene Paççahiyvalinemee xhunaşşe hee'ecar deş. Hasre şavusseyiy əxə, mang'veeyid he'ecen. \s I'see uşaxaaşis xayir-düə hoole \p \v 13 Mane gahıl insanaaşe I'saysqa uşaxar abayle, Mang'vee manbışilqa xıl gixhxhı düə hee'ecenva. Telebabışe manbışik'le cuvabbı eyhe ıxha. \v 14 I'seemee manbışik'le eyhen: \p – Uşaxar Zasqa qeepxhes havaasre! Manbışda yəq uvqımaaqqa! Xəybışeena Paççahiyvalla məxbınbışda vob. \p \v 15 I'see manbışilqa xıl gixhxhı, düə hav'u, mançe ayk'anna. \s I'sayiy karnana insan \p \v 16 Sa insan I'saysqa arı qiyghanan: \p – Mə'əllim, zı nəxbına yugvalane haa'as vukkan, zaqa exır ixhecenva? \p \v 17 I'see mang'uk'le eyhen: \p – Nya'a ğu Zake yugvaline hək'ee qidghın ha'a? Yugna Sa Allah vorna. Vas məxbına ı'mı'r vukkanxhee, Mang'une əmrbışil k'ırı alixhxhı, Mang'vee eyhen he'e. \p \v 18 Mane insanee I'sayke «Nene əmrbışilyneva?» qidghın ha'a. \p I'see mang'uk'le eyhen: \p – \qt Gimek'a, zina hıma'a, sixbı hıma'a, hıdi'ıyn karaı'dəən kar insanne gardanaqa gimiyxhe,\qt* \v 19 \qt dekkısiy yedis hı'rmat gyuvxhe, yiğne k'anena ıkkiykne, nəxüriy vas ğu ıkkan. \qt* \p \v 20 «Zı man gırgın ha'anva, medın zas hucooyiy g'idiyxharva?» mane mek'vne insanee I'sayke qiyghan. \p \v 21 I'see eyhen: \p – Vas yiğın gırgın işbı yugunbı ıxha ıkkanxhee, hark'ın yiğın gırgın kar massa hele. Qiyğad çike ıxhayn pıl kar deşinbışis bit'al he'e. Manke vaqa xəybışee xaziyna vuxhes. Mançile qiyğa Zasqa sak'le, Zaqar qihna qora. \p \v 22 Mane mek'vne insanıqa geed kar ıxhal-alla, I'see uvhuyn g'ayxhımee, mang'vee aq'va qı'ı mançe ayk'anna. \p \v 23 Mançile qiyğa I'see telebabışik'le eyhen: \p – Zı şok'le hək'edacad eyhe, karnane insanın Xəybışeene Paççahiyvaleeqa ikk'eç'uy dağamda vod. \v 24 Zı meed şok'le eyhen, devayn veebayne q'əç'eençe ılğevç'uy, karnane insanın Allahne Paççahiyvaleeqa ikk'eç'uyle rəhətda ixhes. \p \v 25 Man I'see eyhen g'ayxhı, telebabı mançile mattebaxhenbıcab. Manbışe qiyghanan: \p – Şavussene manke g'attixhanas əxəs? \p \v 26 I'sa manbışiqa ilyakkı eyhen: \p – Man insanısse ha'as əxəs deş, Allahıssemee ha'as dəxən kar deşin. \p \v 27 Pyoturee I'sayk'le eyhen: \p – Haane, şi gırgın g'aletçu Vaqab qihna q'öö, mançil-alla şas hucoone ixhes? \p \v 28 I'see manbışis inəxdun alidghıniy qele: \p – Zı şok'le hək'edacad eyhe, dyunye ts'ed qıxhamee, İnsanna Dix\f + \fr 19:28 \fr*\fq İnsanna Dix: \fq*\ft I'see geedne nəqqee Cuk'le İnsanna Dixva uvhu. Məxür Daniyal peyğambaree qalesde Paççah Masihık'le eyhe. Mana Paççah gırgıne milletbışda xərna ixhes.\ft*\f* Cune nurune taxtıl gyu'urmee, şu, Zaqab qihna qabıynbı İzrailyna yıts'ıq'öble (12) nasıl vuk'lek vukkeesva yits'ıq'öne taxtıl gyuv'aras. \v 29 Şavaayiy Yizdemee xaybı, çocar, yiçubı, dek, yed, uşaxar, con cigabı g'ali'ı məxrıng'us vəş nəəqees mançile geed heles, gırgıne gahbışisda ı'mı'rıb mang'una vuxhes. \s T'ımıllığne işçeeşine hək'eena misaala \p \v 30 Tseppiynbışin gellesınbı, nekke qiyğiynbı vuxhes, nekke qiyğiynbıb tseppiynbı vuxhes. \c 20 \p \v 1 Xəybışda Paççahiyvalla nişikiy akar? Haane, iyesiy miç'eeqana cune t'ımıllığeeqa işçer t'abal ha'as ı'qqəna. \v 2 Mana işçeeşika yiğısiys sa nuk'rayn pıl hevlesva yuşanxha, manbı cune t'ımıllığeeqa g'uxoole. \v 3 Sə'ət yüç'ülle eexheng'a mana meer maydamaqa qığeç'e. Mang'uk'le maa'ab iş dena avxuyn insanar g'ooce. \v 4 Mang'vee manbışik'le eyhen: «Şunab yizde t'ımılyne bağeeqa işlemişeepxhes havak'ne. Şolqa gyooxhana hək'ib zı qopkuba qevlesda». \v 5 Manbıb avayk'ananbı. Sə'ət yits'ıq'vəble vooxheng'ayiy sə'ət xheyible vooxheng'a, mana meer qığeç'u man kar ha'an. \v 6 Sə'ət xhoble vooxheng'a mana meer qığeç'ena. Mang'uk'le maa'ab meeb ulyobzuriyn insanar g'ooce. Mang'vee manbışike qiyghanan: «Nya'a şu yiğ iş dena ulyobzur exha qa'a?» \v 7 Manbışe «Şavacab şas iş hidevunava» eyhe. Mang'vee manbışik'led «Şunab yizde t'ımılyne bağeeqa işlemişeepxhes havak'neva» eyhe. \p \v 8 Exha qexhemee, bağıne iyesee cun işçeer vuk'lek vukkekang'uk'le eyhen: «Gırgın işçer qopt'ul, manbışda hək' qevle. Ts'erra nekke qiyğa abıynbışile giğle. Nekke qiyğab miç'eeb abıynbışda qevle». \v 9 Sə'ət xhonçul abıyne işçeeşis sa nuk'rayn pıl hele. \v 10 Ts'eppa abıynbışisqa həməxüd qadayle cos geedme heles. Manbışisıd sa nuk'rayke pıl qele. \v 11 Manbışe colqa gyooxhana hək' alyapt'ımee, iyesiylena haa'a giviyğal. Manbışe eyhe ıxha: \v 12 «Nekke qiyğa abıynbışe sa sə'ətna iş hav'u, ğu verığık avub nekke dağamne gahıl işlemişeepxhayn şinayiy manbı sa avqu». \v 13 İyesee manbışde sang'us inəxdun alidghıniy qele: «Hambaz, zı vas horbı hı'ı deş. Ğu zaka sa nuk'rayne pılıke dişdiy yuşanxha? \v 14 Vas quvuna hək'ib alyapt'ı hoora. Zasmee nekke qiyğa arıyng'usub vas xhinnenacab hək' qevles vukkan. \v 15 Nya'a zasse yizde pılıke, yik'es ıkkanan ha'as dəxəyee? Deşxhee, yiğne mıssıne ules, yizda yugvallane qiviykkan?» \v 16 Həməxübıb nekke qiyğiynbı tseppiynbı vuxhes, tseppiynbıb nekke qiyğiynbı vuxhes. \s I'see xheyib'es qik'u-üç'ür qixhesva xabar hoole \p \v 17 I'see İyerusalimqa əlyhəəmee, yits'ıq'vəyre teleba sa suralqa qopt'ul eyhen: \p \v 18 – Həşde şi İyerusalimqa ılqəə, maa'ar İnsanna Dix\f + \fr 20:18 \fr*\fq İnsanna Dix: \fq*\ft I'see geedne nəqqee Cuk'le İnsanna Dixva uvhu. Məxür Daniyal peyğambaree qalesde Paççah Masihık'le eyhe. Mana Paççah gırgıne milletbışda xərna ixhes.\ft*\f*, Zı, kaahinaaşine ç'ak'ınbışdeyiy Q'aanunne mə'əllimaaşine xılyaqa qeles. Manbışe Mang'us məhkama hı'ı, Mana gik'as ıkkanva yuşaneepxhes. \v 19 Manbışe Mana menne milletbışde xılyaqa demalqa gixhxhesiy çümqbı ı'xı' çarmıxılqa ts'ıts'e'ecenva qeles. Xhebıd'esdemee yiğıys Mana üç'ür qa'as. \s Xəbvalla deş, k'ılyvalla hee'e \p \v 20 Mane gahıl Zavdayne dixbışda yed, cene dixbışika sacigee I'saysqa qeexhe. Mana Mang'us k'yorzul, Mang'uke hucoomecad heqqan. \v 21 I'see zəiyfayke «Vas hucoone ıkkanva» qiyghan? Zəiyfee Mang'uk'le eyhen: \p – Hasre ina yizda q'öyre dix Yiğne Paççahiyvalee sa Yiğne sağne sural, manasar solne gyuv'recen. \p \v 22 I'see eyhen: \p – Şos hucoome ıkkan, şok'le ats'a deş. Zı ulyoğasde k'oleençe, şosse əxəyee? \p Manbışe «Şasse əxəsınva» eyhe. \v 23 I'see manbışik'le eyhen: \p – Zı ulyoğasde k'oleençe, şunad ulyoğasın. Saccu vuşume sağıl, vuşume solul gyu'arasva Zı deş eyhe. Yizde Dekkee man cigabı şavunbıvayiy uvhu, manbıb gyuv'arasınbı. \p \v 24 Man g'ayxhiyne yits'ne telebayna, mane q'öne çoculqa qəl avqaaqqa. \v 25 I'see telebabı Cusqa qopt'ul eyhen: \p – Şok'le ats'an, milletbışde ç'ak'ınbışe con milletbı vuk'lek ıkkekka, xəbvallab milletbışis conecab qıvaats'ıynbışe haa'a. \v 26 Şu məxüd hidya'as ıkkan. Vuşde yı'q'nee xərna ixhes ıkkanang'vee, hasre şos k'ılyvalla he'ecen. \v 27 Vuşde yı'q'nee ts'erriyna ixhes ıkkannar vuşdacar nukar ixhecen. \v 28 İnsanna Dixır Cus k'ılyvalla hee'ecenva deş, Vucee mebınbışis k'ılyvalla haa'asva, Vuc qik'u, geebınbı gattivxhan ha'asva qarı. \s I'see q'öne bı'rq'ı'ng'us işix qalya'a \p \v 29 I'sayiy telebabı Yerixon eyhene şahareençe əlyhəəmee, manbışiqab qihna geeb insanar qavayle. \v 30 Yəqqı'ne mıglek q'öyre bı'rq'ına insan gyu'ur eyxhe. Manbışik'le mançe I'sa ı'lğəəva g'ayxhımee «Yişda Xərna, Davudna Dix\f + \fr 20:30 \fr*\fq Davudna Dix: \fq*\ft Masih Davudaanbışda ixhes, məxüd peyğambaraaşe oyk'an ıxha. Mançil-allad Mang'uk'le Davudna Dixva eyhe ıxha.\ft*\f*! Şalqa rəhı'm hee'eva!» ts'irbı ha'a. \v 31 Cəmə'ətın manbışik'le nimee nıq'bı aqqeva uvheeyid, manbışe «Yişda Xərna, Davudna Dix! Şalqa rəhı'm hee'eva!» sık'ıldad ç'ak'ın ts'irbı ha'a. \v 32 I'sa ulyorzul, manbıb Cusqa qopt'ul qiyghanan: \p – Hucoone Zı vuşdemee he'e, hucoone şos ıkkan? \p \v 33 Manbışe eyhen: \p – Yizda Xərna, şas ıkkanan yişde uleppışik'le g'acecen. \p \v 34 I'sayna manbışilqa rəhı'm qabı, manbışde uleppışik xıl set'a. Mankecad bı'rq'ı'nbışde uleppişeeqa işix qayle. Manbıb I'sayqa qihna avayk'an. \c 21 \s I'sa İyerusalimeeqa qarı \p \v 1 Manbı İyerusalimısqa hiviyxharne cigee, Zeytunne suvalyne Bet-Fage eyhene xiveeqa qavayle. Mançe I'see q'öyre teleba g'axuvu, \v 2 eyhen: \p – Ögilyne xiveeqa havak'ne. Şok'le maqa ikkepç'ımeecab avt'ulna əməleyiy çina q'udux g'avces. Manbı Zasqa alle. \v 3 Şoke şavaamecad «Hucoone ha'ava» qiyghıneene, «Manbı Xərıng'usqa ıkkanva» eyhe. Mane insanee mankecad şosqa ıkkees hassarasınbı. \p \v 4 Man karbı peyğambaree otk'unin xhinne eyxhe: \b \q1 \v 5 «\qt İyerusalimeene milletık'le eyhe: \qt* \q2 \qt Şosqa vuşda Paççah qöö vor.\qt* \q1 \qt Mang'vee Vucecar Vuc axtıra ıkkeka deş, \qt* \q2 \qt Mana xev ıxı'yxəne əməlel,\qt* \q2 \qt Əməleyne q'uduxul gyu'ur qarayle\qt*».\f + \fr 21:5 \fr*\ft İnəxüd Zakariye peyğambarne kitabee otk'un (9:9).\ft*\f* \b \p \v 6 Telebabı hapk'ın gırgın I'see uvhuyn xhinne ha'a. \v 7 Əməleyiy çina q'udux qabı, çilqa con tanalinbı adaççe. Mançil ooğançer I'sa giy'ar. \v 8 Maqa sabıyne gellesınbışe tanalin karbı g'ayşu yəqqı'lqa gyadaççe, avxuynbışed yivaaşin bıtağbı hatq'ur yəqqı'lqa gyoka. \v 9 I'sayle ögiyl, yı'q'əl əlyhəənbışe ts'irbı ha'a inəxüd eyhe ıxha: \q1 – \qt Hosanna\qt*\f + \fr 21:9 \fr*\fq Hosanna: \fq*\ft Cühüt'yaaşine mizel «Şi g'attivxhan hee'eva» eyhen vodun. Məxür Allah axtı qa'a ıxha. \ft*\f* \qt Davudne Dixes!\qt*\f + \fr 21:9 \fr*\fq Davudna Dix: \fq*\ft Masih Davudaanbışda ixhes, məxüd peyğambaraaşe oyk'an ıxha. Mançil-allad Mang'uk'le Davudna Dixva eyhe ıxha.\ft*\f* \q2 \qt Rəbbine doyuka Qarıyng'us şukur vuxhenava! \qt* \q1 \qt Nekke axtıne xəybışee hosanna! \qt*\f + \fr 21:9 \fr*\ft Manva Zaburee otk'un (117:25-26)\ft*\f* \b \p \v 10 I'sa İyerusalimqa ikkeç'umee «İna Vuşuneva?» gırgına şaharcab g'elil qooxhe. \v 11 Cəmə'ətınıd eyhe ıxha: \p – İna Galileyayne Nazaret şahareençena I'sa Peyğambar vor. \s I'see kar massa helenbı Allahne Xaane məhleençe g'ee'ebaşşe \p \v 12 I'sa Allahne Xaane məhleeqa ikkeç'u, maa kar alişşu-massa helen gırgınbı g'e'eebaşenbı. Mang'vee pılbı badal ha'anbışin istolbı, qı'nerker massa helenbışin riyadbı alyt'ik'al hı'ı, \v 13 eyhen: \p – «\qt Yizde Xaan do düəyn xav ixhesva\qt*»\f + \fr 21:13 \fr*\ft İnəxüd Yeşaya peyğambarne kitabee otk'un (56:7).\ft*\f* otk'un, şumee man g'ulduraaşine akvaalqa sak'al hı'ı. \p \v 14 Mang'vee Allahne Xaane məhlee Cusqa qeepxhayn k'aanbıyiy bı'rq'ı'nbı yug qaa'anbı. \v 15 Uşaxaaşe Allahne Xaane məhlee «Davudne Dixes hosannava!» ts'irbı ha'a. Kaahinaaşine ç'ak'ınbışik'leyiy Q'aanunne mə'əllimaaşik'le Mang'vee hı'iyn əlaamatbıyiy uşaxaaşe ha'an man ts'irbı g'ayxhımee, manbışda I'salqa qəl avqaaqqa. \v 16 Manbışe I'sayk'le eyhen: \p – Manbışe eyhen Vak'le g'iyxheye? \p I'seeyid manbışik'le eyhen: \p – Ho'o. Nya'a şu qətqı' dişde: «\qt Uşaxaaşeyiy yedik gyooqanbışe Ğu axtı qa'as\qt*»\f + \fr 21:16 \fr*\ft Manva Zaburee otk'un (8:3).\ft*\f*? \p \v 17 Mang'vee manbı g'alyav'u, şahareençe qığeç'u Bet-Anya eyhene cigeeqa ayk'an. Xəmder maa axva. \s İnciler ı'lydəəna inciliyna yiv \p \v 18 Qinne yiğıl miç'eer, I'sa şahareeqa siyk'almee, mısniy qıxha vor. \v 19 Yəqqı'ne mıglek Mang'uk'le inciliyna yiv g'avcu, çisqa qexhe. Mang'uk'le yivel t'eleyle ğayrı vuççud ivdeeke g'acumee, I'see yivek'le eyhen: \p – Hasre val sayib meyva ılymaalecen! \p İnciliyna yiv mankecab qooqqana. \v 20 Telebabışik'le man ıxhayn g'acu, mattepxha eyhen: \p – Nimee zaarabane inciliyna yiv qooqqu? \p \v 21 I'see manbışis inəxdun alidghıniy qele: \p – Zı şok'le hək'edacad eyhe, şu şakkee idyavxu yik'eençe inyam he'eene, şene inciliyne yivene vuk'lelqa qadıynçiled hexxanbı şosse ha'as əxəs. Şu ine suvayk'lecad «Oza quvxha deryaheeqa g'ook'leva!» uvhee, həməxüdud ixhesın. \v 22 Vuşde yik'ee inyam vodxhee, düə haa'amee hucooyiy heqqı man gırgın ixhesın. \s Şavaayiy man işbı I'saysqa ha'as hassır \p \v 23 I'sa Allahne Xaane məhleeqa arı, maa insanaaşis xət qa'amee, Mang'usqa kaahinaaşin ç'ak'ınbıyiy ağsaqqalar qeepxha eyhen: \p – Şavaane Vasqa man işbı ha'as hassır? Şavaane Ğu Xərna hı'ı? \p \v 24 I'see manbışis inəxdun alidghıniy qele: \p – Zınad şoke sa kar qiyghanas, şu Zas alidghıniy quveene, Zınad Şavaayiy Zasqa man işbı ha'as hassırva şok'le eyhes. \v 25 Yəhyeysqa insanaaşis gicəpxı'ybı alyaat'a'as Şavaaniy hassır, Allaheenyiy insanaaşeniy? \p Manbışe sana-sang'uk'le eyhe ıxha: \p – Şi «Allaheeva» uvhee, «Nya'a şu mang'ulqa inyam hidi'ıva?» eyhes. \v 26 «İnsanaaşeva» uvheeyid, cəmə'ətıle qəvəyq'ən. Manbışde gırgıng'vee mang'uk'le peyğambarva eyhe. \p \v 27 Manbışe I'sayk'le «Şak'le ats'a deşva» eyhe. I'seeyid manbışik'le eyhen: \p – Zınad Şavaayiy Zasqa man işbı ha'as hassırva şok'le eyhes deş. \s Qöne dixene hək'eena misaala \p \v 28 I'see meed eyhen: \p – Şu inçik'le hucoova eyheyiy: Sa adamiyqa q'öyre dixniy vor. Mana dixbışde sang'usqa qıxha, «Dix, g'iyna hark'ın t'ımılene bağee iş he'eva» eyhe. \v 29 Ts'etta dixee «Zas ıkkan deşva» eyhe. Qiyğalemee fıkır badal hav'u, hayk'annacar. \v 30 Mana insan q'ör'esde dixesqa qıxha, manva eyhe. Q'ör'esde dixemee «Xərna, ı'qqənava» uvhu hayk'an deş. \v 31 Mane q'öng'üne neng'veene dekkıs ıkkanan ha'a? \p Manbışe «Ts'erriyng'veeva» eyhe. I'see manbışik'le eyhen: \p – Zı şok'le hək'edacad eyhe, nalok'bı sa'anbıyiy\f + \fr 21:31 \fr*\fq nalok'bı sa'anbı: \fq*\ft Mane gahıl nalok'bı sa'anbı şavuscab vukkiykananbı deşdiy. İzrail mane gahıl Roma imperiyeyn uvhuynçikaniy gyuv'ur oza qooxhena. Man nalok'bı sa'anbı cühüt'yar vuxheeyib, manbışe nalok'bı Roma imperiyeysniy sa'anbı. Mançil-allab nalok'bı sa'anbışqa duşmanaaşiqa xhinneniy ilyaaka.\ft*\f* gocebı şole ögiyl Allahne Paççahiyvaleeqa əlyhəə vob. \v 32 Yəhye şosqa qopkuna yəq haagvasniy qarı. Şumee mang'ulqa inyam hı'ı deş, nalok'bı sa'anbışeyiy gocebışemee mang'ulqa inyam hı'iyn. Şok'le man gırgın g'acuyled qiyğa, fıkır badal hav'u mang'ulqa inyam hı'ı deş. \s Arendeeqa t'ımılığ alyaat'uyne, qəlasın ha'ane işçeeşine hək'eena misaala \p \v 33 – Sa menne misaalal k'ırı alixhxhe: Sa xaane iyesee t'ımılen bağ ezu, çine hiqiy-allad cabır alya'a. Qiyğad mane cabırıke ad t'ımıl hoyç'anan ciga hı'ı, k'aneb hiqiy-allan ciga g'acecenva talvar alya'a. Qiyğad man t'ımılen bağ arendays menne işçeeşisqa quvu, vucur menne ölkeeqa ayk'an. \v 34 Şagav sa'ana gah hipxhırmee, mang'vee cun nukarar culqa gyooxhana pay alyapt'asva mane işçeeşisqa g'ıxoole. \v 35 Mane işçeeşemee maqa abıyne mang'une nukaraaşine vuk'lelqa yiğbı exa. Manbışin sassabı gyootanbı, sassabı gyabat'anbı, sassabıb g'ayeqqa hoole. \v 36 Manesa nəqqee xaane iyesee sık'ılbab geeb nukarar g'ıxoole. İşçeeşemee manbışikıd, cole ögiyl abıyne nukaraaşik hı'iyn ha'a. \v 37 Nekke qiyğa mang'vee manbışisqa dix g'ıxele: «Dixelexheeyid manbışis naş qexheva» uvhu. \v 38 İşçeeşik'le dix g'acumee, manbışe sana-sang'uk'le eyhen: «Dekkın in gırgın kar ing'us axvas. Qudoora manar gik'as, şascad axvecen». \v 39 Manbışe mana aqqı t'ımılene bağeençe qığavhu gek'ana. \v 40 Bağına iyesiy arıyng'a, mang'vee mane işçeeşik hucooniyxan ha'as? \p \v 41 Manbışe I'sayk'le eyhen: \p – Mang'vee manbı əq'üba hoole-hoole gyapt'as. Qiyğad cun t'ımılen bağ mebınbışisqa arendays qeles, şagavbı hiyxharne gahıl culqa gyooxhana pay manbışe qevlecenva. \p \v 42 I'see manbışik'le eyhen: \p – Nya'a şu Muq'addasda Otk'ununçee in qətq'ı' dişde: \q1 «\qt Ustadaaşe dağepçina g'aye \qt* \q2 \qt Nekke kara əəne vutteeqa gyuvxhuyne g'ayelqa sapk'ıl. \qt* \q1 \qt Mana Rəbbina iş vuxha, \qt* \q2 \qt Şi mançile matteepxhaynbı.\qt*»\f + \fr 21:42 \fr*\ft Manva Zaburee otk'un (117:22-23).\ft*\f* \p \v 43 Zı mançil-alla şok'le eyhe, Allahna Paççahiyvalla şosse g'avşu, Cun şagav hixhara'asde menne milletısqa qevles. \v 44 Mane g'ayelqa qutyork'ulyung'uke xüvəbı ixhes, şavulqayiy mana g'a'aypxhıb hoç'anasda. \p \v 45 Kaahinaaşine ç'ak'ınbışik'leyiy fariseyaaşik'le\f + \fr 21:45 \fr*\fq fariseyar: \fq*\ft Manbı I'sayne gahılin dindarar vuxha. Fariseyar din k'orada hidya'anbışiqa ooğançe avqa ilyaaka vuxha.\ft*\f* Mang'vee ts'ıts'an misaalabı g'ayxhımee, manbışilqa hiyxharan, Mang'vee cone hək'ee vod eyheva. \v 46 Mançil-alla manbışis Mana aqqas ıkkiykıneeyir, milletıle qəvəyq'ən aaxvanbı. Milletık'ler I'sa peyğambar xhinneniy ats'a. \c 22 \s Davatbışde hək'eena misaala \p \v 1 I'see manbışik'le meed misaalabı ts'ıts'a'a-ts'ıts'a'a eyhe ıxha: \p \v 2 – Xəybışda Paççahiyvalla nişikne akar? Haane, paççahee dixes davatbı ha'a. \v 3 Mang'vee davatbışeeqa insanar qoot'alasva cun nukarar g'ıxoole. Qopt'uluynbışismee ables vukkiykan deş. \v 4 Manke paççahee cun mebın nukarar g'axuvu eyhen: «Qopt'uluynbışik'le eyhe, sufranılqa otxhun-ulyodğuy gixhxhı vod, congariy medın koki'iyn həyvanarıd gyatt'uynbı, gırgın hı'iyn, davatbışeeqa able». \v 5 Qopt'uluynbı mançil bacit deepxha avayk'ananbı cone işbışqab qihna. Manbışin sassabı avayk'ananbı cone çolbışeeqa, mansanbı avayk'ananbı kar alişşu massa heles. \v 6 Avxuynbışemee qəlas xhinne mang'un nukarar k'ap'ik'ıle avqa qav'u, gyabat'anbı. \v 7 Paççahıs mançike qəl vuxha cuna g'oşun g'axuvu, cun nukarar gyapt'ıynbı gyapt'as, manbışda şaharıb gyooxhan ha'as ulyookka. \p \v 8 Mançile qiyğa paççahee cune nukaraaşik'le eyhen: «Sufranılqa otxhun-ulyodğuy gixhxhı vod, zı maqa qopt'uluynbımee mançis avak'ıynbı devxhaynbı. \v 9 Həşde şu yəq'bı ilekkane cigabışeeqa havak'ne, maa şosqa vuşuyiy qızaxxı davatbışeeqa qoot'le». \v 10 Nukararıb havayk'ananbı. Manbışisqa yəq'ı'l-q'ı't'ıl vuşuyiy qızaxxı, yugna-pisda gırgına qoyt'alna. Məxüd davatbı ılğeeç'esın ciga mihmanaaşe gyayts'en. \v 11 Paççah mihmanaaşiqa ilyakkamee, mang'uk'le davatbışis sik'ıyn tanalinbı ılydyı'ına sa insan g'ece. \v 12 Paççahee mang'uk'le eyhen: «Hambaz, ğu nəxürne inyaqa davatbışin karbı ılydyı'ı iç'u?» Mana insan hucoome eyhesva axvana. \v 13 Paççahee cune nukaraaşik'le eyhen: «Mang'un g'elybıyiy xıleppı ayt'ıl, yizde xaançe miç'axne cigeeqa dağerçe. Mançe geşşuybıyiy ık'arıke silibı sana-sançil qadaxan ses qöö ixhes». \p \v 14 Mançil-allab qopt'uluynbı geebbı vuxhes, g'əvxüynbıme k'ılbabı. \s «Allahın Allahısqa qele» \p \v 15 Mançile qiyğa fariseyar\f + \fr 22:15 \fr*\fq fariseyar \fq*\ft Manbı I'sayne gahılin dindarar vuxha.\ft*\f* avayk'ananbı mı'sləhətbı ha'as, nəxürne I'sa cuvabıl aqqasva. \v 16 Manbışe irodianaaşika\f + \fr 22:16 \fr*\fq İrodianar: \fq*\ft Mane cühüt'yaaşe İrod Antipayka Roma imperiyeyn sura aqqaqqa ıxha.\ft*\f* sacigee I'saysqa con telebabı g'axuvu eyhen: \p – Mə'əllim, şak'le ats'an Ğu qorkuna, Allahna yəq qopkuba haagvana, şavuncad sura ıqdyaqqana, Ğu gırgıng'uqacar akarara eyxhe. \v 17 Həşde Ğu şak'le eyhelan, Vasqa nəxüdiy qöö, şi imperatorus nalok' qeles ıkkanee, deşxhee dişee? \p \v 18 I'sayk'le manbışiqa karaı'dəən fıkırbı ıxhay ats'axhxha eyhen: \p – Q'öbvalla haa'anbı, nya'a şu Zı siliys ı'xiyxə? \v 19 Zak'le hagvelan, şu nene k'apik'ıkayiy nalok' qele. \p Manbışed Mang'usqa sa nuk'rayn pıl adayle. \v 20 I'see manbışike qiyghanan: \p – Vuşuyiy çil ts'ıts'ı'ı, şavuniy mançil do otk'un? \p \v 21 Manbışe «İmperatorunva» eyhe. Manke I'see manbışik'le eyhen: \p – İmperatorun imperatorusqa, Allahınıd Allahısqa qele. \p \v 22 I'see uvhiynçile manbı mattebaxha, Vucur g'alerçu avayk'ananbı. \s Hapt'ı üç'üb qeepxhayne hək'ee qiyghan \p \v 23 Manecab yiğıl I'saysqa saddukeyar\f + \fr 22:23 \fr*\fq saddukeyar: \fq*\ft Saddukeyar I'sayne gahılin dindarar vuxha. Manbı baba-dideeşine ədatbışiqa gyuv'ur-oza qeebaxhe vuxha deş. Manbışe con işbı Mısee abıyne Q'aanunuqa g'ece ıxha. Saddukeyaaşe malaaikariy cinar vodva inyam ha'a ıxha deş. Manbışe Q'iyaamatne yiğıl gırgın hapt'ıynbı üç'üb qeepxhesva inyam ha'a ıxha deş.\ft*\f* abayle. Manbışe insan qik'umee üç'ür qeexhe deşvaniy eyhe. Saddukeyaaşe I'sayke qiyghanan: \p \v 24 – Mə'əllim, Mısee inəxüdniy uvhu: «\qt Vuşumecar uşax dexha qik'veene, qik'uyng'une çocee mang'una xhunaşşe hey'ı, çocus nasıl haa'as vukkan\qt*»\f + \fr 22:24 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne xhod'esde kitabee otk'un (Q'.q'. 25:5-6)\ft*\f*. \v 25 Yighıyre çocniy vob. Ts'erriyng'vee xhunaşşe hey'ı uşax ixhessecar qik'una. Mang'una xhunaşşe çocee hey'ı. \v 26 Man kar mang'une q'öd'esded, xhebıd'esded gırgınecad çocaaşine vuk'lelqa qaylen. \v 27 Gırgıng'ule qiyğa mana zəiyfar qeek'ana. \v 28 Hapt'ıynbı üç'üb qeebaxhemee mana yighne çocuna neng'unane xhunaşşe yixhes? Man gırgın çocar məng'ı'n adamer vuxha. \p \v 29 I'see manbışis inəxdun alidghıniy qele: \p – Şok'le Muq'addasın Otk'uniybıyiy Allahna guc dyaats'ançil-alla şu qopkuba yuşan haa'a deş. \v 30 İnsanar üç'üb qeepxhayng'a xhunaşşer haa'asıb, adamiysıb vüqqəs vuxhes deş. Gırgınbı Xəybışeen malaaikar xhinne vuxhes. \v 31 Allahee hapt'ıynbı üç'üb qeepxhesva uvhiynçine hək'ee şu qətqı' dişde: \v 32 «\qt Zı İbrıhımna, I'saq'na, Yaaq'ubna Allah vorna?\qt*»\f + \fr 22:32 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne q'öd'esde kitabee otk'un (Qığ. 3:6)\ft*\f* Mana hapt'ıynbışda deş, üç'übınbışda Allah vorna. \p \v 33 Mang'vee xət qa'ançile cəmə'ət mattexhen. \s Allahna nekke xəbna əmr \p \v 34 Fariseyaaşik'le I'see saddukeyar ghalybı sa'as alivkuva g'ayxhımee, Mang'une hiqiy-alla savayle. \v 35 Mane Q'aanunne mə'əllimaaşine sang'vee I'sa siliys ı'xəsva Mang'uke inəxdun kar qiyghan: \p \v 36 – Mə'əllim, Q'aanuneena nekke xəbna əmr nenane? \p \v 37 I'see mang'uk'le eyhen: \p – «\qt Yiğna Rəbb Allah yik'eençe, rıhı'kacar, gırgıne ək'elika ıkkıykne.\qt*»\f + \fr 22:37 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne xhod'esde kitabee otk'un (Q'.q'. 6:5)\ft*\f* \v 38 Mana nekke xəbna ts'eppiyna əmr vob. \v 39 Mançik akarna q'öb'esda ina vob: «\qt Vas k'anena, vas ğu nəxüriy ıkkan həməxür ıkkiykne\qt*»\f + \fr 22:39 \fr*\ft İnəxüd Mısa peyğambarne xhebıd'esde kitabee otk'un (Lev. 19:18)\ft*\f*. \v 40 Gırgına Q'aanuniy\f + \fr 22:40 \fr*\fq Q'aanun: \fq*\ft Allahee Mısa peyğambarıle ğana huvu (Tavrat).\ft*\f* peyğambaraaşin uvhiybı mane q'öne əmreke giyğal. \s Masih Şavna Dixne? \p \v 41 Fariseyar sacigeeqa sabıyng'a I'see manbışike qiyghanan: \p \v 42 – Şosqa nəxüdiy qöö Masih\f + \fr 22:42 \fr*\fq Masih: \fq*\ft man cuvab «q'ış qadğuna» eyhen vodun. Avaala İzrailil məxdın ədat ıxha, kaahinaaşine, paççahaaşineyiy peyğambaraaşine vuk'lelqa q'ış qadağva ıxha. Man q'öd'esın I'sayn do Allahee Mana g'əyxı'nava eyhen vod. İzrailybışik'le peyğambaraaşe uvhuynbı ats'a ıxhal-alla, manbışe Masih qarı cun millet duşmanaaşike g'attixhan hı'ı, dyunyeys xəbvalla hav'uy gozet ha'a ıxha.\ft*\f* vuşune vor? Mana Şavna Dixne? \p Manbışe «Mana Davudna Dixva\f + \fr 22:42 \fr*\fq Davudna Dix: \fq*\ft Masih Davudaanbışda ixhes, məxüd peyğambaraaşe oyk'an ıxha. Mançil-allad Mang'uk'le Davudna Dixva eyhe ıxha.\ft*\f*» eyhe. \v 43 I'see manbışik'le eyhen: \p – Nya'a, manke Allahne Rı'hı'n hoyt'alne Davudee Masihık'le «\qt Yizda Xərnava\qt*» eyhe: \q1 \v 44 «\qt Rəbbee yizde Xəring'uk'le eyhen: \qt* \q2 \qt Yizde sağıl gyu're, \qt* \q1 \qt Zı duşmanar Yiğne g'elik avqa qaa'asmee\qt*»\f + \fr 22:44 \fr*\ft Manva Zaburee otk'un (109:1).\ft*\f*? \p \v 45 Davudee Mang'uk'le «\qt Yizda Xərnava\qt*» eyhexhee, Mana nəxürna Davudna Dix eyxhe? \p \v 46 Mançin alidghıniy I'says şavussecad qeles əxə deş. Mane yiğıled neng'veecad yik' hı'ı, Mang'uke sa kar qiyghan deş. \c 23 \s I'see fariseyaaşineyiy Q'aanunne mə'əllimaaşine hək'ee xabar hoole \p \v 1 I'see cəmə'ətık'leyiy Cune telebabışik'le eyhen: \p \v 2 – Q'aanunne mə'əllimaaşeyiy fariseyaaşe\f + \fr 23:2 \fr*\fq Q'aanunun mə'əllimariy fariseyar: \fq*\ft manbı dindarar vuxha. Manbışik'le Allahee Mısa peyğambarıle ğana huvuna Q'aanun yugba vaats'a vuxha. Manbışe mana Q'aanun mebınbışisıb xəp qaa'a vuxha.\ft*\f* Mısayne doyule xət qa'a ıxha. \v 3 Şu mançil-allad manbışe eyhençil k'ırı alixhxhı, şok'le uvhuyn gırgın he'e. Saccu manbışe ha'an şu hıma'a, manbışe uvhiyn ha'a deş. \v 4 Manbışe yı'q'ı'n, haqqas dağamda eyxhen karbı insanaaşine yı'q'əlqa iliyxhe. Come man xev cigeençe ı'ğiykar ha'asvaxheyib, t'ub ı'ğviykar haa'a deş. \p \v 5 Gırgıncad manbışe insanaaşik'le g'acecenva ha'a. Mançınemeeyid manbışe colyna q'ut əq', tanalinçilin bağar xıliy qa'a\f + \fr 23:5 \fr*\ft Cühüt'yaaşe düə ha'amee Q'aanun otk'unne sabara karbışike q'utyeeqa sı'ı ligeeqayiy xılelqa iyt'al ıxha. Manbışe sayid Q'aanune otk'un ıxhayke cone tanalinçine sivek bağar giyts'an ıxha. \ft*\f*. \v 6 Manbışis otxhan-ulyoğane cigabışeeyiy sinagogbışee\f + \fr 23:6 \fr*\fq sinagoga: \fq*\ft Cühüt'yaaşe ı'bəədat ha'an ciga.\ft*\f* nekke qoma gyuv'aras, \v 7 maydambışee salam alyapt'as, insanaaşe cok'le «Mə'əllimva» uvhiy geedxhe ıkkiykan. \p \v 8 Vuşun gırgınbıb çocar vob. Şoqar sa Mə'əllim vor. Mançil-allad hasre şolqa şavaacad «Mə'əllimva» on hıma'acen. \v 9 Şoqa sa Dek vor, Vucur Xəybışee vor. Mançil-allad ç'iyene aq'val şavuk'lecad «Dekva» immeyhe. \v 10 Şoqa sa Rəhbər vor, Manar Masih vor. Şok'le hasre şavaacad «rəhbərva» immeyhecen. \v 11 Vuşde yı'q'neene nekke xərıng'vee hasre şos k'ılyvalla he'ecen. \v 12 Vucecar vuc axtı qa'ana Allahee avqa qa'as, vucecar vuc avqa qa'anar Allahee axtı qaa'as. \p \v 13-14 Şolqa ver ooxas, q'öbvalla haa'an Q'aanunun mə'əllimariy fariseyar! Şu Xəybışeene Paççahiyvalin akkabı insanaaşine aq'vabışeeqa qa'a. Maqa şunab ikkəə deş, ikkeepçes vukkananbıb havaysar deş. \p \v 15 Şolqa ver ooxas, q'öbvalla haa'an Q'aanunun mə'əllimariy fariseyar! Şu ç'iyebı-deryahbı gits'idaxhva dinılqa sa xheyir insan sak'ala'asva. Dinılqa sak'al hı'ımeeyir, şu məxrına insan şole q'önəqqees geer cehinyamıs avak'ı ha'a. \p \v 16 Şolqa ver ooxas, bı'rq'ı'n rəhbərar! Şu eyhen: «Şavaayiy Allahne Xal k'ın g'iysar, man k'ın eyxhe deş. De'eş, Allahne Xaane k'ınəəğəl g'assıreene, man eyxhen». \v 17 Ay ək'el deşin bı'rq'ı'nbı! Allahne Xaadın k'ınəəğəne yugda, deşxhee Allahın Xavne, man k'ınəəğə muq'addasın ha'an? \v 18 Şucad meed eyhe: «Şavaamecad q'urbanbı allya'ane cigaylen k'ın g'assıreene, man k'ın eyxhe deş. De'eş, ablya'ane q'urbanılqan k'ın g'assıreene, man eyxhen». \v 19 Ay bı'rq'ı'nbı, q'urbanne yugba, deşxhee, q'urbanbı allya'an cigane, mana q'urban muq'addasna ha'an? \v 20 Q'urban ablyaa'ane cigayle k'ın g'iysarang'vee, mançilqayiy mançilyne gırgıne karalqacad k'ın g'iysar xhinne eyxhe. \v 21 Allahne Xaalqa k'ın g'iysarang'veeyid, mançilqad, mançine Arıng'ulqad çikana k'ın g'iysaran xhinne eyxhe. \v 22 Xəybışilen k'ın g'iysarang'veeyid Allahne taxtılqaniy mançil Gyu'uring'ulqad k'ın g'iysaran xhinne eyxhe. \p \v 23 Şolqa ver ooxas, q'öbvalla haa'an Q'aanunun mə'əllimariy fariseyar! Şu naaneyna, şyuyutna, zirayna yits'ınçina sa pay Allahıs quveeyib, Q'aanunee otk'unin nekke ç'ak'ın işbı ha'a deş: şu qopkuvalla, rəhı'm, inyam yik'elycad hixan ha'a. Şu şençika sacigee inıd ha'askanniy. \v 24 Ay bı'rq'ı'n rəhbərar! Şu ulyoğasın kar miçak curaa'asva vexhxheençe alğayhe, devamee bıkırbacab k'ööğə. \p \v 25 Şolqa ver ooxas, q'öbvalla haa'an Q'aanunun mə'əllimariy fariseyar! Şu k'olayiy g'ab g'adğançe hoyğal, adğançemee manbı vuşde q'ı'rq'ı't'iyvalika, mıssıne uleka sı'iyne karaka gyatsts'ı vod. \v 26 Bı'rq'ı'na farisey, ğu ts'etta k'olayiy g'ab adğançe hoğle, manke manbı g'adğançed məttı qeetxhesınbı. \p \v 27 Şolqa ver ooxas, q'öbvalla haa'an Q'aanunun mə'əllimariy fariseyar! Şu g'abğançe cagvara qav'uyne micagba g'oocene mağareene nyuq'nek akar. Mana micagba g'abğançe vuxheeyib, abğançe hapt'ıynbışde bark'vbışikayiy nəxdıne ıxheeyid mı'q'ı'ne karbışika gyavts'u vooxhe. \v 28 Şunab həməxüb insanaaşik'le g'abğançe qopkuba g'avceeyib, yik'ee şu q'öbvalla haa'a, pisın işbı g'ece. \p \v 29 Şolqa ver ooxas, q'öbvalla haa'an Q'aanunun mə'əllimariy fariseyar! Şu peyğambaraaşine nyaq'vbışil mavzoleybı alya'a, qopkuynbışinbıd gutsybı uftan qa'a. \v 30 Qiyğad şu eyhen: «Şi baba-dideeşine gahıl vuxhaynbıxhiy, manbışika sacigee peyğambaraaşina eb k'yaa'as deşdiy». \v 31 Məxüd şu peyğambarar gyapt'ıynbışin uşaxar vuxhay gardanaqa alyaat'a. \v 32 Məxüdxheene, baba-dideeşe gibğılna iş şu g'attivxhan hee'e! \v 33 Şu xoçebışike g'adıyn xoçebı vod! Nəxübne şu cehinyamıke g'attivxhvanas? \v 34 Mançil-allab Zı şos peyğambarar, k'orana ək'elynan insanar, mə'əllimar g'uxoole. Şunab, manbışin sabarabı gyapt'asınbı, çarmıxılqa ts'ıts'aa'as. Mansanbıb vuşde sinagogbışee çümqüqqa huvu, şahareençe şahareeqa g'e'eepşes. \v 35 Mançil-allab ç'iyeyne aq'val gyapt'ıyne gırgıne qopkuyne insanaaşine ebal-alla şu cuvab qeles. Şu Haabilile gibğıl Berekiyeyna dix Zakariyelqameen qopkuyn insanar gyabat'a vuxha. Mana Zakariyır şu Allahne Xaaneyiy q'urbanbı allya'ane cigayne yı'q'nee gik'u. \v 36 Zı şok'le hək'edacad eyhe, mane gırgıne karbışil-allana caza mane gahıne insanaaşilqa gyuvxhas. \s I'sa İyerusalimık qixhasde divanık geşşe \p \v 37 Ay İyerusalim, İyerusalim, peyğambarar gyabat'ana, vasqa g'axuvuynbı g'ayeqqa hoolena şahar! Xhulene yəqqeesne şit'en çin şit'yaler, xılibışik avqa saa'anbı xhinne Zas yiğın insanar sa'as vukkiykın! Şosmee man ıkkiykın deş! \v 38 Həşde ilyaake, vuşun xav g'ulyottul axvas. \v 39 Zımee şokl'e eyhen: «\qt Rəbbine doyuka Qarıyng'us şukur vuxhenava!\qt*» şu eyhesmee, şok'le Zı g'aces deş. \c 24 \s I'see Q'iyaamatılqasse hucoo ixhesvayiy eyhe \p \v 1 I'sa Allahne Xaane məhleençe qığeç'umee, Mang'usqa telebabı qeebaxhe. Manbışis Allahne Xaana binaa Mang'us bıkırba haagvas vukkiykan. \v 2 I'see manbışik'le eyhen: \p – Şok'le in gırgın g'ecenne? Zı şok'le hək'edacad eyhe, mançina g'aye-g'ayel aaxvas deş, man gırgın ot'al-oxal ha'asın. \p \v 3 I'sa Zeytunne suval gyu'uring'a, Mang'usqa telebabı qabı qiyghanan: \p – Ğu şak'le eyhelan, man Ğu eyhen karbı mısane ixhes? Sayır Ğu qalesnang'a hucoone ixhes, dyunyeyn exır hiyxharang'a? \p \v 4 I'see manbışis inəxdun alidghıniy qele: \p – Yugba ilyaake, şu neng'veecad yəqqı'le qığmaa'acen. \v 5 «Zı Masihva» geed insanaaşe qabı eyhes. Manbışe məxüb geebbı yəqqı'le qığaa'as. \v 6 Şok'le muhariba əəva, muhariba vuxhesva g'ayxhes. Şu mançile qıməəq'ən. Man gırgın ixhes ıkkan. Man gırgın eyxhenbı – dyunyeyn exır k'ane qıxhava eyhen vodun. \v 7 Millet milletılqa, devlet devletılqa g'elil qixhes. Sassa cigabışee mısvalybı ixhes, ç'iyebı ı'ğiykaras. \v 8 Man gırgın «\qt k'oybı giyğalanbıva\qt*»\f + \fr 24:8 \fr*\fq K'oybı giyğalanbı: \fq*\ft Məxüd I'see medın dyunye giğalasva eyhen. \ft*\f* eyhen vodun. \p \v 9 Mane gahıl şos əq'übabı heles, gyapt'asınbı. Zal-alla şu gırgıne milletbışik'le g'umooce vuxhes. \v 10 Manke gellesın insanar Allahne yəqqı'le savk'alasınbı, manbışik'le sana-sanbı g'umooce qeepxhes, manbışe sana-sanbı duşmanaaşine xılyaqa qevles. \v 11 Horalay geeb peyğambarar qavaales, manbışe geebbı yəqqı'le qığaa'as. \v 12 Pisvalla geeb quvxhaylette gellesınbışin sana-sanbı vukkiykıniy k'ıl qıxhes. \v 13 Vuşuyiy k'anyaqqamee örxür g'attixhanasda. \v 14 Mana Xəybışde Paççahiyvaline\f + \fr 24:14 \fr*\fq Xəybışda Paççahiyvalla: \fq*\ft Xəybışda Paççahiyvalla cennetva eyhen deş vod. Ma'ab Allahna dyunyeyne oğana xəbvalla eyhe. Allahne Paççahiyvalee insanaaşe Mang'ul cone Paççahıl xhinne k'ırı iliyxhe.\ft*\f* hək'eena yugna xabar dyunyevollete yuşan haa'asda. Gırgıne milletbışilqa mana xabar hipxhırmee, dyunyeyn exır ixhes. \p \v 15 Şok'le Daniyal peyğambaree uvhuna xhinnena, muq'addasne cigeena «\qt həlyvəəq'ənasda xhinnena q'əralla\qt*»\f + \fr 24:15 \fr*\ft İnəxüd Daniyal peyğambarne kitabee otk'un (9:27).\ft*\f* g'avcumee (hasre qədəqqəng'ulqa hixherecen), \v 16 yahudeebınbı manke suvabışilqa heepxecen. \v 17 Hasre mane gahıl, daxalyna xaadın karbı aalyat'asva avqa gimeç'ecen, \v 18 çoleenar tanalinçılqava xaaqa sımiyk'alcen. \v 19 Vuxhne avxuynbışeyiy uşax gyoqa'anbışe mane yiğbışil əq'üba ts'ıts'a'as. \v 20 Düə hee'e, vuşun heepxiy q'ı'dmilqayiy Şabbatne yiğılqa\f + \fr 24:20 \fr*\fq Şabbatın yiğ: \fq*\ft Cühüt'yaaşine ülycümün yighıd'esın yiğ eyxhe. Q'aanunee man Muq'addasın yiğ Allahıs cura'as ıkkanvaniy otk'un. Mane yiğıl nenacab iş haa'as vukkan deşvaniy otk'un.\ft*\f* gimexhacen. \v 21 Mane yiğbışil məxdın divan qixhas, dyunye itxhıniyle həşdilqameeyid həşdiyle şaqad mısacad ixhes deş. \v 22 Man yiğbı cit'a qıdi'iynbıxhiy, sang'ussecar g'attixhanas əxəs deşdiy. Allahee g'əvxüynbışil-alla man yiğbı cit'a qa'as. \s I'see Cune sark'ıliyne hək'ee eyhe \p \v 23 Mane gahıl şok'le şavaamecad, «İlyaakende, Masih inyaa vor, şaa vor» uvheene, mançil haymeebaxhe. \v 24 Horalay peyğambarariy horalay masixhar qavaales. Manbışe ç'ak'ın əlaamatbıyiy gorsatmabı hagvas. Manbışis g'əvxüynbıb yəqqı'le qığa'as vukkiykanas. \v 25 İlyaake, Zı şok'le vuşde vuk'lelqa qalesınbı uvhu. \v 26 Mançil-allad şavaamecad şok'le uvhee «Mana şaa'ar sahree vor», «Mana anne gozee vor» mançilqa haymeebaxhe, maqa hımaak'an. \v 27 Nəxüdiy ts'ayılpan şargıl ı'xı'mee garbıl g'ece, həməxüdud İnsanna Dix\f + \fr 24:27 \fr*\fq İnsanna Dix: \fq*\ft I'see geedne nəqqee Cuk'le İnsanna Dixva uvhu. Məxür Daniyal peyğambaree qalesde Paççah Masihık'le eyhe. Mana Paççah gırgıne milletbışda xərna ixhes.\ft*\f*, Zı, siyk'almee ixhes. \v 28 Leşnane cigeeqa mayit otxhanan şityarxhe sadaylenbı. \p \v 29 Mane yiğbışil qitxhuyne divanıle qiyğa, \q1 «\qt Verığ avqas,\qt* \q2 \qt Vaz k'yooçes, \qt* \q1 \qt Xənebı k'yoharas, \qt* \q2 \qt Xəybışeedın gucbı ı'ğiykaras\qt*». \p \v 30 Manke İnsanne Dixen əlaamat xəybışee g'aces. Ç'iyeyne aq'valin gırgın milletbı ts'irbı ha'a geşşes. Manbışik'le \qt İnsanna Dix xəybışeene buludbışil\qt*\f + \fr 24:30 \fr*\ft İnəxüd Daniyal peyğambarne kitabee otk'un (7:23).\ft*\f* xənne gucukayiy nuruka qöö g'aces. \v 31 Mang'vee Cun malaaikar g'axuvles, malaaikaaşed gaçeençe qı'ğəəne it'umne syuttyuka Mang'un g'əvxüynbı dyunyeyne yoq'ne surale, q'omançe k'anyaqqamee sa'asınbı. \p \v 32 İnciliyne yiveyne hək'eene misaalal k'ırı alixhxhe: mançin t'ur g'avhu t'ele aleylya'ang'a, g'ı'l k'ane qexheva şok'le ats'axhxhen. \v 33 Şok'led man gırgın kar g'acumee ats'axhxhe, İnsanna Dix k'ane vor, Mana akkayne ghalee vor. \v 34 Zı şok'le hək'edacad eyhe, ine gahılyın insanar əlyhəəssecad man gırgın kar ixhes. \v 35 Xəybıyiy ç'iye əlyhəəsınbı, Zı uvhuyn cuvab əlyhəəs deş. \p \v 36 Man yiğ mısayiy ixhesva, sə'ət xhulençiliy ixhesva xəybışeene malaaikaaşik'leyiy Allahne Dixek'le ats'a deş. Man saccu Dekkık'le ats'a. \v 37 Nüh peyğambarıne gahıl nəxüdiy ıxha, həməxüdud İnsanna Dix siyk'almeeyid ixhes. \v 38 Q'ıfrımıle ögiyl, Nüh gameeqa ikkeç'esde yiğılqamee, insanaaşe otxhan-ulyoğa, adameeşe xhunaşşer haa'a, yedarıb adameeşis əlyhəə vuxha. \v 39 Q'ıfrım qabı manbışin gırgınbı vukkeesmee, manbışik'le vuççud ats'a deşdiy. Həməxüdud İnsanna Dix sak'alasnang'a ixhes. \v 40 Mane gahıl çolee iş haa'anbışda sa alyart'u, sa g'alerçesda. \v 41 Yöxxee suk g'iviyxərne q'öne zəiyfayna sa alyart'u, sa g'alerçesda. \p \v 42 Mançil-allab muğurba vuxhe, şok'le vuşda Xərna mısa ayres ıxhay ats'a deş. \v 43 Şok'le innıd ats'axhxhe, xaane iyesiyk'le sixnariy mısa ayresva ats'axhxhanxhiy, mana g'ilydirxhu, sixnariy xaaqa ikkeç'escar hassaras deşdiy. \v 44 Mançil-allab yugba ilyaake, sok'le İnsanna Dix mısa ayres ıxhay ats'a deş. \p \v 45 Nukaraaşis cine gahıl otxhuniy helecenva, manbışil ooqa iyesee gixhxhına qorkuna, ək'elynana nukar vuşune? \v 46 İyesiy xaaqa sak'ımee, vucee uvhuna iş haa'a g'oocena nukar nimee baxtivariy! \v 47 Zı şok'le hək'edacad eyhe, iyesee mang'uke cune gırgıneecar karana xərnaniy ha'as. \v 48 Hucooniyxan ixhes manacar nukar pisda ıxhanaxhiy? Mang'vee «Yizda xərna həşdebışee qales deşva» uvhu, \v 49 giğalasdaniy vuc xhinnen nukarar gyoota, p'iyanınbşika otxhun-ulyoğa. \v 50 Mang'una xərna, mang'une ək'eleeqacar qidyalesde yiğıl, sə'ətıl qarı, \v 51 mang'us yı'q'na caza huvu q'öbvalla haa'anbışika sacigeeniy havaces. Mançe geşşuybıyiy ık'arıke silibı sana-sançil qadaxan ses qöö ixhes. \c 25 \s Yits'ne içiyne hək'eena misaala \p \v 1 Mane gahıl Xəybışda Paççahiyvalla\f + \fr 25:1 \fr*\fq Xəybışda Paççahiyvalla: \fq*\ft Xəybışda Paççahiyvalla cennetva eyhen deş vod. Ma'ab Allahna dyunyeyne oğana xəbvalla eyhe. Allahne Paççahiyvalee insanaaşe Mang'ul cone Paççahıl xhinne k'ırı iliyxhe.\ft*\f* nişikiy akaraba vuxhes? Haane, yits'ıyre içiy bazirbı alyaat'u tsumayne ögiylqa qığeepç'ı. \v 2 Mane içeeşina xhoyre ək'elikana, xhoyrer bəç'ər kar yeexhe. \v 3 Bəç'ərne içeeşe bazirbı alyaat'anbı, yicbı gyoxhxhan ha'asın q'ışmee alyaat'a deş. \v 4 Ək'elikanbışemee bazirbışika sacigee, q'ışıd alyaat'an. \v 5 Tsuma qarı hidiyxharva, manbışin gırgınbı nik'en avqu g'alyabak'anbı. \p \v 6 Xəmne yı'q'nee «Tsumay qöövur, mang'une ögiylqa qığeepç'eva» ts'ir qavayle. \v 7 Mane gahıl, mane içerşin gırgınbı oza qeepxha con bazirbı qa'a giviyğal. \v 8 Bəç'ərne içeeşe ək'elynanbışik'le eyhen: «Vuşde q'ışıke şasıd hele, yişin bazirbı k'ədəqqə vod». \v 9 Ək'elynane içeeşe eyhen: «Deş hele, şi yişde q'ışıke şosud huvee, şasıd şosud g'ayxharas deş. Mançin nekke yugun, şu şosun hapk'ın massa helenbışike alişşe». \v 10 Manbı q'ış alişşes hapk'ınne gahıl tsumay qaraylena. Manasa xhoyre içiymee, mang'uka sacigee davatbı ixhesde cigeeqa ikkeepç'ı, akkabı qa'anbı. \v 11 Qiyğa bəç'ər içer qabı «Yişda xərna! Yişda xərna! Şasıd akka eeqeva!» eyhe. \v 12 Tsumee manbışik'le eyhen: «Zı şok'le hək'en eyhe, zak'le şu vaats'a deş». \p \v 13 Mançil-allab muğurba vuxhe. Şok'le Mana qalesın yiğıd, sə'ətıd ats'a deş. \s Amaanatne pılıne hək'ee misaala \p \v 14 Mane gahıl eyxhenbı yəqq'ılqa qı'ğəəne insanık akarda ixhes. Mang'vee yəqqı'lqa qığeç'esse cusqa cun nukarar sav'u, cuqa vodunmeen gırgın kar manbışilqa amaanatna g'alyadaççe. \v 15 Mang'vee manbışis sik'ı, sang'us xholle, sang'us q'ölle, mansag'usud sa talant\f + \fr 25:15 \fr*\fq Talant: \fq*\ft 34,5 kg nuk'ra. Sa talant pılın, yits'ıxhvolle (15) senna yugba iş hav'uyng'usseniy haa'as vəxəna. \ft*\f* pılın huvu ayk'an. \v 16 Xholle talant pılın ıxhayng'vee, zara ark'ın man pıl sa menne işeeqa gixhxhı, mançilqa xhobled hexxa'an. \v 17 Q'ölle talant pılın ıxhayng'veeyid həməxüd hı'ı, mançilqa q'ölled hexxa'an. \v 18 Sa talant pılın ıxhayng'veeme xandak' alitk'ur, xərıng'vee cusqa amaanat xhinne huvuyn pıl maqa dyugul ha'a. \p \v 19 Xılece gah ılğevç'uyle qiyğa, mane nukaraaşina iyesiy sak'ı, vucee manbışisqa amaanat xhinne huvuyne pılıne hək'ee qiyghan. \v 20 Xholle talant pılın amaanatna alyaat'ıyng'vee, xholled hexxada adı eyhen: «Yizda xərna, ğu zalqa xholle talant pılınniy g'aletçu. Haane, zı mançilqa xholled hexxı'iyn». \v 21 İyesee eyhen: «A ğu geer qa'ana! Ğu yugna, qorkuna nukarır! Ğu k'ınna iş haa'ang'ab zaqa qorkura ıxhava, zı ğu xənne işbışilqa gixhxhes. Mançil-allar ikkeç'e zaka, yiğne xərıng'uka sacigee, şadxhe!» \p \v 22 Q'ölle talant pılına alyaat'unar arı eyhen: «Yizda xərna, ğu zalqa q'ölle talant pılınniy amaanatna g'aletçu. Haane, zı mançilqa q'ölle talantıd hexxı'iyn». \v 23 Xərıng'vee mang'uk'le eyhen: «A ğu geer qa'ana! Ğu yugna, qorkuna nukarır! Mançil-allar ikkeç'e zaka, yiğne xərıng'uka sacigee, şadxhe!» \p \v 24 Sa talant pılına alyaat'unar arı eyhen: «Yizda xərna, zak'le ğu it'umna insan ıxhay ats'anniy, ğu üvxüdivxı'yne cigeençe qiviyşalna, udyoozuyne cigeençeb saa'anaxhe. \v 25 Zı mançile qərq'ı'n, mançil-allar hark'ın ğu huvuyn sa talant pılın ç'iyek avqa dyugul hı'ı. Ğu huvuyn haane, həşde yı'q'əlqa aleet'e». \v 26 Xərıng'vee mang'uk'le eyhen: «Ğu iş haa'as devkanna, pisda nukarır! Ho'ne vak'le ats'anniy, zı üvxdüvxı'yne cigeençe qiviyşalna, udyoozuyne cigeençeb saa'anava? \v 27 Manke ğu, zı huvuyn pıl faizısxheeyid huvu, zı qalesse yizdemee hexxa'askanniy! \v 28 Həşde mang'usse mana talant alyapt'ı yits'ıble talantnang'usqa qevle! \v 29 Şavuqayiy vod, məxrıng'us sık'ıldad geed heles, məxrıng'uqa gırgın hexxalika ixhes. Şavuqayiy deş, məxrıng'une xılençe vodunıd g'ayşesın. \v 30 Mana nişiscar karaı'dəəna nukar, xaançe qığavhu, sa miç'axne cigeeqa dağerçe. Mançe geşşuybıyiy ık'arıke silibı sana-sançil qadaxan ses qöö ixhes». \s Nekke qiyğiyn məhkama \p \v 31 İnsanna Dix\f + \fr 25:31 \fr*\fq İnsanna Dix: \fq*\ft I'see geedne nəqqee Cuk'le İnsanna Dixva uvhu. Məxür Daniyal peyğambaree qalesde Paççah Masihık'le eyhe. Mana Paççah gırgıne milletbışda xərna ixhes.\ft*\f* Cune gırgıne malaaikaaşika, Cune nuree qarımee, Mana Cune nurune taxtıl gyuaras. \v 32 Gırgın milletbı Mang'une ögiylqa sales. Mang'veeyib vəq'əbı ts'e'bışike cura'ane çobanee xhinne, manbı sana-sang'uke curaa'asınbı. \v 33 Mang'vee Cune sağılqa vəq'əbı, solulqad ts'e'bı sa'as. \p \v 34 Mane gahıl Paççahee Cune sağne suralinbışik'le eyhesın: «Yizde Dekkee xayir-düə huvuynbı! Zasqa qudoora, dyunye itxhıniyng'acad şosva hav'una Paççahiyvalla gırgıne gahbışiscab şos alept'e. \v 35 Zı mıssıranang'a, şu Zas oxhanasın kar huvu, Yizın ghal-miz xhyanıka gyotxhanang'a şu Zas xhyan huvu, Zı menne cigeençenaniy vor, Şu Zake vuşda hı'ı. \v 36 Zı ts'elerniy vor, şu Yizde tanalqan kar huvu, Zı ık'armee, şu Zaqa ilyaakıynbı, Zı zindaneenang'a, şu Zal alycaaxvas abı». \v 37 Manke qopkuynbışe Mang'uke qiyghanasın: «Yişda Xərna, Ğu mısane mıssıra axu, şi mısane Vasın oxhanasın kar huvu? Mısane Yiğın ghal-miz xhyanıka gyotxhanang'a, şi Vas xhyan huvu? \v 38 Mısane şak'le Ğu menne cigeençena xhinne g'acu yişda hı'ı? Mısane şak'le Ğu ts'eler g'acu tanalqan kar huvu? \v 39 Mısane şak'le Ğu ık'ar, zindanee g'acu Vasqa abı?» \v 40 Paççaheemee manbışik'le eyhesın: «Zı şok'le hək'edacad eyhe, şu Yizde nekke k'ınne çocaaşine sang'us hı'iyn, Zas hı'iyn xhinne eyxhe». \p \v 41 Manke Mang'vee Cune solne suralinbışik'led eyhesın: «Bed-düə alyapt'ıynbı, Yizde ögiyle ts'ıts'eepxhe! İblisısiy çine malaaikaaşis qı'iyn ts'a vod, şunab maqa hudoora. \v 42 Manıd Zı mıssırang'a, şu Zas oxhanasın kar hidevuva, Yizın ghal-miz xhyanıka gyotxhanang'a, ulyoğasın xhyan hidevuva, \v 43 Zı menne cigeençena xhinne g'acu, vuşda hıdyı'ıva, Zı ts'elernang'a tanalqan kar hidevuva, Zı ık'arang'a, zindaneenang'a Zasqa ityabıva». \v 44 Manbışed qidghın ha'asın: «Yişda Xərna, mısane şak'le Ğu mıssıra, ghal-miz xhyanıka gyotxhan, menne cigeençena xhinne, ts'eler, ık'ar, zindanee g'acu, Vas ıkkanan hidi'ı?» \v 45 Mane gahıl Mang'vee manbışis inəxdun alidghıniy qeles: «Zı şok'le hək'edacad eyhe, şu Yizde nekke k'ınne çocaaşine sang'us man hıdyı'ıva, Zak hı'iyn xhinneecad eyxhe». \p \v 46 Manbışis gırgıne gahbışisda cazaa hevles, qopkuynbışismee gırgıne gahbışisda ı'mı'r hevles. \c 26 \s I'sa gik'as ıkkan \p \v 1 I'sa yuşan hı'ı ç'əvxhamee, telebabışik'le eyhen: \p \v 2 – Şok'le q'öne yiğıle Peesax\f + \fr 26:2 \fr*\fq Peesax: \fq*\ft Allah qıdet'u ılğeç'uva alğayhen bayram. Man bayramnang'a, cühüt'yaaşe co Allahee nəxübiy Mısa peyğambarıleğana Misirğançe g'attivxhan hav'iy yik'el qalya'a. Man bayram nişil-allayiy alğayheva, nəxüdiy alğahas ıkkanva, Mısa peyğambarne q'öd'esde kitabee otk'un (11-12).\ft*\f* ixhesva ats'an. İnsanna Dixır\f + \fr 26:2 \fr*\fq İnsanna Dix: \fq*\ft I'see geedne nəqqee Cuk'le İnsanna Dixva uvhu. Məxür Daniyal peyğambaree qalesde Paççah Masihık'le eyhe. Mana Paççah gırgıne milletbışda xərna ixhes.\ft*\f* çarmıxılqa ts'ıts'e'ecenva mebınbışde xılyaqa qeles. \p \v 3 Mane gahıl kaahinaaşin ç'ak'ınbıyiy milletın ağsaqqalar Kayafa donane xərne kaahinne məhleeqa savayle. \v 4 Manbışe fı'ı'l hav'u I'sa aqqı, gik'asva yuşaneepxha. \v 5 Manbışe eyhe ıxha: \p – Man saccu bayramnang'a hidya'as, sayid millet g'elil qexhe. \s Sa zəiyfee I'sayne vuk'lelqa gıranın ətir qadağva \p \v 6 I'sa Bet-Anyee maşnan ı'xnabınane Şimonne xaanang'a, \v 7 Mang'usqa sa zəiyfa ayreele. Mane zəiyfayne xılya'ad geed gıranın ətirnan marmarın g'ab eyxhe. I'see kar otxhanang'a, zəiyfee man ətir I'sayne vuk'lelqa qadağva. \v 8 Telebabışis mançike qəl vuxha eyhen: \p – Hexxan kar nişisne ha'a? \v 9 Nya'a, man ətir gıranda massa huvu, çike ıxhayn pılıd kar deşinbışis heles ixhesınniy. \p \v 10 I'sayk'le manbışe eyhen ats'a-ats'a, manbışik'le eyhen: \p – Nya'a şu zəiyfa t'yats'exal hee'e? Məng'ee Yizdemee yugna iş hav'u. \v 11 Kar deşinbı gırgıne gahbışil şoka vuxhes, Zımee gırgıne gahbışil şoka ixhes deş. \v 12 Məng'ee Zalqa man ətir qadğu, k'eyxhas ixhesın xhinne qı'ı. \v 13 Zı şok'le hək'edacad eyhe, dyunyeyne ıkkanne cigee ina yugna xabar mısa yuşan hav'ee, ina zəiyfar yik'el qiyele'esda, yicee hı'iynıd. \s Yahudee I'sa massa hele \p \v 14 Mane gahıl yits'ıq'vəne (12) telebayke, Kariotğançene Yahuda donane sang'vee, kaahinaaşine ç'ak'ınbışisqa arı eyhen: \p \v 15 – Zı Mana vuşde xılyaqa quvee, şu zas hucoona heles? \p Manbışed mang'us xhebts'al (30) nuk'rayn pıl hele. \v 16 Mane yiğıle Yahudee I'sa manbışde xılyaqa qelesda gah t'abal ha'a giyğal. \s I'see telebabışika nekke qiyğiyn otxhuniy oyxhan \p \v 17 İlydyadıyne gıneybışde bayramne ts'ettiyne yiğıl, telebabışe I'sayke qiyghanan: \p – Vasın exhaliysın Peesaxın otxhuniy nyaane he'e? \p \v 18 I'see manbışik'le eyhen: \p – Şahareeqa hapk'ın inəxrıng'usqa ikkeepç'ı, mang'uk'le eyhe: «Mə'əllimeevud eyhe, Cuna gah hipxhırna, Vucee Cune telebabışika sacigee Peesax yiğne xaa alğahas». \p \v 19 Telebabışe I'see uvhuyn gırgın hı'iyle qiyğa, Peesaxısın oxhanasın kar ha'a. \v 20 Exha qexhemee I'sa Cune yits'ıq'vəne telebayka sufranılqa savayle. \v 21 Manbışe kar otxhanmee, I'see eyhen: \p – Zı şok'le hək'edacad eyhe, vuşde sang'vee Zı merıng'une xılyaqa qeles. \p \v 22 Telebabışe aq'vabı qı'ı, Mang'uke sana-sang'uqad qihna qiyghanan: \p – Yizda Xərna, zı deş ho'oçee? \p \v 23 I'see eyhen: \p – Zaka sacigee g'abeeqa xıl k'yoq'uyng'vee, Zı merıng'une xılyaqa qeles. \v 24 İnsanna Dix Cune hək'ee Muq'addasne Otk'uninçee otk'unin xhinne əlyhəə. İnsanna Dix merıng'une xılyaqa quvuyng'ulqa ver ooxas! Mang'unemee yedike dexhaycadniy yugda ixhes. \p \v 25 Manke I'sa merıng'une xılyaqa qeles ıkkanne Yahudeeyid qiyghanan: \p – Mə'əllim, zı deş ho'oçee? \p I'see mang'uk'le eyhen: \p – Manva ğucad uvhu! \p \v 26 Manbışe karbı otxhanang'a, I'seeyid gıney alyaat'u, Allahıs şukur hav'u gıney hatq'ur telebabışis huvu eyhen: \p – Alyaat'u oxhne, in Yizın can vod. \p \v 27 Qiyğa Mang'vee k'ola alyaat'a, mançil-allab Allahıs şukur hav'u, telebabışisqa quvu eyhen: \p – Mançeençe gırgıng'vee ulyoğe! \v 28 İna Yizda eb vob, insanaaşine geebne bınahbışile ılyhepç'esdemee k'yaa'ana. Mana eb mugaavile yugba vuxhecenva k'yapk'ın. \v 29 Zı şok'le eyhen, Dekkıne Paççahiyvalee şoka sacigee ts'edın ulyoğasde yiğılqamee, Zı sayid t'ımılene ine meyvayke hı'iynçike ulyoğas deş. \p \v 30 Manbışe Zabureençen mə'niybı qətqı', Zeytunne suvalqa avayk'an. \p \v 31 Qiyğa I'see manbışik'le eyhen: \p – G'iyna xəmde vuşde gırgıng'vee Zı g'alerçesdava otk'un: \q1 «\qt Zı Çobanıs ı'xəs,\qt* \q2 \qt Syuruneedın vəq'əbıd heetxvasınbı\qt*»\f + \fr 26:31 \fr*\ft İnəxüd Zakariye peyğambarne kitabee otk'un (13:7).\ft*\f*. \p \v 32 Zı üç'ür qı'ımeeme, Galileyeeqa əlyhəəs, şu maa'ab gozet haa'as. \p \v 33 Pyoturee Mang'us inəxdın alidghıniy qele: \p – Gırgıng'veecar Ğu g'alerçveene, zı Ğu mısacar g'alerçes deş! \p \v 34 I'see mang'uk'le eyhen: \p – Zı vak'le hək'edacad eyhe, g'iyna xəmde dadal hook'asse, vak'le Zı dyats'ava ğu xhebne yəqqees eyhes. \p \v 35 Pyoturee Mang'uk'le eyhen: \p – Zı Vaka qik'as gyurxheeyir, zı man ha'as deş! \p Telebabışde gırgıng'veecad manva eyhe. \s I'sayna Getsemanne bağeena düə \p \v 36 I'sa manbışika Getsemaniye eyhene cigeeqa qarı, telebabışik'le eyhen: \p – Zı hark'ın düə haa'as, şu inyaa gyuv're. \p \v 37 Mang'vee Cukasana Pyoturiy Zavdayna q'öyre dix ıkkekka. Mang'un yik' sacuraycad qa'a giyğal. \v 38 Manke I'see manbışik'le eyhen: \p – Yizın rı'h qik'asde xhineene uts'urun gyatsts'ı. İnyaa aaxve, Zakasana muğurba gyuv're. \p \v 39 Mana sık'ırra şaqana ark'ın aq'vakkena ç'iyelqa g'alirxhu, düə haa'a: \p – Dek Yizda! Hasre eyxhexhee, Zı mane əq'übayne k'oleençe ulydyoğas! Zas ıkkan xhinne deş, hasre, saccu Vas ıkkanan xhinne ixhecen! \p \v 40 I'sa telebabışisqa sak'ımee, g'ecen manbı g'alyapk'ı vob. Mang'vee Pyoturulqa onu'ı eyhen: \p – Nya'a şosse Zakasana sa sə'ətna xheeyib muğurba gyuv'aras dəəxə? \v 41 Qopkune yəqqı'le sivmiyk'alcenva muğurba avxu düəbı he'e. Rı'h it'umda, canmee guc deşin vodun. \p \v 42 I'sa q'ör'es ark'ın meeb düə haa'a: \p – Dek Yizda! Zas mane əq'übayne k'oleençe ulydyoğas dexhexheene, hasre Vas ıkkanan xhinne ixhecen. \p \v 43 I'sa sark'ıling'a manbı meeb g'alyapk'ı g'ooce. Manbı geeb obzur vuxhayke uleppı aaqas əxə ıxha deş. \v 44 Mang'vee manbı g'alyav'u xhebır'es manacab düə ha'as ayk'an. \v 45 Qiyğa I'sa telebabışisqa sak'ı eyhen: \p – Vuşun gırgınbı g'alyapk'ı manzilybıne ha'a? Haane, gah k'ane quvxha, İnsanna Dix bınahnanbışde xılyaqa qele. \v 46 Oza qeepxhe əlyhəəs. Haane, Zı merıng'une xılyaqa qelesda qöö vor. \s I'sa aqqaqqana \p \v 47 Yitsıq'vəne telebayna sa eyhena Yahuda qööng'ə, I'sa yuşan ha'acarniy vor. Mang'uka sacigee geeb g'ılıncnanayiy dalnan insanar vooxhe. Manbı kaahinaaşine ç'ak'ınbışeyiy milletne ağsaqqalaaşe g'axuvuynbı vuxha. \v 48 I'sa manbışde xılyaqa qelesde Yahudee işaara huvu uvhuynniy: \p – Zı Şavus ubba hee'ene, I'sa Mana vor, Mana aqqe. \p \v 49 Mane gahıl mana I'saysqa qıxha «Salam, yizda Mə'əllimva!» uvhu Mang'us ubba ha'a. \v 50 I'see mang'uk'le eyhen: \p – Hambaz, ğu nişisiy arı, man he'e. \p Mankecab I'saysqa insanar qeepxha, Mana aqqaqqana. \v 51 Manke I'saykane sang'vee g'ılınc hı'tdidxı', xərne kaahinne nukarne k'ırıyle k'ena ı'xı', mang'un k'ırı g'a'adaççen. \v 52 I'see mang'uk'le eyhen: \p – G'ılınc cigeeqa gixhxhe. G'ılınc xılyaqa alyaat'uyn gırgınbı g'ılıncikecab hapt'as. \v 53 Deşxhee, vasqa həməxüdee qöö Zasse Dekkıkee kumag heqqas əxəs dişdiyxan? Zı uvhuynxhiy, Mang'vee Zas mankecad yits'ıq'vəne (12) legionıle geed malaaikarniy g'axıles. \v 54 İn karbı ixheskaniy deşxhee, nəxüdniy Muq'addasne Otk'uniybışee otk'uniynbı ixhes? \p \v 55 Mane gahıl I'see cəmə'ətık'le eyhen: \p – Nya'a g'uldurulqa vüqqənbı xhinne g'ılıncbışikayiy dalbışika Zı aqqas abı? Zı yiğıs Allahne Xaane məhlee gyu'ur xət qa'amee, şu Zı aqqı deş. \v 56 İn gırgın karbı peyğambaraaşine otk'uniybışee, otk'uniynbı ixhecenva eyxhe. \p Manke gırgıne telebabışe I'sa g'alerçu, heepxı avayk'ananbı. \s I'sa xərne kaahinısqa Kayafısqa ıkkekka \p \v 57 I'sa aqqıynbışe Mana xərne kaahinne Kayafayne k'anyaqa qarayle. Q'aanun mə'əllimariy ağsaqqalarıb maqa savayle. \v 58 Pyotur əq'ənançecar xərne kaahinne məhlaysqamee I'sayqa qihna qarayle. Hucooyiy eyxheva g'acesva, Pyotur məhleeqa ikkeç'u xərne kaahinne g'aravulyçeeşika giy'ar. \v 59 Kaahinaaşin ç'ak'ınbıyiy Aali Şuureene\f + \fr 26:59 \fr*\fq Aali Şuura: \fq*\ft mane gahıl cühüt'yaaşine Aali Şuuree yights'al (70) insan ıxha. Manbı kaahinar, Q'aanunun mə'əllimar, fariseyar, qıvaats'ıyn insanar vuxha.\ft*\f* gırgıng'vee I'sa gik'asdemee horbışika Mang'une aq'val ulyoozarasınbı t'abal haa'a vuxha. \v 60 Horbışika aq'val ulyoozarasınbı geebbı abeeyib, manbışis ıkkanəxrına iveeke deş. Nekke qiyğa q'öyre insan qığeç'u \v 61 eyhen: \p – Mang'vee «Zasse Allahın Xav qukkyok'al hı'ı, xhebne yiğee alya'as əxəva» uvhu. \p \v 62 Xərna kaahin suğotsu, I'sayk'le eyhen: \p – Manbışe Yiğne hək'ee eyhençis nya'a Ğu cuvabcad qidele? \p \v 63 I'see mang'une cuvabısıd vuççud eyhe deş. Xərne kaahinee meed Mang'uke qiyghanan: \p – Zı Vake, Vorne Allahne doyule qiyghan: Allahna Dix, Masih Ğune? \p \v 64 I'see mang'uk'le eyhen: \p – Ğu qotkuda uvhu. Zımee şok'le mançiled hexxada eyhes, inçile qiyğa şok'le İnsanna Dix, Gırgın Əxəng'une sağne sural gyu'uriy buludbışil qööcar g'aces\f + \fr 26:64 \fr*\ft Mançine hək'ee Daniyal peyğambarne kitabee otk'un (7:23).\ft*\f*. \p \v 65 Manke xərne kaahinee culyun tanalinbı qıt'axxı'ı eyhen: \p – Mang'vee kufur hı'ı! İnçile qiyğa şas aq'val ulyoozarasınbı nişisınbıne? Mang'vee hı'iyn kufur şok'led g'ayxhiyn! \v 66 Şu mançik'le hucoovane eyhe? \p Manbışed «Mana taxsirkarır, gik'as eyxheva» eyhe. \v 67 Mankecabıb giviyğalanbı I'sayne aq'vays xudaariy tyubı ı'xiyxə. Sassanbışe Mang'une aq'veeqa çapalaxbı ı'xiyxə \v 68 eyhe ıxha: \p – Ay Masih, şas peyğambar xhinne yuşan hı'ı eyhelan, şavaayiy Vas ı'xiyxə? \s Pyoturee I'sa cuk'le ats'a deşva eyhe \p \v 69 Mane gahıl məhlee gyu'urne Pyoturusqa gulluxçiy zəiyfa qiyxha eyhen: \p – Ğunar Galileyeençene I'sayka sacigeeniy vor. \p \v 70 Gırgıng'une ögiyl man Pyoturee gardanaqa ilydyaat'u eyhen: \p – Ğu hucoome eyhe, zak'le ats'a deş! \p \v 71 Qiyğa mana akkabışisqa qarımee, sa menne gulluxçiy zəiyfayk'le g'acu eyhen: \p – İna insanır Nazaretğançene I'sayka sacigeeniy vor. \p \v 72 Pyoturee meed gardanaqa ilydyaat'u, k'ın g'assır eyhen: \p – Zak'le mana İnsan ats'acar deş! \p \v 73 Sahavule, şaqana ulyobzuriyn insanar mang'usqa qabı eyhen: \p – Hək'erar ğu şenbışda vor. Manva yiğne yuşan hı'iyncadıd eyhe. \p \v 74 Pyoturee cuqacad g'arğışbıd hı'ı, k'ınyıd g'assır, eyhen: \p – Zak'le mana İnsan ats'a deş! \p Mane gahılyıb dadal hook'a. \v 75 Pyoturuk'le I'see «Dadal hook'asse vak'le Zı dyats'ava ğu xhebne yəqqees eyhesva» uvhiy yik'el qayle. Mana mançe qığeç'u, hülöörəxə geşşe giyğal. \c 27 \s I'sa Pilatısqa ıkkekka \p \v 1 Miç'eed qıxhamee, gırgıne kaahinaaşine ç'ak'ınbışeyiy milletne ağsaqqalaaşe I'sa gik'u ak'an ha'as ıkkanva eyhe. \v 2 Manbışe I'sayn g'el-xıl ayt'ıl, Romeençe xərna xhinne g'axuvuyne Pilatne\f + \fr 27:2 \fr*\fq Pilat: \fq*\ft Pontiy Pilat Roma imperiyeyn gixhxhına Yahudeyayna xərna ıxha. Mang'vee Yahudeyays 26-36 senbışil xəbvalla hav'u.\ft*\f* xılyaqa qele. \s Yahudee vucecar-vuc gek'a \p \v 3 I'sa merıng'une xılyaqa quvuyne Yahudayk'le Mana gik'as ıkkan g'acumee, mang'us vucee hı'iynçile naş qexhe. Vucee alyaat'uyn xhebts'al nuk'ra kaahinaaşine ç'ak'ınbışisqayiy ağsaqqalaaşisqa qadı, \v 4 «Zı bınah hav'u, taxsir deşda İnsan gik'asva vuşde xılyaqa quvuva» eyhe. Manbışemee mang'uk'le «Mançike şas hucoone? Vak'le ats'ava» eyhe. \p \v 5 Yahudee vucee mane işil-alla alyaat'uyn pıl Allahne Xaa dağı'ı, mançe ark'ın vuceecar-vuc givayxanna. \v 6 Kaahinaaşine ç'ak'ınbışe mang'vee dağı'iyn pıl sı'ı eyhen: \p – İna ebake quvuna q'iymat vuxhayke, Allahne Xaane q'utyeeqa gyuvxhes vuxhes deş. \p \v 7 Manbışe conecab əree gaf hav'u, mane pılıke menne cigeençe qabıynbı k'eepxhesın, nyuq'vneke k'olabı ha'ang'un çol ileşşe. \v 8 Mançil-allad, mane cigayk'le g'iyniyne yiğılqamee\f + \fr 27:8 \fr*\fq g'iyniyne yiğılqamee: \fq*\ft in kitab otk'uning'vee kitab ok'anassencad gahbı eyhe ıxha.\ft*\f* «eban çolva» eyhe. \v 9 İnəxüd Yeremiya peyğambaree otk'unin xhinne eyxhe: «\qt İzrailybışe Mang'us gyuvxhuna q'iymat, xhebts'al nuk'ra, manbışe alyapt'ı \qt* \v 10 \qt mançike k'olabı ha'ang'un çol ileşşe. Manva zak'le Rəbbeeniy uvhu\qt*». \s Pilatee I'sayke qiyghan \p \v 11 I'sa Pilatısqa, mane cigayne xərıng'usqa arımee, mang'vee I'sayke qiyghanan: \p – Yahudeeşina Paççah Ğune? \p I'seeyid mang'uk'le «Ğucad məxüd eyheva» eyhe. \v 12 Kaahinaaşine ç'ak'ınbışeyiy ağsaqqalaaşe Mang'une gardanaqa taxsir giyxhemee, I'see nıq'cad qığayhe deş. \v 13 Manke Pilatee Mang'uke qiyghanan: \p – Yiğne gardanaqa giyxhenmeen karbı Vak'le g'iyxhe dişee? \p \v 14 I'see mang'une nenecad cuvabıs alidghıniy qele deş. Mançile Pilat geer mattexhena. \s Pilatee I'sa çarmıxılqa qıkkeeva eyhe \p \v 15 Gırgıne Peesaxne bayrambışil, mane cigayne xərıng'vee, Pilatee sa aqqına insan g'ekkan ədatniy vod. Məxrına insan cəmə'ətıniy g'əxəna. \v 16 Mane yiğbışil sa qıvaats'ına, I'sa Barabba eyhena insan aqqı eyxhe. \v 17 Mançil-allad millet sacigeeqa sadımee Pilatee qiyghanan: \p – Şos zı vuşu g'aykkıne ıkkan? I'sa Barabbane deşxhee, Masihva eyhena I'sane? \p \v 18 Mang'uk'le ats'anniy, manbışe I'sa paxılıyvalin cune xılyaqa quvuva. \v 19 Pilat cune taxtıl gyu'urmee, mang'une xhunaşşee mang'usqa ina xabar ana insan g'ıxele: \p – Mane qorkune İnsanıkana vaqa iş mooxhecen, g'iyna zı nik'ek, Mang'unemee geeb əq'üba opxhun. \p \v 20 Kaahinaaşine ç'ak'ınbışeyiy ağsaqqalaaşe millet mizel aqqı, manbışe Barabba g'aykkeva, I'sar gik'eva eyhecenva. \v 21 Pilatee manbışike qiyghanan: \p – Zı vuşdemee q'öng'una nenane g'aykke? \p Manbışed «Barabbava!» eyhe. \p \v 22 Pilatee manbışike «Masihva eyhene I'sayk hucoo he'evane?» qiyghan. \p Manbışde gırgıng'vee «Çarmıxılqa ts'ıts'e'eva!» eyhe. \p \v 23 Pilatee «Nişil-allane? Hucoone Mang'vee qəlasın hı'ıva?» qiyghan. \p Milletınmee «Çarmıxılqa ts'ıts'e'eva!» sık'ılbab xəbna ts'ir haa'a. \p \v 24 Pilatık'le cune xılençe vuççud qüdöö, millet sık'ıldad g'elil qexhe g'acumee, mang'vee xhyan alyaat'u milletne ögiyl xıleppı hodğul eyhen: \p – Şok'lecad g'ecen, Mang'uke k'yapk'ıyne ebal-alla zalqa taxsir deşin. \p \v 25 Milletıncad mang'us inəxdın alidghıniy qele: \p – Mang'uke k'yapk'ınne ebal-alla şinayiy yişde uşaxaaşee cuvab qeles! \p \v 26 Manke Pilatee manbışdemee Barabba g'aykka'ana. I'sar çümqbı ı'xı', çarmıxılqa ts'ıts'a'as qeleva eyhe. \s Eskeraaşe I'sa demalqa giyxhe \p \v 27 Eskeraaşer I'sa Pilatne sareeqa qıkkekka. Maa'ad Mang'une vuk'lelqa legioncad sadayle. \v 28 Manbışe Mang'une tanalinbı qakkyı'ı, Mang'ulqa ç'əran p'laş alya'a. \v 29 Zazalxumbışike tac hootxur vuk'lelqa gyavhu, sağne xılyaqad q'amış hele. Qiyğab q'aratsabışil gyuv'ur «Yahudeeşine paççahıs salam vuxhenava!» uvhu Mana demalqa giyxhe. \v 30 Mang'us tyubı ı'xiyxə, q'amış alyapt'ı vuk'lele k'ena üvxiyxə. \v 31 Mana demalqa gixhxhıyle qiyğa, Mang'ulyun p'laş g'avşu tanalqa Cuncad karbıd alyı'ı çarmıxılqa ts'ıts'a'asva g'aqa qığayhe. \s I'sa çarmıxılqa qıkkekka \p \v 32 Manbı g'aqa qı'ğəəng'ə, manbışisqa Şimon donana Kireneençena sa insan qızaxxa. Eskeraaşe mang'usqa I'sa givaxanasın çarmıx haqqas ilekka. \v 33 Golgota donane cigeeqa qavayle. Golgota «vuk'lena bark'v» eyhen vodun. \v 34 Mang'us ödüka alikkı'iyn çaxır hele. I'see man ghalik set'umee, ulyoğas ıkkiykan deş. \p \v 35 Eskeraaşe Mana çarmıxılqa ts'ıts'ı'iyle qiyğa, çöp k'eççu Mang'un tanalinbı cone əree qa'a. \v 36 Qiyğab maa gyuv'ur Mang'uqa ilyaaka. \v 37 Vuk'lel ooqad «Yahudeeşina Paççah I'sa haaneva», mana nişil-allayiy çarmıxılqa ts'ıts'ı'ıva otk'un gixhxhı ıxha. \v 38 Mane gahıl I'sayka sacigee, Mang'une sağıliy solul q'öyre g'uldur çarmıxılqa ts'ıts'aa'a. \p \v 39 K'anençe ı'lğəəmbışe vuk'ulybı g'uvoyxhar, Mang'uk'le cuvabbı eyhe ıxha. \v 40 «Allahın Xav qottul, xhebne yiğee alya'ana! Ğu Allahna Dixxhee, Ğucar Ğu çarmıxıle gyaqqe, Ğucar Ğu g'attixhan he'eva!» eyhe ıxha. \p \v 41 Kaahinaaşine ç'ak'ınbışer, Q'aanunne mə'əllimaaşer, ağsaqqalaaşer I'sa demalqa gixhxhı eyhe ıxha: \p \v 42 – Mebınbı g'attivxhan haa'anbıniy, Cusse Vucme g'attixhan ha'as əxə deş! İzrailyna Paççah vorna, hasre çarmıxıle giç'ecen şinad Cus inyam ha'as. \v 43 Mang'vee yı'q' Allahılqaniy qizzır, Allahısır Mana ıkkanxhee, hasre g'attixhan he'ecen. Nya'a Mang'vee «Vuc Allahna Dixvaniy» eyhen! \p \v 44 I'sayka sacigee çarmıxılqa ts'ıts'av'uyne g'ulduraaşed I'sayk'le həməxdun cuvabbı uvhu. \s I'sayn qik'uy \p \v 45 Yı'q'ı'hı'le sə'ət xhebınçilqamee ç'iyeyn aq'va miç'ax qexhe. \v 46 Sə'ət xheyible vooxhemee, I'see ts'irıka eyhen: \p – \qt Eli, Eli, lema savaxtani?\qt* (İn «Yizda Allah, Yizda Allah, nya'a Ğu Zı g'alerçuva?»\f + \fr 27:46 \fr*\ft Manva Zaburee otk'un (21:2).\ft*\f* eyhen vodun.) \p \v 47 Maa k'ane ulyobzurune sabaranbışik'le man g'ayxhı eyhen: \p – İng'vee İlyas peyğambarır qoyt'al. \p \v 48 Manbışda sa mankecar g'adarxhun, gupk'a alyaat'u ç'ürç'üməne çaxıreeqa k'yooq'u, q'amışilqa qav'u Mang'une ghalesqa qaa'a, ulyoğecenva. \v 49 Mansanbışemee eyhe ıxha: \p – Mana Culer-alqa g'alerçe, ilyaakas İlyasee arı Mana g'attixhan ha'asee? \p \v 50 I'see meeb xəbna ts'ir hav'umee, nafas qığeç'een. \v 51 Mane gahıl Allahne Xaab gyuvapxınna örtyug q'omançe k'anyaqqamee qıt'aaxı, q'öne cigeeqa qooxhe\f + \fr 27:51 \fr*\ft Mane örtyugun Allahne Xaadın inekke muq'addasın ciga cura'a ıxha. Allahıka mugaavilenana q'utye, mane perdeyka curı'iyne cigee vooxhe vuxha. Maqa senee sa yəqqees, xərne kaahinıle ğayrı şavussecar ikkeç'es əxə ıxha deş. Mançine hək'ee, Mısa peyğambarne q'öd'esde kitabee qətqəs eyxhe (26:31-35).\ft*\f*. Ç'iyebı ı'ğiykar, ganzbı q'öne cigeeqa qeedaxhe. \v 52 Nyaq'vbı çiled-alqa aaqı, maabın gellesın qopkuyn insanar suğoots'anbı. \v 53 Manbı I'sa üç'ür qıxhayle qiyğa, nyaq'vbışeençe qığeepç'ı muq'addasne şahareeqa, İyerusalimeeqa ikkeebaç'e. Maa'ab manbı xılece insanaaşik'le g'ooce. \p \v 54 I'sayne vuk'lel oğa ulyorzulyne k'omandirık'leyiy eskeraaşik'le ç'iyebı ı'ğiykar, maa eyxhen karbı g'acumee, manbı mançile it'umba qəpq'ı'n, «Hək'erar, Mana Allahna Dix ooxhurva!» eyhe. \p \v 55 Maa'ab əq'ənançe ilyaakan xılece yedarıb vuxhaynbı. Manbı Galileyeençecab I'sayqab qihna, Mang'us g'ullux haa'as qöönbı vuxha. \v 56 Maa'ar manbışde yiq'ne Magdaleençena Mayram, Yaaq'ubnayiy Yusufna yed Mayram, Zavdayne dixbışda yedir vuxhaynbı. \s I'sa k'eyxha \p \v 57 Exha qexhemee, sa karnana insan arayle. Mana I'sayne telebabışda sa, Arimateeğançena Yusuf eyxhe. \v 58 Mana Pilatne k'anyaqa hark'ın, I'sayn mayit qeqqa. Pilateeyib I'sayn mayit mang'usqa qeleva əmr haa'a. \v 59 Yusufee I'sayn mayit alyaat'u, məttıne kafaneeqa hiyk'ar. \v 60 Qiyğar Mana ganzıne ab hipk'ırne cune ts'ebne nyuq'vneeqa gixhxhı, mançeeqa ikkəəne cigeeqab xəbna g'aye qavaak'an haa'a. \v 61 Magdaleençena Mayramyiy manasa Mayram nyuq'vnene ögee gyuv'ur vooxhe. \s I'sayne nyuq'vnesne g'aravulyçer ulyoozar haa'a \p \v 62 Qinne yiğıl, man Şabbatın yiğ eyxhe, kaahinaaşin ç'ak'ınbıyiy fariseyar\f + \fr 27:62 \fr*\fq fariseyar \fq*\ft Manbı I'sayne gahılin dindarar vuxha.\ft*\f* Pilatne k'anyaqa sabı \v 63 eyhen: \p – Xərna, şene horalee üç'ürnang'a uvhuynniy «Vuc xhebne yiğıle üç'ür qixhes». \v 64 Mançil-allab əmr hee'e xhebıd'esde yiğılqamee nyuq'vneka ilyaakecen. Deşxhee telebabı abı Mana qöqü milletık'le «Mana hapt'ıynbışde yı'q'neençe üç'ür qıxhava» eyhes. Man qiyğiyn hor, ts'ettiynçile pisın ixhes. \p \v 65 Pilatee manbışik'le eyhen: \p – G'aravulyçerıb alyapt'ı havak'ne, şos nəxüdiy ıkkan, he'e. \p \v 66 Manbıb hapk'ın nyuq'vneeqa ikkəəne cigeene g'ayelqa peçat gyı'xı', maa g'aravulyçer ulyoozar haa'a. \c 28 \s I'sa üç'ür qexhe \p \v 1 Şabbatın yiğ ılğeç'uyle qiyğa, ülycümne ts'ettiyne yiğıl çakba miç'eeb Magdaleençena Mayramiy manasa Mayram abaylenbı nyaq'v g'avces. \v 2 Sayid sayangada, it'umda ç'iyebı ı'ğiykır, manıd Rəbbin malaaik xəənçe giç'u nyuq'vneeqa ikkəəne cigeena g'aye qavaak'an hav'u, çil gyu'urva ıxha. \v 3 Malaaik yic ts'ayılpanık, çin tanalin karbıd cagvarada yiz xhinne ıxha. \v 4 Maa ulyobzuruyne g'aravulyçeeşik qəpq'ı'niyvalin zeze ooxha, manbı hı'ğəpkır hapt'ıynbı xhinne aaxva. \v 5 Malaaikee zəiyfeeşik'le eyhen: \p – Qı'məəq'ən, zak'le ats'an şu çarmıxılqa ts'ıtsı'ına I'sa t'abal ha'a ıxhay. \v 6 Mana inyaa deşda, Vuce eyhəxür Mana üç'ür qa'a. Qudoora şok'led Mana g'alirxhuyn ciga g'ace. \v 7 Zaraba apk'ın Mang'une telebabışik'le eyhe: «I'sa hapt'ıynbışde yı'q'neençe üç'ür qı'ı, şole ögee Galileyeeqa ark'ın. Şok'le Mana maa g'acesda». Haane, zı şok'le eyhen. \p \v 8 Yadar qəvəyq'ənanbı. Manbı I'sayne telebabışis xabar hevles, nyuq'vnesse şadeepxha g'adaaxhvananbı. \v 9 Sayır manbışde ögeeqa I'sa Vuccar qığeç'u, «Şos salamva» eyhe. Yadarıb Mang'usqa qeepxha Mang'un g'elybı xhılibışeeqa sı'ı, Mang'us k'yoozaranbı. \v 10 I'see manbışik'le eyhen: \p – Qı'məəq'ən! Hapk'ın Yizde çocaaşik'le eyhe, Galileyeeqa qudooracen. Manbışik'le ma'ar Zı g'acesda. \s G'aravulyçeeşe abına xabar \p \v 11 Yadar telebabışisqa vüqqəmee, g'aravulyçeeşin sabarabı şahareeqa abı cok'le g'acuyn karbı kaahinaaşine ç'ak'ınbışis yuşan ha'a. \v 12 Kaahinaaşine ç'ak'ınbışe ağsaqqalaaşika gaf hav'uyle qiyğa, g'aravulyçeeşis geed pılbı huvu \v 13 eyhen: \p – Eyhe «şi xəmde g'alyapk'ımee Mang'une telebabışe abı Mana qöqüna». \v 14 Mana gaf Pilatne k'ıriysqa hipxhıreene, şi mang'uqa gaf hav'u, gyapk'ıyne dağamiyvalike şu g'attyuvxhan haa'asınbı. \p \v 15 G'aravulyçeeşed pılbı alyaat'u, gırgın cok'le uvhuyn xhinne ha'a. G'iyniyne yiğılqameeyib yahudeeşe mana gaf məxüb haa'a. \s I'sayna nekke qiyğiyna mı'sləhət \p \v 16 Yits'ıssar (11) teleba Galileyeeqa, I'see manbışik'le uvhuyne suvalqa avayk'an. \v 17 Manbışik'le maa'ar I'sa g'acu Mang'us k'yoozaranbı. Sabarabıb şakkalycab aaxva. \v 18 Manke I'sa manbışisqa qıxha eyhen: \p – Xəybışeenayiy ç'iyeyne aq'valyna gırgına xəbvalla Yizde xılyaqa quvu. \v 19 Mançil-allab hapk'ın gırgıne milletbışike Yizın telebabı hee'e, manbı Dekkıne, Dixene, sayıb Muq'addasne Rı'hı'ne doyuka xhineeqa k'yooq'u gicəpxı'ybı aleet'e'e. \v 20 Manbışis Zı şos əmr hav'uyn xhinne, gırgın ha'as xət qe'e. Zınar dyunyeyn axır qalesmee, gırgıne gahbışil şoka ixhes.