\id HEB - Timbe NT [tim] -Papua New Guinea 1987 (DBL 2014) 
\h Hebraio 
\toc1 Hebraio 
\toc2 Hebraio 
\toc3 Heb 
\mt1 Hebraio  
\c 1  
\s1 Anutugât Nanŋande den pat âlepŋe maknengiep.  
\p
\v 1 Ulikŋân tâmbâŋe dondâ Anutuŋe hakulupnenŋe makyeŋgiwerâm âmâ propetelupŋe den tiripŋe keiŋe keiŋe makyeŋgim huŋgun yeŋgimbo sop siân siân makyeŋgiyi.  
\v 2 Hain makyeŋgim gambiâ gambiâ beirâ bâinângen hinŋe sop miawakto maknengiwiapgât Nanŋe huŋgun aŋdo miawakmâ maknengiep. Akto ulikŋân Anutuŋe Nanŋe are âmâ wan me wan hârok damunyeŋe akbiap dâm hin dâm magaŋep, “Hâmbâi hân himbim miawakbiap are gâŋe damunŋe akmâ amboŋe akbiat.” dâm magaŋep. Magaŋdo âmâ Nanŋande hân himbim ketuguep.   
\s1 Anutugât Nanŋande aŋelo ewangiyektâp.  
\p
\v 3 Akto Nanŋe arekŋe Anutugât pagaleŋân manmap, akto Eweŋe olop dopyetŋe konok manmandat. Akto Nanŋande makto den kârikŋe arekŋe hân himbim me wan me wan hârok tângombo manmaen. Akto Anutugât Nanŋande hânân gem manmâ dosanenŋe bo akbiapgât mondo dosanenŋe bo akto sumânba agato ekbiâ agatmâ himbimân âgâm himbimgât Amboŋe Humo yâkgât bâtŋe bungen tatmap.  
\v 4 Âgâ tato Eweŋande kot irakŋe waŋep. Kot arekŋe aŋelo yeŋgât kotyeŋe ewangiâp. Dop hainâk Anutugât Nanŋande aŋelo are ewangiyekmap.  
\v 5 Aregât Anutuŋe aŋelo siâ hin magaŋep me? “Gâmâ nâŋgât Nanne gârâmâ nâŋe uŋak meŋgektân.” me hin magaŋep mon? “Sop ain, nâ Nannaet nunak Eweŋe bunŋe akbian akto ekmâ Nanne dâwian.”  
\v 6 Akto Anutuŋe Nanŋe okotŋe akmap are huŋgun aŋdo miawagep sop ain Anutuŋe hin magep, “Anutugât aŋelolupŋande luâk iregât kotŋe mem agatŋet.”  
\v 7 Akto areâk bo. Anutuŋe aŋelolupŋe yeŋgât keiyeŋe hin magep, “Aŋelolupŋe huŋgun yeŋgim hâkyeŋe mem purikato seru hinare akmai. Dâ hoŋ bawalupŋe hâkyeŋe mem purikato kâlâp ululunŋe akmai.”  
\v 8 Gârâmâ Nanŋaet keiŋe hin dâep,  
\li1 “Anutu gâŋgât luâk Kembu tat tat are kârigem âgâm tatbiâp ain âgâ tatbiât. Akto gâŋe luâk âmbâle damunyeŋe manbiatgât huwangande amâ miwindik yekmenâ ârândâŋ akbiapgât tirip towat hinare.  
\v 9 Akto agak meme âlepŋeâk are egâliaŋmâ âmâ agak meme bâleŋe are kuk heŋgân agaŋmat. Aregât Anutu amâ gâŋgât Anutu yâkŋe heroŋe maroŋe akbiatgât keluŋande puligiŋmâ towatŋe giŋdo gâŋgât kâmotlupge hârok ewangi yekmat.”   
\p
\v 10 Akto den siâ hin,  
\li1 “Humo, ulikŋân hân korânŋe hârok ketuguen. Akto himbim amâ bâtgande liulien.  
\v 11 Gârâmâ hân himbim ketuguyelegen are hâmbâi bo akbiandat. Dâ gâmâ tatmâ manmâ âgâwiat. Hâmbâi sâŋgum tâmbâŋe akmâ tokmap dop hainâk hân himbim tâmbâŋe akmâ bo akbiandat.  
\v 12 Akto gâŋe hân himbim mem ligim katmâ sâŋgum ligimaen hainâk ligim katbiat. Me sâŋgum siâ siâ lugum panmâ panmâ akmaen gâ hainâk panyelekbiat. Dâ gâmâ tatmâ manmâ hainâk hainâk âgâwiat. Akto sopge hombaŋge bo boakbiap.”  
\p den are âmâ Anutuŋe ikiŋe nanŋaet magep.   
\p
\v 13 Dâ Anutuŋe aŋelo siâ hin dâm magaŋep me? “Gâ bâtne bunŋe ain togom tatmenâ gasalupge keigaet amukŋân kâmot katere tâliyekbiat.” Den ya kulemgoân are amâ aŋelo yeŋgât bo.  
\v 14 Dâ Anutuŋe aŋelolupŋe huŋgunyeŋgiep kâmot potat yegep are heŋgem yeŋguwaigât huŋgun yeŋgimbo gem hoŋ bawa aknengiwai aregât aŋelolupŋe makyeŋgim huŋgunyeŋgiep.   
\c 2  
\s1 Anutugât Nanŋande mem purikatnenegep are amâ bo hâkâŋŋe akbaen.  
\p
\v 1-2 Dâ ulikŋân Anutuŋe hakulupnenŋe makyeŋgiwerâm aŋelo huŋgun yeŋgimbo gem den bunŋe makyeŋgiyi. Makyeŋgimbiâ luâk âmbâleŋe den are hâkâŋ akmâ hamiaŋi are Anutuŋe dowâk kuk akyeŋgiep aregât bikŋande maknengiyi den are mesokmâ mandenŋe kuk humo metŋe miawak nengiwop dâm lauŋe lokom manmâ âgâwaen.  
\v 3 Aregât heŋgemnengumap are hâkâŋ akmâ pandenŋe amâ kuk humo arekŋe miawak nengimbo gain gain akmâ âlepŋe arim manbaen? Akto den pat âlepŋe aregât keiŋe Humonenŋe yâkŋe soŋ makmâ miawagep. A hamiŋân den are nâŋgâyeŋe imâ bunŋe dâm maknengiyi.  
\v 4 Hain maknengimbiâ âmâ Anutuŋe, “Nannaet den amâ bunŋe.” dâm aregât kulem keiŋe keiŋe mem mâŋgim ikiŋe Heakŋe yâkgât kâmolângen huŋgun aŋdo hanŋaet akmâ meme akyeŋgimbo wan me wan owâiŋe akmâ meyi, are yekmâ Anutugât Nanŋaet den bunŋe dâm nâŋgâm heŋgemgoyion.   
\s1 Yesuŋe amâ sop tâlâwâk siâ aŋelo yeŋgât amukŋân malep.  
\p
\v 5 Kepia beirâ miawakbiapgât denŋe makmaen are âmâ Anutuŋe aŋelolupŋande âiŋe meŋetgât bo magep.  
\v 6 Aregât siâŋe hin kulemgoep,  
\li1 “O Anutu, gâ luâk are wan akmapgât nâŋgaŋmat? Akto luâkgât nanaŋ wanŋaet ekmâ nâŋgaŋmat?  
\v 7 Gâ sop pâŋ konok dondâŋe aŋelo yâk yeŋgât amukyeŋân manbiapgât magaŋen. Gâ pagaleŋe kot patŋande akmâ heŋgemgoaŋen. Akto wan me wan bâtŋande mâŋgiep are damunŋe ak dâm kalaŋen.  
\v 8 Hain dâm magaŋmenâ hân himbim hârok damunyeŋe akmâ manmap.”  
\p dâm kulemgoep. Aregât Anutuŋe wan me wan hârok amukŋân kato tâliwiap amâ siâ siâ are akŋângen bo tatmap. Gârâmâ den are boâk miawakto ekten. Irawot bunŋe akbiap, aregât hinŋe wan me wan siâ nanŋaet amukŋân boâk manden.  
\v 9 Dâ Yesu yâk âmâ ekmaen. Yâk sop pâŋ konok dondâŋe aŋelo yeŋgât amukŋân manmâ momogât hâk hilâlâm nâŋgâm metembo âmâ Anutuŋe makto pagaleŋe akto kot pat humo lokom mem mandâp. Yâk Anutuŋe han kalem aknengiâkgât dâmbo momogât hâk hilâlâm kalakŋe luâk hârok nengât akmâ nâŋgâep.   
\s1 Yesu amâ nengât teu mamanenŋe.  
\p
\v 10 O Galalupne, Yesu Anutugât nanŋe yâkgât siâkâ makbe. Wan me wan ketugum damun nenŋe akmap are Anutuŋe, “Nâŋgât kâmot pagaleŋân katyekbian.” dâm nanŋe heŋgem nenguwiapgât keiŋe kalep, are huŋgun aŋdo hâk hilâlâm nâŋgâmbo heŋgem nengu nengugât dâp miawagep, are âmâ ârândâŋ agep.  
\v 11 Akto Anutugât nanŋande heŋgem nengumap are akto nen heŋgem nengumap nen amâ Ewenenŋe konok tatâp aregât dopnenŋe konok akten. Aregât Yesuŋe nen emi garilupne dâm nengonmâ âmâ nengât bo aŋun aŋgiep.  
\v 12 Aregât hin dâep, “O Anutu nâŋgât emi garilupne gâŋgât kotge makyeŋgiwian. Akto kâmot are yeŋgât hutyeŋân kinmâ kotge mem agatbaen.”  
\v 13 Akto siâ hin dâep, “Nâŋe biwine Anutugâlânâk katmâ manbian.” dâep. Akto siâ hin dâep, “Anutuŋe yâkgât kâmot niŋdo yâk olop yu kinmâ miawakten.” dâep.   
\p
\v 14 Akto den arekŋe keinenŋe maknengimap. Nenâmâ Yesugât kâmot akmaen nen hâknenŋe yu mem manmaen aregât Anutugât Nanŋande Niambi momogât dop damunŋe are kondere bo agâk dâm aregât luâk hainare akmâ moep.  
\v 15 Hain akmâ âmâ nen momogât dâp hain aregât hamewakmâ manmâ hâk hilâlâm nâŋgâm gayion nen oloŋ nenekto hamep bo akto biwinenŋe owâiŋe agep. Are miawagâk dâm moep.  
\v 16 Aregât keiŋe hin. Anutugât Nanŋe arekŋe aŋelo yeŋgât âi bo miep. Nen Abrahamgât kâmot nen heŋgem nenguwerâm giep.  
\v 17 Aregât kâmotlupŋe nen manmaen are wan me wan hârok akmâ manmâ giep. Gem âmâ Anutugât sumbe kat kat luâk areyeŋgât humo arekŋe luâk âmbâle yeŋgât dosayeŋe bo agâk dâm soŋgo sumbe katminep, dop hainâk Anutugât nanŋe luâk akmâ okot nâŋgâ nengim Anutugât lauŋe hârok lokom Anutuŋe kuk bo agâkgât sumbe aknengiep.  
\v 18 Hain akmâ âmâ Niambi dop nengumap ain nen tân nenguwerâm âmâ luâk akmâ mando Niambi yâkŋe dop kombo hâk hilâlâm nâŋgâep. Hâk hilâlâm nâŋgâepgât nen Niambiŋe oloŋ nenekberâm akto sop ainâk tân nengumap.   
\c 3  
\s1 Yesuŋe Mose ewangimap.  
\p
\v 1 O Galalupne Anutuŋe yekto huragumap ye olop Anutuŋe oloŋ nenekto kâmot konok agion ye Yesugât keiŋe are Yesu nengât sumbe kat kat luâk humo akto hoŋ bawaŋe yâkgât den pat âlepŋe makmaen are ekmâ nâŋgâm heŋgemgom âmâ hanyeŋande bigeimbiâ kârigiep.  
\v 2 Moseŋe Anutugât emetgât âi mem lauŋe lokom malep aregât Yesuŋe hainâk âi amboŋande makto lauŋe lokom malep.  
\v 3 Emet mâŋgimap yâkgât kot patŋe agatmap aregât emetgât kot pat ewangimap dop hainâgâk Yesu agak memeŋande Mosegât agak meme ewangimap.  
\v 4 Akto aregât den dopŋe makbe. Nen âmâ emet ketugumaen. Dâ Anutuŋe âmâ wan me wan hârok ketugu nenekmap.  
\v 5 Dop hainâk Mose Anutugât emelan damun akmâ siân den miawakbiap are hârok makyeŋgimbo Anutuŋe ekto huraguminep.   
\s1 Yuda gâtŋande biwi kârik agi.  
\p
\v 6 Dâ Kristo âmâ Anutugât Nanŋande emet amboŋe akmap. Emet amâ nen ire. Akto are yân bo. Nenŋe Anutugât meteŋân kârikŋe kinbaengât akto pagaleŋe miawaknengiwiapgât biwi owâi akmâ manmaengât paŋâk mem manmâ bo hâkâŋ akbaen âmâ Anutugât emetŋe akbaen.  
\v 7 Aregât keiŋe Anutugât Heakŋande hin dâep,  
\li1 “Anutuŋe emelâk makto nâŋgâyi aregât  
\v 8 uŋak biwiyeŋe kârikŋe bo agaŋgim denŋe hâkâŋ bo akbei. Akto hakulupyeŋe ulikŋân hân kamitŋângen mali ainâk dop yeŋgure hâkâŋŋe akmâ lauŋe bo lokoyi.  
\v 9 Akto kulem keiŋe keiŋe hekat yeŋgim tân yeŋgure hombaŋ 40 akto hanâk dâm dop nugum manmini.  
\v 10 Aregât nâŋgâre bâlimbo kuk akyeŋgim hin magân, Yâkŋe hanyeŋande sopŋe sopŋe gulip akmai akto nâŋgât dâp bo ekmâ nâŋgâm heŋgemgoyi.  
\v 11 Haingât kuk akyeŋgim den kârikŋe hin magân, Yâkŋe nâŋgât manmâ nâŋgâmbiâ biwiyeŋe sândugeâkgât kepia hân ain bo ariwai. Bo kârikŋe.”   
\s1 Yudaŋe agi are nâŋgâm hamewakbaen.  
\p
\v 12 Galalupne aregât hin akbei. Yeŋgâlân gâtŋe bikŋande hanyeŋande den pat âlepŋe are bunŋe borâm hâkâŋe dâm Anutu Manman Amboŋe hamiaŋbâigât damun agaŋgim manbei.  
\v 13 Hain akmâ âmâ bâleŋe hiaŋgiŋe yeŋgâlân gâtŋe siâ hiaŋdo han biwi kârikŋe akbopgât hokboâk hokboâk uŋak hole miawakmawân ârândâŋ mem kârikŋe mâŋgim akmâ magaŋgi goaŋgi akmâ makbei.  
\v 14 Akto nen Kristo olop manmâ gayiongât han biwinenŋe owâimap. Are kilâkgât pâŋân tiŋâk mem manmâ aregât horatŋân togonegât akmâ âgâwaen.  
\v 15 Akto Heakŋe magep yu kulemgoân,  
\li1 “Anutuŋe emelâk makto nâŋgâyi aregât uŋak biwiyeŋande kârikŋe bo agaŋgim denŋe hâkâŋ bo akbei. Akto hakulupyeŋe ulikŋân hân kamitŋân mali ainâk dop yeŋgure hâkâŋŋe akmâ lauŋe bo lokoyi.”   
\p
\v 16 Akto niŋema yeŋgât magep? Akto niŋande Anutuŋe den makyeŋgimbo hâkâŋ agi? Amâ Israe luâk âmbâle Moseŋe oloŋ yekto Aigita hân hepunmâ hân kamitŋângen ariyi are.  
\v 17 Akto niŋema hombaŋ 40 bo akto tân yeŋgumbo hamiaŋbiâ nâŋgâmbo bâliep? Are âmâ hainâk bâleŋe agi aregât hâuŋe hân kamitŋângen mombiâ hâkyeŋe ain hambuep.  
\v 18 Akto Anutuŋe niŋema hin makyeŋgiep, “Kuk akyeŋgire biwiyeŋe sândugeâkgât kepia hân ain bo ariwai.” dâep? Amâ hin. Anutugât lau bo lokoyi are.  
\v 19 Aregât hin nâŋgâen. Luâk âmbâleŋe biwiyeŋe Anutugâlân bo katmâ mali aregât Anutuŋe kuk akyeŋgiep. Hain akto biwiyeŋe bo sândugiep. Aregât ye hainâk akbâen dâm biwiyeŋe damunŋe akbei.   
\c 4  
\s1 Biwinenŋe sândugewiapgât kepia.  
\p
\v 1 Akto Anutuŋe biwinenŋe sândugembo tatmâ hutuk âgâwaengât makmâ kalep aregât nelâm nengiwop dâm âi mem manne. Dâ hain bo akbaen amâ Anutuŋe nenekto ârândâŋ bo akto hâuŋe nengimbo biwinenŋe umatŋeâk tatmâ âgâwiap, are akbop dâm hamewakne.  
\v 2 Akto aregât keiŋe lâuwâŋe makbe. Ulikŋân luâk âmbâle hân kamitŋângen manminiân Anutuŋe ikiŋe keiŋe makyeŋgiep. Hain makyeŋgimbo biwiyeŋe yâkgâlân bo kali aregât Anutugât denŋande bo tânyeŋguep are nâŋgâm heŋgemgone. Akto nenâkai ulikŋân hainâk Anutugât keiŋe bo nâŋgâyion. Gârâmâ hamiŋân maknengimbiâ nâŋgâyion aregât âi humoâk mem manne.  
\v 3 Akto nen biwinenŋe yâkgâlân kalion nen âmâ emelâk biwinenŋe sândugembo tatmâ hutuk âgâen. Gârâmâ Yuda kâmot hân kamitŋângen manmini arekŋe hain bo agi. Aregât Anutuŋe magep,  
\li1 “Haingât kuk akyeŋgim den kârikŋe hin magân, Yâkŋe nâŋgât manmâ nâŋgâniŋbiâ biwiyeŋe sândugeâkgât kepia hân ain bo ariwai. Bo kârikŋe.” Anutuŋe hain dâep.  
\p Dâ Anutuŋe hân himbim katyelekmâ âi mem metem ain âmâ hâk sânduk geâk dâm makmâ kalep.  
\v 4 Aregât keiŋe Anutuŋe siân hin magep, “Anutuŋe hilâm bât biken lâuwâ akto ain yân tatmâ hutuk âgâep.”  
\v 5 Gârâmâ emelâk kulemgoân ain hin dâep, “Han biwiyeŋe sândugeâkgât kepia hân ain bo ariwai. Bo kârikŋe.” Anutuŋe hain dâm makmâ kalep.  
\v 6 Akto âmâ hân kamitŋângen manmini yâkŋe den pat âlepŋe are hâkâŋ akmâ bo lokoyi aregât bo tatmâ hutuk âgâyi. Hain akbiâ benŋe luâk âmbâle bikŋe yâk yeŋgât dumyeŋân âgâm Anutu olop tatmâ hutuk âgâwaigât dâp miawaktâp.  
\v 7 Aregât beirâ Anutuŋe bâindâm Dawidi magaŋmâ emelâk kulemgoân are hin dâep, “Anutuŋe emelâk makto nâŋgâyi aregât uŋak biwiyeŋe kârikŋe bo agaŋgim denŋe nâŋgâm hâkâŋ bo akbei.” dâep a emelâk kulemgoân.  
\v 8 Dâ ulikŋân Yosuaŋe malep sop ain manman sândukgât Anutuŋe makmâ kalep are miawagep dâine aregât kakŋân Anutuŋe manman sânduk siâkâ bo makmâ katbop.  
\v 9 Aregât hin nâŋgâmaen. Anutugât luâk âmbâlelupŋe yâk yeŋgât nâŋâgâm manbiâ biwiyeŋe sânduge akmâ âgâwiapgât kepia hân tatnengiep.  
\v 10 Anutuŋe âi mem mando hilâm bât biken lâuwâ akto ainâk tatmâ hutuk âgâep aregât nen hainâk âi memâk tatmâ mandenŋe Anutuŋe bâin dâmbo manman sânduk âlepŋe miawak nengiwiap.  
\v 11 Aregât Anutuŋe manman sândukŋe nengiwiapgât makmâ kalep are bunŋe miawaknengiâk dâm âi humo mem hakulupnenŋande lauŋe bo lokoyi aregât Anutuŋe makto biwiyeŋe bo sândugiep, are nen hainâk akbâen dâm Anutugât lau lokom manbaen.  
\v 12 Amâ wangât? Hingât. Hângât tembe loko âmâ tâwât metŋe mem arimai. Dop hainâk Anutugât den amâ golâ manmanŋe akto metŋe dondâ. Tembe lokoyeŋgât tâwât âmâ metŋe arekŋe luâk siâgât okot kambiamŋe ewum hioŋmap dop hainâk den metŋe dondâ arekŋe nâŋgâ nâŋgânenŋaet biwinenŋe akto hannenŋe are potatmâ mem miawakmap. Mem miawakto agak memenenŋe miawakto den âiân katnenekmap.  
\v 13 Akto siâ me siâ Anutugât dewunŋân tigâk bo yemap. Akto Anutu enemŋân kinmâ keinenŋe makmâ miawakbaen yâkŋe amâ hârok ekto amâ miapŋân akto katip bâlâk miawaktenŋe ekmap.   
\s1 Yesuŋe sumbe kat kat yâk yeŋgât luâk kautŋe malep.  
\p
\v 14 Galalupne, nengât sumbe kat kat luâk humo amâ Yesu Anutugât Nanŋe yâk âmâ himbimân âgâep. Aregât Yesugât akmâ magion are kârikŋe mem manmâ âgâne.  
\v 15 Nengât sumbe kat kat luâk amâ yânŋe bo. Yesu sumbe kat kat Humonenŋe yâkŋe amâ Anutugât Nanŋe yâk hânân malewân sop ain Hiaŋgi Amboŋande oloŋ nenekto bâleŋe akberâm akmâ malion ain Yesuŋe nâŋgâ nengimapgât dâp bo pâp komap gârâmâ bâleŋe bo agep.  
\v 16 aregât Anutu ulilaŋberâm âmâ bo hamewakmâ dowâk yâk ulilaŋbaen. Akto lumbe tat tatŋân tatmap yâkŋe dowâk okot âlep aknengim damun nenŋe akmap aregât umatŋe miawaknengimboân ain dowâk ulilaŋbaen.   
\c 5  
\s1 Yesuŋe nengât akmâ sumbe âi miep aregât Anutuŋe kot humo waŋep.  
\p
\v 1 Galalupne, sumbe kat kat luâk areyeŋgât kautlupyeŋe yâk yeŋgât keiyeŋe makyeŋgire nâŋgâŋet. Anutuŋe luâk areyeŋgât hutyeŋânba mem miawakyekto Anutugât kambiamŋe sândugeâkgât luâk âmbâle yeŋgât akmâ Anutugât enemŋân kinmai. Kinmâ dosayeŋe aregât sumbe omai.  
\v 2 Hain akmai gârâmâ yeukŋeyeŋaet yeŋgumbo aregât luâk âmbâle bikŋe Anutugât den lokowerâm pâpkomai yâk yeŋgât okot nâŋgâ yeŋgim yeukŋe akyeŋgimai.  
\v 3 Aregât luâk âmbâle yâk yeŋgât dosayeŋaet sumbe akmai. Akto areâk bo. Yeŋaet dosayeŋaet sumbe akmai.  
\v 4 Akto yâk ikiŋaet hanŋe watmâ âi are bo miep. Bo. Ulikŋân Anutuŋe sumbe kat kat luâk Aroŋ yâk soŋ oloŋmâ âi waŋdo miep hainâk gam gam sumbe kat kat luâk hârok ikiŋak oloŋ yekmâ âi yeŋgimap.  
\v 5 Hainâk Kristoŋe ikiŋaet ukenŋe bo walep. Anutuŋe âi iregât waŋberâm den hin dâep,  
\li1 “Gâmâ nâŋgât Nanne gârâmâ nâŋe uŋak meŋgektân.” dâep,  
\p yâkŋe âi are waŋmâ huŋgun aŋep.  
\v 6 Akto Anutuŋe Nanŋaet den siâ hin dâep,  
\li1 “Ulikŋân sumbe kat kat luâk siâ kotŋe Melkisede are âi are waŋdere mem âgâep hainâk sumbe kat katgât kat giŋdere sumbegât âi mem âgâwiat.” dâep.   
\p
\v 7 Akto Yesuŋe luâk akmâ hânân manmâ indem konmâ momogât dâwânba oloŋnekben dâm yâk ulilaŋdo biwiŋe yâkgâlân kalep aregât Eweŋande nâŋgaŋep. Amâ Yesuŋe Anutugât akmâ hamewakmâ malepgât Eweŋande nâŋgaŋep.  
\v 8 Yesu âmâ Anutugât Nanŋe gârâmâ hâk hilâlâm nâŋgâep. Dâ Eweŋaet lau lokomap aregât agak memeŋe miawagep.  
\v 9 Hain akmâ agak meme ârândâŋâk akmâ nen biwinenŋe yâkgâlân katmâ lauŋe lokomaen nen âmâ Yesuŋe heŋgem nenguwiapgât dâp miawagep. Amâ yogan bo. Heŋgem nengumbo manman kârikŋân manmâ âgâwaengât.  
\v 10 Akto areâk bo. Anutuŋe sumbegât âi Melkisede waŋdo mem âgâep. Hainâk Nanŋe waŋdo mem âgâmap. Aregât heŋgem nenguwiapgât bo pâpkom manmap.   
\s1 Nen nanaŋ gurukŋe yeŋgât dop bo manbaen.  
\p
\v 11 O Galalupnenŋe, nenŋe Yesugât keiŋe hârok makyeŋgiwaengât ukenŋe nâŋgâmaen. Gârâmâ ondopyeŋe kârikŋe aktâi âmâ gain gain makyeŋgiweren?  
\v 12 Akto ye dennenŋe emelâk makyeŋgiyion are nâŋgâm heŋgemgoyi dâine bâin hinŋe yeŋe luâk âmbâle bikŋe den kepikmâ makyeŋgiwâi. Yeŋgât hin nâŋgâm hilipkoân luâk âmbâle siâ emelâk makyeŋgiwerâigât sop aktâp dâm makmâ hilipkoân. Gârâmâ hain bo aktâi. Aregât ye nanaŋ gurukŋe dop hainâk manmai. Namâk nemai. Dâ sot bunŋe yeŋgienŋe gain gain nembai?  
\v 13 Yeŋgât agak memeyeŋe aregât den dopŋe makyeŋgire nâŋgâŋet. Nanaŋ gurukŋande namâk nem manmai akto gam gam sot bunŋe nemai. Ye dop hainâk hinŋe nanaŋ gurukŋe akmai den keiŋeâk getek getek makyeŋgienŋe nâŋgâm heŋgemgomai. Dâ Yesugât den patŋe hârok heŋgem nengumbo agak meme âlepŋeâk miawakmap are makyeŋgienŋe bo nâŋgâmai.  
\v 14 Akto nen sot bunŋe nanaŋ gurukŋe bo waŋmaen. Nanaŋ emelâk nam hepunmâ handâ akto are sot bunŋe waŋmaen. Dop hainâk luâk âmbâle agak meme âlepŋe me bâleŋe potatmâ heŋgemgom mali aregât nâŋgâ nâŋgâyeŋe humo agep are âmâ den pat âlepŋe hârok makyeŋgimaen.   
\c 6  
\s1 Anutu hamiaŋmâ âmâ biwi purik kat katgât dopŋe bo tatâp.  
\p
\v 1 Akto Kristogât den keiŋânbak lâuwâŋe bo makyeŋgiwerân. Dâ hin akne. Han biwi nâŋgâ nâŋgânenŋe kârikŋe kilâkgât agak meme âlepŋe mem mandenŋe Anutuŋe nenekto huraguwiap. Akto den keiŋe keiŋe dondâ agak meme momoŋe aregât ye hanyeŋe purik kato biwiyeŋe Anutugâlân katbei aregât lâuwâŋe bo makyeŋgiwerân.  
\v 2 Akto hâk biwi puli puli aregât keiŋe lâuwâŋe bo makyeŋgiwerân. Akto bâtnenŋe kautyeŋân kalion akto momoŋânba agatbaen akto Anutuŋe denân katyekto âgâwaigât keiŋe lâuwâŋe bo makyeŋgiwerân.  
\v 3 Gârâmâ Anutuŋe âlepŋe dâmbo âlepŋe agak memenenŋe huraguâkgât mene.  
\v 4 Amâ luâk âmbâle bikŋande den pat âlepŋe nâŋgâm himbimgât wan me wan ukenŋe nâŋgâmbiâ Heakŋande kautyeŋân miep are makyeŋgienŋe han biwiyeŋe lâuwâŋe purikatbaigât dop bo tatâp.  
\v 5 Akto Anutugât den aregât ukenŋe nâŋgâm manman kârikŋe aregât ukenŋe nâŋgâyi.  
\v 6 Hain nâŋgâyi gârâmâ aregât hamiŋân Anutugât hâkâŋ akmai akto Anutu Nanŋande moep aregât hainâk hâkâŋ akmâ yâkgât âi amâ yânŋe dâm nâŋgâmbiâ gembo aregât makyeŋgienŋe han biwiyeŋe purikatbaigât dop bo tatâp. Amâ Anutugât nanŋe lâuwâŋe lâwinân moâkgât akbiâ bikŋande ekbiâ gemap.  
\v 7 Aregât den dopŋe makbe. Hân siân âmâ tânâk âlepŋe gembo hân ambolupŋande sot alekŋe kâmet yekbiâ hân arekŋe tânyeŋgumbo sot âlepŋe pâtkowiap. Pâtkombo Anutuŋe meme agaŋdo hân amboŋande âlepŋe manbai.  
\v 8 Akto hân siâ sot âlepŋe bo pâtkomap ain hewukŋe bâleŋe arekŋeak pâtkomap aregât Anutuŋe sait den makto kâlâpŋe om metewiap.   
\s1 Yuda gâtŋande âi humo membiâ Anutuŋe nâŋgâmbo huragumap.  
\p
\v 9 Galalupne, ya kulemgoân amâ yeŋe agak meme are ewangimaigât kulemgoân. Amâ wan me wan heŋgemgo heŋgemgo keiŋe are nâŋgâenŋe humo akmâ tân nengumap. Amâ hin.  
\v 10 Ye âi humo mem Yesugât kâmolân gâtŋe okot nâŋgâ yeŋgim tân yeŋguyi are Anutuŋe nâŋgâmap. Aregât hinŋe akmai.  
\v 11 Akto ye agak meme âlepŋe keiŋe keiŋe mem mali aregât hainâk Anutuŋe wan me wan egâliaŋmap aregâlâk ukenŋe ikiŋeâk ikiŋeâk nâŋgâm manmâ âgâwei. Are miawagâk dâm manden.  
\v 12 Aregât Anutuŋe makmâ katmâ hâriep are mem manmâ konam bo akmâ âmâ Anutuŋe hinŋe wan me wan boâk yeŋgiâp aregât bo hâkâŋ akbei. Akto ulikŋân Anutugât kâmolân gâtŋe bikŋe Anutuŋe makmâ kato aregâlâk nâŋgâm bo hâkâŋ akmâ âmâ kili. Hain kinmâ siâ me siâ miawak yeŋgiep aregât nâŋgâmbiâ biwiyeŋe humo agâk. Akto mesokbiâ gewopgât hainâk den are paŋâk mem manmâ âgâwei.   
\s1 Manman nenŋaet kândârâ kârikŋe tatâp.  
\p
\v 13 Akto Anutuŋe Abraham aregâlân den dâm makmâ kalep aregât luâk âmbâle siânbaŋe Anutu bo ewangimai aregât ikiŋe kotŋe konmâ wâtŋân kinmâ Abrahamgât hindâm makmâ kalep,  
\v 14 “Hâmbâi âmâ nunak memeŋe akgiŋdere âmâ hakulupge dondâ sambelem ariwai.” dâep.  
\v 15 Hain dâmbo Abrahamŋe den are nâŋgâm bo hâkâŋ agep. Aregât Anutuŋe den pat âlepŋe are yâkgât makmâ kalep.   
\p
\v 16 Akto agak memenenŋe hin. Nen mendugum magaŋgi goaŋgi aktenŋe kâmot lâuwâ akto den bunŋe kârikŋe makberâm âmâ ainâk Anutu ewanginenekmap yâkgât dewunŋân kinden dâm makmâ katmaen. Hain makmâ katenŋe den bunŋe dâm nâŋgâmbiâ den bo akmap.  
\v 17 Aregât Anutuŋe ikiŋe kâmolân gâtŋe nengât den makmâ kalep are Anutuŋe den bunŋe maktâp are bo bâliwiap dâŋet dâm ainâk den pat kat katŋe are ikiŋe kotŋe konmâ agonakmâ magep.  
\v 18 Are dâp lâuwâgât Anutuŋe henengiwiapgât dop bo tatâp aregât nen gulip nenguwop dâm Anutugâlân togom manmâ wan me wan hârok miawak nengiwiap aregât nâŋgâenŋe biwinenŋe humo akbiâp. Are nâŋgâm paŋâk mene.  
\v 19 Anutuŋe den pat kalep aregât nâŋgâm biwinenŋe gulip akto aregât han lâuwâ bo akmaen. Amâ wangât aŋga hinare. Akto biwinenŋe sândukŋe amâ sumbe emetŋaet sâŋgum hamiŋân ain ariep.  
\v 20 Ain âmâ nengât sumbe kat kat kautŋe Yesu arekŋe nengât Sumbe kat kat luâk humo bo mombiap yâkŋe nengât dumnenŋân kinmâ himbimân Eweŋaelân nengât sumbe kato huraguep. Hain akmâ âmâ Melkisede ulikŋân sumbe kat kat luâk areyeŋgât kautŋe malep yâkgât dopŋân miawagep. Hainâk miawakmâ manmâ âgâwiapgât. Yesuŋe hain agepgât nengât biwi sânduk âmâ himbimân tatmâ âgâwiap.   
\c 7  
\s1 Melkisedegât keiŋe.  
\p
\v 1 Galalupne, luâk kotŋe Melkisede yâkgât keiŋe makyeŋgire nâŋgâŋet. Melkisede âmâ kepiaŋe kotŋe Salem aregât luâk kembu akminep. Akto Anutu Humonenŋe kârikŋe yâkgât sumbe kat kat luâk akminep. Akto Abraham ikiŋe tembe lokolupŋe olop hilâm siân arim kepia siâ siâ are yeŋgât luâk kembulupyeŋe yeŋgum metem purik katbiâ Melkisede arekŋe Abraham are dâwân ekmâ peniaŋmâ maŋganmâ gulam den magaŋep.  
\v 2 Hain dâm maŋgando Abrahamŋe wan me wan talaŋep are bikŋe potatmâ Anutugât pat waŋep. Akto Melkisede are âmâ kotŋe purikŋe amâ hin, “Agak meme âlepŋe aregât amboŋe.” Akto yâkgât kepia kotŋe Salem kot aregât purikŋe amâ, “Biwi sânduk aregât amboŋe.”  
\v 3 Akto Melkisedegât eweŋe memeŋe me ginbailupŋe bo miawagi akto ikiŋe miawagepgât sopŋe me moepgât sopŋe bo miawaknengiep. Aregât Anutugât nanŋe sumbe kat kat hinare ulikŋânbak manmâ gaep, hainâk manmâ âgâwiap. Dop hainâk Melkisede amâ sumbe kat kat luâk ulikŋânbak manmâ gaep hainâk manmâ âgâwiap dâmaen.   
\p
\v 4 Akto Melkisede amâ luâk yânŋe bo. Abraham amâ Israe nengât hakunenŋe yâkŋe wan me wan luâk kembu siânba yeŋgât miep are potatmâ Anutugât pat waŋep. Aregât Melkisedeŋe Abraham ewangiminep.  
\v 5 Akto aregât kakŋân Abrahamgât hakuŋe siâ kotŋe Lewi yâkgât kâmolân gâtŋande sumbe kat kat luâk akmini. Akto Mosegât den kârikŋe are Lewi kâmot gâtŋe yeŋgât galalupyeŋe Israe luâk âmbâle bikŋande wan me wan tat yeŋgiep are potatmâ Lewigât kâmot are yeŋgiyi aregât magep.  
\v 6 Dâ Melkisede amâ Lewigât kâmolân gâtŋe bo are Abrahamŋe Anutugât pat waŋdo Anutuŋe Abraham makmâ kalep aregât gulam den magaŋep.  
\v 7 Akto aregât niŋande ewangiminep? Luâk arekŋe âmâ luâk gegeŋe den dâtâŋe makyeŋgimap. Aregât Melkisedeŋe Abraham ewangiminep.  
\v 8 Akto uŋak nengât sumbe kat kat luâk wan me wan tatnengiep, are potatmâ bikŋe yeŋgimaen are âmâ luâgâk aregât momogât dop miawak yeŋgimbo momai. Dâ ulikŋân Melkisede amâ wan me wan biken meminep are momogât dop bo miawagep aregât amâ Melkisedeŋe sumbe luâk bikŋe ewangi yekminep.  
\v 9-10 Akto areâk bo. Lewigât kâmot are boâk miawagi ainâk Abraham Lewigât hakuŋe arekŋe Melkisede wan me wan waŋep. Aregât Lewi hainâk Abrahamgât kâlegen gâtŋe malep arekŋe dop hainâk waŋep dâmaen.   
\s1 Sumbe kat kat luâk tâmbâŋe mali amâ âiyeŋe âlepŋe bo.  
\p
\v 11 Galalupne, Lewigât kâmolân gâtŋe sumbe kat kat luâk akmini arekŋe den kârikŋe luâk âmbâle bikŋe makyeŋgimini. Hain akmâ sumbe katbiâ Anutuŋe nenekto huragumap dâine sumbe kat kat luâk siâ Melkisede hinare bo miawakbop. Akto Lewigât kâmot âi are membiâ ain agak meme âlepŋeâk membaen aregât dâp miawak nengiep dâine Aroŋgât kâmot âi hainâk mem âgâwâi.  
\v 12 Aregât sumbe kat katgât âi tâmbâŋe are dâp tato irakŋe siâ miawakto âmâ tâmbâŋaet den kârikŋe hainâgâk dâp kalaŋdo irakŋe siâ miawakbiap.  
\v 13 Hain akbiapgât bunŋe âmâ Yesu Lewigât kâmolân gâtŋe bo. Yâk âmâ Yudagât kâmolân gâtŋe gârâmâ Yudagât hakulupŋe amâ sumbe kat katgât âi bo meyi.  
\v 14 Akto Kembunenŋe Yudagât hakulupŋe yâk yeŋgâlânba miawagep. Aregât hin nâŋgâmaen. Yudagât kâmotlupŋande sumbe kat katgât âi aregât Moseŋe bo magep.  
\v 15 Aregât keiŋe siâ gai miawakmâ heŋgemgoâp. Hingât. Sumbe kat kat aŋgâ siâ Melkisede yâkgât dopŋân miawagep aregât Yesuŋe Sumbe kat katgât âi mendo ârândâŋ agep.  
\v 16 Yâk âmâ hakuŋaet kotŋe aregât dopŋân bo miawakmâ sumbe âi miep. Bo dondâ. Yâk âmâ manman kârikŋaet bo boakbiapgât kârikŋeŋe akmâ manmâ sumbegât âi miep akto mem manmâ âgâwiap.  
\v 17 Aregât Anutuŋe hin dâep,  
\li1 “Ulikŋân sumbe kat kat luâk siâ kotŋe Melkisede are âi waŋdere mem âgâep hainâk sumbe kat katgât kat giŋdere âi mem âgâwiat.” dâep.   
\s1 Yesuŋe Melkisedegât dop hainâk akmâ sumbe âi mem mandâp.  
\p
\v 18-19 Akto Mosegât den kârikŋande agak meme âlepŋe mem manmaengât kârikŋe bo nengiep. Akto bo tân nenguep, aregât Anutugât den irakŋande Anutugâlân ariwaengât dâp miawak nengiep, are nâŋgâenŋe biwinenŋe humo akmap. Amâ ulikŋângât ewangimap.  
\v 20 Are amâ yân bo. Amâ Anutuŋe ikiŋe kotŋe konmâ makmâ kalepgât. Ulikŋân Lewigât kâmolân gâtŋe yâkŋe sumbegât âi membaigât amâ Anutuŋe den yânŋe makmâ kalep.  
\v 21 Dâ hinŋe amâ Anutuŋe Nanŋe sumbegât âi waŋberâm âmâ ikiŋaet wâtŋân kinmâ makmâ kalep aregât hin magep,  
\li1 “Humoŋe wâtŋân kinmâ han lâuwâ bo akbiapgât hin makmap. Sumbegât âi mem âgâwiat.”   
\p
\v 22 Aregât Yesuŋe âi âlepŋe mendo den pat irakŋande miawak nengimbo tatmâ âgâwiap arekŋe Mosegât den kârikŋe are ewangimap.   
\p
\v 23 Akto areâk bo. Lewigât kâmolân gâtŋe sumbegât âi meyi are amâ luâk dondâ. Amâ moyi ainâk nanaŋlupyeŋande dumyeŋân kinmâ âi memân moyi hain akmâ gambiâ gambiâ yu miawagi.  
\v 24 Dâ Yesu âmâ bo mombiap aregât sumbegât âi memâk memâk manmâ âgâwiap.  
\v 25 Aregât hokboâk hokboâk nenŋe Yesu nengât dumnenŋân kilep dâm Anutugâlân arienŋe âmâ Yesuŋe nengât Anutu ulilaŋdo Anutuŋe Yesugât âlepŋaet akmâ aregât dowâk heŋgem nengum âgâwiap.   
\s1 Yesuŋe sumbenenŋe katmâ heŋgemgoep.  
\p
\v 26 Sumbe kat kat Humonenŋe yâk âmâ ârândâŋ akto dosa bâlâk akto wan me wan mendo Anutuŋe ekto ârândâŋ akmap akto luâk âmbâle bâleŋe akmai yâk yeŋgât tiriwân bo manmap akto himbimân âgâm ewangim âgâepgât mandâp. Hain mannengimbo ârândâŋ aktâp.  
\v 27 Dâ sumbe kat kat luâk âmâ hânân manmai arekŋe hokboâk hokboâk yeŋaet dosa are bo agâkgât sumbe ombiâ bo akto hamiŋân luâk âmbâle yeŋgât sumbe omai are âmâ Yesuŋe hain bo akmap. Yâkgât dosa bo talaŋmap aregât ikiŋaet sumbe bo omap. Akto nengât dosa bo agâkgât hilâm konok nengât sumbe akmâ moep aregât hokboâk hokboâk bo akmap. Lâuwâŋe âi bo talaŋdâp.  
\v 28 Akto Mosegât den kârikŋe arekŋe luâk yeukŋe mem sumbegât âi yeŋgiep. Gârâmâ Anutuŋe den kârikŋe makmâ kato bo bo agepgât Nanŋe sumbegât âi waŋdo bo mom âmâ âiâk memâk memâk âlepŋeâk manmâ âgâwiap.   
\c 8  
\s1 Yesuŋe egon sumbe opmân bunŋe ain âiŋe memap.  
\p
\v 1 Akto yu kulemgoân aregât keiŋe amâ hin. Nengât sumbe kat kat luâk amâ Humogât tat tatŋe himbimân manmap aregât bungen manmap  
\v 2 Yesu arekŋe Sumbe kat kat uligi luâkŋe ketuguyi ain âi bo mem manmap. Yâk âmâ himbimân Anutuŋe ketuguep ain âi mem manmap.  
\v 3 Akto sumbe kat kat luâk hârok Anutuŋe meme akyeŋgimbo wâtŋân kinmâ okot âlepgât akmâ sumbe kat katgât âi memai aregât Anutugât Nanŋande hainâk wan me wan Anutu waŋmapgât bâlâk bo manmap.  
\v 4 Dâ Yesu hânân mandâp dâine sumbe kat kat bo manbop. Hânân den kârikŋegât dopŋân sumbe ogogât luâkŋe âlepŋe manmâ sumbegât âi mendâi.  
\v 5 Âiyeŋe âmâ sumbe opmân yânŋe ain âi memai. Dâ sumbe opmân bunŋe amâ himbimân tatâp. Moseŋe sumbe kat kat uligi mâŋgiwerâm akto Kembuŋe hin magaŋep, “Nâŋgât. Gimbâŋân sumbe opmân himbimân tatmap aregât towatŋe hekatgiŋân aregât dopŋân siâ me siâ hârok are hânân mâŋgiwen.”  
\v 6 Dâ Yesuŋe âmâ dewatiak dewatiak âgâ âgâŋaet sumbegât âi humoâk memap. Amâ hingât. Anutuŋe Yesugât akmâ den pat âlepŋe makmâ hâriep arekŋe Moseŋe makmâ kalep are ewangimap.   
\s1 Dewatiak dewatiak irakŋaet den.  
\p
\v 7 Akto Mosegât den kârikŋe arekŋe wan me wan hârok âlepŋeâk mem miawagep dâine Anutuŋe den pat irakŋe bo makmâ katbop.  
\v 8 Gârâmâ Anutuŋe Mose magaŋdo den kârikŋe kulemgoep are ekmâ hârok âlepŋe bo mem miawagep den pat are nâŋgâm irakŋe âlepŋe makmâ kalep aregât keiŋe Anutuŋe hin magep,  
\li1 “Humoŋe hin dâep, “Siân Israe kâmot akto Yuda kâmot are yeŋgâlân den pat âlepŋe irakŋe makyeŋgiwian.  
\v 9 Ulikŋân Israe luâk Aigitawa oloŋ yegân are den pat âlepŋe makyeŋgire den pat aregât hâkâŋ akmâ loŋgaiyi aregât nâkai yeŋgât hâkâŋ agân. Den kârikŋe ain kalân amâ hainare bo.  
\v 10 Imâ den âlepŋe irakŋe sop are bo aktoân Israe kâmot yeŋgâlân makmâ hârewian. Siân den pat irakŋe âlepŋe ire han biwiyeŋân totokom katere kepikmâ bigeim kinbiap. Hain akmâ damunyeŋe akmâ tân yeŋguwian. Akto nâŋe amâ yeŋgât Kembu akto ye amâ nâŋgât kâmot akbai.  
\v 11 Akto sop ain siâŋe siâ bo hâwâtbiâp, “Humo nâŋgaŋben.” dâm magaŋbiâp. Hain bo. Sop ain âmâ luâk âmbâle hârok âgâ âgâŋe gegeŋe nâŋgâ niŋbai.  
\v 12 Hârok nâŋgâ niŋbiâ bâleŋeyeŋe aregât yaiwâk akyeŋgim dosayeŋe bo oyaŋmâ nâŋgâm manmâ âgâwian.” Humoŋe hain dâep.”   
\p
\v 13 Aregât keiŋe amâ hin. Anutuŋe den pat irakŋe dâm magep aregât den pat tâmbâŋe are bo agâk dâm makmâ kalep. Aregât den pat tâmbâŋe amâ emelâk bâliep akto siâ me siâ torokmâ bâlimap hainâk arekŋe bo akberâm aktâp.   
\c 9  
\s1 Sumbe kat kat uligi aregât keiŋe.  
\p
\v 1 Akto den kârikŋe tâmbâŋe amâ siâ siâgât hârok Anutuŋe keiŋe makyeŋgiep. Akto uligi kâlegen âgâm âmâ ikiŋe kotŋe mem agatŋetgât hekatyeŋgiep. Akto hângât emetgât makmâ hâriep.  
\v 2 Akto sumbe kat kat uligi aregât keiŋe hin. Ulik gulik amâ mâron humo panmâ emet mâŋgiyi. Aregât kâlegen amâ pagaleŋe kat kat siâ akto sot Anutugât enemŋân katmai are me wan me wan Anutu kotŋe mem agatbaen dâm kali.  
\v 3 Akto emet kom hâre hâreŋe siâ talep amâ sâŋgum kâkâlep aregât hamiŋân Anutuŋe ekto ârândâŋ agâkgât welamŋe.  
\v 4 Ain sumbe ogogât kat katŋe goliŋe mâŋgiyi are talep. Akto dewatiak dewatiak gât emetŋe goliŋe mâŋgiyi are akto Aroŋgât huwan momoŋe kâmŋe gam golâ agep are akto kât papaŋe Anutuŋe ain den kârikŋe kulemgoep are hârok talep.  
\v 5 Akto Anutugât pagaleŋe miawakbiapgât aŋelo dopŋe lâuwâ kotŋe Kerubim ain kiliat. Arekŋe Anutuŋe gem maŋgan nenekmap welam aregât damunŋe agiat. Akto wan me wan yu kulemgoân amâ hinŋe keiŋe hârok makyeŋgiwerengât dop bo tatâp.   
\s1 Sumbe kat kat luâk ulikŋân mali yeŋgât âi amâ bunŋe bo.  
\p
\v 6 Dâ kom hâre hâreŋe siâ ain Lewigât kâmolân gâtŋe wan me wan are katbiâ kindo amâ hokboâk hokboâk sumbe kat kat luâk poŋ kâlegen âgâm bam gutmâ Anutu okot âlepgât wan me wan ulilaŋmini.  
\v 7 Gârâmâ uligi kâlegen are âmâ sumbe kat kat luâk areyeŋgât kautŋeyeŋe konok arekŋe hombaŋ konok kâlegen amâ hilâm konok ain âgâm ikiŋe dosaŋe bo agâkgât akto Israe luâk âmbâle dosayeŋe bo agâkgât soŋgo gilâmŋe mem âgâm Anutugâlân waŋminep.  
\v 8-9 Aregât keiŋe amâ Anutugât Heakŋande maknengimbo hin nâŋgâen. Uligi kilewân amâ luâk âmbâle Anutugâlân hanâk bo âgâmini nâŋgâen. Akto sumbe kat kat luâk arekŋe sumbe me wan me wan Anutugât okot âlep agaŋmini are ekmâ luâk âmbâle hârokŋe hin dâyi, “Wei, ire âmâ hângât me hâk puli puligât me sotgât aregâlâk tângomap. Dâ han biwinenŋe amâ bo tângomap.” dâm nâŋgâmbiâ biwiyeŋe bo sândugiep.  
\v 10 Amâ yoganŋaet pat. Yoganŋe aregât benŋe sotgât me tugât me hâkŋe puli puligât. Akto agak meme irakŋe miawakbiapgât miawagep.   
\s1 Yesuŋe ikiŋe gilâmŋande hâukonenegep arekŋe bunŋe aktâp.  
\p
\v 11 Hainâk hainâk manmâ gambiâ Anutuŋe bâin dâm Nanŋe Kristo are huŋgunaŋdo sumbe kat katgât âi luâk bunŋe miawagep. Hain akmâ manmâ hângât sumbe kat kat emetŋe ketuguyi ain bo âgâm sumbe kalep. Bo. Wan me wan âlepŋe miawakbiap aregât sumbe akmâ opmân bunŋe tiripŋe siâ ain âgâep.  
\v 12 Ain âgâm âmâ hilâm konogân Anutugât enemŋân bam âmâ nâniŋ akto makao nanŋe soŋgogât gilâmŋe bo miep. Amâ ikiŋaet gilâmŋe waŋdo nen heŋgem nenguwiapgât dâp miawak nengiep. Are manmâ âgâwiap akto bo bo akbiap. Bo dondâ.  
\v 13 Dâ makao âmbengen kâmŋe aregât hâkŋe om derembiâ kau akto soŋgo makao nâniŋgât gilâmŋe olop hâk yeŋe puliâkgât sumbe luâkŋe lapyuŋguminep. Lapyuŋgumbo sumbegât emetŋân âgâmini.  
\v 14 Gârâmâ Kristoŋe gembo Anutugât Heak âgâm yembiap arekŋe memeŋe agaŋdo ikiŋaet gilâmŋe are sumbe dâm kato Anutuŋe ekto huraguep. Arekŋe han biwinenŋe pulimbo nen wan me wan mendenŋe bâlimap aregât umatŋe bo akto âmâ Anutu amâ manmangât amboŋe yâkgât âi mem manmâ âgâwaen.   
\p
\v 15 Aregât Kristoŋe dewatiak dewatiak irakŋaet miawagepgât Anutu akto nen hutnenŋân kilep. Kinmâ dewatiak dewatiak tâmbâŋe hârienŋe dosanenŋe miawaknengiep are bo agâkgât moep. Aregât akmâ Anutuŋe kepilânenekto manden nen manman kârikŋaet bât samut menegât welamnenŋân kinmâ moep.   
\p
\v 16 Bât samutgât amâ hin yendâp. Amboŋande mondoâk âmâ memaen.  
\v 17 Dâ amboŋande golâ manmawân âmâ bât samutŋaet magep aregât den yân yembiap. Dâ mondoân âmâ den are bunŋe miawakmap.  
\v 18 Dop hainâk Mosegât den kârikŋe are Anutuŋe makto miawakto ainâk soŋgo gilâmŋe gembo mondo den kârikŋe are hamepŋe olowâk miawagep.  
\v 19 Akto Moseŋe den kârikŋe are luâk âmbâle makyeŋgimbo nâŋgâmbiâ kârikŋe agâk dâm akto aŋe hewukŋe esenŋe siâ akto yo hâkŋe siâ arekŋe mem tu akto soŋgo gilâmŋe lapyuŋgum luâk âmbâle hârok akto den kârikŋe kulemgoep are lapkombo gilâm agi.  
\v 20 Hain akto hin dâm makyeŋgiep, “Anutuŋe makmâ kalep are kârikŋe agâkgât gilâm yu lapkoân ire ekmâ nâŋgâm heŋgemgowei.”  
\v 21 Akto Moseŋe hainâk lapkombo uligi are akto wan me wan kâlegen Anutugât akmâ katbiâ talep are gilâmâk hârok akmâ metiep.  
\v 22 Akto aregât den kârikŋe tâmbâŋe arekŋe talewân ainâk yo kombiâ mondo gilâmŋe lapkombiâ dosayeŋe bo agep. Dâ gilâmŋe bo lapkombiâ dâine âmâ dosayeŋe tatmâ gawop.   
\s1 Yesuŋe dosanenŋe bo agâkgât hâukonenegep.  
\p
\v 23 Akto yu kulemgoân amâ himbimân tatmai aregât towat otneyeŋe bunŋe bo are yeŋgât bâleŋe ariâk dâm Moseŋe gilâm lapkombo ârândâŋ agep. Dâ himbimân wan me wan bunŋe dondâ are ârândâŋ agâkgât gilâm yânŋe amâ lapkombiâ dâine ârândâŋ bo akbop.  
\v 24 Aregât Kristoŋe uligigât otneŋe are akmâ âi luâkŋe uligi ketuguyi ain bo âgâep. Akto himbimân uligi bunŋe ain âgâm nengât dumnenŋân kindo Anutuŋe ekto âlepŋe dondâ akmap.  
\v 25 Akto ain hokboâk hokboâk gilâmŋe bo waŋmap. Hilâm konok kâlegen gilâmŋe kâimbo ârândâŋ agep. Dâ sumbe kat kat luâk are yeŋgât kautŋeyeŋe arekŋe soŋgo gilâmŋe kârikŋe bo aregât hombaŋ ârândâŋâk ikiŋe gilâmŋe bo mem âgâ kâiminep.  
\v 26 Dâ Kristo âmâ hain bo agep. Hain akmâ dâine ulikŋânbak hâk hilâlâm hokboâk hokboâk nâŋgâm gawop. Dâ yâk âmâ hain bo agep. Yâkŋe âmâ hinŋe sop bâiŋe tâlâgumbo ain miawakto dosa bunewâk bo agâk dâm ikiŋe hâkŋe arekŋe sumbe agâk dâm hilâm konogân kâinengiep.  
\v 27 Akto Anutuŋe hilâm konogân bâin dâmbo mondenŋe sop ain denân kat nenekbiap  
\v 28 dop hainâk Anutuŋe hilâm konogân luâk âmbâle dondâ are yeŋgât dosa bo agâk dâm Kristo wâtŋe agaŋdo moep aregât Kristoŋe lâuwâŋe miawakmâ dosanenŋe lokombo bo akbiapgât bo gewiap. Bo dondâ. Aregât nenŋe togowen togowen dâm aregât ukenŋe nâŋgâm etemgom konmâ oloŋmâ mandenŋe nen bunewâk heŋgem nenguwiapgât gewiap.   
\c 10  
\s1 Den kârikŋaet amukŋân sumbe kali amâ bunŋe bo.  
\p
\v 1 Den kârikŋe amâ yân beirâ bunŋe miawakbiapgât patŋe yânŋe aktâp. Dâ bunŋe dondâ bo. Aregât sumbe kat kat luâk yânŋe den kârikŋe lokom hombaŋŋe hombaŋŋe sumbe katmai arekŋe Anutugât mepaiŋe agaŋmai yâk âlepŋe biwi kau bo meyekmap.  
\v 2 Akto dosayeŋe bunewâk bo agep dâine sumbe kat kat luâk arekŋe âi are hepunmâ sumbe siâ bo katmâ âmâ yân manbâi. Akto dosayeŋaet nelâm yeŋgimbo biwiyeŋe sândugewop.  
\v 3 Gârâmâ hombaŋ ârândâŋ sumbe kat kat luâk kautŋande sumbe memberâm  
\v 4 nâniŋ me bulimakaogât gilâmŋe are mem uligi kâlegen âgâm kato dosayeŋe bo agepgât dâp bo talep aregât dosayeŋaet nâŋgâmbiâ biwiyeŋe umatŋe tatoâk mali.   
\p
\v 5 Akto Kristo hânân miawagep ain hin dâep, “Gâ Anutu, gâ soŋgogât gilâmŋe aregât ukenŋe bo nâŋgâmat. Dâ hâkne heŋgemgoniŋen.  
\v 6 Akto soŋgo hâkŋe ombiâ aregât bunŋe bo dâmat. Akto sumbe katmâ ombiâ ukenŋe bo nâŋgâmat.  
\v 7 Ain âmâ hin dân. O Anutu, wan me wan makmenâ kulemgoyi aregât denge lokom ukenge akmâ mem metewiangât togoân.” dâep.  
\v 8 Den aregât keiŋe hin. Kristoŋe âmâ hânân miawakmâ Eweŋaelân magaŋep, “Gâ soŋgogât gilâmŋe kâimai me hâkŋe omai aregât ukenŋe bo nâŋgâmat. Soŋgo hâkŋe ombiâ aregât bunŋe bo dâmat. Akto sumbe katmâ ombiâ ukenŋe bo nâŋgâmat.” dâm magep. Amâ den pat kârikŋe tâmbâŋe makto kali.  
\v 9 Kristoŋe den siâ hin dâm dewatiep, “Denge lokom ukenŋe akmâ mem metewiangât togoân.” dâep. Hain dâm âmâ den tâmbâŋe are urulep. Dâ den pat irakŋe are mem kârigiep.  
\v 10 Areâk bo. Yesu Kristoŋe ikiŋe hâkŋe mem Anutugât sumbe dâm sop konogân waŋdo ârândâŋ agep aregât agak meme âlepŋe mem manmâ âgâwaengât dâp miawak nengiep.   
\s1 Dâ Yesu amâ sumbe bunŋe dondâ kalep.  
\p
\v 11 Galalupne, aregât lâuwâŋe makbe. Sumbe kat kat luâkŋe hokboâk hokboâk âiyeŋe mem sumbe omâk akmâ manmai arekŋe dosanenŋe bo boagep.  
\v 12 Hain agi aregât âmâ Kristo hilâm konogân sumbe konok kato Anutuŋe ekto ârândâŋ agep. Hain akto âiŋe bo akto Anutugât bâtŋe bungen tatmâ mandâp.  
\v 13 Mandâp aregât siân Anutuŋe nanŋaet gasalupŋe yeŋgumbo yeukŋe akbiâ Yesuŋe damunyeŋe akmâ tâliyekbiapgât lâmgom tatmap.  
\v 14 Akto ikiŋe kâmot nengât huraguŋetgât ikiŋe hâkŋe mem Anutugât sumbe dâm waŋep. Waŋdo Anutuŋe nenekto huraguep. Huragumbo âmâ Kristoŋe tân nengumbo agak meme âlepŋe mem mandenŋe sumbe kat katgât âi bo agep.  
\v 15 Akto aregât keiŋe Anutugât Heak arekŋe bunŋe agâkgât hekat nengiwerâm hin magep,   
\li1
\v 16 “Humoŋe hin dâep, Siân den pat irakŋe âlepŋe ire han biwiyeŋân totokom katere kepikmâ bigeim kinbiap.”   
\p
\v 17 Akto siâ hin,  
\li1 “Dosayeŋe bo oyaŋmâ nâŋgâm manmâ âgâwian.”   
\p
\v 18 Den aregât keiŋe amâ dosanenŋe bo oyaŋbiapgât dâp miawaknengimbo âmâ benŋe sumbe kat katgât luâk âiyeŋe bo agep. Lâuwâŋe bo membiap.   
\s1 Yesuŋe sumbe âi miepgât nen Anutugât enemŋân owâi akmâ bam ulilaŋbaen.  
\p
\v 19 Galalupne, Yesugât hepŋande hâŋgi menengiepgât yâkgât opmân kâmbokŋân âgânegât owâiâp.  
\v 20 Aregât dâp irakŋe manmanŋe mem owâinenegep. Aregât dâp miawagâk dâm hâkŋande âgâwâigât pekeŋe hârembo dâpŋe miawaknengiep.  
\v 21 Aregât akmâ sumbe kat kat humo Anutugât opmân bunŋe kautŋe akmâ mannengimap.  
\v 22 Aregât hamep bo akmâ dosanenŋe bo agep dâm Anutugâlân arim biwinenŋe Yesugâlân katenŋe kindo nâŋgâenŋe biwinenŋe sândugemapgât Anutugâlân arine. Hain manmaen aregât wan me wan umatŋaet memeŋe biwinenŋân katberâm miawakto ain nen Yesugât kâmolân manmâ âgâwaen dâyion are nâŋgâenŋe biwinenŋe humo agep. Akto sumbe kat kat luâk kautyeŋe are galalupyeŋande tu puli agaŋmini nen dop hainâk tu bunŋe puli nengiep. Aregât Anutugâlân arim den nâŋgâenŋe bunŋe akbiap.  
\v 23 Humo Anutuŋe wan makmâ hâriep arekŋe den are bâliwiapgât dop bo tatâp aregât den maktenŋe biwinenŋe sândugiep are mem hâk hilâlâm nâŋgâm âgâm manbaen.  
\v 24 Hain akmâ manmâ mendugum kinmâ gain gain biwinenŋe kârikŋe ketuguenŋe kilâkgât akto agak meme âlepŋe mem okot âlep agaŋbaengât are nâŋgâm heŋgemgom tân aguwaen.  
\v 25 Dâ luâk âmbâle bikŋe bo mendugum kinmai. Dâ nen âmâ hain bo akbaen. Mendugum kinmâ sop humo tâlâguwerâp dâm biwinenŋe tân aguwaen.   
\s1 Den pat âlepŋe nâŋgâm âmâ bâleŋe aktenŋe dosanenŋe lâuwâŋe miawakbopgât hamep akbaen.  
\p
\v 26 Gârâmâ den pat âlepŋe nâŋgâm heŋgemgoyion amâ beirâ agak meme bâleŋe aregât ukenŋe nâŋgâm agak meme bâleŋe membaen aregât dosanenŋe bo agâkgât sumbe bo tatbiap. Bo dondâ.  
\v 27 Hain aktenŋe âmâ Anutuŋe denân katnenekto kâlâwân manmâ âgâwaengât dop miawakbiap. Akto Anutugât gasa are kâlâpŋe oyekbiap.  
\v 28 Aregât hin makbe. Luâk âmbâle siâŋe Mosegât den kârikŋe loŋgaimbo luâk âmbâle siânba lâuwâ me âlâwu arekŋe ekmâ keiŋe makmâ miawakbiâ humomolupyeŋande luâk âmbâle bâleŋe agep are okot bo nâŋgaŋmâ kombiâ moep.  
\v 29 Dâ hinŋe luâk âmbâle siâŋe Anutugât Nanŋe yâkgât hâkâŋ akmâ den pat âlepŋe aregât keiŋe amâ Yesu yâkgât gilâmŋande heŋgem nenguep aregât hâkâŋ akmâ Anutugât Heakŋe damun nenŋe akmâ okot âlep aknengimap are hepulep luâk âmbâleŋe hain akto âmâ Humonenŋande kondo hâk hilâlâm humo dondâ nâŋgâm âgâwiap.  
\v 30 Luâk âmbâle hain akbai aregât Anutuŋe hin dâep, “Nâŋe bâleŋe yeŋaet dosa aregât hâuŋe yeŋgire umatŋân manmâ âgâmbiâ ârândâŋ akbiap.” dâep. Akto den siâ hin dâep, “Humoŋe ikiŋe luâk âmbâle den âiân katyekbiap.” dâep.  
\v 31 Akto areâk bo. Anutu Manman Amboŋande den âiân katyekto hâk hilâlâm hamepŋe olowâk nâŋgâm manmâ âgâwai aregât yâkgâlâk hamewakmâ manbei.   
\s1 Âi humo mem hâk hilâlâm nâŋgâm manbaengât bo hâkâŋ akbaen.  
\p
\v 32 O Galalupne, nâŋgâi? Ye ulikŋân den pat âlepŋe nâŋgâmbiâ biwiyeŋe âgâmbo âi humo mem hâk hilâlâm nâŋgâyi. Amâ bo hâkâŋ agi.  
\v 33 Akto gasalupyeŋe togom luâk âmbâle dewunyeŋân kat yekbiâ kinbiâ bugâŋe yeŋgum giriŋyeŋgiyi.  
\v 34 Akto miti gasaŋande galalupyeŋe bâleŋe mâŋgiyekmâ kala busi kâlegen kat yekbiâ kili are yeŋe okot nâŋgâ yeŋgim tânyeŋguyi. Akto areâk bo. Miti gasa arekŋe puli me wan me wan tatyeŋgiep are kâmbu meyi sop ain nen hâmbâi iregât hâuŋe âlepŋe kârikŋe himbimân tatnengiâp dâm heroŋe agi.   
\p
\v 35 Aregât Anutu nâŋgaŋbiâ biwiyeŋe sândugiep aregât bo hâkâŋ akmâ panmâ âmâ hâuŋe âlepŋe humo membai.  
\v 36 Amâ siân hâuŋe bâlâk manbâen dâm biwiyeŋe Yesugâlânâk kilâkgât âi humo mem hâk hilâlâm nâŋgâm hanâk Anutugât lau lokom manbei.  
\v 37 Aregât lâuwâŋe makbe. Anutuŋe hin magep,  
\li1 “Hâmbâi sop getek manmâ nâŋgât hoŋ bawa huŋgun aŋdere dowâk miawakbiap.  
\v 38 Akto hinŋe nâŋgât luâk ârândâŋâk manmapŋe amâ nâŋgâniŋdo manmanŋe miawagaŋbiap. Hain. Gârâmâ yâk âigât hâkâŋ akmâ hepun nekto âmâ ekmâ bo heroŋe agaŋbian.”   
\p
\v 39 Akto nen âmâ aregât kâmolân gâtŋe bo. Yâk âmâ hâk hilâlâm aregât hamep akmâ Anutugât âi hepunbiâ Anutuŋe makto gulip akbai. Dâ nen âmâ hain bo akbaen. Nen âmâ biwinenŋe Anutugâlân kilâk dâm nâŋgâm mandenŋe Anutuŋe otnenenŋe membiap.   
\c 11  
\s1 Biwi kat katgât keiŋe.  
\p
\v 1 O Galalupne, nen biwinenŋe Anutugâlân kilâk dâm nâŋgâm manbaen aregât keiŋe makyeŋgire nâŋgâŋet. Biwi kat kat keiŋe amâ hin. Wan me wan bo egekŋe are bunŋe miawak nengiwiap aregât nâŋgâm han konogâk manbaen.  
\v 2-3 Akto nenŋe biwinenŋe Anutugâlân kalion aregât Anutu bo egekŋe arekŋe wan me wan mendo hân himbim egekŋe miawagep are bunŋe dâm nâŋgâmaen. Akto Anutugât kâmot ulikŋân biwiyeŋe Anutugâlân kali are Anutuŋe yekmâ âlepŋe dâep.   
\s1 Abe, Enoko akto Noa yeŋgât den.  
\p
\v 4 Aregât yâk yeŋgâlân gâtŋe siâ Abe yâkŋe biwiŋe Anutugâlân kalep aregât sumbe ondo Anutuŋe âlepŋe dâm nâŋgaŋep. Nâŋgaŋdo Abegât teuŋe Kaiŋ arekŋe biwi kat katgât keiŋe hâkâŋ akmâ sumbe yân ondo Anutuŋe ekto âlepŋe bo agep. Aregât teuŋande emiŋe kondo moep. Amâ emiŋande biwiŋe Anutugâlân kalep aregât. Aregât pat nâŋgâm nen hin dâmaen. Abe moep gârâmâ yâkgât biwi kat katgât keiŋe arekŋe maknengimap.   
\p
\v 5 Akto hamiŋân luâk siâ kotŋe Enoko yâkŋe biwiŋe kalep are Anutuŋe ekto huragumbo aregât bo mombiap dâm oloŋdo hâkdâk tiŋ tiŋâk âgâep. Aregât galalupŋande Enoko yâtendâm undâgâtbiâ bo agep.  
\v 6 Akto luâk âmbâle bikŋande hanyeŋande Anutu bo nâŋgaŋmai âmâ Anutuŋe yekmâ heroŋe bo akmap. Dâ Anutu mandâp bundâk nâŋgâm heŋgemgomaen akto hannenŋande kulâgâlaŋmaen nen hâuŋe âlepŋe nengiwiap dâm nenŋeak yâkgâlân togone.   
\p
\v 7 Akto hamiŋân Noa hainâk biwiŋe Anutugâlân kalep aregât Anutuŋe wan me wan miawakbiap aregât magaŋdo dowâk sân sân mem kâmotlupne bâliwâen dâm waŋga ketuguep. Yâkŋe hain akmâ luâk dosayeŋaet keiŋe mem miap palepgât akmâ Anutu nâŋgaŋmâ dosa bâlâk agak aregât bunŋe amboŋe agep.   
\s1 Abrahamgât den.  
\p
\v 8 Akto hamiŋân Anutuŋe Abrahamgât makmâ kalepgât magaŋdo bunŋerâm biwiŋe katmâ âlepŋe hân niŋbiat dâm hân siângen bo ekminewângen ain ariep.  
\v 9 Akto hân are mem miawakmâ biwi kat katgât Anutuŋe hakulupge in manbei dâep are bunŋe dâm hân ain yogan manmâ emet bunŋe bo mâron uligiâk panmâ yem malep. Akto nanŋe Isaka akto bâgiŋe Yakobo yâkŋe hainâk uligi mâron uligiâk are panmâ maliat. Akto Abraham akto Isaka akto Yakobo Anutuŋe makmâ kalep den konok are amâ nengâlân miawakbiap dâm nâŋgâm mali.  
\v 10 Akto Abrahamŋe Anutu bunŋeâk makmap dâm nâŋgâep aregât Anutuŋe kepia âlepŋe himbimân kalep ain amâ bunŋe dondâ ain manbaen dâm nâŋgâep.  
\v 11 Akto Abrahamgât âmbenŋe kotŋe Sara yâkai hainâk biwiŋe Anutugâlân kalep. Aregât Anutuŋe gâŋe nanaŋ membiat dâm magaŋep are nâŋgâmbo bunŋe akto sâmbâ akmâ ain nanaŋ miep. Amâ makmâ kalep yâkŋe amâ bunŋe dâepgât.  
\v 12 Akto luâk konok kâmotlupŋe manmâ sambelem gam gam yu miawakten. Amâ diâ himbimân tatâi dop hainâk me nupi harugât ginŋân tatâp dop hainâk. Gârâmâ Abrahamŋe sâmbâ akmâ ain nanŋe Isaka miep. Yâk âmâ emelâk momaen sopŋe ewangiep ain Isaka miep.   
\p
\v 13 Luâk yu yeŋgondân arekŋe Anutu nâŋgaŋmâ manmâ âmâ mom meteyi. Amâ siâ me siâ Anutuŋe makmâ hâreyeŋgiep are bunŋerâm indâgen aŋgângen yendo ekmâ mepaiŋe mem heroŋe mali. Dâ bo meyi. Hain akmâ aregât keiŋe hin nâŋgâyi, nen hânân lombo akto yogan manden dâyi.  
\v 14-15 Luâk âmbâle arekŋe hân iregâlânâk nâŋgâyi dâine purik katmâ hân ulikŋân gâtŋe ain arim manbâi. Hain bo akmâ âmâ hângât kepia hain are bo amâ kepia bunŋe himbimân tatmap are Anutuŋe maknengim kalep ain manbaen dâm aregât lâmgom mali.  
\v 16 Lâmgom manbiâ Anutuŋe kepia are yeŋgât kalep are âlepŋe ire amâ nâŋgât kâmot dâm damunyeŋe akto hân are membiâ ârândâŋ agep. Hân arekŋe hân ire ewangimap are miawaknengiwiap dâm lâmgom mali. Aregât Anutuŋe yâk yeŋgât akmâ Anutuyeŋe dâm agonakmapgât bo aŋun akmap.   
\s1 Isaka akto Yakobo yetgât den.  
\p
\v 17 Akto Abraham den makmâ hâriepgât yâk Anutuŋe dop koep. Hin. Nanŋe Isaka Anutuŋe waŋep are sumbe omberâm akmâ mem ariep. Aregât yâkgât biwi kat kat âlepŋe miawagep are nâŋgâmaen. Akto nanŋe Isaka are amâ luâk yânŋe bo.  
\v 18 Anutuŋe Abraham hin dâm magaŋep, “Nâŋe Isaka giŋân are amâ gâŋgât kâmot are yeŋgât hakuyeŋe akbiap.” dâep.  
\v 19 Akto Abraham Anutuŋe luâk momoŋe momoŋânba mem agat yekto golâ manmai are nâŋgâm Isaka mem sumbe omberâm ariep. Aregât luâk momoŋânba agatmai Isaka dop hainâk alatanba sopanmâ agalep dâmaen.   
\p
\v 20 Akto hamiŋân Abrahamgât nanŋe Isaka arekŋe biwiŋe Anutugâlân kalep aregât nanlogâtŋe Yakobo akto Esau wan me wan beirâ miawakbiapgât den gulam makyetkiep.  
\v 21 Akto hamiŋân Yakoboŋe hainâk biwiŋe Anutugâlân kalep, aregât momberâm akmâ huwanŋe tânagum Anutugât kotŋe mem agatmâ nanŋe kotŋe Yosepe yâkgât nanlogâtŋe den gulam makyetkiep.  
\v 22 Akto hamiŋân Yosepe hainâk momberâm akmâ Anutuŋe Israe kâmot are Aigitawa oloŋ yekbiap den are bunŋe dâm ginbailupŋe mombian dâm ikiŋe hagitŋaet makyeŋgiep.   
\s1 Mosegât den.  
\p
\v 23 Akto hamiŋân Mosegât eweŋe memeŋe biwiyetŋe Anutugâlân kaliat aregât Aigita luâk humoŋe Israe nanlupyeŋe gurukŋe yeŋgumbiâ moŋet dâep den are loŋgaim nanyetŋe Mose are ekbela huragumbo heambukbela yendo dewutâ âlâwu bo agep.  
\v 24 Akto Mose amâ nanaŋân Aigita luâk humogât baratŋande Mose amâ nâŋgât nanne dâep. Dâ Moseŋe humo akmâ are nâŋgâm âmâ bo dâep.  
\v 25 Bo dâm, “Anutugât kâmot Israe nengât bikŋe umatŋân manmai are olop manbaen.” dâep. Akto Aigita yeŋgât agak meme bâleŋe aregât ukenŋe bo nâŋgâm ginbailupŋe penâyeŋgiep.  
\v 26 Akto Moseŋe Kristogât akmâ ukenŋe akto Israe gasalupyeŋande Mosegât keiŋe nâŋgâm hâkâŋe akmâ umatŋe waŋi. Hain akbiâ Moseŋe hanâk dâm siân Anutuŋe wan me wan waŋbiapgât are amâ âlepŋe dondâ, dâ Aigitagât sikum amâ yânŋe dâminep.  
\v 27 Hain dâm Aigitagât humoyeŋe yâkgât kukgât bo hamep akmâ âmâ Aigita hepulep. Akto Anutu bo egekŋe are nâŋgâ aŋminep aregât Aigita hân akto sikum are hepun yekmâ ariep.  
\v 28 Anutuŋe ikiŋe aŋelo huŋgun aŋdo gem Aigita yeŋgât nanlupyeŋe ulik gulik are yeŋgumbo moyi aregât nenguwop dâm emetyeŋe lamagât gilâm lapkoyi. Akto Moseŋe biwiŋe Anutugâlânâk kalep akto Anutuŋe wan magep are bunŋe dâm nâŋgâm malep aregât hain agep.  
\v 29 Akto sop ain Israe luâk Anutu bunŋe dâm nâŋgâyi aregât Aigita hepunmâ haru Gilâm are hutŋânba hâtikom âlepŋe arimbiâ âmâ Aigita gâtŋe arekŋe hainâk hâtikowerâm haru hutŋân bam arimbiâ haruŋe kawut yekto moyi.   
\s1 Yeriko ikiŋak hogoakmâ agum awam agep.  
\p
\v 30 Akto hamiŋân Israe luâk âmbâle biwiyeŋe Anutugâlân kali aregât kepia kotŋe Yeriko haot kârikŋe kâtŋe ketuguyi are gam ândeaŋbiâ hilâm bât biken lâuwâ bo agep. Bo akto ainâk biwiyeŋe kali aregât bunŋe haot humo tâmbâ are ikiŋak patak agum awam agep.  
\v 31 Akto âmbâle dâp gulip malep kotŋe Rahaba arekŋe biwiŋe Anutugâlân kalep aregât Israe luâk lâuwâ togoyiat are gasaŋe meyelekbâi dâm mem heambuk yelegep. Rahaba hain agep aregât Israe luâk kepia âgâm Anutu hâkâŋ agaŋmini are yeŋgum âmâ Rahaba bo koyi.   
\s1 Anutugât luâk bikŋe yeŋgât den.  
\p
\v 32 Wei, galama hakulupnenŋe dondâ biwiyeŋe Anutugâlân kali areyeŋgâlân gâtŋe bikŋe hin Gideoŋ akto Barak akto Simsoŋ akto Yepita akto Dawidi akto Samue akto Anutugât Propetelupŋe are amâ gain gain keiyeŋe kulemgowian sop bo aktâp.  
\v 33 Luâk ya yeŋgondân are amâ hân siâ siân âgâm ambolupŋe yeŋgum meteyi. Akto luâk âmbâle bâleŋe denân katyekbiâ dosayeŋe miawak yeŋgimbo aregât hâuŋe yeŋgiyi. Akto Anutuŋe makto bunŋe dâm lâmgom kinbiâ yeŋgimbo mem mali. Akto Anutugât gasalupŋande Anutugât luâk siâ bau metŋe kotŋe laion are hutyeŋân panbiâ âmâ Anutuŋe maknengiep are bunŋe dâm kinbiâ bo neyegi.  
\v 34 Akto Anutugât gasalupŋande Anutugât kâmot luâk kâlâwân panyekbiâ gembiâ Anutuŋe maknengiep are bunŋe dâmbiâ bo oyegep. Akto gasalupyeŋande oreyekberâm agi ina âlepŋe yân ariyi. Akto luâk bikŋe yeukŋe akbiâ Anutuŋe makto kârikŋe agi. Akto Gasalupyeŋe togombiâ Anutuŋe makto kârikŋe akmâ gasalupyeŋe yeŋgum meteyi.  
\v 35 Akto Anutugât kâmolân gâtŋe âmbâle bikŋe are yeŋgât ginbailupyeŋe biken mombiâ Anutuŋe makto momoŋânba agali. Akto Anutugât kâmolân gâtŋe bikŋe, “Siân Anutuŋe momoŋânba goaŋnenekto manman âlepŋe dondâ miawak nengiwiap.” dâm aregât gasalupyeŋande togom Anutugât pat hepunŋet dâm hâk hilâlâm yeŋgimbiâ borâm âmâ kârikŋe akmâ manmâ âgâyi.  
\v 36 Are yeŋgâlân gâtŋe bikŋe gasalupyeŋande giriŋ yeŋgim bugâŋe yeŋguyi. Akto tâk kârikŋe kotŋe sein arekŋe hiko yekbiâ kala busi kâlegen tali.  
\v 37 Akto bikŋe âmâ gasalupyeŋande kât panmâ yeŋguyi. Bikŋe gasalupyeŋande segeŋe tepyeŋe hâreyekbiâ pâŋyeŋe lâuwâ akto moyi. Me tâwâtŋe yeŋgumbiâ moyi. Dâ bikŋande âmâ gasalupnenŋande menenekbâi dâm bau hâkŋe luguakmâ halângen heambukmâ bam gutmini. Akto bikŋande mop mali akto sot me sâŋgum me kotŋe siâ siâ hârok bâlâk mop mali. Akto umatŋe humo miawak yeŋgiep. Akto luâk âmbâle yânŋande yekmâ bâleŋe akyeŋgimini.  
\v 38 Akto Anutugât kâmolân gâtŋe ain mali arekŋe hângât luâk âmbâle ewangi yegi. Akto areâk bo. Bikŋande âmâ hân kamitŋângen manmâ gimbâŋân manmâ kât akto hân kâlegen mali.   
\p
\v 39 Luâk âmbâle arekŋe âmâ yân hain bo agi. Biwiyeŋe Anutugâlân kali aregât kârikŋân kinmâ hain agi. Anutuŋe biwi kat katyeŋe are ekto ârândâŋâk agep. Aregât bunŋe hâmbâi membai. Dâ mali sopŋân Anutuŋe makmâ kalep are bo egi.  
\v 40 Gârâmâ Anutuŋe yâk yeŋgât okot nâŋgâm hin dâep, “Hâmbâi nâŋgât kâmot biwiyeŋe nannaelân katbiâ tato are olop luâk âmbâle umatŋân mali are olop manman âlepŋân manbai.” dâep. Aregât hakulupnenŋe luâk âmbâle umatŋân mali arekŋe wan me wan aregât Anutuŋe makmâ kalep are hânân bo mem manmâ moyi. Amâ hâmbâi tat tatnenŋe miawakbiapgât dâm agi.   
\c 12  
\s1 Yesuŋe âi miep are nâŋgâm heŋgemgom hainâk akbaen.  
\p
\v 1 Galalupne, nengât hakulupnenŋe biwiyeŋe Anutugâlân kali aregât keiŋe yu kulemgoân. Yâk âmâ hâk hilâlâm nâŋgâm Anutugât âi memâk mali. Aregât nenâkai yâk yeŋgât pat nâŋgâm hainâk aknerâm wan me wanŋe biwinenŋe mendo gemap are akto agak meme bâleŋe hikom andânenekmap a hârok hepunmâ Anutugât âi kârikŋeâk mem hâk hilâlâm nâŋgâm âmâ bo hâkâŋ akbaen.  
\v 2 Hain akmâ Yesu yâkŋe nengât biwi kat katgât agat meme mem miawakmâ hekat nengim ikiŋak mem metiep are ekmâ hainâk akbaen dâm nâŋgâm heŋgemgowaen. Akto Yesuŋe hâmbâi, “Ewene olop himbimân tatetŋe biwine heroŋe akbiap.” dâm nâŋgâep aregât lâwinân kombiâ hâk hilâlâm nâŋgâm aregât hâkâŋ bo agep. Akto giriŋ aŋi aregât bo hâkâŋ agep. Are hârok lokom manmâ mondo Anutuŋe mem oloŋdo Anutugât tat tat bunŋângen tatmâ manmap.   
\p
\v 3 Galalupne, luâk bâleŋande Yesu hain agaŋigât pat nâŋgâm hain akmâ umatŋe siâ siâ aregât bo hâkâŋ akbei. Akto hinŋe umatŋe miawak yeŋgimbo aregât Yesugât pat nâŋgâm heŋgemgom âmâ benŋe biwiyeŋe bo bâlimbo manmâ âgâwei.  
\v 4 Ye bâleŋande kawutyekberâm akto âmâ kârikŋe akmâ hâkyeŋe membiâ kepilâ akto gilâmyeŋe gembo moyi ye hainare boâk miawakyeŋgiep.   
\s1 Anutuŋe orem miwindiknenekmap.  
\p
\v 5 Galalupne, Anutugât den bikŋe nanaŋlupne dâm makyeŋgimap aregât nelâmyeŋgiep mon?  
\li1 “Nanne Humoŋe gugum miwindik gekberâmbo âmâ aregât hâkâŋ bo akben. Akto Anutuŋe hain bo akben dâm makgiŋmâ guguwiap âmâ hanâk âlepŋe dâmenâ biwige bo bâliwiâp.  
\v 6 Akto Humoŋe okot nâŋgaŋmap yâkgât ikiŋe kâmolân dewatiwiapgât hain akmâ heŋgemgombo miwindik akmâ ikiŋaet nanŋe konbiap.”  
\p Hain tatâp are oyaŋmâ umatŋe miawak yeŋgiwiawân hanâk dâm âi membiâ biwiyeŋe bo bâliwiâp.   
\p
\v 7 Akto nengât agak meme hin. Nanaŋlupnenŋe bâleŋe akbâirâm bugâŋe yeŋgum miwindik yekmaen. Dop hainâk Anutuŋe makto umatŋe miawak yeŋgimbo hin nâŋgâwei, “Wei, ire âmâ âlepŋe, Anutuŋe nan baratlupne dâm nengonmap aregât nengum miwindik nenektâp.” hain nâŋgâm heroŋe akbei.  
\v 8 Akto makmâ miwindik miwindik dop are luâk âmbâle hârok aknengimap aregât Anutuŋe bo yeŋgum miwindik yekmap âmâ benŋe nanaŋ kâit hainare akbai.  
\v 9 Akto areâk bo. Ewelupnenŋe hânân manmai arekŋe nengum miwindik nenekbiâ are âlepŋe bo dâm hâkâŋ agion aregât Ewenenŋe otnenenŋe damunŋe akmâ manmap arekŋe hain aknengimbo dowâk âlepŋerâm bo hâkâŋ akmâ âmâ mandenŋe tân nengumbo heroŋe akbaen.  
\v 10 Akto ewelupnenŋe âmâ ukenyeŋaet akmâ yogan aknengiyi gârâmâ Anutuŋe âmâ nâ olop manmâ âgâwaigât âlepŋe akŋet dâm hain aknengimap.  
\v 11 Akto Anutuŋe nengum miwindik nenekmap aregât hâk hilâlâm nâŋgâmaen gârâmâ Anutuŋe nengum miwindik nenekmap dâm nâŋgâenŋe benŋe siân nengât agak memenenŋe âlepŋe miawakto biwinenŋe sândugewiap.   
\s1 Nen kârikŋe tiŋtiŋâk kinmâ tân aguwaen.  
\p
\v 12 Aregât bâtyeŋe keiyeŋe momoŋe are heŋgemgom kârikŋeâk tâlim kinmâ ariwai.  
\v 13 Akto dâp bâleŋe watbâigât keiyeŋe damunŋe akbei. Akto bam gutbai ain keiyeŋe bâlimbo amâ dondâ bâliwopgât akmâ damun akbei.   
\p
\v 14 Yeŋe luâk âmbâle hârok gala akyeŋgiwaigât akto agak memeyeŋe Anutuŋe ekto ârândâŋ akmap aregât tân yeŋgum hâwât agaŋgiwei. Dâ agak meme âlepŋe ârândâŋ a bâlâk manmaiŋe amâ Anutu bo ekbai.  
\v 15 Akto yeŋgâlân gâtŋe siâ Anutuŋe damunŋe akmap aregât kâmolân gâtŋe Anutuŋe okot akyeŋgimap are mesokmâ tâpâkowopgât ikiŋe tân aguwiâp. Akto kuk heŋgân miawak yeŋgimbo kalakŋe kândârâŋe pâtkombo potalakbiâ kuk heŋgân sambelewopgât yeŋe tân aguwei.  
\v 16 Akto yeŋgâlân gâtŋe siâŋe bâleŋe maleŋe akbopgât damun agaŋgiwei. Me Anutu bâlâk manbai amâ Esaugât dop hainâk akbâi. Yâkŋe âmâ eweŋaet bât samut bâiŋe aregât hâkâŋ agep. Hain akmâ sotgât nâŋgâm emiŋe ulilaŋdo sot waŋdo eweŋande wan me wan niŋbiap are âmâ giŋbian dâm emiŋaet makmâ kalep.  
\v 17 Esaugât keiŋe nâŋgâi. Yâk beirâ bât samut bâiŋe memberâmbo bo miawagep. Yâk han siâ akmâ ewum hâumgom indem umaliakmâ bo akto hepulep.   
\s1 Nen Sioŋ gimbâŋân mete kalion.  
\p
\v 18 Galama, ye âmâ gimbâŋe mambâŋe me kâlâpŋe omap ain bo togoyi. Me hândâk hamandat me tânâk kauŋmâ kindâp ain bo togoyi.  
\v 19 Yudagât hakulupyeŋe Aigita hânânba togom gimbâŋe siâ ain togom kili. Ain togom kinbiâ munŋe humo akto den siâ nâŋgâwâen dâm ulit hanokoak agi.  
\v 20 Hain agi aregât Anutuŋe hin dâep, “Luâk me âmbâle me bau me yo me wan me wan gimbâŋe iren tâlimbo kât mem panmâ kombiâ moâk.” dâep. Den kârikŋe are nâŋgâmbiâ umatŋe agep.  
\v 21 Hain akto hamepŋe olowâk miawakmâ gambo Moseŋe hin magep, “Nâ hamewakmâ sân sân mendân.” dâep.  
\v 22 Gârâmâ ye Anutuŋe hain bo akyeŋgiep. Ye âmâ irakŋaet pat gimbâŋe kotŋe Sioŋ ain togoyi. Ain âmâ Yerusalem kepia Anutu manman kârikŋaet Amboŋe yâkgât kepia ain togoyi. Akto aŋelo dondâ himbimân manmâ heroŋe akmâ manmai ye hârok yâk yeŋgâlân togoyi.  
\v 23 Akto ulikŋân manmâ gaep yâkgât kâmot âmâ kotyeŋe himbimân kilep yâk yeŋgâlân togoyi. Are akto luâk âmbâle Anutuŋe mem kepilâyekto huraguyi yâk yeŋgât otneyeŋe yâk yeŋgâlân togoyi. Are akto Anutu hân himbim Amboŋande denân katnenekbiap yâkgâlân gai togoyi.  
\v 24 Akto areâk bo. Yeŋe Yesugât den pat âlepŋe kârikŋe agâkgât moep yâkgâlân togoyi. Dâ ulikŋân Abe teuŋande kondo mondo yâkgât gilâmŋande magep. Dâ Yesuŋe mondo yâkgât gilâmŋe âlepŋe arekŋe Abegât gilâmŋe ewangiep.  
\v 25 Aregât Anutuŋe makyeŋgimbo bo hâkâŋ akbei. Akto Anutuŋe Mose magaŋdo hânân mali are den makyeŋgimbo are hâkâŋ akmâ hepuli aregât hâuŋe umatŋe miawak yeŋgiep. Dâ Anutu himbimân gâtŋande nen maknengimbo hâkâŋ aktenŋe âmâ hâuŋe hamepŋe bâleŋe olowâk miawak nengiwiap.   
\s1 Anutuŋe nengât wan me wan kârikŋeâk nengiwiap aregât kotŋe mem hamep akbaen.  
\p
\v 26 Akto Anutuŋe Sinai gimbâŋân Mose magaŋep ain âmâ hân duwuŋ agep. Akto aregât kakŋân hin dâep, “Magân a hâmbâi hainâk bâin dâre hân akto himbim duwuŋ akmâ bo akbiandat.” dâep.  
\v 27 Anutuŋe hain magep aregât keiŋe hin. Yâkŋe, “Ulikŋân magân a hainâk bâin dâwian.” dâm makto hân himbim bo akbela benŋe wan me wan kârikŋeâk bo duwuŋ akbiap are miawakmâ tatmâ âgâwiap.  
\v 28 Are âmâ nengât Anutuŋe makmâ katnengiepgât magep. Galalupne, Anutuŋe nengât wan me wan kârikŋeâk nengiwiap aregât kotŋe mem hamep akbaen.  
\v 29 Akto kâlâpŋe siâ siâ hârok om metemap dop hainâk Anutunenŋande hârok gulip nenguwiap aregât Anutugât hamep akbaen.   
\c 13  
\s1 Sami den.  
\p
\v 1 Galalupne, ye ulikŋân gala kalakmini are hainâk kalakmâ manmâ âgâwei.  
\v 2 Akto ulikŋân lombo togombiâ luâk siâŋe imâ luâk yânŋe dâm tânyeŋgum âmâ aŋelo tânyeŋguep aregât nâŋgâm lombo yeŋgâlân togombiâ âmâ hanâk dowâk tân yeŋguwei.  
\v 3 Akto bikŋe kala busi kâlegen manmai areyeŋgât nelâm yeŋgiwopgât nen yâk olop kala busi kâlegen taten dâm nâŋgâm tân yeŋguwei. Akto yeŋgâlân gâtŋe bikŋe gasalupyeŋande bâleŋe akyeŋgimbiâ hâk hilâlâm nâŋgâmai nen olop hâk hilâlâm nâŋgâmaen dâm dowâk tân aguwei.   
\p
\v 4 Akto luâk âmbâle meakbaigât Anutuŋe magep aregât âlepŋe luâkŋe âmbâi meyekbiâ ârândâŋ akbiâp. Akto âmbâleŋe luâk meyekbiâ ârândâŋ akbiâp. Gârâmâ Anutuŋe luâk âmbâle hanâk hanâk mem hepun hepun akmai are den âiân katyekto dosayeŋe miawakto aregât hâuŋe umatŋe yeŋgiwiap aregât luâk âmâ âmbenlupyeŋe areâk meyekmâ manbai.  
\v 5 Akto Anutuŋe hin dâep,  
\li1 “Nâ bo hepunyekbian akto bo hami yeŋgire yân manbai. Bo dondâ.” dâep.  
\p Aregât puligât nâŋgâmbiâ humo bo akbiâp. Akto wan me wan tatyeŋgiâp are amâ ârândâŋ dâm siâ me siâ bo egâliaŋbei.  
\v 6 Akto Anutuŋe yu magep aregât Anutuŋe kep keŋgu siâ hin magep are memberen,  
\li1 “Humonande tân nugumap aregât luâk bâleŋande menekberâm pâpkomai are yeŋgât bo hamep akbian.”  
\p kep keŋgu are kulemgoep nen hain dâm mendenŋe biwinenŋe bo hioŋakmap.   
\s1 Ulikŋân aknengim miti maknengiyi areâk mem Yesu watmâ manbaen.  
\p
\v 7 Akto yeŋgât humomolupyeŋe Anutugât den makyeŋgimini areyeŋgât biwi kat kat akto agak memeyeŋe nâŋgâm hain akbei. Akto manmanyeŋe nâŋgâm heŋgemgowei.  
\v 8 Akto Yesu Kristo are wan me wan ulikŋân akminep are hinŋe hainâk akmap akto hilâmŋe hilâmŋe hainâk akmâ manmâ âgâwiap.  
\v 9 Aregât luâk siânbaŋe yeŋgâlân togom hin makyeŋgiyi, “Sot are bo nembiâ âmâ Anutuŋe meyekbiap me sot ire nembiâ ârândâŋ akbiâp.” dâmbiâ âmâ bo nâŋgâyeŋgiwei. Aregât hin makyeŋgire nâŋgâŋet. Sot siâ me siâŋe biwinenŋe bo tângomap aregât den bâleŋe are hepunmâ Anutuŋe okot âlep nâŋgâm damun nenŋe akmap are nâŋgâmbiâ biwiyeŋe kârikŋe agâk. Togoyi are amâ sotŋe biwiyeŋe bo tânyeŋguep aregât denyeŋande nen oloŋ nenekbop dâm bo nâŋgâyi.  
\v 10 Nengât sumbe âmâ bunŋe. Dâ mâron uligi ain âi mem maliŋe âmâ nengât sumbe kat katŋânba wan me wan siâ membaigât dâp bo tatyeŋgiâp.  
\v 11 Aregât keiŋe hin. Sumbe kat kat luâk soŋgo gilâmŋe katmai. Hain akbiâ âmâ soŋgo hâkŋe luâk me âmbâle dosayeŋe bo agâk dâm âmâ kepia hâkŋângen ombiâ bo akminep.  
\v 12 Dop hainâk luâk bikŋande Yesu mem kepia hâkŋângen lâwinân kombiâ moep. Akto Yesuŋe are âlepŋe dâm nunaet kâmot gilâmŋande heŋgem yeŋguwiap dâm kepia hâkŋângen arimbo kombiâ hâk hilâlâm nâŋgâm moep.  
\v 13 Aregât Yesu kepia hâkŋângen kilep ain giriŋaŋmâ sârek koyi nenâkai hainâgâk kepia hâkŋângen kinmâ aŋun kakŋân manbaengât bo hâkâŋ akne.  
\v 14 Hain akmâ kinmâ kepianenŋe kârikŋe in bo tatnengiâp dâm kepia âlepŋe siân miawaknengiwiap aregât lâmgom manmâ hannenŋande owâim manbaen.   
\p
\v 15 Akto Yesuŋe tân nengumbo Anutugât sumbegât akmâ kotŋe mem agatbaen. Hain akbaen âmâ benŋe nen Yesu humonenŋe nen yâkgâlân gâtŋe dâmaen den are bunŋe akto ârândâŋ akbiap.  
\v 16 Luâk me âmbâle siâ âlepŋe agaŋmâ wan me wan tân yeŋgumap are potatmâ bikŋe waŋbai aregât ukenŋe nâŋgâwei. Hain akbai aregât agak meme are Anutuŋe imâ sumbegât dopŋe dâm ekmâ âlepŋe dâwiap.   
\p
\v 17 Kâmotlupyeŋe damunyeŋe akmai yâk yeŋgât lau lokom amukyeŋgân manbei. Yâkŋe âmâ âi mesokmâ membiâ yeŋgât biwiyeŋe bâlimbo âmâ aregât keiŋe Anutu enemŋân makmâ miawakbai. Aregât yeŋgât akmâ âigât ukenŋe nâŋgâwai. Dâ âigât hâkâŋ akbai amâ bo tânyeŋguwai.   
\p
\v 18 Akto biwinenŋe owâiŋe akmap aregât hokboâk hokboâk nenŋe agak meme âlepŋeâk mem manne dâmaen are akbaengât yeŋe nengât ulilaŋbei.  
\v 19 Ulityeŋande tân nugumbiâ Kembuŋe mem purikatnekto yeŋgâlân togowiangât kârikŋân makmâ kârigeân.   
\s1 Anutu ulilaŋep.  
\p
\v 20 Akto galalupne, yeŋgât Anutu ulilaŋdere Anutugât kuk bo akto damunnenŋe akto biwinenŋe sândukŋe akmap, yâkŋe damun akto Humonenŋe Yesu are den pat âlepŋe kârikŋe akmâ âgâwiapgât gilâmŋe gembo moep are momoŋânba mem agalep. Mem agatmâ, “Nâŋgât kâmot damunyeŋe akben.” dâm makmâ kalep. Aregât ye meme akyeŋgim tânyeŋgumbo lauŋe lokom  
\v 21 wan me wan egâliaŋmap are mem manbiâ ârândâŋ agâk. Akto wan me wan yeŋe akŋet dâm egâliaŋmap are Yesu Kristogât akmâ meme akyeŋgimbo membai. Aregât kotge sopŋe sopŋe mem agatbaen. A bundâk.   
\s1 Den bâiŋe.  
\p
\v 22 Galalupne, okotyeŋe akmâ biwiyeŋe kârikŋe agâkgât kulem esenŋe ire kulemgoân imâ bo ekmâ hâkâŋ akbei. Amâ kâlep bo. Ire oyaŋmâ nâŋgâm heŋgemgowei.   
\p
\v 23 Akto tembe lokoŋe makto Timoteo kala busi kâlegenba sopanmâ âlepŋe mandâp. Akto yâkŋe togom penâniŋbiap âmâ âlepŋe netŋe togom yekbaet.  
\v 24 Akto humomolupyeŋe akto luâk âmbâle hârok lokom maŋgan yekbei. Akto ire âmâ luâk âmbâle Italia hânânba togoyi arekŋe yeŋgât okotyeŋe nâŋgâmai are nâŋgâŋet dâm yu kulemgoân.  
\v 25 Akto Anutuŋe okotŋe akyeŋgim damunyeŋe agâk dâm ulilaŋdân. A bundâk.