\id 1TH - Tifal NT -Papua New Guinea 1998 (web version -2013) \h 1 Tesalonaika \toc1 Pol ata Tesalonaika kayaak imi sukon kamasi dola kuyinsa kaata ko \toc2 1 Tesalonaika \toc3 1Tes \mt1 1 TESALONAIKA \mt2 Pol ata Tesalonaika kayaak imi sukon kamasi dola kuyinsa kaata ko \ip Yesus ayo tam abiil tikiin unaya, bii wasital almi-kup 20 ayo disa kelipya, Pol ayo sukon weng kaldak dola-lom kulaala din Tesalonaika kayaak Kristen unang tunum imi bilip unsu ko. \ip Siin kawu, Pol ayo Yesus ami weng kaa Tesalonaika kasel imi kuyila weng sandiwa, Yesus ami diim fewasip. Aposel 17:7-9 kaami sang uyo bokosu. Pol ayo kamboyilala, Yesus ami weng kaata-kup bakayila yakyak bilin abip Korin kawu bom-balaya, Timoti ata tal-ilomda Tesalonaika kasel imi sang uyo Pol ami bokolaya, Pol ata sukon tem weng kalayo, dola kuya-lomda Tesalonaika kasel imi weng uyo tiiya bokoya-lomda: Taan-laamin kaami atul kaa suunin daa yo. Numi abiil tikiin unokomup kaami aket kaata-kup fukun-bamduwa, tunum saakna kaami aket tem ayo mafak mafak kemin daa; kaali ti yaap o, kal-bomduwa, Yesus ami asuk talokoma kaami aket kaata fukun-bamdiwa yo, kala Pol ayo sukon dola kulaaya din Tesalonaika kasel Kristen unang tunum imi diim abasu ko. \c 1 \p \v 1 Nak-tunum kusal kaa laabip o. Pol nakal, Sailas, Timoti, nikil nuta sukon kala God ami unang tunum Tesalonaika abip kaptam bom-bilip kipni kulaayup din unokomu. Nuyo utamuwa yi, Numi Aatumen God aso, Kamokim Yesus Kraist aso, imi lak kaata dukum-kup duu-silip kala kala-somdupla, nuli naan-bam dik-daka-bulupla, God alalta taba-lomda ibi disa masiim kawu tambal ma kamayim-balaya, kipni aket tem uyo bilili-kup keya buluya bomdiwa yo, kalbup ko. \s1 Tesalonaika kasel imi Yesus ami lak duu-bam, kukup tambal fuku-bam kemsip kaami sang kaata ko \p \v 2 Numi beten kem-yaabup kaami yaap ke yo, kalin kaa God ami kukaala-yaabup kabak-ali, ipni suunkup God ami aket kukaala-yaabip kaata no, kal-bom ale, dik-dakaan-bulupla, suunkup ibi dong dakaayak o, kal-bom kem-tabasup. \v 3 Ibi utamiwa, Numi Kamokim Yesus Kraist ami weng kuka-daaya-lomda kabak kanolokomi te! kalase, uyo lolokoma dinim. Nuyo dong dokoyokoma no, kalaliwa, ipkal Kraist ami weng uyo weng san kutal-fuku-som ale, ami aket uyo kola-som, ami ok uyo dukum-kup titil-foko kutal-fuku ke fenupla talak o, kal-bomdip, kanu-bilipla kaata, kipni aket fukunin kaali ti titil-fak-daa tola-bom iliwa yo, kala-lom numi yaap ke yo, kalin uyo Aatumen God ami kukaala-yaabup. \v 4 Nak-tunum kusal kipyo. Nokol utamuwa yi, God ali kipni aket uyo kuya-lomda ibi nalmi no, kala-lom uldaa-yimbuuse kala kalalupla, numi yaap ke yo, kalin uyo God ami kukaala-yaabup. \p \v 5 Numi God ami weng kukaayinsup kaa, tunum nulmi bon tem weng kaata-kup kukaayinsup disa. God ami Sinik Tambal ata titil kuya-lomda dong dakaayin-balala kemin, God ami tituun weng uta kukaayin-bulupya, alalta dong dakaayin-bala, ibi God ami weng uyo dukum-kup bam-daa utamiwa yi, Tifaneng u, kemsip; nikil numi kipso bom-bulup uyo kipkal utamiwa, Pol nikil imi kukup kanubip kaali, numi dong dokoyum o, kala kanubip o, ke-bam kemsip ko. \p \v 6 Nak-tunum kusal kipni God ami weng uyo weng san-silip kaa, ibi nikil numi kukup tambal tabuusup kaata utam kaal-ke-lom kutal-fuku ilan-solip sole, Kamokim Yesus ami kukup tambal kaaso tabuu-silip. Kemin, kayak kayak malo ma ita taba-lom ipni kukup mafak uyo kukaayin-biliwa, angtiil yol dukum uyo suunkup kuluu-laabip. Lale, God ami Sinik Tambal ata dong dakaayin-balala kemin, ibi aket uluum so ma kuluusip disa; suunkup fiyaap duun-tabasip. \v 7 Kemin, Kraist ami lak duulin unang tunum iltipni Provins Masedonia kayaak so, Provins Akaya kayaak iso, ili kipni Yesus ami lak duu fiyaap duumsip kaami fiyaap kaali, weng san-somdipla, Nokol kipni kukup kanumsip uyo ma nokol tabuulum o, kebip. Kemin, \v 8 kipni Kamokim Yesus ami sang bakayinsip uyo, weng kaa alik yak Provins Masedonia abip abip kaa bom-bilip, Provins Akaya kaptam-ami abip abip kaa bom-bilip, iyo weng san-silip. Lale, kaa kaptam ita-kup disa, unang tunum am bokon samaan kasel yakal weng saniwa, Ibi fan God ami weng kutiisa uyo lolokoma dinim kala-lomdiwa, ami weng uyo weng san-kan-tabasip te! Nikil nuli utamupla, Alik kii kipni Yesus ami lak duu-laamin sang uyo weng san-ilom bakabip kala kalalupla kemin, nuli kipni sang kaata unang tunum kusnum iyo maso bokoyokomup disa. \v 9 Kayak kayak ili suunkup baka-bamdiwa: Pol nikil imi kamosinim Tesalonaika kasel Kristen kipni fanang din un-silip uyo, ibi imi weng kaa weng san kutal-fukule, awem men iyo daang ukuwa kipni aket fukunin ayo fal-siki-lom fan, God suunkup ilin ami lak kaata duuliwa, \v 10 fenupla, abiil tikiin kaptamu God ami Man ayo talak o, kalbip kayi! kala unang tunum alik iyo bakabip. God ami Man Yesus kulaata taa! kemin, taanala God alalta dafolala tam tiinse. Tunum unang imi ban kemin kaata no, kala-lomdala, God ayo aket atul tabela-laabu. Ilom am ma daanuya, angtiil yol kuyikin. Lale, Yesus ata taba-lom almi unang tunum numi iliim kaata bose. Kemin, God ami angtiil yol kuyokoma kaali, nuli uktayokomu ko. \c 2 \s1 Pol ami Tesalonaika kaptamu bomda God ami okok kemsa kaata ko \r Ap 17:1-4 \p \v 1 Nak-tunum kusal kipyo! Ibi Yesus Kraist ata ipni iliim uyo boyase. Kemin, nikil numi din unupla, kipso bom God ami okok kemsup ayo numi ok kaali, disa maaklo kesuu disa kaali, lap abuusuu uyo, kipni tal aba tam Kristen unang tunum ke-silip kaata no. \v 2 Ipkal utam-silip, din Tesalonaika unin disa bom-iluwa, abip Filipai kaptam-ami kamok kamok ita taba kukup mafak numi kukaayin-bam ale, weng mafak ayo kukaayin-bam ke-biliwa, din Tesalonaika un-sulup kaali, waasi ita taba-lom Kraist ami sang bakayimbip uyo loyupla kulaalin i! ke-biliwa, God alalta titil kuyilala, suunin dinim ke, unang tunum alik imi tiin diim kawu, God ami weng tangbal kaa ipni kukaayinsup. \v 3 Kemin, kipkal numi kukup so, aket fukunin so, iyo itam-tamin! Numi weng kukaayinsup kaali, God ami weng kela-lomdup weng kusnum kaata bakayin-bulupla kemin, ibi kulaa kela yang ban-silip disa. Aa, aket fukunin mafak aye, ma kuluu-lomdupla, bakayinsup disa. Aa, yak oko-takayim-bulup kukup mafak kuuta tambal kayi! yakan-kaa-bam kemsup disa. \v 4 God akal utamala, Kii ti yaap ma keyu unang tunum kii God nami weng tangbal Kraist ami sang kaata tituun-kup bakayokomip kala, kalalaya, God alta nuli im-baala yakyak ke-bamdupya, God almi weng kuyila-lomda kabak-ata bakayin o, yakan-kaaba kaata bakayila-tal-unemsup. Nuli bakayila-tal-une-bulupla, tunum unang ita numi fiyaap duuyin o, kalaluwa daa; God ata numi aket fukunin uyo talalu utamsa. Kemin, bakayila-tal-une-bulupla, akal numi fiyaap uyo duumak o, kalalupla kaa kanum tal-unemsup. \v 5 Nuli kipni diim uyo, weng tambal kaata-kup bakayim-buluwa, kipni aket uyo nikil ili tunum tangbal o, kalalip mafek mafek ma kuyin o, kalalupla, kipni tong bakamsup disa; kipkal kuu talalu utamsip. God alalta numi aket fukunin kabak-ali utama yi, Pol nikil ili maaklo moni so, mafek mafek so, uyo kaa-bamdiwa, tunum unang kiili God ami weng kaa bakayinsip disa yo, kalin uyo utam kesa. \v 6 Kanola nuli dok kanolin kukup kaata ma kanu-buluwa, kipsole, unang tunum kusnum iso, kipta numi win uyo kufuyin o, kalaluwa disa. \v 7 Nuli Kraist ami kalaan tunum kemin, nuli kipni yaap dik-daayup numi mafek mafek kamayikin. Lale, kamasi kipso bom ilsup kaali ma kanumsup disa. Nuli unang umi man unaak akolkup aka fulu tiin saanbu tap ke-bamduwa, ibi akola talalu tambal-kup kukuyin-bam tiin mo-bom ilsup. \v 8 Nuli ti dukum-kup kipni aket dukum kuyinsup utamdula kemin, God ami weng uyo kukaayin-bulupla, kabak-ami kalan kaata, waasi ita tal yelipla, taanakin kemsup. Katale, nuli ti titil-foko God ami weng tambal Kraist ami sang tangbal kaata bakayinsup. \p \v 9 Nak-tunum kusal kipyo! Siin kipso bomdup numi mafek mafek nuumsup kaami kukup kaali, ibi utafiim-solip, numi God ami weng tambal bakayinsup kaa, nuli taba kipni ima kaata-kup inayin-bulupla, ipni ima so, bung so, tuumon aye kiita iip-namip o, kalalupla, God ami weng bakamin kaata-kup daa; nulmi moni ok so, okok ke-bamdup fiit-bam kutamiip so, taap so, ti okok kemin-kup ke-bam moni kaa-bamdup nulmi ima ayo saan-bam im-bulupla, utamiwa yi, Awu, ili ti dukum-kup numi aket dukum kuyinsip o, kemsip. \p \v 10 Nikil nuli kukup mafak so ma kukaayin dinim. ti kukup tangbal tituun-kup tabasu kaata-kup kukuyinsup. Kaa Kristen kipso, God aso, ipkal kaa talalu utafiimsip. \v 11 Nikil numi kukup kaali, tunum almi man ami kukup tangbal kukonba tap, aa nokol ti maakup maakup ibi kukup tambal kaata kukuyin-bulupla, ipkal utam-silip. \v 12 Kanolin ultap kemin, nuli kipni yam-titil-saanin weng kaata bakayin-bam dong dakaayin-bulupla, talaba tam titil-fak-daalin o, kalaluwa kemin, ipni bokoya-lomdup: God alalta ibi uldaayimbuu im-taldang almi miit tem daale, tambal-kup tiin mola bom-bilip. Kemin, ilom kaali ibi tam God ami falala-kalin abip kawu im-tam daalala, suunkup ilokomip. Kemin, kukup tambal ata-kup kutal-fuku-bom-biliwa, God ata kipni fiyaap uyo duuyak o, kal-bomduwa, weng uyo suunkup bakayinsup ko. \s1 Kristen unang tunum Tesalonaika kasel imi angtiil yol utafii-bam titil-fak-daasip kaami sang kaata ko \r Fpai 1:27-30, 1Tes 3:1-5, 2Tes 1:5-7, 2Tim 3:10–4:5, 1Pit 4:12-19 \p \v 13 Numi God ami weng kulii-din bakayinsup uyo, weng san utamiwa yi, Kaali tunum numi bon tem daa; kaa God almi weng kala kalaliwa, utam, Fan uu, kala-lom kulaali, God ami lak uyo duuliwa, God ami weng kuuta taba-lom ibi dong dokoyuluya, God ami lak duulin unang tunum ibi tal aba titil-fak-daa tituun-kup tunum unang ke-silip kala kalalupla, God ami yaap ke yo, kalin uyo kukaala-yaabup ko. \p \v 14 Nak-tunum kusal aa! Juda ili, Yesus Kraist ami lak duulin disa ita taba-lomdip God ami unang tunum o, kala Yesus Kraist ami lak duulin Provins Judiya kaptam bom-bilip imi kukup mafak uyo kukaayin-bilip utam-laabip tap, ti kano Tesalonaika kasel God ami lak duulin disa yakal ti taba-lomdip Kristen unang tunum ipni kukup mafak kukaayin-bilip um-tal-dakan-umbip. \v 15 Siin sawaayak Juda kasel God ami lak duulin disa kiita, taba-lom God ami profet weng ku-fatap-dakamin tunum imi anulip taan-laa-bilip kuno Juda kayaak ilta numi Kamokim Yesus ayo an-ke-silip. Kemin ale, asuk Juda kayaak iyo nikil numi kukup mafak uyo kukaayin-bam fotabasip kaali, kipsole, Kristen unang tunum alik abip kusnum kayaak iso, iyo kipni waasi keyinsip. Kemin, God ali taba kiimi aket atul dukum kuyinsa. \v 16 Juda-miin kiimi aket fukunin kaa, Pol nikil iyo Kraist ami sang uyo tunum unang miit kusnum imi bakayin-bilip, imi aket fukunin uyo fal-siki-lom tal God ami unang tunum numi iipyak tem talokomip. Kemin, Pol nikil imi liip uyo ukdaayupla yo, kalbip. Lale, ili taang-kala-lom numi liip uyo katii-yilalip dinim; kusnum kayak kayak imi bakayin-bulupla kemin, Kraist ami lak uyo duuliwa, imbii-tildang almi miit tem dakan-tabasa. Juda ili suunkup kaata kanu-bilipla, umi tem kabangu imi ban kemin uyo dukum ma tiltam tiltam tabasu. Lale, kamala kalawaata, God ami aket atul aalap dukum namti tal kiimi diim abamnula, yol awak uyo dakabip o. \s1 Pol ayo asuk din Tesalonaika kasel imi itamon o, kalsa kaata ko \r 2Tes 1:3-4 \p \v 17 Nak-tunum kusal kipyo! God ami waasi ita nuli fotabam-nipla, ilanin tap ke ibi kamboyila tal-sulup. Kaptoowu kulii yakyak kutal kala diilup kaali, ibi awil-fakal imi man kamboya tal samaan tilin tap ke-sulup. Kemin, nuli aket uluum tabeyimbu. Kaali faneng kemin, nuli samaan kawu bom-bala bom-bala kebup. Lale, nuli kipni aket kaa ti suunkup fukun-bam ale, olen dakaayin-bam ke-bamdupya, fiit-bam dok kano-somdupla din itamum o, kem-tabasup. Katale, kaa dok kano din unolup dinim. \v 18 Nikil nuli fan kipni fanang asuk din unum o, kala ti din unokomup o, kala suunkup liip fen-tal-unebup. Lale, Setaan ata numi liip uyo katii-yin-balaya kemin, nikil nuyo din unemin dinim ken-umbup. \v 19 Numi suun ti din itamum o, kem-tabasup kaami miit kaali, siin sawaayak nuli Tesalonaika ipni iipyak tem kawu okok ke-bam fiit-bulupla, Yesus ami lak duuliwa yo, kala-lom fen-bulupla, tifan ibi Yesus ami lak duu-silip kemin, nuli fiyaap dukum duubup. Ale, tunum ma ayo ata ata ke-lomdala, mafek mafek tangbal ma kuluulokoma ultap kaali, iltipta kemin, ibi numi mafek mafek tangbal kemin ale, Yesus ami talokoma kawu ipso, nuso, nikil alik nuyo almi tiin diim kawu tol-nokomup kuyaku, Pol nikil nuyo ipni win uyo kufoyokomup. \v 20 Atin ti faneng, ipni kukup tangbal nuubip kaata, God ata numi win uyo kufoyale, nuli ipni fiyaap duubup o. \c 3 \s1 Pol ami Timoti dabaala din Tesalonaika kasel imi dong dakaayinsa kaami sang kaata ko \r Fpai 1:27-30, 1Tes 2:14-16, 2Tes 1:5-7, 2Tim 3:10–4:5, 1Pit 4:12-19 \p \v 1 Nikil numi aket fukunin kaali, misii disa kalawu bomdup kipni aket yaapkan fukunbup uyo, mafak kemin, naso, Sailas so, alep nuta abip Atens kalawu tiin-bomdup \v 2-4 Timoti ata dabaalup kipni fanang din unak o, kalalupla kaa dabaalup talse. Timoti ali nuso maakup God ami ok fukulin tunum, ali God ami weng Yesus Kraist ami sang kaata, kulii-din unang tunum imi bakayila-tal-unen-umba. Kayak kayak ita taba-lomdip kukup mafak kipni kukaayinbip uta taba-lom ipni aket fukunin uyo ku-mafak-daayilu yang banolip o, kalalupla, Timoti kaa dabaalup din-ilomda, ibi dukum-kup dong dakaayin-bala, ipkal titil-foko God ami lak kaa dukum-kup duulin o, kalalupla kemin, ali dabaalup din unse. Kamosinim nikil numi kipso bom ilsup kaali, bokoya-lomdup: Tunum unang God ami lak duulin dinim ita Kristen tunum unang numi kukup mafak kukaayokomip o, kala-sulup uyo, tifaneng bokoya-sulup namti fan kulu tiltam talsuu. Kemin, ibi aket kuyak-tini kutal-tini-kemin daa. Ipkal utamipla, God ami aket fukunin kaali, kukup mafak tiltam tulu uyo, kulaali yak Kristen imi diim abamnuk o, kalalaya kanolin kukup mafak uyo kewa tal numi diim abe-buluya, angtiil yol uyo utafiibup kala kalaliwa, utamin o. \v 5 Nali weng saniya, Kayak kayak ita ipni kukup mafak uyo kukaayinbip kala kalalila, aket yaapkan fukun-bamdi, kipni God ami lak duu-yaamin uyo kulaalamip o, kala-somdila, nali Timoti kaa dabaali din-ilom ibi itama yi, Titil-foko tolbip kala kalalaya, weng uyo kulii-tal bokop-nala utamon o, kalalila dabaali din unse. Kemin, nami aket fukunbi kaali, ti Setaan ata numi ok dukum fiit-bam dong dakaayinsup uyo, alik ku-mafak-daa ibi ukatokoya, God ami lak duu-yaamin uyo kulaa kela yang ban-silip ema yo? kalaliya, aket dukum ayo fukun-tabasi. \s1 Timoti ami weng tangbal kulii-tal Pol ami bokola fiyaap duumsa kaami sang kaata ko \p \v 6 Lale, Timoti ami kipni kamboyila talba kaa, weng tangbal kulii-tal numi bokoya-lomda: Tesalonaika kasel ili God ami lak uyo dukum-kup yikik-kutal-fuku-bam, imi aptum kusal imi aket uyo kukaayin-bam, suunkup numi aket fukun-bam fiyaap duu-bam ken-umbip. Nikil nuli kiimi aket fukun-bam kii din itamum i, ken-umbup tap yakal ti Pol nikil kii tiliwa itamum o, ken-umbip o, kala Timoti ata tal nuyo bokoyimba no. Kamala numi kipni aket dukum fukun-umbup uyo, kulaa kela fiyaap ata-kup duubup. \v 7-8 Mafek mafek mafak tiltam tale-bulu, nokol kuno aket uluum tabe-bam angtiil yol daka-bam ken-umbup. Lale, nak-tunum kusal kipni sang Timoti kulii-tal numi bokoyila weng sanbup uta taba-lomdu aket uluum kaali, kukan-tiiyilula, aket tangbal ke-lom, fiyaap aalap duu-bamdup bom-bulup kemin, kaa dok kanolin kaata disa, nuli weng seluwa, ibi Kamokim Yesus ami lak ayo dukum-kup duu-lom utamipla, Kamokim ali nuso bomda, yam-titil-diila titil-foko tola-bom, ami kukup tambal kaata suunkup kutal-fuku-bom ilokomup o, kalbip kala bokoyila weng san-somdupla, asuk numi aket tem uyo tambal ma keyilula, bilili kala fiyaap-kup duu-bom tangbal-kup bom-bulup. \v 9 Nikil nuli ti dukum-kup kipni fiyaap kaata-kup duubup. Yale, numi yaap ke yo, kalin kaali, God ami kola-laabup namti uyo ti tiknamu disa. \v 10 Nikil nuli ipni olen-yim-bamdupla, ti taap so, kutamiip so, suunkup God ami naan-bam dik-dakaan-bulup, liip keyila din unup tibi unu-tulu-kelupla, God ami weng uyo maso ibi kukaayin-bulupla, kulaali kipkal talalu kaal-ke utamiwa yi, God ali dong dakaayim-bala, numi Kraist ami lak duu-laamin uyo tambal-kup titil-fak-daalu yaap-kup ilokomup kala kalin o. \s1 Pol nayo, God ami naan-bam dik-dakaan-bilila, nam-baala din Tesalonaika unon o, kal-bomda beten kemsa kaami sang kaata ko \p \v 11 Nikil nuli beten ke-bamdup numi Aatumen God so, nulmi Kamokim Yesus so, alim ilta mafek mafek liip tiinbu uyo kukan-tii-lom yim-din-daaliwa, nuyo kipni fanang din unum o, kal-bomdup dik-daka-bam ale, \v 12 Kamokim ami naan-bam dik-dakaan-bulupla, ibi iltipni kap-tunum kusal Kristen iyo aket kukaayim-bam ale, tunum unang kusnum kayak kayak God ami lak duulin disa kiikal, kuno aket kukaayin-bam, ipni kap-tunum kusal aket kukaayin kukup uyo ti dukum-kup titil-fak-daalula, tal aba tam nikil numi dukum-kup kipni aket kukaayila-yaabup tap ke-lomdip, iltipni kap-tunum kusal so, kayak kayak iso, imi aket kukaayin o, kala dik-daka-bam kem-tabasup. \v 13 Kipni kanu-mokomip uyo, Kamokim Yesus ayo dong dokoyilaya, kipni Yesus ami lak dakaamin uyo titil-fak-daalula, kaptoop kaptoop kawu numi Kamokim Yesus aso, almi unang tunum tituun-kup alik iso, iyo talokomip uyo, tal kipni imbii tam nulmi Aatumen God ami tiin diim tiiliwa, ibi ti almi unang tunum tituun-kup tabin kelipla, Setaan ali taang-kala-lomda yim-bak-saanin weng uyo maso ma bokoyama disa yo, kalalupla, kaami sang kaata God kaa naala-yaabup ko. \c 4 \s1 Kukup kanu-bilipla, God ami fiyaap duu-mokoma kaami sang kaata ko \r Rom 12:9-21, Ef 5:1-20, Kol 3:5-17, Hib 12:12-28, 1Pit 4:1-6 \p \v 1 Nak-tunum kusal aa! Kamala kalaali, weng akal alik ma dola kuyum o, kalaluwa ko. Kaali, sawaayak kawu nikil nuyo ipni kukuyim-bam bokoya-lom: Ipni kanolin kukup tangbal kaata, kanu-mokomip kaali, God ali fiyaap duu-mokoma no, kala bakayin-bulup, ipkal kaal-tiklin-ke-lom, kutal-fuku kulii-tabasip. Kemin, kamala kaa, nuli Kamokim Yesus ami win diim kawu dukum-kup bokoyupla, kipkal kanolin kukup tangbal uyo kutal-fukusip kaata, dukum-kup yikik-kutal-fuku bom-biliwa dukum-nuk o, kala-somla ko. \p \v 2 Kabak-ali Kamokim Yesus almi weng kaata, kulaalup yak kipni diim abasuu. Kemin, ipkal utamiwa yi, U kuuta nu, kala kala-silip. \v 3 God ami aket fanang dakamin kaali, ibi God ami lak uyo atin talalu duu-lom, almi tituun-kup tabin unang tunum ke-lom ale, sadikimin kukup ayo ti kulaalin o. \v 4-5 Kemin, tunum ibi utamin! Tunum, unang din kuluula, unang, tunum din kuluulu kemin kukup uta ti atin tambal dukum. Kabi God ami lak duulin disa tunum ami unang utam-ilomda aket yak abu disa akal ma kelu tuk-duu kulii-unon o, keba tap kaa, kanumin daa; ti bilili-kup kala bomdap unang kuluulap tambal-kup dotu tiin molap biliwa yo. \v 6 Kemin, numi weng kala bakayin-bulup weng sanip kuuli, kuyak saak tiimin daa, kemip namti, iltipni kap-tunum kusal imi aket fukunin so, tiin-bom ilin so, kaa ku-mafak-daayokomip disa. Siin kaa, nuli kanolin sang uyo weng dukum-kup bokoya-sulupla, kamala kalaakal ti weng dukum-kup asuk bakayin-bulupla, tunum unang kawanta weng kaluuli, kuyang saak tiilipla, kap-tunum kusal imi kukup mafak uyo ma kuyip namti, Kamokim ayo angtiil yol uyo kuyokoma. \v 7-8 God ali uldaa-yimbuuli tiltam Kristen kebip-kup, yang sadikimin kukup kaami aket kaata yeluk o, kalalaya disa. Ali ti ulelnila tiltam Kristen kebip-kup, kulaali nami aket kaata-kup yelule, aket kup-nin o, kalalala nimi kukup tambal kaluuta kutal-fukulin o, kala-lom nuli ulelase. Kemin, unang tunum kanta weng kalawuuli, kuyang saak tiilip namti, kii tunum nuta-kup daang ukuyokomip disa; kulaa kunoliwale, God kaa almi Sinik Tambal kipni kukaayila-laaba kaayo, akal daang ukoyokoma ko. \p \v 9-10 God akal taba-lom nulmi nak-tunum kusal ibi kukuyase. Kemin, ibi kap-tunum kusal God ami lak duulin unang tunum imi aket kukaayin kukup kaata, utam kaal-ke-lomdiwa, kanolin kukup tambal uyo God ami unang tunum kipni abip kasel kaptam bom-bilip imi kukaayin-bam ale, unang tunum alik Provins Masedonia kaptam bom-bilip imi kukaayim-bam kem-tabasip. Kemin, ibi kanolin kukup uyo utam kutal-fukusip. Kemin ale, nuli sukon dola kutii kaami sang uyo maso ma bokoya-lomdup: Ibi kaptum kusal Kristen imi aket uyo kola-una-tala-kemin o, kalokomup disa; nuli ti weng maakup ma kuuta dukum-kup bokoyupla, kap-tunum kusal imi aket kola-una-tala kemin kaami kukup kaa kanubip uyo, atin ti tangbal-kup kulii-taba-biliwa yo. \v 11-12 Kemin, nikil numi kipso bomdup kaata kanolin o, yakan-kaamsup kaaltap ke kap-tunum kusal iso weng aal dikimin disa; kap-tunum kusal kii tiin mo-bom kanolin kanolin yakan-kaamin daa; ibi disa kulu bom-bilipla, kap-tunum kusal ita ima fakaa-yim-bilip inin daa; kipkal sikil so kemin yang okok-bamdipla, ima uyo kulii-tildang im-bilipla, kayak kayak iyo God ami lak duulin dinim kebip ipni kukup tambal uta utam-somdiwa, boko-lom: God ami lak duulin unang tunum kiili, tituun-kup tabasip o, yakan-kaamalip ko. \s1 Yesus ami asuk tal-ilomdaya, numi imbii unokoma kaata ko \r Jon 14:1-6, 1Kor 15:12-34, 2Kor 4:16–5:10, Fpai 3:10, 1Tes 5:1-11 \p \v 13 Nulmi nak-tunum kusal kipyo. God ami lak duulin disa bom-bilip iyo utamiwa, God ata unang tunum saaksip iyo asuk yim-fola tam tiinokomip o, kalalipla, kaami am daan tiltam talokomu kaa ma fenbip disa. Kemin, numi aket fukunin kaali, ibi ililtap ma ke-lomdip unang tunum taanip imi kalan kaa amamin disa. Kemin, Kristen unang tunum taanip kiili, atin taan-ilom win dinim maaklo kelin disa, bom-bilip. Kemin, kabak-ali talalu utamin o, kalalupla imi sang kaata bokoyokomup. \v 14 Kemin, God ami unang tunum nuli utamupla, Yesus ali taanda asuk tam tiinse kalbup kemin, nokol utamuwa, God ata Yesus ami lak duulin unang tunum taansip iyo im-fola asuk tam tiin-ilom Yesus aso tiltam fatap-nokomip o, kalalupla kemin, aket uluum tabemin ayo kulaa kela fiyaap duu-bamduwa kayi! kala-somla ko. \p \v 15 Kamala kulu, nikil nuli Kamokim Yesus ami mafek mafek akal kusnum ma kukuyase kaata, kipni bokoyum o. Am ma daanula, Kamokim Yesus ami asuk talokoma kawu, Kristen tunum unang saaknin disa ke-lom, tiin kawang bom-bulup nuli, siin kawu saaksip imi yam-kan tii-lom nusiik dusiin-daa unokomup disa; siin kawu taansip isiik, Kamokim ami fanang unokomip te! \v 16 Kabak-ami kanum tiltam tabokomu namti kalabe ko. Yesus ali dukum-kup bokoya-lomda: Kanolum o, kala kem-salale, ensel kamokim ayo naan-balala kabaku, God ami fong ket dukum uyo naan-bulule kulu Kamokim Yesus namti abiil tikiin ayo kela tildaak iip-iip kawu talala, Kraist ami lak duulin unang tunum taansip isiik tam tiinipla \v 17 kawu tiin kawang-bulup nuta, God ayo afeta kutii yim-tam tii-lomda tunum unang taansipla tam tiinip iso, kuyak mim-daa, tam abiil tikin kaptam-ami ibin tem kaptamu tala-tala-ke-lomdup Kamokim ami atamuwa, ata im-bitam abiil tikiin daalale, aso suunkup ilokomup o. \v 18 Kanolin kemin, am ma daanokomu kaali, unang tunum taansip iyo asuk tam tiinokomip. Kemin, numi aket fukunin kaali, kaami sang kaata bokoyupya, ilom kipni tunum unang taanipla, kaptum kusal ita aket uluum tabe-bam amamip namti, ipkal numi weng bakayimbup kaluuta bakayim-bilipla, aket uluum kaa kambola bilili kala bomdipla yo, kalalupya bakayimbup ko. \c 5 \s1 Nuli Kamokim ami fenuwa talak o, kalin kaami sang kaata ko \r Mat 24:29-31,36-44, 1Tes 4:13-18, 2Tes 2:1-4, 2Pit 3:8-16, Rev 22:6-17 \p \v 1-2 Nak-tunum kusal aa! Kipkal Kamokim Yesus ami talokoma kaami sang uyo talalu utamsip. Kemin, Kamokim ami talokoma kaami am daanokoma kaa dok kanolin tunum kapta ma utam-ilomdap, Awu kulaata talokoma kayi! kalomap disa. Tunum yukut inin ami kutamiip maaklo taleba tap kela, Kamokim ayo maaklo talokoma. Kemin, nuli sukon tem kaldaku dola kuya-lomdup: Kanolin diim kawu Kamokim ayo talokoma no, kalalup bokoyokomup disa. \v 3 God ami lak duulin disa unang tunum imi bokoya una-tala-ke-bam: Nuli tangbal-kup tiin-bom waasi dinim, aket uluum dinim, bom-bulup o, ke-mokomip kuyaku unang umi tangbal-kup bom-ilom ale, Nakayi! man fuk-duula ni! kalalu man duu-laabu tap ke, maaklo kawu tal imi diim abam-nokoma kaa, unang tunum kii kanta ma God ami tiin diim uyo ukadaa yang sawaanokoma disa. \v 4 Lale, nak-tunum kusal kibi kutamiip tem kawu bomdip God ami lak duulin dinim unang tunum ililtap daa; ibi tildang falala-kalin diim kawu bomdip mafek mafek kaa utafiibip. Kemin, Kamokim ami talokoma ami am daanokoma kaali, ibi tunum yukut inin kutamiip talala, unang tunum atamdip fanan-taba-laa-bip ultap ke fananokomip disa. \v 5 Kemin, weng kalawaali bokoyi kaa dokata naa kalolip: Kipso, nuso, nuli God ami unang tunum kemin, ali keyila kutamiip tem kawu tiin fiim tap ke bom-bulup disa; kamala kalaali, im-taldang falala-kalin diim daalala, tiin so tap ke mafek mafek kaa atafiibup. \v 6 Kemin, nuli kutamiip tem kawu bomdup God ami lak duulin disa kiiltap ke akan unemin disa; nuli ti suunkup titil-biki-lom aket tangbal-kup fukun-bam ale, kukup mafak kanumin kaami aket tildang tulu kaa, talalu aket fuku-daa kela-yaa-bamduwa kayi! \v 7 Kutamiip kawu, unang tunum kiili akan-une-bam ale, kutamiip kawu tunum unang kii ok mafak in-biliwa, dabom tem ayo babon-bam weng mafak mafak ayo baka-bam kukup mafak nuu-bam kem-laabip. \v 8 Lale, God ali almi unang tunum nuyo im-taldang falala-kalin diim daala tiin so ke-lom mafek mafek kaa atafiibup. Kemin, nuli aket tambal kaata-kup kanu-bam ale, kukup mafak nuumin umi aket tildang tulu uyo, nokol dotu aket fuku-daa uyo kela-yaa-bamduwa, nuli soldiya waasi dinan-tal-unemin tunum imi wan binalip tal aket bikiyimu no, kalala naam dildaak tini yang waasi dinba tap, kelupla utamuwa, Kamokim Yesus Kraist ami weng kaa kuka-daa-lomda: Kuyaku ali ti kanolokomi kayi! kalsa kaali ti faneng, kanolokoma kala kalaluwa, ami aket kaata kukaan-bam ale, nuli waasi dinin tunum ami nafalum kalaang-kup tibin dildaak tini-lomda ami dabom ayo akelu yang waasi dinan-tal-uneba tap kelupla, utam, Awu, Kraist numi im-bii tam abiil tikiin unokoma no, kalbip ami liip kaata, fen-bam kemuwa, numi Kraist ami lak dakaamin uyo tambal-kup bomduwa ko. \v 9 Weng kala bokoyi kaa dok kata naa kalolip: God ali numi sang uyo boko-lomda: Kiili angtiil yol sakbaalim dukum kukaayim-bili utamin o, kalsa disa. Kula Kamokim Yesus Kraist ata yam-talalulaya, tal aba tam nalmi man kep-nin o, kalalaya, God ayo im-taldang daasa. \v 10 Kemin, Yesus ami taansa kaa, tawaal diim unang tunum imi iliim kaata boliya, naso maakup suunkup ti kano ilum o, kalala taansa. Kemin, nuli taan-yaa-bala, tiin kawang-bala ke-buluwa kawu, Kraist ami talokoma kaalile, nuli akal almi kawu bom-bala bom-bala ke-lokomup disa. Nuli ti alik maakup kuyak mim-daa-lom Kraist aso suunkup ilokomup. \v 11 Kemin, ibi siin kanum tabasip uyo kamala kalawu kanu-bamdiwa, kap-tunum kusal iyo suunkup kanolin weng tambal kaata, kukaayin-bam ale, dong dokola una-tala-ke-bilipla, tiltam titil-fokolin o. \s1 Weng mafiing so, weng umkaayin so, kaata ko \r Fpai 2:1-5, 4:4-9, Kol 4:2-5, Tat 3:1-11, Hib 13:1-19, Jems 5:7-20 \p \v 12 Nak-tunum kusal kiwe! Nikil nuli weng ma ipni dukum-kup bokoyum o, kalalupla kemin, weng san bom-iliwa, Kristen ipni kamok kamok kiili, God alalta ulelnala, tiltam kipni iipyak tem kaptamu okok ke-bamdip, kipni God ami lak duu-yaamin kukup tambal uyo kukuyin-bamdipla, Kipkal fuku-bomdipla yo, yikipla kemin, ibi kabak-ami aket tambal-kup fanang daka-bam, tangbal-kup kukaayin-bam ke-biliwa ko. \v 13 Kemin ale, kamok kamok ili ti talalu kipni dong dakaaya-yaabip. Kemin, ipkal aket tambal dukum kaata-kup fukun-bam, win kufuyim-bam ale, aket dukum-kup kukaayin-bam ke-bamdiwa yo, kala-somale, nikil ibi balili-kup kala-lomdip kap-tunum kusal iso, aket maakup ke-bomdiwa yo, kala-somla ko. \p \v 14 Nak-tunum kusal kipyo! Nikil nuli dukum-kup weng kala Kristen kipni kuyup kutal-fukulin o, kalaluwa, Kristen unang tunum daal-kup dap-tii-yaa-bala, yang okok uyo ma nuumin disa kemin, imi weng dukum-kup bakayin-bilipya, yakal titil-foko tal aba yang okok kaa ke-bamdipla yo. Yak unang tunum kusnum kayak kayak imi aket atul kanubip iyo kipta yang dong dakaayim-bilip titil-fakdaa suunin disa ke-bam ale; tunum unang kaa kawanta ami God ami lak dakaamin ayo titil-fokolin disa bilip namti, ipta yang dong dakaayin-bilipla, iyo tiltam titil-fokolalip ko. Ibi abiltap aket atul tabu kap-tunum kusal kii kukaayin daa; ti bilili kalin aket kaata-kup kola una-tala-ke-bam ale, \v 15 kap-tunum kusal ita kukup mafak kipni kukaayinbip kaa, ibi ti ban boko una-tala-kemin daa. Ti kukup tangbal kaata-kup Kristen so, unang tunum Kristen kelin disa bilip iso, imi kukaayin-bam ke-biliwa ko. \p \v 16-18 Kemin ale, God ami man Yesus Kraist ami lak duulin unang tunum kipni kanumin o, keba namti kalabuu. Ibi suunkup Kamokim Yesus ami fiyaap-kup duu-bam ale, dok nolin dok nolin mafek mafek ma num-tal-unebip kaaso, God ami suunkup naala-tal-une-bam, dok kanolin kukup tal kipni diim abamnu namti, ibi God ami yaap ke yo, akan-kaa-bam ke-biliwa ko. \p \v 19 Ibi God ami Sinik Tambal ami tal kipni iipyak tem kabaku okok kemon o, keba ayo daa yo, aka-lom saal lela-yaamin daa. \v 20 Dok kanolin tunum ata boko-lom: God almi Sinik Tangbal ata weng kalawa kup-namba te! kalala bakayila namti, ibi weng kaa daa yo, kalalip kambola-yaamin disa ko. \v 21 Utamiwa yi, Kwin! kaata God ami kukup elile? Setaan ami kukup e? kal-bomdipla, kanola um-kuku-bam, kukup kalaali tambal dukum o, kalip namti, kukup uyo kutal-fuku-yaamin ale, \v 22 utamipla, Kukup kaa mafak o, kalip namti, alik ti kuno kulaa kela-yaa-bam kemin ko. \p \v 23 Nikil nuli naan-bam dik-dakaan-bulupya, bilili-kalin miit kayaakim God alalta ibi yam-talalu-yimulaya, taltam yaap-kup alaltap kele, kulaali kipni sinik so, aket so, tiil so, kiiyo mafaka-yaamin disa, tangbal ma keyula, kulaali, nulmi Kamokim Yesus Kraist ami asuk talda kipni kukup kiita, tal itafiin talokoma kawu, tal kukup mafak so ma utamin disa kelon o kala talak o. \v 24 Ipni yim-buu-im-taldang almi mepso tiisa, God ali ami weng kuka-daa-lom: Kanolokomi kayi! kalba kaa, lolokoma disa. Kemin, alalta taba-lom kipni kukup mafak uyo kukan-tiiyokoma te! \p \v 25 Nak-tunum kusal aa! Numi God ami naan-bam dik-dakaan-bamdup: Kiiyo, dong dokoyan o, akan-kaa-bamdup, nuli ipni sang kaata God ami bakayanbup ultap kipkal God ayo naan-bilipla, nuyo dong dakaayim-balaya yo, kala-somla ko. \p \v 26 Ibi iltipni kap-tunum kusal God ami lak duulin tunum unang imi kukuyup utamiwa, Awu kiili numi aket kukaayila-yaabip kalin o, kal-bomdiwa, tambal-kup weng umuuyila una-tala-kemalip ko. \p \v 27 Pol nali Kamokim Yesus ami win diim kawu, weng dukum-kup ipni bokoya-lomdi: Kamok kamok ipyo, sukon kala iltipni-kup tik-tiimin daa; alik God ami lak duulin unang tunum Tesalonaika kasel imi diim kawu tik-tii-bilip, weng san-kaamin o. \p \v 28 Kemin, numi Kamokim Yesus Kraist alalta ibi disa masiim kawu tangbal ma kamayim-bam tiin mola, yaap-kup bomdiwa yo.