\id MAT - Teribe NT (Gen, Ruth, Jonah and other portions) -Panama 2008 (DBL -2013) \h Mateo \toc1 Jesucristo roy pjl̈ú ëre, e jyã tara Mateorë \toc2 Mateo \toc3 Mt \mt1 Evangelio según Mateo \mt2 Jesucristo roy pjl̈ú ëre, e jyã tara Mateorë \imt1 Kjibokwo ëre sorë \ip Domer shäng kjl̈ara ko Mateo. E kowëba Leví bakoe. E judío. Dënashko ga e dbur töngga Roma so kong. Pjl̈ara ga sök ba pak l̈ishko ga rokara Jesúsdë opping ba tjok. Kuya ga to jek ba tjok, beno shäng ba oppingga shara. E irgo ga öötong beno shäng ba oppinggaga dogl̈o sak kjwara kjingsho pjök (12) l̈i kjl̈arayo bakoe. \ip Eshko dbaryo ga judíoga l̈öng no pjl̈uyo iche l̈e Sbörë l̈i koshë, gueniyo e Jesús miydara ararë l̇l̇ëme. E kjĩshko ga Jesús wol̈ono, ga woshrara Sbörë iröng obi irgo ga kjibokwo ëre tara Mateorë. L̇l̇ëbo ĩna, kura om go l̈i jyã tara beno l̈ok kjibokwo ëre go, ber judíoga uunkong kong wl̈o. Woyde ga kjibokwo ëre go ga miyde l̈ok ga koshe l̈öng l̈i, e Jesús om go. \c 1 \s1 Jesucristo data, kjokë, tjl̈apgaga tek dënashko dwayo \p \v 1 Jesucristo, e David tjëyo, Abraham tjëyo bakoe. Ëre ba data, ba kjokë, ba tjl̈apgaga tek dënashko dwayo, e kjibokwoyo. \li1 \v 2 Abraham, e Isaac data. \li1 Isaac, e Jacob data. \li1 Jacob, e Judá data, ba shjiyga, ba l̈ëmga data bakoe. \li1 \v 3 Judá, e Fares data, Zera data bakoe. Epga mekë ko Tamar. \li1 Fares, e Esrom data. \li1 Esrom, e Aram data. \li1 \v 4 Aram, e Aminadab data. \li1 Aminadab, e Naasón data. \li1 Naasón, e Salmón data. \li1 \v 5 Salmón, e Booz data. Booz mekë ko Rajab. \li1 Booz, e Obed data. Obed mekë ko Rut. \li1 Obed, e Isaí data. \li1 \v 6 Isaí, e Pjl̈u David data. \li1 David, e Salomón data. Salomón mekë, e dënashko ga Urías boy. \li1 \v 7 Salomón, e Roboán data. \li1 Roboán, e Abías data. \li1 Abías, e Asa data. \li1 \v 8 Asa, e Josafat data. \li1 Josafat, e Joram data. \li1 Joram, e Uzías data. \li1 \v 9 Uzías, e Jotam data. \li1 Jotam, e Acaz data. \li1 Acaz, e Ezequías data. \li1 \v 10 Ezequías, e Manasés data. \li1 Manasés, e Amón data. \li1 Amón, e Josías data. \li1 \v 11 Josías, e Jeconías data, ba shjiy, ba l̈ëmga data bakoe. E dbaryoshko ga Israel tjëyoga zanaba, söraba jek Babilonia kjokyo dbo go. \li1 \v 12 Eshko tek l̈ëkong ga wapga weno obi. \li1 Jeconías, e Salatiel data. \li1 Salatiel, e Zorobabel data. \li1 \v 13 Zorobabel, e Abiud data. \li1 Abiud, e Eliaquim data. \li1 Eliaquim, e Azor data. \li1 \v 14 Azor, e Sadoc data. \li1 Sadoc, e Aquim data. \li1 Aquim, e Eliud data. \li1 \v 15 Eliud, e Eleazar data. \li1 Eleazar, e Matán data. \li1 Matán, e Jacob data. \li1 \v 16 Jacob, e José data, María l̈anma. María, e Jesús mekë. Oba tjl̈ẽ ga no pjl̈uyo ichara Sbörë shrono shäng l̈i, e Jesús. \p \v 17 Abraham wapga, tjërga, tek l̈ëkong tjwe jong David go beno wapga öötong kop eni dogl̈o sak kjwara kjingsho pkëng (14). David wapga, tjërga, tek l̈ëkong tjwe jong Israel tjëyoga söraba jek Babilonia kjokyo dbo go dbaryoshko beno wapga öötong kop eni dogl̈o sak kjwara kjingsho pkëng (14). Eshko dwayo ba wapga, tjërga, tek l̈ëkong tjwe jong no pjl̈uyo iche l̈e Sbörë l̈i buk dbaryoshko beno wapga öötong kop eni dogl̈o sak kjwara kjingsho pkëng (14) bakoe. \s1 Jesucristo bukshko dbaryo \p \v 18 Jesucristo, e bukshko ga eni. Kjogl̈o shäng kjl̈ara ko María. Domer shäng kjl̈ara ko José. Tjl̈õkwo twono ëng kong, orkwosmok wl̈o. Gueniyo orkwosmoydë l̈ok l̇l̇ëm obishko ga María beno shäng kjl̈araso l̇l̇ëm, Sbö Sëya ĩ. \v 19 José, e domer pjl̈o bek, ga María rote woydë ë kong l̇l̇ëme. E kjĩshko ga raye kjingtëng l̈ara. \v 20 Woyotjl̈ĩya shärye eni l̈eshko ga Tjl̈apga parkaga kjok dogo so weno shäng ba kong kjl̈ara yoshko, ga tjl̈ẽ ba kong ga «José, David tjëyo, pja orkwosmok María tjok ga bangkjrëp l̇l̇ëme. Shäng kjl̈araso l̇l̇ëm, Sbö Sëya ĩ. \v 21 L̇l̇ono ga María wa buk kjl̈ara domer. Eshko ga koiëp Jesús.\f + \fr 1:21 \ft Grecia so tjl̈õkwo \fk Jesús, \ft e \fk shji döya Tjl̈apgarë \ft l̈okl̈o.\f* Koiëp eni, ba tjëyoga döya l̇l̇ëbo owa shärye l̈öng l̈i dbo dorko dwayo kjĩshko» l̈e. \p \v 22 Shäryono eni, tjl̈õkwo l̈ara Tjl̈apgarë ba tjl̈õkwo l̈aga kong dënashko l̈i ber jl̈õkoyo wl̈o. Tjl̈ẽno beno eni: \q1 \v 23 «Kjogl̈o domer miydoydë l̇l̇ëm obi l̈i, \q2 e ber shäng kjl̈araso l̇l̇ëme. \q1 Wa buk kjl̈ara domer, ga koiëba Emanuel.»\f + \fr 1:23 \ft Isaías 7.14.\f* \m (Emanuel, e «Sbö shäng bi tjok» l̈okl̈o.) \p \v 24-25 José wol̇l̇enoshko ga l̇l̇ëye l̈ara Tjl̈apga parkaga kjok dogo sorë l̈i shäryara eni, ga María wl̈okjrara. Gueniyo José pono ba tjok l̇l̇ëm, äär jong chida l̈i buk guing. Eni ga wa buk kjl̈ara domer, ga koiara Josérë Jesús. E irgo ga beno l̈öng pjöyĩkong. \c 2 \s1 Domerga l̇l̇ëbo miydë ara dbala go wl̈eniyo, e shrono l̈öng dl̈o wen tëm shwo l̈ëkong dwayo \p \v 1 Jesús weno buk Belén kjokyo, e Judea kjokyo obi. E dbaryo ga kjok eshko so pjl̈uyo ko Herodes. Eshkoshko ga domerga l̇l̇ëbo miydë ara dbala go wl̈eniyo, e tek shrono l̈öng Jerusalén kjokyo, dl̈o wen tëm shwo l̈ëkong dwayo ga \v 2 tjl̈ẽ oba kong ga «¿Judío pjl̈uyo weno buk kjone? Ba dbala ĩnorwa, ga tjawa tek l̈öng ba poshrëk» l̈e. \p \v 3 Kuya Pjl̈u Herodesdë ga beno sök woydë ara. Jerusalén sopga beno l̈öng eni bakoe. \v 4 Eshko ga syõshtaga kägäyoga, no pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, e rokara pjl̈urë uunkong, ga tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «¿No pjl̈uyo iche l̈e Sbörë l̈i wen buk kjone?» \p \v 5 «E wen buk Belén kjokyo, e Judea kjokyo obi. Tara beno Sbö tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko sorë l̈i eni. \q1 \v 6 »“Belén kjokyo, pja Judá tjëyoga kjokyo obi. \q1 Bor nopga Israel tjëyo pjl̈uyo wen kjl̈ara bop kjok kjing go. \q2 E kjĩshko ga pja tjwl̈õ tira l̇l̇ëm kjok ëre kjing goshko.”»\f + \fr 2:6 \ft Miqueas 5.2.\f* \p \v 7 Eni ga domerga shrono dl̈o wen tëm shwo l̈ëkong dwayo l̈i rokara pjl̈urë tjoksa l̈ũtshko. Ga epga kjĩshko ga miydara ga dbala weno pjang l̇l̇onoshko. \v 8 E irgo ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pjãy nom Belén kjokyo, ga kjwozirwa wl̈ẽmi yõtso. Wl̈ẽnomi ga pjãy tek iröng, ga roy sömi bor kong, tja jek ba poshrëk bako wl̈o» l̈e. \p \v 9 Kuya l̈ok ga toe. Ga dbala ĩna weno pjang l̈i jek pjang ba bäm go, ga sl̈an äär pjang kjwozirwa sök l̈i kopshko. \v 10 Dbala l̈i ĩya l̈ok ga beno l̈öng wopjl̈úe. \p \v 11 Eshko ga opzrëno jek l̈ok u l̈i roshko, ga kjwozirwa ĩna sök ba mekë María tjok. Eshko ga kjök tono, ga kjwozirwa l̈i poshrëra. E irgo ga dbur sho shõyl̈ṍr, l̇l̇ëbo l̈õ pjl̈ëbl̈ë tjwl̈õ ara wl̈eniyo, dwl̈o poshtikkl̈o l̈õ pjl̈ëbl̈ë, e shira, twara ba kong ba sënggl̈o. \v 12 E irgo ga Sbö tjl̈ẽ ba kong yoshko ga «Pjãy jek pjl̈u shwo l̈ëkong l̇l̇ëme» l̈e. E kjĩshko ga irbo shano obl̈ë, ga to jek l̈ok iröng obi ba kjokshko eni. \s1 José töktong to jek Egipto kjokyo María, Jesús tjok \p \v 13 Domerga l̈i briktong irgo ga Tjl̈apga parkaga kjok dogo so weno José kong kjl̈ara yoshko, ga tjl̈ẽ ba kong ga «Kjwozirwa l̈i wl̈ẽya Pjl̈u Herodesdë, zröya wl̈o l̈e. E kjĩshko ga pja kojõzong. Kjwozirwa, ba mekë, e sös na dwayo. Pjãy nom tök Egipto kjokyo. Pjãy ber l̈öng eshko, äär jong l̇l̇ono l̈ër bop kong guing» l̈e. \p \v 14 E shkëyo ga José kojono, ga kjwozirwa, ba mekë, e söra to jek Egipto kjokyo. \v 15 Öötong beno l̈öng eshko, Pjl̈u Herodes wol̈ono guing. Shäryono eni, tjl̈õkwo l̈ara Tjl̈apgarë ba tjl̈õkwo l̈aga kong dënashko l̈i ber jl̈õkoyo wl̈o. Tjl̈ẽno beno eni: «Bor wa rokoror Egipto kjokyo dwayo.»\f + \fr 2:15 \ft Oseas 11.1.\f* \s1 Herodes nopga ichono kjwozirga zrök \p \v 16 Miydara Herodesdë ga jyãpgwara domerga tjwe dl̈o wen tëm shwo l̈ëkong dwayo l̈irë ga iirkono ara anmoyõ. Dbala weno pjang l̇l̇onoshko l̈ara domerga l̈irë ba kong kjĩshko ga nopga ichara kjwozirga domerga l̈u pjl̈ogl̈o pjök ter l̈ëkong l̈öng Belén kjokyo l̈i zrök uunkong, kjwozirga l̈u eni l̈öng ba soshko l̈i tjok bakoe. \v 17 Eni ga tjl̈õkwo l̈ara Sbö tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko so Jeremíasdë l̈i beno jl̈õkoyo. Tjl̈ẽno beno eni: \q1 \v 18 «Ramá kjokyo ga ybö pjl̈uk ara, \q2 sl̈ar ara, kjl̈oshtë ara. \q1 E Raquel, \q2 ba wapga wol̈ono, \q2 ga sl̈ar sök ba kjĩshko, \q2 wojekoba woyde l̇l̇ëme.»\f + \fr 2:18 \ft Jeremías 31.15.\f* \s1 José to jek Nazaret kjokyo iröng obi María, Jesús tjok, ber l̈öng eshko wl̈o \p \v 19 Herodes wol̈onoshko ga Tjl̈apga parkaga kjok dogo so weno shäng kjl̈ara José kong yoshko Egipto kjokyo, \v 20 tjl̈ẽ ba kong ga «Nopga l̈öng kjwozirwa zrök woydë kjupä l̈i wol̈onoe. E kjĩshko ga pja kojõzong. Kjwozirwa, ba mekë, e sös jek na dwayo. Pjãy nom jek Israel kjokyo iröng obi» l̈e. \p \v 21 Eni ga José kojono, ga kjwozirwa, ba mekë, e söra to jek iröng Israel kjokyo. \v 22 Gueniyo kuya ga Arquelao parkë sök Judea so pjl̈uyo, ba data Herodes shtoshko ga jek eshko ga bangkjre ara. Eni ga Sbö tjl̈ẽ ba kong yoshko ga «Pjãy jek Judea kjokyo l̇l̇ëme» l̈e. E kjĩshko ga to jek Galilea kjokyo shara. \v 23 Öötong eshko ga jek l̈öng Nazaret kjokyo, ber l̈öng eshko wl̈o. Shäryono eni, tjl̈õkwo l̈ara Tjl̈apgarë ba tjl̈õkwo l̈agaga kong dënashko l̈i ber jl̈õkoyo wl̈o. Tjl̈ẽno beno eni: «No pjl̈uyo iche Sbörë tjwe l̈i kowëba Nazaret so.» \c 3 \s1 Juan No Waga shäng kjok dogro no l̇l̇ëmshko \p \v 1-2 L̈u to jek ara irgo ga domer weno shäng kjl̈ara ko Juan No Waga. E jëk to shäng Judea kjok dogro no l̇l̇ëmshko, tjl̈ẽ oba kong ga «Sbö ber no pjl̈uyo wl̈o l̈i, e dbaryo äätoe. E kjĩshko ga l̇l̇ëbo owa shäryëmi l̈öng l̈i, e owa jl̈õe l̈ozĩ, ga rayozĩa» l̈e. \fig Juan No Waga jëk to shäng kjok dogro no l̇l̇ëmshko (Mateo 3.1-4) |src="CN01650B.TIF" size="span" ref="Matthew 3.1 " \fig* \p \v 3 Kjibokwo tara Sbö tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko so Isaíasdë. Tjl̈ẽno beno eni: \q1 «Kjok dogro no l̇l̇ëmshko ga ëbo tjl̈ẽ shäng dbo go ga \q2 “Irbo poshäryozĩ Tjl̈apga tjwe l̈i kong. \q2 Shäryozĩ ber beke.”»\f + \fr 3:3 \ft Isaías 40.3.\f* \m Ëbo tjl̈ẽ shäng dbo go l̈ara l̈i, e Juan l̈ayde. \p \v 4 Eshkoshko ga Juan doyë shwong sek öng jëkkl̈o sok kësbang zok go, dop pjrikkl̈o shäryak öng kwota go bakoe. Ba dl̈i beno sekwa, or kjl̈oshko so dyo bakoe. \p \v 5 Jerusalén sopga, Judea sopga, Jordán diyo kjokyo sopga, e shrono l̈öng träk l̇l̇ëm ba kuk. \v 6 Eshko ga kjone kjone, l̇l̇ëbo owa shäryara l̈i l̈e oba uunkong bokshto. E irgo ga we Juandë jer Jordán diyo roshko. \p \v 7 Eshko ga nopga tjeng kjring pjök ko fariseoga, saduceoga. Ĩya Juandë ga tjwe l̈öng ba shwoy we wl̈o ga tjl̈ẽ ba kong ga «¡Pjãy so dgur kjoyoe! ¿Nopga owa shdũzl̈ong dbaryo dörö l̈ishko ga pjãy där l̈aga ërë bomi kongdo? \v 8 Pjãy jëk pjl̈o beke. Miydëba e go ga l̇l̇ëbo owa shäryëmi l̈öng l̈i, e owa jl̈õe l̈oromi, ga rayoromi jl̈õkoyo. \v 9 L̈ër bomi kong ga akkwo ëre ëmdë shärye Sbörë ber Abraham tjëyoga ga pjl̈úe. E kjĩshko ga “Tjawa Abraham tjëyoga kjĩshko ga tjawa shdũya Sbörë l̇l̇ëme” l̈ëmi l̇l̇ëme. \v 10 “Zër e” l̈e Sbörë shäng. Kjor botjyë pjl̈ú l̇l̇ëm wl̈eniyo tjeng kës l̈i ze jek tas, dbuya iök roy, suya wl̈o. \p \v 11 »Ëye, l̇l̇ëbo owa shärye l̈öng l̈i, e owa jl̈õe l̈ara, ga rayara ga wër shäng di goshko. Gueniyo ga no tjwe bor irgo kjl̈ara. Bek wl̈o ga tja ba drepkwota sök wl̈o l̇l̇ëm, e tjwl̈õ ara bor kjinmo anmoyõ kjĩshko.\f + \fr 3:11 \ft Eshko dbaryo ga parkagaga tjwl̈ẽk l̈öng pjir wl̈eniyo, ba sogoga drepkwota döra ba kong, e ba pak kjĩshko. Eni ga l̇l̇ëye l̈e Juandë ga e «Tja tjwl̈õ äär ber Jesús parkaga tjwl̈ẽk shäng pjir wl̈eniyo ëmdë l̇l̇ëme» l̈okl̈o.\f* Era, pjãy we iök go, ga pjãy go Sbö Sëya iche tjwe ber kësbang bomi tjok. \v 12 Tjwe kjwl̈ë tjok, dwl̈a pjl̈oyong wl̈o wl̈eni. Dwl̈a pokeshko ga dwl̈a bo tö̃ya ber tjeng ba bapkwo roy. Gueniyo ba kasho l̈ira suya iök roy. Iök l̈i pjë jong ri ri ĩyado, sjer l̇l̇ëme» l̈e. \s1 Jesús wara Juandë \p \v 13 Jesús opshino jek Galilea kjokyo dwayo, öötong shäng Jordán diyo, Juan shängshko, we wl̈o. \v 14 Gueniyo we woydë Juandë l̇l̇ëme. Tjl̈ẽ ba kong ga «Pja tek shäng bor shwoy, pja wër wl̈o l̈ëp, gueniyo tja waga pjarë dey» l̈e. \p \v 15 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Ios ber eni guing. Shäryëy jũni, woyde Sbörë eni kjĩshko» l̈e. \p Kuya ga «Jöl̈ö» l̈e. \v 16 Eni ga Jesús wara jer di roshko. Wara pjir ga Jesús opshik tëm shäng di roy dwayoshko ga kjok dogo roshwino beno oojong erä. Ga ĩya Jesúsdë ga Sbö Sëya to ter kjok dogo dwayo so dunggwo kjoyo, ga opyono sök ba go. \v 17 Eshko ga ybö kuraba kjok dogo dwayo, tjl̈ẽ ga «Bor wa l̈i kjwe. Kjwe woydër ara. Tja wopjl̈ú ba tjok» l̈e. \c 4 \s1 Jesús tjl̈ĩna Ärë, l̇l̇ëbo shärye owa wl̈o l̈e \p \v 1 E irgo ga Jesús söra Sbö Sëyarë jek öötong shäng kjok dogro no l̇l̇ëmshko, tjl̈ĩya Ärë wl̈o. \v 2 Eshko ga iono l̇l̇ëm Sbö kong dbargwo sak pkëng (40), shkë dbae. E irgo ga pjl̈i jonge. \v 3 Eni ga Ä jek äär shäng Jesús tjl̈ĩk, l̇l̇ëbo shärye owa wl̈o l̈e. Tjl̈ẽ ba kong ga «Pja Sbö Wa jl̈õkoyo ga akkwo tjeng ëre posgos ber pjl̈ung shosho suk pjir, uëp wl̈o» l̈e. \p \v 4 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Sbö tjl̈õkwo tak pjang eni: \q1 »“No mär dl̈i goshko dö l̇l̇ëme. \q2 Mär tjl̈õkwo l̈e Sbörë l̈i go bakoe”»\f + \fr 4:4 \ft Deuteronomio 8.3.\f* l̈e. \p \v 5 E irgo ga söra Ärë jek öötong shäng kjok zrek ko Jerusalén, Sbö u kësbang jong l̈ishko. Eshko ga söra jem, öötong shäng Sbö u dbo go, \v 6 ga tjl̈ẽ ba kong ga «Sbö tjl̈õkwo tak pjang eni: \q1 »“Ba parkagaga kjok dogo so iche Sbörë bop dë, \q2 pja shaya ba orkwo go, \q2 pja dre pjë akkwo go l̇l̇ëm wl̈o.”\f + \fr 4:6 \ft Salmo 91.11-12.\f* \q1 E kjĩshko ga pja Sbö Wa jl̈õkoyo ga pja optos jer na dwayo» l̈e. \p \v 7 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Sbö tjl̈õkwo tak pjang eni bakoe: \q1 »“Tjl̈apga, bop Sbö l̈i tjl̈ĩy l̇l̇ëme”»\f + \fr 4:7 \ft Deuteronomio 6.16.\f* l̈e. \p \v 8 E irgo ga söra Ärë jem öötong shäng dl̈up jong kjókshko dbo go, ga kjok kjwang jĩkong kjrina kjrina l̈i pina ba kong uunkong, wol̈ësowa ĩya wl̈o. \v 9 Eshko ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pja kjök tok, tja poshrëp wl̈eni ga kjok uunkong ëre twër ber bop kong» l̈e. \p \v 10 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Sbö tjl̈õkwo tak pjang eni: \q1 »“Tjl̈apga, bop Sbö l̈i poshrëmirë döe. E kol̈omirë döe.”\f + \fr 4:10 \ft Deuteronomio 6.13.\f* \m E kjĩshko ga Ä, pja opkjos na dwayo» l̈e. \v 11 Eni ga Ä opkjono ey dwayo ga toe. Eshko ga Sbö parkagaga kjok dogo so shrono l̈ok Jesús kjimtë. \s1 Jesús ba pak soyono \p \v 12 Juan bängzaraba shäng no shdũzl̈ong uyo roshko l̈i roy kuya Jesúsdë ga to jek Galilea kjokyo iröng obi. \v 13 Gueniyo beno sök Nazaret kjokyo l̇l̇ëme. To jek Capernaúm kjokyo, ga beno sök eshko shara. Capernaúm kjokyo, e ber buk di bäng buk kësbang, shkung, so dl̈ung kjoyo l̈i sor go, Zabulón tjëyoga, Neftalí tjëyoga dëna l̈öngshko. \v 14 Shäryono eni, tjl̈õkwo l̈ara ba tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko so Isaíasdë l̈i ber jl̈õkoyo wl̈o. Tjl̈ẽno beno eni: \q1 \v 15 «Zabulón tjëyoga, Neftalí tjëyoga, \q2 e kjokyo ber buk Jordán diyo kjwo kal̈ëkong, \q2 di bäng buk kësbang, shkung, so dl̈ung kjoyo ko Galilea l̈i kjako, \q2 nopga judío l̇l̇ëm wl̈eniyo l̈öngshko. \q1 \v 16 Kjok eshko sopga jëk l̈öng kjok ro sĩ roshko wopro ga \q2 iök shjiy ĩna l̈ok kësbang kjwara. \q1 “Nopga l̈i wol̈ono tjeng pjire” l̈araba, \q2 gueniyo iök shjiy weno ba kong kjwara, \q2 dl̈o wen tëm pjang kjok shröngto wl̈eni.”»\f + \fr 4:16 \ft Isaías 9.1-2.\f* \p \v 17 Eshko jek l̈ëkong ga Jesús beno shäng tjl̈ẽ oba kong ga «Sbö ber no pjl̈uyo wl̈o l̈i, e dbaryo döröe. E kjĩshko ga l̇l̇ëbo owa shäryëmi l̈öng l̈i, e owa jl̈õe l̈ozĩ, ga rayozĩa» l̈e. \s1 Nopga mã shaga kjrara Jesúsdë dogl̈o pkëng (4) \p \v 18 Domer shäng kjl̈ara ko Simón, e kowëba Pedro bakoe. Domer shäng kjl̈ara obi ko Andrés, e Simón l̈ëng. Epga mã shaga. Pjl̈ara ga l̈öng ba kjl̈a mã shakkl̈o dbuk Galilea di bäng buk kësbang shkung, so dl̈ung kjoyo l̈i roshko. Eshko ga Jesús jek shäng diksor go, ga ĩya ga domerga l̈i bë l̈önge. \v 19 Eshko ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pjãy tek bor tjok, pjãy pin wl̈o. Pjãy to l̈öng mã shak ame. Pjãy iër to ber l̈öng no töng bor kong shara» l̈e. \v 20 Kuya l̈ok ga ba kjl̈a rayara jekdo, ga to jek ba tjok. \fig Pedro, Andrés, e rokara Jesúsdë jek ba tjok, opping ba tjok wl̈o (Mateo 4.19)|src="CN01681B.TIF" size="span" ref="Matthew 4.19 " \fig* \p \v 21 Jek këgo sit ga domerga l̈öng do pjök ko Santiago, Juan. E data Zebedeo. Epga l̈öng ba kjl̈a mã shakkl̈o bängyë kjyong roshko ba data tjok. Ga Jesús jek shäng eshko ga domerga do pjök l̈i ĩna, ga rokara jek ba tjok, opping ba tjok wl̈o. \v 22 Kuya l̈ok ga ba data rayara jekdo, beno sök ba kjyong roshko, ga to jek l̈ok Jesús tjok. \s1 Jesús oba pino, swl̈opga poptono träk l̇l̇ëme \p \v 23 Eshko ga Jesús jëk to shäng Galilea kjokyo kjok kjwang jĩkong. Kjok kjrina kjrina ga oba pĩya judíoga syõ uyo l̈ok kjwobi l̈i roshko. Sbö ber no pjl̈uyo sorë l̈i roy pjl̈ú l̈e oba kong, ga oba swl̈o l̇l̇ë ara, l̇l̇ayo boyo bang ara, e popte. \v 24 Eni ga Jesús roy shdöktong Siria kjokyo kjok kjwang jĩkong, ga swl̈opga sökoba tjwe ba kong, no swl̈o l̇l̇ërba pogo tjok, no pogl̈o l̇l̇ë bang ara, no goshko Ä sëyaga, no wopjir ä wl̈eniyo, no dre kuga l̇l̇ëm wl̈eniyo, ga poptara uunkong. \p \v 25 Galilea sopga, Decápolis sopga, Jerusalén sopga, Judea sopga, Jordán diyo kjok ber buk dl̈o wen tëm shwo l̈ëkong l̈i sopga, e to jek l̈ok ba tjok ara. \c 5 \s1 Jesús tjl̈ẽno oba kong dl̈up go \p \v 1 Ĩya Jesúsdë ga nopga ara ga poyono sök dl̈up go. Eshko ga ba oppinggaga tek shrono l̈öng ba zl̈ong ga \v 2 pina. Tjl̈ẽ ba kong ga \s1 L̇l̇ëye shäryëy, shji ber wopjl̈ú wl̈o \q1 \v 3 «Ëye songe l̈e, l̇l̇ëye pjl̈ú twe Sbö kong wl̈o drete l̈e ga \q2 era ber wopjl̈ú, \q2 Sbö ber ba pjl̈uyo kjĩshko. \q1 \v 4 Ëye sl̈ar ëë ga \q2 era ber wopjl̈ú, \q2 wojeya Sbörë kjĩshko. \q1 \v 5 Ëye wotöy ga \q2 era ber wopjl̈ú, \q2 l̇l̇ono ga kjok uunkong twe Sbörë ba kong, ber baĩya wl̈o kjĩshko. \q1 \v 6 Ëye, l̇l̇ëye woyde Sbörë l̈i shärye woydë ara, no pjl̈i ara l̈i dl̈i uë woydë wl̈eni, no wodogro l̈i di ië woydë wl̈eni bako ga \q2 era ber wopjl̈ú, \q2 kjimte Sbörë ba shäryë kjĩshko. \q1 \v 7 Ëye, obl̈ë songe l̈e ĩyado ga \q2 era ber wopjl̈ú, \q2 songe l̈e Sbörë bako kjĩshko. \q1 \v 8 Ëye Sbö woydë jl̈õkoyo ba pjl̈úshko, l̈e kjamo go dö l̇l̇ëm ga \q2 era ber wopjl̈ú, \q2 l̇l̇ono ga Sbö ĩya kjĩshko. \q1 \v 9 Ëye oba wl̈ẽpyotkë, ber l̈öng wopjl̈ú ëng tjok wl̈o ga \q2 era ber wopjl̈ú, \q2 kowe Sbörë ba wa kjĩshko. \q1 \v 10 Ëye shdungoba, l̇l̇ëye woyde Sbörë l̈i shärye kjĩshko ga \q2 era ber wopjl̈ú, \q2 Sbö ber ba pjl̈uyo kjĩshko. \p \v 11 »Pjãy wl̈ongoba, pjãy shdungoba, pjãy jyõyotkëba bor kjĩshkoshko ga pjãy ber wopjl̈úe. \v 12 Eshkoshko ga pjãy woydë l̇l̇ëme. Pjãy ber wopjl̈ú dey. Pjãy äär kjok dogoshko ga pjãy potjwl̈ẽn ara. Dënashko ga Sbö tjl̈õkwo l̈agaga shdunaba eni bakoe. \s1 Dl̈ungna, iök shjiy \p \v 13 »Pjãy so dl̈ungna kjoyo, nopga l̈öng kjok ëre kjing go kong. Gueniyo dl̈ungna pjl̈ë ameshko ga iëy ber pjl̈ë ba shtoy iröng obi ga äe. Eshko ga l̇l̇ëno ame. Dbuy ber tjeng irbo bang, shgl̈ëkoba wl̈o. \p \v 14 »Pjãy so iök shjiy kjoyo, nopga l̈öng kjok ëre kjing go kong. U l̈ok dl̈up dbo go jney ga äe. \v 15 Iök shjiy borkey, jney l̇l̇ëbo dorko wl̈o l̇l̇ëme. Iëy jong kjókshko dey, kãl̈ã të shjiy nopga l̈öng ushko kjl̈obi l̈i kong. \v 16 Pjãy ber l̈öng iök shjiy wl̈eni. Pjãy jëk l̈öng bëy oba bokshto, l̇l̇ëye shäryëmi l̈i ĩkoba wl̈o, bomi Data sök kjok dogo l̈i poshrëkoba wl̈o. \s1 Kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë \p \v 17 »Tja shrono shäng kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i kjaga l̈ëmi l̇l̇ëme. Tja shrono shäng l̇l̇ëye l̈ara Sbö tjl̈õkwo l̈agaga tek dënashko sorë l̈i kjaga l̈ëmi l̇l̇ëm bakoe. E eni l̇l̇ëme. Tja shrono shäng l̇l̇ëye l̈ak jl̈õkoyo l̈i, e l̇l̇ë l̈okl̈o l̈ë bomi kong, miydëmi wl̈o. \v 18 L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga kjopkwo, kjok ëre pjitë l̇l̇ëm obishko ga tjl̈õkwo tak l̈ok kjok l̇l̇gwekkl̈o l̈i jer kjwara l̇l̇ëm, shäryono uunkong guing, tjl̈õkwo chirawayo ëmdë eni bakoe. \p \v 19 »Eni ga ëye kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i kjë kjrina, ba chirawayo ëmdë, ga obl̈ë pĩya eni bako ga Sbö sök no pjl̈uyo ĩyado l̈ishko ga tjwl̈õ sira l̈i e l̈ëba eshko. Gueniyo ëye omkol̈ë, ga obl̈ë pĩya ba kol̈ë bako ga Sbö sök no pjl̈uyo ĩyado l̈ishko ga tjwl̈õ ara l̈i e l̈ëba eshko. \v 20 ¡Tja kuzĩa! Woyde ga l̇l̇ëye woyde Sbörë l̈i shäryëmi pjl̈ú, fariseoga kjinmo, no pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go kjinmo bakoe. Shäryëmi eni l̇l̇ëm ga pjãy äär ber l̈öng Sbö sök no pjl̈uyo ĩyado l̈ishko l̇l̇ëme. \s1 Iir \p \v 21 »“Shji no zrök l̇l̇ëme. Ëye no zröno ga e shdungko” l̈araba tjl̈apgaga tek dënashko so kong eni. Tjl̈õkwo ëre kuromi tjän. \v 22 Gueniyo l̈ër bomi kong ga ëye iirkono ba kjl̈ara kong\f + \fr 5:22 \ft Tek dënashko ga kjibokwo ëre jyã shiraba obl̈ë obl̈ë ara. Ga kjone kjone tjl̈ẽ ga «Gueniyo l̈ër bomi kong ga ëye iirkono ba kjl̈ara kong l̇l̇ë kjĩshko l̇l̇ëm ga e shdungko.»\f* ga e shdungko. Ëye “Pja makrae” l̈ono ba kjl̈ara kong ga sökoba Judío Kjok L̇l̇gwegaga Këskësyo kong, shdũya wl̈o. Ëye ba kjl̈ara äyoshtono ga e jek shäng irbo äär jong iök pjë jong ri ri sjer l̇l̇ëm shtoyo l̈i go. \p \v 23 »E kjĩshko ga pjãy jek äär öng sho sukkl̈o Sbö sënggl̈o tjokshko ga woyoshrëmi ga bomi kjl̈ara shäng iirkë bomi tjok wl̈eni ga \v 24 Sbö sënggl̈o l̈i rayëmi ber sök eshko, pjãy nom ba l̇l̇gwek bomi kjl̈ara tjok, pjãy ber wopjl̈ú ëng tjok wl̈o. Pjir ga pjãy jek iröng Sbö sënggl̈o söromi l̈i twë ga pjl̈úe. \p \v 25 »Pjãy sökoba no l̇l̇gwega shwoy l̈ëbashko ga pjãy l̈an bomi söga l̈i tjok bäm goshko, pjãy ie ber tjeng tjl̈apga wl̈oshko l̇l̇ëm wl̈o. Shäryëmi eni l̇l̇ëm ga pjãy twe tjl̈apga l̈irë ba parkagaga kong, pjãy shdũya wl̈o, ga pjãy ie ber l̈öng no shdũzl̈ong uyo roshko. \v 26 L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga pjãy opshik eshko dwayo l̇l̇ëm, äär jong dburwa kjöme l̈ara bomi kong l̈i potjwl̈ẽnomi pjir guing. \s1 Shji pë oma boy obl̈ë tjok l̇l̇ëme \p \v 27 »“Shji pë oma boy obl̈ë tjok l̇l̇ëme” l̈araba kuromi eni tjän. \v 28 Gueniyo l̈ër bomi kong ga ëye wal̈ë obl̈ë ĩk, wotjl̈ĩk ba pjl̈úshko ba woydë dö wl̈eni ga l̇l̇ëbo owa shäryara, pono ba tjok wl̈eni. \p \v 29 »Bomi bokkwo, pjãy iche l̇l̇ëbo owa shäryë wl̈eni ga shimi pjus, dbumi pjola, e bomi bokkwo pjl̈úyo ëmdë. Bomi doyo, e dbuya jer uunkong iök pjë jong ri ri sjer l̇l̇ëm shtoyo l̈i roshko l̇l̇ëm wl̈o ga shäryëmi eni dey. \v 30 Bomi orkwo, pjãy iche l̇l̇ëbo owa shäryë wl̈eni ga zëmi tas, dbumi pjola, e bomi orkwo pjl̈úyo ëmdë. Bomi doyo, e jer uunkong iök pjë jong ri ri sjer l̇l̇ëm shtoyo l̈i roshko l̇l̇ëm wl̈o ga shäryëmi eni dey. \s1 Shji ëng rayë \p \v 31 »“Ë pogo ba boy rayono ga ëng rayono kjibokwoyo twe ba kong dey” l̈araba kuromi eni bakoe. \v 32 Gueniyo l̈ër bomi kong ga domer ba boy rayono, pono domer obl̈ë tjok kjĩy l̇l̇ëm ga ba boy orkwosmok obl̈ë tjok wl̈eni ga owa l̈i ber ba go, gueniyo ba go dö l̇l̇ëme. Owa l̈i ber ba rayaga l̈i go, e ber ba l̈anma kjl̈ara obi l̈i go bakoe. \s1 Shji tjl̈ẽ ëng tjok jl̈õkoyo \p \v 33 »“Tjl̈õkwo l̈oromi jl̈õkoyo Tjl̈apga ko go l̈i shäryozĩ eni ĩyado” l̈araba bi tjl̈apgaga tek dënashko so kong eni bakoe. \v 34 Gueniyo l̈ër bomi kong ga pjãy tjl̈ẽ jl̈õkoyo Tjl̈apga ko go l̇l̇ëme. Pjãy tjl̈ẽ jl̈õkoyo kjok dogo so ko goshko l̇l̇ëm, kjok dogo, e Sbö pjl̈u sökkl̈o wl̈eni kjĩshko. \v 35 Pjãy tjl̈ẽ jl̈õkoyo kjok ëre so ko go l̇l̇ëm bako, kjok ëre, e ba kjupkwo shto wl̈eni kjĩshko. Pjãy tjl̈ẽ jl̈õkoyo Jerusalén kjokyo kjĩshko l̇l̇ëm bako, e no pjl̈uyo kësbang l̈i\f + \fr 5:35 \fk No pjl̈uyo kësbang \ft l̈e l̈i, e \fk Sbö \ft l̈okl̈o.\f* kjokyo kjĩshko. \v 36 Pjãy tjl̈ẽ jl̈õkoyo bomi kägä kjĩshko l̇l̇ëm, bomi käkzong, e iëmi ber sĩ, l̇l̇ëm ga pjl̈ubl̈ún pjl̈ara l̇l̇ëm kjĩshko. \v 37 Pjãy l̈an ëng tjokshko ga “Ëng” l̈ëmi, “L̇l̇ëme” l̈ëmi. Pjãy l̈an ber ëng tjok eni döe. Tjl̈õkwo l̈ëmi obl̈ë obi ga e l̈aga Ärë. \s1 Shji tjwl̈õ shik ëng kong \p \v 38 »“Ëye obl̈ë bokkwo shino kjwara ga e bokkwo shikko kjwara bakoe. Ëye obl̈ë orkwo zono tas kjwara ga e orkwo zako tas kjwara bakoe” l̈araba kuromi eni. \v 39 Gueniyo l̈ër bomi kong ga ëye l̇l̇ëbo owa shäryono bomi kong ga wẽyẽ, kar l̇l̇ëbo owa shäryëy ba kong l̇l̇ëme. Pjãy kwomso kël̈ë shpora obl̈ërë ga mil̈ëkong twëmi ba kong, shpoya wl̈o bakoe. \v 40 Pjãy rote obl̈ërë tjl̈apgaga kjok l̇l̇gwega wl̈eniyo kong, bomi shwong ter l̈ëkong l̈i döya wl̈o l̈e ga bomi shwong kop l̈ëkong l̈i twëmi ba kong bakoe. \v 41 Ëngkjwaga, pjãy iche ba l̇l̇ëbo sök dbo go äär wop kjöme l̈e bomi kong ga äär jong eshko ga sömi ba kong eni pjl̈ara obi. \v 42 Ë pogo tjwe bomi shwoy l̇l̇ëbo rokë ga twëmi ba kong. No tjwe l̇l̇ëbo poskwong bomi kong ga “L̇l̇ëme” l̈ëy ba kong l̇l̇ëm bakoe. \s1 Bi moskwoga woydëy dey \p \v 43 »“Bi kjl̈ara, e woydako, ga bi moskwo, e woydako l̇l̇ëme” l̈araba kuromi eni bakoe. \v 44 Gueniyo l̈ër bomi kong ga bomi moskwoga woydozĩ ara. Pjãy syõshtos Sbö kong, bomi shdunggaga kjĩshko. \v 45 Enira pjãy jëk bomi Data sök kjok dogo l̈i wapga wl̈eni. Dl̈o shäryara l̈i ie të nopga pjl̈o bek kong, nopga owa kong bakoe. Shunyo iche shrë nopga jëk bëy l̈i kjing go, nopga jëk owa l̈i kjing go bakoe. \v 46 ¿Bomi woydagaga woydomirë dö wl̈eni ga pjãy potjwl̈ẽkkl̈o l̇l̇ë l̈ëmiro? ¿Pjãy tjl̈ẽ ga nopga dbur töngga Roma so kong, e owa, gueniyo epga omshäryë e kjoyo l̇l̇ëmdo? \v 47 ¿“Miga” l̈ëmi bomi pjeyoga kong erö wl̈eni ga l̇l̇ë shäryomirëro? Nopga Sbö miydë l̇l̇ëm wl̈eniyo omshäryë eni bakoe. \v 48 Bomi Data sök kjok dogo l̈i, e pjl̈o bek, dir l̇l̇ëme. Pjãy ber l̈öng pjl̈o bek, dir l̇l̇ëm, baĩya dik bakoe. \c 6 \s1 L̇l̇ëbo twëy nopga song wl̈eniyo kong sorë \p \v 1 »Pjãy l̇l̇ëbo pjl̈ú shäryëshko ga shäryëmi ĩkoba wl̈o l̇l̇ëme. L̇l̇ëm ga pjãy potjwl̈ẽya bomi Data sök kjok dogo l̈irë l̇l̇ëme. \p \v 2 »E kjĩshko ga nopga song wl̈eniyo kjimtoromishko ga roy shdömi ë kong l̇l̇ëme. Nopga Sbö tjl̈õkwo söga jl̈õkoyo l̈e, gueniyo wotjl̈ĩk owa ba pjl̈úshko l̈i omshäryë eni judíoga syõ uyo roshko, irbo pjl̈obi bäng goshko, opposhrëk e go wl̈o. L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga potjwl̈ẽkkl̈o tjok tjän. \p \v 3-4 »Gueniyo pjãyda nopga song wl̈eniyo kjimtëshko ga shäryëmi l̈ũtshko, miydaga ërë l̇l̇ëm wl̈o. Enira pjãy potjwl̈ẽngga ber bomi Data sök bomi ĩk l̈ũtshko l̈irë. \s1 Shji syõshtë Sbö kong sorë \p \v 5 »Pjãy syõshtë Sbö kongshko ga pjãy ber l̈öng nopga Sbö tjl̈õkwo söga jl̈õkoyo l̈e, gueniyo wotjl̈ĩk owa ba pjl̈úshko l̈i dik l̇l̇ëme. Epga syõshtë l̈öng kojong nopga arashko, judíoga syõ uyo roy, irbo pjl̈obi bäng goshko, ĩkoba wl̈o. L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga potjwl̈ẽkkl̈o tjok tjän. \p \v 6 »Gueniyo pjãyda syõshtëshko ga pjãy opzrëk jek kjër roshko, ga kjër bängzami tuke. Pjãy syõshtë bomi data kong l̈ũtshko. Enira pjãy potjwl̈ẽngga ber bomi Data sök bomi ĩk l̈ũtshko l̈irë. \p \v 7 »Pjãy syõshtëshko ga tjl̈õkwo l̈ëmi jek ba bokjing obi l̇l̇ëme. Nopga Sbö miydë l̇l̇ëm wl̈eniyo omshäryë eni. Tjl̈õkwo l̈e ara kjĩshko ga kuya Sbörëro l̈e. \v 8 Pjãy opshäryë baĩya dik l̇l̇ëm, l̇l̇ëbo rokomirë l̇l̇ëm obishko ga l̇l̇ëye woydëmi l̈i miydara bomi Datarë pjir tjän kjĩshko. \p \v 9 »Pjãy syõshtë Sbö kong eni. \q1 »“Data, pja sök kjok dogo, \q2 bop ko, e ber kësbang, dboye. \q1 \v 10 Pja tjwe ber sök borwa pjl̈uyo wl̈o. \q1 Kjok dogo ga l̇l̇ëye woydëp sorë ga shäryë eni ĩyado. \q2 Ichos ga shäryë kjok ëre kjing go eni bakoe. \q1 \v 11 Dl̈i woydërwa l̈i twos borwa kong, eeri wl̈o. \q1 \v 12 L̇l̇ëbo shäryara obl̈ërë borwa kong owa l̈i iororwa beno tjwl̈õ l̇l̇ëm sorë ga \q2 owa pjang borwa go l̈i l̈ö̃s ber dret eni bakoe. \q1 \v 13 Tjawa iëp ber l̈öng borwa tjl̈ĩzl̈ong l̈ishko l̇l̇ëme. \q1 Tjawa dös Ä wl̈oshko dwayo.”\f + \fr 6:13 \ft Tek dënashko ga kjibokwo ëre jyã shiraba obl̈ë obl̈ë ara. Ga kjone kjone tjl̈ẽ ga «Tjawa dös Ä wl̈oshko dwayo. Pja nopga uunkong pjl̈uyo. Pja dbo ara. Pja dbo kãl̈ã ara ĩyado. Ber eni.»\f* \p \v 14 »L̇l̇ëbo shäryara obl̈ërë bomi kong owa l̈i ioromi beno tjwl̈õ l̇l̇ëm ga owa pjang bomi go l̈i l̈ö̃ya bomi Data sök kjok dogo l̈irë ber dret eni bakoe. \v 15 Gueniyo l̇l̇ëbo shäryara obl̈ërë bomi kong owa l̈i ioromi beno tjwl̈õ l̇l̇ëm wl̈eni l̇l̇ëm ga owa pjang bomi go l̈i l̈ö̃ya bomi Datarë l̇l̇ëm bakoe. \s1 Shji ië l̇l̇ëm Sbö kong dbaryoshko ga shäryëy sorë \p \v 16 »Pjãy ië l̇l̇ëm Sbö kongshko ga pjãy ber l̈öng nopga Sbö tjl̈õkwo söga jl̈õkoyo l̈e, gueniyo wotjl̈ĩk owa ba pjl̈úshko l̈i dik l̇l̇ëme. Epga opyë l̈öng bokkwo woydë, ĩkoba wl̈o. L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga potjwl̈ẽkkl̈o tjok tjän. \p \v 17 »Gueniyo pjãyda ië l̇l̇ëm Sbö kongshko ga pjãy bokkwo shkwë, pjãy poshäryë yõtso, \v 18 pjãy l̈öng ië l̇l̇ëm l̈i miydëba l̇l̇ëm wl̈o. Miydaga ber bomi Datarë eröe. Enira pjãy potjwl̈ẽngga ber bomi Data sök bomi ĩk l̈ũtshko l̈irë. \s1 Shji l̇l̇ëbo töng kjok dogo \p \v 19 »Pjãy parkë bomi kong om go, l̇l̇ëbo tjwl̈õ ara tömi kjok ëre kjing go wl̈o l̇l̇ëme. L̇l̇ëye tömi jũshko l̈i ue ba sëyarë dret, srer dret, l̈ũyotkëba bomi shjiryo dret bakoe. \v 20 Pjãy parkë ber l̈öng Sbö kong dey, l̇l̇ëbo tjwl̈õ ara l̈i ber bomi kong kjok dogo wl̈o. Eshko ga l̇l̇ëbo l̈i ue ba sëyarë l̇l̇ëm, srer l̇l̇ëm, l̈ũyotkëba l̇l̇ëm bakoe. \v 21 Bomi l̇l̇ëbo tjwl̈õ ara l̈i töng tjeng kjone ga pjãy wotjl̈ĩk eshko bakoe. \s1 Iök shjiy bi doyo kong \p \v 22 »Iök shjiy ĩgömi wẽl̈ë bomi bokkwo go. Bomi bokkwo pjl̈ú wl̈eni ga bomi doyo uunkong iök shjiy tjok wl̈eni. \v 23 Gueniyo bomi bokkwo owa wl̈eni ga bomi doyo uunkong kjok ro sĩ wl̈eni. Eni ga pjãy kjok ĩgö l̇l̇ëm ga pjãy l̈öng kjok ro yẽt erä. \s1 Sbö, dbur \p \v 24 »Ëye parkë pjl̈u do pjök kong ga äe. Shärye eni wl̈eni ga kjl̈ara woyde, kjl̈ara woyde l̇l̇ëme. Ber pjl̈ú kjl̈ara tjok, ber owa kjl̈ara tjok. Pjãy wo pjang dbur go ĩyado wl̈eni ga pjãy parkë Sbö kong ga äe. \s1 Shji woydë l̇l̇ëbo kjĩy l̇l̇ëme \p \v 25 »L̈ër bomi kong ga shji woydë l̇l̇ëme. Shji woydë dl̈i kjĩy l̇l̇ëm, di kjĩy l̇l̇ëm, shwong kjĩy l̇l̇ëm bakoe. Pjãy l̈öng së, e tjwl̈õ ara, bomi dl̈i kjinmo. Bomi doyo, e tjwl̈õ ara, bomi shwong kjinmo. \v 26 Sënwa dbuk to l̈öng sorë ĩzĩa. Dwl̈a dgue l̇l̇ëm, bo kjre l̇l̇ëm, jneya ba jnekkl̈o uyo roy l̇l̇ëm bakoe. Gueniyo së̃ya bomi Data sök kjok dogo l̈irë. ¡Ga pjãyda tjwl̈õ ara, sënwa kjinmo! \p \v 27 »¿Pjãy woydë ara ga l̇l̇ëye shimi e goro? Bomi l̈u iëmi om go dbar kjwara obi ga äe. \v 28 ¿Pjãy woydë bomi shwong kjĩshko ega? Nana kjl̈oshko so ĩzĩa. Parkë l̇l̇ëm, shwong sek l̇l̇ëm bakoe. \v 29 Eni ëmdë ga l̈öng wol̈ësowa ĩyado. L̈ër bomi kong ga Pjl̈u Salomón l̇l̇ëbo ara anmoyõ. Gueniyo doyono wol̈ësowa, öötong nana kjl̈oshko so ĩ dik l̇l̇ëme. \v 30 Kjl̈o sho l̇l̇ë doye Sbörë eni, eeri ga l̈ok pjl̈ú, bong ga sukoba gueniyo. ¿Pjãy doye e kjinmo anmoyõ l̇l̇ëmdo? ¿Pjãy mär Sbö go jl̈õkoyo l̇l̇ëm ega? \p \v 31 »E kjĩshko ga pjãy woydë l̇l̇ëme. “¿L̇l̇ëye uëy? ¿L̇l̇ëye iëy? ¿Shji doyë l̇l̇ë go?”, e l̈ëmi l̇l̇ëme. \v 32 L̇l̇ëbo tjeng kës ëre kjĩshko ga nopga Sbö miydë l̇l̇ëm wl̈eniyo woydë arae. Gueniyo pjãyda Data sök kjl̈ara kjok dogo. L̇l̇ëye woydëmi dö l̈i miyde sök pjir tjän. \v 33 Sbö ber bomi pjl̈uyo sorë l̈i woyotjl̈ĩmi ara, l̇l̇ëbo obl̈ë obl̈ë kjinmo. Tjl̈õkwo l̈ara l̈i shäryozĩ eni. Shäryëmi l̈öng eni ga l̇l̇ëbo obl̈ë woydëmi kës l̈i ber bomi kong bakoe. \p \v 34 »Pjãy woydë l̇l̇ëye wen bong l̈i kjĩshko l̇l̇ëme. E woyotjl̈ĩmi bong jã ga pjl̈úe. Dbar kjwara kjwara ga l̇l̇ëbo wen bomi kong owa ara. \c 7 \s1 «No obl̈ë l̇l̇ëbo owa shäryono» l̈ëy ë kong l̇l̇ëme \p \v 1 »“No obl̈ë l̇l̇ëbo owa shäryono” l̈ëy ë kong l̇l̇ëm, pjãy l̇l̇ëbo owa shäryono l̈e Sbörë l̇l̇ëm wl̈o. \v 2 Obl̈ë woyotjl̈ĩmi sorë ga pjãy woyotjl̈ĩya Sbörë eni bakoe. Shäryëmi obl̈ë kong sorë ga shärye Sbörë bomi kong eni bakoe. \p \v 3 »Bomi kjl̈ara bok bäng kjor pjl̈oyo ĩmi kjër. E wopro ga bomi bok roshko kjorkwang buk kjwangna l̈i ĩgömi l̇l̇ëme. ¿Shäryëmi eni egaro? \v 4 ¿Pjãy bok roshko kjorkwang buk kjwangnashko ga “Kjor pjl̈oyo buk bop bok bäng kjwe shir bop kong” l̈ëmi bomi kjl̈ara kong sorëro? \v 5 ¡Pjãy Sbö tjl̈õkwo söga jl̈õkoyo l̈ëmi, gueniyo pjãy wotjl̈ĩk owa bomi pjl̈úshko! Kjorkwang buk bomi bok roshko l̈i shizĩ bäm go. Enira kjor pjl̈oyo buk bomi kjl̈ara bok bäng l̈i ĩgömi wẽl̈ë, shimi ba kong wl̈o. \p \v 6 »L̇l̇ëbo Sbö ĩ l̈i twëmi ba wl̈oyoga kong l̇l̇ëm, e so shjiti kjl̈oshko so sëmirë wl̈eni. Eni ga tek workwë bomi kjing go iröng obi, ga pjãy ue. Bomi obrikkwo tjwl̈õ ara wl̈eniyo dbumi köchi kong l̇l̇ëme. Eni ga sho shgl̈ëya bomi shjiryo drete. \s1 L̇l̇ëbo rokëy, l̇l̇ëbo wl̈ẽy, «U bäng bäng dözĩ bor kong» l̈ëy \p \v 7 »L̇l̇ëbo rokozĩ Sbö kong, ga twe bomi kong. L̇l̇ëbo wl̈ẽzĩ, ga wl̈ẽmi. “U bäng bäng dözĩ bor kong” l̈ozĩ, ga där bomi kong. \v 8 Ëye l̇l̇ëbo rokë ga e kjre. Ëye l̇l̇ëbo wl̈ẽk ga e wl̈ẽya. Ëye “U bäng bäng dözĩ bor kong” l̈ë ga e där ba kong. \p \v 9 »¿Data kjone dey ga kong dl̈i roke ba warëshko ga kong apkwo twaydero? \v 10 ¿Ga kong mã rokeshko ga kong dgur twaydero? \v 11 Eni ga pjãy nopga owa ëmdë ga pjãy wotjl̈ĩk l̇l̇ëbo pjl̈ú twë bomi wapga kong. Eni wl̈eni ga bomi Data sök kjok dogo l̈i kong l̇l̇ëbo rokëmishko ga pjãy kong l̇l̇ëbo twe pjl̈ú anmoyõ. \p \v 12 »Eni ga pjãy l̇l̇ëbo shäryos obl̈ë kong, woydëmi ga shärye l̈ok bomi kong sorë ga eni. Pjãy omshäryë enira kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i, tjl̈õkwo l̈ara Sbö tjl̈õkwo l̈agaga tek dënashko sorë l̈i, e shäryëmi l̈öng uunkong. \s1 Kjër bäng bam chira \p \v 13 »Pjãy opzrëk jek kjër bäng bam chira l̈i go. Irbo jek jong äär nopga shdũya ber tjeng ĩyado shtoyoshko l̈i, e kjang l̇l̇ëm, kjëryo u bäng bam ee bakoe. Nopga jëk ara e go. \v 14 Gueniyo irbo jek jong äär shji ber l̈öng së ĩyado Sbö tjok shtoyoshko l̈i, e kjang, kjëryo u bäng bam chira bakoe. Nopga jëk e go kjl̈öbö döe. \s1 No miydëy ba bo go \p \v 15 »No kjone kjone to l̈öng tjl̈ẽ ga “Tja Sbö tjl̈õkwo l̈aga” l̈e, gueniyo ichaga Sbörë l̇l̇ëme. Tek l̈öng bomi shwoy öng wl̈ẽp ushko so wl̈eni, miga pjãy shaywa, ue wl̈o l̈e, shjiti kjl̈oshko so dik. \v 16 Kjil̇l̇gwo bo kjrëy shkö sho doyo go l̇l̇ëme. Kjor bo kjrëy shkl̈ik doyo go l̇l̇ëm bakoe. Eni ga l̇l̇ëye shärye nopga l̈irë goshko ga epga sorë miydëmi wẽl̈ëe. \v 17 Kjor doyo pjl̈ú ga ba bo, e pjl̈úe. Kjor doyo owa ga ba bo, e owa. \v 18 Kjor bo owa wl̈ẽy kjor doyo pjl̈ú goshko l̇l̇ëme. Kjor bo pjl̈ú wl̈ẽy kjor doyo owa go l̇l̇ëm bakoe. \v 19 Kjor l̈ok bo owa kjl̈obi l̈i kö̃y, suy wl̈o. \v 20 Eni ga Sbö tjl̈õkwo l̈agaga kjok ëre so l̈i miydëmi ba bo go. \p \v 21 »Oba ara tjl̈ẽ bor kong ga “Pja bor Tjl̈apga jl̈õkoyo” l̈e. Gueniyo epga kjone kjone äär ber l̈öng Sbö sök no pjl̈uyo ĩyado l̈ishko l̇l̇ëme. Ëye bor Data sök kjok dogo l̈i kol̈ë ga äär ber ba nopga eröe. \v 22 No l̇l̇gwezl̈ong dbaryoshko ga oba ara tjl̈ẽ bor kong ga “Pja borwa Tjl̈apga jl̈õkoyo. Bop tjl̈õkwo l̈ororwa ara. Bop ko go ga Ä sëyaga tjeng oba goshko l̈i ichororwa toe. Bop ko go ga l̇l̇ëbo ĩydëba l̇l̇ëm wl̈eniyo shäryororwa ara” l̈e. \v 23 Gueniyo eshko ga tja tjl̈ẽ ba kong ga “Pjãy bor nopga l̇l̇ëme. Pjãy nopga owa erä. Pjãy opkjos bor shwoy ëre dwayo” l̈ër ba kong eni. \s1 U shäryëy sorë \p \v 24-25 »Ëye, tja tjl̈õkwo kuya, ga l̇l̇ëye l̈oror l̈i shärye ga e so domer u ywaga kjl̈ara kjoyoe. U shäryarashko ga shwl̈eyo pjl̈ona rong, ga ak iara ba so bäng pjribrie. Shäryara pjir ga shunyo shrono, di to jer, pjl̈uk shrono träk l̇l̇ëm, pjono u l̈i goshko ga to wito l̇l̇ëm, ba shwl̈eyo pjl̈ong l̈ok rong, ak roshko kjĩshko. \p \v 26-27 »Gueniyo ëye, tja tjl̈õkwo kuya, ga l̇l̇ëye l̈oror l̈i shärye l̇l̇ëm ga e so domer u ywaga obl̈ë kjoyoe. U shäryarashko ga shwl̈eyo pjl̈ona uriso, rong l̇l̇ëme. Shäryara pjir ga shunyo shrono, di to jer, pjl̈uk shrono träk l̇l̇ëm, pjono u l̈i goshko ga skwara pjir, söra dirë drete» l̈e. \p \v 28 Tjl̈ẽno pjir ga nopga uunkong l̈öng l̈i beno l̈öng yëy l̈e erä, pina sorë l̈i kjĩshko. \v 29 Tjl̈õkwo l̈ara jl̈õkoyo, dbo ara go, l̈e no pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë go l̈irë dik l̇l̇ëme. \c 8 \s1 Domer pogl̈o go swl̈o ara, sho an do jĩkong wl̈eniyo poptara Jesúsdë kjl̈ara \p \v 1 E irgo ga Jesús opl̈ono jer dl̈up dwayoshko, ga nopga to jer ara ba tjok. \v 2 Eshko ga domer shrono shäng Jesús shwoy. Domer l̈i pogl̈o go swl̈o ara, sho an do jĩkong. Öötong shäng Jesús zl̈ong bäng ga kjök tono ba bokshto, tjl̈ẽ ba kong ga «Tjl̈apga, tja poptëp woydë ga tja poptëp ga pjl̈úe» l̈e. \p \v 3 Kuya ga porwara ba orkwo go, ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pja poptër woydë. Pja ber pjl̈ú shara» l̈e. Jekdo eshko ga domer l̈i poptono, beno pjl̈úe. \v 4 Eshko ga Jesús tjl̈ẽ ba kong ga «Tja kuzong. Pja poptoror l̈ëp ë kong l̇l̇ëme. Pja nom opping syõshtaga Sbö kong nopga kjĩshko l̈i kong, pja ĩya wl̈o eröe. Sbö sënggl̈o l̈ara Moisésdë l̈i söp, twëp ba kong, pja poptono miydëba wl̈o» l̈e. \s1 Ëngkjwaga kägäyo parkaga poptara Jesúsdë kjl̈ara \p \v 5 E irgo ga Jesús opzrëno jek öötong shäng Capernaúm kjokyo. Domer Roma so shäng kjl̈ara eshko, e ëngkjwagaga ara kägäyo. E tek shrono shäng Jesús zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ ba kong ga \v 6 «Tjl̈apga, bor parkaga buk swl̈o ara bor ushko. Dre kuga l̇l̇ëm, doyo bang ara» l̈e. \p \v 7 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Enira tja jek ba poptë» l̈e. \p \v 8 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Tjl̈apga, tja l̇l̇ëno l̇l̇ëm, tjwl̈õ l̇l̇ëm, pja opzrëk tek bor u roshko wl̈o. Bor parkaga poptë l̈ëp erö ga poptë dani. \v 9 Tja kägäyo tjok. L̇l̇ëye l̈e bor kong l̈i shäryër eni ĩyado. Tja ëngkjwagaga ara kägäyo. L̇l̇ëye l̈ër ba kong l̈i shärye l̈ok eni ĩyado bakoe. “Pja nomo” l̈ër kjl̈ara kong ga toe. “Pja tegö” l̈ër kjl̈ara kong ga teke. Bor parkaga tjwl̈ẽk shäng pjir wl̈eniyo ichër l̇l̇ëbo shäryë ga shärye eni» l̈e. \p \v 10 Kuya ga beno shäng yëy l̈e erä, ga tjl̈ẽ nopga jëk l̈öng ba tjok l̈i kong ga «L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga domer ëre mär bor go jl̈õkoyo, Israel tjëyoga uunkong kjinmo. \v 11 L̈ër bomi kong ga nopga judío l̇l̇ëm wl̈eniyo tjwe ara l̇l̇aw pogo dwayo, äär l̈öng ië Abraham, Isaac, Jacob tjok, Sbö sök no pjl̈uyo ĩyado l̈ishko. \v 12 Judíogara, epga uunkong äär l̈öng eshko wl̈o. Gueniyo kjone kjone dbuya ber tjeng kjoko, kjok ro sĩ roshko, ber tjeng sl̈ar eshko, kowo uë, l̇l̇ëbo bang ara ba kong kjĩshko» l̈e. \p \v 13 Eshko ga tjl̈ẽ ëngkjwaga kägäyo l̈i kong ga «Pja nom bop ushko. Woyotjl̈ĩnop sorë ga shäryoror bop kong eni» l̈e, ga ba parkaga l̈i poptono jekdo eshko. \s1 Pedro ëm poptara Jesúsdë \p \v 14 E irgo ga Jesús jek öötong shäng Pedro ushko ga ba ëm wl̈ẽna buk ba bukkl̈o kjing go, kjl̈irkono buk träk l̇l̇ëme. \v 15 Eshko ga ba orkwo porwara, ga kjl̈ik l̈i zenoe. Eni ga wal̈ë l̈i kojono, ga dl̈i shäryono ba kong. \s1 Swl̈opga poptara Jesúsdë ara \p \v 16 Jek kjok ro zar ga nopga goshko Ä sëyaga söraba ara Jesús kong. Ga Jesús tjl̈ẽno ba kong dö ga Ä sëyaga l̈i to l̈ok ba go dwayo. Swl̈opga l̈öng kjl̈obi l̈i poptara bakoe. \v 17 Shäryono eni, tjl̈õkwo l̈ara Tjl̈apgarë ba tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko so Isaías kong l̈i ber jl̈õkoyo wl̈o. Tjl̈ẽno beno eni: \q1 «Shji döra bi swl̈o tjeng kës l̈i dbo dorko dwayo.»\f + \fr 8:17 \ft Isaías 53.4.\f* \s1 Shji jëk Jesús tjok ga soyo buke \p \v 18 E irgo ga ĩya Jesúsdë ga oba tjwe tön ara shäng l̈ishko ga ba oppinggaga ichara dipzë jek di bäng buk kësbang l̈i kjwo kal̈ëkong. \v 19 Eshko ga no pingga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë go l̈i tek shäng ba zl̈ong bäng kjl̈ara ga tjl̈ẽ ba kong ga «Tjl̈apga no pingga, woydër ga pja jek kjone ga tja jek bop tjok eshko» l̈e. \p \v 20 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Shjiti kjl̈oshko so, e pë kl̈ung bäng. Sënwa, e pë ba usho roy. Gueniyo no to ter kjok dogo dwayo ërera woshtozl̈ong shtoyo drete» l̈e. \p \v 21 E irgo ga Jesús oppingga kjl̈ara tjl̈ẽ ba kong ga «Tjl̈apga, tja ichos jek bor data ushko sira. Bor data wol̈ono, jnenor sakshko pjir ga tja tekdo iröng bop tjok» l̈e. \p \v 22 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pja tek bor tjok, pja pin wl̈o dey. Shinmoga ber tjeng ëng jnek wẽyẽ» l̈e. \s1 Pjl̈uk, di bäng buk kësbang, e ichara Jesúsdë \p \v 23 E irgo ga Jesús opyono kjyong roshko ba oppinggaga tjok, ga toe. \v 24 E irgo ga pjl̈uk tjwe jong träk l̇l̇ëm, dbo ara di bäng buk kësbang l̈i kjing go. Di iõya ara, ga kjyong l̈i pir sek seke. Gueniyo Jesús bë buk pëe. \v 25 Eni ga ba oppinggaga jek l̈öng ba wol̇l̇eng, ga tjl̈ẽ ba kong ga «¡Tjl̈apga, tjawa kjimtozong, tjawa shten l̇l̇ëm wl̈o!» l̈e. \p \v 26 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Bangkjrëmi ega? Pjãy l̈öng mär bor go jl̈õkoyo l̇l̇ëme» l̈e. E irgo ga kojono, ga pjl̈uk, di iõya, e wl̈ona, ga beno tjeng tjëkso. \p \v 27 Eni ga epga beno l̈öng yëy l̈e erä. Ga tjl̈ẽ l̈ok ëng kong ga «¿Domer kjwe ëro? Ĩzĩa. Tjl̈ẽno pjl̈uk, di iõya l̈i kong ga kol̈e pjl̈úe» l̈e. \s1 Domerga do pjök goshko Ä sëyaga \p \v 28 Jesús, ba oppinggaga, e dipzono jek öötong l̈öng di bäng buk kësbang l̈i kjwo kal̈ëkong, Gadara kjokyo. Eshko ga domerga goshko Ä sëyaga l̈öng do pjök. Epga iir äya kjl̈oshko so wl̈eni. E kjĩshko ga ëye jëk irbo e go l̇l̇ëme. Eshko ga domerga l̈i opshino tek sakshko dwayo, tjwe l̈öng Jesús zl̈ong bäng ga \v 29 tjl̈ẽ ba kong dbo go ga «Sbö Wa, ¿pja tek shäng borwa barwë ega? ¿Pja to tek ëreshko borwa shdung wl̈ore? Borwa shdũzl̈ong dbaryo l̈i äätë l̇l̇ëm obi» l̈e. \v 30 Epga l̈öng l̈ishko soshko ga köchi tjeng träk l̇l̇ëm, ië. \v 31 Eni ga Ä sëyaga l̈i tjl̈ẽ ba kong ga «Rokërwa bop kong sira ga tjawa ichëp domerga pjök ëre rayë wl̈o wl̈eni ga tjawa ichos jek köchi tjeng kjwe go» l̈e. \p \v 32 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pjãy nomo» l̈e. Ga Ä sëyaga l̈i opkjono to l̈ok domerga l̈i go dwayo, jek l̈ok köchi l̈i go shara. Wop eni l̇l̇ëm ga köchi tjeng l̈i zrono jer ri ri dl̈up pogl̈o go, optono l̈ok jer uunkong di bäng buk kësbang l̈i roshko, ga shteno l̈ok dret eshko. \p \v 33 Eni ga köchi dagaga tjeng l̈i töktong jek ey dwayo, ga öötong l̈öng nopga l̈öngshko ga l̇l̇ëye ĩna domerga goshko Ä sëyaga tjok l̈i roy l̈ara nopga kong pjire. \v 34 Eni ga nopga l̈öng eshko l̈i opshino jek l̈ok uunkong, ga öötong l̈öng Jesús shäng l̈ishko ga tjl̈ẽ ba kong ga «Rokërwa bop kong sira ga pja opshis kjok ëreshko dwayo» l̈e. \c 9 \s1 Domer dre kuga l̇l̇ëm wl̈eniyo poptara Jesúsdë kjl̈ara \p \v 1 E irgo ga Jesús opyono kjyong roshko, ga dipzono jek ba kjokshko iröng obi. \v 2 Eshko ga domer buk töshko kjl̈ara, dre kuga l̇l̇ëm wl̈eniyo, ga söra nopga obl̈ërë l̈ok pogl̈o roshko Jesús zl̈ong bäng. Ĩya Jesúsdë ga swl̈o sögaga l̈i mär ba go ga tjl̈ẽ swl̈o buk töshko l̈i kong ga «Pja wosong l̇l̇ëme. Owa pjang bop go l̈i l̈önor beno drete» l̈e. \p \v 3 No pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go l̈öng eshko kjl̈öbö. Kuya l̈ok ga wotjl̈ĩk ga «¡Domer kjwe shäng Sbö l̈ãywë owa, ber tjwl̈õ l̇l̇ëm wl̈o l̈e!» l̈e. \p \v 4 Wotjl̈ĩk l̈öng l̇l̇ë l̈i miydara Jesúsdë pjir kuzong ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Pjãy wotjl̈ĩk owa eni ega? \v 5 “Owa pjang bop go l̈i l̈önor beno drete” l̈oror ba kong. Gueniyo l̈önorde, de l̈önor l̇l̇ëm, e ĩgömi l̇l̇ëme. Gueniyo ga “Pja kojõzong. Pja jëkzong” l̈oror ba kong ga poptororde, de poptoror l̇l̇ëm, era ĩgömi wẽl̈ëe. \v 6 Kjok ëre kjing go ga no to ter kjok dogo dwayo ëre dbo ara, owa pjang nopga go l̈i l̈ön ber dret wl̈o ga pjl̈úe. Miydëmi wl̈o ga l̇l̇ëbo shäryër e» l̈e. Eni ga tjl̈ẽ swl̈o buk töshko l̈i kong ga «Pja kojõzong. Bop bukkl̈o kjwe kjros, ga pja nom bop ushko» l̈e. \v 7 Kuya ga kojono, ga to jek ba ushko. \v 8 Ĩya l̈öng eshko l̈irë ga beno l̈öng yëy l̈e erä, ga Sbö poshrëra, dbo twara domer kong eni kjĩshko. \s1 Mateo rokara Jesúsdë \p \v 9 E irgo ga Jesús opshino to ey dwayo. Jek jëk shängshko ga domer sök kjl̈ara eshko ko Mateo, e dbur töngga Roma so kong. E sök ba pak l̈ishko. Ĩya Jesúsdë ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pja tek bor tjok, pja pin wl̈o» l̈e. Kuya ga kojono, ga to jek ba tjok. \p \v 10 E irgo ga Jesús jek öötong sök ië Mateo tjok ba ushko,\f + \fr 9:10 \ft Grecia so tjl̈õkwo ëre l̇l̇ë l̈okl̈o miydëy yõtso l̇l̇ëme. E \fk Jesús jek öötong sök ië Mateo tjok Jesús ushko \ft l̈okl̈o, l̇l̇ëm ga \fk Jesús jek öötong sök ië Mateo tjok Mateo ushko \ft l̈okl̈o. Ë ushko miydëy yõtso l̇l̇ëme.\f* ba oppinggaga tjok. Ga nopga dbur töngga Roma so kong öötong l̈öng ië ba tjok eshko, nopga owa wl̈eniyo obl̈ë öötong l̈öng ië ba tjok eshko bakoe. \v 11 Ĩya fariseogarë ga tjl̈ẽ Jesús oppinggaga l̈öng l̈i kong ga «¿Bomi pingga kjwe ië nopga owa wl̈eniyo tjok kjweni ega?» l̈e. \p \v 12 Kuya Jesúsdë ga tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «Nopga l̈öng pjl̈ú, swl̈o l̇l̇ëm ga e dwl̈omnega woydë l̇l̇ëme. Swl̈opgara dwl̈omnega woydë. \v 13 Pjãy to opping Sbö tjl̈õkwo go. Tjl̈ẽno beno eni: “Woydër ga obl̈ë songe l̈ëmi. E tjwl̈õ ara, öng zrömi, sho sumi, pjë dret bor poshrëkkl̈o l̈i kjinmo.”\f + \fr 9:13 \ft Oseas 6.6.\f* Eni ga tja shrono shäng kjok ëreshko, nopga pjl̈o bek rokaga l̇l̇ëm, nopga owa rokaga eröe» l̈e. \s1 Jesús l̈ano shji ië l̇l̇ëm Sbö kong dbaryo kjĩshko \p \v 14 Dbar kjwara ga Juan oppinggaga tek shrono l̈öng Jesús shwoy ga tjl̈ẽ ba kong ga «Tjawa ië l̇l̇ëm Sbö kong dbar kop ara. Fariseoga omshäryë eni bakoe. ¿Bop oppinggagara omshäryë eni l̇l̇ëm ega?» \p \v 15 «Orkwosmozl̈ong dbaryoshko ga domer orkwosmok wl̈o l̈i\f + \fr 9:15 \fk Domer orkwosmok wl̈o \ft l̈e l̈i, e \fk Jesús \ft l̈okl̈o.\f* shäng ba tjok obishko ga nopga mak l̈öng eshko l̈i\f + \fr 9:15 \fk Nopga mak l̈öng eshko \ft l̈e l̈i, e \fk Jesús oppinggaga \ft l̈okl̈o.\f* woydë l̇l̇ëme. Gueniyo domer l̈i söraba ba shjiryoshko ga epga ië l̇l̇ëm eshko jã. \p \v 16 »Shwong këguë\f + \fr 9:16 \fk Shwong këguë \ft l̈e l̈i, e \fk tjl̈õkwo twara Sbörë Israel tjëyoga kong jl̈õkoyo dënashko \ft l̈i l̈okl̈o.\f* bängyëy shwong l̈ikyo tjagl̈ën\f + \fr 9:16 \fk Shwong l̈ikyo tjagl̈ën \ft l̈e l̈i, e \fk tjl̈õkwo twara Sbörë jl̈õkoyo tjagl̈ën Jesús kjĩshko \ft l̈i l̈okl̈o.\f* go l̇l̇ëme. Shäryoroy eni kjwe ga shwong l̈ikyo tjagl̈ën l̈i, shwong këguë l̈i, e sreya, dwl̈er jek këgong. \p \v 17 »Kjil̇l̇gwo bo dyo dbo ara tjagl̈ën\f + \fr 9:17 \fk Kjil̇l̇gwo bo dyo dbo ara tjagl̈ën \ft l̈e l̈i, e \fk tjl̈õkwo twara Sbörë jl̈õkoyo tjagl̈ën Jesús kjĩshko \ft l̈i l̈okl̈o.\f* tyëy ba bapkwo këguë shäryak öng kwota go\f + \fr 9:17 \fk Kjil̇l̇gwo bo dyo dbo ara bapkwo këguë shäryak öng kwota go \ft l̈e l̈i, e \fk tjl̈õkwo twara Sbörë Israel tjëyoga kong jl̈õkoyo dënashko \ft l̈i l̈okl̈o.\f* roshko l̇l̇ëme. Shäryoroy eni kjwe ga bapkwo l̈i böptur. Eni ga kjil̇l̇gwo bo dyo l̈i ber l̇l̇ëno ame, ba bapkwo l̈i ber eni bakoe. Eni kuzong ga kjil̇l̇gwo bo dyo dbo ara tjagl̈ën tyëy wl̈o ga woyde bapkwo tjagl̈ën, pjöyĩkong ber tjeng pjl̈ú wl̈o» l̈e ba kong. \s1 Kjogl̈o kjl̈ara wol̈ono buk, wal̈ë kjl̈ara swl̈o ara \p \v 18 Jesús shäng tjl̈ẽ wopro ga judío ichaga tjwe shäng kjl̈ara ba zl̈ong bäng, ga kjök tono, tjl̈ẽ ba kong ga «Bor wa wal̈ë wol̈ono buk eeri jã. Gueniyo pja jek orkwo ië ba kjing go ga woshrë iröng obi» l̈e. \p \v 19 Kuya ga kojono, ga to jek ba tjok, ba oppinggaga jek ba tjok bakoe. \p \v 20 L̈öng l̈i tjrëko wal̈ë shäng kjl̈ara swl̈o ara l̈u pjl̈ogl̈o sak kjwara kjingsho pjök (12) tjän. Ba dbar ĩya ĩyado, poptë l̇l̇ëme. Eshko ga tek shrono shäng Jesús zl̈ong bäng ba kokso shwo l̈ëkong, ga ba shwong worbo porwara. \v 21 Wotjl̈ĩk ga «Ba shwong worbo porwër dö ga tja poptë» l̈e. \p \v 22 Ĩya Jesúsdë iröng ga wal̈ë bë shäng. Eshko ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pja wosong l̇l̇ëme. Pja mär bor go kuzong ga pja poptonoe» l̈e. Ga wal̈ë l̈i poptono jekdo eshko. \p \v 23 E irgo ga Jesús öötong shäng judío ichaga l̈i ushko ga ĩya ga nopga dbonmo bakwaga poshäryë l̈öng ba shinmo jnek wl̈o, ga nopga sl̈ar wopjl̈uk jong träk l̇l̇ëme. \v 24 Eshko ga tjl̈ẽ l̈öng l̈i kong ga «Pjãy opshis na dwayo. Kjogl̈o, e wol̈ono l̇l̇ëme. Buk pë erä» l̈e. Kuya l̈ok ga Jesús joywe l̈ok jong erä. \v 25 Gueniyo ga epga ichara opshik pjire. E irgo ga opzrëno jek öötong shäng kjogl̈o buk l̈ishko, shara ba orkwo go, ga kojono. \p \v 26 L̇l̇ëbo shäryono eshko l̈i roy shdöktong kjok eshko kjwang jĩkong. \s1 Domerga kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo poptara Jesúsdë do pjök \p \v 27 Jesús opshino jek shäng ey dwayo ga domerga l̈öng do pjök kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo. Öö l̈e jek l̈öng ba irgo, tjl̈ẽ ba kong ga «David tjëyo, tjawa songe l̈ozong» l̈e. \p \v 28 Ga Jesús jek öötong shäng ushko ga nopga kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo l̈i jek äär l̈öng ba irgo. Eshko ga Jesús tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «¿Woyotjl̈ĩmi ga pjãy bokkwo poptër ga pjl̈úe l̈ëmire?» \p «Ëng, Tjl̈apga» l̈e l̈ok ba kong. \p \v 29 Eni ga ba bokkwo porwara Jesúsdë, ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pjãy mär bor go kuzong ga shäryë bomi kong eni» l̈e. \v 30 Bokkwo poptono pjir ga Jesús tjl̈ẽ ba kong ga «Pjãy poptoror l̈ëmi ë kong l̇l̇ëme» l̈e. \v 31 Gueniyo opshino jek l̈ok ey dwayo, ga l̇l̇ëye shäryara Jesúsdë ba kong l̈i roy shdöra kjok eshko kjwang jĩkong. \s1 Domer tjl̈ẽ l̇l̇ëm poptara Jesúsdë kjl̈ara \p \v 32 Domerga l̈i opshino pjir ga domer söraba tjwe shäng kjl̈ara, tjl̈ẽ l̇l̇ëm, goshko Ä sëya kjl̈ara. \v 33 Eshko ga sëya l̈i ichara Jesúsdë toe. E irgo ga domer l̈i beno shäng tjl̈ẽ. Ĩya l̈öng l̈irë ga beno l̈öng yëy l̈e erä. Ga tjl̈ẽ ëng kong ga «L̇l̇ëye ĩkdoy Israel kjokyo kjweni l̇l̇ëme» l̈e. \p \v 34 Gueniyo ga fariseoga l̈öng eshko l̈i tjl̈ẽ ga «Ä sëyaga iche to, dbo twara Ä sëya kägäyorë ba kong l̈i go» l̈e. \s1 Dwl̈a bo ara \p \v 35 Jesús to shäng oba ping kjok kjrina kjrina, judíoga syõ uyo roshko. Sbö ber no pjl̈uyo sorë l̈i roy pjl̈ú l̈e oba kong. Oba swl̈o l̇l̇ë ara, l̇l̇ayo boyo bang ara, e poptara. \v 36 Ĩya ga nopga sjeno l̈öng ara, dbo ame. E kjĩshko ga songe l̈e. Wotjl̈ĩk ga epga öng wl̈ẽp ushko so daga l̇l̇ëm wl̈eni l̈e. \v 37 Eni ga tjl̈ẽ ba oppinggaga kong ga «Dwl̈a bo kjrëy wl̈o ga ara, gueniyo parkagaga kjl̈öbö döe. \v 38 Eni ga rokozĩ dwl̈a sogo l̈i kong ga parkagaga wl̈ẽya obi, dwl̈a bo ara l̈i kjre wl̈o» l̈e. \c 10 \s1 Jesús domerga kjrono dogl̈o sak kjwara kjingsho pjök (12) \p \v 1 Jesús, ba oppinggaga dogl̈o sak kjwara kjingsho pjök (12) l̈i rokara, ga kong dbo twara, Ä sëyaga tjeng oba goshko l̈i iche to wl̈o, swl̈o obl̈ë obl̈ë, l̇l̇ayo boyo bang ara, e popte wl̈o bakoe. \v 2 Domerga kjrara parkë l̈öng Sbö tjl̈õkwo roy l̈agaga ba ãska dogl̈o sak kjwara kjingsho pjök (12) l̈i ko l̈ok eni: \li1 Simón, e kowëba Pedro, e ba bäm ĩyo; \li1 Andrés, e Simón l̈ëng; \li1 Santiago, e Zebedeo wa; \li1 Juan, e Santiago kjl̈arayo; \li1 \v 3 Felipe; \li1 Bartolomé; \li1 Tomás; \li1 Mateo, e parkono dbur töngga Roma so kong; \li1 Santiago, e Alfeo wa; \li1 Lebeo, e kowëba Tadeo bakoe; \li1 \v 4 Simón, e cananita;\f + \fr 10:4 \fk Cananitaga \ft l̈e l̈i, ba tjëyoga baĩya woyde l̈ok ara, woyde ga iche nopga kjok shto obl̈ë sorë ame, ga l̇l̇ëbo shäryara l̈ok ara ber l̈öng opichë om go wl̈o.\f* \li1 Judas Iscariote, e Jesús soynega. \s1 Ba oppinggaga dogl̈o sak kjwara kjingsho pjök (12) l̈i poshduna Jesúsdë \p \v 5 E irgo ga ba oppinggaga dogl̈o sak kjwara kjingsho pjök (12) l̈i ichara jek Sbö tjl̈õkwo l̈ë. Bäm goshko ga tjl̈ẽno ba kong ga «Pjãy jek judíoga shwoy eröe. Pjãy jek nopga judío l̇l̇ëm wl̈eniyo shwoy l̇l̇ëme. Pjãy jek opzrëk Samaria kjokyo l̇l̇ëm bakoe. \v 6 Pjãy to Israel tjëyoga shwoy dey, epga, e öng wl̈ẽp ushko jeno l̈öng wl̈eni kjĩshko. \v 7 Pjãy nom Sbö ber no pjl̈uyo wl̈o l̈i, e dbaryo ääto l̈i roy shdök. \v 8 Swl̈opga poptëmia. Shinmoga woshrëmia. Nopga pogl̈o go swl̈o ara, sho an do jĩkong wl̈eniyo poptëmia. Ä sëyaga tjeng oba goshko l̈i ichëmi toe. Pjãy kong dbo twak iguing kuzong ga obl̈ë kjimtëmi iguing bakoe. \v 9 Dbur sho sömi bomi tjok l̇l̇ëme. \v 10 Shwong obl̈ë sömi l̇l̇ëm, drepkwota obl̈ë l̇l̇ëm, l̇l̇ëbo bapkwo l̇l̇ëm, kjorkung l̇l̇ëm bako, ëye parkë ga mär ba potjwl̈ẽkkl̈o ba pak ãska l̈i go kjĩshko. \p \v 11 »Pjãy äär kjone pogo ga no wl̈ẽmi kjl̈ara, miydëmi ga wotjl̈ĩk bëy wl̈eniyo, ga pjãy ber l̈öng ba ushko, äär jong pjãy opshik kjok eshko dwayo guing. \v 12 Pjãy äär ushko ga “Pjãy kjimte Sbörë” l̈ëmi ba kong eni. \v 13 E irgo ga e beno bomi kong pjl̈ú wl̈eni ga kjimte Sbörë jl̈õkoyo. Eni l̇l̇ëm wl̈eni ga tjl̈õkwo l̈oromi pjl̈ú l̈i ber ba kong l̇l̇ëme. \v 14 Pjãy öötong l̈öng kjone ga pjãy wl̈okjre l̇l̇ëm, pjãy kuya l̇l̇ëm wl̈eni ga pjãy opshik kjok eshko dwayo ga bomi dre pjl̈ungyo l̈ö̃zĩ ber tjeng eshko. \v 15 L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga no l̇l̇gwezl̈ong dbaryoshko ga kjok eshko sopga shdũya Sbörë ara, Sodoma sopga, Gomorra sopga, e kjinmo. \s1 Shji shdungoba \p \v 16 »Tja kuzĩa. Pjãy ichër jek l̈öng öng wl̈ẽp ushko so jëk l̈öng shjiti kjl̈oshko so l̈öngshko wl̈eni. Eni kuzong ga pjãy jek l̈öng nopga kjok miydë ara wl̈eni, gueniyo pjãy ber l̈öng wl̈ẽp bakoe. \v 17 Pjãy sjëke. Pjãy iëba ber tjeng tjl̈apgaga wl̈oshko, pjãy sökoba äär judíoga syõ uyo roshko, pjãy shpokoba no shpokkl̈o go eshko wl̈o. \v 18 Bor kjĩshko ga pjãy sökoba äär tjeng no ichagaga bokshto, pjl̈upga këskës bokshto bakoe. Eshko ga l̇l̇ëbo ĩnomi, kuromi l̈i roy l̈ëmi ba kong, nopga judío l̇l̇ëm wl̈eniyo kong bakoe. \v 19 Gueniyo ga pjãy shakobashko ga pjãy woydë l̇l̇ëm, “¿L̇l̇ëye l̈ër?” l̈ëmi l̇l̇ëm, “¿L̈ër sorë?” l̈ëmi l̇l̇ëm bakoe. Pjãy tjl̈ẽshko ga tjl̈õkwo twe Sbörë bomi kong, l̈ëmi wl̈o. Pjãy woydë l̇l̇ëm e kjĩshko. \v 20 Eshko ga pjãy l̈i tjl̈ẽkdo l̇l̇ëme. Bomi Data Sëya l̈i tjl̈ẽkdo bomi kjĩshko. \p \v 21 »Nopga epenga dö ëng twë tjl̈apgaga kong, zröya l̈ok wl̈o. Dataga, e ba wapga twë eni bakoe. Wapga iirkono ba data, ba mekë kong ga twe tjl̈apgaga kong, zröya wl̈o. \v 22 Pjãy ĩywa nopga uunkongdë shjiktëng bor kjĩshko. Gueniyo ga ëye mär Sbö go äär jong ba dbo go ga era där ber shäng pjl̈ú ĩyado. \v 23 Pjãy l̈öngshko ga pjãy shdungoba wl̈eni ga pjãy tök kjok shto obl̈ë. Gueniyo l̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga pjãy äätë Israel kjokyo uunkong l̇l̇ëm obishko ga no to ter kjok dogo dwayo ëre shrono tjän. \p \v 24 »Oppinggaga tjwl̈õ ara, ba pingga kjinmo l̇l̇ëme. Parkagaga tjwl̈ẽk l̈öng pjir wl̈eniyo tjwl̈õ ara, ba sogo kjinmo l̇l̇ëm bakoe. \v 25 Woyde oppingga l̈irë ga äär ber ba pingga dik erö dey. Woyde parkaga l̈irë ga äär ber ba sogo ĩ dik erö dey bakoe. Tja bomi kägäyo. ¿Tja ga kowëba Beelzebú\f + \fr 10:25 \fk Ä\ft , e kowëba \fk Beelzebú \ft bakoe.\f* ga era pjãye? \s1 Nopga bangkjrëy l̇l̇ëme \p \v 26 »L̇l̇ëbo shäryak l̈ũtshko kës l̈i wen wẽl̈ëshko. L̇l̇ëbo jnek tjeng kës l̈i wl̈ẽkoba pjire. E kjĩshko ga nopga bangkjrëy l̇l̇ëme. \v 27 Tjl̈õkwo l̈ër bomi kong shkëshko l̈i, e l̈ëmi oba kong kjok shjiyshko. Tjl̈õkwo l̈ër bomi kong l̈ũtshko l̈i, e l̈ëmi oba uunkong kong kjone pogo. \v 28 Nopga bangkjrëmi l̇l̇ëme. Bomi doyo zröya l̈ok ga pjl̈ú, gueniyo bomi sëyara zröya l̈ok ga äe. Bomi sëya, bomi doyo, e zröga, dbuga iök pjë jong ri ri sjer l̇l̇ëm shtoyo l̈i roshko ga pjl̈ú l̈i, e bangkjromirë dey. \p \v 29 »¿Sënwa kjwo pjök, e soynek dburwa kjwara ãska l̇l̇ëmdo? Eni ëmdë ga sënwa l̈i iche bomi Datarë l̈on töshko, enira l̈on. Gueniyo iche l̇l̇ëm ga l̈on kjwara l̇l̇ëme. \v 30-31 Pjãyda tjwl̈õ ara, sënwa ara kjinmo. Bomi käkzong pjl̈obi l̈i shtara Sbörë pjir tjän. E kjĩshko ga l̇l̇ëye bangkjrëmi l̇l̇ëme. \s1 Shji l̈an oba tjok Jesús kjĩshko \p \v 32 »Pjãy tjl̈ẽno oba kong ga pjãy l̈öng bor tjok l̈oromi wl̈eni ga bomi kjĩshko ga tja tjl̈ẽ bor Data sök kjok dogo l̈i kong ga pjãy l̈öng bor tjok l̈ër eni bakoe. \v 33 Gueniyo pjãy tjl̈ẽno oba kong ga pjãy l̈öng bor tjok l̇l̇ëme l̈oromi wl̈eni ga tja tjl̈ẽ bor Data l̈i kong ga pjãy l̈öng bor tjok l̇l̇ëme l̈ër eni bakoe. \s1 Shji moskwoga ara \p \v 34 »Tja shrono shäng nopga ichë ber l̈öng wl̈ẽp ëng tjok wl̈o l̈ëmi l̇l̇ëme. Tja shrono shäng nopga ichë ëngkjwë wl̈o, ber l̈öng wl̈ẽp ëng tjok wl̈o l̇l̇ëme. \v 35 Tja shrono shäng wapga domerga ichë ëngkjwë ba dataga tjok, wapga wal̈ëga ichë ëngkjwë ba mekëga tjok, pjl̈aydoga ichë ëngkjwë ba ëmga tjok. \v 36 Eni ga bomi pjeyoga l̈öng bomi ushko l̈i ber l̈öng bomi moskwoga. \p \v 37 »Ëye, ba data, ba mekë, ba wapga, e woyde ara, bor kjinmo wl̈eni ga ber bor oppingga ga äe. \v 38 Woyde ga l̇l̇ëye shäryëba ba kong bor kjĩshko l̇l̇ë pogoshko l̈i, e zrökoba pjang kjl̈ös go ëmdë ga e ba kong ga l̇l̇ëye l̇l̇ëme l̈e. Eni l̇l̇ëm ga e ber bor oppingga ga ä bakoe. \v 39 Ëye beno shäng bor tjok l̇l̇ëm, e zrökoba l̇l̇ëme l̈e wl̈eni ga äär kjok dogo l̇l̇ëme. Gueniyo ga ëye jëk bor tjok jl̈õkoyo, e zröraba bor kjĩshko ëmdë ga era ber sök së ĩyado Sbö tjok. \s1 Bi potjwl̈ẽkkl̈o \p \v 40 »Ëye, pjãy wl̈okjrara ga tja wl̈okjrara wl̈eni. Ëye, tja wl̈okjrara ga bor ichaga wl̈okjrara wl̈eni bakoe. \v 41 Ëye Sbö tjl̈õkwo l̈aga wl̈okjrara, e Sbö tjl̈õkwo l̈aga kjĩshko ga Sbö tjl̈õkwo l̈aga l̈i potjwl̈ẽkkl̈o ber ba kong bakoe. Ëye no pjl̈o bek wl̈eniyo wl̈okjrara, e pjl̈o bek kjĩshko ga no pjl̈o bek l̈i potjwl̈ẽkkl̈o ber ba kong bakoe. \v 42 Ëye bor oppingga song ëre kjimtara, e bor oppingga kjĩshko ga sëna di zeng erö ëmdë ga l̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga potjwl̈ẽkkl̈o tjok tjän» l̈e. \c 11 \s1 Juan No Waga \p \v 1 Jesús, ba oppinggaga dogl̈o sak kjwara kjingsho pjök (12) l̈i poshduna pjir ga to jek l̈ok eshko dwayo, jongya kjok shto obl̈ë obl̈ë, oba ping wl̈o. \p \v 2 Eshkoshko ga Juan shdung shäng no shdũzl̈ong uyo roshko. Ga Cristo roy kuya ga ba oppinggaga ichara pjök mya, \v 3 l̇l̇ëbo kjakrokë Jesús kong. Öötong l̈öng Jesús shängshko ga tjl̈ẽ l̈ok ba kong ga «¿No pjl̈uyo iche l̈e Sbörë koshërwa l̈öng l̈i pjare, de obl̈ë koshorwarë?» \p \v 4 «L̇l̇ëye kuromi, ĩnomi l̈i to l̈ëmi Juan kong. \v 5 Nopga kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo kjok ĩnoe. Nopga jëk l̇l̇ëm wl̈eniyo jëktonge. Nopga pogl̈o go swl̈o ara, sho an do jĩkong wl̈eniyo poptonoe. Nopga kjok kugö l̇l̇ëm wl̈eniyo kjok kunoe. Shinmoga woshrono iröng obi. Nopga song wl̈eniyo kong Sbö tjl̈õkwo roy pjl̈ú l̈ak ba kong. \v 6 Ëye mär bor go, ga tja raye l̇l̇ëm ga era ber sök wopjl̈úe» l̈e ba kong. \p \v 7 Epga brikshko ga Jesús tjl̈ẽno oba kong Juan kjĩshko. Tjl̈ẽ ga «¿Pjãy jek l̈öng kjok dogro no l̇l̇ëmshko, Juan ĩkshko ga pjãy äätë eshko l̇l̇ëm obishko ga domer, e kjwe sorë l̈oromi? ¿E sjro bakwara pjl̈ukdë wl̈eni l̈oromire? \v 8 ¿Eni l̇l̇ëm ga e kjwe sorë l̈oromi? ¿E doyono shäng shwong wol̈ësowa, tjwl̈õ ara wl̈eniyo go l̈oromire? Miydëmi pjl̈ú ga nopga eniyo l̈öng pjl̈u ushko. \v 9 ¿Eni ga e kjwe sorë l̈oromi? ¿E kjwe Sbö tjl̈õkwo l̈aga l̈oromire? E jl̈õe. Ga e tjwl̈õ ara, Sbö tjl̈õkwo l̈agaga obl̈ë kjinmo. \v 10 Sbö tjl̈õkwo tak pjang l̈i goshko ga Sbö tjl̈ẽno Juan kjĩshko. Tjl̈ẽno beno eni: \q1 »“No ichër kjl̈ara bop bäm go, \q2 bop roy l̈aga, \q2 irbo poshäryë bop kong wl̈o.”\f + \fr 11:10 \ft Malaquías 3.1.\f* \p \v 11 »L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga nopga uunkong kjok ëre kjing go äätë tjwl̈õ ara, Juan No Waga kjinmo l̇l̇ëme. Eni gueniyo ga nopga l̈öng Sbö sök no pjl̈uyoshko kjl̈obi l̈i tjwl̈õ ara, Juan kjinmo. \p \v 12 »Juan No Waga dbaryoshko tek l̈ëkong ga nopga ara optwono Sbö kong, e ber ba pjl̈uyo wl̈o. Ga nopga owa ëngkjwë ara, Sbö ber no pjl̈uyo l̇l̇ëm wl̈o. \v 13 Juan tjwayde l̇l̇ëm obishko ga Sbö tjl̈õkwo l̈agaga uunkong tjl̈ẽno ga l̇l̇ono ga Sbö, e ber no pjl̈uyo l̈e. Kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i tjl̈ẽ eni bakoe. \v 14 Ëye, tja tjl̈õkwo kuya woydë l̈i kong ga l̈ër ga Sbö tjl̈õkwo l̈aga Elías tjwe iröng l̈ara koshëmi l̈öng l̈i, e Juan. \v 15 Ëye kwomgwo tjok ga woyde ga kuya yõtso. \p \v 16 »Eerishko dbaryo sopga, ¿pjãy so l̇l̇ë kjoyo l̈ër bomi kong? Pjãy so kjwozirga öö l̈e l̈öng ëng kong l̇l̇ëbo soynezl̈ong shtoyoshko tjör kjoyoe. Tjl̈ẽ l̈ok ga \q1 \v 17 »“Tjawa dbonmo bakwono ga \q2 bëyotkoromi l̇l̇ëme. \q1 Tjawa tono tëkwo woydokl̈o ga \q2 pjãy sl̈atong l̇l̇ëm bakoe” l̈e l̈ok eni. \p \v 18-19 »L̈ër ega l̈ër bomi kong. Juan shrono shäng ga iono l̇l̇ëm Sbö kong dbar kop ara, ga kjil̇l̇gwo bo dyo iono l̇l̇ëm bakoe. Eshko ga “Kjwe goshko Ä sëya kjl̈ara” l̈oromi. E irgo ga no to ter kjok dogo dwayo ëre shrono ga tja ië ara, tja kjil̇l̇gwo bo dyo ië bakoe. Eni ga “Domer kjwe ië sĩyo, nel̈õtkë äe, jëk nopga owa wl̈eniyo tjok, ië nopga dbur töngga Roma so kong l̈i tjok bakoe” l̈ëmi eni. L̈ër bomi kong ga pjãy so kjwozirga l̈öng l̈i kjoyo e kjĩshko. Sbö kjok miydë l̈i, e jl̈õe miydëba ba pak shäryara beno l̈i go» l̈e. \s1 Kjok shto obl̈ë obl̈ë, ba tjl̈õkwo kjrëba woydë l̇l̇ëm kjĩshko ga kjok eshko sopga wl̈ona Jesúsdë \p \v 20 L̇l̇ëbo ĩydëba l̇l̇ëm wl̈eniyo shäryara Jesúsdë kjok shto obl̈ë obl̈ë tjän, ga kjok eshko sopga, l̇l̇ëbo owa shärye l̈öng l̈i, e owa jl̈õe l̈oromi l̇l̇ëm, ga rayara l̇l̇ëm bakoe. E kjĩshko ga e dbaryo ga epga wl̈ona Jesúsdë, tjl̈ẽ ga \v 21 «¡Corazín sopga, Betsaida sopga, pjãy song jl̈õ, pjãy shdungko! L̇l̇ëbo ĩydëba l̇l̇ëm wl̈eniyo shäryoror bomi kong l̈i ĩna Tiro sopga, Sidón sopgarë tek dënashko kjwe ga l̇l̇ëbo owa shärye l̈öng l̈i, e owa jl̈õe l̈ara, ga rayara, ga shwong pjuna shtëgro së ä wl̈eniyo, pjl̈ung sho iara ba dl̈u kjing go, ba woowa l̈i ĩya Sbörë wl̈o tjän. \v 22 Eni ga l̈ër bomi kong ga no l̇l̇gwezl̈ong dbaryoshko ga pjãy shdũya Sbörë ara, Tiro sopga, Sidón sopga, e kjinmo. \p \v 23 »Capernaúm sopga, ¿pjãy wotjl̈ĩk ga pjãy söya Sbörë jem äär kjok dogo l̈ëmiro? Eni l̇l̇ëme. Pjãy iche jer äär iök pjë jong ri ri sjer l̇l̇ëm shtoyo l̈i roshko. L̇l̇ëbo ĩydëba l̇l̇ëm wl̈eniyo shäryoror bomi kong l̈i ĩna Sodoma sopgarë kjwe ga eeri ga ba tjëyoga l̈öng eshko obi. \v 24 Eni ga l̈ër bomi kong ga no l̇l̇gwezl̈ong dbaryoshko ga pjãy shdũya Sbörë ara, Sodoma sopga kjinmo» l̈e. \s1 Shji woshtë sorë \p \v 25 Eshko ga Jesús tjl̈ẽ Sbö kong ga «Data, pja kjok dogo sopga, kjok ëre sopga, e Tjl̈apga. L̇l̇ëye jnenop kjok miydagaga l̈öng kong l̈i pinop oba song, wotöy wl̈eniyo kong. E kjĩshko ga pja poshrër ara. \v 26 Shäryorop eni, woydorop eni kjĩshko» l̈e. \p \v 27 Eshko ga tjl̈ẽ nopga kong ga «L̇l̇ëbo uunkong iara Data Sbörë beno tjeng bor wl̈oshko. Sbö Wa ëre sorë, e miydaga ërë l̇l̇ëm, e miydaga bor Datarë eröe. Data Sbö, e sorë miydaga ërë l̇l̇ëm, e miydaga tjarë eröe. Gueniyo e sorë pin woydë ë kong ga pin. \p \v 28 »Pjãy sjeno parkorbo, l̇l̇ëbo pjanbo ga pjãy tek bor shwoy uunkong, ga pjãy iër ber l̈öng woshtë. \v 29 Tja wl̈ẽp, wotöy kuzong ga pjãy kong pak twër l̈i shäryozĩ, pjãy oppĩs bor go. Enira pjãy woshtë jl̈õkoyo. \v 30 L̇l̇ëye pin bomi kong l̈i, e kjang l̇l̇ëme. L̇l̇ëye twër bomi kong pjami wl̈o l̈i, e kwing l̇l̇ëm bakoe» l̈e. \c 12 \s1 Woshtozl̈ong dbaryo ga Jesús oppinggaga dwl̈a bo kjrono \p \v 1 Woshtozl̈ong dbaryo kjwara ga Jesús jëk shäng dwl̈a dgak buk l̈i tjrëko. Eshko ga ba oppinggaga pjl̈i ara kuzong ga dwl̈a bo kjre l̈öng, ue l̈ok wl̈o. \v 2 Ĩya fariseogarë ga tjl̈ẽ Jesús kong ga «¡Bop oppinggaga kjwe ĩzong! L̈öng l̇l̇ëbo shäryako woshtozl̈ong dbaryoshko l̇l̇ëm l̈i shäryë» l̈e. \p \v 3 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Dënashko ga David, ba yorkagaga, e pjl̈i l̈ok arashko ga l̇l̇ëye shäryara tak pjang Sbö tjl̈õkwo go l̈i, e l̈omirë l̇l̇ëmdo? \v 4 David opzrëno jek shäng Sbö u roshko, ga pjl̈ung shosho suk pjir iak beno tjeng dboy Sbö kong l̈i, e uaga syõshtagagarë erö ëmdë ga uara l̈oke. \v 5 Kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i tjl̈ẽ ga woshtozl̈ong dbaryoshko ga syõshtagaga parkë l̈öng Sbö u roshko l̈i, l̇l̇ëye owa shärye l̈öng l̇l̇ëme. ¿E l̈omirë l̇l̇ëmdo? \v 6 L̈ër bomi kong ga ëreshko shäng kjl̈ara tjwl̈õ ara anmoyõ, Sbö u kjinmo. \v 7 Sbö tjl̈õkwo tak pjang eni: “Woydër ga obl̈ë songe l̈ëmi. E tjwl̈õ ara, öng zrömi, sho sumi, pjë dret bor poshrëkkl̈o l̈i kjinmo.”\f + \fr 12:7 \ft Oseas 6.6.\f* Tjl̈õkwo ëre l̇l̇ë l̈okl̈o miydëmi kjwe ga “Pja owa shäryono” l̈ëmi obl̈ë l̇l̇ëye owa shäryono l̇l̇ëm l̈i kong l̇l̇ëme. \v 8 Woshtozl̈ong dbaryo kägäyo l̈i, no to ter kjok dogo dwayo ëre l̈i e» l̈e. \s1 Woshtozl̈ong dbaryoshko ga swl̈o poptara Jesúsdë kjl̈ara \p \v 9 E irgo ga Jesús to ey dwayo, ga opzrëno jek judíoga syõ uyo jong kjok eshko l̈i roshko. \v 10 Domer shäng kjl̈ara eshko orkwo kjwara sl̈osl̈oe. Fariseoga l̈öng eshko kjl̈öbö, l̇l̇ëbo wl̈ẽya l̈öng ara, Jesús rote e go wl̈o. Eni ga tjl̈ẽ l̈ok ba kong ga «¿Woshtozl̈ong dbaryo ga no poptëy ga pjl̈úre?» \p \v 11 «¿Bomi öng, e l̈ono pjl̈ëbgwo roshko woshtozl̈ong dbaryoshko ga shimi l̇l̇ëmdo? \v 12 No, e tjwl̈õ ara, öng kjinmo anmoyõ. Eni ga l̇l̇ëbo pjl̈ú, e shäryëy woshtozl̈ong dbaryoshko ga pjl̈úe» l̈e ba kong. \p \v 13 Eshko ga Jesús tjl̈ẽ domer l̈i kong ga «Pja orkwo roshwĩzong» l̈e. Kuya ga orkwo roshwino, ga poptono beno pjl̈ú, ba orkwo kar go dik. \v 14 Gueniyo ga fariseoga opshino jek l̈ok ey dwayo, ga tjl̈ẽ l̈ok ëng kong ga «¿Jesús, e zröy sorë ga pjl̈ú?» l̈e. \s1 Sbö parkaga \p \v 15 Wotjl̈ĩk l̈öng l̇l̇ë l̈i miydara Jesúsdë pjire. Eni ga opshino to kjok eshko dwayo. Oba to jek ara ba tjok. Swl̈opga l̈öng eshko l̈i poptara uunkong, \v 16 ga tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «Tja ë l̈ëmi ë kong l̇l̇ëme» l̈e. \v 17 Shäryono eni, tjl̈õkwo l̈ara ba tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko so Isaíasdë l̈i ber jl̈õkoyo wl̈o. Tjl̈ẽno beno eni: \q1 \v 18 «Bor parkaga kjroror shäng ëre. \q2 Kjwe woydër ara. Tja wopjl̈ú ba tjok bakoe. \q1 Bor Sëya iër ber ba go, \q2 ga kjok l̇l̇gwer sorë l̈i roy shdöya tjëyoga uunkong kong. \q1 \v 19 Kjwe ëngl̈ë kar kar ë tjok l̇l̇ëm, \q2 öö l̈e kukoba irbo bäng l̇l̇ëm bakoe. \q1 \v 20 Sjro shũktong tjeng l̈i, e toya l̇l̇ëm,\f + \fr 12:20 \fk Sjro shũktong tjeng l̈i, e toya l̇l̇ëm \ft l̈e l̈i, e \fk domer l̈i ber kjang, nopga dbo ara l̇l̇ëm l̈i tjok l̇l̇ëme \ft l̈okl̈o.\f* \q2 shwomzrëng pjë jer jong ba seto l̈i, e sjëya l̇l̇ëm,\f + \fr 12:20 \fk Shwomzrëng pjë jer jong ba seto l̈i, e sjëya l̇l̇ëm \ft l̈e l̈i, e \fk domer l̈i ber wotöy, nopga mär ba go sira dö l̈i tjok \ft l̈okl̈o.\f* \q2 kjok l̇l̇gwera beno bek pjir guing. \q1 \v 21 L̇l̇ono ga tjëyoga uunkong ber l̈öng ba koshë.»\f + \fr 12:21 \ft Isaías 41.1-4.\f* \s1 Jesús, Beelzebú\f + \fr 12:21 \fk Ä\ft , e kowëba \fk Beelzebú \ft bakoe.\f* \p \v 22 Eshko ga domer shäng kjl̈ara kjok ĩgö l̇l̇ëm, tjl̈ẽ l̇l̇ëm, goshko Ä sëya kjl̈ara kjĩshko. E söraba Jesús shwoy, ga poptara beno shäng kjok ĩgö pjl̈ú, tjl̈ẽ pjl̈ú bakoe. \v 23 Nopga l̈öng eshko l̈i beno l̈öng yëy l̈e erä. Ga tjl̈ẽ ëng kong ga «¿Ëre David tjëyo shrono shäng bi dögaro l̇l̇ëm?» l̈e l̈ok eni. \p \v 24 Kuya fariseogarë l̈ok ga tjl̈ẽ l̈ok ëng kong ga «Ä sëyaga iche to, dbo twara Ä sëya kägäyo ko Beelzebúrë ba kong l̈i go» l̈e. \p \v 25 Wotjl̈ĩk l̈öng l̇l̇ë l̈i miydara Jesúsdë pjir, ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pjl̈u l̇l̇ë, ba nopga ëngkjwë ëng tjok kar kar wl̈eni ga e oppjik l̈ok om go. Nopga tjeng kjok kjrinaso, nopga tjeng u kjwaraso, e ëngkjwë ëng tjok kar kar wl̈eni ga e oppjik l̈ok om go bakoe. \v 26 ¿Eni ga Ä, e ëngkjwë ba sëyaga tjok wl̈eni ga e pjir mal̈ing l̇l̇ëmdo? \v 27 Ä sëyaga ichër opshik oba goshko dwayo, dbo twara Beelzebúrë bor kong l̈i go l̈ëmi. ¿Eni ga bomi oppinggaga kong dbo twaga ërë, Ä sëyaga iche l̈ok wl̈o? E kjĩshko ga epga omĩk wẽl̈ë ga pjãy diktong l̈öng jl̈õe. \v 28 Ä sëyaga ichër to, Sbö Sëya dbo ara go. Miydëmi e go ga Sbö ber no pjl̈uyo wl̈o l̈i, e dbaryo shrono tjän. \p \v 29 »¿Domer sök kjl̈ara dbo ara ba ushko wl̈eni ga no jek äär opzrëk l̈ũrkë ba u roshko sorëro? Woyde ga domer l̈i shara, pjrira bäm go guing. Enira ba l̇l̇ëbo l̈ũyotke ga pjl̈úe.\f + \fr 12:29 \fk Domer dbo ara \ft l̈e l̈i, e \fk Ä \ft l̈okl̈o. \fk Shrono shäng ba l̇l̇ëbo l̈ũyotkë \ft l̈e l̈i, e \fk Jesús \ft l̈okl̈o. L̈ara eni l̈i, e Ä sëyaga iche wl̈o ga woydara ga Ä zana guing l̈okl̈o.\f* \p \v 30 »Ëye shäng bor shwo l̈ëkong l̇l̇ëm ga e shäng bor wl̈oyo. Ëye no töng bor kong l̇l̇ëm ga e shäng ba shdöga. \v 31 E kjĩshko ga l̈ër bomi kong ga ëye l̇l̇ëbo owa shäryë, tjl̈õkwo l̈ë owa ga owa pjang ba go l̈i l̈ö̃ya Sbörë ber dret wl̈o ga pjl̈úe. Gueniyo ëye Sbö Sëya l̈ãywë owa ga owa l̈i l̈ö̃ya ba kong l̇l̇ëme. \v 32 Ëye no to ter kjok dogo dwayo ëre l̈ãywë owa ga owa l̈i l̈ö̃ya ber dret wl̈o ga pjl̈úe. Gueniyo ëye Sbö Sëya l̈ãywë owa ga owa l̈i l̈ö̃ya eerishko l̇l̇ëm, l̇l̇onoshko l̇l̇ëm bakoe. \s1 Kjor, e sorë miydëy ba bo go \p \v 33 »Kjor doyo pjl̈ú ga ba bo, e pjl̈úe. Kjor doyo owa ga ba bo, e owa. Kjor, e sorë miydëy ba bo go. \v 34 ¡Pjãy so dgur kjoyoe! ¿Pjãy owa kjĩshko ga pjãy tjl̈ẽ pjl̈ú sorëro? L̇l̇ëbo tjeng bomi pjl̈úshko l̈omirë bomi kjamo go. \v 35 No pjl̈ú ga tjl̈ẽ pjl̈ú, wotjl̈ĩk pjl̈ú kjĩshko. No owa ga tjl̈ẽ owa, wotjl̈ĩk owa kjĩshko. \v 36 L̈ër bomi kong ga no l̇l̇gwezl̈ong dbaryo ga no kjl̈obi l̈i iche Sbörë ba dboryë, tjl̈õkwo owa l̈ono kjwobi l̈i kjĩshko. \v 37 Eshko ga pjãy ie ber l̈öng pjl̈ú, l̇l̇ëm ga pjãy ie ber l̈öng shdungko, tjl̈õkwo l̈oromi l̈i kjĩshko» l̈e. \s1 Jonás jyãgl̈o \p \v 38 Eshko ga fariseoga, no pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, e kjone kjone tjl̈ẽ Jesús kong ga «Tjl̈apga no pingga, pja ichara Sbörë l̈i jyãgl̈o shäryos kjrina borwa kong, l̇l̇ëbo ĩydëba l̇l̇ëm wl̈eniyo ĩnwa wl̈o» l̈e. \p \v 39 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Eerishko dbaryo sopga, pjãy owa. Pjãy so domer orkwosmok shäng pjir, gueniyo jëk shäng wal̈ë obl̈ë tjok kjoyoe. Woydëmi ga l̇l̇ëbo jyãgl̈o shäryër bomi kong, gueniyo shäryër l̇l̇ëm, Sbö tjl̈õkwo l̈aga Jonás, e jyãgl̈o shäryotë bomi kong eröe. \v 40 Dënashko ga e beno sök mã dl̈ung roy so kësbang bö roshko dbargwo mya, shkë dba sorë ga no to ter kjok dogo dwayo ëre äär ber buk kl̈ung roshko dbargwo mya, shkë dba eni bakoe. \v 41 Nínive sopga, e Jonás tjl̈õkwo kunoshko ga l̇l̇ëbo owa shärye l̈öng l̈i, e owa jl̈õe l̈ara, ga rayarae. Ga ëreshko no shäng kjl̈ara tjwl̈õ ara, Jonás kjinmo. E kjĩshko ga eerishko dbaryo sopga, pjãy l̇l̇gweya Sbörëshko ga Nínive sopga kojong l̈ok, ga tjl̈ẽ ga “Kjwepga shdungko” l̈e. \v 42 Sabá so pjl̈uyo wal̈ë tek pjola dwayo, Pjl̈u Salomón kjok miydë l̈i kuya wl̈o. Ga ëreshko no shäng kjl̈ara tjwl̈õ ara, Salomón kjinmo. E kjĩshko ga eerishko dbaryo sopga, pjãy l̇l̇gweya Sbörëshko ga wal̈ë l̈i kojong, ga tjl̈ẽ ga “Kjwepga shdungko” l̈e. \p \v 43 »Ä sëya pjang no goshko l̈i toshko ga to shäng shto wl̈ẽk kjok dogro no l̇l̇ëmshko, woshtë wl̈o, gueniyo wl̈ẽya l̇l̇ëme. \v 44 Eshko ga wotjl̈ĩk ga “Tja to bor ushko iröng obi” l̈e. Äär iröng ba ushko ga wl̈ẽya shäng rorë, pjl̈okjak pjir, poshäryak pjir wl̈eni. \v 45 Eni ga sëya obl̈ë tö̃ya ba tjok dogl̈o kjäk (7), owa ba kjinmo, ga uunkong l̈i pjë jek äär ber tjeng no l̈i go. Eni ga no l̈i beno shäng owa anmoyõ, shäng bäm go sorë l̈i kjinmo. Eerishko dbaryo sopga, pjãy owa, ga pjãy ber l̈öng domer ëre dik eni» l̈e. \s1 Jesús, ba mekë, ba l̈ëmga \p \v 46 Jesús sök tjl̈ẽ oba tjeng ara l̈i kong wopro ga ba mekë, ba l̈ëmga, e shrono tjeng kjoko, l̈an ba tjok wl̈o. \v 47 Eni ga rotaraba Jesús kong, tjl̈ẽ ga «Bop mekë, bop l̈ëmga, e shrono tjeng bop ĩk kjoko» l̈e. \p \v 48 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Bor mekë, e ë? ¿Bor l̈ëmga, e ë?» l̈e. \v 49 Eni ga ba oppinggaga l̈öng l̈i pĩya ba sakkwo go, ga tjl̈ẽ ga «Bor mekë l̈ër l̈i kjwepga. Bor l̈ëmga l̈ër l̈i kjwepga. \v 50 Ëye bor Data sök kjok dogo l̈i kol̈ë ga era bor mekë wl̈eni, bor l̈ëng wl̈eni, bor dor wl̈eni» l̈e. \c 13 \s1 Dwl̈a sguingga \p \v 1 E dbaryo ga Jesús opshino jek u l̈i roshko dwayo, ga öötong sirkeno sök di bäng buk kësbang l̈i sor go. \v 2 Nopga shrono l̈öng ara kjĩshko ga Jesús opyono kjyong roshko, ga sirkeno sök eshko. Nopga l̈i beno tjeng di bäng l̈i kjako. \v 3 Eshko ga tjl̈ẽno ba kong ara l̇l̇ëbo jyãgl̈o go, tjl̈ẽ ga «Domer shäng kjl̈ara dwl̈a sguingga. Pjl̈ara ga opshino to jek dwl̈a sguing. \v 4 Sguĩyashko ga kjone kjone l̈ono tjeng irbo bäng, ga sënwa shrono, uara l̈ok drete. \v 5 Kjone kjone l̈ono tjeng ak ara tjrëko, kl̈ung sho ara l̇l̇ëmshko, ga weno mal̈ing, kl̈ung sho rong l̇l̇ëm kjĩshko. \v 6 Gueniyo sl̈enggwo dret kjĩshko ga dl̈o wenoshko ga dwl̈a l̈i sura, beno dogroe. \v 7 Dwl̈a kjrina obi, e l̈ono tjeng shkö sho roshko, ga shkö sho l̈i kunoshko ga dwl̈a l̈i l̇l̇gwĩnae. \v 8 Dwl̈a kjrina obi, e l̈ono tjeng kl̈ung sho pjl̈ú kjing go, ga kuno, botjyono pjl̈úe. Kjoneshko ga sok kjwara botjyono kjwo sak dbäw (100), kjoneshko ga botjyono kjwo sak tjer (60), kjoneshko ga botjyono kjwo sak mya (30). \v 9 Ëye kwomgwo tjok ga woyde ga kuya yõtso» l̈e. \s1 Jesús tjl̈ẽno l̇l̇ëbo jyãgl̈o go erä ega \p \v 10 E irgo ga ba oppinggaga tek shrono l̈öng ba zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Pja tjl̈ẽ oba kong l̇l̇ëbo jyãgl̈o go erä ega?» \p \v 11 «Sbö ber no pjl̈uyo sorë l̈i roy miydaydëba l̇l̇ëm l̈i pinaba bomi kong, gueniyo epga kong l̇l̇ëme. \v 12 Ëye l̇l̇ëbo tjok ga së̃ya jek obi, ber l̇l̇ëbo ara wl̈o. Ëye l̇l̇ëye l̇l̇ëm ga l̇l̇ëye tjeng sirawa l̈i döya ba shjiryo drete.\f + \fr 13:12 \fk L̇l̇ëbo tjok \ft l̈e l̈i, e Sbö tjl̈õkwo l̈okl̈o. Eni ga ëye Sbö tjl̈õkwo kjrë ga kong tjl̈õkwo twe Sbörë obi, gueniyo ëye omkjrë l̇l̇ëm ga Sbö tjl̈õkwo miyde tjän l̈i döya ba shjiryo.\f* \v 13 Kuya l̈öng ga l̇l̇ë l̈okl̈o miyde l̈ok l̇l̇ëme. Ĩya l̈öng ga l̇l̇ë ĩyde miyde l̈ok l̇l̇ëm bakoe. Tja tjl̈ẽ ba kong l̇l̇ëbo jyãgl̈o go e kjĩshko. \v 14 L̇l̇ëye l̈ara Sbö tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko so Isaíasdë l̈i beno epga l̈i kjĩshko. Tjl̈ẽno beno eni: \q1 »“Kuya l̈öng kjër ga l̇l̇ë l̈okl̈o miyde l̈ok l̇l̇ëm, \q2 ĩya l̈öng kjër ga l̇l̇ë ĩyde miyde l̈ok l̇l̇ëm bakoe. \q1 \v 15 Nopga ëre, l̇l̇ëye kuya woydë l̇l̇ëme. \q2 Kwomgwo bäng bängzara l̈ok tuke. \q2 Bokkwo l̇l̇ino l̈ok tuk bakoe. \q1 Shäryara eni, \q2 l̇l̇ëye ĩya l̈ok ba bokkwo go l̇l̇ëm wl̈o, \q2 l̇l̇ëye kuya l̈ok ba kwomgwo go l̇l̇ëm wl̈o, \q2 opping l̈ok sira l̇l̇ëm wl̈o, \q2 optwë ber bor kong l̇l̇ëm wl̈o, \q2 epga dör l̇l̇ëm wl̈o bakoe.” \p \v 16 »Gueniyo pjãyda kjok ĩgö bomi bokkwo go, pjãy kjok kugö bomi kwomgwo go bakoe. E kjĩshko ga pjãy ber l̈öng wopjl̈úe. \v 17 L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga l̇l̇ëbo ĩmi, kumi l̈öng ëre tjwl̈õ ara. Dënashko ga Sbö tjl̈õkwo l̈agaga, nopga obl̈ë pjl̈o bek wl̈eniyo, e omĩk woydë, omkuk woydë, gueniyo omĩno l̇l̇ëm, omkuno l̇l̇ëm bakoe. \s1 Dwl̈a sguingga l̈anyo, e l̇l̇ë l̈okl̈o l̈ara Jesúsdë \p \v 18 »Dwl̈a sguingga l̈anyo, e l̇l̇ë l̈okl̈o l̈ër bomi kong. Kuzĩa. \v 19 Ëye Sbö ber no pjl̈uyo sorë l̈i roy kuno, gueniyo l̇l̇ë l̈okl̈o miyde l̇l̇ëm ga e so dwl̈a l̈ono irbo bäng l̈i kjoyoe. Tjl̈õkwo l̈i dgak pjang ba pjl̈úshko, gueniyo Ä tjwe eshko, ga döya ba shjiryo. \v 20 Dwl̈a l̈ono ak ara tjrëko l̈i, e ëye tjl̈õkwo l̈i kuno, ga beno shäng wopjl̈ú l̈i l̈okl̈o. \v 21 Gueniyo tjl̈õkwo l̈i äär ber ba pjl̈úshko jl̈õkoyo l̇l̇ëm kjĩshko ga l̇l̇ëye wen ba kong sirashko, shdungoba tjl̈õkwo l̈i kjĩshkoshko ga tjl̈õkwo l̈i raye, söya ame. \v 22 Dwl̈a l̈ono shkö sho roshko l̈i, e ëye tjl̈õkwo l̈i kuno l̈i l̈okl̈o. Tjl̈õkwo l̈i kura, gueniyo l̇l̇ëbo tjeng kjok ëre kjing goshko l̈i woyotjl̈ĩya ara, wo pjang dbur go bakoe. E kjĩshko ga tjl̈õkwo l̈i woyo ba kong ame, ga bo wen tjl̈õkwo l̈i kjĩshko l̇l̇ëme. \v 23 E ga dwl̈a l̈ono kl̈ung sho pjl̈ú kjing go l̈i, e ëye tjl̈õkwo l̈i kuno, ga l̇l̇ë l̈okl̈o miyde pjl̈ú l̈i l̈okl̈o. Eni ga e ber shäng so dwl̈a botjyono pjl̈ú kjoyoe. Kjoneshko ga sok kjwara botjyono kjwo sak dbäw (100), kjwo sak tjer (60), kjwo sak mya (30)» l̈e ba kong. \s1 Kjl̈o sho owa weno dwl̈a pjl̈ú tjrëko \p \v 24 Ga Jesús tjl̈ẽno ba kong l̇l̇ëbo jyãgl̈o go obi, tjl̈ẽ ga «¿Sbö ber no pjl̈uyo sorë, e so l̇l̇ë kjoyo l̈ër bomi kong? Domer shäng kjl̈ara. Pjl̈ara ga dwl̈a pjl̈ú wl̈eniyo dgara ba kjok kjing go. \v 25 Gueniyo dwl̈a dgaga l̈i ponoshko ga ba moskwo shrono shäng kjl̈ara dwl̈a dgak buk l̈ishko. Kjl̈o sho owa dwl̈ayo, e söra, dgara dwl̈a buk pjl̈ú l̈i roshko, ga to ey dwayo. \v 26 Eni ga dwl̈a pjl̈ú l̈i weno, botjyë kjwl̈ëshko ga kjl̈o sho owa l̈i weno ba tjrëko bakoe. \p \v 27 »Ĩya dwl̈a sogo l̈i parkagagarë ga öör l̈ok ba rotë ba kägäyo kong, tjl̈ẽ ga “Tjl̈apga, pja dwl̈a dgono bop kjok kjing go pjl̈ú eröe. ¿Eni ga kjl̈o sho owa kjwe wen sorë?” \p \v 28 »“Söga, dgaga bi moskworë” l̈e ba kong. \p »Kuya l̈ok ga tjl̈ẽ ba kong ga “¿Kjl̈o sho owa kjwe shirware?” \p \v 29 »“L̇l̇ëme. Kjl̈o sho owa kjwe skwëmishko ga dwl̈a pjl̈ú kjwe skwe tëm ba tjok äe. \v 30 Pjl̈ú wl̈o ga iozĩ ber kun uunkong, äär jong bo kjrozl̈ong dbaryo. Eshko ga nopga ichër kjl̈o sho owa l̈i zë bäm go, pjriya, ga ie tjeng dboshko, ber sukoba wl̈o. Shäryara l̈ok eni pjir ga dwl̈a pjl̈ú l̈i skoya, jneya tjeng dwl̈a jnekkl̈o uyo roshko” l̈e ba kong» l̈e. \s1 Kjor dwl̈ayo chirawa \p \v 31 Ga Jesús tjl̈ẽno ba kong l̇l̇ëbo jyãgl̈o go obi, tjl̈ẽ ga «Sbö ber no pjl̈uyo sorë, e so kjor dwl̈ayo chirawa ko \tl mostaza\tl* dgoroy kl̈ung roy kjoyoe. \v 32 Dwl̈agwo ëre chirawa, dwl̈agwo obl̈ë obl̈ë dorko. Gueniyo kun kësbang, dwl̈agwo obl̈ë obl̈ë kjinmo. Eshko ga sënwa l̇l̇ë usho ywë ba kowo go» l̈e. \s1 Pjl̈ung shosho uukkl̈o \p \v 33 Ga Jesús tjl̈ẽno ba kong, l̇l̇ëbo jyãgl̈o go obi, tjl̈ẽ ga «Sbö ber no pjl̈uyo sorë, e so wal̈ë pjl̈ung shosho l̇l̇runo bayo gök kësbang tjung wl̈eni kjwo sak kjwara (10)\f + \fr 13:33 \fk Gök kësbang tjung wl̈eni kjwo sak kjwara (10)\ft , e \fk bayo litro sak pjök (20) dik.\f* ba uukkl̈o tjok, ga ie ber buk uur wl̈o kjoyoe. Ba uukkl̈o shdöktong pjl̈ung shosho l̈i kjwang jĩkong» l̈e. \s1 Jesús tjl̈ẽno l̇l̇ëbo jyãgl̈o go \p \v 34 L̇l̇ëbo uunkong ëre l̈ara Jesúsdë nopga kong l̇l̇ëbo jyãgl̈o go erä. Eni l̇l̇ëm ga l̇l̇ëye l̈ara ba kong l̇l̇ëme. \v 35 Shäryono eni, tjl̈õkwo l̈ara Sbö tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko sorë l̈i ber jl̈õkoyo wl̈o. Tjl̈ẽno beno eni: \q1 «Tja tjl̈ẽ l̇l̇ëbo jyãgl̈o go; \q2 tjl̈õkwo l̈ër l̈i, e iak Sbörë tjeng l̈ũtshko, \q2 kjok ëre shäryara Sbörë tek l̈ëkong.»\f + \fr 13:35 \ft Salmo 78.2.\f* \s1 Kjl̈o sho owa weno dwl̈a pjl̈ú tjrëko l̈anyo, e l̇l̇ë l̈okl̈o l̈ara Jesúsdë \p \v 36 Jesús to ey dwayo ga opzrëno jek shäng u roshko. Eshko ga ba oppinggaga tek shrono l̈öng ba zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ ba kong ga «Kjl̈o sho owa weno dwl̈a pjl̈ú tjrëko l̈anyo, e l̇l̇ë l̈okl̈o l̈os borwa kong sira» l̈e. \p \v 37 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Dwl̈a pjl̈ú dgaga l̈i, e no to ter kjok dogo dwayo ëre l̈okl̈o. \v 38 Dwl̈a dgara kjokyo l̈i, e kjok kjwang jĩkong l̈okl̈o. Dwl̈a pjl̈ú l̈i, e Sbö nopga l̈okl̈o. Kjl̈o sho owa l̈i, e Ä nopga l̈okl̈o. \v 39 Ba moskwo, kjl̈o sho owa dgaga l̈i, e Ä l̈okl̈o. Dwl̈a bo kjrozl̈ong dbaryo l̈i, e kjok pjir dbaryo l̈okl̈o. Ga dwl̈a skogaga l̈i, e Sbö parkagaga kjok dogo so l̈okl̈o. \p \v 40 »Kjl̈o sho owa l̈i tö̃ya, dbuya iök roshko, suya wl̈o sorë ga kjok pjir dbaryoshko ga Ä nopga suya eni bakoe. \v 41 Eshkoshko ga nopga ber l̈öng l̇l̇ëbo owa shäryë, nopga ber l̈öng obl̈ë ichë l̇l̇ëbo owa shäryë bakoe. Eshko ga bor parkagaga kjok dogo so ichër no to ter kjok dogo dwayo ërerë nopga owa l̈i töng. \v 42 Ga dbuya l̈ok iök pjë jong ri ri sjer l̇l̇ëm shtoyo l̈i roshko, ber tjeng sl̈ar eshko, kowo uë, l̇l̇ëbo bang ara ba kong kjĩy. \v 43 Ga nopga pjl̈o bek l̈öng l̈i ber l̈öng kãl̈ã l̇l̇etl̇l̇et dl̈o wl̈eni, ba Data sök l̈ishko. Ëye kwomgwo tjok ga woyde ga kuya yõtso. \s1 L̇l̇ëbo tjwl̈õ ara jnek buk \p \v 44 »Sbö ber no pjl̈uyo sorë, e so l̇l̇ëbo tjwl̈õ ara jnek buk kjok kjrina roshko kjoyo. Domer, l̇l̇ëbo tjwl̈õ ara l̈i wl̈ẽna buk eshko, ga jnena jek beno buk eshko obi. Eshko ga woowa l̇l̇ëme. Eni ga ba l̇l̇ëbo tjeng l̈i soynena uunkong, ga kjok l̈i tjwl̈ẽna beno ba kong. \s1 Obrikkwo tjwl̈õ ara \p \v 45 »Sbö ber no pjl̈uyo sorë, e so domer l̇l̇ëbo tjwl̈ẽga, soynega to shäng obrikkwo tjwl̈õ ara wl̈ẽk kjoyo bakoe. \v 46 Obrikkwo wl̈ẽna kjwara tjwl̈õ ara wl̈eniyoshko ga ba l̇l̇ëbo tjeng l̈i soynena uunkong, ga obrikkwo l̈i tjwl̈ẽna beno ba kong. \s1 Kjl̈a mã shakkl̈o \p \v 47 »Sbö ber no pjl̈uyo sorë, e so kjl̈a mã shakkl̈o kjoyo bakoe. Dbuya l̈ok di roshkoshko ga mã shaya l̇l̇ërba pogo. \v 48 Kjl̈a l̈i dl̈inoshko ga shikoba tjeng pjöshko, ga mã pjl̈ú wl̈eniyo töngoba shing roshko, ga owa l̈i dbukoba. \v 49 Eni ga kjok pjir dbaryoshko ga Sbö parkagaga kjok dogo so tjwe l̈ok nopga owa l̈i kjë nopga pjl̈o bek tjeng l̈ishko dwayo, \v 50 ga nopga owa l̈i dbuya l̈ok iök pjë jong ri ri sjer l̇l̇ëm shtoyo l̈i roshko, ber tjeng sl̈ar eshko, kowo uë, l̇l̇ëbo bang ara ba kong kjĩy» l̈e. \s1 L̇l̇ëbo tjagl̈ën, l̇l̇ëbo këguë \p \v 51 Eshko ga Jesús tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «¿Tjl̈õkwo l̈ër shäng l̈i l̇l̇ë l̈okl̈o miydëmi l̈öngde?» \p «Ëng, miydërwa» l̈e l̈ok ba kong. \p \v 52 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Ëye no ping pjl̈ú, Sbö ber no pjl̈uyo sorë l̈i kjĩshko ga e so domer u sogo kjoyoe. L̇l̇ëbo jnek tjeng ara, l̇l̇ëbo tjagl̈ën, l̇l̇ëbo këguë bakoe. Ga l̇l̇ëbo l̈i shiya, twe oba kong ga pjl̈úe» l̈e.\f + \fr 13:52 \fk L̇l̇ëbo tjagl̈ën, l̇l̇ëbo këguë \ft l̈e l̈i, e \fk tjl̈õkwo tjagl̈ën, tjl̈õkwo këguë \ft l̈okl̈o.\f* \s1 Jesús shäng Nazaret kjokyo \p \v 53 Jesús tjl̈ẽno l̇l̇ëbo jyãgl̈o go pjir ga to ey dwayo. \v 54 Jek öötong shäng ba kjokshko, tek chirawa ga kuno shäng l̈ishko obi ga nopga pina ara judíoga syõ uyo jong eshko l̈i roshko. Kuya l̈ok ga beno l̈öng yëy l̈e erä. Ga tjl̈ẽ l̈ok ëng kong ga «¿Kjwe kjok miydë ara opping kjone? ¿L̇l̇ëbo ĩydëba l̇l̇ëm wl̈eniyo shärye sorë? \v 55 ¿Domer kjwe u shäryaga l̈i wa l̇l̇ëmdo? ¿Mekë María l̇l̇ëmdo? ¿L̈ëmga Santiago, José, Simón, Judas l̇l̇ëmdo? \v 56 ¿Dorga l̈öng na bi tjok bako l̇l̇ëmdo? ¿Kjok miydë ara kjwe wl̈ẽya kjone?» l̈e l̈ok ëng kong eni. \v 57 Ga tjl̈õkwo kjre l̈ok woydë l̇l̇ëm, iirkono l̈ok ara erä. \p Eshko ga Jesús tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «Kjok kjone pogo ga Sbö tjl̈õkwo l̈aga, e iëba tjwl̈õ ara. Gueniyo ba kjok om go l̈ishko, ba ushko ga iëba tjwl̈õ l̇l̇ëme» l̈e. \p \v 58 Kjok eshko sopga mär Jesús go l̇l̇ëm kuzong ga l̇l̇ëbo ĩydëba l̇l̇ëm wl̈eniyo shäryara ara eshko l̇l̇ëme. \c 14 \s1 Juan No Waga zrörabae \p \v 1 Dbar eshkoshko ga Pjl̈u Herodes\f + \fr 14:1 \fk Pjl̈u Herodes\ft , e kowëba \fk Herodes Antipas \ft bakoe.\f* parkë sök Galilea so ichaga. Jesús roy kuya ga \v 2 tjl̈ẽ ba parkagaga kong ga «E Juan No Waga l̈i woshrokdo. L̇l̇ëbo ĩydëba l̇l̇ëm wl̈eniyo shärye ga pjl̈ú e kjĩshko» l̈e. \p \v 3-4 Kjupäbäshko ga Juan tjl̈ẽ Herodes kong ga «Herodías kjwe kjrëp ber bop boy wl̈o ga ä, e bop shjiy Felipe boy kjĩshko» l̈e. E kjĩshko ga Juan shara, bängzara Herodesdë, shdũya wl̈o. \v 5 Zröya woydë, gueniyo «Juan, e Sbö tjl̈õkwo l̈aga» l̈ëba, ga oba bangkjre ara. E kjĩshko ga zröra l̇l̇ëme. \p \v 6 Öötong Herodes shrëzl̈ong dbaryoshko ga Herodías wa wal̈ë l̈i bërkono oba l̈öng kjl̈obi l̈i bokshto, ga Herodes beno sök wopjl̈ú e kjĩshko. \v 7 E kjĩshko ga tjl̈ẽno ba kong jl̈õkoyo ga l̇l̇ëye roke l̈i twe ba kong. \v 8 Poshduna ba mekërë kjĩshko ga tjl̈ẽ Herodes kong ga «Woydër ga no ichëp Juan No Waga kägä zë, ga tek söp bor kong kjwl̈ë roshko» l̈e. \p \v 9 Kuya ga woydë jonge. Gueniyo tjl̈ẽno jl̈õkoyo nopga mana l̈öng l̈i bokshto kuzong ga no ichara ba shäryë ba kong. \v 10 Eni ga Juan kägä zara tas, no shdũzl̈ong uyo roshko, \v 11 ga söra, twara kjogl̈o l̈i kong kjwl̈ë roshko. Eshko ga kjrara, ga söra, twara ba mekë kong. \v 12 E irgo ga Juan oppinggaga öör l̈ok ba doyo kjrë, ga söra, jnena l̈ok sakshko. E irgo ga öötong l̈öng Jesús shäng l̈ishko ga roy l̈ara l̈ok ba kong pjire. \s1 Jesús nopga sëno dogl̈o sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o shkëng (5,000) \p \v 13 Juan roy kuya Jesúsdë ga opshino shäng l̈ishko dwayo ga opyono kjyong roshko, ga to kjok shto obl̈ë, ber sök tjoksa wl̈o. Gueniyo ga miydara kjok eshko sopgarë, ga to jek l̈ok ara ba irgo pjö l̈ëkong. \v 14 E irgo ga Jesús opshino kjyong roshko dwayoshko ga nopga ëng töno träk l̇l̇ëm l̈i ĩna, ga songe l̈e, ga swl̈opga söra l̈ok tjeng eshko l̈i poptara pjire. \p \v 15 Kjok ro zar kjwl̈ë kuzong ga ba oppinggaga tjl̈ẽ l̈ok ba kong ga «Kjok sëng tjän. Kjok ëreshko l̇l̇ëye drete. Pjl̈ú wl̈o ga nopga kjwe ichos to na dwayo, jek l̇l̇ëbo soynekoba kjone l̈ishko, dl̈i tjwl̈ẽk wl̈o» l̈e. \p \v 16 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Brik l̈ok l̇l̇ëm ga pjl̈úe. Së̃zĩ pjãydë dey» l̈e. \p \v 17 Kuya l̈ok ga tjl̈ẽ ba kong ga «Ëreshko tjawa pjl̈ung shosho suk pjir tjeng kjwo shkëng (5), mã tjeng do pjök erä» l̈e. \p \v 18 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Tek sözĩ bor kong» l̈e. \v 19 Eni ga nopga tjeng kjl̈obi l̈i ichara wl̈ar uunkong töshko, shkwamsho kjing go. Pjir ga pjl̈ung shosho suk pjir kjwo shkëng (5) l̈i, mã do pjök l̈i, e kjrara Jesúsdë, ga kjok dogo ĩya jem drëng ga tjl̈ẽ Sbö kong ga «Tjawa kong dl̈i tworop ëre. Tjawa ber wopjl̈ú bop tjok e kjĩshko» l̈e. E irgo ga pjl̈ung shosho suk pjir l̈i tora, ga twara ba oppinggaga kong. Ga pjl̈orgara l̈ok nopga l̈öng kës l̈i kong. \p \v 20 Nopga uunkong iono beno l̈öng bö tjung, wopjl̈úe. E irgo ga dl̈i worbo töna ba oppinggagarë l̈ok shing roshko, beno tjeng shing kjwo sak kjwara kjingsho pjök (12), tjung tjunge. \p \v 21 Domerga iono uunkong dogl̈o sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o shkëng (5,000) dik. Wal̈ëga, kjwozirga, e shtak l̇l̇ëme. \s1 Jesús jëktong di kjing go \p \v 22 E irgo ga Jesús ba oppinggaga ichono opyë kjyong roshko, dipzë di bäng buk kësbang l̈i kjwo kal̈ëkong wl̈o. Nopga brik l̈ok wopro ga Jesús beno shäng eshko. \v 23 Briktong pjir ga Jesús jem öötong shäng dl̈up go tjoksa, syõshtë Sbö kong eshko wl̈o. Eni ga kjok ro zoktong shäng eshko tjoksa. \p \v 24 Eshko ga kjyong l̈i jek öötong buk pjola tjän, ga jõya di iõya ararë, pjl̈uk tek jong ba shwo l̈ëkong kjĩshko. \v 25 Kjok shränto ga Jesús jek jëk shäng di l̈i kjing go, ba oppinggaga l̈öng l̈i shwo l̈ëkong. \v 26 Ĩya l̈ok ga bangkjre l̈ok ara, ga tjl̈ẽ ëng kong ga «¡Kjwe äya jl̈õe!» l̈e. \p \v 27 Jekdo eshko ga Jesús tjl̈ẽ ba kong ga «¡Pjãy wokjange! ¡Tja l̈i jekdo shäng! L̇l̇ëye bangkjrëmi l̇l̇ëme» l̈e. \p \v 28 Eni ga Pedro tjl̈ẽ ba kong ga «Tjl̈apga, pja jl̈õ ga tja ichos jek jëk di kjing go, äär bop shwoy wl̈o» l̈e. \p \v 29 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pja tegö» l̈e. \p Kuya Pedrorë ga opshino kjyong roy dwayo, ga jëktong jek di kjing go, Jesús shwo l̈ëkong. \v 30 Eshko ga ĩya ga pjl̈uk tjwe jong dbo ara ga bangkjrara, ga pir jer jong, ga tjl̈ẽ ga «¡Tjl̈apga, tja kjimtozong!» l̈e. \p \v 31 Eshko ga shara Jesúsdë jekdo ba orkwo go, ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pja mär bor go jl̈õkoyo l̇l̇ëme. ¿Pja kjimtër l̇l̇ëme l̈orop ega?» l̈e. \p \v 32 E irgo ga opyono l̈ok kjyong l̈i roshkoshko ga pjl̈uk l̈i beno tjëksoe. \v 33 Eshko ga beno l̈öng kjyong roshko l̈i, Jesús poshrëra, ga tjl̈ẽ l̈ok ba kong ga «Pja Sbö Wa jl̈õe» l̈e. \s1 Swl̈opga poptara Jesúsdë Genesaret kjokyo \p \v 34 Dipzono l̈ok di bäng buk kësbang l̈i kjwo kal̈ëkongshko ga öötong l̈öng Genesaret kjokyo. \v 35 Jesús miydara kjok eshko sopgarëshko ga roy shdöra l̈ok kjok eshko kjwang jĩkong. Eni ga swl̈opga söra l̈ok ba kong, \v 36 tjl̈ẽ ba kong ga «Swl̈opga kjwe ichos bop shwong worbo porwë sira döe» l̈e. Ga porwara, ga poptono jekdo uunkong. \c 15 \s1 Nopga äär ber owa Sbö bokso sorë \p \v 1 Eshko ga fariseoga, no pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, e kjone kjone tjwe l̈öng Jerusalén kjokyo dwayo, tek shrono l̈öng Jesús shwoy ga tjl̈ẽ l̈ok ba kong ga \v 2 «¿Bop oppinggaga kjwe, bi tjl̈apgaga tek dënashko so sdëkwo bangkjre l̈ok l̇l̇ëm ega? Ië l̈okshko ga orkwo shkwë l̇l̇ëme» l̈e. \p \v 3 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Bomi sdëkwo kjĩshko ga Sbö kjok l̇l̇gwekkl̈o kol̈ëmi l̇l̇ëm ega? \v 4 Sbö tjl̈ẽno ga “Bomi dataga, bomi mekëga, e bangkjrozĩ, iozĩ ber tjwl̈õ ara.”\f + \fr 15:4 \ft Éxodo 20.12; Deuteronomio 5.16.\f* Sbö tjl̈ẽno obi ga “Ëye ba data, ba mekë l̈ãywono owa ga e zrökko.” \v 5 Gueniyo ga ëye tjl̈ẽno ba data, ba mekë kong ga “Pja kjimtër ga äe. Bor l̇l̇ëbo uunkong ëre tworor tjeng Sbö kong pjire” l̈ara ba kong pjir ga \v 6 ba data, ba mekë kjimte ame ga pjl̈úe l̈ëmi eni. Eni ga bomi sdëkwo kjĩshko ga Sbö tjl̈õkwo ioromi beno tjwl̈õ l̇l̇ëme. \v 7 ¡Pjãy Sbö tjl̈õkwo söga jl̈õkoyo l̈ëmi, gueniyo pjãy wotjl̈ĩk owa bomi pjl̈úshko! L̇l̇ëye l̈ara Sbö tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko so Isaíasdë bomi kjĩshko l̈i, e jl̈õe. Tjl̈ẽno beno eni: \q1 \v 8 »“Nopga ëre, tja poshrëya ba kjamo go, \q2 gueniyo tja woyotjl̈ĩya ba pjl̈úshko l̇l̇ëme. \q1 \v 9 Tja poshrëya l̈öng l̈i l̇l̇ëno l̇l̇ëm, \q2 nopga pĩya kjok l̇l̇gwekkl̈o tak norë go erö kjĩshko”»\f + \fr 15:9 \ft Isaías 29.13.\f* l̈e. \p \v 10 Eshko ga nopga rokara tek ba zl̈ong bäng, ga tjl̈ẽ ba kong ga «Tja kuzĩa. \v 11 Nopga äär ber owa Sbö bokso l̈aga dl̈i ue l̈irë l̇l̇ëme. Miga ber l̈öng eni l̈i l̈aga ba tjl̈õkwo l̈e om go l̈irë» l̈e. \p \v 12 Wop tjok ga ba oppinggaga tek shrono l̈öng ba zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ ba kong ga «L̇l̇ëye l̈orop l̈i kjĩshko ga fariseoga iirkono ara. ¿E miydëpde?» \p \v 13 «Dwl̈a dgara bor Data sök kjok dogo l̈irë l̇l̇ëm ga e skwako sl̈eng go.\f + \fr 15:13 \fk Dwl̈a dgara ba Data sök kjok dogo l̈irë l̇l̇ëm \ft l̈e l̈i, e \fk nopga mär Sbö go l̇l̇ëm \ft l̈i l̈okl̈o. \fk Epga ber skwako sl̈eng go \ft l̈e l̈i, e \fk epga kje Sbörë ba bokshto dwayo \ft l̈okl̈o.\f* \v 14 Kjwepga l̈öng wẽyẽ. Kjok ĩgö l̈ok l̇l̇ëm, gueniyo l̈öng obl̈ë kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo wl̈osök. Eni ga no kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo wl̈osöya no kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyorë ga l̈on tjeng pjöyĩkong pjl̈ëbgwo kjwaraso roy» l̈e ba kong. \p \v 15 Eshko ga Pedro tjl̈ẽ ba kong ga «L̇l̇ëye l̈orop l̇l̇ëbo jyãgl̈o go l̈i pjl̈ol̇l̇gwes borwa kong sira» l̈e. \p \v 16 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «¿L̇l̇ëye l̈ër shäng l̈i l̇l̇ë l̈okl̈o miydomirë l̇l̇ëm obire? \v 17 Dl̈i uëy l̈i jer bi kjamo roy, äär ber tjeng bi bö roshko. Pjir ga tur bi roy dwayo. ¿E miydëmi l̇l̇ëmdo? \v 18 Gueniyo ga tjl̈õkwo l̈ëy l̈i wen tëm bi pjl̈úshko dwayo, ga tur bi kjamo go. Nopga äär ber owa Sbö bokso l̈aga erë. \v 19 No wotjl̈ĩk owa, no zrök, pë no orkwosmono ba tjok l̇l̇ëm l̈i tjok, l̈ũrkë, jyõrkë, obl̈ë jyõyotkë, obl̈ë l̈ãywë owa, e wen tëm ba pjl̈úshko dwayo uunkong. \v 20 Nopga äär ber owa Sbö bokso l̈aga l̇l̇ëbo tjeng kës ërerë. Gueniyo ëye ber pjl̈o bek Sbö bokso, iono orkwo shkwono l̇l̇ëm kjĩshko l̇l̇ëme» l̈e. \s1 Wal̈ë judío l̇l̇ëm wl̈eniyo mär Jesús go jl̈õkoyo \p \v 21 E irgo ga Jesús opshino to kjok eshko dwayo, jek öötong shäng Tiro kjokyo, Sidón kjokyo, e soshko. \v 22 Wal̈ë sök kjl̈ara eshko Canaán so. Tek shrono shäng Jesús shwoy ga tjl̈ẽ ba kong dbo go ga «¡Tjl̈apga, David tjëyo, tja songe l̈ozong! Bor wa wal̈ë, goshko Ä sëya kjl̈ara, ĩn ga songe» l̈e. \p \v 23 Kuya ga dboryara l̇l̇ëme. Eni ga ba oppinggaga tjl̈ẽ ba kong ga «“Pja nom na dwayo” l̈os wal̈ë kjwe kong, tek shäng öö l̈e ara bi irgo kjĩshko» l̈e. \p \v 24 Kuya ga tjl̈ẽ wal̈ë l̈i kong ga «Tja ichara Sbörë Israel tjëyoga kong döe. Epga öng wl̈ẽp ushko so jeno l̈öng wl̈eni» l̈e. \p \v 25 Eni ga wal̈ë l̈i tek shrono shäng ba zl̈ong bäng ga kjök tono, tjl̈ẽ ba kong ga «¡Tjl̈apga, tja kjimtozong!» l̈e. \p \v 26 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Bi wapga dl̈i l̈i döy, twëy shjiti\f + \fr 15:26 \ft Eshko dbaryo ga nopga judío l̇l̇ëm wl̈eniyo kowara judíogarë \fk shjiti\ft , woyde l̈ok l̇l̇ëm kjĩshko.\f* kong wl̈o ga äe» l̈e. \p \v 27 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Jl̈õe, Tjl̈apga. Gueniyo ba sogo iëshko ga dl̈i pjl̈oyo l̈on ter töshko ga ue shjitirë ga pjl̈úe» l̈e. \p \v 28 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pja mär bor go jl̈õkoyo. Woydorop sorë l̈i shäryë eni» l̈e. Ga ba wa l̈i poptono jekdo eshko. \s1 Swl̈opga poptara Jesúsdë ara \p \v 29 Jesús opshino to eshko dwayo, jek öötong shäng Galilea di bäng buk kësbang l̈i sor go. Eshko ga to jem öötong sök dl̈up go. \v 30 E irgo ga nopga shrono l̈öng träk l̇l̇ëm sök l̈ishko. Swl̈opga söra l̈ok ara, nopga jëk l̇l̇ëm wl̈eniyo, nopga kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo, nopga orkwo owa, dre owa wl̈eniyo, nopga tjl̈ẽ l̇l̇ëm wl̈eniyo, nopga swl̈o obl̈ë obl̈ë bakoe. Eni ga söra l̈ok Jesús zl̈ong bäng, ga poptarae. \v 31 Eshko ga nopga swl̈o ara wl̈eniyo, e poptono, nopga tjl̈ẽ l̇l̇ëm wl̈eniyo, e tjl̈ẽno, nopga orkwo owa wl̈eniyo, e orkwo poptono, nopga dre owa wl̈eniyo, e dre poptono, nopga jëk l̇l̇ëm wl̈eniyo, e jëktong, nopga kjök ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo, e kjok ĩno bakoe. Ĩya l̈öng l̈irë ga beno l̈öng yëy l̈e erä, ga Israel tjëyo Sbö poshrëra l̈ok ara. \s1 Jesús nopga sëno dogl̈o sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o pkëng (4,000) \p \v 32 E irgo ga ba oppinggaga rokara Jesúsdë tek ba zl̈ong bäng, ga tjl̈ẽ ba kong ga «Nopga kjwe l̈öng bor tjok na öötong dbargwo mya, ga l̇l̇ëye uako l̇l̇ëme. E kjĩshko ga songe l̈ër. Jek ichër l̈öng ba ushko ië l̇l̇ëm ga äe. Wopjir irbo kjwe» l̈e. \p \v 33 Kuya l̈ok ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Nopga träk l̇l̇ëm kjwe së̃y sorë? ¿Kjok no l̇l̇ëmshko ëre dl̈i wl̈ẽy kjone?» l̈e. \p \v 34 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Pjãy pjl̈ung shosho suk pjir tjeng kjwobi?» \p «Tjeng kjwo kjäk (7), mã chilawa tjeng kjwöbö bakoe» l̈e l̈ok ba kong. \p \v 35 Eni ga nopga l̈i ichara Jesúsdë wl̈ar uunkong töshko. \v 36 Pjir ga pjl̈ung shosho suk pjir kjwo kjäk (7) l̈i, mã l̈i, e kjrara, ga tjl̈ẽ Sbö kong ga «Tjawa kong dl̈i tworop ëre. Tjawa ber wopjl̈ú bop tjok e kjĩshko» l̈e. E irgo ga dl̈i l̈i tora, twara ba oppinggaga kong. Ga pjl̈orgara l̈ok nopga tjeng kës l̈i kong. \p \v 37 Nopga uunkong iono beno l̈öng bö tjung, wopjl̈úe. E irgo ga dl̈i worbo töna ba oppinggagarë l̈ok shing roshko, beno tjeng shing kjwo kjäk (7), tjung tjunge. \p \v 38 Domerga iono uunkong dogl̈o sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o pkëng (4,000). Wal̈ëga, kjwozirga, e shtak l̇l̇ëme. \p \v 39 E irgo ga nopga briktong pjir ga Jesús opyono kjyong roshko, ga to ey dwayo, jek öötong shäng Magdala kjokyo. \c 16 \s1 L̇l̇ëbo jyãgl̈o kjok dogo dwayo \p \v 1 Eshko ga fariseoga, saduceoga, e tek shrono l̈öng Jesús shwoy, ba tjl̈ĩk wl̈o. Tjl̈ẽ ga «L̇l̇ëbo ĩydëba l̇l̇ëm wl̈eniyo shäryos borwa kong kjrina, pja ichaga Sbörë jl̈õre miydërwa e go wl̈o» l̈e. \p \v 2 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Ĩmi kjok sëng ga kjok dogo srëzrë́n ga bong ga kjok pjl̈úe l̈ëmi. \v 3 Ĩmi kjok shröngto ga kjok dogo srëzrë́n, pjäng sho ara ga eeri ga kjok owa l̈ëmi. Eni ga l̇l̇ëbo wen kjok dogo, e l̇l̇ë l̈okl̈o miydëmi pjl̈úe. ¿Eni ga l̇l̇ëbo shärye Sbörë eerishko dbaryo l̈i, e l̇l̇ë l̈okl̈o miydëmi l̇l̇ëm sorëro? \v 4 Eerishko dbaryo sopga, pjãy owa. Pjãy so domer orkwosmok shäng pjir, gueniyo jëk shäng wal̈ë obl̈ë tjok kjoyoe. Woydëmi ga l̇l̇ëbo jyãgl̈o shäryër bomi kong, gueniyo shäryër l̇l̇ëm, Sbö tjl̈õkwo l̈aga Jonás, e jyãgl̈o shäryotë bomi kong eröe» l̈e. \s1 Fariseoga, saduceoga, ba pjl̈ung shosho uukkl̈o \p \v 5 E irgo ga Jesús oppinggaga dipzono tek shrono l̈öng di bäng buk kësbang l̈i kjwo na l̈ëkong ga pjl̈ung shosho suk pjir söra l̈ok l̇l̇ëme. \v 6 Eshko ga Jesús tjl̈ẽ ba kong ga «Pjãy sjëk, fariseoga, saduceoga, ba pjl̈ung shosho uukkl̈o wl̈e tjok» l̈e. \p \v 7 Kuya l̈ok ga tjl̈ẽ ëng kong ga «Shji pjl̈ung shosho suk pjir söno l̇l̇ëme. L̈e shäng bi kong eni e kjĩshko» l̈e. \p \v 8 Tjl̈ẽ l̈öng ëng tjok l̇l̇ë l̈i miydara Jesúsdë kuzong ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿“Shji pjl̈ung shosho suk pjir söno l̇l̇ëme” l̈ëmi ega? ¿Pjãy mär bor go jl̈õkoyo l̇l̇ëm ega? \v 9 ¿Bor tjl̈õkwo l̈i l̇l̇ë l̈okl̈o miydomirë l̇l̇ëm obire? ¿Domerga sënor dogl̈o sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o shkëng (5,000), pjl̈ung shosho suk pjir kjwo shkëng (5) goshko ga dl̈i beno obi tönomi shingyo kjwobi woyo bomi kong l̇l̇ëmdo? \v 10 ¿Domerga sënor dogl̈o sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o pkëng (4,000), pjl̈ung shosho suk pjir kjwo kjäk (7) goshko ga dl̈i beno obi tönomi shingyo kjwobi woyo bomi kong l̇l̇ëm bakoro? \v 11 ¿Tja tjl̈ẽ shäng pjl̈ung shosho suk pjir kjĩshko l̇l̇ëm l̈i miydëmi l̇l̇ëm sorë? Pjãy sjëk fariseoga, saduceoga, ba pjl̈ung shosho uukkl̈o wl̈e tjok» l̈e. \p \v 12 Eshko ga miydara l̈ok ga Jesús shäng tjl̈ẽ l̈i, e pjl̈ung shosho uukkl̈o l̈ayde l̇l̇ëme. No pĩya fariseoga, saduceogarë l̈öng sorë, e l̈ayde shäng. \s1 No pjl̈uyo ichara Sbörë shrono shäng l̈i, e Jesús l̈ara Pedrorë \p \v 13 Jesús jek öötong Filipo Cesarea kjokyo ga tjl̈ẽ ba oppinggaga kong ga «¿No to ter kjok dogo dwayo ëre, e ë l̈ëba?» l̈e. \p \v 14 Kuya l̈ok ga tjl̈ẽ ba kong ga «No kjone kjone tjl̈ẽ ga pja Juan No Waga l̈i woshrokdo l̈e. Kjone kjone tjl̈ẽ ga pja Sbö tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko so Elías l̈i tjwayde shäng l̈e. Kjone kjone tjl̈ẽ ga pja Sbö tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko so Jeremías l̈i woshrokdo l̈e. Kjone kjone obi tjl̈ẽ ga pja Sbö tjl̈õkwo l̈agaga tek dënashko so kjl̈ara l̈i woshrokdo l̈e» l̈e l̈ok ba kong eni. \p \v 15 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «E ga pjãy e, ¿tja ë l̈ëmi?» l̈e. \p \v 16 Kuya Simón Pedrorë ga tjl̈ẽ ba kong ga «No pjl̈uyo ichara Sbörë shrono shäng l̈i, e pja. Pja Sbö Sök Ĩyado l̈i Wa jl̈õe» l̈e. \p \v 17 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Simón, Jonás wa, pja tjl̈ẽno l̈i l̈aga norë bop kong l̇l̇ëm, l̈aga bor Data sök kjok dogo l̈irë bop kong. E kjĩshko ga pja ber wopjl̈úe. \v 18 L̈ër bop kong ga pja kowër Pedro.\f + \fr 16:18 \ft Grecia so tjl̈õkwo \fk Pedro\ft , e \fk ak \ft l̈okl̈o.\f* Oba u ywë wl̈o ga ak kjang iëba bäm go, ber ba shakkl̈o wl̈o. Eni ga nopga tjëyo shäryër kjrina bor tjl̈õkwo kjragaga kjl̈obi l̈i go, so u kjoyo, ga ak l̈ër l̈i, e ber u l̈i shakkl̈o wl̈eni. Tjëyo l̈i zãya Ärë ga äe. \v 19 Ga pja kong dbo twër, pja ber Sbö nopga bapshiga wl̈o. Ba nopga ichëp sorë kjok ëre kjing go ga epga iche Sbörë kjok dogo eni bakoe» l̈e. \p \v 20 E irgo ga tjl̈ẽ ba oppinggaga kong obi ga «No pjl̈uyo ichara Sbörë shrono shäng l̈i, e tja l̈ëmi ë kong l̇l̇ëme» l̈e. \s1 Jesús l̈ano ba wol̈on dbaryo kjĩshko \p \v 21 Eshko jek l̈ëkong ga Jesús tjl̈ẽ ba oppinggaga kong ga «Tja jongya Jerusalén kjokyo. Eshko ga judío tjl̈apgaga kjok l̇l̇gwega wl̈eniyo, syõshtaga kägäyoga, no pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, tja shdũya l̈ok ara, ga tja zrökoba, gueniyo äär dbargwo mya ga tja woshre Sbörë iröng obi» l̈e. \p \v 22 Eni ga rokara Pedrorë tjoksa, ga tjl̈ẽ ba kong ga «¡Tjl̈apga, woydër ga e wen bop kong eni l̇l̇ëme!» l̈e. \p \v 23 Gueniyo ga Jesús bojono Pedro shwo l̈ëkong, ga tjl̈ẽ ba kong ga «¡Ä, pja opkjos bor zl̈ong dwayo! Tja ichëp woydë dir eröe. L̇l̇ëye woyde Sbörë l̈i woyotjl̈ĩp shäng l̇l̇ëme. L̇l̇ëye woyde norë l̈i woyotjl̈ĩpdë shäng eröe» l̈e. \p \v 24 Eshko ga tjl̈ẽ ba oppinggaga kong ga «Ëye jëk woydë bor tjok jl̈õkoyo ga ber shäng bor woyotjl̈ĩk ĩyado, wotjl̈ĩk l̇l̇ëbo shäryë kjok ëre kjing goshko ame bakoe. Bor kjĩshko ga l̇l̇ëye shäryëba ba kong l̇l̇ë pogoshko l̈i, e zrökoba ëmdë ga e ba kong ga l̇l̇ëye l̇l̇ëme. \v 25 Ëye wotjl̈ĩk opdë om go, zrökoba bor kjĩshko l̇l̇ëm wl̈o l̈e ga äär kjok dogo l̇l̇ëme. Gueniyo ëye jëk bor tjok jl̈õkoyo, e zröraba bor kjĩshko ëmdë ga era ber sök së ĩyado kjok dogo. \v 26 Ëye l̇l̇ëbo tjeng kjok ëre kjing go kës l̈i kjrara tjeng ba wl̈oy ëmdë ga e l̇l̇ëno l̇l̇ëme. Wol̈ono ga öötong kjok dogo l̇l̇ëm ga to jeno ba l̇l̇ëbo l̈i tjok. \p \v 27 »No to ter kjok dogo dwayo ëre tjwe bor Data dbo kãl̈ã goshko, bor parkagaga kjok dogo so tjok. Eshko ga no kjl̈ara kjl̈ara potjwl̈ẽn, l̇l̇ëbo shäryara dö l̈i kjĩshko. \v 28 L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga pjãy kjone kjone l̈öng ëreshko wol̈ontë l̇l̇ëm obishko ga tja ber no pjl̈uyo sorë l̈i ĩmi wẽl̈ëe» l̈e. \c 17 \s1 Jesús kjl̈opswono beno kãl̈ã l̇l̇etl̇l̇et \p \v 1 Dbargwo tjer (6) irgo ga Pedro, Santiago, Juan (e Santiago kjl̈arayo), e söra Jesúsdë jem ba tjok dboshko, dl̈up jong kjwara kjókshko l̈i go. \v 2 Eshko ga ĩna ba oppinggaga jem l̈öng ba tjok l̈irë ga Jesús kjl̈opswono, bokkwo beno kãl̈ã l̇l̇etl̇l̇et dl̈o wl̈eni, ga shwong beno pjl̈ubl̈ún shjiye. \p \v 3 Ĩya l̈öng wopro ga Moisés, Elías, e weno bë l̈öng l̈an Jesús tjok eshko. \v 4 Eni ga Pedro tjl̈ẽ Jesús kong ga «Tjl̈apga, tjawa l̈öng na ga pjl̈úe. Woydëp wl̈eni ga tja ukwang shäryë kjwo mya, bop kong kjwara, Moisés kong kjwara, Elías kong kjwara bakoe» l̈e. \p \v 5 Shäng tjl̈ẽ wopro ga pjäng sho shjiy l̈ono ter kjrina ba kjing go. Ga pjäng sho l̈i roshko dwayo ga ybö kura l̈ok, tjl̈ẽ ga «Bor wa l̈i ëre. Woydër ara. Tja wopjl̈ú ba tjok. Ba tjl̈õkwo kuzĩa» l̈e. \p \v 6 Kuya ba oppinggaga l̈öng l̈irë ga jek rish l̈öng töshko bokdo kjl̈ay kl̈ung go, bangkjre l̈ok ara kjĩshko. \v 7 Gueniyo Jesús tek ba zl̈ong bäng, ga porwara, ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pjãy kojõzong. L̇l̇ëye bangkjrëmi l̇l̇ëme» l̈e. \v 8 Ĩya l̈ok obi ga nopga l̈öng Jesús tjok l̈i beno drete. Jesúsda beno shäng tjoksa erä. \p \v 9 Jer opl̈ong l̈öng dl̈up l̈i go dwayoshko ga Jesús tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «L̇l̇ëye ĩnomi yẽ l̈anyotkëmi ë kong l̇l̇ëm, no to ter kjok dogo dwayo ëre woshrara Sbörë iröng obi guing» l̈e. \p \v 10 Kuya l̈ok ga tjl̈ẽ ba kong ga «No pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go tjl̈ẽ l̈ok ga “Borwa pjl̈uyo iche l̈e Sbörë l̈i tjwe ber nopga uunkong pjl̈uyo wl̈o. Gueniyo ga Elías tjwe bäm go” l̈e. ¿L̈e l̈ok eni ega?» \p \v 11 «Elías tjwe bäm go jl̈õe. E tjwe l̇l̇ëbo uunkong poshäryaga. \v 12 Gueniyo l̈ër bomi kong ga e shrono öör tjän. Gueniyo ga to miydaraba l̇l̇ëme. Kong l̇l̇ëbo owa shäryaraba, woydaraba sorë l̈i eni. No to ter kjok dogo dwayo ëre kong l̇l̇ëbo owa shäryëba e kjoyo bakoe» l̈e ba kong. \v 13 Miydara ba oppinggaga l̈irë eni ga Juan No Waga l̈i l̈anyotkayde shäng. \s1 Dwl̈as goshko Ä sëya poptara Jesúsdë kjl̈ara \p \v 14 Jesús, ba oppinggaga l̈i, e jer äär l̈öng iröng nopga tjeng arashko ga domer tjwe shäng Jesús zl̈ong bäng kjl̈ara, kjök tono, \v 15 ga tjl̈ẽ ba kong ga «Tjl̈apga, bor wa songe l̈ozong. L̇l̇ëbo owa tjwe ba kongshko ga jek kjl̈o dete, wopjir kjl̈ul̈u erä. Ol̈ö ga dguë iök roshko, l̇l̇ëm ga l̈on dishko. \v 16 E kjĩshko ga söror bop oppinggaga wl̈e kong, gueniyo to poptara l̈ok l̇l̇ëme» l̈ë. \p \v 17 Kuya ga tjl̈ẽ ba oppinggaga beno l̈öng l̈i kong ga «Pjãy wotjl̈ĩk owa. Pjãy mär Sbö go l̇l̇ëme. ¿Tja ber shäng bomi tjok kjër äär jong l̇l̇ono, pjãy mär ba go wl̈o? Tja sjeno shäng bomi tjok tjän. Dwl̈as l̈i tek sös bor kong» l̈e. \v 18 Eshko ga Ä sëya l̈i wl̈ona, ichara to dwl̈as l̈i go dwayo, ga dwl̈as l̈i poptono jekdo beno shäng pjl̈úe. \p \v 19 Döni ga ba oppinggaga l̈öng tjoksa Jesús tjokshko ga tjl̈ẽ l̈ok ba kong ga «¿Ä sëya l̈i to ichororwa l̇l̇ëm ega?» \p \v 20-21 «Pjãy mär Sbö go jl̈õkoyo l̇l̇ëm kjĩshko. L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga pjãy mär ba go sirawa kjwe ëmdë ga pjãy tjl̈ẽ dl̈up ëre kong ga “Pja opkjos jek pjola” l̈ëmi, ga opkjë jek pjolae. Eni wl̈eni ga l̇l̇ëye shäryëmi ga ä wl̈o l̈i drete»\f + \fr 17:20-21 \ft Tek dënashko ga kjibokwo ëre jyã shiraba obl̈ë obl̈ë ara. Ga kjone kjone tjl̈ẽ ga «Eni kjwe ga l̇l̇ëye shäryëmi ga ä wl̈o l̈i drete. Ä sëya eniyo ichëmi wl̈o ga woyde ga pjãy ië l̇l̇ëm Sbö kong, pjãy syõshtë Sbö kong ara dey.»\f* l̈e ba kong. \s1 Jesús l̈ano ba wol̈on dbaryo kjĩshko pjl̈ara obi \p \v 22 Jek tjeng uunkong Galilea kjokyoshko ga Jesús tjl̈ẽ ba oppinggaga kong ga «No to ter kjok dogo dwayo ëre twëba ber tjeng nopga wl̈oshko, \v 23 ga tja zröya l̈ok. Gueniyo äär dbargwo mya ga tja woshre Sbörë iröng obi» l̈e. Kuya l̈ok ga woydë l̈ok ara. \s1 Kä potjwl̈ẽkkl̈o Sbö u kong \p \v 24 Jesús, ba oppinggaga, e öötong l̈öng Capernaúm kjokyoshko ga kä potjwl̈ẽkkl̈o dburyo l̈i töngga Sbö u kong l̈öng eshko l̈i tjl̈ẽ Pedro kong ga «¿Bop pingga kjwe kä potjwl̈ẽk l̇l̇ëmdo?» \p \v 25 «Ëng, potjwl̈ẽya» l̈e ba kong. \p Döni ga Pedro opzrëno jek u roshko. Ga l̇l̇ëye l̈ayde Pedrorë ba kong l̇l̇ëm obishko ga Jesús tjl̈ẽ ba kong ga «¿“Pjãy kä potjwl̈ẽk bor kong” l̈e pjl̈upgarë ë kong? ¿Ba wapga kongde, de oba obl̈ë kong?» \p \v 26 «Oba obl̈ë kong eröe» l̈e ba kong. \p Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Eni ga ba nopga baĩyara kä potjwl̈ẽk l̇l̇ëme. \v 27 Gueniyo ëye barwëy l̇l̇ëm wl̈o ga pja nom diga, sö dbup jer dishko. Eshko ga mã ship kjl̈ara bäm go l̈i kjak roshko dburwa buk kjwara. Ship, söp, twëp dbur töngga l̈i kong, bi kä potjwl̈ẽkkl̈o wl̈o» l̈e. \c 18 \s1 Ëye tjwl̈õ ara anmoyõ \p \v 1 Eshko ga Jesús oppinggaga tek shrono l̈öng ba zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Sbö sök no pjl̈uyo ĩyado l̈ishko ga tjawa l̈öng ëre tjrëko, tjwl̈õ kësbangyo l̈i kjone dey?» l̈e. \p \v 2 Kuya ga kjwozirwa rokara kjl̈ara, iara shäng ba tjrëko, \v 3 ga tjl̈ẽ ba oppinggaga kong ga «L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga pjãy opkjl̈opswë ber kjwozirwa jũni l̇l̇ëm ga pjãy äär ber l̈öng Sbö sök no pjl̈uyo ĩyado l̈ishko l̇l̇ëme. \v 4 Ëye opkjl̈opswë ber wotöy, kjwozirwa jũni ga tjwl̈õ kësbangyo Sbö sök no pjl̈uyo ĩyado l̈ishko l̈i e. \v 5 Ga ëye, kjwozirwa jũni wl̈okjrara bor kjĩshko ga tja wl̈okjrara wl̈eni. \s1 «Shji nopga ichë l̇l̇ëbo owa shäryë l̇l̇ëme» l̈ara Jesúsdë \p \v 6 »Ëye, kjwozirwa mär bor go jũni ichara l̇l̇ëbo owa shäryë ga e song jl̈õe. Shäryayde l̇l̇ëm obishko ga shakko, apkwo kësbang pjrikko ba bëngshko, ga dbukko jer dl̈ung dorong dey. \v 7 L̇l̇ëbo tjeng ara kjok kjwang jĩkong no ichë l̇l̇ëbo owa shäryë wl̈eni. L̇l̇ëbo wen eni ĩyado. Gueniyo ëye no ichë l̇l̇ëbo owa shäryë ga e song jl̈õe. \p \v 8 »E kjĩshko ga bomi orkwo, bomi dre, pjãy iche l̇l̇ëbo owa shäryë wl̈eni ga zëmi tas, dbumi pjolae. Pjãy opzrëk jek äär Sbö sökshko dre kjwara l̇l̇ëm, orkwo kjwara l̇l̇ëm dey ga pjl̈ú, pjãy pjë bomi orkwo pjök l̈i tjok, bomi dre pjök l̈i tjok, iök pjë jong ri ri sjer l̇l̇ëm shtoyo l̈i roshko l̇l̇ëm wl̈o. \v 9 Bomi bokkwo, pjãy iche l̇l̇ëbo owa shäryë wl̈eni ga shimi pjus, ga dbumi pjolae. Pjãy opzrëk jek äär Sbö sökshko bokkwo kjwara l̇l̇ëm dey ga pjl̈ú, pjãy pjë bomi bokkwo pjök l̈i tjok, iök pjë jong ri ri sjer l̇l̇ëm shtoyo l̈i roshko l̇l̇ëm wl̈o. \s1 Öng wl̈ẽp ushko so jeno kjl̈ara \p \v 10-11 »Kjwozirga kjwe tjwl̈õ l̇l̇ëme l̈ëmi l̇l̇ëme. L̈ër bomi kong ga Sbö parkagaga kjok dogo so l̈öng bor Data bokkwo ĩk kjok dogo ĩyado l̈i, e kjwozirga kjwe daga.\f + \fr 18:10-11 \ft Tek dënashko ga kjibokwo ëre jyã shiraba obl̈ë obl̈ë ara. Ga kjone kjone tjl̈ẽ ga «L̈ër bomi kong ga Sbö parkagaga kjok dogo so l̈öng bor Data bokkwo ĩk kjok dogo ĩyado l̈i, e kjwozirga kjwe daga. No to ter kjok dogo dwayo ëre shrono shäng no jeno l̈öng l̈i döga.»\f* \p \v 12 »¿L̇l̇ë l̈ëmi? Domer shäng kjl̈ara, e öng wl̈ẽp ushko so tjeng dogl̈o sak dbäw (100). ¿Kjl̈ara jeno wl̈eni ga l̇l̇amo sak shkaw kjingsho shkaw (99) l̈i ie ber tjeng dl̈upshko, ga to jeno sök l̈i wl̈ẽk l̇l̇ëmdo? \v 13 Wl̈ẽnashko ga l̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga öng dogl̈o sak shkaw kjingsho shkaw (99) jeno l̇l̇ëm l̈i woyotjl̈ĩya ara l̇l̇ëme. E ber sök wopjl̈ú kjl̈ara jeno, wl̈ẽna l̈i kjĩshko. \v 14 Eni ga woyde bomi Data sök kjok dogo l̈irë ga kjwozirga kjwe jer kjl̈ara l̇l̇ëm bakoe. \s1 Shji l̇l̇ëbo l̇l̇gwek ëng kong sorë \p \v 15 »Bop kjl̈ara opshäryono owa bop kong ga pja l̈an ba tjok tjoksa, l̇l̇ëye owa shäryara l̈i jl̈õe l̈e wl̈o. Jl̈õ l̈ara ga pjãy beno l̈öng wopjl̈ú ëng tjok. \v 16 Jl̈õ l̈e l̇l̇ëm ga obl̈ë rokëp jek bop tjok kjl̈ara pjök, l̇l̇ëye l̈anyotkëp l̈i, e jl̈õe l̈e l̈ok wl̈o, Sbö tjl̈õkwo tjl̈ẽ ga “Shji obl̈ë rotëshko ga nopga söy pjök mya, e jl̈õe l̈e l̈ok wl̈o”\f + \fr 18:16 \ft Deuteronomio 19.15.\f* kjĩshko. \v 17 Jl̈õ l̈e l̇l̇ëm obi ga pja nom syõ uyo, ga l̈ëp bor tjl̈õkwo kjragaga l̈öng l̈i kong. L̈ano l̈ok ba tjok pjir ga jl̈õ l̈e l̇l̇ëm obi ga iëp ber shäng nopga Sbö miydë l̇l̇ëm wl̈eniyo dik, dbur töngga Roma so kong dik bakoe. \p \v 18 »L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga no l̇l̇gwemi sorë kjok ëre kjing go ga l̇l̇gweya Sbörë kjok dogo eni bakoe. \v 19-20 L̈ër bomi kong obi ga bor tjl̈õkwo kjragaga tön l̈öng bor ko goshko ga tja shäng ba tjok eshko, epga pjökde myare dö gueniyo. E kjĩshko ga l̈ër bomi kong ga pjãy tön wotjl̈ĩk kjrinaso kjok ëre kjing go, pjãy l̈öng do pjökde dö ëmdë ga l̇l̇ëbo rokëmi syõ go ga twe bor Data sök kjok dogo l̈irë bomi kong» l̈e. \s1 Domer, ba parkaga pogo tjwl̈õ ba kong l̈i raye woydë l̇l̇ëme \p \v 21 Eni ga Pedro shrono shäng Jesús zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ ba kong ga «Tjl̈apga, ¿bor kjl̈ara l̇l̇ëbo owa shäryono bor kong l̈i iër ber tjwl̈õ l̇l̇ëm pjl̈obi ga pjl̈ú? ¿Shäryër eni pjl̈ogl̈o kjäk (7) ga pjl̈úre?» \p \v 22 «Pjl̈ogl̈o kjäk (7) l̈ër bop kong l̇l̇ëme. L̇l̇ëbo owa shäryara bop kjl̈ararë bop kong l̈i iëp ber tjwl̈õ l̇l̇ëm pjl̈ogl̈o sak kjäk kjingsho kjäk (77).\f + \fr 18:22 \ft Grecia so tjl̈õkwo ëre l̇l̇ë l̈okl̈o miydëy yõtso l̇l̇ëme. E sak kjäk kjingsho kjäk (77) l̈okl̈o, l̇l̇ëm ga sak kjäk (70) pjl̈ogl̈o kjäk (7) l̈okl̈o. (Era sak dbäw pjl̈ogl̈o pkëng kjingsho sak shkaw (490) l̈okl̈o.) Kjone dey miydëy yõtso l̇l̇ëme.\f* \p \v 23 »Eni ga Sbö ber no pjl̈uyo sorë, e so l̇l̇ëbo l̈ër bomi kong ëre kjoyoe. Pjl̈u sök kjl̈ara. Pjl̈ara ga ba parkagaga rokara, pogo tjwl̈õ ba kong kjöme l̈e l̈ok ba kong wl̈o. \v 24 Shärye shäng kjwl̈ëshko ga ba parkaga söraba ba shwoy kjl̈ara, pogo tjwl̈õ ba kong ara, domerga dogl̈o sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o sak kjwara (10,000) parkë l̈u pjl̈ogl̈o sak kjwara kjingsho shkëng (15) ãska wl̈eni. \v 25 Tjwl̈ẽya ba parkaga l̈irë l̇l̇ë go l̇l̇ëm kuzong ga pjl̈u tjl̈ẽ ga “Kjwe soynezĩ jek ba boy, ba wapga, ba l̇l̇ëbo baĩya uunkong tjok, ber l̈öng parkë obl̈ë kong, pogo tjwl̈õ l̈i tjwl̈ẽya bor kong e go wl̈o” l̈e. \p \v 26 »Kuya ba parkaga l̈irë ga kjök tono, tjl̈ẽ ba kong dbo go ga “Tja songe l̈ozong. Tja koshos sira ga tjwl̈ẽn bop kong uunkong” l̈e. \v 27 Ĩya pjl̈urë ga songe l̈e, ga tjwl̈õ shira ba kong ame, döra beno shäng oojong shara. \p \v 28 »E irgo ga ba parkaga l̈i opshino ey dwayo, ga ba parkaga wl̈ẽna kjl̈ara obi bë shäng eshko, pogo tjwl̈õ ba kong sira döe, domer parkë dbargwo sak dbäw (100) ãska wl̈eni. Eni ga shakza pjä ba bëngso go, ga tjl̈ẽ ba kong ga “¡Pja pogo tjwl̈õ bor kong l̈i tjwl̈ẽs bor kong jekdo, eeri eröe!” l̈e. \p \v 29 »Kuya ba parkaga l̈irë ga kjök tono, tjl̈ẽ ba kong dbo go ga “Tja songe l̈ozong. Tja koshos sira ga tjwl̈ẽn bop kong uunkong” l̈e. \v 30 Gueniyo ga songe l̈e l̇l̇ëme. Shduna, iara beno shäng no shdũzl̈ong uyo roshko pogo tjwl̈õ l̈i tjwl̈ẽna ba kong pjir guing. \p \v 31 »Ĩya pjl̈ú parkagaga obl̈ërë ga beno ba kong owa, woydë l̈ok ara. Ga l̇l̇ëye ĩna l̈ok l̈i roy l̈ara pjl̈u kong. \v 32 Eni ga ba parkaga l̈i rokara pjl̈urë, ga tjl̈ẽ ba kong ga “Pja parkaga owa. Pja pogo tjwl̈õ bor kong ara ëmdë ga tjwl̈õ shiror bop kong l̇l̇ëme. Pja kjl̈oshtono bor kong ga pja songe l̈oror. \v 33 ¿Eni ga bop kjl̈ara, e songe l̈orop botoya dik l̇l̇ëm ega?” l̈e. \v 34 Eni ga pjl̈u iirkono ara ba kong, ga ba nopga iara beno tjeng no shdũzl̈ong uyo roshko, pogo tjwl̈õ kjöme l̈i tjwl̈ẽna ba kong pjir guing. \p \v 35 »L̇l̇ëbo owa shäryara bomi kjl̈ararë bomi kong l̈i iëmi ber tjwl̈õ l̇l̇ëm wl̈eni l̇l̇ëm ga bor Data sök kjok dogo l̈i omshäryë bomi tjok eni bakoe» l̈e ba kong. \c 19 \s1 Shji ëng rayë \p \v 1 Jesús tjl̈ẽno pjir ga to Galilea kjokyo dwayo, jek öötong shäng Judea kjokyo, Jordán diyo kjwo kal̈ëkong. \v 2 Nopga to jek ara ba tjok, ga swl̈opga poptara uunkong. \p \v 3 Eshko ga fariseoga kjone kjone tek shrono l̈öng Jesús zl̈ong bäng, ba tjl̈ĩk wl̈o. Tjl̈ẽ ba kong ga «¿Domer ba boy rayë l̇l̇ë pogo kjĩshko ga pjl̈úre?» \p \v 4 «Sbö tjl̈õkwo tak pjang eni: “Dämärshko ga nopga shäryara Sbörë domer, wal̈ë.”\f + \fr 19:4 \ft Génesis 1.27.\f* ¿E l̈omirë l̇l̇ëmdo? \v 5 E kjĩshko ga domer ba data, ba mekë rayë, ga orkwosmok wal̈ë tjok, ga ber l̈öng kjl̈araso wl̈eni. \v 6 Eni ga ber pjök ame, ber kjl̈araso shara. Töna Sbörë ga e döy l̇l̇ëme» l̈e ba kong. \p \v 7 Kuya fariseogarë ga tjl̈ẽ ba kong ga «Domerga ba boy rayë wl̈o ga ichara Moisésdë kjibokwo ëng rayokl̈o twe ba boy kong kjwara, ga iche jek ba ushko dwayo. ¿L̈ara eni ega?» \p \v 8 «L̇l̇ëye kumi woydë l̇l̇ëm kjĩshko. Pjãy ichara Moisésdë ëng rayë eni e kjĩshko. Gueniyo ga tek dämärshko ga e eni l̇l̇ëme. \v 9 L̈ër bomi kong ga ba boy pono domer obl̈ë tjok l̇l̇ëm ga raye ga äe. L̇l̇ëm ga shäryara eni, ga orkwosmono obl̈ë tjok wl̈eni ga l̇l̇ëbo owa shäryayde, e pono oma boy obl̈ë tjok wl̈eni» l̈e ba kong. \p \v 10 Kuya ba oppinggagarë ga tjl̈ẽ ba kong ga «Eni kuzong ga ëye orkwosmok l̇l̇ëm dey» l̈e. \p \v 11 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Tjl̈õkwo ëre kjraga uunkongdë l̇l̇ëme. Ëye kjimte Sbörë ga era omkjrë. \v 12 Domerga kjone kjone orkwosmok l̇l̇ëm, weno beno pë wal̈ë tjok ga ä kjĩshko. Kjone kjone orkwosmok l̇l̇ëm, shäryaga norë beno l̈öng eni kjĩshko. Kjone kjone orkwosmok l̇l̇ëm, parkë Sbö, ba pjl̈uyo l̈i kong ga pjl̈ú wl̈o. Ëre l̇l̇ë l̈okl̈o, ëye ommiydë woydë ga miyde ga pjl̈úe» l̈e. \s1 L̇l̇ëbo shäryara Jesúsdë pjl̈ú, kjwozirga kong \p \v 13 Pjl̈ara ga kjwozirga sökoba Jesús kong, Jesús orkwo ië ba kjing go wl̈o, syõshtë Sbö kong ba kjĩshko wl̈o bakoe. Eni ga kjwozirga sögaga l̈i wl̈õya Jesús oppinggagarë l̈öng. \v 14 Eni ga Jesús tjl̈ẽ ba oppinggaga kong ga «Kjwozirga somi l̇l̇ëm, tek wẽyẽ bor shwoy. Ëye ber kjwozirga jũni ga Sbö ber ba pjl̈uyo» l̈e. \v 15 E irgo ga orkwo iono kjwozirga l̈i kjing go. E irgo ga epga to ey dwayo. \s1 Domer mite dbur ara \p \v 16 Pjl̈ara ga domer mite tek shrono shäng Jesús zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ ba kong ga «Tjl̈apga no pingga, ¿l̇l̇ëye pjl̈ú shäryër, tja ber sök së ĩyado Sbö tjok wl̈o?» \p \v 17 «¿L̇l̇ëye pjl̈ú kjakrokëp bor kong l̈i l̇l̇ëro? Pjl̈ú l̈i, e Sbö eröe. Pja ber sök së ĩyado Sbö tjok wl̈o ga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i kol̈ozong» l̈e ba kong. \p \v 18 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Kjone dey?» \p «Shji no zrök l̇l̇ëme. Shji pë oma boy obl̈ë tjok l̇l̇ëme. Shji l̈ũrkë l̇l̇ëme. Shji obl̈ë jyõyotkë l̇l̇ëme. \v 19 Bop data, bop mekë, e bangkjros, ios ber tjwl̈õ ara,\f + \fr 19:19 \ft Éxodo 20.12-16; Deuteronomio 5.16-20.\f* ga pja opwoydë sorë ga bop kjl̈ara, e woydos eni bakoe»\f + \fr 19:19 \ft Levítico 19.18.\f* l̈e ba kong. \p \v 20 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Tjl̈õkwo l̈ëp shäng kës l̈i shäryër shäng eni tjän. ¿L̇l̇ëye shäryër obi?» \p \v 21 «Pja ber pjl̈o bek woydë ga pja nom bop l̇l̇ëbo tjeng kës l̈i soynek pjir, ga dburyo twos oba song wl̈eniyo kong. Enira pja l̇l̇ëbo ara kjok dogo. Pjir ga pja tek bor tjok, pja pin wl̈o» l̈e ba kong. \p \v 22 Kuya ga beno shäng woydë ara, ga to ey dwayo, dbur ara kjĩshko. \p \v 23 E irgo ga Jesús tjl̈ẽ ba oppinggaga kong ga «L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga nopga dbur ara wl̈eniyo äär ber l̈öng Sbö sök no pjl̈uyo ĩyado l̈ishko wl̈o ga kjange. \v 24 L̈ër bomi kong jek obi ga öng jëkkl̈o sok kësbang wl̈eniyo opzrëk jek shkö bokkwo bäng go ga kjange. Gueniyo nopga dbur ara wl̈eniyo äär ber l̈öng Sbö sök no pjl̈uyo ĩyado l̈ishko wl̈o ga kjang anmoyõ» l̈e. \p \v 25 Kuya l̈ok ga beno l̈öng yëy l̈e erä. Ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Enira ëye därdo?» l̈e. \p \v 26 Kuya ga ĩya drëng, ga tjl̈ẽ ba kong ga «Nopga kong ga shärye ga äe. Gueniyo l̇l̇ëye shärye Sbörë ga ä wl̈o drete» l̈e. \p \v 27 Eshko ga Pedro tjl̈ẽ ba kong ga «Borwa l̇l̇ëbo tjeng kës l̈i rayororwa beno pjir, tjawa jek bop tjok wl̈o. ¿L̇l̇ëye wl̈ẽnwa e kjĩshko?» l̈e. \p \v 28 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga kjok tjagl̈ënshko ga no to ter kjok dogo dwayo ëre sirkek äär sök bor pjl̈u sökkl̈o kãl̈ã l̇l̇etl̇l̇et l̈i kjing goshko. Eshko ga pjãy sirkek äär ber l̈öng sökkl̈o tjeng sak kjwara kjingsho pjök (12) kjing go eni bako, Israel tjëyoga kjringgwo sak kjwara kjingsho pjök (12) l̈i l̇l̇gwek wl̈o. \v 29 Ga ëye, ba u, ba kjl̈ara, ba data, ba mekë, ba wapga, ba kjok, e rayara bor kjĩshko ga ãska wl̈ẽya l̇l̇ëye rayara l̈i pjl̈ogl̈o sak dbäw (100) obi. Ga ber l̈öng së ĩyado Sbö tjok bakoe. \v 30 Gueniyo eerishko ga nopga tjwl̈õ ara wl̈eniyo l̈öng ara l̈i, e ber l̈öng tjwl̈õ chira eshko. Ga eerishko nopga tjwl̈õ chira l̈öng ara l̈i, e ber l̈öng tjwl̈õ ara eshko» l̈e. \c 20 \s1 Nopga parkono kjil̇l̇gwo bo ara kjokyo \p \v 1 Jesús tjl̈ẽ ba oppinggaga kong ga «Sbö ber no pjl̈uyo sorë, e so l̇l̇ëbo l̈ër bomi kong ëre kjoyoe. Domer shäng kjl̈ara kjil̇l̇gwo bo ara kjokyo sogo. Pjl̈ara ga opshino jek kjok shröngteng, nopga wl̈ẽk parkë ba kong wl̈o. \v 2 Eshko ga tjl̈ẽno parkagaga l̈i kong ga potjwl̈ẽya dbar kjwara ãska l̈ara, ga ichara jek parkë ba kjok buk l̈ishko. \p \v 3 »Dl̈o wenzong ga opshino jek obi, ga nopga wl̈ẽna l̈öng kjl̈öbö pak dret, l̇l̇ëbo soynezl̈ong. \v 4 Eshko ga tjl̈ẽ ba kong ga “Pjãy nom parkë bor kjokshko, ga pjãy potjwl̈ẽn bëye” l̈e. \v 5 Eni ga to jek l̈ok parkë ba kong. \p »Dl̈o dl̈uw ga shäryara eni jek obi. Dl̈o pjö l̈ë wl̈eni ga jek shäryara obi. \p \v 6 »Dl̈o töy wl̈eni ga opshino jek obi, ga nopga wl̈ẽna l̈öng kjl̈öbö pak drete. Eshko ga tjl̈ẽ ba kong ga “¿Pjãy dbo ga l̈öng parkë l̇l̇ëm ega?” \p \v 7 »“Tjawa parkë ë tjok l̇l̇ëm kjĩshko” l̈e l̈ok ba kong. \p »Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga “Pjãy nom parkë bor kjokshko” l̈e. \p \v 8 »Öötong kjok shkë ga kjok sogo l̈i tjl̈ẽ ba parkaga kägäyo kong ga “Parkagaga to rokëp, ga potjwl̈ẽma. Shrono parkë iröng l̈i potjwl̈ẽp bäm go, shrono parkë bäm go l̈i potjwl̈ẽp ber iröng” l̈e \v 9 Eshko ga parkagaga shrono dl̈o töy l̈i potjwl̈ẽna dbar kjwara ãska. \p \v 10 »Roy kuya parkagaga shrono bäm go l̈irë ga wotjl̈ĩk ga potjwl̈ẽya l̈ok iröng l̈i kjinmo l̈e. Gueniyo potjwl̈ẽna dbar kjwara ãska bakoe. \v 11 Potjwl̈ẽna l̈ok pjirshko ga kjok sogo l̈i l̈ãywe l̈ok owa ëng kong, \v 12 tjl̈ẽ l̈ok ga “¿Nopga tjwe l̈öng iröng kjwe parkono wop tjok erä, ga potjwl̈ẽna borwa tjok bëy ega? ¡Tjawa song parkono dl̈o roshko dboe!” l̈e l̈ok ëng kong eni. \p \v 13 »Eni ga kjok sogo l̈i tjl̈ẽ parkaga kjl̈ara kong ga “Tja shäng l̇l̇ëbo owa shäryë bop kong l̇l̇ëme. Pja potjwl̈ẽn eni l̈oror bop kong, ga jöl̈ö l̈orop bor kong. \v 14 Bop dburwa kjros, ga pja nom na dwayo. Parkagaga tjwe l̈öng iröng l̈i potjwl̈ẽn woydë bopoya dik bako ga \v 15 miydaga ber tjarë, dbur l̈i botoya kjĩshko. ¿Pjãy wotjl̈ĩk owa bor kong, tja no sëng ä kjĩshkore?” l̈e. \p \v 16 »Eni ga tjwl̈õ ara eerishko l̈i, e ber l̈öng tjwl̈õ chira eshko, e ga eerishko tjwl̈õ chira l̈i, e ber l̈öng tjwl̈õ ara eshko» l̈e. \s1 Jesús l̈ano ba wol̈on dbaryo kjĩshko jek obi \p \v 17 Jesús jek shäng Jerusalén kjokyoshko ga ba oppinggaga dogl̈o sak kjwara kjingsho pjök (12) l̈i rokara dboshko, ga tjl̈ẽ ba kong ga \v 18 «Shji to Jerusalén kjokyo. Eshko ga no to ter kjok dogo dwayo ëre twëba ber tjeng syõshtaga kägäyoga wl̈oshko, no pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go wl̈oshko bakoe. Eshko ga tja iche l̈ok, zrökoba wl̈o, \v 19 ga tja twe l̈ok nopga judío l̇l̇ëm wl̈eniyo kong. Eshko ga tja joywe l̈ok, tja shpoya l̈ok no shpokkl̈o go, ga tja zröya l̈ok pjang kjl̈ös go. Gueniyo äär dbargwo mya ga tja woshre Sbörë iröng obi» l̈e. \s1 Santiago, Juan, e mekë l̇l̇ëbo rokono Jesús kong \p \v 20 Eshko ga Zebedeo wapga ko Santiago, Juan, e mekë tek shrono l̈öng Jesús zl̈ong bäng ga kjök tono, tjl̈ẽ ba kong ga «L̇l̇ëbo shäryëp bor kong sira» l̈e. \p \v 21 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿L̇l̇ëye woydëp?» \p «Pja ber sök no pjl̈uyoshko ga bor wapga do pjök ëre iëp ber l̈öng bop tjok, or mil̈ë kjl̈ara, or kël̈ë kjl̈ara» l̈e ba kong. \p \v 22 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «L̇l̇ëye rokëmi l̈öng bor kong l̈i, e l̇l̇ë miydëmi l̈öng l̇l̇ëme. ¿Pjãy shdungoba, bokrotkëba botoya dik ga pjl̈úre?» \p «Ëng» l̈e l̈ok ba kong. \p \v 23 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «L̈ër bomi kong ga pjãy shdungoba, bokrotkëba, zrökoba botoya dik jl̈õe. Gueniyo ga pjãy kjrër ber tjeng bor or kël̈ë, or mil̈ë, e l̈aga tjarë l̇l̇ëm, e l̈aga bor Datarë. Shto bor or kël̈ë, or mil̈ë, e ber ëye kjrara bor Datarë tjeng l̈i kong» l̈e. \p \v 24 Kuya ba oppinggaga dogl̈o sak kjwara (10) l̈irë ga iirkono ba pjeyoga pjök l̈i kong. \v 25 Gueniyo rokara Jesúsdë uunkong, ga tjl̈ẽ ba kong ga «Miydëmi pjl̈ú ga kjok ëre kjing go ga nopga judío l̇l̇ëm wl̈eniyo ichagaga ba nopga ichë parkë ara ba kong. Nopga dbo ara wl̈eniyo ba nopga ichë parkë ara ba kong bakoe. Ëye songe l̈e l̇l̇ëm, iche parkë ara ba kong erä. \v 26 Gueniyo woydër ga pjãy omshäryë eni l̇l̇ëme. Ëye opyë woydë ber tjwl̈õ ara obl̈ë kjinmo ga opyë ber shäng obl̈ë kjimtaga dey. \v 27 Ëye opyë woydë ber bäm go ga opyë ber shäng parkaga tjwl̈ẽk shäng pjir wl̈eniyo obl̈ë kong dey. \v 28 No to ter kjok dogo dwayo ëre shrono shäng kjok ëreshko, ëye parkë bor kong wl̈o l̇l̇ëme. Tja shrono shäng parkë obl̈ë kong wl̈o. Ga tja optwë, wol̈on wl̈o, tja ber nopga ara potjwl̈ẽkkl̈o wl̈o, epga där wl̈o» l̈e. \s1 Domerga kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo poptara Jesúsdë do pjök \p \v 29 Jesús opshino jek shäng Jericó kjokyo dwayo ba oppinggaga tjokshko ga nopga to jek ara ba tjok. \v 30 Eshko ga domerga l̈öng irbo sor go do pjök kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo. Kuya l̈ok ga Jesús jek shäng eshko ga tjl̈ẽno dbo go, tjl̈ẽ ga «¡Tjl̈apga, David tjëyo, tjawa songe l̈ozong!» l̈e. \p \v 31 Eni ga nopga jëk l̈öng Jesús tjok l̈i tjl̈ẽ ba kong ga «Pjãy kjinkozong» l̈e. \p Kuya l̈ok ga gueniyo kjinkë l̈ok l̇l̇ëme. Tjl̈ẽ l̈ok dbo go jek obi ga «¡Tjl̈apga, David tjëyo, tjawa songe l̈ozong!» l̈e. \p \v 32 Eni ga Jesús kojongö shäng, ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿L̇l̇ëye woydëmi ga shäryër bomi kong?» \p \v 33 «Tjl̈apga, tjawa kjok ĩk woydë» l̈e ba kong. \p \v 34 Eshko ga songe l̈e Jesúsdë, ga bokkwo porwara. Jekdo eshko ga beno l̈öng kjok ĩgö wẽl̈ë, ga to jek l̈ok Jesús tjok. \c 21 \s1 Jesús opzrëno Jerusalén kjokyo, pjl̈u dik \p \v 1 Jesús jek shäng jongya Jerusalén kjokyo ba oppinggaga tjokshko ga öötong l̈öng Betfagé kjokyo, e ber buk Olivos dl̈upyo pogl̈o go. Eshko ga ba oppinggaga jek l̈öng ba tjok l̈i rokara do pjök, \v 2 ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pjãy nom kjok buk bi bokshto kjweshko. Kjweshko ga öng so kwomgl̈a kjoyo dre töshko popga wl̈ẽmi sök kjl̈ara kjro go, ba wa wl̈ënggl̈a tjok. Komi, ga tek sömi bor kong. \v 3 Eshko ga ëbo l̇l̇ëbo l̈ë bomi kong wl̈enishko ga “Woyde Tjl̈apgarë” l̈ëmi ba kong eni, ga iche tek bomi tjok jekdo» l̈e. \p \v 4 Shäryono eni, tjl̈õkwo l̈ara Sbö tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko sorë l̈i ber jl̈õkoyo wl̈o. Tjl̈ẽno beno eni: \q1 \v 5 «L̈ëmi Sión\f + \fr 21:5 \fk Sión \ft kjokyo, e kowëba \fk Jerusalén \ft bakoe.\f* sopga kong ga \q2 “Bomi pjl̈u tek sök dörö bomi shwoy wl̈ẽp, \q2 öng so kwomgl̈a kjoyo dre töshko kjing go. \q2 Tjwe öng l̇l̇ëbo shgokl̈o wa kjing go” l̈ëmi ba kong eni.»\f + \fr 21:5 \ft Zacarías 9.9.\f* \p \v 6 Kuya l̈ok ga shäryara eni. \v 7 Öng l̈i söra tek shrono ba wa tjok. Ga ba shwong kop l̈ëkong l̈i iara öng do pjök l̈i kokso kjing go. Eshko ga Jesús opyono sök öng l̈i kjing go. \p \v 8 Eshko ga nopga jek l̈öng ba tjok ara. Kjone kjone, ba shwong kop l̈ëkong skwara l̈ok, ga kwoptara l̈ok irbo bäng go. Kjone kjone, kjor korga zara, ga kwoptara l̈ok irbo bäng go bakoe.\f + \fr 21:8 \ft Eshko dbaryo ga pjl̈upga opzrëk jek kjok roshkoshko ga shäryëba ba kong eni.\f* \v 9 Nopga jek l̈öng ba bäm go, nopga jek l̈öng ba irgo, öö l̈e l̈ok ara. Tjl̈ẽ ga \q1 «David tjëyo kjwe pjl̈ú jl̈õe. \q1 Kjwe ichara Tjl̈apgarë shrono kjok ëreshko. \q2 Kjwe kjimte Sbörë. \q1 Sbö sök kjok dogo, e pjl̈ú jl̈õe» l̈e. \fig Jesús opzrëno jek sök Jerusalén kjokyo roshko, pjl̈u wl̈eni (Mateo 21.6-11)|src="CN01782B.TIF" size="span" ref="Matthew 21.8 " \fig* \p \v 10 Jesús jek opzrëno Jerusalén kjokyo roshkoshko ga nopga tjeng eshko l̈i shdöktong uunkong l̇l̇aw pogo, ga tjl̈ẽ ga «¿Kjwe ëro?» l̈e. \p \v 11 Nopga jek l̈öng Jesús tjok l̈i tjl̈ẽ ba kong ga «Kjwe Jesús. E Sbö tjl̈õkwo l̈aga. E Nazaret so. Nazaret kjokyo, e Galilea kjokyo obi» l̈e. \s1 L̇l̇ëbo soynegaga l̈öng Sbö u zl̈ong bäng l̈i ichara Jesúsdë drete \p \v 12 E irgo ga Jesús jek opzrëno öötong shäng Sbö u zl̈ong bäng, ga nopga l̈öng eshko l̇l̇ëbo soynek, l̇l̇ëbo tjwl̈ẽk l̈i ichara uunkong ey dwayo. Ba dbur bapkwo kjl̈opswozl̈ong oba kong l̈i poskara beno tjeng töshko. Dunggwo soynega sökkl̈o l̈i poskara beno tjeng töshko bakoe. \v 13 Ga tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «Sbö tjl̈õkwo tak pjang eni: “Bor u, e kowëba ber syõ uyo wl̈o.\f + \fr 21:13 \ft Isaías 56.7.\f* Gueniyo ioromi beno jong l̈ũ uyo”» l̈e. \p \v 14 Eshko ga nopga kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo, nopga jëk l̇l̇ëm wl̈eniyo, e tek shrono l̈öng Jesús zl̈ong bäng, ga poptara. \v 15 Syõshtaga kägäyoga, no pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, e l̈öng eshko. Jesús shäng l̇l̇ëbo ĩydëba l̇l̇ëm wl̈eniyo shäryë l̈i ĩna l̈ok. Eshko ga öö l̈e kjwozirgarë l̈öng Sbö u zl̈ong bäng, tjl̈ẽ ga «David tjëyo kjwe pjl̈ú jl̈õe» l̈e l̈i kura l̈ok bakoe. Eni ga iirkë l̈ok ara, \v 16 ga tjl̈ẽ l̈ok Jesús kong ga «¿L̇l̇ëye l̈e l̈ok l̈i kup shängde?» \p «Ëng. Sbö tjl̈õkwo tak pjang eni: “Kjwozirga, chidaga, e ichorop bop poshrëk, ba tëkwo go.”\f + \fr 21:16 \ft Salmo 8.2.\f* ¿E l̈omirë l̇l̇ëmdo?» l̈e ba kong. \v 17 E irgo ga nopga l̈i beno l̈öng eshko, ga Jesús to opshino Jerusalén kjokyo dwayo, jek öötong shäng Betania kjokyo, ga pono beno buk shkër kjwara eshko. \s1 Tjl̈õkwo l̈ara Jesúsdë beno owa kjor kjl̈ara bo uako wl̈eniyo kong \p \v 18 Wẽshko kjok shröng ga Jesús to jek shäng iröng obi Jerusalén kjokyoshko ga pjl̈i arae. \v 19 Eshko ga kjor jong kjl̈ara irbo l̈i sor go ko \tl higuera\tl*. Ĩya ga jek äär ba zl̈ong ga jong bo dret, korga tjok erä. Eni ga tjl̈ẽ kjor jong l̈i kong ga «Pja ber botjyë ame» l̈e ba kong, ga kjor l̈i dano jekdo beno jong dogroe. \p \v 20 Ĩya ba oppinggagarë ga beno l̈öng yëy l̈e erä. Ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Kjor kjwe dano jekdo sorë?» \p \v 21 «Pjãy mär bor go jl̈õkoyo, ga bor dbo ara äär l̇l̇ë go l̇l̇ëme l̈ëmi l̇l̇ëm wl̈eni ga l̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga l̇l̇ëye shäryoror ëre shäryëmi ga pjl̈ú, ga pjãy tjl̈ẽ dl̈up ëre kong ga “Dl̈up, pja opkjos jer dl̈ung roy” l̈ëmi ga shäryë eni bakoe. \v 22 Pjãy l̇l̇ëbo rokë syõ goshko ga woyotjl̈ĩmi ga twe Sbörë l̈ëmi jl̈õkoyo ga wl̈ẽmi» l̈e ba kong. \s1 «¿Pja ichaga ërë?» l̈ara Jesús wl̈oyogarë ba kong \p \v 23 E irgo ga Jesús opzrëno jek öötong shäng Sbö u zl̈ong bäng. Eshko ga oba pĩya shäng wopro ga syõshtaga kägäyoga, judío tjl̈apgaga kjok l̇l̇gwega wl̈eniyo, e tek shrono l̈öng ba zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ l̈ok ba kong ga «¿L̇l̇ëye shäryëp shäng l̈i shäryëp ega? ¿Pja ichaga ërë?» \p \v 24-25 «Pjãy kong l̇l̇ëbo kjakrokër bakoe. ¿Juan No Waga, e ichaga ërë no wë? ¿Ichaga Sbörëre, de norë? Tja dboryoromi ga tja ichaga ërë l̈ër bomi kong bakoe» l̈e ba kong. \p Kuya l̈ok ga tjl̈ẽ l̈ok ëng kong ga «Ichaga Sbörë l̈oroy ba kong wl̈eni ga “¿Tjl̈õkwo kjroromi l̇l̇ëm ega?” l̈e bi kong. \v 26 Gueniyo Juan, e Sbö tjl̈õkwo l̈aga l̈e nopga uunkongdë. E kjĩshko ga ichaga norë l̈ëy ga ä bakoe. Nopga l̈i bangkjrëy ara kjĩshko» l̈e. \v 27 Eni ga tjl̈ẽ l̈ok Jesús kong ga «Miydërwa l̇l̇ëme» l̈e. \p Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «E kjĩshko ga tja ichaga ërë l̈ër bomi kong l̇l̇ëm bakoe» l̈e. \s1 Wapga do pjök domerga \p \v 28 E irgo ga Jesús tjl̈ẽ ba kong ga «L̇l̇ëye l̈ër bomi kong ëre woyotjl̈ĩzĩa. Domer shäng kjl̈ara, wapga tjeng domerga do pjök. Pjl̈ara ga tjl̈ẽ ba wa kjl̈ara kong ga “Pja nom parkë bor kjokshko, kjil̇l̇gwo bo ara l̈ishko” l̈e. \v 29 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga “¡Tja jek parkë woydë l̇l̇ëme!” l̈e. Gueniyo döni ga wotjl̈ĩno obl̈ë, ga to jek parkë. \v 30 E irgo ga domer l̈i tjl̈ẽ ba wa kjl̈ara obi kong ga “Pja nom parkë bor kjokshko” l̈e. Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga “Jöl̈ö, Data. Tja to parkë” l̈e, gueniyo to jek l̇l̇ëme. \v 31-32 ¿Kumi ga ba wa kjone dey ga ba data kol̈ara?» l̈e. \p Nopga l̈öng eshko l̈i tjl̈ẽ ba kong ga «Bäm go l̈ira ba data kol̈ono» l̈e. \p Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga nopga dbur töngga Roma so kong, wal̈ëga to l̈öng opsoynek domerga obl̈ë obl̈ë kong wl̈eniyo, e äär ber l̈öng Sbö sök no pjl̈uyo ĩyado l̈ishko bomi bäm go. Juan No Waga shrono shäng irbo pjl̈o bek l̈i ping bomi kong, ga tjl̈õkwo kjroromi l̇l̇ëme. Gueniyo ga nopga owa l̈ër l̈i, epgara omtjl̈õkwo kjrono. Ĩnomi eni ëmdë ga l̇l̇ëbo owa shäryëmi l̈öng l̈i, e owa jl̈õe l̈oromi l̇l̇ëm, ga rayoromi l̇l̇ëm, ga tjl̈õkwo kjroromi l̇l̇ëm obi. E kjĩshko ga nopga owa l̈ër l̈i kongda, Sbö, e ber ba pjl̈uyo, bomi bäm go. \s1 Parkagaga owa \p \v 33 »Tja tjl̈ẽ bomi kong l̇l̇ëbo jyãgl̈o go. Kuzĩa. Domer shäng kjl̈ara kjok sogo. Pjl̈ara ga kjil̇l̇gwo dwl̈ayo dgara ba kjokshko, kjëryo tyara jong pjribri, kl̈ung kjara ber kjil̇l̇gwo bo l̇l̇ruzl̈ong shtoyo wl̈o, ga u shäryara jong kjwara ba dwl̈a l̈i dokl̈o. Pjir ga kjok l̈i poskwona parkagaga kjl̈öbö kong, potjwl̈ẽya ĩ, ga to kjok shto obl̈ë. \p \v 34 »Öötong kjil̇l̇gwo bo kjrozl̈ong dbaryo ga ba parkagaga ichara kjl̈öbö, kjil̇l̇gwo bo ber ba kong l̈i rokë parkagaga beno l̈öng ba kjok daga l̈i kong. \v 35 Gueniyo ga ba parkagaga ichara tjwe l̈öng l̈i shara kjok dagaga l̈öng l̈irë, kjl̈ara shpora, kjl̈ara zröra, kjl̈ara l̈öra ak go. \v 36 E irgo ga ba parkagaga ichara jek kjl̈öbö obi, ichara bäm go l̈i kjinmo. Öötong l̈öng kjok buk l̈ishko ga l̇l̇ëye shäryara kjok dagaga l̈öng l̈irë bäm go sorë ga shäryara jek eni obi parkagaga ichara obi l̈i tjok. \p \v 37 »E irgo ga ba wa ichayde shara. Wotjl̈ĩk ga “Miydër ga bor wa ërera bangkjre l̈ok” l̈e. \v 38 Gueniyo öötong shäng eshko ga ba wa l̈i ĩya kjok dagaga l̈öng l̈irë ga tjl̈ẽ l̈ok ëng kong ga “L̇l̇ono ga kjwe ber kjok ëre sogo. Zröroy wl̈eni ga kjok ëre kjrëy, ber bi kong wl̈o” l̈e. \v 39 Eni ga shara l̈ok, shira kjok l̈i roy dwayo, ga zröra l̈ok. \p \v 40 »¿Eni ga kjok sogo l̈i tjwe iröng obishko ga l̇l̇ëye shärye ba tjok l̈ok l̈ëmi?» l̈e. \p \v 41 Kuya l̈ok ga tjl̈ẽ ba kong ga «Parkagaga owa l̈i songe l̈e l̇l̇ëme. Zröya jekdo. Pjir ga parkagaga wl̈ẽya obl̈ë, dwl̈a bo kjrozl̈ong dbaryo ga dwl̈a ba kong bayo kjöme l̈i twe ba kong wl̈o» l̈e. \p \v 42 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Sbö tjl̈õkwo tak pjang eni: \q1 »“Akkwo woydara u shäryagagarë l̈ok l̇l̇ëm l̈i, \q2 e iak beno buk bäm go, \q2 beno tjwl̈õ ara, obl̈ë kjinmo. \q1 Shäryara Tjl̈apgarë eni, \q2 ga tjawa beno l̈öng yëy l̈ërwa erä.”\f + \fr 21:42 \ft Salmo 118.22-23.\f* \m ¿E l̈omirë l̇l̇ëmdo? \v 43 E kjĩshko ga l̈ër bomi kong ga pjãy kjrara Sbörë, e ber bomi pjl̈u wl̈o. Gueniyo pjãy omkol̈ë l̇l̇ëm kuzong ga obl̈ë omkol̈ë pjl̈ú l̈i kjrayde, e ber ba pjl̈u shara wl̈o. \v 44 Ëye l̈ono akkwo ëre kjing go ga tar pjäs erä. Ga akkwo ëre l̈ono ë kjing go ga e sho shguir ber tjeng l̈ul̈ue» l̈e. \p \v 45 Tjl̈ẽno l̇l̇ëbo jyãgl̈o go l̈i kuya syõshtaga kägäyoga, fariseogarë ga miydara l̈ok ga ba l̈ayde shäng. \v 46 Eni ga shaya l̈ok woydë, bängzaya l̈ok wl̈o. Gueniyo oba bangkjre l̈ok ara, Jesús, e Sbö tjl̈õkwo l̈aga l̈ëba kjĩshko. \c 22 \s1 Pjl̈u wa orkwosmozl̈ong dbaryo shrëkkl̈o \p \v 1 Jesús tjl̈ẽno ba kong l̇l̇ëbo jyãgl̈o go jek obi. Tjl̈ẽ ga \v 2 «Sbö ber no pjl̈uyo sorë, e so l̇l̇ëbo l̈ër bomi kong ëre kjoyoe. Pjl̈u shäng kjl̈ara, ba wa domer orkwosmozl̈ong dbaryo shrëkkl̈o poshärye shäng. \v 3 Eni ga ba parkagaga ichara kjl̈öbö nopga mana l̈i rokë, gueniyo tek l̈ok woydë l̇l̇ëme. \v 4 E irgo ga ba parkagaga obl̈ë ichara jek tjl̈ẽ nopga mana l̈öng l̈i kong ga “Bor wa orkwosmozl̈ong dbaryo shrëkkl̈o, e poshäryak pjire. Nopga ichoror öng tjeng kjl̈o dik l̈i zrök, ga shäryak tjeng pjir tjän. Pjãy tek mal̈inge” l̈e. \p \v 5 »Kura l̈ok, gueniyo kol̈ara l̈ok l̇l̇ëme. Kjone kjone jek l̈ok ba kjokshko. Kjone kjone jek l̈ok ba pakshko. \v 6 Kjone kjone, pjl̈u parkagaga l̈i shara l̈ok, shpokza tjã tjã, ga zrörae. \p \v 7 »Roy kuya pjl̈urë ga iirkonoe. Eni ga ba ëngkjwagaga ichara ba parkaga zrögaga l̈i zrök, ba kjok l̈i suk pjir bakoe. \v 8 Döni ga tjl̈ẽ ba parkagaga kong ga “Dl̈i l̇l̇ë shäryak tjeng pjir tjän, gueniyo nopga manor bäm go l̈i tjwl̈õ l̇l̇ëm, tek tjwe na wl̈o. \v 9 Eni ga pjãy nom irbo bäng, nopga tön arashko ga ë pogo wl̈ẽnomi l̈i mami, bor wa orkwosmozl̈ong dbaryo shrëya l̈ok bi tjok wl̈o” l̈e. \v 10 Eni ga ba parkagaga opshino jek, ga nopga pjl̈ú, nopga owa, e wl̈ẽna irbo bäng go kjl̈obi l̈i mana l̈ok drete. Eni ga ba u dl̈ino jong tjung no erä. \p \v 11 »Pjl̈u opzrëk jek äär nopga mana l̈öng l̈i ĩkshko ga ĩya ga domer jek shäng kjl̈ara, do go shwong orkwosmokkl̈o wl̈eniyo drete. \v 12 Eni ga tjl̈ẽ ba kong ga “¿Pja tek shäng doyono shwong orkwosmokkl̈o wl̈eniyo go l̇l̇ëm ega?” l̈e. Kuya kjing erä. \v 13 Eni ga pjl̈u tjl̈ẽ ba parkagaga l̈öng l̈i kong ga “Kjwe shazĩ, pjrizĩ ba dre go, ba orkwo go, ga dbuzĩ jek kjoko, kjok ro sĩ roshko, ber shäng sl̈ar eshko, kowo uë, l̇l̇ëbo bang ara ba kong kjĩy” l̈e. \v 14 Nopga mak ara, gueniyo kjrak l̈i kjl̈öbö erä» l̈e. \s1 Shji kä potjwl̈ẽk pjl̈u kësbangyo sök Roma kjokyo l̈i kong \p \v 15 E irgo ga fariseoga töno, l̈ano l̈ok ëng kong. Woydara ga l̇l̇ëbo kjakroke Jesús kong, dborye bëy l̇l̇ëm ga doshaya l̈ok e go, rote wl̈o. \v 16 Eni ga ba oppinggaga ichara kjl̈öbö, Herodes pjl̈oyoga tjok. Öötong l̈öng Jesús shwoy ga tjl̈ẽ ba kong ga «Tjl̈apga no pingga, miydërwa ga pja tjl̈ẽ beke. Woyde Sbörë ga shji jëk sorë l̈i l̈ëp jl̈õkoyo. No tjl̈ẽshko ga tjl̈õkwo kup l̇l̇ëm, tjwl̈õ kjöm pogo, e bop kong ga tjwl̈õ beke. Pja tjl̈ẽ bek ë pogo kong. \v 17 ¿Eni ga shji kä potjwl̈ẽk pjl̈u kësbangyo sök Roma kjokyo l̈i kong ga pjl̈úre?» l̈e. \p \v 18 Kuya ga miyde ga l̈öng wotjl̈ĩk owa. E kjĩshko ga tjl̈ẽ ba kong ga «¡Pjãy Sbö tjl̈õkwo söga jl̈õkoyo l̈ëmi, gueniyo pjãy wotjl̈ĩk owa bomi pjl̈úshko! ¿Tja tjl̈ĩmi ega? \v 19 Dburwa kä potjwl̈ẽkkl̈o l̈i tek sözĩ bor kong kjwara, ĩn wl̈o» l̈e, ga tek söra l̈ok ba kong kjwara. \v 20 Eni ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Domer jyãgl̈o sök dburwa ëre go jũ ë? ¿Ko tak pjang ëre go jũ ë?» \p \v 21 «Kjwe pjl̈u kësbangyo sök Roma kjokyo l̈i ĩ» l̈e l̈ok ba kong. \p Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Eni ga l̇l̇ëye pjl̈u ĩ l̈i, e twozĩ pjl̈u kong, gueniyo l̇l̇ëye Sbö ĩ l̈i, e twozĩ Sbö kong bakoe» l̈e. \v 22 Kuya l̈ok ga beno l̈öng wotjl̈ĩk ara, ga to l̈ok ey dwayo. \s1 No woshrozl̈ong dbaryo \p \v 23 Saduceoga wotjl̈ĩk ga no wol̈ono ga woshrë ame l̈e. Eni ga eshko dbaryo ga saduceoga tek shrono l̈öng Jesús shwoy kjl̈öbö ga tjl̈ẽ ba kong ga \v 24 «Tjl̈apga no pingga, kjibokwo tara Moisésdë beno pjang l̈i tjl̈ẽ ga “Ëye wol̈ono, wapga beno ba boy tjok l̇l̇ëm ga shinmo kjl̈arayo l̈i orkwosmok ba boy beno sök l̈i tjok, wa tjok wl̈eni ga ber shinmo l̈i ĩ wl̈eni wl̈o.” \p \v 25 »Pjl̈ara ga borwa tjrëko ëreshko ga domerga l̈öng dogl̈o kjäk (7), epenga döe. Ba këguëyo orkwosmono, ga wol̈ono, ga wapga beno l̇l̇ëm kuzong ga ba l̈ëng orkwosmono ba syã tjok. \v 26 Eni ga ba l̈ëng wol̈ono jek bakoe. Ba l̈ëmga kjl̈obi l̈i orkwosmono ba syã tjok eni bako, ga wol̈ono uunkong, ga wapga beno ba boy tjok l̇l̇ëme. \v 27 E irgo ga wal̈ë l̈i to wol̈ono bakoe. \v 28 ¿Eni ga domerga dogl̈o kjäk (7) l̈i orkwosmono uunkong wal̈ë l̈i tjok kuzong ga no woshrozl̈ong dbaryoshko ga wal̈ë l̈i ber domerga kjone dey l̈i boy?» \p \v 29 «¡Pjãy diktong l̈öng jl̈õe! Sbö tjl̈õkwo tak pjang l̈i miydëmi l̇l̇ëm, ba dbo kësbang l̈i miydëmi l̇l̇ëm bakoe. \v 30 No woshrozl̈ong dbaryoshko ga ëye orkwosmok ame. Eshko ga nopga ber l̈öng Sbö parkagaga kjok dogo so wl̈eni shara. \v 31-32 Pjãy wotjl̈ĩk ga no wol̈ono, ga woshrë ame l̈ëmi. Gueniyo ga Sbö tjl̈ẽno bomi kong ga “Tja Abraham, Isaac, Jacob, e Sbö”\f + \fr 22:31-32 \ft Éxodo 3.6.\f* l̈ara. ¿E l̈omirë l̇l̇ëmdo? E shinmoga Sbö l̇l̇ëme. E nopga l̈öng së l̈i Sbö» l̈e ba kong. \p \v 33 Kuya nopga l̈öng l̈irë ga beno l̈öng yëy l̈e erä. \s1 Kjok l̇l̇gwekkl̈o tjwl̈õ kësbangyo \p \v 34 Saduceoga kjinkara Jesúsdë l̈i kuya fariseogarë ga ëng töno l̈ok. \v 35 Eshko ga fariseo shäng kjl̈ara, kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i miydaga pjl̈ú wl̈eniyo. E tek shrono shäng Jesús zl̈ong bäng, ba tjl̈ĩk wl̈o. Tjl̈ẽ ba kong ga \v 36 «Tjl̈apga no pingga, ¿kjok l̇l̇gwekkl̈o tjwl̈õ kësbangyo l̈i kjone dey?» \p \v 37 «“L̇l̇ëbo woydëpshko, l̇l̇ëbo woyotjl̈ĩpshko, l̇l̇ëbo shäryëpshko, pja sök së obishko ga Tjl̈apga, bop Sbö l̈i woydos jl̈õkoyo ĩyado.”\f + \fr 22:37 \ft Deuteronomio 6.5.\f* \v 38 Kjok l̇l̇gwekkl̈o tjwl̈õ kësbangyo l̈i e. \v 39 Kjok l̇l̇gwekkl̈o kjrina obi tjwl̈õ ara, e so bäm l̈i kjoyoe. Tjl̈ẽ ga “Pja opwoydë sorë ga bop kjl̈ara, e woydos eni bakoe.”\f + \fr 22:39 \ft Levítico 19.18.\f* \v 40 Kjok l̇l̇gwekkl̈o kjring pjök ëre tjwl̈õ ara anmoyõ. Kjok l̇l̇gwekkl̈o l̇l̇amo tak l̈ok l̈i, l̇l̇ëye tara Sbö tjl̈õkwo l̈agagarë l̈i, e beno shji Sbö woydë sorë, shji ëng woydë sorë, e pinggl̈o bi kong eröe» l̈e ba kong. \s1 ¿No pjl̈uyo iche l̈e Sbörë l̈i, e ë? \p \v 41 Fariseoga l̈öng eshko obi wopro ga \v 42 Jesús tjl̈ẽ ba kong ga «¿No pjl̈uyo iche l̈e Sbörë l̈i, e ë tjëyo l̈ëmi?» \p «E David tjëyo» l̈e ba kong. \p \v 43 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Eni ga David go Sbö Sëyashko ga no pjl̈uyo l̈i kowara ba Tjl̈apgayo ega? Eshko ga David tjl̈ẽ ga \q1 \v 44 »“Tjl̈apga tjl̈ẽno bor Tjl̈apgayo kong ga \q2 ‘Pja tek wl̈ar ber sök bor orkwo kël̈ëkong, \q2 äär jong bop moskwoga zanor pjir guing, \q2 eshko ga twër ber bop kong ichëp wl̈o’ l̈e.”\f + \fr 22:44 \ft Salmo 110.1.\f* \m \v 45 »¿Eni ga no pjl̈uyo l̈i kowara Daviddë ba Tjl̈apgayo kuzong ga e ber ba tjëyo tek ber ba irgo l̈i sorë?» l̈e. \v 46 Kuya l̈ok ga to dboryara ërë l̇l̇ëme. Eshko dbaryo jek l̈ëkong ga ëye wokjang l̇l̇ëbo kjakrokë ba kong wl̈o ame. \c 23 \s1 No pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, fariseoga, e wl̈ona Jesúsdë \p \v 1 E irgo ga Jesús tjl̈ẽ nopga tjeng ara l̈i kong, ba oppinggaga kong ga \v 2 «No pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, fariseoga, e wotjl̈ĩk l̈ok ga no pinggaga Sbö tjl̈õkwo go jl̈õkoyo l̈i epga, ëye obl̈ë drete l̈e l̈ok eni. \v 3 E kjĩshko ga pjãy pĩya sorë ga shäryozĩ eni, gueniyo epga omshäryë l̈öng sorë l̈i, pjãy omshäryë eni l̇l̇ëme. Nopga kjwe tjl̈ẽ ga “L̇l̇ëbo shäryëy jũni” l̈e, gueniyo omshäryë l̈öng obl̈ë. \p \v 4 »Oba pĩyashko ga tjl̈õkwo l̈e l̈ok ara l̈i shäryëba uunkong ga äe. E so l̇l̇ëbo kwing ä twe obl̈ë kong söya wl̈o kjoyoe. Shärye l̈ok eni, gueniyo epga om go omkjimtë ba sök l̇l̇ëm, ba sakkwo go ëmdë l̇l̇ëm bakoe. \v 5 L̇l̇ëbo shärye l̈ok kës l̈i, e ĩkoba wl̈o erä. Sbö tjl̈õkwo tak pjang kjibokwo go l̈i pjriya l̈ok ba bokdo go, ba sjä̃kso go ĩyado. Ba shwong kjarbo shẽshẽ l̈i shärye l̈ok kur may, pjë äär kjl̈ay kl̈ung go wl̈o.\f + \fr 23:5 \ft Shäryara l̈ok eni, ĩkoba ga Sbö woyde l̈ok ara anmoyõ wl̈o.\f* \v 6 Oba tön, iëshko ga woyde ga l̈öng bäm goshko, sökkl̈o pjl̈ú goshko, shärye l̈ok eni judíoga syõ uyo roshko bakoe. \v 7 Woyde l̈ok ga miga l̇l̇ë l̈ëba ba kong yõtso l̇l̇ëbo soynezl̈ong, ga kowëba no pingga. \p \v 8 »Gueniyo ga pjãyda epenga dö wl̈eni. Pjãy pingga sök kjl̈araso. E kjĩshko ga pjãy kowëba no pingga l̇l̇ëm dey. \v 9 Pjãy Data kjl̈araso, Sbö sök kjok dogo l̈i e. E kjĩshko ga kjok ëre kjing goshko ga ëye kowëmi data l̇l̇ëm dey.\f + \fr 23:9 \fk Kjok ëre kjing goshko ga ëye kowëmi data l̇l̇ëm dey \ft l̈e l̈i, e \fk ëye iëmi ber Sbö shtoshko l̇l̇ëme \ft l̈okl̈o.\f* \v 10 Pjãy bapshiga kjl̈araso. Tja, no pjl̈uyo ichara Sbörë shrono shäng ëre l̈i e. E kjĩshko ga pjãy kowëba no bapshiga l̇l̇ëm dey bakoe. \v 11 Ëye opyë woydë tjwl̈õ kësbang, obl̈ë kjinmo ga opyë ber shäng obl̈ë kjimtaga dey. \v 12 Ëye opyono tjwl̈õ ara ga ie ber tjwl̈õ l̇l̇ëme. Ëye opkjl̈opswono beno wotöy ga ie ber tjwl̈õ ara. \p \v 13-14 »¡No pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, fariseoga, pjãy song jl̈õ, pjãy shdungko! ¡Pjãy Sbö tjl̈õkwo söga jl̈õkoyo l̈ëmi, gueniyo pjãy wotjl̈ĩk owa bomi pjl̈úshko! Nopga, Sbö ie ber ba pjl̈uyo wl̈o l̈i l̈e ga somi ara. E so u bäng bängzami, nopga opzrëk jek ba roshko l̇l̇ëm wl̈o kjoyoe. Pjãy opzrëk eshko l̇l̇ëm, ga no obl̈ë opzrëk woydë eshko l̈i ichëmi opzrëk eshko l̇l̇ëm bakoe.\f + \fr 23:13-14 \ft Tek dënashko ga kjibokwo ëre jyã shiraba obl̈ë obl̈ë ara. Ga kjone kjone tjl̈ẽ ga «Pjãy opzrëk eshko l̇l̇ëm, ga no obl̈ë opzrëk woydë eshko l̈i ichëmi opzrëk eshko l̇l̇ëm bakoe. Syãpga jyãpgwëmi, ga ba u l̈i dömi ba shjiryo. E irgo ga pjãy syõshtë wop ara, “Nopga kjwera pjl̈úe” l̈ëba wl̈o l̈ëmi. E kjĩshko ga pjãy shdũya Sbörë ara anmoyõ, obl̈ë kjinmo.»\f* \p \v 15 »¡No pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, fariseoga, pjãy song jl̈õ, pjãy shdungko! ¡Pjãy Sbö tjl̈õkwo söga jl̈õkoyo l̈ëmi, gueniyo pjãy wotjl̈ĩk owa bomi pjl̈úshko! Pjãy to l̈öng dl̈ung kjing, kjok shto obl̈ë obl̈ë, no wl̈ẽk ber bomi oppingga wl̈o. Wl̈ẽnomishko ga pimi owa. Eni ga ber shäng owa, bomi kjinmo. Pjãy shdungko, pjãy ber l̈öng iök pjë jong ri ri sjer l̇l̇ëm shtoyo l̈i roshko wl̈o. Gueniyo bomi oppinggaga l̈i, e shdungko, bomi kjinmo anmoyõ. \p \v 16 »¡Pjãy song jl̈õ, pjãy shdungko! Pjãy so no kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo kjoyo, gueniyo no wl̈osömi l̈ëmi. Pjãy tjl̈ẽ oba kong ga “Shji tjl̈ẽno jl̈õkoyo Sbö u kjĩshko ga e l̇l̇ëno l̇l̇ëme. Gueniyo shji tjl̈ẽno jl̈õkoyo dbur sho shõyl̈ṍr smok l̈ok Sbö u goshko l̈i kjĩshko ga l̇l̇ëye l̈oroy jl̈õkoyo l̈i shäryëy kjl̈uwe” l̈ëmi oba kong eni. \v 17 Pjãy kjok miydë sira l̇l̇ëme. Pjãy so no kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo kjoyoe. Dbur sho shõyl̈ṍr smok l̈ok Sbö u goshko l̈i iak beno tjeng dboy Sbö kong, Sbö u l̈i kjĩshko. ¿Eni ga l̇l̇ëye tjwl̈õ ara anmoyõ l̈i l̇l̇ë, dbur sho shõyl̈ṍr l̈ire, de Sbö u l̈i? \p \v 18 »Pjãy tjl̈ẽ oba kong ga “Shji tjl̈ẽno jl̈õkoyo öng sho sukkl̈o l̈i kjĩshko ga e l̇l̇ëno l̇l̇ëme. Gueniyo shji tjl̈ẽno jl̈õkoyo öng twara, zröra, suya buk öng sho sukkl̈o kjing go l̈i kjĩshko ga l̇l̇ëye l̈oroy jl̈õkoyo l̈i shäryëy kjl̈uwe” l̈ëmi oba kong eni. \v 19 Pjãy so no kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo kjoyoe. Öng twara, zröra, suya buk öng sho sukkl̈o kjing go l̈i iak beno buk dboy, öng sho sukkl̈o l̈i kjĩshko. ¿Eni ga l̇l̇ëye tjwl̈õ ara anmoyõ l̈i l̇l̇ë, öng l̈ire, de öng sho sukkl̈o l̈i? \p \v 20 »E kjĩshko ga ëye tjl̈ẽ shäng jl̈õkoyo öng sho sukkl̈o l̈i kjĩshko ga tjl̈ẽ shäng jl̈õkoyo ba kjĩshko dö l̇l̇ëme. Tjl̈ẽ shäng jl̈õkoyo l̇l̇ëbo buk ba kjing go l̈i kjĩshko bakoe. \v 21 Ëye tjl̈ẽ shäng jl̈õkoyo Sbö u kjĩshko ga tjl̈ẽ shäng jl̈õkoyo Sbö sök eshko l̈i kjĩshko bakoe. \v 22 Ëye tjl̈ẽ shäng jl̈õkoyo kjok dogo kjĩshko ga tjl̈ẽ shäng jl̈õkoyo Sbö pjl̈u sökkl̈o kjĩshko bako, Sbö sök ba sökkl̈o kjing go kjĩshko bakoe. \p \v 23 »¡No pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, fariseoga, pjãy song jl̈õ, pjãy shdungko! ¡Pjãy Sbö tjl̈õkwo söga jl̈õkoyo l̈ëmi, gueniyo pjãy wotjl̈ĩk owa bomi pjl̈úshko! L̇l̇ëbo wl̈ẽnomi l̈i shtëmi äär ba sakyo (10) go, ba sakyo (10) go, shimi kjrina kjrina, ga twëmi Sbö kong. Bomi dl̈i mokyo obl̈ë obl̈ë tjok ga shäryëmi l̈öng jl̈õkoyo eni bakoe. Gueniyo kjok l̇l̇gwekkl̈o tak pjang tjwl̈õ ara, ba kjinmo l̈ira kol̈ëmi l̈öng l̇l̇ëme. Pjãy kjok l̇l̇gwek bek l̇l̇ëme. Obl̈ë songe l̈ëmi l̇l̇ëme. L̇l̇ëbo l̈ëmi obl̈ë kongshko ga shäryëmi l̇l̇ëm bakoe. Pjl̈ú wl̈o ga kjok l̇l̇gwekkl̈o tjwl̈õ ara ëre shäryomirë dey, kjok l̇l̇gwekkl̈o obl̈ë l̈i shäryozĩ ĩyado bakoe. \v 24 Pjãy so no kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo kjoyo, gueniyo no wl̈osömi l̈ëmi. Kjok l̇l̇gwekkl̈o, e l̇l̇ë l̈okl̈o miydëmi l̇l̇ëme. E kjĩshko ga l̇l̇ëye tjwl̈õ ara l̇l̇ëm l̈i, e shäryomirë l̈öng. Gueniyo l̇l̇ëye tjwl̈õ ara l̈i, e shäryëmi l̈öng l̇l̇ëme. Pjãy so no sök di ië kjoyoe. L̇l̇gwirwa buk ba di iokl̈o roshko l̈i shira, gueniyo öng kësbang buk ba roshko l̈ira dwara jer, miydara l̇l̇ëme. \p \v 25 »¡No pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, fariseoga, pjãy song jl̈õ, pjãy shdungko! ¡Pjãy Sbö tjl̈õkwo söga jl̈õkoyo l̈ëmi, gueniyo pjãy wotjl̈ĩk owa bomi pjl̈úshko! Pjãy l̇l̇ëbo shäryë ara, pjãy pjl̈úe l̈ëba wl̈o, gueniyo ga pjãy kirkë ara, pjãy wotjl̈ĩk dbur töng bomi kong erö. Pjãy so di iokl̈o, dl̈i uokl̈o kjoyoe. E kwoshkwak ba pogl̈o go, gueniyo roshko wl̈iwl̈ie. \v 26 ¡Fariseoga, pjãy so no kjok ĩgö l̇l̇ëm wl̈eniyo kjoyoe! Pjl̈ú wl̈o ga di iokl̈o, dl̈i uokl̈o, e ro kwoshkwëmi bäm goshko. Pjir ga ber drëpdrë jl̈õe. \p \v 27 »¡No pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, fariseoga, pjãy song jl̈õ, pjãy shdungko! ¡Pjãy Sbö tjl̈õkwo söga jl̈õkoyo l̈ëmi, gueniyo pjãy wotjl̈ĩk owa bomi pjl̈úshko! Pjãy so shinmo bapkwo poshtik pjl̈ubl̈ún, wol̈ësowa kjoyoe. Ĩkoba ga pogl̈o go pjl̈ú, gueniyo roshko shinmo dbogl̈o, l̇l̇ëbo wl̈iwl̈i tjeng ara eshko. \v 28 Pjãy so e kjoyo bakoe. Ĩkoba ga pjãy pjl̈o beke l̈ëba, gueniyo pjãy wotjl̈ĩk owa erä, l̇l̇ëye l̈ëmi ga shäryëmi l̇l̇ëme. \p \v 29 »¡No pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, fariseoga, pjãy song jl̈õ, pjãy shdungko! ¡Pjãy Sbö tjl̈õkwo söga jl̈õkoyo l̈ëmi, gueniyo pjãy wotjl̈ĩk owa bomi pjl̈úshko! Sbö tjl̈õkwo l̈agaga shinmotkono tjeng dënashko l̈i, ak sho shäryëmi ba sak kjing go, ber l̈öng kjone miydëba wl̈o. Nopga pjl̈o bek shinmotkono l̈i sakyo poshäryëmi, ber wol̈ësowa wl̈o. \v 30 E irgo ga pjãy tjl̈ẽ ga “Tjawa kjwe l̈öng borwa tjl̈apgaga tek dënashko so dbaryoshko ga Sbö tjl̈õkwo l̈agaga zrörorwa l̇l̇ëme” l̈ëmi eni. \v 31 Eni ga miydëmi ga pjãy Sbö tjl̈õkwo l̈agaga zröga l̈i tjëyoga. \v 32 Shäryara bomi tjl̈apgaga tek dënashko so l̈irë sorë ga pjãy omshäryë jek eni bakoe. \v 33 ¡Pjãy so dgur kjoyoe! Pjãy shdungko, pjãy ber l̈öng iök pjë jong ri ri sjer l̇l̇ëm shtoyo l̈i roshko wl̈o. ¿Pjãy där, äär eshko l̇l̇ëm wl̈o ga sorëro? \p \v 34 »E kjĩshko ga Sbö tjl̈õkwo l̈agaga, nopga kjok miydë ara, no pinggaga, e ichër jek bomi kong. Gueniyo kjone kjone zrömi, kjone kjone zrömi l̈ok kjl̈ös go, kjone kjone shpomi no shpokkl̈o go judíoga syõ uyo roshko, ga töktong l̈ok. Eni ga irpjami to l̈öng kjok shto obl̈ë obl̈ë go. \v 35 Tek dämär ga nopga pjl̈o bek l̈i srëng kwono ara. Tek jong Abel go äär jong Zacarías, Berequías wa l̈i go eni. Zacarías pjl̈o bek, gueniyo zröromi Sbö u jong l̈i, öng sho sukkl̈o jong l̈i, e tjrëko. L̇l̇ono ga owa ëre ber pjang bomi go. Pjãy shdungko e kjĩshko. \v 36 L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga eerishko dbaryo sopga, pjãy shdungko l̇l̇ëbo owa ëre uunkong kjĩshko. \s1 Jesús sl̈atong Jerusalén sopga kjĩshko \p \v 37 »¡Jerusalén sopga, tja kuzĩa! Sbö tjl̈õkwo l̈agaga zrömi. Sbö tjl̈õkwo roy l̈agaga ichara bomi kong l̈i l̈ömi ak go, zrömi wl̈o. Woydoror enido ga pjãy tön, kjörkö meyo ba wapga töno tjeng ba sjä̃gä dirko wl̈eni, gueniyo woydoromi l̇l̇ëme. \v 38 Tja kuzĩa. Bomi u, e raye Sbörë ber jong tjoksa. \v 39 L̈ër bomi kong ga tja ëre ĩmi ame, äär jong pjãy tjl̈ẽ l̈öng ga \q1 »“Kjwe ichara Tjl̈apgarë tjwe kjok ëreshko. \q2 Kjwe kjimte Sbörë”\f + \fr 23:39 \ft Salmo 118.26.\f* l̈ëmi l̈öng guing» l̈e. \c 24 \s1 «Sbö u pjir ber drete» l̈ara Jesúsdë \p \v 1 E irgo ga Jesús opshino jek Sbö u jong l̈ishko dwayo. Jëk shängshko ga ba oppinggaga tek l̈öng ba zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ l̈ok ba kong ga «U l̈ok ëre ĩzong» l̈e. \p \v 2 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿U l̈ok ëre ĩmi l̈öngde? L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga ëreshko akkwo ëmdë ber tjeng ëng kjing go kjwara l̇l̇ëme. L̇l̇ëbo tjeng kës ëre pjir ber drete» l̈e. \s1 Kjok pjir dbaryo jyãgl̈o \p \v 3 E irgo ga jem öötong l̈öng Olivos dl̈upyo ga Jesús sirkeno sök eshko. Ba oppinggaga tek l̈öng ba zl̈ong bäng, tjl̈ẽ ba kong tjoksa wl̈o. Eshko ga tjl̈ẽ l̈ok ga «¿L̇l̇ëye l̈ëp shäng l̈i, e shäryë l̇l̇ono? ¿Pja tjwe iröng dörö l̈i jyãgl̈o wen l̇l̇ë? ¿Kjok pjir dörö l̈i jyãgl̈o wen l̇l̇ë?» \p \v 4 «Pjãy sjëk, pjãy jyãpgwëba l̇l̇ëm wl̈o. \v 5 Eshko ga nopga wen tjwe ara tjl̈ẽ ga “No pjl̈uyo ichara Sbörë shrono shäng l̈i tja” l̈e. E go ga oba jyãpgwe ara. \p \v 6 »Roy kumi ga oba ëngkjwë kjok shto obl̈ë obl̈ë arashko ga l̇l̇ëye bangkjrëmi l̇l̇ëme. E shäryë eni kjl̈uwe. Gueniyo eshko ga kjok pjir dbaryo l̈i äätë l̇l̇ëm obi. \v 7 Tjëyoga obl̈ë obl̈ë ëngkjwë l̈ok ëng tjok. Nopga kjok shto obl̈ë obl̈ë so ëngkjwë l̈ok ëng tjok bakoe. Pjl̈i tjwe ara kjok shto obl̈ë obl̈ë. E ga yo tjwe ara kjok shto obl̈ë obl̈ë bakoe. \v 8 Gueniyo l̇l̇ëbo wen tjwe owa anmoyõ l̈i soye l̇l̇ëbo kës ëre go kjwl̈ë jã. \p \v 9 »Eshko ga pjãy twëba kjok l̇l̇gwegaga kong, pjãy shdũya l̈ok wl̈o, ga pjãy zröya l̈ok bakoe. Bor kjĩshko ga pjãy ĩywaba shjiktëng kjok kjwang jĩkong. \v 10 Eshkoshko ga nopga ara mär bor go ame. Epga ëng ĩywõ shjiktëng, ëng rotë kar kar, ëng twë kjok l̇l̇gwegaga kong bakoe. \v 11 Eshko ga nopga ara to l̈öng tjl̈ẽ ga “Tja Sbö tjl̈õkwo l̈aga” l̈e, gueniyo e ichaga Sbörë l̇l̇ëme. E go ga oba jyãpgwe ara. \v 12 Eshko ga nopga wotjl̈ĩk owa ëng kong ara. E kjĩshko ga nopga l̈öng ara ëng woydë ame. \v 13 Gueniyo ga ëye mär bor go äär jong ba dbo go ga era där ber shäng pjl̈ú ĩyado. \v 14 Sbö ber no pjl̈uyo sorë l̈i roy pjl̈ú, e shdär kjok kjwang jĩkong, miyde tjëyoga uunkongdë wl̈o. Eshko ga öötong kjok pjir dbaryoshko. \p \v 15 »Dënashko ga Sbö tjl̈õkwo l̈aga Daniel, e tjl̈õkwo tono l̇l̇ëbo shäryë owa anmoyõ Sbö shto zrek roshko kjĩshko. Ëre woydër ga kumi yõtso. \v 16 Eshko ga pjãy l̈öng Judea kjokyo ga pjãy tökzong dl̈up l̈ëkong; \v 17 pjãy l̈öng bop u dbo kjing sdok l̈i kjing go ga pjãy tökzong mal̈ing, pjãy opzrëk jek bomi u roshko l̇l̇ëbo kjrë l̇l̇ëme; \v 18 pjãy l̈öng bomi kjokshko ga pjãy jek bomi ushko iröng bomi shwong kop l̈ëkong l̈i kjrë l̇l̇ëm bakoe. \v 19 E dbaryo ga wal̈ëga l̈öng kjl̈araso l̇l̇ëm, e song jl̈õe. Wal̈ëga kjwozirwa tjeng nä ië, e song jl̈õ bakoe. \v 20 Rokozĩ Sbö kong ga pjãy tök kjok owa dbaryo l̇l̇ëm, woshtozl̈ong dbaryo l̇l̇ëm bakoe. \p \v 21 »E dbaryo ga l̇l̇ëbo wen nopga kong owa anmoyõ. L̇l̇ëbo eni, e ĩkdaba tek dämärshko dwayo l̇l̇ëm, ga wen e kjoyo ame. \v 22 L̇l̇ëbo owa ëre ie Sbörë ber dbar ara l̇l̇ëm, ba nopga kjrara l̈i woyde ara kjĩshko. Eni l̇l̇ëm kjwe ga ëye där ber sök së kjl̈ara l̇l̇ëme. \p \v 23 »Eshko dbaryo ga no tjwe shäng tjl̈ẽ ga “¡No pjl̈uyo ichara Sbörë l̈i shäng na ĩzĩa!” l̈e. Obl̈ë tjl̈ẽ ga “¡Shäng kjwe!” l̈e bomi kong, gueniyo jl̈õ l̈ëmi l̇l̇ëme. \v 24 Eshko ga nopga ara to l̈öng tjl̈ẽ ga “No pjl̈uyo ichara Sbörë shrono shäng l̈i, e tja” l̈e. “Tja Sbö tjl̈õkwo l̈aga kjok ëre so” l̈e. Gueniyo e ichaga Sbörë l̇l̇ëme. L̇l̇ëbo ĩydëba l̇l̇ëm wl̈eniyo shärye l̈ok kësbang obl̈ë obl̈ë ara. L̇l̇ëbo jyãgl̈o shärye l̈ok obl̈ë obl̈ë bakoe. Shärye l̈ok eni, oba ara jyãpgwe wl̈o, Sbö nopga kjrara l̈i ëmdë jyãpgwe wl̈o l̈e, gueniyo epga jyãpgwe ga äe. \v 25 Gueniyo miydëmi pjir wl̈o ga l̇l̇ëye wen eshko l̈i l̈oror bomi kong tjän. \v 26 E kjĩshko ga ëye tjl̈ẽ ga “¡No pjl̈uyo ichara Sbörë l̈i shäng kjok dogro no l̇l̇ëmshko!” l̈e bomi kongshko ga pjãy jek eshko l̇l̇ëme. Ëye tjl̈ẽ ga “¡Opjneno sök na!” l̈e bomi kongshko ga jl̈õ l̈ëmi l̇l̇ëm bakoe. \v 27 No to ter kjok dogo dwayo ëre tjwe iröng obishko ga e ber so l̇l̇gwl̈ëng l̇l̇er kãl̈ã l̇l̇etl̇l̇et kjok dogo l̇l̇aw pogo kjoyoe. Eni ga tja ĩga nopga uunkongdë wẽl̈ëe. \v 28 Shinmo doyo buk kjone ga l̈ä̃ tjwe tön ara eshko. \s1 No to ter kjok dogo dwayo l̈i tjwe iröng obi dbaryo \p \v 29 »L̇l̇ëbo owa ëre dbaryo irgo ga \q1 »“Dl̈o ber pjang yẽt, \q2 ga mok kãl̈ã të ame. \q1 Dbala l̈on ter kjok dogo dwayo, \q2 ga kjopkwo ber dete erä.”\f + \fr 24:29 \ft Isaías 13.10; 34.4.\f* \p \v 30 »Eshko ga ĩkoba ga no to ter kjok dogo dwayo ëre jyãgl̈o l̈i wen kjok dogo ga bangkjrëba kjok kjwang jĩkong, ga sl̈ar l̈ok ara. Eshko ga ĩkoba ga tja ter tjwe pjäng sho roy ga bor dbo kãl̈ã ĩkoba wẽl̈ëe. \v 31 Bor parkagaga kjok dogo so ichër wl̈i kësbang të, ga bor nopga kjrara l̈i kjre l̈ok kjok kjwang jĩkong, tö̃ya wl̈o. \p \v 32 »Tja kuzĩa. Pjãy pin, kjor ko \tl higuera\tl* l̈i go. Kjor kowo wen mite, korga wen tjagl̈ënshko ga miydëmi e go ga l̈ushko dbaryo äätoe. \v 33 Eni ga l̇l̇ëbo tjeng kës ëre shäryë l̈i ĩmishko ga miydëmi e go ga no to ter kjok dogo dwayo ëre tjwe iröng obi dbaryo l̈i ääto eni bakoe. \v 34 L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga nopga l̈öng eerishko dbaryo kjone kjone wol̈ontë l̇l̇ëm obishko ga l̇l̇ëye l̈ër shäng bomi kong ëre shäryë uunkong. \v 35 Kjopkwo, kjok ëre, e pjir ber drete. Gueniyo bor tjl̈õkwora ber pjang ĩyado. \p \v 36 »E dbaryo l̇l̇ono, kjok orë, ëye ommiydë l̇l̇ëme. Miydaga Sbö parkagaga kjok dogo sorë l̇l̇ëm, miydaga Sbö Wa ërerë l̇l̇ëm bakoe. Miydaga Data Sbörë eröe. \v 37 No to ter kjok dogo dwayo ëre tjwe iröng obi döröshko ga l̇l̇ëbo shäryë kjok ëre kjing go l̈i, e ber so l̇l̇ëbo shäryono Noé dbaryoshko l̈i dik. \v 38 Eshko ga kjok ëre pitë l̇l̇ëm obishko ga nopga to l̈öng wl̈ẽp dl̈i uë, di ië, orkwosmok ëng tjok öötong Noé opzrëno jem kjyong kësbang roshko dbaryoshko. \v 39 L̇l̇ëye tjwe shäryë eshko l̈i miydaraba l̇l̇ëme. Eshko ga shunyo shrono kësbang, ga nopga l̈i söra dirë, shtena drete. No to ter kjok dogo dwayo ëre tjweshko ga e shäryë eni bakoe. \v 40 Eshko dbaryo ga domerga l̈öng do pjök parkë ba kjokshko. Kjl̈ara söya, kjl̈ara ie ber shäng eshko. \v 41 Ga wal̈ëga l̈öng do pjök l̇l̇ëbo kl̈äk. Kjl̈ara söya, kjl̈ara ie ber shäng eshko. \p \v 42 »E kjĩshko ga pjãy l̈öng sjëk ĩyado, bomi Tjl̈apga ëre tjwe dbar l̇l̇ono miydëmi l̇l̇ëm kjĩshko. \v 43 Tja kuzĩa. Ëye tjwe l̈ũrkë l̇l̇ono miyde u sogo l̈irë kjwe ga koshe, ba u de, l̇l̇ëbo l̈ũyotkëba l̇l̇ëm wl̈o. \v 44 No to ter kjok dogo dwayo ëre tjwe l̇l̇ono miydëmi l̇l̇ëm kuzong ga pjãy ber l̈öng bor koshë, poshäryak pjir ĩyado. \s1 Parkaga pjl̈ú, parkaga owa \p \v 45 »Parkaga ie ba pjl̈urë ber ba parkagaga obl̈ë daga, së̃ya äär ba dl̈oyo go kjok orë ga woyde ga parkaga l̇l̇ëye l̈e ba kong l̈i shärye eni wl̈eniyo, kjok miydë ara wl̈eniyo bakoe. ¿Gueniyo ga kjre sorë? \v 46 Tjwe iröng obishko ga parkaga wl̈ẽya ba pjl̈urë shäng ba pak shäryë pjl̈ú l̈i, e kongda ber pjl̈úe. \v 47 L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga era ie ba pjl̈urë ber shäng ba l̇l̇ëbo uunkong kägäyo. \v 48 Gueniyo ga parkaga l̈i wotjl̈ĩk owa wl̈eni ga wotjl̈ĩk ga ba pjl̈u tjwe mal̈ing l̇l̇ëme l̈e, \v 49 ga opyorgö to shäng parkagaga obl̈ë shdung, ga gl̈ö ara nel̈õga tjok. \v 50 Eni wl̈eni ga koshe shäng l̇l̇ëm dbaryoshko ga ba pjl̈u tjwe. \v 51 Eshko ga parkaga owa l̈i shdũya, iche nopga Sbö tjl̈õkwo söga jl̈õkoyo l̈e, gueniyo wotjl̈ĩk owa ba pjl̈úshko tjeng l̈ishko, ber shäng sl̈ar eshko, kowo uë, l̇l̇ëbo bang ara ba kong kjĩy. \c 25 \s1 Kjogl̈oga dogl̈o sak kjwara (10) \p \v 1 »Sbö ber no pjl̈uyo sorë, e so l̇l̇ëbo l̈ër bomi kong ëre kjoyoe. Pjl̈ara ga orkwosmozl̈ong dbaryo ga kjogl̈oga töno tjeng dogl̈o sak kjwara (10), kjogl̈o orkwosmok wl̈o l̈i yorkaga. Ba iök shjiy bapkwo söra ba tjok kjl̈ara ĩ ĩ, ga beno l̈öng domer orkwosmok wl̈o l̈i koshë. \v 2 Kjogl̈oga dogl̈o shkëng (5) wotjl̈ĩk l̇l̇ëm wl̈eniyo, kjogl̈oga dogl̈o shkëng (5) obi, era wotjl̈ĩk pjl̈ú wl̈eniyo. \v 3 Kjogl̈oga wotjl̈ĩk l̇l̇ëm l̈ira iök dyo söno ba tjok l̇l̇ëme. \v 4 Kjogl̈oga wotjl̈ĩk pjl̈ú l̈ira iök dyo söno ba bapkwo roy, ga iök dyo söra l̈ok bapkwo obl̈ë roy bakoe. \v 5 Eshko ga domer orkwosmok wl̈o l̈i shrono mal̈ing l̇l̇ëm kuzong ga poywõ l̈ok uunkong, ga ponoe. \p \v 6 »Kjok rong ga oba tjl̈ẽ dbo go ga “¡Domer l̈i tek shäng döröe! ¡Pjãy opshis ba wl̈okjrë!” l̈e. \p \v 7 »Kuya kjogl̈oga l̈irë ga kojono l̈ok uunkong, ba iök shjiy l̈i poshärye wl̈o. \v 8 Kjogl̈oga wotjl̈ĩk l̇l̇ëm l̈i tjl̈ẽ l̈ok l̇l̇amo l̈öng l̈i kong ga “Borwa iök sjer woydë. E kjĩshko ga tjawa së̃zĩ iök dyo sira” l̈e. \p \v 9 »Gueniyo kuya wotjl̈ĩk pjl̈ú l̈irë ga tjl̈ẽ l̈ok ba kong ga “L̇l̇ëme. Borwatoy kjwõr shji uunkong kong wl̈o l̇l̇ëme. Twërwa bomi kong kjwe ga borwatoy pjir bakoe. E kjĩshko ga pjãy to ba tjwl̈ẽk bomi kong om go dey” l̈e. \p \v 10 »Gueniyo jek l̈ok ba tjwl̈ẽk wopro ga domer l̈i shronoe. Kjogl̈oga l̈öng ĩyado ba koshë l̈i opzrëno jek orkwosmozl̈ong uyo l̈i roshko. Ga u bäng l̈i bängzaraba tuke. \v 11 E irgo ga kjogl̈oga kjrina l̈i shrono l̈ok iröng obi ga tjl̈ẽ ga “¡Tjl̈apga, Tjl̈apga, u bäng dös borwa kong!” l̈e. \p \v 12 »Gueniyo kuya domer orkwosmok wl̈o l̈irë ga tjl̈ẽ ba kong ga “L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga pjãy ë miydër l̇l̇ëme” l̈e. \p \v 13 »No to ter kjok dogo dwayo ëre tjwe iröng dbar l̇l̇ono, kjok orë, e miydëmi l̇l̇ëme. E kjĩshko ga pjãy ber l̈öng sjëk ĩyado. \s1 Parkagaga dogl̈o mya \p \v 14 »Sbö ber no pjl̈uyo sorë, e so l̇l̇ëbo l̈ër bomi kong ëre kjoyoe. Pjl̈ara ga domer shäng kjl̈ara. To kjok shto obl̈ë go kjwl̈ë wl̈eni ga ba parkagaga rokara, ie ber l̈öng ba dbur dë wl̈o. \v 15 Ba parkaga dbur dë pjl̈ú anmoyõ l̈i kong dbur sho pjl̈ubl̈ún twara kjwo sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o shkëng (5,000). Ba parkaga dbur dë pjl̈ú l̈i kong twara kjwo sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o pjok (2,000). Ba parkaga dbur dë pjl̈ú anmoyõ l̇l̇ëm l̈i kong twara kjwo sak dbäw dbäw (1,000). E irgo ga toe. \p \v 16 »Parkaga kong dbur twara kjwo sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o shkëng (5,000) l̈i, l̇l̇ëbo tjwl̈ẽna dbur l̈i go, ga soynena jek obi, ga dbur shano öötong bayo eni obi. \v 17 Parkaga kong dbur twara kjwo sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o pjök (2,000) l̈i omshäryono e kjoyo bako, ga dbur shano bayo eni obi bakoe. \v 18 Gueniyo parkaga kong dbur twara kjwo sak dbäw dbäw (1,000) l̈ira pjl̈ëbgwo kjono kjwara kl̈ung roshko, ga dbur l̈i jnena beno tjeng e roshko.\f + \fr 25:18 \ft Eshko dbaryo ga nopga dbur jneno tjeng kl̈ung roy, l̈ũyotkëba l̇l̇ëm wl̈o.\f* \p \v 19 »Dbar kop ara irgo ga domer l̈i shrono shäng iröng obi ga ba parkagaga rokara, dbur l̈i l̇l̇gweya ba tjok wl̈o. \v 20 Ba parkaga kong dbur twara kjwo sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o shkëng (5,000) l̈i shrono shäng ba shwoy ga tjl̈ẽ ba pjl̈uyo kong ga “Tjl̈apga, tja kong dbur sho pjl̈ubl̈ún tworop kjwo sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o shkëng (5,000). Tja dbur shano bayo eni obi” l̈e, ga dbur l̈i twara ba kong uunkong. \p \v 21 »Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga “Pjl̈úe. Pja parkaga pjl̈ú wl̈eniyo, l̇l̇ëye l̈e bop kägäyorë bop kong l̈i shäryëp eni ĩyado. Pja kong l̇l̇ëbo tworor chira, ga dorop pjl̈o beke. E kjĩshko ga l̇l̇ëbo twër bop kong ara, dëp wl̈o. Pja opzrëk tek bor tjok na, pja ber sök wopjl̈ú wl̈o” l̈e. \p \v 22 »E irgo ga ba parkaga kong dbur twara kjwo sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o pjök (2,000) l̈i shrono shäng ba shwoy ga tjl̈ẽ ba kong ga “Tjl̈apga, tja kong dbur sho pjl̈ubl̈ún tworop kjwo sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o pjök (2,000). Tja dbur shano bayo eni obi” l̈e, ga dbur l̈i twara ba kong uunkong. \p \v 23 »Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga “Pjl̈úe. Pja parkaga pjl̈ú wl̈eniyo, l̇l̇ëye l̈e bop kägäyorë bop kong l̈i shäryëp eni ĩyado. Pja kong l̇l̇ëbo tworor chira, ga dorop pjl̈o beke. E kjĩshko ga l̇l̇ëbo twër bop kong ara, dëp wl̈o. Pja opzrëk tek bor tjok na, pja ber sök wopjl̈ú wl̈o” l̈e. \p \v 24 »E irgo ga ba parkaga kong dbur twara kjwo sak dbäw dbäw (1,000) l̈i shrono shäng ba shwoy ga tjl̈ẽ ba kong ga “Tjl̈apga, miydër pjl̈ú ga pja kjange. Pja dwl̈a bo kjrë, dwl̈a dgorop l̇l̇ëmshko. Dwl̈a sguinop l̇l̇ëmshko ga dwl̈a bo jöp eshko bakoe. \v 25 E kjĩshko ga pja bangkjroror ara, ga bop dbur l̈i jnenor beno tjeng kl̈ung roshko. Tjeng ëre” l̈e ba kong. \p \v 26 »Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga “Pja parkaga owa, shmi ara. Miydëp pjl̈ú ga tja dwl̈a bo kjrë, dwl̈a dgoror l̇l̇ëmshko. Dwl̈a sguinor l̇l̇ëmshko ga dwl̈a bo jör eshko bakoe. \v 27 E kjĩshko ga bor dbur ëre sörop, jnenop dbur jnezl̈ong uyo roshko dey. Eni kjwe ga tja tjwe iröng obi ga tja dbur töno e kjinmo kjwe” l̈e ba kong. \p \v 28 »Eshko ga ba pjl̈uyo tjl̈ẽ oba kong ga “Dbur tjeng ba wl̈oshko kjwe dözĩ, twozĩ kjl̈ara shäng dbur shano kjwo sak dbäw dbäw pjl̈ogl̈o sak dbäw (10,000) l̈i kong. \v 29 Ëye l̇l̇ëbo tjok ga së̃ya jek obi, ber l̇l̇ëbo ara wl̈o. Ëye l̇l̇ëye l̇l̇ëm ga l̇l̇ëye tjeng sirawa l̈i döya ba shjiryo drete. \v 30 Parkaga l̇l̇ëno l̇l̇ëm kjwe dbuzĩ jek kjoko, kjok ro sĩ roshko, ber shäng sl̈ar eshko, kowo uë, l̇l̇ëbo bang ara ba kong kjĩy” l̈e. \s1 No l̇l̇gwezl̈ong dbaryo \p \v 31 »No to ter kjok dogo dwayo ëre tjwe bor dbo kãl̈ã go, bor parkagaga kjok dogo so tjokshko ga tja sirkek wl̈ar sök bor pjl̈u sökkl̈o kãl̈ã l̇l̇etl̇l̇et l̈i kjing go. \v 32 Eshko ga tjëyoga kjrina kjrina kjok kjwang jĩkong tjwe tön uunkong bor bokshto. Öng daga, ba öng wl̈ẽp ushko so, ba shwl̈ing ushko so, e kje dboy dboy sorë ga nopga kjër dboy dboy eni bakoe. \p \v 33 »Nopga so öng wl̈ẽp ushko so kjoyo l̈i iër ber tjeng or kël̈ëkong. Nopga so shwl̈ing ushko so kjoyo l̈i iër ber tjeng or mil̈ëkong. \v 34 E irgo ga no pjl̈uyo ëre tjl̈ẽ nopga tjeng or kël̈ëkong l̈i kong ga “Pjãy kjimtara bor Datarë. Pjãy tek l̈öng kjok ëreshko. Kjok ëre poshäryak buk pjir, kjok ëre shäryara Sbörë tek l̈ëkong. \v 35 Tja pjl̈i arashko ga tja sënomi. Tja wodogroshko ga tja kong di tworomi. Tja song, tjwe shto obl̈ë so dwayoshko ga tja wl̈okjroromi bomi ushko. \v 36 Tja shwong l̇l̇ëmshko ga tja kong shwong tworomi. Tja swl̈o arashko ga tja kjimtoromi. Tja sök no shdũzl̈ong uyo roshko ga tja ĩnomi öör jong ey” l̈ër. \p \v 37 »Kuya nopga pjl̈o bek l̈irë ga tjl̈ẽ l̈ok bor kong ga “Tjl̈apga, ¿pja ĩnorwa pjl̈i arashko ga pja sënorwa l̈ëp l̈i, e l̇l̇onoshko? ¿Pja wodogroshko ga pja kong di twororwa l̈ëp l̈i, e l̇l̇onoshko? \v 38 ¿Pja song, tjwe shto obl̈ë so dwayoshko ga pja wl̈okjrororwa borwa ushko l̈ëp l̈i, e l̇l̇onoshko? ¿Pja shwong l̇l̇ëmshko ga pja kong shwong twororwa l̈ëp l̈i, e l̇l̇onoshko? \v 39 ¿Pja swl̈o arashko, pja sök no shdũzl̈ong uyo roshko ga pja ĩnorwa öör jong l̈ëp l̈i, e l̇l̇onoshko?” l̈e. \p \v 40 »Eshko ga tja tjl̈ẽ ba kong ga “L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga shäryoromi eni bor pjeyo song wl̈eniyo kjl̈ara kong wl̈eni ga shäryoromi bor kong wl̈eni” l̈ër. \p \v 41 »E irgo ga tja tjl̈ẽ nopga tjeng or mil̈ëkong l̈i kong ga “Pjãy shdungko. Pjãy opkjos bor zl̈ong dwayo. Iök jong kjwara pjë jong ri ri ĩyado. Shäryak jong Ä kong, ba pjeyoga kjok dogo so kong bakoe. Pjãy nom ber l̈öng eshko ĩyado. \v 42 Tja pjl̈i arashko ga tja sënomi l̇l̇ëme. Tja wodogroshko ga tja kong di tworomi l̇l̇ëme. \v 43 Tja song, tjwe shto obl̈ë so dwayoshko ga tja wl̈okjroromi bomi ushko l̇l̇ëme. Tja shwong l̇l̇ëmshko ga tja kong shwong tworomi l̇l̇ëme. Tja swl̈o arashko, tja sök no shdũzl̈ong uyo roshko ga tja ĩnomi öör l̇l̇ëm bakoe” l̈ër. \p \v 44 »Kuya l̈ok ga tjl̈ẽ l̈ok bor kong ga “Tjl̈apga, ¿pja ĩnorwa sorë l̈ëp l̈i ga pja kjimtororwa l̇l̇ëm l̇l̇onoshko?” l̈e. \p \v 45 »Eshko ga tja tjl̈ẽ ba kong ga “L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga l̇l̇ëye shäryoromi eni bor pjeyo song wl̈eniyo kjl̈ara kong l̇l̇ëm wl̈eni ga shäryoromi bor kong l̇l̇ëm wl̈eni” l̈ër. \p \v 46 »E irgo ga epga jongya ber tjeng shdũya ĩyado wl̈o. Ga nopga pjl̈o bek l̈i jongya ber tjeng së ĩyado Sbö tjok wl̈o» l̈e ba kong. \c 26 \s1 «¿Jesús, e shay, zröy wl̈o sorë ga pjl̈ú?» l̈ara ba wl̈oyogarë \p \v 1 Jesús tjl̈ẽno pjir ga tjl̈ẽ ba oppinggaga kong ga \v 2 «Miydëmi pjl̈ú ga Israel tjëyoga döktong tek Egipto kjokyo dwayo dbaryo shrëkkl̈o l̈i kjönma. Eshko dbaryo ga no to ter kjok dogo dwayo ëre twëba bor wl̈oyoga kong, tja zröya l̈ok pjang kjl̈ös go wl̈o» l̈e. \p \v 3 Eshkoshko ga syõshtaga kägäyoga, judío tjl̈apgaga kjok l̇l̇gwega wl̈eniyo, e töno l̈ok syõshtaga kësbangyo ko Caifás ushko, \v 4 ga tjl̈ẽ l̈ok ëng kong ga «¿Jesús, e shay, zröy wl̈o sorë ga pjl̈ú? Shay wl̈o ga jyõyotkëy. \v 5 Gueniyo dbar shrëzl̈ong dbaryo l̇l̇ëme. L̇l̇ëm ga nopga ara ga wl̈ike l̈ok äe» l̈e. \s1 Wal̈ë kjl̈ara, poshtikkl̈o l̈õ pjl̈ëbl̈ë tjwl̈õ ara wl̈eniyo tyara Jesús dl̈u kjing go \p \v 6 E irgo ga Jesús jek öötong shäng Betania kjokyo, Simón ushko. Dënashko ga Simón l̈i pogl̈o go swl̈o ara, sho an do jĩkong, gueniyo poptonoe. \v 7 Jesús sök Simón ushkoshko ga wal̈ë shrono shäng ba zl̈ong bäng kjl̈ara, wl̈oshko poshtikkl̈o bapkwo tjwl̈õ ara shäryak akkwo ko \tl alabastro\tl*\f + \fr 26:7 \fk Alabastro\ft , e ak pjl̈ubl̈ún wl̈eni, ga poshtikkl̈o bapkwo shäryëba e go.\f* go, roshko poshtikkl̈o l̈õ pjl̈ëbl̈ë tjwl̈õ ara wl̈eniyo. Eshko ga söra jek Jesús sök ië l̈ishko, ga tyara ba dl̈u kjing go. \v 8 Ĩya ba oppinggagarë ga iirkë jong, ga tjl̈ẽ l̈ok ëng kong ga «¿Kjwe zãya kjweni ega? \v 9 Zok ga kjwe soynena dburyo ara, oba song wl̈eniyo kjimtokl̈o wl̈o dey» l̈e. \p \v 10 Tjl̈ẽ l̈öng l̇l̇ë l̈i miydara Jesúsdë pjir kuzong ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Wal̈ë kjwe l̈ãywëmi eni ega? L̇l̇ëye shäryara bor kong ëre beno pjl̈úe. \v 11 Oba song wl̈eniyo l̈öng bomi tjok ĩyado, gueniyo tjara shäng bomi tjok ĩyado l̇l̇ëme. \v 12 Poshtikkl̈o tyara bor doyo go ëre, e bor doyo poshäryokl̈o, tja iëba sakshko wl̈o. \v 13 L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga kjok kjwang jĩkong kjone pogo ga Sbö tjl̈õkwo roy pjl̈ú l̈ëbashko ga l̇l̇ëye shäryara wal̈ë kjwerë bor kong ëre woyoshrëba, ga roy l̈ëba bakoe» l̈e. \s1 «Jesús soyner, twër ba wl̈oyoga kong» l̈ara Judasdë \p \v 14 Jesús oppinggaga dogl̈o sak kjwara kjingsho pjök (12) kjl̈ara ko Judas Iscariote. E öör shäng syõshtaga kägäyoga ĩk, \v 15 ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Jesús, e twër bomi kong ga tja potjwl̈ẽmi kjöm?» l̈e. Eni ga potjwl̈ẽna l̈ok dbur sho pjl̈ubl̈ún kjwo sak mya (30). \v 16 Eshko jek l̈ëkong ga Judas beno shäng wotjl̈ĩk ga «¿Jesús twër ba kong sorë ga pjl̈ú?» l̈e. \s1 Jesús iono ba oppinggaga tjok \p \v 17 E irgo ga pjl̈ung shosho suk pjir shäryak ba uukkl̈o tjok l̇l̇ëm dbaryo l̈i öötonge. E dbaryo ga Jesús oppinggaga tek shrono l̈öng ba zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Israel tjëyoga döktong tek Egipto kjokyo dwayo dbaryo shrëkkl̈o l̈i dl̈iyo shäryërwa kjone ga pjl̈ú?» \p \v 18 «Pjãy to Jerusalén kjokyo roshko. Domer shäng kjl̈ara eshko. Pjãy tjl̈ẽ ba kong ga “Tjl̈apga no pingga tjl̈ẽ ga ‘Tja dbaryo äätoe. Tja jek bop ushko bor oppinggaga tjok, Israel tjëyoga döktong tek Egipto kjokyo dwayo dbaryo l̈i shrërwa wl̈o’ l̈e” l̈ëmi ba kong eni» l̈e ba kong. \v 19 Kuya l̈ok ga shäryara l̈ok eni, ga dbar shrëkkl̈o l̈i dl̈iyo poshäryara l̈ok pjire. \p \v 20 Öötong kjok shkë ga Jesús sök ië, ba oppinggaga dogl̈o sak kjwara kjingsho pjök (12) l̈i tjok. \v 21 L̈öng ië wopro ga Jesús tjl̈ẽ ba kong ga «L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga pjãy kjl̈ara, tja soyneya, twe oba kong» l̈e. \p \v 22 Kuya l̈ok ga beno l̈öng woydë arae. Ga kjl̈ara kjl̈ara tjl̈ẽ Jesús kong ga «Tjl̈apga, ¿tja l̇l̇ëm l̇l̇ëmdo?» l̈e. \p \v 23 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Ëye sök bor tjok, ba pjl̈ung shosho suk pjir l̈i pöya sök bor tjok iokl̈o kjwaraso roy ga bor soynega l̈i e. \v 24 No to ter kjok dogo dwayo ëre wol̈on, tak pjang Sbö tjl̈õkwo go sorë l̈i eni. Gueniyo bor soynega, era song jl̈õe. Weno l̇l̇ëm kjwe ga pjl̈ú ba kong dey» l̈e. \p \v 25 Eni ga Judas, ba soynega l̈i tjl̈ẽ ba kong ga «No pingga, ¿tja l̇l̇ëm l̇l̇ëmdo?» \p «L̈ëp sök om go l̈iro» l̈e ba kong. \p \v 26 L̈öng ië wopro ga pjl̈ung shosho suk pjir kjrara Jesúsdë kjwara, ga tjl̈ẽ Sbö kong ga «Tjawa kong dl̈i tworop ëre. Tjawa ber wopjl̈ú bop tjok e kjĩshko» l̈e. E irgo ga pjl̈ung shosho suk pjir l̈i tora, twara sira sira ba oppinggaga kong, ga tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «Kjrozĩ, uozĩ, ëre bor sho wl̈eni» l̈e. \p \v 27 E irgo ga di iokl̈o kjrara kjwara, roy kjil̇l̇gwo bo dyo dbo ara, ga tjl̈ẽ Sbö kong ga «Tjawa kong kjil̇l̇gwo bo dyo tworop ëre. Tjawa ber wopjl̈ú bop tjok e kjĩshko» l̈e. E irgo ga twara ba oppinggaga kjl̈ara kjl̈ara kong, ga tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «Iozĩ pjãy uunkongdë sira sira. \v 28 Ëre bor srëng wl̈eni. E go ga tjl̈õkwo twara Sbörë, beno ĩyado wl̈o l̈i, e shärye. Bor srëng l̈i kwon, nopga ara kong. E go ga owa pjang ba go l̈i l̈ö̃ya Sbörë ber drete. \v 29 Gueniyo l̈ër bomi kong ga kjil̇l̇gwo bo dyo iër ame, äär jong bor Data ber sök no pjl̈uyo dbaryoshko jã. Eshko ga iër bomi tjok jek obi» l̈e. \s1 «Pjãy tjeng uunkong ëre, tja rayëmi pjire» l̈ara Jesúsdë ba oppinggaga kong \p \v 30 E irgo ga tono l̈ok pjl̈ara Sbö kong, ga to jem l̈ok Olivos dl̈upyo. \v 31 Öötong l̈öng eshko ga Jesús tjl̈ẽ ba kong ga «Sbö tjl̈õkwo tak pjang eni: \q1 »“Öng daga l̈i zrör, \q2 ga öng wl̈ẽp ushko so tjeng l̈i shdär ber kjl̈oro erä.”\f + \fr 26:31 \ft Zacarías 13.7.\f* \m Eni ga eeri shkëyo ga pjãy tjeng uunkong ëre, tja rayëmi pjire. \v 32 Gueniyo ga tja wol̈ono, ga tja woshrara Sbörë iröng obishko ga tja äär Galilea kjokyo bomi bäm go. Pjãy koshër shäng eshko» l̈e. \p \v 33 Kuya Pedrorë ga tjl̈ẽ ba kong ga «L̇l̇amora, pja rayara uunkong pjir ëmdë ga tjara, pja rayër l̇l̇ëme» l̈e. \p \v 34 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «L̈ër bop kong jl̈õkoyo ga pjesit kjok shränto ga kjörkö kjl̈untë l̇l̇ëm obishko ga “Jesús, e ë miydër l̇l̇ëme” l̈orop oba kong pjl̈ogl̈o mya tjän» l̈e. \p \v 35 Gueniyo kuya ga tjl̈ẽ ba kong obi ga «Eni l̇l̇ëme. Tja zrökoba jek bop tjok ëmdë ga “Jesús, e ë miydër l̇l̇ëme” l̈ër ë kong l̇l̇ëme» l̈e. \p Ba oppinggaga l̇l̇amo l̈i oml̈ono e kjoyo bakoe. \s1 Jesús syõshtono Sbö kong Getsemaní kjokyo \p \v 36 E irgo ga Jesús jek öötong shäng Getsemaní kjokyo ba oppinggaga tjok. Eshko ga tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «Tja to syõshtë Sbö kong këm ëre wl̈e wopro ga pjãy wl̈ar ber tjeng na» l̈e. \p \v 37 Eni ga jek syõshtë l̈ishko ga ba oppinggaga tjeng l̈i söra jek ba tjok dogl̈o mya, Pedro, Santiago, Juan. Jek l̈öngshko ga Jesús wosong, woydë ara. \v 38 Ga tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «Tja woydë ara bor pjl̈úshko. Kur ga tja wol̈on kjoyoe. Pjãy ber tjeng na, ga pjãy sjëke» l̈e. \p \v 39 Eni ga opkwono jek këgo sit, ga kjök tono, kjujono bokdo kjl̈ay kl̈ung go, ga syõshtono Sbö kong, tjl̈ẽ ga «Data, rokër bop kong sira ga l̇l̇ëbo wen bor kong owa dörö l̈i, e wen tjwe bor kong l̇l̇ëm kjwe dey. Shäryë eni ga pjl̈ú kjwe ga woydër eni. Gueniyo ga e l̈aga tjarë l̇l̇ëme. E l̈aga ber pjarë. Woydër ga l̇l̇ëbo shäryë, woydëp sorë l̈i eni» l̈e. \p \v 40 E irgo ga tek shrono shäng ba oppinggaga dogl̈o mya beno tjeng l̈ishko ga wl̈ẽna bë tjeng pëe. Eni ga tjl̈ẽ Pedro kong ga «¿Pjãy l̈öng së wop sira ga äre? \v 41 Pjãy pë l̇l̇ëme. Pjãy sjëke. Pjãy syõshtozong. Eni ga pjãy tjl̈ĩya Ärëshko ga pjãy kjimte Sbörë, l̇l̇ëbo owa shäryëmi l̇l̇ëm wl̈o. Pjãy l̇l̇ëbo pjl̈ú shäryë woydë jl̈õ, gueniyo pjãy womae» l̈e. \p \v 42 E irgo ga jek syõshtë obi. Tjl̈ẽ ga «Data, l̇l̇ëbo wen tjwe bor kong owa l̈i kjëp ga ä wl̈eni ga l̈aga ber pjarë» l̈e. \p \v 43 E irgo ga tek shrono shäng iröng obi ba oppinggaga beno tjeng l̈ishko ga wl̈ẽna bë tjeng pë obi, bokkwo l̇l̇ir woydë ëng go poywõrë kjĩshko. \v 44 Eni ga jek syõshtë pjl̈ara obi, öötong pjl̈ogl̈o mya. Eshko ga tjl̈ẽno jek obi, l̈ara bäm go sorë ga eni. \p \v 45-46 Syõshtono pjir ga tek shrono shäng iröng obi ba oppinggaga beno tjeng l̈ishko ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Pjãy l̈öng pë, woshtë obire? No to ter kjok dogo dwayo ëre twëba ber tjeng nopga owa wl̈oshko l̈i dbaryo öötonge. Ĩzĩa. Bor soynega tek shäng dörö tjän. Pjãy kojõzong. Shji to ëng dowl̈ẽk ba tjok» l̈e. \s1 Jesús shara ba wl̈oyogarë \p \v 47 Jesús tjl̈ẽydë pjitë l̇l̇ëm obishko ga ba oppinggaga dogl̈o sak kjwara kjingsho pjök (12) kjl̈ara ko Judas, e shrono shäng eshko. Nopga shrono l̈öng träk l̇l̇ëm ba tjok, kjone kjone wl̈oshko dröng, kjone kjone wl̈oshko wl̈ëng no shpokkl̈o. Epga ichaga syõshtaga kägäyoga, judío tjl̈apgaga kjok l̇l̇gwega wl̈eniyorë. \v 48 L̈unashko ga l̇l̇gwera Judasdë nopga l̈i kong pjir tjän, Jesús, e ë miyde l̈ok wl̈o. Tjl̈ẽno ba kong ga «Ĩmi ga ëye l̈õ shir\f + \fr 26:48 \fk L̈õ shik \ft l̈anyo, e tak pjang Génesis 27.26 go.\f* ga domer l̈i e. E shamirë» l̈ara eni. \p \v 49 Eni ga Judas jek öötong shäng Jesús zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ ba kong ga «¡Miga, Tjl̈apga no pingga!» l̈e ba kong, ga l̈õ shira. \p \v 50 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Kjobe. Pja bor kjl̈ara. L̇l̇ëye shäryëp wl̈o l̈i shäryozong» l̈e. \p Eni ga nopga l̈i tek shrono l̈öng Jesús zl̈ong bäng ga shakza l̈ok pjä erä. \v 51 Eshko ga nopga l̈öng Jesús tjok eshko l̈i kjl̈ara dröng shino kjwangna, ga syõshtaga kësbangyo parkaga kwomgwo zakza tas jer l̈on pjik buk töshko erä. \p \v 52 Eni ga Jesús tjl̈ẽ ba kong ga «Bop dröng kjwe jnes ba shtoy iröng obi. Ëye ëngkjwë dröng go ga zrökoba dröng go bakoe. \v 53 Eni tjok ga rokër bor Data kong kjwe ga tja kong ba parkagaga kjok dogo so iche träk l̇l̇ëm ga pjl̈ú, kjringgwo sak kjwara kjingsho pjök (12) wl̈eni. ¿E miydëp l̇l̇ëmdo? \v 54 Gueniyo l̇l̇ëye wen bor kong l̈i, e tak pjang Sbö tjl̈õkwo go tjän. Rokër bor Data kong eni kjwe ga l̇l̇ëye tak pjang l̈i shäryë eni l̇l̇ëme» l̈e. \p \v 55 Ga Jesús tjl̈ẽ nopga l̈i kong ga «¿Pjãy tjwe bor shak dröng tjok, wl̈ëng no shpokkl̈o tjok kjweni ega? ¿Tja shamishko ga tja ëngkjwë bomi tjok l̈ëmiro? Tja öör shäng oba ping ara, Sbö u zl̈ong bäng. ¿Tja sharomi eshko l̇l̇ëm egaro? \v 56 Gueniyo ëre shäryë jũni, tjl̈õkwo tara Sbö tjl̈õkwo l̈agaga tek dënashko sorë l̈i ber jl̈õkoyo wl̈o» l̈e. \p Eshko ga ba oppinggaga Jesús rayono uunkong, ga töktong to l̈ok ey dwayo. \s1 Jesús söraba öötong shäng Judío Kjok L̇l̇gwegaga Këskësyo bokshto \p \v 57-58 E irgo ga Jesús söra l̈ok to jongya syõshtaga kësbangyo ko Caifás ushko. Pedro jek shäng kä kjwaraso kä kjwaraso ba irgo. Öötong l̈öng eshko ga opzrëno jek u l̈i roshko, ga Pedro beno sök u bongkjako, Sbö u dagaga l̈öng l̈i tjok, l̇l̇ëye shäryëba pjir ber sorë ĩya wl̈o. \p No pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, judío tjl̈apgaga kjok l̇l̇gwega wl̈eniyo, e töno l̈öng u l̈i roshko tjän. \v 59 Syõshtaga kägäyoga, Judío Kjok L̇l̇gwegaga Këskësyo uunkong, Jesús zröya l̈ok woydë. E kjĩshko ga nopga rokara ara töno tjeng l̈ishko, Jesús jyõyotkë wl̈o, rote l̈ok e go wl̈o. \v 60 Jyõyotkara l̈ok ara, gueniyo l̇l̇ëye to wl̈ẽna l̇l̇ëme. E irgo ga nopga kojono obl̈ë do pjök, Jesús rotë wl̈o. \v 61 Tjl̈ẽ l̈ok ga «Domer ëre tjl̈ẽno ga “Sbö u ëre shdör dret, ga äär dbargwo mya ga shäryër ber ba shtoshko iröng obi” l̈ara eni» l̈e. \p \v 62 Eni ga syõshtaga kësbangyo l̈i kojono, ga tjl̈ẽ Jesús kong ga «Pja rote l̈öng ara. ¿Dboryëp l̇l̇ëmde?» l̈e. \v 63 Kuya ga beno shäng kjinge. Eni ga syõshtaga kësbangyo l̈i tjl̈ẽ ba kong ga «¿No pjl̈uyo ichara Sbörë shrono shäng l̈i, Sbö Wa l̈ëba l̈i, e pjare? L̈os borwa kong jl̈õkoyo, Sbö Sök Ĩyado l̈i ko go» l̈e. \p \v 64 Kuya ga tjl̈ẽ ga «L̈ëp shäng pjarë om go eni. Gueniyo l̈ër bomi kong ga Sbö, l̇l̇ëye shärye woydë l̈i shärye ga pjl̈úe. Ga l̇l̇ono ga no to ter kjok dogo dwayo ëre ĩmi sök ba orkwo kël̈ëkong,\f + \fr 26:64 \ft Ëye sök pjl̈u orkwo kël̈ëkong ga e tjwl̈õ ara anmoyõ.\f* tja ĩmi ter tjwe kjok dogo pjäng sho tjrëko bakoe» l̈e. \p \v 65 Kuya syõshtaga kësbangyo l̈irë ga ba shwong dwl̈ëkza tjã tjã iirdë. Tjl̈ẽ ga «¡Domer kjwe shäng Sbö l̈ãywë owa, ber tjwl̈õ l̇l̇ëm wl̈o l̈e! ¿Ëye wl̈ẽy ba rotë obi l̇l̇ëno? L̇l̇ëye l̈ara l̈i kuromi pjir tjän. \v 66 ¿Kumi ga sorë?» l̈e. \p Kuya nopga töno tjeng uunkong l̈irë ga tjl̈ẽ ga «¡Kjwe zrökko!» l̈e. \p \v 67 Eshko ga Jesús yora l̈ok. Bokso go tröng twara l̈ok bakoe. Kjone kjone omkwomso shpono, \v 68 ga tjl̈ẽ ba kong ga «Pja no pjl̈uyo ichara Sbörë shrono shäng l̈i jl̈õkoyo wl̈eni ga pja shpoga ërë l̈os borwa kong» l̈e. \s1 «Jesús, e ë miydër l̇l̇ëme» l̈ara Pedrorë \p \v 69 E wopro ga Pedro sök kjoko, u bongkjako. Eshko ga kjogl̈o shäng kjl̈ara, syõshtaga kësbangyo parkaga wl̈eniyo. Tek shrono shäng Pedro zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ ba kong ga «Nopga jëk l̈öng Jesús, Galilea so l̈i tjok, e kjl̈arayo pja» l̈e. \p \v 70 Kuya ga tjl̈ẽ ga «¡Jyõ! L̇l̇ëye l̈ëp shäng l̈i miydër l̇l̇ëme» l̈e. \v 71 E irgo ga jek öötong shäng kjër pjl̈or kal̈ëkong, u bäng jong l̈ishko. \p Eshko ga kjogl̈o obl̈ë omĩno, ga tjl̈ẽ nopga l̈öng l̈i kong ga «Kjwe jëk shäng Jesús, Nazaret so l̈i tjok» l̈e. \p \v 72 Kuya Pedrorë ga tjl̈ẽ nopga l̈i kong ga «¡Jyõ! L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga domer, e ë miydër l̇l̇ëme» l̈e. \p \v 73 E irgo ga nopga l̈öng eshko l̈i tek shrono l̈öng ba zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ ba kong ga «Miydërwa pjl̈ú ga pja ba kjl̈arayo. Pja ba pjeyo jl̈õe, bop tjl̈ẽ wl̈e go ga wẽl̈ëe» l̈e. \p \v 74 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «¡Jyõ! L̈ër bomi kong jl̈õkoyo ga domer, e ë miydër l̇l̇ëme. Eni l̇l̇ëm ga rokër Sbö kong ga tja shdũya» l̈e. \p Jekdo eshko ga kjörkö kjl̈unoe. \v 75 Eshko ga woyoshre kjl̈ay ga Jesús tjl̈ẽno ba kong ga «Kjörkö kjl̈untë l̇l̇ëm obishko ga “Jesús, e ë miydër l̇l̇ëme” l̈orop oba kong pjl̈ogl̈o mya tjän» l̈ara. Eni ga opshino ey dwayo, ga sl̈atong jl̈õkoyo. \c 27 \s1 Jesús söraba Pilato bokshto \p \v 1 Wẽshko kjok shröng ga syõshtaga kägäyoga, judío tjl̈apgaga kjok l̇l̇gwega wl̈eniyo, Jesús zröya l̈ok sorë l̈i, e l̇l̇gwera l̈ok pjire. \v 2 E irgo ga Jesús orkwo pjrira, ga söra l̈ok jek, ga twara Pilato kong. Pilato, e kjok eshko so ichaga. \s1 Judas wol̈onoe \p \v 3 Jesús roy kura Judas, ba soynega l̈irë, ga miydara ga Jesús, e zrökko. Eshko ga bangyo ba kong ara, ga dbur sho pjl̈ubl̈ún kjwo sak mya (30) ba potjwl̈ẽkkl̈o l̈i twara iröng syõshtaga kägäyoga, judío tjl̈apgaga kjok l̇l̇gwega wl̈eniyo kong, ga tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga \v 4 «L̇l̇ëbo owa shäryoror. Domer pjl̈o bek tworor bomi kong, zrömi wl̈o» l̈e. \p Gueniyo kuya l̈ok ga tjl̈ẽ ba kong ga «E borwa kong ga l̇l̇ëye drete. E miydaga ber pjarë om go» l̈e. \p \v 5 Eni ga dbur sho l̈i dbukza Judasdë shl̈äw, beno tjeng Sbö u dburyo jnezl̈ong uyo l̈i roshko, ga to jek ey dwayo, ga opskunoe. \p \v 6 Dbur sho l̈i töna syõshtaga kägäyogarë, ga tjl̈ẽ ëng kong ga «Dbur sho ëre, e domer potjwl̈ẽkkl̈o, zrökoba wl̈o. E kjĩshko ga iëy ber jong Sbö u l̈i dburyo jnezl̈ong ga äe» l̈e. \v 7 Eni ga l̈anyotkara l̈ok pjir ga kjok tjwl̈ẽna kjrina ko Kl̈ung Sbiyo Shäryaga kjokyo, ber buk sakshko, oba shto obl̈ë so kong wl̈o. \v 8 E kjĩshko ga kjok eshko kowaraba beno srëng kjokyo, ga eerishko ga kowëba jong eni obi. \v 9 Eni ga tjl̈õkwo l̈ara Sbö tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko so Jeremíasdë l̈i beno jl̈õkoyo. Tjl̈ẽno beno eni: \q1 «Dbur sho pjl̈ubl̈ún kjwo sak mya (30) l̈i kjrara l̈ok, \q2 e tjwl̈õ iara Israel tjëyogarë beno eni. \q1 \v 10 Ga Kl̈ung Sbiyo Shäryaga kjokyo l̈i tjwl̈ẽna l̈ok dbur l̈i go, \q2 tja ichara Tjl̈apgarë sorë l̈i eni.»\f + \fr 27:10 \ft Zacarías 11.12-13; Jeremías 19.1-13; 32.6-9.\f* \s1 Jesús söraba Pilato bokshto \p \v 11 Jesús söra l̈ok öötong shäng kjok eshko so ichaga Pilato bokshtoshko ga Pilato tjl̈ẽ ba kong ga «¿Judío pjl̈uyo l̈i pjare?» \p «L̈ëp sök om go l̈iro» l̈e ba kong. \p \v 12 Eshko ga Jesús rote syõshtaga kägäyoga, judío tjl̈apgaga kjok l̇l̇gwega wl̈eniyorë l̈öng ara. Gueniyo dboryara Jesúsdë l̇l̇ëme. \p \v 13 Eni ga Pilato tjl̈ẽ ba kong ga «¿Pja rote l̈öng ara l̈i kugöp l̇l̇ëmdo?» l̈e. \v 14 Gueniyo dboryara kjak kjwara l̇l̇ëme. E kjĩshko ga woyotjl̈ĩya Pilatorë arae. \s1 Jesús ichara Pilatorë, zrökoba wl̈o \p \v 15 Äär l̈u pjl̈obi go ga Israel tjëyoga döktong tek Egipto kjokyo dwayo dbaryo shrëkkl̈oshko ga nopga bängzak tjeng no shdũzl̈ong uyo roshko l̈i, enido ga raye Pilatorë kjl̈ara. Woyde nopgarë kjone dey ga e rayayde. \v 16 Eshko ga no bängzak shäng kjl̈ara ko Barrabás, roy kësbange. \v 17 Eni ga nopga shrono l̈öng arashko ga Pilato tjl̈ẽ ba kong l̈ok ga «¿Woydëmi ga ëye dör, Barrabásde, de Jesús, e kowëba no pjl̈uyo ichara Sbörë shrono shäng l̈i?» l̈e. \v 18 Miydara pjl̈ú ga Jesús woydëba ara kjĩshko ga ymoyotke ba wl̈oyogarë ara, ga söra l̈ok ba kong e kjĩshko. \p \v 19 Pilato sök no l̇l̇gwezl̈ong shtoyo wopro ga ba boy tjl̈õkwo ichono ba kong. Tjl̈ẽ ga «Domer l̇l̇gwep sök l̈i, e pjl̈o beke. Kjupke shkëyo ga e yoyoĩnor owa anmoyõ. ¡E kjĩshko ga wẽyẽ, barwëy l̇l̇ëme!» l̈e. \p \v 20 Gueniyo ga nopga tjeng ara eshko l̈i poshduna syõshtaga kägäyoga, judío tjl̈apgaga kjok l̇l̇gwega wl̈eniyorë arae. Tjl̈ẽ ga «Rokozĩ ba kong ga Barrabás, e döyde bi kong dey l̈ozĩ eni. Rokozĩ obi ga Jesúsda zrökko l̈ozĩ eni» l̈e. \p \v 21 Eshko ga Pilato tjl̈ẽ nopga l̈öng l̈i kong ga «¿Nopga do pjök ëre dör bomi kong kjone dey?» \p «¡Barrabás, e döpdë!» l̈e l̈ok ba kong. \p \v 22 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿Eni ga l̇l̇ëye woydëmi ga shäryër Jesús, no pjl̈uyo ichara Sbörë shrono shäng l̈ëba l̈i kong?» \p «¡Zrös pjang kjl̈ös go!» l̈e l̈ok eni. \p \v 23 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «¿L̇l̇ë kjĩy? L̇l̇ëbo owa shäryara l̈i l̈ozĩ bor kong» l̈e. \p Gueniyo nopga tjl̈ẽ jek obi ga «¡Zrös pjang kjl̈ös go!» l̈e eni. \p \v 24 Eni ga ĩya Pilatorë ga nopga l̈i tjl̈õkwo jong kjwaraso, nopga shdöktong ëngkjwë woydë wl̈eni, l̇l̇ëye l̈e ba kong, kjl̈opswë ber wotjl̈ĩk obl̈ë wl̈o ga äe. E kjĩshko ga di rokara sira, ga orkwo shkwono nopga l̈i bokshto.\f + \fr 27:24 \ft Pilato orkwo kwoshkwono, l̇l̇ëye shärye Jesús tjok l̈i miydaga ber erë l̇l̇ëme l̈okl̈o.\f* Tjl̈ẽ ga «Kjwe ichër zrökoba wl̈o, gueniyo miydaga ber tjarë l̇l̇ëme. Miydaga ber pjãydë om go» l̈e. \p \v 25 Kuya nopga l̈irë ga tjl̈ẽ ba kong ga «Wol̈ono ga miydaga ber tjawarë, borwa wapgarë bakoe» l̈e. \p \v 26 Eni ga Barrabás, e shira, ga rayarae. E irgo ga Jesúsda twara ba ëngkjwagaga kong, shpoya l̈ok no shpokkl̈o go wl̈o, zröya l̈ok pjang kjl̈ös go wl̈o bakoe. \s1 Jesús joywara ëngkjwagagarë \p \v 27 Eni ga söra l̈ok, öötong shäng Pilato u bongkjako. Shto eshko, e kowëba \tl pretorio\tl*. Ga ëngkjwagaga töno tjeng uunkong eshko, ba zl̈ong bäng pjribrie. \v 28 Eshko ga Jesús shwong skwara l̈ok, ãska wl̈ẽna l̈ok kara pjl̈upga shwong wl̈eniyo ko dingding shwëshwë, ga pjuna l̈ok ba do go. \v 29 Ga shkö sho ywara l̈ok kjwara, beno pjl̈u dl̈u iokl̈o wl̈eni, ga iara l̈ok pjang ba dl̈u go, ga kong kjë twara kjwangna, ba orkwo kël̈ëkong. Eshko ga tjl̈ẽ l̈ok ba kong dbo go ga «¡Judío pjl̈uyo, pja pjl̈ú, pja tjwl̈õ arae!» l̈e l̈ok eni, ba joywokl̈o. \v 30 Eshko ga go tröng twara, shpokza l̈ok tjã tjã kjë l̈i go ara ba käshko bakoe. \p \v 31 Joywara l̈ok pjir ga ba shwong pjang ba do go l̈i skwara l̈ok, ga ba shwong baĩya l̈i pjuna l̈ok jek iröng obi. E irgo ga söra l̈ok to, zröya l̈ok pjang kjl̈ös go wl̈o. \s1 Jesús zröraba pjang kjl̈ös go \p \v 32 Jek l̈öng kjwl̈ë irbo bäng go ga domer wl̈ẽna l̈ok kjl̈ara ko Simón, e Cirene so, ga ichara l̈ok dbo go Jesús kjl̈ös l̈i sök. \p \v 33 E irgo ga jem öötong l̈öng kjokyo ko Gólgota. (E «No Kä Dbogl̈o dl̈upyo» l̈okl̈o.) \v 34 Eshko ga kjil̇l̇gwo bo dyo dbo ara ropsrära l̈ok l̇l̇ëbo këä wl̈eniyo\f + \fr 27:34 \fk L̇l̇ëbo këä wl̈eniyo \ft l̈e l̈i, e dwl̈o wl̈eni, ga twaraba nopga l̈ök l̈ok kjl̈ös go l̈i kong, bang kuga ara l̇l̇ëm wl̈o.\f* tjok, ga twara l̈ok Jesús kong, ie wl̈o. Tjl̈ĩna sira, gueniyo iara l̇l̇ëme. \p \v 35 Eshko ga l̈öra l̈ok pjang kjl̈ös go irgo ga ëngkjwagaga tjeng l̈i tjöto l̈ok l̇l̇ëbo jyãgl̈o go, Jesús shwong l̈i ber ë kong ĩya l̈ok wl̈o.\f + \fr 27:35 \ft L̈öyde l̈ok pjang kjl̈ös go l̇l̇ëm obishko ga ba shwong skwara l̈ok pjire.\f* \v 36 E irgo ga sirkeno l̈öng eshko ba dë. \v 37 Jesús l̈ök pjangshko l̈i kopshko, kjibokwo iak pjang kjwara, e zröya l̈ok l̇l̇ë kjĩy miydëba wl̈o. Kjibokwo tak pjang l̈i tjl̈ẽ ga «Domer ëre ko Jesús. E judío pjl̈uyo.» \v 38 Jesús l̈öra pjangshko ga nopga l̈ũ ä wl̈eniyo l̈öra l̈ok do pjök kjl̈ös go bakoe. Kjl̈ara pjang or kël̈ë, kjl̈ara pjang or mil̈ë, kjl̈ösyo dboy dboye. \fig Jesús l̈öraba pjang kjös go, ga nopga l̈ũ ä wl̈eniyo l̈öraba l̈ok do pjök ba tjok bakoe (Mateo 27.38)|src="CN01836B.TIF" size="span" ref="Matthew 27.38 " \fig* \p \v 39 Eshko ga nopga jek l̈öng Jesús l̈ök pjangshko l̈i kä wikza tjã tjã, joywe l̈ok wl̈o. Ga l̈ãywe l̈öng owa bakoe. \v 40 Tjl̈ẽ ga «Pja Sbö u shdök ber dret, ga äär dbargwo mya ga shäryëp ber ba shtoshko iröng obi l̈orop eni. Pja Sbö Wa jl̈õkoyo ga pja opdös om go, pja ter opl̈õs töshko kjl̈ös kjwe go dwayo» l̈e. \p \v 41 Jesús joywe syõshtaga kägäyoga, no pinggaga kjok l̇l̇gwekkl̈o tara Moisésdë l̈i go, judío tjl̈apgaga kjok l̇l̇gwega wl̈eniyorë eni bakoe. Tjl̈ẽ l̈ok ëng kong ga \v 42 «Oba obl̈ëra döra, gueniyo opdök om go ga äe. Kjwe Israel tjëyo pjl̈uyo l̈e. Woyde ga opl̈ong töshko kjl̈ös kjwe go dwayo. Enira tjawa mär ba go kjwe. \v 43 “Tja mär Sbö go” l̈ara. Enira woyde Sbörë ga döya. “Tja Sbö Wa” l̈ara bi kong om go» l̈e. \v 44 Nopga do pjök l̈ũ ä wl̈eniyo l̈ök l̈ok kjl̈ös go Jesús pjl̈or kar kar ëmdë ga oml̈ãywë l̈öng eni bakoe. \s1 Jesús wol̈ono pjang kjl̈ös go \p \v 45 Öötong dl̈o dl̈uw bek ga kjok ro zoktong kjok kjwang jĩkong beno yẽt erä. Beno eni äär jong dl̈o pjö l̈ë wl̈eni. \v 46 Dl̈o öötong eni ga Jesús tjl̈ẽno dbo go, tjl̈ẽ ga «\tl Elí, Elí, ¿lama sabactani\tl*?» l̈e. (E «Bor Sbö, bor Sbö, ¿tja rayorop jũni ega?» l̈okl̈o.) \p \v 47 Kuya nopga tjeng eshko l̈irë ga tjl̈ẽ ëng kong ga «Sbö tjl̈õkwo l̈aga tek dënashko so Elías, e rokayde pjang» l̈e. \v 48 Eshko ga domer shäng kjl̈ara jek tji tji, ga l̇l̇ëbo l̇l̇ukl̇l̇uk di shak ara wl̈eniyo kjrara kjwara, pöra kjil̇l̇gwo bo dyo shpoä go, kjrochara kjor dbo go, ga poyona jem, shuya Jesúsdë wl̈o l̈ara. \v 49 Eshko ga l̇l̇amo l̈öng l̈i tjl̈ẽ ba kong ga «Wẽyẽ. Elías tjwe ba dökde ĩy» l̈e. \p \v 50 E irgo ga ay l̈e Jesúsdë dbo go obi, ga wol̈onoe. \v 51 Eshko ga Sbö u roshko ga shwong kësbang iak pjang eshko l̈i dwl̈ëtong aas ter kjomo dwayo äär jong töshko, beno kjring pjök. Kl̈ung iano jek shkik shkik, guëng woktong aas, \v 52 ga sak roshwino ara. Eshko ga Sbö nopga kjone kjone wol̈ono tjeng l̈i, e woshrara Sbörë iröng obi, beno l̈öng së, \v 53 ga opshino ba sak roy dwayo. Ga Jesús woshrara Sbörë iröng obi irgo ga epga jek öötong opzrëno l̈öng kjok zrek ko Jerusalén l̈i roshko. Eshko ga ĩkoba l̈öng arae. \p \v 54 Jesús l̈ök pjang kjl̈ös go l̈i bokshto ga ëngkjwagaga l̈öng kjl̈öbö ba dë, ba kägäyo shäng ba tjok. Yo l̈i kura l̈ok, ga l̇l̇ëbo shäryono l̈i ĩna l̈ok uunkong. Eni ga bangkjrara l̈ok tira l̇l̇ëm, ga tjl̈ẽ l̈ok ëng kong ga «Shinmo l̈ök pjang kjl̈ös go kjwe, e Sbö Wa jl̈õe» l̈e. \p \v 55 Eshko ga wal̈ëga tjeng kjl̈öbö, tek tjeng Galilea kjokyo dwayo Jesús tjok, ba kjimtë wl̈o. Eshko ga l̇l̇ëye shäryëba Jesús kong l̈i ĩya tjeng pjola sit. \v 56 E tjrëko tjeng dogl̈o mya, kjl̈ara ko María Magdala so, kjl̈ara, e Zebedeo boy, kjl̈ara ko María. María, e Santiago, José mekë. \s1 Jesús doyo jnena Josérë \p \v 57 Domer dbur ara wl̈eniyo shäng kjl̈ara ko José, e Arimatea so. E oppino ara Jesús tjok. Kjok sëng ga \v 58 jek öötong shäng Pilato shwoy ga Jesús doyo rokara ba kong, jneya wl̈o. Eni ga ba nopga ichara Pilatorë, Jesús doyo twë ba kong wl̈o. \v 59 Eni ga kjrara Josérë, popgara shwong ko pjl̈ubl̈ún, pjl̈ú wl̈eniyo go, \v 60 ga söra jek öötong sak baĩyashko. Eshko ga pjl̈ëbgwo jong kjwara guëmkwota roshko, kara Josérë om go. Shinmo iaydëba eshko l̇l̇ëm obi. Eshko ga doyo l̈i iara beno buk ba roshko, ga bängzara ak kësbang wl̈eniyo go, ga toe. \p \v 61 María Magdala so, María obl̈ë l̈i, e sirkeno beno l̈öng sak l̈i bokshto. \s1 Jesús doyo buk l̈i dagaga \p \v 62 Wẽshko, woshtozl̈ong dbaryo ga syõshtaga kägäyoga, fariseoga, e jek l̈ok Pilato shwoy. Öötong l̈öng ba shwoy ga \v 63 tjl̈ẽ l̈ok ba kong ga «Tjl̈apga, woyoshrërwa ga jyõgwang l̈i shäng së obishko ga tjl̈ẽno ga “Äär dbargwo mya ga tja woshre Sbörë iröng obi” l̈ara eni. \v 64 E kjĩshko ga rokërwa bop kong sira ga nopga ichëp ba doyo buk sakshko l̈i dë, äär jong dbargwo mya. Eni l̇l̇ëm ga ba oppinggaga tjwe ba l̈ũyotkë kjwe. Eni kjwe ga tjl̈ẽ l̈ok oba kong ga “E woshrara Sbörë iröng obi” l̈e kjwe. Eni ga jyõ ëre ber owa anmoyõ, jyõ l̈ara bäm go l̈i kjinmo» l̈e. \p \v 65 Kuya ga tjl̈ẽ ba kong ga «Jöl̈ö. Ëngkjwagaga sözĩ kjl̈öbö, doyo buk kjone l̈i dëmi yõtso wl̈o, miydëmi sorë l̈i eni» l̈e. \v 66 Eni ga jek öötong l̈öng sak l̈ishko ga jyã iara l̈ok beno pjang ak jong ba bängzakkl̈o l̈i go, dökoba l̇l̇ëm wl̈o, ga ëngkjwagaga l̈i iara beno l̈öng ba dë eshko. \c 28 \s1 Jesús woshrara Sbörë iröng obi \p \v 1 Woshtozl̈ong dbaryo l̈i pjitonge. Wẽshko kjok shröng, sondëshko ga wal̈ëga do pjök ko María Magdala so, María obl̈ë l̈i, e jek l̈ok jongya sak l̈i ĩk. \v 2 Eshko ga Sbö parkaga kjok dogo so ter shrono shäng eshko kjl̈ara. E kjĩshko ga yo ian pjang kjok eshko dbo träk l̇l̇ëme. Ga Sbö parkaga l̈i jek öötong shäng sakshko ga ak iak beno jong ba bängzakkl̈o l̈i dira, kjara beno jong ba sor go, ga sirkeno sök ba kjing go. \v 3 Sbö parkaga l̈i kãl̈ã ara so l̇l̇gwl̈ëng kjoyo, shwong ko pjl̈ubl̈ún so pjäng sho kjoyo bakoe. \v 4 Ĩya ëngkjwagaga l̈öng l̈irë ga sëya l̇l̇ëm, kjl̈o dete erä, ga dgono jek rish rish tjeng töshko, beno wol̈ono l̈öng wl̈eni. \p \v 5 Eshko ga Sbö parkaga l̈i tjl̈ẽ wal̈ëga l̈i kong ga «L̇l̇ëye bangkjrëmi l̇l̇ëme. Miydër ga pjãy tek l̈öng ëre Jesús, zröraba pjang kjl̈ös go l̈i doyo wl̈ẽga. \v 6 Gueniyo ga e buk na l̇l̇ëme. E woshrono iröng obi, l̈ara om go sorë l̈i eni. Pjãy tek iak beno buk l̈i shtoyo ĩmia. \v 7 Ĩnomi ga pjãy nom mal̈ing ba oppinggaga l̈öng l̈i shwoy, ga pjãy tjl̈ẽ ba kong ga “Jesús, e woshrara Sbörë iröng obi. E jek Galilea kjokyo bomi bäm go. Ĩmi eshko” l̈ëmi ba kong eni. L̇l̇ëye l̈ër bomi kong wl̈o l̈i e» l̈e. \p \v 8 Eshko ga kjok bangkjre l̈ok ara, gueniyo l̈öng wopjl̈ú bakoe. Eni ga jek zron jong jongya Jesús oppinggaga l̈öng l̈ishko, roy söya l̈ok ba kong wl̈o. \v 9 Eshko ga Jesús ëng wl̈ẽno ba tjok ga tjl̈ẽ ba kong ga «Miga» l̈e. Ĩya l̈ok ga tek ba zl̈ong bäng, ga dre popjl̈ura l̈ok, poshrëya wl̈o. \v 10 Eni ga Jesús tjl̈ẽ ba kong ga «L̇l̇ëye bangkjrëmi l̇l̇ëme. Pjãy nom tjl̈ẽ bor pjeyoga kong ga “Pjãy nom Galilea kjokyo. Jesús ĩmi eshko” l̈ëmi ba kong eni» l̈e. \s1 Jesús doyo dagaga icharaba jyõrkë \p \v 11 E wopro ga ëngkjwagaga Jesús doyo daga l̈i kjone kjone jek öötong l̈öng Jerusalén kjokyo roshko, syõshtaga kägäyoga ĩk. Öötong l̈öng eshko ga l̇l̇ëye shäryono kës l̈i l̈ara l̈ok ba kong pjire. \v 12 Kuya l̈ok ga to l̈an judío tjl̈apgaga kjok l̇l̇gwega wl̈eniyo tjok, l̇l̇ëye shärye wl̈o l̈i woyotjl̈ĩya jong kjrinaso wl̈o. E irgo ga dbur twara l̈ok ëngkjwagaga l̈i kong arae. \v 13 Ga tjl̈ẽ l̈ok ba kong ga «L̇l̇ëye ĩnomi l̈i roy l̈ëy ë kong l̇l̇ëme. Pjãy to l̈öng tjl̈ẽ oba kong ga “Shkëshko ga tjawa l̈öng pë wopro ga ba oppinggaga tek shrono l̈öng eshko, shinmo doyo buk l̈i l̈ũyotkara, ga söra toe” l̈ëmi oba kong eni. \v 14 Roy kuya nopga kjok ëre so ichagaga l̈irë ga tjawa l̈an ba tjok yõtso eshko. Pjãy woydë l̇l̇ë kjĩy l̇l̇ëme» l̈e. \v 15 Kuya ëngkjwagaga l̈irë ga dbur l̈i kjrara, ga l̇l̇ëbo shäryara, l̈ara l̈ok ba kong sorë l̈i eni. E kjĩshko ga dbar eerishko ga judíoga omroy l̈ë l̈öng eni. \s1 Jesús weno ba oppinggaga dogl̈o sak kjwara kjingsho kjl̈ara (11) l̈i kong \p \v 16 E irgo ga Jesús oppinggaga dogl̈o sak kjwara kjingsho kjl̈ara (11) l̈i to öötong l̈öng Galilea kjokyo, dl̈up jong l̈ara Jesúsdë ba kong l̈i go. \v 17 Eshko ga Jesús ĩna l̈ok, ga poshrëra. Gueniyo kjone kjone wotjl̈ĩk ga e Jesús l̇l̇ëm dikjoyoe l̈e. \v 18 Eshko ga Jesús tek ba zl̈ong bäng ga tjl̈ẽ ba kong ga «Tja kong dbo twara Sbörë, tja ber sök kjok dogo sopga, kjok ëre sopga l̈öng kës l̈i, e ichaga wl̈o. \v 19 Eni ga pjãy jongya jong kjok kjwang jĩkong, tja roy l̈ëmi tjëyoga uunkong kong, epga ber l̈öng bor oppingga wl̈o. Ga Data Sbö ko go, Sbö Wa ëre ko go, Sbö Sëya ko go ga epga wëmia. \v 20 Ga l̇l̇ëye l̈oror bomi kong, shäryëmi wl̈o l̈i pimi ba kong pjir, shärye l̈ok eni bako wl̈o. Ga tja ber shäng bomi tjok ĩyado, äär jong kjok pjir dbaryo l̈ishko» l̈e.