\id 1PE - Tewa [tew] NT (North America Branch) (DBL 2014) \h 1 PETER \toc1 In Páaḏéˀin Taˀnin Peter Itaˀnannin \toc2 1 Peter \toc3 1 Pe \mt1 In Páaḏéˀin Taˀnin Peter Itaˀnannin \c 1 \p \v 1 Naa Peter omuu, Jesus Christ-ví tꞌôekhuwaˀiˀ, heḏi nä́ˀin taˀnin wâytaˀdoˀ un tꞌowa Jôesi Táḏáḏí wovâydeˀmannin, un íthaaˀin nä́ˀi wéˀgeˀi nange eeje: Pontus-á, Galatia-á, Cappadocia-á, Asia-á, heḏá Bythinia-á. Unbí ówîngeḏi tꞌowaḏi wovâykhehpiye, heḏi nää nä́ˀi nan deeje íwaḏekwꞌó. \v 2 Jôesi Táḏá hä́nˀoebo ho ûnhanginnândi undá ivíˀin ípúuwíˀin wovâydeˀman, heḏi iví Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ḏá wovâykhä̖geˀdo yä̖ˀḏâaˀin ípúuwíḏí. Wovâydeˀman heḏânho Jesus Christ bînˀaˀginnamíḏí heḏá iví ûnpꞌoe ichꞌáaˀiˀḏá wovâyˀowêeḏi-íḏí. Jôesi Táḏáḏá iví sígísehkanä báyékíbo wovâymä̂äní heḏá wovâykhä̖geˀnamí ánshaaginpíḏíboˀ íkwoníḏí. \s1 Gínhanginná hä̖ä̖wí hânho híwóˀdi namuuˀiˀ dípä̖khâymáaˀin \p \v 3 Gínkhâyˀä̖ˀ báyékíbo Jôesi Táḏá âykú̖ˀdaaˀa̖míˀin, i-á Nanbí Sedó Jesus Christ-ví Táḏá ûnmuu. Hânho naˀinbíˀpiye nasehkanäpóeḏí Jesus Christ óewáywówápaaḏi naˀin wáˀ wówátsi tsꞌa̖a̖min dímä́gi. Heḏiho nää-á nä́ˀin wówátsi âymáaḏí naˀin giwóˀonpoeˀoḏi gitsíkha háa Jôesi Táḏáḏí dînˀa̖mí waa. \v 4 Wí táḏá iví ây wí hä̖ä̖wí ovâyjoeˀan waagibá, oe makówá Jôesi Táḏáḏí hä̖ä̖wí naˀingîˀ dîndenkwꞌóḏiˀiˀ dípä̖khâymáa, heḏi nä́ˀi-á hä̂nhay wänbo wínakayjee-ípí, háa wínapeḏee-ípí, háa wínahá̖a̖nípí. \v 5 Jôesivíˀpiyeˀ úvíwä̖yundeḏiho iví kay ûnmuuˀiˀḏi wovâyˀá̖yîngikhâymáa owáy iˀ tꞌä̖ˀgeˀi thaa napówá píhay. Heḏi iˀ thaa-á háḏíḏí iˀḏi wovâyˀaywonkhâymáaˀin nakeepúuwí. \v 6 Heḏiho nää úvíhíhchanmáˀve-í tobáháa tꞌä̖mäge hä̖ä̖wí únpoeˀo wänbo wovâytayi̖ˀníḏí, heḏi iweḏiho wí hây tä̖hkí bîntꞌôephaḏende wänboˀ. \p \v 7 Tꞌowa wí óeḏo phaaḏi dâytayindeˀ, dínhanginpúuwíḏí háa hä̖ä̖wí híwóhpîˀ i-áḏí nawóemuu háa joe. Heḏi hanbá nä́ˀi hä̖ä̖wí kháaˀi-á únpoeˀo unbí wä̖yu̖ wovâytayi̖ˀníḏí, heḏânho nakeepúuwíḏí háa taˀgendi úvíwä̖yundeˀin háa joe. Hewänbo unbí wä̖yu̖-á nä́ˀi óeḏoví shánkí wänbo únchä̖ˀmuu. Wáy wí thaa-áho óeḏo-á nahá̖a̖ní. Hewänbo owáy Jesus Christ wíyá ipikeeyan dihayḏáho unbí wä̖yu̖ únmuuˀi úntaˀyindi iˀḏi wovâytu̖ˀa̖mí híwó̖ˀ úvíˀannin, heḏá heˀennindá wovâypaˀí, heḏiho kwꞌáye wovâykwꞌôení. \v 8 Undi Jesus bînsígí tobá wáymûu wänbo bînmûˀpí wänboˀ. Heḏi tobá nää bînmúndepí wänboˀ ivíˀpiye úvíwä̖yundeˀ, heḏá iweḏi hânho-á íhíhchan. Unbí híhchandá báyékí únmuu heḏá hânho saˀwóˀdi-á únmuuḏi ihay híˀ-á wíˀúnkwꞌóhpí bînthayya̖míḏí háawi únmuuˀin. \v 9 Heḏi unbí wä̖yu̖ únmuuḏiho únhanginná wovâyˀaywoeníˀin. \p \v 10 Hä́nˀoe in Jôesi Táḏáví tukheˀmin á̖yîngiḏi dívíhá̖ˀo shánkí dínhanginnáaníḏí háa Jôesi Táḏáḏí tꞌowa ovâyˀaywonde i̖ˀgeḏi, heḏi iˀ hä̖ä̖wí híwóˀdi Jôesi Táḏáḏí wovâypä̖gíˀo i̖ˀgeḏá dívíhéeˀoˀ. \v 11 Christ-ví Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ inbí píˀnä́ khóˀjé dâymáaˀiˀḏiho ovâytu̖ˀan Christ-ví̖ˀgeḏi háa ûnpuwagíˀoˀin waˀḏi ûnpóepíḏíboˀ. Ovâytu̖ˀan Christ itꞌôephaḏekhâymáaˀin, hewänbo tíˀúugéḏí báyékí hayˀi napuwagíˀo, heḏiho hânho dívísóˀḏínde dínhanginpúuwíḏí hä̖̂ä̖ḏi heḏá háḏíḏí nä́ˀi hä̖ä̖wí napuwagíˀoˀin. \v 12 Hewänbo Jôesi Táḏáḏí ovâythayyan nä́ˀi hä̖ä̖wí i̖ˀgeḏi dâytaˀnandi-á ingîˀ wíḏínmuupíˀin, hewänbo ungîˀ-ân. Nä́ˀi hä̖ä̖wí-á hânho heˀendi namuuḏi in makówáwin tꞌôepa̖ˀa̖a̖ˀin wänbo hânho didaˀ i̖ˀgeḏi shánkí dínhanginpúuwíˀin. Heḏi nää nä́ˀi thaa eeje iˀ Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ makówáḏí dînsandiˀḏi wây-á toˀwên wáˀ ovâykhä̖geˀnan Jôesi Táḏáví híwóˀdi tun wovâytꞌôeˀa̖míḏí, heḏi indá hanbá wovâytu̖máa háa Jôesiví hä́nˀoeˀin tukheˀmin ditú̖ waagibá. \s1 Jôesiḏi dítu̖máa gínkhâyˀä̖ˀ yä̖ˀḏâaˀin wówátsi âyhûuwíˀin \p \v 13 Heḏiho un únkhâyˀä̖ˀ íkhâymúuníˀin taˀge úvíˀánshaaˀa̖míḏí, unbí tsiyekandá bînˀá̖yîngiˀa̖mí, heḏá pín taˀgeḏi ítsíkhakwoní i híwóˀdi hä̖ä̖wí bînhóeníˀiˀ owáy Jesus Christ wíyá nawáyˀä̖ä̖ḏi nakeepóe ihayḏi. \v 14 Undá Jôesi Táḏáví ây ímuu, heḏiho háa natsonpóe waagi úvíkanhûuwí. Waˀ Jôesi Táḏá bîntaapíḏíbo háa íwänpicha̖a̖ waa úvíˀan, hebo nää-á haˀwâa unbí wówátsi wívînhûuwípí. \v 15 Jôesi Táḏá yä̖ˀḏâaˀiḏa̖ˀ namuu, heḏi iˀḏi wovâytu̖hkánnan ivíˀin ímúuníḏí, heḏiho nää-á hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí yä̖ˀḏâaˀiḏa̖ˀ úvíkanhûuwí. \v 16 Iví taˀnin diwe iví híˀ ûnmuuˀi ginnân ûntaˀmuu: \q1 Naa yä̖ˀḏâaˀiḏa̖ˀ omuuḏi un wáˀ únkhâyˀä̖ˀ yä̖ˀḏâaˀinda̖ˀ ímúuníˀin. \p \v 17 Jôesi Táḏávíˀpiye úvíjûusuˀoḏi bîntu̖ˀo “Nanbí Táḏá” gin, heḏi i-ân namuu iˀ ûnhanginnáˀdiˀ háa naˀin tꞌowa wíˀínbo ívíˀoˀin, heḏiho handa̖ˀ dímáaḏí wíˀínbo taˀgendi dítu̖ˀoˀ háa híwó háa híwóhpí ívíˀannin. Heḏânho waˀḏi nä́ä oepáa kꞌayḏi íkwꞌôndibo únkhâyˀä̖ˀ unbí wówátsi bînhûuwíˀin iˀ bînˀaˀginmáaḏí. \v 18 Unbí hehä̖̂ä̖win thehtáy pahpáˀindá inbí wówátsi dâyhonnin wíḏínchä̖ˀmuupí, heḏi iweḏibáho un íhá̖hpóe unbí wówátsi hanbá bînhûuwíˀin. Hewänbo híwó únhanginná hä̖ä̖wíḏí nawáˀâamuuˀin unbí tꞌaywóˀdi iweḏi ímaˀpꞌä̖́níḏí heḏânho gin waagi wíyá unbí wówátsi wívînhûuwípíḏí. Iˀ hä̖ä̖wí nawáˀâamuuˀi-á kwä̖́kꞌu tsꞌä̖ˀi háa óeḏo wínamuupí. Ha̖ˀbi hä̖ä̖wí-áho hanwaapíḏíbo nahándeˀ. \v 19 Hewänbo Christ-á iví ûnpꞌoe ûnchä̖ˀmuuˀiˀ ichꞌáaˀiˀḏi iwáˀâa. I-á wí kꞌúwáˀay tsꞌä̖ˀiḏa̖ˀ nataamuupîˀ waagiˀbá namuu. \f + \fr 1:19 \ft Wên kꞌúwáˀây giˀmin in Huḏíyo tꞌowa dâyhá̖núnde Jôesi Táḏá óemä̂äníḏí heḏânho inbí tꞌaywóˀdi dínmuuˀiˀ ovâyˀowóejé-íḏí.\f* \v 20 Waˀḏi Jôesi Táḏá nä́ˀi nan oepáa ikhíjépíḏíbo Christ óedeˀman nachuu-íḏí, hewänbo nää iˀ tꞌä̖ˀgeˀi thaa napowaˀä̖ˀ ihayḏiho nä́ä oepáa kꞌayḏi napówá gin ungîˀ iˀa̖míḏí. \v 21 Heḏi Christ iˀannin namuuḏânho Jôesi Táḏávíˀpiye úvíwä̖yundeˀ. Iˀḏá Christ nachuu wänbo óewáywówápaa heḏá hayˀi namúuníḏí óesóge. Heḏiho nää-á Jôesi Táḏávíˀpiye úvíwä̖yunde heḏá ítsíkha háa iˀḏi ungîˀ wovâykhâymáaˀin. \p \v 22 In taˀgen há̖hkan namuuˀin ho bînˀaˀginnandi unbí tꞌaywóˀdi únmuuˀiˀ wovâyjâaˀan, heḏiho nää-á únkoḏi taˀgendi unbí tíˀûuwin páaḏéˀin bînsígí-íḏí. Heḏiho úvíkhä̖ä̖-í pín taˀgeḏi bînsígíhûuwíḏí. \v 23 Wíyá íˀâypu̖yä̖ waagibá ípóe, heḏiho nää-á iˀ toˀwí hä̂nhay wänbo nachuu-íˀpîˀví ây ípóe, wí toˀwí nachuuˀuvíˀindá joe. Ginho únpóe Jôesi Táḏáví tun bînwä̖yundeḏiboˀ. Nä́ˀi tundá wówáˀi-á heḏá naˀegópoeˀopîˀ-á namuu, Jôesi Táḏáví taˀnin diwe nataˀmuu waagi. Ginnân natû̖ˀ: \q1 \v 24 Iˀ ahkónuwi táa nakhangíˀo waagibá, tꞌä̖hkí tꞌowa-áho dihá̖a̖ní, \q2 heḏá tꞌowaví saˀwóˀdi hä̖ä̖wí-á wáˀ dínkhangíˀo, iˀ póvi táa jâa nasôˀiˀ nahá̖a̖ní waagiˀbá, \q1 gá iˀ táa-á natꞌaˀḏân, iˀ póvi-á nawänpithanändeˀ. \q2 \v 25 Hewänbo Nanbí Sedó Jôesiví tundá háˀto hä̂nhay wänbo ûnhá̖a̖ní. \m Heḏi iví híˀ-á wovâytꞌôeˀandi-ânho namuu. \c 2 \p \v 1 Heḏânkun, tꞌä̖hkí yä̖ˀḏâapíkan bînjoeˀa̖mí. Wíˀúvíhójoˀa̖mípí, paa dívíjánúmáaˀin waaginbá wíˀímúunípí, wíˀíthúutꞌôenípí, heḏá piˀwênbí̖ˀgeḏá wíˀúvíjänäkíhíˀmáˀve-ípí. \v 2 Wí hínchä̖́ˀi ay natsꞌanˀaypu̖yä̖ˀi nawâapꞌodaˀ waagibá, un wáˀ únkhâyˀä̖ˀ hânho ídaˀíˀin Jôesiví tun íhá̖hpúuwíˀin. Iví tundá yä̖ˀḏâaˀiḏa̖ˀ ûnmuu, heḏá nä́ˀi tundá unbí píˀnä́ khóˀjé únkwꞌôndi wovâykhóekhú̖u̖mäˀ, heḏiho bînhógiḏá unbí wä̖yu̖-á únkaypúuwí, heḏá wovâyˀaywoení. \v 3 Hä̖ä̖wí nakꞌâ̖a̖giˀi bîndä̂äḏi híwóˀdi namuuˀin únhanginpóe waagibá, únhanginpóe wáˀ háa Nanbí Sedó Jesus unbíˀpiye hânho híwóˀdi namuuˀin. \s1 Háawin Jôesi Táḏáví tꞌowa dimuu i̖ˀgeḏi ithayyan \p \v 4 Jesus-á wí wówáˀi kꞌuu waagiˀbá namuu, heḏi tobá tꞌowaḏi óejoegiˀan wänbo Jôesi Táḏáḏí óedeˀman, heḏá Jôesi Táḏágîˀ-á báyékí nachä̖ˀmuu. \v 5 Un wáˀ wówátsi wovâymä́giḏiho wówáˀi kꞌuu waaginbá ípóe. Heḏiho Jesus-víˀpiye úvíhâ̖a̖ḏi-í, heḏânho un diweḏi Jôesi Táḏá wí méesate waagibá ikꞌúuwíḏí iˀ Yä̖ˀḏâaˀi Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ iwe ithaayé-íḏí. Heḏi iwe un Jôesi Táḏávíˀpiye úvípimä́giˀindá owhaˀ waaginbá ímuu, heḏi in Huḏíyo owhaˀ hä̖ä̖wí Jôesi Táḏá óemäˀ waagibá, undá hä̖ä̖wí unbí píˀnä́ khóˀjé bînmáaˀi-á bînmäˀ, heḏi Jesus Christ-di wovâykhä̖geˀdoḏi nä́ˀi bînmäˀiˀḏá Jôesi Táḏá óehíhchandoˀ. \v 6 Jôesi Táḏáví taˀnin diwe nä́ˀi tun ûntaˀmuu háa iˀ Christ-ví̖ˀgeḏi natú̖ waa: \q1 Bítꞌôeyan, naaḏi wí toˀwí dódeˀman, \q2 i-á oe Zion diwe dósogekhâymáa. \f + \fr 2:6 \ft Zion-dá Jerusalem búˀ-ân namuu.\f* \q1 I-á wí kꞌuu tehpaa béˀḏí shánkí natáyˀiˀ waagiˀbá namuu. \q1 Toˀwên ivíˀpiye dívíwä̖yundeˀindá háˀto dichanpúuwí híwóhpîˀpiye dívíwä̖yundeˀin. \m \v 7 Heḏiho un ivíˀpiye úvíwä̖yundeˀingîˀ i-á báyékí nachä̖ˀmuu, hewänbo in toˀwên dívíwä̖yundepíˀingîˀ-á nä́ˀin iví̖ˀgeḏi nataˀmuu: \q1 I-á wí kꞌuu waagiˀbá namuu, \q2 heḏi in tꞌowa-á tewhátehpaaˀin waaginbá-á dimuu. \q1 Heḏi tobá nä́ˀi kꞌuu dâyjoegiˀan wänbo \q2 i-á iˀ kꞌuu ee tehpaa béˀḏí shánkí natáyˀi waagibá napóe. \m \v 8 Heḏá nä́ˀin wáˀ Jesus-ví̖ˀgeḏi nataˀmuu: \q1 I-á wí kꞌuu waagiˀbá namuu, \q2 tꞌowa iwe dipꞌíḏeˀdeḏi dikanundeˀ. \m Haˀwâa dínpoeˀo Jôesi Táḏáví tun ûnmuuˀin wíḏâyˀaˀgindopíḏí, heḏiho i-áho natú̖ nakhâyˀä̖ˀ gin dínpúuwíˀin. \p \v 9 Hewänbo unnânkun in tꞌowa Jôesi Táḏáḏí wovâydeˀmannin ímuu. Undá owhaˀ iˀ tsondi hayˀiḏi wovâykwꞌóḏiˀin waaginbá ímuu. Undá in toˀwên Jôesi Táḏáḏí in wéˀgen tꞌowavíˀweḏi wovâywijeˀin ímuu. Undá in tꞌowa Jôesi Táḏávíˀinda̖ˀ ímuu, heḏânho iˀ shánkí heˀendi hä̖ä̖wí iˀan niˀgeḏi wéˀgen tꞌowa bînhanginˀânnamíḏí. Jôesi Táḏáḏânkun wovâytu̖hkánnan ivíˀin ímúuníḏí, heḏi khun diweḏi wovâywhahógiḏi iví saˀwóˀdi kohthay iwe wovâykwꞌóḏi. \v 10 Wáymûu Jôesi Táḏáví tꞌowa wíˀímuupíwän, hebo nää-áho ivíˀin ímuu. Wáymûu-á Jôesiví sehkanä wívîntaapíwän, hewanbo nää-áho únhanginná iví sehkanä wovâymä́giˀin. \s1 Unbí wówátsi Jôesigîˀḏa̖ˀ bînhûuwí \p \v 11 Un naaḏi wâysígíˀindá, nä́ä oepáa kꞌayḏi unbí kꞌaygi taˀgendi wíˀúnmuupí, nä́we hây tä̖hkíḏa̖ˀmân ípíyéthaa. Heḏânho kayˀindi wâytu̖máa, nä́ˀi yä̖ˀḏâapíkan in wéˀgen tꞌowa inbí túˀ iwe dicha̖a̖ḏi hânho dikandaˀi-áho wíˀúvíˀâ̖a̖mípí. Giˀbi hä̖ä̖wí-á unbí hâ̖a̖-áḏí ihä́nboˀ. \v 12 Undá nä́ˀin tꞌowa Jôesivíˀpiye dívíwä̖yundepíˀinbí jâa íjiˀ, heḏiho yä̖ˀḏâaˀi wówátsiḏa̖ˀ bînhûuwíˀin únkhâyˀä̖ˀ. Gindiḏiho tobáháa híwóhpí úvíˀoˀin ditû̖ˀ wänboˀ, in híwóˀnin úvíkanhonnin dâymúuní, heḏiho owáy Jôesi dínpówá ihayḏáho indi kwꞌáayébo óemáˀve-í. \p \v 13 Tꞌä̖hkí in nangeˀin tsonnin dimuuˀinbí khómaphoˀ íkwoníˀin únkhâyˀä̖ˀ, heḏi gindiḏi Nanbí Sedó Jesus bînhíhchannamí. Háa iˀ nangewi kwꞌáyeˀi tsondi namuuˀiˀ natsonpoeˀo waa úvíkanhûuwí, \v 14 heḏá in wéˀgen tsonnin wáˀ bîntꞌôeyaaní, gá indáho nä́ˀi kwꞌáyewi tsondiḏi ovâykwꞌóḏiḏân in tꞌowa yä̖ˀdâapíkan dívíˀoˀin ovâytuhchä̖ä̖nú-íḏí heḏá in tꞌowa yä̖ˀḏâa dívíˀoˀinbí̖ˀgeḏá híwó dívíhéeˀa̖míḏá. \v 15 Jôesi nadaˀ híwó úvíˀâ̖a̖míˀin heḏânho tꞌowa ánshaapíˀin dimuuˀin heḏá háa dívíhíˀmáaˀin dínhanginnáhpíˀin dimuuˀin háabo híwóhpîˀ wíḏâymáˀve-ípí unbí̖ˀgeḏi ditú̖u̖níḏí. \v 16 Undá pan wíˀímuupí, heḏiho pan dimuupíˀin waagiˀin unbí wówátsi bînhûuwí. Hewänbo ímaˀpꞌä́ˀnin íwänpimuuḏibo wíˀíˀâ̖a̖nípí únkoḏiˀin á̖yîngipíḏíbo yä̖ˀḏâapíkan úvíˀâ̖a̖míḏí. Nää-á Jôesiví tꞌôeˀin ímuu, heḏiho iˀgîˀḏa̖ˀ unbí wówátsi bînhûuwí. \v 17 Tꞌä̖hkí tꞌowa bînˀaˀginhûuwí. In méesateˀin tíˀûuwin páaḏéˀindá bînsígíhûuwí. Jôesi-á bînˀaˀginmä̂äní. Heḏá i nangewi kwꞌáyeˀi tsondi namuuˀi wáˀ bînˀaˀgeení. \s1 In pantꞌôeˀin Christ-ví tꞌôephaḏe iweḏi dihá̖hpúuwí \p \v 18 Un pantꞌôeˀin ímuuˀin, unbí tsonninbí khómaphoˀ úvípikwꞌôení tobáháa wovâytsonmáa wänboˀ. In tꞌä̖hkí bînˀaˀgeení, in híwóˀnin dimuuˀin heḏá in ûnpꞌoe kháapíˀin dimuuˀinda̖ˀbá joe, hewänbo in tꞌayjaaˀin dimuuˀin wáˀ. \v 19 Tobá wên háawên híwóhpíˀin wíˀúvíˀanpí wänbo wovâytꞌôephaḏekannandáhoˀ, Jôesiví̖ˀgeḏi úvíˀánshaamáaḏí nä́ˀi wa̖hkan wovâyˀandiˀ úvíyä̖́ä̖ˀandá, Jôesi-á undáḏí nahíhchanpúuwí. \v 20 Yä̖ˀḏâapíkan úvíˀoḏi wovâywhä̖́ḏiḏi úvíyä̖́ä̖ˀandáhoˀ, i̖ˀgeḏi wíˀúvíjêngihéeˀa̖mípí. Hewänbo tobá híwó úvíˀo wänbo wovâytꞌôephadekandoḏáhoˀ, heḏá úvíyä̖́ä̖ˀandá, Jôesi Táḏá undáḏí nahíhchanpúuwí. \p \v 21 Jôesi Táḏáḏí wovâytu̖hkánnan ivíˀin ímúuníḏí heḏânho bîntꞌôephaḏende wänbo úvíyä̖́ä̖ˀamíˀin íhá̖hpúuwí, gá Christ wáˀ ungîˀ itꞌôephaḏeḏân. Gindiḏi wovâyjéye háa únkhâyˀä̖ˀ úvíˀâ̖a̖míˀin, heḏi iví a̖htaa i̖ˀgebá ímú-í. \v 22 Christ wáymûu wänbo wíˀitꞌaywóˀnanpí, hójo wänbo iví sóphogeḏi wíˀûnpeepí. \v 23 Jänäkí óehéeˀandi óetunsúuˀan dihayḏá, in toˀwên gin óeˀannin wíˀovâytunsúuˀanpí. Óetꞌôephaḏekannan dihayḏá wínatú̖hpí tꞌôephaḏeḏibá ovâyˀwáywáˀâa-íˀin, hewänbo Jôesi Táḏáví mange wíˀbo ijoeˀan, gá Jôesi Táḏáḏa̖ˀmânho taˀge natû̖ˀdân háa híwó háa híwóhpí wí toˀwí iˀoˀin. \v 24 Christ-dá phéˀwin deeḏi óetꞌóhtä̖gekꞌûˀḏi iví túˀḏí nanbí tꞌaywóˀdi dînhoˀ. Nachuu ihayḏá naˀin wáˀ gichuu waagibá gipóe, nanbí tꞌaywóˀdi iweḏi díweejé-íḏí, heḏiho nää-á nanbí wówátsi taˀge âyhûuwíˀin gínkhâyˀä̖ˀ. Christ-ví wa̖hkandi undá íwówa waagibá ípóe. \v 25 Wên kꞌúwá dipeḏeejiˀin waaginbá ímuuwän, hebo nää-á unbí á̖yí̖ˀdivíˀpiyebá íwáypówá, iˀḏá unbí hâ̖a̖ wovâyˀá̖yí̖ˀdoˀ. \c 3 \s1 Háa in dikhóhtsa̖a̖kwꞌóˀnin dínkhâyˀä̖ˀ dithaaníˀin \p \v 1-2 Un kwiyä̖ˀ íkhóhtsa̖a̖kwꞌóˀnindá wáˀ wâytu̖ˀa̖mí, únkhâyˀä̖ˀ unbí senäˀbí khómaphoˀḏi íkwoníˀin. Maḏi wáy wên senäˀdá Jôesi Táḏáví tun wíˀônwä̖yundepí, hewänbo Jôesi bînˀaˀgindoḏi yä̖ˀḏâaˀin ímuuḏá, unbí wówátsi wovâymúuní, heḏi gindiḏi tobá undá háabo Jôesiví̖ˀgeḏi ítú̖hpí wänbo in wáˀ maḏi ivíˀnäpiye dívíjáanú-í. \v 3 Wíˀúvíkhä̖ä̖-ípí shánkí saˀwóˀnin ímúuníḏí unbí phó hânho bînkoḏiˀoḏiboˀ, háa báyékí hä̖ä̖wí óeḏoḏi napaˀandi úvítóeˀóḏíboˀ, háa nachä̖ˀmuuˀiˀ aaḏi úvíˀawendeḏiboˀ. \v 4 Gin úvíˀâ̖a̖mívíˀweḏi unbí píˀnä́ khóˀjé nakeetꞌóepí iwe yä̖ˀḏâaˀin ímúuní. Gindiḏân shánkí saˀwóˀnin waaginbá ímúuní. Unbí wówátsi jêngiginpíḏíbo heḏá hanginpí híwó bînhondi, gindiḏá hä̖̂ä̖ḏi waa saˀwóˀnin ímúuní. Jôesi Táḏá-á natú̖, gin úvíˀoḏá, nä́ˀi-á shánkí igîˀ ûnchä̖ˀmuu. \v 5 Gindiḏânkun in hä́nˀoeˀin kwiyä̖ˀ Jôesivíˀpiye dívíwä̖yundeˀin saˀwóˀnin waaginbá dimuu, inbí senäˀbí khómaphoˀ dikwꞌôndi. \v 6 Sarah wáˀ haˀwâa ikanhon. Iví sedó Abraham ôntꞌôeyandeˀ, heḏi óetu̖ˀoˀ iví tsondi gin. Heḏi nää undá yä̖ˀḏâaḏa̖ˀ úvíkanhondáho heḏá khunwôedaˀginpíḏíbo jashaginpíḏíboˀ íthaaḏá, undá Sarah-ví aˀyûn ímuu waagibá napúuwi. \p \v 7 Un senäˀ íkhóhtsa̖a̖kwꞌóˀnin wáˀ únkhâyˀä̖ˀ híwóˀdi hangintandi unbí kwiyä̖ˀdáḏí íthaaníˀin. Indá un waagi wíḏikaypí, heḏá wáˀ in wówátsi nahándepíˀin Jôesi imäˀin indáḏí wéˀge bînkhonkhâymáa, heḏiho únkhâyˀä̖ˀ bînˀaˀgeeníˀin. Híwó bînmáˀve-í heḏânho híwó únkoeḏí-íḏí wéˀge indáḏí úvíjûusuˀa̖míḏí. \s1 Híwó ívíˀâ̖a̖mí tobáháa dítꞌôephaḏekando wänboˀ \p \v 8 Heḏá nää-á tꞌä̖hkíḏíbo-á wâytu̖hkankhâymáa, únkhâyˀä̖ˀ wéhpêe ánshaaˀinda̖ˀ ímúuníˀin, wíˀnä́ táyevíˀpiye ítaachanpúuwí, tíˀûuwin páaḏéˀin ímuuˀin waagibá úvímáˀve-í, wíˀnä́ táye úvísehkanähûuwí, heḏá wíˀíjêngitꞌôenípí. \v 9 Wí toˀwíḏí jänäkí wovâyˀandi háa wovâytunsúuˀandi, híwóhpîˀḏibá wívînwáywáˀâa-ípí, hewänbo Jôesi bîndaaˀa̖mí híwó ônˀa̖míḏí. Hannânkun Jôesiḏi wovâytu̖ˀan úvíˀâ̖a̖ˀa̖míḏí, ivíˀin ímúuníḏí wovâytu̖hkánnan dihayḏi, heḏânho un wáˀ híwó iˀḏi wovâyˀâ̖a̖míḏí. \v 10 Iví taˀnin diwe ginnân ûntaˀmuu: \q1 Wí toˀwí iví wówátsi híhchandi ihûuwíˀin nadaˀiˀ \q2 heḏá híwóˀdi thaa nadaˀḏá, \q1 wíˀûnkhâyˀä̖hpí yä̖ˀḏâapí tun ihéeˀa̖míˀin \q2 heḏá wínahójotꞌôenípí. \q1 \v 11 Iˀ yä̖ˀḏâapîˀ namuu iweḏi ijâaˀa̖míˀin ûnkhâyˀä̖ˀ heḏá iˀ yä̖ˀḏâaˀi namuuˀiḏa̖ˀ iˀâ̖a̖mí. \q2 Pín taˀgeḏi ikhä̖ä̖-í hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí tsa̖a̖ginpíḏíbo iví wówátsi ihûuwíḏí, \q1 \v 12 gá Nanbí Sedó Jôesiḏi in toˀwên in taˀgeˀin pꞌôe i̖ˀge dimännin ovä̂yˀá̖yí̖ˀdoḏân, \q2 heḏá inbí jûusu-á hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hká ovâytꞌôeyandeˀ, \q2 hewänbo in yä̖ˀḏâapí dívíˀoˀindá tꞌaygi ovâymúndeˀ. \p \v 13 Taˀgendi úvíkhä̖ä̖ḏeḏi híwóˀdiḏa̖ˀ úvíˀa̖míḏí, ti toˀwíḏí wovâywa̖ˀa̖mí? Heḏân joe. \v 14 Hewänbo tobá híwóˀdi namuuˀiḏa̖ˀ bînˀo wänbo tꞌowaḏi wovâytꞌôephaḏekandoḏáhoˀ, undáho híhchan bînshaa-í. Heḏiho ha̖ˀmin tꞌowa wívînkhunwôedaˀípí heḏá wä̖hphaḏe wíˀúvíˀá̖yîngimä̂änípí. \v 15 Hewänbo unbí píˀnä́ khóˀjébo Christ bînˀaˀginmä̖̂ä̖ní, heḏânho i-á unbí tsondi únmúuníḏí. Heḏi toˀwíḏí wovâytsikaˀyandi háaḏan gin úvíwä̖yundeˀin, únkhâyˀä̖ˀ íkhâymúuníˀin bînthayya̖míḏí. Hewänbo tꞌayginpíḏíbo-á aˀgindibo-á bînhéeˀa̖mí. \v 16 Hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí únkhâyˀä̖ˀ unbí píˀnä́ khóˀjé únhanginnáaníˀin yä̖ˀḏâaḏa̖ˀ úvíkanhonnin, heḏânho wí toˀwí jänäkí unbí̖ˀgeḏi ihéeˀan wänbo nawôedaˀpúuwí iví híˀ ûnmuuḏi, gá Christ-víˀpiye úvíwä̖yundeḏi yä̖ˀḏâaˀin wówátsi bînhondân. \v 17 Tobá híwó úvíkanhon wänbo tꞌôephaḏe únpúuwíˀin Jôesi natú̖ḏáhoˀ, nä́ˀindá shánkí híwóˀnin namuu bîntꞌôephaaḏé-ívíˀweḏi yä̖ˀḏâapí úvíˀoˀin namuuḏi. \p \v 18 Wíˀúnˀôeḏe-ípí Christ wáˀ óetꞌôephaḏekannannin. I-á híwóˀdiḏa̖ˀ namuu, hewänbo in híwóhpíˀin tꞌowa dimuuˀingîˀ nachuu. Wáymûuḏa̖ˀ nachuu nanbí tꞌaywóˀdi gínmuuḏi heḏânho Jôesi Táḏávíˀpiye díkáaníḏí. Hewänbo tobá iví túˀ ônhay wänbo iví pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖-á wówáˀi ûnmuu. \v 19 Iví pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖-á in wéˀgen hä́nˀoe dihánninbí pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖víˀpiyebá namää, indá dipankwꞌôn waaginbá dimuu, heḏi Jôesi Táḏáví híˀ ovâyhanginˀânnan. \v 20 Hä̖ˀin tꞌowa-á Noah-ví wówátsi thaa ihayḏiwinbá dimuu. Waˀḏi Noah iˀ kophé hayˀiˀ ipaˀ ihayḏi, Jôesi Táḏá in tꞌowa-áḏí báyékí iyä̖́ä̖́ˀoḏi ovâytsíkhaˀmáa ivíˀpiye dívíwä̖ä̖yú̖-íḏí, hewänbo wíḏívítꞌôeyandepí. Heḏânkun wên chä̖̂ä̖ḏiḏa̖ˀ tꞌowa iˀ kophé iwe dívíkuu. Iˀ kophé óepꞌoekêˀ ihayḏi kháve ihayḏa̖ˀ dívíwówáwhahógi. \v 21 Heḏi hä̖ˀi pꞌoe-á iˀ pꞌoe wovâypꞌópꞌoeˀandiˀ waagiˀbá namuu. Nää-á wovâyˀaywonde nä́ˀi pꞌóˀpꞌoekandi unbí túˀ khá̖a̖pí wovâyˀowíḏíndeḏiḏa̖ˀbá joe, hewänbo Jôesi Táa bîndaˀmáaḏân wovâykhä̖geˀnamíḏí únhanginnáaníḏí unbí tꞌaywóˀdi únmuuˀi wovâyjâaˀannin, heḏi Jesus Christ nawáywówápóeḏího wovâyˀaywondeˀ. \v 22 I-á nawáywówápóe ihayḏá makówápiye napee, heḏi nää-á Jôesi Táḏáví koˀḏíngéḏí naˀä́n. Iweḏiho tꞌä̖hkí in makówáwin tꞌôepa̖ˀa̖a̖ˀindá heḏá in toˀwên tsonkhuu dâymáaˀindá tꞌä̖hká ovâytsonmáa. \c 4 \s1 Gínkhâyˀä̖ˀ Jôesigîˀḏa̖ˀ nanbí wówátsi âyhûuwíˀin \p \v 1 Heḏiho Christ iví túˀ iwe itꞌôephaḏeḏi, háa naˀánshaamuu waa un wáˀ únkhâyˀä̖ˀ íˀánshaamúuníˀin heḏânho shánkí íkay-íḏí, heḏá íkhâymúuní bîntꞌôephaaḏé-íḏí. Wí toˀwí Christ-víˀpiye iwä̖yundeˀiˀ iví túˀ iwe itꞌôephaḏeḏá wíyá wínadaˀpí itꞌaywóˀnamíˀin. \v 2 Heḏiho nää iweḏi waˀḏi nä́ä oepáa kꞌayḏi unbí wówátsi bînhon dihayḏi, iˀ tꞌaywóˀdi in wéˀgen tꞌowa inbí túˀḏí dikandaˀi wíˀúnkhâyˀä̖hpí úvíˀâ̖a̖míˀin, hewänbo háa Jôesi Táḏá nadaˀ waagân úvíkanhûuwí. \v 3 Híwóhay thaa unbí wówátsi phaḏe iwá háa in wéˀgen tꞌowa Jôesi dâytaapíˀin dívíˀo waagibá úvíˀowän. Wên tsé waagibá íjiwän, heḏáháˀ háa unbí túˀḏí íchanpóe waagiḏa̖ˀ úvíˀowän. Íháapoeˀowän, heḏá wéˀgen tꞌowa-áḏá úvíwéˀgeˀowän bînwänpisu̖u̖wä̖́-íḏí heḏá wíyá haˀwâagiˀi tꞌaywóˀdi úvíˀâ̖a̖míḏí. Hä̖ä̖wí bînkhíjéˀiˀ unbí jôesi únmuu waa bîncha̖a̖ˀi-á unbí aˀgin bînmäwän, nä́ˀi-á Jôesi Táḏá nakhâ̖a̖póe. \v 4 Heḏi nää-á in tꞌowa Jôesi Táḏá dâytaapíˀindáḏíbá wíyá wíˀúvítꞌaywóˀdopíḏí, indá wíḏínhanginnáhpí háa dívíˀánshaaˀa̖míˀin, heḏânkunho jänäkí tꞌä̖mäge unbí̖ˀgeḏi dívíhéeˀoˀ. \v 5 Hewänbo wáy wí thaa-áho Jôesi Táḏáví páaḏépiye diwin dihayḏi iˀḏi ovâytsikaˀyâ̖a̖mí háaḏí gin dívíˀoˀin. Hây napóe ihayḏi i-áho tꞌä̖hkí tꞌowa ovâykeekwꞌôení háa híwó háa híwóhpí dívíˀoˀin, in diwówájiˀindá in ho dichuuˀindáḏí. \v 6 Jôesi Táḏáví híwóˀdi tundá in ho dichuuˀin wänbo ovâytꞌôeˀan, heḏiho tobá ovâytuhchä̖nuḏi inbí túˀ dínchumuu wänboˀ, tꞌä̖hkí tꞌowa dínpoeˀo waagibá, inbí pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖-áho dínwówáyê̖e̖ní, Jôesi Táḏá nawówájiˀ waagibá. \s1 Gínkhâyˀä̖ˀ hä̖ä̖wí Jôesi Táḏáḏí dímäˀiˀ âyˀá̖yîngiˀa̖míˀin \p \v 7 Hanwaapíḏíbo nä́ˀi nan oepáa nakhangíˀo. Heḏânkun tꞌä̖hkí háa úvíkanhonnin úvíˀá̖yîngiˀa̖mí, heḏá íkhâymúuní híwó úvíjûusuˀâ̖a̖míḏí. \v 8 Nä́ˀindá shánkí nachä̖ˀmuu: Pín taˀgeḏi wíˀnä́ táye úvísígíhûuwí, gá tꞌowa bînsígíḏá báyékí inbí tꞌaywóˀdi bînˀowójéndeḏân. \v 9 Híhchandi unbí kꞌaygi wíˀnä́ táye úvísígíhóení. \v 10 Jôesi Táḏáḏí tꞌä̖hkíḏíbo wíˀínbo magan wovâymä́gi, heḏiho nä́ˀi magandi wíˀnä́ táye úvíkhä̖geˀhûuwí. Gindiḏiho nä́ˀi wovâymä́giˀiˀḏi híwó úvíkanhûuwí, tobá hä̖ä̖wí namúuní wänboˀ. \v 11 Gá ginnân: Wí toˀwí híwó nahíˀhá̖ḏí, Jôesi Táḏáví tunnân tꞌowa ovâytꞌôeˀa̖mí. Wí toˀwí natꞌowakhä̖geˀhá̖ˀi-á ûnkhâyˀä̖ˀ ovâykhä̖geˀnamíˀin gá Jôesi Táḏáḏân kay óemäḏân gin iˀa̖míḏí. Gin úvíkanhûuwí tꞌä̖hkí tꞌowa dínhanginnáaníḏí Jesus Christ namuuḏânkun gin úvíˀoˀin, heḏiho Jôesi Táḏá-á kwꞌáayébo dâymáˀve-í. I-á taˀgendi hayˀi namuu, heḏá báyékí kay-á imáa, heḏi iví tsonkhuu-á hä̂nhay wänbo háˀto ûnhá̖a̖ní. Hamân. \s1 In toˀwên Christ-víˀin ûnmuuˀin dâytꞌôephaḏekhâymáa \p \v 12 Un naaḏi wâysígíˀin, tobáháa báyékí bîntꞌôephaḏendeḏi phaa i̖ˀge ímän waagibá ícha̖a̖ wänboˀ, wíˀítsikapúuwípí, “Háaḏan naa gin dînpoeˀo?” Wíˀítú̖u̖nípí, “Naa oˀân nä́ˀi dînpoeˀoˀi-á háˀto dînpúuwíˀin.” Nä́ˀi-á wovâytayi̖ˀníḏânho únpoeˀo. \v 13 Undá wíˀínbo hí̖ˀíngin bîntꞌôephaḏende Christ itꞌôephaḏe waagibá, heḏiho bíhíhchanpuwave gin únpoeˀoḏi. Heḏânho wáy wí thaa hä̖́yú̖ hayˀi i-á namuuˀin nakeepóe ihayḏiho shánkí wänbo íhíhchanpúuwí. \v 14 Christ-víˀin ímuuḏibo tꞌowa jänäkí unbí̖ˀgeḏi dívíhíˀmáa wänbo bíhíhchanpuwave, gá Jôesiví Pꞌoewa̖a̖hâ̖a̖ iˀ shánkí hayˀi namuuˀi-á undáḏíbá hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí najiḏân. \v 15 Tꞌowatꞌakha̖nuˀin, háa sänmin, háa yä̖ˀḏâapíkannin wíˀímúunípí, heḏá wây-á tꞌowaví á̖yîngi wíˀúnwóˀnáhpí eeje wíˀúvítomáˀve-ípí, heḏânho wíwovâytuhchä̖nutꞌôephaḏekannamípíḏí. \v 16 Hewänbo Christ-víˀpiye úvíwä̖yundeḏibo wovâytꞌôephaḏekandoḏá, wíˀíwôedaˀ-ípí. Shánkíḏí Jôesi Táḏá bînkú̖ˀdaaˀa̖mí gá in wéˀgen tꞌowaḏi Christ-ví tꞌowa ímuu gin wovâytu̖ˀandân. \p \v 17 Ihayḏiho naná Jôesi Táḏáḏí tꞌowa háawin dimuuˀin ovâykeekwꞌôeníḏí, heḏi iví tꞌowa ûnmuuˀin páaḏé gin ovâykhâymáa, indá iví kꞌaygiwin waaginbá dimuu. Heḏi in ivíˀin ûnmuuˀin tꞌowa wänbo gin ovâykhâymáaḏá, in toˀwên iví híwóˀdi tun ônwä̖yundepíˀin dimuuˀin shánkí báyékí kháaˀin dínpúuwí. \v 18 Jôesi Táḏáví taˀnin diwe ûntû̖ˀ: \q1 Toˀwên inbí wówátsi taˀge dâyhon wänbo kháaˀin dínpúuwí, \q2 heḏiho toˀwên Jôesi Táḏá dâyˀaˀginmähpíˀin heḏá tꞌaywóhkannin dimuuˀindá shánkí pꞌä́ndíkí wänbo dâyphaaḏé-í. \m \v 19 Heḏânkun tobá Jôesi Táḏá natú̖ wänbo bîntꞌôephaaḏé-í gin, hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí híwó úvíkanhûuwí, heḏá iví mangá pín taˀgeḏá úvímä̂äní. I-á iˀ wovâykhíjéˀiˀ namuu, heḏi háa iví tun imä́gi waa hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí iˀoˀ. \c 5 \s1 Peter-di ovâytumakheˀoˀ in méesateˀin tsonnindáḏí in eˀnûndáḏí \p \v 1 Nää-á un méesateˀin tsonnindá wâyhéeˀa̖mí. Naa wáˀ méesateˀi tsondiˀbá omuu. Naaḏá Christ nachuu ihayḏi dómûˀ itꞌôephaḏendeḏi, heḏi naa wáˀ iˀ saˀwóˀdi hä̖ä̖wí Christ-di dípä̖khâymáaˀiˀ donkhonkhâymáa. Heḏânho pín taˀgeḏi nä́ˀin wâytu̖kankhâymáa: \v 2 Jôesi Táḏáví tꞌowa unbí mange bînmáaˀindá kꞌúwá waaginbá dimuu, heḏá undá inbí á̖yí̖ˀnin waaginbá-á ímuu. Heḏânho bînˀá̖yîngihûuwí únwänpikhâyˀä̖ḏiḏa̖ˀbá joe, hewänbo ídaˀḏân. Wíˀíchä̖ˀha̖tꞌaa-ípí, hewänbo híhchandi bînkhä̖geˀnamí. \v 3 In toˀwên unbí mange wovâymä́giˀin bînˀá̖yîngiˀa̖míḏí wívîntsonchä̖numáˀve-ípí, hewänbo un wovâymúndeḏi háa íthaa waagiḏi bînjâyye-í híwó inbí wówátsi dâyhûuwíḏí. \v 4 Christ-á iˀ kꞌúwá á̖yí̖ˀdi pꞌóˀḏéḏîˀ waagiˀbá namuu. Heḏi híwó igîˀ úvítꞌôemáaḏá, owáy nawáypówá ihayḏi iˀ úntꞌanmuuˀiˀ bînhóení, hä̖ˀi-á hä̂nhay wänbo saˀwóˀdi namúuní heḏá háˀto nahá̖a̖ní. \v 5 Heḏi un wéˀgen méesateˀin shánkí tsꞌa̖a̖min ímuuˀindá, háa in méesateˀin tsonnindi wovâytu̖ˀan waa bîntꞌôeyaaní. Tꞌä̖hkíḏíbo háa wíˀnä́ táye úvíˀoˀin jêngiginpíḏíbo bînˀa̖mí, gá Jôesi Táḏáví taˀnin diwá ginnân ûntû̖ˀḏân: \q1 In dijêngitꞌóeˀindá Jôesi Táḏáḏí ovâyjoegiˀoˀ, \q2 hewänbo in dijêngitꞌóepíˀin dimuuˀindá iví sígísehkanä-á ovâymäˀ. \m \v 6 Heḏânkun Jôesi Táḏáví páaḏépiye áagé úvípikwꞌôení, gá iví tsonkhuu-á báyékí hayˀin ûnmuuḏân, heḏi híwóˀ dihayḏi ûnnândiho iˀḏibo kwꞌáye wovâykwꞌôení. \v 7 Báyékí á̖yîngi bînmáaḏá wí hé un bînˀíhon waagiˀbá namuu. Hewänbo nä́ˀi á̖yîngi-á Jôesi Táḏáví mange bînjoeˀa̖mí, heḏânho iˀḏi wovâyjâaˀa̖míḏí, gá iˀḏá wovâyˀá̖yîngiˀa̖míˀin nadaˀḏân. \p \v 8 Hä̖̂ä̖ḏi waa á̖yîngiḏi íyê̖e̖ní, yóˀin waagin wíˀímúunípí, gá iˀ Penísendi-á unbí hä́nbi únmuuḏân heḏi hä̖̂ä̖ḏi wänbo tꞌä̖hkí itséemáa wovâywa̖ˀa̖míḏí. Wí khän naha̖hsêndi wí toˀwí óekꞌoˀíḏí natu̖wä̖yiˀi waagiˀbá namuu. \v 9 Wívînmä̂änípí iˀḏi wovâytꞌaaníḏí, hewänbo pín taˀgeḏi Jôesi Táḏávíˀpiye úvíwä̖́yu̖ˀbé-í. Wíˀúnˀôeḏe-ípí nä́ä oepáa kꞌayḏi tꞌä̖hká wây-á tíˀûuwin páaḏéˀin únkwꞌóˀnin un waagibá tꞌôephaḏe dâyphaḏendeˀin dimuu. \v 10 Wí hây tä̖hkíḏa̖ˀmân bîntꞌôephaḏekhâymáa, ihayḏáháˀ Jôesi Táḏáḏíbo hä̖ä̖wí úntáyˀi tꞌä̖hkí wovâymä̂äní, iˀḏi wovâyté̖e̖gíkwi̖nukhä̖geˀnamí, wovâykayˀa̖mí, heḏá wên tepú waagiˀbá unbí wówátsigîˀ wovâymä̂äní. Jôesi Táḏá-áho tꞌä̖hkí iví sígísehkanä naˀin dímäˀi namuu, heḏi iḏá wovâytu̖hkánnan ivíˀin ímúuníḏí heˀennin wovâypaa-íḏí, i-á hä̂nhay wänbo tꞌä̖hkí báyékí hayˀi namuu waagibá. Christ-áḏí wîˀḏa̖ˀ ímuuḏiho nä́ˀin únpoeˀo. \v 11 Jôesi Táḏá-á báyékí tsonkhuu imáa, heḏi iví kay-á hä̂nhay wänbo wíˀûnhándepí. Hamân. \s1 Peter-di ovâysengitu̖ˀan \p \v 12 Silas-dá naa díkhä̖geˀnan nä́ˀin taˀninˀay wâytaˀnamíḏí. Naa dînhanginná i-á nanbí tíˀûu páaḏéˀi gínmuuˀin hä̖̂ä̖ḏi waa háa ûnkhâyˀä̖ˀ waa ikanhondiˀ. Naaḏi wâytaˀdo wâykweewaasenwaatu̖ˀa̖míḏí, heḏá hä̖́yú̖ naa dînhanginnáˀnin Jôesi Táḏáví taˀgennin sígísehkanä i̖ˀgeḏi wâytu̖ˀâ̖a̖míḏá, heḏiho té̖e̖gí tꞌaagi iwe úvítsa̖a̖saˀí. \p \v 13 In Babylon búˀ iweˀin méesateˀin tꞌowaḏi inbí sengitun wovâysan, indá un waagibá Jôesi Táḏáḏí ovâydeˀman. Mark-di wáˀ wovâysengitu̖ˀan, i-á naví ay dînmuu waagibá dócha̖a̖. \v 14 Wíˀnä́ táye úvísígísengitu̖ˀâ̖a̖mí. Un Christ-víˀin ímuuˀindá ánshaaginpíḏíboˀ íkwoní.