\id MRK \h MARCOS \toc1 JU CHIVINTI IXLACATA JU CRISTO JU TS'OKLH JU MARCOS \toc2 MARCOS \toc3 Mr. \mt1 JU CHIVINTI IXLACATA JU CRISTO JU TS'OKLH JU MARCOS \c 1 \s1 Ju Xivan ju amakpaxana' ix'amalani ju lapanacni ju lacamacni \p \v 1 Chani ju xatai'ulai ju amalaninti ixlacata ju Jesucristo ists'alh Dios. \m \v 2 Pus ju Isaías ju anu' mak'aniya lapanac ju ixnajun ixchivinti Dios chani ju ts'oklh ixlacata ju Jesús: \q1 Ju Dios ma najun ni acsni tuca' min ju yuchi ju ani lacamunutpa' pus is'akstu ju Dios ma camalakachatachilh ju ixlapanac. \q1 Chai ju yuchi ma ca'alacjunach ju lapanacni ni catalak'oxilh ju ix'atalacpast'ac'at'an ni camina' ju ix'ucxtin'an. \q1 \v 3 Chai ju anu' ixlapanac ma p'as cachivina' ju makat lacamacni. \q1 Ma ca'alacjuna' ju lapanacni ni catalak'oxilh ju ix'atalacpast'ac'at'an ni camina' ju ix'ucxtin'an. \q1 Ma chach salaka va ju ix'alhunut'an. \m \v 4 Pus yuchi lhimilh ju Xivan. Yuchi ju anu' ixlapanac Dios ju lhichivinilh ju Isaías. Chai ju yuchi ix'amakpaxanan ju lacamacni chai ix'alacjuni ju lapanacni: \p ―Amac'a'unt'it ju mi'alactu'unti'an chai a'akp'axt'it. Ju chunch catamac'acxaniyan ju mi'alactu'unti'an ju Dios. ―Chunch ix'ajuni ju lapanacni. \p \v 5 Pus ju amachak'an ju xa'estado Judea chai ju amachak'an ju lak'achak'an Jerusalén ixtalak'an ju Xivan ni ixtak'asmatniputun ju ixchivinti. Chai ju Xivan amakpaxak'o ju anuch k'ai xcan Jordán acsni ixtanajun ni catamacona' ju ix'alactu'unti'an. \p \v 6 Ju ixpumpu' ju Xivan ispaksiucanta ix'apamat camello. Chai lakatam tak'aixt'ak'an ixtank'aijucalh. Chai ix'ui ju tu'u' tachi ju silek chai ju xat'axcat lacaq'uivin. \v 7 Ju yuchi chani ix'alacjuni ju lapanacni: \p ―Mintacha astan ju palai xak'ai. Palai jantu ju quit'in. Ju quit'in jantu tu'u' ju quintapalhni. Jantu laich actich'anxk'otlh nin mas va yuchi ju samusni ixch'anxt'ak'an. \v 8 Pus ju quit'in lacaxcan ju iclamakpaxau. Para ju yuchi cataxtakniyan ju Spiritu Santu ju catsucuyach lami'alhunut'an. \s1 Ju Jesús makpaxacalh \p \v 9 Pus ju acsnich ju Jesús mincha lak'achak'an Nazaret laxa'estado Galilea chai ju Xivan vachu' makpaxa ju yuchi lacak'ai xcan Jordán. \v 10 Chai ju Jesús acsni tacutlh ju lacxcan lana lakts'ilh ju lact'iyan ni talhtek'a. Chai lakts'ilh ni milh ju Spiritu Santu tachi ju tu'u' lak'axk'avan. Chai lakmilh ju yuchi. \v 11 Chai lana chivincancha ju lact'iyan chai k'asmatcalh ju lacat'un junta ixya ju Jesús. Chai chani junicalh ju Jesús: \p ―Ju uxint'i quints'alh'at. Slivasalh na icmapainiyan. Na iclhik'achananch. \s1 Ju lhacaticuru ix'amalactu'uniputun ju Jesús \p \v 12 Pus ju Spiritu Santu lana k'ai lhi'alh ju Jesús lacamacni. \v 13 T'up'uxam avilhchan tolhcha lacamacni ju Jesús. Chai ju anch na ix'alin ju maktilin. Chai ju lhacaticuru navilh ju talacmask'atinti ni ts'a ma laich ca'ixmalactu'uni ju Jesús. Chai ju astan ju anquilhnin talhiminilh ju ixvaiti ju Jesús. \s1 Ju Jesús tai'ula ixlhich'alhcat ju xa'estado Galilea \p \v 14 Acsni t'alhnucalh ju Xivan pus astan ju Jesús alh ju xa'estado Galilea. Ix'alacjuni ju lapanacni ni lhinomputun ju Dios la'is'atsucunti'an. \v 15 Chani ix'alacjuni: \p ―Vaninch minta ju avilhchan acsni calhinona' ju Dios. Tamch alacp'ast'act'it lami'alhunut'an chai alac'a'it'it ju chivinti junta najun ta yu laich ap'ut'ak'alht'axt'uya'it'it. ―Chunch ix'alacjuni. \s1 Ju Jesús at'asanilh ixpumat'at'i'an ju ixch'apanin pamata ixtajunita \p \v 16 Chai ju Jesús ix'alhtanan la'ixquilhtu' ju xa'atants'in Galilea acsni alakts'ilh ju Simón ju vachu' ixjuncan Pitalu' chai isp'isek'e ju Tilix ixjuncan. Va ixtat'ajun munin ixch'okxni'an laca'atants'in ni ixch'apanin pamata ixtajunita. \v 17 Chai ju Jesús alacjuni: \p ―Aquilach'ak'ok'auch. Chai tachi ju ixmak'aixt'ok'at'it ju pamata pus vana va chun aclaxtakniyau ju lhich'alhcat ni amak'aixt'ok'a'it'it ju lapanacni ju aquintalhilaca'ana'. ―Chunch ju alacjuni. \p \v 18 Pus lana tamacaulh ixch'okxni'an chai tach'ak'ok'alh ju yuchi. \p \v 19 Chai ni alhtanampa alacats'unin ju Jesús pus alakts'ilh ju Jacobo chai isp'isek'e ju Xivan ixjuncan. Ists'alan ju Zebedeo. Ju yu'unch ixtatajumanalh la'ixbarco'an. Va ixtat'ajun lacyonin ixch'okxni'an. \v 20 Pus lana alact'asanilh ju Jesús. Chai ju yu'unch tamacaulh ju ixpai'an ju Zebedeo ixjuncan. Tat'amacaulh ju ixlapanacni ju lacabarco. Chai ju Jacobo chai ju Xivan tach'ak'ok'alh ju Jesús. \s1 Ju lhacaticuru ixtanun la'ixlacatuna pumatam lapanac \p \v 21 Astan ju Jesús chai ju ixlapanacni tatanucha ju lak'achak'an Capernaum. Chai cha'alh ju avilhchan pa'astacni acsni lhik'alhts'aulh ju lhamap'aksin ni catach'alhcatnalh ju lapanacni. Pus ju acsnich ju Jesús alh la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Alh amamaka'unu'. \v 22 Pus ju lapanacni ju ixtavilanalh va talhamak'aninilh ta yu xa'amalaninin ni ix'alacmap'aksinin tachi tam xak'ai. Jantu chun tachi ju ixta'amalaninin ju yu'unch ju na ixtalhatalanininta ju ixlhamap'aksin'an. \v 23 Pus ju anu' la'ixpujitat'an ix'alin pumatam lapanac ju ixtanun ju lhacaticuru la'ixlacatuna. Pus ju anu' lapanac lana ts'au t'asalh acsni lakts'ilh ju Jesús. \v 24 Chai ju lhacaticuru puchivinilh ixquilhni ju lapanac acsni chani naulh: \p ―Tijuch ju quilamintau lhilakts'inin ji Jesús amachaka' Nazaret. Ja va quilamintauch maca'anin lacajipi. Icc'atsai tichi chavaich'at. Ju uxint'i salaka ists'alh Dios'at chai yuchi ju malakachachan ju ani. \p \v 25 Pus ju Jesús k'ailh ju lhacaticuru. Junich: \p ―Va sekch ju uxint'i. At'axt'uch ju la'ixlacatuna ju lapanac. ―Chunch ju juni. \p \v 26 Chai ju anu' lhacaticuru lana tin lhineklh ju lapanac. Lhtucu lhtucu ucxuntama. Ts'au t'asalh chai taxtulh lana. \v 27 Pus tachi chun ju lapanacni va talhamak'aninilh chai talasacmilh sia yu'unch. Talaclajunich: \p ―Tijuch nu' ju ani. Tis sast'i atalaninti nu' ju ani. Ju ani ya lapanac alin ixtachaput ni lai lhijuni ju lhacaticurulhni chai taquiclaca'i. ―Chunch ju talaclajuni. \p \v 28 Pus lana c'atsak'ocalh ixlacata ju Jesús tachi chun ju lak'achak'anixni ju alin ju xa'estado Galilea. \s1 Ju Jesús c'uch'u ixput'ichako'ulh ju Pitalu' \p \v 29 Pus ju Jesús chai ju ix'amamaka'ui tataxtucha ju la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Tacha'alh la'ixchaka'an ju Simón chai Tilix. Ixta'ank'ota vachu' ju Tiyacu chai ju Xivan. \v 30 Pus ixput'ichako'ulh ju Simón ixma la'ixputaman. Na ixch'apata ju iscacat. Pus lana tajunilh ju Jesús ni na ixtak'ank'ai. \v 31 Pus ju Jesús lana lak'alh junta ixma ju tak'ank'an. Ch'apanilh ju ixmaca' chai mak'ostola. Lana macaulh ju iscacat chai lana taya chai tsuculh alacmavana' ju Jesús chai ix'amamaka'ui. \s1 Na lhu lapanacni palaich anavi ju Jesús \p \v 32 Chai acsni tok'oxalhch lacats'unin acsni ancha ju avilhchan pus tachi chun ju tak'ank'anin alhimincalh junta ixvi ju Jesús. Vachu' alhiminicalh tachi chun ju ixtanun ju lhacaticuru la'ixlacatuna'an. \v 33 Pus tachi chun ju lapanacni tatak'aixtoktayak'o laxamalhtich ju ixchaka' ju Simón. \v 34 Chai ju Jesús na lhu palaich anavi ju tak'ank'anin mas na tijlhu tak'ank'at ixtapacxanta. Vachu' ak'ailh ju lhacaticurulhni. Ajunilh ni catataxtulh la'ixlacatuna'an lhu ju lapanacni. Chai tataxtulh. Para ju Jesús jantu xa'alacasq'uini ni catachivinilh ju lhacaticurulhni va ixlacata ni istamispai ju Jesús. Chai ju yuchi va jantu ixlacasq'uin ni catajunilh ju lapanacni tichi chavaich ju yuchi. \s1 Ju Jesús amalaninilh ju xa'estado Galilea \p \v 35 Na vats'isin k'ostavi ju Jesús. Ists'istaca' acsni taxtulh va is'akstu. Alh ju lacamacni. Anch ju t'achivincha ju Dios. \v 36 Pus ni tunculh ju Simón chaich ju ali'in ta'alh puxconin. \v 37 Chai acsni talhitajucha ju Jesús tajuni: \p ―Chux ju lapanacni tapuxcoyan. \p \v 38 Para ju Jesús alacjuni: \p ―Ca'auch ju lak'achak'anixni ju vanin vi ni laich camasunitachau vachu' ixchivinti Dios ni yuchi ju iclhiminta ju quit'in. \p \v 39 Pus ju Jesús ixlac'aktanut'ajun ixlhilakapok'ai ju xa'estado Galilea. Ix'amalaninin la'ixlacpujitat'an ju xalapanacni anch. Chai ix'alacxcoxtuni ju lhacaticurulhni la'ixlacatuna'an lhu ju lapanacni. \s1 Ju Jesús c'uch'u pumatam lapanac ju ixpacxanta ju jantu k'oxiya ts'its'i \p \v 40 Pus pumatam lapanac ixpacxanta ju macxcai ts'its'i ju ixpuch'i'an. Chai ju yuchi lakmilh ju Jesús. Ta'aktsokotanilh. Juni: \p ―Ni va xaq'uinc'uch'up'ut'uch cava pus laich xaq'uinc'uch'ut'i. \p \v 41 Pus ju Jesús na mapainilh ju tak'ank'an. Lana mokslanilh ixmaca' la'ixlacatuna ju tak'ank'an chai junilh: \p ―Iclacasq'uinch. Palaich'at ju chavai. \p \v 42 Chai acsni naulh ju chunch ju Jesús pus lana vats'alhti lacmacaxnilh ju ists'its'i ju anu' lapanac. \v 43 Chai ju Jesús na map'aksi chai malakachalhch la'ixlacpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Junich: \p \v 44 ―Ak'asmat'ich ju icjunan. Tun xamati' t'i'un tu'u'. Inchich talacasunini' ju pali. Chai axt'akchich ju milhak'ailakts'in tachi ju najunta ju Moisés lacalhamap'aksin. Ju chunch catac'atsayach ju lapanacni ni salaka ju milacatuna. ―Chunch ju junicalh ju tak'ank'an ixjunita. \p \v 45 Para ju anu' tak'ank'an ixjunita acsni taxtucha ju la'ix'ucxlacapu' ju Jesús lana lacquilhuntsuculh tuchi ixtapasata. Chai ni xatac'atsak'ojui ju lapanacni pus ju Jesús jantu lai ixtanui ju tu'u' lak'achak'an va la'ix'ucxlacapu'an ju lapanacni. Va lacamacni ixtolacha. Chai ju anch na lhu lapanacni ixtalakcha'an ju vaklhun ixtamintacha. \c 2 \s1 Ju Jesús c'uch'u pumatam ju va ixlacalhtuculunta \p \v 1 Astan acsni tapasalh lakatam lakat'ui avilhchan pus ju Jesús anchokopa ju lak'achak'an Capernaum. Chai tac'atsapa ju lapanacni ni anch vilhchokochalhch ju Jesús la'ixchaka'. \v 2 Pus lana talhitak'aixtokpa ju lapanacni ju la'ixchaka' ju Jesús. Chai ni na va ilhu'an ixtajunita pus jantuch lai ixtalhijun ju lacachaka'. Pus ixcha'antach ju lapanacni lacamalhtich acsni ix'alacmasuni ju ixchivinti Dios ju Jesús. \v 3 Pus lhimincancha pumatam tak'ank'an ju va ixlacalhtuculunta. Ixlhipumat'at'i'an lapanacni tach'ixlhicha'alh ju lacachaka' junta ixvi ju Jesús. \v 4 Para jantu jinta' talhitaju junta laich catapumanu lacachaka' junta ixvi ju Jesús ni na is'aktsamcanta. Pus tatoc'alh la'ix'ucxni chaka' chai ta'ucxmak'alh junta ixlhivi ju Jesús. Chai anch ju tapumak'alhtaju lacalona ju anu' tak'ank'an. \v 5 Chai ju Jesús ni c'atsa ni na ixtalhilaca'anta ju yuchi ju anuch ixpumat'at'i'an lapanacni pus junich ju tak'ank'an: \p ―Quints'alh mac'acxanik'ocantach ju mintalak'alhin. \p \v 6 Pus ixtavilanalh vachu' ju na ixtalhatalanininta ju ixlhamap'aksin'an ju ist'a'israelitanin. Chai ju yu'unch chani istapastacta la'ix'alhunut'an: \v 7 “Tas ni va ta chivimpalai ju ani ya lapanac. Na macxcai chivinti ju najun ni tachi ju va Dios ju jumputun. Jantu xamati' lai mac'acxai ju talak'alhin. Va yuchi ju Dios”. \v 8 Para ju Jesús lana c'atsa tuchi istapast'ac'a ju anuch lapanacni. Chai alacjuni: \p ―Tajuch ni va chunch ju p'ast'ac'at'it lami'alhunut'an. \v 9 Ni acjunilh ni mac'acxanicalh ju ix'alactu'unti pus jantu lai ap'uc'ats'aya'it'it ni vasalh alin ju quintachaput u jantu. Para ni acjunilh ni cak'ostavi chai ca'alhtanalh pus ju chunch lai ap'uc'ats'aya'it'it ni alin ju quintachaput. \v 10 Pus alakts'int'it ju ani ju acnaviya' chai laich ap'uc'ats'aya'it'it ni alinch ju quintachaput ju ani lacamunutpa' ni lai icmac'acxani ju talak'alhin. Quit'in ju quimalakachatachilh Dios ni lapanac actsucuya' ju ani. \p Chai ju acsnich ju Jesús junich ju tak'ank'an: \p \v 11 ―Uxint'i ju icjunan. Ak'ost'a'ulh. Asact'ich ju mimputaman. A'inchich ju laminchaka'. \p \v 12 Pus ju anu' tak'ank'an ixjunita taya. Saclh ju ixputaman. Chai taxtulh la'ix'alac'avanti'an chux ju lapanacni. Chai ju yu'unch na talhamak'aninilh. Talak'aya ju Dios. Chai talaclajuni: \p ―Jantu tavanan lakts'intau tu'u' ju chunch. \s1 Ju Jesús t'asani ju Leví \p \v 13 Pus aktam taxtuchokopa ju Jesús. Alh la'ixquilhtu' ju atants'in. Pus chux ju lapanacni talakcha'ank'ochokopa chai ju yuchi ix'alacmalani. \v 14 Chai acsni tavanan anchokolh ju Jesús ju lak'achak'an pus lakts'ilh pumatam ach'ini' ju Leví ixjuncan. Ists'alh ju Alfeo. Ju yuchi ixvi junta amapalanancan. Chai ju Jesús juni: \p ―Aq'uinch'ak'ok'ach. \p Pus lana taya ju Leví. Ch'ak'ok'alh ju Jesús. \p \v 15 Pus ju aktam ju Jesús ixt'ajun vena' la'ixchaka' ju Leví. Chai vachu' na lhu tacha'alh ju ach'inin chai vachu' ju ali'in alactu'unu lapanacni. Chai va k'aixtam tat'atavi ju Jesús chai ju ix'alacmamaka'uich lacamixa ni na lhu ixtach'ak'ok'ai ju Jesús. \v 16 Pus ju na ixtalhatalaninintach ju ixlhamap'aksin ju ist'a'israelitanin chaich ju ixtalhilaca'an ju ixlhamap'aksin'an ju fariseonin talakts'ilh ju Jesús ni ix'alact'avajin ju ta'ach'inin chai ju alactu'unin. Pus ju yu'unch tajunilh ju ix'alacmamaka'ui ju Jesús: \p ―Ju mi'amamaka'unu'an tajuch ni va k'aixtam alact'avajin ju ach'inin chai ju alactu'unin. \p \v 17 Pus ju Jesús acsni k'asmatlh ju tuchi ixtanajun chani alacjuni: \p ―Ju k'ox tat'ajun jantu tamaktasq'uini ju ac'uch'unu'. Va yu'unch ju talactak'ank'ai ju tamaktasq'uini ju ac'uch'unu'. Pus ju quit'in jantiyu' iclhiminta ni ac'alact'asanilh ju laquimacni ju tanajun ni na soknic'a ju is'atsucunti'an. Alai icminta alact'asanini' ju alactu'unin. \s1 Sacmican ju Jesús ixlacata ju tascajat \p \v 18 Pus ju ix'alacmamaka'ui ju Xivan chai ju fariseonin jantu ixtavajin ju anu' avilhchan ni chunch ju ixtalhilanita. Pus ju acsnich ju ali'in lapanacni talakmilh ju Jesús chai tajuni: \p ―Tajuch ni va tatascajai ju ix'alacmamaka'ui ju Xivan chai ix'alacmamaka'ui ju fariseonin. Para ju mintamamaka'un ju uxint'i jantu tatascajai. \p \v 19 Pus ju Jesús alack'alhtailh. Alacjuni: \p ―Tachi chun ju tamak'ach'ak'ok'anan junta alin ju tamak'axt'ok'at ja lai jantu catavailh ni alinch ju k'achat ni vilhca' ju anu' ts'alh ju catamak'axt'ok'a'. Acsni vilhca' ju anu' ts'alh ju catamak'axt'ok'a' pus jantu lai tatascajai ju ix'amigojni. \v 20 Pus vana va chun ju quintamamaka'un. Jantu tatascajai ju chavai ni ic'alact'avi. Para cachina' avilhchan acsni acmak'osucana' ju ani lacamunutpa'. Chai acsnich ju catatascajaya' ni na aquintalhamak'anininach. \p \v 21 Jantu xamati' lai lhalakyavanan ju pumpu' ju jantu amakpanti chai lai va chunch camuc'alh ju lacak'at'ili pumpu'. Pus ni chunch ju calalh pus va palai makat cak'exlh acsni talakatumi ju sast'i pumpu'. \v 22 Nin yuchi ni lai acpumuju ju sast'i vino lacak'at'ili axt'ak'an ni na k'alhp'asnica'. Ni chunch ju acnavi pus va cak'exlh ju axt'ak'an chai capu'ank'o ju vino chai ju axt'ak'an cats'ank'alh. Alai pumucan ju sast'i vino lacasast'i axt'ak'an. \p Chunch ju ajuni ju Jesús ju lapanacni ni va ix'amamachakxaniputun ni jantu lai catilhiyaulh ju mak'aniya ixlhamap'aksin ju Moisés ju ixlhamap'aksin ju yuchi. \s1 Ju ix'alacmamaka'ui ju Jesús tap'uxlh ju xatoc'at trigo \p \v 23 Lakatam avilhchan pa'astacni ju Jesús tapasalh junta ixch'ancanta ju trigo. Chai ix'alacmamaka'ui ixtap'uxlhi'anta ju trigo chai ixta'uich. \v 24 Pus ju acsnich ju fariseonin tajunich ju Jesús: \p ―Alakts'ich. Tajuch ni va chunch tanavi ju mi'amamaka'ui ni jantu lai ch'alhcatnancan ju chavai ni avilhchan pa'astacni. \p \v 25 Para ju Jesús alacjuni: \p ―Ja lana jantu p'ast'ac'at'it tuchi navilh ju David acsni ix'alin ixmaktasq'uinit chai acsni chavanilh ju yuchi chai ju ixtat'a'anta. \v 26 Ja lana jantu p'ast'ac'at'it ni tanulh ju yuchi junta ixlak'ayacan ju Dios acsni xak'ai pali ixjunita ju Abiatar. Chai ulh ju xkapavati ju ismokslanicanta ju Dios. Pus ju anu' xkapavati jantu lai va k'aya ix'ucan. Va yu'unch ju palijnin ju lai ixta'ui. Para ju David ni upa chai vachu' alacxtaknipa ju ix'alact'a'anta. \p \v 27 Ju Jesús vachu' alacjuni: \p ―Ju Dios lhca'ula ju avilhchan pa'astacni ixlacata ju lapanacni. Jantiyu' lhinavilh ju lapanacni ni va catamuctaxtulh ju lhamap'aksin ju navilh ju Dios ixlacata ju anu' avilhchan. \v 28 Pus quit'in ju lai icnajun tuchi lai navican ju avilhchan pa'astacni. Quit'in ju quimalakachatachilh Dios ni lapanac actsucuya' ju ani. \c 3 \s1 Pumatam lapanac ix'alin ixmaca' ju va ixixnita \p \v 1 Ju Jesús aktam tanuchokopa la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Chai ixtanumacha pumatam lapanac ju va ixixnita lakatam ixmaca'. \v 2 Chai vachu' ix'alin ju anch ju lapanacni ju ixtalhistact'ajun ju Jesús. Va ixtalakts'imputun ni ca'ac'uch'unulh ju avilhchan pa'astacni u jantu. Va ixtapuxconi ta yu laich catapumuc'ani ixtalak'alhin. \v 3 Pus ju Jesús junilh ju anu' lapanac ju va ixixnita ju ixmaca': \p ―Ak'ost'a'ulh. At'aich ju ani junta laich catalakts'inan ju lapanacni. \p \v 4 Chai alacjunich ju lapanacni: \p ―T'as nonat'it. Ja lhijun ni acnavi ju k'ox ju avilhchan pa'astacni u acnavi ju talak'alhin ni jantu ac'aktaiju tam xamati'. Ja lhijun ni acmak'alhtaxtulh ju atsucunti ju avilhchan pa'astacni u aclakts'imakni. \p Pus ju lapanacni va sekch tataya. \v 5 Pus ju acsnich ju Jesús alakts'ilh ju lapanacni ju ixtalakachoko. Talhk'amalh. Chai na amak'aninilh ni na p'as ixjunita ix'alhunut'an. Pus junich ju tak'ank'an: \p ―Alhit'ach ju mimaca'. \p Pus ju anu' lapanac xtaknilh ju ixmaca'. Chai lana tachapunch va. \v 6 Pus lana tataxtucha ju fariseonin. Ta'alh junta ixtavilanancha ju ixtach'ak'ok'ai ju gobernador Herodes. Ta'alh mach'anxtaminin ju chivinti ixlacata ju Jesús ta yu laich catapumakniya'. \s1 Tatak'aixtoklh lhu ju lapanacni la'ixquilhtu' atants'in \p \v 7 Pus ju Jesús alh la'ixquilhtu' atants'in. Alact'a'alh ju ix'alacmamaka'ui. Chai na lhu tach'ak'ok'alh ju amachak'an xa'estado Galilea chai ju amachak'an ju xa'estado Judea. \v 8 Vachu' ju amachak'an lak'achak'an Jerusalén chai ju amachak'an ju xalacat'un Idumea. Chai ju lapanacni ju ixtat'ajun lhimak'antacutni lacxcan Jordán chai ixtalakachoko ju lak'achak'anixni Tiro chai Sidón. Na lhu lapanacni tak'asmatlh ni na k'ai lhamak'an xanavi ju Jesús chai talakmilh ju yuchi. \v 9 Pus ju Jesús alacjuni ju ix'alacmamaka'ui ni catalakasipuxcaulh lacat'icst'i barco ni laich cataju anch ni na ixtatank'asi ju lapanacni ni na ilhu'an. \v 10 Pus ni na lhu ix'ac'uch'ui ju lapanacni ju Jesús pus ju ali'in ju ixtapacxanta ixtak'ank'at'an va k'asi k'asi ixtalak'an ju Jesús. \v 11 Chai vachu' ix'alin ju lapanacni ju ixtanun ju lhacaticurulhni la'ixlacatuna'an. Chai ju anu' lhacaticurulhni ixtamispai ju Jesús. Pus ju lapanacni ju ixtapacxanta ju lhacaticurulhni ta'aktsokotanilh la'ix'ucxlacapu' ju Jesús chai ju lhacaticurulhni tapuchivinilh ixquilhni'an ju anuch lapanacni. Na p'as tachivinilh. Tajunich ju Jesús: \p ―Ju uxint'i ists'alh'at Dios. \p \v 12 Para ju Jesús p'as alhimap'aksi ni jantu catajunilh ju lapanacni tichi lapanac ju yuchi. \s1 Ju Jesús asacxtulh ju ixpumacaut'ui'an ixlapanacni \p \v 13 Chai ju Jesús ampa junta ixvilhcha lakatam akstijun chai alact'asanilh ju is'asacxtuputun. Chai ju yu'unch talakmilh. \v 14 Pus asacxtulh pumacaut'ui ix'alacmamaka'ui ni laich ca'alact'a'alhtanatsuculh ju yuchi chai ni laich ca'alacmalakachaya' ixnajunca ju ixchivinti Dios. \v 15 Vachu' axtaknilh ixtachaput'an ni laich palai catanavi ju lapanacni ju ixtach'apata ixtak'ank'at'an. Chai laich vachu' cataxcoxtuniya' ju lhacaticurulhni la'ixlacatuna'an ju lapanacni. \v 16 Pus sacxtucalh ju Simón. Chai ju yuchi xtaknichokocalh alakatam ixtapaka'ut. Lhimapaka'ucalh Pitalu'. \v 17 Chai sacxtucalh ju Jacobo chai ju Xivan. Pus ju Xivan isp'isek'e ixjunita ju Jacobo. Chai ju yu'unch ists'alan ju Zebedeo ixtajunita. Axtaknilh ixlhilakat'ui ixtapaka'ut'an. Alaclhixak'alacalh Boanerges. Ju chunch va nomputun ni na p'as ixtachivinin tachi acsni t'asai ju t'ajin. \v 18 Chai sacxtucalh ju Tilix chai ju Pilipe chai ju Bartolomé chai ju Mateo chai ju Tumax chai apumatam Jacobo ju ists'alh Alfeo ixjunita. Chai sacxtulh ju Tadeo chai apumatam Simón ju makyu'unch ixjunita ju cananistanin. \v 19 Vachu' sacxtucalh ju Judas Iscariote ju astan mak'axtaklh ju Jesús. \s1 Tajuni ju Jesús ni la'ixtachaput ju lhacaticuru ju ch'alhcatnan \p Astan ju Jesús alact'a'alh ju ix'amamaka'ui lacachaka'. \v 20 Chai aktam tatak'aixtokpa ju lapanacni. Chai ixlhiyuchi mati' ixjunita ju ispants'iquis'an ju Jesús chai ix'amamaka'ui ni laich catavailh. \v 21 Pus acsni tak'alhak'asmatlh ju ixlhi'alak'avin ju Jesús ni chunch ixlai pus tamilh inin. Va ixtanajun ni jantu is'ac'atsananta ju Jesús. \p \v 22 Vachu' ixta'alin ju lapanacni ju ixtalhatalanininta ju ixlhamap'aksin ju ist'a'israelitanin. Ju yu'unch ixtamintacha ju lak'achak'an Jerusalén. Pus ju yu'unch ixtanajun ni va ixtanun ju Satanás la'ixlacatuna ju Jesús. Chai la'ixtachaput yuchi ju ixtixcoxtui ju lhacaticurulhni la'ixlacatuna'an ju lapanacni. \v 23 Pus ju acsnich ju Jesús alact'asanilh ju anuch lapanacni chai alacjuni ju chivinti ju ix'apumavasalaniputun tu'u'. Chani ju ajuni: \p ―Ju Satanás jantu lai catixcoxtulh ixt'alhacaticurulhni. \v 24 Tachi chun ju k'ai lacat'un junta lhinajun ju tam k'ai ucxtin ni quilhmaclhu cajuncalh chai catalaclasaya' ju sia is'akstu'an pus va ca'aclaya'. \v 25 Chai ju tatanumanalh lacachaka' ni va catalasachokolh ixlhi'akstu'an pus jantu lai vana lakputam catatsuculh. \v 26 Chai vana va chun ju lhacaticuru. Ni ca'atixcoxtulh ju ali'in ixt'alhacaticurulhni pus tulai tailhi'an la'ixpu'ucxtin. Alin ix'aclanti ju ixtachaput. \p \v 27 Ni xamati' catanuputulh la'ixchaka' pumatam jok'at ju na tachapun chai camaxtuniputulh ju ixtaxtokni tasq'uini ni p'ulhnan camakch'imalh ju anu' jok'at. Acsnica' ju lai camaxtunilh ju ixtaxtokni ni va jantu lai tamacyajui. \p Pus chunch ju ajuni ju lapanacni ju Jesús ni ix'amamachakxaniputun ni yuchi ju t'alalhajalh ju lhacaticuru. Yuchi lai lhixcoxtui ju lhacaticurulhni la'ixlacatuna'an ju lapanacni. Chai tailhi'alh ixchivinti. Ajuni: \p \v 28 ―Slivasalh ju iclajunau. Tachi chun ju talak'alhin chai va tuchi macxcai chivinti ju tanajun ju lapanacni laich camac'acxanicana'. \v 29 Para va tichi chavaich ju macxcai chivinti calhichivinilh ju Spiritu Santu jantu tavanan lai catimac'acxanicalh ju anu' alactu'unti. Va camuc'anik'alhicana' ju ixtalak'alhin. \p \v 30 Ju Jesús chunch ju ajuni ju lapanacni va ixlaca'atalh ni ixtanajunta ni lhacaticuru ju ixpuch'alhcatnan ju Jesús. \s1 Ixnati chai is'ap'isek'ench talakmin ju Jesús \p \v 31 Astan tachincha ju is'ap'isek'en ju Jesús chaich ju ixnati. Tataya makspa' chai talhinaulh ist'asanica ju Jesús. \v 32 Pus ju lapanacni ju ixtalakavilanalh ixtalakachokoch ju Jesús tajuni: \p ―Ju minati chai ju mi'ap'isek'en tapuxcoyan makspa'. \p \v 33 Para ju Jesús alack'alhtailh. Alacjuni: \p ―Tis chavaich ju quinati chai qui'ap'isek'en. \p \v 34 Chai acsni naulh ju chunch pus ju Jesús alakts'ilh ju ixtalakavilanalh ixtalakachoko ju yuchi chai naulh: \p ―Ju anich tavilanalh yu'unch ju quinati chai qui'ap'isek'ench. \v 35 Va tichi chavaich ju canaviniya' ju ixk'achat ju Dios yuchi ju vasalh quimp'isek'e chai vasalh quinati. \c 4 \s1 Ju Jesús apumalaninin ju chivinti ixlacata ju ach'anana' \p \v 1 Ju Jesús aktam tai'ulachokopa ix'amalaninti la'ixquilhtu' atants'in. Chai ni na lhu tatak'aixtokpa ju lapanacni junta ixvi pus ju Jesús taju lacabarco ju ixvi la'ixquilhtu' atants'in chai tavi ni laich ca'amalanik'olh ixchux'an. Chai tachi chun ju lapanacni lacat'un ixtayanalh la'ixquilhtu' atants'in. \v 2 Chai ju Jesús na lhu taxtokni xa'amalani ju lapanacni lacachivinti ju ixt'alakts'ipaxcavaich ju tu'u'. Chai acsni xa'alacmalani chani alacjuni: \p \v 3 ―Ak'asmat'itch ju aclajunau. Pumatam ach'anana' alh lhavana' ju ix'ach'ananti. \v 4 Chai acsni ixt'ajun lhavana' ju ix'ach'ananti pus ju ali' xat'in tama la'ixquilhtu' ti. Chai lana tamilh ju ts'ok'o chai tasac'ulh. \v 5 Chai ju alacats'unin ju xat'in tamacha junta va lacats'unin ix'alin ju t'un la'ix'ucxni ju chiux. Pus vats'alhti p'unlh ju t'in ni jantu lhu ix'alin ju t'un. \v 6 Para acsni na lhi'ichich va pus lana lacxixlh ni va jantu makat ixtinui istisivic. \v 7 Chai ju alacats'unin ju xat'in tamacha junta vachu' ixma ju xat'in alhtucunu'. Pus p'ulhnan tak'aya ju alhtucunu' chai akxtakma ju anu' ach'ananti chai jantu tu'u' xtaklh ju xatoc'at. \v 8 Ju alacats'unin xat'in tamacha lacak'oxi t'un. P'unlh. Tak'aya. Chai toc'alh ju xalhi'ut. Pus talhava ju akatamin ach'ananti. Ju ali' toc'alh lakap'uxamcau ju xalhi'ut. Ju ali' ach'ananti toc'alh sesenta ju xalhi'ut. Ju ali' ach'ananti toc'alh tam cientos ju xalhi'ut. \p \v 9 Ju acsnich ju Jesús alacjuni ju lapanacni: \p ―Va tichi chavaich ju alin ixpak'asmatni pus cak'asmatlh. \s1 Ju Jesús alacmavasalani ju ixpumacaut'ui'an tajuch ni va chunch xa'alacjuni ju lapanacni \p \v 10 Astan acsni ta'anchokolh la'ixchaka'an ju ixtalhavat lapanacni pus ju ixpumacaut'ui'an chai ju ali'in ix'alacmamaka'ui ju ixtat'avilanalhca' ju Jesús tatsuculh sacminin tuchi ixnomputun ju chivinti ju xanajun. \v 11 Chai ju Jesús alacjuni: \p ―Ju uxijnan lac'asq'uinic'ant'at'it ni amach'akxayat'it ju chivinti ju najun ni lhinomputun ju Dios la'is'atsucunti'an ju lapanacni. Para ju ali'in lapanacni ju jantu quintalhilaksiputun va amasunican ixtaxtokni Dios laca tu'u' chivinti ju ixt'alakts'ipaxcavaich ju tu'u'. \v 12 Ju chunch ju yu'unch mas va tachi talakts'in tuchi icnavi para jantu catitamispa tuchi nomputun. Chai mas va tachi tat'ajun k'asmatnin ju quinchivinti para jantu tavanan catitamachakxa. Ju chunch jantu lai tam cativa ju is'atsucunti'an. Chai jantu tavanan camac'acxanicana' ju ix'alactu'unti'an. \s1 Ju Jesús mavasalai ju chivinti ixlacata ju ach'anana' \p \v 13 Chai ju Jesús chani alacjuni ju ix'amamaka'ui: \p ―Ni jantu lai mach'akxayat'it ixlacata ju ach'anana' ju ixt'alakts'ipaxcavaich ju tu'u' pus t'as alhimach'akxaya'it'it ju ali' chivinti ju t'alakts'ipaxcavaich tu'u'. \v 14 Pus chani ju nomputun. Ju ach'anana' yuchi ju najun ixchivinti Dios. Tachi ju va ch'an ju chivinti la'ix'alhunut'an ju lapanacni. \v 15 Chai ju xat'in ju tamacha vanin la'ixquilhtu' ti yu'unch ju tak'asmat'a ixchivinti Dios para astan min ju lhacaticuru chai mac'ap'ani ju chivinti ju ix'ach'ananicanta la'ix'alhunut'an. \v 16 Chai ju xat'in ju tamacha la'ix'ucxni chiux yu'unch ju tak'asmatlh ixchivinti Dios chai lana lhik'ach talaca'i. \v 17 Para chunch tajunita tachi ju anu' xap'un la'ix'ucxni chiux. Ju yu'unch jantu vasalh la'ixlhichux ix'alhunut'an ju tak'achani. Va pants'iquis k'ox talhiulai. Para acsni min ju tu'u' mak'alhk'ajnat u tu'u' axcayanti va ixlacata ni talaca'inita ju ixchivinti Dios pus lana tamacajun ixti Dios. \v 18 Chai ju xat'in ju tamacha junta ix'alin ju xat'in alhtucunu' pus yu'unch ju tak'asmat'a ixchivinti Dios. \v 19 Para va tachi talhamak'aninin ju xataxtokni ju alin ju ani lacamunutpa'. Chai va taputa'okxchok'oi ju tumin. Chai na lhu taxtokni ju tatamoputun. Pus tachi chun ju ani taxtokni va amac'ap'ani ju ixchivinti Dios ju ix'ach'ananicanta la'ix'alhunut'an. Chai jantu tavanan tasui ixtachaput Dios la'is'atsucunti'an. \v 20 Para ju xat'in ju tamacha lacak'oxi t'un yu'unch ju tak'asmat'a ju ixchivinti Dios chai lana talaca'i. Chai lana tasui ixtachaput ju Dios la'is'atsucunti'an. Ju ali'in va lacats'unin tasui ju ixtachaput ju Dios la'is'atsucunti'an. Ju ali'in lapanacni palai lhu tasui ixtachaput Dios la'is'atsucunti'an. Chai ju ali'in lapanacni na lhu lana tasui ixtachaput Dios la'is'atsucunti'an. \s1 Ju Jesús apumalaninin ju chivinti ixlacata ju tu'u' maclhcu \p \v 21 Ju Jesús vachu' alacjuni ju lapanacni: \p ―Acsni lhimincan ju tu'u' maclhcu ju lacachaka' jantu va akxtak'ulacan laca tu'u' valhtila nin laxtank'apu' acapu' ca'ula. Alai va muc'acan talaclhman junta muc'acan ju maclhcu. \v 22 Chai vana va chun ju quinchivinti. Mas va mi'akstu'an xaclamavasalaniyau ju chivinti para astan amac'ats'aniya'it'it ju lapanacni. Chai tuchi chivinti ju jantu amamachakxanican ju ixtalhavat'an lapanacni pus uxijnan ju amac'ats'aniya'it'it. \v 23 Pus ju alin ixpak'asmatni pus cak'asmatlh. \p \v 24 Vachu' chani alacjuni ju lapanacni: \p ―Anavit'it cuenta ju tuch'i k'asmat'at'it. Ni anaviya'it'it cuenta ju tuchi iclajunau pus palai lhu catamak'asmatniyan ju Dios. Chai palai lhu amach'akxaya'it'it ju uxijnan ni vasalh anaviya'it'it cuenta ju quinchivinti. \v 25 Pus ju navi cuenta ju tuchi k'asmat'a pus palai lhu camak'asmatnicana'. Para ju jantu tu'u' navi cuenta ju tuchi k'asmat'a pus camac'ap'anicana' ju lacats'unin ju mak'ata la'ix'alhunut. \s1 Ju Jesús apumalaninin ju chivinti ixlacata ju tu'u' t'in ju tak'ayai \p \v 26 Ju Jesús vachu' chani alacjuni ju lapanacni: \p ―Acsni lhinajun ju Dios la'ix'alhunut'an ju lapanacni chunch ju tapasai tachi ju tapasai acsni ach'ananan tam jok'at. \v 27 Pus ju yuchi lhtatai ju ts'is. Chai vats'isin k'ostolai. Para va is'akstu p'un ju ix'ach'ananti. Tak'ayai. Para ju anu' ach'anana' jantu machakxai tas lhip'unch. \v 28 Pus va lacat'un ju p'un. P'ulhnan ju xaxk'oi ju p'un. Astan alinch ju xaxivic. Chai ju astan xacuxich ju toc'ai. \v 29 Chai acsni c'at'atach ju xatoc'at pus lana ca'axk'anancanach ni k'oxich c'at'atach. \s1 Ju Jesús apumalani ju lapanacni ju xat'in mostaza \p \v 30 Ju Jesús vachu' chani alacjuni ju lapanacni: \p ―Tijuch nu' ju ixt'achunch jumputun tachi acsni lhinajun ju Dios la'is'atsucunti'an ju lapanacni. \v 31 Pus acsni lhinajun ju Dios la'is'atsucunti'an ju lapanacni pus na lhu talhilaca'an ju Dios. Chunch ju tapasai tachi ju tapasai acsni ch'ancan ju xat'in mostaza ju lacat'un. Pus ju anu' t'in yuchi ju palai lact'icst'i tachi chun ju t'in ju alin ju ani lacamunutpa'. \v 32 Para acsni ch'ancan tak'ayai. Chai palai katak'aich jun tachi chun ali' ach'itin. Chai ju ts'ok'o lai ta'astacnan la'ixmakpu ju anu' ach'ananti. \s1 Ju Jesús jantu vas xa'amalani ju lapanacni \p \v 33 Ju Jesús na tijlhu chivinti ju ix'ajuni ju lapanacni ju ixt'alakts'ipaxcavai ju tu'u'. Para va yuchi ix'ajuni ju laich ixtamachakxai. \v 34 Chai va tapakchux ju ix'amalani ju lapanacni akts'iya ixpuxcajui ju chivinti ju lai ixt'alakts'ipaxcavai ju tu'u'. Para acsni va is'akstu ix'alact'atolai ju ix'alacmamaka'ui pus lana vas ix'alacmavasalanik'ojui chux ju chivinti ju ix'ajunita ixtalhavat lapanacni. \s1 Ju Jesús amalaca'ini ju un chai ju xcan \p \v 35 Chai ju anu' avilhchan acsni tok'oxalhch pus ju Jesús alacjuni ju ix'alacmamaka'ui: \p ―Catapasauch ju lhimak'antacutni atants'in. \p \v 36 Pus talacmacaulh ju ixtalhavat lapanacni chai talhi'alh ju Jesús lacabarco junta ixvi acsni ix'amalani ju lapanacni. Chai ix'alin vachu' ju ali'in lapanacni ju ixtat'a'an lacalacat'icst'i ixbarco'an vachu'. \v 37 Pus k'ostaya ju k'ai un chai na p'as tanek'elh ju xcan. Chai ixquitanuich lacabarco. Pus ju barco va is'aktsamputun ju xcan. \v 38 Para ju Jesús va ilhtatai la'ixtimusni ju barco. La'is'akts'i ixlacpatai. Pus ju ix'alacmamaka'ui tamaklok'o ju Jesús chai tajuni: \p ―Amamaka'unu' ju uxint'i ja jantu tu'u' xcaniyan ni t'onau ninin lacxcan. \p \v 39 Pus ju Jesús k'ostavi. K'ailh ju un. Chai juni ju xcan: \p ―Va sekch at'a'ulh. \p Pus lana va sek avanalh chai jantu lucunulh ju xcan. \v 40 Chai ju Jesús alacsacmi ju ix'amamaka'ui: \p ―Tajuch ni va t'alhananat'it. Ja jantu lana quilalhilaca'anau. \p \v 41 Pus ju ix'alacmamaka'ui lana na talhamak'aninilh. Talaclajunich sia yu'unch: \p ―Tis chavaich nu' ju ani ni laich taquiclaca'i ju un chai ju xcan. \c 5 \s1 Ixtanun ju lhacaticurulhni la'ixlacatuna pumatam amachaka' Gadara \p \v 1 Pus ju Jesús chai ix'amamaka'ui tacha'alh ju lhimak'antacutni atants'in junta ixt'un'an ixjunita ju amachak'an Gadara. \v 2 Chai acsni tacutlh ju lacabarco ju Jesús pus lana xajchilh ju campusantu pumatam lapanac ju ixpacxanta ju lhacaticurulhni. Chai ju yuchi lana lak'alh ju Jesús. \v 3 Pus ju anuch lapanac ix'amachak'ananta ju campusantu. Chai nin lacacadena jantu xamati' lai ixmakch'i. \v 4 Va ta pakchux ixtach'anch'i chai ixtamakch'i lacacadena pus ju yuchi va ix'alack'exk'ojui ju cadena. Pus jantu xamati' lai ta ixnavi. \v 5 Chai ju tuncuj chai ju ts'is va tachi ist'asat'ajun lacatalhpan chai ju campusantu. Ixlacamac'atsanik'ocantach is'akstu ju lacachiux. \v 6 Pus ju anuch lapanac acsni lakts'ilh ju Jesús ixlhimakat lana ats'alalak'alh. Ta'aktsokotanilh. \v 7 Chai ju lhacaticurulhni tapuchivinilh ixquilhni ju anu' lapanac. Chai na p'as ju tachivinilh acsni taxak'ala ju Jesús. Tajunich: \p ―Tijuch ju quilamintau lhilakts'inin ju uxint'i. Pus ju uxint'i ists'alh'at Dios ju vilhcha lact'iyan. La'ixtapaka'ut ju Dios iclatapaininiyau. Jantu aquilamamak'alhk'ajniu. \p \v 8 Pus ju lhacaticurulhni tapunaulh chunch ni Jesús ix'ajunita ni catataxtulh la'ixlacatuna ju anu' lapanac. \v 9 Chai ju Jesús sacmilh ju lapanac tuchi juncan. Chai ju yuchi ak'alhtayanalh: \p ―Legión icjuncan ni na quilhu quinc'an. \p Pus ju Legión ixtapaka'ut junita lhu taropajni. \v 10 Chai ju anu' lhacaticurulhni na p'as tasq'uinilh lamapainin ju Jesús ni jantu ca'axcoxtulh ju anch lacat'un. \v 11 Pus vanin ju anu' akstijun na lhu ixtat'ajun ju p'axnin. Va ixtat'ajun k'exvenin. \v 12 Chai ixchux'an ju anu' lhacaticurulhni k'asi tasq'uinilh lamapainin ju Jesús. Tajunich: \p ―Aquilamaca'auch la'ixlacatuna'an ju p'axnin. Chach ictanuyau ju anch. \p \v 13 Pus ju Jesús alak'a'inilh. Chai ju anuch lhacaticurulhni acsni tataxtulh la'ixlacatuna ju anu' lapanac pus lana tatanu la'ixlacatuna'an ju p'axnin. Chai ju ixtalhavat p'axnin lana tin ta'alh junta vak anta. Tatajucha laca'atants'in chai anch ju tanitajuk'o lacxcan. Pus ju anuch p'axnin ixtacha'anta lakat'ui milh. \p \v 14 Pus ju ixtalhist'ac'a ju p'axnin na tatalhanalh chai ta'ats'alalh. Ta'alh nonin ju lak'achak'an chai ju lacacuxtun tuchi ixtapasata. Chai tataxtulh ju lapanacni amachak'an anch. Ta'alh lakts'inin tuchi ixtapasata. \v 15 Talakmilh ju Jesús. Chai talakts'ilh ju anu' lapanac ju ixpacxanta lhu ju lhacaticurulhni. Para ju chavai ixmalakch'ininta junta ixvi. Chai ixtak'oxinita ju is'aktsulh. Pus na tatalhanalh ju lapanacni. \v 16 Chai ju lapanacni ju talakts'ilh ju tuchi ixtapasata ixlacata ju anu' lapanac chai ixlacata ju p'axnin tanonk'o. \v 17 Pus tachi chun ju lapanacni tatapaininilh ju Jesús ni cataxtulh la'ixt'un'an. \p \v 18 Chai acsni tanulh ju Jesús lacabarco pus ju anu' lapanac ju ixtaxtunita ju lhacaticurulhni la'ixlacatuna tap'astu ixch'ak'ok'aputun. \v 19 Para ju Jesús jantu lacasq'uinilh. Va junich: \p ―Alai ap'inchich ju laminchaka'. A'unchich ju mint'a'amachak'an ni na k'ai lhamak'an ju xanaviniyan ju Dios lamilacatuna chai ni na xa'aktaijuyan laca'amapaininti. \p \v 20 Pus ju anu' lapanac alh. Lacquilhuntsuculh ixlhilacaputs'un ju lacat'un junta ix'alin lakacau lak'achak'anixni. Ajuni ju lapanacni ni na k'ai lhamak'an ju navilh ju Jesús la'ixlacata. Pus va talhamak'aninilh chux ju lapanacni. \s1 Nilh ju istsi' pumatam ju Jairo ixjuncan \p \v 21 Pus ju Jesús putapasachokopa aktam lacabarco la'ixlhimak'antacutni ju atants'in. Pus talhitak'aixtokpa lhu ju lapanacni. Chai ju Jesús taya la'ixquilhtu' ju atants'in. \v 22 Pus ju acsnich chincha pumatam lapanac ju Jairo ixjuncan. Ju yuchi pumatam xak'ai ixjunita sia yu'unch ju ixtach'alhcatnan la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Chai acsni lakchilh ju Jesús pus lana taquilhputanilh ju lacat'un vanin la'ixch'aja'. \v 23 Tapaininilh ju Jesús chai juni: \p ―Ju quintsi' t'ajun nini'. Aq'uint'ap'it'i k'ai lamapainin. Amokslanit'achi' ju mimaca' la'ixlacatuna ju yuchi ni palaich cajuna'. Jantu caniya'. \p \v 24 Pus ju Jesús t'a'alh ju Jairo. Chai ixtalhavat lapanacni tach'ak'ok'alh. Na ixtalatank'asi'anta. \v 25 Chai pumatam chako'ulh ixmak'anta. Chai ju yuchi lakacaut'ui c'ata jantu ixlakxixta. \v 26 Na lhu ixmak'alhk'ajnanta acsni ixtac'uch'ui ju ac'uch'unin. Chai ixmaca'ank'otach tachi chun ju ix'alinta para jantu tu'u' ixlhitapalai. Va apalai ixlhitap'asni. \v 27 Pus ju anu' chako'ulh acsni k'asmatlh ni na lai ix'ac'uch'unun ju Jesús pus lana puchincha la'ixpulacan ju Jesús junta ix'alact'a'anta ixtalhavat lapanacni. Chai lakcha'anilh ixpumpu' ju Jesús. \v 28 Va ixnajun la'ix'alhunut ni mas va yuchi ni calakcha'anilh lacats'unin ixpumpu' pus palaich cajuna'. \v 29 Pus vasalh. Acsni lakcha'anilh ixpumpu' ju Jesús pus lana vats'alhti vak tamactalh ju ixtak'ank'at. Chai lana ucsac'atsa la'ixlacatuna ni palaich xajun. \v 30 Pus ju Jesús lana c'atsa ni ixc'uch'uta xamati'. Chai talakasp'itlh junta ix'anta la'ixtalhavat lapanacni chai alacjuni: \p ―Tis chavaich ju xaquilakcha'ani ju quimpumpu'. \p \v 31 Para ju ix'alacmamaka'ui tajunich: \p ―Lakts'inch ni na lhu lapanacni ju tatank'asiyan ni t'isacminimp'alai tis chavaich ju xalakcha'aniyan ju mimpumpu'. \p \v 32 Para ju Jesús alac'avanalh la'ixtalhavat lapanacni ni va ixlakts'imputun tichi chavaich ju ixlakcha'anita ju ixpumpu'. \v 33 Pus ju anu' chako'ulh na ix'axq'uip'ip'itninta ni na ixtalhananta. Para ni c'atsa tuchi ixtapasata la'ixlacatuna pus lak'alh ju Jesús chai ta'aktsokotalh la'ix'ucxlacapu' chai jonk'o tuchi ixlaca'atalh ju lhilakcha'alh chai ni palaich va. \v 34 Chai ju Jesús juni: \p ―Quintsi' ni xaq'uilhilac'ap'inch pus yuchi palai xalhi'un. Lhik'ach ap'it'i. Jantuch aktam ap'acxana' ju ani mintak'ank'at. \p \v 35 Pus acsni ixt'ajunca' t'achivini' ju chako'ulh ju Jesús pus tachincha ju lapanacni ju ixtataxtutachalh ju ixchaka' ju anu' xak'ai. Tajunich ju yuchi: \p ―Ju mintsi' nitach. Tajuch ni va jeks amavap'ala' ju amamaka'unu'. \p \v 36 Para ju Jesús acsni k'asmatlh ju ixchivinti'an lana junilh ju anu' xak'ai: \p ―Jantu at'alhan. Va aq'uilhilac'ap'ich. \p \v 37 Pus ju Jesús jantu lacasq'uilh ni xamati' cach'ak'ok'alh. Va yu'unch ju Pitalu' chai ju Jacobo chai ju Xivan isp'isek'e ju Jacobo. \v 38 Tamilh la'ixchaka' ju anu' xak'ai chai ju Jesús alakts'ilh ixtalhavat lapanacni ni na ixtalack'alhun. Na p'as ixtalact'asai. \v 39 Chai acsni tanucha ju Jesús lacachaka' pus alacjuni ju lapanacni: \p ―Tajuch ni na va lhilact'asayap'alat'it chai na lhik'alhump'alat'it. Ju ani atsi' jantu nita. Va lhtatai. \p \v 40 Para ju lapanacni va talhits'i'ilh ju Jesús. Pus ju acsnich ju Jesús alacxcoxtok'o ixchux'an. Va yuchi ixpaich ju anu' atsi' ju lhi'alh chai ixnatich chai ju ix'alact'aminta. Va yu'unch ju tat'atanu junta ixma ju atsi'. \v 41 Chai ju Jesús ch'apanilh ixmaca' ju atsi' chai juni: \p ―Talita, cumi. \p Ju chunch va nomputun: Atsi' uxint'i ju icjunan. Ak'ost'a'ulhch. \v 42 Pus ju atsi' lana k'ostavi. Alhtanalh. Ju yuchi lakacaut'ui c'ata ixpacxanta. Pus slivasalh na talhamak'aninilh ju lapanacni ju anch ixtavilanalh. \v 43 Para ju Jesús slivasalh alaclhimap'aksi ju ixnati chai ixpai ju atsi' ni jantu xamati' catamac'atsani ju tuchi ixtapasata. Chai lana lhinaulh ixmavaca ju atsi'. \c 6 \s1 Ju Jesús amalaninin ju lak'achak'an Nazaret \p \v 1 Ju Jesús taxtuchokopalhcha ju anch. Milh la'ixt'un. Chai vachu' tat'amilh ju ix'alacmamaka'ui. \v 2 Chai acsni cha'alh ju avilhchan pa'astacni pus ju Jesús alh la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin chai tsuculh amalaninin. Pus na lhu ju tak'asmatlh na talhamak'aninilh ix'atalaninti. Ixtalaclajuni: \p ―Tas anchach nu' ju xalani ju ani chivinti ju ani ya lapanac. Tis atalaninti ju najun ju yuchi. Chai tas lai lhinavipalai ju k'ai lhamak'an. \v 3 Ni yuchi jumpalata ju axpitni'. Ists'alh ju Malia. Ixlak'au ju Jacobo chai ju José chai ju Judas chai ju Simón. Chai vachu' ani tat'ajun ju ix'ap'isek'ench atsi'in. \p Pus na taxcailich ju Jesús. \v 4 Para ju Jesús alacjuni: \p ―Ju lapanac ju najun ixchivinti Dios akts'iya tu'u' lhiulacan vanta anchach ju an. Va ixt'a'amachak'an chai ju ixt'a'amachivinti chai ixlhi'alak'avin ju jantu tu'u' talhiulai. \p \v 5 Pus ju Jesús jantu lai tu'u' xanavi k'ai lhamak'an ju anch la'ixt'un. Va yuchi ni mama ixmaca' la'ixlacatuna'an ju tak'ank'anin chai ac'uch'u. Para jantu ilhu'an. \v 6 Pus ju Jesús na ix'alaklhamak'aninin ju lapanacni ni jantu ixtalhilaksi ju yuchi. Pus astan ix'ucxu'an lak'achak'anixni ju vanin ixlacvi. Ix'amasuni ju lapanacni ixchivinti Dios. \s1 Ju Jesús amalakachalh ixpumacaut'ui'an \p \v 7 Pus alact'asanilh ju ixpumacaut'ui'an chai tsuculh alaclhca'ulana' pumat'iyun. Alacmalakacha ni cata'alh nonin ju ixchivinti Dios. Chai axtaknilh ixtachaput'an ni laich cataxcomak'alh ju lhacaticurulhni la'ixlacatuna'an ju lapanacni. \v 8 Chai alacjuni ni jantu tu'u' catalhi'alh ju ixlacata ju lacati. Va yuchi ixpalic'an. Jantu catalhi'alh ispasti'an nin ixni'an nin ixtumin'an. \v 9 Catach'antanu ju ixch'anxt'ak'an'an para jantu k'alht'ui catalhi'alh ju ixpumpu'an. \v 10 Alacjuni: \p ―Ni xamati' catajunan ni lai alak'ac'ujt'it chai lai avenat'it la'ixchaka' pus anchach ju at'olht'achit'it tus acsni at'axt'uch'ok'oya'it'it ju anu' lak'achak'an. \v 11 Para tachi chun ju jantu k'ox cata'amaklhtayananan nin yuchi ni catak'asmatniputunan ju minchivinti'an pus acsni at'axt'uya'it'it ju anu' lak'achak'an ach'anc'alhap'uxc'ant'it ju pokxni laminch'anxt'ak'an. Ju chunch catapuc'atsaya' ni talak'alhin ju tanavita. Slivasalh ju iclajunau. Ju anu' avilhchan acsni ca'amak'osaspitcana' ju lapanacni palai macxcai catamak'alhk'ajnana' ju anu' amachak'an ju jantu catak'asmat'a' ju minchivinti'an. Palai jantu ju amachak'anixni ju mak'aniya lak'achak'anixni Sodoma chai Gomorra. ―Chunch ju ajuni ju ixpumacaut'ui'an ju Jesús. \p \v 12 Pus ju yu'unch tataxtucha chai ajuni ju lapanacni ni catamacaulh ix'alactu'unti'an. \v 13 Vachu' ixtaxcoxtui lhu ju lhacaticurulhni la'ixlacatuna'an ju lapanacni. Chai ixtalacamuc'ai ju aceite lhu ju tak'ank'anin chai palaich ixtajun. \s1 Maknicalh ju Xivan amakpaxana' \p \v 14 Pus ju gobernador Herodes k'asmatlh tuchi ixnavi ju Jesús ni vanta anchach ispastaccanta. Chai naulh: \p ―Ju anu' ju Jesús tajuni ca yuchi ju Xivan ju amakpaxana'. Ca va ta'acxtuchokolh la'ix'aninti. Yuchi k'ai lhamak'an lhinavi. \p \v 15 Para ju ali'in lapanacni ixtanajun: \p ―Jantiyu'. Alai ca yuchi ju Elías ju camina' acsni tuca' min ju najunta Dios ni camalakachatachilh. \p Chai ju ali'in ixtanajun: \p ―Jantiyu'. Alai ca yuchi ju lapanac ju najun ixchivinti Dios tachi ju ixtalai ju mak'aniya lapanacni. \p \v 16 Para ju gobernador Herodes acsni k'asmatlh tuchi ixnavi ju Jesús naulh: \p ―Ju ani yuchi ju Xivan ju iclhinaulh ix'acch'uc'uca. Ca va ta'acxtuchokolh junta ixmacnucanta. \p \v 17 Pus acsni tuca' ixmaknicanta ju Xivan pus ju Herodes ixlhinajunta ixch'ap'aca ju yuchi. Chai lhinaulh ixmakch'ica acsni t'alhnucalh. Chunch ju navilh ju gobernador ni ixnaviniputun ixk'achat ju Herodías. Pus ju Herodías ix'amachaka' ixjunita ju Pilipe. Isp'isek'e ju Herodes. Para ixmacajunta ju Pilipe chai ju Herodes ixt'at'ajun. \v 18 Chai ju Xivan chani ixjunita ju Herodes: \p ―Jantuch lhijun ju lhamap'aksin ni va mi'amachaka' xanavi ju ix'amachaka' ixjunita ju mimp'isek'e. \p \v 19 Pus ju Herodías lhit'alaxcailh ju Xivan ixlacata ju ixchivinti. Chai ixlhinomputun ixmaknica. Para jantu lai ixnavi. \v 20 Pus ju Herodes na ixtalhoni ju Xivan ni isc'atsai ni soknic'a ixjunita is'atsucunti chai ixlapanac Dios ixjunita. Pus yuchi jantu xalhilak'a'ini ju Herodías ni tu'u' macxcai canavi. Para ju Herodes mas va tam tam ixnajun acsni ixk'asmatni ju ixchivinti para ixlaquilhtu na ixk'asmatniputun ju Xivan. \v 21 Pus lakatam avilhchan chilh ju pants'iquis ju ixpacxan ju Herodías. Pus ixc'atan ixjunita ju Herodes. Chai ju yuchi anavinilh k'ai lacvaiti ixt'axalack'ajin chai ju comandantenin chai ju xamak'alinin ju xa'estado Galilea. \v 22 Chai tanucha ju istsi' ju Herodías junta ixtat'ajun venin chai tsuculh at'ini'. Pus lana k'achanilh ju ix'at'inti ju Herodes chai ju ix'alact'avi lacamixa. Chai ju Herodes junilh ju atsi': \p ―Aq'uisq'uininch va tuchi ixtalakxtuch ju lac'asq'uinch. Ju quit'in acxtakniyan. \p \v 23 Pus ju Herodes lhipastacnilh Dios chai junilh ju atsi': \p ―Va tuchi ixtalakxtuch ju aq'uisq'uiniya' acxtakniyan mas aq'uisq'uiniya' ni alhinona' ju ali' lak'achak'an junta iclhinajun ju chavai. \p \v 24 Pus ju atsi' lana taxtucha. Alh sacmini' ju ixnati. Junich: \p ―Tijuch ju acsq'uiniya'. \p Pus ju ixnati junilh ni casq'uinilh ju is'aktsulh ju Xivan ju amakpaxana'. \v 25 Pus ju atsi' lana tanuchokocha junta ixvi ju Herodes chai junilh: \p ―Iclacasq'uin ni chavai lana aq'uixt'aknin lacatu'u' casavila is'aktsulh ju Xivan ju amakpaxana'. \p \v 26 Pus ju acsnich ju gobernador lana na amak'aninilh. Para va ixlaca'atalh ni ixlhipastactach ju Dios acsni junilh ju atsi' ni caxtakniyach va tuchi casq'uiniyach chai ni tak'asmatlh ju ix'alact'avi lacamixa pus jantu lai naulh ni jantu. \v 27 Pus ju gobernador lana malakachalh pumatam ixtaropa. Junilhch: \p ―Aq'uilhit'anin ju is'aktsulh ju Xivan. \p \v 28 Pus ju taropa alh acch'uc'unu' ju Xivan lacapulach'in. Chai lhiminilh ju aktsulh lacatu'u' casavila chai xtaknilh ju atsi'. Pus ju atsi' quixtaknilh ju ixnati. \p \v 29 Chai acsni tac'atsa ju ix'alacmamaka'ui ju Xivan pus ta'alh. Tasaclh ju ixlacatuna. Taquimacnu. \s1 Ju Jesús amava lakaquis milh jok'atni \p \v 30 Pus tatasp'itchokocha ju ix'alacmalakachata ju Jesús ni cata'alh pumat'iyun amalaninin ju lapanacni. Chai talakminchokolh ju Jesús chai tajunk'o chux tuchi ixtanavi chai tuchi ixtamasunita ju lapanacni. \v 31 Pus ju Jesús alacjuni: \p ―At'at'itch ju uxijnan lacamacni junta lai catolauch va qui'akstu'an. Junta lai ca'astacnanau pants'iquis. \p Ju Jesús alhijunilh chunch ni na lhu lapanacni ixtamin ixta'an junta ix'alact'avi ju Jesús ju ix'amamaka'ui. Pus lana mati' ixjunita ispants'iquis'an ni lai catavailh. \v 32 Pus tatajulh is'akstu'an lacabarco. Ta'alh lhimak'antacutni atants'in junta jantu xamati' ixt'ajun. \v 33 Para na pumalhu lapanacni talakts'ilh ju Jesús acsni alh. Chai tamispa. Chai ju amachak'an lakatamin lak'achak'an ta'ats'ala'alh junta ixta'amputun ju Jesús chai ix'amamaka'ui. Va tach'ajax'alh. Chai p'ulhnan tacha'alh ju va ixtach'ajax'anta. Astan tacha'alh ju Jesús chai ix'amamaka'ui. \v 34 Pus acsni tacutlh ju Jesús ju lacabarco pus alakts'ilh ju lapanacni ni na lhu ixtatak'aixtokta. Pus na alacmapaini ju yu'unch ni tachi ju tu'u' borregojni ixtajunita ju mati' ix'alhistacna'. Pus ju yu'unch vachu' mati' ixjunita xamati' ju ix'amasuni ju soknic'a ti. Pus lana tsuculh alacmasunini' chai na tijlhu chivinti ju xa'ajuni. \v 35 Para acsni tok'oxalh pus ju ix'alacmamaka'ui talak'alh ju Jesús chai tajuni: \p ―Jantu xamati' t'ajun ju ani chai ju chavai na tok'oxatach. \v 36 Amalak'ach'at'ich ju lapanacni ni cata'alh lacacuxtu junta lacyacha chaka' chai ju lak'achak'anixni ju vanin lacvi. Chach ta'ancha tamonin ju tuchi cata'uyach ni mati' tuchi cata'ulh ju ani. \p \v 37 Para ju Jesús ak'alhtayanalh. Alacjuni: \p ―Amavat'it ju uxijnan. \p Para ju ix'amamaka'ui ta'ak'alhtayanalh: \p ―Pus ja lai ac'anauch tamonin lakat'ui cientos tumin ju vati ni camavayauch. \p \v 38 Para ju Jesús alacjuni: \p ―Tas akxchux vati ju alin. Inchit'it lakts'inin. \p Chai acsni tac'atsa tajuni: \p ―Alin akxquis vati chai lakat'ui pamata. \p \v 39 Chai ju Jesús alacjuni: \p ―Alaclhc'a'ulachit'it ju lapanacni ju quilhmactamin quilhmactamin. Chach tatavi laca'ats'inan. \p \v 40 Pus alhvakpitsicalh chai tatavi ju lapanacni. Ju quilhmactamin tamin cientos alhca'ulacalh. Chai ju aquilhmactamin cincuenta alhca'ulacalh. \v 41 Ju acsnich ju Jesús ch'apalh ju akxquis vati chai ju lakat'uich pamata. Talakst'alh ju lact'iyan chai xtaknilh lhak'ailakts'inti ju Dios. Ch'ek'elh ju vati. Chai axtaknilh ju ix'alacmamaka'ui ni cata'axtakniyach ju ixtalhavat lapanacni. Vachu' lhvakpitsik'o ju lakat'ui pamata. \v 42 Pus chux ju lapanacni tavailh chai talhilak'o. \v 43 Chai ju ix'amamaka'ui ju Jesús tasacchokolh ju vati chai ju pamata ju tamaxajnicha ju jantu ta'ok'o. Lakacaut'ui tank'alin aktsamk'o. \v 44 Pus sia yu'unch ju tavailh ixcha'anta lakaquis milh jok'atni. \s1 Ju Jesús alhtanalh la'ix'ucxni ju xcan \p \v 45 Pus ju Jesús lana p'as ajuni ju ix'alacmamaka'ui ni catatajuchokolh la'ixbarco'an. Catap'ulh'alh ju lak'antacutni atants'in junta vilhcha ju lak'achak'an Betsaida. Ju yuchi tavilhca' ju anch ni laich ca'alacmalakachachokoya' la'ixchaka'an ju ixtalhavat lapanacni. \v 46 Chai ju Jesús acsni alacmalakachak'o ju lapanacni pus alh ju akstijun. Alh t'achivini' ju Dios. \v 47 Chai acsni tats'isi pus ju ix'amamaka'ui va la'ixlacaitatca' atants'in ixta'anta lacabarco. Para ju Jesús va is'akstu ixvilhchaca' ju lacat'un. \v 48 Chai ju yuchi alakts'ilh ju ix'amamaka'ui ni na ixtaxk'optach ni ixtaxakatai'anta ju ixbarco'an. Para ni na p'as ixlai ju un chai na ixnek'esp'it'a ju xcan pus jantu lai ixtamalhtanai ju barco. Pus tachi lakat'utu hora vats'isin alakmilh ju ix'amamaka'ui ju Jesús. Ixtach'anta'anta la'ismusan ju xcan chai va ix'apu'iniputun ju yu'unch. \v 49 Para ju yu'unch acsni talakts'ilh ni va alhtanaminta la'ismusan xcan pus tapastaclh ni ca yuchi ju macxcai un ju minta. Chai lana ts'au talact'asalh. \v 50 Pus ixchux'an talakts'ilh chai slivasalh na tatalhanalh. Para ju Jesús lana soko axak'ala. Ajuni: \p ―K'ai anavit'it ju mi'alhunut'an. Quit'in. Jantu at'alhanant'it. \p \v 51 Chai ju Jesús alact'ataju ju lacabarco. Chai lana sek va ju un. Chai ju yu'unch na tatalhanalh chai na talhamak'aninilh. \v 52 Pus ju yu'unch lana jantu ixtamachakxai tichi lapanac ixlhitalacasui acsni amava ju akxquis vati ju lapanacni. Na va p'as ixjunita ju ix'alhunut'an. \s1 Ju Jesús ac'uch'u ju tak'ank'anin ju xalacat'un Genesaret \p \v 53 Acsni tacha'alh ju lhimak'antacutni ju atants'in ju Jesús chai ix'amamaka'ui pus tacha'alh ju xalacat'un Genesaret. Anch ju tach'i'ula ju ixbarco'an. \v 54 Chai acsni tatacutlh ju yu'unch ju lacabarco pus lana tamispalhch ju Jesús ju lapanacni. \v 55 Va ani ani ta'ats'ala'alh tachi chun ju lak'achak'anixni ju vanin ixlacvi. Tatsuculh lhiminin lacalona ju tak'ank'anin junta ixnoncan ixvi ju Jesús. \v 56 Chai vanta anch ix'an ju Jesús u lacat'icst'i lak'achak'an u lack'ai lak'achak'an u lacacuxtu pus ix'amamacan ju tak'ank'anin ju lacati. Ixtatapaininich ju Jesús ni laich catalakcha'anilh mas va lacats'unin ixquilhtu' ixpumpu'. Pus ju Jesús alak'a'inilh chai tachi chun ju ixtalakcha'ani ixpumpu' palaich tava. \c 7 \s1 Alin ju taxtokni ju malhquiliqui ju lapanacni \p \v 1 Lakatam avilhchan ju fariseonin chai ju ali'in ju na ixtalhatalanininta ixlhamap'aksin'an ju ist'a'israelitanin ju ixtamintacha ju Jerusalén tatak'aixtoklh junta ixvi ju Jesús. \v 2 Chai ju yu'unch talakts'ilh ju ali'in ix'amamaka'ui ju Jesús ni jantu chun ixtamakch'ak'ai acsni ixtavajin tachi ju ixtalhilanita ju ist'a'israelitanin. Pus ixlhiyuchach tanaulh ni jantu k'ox tachi ju ixtalai ju ix'amamaka'ui ju Jesús. \v 3 Pus ju fariseonin chai ixchux'an ju ali'in israelitanin jantu ixtavajin ni jantu p'ulhnan na paklhu catamakch'ak'a. Pus chunch ixjunita ju iscostumbre'an ju ix'amacontilanita ju mak'aniya ixlacpa'itni'an. \v 4 Chai acsni ixtatasp'ittacha ju laclhitamau pus jantu catavena' ni jantu catapaxa' p'ulhnan tachi ju ixtalhilanita. Chai na lhu ali' costumbre ju ixtanavi tachi ju ixtanavi ju mak'aniya ixlacpa'itni'an. Tachi acsni talak'ataxt'umak'an chai na paklhu ju talakch'ak'ai ju vaso chai ju xalu chai ju tsasnat xalu tachi ju akts'iya ixtalhilanita. \v 5 Pus ju fariseonin chai ju ixtalhatalanininta ju lhamap'aksin tasacmilh ju Jesús. Tajunich: \p ―Ju mintamamaka'un tajuch ni jantu tanavi tachi ju akts'iya iclhilanitauch ju quijnan. Ju yu'unch ni lai tavajin mas jantu tamakch'ak'ata tachi ju iclhilanitauch ju quijnan. \p \v 6 Pus ju Jesús alacmapuspitnilh ju chivinti chai alacjuni: \p ―Ju uxijnan na acxp'ut'iyununat'it. Slivasalh uctaxtulh tachi ju naulh ju mak'aniya lapanac ju Isaías ixjuncan. Ju yuchi naulh ni ca'alina' ju lapanacni ju chunch catalaya' tachi ju layat'it ju uxijnan. Ju yuchi ts'ok'ula ni ma chani naulh ju Dios: \q1 Ma yuchi ju Dios. Para ju ani lapanacni ma va la'ixquilhni'an ju tapunajun ni xak'ai ju yuchi. \q1 Para ju la'ix'alhunut'an ma lana jantu tu'u' talhiulai. \q1 \v 7 Ma jantu tu'u' nomputun ni tanajun ni yuchi ju xak'ai ju Dios. \q1 Ju yu'unch ma ta'amalaninin ju tu'u' tachi ju vasalh ixlhamap'aksin Dios mas va ixlhamap'aksin ixt'alapanac'an. \m Ju Isaías naulh ni ma chunch ju naulh ju Dios. \v 8 Chai ju quit'in iclajunauch ni vasalh chunch ju layat'it tachi ixnajun ju Isaías ni vachu' mac'a'unt'it ju uxijnan ju ixlhamap'aksin Dios. Va yuchi ju lac'a'iyat'it ixlhamap'aksin'an ju mint'alapanacni'an. Tachi acsni lak'at'axt'umak'anat'it chai na paklhu ju ch'ak'ayat'it ju tu'u' xalu chai ju tu'u' vaso. Chai vachu' alin palai lhu taxtokni va ixt'achun ju naviyat'it. \p \v 9 Chai ju Jesús ix'alacjuni vachu': \p ―Ju uxijnan samak'ant'at'it ju ixlhamap'aksin Dios va ixlaca'atalh ni navip'ut'unat'it ju mi'atalaninti'an mi'akstu'an. \v 10 Pus ju mak'aniya lapanac ju Moisés ixjuncan chani naulh: “At'alhonin ju mimpai chai ju minatich. Chai amakniya'it'it va tichi chavaich ju va taxtokni cajunilh ju tam ixpai u tam ixnati”. \v 11 Pus mas chunch ju nonat'it para lak'a'iyat'it ni chani cajunilh ju ixpai u ixnati ju tam lapanac: “Ju quit'in jantu lai actila'aktaiju va ixlaca'atalh ni iclhik'ailakts'ilh Dios ju anu' tumin ju xaclapu'aktaiju”. \v 12 Chai ju uxijnan nonat'it ni ma jantu tasq'uini ni ca'aktaiju ju ixpai u ixnati ni va chunch ju canaulh tam lapanac. \v 13 Para ni chunch ju layat'it pus va samak'anat'it ixchivinti Dios ni va navip'ut'unat'it ju mak'aniya mi'atalaninti'an mi'akstu'an. Chai palai lhu taxtokni ju naviyat'it ju va ixt'achunch. Chai vachu' chun ju lacmasuniyat'it ju mi'ask'at'an'an. ―Chunch ju alacjuni ju lapanacni ju Jesús. \p \v 14 Chai aktam ju Jesús alact'asanilh ju ixtalhavat lapanacni chai alacjuni: \p ―Aquilak'asmatniuch minchux'an chai amach'akxat'it ju tuchi aclajunau. \v 15 Jantiyu' ju ui tam lapanac ju lai malhquiliquini is'atsucunti. Alai yuchi ju chivinti ju taxtui la'ix'alhunut. Yuchi ju malhquiliquini is'atsucunti tam lapanac. \v 16 Ju uxijnan ju alin ju mimpak'asmatni'an pus ak'asmat'it. \p \v 17 Pus ju acsnich ju Jesús taxtulh lacatalhavat. Alhtanalh. Chai acsni tanucha ju lacachaka' pus ju ix'alacmamaka'ui tasacmi tuchi ixnomputun ju anu' chivinti ju ix'ajunita ju lapanacni. \v 18 Chai ju Jesús alacjuni: \p ―Ja vachu' jantu lai amach'akxananat'it ju uxijnan. Ja va jantu mach'akxayat'it ni jantu lai malhquiliquini is'atsucunti tam lapanac ju tuchi ui. \v 19 Ju tuchi ui jantu tanun la'ix'alhunut ju tam lapanac. Alai va la'ixpajan ju tajui chai astan va mak'ancanch. \p Pus ni catac'atsa ni si lai ok'ocan yuchi xa'alaclhijuni chunch ju Jesús. \v 20 Chai vachu' alacjuni: \p ―Tachi chun ju macxcai chivinti ju quilhtaxtui tam lapanac yuchi ju malhquiliquini ju is'atsucunti. \v 21 Pus la'ix'alhunut'an ju lapanacni minacha ju jantu k'ox atalacpast'ac'at. Chai ixpuxcajuca apumatam chako'ulh u apumatam jok'at. Vachu' laca'alhunut minacha ju ixk'achanica ni va lacati tsucucan. Chai ju amakninti. \v 22 Chai ju ak'alha'unti. Chai ju ixmakk'achanica ju jantu ix'anu'. Chai ixnavicach tachi chun ju ali' alactu'untich. Chai ju a'okxchok'onti. Chai acsni mati' ju maxanti. Chai ju alhaccha'anti. Chai ixnajunca ju macxcai ixlacata apumatam. Chai ju alhitak'ayanti. Chai ixk'achanica ju va lhilakachaput. \v 23 Pus tachi chun ju ani alactu'unti pulacni ix'alhunut ju lapanac ju minacha. Chai yuchach ju malhquiliquini is'atsucunti. \s1 Pumatam chako'ulh lhilaksilh ju Jesús \p \v 24 Ju Jesús taxtulh ju anu' lak'achak'an chai cha'alh ju xalacat'un junta ix'alin ju lak'achak'anixni Tiro chai Sidón. Chai ju Jesús anch ixt'ajun la'ixchaka' pumatam amachak'an anch. Para jantu ixlacasq'uin ni xamati' cac'atsa. Para jantu lai tatank'anu. \v 25 Pus pumatam chako'ulh ix'alin istsi' ju ixtanun ju lhacaticuru la'ixlacatuna. Chai acsni k'alhak'asmatlh ni ixvi ju Jesús pus lana lakmilh. Ta'aktsokotanilh vanin la'ixch'aja'. \v 26 Pus ju anu' chako'ulh ixchivinin ju lhigriego chai amachaka' Sirofenicia ixjunita. Pus ju yuchi tapaininilh ju Jesús ni caxcoxtunilh ju lhacaticuru la'ixlacatuna ju istsi'. \v 27 Para ju Jesús chani juni: \p ―Chach p'ulhnan acti'aktaiju ju quint'a'amachivinti. Ni jantu chun aclalh pus ixt'achunch cava tachi ju va ac'aquictai'inilh ixni'an ju ask'at'an chai acxtaknilh ju sc'uyun. \p \v 28 Para ju anu' chako'ulh ak'alhtayanalh. Junich: \p ―Vasalh ji qui'ucxtin. Para mas yu'unch ju sc'uyun ju tavilanalh ixtank'apu' mixa talacsac'ui ju xataquicpuchin ju talacamacajun ju ask'at'an. \p \v 29 Pus ju acsnich ju Jesús junich: \p ―Slivasalh na k'ox xaquink'alht'a'i. Pus ap'inch'ok'ochit'ich ju laminchaka'. Ju lhacaticuru taxtuta la'ixlacatuna ju mintsi'. \p \v 30 Pus ju chako'ulh alh. Chai acsni cha'alh la'ixchaka' pus lakts'ilh ju istsi' ni ixtaxtutach ju lhacaticuru la'ixlacatuna chai va ixmalhch la'ixputaman. \s1 Ju Jesús palai navi pumatam ju jantu lai k'ox ixchivinin chai k'atapa \p \v 31 Ju Jesús taxtuchokocha junta ixvi vanin ju lak'achak'an Tiro. Pumilh ju lak'achak'an Sidón chai ju lacat'un junta ix'alin lakacau lak'achak'anixni. Cha'alh tus ju xa'atants'in Galilea. \v 32 Pus lhiminicalh ju Jesús pumatam lapanac ju k'atapa ixjunita chai ju jantu lai k'ox ixchivinin. Chai ju lapanacni tatapaininilh ju Jesús ni camamanilh ixmaca' la'ixlacatuna ju anu' tak'ank'an ni palaich cajuna'. \v 33 Pus ju Jesús malakxtinu ju tak'ank'an. Lhi'alh alacatam. Chai manunilh ixmaca' la'ix'ak'axk'olh. Quicchujva. Tsamalh ju isimak'at ju anu' tak'ank'an. \v 34 Chai ju Jesús talakst'alh ju lact'iyan. Amak'aninilh. Chai junilh ju tak'ank'an: \p ―Epata. \p Ju chunch va nomputun: Ak'asmat'ich. \v 35 Pus lana laich ak'asmatnalh. Chai na k'oxich ixchivinin. \v 36 Pus ju Jesús alaclhimap'aksilh ju lapanacni ni jantu xamati' catamac'atsani tuchi ixnavita. Para mas va ta pakchux ix'ajuni ju lapanacni va xa'apalaich ixtanajun tuchi ixnavich. \v 37 Slivasalh ixtalhamak'aninin. Ixtanajun: \p ―Tachi chun si k'ox ju navik'ojui. Ju k'atapa lai lak'oxini ix'ak'axk'olh. Chai laich mak'asmat'ai. Chai ju jantu lai tachivinin lai machivini k'ox. \c 8 \s1 Ju Jesús amava lakat'at'i milh jok'atni \p \v 1 Ju acsnich na lhu ixtatak'aixtokta ju lapanacni. Chai mati' ixjunita tuchi cata'ulh. Pus ju Jesús alact'asanilh ju ix'alacmamaka'ui chai alacjuni: \p \v 2 ―Paini'itnich ju ani tayanalh lapanacni ni lakat'utu avilhchan xaquintat'atolan chai ju chavai mati' tuchi cata'ulh. \v 3 Ni aclacmalakachachokolh la'ixlacchaka'an nin tuca' tavajin jantu xcai ni catata'aktalh ju lacati ixchavan'an. Ju ali'in na makat tamintacha. \p \v 4 Pus ju ix'alacmamaka'ui tak'alhtailh ju Jesús. Tajuni: \p ―Para tas anchach ju lai camalhilaniyau tachi tants'un ju lapanacni ju ani junta jantu xamati' t'ajun. \p \v 5 Chai ju Jesús asacmipa: \p ―Tas akxchux vati ju ch'ap'at'at'it. \p Chai ju yu'unch tajunilh ni akxtujun. \v 6 Pus ju Jesús alacjuni ju ixtalhavat lapanacni ni catatavi laca'ats'inan. Chai ju yuchi ch'apalh ju akxtujun vati. P'ulhnan xtaknilh lhak'ailakts'inti ju Dios chai astan ch'ek'elh ju vati. Xtaknilh ju ix'alacmamaka'ui. Chai ju yu'unch ta'alhilaktsak'o ju ixtalhavat. \v 7 Vachu' ixtach'apata lacats'unin pamata. Pus ju Jesús xtaknilh lhak'ailakts'inti ju Dios chai ajunich ju ix'amamaka'ui ni cata'axtaknilh vachu' ju ixtalhavat lapanacni. \v 8 Pus taxtaknilh. Ta'ulh chai talhilalhch. Chai astan ju ix'amamaka'ui ju Jesús tasacchokolh ju tamaxajnicha. Talaktsama lakatujun tank'alin. \v 9 Pus ju lapanacni ju tavailh ixcha'anta lakat'at'i milh jok'atni. Pus ju Jesús alacmac'ami. \v 10 Chai lana alact'atajuchokolh lacabarco ju ix'alacmamaka'ui. Ta'alh ju xalacat'un Dalmanuta. \s1 Ju fariseonin tatapaini ju Jesús ni canavi lakatam lhamak'an \p \v 11 Pus ju acsnich talakmilh ju Jesús ju fariseonin. Tatsuculh t'alak'ainin ju yuchi. P'as istasq'uini ni canavilh ju tu'u' ju catapuc'atsaya' ni vasalh yuchi ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. Para va ixtalakts'intanuputun. \v 12 Pus ju Jesús amak'aninilh chai alacjuni: \p ―Ju uxijnan ju chavai t'onat'it tajuch ni va quilamakpuxcoyau tuchi laich icnavi ni nonat'it ni chunch laich ap'uc'ats'aya'it'it ni vasalh icCristo. Slivasalh ju iclajunau. Jantu tu'u' amasunic'ana'it'it ju uxijnan ju chavai t'onat'it. \p \v 13 Chai ju acsnich ju Jesús lana alacmacoyaulh ju fariseonin. Tajuchokolh lacabarco. Anchokolh mak'antacutni ju atants'in. \s1 Ixlevadura'an ju fariseonin \p \v 14 Pus ju ix'amamaka'ui ju Jesús ixtacaptach ixlhi'anca ju tu'u' xkapavati. Lacanix va lakatam xkapavati ixlhi'anta pumatam lacabarco. \v 15 Pus ju Jesús alacjuni: \p ―Alacc'ats'anant'it ixlacata ixlevadura'an ju fariseonin chai ju ixlevadura ju Herodes. \p \v 16 Chai ju ix'alacmamaka'ui ju Jesús talaclajunich sia yu'unch: \p ―Ni jantu iclhimintau tu'u' xkapavati ca yuchi quintalhijunan chunch. \p \v 17 Pus ju Jesús lana c'atsa tuchi ixtalaclajuni sia yu'unch. Chai alacjuni: \p ―Tajuch ni va lhamak'anininat'it ni jantu lhit'ant'at'it tu'u' xkapavati. Ja va jantuca' mach'akxayat'it ju uxijnan tuchi ju nomputun ju lhamak'an ju icnavita. Ja lana na va oktanp'as unt'at'it. \v 18 Alinch ju milakchulh'an. Ja va jantu lakts'inat'it tu'u'. Alin ju mi'ak'axk'olh'an. Ja jantu lai p'ak'asmatnanat'it. Ja jantu lai p'ast'ac'at'it tu'u'. \v 19 Ja lana jantu p'ast'ac'at'it acsni tavanan icch'ek'elh akxquis vati chai talhilak'o lakaquis milh jok'atni. Ap'ast'act'it. Tas lakachux tank'alin ju xalakts'amayat'it ju xasacch'ok'oyat'it ju vati. \p Pus ju yu'unch tajunilh ni lakacaut'ui. \v 20 Chai aktam ajunichokopa ju Jesús: \p ―Chai acsni icch'ek'elh ju akxtujun vati chai tavailh lakat'at'i milh lapanacni tas lakachux tank'alin ju xalakts'amayat'it ju xasacch'ok'oyat'it ju xajcha. \p Chai tak'alhtayanalh ni lakatujun. \v 21 Chai ju Jesús alacjunich ju chavai: \p ―Ja ixlaquilhtu jantu lai mach'akxayat'it. \s1 Ju Jesús palai navi pumatam alak'ach'ix \p \v 22 Ju astan ju Jesús chai ix'amamaka'ui tamilh ju lak'achak'an Betsaida. Chai ju lapanacni talhiminilh ju yuchi pumatam alak'ach'ix. Chai tatapaininilh ni calakts'ilh. \v 23 Pus ju Jesús lana makch'apalh ju anu' alak'ach'ix. Maxtulh ju tak'ank'an. Lhi'alh tus lacamacni. Chai lakpuchujva la'ixlakchulh. Chai mokslanilh ixmaca' la'ix'ucxni ixlakchulh chai sacmi: \p ―Ja laich alac'avanan lacats'unin. \p \v 24 Chai ju anu' alak'ach'ix ixjunita ni alac'avanalh naulh: \p ―Pus ju lapanacni ic'alakts'in ni ta'alhtanan. Para jantu k'ox ic'alakts'in. Tachi ju va q'uiu ic'alakts'in. \p \v 25 Pus ju Jesús lana mokslanichokolh ixmaca' la'ix'ucxni ixlakchulh ju anu' alak'ach'ix chai ju yuchi alac'avananchokolh. Pus tak'oxinik'o ixlakchulh. K'ox alac'avanalh. \v 26 Pus ju acsnich ju Jesús malakachachokolh la'ixchaka' ju va lacamacni ixyacha. Chai juni: \p ―Tun t'it'anut'ica' ju lak'achak'an. Chai tun t'i'a'un tu'u' ju amachak'an anch. \s1 Ju Pitalu' naulh ni yuchi ju Cristo ju Jesús \p \v 27 Astan ju Jesús alact'ataxtulh ju ix'alacmamaka'ui. Va ixta'amputun ju lak'achak'anixni ju ixtalhilaca'anita ju lak'achak'an Cesarea Filipo. Chai ju lacati ju Jesús asacmilh ju ix'alacmamaka'ui. Alacjuni: \p ―Tis chavaich ju quintalhiulai ju quit'in ju lapanacni. \p \v 28 Pus ju yu'unch tak'alhtayanalh. Tajuni: \p ―Pus ju ali'in lapanacni tanajun ni ma uxint'ich ju Xivan'at ju ix'amakpaxanan. Ju ali'in tanajun ni ma Elías'at. Ju ali'in tanajun ni ma uxint'ich pumatam mak'aniya lapanac ju ixnajun ixchivinti Dios. \p \v 29 Pus ju acsnich ju Jesús alacsacmipa ju yu'unch. Ajuni: \p ―Para ju uxijnan tis chavaich ju quilalhiulayau ju quit'in. \p Chai ak'alhtayanalh ju Pitalu'. Juni: \p ―Uxint'i ju Cristo'at ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. \p \v 30 Pus ju Jesús lana alaclhimap'aksi ni jantu xamati' catamac'atsani tichi chavaich ju yuchi. \s1 Ju Jesús alacjuni ju ix'amamaka'ui ni camaknicana' \p \v 31 Ju acsnich ju Jesús tsuculh alacmalanini' ju ix'alacmamaka'ui. Ajuni: \p ―Akts'iya tasq'uini ni na lhu acmak'alhk'ajnana' ju quit'in ju quimalakachatachilh Dios ni lapanac actsucuya' ju ani. Chai ju xalack'ajin lapanacni chai ju xalack'ajin palijni chai ju na talhatalanininta ju milhamap'aksin'an jantu tu'u' aquintalhiulaya'. Chai aquintamakniya'. Para acta'acxtuchokoya' junta acmacnucana' ixlhilakat'utu avilhchan. \p \v 32 Ju Jesús lana vas ajuni ju ani chivinti. Chai ju acsnich ju Pitalu' lhi'alh alacatam ju Jesús chai tsuculh amap'aksini'. \v 33 Para ju Jesús talakasp'itlh. Alakts'ilh ju ali'in ix'alacmamaka'ui. Chai k'ailh ju Pitalu'. Junich: \p ―Ak'ost'i ju laqui'ucxlacapu' ji Satanás. Ju uxint'i jantu alacp'ast'acnan tachi ju alacpastacnan ju Dios. Ju uxint'i va alacp'ast'acnan tachi ju ta'alacpastacnan ju lapanacni. \p \v 34 Ju acsnich ju Jesús alact'asanik'o ju ix'alacmamaka'ui chai chux ju lapanacni. Alacjuni: \p ―Va tichi chavaich ju aquinch'ak'ok'aputulh ju quit'in pus jantu lai catinavi ixk'achat is'akstu. Chai cach'ixa' ju ixmak'alhk'ajnat ju ca'alina' va ixlaca'atalh ni quinch'ak'ok'ai ju quit'in. Chai aquinch'ak'ok'ak'alhi. \v 35 Pus va tichi chavaich ju najun ni jantu quinch'ak'ok'aputun va ixlaca'atalh ni va lai maknicalh pus camak'ats'ank'aya' ju is'atsucunti ju ca'ix'alilh ju lact'iyan. Para va tichi chavaich ju camak'ats'ank'aya' ju is'atsucunti va ixlaca'atalh ni quinch'ak'ok'ai ju quit'in chai va ixlacata ni laca'ita ju chivinti ju najun ta yu lai tak'alhtaxtucan pus ca'alina' is'atsucunti ju lact'iyan. \v 36 Pus jantu tu'u' lhajai tam lapanac mas calhajak'o chux ju xataxtokni ju alin ju ani lacamunutpa' ni va calhimak'ats'ank'a ju is'atsucunti ju ca'ix'alilh ju lact'iyan. \v 37 Chai ni va chunch ju calalh pus jantu laich cati'alh ju anch mas camapalalh lacatumin. \v 38 Ju lapanacni ju tat'ajun ju chavai na tamacajunta ju Dios chai na ta'alactu'unun. Pus ni xamati' aquint'amaxanalh chai cat'amaxanalh ju quinchivinti la'ix'ucxlacapu'an ju yu'unch pus vachu' act'amaxanana' ju yuchi acsni acminchokoya' la'ixtachaput ju quimpai acsni ac'alact'amina' ju ix'anquilhnin. \c 9 \p \v 1 Vachu' ajunilh ju lapanacni ju Jesús: \p ―Slivasalh ju iclajunau. Alin ju lamilhi'uxijnan ju ani vilat'it ju jantu cataniya' tus acsni catalakts'ina' ta yu tasui acsni vi ju Dios la'ixpu'ucxtin. Chai catasuya' ni vasalh na tachapun ju yuchi. \s1 Ju Jesús tamch atalacasunilh ju ixlapanacni \p \v 2 Pus ju ixlhilakachaxan avilhchan astan ju Jesús alact'asanilh ju Pitalu' chai ju Jacobo chai ju Xivan. Alhi'alh va is'akstu'an ju lactalhpa junta na putank'ai ixjunita. Chai ju Jesús na tamch ju atalacasunilh ju yu'unch. \v 3 Ju ixpumpu' ju Jesús lana va lamnic'a va. Lana na xnapapa va tachi ju tu'u' miqui. Pus tachi chun ju amakpanin ju ani lacat'un jantu lai xamati' chunch snak'ank'a catinavi. \v 4 Chai vachu' talacasuch ju Elías chai ju Moisés ju mak'anchich ixtat'ajun. Va ixtat'achivinin ju Jesús. \v 5 Pus ju acsnich ju Pitalu' junilh ju Jesús: \p ―Qui'amamaka'unu' na k'oxich ni ani vilau. Acyoyau ak'at'utu pac'ats'a. Ak'atamch ju mi'anu'. Ak'atam ix'anu' ju Moisés. Chai ju ak'atamch ix'anu' ju Elías. \p \v 6 Pus ju Pitalu' jantu isc'atsai tuchi ixnajun ni na ixtalhanan. Ixchux'an na ixtatalhanan. \v 7 Pus lana tamacatalh ju ataputs'i. A'akxtakmak'o ju yu'unch. Chai tak'asmatlh lakatam chivinti ju xaminacha laca'ataputs'i. Chai chani ixnajun: \p ―Ju ani ya yuchi ju quints'alh chai na icmapaini. Yuchach ju ak'asmatnit'it. \p \v 8 Chai lana ta'alac'avanalh para jantu xamati' talakts'ilh. Va yuchi ju Jesús. \p \v 9 Chai acsni ixtat'ajun tak'alhtajunin ju anu' lactalhpa pus ju Jesús alaclhimap'aksi ju ixpumat'utu'an ix'amamaka'ui. Ajuni: \p ―Tun xamati' t'i'unit'it ju tuch'i xalakts'inat'it. Va acsnich ju lai anona'it'it acsni va acta'acxtuchokotachilh junta acmacnucana' ju quit'in ju quimalakachatachilh Dios ni lapanac actsucuya' ju ani. \p \v 10 Pus jantu xamati' tajunilh. Para ixtalasacmi sia yu'unch. Ixtanajun: \p ―Tijuch nu' ju nomputun ju yuchi ni va nompalai ni cata'acxtuchokoya' junta camacnucana'. \p \v 11 Pus ju acsnich tasacmilh ju Jesús. Tajunich: \p ―Tajuch ni va tanajun ju na talhatalanininta ju quilhamap'aksin'an ni tasq'uini ni p'ulhnan camilh ju Elías. Astan ju yuchi ju noncan camalakachatachilh ju Dios. \p \v 12 Chai ju Jesús ak'alhtailh. Ajuni: \p ―Slivasalh ni p'ulhnan camina' ju Elías. Chai calak'oxik'oya' tachi chun ju taxtokni. Chai vachu' la'ixchivinti Dios ju ts'okcanta najun tuchi actapasayach ju quit'in ju quimalakachatachilh Dios ni lapanac actsucuya' ju ani. Ju anch najun ni na lhu acmak'alhk'ajnana' chai jantu tu'u' aclhiulacana'. \v 13 Para iclajunau ni quilachilh ju Elías chai ju lapanacni tanavilh chux tachi ju talacasq'uilh. Chai ni chunch ju talalh pus uctaxtulh tachi ju lhits'okcanta ju yuchi. \s1 Ju Jesús c'uch'u pumatam ts'alh ju ixtanun ju lhacaticuru la'ixlacatuna \p \v 14 Ju astan ju Jesús at'aminchokolh ju ixpumat'utu'an junta ixtayanalh ju ali'in ix'alacmamaka'ui. Chai alakts'ilh ni na lhu lapanacni ixk'aixtokcan ixtalakachoko'an ju yu'unch. Chai ju lapanacni ju na ixtalhatalanininta ju ixlhamap'aksin ju ist'a'israelitanin ixtat'ajun t'alak'ainin ju ix'amamaka'ui ju Jesús. \v 15 Para ju lapanacni acsni talakts'istuclh ju Jesús pus ixchux'an lana na talhamak'aninilh. Ta'ats'ala'alh pakxtoknin. Tamac'ami. \v 16 Chai ju Jesús asacmi: \p ―Tijuch ju la'unat'it. \p \v 17 Pus ak'alhtayanalh pumatam ju ixmakminta. Junich: \p ―Amamaka'unu'. Iclhiminin ju quints'alh. Va tanun ju lhacaticuru la'ixlacatuna chai ixlhiyuchi jantu lai chivinin. \v 18 Chai vanta anchach ju ch'apai ju lhacaticuru pus tin lhinek. Akpupuich. Va latants'acai ju istatsalat. Pus va t'ajun xixni'. Chai ic'atapaininilh ju mi'amamaka'ui ni cataxcoxtulh ju lhacaticuru la'ixlacatuna para jantu lai tanavi. \p \v 19 Chai ak'alhtayanalh ju Jesús. Alacjuni: \p ―Tis va yuchach ji lapanacni ni lana jantu lai lac'a'iyat'it. Ja tasq'uini ni lana na mak'an aclat'atolau tus acsni laich amach'akxaya'it'it. Ja tasq'uini ni lana na mak'an aclach'ixniu tus acsni alac'a'iya'it'it. Aquilalhiminiuch ju anu' ts'alh. \p \v 20 Pus lhiminicalh ju Jesús chai ju lhacaticuru acsni lakts'ilh ju Jesús pus lana tin lhineklh ju anu' ts'alh. Tin ta'aktalh. P'iliclh p'iliclh ucxuntama lacat'un. Akpuputamalhch. \v 21 Pus ju acsnich ju Jesús sacmi ju ixpai ju anu' tak'ank'an. Junich: \p ―Ja mak'anch xa'aktaji ju ixtak'ank'at. \p Chai ju xapai junilh ju Jesús: \p ―Tus ixlhitalacat'icst'in. \v 22 Chai ju lhacaticuru na paklhu ju maca'anta ju lacajipi chai lacxcan ni va makniputun. Pus ni laich navi tu'u' ju uxint'i aquila'aktaijuch. Aquilamapainiuch ju quijnan. \p \v 23 Chai ju Jesús junich: \p ―Ni laich lhilac'ap'in ju Dios pus sich lai canavinik'ocana' ju lhilaca'an yuchi. \p \v 24 Pus ju acsnich ju ixpai ju ts'alh lana p'as chivinilh acsni chani ju junilh ju Jesús: \p ―Iclhilaca'an ju Dios. Para ni quinc'acxni lacats'unin pus aq'ui'akt'ai'ut'ich. \p \v 25 Pus ju Jesús acsni alakts'ilh ju ixtalhavat lapanacni ni ixtalac'ats'alaminta pus k'ailh ju lhacaticuru. Junich: \p ―Ji lhacaticuru ju jantu lak'a'i ni cachivinilh nin cak'asmatlh ju ani ya ts'alh quit'in ju icjunan ni at'axt'uch la'ixlacatuna chai jantuch tavanan at'anuch'ok'oya'. \p \v 26 Pus ju acsnich ju lhacaticuru ts'au t'asalh. Aktam tin lhineklh ju ts'alh. Chai lana taxtulh la'ixlacatuna. Pus ju ts'alh lhtucu tama tachi ju va xaninch. Chai akts'iya na lhu lapanacni ixtanajun ni va nitach. \v 27 Para ju Jesús lana ch'apanilh ixmaca' ju ts'alh. Sa'ula. Chai ju yuchi taya. \p \v 28 Pus ju acsnich ju Jesús tanucha lacachaka'. Chai ju ix'amamaka'ui acsni va is'akstu'an ixtat'avilanalh ju Jesús tasacmilh: \p ―Tajuch ni jantu lai xacxcoxtuyau ju lhacaticuru la'ixlacatuna ju anu' ts'alh. \p \v 29 Pus ju Jesús alacjuni: \p ―Ju lhacaticurulhni tachi ju anu' ixtanun la'ixlacatuna ju anu' ts'alh va acsnich ju catataxtuya' acsni at'ap'aininiya'it'it ju Dios ju ixlacata chai at'asc'a'aya'it'it. \s1 Ju Jesús aktam ajunchokopa ni camaknicana' \p \v 30 Ju Jesús chai ju ix'amamaka'ui acsni tataxtucha ju anch taputapasalh ju xa'estado Galilea. Chai ju Jesús jantu ixlacasq'uin ni xamati' cac'atsa ni anch ixvi. \v 31 Va is'akstu ix'at'atolhputun ju ix'alacmamaka'ui ni ix'alacmalaniputun tu'u'. Ix'alacjuni: \p ―Ju quit'in acmak'axtakcanach la'ixmaca'an ju lapanacni chai aquintamakniyach. Quit'in ju quimalakachatachilh Dios ni lapanac actsucuya' ju ani. Para mas acniyach acta'acxtuchokoya' junta acmacnucana' ixlhilakat'utu avilhchan. \p \v 32 Para mas chunch ix'ajuni ixlaquilhtu jantu lai ixtamachakxai ju yu'unch tuchi ix'ajumputun. Chai na ixtatalhoni. Jantu istasacmiputun. \s1 Ju Jesús najun tichi chavaich ju palai xak'ai \p \v 33 Pus ju Jesús chai ju ix'alacmamaka'ui tacha'alh ju lak'achak'an Capernaum. Chai acsni ixtavilanalh lacachaka' pus ju Jesús alacsacmi ju ix'amamaka'ui. Ajunich: \p ―Tijuch ju ixlacq'uilhunt'onat'it ju uxijnan acsni xaminauch ju lacati. \p \v 34 Pus ju yu'unch va sek tatavi ni vasalh va ixtalaklak'aiminta ju lacati tichi chavaich ju palai xak'ai. \v 35 Pus ju Jesús tavi chai alact'asanilh ixpumacaut'ui'an. Alacjuni: \p ―Ni alin pumatam ju jumputun xak'ai tasq'uini ni yuchi ju palai salacat'icst'i catalacasu tachi chun. Chai ca'alacch'alhcatnanilh tachi chun ju ali'in. \p \v 36 Chai ju Jesús macch'apaxak'atailh pumatam ask'at'a. Yaulh la'ixlacaitat ju ixlacmamaka'ui. Astan ch'ixlh ju ask'at'a chai chani alacjunich ju yu'unch: \p \v 37 ―Ju ca'amaklhtayanana' tam quilapanac ju jantu tu'u' lhit'ak'ayai tachi ju lai ju ani vi ask'at'a pus tachi ju va jun quit'in ju qui'amaklhtayanan. Chai ju qui'amaklhtayanan ju quit'in pus jantu qui'akstu ju qui'amaklhtayanan. Para tachi ju va jun amaklhtayanan vachu' ju Dios ju quimacaminta. \s1 Ju jantu quintat'alasayan quijnanch'an \p \v 38 Ju acsnich ju Xivan chani junilh ju Jesús: \p ―Qui'amamaka'unu' iclakts'iuch pumatam ju lamintapaka'ut ix'alacxcoxtui ju lhacaticuru la'ixlacatuna'an ju lapanacni. Para ick'ajiuch ni jantu lhiquijnan'an. \p \v 39 Para ju Jesús junich: \p ―Jantu ixk'a'it'it ni jantu quint'alaxcai'an junita ju yuchi. Pus ju lai navi ju k'ai lhamak'an laquintapaka'ut pus qui'amigoch junita. Chai ju yuchi jantu lai astan macxcai aquilhichivina'. \v 40 Ju jantu quint'alaxcaich'an pus quijnanch'an. \v 41 Slivasalh ju iclajunau. Va tichi chavaich ju cataxtakniyan mas va tam vaso ju xcan va ixlaca'atalh ni quilapanacni unt'at'it pus Dios ju camapalhniya'. \s1 Jantu xcai ni alactu'ununcan \p Ju Jesús tailhi'alh ju ixchivinti chai chani naulh: \p \v 42 ―Va tichi chavaich ju camak'alhk'osuya' tam xamati' ju jantuca' k'ox quilhilaca'anta quit'in pus palai k'ox ca'ixva ni ca'ixpixtuch'imuc'acalh ju xvati chai ca'ixmaca'ancalh laca'alama acsni tuca' ixmak'alhk'osui tam xamati'. \v 43 Pus ni p'u'alact'u'ununat'it ju mimaca'an pus jantu anavit'it. Alai alat'it tachi ju va ch'akxp'uxcantach ju mimaca'an. Palai k'ox cava ni at'anuya'it'it ju lact'iyan mas va lakatamch ju mimaca'an. Palai jantu k'ox cava ni ap'acxant'it chux lakat'ui ju mimaca'an para va ap'umac'ap'inc'ant'it ju lacajipi junta jantu tavanan mixta. \v 44 Junta alin ju tsapu ju jantu tavanan ni chai junta alin ju jipi ju jantu tavanan mixa. \v 45 Pus ni p'imp'ut'unat'it junta ak'alhk'osa'it'it pus jantu ap'it'it ju anch. Alai alat'it tachi ju va ch'akxp'uxcantach ju minch'aja'an. Pus palai k'ox cava ni at'anuya'it'it ju lact'iyan mas va lakatamch ju minch'aja'an. Palai jantu k'ox cava ni ap'acxant'it chux lakat'ui ju minch'aja'an para va ap'umac'ap'inc'ant'it ju lacajipi junta jantu tavanan mixta. \v 46 Junta alin ju tsapu ju jantu tavanan ni. Chai junta alin ju jipi ju jantu tavanan mixa. \v 47 Chai ni yuchi ju lakts'imp'ut'unat'it ju tamalactu'uniyan pus jantu alakts'int'it. Alai alat'it tachi ju va maxt'ut'at'it chai mak'ant'at'it ju milakchulh'an. Pus palai k'ox cava ni at'anuya'it'it junta lhinajun ju Dios. Palai jantu k'ox ni ap'acxant'it chux lakat'ui ju milakchulh'an para va ap'umac'ap'inc'ant'it ju lacajipi junta jantu tavanan mixta. \v 48 Junta alin ju tsapu ju jantu tavanan ni. Chai junta alin ju jipi ju jantu tavanan mixa. \p \v 49 Ju tu'u' jipi lhcuk'ojui ju amacxtalh. Chai ni acmuc'alh ju matsat lacatu'u' lhivai pus jantu catitak'alhi. Pus vana va chun lami'atsucunti'an. Acsni mak'alhk'ajnanat'it pus palai mac'onat'it ju amacxcai ju alin lami'atsucunti'an chai palai t'ailhip'inat'it ju k'ox ju akts'iya naviyat'it. \v 50 Na k'ox ju matsat. Para ni jantu sk'ok'o cava pus jantu lhitapalai. Pus vana va chun ju uxijnan. Lhitapalai ju mi'atsucunti'an acsni vasalh tasui ni quilalhilaksiyau. Chai vachu' iclajunau ni jantu at'alasat'it ju uxijnan. \c 10 \s1 Ju Jesús alacjuni ju lapanacni ixlacata ju alamaconanta \p \v 1 Ju Jesús taxtulh ju lak'achak'an Capernaum. Milh ju xa'estado Judea lhimak'antacutni ju k'ai xcan Jordán. Chai aktam tak'aixtokchokopa ju lapanacni junta ixvi ju Jesús. Chai aktam alacmalani tachi ju akts'iya ixlai. \v 2 Chai tachincha ju ali'in fariseonin. Va ixtapuxconiputun ixtalak'alhin ju Jesús. Chai tajuni: \p ―Ja lhijun ju lhamap'aksin ni camacaulh ju ix'amachaka' ju tam jok'at. \p \v 3 Pus ju Jesús ak'alhtayanalh. Alacjuni: \p ―Tijuch ju naulh ju Moisés la'ixlhamap'aksin. \p \v 4 Chai ju yu'unch ta'ak'alhtayanalh. Tajuni: \p ―Pus ju Moisés ixlak'a'i ni acts'oklh lakatam alhiqui ju pulamacau chai acmacaulh. \p \v 5 Para ju Jesús alack'alhtailh. Alacjuni: \p ―Va ixlaca'atalh ni na p'as ju mi'alhunut'an yuchi xalhi'ats'oknun junima lhamap'aksin ju Moisés. \v 6 Para acsni tavanan navitacha ju Dios ju lacamunutpa' ju yuchi navilh pumatam ts'alh chai pumatam atsi'. \v 7 Pus ixlhiyuchi ju tam ts'alh camaconach ju ixpai chai ixnati chai cat'atsucuya' ju ix'amachaka'. \v 8 Pus ju anu' ixpumat'ui'an tachi ju va pumatam catajuna'. Pus ju chunch jantuch vana pumat'ui tajunita. Alai tachi va pumatam lapanac tajunita. \v 9 Pus ju malakxtokta ju Dios jantu catitalhvaklh ju lapanacni. \p \v 10 Chai acsni tanuchokolh lacachaka' ju Jesús pus ju ix'amamaka'ui aktam tasacmichokopa ixlacata ju anu' chivinti ju ix'ajunita ju lapanacni. \v 11 Pus ju Jesús alacjuni: \p ―Va tichi chavaich ju camacona' ju ix'amachaka' chai cat'atsucuchokolh apumatam navi talak'alhin la'ixmacni ix'amachaka' ixjunita. \v 12 Chai ju chako'ulh ni camacaulh ju ixpapa chai cat'atsucuchokolh ak'antam pus talak'alhin ju navi vachu'. \s1 Ju Jesús sq'uinlh k'ox is'atsucunti'an ju ask'at'an \p \v 13 Ju acsnich alhicha'anicalh ju Jesús ju ask'at'an ni ca'amokslanilh ixmaca' la'ixlacatuna'an ju yu'unch chai catapaininilh ju Dios ni k'ox catatsuculh. Para ju ix'alacmamaka'ui ta'alack'aima ju ixtalhicha'an ju is'ask'at'an. \v 14 Para acsni lakts'ilh ju Jesús tuchi ixtanavi ju ix'alacmamaka'ui pus talhk'amalh. Alacjuni: \p ―Amac'a'unt'it ju ask'at'an. Chach quintalakmilh. Jantu asasp'it'it ni quintalhilaksich ju yu'unch. Chai va tichi chavaich ju aquilhilaksiya' tachi ju quintalhilaksi ju ani tayanalh ask'at'an yuchi ju laich catanuyanta ju lact'iyan. \v 15 Slivasalh ju iclajunau. Tachi chun ju lapanacni ju jantu quilhilaksi ju quit'in tachi ju tam ask'at'a lhilaksi ju ixpai pus jantu tavanan lai catitanu junta lhinajun ju Dios. \p \v 16 Pus ju acsnich ju Jesús alacch'ixlh ju ask'at'an. Alacmuc'anilh ixmaca' la'ix'ucxni ixlacatuna'an chai sq'uinlh ju k'ox is'atsucunti'an. \s1 Pumatam mak'ali' t'achivinilh ju Jesús \p \v 17 Ju Jesús taxtuchokopa ju anch. Chai acsni ix'amputun ju lacati pus ats'alamilh pumatam ts'alh chai ta'aktsokotanilh ju yuchi. Chai sacmilh: \p ―Amamaka'unu' ju uxint'i na k'ox lapanac'at. Tijuch ju acnaviya' ni ca'alilh ju qui'atsucunti ju conk'alhiyanta ju lact'iyan. \p \v 18 Pus ju Jesús juni: \p ―Ju uxint'i ni na'un ni va iclapanac pus tajuch ni va q'ui'unich ni ick'ox. Jantu xamati' ju k'ox. Va pumatam. Yuchi ju Dios. \v 19 Ju uxint'i misp'aich junta chani najun lamilhamap'aksin'an: “Jantu at'ats'uc'u ju jantu mi'amachaka'. Jantu amaknit'i xamati'. Jantu ak'alhaun. Jantu anau ta'aklhtamat chivinti ixlacata apumatam. Jantu a'okxch'ok'ot'ai'init'i tu'u' xamati'. At'alhonin ju mimpai chai ju minatich”. \p \v 20 Pus ju anu' ts'alh ak'alhtayanalh. Junich ju Jesús: \p ―Amamaka'unu'. Chux ju ani icmuctaxtuk'ota tus quilhitalacat'icst'in. \p \v 21 Ju acsnich ju Jesús lakts'ilh ju anu' ts'alh chai na mapaini. Junich: \p ―Ti'alin lakatam taxtokni ju tasq'uini ni anavit'i. Inchich. Ast'achich tachi chun ju mi'alinta chai axt'aknin ju tumin ju amak'aixt'ok'a' ju quilhpatinin. Ju chunch ca'alina' ju mimak'alit ju lact'iyan. Chai astan aq'uinch'ak'ok'ach. Chai ach'ixt'ich ju mak'alhk'ajnat ju ca'alina' va ixlaca'atalh ni aquilhilaksiya' ju quit'in. \p \v 22 Para ju anu' ts'alh acsni k'asmatlh junima chivinti lana na amak'aninilh. Na amak'anini'alh ni na mak'ali' ixjunita. \p \v 23 Ju acsnich ju Jesús alakts'ilh ju lapanacni ju ixtayanalh ixtalakachoko chai alacjuni ju ix'alacmamaka'ui: \p ―Na lhixcai ni lai catanu ju lact'iyan junta lhinajun ju Dios tam mak'ali'. \p \v 24 Pus ju ix'alacmamaka'ui Jesús na talhamak'aninilh ju ixchivinti. Para ju Jesús alacjunchokopa: \p ―Quints'alan na lhixcai ni lai catatanu ju lact'iyan junta lhinajun ju Dios ju yu'unch ju na talhilaksi ju ixmak'alit'an. \v 25 Ju tu'u' camello jantu lai catitapasalh junta tilhucucu ju macscat. Pus vana va chun tam mak'ali'. Ju yuchi jantu lai catitanun ju lact'iyan junta lhinajun ju Dios. \p \v 26 Pus ju ix'amamaka'ui acsni tak'asmatlh ju ani chivinti va palai talhamak'aninilh. Chai talaclajuni sia yu'unch. \p ―Pus tis chavaich ju lai camak'alhtaxtucana'. \p \v 27 Para ju Jesús alakts'ilh. Ajuni: \p ―Ju va lapanac akts'iya palai tu'u' lhiulai ju ixmak'alit. Palai jantu ixtaxtokni Dios. Para ju Dios lai amapaxani ix'atalacpast'ac'at tam lapanac. Pus tachi chun ju taxtokni si lai navik'ojui ju Dios. \p \v 28 Ju acsnich ju Pitalu' junich: \p ―Ju quijnan icmaconk'otauch chux quintaxtokni quinc'an chai iclach'ak'ok'atauch. \p \v 29 Chai ju Jesús ak'alhtayanalh. Junich: \p ―Slivasalh ju iclajunau. Va tichi chavaich ju calhimacaulh ju ixchaka' u tam ixlak'au ts'alh u tam ixlak'au atsi' u ixpai u ixnati u ix'amachaka' u is'ask'at'an u ixlacat'un va ixlaca'atalh ni quinch'ak'ok'ai ju quit'in chai va ixlacata ni laich ca'ajunilh ju lapanacni ta yu laich catatak'alhtaxtulh pus palai lhu caxtaknicana'. \v 30 Ju chunch calalh pus ca'alina' lhu chaka' junta laich cacha'ana' tachi ju va la'ixchaka' junita. Chai ca'alina' lhu lapanacni ju tachi vasalh ix'alak'avin catajuna' mas jantu. Chai ca'alina' ju tachi vasalh ixlacnati'an tajunita chai tachi ixlac'ask'at'an catajuna'. Chai ca'alina' lhu ju lacat'un junta lai camach'ixtaknicana' ni laich cach'alhcatnana' tachi ju va ix'anu'. Ca'alina' tachi chun ju ani para vachu' catamak'alhk'ajnana' ni vachu' ca'axcaicana'. Chai astan ca'alina' is'atsucunti'an ju conk'alhiyanta lact'iyan. \v 31 Para ju lact'iyan ca'alina' lapanacni ju mak'anch xaquintalhilaksi. Para jantu lai actinaulh ni va ixlhiyuchi palai k'ox ca'alhilhiulacalh. Palai jantu ju ali'in. Chai cata'alina' lapanacni ju jantuca' mak'an xaquintalhilaksi. Para jantu lai actinaulh ni ixlhiyuchi palai jantu k'ox ca'alhilhiulacalh. Palai k'ox ca'alhiulacalh ju ali'in. \s1 Aktam ju Jesús alacjuni ju ixlapanacni ni caniya' \p \v 32 Pus ju Jesús chai ju ali'in ixta'alhtana'anta laxati ju Jerusalén. Chai ju Jesús ix'ap'ulhnita ju ali'in. Chai ju ix'amamaka'ui ni va ixtalhamak'aninin ju Jesús pus ixtatak'aixui. Chai na ixtatalhanan. Pus ju acsnich ju Jesús alact'asanilh ixpumacaut'ui'an chai va is'akstu'an alact'a'alhtanalh ju lacati. Chai ju yuchi tsuculh ajunini' ju taxtokni ju catapasaya' la'is'atsucunti ju yuchi. \v 33 Alacjuni: \p ―Alakts'int'it. Ju chavai cacha'anau ju Jerusalén. Chai ju quit'in acmak'axtakcana' la'ixmaca'an ju xalack'ajin palijni chai ju na talhatalanininta ju milhamap'aksin'an. Quit'in ju quimalakachatachilh Dios ni lapanac actsucuya' ju ani. Chai ju yu'unch aquintalhinona' ju quimaknica. Chai aquintamak'axt'ak'a' la'ixmaca'an ju jantu quint'a'israelitanin'an. \v 34 Chai ju yu'unch aquintalhits'i'ina'. Chai aquintak'ainekmaya'. Chai aquinta'acxpuchujvaya'. Chai aquintamakniya'. Para ju ixlhilakat'utu avilhchan acta'acxtuchokoya' junta acmacnucana'. \s1 Ju Jacobo chai ju Xivan tatapainini ju Jesús \p \v 35 Ju acsnich ju Jacobo chai ju Xivan ists'alan ju Zebedeo talak'alh ju Jesús chai tajunich: \p ―Amamaka'unu' iclacasq'uinau ni aquilanaviniu ju tuchi aclasq'uiniyau. \p \v 36 Chai ju Jesús alacjuni: \p ―Tijuch ju lac'asq'uinat'it ju aclanaviniu. \p \v 37 Chai ju yu'unch tajunich: \p ―Va iclacasq'uinau ni alak'a'iya' ju uxint'i ni anch actolauch ju pumatam lamilhicana chai ju pumatam lamilhimacx acsni xak'ai a'una'. \p \v 38 Pus ju acsnich ju Jesús alacjuni: \p ―Ju uxijnan jantu c'ats'ayat'it tuch'i sq'uinat'it. Ja lai amak'alhk'ajnana'it'it tachi ju acmak'alhk'ajnana' ju quit'in. \p \v 39 Ju yu'unch ta'ak'alhtayanalh. Tajunich ni calayach. Chai ju Jesús alacjuni: \p ―Slivasalh chunch ju amak'alhk'ajnana'it'it tachi ju acmak'alhk'ajnana' ju quit'in. \v 40 Para jantu quit'in ju acnona' tichi chavaich ju catola' laquilhicana chai laquilhimacx. Yu'unch ju catatolach anch ju asacxtuta. \p \v 41 Pus ju ixpumacau'an ix'amamaka'ui ju Jesús acsni tak'asmatlh tuchi ixtanajunta ju Jacobo chai ju Xivan na talhitalhk'amalh. \v 42 Para ju Jesús alact'asanilh ixchux'an chai alacjunich: \p ―Ju uxijnan c'ats'ayat'it ni slivasalh na p'as talhinajun ju xa'ucxtin lakatam k'ai lacat'un. Chai na alhimacchapui ju lapanacni ju salact'icst'i ucxtinin ju amalakachacan. \v 43 Para jantu chun ju alat'it ju uxijnan. Alai va tichi chavaich ju lamilhi'uxijnan ju palai xak'ai jumputun tasq'uini ni calhitalacasu tachi ju tam xalapanac. \v 44 Chai va tichi chavaich ju milhi'uxijnan ju xak'ai jumputun tasq'uini ni cacaplich ju chunch. Alai va cajunlh tachi ju va tam xalapanac. \v 45 Chunch ju alat'it tachi ju iclai ju quit'in ju quimalakachatachilh ju Dios ni lapanac actsucuya' ju ani. Pus ju quit'in jantiyu' iclhiminta ni va aquintach'alhcatnanilh ju lapanacni. Alai iclhiminta ni ac'alacch'alhcatnaniya' ju lapanacni chai acxt'ak'a' ju qui'atsucunti va ix'amalakxtuca lhu ju lapanacni. \s1 Ju Jesús malac'avani pumatam alak'ach'ix \p \v 46 Ju Jesús chai ju ix'amamaka'ui chai lhu lapanacni tamilh ju lak'achak'an Jericó. Chai acsni tataxtuchokolh ju anch pus ixvi la'ixquilhtu' ti ju Bartimeo. Ists'alh ju Timeo. Ju yuchi va alak'ach'ix ixjunita chai ispusac'a ju tumin. \v 47 Chai ju yuchi acsni k'asmatlh ni minta ju Jesús amachaka' Nazaret pus tsuculh t'asanini'. Junich: \p ―Jesús. Ists'alh'at ju k'ai ucxtin David. Aq'uinavininch lamapainin. \p \v 48 Para na lhu lapanacni ju ixtat'aminta ju Jesús ju lacati ixtalak'ak'aimai. Tajuni ni va sekch catavi. Para ju yuchi va apalai p'as ixchivinin. Ixnajun: \p ―Ji ists'alh ju k'ai ucxtin David aq'uinavinin lamapainin ju quit'in. \p \v 49 Pus ju acsnich ju Jesús lana taya. Lhinaulh ist'asanica ju Bartimeo. Pus ta'alh t'asaninin ju alak'ach'ix chai tajunich: \p ―Ak'ach'ach. At'aich. T'asaniyan ju yuchi. \p \v 50 Pus ju yuchi macoma ju ixcutun. Alhtujnutaya chai lak'alh ju Jesús. \v 51 Chai ju Jesús junich: \p ―Tijuch ju acnaviniyan. \p Chai ju alak'ach'ix juni: \p ―Amamaka'unu' ic'alac'avamputun. \p \v 52 Pus ju Jesús juni: \p ―Pus laich ap'ina'. Ni xaq'uilhilac'ap'inch pus laich alac'avanana'. \p Pus lana alac'avanalh ju anu' alak'ach'ix ixjunita. Chai t'a'alh ju Jesús ju lacati. \c 11 \s1 Ju Jesús tanucha ju lak'achak'an Jerusalén \p \v 1 Ju vanin ju lak'achak'an Jerusalén ixta'alin lakat'ui lact'icst'i lak'achak'anixni. Ju lakatam ixjuncan Betfagé chai ju lakatam ixjuncan Betania. Chai vanin ju anu' lak'achak'anixni ix'alin ju akstijun junta ixch'ancanta ju xaq'uiu ju olivos ixjuncan. Pus ju Jesús acsni alact'acha'alh ju anch ju ixtalhavat lapanacni pus amalakacha pumat'ui ix'alacmamaka'ui. \v 2 Alacjunich: \p ―A'inchit'it ju anu' tasui lak'achak'an. Chai acsni at'anut'achit'it alhit'a'uya'it'it lakatam sast'i puru ch'iyocanta. Tuca' xamati' putoc'ai. Axk'ot'aya'it'it. Alhit'ana'it'it. \v 3 Chai ni xamati' catajunan: “Tajuch ni va chun ju lap'alat'it”, pus va a'una'it'it ni ma maktasq'uini ju mi'ucxtin'an chai ma vats'alhti camalakachachokotachilh. \p \v 4 Pus ta'alh. Chai talhitajucha ju puru junta ixch'iyocanta lacati vanin lacamalhtich. Chai taxk'otailh. \v 5 Pus ju ixtayanalh anch tajuni: \p ―Tijuch ju naviyat'it ni va xk'ot'ayat'it ju puru. \p \v 6 Chai ju ix'amalakachan ju Jesús tajunilh tachi ix'ajuncanta. Chai ju acsnich yau ajunicalh ni catalhi'alh ju puru. \v 7 Chai talhimilh ju puru junta ixvi ju Jesús. Ta'akxch'amuc'alh ixcutun'an chai ju Jesús putoc'alh. \v 8 Pus na lhu lapanacni ixtamamalhi'anta ixcutun'an ju lacati junta capumina' ju Jesús. Ju ali'in ixtachakx'i ju ix'acatan q'uiu chai ixtamamalhi'anta ju lacati. \p \v 9 Chai ju ixta'ap'ulanan chai ju ixtak'aixunun ixtalact'asa'anta ju lacati. Ixtanajun: \p ―Chach lak'ayacalh ju ani minta. Paxcat ju ani ju minta ju malakachatachilh ju Dios. \v 10 Na k'ox cajuna' ju ixpu'ucxtin ju ca'alina'. Chunch ju cajuna' tachi ixjunita ixpu'ucxtin ju mak'aniya quimpai'an David. Chach lak'ayacalh ju Dios. \p \v 11 Pus ju Jesús acsni tanu ju lak'achak'an Jerusalén alh ju lacak'ai ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Chai acsni islakts'ink'otach tachi chun ju taxtokni ju anch pus alact'ataxtuchokolh ju ixpumacaut'ui'an. Chai ni na ixtok'oxatach pus alact'a'alh ju lak'achak'an Betania. \s1 Ju Jesús k'ailh ak'atam xaq'uiu higo \p \v 12 Chai acsni tuncunchokopa pus ju Jesús chai ju ix'amamaka'ui tataxtuchokocha ju Betania chai ju Jesús chavanilh. \v 13 Chai acsni lakts'ilh ju ixlhimakat ak'atam xaq'uiu higo ju na xk'oyu ixlatach pus lak'alh. Ts'a ma laich calhitaju tu'u' xalhi'ut. Para acsni quilakts'ilh jantu tu'u' lhitaju. Va si xaxk'oi. Va ts'alhti ixlakap'unta mas tuca' ixcha'anta ju avilhchan acsni ca'alilh ju xatoc'at. \v 14 Pus ju acsnich ju Jesús junilh ju anu' xaq'uiu higo: \p ―Jantu tavanan cati'alinchokolh ju mi'atoc'at ju lai cata'ulh ju lapanacni. \p Pus tak'asmatlh ju ix'alacmamaka'ui tuchi juni ju Jesús ju anu' xaq'uiu higo. \s1 Ju Jesús alacxcauxtulh ju ast'anin lacpujitat \p \v 15 Astan ju Jesús chai ju ix'alacmamaka'ui tamilh ju Jerusalén. Chai acsni tanulh ju Jesús ju lacak'ai ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin pus tsuculh alactixcoxtunu' ju lapanacni ju ixta'ast'anan chai ju ixta'atamonan ju anch. Alakmakspusp'itnik'o ju ixmixa'an ju ixmapaxanin tumin chai ixputolan'an ju ist'anin lak'axk'avan. \v 16 Chai jantu xalacasq'uin ni xamati' cac'uc'alhi'alh tu'u' ju la'ismakspa' k'ai ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin ni tachi ju va lacati cata'ulhtulh. \v 17 Chai ix'alacmasuni ju lapanacni chai alacjuni: \p ―Ts'okcanta la'ixchivinti Dios junta najun ni ixchaka' ma calhimispacana' ni anch ju lai cat'achivina' ju Dios va tichi chavaich. Chunch ju ts'okcanta para ju uxijnan ni va lhimalacxt'ut'at'it ju tu'u' lhucucu talhpa junta tatank'anui ju ak'alhonin. \p \v 18 Pus ju na ixtalhatalanininta ju ixlhamap'aksin'an ju ist'a'israelitanin chai ju xalack'ajin palijni tak'asmatlh ju tuchi ixnajunta ju Jesús. Chai ju acsnich tatsuculh puxconin ta yu laich catapumakniya'. Para va ixtatalhoni ju Jesús ni chux ju lapanacni na ixtalhamak'aninin ju ix'atalaninti. \v 19 Para acsni tok'oxapa pus ju Jesús taxtuchokolh ju anch lak'achak'an. \s1 Xixlh ju xaq'uiu higo \p \v 20 Chai acsni tuncunchokolh pus ju Jesús chai ix'alacmamaka'ui ta'alhtanampa ju lacati. Chai talakts'ilh ju xaq'uiu higo ni ixixtach tus la'istisivic. \v 21 Ju acsnich ju Pitalu' pastaclich tuchi ixtapasata chai junich ju Jesús: \p ―Amamaka'unu' alakts'ich ju xaq'uiu higo ju lak'ak'aimat'i. Na xixtach ju chavai. \p \v 22 Chai ju Jesús ak'alhtayanalh. Alacjuni: \p ―Alhilaksit'it ju Dios. \v 23 Slivasalh ju iclajunau. Va tichi chavaich ju cajunilh ju ani talhpa: “Ak'ost'ich. At'a'uchich ju laca'alama”, pus canavinicana'. Para tasq'uini ni jantu va tam tam canona' la'ix'alhunut. Alai calaca'iya' ni calhixajanta tuchi canona'. \v 24 Yuchi iclalhijunau ni tachi chun ju asq'uina'it'it acsni at'ach'ivinina'it'it ju Dios alac'a'it'it ni amaklht'ayanana'it'it chai axt'aknic'ana'it'it. \v 25 Chai acsni ats'uc'uya'it'it t'ach'ivinin ju Dios amac'acxanin ni alin xamati' ju t'alak'aitan. Ju chunch ju mimpai'an ju vilhcha lact'iyan catamac'acxaniyanch vachu' ju uxijnan ju mintalak'alhin'an. \v 26 Para ju uxijnan ni jantu amac'acxaniya'it'it ju mint'alaxcai'an pus nin yuchi ju mimpai'an ju vilhcha lact'iyan jantu catitamac'acxanin ju mintalak'alhin'an. \s1 Ixtachaput ju Jesús \p \v 27 Ju acsnich ju Jesús chai ju ix'amamaka'ui ta'anchokopa ju lak'achak'an Jerusalén. Chai ju Jesús ix'alhtanat'ajun lacak'ai ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Pus talakmilh ju yuchi ju xalack'ajin palijni chai ju papaninch chai ju na ixtalhatalaninintach ju ixlhamap'aksin'an ju ist'a'israelitanin. \v 28 Tajunich: \p ―Tis chavaich ju xajunan ni laich anaviya' ju ani taxtokni. \p \v 29 Pus ju Jesús alack'alhtailh. Alacjunich: \p ―Vachu' aclasacmiyau ju uxijnan lakatam chivinti. Ni aquilajuniuch pus vachu' aclajunau tichi chavaich ju xaquijuni ni acnavi junima taxtokni. \v 30 Pus tis chavaich ju xamalakachayachilh ju Xivan amakpaxana'. Ja yuchi ju Dios u yu'unch ju lapanacni. Aquilajuniuch. \p \v 31 Pus ju acsnich ju yu'unch talaclajunilh ixlhi'akstu'an: \p ―Ni canaju ni Dios xamalakachayachilh pus ju yuchi laich aquintajunan tajuch ni jantu xalaca'iniyau. \v 32 Chai vana jantu lai catinaju ni ixt'alapanac ju xamalakachayachilh amakpaxana'. \p Chunch ixtalaclajuni ni na ixtatalhoni ju lapanacni. Ju lapanacni si ixtanonk'ojui ni slivasalh ni ixnajun ixchivinti Dios ju Xivan. \v 33 Pus ta'ak'alhtayanalh chai tajunilh ju Jesús: \p ―Jantu icc'atsayau. \p Pus ju acsnich ju Jesús alack'alhtailh. Alacjuni: \p ―Nin quit'in jantu actilajuniu tichi chavaich ju xaquijuni ni acnaviya' junima taxtokni. \c 12 \s1 Ju Jesús pu'amalani ju lapanacni ju makch'alhcatni lapanacni \p \v 1 Ju acsnich ju Jesús tsuculh ajunini' ju lapanacni ju chivinti ju ixt'alakts'ipaxcavaich ju tu'u'. Alacjuni: \p ―Pumatam lapanac chakxch'anlh ju xaq'uiu uvas la'ixlacat'un. Coralhnu lacak'ex. Pok'aj'ula junta catamaxtuya' ju xaxcan uvas. Yaulh ju chaka' ju na putank'ai ni laich capulhistaccalh ju ixpu'uvas. \p Chai acsni navik'o pus amach'ixtaknilh ixpu'uvas ju lapanacni ju makch'alhcatnin. Chai ju amat'un alh makat. \v 2 Chai acsni cha'alh ju avilhchan ni chalh ju uvas pus ju amat'un malakachanilh pumatam ixlapanac ju anu' makch'alhcatnin ni ca'alh amaklhtayana' ju xalhi'ut tachi ju ix'alhit'atak'oxitach. \v 3 Para ju anuch makch'alhcatnin tach'apalh ju ixlapanac ju amat'un. Talak'anekma. Talhixcavats'ala chai va chunch tamalakachachokolh. \v 4 Pus ju amat'un amalakachanichokolh apumatam ixlapanac. Para ju anu' lapanacni va talacat'alhma. Tamac'atsani la'is'aktsulh. Chai tanavi tachi ju jantu chun. \v 5 Pus ju amat'un aktam amalakachanichokolh apumatam. Chai ju yuchi tamakni. Ju astan na lhu amalakachanicalh. Ju ali' tamac'atsani. Ju ali' talamakni. \p \v 6 Pus ixti'alin pumatam ju ixt'avi ju anu' amat'un. Yuchi ju ists'alh ju na ixmapaini. Pus malakacha ju yuchi vachu' ju sa'astan. Ixnajun: “Catatalhoniya' ju quints'alh”. \v 7 Para ju anuch makch'alhcatnin talaclajunich sia yu'unch: “Yuchi ju ani ju amanavin cajuna' acsni caniya' ju ixpai. Asok'ot'itch. Camakniuch. Ju chunch ju ani lacat'un ju xtakniputuncan ju yuchi qui'anuch'an cajuna'”. \v 8 Pus lana tach'apalh. Tamaknilh. Chai tatantamacxtunilh ixlacatuna lacapu'uvas. \p \v 9 Pus tas canaviyach ju chavai ju amanavin pu'uvas. Pus caminach is'akstu ju yuchi chai camaknik'oya' ju ixchux'an ju ixtach'alhcatnan ju anch. Chai ali'in ju ca'amach'ixtakniya' ju ixpu'uvas. \p \v 10 Ja va jantu tavanan lakts'int'at'it ixchivinti Dios ju ts'okcanta junta ma chani najun: \q1 Ju chiux ju tasacmack'alh ju ixyonin chaka' yuchach ju valhch ju chiux ju mak'astumuc'acanta chaka' junta ts'okcanta tuchi c'ata ju yocanta. \q1 \v 11 Yuchi ju Dios ju navilh ju ani. Chai acsni iclakts'inau pus na k'ai lhamak'an iclhiulayau. \p \v 12 Pus ju acsnich ju ixtat'ajun k'asmatnin ju ixchivinti ju Jesús na ixtach'apaputun ni ixtamachakxai ni yu'unch ju ix'alhichivinin ju Jesús acsni xanajun ju anu' chivinti ixlacata ju pu'uvas. Para akts'iya va ixtatalhoni ju ixtalhavat lapanacni. Pus tamacaulh. Ta'alh. \s1 Ju Jesús sacmican ni lhijun ni cata'amapalanalh u jantu \p \v 13 Ju astan amalakachacalh ju ali'in fariseonin chai ju ali'in ju ixtach'ak'ok'ai ju gobernador Herodes. Pus ju yu'unch talakmilh ju Jesús para va ixtapuxcolakxtuniputun ju tu'u' chivinti ju laich catalhimuc'anilh ixtalak'alhin. \v 14 Pus talak'alh chai tajunich: \p ―Amamaka'unu' icc'atsayau ni na'un ju stavasalanti ju uxint'i. Chai jantu xamati' ju t'alhoni ni vaklhtam chun ju alakts'in ju lapanacni. Chai ju uxint'i akts'iya sok masui ju ixti ju Dios. Pus ja lhijun ni ac'amapalanau la'ixmacni ju xa'ucxtin ju romanonin u jantu. \p \v 15 Para ju Jesús ixmachakxani ni va ixta'acxput'iyunun ju yu'unch chai alacjuni: \p ―Tajuch ni va quilapuxconiputunau ju quintalak'alhin. Aquilalhiminiuch ju tumin ju lhi'amap'alananat'it ni aclakts'inach. \p \v 16 Pus ju yu'unch talhiminilh ju tumin. Chai ju Jesús acsni lakts'ilh alacjunich: \p ―Tis ix'ucxpu' ju ani okslai. Tis ixtapaka'ut ju ts'okcanta ju ani. \p Pus ju yu'unch tajuni ni ix'anu' ju César ix'ucxtin'an ju romanonin. \v 17 Chai alack'alhtailh ju Jesús. Alacjuni: \p ―Pus axt'aknit'it ju César ju ix'anuch. Chai axt'aknit'it ju Dios ju ix'anuch. \p Pus ju lapanacni acsni tak'asmatlh tachi ju lhik'alhtayanalh ju Jesús na talhamak'aninilh ni na k'ox xanajun. \s1 Ju Jesús sacmican ta yu cajuna' acsni catalok'onchokoya' ju lapanacni \p \v 18 Pus ju saduceonin ixtanajun ni jantu lai lok'onchokocan acsni va nicanch. Pus ju ali'in sia yu'unch talakmilh ju Jesús chai tajuni: \p \v 19 ―Amamaka'unu' ju mak'aniya ixlapanac Dios ju Moisés ixjuncan chani quinta'ats'oknunilh: “Ju tam lapanac ni canilh chai ma camacontilalh ix'amachaka' para ma jantu tu'u' cat'amacontilalh is'ask'at'a pus ju isp'isek'e ma calhitsucuchokolh ju ix'amachakach ixjunita ju xani ni laich ca'alilh ju ists'alh. Chai ju anu' ts'alh ma casacnilh ju ixtapaka'ut ju lijunto ixlak'au”. \v 20 Pus ix'alin pumatujun lhi'alak'avin. Chai ju xak'ai tamak'axtoklh. Chai acsni nilh jantu tu'u' macontilalh ju is'ask'at'a. \v 21 Pus ju ixlhipumat'uich lhi'alak'avin t'atsucuchokolh ju ix'amachakach ixjunita ju lijunto ixlak'au. Chai astan nipa ju yuchi sin tu'u' camacontilalh ju is'ask'at'a. Chai ju ixlhipumat'utu lhi'alak'avin vana va chun tapasapa. \v 22 Pus ju anu' chako'ulh t'atsucuk'o ju ixpumatujun'an lhi'alak'avin chai pumatam pumatam tani. Para jantu xamati' macontilanilh is'ask'at'a. Chai acsni ixtanik'ota ju yu'unch pus astan vachu' nilh ju anu' chako'ulh. \v 23 Pus acsni cata'acxtuchokoya' ju tanita tis ix'amachaka' cajuna' ni ixpumatujun'an at'atsucuk'o ju anu' chako'ulh. \p \v 24 Pus ju acsnich ju Jesús ak'alhtailh. Alacjuni: \p ―Ju uxijnan jantu sok alacp'ast'acnanat'it ni jantu mach'akxayat'it ni na lacalhu ju ts'okcanta la'ixchivinti Dios junta najun ni catalok'onchokoya' ju tanita. Vachu' jantu misp'ayat'it tuchi lai navi ju Dios. \v 25 Pus acsni cata'acxtuchokoya' ju tanita jantu catamak'axtokcana' nin cala'icalh. Va ixt'achunchach catatsucuya' tachi ju anquilhnin ju tavilanancha lact'iyan. \v 26 Chai ni va asacmininat'it ni lai cata'acxtuchokoya' ju tanita u jantu pus ja lana jantu lakts'int'at'it junta ts'oklh ju Moisés junta najun ni lakts'ilh ju ach'itin ju ixmaktajita. Chai ni lak'alh pus ju Dios xak'ala chai juni ni isDios'an junita ju Abraham chai ju Isaac chai ju Jacob. \v 27 Pus ju Dios ni isDios junita ju lapanacni ju tat'ajun pus nomputun ni tat'ajun ju anuch lapanacni mas noncan ni mak'anch tanita. Pus ju uxijnan na lhu mak'ats'ank'ayat'it ju mi'atalacpast'ac'at'an. \s1 Ju lhamap'aksin ju palai tasq'uini ni canavicalh \p \v 28 Chai pumatam ju na ixlhatalanininta ju ixlhamap'aksin'an ju ist'a'israelitanin vachu' lakmilh ju Jesús. Ju yuchi isk'asmatach tachi ju ixtajuni ju Jesús ju saduceonin. Chai ju yuchi machakxa ni na k'oxich ju xalhak'alhtayanan ju Jesús. Pus vachu' sacmilh ju Jesús. Junich: \p ―Tachi chun ju ixlhamap'aksin ju Moisés tasmalhch ju palai tasq'uini ni canavicalh. \p \v 29 Pus ju Jesús k'alhtailh. Junich: \p ―Ju lhamap'aksin ju palai tasq'uini ni anavit'i yuchi ju ani: “Ak'asmat'it ji israelitanin. Ju mi'ucxtin'an Dios va pumatam. \v 30 Pus amap'ainit'it ju mi'ucxtin'an Dios la'ixlhichux mi'alhunut'an chai la'ixlhichux mi'atsucunti'an chai la'ixlhichux mintac'atsan'an. Amap'ainit'it istavasalanti”. Yuchach ju ani ju lhamap'aksin ju palai tasq'uini ni anavit'i. \v 31 Chai ju ixlhilakat'ui va ixt'achunch junita. Ju yuchi najun ni amap'ainit'i ju vanin alact'avilht'i tachi ju va jun mi'akstu ju map'ainich'ok'oc'an. Mati' alakatam lhamap'aksin ju va palai tasq'uini ni anavit'i. \p \v 32 Pus ju acsnich ju anu' lapanac ju na ixlhatalanininta ju ixlhamap'aksin'an ju ist'a'israelitanin junilh ju Jesús: \p ―Vasalh ji amamaka'unu'. Stavasalanti tachi ju na'un ni va pumatam ju Dios. Mati' ak'antam. \v 33 Chai vasalh tasq'uini ni acmapaini ju Dios la'ixlhichux ju qui'alhunut chai la'ixlhichux ju quintac'atsan chai la'ixlhichux ju qui'atsucunti. Acmapaini istavasalanti. Chai tasq'uini ni acmapaini ju vanin quint'avi tachi ju va jun qui'akstu ju icmapainichokocan. Vasalh palai lhitapalai ni acnavi chux ju ani. Palai jantu ni va tu'uch acmakninilh ju Dios u ni acxavanilh ju Dios tu'u' lhak'ailakts'inti. \p \v 34 Pus ju Jesús acsni k'asmatlh ni akts'iya na k'ox ju xalhik'alhtaji ju anu' lapanac pus junich: \p ―Ju uxint'i vasalh mach'akxai tuchi lacasq'uin ju Dios. Ju chavai va yuchi ju c'acxniyan ni alak'a'it'i ni calhinonk'o ju Dios lami'atsucunti. \p Pus ju acsnich tachi chun ju lapanacni na ixtatalhoni ju Jesús. Jantu ixtaquilhasacmiputun tu'u' ali'. \s1 Tis ists'alh ju Cristo \p \v 35 Ju Jesús ix'alacmasuni ju lapanacni ju lacak'ai ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Chai ajuni: \p ―Ju na talhatalanininta ju milhamap'aksin'an tas laich talhinajun ni ists'alh David ju Cristo ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. \v 36 Tas laich tanajun ju chunch ni mapast'ac'ani ju Spiritu Santu ni chani canaulh ju David: \q1 Ju ucxtin Dios junilh ju qui'ucxtin: \q1 “Vanin at'a'ulh junta icvi tus acsni act'alalhajaya' ju mint'alaxcai”. \m \v 37 Pus ni is'akstu ju naulh ju David ni ix'ucxtin junita pus ju chunch va nomputun ni jantu va ists'alh junita. \p Pus ixtalhavat lapanacni va lhik'ach ixtak'asmatni ju ixchivinti ju Jesús. \s1 Ju Jesús amuc'anilh ixtalak'alhin'an ju xalack'ajin \p \v 38 Chai ju Jesús chani alacjuni ju lapanacni acsni ix'amalaninin: \p ―Jantu alac'a'inik'ot'it tuchi tanajun ju yu'unch ju na talhatalanininta ju milhamap'aksin'an. Ju yu'unch na tapu'alhtanamputun lacalhman ixpumpu'an ni xalack'ajinch tatalacasuputun. Chai na k'oxich talhiulai acsni tamac'ami ju lapanacni ju laclhitamau junta chux catak'asmat'a'. \v 39 Chai na tatolhputun junta tatolai ju xalack'ajin ju lacpujitat chai lacapuvai. \v 40 Va tatai'ini ixlacchaka'an ju chakolun ju va animacontilacanta. Chai ni va talacasuputun tachi ju na va soknic'a ju is'atsucunti'an pus talapalai tachi ju na panicni ju tat'achivinin ju Dios. Pus ni chunch ju talai palai camamak'alhk'ajnicana' ju yu'unch. Palai jantu ju ali'in lapanacni. \s1 Pumatam chako'ulh lhik'ailakts'ilh ju Dios ixtumin \p \v 41 Ju aktam ju Jesús ixvi la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Anch ixvi la'ix'ucxlacapu' ju lacat'icst'i p'aklat junta ixtamujui ju tumin ju ixtalhak'ailakts'in ju Dios ju lapanacni. Pus ju yuchi ix'alakts'in ju lapanacni acsni ixtamujui ju ixtumin'an ju lacap'aklat. Pus na lhu mak'alinin na laklhu ixtamujui. \v 42 Chai milh pumatam chako'ulh ju va ixnimacontilacanta. Na quilhpatini' ixjunita. Pus ju yuchi muju lakat'ui lact'icst'i tumin ju lana jantu laklhu ixtapalh ixjunita. \v 43 Pus ju acsnich ju Jesús alact'asanilh ju ix'amamaka'ui chai alacjuni: \p ―Slivasalh ju iclajunau. Na k'ox xalhiulai ju Dios ju tuchi xamujui ju ani ya chako'ulh ju va nimacontilacanta chai ju na quilhpatini'. Palai jantu chun ju ali'in ju tamujui ju ixtumin'an ju lacap'aklat. \v 44 Ju yu'unch va tamujui ju va xatanxajni ixtumin'an. Para ju ani quilhpatini' muk'o tachi chun ju ixpacxanta. Chux ju ca'ixlhitama'uta ju ixvaiti. \c 13 \s1 Ju Jesús naulh ni calaclak'oya' ju ixpujitat'an ju israelitanin \p \v 1 Ju Jesús taxtulh ju lacak'ai ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Chai pumatam ix'amamaka'ui junich: \p ―Qui'amamaka'unu' alakts'ich ju ani chiux ni na lacc'us chai ju lacchaka' ni na lack'ox. \p \v 2 Para ak'alhtayanalh ju Jesús. Junich: \p ―Alakts'int'it ju ani lack'ai k'exichaka'. Pus camina' avilhchan acsni jantu tu'u' catila'ucxtavi ju chiux ju ixt'achiux. Chux lana calak'alhik'ocana'. \s1 Ju Jesús naulh ta yu cajuna' acsni vanin minta ju ix'aclanti \p \v 3 Pus ju Jesús chai ju ix'amamaka'ui ta'alh ju akstijun junta ixch'ancanta ju xaq'uiu ju olivos juncan. Chai ju anch ixt'alalaca'anita lacak'ai ixpujitat'an ju israelitanin. Chai acsni tavi ju Jesús pus ju Pitalu' chai ju Jacobo chai ju Xivan chai ju Tilix va is'akstu'an taquilhasacmi. Tajuni: \p \v 4 ―Aquilajuniuch. Tas vananch ju catapasaya' ju anu' taxtokni ju xaquilajunau. Tas acpuc'atsayau ni chinta ju avilhchan acsni cata'uctaxtuya' chux ju ani taxtokni. \p \v 5 Pus ju Jesús alack'alhtailh. Ajuni: \p ―Alhist'acc'ant'it ni jantu xamati' cata'okxchok'on. \v 6 Pus na lhu catamina' chai catanonach ni yu'unchach ju Cristo ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. Chai na lhu cata'okxchok'oya'. \p \v 7 Para acsni ak'asmat'a'it'it ni alin ju lhilucut chai ni cak'ostayachokochalh ali' lhilucut alacatam pus jantu at'alhanana'it'it. Akts'iya tasq'uini ni chunch ju catapasaya'. Para jantiyu' ju ixpu'aclanti ju lacamunutpa'. \v 8 Pus ju amachak'an ju k'ai lak'achak'an cat'alasaya' ju amachak'an alakatam k'ai lak'achak'an. Chai ju lapanacni ju tach'ak'ok'ai tam k'ai ucxtin catat'alasaya' ju ixlapanacni ju apumatam k'ai ucxtin. Catataclha' ju lacat'un ju vaklhun. Chai ca'alina' ju k'ai chavan chai mak'alhk'ajnat. Pus ju ani va ixputai'ulacan ju mak'alhk'ajnat. \p \v 9 Para ju uxijnan alhist'acc'ant'it mi'akstu'an ni alhip'inc'ana'it'it lacapu'ucxtin. Chai ju la'ixpujitat'an ju mint'a'israelitanin ak'ainekmac'ana'it'it. Chai alhip'inc'ana'it'it la'ix'ucxlacapu'an ju ucxtinin chai ju lacalack'ai ucxtinin va ixlacata ni quilalhilaca'anau ju quit'in. Pus ju chunch laich a'una'it'it ju yu'unch ju quilacata. \v 10 Chai ni tuca' chin ju ix'aclanti ju lacamunutpa' pus tasq'uini ni p'ulhnan ca'alacjunk'ocana' chux ju lapanacni ta yu lai pu'ancan ju lact'iyan. \v 11 Chai acsni alhip'inc'ana'it'it junta mak'axt'akc'ana'it'it lacapu'ucxtin pus jantu alhamak'aninina'it'it tuch'i ju anona'it'it ni jantuca' ch'ip'inat'it. Nin yuchi ni ap'ast'act'it tuch'i anona'it'it. Para va tuchi cataxtakniyan ju Dios ju lami'alhunut'an ju acsnich pants'iquis pus yuchach ju anona'it'it. Chunch ju anona'it'it ni jantu uxijnan ju ach'ivina'it'it para is'akstu ju Spiritu Santu. \v 12 Chai ju lapanacni catalamak'axt'ak'a' va ixlaca'atalh ni axcaican ju quintalhilaca'anta quit'in. Pus ju lapanacni catamak'axt'ak'a' ju tam ixlak'au'an la'ix'aninti. Chai ju xalacpa'itni catamak'axt'ak'a' ju is'ask'at'an la'ix'aninti'an. Chai ju sa'ask'at'an catat'alasaya' ju ixpai'an chai ixnatich'an chai catalhinona' ixmaknica'an. \v 13 Pus chux ju lapanacni slivasalh catalhixcayan va ixlacata ni quilalhilaca'anau. Para ju aquilhilaksiya' tus la'ix'aclanti ju is'atsucunti yuchi ju catak'alhtaxtuya' chai laich ca'ana' ju lact'iyan. \p \v 14 Ju mak'aniya lapanac ju Daniel ixjuncan ixnajun ixchivinti Dios. Chai ju yuchi ts'ok'ula junta naulh ni ma ca'alina' lamimpujitat'an ju tu'u' ju na lhits'isi ju Dios. Chai ixlhiyuchi jantu xamati' ju milhi'uxijnan catanuya' ju anch. Pus ju lakts'in ju ani chivinti chach machakxa tuchi ju nomputun. Chai acsni alakts'ina'it'it ni uctaxtulh ju anu' ju lhichivinilh ju Daniel pus tachi chun ju tavilanalh laxa'estado Judea chach ta'ats'alalh. Cata'alh ju lactalhpa. \v 15 Chai ju ca'akstitavi lacasotea chaka' va ts'alhti catak'alhtaju chai ca'ats'alalh. Para jantu cati'alilh ispants'iquis ni lai catanu ju la'ixchaka' ni va ca'alh maxtunu' tu'u' ju ixtaxtokni. \v 16 Chai ju ch'alhcatnan la'ixcuxtu vachu' ca'ats'alalh. Chai jantu catasp'itchokolh la'ixchaka' ni va ca'alh ini' ju ixcutun. \v 17 Paini'itnich ju yu'unch ju jantu lacak'ox chai ju va tat'ajun mats'iquinin is'ask'at'an ju acsnich avilhchan. \v 18 At'ap'aininit'it ju Dios ni jantu tasq'uini ni ats'alaya'it'it lacalhic'asnin. \v 19 Chunch alhisq'uinit'it ni na lhu catamak'alhk'ajnana' ju lapanacni ju acs avilhchan. Catamak'alhk'ajnana' tachi ju jantu tavanan mak'alhk'ajnancanta tus acsni tavanan navicantacha ju Dios ju lacamunutpa'. Chai jantu aktam chun catamak'alhk'ajnanchokoya' tavanan. \v 20 Pus ju qui'ucxtin'an Dios ni jantu ca'ixnaulh ni palai va lacats'unin ca'ixnavi ju anuch avilhchan pus jantu xamati' ca'ixtak'alhtaxtulh. Ixtanik'ota. Para ni na amapaini ju lapanacni ju ix'alacsacxtuta pus yuchi va lacats'unin lhinavilh ju anu' avilhchan. \p \v 21 Pus ju acsnich jantu xcai ni xamati' chani catajunan: “Alakts'ich. Ani ya ju Cristo ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios”. U chani catajunan: “Alakts'ich anu' ya”. Pus ni chunch ju catajunan xamati' jantu alac'a'it'it. \v 22 Pus ju acsnich ca'alina' ju lapanacni ju catanona' ni yu'unch ju Cristo ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios mas jantu. Chai ca'alina' ju lapanacni ju catanona' ju ta'aklhtamat chivinti. Para chunch catachivina' tachi ju vasalh tat'ajun nonin ju ixchivinti Dios. Chai na lhu catanaviya' ju taxtokni ju catapumavasalaputunach ni vasalh ixlapanacni Dios tajunita mas jantu. Chai catanaviya' ju lhamak'an ni va laich catapu'okxchok'olh ju lapanacni ju asacxtuta ju Dios. \v 23 Para ju uxijnan alhist'acc'ant'it. Iclajuntauch chux ju ani mas tuca' tapasai ni laich ac'ats'aya'it'it ni chunch ju catapasaya'. \s1 Chani cajuna' acsni caminchokoya' ju Cristo \p Ju Jesús tailhi'alh ixchivinti chai ajuni ju ix'amamaka'ui: \p \v 24 ―Ju acsni avilhchan acsni catapasaya' ju anu' mak'alhk'ajnat pus cats'isa' ju avilhchan. Chai ju malhquiyu' jantu camapulhcuya'. \v 25 Chai catapatajuya' ju st'acu. Chai tachi chun ju ani catataclha'. \v 26 Pus ju acsnich ju lapanacni aquintalakts'inach ju quit'in ju quimalakachatachilh Dios ni lapanac actsucuya' ju ani. Aquintalakts'inach acsni acminach laca'ataputs'i. Chai catac'atsaya' ni na alin ju quintachaput chai xak'ai icjunita. \v 27 Chai ju acsnich acmalakachatachilh ju qui'anquilhnin. Chai ju yu'unch catamak'aixt'ok'ach ju lapanacni ju ic'asacxtuta. Chai ju anu' lapanacni cataminanta ju ixlhilacaputs'un ju lacamunutpa' mas palai makat cava ju ani lacat'un u ju lact'iyan. \p \v 28 Alakts'int'it tachi ju tak'ayai ju tu'u' xaq'uiu higo. Acsni catsucuya' xajchini' ju sast'i xaxk'oi pus p'uc'ats'ayat'it ni vaninch minta ju lacap'asni. \v 29 Pus vana va chun ju ani. Acsni alakts'ina'it'it ni catapasaya' ju ani taxtokni pus ap'uc'ats'aya'it'it ni slivasalh jantu mak'an tic'acx tus ca'aclaya' ju lacamunutpa'. \v 30 Slivasalh ju iclajunau. Jantu catanik'oya' ju lapanacni ju chavai tat'ajun tus cata'aktsak'oya' tachi chun junima taxtokni. \v 31 Ju t'iyan chai ju lacat'un cats'ank'ak'oya'. Para ju quinchivinti akts'iya ca'uctaxtuya'. \p \v 32 Para jantu xamati' c'atsai tis avilhchan chai tuchi hora ju acmina' ju quit'in. Nin yu'unch ju anquilhnin ju tavilanancha lact'iyan nin quit'in mas ists'alh Dios icjunita. Va is'akstu ju quimpai ju c'atsai. \p \v 33 Pus sk'alalhch ats'uc'ut'it. Alhist'acc'ant'it. At'ach'ivinint'it ju Dios ni jantu c'ats'ayat'it tavananch ju acmina'. \v 34 Pus ju acsnich chunch cajuna' tachi acsni an makat tam jok'at. Ni tuca' an pus ajuni ju ixlapanacni ni catalhistaclh ju ixchaka'. Chai pumatamin axtakni ixlhich'alhcat ju catanaviya'. Chai juncanch ju ixlhist'ac'a malhtich ni calhistaclich. \v 35 Pus vana va chun ju uxijnan. Alhist'acc'ant'it ni vachu' jantu c'ats'ayat'it tavananch ju acmina' quit'in ju mi'ucxtin'an icjunita. U tok'oxai. U paitat ts'is. U acsni pakt'utu t'asata ju chila'. U acsni catuncuntilayach. \v 36 Jantu xcai ni va tam pants'iquis acmilh chai aclalhitajuyau ni tachi ju va lht'at'ayat'it lami'atsucunti'an. \v 37 Ju tuchi iclajunau ju uxijnan ic'alacjuni tachi chun ju lapanacni. Alhist'acc'ant'it. \c 14 \s1 Talacchivinilh ta yu laich catapuch'apaya' ju Jesús \p \v 1 Pus va lakat'ui avilhchan ixc'acx tus ca'alina' ju c'atan ixpupastaccan ju anu' atats'isni acsni tatak'alhtaxtulh la'ix'aninti'an ju xalack'ajin ists'alan ju mak'aniya israelitanin. Chai vachu' acs ix'alin alakatam c'atan acsni ixta'ui ju xkapavati ju jantu ixtamaca'anita ju xat'in. Pus ju xalack'ajin palijni chai ju lapanacni ju na ixtalhatalanininta ju ixlhamap'aksin'an ju ist'a'israelitanin tapuxcaulh ta yu laich ca'ixtapu'okxchok'och'apalh la'ixchivinti ju Jesús ni laich catalhinona' ixmaknica. \v 2 Para ixtanajun: \p ―Jantu cach'apayau acsni va alin ju c'atan ni na aktsamcanta ju acsnich. Va laich catatalhk'amalh ju lapanacni. \s1 Pumatam chako'ulh lakxtixt'ek'emuc'alh ju Jesús ju na saksi acamin \p \v 3 Pus ju Jesús ixvilhcha lak'achak'an Betania la'ixchaka' ju Simón ju na ixpacxanta ists'its'i para palaich ixnavita ju Jesús. Chai acsni ixvi ju lacamixa pus milh pumatam chako'ulh ju ixlhiminta lakatam lumeti ju chiux ixlhinavicanta. Para na stac'ac'a ixjunita. Chai ju anu' chiux alabastro juncan. Pus ju anu' lumeti ixputajun ju tu'u' ju na saksi ix'acamin. Chai ju yuchi nardo ixjuncan chai na laklhu ixtapalh ixjunita. Pus ju anu' chako'ulh kekp'akxlh ju lumeti chai tsuculh lakxtixt'ek'emuc'ana' ju Jesús ju ixtajun. \v 4 Pus ju ali'in ju ixtavilanalh ju anch talhitalhk'amalh. Chai talaclajunilh sia is'akstu'an: \p ―Tajuch ni va xalhak'amanan ju ani saksi acamin. \v 5 Ju yuchi jantu va lakat'utu cientos tumin ixtapalh junita. Ni ca'ist'acalh pus lai ca'ixtaknicalh ju quilhpatinin ju ixtapalh. \p Pus lana jantu k'ox xatalhiulai tuchi navilh ju anu' chako'ulh. \p \v 6 Para ju Jesús alacjuni: \p ―Amac'a'unt'it. Tajuch ni va lhixc'ayat'it. Na k'ox ju tuchi xaquinavinich. \v 7 Akts'iya alin ju quilhpatinin junta vilat'it. Chai acsni alac'asq'uina'it'it laich anaviniya'it'it ju k'ox. Para ju quit'in jantu actilat'a'alhtanank'alhiu. \v 8 Ju ani ya chako'ulh navilh tachi ju lai xanavi. Mas tuca' icmacnucanta para ju yuchi acsni quilacamuc'alh ju c'uch'u pus tachi ju va jun quimuc'alh ixlacata qui'aninti ni chunch ju lhilanicantauch ni xamati' ta'acnui. \v 9 Slivasalh ju iclajunau. Vanta anchach ju lacamunutpa' junta canoncana' ta yu lai tak'alhtaxtucan pus vachu' canoncana' tuchi ju xanavi ju ani ya chako'ulh. Ju chunch jantuch cacapcana' ju yuchi. \s1 Ju Judas mak'axtaklh ju Jesús \p \v 10 Ju Judas Iscariote pumatam ixlhipumacaut'ui'an ixjunita. Pus ju acsnich ju yuchi alak'alh ju xalack'ajin palijni. Alh at'atak'oxini' ta yu laich capumak'axt'ak'a' ju Jesús. \v 11 Chai ju yu'unch acsni tak'asmatlh ju ixchivinti ju Judas na talack'achalh. Tamach'anulh. Tajunilh ju Judas ni cataxtakniya' ju tumin. Pus ju Judas tus acsnich na ixpuxcajui ta yu laich capumak'axt'ak'a' ju Jesús. \s1 Ju Jesús alact'availh ju ixpumacaut'ui'an \p \v 12 Pus ju xap'ulhnan avilhchan ixjunita ju anu' c'atan acsni ixta'ui ju xkapavati ju jantu ixtamaca'anita ju xat'in chai acsni ixtamakni ixborrego'an ju ixpupastaccan ju anu' atats'isni acsni tatak'alhtaxtulh la'ix'aninti'an ju xalack'ajin ists'alan ju mak'aniya israelitanin. Pus ju acsnich ju ix'alacmamaka'ui ju Jesús tajunich: \p ―Tas anchach ju k'oxich lhiulai ju uxint'i ju ac'anau lak'oxinin junta laich ca'u ju borrego. \p \v 13 Pus ju Jesús amalakachalh ixt'iyun'an ix'alacmamaka'ui. Chai alacjunich: \p ―Ap'inchit'it ju lak'achak'an. Chai ju anch ap'akxt'ok'a'it'it pumatam jok'at ju lhi'anta xcan lacaxalu. Pus at'aimalhip'ina'it'it ju yuchi. \v 14 Chai junta catanuya' ju yuchi pus vachu' at'anuya'it'it. Chai chani ju a'una'it'it ju amachaka': “Ju amamaka'unu' ma najun ni ta ma anchach ju alin ju cuarto junta lai cat'a'uya' ju borrego ju ix'alacmamaka'ui”. \v 15 Chai ju anu' amachaka' catamasuniyanch ixlhitantalakt'ui junta k'aich ixchaka'. Ju anch lakasilak'oxinincantach. Pus anchach ju alak'oxiniya'it'it ju vaiti quilacatach'an quijnan'an. \p \v 16 Pus ju ix'amamaka'ui ta'alh ju lak'achak'an chai vasalh talhitajulh tachi ju ix'ajuncantach. Chai anchach ju talak'oxinilh ju vaiti ixlacata ju c'atan. \p \v 17 Chai acsni tok'oxa pus ju Jesús anch ju alact'a'alh ju ixpumacaut'ui'an ix'amamaka'ui. \v 18 Chai acsni tatavilh lacamixa chai tatsuculh venin pus ju Jesús alacjuni: \p ―Slivasalh ju iclajunau. Pumatam ju milhi'uxijnan ju quilat'avenau aquimak'axt'ak'a'. \p \v 19 Pus ju acsnich ju yu'unch na ta'amak'aninilh. K'antam k'antam tajunich: \p ―Para ja quit'in. \p Chai apumatam ixnajun: \p ―Para ja quit'in. \p \v 20 Chai ju Jesús alack'alhtailh. Alacjunich: \p ―Yuchi ju pumatam ju sia uxijnan ju mimpumacaut'ui'an ju lakputam quint'atamajk'oi laquinc'a'ulh. \v 21 Slivasalh ni ac'ana' laqui'aninti tachi ju iclhits'okcanta. Quit'in ju quimalakachatachilh Dios ni lapanac actsucuya' ju ani. Para painich ju anu' lapanac ju aquimak'axt'ak'a'. Palai k'ox ixva ni jantu tavanan istsuculh ju anu' lapanac. \p \v 22 Chai acsni ixtat'ajun venin pus ju Jesús ch'apalh ju xkapavati. Xtaknilh lhak'ailakts'iuch ju Dios. Acsnica' ju ch'ek'elh. Alacxtaknilh ju ix'amamaka'ui chai alacjunich: \p ―A'ut'itch. Ju ani quilacatuna junita. \p \v 23 Vachu' xakatailh ju tasa ju ixputajun ju vino. Xtaknilh lhak'ailakts'iuch ju Dios chai axtaknilh ju ix'amamaka'ui. Chai ju yu'unch tak'otk'o ixchux'an. \v 24 Ju acsnich ju Jesús alacjunich: \p ―Ju yuchi qui'ac'alhni. Chai acsni cataxtuya' ju yuchi pus camavasalaya' ju sast'i chivinti ju ca'alaclhit'atak'oxiya' ju Dios ju lapanacni ni laich ca'amac'acxaniya' ix'alactu'unti'an lhu lapanacni. \v 25 Slivasalh ju iclajunau. Jantuch tavanan actik'otchokolh ju vino tus acsnich avilhchan acsni ack'ot'ach ju sast'i vino junta lhinonacha ju Dios. \s1 Ju Jesús junilh ju Pitalu' ni canona' ni jantu mispai ju yuchi \p \v 26 Pus acsni talak'aya ju Dios lacamilhpat pus tataxtulh ju lacachaka'. Ta'alh ju anu' akstijun junta ch'ancanta ju xaq'uiu olivos. \v 27 Chai acsni tacha'alh ju anch pus ju Jesús alacjunich: \p ―Minchux'an aquilamacoyok'oyau ju chavai atats'isni. Icc'atsai ni chunch ju alaya'it'it ni chani najun ju Dios la'ixchivinti ju ts'okcanta: “Acmakniya' ju xa'alhistacna'. Chai ju ixborregojni catata'akpitsiya'”. Chunch ma naulh ju Dios. \v 28 Para ju astanch acsni acta'acxtuchokoya' junta acmacnucana' pus acp'ulh'ana' ju xa'estado Galilea. Astan ach'ip'ina'it'it ju anch ju uxijnan. \p \v 29 Pus ju acsnich ju Pitalu' junilh: \p ―Mas cata'ats'alhk'o ju ali'in para ju quit'in jantu tavanan actimacoya'un. \p \v 30 Para ju Jesús junilh ju Pitalu': \p ―Slivasalh ju icjunan. Ju chavai atats'isni acsni tuca' t'asai pakt'ui ju chila' ju uxint'i pakt'utu na'unt'a ni jantu q'uimisp'ai. \p \v 31 Para ju Pitalu' na p'as ixnajun ni jantu tavanan catinaulh ni jantu mispai mas tus cat'amaknicalh. Chai si chun ixtanajun ju ali'in ix'alacmamaka'ui ju Jesús. \s1 Ju Jesús t'achivinilh ju ixpai \p \v 32 Pus ju astan ju Jesús chai ju ix'alacmamaka'ui tacha'alh junta ixjuncan Getsemaní. Chai acsni tacha'alh ju anch pus ju Jesús alacjuni ju ix'alacmamaka'ui: \p ―Anich at'olat'itca' pants'iquis. Chactiquit'achivini' ju Dios. \p \v 33 Pus ju Jesús alack'ailhi'alh ju Pitalu' chai ju Jacobo chai ju Xivan. Ta'alh palai avinti lacats'unin chai ju Jesús na talhanalh. Chai tsuculh amak'aninin. \v 34 Chai alacjunich: \p ―Slivasalh na ic'amak'aninin. Tachi ju va aquimakniya' ju qui'amak'anit. Aquilapacxauch ju ani. Jantu alht'at'at'it. \p \v 35 Ju acsnich ju Jesús palai makat alh lacats'unin chai ta'aktsokotavi chai taquilhputalh ju lacat'un. T'achivinilh ju Dios. Sq'uinilh ni va laich cava jantu vana canaulh ju ixpai ni tasq'uini ni camaknicalh tachi ju akts'iya ilhcata. \v 36 Chanich ju juni: \p ―Quimpai ju uxint'i lai navik'o'ui tachi chun ju taxtokni. Aq'uimak'osunin ju ani mak'alhk'ajnat ju slivasalh na ts'inq'ui. Para jantu anavit'i tachi ju iclacasq'uin ju quit'in. Va yuchi ju anavit'i tachi ju anona' ju uxint'i. \p \v 37 Chai acsni tasp'itcha ju Jesús alaclhitajulh ju ixt'utun'an ni va ixtalhtatavilanalh. Chai ju yuchi junilh ju Pitalu': \p ―Simón ja va lht'at'aich. Ja lana jantu lai ixk'alhc'ujt'i va pants'iquis. \v 38 Ak'alhc'ujt'it. At'ach'ivinint'it ju Dios. Ju chunch jantu cata'okxchok'oyan ju lhacaticuru. Pus ju lami'alhunut'an vasalh navip'ut'unat'it ju k'ox. Para ju va lami'akstu'an jantu lai naviyat'it. \p \v 39 Pus aktam anchokopa ju Jesús t'achivini' ju Dios. Chai vana va chun ju nonchokopa. \v 40 Chai acsni tasp'itcha aktam alaclhitajuchokopa ixpumat'utu'an ix'alacmamaka'ui ni aktam ixtalhtatananchokopalai. Pus na ts'inq'ui ixjunita ixlakchulh'an ni na ixtalaclhtataputun. Chai ju yu'unch jantu ixtac'atsai tuchi lai catajunilh ju Jesús. \v 41 Pus ampa t'achivini' ju Dios chai acsni minchokolh ixlhipakt'utuch pus alacjunich: \p ―Ja lana va alht'at'ak'alhiya'it'it chai ast'acnank'alhiya'it'it. K'oxich ju chavai. Chilh ju hora acsni acmak'axtakcanach la'ixmaca'an ju alactu'unin. Quit'in ju quimalakachatachilh Dios ni lapanac actsucuya' ju ani. \v 42 Ak'ost'olat'it. Ca'auch apakxtoknin. Va anich minta ju aquimak'axt'ak'ach. \s1 Tach'in lhi'ancalh ju Jesús \p \v 43 Pus lana chincha ju Judas acsni ixt'ajunca' chivini' ju Jesús. Yuchi ju Judas ju ixlhipumacaut'ui ixjunita ix'alacmamaka'ui. Ju yuchi ix'ak'ailhiminta lhu ju lapanacni. Ixlapanacnich ixtajunita ju xalack'ajin palijni chai ju papanin chai ju na ixtalhatalanininta ju ixlhamap'aksin'an ju ist'a'israelitanin. Ju ali'in ixtalhiminta ju ixmachita'an chai ali'in ixtalhiminta ju tu'u' q'uiu. \v 44 Pus ju anu' ju camak'axtaknanach ix'alaclhijunitach ju ixtalhavat lapanacni ta yu capumak'axt'ak'ach. Chani ix'alacjunita: \p ―Ju acmacch'uch'uya' yuchach. Ach'ap'aya'it'it. Alhip'ina'it'it. K'ox alhist'ac'a'it'it. \p \v 45 Pus acsni cha'alh ju Judas lana lak'alh junta ixya ju Jesús. Junich: \p ―Amamaka'unu'. \p Chai lana macch'uch'ulh. \v 46 Pus lana soko tach'apalh ju ali'in. Tach'in tanavi. \p \v 47 Para ju pumatam ju ixt'avi ju Jesús lana soko maxtulh ixmachita. Chai ulanilh ixlapanac ju xak'ai pali. Lana chakxp'uxnilh ju ix'ak'axk'olh. \v 48 Pus ju Jesús alacjuni ju ixtalhavat lapanacni: \p ―Tajuch ni va quilanaviyau tachi ju tam ak'alhona' ju ch'ap'ap'ut'unat'it ni va lhit'ant'at'it ju mimachita'an chai ju q'uiu. \v 49 Chux avilhchan xaclat'atanuyau lacak'ai mimpujitat'an ju uxijnan. Chai xaclamalaniyau. Para jantu xaquilach'apayauch ju acsnich. Para chunchach ju t'ajun tapasana' ni ca'uctaxtuya' tachi chun ju ts'okcanta la'ixchivinti Dios ju quilacata. \p \v 50 Ju acsnich tachi chun ju ix'alacmamaka'ui ju Jesús tamacoyaulh. Ta'ats'alhk'o ixchux'an. \s1 Pumatam ts'alh ats'alalh \p \v 51 Chai pumatam ts'alh ixch'ak'ok'ai ju Jesús. Chai ju yuchi va ixmacajucalh lakatam k'ai pumpu'. Va yuchach ju ixlakch'ita. Pus ju ixtalhavat lapanacni tach'apalh vachu' ju yuchi. \v 52 Para ju yuchi macontilalh ju k'ai ixpumpu'. Va k'ai tsasau ats'ala'alh. \s1 Ju Jesús lhi'ancalh la'ixpu'ucxtin'an ju israelitanin \p \v 53 Pus ixtalhavat lapanacni talhi'alh ju Jesús la'ixchaka' ju xak'ai pali. Chai ju anch talhitak'aixtoklh chux ju xalack'ajin palijni chai ju papaninch chai ju na ixtalhatalanininta ju ixlhamap'aksin ju ist'a'israelitanin. \v 54 Pus ju Pitalu' va ixlhimakat ixch'ak'ok'ata ju Jesús tus tanu vachu' pulacni ta ixlakachak'axnucanta ju ixchaka' ju xak'ai pali. Chai ju anch alact'atavi ju pulasiyajni. Ju yu'unch ixtalacsk'onvilanalh. \p \v 55 Pus ju xalack'ajinch palijni chai ixchux'an ju ucxtinin ixtapuxconich tichi chavaich ju lai catanaulh tu'u' ta'aklhtamat chivinti ni laich catalhinaulh ixmaknica ju Jesús. Para jantu tavanan talhitajunilh tu'u' talak'alhin. \v 56 Na lhu lapanacni ixtanajun ta'aklhtamat chivinti ixlacata ju Jesús. Para jantu va lakatam ixtanavi ixchivinti'an. \v 57 Ju ali'in lapanacni tataya. Tanaulh ta'aklhtamat chivinti ixlacata ju yuchi. Ixtanajun: \p \v 58 ―Ju quijnan ick'asmatnitau acsni naulh ni ma calaclhmoka' ju k'ai pujitat ju yocanta la'ixmaca' lapanacni. Chai ixlhilakat'utu avilhchan ma cayochokoya' alakatam. Para ma jantu lapanacni ju catayoya'. \p \v 59 Para nin chunch jantu lai va lakatam ixtanavi ixchivinti'an. \p \v 60 Pus ju acsnich ju xak'ai pali taya la'ix'ucxlacapu'an ixtalhavat lapanacni. Sacmilh ju Jesús. Junich: \p ―Ja jantu tu'u' ak'alht'ayanana'. Tijuch ju talhichivimak'anan ju ani tayanalh. \p \v 61 Para ju Jesús va sek taya. Jantu tu'u' xa'ak'alhtayanan. Chai ju xak'ai pali aktam sacmichokopa. Junich: \p ―Ja uxint'i ju Cristo'at ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. Ja ists'alh'at ju Dios ju lak'ayacan. \p \v 62 Chai ju acsnich ju Jesús ak'alhtayanalh: \p ―Quit'inch. Chai astan aquilalakts'inau acsni actola' vanin junta vi ju Dios ju na tachapun. Chai aquilalakts'inau acsni acmina' laxa'ataputs'i ju lact'iyan. Quit'in ju quimalakachatachilh Dios ni lapanac actsucuya' ju ani. \p \v 63 Pus ju acsnich ju xak'ai pali lana lht'it k'exlh ju ixpumpu' ju va ixtalhk'amtich. Chai naulh: \p ―Tis ali' chivinti maktasq'uiniyau. \v 64 K'asmat'at'it ju macxcai chivinti ju xanajun ni tachi ju Dios ju jumputun. Tas nonat'it ju chavai. \p Pus ju yu'unch ts'an tanonk'o ni lhijunch ni camaknicalh. \p \v 65 Pus ju acsnich ju ali'in tatsuculh lakpuchujvanin ju Jesús. Talakpuch'ilh chai ta'ulanilh chai tajunich: \p ―Anauch tichi chavaich ju xa'ulaniyan. \p Chai astan ju pulasiyajni taquincatisamalh. \s1 Ju Pitalu' naulh ni jantu mispai ju Jesús \p \v 66 Pus ju Pitalu' makspa' ixvi la'ixpulacni k'ex. Chai xajchilh pumatam isquiti' ju xak'ai pali. \v 67 Chai acsni lakts'ilh ju Pitalu' junta ismaksk'onvi skotutu. Junich: \p ―Ju uxint'i vachu' ixt'a'ucxunt'a'un ju Jesús amachaka' Nazaret. \p \v 68 Para ju Pitalu' junilh: \p ―Jantu icmispai chai jantu icmachakxai tuch'i q'ui'ump'ut'un. \p Chai lana taxtulh ju Pitalu'. Talacxtutaya. Chai lana t'asalh ju puyux. \v 69 Pus ju anuch squiti' ni lakts'inchokopa aktam ju Pitalu' pus alacjunchokopa ju anuch ixtavilanalh: \p ―Ju ani vachu' makyuchi. \p \v 70 Para aktam nonchokopa ju Pitalu' ni jantu slivasalh. Chai ni pants'iquis jumpa pus yu'unch ju ixtavilanalh tajunchokopa ju Pitalu': \p ―Slivasalh ni vachu' makyuch'at ni vachu' amachaka'at Galilea ni vachuch chun ju ch'ivinin tachi ju tachivinin ju yu'unch. \p \v 71 Para ju Pitalu' naulh: \p ―Chach quimamak'alhk'ajni ju Dios ni jantu slivasalh ju tuchi iclajunau. Dios c'atsai ni jantu icmispai ju anu' lapanac tichi lhasacmininat'it. \p \v 72 Chai ju puyux lana t'asalh ixlhipakt'uich. Chai ju Pitalu' lana pastaclh ju ixchivinti ju Jesús ju ixjunita acsni junich ni pakt'utu canona' ni jantu mispai acsni tuca' pakt'ui t'asata ju puyux. Pus ju Pitalu' acsni pastaclh ju chunch lana tsuculh k'alhunu'. \c 15 \s1 Ju Jesús lhi'ancalh la'ix'ucxlacapu' ju gobernador Pilato \p \v 1 Acsni tunculh talacchivinilh ju xalack'ajin palijni chai ju papanin chai ju na ixtalhatalanininta ju ixlhamap'aksin'an ju ist'a'israelitanin chai ju ali'in ix'ucxtinin ju israelitanin. Chai talhi'alh ju Jesús tach'in. Taquimak'axtaknilh ju ixgobernador'an ju romanonin. Yuchi ju Pilato ixjuncan. \v 2 Chai ju Pilato sacmilh ju Jesús. Junich: \p ―Ja vasalh uxint'i ju xa'ucxtin'at ju israelitanin. \p Chai ju Jesús ak'alhtayanalh. Junich: \p ―Chunch tachi ju na'un. \p \v 3 Pus ju xalack'ajin palijni na lhu talak'alhin tamuc'anilh ju Jesús para ju Jesús jantu tu'u' ak'alhtayanalh. \v 4 Chai ju Pilato aktam sacmichokopa ju Jesús. Junich: \p ―Ja jantu tu'u' ak'alht'ayanana'. Na lhu talak'alhin tamuc'aniyan. \p \v 5 Para ju Jesús jantu tavanan ak'alhtayanalh tu'u'. Chai ju Pilato na lhamak'aninilh ni jantu tu'u' xanajun ju Jesús. \s1 Jesús mak'axtakcalh la'ix'aninti \p \v 6 Chux c'ata ju gobernador Pilato ix'amasmanita ju lapanacni ni ixmaxtui lacapulach'in pumatam tach'in ju acs c'atan. Ixmaxtui va tichi chavaich ju tasq'uinlich ju lapanacni. \v 7 Chai ju acsnich c'ata ix'alin pumatam tach'in ju ixjuncan Barrabás. Ju yuchi ix'alact'at'alhnucanta ju ixt'a'amakninin. Ju yu'unch ixtamaknita ju lapanacni acsni tat'alasalh ju k'ai ucxtin. \v 8 Pus ju ixtalhavat lapanacni talak'alh ju Pilato. Tatsuculh tapaininin ni chunchach ca'anavinicalh tachi akchux ixtac'atanich. \v 9 Pus ju Pilato ix'anaviniputun ixk'achat'an ju yu'unch chai yuchi chani alaclhijunich ju israelitanin: \p ―Ja lac'asq'uinat'it ni acmacaulh ju ani ya mi'ucxtin'an ji israelitanin. \p \v 10 Ju Pilato yuchi chunch alaclhijuni ni ixmachakxai ni va ix'axcayantich'an ju ixtapumak'axtakta ju Jesús ju xalack'ajin palijni. \v 11 Chai ju xalack'ajin palijni talacmalaca'inilh ixtalhavat lapanacni ni catasq'uinlh ni alai camacajuncalh ju Barrabás. \v 12 Pus ju acsnich ju Pilato ak'alhtayanalh chai alacjunchokopa ju israelitanin: \p ―Para tijuch ju lac'asq'uinat'it ju acnavi ju unat'it mi'ucxtin'an. \p \v 13 Pus ju ixtalhavat lapanacni p'as tanaulh ni lacacurus camaquilhtacalh. \v 14 Para ju Pilato alacjuni: \p ―Tajuch. Tis talak'alhin ju navita. \p Para ju ixtalhavat lapanacni palai p'as ixtalacnajun: \p ―Amaq'uilht'at'ich ju lacacurus. \p \v 15 Pus ju acsnich ju Pilato anavinilh ju ixk'achat'an ju lapanacni. Pus maxtulh lacapulach'in ju Barrabás. Chai lhinaulh ixlakanekmaca ju Jesús. Astan mak'axtaknilh ju taropajni ni camaquilhtacalh ju lacacurus. \p \v 16 Pus ju acsnich ju ixtaropajni ju Pilato talhi'alh ju Jesús ixpulacni junta lakachak'axnucanta lacapu'ucxtin. Chai acsni tacha'alh alact'asanik'ocalh chux ju ixt'ataropajni. \v 17 Tamalakch'inilh ju Jesús smumu pumpu' tachi ixtalakch'i ju xalack'ajin. Chai tanavinilh ju corona si alhtucunu' chai tamalacpatanulh. \v 18 Chai k'antam k'antam ixtamac'ami tachi ju mac'amican tam xak'ai. Na ixtamamaxani acsni ixtajuni: \p ―Ats'uc'uk'alhit'i ji ix'ucxtin ju israelitanin. \p \v 19 Chai lacasnivenk'e q'uiu tatsuculh lakpanekmanin. Chai talakachujva ju Jesús. Chai tamalacasunilh tachi ju vasalh va ixtalak'ayaputun mas jantu. \v 20 Chai acsni tamamaxanik'o pus tamaxtunilh ju smumu pumpu' chai tamalakch'inichokolh ju akts'iya ixpumpuch. Tamaxtulh ju anch. Talhi'alh junta catamaquilhtaya' ju lacacurus. \s1 Maquilhtacalh lacacurus ju Jesús \p \v 21 Pus ixt'ajun tapasana' pumatam lapanac ju Simón ixjuncan. Ju yuchi amachaka' Cirene ixjunita. Ixpai ju Alejandro chai Rufo. Ju yuchi va ixmintacha lacacuxtu. Pus ju taropajni tamakxk'ok'a ju Simón ju iscurus ju Jesús. \p \v 22 Tak'ailhi'alh ju Jesús junta Gólgota ixjuncan. Ju anch va lhitapacutui chunch ni tachi ju va aktsulh istasui ju anu' talhpa. \v 23 Ixtamak'ot'uputun ju vino ju ixlhiya ju ach'itin ju mirra juncan ni va catalhimatontolanilh ju ixlacatuna. Para ju Jesús jantu k'otlh. \v 24 Pus taxtucmuc'alh ju lacacurus. Chai ju taropajni talhilaslajlh ixpumpu' ju Jesús tamalhch ju calhi'ana' k'antam k'antam. Chunch ju talalhvakpitsilh ju ixpumpu' ju Jesús. \p \v 25 Acsni tavanan tamaquilhta lacacurus ju Jesús pus lakanajatsi hora vats'isin ixjunita. \v 26 Chai ta'ulanilh ju chivinti ju la'is'aktsulh iscurus ju Jesús junta naulh tuchi talak'alhin ixmuc'anicanta. Pus ju anu' chivinti chani naulh: “Ix'ucxtin'an ju israelitanin”. \v 27 Chai tat'amaquilhta pumat'ui ak'alhonin. Ju pumatam la'ixlhicana ju Jesús ju taquilhta. Ju pumatam la'ixlhimacx. \v 28 Pus ni chunch ju ulhtucalh ju Jesús va uctaxtulh tachi ju ists'okcanta junta najun: “Ju yuchi mispacalh ni tachi ju vachu' va alactu'unu' ixjunita”. \p \v 29 Chai tachi chun ju ixtatapasai ju anch ixtamamaxani ju Jesús. Ixtalhits'i'in chai ixtajunich: \p ―Ju uxint'i na'un ni lai lak'alhi ju k'ai pujitat chai ixlhilakat'utu avilhchan laich anavich'ok'oya'. \v 30 Pus ni vasalh tachapun'at amak'alht'axt'uch'ok'oc'ach mi'akstu. At'ak'alht'a'ut'ich ju lacacurus. ―Chunch ju tajuni. \p \v 31 Chai vana va chun ixtamamaxani ju xalack'ajin palijni chai ju na ixtalhatalanininta ju ixlhamap'aksin'an ju ist'a'israelitanin. Ixtalajunich sia yu'unch: \p ―Ju yuchi lai ixmak'alhtaxtui ju ak'antam. Para ju va is'akstu jantu lai mak'alhtaxtuchokocan. \v 32 Ju yuchi ni vasalh Cristo junita ju noncan camalakachatachilh ju Dios chai ni vasalh ix'ucxtin'an ju israelitanin pus chach tak'alhtaju ju lacacurus ju chavai. Ju chunch aclakts'inau qui'akstu'an chai acsnich ju aclhilaca'anauch vachu'. \p Chunch ixtanajun sia is'akstu'an. Para va ixtalhits'i'in. Chai mas yu'unch ju ix'alact'ajucalh lacacurus ixtajuni macxcai chivinti. \s1 Nilh ju Jesús \p \v 33 Acsni k'atunculh pus ts'islich ju ixlhilacaputs'un ju lacamunutpa' tus lakat'utu hora atok'oxana'. \v 34 Chai acsni cha'alh ju lakat'utu hora pus ju Jesús ts'au t'asalh. Naulh: \p ―Eloi, Eloi, lama sabactani. \p Ju chunch va nomputun: QuiDios. Tajuch ni va qui'akstu xaq'uimac'a'un. \v 35 Chai tak'asmatlh ju ali'in ju ixtayanalh anch. Chai talaclajunilh: \p ―Ak'asmat'it. T'asani Elías ju mak'aniya ixlapanac Dios. \p \v 36 Pus ats'alalh pumatam. Quik'avanilh ju tu'u' tachi k'ai pulhulh panimac laca tu'u' tachi ju axvicnit. Lhi'anilh la'ixquilhni ju Jesús lacalhman snivenk'a q'uiu. Va ixmak'ot'uputunch. Chai alacjuni ju ali'in lapanacni ju anch ixtayanalh: \p ―Capacxauch. Calakts'inauch ni va camilh ju Elías p'uxnu' ju lacacurus. \p \v 37 Pus ju acsnich ts'au t'asachokopa ju Jesús. Chai lana nilh. \v 38 Ju acsnich lana lht'it k'exlh la'ixlacaitat ju k'ai pumpu' ju ixyocanta lacpujitat ni pulact'ui ixpunavicanta. Tsuculh k'exni' ju talaclhman tus lacat'un. \v 39 Pus ju xacapitán taropajni ju ixya la'ix'ucxlacapu' ju Jesús lakts'ilh acsni t'asalh ju yuchi chai nilhch. Chai ju acsnich ju anu' capitán naulh: \p ―Ju ani lapanac slivasalh ists'alh Dios ixjunita. \p \v 40 Pus vachu' ixtayanalh ju anch ju chakolun. Va ixtalakts'inch ju Jesús ixlhimakat. Vachu' ixtamakyanalh ju Malia amachaka' Magdala chai ju Salomé chaich ju Malia ixnati'an ju José chai ju putant'icst'i Jacobo. \v 41 Ju anuch chakolun akts'iya ixtach'ak'ok'ata ju Jesús. Chai ixtalhich'alhcatnani acsni ixvilhcha ju xa'estado Galilea. Vachu' ixtamakyanalh ju ali'in na ilhu'an chakolun ju ixtat'aminta k'aixtam ju Jesús ju lak'achak'an Jerusalén. \s1 Macnucalh ju Jesús \p \v 42 Ju acsnich va xavísperas c'atan ixjunita. Chai acsni tok'oxalh pus ju lapanacni talaklakasilack'oxilh ju ixvaiti'an ju cata'uya' ni catuncunchokoya' ni avilhchan pa'astacni cajuna' ju acsni. \v 43 Chai acsni tats'isi pus ju José amachaka' Arimatea caplich ju ixtalhanti chai lak'alh ju Pilato chai sq'uinlh ju ixlacatuna ju lijunto Jesús. Pus ju José makyu'unch ixjunita ju xalack'ajin sia yu'unch ju israelitanin. Chai chux ju lapanacni ixtalhilaksi ju yuchi. Vachu' ixpacxan ju anu' avilhchan acsni calhinonk'oya' ju Dios ju ani lacat'un. \v 44 Pus ju Pilato va lhamak'aninilh ni laich vats'alhti canilh ju Jesús. Chai t'asanilh ju xacapitán chai sacmilh ni vasalh nita ju Jesús. \v 45 Pus ju xacapitán ni naulh ni vasalh nita ju Jesús pus ju acsnich ju Pilato yau junilh ju José ni laich calhi'alh ixlacatuna ju lijunto. \v 46 Pus ju José tamaulh lakatam lhman pumpu' ju na k'ox ixjunita. Chai acsni p'uxcalh ju ixlacatuna ju Jesús pus pupach'icalh lacalhman pumpu'. Quimacnulh junta ixpulhucucucanta ju lactalhpa. Lhimalacch'aulh lacalakatam k'ai lhk'ajana chiux junta tamacnu. \v 47 Pus ju Malia amachaka' Magdala chai ju Malia ixnatich ju José talakts'ilh junta macnucalh ju lijunto Jesús. \c 16 \s1 Ju Jesús ta'acxtuchokolh \p \v 1 Acsni tapasalh ju avilhchan pa'astacni pus ju Malia amachaka' Magdala chai ju Salomé chai ju Malia ixnati ju Jacobo tatamaulh ju tu'u' ach'itin ju na c'us acamin. Va ixtalacamuc'aputun ju ixlacatuna ju lijunto Jesús ni chunch ixtalhilanita. \v 2 Pus vats'isin ju lhitumincu acsni ixt'onachilh xajchini' ju avilhchan ju yu'unch tacha'alh junta ixmacnucanta ju lijunto Jesús. \v 3 Ixtalaclajuni ixlhi'akstu'an acsni ixtaminta ju lacati: \p ―Tis chavaich ju aquintamak'osunin ju k'ai chiux ju quicyocanta junta acnui ju lijunto. \p \v 4 Para acsni talaca'alh talakts'ilh ju chiux ni mak'osucanta. Chai ju anu' chiux na k'ai ixjunita. \v 5 Chai acsni tatanu junta ixmacnucanta ju ixlacatuna ju Jesús pus talakts'ilh pumatam ts'alh. Ju yuchi ixvi la'ixlhicana'an junta ixtayanalh ju chakolun. Chai ixmak'anch'ita lhman pumpu' ju na xnapapa ixjunita. Pus ju chakolun na tatalhonilh. \v 6 Para ju yuchi alacjuni: \p ―Jantu at'alhanant'it. Ju uxijnan p'uxc'oyat'it ju Jesús amachaka' Nazaret ju maquilhtacalh lacacurus. Pus ta'acxtuchokolh. Jantu ani vi. Alakts'int'it junta ixmamacanta ju ixlacatuna. \v 7 Pus a'inch'ok'ochit'it. A'una'it'it ju Pitalu' chai ju ali'in ix'alacmamaka'ui ju Jesús ni cap'ulh'anach ju Jesús ju laxa'estado Galilea. Astan ap'ina'it'it ju uxijnan chai anchach ju alakts'int'achit'it tachi ju xatajunan acsni tuca' ixmaknican. \p \v 8 Pus ju yu'unch ta'ats'alataxtulh junta ixmacnucanta ixlacatuna ju Jesús acsni tuca' ixlok'onchokota. Na ixta'axq'uip'ip'itnintach ni na ixtatalhanan. Chai jantu tu'u' xatajuni xamati' ni va ixtatalhananch. \s1 Ju Jesús talacasunilh ju Malia amachaka' Magdala \p \v 9 Pus ju Jesús na vats'isin lhitumincu ju ta'acxtuchokolh junta ixmak'acanta. Pus talacasunilh p'ulhnan ju Malia amachaka' Magdala. Yuchi ju ixmaxtunicanta pumatujun lhacaticurulhni la'ixlacatuna. \v 10 Chai ju yuchi alh amac'atsanini' ju ix'alact'a'ucxunt'ajun ju Jesús acsni tuca' ixmaknican. Pus ju yu'unch na va ixtalac'amak'aninin chai na ixtalack'alhuvilanalh. \v 11 Para mas tak'asmatlh ni ta'acxtuchokolh ju Jesús chai t'ajun ju chavai chai ni ixlakts'intach ju yuchi ju Malia para jantu lai ixtalaca'i. \s1 Ju Jesús atalacasunilh ixpumat'ui'an ix'alacmamaka'ui \p \v 12 Ju astanch ju Jesús atalacasunilh ixt'iyun'an lapanacni acsni ixta'alhtana'anta ju lacati. Para jantu chun ju atalacasunilh ju yu'unch tachi ju talacasunilh ju Malia. \v 13 Pus ju yu'unch ta'anchokolh amac'atsaninin ju ali'in ixt'atamaka'ui ju Jesús. Para nin yu'unch jantu aquiclaca'icalh. \s1 Ju Jesús amalakachalh ju ix'alacmamaka'ui \p \v 14 Astan ju Jesús alactalacasunilh ixpumacautam'an acsni ixtat'ajun venin. Pus alhilak'ak'aima ni na p'as ixjunita ix'alhunut'an chai lana jantu lai ixtalhilaksita ju ixchivinti ju ix'ajunita acsni tuca' ixmaknicanta. Vachu' alhilak'ak'aima ni jantu tavanan ixtaquiclaca'ita ju yu'unch ju ixtalakts'inta ju Jesús acsni ixta'acxtuchokota junta ixmacnucanta. \v 15 Vachu' alacjunich: \p ―Ap'inchit'it ixlhilacaputs'un ju lacamunutpa'. A'una'it'it chux ju lapanacni ta yu lai putak'alhtaxtucan ni jantu ancan ju lacajipi. \v 16 Ju calaca'iya' chai ca'akpaxach catak'alhtaxtuya'. Para ju jantu calaca'iya' camuc'anik'alhicana' ju ixtalak'alhin. \v 17 Chai ju catalaca'iya' laich catanaviya' ju ani taxtokni ju capuc'atsacana' ni vasalh quilapanacni tajunita. Laquintapaka'ut cataxcomaxtuyach ju lhacaticuru la'ixlacatuna'an ju lapanacni. Chai catachivina' ju tumpa chivinti ju jantu aktam tachivininta. \v 18 Chai ni cata'oksp'alalacach'apalh ju lu u ni catak'ot'a' ju taxtokni ju va lhinican jantu tu'u' catitapasaya'. Chai catamuc'aya' ixmaca'an la'ixlacatuna'an ju tak'ank'anin chai palaich catanaviya'. \s1 Ju Jesús alh lact'iyan \p \v 19 Astan acsni alact'achivink'o ju ix'alacmamaka'ui pus ju k'ai ix'ucxtin'an Jesús lana lhi'ancalh tus lact'iyan chai tavi vanin junta vi ju Dios. \v 20 Pus ju ix'alacmamaka'ui ta'alh vanta anchach nonin ta yu laich putak'alhtaxtucan. Chai is'akstu ix'ucxtin'an Jesús ix'alact'ach'alhcatnan. Ju yuchi ixmavasalai ju chivinti ju ixtanajun ju ix'alacmamaka'ui. Ixpumavasalai lacak'ai lhamak'an ju ixtanavi ju ix'alacmamaka'ui. Chunch vasalh ixlai.