\id ACT \h IXTAMALAKACHAN JU JESÚS \toc1 JU TUCHI TANAVILH JU IXTAMALAKACHAN JU JESÚS \toc2 IXTAMALAKACHAN JU JESÚS \toc3 Hch. \mt1 JU TUCHI TANAVILH JU IXTAMALAKACHAN JU JESÚS \c 1 \s1 Ajunicalh ni ca'axtaknicana' ju Spiritu Santu \p \v 1 Ju anu' alhiqui ju p'ulhnan ic'ats'oknulh ji Teófilo anch ju icnaulh tachi chun ju taxtokni ju ixnavich chai ju ix'amalaninin ju Jesús tus acsni tai'ulatacha ju ixlhich'alhcat. \v 2 Chai chunch ju tailhi'alh tus acsnich avilhchan ju anchokolh ju lact'iyan. Ni tuca' ix'anchokoi ju lact'iyan axtaknilh ju ixlhamap'aksin la'ixtachaput ju Spiritu Santu ju ixtamalakachan ju ix'alacsacxtutach. \v 3 Acsni nilh ju Jesús pus ju astan ju yuchi atalacasunichokolh xalak'ajun ju ixtamalakachan. T'up'uxam avilhchan na paklhu ju talakts'ilh. Chai chun ju aputalacasunilh ta yu laich catac'atsaya' istavasalanti ni ixt'ajun ju yuchi. Chai ix'ajunich ta yu lhinomputun ju Dios la'is'atsucunti'an ju lapanacni. \p \v 4 Pus acsni va k'aixtam ix'alact'atavilhca' alacmap'aksi ni jantuch catataxtulh ju lak'achak'an Jerusalén para catapacxalh ju Spiritu Santu ju xanajun ju xapai ni ca'amacaminiyach. Chai vachu' is'akstu ju Jesús ix'alacjuni ni ca'axtaknicana' ju anu' Spiritu Santu. \v 5 Amap'ast'ac'ani ju Jesús ni va lacaxcan xa'amakpaxanan ju Xivan. Chai ajuni ni jantu lhu avilhchan ju ixtic'acx tus cata'amaklhtayanana' ju yu'unch ju Spiritu Santu tachi ju ali'in lapanacni ixta'amaklhtayanan ju xcan acsni ixta'akpax. \s1 Ju Jesús anchokolh ju lact'iyan \p \v 6 Pus ju yu'unch ju ix'alact'atak'aixtokta ju Jesús taquilhasacmich. Chanich tajuni: \p ―Qui'ucxtin ja aquila'aktaijuyau ju chavai ni laich calhinonchokopalau qui'akstu'an ju laquilacat'un'an ju quijnan'an ju israelitanin juntau. \p \v 7 Pus chanich alacjuni ju Jesús: \p ―Pus ju uxijnan jantu milhic'atsat'an tuchi ju catapasaya' ju tamin c'ata u tamin malhquiyu'. Va yuchi ju quimpai'an Dios ju canona' tavananch ju catapasaya' ju tu'u'. \v 8 Para ac'ats'at'it ju ani. Catanuya' ju lami'alhunut'an ju uxijnan ju Spiritu Santu chai ju yuchi cata'aktaijuyan ni jantu at'alhanana'it'it. Chai uxijnan ju anona'it'it ju quilacata ju lak'achak'an Jerusalén chai chux ju xa'estado Judea chai ju xa'estado Samaria chai chux ju lacamunutpa'. \p \v 9 Acsni nonk'o junima chivinti ju Jesús pus talakts'ilh ju ixtamalakachan ni lhi'ancalh lact'iyan. Chai acsni tanulh ju laca'ataputs'i pus jantuch lai talakts'ilh ali'. \v 10 Acsni istaskotutui ju lact'iyan ni ix'antaca' ju Jesús pus pumat'ui anquilhnin alact'atayalhch ju yu'unch. Chai ju anuch ixpumat'ui'an ixtalakch'ita xnapapa ixpumpu'an. \v 11 Chai chani tajuni ju ixtamalakachan ju Jesús: \p ―Ju uxijnan ji lapanacni amachak'an Galilea va k'aya sk'ot'ut'uyat'itch ju lact'iyan. Ju Jesús anchokolh junta vilhcha ju ixpai. Para ju ani Jesús ju xa'anchokoi lact'iyan lami'alac'avanti'an vana va chunch caminchokopala' tachi ju xalakts'inat'it ni xa'an ju lact'iyan. ―Chunch ju ajunicalh ju ixtamalakachan ju Jesús. \s1 Sacxtucalh ju Matías ni ix'okxtapalh cava ju Judas \p \v 12 Pus ju yu'unch lana tatak'alhtajulh ju anu' akstijun junta ixch'ancanta ju q'uiu ju olivo juncan. Ta'anchokolh ju lak'achak'an Jerusalén. Pus ju anu' akstijun vanin ixlhilaklaca'anita ju lak'achak'an Jerusalén. Ixlhimakat tachi xa'alhtanti va tam pants'iquis. \v 13 Acsni tatanucha ju lak'achak'an Jerusalén ta'alh ju lacachaka' chai tatoc'alh ju ixlhitantalact'ui junta ixtamats'isq'uinta. Ju ta'alh yuchi ju Pitalu' chai ju Jacobo chai Xivan, Tilix, Pilipe, Tumax, Bartolomé, Mateo, Jacobo ists'alh ju Alfeo, Simón ju makyu'unch ixjunita ju cananistanin, chai ju Judas isp'isek'e ju Jacobo. \v 14 Ixchux'an va lakatam ixjunita ix'atalacpast'ac'at'an chai va tachi ixtat'achivinin ju Dios. Vachu' ix'alact'avi ali'in chakolun chai ju Malia ixnati ju Jesús chai ix'ap'isek'en ju Jesús. \p \v 15 Ju ixtatak'aixtokta ixtacha'anta tam cientos a pumap'uxam lapanacni. Chai ju aktam acsni ixtatak'aixtokta pus ju Pitalu' taya la'ixlacaitat junta ixtavilanalh ju lhi'alak'avin chai chani ajuni: \p \v 16 ―Qui'alak'avin akts'iya istasq'uini ni ca'uctaxtulh tachi ju naulh ju Spiritu Santu la'ixchivinti Dios ju ts'okcanta. Ju yuchi juni ju David tuchi cajuna' ixlacata ju Judas. Yuchi ju ap'ulhnilh ju lapanacni ju taquich'apalh ju Jesús. \v 17 Ju Judas ixlhiputek'ecantau ju quijnan chai k'aixtam ixt'ach'alhcatnanau. \v 18 Para ju yuchi alactu'unulh chai la'ixtalhaja ju ix'alactu'unti tamocalh lakatam lacat'un. Pus ju Judas ank'apatajulh. Lana pupaklh ju la'ixpajan chai tachi chun ixpalu taxtunik'o. \v 19 Pus tac'atsak'o tachi chun ju amachak'an Jerusalén. Chai ju anuch lacat'un tamapaka'ulh la'ixchivinti'an. Tajunich Acéldama ni lhitama'ucalh la'ixtapalh ix'ac'alhni ju Jesús. \v 20 Pus chanich ju ts'okcanta laxa'alhiqui ju Salmos junta ma lhichivinincalh ju Judas: \q1 Chach va is'akstu taya ju ixchaka' chai jantu xamati' catsuculh ju anch. \m Chunch ma najun. Chai alacatam ma chani najun: \q1 Chach tanuchokolh apumatam la'ixlhich'alhcat. \m Chunch ma najun junta ts'okcanta. \p \v 21 Pus ixlhiyuchi tasq'uini ni casacxtuyau pumatam ju ix'okxtapalh cajuna'. Casacxtuyau sia yu'unch ju k'aixtam xaquintat'a'alhtananan acsni ixt'ajunca' ju qui'ucxtin'an Jesús laquilhiquijnan'an. \v 22 Casacxtuyau sia yu'unch ju quintat'a'alhtanantan tus acsni ix'amakpaxanan ju Xivan tus acsnich avilhchan acsni amaklhtayananchokocalh ju Jesús ju lact'iyan laqui'alac'avanti'an. Ju chunch ju yuchi vachu' aquintat'anonan ni lok'onchokolh ju Jesús. ―Chunch ju naulh ju Pitalu'. \p \v 23 Pus tasacxtulh pumat'ui. Pumatam ixjuncan José. Ju yuchi vachu' ixjuncan Barsabás chai Justo. Ju apumatam ixjuncan Matías. \v 24 Chai tat'achivinilh ju Dios. Chani tajunich: \p ―Qui'ucxtin ju uxint'i ni lai lakts'ink'o'ui ju lakatamin alhunut pus aquilamasuniuch tamalhch ju sacxt'ut'ach ju ani tayanalh pumat'ui lapanacni. \v 25 Aquilamasuniuch tamalhch ju sacxt'ut'ach ju uxint'i ni mintamalakachan cava chai ca'amaklhtayanalh ju la'ixlhitai ixjunita ju Judas. Ju Judas ni taxtulh ni va alactu'unulh chai ank'alhi ju lacajipi junta akts'iya istasq'uini ni ca'alh. ―Chunch ju tajuni ju Dios. \p \v 26 Pus ta'ulalh ixtapaka'ut'an laca'alhiqui chai tasacxtulh ju ixtapaka'ut ju Matías. Pus lhilaktsacalh pumacaut'ui ju ixtamalakachan ju Jesús. \c 2 \s1 Alakmilh ju lapanacni ju Spiritu Santu \p \v 1 Alin ixc'atan'an ju israelitanin ju Pentecostés juncan. Pus acsni chilh ju anuch c'atan va ch'anxtam ixtavilanalh ixchux'an ju ixtalhilaca'anta ju Jesús. \v 2 Chai acsni talhic'atsanalh tak'asmatlh tachi ju va p'as ixminta ju un. Mincha lact'iyan chai k'asmatcalh chux ju lacachaka' junta ixtavilanalh ju yu'unch. \v 3 Ju acsnich talakts'ilh lhu tu'u' tachi ju jipi chai lhvakpitsilh chai tavilh la'ix'ucxni ixlacatuna'an ju pumatamin ixtavilanalh anch. \v 4 Chunch ju putanulh ju Spiritu Santu la'ix'alhunut'an ni calhinonk'oya' la'is'atsucunti'an. Chai lana laich ixtachivinin ju chivinti tachi ju tachivinin ali'in lapanacni. Chunch ju tachivinilh tachi ju ajuni ju Spiritu Santu. \p \v 5 Pus ju acsnich ju lak'achak'an Jerusalén ixtavilanalh ju israelitanin. Ju yu'unch na ixtalhilaca'anta ju Dios. Ixtataxtutacha tachi chun ju lacat'un ju alin ju ani lacamunutpa'. \v 6 Chai acsni tak'asmatlich ni na ixlacchivincanch pus tatak'aixtoklh lhu ju lapanacni chai na ixtalhamak'anininch ni ixtak'asmat'a ixchivinti pumatamin ju anch ixtavilanalh. \v 7 Chai va sekch tatavi. Na ixtalhamak'aninin. Ixtalaclajuni: \p ―Ja jantu si amachak'an Galilea ju yu'unch ju tat'ajun chivinin. \v 8 Pus tas laich tanompalai tachi iclanitauch ju quilhitalact'icst'in quinc'an. \v 9 Ju ali'in quijnan ni amachak'an Partia juntau chaich ju ali'in amachak'an Media, amachak'an Elam, amachak'an Mesopotamia, amachak'an Judea, amachak'an Capadocia, amachak'an Ponto, chai amachak'an Asia, \v 10 amachak'an Frigia chai amachak'an Panfilia chai amachak'an Egipto chai amachak'an ju xalacat'un Africa ju lhi'avinti vilhcha ju lak'achak'an Cirene. Ju ali'in quijnan amachak'an Roma juntau chai sia quijnan'an alin ju quint'a'israelitanin'an chaich vachu' alin ju talhilaca'anta ju Dios tachi ju layau ju quijnan'an ju israelitanin juntau mas jantu israelitanin tajunita ju yu'unch. \v 11 Ju ali'in amachak'an Creta juntau chai amachak'an Arabia. Ick'asmat'auch laquinchivinti quinc'an ni navita ju Dios ju k'ai lhamak'an. ―Chunch ju talaclajunich. \p \v 12 Chai ixchux'an va sekch tatavi. Jantu lai ixtamachakxai tis ixtalakxtuch ixt'ajun tapasana'. Ixtalaclajuni sia yu'unch: \p ―Tijuch nu' ju nomputun ju ani. \p \v 13 Para ju ali'in lapanacni va ixtalhits'i'inch. Ixtanajun: \p ―Ju ani tayanalh lapanacni va talact'ak'ap'an. \s1 Ju Pitalu' axak'ala ju ixtalhavat lapanacni \p \v 14 Pus ju acsnich ju Pitalu' alact'ataya ju ixpumacautam'an ixtamalakachan ju Jesús. Chivinilh ju Pitalu' chai chani alacjunich: \p ―Quint'a'israelitanin chai tachi chun ju t'onat'it ju ani lak'achak'an Jerusalén aquilak'asmatniuch tuchi aclajunau chai amach'akxat'it. \v 15 Ju quijnan jantu ni va ict'ak'ap'atauch tachi ju nonat'it ju uxijnan ni va lakanajatsica' hora ju vats'isin. \v 16 Para tachi ju t'ajun tapasana' ju chavai va uctaxtui tachi ju naulh ju Joel ju mak'aniya ixlapanac Dios ju ixnajun ju ixchivinti. Ju yuchi ma chani naulh: \q1 \v 17 Ju Dios ma najun ni ma chanich cajuna' ju avilhchan acsni ca'aclayach ju lacamunutpa'. \q1 Ma ca'axtakniya' ju iSpiritu Santu tachi chun ju lapanacni chai ju mints'alan chai ju mi'atsi'in ma catanonach ixchivinti. \q1 Chaich ju paitat lapanacnich ma tachi ju va la'ix'aklak'avanti'an catalakts'ina' ju tuchi catapasaya'. \q1 Chai ju lack'ajin jok'atni ma ca'axak'alacana' la'ix'aklak'avanti'an. \q1 \v 18 Chai ju ixlapanacni ju Dios chai ju atsi'in ju tach'alhcatnan la'ixmacni pus ju anu' avilhchan ma ca'axtakniya' ju iSpiritu Santu chai ma catanonach ju ixchivinti. \q1 \v 19 Chai ju yuchi ju Dios ma camalacasuyach k'ai lhamak'an ju lact'iyan. Chai ju ani lacat'un ma ca'alina' ju tu'u' ju lai catapu'alacpastacnalh ju lapanacni. \q1 Ma ca'alina' ju lasat chai na lhu cataxtuya' ju ac'alhni. \q1 Chai ma ca'alina' ju k'ai jipi. Chai ma ca'alina' ju jin ju na k'alhtank'ai cajuna' tachi ju va ataputs'i. \q1 \v 20 Chai ju avilhchan ma va smalaka cajuna'. Chai ju malhquiyu' ma catasuyach tachi ju va ac'alhni ni na lapulh cajuna'. \q1 Ma chunch cajuna' acsni cacha'amputunach ju anu' avilhchan ju lhca'ulata ni caminchokoya' ju k'ai ucxtin Dios. \q1 Chai ju acsnich ma na k'ai avilhchan cajuna'. Chai ma catasuya' ni yuchach ju avilhchan ju lhcata ju Dios. \q1 \v 21 Chai ma tachi chun ju catapaininiya' ju k'ai ucxtin Dios ma catatak'alhtaxtuyach chai ma jantu catita'alh ju lacajipi. \m Ju Joel ma na mak'anch ixnajun ni ma chunch ixnajun ju Dios. \p \v 22 Chai acsni nonk'o ju chunch ju Pitalu' pus tailhi'alh ju ixchivinti. Naulh: \p ―Pus aquilak'asmatniuch ji quint'a'israelitanin. Ju Dios tamalacasunitan ni la'ixmacni yuchi xaminacha ju Jesús amachaka' Nazaret. Talhitalacasuninch ni anch ju xaminacha ni is'akstu Dios ju xtaknilh ixtachaput ju Jesús ni laich xanavi lami'ucxlacapu'an ju k'ai lhamak'an chai ju taxtokni ju jantu xamati' apumatam lai navi chai ixnavi tu'u' ju ca'ixtapuc'atsa ju lapanacni ni vasalh Dios ju xamalakachayachilh. Chai ju uxijnan k'oxich c'ats'ayat'it tuchi ixnavich. \v 23 Para ju Dios akts'iya ixlacasq'uin chai isc'atsai ta yu ca'ulhtucana' ju Jesús. Pus ju yuchi lak'a'ilh ni mak'axtakcalh ju Jesús lamimaca'an ju uxijnan. Chai acsni tach'in tanavilh ju alactu'unin lapanacni pus uxijnan ju xanonat'it ni catamakni acsni tamaquilhta ju lacacurus. \v 24 Para ju Dios macxtuchokolh ju Jesús junta ixmacnucanta. Mak'ostolachokolh acsni xani ni jantu lai catinik'alhi ju yuchi. \v 25 Pus jantu lai xanik'alhi ju Jesús ni ts'ok'ulacanta tuchi ixnajun ju yuchi. Yuchi ju mak'aniya ixlapanac Dios ju David ixjuncan ju xats'ok'ulai ixchivinti ju Jesús. Pus ju Jesús ma naulh: \q1 Icc'atsai ni akts'iya quint'avi ju qui'ucxtin Dios. \q1 Chai ni va tachi qui'aktaijui pus jantu tavanan actitalhanalh. \q1 \v 26 Pus ixlhiyuchi na ick'achan. Chai laquinquilhni iclak'ayai ju Dios. \q1 Chai ju quilacatuna acsni camacnucana' lhik'ach ca'astacnana' ni iclhilaksich ju ixchivinti Dios. \q1 \v 27 Iclhilaksi ju Dios ni jantu tavanan camacona' ju quintacuvin junta ta'an ju alasanin nin calac'asq'uina' ni capuch'ilh ju quilacatuna ju quit'in ju quimalakachatachilh ju Dios. \q1 \v 28 Yuchi ju Dios ju aquixtaknichokoya' ju qui'atsucunti. \q1 Chai slivasalh ack'achana' acsni la'ix'ucxlacapu' act'atola'. \m Chunch ju ts'ok'ula ju David ni ma chunch ju xanajun ju Jesús. \p \v 29 Pus ji quint'alapanacni akts'iya c'atsacan ni nilh ju mak'aniya quimpai'an David chai macnucalh. Chai tus chavai lai lakts'inau junta ta'acnu. \v 30 Pus ju David ixnajun ixchivinti Dios chai isc'atsaich ni Dios ixmavasalanita ixchivinti ni la'ix'amask'at'anti caputasuyanta ju anu' ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. Chai ju yuchi catola' la'ixpu'ucxtin ixjunita ju David. \v 31 Pus ju David acsni ixt'ajunca' ixmac'atsanican ni cata'acxtuchokotachilh ju anu' ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. Yuchi lhinaulh ni jantu tavanan camacona' ju ixtacuvin junta ta'an ju alasanin nin capuch'iya' ju ix'acanit. \v 32 Pus ju lhichivinilh ju David yuchi ju Jesús ju malok'onichokolh ju Dios. Chai chux ju quijnan iclakts'iuch acsni ixmalok'onichokocantach. \v 33 Pus ju Dios lak'aya acsni ulalh vanin junta vi yuchi. Chai ju Jesús amaklhtayanalh ju Spiritu Santu tachi ixjunitach ju Dios. Chai quintamalakachanichin ju quijnan. Chai tachi chun ju ani ju lakts'inat'it ju uxijnan chai tuch'i k'asmat'at'it si la'ixtachaput ju anu' Spiritu Santu ju navicanta. \v 34 Pus jantiyu' ju David ju alh ju lact'iyan la'ixlacatuna. Para is'akstu ju David ma chani naulh: \q1 Ju ucxtin Dios junilh ju qui'ucxtin ni catavi vanin junta vi ju yuchi. \p \v 35 Anch ju catavi tus acsni cat'alalhajaya' ju ixt'alaxcai. \m Ma chunch ju naulh ju David. \p \v 36 Pus ac'ats'at'it ju ani tachi chun ju uxijnan ju quint'a'israelitanin unt'at'it. Ju anu' Jesús ju maknit'at'it lacacurus ju Dios k'ai ucxtin xanavi. Chai yuchach ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. ―Pus chunch ju ajuni ju lapanacni ju Pitalu'. \p \v 37 Pus ju lapanacni acsni tak'asmatlh ju ixchivinti ju Pitalu' na xcanilh ix'alhunut'an. Chani tajuni ju Pitalu' chaich ju ali'in ixtamalakachan ju Jesús: \p ―Quint'alapanacni tas calayauch ju chavai. \p \v 38 Pus ju Pitalu' chani alacjuni: \p ―Amac'a'unt'it ju mi'alactu'unti'an pumatamin ju uxijnan chai a'akp'axt'it la'ixtapaka'ut ju Jesús ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. Ju chunch ju Dios ma catamac'acxaniyan ju mintalak'alhin'an chai ma amaklht'ayanana'it'it ju Spiritu Santu ju cataxtakniyan ju Dios. \v 39 Pus ni chunch alat'it pus akts'iya axt'aknic'ana'it'it ju Spiritu Santu. Ju Dios xtakta ju ixchivinti ni ma cataxtakniyan ju uxijnan ju Spiritu Santu. Ma vachu' ca'axtakniya' ju mi'ask'at'an chai tachi chun ju lapanacni mas vanta anchach catatsuculh. Ma ca'axtakniya' tachi chun ju ca'alact'asaniya' ju k'ai ucxtin Dios. ―Pus ju Pitalu' ajunich ju lapanacni ni ma chunch ju naulh ju Dios. \p \v 40 Chai na lhu chivinti ix'ajuni chai ix'alhimap'aksich. Chai ix'alacjuni: \p ―Chach tamak'alhtaxtuyan ju Dios lacamak'alhk'ajnat ju ca'axtaknicana' ju lapanacni ju tat'ajun ju chavai ju lana jantu sok ju is'atsucunti'an. ―Chunch ju ajuni ju lapanacni ju Pitalu'. \p \v 41 Pus tachi chun ju talaca'inilh ju ixchivinti ju Pitalu' ta'akpaxk'o. Pus na tatalhavachokolh ju ixtalhilaca'anta ju Jesús. Ju acsnich avilhchan tachi lakat'utu milh lapanacni talhilaca'alh ju Jesús. \v 42 Pus ju yu'unch talaca'ik'o tuchi ix'ajuni ju ixtamalakachan ju Jesús. Chai sich lhilak'au ixtajunita. Chai k'aixtam ixta'ui ju xkapavati ixpupastaccan ix'aninti ju Jesús. Chai ixtat'achivinin ju Dios. \s1 Chani ixjunita ju is'atsucunti'an ju lapanacni ju p'ulhnan talhilaca'alh ju Jesús \p \v 43 Chai ni na lhu lhamak'an ju ixtanavi la'ixtachaput ju Dios ju ixtamalakachan ju Jesús chai ni ixtanavi ju tu'u' ju catapu'alacpastacnalh ju lapanacni pus na tatalhanalh tachi chun ju lapanacni. \v 44 Chai tachi chun ju ixtalhilaca'anta ju Jesús slivasalh lhi'alak'avin ixtajunita. Chai ju ix'alinta'an ixtamakpitsi sia yu'unchach tachi ixmaktasq'uini ju k'antam k'antam. \v 45 Istast'aich ju ixlacat'un'an chai ix'alinta'an. Chai ju tumin ju ixta'amaklhtayanan ixtalalhvak'ach tachi ju ixmaktasq'uinich pumatam pumatam. \v 46 Chai tuncujun tuncujun va ch'anxtam ixta'an lacak'ai ixpujitat'an ju israelitanin. Chai la'ixchaka'an lhik'ach ixta'ui ju xkapavati ju pupastaccan ju ix'aninti ju Jesús. Chai va lakatam ixjunita ix'alhunut'an. \v 47 Ixtalak'ayai ju Dios chai chux ju lapanacni ixtanajunch ni na lack'oxin lapanacni ixtajunita ju yu'unch. Chai tuncujun tuncujun ju k'ai ucxtin Dios na lhu ix'alalhavai ju ixlapanacni ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús. \c 3 \s1 Palai navicalh pumatam ju va ixch'antak'alhitach \p \v 1 Pus ju lakatam avilhchan ju Pitalu' chai ju Xivan ixta'anta lacak'ai ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Lakat'utu hora atok'oxana' ixjunita. Acsnich ju ixta'an ju lapanacni t'achivinin ju Dios. \v 2 Chai ix'alin pumatam lapanac ju va ixch'antak'alhita. Chunch ixjunita tus la'ixpulak'au. Chai chux avilhchan ixch'ixlhi'ancanta chai ix'ulacanta laxamalhtich ju anu' pujitat. Pus ju anu' malhtich ju lapanacni ixtanajun ni yuchach ju na c'us. Pus ta'ulalh ju tak'ank'an anch ni laich casq'uiniyach ju tumin tachi chun ju ixtatanuich lacpujitat. \v 3 Chai ju anu' lapanac acsni alakts'ilh ju Pitalu' chai ju Xivan ni ixtatanuputun lacpujitat pus lana asq'uinilh lamapainin ni tu'u' cataxtaknilh lacats'unin. \v 4 Pus ju acsnich ju Pitalu' chai ju Xivan lana taskotutulh. Chai ju Pitalu' juni: \p ―Aquilalakts'iuch. \p \v 5 Ju acsnich ju anuch lapanac lana pacxantavi tuchi caxtaknicanach. \v 6 Para ju Pitalu' chani junich: \p ―Matich ju quintumin. Para ju tuchi icpacxanta yuchach ju acxtakniyan. La'ixtachaput ju Jesucristo amachaka' Nazaret at'aich. Alht'anch. \p \v 7 Pus ju acsnich ju Pitalu' makch'apalh ju anu' lapanac la'ixlhicana. Mak'ostola. Chai lana tak'oxinilh ixch'aja' chai ixpixtu' ixch'aja'. \v 8 Pus ju yuchi alhtujnutayalhch. Alhtanalhch chai k'aixtam alact'atanu lacpujitat. Alhtana'anta. Alhtujnu'anta. Chai ixlak'ayai ju Dios. \v 9 Pus chux ju lapanacni talakts'ilh ni alhtana'anta chai tak'asmatlh ni ixlak'ayai ju Dios. \v 10 Chai tamispalh ni yuchi ju ixtolai laxamalhtich ju k'ai pujitat junta na c'us ixjuncan chai isq'uin tumin. Pus lana va talhamak'aninilh ni talakts'ilh tuchi tapasalh ju anu' lapanac. \s1 Ju Pitalu' axak'ala ju lapanacni la'ismakspa' pujitat \p \v 11 Pus ju anu' lapanac ju palaich navicalh lana jantu maconiputulh ixmaca'an ju Pitalu' chaich ju Xivan. Pus tachi chun ju lapanacni ta'ats'alalakmilh ju yu'unch junta ixtayanalh la'ismakspa' pujitat junta ix'anu' Salomón ixjuncan. Va talhamak'aninilh. \v 12 Pus ju Pitalu' ni lakts'ilh ni ixta'ats'alaminta ju lapanacni pus lana chani alacjuni: \p ―Quint'a'israelitanin tajuch ni va lhamak'anininat'it ju ani. Tajuch ni va quilaskotutuyau ju quijnan. Tachi ju va nonat'it ni laquintachaput quinc'an ju xacmalhtanayau ju ani ya lapanac. U tachi ju va nonat'it ni va ixlaca'atalh ni ixlhichux ju qui'alhunut quinc'an icch'ak'ok'ayauch ju Dios palaich xacpunaviyau ju ani ya lapanac. Para jantu. \v 13 Alai Dios ju palai xanavi. Yuchi ju vachu' isDios ixjunita ju mak'aniya quimpai'an Abraham chaich ju Isaac chai ju Jacob. Chai yuchi ju xak'ai xanavi ju ists'alh ju Jesús juncan. Para ju uxijnan mak'axt'aknit'it ju ucxtinin. Chai ju Pilato mas ixk'otputun para ju uxijnan jantu lac'asq'uint'it. \v 14 Ju Jesús na salaka ixjunita ix'alhunut chai na soknic'a ixjunita ju is'atsucunti. Para ju uxijnan jantu lac'asq'uint'it ju yuchi. Alai yuchi ju sq'uint'it ni camacajuncalh ju amaknini'. \v 15 Pus ju uxijnan maknit'it ju anu' ju lai xt'ak'a ju atsucunti ju conk'alhiyanta lact'iyan. Para ju Dios malok'onichokolh la'ix'aninti. Chai ju quijnan iclakts'iuch acsni ixmalok'onichokotach. \v 16 Pus ju ani ya lapanac ju lakts'inat'it chai misp'ayat'it tachapuchokolh va ixlacata ni iclhilaksiyau ju ixtachaput ju Jesús. Ni iclhilaca'anau ju Jesús yuchi lhitak'oxinilh ixch'aja' ju ani ya lapanac lami'alac'avanti'an minchux'an ju uxijnan. \p \v 17 Pus ji quint'alapanacni icc'atsai ni lana jantu ixmach'akxayat'it tuch'i ixnaviyat'it ju uxijnan acsni maknit'it ju Jesús. Nin yu'unch ju mi'ucxtinin jantu tamachakxa. \v 18 Para chunch ju uctaxtulh tachi ju ixnajunta ju Dios ju mak'anch. Ju yuchi ix'ajuni tachi chun ixlapanacni ju ixtanajun ixchivinti ni catanaulh ni akts'iya camak'alhk'ajnanach ju yuchi ju camalakachacanachilh ju ani lacamunutpa'. \v 19 Pus ju chavai amac'a'unt'it ju mi'alactu'unti'an. Alhilac'ap'it'it ju Dios. Ju chunch ju Dios cataxacaniyanch ju mintalak'alhin'an chai k'ox atsucunti cataxtakniyan ju qui'ucxtin Jesús. \v 20 Chai ju chunch laich camalakachachokotachilh ju Jesús aktam. Yuchach ju mak'anchich ixnoncan camalakachatachilh ju ani lacamunutpa' ju quilacata'an. \v 21 Para ju chavai akts'iya tasq'uini ni catolhchaca' lact'iyan ju Jesús tus acsni cachina' ju avilhchan acsni catasast'ik'oya' tachi chun ju taxtokni. Chunch ju naulh ju Dios ju mak'anchich chai ju ixlapanacni ju na salaka ixjunita ix'alhunut'an chai ju ixtachivinin ju ixchivinti ajunicalh ni vachu' chunch catanaulh. \v 22 Chunch ju tanaulh tachi ju naulh ju mak'aniya lapanac ju Moisés ixjuncan. Ju yuchi ma chani ajuni ju lapanacni ju ixtat'ajun ju acsnich: “Ju k'ai ucxtin Dios ma catamalakachanichin pumatam lamilhi'uxijnan ju canonach ixchivinti. Ju Dios ma camalakachayach ju yuchi tachi ju quimalakachalh ju quit'in. Pus ma ak'asmatnit'it ju yuchi tachi chun ju catajunan. \v 23 Chai ma tachi chun ju lapanacni ju ma jantu cak'asmatniya' ju tuchi canona' ju anu' lapanac ju canona' ixchivinti Dios pus ma jantu ixmakxalapanac Dios cajuna' chai ma camaca'ancana' lacamak'alhk'ajnat junta jonk'alhita”. Ma chunch ju ajunilh ju lapanacni ju Moisés. \p \v 24 Pus iclajunau ni Samuel chai tachi chun ju ali'in lapanacni ju ixtanajun ixchivinti Dios ju ixtat'ajun ju acsnich tus chavai si talhichivinilh ju chavai avilhchan acsni t'onau ju quijnan'an. \v 25 Chai tachi chun ju tanaulh ju anuch mak'aniya lapanacni si milacata'an ju chavai. Chai ju anu' chivinti ju alaclhit'atak'oxilh ju Dios ju mak'aniya quimpai'an pus ju chavai milacata'an junita. Chai ju chavai uxijnan ju amaklht'ayanana'it'it ju tuchi juni ju Dios ju Abraham acsni lhit'atak'oxilh ju ixchivinti. Ju yuchi ixjunita ju Abraham ni ma k'oxich catatsucuya' tachi chun ju lapanacni ju ani lacamunutpa' ma va ixlaca'atalh pumatam ix'apapanatnich. \v 26 Ju Dios acsni malakachachilh ju ists'alh ju ani pus quijnan'an ju p'ulhnan quintamalakachanichin. Chai quintamalakachanichin ju quijnan'an ni lai lhik'ach catsucuyau acsni aquintamamaconiyan ju macxcai qui'atsucunti'an. ―Chunch ju ajunilh ju lapanacni ju Pitalu'. \c 4 \s1 Ju Pitalu' chai ju Xivan lacapu'ucxtin \p \v 1 Acsni ixtat'achivinin ju lapanacni ju Pitalu' chai ju Xivan pus lana ts'anan tamink'o ju ixpalijni'an ju ist'a'israelitanin'an chai ju saduceonin chai ju ix'ucxtin'an ju taropajni ju ixtach'alhcatnan lacak'ai ixpujitat'an. \v 2 Na ixtatalhk'aman ju yu'unch ni ix'amalanican ju lapanacni chai ix'ajuncan ni ta'acxtuchokolh ju Jesús junta ixmacnucanta chai ixlhiyuchi c'atsacan ni akts'iya catata'acxtuchokotachilh ju tanitach. \v 3 Pus lana tach'apalh ju Pitalu' chai ju Xivan. Chai ni na ixtok'oxatach chai jantu lai tu'u' tanavilh ju acsnich pus alact'alhnucalh. Ixtanajun ni catalhi'ana' lacapu'ucxtin ni catuncunach. \v 4 Para akts'iya na lhu ju tak'asmatlh ju chivinti talaca'ilh. Chai chux ju ixtalhilaca'anta ju Jesús cha'alh tachi lakaquis milh jok'atni. Jantu aputek'ecalh ju chakolun chai ju ask'at'an. \p \v 5 Acsni tuncunchokolh tatak'aixtoklh ju lak'achak'an Jerusalén ix'ucxtin'an ju israelitanin chai ju xalacpa'itnich ju israelitanin chai ju na ixtalhitamaka'utach ju ixlhamap'aksin'an ju ist'a'israelitanin. \v 6 Vachu' ixvi ju Anás ju xak'ai pali ixjunita. Chaich ju Caifás, Xivan, Alejandro chai ju ali'in ixlhi'alak'avin ju xak'ai pali. \v 7 Chai ju acsnich talhinaulh ixmaxtuca lacapulach'in ju Pitalu' chai ju Xivan. Alacyajucalh la'ixlacaitat ju lapanacni ju anch ixtavilanalh chai alacsacmicalh tichi chavaich ju xa'axtakni ju ixtachaput'an ni laich palai xatanavi ju anu' lapanac. Vachu' asacmicalh tichi chavaich ju xa'ajuni ni chunch catalalh. \v 8-9 Pus ju acsnich ju Spiritu Santu lana soko xtaknilh ju Pitalu' ju chivinti ju canona'. Chai chani ju ajuni ju yuchi: \p ―Xalack'ajin ju ani lak'achak'an chai ju lhinonat'it sia quijnan'an ju israelitanin juntau ju chavai icchivimak'ancantau va ixlaca'atalh ju k'ox amapaininti ju icnavinitau pumatam tak'ank'an. Chai ju uxijnan va c'ats'ap'ut'unat'it tijuch ju palai xapujun ju tak'ank'an. \v 10 Pus ac'ats'at'itch chux ju uxijnan chai chux ju ali'in israelitanin ni la'ixtachaput ju Jesucristo amachaka' Nazaret palaich xapujun ju ani lapanac ju ya lami'ucxlacapu'an. Yuchach ju anu' Jesucristo ju maq'uilht'at'it lacacurus para ju Dios malok'oni la'ix'aninti. \v 11 Ju uxijnan chun unt'at'it tachi ju ixyonin chaka' ju tamak'alh ju anu' chiux ju astan valh ju chiux ju mak'astumuc'acanta chaka' junta ts'okcanta tuchi c'atach ju yocanta. Ju uxijnan mak'ant'at'it ju Jesús mas yuchi ju palai maktasq'uinican laqui'atsucunti'an. \v 12 Pus matich apumatam ju lai aquintamak'alhtaxtun. Tachi chun ju lapanacni ju ani lacamunutpa' va yuchach ju quintaxtaknitan ju Dios ni lai aquintamak'alhtaxtun. ―Chunch ju ajuni ju xalack'ajin ju Pitalu'. \p \v 13 Pus ju xalack'ajin acsni talakts'ilh ju Pitalu' chai ju Xivan ni jantu lana ixtatalhanan chai ixtac'atsai ni jantu tu'u' ixtapalhni'an ixjunita chai jantu tavanan ixtaquilata lacascuela pus na talhamak'aninilh. Acsnica' ju tapastaclh ni ixtat'a'ucxunt'ajun ju Jesús. \v 14 Chai ni talakts'ilh ni anch ixya ju anu' lapanac ju palaich ixnavicanta pus jantu lai xatamuc'ani tu'u' ixtalak'alhin'an ju Pitalu' chai Xivan. \v 15 Pus lana alactixcoxtucalh pants'iquis lacapu'ucxtin. Chai va is'akstu'an ju xalack'ajin tatsuculh lacchivinin. \v 16 Chani ixtalaclajunich: \p ―Tas cat'alayauch ju ani lapanacni ni slivasalh k'ai lhamak'an ju tamalacasuta ju yu'unch chai jantu lai catinompalau ni jantu tanavita. Tac'atsak'o ju amachak'an ju lak'achak'an Jerusalén. \v 17 Para ni jantu palai lhu catac'atsaya' ju tuchi xatanavi ca'ajuniu ni jantu xamati' catajunilh tu'u' ixlacata ju Jesús. Chai ni tu'u' catajunilh xamati' pus is'akstu'an tac'atsai. \p \v 18 Pus at'asanichokocalh. Ajunicalh ni jantuch lai vana catajunilh tam xamati' nin cata'amasuninilh ixlacata ju Jesús. \v 19 Pus ju acsnich ju Pitalu' chai ju Xivan tak'alhtailh ju ucxtinin. Chanich tajuni: \p ―Ana'unt'itch. Tasmalhch ju palai k'ox calhiulaya' ju Dios. Ni aclaquiclaca'iu ju uxijnan u yuchi ju Dios ju acquiclaca'iu. \v 20 Para ju quijnan jantu tavanan actimacaju ju va jantuch acnaju ju tuchi iclakts'intauch ju navilh ju Jesús chai ju tuchi ick'asmat'auch ju naulh ju Jesús. ―Chunch tajuni ju Pitalu' chai ju Xivan. \p \v 21 Pus ju ucxtinin chani ajuni: \p ―Va yuchi ni amasunip'alat'it la'ixtapaka'ut ju Jesús. \p Chai acsni tajuni ju chunch lana amacaulh. Pus ju ucxtinin lana jantu lai xatalhitajui ta yu laich ca'amamak'alhk'ajni va ixlaca'atalh ju lapanacni. Tachi chun ju lapanacni ixtanajun ni yuchach ju xak'ai ju Dios ni lai palai xanavi ju anu' lapanac. \v 22 Pus ju anuch lapanac ju navinicanta lhamak'an ni palaich ixnavicanta ixtapasatach t'up'uxam c'ata. \s1 Tapaininicalh ju Dios ni ca'a'aktaiju ni jantu catatalhanalh \p \v 23 Pus ju Pitalu' chai ju Xivan acsni amacajuncalh lana talak'anchokolh ju ali'in ju ixtalhilaca'anta ju Jesús. Chai tanonk'o tuchi ix'ajuni ju xalack'ajin palijni chai ju ucxtinin. \v 24 Chai ju yu'unch acsni tak'asmatlh ju ixchivinti'an pus va ch'anxtam tat'achivinilh ju Dios. Chani tajuni: \p ―Qui'ucxtin uxint'i ju Dios'at. Uxint'i ju navit'a ju lact'iyan chai ju lacat'un chai ju alama chai tachi chun ju taxtokni ju alin. \v 25 Ju David mak'aniya milapanac ixjunita. Pus ju miSpiritu Santu juni ni ma chani cats'ok'ulalh laca'alhiqui: \q1 Ma va k'aya talucununch ju lapanacni ju jantu israelitanin tajunita. \q1 Chai ju israelitanin ma va k'aya tapast'ac'a ju taxtokni ju jantu lai tanavi. \q1 \v 26 Ju xa'ucxtinin ju ani lacamunutpa' ma va lakatam tava. \q1 Chai ju xalack'ajinch ma tatak'aixtokta. \q1 Ma va tat'alaxcayan ju uxint'i ji ucxtin Dios chai ju noncan amalak'ach'at'ach'it'a. \m Ma chunch ju naulh ju David. \p \v 27 Chai ji quimpai Dios slivasalh ni tatak'aixtoklh ju ani lak'achak'an ju Herodes chaich ju Poncio Pilato chaich ju yu'unch ju jantu israelitanin chai ju ali'in quint'a'israelitanin quinc'an. Va tat'alaxcailh ju mints'alh Jesús ju na salaka ix'alhunut. Chai yuchi ju sacxt'ut'ach ju uxint'i. \v 28 Chai ni chunch ju talalh pus uctaxtulh tachi ju akts'iya ixna'unt'a ju uxint'i chai tachi ju isp'ast'act'a ni catapasaya'. \v 29 Pus ju chavai ji qui'ucxtin alakts'ich ju tuchi quintajunan ju aquinta'ulhtuyan. Para ju quijnan ni milapanacni icjuntau pus aquila'aktaijuch ni laich ac'ajunau ju lapanacni ju minchivinti chai jantu actalhananau. \v 30 Chai aquilaxtakniuch ju mintachaput ni laich palai acnaviyau ju tak'ank'anin chai lai acnaviyau ju lhamak'an chai ju tu'u' ju lai catapuc'atsaya' ju lapanacni ni vasalh milapanacni icjuntau. Chux ju ani acnaviyau la'ixtachaput ju mints'alh Jesús ju na salaka ix'alhunut. ―Pus chunch ju tatapaininilh ju Dios. \p \v 31 Chai acsni tat'achivink'olh ju Dios pus tataclh ju anu' chaka' junta ixk'aixtokcan chai ixchux'an ju anch ixtavilanalh axtaknik'o palai lhu ixtachaput ju Spiritu Santu chai tatailhi'alh ixnajunca ixchivinti Dios chai jantu ixtatalhanan. \s1 Ju lapanacni ju ixtalhilaca'anta Jesús tala'aktaijulh la'ismaktasq'uinit'an \p \v 32 Chai tachi chun ju ixtalhilaca'anta Jesús va lakatam ixjunita ix'alhunut'an chai va lakatam ixjunita ixtac'atsan'an. Chai jantu xamati' ixnajun: \p ―Ju qui'alinta va qui'anu' qui'akstu. \p Para tachi chun ju taxtokni ixtalaxtakni tachi ju ixmaktasq'uini pumatam pumatam. \v 33 Pus ju ixtamalakachan ju Jesús lacak'ai tachaput tatailhi'alh ix'ajunica ju lapanacni ni vasalh lok'onchokolh ju ucxtin Jesús junta ixmacnucanta. Chai ju Dios axtaknilh k'ox is'atsucunti'an ixchux'an. \v 34 Pus jantu xamati' ju sia yu'unch ju ixmaktasq'uini tu'u'. Para tachi chun ju ixpacxanta ju ixlacat'un'an u ixchaka'an tast'alh chai talhimink'o ju ixtapalh ju is'ast'anti'an. \v 35 Pus yu'unch ju ixtamalakachan ju Jesús ju axtaknicalh ju anu' tumin chai ju yu'unch taxtaknilh ju ix'alin ixmaktasq'uinit'an. \v 36 Chunch ixtalai ju lapanacni tachi ju lalh ju José. Ju yuchi vachu' ixlhilaca'anta ju Jesús chai ju ixtamalakachan ju Jesús Bernabé ixtalhimapaka'uta. Ju chunch va nomputan ni na lai ixmak'ank'achai xamati'. Pus ju yuchi ix'apapanatnich ixjunita ju mak'aniya lapanac ju Leví ixjuncan. Chai amachaka' Chipre ixjunita. \v 37 Pus ju yuchi st'alh ju ixlacat'un chai lhimilh ju ixtapalh. Alacxtaknilh ju ixtamalakachan ju Jesús. \c 5 \s1 Ju Ananías chai ju Safira ta'alactu'unulh \p \v 1 Para ix'alin vachu' apumatam lapanac ju Ananías ixjuncan. Chai ju ix'amachaka' Safira ixjuncan. Pus ju yu'unch tast'alh ju ixlacat'un'an. \v 2 Chai ju Ananías ch'apalh lacats'unin ju anu' tumin. Jantu axtaknik'o ju ixtamalakachan ju Jesús mas ixmalacasui tachi ju vasalh ixtakk'ota. Vachu' c'atsalh ju ix'amachaka' tuchi ixnavich ju ixpapa. \v 3 Para ju Pitalu' chanich juni ju Ananías: \p ―Ananías tajuch ni va xalac'a'it'i ni catanu lamintanquilhacni ju lhacaticuru. Yuchach ju xamapast'ac'aniyan ni laich xalhit'a'aklht'amai ju Spiritu Santu ni laich xamak'ai lacats'unin ixtapalh ju milacat'un. \v 4 Acsni tuca' ist'ai ju milacat'un ja jantu mi'anu' ixjunita. Ju astan ja jantu lamimaca' ixmamat'a ju tumin. Pus tajuch ni va xap'ast'ac'a lami'alhunut ni laich xanavi ju chunch. Jantu anau ni lapanacni ju xalhit'a'aklht'amai. Alai Dios ju xalhit'a'aklht'amai. \p \v 5 Pus ju Ananías acsni k'asmatlh junima chivinti ta'aktalh. Lana lhtucu nilh. Chai tachi chun ju tak'asmatlh ju tuchi ixtapasata na k'ox talactalhanalh. \v 6 Pus ju va paitat lapanacni ju anch ixtavilanalh tataya. Tapach'ilh lacapumpu' ju lijunto. Tamaxtulh lacachaka'. Taquimacnu. \p \v 7 Pus ni tapasalh tachi lakat'utu hora lana tanucha ix'amachaka' ixjunita. Ju yuchi jantuca' isc'atsai tuchi ixtapasatach. \v 8 Pus ju acsnich ju Pitalu' chani juni: \p ―Aq'ui'unch. Ja chunch xalhist'ayat'it ju milacat'un'an. \p Chai ju anu' chako'ulh naulh: \p ―A. Chunch. \p \v 9 Chai ju Pitalu' chani jumpa: \p ―Jantu k'ox xalayat'it ni va ch'anxtam ju xap'inat'it ni va islakts'imp'ut'unat'it ni tu'u' catanaviyan ju iSpiritu Santu ju k'ai ucxtin Dios. Vanin lacamalhtich taminchokota ju xataquimacnui ju mimpapa. Chai catamaxtuyanch vachu' ju uxint'i. \p \v 10 Pus lana tin tamacha junta ixya ju Pitalu' ju anu' chako'ulh chai nilh. Chai acsni tatanuchokocha ju ixtaquimacnuta ju ixpapa pus talakts'ilh ni nitach chai tamaxtulh. Taquimacnu vanin junta tamama ju ixpapa. \v 11 Pus tachi chun ju ixtalhilaca'anta ju Jesús chai tachi chun ju ali'in ju tak'asmatlh ju tuchi xatapasai lana na talactalhanalh. \s1 Na lhu lhamak'an navicalh chai ju tu'u' ju lai catapu'alacpastacnalh ju lapanacni \p \v 12 Chai ju ixtamalakachan ju Jesús na lhu ixtanavi ju lhamak'an chai ju tu'u' ju laich ca'ixtapuc'atsalh ju lapanacni ni vasalh ixlapanacni Jesús ixtajunita. La'ix'ucxlacapu'an ju lapanacni ju tanavi. Chai tachi chun ju ixtalhilaca'anta Jesús va ch'anxtam ixtatak'aixt'ok'a la'ixquilhtalacxtuch ju k'ai ixpujitat'an ju israelitanin. Ju anuch ixquilhtalacxtuch ix'anu' Salomón ixjuncan. \v 13 Para ju ali'in lapanacni jantu xamati' ju ixtatalacasuputun ni makyu'unch cava ni na ixtatalhoni. Chunch ixtalai mas na k'ox ix'alhichivincan ju yu'unch ju ixtalhilaca'anta ju Jesús. \v 14 Para akts'iya na lhu ju chakolun chai ju jok'atni talhilaca'alh ju ucxtin Jesús. \v 15 Chai ixtamamai ju tak'ank'anin lacatijixni. La'ixputaman'an u la'ixt'ak'at'an ju ix'apumacan. Ixtanajun ju lapanacni ni mas va ixmak'antsast'ilit ju Pitalu' calakcha'anilh acsni catapasayach pus palaich catapujuna'. \v 16 Vachu' tamilh ju amachak'an lak'achak'anixni junta va lhivaninch ju lak'achak'an Jerusalén. Ixtalhiminch ju tak'ank'anin chai ju ixtanun ju lhacaticuru la'ixtanquilhacni'an. Chai tachi chun ju yu'unch pektu palai anavicalh. \s1 Alhimakch'apucalh ju Pitalu' chai ju Xivan \p \v 17 Pus ju acsnich talhaccha'anilh ixtachaput'an ju xak'ai pali chai ju lapanacni ju xa'alact'avi ju ixtalhilaca'anta ju ixlhamap'aksin'an ju saduceonin. \v 18 Pus lana lhinaulh ix'ach'apaca ju ixtamalakachan ju Jesús chai lhinaulh ix'alact'alhnucalh lacapulach'in. \v 19 Para ju anu' atats'isni pumatam ix'anquilh ju k'ai ucxtin Dios malhtek'a ju xamalhtich lacapulach'in. Amaxtulh ju Pitalu' chai ju Xivan chai chani ajuni: \p \v 20 ―A'inchit'itch lacak'ai ixpujitat'an ju mint'a'israelitanin'an. A'una'it'itch ju lapanacni chux ju chivinti ixlacata ju ani sast'i atsucunti. \p \v 21 Pus ju Pitalu' chai ju Xivan acsni tak'asmatnilh ju ixchivinti ju anquilh talaca'i. Na vats'isinca' tatanucha lacpujitat chai tatsuculh amalaninin. \p Pus vachu' ju acsnich ju xak'ai pali chai ju ixtamak'anta yuchi tamak'aixtoklh ju xalacpa'itni ju israelitanin. Yu'unch ju ixtalhinajun ju anch. Lhinaulh ix'at'asanica ju ixtamalakachan Jesús lacapulach'in. \v 22 Para ju pulasiyajni acsni tacha'alh lacapulach'in jantu xamati' talhitaju. Va chunch tatasp'itchokocha. Taquijunilh ju ucxtinin. \v 23 Chani tajuni: \p ―Acsni iccha'auch ju lacapulach'in k'ox ixvilhnilh ju xacandado. Chai ju xa'alhistacnin anchach ixtayanank'o laxamalhtich. Para acsni tavanan icmalhtek'au jantu xamati' iclhitaju ju pulacni. ―Chunch tajuni ju ucxtinin. \p \v 24 Pus acsni tak'asmatlh ju ani chivinti ju xak'ai tucan pali chai ju xa'ucxtin taropajni ju ixtach'alhcatnan lacak'ai ixpujitat'an ju israelitanin chai ju ali'inch xalack'ajin palijni va talhamak'aninilh. Talaclajuni ju sia yu'unch: \p ―Tijuch nu' ju nomputun ju ani. \p \v 25 Pus ju acsnich lana chincha pumatam ju qui'amac'atsanininchilh tuchi alinch. Chani ajuni ju ucxtinin: \p ―Ju anuch lapanacni ju xat'alhnut'at'it pus ju chavai tatanumanalh lacak'ai quimpujitat'an. Tat'ompalai alacmasuninin ju lapanacni. \p \v 26 Pus ju acsnich ju xa'ucxtin taropajni ju ixtach'alhcatnan lacak'ai pujitat alact'a'alh ju pulasiyajni. Para va lhik'ox talhimilh ju Pitalu' chaich ju Xivan ni va ix'atalhonican ju lapanacni. Ju taropajni ixtanajunta ni jantu va k'ox ju ca'ix'alhimilh pus jantu xcai ni ixta'alacat'alhmanalh ju lapanacni. \v 27 Pus acsni alhimincalh a'ulacalh junta ixtavilanalh ju ucxtinin. Chai ju acsnich ju xak'ai pali chani ajuni: \p \v 28 ―Ja jantu xaclajunau ni jantuch vana laich amasut'itch ixlacata ju Jesús. Para ixlaquilhtu malaniyat'it chux ju amachak'an Jerusalén ju mi'atalaninti'an ju uxijnan. Chai vachu' quilamuc'aniputunau ju quijnan quintalak'alhin quinc'an ixlacata ix'ac'alhni ju anu' lapanac. \p \v 29 Pus ju acsnich ju Pitalu' chai ju ali'in ixtamalakachan Jesús ta'ak'alhtayanalh. Chani tajuni: \p ―Akts'iya tasq'uini ni p'ulhnan acquiclaca'iu ju Dios. Jantiyu' ju va quint'alapanac. \v 30 Ju uxijnan maknit'it ju Jesús acsni maquilht'at'it lacacurus. Para ju Dios ju ixtalhilaca'an ju mak'aniya quilacpa'itni'an macxtuchokolh junta ixmacnucanta. \v 31 Chai ju chavai ju yuchi la'ixtachaput ulalh ju Jesús k'ai ucxtin chai yuchi ju lai aquintamak'alhtaxtuyan laqui'alactu'unti'an. Ju chunch tachi chun ju quint'a'israelitanin'an ni catamacaulh ju ix'alactu'unti'an tachi ju icmacontauch ju quijnan pus vachu' camac'acxanicana' ju ixtalak'alhin'an ju yu'unch. \v 32 Pus ju quijnan k'oxich iclakts'iuch acsni tapasalh ju ani taxtokni chai ju Spiritu Santu ju axtaknican tachi chun ju taquiclaca'ini ju Dios vachu' amavasalani la'ix'alhunut'an ni vasalh chunch ju tapasalh. ―Chunch ju ajunicalh ju ucxtinin. \p \v 33 Pus ju ucxtinin acsni tak'asmatlh ju ani chivinti lana na tatalhk'amalh. Na ix'amakniputun. \v 34 Para ix'alin sia yu'unch ju ucxtinin pumatam lapanac ju Gamaliel ixjuncan. Ju yuchi ixlhilaca'ani ju ixlhamap'aksin'an ju fariseonin chai ismasui ju ixlhamap'aksin ju Moisés. Chai chux ju lapanacni ixtanajun ni na k'ox lapanac ixjunita ju yuchi. Pus ju yuchi taya chai naulh ni ca'amaxtucalh makspa' lacats'unin ju ixtamalakachan ju Jesús. \v 35 Chai chani alacjuni ju ixt'a'ucxtinin: \p ―Quint'a'israelitanin alakts'int'itch ju uxijnan tuch'i anavip'ut'unat'it ju ani ya lapanacni. \v 36 Ap'ast'act'it ni ix'alin ju mak'anchich pumatam lapanac ju Teudas ixjuncan. Ju yuchi ixnajun ni xak'ai ixjunita. Chai ixt'alasaputun ju k'ai ucxtin. Chai na lhu tava ju ixlapanacni. Tachi lakat'at'i cientos. Para ju taropajni tamakni ju yuchi. Chai tachi chun ju ixtach'ak'ok'ata ju yuchi chux amakpitsik'ocalh. Chai anchach ju tamactalh. \v 37 Chai astan ix'alin pumatam amachaka' Galilea ju Judas ixjuncan. Acsni ixt'ajun ju yuchi pus ixt'oncan ats'ok'ulana' ju lapanacni. Pus na lhu lapanacni tach'ak'ok'alh ju yuchi. Para vachu' maknicalh chai tachi chun ju ixtach'ak'ok'ai amakpitsik'ocalh. \v 38 Pus yuchi iclalhijunau ju chavai ni amac'a'unt'it ju ani ya lapanacni. Jantu xtu'u' a'ulht'ut'it. Pus ju ani ixlhich'alhcat'an ni va xanavin lapanacni junita pus jantu tu'u' calhitapala'. \v 39 Para ni ix'anu' ju Dios pus jantu lai at'ilak'alhit'it. Pus ni va amamact'ap'ut'unat'it jantu xcai ni Dios ju at'alasat'it. ―Chunch ju ajunicalh ju ucxtinin. \p \v 40 Pus ju ixt'a'ucxtinin taquiclaca'inilh ju ixchivinti. Alact'asanicalh ju ixtamalakachan ju Jesús. Chai talhinaulh ixlakanekmaca. Alhimap'aksicalh ni jantu catatailhi'alh ix'amalaninti'an ixlacata ju Jesús. Chai astan amacajuncalh. \v 41 Pus ju ixtamalakachan ju Jesús acsni tataxtucha lacapu'ucxtin na talhik'achalh ni tu'u' xa'alhiulai ju Dios ni xalacasq'uin ni ca'amamaxanicalh ixlacata ju Jesús. \v 42 Chai chux avilhchan lacak'ai ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin'an chai lak'achak'anixni va tachi ixta'amalani ju lapanacni ni Jesús yuchi ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. \c 6 \s1 Asacxtucalh ju ixpumatujun'an ju ca'a'aktaijununa' ju quilhpatinin \p \v 1 Ju acsnich avilhchan na ixtatalhavata ju lapanacni ju ixtalhilaca'anta ju Jesús. Pus alilh lakatam laklak'aiti ju sia yu'unch. Pus ju israelitanin ju ixtachivinin ju lhigriego tat'alak'ailich ju israelitanin ju ixtachivinin ju lhihebreo. Ju yu'unch ju ixtachivinin ju lhigriego talhitalhk'amalh ta yu a'ulhtucalh ju t'acunin sia yu'unch ju ix'animacontilacanta. Ixtanajun ni ma va lacats'unin ix'axtaknican ju vaiti ju ixmakpitsican chux tuncujun. \v 2 Pus ju acsnich ju ixpumacaut'ui'an ixtamalakachan ju Jesús tamak'aixtoklh ju ali'in ju ixtalhilaca'anta ju Jesús chai chani tajuni: \p ―Ca jantu k'ox cativa ni va acmacaju ismasuca ju ixchivinti Dios ju quijnan chai acmakpitsiyau ju vaiti. \v 3 Pus ji qui'alak'avin yuchi iclalhijunau ni ap'uxc'a'ut'it pumatujun jok'atni ju milhi'uxijnan ju k'ox lapanacni alhiulacanta chai ju mak'axtaknik'ota is'atsucunti'an ju Spiritu Santu chai ju na ta'ac'atsananta. Yu'unchach ju laich catanaviya' ju anu' lhich'alhcat. \v 4 Chai ju quijnan va tachi act'achivininauch ju Dios chai ac'amalaniniyau ju ixchivinti. ―Chunch ajunicalh ju ixtalhavat lapanacni. \p \v 5 Pus ju ixtalhavat lapanacni na k'ox talhiula ju anu' chivinti chai tasacxtulh ju Stipan. Ju yuchi ixlhilaca'anta ju Jesús ixlhichux ix'alhunut chai ixmak'axtaknik'ota ju is'atsucunti ju Spiritu Santu. Vachu' tasacxtulh ju Pilipe chaich ju Prócoro chaich ju Nicanor chai ju Timón chai ju Parmenas chai ju Nicolás amachaka' Antioquía. Ju yuchi jantu israelita ixjunita para acsni tuca' ixlhilaca'anta ju Jesús ixlhilaca'anta ju Dios tachi ju ixtalai ju israelitanin. \v 6 Pus ju anu' ixpumatujun'an ak'ailhiminicalh ju ixtamalakachan ju Jesús. Chai ju yu'unch tasq'uinilh ju Dios ixlacata'an chai tamamanilh ixmaca'an la'ixlacatuna'an ju ixpumatujun'an. \p \v 7 Pus palai ixmakpitsican ju ixchivinti Dios chai na lhu lana va ju ixtalhilaca'anta ju Jesús ju lak'achak'an Jerusalén. Vachu' na ilhu'an ju ixpalijni ju israelitanin ju talhilaca'alh ju Jesús. \s1 Tach'in navicalh ju Stipan \p \v 8 Pus ju Dios na lhu ix'aktaijui ju Stipan chai ixtaknita ju ixtachaput. Pus ju yuchi ixnavi k'ai lhamak'an chai ju tu'u' ju lai catapu'alacpastacnalh ju lapanacni. Ix'anavi la'ix'ucxlacapu'an ju lapanacni. \v 9 Pus ju acsnich ix'alin ju lapanacni ju ixtataxtutach la'ixpuxalapanac'an chai ixtayajuta ixpujitat'an. Chai sia yu'unch vachu' ix'alin ju amachak'an Cirene chai amachak'an Alejandría. Pus ju yu'unch chai ju amachak'an xalacat'un Cilicia chai ju amachak'an ju xalacat'un Asia tat'alak'ailh ju Stipan. \v 10 Para jantu lai tavanan tat'alalhajalh ni yuchi ju Spiritu Santu ju xaxtakni ju Stipan ju k'ox ixtac'atsan. \v 11 Ju acsnich axtaknicalh tumin ju ali'in lapanacni ni va catapunaulh ta'aklhtamat. Catanaulh ni tak'asmatlh ju Stipan ni ma canaulh macxcai chivinti ixlacata ju Moisés chai ixlacata ju Dios. \v 12 Pus chunch tapumaktalhk'amalh chux ju lapanacni chaich ju xalacpa'itni ju israelitanin chai ju yu'unch ju na ixtalhatalanininta ju ixlhamap'aksin'an ju ist'a'israelitanin. Chai ju yu'unch talak'alh ju Stipan. Tach'apalh chai talhi'alh lacapu'ucxtin. \v 13 Chai talhi'alh vachu' ju lapanacni ju catanonach ta'aklhtamat. Chanich ixtanajun: \p ―Ju ani lapanac jantu mamactai ju ixnajunca ju macxcai chivinti ixlacata ju ani ixpujitat Dios chai ixlacata ju quilhamap'aksin'an. \v 14 Ick'alhak'asmat'auch ni ixnajun ni ma yuchi ju Jesús amachaka' Nazaret ju ma camaktaya' ju ani k'ai quimpujitat'an chai ma camapaxaya' ju tuchi ix'ajuni ju Moisés ju mak'aniya quilacpa'itni'an ni catanavi chai tus chavai naviyau. ―Chunch ixtanajun ju ta'aklhtamanin lapanacni. \p \v 15 Chai ju acsnich chux ju ucxtinin chai chux ju ixtavilanalh lacapu'ucxtin va taskotutulh ju Stipan. Talakts'ilh ju ix'ucxpu' ni na ix'alin ju atuncunu' tachi ju junita ix'ucxpu' ju tam anquilh. \c 7 \s1 Ju Stipan ajuni ju ucxtinin tuchi ixnavita \p \v 1 Pus ju acsnich ju xak'ai ixpali ju israelitanin chani juni ju Stipan: \p ―Ja vasalh chunch tachi ju tanajun. \p \v 2 Chai ju Stipan chani ak'alhtayanalh: \p ―Quint'alapanacni. Qui'alak'avin. Xalacpa'itnich ju ani lak'achak'an. Aquilak'asmatniuch. Na k'aich ju Dios. Chai yuchach ju talacasunilh ju mak'aniya quimpai'an Abraham acsni ixvilhchaca' ju xalacat'un Mesopotamia acsni tuca' ix'an tsucunu' ju lak'achak'an Harán. \v 3 Chai ma chani junicalh ju Abraham: “At'axt'uch ju lamint'un. Amac'o'ulat'i ju milhi'alak'avin. Ap'inchich ju lacat'un junta acmasuniyan ju quit'in”. Ma chunch ju juni ju Dios ju Abraham. \v 4 Pus ju Abraham taxtulh ju xalacat'un Caldea. Alh tsucunu' ju lak'achak'an Harán. Chai acsni nichalh ju ixpai pus ju Abraham taxtuchokolh chai ju Dios k'ailhimilh ju ani lacat'un junta t'onau ju chavai. \v 5 Para ju Dios jantu xtaknilh ju Abraham ju ani lacat'un ju acsni. Nin lacats'unin tachi ju lai calhijunlh ixch'aja'. Para ju Dios ixjunita ni ma ix'anu' cajuna' ju ani lacat'un chai ma ix'anuch'an cajuna' ju is'ask'at'an astan. Ma chunch ju juni ju Dios mas matica' ixjunita is'ask'at'a ju acsnich. \v 6 Ju Dios juni ni ma alacatam lacat'un catatsucuyanta ju ix'apapanatnich chai ma va xalapanacni catajuna' ju yu'unch. Chai ma calaclhimakchapucana' tachi lakat'at'i cientos c'ata. \v 7 Chai ju Dios juni ni ma is'akstu ju camamak'alhk'ajniya' ju amachak'an ju anu' lak'achak'an junta va xalapanacni catajuna'. Chai ju astanch ma catataxtuya' ju ix'apapanatnich ju Abraham chai ma catalak'ayaya' ju Dios ju ani. Ma chunch ju juni ju Dios ju Abraham. \v 8 Pus ju Dios lhit'atak'oxilh lakatam chivinti ju Abraham chai juni ni ma cach'uc'unicalh ju ix'axt'ak'a is'akstu ju Abraham chai ix'axt'ak'a tachi chun ju ists'alan. Ma va ispupastaccan ni ixlhit'atak'oxita ju chivinti ju Dios ju Abraham. Pus acsni tavanan tsuculh ju ists'alh ju Isaac ixjuncan pus ju Abraham ch'uc'unilh ju ix'axt'ak'a ixlhilakatsajin avilhchan. Chai ju Isaac acsni alilh ju ists'alh ju Jacob ixjuncan vana ch'uc'unilh ix'axt'ak'a ju yuchi. Chai ju Jacob acsni alilh ju is'ask'at'a vachu' chunch anavik'o ju ixpumacaut'ui'an ists'alan. Pus ju anu' ixpumacaut'ui'an xapa'itnich tava ju quilhmaccaut'ui ju quint'a'israelitanin'an. \p \v 9 Pus ju pumatam ixlhipumacaut'ui'an ists'alan Jacob José ixjuncan. Chai ju ix'alak'avin ju José na taxcailich ju yuchi. Tast'anilh ju ali'in lapanacni ju talhi'alh alacatam lacat'un junta Egipto juncan. Para Dios ju ixt'a'anta ju yuchi. \v 10 Chai astan ju Dios mak'osunik'o tachi chun ju ixmak'alhk'ajnat. Chai ju Dios ni na aktaijulh ju José pus ju xak'ai ucxtin Egipto ju Faraón ixjuncan na k'oxich lapanac lhiula. Chai ni lakts'ilh ni na k'ox ixjunita ix'atalacpast'ac'at pus ulalh ju José lacat'icst'i ucxtin ju lak'achak'an Egipto. Vachu' junilh ni ix'ucxtin'an cajuna' tachi chun ju ixtach'alhcatnan la'ixchaka'. \p \v 11 Chai ju acsnich alilh k'ai chavan chai k'ai mak'alhk'ajnat tachi ixlhilacaputs'un ju xat'un Egipto chai ju xat'un Canaán. Pus ju quilacpa'itni'an jantuch lai ixtalhitajui ju tuchi cata'ulh. \v 12 Para ju Jacob ni k'asmatlh ni ix'alin ju vaiti ju anch ju Egipto pus alacmalakachalh ju ists'alan. Pus ju yu'unch mak'aniya quilacpa'itni'an tajunita. \v 13 Chai ju yu'unch acsni taqui'ilh ju vaiti ju ixlhipakt'uich pus ju José ajunilh ni ixlak'auch'an ixjunita. Vachu' ju Faraón alacmispalh ju ix'alak'avin ju José. \v 14 Chai ju acsnich ju José alacmalakachachokolh ix'alak'avin la'ixt'un'an. Lhinaulh ist'asanica ju ixpai'an ju Jacob ixjuncan. Vachu' ajuni ni catalhimilh tachi chun ju ixtatanumanalh la'ixchaka'an. Pus ixtacha'anta setenta y cinco lapanacni. \v 15 Pus yuchi lhi'alh tsucunu' ju Jacob ju xalacat'un Egipto. Chai anch ju nichalh ju yuchi chai lhu ju mak'aniya quilacpa'itni'an. \v 16 Chai acsni tani alhi'ancalh lak'achak'an Siquem. Anch ju amak'acalh ju ixlacatuna'an junta lhucucu talhpa ixjunita. Anch junta tamaulh ju Abraham. Ju yuchi ix'axtaknita tumin ju ists'alan ju Hamor amachak'an Siquem ni yu'unchach ju tast'alh. \p \v 17 Para acsni vaninch ixchimputunch ju avilhchan ni ca'uctaxtuyach ixchivinti Dios ju ixmavasalanicanta ju Abraham pus ju ix'apapanatnich ju Israel slivasalh tatalhavalhch ju xalacat'un Egipto. \v 18 Chai astan apumatam tavilh lacapu'ucxtin ju xalacat'un Egipto. Pus ju yuchi jantu isk'asmat'a ixlacata ju José ni mak'anchich ixnita ju yuchi. \v 19 Pus ju anu' k'ai ucxtin a'okxchok'olh ju quint'a'israelitanin'an chai alaclhimakchapulh ju mak'aniya quilacpa'itni'an. Amap'aksi ni catamaca'alh makspa' ju ists'alan acsni tavanan catatsuculh. Ju chunch ixnajun ni ca'ixtanik'o ju ts'alan. \v 20 Pus ju acsnich lak'aulh ju Moisés chai na k'oxich lhiula ju Dios. Pus lakat'utu malhquiyu' xatak'ayai la'ixchaka' ju ixpai. \v 21 Para astan acsni ixmak'ancanta ju anu' ts'alh pus istsi' ju Faraón ju saclh. Lak'ayalhch. Lakts'ilh tachi ju va ists'alh. \v 22 Pus ju Moisés lha'atalaninilh tachi chun ju ixtalha'atalaninintach ju amachak'an Egipto. Chai na lai ixchivinin chai na lai ixnavi ju tu'u'. \p \v 23 Acsni laktsa t'up'uxam c'ata ju Moisés pus ju yuchi pastaclich la'ix'alhunut ni ca'alh lakts'ini' ju ixt'a'amachivinti. \v 24 Chai ju anch ju yuchi lakts'ilh pumatam amachaka' Egipto ju ixt'ajun lhimakchapunu' pumatam ist'a'israelita. Pus ju Moisés lhik'alhtsaulh. Maknilh ju amachaka' Egipto. Ixnajunch ni chunch camalacchoya' tachi ix'ulhtui ju anu' lapanac. \v 25 Pus ju Moisés ixnajunch ni ca'ixtamachakxa ju ist'a'israelitanin ni Dios ju xamalakachai ni ca'amaxtuya' la'ixmak'alhk'ajnat'an. Para ju yu'unch jantu tamachakxa. \v 26 Ni tuncunchokopa aktam anchokopa ju Moisés chai ju acsnich lakts'ilh ixt'iyun'an ist'a'israelitanin ju ixtat'ajun lasanin. Pus ju Moisés ix'alhvakputun chai chani alacjuni: “Quint'alapanacni ju uxijnan ni va lhi'alak'avin ump'alht'at'it. Tas ni va lalhimakch'ap'up'alat'it milhi'uxijnan”. \v 27 Pus ju acsnich ju ixt'ajun t'alak'aina' ixt'atolhna' p'ok samak'alh ju Moisés chai juni: “Tis chavaich ju xa'ulatan qui'ucxtin quinc'an chai ixlak'oxini' quilhamak'an quinc'an. \v 28 Ja vachuch va q'uimaknip'ut'un tachi ju navit'i cutanch ju amachaka' Egipto”. \v 29 Pus acsni k'asmatlich ju ani chivinti ju Moisés ats'alalh. Alh tsucunu' alacatam lacat'un junta Madián ixjuncan. Chai ju anch tamak'axtokchalhch chai alilh pumat'ui ists'alan. \p \v 30 Acsni tapasalh t'up'uxam c'ata pus ju Moisés ixvi junta va aseknic'a. Anch ixvi vanin ju anu' talhpa ju Sinaí juncan. Chai anchach ju talacasunilh pumatam ix'anquilh ju k'ai ucxtin Dios. Ixt'ajun lhcunu' lakatam ach'itin chai anch laca'alapna' talacasunilh ju anquilh. \v 31 Pus ju Moisés ni lakts'ilh va lhamak'aninilh chai lak'alh. Va islakts'imputun tuchi ixtalakxtuch. Para lana k'asmatnilh ju ixchivinti ju k'ai ucxtin Dios. \v 32 Chai ju yuchi ma juni ni ma yuchach ju Dios. Ma yuchi ju talhilaksilh ju mak'aniya ixlacpa'itni Moisés ju Abraham chai Isaac chai Jacob ix'ajuncan. Chunch ma juni ju Dios. Pus ju acsnich ju Moisés lana na alhq'uip'ip'itnilh acsni lakts'ilh. Jantuch laca'amputulhch. \v 33 Chai ju k'ai ucxtin Dios ma junchokopa ni ma cach'anmaxtulh ju ixch'anxt'ak'an ni ma ixya la'ix'ucxlacapu' ju Dios chai ma yuchach ju tucan Dios. \v 34 Ju yuchi ma lakts'ilh ju ixmak'alhk'ajnat ju ixlapanacni ju ixtavilanancha Egipto. Chai ma k'asmatlh ni na ixtalact'asai. Ma yuchi ixlhiminta amak'alhtaxtunu'. Chai ma juni ni ixmalakachaputun ju Moisés ju Egipto. Ma chunch ju juni ju Dios. \p \v 35 Pus ju Dios malakachalh ju Moisés chai ju anu' anquilh ju talacasunilh laca'ach'itin aktaijulh ni lai xajun ucxtin chai lai xa'amak'alhtaxtui ju ist'a'israelitanin ju xalacat'un Egipto. Ju Dios amalakachanilh ju Moisés ju ist'a'israelitanin mas jantu k'ox ixtalhiulai ju p'ulhnan. Ma va chani ixtajunich: “Tis chavaich ulatan qui'ucxtin quinc'an chai ixlak'oxini' ju quilhamak'an quinc'an”. Ma chun ixtajuni. \v 36 Pus ju Moisés navilh lhu k'ai lhamak'an chai lhu tu'u' ju lai catapuc'atsalh ju lapanacni ni vasalh Dios ju xamalakachayachilh. Anchach ju laxalacat'un Egipto ju xanavi ju lhamak'an chai anch ju laxa'alama junta slapulh juncan. Vachu' lhu xanavi ju k'ai lhamak'an junta va aseknic'a junita. Anch junta ixtalac'ucxunt'ajun ju quint'a'israelitanin'an t'up'uxam c'ata. \v 37 Yuchach ju Moisés ju alacjuni ju quint'a'israelitanin'an ni ma casacxtuya' ju k'ai ucxtin Dios pumatam ju sia yu'unch tachi ju sacxtucanta ju yuchi. Chai ju yuchi ni ma canona' ixchivinti Dios pus ma catak'asmatnilh. \v 38 Yuchach ju Moisés ju ix'alact'avi ju quint'a'israelitanin'an junta aseknic'a. Chai yuchach ju t'achivinilh ju anquilh ju laxatalhpa Sinaí chai astan alacjuni ju mak'aniya quilacpa'itni'an ju ixchivinti Dios. Yuchach vachu' ju xtaknicalh ju chivinti ixlacata ju atsucunti lact'iyan ni laich vachu' cac'atsayau ju quijnan'an. \p \v 39 Para ju mak'aniya quilacpa'itni'an jantu ixtak'asmatniputun ju Moisés. Jantu ixtalacasq'uin ni ix'ucxtin'an cava ju yuchi. Va ixta'anchokoputun ju xalacat'un Egipto. \v 40 Pus ju Moisés ixvilhchaca' ju laxatalhpa Sinaí acsni tajuni ju Aarón ju quint'a'israelitanin'an ni ma ca'anavinilh tu'u' ju ma isdios'an cajuna' chai ju ma ca'ap'ulhniyach ju lacati. Ma jantu ixtac'atsai tuchi ixtapasata ju anu' Moisés ju amaxtulh laxalacat'un Egipto. Ma chunch tajuni ju Aarón. \v 41 Pus ju acsnich taxapalaxtulh lakatam ask'at'a vacax chai tamakninilh ju borregojni. Na talhik'achalh ju anu' ixtalakts'inta tachi isdios'an ju ixtanavita la'ixmaca'an. \v 42 Pus yuchi alhimacaulh ju Dios chai lak'a'ilh ni chach talhilaca'alh ju xataxtokni ju lact'iyan tachi ju avilhchan chai ju malhquiyu' chai ju st'acu. Pus tachi ju talalh ts'okcanta la'ix'alhiqui'an ju lapanacni ju ixtanajun ixchivinti Dios. Ju anch najun ni ma chani naulh ju Dios: \q1 Ju israelitanin acsni ixta'ucxunt'ajun t'up'uxam c'ata junta aseknic'a ja ma yuchach cava ju tamakninilh ixborregojni'an chai talakxavanilh ju ixvacax'an. Ma jantu. \q1 \v 43 Alai ma va ixtach'ixlhi'an ju lona chaka' junta ixtamak'ata ju isdios'an ju Moloc ixjuncan. \q1 Chai ma ixtalhilaca'an ju anu' tachi st'acu ju ixtaxapalaxtuta chai ju talhimapaka'ulh Renfán. \q1 Ma va yuchi ju talhilaca'alh ju ixtanavita is'akstu'an. Pus ixlhiyuchi ma camamak'alhk'ajniya' ju Dios. \q1 Ma is'akstu Dios ju ma ca'amalakachatachilh ju amachak'an alacatam lacat'un lhi'avinti ju xalacat'un Babilonia. \q1 Chai ma catalhi'ana' ju anuch lapanacni chai ma xalapanacni catanaviyanta. \m Ma chunch ju xa'ats'oknuncan la'ix'alhiqui'an ju ixlapanacni Dios. \p \v 44 Pus ju mak'aniya quilacpa'itni'an acsni ixta'ucxunt'ajun junta aseknic'a ixtanavita lakatam lona chaka' junta ixtamak'ata ju chiux junta ists'okcanta ixlhamap'aksin ju Dios. Chunch ju tanavilh ju anu' chaka' tachi ju lhinaulh ju Dios. Chun tachi ju masunicalh ju Moisés. \v 45 Chai astan ju mak'aniya quilacpa'itni'an ju ixtat'ajun acsni k'ai ucxtin ixjunita ju Josué vachu' tach'ixlhi'alh ju anu' lona chaka' acsni taquitai'inilh ixlacat'un'an ju jantu ist'a'israelitanin'an ixtajunita. Dios ju axcoxtulh ju amachak'an anch. Chai ju anu' lona chaka' ixpujitat'an ixtanavita ju mak'aniya quint'a'israelitanin'an tus acsni tsuculh ju David. \v 46 Pus ju Dios na k'ox xalhiulai ju David chai ju David sq'uinilh lamapainin ni laich canavi lakatam k'ai pujitat. Canavinilh isDios ju vachu' isDios ixjunita ju mak'aniya lapanac ju Jacob ixjuncan. \v 47 Para jantu lacasq'uinilh ju Dios. Alai yuchi ju ists'alh David ju Salomón ixjuncan ju lhinaulh ixyajuca ju k'ai pujitat. \v 48 Para ju vilhcha talaclhman jantu anch ju t'ajun junta va yocantach lacamaca'. Vachu' chunch naulh ju mak'aniya lapanac ju ixnajun ixchivinti Dios. Ju yuchi chani naulh: \q1 \v 49 Ju k'ai ucxtin Dios ma najun ni lact'iyan ju lhinajun chai ma vachu' ju ani lacamunutpa'. \q1 Pus tis ma chakach ju lai catayoniya' ju va lapanacni. Ju yuchi ma jantu jinta' astacnan. \q1 \v 50 Ma ja jantu yuchi jumpalata ju navik'ota tachi chun ju taxtokni. \m Ma chunch ju najun ju Dios. \p \v 51 Para iclajunau ni na k'ox p'as ju mi'alhunut'an ju uxijnan. Ju uxijnan mas malac'asup'alat'it tachi ixlapanacni Dios para lana jantu k'asmatp'ut'unat'it ju ixchivinti. Lana jantu lac'a'ip'ut'unat'it. Ju uxijnan akts'iya sast'uc'at'it acsni taxak'alayan ju Spiritu Santu. Tachi ju ixtalai ju mak'aniya milacpa'itni'an chunchach vachu' ju layat'it ju uxijnan. \v 52 Ju mak'aniya lapanacni ju ixtanajun ixchivinti Dios si alacmamak'alhk'ajnik'ocalh. Tamamak'alhk'ajnilh ju milacpa'itni'an. Chai vachu' alacmaknik'o ju p'ulhnan taquinonchilh ni ma caminach pumatam ju soknic'a ju is'atsucunti. Chai ju chavai ni quilachilh ju yuchi pus ju uxijnan mak'axt'aknit'it ju ucxtinin chai maknit'itch. \v 53 Mas yu'unch ju anquilhnin ju xataxtakniyan ju ixlhamap'aksin Dios para ixlaquilhtu jantu navit'at'it. ―Chunch ju ajuni ju ucxtinin ju Stipan. \s1 Maknicalh ju Stipan \p \v 54 Chai ju ixtavilanalh acsni tak'asmatlh ju ixchivinti ju Stipan pus lana na tatalhk'amalh. Tamalatants'acak'o ju istatsalat'an ixtalhk'amti'an. \v 55 Para ju Stipan ni ixlhinonk'ojui ju Spiritu Santu la'ix'alhunut pus skotutulaca'alh ju lact'iyan. Lakts'ilh ju Dios chai c'atsalh ni yuchach ju lhinonk'ojui chux. Chai vachu' lakts'ilh ju Jesús ju ixya la'ixlhicana ju Dios. \v 56 Chai chani naulh ju Stipan: \p ―Alakts'int'itch. Talhtek'a ju lact'iyan chai iclakts'in ju yuchi ju malakachatachilh ju Dios ni lapanac catsucuya' ju ani. Chai ju yuchi ya vanin junta vi ju Dios. \p \v 57 Pus ju acsnich ju ucxtinin ts'au ts'au talact'asalh. Lana alacc'atuch'apacalh. Chai talak'alh ixchux'an. \v 58 Tatixcauxtulh ju anu' lak'achak'an. Chai acsni tamaxtulh ixcuju'an taxtaknilh pumatam ts'alh ju Saulo ixjuncan. Astan talacat'alhmalhch ju Stipan. \v 59 Pus acsni ixtat'ajun lacat'alhmanin ju Stipan pus ju yuchi chani juni ju Dios: \p ―Qui'ucxtin Jesús aq'uimaklht'aich ju quintacuvin. \p \v 60 Acsni nonk'o ju chunch pus lana ta'aktsokotalh. Na p'as chivinilh. Chani naulh: \p ―Qui'ucxtin Dios tun alhimamak'alhk'ajnit'i ju ani ya lapanacni ixlacata ju tuchi quintanavi. \p Chai acsni naulh ju chunch lana nilh. \c 8 \s1 Ju Saulo alhimakch'apulh ju ixtalhilaca'anta ju Jesús \p \v 1 Ju Saulo na lhik'achalh acsni maknicalh ju Stipan. \p Chai ju acs avilhchan vachu' na amamak'alhk'ajnicalh ju amachak'an Jerusalén ju ixtalhilaca'anta ju Jesús. Pus ixlhiyuchi ta'akpitsik'o. Ta'alh ju xa'estado Judea chai ju Samaria. Va yu'unch ju ixtamalakachan ju Jesús ju jantu xatataxtui. \v 2 Pus ju ali'in lapanacni ju ixlhichux ix'alhunut'an ixtalhilaca'anta ju Dios taquimacnulh ju Stipan. Chai slivasalh na ixtalhik'alhun. \v 3 Para ju Saulo tailhi'alh ixmamak'alhk'ajnica ju ixtalhilaca'anta ju Jesús. Ju yuchi ixtanui lak'achak'anixni chai ix'axak'amaxtui ju jok'atni chai t'acunin chai alacquimak'axtakcalh lacapulach'in. \s1 Ajuncan ju amachak'an Samaria ixchivinti Dios \p \v 4 Para tachi chun ju ta'akpitsilh ixtalacquilhunt'ajun ixchivinti Dios vanta anchach ixtacha'an. \v 5 Pus pumatam sia yu'unch Pilipe ixjuncan. Ju yuchi alh lakatam lak'achak'an laxa'estado Samaria chai alacjunich ju amachak'an anch ixlacata ju yuchi ju ixnoncan camalakachatachilh Dios. \v 6 Pus tatak'aixtoklh ju lapanacni chai ixlhichux ix'alhunut'an tak'asmatnilh ju tuchi ixnajunch ju Pilipe. Vachu' ixtalakts'inch ju lhamak'an ju ixnavi. \v 7 Ju anch na lhu ix'alin ju lapanacni ju ixtanun ju lhacaticurulhni la'ix'alhunut'an. Chai acsni alack'ajicalh pus ju lhacaticurulhni ts'au ixtalact'asai chai ixtataxtui la'ixlacatuna'an ju lapanacni. Chai na lhu palai ix'anavicanta ju va ixtalaclhtuculunta chai ju ali'in ju jantu lai ixta'alhtanan. \v 8 Pus yuchi na ixtalhik'achan ju amachak'an Samaria. \p \v 9 Para ixt'ajun ju anch pumatam lapanac ju ixjuncan Simón. Ju yuchi alhicujnu' ixjunita ju anuch lak'achak'an tus mak'anchich. Chai na ix'a'okxchok'oi ju amachak'an anch. Ju yuchi ixtalacasui tachi ju tam xak'ai. \v 10 Pus tachi chun ju lapanacni na ixtaquiclaca'ini ju ixchivinti. Mas yu'unch ju ask'at'an chai ju palai lack'ajin. Va ixtanajunch ni Dios ju xaxtakni ju k'ai ixtachaput. \v 11 Na ixtaquiclaca'itach ni na mak'anch ju xa'alac'okxchok'olhit'ajun la'ix'alhicujnut. \v 12 Para acsni quilacha ju Pilipe chai ajuni ni Dios lhinomputun la'is'atsucunti'an ju lapanacni chai ajuni ixlacata ju Jesús ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios pus taquiclaca'ilh ju jok'atni chai ju t'acunin chai ta'akpaxlich. \v 13 Chai vachu' laca'ilh ju Simón chai akpaxlh. Chai t'a'alhtanatsuculh ju Pilipe. Chai na ixlhamak'aninin acsni ixlakts'in ju k'ai lhamak'an ju ixnavi ju Pilipe chai acsni ixnavi ju tu'u' ju lai catapuc'atsalh ju lapanacni ni vasalh Dios ju xamalakachayachilh. \p \v 14 Pus ju ixtamalakachan ju Jesús ju ixtavilanancha Jerusalén acsni tak'asmatlh ni ixta'amaklhtayananta ju ixchivinti Dios ju amachak'an Samaria pus alacmalakachacancha ju Pitalu' chai ju Xivan. \v 15 Chai ju yu'unch acsni tacha'alh tatapaininilh ju Dios ixlaca'atalh'an ju amachak'an anch ni laich catanu vachu' la'ix'alhunut'an ju yu'unch ju Spiritu Santu. \v 16 Pus tuca' ixtanui ju Spiritu Santu la'ix'alhunut'an ju yu'unch. Va yuchi ni ixta'akpaxtach ni ixtanajun ni ixtalhilaca'amputun ju ix'ucxtin'an Jesús. \v 17 Pus ju acsnich ju Pitalu' chai ju Xivan tamokslanilhch ixmaca'an la'ixlacatuna'an ju yu'unch chai lanach tanu la'ix'alhunut'an ju Spiritu Santu. \p \v 18 Pus ju Simón acsni amaklakts'ilh ju ixtamalakachan ju Jesús ni ixtamokslai ixmaca'an la'ixlacatuna apumatam chai lana tanulh ju Spiritu Santu la'ix'alhunut pus ak'alhtasunilh ju tumin. \v 19 Chai chani ajuni: \p ―Aq'uixt'akninch vachu' junima tachaput. Ju chunch va tichi chavaich ju acmokslaniya' ju quimaca' la'ixlacatuna catanuya' ju Spiritu Santu la'ix'alhunut. \p \v 20 Para ju Pitalu' chanich juni: \p ―Ju uxint'i chai ju mintumin ap'ina'it'it lacajipi ni laich na'un ni laich tamocan lacatumin ju tu'u' ju xt'ak'a ju Dios. \v 21 Ju uxint'i jantu lai at'imaknavit'i ju ani ixlhich'alhcat ju Dios. Chai jantu lhijun ni anavit'i ni jantu salaka ju mi'alhunut la'ixmacni Dios. \v 22 Pus ju chavai amac'auch ju macxcai mi'atalacpast'ac'at. At'ap'aininin ju ucxtin Dios ni camac'acxanin ju macxcai mi'atalacpast'ac'at ju alin lami'alhunut. \v 23 Ju quit'in icc'atsai ni na t'alasai ju ixtaxtokni Dios ju uxint'i. Chai ju mi'alactu'unti tachi ju va tach'in navitan. ―Chunch ju junicalh ju Simón. \p \v 24 Pus ju acsnich ak'alhtayanalh ju Simón. Chanich ajuni: \p ―Asq'uinit'it ju uxijnan ju qui'ucxtin'an Dios ju quilacata ni jantu chun actapasalh tachi ju quilajunau. \p \v 25 Pus ju Pitalu' chai ju Xivan alacjuni ju lapanacni tuchi ixtalakts'in ju ixnavi ju Jesús chai alacjuni ixlacata ju k'ai ix'ucxtin'an Jesús. Chai acsni tataxtulh ju anch tatapasatilalh lakatamin lakatamin lak'achak'an tus tacha'alh ju lak'achak'an Jerusalén. Para acsni ixtapasatilai ju lakatamin lak'achak'an ju alin ju xalacat'un Samaria ix'ajuni ju amachak'an anch ta yu laich putak'alhtaxtucan ni jantu ancan ju lacajipi. \s1 Ju Pilipe chai ju amachaka' Etiopía \p \v 26 Chai acsni tapasalh ju ani taxtokni pus pumatam ix'anquilh ju k'ai ucxtin Dios xak'ala ju Pilipe chai chani juni: \p ―Ju chavai ap'inchich ju lhisur. Ap'up'it'i ju xati lak'achak'an Gaza ju tach'apai ju lapanacni acsni taminacha ju lak'achak'an Jerusalén. ―Chunch ju juni. \p Pus ju anu' ti yuchach ju tapasata junta jantu xamati' t'ajun. \v 27 Pus ju Pilipe taxtulh. Alh. Chai anch ju lacati ixtaimai pumatam lapanac amachaka' Etiopía. Pus ju yuchi xak'ai ixjunita laxalacat'un Etiopía junta xa'ucxtin ixjunita ju chako'ulh ju Candace ixjuncan. Chai ju anu' lapanac yuchi ju ixmalhistacni ju ixtumin ju anu' k'ai ucxtin. Ju yuchi ixquilak'ayata ju Dios ju lak'achak'an Jerusalén. \v 28 Chai ju chavai va ix'anchokoputun la'ixchaka'. Chai acsni ix'anta la'ixcarro ju ixak'amai ju caballo pus ixt'ajun lakts'ini' ju alhiqui ju ists'okta ju Isaías ju mak'aniya lapanac ju ixnajun ixchivinti Dios. \v 29 Pus ju Spiritu Santu chani junilh ju Pilipe: \p ―P'as ap'it'i. Vanin at'aimat'i ju anu' carro. \p \v 30 Chai ju Pilipe acsni vanin lak'alh ju carro pus k'asmatlh ni ixt'ajun nona' tachi ju ists'okta ju Isaías. Chai chani juni: \p ―Ja mach'akxaich tuch'i lakts'in. \p \v 31 Pus ju acsnich ju yuchi chani juni: \p ―Tas aclhimachakxalh ni mati' xamati' ju aquimavasalanilh. \p Chai ju acsni tapaininilh ju Pilipe ni cat'atajulh ju la'ixcarro. \p \v 32 Pus ju laca'ats'oknut junta ixt'ajun lakts'ini' chani ixnajun: \q1 Tachi ju tu'u' borrego ni lhi'ancan junta camaknicana' pus chunch vachu' ca'ulhtucana' ju yuchi. \q1 Chai tachi ju tu'u' sa'ask'at'a borrego ni jantu t'asai mas sitcanch pus chunchach vachu' ju yuchi. \q1 Lana jantu tu'u' canona'. \q1 \v 33 Na catamamaxaniya' chai catamakniya' mas mati' ju ixtalak'alhin. \q1 Chai tis chavaich ju lai canona' ni ca'alina' ju catach'ak'ok'aya' ni camak'osunicana' ju is'atsucunti ju ani lacat'un. \m Chunch ju najun junta ixt'ajun lakts'ini' ju anu' lapanac. \p \v 34 Pus ju anu' xak'ai sacmilh ju Pilipe: \p ―Lamapainin aq'ui'unch. Tis chavaich ju lhichivinin ju lapanac ju ixnajun ixchivinti Dios. Ja is'akstu ju lhichivininchokoi u apumatam. \p \v 35 Pus ju acsnich ju Pilipe tsuculh amavasalanini'. P'ulhnan amavasalanilh tuchi ixnomputun ju chivinti ju ixt'ajun lakts'ini' chai astan junilh ali' ixlacata ju Jesús. \v 36 Chai acsni ta'alh ju lacati pus tacha'alh junta ixma ju xcan. Chai ju anu' xak'ai chani juni ju Pilipe: \p ―Alakts'ich ju xcan. Ja jantu lai ac'akpaxlh. \p \v 37 Pus ju Pilipe chanich juni: \p ―Ni lac'a'ich ju ixlhichux ju mi'alhunut pus laich calaya'. \p Chai ak'alhtayanalh ju anu' xak'ai. Chanich juni: \p ―Iclaca'ich ni ists'alh Dios ju Jesús ju ixnoncan camalakachatachilh Dios. \p \v 38 Pus ju acsnich ju anu' xak'ai lhinaulh ixch'apayajuca ju ixcarro. Chai ju yuchi chai ju Pilipe k'aixtamch t'ataju lacxcan chai ju Pilipe makpaxa ju anu' lapanac. \v 39 Chai acsni tatacutchokolh ju lacxcan pus ju iSpiritu Santu ju qui'ucxtin'an Dios lana lacatam sok'o lhi'alh ju Pilipe. Chai ju anu' xak'ai jantu lakts'inchokolh tavanan. Para acsni xa'anchokoi ju lacati pus na ixk'achan. \v 40 Pus ju Pilipe lhitajucancha ju lak'achak'an Azoto. Chai acsni taxtulh ju anch tapasatilalh lakatamin lakatamin lak'achak'an tus cha'alh ju lak'achak'an Cesarea. Para acsni ixtapasatilai ju lakatamin lak'achak'an pus ix'ajuni ju lapanacni ta yu laich cataputak'alhtaxtulh ni jantu cata'alh ju lacajipi. \c 9 \s1 Ju Saulo lhilaca'alh ju Jesús \p \v 1 Chai ju acsnich ju Saulo va tachi ispastact'ajun ix'amaknica ju ixtalhilaca'anta ju k'ai ucxtin Jesús. Pus yuchi lhilak'alh ju xak'ai ixpalijni ju ist'a'israelitanin. \v 2 Sq'uinilh lakatam alhiqui ju laich calhi'alh la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin ju amachak'an Damasco. Ju chunch ni calhitajulh tam jok'at u tam chako'ulh ju ch'ak'ok'ata ju Jesús pus laich calhimilh tach'in ju lak'achak'an Jerusalén. \v 3 Para acsni ix'anta ju lacati chai vanin ixcha'amputun ju lak'achak'an Damasco pus lana mapulhcu junta ix'anta ju Saulo. Lact'iyan ju xatapulhcuyacha ju anu' maclhcu. Tapulhcuk'o chux ju lacat'un. \v 4 Pus ju Saulo lana tin ta'aktalh ju lacat'un. Chai k'asmatlh lakatam chivinti ju chani juni: \p ―Saulo. Saulo. Jantu alhimakch'ap'u ju quilapanacni. Acsni chun ju lai tachi ju va jun quit'in ju q'uilhimakch'ap'ui. \p \v 5 Chai ju Saulo k'alhtailh. Chai juni: \p ―Tis chavaich'at ji ucxtin. \p Chai ju anu' ixt'ajun chivini' k'alhtayanalh. Chani juni: \p ―Quit'in ju icJesús ju na q'uimamak'alhk'ajni. Para acsni sast'uc'a ju ixtaxtokni Dios alai mi'akstu ju mamak'alhk'ajnich'ok'oc'an. ―Chunch ju junilh ju Jesús. \p \v 6 Pus ju Saulo lana na alhq'uip'ip'itnilh. Na ixtalhanantach. Chai chani juni: \p ―Qui'ucxtin tijuch ju lac'asq'uin ju acnavi. \p Chai ju ucxtin Jesús chani juni: \p ―At'aich. A'inchich ju lak'achak'an. A'unc'ant'achich tuch'i ju anaviya'ich. \p \v 7 Pus ju jok'atni ju ixtat'a'anta ju Saulo va sek talactaya. Tak'asmatlich vasalh ju chivinti para jantu xamati' ixtalakts'in. \v 8 Pus ju Saulo lana k'ostavi ju lacat'un. Para acsni talacpok'a jantu lai ixlakts'in tu'u'. Pus va macch'apalhi'ancalh ju lak'achak'an Damasco. \v 9 Chai lakat'utu avilhchan jantu lai ix'alac'avanan. Chai jantu vailh nin tu'u' cak'otlh. \p \v 10 Pus ju anuch lak'achak'an Damasco ixt'ajun pumatam lapanac ju Ananías ixjuncan. Ju yuchi ixlhilaca'anta ju Jesús. Pus ju ucxtin Jesús atalacasunilh tachi ju va la'ix'aklak'avanti. Chai xak'ala. Chai ju Ananías ak'alhtayanalh. Juni: \p ―Tijuch ji qui'ucxtin. \p \v 11 Pus ju acsnich ju k'ai ucxtin Jesús chani juni: \p ―Ap'inchich ju lacati ju Soknic'a juncan. Ap'uxc'ochi' la'ixchaka' Judas pumatam ju Saulo juncan. Ju yuchi amachaka' Tarso junita. Ju yuchi va quint'achivinin. \v 12 Chai ju yuchi lakts'intan tachi ju va la'ix'aklak'avanti. Lakts'inan ni tachi ju va xat'anui ju anch chai tachi ju va muc'anit'a ju mimaca' la'ixlakchulh ni laich ca'alac'avanana'. ―Chunch ju junicalh ju Ananías. \p \v 13 Para ju Ananías acsni k'asmatlh ju chunch pus chani juni ju Jesús: \p ―Para ji qui'ucxtin na lhu quintajuni ixlacata ju anu' lapanac. Tanajun ni na ix'amamak'alhk'ajni ju milapanacni ju tavilanancha ju lak'achak'an Jerusalén. \v 14 Chai ju chavai minta ju ani chai ju xalack'ajin palijni tajuni ni laich aquintach'apak'oyan chux ju quijnan ju iclalhilaca'anau ju uxint'i. \p \v 15 Para ju k'ai ucxtin Jesús chani juni: \p ―A'inchich ni icsacxtutach ju yuchi ni canaviya' ju quilhich'alhcat. Ju yuchi ca'alacjuna' ju lapanacni ju quilacata. Ca'alacjuna' ju ist'a'israelitanin chai ju jantu israelitanin chai ju xalack'ajin ucxtinin. \v 16 Chai quit'in ju acmalacasuniya' ni tasq'uini ni camak'alhk'ajnana' ni aquinaviniya' ju quilhich'alhcat. ―Chunch ju junicalh ju Ananías. \p \v 17 Pus ju Ananías alh la'ixchaka' ju Judas junta ixtanun ju Saulo. Chai acsni tanucha muc'anilh ixlacmaca' la'ix'ucxni ixlakchulh ju Saulo chai chani juni: \p ―Quilak'au Saulo yuchi ju k'ai qui'ucxtin'an Jesús ju talacasunin ju lacati junta ixt'ant'a. Chai yuchi ju xaquimalakachanitachin ni laich alac'avananch'ok'oya' chai laich calhinona' ju Spiritu Santu lami'atsucunti. \p \v 18 Chai ju acsnich lana mak'osucalh ju snapapa ataputs'i ju ixjuc'alh la'ixlakchulh. Acsnich ju lai xa'alac'avanan. Pus ju acsnich ju Saulo taxtulh. Quimakpaxacalh. \v 19 Chai astan ju Saulo vailh chai k'achanchokolh ju ixlacatuna. Pus lakat'ui lakat'utu avilhchan alact'atavi ju amachak'an Damasco ju vachu' ixtalhilaca'anta ju Jesús. \s1 Ju Saulo ajuni ju amachak'an Damasco ixchivinti Dios \p \v 20 Chai lana antsuculh ju Saulo la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Ix'ajuni ju lapanacni ni vasalh ists'alh Dios ju Jesús. \v 21 Pus tachi chun ju tak'asmatlh va ixtalhamak'aninin. Ixtalaclajuni: \p ―Ja jantu yuchi ju ani ju na ix'alacmamak'alhk'ajni ju amachak'an Jerusalén ju talhilaca'anta ju Jesús. Chai ja jantu vachu' yuchi xalhiminch ju ani ni calhi'aniyach tach'inin ju xalack'ajin palijni ju amachak'an ani ju talhilaca'anta ju Jesús. \p \v 22 Pus ju Saulo lacsni lacsni palai jantu ixtalhanan acsni ixnajun ixchivinti Dios. Chai acsni lana vas amavasalanilh ju ist'a'israelitanin amachak'an Damasco ni Jesús yuchach ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios pus jantu lai tu'u' xatamapuspitni ju chivinti. \s1 Ju Saulo tak'alhtaxtulh acsni ixtamakniputun ju ist'a'israelitanin \p \v 23 Para acsni tapasalh na lhu avilhchan pus ju israelitanin tanavilh lakatam chivinti sia yu'unch junta ixtanajun ni catamakniya' ju Saulo. \v 24 Para mamachakxanicalh ju Saulo ni ixlhi'okxchivincan. Pus ju anuch lapanacni tontacuj chai tontats'isni ixtalhist'ac'a ju xamalhtich junta putaxtucan ju anuch lak'achak'an. Va ixtamakniputunch ju Saulo. \v 25 Para ju ali'in ju ixtalhilaca'anta ju Jesús tamak'alhtaxtulh ju Saulo. Ix'alin ju lacchaka' ju ixt'alach'apata ju k'ex ju ixvi ixtalakachoko ju anu' lak'achak'an. Pus ts'is ju taquimujulh ju Saulo lacak'ai tank'alin chai lacaventana tapumaxtulh lhi'avinti lacak'ex. Chai ju yuchi ats'alalh. \s1 Ju Saulo ixvi ju lak'achak'an Jerusalén \p \v 26 Acsni tavanan cha'anchokolh ju Jerusalén ju Saulo pus va k'aixtam ix'alact'a'amputun ju ali'in ju ixtalhilaca'anta ju Jesús. Para ixchux'an ju yu'unch na ixtatalhoni. Jantu ixtalaca'i ni vachu' calhilaca'alh ju Jesús ju yuchi. \v 27 Para ju Bernabé alhi'anilh ixtamalakachan ju Jesús. Chai ajunchalh ta yu pulakts'ilh ju k'ai ucxtin Jesús ju Saulo ju lacati chai t'achivinilh. Vachu' ajuni ni lana jantu ixtalhanan ju Saulo acsni ix'ajuni ju amachak'an Damasco ixlacata ju Jesús. \v 28 Pus ju acsnich ju Saulo lai ix'alact'a'alhtanan ju ixtamalakachan ju Jesús. Chai tavilh ju lak'achak'an Jerusalén. \v 29 Chai ix'ajuni ju amachak'an anch ixlacata ju k'ai ucxtin Jesús. Chai ix'alact'achivinin chai ix'alact'alalhajai lacachivinti ju ist'a'israelitanin ju ixtachivinin ju lhigriego. Para ju yu'unch va ixtapast'ac'a ixmaknica. \v 30 Para acsni tac'atsa ju ixlhi'alak'avin la'ixmacni Jesús pus tak'ailhi'alh ju Saulo ju lak'achak'an Cesarea. Tamalakacha ju lak'achak'an Tarso. \p \v 31 Pus ju acsnich tamamacta ju ix'alhixcajica'an tachi chun ju ixtalhilaca'anta ju k'ai ix'ucxtin'an Jesús ju amachak'an ju xa'estado Judea chai ju xa'estado Galilea chai ju xa'estado Samaria. Chai ju yu'unch lana ixlhichux ix'alhunut'an talhilaca'alh ju k'ai ix'ucxtin'an Jesús. Na ixtaquiclaca'itach ju tuchi ixnajunta ju Dios chai na ixtatalhavai. Yuchach ju Spiritu Santu ju ix'a'aktaijui. \s1 Palai navicalh ju Eneas \p \v 32 Pus ju Pitalu' lacaputoc'ak'o junta ix'alin ju ixtalhilaca'anta Jesús. Pus vachu' alh alakts'ini' ju ixtalhilaca'anta Jesús amachak'an Lida. \v 33 Chai ju anch ju Pitalu' lhitajulh pumatam lapanac ju Eneas ixjuncan. Ju yuchi lakatsajin c'ata ixma la'ixputaman. Va ilhtuculuntach. \v 34 Chai chani junich ju Pitalu': \p ―Eneas Jesucristo ju palai canaviyan. Ak'ost'a'ulh. Asact'ich ju mimputaman. \p Pus ju Eneas lana k'ostavi. \v 35 Pus chux ju amachak'an Lida chaich ju amachak'an Sarón talakts'ilh ju anu' lapanac ni palaich ixnavicanta chai tamacaulh tachi ju akts'iya ixtalhilanita chai talhilaca'alh ju k'ai ucxtin Jesús. \s1 Malok'onichokocalh ju Dorcas acsni ixnita \p \v 36 Pus ju acsnich ixt'ajun ju lak'achak'an Jope pumatam chako'ulh ju vachu' ixlhilaca'anta Jesús. Ju yuchi Tabita ixjuncan. Ju lacalhigriego va Dorcas ixjuncan. Pus ju anu' chako'ulh va tachi ixnavich ju k'ox chai ix'a'aktaijui ju quilhpatinin. \v 37 Chai acsni ixvilhchaca' ju Lida ju Pitalu' pus ju anu' chako'ulh tak'ank'a chai nilh. Pus ju lapanacni tapaxa chai talhi'alh ixlhitantalakt'ui lacachaka'. Anchach ju tamama. \v 38 Chai ju amachak'an Jope ju ixtalhilaca'anta Jesús ni tac'atsa ni ixvilhcha ju Lida ju Pitalu' pus tamalakachanilh pumat'ui lapanacni. Pus ju lak'achak'an Lida vanin ixt'alajunita ju lak'achak'an Jope. Pus ju anuch lapanacni tatapaininilh ju Pitalu' ni vats'alhti ca'alact'amilh. \v 39 Pus ju Pitalu' lana lacataya chai alact'a'alh ju yu'unch. Chai acsni tacha'alh ju lacachaka' talhi'alh ixlhitantalakt'ui lacachaka' junta ixma ju lijunto. Pus lhmalanch ixtalhitak'aixtokta ju chakolun ju va alacnimacontilacantach. Na ixtalack'alhun. Ixtat'ajun masuninin ju ixlacvestido'an chai ixlacxcuju'an ju ix'anavinita ju Dorcas acsni ixt'ajunca'. \v 40 Para ju Pitalu' alactixcoxtuk'o. Chai ju yuchi ta'aktsokotalh. Tsuculh t'achivini' ju Dios. Chai acsni lhilaca'anilh junta ixma ju lijunto chani juni: \p ―Tabita ak'ost'aich. \p Pus ju yuchi lana talacpok'a chai acsni lakts'ilh ju Pitalu' k'ostavi. \v 41 Pus ju Pitalu' xtaknilh ixmaca'. Sayaulh. Ju acsnich alact'asanilh ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús chai ju anuch chakolun ju ix'alacnimacontilacantach. Alacmasunilh ju chako'ulh ni ixlok'onchokotach. \v 42 Pus ju ani lacc'atsak'ocalh ixlhilacaputs'un ju lak'achak'an Jope. Chai na lhu ju talhilaca'alh ju k'ai ucxtin Jesús. \v 43 Pus ju Pitalu' na lakalhu avilhchan ixvilhcha ju lak'achak'an Jope la'ixchaka' pumatam lapanac ju Simón ixjuncan. Ju yuchi va ixlak'oxini' axt'ak'an ixjunita. \c 10 \s1 Pitalu' chai Cornelio \p \v 1 Pus ix'alin pumatam lapanac amachaka' Cesarea ju Cornelio ixjuncan. Ju yuchi xa'ucxtin tam cientos taropajni ixjunita chai ju anuch taropajni Italiano ix'ajuncan. \v 2 Pus ju yuchi chai chux ju ixtatanumanalh la'ixchaka' ixtalhilaca'anta ju Dios chai ixtalak'ayai. Chai ju yuchi na lhu ix'axtakni ju tumin ju quilhpatinin sia yu'unch ju israelitanin mas jantu israelita ixjunita ju yuchi. Chai va tachi ixt'achivinin ju Dios. \v 3 Pus lakatam avilhchan tachi lakat'utu hora atok'oxana' ju Cornelio lakts'ilh pumatam ix'anquilh ju Dios. Para tachi ju va la'ix'aklak'avanti ju lakts'ilh. Chai ju anu' anquilh mapaka'ulh ju Cornelio. \v 4 Pus ju Cornelio lana va skotutuk'alhi chai talhanak'alhtailh: \p ―Tijuch ji qui'ucxtin. \p Chai chani juncanch ju Cornelio: \p ―Ju Dios pastacnik'o acsni ixt'ach'ivinin ju yuchi chai ixlacata ju tumin ju p'u'akt'ai'ui ju quilhpatinin. \v 5 Pus ju chavai amalak'ach'at'ich ju lapanacni lak'achak'an Jope. Chach ta'alh t'asanini' pumatam lapanac ju Simón juncan. Ju yuchi vachu' Pitalu' juncan. \v 6 Ju yuchi t'ajun la'ixchaka' pumatam ju vachu' Simón juncan. Yuchi ju alak'oxini' axt'ak'an. Ju yuchi amachak'ananta vanin la'ixquilhtu' alama. Pus yuchi ju cajunanch tuchi ju anaviya'ich. \p \v 7 Pus acsni anchokolh lact'iyan ju anu' anquilh ju quit'achivininchilh ju Cornelio pus ju yuchi t'asanilh pumat'ui ixlapanacni chai pumatam ixtaropa ju ixnavini ixlhich'alhcat. Pus ju anu' taropa vachu' ixlhilaca'anta ju Dios. \v 8 Pus ju Cornelio ajunk'o tuchi ixtapasata chai amalakachalh ju lak'achak'an Jope. \p \v 9 Ni tuncunchokopa ixta'anta ju lacati chai acsni ixk'atuncumputun pus vanin ixtacha'amputun ju lak'achak'an Jope. Pus lana acsnich ju toc'alh lacasotea ju Pitalu'. Va ixt'achivimputun ju Dios. \v 10 Para slivasalh na ixchavanita chai na ixvemputunch. Chai acsni ixt'oncan lak'oxinica ju ixvaiti pus ju yuchi lana lakts'ilh tu'u' tachi ju va la'ix'aklak'avanti. \v 11 Lakts'ilh ju lact'iyan ni talhtek'a chai tak'alhtajulh tu'u' tachi lakatam k'ai pumpu'. Mak'astut'at'i ixch'inicanta. Tak'alhtaju tus lacat'un junta ixvi ju Pitalu'. \v 12 Chai lakts'ilh ni anch ju ixtatanumanank'o tachi chun ju atapacxat ju alhtanan ju ani lacamunutpa'. Vachu' ixtatanumanalh ju lu chaich ju ts'ok'o. \v 13 Chai ju acsnich ju Pitalu' k'asmatlh ixchivinti pumatam ju chani juni: \p ―Ak'ost'a'ulhch ji Pitalu'. Amaknit'ich ju ani tayanalh atapacxat. A'uya'ich. \p \v 14 Para ju Pitalu' chani ak'alhtayanalh: \p ―Jantu ji qui'ucxtin. Ju quit'in jantu tavanan ic'uta tu'u' ju jantu lai ucan tachi ju iclhilanitau ju quijnan ju israelitanin icjuntau. \p \v 15 Pus xak'alachokocalh ju Pitalu' ixlhipakt'uich. Chanich ju juni: \p ―Ju najuntach ju Dios ni lai ucan tun va anau ni jantu lai ucan. \p \v 16 Pus pakt'utu ju junicalh chunch chai astan ju k'ai pumpu' lhi'anchokocalh ju lact'iyan. \v 17 Pus ju Pitalu' ispastacvi la'ix'alhunut tuchi ju canomputulh ju anu' ju lakts'ilh tachi ju va la'ix'aklak'avanti. Pus lana acsnich ju talhasacminilh ju ixchaka' ju Simón ju lapanacni ju ix'amalakachanicantachilh ju Cornelio. Ixtacha'anta ju la'ixquilhtalacxtutu ju ixchaka' ju Simón. \v 18 Tachivinilh. Ta'asacminilh ni anch catavi ju Simón ju vachu' juncan Pitalu'. \v 19 Pus ju Pitalu' vana ixt'ajun pastacna' ju tuchi ixlakts'inta tachi ju va la'ix'aklak'avanti. Pus ju acsnich lana chani junilh ju Spiritu Santu: \p ―Ixpumat'utu'an lapanacni tapuxcoyan. \v 20 Ak'ost'a'ulh. At'ak'alht'a'ut'ich. At'ap'inchich chai tun va at'ilhamak'anin ni quit'in ju ic'amalakachanitachin. \p \v 21 Pus ju acsnich ju Pitalu' alak'alh ju ixtamalakachan ju Cornelio chai chani ajuni: \p ―Quit'inch ju quilapuxcoyau. Tijuch ju quilhilalakmintauch. \p \v 22 Chai ju yu'unch chani tajuni: \p ―Yuchi ju Cornelio ju quintamalakachanitachin. Ju yuchi xa'ucxtin tam cientos taropajni junita. Chai ju yuchi na k'ox lapanac junita chai na lhilaca'anta ju Dios. Chai tachi chun ju israelitanin na k'ox lapanac talhiulai. Pus ju yuchi ma malakachanicanchilh ju ix'anquilh Dios chai ju yuchi ma juni ni ma cat'asaniyan ni ma laich cak'asmatnin ju tuch'i a'una'ich. ―Chunch tajuni ju Pitalu' ju anuch lapanacni. \p \v 23 Pus ju acsnich ju Pitalu' ajunich ni catatanu pulacni. Chai anch ju talakacujlich. Chai acsni tuncunchokopa pus alact'a'alh. Vachu' tamak'alh ali'in amachak'an Jope ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús. \p \v 24 Acsni alakatamch avilhchan jumpa tatanucha ju lak'achak'an Cesarea. Pus ju Cornelio na ix'alacpacxanvi. Ix'alact'asanitach ju ixlhi'alak'avin chai ju ali'in ju palai k'ox ix'amigojni ixtajunita. \v 25 Chai acsni cha'alh ju Pitalu' pus taxtuchilh ju Cornelio ni camac'amiya'. Ta'aktsokotanilh vanin la'ixch'aja'. Va ixlak'ayaputun. \v 26 Para ju Pitalu' makch'apayaulh. Chanich juni: \p ―At'aich. Ju quit'in vachu' va iclapanac. \p \v 27 Pus tsuculh t'achivini' chai t'atanu la'ixchaka'. Chai ju anch alhitaju na lhu lapanacni ju ixtatak'aixtokta. \v 28 Chai chani alacjuni: \p ―Ju uxijnan c'ats'ayat'it ni iclhilanitau ju quijnan ju israelitanin icjuntau ni talak'alhin cava ni act'alaktanu pumatam ju jantu israelita. U mas va actanu la'ixchaka'. Para ju Dios quimasunita ni jantu xamati' ju va jantu tu'u' ixtapalhni cava. Chai jantu k'ox ni acnaulh ni jantu ict'a'alhtanamputun xamati'. \v 29 Pus yuchi iclhimilh acsni q'uint'asanich chai jantu tu'u' xac'ajuni ju xamalak'ach'ayachi'. Chai ju chavai iclasacmiyau tuchi ju quilalhit'asaniyauch. \p \v 30 Pus ju Cornelio junich: \p ―Lakat'at'ich avilhchan xajun acsni xacvi laquinchaka'. Tachi chavai hora ixjunita. Jantu tu'u xac'uta chai xact'ajun t'achivini' ju Dios. Chai iclakts'ilh pumatam anquilh ju taya laqui'ucxlacapu'. Na slamnica ixjunita ju ixpumpu'. \v 31 Chai quijuni ni ma quink'asmatnitach ju Dios acsni ict'achivinilh. Chai ma pastack'ojui ju lamapainin ju xac'anavinita ju quilhpatinin. \v 32 Chai quijuni ni ma acmalakachalh ju quilapanacni ju cata'alh ju lak'achak'an Jope. Ma chach tak'ailhiminan ju uxint'i. Ma anch ju t'a'un ju la'ixchaka' ak'antam Simón ju ixlak'oxini' axt'ak'an. Ju yuchi ma anch amachak'ananta vanin la'ixquilhtu' alama. Chai ma acsni at'ana' pus ma aq'ui'una' ju ixchivinti Dios. Chunch ju quijuni. \v 33 Pus yuchi vats'alhti iclhimalakachanichan ju quilapanacni. Chai na k'oxich ni xat'an. Pus ju chavai ju Dios quintalakts'inan tachi chun ju quijnan ju anich icvilau chai ick'asmatputunau tachi chun ju chivinti ju xajunan ju Dios. \s1 Ju Pitalu' axak'ala ju lapanacni ju ixtavilanalh la'ixchaka' ju Cornelio \p \v 34 Pus ju acsnich ju Pitalu' chani ajuni: \p ―Ju chavai icmachakxai ni vasalh vaklhtam chun ju alakts'in ju lapanacni ju Dios. \v 35 Va tichi lapanac cava ju lak'ayai chai canavi ju soknic'a pus yuchi ju k'ox lhiulai ju Dios. U ni quint'a'israelita junita u ni jantu. \v 36 Ju Dios quintamalakachanichin ju ixchivinti ju quijnan ju israelitanin icjuntau. Quintajunan ni mak'oxamixican la'ix'alhunut ju Dios acsni lhilaca'ancan ju Jesús ni yuchach ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. Yuchi ju xa'ucxtin lhichux. \v 37 Ju uxijnan c'ats'ayat'itch ni ix'amalaninin ju Xivan chai ix'amakpaxanan. Chai c'ats'ayat'it ni astan tsuculh amalaninin ju Jesús. Ju yuchi tai'ulacha ju ix'amalaninti ju xa'estado Galilea chai lacaputoc'ak'o chux ju lak'achak'an junta ixtat'ajun ju quint'a'israelitanin. \v 38 Ju uxijnan c'ats'ayat'it ni Dios ju xtaknilh ju Jesús amachaka' Nazaret ju Spiritu Santu ju xatanui la'ix'alhunut chai ixlhiyuchi na ix'alin ju ixtachaput. C'ats'ayat'it ni va tachi ixnavit'ajun ju k'ox ju Jesús chai ix'ac'uch'uk'ojui chux ju ixmamak'alhk'ajni ju lhacaticuru. Lai chunch xanavi ni yuchi ju Dios ju ixt'a'alhtanan. \v 39 Ju quijnan iclakts'iuch tachi chun ju ixnavi ju Jesús ju xalacat'un Judea chai ju lak'achak'an Jerusalén. Para astan ju lapanacni tamakni. Tamaquilhta ju lacacurus. \v 40 Para ju Dios malok'oni ixlhilakat'utu avilhchan chai quintamalacasunin ju quijnan. \v 41 Para jantu chux ju lapanacni ju talakts'ilh. Va quijnan ju mak'anch quintasacxtutanch ju Dios ni acnonauch ju tuchi iclakts'intauch. Pus ju quijnan ict'avajiuch ju yuchi acsni tavanan lok'onchokolh la'ix'aninti. \v 42 Chai yuchi ju p'as quintajunan ni ac'ajunau tachi chun ju lapanacni ni Dios ju ulata ju Jesús ni yuchi ju calakts'intanuyach ju lapanacni ju tit'ajunca' chai ju tanitach. \v 43 Yuchi ju ixtalhichivinin chux ju mak'aniya lapanacni ju ixtanajun ixchivinti Dios. Ju yu'unch ixtanajun ni ma camac'acxanicana' ixtalak'alhin va tichi chavaich ju calhilaca'ana' ju Jesús. Ju Dios ma camac'acxaniya' va ixlacata ni nilh ju Jesús. ―Chunch ju ajuni ju Pitalu'. \s1 Ju lapanacni ju jantu israelitanin ta'amaklhtayanalh ju Spiritu Santu \p \v 44 Chai acsni ixt'ajunca' chivini' ju Pitalu' pus lana alakmilh ju Spiritu Santu tachi chun ju ixtat'ajun k'asmatnin ju ixchivinti. \v 45 Pus ju israelitanin ju ixtalhilaca'anta ju Jesús ju ix'alact'amintach ju Pitalu' na talhamak'aninilh ni axtaknicalh vachu' ju Spiritu Santu ju yu'unch ju jantu israelitanin ixtajunita. \v 46 Pus ni ixtachivinin atumpa chivinti ju jantu ixtamispai chai ixtanajun ni yuchach ju xak'ai ju Dios yuchi ixtalhinajun ju ix'alact'aminta ju Pitalu' ni ta'amaklhtayanalh ju Spiritu Santu ju anuch lapanacni. \v 47 Ju acsnich ju Pitalu' ajunich ju ix'alact'aminta: \p ―Jantu lai xamati' catilhik'alhts'aulh ju xcan ni jantu cata'akpaxlh ju anich tavilanalh ni vachu' ta'amaklhtayanalh ju Spiritu Santu tachi ju quijnan'an. \p \v 48 Pus ju acsnich ju Pitalu' alhinaulh ix'amakpaxaca ni ixtalhilaca'anta ju k'ai ucxtin Jesús. Chai astan ju yu'unch tatapaininilh ju Pitalu' ni catolhcha lakat'ui lakat'utu avilhchan. \c 11 \s1 Ju Pitalu' ajuni ju lapanacni amachak'an Jerusalén tuchi ixtapasata \p \v 1 Pus ju ixtamalakachan ju Jesús chai ju ali'in ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús ju ixtavilanancha ju xa'estado Judea tak'asmatlh ni vachu' talaca'inilh ixchivinti Dios ju yu'unch ju jantu israelitanin ixtajunita. \v 2 Chai acsni tavanan anchokolh ju Jerusalén ju Pitalu' pus ju ali'in ist'a'israelitanin ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús tat'alak'ailh. \v 3 Tajunich: \p ―Tajuch ni va xalakp'inch ju lapanacni ju jantu quint'a'israelitanin'an tajunita chai laich va lakputam xa'alact'ava'in. \p \v 4 Pus ju Pitalu' lana ajunk'o tachi chun ju ixtapasatach. Alacjuni: \p \v 5 ―Ju quit'in xacvilhcha ju lak'achak'an Jope. Xact'ajun t'achivini' ju Dios. Chai iclakts'ilh tu'u' tachi ju va k'ai pumpu'. Mak'astut'at'i ixch'inicanta. Chai mak'alhtajucalh ju lact'iyan. \v 6 Pus ju quit'in na icskotutulh chai iclakts'ilh ni anch ixtatajumanalh ju atapacxat chai ju maktilin chai ju lu chai ju ts'ok'o. \v 7 Chai ick'asmatlh lakatam chivinti junta quijuni ni ma ack'ostavi. Ma ac'amaknilh ju anu' ixtayanalh atapacxat chai ma ac'ulh. \v 8 Para ju quit'in icjunich: “Jantuch ji qui'ucxtin. Ju quit'in jantu tavanan icquilhc'atsata ju tu'u' ju jantu lai ucan tachi ju iclhilanitauch ju quijnan ju israelitanin icjuntau”. Chunch icjuni. \v 9 Para aktam quink'alhtaichokocalh tus lact'iyan. Chai quijuni ni ma jantu acnaulh ni jantu lai ucan tu'u acsni najuntach ju Dios ni lai ucan. \v 10 Pakt'utuch xaquijuni ju Dios ju chunch chai astan lhi'anchokocalh ju anu' k'ai pumpu' ju lact'iyan. \v 11 Pus ju acsnich lana tachilh ixpumat'utu'an lapanacni ju lacachaka' junta xacvi. Amachak'an Cesarea ixtajunita. Qui'amalakachanicanchilh. \v 12 Pus ju Spiritu Santu quijunilh ni ac'alact'a'alh chai jantu actilhamak'aninilh. Pus ic'alact'a'alh chai ju ani ixpumachaxan'an qui'alak'avin'an quintat'aquilalh. Pus ictanuchauch la'ixchaka' ju anuch lapanac ju xaquint'asanita. \v 13 Chai ju yuchi quintajunin ni ma ixlakts'inta pumatam anquilh la'ixchaka'. Ma anch ixya chai ma juni ni ma camalakachalh ju ixlapanacni ni ma cata'alh ju lak'achak'an Jope. Ma calhinaulh quint'asanica ju quit'in. \v 14 Ma quit'in ju ac'ajunach ju chivinti ju lai cataputak'alhtaxtuya' ju yuchi chai chux ju tatanun la'ixchaka'. \v 15 Chai acsni ictsuculh chivini' pus vachu' alakmilh ju Spiritu Santu ju yu'unch tachi ju quintalakminch ju quijnanch'an ju mak'anch. \v 16 Pus ju acsnich icpastaclich ju ixchivinti ju qui'ucxtin'an Jesús acsni quintajunin ni ma slivasalh amakpaxanalh lacaxcan ju Xivan. Para ju quijnan ma ac'amaklhtayananau ju Spiritu Santu tachi ju ali'in ta'amaklhtayanalh ju xcan acsni ta'akpaxlh. Ma chunch quintajunin ju Jesús. \v 17 Pus Dios ju alacxtaknilh vachu' ju Spiritu Santu ju yu'unch tachi ju quintaxtaknitan ju quijnan'an acsni lhilaca'antauch ju qui'ucxtin'an Jesucristo. Chai ni chunch ju xalai pus tis chavaich ju quit'in ni lai acsaspitlh ju Dios. ―Chunch ajuni ju lapanacni ju Pitalu'. \p \v 18 Pus acsni tak'asmatlh junima chivinti lana sek tatavi ju ixtamalakachan ju Jesús chaich ju ali'in. Tatsuculh lak'ayanin ju Dios. Chai tanaulh: \p ―Ni sala chunch ju xatapasai pus ju Dios akts'iya lacasq'uin ni vachu' ca'alilh ju is'atsucunti'an ju lact'iyan ju yu'unch ju jantu israelitanin tajunita acsni va catamacaulh ju ix'alactu'unti'an. \s1 Ju lapanacni amachak'an Antioquía talhilaca'alh ju Jesús \p \v 19 Acsni tavanan maknicalh ju Stipan pus tsucucalh mamak'alhk'ajninin ju ali'in ju vachu' ixtalhilaca'anta ju Cristo chai ta'ats'alalh ju yu'unch. Ju ali'in sia yu'unch ta'alh tus laxalacat'un Fenicia chai ju xalacat'un Chipre chai ju lak'achak'an Antioquía. Pus ju anch jantu xamati' ixtajuni ju ixchivinti Dios. Va yu'unch ju ist'a'israelitanin. \v 20 Para ju sia lhiyu'unch ixtamakminta vachu' amachak'an Chipre chai Cirene. Pus ju yu'unch acsni tatanucha ju lak'achak'an Antioquía vachu' alacjuni ju jantu israelitanin ni laich catatak'alhtaxtulh chai jantu cata'alh ju lacajipi ni catalhilaca'alh ju k'ai ucxtin Jesús. \v 21 Pus ju k'ai ucxtin Jesús na alac'aktaijulh chai ixlhiyuchi na pumalhu tamacaulh tachi akts'iya ixtalhilanitach chai talhilaca'alh ju k'ai ix'ucxtin'an Jesús. \p \v 22 Pus acsni tak'asmatcha ju amachak'an Jerusalén ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús ju tuchi ixt'ajun tapasana' ju lak'achak'an Antioquía pus lana tamalakachalh ju Bernabé ni ca'alh ju anch. \v 23 Chai acsni cha'alh ju yuchi pus lakts'ilh ni na lhu ix'a'aktaijuta ju Dios la'ix'amapaininti chai na lhik'achalh. Chai alakmap'aksilh ixchux'an ni ixlhichux ix'alhunut'an catach'ak'ok'ak'alhilh ju k'ai ix'ucxtin'an Jesús. \v 24 Ju Bernabé na k'ox lapanac ixjunita chai ju Spiritu Santu ixlhinonk'ojui la'is'atsucunti chai ixlhichux ix'alhunut ixlhilaca'anta ju Jesús. Pus ju lapanacni acsni tak'asmatnilh ju ixchivinti na lhu talhilaca'alh ju k'ai ucxtin Jesús. \p \v 25 Pus ju astanch ju Bernabé taxtulh. Alhch ju lak'achak'an Tarso. Alh puxcona' ju Saulo. Chai acsni lhitajucha t'amilh ju yuchi ju lak'achak'an Antioquía. \v 26 Chai tam c'ata tat'atolhcha ju amachak'an anch ju ixtalhilaca'anta ju Jesús. Chai na lhu lapanacni amalanicalh ixchivinti Dios. Pus ju lak'achak'an Antioquía anchach ju p'ulhnan alhimapaka'ucanchalhch ju ixtalhilaca'anta Jesús la'ixtapaka'ut ju Cristo. \p \v 27 Chai acsni ixvilhcha ju Bernabé ju Antioquía pus tataxtucha ju Jerusalén ju lapanacni ju ixtanajun ixchivinti Dios. Tamilh ju lak'achak'an Antioquía. \v 28 Pus ju pumatam sia yu'unch Agabo ixjuncan. Chai lakatam avilhchan acsni ixtatak'aixtokta ju ixtalhilaca'anta Jesús pus ju yuchi taya chai ju Spiritu Santu juni ni ca'ajunilh ju lapanacni ni ca'alina' ju k'ai chavan ixlhilacaputs'un ju lacamunutpa'. Chai vasalh chunch ju tapasalh acsni k'ai ucxtin ixjunita ju Claudio. \v 29 Pus ju ixtalhilaca'anta Jesús ju amachak'an Antioquía tanaulh ni catamak'aixt'ok'a' ju tumin ju laich ca'axtaknicana' ju amachak'an Judea ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús. Ixtanajun ni pumatamin pumatamin caxt'ak'a' tachi ju ixmaktasuich. \v 30 Pus chunch ju tanavi. Chai tamalakachalh ju Bernabé chai ju Saulo ni catalhi'alh ju tumin chai cataxtaknilh ju xalack'ajin ju ixtalhinajun sia yu'unch ju ixtalhilaca'anta Jesús. \c 12 \s1 Maknicalh ju Jacobo chai t'alhnucalh ju Pitalu' \p \v 1 Ju acsnich avilhchan ju k'ai ucxtin Herodes tsuculh amamak'alhk'ajnini' ju ali'in ju ixtalhilaca'anta Jesús. \v 2 Ju yuchi lhinaulh ixmaknica ju Jacobo ixlak'au ju Xivan. Maknicalh lacaspada. \v 3 Chai acsni lakts'ilh ni na k'oxich talhiula ju israelitanin pus vachu' lhinaulh ixch'apaca ju Pitalu'. Pus ju acsnich xac'atan ixjunita acsni ixta'ui ju xkapavati ju jantu ixtalhiyajuta ju xat'in. \v 4 Pus acsni tach'in navicalh ju Pitalu' lana t'alhnucalh. Chai quilhmakt'at'i taropajni ju ixtalhist'ac'a. Pumat'at'in ju xalhcayocanta. Ju k'ai ucxtin ixnajunta ni astan ca'ixmaxtulh chai la'ix'ucxlacapu'an ju lapanacni ca'ixmak'osaspitlh chai ca'ixlhinaulh ixmaknica. Ixnajunta ni acsnich ju chunch ixlalh acsni ixtapasata ju anu' c'atan acsni ixta'ui ixborrego'an ju israelitanin ixpupastaccan ju anu' atats'isni acsni tatak'alhtaxtulh la'ix'aninti'an ju xalack'ajin ists'alan ju mak'aniya ixlacpa'itni'an. \v 5 Pus ju taropajni na k'ox ixtalhist'ac'a ju Pitalu' junta ixt'alhnucanta. Para ju lapanacni ju ixtalhilaca'anta Jesús va tachi ixtatapainini ju Dios ixlacata ju yuchi. \s1 Ju Dios maxtulh ju Pitalu' lacapulach'in \p \v 6 Pus ju anu' atats'isni acsni ixnajunta ju Herodes ni camaxtuya' ju Pitalu' ni catuncunach pus ju Pitalu' ilhtatai. Pictutamin ixtamanalh ju taropajni. Chai ju Pitalu' ixmakch'icanta lacalakat'ui cadena. Chai ju ali'in ju ixtalhist'ac'a ixtayanalh la'ixquilhtalacxtut ju pulach'in. \v 7 Pus lana chincha pumatam ix'anquilh ju k'ai ucxtin Dios chai na putuncujun va ju lacapulach'in. Pus ju anquilh piclalh ju Pitalu' la'ixpak'axti'. Macuju chai chanich juni: \p ―Ak'ost'a'ulhch vats'alhti. \p Pus ju cadena ju ixpumakch'icanta lacpatajunilh la'ixmaca' ju Pitalu'. \v 8 Chai ju anquilh chani junich ju Pitalu': \p ―Alak'oxit'ich ju micinturón. Ach'ant'anut'ich ju minch'anxt'ak'an. \p Chai chunch ju navilh ju Pitalu'. Chai junichokocalh ju Pitalu': \p ―Amak'anch'it'ich ju mimakatanut. Aq'uinch'ak'ok'ach. \p \v 9 Pus ju Pitalu' t'ataxtulh ju anquilh. Ch'ak'ok'alh. Para ju yuchi jantu isc'atsai ni vasalh cava ju tuchi ixnavi ju anquilh. Ju yuchi va ixnajunch ni ca va aklak'avanalh. \v 10 Pus tatapasalh junta ixtayanalh ju taropajni ju alhistacnin chaich ju alacatam junta ixtayanalh ju alhistacnin. Chai tacha'alh laxamalhtich si tsasnat junta putaxtucan lacapulach'in. Pu'ancan ju lak'achak'an. Chai ju anu' malhtich va is'akstu talhtek'a chai ju yu'unch tataxtulh. Ta'alhtanalh tus tacha'alh junta k'ank'at'iyui ti chai ju acsnich ju anquilh lana macaulh ju Pitalu'. \v 11 Ju acsnich chilh ju ix'atalacpast'ac'at ju Pitalu' chai ju yuchi chani naulh: \p ―Ju chavai icmachakxai ni slivasalhch ni xamalakachayachilh ju ix'anquilh ju qui'ucxtin Dios chai quimak'alhtaxtulh la'ixmaca' ju Herodes chai jantu chunch actitapasaya' ju chavai tachi ju ixtalacasq'uin ju ali'in quint'a'israelitanin. \p \v 12 Acsni pastaclh ju chunch ju Pitalu' pus alh la'ixchaka' ju Malia ixnati ju Xivan ju vachu' ixjuncan Marcos. Ju anch na lhu ixtatak'aixtokta. Ixtat'ajun t'achivinin ju Dios. \v 13 Chai acsni salh ju xamalhtich lacak'ex ju ixvi lacati pus taxtuchilh pumatam atsi' ju Rode ixjuncan. Va ismispaputun tichi chavaich ju ixya. \v 14 Chai ju yuchi ni k'asmatnilh ixchivinti ju Pitalu' pus lana mispalh ni yuchi. Para ni na ixk'achan pus jantu lhimalhtek'ak'o ju malhtich. Lana ats'alatanuchokolh lacachaka'. Quixtaklh ju chivinti ni Pitalu' ixya lacamalhtich. \v 15 Para ju yu'unch va ixtajunich: \p ―Va lak'ach'ap'ui ju uxint'i. \p Para ju yuchi p'as ixnajun ni vasalh yuchi. Pus ju acsnich ju yu'unch ixtanajunch: \p ―Ca va yuchi ju anquilh ju lhist'ac'a ju Pitalu'. \p \v 16 Pus ju Pitalu' tailhi'alh isaca ju malhtich. Chai acsni xcayama tamalhtek'anilh talakts'ilh chai talhamak'aninilh. \v 17 Para ju yuchi atamacyonilh ni va sekch catataya. Chai tsuculh ajunini' tachi ju navilh ju k'ai ix'ucxtin'an Dios acsni maxtulh lacapulach'in. Chai alacjuni ni catamac'atsanilh ju Jacobo chaich ju ali'in ju ixtalhilaca'anta Jesús. Chai acsni nonk'o ju ani ju Pitalu' pus taxtulh. Ampa lhilacatam. \p \v 18 Acsni tunculhch jantuch va ti lacats'unin alilh ju ixtalhanti'an sia yu'unch ju taropajni tuchi amapasalh ju Pitalu'. \v 19 Pus ju Herodes lhinaulh ixpuxcajuca ju Pitalu' para jantu talhitaju. Ju acsnich ju Herodes mak'osaspitlh ju alhistacnin chai ni jantu lai xatajuni tuchi xatapasai pus lhinaulh ix'amaknica. Chai astan ju Herodes taxtulh ju xa'estado Judea. Alhch ju lak'achak'an Cesarea. Anch ju tolhcha. \s1 Nilh ju Herodes \p \v 20 Pus ju amachak'an Tiro chai Sidón anch ixta'i ju ixvaiti'an la'ixt'un ju k'ai ucxtin Herodes. Para ju acsnich ju Herodes na ix'axcajich. Pus ju yu'unch talakmilh ju Herodes chai tanavilh ix'amigo'an ju Blasto. Ju yuchi xak'ai ixjunita ju anch la'ixpu'ucxtin Herodes. Pus tat'atak'oxilh ju chivinti ju yuchi ni yuchach ju catapaininilh ju k'ai ucxtin ni cacaplich ju ixtalhk'amti. \v 21 Pus ju Herodes lhca'ula lakatam avilhchan acsni ca'alact'achivina'. Chai acsni chilh ju anu' avilhchan pus ju Herodes lakch'i ju pumpu' tachi ixtalakch'i ju ucxtinin. Chai tavi lacak'ai chaka'. Tsuculh akt'asajunu'. \v 22 Pus ju ixtalhavat'an lapanacni p'as tachivinilh. Tanajunch: \p ―Yuchi ju Dios ju chivinin. Jantiyu' va quint'alapanac'an. \p \v 23 Pus ju acsnich pants'iquis pumatam ix'anquilh ju k'ai ucxtin Dios lana xtaknilh ju ixtak'ank'at ju Herodes ni lai xalak'a'i ni tajunilh ju lapanacni ni Dios ixjunita. Jantu xalak'ayai ju tucan Dios. Pus na lhu xatanui ju tsapu la'ixpajan chai yuchach ju xamakni. \p \v 24 Para ixchivinti Dios ixmakpitsik'ocanta chai na lhu ju taquiclaca'ilh. \p \v 25 Pus ju Bernabé chaich ju Saulo tatasp'itcha ju lak'achak'an Jerusalén acsni tamak'axtaklh ju tumin ju ix'amalhi'anican. Tat'amilh ju Xivan ju vachu' ixjuncan Marcos. \c 13 \s1 Ju Bernabé chai ju Saulo ta'alh ajuninin ju lapanacni ixlacata ju Jesús \p \v 1 Sia yu'unch amachak'an Antioquía ju ixtalhilaca'anta Jesús ix'alin ju lapanacni ju ixtanajun ixchivinti Dios chai ju ali'in amamaka'unin ixtajunita. Yu'unch ju Bernabé chai ju Simón ju ixjuncan Niger chai ju Lucio amachaka' Cirene chai ju Saulo chai ju Manaén ju ixt'atak'ayana' ju k'ai ucxtin Herodes ixjunita. \v 2 Pus ju lakatam avilhchan acsni ixtat'ajun lak'ayanin ju k'ai ix'ucxtin'an Dios chai ixtatascajai pus ju Spiritu Santu chani alacjuni: \p ―Amalak'ach'at'it ju Bernabé chai ju Saulo lacalhich'alhcat ju tuchi ic'alhit'asanitach. \p \v 3 Pus ju acsnich tatascajalh ali' chai tat'achivinichokolh ju Dios. Chai astan tamokslanilh ixmaca'an la'is'aktsulh'an chai amalakachalh lacalhich'alhcat. \s1 Ju ixtamalakachan Jesús tajunilh ju amachak'an Chipre ixlacata ju Jesús \p \v 4 Pus ju Spiritu Santu alacmalakachalh ju Bernabé chai ju Saulo ju lak'achak'an Seleucia. Chai ju anch tatajulh lacabarco. Ta'alh ju xalacat'un Chipre. Ju Chipre va lacat'icst'i lacat'un junita laca'alama. \v 5 Pus acsni tacha'alh ju xalacat'un Chipre anch ju tatacutlh ju lak'achak'an Salamina. Chai tatsuculh nonin ixchivinti Dios la'ixlacpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Pus ju Xivan ix'alact'a'anta ju Bernabé chai ju Saulo ni ix'a'aktaijui ju yu'unch. \v 6 Talacaputoc'ak'o ju lak'achak'an ju alin ixlhilacaputs'un ju anu' lacat'un tus tacha'alh ju lak'achak'an Pafos. Ju anch talhitaju pumatam lapanac ju alhicujnu' ixjunita. Ju yuchi israelita ixjunita chai ixjuncan Barjesús. Pus ju yuchi va ta'aklhtamani lapanac ixjunita. Ix'ajuni ju lapanacni ni yuchach ixchivinti Dios ju ixnajun mas jantu. \v 7 Pus ju yuchi ixlapanac ixjunita ju k'ai ucxtin Sergio Paulo. Pus ju anu' k'ai ucxtin na ix'ac'atsananta. Chai ju yuchi alact'asanilh ju Bernabé chaich ju Saulo. Va ix'alack'asmatniputun ju ixchivinti Dios. \v 8 Pus ju anu' alhicujnu' ju vachu' Elimas ixjuncan alact'alak'ailh ju Bernabé chaich ju Saulo. Va jantu ixlacasq'uin ni calaca'ilh ixchivinti Dios ju k'ai ucxtin. \v 9 Pus ju Saulo vachu' Pablo ixjuncan chai ju Spiritu Santu ixlhinonk'ojui la'is'atsucunti ju yuchi. Pus ju Pablo skotutulh ju anu' alhicujnu'. \v 10 Chai chani juni: \p ―T'is t'i'a'okxch'ok'onank'o'uich ju uxint'i. Chai navit'i tachi chun ju macxcai. Ists'alh'at ju lhacaticuru. Ixt'alaxcai'at tachi chun ju soknic'a. Ja jantu amamact'aya' ju ixnajunca ni jantu k'ox ni ch'ak'ok'acan ju k'ai ucxtin Jesús. \v 11 Pus ju chavai ju k'ai qui'ucxtin Dios camamak'alhk'ajniyan. Jantu lai at'ilakts'i ju atuncunu' tachi lakat'ui lakat'utu avilhchan. \p Pus lana soko maklakats'islh chai jantu lai lakts'ilh tu'u'. Chai alhtanatsuculh ixpuxcajuca tichi chavaich ju camakch'apalhi'alh la'ixmaca'. \v 12 Pus ju acsnich ju k'ai ucxtin acsni lakts'ilh tuchi tapasalh lhilaca'alh ju Jesús. Na lhamak'aninilh acsni tajuni ju Bernabé chai ju Pablo ixlacata ju k'ai ix'ucxtin'an Jesús. \s1 Ju Pablo chai ju Bernabé ixtavilanancha ju Antioquía xalacat'un Pisidia \p \v 13 Pus ju astan ju Pablo chai ju ixt'a'alhtanin tataxtucha ju lak'achak'an Pafos. Tatajuchokolh lacabarco. Ta'alh ju lak'achak'an Perge laxat'un Panfilia. Para ju Xivan alact'alamacaulh. Ju yuchi anchokolh ju Jerusalén. \v 14 Ju Pablo chai ju Bernabé tataxtuchokolh ju Perge. Tacha'alh tus Antioquía laxalacat'un Pisidia. Chai acsni cha'alh ju avilhchan pa'astacni pus ju yu'unch tatanucha la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin chai tatavi. \v 15 Chai acsni lakts'ink'ocalh ju ixlhamap'aksin Dios chai ju ixchivinti ju mak'aniya lapanacni ju ixtanajun ixchivinti Dios pus ju xa'ucxtinin lacpujitat tamalakachalh chivinti junta chani tajuni ju Pablo chaich ju Bernabé: \p ―Quint'alapanacni ni p'acxant'at'it tu'u' chivinti ju alhimap'aksip'ut'unat'it ju lapanacni laich ana'unt'it ju chavai. \p \v 16 Pus ju acsnich ju Pablo taya. Ch'ixlh ixmaca' ni va sek catatavi ju lapanacni chai ajunich: \p ―Quint'a'israelitanin chai tachi chun ju uxijnan ju vachu' t'alhoniyat'it ju Dios aquilak'asmatniuch. \v 17 Ju quiDios'an ju lak'ayayau ju quijnan'an ju israelitanin juntau yuchach ju sacxtulh ju mak'aniya quilacpa'itni'an chai na alalhava tus na lhu tava acsni ixtavilananchaca' ju laxalacat'un Egipto mas jantu anch la'ixt'un'an ixjunita. Chai astan yuchi ju amaxtulh ju anuch lacat'un la'ixtachaput. \v 18 Ju Dios va tastucnik'o tachi chun ju ixtanavi ju mak'aniya quint'a'israelitanin'an acsni ixta'ucxunt'ajun t'up'uxam c'ata junta va aseknic'a ixjunita. \v 19 Chai astan malacc'acxa ju lapanacni amachak'an lakatujun lacat'un ju lhiCanaán. Chai ju ixlacat'un'an ju yu'unch axtaknik'o ju mak'aniya quilacpa'itni'an. \v 20 Astan tachi lakat'at'i cientos a t'up'uxam c'ata ju Dios axtaknilh ju mak'aniya quilacpa'itni'an ju xalact'icst'i ix'ucxtinin ju talhinaulh ju sia yu'unch. Chunch ju tailhi'alh tus acsni ixt'ajun ju Samuel ju ixnajun ixchivinti Dios. \v 21 Ju astan tasq'uinlh ju k'ai ix'ucxtin'an. Pus ju Dios axtaknilh ju Saul ists'alh Cis. Ju yuchi ixtamask'at'anti Benjamín ixjunita. Pus ju Saul tanulh la'ixpu'ucxtin t'up'uxam c'ata. \v 22 Chai acsni tavanan mak'osucalh ju yuchi pus ju Dios axtaknilh ju David ju k'ai ix'ucxtin'an. Chai is'akstu ju Dios ju lhichivinilh ju David ists'alh ju Isaí. Ma naulh ni ma chunch ixjunita ju ix'atalacpast'ac'at ju David tachi ju ix'anuch ju Dios. Chai ju yuchi ma canavik'oyach tachi chun ju calacasq'uinach ju Dios. \v 23 Pus ju Dios ix'ajunita ju mak'aniya quilacpa'itni'an ni aquintaxtakniyan ju aquintamak'alhtaxtuyan ni jantu ca'anau ju lacajipi. Yuchach ju Jesús. Chai ju yuchi acsni tavanan quitsucuchilh ju ani pus mak'aniya ix'apapanatnich David va. \v 24 Para acsni tuca' ixtai'ulata ixlhich'alhcat ju Jesús pus ju Xivan ix'ajuni ju quint'a'israelitanin'an ni catamacaulh ju ix'alactu'unti'an chai cata'akpaxlich. \v 25 Chai acsni ixnavik'oputun ju ixlhich'alhcat ju Xivan ma chani alacjuni ju lapanacni: “Ju uxijnan nonat'it ni quit'inch ju quilapacxanau. Para jantu. Ju astan camina' pumatam ju xak'ai chai ju quit'in jantu tu'u' quintapalhni. Jantu lai actich'anxk'otlh nin mas va yuchi ju samusni ju ixch'anxt'ak'an”. Ma chunch ju naulh ju Xivan. \p \v 26 Pus ji qui'alak'avin ju vachu' ix'apapanatnich Abraham unt'at'it chai tachi chun ju uxijnan ju lak'ayayat'it ju Dios pus quijnan'an ju xtaknicantauch ju ani chivinti junta najun ta yu lai tak'alhtaxtucan ni jantu ancan ju lacajipi. \v 27 Pus ju ixtat'onachalhch ju Jerusalén chaich ju xalack'ajinch jantu istamispaich ju Jesús tichi chavaich ixjunita. Sin catamachakxa ju ixchivinti'an ju mak'aniya lapanacni ju ixtanajun ixchivinti Dios mas tak'asmatlh acsni ixlakts'incan chux avilhchan pa'astacni. Para acsni tavanan tasq'uinlh ix'aninti ju Jesús pus is'akstu'an tamuctaxtulh tachi ixtanajun ju anu' mak'aniya lapanacni. \v 28 Mas jantu tu'u' talhitajunilh ixtalak'alhin ju tuchi lai catalhimakni para ju lapanacni tasq'uinilh ju Pilato ni camaknicalh ju Jesús. \v 29 Chai acsni tamaknilh pus ju chunch uctaxtuk'o tachi chun ju taxtokni ju ix'alhits'okcanta ju Jesús ju mak'anchich. Pus ju acsnich tap'uxlh ju lacacurus chai taquimacnu. \v 30 Para ju Dios malok'onichokolh la'ix'aninti. \v 31 Chai na lakalhu avilhchan ju Jesús atalacasunilh ju yu'unch ju k'aixtam ix'alact'ataxtuta ju laxa'estado Galilea chai ix'alact'aminta ju Jerusalén. Chai ju chavai yu'unch ju tajuni ju lapanacni ixlacata ju Jesús. \p \v 32 Chai ju quijnan vachu' iclajunau ni muctaxtuta ju Dios ju tuchi ix'ajunita ju mak'aniya quilacpa'itni'an. \v 33 Pus ju quijnan'an is'ask'at'an quilacpa'itni'an juntau chai lakts'iuch ni muctaxtulh ixchivinti Dios acsni malok'onichokolh ju Jesús la'ix'aninti. Ju mak'anchich ju Dios ixlhichivinin ju Jesús. Chai junta ts'okcanta lacasalmos capitalu' lakat'ui ma chani juni: “Quints'alh'at ju uxint'i chai ju chavai ic'amasunita ju lapanacni ni vasalh quints'alh'at”. Ma juni. \v 34 Vachu' ju mak'anchich ju Dios ixnajunta ni camalok'onichokoya' ju Jesús la'ix'aninti chai jantu tavanan catinichokolh. Chunch ju ixnomputun junta ma chani juni ju Jesús ju laca'ats'oknut: “Acxtaknik'oyan ju uxint'i tachi chun ju k'ox. Acmuctaxtuya' tachi ju xacjunita ju David”. Ma juni. \v 35 Vachu' chunch ju nomputun laca'alakatam ats'oknut lacasalmos junta va jun is'akstu ju Jesús ju chivinin. Ma chanich ju juni ju ixpai: “Ju uxint'i jantu alac'asq'uina' ni capuch'ilh ju quilacatuna ju quit'in ni mints'alh icjunita chai q'uimalak'ach'at'achi' ju ani”. Ma juni. \v 36 Pus ju David ch'alhcatnanilh ju lapanacni tachi ju junilh ju Dios. Chai astan nilh chai macnucalh tachi ju ix'alacmacnucanta ju ixlacpai'an chai puch'ilh ju ixlacatuna. \v 37 Para ju ixlacatuna ju Jesús jantu puch'ilh ni malok'onichokolh ju Dios. \v 38 Pus ji qui'alak'avin tasq'uini ni ac'ats'at'it ni va ixlacata ju Jesús lai mac'acxanican ju quintalak'alhin'an. Yuchi ju iclajumputunau ju uxijnan. \v 39 Pus tachi chun ju talhilaca'an ju yuchi mac'acxanican ju ixtalak'alhin'an. Para ju talhilaca'an ju ixlhamap'aksin ju Moisés jantu tavanan catimac'acxanicalh ju ixtalak'alhin'an. \v 40 Pus alakts'int'it ju uxijnan. Tun chun at'ap'asat'it tachi ju ixtanajuntach ju mak'aniya lapanacni ju ixtanajun ixchivinti Dios. Ju yu'unch chani tanaulh: \q1 \v 41 Ju Dios ma naulh ni ma canaviya' lakatam lhamak'an acsni t'onat'it. \q1 Chai ju uxijnan ma jantu lana alac'a'iya'it'it mas xamati' catajunin. \q1 Pus ma alakts'int'it ju uxijnan ju jantu tu'u' alhiulananat'it. Ma alhamak'anint'it chai anit'it. \m Ju Pablo ajuni ju lapanacni ni ma chunch ju naulh ju Dios ju mak'anchich. \p \v 42 Chai acsni tataxtucha ju lacpujitat pus ju yu'unch ju jantu israelitanin ixtajunita p'as tasq'uinlh lamapainin ni laich catak'asmatlh ju anu' chivinti alakatam avilhchan pa'astacni. \v 43 Chai acsni ta'akpitsilh ju ixtaquilata ju lacpujitat pus na lhu ju israelitanin tach'ak'ok'alh ju Pablo chaich ju Bernabé. Vachu' tamak'alh ju ali'in ju ixtalak'ayai ju Dios chai ixtalaca'i tachi ju israelitanin mas jantu israelitanin ixtajunita. Pus ju Pablo chaich ju Bernabé ajunich ju yu'unch ni ixlhichux ix'alhunut'an catach'ak'ok'alh ju Dios. \p \v 44 Acsni pa'astacni xajunchokoi tatak'aixtokk'o tachi chun ju lapanacni. Ixtak'asmatniputun ixchivinti Dios. \v 45 Para ju israelitanin ju jantu talaca'ilh na talhaccha'anilh ju Pablo acsni talakts'ilh ixtalhavat lapanacni ju ixtak'asmatniputun ixchivinti. Chai ixtanajunch ni jantu slivasalh tuchi ixnajunch ju Pablo chai ixtajunich macxcai chivinti. \v 46 Pus ju acsnich ju Pablo chaich ju Bernabé lana jantu tatalhanalh. Alacjuni: \p ―Akts'iya istasq'uini ni p'ulhnan a'unc'ana'it'it ju ixchivinti Dios ju uxijnan ju quint'a'israelitanin unt'at'it. Para ni jantu lac'a'ip'ut'unat'it chai nonat'it ni jantu lac'asq'uinat'it ju mi'atsucunti'an ju jonk'alhita lact'iyan pus ju chavai ac'ajunau ixchivinti Dios ju yu'unch ju jantu israelitanin tajunita. \v 47 Chunch ju aclayau ni chunch ju quintamap'aksitan ju k'ai qui'ucxtin quinc'an Dios. Ju yuchi ma chani quintajunan: \q1 Ju quit'in ic'ulatan uxint'i tachi ju maclhcu ni laich alacmamach'akxanit'i ju lapanacni ju jantu israelitanin tajunita ixchivinti Dios. \q1 Chai laich a'una' ju lapanacni ju tat'ajun ixlhilacaputs'un ju lacamunutpa' ta yu laich cataputak'alhtaxtulh ni jantu cata'alh ju lacajipi. \m Pus ju Pablo ajuni ju lapanacni ni ma chunch ju juni ju Dios. \p \v 48 Pus ju yu'unch ju jantu israelitanin ixtajunita acsni tak'asmatlh ju ixchivinti Pablo na talhik'achalh. Ixtanajun ni na k'ox ju chivinti ixlacata ju k'ai ucxtin Jesús. Chai talaca'i tachi chun ju isacxtuta ju Dios ni laich ca'alilh ju is'atsucunti'an ju lactiyan. \v 49 Chai ni na lhu ju talaca'ilh pus ju chivinti ixlacata ju k'ai ucxtin Jesús ixmakpitsik'ocanta ixlhilacaputs'un ju xalacat'un anch. \v 50 Para ju israelitanin ju jantu talaca'ilh ixchivinti Dios ta'amaktalhk'amanalh ju ali'in chakolun ju na ixtalak'ayai ju Dios chai ju na lack'oxin lapanacni ixtajunita. Vachu' tamaktalhk'amalh ju xalack'ajin ju anuch lak'achak'an. Pus axcaicalh ju Pablo chai ju Bernabé chai alacxcauxtucalh ju anuch lacat'un. \v 51 Pus ju acsnich ju Pablo chaich ju Bernabé alacch'anc'alhap'uxlh ju pokxni la'ixch'aja'an. Chai ni chunch ju xatanavi pus va ix'ajumputun ju lapanacni ni is'akstu'an catac'uc'aya' ixtalak'alhin'an. Jantu ixcuenta'an ju Pablo chai ju Bernabé. Chai astan ju yu'unch ta'alh ju lak'achak'an Iconio. \v 52 Para ju amachak'an Antioquía ju ixtalhilaca'anta ju Jesús na ixtalack'achan chai ju Spiritu Santu ixlhinonk'ojui la'is'atsucunti'an. \c 14 \s1 Ju Pablo chai ju Bernabé ixtavilanancha ju lak'achak'an Iconio \p \v 1 Pus ju Pablo chaich ju Bernabé acsni tacha'alh ju lak'achak'an Iconio pus k'aixtam tatanucha la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Chai ni na k'ox ju xa'amavasalani ju lapanacni ju chivinti ixlacata ju Jesús pus na lhu talhilaca'alh ju yuchi. Na lhu ju israelitanin chai ju jantu israelitanin. \v 2 Pus ju acsnich ju israelitanin ju jantu ixtalaca'i ta'amaktalhk'amanalh ju yu'unch ju jantu israelitanin ixtajunita. Tat'alaxcailich ju ixtalhilaca'anta Jesús. \v 3 Pus ni na lhu xatalhilaca'an ju Jesús pus ju Pablo chaich ju Bernabé mak'anch tatavi ju anch chai ixtamasui ju chivinti ixlacata ju k'ai ix'ucxtin'an Jesús chai lana jantu ixtatalhanan. Va ixtalhilaksi ju Dios ni yuchi ju ca'a'aktaijuyach. Chai ju Dios axtaknilh ju Pablo chai ju Bernabé ixtachaput'an ni lai xatanavi ju tu'u' ju laich catapuc'atsalh ju lapanacni ni vasalh Dios ju xa'alacmalakachayachilh chai ixtanavi ju lhamak'an. Ju chunch laich catac'atsaya' ju lapanacni ni slivasalh tachi ju ixtanajun ju Pablo chaich ju Bernabé acsni alacjuni ni na alacmapaini ju lapanacni ju Dios. \v 4 Para ju amachak'an anch quilhmact'ui ixtajunita. Ju ali'in ixtach'ak'ok'ai ju israelitanin ju jantu ixtalhilaca'anta Jesús. Chaich ju ali'in ixtach'ak'ok'ai ju ixtamalakachan ju Jesús. \v 5 Pus ju israelitanin chaich ju yu'unch ju jantu israelitanin ixtajunita chaich ju xalack'ajin ucxtinin k'aixtam tatai'ula ixlacchivinti'an ni catamamaxanilh ju Pablo chai Bernabé. Ixtanajun ni ca'alacat'alhmayach. \v 6 Para acsni tac'atsa ju Pablo chaich ju Bernabé pus lana ta'ats'alalh. Ta'alh ju lak'achak'an Listra chai ju lak'achak'an Derbe ju xalacat'un Licaonia. Vachu' talacaputoc'alh ju ali' lak'achak'anixni ju vanin ixvi. \v 7 Ju anchach vachu' alacjuni ju lapanacni ni laich catatak'alhtaxtulh chai jantu catita'alh ju lacajipi. \s1 Alacat'alhmacalh ju Pablo ju lak'achak'an Listra \p \v 8 Pus anch ju lak'achak'an Listra ixvi pumatam lapanac ju va ixch'antak'alhita tus la'ixpulak'au. Jantu tavanan lai ix'alhtanan. \v 9 Pus ju yuchi k'asmatnilh ixchivinti ju Pablo chai ju Pablo machakxalh ni ixlaca'i ju anu' lapanac ni lai palaich canavi ju Dios. \v 10 Pus yuchi p'as lhixak'ala. Chanich juni: \p ―Sokch at'ai ju laminch'aja'. \p Pus ju anu' lapanac alhtujnutaya chai tsuculh alhtanan. \v 11 Pus ju acsnich ixtalhavat lapanacni talakts'ilh ju tuchi ixnavita ju Pablo chai talact'asalh. Pus ju yu'unch ixtachivinin ju lhilicaonia. Chai la'ixchivinti'an chani ixtanajun: \p ―Ju diosnin quintalakmintanch para tatalacasuta tachi ju va lapanacni. \p \v 12 Ixtanajun ni ma yuchi ju isdios'an Júpiter ju Bernabé chai ju Pablo ma yuchi ju isdios'an Mercurio ni yuchach ju palai lhu ixchivinin ju Pablo. \v 13 Pus ju amachak'an anch ixtayajuta ju ixpujitat'an lacamacni chai anch ixtalak'ayai ju isdios'an ju Júpiter ixjuncan. Pus ju xapali anch alakmilh ju Pablo chaich ju Bernabé chai lhimilh ju vacax ju ixpixtumuc'acanta ju xanti. Ju yuchi chaich ju lapanacni va ixtanajunch ni catamakniniya' ju Pablo chaich ju Bernabé ni ixtanajun ni diosnin ixtajunita. \v 14 Para acsni tac'atsa ju ixtamalakachan ju Jesús yu'unch ju Pablo chaich ju Bernabé tuchi ixtanaviputun ju lapanacni pus lana tak'exlh ixpumpu'an. Chunch ixtalai ju israelitanin acsni na macxcai ixtalhiulai ju tu'u'. Chai ju Pablo chai ju Bernabé talak'alh ju lapanacni chai p'as ix'axak'alai. Chai chani alacjuni: \p \v 15 ―Quint'alapanacni t'as ni va naviyat'it ju ani. Ju quijnan vachu' va lapanacni icjuntau tachi ju uxijnan. Chai yuchi iclhimintau ju ani ni va iclajumputunau ni amac'a'unt'it ju ani taxtokni ju jantu tu'u' ixtapalhni chai alhilac'ap'it'itch ju Dios ju lak'ajunta. Yuchi ju navilh ju lact'iyan chai ju lacat'un chai ju alama chai tachi chun ju alin ju anch. \v 16 Ju mak'anchich ju Dios alaca'inilh chux ju lapanacni ni catatsuculh tachi ju k'achanich k'antam k'antam. \v 17 Para akts'iya ixmacamin ju tu'u' ju catalhimispalh ju lapanacni ni t'ajun ju yuchi. Ju yuchi ix'anavini k'ox ju lapanacni. Ju yuchi macamin ju xcan ju minacha lact'iyan. Chai quintalalhavaniyan ju qui'ach'ananti'an chai va tachi quintaxtakniyan quivaiti'an chai quink'achat'an laqui'alhunut'an. ―Chunch ju ajuni ju lapanacni ju Pablo. \p \v 18 Para mas ix'ajuni chunch ju Pablo chaich ju Bernabé na xcayama tamalaca'inilh ju lapanacni ni jantuch ca'amakninicalh ju vacax. \p \v 19 Para ju acsnich tamilh ju israelitanin ju jantu ixtalhilaca'anta Jesús. Ju yu'unch ixtamintacha ju lak'achak'anixni Antioquía chai ju Iconio. Chai ju yu'unch tamaktalhk'amalh ju ixtalhavat lapanacni chai talacat'alhma ju Pablo. Chai ni ixtanajunta ni nitach pus taxak'amaxtulh lacamacni lak'achak'an. \v 20 Para ju ali'in ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús acsni talacaxc'avitnu ju Pablo pus ju yuchi k'ostavi. Chai alact'atanuchokolh ju lak'achak'an. Chai acsni tuncunchokolh pus ju Pablo t'a'alh ju Bernabé ju lak'achak'an Derbe. \p \v 21 Chai ju anch tajunilh ju lapanacni ni laich catatak'alhtaxtulh chai jantu cata'alh ju lacajipi ni catalhilaca'alh ju Jesús. Chai na pumalhu talhilaca'alh ju yuchi. Chai astan ju Pablo chai ju Bernabé taminchokolh ju lak'achak'an Listra chai ju lak'achak'an Iconio chai ju Antioquía. \v 22 Chai ju lakatamin lakatamin lak'achak'an junta xatatapasatilai ixta'a'aktaijui ju lapanacni ni palai lai catalhilaca'alh ju Cristo. Chai vachu' ajuni ni jantu tavanan catamacaulh ju ixti Dios. Chai ajuni ni akts'iya tasq'uini ni camak'alhk'ajnanau ni tanuputunau junta lhinajun ju Dios. \v 23 Chai tasacxtulh ju lapanacni ju catalhinona' la'ixtalhavat ju talhilaca'anta ju Jesús. Chai acsni tat'achivinilh ju Dios chai tatascajalh pus tajunilh ju lapanacni ni ix'ucxtin'an Dios ju ca'alaclhist'ac'a' ni talhilaca'anta ju yuchi. \s1 Ju Pablo chai ju Bernabé ta'anchokolh ju Antioquía laxat'un Siria \p \v 24 Pus tataxtulh ju anch ju Pablo chai ju Bernabé chai tatapasatilalh ju xalacat'un Pisidia chai ta'alh ju xalacat'un Panfilia. \v 25 Chai tajunilh ixchivinti Dios ju amachak'an Perge chai astan ta'ampa tus tacha'alh ju lak'achak'an Atalia. \v 26 Anchach ju tajucha lacabarco chai ta'anchokolh ju lak'achak'an Antioquía junta ixtataxtuta acsni tatai'ula ju ixlhich'alhcat'an. Chai acsni tuca' ixtatai'ulata pus ju lapanacni ju ixtalhinajun la'ixpujitat'an ju amachak'an anch tatapaininilh ju Dios ju na amapaininin ni yuchi ju ca'a'aktaiju la'ixlhich'alhcat'an. Pus ju chavai ju Pablo chai ju Bernabé ixtanavik'ota chai ixtaminchokota. \v 27 Chai acsni tacha'alh ju anch pus tamak'aixtokk'o chux ju yu'unch ju ixtalhilaca'anta Jesús chai ju Pablo chaich ju Bernabé alacjuni tachi chun ju taxtokni ju xa'alact'anavi ju Dios ju yu'unch. Vachu' ajuni ni xalak'a'ini ju Dios ni vachu' catalhilaca'anilh ju Jesús ju jantu israelitanin tajunita. \v 28 Pus ju Pablo chaich ju Bernabé na lhu avilhchan alact'atavi ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús ju amachak'an anch. \c 15 \s1 Tatak'aixtoklh ju lak'achak'an Jerusalén ju xalack'ajin \p \v 1 Pus ju acsnich ju ali'in lapanacni taminchalh ju xa'estado Judea. Tachilh ju Antioquía. Chai ju yu'unch tajuni ju ixtalhilaca'anta Jesús amachak'an Antioquía ni jantu lai catatitak'alhtaxtulh ni jantu ca'ach'uc'unicalh ix'axt'ak'a'an ju papanin tachi ju ix'amalaninin ju Moisés ju mak'anchich. \v 2 Pus ju Pablo chaich ju Bernabé ajuni ni jantu tasq'uini ni chunch catalalh. Para jantu lai xa'amalaca'ini ju anuch lapanacni. Chai ni jantu lai xatalak'oxi ju k'ai lhamak'an ju anch pus asacxtucalh ju Pablo chaich ju Bernabé chaich ju ali'in ni cata'alh ju lak'achak'an Jerusalén chai catat'achivinchalh ju ixtamalakachan ju Jesús chai ju lapanacni ju anch. \p \v 3 Pus ju ixtalhilaca'anta Jesús yu'unch ju ta'alacmalakachalh ju lapanacni ju Jerusalén. Chai ju yu'unch tapasatilalh ju xa'estado Fenicia chai ju Samaria. Chai lakatamin lakatamin lak'achak'an junta ixtatapasai pus alacjuni ju ixtalhilaca'anta Jesús ni vachu' tamacaulh tachi ju akts'iya ixtalhilanitach ju yu'unch ju jantu israelitanin ixtajunita chai talhilaca'alh ju Jesús. Pus tachi chun ju ixtalhilaca'anta Jesús na ixtalhik'achan acsni tak'asmatlh ju chunch. \p \v 4 Chai ju Pablo chai ju Bernabé chaich ju ali'in ju ix'alact'a'anta acsni tacha'alh ju Jerusalén pus lhik'ach amaklhtayanancalh. Na talhik'achalh ju ixtamalakachan ju Jesús chaich ju ali'in ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús chaich ju ixtalhinajun la'ixpujitat'an. Chai ju Pablo chaich ju Bernabé alacjuni tachi chun ju taxtokni ju xa'alact'anavi ju Dios ju yu'unch. \v 5 Para ju ali'in fariseonin ju ixtalhilaca'anta ju Jesús tataya chai chani tajuni ju lapanacni: \p ―Ju lapanacni mas jantu quint'a'israelitanin'an tajunita para ni talhilaca'anta Jesús pus akts'iya tasq'uini ni vachu' cach'uc'unicalh ju ix'axt'ak'a'an ju jok'atni chai catanavilh tachi ju najun la'ixlhamap'aksin ju Moisés. ―Chunch ju tanaulh ju fariseonin. \p \v 6 Pus ju acsnich tatak'aixtoklh ju ixtamalakachan ju Jesús chaich ju ixtalhinajun la'ixpujitat'an. Va ixtac'atsaputun ta yu laich catalak'oxi ju ani lhamak'an. \v 7 Chai acsni na lhu talacchivinilh pus ju Pitalu' k'ostaya chai alacjuni: \p ―Qui'alak'avin ju uxijnan c'ats'ayat'it ni quisacxtulh ju Dios ju mak'anch ni laich ac'ajuni ju yu'unch ju jantu quint'a'israelitanin'an tajunita ta yu lai cataputak'alhtaxtulh chai jantu catita'alh ju lacajipi. Chai ni ac'ajunilh pus vachu' laich catalhilaca'alh ju Jesús ju yu'unch. \v 8 Chai Dios ju lai lakts'in lakatamin alhunut. Chai yuchach ju mavasalalh ni vachu' ixtalhilaca'anta Jesús ju yu'unch. Pumavasala ni vachu' axtaknilh ju yu'unch ju Spiritu Santu tachi ju quintaxtaknitan ju quijnan'an. \v 9 Ju Dios vachu' amapaini ju yu'unch tachi ju quintamapainiyan ju quijnan'an. Chai vachu' ach'ak'anilh ix'alhunut'an ju yu'unch acsni talhilaca'alh ju Jesús. \v 10 Pus ju chavai tajuch ni jantu k'ox lhiulayat'it tuchi navita ju Dios. Tajuch ni va axt'aknip'ut'unat'it ju yu'unch ju ts'inq'ui lhamap'aksin. Ju mak'aniya quilacpa'itni'an nin quijnan'an jantu lai xanavipalau. \v 11 Jantu k'ox cava ni va chunch calau. Ju quijnan'an c'atsayau ni tak'alhtaxtuyau acsni lhilaca'anau ju qui'ucxtin'an Jesús ju ixnoncan camalakachatachilh Dios. Tak'alhtaxtuyau ni na k'ai ju ix'amapaininti ju yuchi. Chai ni chunch ju putak'alhtaxtuyau ju quijnan'an pus vachu' chunch cataputak'alhtaxtuya' ju ali'in lapanacni ju jantu israelitanin tajunita. ―Chunch ju ajuni ju Pitalu'. \p \v 12 Pus ju acsnich chux ixtalhavat lapanacni va sek taquicva. Tak'asmatnilh ixchivinti'an ju Bernabé chaich ju Pablo acsni tatsuculh nonin ni Dios ju ix'axtaknita ju ixtachaput ni laich xatanavi ju tu'u' ju lai catapu'alacpastacnalh ju lapanacni chai laich xatanavi ju lhamak'an la'ix'ucxlacapu'an ju yu'unch ju jantu israelitanin ixtajunita. \v 13 Pus acsni tachivink'o ju Bernabé chaich ju Pablo pus ju Jacobo chanich alacjuni ju lapanacni: \p ―Qui'alak'avin aquilak'asmatniuch. \v 14 Ju Simón quintajuntan ta yu p'ulhnan anavinilh lamapainin ju Dios ju yu'unch ju jantu quint'a'israelitanin'an tajunita chai asacxtulh ju ali'in sia yu'unch ni laich vachu' ixlapanacni catava. \v 15 Chai ni chunch ju lai ju Dios ju chavai pus va uctaxtui ju ixchivinti ju mak'aniya lapanac ju ixnajun ixchivinti Dios. Ju yuchi chani ju ts'okta: \q1 \v 16 Ju Dios ma najun ni ma caminchokopala' astan chai ma calak'oxichokoya' ju ixpu'ucxtin David ju aclatach. \q1 Ma chunch calaya' tachi ju lai pumatam lapanac ni lak'oxichokoi ixchaka' ju ta'aktalh. \q1 Chai ma ca'alinchokoya' ju catola' la'ixpu'ucxtin David. \q1 Ma chunch cajuna' tachi acsni sayochokocan ju tu'u' chaka' ju ta'aktalh. \q1 \v 17 Ma ju chunch ju yu'unch ju jantu israelitanin tajunita ma laich catalhilaca'ana' ju yuchi ju k'ai ix'ucxtin'an junita. \q1 Ma lacasq'uin ju k'ai ucxtin Dios ni vachu' ixlapanacni catava. \q1 \v 18 Ma chunch ju ixnajunta ju Dios ju mak'anchich ni laich camachakxayau ju ani taxtokni ju t'ajun tapasana' ju chavai. \p \v 19 Pus ni chunch ju najunta ju Dios pus yuchi iclhinajun ju quit'in ni jantu calhimakchapu ju yu'unch ju jantu quint'a'israelitanin'an tajunita ju tamacaulh tachi ju akts'iya ixtalhilanita chai tach'ak'ok'ata ju Dios. \v 20 Va yuchi ni ca'ats'oknuniyau ni jantu cata'ulh ju tu'u' ju lhak'ailakts'inicanta ju tu'u' ju lakts'incan tachi dios. Chai jantu catalhitsuculh apumatam ju jantu ix'amachaka' u jantu ixpapa. Jantu cata'ulh ju lhivai ju va pixtuch'imaknicanta chai jantu cata'ulh ju ac'alhni. \v 21 Chunch ju calayau ni tus mak'anchich va tachi alin ju lapanacni ju lakatamin lakatamin lak'achak'an ju tamalani ixlhamap'aksin ju Moisés. Chux avilhchan pa'astacni lakts'incan ju yuchi la'ixpujitat'an ju quint'a'israelitanin'an. ―Chunch ju ajuni ju lapanacni ju Jacobo. \p \v 22 Pus ju acsnich ju ixtamalakachan ju Jesús chai ju ixtalhinajun la'ixpujitat'an chai chux ju ali'in ju ixtalhilaca'anta Jesús na k'oxich talhiula ju ixchivinti. Chai tasacxtulh ju lapanacni sia yu'unch ju laich ca'alact'a'alh ju Pablo chai ju Bernabé ju lak'achak'an Antioquía. Pus tasacxtulh ju Silas chai ju Judas ju vachu' ixjuncan Barsabás. Yu'unch ju xalack'ajinch ixtajunita sia yu'unch ju ixtalhilaca'anta ju Jesús. \v 23 Chai ta'ats'oknunilh lakatam alhiqui junta chani tajuni ju yu'unch ju jantu israelitanin ixtajunita: \p “Ju quijnan ju ixtamalakachan Jesús icjuntau chai ju quijnan ju iclhinonau laquimpujitat quinc'an chai chux ju quijnan ju iclhilaca'antau ju Jesús iclamac'amiyau ju uxijnan ju jantu israelitanin unt'at'it ju vilhchit'it ju Antioquía chai ju xalacat'un Siria chai Cilicia. \v 24 Pus ju quijnan ic'alak'alhak'asmat'auch ni ma tataxtulh ju ali'in ju sia quijnan chai ma taquilacha chai ma tamak'ats'ank'aniyan ju mi'atalacpast'ac'at'an. Ma va tajunan ni ma tasq'uini ni ach'uc'unic'anat'it ju mi'axt'ak'a'an chai ma anaviya'it'it ju ixlhamap'aksin ju Moisés. Para jantu quijnan ju xac'amalakachayau. \v 25 Pus yuchi na k'oxich xaclhilhiulayau junta xactak'aixt'ok'au ni acsacxtuyauch ju lapanacni ju sia quijnan ju ca'alact'a'alh ju quilak'au'an Pablo chaich ju Bernabé ju na amapainiyau. Cata'anchan lalakts'inin ju uxijnan. \v 26 Pus ju Pablo chai ju Bernabé na paklhu taquilata junta ix'amakniputuncan va ixlacata ni ix'ajumputun ju lapanacni ixlacata ju k'ai qui'ucxtin'an Jesús ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. \v 27 Pus ic'at'amalakachatauch ju Judas chai ju Silas. Chai ju yu'unch catamavasalaniyan tachi chun ju ani taxtokni. \v 28 Pus ju Spiritu Santu quintamapast'ac'aniyan ju quijnan ni palai k'ox cava ni jantu tu'u' ts'inq'ui lhamap'aksin aclaxtakniyau ju uxijnan. Va yuchi ju ani taxtokni ju akts'iya tasq'uini ni anavit'it. \v 29 Va yuchi ni jantu a'ut'it ju tu'u' ju va ixlhik'ailakts'inicanta ju tu'u' ju lakts'incan tachi dios. Chai jantu a'ut'it ju ac'alhni nin tu'u' ju va pixtuch'imaknicalh. Vachu' jantu at'ats'uc'ut'it ju jantu mi'amachaka'an u mimpapa'an. Ni amac'a'unt'it ju ani taxtokni pus naviyat'it ju k'ox. Va yuchach”. Chunch ju tats'oklh ju laca'alhiqui. \p \v 30 Pus ju anuch lapanacni acsni amalakachacalh pus ta'alh ju lak'achak'an Antioquía. Chai acsni tacha'alh tamak'aixtoklh ju ixtalhavat lapanacni ju ixtalhilaca'anta Jesús chai axtaknilh ju anu' alhiqui. \v 31 Chai acsni talakts'ilh ju alhiqui pus na talhik'achalh ju anu' chivinti junta ixnajun ni jantu tasq'uini ni tu'u' atumpa catanavilh. \v 32 Pus ju Judas chaich ju Silas vachu' laich ixtanajun ixchivinti Dios. Pus na lhu xa'alacmap'aksi. Chai xa'alacjuni ni va lakatamch catanavilh ju ix'alhunut'an. \v 33 Pus ju Judas chaich ju Silas tatolhcha lakat'ui lakat'utu avilhchan. Astan tanaulh ni catalak'anchokolh ju ixta'amalakachananta. Pus ju ixtalhilaca'anta Jesús amachak'an anch tamac'ami chai tajuni ni Dios ju ca'alhistaclh ju lacati. \v 34 Para ju Silas tam xanonchokopalai chai jantu xa'anchokoi ju Jerusalén. Ju yuchi tolhk'alhi ju Antioquía. \v 35 Vachu' ju Pablo chaich ju Bernabé tatavilh ju Antioquía. Chai ju yu'unch chai ju ali'in va tachi ta'alacmalanilh ju lapanacni chai ta'alacjuni ixlacata ju k'ai ix'ucxtin'an Jesús. \s1 Ju Pablo anchokolh ixlakt'ui ajunini' ju lapanacni ixlacata ju Jesús \p \v 36 Ju astan acsni tapasalh lakat'ui lakat'utu avilhchan pus ju Pablo juni ju Bernabé: \p ―Ca'anchokoch alakts'inin ju quilhi'alak'avin'an la'ixmacni Jesús ju tavilanancha chux ju lak'achak'anixni junta quijuntau ixlacata ju qui'ucxtin'an Jesús. Ta ts'a vanach talhilaca'anta ju yuchi. \p \v 37 Pus ju Bernabé ixlacasq'uinta ni ix'alact'a'alh ju Xivan ju vachu' Marcos ixjuncan. \v 38 Para ju Pablo jantu k'ox lhiula ni laich ca'alact'a'alh ju yuchi ni va alacmaco'ulacha lak'achak'an Panfilia. Jantu xa'alac'aktaijui ali' la'ixlhich'alhcat Dios. \v 39 Pus talaclak'ailh chai talamacaulh. Pus ju Bernabé t'a'alh ju Marcos. Tataju lacabarco chai ta'alh ju xalacat'un Chipre. \v 40 Chai ju Pablo sacxtulh ju Silas ni yuchi ju cat'a'alh. Pus ju ixlhi'alak'avin la'ixmacni Jesús tatapaininilh ju k'ai ix'ucxtin'an Dios ju na amapaininin ni yuchi ju ca'alhistaclh. Chai ju yu'unch tataxtulh. \v 41 Ta'alh ju xalacat'un Siria chai ju Cicilia chai tajuni ju ixlhi'alak'avin la'ixmacni Jesús ni jantu tavanan catacaplh ju ixtaxtokni Dios. \c 16 \s1 Ju Timoteo alact'a'alh ju Pablo chai ju Silas \p \v 1 Astan ju Pablo chai ju Silas tacha'alh ju lak'achak'an Derbe chai astan ta'alh ju lak'achak'an Listra. Ju anch talhitajulh pumatam lapanac ju vachu' ixlhilaca'anta Jesús chai ju yuchi Timoteo ixjuncan. Ists'alh ixjunita pumatam chako'ulh israelita ju ixlhilaca'anta ju Jesús. Para ju ixpai ixchivinin ju lhigriego. \v 2 Pus ju lhi'alak'avin la'ixmacni Jesús ju ixtavilanalh ju lak'achak'an Listra chai ju lak'achak'an Iconio ixtanajun ni na k'ox lapanac ixjunita ju Timoteo. \v 3 Pus ju Pablo ixlacasq'uin ni ca'alact'a'alh ju Timoteo junta cata'ana'. Para p'ulhnan lhinaulh ixch'uc'uca ju ix'axt'ak'a. Pus ju israelitanin amachak'an anch ixtac'atsak'ojui ni griego ixjunita ju ixpai chai ixlhiyuchi jantu ixch'uc'ucanta. Ju chunch ni jantuch lai ta catitanaulh. \v 4 Chai acsni ixtacha'an ju lakatamin lakatamin lak'achak'an ixtajuni ju lhi'alak'avin la'ixmacni Jesús ju jantu israelitanin ixtajunita ni chunch catalalh tachi ju ixtanajuntach ju ixtamalakachan Jesús chai ju ixtalhinajun la'ixpujitat'an ju ixtavilanancha ju Jerusalén. \v 5 Pus ju ixtalhilaca'anta ju Jesús lana ixlhichux ix'alhunut ju ixtalhilaca'anta ju yuchi. Chai tuncujun tuncujun ixtatalhavai ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús. \s1 Ju Pablo lakts'ilh tachi ju va la'ix'aklak'avanti pumatam lapanac \p \v 6 Pus ju Spiritu Santu jantu xa'alacasq'uini ju Pablo chai ju ix'alact'a'anta ni cata'alh nonin ju ixchivinti Dios ju xalacat'un Asia. Pus ixlhiyuchi tatapasacha ju xalacat'un Frigia chai ju xalacat'un Galacia. \v 7 Chai acsni tamilh ju xalacat'un Misia ixtanajun ni cata'ana' ju xalacat'un Bitinia. Para ju Spiritu Santu jantu alacasq'uinilh. \v 8 Pus tapasatilalh laxalacat'un Misia tus tacha'alh ju lak'achak'an Troas. \v 9 Pus ju acsnich atats'isni ju Pablo lakts'ilh tu'u' tachi ju va la'ix'aklak'avanti. Lakts'ilh pumatam lapanac amachaka' Macedonia ni anch ixya chai ixtapainini. Ixjuni: “At'at'ich ju ani Macedonia. Aquila'aktaijuyauch ju quijnan”. \v 10 Pus ni xalakts'in ju anu' lapanac ju Pablo tachi ju va la'ix'aklak'avanti pus lana tapuxcaulh ta yu laich catapu'alh ju xalacat'un Macedonia. Chai ju quit'in icLucas. Ic'alact'a'alh. Ic'auch ju anch ni icmachakxauch ni yuchi ju qui'ucxtin'an Dios ju xaquintat'asaniyan ni ac'auch ajuninin ju amachak'an anch ta yu laich cataputak'alhtaxtulh chai jantu cata'alh ju lacajipi. \s1 Pablo chai Silas ixtavilanancha ju lak'achak'an Filipos \p \v 11 Pus ictajutauch lacabarco ju lak'achak'an Troas chai sok icpu'au tus iccha'auch ju lacat'icst'i lacat'un ju vi laca'alama junta Samotracia juncan. Chai ni tuncunchokolh ictaxtuch chai iccha'auch ju lak'achak'an Neápolis. \v 12 Ju anch ictacut'auch ju lacabarco chai ic'auch ju lak'achak'an Filipos junta ixlhinajun ju Roma. Pus ju anu' lak'achak'an sa'aktsulh ixjunita tachi chun ju lak'achak'anixni ju lhi'anch xalacat'un Macedonia. Pus ju anch ictolhtilau lakat'ui lakat'utu avilhchan. \v 13 Chai ju lakatam avilhchan pa'astacni ictaxtuchau ju lak'achak'an. Ic'auch ju lacxcan. Anch ixta'anch t'achivinin ju Dios ju lapanacni. Pus ictolauch anch chai ni ixtatak'aixtokta ju ali'in chakolun pus ic'ajuniu ixchivinti Dios. \v 14 Pus pumatam chako'ulh ju quintak'asmatnin Lidia ixjuncan. Ju yuchi ist'ai lakslapulh pumpu' chai amachaka' Tiatira ixjunita. Chai ju yuchi na ixlak'ayai ju Dios. Chai ju k'ai ucxtin Dios aktaijulh ju Lidia ni laich xamachakxai tuchi ixt'ajun nona' ju Pablo. \v 15 Chai ju yuchi makpaxacalh chai chux ju ixtatanumanalh la'ixchaka'. Chai astan quintatapaininin. Quintajunanch: \p ―Ni nonat'it ni vasalh iclhilaca'an ju qui'ucxtin'an Jesús pus ca'auch tolhnin laquinchaka'. \p Chunch ju xaquintajunan chai tap'astu xaquintalhi'anan. \p \v 16 Pus ju aktam acsni ic'auch junta ixtat'achivinin ju Dios ju lapanacni pus icpakxtokvi pumatam atsi' ju ixtanun ju lhacaticuru la'ix'alhunut. Chai ju anu' lhacaticuru ixnajun tuchi catapasaya' mas tuca' tapasai. Chai ix'alin ju ix'ucxtinin ju anu' atsi' chai ju yu'unch na lhu ixtapulhajaich la'ixchivinti ju anu' atsi'. \v 17 Pus ju yuchi ixch'ak'ok'ai ju Pablo chai ju quijnanch. Na p'as ixchivinin chai chani ixnajunch: \p ―Ju ani lapanacni ixlapanacni tajunita ju Dios ju vilhcha talaclhman. Ju yu'unch tajunan ta yu laich ap'ut'ak'alht'axt'uya'it'it ni jantu ap'it'it ju lacajipi. \p \v 18 Pus na lakalhu avilhchan ju ixquilhunt'ajun ju chunch. Pus ju Pablo jeks ulh chai talakasp'itlh chai juni ju lhacaticuru ju ixtanun la'ixtanquilhacni ju anu' atsi': \p ―Icjunan la'ixtapaka'ut ju Jesucristo ni at'axt'u la'ixlacatuna ju atsi'. \p Pus lana taxtulh ju anu' pants'iquis ju lhacaticuru. \p \v 19 Para ju ix'ucxtinin ju anu' atsi' acsni talakts'ilh ni ixtaxtuta ju lhacaticuru chai jantu lai ixtapulhajai ali' la'ixchivinti ju atsi' pus lana tach'apalh ju Pablo chai ju Silas. Alhi'ancalh lacapu'ucxtin junta ixtavilanancha ju xalack'ajin ucxtinin. \v 20 Chai acsni alacmalacasunicalh ju lack'ajin ucxtinin pus ju anu' lapanacni chani tajunich: \p ―Ju ani tayanalh jok'atni va israelitanin tajunita chai na tamaktalhk'aman ju quint'a'amachak'an'an. \v 21 Ju yu'unch tamasui ju ix'atalaninti'an. Para ju quijnan'an ju romanonin juntau jantu lai naviyau tachi ju tanajun ni jantu chun najun laquilhamap'aksin'an. \p \v 22 Pus ju acsnich ju amachak'an anch tat'alasalh ju Pablo chai ju Silas. Chai astan ju xalack'ajin ucxtinin talhinaulh ixmaxtunica ixpumpu'an ju Pablo chai ju Silas chai talhinaulh ix'ak'ainekmaca'an lacaq'uiu. \v 23 Chai acsni na paklhu ju xa'alack'ainekmai pus alact'alhnucalh lacapulach'in. Chai junicalh ju alhistacnan lacapulach'in ni k'oxich ca'alhistaclh. \v 24 Chai ju yuchi ni chunch juncan pus alacmanulh palai pulacni lacapulach'in. Chai alacch'ant'alhma. \p \v 25 Pus acsni cha'alh paitat ts'is ju Pablo chai ju Silas ixtat'ajun t'achivinin ju Dios chai ixtat'ajun milhpanin ju Dios chai ju ix'alact'at'alhnucanta vachu' tak'asmatnilh. \v 26 Pus ju acsnich lana na tataclh ju lacat'un chai ju xalactantun ju lacapulach'in ixtalacchiq'uixk'ojui. Chai ju xamalhtich ju pulach'in lana talhtek'ak'o. Chai ju cadena ju ixpuch'ican ju tach'in lana talaklhvakk'o. \v 27 Chai acsni cujcha ju alhistacnan lacapulach'in chai lakts'ilh ni ilhtek'ak'ojuich ju pulach'in pus maxtulh ju ispada. Ixmaknichokoputuncan is'akstu ni ixnajun ni ca'ixta'ats'alhk'olhch ju tach'inin. \v 28 Para ju Pablo p'as xak'ala. Juni: \p ―Tun va amaknich'ok'oc'a. Anich icvilhk'oju. \p \v 29 Ju acsnich ju anu' alhistacnan lacapulach'in sq'uinlh ju maclhcu chai vats'alhti tanu pulacni lacapulach'in. Na ix'axq'uip'ip'itnintach ni na ixtalhananta. Chai va lhik'ox axak'ala ju Pablo chai ju Silas. \v 30 Chai acsni amaxtulh makspa' asacmich. Ajunich: \p ―Quint'alapanacni tijuch ju lai acnavi ni laich actak'alhtaxtuya' chai jantu ac'alh ju lacajipi. \p \v 31 Chai ju yu'unch tajunich: \p ―Alhilac'ap'ich ju k'ai ucxtin Jesús ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios chai amak'alht'axt'uc'ana' ju uxint'i chai chux ju tavilanalh laminchaka'. \p \v 32 Ju acsnich ju Pablo ajunich ixlacata ju k'ai ix'ucxtin Jesús. Ajuni ju alhistacnan lacapulach'in chai chux ju ix'alact'atanui la'ixchaka'. \v 33 Chai mas na ists'istaca' para ju anu' alhistacnan lacapulach'in alacch'ak'anilh ju Pablo chai ju Silas junta ixlacmac'atsanicanta. Chai ju yuchi chai chux ju ix'alact'atanui lacachaka' ta'akpaxk'o. \v 34 Chai astan alack'ailhi'alh la'ixchaka' chai amavalh. Pus ju yuchi chai tachi chun ju ixtatanumanalh la'ixchaka' na ixtalhik'achanch ni ixtalhilaca'anta ju Jesús. \p \v 35 Chai acsni tunculh pus ju ucxtinin amalakachachilh ju ixpulasiyajni. Tajunich ju alhistacnanch lacapulach'in ni ca'alacmaxtulh ju Pablo chai ju Silas. Chach ta'ancha la'ixchaka'an. \v 36 Pus ju alhistacnan lacapulach'in quijunilh ju Pablo ju anu' chivinti. Junich: \p ―Ju ucxtinin quintajuni ni ma aclamaconauch. Pus ju chavai at'axt'ut'itch. A'inchit'itch. Jantu tu'u' alhamak'aninint'it. \p \v 37 Para ju Pablo ajunich ju pulasiyajni: \p ―Ju quijnan ict'aputek'ecantauch ju romanonin. Para ju uxijnan quintalakanekmanch la'ix'ucxlacapu'an ju lapanacni mas jantuca' xaquintak'asmatnin ju ucxtinin u alin ju quintalak'alhin quinc'an u jantu. Va yuchi ni quintat'alhnunch lacapulach'in. Pus ju chavai ja tanajun ni va sekch aquintamaxtuyan. Ca jantu. Chach taminchokolh is'akstu'an chai aquintamaxtun. \p \v 38 Pus ju pulasiyajni ta'anchokolh juninin ju xalack'ajin ucxtinin ju ani chivinti. Pus ju yu'unch na tatalhanalhch acsni tac'atsalh ni ix'alact'aputek'ecanta ju romanonin ju Pablo chaich ju Silas chai ni jantu tu'u' alhitajunicalh talak'alhin ju alhilakanekmacalh. \v 39 Pus ju xalack'ajin ucxtinin tamilh lacapulach'in. Tatapaininilh ju Pablo chai ju Silas ni catamac'acxanilh. Chai astan tamaxtulh lacapulach'in chai ajuni ni catataxtulh ju anuch lak'achak'an. \v 40 Pus ju Pablo chai ju Silas tataxtulh lacapulach'in. Ta'alh la'ixchaka' ju Lidia. Chai ju anch ajuni ju ixlhi'alak'avin'an ni jantu catamacaulh ju Jesús. Chai astan tataxtulh ju anuch lak'achak'an. \c 17 \s1 Tatalhk'amalh ju amachak'an Tesalónica \p \v 1 Pus ju Pablo chai ju Silas tatapasacha ju lak'achak'an Anfípolis chai ju lak'achak'an Apolonia. Astan tacha'alh ju lak'achak'an Tesalónica. Chai ju anch ix'alin ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. \v 2 Pus ju Pablo tavilh ju anch ju lak'achak'an lakat'utu semana. Chai tachi ju akts'iya ixlai acsni jinta' ixcha'an ju yuchi pus alh la'ixpujitat'an chai lakat'utu avilhchan pa'astacni amasunilh ju lapanacni ixchivinti Dios. \v 3 Chai la'ixchivinti Dios ju ts'okcanta anch ju ix'apumavasalanich ju lapanacni ni akts'iya istasq'uinich ni camak'alhk'ajnalh ju anu' ju ixnoncan camalakachatachilh Dios. Chai canilh chai astan cata'acxtuchokolh junta ixmacnucanta. Chai ix'alacjuni: \p ―Ju anu' Jesús ju iclajunau ju uxijnan yuchach ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. \p \v 4 Pus ju ali'in israelitanin talhilaca'alh ju Jesús chai tach'ak'ok'alh ju Pablo chai ju Silas. Vachu' na lhu griegonin ju na ixtalak'ayai ju Dios talhilaca'alh ju Jesús. Chai vachu' na lhu chakolun ju xalack'ajin ixtajunita talhilaca'alh ju yuchi. \v 5 Para ju israelitanin ju jantu ixtalhilaca'anta Jesús talhaccha'anilh ju Pablo chai ju Silas ni na lhu ixtach'ak'ok'ai. Chai tamak'aixtoklh ju lapanacni ju k'ai ixtajunita ju jantu ixtach'alhcatnan ni va ixtamalhekninch. Pus na lhu tatak'aixtoklh chai na ixtalact'asai. Pus ta'alh la'ixchaka' ju Jasón chai tap'astu ixtatanuputun ni va ixtapuxcajui ju Pablo chai ju Silas. Va ix'amaxtuputun ni laich ix'amak'axtaknilh la'ixtalhavat lapanacni. \v 6 Para jantu alhitajucalh ju anch. Pus taxak'amalhi'alh ju Jasón chai ju ali'in ju ixtalhilaca'anta Jesús lacapu'ucxtin. P'as ixtalhichivinin ju Pablo chai ju Silas. Ixtanajun: \p ―Vanta anchach ju ta'an ju anu' lapanacni tat'ajun juninin ju lapanacni ni jantu catach'ak'ok'alh ju k'ai qui'ucxtin'an César. Chai ju chavai tamilh ju ani. \v 7 Chai ju ani Jasón a'ulata ju yu'unch la'ixchaka'. Pus ju yu'unch lana jantu tu'u' talhiulai ju ixlhamap'aksin ju César ju lhinajun laquilak'achak'an'an. Ju yu'unch tanajun ni alai yuchi ju k'ai ucxtin pumatam ju Jesús juncan. \p \v 8 Pus acsni tak'asmatlh junima chivinti pus ju lapanacni chai ju xalack'ajin ucxtinin ju anu' lak'achak'an na tatalhk'amalh. \v 9 Pus ju Jasón chai ju ali'in taxtaknilh tumin ju ucxtinin. Chai ju ucxtinin alacjuni ni ca'axtaknichokocana' ju ixtumin'an acsni tavanan catataxtulh ju anu' lak'achak'an ju Pablo chai ju Silas. Pus acsnica' ju amacajuncalh ju Jasón chai ju ali'in. \s1 Pablo chai Silas ixtavilanancha ju lak'achak'an Berea \p \v 10 Pus ju acsnich atats'isni ju lhi'alak'avin la'ixmacni Jesús lana tamalakachalh ju Pablo chai ju Silas ni cata'alh ju lak'achak'an Berea. Chai acsni tavanan tacha'alh ju anch ta'alh la'ixlacpujitat'an ju ist'a'israelitanin. \v 11 Pus palai k'ox ixjunita ju ix'alhunut'an ju amachak'an Berea. Palai jantu ju amachak'an Tesalónica. Pus ju amachak'an Berea na ixtak'asmatputun ju ixchivinti Dios chai chux avilhchan ixtalakts'in ixchivinti Dios ju ts'okcanta. Va istac'atsaputun u vasalh tachi ju ixtanajun ju Pablo chai ju Silas u jantu. \v 12 Pus na lhu israelitanin talhilaca'alh ju Jesús. Vachu' na lhu ju griegonin talhilaca'alh chai sia yu'unch ix'alin ju chakolun chai ju papanin ju xalack'ajin ixtajunita ju anu' lak'achak'an. \v 13 Para acsni tamachakxalh ju israelitanin amachak'an Tesalónica ni ixt'onacha vachu' ju lak'achak'an Berea amalanini' ixchivinti Dios ju Pablo pus ta'alh ju anch chai tamaktalhk'amalh ju lapanacni. \v 14 Pus ju acsnich ju ixlhi'alak'avin la'ixmacni Jesús lana tamalakachalh ju Pablo ni ca'alh la'ixquilhtu' alama. Para ju Silas chai ju Timoteo tatavilhca' ju lak'achak'an Berea. \v 15 Chai ju yu'unch ju tat'a'alh ju Pablo ni catamacuvilaya' ju lacati talhicha'alh ju lak'achak'an Atenas. Chai acsni ixtaminchokoputun ju yu'unch pus ju Pablo alacjuni ni catajunantach ju Silas chai ju Timoteo ni vats'alhti catalak'alh ju Pablo. Pus taminchalh ju ixt'a'alhtanin ju Pablo. \s1 Ju Pablo ixvi ju lak'achak'an Atenas \p \v 16 Pus ju Pablo acsni ix'alacpacxan ju Silas chai ju Timoteo ju lak'achak'an Atenas na amak'aninilh acsni lakts'ilh ni na lhu taxtokni ix'alin ju ixtalakts'in tachi ju isdiosnin ju amachak'an anch. \v 17 Pus yuchi va tsa ixlhi'an la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin chai ix'alact'achivinin ju yu'unch chai ju ali'in lapanacni ju vachu' ixtalak'ayai ju Dios. Vachu' chux tuncujun ix'alact'achivinin ju lapanacni ju ix'alacpakxt'ok'a ju laclhitamau. \v 18 Chai ju ali'in ix'amamaka'un ju Epicúreo chai ju ix'amamaka'un ju Estoico ixtat'achivinin ju Pablo. Pus ju ali'in sia yu'unch ixtalaclajuni: \p ―Va k'aya najun ju anu' lapanac ju na lhu chivinin. \p Chai ju ali'in ixtanajun: \p ―Ju yuchi tachi ju va ixnonach ni alin atumpa dios. \p Chunch ixtanajun ni va ix'ajuni ju Pablo ixlacata ju Jesús chai ix'ajuni ni lai lok'onchokocan mas nitach. \v 19 Pus tak'ailhi'alh ju Pablo junta ixtatak'aixt'ok'a ju xalack'ajin junta Areópago ixjuncan. Chai tajuni: \p ―Icc'atsaputunau tis talakxtuch ju ani sast'i atalaninti ju na'un. \v 20 Pus ju tuchi quilamak'asmatniuch tachi ju va sast'i atalaninti iclhiulayau. Chai icc'atsaputunau tuchi ju nomputunch ju ani. ―Chunch ju tajuni ju Pablo. \p \v 21 Pus tachi chun ju amachak'an Atenas chai ju amachak'an alacatam lacat'un ju anch ixtat'ajun jantu tu'u' atumpa ixtanavi. Va yuchi ni ixtanajun u ixtak'asmat'a ju tu'u' sast'i atalaninti. \p \v 22 Pus ju acsnich ju Pablo taya la'ixlacaitat junta ixtatak'aixtokta ju xalack'ajin junta Areópago ixjuncan chai chani ajuni: \p ―Quint'alapanacni amachak'an Atenas iclalakts'inau ni slivasalh na t'alhoniyat'it ju midios'an. \v 23 Pus ju quit'in icquipixiyalhnalh junta alin ju midiosnin chai iclhitajulh lacatam junta mokslayat'it ju ixlhak'ailakts'in ju midios'an chai ju anch chani ju ts'okcanta: “Ix'anuch ju anu' dios ju jantu icmispayau”. Pus ju anu' ju t'alhoniyat'it ju uxijnan mas jantu misp'ayat'it yuchach ju iclajunau ju quit'in. \p \v 24 Yuchach ju navilh ju lacamunutpa' chai tachi chun ju taxtokni ju alinch. Chai yuchach ju xa'ucxtin lact'iyan chai ju ani lacat'un. Pus ju yuchi jantu lai tanui ju lacpujitat ju va yajutach lapanac. \v 25 Ju yuchi jantu tasq'uini ni va cach'alhcatnanilh ju va tam lapanac tachi ju va camaktasq'uinilh tu'u' ni yuchach tucan ju quintaxtaknik'ojun ju qui'atsucunti'an chai qui'axanit'an chai tachi chun ju taxtokni ju maktasq'uiniyau. \p \v 26 Ju Dios navilh ju p'ulhnan lapanac chai si ix'apapanatnich juntau tachi chun ju quijnan'an ju t'onau ju ani lacamunutpa'. Chai Dios ju quinta'ulatan ju ani lacamunutpa'. Chai yuchi ju quintalhcanitan ju qui'atsucunti'an chai yuchach ju najun ta'anchach ju catsucuya' pumatamin pumatamin. \v 27 Chunch ju navilh ju k'ai ucxtin Dios ni laich catac'atsa ju lapanacni ixlacata ju yuchi chai catamispalh. Catalhitaju ni jantu vasalh makat t'ajun ju yuchi laqui'alhunut'an. \v 28 La'ixmacni yuchi ju t'onau chai alin ju quintac'atsan'an. Tachi ju tanaulh ju ali'in mak'aniya atalaninin ju mint'achivinti'an ixtajunita. Ju yu'unch tanaulh ni is'ask'at'an Dios juntau. \v 29 Chai ni is'ask'at'an Dios juntau pus jantu k'ox ni canonau ni chunch junita ju Dios tachi ju tu'u' lhinavicanta oro u plata u chiux tachi ju talacxuclak'oxi ju lapanacni la'ixmaca'an chai tachi ju k'oxich talhiulai. \v 30 Pus ju mak'anchich ju Dios va ch'ixlh ju ixlhitonto'an ju lapanacni. Para ju chavai k'asi alacjuni tachi chun ju lapanacni ixlhilacaputs'un ju lacamunutpa' ni catamacaulh ju ix'alactu'unti'an. \v 31 Ni lhca'ulata ju yuchi ju avilhchan acsni sok calakts'intanuyach tachi chun ju lapanacni pus yuchi lhinajun ju Dios ni catamacaulh ju ix'alactu'unti'an. Chai ju yuchi sacxtutach pumatam ju canona' tichi chavaich ju catak'alhtaxtuya' chai tichi chavaich ju camamak'alhk'ajnicana'. Chai apumavasalanilh tachi chun ju lapanacni ni chunch ju catapasaya' ni macxtuchokolh ju anu' lapanac junta ixmacnucanta. ―Chunch ju ajuni ju lapanacni ju Pablo. \p \v 32 Pus acsni tak'asmatlh ni lai macxtuchokocan junta macnucan pus ju ali'in va talhits'i'ilh. Chaich ju ali'in ixtanajun: \p ―Aclak'asmatnichokopalauch aktam ixlacata ju ani ju na'un. \p \v 33 Pus ju acsnich ju Pablo taxtulh junta ixtatak'aixtokta ju lapanacni. \v 34 Pus ju ali'in ju tak'asmatnilh ixchivinti ju Pablo talhilaca'alh ju Jesús chai tach'ak'ok'alh ju Pablo. Ju sia yu'unch yuchi ju Dionisio ixjuncan. Ju yuchi pumatam xak'ai ixjunita sia yu'unch ju ucxtinin ju ixtatak'aixt'ok'a junta Areópago ixjuncan. Vachu' ix'alin pumatam chako'ulh ju Dámaris ixjuncan chaich ju ali'in lapanacni. \c 18 \s1 Ju Pablo ixvi ju lak'achak'an Corinto \p \v 1 Ju astan ju Pablo taxtulh ju lak'achak'an Atenas. Alh ju lak'achak'an Corinto. \v 2 Pus ju anch ju Pablo lhitajulh pumatam israelita ju Aquila ixjuncan. Amachaka' Ponto ixjunita. Jantuca' mak'an ixminacha ju laxalacat'un Italia. Anchach ixt'amintacha ju ix'amachaka' ju Priscila ixjuncan. Pus ju k'ai ucxtin anch ju Claudio ixjuncan ixtakta ju lhamap'aksin ni catataxtuchalhch ju lak'achak'an Roma laxalacat'un Italia tachi chun ju israelitanin. Yuchi talhitaxtulh ju yu'unch. Pus ju Pablo alak'alh ju yu'unch. \v 3 Chai ni vana va chunch ju ixtalhich'alhcatnan tachi ju ixlhich'alhcatnan ju Pablo pus alact'atavi. Alact'ach'alhcatnalh. Pus ju yu'unch va ixtanavi ju k'ai lona chaka' chai istast'ai. \v 4 Chai chux avilhchan pa'astacni ju Pablo ix'an la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin chai ixmakchivinin ju anch. Ix'amalaca'iniputun ixchivinti Dios ju ist'a'israelitanin chai ju yu'unch ju jantu israelitanin ixtajunita. \p \v 5 Para acsni tavanan tamincha ju lak'achak'an Macedonia ju Silas chai ju Timoteo pus ju Pablo macaulica' ju ixlhich'alhcat ju ixnavica ju anu' lona chaka'. Jantu tu'u' atumpa ixnavi. Va ix'alacmalani ju lapanacni ixchivinti Dios. Chai ix'alacmavasalani ju ist'a'israelitanin ni Jesús yuchach ju Cristo ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. \v 6 Para ju yu'unch talhitalhk'amalh chai tajuni macxcai chivinti. Pus ju Pablo alacc'alhanilh ixpumpu' ni catapumachakxaya' ni camaconach ni jantu talaca'iputun. Chai chani ajuni: \p ―Jantu quintalak'alhin quit'in ni ap'ina'it'it ju lacajipi. Mintalak'alhin mi'akstu'an. Ju chavai aclak'ana' ju yu'unch ju jantu israelitanin tajunita. \p \v 7 Pus lana taxtulh ju lacpujitat chai tanucha la'ixchaka' pumatam lapanac ju Justo ixjuncan. Ju ixchaka' vanin ixt'aya ju pujitat. Pus ju yuchi na ixlak'ayai ju Dios. \v 8 Pus vachu' lhilaca'alh ju k'ai ucxtin Jesús ju xa'ucxtin pujitat ju Crispo ixjuncan. Yuchach chai tachi chun ju ixtatanumanalh la'ixchaka'. Vachu' na lhu amachak'an Corinto acsni tak'asmatlh ju chivinti talhilaca'alh ju Jesús chai amakpaxak'o. \v 9 Pus ju acsnich ju Pablo lakts'ilh ju k'ai ix'ucxtin Jesús tachi ju va la'ix'aklak'avanti. Chai chani junicalh ju Pablo: \p ―Jantu at'alhan. Va tachi a'un ju lapanacni ju quinchivinti. Jantu va sek a'unt'i. \v 10 Quit'in ju ict'avilan chai jantu xamati' lai tu'u' canaviyan. At'ailhip'ich ju ixnajunca ju quinchivinti ni na lhu alin ju lapanacni ju aquintalhilaca'ana' ju ani lak'achak'an. \p \v 11 Pus tam c'ata a lakachaxan malhquiyu' ixvilhcha ju anch ju Pablo. Chai ix'alacmasuni ixchivinti Dios ju lapanacni. \p \v 12 Para acsni k'ai ucxtin ixjunita ju Galión laxalacat'un Acaya pus ju israelitanin tatak'aixtoklh. Tach'apalh ju Pablo. Talhi'alh lacapu'ucxtin. \v 13 Chai chani tajuni ju k'ai ucxtin: \p ―Ju ani ya lapanac va amalaca'ini ju lapanacni ni catalak'aya ju Dios para jantu lhijun ju quilhamap'aksin quinc'an tachi ju najun ju yuchi. \p \v 14 Pus ju Pablo ixchivimputun para ju Galión lana ajuni ju israelitanin: \p ―Ji israelitanin ni tu'u' cava navit'a k'ai talak'alhin u tu'u' macxcai ju canavi ca akts'iya xaclak'asmatniu. \v 15 Para ni va jantu k'ox lhiulayat'it ju tuchi masui ju ani ya lapanac chai jantu k'ox lhiulayat'it tachi ju lhichivinin pumatam lapanac chai tachi ju lhichivinin ju milhamap'aksin'an pus alakts'int'itch mi'akstu'an ju uxijnan. Ju quit'in jantu icmaktanuputun ju anch. \p \v 16 Chai lana alactixcoxtucalh lacapu'ucxtin. \v 17 Pus ju acsnich tachi chun ju griegonin tach'apalh ju Sóstenes ju xa'ucxtin lacpujitat. Tatsuculh lakanekmanin la'ismakspa' lacapu'ucxtin. Para ju Galión jantu xanavi cuenta. \s1 Ju Pablo taxtuchokopa ixlhipakt'utu ajunini' ju lapanacni ixlacata Jesús \p \v 18 Ju Pablo na lhu avilhchan titavilhca' ju anch. Astan alacmac'ami ixlhi'alak'avin la'ixmacni Jesús chai taxtulh. Vachu' tat'a'alh ju Priscila chaich ju Aquila. Chai acsni tacha'alh ju lak'achak'an Cencrea pus ju Pablo sitcalh ni ixmuctaxtutach ju tuchi ixlhit'atak'oxitach ju Dios. Astan tataju ju lacabarco ni ixta'amputun ju xalacat'un Siria. \v 19 Chai acsni tacha'alh ju lak'achak'an Efeso pus amaco'ulacha ju Priscila chaich ju Aquila. Chai ju Pablo alh la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin chai alact'achivinilh ju yu'unch ju ixtatak'aixtokta ju anch. \v 20 Pus ju yu'unch tap'astu ixtajuni ni ix'alact'atolhcha mak'anch para ju Pablo jantu tolhputulh. \v 21 Ju yuchi alacmac'ami chai chani alacjuni: \p ―Akts'iya tasq'uini ni aclakts'inanta ju c'atan ju ca'alinanta ju Jerusalén. Para aclalakminchokopalau ni Dios calacasq'uina'. \p Chai acsni ajuni ju chunch lana taxtulh ju Efeso. Tajulh lacabarco. \v 22 Chai acsni cha'alh ju lak'achak'an Cesarea tacutlh lacabarco chai alh lak'achak'an Jerusalén. Alh alacmac'amini' ju yu'unch ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús amachak'an anch. Chai astan alhch ju lak'achak'an Antioquía. \v 23 Ju anch tolhcha lakat'ui lakat'utu malhquiyu'. Astan taxtulh chai lacaputoc'alh junta pumilh ju lak'achak'anixni ju alin ju laxalacat'un Galacia chai ju lak'achak'anixni ju alin ju xalacat'un Frigia. Ix'alacjuni ju lapanacni ju ixtalhilaca'anta Jesús ni jantu tavanan catacaplh. \s1 Ju Apolos ajuni ju amachak'an Efeso ixlacata ju Jesús \p \v 24 Pus ju acsnich cha'alh ju lak'achak'an Efeso pumatam israelita ju Apolos ixjuncan. Amachaka' Alejandría. Ju yuchi na lai ixchivinin chai na ismispai ju ixchivinti Dios ju ts'okcanta. \v 25 Ju yuchi ismasunicanta ixlacata ju k'ai ix'ucxtin Jesús chai ixlhichux ix'alhunut ix'amalaninin ixlacata ju yuchi. Chai ju tuchi ismispai lana vas ixnajun. Va yuchi ni jantu tu'u' atumpa ismispai. Va yuchi ju ismispai tachi ju ixnajun ju Xivan acsni ix'amakpaxanan. \v 26 Pus ju yuchi alh la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin chai lana jantu ixtalhanan. Chai ajuni ju lapanacni ixchivinti Dios. Para ju Priscila chai Aquila acsni tak'asmatlh ju ixchivinti pus tak'ailhi'alh la'ixchaka'an. Tamavasalanilh ju ali' taxtokni ixlacata ju Jesús ju jantuca' isc'atsai ju Apolos. \v 27 Chai ju Apolos acsni ix'amputun ju xalacat'un Acaya pus ju ixlhi'alak'avin la'ixmacni Jesús ta'aktaijulh. Tats'oklh lakatam alhiqui ju laich ca'alhi'anilh ju ixtalhilaca'anta Jesús amachak'an anch. Va alacjuncan ni k'ox cata'amaklhtayanalh ju Apolos acsni cacha'anach ju anch. Pus ju yuchi acsni tavanan cha'alh na a'aktaijulh tachi chun ju ixtalhilaca'anta Jesús. Pus ju yu'unch talhilaca'alh ju Jesús va ixlaca'atalh ni anavinilh lamapainin ju Dios. \v 28 Pus ju Apolos la'ixtalhavat lapanacni ixnajun ni jantu k'ox tachi ju ixtalaca'i ju ist'a'israelitanin. Chai ni na vas ixnajun pus ju yu'unch jantu lai ixtamapusp'itni ju chivinti. Chai la'ixchivinti Dios ju ts'okcanta ix'amavasalani ni Jesús yuchach ju Cristo ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. \c 19 \s1 Ju Pablo ixvi ju lak'achak'an Efeso \p \v 1 Pus acsni ixvi ju Apolos ju lak'achak'an Corinto pus ju Pablo pu'alh lacatalhpan tus cha'alh ju lak'achak'an Efeso. Pus ju anch alhitaju ju ali'in ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús. \v 2 Pus ju yuchi alacjuni: \p ―Ja tanulh ju Spiritu Santu lami'alhunut'an acsni xalhilac'ap'inat'it ju Jesús. \p Pus ju yu'unch ta'ak'alhtayanalh. Tajuni: \p ―Jantu ick'asmat'au ni ca'alilh ju Spiritu Santu. \p \v 3 Pus ju acsnich ju Pablo ajunich: \p ―Pus ja jantu la'ixlhitapaka'ut ju Jesús ju akp'axt'at'it. \p Chai ju yu'unch tajuni: \p ―Pus tachi ju xa'amakpaxanan ju Xivan chunch ju ic'amakpaxanantauch. \p \v 4 Chai ju Pablo ajunich: \p ―Pus ju Xivan ixmakpaxai tam xamati' acsni ixmacajun ju macxcai is'atsucunti. Para vachu' ix'ajuni ni catalhilaca'alh ju yuchi ju camina' astan. Ju chunch va nomputun ni catalhilaca'alh ju Jesucristo ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. \p \v 5 Pus acsni tak'asmatlh ju chunch ta'akpaxchokolh la'ixtapaka'ut ju k'ai ix'ucxtin'an Jesús. \v 6 Chai acsni alacmuc'anilh ixmaca' ju Pablo pus tanulh ju Spiritu Santu la'ix'alhunut'an chai tachivinilh ju chivinti ju jantu aktam ixtachivininta chai vachu' tanaulh ixchivinti Dios. \v 7 Pus ixchux'an ixtacha'antach pumacaut'ui lapanacni. \p \v 8 Pus ju Pablo tachi lakat'utu malhquiyu' ju antsuculh la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Ix'amasuni ju lapanacni ixchivinti Dios chai lana jantu ixtalhanan. Ix'alacjuni ju lapanacni ni lhinomputun ju Dios la'is'atsucunti'an. Chai ix'amalaca'iniputun ju ixchivinti Dios. \v 9 Para ju ali'in na p'as ixjunita ju ix'alhunut'an chai jantu ixtalaca'iputun chai na macxcai ixtalhichivinin ju ixti Dios la'ix'ucxlacapu' ixtalhavat lapanacni. Pus ju Pablo alacmacoyaulh ju yu'unch chai lacatam alack'ailhi'alh ju yu'unch ju ixtalhilaca'anta Jesús. Alhi'alh la'ixpamamaka'un pumatam ju Tiranno ixjuncan. Chai anch ix'alacmalani ju lapanacni tuncujun tuncujun. \v 10 Pus tachi lakat'ui c'ata ju ix'amalaninin ju chunch. Chai ju chunch tachi chun ju amachak'an Asia tak'asmatlh ju chivinti ixlacata ju k'ai ucxtin Jesús. Chux ju israelitanin chai ju jantu israelitanin. \v 11 Chai ju Dios ixtakni ixtachaput ju Pablo ni lai xanavi ju vasalh k'ai lhamak'an. \v 12 Mas va ixpayu ju Pablo u tu'u' pumpu' ju ismusatoc'ai acsni ixch'alhcatnan ni ix'alhi'anicanch ju tak'ank'anin pus lana palai xa'alacnavi. Chai ju lhacaticurulhni ixtataxtui la'ixlacatuna'an ju lapanacni. \p \v 13 Pus ju acsnich ixta'alin ju israelitanin alhicujnin. Ju yu'unch va lacatam lacatam ixta'ucxunt'ajun. Chai ju yu'unch ixtanajun ni laich vachu' ixmaxtui ju lhacaticurulhni la'ixlacatuna'an ju lapanacni la'ix'alhicujnut'an. Para astan ixtanajun ni laich vachu' catamaxtulh ju lhacaticurulhni la'ixlacatuna'an ju lapanacni la'ixtapaka'ut ju k'ai ucxtin Jesús. Chai chani ix'ajuni ju lhacaticurulhni: \p ―Iclajunau la'ixtapaka'ut ju anu' Jesús ju najun ju Pablo ni catalhilaca'alh ju lapanacni. Iclajunau ni at'axt'uch la'ixlacatuna ju lapanac. ―Chunch ixtanajun. \p \v 14 Pus ix'alin pumatam israelita ju Esceva ixjuncan. Ju yuchi xak'ai pali ixjunita chai ix'alin pumatujun ists'alan. Pus ju yu'unch vachu' chunch ixtanaviputun. \v 15 Para acsni chunch tajuni ju lhacaticuru pus ju anu' lhacaticuru chani ak'alhtayanalh. Ajunich: \p ―Icmispaich ju Jesús chai icc'atsai tichi chavaich ju Pablo juncan. Para ju uxijnan jantu alak'amisp'ac'anat'it. \p \v 16 Pus ju acsnich ju anu' lapanac ju ixpacxanta ju lhacaticuru lana alact'alasa ju anu' ts'alan chai alaclhajak'o. Alaclhimakch'apulh tus alacma'ats'ala ju anuch lacachaka'. Va lack'aitsasa'unch ixtajunita acsni ta'ats'alalh chai slivasalh na alacmac'atsanita. \v 17 Pus ju ani tac'atsak'o ju israelitanin chai ju jantu israelitanin ju ixtavilanancha ju lak'achak'an Efeso. Pus lana na tatalhanalh ixchux'an chai na ixtalak'ayai ju k'ai ucxtin Jesús. \p \v 18 Pus ju acsnich na lhu ju ixtalhilaca'anta Jesús tamilh nonin ju talak'alhin ju ixtanavita ni na ixtalhilaca'antaca' ju alacnavinti. \v 19 Vachu' na lhu ju ixta'alhicujnun tamak'axtakk'o ju ixlac'alhiqui'an chai alacxavak'o la'ix'alac'avanti'an ixchux'an. Chai acsni aputek'ecalh ixtapalh ju anu' alhiqui ju alacxavacalh pus cha'alh cincuenta milh tumin ju plata ixjunita. \v 20 Pus ju chunch palai lhu xatalhilaca'an ju Jesús. Lana ixlhichux ix'alhunut'an ju talhilaca'alh ju yuchi. \p \v 21 Pus acsni tapasak'o ju ani taxtokni pus ju Pablo ixnajun ni ca'ana' alakts'ini' ju ixtalhilaca'anta Jesús amachak'an Macedonia chai amachak'an Acaya chai cacha'ana' tus Jerusalén. Vachu' ixnajun ni akts'iya ca'ana' ju lak'achak'an Roma acsni cataxtuyanta ju Jerusalén. \v 22 Pus amalakacha ju Macedonia pumat'ui ju ix'alact'ach'alhcatnan. Yuchi ju Timoteo chaich ju Erasto. Para ju yuchi tolhchaca' lakat'ui lakat'utu malhquiyu' ju xalacat'un Asia. \s1 Tatalhk'amalh ju amachak'an Efeso \p \v 23 Pus ju acsnich alilh lakatam k'ai laklak'aiti va ixlaca'atalh ni ix'ajuncan ju lapanacni ixlacata ju Jesús. \v 24 Yuchi ju Demetrio ju tai'ulalh ju lak'aiti. Ju yuchi ixmaxtajana' plata ixjunita chai lacaplata ixlacxapalaxtui lact'icst'i pujitat tachi ixpujitat isdios'an ju Diana ixjuncan. Pus na lhu lapanacni ju ixtat'ach'alhcatnan chai na lhu ixtapulhajai. \v 25 Pus ju Demetrio alacmak'aixtoklh ju ixlapanacni chai ju ali'in lapanacni ju vachu' ixtalacxapalaxtui isdiosnin chai chani alacjuni: \p ―Quint'alapanacni ju uxijnan c'ats'ayat'it ni na laklhu pulhajayau ju ani lhich'alhcat. \v 26 Para ju uxijnan lakts'int'it ju anu' Pablo chai k'asmat'at'it tachi ju chivinin ju yuchi. Ju yuchi va najun ni jantu vasalh dios ju tuchi navicanta lacamaca'. Chai na pumalhu ju xamalaca'ini. Chai jantu va yuchi ju amachak'an ani laquilak'achak'an'an Efeso para vachu' ju amachak'an na lakalhu lak'achak'an laxat'un Asia ju xaquimalaca'ini ju chivinti. \v 27 Pus ca na lhixcai ni ca'alina' ju quivaiti'an ni lhu catalaca'iya' tachi ju najun ju Pablo. Chai vachu' jantu xtu'u' calhiulacana' ju k'ai ixpujitat quidios'an Diana. Ju chavai ni si talhilaca'an ju yuchi. Chux ju amachak'an Asia chai chux ju lacamunutpa'. Para astan ca jantu catilak'ayacalh ju yuchi. ―Chunch ajuni ju lapanacni. \p \v 28 Chai acsni tak'asmatlh junima chivinti pus lana tatalhk'amalh. Na talact'asak'o. Ixtanajunch: \p ―Na k'ai ju Diana quidios'an ju quijnan'an ju amachak'an Efeso juntau. \p \v 29 Pus ju amachak'an anch lana va t'ilhi t'ilhi ixtalaich. Pus ixtavilanancha ju Gayo chai ju Aristarco amachak'an Macedonia. Ju yu'unch ixtat'a'alhtanan ju Pablo. Pus ju lapanacni tach'apalh ju yu'unch chai taxak'amalhi'alh lacak'ai chaka' junta ixtatak'aixt'ok'a ju lapanacni acsni ix'alin ju ixjunta'an. \v 30 Pus ju Pablo ix'amputun tanunu' lacatalhavat ni laich ix'axak'ala ni jantuch va lhu ixtatalhk'amalh para ju ixtalhilaca'anta Jesús jantu talacasq'uinilh. \v 31 Vachu' ju ali'in xalack'ajin amachak'an Asia ni ix'amigojni ixtajunita ju Pablo tamalakachanilh chivinti ni jantu ca'alh talacasunu' la'ixtalhavat lapanacni. \v 32 Pus ju ixtalhavat lapanacni va t'ilhi t'ilhi ixtalaich. Ju ali'in tam ixtanajun. Ju ali'in tumpa ixtanajun. Pus na lhu ju lapanacni jantu istac'atsai tuchi ixtalhitak'aixt'ok'ach. \v 33 Pus ju ali'in la'ixtalhavat lapanacni tamavasalanilh ju lhamak'an ju pumatam lapanac ju Alejandro ixjuncan. Chai ju ist'a'israelitanin tatisalhi'alh junta lai ca'axak'ala ju lapanacni. Pus ju yuchi tamacyaulh ni va sekch catava. Va ix'ajumputun ju lapanacni ni jantu cataxcailich ju israelitanin. \v 34 Para acsni tamispa ni israelita ixjunita ju Alejandro pus talact'asachokopa. Tachi lakat'ui hora ixtalact'asai. Ixtanajun: \p ―Na k'ai ju Diana quidios'an ju quijnan'an ju amachak'an Efeso juntau. \p \v 35 Pus ju acsnich ju ats'oknu' ju anch lak'achak'an alacjuni ni va sekch catatava chai chani alacjuni: \p ―Quint'alapanacni amachak'an Efeso tis chavaich ju jantu cac'atsa ni lhist'ac'au ju ixpujitat ju k'ai quidios'an Diana. Vachu' lhist'ac'au ju Diana ju patajuta ju lact'iyan. \v 36 Chai ni c'ats'ayat'it ni slivasalh ju tuchi xaclajunau pus tasq'uini ni va sekch at'ayat'it. Jantu xtu'u' anavit'it ni jantu p'ulhnan k'ox c'ats'ayat'it tuchi ju alin. \v 37 Va k'ai tach'in naviyat'it ju ani tayanalh lapanacni. Ju yu'unch jantu tu'u' tak'alha'uta ju laquimpujitat'an nin macxcai catalhichivinilh ju quidios'an ju quijnan'an. \v 38 Pus ju Demetrio chaich ju ixlapanacni ju tat'ach'alhcatnan ni catat'alaxcailh xamati' yuchi lhitavilanalh ju ucxtinin lacak'ai chaka'. Laich cata'achivimak'analh. \v 39 Para ni tu'u' atumpa ju alhich'ivimak'anat'it pus laich anona'it'it acsni va catamak'aixt'ok'a' ju lapanacni ju ucxtinin. \v 40 Jantu xcai ni calhichivimak'ancau ixlacata ju ani lak'aiti. Catanaulh ni va t'alasayau ju ucxtinin. Ni chunch ca'ulhtucau matich tu'u' talak'alhin ju laich calhiquilh'au ixlacata ju ani lak'aiti. \p \v 41 Chai acsni naulh ju ani chivinti ajuni ju ixtalhavat lapanacni ni cata'alh la'ixchaka'an. Chai ta'alh. \c 20 \s1 Ju Pablo alh laxat'un Macedonia chai Grecia \p \v 1 Pus ju astan acsni sekch va ju lak'aiti pus ju Pablo alact'asanilh ju lapanacni ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús chai alacmap'aksilh. Astan talamaklhtantailh. Talamac'amilh. Chai ju Pablo taxtulh. Va ix'amputun ju xalacat'un Macedonia. \v 2 Ju yuchi alhtanatsuculh chux ju anu' lacat'un chai ajuni ju amachak'an anch ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús ni jantu tavanan catacaplh. Astan ju yuchi alh ju xalacat'un Grecia. \v 3 Ju anch tolhcha lakat'utu malhquiyu'. Astan ixtajuputun lacabarco. Ix'amputun ju xalacat'un Siria. Para acsni c'atsalh ni ixtapacxantajitach ju ist'a'israelitanin pus naulh ni alai alacatamch capu'ana'. Chai minchokolh ju Macedonia. \v 4 Ju tat'a'alh ju Pablo tus ju xalacat'un Asia yuchi ju Sópater amachaka' Berea chai ju Aristarco chai ju Segundo amachaka' Tesalónica chai ju Gayo amachaka' Derbe chai ju Tíquico chai ju Trófimo amachak'an Asia chai ju Timoteo. \v 5 Ju yu'unch p'ulhnan ta'alh chai tapacxancha ju Pablo ju lak'achak'an Troas. \v 6 Pus ju quit'in icLucas chai xacvi ju lak'achak'an Filipos. Chai ju Pablo quilakmilh ju anch. Chai acsni tapasalh ju anu' c'atan acsni ta'ui ju xkapavati ju jantu maca'anican ju xat'in pus ictaxtuchau ju anch. Ictajuch ju lacabarco chai ic'alhtanantauch lakaquis avilhchan tus iccha'auch ju lak'achak'an Troas junta ic'alakmiu ju ali'in ju p'ulhnan tacha'alh. Chai ju anch ictolhchau lakatujun avilhchan. \s1 Malok'onicalh ju Eutico \p \v 7 Chai acsni cha'alh ju lhitumincu pus tatak'aixtoklh ju ixtalhilaca'anta Jesús ni va ixta'ui ju anu' xkapavati ju ixpupastaccan ix'aninti ju Jesús. Pus ju Pablo alacmap'aksi. Chai ni ixnajunch ni cataxtuyach ni catuncunchokoyach pus na panicni ju xachivinin. Ix'amalaninin tus paitat ts'is. \v 8 Pus junta tatak'aixtoklh ixlhitantalact'utu chaka' ixjunita. Chai na lhu ix'alin ju maclhcu. \v 9 Chai pumatam ts'alh ju Eutico ixjuncan ixvi lacaventana. Chai ni na panicnich ixchivinin ju Pablo pus ju anu' ts'alh lhtatalh. Chai acsni na ilhtatavi pus tatist'alh ju la'ilhtatat. Tin pataju ixlhitantalact'utu chaka'. Quisaccalh xanin. \v 10 Pus ju Pablo soko tak'alhtaju. Putamalhch ju anu' ts'alh chai lakatanu. Astan alacjuni ju lapanacni: \p ―Tunt'i na va amak'aninint'it. Ju Dios xtaknichokolh ju is'atsucunti. \p \v 11 Astan ju Pablo toc'achokolh ju talaclhman chai vailh. Chai na panicni alact'achivintolhchokolh tus ixt'ajun tuncuntilana'. Acsnich ju alhch. \v 12 Pus ju anu' ts'alh ju ixmalok'onichokocanta la'ix'aninti lhi'ancalh la'ixchaka' chai jantu va tilacats'unin tak'achalh ju lapanacni. \s1 Ju Pablo taxtulh ju Troas. Alh ju Mileto \p \v 13 Pus ju quijnan p'ulhnan ictaxtuch. Ictajuch ju lacabarco. Ic'auch ju lak'achak'an Asón. Ju Pablo xaquintajuntanch ni anchach aquintapakxt'ok'anch. Ju yuchi va ch'ajax'alh. \v 14 Pus acsni ict'alapakxtokchau ju Pablo ju lak'achak'an Asón pus ju yuchi quintat'atajunch ju lacabarco. Ic'auch ju lak'achak'an Mitilene. \v 15 Chai acsni ictaxtuch ju anch ictajuchoko ju lacabarco. Ic'auch. Chai acsni alakatam avilhchan jumpa iccha'auch vanin ju xalacat'un Quío. Chai acsni tuncunchokopa iccha'auch ju lak'achak'an Samos. Chai ictapasauch tus iccha'auch ju lak'achak'an Trogilio junta ic'astacnauch lacats'unin. Chai ictaxtuchokoch. Chai acsni alakatam avilhchan jumpa iccha'auch ju lak'achak'an Mileto. \v 16 Chunch ju iclauch ni jantu ix'amputun ju lak'achak'an Efeso ju Pablo ni jantu panicni ixtolhputun ju xalacat'un Asia. Ju yuchi va isok'oi ni ixnajun ni va laich calalh ixmapasaputunacha ju lak'achak'an Jerusalén ju ixc'atan'an ju ist'a'israelitanin ju Pentecostés ixjuncan. \s1 Ju Pablo alact'achivinilh ju xalack'ajin amachak'an Efeso \p \v 17 Chai acsni ixvi ju Pablo ju lak'achak'an Mileto pus malakachalh chivinti ju lak'achak'an Efeso. Lhinaulh ix'at'asanica ju yu'unch ju ixtalhinajun la'ixpujitat'an ju anch. \v 18 Chai acsni talakchincha pus chani alacjuni: \p ―Ju uxijnan c'ats'ayat'it ta yu xaclai acsni xaclat'avilau tus acsni tucan icchilh ju xalacat'un Asia tus chavai. \v 19 Quilalakts'intauch ni na xacch'alhcatnani ju qui'ucxtin'an Jesús ixlhichux qui'alhunut chai jantu xaclhitak'ayai. Chai c'ats'ayat'it ni na xack'alhun acsni jantu xatalaca'iputun ju ali'in. Chai c'ats'ayat'it ni na xacmak'alhk'ajnan va ixlaca'atalh ni na xaquintamamak'alhk'ajniputun ju quint'a'israelitanin'an. \v 20 Chai c'ats'ayat'it ni iclajunk'oju chux tachi ju makt'asq'uiniyat'it ni laich k'ox ats'uc'uya'it'it. Lacatalhavat lapanacni xaclamasuniyau chai lacalakatamin ju minchaka'an. \v 21 Xaclajunau ju uxijnan ju vachu' quint'a'israelitanin unt'at'it chai ju yu'unch ju jantu israelitanin tajunita ni amac'a'unt'it ju macxcai mi'atsucunti'an tachi ju lacasq'uin ju Dios chai alhilac'ap'it'itch ju Jesús. \v 22 Chai ju chavai ju Spiritu Santu quijunita ni ac'alh ju lak'achak'an Jerusalén mas jantu icc'atsai tuchi ju actapasayantach ju anch. \v 23 Va yuchi icc'atsai ni act'alhnucananta chai acmak'alhk'ajnanantach. Chunch ju quimavasalani ju Spiritu Santu acsni ictapasai ju lakatamin lakatamin lak'achak'an. \v 24 Para ju ani taxtokni jantu icnavi cuenta. Nin qui'atsucunti jantu tu'u' iclhiulai mas aquintamakni. Va yuchi iclacasq'uin ni lai acnavik'oyach ju quilhich'alhcat. Laich acmuctaxtuyach ju lhich'alhcat ju quixtaknita ju qui'ucxtin Jesús. Yuchi ni ac'ajunilh ju lapanacni ni la'ix'amapaininti Dios laich catatak'alhtaxtulh chai jantu cata'alh ju lacajipi. \p \v 25 Ju uxijnan iclajuntau ni lhinomputun ju Dios laqui'atsucunti'an. Para ju chavai icc'atsai ni jantu xamati' ju minchux'an ju uxijnan ju aquintilalakts'inchoko tavanan ju ani lacamunutpa'. \v 26 Pus ju chavai iclajumputunau ni ca'alilh xamati' ju jantu lhilaca'anta ju Jesús pus jantu quintalak'alhin. \v 27 Jantu tavanan ju va jantu iclajuniu chux ixlhamap'aksin Dios. \v 28 Pus alhist'acch'ok'oc'ant'it mi'akstu'an. Vachu' alaclhist'act'it ju vachu' talhilaca'anta Jesús. Chunch alat'it ni yuchi ju Spiritu Santu ju ta'ulatan ni alhinona'it'it sia yu'unch. Pus tachi chun ju talhilaca'anta Jesús alhitamocanta la'ix'ac'alhni. \v 29 Para astan acsni actaxtuyach icc'atsaich ni catalakminan ju lapanacni ju catajunan ni jantu k'ox ni lhilac'ap'inat'it ju Jesús. Ju yu'unch va tamakpitsiputunan ju uxijnan ju lhilac'ap'inat'it ju Jesús. Ju yu'unch va talaputun tachi ju tam maktili' ju na makpitsi ju borregojni acsni alakmin. \v 30 Chai vachu' lamilhi'akstu'an catak'ostayaya' ju lapanacni ju catanonach ju chivinti ju jantu slivasalh. Va cata'okxchok'oputunan ju uxijnan ju lhilac'ap'inat'it ju Jesús ta yu laich ap'uch'ak'ok'ap'ut'una'it'it ju yu'unch. \v 31 Pus alacp'uc'ujt'itch. Chai ap'ast'act'itch ni lakat'utu c'ata ts'is chai tuncuj va tachi xaclamalaniyau. Chai na xack'alhun acsni xaclamap'aksiyau. \p \v 32 Pus ju chavai ji qui'alak'avin iclamak'axtakniyau ju Dios. Chai ju la'ixchivinti najun ni na amapaininin ju yuchi. Pus ju anu' ixchivinti na tachapun chai lai ta'aktaijuyan ni jantu tavanan ac'apt'it ju ixti ju Dios. Chai ixlacata ju anu' ixchivinti Dios vachu' at'ak'alht'axt'uya'it'it tachi ju catatak'alhtaxtuya' tachi chun ju ixlapanacni. \v 33 Ju quit'in jantu iclhaccha'anilh ixtumin nin ixpumpu' tam xamati'. \v 34 Para ju uxijnan c'ats'ayat'it ni laquimaca' qui'akstu xacpulhajai ju tuchi xacmaktasq'uini ju quit'in chai ju ixtamaktasq'uinita ju xaquintat'a'alhtananta. \v 35 Chunch xaclai ni laich aclaxtakniyau lakatam lhilakts'intaiti ixlacata ju mi'atsucunti'an. Ju chunch ac'ats'aya'it'it ni tasq'uini ni ach'alhc'atnant'it ni laich a'akt'ai'uya'it'it ju alin ixmaktasq'uinit'an. Chai ju chunch lai ap'ast'ac'a'it'it ixchivinti ju qui'ucxtin'an Jesús acsni ma naulh: “Palai k'achan ju tam xamati' ju caxtakniya' tu'u' apumatam lapanac. Palai jantu ju va amaklhtayanan tu'u'”. ―Pus chunch ju ajuni ju lapanacni ju Pablo. \p \v 36 Chai acsni nonk'o ju ani ju Pablo pus lana ta'aktsokotalh. T'achivinilh ju Dios ju yuchi chai ixchux'an ju ixtalhinajun la'ixpujitat'an ju amachak'an Efeso. \v 37 Pus ju yu'unch slivasalh na tak'alhulh. Ixtapixtulakatanui ju Pablo. Tamacch'uch'ulh. \v 38 Slivasalh lhixcanilh ix'alhunut'an ju anu' chivinti ju naulh ju Pablo acsni ajuni ni jantu tavanan catalakts'inichokoya' ju ix'ucxpu'. Pus ju astan taquilakts'imuju ju lacabarco. \c 21 \s1 Ju Pablo alh ju lak'achak'an Jerusalén \p \v 1 Chai acsni ic'alacmacaju ju quilhi'alak'avin la'ixmacni Jesús pus ictaju lacabarco. Va sok ic'au tus iccha'au ju xalacat'un Cos. Ni alakatam avilhchan jumpa iccha'au ju xalacat'un Rodas. Ictaxtu ju Rodas. Iccha'au ju lak'achak'an Pátara. \v 2 Ju anch iclhitaju alakatam barco chai ju yuchi ix'amputun ju xalacat'un Fenicia. Pus ictaju. Ic'auch. \v 3 Acsni iccha'auch vanin laxalacat'un Chipre pus iclhitapasau la'ixlhicana. Iccha'auch ju xalacat'un Siria chai anch ju astacnalh ju barco ju lak'achak'an Tiro ni ixp'uxniputuncan ju ixtac'uc'at. Pus ju quijnan ictacutchauch ju anch. \v 4 Chai ni ic'alhitaju ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús amachak'an anch pus ic'alact'atolhchau lakatujun avilhchan. Pus ju Spiritu Santu ix'alacmavasalanilh tuchi catapasaya' la'is'atsucunti ju Pablo acsni tavanan ac'anau ju lak'achak'an Jerusalén. Pus yuchi talhitapaininilh ni jantu ca'alh. \v 5 Para acsni laktsalh ju lakatujun avilhchan ictaxtuch ju anch. Chai chux ju amachak'an anch ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús quintaquilakts'imacajun la'ixquilhtu' alama. Chux ju jok'atni chai ix'amachaka'an chai ju is'ask'at'an. Chai ju anch icta'aktsokotachauch chai ict'achiviniuch ju Dios. \v 6 Iclamac'amiuch chai iclalakapujuch chai ictajuch ju lacabarco. Chai ju yu'unch ta'anchokolh la'ixlakchaka'an. \p \v 7 Chai ictaxtuch ju Tiro chai ic'auch ju lak'achak'an Tolemaida. Tus anch xacpu'anau ju barco. Ju anch ic'amac'amichau ju quilhi'alak'avin la'ixmacni Jesús chai ic'at'atolhchau ju yu'unch tam avilhchan. \v 8 Ni alakatam avilhchan jumpa ju Pablo chai ju quijnan ju xact'a'alhtanantauch ictaxtuch chai icmiuch ju lak'achak'an Cesarea. Chai iccha'auch la'ixchaka' ju Pilipe ju ixnajun ixchivinti Dios. Vachu' ixlhipumatujunch ixjunita ju ixta'a'aktaijunun la'ixtalhavat ju ixtalhilaca'anta Jesús. Pus la'ixchaka' ju yuchi ictolhchauch. \v 9 Ju yuchi ix'alin pumat'at'i is'atsi'in. Va is'akstuca'an ixtajunita. Chai ju yu'unch ixtanajun va tuchi chivinti ju ix'amamachakxani ju Dios. \v 10 Chai acsni lakalhu avilhchan ic'at'atolhchau pus mincha laxa'estado Judea pumatam lapanac ju Agabo ixjuncan. Ju Dios va tsa ixmamachakxani ju tuchi catapasaya'. \v 11 Chai acsni quintalakminch ju quijnan pus ch'apanilh ju iscinturón ju Pablo. Ch'anch'ichokocalh la'ixch'aja' is'akstu chai makch'ichokocalh. Chai ajunich ju lapanacni: \p ―Chani ma najun ju Spiritu Santu. Ju quint'a'israelitanin'an amachak'an Jerusalén ma chunch ju cata'ulhtuya' ju amanavin junima cinturón chai ma catamak'axtakniya' ju yu'unch ju jantu israelitanin tajunita. \p \v 12 Pus acsni ick'asmatvich ju ani chivinti ju quijnan chai ju amachak'an anch pus k'asi icjuniuch ju Pablo ni jantuch ca'alh ju lak'achak'an Jerusalén. \v 13 Para ju acsnich ju Pablo quintajunan: \p ―Tajuch ni va lack'alhunat'itch chai quilamaxcaniniyau ju qui'alhunut. Ju quit'in jantu tu'u' iclhiulai mas tach'in aquintanaviyanta ju lak'achak'an Jerusalén. U mas aquintamakniyanta va ixlacata ni iclhilaksita ju qui'ucxtin'an Jesús. ―Chunch ju quintajunan. \p \v 14 Chai ni jantu lai icmalaca'iniu pus va sek ictayau. Va xacnonau: \p ―Chach navi ju qui'ucxtin'an Dios tachi ju lacasq'uinch ju yuchi. \p \v 15 Chai acsni tapasalh ju anu' avilhchan pus iclacatayauch ix'anca ju lak'achak'an Jerusalén. Chai ic'auch. \v 16 Chai quintat'a'an vachu' ju ali'in ju vachu' ixtalhilaca'anta Jesús amachak'an Cesarea. Pus ju yu'unch ixtanajun ni anch actolauch la'ixchaka' pumatam lapanac ju Mnasón ixjuncan acsni accha'anau ju Jerusalén. Ju yuchi ixmintacha ju xalacat'un Chipre. Chai ju yuchi mak'anch ixlhilaca'anta Jesús. \s1 Ju Pablo alh t'achivini' ju Jacobo \p \v 17 Chai acsni iccha'auch ju lak'achak'an Jerusalén pus ju quilhi'alak'avin'an la'ixmacni Jesús va lhik'ach quinta'amaklhtayanantanch. \v 18 Chai ni alakatam avilhchan jumpa pus ju Pablo quintat'a'anch la'ixchaka' ju Jacobo. Chai chux ju yu'unch ju ixtalhinajun la'ixpujitat'an vachu' ixtatak'aixtokta ju anch. \v 19 Pus ju Pablo alacmac'ami chai astan ajunk'o tuchi ix'anavinita ju Dios ju yu'unch ju jantu israelitanin tajunita acsni tavanan ix'ajuni ixchivinti Dios ju Pablo. \v 20 Pus ju yu'unch acsni tak'asmatnilh ixchivinti ju Pablo talak'ayalh ju Dios. Para astan tajuni: \p ―K'oxich ji quilak'au. Para ju uxint'i lakts'int'a ni na lhu lana ju quint'a'israelitanin'an ju talhilaca'anta Jesús ju chavai. Para ju yu'unch tanajuntaca' ni akts'iya tasq'uini ni canaviyau tachi ju ixnajun ju Moisés la'ixlhamap'aksin. \v 21 Pus ju yu'unch va taquik'alhak'asmatninch ju uxint'i ni ma va alacmalaninin ju quint'a'israelitanin'an ju tamakvilanalh junta tat'ajun ju yu'unch ju jantu israelitanin. Chai ma alhamalanininch ni jantuch vana catanavi tachi ju ixnajun ju Moisés. Chai ma va a'unich ni ma jantu cati'ach'uc'ucalh ju ists'alan'an nin yuchi ni ma lai catanavi tachi ju akts'iya lanitau ju quijnan'an ju israelitanin juntau. \v 22 Pus tas calayau. Ju anuch quint'a'israelitanin'an ju talhilaca'anta Jesús catatak'aixt'ok'a' acsni catak'asmat'a' ni t'ant'ach ju uxint'i. \v 23 Pus aclajunau tuch'i anaviya'. Alin pumat'at'i lapanacni ju sia lhiquijnanch'an ju tat'atak'oxita ju chivinti ju Dios. \v 24 Pus alact'ap'it'ich ju yu'unch. Chai chunch vachu' alat'i tachi ju catalaya' ju yu'unch ni aktam salaka cajuna' ix'alhunut'an la'ixmacni Dios. Chai amap'ala' ju uxint'i ixtapalh ju tu'u' ju catamakniniya' ju Dios. Chai ju chunch laich ca'asitcanach. Pus ju chunch catamachakxayach ixchux'an ni jantu slivasalh tuchi tak'asmat'ach ju milacata. Chai catalakts'inan ni vachu' muct'axt'ui la'ixlhamap'aksin Moisés ju uxint'i. \v 25 Pus ju quijnan ic'ats'oknunitauch ju yu'unch ju tamaklaca'anita ju Jesús ju jantu israelitanin tajunita. Ic'ajuniuch ni jantu tasq'uini ni catanavi tachi ju ixnajun ju Moisés. Va yuchi ni jantu cata'ulh ju taxtokni ju lhik'ailakts'incanta ju tu'u' ju lakts'incanta tachi ju dios. Nin yuchi ni cata'ulh ju ac'alhni. Nin yuchi ni cata'ulh ju va pixtuch'imaknicanta. Nin yuchi ni va catat'atsuculh ju jantu ixpapa'an u ix'amachaka'an. \s1 Tach'in navicalh ju Pablo acsni ixvi la'ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin \p \v 26 Pus ju acsnich ju Pablo alact'a'alh ju anuch pumat'at'i lapanacni chai ni alakatam avilhchan jumpa alact'anavi tachi ju talai ju israelitanin ni salaka cava ju ix'alhunut'an la'ixmacni Dios. Chai astan ju Pablo tanu lacak'ai ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Va alh ajunini' ju palijni tavanan calaktsaya' ju avilhchan acsni lai catalhimina' ju atapacxat ju catamakniniya' ju Dios. \p \v 27 Pus talhcalh lakatujun avilhchan. Chai acsni ixcha'amputunch ju ixlhilakatujun avilhchan pus ju ali'in israelitanin amachak'an Asia talakts'ilh ju Pablo lacak'ai ixpujitat'an ju ist'a'israelitanin. Pus lana tamaktalhk'amalh chux ju lapanacni chai tach'apalh ju Pablo. \v 28 P'as ixtalaclat'asani ju ist'a'israelitanin. Ixtanajun: \p ―Quint'a'israelitanin aquila'aktaijuch. Ju ani ya lapanac yuchi ju amasuni ju lapanacni ixlhilacaputs'un ju lacamunutpa'. Na macxcai quintalhichivinan ju quijnan'an ju israelitanin juntau chai macxcai lhichivinin ju ixlhamap'aksin ju Moisés chai ju ani k'ai quimpujitat'an. Chai ixlhitijt'ui ju yuchi va k'aya amanulh ju yu'unch ju jantu israelitanin lacpujitat chai va lak'alhilh ju ani k'ai ixpujitat Dios. \p \v 29 Va talhinaulh chunch ni ixtalakts'inta ju Trófimo amachaka' Efeso ni ixt'a'alhtanan ju Pablo chai ju yuchi jantu israelita ixjunita. Chai va ixtanajun ni ca ixt'atanun ju Pablo ju lacpujitat mas jantu. \p \v 30 Pus tachi chun ju amachak'an anch lana tatalhk'amalh. Ta'ats'alamink'o chai tach'apalh ju Pablo. Tamaxtulh makspa' lacak'ai pujitat. Chai lana tamalacchaulh ju xamalhtich. \v 31 Ju yu'unch ixtamakniputun ju Pablo para quimac'atsanicalh ju comandante ni chux ju lapanacni amachak'an anch na ixtalaktalhk'amantach. \v 32 Pus ju anu' comandante lana k'ailhimilh ju xacapitán chaich ju ixtaropajni. Ta'ats'alalakmilh ju lapanacni. Chai ixtalhavat lapanacni acsni talakts'ilh ju comandante chaich ju ixtaropajni pus tamamacta ixk'ainekmaca ju Pablo. \v 33 Pus ju comandante lak'alh ju Pablo. Lhinaulh ixch'apaca chai ixmakch'ica lacak'ant'ui cadena. Chai astan asacmilh ju lapanacni tichi chavaich ju Pablo chai tis talak'alhinch ju xanavi. \v 34 Para ju lapanacni na ixtalact'asai chai ju ali'in tumpa talak'alhin ixtanajun chai ju ali'in atumpa. Pus ju comandante jantu lai ixmachakxai ju stavasalanti. Pus alai va lhinaulh ixlhi'anca lacacuartel. \v 35 Para acsni tacha'alh junta talactsa talactsa junita lacacuartel pus lana tach'ixlhi'alh ju taropajni va ixlaca'atalh ni na k'ox ixtatalhk'amanta ju lapanacni. \v 36 Pus ju ixtalhavat lapanacni ju ixtach'ak'ok'ata va p'as ixtachivinin. Ixtanajun: \p ―Amaknit'itch. \s1 Ju Pablo ajuni ju ixtalhavat lapanacni tuchi ixnavita \p \v 37 Chai acsni ixtamanuputunachalh ju Pablo lacacuartel pus ju yuchi xak'ala ju comandante lacalhigriego. Junich: \p ―Lamapainin ict'achivimputunan lacats'unin. \p Chai ju yuchi juni: \p ―Lai'as ch'ivinin ju lhigriego. \v 38 Ja janta'as uxint'i ju anu' lapanac amachaka' Egipto ju ixt'alasaputun ju ucxtin. Chai jantuca' mak'an amak'aixtoklh lakat'at'i milh lapanacni amaknininch chai alhi'alh makat junta mati' xamati' t'ajun. Ja janta'as uxint'i. \p \v 39 Pus ju Pablo junich: \p ―Ju quit'in jantiyu' ju anu' lapanac. Ju quit'in ic'israelita. Ic'amachaka' Tarso. Lakatam k'ai lak'achak'an laxalacat'un Cilicia. Va ictapaininiyan ni alac'asq'uich ni act'achivinilh ju ixtalhavat lapanacni. \p \v 40 Pus ju anu' comandante lacasq'uinilh. Chai ju Pablo taya junta talactsa junita lacacuartel. Ch'ixnilh ju ixmaca' ju ixtalhavat lapanacni ni sekch catataya. Chai acsni sekch tataya pus ju Pablo tsuculh axak'alana' lacalhihebreo. Chani ajuni: \c 22 \p \v 1 ―Qui'alak'avin chai ju uxijnan ju lhinonat'it sia quijnan'an ju israelitanin juntau. Aquilak'asmatniuch. Va iclajumputunau tuchi icnavita. \p \v 2 Chai acsni tak'asmatlh ni ix'axak'alacan la'ixchivinti'an lacalhihebreo pus palai sek tatava ju lapanacni. Chai ju Pablo chani alacjuni: \p \v 3 ―Ju quit'in vachu' ic'israelita. Iclok'ontacha lak'achak'an Tarso laxat'un Cilicia. Para icquitak'ayachilh ju ani Jerusalén. Ju Gamaliel yuchi ju qui'amamaka'unu' ixjunita. Chai ju yuchi k'ox quimalani chux ju ixlhamap'aksin'an ju mak'aniya quilacpa'itni'an. Chai ju quit'in ixlhichux qui'alhunut xacnavi tachi ju xacmachakxani ju ixk'achat ju Dios. Chunch ju xaclai tachi ju uxijnan navip'ut'unat'it ju chavai. \v 4 Ju quit'in vachu' na xac'alhixcaji ju talhilaca'anta Jesús. Chai xac'ach'apai chai xac'at'alhnui ju jok'atni chai ju chakolun chai xaclhinajun ixmaknica'an. \v 5 Ju xak'ai pali chai chux ju yu'unch ju talhinajun laquilhiquijnan'an ju israelitanin juntau laich catajunin ni yu'unch ju quintaxtaknilh ju alhiqui ju xac'alhi'ani ju quint'a'israelitanin amachak'an Damasco. Va xac'amputun puxcona' ju talhilaca'anta Jesús ni laich tach'in ac'alhimilh ju ani Jerusalén ni laich ca'amamak'alhk'ajnicalh. \s1 Ju Pablo ajuni ju lapanacni ta yu lhilaca'alh ju Jesús \p \v 6 Pus ju quit'in ic'alh. Chai acsni xac'anta ju lacati chai xaccha'amputun vanin ju lak'achak'an Damasco pus k'atuncu ixjumputun. Chai acsni iclhic'atsanalh lact'iyan ju xatapulhcuyacha. Tapulhculh junta xac'antau. Chai na p'as ju xamapulhcui. \v 7 Chai lana tin ictama lacat'un chai ick'asmatlh lakatam chivinti junta chani quijuni: “Saulo. Saulo. Jantu alhimakch'ap'u ju quilapanacni. Acsni ch'un u lai tachi ju va jun quit'in ju q'uilhimakch'ap'ui”. \v 8 Pus ju quit'in ick'alhtailh. Icjuni: “Tis chavaich'at ji ucxtin”. Chai quijuni: “Ju quit'in icJesús amachaka' Nazaret. Quit'inch ju q'uilhimakch'ap'ui”. \v 9 Pus ju xaquintat'a'anta ju lacati talakts'ilh ju maclhcu chai na k'ox tatalhanalh. Para jantu xatamachakxai ju ixchivinti tichi chavaich ju xaquint'achivinin. \v 10 Chai icjuni: “Pus tijuch ju acnaviya' ji qui'ucxtin”. Chai ju yuchi quijuni: “Ak'ost'a'ulh. A'inchich ju lak'achak'an Damasco. Anch ju a'unc'ant'achich chux tuchi ju iclacasq'uin ni anaviya'”. \v 11 Pus ju quit'in jantu lai xac'alac'avanan ni va quilakpuch'apalh ju anu' maclhcu. Pus ju xaquintat'a'anta va quintamakch'apalhi'alh. Quintalhi'alh ju lak'achak'an Damasco. \p \v 12 Ju anch ixt'ajun pumatam lapanac ju Ananías ixjuncan. Ju yuchi ixnavik'ojui chux tachi ju najun la'ixlhamap'aksin Moisés. Chai chux ju ist'a'israelitanin amachak'an anch na k'ox lapanac ixtalhiulai. \v 13 Pus ju yuchi quilakmilh. Chai acsni taya vanin junta xacvi pus chani quijuni: “Quilak'au Saulo alac'avanch”. Pus ju anuch pants'iquis lana laich ic'alac'avanalh chai iclakts'ilh ju yuchi. \v 14 Chai ju yuchi quijunich ni ma Dios ju quisacxtulh. Ma yuchach ju Dios ju ixtalak'ayai ju mak'aniya quilacpa'itni'an. Chai ju yuchi ma quisacxtulh ni laich acmispanilh tuchi lacasq'uin ni acnaviya'. Chai ma quisacxtulh ni aclakts'ina' ju ists'alh ju na salaka ix'alhunut. Chai ma ack'asmatniya' ju ixchivinti. Pus iclakts'ilh chai ick'asmatnilh. \v 15 Chunch ju xaquinavi ni ma lacasq'uin ju yuchi ni ac'alacjuna' chux ju lapanacni tuchi ju xaclakts'in chai tuchi xack'asmat'a. \v 16 Chai astan va quisacmilh tijuch ju icpacxan. Quijuni ni ack'ostavi chai ac'akpaxlh. Chai aclhilaca'alh ju qui'ucxtin Jesús. Pus ju chunch ju yuchi aquixacaniya' ju qui'alactu'unti. Chunch ju quijuni ju Ananías chai chunch ju icnavilh. \s1 Dios ju xamalakachai ni ca'ajunilh ixchivinti ju jantu israelitanin tajunita \p Ju Pablo tailhi'alh ju ixchivinti chai chani ajuni ju lapanacni: \p \v 17 ―Pus acsni icminchokolh ju ani Jerusalén pus ic'alh t'achivini' ju Dios lacak'ai pujitat. Pus ju anch iclakts'ilh tu'u' tachi ju va laqui'aklak'avanti. \v 18 Iclakts'ilh ju Jesús chai ju yuchi quijuni ni va ts'alhti actaxtulh ju ani Jerusalén. Jantu aquintitalaca'iniyach ju quinchivinti ju amachak'an ani. \v 19 Para icjuni: “Qui'ucxtin ju yu'unch tac'atsai ni xac'an lakatamin lakatamin pujitat chai tach'in xac'alhi'an ju lapanacni ju ixtalhilaca'antan ju uxint'i chai xac'alakanekmai. \v 20 Chai acsni tamaknilh ju Stipan ju milapanac ixjunita pus vachu' quit'in anch xacmakya chai na k'oxich xaclhiulai ni tamaknilh. Chai quit'in ju iclakmak'a ju ixpumpu'an ju ta'amakninilh”. Chunch icjuni ju Jesús. \v 21 Para ju yuchi quijuni ni ac'alh. Aquimalakachayach na makat ni laich ac'alacjuna' ju ixchivinti ju yu'unch ju jantu israelitanin tajunita. Chunch ju quijuni ju Jesús. \s1 Ju comandante lhi'alh ju Pablo \p \v 22 Pus ju ixtalhavat lapanacni tus acsnich na k'ox tak'asmatnilh ixchivinti ju Pablo. Para acsni naulh ju chunch pus ju yu'unch na p'as ixtalact'asai. Ixtanajun: \p ―Amaknit'ich ju ani ya jok'at. Jantuch lhijun ni vanach catsuculh. \p \v 23 Pus va tachi ts'au ixtalact'asai. Tamaxtulh ju ixcuju'an tachi ju va catamakniyach lana chai k'om tatantamacst'alh ju t'un. \v 24 Pus ju comandante acsni lakts'ilh ni chunch ixtalai ju lapanacni pus lana ajuni ju ixtaropajni ni catalhi'alh ju Pablo pulacni lacacuartel chai cata'ulanilh. Ju chunch ts'a ma cachivinilh. Canaulh tuchi ixtalhixcajich ju lapanacni. \v 25 Pus talhi'alh. Tamakch'ilh laca'axt'ak'an ni ixtanajun ni cata'ulaniya'. Pus ju acsnich ju Pablo juni ju xacapitán ju vanin ixya: \p ―Ca jantu lhijun ju lhamap'aksin ni lai quilalakanekmau ni vachu' iclat'aputek'ecantauch ju uxijnan ju romanonin unt'at'it chai jantuca' quilakts'inicanta ju quilhamak'an u alin ju quintalak'alhin u jantu. \p \v 26 Pus acsni k'asmatlh ju ani ju xacapitán pus ju yuchi alh junini' ju comandante. Junich: \p ―K'ox ap'ast'act'i ju tuch'i a'ulht'uya' ju anu' lapanac. Ju yuchi vachu' quintat'aputek'ecantan ju quijnan'an ju romanonin juntau. \p \v 27 Pus ju acsnich ju comandante lak'alh ju Pablo chai junich: \p ―Aq'ui'unch. Ja quilat'aputek'ecantau ju quijnan ju romanonin icjuntau. \p Chai ju Pablo naulh: \p ―A. \p \v 28 Pus ju comandante k'alhtailh. Junich: \p ―Ju quit'in na laklhu icmapalalh ni laich act'aputek'ecalh ju romanonin. \p Para ju Pablo juni: \p ―Ju quit'in tus acsni tavanan ictsuculh ict'aputek'ecanta ju romanonin ni vachu' chunch ixjunita ju quimpai. \p \v 29 Pus ju acsnich lana tamaco'ulalh ju yu'unch ju ixta'ulaniputun. Vachu' ju comandante na talhanalh ni machakxalh ni vachu' ixt'aputek'ecanta ju romanonin ju Pablo chai ju yuchi ixlhinajunta ixmakch'ica ni laich ca'ulanicalh. \s1 Ju Pablo lhi'ancalh junta ixtatak'aixtokta ju ix'ucxtinin ju israelitanin \p \v 30 Pus ju comandante va isc'atsaputun istavasalanti tuchi talak'alhin ju ixtalhichivimak'an ju israelitanin. Pus ni tuncunchokolh ju yuchi alact'asanilh ju xalack'ajin palijni chai ixchux'an ju ix'ucxtinin ju israelitanin. Chai lhinaulh ixmakxk'otca ju Pablo chai astan tak'ailhimilh junta ixtatak'aixtokta ju yu'unch. \c 23 \p \v 1 Pus ju Pablo alakts'ilh ju ucxtinin chai alacjuni: \p ―Qui'alak'avin ju quit'in jantu icnavita tu'u' talak'alhin ju laich aclhitalhanalh la'ixmacni Dios tus chavai. \p \v 2 Pus ju acsnich ju xak'ai pali ju Ananías ixjuncan alacjunich ju lapanacni ju vanin ix'alact'aya ni catapuquicsalhch. \v 3 Pus ju acsnich ju Pablo juni: \p ―Dios ju ca'ulaniyan ju uxint'i ni va acxp'ut'iyunun. Ju uxint'i yuchi lhivilht'i ni aq'uimp'uxc'onin ju quintalak'alhin tachi ju lhijun lacalhamap'aksin. Pus tajuch ni va navip'alai tachi ju jantu lhijun lacalhamap'aksin ni q'uilhinauch ju quimpuquicsaca. \p \v 4 Pus ju ix'alact'ayalh tajunich: \p ―Tajuch ni laich uni macxcai chivinti ju xak'ai ixpali Dios. \p \v 5 Pus ju Pablo naulhch: \p ―Jantu xacc'atsai ji qui'alak'avin ni yuchi cava ju xak'ai pali. Ni xacc'atsa cava pus jantu chun xacjunilh ni la'ixchivinti Dios ju ts'okcanta najun ni jantu macxcai aclhichivinilh tam xak'ai laquilak'achak'an. \p \v 6 Pus ju Pablo acsni c'atsa ni quilhmactam ju ucxtinin ixtalhilaca'an ju ixlhamap'aksin'an ju fariseonin chai ju quilhmactam ixtalhilaca'an ju ixlhamap'aksin'an ju saduceonin pus p'as chivinilh lacapu'ucxtin. Alacjuni: \p ―Quint'alapanacni ju quit'in icfariseo. Ju quimpai vachu' fariseo ixjunita. Chai iclhichivimak'ancanta ni iclaca'i ni catata'acxtuchokoya' ju tanitach. \p \v 7 Chai acsni naulh ju chunch ju Pablo pus lana tatsuculh laklak'ainin ju fariseonin chai ju saduceonin. Chai jantu va lakatam tava ju ix'atalacpast'ac'at'an. \v 8 Ju saduceonin ixtanajun ni jantu lai ta'acxtuchokoi ju tanitach chai mati' ju anquilh nin yuchi ju macxcai un. Para ju fariseonin tanajun ni lai ta'acxtuchokoi ju tanitach chai alin ju anquilhnin chai ju macxcai un. \v 9 Pus na p'as talaxak'ala. Pus tataya ju ali'in ju na ixtalha'atalanininta ju ixlhamap'aksin'an ju ist'a'israelitanin ju vachu' fariseonin ixtajunita. Ju yu'unch tanaulh: \p ―Jantu tu'u' talak'alhin iclhitajuniyau ju ani ya lapanac. Ni tu'u' xalakts'in tachi ju va la'ix'aklak'avanti u ni caxak'ala ju tu'u' anquilh pus k'oxich. Ju quijnan jantu ict'alasaputunau ju Dios. \p \v 10 Chai ni slivasalh ixtalaclak'aji ju sia yu'unch pus ju comandante na ixlhimaktalhananch ju Pablo. Ixnajunch ni jantu xcai ni catamac'atsani ju Pablo. Pus alacjunich ju ixtaropajni ni cata'alh chai catatai'i ju Pablo la'ixtalhavat'an chai catalhi'alh lacacuartel. \p \v 11 Pus acsni tats'isi pus ju k'ai ucxtin Jesús talacasunilh ju Pablo chai junich: \p ―Jantu at'alhan ji Pablo. Tachi ju xa'a'uni ju amachak'an ani Jerusalén ju quilacata pus tasq'uini ni a'una'ich ju amachak'an Roma vachu'. \s1 Makniputuncan ju Pablo \p \v 12 Pus acsni tuncunchokolh ju ali'in israelitanin talat'atak'oxilh ju chivinti ju sia yu'unch ta yu laich catamakniya' ju Pablo. Talaclajuni: \p ―Jantu cativajiu nin yuchi ni cak'ot'au tu'u' tus ni jantu calakts'imakniyau ju Pablo. Chai ni jantu camuctaxtuyau pus chach quintamamak'alhk'ajniyan ju Dios. \p \v 13 Istapasata t'up'uxam lapanacni ju ixtanavita junima lhi'okxchivinti. \v 14 Pus ju yu'unch ta'alh lakts'inin ju xalack'ajin palijni chai ju xalacpa'itnich ju sia ist'a'israelitanin chai tajunich: \p ―Ju quijnan icnavitauch lakatam lacchivinti. Chai ni jantu acmuctaxtuyau pus chach quintamamak'alhk'ajniyan ju Dios. Pus ju quijnan jantu tavanan tu'u' acti'u tus ni jantu iclakts'imakniyau ju Pablo. \v 15 Pus ju uxijnan chai ju xalacpa'itnich ju ani lak'achak'an a'una'it'it ju comandante ni vats'isin camaxtuya' ju Pablo. Calhimilh lacapu'ucxtin. Ju uxijnan chunch alat'it tachi ju va k'asmatnip'ut'unat'it ju tu'u' chivinti ju palai stavasalanti cava ixlacata ixlhamak'an. Pus ju quijnan iclakasivilauch ni laich acmakniyauch acsni tuca' cha'an lacapu'ucxtin. \p \v 16 Pus ju Pablo ix'alin pumatam isp'isek'e atsi'. Chai ju yuchi ix'alin ju ists'alh. Pus ju anu' ts'alh k'asmatlh ni apacxantaicanta ju Pablo. Pus alh junini'. Tanu lacacuartel chai quimac'atsanicalh ju Pablo. \v 17 Chai ju Pablo t'asanilh pumatam xacapitán chai juni: \p ―Lamapainin alhi'inchich juniya ts'alh junta vilhcha ju mi'ucxtin'an ju uxijnan. Ma va alin tuchi ju jumputun. \p \v 18 Pus ju capitán k'ailhi'alh ju ts'alh junta ixvilhcha ju ix'ucxtin chai junich: \p ―Ju anu' tach'in ju Pablo juncan quint'asanilh chai quintapaininilh ni ma aclhiminin juniya ts'alh ni ma va t'achivimputunan. \p \v 19 Pus ju comandante makch'apalh ju anu' ts'alh chai t'a'alh alacatam chai sacmilh. Junich: \p ―Tijuch ju q'ui'ump'ut'un. \p \v 20 Pus ju yuchi junich: \p ―Ju quint'a'israelitanin talak'oxita ju chivinti junta tanajun ni ma catatapaininiyan ju uxint'i ni amaxt'uya'ich ju lhi ju Pablo chai ma alhip'ina' lacapu'ucxtin. Ju yu'unch ma va catalayach tachi ju ma va tak'asmatniputunch tu'u' chivinti ju palai stavasalanti cava ixlacata ju ixlhamak'an. \v 21 Para tun aq'uiclac'a'it'i. Pus tapasatach t'up'uxam lapanacni ju tapacxantaji ju Pablo. Ju yu'unch tanavita lakatam lacchivinti junta tanajun ni ma jantu catavaina' nin ma catak'ot'a' tu'u' tus ni jantu catalakts'imakniya' ju Pablo. Chai ni jantu catamuctaxtuya' pus ma chach amamak'alhk'ajni ju Dios. Pus ju chavai ma talakasivilanalh. Ma va tapacxanvilanalh ju minchivinti tuch'i anaviya'. \p \v 22 Pus ju acsnich ju comandante junich ju ts'alh: \p ―Tun xamati' t'i'un ni uxint'i ju xaq'uinq'uimac'ats'aniyachi' ju ani chivinti. \p Pus acsni juni ju chunch pus malakachachokolh la'ixchaka'. \s1 Malakachanilh ju gobernador Félix ju Pablo \p \v 23 Chai astan ju yuchi at'asanilh pumat'ui capitán chai ajunich: \p ―Amak'aixt'okt'it ju taropajni ju laich alact'ap'it'it ju lak'achak'an Cesarea tachi lakanajatsi hora chavai tok'oxai. Lakat'ui cientos catach'ajax'ana' chai setenta lacacaballo cata'ana' chai lakat'ui cientos ju catalhi'ana' ju ispada'an. \v 24 Chai alak'asilhip'init'it ju caballo ju capu'anach ju Pablo chai k'ox alhip'iniya'it'it ju gobernador Félix. ―Chunch ju ajuni ju ixlaccapitán. \p \v 25 Chai ju comandante ats'oknunilh ju Félix lakatam alhiqui ju catalhi'aniya' ju ixcapitán. Chani juni: \p \v 26 “Quit'in ju icClaudio Lisias chai va icmac'amiyan ji señor gobernador Félix. \v 27 Ju israelitanin ixtach'apata ju ani lapanac chai ixtamakniputun. Para ju quit'in acsni icmachakxalh ni vachu' quilat'aputek'ecantauch ju quijnan'an ju romanonin juntau pus ic'alact'a'alh ju quintaropajni chai icmak'alhtaxtulh la'ixmaca'an. \v 28 Chai ju quit'in ni va xacc'atsaputun tuchi talak'alhin ju talhichivimak'anch pus iclhimilh junta ixtatak'aixtokta ju xalacpa'itni ju ist'a'israelitanin. \v 29 Pus icmachakxalh ni va jantu k'ox talhiulai ju yu'unch tachi ju lhichivinin ju ixlhamap'aksin'an ju ani lapanac. Para jantu tu'u' talak'alhin navita ni laich calhimapalalh ju la'ix'aninti nin yuchi ni lai calhit'alhnucalh. \v 30 Pus icmac'atsanicanta ni ixta'apacxantayananch ju ist'a'israelitanin. Pus yuchi vats'alhti iclhimalakachanichin ju Pablo. Vachu' ic'ajunilh ju yu'unch ju ta'achivimak'anan ni catanonantach ju lami'ucxlacapu' ju uxint'i tuchi talak'alhin ju tamuc'ani ju Pablo. Ca va yuchach”. \p \v 31 Pus ju taropajni talhi'alh ju Pablo tachi ju ix'ajuncantach. Ts'is ju lhi'ancalh ju lak'achak'an Antípatris. \v 32 Chai acsni tuncunchokopa pus va yu'unch ju ixtapu'anta ju caballo ju tat'a'alh ju Pablo. Ju ali'in taminchokolh la'ixchaka'an. \v 33 Pus ju yu'unch ju ixtat'a'anta ju Pablo acsni tacha'alh ju lak'achak'an Cesarea taxtaknilh ju alhiqui ju gobernador chai vachu' tamak'axtaknilh ju Pablo. \v 34 Chai ju gobernador acsni lakts'ink'o ju alhiqui sacmilh ju Pablo tas amachakach. Tis estado. Pus ju Pablo juni ni amachaka' Cilicia ixjunita. \v 35 Ju acsnich ju yuchi juni: \p ―Ack'asmatniyanch acsni va cataminach ju tachivimak'ananch. \p Pus acsni juni ju chunch lhinaulh ixlhi'anca la'ixchaka' ju k'ai ucxtin Herodes chai ajuni ju taropajni ni catalhistaclh. \c 24 \s1 Ju Pablo juni ju Félix tuchi ixnavita \p \v 1 Acsni tapasalh lakaquis avilhchan pus ju xak'ai pali ju Ananías ixjuncan chinchalh ju lak'achak'an Cesarea. Alact'amilh ju ali'in xalacpa'itnich ju israelitanin chai pumatam lapanac ju cachivina' lacapu'ucxtin ixlacata'an. Ju yuchi Tértulo ixjuncan. Pus ju yu'unch talak'alh ju gobernador Félix ni va ixtachivimak'anch ju Pablo. \v 2 Chai acsni lhimincalh ju Pablo pus ju Tértulo tsuculh chivimak'ana' ju yuchi. Junich ju gobernador: \p ―Ju lamilacata ju uxint'i ji gobernador jantu alin ju lasat ju chavai chai lami'atalacpast'ac'at na lhu taxtokni ju k'ox navit'a ju ani laquilacat'un'an. \v 3 Pus quinchux quinc'an iclajunau lak'ailakts'iuch ji gobernador ixlacata tachi chun ju ani taxtokni ju quilanavinitauch. \v 4 Pus ju quit'in jantu panicni icmamaktilaputunan. Va ictapaininiyan ni aq'uink'asmatninch lacats'unin ju tuchi icjumputunan. \v 5 Pus ju ani ya lapanac lana k'ox k'ai junita. Chai va alakmaktalhk'aman ju quint'a'israelitanin quinc'an ixlhilacaputs'un ju lacamunutpa'. Ju yuchi vachu' ch'ak'ok'ai ju anu' Jesús amachaka' Nazaret. \v 6 Ju yuchi malacasulh tachi ju va jantu tu'u' lhiulai ju k'ai quimpujitat quinc'an ni laich tucan xamanui pumatam ju jantu israelita junita. Chai jantu lhijun ni catanu ju yuchi. Pus ju quijnan icquich'apauch. Chai xacmamak'alhk'ajniputunau tachi ju lhijun laquilhamap'aksin quinc'an. \v 7 Para ju comandante ju Lisias juncan quintalakmin chai quintatai'inin ju Pablo va lacatap'astu. \v 8 Chai alacjuni ju yu'unch ju ixta'achivimak'anan ni catalakminanch ju uxint'i. Pus mi'akstu lai amak'osasp'it'a' chai ac'ats'aya' ni slivasalh tachi ju iclajunau. ―Chunch ju junilh ju gobernador ju Tértulo. \p \v 9 Chai chux ju ist'a'israelitanin ju vachu' anch ixtavilanalh ixtanajun ni slivasalh chunch tachi ju ixnajunta ju Tértulo. \v 10 Pus ju acsnich ju gobernador tamacyonilh ju Pablo ni laich cachivinilh. Chai ju yuchi juni: \p ―Ju quit'in icc'atsai ni na lhu c'ata ju unit'a gobernador ju ani laquint'un quinc'an. Pus yuchi lhik'ach ju aclhijunan ju stavasalanti tuchi icnavita. \v 11 Alin lapanacni ju laich catajunin ni va lakacaut'uica' avilhchan xajun acsni ic'alh lak'ayana' ju Dios ju lak'achak'an Jerusalén. \v 12 Ju quit'in jantu xact'alak'ait'ajun tam xamati' sin ac'amaktalhk'amalh ju lapanacni lacak'ai pujitat nin lacalacat'icst'i pujitat nin lacati. \v 13 Ju anich tavilanalh jantu tavanan lai catamavasalaniyan tuchi quintalhichivimak'anch ni jantu tu'u' icnavita. \v 14 Para acjunan ni vasalh iclhilaca'an ju Dios ju vachu' ixtalhilaca'an ju mak'aniya quilacpa'itni quinc'an. Para ju chavai chunch icnavi tachi ju najun lacasast'i atalaninti chai ju yu'unch tanajun ni jantu sok ju chunch. Para akts'iya sok ni vachu' iclaca'i tachi chun ju ts'okcanta la'ixlhamap'aksin ju Moisés chai tachi chun ju tats'okta ju mak'aniya lapanacni ju ixtanajun ixchivinti Dios. \v 15 Ju quint'a'israelitanin talaca'i ni catata'acxtuchokotachilh ju tanitach. Catata'acxtuchokotachilh ju soknic'a is'atsucunti'an chai ju jantu soknic'a is'atsucunti'an. Pus vachu' chunch ju iclaca'i ju quit'in. \v 16 Chai ni iclaca'i ju chunch pus la'ixlhichux qui'alhunut iclacasq'uin ni jantu tavanan tu'u' acnavi talak'alhin ju laich aclhitalhanalh la'ixmacni Dios u la'ixmacni ju quint'alapanacni. \p \v 17 Na lakalhu c'ata xac'alhtanat'ajun alakatam lacat'un. Para ju chavai icminchokota laquint'un. Va xac'alhiminita ju tumin ju quint'a'amachak'an ju ixlhik'ailakts'incanta. Chai vachu' xacxtakniputun lakatam lhak'ailakts'in ju Dios. \v 18 Acsni salaka xacnavita ju qui'alhunut la'ixmacni Dios tachi ju iclhilanitauch ju quijnan pus ictanulh lacak'ai quimpujitat quinc'an. Va xacxtakniputun ju Dios ju quilhak'ailakts'in. Chai anchach quintalhitajulh ju quint'a'israelitanin amachak'an xalacat'un Asia. Para jantu xacmakvi la'ixtalhavat lapanacni nin act'alak'ailh xamati'. \v 19 Tasq'uini ni yu'unchach ixtamilh ju ani lami'ucxlacapu' chai ixquintachivimak'alh ni tu'u' quintalhixcaji. \v 20 U mas yu'unch ju ani tavilanalh chach tanaulh ni quintalhitajunita tu'u' quintalak'alhin acsni xacmanucancha la'ixpu'ucxtin'an ju yu'unch. \v 21 Va yuchi ca laich catanaulh ni talak'alhin xacnavi acsni xacya la'ix'ucxlacapu'an ju yu'unch chai na p'as icchivinilh chai ic'ajuni ni yuchi iclhichivimak'ancanta ni iclaca'i ni catata'acxtuchokotachilh ju tanitach. \p \v 22 Pus ju Félix akts'iya ismispai tuchi talaca'i ju tach'ak'ok'ai ju Jesús chai ajuni ju lapanacni ni jantu lai catilak'oxilh ju ixlhamak'an'an ju acs avilhchan. Va ajuni: \p ―Acsni va camilh ju comandante ju Lisias juncan pus acsnich ju aclalak'oxiniyau ju milhamak'an'an. \p \v 23 Chai junicalh ju xacapitán ni calhi'anchokolh ju Pablo la'ixchaka' ju k'ai ucxtin Herodes chai calhistaclh para chach navilh va tuchi ixnaviputun ju Pablo. Chai chach talakmilh ju ix'amigojni chai chach taxtakni tu'u' ju camaktasq'uiniya' ju Pablo. \p \v 24 Pus acsni tapasalh lakat'ui lakat'utu avilhchan ju Félix chinchokocha ju lak'achak'an Cesarea. T'amilh ju ix'amachaka' ju Drusila ixjuncan. Ju yuchi israelita ixjunita. Pus ju Félix lhinaulh ist'asanica ju Pablo ni va ixtak'asmatniputun ali' chivinti ta yu lai lhilaca'ancan ju Jesucristo. \v 25 Pus ju Pablo ajuni ni lacasq'uin ju Dios ni salaka cava ju qui'atsucunti'an la'ixmacni ju yuchi. Chai tasq'uini ni cak'aichokocau qui'akstu'an. Vachu' ajuni ni cachina' avilhchan acsni canona' ju Dios tichi chava'itnich ju soknic'a la'ixmacni yuchi chai tichi chava'itnich ju jantu. Chai ju Félix acsni k'asmatnilh ju ixchivinti ju Pablo na talhanalh chai juni: \p ―Ju chavai ap'inchich. Acsni ca'alinach ju quimpants'iquis aclhinonchokoyach mint'asanica. \p \v 26 Ju Félix ixnajun ni ca cak'alhtasuniya' tumin ju Pablo ni laich ca'anchokolh la'ixchaka'. Pus yuchi va tsa ixlhilhinajunta ist'asanica chai va tsa ixt'achivinin. \v 27 Acsni tapasalh lakat'ui c'ata pus ju Félix taxtulh la'ixpu'ucxtin chai tanulh ju Porcio Festo. Pus ju Félix ni ixlacasq'uin ni vana ix'amigojni catava ju israelitanin pus yuchi lhimacaulh tach'in ju Pablo. \c 25 \s1 Ju Pablo ya la'ixpu'ucxtin Festo \p \v 1 Ju ixlhilakat'utu avilhchan acsni tanulh la'ixpu'ucxtin ju Festo pus ju yuchi taxtulh ju lak'achak'an Cesarea. Alh ju lak'achak'an Jerusalén. \v 2 Chai ju anch talakmilh ju xalack'ajin palijni chai ju xalack'ajin israelitanin. Va tachivimak'alh ju Pablo. \v 3 Tasq'uinilh lamapainin ju gobernador ni calhinaulh ist'asanica ju Pablo ju lak'achak'an Jerusalén. Para ju yu'unch va ixtalhipuxconi ta yu laich catapuk'alhaumakni ju lacati. \v 4 Para ju Festo alacjuni: \p ―Chach tolhcha ju Pablo junta vilhcha. Ju quit'in ac'ananta ju anch ni catapasaya' lakat'ui lakat'utu avilhchan. \p \v 5 Vachu' alacjunich: \p ―Ju ali'in ju lamilhi'uxijnan ju laich cata'ana' chach quintat'a'alh. Anch ju laich catachivimak'anach ju anu' lapanac ni alin tu'u' ixtalak'alhin. \p \v 6 Pus tachi lakatsajin lakacau avilhchan tavilhca' ju lak'achak'an Jerusalén ju Festo. Chai ni tuncunchokopa pus lana alhch ju lak'achak'an Cesarea. Chai acsni alakatam avilhchan jumpa pus alh lacak'ai chaka' chai lhinaulh ix'ica ju Pablo. \v 7 Chai acsni lhichincancha ju Pablo pus lana talactayalh ju israelitanin ju ixtamintachalh ju Jerusalén. Tachivimak'alh ju Pablo. Na lhu chai na k'ai talak'alhin ju ixta'ulani mas jantu lai ixtamavasalai ni vasalh chunch ju canavi. \v 8 Pus ju acsnich ju Pablo chivinilh. Junich ju gobernador: \p ―Ju quit'in jantu tu'u' icnavita ju jantu lhijun ju quilhamap'aksin quinc'an ju israelitanin icjuntau. Jantu tu'u' icnavita ju lacak'ai quimpujitat quinc'an ju jantu lhijun ni acnavi. Chai jantu tu'u' icnavita ju lhik'alhts'ajui ju César ju xak'ai tucan ju ani lacat'un Roma. \p \v 9 Para ju Festo ni ix'amigojni ix'anaviputun ju israelitanin pus junich ju Pablo: \p ―Ja p'imp'ut'un ju lak'achak'an Jerusalén. Anchach ju aclak'oxiniyanta ju milhamak'an. \p \v 10 Para ju Pablo k'alhtailh. Junich: \p ―Icya lami'ucxlacapu' ju uxint'i ju ixlapanac unit'a ju César ju xak'ai tucan ju ani lacat'un Roma. Chai tasq'uini ni anich aclak'oxinicalh ju quilhamak'an. Ju uxint'i k'oxich c'ats'ai ni jantu ic'anavinita tu'u' talak'alhin ju quint'a'israelitanin. \v 11 Pus ni tu'uch icnavita ju lai aclhimapalalh ju qui'aninti pus jantu icnajun ni jantu actini. Para ni jantu slivasalh tuchi quintalhichivimak'an pus jantu xamati' lai aquintimak'axtaklh la'ixmacni'an ju yu'unch. Iclacasq'uin ni yuchi ju aquilak'oxinilh ju quilhamak'an ju César ju xak'ai tucan ju ani lacat'un Roma. \p \v 12 Pus ju acsnich ju Festo alact'achivinilh ju ixt'a'ucxtinin chai astan junich ju Pablo: \p ―Ju uxint'i na'unt'a ni lac'asq'uin ni yuchi ju César ju calak'oxiniyan ju milhamak'an. Pus k'oxich. Acmalakachaniyan ju yuchi. \s1 Ju Pablo t'achivinilh ju k'ai ucxtin Agripa \p \v 13 Pus acsni tapasalh lakat'ui lakat'utu avilhchan apumatam xak'ai ucxtin ju Agripa ixjuncan t'amilh ju ix'amachaka' ju Berenice ixjuncan. Tamilh ju lak'achak'an Cesarea ni va ixtamac'amiputun ju Festo. \v 14 Chai tatolhcha lakat'ui lakat'utu avilhchan. Pus ju Festo chivintanunilh ju ixt'axak'ai ucxtin ixlacata ju Pablo. Chanich juni: \p ―Ju Félix acsni tavanan taxtulh la'ixpu'ucxtin maconulh lacapulach'in pumatam lapanac. \v 15 Chai acsni icquilalh ju lak'achak'an Jerusalén pus ju xalack'ajin ixpalijni'an chai ju xalacpa'itni'an ju israelitanin quintalakcha'alh. Tachivimak'alh ju anu' lapanac chai va ixtalacasq'uin ni aclhinaulh ixmaknica. \v 16 Para ju quit'in ic'ajunilh ni jantu chun ju lacan ju ani xalacat'un Roma. Jantu lai mak'axtakcan la'ix'aninti pumatam acsni tuca' t'alalakts'inta ju ta'achivimak'anan chai acsni tuca' najun ni stavasalanti u jantu ju tuchi lhichivimak'ancanch. \v 17 Pus ixlhiyuchi jantu lana icpacxalh acsni tavanan taminchalh ju ixtachivimak'an ju anu' lapanac. Ni tuncunchokolh pus lana icmilh lacak'ai chaka' chai iclhinaulh ix'ica ju anu' lapanac. \v 18 Pus ju quit'in xacnajunta ni ca na k'ai talak'alhin ju xanavi ju anu' lapanac. Para jantu. Acsni tavanan tatsuculh chivinin ju ta'achivimak'anin jantu tu'u' k'ai talak'alhin ju tamuc'anilh. \v 19 Va jantu k'ox talhiulai tachi ju lhichivinilh ju tuchi talhilanitach ju yu'unch. Vachu' jantu k'ox talhiulai ni va najun ju Pablo ni ma va ta'acxtuchokolh pumatam lapanac ju Jesús ixjuncan acsni ixmaknicanta. \v 20 Pus ju quit'in jantu xacc'atsai ta yu laich aclak'oxi ju tu'u' lhamak'an ju chunch. Pus icsacmilh ju Pablo ni jantu ca'amputulh ju lak'achak'an Jerusalén. Anch aclak'oxinilh ju ixlhamak'an. \v 21 Para ju Pablo sq'uinlh ni yuchi ju xak'ai tucan César ju calak'oxinilh ju ixlhamak'an. Pus ni chunch ju sasq'uin pus iclhinaulh ixlhist'ac'a tus acsni laich acmaca'anilh ju yuchi. \p \v 22 Pus ju acsnich ju Agripa junich ju Festo: \p ―Ju quit'in vachu' ick'asmatniputun ju ixchivinti ju anu' lapanac. \p Pus ju Festo junich: \p ―Lhich ak'asmatniyach. \p \v 23 Pus acsni alakatam avilhchan jumpa ju Agripa chai ju Berenice tamilh lacapu'ucxtin. Salh k'ox ixtamalakch'ininta ju yu'unch. Chai alact'atanucha ju ix'ucxtin'an ju taropajni chai ju xalack'ajin ju anuch lak'achak'an. Pus ju Festo lana lhinaulh ix'ica ju Pablo. \v 24 Chai acsni chincha ju Pablo pus ju Festo chani ajunilh ju ixtavilanancha: \p ―Ji k'ai ucxtin Agripa chai chux ju uxijnan ju quilat'avilau ju ani. Anich ya ju lapanac ju iclalhijuniuch. Pus acsni xacvilhcha ju lak'achak'an Jerusalén chai acsni icminchokolh ju ani na lhu israelitanin quintachivitanunita ixlacata ju yuchi. P'as quintajuni ni jantu lhijun ni vanach catsuculh. \v 25 Para ju quit'in jantu tu'u' iclhitajunita ju ixtalak'alhin ju lai calhimapalalh la'ix'aninti. Chai ni is'akstu ju Pablo ju sq'uinlh ni laich calak'alh ju César pus yuchi iclhimalakachaniputun. \v 26 Para jantu tu'u' iclhitajunita ju lai aclhi'ats'oknunilh ju xak'ai tucan. Yuchi xaclalhimaxtuniyau ju uxijnan. Va iclacasq'uin ni uxint'i ji k'ai ucxtin Agripa aq'uilhasacmiya'ich. Ta ts'a jantu catasu ju tu'u' ju laich ac'ats'oknunilh ju César. \v 27 Jantu k'ox iclhiulai ni lai acmalakacha pumatam tach'in chai jantu acjuni ta lhijunitach ixtalak'alhin. \c 26 \s1 Ju Pablo junilh ju k'ai ucxtin Agripa tuchi ixnavita \p \v 1 Ju acsnich ju k'ai ucxtin Agripa junilh ju Pablo: \p ―Laich ach'ivin mi'akstu. \p Pus ju Pablo ch'ixlh ju ixmaca' chai tsuculh chivini'. Junich: \p \v 2 ―Na iclhik'achan ji ucxtin Agripa ni laich acjunan ju uxint'i ju stavasalanti ixlacata ju talak'alhin ju quintasamuc'ani ju quint'a'israelitanin. \v 3 Yuchi iclhik'achan ni icc'atsai ni mach'akxak'o'ui chux tachi ju iclhilanitauch ju quijnan ju israelitanin icjuntau. Chai vachu' mach'akxaich tuchi iclalhilak'ayauch. Pus yuchi iclhitapaininiyan ni va lacsni aq'uink'asmatninch. \s1 Ju Pablo juni ta yu ixjunita is'atsucunti acsni tuca' ixlhilaca'anta Jesús \p \v 4 Chux ju quint'a'israelitanin tamispai ju qui'atsucunti tus quilhitalacat'icst'inti acsni ictak'ayacha laquilak'achak'an chai acsni xacvi ju lak'achak'an Jerusalén. \v 5 Ju yu'unch mak'anch quintamispaich chai laich catanaulh ni va catanomputulh ni tus quilhitalacat'icst'inti makfariseo xacjunita. Chai ju quilhamap'aksin quinc'an ju fariseonin icjuntau yuchi ju palai ts'inq'ui tachi chun ju quilhamap'aksin quinc'an ju israelitanin icjuntau. \v 6 Chai ju chavai iclhichivimak'ancantach va ixlaca'atalh ni iclaca'i ni ca'amacxtuchokoya' ju Dios ju tanita ni chunch ju alaclhit'atak'oxita ju mak'aniya quilacpa'itni quinc'an. \v 7 Chux ju quilhmaccaut'ui ju quint'a'israelitanin talaca'i ni camuctaxtuya' ju Dios ju tuchi xanajun chai ca'amacxtuchokoya' ju tanitach. Chai yuchi iclhilak'ayayau chai iclhich'alhcatnaniyau ju Dios tuncuj chai ts'is. Para ji k'ai ucxtin Agripa yuchi jumpalat ju quintalhichivimak'anan ni vachu' chun ju iclaca'i ju quit'in. \v 8 Ju uxijnan tajuch ni na va xcaich lhiulayat'it ni laich camaxtuchokolh ju Dios ju tanitach. \s1 Ju Pablo juni ta yu ixlhimakch'apui ju lapanacni ju ixtalhilaca'anta Jesús \p \v 9 Pus ju mak'anch ju quit'in vachu' xacnajun ni na istasq'uini ni na acmamak'alhk'ajni ju ixtach'ak'ok'ai ju Jesús amachaka' Nazaret. \v 10 Chai chunch xacnaviyacha ju lak'achak'an Jerusalén. Chai ju xalack'ajin palijni xaquintaxtaknita ju alhiqui junta najun ni laich ac'at'alhnu ju talhilaca'anta Jesús. Chai na lhu ju ic'at'alhnu. Chai acsni ix'amakniputun pus vachu' quit'in xacmaknajun ni lhijun ni chunch ca'ulhtucalh. \v 11 Chai na paklhu ic'amamak'alhk'ajni ju ixtatanui la'ixpujitat'an. Tap'astu xac'ajuni ni catalhits'i'ilh ju Jesús chai catanaulh ni jantu vana catach'ak'ok'alh. Chunch xacnavi acsni xac'an lakatamin lakatamin lak'achak'an la'ixpujitat'an. Chai ni slivasalh na xac'axcaji pus xac'alacch'ak'ok'axmai tus alakatam lacat'un ni laich ac'amamak'alhk'ajni. \s1 Ju Pablo juni ta yu lhilaca'alh ju Jesús \p \v 12 Chai ni xac'amamak'alhk'ajniputun ju ali'in pus yuchi xaclhi'amputun ju lak'achak'an Damasco. Chai yu'unch ju xalack'ajin palijni ju xaquintamalakachai chai xaquintaxtaknita ju alhiqui junta najun ni laich tach'in ac'anavi ju talhilaca'anta Jesús. \v 13 Para ji k'ai ucxtin acsni xac'anta ju lacati iclakts'ilh lakatam maclhcu ju xatapulhcuyacha ju lact'iyan. K'atuncuj ixjunita para palai tachapun ixjunita ju anu' maclhcu. Palai jantu ju avilhchan. Tapulhcuchilh junta xac'anta lacati ju quit'in chai ju xaquintat'a'anta. \v 14 Pus lana tin iclacta'aktau ju lacat'un quinchux quinc'an. Chai ick'asmatlh lakatam chivinti ju xaminacha lact'iyan. Chai ju yuchi xaquijuni laquilhihebreo: “Saulo. Saulo. Jantu alhimakch'ap'u ju quilapanacni. Acsni ch'un ju lai pus tachi ju va jun quit'in ju q'uilhimakch'ap'ui. Para alai mi'akstu ju mamak'alhk'ajnich'ok'oc'an acsni sast'uc'a ju ixtaxtokni Dios”. Chunch xaquijuni. \v 15 Chai icjunich: “Tis chavaich'at ji ucxtin”. Chai ju yuchi quijuni: “Quit'in icJesús ju q'uilhimakch'ap'uich. \v 16 Para ak'ost'a'ulh. At'aich. Ju quit'in iclhitalacasuniyan ni anaviya' ju quilhich'alhcat chai ni anona'ich ni q'uilakts'int'ach ju lacati. Chai vachu' anona'ich ju tuchi acmalacasuniyanch astanch. \v 17 Pus ju chavai acmalakachayan ni alakp'ina'ich ju yu'unch ju jantu israelitanin tajunita. Chai ac'aktaijuyan ni jantu lai catamakniyan ju yu'unch nin yu'unch ju mint'a'israelitanin. \v 18 Acmalakachayan ni amalakp'uc'u'uya'. Ju chunch acsni catamacona' ju macxcai ju tamaputs'isini ju ix'alhunut'an chai catalaca'iniya' ixchivinti Dios pus tachi ju va catuncunach la'istac'atsan'an. Chai vachu' laich catatak'alhtaxtuya' la'ixtachaput ju lhacaticuru chai catach'ak'ok'aya' ju Dios. Vachu' aquintalhilaca'anch ju quit'in chai ju chunch camac'acxanicana' ju ixtalak'alhin'an chai vachu' quilapanacni catajuna' tachi ju ali'in ju quintalhilaca'anta”. Chunch xaquijuni. \s1 Ju Pablo quiclaca'i tuchi juni ju Dios \p \v 19 Pus ji ucxtin Agripa iclaca'inik'o chux tachi ju quijuni ju Jesús acsni quixak'alacha tus lact'iyan. \v 20 Pus p'ulhnan ic'ajunilh ixchivinti Dios ju amachak'an Damasco chai astan ju amachak'an Jerusalén. Chai astan ic'ajunilh ju lapanacni ju ixtat'ajun ixlhilacaputs'un ju xa'estado Judea. Vachu' ic'ajunilh ixchivinti Dios ju yu'unch ju jantu israelitanin tajunita. Ic'ajunk'o ni catamacaulh ju macxcai is'atsucunti'an chai catach'ak'ok'alh ju Dios chai catanavilh ju k'ox. Ju chunch caputasuyach ni vasalh tamacaulh ju macxcai chai tach'ak'ok'ata ju Dios. \v 21 Chai va ixlaca'atalh ni chunch xac'ajuni ju lapanacni quintaquilhich'apalh ju quint'a'israelitanin lacak'ai pujitat chai xaquintamakniputun. \v 22 Para tus chavai qui'aktaijuta ju Dios. Yuchi iclhitailhi'anta ix'ajunica ixchivinti Dios ju xalack'ajin chai ju yu'unch ju jantu tu'u' ixtapalhni'an. Chai jantu tu'u' icnajun. Va yuchi icnajun tachi ju ixnajun ju Moisés chai tachi ju ixtanajun ju mak'aniya lapanacni ju ixtanajun ixchivinti Dios acsni ixtanajun tuchi ju catapasaya'. \v 23 Pus ju yu'unch ixtanajun chai ju quit'in vachu' icnajun ni akts'iya istasq'uini ni camak'alhk'ajnalh ju anu' ju ixnoncan ni camalakachayachilh ju Dios. Chai canilh chai yuchi ju p'ulhnan calok'onchokolh la'ix'aninti. Ju chunch catac'atsaya' ju quint'a'amachivinti chai ju ali'in lapanacni ni catatak'alhtaxtuya' chai jantu catita'alh ju lacajipi ju catalhilaca'anach ju yuchi. \s1 Ju Pablo ixmalhilaca'aniputun ju Jesús ju k'ai ucxtin Agripa \p \v 24 Pus acsni ixt'ajun nona' junima chivinti ju Pablo pus ju Festo p'as chivinilh. Juncanch ju Pablo: \p ―Va lak'ach'ap'uich ju uxint'i. Na tak'alhinitach ju mi'aktsulh ni na lhu xalhit'amak'a'ui. \p \v 25 Para ju Pablo junich: \p ―Jantu va iclakachapui ji ucxtin Festo. Laquintak'oxiti ju icchivinin chai stavasalanti ju tuchi icnajun. \v 26 Ju ani vi k'ai ucxtin Agripa c'atsak'ojui junima taxtokni. Yuchi jantu iclhitalhanan acsni icnajun ju chunch la'ix'ucxlacapu' ju yuchi. Icc'atsai ni c'atsak'ojui junima taxtokni ni jantu va sek xanavi tu'u' ju Jesús. \v 27 Ju uxint'i ji ucxtin Agripa ja lac'a'ich ju ixchivinti'an ju mak'aniya lapanacni ju ixtanajun ixchivinti Dios. Icc'atsai ni lac'a'ich. \p \v 28 Pus ju acsnich ju Agripa juni: \p ―Ju uxint'i ca va na'unch ni vats'alhti aq'uimalac'a'iniya' chai aclhilaca'anach ju Jesús. \p \v 29 Chai ju Pablo junich: \p ―K'oxich ni vats'alhti ju alac'a'iya'. Chai vana k'ox mas va lacsnich ju alac'a'iya'. Va yuchi ni calacasq'uinach ju Dios ni vachu' alac'a'it'i ju uxint'i tachi ju iclaca'ich ju quit'in. Chai vachu' catalaca'ilh chux ju quintat'ajun k'asmatninin. Va yuchi ni jantu iclacasq'uin ni tach'in a'unt'it tachi ju icjunita. \p \v 30 Pus acsni nonk'o junima chivinti ju Pablo pus lana tataya ju tucan xak'ai Agripa chai ju ucxtin Festo chai ju Berenice chai chux ju anch ixtavilanalh. \v 31 Chai acsni tataxtulh talaclajunich: \p ―Ju ani ya lapanac jantu tu'u' navita talak'alhin ju lai calhimapalalh la'ix'aninti nin lai calhit'alhnucalh. \p \v 32 Chai ju Agripa chani juni ju Festo: \p ―Laich ixmacaju ju ani ya lapanac ni jantu cava sq'uinlh ni yuchi ju César ju calak'oxinilh ju ixlhamak'an. \c 27 \s1 Malakachacalh ju Pablo ju lak'achak'an Roma \p \v 1 Pus astan tanaulh ni catamalakachayanta ju xalacat'un Italia ju Pablo. Pus amak'axtaknilh ju yuchi chai ju ali'in tach'inin la'ixmaca' ju xacapitán ixtaropajni ju k'ai ucxtin Augusto. Pus ju anu' capitán Julio ixjuncan. Chai ju quit'in vachu' ict'a'alh ju Pablo. Ju quit'in icLucas. \v 2 Vachu' xaquintat'a'antan pumatam ju Aristarco ixjuncan. Ju yuchi amachaka' Tesalónica ixjunita laxalacat'un Macedonia. Pus ictajuch ju lacabarco ju ixmintacha ju lak'achak'an Adramitio chai ix'amputun ju lakatamin lak'achak'an ju vi la'ixquilhtu' ju xalacat'un Asia. Chai ictaxtuchauch. \v 3 Chai acsni alakatam avilhchan jumpa pus iccha'auch ju lak'achak'an Sidón. Pus ju Julio na k'ox ixt'alalhi'anta ju Pablo chai yau junilh ni ca'alh alakts'ini' ix'amigojni chai laich cata'aktaiju la'ixmaktasq'uinit. \v 4 Pus ictajuchokoch lacabarco. Ictaxtuch. Para na p'as ixlai ju un chai jantu lai p'as ix'an ju barco. Pus acsni iccha'auch junta ixvi ju lacat'icst'i lacat'un laca'alama junta Chipre juncan pus ictapasauch ixlhi'aclack'oi junta palai jantu p'as ixlai ju un. \v 5 Va xacquilhtu'antauch ju lacxcan lacabarco. Vanin xac'anau ju xalacat'un Cilicia chai ju xalacat'un Panfilia chai iccha'auch ju lak'achak'an Mira xalacat'un Licia. \p \v 6 Pus ju anch ju capitán lhitajulh alakatam barco. Ju yuchi ixmintacha ju lak'achak'an Alejandría chai ix'amputun ju xalacat'un Italia. Pus ju capitán quintajunin ni actajuch ju anch. Chai ict'atajuch. Ic'auch. \v 7 Pus na lakalhu avilhchan va lacsni xac'alhtananau chai xcayama iccha'auch vanin ju lak'achak'an Gnido. Para ni na p'as ixlai ju un pus icpu'auch vanin ju xalacat'un Salmón ju vanin ixt'avi ju lacat'icst'i lacat'un ju vachu' laca'alama ixvi. Ju anch Creta juncan. Ju anch jantu na p'as ixlai ju un. \v 8 Pus xacquilhtu'antauch lacxcan lacabarco tus xcayama icxajchauch ju lak'achak'an junta Buenos Puertos juncan. Ju yuchi vanin ixt'avi ju lak'achak'an Lasea. \p \v 9 Pus ni na lhu xaquintamamaktilatan ju un pus na ixtapasaputun ju avilhchan acsni laica' alhtanan ju barco ni va catsucuyach ju un. Pus yuchi chani alhijuni ju lapanacni ju Pablo: \p \v 10 ―Quint'alapanacni ni ca'alhtananchokopalau ju lacabarco jantu xcai ni tu'u' catapasalh. Laich cats'ank'a ju tac'uc'at chai ju barco chai jantu xcai ni vachu' ju quijnan'an canitajuyau ju lacxcan. \p \v 11 Para ju capitán jantu xalaca'ini ixchivinti ju Pablo. Alai yu'unch ju alaca'inilh ju ixmalhtanai ju barco chaich ju amanavin barco. \v 12 Chai ni va tachi ixlai ju un ju anch ju lacalhic'asnin pus na lacats'unin lapanacni ju jantu ixtataxtuputun ju anch. Tachi chun ju ixtatajumanalh lacabarco ixtanajun ni palai k'ox ni cataxtuch. Ts'a ma laich capuxajchau ju lak'achak'an Fenice ju vachu' vi ju xalacat'un Creta. Ju anch vachu' lai astacnancan ju barco. Chai ju un ju minacha ju lhits'astai chai ju lhich'ato'anta jantu lai ixtanui ju anch. Ixtanajun ni laich cata'astacnalh ju anch tus catapasaya' ju avilhchan acsni na lai ju un ju laca'alama. \s1 Na p'as lalh ju un laca'alama \p \v 13 Pus acsni va lacsni ixlai ju un ju ixminacha ju lhich'ato'anta pus ju lapanacni ixtanajun ni ca laich cata'alhtanampa. Pus ictaxtuch chai xacquilhtu'antauch ju lacxcan. \v 14 Para ni pants'iquis va na p'as lana xalai ju un ju xaminacha lacat'un. Chai slivasalh na neklh ju barco. \v 15 Pus ju un ch'apa'ula ju barco. Jantu lai isast'uc'a ju un. Pus ni jantu lai ixmalhtanacan ju barco pus lana macaulh ni chach sun lhi'alh ju un vanta anchach ju casunlhi'alh. \v 16 Chai acsni ictapasauch vanin lacalacat'icst'i lacat'un junta Clauda ixjuncan pus ju un jantu p'as ixlai ju anch. Ju anchach xcayama icxak'amacutuch ju lacat'icst'i barco ju ixak'amalhi'anta ju k'ai barco. \v 17 Icmujuch lacak'ai barco chai ju astan ju lapanacni talakach'ilh ju k'ai barco lacalasu ni va ixtanajun ni jantu xcai ni calaclhvaka' ni na p'as ixnek'a ju xcan. Chai na va ixtatalhanan ni va laich casunlhi'alh lacacucu junta Sirte juncan. Pus yuchi talhip'uxnilh ju k'ai pumpu' ju ixpu'alhtananch ju barco acsni ixtanui ju un. Ixtanajun ni jantu makat casunlhi'alh ju barco ju chunch. \v 18 Chai acsni tuncunchokolh ni vana va chun ixlai ju un pus tamamuxtulh ju lacxcan ju xatac'uc'at. \v 19 Chai ju ixlhilakat'utu avilhchan ju quijnan laquimacach quinc'an icmamuxtu ju ixpuch'alhcat ju barco. \v 20 Na lhu avilhchan jantu lai xaclakts'inau ju avilhchan nin yuchi ju st'acu. Va tachi ixt'ajun ju k'ai un. Jantuch va tilacats'unin xacnonauch ni ca jantuch catitacutchauch. \p \v 21 Na lhu avilhchan jantu xacventauch. Pus astan ju Pablo taya la'ixlacaitat ju lapanacni chai alacjuni: \p ―Quint'alapanacni na k'ox ca ixva ni xaquilak'asmatniu ju quinchivinti. Jantu ca'ixtaxtuchauch ju lak'achak'an Creta. Jantu ca'ixmiuch mak'alhk'ajnin ju ani. Chai jantu ca'ixmiu mak'ats'ank'anin ju ani taxtokni. \v 22 Para jantu amak'aninint'it. Mas cats'ank'aya' ju barco para jantu xamati' ju quilhiquijnan ju canitajuyau ju lacxcan. \v 23 Pus ju quit'in ixlapanac Dios icjunita chai yuchach ju icch'alhcatnani. Pus ju lhiyaxch ts'is ju yuchi quimalakachanitachilh ju ix'anquilh. \v 24 Ju yuchi quijuni: “Jantu at'alhan ji Pablo. Tasq'uini ni at'alac'asunit'achi' ju César. Chai ju va milacata ju uxint'i ju Dios jantu calacasq'uina' ni xamati' catini tachi chun ju tat'a'antan ju lacabarco”. Chunch quijuni ju Dios. \v 25 Pus ju chavai ji quint'alapanacni jantuch amak'aninint'it. Ju quit'in icquiclaca'i ju Dios ni chunch ju catapasaya' tachi ju xaquijunich. \v 26 Para ju un sun aquintalhi'anan lacalakatam lacat'icst'i lacat'un ju vi laca'alama. ―Chunch ju ajuni ju lapanacni ju Pablo. \p \v 27 Pus lakat'ui semana xac'ucxunt'onau lacabarco ju laca'alama. Astan iccha'auch ju xa'alama Adria para ju un va tachi ixnekta ju barco. Pus acsni cha'alh paitat ts'is ju ixmalhtananin barco ixtalhiulai ni vanin xaccha'amputunau ju lacat'un. \v 28 Pus talhcalh ju ixlhiputank'ai ju xcan chai cha'alh lakap'uxamcauchaxan metro. Acsni ta'alhtanampa alacats'unin aktam talhcachokopa chai ju acsnich cha'alh lakap'uxamtujun metro. \v 29 Na ixtatalhananch ni va laich casunlhi'ancalh ju barco lak'akchiuxin chai calaclalh. Pus la'ixlhipulacan ju barco tamujulh lacxcan lakat'at'i tsasnat ju ix'ach'icanta lacalasu. Ju chunch ch'apayaulh ju barco. Na ixtalhamak'aninin. Ixtanajun ni sok'o catunculh. \v 30 Ju ixmalhtananin barco ixta'ats'alhputunch. Va ixtalaich tachi ju va catamuju ju tsasnat ju cach'apayaulh ju barco la'ixlhi'aktsulh ju barco. Para va ixtat'ajun munin ju lacat'icst'i barco ju lacxcan ni ixtanajun ni catapu'anach. \v 31 Para ju Pablo alacjunich ju xacapitán chai ju taropajni: \p ―Ni catataxtuyach lacabarco ju yu'unch pus ju uxijnan jantu lai at'it'ak'alht'axt'ut'it. \p \v 32 Pus ju acsnich ju taropajni tachakxlh ju xalaso ju lacat'icst'i barco chai tamamuxtulh. \p \v 33 Chai acsni tsuculh tuncunu' pus ju Pablo alacjunich ni chach tavailh. Ajunich: \p ―Ju chavai lakat'ui semana xajun ju lhist'act'it ju barco. Jantu lht'at'at'at'it sin tu'u' ut'at'it. \v 34 Pus iclatapaininiyau ni ava'int'itch. Ju chunch ca'alina' ju mintachaput'an ni laich at'ak'alht'axt'uya'it'it. Jantu xamati' catini chai nin lacats'unin jantu catac'atsaniya'. \p \v 35 Chai acsni nonk'o ju chunch ju Pablo pus ch'apalh lakatam xkapavati. Xtaknilh lak'ailakts'iuch ju Dios la'ix'ucxlacapu'an ixchux'an. Astan ch'ek'e'ilh lacats'unin chai tsuculh vaina'. \v 36 Pus acsnica' ju tak'achalh ixchux'an chai vachuch tavailh. \v 37 Xacjuntau tachi lakat'ui cientos a setenta y seis lapanacni ju lacabarco. \v 38 Chai acsni talhilak'o pus tatsuculh munin lacxcan ju trigo ju ixlhi'anta ju barco. Ju chunch palai chapak'a cava ju barco. \s1 Laclalhch ju barco \p \v 39 Chai acsni tunculh talakts'ilh ju t'un para jantu istamispai ta'anchach. Para talakts'ilh la'ixquilhtu' t'un ni jantu na ixlucunun ju xcan chai na ix'alin ju cucu. Pus anchach ju ixtalhi'amputun ju barco ni va laich ca'ixlalh. \v 40 Pus ju anu' tsasnat ju ixtajuya lacxcan ni cach'apayaulh ju barco tachakxnilh. Anch ju tajuk'alhi ju lacxcan. Chai taxk'otlh ju anu' lacq'uiu ju sok ixtapumalhtanai ju barco. Va ixtanajun ni sok ixtalhi'alh ju barco ju lacacucu. Chai ju anu' k'ai pumpu' tamamak'ast'anilh lasa'aktsulh ju barco ni laich catanu ju un. Chai ju barco tsuculh ana' junta jantu na p'as ixlucunun ju xcan. \v 41 Para anchach talapakxtoklh lakat'ui xcan chai na k'alhtank'ai ixjunita ju cucu. Pus ju barco taquinca'acnulh lacacucu. Chai ju la'ixlhi'aktsulh na p'as tavi chai la'ixtamp'in ixtalaklhvak la'ixtachaput ju alama. \v 42 Pus ju taropajni ixtanajunch ni ca'amaknicalh ju tach'inin. Ju chunch jantuch xamati' camak'anxq'uivitnitacutlh chai ca'ats'alalh. \v 43 Para ju xacapitán ixmak'alhtaxtuputun ju Pablo. Yuchi jantu alhilaka'inilh ni ca'alakmaknicalh. Va ajunich ni p'ulhnan catajuya' lacxcan tachi chun ju lai camak'anxq'uivitnilhch. Chach tacutcha lacat'un. \v 44 Pus ju jantu lai xamak'anxq'uivitnin tapu'alh ju tu'u' lht'ak'alaq'uiu. Ju ali'in tach'apalh ju xalacq'uiu barco chai tapu'alh yuchi. Pus chunch icputak'alhtaxtuk'ojuch chai ictacutchauch quinchux quinc'an ju lacat'un. \c 28 \s1 Ju Pablo ixvi laxalacat'un Malta \p \v 1 Acsni ictacutchauch ju laca'alama ju amachak'an anch quintajunan ni Malta ixjuncan ju anu' lacat'un. \v 2 Pus ju lapanacni amachak'an anch jantu va ti lacats'unin quintamapainin. Tamalhcula ni na ixlai ju xcan chai na lhic'asnin ixjunita. Chai quintajunan ni acsk'onvi. \v 3 Pus ju Pablo vachu' ixt'ajun makmakxtoknu' ju q'uiu. Chai t'amp'ulhch. Pus lacaq'uiu ju xat'amp'ui ix'alin lakatam lu. Chai ni na ichilh lacajipi pus taxtulh chai livik mactaquilhnu ju Pablo. \v 4 Pus ju lapanacni ju amachak'an anch talakts'ilh ju lu ni macquilhtaich la'ixmaca' ju Pablo chai talaclajunich sia yu'unch: \p ―Ju ani lapanac ca va amaknini' junita. Chai mas tak'alhtaxtulh ju laca'alama para ju Dios jantu lacasq'uin ni vanach catsuculh. \p \v 5 Para ju Pablo c'alhap'uxlh ju lu chai maca'alh lacajipi. Chai jantu tu'u' tapasalh. \v 6 Pus tachi chun ju anch ixtayanalh ixtanajunch ni ca cac'ununiya' ju ixmaca' u cata'aktaya' xanin va tam pants'iquis. Para na panicni ixtapacxan. Chai acsni talakts'ilh ni jantu tu'u' tapasalh pus tam tapastaclh. Ixtanajun ni ca va dios ju yuchi. \p \v 7 Pus ju xa'ucxtin ju anu' lacat'un Publio ixjuncan. Chai vanin junta ictacutchauch laca'alama na lhu ix'alin ju ixlacat'un. Pus ju yuchi quintajunan ni ac'auch lacachaka' ju anch. Chai lakat'utu avilhchan va lacalhik'ach xaquintamavayan. \v 8 Pus ju ixpai ju Publio ixma la'ixputaman. Na ixtak'ank'ai. Va ixch'apata ascacana' chai istipus. Pus ju Pablo lak'alh. T'achivinilh ju Dios chai mokslanilh ixmaca' la'ix'ucxni ixlacatuna chai lana palai va. \v 9 Chai ni talakts'ilh ni palaich va ju ixpai ju Publio pus vachu' ju ali'in amachak'an anch ju va ixtalactak'ank'ai talakmilh ju Pablo chai palaich anavik'ocalh. \v 10 Chai ju yu'unch na lhu lhak'ailakts'in xaquintaxtakniyan. Chai acsni ictajuchokochauch laca alakatam barco quintaxtaknin chux tachi chun ju xacmaktasq'uiniyauch. \s1 Cha'alh ju Pablo ju lak'achak'an Roma \p \v 11 Acsni tapasalh lakat'utu malhquiyu' ictaju laca alakatam barco ju ixmintacha Alejandría. Vachu' va is'astacnanta ju anch lacalhic'asnin junta xacvilau. Ists'ok'ulanicanta la'is'aktsulh ju barco lakat'ui is'aktsulh isdios'an. Ju pumatam Cástor ixjuncan chai ju pumatam Pólux ixjuncan. \v 12 Pus ictaxtuch chai iccha'auch lak'achak'an Siracusa. Chai ju anch ictolhchau lakat'utu avilhchan. \v 13 Chai ictajuchokoch lacabarco. Ictaxtuch ju anch chai xacquilhtu'antauch ju lacxcan tus iccha'auch ju lak'achak'an Regio. Acsni tuncunchokolh lalh ju un ju minachalh ju lhisur. Pus ictaxtuchokoch chai ixlhilakat'ui avilhchan icpucha'auch ju lak'achak'an Puteoli. Chai anchach ju ictacutchauch ju lacabarco chai astan va lacat'un ju icpu'au. \v 14 Ju anch iclhitajuchau ju quilhi'alak'avin la'ixmacni Jesús. Chai ju yu'unch k'asi quintajuninch ni ac'alact'atolhchau tachi tam semana. Chai ictolhchau. Astan ictaxtuchokopalau chai icch'apachokopalau ju xati Roma. \v 15 Pus ju quilhi'alak'avin'an la'ixmacni Jesús ju ixtavilanancha lak'achak'an Roma tak'asmatlh ni icmintauch ju lacati. Pus ju ali'in quintaquipakxtokchin tus ju lak'achak'an junta Tres Tabernas ixjuncan. Ju ali'in palai makat quintaquipakxtokchin. Pus ju Pablo acsni alakts'ilh ju yu'unch lana xtaknilh lak'ailakts'iuch ju Dios chai na k'achalh. \v 16 Pus acsni iccha'auch ju Roma ju xacapitán amak'axtaklh ju tach'inin. Axtaknilh ju xa'ucxtin ixtaropajni ju k'ai ucxtin. Para ju Pablo yau junicalh ni va is'akstu catanu lacachaka' ju ismats'isq'uinlh. Va pumatam taropa t'a'alh ni calhistaclh. \s1 Ju Pablo ajuni ju amachak'an Roma ixchivinti Dios \p \v 17 Chai acsni tapasalh lakat'utu avilhchan pus ju Pablo alact'asanilh ju xalack'ajin ist'a'israelitanin. Chai acsni tatak'aixtoklh chani alacjuni: \p ―Ju quit'in ji quint'alapanacni jantu tu'u' iclanavinitau talak'alhin ju uxijnan ju quint'a'israelitanin unt'at'it. Nin yuchi ni acsamak'alh tachi ju quintamalanitan ju mak'aniya quilacpa'itni'an. Para mas jantu tu'u' icnavita para tach'in xacnavicantacha ju lak'achak'an Jerusalén chai xacmak'axtaknicanta la'ixmaca'an ju romanonin. \v 18 Pus ju yu'unch acsni quintamak'osaspitlh xaquintamacomputunch ni jantu tu'u' talak'alhin ju xaquintalhitajuni ju lai aclhimapalalh ju qui'aninti. \v 19 Para ju quint'a'israelitanin'an jantu ixtalak'a'i ni acmacajuncalh. Pus tap'astu icsq'uinlh ni yuchi ju César ju aquilak'oxinilh ju quilhamak'an para jantu va ic'amuc'aniputun tu'u' talak'alhin ju quint'a'amachak'an. \v 20 Pus yuchi iclhilat'asaniyau ni xaclalakts'imputunau chai xaclat'achivimputunau. Va xaclajumputunau ni tach'in icnavicanta lacacadena va ixlaca'atalh ni iclhilaca'anta ju yuchi ju xaquintajuntan ju Dios ni aquintamalakachanitachan ju quijnan'an ju israelitanin juntau ni aquintamak'alhtaxtuyan. \p \v 21 Chai ju lapanacni tajunich: \p ―Pus ju quijnan jantu ic'amaklhtayanantauch tu'u' alhiqui ju milacata ju tu'uch caminchalh ju Judea. Chai jantu xamati' ju qui'alak'avin ju laich camilh xtakna' tu'u' chivinti ni lai catanaulh tu'u' macxcai ju milacata ju uxint'i. \v 22 Para icc'atsayauch ni ixlhilacaputs'un ju lacamunutpa' va tat'alaxcaji ju talaca'i tachi ju lac'a'ich ju uxint'i. Pus yuchi iclhilak'asmatniputunauch tuch'i lac'a'ich ju uxint'i. \p \v 23 Pus talhca'ulanilh lakatam avilhchan chai ju acsnich na lhu talakmilh ju Pablo junta ixtanun. Chai vats'isin tus tok'oxai ju yuchi ix'alacjuni ixlacata ju Dios ni lhinomputun la'is'atsucunti'an ju lapanacni. Ix'amavasalani tuchi ixnajun ju Moisés la'ixlhamap'aksin. Chai ix'amavasalani ju tuchi ixtanajun ju mak'aniya lapanacni ju ixtanajun ixchivinti Dios. Va ix'alacmalaca'iniputun ni Jesús vasalh yuchi ju anuch ju ixnoncan camalakachatachilh ju Dios. \v 24 Pus ju ali'inch talaca'ilh tuchi ix'ajuni ju Pablo. Para ju ali'in jantu talaca'ilh. \v 25 Chai acsni jantu lai va lakatam ixtanavi ix'atalacpast'ac'at'an pus va ixtataxtuputun ju yu'unch ju jantu k'ox ixtalhiulai ixchivinti ju Pablo. Para ju Pablo chani ajuni: \p ―Ju Spiritu Santu xtaknilh ju chivinti ju ixnajun ju mak'aniya lapanac ju Isaías ixjuncan. Ju yuchi ixnajun ixchivinti Dios. Chai vas ju ajuni ju mak'aniya quilacpa'itni'an. \q1 \v 26 Ju Isaías junicalh ni calak'alh ju anu' lapanacni chai ca'alacjunach ni ma slivasalh catak'asmat'a' para ma jantu catitamachakxaya'. \q1 Ma slivasalh catalakts'ina' tu'u' para ma jantu tavanan catanavini cuenta ju tuchi talakts'inta. \q1 \v 27 Ma na p'as tanavita ju ix'alhunut'an ni jantu tamachakxaputun. \q1 Ma jantu tak'asmatputun ni jantu tanaviputun. \q1 Ma jantu talakts'imputun tu'u' ni jantu talaca'iputun ju tuchi catalakts'ilh. \q1 Ma jantu tamacomputun ju macxcai is'atsucunti'an ni laich ca'amac'acxanilh ju Dios ixtalak'alhin'an. \m Ma chunch ju naulh ju Dios. \m \v 28 Pus ju chavai ac'ats'at'it ni chavai chai atipu'anta ac'ajunau ju jantu quint'a'israelitanin'an ta yu laich ca'amak'alhtaxtuya' ju Dios ni jantu catita'alh ju lacajipi. Chai ju yu'unch catalaca'iya'. \p \v 29 Pus acsni naulh junima chivinti ju Pablo pus ju ist'a'israelitanin tataxtulh chai na lhu chivinti ixtalaclajuni ju sia ixlhi'akstu'an. \p \v 30 Pus ju Pablo tolhcha ju lak'achak'an Roma lakat'ui c'ata lacachaka' ju ismats'isquinta. Chai k'ox alact'achivinilh tachi chun ju ixtalakminch ju anch. \v 31 Va lhik'ach ix'ajuni ju lapanacni ni lhinomputun ju Dios la'is'atsucunti'an. Chai ix'ajuni ixlacata ju k'ai ix'ucxtin ju Jesucristo juncan. Chai jantu xamati' xajuni ni jantu chunch catilalh.