\id GEN \ide UTF-8 \h Foto’e \toc1 Foto’e \toc2 Foto’e \toc3 Fot \mt1 Foto’e \c 1 \s1 Ty Fitoloñañe Eneñ’ andro \r Fot 2.4b-9; Iob 38.4-11; Jao 1.1-5 \p \v 1 Tam-pifotorañ’ añe, namboaren’ Añahare o likerañeo naho ty tane toy, \v 2 ie amy zay tsy amam‑bintañe naho kòake ty tane toy naho nimoro­­­moro­ñe ty an-tarehe’ i lalekey, vaho nihelahela ambone’ o ranoo t’i Arofon’ Añahare. \p \v 3 Hoe t’i ­Andrianañahare: Ampiloneahan-kazavàñe; le nisodehan-kazavàñe. \v 4 Nivazohon’ Añahare i hazavañey te nisoa, le navahen’ Añahare amy ieñey i hazavàñey, \v 5 nataon’ Añahare ty hoe Andro i hazavàñey vaho nanoe’e ty hoe Haleñe i ieñey. I haleñey vaho i antoandroy—ty andro valoha’e. \p \v 6 Le hoe t’i Andrianañahare: Ampiboahan-dañelañe añivo’ o ranoo hisitaha’ ty rano ami’ty rano. \v 7 Aa le namboaren’ Añahare i lañelañey vaho navì’e amy rano ambone’ i lañelañey ty rano ambane’ i lañelañey. Le izay ty ie. \v 8 Nataon’ Añahare ty hoe like­rañe i lañelañey. I haleñey vaho i antoandroy—ty andro faharoe. \p \v 9 Le hoe t’i Andrianañahare: Hatontoñe antoetse raike o rano ambane’ i likera­ñeio hiboaha’ ty tane maike. Le iizay ty ie. \v 10 Nataon’Añahare ty hoe Tane i maikey, naho ty hoe Riake o rano nifanontoñeo, le nivazohon’Añahare te soa. \p \v 11 Aa le hoe t’i Andrianañahare: Ampitiriañ’ ahetse i taney, rongoñe mamoa voa naho hatae mamoa voa rekets’ àta’e ty amy karaza’ey. Le izay ty ie. \v 12 Aa le nitirian’ ahetse ty tane toy, rongoñe mamoa voa ty amy karaza’ey, vaho hatae mamoa voa rekets’ àta’e, ty amy karaza’ey. Le nivazohon’ Añahare te soa. \v 13 I haleñey vaho i antoandroy—ty andro fahatelo. \p \v 14 Le hoe t’i Andrianañahare: Ampiboaheñe failo i lañelañen-dike­rañey hañavake ty antoandro ami’ty haleñe ho vintañe naho famotoañañe naho andro vaho taoñe; \v 15 ho jiro amy lañelañen-dikerañey hañilo ty tane toy. Le iizay ty ie. \v 16 Le namboa­ren’ Añahare ty jiro roe jabajaba—hifehe ty andro ty jiro bey naho hifehe ty haleñe ty jiro zai’e—vaho o vasiañeo. \v 17 Aa le napon’Añahare amy lañelañen-dikera­ñey iereo hañilo ty tane toy \v 18 hame­he ty andro naho ty haleñe vaho hañavake i ieñey amy hazavàñey. Ni­vazohon’ Añahare te soa. \v 19 I haleñey vaho i antoandroy—ty andro fah’ efatse. \p \v 20 Le hoe t’i Andrianañahare: Ampifamorohoteñe raha veloñe hangetseke­tseke o ranoo, naho ampitiliñem-boroñe ty ambone’ tane toy an-tarehe’ i lañelañen-dindìñ’ey. \v 21 Le namboaren’ Añahare o fañanen-driakeo naho ze hene raha veloñe mihetseke, mifamorohotse amo ranoo, ty amy karaza’ey, naho ze hene voroñe reketse elatse ty amy karaza’ey. Le nivazohon’ Añahare te soa. \v 22 Nitatan’ Añahare iereo ami’ ty hoe : Manaranàha le mangetseketseha, atsafo o ranon-driakeo, vaho ampangorokitsiheñe voroñe ty an-tane atoy. \v 23 I haleñey vaho i antoandroy —ty andro faha-lime. \p \v 24 Le hoe t’i Andrianañahare: Hampanaranàheñe an-tane atoy ze raha veloñe iaby ty amy karaza’ey: o hareo, naho o raha milalio naho ze hene bibi’ ty tane toy, ty amo karaza’eo. Vaho iizay ty ie. \v 25 Le namboaren’ Añahare o bibi’ ty tane toio amo karaza’eo, naho ze karazan’ añombe iaby vaho ze hene karaza-biby misitsitse an-tane atoy. Le nivazohon’ Añahare te soa. \p \v 26 Le hoe t’i Andrianañahare: Antao hamboatse ondaty\f + \fr 1:26 \fr*\ft Heb. Adàme\ft*\f* hambam-­bintañ’ aman-tikañe, hifañoronkoroñe aman-tika, hifehe o fian-driakeo naho o voron-tiokeo naho o bibio naho ty tane toy iaby vaho ze biby misitsi­tse an-tane atoy. \v 27 Aa le namboaren’ Añahare mirai-bintañe ama’e t’indaty, hambam-bintañe aman’ Añahare ty nam­boare’e aze, lahilahy naho ampela ty ni­tsene’e iareo. \p \v 28 Nitataen’ Añahare iereo, le hoe t’i Andrianañahare ama’e: Manara­nàha le mangetseke­tseha naho atsefo ty tane toy vaho feleho; le feheo o fian-driakeo naho o voron-tiokeo vaho ze biby misitsitse an-tane atoy. \v 29 Le hoe t’i Andrianañahare, Heheke te natoloko anahareo ze hene ahetse mamoa ambone’ ty tane toy, naho ze fonga hatae mamoa rekets’ àta’e ty am-po’e ao, ho fikama’areo. \v 30 Aa ty amo hene bibi’ ty tane toio naho ze fonga voron-tioke vaho ze raha misitsi­tse an-tane atoy, ze kila raha veloñe, le nimeako ze hene ahets’antsetra ho haneñe. Le izay ty ie. \v 31 Nivazohon’ Añahare o raha namboare’e iabio le hehe te soa. I haleñey vaho i antoandroy—ty andro fah’ eneñe. \c 2 \s1 Fitofañe\f + \fr 2:0 \fr*\ft Heb. \+nd Sabata\+nd* (SBT), boak’ ama’e ty hoe Sabotse (SBT) fitofàñe, ty andro faha-7.\ft*\f* \p \v 1 Aa le nifonitse ty tane toy naho o likerañeo naho ty fitozantoza’ iareo. \v 2 Nifoniren’ Añahare ami’ty andro faha-fito i fitoloña’ey, le nitroatse ami’ty andro faha-fito amo hene tolon-draha nanoe’eo; \v 3 Le nitahien’ Añahare ty andro faha-fito vaho nimasiñe’e, amy te ama’e ro nitroara’e amy ze nitsenèn’ Añahare iaby, hamokara’e ka. \s1 Soniam-Panokitse Valoha’e \p \v 4 Inay ty fanoñonañe o like­rañeo naho ty tane toy amy fañamboarañe iareoy. \s1 Talily Tovo’e amy Fañamboarañey \p Tamy sa namboare’ \nd Iehovà\nd* Andria­ñahare ty tane toy naho o likerañeoy \v 5 naho mbe tsy tan-tane ao ze hataen-kivoke naho taolo’ ty nitiria’ ze ahetse am-patrañe ao, vaho mboe tsy nampahavie’ \nd Iehovà\nd* Andria­ñahare orañe ty tane, fa tsy teo ty ondaty hahava i taney; \v 6 fe niboahan-jono ty tane ze nahatondra-drano ty ambone’ ty tane toy iaby; \v 7 le namboare’ \nd Iehovà\nd* Andrianañahare ami’ty lembon-tane t’indaty naho nikofo­ha’e tion-kaveloñe o lalam-pian­tsona’eo vaho ninjare fañova veloñe indatiy. \v 8 Le nañalahala goloboñe maniñanañe e Edene ao t’\nd Iehovà\nd* Andrianañahare, vaho navotra’e ao indaty namboare’ey. \v 9 Le nampitirie’ \nd Iehovà\nd* Andrianañahare boak’ an-tane ao ze karazan-katae soa am-pivazohoañe naho mafiry am-pikamañe, le añivo’ i goloboñey ao ty hataen-kaveloñe naho ty hataem-paharendrehañe ty soa naho ty raty. \p \v 10 Nikavavàke boak’ Edene ao ty oñe handeñe i goloboñey, ie boak’ ao le nivaky efatse. \v 11 Pisone\f + \fr 2:11 \fr*\ft Pisone: miparaitake\ft*\f* ty añara’ ty valoha’e, mañariari’ i hene tane’ Kavilày\f + \fr 2:11 \fr*\ft Kavilà: fasiheñe; mifeake firifiry;\ft*\f*, ie amam-bolamena; \v 12 soa ty volamena’ i taney; añe ty bedo­lake\f + \fr 2:12 \fr*\ft Liten-katae mañitse, ndra hange.\ft*\f* naho ty vato antsetra. \v 13 Gihone\f + \fr 2:13 \fr*\ft Gihone: torahañe; vavatanem-palalàñe\ft*\f* ty añara’ i oñe faharoe mitsikarioke era’ i tane Kosiy\f + \fr 2:13 \fr*\ft Kose: mainte; o nte-Kosio, Etiopia\ft*\f*. \v 14 Hidiklà\f + \fr 2:14 \fr*\ft Idiklà: Ty saka Tigrisy misorotombake\ft*\f* ty añara’ i fahateloy ze miary atiñana’ i Asore\f + \fr 2:14 \fr*\ft Asore: mpamandroñe; mpisamba\ft*\f*; vaho i Perate\f + \fr 2:14 \fr*\ft Perate: mitotsake; maha-tobake\ft*\f* t’y oñe fah’efatse. \p \v 15 Navotra’ \nd Iehovà\nd* Andrianañahare an-Golobo’ i Edene ao indatiy hañalahala naho hañambeñ’ aze. \v 16 Le hoe ty linili’ \nd Iehovà\nd* Andrianañahare am’indatiy, Azo’o ikamañe ze hene hatae amy goloboñey ao; \v 17 fe ko ikamà’o ty hataem-paharendrehañe ty soa naho ty raty, fa toe hivetrake irehe ami’ty andro ikama’o aze. \p \v 18 Le hoe t’\nd Iehovà\nd* Andrianañahare, Tsy mahasoa indatiy te ho tokañe, hamboarako mpañimba mañeva. \v 19 Aa le boak’ amo taneo ty namboare’ \nd Iehovà\nd* Andrianañahare ze kila bibin-kivoke, naho ze hene voron-tioke vaho nen­dese’e am’ indatiy hivazoho ze sindre ho tokava’ indatiy aze; aa le ze nitokava’ indatiy ty raha veloñe, le izay ty añara’e. \v 20 Nimea’ indatiy añarañe ze hene hare naho voron-tioke, vaho ze biby am-patrañe añe iaby; fa naho indatiy, tsy nioniñe ty mpañolotse mañeva aze. \v 21 Aa le nampifetsaha’ \nd Iehovà\nd* Andria­nañahare am’indatiy ty rotse miheotse, naho ie nirotse le nafaha’e ty pa’e raike vaho nakite’e amy toe’ey ty nofotse. \v 22 Nitsene ampela t’\nd Iehovà\nd* Andrianañahare amy rinambe’e añ’ila’ indatiy vaho nasese’e am’indatiy. \v 23 Le hoe indatiy, \q1 Itoy henaneo ty taola’ o taolakoo naho ty nofo’ o nofokoo; \q1 le hatao Rakemba\f + \fr 2:23 \fr*\ft Heb. isà\ft*\f* re \q1 amy te lahilahy\f + \fr 2:23 \fr*\ft Heb. ìse\ft*\f* ro nañakarañe aze. \p \v 24 Aa le mienga ty rae’e naho i rene’e t’indaty le mipitek’ ami’ty vali’e vaho nofotse raike iereo. \v 25 Ie amy zay, songa nitanjaka indatiy naho i vali’ey fe tsy nimeñatse. \c 3 \s1 ty Hakeo Valoha’e \r Rom 5.12-21 \p \v 1 Nahay fañahy mandikoatse ze kila karaza-biby namboare’ \nd Iehovà\nd* Andria­nañahare an-kivok’ ao ty mereñe. Hoe re amy rakembay: Toe nanao ty hoe hao t’i Andrianañahare: Tsy ikama’ areo ze hatae amy goloboñey ao? \p \v 2 Hoe ty natoi’ i rakembay amy mereñey: Azo’ay haneñe o voan-katae amy goloboñeio. \v 3 Fe hoe ty nitsaraen’ Añahare i hatae raik’ anteñateña’ i goloboñey: Tsy ihihinana’ areo vaho tsy ho tsapae’ areo, tsy mone hivetrake. \p \v 4 Le hoe ty asa’ i mereñey amy rakembay, Toe tsy hihomake nahareo, \v 5 fa arofoanan’ Añahare te hibolanake ty fiha­ino’ areo amy andro ikama’ areo aze le ho hambañ’ aman’ Añahare mahafohiñe ty soa naho ty raty. \p \v 6 Aa naho nioni’ i rakembay te soa kama­eñe i hatae zay, naho naha­sinda am-pihaino naho hatae ­sala­laeñe kanao mampahilala, le ­nampi­pototse ty voa’e naho ­nikama le nanjo­tsoa’e ka t’i vali’e nindre ama’e, vaho nikama re. \v 7 Nibeak’ amy zao ty fihaino’ iareo roroe naho naharen­dreke te sambe niboridañe le navitra’ iareo an-­jaitse ty raven-tsakoa vaho nanoa’ iareo kitambe. \v 8 Jinanji’ iareo ty fiara­ñanaña’ \nd Iehovà\nd* Andria­nañahare, ie nidraidraitse an-goloboñ’ ao naho nitio­tio-drikoñe i àndroy, le nipalitse amo hatae an-goloboñeo indatiy naho i tañanjomba’ey tsy hiatreke am’\nd Iehovà\nd* Andrianañahare. \v 9 Le kinanji’ \nd Iehovà\nd* Andrianañahare indatiy amy ty hoe: Aia v’iheo? \v 10 Tinoi’e ty hoe: Tsinanoko amy goloboñey irehe, le nihemban-draho fa nibongy vaho nietake. \v 11 Le hoe Re: Nivolaña’ ia te ihe ni­halo? Nihinana’o hao i hatae nandra­rako azo tsy ihinanañey? \v 12 I rakemba natolo’o ho mpiamakoy, hoe indatiy, ie ty nanjotso amako boak’amy hataey vaho nihaneko. \v 13 Aa le hoe t’\nd Iehovà\nd* Andrianañahare amy rakembay: Inoñ’ o nanoe’oo? Kinalita’ i mereñey, hoe i rakembay, le nihinan-draho. \v 14 Hoe t’\nd Iehovà\nd* Andrianañahare amy mereñey : \q1 Amy te ihe nanao zao, \q1 le fàtse irehe \q1 amy ze kila hare naho ze hene bibin-kivoke. \q1 Hilalilaly an-tro’o irehe, le deboke ty ho filintse’o amy ze fonga andro hiveloma’o. \q1 \v 15 Le hampirafelahieko amy rakembay, \q1 naho o tarira’oo amy tarira’ey. \q1 Ho demohe’e ty loha’o \q1 vaho ho vonotrobohe’o i tomi’ey. \q1 \v 16 Hoe Re amy rakembay : \q1 Ho silofeko ty fioremeña’o, \q1 le hanivontivoñe ty fitsongoa’o, \q1 t’ie misamak’ anake. \q1 Ho fañiriña’o ty vali’o, vaho ie ty hifehe azo. \q1 \v 17 Le hoe ka Re tamy Dame : \q1 Amy te nihaoñe’o i vali’oy vaho \q1 nikama’o i hatae nandraràko azoy \q1 ami’ty hoe : Ko ikama’o; \q1 le ho hotohotoeko ty ama’o o taneo. \q1 Le an-kamokorañe ty hikama’o ama’e \q1 ze hene andro hiveloma’o. \q1 \v 18 Hitiria’e fatike naho hisatse, \q1 le hikamae’o ze tirin-traka am-patrañe ao. \q1 \v 19 Ami’ty liñe’ o lahara’oo ro hikama’o mahakama ampara’ t’ie himpoly an-debok’ ao; \q1 fa tama’e ty nandrambesañ’ azo, \q1 lemboke irehe; \q1 le mb’an-deboke ty himpolia’o. \p \v 20 Natao’ indatiy Haova\f + \fr 3:20 \fr*\ft Havoa: mpañomey haveloñe\ft*\f* ty añara’ i vali’ey, amy t’ie ro rene’ ze hene veloñe. \v 21 Namboara’ \nd Iehovà\nd* Andria­nañahare saron-kolitse indatiy naho i vali’ey le naombe’e am’iareo. \p \v 22 Le hoe t’\nd Iehovà\nd* Andrianañahare, Ingo te ninjare hoe raik’ aman-tika indatiy, maharendreke ty soa naho ty raty. Aa tsy mone hahiti’e ty taña’e hampipototse amy hataen-kaveloñey ka, hikama’e ho veloñe nainai’e; \v 23 le nampiavote’ \nd Iehovà\nd* Andriañahare amy goloboñe Edeney re handrokake i tane nandrambesañ’ azey. \v 24 Aa le sinoi’e añe indatiy vaho nampijadoñe’e ke­robe reke-pibara nibela niviombioñe ami’ty atiñana’ i goloboñe Edeney higari­tse ty lala’ i hataen-kaveloñey. \c 4 \s1 Mañe-doza amy Hèbele t’i Kàine \p \v 1 Nandrèndreke i Haova, vali’e t’i Dame, le nivesatse naho nisamake i Kàine vaho nanao ty hoe: Nahazoako lahilahy t’\nd Iehovà\nd*. \v 2 Nisamake indraike re, le i Hèbele zai’e. Nimpihare añondry t’i Hèbele le nimpiava tane t’i Kàine. \v 3 Ie te indraike, nibanabana ty lengom-boñe’ i taney am’ \nd Iehovà\nd* t’i Kàine, \v 4 le ninday ty valohan’ ana’ o hare’eo naho ty sabora’e t’i Hèbele. Aa le nitoliha’ \nd Iehovà\nd* t’i Hèbele naho i banabana’ey, \v 5 fe tsy hinao’e t’i Kàine naho i enga’ey. Niforoforo ami’ty habose’e amy zao t’i Kàine vaho nilonjom-bintañe \v 6 Inoñe ty iviñera’o hoe t’\nd Iehovà\nd* amy Kàine vaho ino ty mahalonjets’ azo? \v 7 Tsy hiampokòfañe hao irehe naho toloñe’o ty hiti’e? Aa naho tsy soa ty anoe’o le mangonònoke anjili-dalañe ao ty hakeo milelalela te hahazo azo, f’ie feheo. \p \v 8 Nifanaontsy amy Hèbele rahalahi’e t’i Kàine, aa ie nimb’an-teteke mb’ eo, niambotraha’ i Kàine t’i Hèbele naho nañohofa’e loza. \v 9 Aa le hoe t’\nd Iehovà\nd* amy Kàine, Aia t’i Hèbele rahalahi’o? Tsy fantako, hoe re, mpiambeñ’ an-drahalahiko hao iraho? \v 10 Hoe re: Ino o nanoe’oo? Inao! mitoreo amako boak’ an-tane ao ty feon-dion-drahalahi’o; \v 11 le fa nafà’ i taney irehe henane zao, ie nanoka-bava handrambe an-taña’o i lion-drahalahi’oy. \v 12 Aa ie miava tane henane zao le tsy hafoe’e ama’o ty haozara’e; ie ho mpirererere naho mpitralantralañe an-tane atoy. \v 13 Hoe t’i Kàine am’ \nd Iehovà\nd*, Tsy leoko babeñe o fandilovañe ahio; \v 14 anindroany irehe nanao soik’ ahy amo tarehe’ ty tane toio, naho hampietaheñe amy lahara’oy iraho, le ho mpiriorio naho mpirererere an-tane atoy, vaho songa hañoho-doza amako ze mifanojeha amako. \v 15 Le hoe t’\nd Iehovà\nd* ama’e, Aiy! ho valeñe im-pito ze mamono i Kàine; vaho namiloñe i Kàine t’i Andrianañahare tsy ho vonoe’ ze hifanalaka ama’e. \v 16 Aa le nienga boak’ añatrefa’ \nd Iehovà\nd* t’i Kàine, noly an-tane Rererere\f + \fr 4:16 \fr*\ft Heb: Nod\ft*\f*, atiñana’ i Edene añe. \s1 Ty Fitomboa’ Ondatio \p \v 17 Nifohi’ i Kàine ty vali’e, le niareñe, nisamake i Kanòke; ie nañoren-drova vaho nitokave’e ami’ty añara’ i Kanoke ana’e. \v 18 Nisamake Irade t’i Kanoke; le nisamak’ i Mehojaèle t’Irade le nisamak’ i Metosaele t’i Mehojaèle vaho nisamake i Lemeke t’i Metosaele. \v 19 Nampirafe roe t’i Lemeke; le natao ty hoe Adae ty raike naho i Zilae ty raike. \v 20 Nisamake Iabale t’i Adae; ie ty raem-pimoneñe an-kibohotse naho mpihare. \v 21 Natao Iobale ty rahalahi’e, ie ty rae’ o mpititike kararàke naho solio. \v 22 Nisamake i Tobale-kaine t’i Zilae, ie ty nitsene ze hene haraotse torisìke naho viñe. I Naamae ty rahavave’ i Tobale-kaine. \q1 \v 23 Hoe t’i Lemek’ amo vali’eo: \q1 Tsanoño ty feoko ry Adae naho Zilae; \q1 Ry vali’ i Lemekeo: mitsendreña o entakoo: \q1 Vinonoko t’indaty nandratse ahy, \q1 naho ty ajalahy nandafa ahiko. \q1 \v 24 Aa naho i Kàine ro valeañe im-pito, \q1 Le toe impitompolo fito amby ka \q1 t’i Lemeke. \p \v 25 Nifohi’ i Dame indraike i vali’ey, le nisamak’ ana-dahy vaho natao’e Sete ty añara’e, fa hoe i rakembay: Fa nanendre anake ho ahy t’i Andrianañahare handimbe i Hèbele vinono’ i Kàine. \v 26 Nahatoly anake ka t’i Sete, le natao’e Enose ty añara’e. Nifototse amy zay te nikanjy ty tahina’ \nd Iehovà\nd* ondatio. \s1 Soniam-Panokitse Faharoe\f + \fr 4:26 \fr*\ft Toe: Dame avao fe tafara bey\ft*\f* \p izay ty takelam-piantoño’ i Dame. \c 5 \s1 Fiantoñoñe i Nòake \r 1 Tan 1.1-4; Lke 3.36-38 \p \v 1 Amy andro namboaren’ ­Añahare ondatioy le nihambam-bintañe aman’ Añahare ty namboare’e iareo. \v 2 Lahi­lahy naho ampela ty namboare’e iareo naho nitahie’e vaho natao’e ty hoe Ondaty\f + \fr 5:2 \fr*\ft Heb: Adàme\ft*\f* amy andro namboareñe iareoy. \p \v 3 Ie zato-tsi-telopolo tao t’i Dame, le nahatoly anake hambam-bintañe ama’e vaho natao’e Sete ty añara’e. \v 4 Aa ie nisamake i Sete le mbe niveloñe valon-jato taoñe t’i Dame naho nahatoly lahilahy naho ampela. \v 5 Aa le sivan-jato tsy telopolo taoñe o hene andro’ i Dame te nivilasy. \p \v 6 Ie niveloñe zato taoñe lim’ amby t’i Sete le nisamake i Enose. \v 7 Mbe niveloñe valon-jato taoñe fito amby t’i Sete mifototse amy Enose le nisamake lahilahy naho ampela. \v 8 Aa le sivan-jato tsy folo-ro’amby taoñe o hene andro’ i Sete te nivilasy. \p \v 9 Ie niveloñe 90 taoñe t’i Enose le nisamake i Kanàne. \v 10 Mifototse amy nisamahe’e i Kanàney le mbe niveloñe 815 taoñe t’i Enose vaho nisamake lahilahy naho ampela. \v 11 Aa le 905 taoñe o hene andro’ i Enose te nivilasy. \p \v 12 Ie niveloñe 70 taoñe t’i Kanàne le nisamake i Mahalalila. \v 13 Mifototse amy nisamahe’e i Mahalalilay le mbe niveloñe 840 taoñe t’i Kanàne vaho nisamake lahilahy naho ampela. \v 14 Aa le 910 taoñe o hene andro’ i Kanàne te nivilasy. \p \v 15 Ie niveloñe 65 taoñe t’i Mahalalila le nisamake Ierede. \v 16 Mifototse amy nisamahe’e Ieredey le mbe niveloñe 830 taoñe t’i Mahalalila le nisamake lahilahy naho ampela. \v 17 Aa le 895 taoñe o hene andro’ i Mahalalila, vaho nivilasy. \p \v 18 Ie niveloñe 162 taoñe t’Ierede le nisamake i Kanoke. \v 19 Mifototse amy nisamahe’e i Kanokey le mbe niveloñe 800 taoñe t’Ierede vaho nisamake lahilahy naho ampela. \v 20 Aa le 962 taoñe o hene andro’ i Ierede te nivilasy. \p \v 21 Ie niveloñe 65 taoñe t’i Kanoke le nisamake i Metoselake. \v 22 Mifototse amy nisamahe’e i Metoselakey le mbe nindre fañavelo aman’ Añahare 300 taoñe t’i Kanoke vaho nisamake lahilahy naho ampela. \v 23 Aa le 365 taoñe o hene andro’ i Kanoke. \v 24 Nindre fañavelo aman’ Andrianañahare t’i Kanoke, le lia’e tsy teo, amy te rinamben’ Añahare. \p \v 25 Ie niveloñe 187 taoñe t’i Metoselake le nisamake i Lemeke. \v 26 Mifototse amy nisamahe’e i Lemekey le mbe niveloñe 782 taoñe t’i Metoselake vaho nisamake lahilahy naho ampela. \v 27 Aa le 969 taoñe o hene andro’ i Metoselake vaho nivilasy. \p \v 28 Ie niveloñe 182 taoñe t’i Lemeke le nisamake lahilahy. \v 29 Natao’e Nòake ty añara’e le nanao ty hoe: Hañohò antika re ami’ty fifanehafantika naho ami’ty fitromaham-pitàn-tika boak’ an-tane’ nafà’ \nd Iehovà\nd* toy. \v 30 Mifototse amy nisamaha’ i Nòakey le mbe niveloñe 595 taoñe t’i Lemeke vaho nisamake lahilahy naho ampela. \v 31 Aa le 777 taoñe o hene andro’ i Lemeke te nivilasy. \p \v 32 Lim’anjato taoñe t’i Nòake, le nisamake i Seme naho i Kame vaho Ièfete t’i Nòake. \c 6 \s1 Ty Hatsereha’ Ondatio \p \v 1 Nangetseketseke ty ia’ ondaty an-tane atoy vaho nisamak’ ampela \v 2 le nioni’ o anan’ Añahareo te montramontra o anak’ ampela’ ondatio naho nañenga ze nitea’e. \v 3 Aa le hoe t’\nd Iehovà\nd*, Tsy hifanjomotse am’ ondatio nainai’e ty Troko, amy t’ie nofotse, le ho zato-tsi-roapolo taoñe ty andro’e. \p \v 4 Ambone’ tane atoy tañ’andro iizay o Nefalèo naho mbe tafara ka, le vinonje’ o anan’ Añahareo o anak’ ampela’ ondatio vaho nanaranake. Toe nifanalolahy haehae iereo, nilahitsiay. \p \v 5 Nivazoho’ \nd Iehovà\nd* ty halosoran-katse­reha’ ty tane toy naho te nitolon-kara­tiañe avao ty fivetsevetsen-tro’ iareo. \v 6 Le naneñena’ \nd Iehovà\nd* te namboatse ondaty an-tane atoy vaho nanahelo añ’ arofo’e ao. \v 7 Aa le hoe t’\nd Iehovà\nd*, Ho faopaoheko ami’ty tane toy ondaty nitsenèkoo, fonga ondaty naho biby naho o raha misitsi­tseo vaho o voron-tiokeo fa aneñenako t’ie namboareñe. \v 8 Fe nahaoni-pañisohañe am-pihaino’ \nd Iehovà\nd* t’i Nòake. \s1 Soniam-Panokitse Fahatelo \p \v 9 izay ty fanoñona’ i Nòake. \s1 Fanoñona’ o Ana’ i Nòakeo \r Heb 11.7; 1 Pet 3.20 \p Vantañe t’i Nòake, tsy nanan-tahiñe amo foko’eo, vaho nindre fañavelo aman’ Añahare t’i Noake. \v 10 Nisamake telo t’i Nòake: i Seme, i Kame vaho Ièfete. \v 11 Ie amy zay nilo-tserek’ añatrefan’ Añahare naho nilifotse ty hapia­rote­ñe ty tane toy. \v 12 Nivazoho i Andrianañahare ty tane toy le naheo’e te lò-tsereke naho songa nimontamontan-tsata ondatio. \v 13 Aa le hoe t’i Andria­nañahare amy Nòake, Fa miatrek’ ahy ty figadoña’ ze atao nofotse, amy te lifo-kapiaroteñe ty tane toy ty am’ iereo, Inao, t’ie hatraoko ro­tsake an-tane atoy. \v 14 Aa le mandranjia lakam-poloay ami’ty mendoraveñe\f + \fr 6:14 \fr*\ft Heb: gofera\ft*\f*, le mandranjia efetsefetse amy lakañey vaho hosoro harahake naho solike ty alafe’e vaho ty añate’e. \v 15 Zao ty hamboare’o aze. Ho kiho telon-jato ty an-dava’ i lakam-poloaiy naho kiho limampolo ty am-pohe’e vaho kiho telo-polo ty haabo’e. \v 16 Andranjio tafo i lakam-poloaiy vaho ampijebaño kiho raike ty ambone’e; le ano lalambey añ’ila’ i lakam-poloaiy; le andranjio vatsa ambane naho añivo vaho ambone. \v 17 Toe Izaho le izaho ty hinday fisorotombahan-drano an-tane atoy han­dro­tsake ze nofotse mikofò-beloñe ambane’ i likerañey; kila ho mongotse ze an-tane atoy. \v 18 Fe ihe ty hañorizako fañina, le himoaha’o i lakam-poloaiy rekets’ o ana-dahi’oo naho i vali’oy vaho o valin’ ana-dahi’oo. \v 19 Hendese’o mb’an-dakam-poloay ao ty kiroe kiroe amy ze hene raha veloñe, amy ze kila nofotse; le ho velome’o mindre ama’areo, ty lahi’e naho ty vave’e. \v 20 Amo voroñeo ty amo karaza’eo, naho o hareo ty amo karaza’eo, naho ze fonga biby misitsitsy an-tane atoy ty amo karaza’eo, songa roe ama’e ty hiheo mb’ama’o mb’eo hameloma’o. \v 21 Fonga añandeso ze karaza-mahakama le atontono ho azo, ho kamae’ areo vaho ho hàne’ iareo. \v 22 Nanoe’ i Nòake. I nandilian’ Añaharey ty nanoe’e. \c 7 \s1 I Fiempoempoañey \r Lio 17.26-27 \p \v 1 Hoe t’\nd Iehovà\nd* amy Nòake, Miziliha an-dakam-polo’ay ao, ihe naho o keleia’o iabio, amy te ihe avao ty nitreako vantañe ami’ty tariratse toy. \v 2 Ampin­drezo ama’o ki-fito-fito amy ze hene karazam-biby malio, ty lahy naho vave, le roe amy ze karazam-biby faly, ty lahy naho i vave’ey \v 3 naho sindre fito kiroe-roe amy ze karazam-boron-dikerañe, lahy naho vave, hameloma’e tiry ambone’ ty tane toy. \v 4 Ie mongotse ty fito andro garagadìñe le hampiaviako orañe efa-polo andro naho efa-polo haleñe ty an-tane-bey atoy; vaho ho faopaoheko ami’ty tarehe’ ty tane toy ze fonga raha veloñe namboareko. \v 5 Nihenefe’ i Nòake ze hene nandilia’ \nd Iehovà\nd*. \p \v 6 Nienen-jato taoñe t’i Nòake te nisorotombak’ ambone’ ty tane toy o ranoo; \v 7 le nizilik’ am-po’ i lakam-polo-aiy t’i Nòake rekets’ o ana-dahi’eo naho i vali’e vaho o valin’ ana’iareoo ty amy fiempoempoan-dranoy. \v 8 Le amo biby malioo naho amo biby fàlio naho amo voroñeo vaho amo raha mi­sitsitse an-tane atoio, \v 9 kiroekiroe, lahy naho vave, songa nizilik’ an-dakam-poloay mindre amy Nòake, amy nandilian’Añahare i Nòakey. \v 10 Ie modo ty fito andro le fa an-tane atoy o rano fiempoempoañeo. \p \v 11 Amy taom-pah’ enen-jato niveloma’ i Nòake, am-bola’e faharoe, amy andro faha folo-fito-ambi’ i volañeiy, amy an­dro zay le hene nitorotositse ze fihanañan-dranon-tsikeokeoke vaho nisokake o lalan-dikerañe iabio. \v 12 An-tane atoy efa-polo andro naho efa-polo haleñe i orañey. \v 13 Amy andro zay ty nimoaha’ i Nòake naho i Seme, i Kàme naho Ièfete, ana-dahi’ i Nòake rey, naho i vali’ i Nòake vaho ty vali’ i ana’e telo rey amy lakam-poloaiy ao; \v 14 ie naho ze hene bibi-ly amy karaza’ey, naho ze fonga hare amy karaza’ey, naho ze mpisi­tsitse misitsitse an-tane atoy iaby amy karaza’ey, vaho ze hene voroñe amy karaza’ey, toe ze kila aman’ elatse. \v 15 Nizilike mb’amy Nòak’ amy lakam-poloaiy ao, kiroekiroe boak’ amy ze nofotse aman-kofò-beloñe iaby; \v 16 le nizilike, lahy naho vave amy ze hene nofotse ty nimoak’ ao, ami’ty nandilian’Añahare aze vaho narindri’ \nd Iehovà\nd* ao. \v 17 Efapolo andro tambone’ ty tane toy i fisorotombahañey; nihamaro o ranoo le nonjone’e i lakam-poloaiy vaho nitoabotse an-tiotio’ ty tane toy eñe i lakam-poloaiy. \v 18 Nitolom-pionjoñe naho nienène ambone’ ty tane toy i ranoy vaho nihafoñ’ ambone’ rano ey i lakam-poloaiy. \v 19 Akore ty fionjona’ o rano ambone’ ty tane toio kanao nahalipotse ze atao vohitse abo ambanen-dikerañe ey; \v 20 toe nilikoare’ i ranoy kiho folo-lim’ amby o vohitseo. \v 21 Le fonga niopo ze nofotse nisitsitse an-tane atoy ndra voroñe ndra hare ndra biby ly, naho ze fifamorohotam-biby mifamorohotse an-tane atoy, vaho ze fonga ondaty; \v 22 le kila nimongotse ze tambone’ i tane nimaikey, ze aman-kofòn-kaveloñe am-piantsona’e ao. \v 23 Fonga finaopao’e ze raha namboareñe ambone’ ty tane toy, naho ondaty, naho hare, naho ze raha misitsitse, vaho o voron-tiokeo; toe finao’e an-tane atoy. I Nòak’ avao ty nihonka’e miharo amo nindre ama’e an-dakam-poloaio. \v 24 Tambatse ambone’ ty tane toy zato-tsi-limampolo andro o ranoo. \c 8 \s1 Mitaketrake i Ranoy \p \v 1 Nitiahin’Andrianañahare t’i Nòake naho ze raha veloñe iaby naho ze hene biby nindre ama’e an-dakam‑polo-ay ao. Le nampitiofen’ Añahare ambone’ ty tane toy ty tioke vaho nipendreñe i ranoy; \v 2 najihetse iaby ze nitorotositse boak’ an-tsikeokeok’ ao naho o lalan-dikerañeo, naho nisebañeñe ty rano boak’an-dindiñe eñe; \v 3 vaho nitolom-pike­trak’ an-tane atoy i ranoy. Ie modo ty zato tsy limampolo andro le fa nizetse i ranoy; \v 4 le ami’ty volam-paha-fito, ami’ty andro faha folo-fito’ ambi’ i volañey le nisampe ambone’ ty vohits’ Ararate eo i lakam-poloaiy. \v 5 Nitolom-pizetse avao i ranoy am-para’ ty volam-paha-folo; ie am-baloha’ i volam-pahafoloy le niboake o lengom-bohitseo. \p \v 6 Ie nimodo ka ty efa-polo andro le sinoka’ i Nòake i lalan-kede namboare’e amy lakam-poloaiiy \v 7 vaho nañirake koàke; nihelahela avao re ampara’ te nimaike ty rano ambone’ tane atoy. \v 8 Nampandenà’e boak’ama’e ka ty deho ho mb’eo hahaoniñe hera nizetse an-tane atoy i ranoy; \v 9 fe tsy nahatrea ty hipetahan-tombo’e i dehoy, le nimpoly mb’an-dakam-poloay ao fa mboe nihanañe ambone’ ty tane toy iaby i ranoy. Aa le nahiti’e ty fità’e naho rinambe’e vaho nazili’e ho ama’e an-dakañe ao. \v 10 Mbe nandiñe fito andro ka le nampisangitrife’e mb’eo boak’ amy lakañey indraike i dehoy; \v 11 ie amy harivay, nimpoly ama’e i dehoy, am-bava’e ao ty raven-olive nipotore’e \f + \fr 8:11 \fr*\ft Olive: voan-katae, menake azo kamaeñe\ft*\f* anianike; aa le nirendre’ i Nòake te nita­ke­trak’ an-tane atoy o ranoo. \v 12 Ie nandiñe fito andro ka le nirahe’e mb’eo i dehoy f’ie tsy nimpoly. \p \v 13 Ie amy taom-pahaenen-jato-raik’ ambiy, amy volam-baloha’ey, amy andro valoha’ i volañeiy, le nima­ike o rano ambone’ tane atoio; le nakatra’ i Nòake ty lombo’ i lakam-poloaiy naho nisary, vaho niisa’e te nimaike ty ambone’ i taney. \v 14 Amy volam-paha-roey, amy andro faha roa-polo-fito-ambi’ i volañeiy le nimaike ty tane toy. \v 15 Aa hoe t’i Andrianañahare amy Nòake, \v 16 Iengao o lakam-poloaio, ihe naho ty vali’o naho o ana’oo vaho o valin’ ana’oo. \v 17 Akaro mindre ama’o ze fonga raha veloñe ama’ nofotse, o voroñeo naho o hareo naho ze hene mpisitsitse misariosario an-tane atoy, hibodobodo an-tane atoy naho hitomambao vaho hanarànake an-tane atoy. \v 18 Aa le niavotse t’i Nòake rekets’ o ana-dahi’eo naho i vali’ey naho o valin’ ana’eo. \v 19 Le sambe niakatse i lakañey ze biby naho raha milaly, naho o voroñeo naho ze misitsitse ambone’ ty tane toy amo karaza’eo. \s1 Nisoroña’ i Nòake \p \v 20 Aa le nañoreñe kitrely\f + \fr 8:20 \fr*\ft Kitrele: Alitara: rafi-bato fisoroñañe\ft*\f* ho am’ \nd Iehovà\nd* t’i Nòake vaho sindre nandrambesa’e ze biby malio naho ze voroñe malio vaho nañenga soroñe\f + \fr 8:20 \fr*\ft Soroñe: ie atoy: ze enga oroañe añ’afo.\ft*\f* amy kitreliy. \v 21 Ie naha’antsoñe i harifondrifoñañey t’\nd Iehovà\nd* le hoe t’\nd Iehovà\nd* añ’arofo’e ao, Tsy hafàko ka o taneo ty am’ondatio, fa raty boak’ami’ty faha-ajaja’e ty fisafirin’ arofo’ ondatio; vaho tsy ho rotsaheko ka ze kila raha veloñe manahake i nanoekoy. \q1 \v 22 Aa naho mbe eo ty tane toy, le tsy ho modo ka \q1 ty sam-pitongisañe naho fitatahañe, \q1 ty hanintsiñe naho hatrovohañe, \q1 ty asara naho asotry, \q1 ty handro vaho haleñe. \c 9 \s1 Ty Fañina amy Nòake \p \v 1 Nitatan’Añahare t’i Nòake naho o ana-dahi’eo ami’ty hoe: Mitomboa naho mangetse­ke­tse­ha vaho liforo ty tane toy. \v 2 Le amy ze kila biby ambone’ ty tane toy naho amy ze voron-tioke naho amy ze mpisi­tsitse an-tane atoy, vaho amy ze fiañe an-driak’ ao ty fihembañañe naho ty firevendreveñañe ama’ nahareo, fa natolotse am-pità’ areo. \v 3 Ho fikama’ areo ze hene raha veloñe; manahake ty nanolo­rako anahareo o ahetse maindoñindoñeo ty anolorako ze satan’ Añahare. \v 4 Fe tsy ho kamae’ areo ze nofotse reketse ty havelo’e—i lio’ey. \p \v 5 Toe ho paiaeko an-taña’ ze fonga biby naho am-pità’ondaty naho am-pitàn-drahalahi’ ondaty ty lio’areo, ty havelo’areo. Ho paiako ty fiai’indatiy. \q1 \v 6 Ze mampiori-dio ondaty, \q1 Le hampiorihe’ondaty ka ty lio’e. \q1 Fa ami’ty vintan’Añahare \q1 ty nitseneañe ondatio. \p \v 7 Aa le mahavokara vaho mangetse­ketseha, miraoraòa an-tane atoy vaho mihamaroa ama’e. \p \v 8 Le hoe t’i Andrianañahare amy Nòake naho amo ana-dahi’e nindre ama’eo: \v 9 Ingo te mañori-pañina ama’areo naho amo tarira’areo hanonjohio iraho, \v 10 naho amy ze kila raha veloñe mindre ama’areo, o voroñeo, o hareo, naho ze fonga bibi’ ty tane toy, ze niakatse i lakam-poloaiy, ze kila’ bibi’ ty tane toy. \v 11 Horizako ama’areo ty fañinako te tsy hampaitoeñe an-drano fiempoempoañe ka ze kila nofotse, vaho tsy ho rots­ahe’ ty fiempoempoan-drano ka ty tane toy. \v 12 Hoe t’i Andrianañahare, Zao ty vilo’ ty fañina ifañinàko ama’areo naho amo kila raha veloñe mindre ama’ areoo pak’amy ze hene tariratse añe: \v 13 Ho reketeko amo rahoñeo ty àvako ho vilo’ ty fañinako ami’ty tane toy. \v 14 Ie ampandrahoñeko ty ambone’ ty tane toy, le hiboak’ amo rahoñeo i avañey \v 15 le ho tiahiko i fañinako ama’ areo naho amo raha veloñe ama’ ­nofotse iabioy; vaho tsy ho empoempoe’ o ranoo ka ze hene nofotse handrotsake aze. \v 16 Ie amo rahoñeo i avañey, le ho treako vaho ho tiahiko i fañina tsy ho modo añivon’ Añahare naho ze hene raha veloñe ama’ nofotse an-tane atoiy. \v 17 Hoe t’i Andrianañahare amy Nòake, izay ty ho vilo’ i fañina norizeko añivo’ Ahy naho ze kila nofotse an-tane atoiy. \s1 I Nòake naho o Ana-dahi’eo \p \v 18 O ana’ i Nòake niakatse i lakam-poloaio, le i Seme naho i Kame vaho Ièfete. Rae’ i Kanàne t’i Kame. \v 19 I telo rey ro ana-dahi’ i Nòake; le boak’ am’ iereo ty nanitsihañe ty tane toy. \p \v 20 Niorotse niava tane t’i Nòake vaho nambole valoboke. \v 21 Ie nikama ty divai’e le nimamo vaho tsy aman-tsaroñe t’ie an-kiboho’e ao. \v 22 Nizoe’ i Kame, rae’ i Kanàne, ty fiha­lon-drae’e le vinola’e ty rahalahi’e roe alafe ao. \v 23 Aa le rinambe’ i Seme naho Ièfete ty lamba, le nasampe an-tsoro’ iareo roe le nidisa-voly nanaroñe ty fihalon-drae’e; nitolike ty lahara’iareo tsy nahatrea i fihaloa’ey. \v 24 Ie nivañoñe amy divai’ey t’i Nòake naho nahafohiñe i nanoa’ i ana-tsitso’ey, \v 25 le hoe re, \q1 Afàtse t’i Kanàne fa ho mpitorom-pitoroñe amo roahalahi’eo. \p Hoe ka re, \q1 \v 26 Rengèñe t’\nd Iehovà\nd*, Andrianañahare’ i Seme, \q1 fa ho mpitoro’e t’i Kanàne. \q1 \v 27 Hampientaren’Añahare t’Ièfete, \q1 ie himoneñe an-kiboho’ i Seme, \q1 vaho ho mpitoro’e t’i Kanàne. \p \v 28 Niveloñe telon-jato tsy limampolo taoñe tafara’ i fiempoempoañey t’i Nòake. \v 29 Nañeneke sivan-jato-tsi-limampolo taoñe ty hene andro’ i Nòake, vaho nihomake. \s1 Sonia’ o ana’ i Noakeo \p Izay ty fanoñona’ o ana’ i Nòakeo \c 10 \s1 O Tarira’ i Semeo \r 1 Tant 1.5-27 \p \v 1 Naho fa añe i fiempoempoañey le nahatoly anake t’i Seme naho i Kame vaho Ièfete; \v 2 O tarira’ Ièfeteo le i Gomere, i Magoge, i Madae, Iavane, i Tobale, i Meseke, vaho i Tirase. \v 3 O tarira’ i Gomereo le i Askenaze, i Rifate, vaho i Togarmà. \v 4 O tarira’ Iavaneo le i Elisà, i Tarsise, i Kitime vaho i Dodanime\f + \fr 10:4 \fr*\ft Ndra ty hoe: Dodanima\ft*\f*. \v 5 Boak’am’iereo ty nampifañavakavaheñe o kilakila’ndatio hifanjarà’ iareo o taneo; songa amam-pisaontsi’e naho hasavereña’e vaho fifehea’e. \p \v 6 O tarira’ i Kameo: i Kose, i Mitsra­ime, i Pota vaho i Kanàne. \v 7 O tarira’ i Koseo: i Sebà, i Havilà, i Sabtà, i Ramà, vaho i Sabtekà. O tarira’ i Ramào: i Sebà naho i Dedane. \p \v 8 Nisamake i Nimrode t’i Kose; ie niha­lahitsiay an-tane atoy, \v 9 nim­pi­tsatsa ra’elahy añatrefa’ \nd Iehovà\nd* ami’ty saontsy ty hoe: Manahake i Nimrode, mpangoroñe lahitsiay añatrefa’ \nd Iehovà\nd*y. \v 10 Nifototse e Bavele ty fifehea’e, le nitakats’ i Sinare naho i Ereke naho i Akade vaho i Kalnè. \v 11 Niavotse amy taney t’i Asore naho nañoreñe i Ninevè naho i rova atao Rehobotey, i Kèlake vaho \v 12 i Resene añivo’ i Ninevè naho i Kèlake—rova jabajaba. \v 13 I Mitsraime\f + \fr 10:13 \fr*\ft Mitsraime: Forekekeañe añivo rano\ft*\f* nisamake i Lody naho i Anamy, naho i Lehaby, i Naftohy, i \v 14 Patrosy, i Kaslohy (i niboaha’ o nte-Pilistioy), vaho i Kaftore. \p \v 15 Nisamake i Tsidone tañoloñoloña’e t’i Kanàne, naho i Khete \v 16 naho i nte-Je­bosey, i nte-Emorey, i nte-Girgasey, \v 17 i nte-Khivey, i nte-Arkey, i nte-Siney, \v 18 i nte-Arvadey, i nte-Tsemarey vaho i nte-Khamatey. Ie añe le niparaitake alafe’e añe o nte-Kanàneo. \v 19 Nifototse e Tsidone ty efeefe’ o nte-Kanàneo mioza amy Gerare mb’e Azà, naho mb’e Sedome naho Amorà naho Adamà naho Tseboime am-para’ i Lesà añe. \v 20 Ie ro tarira’ i Kame amo hasavereña’eo naho o fisaontsi’eo amo tane’eo vaho amo fifehea’eo. \p \v 21 Amy Seme, rae’o nte-Evre iabio naho rahalahi’ Ièfete zoke’e, ro nisamahañe : \v 22 Inao o tarira’ i Semeo: i Elame, i Asore, i Arpaksade, i Lode vaho i Arame. \v 23 O tarira’ i Arameo, i Oze, i Kole, i ­Getere, vaho i Mase. \v 24 Nisamake i Selake t’i Arpaksade le nisamake i Evre t’i Selake. \v 25 Nisamak’ ana-dahy roe t’i Evre, i Pèlege\f + \fr 10:25 \fr*\ft Fizarañe\ft*\f* ty tahina’ ty raike, ty amy fizarazaran-tane tañ’andro’e; Iok­tane ty tahinan-drahalahi’e. \v 26 Ioktane nisamake i Almodade naho i Sèlefe, i Khazaremavete, Ierake, \v 27 i Hadorame, i Ozale, i Diklà, \v 28 i Obale, i Abimaele, i Sebà, \v 29 i Ofire, i Khavilà, vaho Iobabe; songa tarira’ Ioktane. \v 30 Mifototse e Mesà eo ty tane nimoneña’ iareo le miranga mb’e Sefare mb’eo, i vohitse atiñanañey. \v 31 Ie ro tarira’ i Seme amo hasavereña’eo naho o fisaontsi’eo, o tane’eo vaho o fifehea’eo. \p \v 32 Ie iaby ro tarira’ o ana-dahi’ i Nòakeo, amo fanoñona’eo, naho amo fifehea’eo; ie ro nipa­raitaha’ ze kila’ondaty an-tane atoy, naho fa añe i fiempoempoañeio. \c 11 \s1 Ty Rafe-Joalajoala’ i Bavele \p \v 1 Ie henane zay, raike ty fivimby naho fisaontsi’ ze kila ondaty. \v 2 Aa ie niombotse boak’ atiñanañe le nandoak’ an-tane atao Sinare naho nanjo motombey vaho nañialo eo. \v 3 Le nifanaontsy ty hoe: Antao hamboatse birìke oroañe soa. Nisolo vato ty birike’ iareo vaho solin-tane ty fanosoha’e. \v 4 Le hoe iereo: Antao hañoren-drova naho fitilik’ abo aman-dengo mitio­tiotse an-dikerañe añe vaho hanoeñe tahinañe tika, tsy mone hivarakaike an-tarehe’ ty tane toy. \v 5 Nizotso mb’eo t’\nd Iehovà\nd* hivazoho i rovay naho i fitilik’abo ranjie’ o ana’ ondatioo. \v 6 Le hoe t’\nd Iehovà\nd*, Hehe t’ie ondaty mitokañe, songa aman-tsaontsy raike, le ingo ty fifotoran-draha’e, ie henaneo tsy eo ty hahasebañe ze safirie’ iereo hanoeñe. \v 7 Aa le antao hizo­tso mb’eo hañalikàlike ty fivimbi’ iareo tsy hifan­ka­hazo saontsy \v 8 aa le nampiparatsiahe’ \nd Iehovà\nd* ambone’ ty tane toy iereo vaho nijihetse ty fañoreñañe i rovay. \v 9 Ie nanoeñe: Bavèle\f + \fr 11:9 \fr*\ft Bavele: fifandrakarakañe\ft*\f*, amy te navali­tsikota’ \nd Iehovà\nd* ze hene saontsi’ ty tane toy vaho nampiparaitahe’ \nd Iehovà\nd* ambone’ ty tane bey toy iereo. \s1 Sonia’ i Seme \p \v 10 Izay ty fanoñona’ i Seme. \s1 I Seme pak’amy Avrame \p Ie roe taoñe añe i fiempoempoañey, le ni-zato taoñe t’i Seme naho nisamake i Arpaksade. \v 11 Ie nahatoly i Arpaksade t’i Seme le mbe niveloñe 500 taoñe nisamak’ ana-dahy naho anak’ampela. \p \v 12 Ie niveloñe 35 taoñe t’i Arpaksade le nisamake i Selake, \v 13 ie nahatoly i Selake le mbe niveloñe 403 taoñe nisamak’ ana-dahy naho anak’ampela.\f + \fr 11:13 \fr*\ft Septoagenta: Oni: Lke 3.35-36; Fot 10.24\ft*\f* \p \v 14 Ie niveloñe 30 taoñe t’i Selake le nisamake i Evre, \v 15 ie nahatoly i Evre t’i Selake, le mbe niveloñe 403 taoñe nisamak’ ana-dahy naho anak’ampela. \p \v 16 Niveloñe 34 taoñe t’i Evre vaho nisamake i Pelege, \v 17 ie ­nahatoly i Pelege t’i Evre le mbe nive­loñe 430 taoñe nisa­mak’ ana-dahy naho anak’ ampela. \p \v 18 Niveloñe 30 taoñe t’i Pelege vaho nisamake i Rehò, \v 19 ie nahatoly i Rehò t’i Pelege le mbe niveloñe 209 taoñe nisamak’ ana-dahy naho anak’ ampela. \p \v 20 Niveloñe 32 taoñe t’i Rehò vaho nisamake i Seroge, \v 21 ie nahatoly i Seroge t’i Rehò le niveloñe 207 taoñe nisamak’ ana-dahy naho anak’ampela. \p \v 22 Niveloñe 30 taoñe t’i Seroge vaho nisamake i Nakhore, \v 23 aa naho nahatoly i Nakhore t’i Seroge le niveloñe 200 taoñe nisamak’ ana-dahy naho anak’ ampela. \p \v 24 Niveloñe 29 taoñe t’i Nakore te nisamake i Tèrake, \v 25 aa naho nahatoly i Terake t’i Nakore le niveloñe 119 taoñe nisamak’ ana-dahy naho anak’ ampela. \p \v 26 Ie niveloñe 70 taoñe t’i Teràhke le nisamake i Avrame, naho i Nakhore, vaho i Kharane. \s1 Sonia’ i Terake \p \v 27 Izay ty famoliliañe i Teràke. \s1 i Avrame \p Nisamake i Avrame naho i Nakhore naho i Kharane t’i Terahke. Le nisamake i Lote t’i Kharane. \v 28 Ie mbe veloñe i Teràhke Rae’ey le nihomake e Ore’ o nte-Kasdio t’i Kharane, an-tane nisamaha’e ao. \v 29 Songa nañenga valy t’i Avrame naho i Nakhore. Sarae ty tahina’ ty vali’ i Avrame, vaho Milkae, ana’ i Kharane ty tahina’ ty vali’ i Nakhore. Rae’ i Milkae naho Iskà t’i Kharane. \v 30 Betsi­terake t’i Sarae, tsy aman’ anake. \p \v 31 Ninday i Avrame ana’e naho i Lote ana’ i Kharane, anan’ana’e, vaho i Sarae vinanto’e ampela, vali’ i Avrame ana’e, t’i Terake, vaho nienga i Ore’ o nte-Kasdìo hionjom-b’e Kanàne fe nivotrake e Kharane, vaho nimoneñe ao. \p \v 32 Ty andro niveloma’ i Terahke le 205 taoñe. Nihomake e Kharane ao t’i Terahke. \c 12 \s1 Ty Fikanjiañe i Avrame \p \v 1 Hoe t’\nd Iehovà\nd* amy Avrame, Mañaveloa mb’eo; iengao ty tane’o, boak’ amo rolongo’oo naho isitaho ty anjomban-drae’o, vaho mionjona mb’an-tane hatoroko azo añe; \q1 \v 2 le hanoeko tariratse ra’elahy, \q1 naho ho tahieko, \q1 le ho bangoeko ty tahina’o, \q1 vaho ho fañanintsin-drehe. \q1 \v 3 Ho tahieko ze mitat’azo \q1 naho hafàko ze mamatse azo; \q1 vaho ama’o ro hitahiañe \q1 ze hene hasavereña’ ty tane toy. \p \v 4 Aa le nienga amy nitsarà’ \nd Iehovà\nd* t’i Avrame, vaho nindreza’ i Lote. Nifitompolo taoñe lim’amby t’i Avrame te niakatse i Kharane. \p \v 5 Nente’ i Avrame t’i Sarae vali’e naho ty ana-drahalahi’e Lote, naho ze vara natonto’e vaho ondaty niazo’e e Kharane iabio, le nionjoñe mb’e Kanàne mb’ eo vaho nandoak’ an-tane Kanàne ao. \p \v 6 Niranga i taney t’i Avrame am-para’ te nitoetse e Sikeme amo hatae bei’ i Morèo. An-tane eo henane zay ty nte-Kanàne. \v 7 Nisodeha amy Avrame t’\nd Iehovà\nd* nanao ty hoe: Hatoloko amo tarira’oo ty tane toy, le teo ty nañoreña’e kitrely am’\nd Iehovà\nd* niheo ama’ey. \p \v 8 Nienga re nionjomb’am-bohitse atiñana’ i Betele añe le nañoren-kiboho, ahandrefa’e ty Betele, atiñana’e ty Aý. Teo ty nañoreña’e kitrely am’ \nd Iehovà\nd* vaho nikanjy ty tahina’ \nd Iehovà\nd*. \v 9 Le mbe nionjoñe mb’amy fañaveloa’e mb’e Nègeve\f + \fr 12:9 \fr*\ft Negev: Tane atimo\ft*\f* mb’eoy t’i Avrame. \s1 I Avrame e Mitsraime añe \p \v 10 Nimosare i taney, le nizotso mb’e Mits­raime mb’eo hey t’i Avrame nitaveañe añe ty amy fanindria’ i hasalikoañey. \v 11 Ie fa himoak’e Mitsraime ao, le hoe re amy Sarae vali’e: Inao, apotako ty hasoa vinta’o te isaheñe. \v 12 Aa naho mahaisak’ azo o nte-Mitsraimeo le, inao: Vali’e iroa, ty ho asa’iareo, naho hañe-doza amako naho hahaen-ko velon-drehe. \v 13 Ehe, ano ty hoe rahavaveko, hanintsiñako ty ama’o hameloma’o ty fiaiko. \p \v 14 Ie niavy e Mitsraime añe t’i Avrame le nioni’ o nte-Mitsraimeo ty hamozohozo’ i rakembay. \v 15 Ie niisa’ o menafoe’ i Paròo, le nitsiririe’ iareo amy Parò, vaho nasese añ’anjomba’ i Parò ao. \v 16 Nirambese’e an-talatalasaba ty ama’e t’i Avrame, vaho nanontoñe añondry naho añombe t’i Avrame naho borìke lahi’e, naho mpitoron-dahy naho ampela, naho borìke vave vaho rameva. \p \v 17 Fe nampivolevolè’ \nd Iehovà\nd* añ’ angorosy t’i Parò naho ze añ’anjomba’e ao iaby ty amy Sarae, vali’ i Avrame. \v 18 Aa le kinanji’ i Parò t’i Avrame, le hoe ty asa’e: Ino o nanoa’o ahio. Manakore te tsy natao’o amako t’ie vali’o? \v 19 Ino ty nanoa’o ty hoe, Rahavaveko? hera ho rinambeko ho valiko? Ie amy zao, ingo i vali’oy rambeso vaho akia! \v 20 Aa le nafanto’ i Parò amo mpitoro’eo ty Avrame, naho nampionjone’ iereo mb’eo rekets’ i vali’ey vaho ze hene fanaña’e. \c 13 \s1 Mifampiria t’i Avrame naho i Lote \p \v 1 Aa le nionjoñe boake Mitsraime ao t’i Avrame naho i vali’ey naho ze vara’e iaby, mb’ atimoy añe, vaho nindre ama’e t’i Lote. \v 2 Fa nimpañarivo an-kare naho volafoty vaho volamena t’i Avrame. \p \v 3 Ie boak’ amy atimoy añe le nionjoñe sikal’ amy Betele, amy namboare’e kibohotse añivo’ i Betele naho i Aý am-pifotora’ey, \v 4 amy nañoreña’e kitrely valoha’ey. Teo ty nikanjia’ i Avrame ty tahina’ \nd Iehovà\nd*. \p \v 5 Nanam-pirai-troke naho mpirai-lia naho kibohotse ka t’i Lote mpindre fañavelo ama’e. \v 6 Fe tsy nahatsapake iareo roe i taney, hitraofa’ iareo, fa loho bey ty vara’ iareo kanao tsy nahafiharo toboke. \v 7 Nifampibozizy amy zao o mpiara-lia-rai’ i Avrameo naho o mpiara’ i Loteo. Nimo­neñe amy taney henane zay o nte-Kanàneo naho o nte-Perizeo. \p \v 8 Aa le hoe t’i Avrame amy Lote, Ee te tsy hifañolañe tika naho o mpiara’oo naho o ahikoo, amy te mpirahalahy tika. \v 9 Aa vaho tsy hene miatrek’ azo o taneo? Misitaha amako arè, aa ihe homb’ am-pitàn-kavia mb’eo, le ho mb’an-kavana iraho; ke ihe mb’ am-pitàn-kavana, le izaho mb’ an-kavia. \v 10 Nampiandra-pihaino t’i Lote, nahatalake te soa fitondrake iaby ty vavatane’ Iordaney eñe manahake ty golobo’ \nd Iehovà\nd*, hambañe an-tane Mitsraime amy figodañañe mb’e Tsoare\f + \fr 13:10 \fr*\ft Tsoare: kedekedeke, bory\ft*\f* mb’eoy, (taolo’ ty nandrotsaha’ \nd Iehovà\nd* i Sedome\f + \fr 13:10 \fr*\ft Sedome: ty tsy ambara-telo’ iareo\ft*\f* naho i Amorà\f + \fr 13:10 \fr*\ft Amorà: mpiola\ft*\f*). \v 11 Jinobo’ i Lote i vavatane’ Iordaney iabiy naho nañavelo mb’atiña­nañe mb’eo t’i Lote, ie nifampiria. \p \v 12 Nimoneñe an-tane Kanàney t’i Avrame vaho nimoneñe amo rova’ i vavataneio t’i Lote vaho nañoren-kiboho mb’e Sedome añe. \v 13 Ni‑lo tsereke o nte-Sedomeo, vata’e bei-hakeo am’ \nd Iehovà\nd*. \p \v 14 Hoe t’\nd Iehovà\nd* amy Avrame, naho fa nisitaha’ i Lote. Ampiandrao fihaino henaneo vaho mitalakesa boak’ amo iambesara’oo mañavaratse naho mañatimo naho maniñana vaho mañandrefa; \v 15 amy te hatoloko azo naho amo tarira’o kitro-añ’ afe’eo ze hene tane isa’o. \v 16 Hampiraeko ami’ty lembo’ ty tane toy o tarira’oo; aa naho mahaiake ty debo’ ty tane toy t’indaty le mete hiaheñe ka o tarira’oo. \v 17 Miongaha arè le rangao ty andàva’ o taneo naho ty am-pohe’e, fa hene hatoloko azo. \v 18 Aa le nasi’ i Avrame ty kijà’e le nimb’eo naho nitobe amo hatae jabajaba’ i Mamrè e Khebroneo vaho nañoreñe kitrely am’ \nd Iehovà\nd*. \c 14 \p \v 1 Tañ’andro’i Amrafele\f + \fr 14:1 \fr*\ft Amrafele: mpitangogo\ft*\f*, mpanjaka’ i Sinare\f + \fr 14:1 \fr*\ft Sinare: fijilo’ ty mirotse\ft*\f*, naho i Arioke\f + \fr 14:1 \fr*\ft Arioke: mijoala\ft*\f* mpanjaka’ i Elasare\f + \fr 14:1 \fr*\ft Elasare: miola aman’Añahare\ft*\f*, naho i Kedorelaomere\f + \fr 14:1 \fr*\ft Kedorelaomere: ty habontili’ ty fibora’e\ft*\f* mpanjaka’ i Elame\f + \fr 14:1 \fr*\ft Elame: ajalahy, somondrara, mietake\ft*\f*, vaho i Tidale\f + \fr 14:1 \fr*\ft Tidale: i mampipekañe ty joka\ft*\f* mpanjaka’ o Goio\f + \fr 14:1 \fr*\ft Goyim: Goy: kilakila’ondaty (im: maro)\ft*\f*; \v 2 t’ie nifañotake amy Bera\f + \fr 14:2 \fr*\ft Bera: vovoñe; mitsey, mitaroñe\ft*\f* mpanjaka’ i Sedome iereo naho amy Birsà\f + \fr 14:2 \fr*\ft Birsa; ty raty; anake mañente\ft*\f* mpanjaka’ i Amorà\f + \fr 14:2 \fr*\ft Amorà: ondaty miola\ft*\f* naho amy Sinabe\f + \fr 14:2 \fr*\ft Sinabe: ty engen-drae\ft*\f* mpanjaka’ i Admà\f + \fr 14:2 \fr*\ft Admà; (Adame): mena, hoe lio\ft*\f* naho amy Sem’­evere\f + \fr 14:2 \fr*\ft Semebere: tahina’ i maozatsey\ft*\f* mpanjaka’ o nte-Tsebio\f + \fr 14:2 \fr*\ft Tsiby: ose\ft*\f* vaho amy mpanjaka’ i Bela\f + \fr 14:2 \fr*\ft Bela: mandrotsake\ft*\f* (toe Tsoare). \v 3 Fonga nifanontoñe am-bavatane’ i Sidime (i Oñe-Siray) ao i mpanjaka rey. \p \v 4 Ie fa nitoroñe i Kedorelaomere folo taoñe ro’amby, le niola amy taom-paha-folo-telo ambiy. \v 5 Ie tan-taom-paha folo‑efats’ ambi’ i Kedorelaomere, ie reketse i mpanjaka mitraok’ ama’e rey ro namo­tsake o nte-Rafào e Asterote-karnaime ao naho o nte-Zòzeo e Hame ao, naho o nte‑Emeo e Save-kiriataime ao \v 6 naho o nte-Khoreo am-bohibohi’ i Seire pak’ Eilparane añ’ olo’ i fatrambeiy ao, \v 7 vaho nibalike nandoake e Ein-mispàte, (i Kadese izay) le fonga linafa’ iareo ty tane’ o nte-Amalekeo naho ty a o nte-Emore nimoneñe e Khatsatsone-tamareo. \p \v 8 Nionjoñe mb’eo amy zao ty mpanjaka’ i Sedome, naho ty mpanjaka’ i Amorà, naho ty mpanjaka’ i Admà, naho ty mpanjaka’ i Tseboime, naho ty mpanjaka’ i Belà (toe i Tsoare), nilahatse hihotakotake am-bavatane’ i Sidime ao \v 9 amy Kedoreaomere mpanjaka’ i Elame naho amy Tidale mpanjaka’ o Goio naho amy Amrafele mpanjaka’ i Sinare vaho amy Ariokhe mpanjaka’ i Elsara, ty mpanjaka efatse miatreke lime. \v 10 Ie amy zao nitsitsike kadahan-tsolike mainte ty vava-tane’ i Sidime; aa naho nitrimban-day ty mpanjaka’ i Sedome naho i Amorà le nikorovok’ ao vaho nivongaritse mb’am-bohibohitse mb’eo o nisisao. \v 11 Aa le fonga finao’ o naha-reketseo ze vara’ i Sedome naho i Amorà naho ty mahakama’ iareo vaho nienga; \v 12 aa ie niavotse le tinava’ iareo ka t’i Lote, ana-drahalahi’ i Avrame, nimoneñe e Sedome ao, naho o vara’eo. \p \v 13 Teo ty niponiotse mb’ amy Avrame nte-Evre mb’eo nitalily; ie nimoneñe amo hatae ra’elahi’ i Mamrè nte-Amore, rahalahi’ i Eskole naho rahalahi’ i Anereo. Ie songa mpirimboñe amy Av­rame. \v 14 Aa naho jinanji’ i Avrame te tsinepake i rahalahi’ey le kinoi’e o ajalahi’e 318 voa-oke, sinamake añ’akiba’eo vaho hinorìda’e pake Dane añe. \v 15 Zinara’ i Avrame amy haleñey ondati’eo le zinevo’e vaho hinorìda’e pak’e Khobà an-kavia’ i Damesèk’ añe, \v 16 naho nahere’e iaby i varay le nendese’e moly t’i Lote longo’e naho o vara’eo, naho o rakembao vaho ondatio. \s1 Tinata’ i Melkitsedeke t’i Avrame \r (Heb. 7.1-2) \p \v 17 Ie nimpoly amy fanjamana’e i Kedoreaomere naho o mpanjaka mpiama’eoy t’i Avrame, le niakatse hifanalaka ama’e am-bava­tane’ i Save, toe Vavatanem-Panjaka, ty mpanjaka’ i Sedome. \p \v 18 Le nañakatse mofo naho divay t’i Melkitsedeke, mpanjaka’ i Salème, Mpisoron’ Añahare Andin­di­mo­neñey, \v 19 le nitat’ aze ami’ty hoe: \q1 Ho tahien’ Añahare Abo-Tia, \q1 Andrianamboatse o likerañeo \q1 naho ty tane toy t’i Avrame. \v 20 Andriañeñe t’i Andrianañahare \q1 Mitiotiotse \q1 nanjotso o rafelahi’oo am-pità’oy. \p Le natolo’ i Avrame aze ty fahafolo’ ze he’e. \p \v 21 Nanao ty hoe amy zao ty mpanjaka’ i Sedome, Atoloro ahiko ondatio, le tano ho azo o varao. \v 22 Fa hoe t’i Avrame amy mpanjaka’ i Sedomey, fa nonjoneko am-panta am’ \nd Iehovà\nd*, Andrianañahare Andindimoneñey ty sirako, \v 23 t’ie tsy handrambe ndra fole ndra talin-kana ndra inoñ’ inoñ’ amo azoo, tsy mone hanoa’o ty hoe: Izaho ty naha-mpañarivo i Avrame, \v 24 naho tsy ze nikama’ o lahilahikoo naho ty anjara’ ondaty nindre lia amakoo—i Anere, naho i Eskole, naho i Mamrè; apoho sindre hangalake ty anjara’e irezay. \c 15 \s1 Ty Fañina amo Nisalalàheñeo \r Heb. 11.8-10 \p \v 1 Modo izay le nañento an’ aro­ñaroñe amy Avrame ty tsara’ \nd Iehovà\nd*: Ko hemban-drehe, Avrame. Izaho ro fikalan-defo’o naho tambe’o ra’elahy. \p \v 2 Le hoe t’i Avrame, Ry Talè \nd Iehovà\nd*, ino ty ho mea’o ahiko kanao betsiterake, vaho i Elièzere nte-Damaskose ro mpamandroñe ty akibako. \v 3 Le tinovo’ i Avrame ty hoe: Tsy nimea’o tiry iraho; aa le mpandovako i nitoly an-kibohokoy. \p \v 4 Le hoe ty tsara’ \nd Iehovà\nd* ama’e: Tsy ie ty ho mpandova’o, fa ty hiboake am-bania’o ao ty ho mpandova’o. \v 5 Nendese’e alafe ao le nanoa’e ty hoe: Miandrandrà mb’ andikerañ’ eñe vaho iaho o vasiañeo naho lefe’o iaheñe. Le hoe re tama’e, Mira amy zay ty ho tarira’o. \p \v 6 Niantofa’e t’\nd Iehovà\nd*, le vinolili’e ho havantañañe ama’e. \p \v 7 Hoe ka Re tama’e: Izaho \nd Iehovà\nd* ty nañakatse azo amy Ora’ o nte-Kasdìo hanolorako azo ty tane toa han­dram­besa’o aze. \v 8 Fa hoe t’i Avrame, Ry Talè \nd Iehovà\nd*, aia ty haharendrehako ty hatò t’ie ho fanañako? \p \v 9 Aa le hoe re tama’e: Añendeso ty kiloa telo-ay, naho ty ose-vave telo-taoñe, vaho ty añondri­lahy telo-taoñe, naho ty deho vaho ty ana-boromahilala. \v 10 Aa le nandesa’ i Avrame naho nisalàhe’e vaho nalaha’e hifañatreke i tampa’e rey fe tsy nisalahe’e o voroñeo. \v 11 Ie nivotrak’ amy henay o koàkeo le sinoi’ i Avrame añe. \p \v 12 Nitsofotse i àndroy, le nilampon-drotse t’i Avrame, vaho ingo nandrongoñe aze ty hamoromoroñañe nampangebahebake. \v 13 Le hoe Re amy Avrame, Mahafohina an-katò te ho ambahiny an-tane tsy a’ iareo o tarira’oo naho hitoroñe iareo vaho hampisotrieñe efa-jato taoñe. \v 14 Le ho zakàko i tane mañondevo iareoy vaho hinday vara tsifotofoto t’ie hiakatse boak’ ao. \v 15 Fa homb’ aman-droae’o mb’eo am-pierañeràñan-drehe vaho haleveñe ami’ty taoñe soa haantetse. \v 16 Hitampoly atoy iereo ami’ty tariratse fah’ efatse, amy te mbe tsy heneke ty hakeo’ o nte-Emoreo. \p \v 17 Ie nimotake i àndroy vaho nimaìeñe, le niheo mb’eo ty valàñe nahatoeñe naho ty foroha nibela niranga añivo o linili’eo. \v 18 Amy andro zay ty nanoa’ \nd Iehovà\nd* fañina amy Avrame ami’ty hoe, Atoloko amo tarira’oo ty tane hirik’amy saka’ i Mitsraimey pak’ amy oñe jabajabay, i oñe Eofratay; \v 19 naho o nte-Keneo, o nte-Kenizeo, o nte-Kadmoneo, \v 20 o nte-Kheteo, o nte-Perizeo, o nte-Rafào, \v 21 o nte-Emoreo, o nte-Kanàneo, o nte-Girgaseo, vaho o nte-Ieboseo. \c 16 \s1 I Khagare naho Iesmaèle \p \v 1 Ie amy zao, mbe tsy nahatoly anake ho aze t’i Sarae, vali’ i Avrame, f’ie aman’ ondevo nte-Mitsraime atao Khagare, \v 2 aa le hoe t’i Sarae amy Avrame, Heheke henaneo te kinala’ \nd Iehovà\nd* Iraho tsy hiterake. Ehe, mimoaha amy fetrek’ orokoy, kera hahasavereña’e. \p Niantofa’ i Avrame ty enta’ i Sarae. \v 3 Aa naho fa nimoneñe e Kanàne folo taoñe t’i Avrame, le nala’ i Sarae vali’e t’i Khagare mpitoro’e vaho natolo’e amy vali’ey hialoza’e. \v 4 Le nimoaha’e t’i Khagare, vaho niareñe. \p Aa ie nahafohiñe te nivesatse le nisirikae’ o maso’eo i tompo’ey. \v 5 Le hoe t’i Sarae amy Avrame, Boak’ ama’o ty fisotriako. Napoko am-pità’o i mpitorokoy, aa kanao apota’e te mivesatse, le sirikaeñe a-maso’eo iraho. Ee te hizaka añivon-tika t’\nd Iehovà\nd*. \p \v 6 An-taña’o i mpitoro’oy, hoe t’i Avrame. Ano ama’e ze no’ ty tro’o. Aa le nampisoañe’ i Sarae t’i Khagare vaho nibotatsake amy fiatrefa’ey re. \p \v 7 Tendrek’amy Khagare t’i anjeli’ \nd Iehovà\nd* marine ty rano migoangoañe an-dratraratra añe, ty figoangoan-drano an-dalañe mb’e Sore mb’eo. \v 8 Le hoe re, O Khagare, mpitoro’ i Sarae, boak’ aia v’iheo vaho homb’aia? Hoe re, Milay an‑da­hara’ i tompoko Saraey iraho. \v 9 Aa hoe ty anjeli’ \nd Iehovà\nd* ama’e, Mim­polia mb’amy tompo’oy vaho miam­banea am-pità’eo. \v 10 Hoe ka ty anjeli’ \nd Iehovà\nd* ama’e, Toe hampi­tom­­boako o tarira’oo kanao tsy ho hay iaheñe ami’ty fangitsikitsiha’e. \v 11 Le hoe ty anjeli’ \nd Iehovà\nd* ama’e, \q1 Fa miareñe irehe vaho hisamak’ anadahy; \q1 hatao’o Iesmaèle ty añara’e, \q1 amy te nihaoñe’ \nd Iehovà\nd* ty fisotria’o. \q1 \v 12 Ho borìke hako indatiy \q1 hañonjoñe sirañe amy ze hene ondaty, \q1 le ondaty iabio ty hañonjon-tsirañe ama’e; \q1 vaho himoneñe añatrefa’ o longo’e iabio re. \p \v 13 Aa le kinanji’e ty hoe Elroy\f + \fr 16:13 \fr*\ft El-roy: Andrianañahare mahavazoho\ft*\f* t’\nd Iehovà\nd* nitsara ama’ey: fa hoe re, Ihe ro Andrianañahare mahavazoho ahy, le hoe re: Aa vaho toe nitreako hao i Mahavazoho ahy? \v 14 Le natao ty hoe Bire-lakhai-roy\f + \fr 16:14 \fr*\ft Bire-lahai-roy: ty vovo’ i Veloñe Mahavazoho ahikoy\ft*\f* i vovoñe añivo’ i Kadese naho i Beredey. \p \v 15 Nisamak’ ana-dahy ho a i Avrame t’i Khagare vaho nimea’ i Avrame añarañe ty hoe Iesmaèle i ana-dahi’e nasama’ i Kagarey. \v 16 Valompolo taoñe eneñ’ amby t’i Avrame te nisamake Iesmaèle t’i Khagare. \c 17 \s1 Ty Vilo’ i Fañinay \r Avo. 12.43 – 13.2 \p \v 1 Naho ni-sivampolo taoñe sive’ amby t’i Avrame le niboak’ amy Avrame t’\nd Iehovà\nd* nanao ama’e ty hoe, Izaho i El-Saday\f + \fr 17:1 \fr*\ft El Saday : Andriampañotroñe, Tsitongereñe, kila lefe\ft*\f*; mañaveloa añatrefako an-kalio-tahiñe, \v 2 le hifanao fañina, ihe naho Izaho, hampahatsifotofoto azo. \v 3 Nibabok’ an-dahara’e t’i Avrame; naho nifanaontsy ama’e t’i Andrianañahare, \v 4 Naho izaho, inao, ty ifañinako ama’o: Ho rae’ ty foko maro irehe. \v 5 Le tsy hatao Avrame\f + \fr 17:5 \fr*\ft Rae onjoneñe\ft*\f* ka ty añara’o, fa Avrahame\f + \fr 17:5 \fr*\ft Raem-poko maro\ft*\f* ty ho tahina’o amy te hanoeko raem-poko tsiefa. \v 6 Hampibodobodoeko naho hanoeko rofoko maro, vaho mpanjaka maro ty hiboak’ ama’o. \v 7 Le hajadoko añivoko naho ihe naho ze hene tiry manonjohy azo, tariratse an-tariratse, ty fañinako, ho fañina nai­nai’e, le ho Andrianañahare’o naho amo tarira’o manonjohy azoo. \v 8 Le hatoloko azo naho o tariratse manonjohio ty tane ambahinie’o henaneo, naho ty tane Kanàne iaby ho fanaña’o nainai’e vaho ho Andrianañahare’ iareo iraho. \p \v 9 Hoe t’i Andrianañahare amy Avrahame, Aa le hitañe ty fañinako irehe, ihe naho o tarira’oo naho ze hene hanonjohio. \v 10 Intoy ty fañinako ho vonti­tire’areo añivoko naho ihe vaho o tariratse hanonjohy azoo te songa ho savareñe ze lahilahy ama’areo. \v 11 Ho tampahe’ areo ty ofo’areo; izay ty ho vilo’ i fañina añivo anahareo naho izahoy. \v 12 Ho savareñe ami’ty andro fahavalo’ ze lahilahy amo tarira’o iabio, ty nisamak’ añ’ anjomba’ areo ao, naho ty vinily drala amo ambahiny tsy tiri’oo. \v 13 Tsy mete tsy songa savareñe ze nitoly añ’ anjomba’o ao ndra vinilin-drala’o; fa ho vilom-pañinako nainai’e ami’ty nofo’ areo. \v 14 Ze lahilahy tsy afa-boy, tsy tinampak’ofoke, le haitoañe amo longo’eo indatiy, amy te nivalik’ amy fañinakoy. \p \v 15 Hoe t’i Andrianañahare amy Avrahame, Aa naho i Sarae vali’o, tsy hatao’o Sarae ka ty añara’e fa Sarà\f + \fr 17:15 \fr*\ft Sarà: Rakemba iasiañe\ft*\f* ty ho tahina’e. \v 16 Hampanintsiñeko re naho ho meako anadahy ama’e irehe. Toe ho tahieko, le hahatoly foko maro re, vaho mpanjakam-poko maro ro hiboak’ ama’e. \v 17 Nibabok’ an-dahara’e amy zao t’i Avrahame naho nian­kahake, nanao ty hoe an-tro’e ao, Hisamak’ anake hao ty fa zato taoñe? Hahatoly anake hao t’i Sarà, ie sivam­­polo taoñe? \v 18 Le hoe t’i Avrahame amy Andrianañahare, Ee te ho veloñe añatrefa’o t’Iesmaèle. \p \v 19 Hoe t’i Andrianañahare, Aiy! toe hisamak’ anake ho azo t’i Sarà vali’o naho hatao’o Ietsàke\f + \fr 17:19 \fr*\ft Toe Iets’hake: miankahake re\ft*\f* ty añara’e, vaho horizako ama’e i fañinakoy ho fañina nainai’e tsy modo ho aze naho o tarira’e hanonjohy azeo. \v 20 Le ty am’ Iesmaèle, fa tsinanoko irehe; ho tahieko naho hampirao­raoeko ho tsifotofoto o tarira’eo; hisamak’ ana-donake folo ro’ amby re vaho hanoeko foko ra’elahy. \v 21 Fe Ietsàke ty hañorizako i fañinakoy, ie ho samahe’ i Sarà ami’ty andro nifantañeñe toy ami’ty taoñe manonjohy. \v 22 Ie nagado’e i nitsara’ey, le nienga i Avrahame t’i Andrianañahare. \p \v 23 Aa le rinambe’ i Avrahame ty ana­dahi’e Iesmaèle rekets’ o naterak’ añ’an­jom­ba’eo naho o vinili’e an-drala’eo naho ze lahilahy añ’ anjomba’ i Avrahame ao vaho tinampa’e amy andro ni­tsaraen’ Añaharey ty ofo’iareo. \v 24 Ni-sivampolo sive-amby taoñe t’i Avrahame te sinavatse ty nofo’ i ofo’ey. \v 25 Ni-folo telo-amby taoñe ka t’Iesmaèle te tinampake ty nofo’ i ofo’ey. \v 26 Sambe sinavatse amy àndroy avao t’i Avrahame naho Iesmaèle ana’e, \v 27 songa nindre sinavatse ama’e ze lahilahy añ’ anjomba’e naho ze nitoly añ’ anjomba’e ao vaho ze vinili-drala ami’ty ambahiny. \s1 Nampitaman’ ana-dahy t’i Avrahame naho i Sarà \c 18 \p \v 1 Niheo ama’e marine o hatae jabajaba’ i Mamrèo t’\nd Iehovà\nd*, ie niambesatse an-dalambein-kiboho’e eo an-kavotrohañ’ andro. \v 2 Nampiandra fihaino re nahaoniñe ondaty telo nijohañe ey. Ie niisa’e, le nihitrike boak’ an-dala’ i kiboho’ey nifanalaka am’iereo vaho niondrek’an-tane, \p \v 3 le nanao ty hoe: Naho nanjo fañisohañe am-pihaino’o Iraho henaneo ry Talè, ko rioñe’o ty mpitoro’o. \v 4 Angao hanesean-drano kedekede hanasà’areo fandia, ie mitofà ambane’ o hatae eio, \v 5 le hanjotsoako mahakama minjilite’e hampanintsiñe ty arofo’o, heneke izay t’ie hañavelo, fa izay ty niaria’ areo mb’ami’ty mpitoro’o toy. Le hoe iereo, Ano i sinaontsi’oy. \v 6 Aa le nihitrike mb’amy Sarà an-kiboho’e ao: Masikà hoe re, halankaño mona telo fañaranañe\f + \fr 18:6 \fr*\ft Mete ho 22 litatse izay\ft*\f*: kobao le anoñafo mofo. \p \v 7 Nilay mb’an-troke raike mb’eo amy zao t’i Avrahame nijoboñe dronga maleme hena vaho natolo’e ami’ty ajalahy hañalankaña’e masika. \v 8 Nendese’e amy zao ty venten-kabobo naho ronono naho i dronga nihalankañeñey, vaho nazotso’e am’ iereo, le nijohañe marine’ iereo añ’ alo’ i hatae’ey t’ie nikama. \p \v 9 Hoe iereo tama’e. Aia ty vali’o Sarà? Le hoe re, Indroañe amo kibohotseo. \v 10 Le hoe re, Toe hibalihako, homb’ etoan-draho ami’ty sa-mañeva vaho Inao! hisamake ana-dahy t’i Sarà tañanjomba’o. Nahajanjiñe izay t’i Sarà an-dala’ i kiboho­tsey, toe amboho’e ao. \v 11 Nibey t’i Avrahame naho i Sarà henane zay, nigain-kantetse vaho tsy ni-ampela ka t’i Sarà. \v 12 Aa le nisomobohe’ i Sarà añ’arofo ao ty hoe: Izaho fa bey hao ro mbe hinembanembañe, naho fa bey ka i talèkoy? \v 13 Le hoe t’\nd Iehovà\nd* amy Avrahame, Inoñe ty nampitohake i Sarà t’ie nanao ty hoe, Toe hahatoly anake hao, izaho fa bey? \v 14 Eo hao ty tsy lefe’ \nd Iehovà\nd*? Hibalike mb’ama’o Iraho amy andro nifantañañey, an-tsa mañeva vaho hitendreke ana-dahy amy Sarà. \v 15 Niliere’ i Sarà ami’ty hoe, Izaho tsy nihehe! ie nihembañe. Aiy, hoe re, toe nitohàke. \s1 Nañalañalañe ho a i Sodome \p \v 16 Nienga amy zao indaty rey, nitalake ty tarehe’ i Sedome; le nindreza’ i Avrahame hasese’e mb’eo. \v 17 Aa hoe t’\nd Iehovà\nd*, Haètako amy Avrahame hao ty hanoeko, \v 18 fa toe ho foko ra’elahy naho maozatse t’i Avrahame, vaho ie ty hahasoa-tata ze kila foko’ ty tane toy? \v 19 Apotako te hitoroa’e o ana’eo naho i hasavereña’e hanonjohy azey ty hifahatse amo sata’ \nd Iehovà\nd*o hañorike ty hiti’e naho ty hatò; vaho ho henefe’ \nd Iehovà\nd* i nitsarae’e amy Avrahamey. \v 20 Le hoe t’\nd Iehovà\nd*, Mireoreo ty fitoreova’ i Sedome naho i Amorà, vaho loho mampioje o hakeo’eo! \v 21 Tsy mete tsy hizotsoako handrendreke hera toe nanoeñe o hene toreo nahatakatse ahikoo; fa naho tsie le ho fantako. \p \v 22 Aa le nitolike mb’eo indaty rey nimb’e Sedome añe, fe mbe nijohañe añatrefa’ \nd Iehovà\nd* eo t’i Avrahame. \v 23 Niharinea’ i Avrahame le nanoa’e ty hoe, Haitoa’o mindre amo tsereheñeo hao ty vantañe? \v 24 He te limam-polo ma­hity ro amy rovay ao, haitoa’o hao vaho tsy hapo’o i toetsey ty amy vantañe limampolo ama’e rey? \v 25 Lavits’ azo ty hanao izay, ty ham­pi­traofe’o fanjamanañe amo lo tsere­keo o vañoñeo, hampa­mirañe amo ratio ty toli’ o mahitio! Tsy marine azo izay! Tsy hanao ty hatò hao ty Mpizaka’ ty tane bey toy? \v 26 Le hoe t’\nd Iehovà\nd*, Naho hanjo ondaty ma­hity limampolo amy rovay, le hene hiheveako ty am’iereo i rovay. \v 27 Tinoi’ i Avrahame ty hoe: Ie zao, fa rinambeko ty hitaroñe entam-bolañe amy Talè, izaho deboke naho lavenoke. \v 28 Hera ho po-lime i limampolo vantañe rey, ho fonga rotsahe’o hao i rovay ty amy limey? Le hoe Re, Naho manjo efapolo lim’ amby ao le tsy ho rotsaheko. \v 29 Nindrae’e ty hoe, Ke te ho efapolo ty zoeñe ao? Tinoi’e ty hoe: Ty amy efapoloy tsy hanoeko. \v 30 Le hoe re, Ee te tsy ho viñera’ i Talè t’ie mivolañe. Hera telo-polo ty ho zoeñe ao? Tinoi’e ty hoe, Tsy hanoeko ka te tendrek’ ahy ty telopolo. \v 31 Hoe re, Kanao rinambeko ty hinday entañe amy Talè; atao t’ie roapolo ty ho oniñe ao? Tinoi’e ty hoe, Ty amy roapolo rezay, tsy harotsako. \v 32 Le hoe re. Ee any te tsy ho viñetse amako t’i Talè ami’ty entako honka’e toy; atao t’ie folo ty ho zoeñe ao. Tinoi’e ty hoe, Tsy ho rotsaheko ty amy folo rey. \v 33 Ie niheneke i tsara’e amy Avrahamey, le nienga t’\nd Iehovà\nd*; vaho nimpoly mb’an-toe’e mb’eo t’i Avrahame. \c 19 \s1 Ty Halomolore’ i Sedome \p \v 1 Nandoake e Sedome amy harivay i anjely roe rey, naho niambesatse an-dalam-bei’ i Sedome ey t’i Lote. Niisa’ i Lote, le niongake hifanalaka am’iereo vaho naboko’e an-tane ty lahara’e. \v 2 Hoe re: Eo hey, ry roandriañeo, Ehe, mivevea mb’ an-traño’ o mpitoro’oo mb’eo hia­leñe ao naho hanasa fandia; le mañaleñaleña hanonjohy ty lia’ areo. Hoe iereo, Aiy, apoho hialeñe an-kiririsa atoy. \v 3 Fe nimanea’e fiboliboly le nitolike iareo nimoak’ añ’anjomba’e ao; le naña­lankaña’e sabadidake naho nitono mofo po-dalivay vaho nikama iereo. \v 4 Aa ie mbe tsy nàndre, inao o lahilahi’ i rovaio, ondati’ i Sedomeo, ty ajalahy naho ty bey, ze kila lahilahy pak’am-pifaritsoha’e ro niarikoboñe amy anjombay, \v 5 nikaike ty hoe amy Lote, Aia i lahilahy niheo mb’ama’o hariva zao rey? Akaro ama’ay haharendreha’ay. \v 6 Niakatse an-tsarirañe t’i Lote le narindri’e amboho’ey i lalañe \v 7 vaho nanao ty hoe, O ry rahalahikoo, ko anoe’ areo o halò-tsereke zao. \v 8 Ingo hey, aman’ anak’ ampela roe mbe tsy mahavany lahy iraho; ehe angao hakareko mb’ama’areo atoy vaho ano am’iereo ze atao soa am-pihaino’ areo; fe ko anoa’ areo ndra inoñ’ inoñe amy lahilahy rey kanao mipalitse ambane tafo-trañoko ao. \v 9 Fa hoe ka iereo, Misitaha! le tinovo’ iareo ty hoe, Niambahiny atoy itia te niavy, aa vaho mipay ho mpizaka! Aa le ihe ty ho silofe’ay hisolo iareo. Le zineha’ iereo mafe t’i Lote vaho didy tsy nampipoñake i lalambeiy. \v 10 Aa le nahiti’ i lahilahy rey o fità’eo le tinari’iareo hizilike mb’am’iereo añ’anjomba ao t’i Lote, naho narindri’ iereo i lalañey, \v 11 vaho zinevo’ iareo an-kagoàñe o lahilahy an-dala’ i anjombaio, ty kede naho ty bey, vaho nimokots’ avao iereo nipay i lalañey. \s1 Ty Firotsa’ i Sedome naho i Amorà \r Mat 11.23-24; Lk 17.28-32 \p \v 12 Le hoe i lahilahy rey amy Lote, Ia ka ty ama’o atoañe? He vinanto’o ke ana-dahi’o, ke anak’ ampela’o, ndra iaia ama’o an-drova atoa—akaro boak’ an-toetse atoy \v 13 fa harotsa’ay ty rova toy, amy te nionjoñ’ añatrefa’ \nd Iehovà\nd* ty fikointsa’ ondati’eo, vaho nirahe’ \nd Iehovà\nd* zahay handro­tsak’ aze. \v 14 Aa le niavotse t’i Lote nanao ty hoe amo vinanto nañenga o anak’ ampela’eoo, Miongaha le iakaro ty toetse toy, fa ho ro­tsa­he’ \nd Iehovà\nd* ty rova toy. Fe natao’ o vinanto’eo t’ie nisole. \p \v 15 Ie nanjirike ty maraindray, nanaeñe i Lote i anjely rey ami’ty hoe: Mitroara, taono t’i vali’o naho o anak’ ampela’o roe toañe, tsy mone ho mongoreñe ami’ty halo-tsere’ ty rova toy. \v 16 F’ie nihenekenek’ avao, le rinambe’ o lahilahio ty fita’e naho ty fita’ i vali’ey vaho ty taña’ i anak’ ampela’e roe rey, ie niferenaiña’ \nd Iehovà\nd*, le nendese’ iereo vaho napok’ alafe’ i rovay. \v 17 Ie fa nasese alafe ao le hoe re, Mirombaha fiay, le ko mitoli-boho vaho ko tambatse am-bavatane atoa; mihere­reaha mb’am-bohi­tse mb’eo tsy mone ho faopaoheñe. \v 18 Le hoe t’i Lote am’ iereo: Ehe! tsie, ry talèko; \v 19 ingo te nisohe’o ty mpitoro’o, naho nonjone’o ty fitretreza’o ahy amy te rinomba’o ty haveloko; f’ie tsy hahafilay mb’ am-bohitse mb’eo, tsy mone hizo hankàñe vaho hikenkañe. \v 20 Hehe ty marine naho mete rifiteñe o rova ey hoek’ eo, fa kede ‘nio. Angao hihitrifako, tsy raha kede hao, soa te ho veloñe ty fiaiko? \v 21 Aa le hoe re tama’e, Ingo, fa nandraeko ty lahara’o amo raha zao, fa tsy ho rotsaheñe i rovay ty amy saontsi’oy. \v 22 Masikà, itribaho an-day, fa tsy hahapi-draha Iraho ampara’ t’ie mandoak’ ey. Aa le natao ty hoe Tsoare i rovay. \v 23 Fa nanjirik’ an-tane atoy i àndroy te niavy e Tsoare ao t’i Lote. \p \v 24 Heneke izay, le nañiliña’ ­\nd Iehovà\nd* solifara naho afo boak’ am’ \nd Iehovà\nd* andike­rañe ao ty Sedome naho i Amorà, \v 25 vaho narotsa’e i rova rey, naho i vava-tane iabiy naho ze mpimoneñe amy rova rey vaho ze nitiry amy taney. \v 26 Fe nitoli-boho ty vali’e, vaho ninjare vongan-tsira. \p \v 27 Nañaleñale mb’amy toetse nijo­haña’e añatrefa’ \nd Iehovà\nd*y mb’eo t’i Avrahame \v 28 vaho nitalake mañambane eñe mb’amy Sedome naho i Amorà naho i vavatane iabiy le nahaoniñe ty hatoe’ i taney nionjoñe manahake ty fifororoaha’ ty hatoem-pitranahañe. \p \v 29 Aa ie narotsan’ Añahare o rova amy vavataneio, le nitiahin’ Añahare t’i Avrahame vaho nirahe’e hiakatse boak’ añivo’ i fandro­tsahañey t’i Lote, ie finongo’e o rova nimoneña’ i Loteo. \s1 Ty Fiavi’ i Mòabe naho i Amona \p \v 30 Ie amy zao, niavotse boak’e Tsoare t’i Lote vaho nitobe ambo­hitse ey, ie naho i anak’ ampela’e roe ama’e rey, amy te nanembañe aze ty himoneñe e Tsoare; aa le nimo­neñe am-po lakato ao, ie naho i anak’ ampela’e roe rey. \v 31 Le hoe ty tañoloñoloña’e aman-jai’e, Fa bey ‘nio ty raentika, vaho tsy eo t’indaty an-tane atoy ty himoak’ aman-tika an-tsata’ ty tane bey toy. \v 32 Aa le antao hampikamaen-tika divay ty raentika vaho hiolots’ ama’e, hañajàn-tika tariratse ty raentika. \v 33 Nampi­kamae’ iereo divay ty rae’e amy haleñey; le nimoak’ aman-drae’e ao ty taño­lo­ñoloña’e nifandia-tihy ama’e, f’ie tsy nahafohiñe ty nandrea’e ndra ty nitroara’e. \v 34 Ie niloak’andro, le hoe i tañoloñoloña’ey aman-jai’e, Niolotse aman-draeko iraho; antao hampikamaentika divay indrai­ke te hariva; le ihe ka ro hizilik’ ao hifandia’o tihy, hañajañe tariratse ho aman-draen-tika. \v 35 Aa le nampikamae’ iereo divay indra­ike ty rae’ iareo amy haleñey; le niongake ty zai’e naho niolora’e; fe na­moea’e ty fandrea’e naho ty fitroara’e. \v 36 Aa le sindre nampiareñe’ i Lote rae’e i anak’ampela’e roe rey. \v 37 Nisamake ana-dahy i tañoloñoloña’ey le natao Mòabe ty añara’e; Ie ty rae’ o nte-Mòabeo pak’ henaneo. \v 38 Nahatoly ana-dahy ka ty zai’e vaho natao’e Benamý ty añara’e; ie ty rae’ o anak’Amoneo pak’androany. \c 20 \s1 Avrahame naho i Sarà e Gerare \p \v 1 Nañavelo boak’ao t’i Avrahame mb’an-tane atao Nègeve, le nitobe añivo’ i Kadèse naho i Sore vaho nañi­alo e Gerare ao, \v 2 vaho hoe ty nanoe’ Avrahame i Sarà vali’e, Rahavaveko re. Aa le nampañitrike t’i Abimeleke mpanjaka’ i Gerare vaho rinambe’e t’i Sarà. \v 3 Le niheo amy Abimelek’ ama’ nofy te haleñe t’i Andrianañahare nanao ty hoe ama’e. Inao! ondaty vetrake irehe, ty amy rakemba nalae’oy, amy t’ie vali’ ondaty. \v 4 Ie amy zao tsy nañarine aze t’i Abimeleke; le hoe re, Ry Talè, ho vetrahe’o ka hao ty fifeheañe vantañe? \v 5 Tsy ie hao ty nanao amako ty hoe, Rahavaveko re, vaho ie ka ty hoe Rahalahiko. Nanoeko an-katsòn-troke naho an-kahitin-tañako. \v 6 Aa le hoe t’i Andria­nañahare ama’e ama’ nofy, Eka, apotako te nanoe’o an-kavantañan’ arofo; mbore kinalako irehe tsy handilara’o, le tsy nimeteko t’ie hitsapa aze. \v 7 Ie amy zao, ampolio am’ indatiy ty vali’e; mpitoky re, le hihalalia’e t’ie ho veloñe. Fe naho tsy hampoli’o, le mahafohina te toe havetrake, ihe naho o ao iabio. \p \v 8 Aa le nañaleñale t’i Abimeleke nikanjy ze hene mpitoro’e naho nitalilie’e an-dravembia’ iereo; vaho fonga nangebahebake o lahilahio. \v 9 Kinanji’ i Abimeleke t’i Avrahame le nanoa’e ty hoe, Inon-koahe ty nanoa’o ama’ay? Ino ty hakeoko ama’o te nendesa’o amako naho amo fehekoo ty tahiñe jabajaba toy? Toe tsy fanao o raha nanoa’ o ahikoo. \v 10 Hoe ka t’i Abimelek’ amy Avrahame, Ino ty nisafiri’o t’ie nanao o raha zao? \v 11 Hoe t’i Avrahame, Foto’e, nataoko tsy ho ami’ty toetse toy ty fañeveñañe aman’ Añahare vaho ho nañe-doza amako iereo ty amy valikoy. \p \v 12 Mbore toe rahavaveko re, anak’ am­pelan-draeko fa tsy anan-dreneko, vaho nivalieko. \v 13 Aa ie nampandifik’ ahy añ’ anjomban-draeko t’i Andrianañahare, le hoe ty nanoako, Inao ty hasoa hanoa’o ahy amy ze toetse ivotrahan-tika, te hatao’o ty amako : Raha­lahiko re. \v 14 Nangalak’ añondry naho añombe, naho ondevo-lahy naho ampela t’i Abimeleke vaho natolo’e amy Avrahame le nampoli’e ama’e t’i Sarà vali’e. \v 15 Hoe t’i Abimeleke, Heheke, añatrefa’o o tanekoo; mimo­neña amy ze satri’o. \v 16 Hoe re amy Sarà, Ingo, te nimeako volafoty arivo ty rahalahi’o ho tako-maso amo hene mindre ama’oo; nahazo to re añatrefa ondaty iabio. \v 17 Nihalaly aman’ Añahare t’i Avrahame le nampi­jangañen’ Añahare t’i Abime­leke naho ty vali’e vaho ondevo am­pela’eo, t’ie hahasamake, \v 18 amy te fonga nakite’ \nd Iehovà\nd* heike ze hoviñe añ’anjomba’ i Abimeleke ty amy Sarà vali’ i Avrahame. \c 21 \s1 Ty Fisamahañe Ietsàke \p \v 1 Aa le nitilike i Sarà t’\nd Iehovà\nd* amy nitsara’ey, le nanoe’ \nd Iehovà\nd* amy Sarà i nitsarae’ey. \v 2 Niareñe t’i Sarà vaho nahatoly ana-dahy ho a i Avrahame amy haantera’ey amy andro namantañañ’ aze amy tsinaran’ Añaharey. \v 3 Nimea’ i Avrahame añarañe ty hoe Ietsàke i ana-dahy nitoly ama’ey, i nasama’ i Sarà ho azey. \v 4 Nisavare’ i Avrahame t’Ietsàk’ ana’e ami’ty andro’e fahavalo amy nandi­lian’ Añahare azey. \v 5 Zato taoñe t’i Avrahame te nahatoly Ietsake ana’e. \p \v 6 Hoe t’i Sarà, Nampihehen’ Añahare iraho, vaho mitrao-piankahak’ amako ze hene mahajanjiñe ty amako. \v 7 Tinovo’e ty hoe, Ia ty ho nanao ty hoe amy Avrahame te hampinono ajaja t’i Sarà? Ie nahatoly anake amy haantera’ey. \s1 Sinoik’ añe t’i Khagare naho Iesmaèle \p \v 8 Nitombo i ajajay vaho niotàñe, le nanao takataka t’i Avrahame amy andro nañota’e azey, \v 9 fe niisa’ i Sarà te ninje’ Iesmaèle ana’ i Khagare nte-Mitsraime nisamahe’e ho a i Avrahamey, \v 10 le hoe re amy Avrahame, Soiho añe i ondevo-ampelay naho i ana’ey, fa le lia’e tsy hitrao-dova am’ Ietsàk’ anako ty ana’ i ondevo-ampelay. \p \v 11 Haloviloviañe am-pahaoniña’ i Avrahame i hoe zay ty amy ana-dahi’ey. \v 12 Fa hoe t’i Andrianañahare ama’e, Ko apo’o hampioremeñ’ azo i jolingay naho i ampela mpitoro’oy. Janjiño ze saontsie’ i Sarà, ze feo’e iaby ama’o, amy te Ietsàke ty hikanjiañe o tarira’oo. \v 13 Hanoeko fifeheañe ka ty ana’ i mpitoro’o ampelay amy te tiri’o. \p \v 14 Ie nañampitso amy loak’ àndroy, le nandrambe mofo t’i Avrahame naho rano an-kolitsena naho natolo’e amy Khagare, nasampe’e an-tsoro’e; le natolo’e aze ka i jolingay vaho nirahe’e mb’eo. Nienga re vaho nirere­rere am-patrambei’ i Beersevà añe. \p \v 15 Ie nikapaike i rano an-kolitsenay le nakafi’e ambane rongoñe ao i kimosoy. \v 16 Le nisitsitse, niambesatse tandrife aze amy ze ho taka-pilereñe ey fa hoe re: Lonike te tsy hahatrea ty fivetrahan’ anakoo. Aa le nitobòke marine eo re vaho nañonjo-peo nangololoike. \p \v 17 Jinanjin’ Añahare ty feo’ i jolingay, le kinanji’ ty anjelin’ Añahare boak’ andikerañe ao t’i Khagare vaho nanoa’e ty hoe, O Khagare, ino o mañore azoo? Ko hemban-drehe, fa jinanjin’ Añahare ty feo’ i jolinga eiy. \v 18 Miongaha, atroaro i jolingay le rambeso am-pità’o, amy te hanoeko foko ra’elahy. \v 19 Aa le sinokan’ Añahare o fihaino’eo vaho nioni’e ty vovoñe aman-drano. Aa le nimb’ eo re, nampipea rano amy holitsènay vaho nampinoñe i jolingay. \v 20 Taman’ Añahare i jolingay, le nihabey naho nimoneñe andratraratra añe vaho ninjare mpitàm-pale. \v 21 Ie nitobok’ am-patrambei’ i Parane ao, le nangala’ i rene’e valy boak’e Mitsraime añe. \s1 Ty Fañina te Beersevà \p \v 22 Ie henane zay nanao ty hoe amy Avrahame t’i Abimeleke naho i Pikole mpifehe o lahindefo’eo, Ama’o t’i Andrianañahare amy ze fanoe’o iaby. \v 23 Aa le mifantà amako etoañe aman’ Añahare te tsy ho fañahie’o Iraho naho i anakoy naho ty anan’ anako; fa i fitretrezako ama’oy naho i tane nañialoa’oy ty anoa’o amako. \v 24 Le hoe t’i Avrahame: Ifantàko! \p \v 25 Le nendaha’ i Avrahame t’i Abimeleke ty amy vovon-drano tinava’ o mpitoro’eoy, \v 26 le hoe t’i Abimeleke, amoeako ze nanao izay, tsy sinaontsi’o amako ‘nio, fa androany te tsinanoko. \v 27 Aa le nandrambe añondry naho añombe t’i Avrahame vaho natolo’e amy Abimeleke le nifañina ie roe. \v 28 Navì’ i Avrahame amo añondri’eo ty vi’e vave fito. \v 29 Le hoe t’i Abimelek’ amy Avrahame, Ino o vi’e vave fito navi’oo? \v 30 Hoe re, Rambeso an-tañako o vik’ añondry vave fito retiañe ho valolombeloñe amako te izaho ro nihaly ty vovoñe toy. \v 31 Aa le natao ty hoe Beersevà\f + \fr 21:31 \fr*\ft Beersevà: Vovo ty fito, vovom-paniña\ft*\f* i toetse zay; amy te nifañina eo iereo roe. \p \v 32 Aa ie fa nifañina e Beersevà ao, le nimpoly mb’an-tane’ o nte-Pilistio mb’eo t’i Abimeleke naho i Pikole mpifehen-dahin-defo’e. \v 33 Nambole kile raike e Beersevà ao t’i Avrahame vaho eo ro nikanjia’e ty tahina’ \nd Iehovà\nd* Andria­nañahare nainay donia. \v 34 Le nañialo an-tane nte-Pilisty añe andro maro t’i Avrahame. \c 22 \s1 Tsinoke t’i Avrahame \p \v 1 Añe irezay, le nitsohen’ Andria­nañahare t’i Avrahame, le nanoa’e ty hoe, O Avrahame! Itoan-draho, hoe re. \v 2 Le hoe re: Endeso henaneo i ana’o Ietsàke bako toka’o kokoa’oy, le mañaveloa mb’ an-tane Morià añe vaho iengao ho soron-koroañe ami’ty vohitse hivolañako. \p \v 3 Nañaleñaleñe amy loak’àndroy t’i Avrahame le nanampeza’e fitobohañe amy borìke’ey. Nindese’e mindre ama’e ty roe amo mpitoro’eo naho Ietsàk’ ana’e, le tsinera’e ty hatae’ i soroñey, le niongake vaho nionjoñe mb’amy toetse nitsaraen’ Añahare mb’eo. \v 4 Ie amy andro faha-teloy, niandra t’i Avrahame nahatalake i vohitsey eñe. \v 5 Hoe re amo mpitoro’eo, Etoañe hey nahareo naho i borìkey; homb’ eroan-draho naho i ajalahiy, hitalaho vaho hibalike. \p \v 6 Rinambe’ i Avrahame ty hatae hañoroañe i soroñey naho nasampe’e amy Ietsàk’ ana’e, vaho ninday afo naho mesolava am-pita’e, le niharo lia mb’eo iereo roe, \v 7 le hoe ty asa’ Ietsàke aman-drae’e: O aba? hoe t’i Avrahame, Eñ’ anako intoy iraho? Etia ty afo naho ty hatae fa aia ka ty vik’añondry hisoro­ñañe? \v 8 Hoe t’i Avrahame, I Andrianañahare, anako, ro hanolotse ty vi’e hisoroñañe. Aa le niharo-lia iereo roe, \v 9 naho nandoak’ amy toetse natoron’ Añaharey, naho nitsene kitrely eo t’i Avrahame naho nalaha’e ama’e ty hatae, naho narohi’e i ana’e Ietsàkey vaho nasampe’e amy kitreliy, amo hataeo. \v 10 Nahiti’ i Avrahame amy zao ty fità’e nandrambe i fibaray handenta i ana’ey. \v 11 F’ie kinanji’ ty anjeli’ \nd Iehovà\nd* boak’ andikerañe ao ami’ty hoe, O Avrahame, Avrahame! Le hoe re, Intoy iraho. \v 12 Hoe re, Ko apao’o amo ajalahio ty fità’o hanoa’o inoñ’ inoñe, amy te apotako henaneo t’ie mpirevendreveñ’ aman’ Añahare amy te tsy nazi’o amako ty anadahy bako-toka’oy. \v 13 Nam­piandrae’ i Avrahame amy zao o fihaino’eo nañisake, le hehe amboho’e ao ty añondrilahy nivaho­ran-drongoñe an-tsifa’e. Nimb’eo t’i Avrahame nandrambe i añondrilahiy le nengae’e ho soroñe hisolo i anadahi’ey. \v 14 Aa le natao i Avrahame ty hoe, \nd Iehovà\nd* Mahavazoho, vaho ie i tsaraeñe henaneo ami’ty hoe, Ambohi’ ­\nd Iehovà\nd* ao ty hahaoniñañe aze. \p \v 15 Nikanjy boak’amo likerañeo fañin-droe’e amy Avrahame ty anjeli’ \nd Iehovà\nd*, \v 16 nanao ty hoe, Nifanta ami’ty vatako iraho, hoe t’\nd Iehovà\nd*: Kanao nanoe’o o raha zao naho tsy nitana’o amako i ana-dahi’oy, i bako-lahi-toka’oy, \v 17 le am-pitahiañe ty hitahiako azo vaho am-pitomboeñe ty hampitomboeko o tarira’oo ho mira amo vasian-dikerañeo naho mira amo faseñe añ’olon-driakeo, naho ho fanaña’ o tarira’oo o lalambein-drafelahi’eo, \v 18 vaho i tarira’oy ty hañanintsiñe ze kila foko’ ty tane toy, amy te norihe’o ty feoko. \v 19 Aa le nimpoly mb’amo ajalahio t’i Avrahame le niongake iereo nitrao-dia mb’e Beersevà mb’eo; vaho nimo­neñe e Beerseva añe t’i Avrahame. \s1 O Ana’o Nakoreo \p \v 20 Ie nimodo, le natalily amy Avrahame ty hoe, Nahatoly anak’ añamy Nakore rahalahi’o ka t’i Milkae: \v 21 i Otse ty tañoloñoloña’e naho rahalahi’e t’i Boze vaho i Kemoele rae’ i Arame, \v 22 naho i Kesede, i Kazò, i Pildase, Iedlafe, vaho i Betoele. \v 23 Nisamake i Ribkae t’i Betoele. I valo rey ty nasama’ i Milkae amy Nakore, rahalahi’ i Avrahame. \v 24 Mbore nahatoly ka i sakeza’e atao Reomàey le i Tèbake, i Gàkame, i Tàkase, vaho i Maakà. \c 23 \s1 Ty Havilasi’ i Sarà \p \v 1 Zato tsi-roapolo fito’amby taoñe ty haantera’ i Sarà, ty taon-kavelo’ i Sarà, \v 2 ie nivilasy e Kiriàte-arbà (toe i Kebròne) an-tane’ Kanàne ao; le nimbeo t’i Avrahame handala i Sarà vaho hirovetse aze. \v 3 Niongak’ amy vilasi’ey t’i Avrahame vaho nisaontsy amo nte-Kheteo, ami’ty hoe, \v 4 Renetane naho mpañialo ama’ areo iraho; anoloro hanañañe ama’ areo handentehako i vilasikoy tsy ho aolom-pihaino. \v 5 Le hoe ty natoi’ o nte-Kheteo amy Avrahame, \v 6 Ijanjiño roandriako; Mpifeleke ama’ay irehe. Alenteho an-kibory lengo’e ama’ay i vilasi’oy, tsy ia ama’ay ty hitañe azo amy lona’ey tsy handeveña’o i vilasi’oy. \v 7 Niongake t’i Avrahame vaho nibokok’ am’ ondati’ i taneio, amo ana’ i Kheteo, \v 8 le nisaon­tsia’e ty hoe, Naho no’areo ty handentehako tsy ho aolom-pihainoko i vilasikoy, le janjiño, vaho halalio t’i Efrone ana’ i Tsokare \v 9 ty hanolora’e ahiko i lakato’ i Makpelà ama’ey; i añ’ ila’ i tete’eiy. Ami’ty vola-foty do’e ty hanolora’e ahy ho fanañako añivo’ areo ao ho fandentehako. \v 10 Niam­besatse añivo’ o nte-Kheteo t’i Efrone; vaho hoe ty natoi’ i Efrone nte-Khete amy Avrahame am-pijanjiña’ ze hene nte-Khete mpiheo mb’an-dalam-bei’ i rovaio: \v 11 Aiy! ry Androanavio: Janjiño iraho, fa omeiko azo i tonday, naho atoloko azo i lakato ama’ey. Añatrefa’ o ana’ ondatiko etoañe ty anolorako azo; aleveño i vilasi’o. \v 12 Aa le nibokok’ añatrefa’ ondati’ i taneio t’i Avrahame, \v 13 vaho nanao ty hoe amy Efrone am-pijanjiña’ ondati’ i taneio, Aa naho mete le janjiño o ahikoo! Hitolo­rako drala amy tetekey; andrambeso amako le haleveko ao i vilasikoy. \v 14 Nanoiñe i Avrahame t’i Efrone ami’ty hoe, \v 15 O talèko, Inao ; mañeva 400 sekelem-bolafoty i taney, fa inon-jay añivon-tika? Aleveño i vilasi’oy. \v 16 Niantofa’ i Avrahame t’i Efrone le linanja’e amy Efrone i volafoty tsinara’e am-pijanjiña’ o nte-Kheteoy, i sekele volafoty 400 an-danjam-pandetake rey. \p \v 17 Aa le tsitsike voalily ty tonda’ i Efrone e Makpelà ao atiñana’ i Mamrè añe, i tetekey reketse ty lakato’e ao, naho ze hatae amy tetekey naho ze mifahetse amy taney, \v 18 amy Avrahame ho fanaña’e añatrefa’ o ana’ i Kheteo, aolo’ ze mpimoak’ an-dalambei’ i rovay. \v 19 Añe izay le naleve’ i Avrahame amy lakato an-tete’ i Makpelày miatreke i Mamrè (toe i Khebrone) an-tane Kanàne ao t’i Sarà. \v 20 Songa pinate’ o ana’ i Kheteo ho a i Avrahame i tonday rekets’ i lakato ama’e ao ho fandetehañe. \c 24 \s1 Nañenga’ Ietsàke t’i Ribkae \p \v 1 Ie amy zao, nigain-kantetse t’i Avrahame, lifots’ andro; vaho nitahie’ \nd Iehovà\nd* amy ze he’e t’i Avrahame. \v 2 Hoe t’i Avrahame amy zokem-pitoro’e añ’ anjomba’ey, ie mpamandroñe ze hene vara’e, Ano ambane feko atoa ty fità’o, \v 3 fa hampifantako añam’ \nd Iehovà\nd*, Andrianañaharen-di­ke­rañe naho Andrianamboatse ty tane toiy irehe te tsy hangala-baly ho a i anakoy amo anak’ampela nte-Kanàne itraofako fimoneñeo \v 4 fe mañaveloa mb’an-taneko naho mb’aman-dongoko mb’eo hangala-baly ho a’ Ietsàk’ anako. \v 5 Aa hoe i mpitoro’ey ama’e, Hera tsy mete hañorik’ ahy mb’an-tane atoy i ampelay; ie amy zao hendeseko mimpoly mb’amy tane nihirifa’o añey hao i ana’oy? \v 6 Hoe t’i Avrahame tama’e, Mitaoa tsy hampoli’o añe i anadahikoy. \v 7 \nd Iehovà\nd* Andrianañaharen-dikerañe ninday ahy niakatse ty anjomban-draeko naho i tanen-dongokoy vaho nifanta ty hoe amako, Hatoloko amo tarira’oo o tane toio, ie ty hañitrike i anjeli’ey aolo’o hangalà’o valy añe ho amy ana-dahikoy. \v 8 Aa naho tsy mete hañorik’ azo i ampelay, le ho afak’ amo nampifantàkoo; fe tsy hampipolie’o añe i ana-dahikoy. \v 9 Aa le nanoe’ i mpitoroñey ambanen-tso’ i Avrahame talè’ey ty fità’e vaho nitsokòse ama’e i hoe zay. \p \v 10 Nalae’ i mpitoro’ey amy zao ty rameva folo amo ramevan-talè’eo le niavotse, naho hene am-pita’e ao ze varan-talè’e, ie niongake nionjoñe mb’e Ara­me-naharaime, mb’an-drova’ i Nakore añe. \v 11 Nam­pitongalefe’e alafe’ i rovay marine ty vovoñe ey o ramevao, naho fa hiroñe i àndroy, ami’ty fiavota’ o ampela hitarikeo. \v 12 Le hoe re, Ry \nd Iehovà\nd*, Andrianañahare’ i Avrahame talèkoy, miambane ama’o, anoloro fahatafe­terañe te anito vaho ferenaiño t’i Avrahame talèko. \v 13 Vazohò t’ie mijohañe marine rano migoangoañ’ atoy vaho fa mitoha rano mb’etoa o anak’ ampela’ ondati’ i rovaio, \v 14 le ehe te ty ampela hataoko ty hoe, Ehe azotso amo kiboloha’oo hinomako, vaho hanoe’e ty hoe, Mikamà le hampinomeko ka o rameva’oo, le toe ie ty nedre’o ho a i mpitoro’o Ietsàkey, haharendrehako te niferenaiñe’o i talèkoy. \p \v 15 Mbe tsy nigadoñe i saontsi’ey, te ingo nitoha mb’eo t’i Ribkae, nasama’ i Betoele ana’ i Milkae, vali’ i Nakore rahalahi’ i Avrahame, ninday ty amboara’e an-tsoro’e. \v 16 Somon­drara\f + \fr 24:16 \fr*\ft Somondrara: ze atao tsy nahavany lahy\ft*\f* trenotreno’e am-pahoniñan-dre, ampela miehañe mbe tsy nahavany lahy, nizotso mb’an-drano mb’eo, le nipeae’e i amboara’ey vaho niañambone mb’eo. \v 17 Nihitrihitry hifanalaka ama’e i mpitoroñey, nanao ty hoe, Ehe anjotsò, hitsopeke rano amo kiboloha’oo. \v 18 Mikamà, roandria hoe re, le nazè’e aniany an-taña’e i kiboloha’ey le nanjotsoa’e. \v 19 Ie niheneke ty nampikama’e aze, le hoe re, Ho tarihako ka o rameva’oo ampara’ te etsa-drano. \v 20 Aa le nalonga’e amy zao an-dabaoga ao i amboara’ey naho nilay mb’am-bovom-b’eo indraike hitarike le songa nitariha’e o rameva’eo. \v 21 Nilatsa’ indatiy, nianjiñe avao haharendreke ke nampihenefa’ \nd Iehovà\nd* i lia’ey he tsie. \p \v 22 Ie hene enen-drano o ramevao, le rinambe’ indatiy ty bangen-oroñe vola­mena nilanja vakin-tsekele naho ­ty ravake roe ho an-tsira’e nilanja volamena folo \v 23 vaho nanao ty hoe, Toñono amako, ana’ia irehe. Ehe mete tsahatse anay hialeñe hao ty añ’akiban-drae’o? \v 24 Hoe re tama’e, Ana’ i Betoele, ana’ i Milkae iraho, nasama’e amy Nakore. \p \v 25 Nitovoña’e ty hoe, Amañ’ ahetse naho hanen-kare mahaheneke zahay vaho traño ialeñañe. \v 26 Nabotre’ indatiy ty añambone’e nitalaho am’ ­\nd Iehovà\nd*, \v 27 ami’ty hoe, Andriañeñe abey t’\nd Iehovà\nd* Andrianañahare’ i Avrahame talèko, te tsy nitana’e amy talèkoy ty fiferenaiña’e naho ty figahiña’e, naho niaolo ahiko mb’añ’anjomban-dongo’ i talèkoy t’\nd Iehovà\nd*. \p \v 28 Nilay mb’añ’anjomban-drene’e mb’eo amy zao i somondraray nita­lily irezay. \v 29 Aman’ drahalahy atao Labàne t’i Ribkae, le nihitrike ty lay mb’ am’ indaty am-bovoñey t’i Labàne, \v 30 ie nioni’e i bangen-oroñey, naho o ravak’ an-tsiran-drahavave’eo, naho nitalilia’e ty hoe: Inao ty nisaontsia’ indatiy, le nimb’ am’ indatiy mb’eo vaho naheo’e t’ie nijohañe marine o rameva’eo amy vovoñey. \v 31 Hoe re, Miheova, ry tahie’ \nd Iehovà\nd*. Ino ty ijohaña’o alafe atoy? fa nihajarieko traño naho toetse o ramevao. \v 32 Aa le nimoak’ añ’ anjomba ao indatiy naho nafaha’ i Labàne amo ramevao i kilankañey, naho tinolo’e ahetse naho haneñe o rameva’eo, naho rano hanasañe ty fandia’e naho o fandia’ ondaty nindre ama’eo. \v 33 Nanjotsoañe hika­ma, fa hoe ka re, Tsy hihinañe naho tsy taroñeko hey i namantohañ’ ahiy. Hoe ty natoi’e, Itaroño. \p \v 34 Aa le hoe re, Mpitoro’ i Avrahame iraho. \v 35 Fa ra’elahy ty fitahia’ \nd Iehovà\nd* i talèkoy, vaho mpañaleale re henaneo; ie nitolora’e añondry naho añombe naho volafoty naho vola­mena, ondevo lahy naho ampela, rameva naho borìke, \v 36 mbore nisamak’ ana-dahy añamy talèkoy t’i Sarà vali’e ie fa bey, vaho natolo’e aze ze he’e ama’e. \v 37 Nampifantan-talèko ahy ty hoe, Ko angala’o valy amo anak’ ampela nte-Kanàne, tompo’ ty tane imoneñako atoio i anakoy; \v 38 fa ty anjomban-draeko ty homba’o; amo rolongokoo ty hangala’o valy ho a i anakoy. \v 39 Le hoe Iraho amy talèkoy, Kera tsy hañorik’ ahy i ampela zay. \v 40 Fa hoe re amako, \nd Iehovà\nd* iatrefako lia ro hañitrike ty anjeli’e ama’o hampitafetetse ty lia’o, hangala’o valy aman-dongoko añe, añ’ anjomban-draeko ao, i anakoy. \v 41 Le ho afak’ amy nifantàkoy irehe lehe mivotrak’ aman-drolongoko ao fe tsy hitolora’ iareo, vaho toe ho haha amy nifantàkoy. \p \v 42 Niheo mb’amy vovoñey Iraho anindro­a­ny, nanao ty hoe, Ry \nd Iehovà\nd*, Andria­na­ñahare’ i Avrahame talèkoy, ee te ho tafetere’o henanekeo ty liako! \v 43 Hehe te mijohañe am-bovon-drano atoy iraho; le ze somondra­ra miakatse hitari-drano volañeko ty hoe, Anjotsò rano hitsopehako amo dabakera’oo; \v 44 le ie hanao amako ty hoe, Mikamà vaho hitarihako ka o rameva’oo, ehe t’ie i somon­drara nitendre’ \nd Iehovà\nd* ho amy ana’ i talèkoiy. \p \v 45 Aa mbe tsy nimodo i entako an-trokoy, hehe te pok’eo t’i Ribkae, i favinta’ey an-tsoro’e eo naho nizotso mb’ an-drano mb’eo hitarike, le hoe ty nanoako, Ehe, ampinomo; \v 46 nalisa re nampizotso i kiboloha’ey le nanao ty hoe, Mikamà, vaho hampinomeko ka o rameva’oo. Aa le ninoñe Iraho vaho nanesea’e iaby o ramevao. \v 47 Le hoe ty ontaneko ama’e, Ana’ ia v’iheo? Hoe re, Ana’ i Betoele, ana’ i Nakore nisamaha’ i Milkae. Aa le nanoeko añ’oro’e eo i bangey naho amo sira’eo o ravakeo. \v 48 Le nabotreko ty lohako nitalaho am’ \nd Iehovà\nd* vaho nandriañeko t’\nd Iehovà\nd* Andria­nañahare’ i Avrahame talèkoy, i nanehak’ ahy andalam-bantañe hangalako ty ana-dongo’ i talèkoy ho a i ana’eiy. \v 49 Ie amy zao, naho mete hifandahatse an-kavañonañe naho an-kahiti’e amy talèkoy le isaontsio, fa naho tsy izay, isaontsio, hivihako mb’an-tañan-kavana ndra mb’an-kavia. \p \v 50 Le hoe ty natoi’ i Labàne naho i Betoele, Toe boak’ am’ \nd Iehovà\nd* o raha zao; tsy mete ivolaña’ay ndra ty soa ndra ty raty. \v 51 Ingo, añatrefa’o t’i Ribkae, rambeso; mañaveloa vaho ampañengao i anan-talè’oy ty amy tsara’ \nd Iehovà\nd*y. \p \v 52 Ie nahajanjiñe i enta’ iareoy i mpitoro’ i Avrahamey, le niankohoke an-tane am’ \nd Iehovà\nd*; \v 53 vaho naaka’ i mpito­roñey amy zao ty bije volafoty naho ty voatsiriry volamena naho saroñe, le nato­lo’e amy Ribkae; nomei’e raha sarobily ka i rahalahi’ey naho i rene’e. \v 54 Nikama naho ninoñe amy zao re naho ondaty nitraok’ ama’eo, vaho nialeñe ao. Ie nitroatse maraindray le hoe re, Ampionjono mb’ amy talèkoy mb’eo. \v 55 Hoe ka ty rahalahi’e naho i rene’e, Angao hitobok’ ama’ay atoy hey re, va’e folo andro vaho hienga. \v 56 Fa hoe re tam’iereo, Ko ampiroñonen-draho; kanao nampihenefe’ \nd Iehovà\nd* ty liako, iraho mb’eo himpoly mb’an-talèko mb’eo. \v 57 Hoe iereo, Ho tokave’ay i ampelay, hañontane am-bava’e. \v 58 Aa le kinanji’iareo t’i Ribkae, vaho nanoa’e ty hoe, No’o hao ty hindre lia am’ ondatio? Handeha iraho, hoe re. \v 59 Aa le nampionjone’ iereo mb’eo t’i Ribkae, rahavave’ iareo naho i mpiatra’ey, naho i mpitoro’ i Avrahamey naho ondati’eo. \v 60 Le tinata’ iareo t’i Ribkae naho nanoa’ iareo ty hoe, Ee te ihe, rahavave’ay ro hitombo añ’arivo naho añ’ale; naho ho fanaña’ o tarira’oo o lalam-beim-palaiñ’ azoo. \p \v 61 Niongak’ amy zao t’i Ribkae naho o mpiatra’eo, nijoñe an-drameva nañorike indatiy; aa le nendese’ i mpitoroñey t’i Ribkae vaho nañavelo mb’eo. \p \v 62 Ie henane zay niakatse amy lala’ i Vovon-Daka’iroiy t’Ietsàke, ie fa nimo­neñe an-tane’ Nègeve ao. \v 63 Niavotse amy harivay t’Ietsàke hitalaho an-kivok’ ao, aa ie niandra, le naheo’e te rameva ty nimb’ama’e mb’eo. \v 64 Niandra ka t’i Ribkae nahaoniñe Ietsàke le nizotso amy ramevay, \v 65 nañontane amy mpitoroñey ty hoe, Iam-bao ondaty midrai­draitse an-kivoke ey hifanalaka aman-tikañeo? Hoe i mpitoroñey, Ty talèko ‘nio. Rinambe’e amy zao i sarimbo’e mangarakarakey le nisaroñe. \v 66 Hene natalili’ i mpitoroñey am’ Ietsàke o nanoe’eo. \v 67 Le nendese’ Ietsàke nizilik’ an-kibohon-drene’e ao naho nengae’e ho vali’e t’i Ribkae; naho nikokoa’e vaho nitendreke hanintsiñe amy havilasin-drene’ey t’Ietsàke. \c 25 \s1 Nañenga i Ketora t’i Avrahame \p \v 1 Nangala-baly indraike t’i Avrahame, i Ketoràe ty tahina’e. \v 2 Le nisamaha’e t’i Zimràne naho Ioksane naho i Me­dane naho i Mi­diane naho Isbake vaho i Sòahke. \v 3 Nisamake i Sebà naho i Dedane t’i Joksane. I Asorý ty ana-dahi’ i Dedane, le i Letosý vaho i Leomý. \v 4 O ana-dahi’ i Midianeo le i Efà naho i Èfere naho i Kanòke naho i Abidà vaho i Eldaa, songa ana’ i Ketorà. \v 5 Natolo’ i Avrahame am’ Ietsàke iaby ze vara’e. \v 6 Le tinolo’e ravo­ravo o anan’ tsakeza’eo, ie mbe nive­lo­ñe, le nampifokofokoe’e maniñanañe mb’an-tane atiñanañe añe hisitake am’Ietsàke. \s1 Ty Havilasi’ i Avrahame \p \v 7 Aa le zao o andron-taon-kavelo’ i Avrahame, o niveloma’eo: zato-tsi-fitompolo lim’ amby taoñe. \v 8 Nipetroke fara’e t’i Avrahame vaho nivilasy an-kasoan-kantera’e, bey naho lifo­tse andro, vaho natontoñe am’ ondati’eo. \v 9 Naleve’ Ietsàke naho Iesmaèle ana’e amy lakato’ i Makpelày re, amy tonda’ i Efrone, ana’ i Tsò­khare nte-Kheteiy, aolo’ i Mamrè ao, \v 10 i teteke vinili’ i Avrahame amo nte-Kheteoy. Naleveñe ao t’i Avrahame naho i Sarà vali’ey. \v 11 Ie añe ty fihomaha’ i Avrahame, le nitahien’ Añahare t’Ietsàk’ ana’e; vaho nimoneñe marine ty vovo’ i Laka’iroý eo t’Ietsake. \s1 O ana’ Iesmaèleo \r 1 Ta 1.29-31 \p \v 12 Intoy o tarira’Iesmaèle, ana’ i Avrahame nasama’ i Khagare nte-Mitsraime, fetrek’ oro’ i Sarà amy Avrahameo. \v 13 Zao ty tahina’ o ana’ Iesmaèleo, amo tahina’eo, ie toñoneñe amo tarira’eo : le i Nebaote tañoloñolo’ Iesmaèle naho i Kedare, i Adbeèle, i Mibsame, \v 14 i Mismà, i Domà, i Masà, \v 15 i Khadade, i Temà, Ietore, i Nafìse, vaho i Kedemà. \v 16 Izay o ana’ Iesmaèleo naho o tahina’ iareoo amo rova’eo, naho amo kialo’eo, roandriañe folo-ro’ amby o fifokoa’eo. \v 17 Zato tsy telopolo fito amby taoñe ty halava-havelo’ Iesmaèle, te nikofòke ty fara-pipetro’e naho nivilasy vaho natontoñe am’ondati’eo. \v 18 Nitoetse boak’e Havilà pak’e Sòre tandrife’ i Mitsraime añe iereo amy fombañe mb’e Asòre mb’eoy. Nidoñe tandrife’ o rahalahi’e iabio re. \s1 Fanoñona’ i Iesmaele naho Ietsàke \p \v 19 Izay ty fanoñona’ Ietsàk’ ana’ i Avrahame. \s1 I Iakòbe naho i Esave \p Nisamake Ietsàke t’i Avrahame; le \v 20 efa-polo taoñe t’Ietsàke te nañenga i Ribkae ana’ i Betoele nte-Arame boake Padan’ arame, raha­vave’ i Labàne nte-Arame. \p \v 21 Nihalaly am’ \nd Iehovà\nd* t’Ietsàke ty amy vali’e, ie betsiterake. Tinoi’ \nd Iehovà\nd* i halali’ey vaho niareñe t’i Ribkae. \v 22 Nifaniotsiotse an-kovi’e ao o ajajao, le hoe re: Aa naho zao ty ie, ino ty hanoeko? Aa le nimb’eo re nañontane \nd Iehovà\nd*. \v 23 Le hoe t’\nd Iehovà\nd* ama’e: \q1 Foko roe ty an-kovi’o ao, \q1 hiambake ondaty ho samahe’oo; \q1 Haozatse te ami’ty raike ty raike, \q1 Vaho hitoroñ’an-jai’e ty zoke’e. \p \v 24 Ie tondroke ty andro nisamaha’e, le ajaja hambañe ty an-kovi’e ao. \v 25 Ni­mena iaby ty zoke te niakatse, hoe nisarom-bolovoloeñe ty sandri’e; le natao’ iereo Esave\f + \fr 25:25 \fr*\ft Esave: ty mpitoloñe ndra mpamonitse\ft*\f* ty añara’e. \v 26 Nanonjohy aze i rahalahi’ey; nivontititse an-tomi’ i Esave ty taña’e le natao Iakòbe\f + \fr 25:26 \fr*\ft Iakobe: mpitan-tomitse; mpibaliketsake\ft*\f* ty añara’e. Enempolo taoñe t’Ietsàke te nahatoly iareo t’i Ribkàe. \v 27 Nitombo i lahilahy rey, le nimpitsindroke am-bantam-pitañe t’i Esave, mpian-kivoke; fe ondaty saoneñe t’Iakòbe, mpimo­neñe an-kibohotse. \v 28 Nikokoa’ Ietsàke t’i Esave, amy t’ie nikama o tsindro’eo; fe nikokoa’ i Ribkae t’Iakòbe. \s1 Naleta’ i Esave ty Hatañoloñoloña’e \r (Heb 12.16) \p \v 29 Teo te nahandro antake t’Ia­kòbe, le nilimpoañe t’i Esave te boak’ an-kivok’ añe. \v 30 Aa hoe t’i Esave am’ Iakòbe, Anjotso o raha menao, fa midaliendalieñe. (Aa le natao Edome\f + \fr 25:30 \fr*\ft Edome: mena\ft*\f* ty tahi­na’e.) \v 31 Hoe t’Iakòbe, Aletaho amako henane ty hataño­loñoloña’o, \v 32 Hoe t’i Esave, toe hikenkan-draho, inoñe amako ze o hatañoloñoloñañe zao? \v 33 Hoe t’Iakòbe, Mifantà amako heike. Aa le nifanta ama’e vaho naleta’e am’ Iakòbe i hataño­lo­ñoloña’ey. \v 34 Le nazotso’ Iakòbe amy Esave ty mofo naho i ahandro antakey; ie nikama naho ninoñe le niongake vaho niribotse mb’eo. Toe nañonjitse i hatañoloñoloña’ey t’i Esave. \c 26 \s1 Ietsàke naho i Abimeleke \p \v 1 Ie amy zao nikerè ty tane, nandimbe i hasalikoañe nifetsake tañandro’ i Avrahamey. Le noly mb’e Gerare mb’ amy Abimèleke nte-Pilisty mb’eo t’Ietsàke. \v 2 Ie amy zao, nisodehañe am’ Ietsàke t’\nd Iehovà\nd* nanao ty hoe, Ko mitaveam-b’e Mitsraime añe; fa mitobea an-tane hatoroko azo. \v 3 Mimo­neña an-tane atoy, le himbaeko vaho ho tahieko; amy te hatoloko azo naho amo tarira’o iabio o tane retoañe; le ho henefeko ty fanta nifantàko amy Avrahame rae’o. \v 4 Hampiraeko amo vasian-dikerañeo o tarira’oo naho hatoloko amo tarira’oo o hene tane toañeo vaho amo tarira’oo ty hitahiañe ze hene foko an-tane atoy \v 5 amy te nihaoñe’ i Avrahame ty feoko le nitambozore’e i namantohakoy, o fepèkoo, o fañekoo vaho o Fanoroakoo\f + \fr 26:5 \fr*\ft Toe Hake\ft*\f*. \p \v 6 Aa le nitoetse e Gerare ao t’Ietsàke. \v 7 Ie nañontane i vali’ey ondati’ i rovaio, le hoe re, Rahavaveko toke, amy t’ie nihembañe tsy te hanao ty hoe, Valiko, fa natao’e te hañe-doza ama’e ondatio, ty amy hamontramontra’ i Ribkae. \v 8 Ie tambatse ela ao t’Ietsàke le nitilihitse ami’ty lalan-kede t’i Abimeleke mpanjaka’ o nte-Pelistio: niisa’e te heheke nitsapa­tsapa i Ribkae vali’e t’Ietsàke. \v 9 Aa le nampikanjie’ i Abimeleke t’Ietsàke vaho nanoa’e ty hoe, Toe vali’o re! Ino ty nanoe’o ty hoe Rahavaveko? Hoe t’Ietsàke tama’e, Nataoko hera hikenkañe ty ama’e iraho. \v 10 Hoe ty Abimeleke, Inoñe arè ty nanoe’o ama’ay? Kera niolots’ amy vali’oy t’indaty le ho nañakeo anay irehe. \v 11 Aa le hinatahata’ i Abimeleke ondati’e iabio ami’ty hoe, Toe havetrake ze mitsapa t’indaty toy ndra i vali’ey. \p \v 12 Nitongy amy taney t’Ietsàke le nanatake in-jato amy taoñey avao, amy te nitahie’ \nd Iehovà\nd*, \v 13 vaho niha-mpañarivo indatiy le mbe nionjoñe avao ty firaoraoa’e ampara’ te nimpañaleale. \v 14 Ie amam-pirai-lia naho mpirai-troke vaho tsiefa o pitoro’eo, le nikirañe aze o nte-Pilistio. \v 15 Aa le finempe’ o nte-Pilistio naho linembeke tane o vovoñe hinali’ o mpitoron-drae’eo tañandro’ i Avrahameo. \v 16 Le hoe t’i Abimelek’ am’Ietsàke, Misi­taha, fa loho maozatse te ama’ay irehe. \p \v 17 Aa le nienga boak’ao t’Ietsàke naho nitobe am-bavatane’ i Gerare vaho nitoetse eo; \v 18 le sino­ka’ Ietsàke indraike o vovon-drano niha­li­eñe tañandro’ i Avrahame rae’eo, o linembe’ o nte-Pilisty iabio naho fa nihomake t’i Avrahame; vaho nitokave’e amo añarañe nitokavan-drae’e. \v 19 Le nihaly amy vavataney o mpitoro’ Ietsàkeo le nanjo vovoñe nigoangoan-drano. \v 20 Fe nifandietse amo mpiara’ Ietsàkeo o mpiarake nte-Gerareo ami’ty hoe, Anay o ranoo, le natao’e ty hoe Eseke\f + \fr 26:20 \fr*\ft Eseka: fifandierañe\ft*\f* i vovoñey kanao nifandiera’ iereo. \v 21 Nihaly vovoñe ­indraike iereo vaho nifanjomorañe ka, aa le nitokave’e Sitnà\f + \fr 26:21 \fr*\ft Sitnà: fifankalaiñañe\ft*\f*. \v 22 Ie niveve mb’eo le nihaly vovoñe indraike, f’ie tsy am-pifanoiñe, le natao’e ty hoe Rehobota\f + \fr 26:22 \fr*\ft Rehobota: midada\ft*\f* ami’ty hoe, Fa nañivake ho anay t’\nd Iehovà\nd* le hiraorao an-tane atoy. \p \v 23 Boak’ ao re nionjoñe mb’e Beersevà mb’eo. \v 24 Le nisodehañe ama’e amy haleñey t’\nd Iehovà\nd* nanao ty hoe, Izaho ro Andrianañahare’ i Avrahame rae’o; ko hemban-drehe fa ama’o Iraho le ho tahieko vaho hampitozantozañeko o tarira’oo ty amy Avrahame mpitorokoy. \v 25 Aa le nandrafetse kitrely eo naho nikanjy ty tahina’ \nd Iehovà\nd* naho naore’e eo ty kiboho’e vaho nihaly vovoñe eo o mpitoro’ Ietsàkeo. \p \v 26 Nomb’ ama’e mb’eo amy zao t’i Abi­mèleke boake Gerare, miharo amy Ako­zàte mpanolo-keve’e naho i Pikole, mpifehe o lahindefo’eo. \v 27 Hoe t’Ietsak’ am’iereo, Inom-bao ty nomba’areo mb’ amako mb’etoa kanao malaiñe ahy, toe natao’ areo soike? \v 28 Hoe iereo, Trea’ay malange te ama’o t’\nd Iehovà\nd*, le hoe zahay, Antao hifanitike, añivo’ay naho ihe, aa le iantofo te hifañina, \v 29 soa te ihe tsy hijoy anay, hambañe amy te zahay tsy nitsapa azo, fa tsy ino ty nanoe’ay naho tsy ty soa, naho nampañaveloe’ay am-panintsiñañe; toe tahie’ \nd Iehovà\nd* irehe henaneo. \v 30 Aa le nañalankaña’e sabadidake, le nikama naho ninoñe. \v 31 Nitroatse marain-tsikiake iereo le nifañina am-panta, naho na­sese’ Ietsàke mb’eo vaho nienga aze an-kanintsiñe. \v 32 Nitotsak’ ama’e amy àndroy ka ty mpitoro’ Iets­ake nita­lily i vovoñe hinali’ iereo anianiy, ty hoe, Nahatrea rano zahay! \v 33 Natao’e Sivà ty añara’e; aa le Beer-Sevà ty añara’ i rovay henaneo. \s1 O Vali’ i Esave nte-Kheteo \p \v 34 Ie niefapolo taoñe t’i Esave, le nañenga Iehoditè ana’ i Bierý nte-Khete, naho i Basmàte ana’ i Elòne nte-Khete; \v 35 f’ie nampioremeñe ty arofo’ Ietsàke naho i Ribkae. \c 27 \s1 Mitata Iakòbe t’Ietsàke \p \v 1 Ie roñoñe añe, naho fa bey t’Ietsàke naho nitalo fihaino vaho tsy nahavazoho soa, le kinanji’e t’i Esave zoken’ ana’e ami’ty ty hoe, O anako, le tinoi’e ty hoe, Intoy iraho. \v 2 Hoe re, Hehe te bey Iraho henaneo; naho amoeako ty andro hikenkañako, \v 3 aa ehe rambeso o harao’oo: ty kotra’o naho fale’o le akia mb’an-kivok’ añe hitsindroke hena ho ahiko. \v 4 Le anokono mahakama mafiry, amy teakoy, le anjotso ho haneko, hitatàko azo an-troko aolo’ ty hivetrahako. \p \v 5 Jinanji’ i Ribkae ty nataon-drae’e amy ana’e Esave. Aa naho niavotse mb’ am-patrañe añe t’i Esave hitsindroke hanesea’e. \v 6 le hoe t’i Ribkae am’ Iakòbe ana’e, Inao, tsinanoko amy saontsin-drae’o aman-drahalahi’o Esavey, ty hoe, \v 7 Añendeso tsindroke, le anokono haneñe mafiry hihinanako hitatàko azo añatrefa’ \nd Iehovà\nd* aolo’ ty hikenkañako. \v 8 Inao arè, anako, haoño o volam-pamantohako azoo. \v 9 Akia mb’amy lia raikey le andeso vik’ ose roe hañalankañako mahakama mafiry ho an-drae’o, amy tea’ey; \v 10 le ihe ty hanjotso aze aman-drae’o hikama’e, hitata’e aolo’ ty hiho­maha’e. \v 11 Fa hoe ka t’Iakòbe amy Ribkae rene’e, Oniño te ondaty volovoloeñe t’i Esave rahalahiko; izaho lahilahy pando; \v 12 hera hitsapa ahy t’i raeko le hatao’e te nirabioñeko, le mone fatse ty hanoa’e fa tsy tata. \v 13 Hoe t’i rene’e ama’e, Ee te ho amako ze o fatse’o zao, anako; fe oriho avao i volakoy, akia, angalao ho ahy. \v 14 Aa le nimb’eo re nangalake naho nendese’e aman-drene’e; vaho nihalankañen-drene’e ty mahakama mafiry manahake ty teàn-drae’e. \v 15 Na­lae’ i Ribkae amy zao ty sarimbo fanjaka’ i Esave zoke’ey ze tama’e añ’ an­jomba’e ao vaho nampiombea’e amy Iakòbe, ana-tsitso’e \v 16 le napeta’e an-tsira’e ty holi’ i vik’ osey naho ami’ty malama am-pititia’e eo. \v 17 Tinolo’e am-pità’ Iakòbe ana’e i mahakama mafiriy naho ty mofo hinalanka’e. \p \v 18 Le nizilik’ aman-drae’e ao re nanao ty hoe, O aba, le tinoi’e ty hoe, Intoy iraho; Ia irehe, anako? \v 19 Hoe t’Iakòbe aman-drae’e, Izaho i Esave Ta­ñolo­ñoloña’o. Fa nanoeko iaby i nañiraha’o ahi­y, mitroara arè, miambesara vaho ikamao o tsindrokoo, hitatà’ ty arofo’o. \v 20 Aa hoe t’Ietsàk’ amy ana’ey, Akore anako, t’ie nahatrea anianik’ avao? Hoe ty natoi’e: Nampitotohe’ ­\nd Iehovà\nd* Andrianañahare’o amako. \v 21 Le hoe t’Ietsàk’ am’Iakòbe, Harineo, hitsapako azo, anako, haha­ren­drehako te toe i Esave anako ke tsie. \v 22 Aa le nitotok’ aman-drae’e Ietsàke t’Iakòbe, le nitsa­pae’e vaho hoe ty asa’e, Feo’ Iakòbe o feo zao, fe taña’ i Esave o taña’eo. \v 23 Le tsy nifohi’e amy te nivolovolo­eñe manahake o fitàn-joke’e Esaveo o taña’eo, aa le tinata’e. \v 24 Hoe re, Toe anako Esave v’i-heo? Le tinoi’e ty hoe: Izaho. \v 25 Aa hoe re, Anjotso hihinanako i tsindron’ anakoy vaho hitat’ azo ty troko. Aa le nazotso’e naho nikamae’e naho nanjo­tsoa’e divay vaho ninoma’e. \v 26 Le hoe ty rae’e Ietsàk’ ama’e, Mañarinea ahy anako vaho orofo. \v 27 Aa le niharinea’e naho norofa’e, le nantsoñe’e ty hañi’ o lamba’eo vaho nitata’e ami’ty hoe, \q1 Inao ty hañin’ anako \q1 manahake ty harifondrifon-kivoke \q1 nitahie’ \nd Iehovà\nd*. \q1 \v 28 Ee te hanoloran’ Añahare azo \q1 ty zonon-dikerañe, \q1 naho ty havondra’ ty tane toy \q1 vaho ampemba naho-divay vao maha-eneñe. \q1 \v 29 Lonike te hitoroñe azo ondatio, \q1 vaho hibokoboko ama’o o rofokoo. \q1 Feleho o rahalahi’oo, \q1 le hiondrek’ ama’o o anan-drene’oo. Fonga afàtse ze mamatse azo, \q1 Hene tahieñe ze mitat’ azo! \s1 Po-Tata t’i Esave \r (Heb 12.17) \p \v 30 Ie nifonire’Ietsàke i fitata’e Iakòbey, vaho didy tsy tafakatse boak’ añatrefan-drae’e t’Iakòbe, te pok’eo t’i Esave amy tsindro’ey. \v 31 Ie ka ro naña­lankañe mahakama mafiry vaho nazo­tso’e aman-drae’e ami’ty hoe, Mitroara ry Raeko, ikamao ty tsindron’ ana’o, hitata’ ty arofo’o. \v 32 Ia v’iheo, hoe t’Ietsàke rae’e ama’e. Tinoi’e ty hoe, Ana’o iraho, i Esave tañoloñoloña’oy. \v 33 Nihobitse an-gebahebake t’Ietsàke, nanao ty hoe: Ia arè i nitsindroke hena naho nanjotso amakoy, ie fonga nihaneko aolo’ ty niavia’o etoañe vaho fa nitataeko?—eka ho soa tata re! \v 34 Ie nahajanjiñe i saontsin-drae’ey t’i Esave, le nampipoñake fañgoihoy añ’ afero naho nanao ty hoe aman-drae’e, Tatao iraho, izaho ka, ry Raeko! \v 35 Fa hoe re, Niavy etoa am-pamañahiañe ty zai’o, vaho tinava’e i tata’oy. \v 36 Hoe re, Tsy to hao i añara’e, Iakobey, kanao indroe ty nañaramamoa’e an-tomitse. Sininto’e amako ty hatañoloñoloñako, le hehe te tinava’e aniany ka i tatakoy. Le hoe re, Tsy nañaja’o tata hao iraho? \v 37 Hoe ty natoi’ Ietsàk’ amy Esave, Ingo te nanoeko talè’o re vaho hene natoloko ama’e o rahalahi’eo ho mpitoro’e, le ampemba naho divay vao ty namaha­nako aze. Inoñe ka ty hanoeko ama’o, anako? \v 38 Hoe t’i Esave aman-drae’e, Tsy aman-tata raik’ avao hao irehe, ry Aba? Tatao iraho, izaho ka, ry raeko! Naonjo’ i Esave amy zao ty fiarañanaña’e le nangololoike ty rovetse. \p \v 39 Le hoe ty nitoiña’ Ietsàke rae’e: \q1 Ingo, hihànkañe ami’ty havondra’ \q1 ty tane toy ty akiba’o, \q1 naho amo zonon-dikerañe \q1 añ’ abo eñe. \q1 \v 40 Ty fibara’o ro hiveloma’o, \q1 le ho toroñe’o ty zai’o, \q1 fe añe irehe ho tsitoboboly, \q1 vaho hapoza’o ty joka an-kàto’o eo. \s1 Nivoratsaha’e i hangosasaha’ey \p \v 41 Nalaim-bintañ’amy Iakòbe amy zao t’i Esave ty amy tata nitatàn-drae’e azey, le hoe ty natao’ i Esave an-tro’e ao, Mito­toke ty andro fandalàñe an-draeko; le ho vonoeko t’Iakòbe zaiko. \v 42 F’ie natalily amy Ribkae i volan-joken’ ana’ey; le nirahe’e ty hitoka Iakòbe tsitson’ ana’e, le hoe re tama’e, Inao mameren-troke t’i Esave zoke’o ty ama’o ami’ty fikililia’e hañè-doza ama’o. \v 43 Ie amy zao ry anako, oriho o volakoo, le miongaha, mibioña mb’ amy Labàne rahalahiko e Kharane añe, \v 44 le molia ama’e ao heike\f + \fr 27:44 \fr*\ft Heb: andro raike\ft*\f*, ampara’ te mitolike ty fitrotrofiahan-joke’o, \v 45 ampara’ te hiesoñe ama’o ty haviñeran-joke’o vaho handikofa’e i nanoe’o ama’ey; le mbe hampihitri­feko irehe, hampolieko boak’ añe. Ataoko akore te ho nirerek’ amako ami’ty andro raike nahareo roroe? \p \v 46 Le hoe t’i Ribkae am’ Ietsàke, Mañalike ty haveloko o anak’ampela Kheteo. Aa naho mañenga amo anak’ ampela Kheteo t’Iakòbe, manahake o anak’ampela an-tane atoio le ho inoñ’amako ty fiaiko? \c 28 \p \v 1 Tinoka’ Ietsàk’ amy zao t’Iakòbe naho tinata’e vaho nafanto’e ami’ty hoe, Ko mañenga valy amo anak’ ampela nte-Kanàneo. \v 2 Mionjona mb’e Padan’ arame, mb’añ’ anjomba’ i Betoele, raen-drene’o añe, vaho mañengà amo anak’ampela’ i Labàne, rahalahin-drene’oo. \v 3 Ehe te hitahy azo t’i El-Sadai\f + \fr 28:3 \fr*\ft Fot 17:1\ft*\f*, hampibodobodo naho hañamaro azo, soa te ho firimboñam-pifokoañe. \v 4 Le hatolo’e azo naho amo tarira’o mindre ama’oo o fitahiañe i Avrahameo, handovà’o i tane maha-renetane azoy, i natolon’ Añahare amy Avrahamey. \v 5 Aa le nirahe’ Ietsàke mb’ eo t’Iakòbe, hañavelo mb’e Padan’ arame, mb’ amy Labàne ana’ i Betoele nte-Arame, rahalahi’ i ­Ribkae rene’ i Esave naho Iakòbe añe. \p \v 6 Ie nirendre’ i Esave te nitatae’ Ietsake t’Iakòbe naho nirahe’e mb’e Padan’ ara­me mb’eo hañenga valy boak’añe, ie nitata aze ro namantoke ty hoe, Ko mañenga amo anak’ am­pela’ i Kanàneo, \v 7 le nihao­ñe’ Iakòbe i nafanton-drae’e naho i rene’ey vaho nitaveañe mb’e Padan’ Arame añe, \v 8 le napota’ i Esave te tsy nòn-drae’e Ietsake o anak’ ampela’ i Kanàneo; \v 9 aa le nimb’ am’ Iesmaèle mb’eo re nañenga i Makalate, rahavave’ i Nebaiote, ana’ Iesmaèle ana’ i Avrahame, ho tovo’ o vali’eo. \s1 Nañinofy e Betele ao \p \v 10 Nienga i Beersevà t’Iakòbe naho nionjo mb’e Kharane añe. \v 11 Ie nahaisake toetse, le nialeñe ao fa nimotake i àndroy. Nangalak’ amo vato eio re naho napo’e ho ankala’ ty añambone’e vaho nandre niròtse amy toetsey. \v 12 Nañinofy re, le ingo ty fanongà nitroatse an-tane eo, ty ambone’e naha-takatse an-digiligin-dike­rañe eñe vaho inge, niañambone naho nizotsoa’ o anjelin’Añahareo. \v 13 Naheo’e te nijohañe ambone’e ey t’\nd Iehovà\nd*, nanao ty hoe: Izaho \nd Iehovà\nd* Andrianañaharen-drae’o Avrahame naho Andrianañahare’ Iets’ake. Hatoloko azo naho amo tarira’oo o tane andrea’o henaneo. \v 14 Ho mira ami’ty debo’ ty tane toy o tarira’oo, ie hangetseketseke mañandrefa naho maniñana naho mañavaratse vaho mañatimo, le ihe naho o tarira’oo ro hitahiañe ze hene hasavereña’ ty tane toy. \v 15 Inao, mpindre ama’o iraho, hañambeñe azo ndra aia’aia ty hañaveloa’o, vaho hampoliko an-tane atoy, le tsy hieng’ azo naho tsy henefeko o vinolako ama’oo. \p \v 16 Ie nivañoñe amy firota’ey t’Iakobe le hoe re, Toe an-toetse atoy t’\nd Iehovà\nd* fe tsy napotako. \v 17 Nihemban-dre le nanao ty hoe, Akore ty harevendreveñañe etoañe! Ts’inoñe naho tsy anjomban’ Añahare ty etoa vaho itoy i lalambein-dikerañey. \p \v 18 Nitroatse marain-tsikiake t’Iakòbe le rinambe’e i vato napo’e ho ankala’ ty añambone’ey naho natroa’e ho ajiba, vaho nañiliña’e solike ambone’e eo. \v 19 Natao’e ty hoe Betele\f + \fr 28:19 \fr*\ft Betele: Anjomban’Añahare\ft*\f* ty añara’ i toetsey, fa nitokaveñe ty hoe Loze i tanàñey taolo. \v 20 Nifanta amy zao t’Iakòbe ami’ty hoe, Naho hañimbañ’ ahiko t’i Andrianañahare, hañaro ahy ami’ty liako toy naho hamahañe ahy hànen-ko haneñe naho lamba hisikinañe, \v 21 hibalihako an-kanintsi­ñe mb’añ’ anjomban-draeko añe, le ho Andrianañahareko t’\nd Iehovà\nd*, \v 22 naho ho anjomban’ Añahare ty vato natroako ho ajiba toy, vaho toe homeako Azo ty faha-folo’ ze hene hatolo’o ahiko. \c 29 \s1 Mifañaoñe t’Iakòbe naho i Rahkele \p \v 1 Niongake am-pandia amy zao t’Ia­kòbe nimb’ an-tane’ o anan-tatiñanañeo. \v 2 Tinalake’e te heheke ty vovoñe an-kivoke ey aman’ añondry telo troke mandre marine aze, amy te fampinomañe o mpirai-liao i vovoñey; le vato jabajaba ty nikapeke i vovoñey. \v 3 Ie hene vory o mpirai-liao le adariso’ o mpiarakeo i vato fikape’ i vovoñeiy, vaho ampinomeñe o añondrio; heneke izay vaho ampolie’ iareo am-bava’ i vovoñey i vatoy. \p \v 4 Hoe t’Iakòbe am’iereo, O rahalahikoo, boak’ aia nahareo? Hoe iereo, Hirik’e Kharane añe. \v 5 Hoe re tam’ iereo, Fohi’ areo hao t’i Labàne ana’ i Nakore? Hoe iereo, Eka apota’ay. \v 6 Hoe re tam’iereo, Jangam-bao? Janga, hoe iereo, le ingo t’i Rahkele, anak’ ampela’e minday o añondrio. \v 7 Hoe re, Hehe, mbe tsingilingilieñe ty àndro, tsy fanontoñañe añondry hey henaneo. Ampinomo o añondrio vaho akia andrazo. \v 8 Fa hoe ka iereo, Tsy mete zahay naho tsy fa vory iaby o mpirai-liao naho avarimbari’ iareo boak’ am-bava’ o vovoñeo o vatoo; izay vaho ampinome’ay o añondrio. \p \v 9 Ie mbe nifanaontsy, pok’ eo t’i Rahkele ninday o añondrin-drae’eo, amy t’ie mpiarake. \p \v 10 Ie nahaoniñe i Rahkele, ana’ i Labàne renelahi’e, naho o añondri’ i Labàne rene­lahi’eo t’Iakòbe le niharinea’e naho navari’e boak’ am-bava’ i vovoñey i vatoy vaho nampinome’e i lia-rai’ i Labàne renelahi’eoy. \v 11 Le norofa’ Ia­kòbe t’i Rahkele vaho nipoña-peo an-drovetse, \v 12 naho nitoñone’ Iakòbe amy Rahkele t’ie longon-drae’e naho ana’ i Ribkae; le nilay re hitalily aman-drae’e. \v 13 Ie jinanji’ i Labàne ty talili’ Iakòbe ana-drahavave’e, le nihitrihitry hifañaoñe ama’e; finorokoko’e naho norofa’e vaho nendese’e mb’ añ’ an­jom­ba’e ao vaho hene natalili’e amy Labàne i nife­tsake rezay, \v 14 le hoe t’i Labàne ama’e, Toe taolako naho nofoko irehe! Aa le niam­be­sara’e volañe raike. \s1 Vinali’ Iakòbe o ana’ i Labàneo \p \v 15 Le hoe t’i Labàne am’ Iakòbe, Aa ndra t’ie longoko, hifanehake ho ahy tsy aman-tambe hao? Volaño arè, ino ty ho tambe’o. \v 16 Ie amy zao, roe ty anak’ ampela’ i Labàne; Leae ty añara’ ty zoke’e naho i Rahkele ty añaran-jai’e. \v 17 Naleme ty maso’ i Leae, le nimontramontra naho soa vintañe t’i Rahkele. \v 18 Nikokoa’ Iakòbe t’i Rahkele, le hoe re, Ho toroñeko fito taon-drehe ho a i Rahkele, anak’ ampela’o zai’e. \v 19 Hoe t’i Labàne, Hamake hato­loko azo ta te hatoloko amy ze ondaty ila’e; mimoneña amako. \v 20 Aa le nito­roñe fito taoñe t’Iakòbe haha­zoa’e i Rahkele, le nihoe andro tsy ampe-ampe am-pihaino’eo ty amy fikokoa’e azey. \p \v 21 Le hoe t’Iakòbe amy Labàne, Ato­loro ahy i valikoy hiharoako fa heneke o androkoo. \v 22 Aa le natonto’ i Labàne ze hene ondati’ i tanañey vaho nañalankañe takataka. \v 23 Ie hariva i àndroy le nasese’ i Labàne am’Iakòbe t’i Leae vaho niolore’e. \v 24 Le natolo’ i Labàne amy Leae ty mpitoro-ampela’e Zilpae ho mpiatrak’ aze. \v 25 Aa ie nanjirike ty hamaray, hehe te i Leae! le hoe t’Iakòbe amy Labàne: Ino o nanoe’o amakoo? Tsy i Rahkele hao ty nitoroñako azo? Akore arè ty namitaha’o ahy? \v 26 Hoe t’i Labàne, Tsy sata an-tane atoy ty anolorañe ty zai’e aolo’ ty tañoloñoloñan-ampela’e. \v 27 Foniro i hafitoa’ey, le hatolo’ay azo ka i raikey, ho ami’ty fito taoñe tovo’e hitoroña’o ahy. \p \v 28 Aa le nanoe’ Iakòbe. Nihenefe’e i hereñandroy, vaho natolo’e aze ty anak’ampela’e Rahkele ho vali’e. \v 29 Natolo’ i Labàne amy Rahkele ana’e t’i Bilhae mpiatra’ey ho mpiatrak’ aze. \v 30 Niolotse amy Rahkele ka t’Iakòbe le ie ty nikokoa’e te amy Leae, vaho nitoroñe i Labàne fito taoñe indraike. \s1 O Ana’ Iakòbeo \p \v 31 Ie nivazoho’ \nd Iehovà\nd* te tsy nikokoañe t’i Leae, le sinoka’e ty trañon’ ana’e, fe betsiterake t’i Rahkele. \v 32 Niareñe t’i Leae vaho nahatoly ana-dahy. Natao’e Reòbene ty añara’e fa hoe ty asa’e, amy te nivazoho’ \nd Iehovà\nd* ty haferenaiñako\f + \fr 29:32 \fr*\ft Reobene: hehe, ana-dahy\ft*\f*. Aa le hikoko ahy ty valiko henanekeo. \p \v 33 Niareñe indraike re nisamak’ ana-dahy, vaho hoe re, Jinanji’ \nd Iehovà\nd* t’ie firihia’e le nomei’e itoañe ka, le natao’e Simòne\f + \fr 29:33 \fr*\ft Simeone: mahajanjiñe\ft*\f* ty añara’e. \p \v 34 Mbe niareñe indraike re, nahatoly ana-dahy, le hoe ty asa’e, Sandrake henane zao te hipiteham-baliko, izaho nisamake telo ho aze. Aa le natao’e Levy\f + \fr 29:34 \fr*\ft Levy: mpireketse\ft*\f* ty añara’e. \p \v 35 Mbe niareñe indraike re, le nisamak’ ana-dahy vaho nanao ty hoe, Handrenge \nd Iehovà\nd* Iraho henane zao. Le natao’e Iehodà\f + \fr 29:35 \fr*\ft Iehodà: Rengèñe\ft*\f* ty ­añara’e vaho nitampets’ anake. \c 30 \p \v 1 Ie nioni’ i Rahkele t’ie tsy nahatoly ho a Iakòbe, le nikirañe an-joke’e, naho hoe re am’ Iakòbe. Ehe meo anake Iraho tsy mone hikenkañe! \v 2 Nisolebotse amy Rahkele ty haboseha’ Iakòbe le hoe ty asa’e, Izaho hao ty hisolo an’ Andrianañahare nitañe ama’o ty vokan-koviñe? \v 3 Le hoe re, Intoy t’i Bilhae mpitoroko, imoaho hisamaha’e amo ongokoo soa t’ie ty hampionjoñeñe ahy. \p \v 4 Aa le natolo’e aze t’i Bilhae mpitoro’e hialoza’e, naho niziliha’ Iakòbe \v 5 vaho niaren-dre, nahatoly anadahy ho a Iakòbe. \v 6 Le hoe t’i Rahkele, Nañomey to ahiko t’i Andrianañahare; toe jinanji’e i fitoreokoy naho nitolora’e ana-dahy. Aa le natao’e Dane\f + \fr 30:6 \fr*\ft Dane: nañomey to\ft*\f* ty añara’e. \p \v 7 Niareñe indraike t’i Bilhae mpitoro’ i Rahkele, naho nahatoly ana-dahy faha roe ho a Iakòbe. \v 8 Le hoe t’i Rahkele, Am-pifangatorañe mafe ty nifangatòrako aman-jokeko le nahalefe, vaho natao’e Naftalý\f + \fr 30:8 \fr*\ft Naftalý: mifangatotse\ft*\f* ty añara’e. \p \v 9 Ie rendre’ i Leae te nijihetse ty fisamaha’e, le rinambe’e t’i Zilpae mpitoroñ’ ampela’e vaho natolo’e am’ Iakòbe hialoza’e. \v 10 Nisamak’ ana-dahy ho a Iakòbe t’i Zilpae mpitoro’ i Leae. \v 11 Le hoe t’i Leae, Hasoa tata! Aa le natao’e Gade\f + \fr 30:11 \fr*\ft Gade; Mpirimboñe; mpifañosoñe\ft*\f* ty añara’e. \p \v 12 Mbe nisamak’ ana-dahy fañindroe’e ho a Iakòbe t’i Zilpae mpitoro’ i Leae. \v 13 Le hoe t’i Leae, Hete! ty haehako! Hatao’ o anak’ ampelao haha iraho. Aa le natao’e Asere\f + \fr 30:13 \fr*\ft Asere: fale\ft*\f* ty añara’e. \p \v 14 Ie an-tsam-pitatahañe vare-bolè, nomb’an-tetek’ ao t’i Reòbene le nahatendreke fañanintsiñe vaho nañandesa’e t’i Leae, rene’e. Le hoe t’i Rahkele amy Leae, Añomezo amo fañanintsin’ ana’oo. \v 15 Fe hoe re ama’e, Raha kede ama’o hao te nasinta’o amako i valikoy, te hitavaña’o ty fañanintsin’ anako ka? Le hoe t’i Rahkele, Aa le ho meako azo hiolora’o te anito ty amo fañanintsin’ ana’oo. \v 16 Ie boak’ an-teteke ey t’Iakòbe amy harivay, le niakatse hanalaka aze t’i Leae nanao ty hoe, Ahiko irehe te anito fa fifofoañe ty nifofoako azo amo fañanintsin’ anakoo. Aa le niolora’e amy haleñey. \v 17 Nihaoñen’ Añahare t’i Leae vaho niaren-dre, le nahatoly ana-dahy faha-lime ho a Iakòbe. \v 18 Hoe t’i Leae, Nitambezan’ Añahare Iraho ty amy nanolorako i mpitoro-ampelakoiy amy valeko. Le natao’e Iisakare\f + \fr 30:18 \fr*\ft Iisakare: hambam-peo ami’ty valesoa\ft*\f* ty añara’e. \p \v 19 Niareñe indraike t’i Leae le nisamake ty ana-dahi’e fah’ eneñe ho a Iakòbe. \v 20 Le hoe t’i Leae, Nitoloran’ Añahare ravoravo fanjàka iraho. Tsy mahay tsy himoneñe amako ty valiko henane zao, amy te nahatoly ana-dahy eneñe ho aze. Le natao’e Zebolòne\f + \fr 30:20 \fr*\ft Zebolòne: asiñe\ft*\f* ty añara’e. \p \v 21 Ie añe le nahatoly anak’ ampela re vaho natao’e Dinae\f + \fr 30:21 \fr*\ft Dinae: ható\ft*\f* ty añara’e. \p \v 22 Nitiahien’Añahare amy zao t’i Rahkele le nahajanjiñe aze t’i Andrianañahare vaho sinoka’e ty hovi’e. \v 23 Niaren-dre le nahatoly ana-dahy vaho nanao ty hoe, Fa nafahan’ Añahare amako ty ìnje. \v 24 Natao’e Iosefe\f + \fr 30:24 \fr*\ft Iosefe: ho tovoña’e abey\ft*\f* ty añara’e ami’ty hoe: Ehe t’ie ho tovoña’ \nd Iehovà\nd* ana-dahy. \s1 Mihamaro ty Añondri’ Iakòbe \p \v 25 Ie nasama’ i Rahkele t’Iosefe, le hoe t’Iakòbe amy Labàne. Ampionjono mb’eo Iraho himpoliako mb’an-toeko naho mb’an-taneko añe. \v 26 Meo ahiko o valiko naho anako nitoroñako azoo, vaho ampionjono. Fohi’o i fifanehafako nitoroñako azoy. \p \v 27 Aa hoe t’i Labàne ama’e, Naho nahatendreke fañisohañe a’ maso’o iraho, le mitoboha hey. Fa am-pitsikarahañe ty naharen­drehako te nitahie’ \nd Iehovà\nd* Iraho ty ama’o. \v 28 Tinovo’e ty hoe, Ano ty ho tambe’o le hatoloko. \p \v 29 Hoe t’Iakòbe ama’e, Fohi’o ty nifa­nehafako ho azo naho ty hasoa’ o hare’oo t’ie amako. \v 30 Ty kedekede tama’o taolo’ i fiavikoy le fa nitombo ho maro, vaho nitahy azo t’\nd Iehovà\nd* ndra aia aia ty nombako. Aa ie henaneo, ombia ty hanoeko ho a i trañokoy, izaho ka? \v 31 Aa hoe re: Ino ty homeako azo? Le hoe ty natoi’ Iakòbe, Ko añomeza’o ndra inoñ’ inoñe, fa naho o raha zao ty hanoe’o amako, le handrazeko vaho hambenako indraike o mpirai-lia’oo. \v 32 Angao ho tsitsifeko o mpirai-lia’oo te anito le fonga haviko ze añondry merembitike naho voanato, naho ze vik’ añondry mainteinte, vaho ze ose poapoake ndra varevare; irezay ty ho tambeko. \v 33 Hitalily ahy ty havantañako te añe, naho hiatreke o lahara’oo o tambekoo. Ze ose tsy varevare ndra poapoake oniñe amako, ndra ze vik’añondry tsy mainte le hatao kinametse. \p \v 34 Noko izay, hoe t’i Labàne. Ie i vinola’oy. \v 35 Fe amy àndroy avao le naveve’ i Labàne ze hene ose­lahy varevare ndra poapoake naho ze ose-vave varevare ndra poake (naho ze aman-kafotiañe) naho ze vik’ añondry mainte vaho natolo’e an-taña’ o ana’eo; \v 36 le nasitake lia telo andro amy Iakòbe, naho nandraze’ Iakòbe ty ila’ o mpirai-lia’ i Labàneo. \v 37 Nangalake ran-talý naho sohihy naho hatae tsotra t’Iakobe vaho niholire’e o ran-kataeo hampiboake ty foty amo ran-kataeo. \v 38 Le napo’e aolo’ o mpirai-liao o ran-kataeo añ’ila’ o dabaoga finoma’ o mpirai-liaoo t’ie avy hinon-drano, ie toe mitongoa naho minon-drano. \v 39 Aa ie nisahe añ’ atrefa’ o ran-kataeo o mpirai-liao le nampipoke anake tanteharañe ndra varevare, ndra poapoake. \v 40 Navi’ Iakòbe o ana’eo, le nampisahe’e amo misoritsori­tseo naho amy ze mainte amo lia’rai’ i Labaneo, toe naveve’e o mpirai-lia’eo, tsy naharo’e amo mpirai-lia’ i Labaneo. \v 41 Ie te hisahe o hare maoza­tseo, le nasampe’e ey o ran-kataeo ho trea’ o hàreo amo dabaogao, soa te hisahe aolo’ o ran-kataeo, \v 42 fa naho naleme o hareo, tsy nampipoha’e ao izay. Aa le ninjare maleme ty fanaña’ i Labàne vaho naozatse o a Iakòbeo. \v 43 Aa le vata’e niraorao indatiy, nihatsifotofoto o mpirai’ lia’eo, ie amam-pitoro lahy naho ampela, rameva vaho borike. \c 31 \s1 Nandribotse amy Labàne t’Iakòbe \p \v 1 Jinanji’e ty enta’ o ana-dahi’ i Labaneo, nanao ty hoe, Finao’ Iakòbe ze fonga fanañan-drae’ay; le ty varan-drae’ay ty nampañefoefo aze. \v 2 Ie niisa’ Iakòbe ty vinta’ i Labàne le naheo’e te tsy niatrefa’e manahake te taolo. \p \v 3 Aa le hoe t’\nd Iehovà\nd* am’ Iakòbe, Mibaliha mb’an-tanen-droae’o mb’aman-drolongo’o mb’eo fa indrezako. \p \v 4 Aa le nampihitrife’e an-koike t’i Rahkele naho i Leae t’ie homb’ am-piandrazañe mb’am-pirai-lia’e mb’eo. \v 5 Le nanoa’e ty hoe, Treako ty vintan-drae’areo te tsy iatrefa’e manahake taolo, fe mañimb’ ahy t’i Andrianañaharen-draeko. \v 6 Fohi’areo t’ie nitoroñ’ an-drae’areo an-kaozarako iaby, \v 7 fe nifañahian-drae’areo naho novae’e im-polo o tam­be­koo, f’ie tsy nimetean’ Añahare hijoy ahy. \v 8 Ie nanao ty hoe: O varevareo ro tambe’o, le songa niterake varevare o hare’eo, aa ie nanao ty hoe, O tanteharañeo ro tambe’o. Le hene nampipoke tanteharañe o hareo. \v 9 Aa le sininton’ Añahare aman-drae’areo o hare’eo vaho natolo’e ahy. \p \v 10 Teo te indraik’ amy sam-pisaheañey le nañinofy Iraho naho niandra vaho nahatrea te hene tanteharañe ndra varevare ndra poake o oselahy nitongoa amo mpirai-liao. \v 11 Le hoe t’i anjelin’ Añahare amako ama’ nofy, O Iakòbe, vaho natoiko ty hoe, Intoy iraho. \v 12 Le hoe re, Ampiandrao fihaino vaho mahaoniña te songa tanteharañe ndra varevare ndra poake ty ose­lahy misahe o hareo, amy te nitreako iaby ze nanoe’ i Labàne ama’o. \v 13 Izaho i Andrianañahare’ i Beteley, i nañoriza’o i vatolahiy naho nifanta’oy. Miongaha arè, engao ty toetse toy vaho mimpolia mb’an-tanen-dongo’o añe. \p \v 14 Aa le hoe ty natoi’ i Rahkele naho i Leae, Mbe aman’ anjara ndra lova añ’anjom­ban-drae’ay hao zahay? \v 15 Tsy mone atao’e te ambahiny kanao naleta’e? mbore nabotse’e iaby o lafitihi’aio. \v 16 Toe anay naho a o keleia’aio ze fonga hanaña’e nasintan’ Añahare aman-drae’ay; aa le ano ze tsinaran’ Añahare ama’o. \p \v 17 Niongak’ amy zao t’Iakòbe naho nampiningire’e an-drameva o vali’eo naho o ana’eo, \v 18 vaho niroahe’e mb’eo ze hene hare’e naho o vara fa natonto’eo, o hanaña’e naho hare niazo’e e Padan’ arameo, vaho nitehafe’e mb’aman-drae’e Ietsake an-tane Kanàne añe. \v 19 Aa ie fa nimb’am-pañitsifan’ añondri’e mb’eo t’i Labàne, le kinizo’ i Rahkele o ndraharen’ anjomba an-drae’eo. \v 20 Toe nifañahie’ Iakòbe t’i Labàne t’ie tsy nitalily ama’e te nienga, \v 21 ie nimotiotse mb’eo naho ze ama’e iaby. Niongake re nits­ake i sakay,\f + \fr 31:21 \fr*\ft i saka jabajaba Eofratay\ft*\f* le nitandrifie’e mb’am-bohibohi’ i Gilade\f + \fr 31:21 \fr*\ft Gilade: votre, taroñe maro mifehe\ft*\f* mb’eo ty lahara’e. \s1 Heañe’ i Labàne t’Iakòbe \p \v 22 Natalily amy Labàne amy andro fahateloy te nibioñe t’Iakòbe. \v 23 Aa le nendese’e o longo’eo naho nihoridañe’e fito andro vaho nahatratse aze am-bohibohi’ i Gilade eo. \v 24 Le niheo amy Labàne nte-Arame ami’ty nofy t’i Andrianañahare nanao ama’e ty hoe, Mitomira, tsy hisaon­tsy am’ Iakòbe ndra ty soa ndra ty raty. \p \v 25 Aa le nitra’ i Labàne t’Iakòbe. Fa nañoren-kibohotse am-bohitse ey t’Iakòbe, le nitobe am-bohibohi’ i Gilade ao t’i Labàne mirolongo. \v 26 Hoe t’i Labàne am’ Iakòbe, Ino o nanoe’oo? Ie niponiora’o am-pamañahiañe vaho namaoke o anak’ ampelakoo hoe mpirohy ni­tsepahem-pibara. \v 27 Ino ty nibioña’o am-pañahy naho nivokake amako tsy nitalily, ie ho nampionjoneko an-drebeke naho sabo vaho kantsàñe miharo kararàke. \v 28 Tsy nimea’o ty hañondrohako o ana-dahiko naho anak’ ampelakoo? Toe nanao hagegean-drehe te nanoa’o. \v 29 An-tañako ty haozarañe hañoho-doza ama’ areo fe nitsara amako ami’ty nofy aniankale t’i Andrianañaharen-drae’o, ty hoe, Mitomira tsy hivolañe ndra soa ndra raty am’ Iakòbe. \v 30 Ie amy zao, ndra te tsy nete tsy nionjom-b’eo irehe ami’ty hamaniña’o ty anjomban-drae’o, manao akore te nikamere’o o ndraharekoo? \p \v 31 Le hoe ty natoi’ Iakobe amy Labane, Toe nihemban-draho, nataoko ho nitavane’o amako o anak’ ampela’oo. \v 32 Fe tsy ho veloñe ze isa’o mitañe o ndrahare’oo. Itsikaraho añatrefa’ o longon-tikañeo le endeso ze fanaña’o amako. Toe tsy nifohi’ Iakòbe t’ie kinizo’ i Rahkele. \p \v 33 Aa le nimoake an-kiboho’ Iakòbe ao t’i Labàne, naho an-kiboho’ i Leae, vaho an-kiboho’ i mpitoro-ampela roe rey fe tsy nahaisake. Niakatse an-kiboho’ i Leae naho nizilik’ an-kiboho’ i Rahkele. \v 34 Ie amy zao fa rinambe’ i Rahkele o ndrahareo naho napo’e ambanen-pitobohañe an-drameva ao vaho nitoboha’e. Nitsi­tsife’ i Labàne kodaba i kibohotsey fe tsy nahaoniñe. \v 35 Le hoe re aman-drae’e, Ehe tsy ho viñera’ ty talèko te tsy imeteako ongake añatrefa’o, fa miampela. Aa le nikodebe re fe tsy nitendreke o sampo­sampon-drahao. \p \v 36 Niviñetse amy zao t’Iakòbe le nendaha’e t’i Labàne; hoe t’Iakòbe amy Labàne. Ino o fiolàko? Ino o hakeoko nañoridaña’o ahy an-kelokeo? \v 37 Aa ndra te nitsitsife’o tsoeke o haraokoo, ino amo haraon’ anjomba’oo ty niisa’o? Apoho añatrefa’ o longokoo naho o longo’oo etoañe, hizaka’ iareo añivon-tika roe. \v 38 Fa roapolo taoñe henanekeo ty nitraofako ama’o, le lia’e tsy nañary anake o añondri-vave’o naho o ose-vave’oo vaho tsy nihinanako o añondri-lahin-dia-rai’oo. \v 39 Tsy nendeseko ama’o ze nirimitem-biby fa nivavèko i hamotsoañey; pinai’o an-tañako ndra ty kinametse antoandro ndra ty kinizo haleñe. \v 40 Ie nabotse’ ty fipisañañe te handro, nangora­tsake te haleñe vaho nibiòña’ ty roro o masokoo. \v 41 Inay i roapolo taoñe naha-mpiàmañ’ anjomba’o ahy rezay; nitoroñe azo folo-tao-efats’ amby hahazoako i anak’ ampela’o roe rey, vaho enen-taoñe o hare’oo, mbore novae’o im-polo i tambekoy. \v 42 Aa naho tsy nimpiamako t’i Andrianañaharen-draeko, t’i Andrianañahare’ i Avrahame, naho i nampañeveñe Ietsàkey le toe ho nampolie’o mañomaño. Nahavazoho o hasotriakoo naho o fitoloñan-­tañakoo t’i Andrianañahare vaho nañendak’ azo aniankale. \s1 Mifañina t’i Labàne naho Iakòbe \p \v 43 Aa le hoe ty natoi’ i Labàne am’ Iakòbe: Anak’ ampelako o anak’ ampelao, anadahiko o anadahio, hàreko o hareo vaho hene ahiko naho a i anakampelako rey ze isa’o. Fe ino ty hanoeko anito amo anak’ampelakoo, naho amo ana-dahy nisamahe’eo? \v 44 Mbetoa arè hifañina, izaho naho ihe; le ie ty ho valolombeloñe añivon-tikañe. \v 45 Aa le nandrambe vato t’Iakòbe vaho natroa’e ho ajiba. \v 46 Le hoe t’Iakòbe aman-drolongo’e, Amorio vato, le nandrambe vato iereo naho navotre, vaho nikama amy votrem-batoy. \v 47 Nanoe’ i Labàne ty hoe Iegare-Sahadotà\f + \fr 31:47 \fr*\ft Iegare-sahadotà, Galede: ty votrem-balolombeloñe\ft*\f*, f’ie natao Iakòbe Galede. \v 48 Hoe t’i Labàne, Valolombeloñe añivoko naho ihe androany ty votre toy. Aa le natao Galede ty añara’e, \v 49 naho Mizpa, fa hoe re, Hivazoho añivo’o naho izaho t’\nd Iehovà\nd* naho tsy amy ila’ey ty raike. \v 50 Naho sarerahe’o o anak’ ampelakoo, ndra mañenga valy mandikoatse o anakoo, itika tsy amam-pañalañalañe, tiahio te valolombeloñe añivon-tika t’i Andrianañahare. \p \v 51 Le hoe t’i Labàne am’Iakòbe, Hehe ty votre tia naho ty ajiba najadoko añivo’o naho izaho. \v 52 Valolombeloñe ty votre tia, naho valolombeloñe ty ajiba toy te tsy handilarako mb’ ama’o mb’eo, vaho tsy ho lika’o ty votre toy ndra ty ajiba toy homb’amako, hañeloke. \v 53 T’i Andrianañahare’ i Avrahame, naho t’i Andrianañahare’ i Nakore, t’i Andrianañaharen-droae’ iareo ty hizaka añivon-tika. Aa le nifanta amy Fañeveñan-drae’e Ietsàke t’Iakòbe, \v 54 le nañenga soroñe ambohitse eo t’Iakòbe naho kinoi’e o longo’eo hikama, le nikama vaho nialeñe amy vohitsey. \p \v 55 Nañaleñaleñe t’i Labàne t’ie nitroatse naho norofa’e o ana’eo naho o anak’ampela’eo vaho nitata’e. Niavotse amy zao t’i Labane nimpoly mb’ama’e añe. \c 32 \p \v 1 Nanonjohy i lia’ey t’Iakòbe le nifanalaka ama’e o anjelin’ Añahareo; \v 2 aa ie niisa’ Iakòbe le nanao ty hoe, Toben’Añahare itoy, le natao’e ty hoe Makanaime\f + \fr 32:3 \fr*\ft Makanaime : tobe roe\ft*\f* i toetse zay. \s1 Nañitrife’e Ravoravo t’Esave \p \v 3 Nirahe’ Iakòbe ty hiaolo aze mb’ amy Esave rahalahi’e mb’an-tane Seira, tane’ i Edome añe, \v 4 le nafanto’e ami’ty hoe, Endeso mb’amy talèko Esa­ve añe o entañe zao, Hoe ty enta’ Iakòbe mpi­toro’o, Nañialo amy Labàne ao iraho, le nitambatse añe ampara’ henane; \v 5 Amañ’ añombe naho borìke, mpirai-lia naho ondevo ampela naho lahy; le nampihitrifeko mb’ amy talèkoy mb’eo ty saontsy hahatreavako fañisohañe am-pahaisaha’o. \p \v 6 Nibalike mb’am’Iakòbe i ìrake rey nitalily ty hoe, Nivo­trak’ amy Esave rahalahi’o zahay, le mb’etoan-dre hifana­laka ama’o rekets’ondaty efa-jato. \p \v 7 Nirevendreveñe naho nangebahebak’ amy zao t’Iakòbe; le zinara’e ho lia roe ze hene ondaty ama’eo naho o mpirai-liao naho o mpirai-trokeo vaho o rame­vao \v 8 fa hoe re, Aa naho pok’ami’ty lia-raike t’i Esave vaho horidañe’e, le hifiora’ i sehanga’ey. \p \v 9 Le hoe t’Iakòbe, O ry Andria­nañahare’ i Avrahame raeko naho Andrianañahare’ Ietsàke raeko, ry \nd Iehovà\nd* nanao tamako ty hoe, Mimpolia mb’ an-tane’o mb’amo longo’oo mb’eo vaho hanoako soa. \v 10 Tsy mañeva ahiko ty piliti’e amo fiferenaiña’oo naho amo figahiña’o amo mpitoro’oo, kanao reketse kobaiñe Iraho te nits­a­ke ty Iordane toy vaho fa aman-dia’e roe henaneo. \v 11 Mihalaly ama’o, hahao am-pitàn-drahalahiko, am-pità’ i Esa­ve, fa ihembañako, hera homb’eto re handafa ahy naho rakemba reketse keleiañe. \v 12 Ihe fa nitsara ty hoe, Toe hañasoa azo iraho, vaho hampiraeko amo fasen-driakeo o tarira’oo, ze tsy mete iaheñe ty amo fifamorohota’eo. \p \v 13 Aa le nitobe eo re amy haleñey, vaho nilivae’e amo raha rinambem-pità’eo ty ho ravoravo amy Esave zoke’e: \v 14 ose-vave roanjato, naho ose­lahy roa-polo, añondri-vave roanjato naho añondri-lahy roapolo, \v 15 rameva minono rekets’ ana’e telopolo, añombe-vave efapolo, añombe-lahy folo, borìke vave roapolo, vaho ana-borìke folo. \v 16 Natolo’e an-taña’ o mpitoro’eo irezay, sindre lia’e, vaho hoe re amo mpitoro’eo, Iaolò Iraho naho adaradiso ami’ty lia-raike ty lia-raike. \p \v 17 Le hoe re amy aoloy, Ie mifanampe ama’o t’i Esave zokeko, manao ty hoe, Ama’ia irehe? Homb’aia v’iheo? vaho ho ama’ ia o aolo’oo? \v 18 le hoe ty hatoi’o: A i Iakòbe mpitoro’oy, ravoravo nampisangitrife’e amy Esave talekoy; Indroy ie! manonjohy anay. \v 19 Izay ty nafanto’e amy faharoey naho amy fahateloy, vaho amo nanonjohy i mpirai-lia rey iabio, ami’ty hoe: Ty hoe zao ty ho saontsie’ areo amy Esave te mizo aze \v 20 le tovoño ty hoe, Ingo, manonjohy anay t’Iakòbe mpitoro’o; ty amy asa’e ty hoe, Hampanintsiñeko amo ravoravo miaolo ahio ty haviñera’e; ie añe le ho treako ty lahara’e, ke ho no’e. \v 21 Aa le nitsake aolo’ aze i banabana’ey, ie nialeñe an-kialo atoy. \s1 Ifandrapaha’ Iakòbe \p \v 22 Nitroatse amy haleñey re, ninday i vali’e roe rey naho i mpitoro’e roe rey, vaho i ana-dahy folo-raik’ amby rey nitsake ami’ty fitsaha’ Iabòke. \v 23 Nasese’e mb’eo naho nampitsahe’e i torahañey vaho nampitsahe’e ze tama’e. \p \v 24 Aa le nidoke ho vahiny t’Iakòbe vaho niga­rabiñe ama’e ty lahilahy ampara’ te niporea’ ty maraindray. \v 25 Ie nioni’e te tsy hahagiok’ aze, le pi­nao’e ty fikatsoha’ ty moja’e, vaho nikatsoke ty moja’ Iakòbe amy fifan­dra­paha’ey. \v 26 Le hoe re, Avotsoro fa hanjirike i àndroy. Fe hoe re, Tsy havo­tsoko naho tsy itata’o hey. \p \v 27 Aa le nanoa’e ty hoe, Ia ty añara’o? Iakòbe, hoe re. \v 28 Le hoe re, Tsy hatao Iakòbe ka ty tahi­na’o, fa Israele\f + \fr 32:29 \fr*\ft Israele: Mifanehake aman’ Añahare\ft*\f*, amy t’ie nifanehak’ aman’ Andrianañahare naho am’ondatio vaho nahatañe. \v 29 Hoe ty nañontanea’ Iakòbe, Ehe, itsarao ty tahina’o. Fa hoe re, Ino ty añontanea’o ty añarako? Le nitata’e eo. \v 30 Aa le natao’ Iakòbe ty hoe Penoele i toetsey, ami’ty hoe, Nifañatre-daharañe aman’ Añahare iraho, fe narova’e ty fiaiko. \v 31 Nanjirike i àndroy t’ie nitsake e Penoele ty amy moja’ey. \v 32 Aa le tsy fikamà’ o nte-Israeleo pake henane ty oza’ i moja mipitek’ am-pikatsohañey, amy te nipaohe’e ty oza’ i fikatsoha’ i moja’ Iakòbey ami’ty lahin-oza’ i tohakeiy. \c 33 \s1 Mifañaoñe t’i Esave naho Iakòbe \p \v 1 Le nampiandrà’ Iakòbe o fihaino’eo naho niisa’e te nimb’ ama’e mb’eo t’i Esa­ve reketse ty lahilahy efa-jato. Aa le zinara’e amy Leae naho amy Rahkele vaho amy mpitoro’e ampela roe rey o ajajao. \v 2 Na­noe’e aolo’e ey o mpitoroñeo rekets’ o ana’eo, le nanonjohy iereo t’i Leae naho o ana’eo vaho amboly ao t’i Rahkele naho Iosefe. \v 3 Niary mb’aolo’ iereo mb’eo re nibokok’ an-tane im-pito am-pañarineañe i zoke’ey \v 4 Aa le nilay mb’ama’e mb’eo t’i Esave niambotrak’ amy fititia’ey le norofa’e vaho sambe nangoihoy. \v 5 Niandra t’i Esave nahaoniñe o rakemba reketse keleiañeo, le hoe re, Ia o mindre lia ama’oo? Hoe re: O anake natolon’Añahare am-patarihañe amo mpitoro’oo. \v 6 Nitotoke mb’eo amy zao o mpitoroñ’ ampela rekets’ anakeo, le nibokok’ ambane; \v 7 nimb’eo ka t’i Leae rekets’ anake naho nibokoke; nañarine amy zao t’Iosefe naho i Rahkele sindre niondreke. \p \v 8 Hoe t’i Esave, Ino ty dika’ i lia’e maro nikovovoke nifanalaka amakoy? Tinoi’ Iakòbe ty hoe, Ty hahatendrehañe fañisohañe am-pivazohoa’ i talèkoy. \v 9 Fa hoe t’i Esave, Mahàtsek’ ahy o ahikoo, ry rahalahiko, tano ho azo o azoo. \v 10 Hoe t’Iakòbe, Aiy, ie nahatrea ìsok’ am-pahaisaha’o, le rambeso an-tañako o ravoravoo; amy te izaho mahaisake o lahara’oo, le hoe mahatrea ty laharan’ Añahare, vaho t’ie nino’o. \v 11 Ehe rambeso i ravoravo binanabanako, fa niferenaiñan’ Añahare, naho maro o amakoo. Le nosihe’e vaho rinambe’e. \v 12 Le hoe re, Antao hitrao-dia, le hiaolo anahareo iraho. \v 13 Fe hoe ty natoi’e, Fohi’ ty talèko te kamba o ajajao, vaho amako o rene’e naho añombe-vave rohy, aa naho ilosoran-tehake ndra andro raike le fonga ho mate o hareo. \v 14 Ehe te hañavelo aolo’ i mpitoro’ey mb’eo ty talèko, hisitsirako mora mb’eo ty amo hare mangovovok’ aolo ahio naho ty amy filesalesa’ o ajajao, ampara’ te pok’ amy talèko e Seire añe. \v 15 Aa le hoe t’i Esave, Angao han­divako ama’o ondaty amakoo. Fa hoe re, Fa akore? Ee t’ie hahatrea fañisohañe am-pahaisaha’ i talèkoy. \v 16 Aa le nimpoly mb’e Seire añe amy àndro zay t’i Esave. \p \v 17 Le nimb’e Sokote\f + \fr 33:17 \fr*\ft sokote: soke maroan-Tandroy: sokemitraha.\ft*\f* añe t’Iakòbe le nañoren-kivoho, naho nam­boa­ra’e fialofañe o añombe’eo, vaho natao Sokote i toetsey. \s1 Nandoake e Sikeme t’Iakòbe \p \v 18 Niavy tsy añolañe an-drova’ i Sikeme an-tane Kanàne eo t’Iakòbe boake Padan’ arama añe, vaho nañoren-kivoho aolo’ i rovay ey. \v 19 Le vinili’e bogady zato amo ana’ i Khamòre rae’ i Sikemeo ty ila’ i teteke nampipoha’e i kivoho’eiy. \v 20 Le nañoren-kitrely eo ze natao’e El-Elohe-Israele\f + \fr 33:20 \fr*\ft El-Elohe-Israely: El’ Tsitongerè’ Israely\ft*\f*. \c 34 \s1 Ty Fanakalirañe i Dina \p \v 1 Niakatse hitilike o ampela’ i taneio t’i Dinae, anak’ampela’ i Leae, nisamake ama’ Iakòbey. \v 2 Ie nahaisak’ aze t’i Sikeme, ana’ i Khamòre nte-Khive, mpifehe’ i taney, le rinambe’e naho vinaho’e vaho nanimba aze. \v 3 Fe nipitek’ amy Dinae ana’ Iakòbe ty tro’e; nitea’e i ampelay, toe nihonkoñe’e an-drehake i somondraray. \v 4 Aa le hoe t’i Sikeme amy Khamòre rae’e, Alao ho ahiko i ampelay ho valiko. \p \v 5 Jinanji’ Iakòbe te nitivae’e t’i Dinae anak’ampela’e fe niarak’ añombe am-piandrazañe añe o ana-dahi’eo le nianjiñe hey t’Iakòbe ampara’ t’ie nimpoly. \p \v 6 Niavotse mb’am’ Iakòbe mb’eo t’i Khamòre hifanaontsy, \v 7 le boak’ an-kivok’añe o ana’ Iakòbeo te nahatsanoñe, ie niompo’ ty fombo amy hagegeam-bey nanoe’e am’ Israeley, t’ie namahotse i ana’ Iakòbey, fa vata’e tsy fanao. \p \v 8 Aa hoe ty enta’ i Khamòre am’ iereo, Mifamitran-trok’ amy anak’ampela’ areoy t’i Sikeme anako; ehe, atoloro’ aze ho vali’e. \v 9 Mifanambalia ama’ay; meo anay o anak’ ampela’ areoo le engao ho anahareo o anak’ am­pela’aio, \v 10 le mitraofa fimoneñe, fa añatrefa’ areo o taneo; imoneño le mikaloa ao vaho manontona vara ama’e. \p \v 11 Hoe ka t’i Sikeme aman-drae’e naho amo rahalahi’eo, Ehe t’ie hahatrea fañisohañe am-pihaino’areo, ze saontsie’ areo le homeako. \v 12 Aonjono naho alosoro amako ty lafitihy naho ty ravoravo le ho tolorako ze hampanoe’ areo, fa, ehe, meo ahiko i somondraray ho valy. \p \v 13 Fe vinale’ o ana’Iakòbeo am-pamañahiañe t’i Sikeme naho i Khamòre (ie nameta i Dinae, zai’ iareo.) \v 14 Hoe ty asa’ iareo tama’e, Tsy mete’ay o raha zao, ty manolotse ty zai’ay ampela ami’ ty tsy afa-boy fa fañinjeañe ama’ay. \p \v 15 Aa kanao hiantofa’ay, le hifa­nahake ama’ay nahareo, te songa hafahañ’ ofoke ze atao lahilahy ama’ areo; \v 16 vaho hitolora’ay o anak’ ampela’aio, naho hangala’ay o anak’ ampela’ areoo naho hiharoa’ay fimoneñañe vaho ho ondaty raike tika. \v 17 Fa naho tsy mete mañaoñe anay tsy hisavatse, le hendese’ay ty anak’ampela’ay, hienga. \p \v 18 Ninò’ i Khamòre naho i Sikeme ana’ i Khamòre i saontsy zay; \v 19 le tsy nihenekenek’ amy rahay i ajalahiy, amy te nampinembanembañ’ aze i anak’ ampela’ Iakòbey. Toe ie ty nanañ’ asy amo hene añ’an­jomban-drae’eo. \p \v 20 Aa le nivotrak’ an-dalambein-drova’ iareo t’i Khamòre naho i Sikeme ana’e le nilañoñe am’ ondati’ i rova’ iare­oio ami’ty hoe, \v 21 Ondaty mora aman-tika iereo; angao himoneñe an-tane atoy, hihezeñe ama’e, fa heheke, tsahatse iareo ty habei’ o taneo; hengaen-tika ho valy o anak’ ampela’ iareoo vaho hitoloran-tika o anak’ ampelan-tikañeo. \v 22 Fe ami’ty fetse toy avao ty hitrao­fa’ iareo fimoneñe aman-tika h’ondaty raike: te songa hisavatse ze lahilahy amantika amy t’ie ro afa-boy. \v 23 Tsy ho antika hao o añombe’ iareoo naho o vara’ iareoo naho ze hene hare’iareo? Aa le antao hiantoke, hitraofa’iareo fimoneñe aman-tika. \p \v 24 Jinanji’ ze mpienga an-dalambei’ i rovay ty saontsi’ i Khamòre naho i Sikeme ana’e; le songa sinavatse o lahilahio, ze hene mpienga an-dalambei’ i rovay. \s1 Nañafa-kabòn-Jai’e \p \v 25 Aa ie amy andro fahateloy, naho mbe niti­von­tivoñe iereo, le sindre nandrambe ty fibara’e ty ana’ Iakòbe roe, i Simone naho i Levy, rahalahi’ i Dinae, naho nitoañe mb’amy rovay mb’eo, vaho fonga zinamañe ze atao lahilahy. \v 26 Zinevo’ iareo am-pibara t’i Khamòre naho i Sikeme naho rinambe’iereo boak’añ’anjomba’ i Sikeme ao t’i Dinae vaho niavotse. \v 27 Nitendreke o loloo i ana’ Iakòbe ila’e rey vaho kinopa’iereo i rovay ty amy zai’e ampela vinètay. \v 28 Fonga finao’ iereo o mpirai-lia’ iareoo naho o tro-rai’ iareoo, o borìke’ iareoo, ze an-drova ao naho ze an-kivoke ey; \v 29 naho ze hene vara’iareo naho o keleia’ iareoo naho o vali’ iareoo vaho fonga nikopahe’ iereo ze añ’anjomba ao. \p \v 30 Le hoe t’Iakòbe amy Simone naho i Levy, Nanolo-tsotry ahiko nahareo le mitròtrotse amo mpimone’ ty tane toio iraho, amo nte-Kanàneo, amo nte-Perè­zeo; aa kanao tsy ampeampe ondatikoo, hifanontoñe iereo, hamono ahy, le ho rotsake reketse hasavereñañe. \v 31 Fa hoe ka iereo, Aa vaho ho nanoe’e tsimirirañe hao i zai’aiy? \c 35 \s1 Mibalike mb’e Betele t’Iakòbe \p \v 1 Le hoe t’i Andrianañahare am’Iakòbe, Miongaha, le mionjona mb’e Betele mb’eo vaho imoneño. Mandranjia kitrely aman’ Añahare nisodehàñe ama’o ie nibioñe an-daharan-joke’o Esave. \v 2 Aa le hoe t’Iakòbe amy hasavereña’ey naho amo mpiama’e iabio, Apoho ze fonga ndrahare ambahiny ama’ areo, miliova, naho mañova saroñe; \v 3 vaho antao hionjoñe mb’e Betele mb’eo handranjiako kitrely amy Andrianañahare nanoiñe ahiko an-tsan-kaloviloviako vaho nindre amako amy ze lala-nombàko. \v 4 Aa le fonga natolo’ iareo am’ Iakòbe o samposampon-draha an-taña’ iereoo naho o kiviro an-dravembia’ iareoo vaho nakafi’ Iakòbe ambane’ ty kile marine’ i Sikeme ao. \p \v 5 Ie nañavelo, le fa amo rova mañohoke iareoo ty firevendreveñañe aman’ Añahare, vaho tsy nihoridañe’ iareo o ana Iakòbeo. \v 6 Nandoake e Loze an-tane-Kanàne ao, toe i Betele, t’Iakòbe, ie naho ondaty nindre ama’e iabio, \v 7 le nandranjy kitrely eo vaho natao’e ty hoe El-Betele\f + \fr 35:7 \fr*\ft El-Betela: Andrianañahare’ i Betela\ft*\f* i toetsey amy te teo ty niboahan’ Añahare ama’e amy fibioña’e an-drahalahi’ey. \v 8 Nihomake eo t’i Deborae, mpiatra’ i Ribkae, vaho naleveñe ambane’ ty kile ambane’ i Betele ao; le nanoe’e Alòne-Bakòte\f + \fr 35:8 \fr*\ft Alone-bakote: Kilem-pandalañe\ft*\f*. \p \v 9 Niboak’ am’ Iakòbe indraike t’i Andrianañahare amy nienga’e i Padan’ arame naho nitata azey, \v 10 le nanao ty hoe ama’e t’i Andrianañahare: Iakòbe ty añara’o, le tsy hatao Iakòbe ka, fa Israele ty ho tahina’o; aa le natao’e Israele ty tahina’e. \v 11 Le hoe t’i Andrianañahare ama’e, Izaho ro El-Sadai\f + \fr 35:11 \fr*\ft Andria­mpañotroñe, kila lefe’e\ft*\f*; mirao­raòa naho mamorohota; hiboak’ ama’o ty foko naho firimboñam-poko, vaho mpanjaka maro ro hiboak’ an-tsandri’o. \v 12 Le hatoloko azo i tane’ natoloko i Avrahame naho Ietsàke vaho hatoloko amo tarira’o hanonjohy azoo i taney. \v 13 Aa le nienga aze t’i Andrianañahare, amy toetse nitsara’e ama’ey. \v 14 Nampitroara’ Iakòbe ajiba i toetse nitsara’e ama’ey, ajiba vato, naho nampidoaña’e enga-rano vaho nañiliña’e solike. \v 15 Aa le natao Iakòbe ty hoe Betele i toetse nitsaran’ Añahare ama’ey. \s1 Toly t’i Beniamine, Mihomake t’i Rahkele \p \v 16 Nañavelo boak’e Betele iereo, naho didý tsy nipotìtse Efrata te nitsongo t’i Rahkele vaho nisilofe’ ty fañeña’e. \v 17 Ie añate’ i fitsongoa’ey le hoe i mpiatra’ey ama’e, ko hembañe fa ana-dahy tovo’e toy. \v 18 Ie ho nirofotse ty arofo’e (toe nihomake), le natao’e Benoný\f + \fr 35:18 \fr*\ft Ben-Ony: Anadahim-paoreako\ft*\f* ty añara’e, f’ie nitokaven-drae’e Beniamine\f + \fr 35:18 \fr*\ft Beniamine: Anam-pitàn-kavana\ft*\f*. \v 19 Aa le nihomake t’i Rahkele le naleveñe an-dalañe mb’e Efrata (i Betlèkheme) ao, \v 20 vaho nampijadoña’ Iakòbe vatolahy an-kibori’e eo; i vatolahin-kiborin-dRahkele henaney. \v 21 Nionjom’beo t’Iakòbe vaho nañoreñe ty kiboho’e ambali’ ty fitala­kesañ’ abo’ i Edère ey. \p \v 22 Ie nimoneñe amy taney t’Israele, le niheo amy Bilhae, sakezan-drae’e ao t’i Reòbene le niolora’e vaho jinanji’ Israele. \p Ie amy zao, folo-ro’amby ty ana-dahi’ Iakòbe. \v 23 O ana’ i Leaeo: i Reòbene (tañoloñoloña’ Iakòbe), i Simone, i Levy, Iehodà, Isakare, vaho i Zebolone. \v 24 O ana’ i Rahkeleo: Iosefe naho i Beniamine. \v 25 O ana’ i Bilhae, mpitoro’ i Rahkeleo: i Dane naho i Naftalý. \v 26 O ana’ i Zilpahe, mpitoro’ i Leaeo: i Gade naho i Asère. Irezay ro ana’ Iakòbe nitoly e Padan’ arame añe. \s1 Ty Havilasi’ Ietsàke \p \v 27 Niheo mb’ aman-drae’e Ietsàke e Mamrè añe t’Iakòbe, an-drova’ i Harbà atao Khebroney, i nañialoa’ i Avrahame naho Ietsàkey. \v 28 Ie amy zao, zato-tsi-valom-polo taoñe ty ian’ andro’ Ietsàke. \v 29 Nigadoñe ty fipetro’ Ietsàke le nivilasy vaho natontoñe am’ ondati’eo, androanavy henek’ andro; nandentek’ aze t’i Esave naho Iakòbe ana’e. \c 36 \s1 O Tarira i Esaveo \p \v 1 Iretoy ro tarira’ i Esave (i Edòme). \v 2 Nangala-baly amo anak’ampela nte-Kanàneo t’i Esave: i Adàe ana’ i Elòne nte-Kìte, i Oholibamà ana’ i Anà ana’ i Tsibòne nte-Kive, \v 3 naho i Bosemàte ana’ Ies­maèle, rahavave’ i Nebaiòte. \v 4 Nisamake i Elifàze amy Esave t’i Adàe; nisamake i Reoèle t’i Bosemate; \v 5 le nisamake i Elifaze, Ieìse, Ialàme, naho i ­Kòrahke t’i Oholibamà. Ie ro ana’ i Esave nasama’e an-tane Kanàne ao. \p \v 6 Nendese’ i Esave o vali’eo, o ana-dahi’eo, o anak’ ampela’eo, naho ze hene añ’anjomba’e, naho o añombe’eo, o hare fiandraze’e iabio naho ze fonga vara natonto’e an-tane Kanàne ao vaho nisese mb’an-tane hisitaha’e an-daharan-drahalahi’e Iakòbe añe, \v 7 amy te loho maro ty fanaña’ iareo roe, tsy haha-fiharo-pimoneñañe; tsy nitsahatse iareo i tane nañialoa’iareoy ty amo hare’ iareoo. \v 8 Aa le nitoetse am-bohi’ Seire ao t’i Esave; Edome ‘nio t’i Esave. \p \v 9 Iretoañe ro tarira’ i Esave, rae’ o nte-Edomeo, am-bohi’ Seire ao. \v 10 Ty tahina’ o ana’ i Esaveo le: i Elifaze ana’ i Adàe, vali’ i Esave; i Reoèle, ana’ i Bosmate vali’ i Esave. \v 11 O ana’ i Elifazeo: i Temane, i Omare, i Tsefò, naho i Gatame, vaho i Kenaze. \v 12 (Sakeza’ i Elifaze, ana’ i Esave t’i Timnàe nisamake i Amalek’ amy Elifaze.) Iereo ro ana’ i Adae, vali’ i Esave. \v 13 Iretoy ro ana’ i Reoele: i Nàkate, naho i Zèrake, i Samà, vaho i Mizà. Iereo ro ana’ i Bosemate, vali’ i Esave. \v 14 Iretoy ro ana’ i Oholibamàe, ana’ i Anà, ana’ i Tsibone, vali’ i Esave: nisamahe’e amy Esave t’Ieose naho Ialame vaho i Korake. \s1 Fifokoa naho Mpanjaka’ i Edome \p \v 15 Iretoy ro fifokoa’ o ana’ i Esaveo. O ana’ i Elifaze, tañoloñoloña’ i Esaveo: i Temane talè, i Omare talè, i Zefò talè, i Kenaze talè, \v 16 i Korake talè, i Gatame talè, i Amaleke talè; ie o talè boak’amy Elifaze ana’ i Adae an-tane Edomeo. \v 17 Iretoy ro ana’ i Reoèle ana’ Esave: i Nakàte talè, i Zeràke talè, i Samà talè, vaho i Mizà talè; ie ro talè boak’ i Reoèle an-tane Edome ao, ana’ i Basemate vali’ i Esave. \v 18 Intoy o ana’ i Oholibamàe, vali’ i Esaveo: t’Ieòse talè, Ialame talè, vaho i Kòrake talè; ie ro talè nasama’ i Oholibamàe, vali’ i Esave naho ana’ i Anà. \v 19 Ie ro ana’ i Esave (i Edome), naho o talè’eo. \p \v 20 Intoy o ana’ i Seire nte-Khorý mpimo­neñe amy taneio: i Lotane naho i Sòbale naho i Tsibòne naho i Anà, \v 21 naho i Disone, naho i E’tsere, vaho i Disane; ie ro talè’ o nte-Khorio, ana’ i Seire an-tane’ Edome ao. \v 22 Le o ana’ i Lotàneo: i Khorý, naho i Hemame vaho i Timnae rahavave’ i Lotane. \v 23 O ana’ i Sòbaleo : i Alvane naho i Manakate, naho i Ebale, i Sefò vaho i Oname. \v 24 O ana’ i Tsiboneo: i Aià naho i Anà ie roe; i Anà ty nahatendreke o rano mae am-patrañeo ie niarake o borìke’ i Tsibone rae’eo. \v 25 O ana’ i Anào: i Disone naho i Oholi­bamàe anak’ ampela’ i Anà. \v 26 O ana’ i Disoneo: i Kemdane, naho i Esbane, naho Iit’rane, vaho i Kerane. \v 27 O ana’ i E’tsereo: i Bilhane, naho i Zaavane, vaho i Akane. \v 28 O ana’ i Disaneo: i Otse naho i Arane. \v 29 O talè’ o nte-Khorio: i Lotane talè, i Sobale talè, i Tsibone talè, i Anà talè, \v 30 i Disone talè, i Etsere talè, i Disane talè; ie ro talè’ o nte-Kkorio; o mpiaolon-tane Seireo. \p \v 31 Intoy o mpanjaka nifehe an-tane’ Edome ao aolo’ te amam-panjaka ni­fehe o ana’ Israeleoo. \v 32 Nifehe ty rova atao Dinhabà e Edome ao t’i Belà ana’ i Beore. \v 33 Nivilasy t’i Belà le nandimbe aze ho mpanjaka t’Iobabe ana’ i Zeràke nte-Botsrà. \v 34 Nivilasy t’Iobabe le nan­dimbe aze ho mpanjaka t’i Khosàme tan-tane’ o Temanio. \v 35 Nivilasy t’i Khosàme, le nandimbe aze ho mpanjaka t’i Hadade ana’ i Bedade, i nahagioke i Midiane a monto’ i Moabey; atao Avite i rova’ey. \v 36 Nivilasy t’i Hadade, le nandimbe aze ho mpanjaka t’i Samlà nte-Masrekà. \v 37 Nivilasy t’i Samlà, le nandimbe aze ho mpanjaka t’i Saòle nte-Rekhobòte boak’ amy sakay añe. \v 38 Nivilasy t’i Saole, le nandimbe aze ho mpanjaka t’i Baal-kanàne ana’ i Akbore. \v 39 Nivilasy t’i Baal-kanàne ana’ i Akbore, le nandimbe aze ho mpanjaka t’i Hadare; natao Paò i rova’ey; Mehetabèle anak’ ampela i Matrède, anak’ ampela’ i Mezahabe ty vali’e. \p \v 40 Zao o tahina’ o talè’ i Esave amo hasavereña’eo naho o rova’eoo; ty tahina’ iareo: i Timnà talè, i Alvà talè, Ietète talè, \v 41 i Aholibamae talè, i Elà talè, i Pinone talè, \v 42 i Kenaze talè, i Temane talè, i Mibtsare talè, \v 43 i Magdiele talè, Irame talè; ie ro mpiaolo’ i Edome ty amo akiba’ iareo an-tane fanaña’ iareoo. (rae’ o nte-Edomeo t’i Esave) \c 37 \s1 Sonia’ i Esave naho Iakobe \p \v 1 Nitoetse an-tane Kanàne nañialoan-drae’e ao t’Iakòbe. \v 2 Ie ty talili’ ty hasavereña’ Iakòbe. \s1 Mañinofy ty Haroandriañañe t’Iosefe \p Ie nifolo-tao-fito-amby t’Iosefe le niarake añondry mindre amo raha­lahi’eo, ie mbe niajalahy naho nindre amo ana’ i Bilhae naho amo ana’ i Zilpae, valin-drae’eo, vaho ninday talily raty iareo aman-drae’e añe t’Iosefe. \v 3 Nikokoa’ Israele mandikoatse o ana’e iabio t’Iosefe, amy t’ie ty ana’ i haantera’ey vaho namboara’e saroñe lava soa vahotse\f + \fr 37:3 \fr*\ft lamba maro volo ndra reketse taña’e\ft*\f*. \v 4 Ie nioni’ o rahalahi’eo te nisohen-drae’e mandikoatse iareo le nalaim-bintañe aze vaho tsy nahafirehak’ am-panintsiñañe ama’e. \p \v 5 Teo te nañinofy t’Iosefe, le natalili’e amo rahalahi’eo, f’ie nañìndra ty falai’ iareo aze. \v 6 Hoe ty asa’e ama’e, Ehe janjiño ty nofy ninofiseko toy. \v 7 Teo tika namehe taho an-tetek’ ao. Nitroatse amy zao i fehekoy le niadaoro eo, le ingo niariseho ahy ey ty fehe’ areo nibokok’ amy fehe-tahokoy. \v 8 Hoe o rahalahi’eo ama’e, Toe ihe hao ty hame­lek’ anay? Vata’e hifehe anay v’iheo? Aa le niindra ty falaim-binta’ iareo ty amo nofi’eo naho o asa’eo. \p \v 9 Nañinofy indraike, vaho natalili’e amo rahalahi’eo. Inao ty nofiko tovo’e: naheoko te nibotrek’ amako i àndroy, i volañey vaho ty vasiañe folo raik’amby. \v 10 Aa ie natalili’e aman-drae’e naho amo rahalahi’eo le nañendak’ aze ty rae’e ami’ty hoe: Nofy manao akore o nofise’oo? Toe hene hidrakadrakak’ an-tane ama’o hao zahay naho i rene’o vaho o rahalahi’oo? \v 11 Aa le nitsikirìk’ aze o rahalahi’eo, fe nitsakorèn-drae’e i asa’ey. \s1 Naletan-drahalahi’e t’Iosefe \p \v 12 Nañavelo mb’e Sikeme añe o raha­lahi’eo hampiandrazeñe i lia-rain-drae’ey. \v 13 Le hoe t’Israele am’Iosefe, Tsy miarake i lia-raikey e Sikeme añe hao o rahalahi’oo? Antao arè, hiraheko mb’am’iereo mb’eo. Tinoi’e ty hoe, Intoy iraho. \v 14 Aa le hoe re ama’e, Akia, sario ke mbe soa avao iereo naho mbe soa ka o mpirai-liao; le mibaliha mb’amako mb’etoa aman-talily. Aa le nampihitrife’e mb’eo boak’ am-bavatane’ i Khebrone ao mb’e Sikeme mb’eo, \v 15 le teo ty ondaty nanjo aze nirererere an-kivok’ ey, vaho nañontanea’ indatiy, Ino ty paia’o. \v 16 Mipay o rahalahikoo ‘ni-raho, hoe re, Ehe, ampahafohino ahy ty fian­draza’ iareo añondry. \v 17 Hoe indatiy, Fa nienga iereo, Inao ty tsinanoko am’ iereo, Antao ho mb’e Dotane mb’eo. Aa le nihitrike mb’ amo rahalahi’eo re vaho tendrek’ am’iereo e ­Dotane añe. \v 18 Nitalakese’ iereo, le ie mbe tsy marine ro nikilily hañohofan-doza ama’e. \v 19 Hoe ty vesoveso’ iareo, Hehe, mb’etoa i mpañinofiy, \v 20 antao arè hamono aze naho hagodon-tika an-kadaha ao; naho hatalilin-tika te nabotse’ ty biby romotse, vaho ho onin-tika ty figadoña’ o nofi’eo. \v 21 F’ie jinanji’ i Reòbene, le navotso’e am-pità’ iareo ami’ty hoe, Tsy hamitak’ ate aze tika. \v 22 Tinovo’ i Reòbene am’iereo ty hoe, Ko mampiori-dio; afetsaho an-kadaha an-jerezere tane atoy, fa ko mipao-tañañe ama’e—ie te hamotso­tse aze am-pità’ iareo hampolia’e aman-drae’e. \v 23 Aa naho pok’ amo rahalahi’eo t’Iosefe, le hinalo’ iareo am’ Iosefe i saro’ey, i saroñe lava ama’ey, \v 24 le rinambe’ iereo vaho nafetsa’ iereo an-kadaha ao. Nikapaike i kadahay, tsy aman-drano. \p \v 25 Niambesatse amy zao iereo nikama; fa ie nampiandra fihaino le nahaisake lia-rain-te-Iesmaèle nan­govo­vòke boak’ e Gileade añe an-drameva ninday fisoman­tsaike naho fihosotse vaho lite, nizotso mb’e Mitsraime mb’eo. \v 26 Le hoe t’Ièhodà amo rahalahi’eo, Ino ty tombo’e ho an-tika te vonoeñe i rahalahin-tikañey naho etaheñe i lio’ey? \v 27 Antao handetak’ aze amo nte-Iesmaèleo le tsy hampidoñan-tañantika, amy te rahalahintika, toe nofon-tikañe. Le nihaoñe’ o rahalahi’eo. \v 28 Ie nim-beo o mpanao takinake nte-Midianeo le tinari’ iereo, nañakatse Iosefe amy kadahay vaho naleta’ iereo volafoty roapolo amo nte-Iesmaèleo vaho nendese’ iareo mb’e Mitsraime añe t’Iosefe. \p \v 29 Nibalike mb’amy kadahay mb’eo t’i Reòbene naho naheo’e te tsy an-kadaha ao t’Iosefe, vaho rinia’e o saro’eo. \v 30 Nivalike mb’amo rahalahi’eo re nanao ty hoe, Tsy eo i ajalahiy, le izaho! aia ty hombako? \v 31 Aa le rinambe’ iareo i saro’ey, le nandenta vik’ose, vaho nalo’ iareo ami’ty lio’e ao i saroñey. \v 32 Nahitrik’ añe i saro-vinahotsey, naho nendese’ iareo aman-drae’e ami’ty hoe, Ingo ty nizoe’ay, ehe vazoho ke ie i saron’ ana’oy, ke tsie. \v 33 Napota’e, le nanao ty hoe, Saron’ anako toy! Navorembore’ ty biby hako, tsy mikalafo te rinomidromitse t’Iosefe. \v 34 Rinia’ Iakòbe amy zao o saro’eo naho nisadia gony vaho nandala i ana-dahi’ey andro maro. \v 35 Hene niongake hañohoñe aze o ana-dahi’eo naho o anak’ ampela’e iabio, f’ie nifoneñe tsy hohoñeñe, ami’ty hoe, Aiy, hizotso mb’an-tsikeo­keoke mb’ aman’ ana-dahiko iraho an-kontoke. Izay ty fangoihoian-drae’e aze; \v 36 Toe naleta’ o nte-Midi­aneo e Mitsraime añe re, amy Potifare, roandria’ i Parò, talèm-pigaritse. \c 38 \s1 I Iehodà naho i Tamara \p \v 1 Ie henane zay, nienga amo rahalahi’eo t’Iehodà nitsile mb’ ami’ty nte-Adolame atao Hirà. \v 2 Le nitendreke anak’ampela nte-Kanàne atao Soae t’Iehodà; le nengae’e vaho nimoak’ ama’e. \v 3 Niaren-dre, nisamak’ anadahy; le natao’e Ere ty aña­ra’e. \v 4 Niareñe indrai­ke re nahatoly ana-dahy, le natao’e Onane ty aña­ra’e. \v 5 Mbe nahatoly ana-dahy in­draike re le natao’e Selà ty añara’e. Te Kezibe añe t’ie nahatoly aze. \v 6 Nangala-baly ho a i Ere, tañoloñoloña’ey t’Iehodà; Tamare ty añara’e. \v 7 Fe nilo-tserek’ am-pivazohoa’ \nd Iehovà\nd* t’i Ere, tañolo­ñoloña’ Iehodày, vaho navetra’ \nd Iehovà\nd*. \v 8 Le hoe t’Iehodà amy Onane, Mimoaha amy valin-joke’oy vaho rañaoto, hampitroara’o tariratse ho a i rahalahi’oy. \v 9 Aa kanao napota’ i Onane te tsy ho aze i tiry zay, le ie nizilik’ amy valin-joke’ey ao, naria’e an-tane ty rompilahia’e, tsy mone hanolo-tariratse aman-drahalahi’e. \v 10 Tsy ninò’ \nd Iehovà\nd* i sata’ey, le navetra’e ka. \v 11 Aa hoe t’Iehodà amy Tamare vinanto’e, Mitoboha ho ramavoiñe añ’anjomban-drae’o ao ampara’ te añoñ’ay t’i Selà, ie niereñere’e ty hoe: Hera ho simba ka re manahake i zoke’ey. Aa le nimb’eo t’i Tamare nimo­neñe añ’anjomban-drae’e añe. \p \v 12 Ie roñoñe añe, le nihomake ka ty vali’ Iehodà, anak’ ampela’ i Soae; aa ie nanintsiñe t’Iehodà, le nionjoñe mb’e Timnà mb’amo mpañitsi-bolon’ añondri’eo mb’eo rekets’ i Hirà nte-Adolame rañe’ey. \v 13 Le nitalilieñ’ amy Tamare ty hoe, Inao, mionjomb’e Timnà ty rae’o hañitsike o añondri’eo. \v 14 Aa le nafaha’e o lamban-dramavoi’eo, naho nanakon-daharañe an-damba marerarera, naho nifolonkoñe, vaho nitobok’ an-dalam-bei’ i Enaime\f + \fr 38:14 \fr*\ft Enaime: Lala mb’amo ranoo\ft*\f*, amy lala-mb’e Timnày. Toe niisa’e fa ajalahy t’i Selà f’ie tsy nampañengaeñe aze ho vali’e. \v 15 Tendrek’ aze t’Iehodà, le natao’e ho tsimirirañe amy t’ie nisaron-doha. \v 16 Nivike mb’ama’e añ’olo’ i lalañe mb’eo re, nanao ty hoe, Mimetea hiolorako, fe ninofi’e t’ie vinanto ampela’e. Hoe re, Ino ty anangea’o ahy, hiharoa’o? \v 17 Hoe ty natoi’e, Hampisangitrifeko vi’e boak’ amy lia-raikey. Le hoe re, Tsy ho mea’o tsoake hey hao ampara’ te hahitri’o? \v 18 Hoe re, Tsoake manao akore ty hatoloko azo? Natoi’e ty hoe, O bangem-pitombo’oo naho i tali’oy vaho o kobaiñe am-pità’oo. Aa le natolo’e aze, naho niolots’ ama’e; vaho nampiareñe’e. \v 19 Niongake re, nienga; le nafaha’e i marerareray, vaho naombe’e indraike o lamban-dramavoi’eo. \v 20 Nampihitrife’ Iehodà am-pità’ i nte-Ado­lame rañe’ey ty vi’e, hañavake i tsoak’ an-taña’ i rakembaiy, f’ie tsy nirendreke. \v 21 Aa le nañontanea’e ondaty amy toetseio ty hoe, Aia i tsimiriran-kazomanga te Enaime tañ’ olon-dalañey? le hoe iereo, Tsy aman-tsimiriran-kazomanga ty atoy. \v 22 Aa le nibalike mb’ am’ Iehodà añe re nita­lily ty hoe: Tsy nirendreko, vaho nanao ty hoe amako ondaty an-drova ao, Tsy aman-tsimiriran-kazomanga ty atoy. \v 23 Hoe ty natoi’ Iehodà, Angao rambese’e ho ama’e i raha rezay tsy mone hiankahafañe; hehe te nampihitrifeko mb’ama’e ty vi’e f’ie tsy nioni’o. \p \v 24 Ie añe ty telo volañe, le natalily am’ Iehodà ty hoe, Nañarapilo­ t’i Tamare vinanto’oy, ie mivesa­tse ty amy hatsimirira’ey. Le hoe t’Iehodà, Akaro re ho forototoeñe. \v 25 Ie nakareñe, le nañitrifa’e saontsy i rafoza’ey, ami’ty hoe, Ty tompo’ o raha rezao ro nampive­satse ahiko. Natovo’e ty hoe, Ehe hotsohotso hey, ia ty tompo’ o bange-pitombokeo, o talio, vaho o kobaiñeo? \v 26 Niantofa’ Iehodà i raha rey vaho nanao ty hoe, Mahity te amako re amy te tsy natoloko aze i Selà anakoy. Fe tsy niolora’e ka. \p \v 27 Tondroke amy fisamaha’e te inay, hambañe ty an-kovi’e ao. \v 28 Aa ie nitsongo, nakare’ ty raike ty taña’e vaho finehe’ i mpanahay fole mena i taña­ñey le nanao ty hoe, Itoy ty niakatse valoha’e. \v 29 Aa ie nanintoñe i taña’ey, le hehe te nipotitse eo ty zai’e, vaho hoe re, Akore ty niboroboñafa’o? ho ama’o o jebañe zao. Aa le natao ty hoe ­Perètse\f + \fr 38:29 \fr*\ft Peretse: jebañe hoe an-kijoly vaky\ft*\f* ty añara’e. \v 30 Niboake nandimbe aze i rahalahi’ey ninday i fole menay an-taña’ey, le natao Zeràke\f + \fr 38:30 \fr*\ft Zerà: mireandreañe\ft*\f* ty añara’e. \c 39 \s1 I Iosefe naho ty vali’ i Potifare \p \v 1 Ie amy zao, fa nendeseñe nizotso mb’e Mitsraime añe t’Iosefe, vaho vinili’ i Potifare nte-Mitsraime, roandria’ i Parò, talè o mpigaritseo, amo nte-Iesmaèle ninday aze nizotso mb’eoo. \v 2 Nindre am’ Iosefe t’\nd Iehovà\nd*, le nirao­rao indatiy, ie nimoneñe añ’ anjom­ban-tompo’e nte-Mitsraime ao. \v 3 Ie nioni’ i tompo’ey te nitahy aze t’i \nd Iehovà\nd* naho nampihenefe’ \nd Iehovà\nd* ze hene nanoen-taña’e, \v 4 le nisoheñe am-pihaino’e t’Iosefe amy fitoroña’e naho nanoe’e mpamandroñe i anjomba’ey vaho hene napo’e an-taña’e ao ze fanaña’e. \v 5 Mifototse amy nampifeheañe aze i anjomba’ey naho ze hene vara’ey, le nitahie’ \nd Iehovà\nd* ty anjom­ba’ i nte-Mitsraimey ty am’ Iosefe. Le tamo fanaña’e iabio naho añ’anjomba ao vaho an-tetek’ ey ty hanintsi’ \nd Iehovà\nd*. \v 6 Aa le nado’e an-taña’ Iosefey ze hanaña’e iaby, le tsy eo ty nidarè’e naho tsy ty mahakama nikamae’e avao. \p Nimontsotsòre naho naram-bin­­tañe t’Iosefe. \v 7 Aa ie roñoñe añe, nikiroke Iosefe ty vali’ i tompo’ey vaho nanoa’e ty hoe, Miharoa tihy amako. \v 8 F’ie nifoneñe, naho nanao ty hoe amy vali’ i tompo’eiy, Inao! kanao etoan-draho, tsy añ’ an­jomba’e ao ty idarea’ i tompokoy, vaho napo’e an-tañako ze hene hanaña’e. \v 9 Tsy aman-joke iraho añ’ anjomba atoy, vaho tsy eo ty nazi’e amako naho tsy ihe, kanao vali’e. Aa le akore ty hanoako o halò-tsereke zao, hampanan-kakeo ahy aman’ Añahare? \v 10 Aa ndra t’ie nañedre Iosefe boak’ andro, tsy nihaoñe’e, tsy niolora’e, tsy nindreza’e. \v 11 Aa teo te indraike, ie nizilik’ añ’ anjomba ao hitoloñe, naho tsy ama’ ondaty i anjombay \v 12 le vinontiti’ i rakembay i saro’ey, nanao ama’e ty hoe, Miolora amako! F’ie nado’e am-pità’e i saro’ ey vaho nipoliotse mb’alafe’e ao. \v 13 Ie nanjo’ i saro’ey an-taña’e amy nipo­litira’e mb’alafe’aoy \v 14 le kinaikai’e o mpiañ’ anjomba’eo vaho nanoa’e ty hoe, Hehe, ninday nte-Evre aman-tika atoy i valikoy hañonjitse an-tika. Nimoak’ amako ao re hamahotse ahiko, le nikaike iraho; \v 15 ie tsinano’e i koiakoy, le nado’e amako i saro’ey vaho nibotitsike mb’alafe ao. \v 16 Nahaja’e ama’e ao i saro’ey ampara’ te nimpoly i vali’ey, \v 17 le nindrai’e i talili’ey, ami’ty hoe, Nizilik’ amako ao hanìtse ahiko i ondevo nte-Evre nendese’o ama’ay atoiy; \v 18 fe nampipoña-peo iraho le nikoiake, naho napo’e amako i saro’ey vaho nibioñe alafe ao. \p \v 19 Ie jinanji’ i tompo’ey ty enta’ i vali’ey nanao ty hoe: Zao ty nanoa’ i mpitoro’oy ahiko; le niforoforo ty haviñera’e, \v 20 naho rinambe’ i tompo’ Iosefey re vaho najo’e am-porozò ao, an-toem-pijoñam-pirohim-panjaka ao; aa le tam-balabey ao re, \v 21 fe nindre am’ Iosefe t’\nd Iehovà\nd* vaho niferenaiña’e; nisohe’e añatrefa’ ty mpifehe’ i kijam-pigari­tañey. \v 22 Aa le napo’ i mpifehey am-pità’ Iosefe ze hene mpirohy am-balabey ao, le ndra inoñ’ ino ty nanoeñe ao, ie ty nitoloñe. \v 23 Tsy nidarè’ i mpi­gari-beiy ze nado’e am-pità’ Iosefe, amy te nindreza’ \nd Iehovà\nd*; vaho nampibodobodoe’ \nd Iehovà\nd* ze hene nanoe’e. \c 40 \s1 Ty Nofim-Pirohy Roe \p \v 1 Ie roñoñe añe, le nandilatse amy tale’ey, amy mpanjaka’ i Mitsraimey ty mpanjotso fitovy naho ty mpanoña’ i mpanjaka’ i Mitsarimeiy. \v 2 Nibo­sek’ amy mpitoro’e roe rey t’i Parò, toe amy beim-panjotso fitoviy naho amy beim-panoñakey, \v 3 le najo’e am-porozò añ’ anjomba’ i mpifehem-pigaritsey amy vala­bey nandrohizañe Iosefey. \v 4 Nampifeheze’ i mpifehey amy Iosefe iereo vaho niatrahe’e, ie nitam­batse andro maro am-pandrohizañe ao. \v 5 Teo te nañinofy i mpanjotso fitoviy naho i mpanoñam-panjaka’ i Mitsarimey, i sindre nidoñe am-po’ valabey rey, ie roe—sambe nañinofy amy haleñey, songa aman-dika’e i nofi’ey. \v 6 Niheo mb’am’iereo mb’eo t’Iosefe te maraindray hisary le naheo’e te nimonjetse. \v 7 Aa le nañontanea’e i mpitoro’ i Parò nitrao-pirohy ama’e am-po’ ty anjomba’ i talè’ey rey, Ino ty mampihoho­kòhoke ty lahara’ areo henaneo? \v 8 Aa hoe ty asa’ iareo tama’e, Songa nañinofy, vaho tsy eo ty mahavaky aze. Le hoe t’Iosefe am’ iereo, Tsy an’ Andrianañahare hao ty vaki-nofy? Ehe, atalilio ahy. \p \v 9 Aa le natalili’ i beim-panjotso fitoviy am’ Iosefe ty nofi’e, ami’ty hoe, Amy nofikoy ao: Inao! tañatrefako ty vahe, \v 10 telo ty tsampañe amy vahey; le hoe te nibotiboty naho nandriake o voñe’eo naho nampiboake valòboke matoe o nivorovoroo, \v 11 vaho an-tañako ty fitovi’ i Parò; aa le rinambeko o valobokeo naho pininepineko am-pitovi’ i Parò ao vaho nazotsoko am-pità’ i Parò i fitoviy. \v 12 Le hoe t’Iosefe ama’e, Intoy ty vaki’e, i tsempa’e telo rey ro telo andro, \v 13 ie modo ty telo andro, le hampiandrà’ i Parò ty añambone’o naho hampolie’e amy fitoloña’oy, vaho hazotso’o am-pità’ i Parò ty fitovi’e, manahake i lili’o taolo ihe ni-mpanjotso fitovy ama’e. \v 14 Ehe tiahio iraho t’ie manintsiñe; tretrezo vaho misaontsia amy Parò ty hañakarañe ahy ami’ ty valabey toañe. \v 15 Fa toe tinavañe an-tane’ nte-Evre añe iraho; le ndra atoa, tsy nanao ze ho nampijoñe ahiko am-porozò atoa. \p \v 16 Ie nioni’ i beim-panoñakey te nisoa i vaki-nofiy, le hoe re am’ Iosefe, Ama’ ­nofy ka iraho, naho nahatrea tsikelo telo an-dohako eo, \v 17 amo sikelo amboneo ty karaza-mahakama maro natoñake ho a i Parò fe tsinimo’ o voroñeo o an-tsikelo an-dohakoo. \v 18 Hoe ty natoi’ Iosefe, Intoy ty vaki’e: telo andro i tsikelo telo rey, \v 19 añate’ ty telo andro le hampionjone’ i Parò ama’o ty añambone’o vaho haradorado’ i Parò an-katae mija­doñe ey vaho ho ­tsimohe’ o voroñeo ama’o ty nofo’o. \p \v 20 Ie amy andro fahateloy, tondroke ty andro fitiahiam-pisamahañe i Paròy, le nanao sabadidake ho a o mpitoro’e iabio t’i Parò vaho naonjo’e amo mpitoro’eo ty añambone’ i beim­-panjotso fitoviy naho i beim-panoñakey. \v 21 Nampoli’e amy maha beim-panjotso fitovi’ey i mpanjotso fitoviy, vaho nazotso’e am-pità’ i Parò ao i fitoviy; \v 22 le narado­rado’e i beim-panoñakey, ty amy vinaki’ Iosefe am’ iereoy. \v 23 Fe tsy nahatiahy aze i beim-panjotso fitoviy, toe nihaliño’e. \c 41 \s1 Vinaki’ Iosefe ty Nofi’ i Parò \p \v 1 Ie peake ty taoñe roe, le nañi­nofy t’i Parò, inao! ie nijohañe marine i saka Nailey, \v 2 le inge nitroatse amy Nailey ty añombe rene’e fito mendo naho niogoògo vaho nihinañe amo vondroñeo. \v 3 Ni­troatse nanonjohy irezay ty tamanañe fito niriverive naho boroka nijagaro­doñe marine i fito ila’e añ’olo’ i Nailey rey. \v 4 Nabotse’ i añombe rene’e fito molonko naho boroka rey i añombe rene’e fito mendo naho vondrake rey, le nivañoñe t’i Parò. \v 5 Nirotse indraike re nañinofy fañindroe’e: Hehe te sambe aman-taho’e raike ty voto tsako fito vañoñe toe daoza’e. \v 6 Inge ka ty voto-tsako lolondo’e fito, manifitse, finorototo’ ty tiok’ atiñana nitiry afara. \v 7 Nagodra’ i voto manifitse rey i voto fito daoza’e vokatse rey. Nivañoñe amy zao t’i Parò le nizoe’e te nofy. \v 8 Ie nimaraiñe le niembetse ty arofo’e; aa le nirahe’e ty hikoike ze fonga tsimaito’ i Mitsraime naho ze hene mahihitse ama’e ao. Natalili’ i Parò ama’e o nofi’eo fe leo raike tsy nahavaky irezay amy Parò. \p \v 9 Aa le hoe ty asa’ i beim-panjotso fitoviy amy Parò, Nampitiahie’ ty andro toy ahiko o tahikoo. \v 10 Teo te niviñera’ i Parò o mpitoro’eo vaho sindre najo’e am-balabey añ’anjomba’ i beim-pigaritsey, izaho naho i beim-panoñakey. \v 11 Songa nañinofy amy haleñey, ie naho izaho, sindre aman-dika’e i ninofise’ey. \v 12 Nitrao­k’ ama’ay ty ajalahy nte-Evre, mpitoro’ i beim-pigaritsey. Natalili’ay ama’e, le nadika’e ama’ay o nofi’aio, sambe nadika’e ama’e i ninofise’ey. \v 13 Ie amy zay, i nandika’e ama’aiy ty nefetsake: nahereñe amy tolon-drahakoy iraho vaho nanoan-tsingere mañaty i mpanoñakey. \p \v 14 Aa le nampañitrife’ i Parò t’Iosefe, le navota’ iareo masìka am-balabey ao; nihitsike re naho nañova saroñe vaho niheo mb’amy Parò mb’eo. \v 15 Aa hoe t’i Parò am’ Iosefe, Nañinofy iraho, vaho tsy eo ty mahafandika aze. Fe tsinanoko ty ama’o te ihe ty mahavaky nofy naho maha-dika aze. \v 16 Tinoi’ Iosefe t’i Parò ami’ty hoe, Tsy amako fa i Andrianañahare ty hanoiñe i Parò an-kanintsiñe. \v 17 Aa hoe t’i Parò am’ Iosefe, Ie nijohañe añ’ olo’ i Nailey amy nofikoy le \v 18 naheoko te niakatse i Nailey ty añombe rene’e fito mendo naho vondrake nihinañe amo vondroñeo. \v 19 Inge amy zao te nitroatse boak’ ao nanonjohy iareo ty añombe fito raty, loho molonko, naho boròka. Mbe liako tsy nahatrea i haraty zay an-tane Mitsraime atoy. \v 20 Nagodra’ i añombe rene’e molonko naho boroka rey i añombe rene’e vondrake rey, \v 21 fe ndra t’ie nampibotseke tsy ho naharendre’ ondaty te nahabeake kanao mbe nihambañe amy teoy ty harati’ iereo. Le nitsekake iraho. \v 22 Ie amy nofikoy le mbore nahatrea voto tsako fito vañoñe naho soa, sambe niboak’ ami’ty taho’e raike. \v 23 Indrok’ amy zao te niboake manonjohy iereo ty voto-tsako fito jiba, kifo’e, finorototo’ ty tiok’ atiñanañe, \v 24 le nabotse’ i voto beikolopoke rey i voto fito soa rey. Aa ie nataliliko amo ambiasao, leo raike tsy nahabejañ’aze amako. \p \v 25 Aa hoe t’Iosefe amy Parò, Raike ty nofi’ i Parò; fa nabentan’ ­Añahare amy Parò ty hanoe’e aniany. \v 26 I añombe fito soa rey ro fito taoñe; vaho fito taoñe ka i voto tsako fito soa rey; hambañe i nofy rey. \v 27 I añombe fito boroka naho molònko rey ro fito taoñe, manahake izay i kifo’e fito jinoi’ i tiok’ atiñanañey rey. San-tsalikoañe fito taoñe izay. \v 28 Ie i vinolako amy Paròy, te nabentan’ Aña­hare amy Parò i hanoe’ey. \v 29 Inao! handrambañe an-tane Mitsraime atoy fito taoñe ty san-kavokaram-bey. \v 30 Hanonjohy izay te hitroatse ty san-kasalikoañe fito taoñe; le fonga ho haliño an-tane Mitsraime atoy i havokarañey; vaho habotse’ ty san-kerè i taney. \v 31 Tsy ho tiahy an-tane atoy ka i havokarañey amy hasalikoañe hanonjohy azey ami’ty hamafe’ i haoreañey. \v 32 Aa kanao nifañin-droe’e i nofi’ i Paròy le fa natsaton’ Añahare i rahay vaho antitotse ty andro hametsahan’Añahare aze. \v 33 Aa soa re te ho joboñe’ i Parò t’indaty mahatsikarake naho mahihitse hampifehea’e ty tane Mitsraime, \v 34 vaho hamototse higene mpisary amy taney t’i Parò handrambe ty faha-lime’ i taney amy fito taoñe vokatse rey. \v 35 Le hatonto’ iareo ze hene mahakama amy taon-joba hitotsake rey, naho hahaja ambanem-pità’ i Parò i tsakoy hañajàñe mahakama amo rovao. \v 36 Ahaja ho a i taney i mahakamay, ho amy taon-kerè fito hifetsak’ an-tane Mitsraime atoy rey tsy haitoa’ ty san-kasalikoañe ty tane toy. \s1 Ty Nañonjonañe Iosefe \p \v 37 Ni-no’ i Parò naho ze hene mpi­toro’e i saontsy zay. \v 38 Le hoe t’i Parò amo mpitoro’eo, Hahaoniñe ondaty mañirin­kiriñe itoy hao tika—ie aman’ Arofon’ Añahare? \v 39 Aa hoe t’i Parò am’Iosefe, Kanao nabentan’ Añahare ama’o i he’e zay, tsy eo ty mahatsikarake naho mahihitse te ama’o. \v 40 Feheo ty trañoko, ihe ‘nio, vaho ty falie’o ro hampitsaoke ondatiko iabio; i fiambesam-panjakañey avao ty mahabey ahy te ama’o. \v 41 Le hoe t’i Parò am’Iosefe, Hehe, fonga nampifeheko azo ty tane Mitsraime; \v 42 le nafaha’ i Parò am-pità’e i bange-fitombo’ey naho naombe’e am-pità’ Iosefe naho sinaro’e siki-leny naho niravahe’e tohi-rozañe volamena ty fititia’e \v 43 vaho nampijoñe’e amy sareten-tsorotà’ey le nikoikoiheñe aolo’e mb’eo ty hoe: Mitongalefa! Le nampandilie’e iaby i tane Mitsraimey. \v 44 Nanao ty hoe am’ Iosefe t’i Parò, Izaho o Parò zao, fe naho tsy ihe, le tsy eo ty hañonjo fitàñe ndra fandia an-tane Mitsraime atoy iaby. \v 45 Nomei’ i Parò ty tahina Tsofnate-paneàke\f + \fr 41:45 \fr*\ft Tsofnate-paneàke: Mpampiborake ty raha mietake\ft*\f* t’Iosefe le natolots’ aze ho vali’e t’i Asenate\f + \fr 41:45 \fr*\ft Asenate: Norizañe amy talen-kihitse\ft*\f*, ana’ i Potifera, mpisoro’ i One; vaho nionjom-beo nanitsike i tane Mitsraimey t’Iosefe. \p \v 46 Ni-telopolo taoñe t’Iosefe te nijo­hañe aolo’ i Parò mpanjaka’ i Mits­ra­ime. Niavotse añ’atrefa’ i Parò t’Iosefe vaho nitsitsihe’e ty tane Mitsraime. \v 47 Namokatse am-botri’e i taney amy taoñe fito vañoñe rey. \v 48 Aa le hene natonto’e ze mahakama an-tane Mitsraime ao amy fito taoñe rey vaho nahaja’e amo rovao o mahakamao; songa rova ro nañajañe ty mahakama boak’ amo teteke mañohok’ azeo. \v 49 Nañaja tsako mira amo fasen-driakeo t’Iosefe, tsifotofoto kanao tsy nahafañiak’ aze, amy te loho bey tsy nilefe volily. \p \v 50 Nahatoly ana-dahy roe t’Iosefe aolo’ o taom-polakeo, toe nisamaha’ i Asenate, ana’ i Potifera mpisoro’ i One. \v 51 Natao’ Iosefe Menasè\f + \fr 41:51 \fr*\ft Menasè: mampahaliño\ft*\f* ty añara’ i tañoloñoloña’ey, fa hoe re, Nampandikofen’ Añahare ahy i hene fisotriakoy naho ty anjomban-draeko iaby. \v 52 Natao’e Efraime\f + \fr 41:52 \fr*\ft Efraime: mahavokatse\ft*\f* ty faharoe, amy te: Nampiraorao ahy an-tane nampiore ahy ao t’i Andrianañahare. \p \v 53 Nimodo amy zao i taoñe fito vokatse an-tane Mitsraimey rey; \v 54 le niorotse nitsatoke i fito taon-tsan-kerè rey ty amy saontsi’ Iosefey. Hene nikerè ze tane añe fe hene ama’ mahakama o an-tane Mitsraimeo. \v 55 Ie fonga nisalikoeñe ty antane Mitsraime, le nitoreo maha­kama amy Parò ondatio. Aa hoe t’i Parò amo nte-Mitsraime iabio, Akia mb’am’ Iosefe mb’eo le ze taroñe’e ama’ areo ty hanoe’ areo. \v 56 Aa naho nandrambañe ty tane toy i san-kerèy, le sinoka’ Iosefe o riha iabio vaho naleta’e amo nte-Mitsraimeo, amy te nimafe ty kerè an-tane Mitsraime ao. \v 57 Niheo am’Iosefe e Mitsraime ao iaby ty tane toy hivily tsako, amy te nanitsike ty tane bey toy ty hamafe’ i hasalikoañey. \c 42 \s1 Mb’e Mitsraime añe o Rahalahi’ Iosefeo \p \v 1 Naho nioni’ Iakòbe te e Mitsraime añe ty mahakama, le hoe t’Iakòbe amo ana’eo, Ino ty ifangarefa’ areo? \v 2 Inao, hoe re, tsinanoko te aman-tsako ty Mits­raime; akia mizo­tsoa mb’eo vaho iviliaño ho an-tika, hiveloman-tika fa tsy hivetrake. \v 3 Aa le nizotso mb’e Mitsraime mb’eo ty rahalahi’ Iosefe folo hikalo mahakama añe. \v 4 Fe tsy nampindreze’ Iakòbe amo zoke’eo t’i Beniamine zai’ Iosefe fa hoe re, ke ho zoem-boiñe. \v 5 Aa le nindre amo nañavelo mb’eo hikaloo, o ana’Israeleo, amy te an-tane’ Kanàne ao ka i san-kèrey. \p \v 6 Toe nimpifehe i taney t’Iosefe, mpandetak’ amy ze fonga ondati’ i taney. Le nimb’eo o rahalahi’ Iose­feo nibaboke an-tane aolo’e eo. \v 7 Aa naho nahaisake o rahalahi’eo t’Iosefe, le nifohi’e, fe nimintse ho ambahiny am’iereo, vaho nendakendaha’e, Boak’aia v’inahareoo? hoe re. Hoe iereo, Hirik’an-tane Kanàne añe hikalo mahakama. \v 8 Toe nirendre’ Iosefe o rahalahi’eo, f’ie tsy naharendreke aze. \v 9 Nitiahi’ Iosefe o ninofise’e iareoo, le hoe re am’ iereo, Mpifilo nahareo, ­nivotrak’ atoy hahaisake ty fihaloa’ o taneo! \v 10 Le hoe iereo tama’e, Aiy, ry talèko, ty hikalo mahakama ty nitsatoha’ o mpitoro’oo atoy. \v 11 Songa ana’ t’indaty raike zahay; ondaty vantañe, fa tsy mpisary tane o mpitoro’oo. \v 12 Hoe re am’ iereo: Aiy, toe nimb’atoy nahareo handrendreke ty fiboridaña’ o taneo! \v 13 Hoe iereo, Mpitoro’o zahay, roahalahy folo-ro’ amby, ana’ t’indaty e Kanàne ao, fe an-drae’ay añe ty tsitso’e vaho tsy eo ty raike. \v 14 Aa hoe t’Iosefe am’ iereo: Ie i vinolako ama’areoy, toe mpisary nahareo. \v 15 Inao t’ie tsoheko: kanao veloñe t’i Parò, tsy hiavotse atoy nahareo naho tsy pok’ atoy heik’ i tsitso’areoy! \v 16 Ampihitrifo ami’ty raik’ ama’ areo i zai’ areoy le hambenañe an-drohy ao nahareo, hitsohañe ty enta’ areo ke ama’areo ty hato, fa naho tsie, kanao veloñe t’i Parò, le mpipiapia. \v 17 Aa le fonga natonto’e am-balabey ao telo andro. \p \v 18 Ie amy andro fahateloy, le ty hoe ty nanoa’ Iosefe, Ano zao soa te ho veloñe, amy te mpañeveñ’ aman’ Añahare iraho: \v 19 aa naho ondaty vañoñe nahareo, angao an-traño nandrohizañe anahareo atoy ty rahalahi’ areo raike. Le akia, añendeso mahakama ty amy hasalikoañey o keleia’ areoo, \v 20 vaho endeso mb’etoa i tsitso’ areoy, hañato o enta’ areoo, le tsy hikoromake. Aa le nanoe’ iereo. \v 21 Hoe ty vesoveso’ iareo, Inao, toly aman-tika ty nanoen-tika amy raha­lahin-tikañey, nionin-tika i halovilovim-piai’ey, ie nitoreo aman-tikañe, ie tsy nete nitsanoñe. Toly ndra hehe ty fangovitañe mife­tsak’ aman-tikañe. \v 22 Natoi’ i Reòbene ty hoe, Tsy vinolako hao te tsy hanoan-draty i ajalahiy? F’ie tsy nañaoñe vaho hehe te paiaeñe i lio’ey. \v 23 Namoea’ iareo te nirendre’ Iosefe iaby i hoe zay fa ampañivoa’ iareo ty mpandika. \v 24 Nivìk’ am’iareo hey re nirovetse, naho nibalike le nisaontsy, naho jinobo’e am’ iereo t’i Simone vaho rinohi’e aolom-pihaino’ iareo. \v 25 Nandily t’Iosefe le natsafeñe tsako o goni’ iareoo naho songa nahereñe am’ondatio an-goni’e ao ty drala’e vaho nivatieñe amy liay. Nanoeñe ho a’ iareo izay. \s1 Mimpoly mb’e Kanàne añe \p \v 26 Nalogologo’ iereo ambone’ o borìke’eo o mahakamao vaho nienga. \v 27 Aa teo ty nanokak’ i goni’ey hivaty i borìke’ey t’ie nitobe, nizoe’e i drala’ey, inge t’ie am-bava’ i goniy eo. \v 28 Hoe re amo rahalahi’eo, Nabalik’ amako i dralakoy, ie o an-gonikoo. Ho namoe’ay iereo fa nirevendreveñe, le nifanao ty hoe, Ino ty nanoan’ Añahare aman-tikañe? \p \v 29 Ie pok’ aman-drae’e an-tane’ Kanàne añe, le natalily ama’e ze hene nife­tsak’ am’iereo, ami’ty hoe, \v 30 Nañomey tsipeha anay indatiy, ty talè’ i taney nanisy anay te inao mpijekejeke amy taney. \v 31 Fe hoe ty natoi’ay ama’e, Ondaty mahity zahay fa tsy mpitingañe. \v 32 Mpirahalahy folo ro’ amby zahay, foetse raik’ aman-drae’ay; tsy eo ty raike, vaho aman-drae’e an-tane’ Kanàne añe ty tsitso’e henaneo. \v 33 Le hoe indatiy, i mpifehe’ i taney ama’aiy, amy hoe zao ty haharendrehako te ondaty vantañe nahareo: angao amako atoy ty raik’ amo rahalahi’ areoo, indeso mahakama ty amo hasalikoañeo o añ’anjomba’ areoo, vaho mañaveloa; \v 34 fe hitrifo mb’atoy i tsitso’ areoy haharendrehako te tsy mpifilo nahareo fa ondaty vañoñe. Ie amy zay, havotsoko ama’areo i rahala­hi’oy vaho hikalo an-tane atoy nahareo. \p \v 35 Ie sambe nampidoañe ty goni’e, le hehe te amy goni’ey ty kotran-drala’e. Aa naho niisa’ iereo naho i rae’ iareo o kotran-drala’ iareoo, le nangebahebake. \v 36 Le hoe ty nanoa’ Iakòbe rae’ iareo, Toe nampihontoha’ areo ahy o anakoo, tsy eo t’Iosefe, tsy eo t’i Simone vaho te hampisintone’ areo ka t’i Beniamine. Fonga nidoñ’ amako! \v 37 Aa hoe ty asa’ i Reòbene aman-drae’e, Vonò i ana-dahiko roe rey naho tsy hendeseko mimpoly ama’o atoy. Apoho an-tañako ato le izaho ty hampipoly aze ama’o. \v 38 Fe hoe re, Tsy hizotso mb’eo i anakoy, mate i rahalahi’ey le ie ty honka’e. Aa ie mizo voiñe amy lia handena’ areoy le hazotso’areo an-kontoke mb’ antsikeokeok’ao o volo-fotikoo. \c 43 \s1 Mitoha mbe Mitsraime Fañindroe’e \p \v 1 Mbe nizeke mafe amy taney ty san-kerè. \v 2 Aa naho fa nikamae’ iereo i mahakama nendese’ iereo boake Mitsraimey, le hoe ty rae’ iareo ama’e, Akia ihereño, mikaloa mahakama tsy ampeampe ho antika. \p \v 3 Aa hoe t’Iehodà ama’e, Nañatahata anay aman-titike indatiy, ami’ty hoe, Tsy ho oni’ areo ka ty tareheko naho tsy indreza’ i zai’ areoy. \v 4 Aa naho ampihitrife’o hindre ama’ay ty zai’ay, le hizotso mb’eo zahay hivily mahakama ho azo; \v 5 fa naho tsy haha’o handeha re, le tsy hizotso mb’eo zahay, amy nihatahata’ indatiy, ty hoe, Tsy ho isa’areo ty tareheko naho tsy ama’ areo ty zai’ areo. \v 6 Hoe t’Israele, Ino ty nijoia’ areo ahiko ami’ty fivola’ areo am’indatiy t’ie mbe aman-drahalahy? \v 7 Hoe ty natoi’ iareo, Nandohy anay ty ama’ay naho o longo’aio indatiy, nanao ty hoe, Mbe velom-bao ty Rae’ areo? Manañe ana-dahy ila’e hao? Aa kanao nañontane re, vinale’ay. Ho nihai’ay aia te ho nisaontsie’e ty hoe, Ampizotsò mb’ atoy i rahalahi’oy? \v 8 Le hoe t’Iehodà am’ Israele rae’e, Ampindrezo amako i ajalahiy, le hionjon-jahay, soa te ho veloñe tika fa tsy hivetrake—Ihe naho zahay vaho o keleian-tikañeo. \v 9 Izaho avao ty ho tsoake ho aze; hamolilie’o an-tañako. Aa naho tsy habaliko ama’o atoy, havotrako añatrefa’o, le ee ty ho amako nainai’e i hakeo zay. \v 10 Aa naho tsy nihenekenek’ avao tika le fa ho n’indroe nimpoly. \p \v 11 Aa le hoe ty nanoa’ Israele rae’ iareo, Naho izay, le ano zao, Añendeso amo goni’ areoo o ­vokatse soa’ ty tane toio, vaho ahitrifo amy ‘ndatiy ho ravoravo ty aoly fihosotse tsy ampeampe naho tantele kede naho fisìke naho fampafirañe naho rame naho katra vaho sakoañe. \v 12 Endeso an-taña’ areo in-droe’ o dralao. Tintino hibalike mb’eo an-taña’areo i drala nabalik’ amo goni’ areooy; kera nilosoreñe. \v 13 Endeso ka ty zai’areo le miongaha, mibaliha mb’am’ indatiy; \v 14 lonike te ho tretreze’ i El-Sadai abey nahareo añatrefa’ indatiy, hamotsora’e i rahalahi’areoy naho i Beniamine. Aa naho izaho, lehe ampihontohañe le hihontoke. \v 15 Aa le nendese’ o lahilahio i ravoravoy naho indroe’ ty drala’e am-pità’iareo vaho i Beniamine le niongake naho nizotso mb’e Mitsraime añe vaho nijohañe añatrefa’ Iosefe eo. \p \v 16 Ie niisa’ Iosefe te am’iereo t’i Beniamine, le hoe re ami’ty mpitoro’ i anjomba’ey, andentao hare le halankaño sabadidake, fa hitrao-pikama amako ondati-­reo te tsipindemena. \v 17 Nanoe’ indatiy i nafanto’ Iosefe ama’ey, le nampihovae’e añ’anjomba’ Iosefe ao indaty rey. \v 18 Nihembañe amy zao i lahilahy rey kanao nendeseñe mb’añ’anjomba’ Iosefe ao, le nanao ty hoe, Hera i dralay, i nampoly an-goni’ay am-baloha’eiy ro nampizilihañe anay, hikaboha’e raha, hiambotraha’e, naho hondevoze’e rekets’ o borìken-tikañeo. \v 19 Aa le niheo amy mpitoroñ’ anjomba’ Iosefey mb’eo iereo nisaontsy ama’e an-tsa­rira’ i anjombay eo, \v 20 ami’ty hoe, Ry Taleko, toe nizotso mb’atoa hikalo mahakama zahay tam-baloha’ey; \v 21 f’ie nandoak’ amy nitofà’aiy añe, nanokake o goni’aio le songa nanjo ty drala’e ambava’ i goni’ey t’indaty, ty drala’ay ami’ty lanja’e. Aa le nendese’ay mb’atoy an-taña’ay, \v 22 mbore nandesa’ay drala fañampe’e an-tañañe hikaloa’ay maha­kama. Nofi’ay ty nampizilike i dralay an-goni’ay ao. \v 23 Hoe ty natoi’e, Manintsiña, ko hembañe; i Andria­nañahare’ areo naho Andrianañaharen-drae’ areoy ty nampipoke ty vara’ areo amo goni’ areoo; fa nasese amako i drala’areoy. Le na­aka’e mb’am’iereo t’i Simone. \v 24 Aa le nampihove’ i mpitoroñey añ’ anjom­ba’ Iosefe ao indaty rey le nan­jo­tsoa’e rano, hanasa’e fandia, vaho nifa­hana’e o borìke’eo, \v 25 le nampihen­tseñe’ iereo ho amy fiavi’ Iosefe amy tsipinde-menaiy i ravoravoy, fa jinanji’ iareo te hikama ao. \p \v 26 Ie nimpoly añ’anjomba’e ao t’Iosefe le nibanabanae’ iereo ama’e añ’anjomba ao o ravoravo am-pità’iareoo vaho ni­boko­boko an-tane añ’atrefa’e eo. \v 27 Na­ñon­­tanea’e ty hajangaña’ iareo, naho ty hoe, Jangam-bao ty rae’areo, i androanavy bey tinoño’ areoy? Mbe veloñe hao? \v 28 Soa avao i mpitoro’oy, ty rae’ay, mbe velon-dre. Le niondreke iereo, niambane. \v 29 Niandra amy zao re vaho nahaoniñe i Beniamine rahalahi’e, i anan-drene’ey, le hoe re, Rahalahy tsi­tso’ areo hao itia-hoekey? i natalili’areo amakoy? Ama’o abey anako, ty fatarihan’ Añahare! \v 30 Le nibioñe añe t’Iosefe ty amy hamaniña’e an-jai’e, nipay hirovetse. Nizilik’ an-traño’e ao re niharovetse. \v 31 Nanasa laharan-dre naho nilie-batañe vaho niakatse, le nanao ty hoe: Azotsò i mahakamay. \v 32 Nanjotsoa’ iareo hey re, ie raike, naho natokañe am’ iereo ka, le nanjotsoañe manokañe o nte-Mitsraime mpitrao-pikama ama’eo, amy te tsy mete miharo-fikama amo nte-Evreo o nte-Mitsraimeo fa faly e Mitsra­ime ao. \v 33 Le nampiambesareñe añatrefa’e, ty tañoloñoloña’e aolo ty amy zo’ey pak’an-jai’e ty amy hatsitso’ey, le nifampijilojilo an-kalatsañe o mpi­rahalahio. \v 34 Nanjotsoañe boak’ am-pandambaña’ Iosefe iereo, fe indime’ ty mahakama niazo’ ty raike ty nazotso amy Beniamine. Aa le nitrao-pikama naho finoñe ama’e iereo. \c 44 \s1 Tana’ i Iosefe t’i Beniamine \p \v 1 Linili’e amy zao i mpamandro’ i anjomba’eiy ami’ty hoe, Atsefo maha­kama o goni’ ondatio, ze leo’e logologoeñe, le songa apoho am-bava’ ty goni’e ao i drala’ indaty reiy; \v 2 le apoho amy goni’ i Beniamine ao i fitoviko volafotiy rekets’ ty drala’ i tsako’ey. Aa le nanoe’e i sinaontsi’ Iosefey. \v 3 Ie nazava amy loak’ àndroy le nampionjonem-b’eo i lahilahy rey rekets’ o borìke’eo. \v 4 Aa ie vaho nienga i rovay, mb’e tsy nañavelo lavitse, le hoe t’Iosefe amy mpamandro’ i anjomba’eiy, Miongaha, horidaño ondatio, le ie ifanampea’o, ano ty hoe, Akore ty namalea’ areo raty ty soa? \v 5 Tsy atoy hao ty finoma’ i talèkoy, toe i fisikilia’ey? Ie nanao hakelohañe amy nanoe’areoy. \p \v 6 Ie nitra’e iereo, le tinaro’e am’iereo i entañe zay. \v 7 Le vinale’ iareo ty hoe: Ino ty isaontsian-talèko o entañe zao? Tsy marine’ o mpitoro’oo ty manao i tsaraeñey. \v 8 Heheke te nahere’ay ama’o boak’ an-tane Kanàne añe o drala nizoe’ay am-po’o goni’aio; inoñe arè ty hikizoa’ay volafoty ndra vo­la­mena añ’anjomba’ i talè’oy? \v 9 Ie zoeñe ami’ty raik’ amo mpitoro’o retoy i raha zay le ie ty hikenkañe, vaho ho ondevo’ i talè’aiy ka zahay. \v 10 Hoe re, Ie izay, amy fivola’ areoy, fe ze anjoàñe i rahay ro hondevoko vaho hidada nahareo. \v 11 Aa le nalisa iareo songa nanjotso ty goni’e an-tane, vaho sindre nanokake i goni’ey. \v 12 Kinodebe’e, nifototse aman-joke’e pak’an-tsitso’e; le nioniñe an-goni’ i Beniamine ao i fitoviy. \v 13 Songa nandria-tsaroñe amy zao, sambe nampijiny ty borìke’e indraike vaho nimpoly mb’an-drova mb’eo. \p \v 14 Pok’ añ’anjomba’ Iosefe t’Iehodà naho o rahalahi’eo ie mbe tao, le nibaboke an-tane añatrefa’e. \v 15 Hoe t’Iosefe am’iereo, Ino o nanoe’ areo zao? Amoea’ areo te toe mpisikily ondaty manahak’ ahikoo? \v 16 Le hoe t’Iehodà, Ino ty ho volañe’ay aman-talè’ay? Ino ty ho talilie’ay? Akore ty hiveroha’ay? Fa naboan’ Añahare ty hamengoha’ o mpitoro’oo; intoy arè zahay ondevo’ ty talè’ay, Izahay mitraok’ amy nanjoàñe i fitoviy. \v 17 Fa hoe re, Tsy marine’ ahy ty hanao izay. I naha­isahañe i fitoviy, ie ty hondevoko; f’inahareo ka, mañaveloa am-panin­tsiñañe mb’ aman-drae’areo añe. \s1 Mihalaly i Beniamine t’Iehodà \p \v 18 Nitotok’ aze t’Iehodà nanao ty hoe, O talèko, angao hivolañe kede an-dravembian-talèko ao ty mpitoro’o, le ehe tsy hiforoforo ty haviñera’o amo mpitoro’oo kanao mira amy Parò irehe. \v 19 Nañontanea’ ty talè’ay o mpitoro’eo ty hoe, Aman-drae ndra rahalahy hao nahareo? \v 20 Le hoe zahay amy talè’aiy, Manan-drae zahay, androanavy bey, vaho ty raha­lahy tora’ i haantera’ey. Nivetrake i rahalahi’ey, le ie ty honka’e amo anan-drene’eo vaho ikokoan-drae’e. \v 21 Le nanoe’o ty hoe o mpitoro’oo, Ampizotsò mb’etoan-dre ho trea’ o masokoo. \v 22 Le hoe zahay amy talèkoy, Tsy mete mienga an-drae’e i ajalahiy, tsy mone hihomake t’i rae’e. \v 23 Le nanoe’o ty hoe o mpitoro’oo, Naho tsy mindre mizotso ama’ areo mb’etoa i tsi­tson-drahalahi’ areoy le tsy ho oni’ areo ka ty tareheko. \v 24 Ie nimpoly aman-drae’ay mpitoro’oy añe vaho natalili’ay i saontsin-talèkoy, \v 25 le nanao ty hoe ty rae’ay, Mibaliha, ikalò mahakama tsy ampeampe tika. \v 26 Aa hoe zahay, Tsy mete ty hizotsoa’ay; f’ie ama’ay i zai’aiy, le hizotso mb’eo. Fa tsy hahaoniñe ty lahara’ indatiy zahay naho tsy rekets’ama’ay i tsitso’aiy. \v 27 Le hoe ty rae’ay mpitoro’o ama’ay, Fohi’ areo te nahatoly ana-dahy roe ho ahiko i valikoy; \v 28 nieng’ ahy ty raike, le hoe iraho, Toe nirimitem-biby, vaho tsy treako ka. \v 29 Aa naho endese’ areo añe boak’ amako ka itoy, vaho manjo-voiñe le hampidrodrète’ areo an-kòntoke mb’an-tsikeokeok’ ao o volo-fotikoo. \v 30 Aa naho himpoly mb’aman-draeko mpitoro’o mb’eo iraho tsy reketse i tsitso’ey, kanao mifandrohy ami’ty havelo’ i ajalahiy ty arofo’e, \v 31 ie mahaoniñe te tsy ama’ay i ajalahiy vaho hihomake; le hampidrodrète’ o mpitoro’oo mb’an-tsikeokeok’ ao o maròy fotin-drae’ay mpitoro’oo, \v 32 fa nitsoake i ajalahiy aman-drae’e o mpitoro’oo, ie nanoako ty hoe, Naho tsy hampoliko ama’o i ajalahiy—le izaho ty hivave i hakeo zay añatrefan-draeko kitro katroke. \v 33 Ie amy zao, ehe meteo ho ondevo’ i talèko iraho hisolo i ajalahiy; vaho angao hionjomb’eo mindre amo rahalahi’eo i ajalahiy. \v 34 Fa aia ty himpoliako aman-draeko añe naho tsy mindre amako i ajalahiy? Irevendreveñako ty hahatrea o haloviloviañe hifetsak’ aman-draekoo. \c 45 \s1 Mibentatse aman-drahalahi’e \p \v 1 Tsy naha-lie-batañe amy maro niarikoboñe azey t’Iosefe, le pinaza’e ty hoe, Ampisitaho amako ondaty iabio. Aa ie tsy ama’ ondaty le nibenta-batañe aman-drahalahi’e t’Iosefe. \v 2 Le akore ty fangololoiha’e kanao tsinano’ o nte-Mitsraimeo naho ty anjomba’ i Parò. \v 3 Hoe t’Iose­fe aman-drahalahi’e, Izaho ‘n-o Iosefeo. Mbe velom-bao ty raeko? Fa tsy nahatoiñ’ aze o rahalahi’eo ami’ty fangovita’ iareo amy fiatrefa’ey. \p \v 4 Aa hoe t’Iosefe aman-drahalahi’e, Ehe, harivò! Le niharivoa’ iareo. Hoe re, Izaho nio Iosefe rahalahi’areo, naleta’ areo mb’e Mitsraimey. \v 5 Aa le ko mañore ndra mañìnje vatañe ty amy nandetaha’ areo ahy atoy, amy te i Andrianañahare ty nañirak’ ahy hiaolo anahareo handrombak’ aiñe; \v 6 fa nisaliko roe taoñe ty tane toy vaho mbe hanonjohy izay ty lime taoñe tsy aman’ ava tsy amam-bokatse. \v 7 Nirahen’ Añahare hiaoloako hañajañe tariratse ho anahareo an-tane atoy vaho hampitambeloñe anahareo an-drombake ra’elahy. \v 8 Aa le tsy inahareo ty nañitrik’ ahy mb’etoa fa i Andrianañahare, ie ty nanao ahy ho rae’ i Parò naho talè’ i anjomba’e iabiy vaho mpifehe i hene tane Mitsraimey. \v 9 Misangitrifa mb’ aman-draeko mb’eo arè vaho ano ama’e ty hoe, Hoe ty ana’o Iosefe, Nanoen’ Añahare talè’ i Mitsraime iaby iraho; mizo­tsoa mb’ amako mb’etoy le ko mihenekeneke. \v 10 Hitoetse marine ahy an-tane’ Gosena añe irehe, ihe naho o keleia’oo naho o anan’ ana’oo, naho o mpirai-lia’oo naho o mpirai-tro’oo vaho ze hene hanaña’o. \v 11 Ho fahanako ey nahareo amy te mbe hitovoñe lime taoñe i hasalikoañey, tsy mone hifo­tsak’ an-kararahan-drehe naho o añ’ anjomba’oo. \v 12 Ie amy zao, Hehe te o fihaino’ areoo naho ty mason-jaiko Beniamine ro mahaisake te ty vavako ro mivolañe ama’ areo henaneo. \v 13 Saon­tsio aman-draeko ty hara’ elahim-piasiañe ahiko e Mitsraime atoa, le ze hene nioni’areo. Malisà hampizotso an-draeko mb’etoy. \v 14 Niforokokoe’e amy zao ty hàto’ i Beniamine rahalahi’e le nangoihoy vaho nirovetse am-pititia’eo t’i Beniamine. \v 15 Hene norofa’e o rahalahi’eo naho niroveta’e; vaho nahafisaontsy ama’e amy zao o rahalahi’eo. \p \v 16 Ie jinanjiñe añ’anjomba’ i Parò ao ty talily te fa totsake o rahalahi’ Iosefeo, le niehake t’i Parò naho o mpitoro’eo. \v 17 Le hoe t’i Parò am’ Iosefe, Saontsio ty hoe o rahalahi’oo: Ano zao: ampilogologò o bibi’ areoo vaho miziliha an-tàne Kanàne. \v 18 Indeso mb’amako mb’etoa ty rae’ areo naho o keleia’ areoo naho hatoloko ty tane soa e Mitsraime atoa vaho hikama’ areo ty havondra’ o taneo. \v 19 Amantohañe amy zao nahareo: le ano zao: Añandeso sarete boak’ an-tane Mitsraime atoy o keleia’areoo naho o vali’areoo naho rambeso ty rae’ areo vaho mb’etoa. \v 20 Ko itsakorea’ areo o fanaña’ areoo, fa anahareo ty soa amy ze hene tane e Mitsraime ao. \p \v 21 Aa le nanoe’ o ana’ Israeleo. Nitolora’ Iosefe sarete ty amy saontsi’ i Paròy vaho nivatia’e ho amy liay. \v 22 Songa tinolo’e sikiñe vao t’indaty; fe tinolo’e bogady volafoty telon-jato naho sikim-bao lime t’i Beniamine. \v 23 Nampihitrife’e mb’ aman-drae’e mb’eo o retoañe: borìke folo nilogologo kilan­kañe soa’ i Mitsraime, borìke-vave’e folo ninday tsako, mofo vaho fivatiañe ho an-drae’e amy fañaveloa’ey. \v 24 Le nampi­onjone’e mb’eo o rahalahi’eo, naho nañavelo, vaho hoe re tam’iareo, Ko mifandietse an-dalañe mb’eo. \p \v 25 Aa le nienga i Mitsraime iereo vaho nitotsak’ aman-drae’e an-tane’ Kanàne añe. \v 26 Le hoe iereo tama’e, Mbe veloñe t’Iosefe. Hene fehe’e ty tane Mitsraime. Nitoirañe ty arofo’e, le tsy niantofa’e. \v 27 Fe natalily ama’e ty hene enta’ Iosefe nisaontsia’e, naho ie nahaisake o sarete nahitri’ Iosefe hinday azeo, le nisotrake ty arofo’ Iakòbe rae’ iareo. \v 28 Hoe t’Israele, Heneke! Kanao mbe veloñe t’Iosefe anako, le tsy mete tsy handeha mb’eo iraho hahatreavako aze aolo’ ty fivetrahako. \c 46 \s1 Fitaveaña’ Iakòbe mb’e Mitsraime \p \v 1 Ie nionjoñe amy fañaveloa’ey t’Israele ninday o fanaña’e iabio naho nandoake e Beersevà ao, le nañenga soroñe aman’ Añahare’ Ietsàke rae’e. \v 2 Nitsara am’ Israele añ’ aroñaron-kaleñe t’i Andrianañahare nanao ty hoe, O Iakòbe, Iakòbe. Intoy iraho, hoe re. \v 3 Le hoe Re, Izaho o Andrianañahareo, t’i Andrianañaharen-drae’o; ko hembañe ami’ty fañaveloa’o mb’e Mitsraime mb’eo amy t’ie hanoeko foko ra’elahy te añe. \v 4 Hindre lia ama’o mb’e Mitsraime mb’eo iraho vaho toe hampoliko indraike, le ty tañan’ Ana’o, Iosefe, ro hampirompo o fihaino’oo. \p \v 5 Aa le nienga i Beersevà t’Iakòbe, vaho nendese’ o ana-dahi’ Israeleo t’i rae’e Iakòbe rekets’ o keleia’eo naho o vali’eo amo sarete nahitri’ i Parò hindesañe azeo. \v 6 Nendese’ iereo o hare’ iareoo naho ty vara’iareo, o niazo’ iareo an-tane Kanàneo, vaho nandoak’e Mitsraime ao: t’Iakòbe rekets’ i hasavereña’e iabiy; \v 7 nendese’e mb’e Mitsraime mb’eo ze hene ana-dahi’e naho anan’ana’e lahy naho anak’ampela’e naho anak’ampelan’ ana-dahi’e vaho o tarira’e iabio. \p \v 8 Aa le zao o tahinan’ ana’ Israele nandoak’e Mitsraimeo: Iakòbe naho o ana-dahi’eo. I Reòbene tañoloñoloña’ Iakòbe, \v 9 le o ana’ i Reòbeneo: i Kanòke naho i Palò naho i Ketsrone vaho i Karmý. \v 10 O ana’ i Simoneo: Iemoèle naho Iamìne naho i Ohade naho Iakìne naho i Tsòkare vaho i Saòle ana’ty rakemba nte-Kanàne. \v 11 O ana’ i Levio: i Gersòne, i Kehàte naho i Merarý. \v 12 O ana’ Iehodào: I Ere naho i Onane naho i Selà naho i Perètse vaho i Zèrake (fe nivetrak’ an-tane Kanàne añe t’i Ere naho i Onane;) vaho ty ana’ i Perètse: i Ketsrone naho i Kamòle. \v 13 O ana’ Isakareo: i Tolà, naho i Povà, naho Iòbe vaho i Simròne. \v 14 O ana’ i Zebolone: i Sèrede, naho i Elòne vaho Iak’ leèle \v 15 (ana’ i Leae iaby irezay, o nasama’e ho a Iakòbe e Padan’ arameo rekets’ i Dinae anak’ ampela’ey, le ni-telo-polo telo amby ty ana-dahi’e miharo anak’ ampela.) \v 16 O ana’ i Gadeo: i Tsifiòne, naho i Kagý, i Soný, naho i Etsbòne, i Erý, naho i Arodý vaho i Arelý. \v 17 O ana’ i Asereo: Iimnà, naho Iisvà, naho Iisvý, naho i Berìa vaho i Sèrake rahavave’ iareo. O ana’ i Berìao: i Kebère naho i Malkièle; \v 18 (irezay ro ana’ i Zilpae, i nomei’ i Labàne amy ana’e Leae vaho nasama’e ho a’ Iakòbe—ondaty folo eneñ’ amby.) \v 19 O ana’ i Rahkele vali’ Iakòbeo: I Iosefe naho i Beniamine. \v 20 Nahatoly i Menasè naho i Efraime an-tane Mitsraime ao t’Iosefe, i nasama’ i Asenate ana’ i Potifera, mpisoro’ i Oney, ho aze rey. \v 21 O ana’ i Beniamineo: i Bèla, naho i Bèkere, naho i Asbèle, i Gerà, naho i Naamàne, i Eký, naho i Ròse, i Mopìme, naho i Khopìme vaho i Arde, \v 22 (nasama’ i Rahkele am’ Iakòbe i ana’e rey: ondaty folo efats’amby.) \v 23 Ty ana’ i Dane: i Kosìme. \v 24 O ana’ i Naftalio: Iaktseèle, naho i Goný, naho Ietsère vaho i Sileme, \v 25 (i Bilhae, natolo’ i Labàne amy ana’e Rahkele ty nahatoly irezay ho am’ Iakobe—nitontañe h’ondaty fito). \v 26 Ze hene ondati’ Iakòbe nitotsa­ke Mitsraime añe, o boak’am-bania’e ao naho tsy o valin’ ana’eo, le ondaty enem-polo eneñ’ amby. \v 27 Roe ty ana’ Iosefe nisamake e Mitsraime ao; aa le fitompolo ty an-kasavereña’ Iakòbe nandoake e Mitsraime añe. \s1 Mitoetse e Gosena ao t’Iakòbe \p \v 28 Nirahe’e aolo mb’am’Iosefe mb’eo t’Ie­hodà hatoro’e aze hey ty lalañe mb’e Gose­na mb’eo, vaho nimoak’ an-tane Gosena ao iereo. \v 29 Nampihentseñe’ Iosefe ty sarete’e le nionjom-b’eo hifanalaka am’ Israele rae’e e Gosena ao. Niheo ama’e mb’eo re, le namorokoko am-pititia’e vaho nangololoike ela am-pititia’e eo. \v 30 Hoe t’Israele am’ Iosefe, Apoho hikenkañe henaneo, fa nitreako ty tare­he’o t’ie mbe veloñe. \v 31 Hoe t’Iosefe aman-drahalahi’e naho añ’anjomban-drae’e, Hiavotse mb’eo iraho hitalily ty hoe amy Parò: Fa to­tsa­k’ amako atoy o rahalahikoo naho ty anjomban-draeko boak’ an-tane Kanàne añe. \v 32 Mpiarak’ añondry o lahilahio, fa mpihare, le hene nen­dese’ iereo o mpirai-lia’eo naho o mpirai-tro’eo vaho ze he’e am’iareoo. \v 33 Ie koiha’ i Parò manao ty hoe, Inom-bao ty tolon-draha’ areo? \v 34 le hanoa’areo ty hoe, Fa mpihare boak’ amy te niajalahy pake henane o mpitoro’oo, zahay naho o roae’aio—soa t’ie hitoetse an-tane Gosena, amy te mampangorý o nte-Mitsraimeo ze atao mpiarak’ añondry. \c 47 \p \v 1 Aa le nimb’amy Parò ao t’Iosefe le nanoa’e ty hoe: Fa totsak’ atoy boak’an-tane’ Kanàne añe ty raeko naho o rahalahikoo, rekets’ o mpirai-lia’eo naho o mpirai-tro’eo vaho o fanaña’ iareo iabio; oniño t’ie fa mitoetse an-tane Gosena añe. \v 2 Nendese’e t’indaty lime amo rahalahi’eo vaho nampiatrefe’e amy Parò. \v 3 Hoe t’i Parò amy rahalahi’e rey, Ino ty fitoloña’ areo? Le hoe iereo amy Parò, Mpiarak’ añondry o mpitoro’oo, zahay naho o roae’aio. \v 4 Hoe iereo amy Parò, Pok’etoan-jahay hañialo an-tane atoy; amy te tsy aman-tane hiandraza’e o mpirai-liam-pitoro’oo ami’ty hamafe’ i hasalikoañe an-tane Kanàney. Aa ehe, angao hitoetse an-tane Gose­na añe o mpitoro’oo. \v 5 Le hoe t’i Parò am’ Iosefe, Fa totsak’ ama’o ty rae’o naho o rahalahi’oo. \v 6 Aña­trefa’o ty tane Mitsraime, ampañialo an-tane kobokara iereo; angao hitoetse an-tane Gosena añe; aa naho rendre’o ze mahatafetetse am’iereo, le ampamandroñeñe iareo o harekoo. \p \v 7 Nampihovae’ Iosefe amy zao ty rae’e vaho nampiatrefe’e amy Parò, le nitata i Parò t’Iakòbe. \v 8 Hoe t’i Parò am’ Iakòbe, Fire ty taoñe niveloma’o? \v 9 Hoe t’Iakòbe amy Parò, Zato-tsi-telo-polo ty andro’ o taoñe nañialoako an-tane atoy; tsy ampeampe vaho nampifeak’ ahy ty andro’ o taoñe nivelomakoo fa tsy nahatàkatse ty andro’ o taon-droaeko amo andro nañialoa’ iareoo. \v 10 Tinata’ Iakòbe t’i Parò vaho nienga boak’ añatrefa’ i Parò. \v 11 Aa le nampimoneña’ Iosefe t’i rae’e naho o rahalahi’eo vaho tinolo’e fanañañe an-tane Mitsraime ao, ty tane hoba amy taney, an-tane Ramsese ao ty amy saontsi’ i Paròy. \v 12 Le nifahana’ Iosefe ty rae’e naho o rahalahi’eo, naho ty añ’anjomban-drae’e iaby ami’ty mahakama ho am-bava’ o keleia’eo. \s1 Ty Kerè e Mitsraime Ao \p \v 13 Ie amy zay tsy ama’ mahakama i tane iabiy, amy te nimafe i san-kerey. Nikantañe ty an-tane Mitsraime ao naho an tane’ Kanàne añe ty amy hasalikoañey. \v 14 Natonto’ Iosefe ze hene drala nioniñe an-tane Mitsraime ao naho an-tane Kanàne ao, ampitsa­lohañe ty mahakama nikaloa’ iareo vaho nase­se’ Iosefe añ’anjomba’ i Parò ao o dralao. \v 15 Ie nikapaike ze hene drala an-tane Mitsraime naho an-tane Kanàne añe, le nivotrak’ am’ Iosefe o hene nte-Mitsraimeo nanao ty hoe, Añomezo mahakama! Hatao akore ty hivetraha’ay añatrefa’o? Fa kòake o dralao. \v 16 Le hoe ty natoi’ Iosefe, Meo ahiko ty hare’ areo, le ho tolorako mahakama ampi­tsalohañe hare kanao kapai-drala. \v 17 Aa le nendese’ iareo am’ Iosefe ty hare’ iareo vaho tinolo’ Iosefe maha­kama ampikaloañe soavala naho o añondri’ iareo naho o añombe’ iareo naho o birikeo, le finaha’e mahakama amy taoñey o hare’ iareoo. \v 18 Ie nimodo i taoñey le niheo ama’e mb’eo amy taoñe nanonjohiy iereo, nanao ty hoe, Tsy hai’ay aetak’ amy talè’aiy te fa ka­pio­ke o drala’aio naho fa amy talè’ay ze troke añombe. Le tsy eo ty añatre­fam-pihaino’ o talè’aio naho tsy o sandri’aio naho o tane’aio. \v 19 Inoñe ty hikoromaha’ay naho o tane’aio añatre­fam-pihaino’o? Vilio zahay naho o tane’aio hata­kalo i mahakamay. Ho ondevo’ i Parò zahay naho o tane’ay iabio; fe meo tabiry tsy hivetraha’ay vaho te tsy hangoakoake i taney. \p \v 20 Aa le hene kinalo’ Iosefe ty tane Mitsraime ho a i Parò. Fa songa nandetake i tete’ey o nte-Mitsraimeo ami’ty hamafe’ i san-kerey ama’e; aa le niazo’ i Parò i taney. \v 21 Le ty am’ ondatio, naveve’e mb’an-drova ao, sikal’ ami’ty efe’ i Mitsraime añe pak’ añ’efe’e ila’e ka. \v 22 Ty tane’ o mpisoroñeo avao ty tsy vinili’e; amy te nahazo vati-jadoñe erik’ amy Parò naho nikama i vaty namahana’ i Parò iareoy vaho tsy naleta’ iareo o taneo. \v 23 Le hoe t’Iosefe am’ondatio, Kanao nikaloeko ama’areo anindro­any ho a i Parò o sandri’ areoo naho ty tane’areo, intoy ty tabiry ho anahareo; tongiso i taney. \v 24 Le hatolo’ areo amy Parò am-pitatahañe añe ty faha-lime’e naho ho tana’areo ty faha-lime’e efatse ho tabiry amo tonda’ areoo, le ho mahakama’ areo naho ho a o añ’anjomba’ areoo vaho ho a o keleia’ areoo. \v 25 Hoe iereo, Fa rinomba’o ty fiai’ay, aa ehe te hahatendrek’ isoke am-pahaoniñan-talekoy, le ho mpitoro’ i Parò zahay. \v 26 Aa le nanoe’ Iosefe fañè an-tane Mitsraime pak’ androany te a i Parò ty faha-lime’e naho tsy ty tane’ o mpisoroñeo avao, ie tsy nivalike ho amy Parò. \s1 O Andro Sengaha’ Iakòbeo \p \v 27 Aa le nitoetse an-tane Mitsraime, an-tane Gosena añe t’Israele vaho nanontoñe vara ao, le namokatse vaho nangetseketseke. \v 28 Ni­mo­­ne­ñe an-tane Mitsraime ao folo-tao-fito’amby t’Iakòbe. Aa le zato-tsi-efapolo-fito’ amby taoñe ty andro niveloma’ Iakòbe. \p \v 29 Ie nitotoke ty fañitoza’ Israele, le kinan­ji’e t’Iosefe ana-dahi’e le hoe ty nafè’e: Ie nahaonim-pañisohañe am-pahaisaha’o, le ehe aziliho ambane’ foto-peko ao ty fità’o havana vaho atraho am-patarihañe naho havantañañe. Ko mandeveñe ahy e Mitsraime atoy; \v 30 aa kanao hindre hitsalalampatse aman-droaeko ao, le takono hiakatse i Mitsraime vaho alenteho an-kibori’ iareo ao. Hoe ty natoi’e, Hene hanoeko o nisaontsie’oo, \v 31 le hoe re, Mifantà amako, le nifanta’e, vaho nibokok’ antondohàm-pandrea’e eo t’Israele. \c 48 \s1 I Menasè naho i Efraime \p \v 1 Ie roñoñe añe, le nisaontsieñe am’ Iosefe ty hoe, Fa deme’e ty rae’o. Aa le nente’e mindre ama’e ty ana-dahi’e roe, i Menasè naho i Efraime, \v 2 le nisaon­tsieñe am’ Iakòbe ty hoe, Ingo fa pok’ etoa t’Iosefe ana’o, le nañaly haozaran-dre nitroatse amy fandrea’ey, \v 3 vaho nanao ty hoe am’ Iosefe, Nañento amako t’i El-Sadai\f + \fr 48:3 \fr*\ft Fot 17:1\ft*\f* e Loze, an-tane Kanàne añe, ie nitata ahy \v 4 ami’ty hoe, Inao, hampiraoraoeko irehe vaho hampitom­boeko. Hanoeko foko am-poko, vaho hatoloko amo tarira’oo ty tane toy ho fanañañe tsy ho modo nainai’e. \p \v 5 Ie amy zay, ho ahiko t’i Efraime naho i Menasè, i ana’o roe nitoly ama’o an-tane Mitsraime atoy aolo’ ty nimbako mb’ama’o mb’e Mitsraime atoy rey; hambañe ami’ty maha-ahiko i Reòbene naho i Simone; \v 6 le ho azo ze samahe’o manonjohy iareo, vaho ho volili­eñe ambane’ ty tahina’ o rahalahi’eo iereo amo lova’iareoo. \v 7 Aa izaho nimpoly boak’e Padana añe, le nihomak’ amako an-tane Kanàne añe t’i Rahkele, an-dalañe eo ie didý tsy nimoake Efràta ao; aa le naleveko añ’olon-dala’ i Efràta eo. (e Betlèkheme izay.) \p \v 8 Ie nioni’ Iakòbe i ana’ Iosefe rey, le hoe re, Ia o retiañeo? \v 9 Hoe t’Iosefe aman-drae’e, Ie o anako natolon’ Aña­hare ahy atoio. Le hoe re, Ehe endeso mb’etoa ho tataeko. \v 10 Ie amy zao, nitàlo am-pihaino t’Iakòbe ami’ty fahantera’e, tsy nahaisake soa. Aa le navi’ Iosefe marine aze eo iereo le norofa’e vaho niforokokoe’e. \p \v 11 Hoe t’Israele am’Iosefe, Tsy nitamako ty hahatrea o tarehe’oo; fa hehe, nampañisahen’ Añahare ahy ka o ana’oo. \v 12 Le na­kare’ Iosefe añ’ongo’e iereo vaho nampiondrehe’e mb’an-tane ty lahara’e. \v 13 Rinambe’ Iosefe i roroey, i Efraime am-pità’e havana ho mb’an-kavia’ Israele, le i Menasè am-pità’e havia mb’an-kavana’ Israele vaho nampañarinea’e. \v 14 Fe nahiti’ Israele ty fità’e havana naho nasampe’e an-doha i Efraime zai’e vaho ty fità’e havia an-doha’ i Menasè, toe nampitivalañe’e o fità’eo ndra te i Menasè ty tañoloñoloña’e. \v 15 Nitatae’e t’Iosefe, ami’ty hoe: \q1 Ry Andrianañahare niatrefan-droaeko \q1 Avrahame naho Ietsàke am-pañaveloañe, \q1 Ry Andrianañahare namahañe ahy \q1 ami’ty fiaiko iaby pak’ androany, \q1 \v 16 Ry anjely namotsots’ ahy \q1 amy ze fonga haratiañe, \q1 tahio o ajalahy retoañe, \q1 le ampitokavo ami’ty añarako, \q1 naho ami’ty tahina’ i Avrahame \q1 naho Ietsàke roaeko; \q1 vaho ampivasiaño an-tane atoy. \p \v 17 Ie nioni’ Iosefe te an-doha’ i Efraime ty nampitongoàn-drae’e i fità’e havanay, le tsy ninò’e vaho rinambe’e ty fitàn-drae’e hampi­pitsok’ aze an-doha’ i Efraime ho amy loha’ i Menasèy. \v 18 Hoe t’Iosefe aman-drae’e, Tsy izay ry raeko! Ano ami’ty raike toy ty fità’o, ie ty tañoloñoloñako. \v 19 Fe nifoneñe ty rae’e nanao ty hoe, Fantako ry anako, apotako t’ie ho fifokoañe ka, mbore ho ra’elahy. Fe handikoatse aze ty zai’e, fa ho halifora’ o fifeheañeo o tarira’eo. \v 20 Aa le nitatae’e iereo amy andro zay ami’ty hoe: \q1 Ihe ty hitatà’ Israele, ami’ty hoe, \q1 Ehe t’ie hampanahafen’Añahare amy Efraime naho amy Menasè. \p Aa le najado’e ho lohà’ i Menasè t’i Efraime. \v 21 Le hoe t’Israele am’ Iosefe, Inao te hikenkan-draho, fe hindre ama’ areo t’i Andrianañahare vaho hampoli’e mb’an-tanen-droae’ areo mb’eo. \v 22 Tovo’ izay, fa natoloko anjara raik’ ambone’ o rahalahi’oo irehe, i tinavako am-pibarako naho faleko am-pità’ o nte-Emoreoy. \c 49 \s1 Fitata’ Iakobe o Ana’eo \p \v 1 Le kinanji’ Iakòbe o ana’eo, vaho nanao ty hoe, Miropaha amako etoy, ho talilieko ze hife­tsak’ ama’ areo amo andro añeo. \p \v 2 Mivoria vaho mitsanoña, ry ana’ Iakòbe; tsendreño Israele rae’areo. \q1 \v 3 O Reòbene, tañoloñoloñako irehe, \q1 ty haozarako naho \q1 ty loha-voan-kafatrarako, \q1 mininginingy an-dohàñe, \q1 miligiligy am-panjofahañe. \q1 \v 4 mihalingaliñe hoe rano, tsy hionjoñe ka, \q1 amy te nanganiha’o ty fandrean-drae’o; \q1 nitivàeñe—ie nijoñe an-tihiko eo! \q1 \v 5 Miharo-foetse t’i Simone naho i Levy; \q1 haraom-piaroteñe o fialia’ iareoo. \q1 \v 6 Ee te tsy hitrao-pikinia’ am’iareo ty troko, \q1 Lonike te tsy hirekets’ am-pivori’iareo ty asiko, \q1 Fa an-kabosehañe ty namonoa’iareo ondaty, \q1 Naho an-tsatri’ iareo ro namirasintake añombe, \q1 \v 7 Hafàtse ty haboseha’iareo, \q1 amy te mandoviake, \q1 naho ty fiforoforoa’iareo, \q1 amy te manitra! \q1 Ho zaraeko am’ Iakòbe ao iereo, \q1 vaho hampiparaitaheko e Israele ao. \q1 \v 8 O Iehodà, mandrenge azo o rahalahi’oo; \q1 An-trehon-drafelahi’o ty fità’o; \q1 Milokoloko ama’o o ana-dahin-drae’oo. \q1 \v 9 Ana-diona t’Iehodà; \q1 Nitsàtsa irehe le nitroatse. \q1 Mitsakononoke eo re, \q1 mangolotoke hoe liona, hoe liona-vave, \q1 ia ty hampitsekak’ aze? \q1 \v 10 Tsy hipitsok’ am’ Iehodà \q1 ty kobain-drazañe, \q1 ndra ty fitoñom-panjaka \q1 añivo’ o fandia’eo, \q1 ampara’ ty fitotsaha’ i Talè’ey\f + \fr 49:10 \fr*\ft Heb: Siloa (i banabanaeñey)\ft*\f* \q1 vaho ie ty hivohora’ o kilakila’ndatio. \q1 \v 11 Vahora’e am-bahe ty borìke’e tarabao, \q1 naho ty ana-borìke’e am-bahe miloeloe, \q1 le sinasa’e an-divay o siki’eo, \q1 naho o saro’eo an-diom-balobok’ ao; \q1 \v 12 Menae’ ty divay o maso’eo, \q1 vaho hafotin-dronono ty nife’e. \q1 \v 13 Hitoetse añolon-driake t’i Zebolone ho fitolian-dakañe, \q1 hiefetse amy Tsidòne añe. \q1 \v 14 Borìke maozatse t’Isakare \q1 miondrek’ añivon-kilankañe roe, \q1 \v 15 Naheo’e te soa i fitofàñey \q1 naho te naindoñindoñe i taney, \q1 aa le nabokoboko’e o soro’eo hinday \q1 vaho ninjare nitoroñe haba. \q1 \v 16 Hizaka ondati’eo t’i Dane, \q1 Kanao mpiamo foko Israeleo. \q1 \v 17 Ho mereñe an-dalañe eo t’i Dane, \q1 menarà mandiñe an-dalan-tsileke eo, \q1 Mpihehetse tomin-tsovala \q1 Hampitafatsilañelañe i piningi’ey. \q1 \v 18 Mandiñe ty fandrombaha’o raho \q1 ry \nd Iehovà\nd*. \q1 \v 19 Haname i Gade ty fifañosoñañe, \q1 Fa hihoridaña’e an-tomi’e. \q1 \v 20 Boak’amy Asere ty mahakama matave, \q1 hazotso’e ty hafiriam-panjakay. \q1 \v 21 Renem-panaloke nampidadañe t’i Naftaly, \q1 mitaroñe razan-tsaontsy. \q1 \v 22 Tirin-katae mamoa t’Iosefe, \q1 toran-katae miregorego \q1 añ’olon-drano manganahana; \q1 mamokon-kijoly o tora’eo. \q1 \v 23 Nampioje aze an-kafairañe o mpitàm-paleo; \q1 Hiniriri’iareo ana-pale fa nalaiñe aze. \q1 \v 24 Fe nitan-kaozarañe i fale’ey \q1 vaho nampigañe’ o fitàn-Tsitongerè’ Iakòbeo, o siram-pità’eo, \q1 Boak’ ao ty Mpiarake, i Lamilami’ Israeley, \q1 \v 25 hirik’ aman’ Añaharen-drae’o \q1 mpañimb’azoy, \q1 naho amy El-Sadai mpitahy azo, \q1 amo fitahia’ i andikerañe amboneio, \q1 amo fitahia’ i laleke mandre ambane aoio, \q1 amo fitahiam-patroa naho hoviñeo. \q1 \v 26 Maozatse te ami’ty tata’ o vohitse tsy modoo o tatan-drae’oo, \q1 Pak’ añ’efe’ o haboañe nainai’eo \q1 ty ho an-kevo’ Iosefe, \q1 naho añambone’ i naambake\f + \fr 49:26 \fr*\ft Ndra: nte-Nazare\ft*\f* \q1 amo rahalahi’eoy \q1 \v 27 Farasy romotse t’i Beniamine, \q1 maraiñe re mampibo­tseke ty nitsatsà’e, \q1 haleñe re mandiva o kinopa’eo. \p \v 28 I tsaraeñe rezay ro fifokoa folo-ro’ ambi’ Israele, le i saontsieñey ro nafèn-drae’ iareo t’ie nitata; toe songa nitatae’e an-tata mañeva. \s1 Ty Havilasi’ Iakòbe \p \v 29 Le hoe ty nafè’e am’iereo: Fa antitotse te hifanontoñe am’ ondati­koo iraho. Aleveño aman-droaeko an-dakato an-tete’ i Efrone nte-Khete ao \v 30 amy lakato an-tonda’ i Makpelà, aolo’ i Mamrè, an-tane Kanàne añe, vinili’ i Avrahame reketse tonda amy Efrone nte-Khete ho tanen-donake ho azey. \v 31 Tao ty nandentehañe i Avrahame naho i Sarà vali’e le ty nandentehañe Ietsàke naho i vali’e Ribkae, vaho tao ty nandeveñako i Leae \v 32 I tetekey naho i lakato ama’ey ty vinily amo ana’ i Kheteo. \v 33 Ie nagado’ Iakòbe i nafè’e amo ana’eoy, le naonjo’e am-pandrea’e o fandia’eo le nikofòke fara’e vaho natontoñe am’ ondati’eo. \c 50 \p \v 1 Nihotrak’ an-daharan-drae’eo t’Iosefe le nangoihoy ama’e vaho nañorok’ aze. \v 2 Linili’ Iosefe o mpanaha mpitoro’eo hañoloñe an-drae’e. Le hinolonkolo’ o mpanahao t’Israele; \v 3 efa-polo andro ty nirì’ iereo ama’e, amy te izay o andro mahafonitse ty fañolonkoloñan-jañahareo. Nandala fitom-polo andro ho aze o nte-Mitsraimeo. \p \v 4 Ie niheneke o androm-pandalàñe azeo le hoe ty lañona’ Iosefe amo añ’anjomba’ i Paròo, Aa naho nahatendreke isoke am-pahaisaha’areo iraho le saontsio an-dravembia’ i Parò ty hoe: \v 5 Nampifantàn-draeko ahy ty hoe: Ingo fa hikenkan-draho. Le aleveño an-kibory hinaliko ho am-batako an-tane Kanàne ao. Aa le angao iraho hionjom-b’eo handeveñe an-draeko vaho himpoly. \v 6 Hoe ty natoi’ i Parò, Mionjona, aleveño ty rae’o amy nampifantà’e azoy. \p \v 7 Aa le nionjoñe t’Iosefe handeveñe an-drae’e. Fonga nindre ama’e ze mpitoro’ i Parò naho o roandria añ’ anjomba’e ao naho o roandria’ ty tane Mitsraime iabio, \v 8 naho ty añ’anjomba’ Iosefe iaby, o rahalahi’eo vaho ty añ’ anjomban-drae’e. Fe napok’ an-tane Gosena ao o ana’iareoo naho o mpirai-trokeo naho o lia-raikeo. \v 9 Nindre-lia ama’e o sarete reketse mpindaio. Nivalobohòke jabajaba. \v 10 Ie nivo­trak’ an-toem-pamofoha’ i Atade, alafe’ Iordaney, le nanao fandalàñe jabajaba nampioremeñe; fito andro ty nandalà’e an-drae’e. \v 11 Ie niisa’ o nte-Kanàne mpimoneñe amy taneio i fandalàñe an-tanem-pamofoha’ i Atadey le hoe iereo. Fandalàñe mam­pioje o anoe’ o nte-Mitsraimeo. Aa le natao Abele Mitsraime i tane andafe’ Iordaney zay, \v 12 naho nihenefe’ o ana-dahi’eo i nafè’ey: \v 13 Nitakone’ iereo mb’ an-tane Kanàne mb’eo vaho naleve’ iareo an-dakato an-tete’ i Makpelà ao, i vinili’ i Avrahame rekets’ i tonday marine i Mamrè amy Efrone nte-Khete ho tanen-dona’ey. \v 14 Ie nande­veñe an-drae’e t’Iosefe le nimpoly mb’e Mitsraime añe rekets’ o rahalahi’eo naho i maro nindre nionjoñe ama’e mb’eo nandeveñe an-drae’ey. \s1 Miheve an-dRoahalahi’e t’Iosefe \p \v 15 Aa ie nioni’ o rahalahi’ Iosefeo te nivilasy ty rae’ iareo le hoe ty fitsakorea’ iareo: Hera mitan-kabò aman-tika t’Iosefe hañondroha’e aman-tikañe ze fonga raty nanoan-tika? \v 16 Aa le nañitrik’ am’Iosefe iereo nanao ty hoe, Hoe ty nafèn-drae’o aolo’ t’ie nihomake, \v 17 Zao ty ho enta’ areo am’ Iosefe: Ehe apoho ty tahiñe nanoa’ o rahalahi’oo naho i hakeo nanoe’ iereo nijoy azoy. Aa ie henaneo, ehe apoho ty hakeo’ o mpitoron’ Añaharen-drae’oo. Naharovetse t’Iosefe i enta’ iareo ama’ey. \v 18 Nimb’eo amy zao o rahalahi’eo, nibabok’ añ’atrefa’eo, nanao ty hoe, Intoan-jahay fa ondevo’o. \v 19 Aa hoe t’Iosefe am’ iereo, Ko hembañe, mpisolo an’ Andrianañahare v’o ahoo? \v 20 Inahareo ka, toe nikinia raty amako fe sinafirin’ Añahare ho soa, hiboaha’ o oniñe henaneo, hampitambeloma’e ondaty mitozantoza. \v 21 Aa le ko mahimahiñe, fa ho fahanako nahareo naho o keleia’ areoo. Amy hoe zay ty nampanin­tsiña’e, ie nisaontsy añ’arofo’ iareo ao. \s1 O Andro Sengaha’Iosefeo \r Heb 11.22 \p \v 22 Nimoneñe e Mitsraime ao t’Iosefe, ie naho ty hasavereñan-drae’e; vaho niveloñe zato-tsi-folo taoñe. \v 23 Niisa’ Iosefe o ana’ i Efraimeo pak’ ami’ty tariratse faha telo; nibeizeñe añ’ ongo’ Iosefe ka o ana’ i Makire, ana’ i Menasèo. \v 24 Le hoe t’Iosefe aman-drahalahi’e, fa hikenkan-draho; le toe hito­tsak’ ama’areo t’i Andrianañahare hinday anahareo hienga an-tane atoy homb’an-tane nifantà’e amy Avrahame, am’ Ietsàke naho am’Iakòbe. \v 25 Aa le nampifantà’ Iosefe amo ana’ Israeleo ty hoe, Toe hañimba anahareo t’i Andrianañahare, vaho hakare’ areo an-tane atoy o taolakoo. \v 26 Nihomake t’Io­sefe, ie ni-zato-tsi-folo taoñe, le naholon­koloñe naho napololòtse an-tsandòke e Mitsraime ao.