\id TIT \h Titus \toc1 Titus Henga Paul Lekha Thot \toc2 Titus \toc3 Tit \mt1 TITUS \mt2 HENGA \mt3 PAUL LEKHA THOT \is1 Kipana thupha agomlam'a kisei \is1 Hinkhoa napha tong dinga lungset mana kilhatdoh \is1 Titus lekhathot sung thu \ip Hiche Lekhathot chomchan avetsah chu Houbung pha umdohsah ding hi a'itih a dingin chou-na ahijing e, tihi ahi–Thulhun Thah nikholai jengin jong. Hiche hin, khangthah lamkai Houbunga thuhil dihlouho kinelpi jou thei, Titus chun Houbung sunga mitoh kilung tohlou ho suhdihna a, chule lamkaipha semdoh thei ahina ding ahil'in ahi. Pathen Lhagao mapuina jenga jong, Houbung hinkho hi kiphal thengna tampi ngaicha ahi. Solchah Paul in jong thohhat tah'a natong ding in atil khouvin ahi. Aman, “Hiche thu kisei hi ginchat umtah ahi chule nangman hiti thudol ahin thu akichehje chu seiyin Pathen tahsanho chun thilpha bolna lama makaijing ding gelleu kalung ahi,” ati \xt 3:8\xt*. \ip Solchah Paul in hiche alekhathot chomcha leh thahattah'a kon hin kithuhilna le anatoh achekop dan agomkhom in, tonsot thutahle nitin kisemthahna achekhom sah in ahi. Hiche lekhabu hi koitobang Kipana Thupha ngaicha tuntun, atahsa tah'a sodoh goho dinga ahi. Hiche ahin, houbung sunga lamkaiho lhinna alhangpin akimudoh theijin ahi. Pathen ngaisah ho dinga lampi kilhung, achungchon'a, Pathen phattheiboh insung, gollepai, chule kiloikhomna jong ahopthan ahi. \is1 Lekhathot jihpa chule ajih kum \ip Hiche Lekhathot hi solchah Paul leh Titus Missionary kholjin'a Juda hole Chidang namdang ho koma Kipana Thupha phutdoh'a achena lhon thusim in akipan in ahi. Hiche kholjinna thuhi Luke lekhasut na'a ajaokhah loujeh in, mi atamjo lunggel in hiche Lekhathot hung kisut na hi, Luke thusimbu kisut jou, AD 63 le 65 kikah, Paul Rome songkul atan masat, ahung kilhadoh jouva akholjin laiya anasut hitei dingin agingchauve. \is1 Koi henga chule ipi jeh'a ajih ham? \ip Titus henga Paul in athot ahi. Paul in hiche kihilchah na lekhathot hi Titus kithopi dinga, Chidang namdang Christian lamkai len khat ahung hidoh nading le, Crete twikol-a Houbung thahho puihoi theina dinga asut ahi. \c 1 \s1 Salam thu \p \v 1 Hiche Lekhathot hi Pathen soh chule Yeshua Christa solchah, Paul'a kon ahi. Keima Pathen in alhendoh saho laha tahsan thudol seiphong ding le Pathen mite hindan ahetthem theina diu thutah chu hil dinga ei kisol ahi. \v 2 Chuche thutah, jou seitheilou Pathen in vannoi bul kiphudoh masanga ana tepsa, chun tonsot hinna aneiyu chu kisonna apeh ahi. \v 3 Chule tua aphat alhintaha hiche thuhi aman ahin phondoh'a, keihon mijouse laha kasei phongleu ahi. Hiche hi eihuhhing uva Pathen a kona thupeh, ama na tong dinga keima ei kinganse ahi. \v 4 Keiman, kakikop pi tahsanna jal'a kachapa dihtah, Titus henga kasut ahi. Pa Pathen chule eihuhhing uva Christa Yeshuan chamna le lungmon nape tahen.\x + \xo 1:4 \xt 2 Crth 8:23; Gal 2:3; 2 Tim 4:10\x* \s1 Crete mun'a Titus natoh \p \v 5 Keiman nangma Crete twikol a kadalhah chu, inatoh lhon nasuhbulhit a chule kahilna banga khopi tinchenga upa ho napansah na dinga kadalhah nahi. \v 6 Upa khat chun nolnabei hinkho amanding ahi. Ainneipi dinga kitahna neimi hiding, chule achate chu atahsan chonchatvaina lamle thua nunlouna lama seiset changlou hiding ahi.\x + \xo 1:6 \xt 1 Tim 3:2-7\x* \v 7 Upa khat chu Pathen insunga gouching ahi, hijeh a chu nolna beiya hinkho amanding ahi. Ama chu kichamsah, lungsabai, ju'a loplou hiding, alamlouva sum ngailu mi hilouding ahi. \v 8 Maljin phatbol mi, a-in'a jin alhunle kipah, chule Pathen ginga, chondihtaha hinkho mang mi hiding, thilpha ngailu, lunglimgeh, chondih, amachang kitimthei, Pathen ging mi hiding ahi. \v 9 Tahsan umtah thu ana kihilna ho detchet a tuhchah mi hiteiding ahi; chutileh aman midang ho chu kihilna hoitah a atilkhou thei ding chule mi nelkal hatho jong athemmonau akomu peh thei ding ahi. \v 10 Ajeh chu adoudal ah mi tamtah panna bei thuseiya thanom chule milhemlha tamtah aume. Hiche hi ahideh'a cheptan vanga sochatna um ahi tia sei holah'a aum nom e. \v 11 Amaho chu suhthip ding ahiuve, ajeh chu athuhil dihlou uva kon chun insung tamtah apuimangun ahi. Chule hiche athilbol u chu sum ngailut jeh a bou abolu ahi. \v 12 Amaho lah jenga jong, mi khat, Crete a kona themgao khat, in amaho thudol hitin aseiyin, “Crete miho hi abon'uva mijou, gam sahang, chule mithase nehlop ahiuve” ati. \v 13 Hichehi adihtah mong ahi. Chuti ahijeh chun amaho hi tahsan kicheh mi ahi nadingun hatah in phohsal in. \v 14 Thutah'a kona mi puikon thei, Juda ho moh thusimle miho thupeh ah lunglut dauhen. \v 15 Alung theng dinga imajouse thengsoh kei ahi, ahinlah akisuboh atahsanlouho ding vanga athenga khatcha umlou ahi, ajeh chu alunggel ule selepha hetna alungsungu bohji a ahi. \v 16 Hitobang miho chun akamsunguva Pathen kahenai tin aphongdoh nauvin, ahinlah ahinkho mandan uvin aseilep un ahi. Amaho chu thet umtah, thungailou ahiuvin, thilpha bolna lama panna bei ahiuve. \c 2 \s1 Pathen thu kihilna det \p \v 1 Titus, nangman vang, kithuhilna dihtah dungjuiya hinkho manding dan domsang in. \v 2 Upa lang jep ho chu mi kitim them, ja umtah, lunglimgeh cha a hing, ahithei na diuvin hil'in. Amaho chun tahsan dettah aneiyuva chule ngailutna lethohhat na a adimset diu ngai ahi. \v 3 Chutobangma chun, nupi tehse lang jep ho jong chu Pathen jatah'a hinkho mang din hil'in. Amaho chu mihehse hatle ju a lop hilouva, chusanga midang thilpha ipi ahi ahildiu ahi. \v 4 Hiche nupi tehse lang jep hochun nutil khangdongho chu ainneipute chengu ngailut leh achateu ngailutje ahil diu, \v 5 Lung limgeh le thengsel'a umding, ama in'a natong mi hiding, chule naphatong le ainneiputeu noiya kun ahina diuva ahildiu ahi. Chutile Pathen thu chu jachatna a asosah lou diu ahi. \v 6 Hitobang machun, khangdong ho chu limgeh cha-a hingdin tilkhouvin. \v 7 Chule nangma tah jong imalam jousea amahon thilpha bolna lama avettoh a ajui nadingun um'in. \v 8 Thutah chu hilin, chutileh nathuhil chu adem thei lou dingu ahi. Chuteng eiho dem'a pang hochu jahchauva chule ichunguva seiding ima aneilou dingu ahi. \v 9 Sohho chun apakaihou thuphat jousea angai jing dingu chule ajochan uva alunglhaisah diu ahi. Amahon nelkal dauhen, \v 10 ahilouleh guhchat bol dauhen, amavang imalam jouseah ginchat theile apha ahinau vetsah uhen. Chuteng eihuhhing uva Pathen chungchang a kithuhilna chu dei umtah asodoh dingu ahi. \v 11 Ajehchu Pathen mihepina hung kilah-a mijouse huhhing na chu ahinlhut ahitai. \v 12 Chuleh eiho Pathen ngaisah lou nale chonset nopsahna a kona kiheimang dinga kihilchah ihiuve. Hiche gitlouna leiset a hi lunglima, chondihna a chule Pathen ngaisahna neiya ikhosah dingu ahi, \v 13 chutia kinep umtah chuche nikho loupitah Pathen hatchungnung le eihuhhing uva Yeshua Christa loupina hung kilah ding ni chu katjinga um ihiu ahi. \v 14 Aman chonsetna jousea kon eisoptheng diu, i-onthol nadiu, chule ama mitea eisem uva napha tong dinga apumpia kiphaltheng ihina ding uva ahinkho manbeiya eipeh u ahi.\x + \xo 2:14 \xt Labu 130:8; \xt Potdohbu 19:5; Danbu Ni Na 4:20; 7:6; 14:2; 1 Pet 2:9\x* \v 15 Nangman hichengse hi nahil'a chule tahsan chate chun abol diuva natilkhou ding ahi. Angaikhoh dungjuiya nangman amaho suhdih na tha nanei ahi, hijeh chun koimacha nathusei nahsahmo bolsah hihhel in. \c 3 \s1 Natohpha tohjom jing ding \p \v 1 Tahsan chate chu solkal le avaipoho thunoiya umdingin geldohsah in. Amaho chu seingai, thilpha boldia phat jousea kigosadema umjing hidiu ahi. \v 2 Amahon mi seisetle kinah abollou diu ahi. Chusanga nunnem nale kineosahna dihtah chu mijouse avetsah diu ahi. \v 3 Eihojong, khatvei chu, lungthimbei le seingailou inahiu ahi. Eiho lamdihlou lama puilonlea inaum uva chule tahsa lungngaichat le nomsahna tamtah soh a inaum'u ahi. Ihinkhou chu gitlouna le kithangsetto naa dima, chule khatle khat kihotoa ina umu ahi. \v 4 Ahinlah–“Eihuhhing uva Pathen chun amingailut nale khotona ahin tahlang phat chun, \v 5 aman eihuhhing tauve, eiho chonphat vang le natoh vang hilouvin amihepina vang'in. Aman ichonsetnau jouse asoptheng in, penthahna eipeuvin, Lhagao theng vang'in hinkhothah eipeuvin ahi. \v 6 Aman hongphal tah in Yeshua Christa vang'in ichunguvah Lhagao theng chu abunglhan ahi. \v 7 Amihepina vang'in michonphan eisimun chule tonsot vangou lodia kisonna eipe tauve.” \v 8 Hichehi tahsan umtaha kisei ahi, chule nangman hiche thuhil hi hatah a nadopsang ding kadeiye chutia chu Pathen tahsan ho chun thilpha bolding agelkhoh nadingun. Hiche thuhil hohi pha a chule mijouse dinga phachomtah ahi. \v 9 Ngolhoi thua kihoulimna hole khanggui thua kinel bautam Judaho danthu dola kinah, hichenga kon chun kikhindoh in, hitiho chu phatchom nading ahipoi, phat mansah bep ahibouve. \v 10 Mihon nalah uva kibung khenna asemuleh, amaho chu khatvei nivei gihsal in. Akalse limsah tahih in. \v 11 Ajeh chu chutobang miho chu lamvaija chule chonsejia ahiuvin, amaho le amaho achonset nauvin themmo achan ahi. \v 12 Keman Artimas ahilouleh Tychichus nahenga kahin solgot ahi. Khat pen pen ahunglhun lhon tengleh Nicopolis a ahithei chan in kimupi ding neigon, ajeh chu, chukoma chu phalbi sungsea umdia kakigel lhah ahitai.\x + \xo 3:12 \xt Act 20:4; Eph 6:21,22; Col 4:7,8; 2 Tim 4:12\x* \v 13 Dan thusun Zenas le Apollos chu akholjinna lhon'ah nabolthei chan'in kithopin. Angaichat lhon jouse bolpeh a aumna dingin vesuiyin.\x + \xo 3:13 \xt Act 18:24; 1 Crth 16:12\x* \v 14 Imiteu jong chun midang ngaichat khohtah tah neiho chunga thilpha bol na lamah kiha bol uhen, chutileh gasolouva umloudiu ahi. \v 15 Hikoma kaum khompi chengsen nasalamui. Lungsettah in, tahsan chate eingailuho jouse salam einapeh pih'un. Pathen mihepinan nabonchavin naumpi jing tauhen.