\id LUK \h Luke \toc1 Luke Sut Kipana Thupha \toc2 Luke \toc3 Lk \mt1 LUKE \mt2 KIPANA THUPHA \mt3 Mijouse dinga huhhingpu \is1 Thusim'a thilsoh gilpen Pathen amangsa holdoh le huhhing dinga ahunglut \is1 Gospel Luke lekhabu sung thu umdan \ip Gospel khatcheh hin ama ama al-na khatcheh aneiyuve, ajehchu alekhabu sunhon Yeshua hinkho le anatoh atahlang dan'u lamdang cheh ahi. Luke hi Paul nungjui ho lah'a khat, Juda mi hilou, louthem, Rome gamhop Macedonia apat ahi. Gospel sunga thilsoh hohi amatah in anato ahipon, ahin phatah'a akholchil dimdem'a amittah'a anamuho'a kon alahson ahi \xt Lk 1:1-3\xt*. Athu kholgil natoh hin Gospel danga umlou manlutah thusim phabep eipeuve. Luke hin ahithei chan'a athusim lhingkeiya seiding agot ahi, tichu-Yeshua pen thusim abulhingset a, ahin damlai thusim, athi chule athodoh thusimho panna ahi. \is1 Lekhabu jihpa chule ajih kum \ip Luke, Gentile mi, louthem chule solchah Paul kiloipi pan, hiche gospel hi AD 59 le 63 sunga ajih ahi. \is1 Koi henga chule ipi dinga ajih ham? \ip Luke in Theophilus kiti Gentile mi, tahsan thah mi ahilouleh Yeshua chungchang henom mi hitei ding'a ginchat um, dinga asut ahi. Theophilus kiti chu “Pathen ngailu,” tina ahin, hijeh chun kimkhat in hiche lekhabu hi Pathen ngailu ho dinga kijih hiding-in jong aseiyuve. Luke in akineppi chu ahileh Theophilus le lekhabu simjousen Pathen mingailutna hi nam jouse–Juda le Chidang namdang chungah akibange, ti ahetdiu hi ahi. \c 1 \s1 Thumakai \p \v 1 Mi tampin eiho lah'a ana guilhung thilsoh ho chungchang sutdoh agouvin ahi. \v 2 Amahon amittah'a mu seijui masaho thulhut amangchauvin ahi. \v 3 Thil jouse abul'a pat phatah'a kholchil ahitoh lhon'in, keiman jong chingthei tah'a nangma dinga jihdoh ding kakigel lhah ahitai, jana sangpen chang Theophilus, \v 4 chutia chu thutah nana kihil jouse chu ahimong nai ti nanop nading ahi. \s1 Gabriel Vantil Zechariah henga akilah \p \v 5 Judea gam'a Herod leng ahi laiyin, Zechariah kiti Judah thempu khat ana um'in ahi. Ama chu Abijah thempu loi lah'a khat ahin chule a'inneipi Elizabeth jong chu Aaron thempu khailhah'a kon ahi.\x + \xo 1:5 \xt 1 Thusimbu 24:10\x* \v 6 Zechariah le Elizabeth chu Pathen mitmun achonpha lhon'in, Pakai dan thupeh le chon na dan jouse chingthei tah'a jui ahilhon'e. \v 7 Elizabeth in nao avop theilou jeh chun cha aneilhon pon, chule ani lhon'in hateh'in ateh gel lhon tai. \v 8 Nikhat Zechariah chun Hou'in sungah Pathen kin abolin, ajeh chu chuche hapta sunga chu mopohna chang ahi. \v 9 Thempuho chonna ngai banga, ama chu Hou'in muntheng sunga lut'a chule thil namtui hal dinga lhendoh hi ahi. \v 10 Thil namtui akihal jing laiyin, mipi tamtah pamlangah ading'un taona amang uve. \v 11 Zechariah muntheng sunga aumpet in Pakai vantil khat ahengah ahung kilah in, maicham phung jetlam a chun adingin ahi. \v 12 Zechariah in hichu amuphat in akithing'in hatah in akicha tan ahi. \v 13 Ahivangin vantil chun aseiyin, “Kicha hih'in Zechariah! Pathen in nataona asangtai. Na inneipi Elizabeth in chapa khat nahinpeh ding, chule amin John nasah ding ahi. \v 14 Nangman kipana lentah nanei ding, chule mi tampi ama pen a kipah ding ahi, \v 15 ijeh inem itile ama chu Pakai mitmua hung len ding. Aman ju kiti le khamna thei thil kiti atohkhah thei lou ding. Ama chu apen masang jenga jong Lhagao Theng dimset ding ahi.\x + \xo 1:15 \xt Minbu 6:3\x* \v 16 Chule aman Israel mi tamtah Pakai a-Pathen'u henga alehei ding ahi. \v 17 Ama chun Elijah lhagao le thahat aken ding ahi. Aman mipiho chu Pakai hung na dinga agontup ding ahi. Mipa te lung achate chunga aheiya chule doudal lungput neiho michonphaho chihna akisan sah ding ahi,” ati.\x + \xo 1:17 \xt Malachi 4:5,6\x* \v 18 Zechariah chun vantil jah'a aseiyin, “Hitobang hi aso ding ken iti kahet thei ding ham? Tun keima kateh tan, chule ka inneipi jong kum tamtah alhing tai,” tin adong tai. \v 19 Chuin vantil chun aseiyin, “Keima Gabriel kahi! Pathen angsung tah a ding kahi. Ama ahi keima nahenga hiche kipana thupha podinga eihin sol ah;\x + \xo 1:19 \xt Daniel 8:16; 9:21\x* \v 20 Ahinlah tun, nangman kasei natahsan pon, chujeh'a nangma nathipbeh ding chule nao apen tokah'a paothei louva naum ding ahitai. Ajeh chu kathusei chengse hi aphat cha guilhung tei ding ahi,” ati. \v 21 Achutilai chun mipi hon Zechariah chu ahung potdoh ding angah jingun, ipi bol'a hibanga hi sot den hitam tin alungdong gam tauvin ahi. \v 22 Achainakeiya ahung potdoh phat chun ama apaodoh thei tapon ahi. Chuin amahon amaiso le apaotheilouva kon chun Hou'in muntheng sunga chu mu anei hinte ti ahedoh un ahi. \v 23 Zechariah in Hou'in a athempu natoh hapta alhin phat in inlam'a akile tan ahi. \v 24 Phat chomkhat jouvin ajinu Elizabeth chu ahung gai paiyin chule lhanga jen potdoh louvin aum thipbeh tan ahi. \v 25 “Pakai iti phat hitam!” tin aphongdoh in “Aman kacha neilou jeh'a jumna eilah mang peh tai,” ati. \s1 Gabriel Vantil Mary henga akilah \p \v 26 Elizabeth naovop kal lhagup lhin'in, Pathen in Gabriel vantil chu Galilee gam Nazareth kho ah, \v 27 nungah theng Mary hengah asol'in ahi. Amanu chu Joseph kiti Leng David insung khailhah pasal khat toh kicheng dinga got'a um ahitai.\x + \xo 1:27 \xt Matt 1:18\x* \v 28 Gabriel chu amanu hengah akilah in aseitai, “Chibai, sahluttah nu! Pakaiyin naumpi,” ati. \v 29 Lungdong le lung kika lahlah pum in Mary'in vantil thusei chu ipi tina ahi agel tai. \v 30 “Kicha hih'in Mary,” tin vantil chun aseitan ahi, “Ajeh chu nangman Pathen lunglhaina nakimutai!” \v 31 “Nangma gaiyin natin chapa khat nahin ding chule amin Yeshua nasah ding ahi.\x + \xo 1:31 \xt Matt 1:21\x* \v 32 Ama hung len ding chule Chungnung pen Chapa kiti ding ahi. Pakai Pathen in apu David laltouna apehding ahi.\x + \xo 1:32 \xt 2 Samuel 7:12,13,16; Isa 9:7\x* \v 33 Chule Israel chunga tonsot'a vai apoh ding, alenggam in beitih aneilou ding ahi!” ati. \v 34 Mary'n vantil chu adongin, “Hinlah, hichu iti hithei ding ham? Keima nungah theng kahi,” ati. \v 35 Vantil chun adonbut in, “Lhagao Theng nachunga hung chu ding, chule chungnung pen thanei na in nalekhu ding ahi. Hijeh a chu naosen apeng ding chu atheng hiding chule ama chu Pathen Chapa kiti ding ahi. \v 36 Ipi aval um ding ham, nasopinu Elizabeth in jong ateh nungin nao avop tai! Mi hon aching'ah ahi atiuvin, hinlah tun chapa khat avop'in lhagup alhingtai. \v 37 Ajeh chu Pathen dingin ima ahimo aumpoi” ati.\x + \xo 1:37 \xt Semtilbu 18:14\x* \v 38 Mary'n adonbut in, “Keima Pakai sohnu kahi, kachunga lhungding nasei jouse hung guilhung hen,” ati. Chuti chun vantil chun amanu chu adalhatai. \s1 Mary in Elizabeth agavil \p \v 39 Ni phabep jouvin Mary jong Judea gam thinglhang lang, \v 40 Zechariah chen na khoa chun acheloi chal'in ahi. Amanu insung alut in Elizabeth chu chibai aboh'e. \v 41 Mary'n chibai aboh gin ajah chun Elizabeth naosen chu a-oisung a chun ahung kichom in, chule Elizabeth chu Lhagao Theng adimset tan ahi. \v 42 Elizabeth in kipanan ka cheng ahinlon Mary jah'a chun aseitai, “Pathen in numei jouse chunga phatthei naboh ahitai, chule na cha jong anunnom'e. \v 43 Ipi jeh'a hibanga jana kachan a ka pakai nu in eihung vil ham? \v 44 Nei lemna awcheng kajah chun kasunga naocha kipah in ahung kichom'e. \v 45 Anun nom nahi, ajeh chu Pakaiyin aseichu abol ding ahi ti natahsan e,” ati. \s1 Mary in Pathen avahchoi \p \v 46 Mary'n adonbut in “Kalhagao vin Pakai achoi-an e. \v 47 Kalhagao eihuhhing pu Pathen chunga iti kipah thanom hitam! \v 48 Ajeh chu aman asoh numei nu dinmun ave jingin, chule tua pat'a khang jousen nunnom eiti diu ahitai.\x + \xo 1:48 \xt 1 Samuel 1:11\x* \v 49 Ajeh chu Hatchungnungpa chu atheng ahi, chule aman keima din thil loupi abol'e \v 50 Aman ahepina akhang akhang'in ama gingte amusah jinge. \v 51 Abanthahat chun kichat um tahtah thil abol'e! Aman mikiletsah le hoitho ho athecheh ji'e. \v 52 Leng chapate alaltounau-vakon in aloilhan mi kineosah te adomsang ji'e.\x + \xo 1:52 \xt Job 5:11; 12:19\x* \v 53 Aman agilkel te thil pha phan avah in chule ahao te khutgoh keovin asoldoh ji'e \v 54 Aman asoh Israel akithopin khoto dingin ageldoh'e. \v 55 \x + \xo 1:55 \xt 1 Samuel 2:1-10\x*Ajeh chu aman hiche kitepna hi iputeu, Abraham, chule achate dinga asem ahi.”\x + \xo 1:55 \xt Semtilbu 17:7\x* \v 56 Mary chu Elizabeth koma lhathum tobang aum jouvin a'inlam ah akile tai. \s1 John Pen \p \v 57 Elizabeth chu anaoso phat alhin phat in amanun chapa khat ahingin ahi. \v 58 Chuleh aheng akom le asopi chengin Pakaiyin akhoto naho ajahdoh phat un, mijouse amanu toh akipah khom cheh tauve. \v 59 Naosen chu niget alhin in, amaho abon'un cheptansah dingin ahung'un ahi. Amahon apa banga amin Zechariah sahding agouvin,\x + \xo 1:59 \xt Thempu Dan 12:3\x* \v 60 ahivangin Elizabeth in, “Ahipoi, amin John ahi,” atitai. \v 61 “Ipi natim?” tin amaho ahung eojah jengun “Na insung uvah hitobang min chu aum khapoi,” atiuve. \v 62 Hijeh chun naosen min chu apan ipi akisah nom am ti mit-heiyin adongun ahi. \v 63 Aman lekhasutna pheng athum'in, mijouse lungdong in alhan “Amin John ahi” tin ahinjih e. \v 64 Chutah chun Zechariah jong ahung paothei tan chule Pathen avahchoi pan tai. \v 65 Akimvel'a cheng chengse din kichatna alhung tan chule Judea thinglhang gam sungse ah thilsoh umchan chu akithejal soh tai. \v 66 Chuche thilsoh jajouse chun athilsoh hochu alungin aching geh'un, “Hiche chapang hi ipibep ahungsoh tadem?” atiuvin ahi. \s1 Zechariah in gaothu asei \p \v 67 Chuin apa Zechariah chu Lhagao Theng adimset tan chule hiche gaothu hi aphongdoh in ahi: \v 68 Vahchoiyun Pakai, Israel Pathen chu; ajehchu aman amite avil'in alhatdoh tai \v 69 Aman huhhing hattah khat asoh David khailhah a kon in eipeuve. \v 70 Athemgao thengte henga malaiya akitepna banga \v 71 Tua eiho igalmiteu vakon le eihotbolteu va kona huhdoh a umding ihitauve. \v 72 Aman ipu ipateu khotonan akitepna thengho ageldoh jingin– \v 73 Akitepna ipuluiyu Abraham koma anakitepna bangtah in \v 74 i-galmiteuva kon in eihuhdoh uve, Pathen kichatna beihel'a ijen thei nadiuvin \v 75 Then na le chondihna a ihin laiseuva dingin \v 76 “Chule kachapa, nangma chungnung pen themgao kiti ding nahi; ajeh chu nangman Pakai lampi semtoh sa nakoi ding ahi.\x + \xo 1:76 \xt Malachi 3:1\x* \v 77 Nangman amite, achonset nau ngaidam na'a kona huhhingna akimudoh nadiu naseipeh ding ahi. \v 78 Pathen mikhotona nemheo vanga jingkhovah chu van'a kona eiho chunga hung kisukeh go ahitai. \v 79 Muthim'a touho le thina lim'a touho vah pedinga, chule chamna lampi komu peh dinga ahi,” ati.\x + \xo 1:79 \xt Isa 9:2\x* \v 80 John chu ahung khanglen in chule lhagaovin ahung hatdoh in ahi. Chule Israel koma lhangphonga natoh apat kahsen ama gamthip lah dungah aumin ahi. \c 2 \s1 Yeshua pen \p \v 1 Chuphat lai chun Rome gamvaipo, Augustus chun Rome gamsung pumpia minsut ding thupeh ahin neitan ahi. \v 2 (Hiche hi minsut amasapen Quirinius Syria gamvaipo ahilai anahi). \v 3 Mijouse ama ama hung kondoh na khopi ah minsut na a kijihlut dingin akile un ahi. \v 4 Chule Joseph chu leng David chilhah ahijeh chun, Judea gam Bethlehem, David gollui laiya achenna in'a ache angaitai. Chua chun ama akholjin in Galilee gam Nazareth kho a pat in akipatdoh'e. \v 5 Aman agolngai Mary chu akipuiyin, amanu chu agaiyah ahi akichen in ahi. \v 6 Chule chumun a aum laiyun, naoso phat chu ahung lhing tan ahi. \v 7 Amanun acha masa, chapa khat ahingin, pon'in phatah in ajel in gan ankong ah alupsah'e, ajeh chu gemun amaho dia onglou anahi. \s1 Vantilte Yeshua pen aphondoh u \p \v 8 Chuche jan chun kelngoi chingho loujao anai dungah aum'un, kelngoiho aventup u ahi. \v 9 Phulou helouvin Pakai vantil khat ahenguvah ahung kilah in, chule Pakai loupina in akimvel'u asalvah soh'e. Amaho akichauvin, \v 10 ahivangin vantil chun alhamon in, “Kicha hih'un” tin aseiyin “Keiman nangho kipana thupha, mijouse dinga kipana hinso ding kahin pohpeh uve. \v 11 Huhhingpu, ahi, Messiah chu, Pakai chu tunin David khopi Bethlehem ah apengtai! \v 12 Chule nanghon hiche melchihna a hi nahetdoh thei diu ahi: Nanghon naosen pon ajol jol'a kitup sel'a kijel, gan ankonga kilupsah nagamu diu ahi,” ati. \v 13 Phulou helouvin vantil chu vanmi janel honpi hon ahinjop'un–van sepai hotoh–Pathen avahchoiyun chule hitin aseiyuve, \v 14 “Van chungnung pen'a Pathen loupi hen, chule leiset chunga Pathen lunglhaina mi ho lah'a cham leng hen,” atiuve. \v 15 Vantilte van lam'a akilephat un kelngoi chingho khat le khat akihouvun, “Bethlehem a cheu hite! Hiche thilsoh ho Pakaiyin eiseipeh uhi gaveuhite,” akitiuve. \v 16 Amaho khosung a chun kinloi tah'in acheuvin Mary le Joseph agamu uvin, chule naosen chu gan ankong a chun analum'e. \v 17 Ama amuphat uvin kelngoi chinghon thilsoh ho le vantil in naosen chungchanga amaho jah'a aseiho mijouse aseipeh tauvin ahi. \v 18 Kelngoi chingho thusei jajouse chu alungdong lheh jeng tauvin, \v 19 ahivangin Mary'n hitiho jouse hi alungsungah akoiyin khatvei vei kom le ahin geldoh ji'e. \v 20 Kelngoi chingho akelngoi hon teu hengah akile kit un, athilmu hou le ajah hou jal'in Pathen aloupisah un chule avahchoi tauve. Vantil in aseipeh'u bang chet in thil asoh'e. \s1 Yeshua sopiten Mose dan ajui-u \p \v 21 Niget jouvin naosen chu chep atanpeh un amin Yeshua asah tauve, hichu vantil in akijil masanga pat'a anaminsah sa ahitai.\x + \xo 2:21 \xt Thempu Dan 12:3; \xt Lk 1:31\x* \s1 Yeshua hou in a apuiyu \p \v 22 Chuin kisuhthengna thilto phat alhing tan, Mose dan'in chapang khat apen jouva boldinga angeh dungjuiyin; chuti chun anu le apan Pakai henga pehdoh dingin Jerusalem'a ahin pui lhon'e. \v 23 Pakai danthu chun hitia hi asei ahi, “Numei cha masa chu pasal ahia leh, amapa chu Pakai henga kikatdoh ding ahi.”\x + \xo 2:23 \xt Potdohbu 13:2,12\x* \v 24 Chuin Pakai danthua kingeh bangtah in kilhaina chu atoh lhon in ahi–vakhu kop khat ahiloule vapal ni hiji ahi.\x + \xo 2:24 \xt Thempu Dan 12:6-8\x* \v 25 Chuphat lai chun Jerusalem ah Simeon kiti mikhat anaum'e. Amachu michonpha le Pathen hou guttah chule Messiah ahunga Israel ahung lhatdoh ding kinem'a ngahjing khat anahi. Lhagao Theng achungah achun, \v 26 chule Pakai Messiah amutokah'a thilou dinga anaseipeh anahi. \v 27 Hiche ni chun Lhagao chun Houin sungah apuilut in ahi. Chuin Mary le Joseph chun naosen chu Pakai koma danthua kingeh dungjuiya ahung pehdoh lhon chun, \v 28 Simeon chu anaum in ahi. Aman naosen chu alan Pathen athangvah in, hitin ati, \v 29 “Chungnungpen Pakai, tun nasohpa lungmongin thisah tan nakitepna bangin, \v 30 Keiman namihuhhingna kamutai, \v 31 Mijouse dinga nagon chu, \v 32 Ama hi namtin vaipi henga Pathen phongdoh ding vah chu ahi, chule ama hi nami Israelte loupina chu ahi.”\x + \xo 2:32 \xt Isa 42:6; 49:6; 52:10\x* \v 33 Yeshua nu le pachu ama chungchang thu kisei ho jeh chun alungdong lheh jeng lhon'e. \v 34 Chuin Simeon in amaho chu phatthei aboh in chule Mary, naosen nu koma chun aseitai, “Hiche chapang hi Israel sunga mi tamtah lhuhna dinga got'a um ahi, ahivanga midang tampi a dinga kipana hiding ahi. Ama hi Pathen'a kona melchih na a hung kisol ahin, hinlah mi tamtah'in adoudal ding ahi. \v 35 Chuho jeh'a mi tamtah lunggel thuhpen ho kiphongdoh ding ahi. Chule chemjam in nalhagao asutkhah ding ahi.” \v 36 Themgao khat amin Anna kiti khat jong Houin a chu umah ahi. Amanu chu Phanuel chanu Asher phung'a mi ahin, chule hateh'a teh ahitai. A-inneipu chu akichen lhon kum sagi bep sunga thi ahitai. \v 37 Chutia chu amanu hin kum somget le li jen meithai hinkho ahin man ahi. Amanun Houin adalha ngai pon, asun ajan in aum jingin, an-ngol le taona pumin Pathen ahoujinge. \v 38 Simeon chun Mary le Joseph koma thu aseilai chun amanu jong ahungin Pathen avahchoi pantai. Chapang chungchang thudol Pathen in Jerusalem ahuhdoh nadinga gingcha tah'a ngah jing ho jouse komah aseiyin ahi. \s1 Nazareth khoa Yeshua ahung kile kit \p \v 39 Yeshua nu le pan Pakai danthu dungjuiya boldinga lom cheng abulhit soh lhon phat in, a-in'u Galilee gam Nazereth kho ah akile tauve.\x + \xo 2:39 \xt Matt 2:23\x* \v 40 Chumun a chun chapangpa chu tahsa damthei tah le hattah in ahung khanglen in ahi. Amachu chihna adimset in chule Pathen khotona achungah aume. Jerusalem Hou'in a Yeshua \v 41 Kumseh le Yeshua nu le pa Kalchuh Kut mang'in acheji lhonin ahi.\x + \xo 2:41 \xt Potdohbu 12:1-27; Danbu Ni Na 16:1-8\x* \v 42 Yeshua kum somleni alhin chun angaima bangin hiche kut mang ding chun acheuve. \v 43 Kut kichaiyin inlang Nazereth a kile din akipan tauvin, ahin Yeshua chu Jerusalem ah aumden tan ahi. Anu le apan atil'in hichu ahedoh lhon pon, \v 44 ajeh chu kholjin dang hotoh kilhon khom dan a angaito lhon ahi. Ahivangin ama chuche nilhah'a ahung kilulah loubeh phat in asopi aheng akom le aloi agol ho komah aga vele lhontai. \v 45 Amulhon loubeh phat in Jerusalem lamah ama holdin akile kit lhon tai. \v 46 Nithum jouvin achainakeiyin Houin sungah agamudoh lhonin, houhil ho lah a atouva, athuseiyu angaiya, chule thudoh anei chu amudoh lhon tai. \v 47 Ama thusei jajouse chun athuhet le athudoh donbut ho chu adatmah lheh jeng tauve. \v 48 Anu le apan ima lunggel je jong ahelhon tapoi. Chuin anun ahinseiyin, “Chapa,” ipijeh'a hiche hi keini koma nabol ham? Napa le keiman munjouse kahol lhon'a lunggim a kahilhon tai, ati. \v 49 “Ahivanga ipijeh'a neihol khoh u ngai ham?” tin adongin, “Nahet lou u ham kapa in'a kaum ding mong ahi hi?” tin adonge. \v 50 Ahivangin ipi aseina ahi ahedoh lhon pon ahi. \v 51 Chuin amaho chutoh Nazareth lam'a a-kile un chuva chun anu apa thunoiya aumtai. Chule anun hitiho jouse hi alungthimah aguh'in avop jing in ahi. \v 52 Yeshua chu chihna le atahsa in akhangin chule Pathen le mihem deisah na in aumtan ahi.\x + \xo 2:52 \xt 1 Samuel 2:26; Thuchihbu 3:4\x* \c 3 \s1 Twilutsah John in lhang asap \p \v 1 Rome gamvaipo Tiberius vaipoh kal kum somlenga lhin kum ahitan, Pontus Pilate chu Judea gamvaipo ahin; Herod Antipas chu Galilee gam vaipo ahin; asopipa Philip chu Iturea le Traconitus gamsungsea vaipo ahin; Lysanias chu Abilene gam vaipo ahi. \v 2 Annas le Caiaphas chu thempu chungnung anahilhone. Hiche phatlai hin Pathen a konin gamthip lah'a um, Zechariah chapa John hengah thu ahung lhungin ahi. \v 3 Chuin John chu amun amun'ah Jordan vadung pang langto gel'ah achen, mihon alungheiyu vetsahna a baptize achan nadiuvin thu ahil lhang len chule Pathen henga ngaidam chan nadia akilehei diuvin aseiye. \v 4 Isaiah chun John chungchang thu anaseiyin hitin ati, “Ama hi gamthip'a khosam aw ahi, Pakai hungna ding alampi semtoh un! Ama dingin lampi sutheng un,\x + \xo 3:4 \xt Isa 40:3-5\x* \v 5 Phaicham lah kidip ding, chule molboh ho le thinglhang lah kinot cham ding akon ho kisujang ding, chule mun phol lah ho kisunam ding, \v 6 Chuteng leh mijousen amuding, huhhingna Pathen'a kon hung kisol chu,” ati. \v 7 Mihonpi chu John henga baptize chang dinga ahung uchun, aman hitin aseiye, “Nangho gulse son ho! Koiham Pathen lunghan na hunglhung dinga kon jamdoh dinga nagihsal uvah?\x + \xo 3:7 \xt Matt 12:34; 23:33\x* \v 8 Chonset'a kon lung naheiyule Pathen lam a nakile'u chu nahin dan uva konin tahlang'un. Nanghon khat le khat komah, ‘Bitna kanei nauve, ajehchu Abraham son kahiuve’ tin moh sei hih un. Hichu imacha ahipoi, ajehchu kaseipeh nahiuve, Pathen in hiche song hoa kona jong Abraham son le pah asemdoh thei ahi.\x + \xo 3:8 \xt Jn 8:33\x* \v 9 Tu jenga jong Pathen thutanna heicha gottupsa, thingphung ajungho tutan dinga phasadem'a um ahitai. Henge, thingphung aga phalou jouse chu phuhlhuh'a uma meilah'a selut hiding ahi.” ati.\x + \xo 3:9 \xt Matt 7:19\x* \v 10 Mihonpi chun adong'un, “Ipi kabol diu hitam?” atiuve. \v 11 John in adonbut in, “Sangkhol ni neiyin, khat chu avaicha ho peuvin. An neh ding neiyin agilkel te jong hoppeh in,” ati. \v 12 Lepthol'a natong kaidong ho jong baptize chang din ahung un chule adong'un, “Houhil, ipi kaboldiu hitam?” atiuve.\x + \xo 3:12 \xt Lk 7:29\x* \v 13 Aman adonbut in, “Gamsung kivaipohna in angeh kalval in kai dong hih'un,” atipeh'e. \v 14 “Ipi kabol diu hitam” tin sepai phabep khat in jong ahung dongun ahi. John in adonbut in, “Alamlouvin sum kilah hih'un ahiloule adihlouvin mi hehset bol hih'un, chule na losan'a chun lung lhaiyun,” ati. \v 15 Mijousen Messiah chu hungvah dinga aginchat cheh u anahin, chule John chu Messiah chu hingap hitam ti ahetnom ten'un ahi. \v 16 John in athudoh uchu adonbut in hitin aseiye: “Keiman nangho twiya baptize kachansah nahiuvin, hinlah keima sanga lenjo khat ahunge–nasatah a lenjo ahidan chu keima asoh hiding le akengchot khao sutlham dingin jong kalhing joupon ahi. Amachun nangho Lhagao Theng le meiya baptize nachan sah ding'u ahi. \v 17 Ama phol jap-ngimna mangcha a changsi le atah lhehkhen dinga phasadem'a um ahitai. Chuteng aman changchilna phol asuhthenga changtah chengse chu achangsal'a asun'a asi ho vang chu mit theilou meilhum sunga aselut ding ahi,” ati. \v 18 John chun kipana thupha miho koma aseiphong na achun chutobang gihsalna kamcheng jong amangchan ahi. \v 19 John in jong lhangphong tah in Galilee gam vaihompa, Herod Antipas chu, Herodius, asopipa jinu, akichenpi jeh le athilse bol adang tamtah jeh chun demna aneiyin ahi.\x + \xo 3:19 \xt Matt 14:3,4; Mk 6:17,18\x* \v 20 Hijeh chun Herod in John chu songkul'ah akhum'in, achonsetna dangtoh hiche hi akibelap tan ahi. \s1 Yeshua twilut \p \v 21 Nikhat mihonpi chu baptize achan laiyun, Yeshua amatah jong baptize achangin ahi. Ama atao leh vanho ahung kihongin, \v 22 chule Lhagao Theng, tahsa lim pu'in van vakhu bangin ahung kumsuh in achunga chun achu'e. Van'a kon chun aw khat'in hitin ahinseiye, “Nangma kangailut tah kachapa nahi, chule kipana lentah neihin pohpeh'e,” ati.\x + \xo 3:22 \xt Semtilbu 22:2; Labu 2:7; Isa 42:1; Matt 3:17; Mk 1:11; Lk 9:35\x* \s1 Yeshua penna khanggui \p \v 23 Yeshua chu kum somthum alhingtai, aman japi lah'a natoh ahinpat chun. Yeshua chu Joseph chapa tin akihen ahi. Joseph chu Heli chapa ahi. \v 24 Heli chu Matthat chapa ahi. Matthat chu Levi chapa ahi. Levi chu Melki chapa ahi. Melki chu Jannai chapa ahi. Jannai chu Joseph chapa ahi. \v 25 Joseph chu Mattathias chapa ahi. Mattathias chu Amos chapa ahi. Amos chu Nahum chapa ahi. Nahum chu Esli chapa ahi. Esli chu Naggai chapa ahi. \v 26 Naggai chu Maath chapa ahi. Maath chu Mattathias chapa ahi. Mattathias chu Semein chapa ahi. Semein chu Josech chapa ahi. Josech chu Joda chapa ahi. \v 27 Joda chu Joanan chapa ahi. Joanan chu Rhesa chapa ahi. Rhesa chu Zerubbabel chapa ahi. Zerubbabel chu Shealtiel chapa ahi. Shealtiel chu Neri chapa ahi. \v 28 Neri chu Melki chapa ahi. Melki chu Addi chapa ahi. Addi chu Cosam chapa ahi. Cosam chu Elmadam chapa ahi. Elmadam chu Er chapa ahi. \v 29 Er chu Joshua chapa ahi. Joshua chu Eliezar chapa ahi. Eliezar chu Jorim chapa ahi. Jorim chu Matthat chapa ahi. Matthat chu Levi chapa ahi. \v 30 Levi chu Simeon chapa ahi. Simeon chu Judah chapa ahi. Judah chu Joseph chapa ahi. Joseph chu Jonam chapa ahi. Jonam chu Eliakim chapa ahi. \v 31 Eliakim chu Melea chapa ahi. Melea chu Menna chapa ahi. Menna chu Mattatha chapa ahi. Mattatha chu Nathan chapa ahi. Nathan chu David chapa ahi. \v 32 David chu Jesse chapa ahi. Jesse chu Obed chapa ahi. Obed chu Boaz chapa ahi. Boaz chu Salmon chapa ahi. Salmon chu Nahshon chapa ahi. \v 33 Nahshon chu Aminnadab chapa ahi. Aminnadab chu Admin chapa ahi. Admin chu Arni chapa ahi. Arni chu Hezron chapa ahi. Hezron chu Perez chapa ahi. Perez chu Judah chapa ahi. \v 34 Judah chu Jacob chapa ahi. Jacob chu Isaac chapa ahi. Isaac chu Abraham chapa ahi. Abraham chu Terah chapa ahi. Terah chu Nahor chapa ahi. \v 35 Nahor chu Serug chapa ahi. Serug chu Reu chapa ahi. Reu chu Peleg chapa ahi. Peleg chu Eber chapa ahi. Eber chu Shelah chapa ahi. \v 36 Shelah chu Cainan chapa ahi. Cainan chu Arphaxad chapa ahi. Arphaxad chu Shem chapa ahi. Shem chu Noah chapa ahi. Noah chu Lamech chapa ahi. \v 37 Lamech chu Methuselah chapa ahi. Methuselah chu Enoch chapa ahi. Enoch chu Jared chapa ahi. Jared chu Mahalalel chapa ahi Mahalalel chu Kenan chapa ahi. \v 38 Kenan chu Enosh chapa ahi. Enosh chu seth chapa ahi. Seth chu Adam chapa ahi. Adam chu Pathen chapa ahi. \c 4 \s1 Yeshuan lhepna ato \p \v 1 Chuin Yeshua, Lhagao Theng dimset pumin, Jordan vadunga kon in akile tan ahi. Ama chu gamthip'a din Lhagao puidoh in aumin, \v 2 hichea chun diabol lhep patep'in ni somli sung aume. Yeshuan hiche phatsungse chun ima anepon chule gilkel lheh jengah ahitai. \v 3 Chuin diabol chun ahengah ahinseiyin, “Nangma Pathen chapa nahile hiche songhi changlhah pheng akiso nadin seiyin,” ati. \v 4 Ahin Yeshuan aseipeh in, “Ahipoi! Pathen Lekhabun mihem changlhah bouseh'a hinglou ding ahi” ati.\x + \xo 4:4 \xt Danbu Ni Na 8:3\x* \v 5 Chuin diabol chun apuitouvin, phat chomkhat kah sung in vannoiya lenggam ho avetsah soh keiyin ahi. \v 6 “Hiche lenggam ho loupina le achunguva thuneina nangma kapeh ding nahi,” tin diabol chun aseiyin, “Ajehchu aboncha keiya ahin kapeh nom nom kapeh thei ahi. \v 7 Aboncha nangma kapeh ding nahi nangman keima nei hou leh,” tin aseitai. \v 8 Yeshuan adonbut in, “Pathen Lekhabun hitin aseiye, ‘Nangman Pakai na Pathen bouseh nahou ding, ama kin jeng bou nabol ding ahi’” atipeh tai.\x + \xo 4:8 \xt Danbu Ni Na 6:13\x* \v 9 Chuin diabol chun Jerusalem houin tingvum ah apuiyin chule aseitai, “Pathen Chapa nahile chomlhan! \v 10 Ajehchu Pathen Lekhabun hitin aseiye, Aman avantilte navengtup ding le nahoidam dingin thupeh hin neiyin te.\x + \xo 4:10 \xt Labu 91:11,12\x* \v 11 Chule amahon akhut uvin natuh intin, chutia chu nangman nakengpah jengjong song chunga naki suhkhah lou ding ahi,” ati. \v 12 Yeshuan adonbut in, “Pathen Lekhabun hitin jong aseikit'e, Nangman Pakai na Pathen napatep lou ding ahi” ati.\x + \xo 4:12 \xt Danbu Ni Na 6:16\x* \v 13 Diabol chun Yeshua alhep patep jou phat in, phat gomkom umkit kah a din adalhatai. \s1 Yeshuan Galilee gam a Pathen natoh apat \p \v 14 Chuin Yeshua Galilee langah Lhagao Theng thahatna dimset pumin akiletai. Ama chungchang thulhut ho agamkai pumpi ah gangtah'in akithejal soh tai. \v 15 Akikhopnau in tin'ah thu ahil jin mijousen apahcha lheh'e. \s1 Nazareth khoa Yeshua kisang talou \p \v 16 Ama Narareth kho, ahung seilet na khoa ahung chun, abolngai jing bangin Sabbath nin akikhopnau in'ah alut in Pathen Lekhabu sim dingin adingdoh in ahi. \v 17 Isaiah themgao lekhajol chu apeuvin ahi. Aman lekhajol chu alhamlhan hitia kijihna mun chu amudoh tai: \v 18 “Pakai Lhagao kachungah aume, ajehchu mivaicha ho dinga kipana thupha podingin thao einui, Aman sohchang ho akilhadoh diu thu phongjal din eisol'e—mitchon kho amuding, Suhnem a umho kijalen sah ding ahiuve.\x + \xo 4:18 \xt Isa 61:1,2\x* \v 19 Chuleh Pakai khotona phat ahunglhung tai,” kiti lai chu asimdoh tai. \v 20 Lekhajol chu anungjel in, lhachale pa khut'ah anungpeh in, atoutai. Kikhopna in'a mijousen ama chu mit-lhalouvin aveuvin, \v 21 chuin aman amaho jah'a thu aseipan tai. “Pathen Lekhabua kisun tua najah'u chu tuni tah hin aguilhung tai!” ati. \v 22 Mijousen aseiphalheh jengun chule akamsunga kona aphondoh lungsetna thuho chu kidang asauvin ahi. “Hiche hi iti ham?” tin amahon adongun, “Hiche hi Joseph chapa hilou ham?” atiuve. \v 23 Chuin aman aseiyin, “Nanghon lung opkai loubeh'a hiche thuchih hi nei seikhum teidiu ahi: Louthem, nangma kisudam in–aledohna, ‘Capernaum a nabol tobang thil kidang ho chu hilai nakhomun'a jong bol'in’” tiuvin nate. \v 24 Ahivanga thutah chu kaseipeh nahiuve, themgao koima ama gamsungah min apom ngaipoi.\x + \xo 4:24 \xt Jn 4:44\x* \v 25 “Tahbeh in Elijah phat laiyin Israel gamsungah ngaichat khohtah nei meithai tamtah anaume, vankot kum thumle akeh akikha'a gamsunga kel nasatah analhun chun.\x + \xo 4:25 \xt 1 Lgt 17:1\x* \v 26 Ahivangin Elijah chu koima komah ana kisol poi. Gamchom mi kom joh'a sol anahi–Sidon gam'a Zarephath khoa meithai nu kom.\x + \xo 4:26 \xt 1 Lgt 17:8-16\x* \v 27 Chule themgao Elisha phat laiyin jong Israel gamsungah miphah tampi ana um'in, ahivangin Syria mi Naaman bouseh suhdamin anaume,” ati.\x + \xo 4:27 \xt 2 Lengte 5:1-14\x* \v 28 Hiche thu ajah phat un, kikhopna in'a umho chu alunghang tauvin ahi. \v 29 Achomdoh un, aman'un akhochen nau kol mong lama chun apui tauve. Hiche kol'a chu sotlhah ding atiu ahi, \v 30 ahivangin akikah lah uva akihehdoh in akiva mang tai. \s1 Lhagaoboh voppa \p \v 31 Chuin Yeshua Capernaum kiti Galilee gam kho khat'ah achen, chukom mun'a chun choldo nikho seh le akikhopnau in'a chun thu ahil ji'e. \v 32 Hikom'a jong chun mihon athuhil chu kidang asalheh'un ahi, ajeh chu aman thuneitah'a aseijeh ahi.\x + \xo 4:32 \xt Matt 7:28,29\x* \v 33 Khatvei akikhopnau in'a aumpet in, thilhavop khat–lhagao boh'in avop khat–Yeshua henga chun ahung pengjah jengin, \v 34 “Che mangin! Ipijeh'a kalah'uva hung kikumlut nahim, Nazereth Yeshua? Keiho sumang dinga hung'ah nahim? Keiman nangma koi nahi kahenai–Pathen Mithengpa!” atin ahi. \v 35 Yeshuan athusei alatan in, “Thip'in! hiche mipa'a kon chun hung potdoh'in,” tin thupeh aneitan ahi. Chutah chun thilha chun mipa chu lhonglaiyah ahin seplhun, mihonpin avetjing laichun; chuin ama'a kon chun ima bolsebe talouvin ahung potdoh tan ahi. \v 36 Kidang san mipi ho chun aphongdoh un, “Ipi thuneina le thilboltheina hiche mipa hin anei hitam! Lhagao boh jeng jong athun anungin, athupeh'a kon in ajam uve!” atiuvin ahi. \v 37 Chuche gamkai pumpi a chun Yeshua thu chu khotin'ah akithang tan ahi. \s1 Yeshuan Peter nupanu adamsah \p \v 38 Chuche nikhoa akikhopnau in adalhah jouvin, Yeshua Simon in'ah achen, hikom'a chun Simon nupanu khosihpi jeh'a nasatah a dammo agatoh khan ahi. “Lungset'in sudam teiyin,” tin mijousen athum tauve. \v 39 A-jalkhun komah adingin, akhosih chu aphoh thip tan ahileh akhosih chun amanu adalhatai. Chuin amanu athoudoh pai ngallin amaho ding anneh sem in apangtai. \s1 Nilhah a Yeshuan mi tamtah adamsah \p \v 40 Nisa alhum toh lhon'in, chuche nilhah chun, khosung pumpia a-insungmi damlou neiho sen Yeshua hengah ahin puiyun ahi. Itobang natna hijong leh akhut'in atohkhah chan chu suhdamin aum tauve. \v 41 Mi tamtah chu thilhavop ahiuvin; chule thilha ho chu athupeh'a kon in ahung potdoh'un, apengjah un, “Nangma Pathen Chapa nahi,” atiuvin ahi. Ahivangin ama Messiah ahi ahetjeh'u chun, aman amaho chu aphohthip in thu aseidoh sah tapoi. \s1 Thuseiphong dinga Yeshua kipatdoh \p \v 42 Ajing jingkah matah in Yeshua munthip lah khat ah achedoh tan ahi. Mihonpi chun amachu muntin aholle un, achaina kheh a amu phat uvin, aman amaho adalhah nalou diuvin atao tauve. \v 43 Ahivangin aman adonbut in, “Keiman Pathen Lenggam Kipana Thuphahi khodang'a jong kaseiphong ding ahi, ajeh chu hiche dinga chu eikisol ahi,” ati. \v 44 Chuti chun akholjin abanjop'in, Judea gam pumpia akikhopnau in tin'ah thu ahillhang len ahi. \c 5 \s1 Nga tamtah amatsah chule seijui masaho akou \p \v 1 Nikhat Yeshuan Galilee dillen panga thu asei laiyin, mihonpi tamtah'in Pathen thu ngainom na jal'in aneh chinto tauvin ahi.\x + \xo 5:1 \xt Matt 13:1,2; Mk 3:9,10; 4:1\x* \v 2 Kong ni akeuva tuipi pamchin'a akingah amudoh tan, ajehchu ngaman mi ho chun adalhah uva alen'u akisop u ahi. \v 3 Kong khatpa sunga chun alut in, kong neipa Simon jah'a Yeshuan twi lah'a asot lut dingin aseiye. Hijeh chun kong sunga chun atouvin, mihonpi chu chua kon in thu ahil'in ahi. \v 4 Thu asei jouvin Simon jah'a, “Tun chen, lithuh langjep ah, nalen chu seplhan, nga themkhat manding in,” ati. \v 5 “Pipu” tin Simon in ahin donbut in, “Jankhovah hel'a habol'a kabol u ahin chule ima manlou kahiuve. Hinlah nangman nasei ahileh len seplha kit inge,” ati.\x + \xo 5:5 \xt Jn 21:3\x* \v 6 Tu vang'in alen'u nga adimset in akehlha pan tai!\x + \xo 5:6 \xt Jn 21:6\x* \v 7 Kithopi angeh nauva konin akivoppi hou kong dang khat'ah ahung un, chule chomlou kah'in kong teni chu anigel'in nga adimset in alhalut paiding ahilhon tai. \v 8 Simon Peter in thilsoh ho amuchet phat in Yeshua masangah adilsun chule aseitai, “Oh Pakai, lungset in neidalhan–keima navel'a um ding'in kachonse behseh jenge,” ati. \v 9 Ijeh inem itile nga chujat amat jeng uchu kidang asah val ahi, adangho jong chutima chu ahiuve. \v 10 Akiloipi teu, James le John, Zebedee chapateni jong chun kidang asalhon'e. Yeshuan Simon adonbut'in, “Kicha hih'in! tua pat'a miman joh'a napan ding ahitai,” ati. \v 11 Chule tolgo lah alhun lhun uchun, amahon thil jouse adalhauvin Yeshua nung ajui tauve. \s1 Yeshuan miphah khat adamsah \p \v 12 Khokhat a hin Yeshuan phat sottah phah nat a dammo khat amui. Hiche mipa chun Yeshua amu chun amai tol'a asulut in adamsah din athum'e. “Pakai” tin aseiyin, “Nalung ahileh nei sudam theiyin chule nei sutheng theiye,” ati. \v 13 Yeshuan akhut alhangin atham'in, “Kalung ahi” tin aseiyin, “Damin!” ati. Chupet tah chun phahnat na chu abeihel tai. \v 14 Chuin Yeshuan amapa chu koima jah'a thilsoh ho aseipeh louna din ahilchah tai. Aman aseipeh in, “Thempupa koma chen chule aman na vechil hen. Mose dan'in angeh dungjuiya atiphah nat kiboldam peh hon apeh dinga lom ho kichoiyin. Hiche hi japi lah'a suhthenga naum phondohna ahi,” ati.\x + \xo 5:14 \xt Thempu Dan 14:1-32\x* \v 15 Yeshuan chutia ahilchah jeng vang chun, athilbol theina thuho gangjep joh'in thejal ahin, chule mihonpi tamtah athusei ngai ding le anatnau damsah nomna jeh'in ahung uve. \v 16 Ahin Yeshua ataodin gamthip lah'a achemang jin ahi. Yeshuan Langthi Khat Adamsah \v 17 Nikhat Yeshuan thu ahil laiyin, Pharisee phabep khat le hou dan thuhil ho ama kom naina ah atou uve. (Hiche miho hi Galilee le Judea chule Jerusalem gam pumpi khotin'a hungdoh hiuleh akilom'e). Chule Pakai misuhdam na thilboltheina chu Yeshua komah hatah in aumin ahi. \v 18 Miphabep khat in elbai nakong khat alupna pumin ahin pouvin ahung uve. Insunga Yeshua kom pohlut tei agouvin, \v 19 hinlah mihonpi jeh chun aphajou tapouve. Hijeh chun inchungah akaldoh un inting aphelhauvin, chuin amahon adamloupa chu alupna pheh pumin mihonpi lah Yeshua maikoh laitah achun ahin khaisuh uve. \v 20 Atahsan jeu amuchun Yeshuan mipa koma chun aseitai, “Gollhang, nachonset akingaidam tai” atipeh e. \v 21 Ahivangin Pharisee hole hou danthuhil hochu amaho le amaho akihouvun, “Amahi koiya kigel ham? Pathen taitom ahi! Pathen bouseh in chonset angaidam thei ahi,” atitauve. \v 22 Yeshuan ipi agel'u ahen, hijeh chun amaho chu adongin, “Ipi jeh'a nalungsung uva hiche hi nadoh uham? \v 23 Hoiche joh seidinga baijo em ‘Nachonset kingaidam ahitai’ kiti le ‘dingin lang lamjot tan’ tihi?” ati. \v 24 “Hijeh a chu keiman Mihem Chapan leiset ah chonset ngaidam na tha aneiye ti kavetsah ding nahiuve,” ati. Chuin Yeshuan elbai nakong pa lam ngan akiheiyin aseitai, “Dingin, nalupna pheh kilahdoh in lang, inlam'ah chetan,” ati. \v 25 Chuin gangtah in, mihon avetjing layin, mipa chu ahung chomdoh in, alupna akilahdoh in, chule inlam Pathen thangvah pumin achetai. \v 26 Mijouse chu lungdon nale tijatnan alodim un, chule Pathen avahchoiyun, “Tunin thil kidang ho kamu uve,” tin aphongdoh uve. \s1 Yeshuan Levi akou \p \v 27 Phat chomkhat jouvin, Yeshuan khopi adalhah le, kaidong khat amin Levi kiti akaidon na munah amun, “Neijuiyin lang ka seijui hin” tin Yeshuan asei tai. \v 28 Hiti chun Levi jong akipatdoh in, thil jouse adalhan ama ajuitai. \v 29 Chujouvin Levin a'in ah Yeshua jin-ja-um hinan an-nehkhom abol in ahi. Levi tohkhompi kaidong tampi le maljin dang in jong an anekhom uve. \v 30 Ahivangin Pharisee hole ahou danthuhil houvin Yeshua seijui ho hengah aphunchel uvin, “Ipi dinga khutobang aboh hotoh naneh uva nadonkhom uham?” atiuvin ahi.\x + \xo 5:30 \xt Lk 15:1,2\x* \v 31 Yeshuan adonbut in, “Midamthei ten louthem angaicha pouve–adamlouten vang angaichauve. \v 32 Keima achonpha'a kigel ho kouva hung kahipoi, amavang chonse ahi kihetdoh'a lunghei dingho kouva hung'ah kahibouve” ati. \s1 An-ngol thudol a Yeshua thudoh aneiyu \p \v 33 Nikhat miphabep in Yeshua jah'a, “Tuilutsah John seijui hon an angol'un atao jom jing un, chule Pharisee ho seijui honjong chutima chun aboluve. Ipi jeh a nangma seijui hon phatseh'a aneh uva adon jing jengu hitam?” tin aseiyun ahi. \v 34 Yeshuan adonbut in, “Moupui golvahna a maljin hon moulang toh mou aloplaiyuva an angol ngaiyum? Tahbeh in achutipoi. \v 35 Amavang moulang chu nikhat amahoa kona kilamang ding ahi, chuteng tah le amahon an angol diu ahi.” ati. \v 36 Chuin Yeshuan hiche thutekah hi apen ahi: “Koiman ponhal vonthah'a konin acheplhan chule vonlui behnan aneipoi. Ijeh inem itileh vonthah chu seding ahitai, chule hiche vonthah hal chu vonlui chutoh kijot lou ding ahi.” \v 37 “Chuleh koiman lengpitwi thah peng luiyah akhum ngaipoi. Ijeh inem itile lengpitwi thah chun savun peng chu aphutjah ding, lengpitwi chu kisujah ding chule peng chu kisuse ding ahi. \v 38 Lengpitwi thah chu savun peng thah a khum ding ahi. \v 39 Ahin koima lengpitwi lui don'in athah chu adeiji tapoi. ‘Aluipa ma aphajenge’ atijiuve,” tin aseiye. Yeshua Seijuihon Cholngah Nikhoa Changvui Asiu \c 6 \p \v 1 Cholngahni khat Yeshuan bulei lai ajot lai hin, aseijui ten changvui asihtan un, akhut uvah anoiyun, chang chu aneuvin ahi.\x + \xo 6:1 \xt Danbu Ni Na 23:25\x* \v 2 Ahivangin Pharisee ho phabep in, “Ipi jeh'a nanghon dan nasuhkeh uva Cholngah nia bolngailou chang-ga nalolhah uham?” atiuve. \v 3 Yeshuan adonbut in, “Pathen Lekhabua kisun David le aloiten agilkel pettah uva ipi anabol'u nasimdoh khah lou u ham? \v 4 \x + \xo 6:4 \xt 1 Samuel 21:1-6\x*Ama Pathen in'a alut'in, dan asukeh in, thempu ho bouseh in anehthei changlhah theng chu anen ahi. Akiloipi ho jong phabep khat apen ahi.” ati.\x + \xo 6:4 \xt Thempu Dan 24:9\x* \v 5 Chule Yeshuan aseiben, “Mihem Chapa hi Cholngah ni chung jenga jong pakai ahi” ati. Yeshuan Khut-Jetlang Ngoi Pasal Khat Adamsah \v 6 Cholngah nikho dang khat a Yeshuan kikhopna in'a thu ahil laiyin mikhat akhut jetlang ngoi khat aumin ahi. \v 7 Hou danthuhil ho le Pharisee hon Yeshua chu avelhi keuvun ahi. Hichepa chu asuhdam poupouleh Cholngah nin na atonge tia ngohna neiding atiu ahi. \v 8 Ahivangin Yeshuan alunggel'u ahen ahi. Akhut ngoipa jah'a chun, “Hungin lang mijouse masangah hung ding tem'in,” tin akou tai. Hijehchun mipa jong chu malangah ahungin ahi. \v 9 Chuin Yeshuan anelkal ho jah'a, “Ken nangho thudoh khat kaneiye. Danthun Cholngah nia thilphabol aphal'am, ahilouleh thilse bolnading nikho ham? Hiche nikho hi hinkho huhhing nading nikho hai ahiloule suhset nading nikho ham?” ati. \v 10 Aman amaho chu khat khat in ahin golvet vet in chule mipa jah'a chun aseitai, “Nakhut lhangdoh in” ati. Chutichun mipa chun akhut alhangdoh in ahile thahsemphat ahitai. \v 11 Hiche a hin Yeshua galmi ho chu alunghang un amachu ilo ding ham ti akihoukhom tauve. Yeshuan Seijui Ding Som Le Ni Alhendoh \v 12 Nikhat hitiho jou sotloulaiyin Yeshua molchung khat ah taona mang din achetouvin, chule jankhovah in Pathen hengah ataove. \v 13 Ajing khovah in aseijuite jouse akoukhom soh keiyin amaho lah achun solchah dingin somleni alhengdoh in ahi. Amin hou chu hiche ahi: \v 14 Simon (Peter asah), Andrew (Peter sopipa), James, John, Philip, Bartholomew \v 15 Matthew, Thomas, James (Alphaeus chapa), Simon (Zealot tia kikou), \v 16 Judas (James chapa), chule Judas Iscariot (khonunga ajohdohpa) ahiuve. Yeshuan Mi Tamtah Na-Atoh Peh \v 17 Molchunga pat amaho ahungsuh uchun aseijui ho Yeshua toh, mun beh achamlai len khat ah adingun, anungjui tamtah chule mihonpi chun aumkimvel uve. Hichea chun mipi Judea gam pumpi le Jerusalem a kon chule sahlam Tyre le Sidon gam twipang langa pat'a hung jong aumun ahi. \v 18 Amaho chu ama thusei ngai ding le anat nahou kijendam sah dinga hungu ahi; chule lhagao boh in asuh genthei hojong jendam in aumuve. \v 19 Mijousen ama chu tohkhah agocheh un ahi ajeh chu suhdam na thaneina chu ama a kona potdoh ahi, chule mijouse asudam in ahi. \s1 Yeshuan phattheina chule dana thudol ahil \p \v 20 Chuin Yeshuan aseijuite henglam ngan aseitai “Avaichate Pathen in phatthei naboh uhen, Ijeh inem itile Pathen Lenggam chu nanghoa ahi. \v 21 Tua gilkel te Pathen in phatthei naboh uhen, ijeh inem itile lungnachima naum diu ahi. Tua kap te Pathen in phatthei naboh uhen, ijeh inem itile phat khatleh nanui diu ahi” \v 22 Phattheinan nangah uve, Mihem Chapa najui jeh uva mihon namuda uva napampai uva nataitom uva chule aphalouva nagaosap teng uleh.\x + \xo 6:22 \xt 1 Pet 4:14\x* \v 23 Hichu aso teng leh kipah un! Henge, kipah'in kichom un! Ijeh inem itile tohphatman lentah in Van-gam ah nangah uve. Chule geldoh jingun, apu apateu chun khanglui lai themgao hojong chutobang chun anabol uve.\x + \xo 6:23 \xt 2 Thusimbu 36:16; Act 7:52\x* \v 24 Ipi lungkham nan nangau hitam nangho ahaote ho, ijeh inem itile nakipanau chu tua bou naneiyu ahitai. \v 25 Ipi lungkham nan nangau hitam nangho tua thaochet'a uma ninglhing te, ijeh inem itile gilkelna nasatah Phat khat'in nangah jing uve. Ipi lungkham nan nangau hitam tua nui te, ijeh inem itile nanui nau chu kana le lunghem na kisoh ding ahi. \v 26 Ipi lungkham nan nangau hitam nangho japin apachat ho, ijeh inem itile apu apateu jong chun themgao lhem ho ana pachat u anahi. Melma Chunga Lungsetna Nei Ding \v 27 “Ahin, nangho thu ngainom ho, keiman kasei ahi, nagalmi teu ngailu'uvin! Namuda teu hengah thilpha bol'un.” \v 28 Nasamse teu phattheiboh un. Nasukha teu dingin taovun. \v 29 Mi khattou vin nabengphe langkhat abeh le, nabeng langkhat jong do peh in. Khattouvin na ponlen alah got leh na sangkhol jong peh than. \v 30 Athum chan chu pein; chule nathil nanga kona akilahdoh teng leh, nunglah ding gohih in. \v 31 Min nang nabol nadinga nadei dan bang bangin midang komah bol'in.\x + \xo 6:31 \xt Matt 7:12\x* \v 32 Nangman nangailu ho bou nangailut le, ipi jeh'a nakithang at ding ham? Michonse ten jong angailuteu angailut u ahi! \v 33 Chuleh nachunga thilpha bol ho kom bouseh a thilpha nabol leh, ipijeh a nakithang at ding ham? Michonse ten jong hichan chu abol'u ahi! \v 34 Chuleh nangman nahin sajou ding hokom'a bou sum naphal leh, ipi jeh a nang kithang-at ding nahim? Michonse ten jong michonse te kom ma'a abon'a nungmu dinga aphal thei ahi. \v 35 “Nagalmiteu ngailu uvin! Amaho komah thilpha bol'un. Nungmu ding kinem louvin phal'un. Chuteng van'a kon natohphat man'u chu len ding ahi, chule Chungnung pen chate umchan tahtah natho diu ahi, ajeh chu ama hi kipaje helou hole migilou ho dinga pha ahi. \v 36 Napau mikhoto them ahi banga nangho jong khoto them nahi diu ahi. Midang Chunga Thu-Tanna \v 37 Midang chungthu tan hih'in chule nang chungthu jong kitan louding ahi. Midang demna thu seihih in, achutiloule nachunga hung lhung ding ahi. Midang ho ngaidam in nang jong nakingaidam ding ahi. \v 38 Pein, chutileh namu ding ahi. Nathilpeh chu aboncha a nangma kom hung kile ding ahi–akison chahkheh, lo chah kheh sa, mun a-on nadinga, letset'a chule naphei chunga kisunglha ding ahi. Napehdoh jat chun namu ding jat aphotchen ding ahi,” ati. \v 39 Chuin Yeshuan thutekah hicheng hi aseiye: “Mitcho khat chun midang kaihoi theiyin tem? Anilhon'a kokhuh a lhalut lhon talou ding ham?”\x + \xo 6:39 \xt Matt 15:14\x* \v 40 Jillai ho ajilkungpau sangin alenjo poi. Amavang jillai khat bulhingset'a kichuh chu ajilkungpa tobang hiding ahi.\x + \xo 6:40 \xt Matt 10:24,25; Jn 13:16; 15:20\x* \v 41 “Chuleh ibol'a naloi nagol mit'a bohhal um chu nalunggim pi ham nangma mit'a inkam uma chu?” \v 42 Nangma mit'a inkam kimu louva, “Jol, namit'a bohhal um chu nalahdoh peh inge, tia seiding iti nagel theiyuham? Miphalhem, amasan nangma mit'a inkam chu kilah doh masat in, chutileh nagol mit'a bohhal um chu abol ding dan nahet ding ahi. Thingphung Agan Aki-Hedoh In Ahi.” \v 43 “Thingphung pha khat in ga phalou asodoh theipoi, chule thingphung phalou vin ga pha asodoh ngaipoi. \v 44 Thingphung khat chu agan akihen ahi. Theichang ga lingphung hoa konin akilou khapoi, chule lengpiga jong lingboh ah akilou poi.\x + \xo 6:44 \xt Matt 12:33\x* \v 45 Miphan alungsung thilkholna pha a konin thilpha asodoh in, chule migilouvin alungsung thilkholna phalouva konin thilse asodohe. Nasei chu ipi hileh nalungsunga hung kondoh ahi.\x + \xo 6:45 \xt Matt 12:34\x* \s1 Song chunga tun ding \p \v 46 “Hijeh a chu ibol'a ‘Pakai, Pakai’ tia neikou jing uham, kasei bon bollou uva? \v 47 Keiman koiham khat kahenga hunga, kathuhil ngaiya, chule eijui ho chu itobang hidiu ham navetsah unge. \v 48 Ama chu mikhat inkhat sa'a abulphu ding thuhtah'a laiya akhombul song chunga phut tobang ahi. Twi ahungso'a in chu ahin nuh jong leh dettah a kisa ahijeh chun adingdet kheh in ahi. \v 49 Amavang koihileh athu ja'a chule nunglou hochu mikhat akhombul umlouva insa tobang ahi. Twipi ahungso'a hasuh a asuh le alhu pai ji tai.” ati. \c 7 \s1 Yeshuan sepai lamkaipa sohpa adamsah \p \v 1 Yeshuan hiche ho jouse miho koma aseijou phat chun, Capernaum langah akile tai. \v 2 Hiche lai chun Rome sepai jalamkai khat dinga asoh sahlut tah khat chu hatah in adammon thiding kon cha ahitai. \v 3 Sepai jalamkai pan Yeshua chungchang ajahdoh phat in, aman ja umtah Juda upa ho asolin, ahinkou uva asohpa ahung damsah din asol'e. \v 4 Hijeh chun amahon jong ngehkhoh tah in Yeshua chun mipa akithopi din atao tauve. “Napanpina chang dinga lom khattou aumleh, ama hi ahi,” atiuvin ahi \v 5 “Ajeh chu aman Juda miho eilungset un kikhopna in jong eisah pehuve,” atiuve. \v 6 Hijeh chun Yeshua jong amaho toh alhon'in achetai. Ahivangin in ahunglhun masangjep un, sepai jalamkai pan loi phabep asol'in hitin agasei sah e, “Pakai, ka-in'a hung dingin nang le nang kisugim hih in, ajehchu keima chutobang loma jana chang dinga kilom kahipoi.” \v 7 Keima hungdoh a nangma toh kimuto dinga jong lhingjou lou kahi. Naum na'a kon chun thu chu seijeng'in, kasohpa suhdam'a umding ahi. \v 8 Ken hiche hi kahenai, ajehchu keima jong kachunga ho thunoiya um kahin, chule kenjong ka sepai ho chunga thuneina kanei ahi. Keiman “Chen” ti bouseh kasei le acheuvin, “Hungin” katileh ahung uve. Chule kasohte komah “Hiche bol'in kati leh abol jenguve,” atiuve. \v 9 Yeshuan hiche thu ajah doh phat in, atija lheh jenge. Mihonpi anungjui ho heng lam angan hitin aseiye, “Kaseipeh nahiuve, hitobang tahsan na hi Israel pumpi sungah kamukha poi!” ati. \v 10 Chuin sepai jalamkaipa loiho chu a'inah akile tauvin ahileh sohpa damthengsel'a anaum chu amu'uvin ahi. Yeshuan Meithainu Chapa Athisa Akaithou \v 11 Chomkhat jouvin Yeshua aseijui hotoh Nain kho langah acheuvin, mihonpi tamtah'in ajui uve. \v 12 Thivui dinga hung kijotdoh honkhat khopi kelkot phunga chun atohkha uvin ahi. Khangdong athipa chu meithainu chapa changkhatseh ahin, chule khosunga pat mihonpi tamtah'in amanu aumpiu ahi. \v 13 Pakaiyin amanu amu chun, alungsung khotonan adimtan ahi. “Kap hih'in!” tin aga lhamon e. \v 14 Chuin thikong lama chun achen atongkhan ahile apoho adingden'un ahi. “Gollhang” atin “Kaseipeh nahi, thoudoh in” ati. \v 15 Chuin athiah pasal chapang chu ahung toudoh in thu aseipan tai! Chule Yeshuan anu anungpeh tan ahi. \v 16 Kichatna lentah in mihonpi chu alonvuh tai, chule amahon Pathen avahchoiyun, “Thil nasatah bolthei themgao khat ilah uvah akisepdoh tai,” atiuvin chule “Pathen in tunin amite aviltai,” atiuve. \v 17 Chule Yeshua chungchang thusoh Judea gam pumpi le akimvel thinglhang gamkai ho'ah the chansoh'in aumtai. \s1 John ahetchet Yeshuan twilutsah sah \p \v 18 Twilutsah John seijui hon Yeshua thilbol jouse chu John aseipeh tauve. Hijeh chun John in aseijuite lah'a mini akouvin, \v 19 chule adong dingin Pakai komah asoltai. “Nangma Messiah kanga jingu chu nahim, ahilouleh achom dang khat kavet nahlai diu ham?” agatisah e. \v 20 John seijui tenin Yeshua amu lhon phat in aseilhon tai, “Twilutsah John in hiche dong dinga eihin sollhon ahi, Nangma Messiah, kanga jing pau chu nahim, ahilouleh achom dang khat kavetjing nahlai diu ham?” atilhon e. \v 21 Hiche pettah a chu Yeshuan mi tampi anatnau, adammo nahou asuhdam pet, lhagaoboh vop ho aboldam pet, chule khomulou ho kho amusah pet anahie. \v 22 Yeshuan John seijui teni chu aseipeh in, “John hengah kile lhon in lang nathilmu lhon le nathujah lhon chengse seipeh lhon tan–mitchon kho amun, elbaiyin lam ajot'in, miphah ho jendam ahin, nangong'in kho ajan, mithiho kaithouvin aumin, chule Kipana Thuphahi mivaichate hengah seiphong'in aumtai.\x + \xo 7:22 \xt Isa 35:5,6; \xt Isa 61:1\x* \v 23 Chule seipeh lhon'in, keima jeh a kiheimang louho chu Pathen in phatthei aboh'e,” ati. \v 24 John seijui tenin adalhah jouvin Yeshuan ama thudol mihonpi jah'a chun aseiyin ahi. “Itobang mi veding'a gamthip a chu nache uham? Ama chu huimut lingle peng don anem ham? \v 25 Ahiloule ponsil mantamtah'a kivon mi mudinga nakiginchat um? Ahipoi, von hoitah kivon hole nomsatah'a hingho chu leng inpia bou akimui. \v 26 Themgao ve nahiu ham? Henge, chule themgao sanga chungnung jo ahi. \v 27 John chu Pathen Lekhabu in hitia aseipa chu ahi, Ven, keiman namasangah ka thu lhangsam kasol'e, chule aman nalampi namasanga asemtup ding ahi.\x + \xo 7:27 \xt Malachi 3:1\x* \v 28 Kaseipeh nahiuve, anahing jouse lah'a, koima John sanga lenjo aumpoi. Ahin Pathen lenggam a aneopen jengjong chu ama sangin alenjon ahi!” ati. \v 29 Hiche thu ajah tah'un, mipi jouse–kaidong ho jengin jong–Pathen lampi chu adih ahi ti apom'un ahi, ajeh chu amaho John khut'a baptize anachang ahiuve.\x + \xo 7:29 \xt Matt 21:32; Lk 3:12\x* \v 30 Amavang Pharisee hole hou danthu themhon Pathen thilgon apampaiyun ahi, ijeh inem itile amahon John tuilutsah chu apomlouvu ahi. \v 31 “Tukhang mite hi ipi toh katekah tadem?” tin Yeshuan adongin “Iti kahilchet ding ham?” ati. \v 32 Amaho hi kailhang lah'a chapang kichem tobang ahiuve. Amaho aloi agol ho komah aphunchel un, “Keihon moupui golvah la kalhauvin, nalam pouve” hijeh chun thivuina la joh kalhauvin chule nakap pouve. \v 33 Ajeh chu Tuilutsah John chun aphat ho changlhah neh ahiloule lengpitwi don kiti hohin asumang pon, chule nanghon, “Thilhavop ahi” natiuve. \v 34 Mihem Chapan, alangkhat'ah, anen adonin, chule naseiyun, “Milop jukham chule kaidong ho le chonse dang ho jol le gol!” natiuve. \v 35 Ahinla chihna chu adih ahi ti anungjui ho hinkho'ah tahlangin aume, ati. \s1 Chonse numei khat in ngaidamna akisan \p \v 36 Pharisee ho lah'a khat in Yeshua toh nilhah an nehkhom din angeh in, hijeh chun Yeshua jong ama in'a chun achen an nedin atoutai. \v 37 Chukom muna an aneh ding chu numei jonthanhoi a chonse khat in ahetphat in, amanun songval bom khat'ah thao namtui mantamtah kikhum ahinchoiye.\x + \xo 7:37 \xt Matt 26:7; Mk 14:3; Jn 12:3\x* \v 38 Chuin amanu chu adilsun Amapa kengmuh gal lam'a chun adilsun akaptai. Amitlhi akengmuh lamah avalhan, hichu asam in athehgo in ahi. Chuin akengmuh chu namtui athe in achop chuh chuh tan ahi. \v 39 Pharisee mipa anne a koupa chun hichu amuphat in ama le ama akihoulim in, “Hiche mipa hi themgao ahipou pouleh, itobang numei ham athamkha nu hi, amanu hi michonse ahi! ti ahet tei ding ahi,” atin ahi. \v 40 Chutah chun Yeshuan alunggel chu ahin donbut in, “Simon” tin Pharisee pa koma chun, “Thilkhat nakomah kaseinom'e” ati. “Sei jeng in, houhil” tin Simon in adonbut paiyin ahi. \v 41 Chuin Yeshuan hiche thusim hi aseipeh tai: “Mikhat in mini sum abatsah in–khatpa dangka ja-nga chule khat dangka som-nga. \v 42 Ahin anigel lhon in asajou lhon tapon, hijeh chun hepi na neitah in angaidam in abat lhon akah peh tai. Chujou chun koijoh chun ama chu ngailu jon tem tia nagel em?” tin adongtai. \v 43 Simon in adonbut in, “Keigel in abat tamjopa chu,” ati. “Hichu adih'e” tin Yeshuan aseitai. \v 44 Chuin numeinu heng lam ngan akiheiyin Simon jah'a aseitai, “Hiche numeinu hichea dilsu nu hi ven. Keima na'in a kahung lut chun, nangman tui kakenga vutkhu sillhah nading neipepon, ahivangin hiche nu hin amitlhi tuiyin asop lhan, chule asam in atheh ngim in ahi.” \v 45 Nangman chibai neiboh pon, ahin kahung lut a pat hichenu hin kakengmuh achop chop jong anga hih laiye. \v 46 Nangman kalua olive thao nuding na gelkhoh pon, amanu vang hin kakeng phang thao namtuiyin anui. \v 47 “Kaseipeh nahi, amanu chonsetna ho–tamtah ahiuvin, ngaidam ahitai, hijeh a chu amanun ngailutna lentah eimusah ahi. Amavang mi akingaidam lhom chu akipah lhom in ahi” ati. \v 48 Chuin Yeshuan numeinu jah'a, “Nachonsetna ho kingaidam ahitai” ati. \v 49 Dokhanga tou miho chu ama ho le amaho akihouvun, “Hiche mipa hi koi hiya mi chonse jong angaidam ham?” atiuvin ahi. \v 50 Chule Yeshuan numeinu jah'a aseitai, “Natahsan in nahuhhing ahitai, lungmongin chetan,” ati. \c 8 \s1 Numei phabep in Yeshua akilhon piu \p \v 1 Chujou vin Yeshua anaivellah kho ho vilding in akipandoh in, Pathen Lenggam chungchang Kipana Thupha seiphong leh hillhang le akop in ahi. Aseijui somleni ho jong akipuiyin, \v 2 lhagaoboh vop'a kon le anatna kisudam numei phabep khat jong ahiuve. Amaho lah a chun Mary Magdelene, thilha sagi anodoh peh nu;\x + \xo 8:2 \xt Matt 27:55,56; Mk 15:40,41; Lk 23:49\x* \v 3 Joanna, Chuza jinu, Herod sumkolveina vesuipa; Susanna; chule adang mi tamtah Yeshua le aseijui te anei agouva panpi na hintoh doh jing ho jong ahiuve. \s1 Muchi thepa thulem \p \v 4 Nikhat Yeshuan thusim khat thulem'in mihonpi tamtah, kho chom chom'a kon hung kisutoa athusei ngaidinga hung ho komah hitin aseiye: \v 5 “Loubol mi khat amuchi tu dingin achedoh tai. Aloulai dungah athe len ahileh, muchi abang chu lamsih'a achun, chuva chun chotphan aumin, chule vachaten anedoh tauve. \v 6 Muchi adang songlah'a achui. Ahung khang doh'in, ahin akehdoh chu agoplha loiyin asunou ding alhomjeh in athidoh tai. \v 7 Muchi adang chu linglah'a achun, ahung kehdoh in chule ling chun adeplih jitai. \v 8 Muchi adang khat kit chu leipha laiyah achui. Hiche muchi chu akhang in, ga ahin son anakitu sangin ajat jakhat in agan ahi” ati. Hiche aseijouvin ahung pengjah jengin, “Koihileh angai na ding nakhang nei chan in angaiya ahetchet ding ahi,” ati. \s1 Yeshuan thulem aseina abidoi \p \v 9 Aseijui hon hiche thulem hi ipi kisei na ham adongun ahi. \v 10 Aman adonbut in, “Nanghon Pathen Lenggam thuguh nahet thei nadiuva phalpehna chang nahiuve. Amavang midangho hilna a thulem kaman hi Pathen Lekhabua kisun guilhun nadinga ahi: Ahin vet teng uleh, amu tahtah lou diu ahi. Ajah teng uleh, ahetthei lou diu ahi.”\x + \xo 8:10 \xt Isa 6:9\x* \s1 Yeshuan muchi thulem ahilchet \p \v 11 “Hiche hi thulem kisei avetsahna chu ahi: Muchi chu Pathen thu ahi. \v 12 Lamsih a chu muchin avetsah chu, thu kisei ja'a ahivanga agiloupa hunga atahsan thei nalou ding le asochat lou na dinga alungsunga kon alahmang peh miho aseina ahi. \v 13 Muchi songlah'a chu hon avetsah chu, thu kisei ja'a chule kipah tah'a kisanta, ahivanga jung akhothuh loujeh uva phat chomkhat kah'a bou tahsan, lhepna atoteng uleh lhuji ho aseina ahi. \v 14 Muchi linglah'a chu hon avetsah chu, athu ja'a ahivanga athujah chu leiset gimna haosatna chule nopsahna hon atomchah a khangdoh thei talou ho aseina ahi. Hijeh chun apilhing thei tapouvin ahi. \v 15 Chule muchi leipha laiya chu chun milungtheng, lungthim pha, Pathen thu ja'a nung ho, chule lungneng tah'a ga tamtah sodoh ho aseina ahi. Meivah Lheng Akikhu Den Ngaipoi” \v 16 “Koiman meivah avah in chule lheng'in akhun ahiloule jalkhun noiyah asel ngaipoi. Meivah chu atunna ah akitungin, chuva chun avah chu insunga lut jousen amuthei bouve.\x + \xo 8:16 \xt Matt 5:15; Lk 11:33\x* \v 17 Ijeh inem itile akiselguh jouse lhangphonga hung kipodoh ding, chule akiphongdoh lou jouse meivah noiya kipodoh ding mijouse kihetsah ding ahi.”\x + \xo 8:17 \xt Matt 10:26; Lk 12:2\x* \v 18 “Hijeh chun iti najah uvem chingtheiyun. Kathuhil ngai jouse, hetthem theina kipeh be ding. Amavang thungai louho chu, ahetsa dan'a agel hou jeng jong amahoa kona kilamang ding ahi.” ati. Yeshua Le A-Insung Mite\x + \xo 8:18 \xt Matt 25:29; Lk 19:26\x* \v 19 Chuin Yeshua anu le asopiho amatoh kimudin ahung un, ahin mihonpi jeh chun ama kom nailut theilouvin aum tauve. \v 20 Koiham khat'in Yeshua aseipeh in, “Nanu le nasopiho polangah aumuve, chule nakimutopi nom uve,” atipeh tai. \v 21 Yeshuan adonbut'in, “Kanu le kasopi ho chu koi hileh Pathen thu ja'a athua nungho chu ahiuve” ati. \s1 Yeshuan twipi aphothip \p \v 22 Nikhat Yeshuan aseijuite jah'a aseiyin, “Dil gal langkhat ah galkaiyu hite” ati. Hijeh chun kong sungah alut'un akipatdoh tauve. \v 23 Konga akitol laiyun, Yeshua chomkhat kichol din a-imu'e. Ahin sotloulaiyin, huipi hattah tuipi chungah chun anungsuh'e. Kong chu tui adim tan, amaho setoh teiding dinmun'ah achutauve. \v 24 Aseijuite acheuvin agakaithou un, “Pipu, Pipu, alhalut ding ihitauve!” tin apengjah jeng tauve. Yeshua athodoh phat in, huipi le tui kinonglai chu aphohthip tai. Chuin apettah in huipi athip'in imajouse anomsel tai. \v 25 Chuin amaho chu adongin, “Natahsan'u hoiba ham?” ati. Amaho akihoulhi chilchel'un, “Thupeh anei teng huipi le tuikinong jengin jong athu angaiye!” akitiuve. \s1 Yeshuan Gerasene gam a thilha vop adamsah \p \v 26 Hichun amaho Galilee a pat in dil gallang, Gerasene gamkai ahunglhung tauve. \v 27 Yeshua konga kona apotdoh leh, mikhat thilhavop khat ahungin ahung kimupin ahi. Phat sottah amapa chu in beiya chule sagoh keova khopi pam lhanmol lah'a cheng ji ahi. \v 28 Yeshua amu mu chun apeng'in chule amasanga alhu jengin ahi. Chuin ahung peng in, “Ipi jeh a kakoma hung kikumlut nahim, Yeshua, Chungnung pen Pathen Chapa? Lungsettah in, katao ahi, nei gimbol hih in,” ati. \v 29 Ijeh inem itile Yeshuan hiche lhagaoboh chu amapa a kona ahungdoh nadinga ana thupehsa ahitai. Hiche lhagao boh hin mipa hi athunun ji ahi. Akimattup'a thihkhaova akibultuh jeng jong leh, aman imalouva atumtan jia gammang lah adelji, apumpia thilha thaneina noiya um ahitai. \v 30 Yeshuan adongin, “Namin ipi ham?” ati. “Janel” tin ahin donbut'e, ajehchu hiche mipa chu thilha tampin abop ahi. \v 31 Thilha ho chun Yeshuan atosin bei onghom'a asol louna diuvin angeh tauve. \v 32 Hiche mun'a chu voh hon tampi mollanga lha ahiuvin, chule thilhaho chun hiche vohchaho sunga alut nadiu joh in athum'un ahi. Hijeh chun Yeshuan phalna apen, \v 33 chuin thilhaho chu mipa a konin ahung potdoh'un vohchaho sungah alut uvin, chule vohcha honpi chu molchung akensuh'a pat chun alhaisuh un dillen a chun alhai lhauvin alhum lut gam tauve. \v 34 Achinghon thilsoh chu amuphat un, anai vel'a khoho le akimvel thinglhang gam ho ah alhai lut un thusoh chu athejal le tauve. \v 35 Thilsoh umchan veding in mipiho ahung lhaidoh uve. Mihonpi chomloukah in Yeshua hengah ahung kikhom un, chule hiche mipa thilhaho a kona kilha ongpa chu amuuvin ahi. Amapa chu Yeshua kengbul'ah atouvin, von akivon'in, chule alimgeh tan, chule amaho chu abonun akicha tauvin ahi. \v 36 Chuin thilsoh umchan muho chun adangho jah'a thilha voppa chu iti suhdam'a umham ti aseipeh un ahi. \v 37 Chuin Gerasene gamkaiya mipiho jousen Yeshua hengah agam'u adalhah'a achemang nadin angeh tauve, ajehchu kichatna nasatah huinun chun alodim u ahitai. Hijeh chun Yeshua jong kong sungah alelut in adalhatai, dil gal langkhat le galkai kit dingin. \v 38 Mipa thilha kinodoh peh pa chun amatoh lhonkhom din athum'in, ahin Yeshuan inlang joh a asol'in, hitin aseipeh e, \v 39 “Ahipoi, na insungmite kom joh'a chen lang, chule Pathen in nadinga nabolpeh jouse hi gaseipeh tan,” ati. Hijeh chun amapa chu khopi dung lah'a achen, Yeshuan thil loupi abolpeh ho aseiphong len ahi. \s1 Yeshuan numei chapang athisa akai thou chule numei thisan long adamsah \p \v 40 Dil gallang a chun mihonpin Yeshua ana lem'un ahi, ajeh chu amahon ananga jingu ahi. \v 41 Chuin Jairus kiti akikhopnau in'a lamkai khat, ahungin Yeshua kengbul'a abohkhup in a'ina akilhonpi din ahung tem'e. \v 42 Achanu changkhat seh, kum somleni bep chu, thiah ahi. Yeshua amapa chutoh alhon khom'in ahileh amachu mihonpi chun atom chahkheh jengin ahi. \v 43 Mihonpi lah'a chun numei khat kum somleni jen thilong'a damlou aumin, amanun damna akimu jou lou ahi. \v 44 Yeshua nung lang'a pat ahungin, amanun Yeshua ponmang athamtai. Apettah chun athilon atang hel tai. \v 45 “Koiham ei tongkha?” tin Yeshuan ahin dongtai. Mijousen ahilounau aseiyun chuin Peter in, “Pipu, mihonpi hin nasuhkhah ahi,” ati. \v 46 Ahivangin Yeshuan aseiyin, “Koiham khat in thamkhah ding lungput neimonga eitham ahi, ijeh inem itile keiya kona suhdamna thaneina apot kahei,” ati. \v 47 Numei nu chun ki-immang thei kahitapoi ti ahet phat in, kithing pumin akengbul'ah adilsutan ahi. Mihonpi chun ipi jeh a atohkhah ham chule adampai jeng thu ahilchet hochu ajauvin ahi. \v 48 “Chanu” tin amanu jah'a chun, “Natahsan in nadamsah ahitai, lungmongin chetan” ati. \v 49 Amanu koma thu aseijing laiyin, kikhopna in'a lamkai pa, Jairus, in'a kon thupole khat ahung vailhungin ahi. Aman amapa jah'a aseipeh in, “Nachanu athitai. Tua houhil nasuhboi chu phachomlou ding ahitai,” ati. \v 50 Ahin Yeshuan thilsoh ajah chun, Jairus jah'a hitin aseiye, “Kicha hih'in, tahsan poupouvin, amanu suhdam'a umding ahi,” atipeh e. \v 51 Amaho in ahunglhun phat'un, Yeshuan Peter, John, le James, chule numei chapangnu nulepa tailou midang koima toh alut ding anompoi. \v 52 In chu mi tamtah akap le amaovah dimset'a um ahi, ahin aman aseiyin, “Kap tahih un! Athi ahipoi, a-imu ahibouve,” atipeh'e. \v 53 Ahivangin mihonpi chun anuisat un, ajeh chu athitai tichu hoitah a ahet'u ahi. \v 54 Chuin Yeshuan akhut in atuh in chule aw sangtah in, “Chanu, thoudoh in!” tin aseitai. \v 55 Chuin hiche pet tah chun amanu hinna chu ahung kilen, kinloitah in ahung dingdoh e! Chuin Yeshuan nehding khattou apeh diuvin aseipeh tai. \v 56 Anu le apa chu akipah val behseh jengin, ahin Yeshuan thilsoh chu koima koma seidoh lou din ahilchah e. \c 9 \s1 Yeshuan som le ni ho asol tan ahi \p \v 1 Nikhat Yeshuan aseijui somleni ho chu akoukhom in, thilhaho jouse le natna jouse suhdamna thahatna le thilboltheina apen ahi. \v 2 Chuin aman amaho chu Pathen Lenggam thudol mijouse seipeh ding leh adamlou te damsah dingin asoldoh'e. \v 3 “Najin nadiuvah imacha kipoh hih'un” tin ahilchah in “Tenggol ham, sakhao ham, an neh ding ham, sum ham ahilouleh von khel jeng jong kipoh hih'un. \v 4 Nache na chan uvah khopi nadalhah tokah uvin nalhun nau in a chun um'un. \v 5 \x + \xo 9:5 \xt Lk 10:4-11\x*Chule khopi khat chun nangho lemding adauva ahileh, nakengphang uva vutkhu ho thinglhauvin, hiche miho chu aso so kisoh tauhen tia lhahdohna in,” ati.\x + \xo 9:5 \xt Act 13:51\x* \v 6 Hitichun amahon khotin'a gamchot apan'un, Kipana Thupha lhangsap chule ana damlou damsah toh aboluve. Herod In Yeshua Aki-Mupi Nom \v 7 Herod Antipas, Galilee gamvaipopan Yeshua natoh thilbol jouse ajahdoh phat in alungboi dentai. Mi konkhat chun Twilutsah John athilah'a kon thoudoh kit ahi atiuve.\x + \xo 9:7 \xt Matt 16:14; Mk 8:28; Lk 9:19\x* \v 8 Adanghon Yeshua chu Elijah ahilouleh themgao holah'a khat athia kon thoukit ahi atiuve. \v 9 “Keiman la John kathat tan,” tin Herod in aseiyin, “Ahileh hiche mipa, athusim kajah pa hi koiham?” ati. Chule ama chu mutei ding atup jing tan ahi. Yeshuan Mi Sang Nga Val Jen Avahva \v 10 Seijui ho ahung kileu chun, Yeshua hengah athilbol jouseu aseipeh tauve. Chuin ama amaho chutoh guhthim chan Bethsaida kho langah ache tauvin ahi. \v 11 Ahivangin mihonpi chun hoiya ache aholdoh un chule ajui tauve. Aman amaho chu alem in, Pathen Lenggam thudol ahil'in, chule ana damlou ho asudam in ahi. \v 12 Nilhangkai vaigei thim lang hin seijui somleni akoma ahungun aseitauve, “Mihonpi hi naivellah khoho le loujao dungah soldoh tan, anneh le jan gena ding akimu thei nadiuvin. Hikom munthip'a hin neh ding imacha aumpoi,” ahung tiuve. \v 13 Ahivangin Yeshuan aseiyin, “Nanghon amaho vah'un” ati. “Ahin keihon changlhah pheng-nga le nga ni bouseh kaneiyuve,” tin ahin donbut'un, “Ahilou le kacheuva nehding mihonpi hijat dinga hi kagachoh diuva nangaitom?” atiuve. \v 14 Ajeh chu chukoma chu mi pasal sang nga jen umah ahi. Yeshuan adonbut in, “Mi somnga nga bep'a aloi loiya tou dingin seipeh un,” ati. \v 15 Hijeh chun mipi abon'un atou tauve. \v 16 Yeshuan changlhah pheng nga le nga ni chu alan, vanlam aven, phatthei abohtai. Chuin changlhah ho chu ahal hal'a asuhkeh toh kilhon in, changlhah le nga chu aseijuite komah ahin pedoh doh jengin, amahon mipi ho ahoppeh uve. \v 17 Chuin abon'un aduchan chan aneuvin, chule chomkhat jouvin seijui hon nehmoh paipeh somleni alohdoh uve. \s1 Peter in atahsanna aphondoh \p \v 18 Nikhat achangseh'a tao dingin Yeshuan mihonpi adalhan ahi. Aseijuite bouseh toh um ahin, aman hitin adong tai, “Mihon kei hi koi ahi eitiuvem?” atileh, \v 19 amahon adonbut un, “Abangin Twilutsah John nahi atiuvin, abangin Elijah, chule adanghon malai themgaoho lah'a khat thoukit nahi atiuve,” atipeh uve.\x + \xo 9:19 \xt Matt 14:1,2; Mk 6:14,15; Lk 9:7,8\x* \v 20 Chuin aman amaho chu adong'in, “Nanghon la koi ahi neitiuvem?” atileh Peter in adonbut in, “Nangma Messiah, Pathen a kon hung kisol chu nahi,” ati.\x + \xo 9:20 \xt Jn 6:68,69\x* \v 21 Yeshuan aseijuite koi ahi koima koma aseidoh louna diuvin agihsal'in ahi. \s1 Yeshuan athi ding le athodoh kit ding asei masah \p \v 22 “Mihem Chapa hin gim genthei tampi athoh ding,” tin ahinseiyin, “Amachu upa ho, thempuho, chule hou danthuhil hon ahin pampai diu ahi. Ama chu tha a umding, amavang anithum nileh athilah'a kona kaithouva umding ahi” ati. \v 23 Chuin mihonpi jah'a chun aseiyin, “Nangho koi tobang kanungjui nom naum uleh, nangma chang kingailutna'a konin kiheidoh un, na thingpel niseh'in kiput un, chule neijuiyun.\x + \xo 9:23 \xt Matt 10:38; Lk 14:27\x* \v 24 Nahinkho nahuhhing nom le nachan ding, amavang keima jal'a nakatdoh le nahuhhing ding ahi.\x + \xo 9:24 \xt Matt 10:39; Lk 17:33; Jn 12:25\x* \v 25 Chuleh ipi phatchomna mun natem, vannoi pumpi neiyin lang nangma tah kisusen kisumang le chun? \v 26 Khattouvin keima le ka thusei eijachat pi leh, Mihem Chapan jong amachu aloupina a chule Pa le vantil thengte loupina a ahung kile tengleh ajachatpi ding ahi. \v 27 Thutah kaseipeh nahiuve, tutua hikom'a dingho lah'a mi phabep'in Pathen Lenggam amu tokah uva thina atolou diu ahi,” ati. \s1 Yeshua vou kikhel \p \v 28 Niget hamkhat jouvin Yeshuan Peter, John, le James hocheng hi molchung khat'ah taodingin apuitouve. \v 29 Chuin atao laiyin, amaiso ahung kikhel'in, chule avon'ah ho kidangtah'in abangsel jengin ahi. \v 30 Phulou helouvin mini, Mose le Elijah ahung kilah lhonin Yeshua toh akihoulim pan tauve. \v 31 Amaho chu vet ding'in aloupi lheh jengui. Chule amaho chu leiset a pat'a apotdoh ding thu, Jerusalem a guilhung vahding thun akihoulim un ahi. \v 32 Peter le adang teni chu ihmu lhugam ahitauve. Akhahdoh uchun, Yeshua loupina chu amu'uvin chule mi ni amatoh adinkhom chu amu'uve. \v 33 Mose le Elijah in adalhah kigot pan laiyuvin, Peter in, aseijeng jong helou khop'in ahung eodoh'in, “Pipu, hilai mun'a ium'u hi anom'e! liem munthum hetjingnan song uhite–khat nang ding, khat Mose ding, chule khat Elijah ding,” ahintie. \v 34 Ahin, hitia asei jeng vang chun, meilhang khat in alekhu tauvin, meilhangin atomkhum toh lhonin kichat nan amaho alodim tauve. \v 35 \x + \xo 9:35 \xt 2 Pet 1:17,18\x*Chuin meibol lah kon chun awgin khat'in hitin ahin seiye, “Hiche hi Kachapa ahi, Kalhendoh pa ahi. Athu ngaiyun,” ati.\x + \xo 9:35 \xt Isa 42:1; Matt 3:17; 12:18; Mk 1:11; Lk 3:22\x* \v 36 Awgin athip chun Yeshua chu achangseh anahitai. Hiche athilmu houchu chuche phat laichun koima komah aseidoh pouve. \s1 Yeshuan lhagaoboh vop chapangpa adamsah \p \v 37 Ajing'a molchunga pat ahung suh jou uchun, mihonpi tamtah'in Yeshua akimupi uve. \v 38 Mihonpi lah'a mikhat chun ahin kouvin, “Houhil, lungset'in kachapa neivet peh in tia katao ahi, ajeh chu ama bouseh hi kacha neisun ahi. \v 39 Lhagao gilouvin aman jin, phulouvin apengjah jin, chule akam ah achilphon alhajin ahi. Ahehlhujin achangin amoh dalhah ji poi. \v 40 Na seijuite hengah einodoh peh nadiuvin kathum'in hinlah anodoh jou pouve,” ahung ti. \v 41 Yeshuan aseitai, “Nangho tahsan bei le midihlou ho! Nangho itih chan kaumpiuva kakhongai jing ding nahiu ham?” atin, chuin mipa jah'a chun, “Nachapa hikomah hinpuiyin,” ati. \v 42 Chapang pa ahung machon jep laiyin, thilha chun tol'ah ahin sulhun, nasatah in aveingoi jenge. Ahivangin Yeshuan lhagao gilou chu aphoh thip in chapangpa chu asudam tai. Chuin aman amapa chu apa alepeh kittai. \s1 Yeshuan athi ding le athokitna ding avel'a asei \p \v 43 Chutobang thilsoh Pathen thilboltheina kidangtah amu uchun mipi chu atiu ajalheh jeng tai. Athilbolho jouse mijousen adatmah laiyin, Yeshuan aseijuite jah'a hitin aseiye, \v 44 “Ngaiyuvin chule kathusei hi geldoh jingun. Mihem Chapa hi agalmite khut'a pehdoh a umding ahi,” ati. \v 45 Ahin amahon ipi aseina ham ahethei pouve. Athupina chu amahoa kona kiselguh ahi, hijeh chun ahethei pouve, chule doh ding jong kichakit ahiuve. \s1 Alen pen koi ham? \p \v 46 Chuin aseijuite koi alenpen ham ti akinel salah lah jeng tauvin ahi.\x + \xo 9:46 \xt Lk 22:24\x* \v 47 Ahin, Yeshuan alunggel u ahen, hijeh chun chapang neocha khat akoma dingin alai. \v 48 Chuin aman amaho jah'a aseiye, “Koi hileh hitobang chapang neocha keima thalheng'a sang'a chun keima eisan ahi, chule keima eisanga chun eisol'ah kapa jong asan ahi. Nalah uva aneopen chu alenpen ahi,” ati.\x + \xo 9:48 \xt Matt 10:40; Lk 10:16; Jn 13:20\x* \s1 Yeshua min pan ho \p \v 49 John in Yeshua jah'a, “Pipu, koihamkhat in namin'a thilha anodoh kamu uvin, ahivangin eiho loilah'a ajao loujeh in angah dingin kaseipeh tauve,” ahin ti. \v 50 Ahivangin Yeshuan adonbut in, “Kham hih un, koihileh nadoudal lou phot chu nanga ding ahi” ati. \s1 Samaria kho khat in Yeshua sang talou \p \v 51 Van'a lahtouva aumna ding phat ahung naitoh lhonin, Yeshua Jerusalem jon din dettah a kigellha pumin achen ahi. \v 52 Aman thupole ho Samaria khokhat'ah, availhun na dinga akigot theina diuvin asol masan ahi. \v 53 Ahivangin hiche khoa mipi ho chun Yeshua chu asang tapouve, ajehchu ama Jerusalem jona achejing lai ahi. \v 54 James le John in hiche amudoh lhon phat in, amanin Yeshua jah'a, “Pakai, van'a kona amaho gouvam jeng ding mei ikou lhah diu ham?” atilhone.\x + \xo 9:54 \xt 2 Lengte 1:9-16\x* \v 55 Ahin Yeshua akiheiyin amani chu aphoh'in ahi. \v 56 Hijeh chun amaho khochom khat ah ache tauve. \s1 Yeshua seijui hi dinga kilom ho \p \v 57 Amahon chutia lam ajot laiyun, koiham khat'in Yeshua jah'a, “Nache na chan'ah najui inge,” ati. \v 58 Ahin Yeshuan adonbut in, “Si-al hon chenna ding ko aneiyun, vachaten gena ding bu aneiyun, ahivangin Mihem Chapan alu ngapna ding jeng jong aneipoi,” atipeh e. \v 59 Aman midang khat jah'a, “Hungin, neijuiyin” ati. Mipa chu anom in hinlah hitin aseiye, “Pakai, amasan inlam kileng ting kapa gavui masa tadinge,” ati. \v 60 Ahivangin Yeshuan aseipeh in, “Lhagaova thihon amithi hou kivuiyuhen! Nangma kin chu chele a Pathen Lenggam thudol seiphong chu ahi,” ati. \v 61 Achom khat in aseiyin, “Henge Pakai, keiman najui inge, ahin amasan ka insungmi tetoh gakivailhah tadinge,” ati.\x + \xo 9:61 \xt 1 Lgt 19:20\x* \v 62 Ahin Yeshuan aseipeh in, “Koi hileh akhut'a langkon tuhta chule nunglam ve chu Pathen Lenggam a dingin alhing poi,” ati. \c 10 \s1 Yeshuan som sagi le ni asoltan ahi \p \v 1 Tun Pakai in seijui adang mi somsagi le ni alhengdoh in amaho chu akop kop'in khotin le muntin vilding agot naho ah asol in ahi. \v 2 Hiche ho cheng hi amaho ahilchahna ahi: “Lousoh ga khoptup ding atam, ahin natong ho alhome. Hijeh chun Pakai hengah taovun amachu ga chomtup dia mopo ahi; alouva natong ding mi ahin solbe nadin thum'un.”\x + \xo 10:2 \xt Matt 9:37,38\x* \v 3 Tun cheuvin, chuleh geldoh jingun keiman si-al lah'a kelngoi kisol tobanga kasol nahiuve.\x + \xo 10:3 \xt Matt 10:16\x* \v 4 Sum le pai ima kipoh hih'un, sakhao jong kipoh hih'un, kengchot akop'in jong pohih un. Chuleh lampi dungah khattou lem dingin kingapa hih'un. \v 5 Khattou in'a nalut teng uleh, amasan “Pathen lungmonna hiche in'a hin umhen” tin asauvin. \v 6 Hichea cheng ho chu alungmon uleh, phattheina chu umden ding; achutilou uleh, phattheina chu nahenguva hung kile ding ahi. \v 7 In khat'a kon inkhat ah vahle hih'un. Munkhat bou ah um unlang, amahon napeh peh uchu neuvin chule don'un. Min phatah a najen nau sanding kiphalam hih'un, ajehchu anatong chun alosan amuding mong ahi.\x + \xo 10:7 \xt 1 Crth 9:14; 1 Tim 5:18\x* \v 8 “Khopi khat a nalut uva nasan uleh, namasanga ahin luidoh doh uchu neuvin.” \v 9 Adamlou sudam'un lang seipeh'un, “Pathen Lenggam chu tun nakom uva aumtai” tiuvin. \v 10 Ahin khopi khattou in nasan dauleh, alampiu dunga chun chedoh unlang seiyun,\x + \xo 10:10 \xt Act 13:51\x* \v 11 Nakhopiu sunga vutkhu ho geiyin kakenguva kon'in kathing lhauve, nasoso kisoh dinga dalhah nahiuve ti vetsahnan. Chule hiche hi heuvin–Pathen Lenggam chu anaitai!\x + \xo 10:11 \xt Matt 10:7-14; Mk 6:8-11; Lk 9:3-5\x* \v 12 Kaseipeh nahiuve thupi kitan nileh agilou Sodom kho chu chutobang khopi ho sanga phajep diu ahi.\x + \xo 10:12 \xt Semtilbu 19:24-28; Matt 11:24; \xt Matt 10:15\x* \s1 Lunghei lou khopi ho ada ahiuve \p \v 13 “Itobang lunghemnan nangau hitam, vo Korazin le Bethsaida! Ijeh inem itile nalah'a thilkidang kibol hohi agilou Tyre le Sidon khohoa kibol hitaveleh, sotlaiya pat'in amipihon achonset nauva kon lungheina nei untin, khaodippon kisil untin chule akisih'u tahlang nan aluchung uvah vutvam kiloi tauvinte.\x + \xo 10:13 \xt Isa 23:1-18; Ezekiel 26:1—28:26; Joel 3:4-8; Amos 1:9,10; Zechariah 9:2-4\x* \v 14 Henge, Tyre le Sidon khopi teni hi thupi kitan nileh nangho sanga phajep diu ahi. \v 15 Chule nangho Capernaum mite, van-gam'ah jabolna chang nauvin natem? Nachan loudiu ahi, thina mun'a nachesuh joh diu ahi,” ati.\x + \xo 10:15 \xt Isa 14:13-15\x* \v 16 Chuin aseijuite jah'a aseiyin, “Koihileh nathuhil'u kisan a chun keijong eisan ahi. Chule napampai chan'u chun keijong eipampai ahi. Chule koihileh keima eipampai chan chun Pathen, eihinsolpa apampai ahi” ati.\x + \xo 10:16 \xt Matt 10:40; Mk 9:37; Lk 9:48; Jn 13:20\x* \s1 Seijui som sagi le ni ho hung kile kit \p \v 17 Seijui somsagi leni ho ahung kileuvin, thanom tah in thulhut ahin bol'un ahi. “Pakai, thilhaho jeng jong kathu uvin anunge nangma min kapat ule,” atiuve. \v 18 “Henge” tin amaho aseipeh in, “Keiman Satan van'a kona kolphe banga alhahsuh kamui! \v 19 Veuvin, keiman nangho galmi thilboltheina chunga thuneina kapeh nahiuve, chule nanghon gul le aipi chunga lam najot diu chule nachilgoi dingu ahi. Imachan nasuhkhah loudiu ahi.\x + \xo 10:19 \xt Labu 91:13\x* \v 20 Amavang lhagao gilou nathuuva anun jeh in kipah hih'un, ahin van-gam'a namin'u akijihlut jeh joh in kipah un,” ati. \s1 Yeshua kipana \p \v 21 Hiche pettah chun Yeshua Lhagao Thenga kipana adimset tan, chuin hitin aseiye, “O Hepa, van le lei Pakai, hiche thilho nangman aching le athem'a kigel hoa pat'a naselguh a, chapang ho henga naphondoh jeh in kakipah'e. Henge Pa, hitia kibol hin nangma nalunglhai sah'e,” ati. \v 22 “Kapan keima imajouse chunga mopohna eipeh ahitai. Pa tailou koiman Chapa chu dihtah in ahepoi, chule Chapa tailou le Chapa in hetsah dinga alhen ho tailouvin koiman Pachu dihtah in ahepoi” ati.\x + \xo 10:22 \xt Jn 3:35; \xt Jn 10:15\x* \v 23 Chuin amaho changseh aumpet un, aman aseijuite heng lam ngan aseiye, “Nathilmu chengseu mu ah mit hochu anunnom e. \v 24 Kaseipeh nahiuve, themgao ho le lengho tamtah'in nathilmu chengseu hi muding anagaldot jingu ahin, hinlah anamupouve. Chuleh najah houhi jah ding anagaldot jing'u ahin, hinlah anaja pouve,” ati. \s1 Samaria miphapa \p \v 25 Nikhat hou danthua them khat Yeshua patep dingin adingdoh in hiche thudoh hi adonge, “Houhil, tonsot hinna kanei thei nadia ipi kabol ding ham?” ati.\x + \xo 10:25 \xt Matt 22:35-40; Mk 12:28-34\x* \v 26 Yeshuan adonbut in, “Mose dan in ipi asei em? Iti nasim am?” tin adongtai. \v 27 Mipa chun adonbut in, “Nangman nalung pumpin, na lhagao pumpin, na thaneina pumpin, chule nalungthim pumpin Pakai naPathen chu ngailun. Chule nangma nakingailut bangin naheng nakom ngailun,” tin aseiye ati.\x + \xo 10:27 \xt Danbu Ni Na 6:5; \xt Thempu Dan 19:18\x* \v 28 “Adih'e” tin Yeshuan aseipeh in, “Hichu bol'in chule nahin ding ahi!” ati.\x + \xo 10:28 \xt Thempu Dan 18:5\x* \v 29 Mipa chun athilbol them akichan nom'in, hijeh chun Yeshua chu adongin, “Koiham kaheng kakom?” ati. \v 30 Yeshuan thusim khat in adonbut in: “Juda mikhat Jerusalem a pat Jericho lam jon in ajin suh in ahi, chule ama chu lamkah ah migucha michom hon abulu un, aponsil aholhah peh un, avouvin, chule athisa tobang'in lam pang'ah adalha tauve.” \v 31 Thempu khat in agatoh khan, hinlah mipa chuva akijam amu mu chun, lampi pang langkhat joh apal in adalhatai. \v 32 Hou'in lhachale ho khat agachen chule chukom'a akijam chu amun, ahin aman jong lamsih lang khat ah apeldoh tai. \v 33 “Chuin musit'a um Samaria mikhat ahung pheiyin, mipa amu chun, avoujang nat peh tan ahi.”\x + \xo 10:33 \xt 2 Thusimbu 28:15\x* \v 34 Akom ah ache naiyin, Samaria mipa chun akivohna maha chu ajen'in olive thao le ju asunkhum in, atompeh tai. Chuin mipa chu ama sangan chungah ahin puiyin, in khat ah ahin puilut in chukoma chun ajenlen ahi. \v 35 Ajing in in-ngahpa chu dangka cheng ni apen, aseiyin, “Hichepa hi anavesui in. Achunga lutjat hiche sanga atamjoh khah le, kahung kit teng kapeh ding ahi,” ati. \v 36 “Tun seiyin hiche mithum ho lah'a chu koipen tah chu hiche mipa gucha michom hon avoh pau dinga aheng akom hi ham?” tin Yeshuan adongtai. \v 37 Mipa chun adonbut in, “Akhoto pachu ahi,” ati. Chuin Yeshuan aseiyin, “Adih'e, tun chenlang chutobang chun gabol tan,” ati. \s1 Mary le Martha \p \v 38 Yeshua le aseijuite Jerusalem lam jona achejing laiyun, khokhat ahung lhung un, chua chun Martha kiti nun a-in'a dingin alemin ahi.\x + \xo 10:38 \xt Jn 11:1\x* \v 39 Asopinu Mary chu Pakai kengbul ah atouvin, athuhil chu angaiye. \v 40 Ahivangin Martha chu jan anneh lentah agon jeh chun alunggim in ahi. Yeshua komah ahungin ahung seitai, “Pakai dihtheilou nasah lou khattou ham kasopinu thipbeh a atouva ken natoh jouse katoh? Eihung kithopi na dingin hinsol in,” ati. \v 41 Ahivangin Pakai in amanu hengah aseiyin, “Ngailut Martha, nangma hitiho jouse chunga hi lunggima lung himo nahi.” \v 42 “Thilkhat bouseh khohsah le lunggim nading aume. Maryn hichu akimudoh in, chule amanu a kona kilamang thei lou ding ahitai,” ati. \c 11 \s1 Yeshuan tao ding dan ahil \p \v 1 Khatvei hi Yeshua munkhat ah taona mangin aume. Ahin chai chun, aseijuite lah'a khat akom'ah ahungin aseiye, “Pakai, taoje neihil'un John in aseijuite ahil bangin” ahung ti. \v 2 Yeshuan aseiyin, hitia hi natao dingu ahi: “Hepa, namin chu thengtah in kikoi hen, nalenggam hung lhung loi hen \v 3 Niseh a kangaichat u anneh nei peuvin \v 4 Chule kachonset nau ngaidam in, Kachunguva chonse ho kangaidam bangun chule lhepna ah nei lhahlut sah hih'un” ati. \v 5 Chuin taoding dan ahilben, hiche thusim hi amangchai: “Tekah nan nangma jankhang kim in naloi nagol in khat'ah nachen, changlhah pheng thum palah ding nadei jal'in naga chetai” Nangman akom'ah naseiyin, \v 6 “Kaloi khat tuchun eivil dingin ahung vailhungin, chule keiman ima nehsah ding kaneipoi, tin nathum tai.” \v 7 Chuleh tekahnan, ama chun alupna dan sunga kon chun, “Nei houloh tahih in. Kot jong tujana dinga kikhah ahitai, ka insungmi te le keima jong jalkhun'a kabon chauva umah kahi tauve. Nakithopi thei ponge,” ahin ti. \v 8 Hiche hi kaseipeh nahi–ihamtin ajol le agol ahijeh chun bolhih jongle, nangman kot sottah nasuh suh jenga ahileh, ama thoudoh intin nathil thum chan chu napeh ding ahi, jahcha lou hel'a napansot jeh'a chu, ati. \v 9 “Chule hijeh a chu kaseipeh nahiuve, thum jing jengun, chule nathum chu namu ding ahi.” Hol jingin chule namu ding ahi. Kot chu kiu jing in chutileh kot chu nakihonpeh ding ahi. \v 10 Ajeh chu athum chan'in akisan in, ahol jousen amun. Chule kot kiu jouse akot kihonpeh ding ahi. \v 11 “Pate ho, nachateuvin nga athumleh, akhel'a gul napeh um? \v 12 Ahilouleh ahtui athum nauva aipi napeh uvam? Henge nape pouve! \v 13 Hijeh a chu nangho mi chonsen bon nacha teu thilpha pehje nahet uleh, van'a um napauvin Lhagao Theng iti napehda diu ham athum ho jouse dinga” ati. \s1 Yeshua chule Beelzebul \p \v 14 Nikhat Yeshuan mi apaotheilou khat a konin thilha anodoh peh in ahi, chule thilha chu apotdoh jou chun, mipa chu ahung paodoh pan tai. Mihonpi chun kidang asauvin, \v 15 ahin miphabep khat chun, “Athilha nodoh chu lungdon ding ahipoi. Aman athilbol theina khu Satan, thilhate lengpa'a kona amu ahi,” atiuve.\x + \xo 11:15 \xt Matt 9:34; 10:25\x* \v 16 Adanghon, Yeshua patep nom nan, van'a kon melchihna kidang, athaneina photchetna a avetsah dingin angeh un ahi.\x + \xo 11:16 \xt Matt 12:38; 16:1; Mk 8:11\x* \v 17 Alunggel u ahetan, hijeh chun aman aseitai, “Itobang lenggam hileh khat le khat kidouna a kibung khen kiti chu amangthah ding ahi. Insungkhat jong kidouna a kibung khen chu lhulham ding ahi. \v 18 Nanghon keima Satan in eisuh thahat danin naseiyuve. Ahin Satan chu akikhentel'a ama le ama akidou le alenggam chu iti khantou tantem? \v 19 Chuleh kei chu Satan suhthahat kahi leh, nalah uva thilha nodoh ho la? Amahon jong thilha anodoh u ahi, hijeh a chu amahon nathusei jeh uva chu nahin dem diu ahi. \v 20 Amavang keiman Pathen thahatna jal'a thilha kanodoh ahileh, Pathen lenggam chu nalah uva hunglhung ahitai. \v 21 Ajeh chu Satan banga mihat tah khat chu amanchah kimkeiya akivon a a'inpi akiventup teng leh anei agou ho bit ahi– \v 22 ama sanga thahatjo khat'in ahung bulhu a, athaneina alahmanga, agal manchah achom'a, chule anei agou apoh mang ho ahopcheh kah'a chu. \v 23 Koi hileh keimatoh pangkhom lou chu eidoudal ahi, chule eikhop khompi lou chu athecheh ahi.”\x + \xo 11:23 \xt Mk 9:40\x* \s1 Lhagao gilou hung kile kit \p \v 24 Lhagao gilou khat in mihem khat adalhah teng leh, nelgam lah dungah achejin, kicholna ding mun aholjin ahi. Ahin khatcha amulou teng leh aseijin, “Kahungdoh na mipa koma kile tange,” ati. \v 25 Hijeh chun akilen ahileh ana umnasa in chu akitheh thengsel'a chule kitup sel'a aumchu amun ahi. \v 26 “Chuin hiche lhagao chun ama sanga giloujo lhagao sagi ma amun, chule amaho abon'un hiche mipa sunga chun alut un aching tauve. Chuin chuche mipa chu amasa'a sangin akhoh cheh jitai,” ati. \s1 Nopna tahbeh \p \v 27 Hitia thu asei lai chun, mihonpi lah'a kon chun numei khat in ahin kouvin, “Pathen in nanu phattheiboh hen–nahung kondoh na naobu, chule nahin chep noi jong,” ati. \v 28 Yeshuan adonbut in, “Ahin hiche sanga chu Pathen thu ja'a anatoh a podoh ho chu anunnom cheh ahiuve” ati. \s1 Jonah melchihna \p \v 29 Mihonpin Yeshua anehchin to laitah in, aman hitin aseiye, “Hiche khang gilou hin melchihna kidang kavetsah dingin asei sei jenguvin; ahin melchihna kapeh ding chu Jonah melchihna bouseh hiding ahi.\x + \xo 11:29 \xt Matt 16:4; Mk 8:12\x* \v 30 Ama chunga thilsoh chengchu Pathen in Nineveh mite henga asol ahi ti melchihna ahi. Mihem Chapa chunga thilsoh jong hiche miho dinga Pathen sol ahi melchihna ahi.”\x + \xo 11:30 \xt Jonah 3:4\x* \v 31 “Sheba lengnun, thupi kitan nikho leh hiche khang mite douna'a dingdoh ding themmo achanding ahi, ijeh inem itile ama mun gamlatah a konin Solomon chihna thungai dingin ahunge. Tun Solomon sanga lenjo khat hikom'ah aume–ahin nanghon athu nangai pouve.\x + \xo 11:31 \xt 1 Lgt 10:1-10; 2 Thusimbu 9:1-12\x* \v 32 Nineveh khomite jong thupi kitan nileh hiche khang mite douna'a dingdoh diu chule themmo achandiu ahi. Ijeh inem itile amahon Jonah thuseiya konin achonset nauva kon lungheina aneiyuve. Tun Jonah sanga lenjo khat hikom'ah aume–ahin, nanghon athu nangaipouve.”\x + \xo 11:32 \xt Jonah 3:5\x* \s1 Yeshuan vah thudol ahil \p \v 33 “Koiman meivah avah in chule aselmang in ahilouleh lo akhukhum ngaipoi. Chusang chun, meivah atunna ah akitung jin, chua kon chun insung lut jousen avah amuthei bou uve.”\x + \xo 11:33 \xt Matt 5:15; Mk 4:21; Lk 8:16\x* \v 34 “Namit chu natahsa dinga vah hinpedoh meivah ahi. Namit chu ahoi laisea, natichung pumpi chu vah dimset ahi. Ahin, aphatmo teng, natichung chu mithum in atom ahi. \v 35 Vah kaneiye tia nakigel chu muthim tahtah ahipoi ti kiphot chen in. \v 36 Vah'a chu nadimset'a, aning akah a muthim behlou nahileh, na hinkho pumpi chu, meivah vahtah in asalvah banga vahset ding ahi.” ati \s1 Yeshuan Pharisee ho le danthem ho aphosal \p \v 37 Yeshuan thu aseilaiyin, Pharisee holah'a khat'in a-in'a anne ding in atem'in ahi. Hijeh chun ama alut in dokhanga atouna mun alotai. \v 38 A an-vailhun pan, amasa'a Juda chondan a khutsil bollouva an nedia atoulhah jeng chu amun adatmo lheh jengin ahi. \v 39 Chuin Pakai chun amapa jah'a, “Nangho Pharisee hohin khon le lheng apolam siltheng chingthei tah'in nabol'un, ahin asunglam vang anen–kiloset nale gitlouna a dimset nahiuve! \v 40 Vo mingol! Pathen in asung jong chule apolam jong asem gel hilou ham? \v 41 Hijeh chun asung lang jong mivaicha ho thilpeh peh'a konin kisutheng un, chutile apumpia nathen dingu ahitai.” \v 42 “Itobang lunghem nan nangau hitam Pharisee ho! Ajeh chu nanghon som'a khat nahon sung uva anche aneopen geiyin natoh dimdem'un, hinlah adih'a thutan le Pathen ngailut nakhohsah pouve. Henge, somakhat napeh diu mong ahinai ahivangin athupijo thilho notthap hih'un.”\x + \xo 11:42 \xt Thempu Dan 27:30\x* \v 43 “Itobang lunghem nan nangau hitam Pharisee ho! Ijeh inem itile nanghon kikhopna in dunga touna thupi hoa tou le kailhang mun lah'a navale nauva min chibai naboh ding nadeiyun ahi. \v 44 Henge ipi lungkham nan nangau hitam! Ijeh inem itile nangho loulaiya lhankhuh kiselguh tobang nahiuve. Mihon lepthol kibol chu helouvin achungah lam ajot un ahi” ati. \v 45 “Houhil” tin Hou danthu them khat in ahinkouvin, “Nathusei chun keiho jong eisujum uve,” ati. \v 46 “Henge,” tin Yeshuan aseiyin, “Itobang lunghem nan nangau hitam nangho hou danthu themho!” Ajeh chu nanghon pohjou lou ding houthua ngehna nasem uvin mipi na sugenthei uvin, hinlah nakhut jung khat jong apohgih'u ngaijang peh nadingin nalam khapouve. \v 47 Lungkham na itobangin nangau hitam! Napu napa teuvin malaiya anathau themgao ho lhan nasem uvin ahi. \v 48 Ahin tahbeh in, napu napa teuvin anabolkhel u napom u vetsahna a ahetoh'a napan u ahitai. Amahon themgaoho anathat'un, chule nanghon amaho najopnau photchetnan alhan nasem uve! \v 49 Hiche hi Pathen in achihna a nangho chungchang anasei chu, Keiman themgao le solchah ahenguva kasol ding, ahivanga amahon abang athauva abang abolset diu ahi. \v 50 “Chutia chu hiche khang mite hi vannoi kiphudoh a pat Pathen themgao kithat ho jouse chunga mopo diu ahi.” \v 51 Abel kitha a pat a Zechariah, maicham le muntheng kikah a kithat pa geiya hiche khang mite kingoh ding ahi.\x + \xo 11:51 \xt Semtilbu 4:8; \xt 2 Thusimbu 24:20,21\x* \v 52 “Itobang lunghem nan nangau hitam nangho hou danthu them ho! Ajeh chu mipi a kon'in hetna kot-heh mihoa konin naladoh un, nangho tah jong lenggam sungah nalut pouve, chule adang alut ding jong najada uve,” ati. \v 53 Yeshuan adalhah got toh kilhon in, hou danthu hilho Pharisee ho chun ahin galmimu cheh cheh un, chule thudoh tamtah doh a suh lunghang ding agouvin ahi. \v 54 Amahon thangkol'a osah ding hehset nathei thuseidoh sah ding atiu ahi. \c 12 \s1 Yeshuan seijuiho atil khou \p \v 1 Hiche pet chun, mihonpi chu asang ajan ahung khang in akisucheh chuh un chule khat le khat kichonkha ton aumun, Yeshuan hichun aseijuite henglam ahin ngan agih sal in, “Pharisee ho chol a konin kihong phauvin”—aphat lhemnauva kon'in.\x + \xo 12:1 \xt Matt 16:6; Mk 8:15\x* \v 2 Phat ahung lhunge, thil akikhukhum jouse kiphongdoh ding ahi, chule aguh'a umjouse jong mijouse koma kihetsah ding ahi.\x + \xo 12:2 \xt Mk 4:22; Lk 8:17\x* \v 3 Muthim'a nasei jouseu chu khovah a kija ding ahi, chule kot kikhakhum na a olcha nakiseipeh toujong chu inchunga mijouse jah'a kisamphong ding ahi! Gin Ding Koipen Ham? \v 4 “Ngailut umtah jol le gol te, natahsa that thei hochu kicha hih'un.” Hiche jou le chun nachungah ima abolthei tapouve. \v 5 Ahin kichat ding koi ham naseipeh unge. Pathen kichauvin, aman nangho tha nathei le damun'a lelut nathei thilboltheina tha anei ahi. Henge, ama ahi kichat ding. \v 6 “Vasah nga man ijat ham–paisa ni man ham?” Ahin Pathen in khat jeng jong asumil pon ahi. \v 7 Chuleh nalu'a na samjang ho jengjong aboncha kisimtoh soh ahitai. Hijeh chun kicha hih'un; nangma vasah honpi jouse sanga manlujo nahi. \s1 Mihem masanga Christa phondoh ding \p \v 8 Kaseipeh nahiuve, koi hileh hiche leiset'a lhangphonga keima eiseidoh chan chu, Mihem Chapan jong Pathen Vantilte jaona'a aseidoh ding ahi. \v 9 Amavang koi hileh hiche leiset'a eiseilep chan chu Pathen Vantilte masanga kiseilep diu ahi. \v 10 Koihileh Mihem Chapa douna thusei chan chu kingaidam ding ahi, amavang koi hileh Lhagao Theng taitom'ah vang chu kingaidam louding ahi.\x + \xo 12:10 \xt Matt 12:32; Mk 3:29\x* \v 11 “Chuleh kikhopna in'a vaipo hole thuneiho anga athu tan dinga nahin kai teng uleh, iti nakiven ding ham ahiloule ipi nasei ding thu ah lunggim hih un.\x + \xo 12:11 \xt Matt 10:19,20; Mk 13:11; Lk 21:14,15\x* \v 12 Ajeh chu Lhagao Theng chun apettah a seiding napeh diu ahi,” ati. \s1 Hao jeh a ngolpa thulem \p \v 13 Chuin koiham khat'in mipi lah'a kon chun ahin kouvin, “Houhil, kasopipa jah'a kapa nei le gou eikihoppi nadingin seiyin,” ati. \v 14 Yeshuan adonbut'in, “Jol, kon nangni kah'a thutan'a eipansah'a, hiti khati iti kagel lhah ding ham?” ati. \v 15 Chuin aman aseiben, “Chingtheiyun! Neipap kiloset kiti jouseah kivengun. Hinkho hi naneijat a kisim ahipoi,” ati. \v 16 Chuin aman thusim khat aseipeh tai: “Mihao khat hin loumun khat, alei phatah, ga hoitah tah sodoh aneiyin ahi. \v 17 Amapa achangin akihoulim in, ‘Ipi kabol ding hitam? Ka lousoh ga jouse koina ding mun la kanei pon,’” ati. \v 18 Chuin aman aseiyin, Kahetai! Kachangsal jouse phelhangting asanga lenjo cheh thahsah inge. Chutileh keiman ka chang le mim jouse kholkhomna ding dan ninglhingset in nei tange. \v 19 Chutengleh keima nomtah'a katouva keima le keiman hitia hi kasei ding ahi, “Kajol, nangman kumsottah a ding ninglhing set'a kikhol khom naneiye. Tun lung olmo hih in! nen lang, don'in lang, chule kipah in!” tinge ati. \v 20 Ahivangin Pathen in amapa jah'a chun, “Mingol! Tujan ma ma'a nathi ding ahitai. Chuteng leh nanatoh ga jouse hi koi chang tantem?” ati. \v 21 “Henge, lei gouthil bouseh kholkhom'a Pathen toh haosatah'a kiguijopna neilou mi chu angol ahi” ati. \s1 Lungkham hih un \p \v 22 Chuin, aseijuite kom lang ngan Yeshuan aseitai, “Hiche jeh'a hi keiman nitin hinkho a dingin lunggim hih'un kati ahi”—neh le chah ninglhing set'a chule sil le chen lhingset'a kanei ding hinam tin. \v 23 Ajeh chu hinkho hi anneh ding sanga lujo, chule natahsa jong sille chen sanga lujo ahi. \v 24 Va-ah ho khu veuvin, amahon tula atu pouvin, at la a-at pouvin ahiloule khol la akholkhom pouvin, ajeh chu Pathen in avahnai. Chule nangho vacha ho sanga ama dinga loupijo nahiuve! \v 25 Nalunggim nau jousen nahinkho phat bihkhat ajopbe theiyem? \v 26 Chule lunggim nan imacha chutobang thil neocha jong alolhin sah theilouleh, thil lentah chunga jong lunggim chu ipi phachom ding ham? \v 27 “Lily pah ho le akhan doh dan khu veuvin. Amahon na jong atong pouvin chule avon hou jong akisem thei pouvin, ahin, Solomon jeng jong, aloupina jouse a akivon chun amaho tobang lom'in ahoijou poi.\x + \xo 12:27 \xt 1 Lgt 10:4-7; 2 Thusimbu 9:3-6\x* \v 28 Chuleh Pathen in pahcha ho tunia uma jing a meilhum sunga selut ding bon kidangtah'a akhohsah'a ahileh, aman nangma thonlouva nakhohsah teitei ding ahi. Ipi bol'a hibanga tahsan na neo hi naneiyu ham?” \v 29 “Chuleh ipi kaneh ding ham ipi kadon ding ham tin lungboi hih'un. Hiche ho thil'a chun lunggim hih'un. \v 30 Hiche thil hohin vannoi pumpia atahsanlou ho lungsung alodim'in ahi, ahivangin Napauvin nangaichat changseu chu ahemasa jitai. \v 31 Pathen lenggam chu thil jouse sangin hol'un, chule aman nangaichat chan'u napeh diu ahi.” \s1 Vana gou khol \p \v 32 “Hijeh chun kicha hih'un, hon lhom ho, ajeh chu nangho lenggam peh ding hi napau dinga kipana lentah ahi.” \v 33 “Nanei nagou ho joh'un lang angaicha ho peuvin. Hichun van'a gou nakhol peh dingu ahi! Chule van-gam a sumdip hon chultih aneipouvin chule atovang aum khapoi. Nagou khol chu bitkeiya umding ahi; guchan jong aguhmang theilou ding ahi chule nget'in jong asuhset thei lou ding ahi.” \v 34 Nanei nagou umna'a chu nalung ngaichat jong aum ding ahi. Hetman Louva Yeshua Hung Kit Ding \v 35 “Natohna dingin kivontup san umun chule nathaomei vahjing'un;\x + \xo 12:35 \xt Matt 25:1-13\x* \v 36 Na Pakai pa moupui golvah na'a kon ahung kile ding nanga bangin. Chutileh ahung lhun'a kot ahinsuh teng leh kot nahonpeh a nalutsah thei nadia phasadema naum ding ahi.\x + \xo 12:36 \xt Mk 13:34-36\x* \v 37 Soh ho kiging jinga umho le ahung kile ding ngah jing ho chu kipaman kipediu ahi. Thutah kaseipeh nahiuve, amatah in amaho chu atousah ding, atai akikhi ding, amaho chu atou uva aneh laiyuva chu ajen ding ahi. \v 38 Ama jankim lah ahilou le khovah kon'a hung maithei ahi. Ahin, ahung pet a kiging jinga um sohte chu kipaman apehding ahiuve.” \v 39 “Hiche hi hethem in, in-neipan itih phatchet'a gucha hung ding ham ti heleh, aman a-in chu veihonga aumsah lou ding ahi.\x + \xo 12:39 \xt Matt 24:43,44\x* \v 40 Nangjong kiging jinga naum jing ding ahi ijeh inem itile Mihem Chapa chu naginchat lou pettah uva hung ding ahi,” ati. \s1 Lhacha kitah chule lhacha kitah lou \p \v 41 Peter in adong in, “Pakai hiche thutekah chu keihoa ding bou hai mijousea ding ham?” ati. \v 42 Chuin Pakaiyin adonbut in, “Soh kitah le lung limgeh chu apakai pan insung pumpi le sohdang ho chunga jong mopohna apeh'a avahsah ho chu ahi. \v 43 Apakai pa ahung kile a asohpan na phatah'a atoh ahung mu leh, kipaman umding ahi.” \v 44 Thutah kaseipeh nahiuve, hitobang soh chu apakai pan anei jouse chunga mopohna apehding ahi. \v 45 Ahinlah, iti tantem asohpa chun, “Kapakai pa hi tem'in hung ponte” tin gelhen lang, asohdang ho vo hen, neh nom ne hen, ju kham kham jeng taleh? \v 46 Apakai pachu seiphong masa lou leh ginchat umlou pettah in hungin tin, chuteng aman asohpa chu asat goi goi ding mikitah louho toh asolmang tha ding ahitai. \v 47 “Chule soh khat apakai pa dei he'a, ahivanga kigongtup lou chule akihilchah na ho tongdoh lou chu, nasatah a bolgimna ato ding ahi. \v 48 Ahivanga ahelou khattou chun thilse abol leh, ama chu gihsa louva kigimbol ding ahi. Koiham khat chu tamtah akipeh le, ama a kona chu tamtah kile ngeh ding ahi; chuleh khattou chu mopohna tamtah akipeh le, asanga tamjo chu kingeh ding ahi.” \v 49 “Keima vannoi hi meiya tih dinga kahung ahi, chule akoudoh hitaleh katilheh jenge! \v 50 Keiman thoh hahsa tah baptize chanding kamakho'ah kaneiye chule hichu akimolso kah a kalung khamna iti san tam!\x + \xo 12:50 \xt Mk 10:38\x* \v 51 Leiset a chamna hinpo dinga hunga nei gel'um? Ahipoi, keima miho kibung khensah dia hung'ah kahi! \v 52 Tua pat'a insung ho kikhentel diu ahitai, thum'in eijop uva, nin eidoudal ding–ahiloule nin eijop'a thum'in eidou ding ahi. \v 53 Mipa chu chapa douna'a chule chapa chu mipa douna a kibungkhen ding ahi; chanu douna minu chule minu douna'a chanu; chuleh ateh in mou douna chule mouvin ateh douna'a kikhenna um ding ahi” ati. Phat Kihei-Dan Hetna\x + \xo 12:53 \xt Micah 7:6\x* \v 54 Chuin Yeshuan mihonpi lam aven aseiye, “Nanghon meibol lhumlam langa ahung umdoh phat le, nasei jiuvin, ‘go hung juding ahi’ natiuve. Chuleh nangho nadih uve. \v 55 Lhanglam hui ahung nun teng leh, naseijiuvin, ‘Tuni chu salheh ding ahi’ natiuvin, chule achuti ji'e. \v 56 Nangho mingolho! nanghon leiset chunga van umje nasuto theiyun, ahin nanghon tuphat umdan naledoh thei pouve.” \s1 Nahehpa chutoh kicham teiyin \p \v 57 “Ipi jeh'a nangho dinga adih chu naki gellhah thei lou u ham?” \v 58 “Nangho thukitanna muna nahehse hou toh nache teng uleh, amun nalhun masang in kihoutoh pi ding gon. Achuti louleh thutan vaihompa masanga nahehse pan nakai ding, aman vaipopa henga napehdoh a, aman songkul'a nakhum ding ahi. \v 59 Chule hichu aso leh nangman achainapen sum geiya napeh doh masang sea itinama jong leh nakilhadoh louhel ding ahi,” ati. \c 13 \s1 Yeshuan lungheiyun tia asap phong \p \v 1 Hiche phatlai hin Pilate in Galilee gam mi phabep'in Hou'in a kilhaina gantha abollaiyun athat'e tithu Yeshua seipeh in aumin ahi. \v 2 “Hiche Galilee miho chu Galilee gam midang ho jouse sanga chonse joa nangaito uvam?” tin Yeshuan adongin, “Hijeh a chu chutia thoh genthei athoh u ahi natiuvem? \v 3 Ahipoi, kaseipeh nahiuve, nalung nahei uva Pathen lam'a nakihei lou uleh nangho jong mangthah ding nahiuve. \v 4 Chuleh Siloam inting achima adellih mi somleget hochu la? Amaho chu Jerusalem a dinga michonse pen ho hitauvam? \v 5 Ahipoi, chule kaseipeh kit nahiuve, nalung nahei lou uleh namanthah diu ahi” ati. \s1 Theichang aga umlou \p \v 6 Chuin Yeshuan hiche thusim hi ahinseiye: “Mikhat in ahonsung ah theichang phungkhat atun chule avel vel in aga umding ham tin ahung ve jin, hinlah amapa alung lhalheh jeng jin ahi. \v 7 Achainan honlhou pa jah'a, Kumthum hulteh kanga ahitai, ahin tuchan'in theichang khatbeh jong aga poi! Phuhlhu uvin,” ati. Honsungah mun alobep seuvin anohphah e, ati. \v 8 “Hon lhoupan adonbut in, ‘Pakai phat khatvei peh ben, kumkhat umsah ben, chule keiman phatechan vesui ingting leiphat na ding tampi sung inge. \v 9 Khovei leh theichang imu le aphai. Imulou uleh, na phuhlhuh thei ahitai’ ati” tin aseiye. \s1 Yeshuan cholngah nikhoa aboldam \p \v 10 Cholngah ni khat hi Yeshuan kikhopna in'a thu ahil pet hin, \v 11 Numei khat lhagaoboh in lam jot moa alha amui. Kum somleget jen tingbong'a dingjang thei louva alha ahi. \v 12 Yeshuan amanu amu chun, ahinkouvin aseitai, “Ngailut umtah numeinu, nanat na'a kona kisudam'ah nahitai,” ati. \v 13 Chuin amanu chu atham'in ahileh amanu jong chupettah chun adingjang thei tai. Pathen iti avahchoi hitam! \v 14 Ahivangin kikhopna in'a lhacha mopopa chun cholngah nia amisuhdam jeh chun nommo asan. “Hapta sunga nigup natoh nading um ahi,” tin mihonpi jah'a chun, “Hiche nikho ho a chun hungun, Cholngahni hilouvin” ati.\x + \xo 13:14 \xt Potdohbu 20:9,10; Danbu Ni Na 5:13,14\x* \v 15 Ahivangin Pakaiyin adonbut in, “Miphalhem ho! Nabon uva Cholngah nia na natoh sohkeiyu chula! Na bongchal ham ahiloule na sangan ham Cholngah nia akihenna a pat a sutlham'a tui donsah dia napui jiu hilou ham? \v 16 Hiche lungset umtah numeinu, Abraham chanu hi, Satan in kum somleget jen soh'a ahentang ahi. Cholngahni hijongleh chutobang suhdam chu dihlou ham?” ati. \v 17 Hichun agalmi ho asujum in, ahin mijousen thilkidang abolho jeh chun akipah tauve. \s1 Ankam mu thulem \p \v 18 Chuin Yeshuan aseiyin, “Pathen Lenggam chu itobang ham? Iti katekah ding ham? \v 19 Ankam mu neocha tobang mikhat in hon'a atu tobang ahi; ahung khangin chule thingphung ahung kisoh e, chule vachaten abah tin'ah genading bu akisah jiuve,” ati. \s1 Chol thulem \p \v 20 Aman adong kit in, “Pathen Lenggam chu ipi toh kitekah ding ham? \v 21 Nupi khat in changlhah asemna a amanchah chol tobang ahi. Changbong atena dimthum'a chol neocha akoi ahivangin, apumpin ahin thulha jin ahi,” ati. \v 22 Yeshua khopi hole khoneo tin'ah achen, achena chan'ah thu ahil'in, Jerusalem lam amano jinge. \v 23 Koiham khat in ahin dongin, “Pakai, mi themkhat bou huhhing'a um ding ham?” ati. Aman adonbut in, \v 24 “Pathen Lenggam lutna a kotjim lam'a lutna dingin kihabol un, ajeh chu mi tamtah'in lutding agotding ahivanga losam diu ahi. \v 25 In neipan kot akam jou teng, geisang val ding ahitai. Nangma pamlam'a nadin'a kot nakiu ding chule natao ding, ‘Pakai, keiho dingin kot neihon peh un!’ nati ding, ahivanga aman nahin donbut diu, ‘Keiman nangho koi nahiu ahiloule hoiya kon nahiu kahekhapoi’ ati ding ahi. \v 26 Chuteng nanghon naseidiu, ‘Ahivanga nangma toh kaneh uva kadon uva, chule kalampiu lah dunga jong neinahil u chula’ natidiu ahi. \v 27 Chule aman hitia hi ahin donbut ding, ‘Kaseipeh nahiuve, keiman nangho kahekhapoi chule hoiya kona hung nahiu kahepoi. Kakoma konin potdoh'un, nangho thilse bolteho.’\x + \xo 13:27 \xt Labu 6:8\x* \v 28 \x + \xo 13:28 \xt Matt 8:11,12\x*Chumun'a chu ka le hagel um ding ahi, ijeh inem itile Pathen lenggam a chu Abraham, Isaac, Jacob, chule themgao jouse namudiu ahi, amavang nangma nakipaidoh ding ahi.\x + \xo 13:28 \xt Matt 22:13; 25:30\x* \v 29 Chule miho vannoi pumpi–solam le lhumlam a pat, sah le lhang a pat–Pathen lenggam'a amun'u kilo dinga hung khom diu ahi. \v 30 Chule hiche hi kichin in: mi phabep tua mi-noinung pen dan'a umhohi khonung leh alenpen hidiu ahi, chule tua alenpen hohi aneopen hidiu ahi,” ati.\x + \xo 13:30 \xt Matt 19:30; 20:16; Mk 10:31\x* \s1 Yeshuan Jerusalem agihsal \p \v 31 Hiche pet chun Pharisee ho phabep khat in ajah'a, “Hikoma konin potdoh'in nakihinso nom leh! Herod in nathatdoh nom'e!” atiuve. \v 32 Yeshuan adonbut in, “Cheuvin lang chuche si-al chu gaseipeh un, thilha kanodoh jing ding chule ana damlou kasuhdam jing ding, tunia jong jinga jong; chule anithum nile kahung lona kasuh bulhit ding ahi. \v 33 Henge, tuni le jing, chule ajing kit le kalampia chu kachejom ding ahi. Ajeh chu Jerusalem tailouva themgao kithat theilou ding ahi.” \v 34 “O Jerusalem, Jerusalem, themgaoho that le Pathen sottolle ho songa seplih khopi! Ijat vei ahpin anoute alhaving noiya a-opkhum banga nachate khoptup ding kagot ham, ahivangin neibolsah poi. \v 35 Chuleh tun, ven, na-in hi kidalha ahitai. Chuleh nangman neimu kitlou ding ahitai, ‘Pakai min'a hungpa anunnom'e!’ tia naseikit tokah'a,” ati.\x + \xo 13:35 \xt Labu 118:26\x* \c 14 \s1 Yeshuan cholngah nikhoa thongpohvei khat adamsah \p \v 1 Cholngahni khat Yeshua nilhah an nedin Pharisee ho lamkai khat in'ah achen, chule miho chun phatah in avelhiuvin ahi. \v 2 Hiche a chun mikhat, aban le akengho pom khat aumin ahi. \v 3 Yeshuan Pharisee hole danthu themho chu adongin, “Cholngah nikhoa misuhdam danthun aphal hai aphallou ham?” ati. \v 4 Amahon adonbut nom lou phat un, Yeshuan anapa chu atham'in chule asudam'in asolmang tai. \v 5 Chuin amaho lam ngan aseitai, “Nangho cholngah nia natonglou koi naum uvam? Nachapa ham ahiloule na bongchal hamkhat kokhuh a alhahlut le, aladoh dinga nakino ji hih um?” ati.\x + \xo 14:5 \xt Matt 12:11\x* \v 6 Avel'in adonbut thei kit tapouve. \s1 Jindot them chule lungnem \p \v 7 Nilhah anne a hung jouse chun touna nom nom jabolna mun achu cheh'u Yeshuan amu phat in, aman amaho chu hiche thumop hi apen ahi. \v 8 “Moupui golvah na'a kouna namu teng uleh, jabolna munhoa tou hih un. Ijem tin nang sanga jabolna chang ding khat ana kikou khataleh ipi tin tem?”\x + \xo 14:8 \xt Thuchihbu 25:6,7\x* \v 9 Kinneipa chun ahung seiding, “Natouna chu hiche mipa hi pen” atiding ahi. Chuteng nangma najah cha ding ahi, chutengleh dokhang noiya kikoi touna hoa chu natou ding ahitai! \v 10 “Chusang chun dokhang kengbul mun nemnung pen'a chun touvin. Chuteng kinneipan nahin muding nahenga hunga, ‘Jol, nang dingin mun phajep kaneiyuve!’ ahung tiding ahi. Chuteng nangma chu jin kikou dang ho masanga jana nachan ding ahi. \v 11 Ijeh inem itile ama kichoisang chan chu suhnem'a umdiu ahi, chule akineosah chan chu dopsang'a umdiu ahi” ati.\x + \xo 14:11 \xt Matt 23:12; Lk 18:14\x* \v 12 Chuin in-neipa chu aven, hitin aseiye “Nangman nehkhom ahilouleh golvah nabol teng, naloi nagol ho, nasopiho, na inkote, chule naheng nakom mihao ho kou hih'in. Ajeh chu amahon nangma nahin koukit diu ahin, hiche bou chu natohga hiding ahitai. \v 13 Chusang chun mivaichaho, chatmo ho, elbai ho, chule mitcho ho kou jon. \v 14 Chuteng michonpha thokitna'a Pathen in nanungsah joulou ding ho nakou jeh a nangma tohphatman napeh ding ahi,” ati. \s1 Vangam golvah loupi thulem \p \v 15 Hiche thu ajah hin mikhat dokhanga Yeshua toh toukhom khat in, “Pathen Lenggam'a golvah ankonga galhah ding iti anop tadem!” tin ahin phongdoh e. \v 16 Yeshuan adonbut nan hiche thusim hi aseipeh e: Mikhat hin golvah lentah abol in kouna lekha jong tamtah athot doh tai. \v 17 Golvah anneh khom chu gontup ahiphat in, asohte asol'in, akikou ho jah'a, “Hungun golvah ankong gontup ahitai” agatisah'e. \v 18 Ahivangin amahon abon'un ahitheilou nau thu aseiyun ahi. Khat in, “Tutah chun loumun kachon kavettoh lou akhoh'e, lungsettah in nei ngaidam in” ati. \v 19 Khat kit chun, Keiman tutah chun bongchal to-nga kahin chon, hithei nam ti kavet got ahi, lungset'in nei ngaidam un, ati. \v 20 Achom khat in, tun ji kaneiyin, hijeh chun hung thei ponge, ati. \v 21 “Sohpa chu akilen apakai pa kom ah ipi iti adonbut'u aseipeh tai. Apakai pachu alung hang in hitin ahinsei tai, ‘Kintah'in chenlang, khopi sung lamlen tin'ah mivaicha ho, chatmo ho, mitcho ho, chule elbai ho gakou tan’ ati. \v 22 Asohpan hichu aboljou phat in, ahung hetsah in, ‘Mun a-ong nalaiye’ ahung ti. \v 23 Hijeh chun apakai pan aseiyin, ‘Chedoh in lang lamlen pam lah dung chule aning kah lah'a um koi hijong leh, namu mu hinkouvin, ka-in mi adim nadingin’ ati. \v 24 Ajeh chu kakou masat ho chun golvah an chu aneokhat jong atekhah lou diu ahitai,” ati. \s1 Yeshua seijui hina amanlut dan \p \v 25 Mihonpi tamtah chun Yeshua nung ajuiyu ahin, ama akihei kol'in ajah'uva aseitai, \v 26 “Nangho kaseijui nahi nom uleh, mijouse nahot ngaiyu ahi, tekah nan–nanu napa, naji nachate, nasopi ho, nangma hinkho tah jong, achuti louleh kaseijui nahithei lou diu ahi.”\x + \xo 14:26 \xt Matt 10:37\x* \v 27 Chule na thingpel nakipoh'a kanung najui lou leh, kaseijui nahithei lou diu ahi.\x + \xo 14:27 \xt Matt 10:38; 16:24; Mk 8:34; Lk 9:23\x* \v 28 Ahivangin kipan hih'un athoh hah ding dan nasimtoh masang'un. Ijeh inem itile, kon insah apat ding ham amasa'a alutding jat vetoh'a, ajona dinga sum ninglhing ding hinam ti simtoh masalouva? \v 29 Achuti loule akhombul bou najoa sum nabei maithei ahi, chuteng chuleh mijousen nanuisat bepding ahitai. \v 30 Amahon seiyunte, “Hiche pa khu ahi, insah kipan'a aban ajona ding boldoh joulou pa khu” tiuvinte. \v 31 “Ahilouleh, Leng khat galbol ding, koi athumop them hotoh toukhom'a, asepai sang som chun ama nokhum dinga hung kon sang som ni chu ajoding hinam ti kigel masalou ding'ah? \v 32 Chuleh ajolou ding leh, palai sol'in tin, agalmi ho gamlat pet'a chu kihoucham ding agot tei ding ahi. \v 33 Hijeh a chu nanei jouse napehdoh tokah a kaseijui nahithei lou diu ahi. \s1 A'al tamsa chi \p \v 34 “Chi hi asu-al dingin aphai. Ahin, a-al na chu mansah taleh, iti na-alsah kit ding ham?” \v 35 A-al lou chi chu leiset a dinga jong chule leithao a dinga jong phachom lou ahi. Paidoh in aumji tai. Koi hileh nakol neichan in ngai hen chule hetthem hen. \c 15 \s1 Kelngoi kimansah \p \v 1 Kaidong hole adang michonse ho Yeshua thuhil ngai dingin ahung jiuvin ahi.\x + \xo 15:1 \xt Lk 5:29,30\x* \v 2 Hiche hin Pharisee hole hou danthu hil ho aphunchel sah tan, michonse hotoh akipol'in nejong anekhom uve! tin aseitauve. \v 3 Hijeh chun Yeshuan hiche thusim hi aseipeh in ahi: \v 4 “Mikhat in kelngoi jakhat neihen chule alah'a khat chu vahmang taleh, ipi bol tantem? Adang somko le ko ho chu gamthip a adalhah'a chule avahmang pachu amu tokah'a agahol lou ding ham? \v 5 Chuteng ahinmu tengleh, kipah tah in a'in lam'a din alengkouvah hin kipoh tante. \v 6 Ahung vailhun tengleh amapan aloi agol chule aheng akom koukhom in tin, ‘Nei kipa khom piuvin ajeh chu keiman ka kelngoi mangna chu kakimutai’ tinte. \v 7 Chutobang a chu michonse khat in lunghei na aneiya Pathen lama akile kit chun adang somko le ko lunghei ngailou michonpha ho chung sangin van'ah kipana aume. Sum-Pum Kimansah \v 8 Ahilouleh, tekah nan, numei khat hin sum dangka som aneiyin chule khat amansah tai. Amanun meivah adet'a insung pumpi atheh'a chule chingthei tah'a amu tokah'a ahol lou ding ham? \v 9 Chule amanun hichu amuteng, aloi apai chule aheng akom cheng akoukhom ding, ‘Nei kipapiuvin, ajeh chu kasum mang kakinungmu tai’ atiding ahi. \v 10 Chutobang chun van'ah Pathen Vantilte pan na'in, michonse khatseh lunghei na chungah kipana aum'e” ati. \s1 Chapa vah mangpa \p \v 11 Athusei hilchet be theina din hiche thusim hi aseiyin ahi: “Mikhat in chapa ni aneiye. \v 12 Aneojo pan apa jah'a, ‘Nathi masangin nanei nagou kachan ding ho tun kadei tai’ ati. Hijeh chun apan achateni chu anei agou ho hoppeh dingin anomtai. \v 13 Niphabep jouvin hiche chapa neojo pa chun anei jouse akisemtup in mun gamlatah a dingin achetai, chule hia chun asum le pai jouse hindan kinomsah nan asumang tai. \v 14 Chutia asum akiman chai phat chun, gamsunga chun kel nasatah alhan, kel athoh pan tai. \v 15 Chumun'a loulhoumi khat in natoh apeh na dingin akithujon, amapan jong aloumun langah vohchate vah dingin asol'in ahi.” \v 16 Khangdong pachu agilkel lheh tan, vohchate anehsah ji voh-an jeng jong chu twilheh dingin amitmun akilang tan ahi. Ahivangin koiman nehding ape tapon ahi. \v 17 “Achainakeiya ahung khahdoh phat chun, ama le ama akihoulim in, Ka-in ah soh thalah ho jengin jong anehval set'u anneh aneiyun, kei hiche'ah gilkel'a thidingin kaume! ati. \v 18 Ka-in a kache ding kapa koma, ‘Hepa, van le nangma dounan kachonse tai, \v 19 chule keima nacha tiding hoi kahitapoi. Lungset tah in soh thalah khat bangin nei sangin, tinge’ atitai.” \v 20 Chuin ama apa koma dingin inlam akile tai. Chule amapa mun gamlatah ahung gei nalaiyin, apan ahung amutan ahi. Ngailutna le khotona dimset pum'in achapa komah alhaiyin, akolchuh chuh in, achoptai. \v 21 Achapan ahin seitai, “Hepa, keima van le nangma dounan kachonse tai, chule tun nacha tiding jong kalhing jou tapoi,” ati. \v 22 Ahinlah apan asohte komah aseitai, Gang'un! Insunga ponsil hoipen pen hinchoiyun lang silpeh un. Akhutjung'a akibu ding khutjem le akise ding kengchot hinchoiyun. \v 23 Chule bongnou ivahthao uchu that un. Eihon golvah loupi tah a ilop diu ahi, \v 24 ajehchu hiche kachapa hi athi anahitan, tua hi hung hingdoh kit ahi. Amangsa anahin, tua hi kimukit ahitai. Hiti chun golnop chu akipan tai. \v 25 Chutia aumlai chun, chapa a'upajo pachu loulanga um natong ahi. Inlam ahung kile chun, in'a chun tumging le lam gin ajatan, \v 26 chuin asohte khat komah ipi thilsoh umham ti adongin ahi. \v 27 Nasopipa hung kile ahi, tin aseipeh un, chuleh napan bongnou thaotah chu athapeh ahi. Damsel'a ahunglhun jeh'a ilop'u ahi, tin aseipeh tai. \v 28 A'upajo pachu alung hangin insung alut tapon ahi. Apa ahungdoh in ahung tem'e, \v 29 ahin aman adonbut in, Kum hijat hi nasoh banga kaum chule bol'in nati jouse kada na umkhalou ahi. Chuleh hiche phat jouse achun nangman kaloi kagol hotoh kaneh khom diuvin kelcha nou khatbeh neinape khapoi. \v 30 Ahivangin hiche nachapan noti ho chunga nasum jouse aveichai nungin, nangman bongnou thaotah nathapeh in nalop peh e, ati. \v 31 Apan ajah'a aseiyin, “Ven, kachapa ngaitah, nangma kakomah naum jinge, chuleh kanei jouse jong hi nanga ahi. \v 32 Eihon hiche kipa nikho hi ilop diu ahi. Ijeh inem itile nasopipa hi athi'ah ahitan chule hung hingdoh kit ahi! Amangsa anahin, hinlah tun akimutai!” ati. \c 16 \s1 Sumching kitahna beipa thulem \p \v 1 Yeshuan hiche thusim hi aseijuite aseipeh e: “Mihaotah khat ana um'in, aman neiching khat ima ma vesuiya anganse aneiye, ahin aneichin na ah akitah poi ti thulamleng ahunge. \v 2 Hijeh chun apansah pan ama chu akouvin aseitai, ‘Ipi ham nathu kajah hi? Na neichin ho sutup in lang neihin pen ajeh chu nachungthu kisei ding ahitai’” ati. \v 3 Neichingpa akingaiton, “Tua ipi kabol ding?” tin akihoulim'in, “Kapakai pan la eihaisah ahitan, lei lai dingla katha ahatpon, chule thum ding la hibanga kikiletsah'a, \v 4 aphai, eihaisah tengleh loi le pai tampi kaneiya amahon a-in'a eilhunsah nadiuvin hitin bol inge” ati. \v 5 Hijeh chun apansah pa sumba jouse chu ahungkhom uva athu seitoh ahina din akoukhom sohtai. Amasapa jah'a, “Ijat nabat ham?” atileh, \v 6 mipa chun adonbut in, “Keiman olive thao twipai dim jaget kabai” ati. Chuin neichingpan aseipeh in, “Aman kijihna lekha hi kilah loiyin lang twipai jali jih in” ati. \v 7 Ahileh nangin ijat nabat em? tin anina pa adonge. Keiman suhlou chang lhuh sangkhat kabai, tin ahin donbut'e. Neiching pan aseiyin, hin, lekha hi kilah in lang lhuh jaget in jih in, ati. \v 8 Mihao pa chun chuche chondih lou neichingpan chingthei tah a abol chu apahcha tan ahi. Adih ahi, hiche vannoi chaten avel uva ho toh kipol ding dan hi khovah chate sangin achingjouve. \v 9 Kijildoh ding chu hiche ahi: Vannoiya nagouthil ho se hi midang phatchomna le jol le gol kisem nan mangin. Chuteng, nalei gouthil ho jouse abeisoh teng cheho chun tonsot in'a dinga nanalem diu ahi. \v 10 Nangho thil neocha chunga nakitah ule, thil lentah ho chunga jong nakitah diu ahi. Amavang thil neocha chunga nakitahlou ule, mopohna lentah ho chunga jong kitahlou ding nahiuve. \v 11 Chuleh leiset gouthil chunga tahsan naum louleh, kon vangou dihtah chunga natahsan dingu ham? \v 12 Chuleh midang thil chunga nakitah louleh ipi jeh a nangma thil chunga nakitahsan ding ham? \v 13 “Koiman pakai ni sohna atongkop theipoi. Ajeh chu nangman khat namuda a khat nangailut tum ding ahi; khat dinga nakiphal theng'a khat nadonda thei ahi. Nanghon Pathen le sum sohna tongkhom thei pouvin nate,” ati.\x + \xo 16:13 \xt Matt 6:24\x* \s1 Dan thule Pathen lenggam \p \v 14 Pharisee ho, sum ngailu dehset hon, ajasoh keiyun ama chu anelpeh un ahi. \v 15 Chuin aman amaho jah'a aseitai, “Jalah'a miho mitmu'a michonpha nahinom, ahin Pathen in nalungthim ahei.” Hiche vannoi miten ajabol chu Pathen mitmua thet umtah ahi. \v 16 Twilutsah John phatlai chan'a chu, Mose dan le themgao ho thuhil chu nakai hoi leuva pang anahi. Ahin, tun Pathen Lenggam Kipana thupha chu seiphongin aumtan, chule mijouse lutding athanom in ahi.\x + \xo 16:16 \xt Matt 11:12,13\x* \v 17 Ahivangin danthu chu apanna umtalou tina ahipoi. Van le lei amanthah ding hi Pathen danthu neopen khat kilekhup ding sanga gamchenga baijo ahi.\x + \xo 16:17 \xt Matt 5:18\x* \s1 Nupa kida thudola Yeshuan ahil \p \v 18 “Vetsahnan, mikhat chun ajinu ada'a midang khat akichenpi le ajong'ah ahi. Chuleh koihileh ajipan ahindasa numei kichenpi jong chu ajong'ah ahi” ati.\x + \xo 16:18 \xt Matt 5:32; 1 Crth 7:10,11\x* \s1 Mihaopa le Lazarus \p \v 19 Yeshuan aseiye, “Mihaotah khat, ponsandup le tupet ponnem kisil'a loupitah'a kivon le niseh a nomsatah'a umkhat anaum in ahi. \v 20 Akelkot phunga chun Lazarus kiti tiphah natna dimset, mivaicha khat aum jin ahi. \v 21 Chutia Lazarus jong mihaopa dokhanga an lhajah ho ducha'a aumlaiyin, uicha ho ahung jiuvin atiphah namun ho chu ahung leh jiuve. \v 22 Achainan, mivaichapa chu athitan chule Vantilte Abraham koma um ding'in apotauve. Mihaopa jong athin avui tauve, \v 23 chule alhagao chu mithi ho lah'a achetai. Chua athoh gentheina mun achun, Abraham gamlatah a aum chule Lazarus akoma atou chu amun ahi. \v 24 Mihaopa chu ahung pengjah'in, ‘Hepa Abraham, themkhat neilungset in! Lazarus hinsol in lang akhutjung twiyah hin delut henlang kalei hung sudap hen. Keima hiche meikong lah a hin kahesoh lheh jeng'e,’” ati. \v 25 Ahin Abraham'in amapa jah'a aseiyin, chapa, geldoh in, nangman nahinlai sungin nadei jouse naneisoh keiyin chule Lazarus in ima ananeipoi. Hijeh a chu tua hi ama hikom mun'a nomtah'a kiumsah a nangman hesoh nathoh ahitai. \v 26 Chule chuche tilouvin jong, ikikah uva hin eikhen uvah onghom lentah aume. Koiman hikom mun'a pat'a apal galkai thei lou, chule chua pat'a jong keiho kom lang koiman apal galkal thei lou ahi, ati. \v 27 Chuin mihaopan asei kit in, Lungset tah in, Hepa Abraham, kapa in beh'a gasol in. \v 28 Ajeh chu keiman sopi pasal nga kaneiye, chule amachun hikom thoh gentheina muna ahung lou nadiuva aga gihsal ding kadeiye, ati. \v 29 “Ahin Abraham'in aseipeh in, ‘Mose le Themgaohon agihsal nauve. Nasopi hon chua ipi asut'u hin kisimdoh nauvinte,’ atipeh e. \v 30 Mihaopan adonbut kit'in, ‘Ahipoi, Hepa Abraham! Koiham khat athilah'a kona akisol le, achonset nauva kona lungheina aneidiu chule Pathen lam'a kihei diu ahi,’ ati. \v 31 Ahivangin Abraham'in aseikit in, ‘Amahon Mose le Themgaoho thu angailou uleh, athilah'a konin khat thoudoh jongleh ngaideh pouvinte,’” ati. \c 17 \s1 Chonset lhepna a lhahna thei \p \v 1 Nikhat Yeshuan aseijuite jah'a aseiye, “Chonset na dia lhepna hi aumjing ding mong ahi, hinlah itobang lungkhamnan anga hitam alhem'a pang mi chu!” \v 2 “Na-ngongchanga sumhei song naki-o a twikhanglen'a nakilelut chu hiche aneocha ho nakipal lhuhsah sanga phachomjo ding ahi. \v 3 Hijeh chun chingtheiyun! Tahsan cha adang khat achonset leh, amachu sosal'in; chutia alung ahei le ngaidam in.\x + \xo 17:3 \xt Matt 18:15\x* \v 4 Hiche mipa chun ihamtia nikhat'a sagi vei nachunga thildihlou abol'a, abol phat jousea jong ngaidam athum leh ngaidam in” ati. \s1 Ka tahsan u khansah in \p \v 5 Seijuiten Pakai jah'a aseiyun, “Tahsan na kangaichat be uve, iti kanei diu ham neisei peh un” atiuve. \v 6 Pakai in adonbut in, “Nanghon tahsanna ankammu te cha hijongleh naneiyuleh, hiche thing theimi phung koma hi, ‘Kibotdoh in lang twikhanglen'ah kilehlut in’ tijongleu chun nathu'u angai ding ahi! Sohpa Natoh Ding \v 7 Soh khat chu aloukai na ham ahiloule akelngoi chinna ham'a pat'a ahung lut teng, apakai pan, ‘Hunglut in an nekhom hite’ tin tem? \v 8 Tiponte! Hitijoh hin seiyinte, ‘Ka anneh ding nei gonpeh in, natai kigeh in lang, kaneh sungsen neijen in. chuteng ajoujep le nenan nate’ atiding ahi. \v 9 Chuleh apakai pan asohpa chu atoh dinga lom atoh jeh a apachat em? Apahcha deh poi. \v 10 Chutobang a chu nanghon kathua nanun teng uleh hitia hi nasei diu, ‘Keiho soh lhingjoulou kanatoh diuva lom bou tong kahiuve’ nati diu ahi,” ati. \s1 Yeshuan miphah som asuhtheng \p \v 11 Yeshua Jerusalem lam jon'a achejom jing laiyin, Galilee le Samaria kigamgit na mun alhung tai. \v 12 Chutia khokhat agalut laiyin, chua chun miphah som gamla thimtah in adingun, \v 13 ahung eodoh un, “Yeshua, Pipu, nei khoto un!” atiuve. \v 14 Aman amaho chu aven, “Cheuvin lang thempuho gakimusah tauvin,” atipeh tai. Chutia acheuleh, aphah natnau chu suhtheng in aumtai.\x + \xo 17:14 \xt Thempu Dan 14:1-32\x* \v 15 Alah uva khat chun suhdam a aumchu akimu phat in, Yeshua hengah ahung kilen, “Pathen Vahchoiyin umhen!” tin apengjah tai. \v 16 Ama Yeshua kengbul'ah abohkhup in, athil bolpeh na chungah kipathu aseiyin ahi. Hiche mipa chu Samaria mi ahi. \v 17 Yeshuan adongin, “Mi som kasuhdam hilou ham? Adang mi ko ho la? \v 18 Koiman Pathen loupina peh ding ageldoh lou hitam hiche gamdang mipa tailou?” atin ahi. \v 19 Chule Yeshuan hichepa koma chun aseiyin, “Dingdoh in lang che tan, natahsan in nasuhdam ahitai,” ati. Pathen Lenggam \v 20 Nikhat Pharisee hon Yeshua adongun, “Pathen Lenggam itih le hung lhung ding ham?” atiuve. Yeshuan adonbut in, “Pathen Lenggam chu muthei melchihna ah akihedoh thei poi. \v 21 Nanghon, ‘Hikom'ah aum'e’ ahiloule ‘hichea khun aume’ tin seithei pouvin nate, ajeh chu Pathen Lenggam chu nalah'uva aumtai” ati. \v 22 Chuin aseijuite hengah hitin aseiye, “Phat ahung lhunge Mihem Chapa ahung kile na ding nikho mu nom'a naum diu, ahivanga namu lou diu ahi.” \v 23 Mihon ahinsei diu, “Veuvin Mihem Chapa khukom'ah aume” ahilouleh hivah aume, atidiu ahi, ahivangin potdoh hih un, chule jui hih'un. \v 24 Ijeh inem itile kolphe ahung phet'a van mong langkhat'a pat mong langkhat gei asalvah soh banga Mihem Chapa hung ni jong chutobang hiding ahi. \v 25 Ahin amasa'a Mihem Chapa hin thoh hahsa tampi athoh a hiche khang miten apampai diu ahi. \v 26 Mihem Chapa ahung kile teng leh, Noah nikholai toh bang ding ahi.\x + \xo 17:26 \xt Semtilbu 6:5-8\x* \v 27 Chuche nikholai chun mihon golvah neh le don chule kichen abol'un, Noah kongsunga alut'a chule tuisang ahunglet'a abonchauva asuhmang nikho geiyin nomsatah in hinkho amangun ahi.\x + \xo 17:27 \xt Semtilbu 7:6-24\x* \v 28 Chule vannoi leiset jong Lot nikho lai toh bang ding ahi. Miho nitin akimanchah nauvah akisaboi un–neh le don, choh le joh, loulho le insah,\x + \xo 17:28 \xt Semtilbu 18:20—19:25\x* \v 29 Lot in Sodom khopi adalhah ni jingkah chan in abol'un ahi. Chuin van'a konin mei le kath ahung julhan abonchauvin asumang soh tan ahi. \v 30 Henge, angaima banga kiseimona Mihem Chapa ahung kile kit ni geiya umding ahi. \v 31 Chuche nikho chuleh indan chunga um chun insunga athil kisemtup din lutkit da hen. Mi louva kondoh jong inlam a kile da hen.\x + \xo 17:31 \xt Matt 24:17,18; Mk 13:15,16\x* \v 32 Lot inneipi chunga ipi anasoh em geldoh un!\x + \xo 17:32 \xt Semtilbu 19:26\x* \v 33 Nahinkho tuhchah jing nagot le namansah ding, chule nahinkho nachesah le, nahuhhing joh ding ahi.\x + \xo 17:33 \xt Matt 10:39; 16:25; Mk 8:35; Lk 9:24; Jn 12:25\x* \v 34 Chuche jan leh mini jalkhun khat'a lumkhom ding; khat kila ding, khatpa kidalha ding. \v 35 Nupi nin sumhei khat'a chang agoikhom lhon ding, khat kila ding khat kidalha ding, \v 36 lou mun'a um teni jong khat kida lha'a khat kila ding ahi, ati. \v 37 “Pakai, hitiho hi itih leh soh ding ham?” tin aseijuiten adongun ahi. Yeshuan adonbut in, “Muthong ho kititna achun mithi long naivel ah aume ti aphotchet banga hiche melchihna ho jong chun akichaina anaitai ti avetsah ahi,” ati. \c 18 \s1 Pathen in amite apanpi ding ahi \p \v 1 Nikhat Yeshuan aseijuite ataojing nadiu leh alhahdai lou nadiu vetsahnan thusim khat aseipeh e. \v 2 “Khopi khat a hin thutan khat Pathen ginglou chule miho khohsah na jong neilou khat aumin ahi. \v 3 Chuche khopia meithai khat chu kinong chel'in ahung jingin, ‘Kagalmi hotoh kakiboinau hi thu adih in neitan peh'in,’ ahung tijin ahi. \v 4 Thutan pan phat chomkhat amanu chu isahlou tah in anakoiyin, ahin achainakeiyin hitin akihoulim in, Keiman Pathen kaging pon ahiloule miho jong hole tilou kahi, \v 5 ahivangin hiche numei nu hin eisungol lhatai. Keiman thu adih'a tanlhah peh ahinadin vetpeh inge. Ajeh chu amanu hin athilthum jinga kon hin ei sulungvai lhatai,” ati. \v 6 Chuin Pakaiyin aseiyin, “Hiche chondihlou thutanpa a konin kihil un.” \v 7 “Ama jengin jong achaina a thu adih'a tandia ahin gellhah ahi. Hijeh a chu Pathen in alhenchom te, ama koma asun ajan'a kapjing techu thu adih'a atanpeh ding ahi ti nagel lou u ham? Amaho chu donlouvin koijing in te natim? \v 8 Kaseipeh nahiuve, aman kinloitah a thu adih'a atanpeh ding ahi! Ahinlah Mihem Chapa hung kit teng, leiset chunga hin mi ijat tahsan nei mudoh intem?” ati. \s1 Pharisee ho le kaidong ho \p \v 9 Chuin Yeshuan hiche thusim hi mi konkhat ama chonphatna a kisonga midang musit ho dingin aseiye: \v 10 “Mi ni houin ah taona mangin ache lhon'e. Khat chu Pharisee mi ahin, chule adang khatpa chu musit umtah kaidong ahi. \v 11 Pharisee mipa chu adingin hitin ataove: ‘Kakipah'e Pathen, adangho banga chonse kahilou jeh in. Ajeh chu lepthol in kabol pon, kachonse pon, chule jonthanhoi jong kabolpoi. Keima atahbeh in khuche kaidongpa tobang kahipoi! \v 12 Keiman hapta khat in nivei an kangol'in, kasum mu jat a konin soma khat kapei,’ ati. \v 13 Ahivangin kaidong pachu gamlatah a adingin chule amit jeng'a jong vanlam ve ngamlouvin ataove. Chusang chun lungkham tah in aman a-op achum'in hitin aseiye, ‘O’ Pathen, neilungset in, ijeh inem itile chonse kahibouve, ati. \v 14 Kaseipeh nahiuve, Pharisee pa hilou, hiche chonsepa chu Pathen ang-ah them achangin inlam akiletai. Ijeh inem itile ama kichoisang hochu suhnem'a umding, chule akineosah hochu dopsang'a umdiu ahi,” ati.\x + \xo 18:14 \xt Matt 23:12; Lk 14:11\x* \s1 Yeshuan chapang neo ho phatthei aboh \p \v 15 Nikhat nule pa phabep in achateu chapang neocha chaho chu Yeshuan atham'a phatthei aboh dingin ahin puiyun ahi. Ahivangin aseijuiten hichu amuphat un, anule apateu koma chun ama nasuboi bep uve tin ahouse uvin ahi. \v 16 Chuin Yeshuan chapang ho chu akouvin chule aseijuite hengah aseitai, “Chapang ho chu kahengah hung uhen. Jahda hih'un! Ajeh chu Pathen Lenggam chu hiche chapang neocha tobanghoa ding bou ahi. \v 17 Thutah kaseipeh nahiuve, koi hileh chapang neocha banga Pathen Lenggam sanglou chu lutlou hel ding ahi,” ati. \s1 Mi haopa \p \v 18 Khatvei hou lamkai khat hin hiche thudoh hi adonge: “Houhil pha, tonsot hinna kanei thei na dinga ipi kabol ding ham?” ati. \v 19 “Ipi bol'a apha tia nei kou ham” tin aledoh in, Pathen bouseh dihtah'a pha ahi. \v 20 Ahin nathudoh donbut nan, thupeh ho nahet chula: “Nangman jon bol hih'in, tolthat hih'in, gucha hih'in, jouvin mi hehse hih in, nanu napa jabol in,” ati.\x + \xo 18:20 \xt Potdohbu 20:14; Danbu Ni Na 5:18; \xt Potdohbu 20:13; Danbu Ni Na 5:17; \xt Potdohbu 20:15; Danbu Ni Na 5:19; \xt Potdohbu 20:16; Danbu Ni Na 5:20; \xt Potdohbu 20:12; Danbu Ni Na 5:16\x* \v 21 Mipan adonbut in, “Hiche thupeh ho jouse hi kachapan laiya pat kajui sohkei ahitai,” ati. \v 22 Yeshuan adonbutna thu ajah phat chun, hitin aseitai, “Nabol loulai thilkhat aume. Nanei jouse joh in lang hiche sum chu mivaicha ho pen, chutileh van'a gou nanei ding ahi. Chuteng hungin, neijuiyin,” ati. \v 23 Ahivangin mipa chun hichu ajahdoh phat in alung kham lheh tan ahi, ijeh inem itile amachu haosatah ahi. \v 24 Yeshuan hichu amuphat in, aseitai, “Mihaosa Pathen Lenggam alut ding hi iti hah hitam!” \v 25 “Atahbeh in, heobil hom'a sangongsao alut galkai ding hi mihaosa Pathen Lenggam a alut ding sangin abaijoi,” ati. \v 26 Hiche akisei jajouse chun aseiyun, “Achutileh vannoi leiset'a koiham huhhing na chang jou ding?” atiuve. \v 27 Aman adonbut in, “Mihem dinga hithei lou chu Pathen dinga hithei ahi,” ati. \v 28 Peter in aseiyin, “Keihon nangma jui dingin ka-in'u kadalhauve,” ati. \v 29 Yeshuan adonbut in, “Henge” chuleh ka lhamon nahiuve, “Koihileh Pathen Lenggam jal'a a'in ham, ajinu ham, asopiho ham, ahiloule anu apa ham achate ham pedoh chan chu, \v 30 tamtahvei tuhinkhoa hi lepeh'a umdiu chule ahunglhung ding khang'a jong tonsot hinkemlou amuding'u ahi,” ati. \s1 Athum channa Yeshuan athi ding le athokit ding asei \p \v 31 Seijui somleni ho atumbeh'in apuidoh in, Yeshuan ajah uva aseiye, “Ngaiyun, eiho Jerusalem chetou ding ihiuve, Mihem Chapa chungchang thudol'a themgao thusei jouse guilhun na ding mun chu ahi. \v 32 Amachu Rome te khut'a pehdoh'a umding ahi, chule amachu tot thanghoi'a umding, jachat umtah'a kibol ding, chil kisetkhum ding ahi. \v 33 Amahon avoh'uva chule athadiu ahi, ahivanga anithum nileh thoukit ding ahi,” ati. \v 34 Ahin, amahon hitiho thuhi khatcha ahethei pouve. Athusei ho athupije chu amaho a kona ki im mang ahi, hijeh a chu athusei chu amattoh thei lou u ahitai. \s1 Yeshuan mitcho khat adamsah \p \v 35 Yeshuan Jericho anaisuh lai hin, mitcho khutdo khat lamsih'ah ana touve. \v 36 Aman mihonpi kijot khuto gin ajah phat in, ipi thu hitam ti adongin ahi. \v 37 Nazereth Yeshuan hikom chu ahopa ahi ti aseipeh tauve. \v 38 Hijeh chun amapa ahung eojah tan, “Yeshua, David chapa, neilungset in!” ahintin ahi. \v 39 “Thip'in” tin masang langa miho chun ahutot tauvin ahi. Ahivangin ama awgingjep in ahapen cheh tan, “David Chapa, neilungset in!” ati. \v 40 Yeshuan ajahdoh phat in, adingin mipa chu ahinpui lut diuvin athupeh tai. Mipa ahung nai toh lhonin Yeshuan adongin, \v 41 “Ipi nabolpeh leng natim?” tin adong tai. Aman, “Pakai, kho muleng kati!” ati. \v 42 Chuin Yeshuan aseiyin, “Aphai, kho mutan! Natahsan in nadamsah ahitai,” ati. \v 43 Apettah chun mipa chun kho amutai chuleh amapan Yeshua nung ajuiyin Pathen avahchoi tai. Chuleh amujousen jong Pathen avahchoi cheh tauve. \c 19 \s1 Zacchaeus in Yeshua aki mupi \p \v 1 Yeshua Jericho alut'in, chule akhopi sung chu ajot in ahi. \v 2 Mi khat amin Zacchaeus kiti chua chun aume. Ama chu hiche lhang'a dinga kaidong pipu ahin, ahaova haosa ahitai. \v 3 Aman Yeshua chu mutei ding agon, hinlah ama anem behseh jeh chun mihonpi lah'a chun amutheipoi. \v 4 Hijeh chun ana malhaijel'in lampi panga theiba phung khat'ah anakal'e, ajeh chu Yeshuan hiche lampi chu aho ding ahi. \v 5 Yeshua ahung phat chun, Zacchaeus chu avetouvin chule amin in akouvin, “Zacchaeus! gang'in, hungkum'in! tunia na in'a maljin kahi ding ahi,” ahinti. \v 6 Zacchaeus jong kinloitah in ahung kumlhan, Yeshua chu a'in ah kipah le thanom tah'in apuilut tai. \v 7 Ahivangin miho chu alungphamo uvin, “Michonse chungnung in'ah agalhung taget e,” tin aphunchel tauve. \v 8 Chuphat chun, Zacchaeus jong Pakai angsungah adingdoh in aseitai, “Pakai, kanei kagou akehkhat mivaicha ho peing'e, chule kai kadon na'a miho lepthol'a kabol aumleh, amaho chu ajatlin nungpeh inge!” ati. \v 9 Yeshuan adonbut in, “Tunin hiche in'ah huhhingna alhung tai, ajeh chu hiche mipa hin Abraham chapa dihtah ahi akimusah tai. \v 10 Ijeh inem itile Mihem Chapa chu amangsa holdoh le huhhing dinga hung'ah ahi,” ati.\x + \xo 19:10 \xt Matt 18:11\x* \s1 Sum som khat thulem \p \v 11 Mihonpi chun Yeshua thusei jouse chu angailha sohkeiyun ahi. Chule ama Jerusalem anaitoh kilhonin, aman thusim khat, Pathen Lenggam chu kipan pai dinga angaito'u suhdih nadin aseiye. \v 12 Aman hitin aseiye, “Lengchapate khat mun gamlatah a leng gachanga hung kile kit dingin koudoh in aumin ahi. \v 13 Achedoh masangin asohte lah'a mi som akoukhom in dangka mina som apen, ‘kachedoh sungin hiche hi nei veikan peh'un’ ati. \v 14 Ahivangin amiten avetnom pouvin, achedoh nungin palai asol'un, ‘Ama hi kalengpau dingin kadei pouve’ tin agasei sah uve. \v 15 Leng ahung chan jouvin, ahung kilen chule asohte sum apeh sese chu akoukhom tai. Aman aveikan jat'u chu ahetnom ahi. \v 16 Soh masapan thu ahinlhut in, ‘Pipu, keiman nasum kaveikan in, neipeh chu ajat som in apunge!’ ati. \v 17 Lengpan adonbut in, ‘Nabol pha'e!’ ati. ‘Nangma sohpha nahi. Nangma themcha kapeh chunga kitah nahi, hijeh a chu natohphat kipaman'a khopi som chunga gamvaipo nahi ding ahi,’ atipeh e. \v 18 Soh anina pan thu ahinlhut kit in, ‘Pipu, nasum kaveikan in neipeh chu ajat ngan kapunsah be'e’ ati. \v 19 ‘Nabol aphai!’ tin lengpan adonbut in, ‘Nangma khopi nga chunga vaipo nahi ding ahi’ ati. \v 20 Ahivangin soh athumna pan sum amu mama chu ahinchoiyin aseitai, ‘Pipu, keiman nasum chu kasel'in kana koitup peh e. \v 21 Kakichat nahi ajeh chu nangma mikhel nahin, nanga hilou jong nakilah in, natu lou jong aga nakichomkhom ji'e.’ ati. \v 22 ‘Nangma soh gilou!’ tin lengpa ahung eojah in, ‘Nathun themmo nachan ahi. Nangman mikikhel kahi nahet a, keiya hilou kakilah theiya, katulou jong ka-at thei leh, \v 23 ipi dinga sumkoina in'a kasum chu nanakoi louham? Ken athoi themkhat beh kikimu tadinga,’ ati. \v 24 Chuin akom avel'a ding ho hengah akiheiyin, hitin thupeh aneitai, ‘Hiche sohpa a kon chun sum chu lahpeh unlang mina som neipa chu petauvin’ ati. \v 25 ‘Ahin, pipu, aman som aneitai!’ tin ahinsei yuve. \v 26 Lengpan adonbut in, ahinai, akipe mangthem hochu, kipeh be ding. Amavang imacha bollou ho koma pat, anei sun'u themcha jong chu kilahmang peh ding ahiuve.\x + \xo 19:26 \xt Matt 13:12; Mk 4:25; Lk 8:18\x* \v 27 Chuleh hiche kagalmi ho, lenga kapan ding deilou ho chu–hin puilut unlang ka-angsung tah a hin thatdoh tauvin,” ati.\x + \xo 19:27 \xt Matt 25:14-30\x* \s1 Yeshua loupi tah a Jerusalem alut \p \v 28 Hiche thusim aseijouvin, Yeshua Jerusalem lam jon'in, aseijuite sangin anamasan ahi. \v 29 Ama Bethphage le Bethany khopiho Olive molchung lang ahung gei phat in, aseijui mini asol masan, \v 30 “Hiche kho a khun galut lhonin lang” tin aseipeh in, “Nalut lhon tengleh, sangan nou kihen koiman atouna nailou namu lhon ding ahi. Hin sutlha lhon in lang hilang'ah hinkai lhon in. \v 31 Khattouvin ahindoh'a, ‘Ipibol'a hiche sangan nou chu nasut lhah lhon ham’ atileh, hitin seilhon'in, ‘Pakaiyin aman nom'e’ tilhon'in” ati. \v 32 Chutichun amani jong achelhon in, Yeshua sei bangin sangan nou chu agamu lhon tai. \v 33 Chule atahbah'in, asutlhon laiyin aneipan ahin adong lhon in, “Ipi bol'a hiche sangan nou chu nasutlhon ham?” ahin ti. \v 34 Chule seijuite ni chun bailam tah in adonbut lhon in, “Pakaiyin aman nom'e” atilhone. \v 35 Hiti chun sangan nou chu Yeshua hengah ahin kaiyun chule aponsil hou chu achungah atouna dingin aphapeh un ahi. \v 36 Chutia ahung tou phei laiyin, mipihon lampi ah aponsil hou anaphauvin ahi. \v 37 Olive mol'a pat a lampi chesuh kipatna aphah chun, anungjui jousen kholhang asam un, ache toh lasah akop un, Pathen in thil kidang abolho amujal un avahchoiyuve. \v 38 “Pakai min'a hung'ah lengpa chu anunnom e! Van ah cham leng hen, chule van sangpena jong loupi hen!” atiuve.\x + \xo 19:38 \xt Labu 118:26\x* \v 39 Ahivangin mihonpi lah'a Pharisee ho phabep khatchun aseiyun, “Houhil, nanungjui hon hitobang thuho aseiyu khu phohthip'in!” atiuve. \v 40 Aman adonbut in, “Amaho athipbeh uleh, lampam'a songho kipah'a hung eodoh diu ahi!” ati. \v 41 “Ama Jerusalem ahung naijep'a khopi chu amuphat in akap pan tai. \v 42 Iti kadeisah nahi hitam tunikhon mijouse lah'a nangman chamna lampi hi kihet tave lechun. Ahinlah, tun ageisang tan, chamna hi namit mua kona kisel ahitai. \v 43 Sot louva nagalmi teu vin nakul pam'a pansatna akisem diu, amai lang jousea na umchin todiu ahi. \v 44 Amahon tol'a nachil thang diu, chule nachateu jong chutia abol diu. Nagalmi teu vin song khatcha aumna a aumsah louding ahi, ajeh chu huhhingna dinga phat kilemchang nasan loujeh ahi,” ati. \s1 Yeshuan Jerusalem hou in asuhtheng \p \v 45 Chuin Yeshua houin alut in, kilhaina ding gancha joh ho ahin nodoh pan tai. \v 46 Aman amaho jah'a, “Pathen Lekhabun hitin aseiye, Ka in chu taona in kiti ding ahi, ahin nanghon gucha michom ho kokhuh in nasem tauve” ati.\x + \xo 19:46 \xt Isa 56:7; Jeremiah 7:11\x* \v 47 Chujou chun, aman niseh leh houin ah thu ahiljin, ahin thempuho, hou danthu hil ho chule adang mipi lamkai hon ama chu iti tha ding ham ti thilgon akisem pat un ahi.\x + \xo 19:47 \xt Lk 21:37\x* \v 48 Ahivangin ima dang ageldoh chom pouve, ajeh chu mijousen athuhil apomchah jeh chun. \ms1 Yeshuan thuneidol adoh u \c 20 \p \v 1 Nikhat Yeshuan mipi thu ahil'a Kipana Thupha houin'a aseiphong laiyin, thempu pipui ho, hou danthu hil ho, chule upa ho cheng ahengah ahungun. \v 2 “Ipi thuneina noiya nangman hiche hohi nabol ham? Kon thaneina napeh ham?” tin ahung dong uve. \v 3 “Ken thudoh khat nanei masauvinge” tin adonbut in, \v 4 “Twilutsah John thaneina chu van'a kon ham ahilouleh mihem a kon ham?” tin adongtai. \v 5 Amaho akihouvun, “Van'a kon ahi tileu hen, ibol'a John natahsan lou u ham eiti kit diu. \v 6 Ahin iham tin mihem a kon ahi tileu hen, mipin songa eise kit diu, ajehchu John chu themgao ahi tia apom'u ahi” akitiuvin ahi. \v 7 Hijeh chun achainakeiyin kahepouve tin ahin donbut tauve. \v 8 Chuin Yeshuan adonbut in, “Achutileh kenjong ipi thuneina noiya kabol ham ti naseipeh pouvinge,” ati. Lengpi-Lei Le Alei Lhouho Thulem \v 9 Tun Yeshuan mipi lam angakit in hiche thusim hi aseipeh e: Mikhat hin lengpilei abol in, aloulhou miho komah apedoh in, gamdang khat ah kumsottah tham dingin achetai.\x + \xo 20:9 \xt Isa 5:1\x* \v 10 Lengpi ga khoptup phat alhin in, asohte khat ama chanding lan asol'e. Ahin loulhou ho chun sohpa chu ahin bolseuvin, avouvin, khutgoh keovin ahin lesol tauve. \v 11 Hijeh chun lou neipan soh dang khat asol kit in, ahivangin amahon ahinsujum kit un, avouvin, khutgoh keovin ahin lesol kit tauve. \v 12 Athumna pa asolkit in, chule ama jong chu ahin mavouvin adelmang tauve. \v 13 “Ipi kabol ding hitam?” tin louneipa akihoulim in ahi. “Kahetai! Keiman kachapa kasahlut tah hi sol'inge. Tahbeh in jana hinpe nauvinte” ati. \v 14 Ahinlah, aloulhou hon achapa amu phat un, amaho akihou som'un, “Agoulo ding pa ahunge, thatdoh utin agoulo ding hi eiho chang tauhite!” akitiuve. \v 15 Hijeh chun ama chu lengpilei pam langah akaidoh un athat tauve. “Lengpilei neipa chun amaho chungah ipi bol'in te tia nangaitouvam?” tin Yeshuan ahin dongin, \v 16 “Naseipeh unge–ama hungin tin loulhou ho chu athadoh a lengpilei chu midang asan sah ding ahitai” ati. “Iti khoh hitam chutobang thil aso jeng ding chu,” atiuvin athusei jaho chun ahin donbut uve. \v 17 Yeshuan amaho chu aven aseitai, “Achutileh, Pathen Lekhabun ipi ati naham? Insa hon apaidoh u song chu Inning songpin apangtai,”\x + \xo 20:17 \xt Labu 118:22\x* \v 18 “Hiche songpia kipal jouse chu ahal hal'a keh ding, chule achunga lhu chu ipi hijong leh chip ding ahi” ati. \v 19 Hou danthuhil ho le thempu pipuihon Yeshua chu kintah a matding adeilheh un ahi ajeh chu athusim seichu amaho kiseina ahi ahin kihetdoh u ahitai–amaho chu loulhou agilou hochu hiuvah ahi. Ahivangin mipi ho lethuh na chu akichauvin ahi. \s1 Caesar henga kaipeh thudol \p \v 20 Phat kilemchang vepum'in, alamkai houvin avelhi le ding miphalhem asol uve. Yeshuan seikhel khat neihen Rome gamvaipo komah amat nadingin kipedoh le ti agon u ahi. \v 21 Amahon “Houhil, Nangman adih chu nahil'a nasei ahi chule midang lunggel in nasuhboi joulou ahi keihon kaheuve.” \v 22 “Tun neiseipeh un–Caesar henga kai pehding hi dih hai dihlou ham?” tin adong tauve. \v 23 Aman alungthim bol'u ahichu ahen aseitai, \v 24 “Rome te sumpum khat neivetsah'un. Koi lim le thucheng kijih ham achunga chu?” tin adongtai. Amahon adonbut un, “Caesar a ahi,” atiuve. \v 25 Aman asei kit in, “Aphai ahileh, Caesar a chu Caesar peuvin lang Pathen a chu Pathen peuvin,” ati. \v 26 Chuti chun amahon mipi masanga athu seikhel'a kipal sah ding atiu chu ajou tapouve. Chusang chun, amahon athu donbut hochu kidang asauvin, athipchet tauve. \s1 Thina a kon thokitna thudola Yeshua adoh u \p \v 27 Chuin Yeshua chu Sadducee–hou lamkai, thokitna aumpoi tihon kimupi din ahin naiyun ahi.\x + \xo 20:27 \xt Act 23:8\x* \v 28 Hiche thudoh hi adongun ahi: “Houhil, Mosen dan khat eipeuvin, mikhat chu athia ajinu adalhah'a chaneilou ahileh, asopipan hiche meithai chu akichenpi ding, cha aneipi ding hichun asopipa min apoh ding ahi.\x + \xo 20:28 \xt Danbu Ni Na 25:5\x* \v 29 Aphai, tun tekahnan ucha pasal sagi aume. A'upen ajineiyin cha neilouvin athitai. \v 30 Hijeh chun ani napan akichenpin, ama jong athitai. \v 31 Chuin athumna pan akichenpi kit in ahi. Hiti hin asagiuvin achelhan abon'uva chaneilou ahitauve. \v 32 Achainan numeinu jong athi tai. \v 33 Hijeh chun neiseipeh un, thokitna'a chu koi ji a pang ding ham? Ajeh chu asagiuva chu akichenpi cheh u anahi!” \v 34 Yeshuan adonbut in, “Kichen hi hiche leiset chunga cheng miho ding bou ahi.” \v 35 Ahin, ahung lhung ding khang'ah, athilah a kona thoudoh dinga lom ho chu akicheng tapouvin chule chen jong akichensah tapouve. \v 36 Chule amaho thikit talou diu, hitia chu amaho van'a Vantilte tobang hidiu ahitai. Amaho Pathen chate ahitauvin chule thoukit chate ahitauve. \v 37 “Ahin tun, mithi thoukit mong ding hinam ti thudol ah”—Mose jengin jong nanglah meikong thudol asut chun avetsah in ahi. Abraham, Isaac, le Jacob thijou phat sottah jou nungin, Pakai chu Abraham Pathen, Isaac Pathen, Jacob Pathen tia akou ahi.\x + \xo 20:37 \xt Potdohbu 3:6\x* \v 38 “Hijeh a chu ama chu ahingho Pathen ahin, athiho a hilou ahi, ajeh chu amaho abonchauva ama'a hingah ahitauve.” \v 39 Chukom mun'a ding, hou danthu hil ho phabep khat chun, “Nasei hoiye, houhil” atiuve. \v 40 Chule koiman thudoh adong ngam tapouvin ahi. \s1 Yeshua David chapa ahina thua adoh u \p \v 41 Chuin Yeshuan thudoh toh thon hiche hi aseipeh kit e, “Ipi jeh a Messiah chu David chapa kiti ding ham?” \v 42 Ajeh chu David amatah in jong Labu'a anajihlut ahi: “Pakai in ka Pakai jah'a, Kajet lam'a kijana mun'ah touvin,”\x + \xo 20:42 \xt Labu 110:1\x* \v 43 Namelmate kasuh nem a, Nakengto chotpha'a kakoi masang sen, ati. \v 44 “David in Messiah chu Pakai, tia akou leh, Messiah chu iti David chapa hithei ding ham?” ati. \s1 Yeshuan danthu sun ho aphosal \p \v 45 Chuin mihonpi jah dingin, aseijuite kom langah akiheiyin aseitai, \v 46 “Hiche hou danthu hil hoa kon hin kichih theiyun! Ajeh chu amahon vonhoi tahtah kivon a kailhang lah dunga min chibai aboh diu adeiyun, chule kikhopna in le golvah na mun ho ah touna mun thupi lai lai aholjiuve. \v 47 Ahin, amahon jahcha louhel in meithai ho anei agou uva kona lheplhah ding agel uvin, chule kilhagao misah tah bangin taona sottah tah japi lah'a amang jiuvin ahi; hiche jeh'a hi amaho hatah a bolgimna changding ahiuve,” ati. Meithainu Sumto \c 21 \p \v 1 Yeshua houin aumlaiyin, mihao hon sumdolna bom'a athilpeh houchu aven ahi. \v 2 Chuin meithai mivaicha khat jong ahungin sumsan pehni alehlut in ahi. \v 3 Yeshuan aseitai, “Thutah kaseipeh nahiuve, hiche mivaicha meithainu hin adang jouse sangin atam to joi. \v 4 Ajeh chu amahon aneival hou lah'a themkhat bou atou ahin, amavang amanu hin, avaichat totoh'a, anei chasun apeh ahitai,” ati. \s1 Yeshuan ahunglhung ding asei masah \p \v 5 Aseijuite lah'a phabep khat chun Hou'in kisah na'a song kikheng ho chule bang'a melchihna kijempah ho chu anatsat dan aseipan tauvin ahi. Ahivangin Yeshuan aseitai, \v 6 “Phat ahunglhung e, hiti ho jouse hi aboncha kisuchim ding ahi. Song khatcha khat chunga kisethom namu lou diu ahi,” ati. \v 7 Amahon adongun, “Houhil, hitiho hi itih le soh ding ham? Melchihna itobang in hitiho chu sohding ahitai ti eivetsah diu ham?” atiuve. \v 8 Aman adonbut in, “Koima kilheplhah sah hih un, ajeh chu mi tamtah kamin'a hung ding, ‘Keima Messiah kahi’ tia aseidiu ‘Phat ahung lhung tai!’ ahin tidiu ahi. Ahivangin tahsan hih un. \v 9 Chuleh gal kisat le thunoh najah teng uleh tijahih'un. Ahinai, hiti hohi soh masa ding ahi, ahin achaina chu hijeng loulai ding ahi,” ati. \v 10 Chuin aman aseiben, “Namkhat chu namkhat toh gal kisat a konding, chule lenggam khat jong lenggam dang khattoh kidou ding ahi. \v 11 Lingpi nasatah tah kihot ding, kel lhading, chule mun tin'a gamna hise lang ding, tijat um tahtah thilsoh chule van'a melchihna kidang tahtah namu diu ahi. \v 12 Ahivanga hiche ho ahung so masanga, suhgenthei na phat nasatah umding ahi. Nangho kikhopna in tinle songkul hoa nakikai diu, chule kanungjui nahijeh uva lengho le gamvaipo ho thutanna angsunga nadin diu ahi. \v 13 Ahivanga hiche hi nangho dinga keima neiseiphong nadiu phat kilemchang chu hiding ahi. \v 14 Hijeh chun nakihehset nau chu iti kadonbut dem tin lunggim masat dauvin,\x + \xo 21:14 \xt Lk 12:11,12\x* \v 15 ajeh chu keiman nangho thu adihtah chule chihna, nadoudal teuvin nahin donbut theilou nadiu ahiloule nanelkal joulou nadiuva kapeh ding nahiuve. \v 16 Nakinaipi pen'u–nanu napa, nasopiho, na inkote, chule naloi le pai ho jengin jong nahin pehdoh nahlai diu ahi. Amahon nangho abangkhat nahin tha nahlai diu ahi. \v 17 Chule mijousen kanungjui nahi jeh uva nahin muda diu ahi. \v 18 Amavang naluchung'a nasamjang khat jengjong mahthah lou ding ahi! \v 19 Dettah a nadin uleh, na lhagao naki huhdoh diu ahi.” \s1 Yeshuan Jerusalem kisuh mang ding asei masah \p \v 20 Chuleh nanghon Jerusalem galmi sepai hon aum kimvel namu teng uleh, nanghon alhuh nading phat hunglhung ahitai ti nahet diu ahi. \v 21 Chuteng Judea gam'a cheng ho thinglhang langa najam doh diu ahi. Jerusalem'a umho napotdoh diu, chule thinglhang langa umdoh ho khopi langa nakile lou diu ahi. \v 22 Ajeh chu hiche ho chu Pathen phulah nikholai hiding, chule Pathen Lekhabua themgao thusei ho guilhung ding ahi.\x + \xo 21:22 \xt Hosea 9:7\x* \v 23 Chuche nikholai chu numei naovop hole naosen sin minute dinga iti da umding hitam. Ajeh chu gamsunga hesoh genthei khohtah chule hiche miho chunga lunghanna nasatah chuding ahi. \v 24 Amaho chemjam'a kithat diu ahilouleh sohchang'a vannoi nam jouse lah'a solmanga umdiu ahi. Chuleh chidang namdang te phatsung kichai kahsea Jerusalem hi chidang namdang ten achotpha ding ahi. \s1 Mihem chapa hung kitna ding \p \v 25 “Chule nisa, lha, chule ahsi hoa melchihna kidang tahtah hung umding ahi. Chule leichung'a hi namtin boina'a dim ding, twikhanglen kitum le tuikinong gimnei chun asuh lungjin diu ahi.\x + \xo 21:25 \xt Isa 13:10; Ezekiel 32:7; Joel 2:31; Rev 6:12,13\x* \v 26 Miho chu leiset chunga thillhung ho amuuva kona kicha diu ahi, ajeh chu van munhoa thaneina cheng kihot ling gam ding ahitai. \v 27 Chuteng mijousen Mihem Chapa meilom chunga thahat le loupi tah a ahung amudiu ahi.\x + \xo 21:27 \xt Daniel 7:13; Rev 1:7\x* \v 28 Hijeh a chu hitiho jouse hi ahung kipat teng leh, dingun lang chunglam veuvin, ajehchu nasochat nau nai ahitai!” ati. \s1 Theichang phunga tilkhouna \p \v 29 Chuin aman hiche thutekah hi apen ahi: “Theichang phung khu veuvin, ahiloule thingphung dang hijong leh. \v 30 Ado ahung pullhah teng, nanghon seipeh louvin jong naheuve, nipi anaitai. \v 31 Chutobang chun, hitiho jouse aguilhun namu tenguleh, Pathen Lenggam chu anaitai ti nahet thei diu ahi. \v 32 Thutah kaseipeh nahiuve, hiche khang hi chemang lou ding ahi, hitiho jouse aguilhun masang sea. \v 33 Van le lei mang ding ahi, ahin kathu ho vang manglou beh ding ahi.” \s1 Kigin jingna dinga tilkhouna \p \v 34 “Kihong phauvin! Nalungu, nopchon nale juneh motchon na jeh, chule tuhinkhoa lunggim naho jeh'in motsah hih'un. Hiche nikho chu hetlou kah'a thang banga kimatsah bolhih'un. \v 35 Ajeh chu hiche nikho chu leiset chunga hing mijouse chunga lhung ding ahi. \v 36 Phat jousen kiging jingin um'un. Chuleh hitobang kichat umtah hunglhung ding peldoh nadia nahat jing thei nadiu le Mihem Chapa angsunga nadin jou thei nadiuvin taovun,” ati. \v 37 Niseh le Yeshua houin'ah thuhil dingin achejin, chule nilhah seh le Olive mol'a jan phat mang dingin ahung kile jin ahi.\x + \xo 21:37 \xt Lk 19:47\x* \v 38 Mihonpi chu houin'ah jingkah seh le athuhil ngai dingin akikhom jiuvin ahi. \c 22 \s1 Yeshua thana ding agon u \p \v 1 Cholsolou Changlhah Kut, Kalchuh kut tiajong kihe chu ahung naitai.\x + \xo 22:1 \xt Potdohbu 12:1-27\x* \v 2 Thempu pipui hole hou danthuhil hon Yeshua chu iti tha ding ham ti agong pan tauvin, ahin mipin ahinlethuh ding akichauvin ahi. \v 3 Chuin Judas Iscariot, seijui somleni holah'a khat, sungah Satan alut tan, \v 4 chule ama thempu pipui hole houin ngahtup lamkai hotoh Yeshua amaho henga pehdoh nadinga lampi phapen ho kihoulim dingin achetai. \v 5 Amaho akipah un, sum peh dingin akitem tauve. \v 6 Chuti chun amajong anom in chule Yeshua pehdoh na dinga phat kilemchang chu avelhi jingin, mihonpi umlou pet'a amat thei na diuvin avejinge. \ms1 Seijuihon kalchuh kut anneh ding angoh u \p \v 7 Tun Cholsolou Changlhah Kut chu ahunglhung tai, Kalchuh kut'a kelngoi akitha chun. \v 8 Yeshuan Peter le John asol masan, “Chelhon in lang kalchuh kut anneh nading hin gongtup lhontan, thakhat'a ineh khom thei nadiuvin” ati. \v 9 Amanin jong ahindong lhon in, “Hoilai mun'ah gongtup lhon leng natim?” atilhon'e. \v 10 Aman adonbut in, “Jerusalem nalut lut lhon leh mikhat twibel a tui pu khat namu lhon ding ahi.” Amachu juilhon'in. Alutna in a chun, \v 11 inneipa jah'a seilhon in, houhil'in adonge: jinlhun in, kaseijuite toh kalchuh kut an kaneh nading mun chu hoiba ham? ati tilhon'in. \v 12 Aman indan chung ka-lentah gotsa um khat'a napuilut lhon ding ahi. Hiche lai mun'a chu nangnin i-anneh diu nagon lhon ding ahi, ati. \v 13 Amani khopi lam'a chun achelhon in ahileh imajouse Yeshuan asei bang bangin agatoh lhon in chukoma chun kalchuh kut anneh ahinsem lhon tai. \v 14 Phat ahung lhun phat in Yeshua le aseijuite dokhang ah atoukhom tauve. \s1 Pakai jan anjon kiphutdoh \p \v 15 Yeshuan aseiye, “Kathoh gim kipat kah a hitobang kalchuh kut ankong nangho toh nehkhom ding hi kana ngalel jing ahi. \v 16 Ajeh chu tua kaseipeh nahiuve, Pathen lenggam'a aguilhunna aum tokah'a hiche an hi kaneh kit lou ding ahitai,” ati. \v 17 Chuin khon'a lengpitwi chu alan Pathen thangvah na apen ahi. Chuin aseitai, “Hiche hi kilah unlang nangho kihom un, \v 18 ajeh chu Pathen lenggam ahung lhun kah'a lengpitwi kadon lou ding ahitai,” ati. \v 19 Aman changlhah themkhat alan Pathen thangvah na apen ahi. Chuin ahehbal bal'in aseijuite apen, “Hiche hi katahsa, nangho dinga kipe chu ahi. Keima geldoh nan bol'un” ati. \v 20 Jan anneh jouvin, lengpitwi khon dang khat alan hitin aseiye, “Hiche khon hi Pathen le amite kikah a kitepna thah–kinoptona kathisan a kisudet, nangho dinga kilhaina a kisunglha chu ahi,” ati.\x + \xo 22:20 \xt Jeremiah 31:31-34\x* \v 21 “Ahivangin hiche dokhang a hin, ilah uva jol le gol hina'a tou, mikhat eipedoh ding aume.\x + \xo 22:21 \xt Labu 41:9\x* \v 22 Ajeh chu Mihem Chapa athi ding chu gotsa anahitai. Ahin, itobang lungkham nan anga hitam apedoh a pang pachu,” ati. \v 23 Seijuite khat le khat akidong to un, alah uva koipen chun chutobang chu abol mong ding ham akitiuve. Let Thudol'a Kinelna \v 24 Chuin amaho khat le khat alenpen koi ahidiu thu'ah aki nelkal lah lah jeng tauve.\x + \xo 22:24 \xt Matt 18:1; Mk 9:34; Lk 9:46\x* \v 25 Yeshuan aseipeh un, “Hiche vannoi leiset a hin lengho le milen milal ten amiho potgih apohsah un ahin ‘mipi ho jol le gol’ tin akiminvo uve. \v 26 \x + \xo 22:26 \xt Matt 20:25-27; Mk 10:42-44\x*Ahin, nangho lah'a vang achomdeu ngai ahi. Nalah uva alenpen chun panmun nem pen alo ngai ahi, chule alamkai chu soh tobang ahi ngai ahi.\x + \xo 22:26 \xt Matt 23:11; Mk 9:35\x* \v 27 Koi thupijo ham, dokhanga toupa le ajenlea pangpa? Ahinai, dokhanga toupa athupijo nai. Amavang hikom'a chutilou ahi! ajeh chu keima nangho lah a ajenlea kapan ahi.\x + \xo 22:27 \xt Jn 13:12-15\x* \v 28 Nanghon kathoh genthei na ah nei umpiuve. \v 29 Chule kapan Lenggam eipeh banga, kenjong tua thaneina kapeh nahiuve, \v 30 Chuche lenggam'a chu ka dokhanga naneh uva chule nadon thei nadiuvin. Chule nangho laltouna a natou diu Israel phungsom le phungni chunga thu natan diu ahi. Yeshuan Peter in Aseilep Ding Asei-Masah\x + \xo 22:30 \xt Matt 19:28\x* \v 31 Simon, Simon, Satan in nabonchauvin chang kilhah chil banga lhah chil dingin nathum uve. \v 32 Ahivangin taona ah kathumpeh uve, Simon chule natahsan chu alosap lou ngai ahi. Hijeh a chu nalung naheiya keilam a nahung kile kit teng nasopi ho suthahat in,” ati. \v 33 Peter in aseiyin, “Pakai, nangma to songkullut dinga kigosa kahi, chule thina hijong leh thingap cha kahi,” ati. \v 34 Ahivangin Yeshuan adonbut in, “Peter, thilkhat naseipeh inge. Jing jingkah ahchal khon masanga, nangman thumvei neiseilep ding, kahekha poi nati ding ahi,” ati. \s1 Sum, sakhao chule chemjam \p \v 35 Chuin Yeshuan amaho chu adongin, “Keiman Kipana Thupha seiphonga kanasol uva, sum polou, sakhao kiken lou, ahiloule kengchot khel kichoilouva naum uva chu ipi ngaichat naneiyuvam?” atileh, amahon adonbut un, “Imacha” atiuve.\x + \xo 22:35 \xt Matt 10:9,10; Mk 6:8,9; Lk 9:3; 10:4\x* \v 36 “Ahinlah tun nasum ule sakhao kipoh tauvin. Chule chemjam naneilou uleh naponsil joh unlang khat kichoh un. \v 37 Ajeh chu phat ahung lhunge kei chungchanga hiche themgao thusei guilhun na dingin: ‘Ama adoudal hotoh akisimtha tai’ tia kisun chu. Henge keima chungchanga kisun themgao thusei jouse guilhung ding ahi,” ati.\x + \xo 22:37 \xt Isa 53:12\x* \v 38 “Ven Pakai” tin ahin donbut un, “Chemjam ni eiho lah'a aumnai,” atiuvin, hichu aphatai, tin aseiye. \s1 Gethsemane honcsunga Yeshua atao \p \v 39 Chuin, seijuite toh kivop in, Yeshuan indan chung adalhan chule abolngai ma bangin Olive mol langah achetai. \v 40 Hia chun amaho aseipeh in, “Taovun, lhepna a nalhah lou nadiuvin,” ati. \v 41 Themkhat, song sephah nathei chan bep ah, ache chon jep'in, chule adilsun ataotai, \v 42 “Hepa, nalung ahileh, lungsettah in thoh gentheina khon hi keiya konin ladoh in. Ahin, keima lunggot hilouvin, nangma lunggot joh akibol ding kadeiye,” ati. \v 43 Chuin van'a konin vantil khat ahung kilah in chule atha asuhhat peh in ahi. \v 44 Ama lungluttah in ataoben, chule alhagao thohgim natsat dan chu, a-ul sa chu thisan vat lentah tah bangin alenglhan ahi. \v 45 Achainan adingdoh kit in aseijuite hengah ahung kilen ahileh ana ihmut u ahung mun, lungkham na'a kon joilha gamu ahitai. \v 46 “Ipi bol'a na-imut u ham?” tin adongin, “Thoudoh unlang taovun, lhepna a nalhah lut louna dingun,” ati. \s1 Yeshua chu bengchop pum a kijohdoh \p \v 47 Ahivangin Yeshuan chutia asei jeng vang chun, mihonpin ahin nai pheiyun, Judas, seijui somleni lah'a khat, in ahin lamkai ahi. Judas jong Yeshua kom langah chibai boh a chop ding in achen ahi. \v 48 Ahin Yeshuan aseiyin, “Judas, nangman Mihem Chapa hi chop'a pehdoh ding nagot ham?” ati. \v 49 Seijui danghon thilsoh ding chu amuphat un ahung eojah un, “Pakai, ikidel pidiu ham? Chemjam kahin pouve!” ahin tiuve. \v 50 Chule alah uva khat chun Thempu chungnung sohpa jetlang kol asatlhah peh in ahi. \v 51 Ahin Yeshuan aseiyin, “Kidoupi tahih un,” atin chule mipa kol chu atham in asuhdam peh'e. \v 52 Chuin Yeshuan ama mandinga hungho thempu pipui ho, Houin ngah lamkaiho, chule upa ho komah thu aseiye. Amaho chu adongin, “Keima tijat umtah doudal natong kahim, chemjam toh moltum thoa keima man dinga nahung u? \v 53 Ipi jeh a houin a neimat lou u ham? Keima niseh'a ana kium jinga. Ahivangin tuhi naphat'u ahi, muthim thaneinan vai apoh pet ahi,” ati.\x + \xo 22:53 \xt Lk 19:47; 21:37\x* \s1 Peter in Yeshua aseilep \p \v 54 Hijeh chun amahon aman'un thempu chungnung pa in'ah apuiphei tauve. Chule Peter chun galkang in ahinjuiye. \v 55 Angah ho chun leitol lailunga chu mei atiuva toubem u ahin, chule Peter jong agajaovin ahi. \v 56 Soh numei chapang khat in mei kitivah na'a kon chun ahin mun ama chu ave vejeng tai. Achainan amanun ahinseiyin, “Hiche mipa hi Yeshua nungjui holah'a khat ahi,” ahin ti. \v 57 Ahin Peter in aseilep in, “Numei, ama khu koi ahi jong kahet lou ahi,” ati. \v 58 Chomkhat jouvin koiham khat in ahinven aseitai, “Nang jong amaho lah'a khat nahi tei ding ahi,” ati. Peter in adonbut in, “Ahipoiye, kahipoi,” ati. \v 59 Nidan khat jou lang hin koiham khat in angoh kit in, “Hiche mipa jong hi amaho lah'a khat hitei tei ding ahi, ajeh chu ama jong Galilee gammi ahi,” ati. \v 60 Ahivangin Peter in aseiyin, “Ipi nasei ham kahehih beh e,” atitai. Chuin chutia asei lai tah chun ahchal ahung khong tai. \v 61 Hiche pettah chun Pakai chu ahung kiheiyin Peter chu ahin ven ahi. Kinloitah in Peter lung sungah Pakai thusei ho chu ahung kilangin: “Ahkhon masanga, jing jingkah le, nangman neiseilep ding, kahekha poi nati ding ahi” atichu. \v 62 Chuin Peter chun leitol adalhan, lainatah'in agakap tai. \s1 Yeshua totnopna aneiyu chule achunga khut alhau \p \v 63 Yeshua ngah'a pangho lah'a mopopa chun totnopnan aneiyin chule avopan tai. \v 64 Amit atompeh un, “Gaovin lang seiyin, koiham nadeng'a chu?” atiuvin ahi. \v 65 Chule ama suhjum nan bolthei jouse abol'un ahi. Hou Vaipo Ho Ang-Sunga Yeshua \v 66 Jingkho avah in, upa ho jouse, thempu pipui hole hou danthuhil ho pan nan akikhom un ahi. Yeshua chu akikhom mipi angsungah ahin puiyun, \v 67 chule amahon adongun, “Neiseipeh un nangma Messiah chu nahim?” atiuve. Ahivangin aman adonbut in, “Naseipeh uleng, neitahsan lou diu ahi. \v 68 Chule thudoh naneiyu leng neidonbut lou diu ahi. \v 69 Ahin, tua pat'a Mihem Chapa hi thaneitah a Pathen khut jetlam a touding ahi,” ati. \v 70 Amaho abonchauvin ahung eojah jeng'un, “Ahileh, Pathen Chapa kahie natina ham?” ahintiuve. Chuin aman adonbut in, “Naseiyu chu kahi” ati. \v 71 Chuin amahon, “Ipi dinga hettohsah dang ingaikhoh uham? Eiho tah in athusei ija tauve,” atiuve. \c 23 \s1 Pilate in Yeshua thudoh anei \p \v 1 Chuin mipi kikhom chengse chun Yeshua chu Rome Gamvaipo, Pilate hengah ahin pui tauve. \v 2 Amahon apansat nau thu chu aseipan un: “Hiche mipa hin kamiteu apuileng'in, Rome solkal koma kai peh lou ding tin aseiyin chule ama tahjong Messiah, Leng akihisah e,” atiuve. \v 3 Hijeh chun Pilate in ama chu adongin, “Nangma Juda te Lengpa nahim?” ati. Yeshuan adonbut in, “Kahi chu nasei khai” ati. \v 4 Pilate chu thempu pipui hole mihonpi hengah ahung kiheiyin chule aseitai, “Hiche mipa chunga hin ima adihlou kamupoi!” ati. \s1 Herod ang sunga Yeshua \p \v 5 Chuin amahon asei teitei jengun, “Ahivanga, amahin achena chan'a athuhil a kona boina asem jing jeng ahi–Judea pumpia, Galilee a pat Jerusalem geiya!” atiuve. \v 6 “Oh, Galilee gammi ham?” tin Pilate in ahin dong'e. \v 7 Amahon ahi atipeh phat un, Pilate in Herod Antipas koma dingin asol tai, ajeh chu Galilee chu Herod vaipoh nanoi anahi, chule Herod jong chu Jerusalem a aumpet anahi khan ahi. \v 8 Herod in Yeshua mu na dinga phat hoitah amujeh chun akitai lheh jengin ahi, ajeh chu ama chung chang thudol anajah'a chule sot'a pat'a thilkidang abolho anamu nomten ahi. \v 9 Aman Yeshua chu thudoh tamtah adongin, ahivangin Yeshuan adonbut nom poi. \v 10 Hiche lai chun thempu pipui hole hou danthuhil ho chua chun adingun ahehset nathu'u chu asam un ahi. \v 11 Chuin Herod le asepaiten Yeshua chu totnopnan aneiyun adaichavai pan tauve. Achainan, amahon leng ponsil asilpeh un Pilate hengah ahinle sol tauve. \v 12 (Herod le Pilate, masanga kimelmah teni chu, hiche ni chun jol le gol ahung hilhon'e). Yeshua Tha Dinga Athu Atan-U \v 13 Chuin Pilate in thempu pipui hole hou lamkai adangho, mipiho jaonan, akoukhom in, \v 14 chule athulhuh sem aphongdoh in ahi. “Nanghon hiche mipa hi kakoma nahin puiyun, doudal natoh atonge tia ngohna naneiyu ahi. Keiman hiche thudol a hin phatah in nangho mitmun kavelhan chule bolset neilou ahi kamudoh'e. \v 15 Herod in jong themmona amulou jeh a eiho koma ahinle sol ahi. Thina thei chan gotna peh nading natoh hiche mipan abolpoi. \v 16 Hijeh chun keiman gimbolna peing ting, hinlhadoh tange,” ahinti. \v 17 Ajeh chu kut sunga chu amahon mikhat alhadoh jing-u ahi. \v 18 Chutah chun mihonpi lah a kon chun awgin sangtah ahung gingin, thakhat tah in ahin sam'un, “Amahi thatdoh'in, chule Barabbas chu neilhadoh peh un!” atiuve. \v 19 (Barabbas chu agam solkal douna natoh jeh le toltha jeh'a songkul'a kikhum anahi.) \v 20 Pilate in amaho anelkal'in ahi, ajehchu aman Yeshua alhadoh nom jeh ahi. \v 21 Ahivangin amahon asam sam jengun, “Thingpel'a khenbeh in! thingpel'a khenbeh in!” atiuve. \v 22 Athumvei channa din aman adongin, “Ipi bol'in em? Ipi them mona aneiyem? Keiman thina chan'a gotna peh nading thu ima kamupoi. Hijeh chun hin vogim ingting hinlhadoh tange,” ati. \v 23 Ahivangin mihonpi chun awsang jep in aha sapcheh un, Yeshua chu thingpel'a khetbeh ahinadin athum'un, chule a-awgin u chun ajoujotai. \v 24 Hijeh chun Pilate in Yeshua chu angeh dungjuiyun athi dingin atanlhah peh tai. \v 25 Amahon athum dungjuiyun Barabbas, michohnoh le toltha jeh a songkul'a umpa, alhadoh peh in ahi. Ahin Yeshua vang chu amaho khut'ah anop nop alodiuvin apedoh tai. \s1 Yeshua thingpel a kikhetbeh \p \v 26 Chutia Yeshua ahinpuidoh uchun, Simon kiti Cyrene gam mi khat thinglhang langa pat'a ahung pettah anahi. Sepai ho chun aman un thingpel chu achungah akoiyun Yeshua nunga chun apohsah tauve. \v 27 Mihonpi tamtah'in anung ahinjuiyun, a-op chum'a kap nupiho jong ahiuve. \v 28 Ahivangin Yeshua amaho langah akiheiyin aseitai, “Jerusalem chanute, keiya dingin kap hih'un, amavang nangho le nachateu dingin kap jouvin. \v 29 Ijeh inem itile amahon hitia aseina diu nikho hung lhung ding ahi. Cha neilou numeiho, naovop khalou naobu, chule nao noichepsah khalou ho anunnom uve, kiti ding ahi. \v 30 Mihon mol ho jah'a ‘Neilhuh khum'un’ tia athum dingu, lhang jah'a ‘neikhu khum'un’ atidiu ahi.\x + \xo 23:30 \xt Hosea 10:8; Rev 6:16\x* \v 31 Ajeh chu thingphung ahinlai'a bon hitia hi abol ule, iti da ding ham agot teng,” ati. \v 32 Adang mini, anilhona miphalou, teni jong chu amatoh tha thading'in ahin puidoh uve. \v 33 Lugu mun atinau mun ahung lhun phat un, amahon thingpel ah thingkil'in akilbeh un ahi. Chuleh miphalou teni jong chu akhetbeh tauve–khat ajet ah chule khat aveiyah. \v 34 Yeshuan aseitai, “Hepa, ngaidam in, ajeh chu ipi abol'u ahepouve,” ati. Chule sepai hon aponsil chu vang asang'un achang ding akivelhauve.\x + \xo 23:34 \xt Labu 22:18\x* \v 35 Mihonpi chun aveuvin chule alamkai hon ajontai'un. “Aman midang ho ahuhhingin” tin amahon aseiyun, “Ama le ama kihuhhing tahta Pathen thaonu, Akilhengdoh pachu ahi mong mong leh,” atiuvin ahi.\x + \xo 23:35 \xt Labu 22:7\x* \v 36 Sepai hon jong adai chavaiyun, donding juthuh apeuvin ahi.\x + \xo 23:36 \xt Labu 69:21\x* \v 37 Ama ahin kou uvin, “Nangma Judate lengpa nahileh, kihuhhing in!” atiuve. \v 38 Achungah chun melchihna khat atah uvin, “Hiche hi Judate lengpa ahi” tin asun uve. \s1 Miphalou pan Yeshua atahsan \p \v 39 Miphalou akikhetbeh pi teni khatpa chun ahin jontaiyin, “Nang, Messiah nahi hilou ham?” Nahi vetsahnan nang le nang kihuhhing in lang chule keini jong neihuhdoh lhon tang'em, hitia nathoh gim laihin! ati. \v 40 Ahivangin miphalou khatpa chun ahin phohsal in, “Pathen nagin lou ham athidinga naum kisan'a? \v 41 Eini hi athidinga lom ihi ithil bolkhel jeh'a, ahin hiche pa hin imacha bolkhel aneipoi,” ati. \v 42 Chuin aman aseitai, “Yeshua, neigeldoh in nalenggam'a nahung teng,” ati. \v 43 Yeshuan adonbut in, “Tahbeh'a kaseipeh nahi, tunia Paradise a iumkhom ding ahi,” ati. \s1 Yeshua thingpel chunga athi \p \v 44 Hiche phat hi sunkim dontah ahin, chule nidan thum chan in gamsung pumpi muthim ahung jingin ahi.\x + \xo 23:44 \xt Potdohbu 26:31-33\x* \v 45 Nisa a kon vah achemang in, chule kinloitah in houin muntheng'a pondal chu akimlai tah'a akehlhasuh in ahi. \v 46 Chutah chun Yeshua ahung peng in, “Pa, nakhut'ah kalhagao kapedoh e” ati. Chule chuche thucheng asei toh kilhon in ahinna alhatai.\x + \xo 23:46 \xt Labu 31:5\x* \v 47 Rome sepai jalamkaipa, kithana velhalea pang pan thilsoh umchan chu amun, Pathen chibai aboh in aseitai, “Hiche mipa vang michonpha ahi,” ati. \v 48 Chuleh mihonpi akikhetbeh ve'a hung sesen jong thilsoh umchan chu amu uvin, amaho lungkham tah in inlam ache tauve. \v 49 Ahivangin Yeshua jol le gol te, Galilee gam'a pat'a hinjui numeiho chengtoh, amaho chu gamla thimtah in adingun ahin galvet uve. Yeshua Long Avui-U\x + \xo 23:49 \xt Lk 8:2,3\x* \v 50 Tun Joseph kiti mipha le chondih tah khat aume. Amachu Judate vaipoloi lah a khat ahi. \v 51 Ahin aman houlamkai dang ho thulhuhna sem le natoh chu ana noppeh lou ahi. Amachu Judea gam'a Arimathea khoa kon ahi, chule Pathen lenggam hung ding chu anga jing ahi. \v 52 Ama Pilate koma achen Yeshua long chu athum'in ahi. \v 53 Chuin aman atahsa chu thingpel a pat in alalhan, tupat ponnem ajolsao thimtah khat in atom in, chule song kilai lhanthah khat ah alupsah tai. \v 54 Hiche chu kigotni nilhangkai don a vaigei thimtah a kibol ahi, ajeh chu Cholngah ni kipan ding kon cha ahitai. \v 55 Atahsa akilah mang phat chun, Galilee a pat'a hung numei ho chun ahin jui yun, atahsa kikoina lhan chu agamu uvin ahi. \v 56 Chuin inlam acheuvin chule thil namtui le atahsa a nuding nuthei akisem uvin ahi. Ahin athilsem u ajo phat'un Cholngah ni anakipan tai, hijeh chun dan thun angeh dungjui in akichol tauve.\x + \xo 23:56 \xt Potdohbu 20:10; Danbu Ni Na 5:14\x* \c 24 \s1 Yeshua thodoh kitna \p \v 1 Ahin nimasani jingpi tah in, numeiho chu lhan lam'ah acheuvin, thil namtui asem u jong akichoiyun ahi. \v 2 Lhan sung lut na'a um song anakitang doh chu agamu uve. \v 3 Hijeh chun alut un, ahivangin Yeshua long chu amutapouve. \v 4 Chutia lungboi tah'a adin laitah un, mini apettah in ahung kilah in, ponbang vallah lah akisil lhone. \v 5 Numei ho chu atijauvin chule amaiyu tol'ah akunlhah sah un ahi. Chuin miteni chun ahin sei lhon in, “Ipi bol'a athiho lah'a ahingdoh khat nahol uham? \v 6 Ama hikom'ah aumtapoi! Ama athilah a konin athoudoh tai! Galilee a aumlaiya nanaseipeh houchu geldoh un,\x + \xo 24:6 \xt Matt 16:21; 17:22,23; 20:18,19; Mk 8:31; 9:31; 10:33,34; Lk 9:22; 18:31-33\x* \v 7 Mihem Chapa michonse ho khut'a pehdoh a umding, thingpel'a akhetbeh diu, chule anithum nile thoukit ding ahi, tia anasei chu,” atilhone. \v 8 Chuin amahon hiche hi anasei mongnai ti ageldoh un ahi. \v 9 Hijeh chun amaho lhan mun'a konin aseijui somlekhat ho–chule adangho jouse–thilsoh umchan seipeh dingin kintah in akile loi tauve. \v 10 Solchah ho thilsoh umchan seipeh chu Mary Magdalene, Joanna, James nu Mary, chule numei adangho jong ahiuve. \v 11 Ahivangin miho ding chun athusim jah'u chu mohthu homkeo dan in agel uvin, hijeh chun atahsan tapouve. \v 12 Ahin Peter vang chu achomdoh in lhan veding chun alhaijel'in ahi. Abung'in aven ahileh tompon akeova um bouseh chu amun, chuin inlam akile kit in, ipi iti hitam alungdong lheh jeng tai. Emmaus Kho Lampia Yeshua Akilah \v 13 Hiche ni mama chun Yeshua nungjui mini, Emmaus kho jotna lampi, Jerusalem a pat mel sagia gamla achun ache lhone. \v 14 Amanin lamjot toh thilsoh umchan jouse chungchang thudol kihoulim toh akop lhon ahi. \v 15 Hitiho jouse thu akihoulim lhon laiyin, Yeshua jong amatah kinloi tah in ahungin amanitoh alhon khom tai. \v 16 Ahivangin Pathen in ahetdoh lhon louna din aumsah e. \v 17 Aman adongin, “Nalamjot pum lhon'a chu ipi thu lom lungluttah a nakihoulim lhon hitaimo?” ati. Chomkhat akhongai lhonin, amaiso lhon lungkham na maiso apulhon in. \v 18 Chuin amani lah a khat pa, Cleopas chun adonbut in, “Tu niphabep masanga thilsoh ho jouse helou Jerusalem miho lah'a nang bouseh hin nate,” atilhone. \v 19 Yeshuan adong in, “Ipi thilsoh ho am?” ati. “Nazareth a hung kon Yeshua chunga thilsoh umchan ho,” tin aseipeh lhontai, “Ama thilkidang nasatah bolthei themgao khat anahin, chule Pathen le miho mitmu a thaneitah houhil ahi. \v 20 Ahivangin kathempu pipui hou le adang hou lamkai hon thina chan gotna changdin themmo achan'un, chule amahon thingpel'ah akhenbeh tauve. \v 21 Keihon Israel huhdoh dinga hungpa Messiah chu ahi tia kakineppiu ahi. Hiche hi nithum masanga thilsoh ahitai. \v 22 Chutichun keiho lah'a ama nungjui numei phabep khat tujingkah matah chun alhan'ah aum uvin, chule amaho ahung kileuvin kidangtah thulhut ahinpouvin ahi. \v 23 Amahon atahsa akiholmoi atiuvin, chule vantil amuuvin, aman Yeshua ahingkit tai ati. \v 24 Keiho lah'a pasal phabep khat avedingin alhaidoh un, atahbeh in, Yeshua long chu numei ho seibang chun anaum tapoi,” atilhone. \v 25 Chuin Yeshuan amani jah'a, “Vo lungthim bei miho! Themgaohon Pathen Lekhabua ajihlut ho tahsan ding hahsa nasah uve. \v 26 Messiah chu aloupina a alut masanga hitiho jouse hi athoh galkai ding ahi ti kichen tah a kivetsah anahilou ham?” ati. \v 27 Chuin Yeshuan amani chu Mose le themgao lekhasut hojouse le Pathen Lekhabu jousea kipat in ama chungchang hilchet abolpeh in ahi. \v 28 Hiche pet a hi amaho Emmaus kho lhung koncha ahitauve. Yeshua chu achejom ding dan in aum'in, \v 29 ahin amanin alho lhonin, “Tujan keini komah gehtan, ajeh chu avaigei tai,” atilhone. Hitichun ama jong amani chutoh alhon tai. \v 30 Anne dinga atoulhah uchun, aman changlhah chu alan phatthei aboh'e. Chuin ahehbal in amani chu apen ahi. \v 31 Chupettah chun amit lhon ahung hahdoh in, chule amanin koi ahichu ahinhedoh lhon tai. Chuin hiche pettah chun Ama amangtai! \v 32 Amani khat in khat jah'a asei lhon in, “Lampia ikihoulim uva Pathen Lekhabu hilchet abola chu ilungchang lhon kileojap bang louham?” atilhone. \v 33 Chule hiche nidan kah sung mama chun Jerusalem langah akile lhon tai. Chua chun seijui somlekhat le adang amahotoh anakikhom khom ho amulhon in, \v 34 amahon, “Pakai chu tahbeh in athoudoh tai! Peter henga akilah'e!” tin ahinseiyuve. \v 35 Chuin Emmaus khoa pat hung tenin jong amani thusim, Yeshua aheng lhona lampia akijot laiyuva ahung kilah dan, chule changlhah ahin hebal phat'a ahin hetdoh lhondan, aseilhon in ahi. \s1 Yeshua aseijuite henga akilah \p \v 36 Chule chutia asei laitah uvin, Yeshua alah uva hetmanlou kah'in anadingin ahi. Aman ahinseiyin, “Chamnan naumpiu hen!” ahinti. \v 37 Ahivangin amaho abonchauvin atijauvin akichauvin, thilha mudan'in akigel uve! \v 38 “Ipi jeh a kicha nahiu ham?” tin ahin dongin, “Ipi bol'a nalung sungu chu lungthoina a dim ham? \v 39 Kakhut veuvin, kakeng veuvin, nanghon keima mong mong kahinai ti namu uve. Nei tham uvin lang thilha kahilou hi hechen un, ajeh chu thilhan tahsa mel tua neimu bangu hi aneipoi,” ati. \v 40 Thu aseitoh thon akhut le akeng avetsah in ahi. \v 41 Chutichun amaho tahsan loutah in adingjing nalaiyun, kipana le lungdon nan adimset un ahi. Chuin aman ajah uva, “Neh ding nanei uvam?” ahinti. \p \v 42 Amahon nga kikang khat apeuvin ahi, \v 43 chule aman hichu anen amahon aveuve. \v 44 Chuin Aman aseiyin, “Masanga nangho toh iumkhom laiyuva, kanaseipeh soh nahi tauve, Kei chungchang thudol Mose danthua, themgao ho lekhabua, chule labua kisun jouse chu guilhung ding ahi,” ati. \v 45 Chuin aman alungkot u Pathen Lekhabua thuho ahetthei nadiuvin ahonpeh in ahi. \v 46 Chuin aseitai, “Henge, masanglai a pat'a chu Messiah hi thohgim ding chule thiding chule anithum ni le athilah'a kona thoudoh ding tia anakisun ahi. \v 47 Hitia jong hi anakisun ahi, hiche thuhi namtin jouse henga amin thaneina'a seiphonga umding ahi, Jerusalem a kipan ding: ‘Chonset ngaidamna alung hei jousea dingin aume.’ \v 48 Nangho hicheho jouse hettohsah nahiuve. \v 49 Chuleh tua Lhagao Theng kahinsol peh ding nahiuve, kapa anakitepna banga. Ahin Lhagao Theng ahung'a van'a kon thilboltheina nadimset tokah uvin hiche khopi a hin um uvin,” ati.\x + \xo 24:49 \xt Act 1:4\x* \s1 Yeshua vana akaltou \p \v 50 Chuin Yeshuan amaho chu Bethany langah apuiyin, vanlam'a akhut alhangin amaho chu phatthei aboh'e.\x + \xo 24:50 \xt Act 1:9-11\x* \v 51 Amaho phatthei aboh laitah in, amaho chu adalhan chule van langah lahtou vin aumtai. \v 52 Hijeh chun amahon amachu ahouvun chuin Jerusalem lamah kipana dimset pumin ahung kile tauve. \v 53 Chuin aphat jouseu chu houin ah Pathen vahchoinan amang tauve.