\id EST \h Esther \toc1 Esther Lekhabu \toc2 Esther \toc3 Esther \mt1 ESTHER \mt2 LEKHABU \mt3 Esther Lekhabu Sung Thu Umdan \ip Genthei chaga ahivang’in melhoi kitetna-ah pachanna aneiyin chule gamsunga lengnu dinmun ahung chang in ahi. Achan khompi asopi ho chunga, galmi phalou hon gihsalna le suhgimna anei laijun, amanu chun amite ding’in hinkho anaphal ngam in ahi. Chuin agalmiteu chunga thil kidangtah ahung lhung in—ginchat louvin agal miteu chu ajou tauve. Hiche hohi thil adihtah anasoh ahi. Chule Esther lekhabu sunga hin Pathen akimin phahlou vang'in, thilsoh umdol jouse Pathen’a kon ahiti, akicheh in chule Pathen natoh le akitahna jengseh ahi. \is1 Esther Lekhabu Jih Chule Akijih Kum \ip Lekhabu hi ajih akihepoi, hinlah Judah hougot Pathen ging tah in anajih ahiti, akicheh in ahi. Hichu Persia mun 460 le 350 BC sunga anakijih ahin, chule Esther chu 479 BC in lengnu dinmun ana chang in ahi. \c 1 \s1 Vashti Lengnun Lengpa Xerxes Ajumso \p \v 1 Leng Xerxes vaipoh laiya thilsoh ho ahi, amahin India a pat a Ethiopia gam geija gam jakhat le somni le sagi chunga vai anahop ahi. \x + \xo 1:1 \xt Ezra 4:6\x* \v 2 Hiche phatlai chun Xerxes lengpa chu Susa khopia alaltouna a anatouvin lengvai anapo in ahi. \v 3 Avaihom na kumthum channa a chun amilen le amilal ho jouse dingle vaihom ho jouse dingin golvah loupitah khat ana bollin ahi. Hichea pang ding hin Persia le Media gamsunga leng hole epia lamkai ho jouse jong akouvin ahi. \v 4 Golvah loupitah chu ni jakhat le somget geijin achelhan ahi. Hiche sungchun, agamsung loupina le thaneina, ahaonale aloupina atah langin ahi. \v 5 Hicheng chu akichaisoh phat in, lengpan Susa khopi sunga um mi alenpen apat aneopen geidingin golvah khat abolkit in ahi. Hiche chu lengpa khopi honsung tol lhanga chun ni sagi achelha kit in ahi. \v 6 Hichea hin len inpi leitol chu pondal pon, ponkang jong, pondum jong tupat ponnem patjang chutoh akijop matsoh keijin, ponsandup chuto jong akijop in, dangka sumkol ho chutoh akijopmat soh keijin, songval khompia kisemma kiphut hoa chun akihenin ahi. Phatah a kijempol kalbi leijong chu sanale dangka kiphan song mantam ton akihallin songval akigollin, twikoh chang le songmantam dang dang tampi toh akihallin ahi. \v 7 Leng in na juchu neng chatna jatchom choma kijem sana khon ho a chu kidon ahin, hichu lengpa ninglhinnale ahongphalna atah langin ahi. \v 8 Akhopi sunga vaihom hochun min ama ama ngaichat dungjui cheh a agotchan na adon ding uva ahomdoh diuvin lengpan thupeh aneiyin ahi. \v 9 Hichetoh kilhon hin lengnu Vashti in jong leng Xerxes khopi sunga numeiho ding in golvah ana bollin ahi. \s1 Lengnu Vashti Kipampai \p \v 10 Hiche golvah ni sagi channa niachun lengpa Xerxes chu ju akhamlheh jengtan ahileh ama jenle’a pang nukiso mi sagiho, Mehuman, Biztha, Harbona, Bigtha, Abagtha, Zethar chule Carcas chu, \v 11 Lengnu Vashti in alallukhuh kikhuh puma lengpa ang sung’a ahung dingin gapuijun tin asoltan ahi. Amanu chu numei hoitah ahijeh chun amilen amilalten amel hoina chu ana vetsoh keidiu chu adei ahi. \v 12 Ahinlah amahon lengpa thupeh chu lengnu Vashti kom’a aga hetsah phat’un amanu chu ahung nom tapon ahi. Hiche chun lengpa chu alung ahansah lheh jengtan, alunghan akoudoh leuvin ahi. \v 13 Aman Persia mite danle chena lhongpiho hethem ama thumop apang phattinna ana dohjing saho chu gangtah in adongtan ahi. \v 14 Amaho minchu Carshena, Shethar, Admatha, Tarshish, Meres, Marsena chule Memucan - Media leh Persia mithupi sagi hochu ahiuve. Amahohi leng gamsunga panmun sangpen loiho chu ahiuvin, lenga toh phat tinna kimuto jing jiuva ahi. \v 15 “Lengnu Vashti hi i-loding ham? Lengpa keiman nukisoho kaga kousah a lengpa thupeh palkeh a hung nomlou lengnu chu dan dung jui'a itobang gotna peh dinga lom am?” tin lengpan adongtan ahi. \v 16 Memucan chun lengpa leh amithupi hochu hiti hin adonbut’e, “Vashti lengnu hin lengpa keo hilouvin naleng gam pumpi sunga milen milal ho jouse leh gamsunga cheng mipiho jouse hi anoise ahi. \v 17 Lengnu Vashti hin lengpan akom’a hunghen tia akou in anompoi tihi muntinna numeihon ajah tenguleh ajiteu hi anoise diu ahitai. \v 18 Tunilhum masang ngeihin Persia le Media gamsunga milen milal ho jouse jiten lengnu umchan hi hin jadoh untin ajipa teu hi ahin nahsah loudiu ahitai. Hitia chu lunghan nale thangtom na a hung dimset ding ahi. \v 19 Hijeh chun lengpan na phatsah dinga ahileh Persia le Media gamsunga khelthei lou helding dan khat jihtho inlang phongdoh lechun kadeije. Lengnu Vashti hin lengpa Xerxes hi amai amukit tah louhel dingin a-imatih channa dingin kaidoh in um henlang lengpa dingin nakiloppi tah lengnu chomkhat kilheng doh hen katin,” ahi. \v 20 “Hiche dan hi lenggam pumpia hi ahung kiphondoh tengleh muntinna mipate hin itobang panmun nei hijongleu aji teuva konna achan diuva lom jana akimudiu ahi,” atipeh tai. \v 21 Lengpa le amilen amilal hojousen Memucan’s thumop hi pha asasoh kei taovin ahi. \v 22 Hiti chun lengpan agamsung pumpi gambih sung jousea ama ama pao le lekhajem a athotdoh in, mipa jousehi ama ama insunga thanei vaihom hiding chule athu thua hiding ahi tin aphongdoh tan ahi. \c 2 \s1 Esther Lengnu Akipansah \p \v 1 Xerxes lunghan adailhah phat in, Vashti in ipi anabolla chule aman ama chung chang ipi dan anasem am ti ahin gel pantan ahi. \v 2 Hijeh chun lengpa kinaipi, thumop phabep in akomah, “Naleng gamsunga nang dingin nungah theng, amel hoitah khat lhengdoh uhite tin,” ngehna aneitaovin ahi. \v 3 “Na lenggam sunga gambih sung tinnah khangdong numei melhoitah ho hinpuija Susa khopi sung lengte numei kholna munna hinkhol khomding nganse phabep kipansah henlang, lengpa inpia nukiso ho lah a lamkai Hegai hin numei kikholna munna umho chu amellu ahoithei nadiuva akijen ding dan nu hin vesui dingin kinganse hen. \v 4 Hiche jouteng chuleh khangdong numei ho lah a lengpa lung lhaisah theipen chu Vashti khellin lengnu kihisah hen,” atiuve. Hiche thumop hin lengpa alung lhaisah lheh jengin, hijeh chun hiche tohgon chu achelhah sahtai. \v 5 Hiche laitah chun Susa khopi sunga chun Jair chapa Mordecai kiti Judate mikhat ana um'in ahi. Amachu Benjamin phung sunga Kish le Shimei chilhah khat anahi. \v 6 Amahi Nebuchadnezzer lengpan Juda lengpa Jehoiachin Jerusalema konna Babylon na ahin kailut tha holah a insung mikhat ahi. \x + \xo 2:6 \xt 2 Lengte 24:10-16; 2 Thusimbu 36:10\x* \v 7 Hiche mipa hin Hadassah ahilou leh Esther tiajong kihe, apangahpa chanu khat ana vahdoh ahin, amanu hi mimel hoitah leh dei umtah nungah ahi. Amahi anule apa athi phatna Mordecai hin ainsung mikhatna ahin kilah lutna achanu tabang banga ahn kikhou khah ahi. \v 8 Lengpa dan thupeh dungjuija khangdong numei dang tamtah toh Susa khopi sunga leng in na numei kikholna mun ah ahin puilut’un Hegai vesuina noijah akoi taovin ahi. \v 9 Amanu hin Hegai chu alung lhaisah lheh jengin hijeh chun amanjong Esther chu khohsahna neitah in ajen pantan ahi. Aman gangtah in nehle chah atuipen agonpeh in, amelhoina dinga akinuding jong agonpeh loi jengin ahi. Aman amanu jenle dingin leng inpia kon in nungah sagi agonpeh in numei kikholna a mun nompen laitah a ajenle nungah hotoh aumsah in ahi. \v 10 Mordecai in aseipeh dungjuijin amanu hin koi nam mi koi insunga kon ahi koimacha kom’a aseidoh pon ahi. \v 11 Niseh in, Mordecai chun Esther chunga chu itobang thu sohtam ti ahetnom jeh'in numeiho kikholna munlai tah leitol vella chun avahle le jin ahi. \v 12 Hiche nungah hochu lengpa jalkhunna akipuilut masangin lha somleni melhoina dinga kijenna phat chu kipea ahi; lhagup sungchu Myrrh thao kinuding, lhagup ma chu gim namtui phapen ho akinudiu ahi. \v 13 Lengpa kom’a acheding tengleh numei kikholna konna chu numei kijep pahna thil itobang hijongleh akichoi nom penkhat akichoi ding ahi. \v 14 Hiche nilhah teng chuleh amanu chu lengpa indan tumbeh khatna kipuilut ding, chujou teng ajing jingkah tengle lengpa inpi numei kholna anichanna lengpa jite chenna a chu puilut ding ahi. Hichea chu lengpa thaikem ho chingpa Shaashgaz vetsuina noija umdiu ahi. Amachu ijemtia lengpan ngaichatna aneija aminna ahinkou tilouva lengpa kom’a chu lutkit lou helding ahi. \v 15 Esther chu Mordecai pangah Abihail chanu ahi (Mordecai jin apangahpa chanu khangdongcha Esther chu ahin vahdoh ahi). Lengpa kom’a Esther chephat ahung hiphat in, numei kholna a avesui apang nukiso Hegai in ahilna chengse chu akimel chih in ahi. Amanun thildang imacha donlouvin amapan aseipeh bouchu akichoijin ahileh amujousen a-ot chalheh jengun ahi. \v 16 Esther chu leng Xerxes avaihomna kum sagi channa phalbi hunglhun tilchun lengpa khopia lengpa koma chun apuilut’un ahi. \v 17 Lengpan khangdong numei dangho sangin alungset jon ahi. Lengpan amanu chu adeilheh jengin, hijeh chun lallukhuh chu akhuhpeh in Vashti khellin lengnun atung tan ahi. \v 18 Hiche chu alopna in Esther min’in milen milal holeh vaihom hochu golvah abolpeh in gambih ho jousea nikhat choldo nikho alhapeh in kipa thilpeh jong mijouse apen ahi. \s1 Mordecai’in Lengpa Ahuhdoh \p \v 19 Khangdong numei hochu numei kholna anichanna a chu asollut jouvun, chule Mordecai chu khopi sunga vaihom khat in ahungpang tan ahi. \v 20 Hichan geijin jong Esther chun anam leh akonna insung aphongdoh hih laiye. Aman Mordecai in na aumlaija athu angai bangin tunjong athupeh ajui nalaije \v 21 Nikhat hi Mordecai chu lengpa kotpi kom’a anatohna munna ana toupet chun lengpa dinga nukiso, lengpa achom’a agena indan ngah teni Bigthan le Teresh chu lengpa Xerxes chunga alung hang lhonnin thadoh dingin agong lhontan ahi. \v 22 Ahinlah Mordecai jin athilgon lhonchu ana jadoh in lengnu Esther kom’a chun thu chu analhut in ahi. Amanun hichu lengpa kom’a aseidoh in Mordecai akonna kihedoh ahichu ana hetsah e. \v 23 Hichu kholtohna aneiyun ahile Mordecai thusei chu adih monge ti photchetna aum phat in nukiso teni chu thingchunga akhailih taovin ahi. Hichehi Xerxes lengpa thusimbua akijih lut tan ahi. \c 3 \s1 Haman In Judate Suhmang Dia Agot \p \v 1 Phat chomkhat jouvin leng Xerxes in Agag mipa Hamadatha chapa Haman chu atohmun akalsah in amithupi holah a achungnung pen’in apansah in, aleng gamsunga vaihom ho jouse lah a thanei pen’in apansah tan ahi. \v 2 Lengpa dinga vaipo ho jousen lengpa thupeh dungjuija Haman masanga hi dilsu sohkei diu jana apeh chehdiu ahi. Ahinlah Mordecai hi adilsu nompon jana jong ape nompon ahi. \v 3 Hichejou hin lengpa kelkot kom’a um lengpa khopi vaipo a panghon Mordecai jah a, “Nang in ipi dinga lengpa thupeh nanit louham?” atiuvin ahi. \v 4 Amahon niseh in aseipeh jengun ahinlah aman thupeh chu ajuideh pon ahi. Hijeh chun amahon Mordecai chu Judate ahi chu ahet utoh kilhon chun Haman chun i-alo am ti in Mordecai umchan chu Haman chu aseipeh un ahi. \v 5 Haman in Modecai chun a-anga abohkhup lou chuleh jana apehlou chu amun alung ahang lheh jeng tan ahi. \v 6 Aman Mordecai chu koi nam mi ahi ti ahin hetdoh phat in, Mordecai chung seh seh a thilse bolding chu ahin sit tan ahi. Hijeh chun Xerxes lenggam pumpin Judate te jouse suhmang dingin ahin gongtan ahi. \v 7 Hiti chun leng Xerxes vaipoh kum somni le kumni channa Lhatun lhasung in athilgon ho tohdoh na dinga hi ipi lhapen lhasungin phading ham tichu Haman kom’a vangvetna ana um'in ahi (Hiche vangvetna chu Purim akiti). Anikho kilhengdoh chu alha Lhakao lha nisagi ni ahin, hiche nikho chu kumkhat jou anahi. \v 8 Hijouchun Haman in leng Xerxes kom’a chun achen aga sei tai, “Naleng gamsunga hin namchom jatkhat aum in ama hohi gambih jousea hin akithe thangsoh hellun, chule midanga konin atumbeh in aumin ahi. Amahon midanga toh kibanglou dan chombeh aneiyun, lengpa na dan sem jonghi anit pouvin ahi. Hijeh chun amaho hinghoi ding lengpa dingin thilpha hiponte,” ati peh tai. \v 9 “Hijeh chun lengpa nalung lhaina ahiding leh amaho hi suhmangna dingin dan khat semdoh jengin lang hiche din tongdoh ding hochu keiman dangka talent sang som pe nange, amahon hiche lengpa sumkholna insunga koinao vinte.” ati. \v 10 Lengpan aphatsah in, athulhuh nachu suhdetna in akhutna kon in akhutjem aladoh in Agag mipa Hammedatha chapa Haman Judate galmipa kom’a chun apetan ahi. \v 11 Lengpan aseijin, “Hiche sum chuleh mipi hochu nang khutna aum’e phante nati dan dannin boltan” ati. \v 12 Hiti chun Lhatun nidan nisom le nisagi ni hin lengpa lekha sun hochu akoukhom un chuleh Haman dei dungjuitah chun dan khat jihdoh in aumtai. Hiche chu lengpa vaihom lenpen ho, gambih a gamvaipo ho, chuleh gambih jousea milen milal ho, amaho lekha jemleh apaocheh un akijihdoh in ahi. Hiche dan chu leng Xerxes min in akijih in achunga lengpa mohor chu akinam khum in ahi. \v 13 Hiche lekha hochu gangtah a aga hopdoh loi diuvin thupole a pangho chu akisoldoh in, amahon lenggam sunga gambih ho jousea agahomdoh un Judate ho jouse khangdonga patna tehse gei, numei chapang puma nikhat sunga thadoh ding, suhmang chuleh suhbeihel ding ahi akiti. Hiche kinhi kumkit alha Lhakao ni sagi nia tohdoh teidinga thupeh ahi. Hitobanga kithat Judate ho thilkeo chu athat ho chang ding ahiuve. \v 14 Hiche dan kijihna lekha hi gambih jousea thot-lut sohding chuleh mijouse lekha phondoh ding hitia chu akitep nikho ahunglhung teng tohdoh jeng theina diuva kigong ahi. \v 15 Lengpa thupeh a kon in, dan kisodoh hochu thupole hon gangtah a ahopdoh diu, Susa khopia akiphongdoh tai. Hiche jouchun lengpa le Haman atou lhonin adonkhom lhontai; ahinla Susa khopia mipite lah achun lungkham nale boina alhungtai. \c 4 \s1 Mordecai In Esther Panpi Na Angeh \p \v 1 Mordecai jin hitobanga thilsoh hi ahetdoh phat in, apon abot’eh in khaodip pon aki ah in vut akinun, chuin khopi achun alhailut in awging tah le lungna tah in apengjah jeng tan ahi. \v 2 Hiti chun ama khopi kelkot geijin ache in ahi, ajehchu hitobanga lung hesohna von pum in koima khopi kelkotna lutthei lou ahi. \v 3 Chuleh hiche lengpa dan aga kiphondoh na gambih jousea chun Judate ho lah a lunghem na nasatah alhungtai. Amahon an angol’un, akap un, aping un, chuleh mitamtah in vut akinu uvin khaodip pon akisil un ahi. \v 4 Lengnu Esther jenle nungah holeh nukisohon Mordecai umchan chu aseipeh phat un, ama jong alungkham lheh jengtan ahi. Amanun khaodip pon akisil khella akisil dingin pon agah thotnin ahinla Mordecai chu anompon ahi. \v 5 Hiche jou chun Esther in lengpa dinga nukiso holah a ama lhacha dinga kipansah pa Hathach chu akouvin, Mordecai chun ipi hahsatna atoh ham chule ibola lunggim tah a uma ham ti gakholdoh dingin asol tan ahi. \v 6 Hijeh chun Hathach chu khopi kelkot mai lang leitol a um Mordecai kom’a chun agachen ahi. \v 7 Mordecai in thusoh ho jouse leh Judate suhmang’a aumna dinga Haman in sum ijat lengte sumkhol na a dinga atodoh got ham tichu hoitah in ana seipeh soh keijin ahi. \v 8 Judate jouse kisuh mangna dinga Susa khopi sunga kisodoh dan lekha pehkhat chu Hathach anapen ahi. Aman hiche lekha chu Esther anavetsah ding chuleh thil umdan chu hoitah a ahilchet dingin Hathach chu agah ngan sen ahi. Aman Hathach jah a chun Esther chu sollin lang lengpa kom’a amite inging a taohen ati. \v 9 Hiti chun Hathach chu Mordecai jin angan sena pumchun Esther kom’a chun ahung kile tai. \v 10 Hiche jouchun Esther in Mordecai kom’a, athu lepoh dingin Hathach chu asolkit in ahi. \v 11 “Lengpa vaipo hole gambih hoa cheng mipiho jouse jengin jong, koihileh lengpan akou hilouva lengpa kom’a lut aum a ahileh lengpan a sana tenggol ahin lhunlut louleh thitei tei ding ahi ti hi mijousen ahet khatchu ahi. Tuhin lengpan eikou louna ni somthum alhingtai” ati. \v 12 Hathach chun Esther thusei chu Mordecai kom alhut kittai. \v 13 Mordecai in Esther chu adonbutna alethot in; “Khopi sunga naum man in Judate jouse akitha gamteng kihoidoh nante tin kigel hih in. \v 14 Hitobang phat nahi thipbeh a naum a ahileh, hoilang ham khatna kon ahi Judate tedinga hoidoh nale olna hungsohdoh ding, amavang nangle nainsung mite thiding ahi. Kon ija ahetn em hitobang phatna ding jeh’a hi lengnu mun nalo hithei tah ahi!” \v 15 Hichejou chun Esther in Mordecai chu hiti hin thu athot kitne; \v 16 “Susa khopia um Judate jouse gakoukhom inlang keidingin an-ngollin hungtao vun. Nithum sungin anjong nelou twijong donlouvin asun ajan in um un. Kanungah hole kenjong hitima chu kaboldiu ahi. Hiche jouteng chuleh dan in aphallou hijongleh, kathile kathi, kahinle kahin, lengpa kom’a kagalut ding ahi,” atipeh tai. \v 17 Hiti chun Mordecai apotdoh in Esther in ahin thupeh dungjui chet chun aga boltai. \c 5 \s1 Esther Lengnun Lengpa Le Haman Anne Dia Akou \p \v 1 A an-ngol nithum lhinni chun, Esther in lengnu von in akivon in, indan sungnung’a alut in, lengpa touna laltouna na chu angan agading tai. Lengpa chu indan sunga alatouna a chun atouvin, kotphung lam chu ana nga in ahi. \v 2 Aman lengnu Esther chu indan sungnung lang ngatna a adin chu amutan ahi, hichun aman anasang in asana tenggol chu agah lhundoh peh in ahi. Hichun Esther in anailut in ateng golchu athamtan ahi. \v 3 Hijouchun lengpan adongtan ahi: “Lengnu Esther ipi nadei ham? Ipiham nathum nom chu? Kaleng gam akehkhat jen hijongleh napenge!” ati. \v 4 Esther in adonbut in, “Lengpa nalung ahiding leh lengpa dinga kagon golvah ankong’a hin Haman toh tuni hin hunglhon lechun kati,” ati tan ahi. \v 5 Lengpan alhachaho khat akouvin, Esther in agon golvah ankong um ding'in Haman gangtah in hung hen tin aga kousah tai. Hiti chun lengpa le Haman chu Esther golvah ankong um ding'in ache lhontai. \v 6 Hitia chu aneh uva adon laitah un, lengpan Esther jah a, “Tun ipi mong ham nadeichu seitan, ipiham nathum nomchu? Kalenggam akehkhat hijongleh kapeh ding nahi!” ati. \v 7 Esther lin adonbut nin: “Hichehi kathum nom leh kangai chatpen chu ahi. \v 8 Lengpa nalunglhaina kahi khah a chuleh lengpan kathilthum neisanpeh dinghi nalunglhaina ahidinga, kathum neibolpeh dinga ahileh jingteng jongle kagolvah ankonga Haman toh hungkit lhon inlang hitengle chu ipi kadei ham seichen nange” ati. \s1 Haman In Mordecai Tha Dia Agot \p \v 9 Hiche golvah ankong adalhah chun Haman akipah lheh jenge! Ahinla Mordecai chu leng inpi kelkot phung’a anatouva, amasang a ding dohlou chule jana imacha apehlou jeh chun Haman alunghan adeojah tan ahi. \v 10 Ahivanga amale ama akitim ham ham in ain ajon ahi. Hiche jouchun Haman in aloi agol ho leh ajinu Zaresh akou khom in, \v 11 Cha tamtah aneijeh leh nei le gou ahaojeh in amaho kom’a chun kiletsah tah in thu aseijin ahi. Lengpan vaipo ho jouse le milen milal hojouse chung alenpenna atahsang nale jana apehho jeh chun aham hoitho lheh jengin ahi. \v 12 Haman in aseijin “Hiche ho chungchon ah, Esther lengnu in golvah ankong agonna a lengpa toh ankong umkhom dingin koimacha dang koulouvin keibou eikouvin ahi, chule jing jongleh lengpa toh keibou eikoukit lhonin ahi.” Ati. \v 13 “Ahijeng vang'in hiche Judate mipa Mordecai khu khopi kelkotna atou kamulai sen kakipana ho jousehi amolsoh jitai,” ati. \v 14 Hijeh chun Haman jinu Zaresh chuleh aloi agolhon aseipeh un, “Thinglhon hem feet som sage le nga a sangkhat tungdoh inlang jingkah tengleh lengpa kom’a chun Mordecai khetbehna dingin ga-ngeh lechun ahijenge” ati peh un ahi. Hichechu akichaiteng leh lengnu golvah a ding chun lungmongin chethei tan nate” atiuvin ahi. Hiche chun Haman alunglhai sahlheh jengin thing lhonchu tundoh dingin thu apetai. \c 6 \s1 Lengpan Modecai Jana Neitah A Abol \p \v 1 Hiche janchun lengpa chu a-ihmu theipon, hijeh chun avaihomna sunga thilsoh kijehlut thusimbu chu ahinchoi uva akom’a asimdoh diuvin alhacha hokhat thupeh aneitan ahi. \v 2 Hiche thilsoh kijihlut na achun lengpa achang’a aumna leng indan’a kot ngah nukiso teni Bigthan le Teresh teni tohgon Mordecai jin ana matdoh na kijihlut chu amudoh tan ahi. Amani chun leng Xerxes chu anatha got lhon ahi. \v 3 “Mordecai hi athilpha bol jeh a kipaman ahilouleh hetpehna ipi kibolpeh am?” tin lengpan adongin ahileh alhachapan adonbut in “Imacha akibolpeh poi,” ati. \v 4 “Polang leitola umkhu koiham?” tin lengpan adongin ahi. Hiche aseipet tah chun Haman khopi polam leitol ahung lhung chet in, lengpa kom’a Mordecai chu atundohsa thinglhon chung’a khailih ding phalna thum'a ahung pet tah chu ahi. \v 5 Lhachapa chun lengpa chu anadonbut in ahi, “Hamanhi leitol ah kimu pi ding in na ngah e” ati. Lengpan “hinpuilut in” tin thupeh anei tan ahi. \v 6 Hiti chun Haman ahunglut in ahileh lengpan aseitai, “Keima eikipasah tahbeh michu itobang jana kapeh ding ham?” ati. Haman amale ama akigellin, “Lengpan jana apehding michu keitailou koidang hiding ham?” tin aki nemlheh in ahi. \v 7 Hijeh chun aman hitin adonbut in, “Lengpan mikhattou jana apeh nomma ahileh, \v 8 Aleng oupe von chu ahin lahdoh ding, lengpa amatah touna sakol aluchanga lengte loupina jem ki-beh ding, \v 9 Hiche lengte von loupitah chuleh sakol chu lengpa noija vaihom mithupi holah a khatpen khutna pehlut ding ahi. Chuleh lengpan ajabol ding mipa chun lengpa von loupi chu akivon ding lengpa sakol a chu touva khopi sunga chu kaileding ahi. Hiche vaihompa chun ache puma asapding “Lengpan ajabol nompa chu hitiahi kibolding ahi!” tia aseiding ahi,” ati. \v 10 Lengpan Haman kom’a chun “Apha behseh jenge, gangtah in pon oupe chu choijin lang chule kasakol chu kaijin lang tua nasei tobang bang chun hiche khopi kelkot kom’a tou Mordecai kiti Judate pakhu hiti chun gaboltan. Tua nasei hochu halkhat cha alhinglal umsah hih hellin!” ati. \v 11 Hiti chun Haman in ponloupi chu achoijin Mordecai asilpeh in, lengpa sakol a chun atousah in, khopi leitol lachun akailen “Lengpan ajabolnom michu hitia hi kibolding ahi” tin asammin ahi. \v 12 Hiche jouchun Mordecai chu khopi kelkouna chun akile kit in, Haman vangchu kisuhnemna noinung pen’in akisunemmin jumthet in a-in na akile kittai. \v 13 Haman in thilsoh hochu ajinule aloi agolho aseipeh phat in ama thumop a pang miching hole ajinu chun asei tai, “Tunia najumso pa Mordecai hi pen danna Judate ahijeh'in amadouna natoh gonhi lolhing joupon nate. Ama nakidoupi jomleh nathilo ding ahibouve” atipeh taove. \v 14 Amaho hitiahi akihoupet’un lengpa dinga nukiso ho ahunglhung un gangtah in Haman chu Esther golvah ankonga dingin ahung pui tauve. \c 7 \s1 Mordecai Khella Haman Kikhailih \p \v 1 Hiti chun lengpa le Haman chu lengnu Esther golvahna ankong a dingin ache lhontai. \v 2 Anivei channa kin ahin ankong aum uva ju adonpet uhin lengpan lengnu Esther koma asei kittai, “Lengnu Esther ipi nadei ham neiseipeh tan, ipiham nathum nom chu? Kalenggam akehkhat hijongleh kapeh ding nahi!” ati. \v 3 Lengnu Esther in adonbut nin, “Lengpa na mikhoto nahi kachanna chuleh lengpan kathil thum hi neipeh inghy nalung lhaina ahileh, kei hinkho leh kamite hinkhohi hoidoh teijin. \v 4 Ajehchu kamite le keima hi eithatgo ho kom’a suhmang dingleh thagam dingin eikijohdoh taove. Keihohi sohding maimaija eikijoh doh uva hileh thipbeh a kaumdiu ahi, ajehchu hiti themma chu lengpa kasuhboi nomlou ahi.” Ati \v 5 “Koipen ham hitobang bolla chu? Nangma tongkhaleu va hitobang bolla chu koi ham?” tin Leng Xerxes in adongtai. \v 6 Esther in adonbut in, “Hiche miphaloupa Haman eidouvu le kagalmi paohi hijahime!” Haman chun lengpa le lengnu kom’a chun amai adangleo jengtan ahi. \v 7 Hiche jouchun lengpa chu lunghang tah in adingdoh in khopi honlei langa chun apotdoh tan ahi. Haman vangchu lengnu Esther in ahinkho ahuhdohna dinga tao dingin aumden tan ahi, ajehchu lengpan amachu ahinghoi louding akihet ahitai. \v 8 Alungkham man’in lengnu lupna chunga chun abohkhup jengtan ahileh lengpa khopi honlei langa konna ahung kilekit langtoh akitoh khan ahi. Lengpan asamjah jengin, “Amahin kamaikoh tah jenga jong lengnu hi hitia hi adelkhum jeng ding hitam? Lengpa agah paodoh jouchun alhacha hon Haman chu amanthah nading vetsahnan amai pon in akhu taove. \v 9 Hiche jou chu lengpa dinga nukiso khat Harbona atiuchun ahin seijin, “Haman hin thinglhon amuh hemkhat feet sam sagi le nga a sao aleitolla akoije ati. Hiche chu aman lengpa min athana dinga ana huhdohpa Mordecai chu thana dinga anagon chu ahi. “Hichu ahileh hichea chun Haman chu khailih taovin,” tin lengpan thupeh aneitai. \v 10 Hiti chun Haman in Mordecai khailih na dinga anasem thinglhon achun amajoh achu akhailih taove. \c 8 \s1 Judate Kithopi Dinga Lengpa Thupeh \p \v 1 Hicheni mama chun Xerxes lengpan Judate galmi Haman thil leh lo ho jouse chu lengnu Esther apedoh tai. Hichejou chun Esther in Mordecai chu insungmi ahi lengpa kom’ah aseidoh tan ahileh Mordecai chu lengpa kom’a ahin puilut taovin ahi. \v 2 Lengpan Haman’a konna ana nung lahdoh asoi namna khutjem chu aladoh in Mordecai chu apetai. Hiti chun Esther chun Mordecai chu Haman thil le lo chunga vaihom in ana pansah tan ahi. \v 3 Hijou chun Esther chu lengpa kom’a ache kit'in akeng khopi muh a abohkhup in Agag mi Haman in Judate te douna thil giloutah ana gon chu suh-tangna dingin mitlhi pumin anataovin ahi. \v 4 Avellin lengpan Esther dingin asana tengol chu ahin lhungdoh in hiti chun ama athoudoh in a-angsung’ah adingtai. \v 5 Esther in ajah a, “Lengpa nalunglhai dinga chuleh khotona kamu theiding ahija chujongle nalung lhaina kachanthei dinga ahile Agag mipa Haman thupeh hohi suhbei na dingin dan khat semdoh le chun kati, ajehchu aman lengpa gambih jousea cheng Judate ho jouse suh gamna dinga thupeh ananei ahi,” ati. \v 6 Ajehchu kamipite le kainsung mite akitha gamma akisuhmang ding ken iti kathoh dingham?” \v 7 Hichun Xerxes lengpan lengnu Esther le Judate mi Mordecai kom’ah, “Keima Haman thilkeo jouse Esther kape tan chuleh aman Judate te suhmang ding agot jeh in thinglhon chunga amajoh akikhailih tan, \v 8 Tun lengpa min’in Judate techu nadei dandan’in thuthot tan chuleh lengpa khutjem chun mohor namkhum tan. Chule lengpa minna khatvei mohor kinamsa chu kinung lahdoh kit theitalou ding ahi, ti melchih lhon in, atipeh tai. \v 9 Hiti chun lhathum lhinna, Sivan lha, nisom ni le nithum nichun, Mordecai in lengpa lekha jeh a pangho chu akikou khomin chuleh Mordecai jin jih in ati dungjui chun ajih taovin ahi. Hiche chu Judate ho komlah vaihom ho jouse kom, gamvaipo ho kom, gambih jakhat le somni le sagi, India a patna Ehopia changeijin milen milal ho jouse kom’ah akithot dohtan ahi. Hiche dan chu lenggam sunga mipite Judate op um'in ama ama paole ama lekhajem cheh in akisunin ahi. \v 10 Hiche dan chu Xerxes lengpa minna kisun ahin, akhut jemma mohor kinamkhum ah ahi. Mordecai in hiche thuhi gangtah a homdoh dingin lengpa kin’a kimang sakol lhaihat cheh chu asoldoh in ahi. \v 11 Hiche leng thupeh hin khopi tinna um Judate hochu kipun khomna kihuhdohna anei thei diu ahi. Koi nammi hihenlang hoilai gambih a konna hijohgleh aji achateo leh amaho hindel buluho jouse chu athaova, asuhmang diu chuleh asuhgamhel theidiu chuleh agalmi hou thilkeo akichom theidiu ahi. \v 12 Xerxes lenggam jousea hitobang tohna dinga nikho kilhengdoh chu Lhakao nisagi ni kumkit hiding ahi. \v 13 Hiche dan kisodoh hi gambih jousea juiding dan hiding mipiah jousea phondoh ding, hitia chu Judate ten hiche nikho ahi agalmihou chunga phu alah thei nadiu ahi. \v 14 Hichehin leng thupeh chun akinotah ahijeh'in, thuhomjal leho chun lengpa kin’a manchah dinga kikoi Sakol hatcheh aman uva gangtah a ahopdoh diu ahi. Hiche dan Susa khopi sunga jong akiphong doh tan ahi. \v 15 Hiche jouchun Mordecai chun lengpon oupe aduple akang akisil’in, sana lallukhuh akikhuh in, tupat ponnem le pondup akisil’in lengpa a kon in ahung potdoh'in ahileh khopi sunga mipi chu akipah in othong je-jun asam sam jengun ahi. \v 16 Judate techu kipanale thanopnan adimun chene chan uva miho jana aching un ahi. \v 17 Gambih tinle khopia, lengpa dan lhunna channah Judate te akipah un alopna aneiyun anikho nitdingleh mipin golvah neikhom dingin aphongdoh un ahi. Gamsunga mipi lah achun Judate chu ahung pungjal jengun ahi ajeh chu Judate hochun eibolse get unte tia akichat’u ahitai. \c 9 \s1 Judate Galjona \p \v 1 Hiti chun alha Lhakao nisagi nichun lengpa dan thusoh teni chu ahung chelha paitan ahi. Hiche nikho chun, Judate kidoupiho chun amaho chu matchom jengding anagot u ahin, ahinla akaleh lang tah in asohtan ahi. Judate ho johchun agalmi houchu ajolo taovin ahi. \v 2 Judate techu amaho khopi holeh gambih ho jousea pumkhat in dding khom un ahin nokhum hou chu asat chap jeng’un ahi. Koimachan amaho chu akimaito ngam tapouvin ahi, ajehchu mijousen amahochu aging taovin ahi. \v 3 Gambih a milen milal ho ahin, vaihom lenpenho ahiuvin, gamvaipoh ahiuvin chuleh lengpa vaihom ho ahiuvin Mordecai akichat jeh un abonun Judate te akithopi gamtaove. \v 4 Ajehchu lengpa khopia chun Mordecai chu sangtah'a atunlet ahitan, Gambih jousea jong aminthang cheh cheh jengin chuleh athahat cheh cheh jeng tan ahi. \v 5 Hijeh chun Judate chu anikho kitep nikhon agal miteu chu chemjam in asat chap jengun ahi. Amahon agal miteu athat’un asumang gamji taovin amaho hin vetdaho jouse chu anop nop in aboljeng jiuvin ahi. \v 6 Susa khopi sung seh seh a jong Judate ten mi ja-nga athat un ahi. \v 7 Amahon Parshandatha, Dalphon leh Aspatha athatnun, \v 8 Chuleh Poratha, Adalia le Aridatha athatnun, \v 9 Parmashta toh Arisai, Aridai le Vaizatha athatnun, \v 10 Judate galmi, Hammedatha chapa Haman chate som jong chu athatdoh taovin ahi. Ahinla athil alo hou achom pou’ve. \v 11 Hiche nikho tah chun Susa khopia athajat nuchu lengpa kom’a ahetsah taovin, \v 12 Hiche jouhin lengpan lengnu Esther akouvin ajah a, “Judate ten hiche Susa khopi seh seh a jong mi 500 athat un chule Haman chate som jong athat taove. Amahon hilaitah a bon chujat atha uleh gambih dangho a ijat athat tadiuvem? Tuahi ipi nadeibe nahlai ham? Nakibolpeh ding ahi, seijin ipi thumbe ding nanei nah lai’em? Nathum chan chu kibolpeh nalai ding ahi,” ati. \v 13 Esther in adonbut in, “Lengpa nalung lhaina ahiding leh Judate techu Susa khopia tunia abol tobang un jing jongle bolsah kit’in lang chuleh Haman chate 10 chu mol lhon chunga kikhai sanghen,” ati. \v 14 Hiti chun lengpan anoppeh tan Susa khopi sunga hiche dan chu akiphong doh in chuleh Haman chate thilong o mho chu mol-lhon chunga chun akhaisang taove. \v 15 Hichun Susa khopi a Judate hochu pumkhat’in dding khom’un alha Lhakao ni get nin mi jathum athat be kitnun athillu vang achom pouve. \v 16 Hiti chun lengpa gamkai jousea Judate chu amaho kihuhna dingin dding khom un ahi. Avetda’uva pang mihem sang som sagi le sang nga athat gam’un, agalmi teuva kon in a-ongthol taove. Ahinla amahon athil le lo imacha akichom pouve. \v 17 Hiche thilsoh ho chu Adar lha nisomle nithum nia thilsoh ahi, ajing nikho nimsom le nili nin akicholdo uvin agaljo nao chu kipahtah in golvah abollun alopna aneiyun ahi. \v 18 Susa a Judate hon agalmite nisom le thum, nisom le nili geiya mi athauva chule nisom le ni nga ni akicholdo un kipana golvah anabollun ahi. \v 19 Hijeh chun, tuni changei’in thinglhanga um Judate kho gamla a umhon hiche nikholeh, phalbi kichai kon lamleh kumlhun golvah abollun akipah khomun nehle chah thilpeh ho akithot to jiuvin ahi. \s1 Purim Kut Kiman \p \v 20 Mordecai in hiche thilsoh hohi ajih lut’in Xerxes gamsung jousea anai ahin agamla a um ahin Judate hohi lekha anathot jin ahi. \v 21 Hiche nini sung hi kumseh a golvah abolji diuvin ana sei peh tan ahi. \v 22 Ama hiche nikho sunga hi kipana golvah bolding leh nehle chah kipehto a, gentheite manbeiya pehding in ana seipeh in ahi. Hiche hin Judate agalmi teuva konna kipana amunao, alunggim naova konna thanopna amunao ageldoh jing nadiu ahi. \v 23 Hiti chun Judaten Mordecai thilgon hohi anop peh un, hiche hi kumseh in achepi tauvin ahi. \v 24 Judate galmi Agagi mi Hammedatha chapa Haman chun Judate tehi suhmang helna dinga nikhokhat lhendohna dinga vangvetna ananei ahi. (Hiche avangvetna chu Purim akiti) \v 25 Ahinlah lengnu Estherhi lengpa anga ahunglut phat in, aman dan chomkhat ahin sem’in hichun Haman tohgon phaloutah chu amachunga achuhlo tan ahi. Haman le achate chu mol lhon hemjet chunga akhailih ataove. \v 26 Hijeh’a chu hiche golnop nahi Purim kiti ahi, ajehchu hiche hi gollui paova vangvetna ktina ahi. Amaho tah in anathoh khahsao ahijeh leh Mordecai in anajihlut ahijeh'in ahin chepi taove. \v 27 Gamjousea Judate ten hiche chon nahi chepi dingin anom’un chuleh achilhahte jousen jong ajui diuvin ana kilol’un ahi. Amahon hiche nikho teni hi kumseh leh akitepna nikho ahi alopna neijing dingin ana phongdoh un ahi. \v 28 Hiche nikho ho chu lenggam sunga khopi hole gambih ho jousea insung jousen akhang akhanga ageldoh jinguva anit jing diu ahi. Hiche Purim golvah ankong hi Judate lah a itih hijongleh mangthah louva anit jing ding chuleh ipi thil anasoh ham tihi akhang akhanga mansah louhel ding ahi. \v 29 Abihail chanu lengnu Esther le Judate mi Mordecai in lekha khat anajih lhonin, masangjep a Mordecai in ana sutsa Purim kiman di thudol se se chu, lengnun thanei tah namdetna anei tan ahi. \v 30 Hiche lekha chu Judate jouse anathot un chule Xerxes lenggam a gambih jakhat le somni le sagi sungah ana thot soh hel un ahi. Lekhathot a chu Judate lah a chamna le lungmon na leng hen akitin ahi. \v 31 Judate mi Mordecai leh lengnu Esther \p in dan a anatundoh lhon Purim golvah hi \p anikho kipeh dungjuija kumseh a nit dinga \p ana kiphutdoh ahi. (Mipite hin amaho dingleh achilhah ho diuva anngol naleh \p lunghemna anathoh khom banguva hiche \p Purim golvah jonghi ana tundoh u ahi). \p \v 32 Hitia hi Purim chon nahi Esther thupeh in namdetna anei hetjing dingin lekhajol khat’a kijih lut tai. \c 10 \s1 Xerxes Le Mordecai Let Le Lalna \p \v 1 Xerxes lengpa hin ama gamsung pumpi keo hilouva twikhanglen pang mun gamlatah a jong kai analah ahi. \v 2 Ama tohdoh thupitah tah hole, aman ana tunlet Mordecai nasatna hohi Media le Persia lengte thusimbu’a kijihlut’a ahi. \v 3 Judate mi Mordecai hi Xerxes lengpa bantah a thanei in apangin ahi. Amahi Judate te lah a mithupitah ahung hin chuleh jana sangtah anapeuvin ahi, ajehchu aman amite dingin thilpha anatong jingin chuleh khang nunungho changeija aphatna diuvin thu anaseijin ahi.