\id PHP Ticuna [tca] (Peru edition) - 2011 bd \ide Unicode (Charis SIL AmArea) \h PIRIPUCÜ̱̃Ã̱X \toc1 POPERA GA PIRIPUWA YEXMAGÜXÜ̃ GA YAXÕGÜXÜ̃TANÜWA NAMUXÜ̃ GA PAURU \toc2 PIRIPUCÜ̱̃Ã̱X \toc3 Pir \mt1 POPERA GA PIRIPUWA YEXMAGÜXÜ̃ GA YAXÕGÜXÜ̃TANÜWA NAMUXÜ̃ GA PAURU \c 1 \s1 Pauru rü nüxü̃ narümoxẽ ga yema yaxõgüxü̃ ga Piripuwa yexmagüxü̃ \p \v 1 Pa Toeneẽgü ya Piripuwa Ngẽxmagüxex, choma i Pauru rü namaã i taeneẽ i Timutéu nixĩ i pexcèx tanaxümatüxü̃ i ñaã popera. Rü toma rü Ngechuchu ya Cristuarü puracütanüxü̃ tixĩgü. Rü pexcèx tanaxümatü i pema i yaxõgüxü̃ãrü ãẽ̱xgacügü na pixĩgüxü̃, rü pema i tupaucawa ngü̃xẽẽtaeruü̃gü na pixĩgüxü̃, rü guxãma i pema i Ngechuchu ya Cristuaxü̃́ yaxõgüxe. \v 2 Rü chanaxwèxe i Tanatü ya Tupana rü tórü Cori ya Ngechuchu ya Cristu poraãcü pexü̃ narüngü̃xẽẽ rü pexü̃ nataãẽxẽẽ. \s1 Pauru rü yema yaxõgüxü̃cèx nayumüxẽ \p \v 3 Rü guxü̃guma i ngẽxguma pexna chacuèxãchigu rü Tupanana moxẽ chaxã i pexcèx. \v 4 Rü ngẽxguma chayumüxẽgux, rü guxü̃guma chataãẽãcüma pexcèx chayumüxẽ i guxãma i pemax. \v 5 Erü pema rü noxritama Tupanaãrü orexü̃ pexĩnüẽgumama rü poraãcü choxü̃ perüngü̃xẽẽ na nüxü̃ chixuxü̃cèx i norü ore i mexü̃. Rü ñu̱xma rü ta choxü̃ perüngü̃xẽẽgüecha. \v 6 Rü Tupana rü marü inanaxügü i wüxi i mexü̃ i puracü i perü maxü̃wa. Rü nüxü̃ chacuèx rü nüma rü guxü̃gutáma nanaxüecha i ngẽma puracü ñu̱xmatáta yanguxẽẽã i ngẽxguma ínanguxgu ya Ngechuchu ya Cristu. \v 7 Rü aixcüma name na ngẽmaãcü pemaã nagu charüxĩnüxü̃, erü poraãcü pexü̃ changechaü̃ rü aixcüma Tupana wüxigu tüxü̃ narüngü̃xẽẽ i guxãma i yixema. Rü woo ñu̱xma na chapoxcuxü̃ rü ẽ́xna ega ãẽ̱xgacügüpẽ́xewa choxü̃ nagagügu, rü Tupana choxü̃ narüngü̃xẽẽ i ngẽxguma norü ore i mexü̃e̱tüwa chideaxgu rü namaã nüxü̃ chixuxgu i ãẽ̱xgacügü na aixcüma yiĩxü̃ i ngẽma orewa nüxü̃ iyarüngauxü̃ i tórü maxü̃ i taguma gúxü̃. Rü nüxü̃ chacuèx rü ngẽma choxü̃ nangü̃xẽẽxü̃ãcüma, rü pexü̃ rü ta narüngü̃xẽẽ. \v 8 Rü Tupana nüxü̃ nacuèx na ñuxãcü poraãcü pexü̃ chadauxchaü̃xü̃ rü pexü̃ na changechaü̃xü̃ i guxãma i pemax, ngẽma Ngechuchu ya Cristu pexü̃ na ngechaü̃xü̃rüü̃. \v 9 Rü chorü yumüxẽwa naxcèx íchaca na yexeraãcü pegü pengechaü̃güxü̃cèx rü Tupanaxü̃ pengechaü̃güxü̃cèx. Rü naxcèx íchaca na yexeraãcü nüxü̃ pecuáxü̃cèx i guxü̃ma i Tupanachiga rü yexeraãcü nüxü̃ pecuáxü̃cèx na ñuxãcü nanaxwèxexü̃ na naxcèx pemaxẽxü̃. \v 10 Rü ngẽmaãcü pexcèx chayumüxẽ erü chanaxwèxe na meã penangugüxü̃ i ṯacü nixĩ i aixcüma mexü̃ i Tupanapẽ́xewa na penaxüxü̃cèx i ngẽma. Rü chanaxwèxe na aixcüma namexü̃ i perü maxü̃ na taxucèxma ṯacücèx Tupana pexna c̱axü̃cèx i ngẽxguma ínanguxgu ya Cristu. \v 11 Rü naxcèx íchaca na Ngechuchu ya Cristu pexü̃ narüngü̃xẽẽxü̃ na aixcüma namexü̃cèx i perü maxü̃ rü aixcüma penaxüxü̃cèx i ngẽma Tupanapẽ́xewa mexü̃ na ngẽmaãcü meã pemaxẽãcüma Tupanaxü̃ picuèxüü̃güxü̃cèx. \s1 Chauxcèx rü Cristuarü ngúchaü̃ na chaxüxü̃cèx nixĩ i chamaxü̃xü̃ \p \v 12 Pa Chaueneẽgüx, rü chanaxwèxe i nüxü̃ pecuèx rü guxü̃ma i ngẽma choxü̃ üpetüxü̃, rü aixcüma ngẽmaãcü choxü̃ naxüpetü na yexeraãcü natachigaxü̃cèx i Tupanaãrü ore i mexü̃. \v 13 Rü ñu̱xma i núma rü guxü̃ma i churaragü i ãẽ̱xgacüpataarü dauruü̃gü rü guxü̃ma i togü rü ta nüxü̃ nacuèxgü na chapoxcuxü̃ naxcèx na Cristuarü duü̃xü̃ chiĩxü̃. \v 14 Rü ñu̱xma na chapoxcuxü̃ rü muxü̃ma i taeneẽgü i yaxõgüxü̃ rü tama namuü̃ẽãcüma nüxü̃́ nangúchaü̃ na nüxü̃ yaxugüexü̃ i Tupanaãrü ore i mexü̃. Rü yexeraãcü tórü Coriaxü̃́ nayaxõgü. \v 15 Rü aixcüma nixĩ i ñuxre i duü̃xü̃gü rü togüxü̃ na yaxãũxãchixẽẽxü̃cèxmare nüxü̃ nixugüexü̃ i Cristuchiga, erü togüxü̃ narüyexerachaü̃. Natürü nangẽxma i togü i duü̃xü̃gü i aixcüma mexü̃gu naxĩnüẽãcüma meã nüxü̃ ixugüexü̃ i ngẽma ore. \v 16 Rü ñuxre i duü̃xü̃gü rü Cristuchigaxü̃ nixugüe erü choxü̃ nangechaü̃gü rü nüxü̃ nacuèxgü na Tupana nuxma choxü̃ muxü̃ na íchanapoxü̃xü̃cèx i norü ore i mexü̃. \v 17 Natürü nangẽxma i togü i noxrütama ngúchaü̃cèx daugüxü̃ rü ngẽmacèx nüxü̃ ixugüexü̃ i ngẽma ore. Rü nümagü rü tama mexü̃gu narüxĩnüẽ, natürü naxcèx nadaugü na yexeraãcü choxü̃́ naguxchaxẽẽgüãxü̃ i ñu̱xma na chapoxcuxü̃. \v 18-19 Natürü nüe̱tama nixĩ ega woo ngẽmaãcü yixĩgu. Erü woo mexü̃ i norü ngúchaü̃maã yixĩgu rü ẽ́xna tama, natürü Cristuchigaxü̃ nixugüe. Rü ngẽma rü wüxi i taãẽ nixĩ i chauxcèx. Rü guxü̃gutáma chataãẽẽcha erü nüxü̃ chacuèx rü guxü̃ma i ngẽma rü chorü mexü̃cèx tá nixĩ erü chauxcèx peyumüxẽgü rü choxü̃ narüngü̃xẽẽ i Tupanaãẽ i Üünexü̃ i Ngechuchu ya Cristuxü̃ rüngü̃xẽẽxü̃. \v 20 Rü ngẽma poraãcü chanaxwèxexü̃ nixĩ na taguma ṯacü rü chixexü̃ chaxüxü̃ na taxucèxma chaugücèx chaxãnexü̃cèx. Rü chanaxwèxe i guxü̃guma íchamemare na guxãpẽ́xewa tama chamuü̃ãcüma Cristuchigaxü̃ chixuxü̃. Rü ñu̱xma na chamaxü̃xü̃ rü woo chayu̱xgu rü chanaxw̱ae i guxü̃guma aixrügumarüü̃tama chaugagu Cristuxü̃ nicuèxüü̃gü i duü̃xü̃gü. \v 21 Erü chauxcèx rü Cristuarü ngúchaü̃ na chaxüxü̃cèx nixĩ i na chamaxü̃xü̃. Natürü ngẽxguma chayu̱xgux rü ngẽma rü ta name, erü Cristuxü̃tawa tá changẽxma i ngẽxguma. \v 22 Natürü tama nüxü̃ chacuèx i ṯacü nixĩ i rümemaẽxü̃ i chauxcèx, ngẽma na chayuxü̃ rü ẽ́xna na chamaxü̃xü̃.. Erü ñu̱xma na chamaxü̃xü̃ rü choxü̃́ natauxcha na chanaxüxü̃ i tórü Coriarü puracü. \v 23 Rü ngẽmacèx tama nüxü̃ chacuèx na ṯacü yiĩxü̃ i chauxcèx rümemaẽxü̃ i ngẽma taxrewa. Erü ñuxguacü rü chanaxwèxe na chayuxü̃ na Cristuxü̃tawa changẽxmaxü̃cèx. Rü ngẽma nixĩ i aixcüma yexera rümemaẽxü̃ i chauxcèx. \v 24 Natürü i pexcèx rü nagu charüxĩnü rü narümemaẽ nixĩ na ñoma i chaxunemaãtama na chamaxü̃xü̃ na ngẽmaãcü pexü̃ charüngü̃xẽẽxü̃cèx. \v 25 Rü ñu̱xma na aixcüma meã nüxü̃ chacuáxü̃ na pechoxwèxexü̃, rü ngẽmawa nüxü̃ chacuèx na tãũtáma paxa chayuxü̃. Rü ngẽmaãcü tá chamaxãma na pexü̃ charüngü̃xẽẽxü̃cèx na yexeraãcü Cristucèx pemaxẽxü̃cèx rü yexeraãcü taãẽãcüma nüxü̃́ peyaxõgüxü̃cèx. \v 26 Rü ngẽmaãcü wena táxarü petanüwa changẽxma. Rü ngẽxguma wena choxü̃ pedaugügu rü aixcüma tá petaãẽgü erü tá pexü̃́ nangẽxma na ṯacücèx Ngechuchu ya Cristuxü̃ picuèxüü̃güxü̃. \v 27 Rü ngẽma guxü̃ãrü yexera rümemaẽxü̃ nixĩ na naxcèx pedauxü̃ na meã pemaxẽxü̃, ngẽma Cristuarü ore pemaã nüxü̃ ixuxü̃rüü̃. Rü ngẽxguma petanüwa chaxũxgu rü ẽ́xna woo tama nge̱ma chaxũxgu, natürü nüxü̃ chaxĩnüchaü̃ na guxãma wüxigu pegü peporaexẽẽxü̃ na taguma nüxü̃ perüc̱ẖauxü̃cèx na aixcüma peyaxõgüxü̃, rü ngẽmaãcü Tupanaãxü̃́ pepuracüexü̃ na yexeraãcü yaxũchigüxü̃cèx i norü ore i mexü̃. \v 28 Rü ngẽmacèx penaxwèxe i tama texéxü̃ pemuü̃ẽãcüma nüxü̃ pixugüama i ngẽma ore. Rü ngẽma na tama nüxü̃ pemuü̃ẽxü̃ rü ngẽma rü wüxi i cuèxruü̃ tá nixĩ nüxü̃́ i perü uwanügü. Rü ngẽmawa tá nüxü̃ nacuèxgü na poxcuwa tá naxĩxü̃ i nümagü natürü pema rü tá maxü̃wa na pexĩxü̃. Rü Tupana tá nixĩ ya pexü̃ rüngü̃xẽẽcü na tama nüxü̃ pemuü̃ẽxü̃cèx i ngẽma perü uwanügü. \v 29 Rü Tupanaga nixĩ na Cristuaxü̃́ peyaxõgüxü̃. Rü ngẽxgumarüü̃ ta naga nixĩ na Cristucèx ngúxü̃ pingegüxü̃. Rü ngẽma rü wüxi i ngü̃xẽẽ nixĩ i pexna naxãxü̃ ya Tupana. \v 30 Pema rü choma rü wüxigu Tupanaãrü puracüwa tangẽxmagü, rü tanaxüama i ngẽma puracü ega woo texé tüxü̃́ naguxchaxẽẽgux. Rü ü̃pa rü marü choxü̃ pedau na ñuxãcü meã chanaxüxü̃ i ngẽma puracü, rü ñu̱xma rü ta nüxü̃ picuáchiga na ñuxãcü chanaxüamaxü̃ woo namu i chorü guxchaxü̃gü. \c 2 \s1 Cristu rü ñoma taxuü̃ma yiĩxü̃rüü̃ nügü nixĩxẽẽ rü yemacèx ga Tupana rü guxü̃ãrü ãẽ̱xgacüxü̃ nayaxĩxẽẽ \p \v 1 Rü dücax, Pa Chaueneẽgüx, rü ñu̱xma na Cristuarü duü̃xü̃gü pixĩgüxü̃, ¿rü aixcüma yiĩxü̃ i nüma pexü̃ nataãẽxẽẽxü̃? ¿Rü aixcüma yiĩxü̃ i petaãẽgüxü̃ erü nüma pexü̃ nangechaü̃? ¿Rü aixcüma yiĩxü̃ i Tupanaãẽ i Üünexü̃ pexü̃tawa ngẽxmaxü̃? ¿Rü aixcüma yiĩxü̃ i pegü pengechaü̃güxü̃ rü pegüxü̃́ pengechaü̃tümüü̃güxü̃? \v 2 Rü ngẽxguma chi ngẽmaãcü yixĩgu, rü chanaxwèxe i guxãma wüxigu perüxĩnüẽ, rü aixcüma guxãma pegü pengechaü̃gü, rü aixcüma guxãma ñoma wüxitama piĩxü̃rüü̃ na yiĩxü̃ i peãẽ, rü guxãma wüxitama i ngúchaü̃cèx pedau. Rü ngẽxguma ngẽmaãcü pemaxẽgu rü wüxi i chorü taãẽ tá nixĩ. \v 3 Rü tama name na togüarü yexera pegü pixĩgüxẽẽxü̃ rü pegü picuèxüxü̃güxü̃. Natürü narümemae nixĩ i nagu perüxĩnüẽxü̃ na ngema togü rü perü yexera nüxü̃ nacuègüxü̃. \v 4 ¡Rü tama pegüguxicatama perüxĩnüẽ, natürü pegü peporaexẽẽ na togüxü̃ perüngü̃xẽẽgüxü̃cèx! \v 5 Rü name nixĩ ga yema Ngechuchu ya Cristu nagu rüxĩnüxü̃gu na perüxĩnüẽxü̃ i pemax. \v 6 Yerü nüma rü woo ga Tupanaxü̃chi na yiĩxü̃, natürü tama nügü nicuèxüxü̃ na Tupana yixĩxü̃. \v 7-8 Rü yemacèx yéma nanatèx ga norü mexü̃gü ga daxũguxü̃ ga naãnewa. Rü wüxi i duü̃xü̃ i togüaxü̃́ puracüxü̃rüü̃ nügü nixĩxẽẽ. Rü ñoma wüxi i duü̃xü̃rüü̃ ñoma ga naãnegu nabu. Rü yexguma marü duü̃xü̃ yixĩgu ga nümax, rü ñoma taxuü̃ma yiĩxü̃rüü̃ nügü nixĩxẽẽ. Rü Tupanaga naxĩnü, rü yemaãcü curuchagu nayu woo wüxi ga ãnexü̃chi na yiĩxü̃ ga yema. \v 9 Rü yemacèx ga Tupana rü guxü̃étüwa nanangexmaxẽẽ rü nayangucuchixẽẽ na guxü̃ma i ãẽ̱xgacügüétüwa nangẽxmaxü̃cèx. \v 10 Rü yemaãcü nanaxü ga Tupana na Ngechuchupẽ́xegu tacaxã́pü̱xügüxü̃cèx rü nüxü̃ ticuèxüü̃güxü̃cèx ya guxãma ya texé ya daxũguxü̃ i naãnewa ngẽxmagüxe, rü guxãma i ñoma i naãnewa ngẽxmagüxe, rü guxãma ya texé ya marü yuexe. \v 11 Rü yemaãcü Tupana ãẽ̱xgacüxü̃ nayaxĩxẽẽ na guxãma nüxü̃ ixuxü̃cèx na tórü Cori yiĩxü̃ ya Ngechuchu ya Cristu rü ngẽmaãcü nüxü̃ icuèxüü̃güxü̃cèx ya Tanatü ya Tupana. \s1 Cristuarü duü̃xü̃gü rü ñoma omügürüü̃ nixĩgü i natanüwa i ngẽma duü̃xü̃gü i tama yaxõgüxü̃ \p \v 12 Rü ñu̱xma na nüxü̃ pecuáxü̃ na ñuxãcü Nanatüga naxĩnüxü̃ ga Cristu, rü chanaxwèxe i chauga pexĩnüẽ, Pa Chaueneẽgü ya Pexü̃ Changechaü̃güxe. Rü yéma petanüwa chayexmagu chauga na pexĩnüẽxü̃ãrü yexera chanaxwèxe i chauga pexĩnüẽ i ñu̱xma na tama petanüwa changẽxmaxü̃. Rü chanaxwèxe i Tupanaxü̃ pemuü̃ẽãcüma naxcèx pedaugüama i perü maxü̃ i taguma gúxü̃. \v 13 Erü Tupana nixĩ ya perü maxü̃wa puracücü na mexü̃gu perüxĩnüexü̃cèx. Rü nüma nixĩ i pexü̃ nangü̃xẽẽxü̃ na naga pexĩnüẽxü̃cèx rü peyanguxẽẽxü̃cèx i ngema norü ngúchaxü̃. \v 14 ¡Rü guxü̃ma i ngema Tupanacèx pexüxü̃wa rü tama name i oõcü penaxü rü pegü naxcèx pechoxü̃gagü! \v 15-16 Rü name i ngẽmaãcü meã pemaxẽ na taxúema ṯacü rü chixexü̃xü̃ pewa iyangauxü̃cèx. Rü penaxwèxe i mexü̃ i Tupanaxãcügü pixĩgü i natanüwa i ngẽma duü̃xü̃gü i chixexü̃ rü chixeãẽgümarexü̃. Rü ngẽxguma ngẽma duü̃xü̃gümaã nüxü̃ pixugüyane i ngẽma ore i mexü̃ i tüxü̃ maxẽxẽẽxü̃, rü yoxni natanüwa rü ñoma woramacurigü ya ẽãnexü̃wa ibáixgücürüü̃ tá pixĩgü. Rü ngẽmaãcü i ngẽxguma wena núma naxũxgu ya Cristu rü poraãcü tá pemaã chataãẽ erü tá nüxü̃ chadau na tama natücèxmamare yiĩxü̃ ga yema puracü ga petanüwa chaxüxü̃. \v 17 Rü ngẽma ñu̱xma na meã peyaxõgüxü̃, rü ngẽma nixĩ i perü ãmare i Tupanana pexãxü̃. Rü ngẽma na meã yanguxü̃cèx i ngẽma perü ãmare i Tupanapẽ́xewa, rü choma rü íchamemare na Tupanacèx ichanaxãxü̃ i chorü maxü̃ rü chayuxü̃. Rü ngẽmacèx woo chayu̱xgu rü wüxi i taãẽ tá nixĩ i chauxcèx. Rü chanaxwèxe i pemagü rü ta ngẽmacèx wüxigu chomaã petaãẽgü. \v 18 Rü ngẽmacèx ega ngẽma ore i mexü̃cèx chayu̱xgux, rü tama name na pengechaü̃güxü̃ natürü chanaxwèxe na wüxigu chomaã petaãẽgüxü̃. \s1 Timutéu rü Epaporu- dítuchiga \p \v 19 Rü ngẽxguma tórü Cori ya Ngechuchu naxwèxegu rü paxa petanüwa chanamue̱ga ya taeneẽ ya Timutéu na pexü̃ na íyadauxü̃cèx rü chataãẽxü̃cèx i ngẽxguma núma nangeãgu i pechiga. \v 20 Rü aixcüma nataxuma i to i chorü ngü̃xẽẽruü̃ i choma nagu charüxĩnüxü̃gu rüxĩnüxü̃, rü Timutéuxicatama nixĩ. Rü nataxuma i to i naxrüü̃ aixcüma pegu rüxĩnüxü̃ rü pexü̃ rüngü̃xẽẽchaü̃xü̃. \v 21 Erü guxü̃ma i togü rü naxcèx nadaugü i noxrütama ngúchaü̃gü, rü tama aixcüma nagu narüxĩnüẽ i ngẽma Ngechuchu ya Cristuarü ngúchaü̃. \v 22 Natürü i pema rü marü nüxü̃ pecuèx na ñuxãcü meã namaxü̃xü̃ i Timutéu, rü ñuxãcü choxü̃ nangü̃xẽẽxü̃ i Tupanaãrü orearü uchigawa, ñoma wüxi i buxü̃ i nanatüxü̃ rüngü̃xẽẽxü̃rüü̃. \v 23 Rü ngẽmacèx i ngẽxguma nüxü̃ chacuèxgu na ñuxãcü tá choxü̃ na naxüpetüxü̃ i núma, rü ñu̱xũchi nge̱ma petanüwa chanamuxchaü̃ i Timutéu na pexü̃ íyadauxü̃cèx. \v 24 Rü ngẽxgumarüü̃ ta nagu charüxĩnü rü tórü Cori rü aixcüma tá choxü̃ narüngü̃xẽẽ na chomatama nge̱ma petanüwa íchayadauxü̃cèx. \v 25 Rü ngẽxgumarüü̃ ta chauxcèx name nixĩ i nge̱ma petanüwa chanamuxü̃ i taeneẽ i Epaporudítu. Rü nüma nixĩ ga pematama chauxcèx núma penamuxü̃ na choxü̃ nangü̃xẽẽxü̃cèx. Rü nüma rü chomücü nixĩ i Tupanaãrü puracüwa, rü poraãcü choxü̃ narüngü̃xẽẽ i Tupanaãrü orearü uwa. \v 26 Rü poraãcü nüxü̃́ nangúchaü̃ na pexü̃ íyadauxü̃ i guxãma i pemax. Rü poraãcü naxoegaãẽ, yerü pema rü nüxü̃ pecuáchiga ga na yaḏaawexü̃ ga nümax. \v 27 Rü aixcüma nixĩ ga na yaḏaawexü̃, rü wixguxüchi taèx nayu. Natürü Tupanaãxü̃́ nangechaü̃tümüü̃ rü choma rü ta nüxü̃́ changechaü̃tümüü̃, rü yemacèx naxcèx nayataanexẽẽ na tama yexeraãcü changechaü̃xü̃cèx. \v 28 Rü ngẽmacèx rü yexeraãcü chanaxwèxe na paxa petanüwa chanamuxü̃ i Epaporudítu, na pema rü petaãẽgüxü̃cèx i ngẽxguma wena nüxü̃ pedaugügu. Rü ngẽxguma i choma rü tá ta chataãẽ i ngẽxguma nüxü̃ chacuèxgu na petanüwa nangẽxmaxü̃ na pexü̃ nangü̃xẽẽxü̃cèx. \v 29 Rü chanaxwèxe i tórü Coriégagu petaãẽgüãcüma meã penayaxu erü peeneẽ nixĩ. Rü name nixĩ i nüxü̃ pengechaü̃gü i guxü̃ma i ngẽma duü̃xü̃gü i Epaporudíturüü̃ ixĩgüxü̃. \v 30 Yerü nüma ga Epaporudítu rü yema na poraãcü nawa napuracüxü̃ ga Cristuarü puracü, rü yemacèx wixguxüchi taèx nayu. Rü ãũcümaxü̃wa nügü nayexmaxẽẽ na pechicüü choxü̃ nangü̃xẽẽxü̃cèx. \c 3 \s1 Ngẽma na Cristuxü̃ icuáxü̃ rü ngẽma nixĩ i guxü̃ãrü yexera rümemaẽxü̃ \p \v 1 Rü ñu̱xma Pa Chaueneẽgüx, rü chanaxwèxe i petaãẽgü erü tórü Coriarü duü̃xü̃gü pixĩgü. Rü yema ore ga noxri pexcèx chaxümatüxü̃ rü tama choxü̃́ nawèxtümüü̃ na wena pexcèx chanaxümatüxü̃ erü aixcüma pexü̃́ name i ngẽma ore. \v 2 ¡Rü pegüna pedèu̱x nüxna i ngẽma duü̃xü̃gü i chixri maxẽxü̃ rü chixexü̃maã pexü̃ ixucu̱xẽgüxü̃! Rü nümagü nixĩ i nüxü̃ yaxugüexü̃ rü ngẽxguma tama yigü íiwiechèxmüpẽ́xechiraü̃gu, rü taxucürüwama Tupanapẽ́xewa time. \v 3 Natürü yíxema aixcüma Tupanapẽ́xewa imexẽ, rü yixema tixĩgü. Rü Tupanaxü̃ ticuèxüü̃gü i Naãẽ i Üünexü̃ãrü ngü̃xẽẽmaã. Rü tataãẽgü erü Ngechuchu ya Cristuarü duü̃xü̃gü tixĩgü. Rü tama tayaxõgü na ngẽma yigü íiwiechèxmüpẽ́xechiraü̃xü̃cèx Tupanapẽ́xewa imexü̃. \v 4 Rü choma chi waxi nixĩ i guxü̃ i togüarü yexera chayaxõxü̃ i ngẽma wiechèxmüpẽ́xechiraü̃chiga. Rü tataxu chima ya togue ya texé chauxrüü̃ yaxṍxẽ i ngẽmachiga. \v 5 Yerü yexguma 8 ga ngunexü̃ chauétü yixĩgu ga na chabuxü̃, rü choxü̃ ínawiechèxmüpẽ́xechiraü̃gü, erü Yudíu chixĩ. Rü Beyamítanüxü̃ chixĩ. Rü chaunatü rü chaué rü Yudíugü tixĩgü, rü ngẽmacèx i choma rü Yudíuxüchi chixĩ. Rü choma rü Parichéuchirẽ́x chixĩ, rü pema nüxü̃ pecuèx rü ngẽma Parichéugü rü meãma nanaxaure i Tupanaãrü mugü ga Moĩché ümatüxü̃. \v 6 Rü yema na meã chayanguxẽẽchaü̃xü̃cèx ga yema mugü ga Moĩché ümatüxü̃, rü yemacèx nawe chingẽchigü ga yema duü̃xü̃gü ga Ngechuchuaxü̃́ yaxõgüxü̃. Rü yema na aixcüma meã chanaxaurexü̃cèx ga yema mugü ga Moĩché ümatüxü̃, rü yemacèx taxucürüwama texé chauchigaxü̃ tixu ga tama na chaxaurexü̃. \v 7 Natürü guxü̃ma ga yema ü̃pa chauxcèx mexü̃, rü ñu̱xma rü taxuwama choxü̃́ name erü marü íchanatèx na Cristuaxü̃́xĩcatama chayaxõxü̃cèx. \v 8 Rü ñu̱xma na Ngechuchu ya Cristu ya chorü Corixü̃ na chacuáxü̃, rü chauxcèx rü guxü̃ma ga yema ü̃pa nagu chixũxü̃ rü taxuwama name, erü ngẽma na Cristuxü̃ na chacuáxü̃ rü guxü̃ãrü yexera narümemaẽ. Rü guxü̃ma ga yema mugü ga noxri nagu chixũxü̃ rü marü nüxü̃ charüxo na Cristuwe charüxũxü̃cèx. Rü chauxcèx rü ñoma guxchirerüü̃ nixĩ ga yema ü̃pa nagu chixũxü̃ ega Cristumaã nügü chananguxgu. \v 9 Rü yemaãcü nüxü̃ charüxo ga guxü̃ma nagagu ga yema na Cristuarü duü̃xü̃ na chiĩxü̃cèx. Rü ñu̱xma rü Tupanapẽ́xewa chame erü Cristuaxü̃́ chayaxõ. Rü tama ngẽma na chamecümaxü̃cèx rü ẽ́xna mugü chaxaurexü̃cèx nixĩ na chamexü̃ i napẽ́xewa. Natürü ngẽma na Cristuaxü̃́ chayaxõxü̃cèx nixĩ i nügücèx choxü̃ namexẽẽxü̃ ya Tupana. \v 10-11 Rü ngẽma ñu̱xma chanaxwèxexü̃ nixĩ na aixcüma Cristuxü̃ chacuáxü̃ rü chowa na nangẽxmaxü̃ i ngẽma pora ga wena Cristuxü̃ írüdaxẽẽxü̃ i ñu̱xma nüxü̃́ ngẽxmaxü̃. Rü yema ngúxü̃ na yangexü̃ ga nüma rü na nayuxü̃ rü ngẽxgumarüü̃tama chanaxwèxe i íchamemare na naxcèx ngúxü̃ chingexü̃ rü naxcèx chayuxü̃ na yixcama choma rü ta yuwa ícharüdaxü̃cèx. \s1 Pauru naxcèx nadau na Cristucèx namaxü̃xü̃ ñu̱xmatáta Tupanax- ü̃tawa nangu \p \v 12 Rü ñu̱xma na ngẽma ñachaxü̃ pemaã rü tama chanaxwèxe i nagu perüxĩnüẽ na guxü̃xü̃ chacuáxü̃ i Cristuchiga, rü ẽ́xna guxü̃wama na chamexü̃. Natürü guxü̃ i ngunexü̃gu rü naxcèx chadauama na Ngechuchu ya Cristuarü ngúchaü̃ na chaxüxü̃cèx, yerü yemacèx nixĩ ga nüma ga chauxcèx nadauxü̃ ga noxrix. \v 13 Pa Chaueneẽgüx, pemaã nüxü̃ chixu rü chomatama meãma nüxü̃ chacuèx rü ñu̱xma rü ta tautama nawa changu i ngẽma naxcèx chadauxü̃. Natürü i ñu̱xma rü marü nüxü̃ icharüngüma i guxü̃ma ga yema noxri nagu chixũxü̃. Rü ñu̱xma rü chaugü chaporaxẽẽ na aixcüma Cristucèx na chamaxü̃xü̃ na nawa changuxü̃cèx i ngẽma maxü̃ i chopẽ́xewaama ngẽxmaxü̃. \v 14 Rü ngẽmacèx i ñu̱xma rü naxcèx chadau na aixcüma Cristucèx chamaxü̃xü̃ ñu̱xmatáta Tupanaxü̃tawa changu. Erü chanayauxchaü̃ i ngẽma ãmare i nüma daxũguxü̃ i naãnewa naxcèx taxcèx nangemaxü̃ i yixema na Ngechuchu ya Cristuarü duü̃xü̃gü ixĩgüxü̃. \v 15 Rü guxãma i yixema na aixcüma Cristuaxü̃́ yaxõgüxü̃, rü name nixĩ i ngẽmaãcü nagu tarüxĩnüẽ. Natürü ngẽxguma chi texé i petanüwa toguama tarüxĩnügu, rü Tupana tá tüxü̃ nüxü̃ nacuèxẽẽ i ngẽma nüma nanaxwèxexü̃ na nüxü̃ tacuáxü̃. \v 16 Rü ngẽma inaxwèxexü̃ nixĩ na aixcüma naga ixĩnüẽẽchaxü̃ rü meãma nagu ixĩxü̃ i ngẽma ore i marü nüxü̃ icuáxü̃. \v 17 Pa Chaueneẽgüx, chanaxwèxe i chauxrüü̃ nagu pexĩ i ngẽma pexü̃ nüxü̃ chadauxẽẽxü̃ na namexü̃. ¡Rü penangugü na ñuxãcü meã namaxẽxü̃ i ngẽma togü i duü̃xü̃gü i toma tamaxẽxü̃ãcüma maxẽxü̃! \v 18 Rü marü muẽ̱xpü̱xcüna pemaã nüxü̃ chixu, rü ñu̱xma rü changechaü̃ãcüma rü chaxauxãcüma wena pemaã nüxü̃ chixu rü nangẽxma i muxü̃ma i duü̃xü̃gü i Cristuarü uwanürüü̃ãcüma maxẽxü̃. Rü nümagü rü tama nüxü̃ nacuèxgüchaü̃ na Cristu curuchagu naxcèx yuxü̃. \v 19 Natürü ngẽma duü̃xü̃gü rü tá düxwa Tupana nanapoxcue. Rü ngẽma naxü̃neãrü ngúchaü̃ nixĩ i namaã natupanaã́xü̃. Rü woo nüxü̃ nacuèxchirẽ́x na wüxi i ãne na yiĩxü̃ i ngẽma chixexü̃ natürü namaã nataãẽgüama. Rü ñoma i naãneãrü ngẽmaxü̃guxicatama narüxĩnüẽ. \v 20 Natürü i yixema rü daxũguxü̃ i naãnewa tüxü̃́ nangẽxma i tachica. Rü ítananguxẽẽ na daxũguxü̃ i naãnewa taxcèx ne naxũxü̃ ya tórü Cori ya Ngechuchu ya Cristu ya tórü Maxẽxẽẽruü̃. \v 21 Rü ñaã taxüne i yuxwèxexü̃ rü nüma ya Cristu tá nanaxüchicüü na naxü̃ne i mexẽchixü̃rüü̃ yiĩxü̃cèx. Rü ngẽma norü pora i namaã guxü̃e̱tüwa nangẽxmaxü̃, rü ngẽmamaãtama tá nanaxüchicüü i taxüne na noxrürüü̃ yiĩxü̃cèx. \c 4 \s1 Ñu̱xma na tórü Coriarü ixĩgüxü̃ rü name nixĩ na guxü̃guma namaã itaãẽgüxü̃ \p \v 1 Pa Chaueneẽgüx, rü pexü̃ changechaxü̃ rü poraãcü pexü̃ íchayadauxchaxü̃. Rü ngẽma pemaã nüxü̃ chixuxü̃rüü̃ chanaxwèxe i meã tórü Coricèx pemaxẽ erü pema nixĩ i chorü taãẽ rü chorü ãmare i Tupana choxna ãxü̃ pixĩgüxü̃. \v 2 Rü nüxü̃ chacèèxü̃ i taeyèxgü i Ebódia rü Chitique na nügümaã nangüxmüẽxü̃cèx, erü nümagü rü tórü Corixacügü nixĩgü. \v 3 Rü cumax, Pa Chomücü ya Mecü i Wüxigu Tupanaãrü Puracüwa Chomaã Puracücüx, rü cuxna naxcèx chaca na nüxü̃ curüngü̃xẽẽxü̃cèx i ngẽma taxre i taeyèxgü, erü nümagü rü wüxigu chomaã rü Cremetemaã rü ngẽma togü i chomücügü i Tupanaãrü poperawa marü ngo̱xégagüxü̃maã napuracüe i Tupanaãrü orearü uwa. \v 4 Rü ñu̱xma na tórü Coriarü pixĩgüxü̃, Pa Chaueneẽgüx, rü name nixĩ i guxü̃guma namaã petaãẽgü. Rü wena pemaã nüxü̃ chixu, rü ¡petaãẽgü! \v 5 Rü chanaxwèxe i meã pemaxẽ na guxü̃ma i duü̃xü̃gü pexü̃ nacuèxgüxü̃cèx na aixcüma mexü̃ i duü̃xü̃gü na pixĩgüxü̃. ¡Rü nüxna pecuèxãchie na tórü Cori rü paxa tá nataeguxü̃ na núma naxũxü̃! \v 6 ¡Rü taxucèxma penaxi̱xãchiãẽgü! ¡Rü Tupanamaã nüxü̃ pixu i perü yumüxẽwa i guxü̃ma i ṯacü i pexü̃ ngupetüxü̃! ¡Rü naxcèx ípeca rü moxẽ nüxna pexã! \v 7 Rü ngẽmaãcü i nüma ya Tupana rü tá pexü̃ nataãẽxẽẽ namaã i wüxi i taãẽ i mexẽchixü̃ i guxü̃ma i taãẽ i nüxü̃ icuáxü̃ãrü yexera mexẽchixü̃. Rü ñu̱xma na Ngechuchu ya Cristuarü duü̃xü̃gü pixĩgüxü̃, rü ngẽma taãẽ i Tupana pexna ãxü̃ rü tá nüxna pexü̃ ínapoxü̃ i ngẽma chixexü̃ i nagu perüxĩnüẽchaxü̃. \s1 Name nixĩ i nagu tarüxĩnüẽ i guxü̃ma i ṯacü i aixcüma mexü̃ ixĩxü̃ \p \v 8 Rü ñu̱xma Pa Chaueneẽgüx, rü name nixĩ i nagu perüxĩnüẽ i guxü̃ma i ngẽma ore i aixcüma ixĩxü̃, rü guxü̃ma i ngẽma nacüma i taxucürüwama texé chixri nachiga idexaxü̃. Rü name nixĩ i nagu perüxĩnüẽ i guxü̃ma i ngẽma ore i aixcüma meã iwéxü̃ rü guxü̃ma i ngẽma Tupanapẽ́xewa mexü̃, rü guxü̃ma i ngẽma mexü̃ i duü̃xü̃gü namaã taãẽxü̃, rü guxü̃ma i ngẽma mexü̃ i Tupanaxü̃ naxcèx icuèxüüxü̃güxü̃. Rü name nixĩ i ngẽmagu perüxĩnüẽ. \v 9 Rü chanaxwèxe i aixcüma penaxü i ngẽma pexü̃ changúexẽẽxü̃, rü ngẽma pexü̃ namaã chixucu̱xẽgüxü̃, rü ngẽma chauxü̃tawa nüxü̃ pexĩnüẽxü̃, rü ngẽma chauxü̃tawa nüxü̃ pedauxü̃ na chanaxüxü̃. Rü ngẽxguma ngẽmaãcü pemaxẽgu rü pemaã tá inarüxã̱ũ̱x ya Tupana ya tamaã irüngüxmücü rü tüxü̃ taãẽxẽẽcü. \s1 Yema Piripucü̱̃ã̱x ga yaxõgüxü̃ rü dĩẽrumaã Pauruxü̃ narüngü̃xẽẽgü \p \v 10 Rü ñu̱xma na chorü Coriarü chiĩxü̃, rü poraãcü chataãẽ erü wenaxãrü choxna pecuèxãchie rü choxü̃ perüngü̃xẽẽ. Rü choma nüxü̃ chacuèx rü pema rü guxü̃guma choxü̃ perüngü̃xẽẽchaü̃, natürü taguma pexü̃́ natauxcha ga na penaxüxü̃ ga yema. \v 11 Rü tama ngẽma na ṯacü choxü̃́ taxuxü̃cèx nixĩ i pemaã nüxü̃ chixuxü̃ i ngẽmachiga. Erü choma rü marü chomaã nixü na namaã chataãẽxü̃ i ngẽma choxü̃́ ngẽxmaxü̃. \v 12 Rü nüxü̃ chacuèx na ñuxãcü na yiĩxü̃ ega guxü̃ choxü̃́ tau̱xgux, rü nüxü̃ chacuèx na ñuxãcü na yiĩxü̃ ega choxü̃́ namuxũchixgu. Rü marü chomaã nixü na namaã chataãẽxü̃ i ngẽma choxü̃́ ngẽxmaxü̃ woo changaxpütüwegu, rü ẽ́xna woo chataiyaxgu, rü ẽ́xna woo choxü̃́ namuxũchixgu rü ẽ́xna woo choxü̃́ natau̱xguma. \v 13 Rü Cristu nixĩ ya choxü̃ poraxẽẽcü, rü ngẽmacèx chomaã nanguxü̃ na chanaxüxü̃ i guxü̃ma i ngẽma Tupana naxwèxexü̃ na chanaxüxü̃. \v 14 Natürü ga pema rü wüxi ga mexü̃ choxü̃́ pexügü ga yexguma guxchaxü̃wa chayexmagu rü choxü̃ perüngüxẽẽ. \v 15 Rü pema, Pa Yaxõgüxü̃ i Piripucü̱̃ã̱x, rü meãma nüxü̃ pecuèx rü yexguma noxri Machedóniããnewa nüxü̃ chixuxgu ga Tupanaãrü ore, rü yexguma yéma íchaxũxü̃gu, rü pexicatama nixĩ ga ãmare choxna pexãxü̃ naxcèx ga yema ngü̃xẽẽ ga chauxü̃tawa peyaxuxü̃. \v 16 Rü yexguma Techarónicaarü ĩãnewa chayexmayane, rü pema rü yéma chauxcèx penamugü ga perü ãmare na choxü̃ perüngü̃xẽẽgüxü̃cèx. Rü tama nixĩ ga yexgumaríca choxü̃ perüngü̃xẽẽxü̃. \v 17 Rü woo perü ãmaremaã chataãẽ, natürü yexeraãcü chataãẽ erü ngẽma choxü̃ na perüngü̃xẽẽgüxü̃cèx rü Tupana tá ãmare pexna naxã. \v 18 Rü ñu̱xma rü marü choxü̃́ nangẽxma i guxü̃ma i ṯacü i chanaxwèxexü̃, rü aixcüma ngẽmaãrü yexera choxü̃́ nangẽxma. Rü ñu̱xma na Epaporudítu núma nangexü̃ i perü ãmare, rü taxuü̃ma choxü̃́ nataxu. Rü ngẽma perü ãmare i chauxcèx núma pemuxü̃, rü Tupanapẽ́xewa rü ñoma wüxi i pumara i yixixü̃rüxü̃ nixĩ, rü nüma rü poraãcü namaã nataãẽ. \v 19 Rü ngẽmacèx ya chorü Tupana rü norü ngẽmaxü̃gü i mexẽchixü̃wa tá pexna nanaxã i guxü̃ma i ṯacü i pexü̃́ taxuxü̃. Rü ngẽmaãcü tá nanaxü erü Ngechuchu ya Cristuarü duü̃xü̃gü pixĩgü. \v 20 Rü name nixĩ i guxü̃guma nüxü̃ ticuèxüü̃gü ya Tanatü ya Tupana. Rü ngẽmaãcü yiĩ. \s1 Pauru nanagu̱xẽẽ ga norü popera rü wenaxãrü yema duü̃xü̃güxü̃ narümoxẽ \p \v 21 Rü chanaxwèxe i chauégagu nüxü̃ perümoxẽgü i guxü̃ma i taeneẽgü i Ngechuchu ya Cristuaxü̃́ yaxõgüxü̃. Rü ngẽxgumarüü̃ ta pexü̃ narümoxẽgü i ngẽma taeneẽgü i chauxü̃tawa ngẽxmagüxü̃. \v 22 Rü ngẽxgumarüü̃ ta pexü̃ narümoxẽgü i guxü̃ma i taeneẽgü i núma Dumawa ngẽxmagüxü̃. Rü ngẽma yexera pexü̃ rümoxẽgüxü̃ rü ngẽma nixĩ i taeneẽgü i Dumaãrü ãẽ̱xgacü ya tacüxü̃-tawa puracüexü̃. \v 23 Rü chanaxwèxe i tórü Cori ya Ngechuchu ya Cristu pexü̃ narüngü̃xẽẽ i guxãma i pemax. Rü ngẽmaãcü yiĩ. \qr Rü nuãma pexna, \qr Pauru