\id COL Ticuna [tca] (Peru edition) - 2011 bd \ide Unicode (Charis SIL AmArea) \h COROCHACÜ̱̃Ã̱X \toc1 POPERA GA COROCHAWA YEXMAGÜXÜ̃ GA YAXÕGÜXÜ̃TANÜWA NAMUXÜ̃ GA PAURU \toc2 COROCHACÜ̱̃Ã̱X \toc3 Cor \mt1 POPERA GA COROCHAWA YEXMAGÜXÜ̃ GA YAXÕGÜXÜ̃TANÜWA NAMUXÜ̃ GA PAURU \c 1 \s1 Pauru rü nüxü̃ narümoxẽ ga yema yaxõgüxü̃ ga Corochawa yexmagüxü̃ \p \v 1-2 Pa Chaueneẽgü ya Corochaarü Ĩãnewa Ngẽxmagüxex, choma i Pauru rü wüxigu namaã i taeneẽ i Timutéu nixĩ i pexcèx tanaxümatüxü̃ i ñaã popera. Rü choxü̃ nixĩ ga Tupana ga inamuãchixü̃ na guxü̃wama nüxü̃ chixuchigüxü̃cèx i Ngechuchu ya Cristuarü ore. Rü pexcèx chanaxümatü i guxãma i pema ya chaueneẽgü ya aixcüma Tupanaãrü duü̃xü̃gü ixĩgüxe ya Cristuaxü̃́ yaxõgüxe. Rü chanaxwèxe i Tanatü ya Tupana pexü̃ narüngü̃xẽẽ na meã pegümaã pemaxẽxü̃cèx rü petaãẽgüxü̃cèx. \s1 Pauru rü yema yaxõgüxü̃cèx nayumüxẽ \p \v 3 Rü guxü̃guma i ngẽxguma pexcèx tayumüxẽgügu, rü moxẽ nüxna taxã ya Tupana ya Nanatü ya tórü Cori ya Ngechuchu ya Cristu. \v 4 Rü ngẽmaãcü tanaxü erü marü nüxü̃ tacuáchiga na ñuxãcü aixcüma meã Ngechuchu ya Cristuaxü̃́ peyaxõgüxü̃, rü aixcüma nüxü̃ pengechaü̃güxü̃ i guxü̃ma i ngẽma duü̃xü̃gü i Tupanaãrü ixĩgüxü̃. \v 5 Rü nüxü̃ tacuèxgü na ngẽmaãcü meã Tupanapẽ́xewa pemaxẽxü̃ erü penayauxgüchaü̃ i ngẽma mexü̃gü i Tupana pexü̃́ namaã nguxü̃xü̃ i daxũguxü̃ i naãnewa. Rü ñu̱xma rü meã ípenanguxẽẽ na penayauxgüxü̃cèx i ngẽma mexü̃gü yerü marü nüxü̃ pexĩnüẽ ga Tupanaãrü ore i mexü̃ i aixcüma ixĩxü̃. \v 6 Rü ngẽmatama ore i mexü̃ ga pexü̃tawa nguxü̃, rü guxü̃wama nangu i ñu̱xmax. Rü guxü̃wama ningüchigü rü duü̃xü̃güarü maxü̃xü̃ naxüchicüü, yema perü maxü̃xü̃ na naxüchicüüxü̃rüü̃ ga yexguma nüxü̃ pexĩnüẽgu rü nüxü̃ pecuèxgügu na ñuxãcü Tupana aixcüma pexü̃ na ngechaü̃xü̃ rü pexü̃ rüngü̃xẽẽchaü̃xü̃. \v 7 Rü ngẽma ore i mexü̃ nixĩ ga pexü̃ nangúexẽẽxü̃ ga Epáparu ya tomücü ya nüxü̃ tangechaü̃gücü ya wüxigu tomaã Tupanaãrü orewa puracücü. Nüma rü Cristuarü puracütanüxü̃ ya mecü nixĩ, rü nüma nixĩ i tochicüü pexü̃ nangü̃xẽẽxü̃. \v 8 Rü nüma ya Epáparu nixĩ i tomaã nüxü̃ yaxuxü̃ i pechiga na ñuxãcü Tupanaãẽ i Üünexü̃ãrü ngü̃xẽẽmaã choxü̃ pengechaü̃güxü̃. \v 9 Rü ngẽmacèx i toma ga noxritama pexü̃ tacuáchigagu, rü taguma nüxü̃ itayarüngümaẽ na pexcèx tayumüxẽgüxü̃. Rü guxü̃guma Tupanana naxcèx tacagü na meã pexü̃ nüxü̃ nacuèxẽẽxü̃cèx i ngẽma nüma nanaxwèxexü̃ na penaxüxü̃. Rü nüxna naxcèx tacagü na pexna naxããxü̃cèx i nagúxü̃raü̃xü̃ i cuèx i Naãẽ i Üünexü̃wa ne ũxü̃. \v 10 Rü nüxna naxcèx tacagü na meã tórü Cori naxwèxexü̃ãcüma na pemaxẽxü̃cèx rü guxü̃guma penaxüxü̃cèx i ngẽma nüma nanaxwèxexü̃. Rü nüxna naxcèx tacagü na pexü̃́ natauxchaxẽẽãxü̃cèx na togüxü̃ perüngü̃xẽẽgüxü̃cèx rü guxü̃ i ngunexü̃gu yexeraãcü Tupanaxü̃ pecuáxü̃cèx. \v 11 Rü nüxna naxcèx tacagü na norü pora i mexẽchixü̃maã pexü̃ naporaexẽẽxü̃cèx, na namaã peporaexü̃cèx i guxü̃ma i guxchaxü̃gü rü yaxna namaã pexĩnüẽxü̃cèx. \v 12 Rü ñu̱xũchi tanaxwèxe i taãẽãcüma Tanatü ya Tupanana moxẽ pexã, erü nüma pexü̃ nimexẽẽgü na pema rü ta penayauxgüxü̃cèx i ngẽma mexü̃gü i naxü̃tawa ngẽxmagüxü̃ i nüma tá nüxna naxãxü̃ i ngẽma duü̃xü̃gü i noxrü ixĩgüxü̃. \v 13 Yerü nüma ga Tupana rü marü Chatanámẽ́xẽwa tüxü̃ ínanguxü̃xẽẽ rü Nane ya nüxü̃ nangechaü̃cümẽ́xẽwa tüxü̃ nangẽxmagüxẽẽ. \v 14 Rü guma Nanegagu nixĩ ga tüxü̃ namaxẽxẽẽxü̃ rü tüxü̃́ nüxü̃ nangechaü̃xü̃ ga tórü pecadugü. \s1 Rü yexguma pecaducèx nayu̱xgu ga Cristu rü Tupana nügümaã nanangüxmüẽxẽẽ ga duü̃xü̃gü \p \v 15 Taguma texé Tupanaxü̃ tadau, natürü nüma rü núma nanamu ga Nane na duü̃xü̃gü nüxü̃ daugüxü̃cèx rü nüxü̃ nacuèxgüxü̃cèx na ñuxãcü na yiĩxü̃ i nüma ya Tupana. Rü naxü̃pa ga guxü̃ma ga ṯacü i ñu̱xma ngẽxmaxü̃, rü nüxĩra marü nayexma ga Tupana Nane. \v 16 Rü Nanexü̃ nixĩ ga namuxü̃ ga Tupana na naxüãxü̃cèx ga guxü̃ma i ṯacü i ñu̱xma ngẽxmaxü̃ i daxũguxü̃ i naãnewa rü ñoma i naãnewa, rü guxü̃ma i ngẽma nüxü̃ idauxü̃ rü ngẽma tama nüxü̃ idauxü̃. Rü yemaãcü nanaxü ga guxü̃ma ga norü orearü ngeruü̃gü i daxũcü̱̃ã̱xãrü ãẽ̱xgacügü rü guxü̃ma ga ngoxogüarü ãẽ̱xgacügü. Rü yemaãcü nanaxü ga guxü̃ma na nüxü̃ yacuèxüü̃güxü̃cèx. \v 17 Rü naxü̃pa i guxü̃ma i ṯacü i ñu̱xma ngẽxmaxü̃, rü Cristu rü marü nüxĩra nayexma. Rü nagagu nixĩ i meã inanuxü̃ i guxü̃ma erü nüma nixĩ i namaã inacuáxü̃. \v 18 Rü nüma ya Cristu rü naẽru nixĩ i guxü̃ma i ngẽma yaxõgüxü̃. Rü nüma nixĩ ga naxüãxü̃ rü nüxna naxããxü̃ ga maxü̃. Rü nüma nixĩ ga nüxĩra yuwa ínadaxü̃ na guxü̃ãrü ãẽ̱xgacü yiĩxü̃cèx. \v 19 Rü Cristu rü Tupanaxü̃chi nixĩ, yerü yemaãcü nanaxwèxe ga Tupana. \v 20 Rü Tupana rü ñoma ga naãnewa nanamu ga Cristu na curuchagu pecaducèx nayuxü̃cèx. Rü yemaãcü nixĩ ga Tupana nügümaã nangüxmüẽxẽẽxü̃ ga guxü̃ma i ñoma i naãnewa ngẽxmaxü̃ rü guxü̃ma i daxũguxü̃ i naãnewa ngẽxmaxü̃. Rü yemaãcü nanaxü ga Tupana yerü yemaãcü nanaxwèxe. \v 21 Rü pema ga ü̃pa rü tama Tupanamücügü pixĩgü yerü naxchi pexaie nagagu ga perü chixexü̃ ga nagu perüxĩnüexü̃ rü pexüxü̃. \v 22 Natürü i ñu̱xma ya Tupana rü nügümaã pexü̃ narüngüxmüẽxẽẽ na namücügü i mexü̃ pixĩgüxü̃cèx. Rü yemaãcü nanaxü ga Tupana ga yexguma Cristu duü̃xü̃xü̃ ixĩxgu rü curuchawa ngúxü̃ yangexgu rü yexma nayu̱xgu. Rü yemaãcü nayu ga Cristu na nügüxü̃tawa pexü̃ nagagüxü̃cèx rü napẽ́xewa pimexü̃cèx rü nataxuxü̃cèx i perü chixexü̃. \v 23 Natürü nge̱ma na pengugüxü̃cèx, rü penaxwèxe na guxü̃guma mea peyaxõgüxü̃ rü meã naga pexĩnüẽxü̃ rü taguma nüxü̃ perüxoexü̃ i ngẽma norü ore i mexü̃ ga marü nüxü̃ pexĩnüẽxü̃. Rü̃ ngematama ore nixĩ i ñu̱xma nüxü̃ yaxugüexü̃ i gúxü̃ i naanewa. \s1 Tupana rü Pauruxü̃ namu na guxü̃ma ga yaxõgüxü̃xü̃ nangü̃xẽẽxü̃cèx \p \v 24 Rü ñu̱xma na woo pexcèx ngúxü̃ chingexü̃ rü chataãẽ erü nüxü̃ chacuèx rü ñaã chaxunemaã choma rü ta chayanguxẽẽ ga yema ngúxü̃ ga Cristu ingexü̃ naxcèx i norü duü̃xü̃gü i yaxõgüxü̃. \v 25 Rü ñu̱xma ya Tupana rü choxü̃ namu na nüxü̃ charüngü̃xẽẽxü̃cèx i guxü̃ma i ngẽma norü duü̃xü̃gü i yaxõgüxü̃. Rü perü mexü̃cèx nixĩ i choxü̃ namuxü̃ na guxü̃wama meã nüxü̃ chixuxü̃cèx i norü ore. \v 26-27 Rü ngẽma Tupanaãrü ore rü ñanagürü: \q1 “Rü Cristu rü pewa nangẽxma i ñu̱xmax, rü nagaguxicatama nixĩ i pexü̃́ nangẽxmaxü̃ i pechica i daxũguxü̃ i naãnewa i ngextá ínamexẽchixü̃wa”, \m ñanagürü. Rü yema nuxcümaü̃güxü̃ ga duü̃xü̃gü rü tama nüxü̃ nacuèxgü ga yemachiga, natürü ñu̱xma ya Tupana rü norü duü̃xü̃güxü̃ nüxü̃ nacuèxẽẽ. Erü nüma ya Tupana rü norü duü̃xü̃güxü̃ nüxü̃ nadauxẽẽchaü̃ na ñuxãcü poraãcü pexü̃ nangechaü̃xü̃ rü pexü̃ nangü̃xẽẽxü̃ i guxãma i pema i tama Yudíugü ixĩgüxe. Rü ñu̱xma i pema na woo tama Yudíugü pixĩgüxü̃, natürü pema rü ta pexü̃́ nangẽxma i pechica i daxũguxü̃ i naãnewa erü Cristuaxü̃́ peyaxõgü. \v 28 Rü ñu̱xma i toma rü Cristuchigaxü̃ nixĩ i tixuxü̃. Rü ngema ore i Tupanaarü cuèx nawa ngexmaxü̃maã nixĩ i guxü̃ma i duü̃xü̃güxü̃ tixucu̱xẽgüxü̃ rü tanangúexẽẽxü̃ na ngemaãcü ngearü chixexü̃ã́xü̃ Cristuxü̃tawa tagagüxü̃. \v 29 Rü ngẽmatama puracü nixĩ i nawa poraãcüxüchima chapuracüamaxü̃ woo ṯacü rü guxchaxü̃ chauxcèx ínguxgu. Rü guxü̃ma i ngẽma pora i Cristu choxna ãxü̃ i chowa ngẽxmaxü̃ nixĩ i choxü̃ poraxẽẽxü̃ na chanaxüamaxü̃cèx i ngẽma puracü. \c 2 \p \v 1 Pa Chaueneẽgüx, chanaxwèxe i nüxü̃ pecuèx na ñuxãcü poraãcü pexcèx chapuracüxü̃. Rü ngẽxgumarüü̃ ta chanaxwèxe i nüxü̃ pecuèx na ñuxãcü poraãcü chapuracüxü̃ naxcèx i ngẽma taeneẽgü i Laodichéaarü ĩãnewa ngẽxmagüxü̃ rü guxü̃ma i petanüxü̃gü i taguma choxü̃ daugüxü̃. \v 2 Rü ngẽmaãcü poraãcüxüchima chapuracü na nüxü̃́ rü ta chanangúchaü̃xẽẽxü̃cèx. Erü chanaxwèxe i guxü̃ma aixcüma nügü nangechaü̃gü rü nüxü̃́ nangẽxma i ngẽma mexü̃ i cuèx i aixcüma ixĩxü̃. Rü ngẽmaãcü tá meãma nüxü̃ nacuèxgü ga yema noxri Tupanaxĩcatama nüxü̃ cuáxü̃. Rü yima rü Cristutama nixĩ. \v 3 Rü nüma nixĩ i nüxü̃́ nangẽxmaxü̃ i guxü̃ma i cuèx i aixcüma mexü̃. Rü nüma nixĩ i taxcèx nango̱xẽẽãxü̃ i Tupanachiga. \v 4 Rü pemaã nüxü̃ chixu i ngẽma ore erü tama chanaxwèxe na texé pexü̃ womüxẽẽgüxü̃ namaã i ṯacü rü ore i chixexü̃wa pexü̃ gagüxü̃. \v 5 Rü woo na tama nge̱ma petanüwa changẽxmaxü̃, natürü chauãẽwa rü poraãcü pegu charüxĩnü. Rü wüxi i chorü taãẽ nixĩ na nüxü̃ chacuáxü̃ na ñuxãcü meã pegü ipinuxü̃ na meã pegümaã ipecuáxü̃cèx rü ñuxãcü tama nüxü̃ perüxoexü̃ na Cristuaxü̃́ peyaxõgüxü̃. \s1 Ñu̱xma na Cristuarü ixĩgüxü̃ rü ngexwacaxü̃xü̃ i maxü̃ tüxü̃́ nangẽxma \p \v 6 Rü pema ga noxri rü meãma tórü Cori ya Ngechuchu ya Cristuxü̃ peyauxgü. Rü ñu̱xma rü yema noxri meãma na penayauxgüxü̃rüü̃ rü name nixĩ i guxü̃guma nüxna penaxã i perü maxü̃ na nüma pexü̃́ namaã inacuáxü̃cèx. \v 7 Rü wüxi i nanetü nanaxwèxe i naxchúmèxã na nataixü̃cèx rü na namaxü̃xü̃cèx. Rü ngẽxgumarüü̃ ta i pema rü penaxwèxe na meã Cristuna peyaxũ̱xgüxü̃ na meã nawa piyaetanüxü̃cèx rü meã naxcèx pemaxẽxü̃cèx rü meã nüxü̃́ peyaxõgüamaxü̃cèx yema noxri Epáparu pexü̃ ngúexẽẽgurüü̃. Rü name nixĩ i guxü̃guma Tupanana moxẽ pexã. \v 8-9 ¡Rü naxcèx pexuãẽgü i ngẽma duü̃xü̃gü i pexü̃ womüxẽẽgüchaü̃xü̃! Rü tama name i nüxü̃́ iperüxĩnüẽ i ngẽma norü ore i tama aixcüma ixĩxü̃ rü taxuwama mexü̃. Erü ngẽma duü̃xü̃gü rü pexü̃ nangúexẽẽchaü̃ na nagu pexĩxü̃cèx i ngẽma nacümagü ga nuxcümaü̃güxü̃ ga duü̃xü̃gü nagu ĩxü̃. Rü ñoma i naãneãrü ngu̱xẽẽtaegü nixĩ i inaxĩnüẽxü̃. Rü tama aixcüma Cristuchiga nixĩ i ngẽma pexü̃ nangúexẽẽxü̃. Rü name nixĩ i nüxna pixĩgachi i guxü̃ma i ngẽma ngu̱xẽẽtaeruü̃gü i chixexü̃gü rü Cristuwe perüxĩ. Erü Cristu rü Tupanaxü̃chi nixĩ rü guxü̃ma i Tupanaãrü pora rü Cristuwa nangẽxma. \v 10 Rü ñu̱xmax, rü Tupanaãrü maxü̃ rü norü pora rü aixcüma pewa nangẽxma erü namẽ́xwa pengẽxmagü ya Cristu ya namaã icuácü i guxü̃ma i daxũcü̱̃ã̱xãrü ãẽ̱xgacügü rü guxü̃ma i ngoxogüarü ãẽ̱xgacügü. \v 11 Rü ngẽma Yudíugü rü nügü ínawiechèxmüpẽ́xechiraü̃gü na Tupanapẽ́xewa yamexü̃cèx. Natürü ngẽxguma Cristuaxü̃́ yaxõgügu rü tama ngẽmaãcü tamaã nanaxü ya Cristu na imexü̃cèx. Erü nüma ya Cristu rü tórü maxü̃wa napuracü rü tüxü̃ ínanguxü̃xẽẽ nawa i taxüneãrü ngúchaü̃gü. Rü ngẽmaãcü nixĩ i tüxü̃ yamexẽẽxü̃ na Tupanapẽ́xewa imexü̃cèx. \v 12 Rü yexguma ípebaiü̃gu, rü Cristu na itáxü̃rüü̃ yexma natèx ga yema nuxcümaü̃xü̃ ga perü maxü̃. Rü yema Cristu na írüdaxü̃rüü̃ rü pema rü ta penayaxu i maxü̃ i ngexwacaxü̃xü̃, yerü peyaxõgü na Tupana norü poramaã Cristuxü̃ írüdaxẽẽxü̃. \v 13 Rü ü̃pa ga pema rü tama aixcüma pexü̃́ nayexma ga maxü̃ i taguma gúxü̃ yerü pepecaduã̱xgü rü pexeneãrü ngúchaü̃ pexügü. Natürü i ñu̱xma rü Cristuxü̃ namaxẽẽxü̃rüü̃ pexü̃ namaxẽxẽẽ ya Tupana erü Cristuarü duü̃xü̃gü pixĩgü. Rü Tupana rü marü Cristugagu tüxü̃́ nüxü̃ nangechaü̃ ga guxü̃ma ga tórü pecadugü. \v 14 Rü noxri rü tachixe yerü tama aixcüma naga taxĩnüẽ ga yema mugü ga Moĩché tüxna ãxü̃, rü tórü pecadugü rü yuwa tüxü̃ nagagü. Natürü ga Cristu rü curuchagu tórü pecaducèx nayu, rü yemaãcü Tupana tüxü̃́ nayangutanüxẽẽ ga yema tórü pecadugü. \v 15 Rü yexguma curuchagu nayu̱xgu ga Cristu, rü yexguma nixĩ ga Chatanáxü̃ naporamaẽxü̃ ga Tupana. Rü yexguma nixĩ ga guxü̃ ga duü̃xü̃güpẽ́xewa Chatanáxü̃ naxãnexẽẽxü̃ ñoma wüxi i churaragüarü ãẽ̱xgacü i norü uwanü i nüxü̃ naporamaẽxü̃xü̃ naxãnexẽẽxü̃rüü̃. \s1 Name nixĩ i naxcèx tadaugü i ngẽma mexü̃gü i daxũguxü̃ i naãnewa ngẽxmagüxü̃ \p \v 16 Rü ñu̱xma rü taxucèxma tü̱xcüü̃ pexü̃ nixu i ngẽma Yudíugü ega woo tama naxrüü̃ penaxü̱xgux. Nümagü rü ñuxre i õnagüxicatama nangõ̱xgü, rü ñuxre i axeü̃xĩcatama nixaxgü, rü ñuxre i petaarü ngunexü̃gü naxauregü na ngẽmaãcü Tupanaxü̃ yacuèxüü̃güxü̃cèx. Rü nangẽxma i norü peta i gucü ya taunecügu Tupanacèx naxauregüxü̃ rü togü i petagü i gucü ya tauemacügu naxauregüxü̃. Rü nüxü̃́ nangẽxma i nacümagü na ñuxãcü ngü̃xchigaarü ngunexü̃gü naxauregüxü̃. \v 17 Rü aixcüma yema nuxcümaü̃güxü̃ ga Yudíugü rü nanaxauregü ga yema nacümagü yerü ga Cristu rü tauta ínangu ga yexguma. Natürü i ñu̱xma rü marü ínangu ya Cristu rü tórü pecaducèx nayu. Rü ñu̱xma rü name nixĩ na naga ixĩnüẽxü̃ rü tama nagu ixĩxü̃ i ngẽma nuxcümaü̃güxü̃ i nacümagü. \v 18 ¡Rü tãũtáma naga pexĩnüẽ i ngẽma duü̃xü̃gü i nüxü̃ ixugüxü̃ na ipeyarütauxexü̃ ega tama daxũcü̱̃ã̱x i orearü ngeruü̃güxü̃ picuèxüü̃gügu! Nümagü rü tama nügü nicuèxüü̃güneta rü nügü nixugü na yango̱xetügüxü̃. Rü noxrütama cuèxmaãmare nügü nicuèxüü̃gü. \v 19 Natürü i nümagü rü tama aixcüma naga naxĩnüẽ ya yima taeru ixĩcü ya Cristu ya tüxü̃ poraexẽẽcü rü tüxü̃ iyaetanüxẽẽcü i tórü õwa i guxãma i yixema i norü duü̃xü̃gü ixĩgüxe. Rü nüma ya Cristu nixĩ i wüxigu tüxü̃ naxĩnüẽxẽẽxü̃ i wüxichigü i yixema ngẽma Tupana naxwèxexü̃rüü̃. \v 20 Rü yexguma nayu̱xgu ga Cristu rü yexma nayu ga nuxcümaü̃xü̃ ga perü maxü̃, rü yexma nayarüxo ga guxü̃ma ga nuxcümaü̃güxü̃ ga pecümagü i ñoma i naãnecü̱̃ã̱x i duü̃xü̃gü nagu rüxĩnüẽxü̃. Rü ngẽmacèx i ñu̱xmax ¿rü tü̱xcüü̃ nixĩ i ñoma i naãnecü̱̃ã̱x maxẽxü̃rüü̃ nagu pemaxẽxü̃ i pemax, rü tü̱xcüü̃ nixĩ i ngẽma Yudíugücümagu pexĩxü̃? \v 21 Rü nümagü i Yudíugü rü nüxü̃ nixugüe rü ñanagürügü: \p “Tama name i nüxü̃ quingõgü i ngẽã, rü tama name i cunangõ̱x i yea, rü tama name i cunayaxu i ngẽma”, ñanagürügü. \v 22 Natürü guxü̃ma i ngẽma nacümagü rü paxa tá inayarüxo erü duü̃xü̃güarü nixĩgü. Rü ngẽma pexü̃ namuxü̃ rü duü̃xü̃güarü mugümare nixĩ. Rü ngẽma pexü̃ nangúexẽẽxü̃ rü duü̃xü̃güarü ngu̱xẽẽtaemare nixĩ. \v 23 Rü guxü̃ma i ngẽma pexü̃ namuxü̃ rü pexcèx namexcüraxü̃ erü pexü̃ naxucu̱xẽgü na ṯacü pexauregüxü̃cèx, rü tama pegü picuèxüü̃güxü̃cèx, rü meã pexenemaã ipecuèxgüxü̃cèx. Natürü guxü̃ma i ngẽma mugü rü tama aixcüma pexü̃ narüngü̃xẽẽ na nüxü̃ perüxoexü̃cèx i pexeneãrü ngúchaü̃gü. \c 3 \p \v 1 Rü ñu̱xma i pemax, rü Cristu wena maxü̃xü̃rüü̃ rü pexü̃́ nangẽxma i maxü̃ i ngexwacaxü̃xü̃. Rü ngẽmacèx name nixĩ i naxcèx pedau i ngẽma mexü̃gü i daxũguxü̃ i naãnewa ngẽxmaxü̃ i ngextá Cristu rü Tupanaãrü tügünecüwawa írütoxü̃wa rü namaã ãẽ̱xgacü íyiĩxü̃wa. \v 2 Rü name nixĩ i guxü̃guma nagu perüxĩnüẽ i ngẽma daxũguxü̃ i naãnewa ngẽxmaxü̃ i ngemaxü̃gü rü tama i ngẽma ñoma i naãnewa ngẽxmaxü̃. \v 3 Yerü yexguma nayu̱xgu ga Cristu rü yexma nayu ta ga nuxcümaü̃xü̃ ga perü maxü̃. Rü ñu̱xma rü pexü̃́ nangẽxma i perü maxü̃ i ngexwacaxü̃xü̃ erü Cristutanüxü̃ pixĩgü rü Tupanamẽ́xẽwa pengẽxmagü. \v 4 Rü nümatama ya Cristu nixĩ i pexü̃ namaxẽxẽẽxü̃. Rü ngẽxguma wena núma nango̱xgu, rü namaã tá pengóe, rü naxrüü̃ tá pimexẽchi. \s1 Marü nüxü̃ tarüxo i nuxcümaü̃xü̃ i tacüma i chixexü̃gü rü tanayaxu i ngexwacaxü̃xü̃ i tórü maxü̃ \p \v 5 Rü ñu̱xma rü name nixĩ i nüxü̃ perüxoe i guxü̃ma i ñoma i naãneãrü chixexü̃ i pewa ngẽxmaxü̃. Rü tama name i pemèxna naĩ i ngemaã pemaxẽ, rü tama name i petena naĩ ya yatümaã pemaxẽ. Rü tama name i penaxü i pexeneãrü ngúchaü̃ rü bai i nagu perüxĩnüẽmare. Rü tama name i pexü̃́ nangúchaü̃ i ṯacü rü to i chixexü̃gü. Rü tama name i pegünaxĩcatama penanuxuchigüchaü̃ i guxü̃ma i ngẽmaxü̃gü, erü yíxema ngẽma nacüma tüxü̃́ ngẽxmaxẽ rü düxwa namaã tatupanaã̱x. \v 6 Rü guxü̃ma i ngẽma chixexü̃gücèx tá nixĩ i Tupana napoxcuexü̃ i ngẽma duü̃xü̃gü i ngẽmaãcü maxẽxü̃ rü tama naga ĩnüẽchaü̃xü̃. \v 7 Rü pema ga ü̃pa rü penaxü ga yema chixexü̃gü, rü yemaãcü pemaxẽ. \v 8 Natürü i ñu̱xma rü name nixĩ i nüxü̃ perüxoe i guxü̃ma i ngẽma na pegüchi pexaiexü̃, rü pegümaã penuẽxü̃, rü chixri pemaxẽxü̃, rü pegümaã peguxchigagüxü̃, rü guxü̃ma i ngẽma chixexü̃ i dexa i nüxü̃ pixuxü̃. \v 9 Rü tama name i pegümaã pidorae, erü marü ípenatèx ga nuxcümaü̃xü̃ ga pecüma rü guxü̃ma ga yema chixexü̃gü ga ü̃pa pexügüxü̃. \v 10 Rü ñu̱xma rü marü penayaxu i ngexwacaxü̃xü̃ i perü maxü̃ rü ngexwacaxü̃xü̃ i duü̃xü̃gü pixĩgü. Rü guxü̃ i ngunexü̃gu rü Tupana pexü̃ ningexwacaxü̃xẽẽchigü na yexeraãcü pimexü̃cèx naxrüü̃ rü yexeraãcü nüxü̃ na pecuèxgüxü̃cèx ya Tanatü ya Tupana ya maxü̃ tüxna ãcü. \v 11 Rü ñu̱xma rü Tupanacèx rü nüe̱tama nixĩ ega Yudíu quixĩgu rü ẽ́xna tama. Rü nüe̱tama nixĩ ega ícuwiechèx-müpẽ́xechiraü̃gu rü ẽ́xna tama. Rü nüe̱tama nixĩ ega ṯacü rü nachiü̃ãnecü̱̃ã̱x i duü̃xü̃ quixĩgu, rü ẽ́xna ṯacü rü duü̃xü̃ quixĩgu. Rü nüe̱tama nixĩ ega wüxi i coriarü duü̃xü̃ quixĩgu, rü ẽ́xna taxúxearüma duü̃xü̃ quixĩgu. Erü ñu̱xma rü ngẽma guxü̃ãrü yexera aixcüma tüxü̃́ mexü̃ nixĩ na Cristu rü guxü̃ãrü ãẽ̱xgacü yiĩxü̃ rü guxãwama nangẽxmaxü̃. \v 12 Rü ñu̱xma ya Tupana rü pexü̃ nangechaü̃ i pema rü pexü̃ nadei na noxrü pixĩgüxü̃cèx. Rü ngẽmacèx name nixĩ i guxü̃guma pexü̃́ nangechaü̃tümüü̃gü i togü, rü namaã pemecümagü, rü tauxchaãcüma nüxna penaxã, rü taguma napẽ́xewa pegü picuèxüxü̃gü. Rü ngẽxguma woo ṯacü pemaã naxü̱xgux rü name nixĩ i yaxna namaã pexĩnüẽ. \v 13 Rü name nixĩ i wüxichigü i pema na pegümaã yaxna pexĩnüẽxü̃. Rü ngẽxguma chi texé ṯacü pemaã ü̱xgux, rü name nixĩ i pegüxü̃́ nüxü̃ pengechaü̃gü i ngẽma. Rü yexgumarüü̃ ga tórü Cori na pexü̃́ nüxü̃ ngechaü̃xü̃rüü̃, rü name nixĩ i togüaxü̃́ nüxü̃ pengechaü̃gü. \v 14 Rü guxü̃ãrü yexera mexü̃ nixĩ na pegü pengechaü̃güxü̃. Erü ngẽxguma aixcüma pegü pengechaü̃gügu rü aixcüma wüxigu tá perüxĩnüẽ, rü meã pegümaã tá pemaxẽ. \v 15 Rü name nixĩ na pemaã inacuáxü̃ i ngẽma taãẽ i Cristu pexna ãxü̃ na ngẽmaãcü aixcüma pegü pengechaü̃güxü̃cèx. Yerü yemacèx nixĩ ga Tupana pexü̃ dexü̃ na wüxitama i duü̃xü̃gü pixĩgüxü̃cèx rü meã wüxigu perüxĩnüẽxü̃cèx. Rü name nixĩ i moxẽ nüxna pexãgü ya Tupana. \v 16 Rü name nixĩ i guxü̃guma peãẽwa nangẽxma i Cristuarü ore rü taãẽãcüma naga pexĩnüẽ. Rü name nixĩ i meã peãẽxü̃ pecuáãcüma namaã pegü pengúexẽẽ rü pegü pixucu̱xẽgü na ngẽmaãcü pegüaxü̃́ penangúchaü̃xẽẽxü̃cèx. Rü name nixĩ i aixcüma Tupanana moxẽ pexãgüãcüma nagu pewiyaegü i nagúxü̃raü̃xü̃ i norü wiyaegü. \v 17 Rü guxü̃ma i ngẽma pexüxü̃ rü nüxü̃ pixuxü̃ rü name nixĩ i tórü Cori ya Ngechuchuégagu penaxü. Rü name nixĩ i ngẽmaãcü Ngechuchuégagu Tanatü ya Tupanana moxẽ pexãgü. \s1 Tupana nanaxwèxe na meã namaxẽxü̃ i duü̃xü̃gü i Cristuaxü̃́ yaxõgüxü̃ \p \v 18 Pa Ngexü̃gü i Ãtegüxü̃x, rü name nixĩ i petega pexĩnüẽ. Erü woetama ngẽma nixĩ i mexü̃ na penaxüxü̃ erü tórü Cori ya Cristuarü duü̃xü̃gü pixĩgü. \v 19 Pa Yatügü i Ãmaxgüxü̃x, rü name nixĩ i ngĩxü̃ pengechaü̃gü i pemèxgü. Rü tama name na ngĩmaã pechixecümagüxü̃. \v 20 Pa Buxü̃güx, rü name nixĩ i guxü̃wama penatü rü peega pexĩnüẽ, erü ngẽma nixĩ i namaã nataãẽxü̃ ya tórü Cori. \v 21 Pa Papágüx, rü tama name i penanuẽxẽẽ i pexacügü. Erü ngẽxguma ngẽmaãcü penaxü̱xgux rü ngürüãchi tá nüxü̃́ nawèxtümüü̃ i ngẽma namaã nüxü̃ pixuxü̃. \v 22 Pa Duü̃xü̃güx i Ixããrü Coriã̱xgüxü̃x, rü name nixĩ i guxü̃wama naga pexĩnüẽ i perü corigü i ñoma i naãnewa pemaã icuèxgüxü̃. Rü tama name i pexü̃ nadaugüguxicatama meã pepuracüe na ngẽmaãcü penataãẽxẽẽxü̃cèx. Natürü name nixĩ i mexü̃ i perü ngúchaü̃maã guxü̃guma meã pepuracüe erü tórü Corixü̃ pemuü̃ẽ. \v 23 Rü guxü̃ma i ngẽma perü puracü i pexüxü̃wa rü name nixĩ i perü ngúchaü̃maã penaxü ñoma tórü Cori ya Cristuaxü̃́ pepuracüexü̃rüü̃ rü tama i duü̃xü̃güaxü̃́. \v 24 Rü marü nüxü̃ pecuèx rü daxũguxü̃ i naãnewa rü tórü Cori ya Cristu tá pexna nanaxã i perü ãmare i maxü̃ i taguma gúxü̃. Erü yima Cristu ya aixcüma perü Cori ixĩcüaxü̃́ nixĩ i pepuracüexü̃. \v 25 Natürü yíxema chixexü̃ üxe rü tá ta tanayaxu i tümaãrü natanü naxcèx i ngẽma chixexü̃ i taxüxü̃, rü aixcüma Tupana tá tüxü̃ napoxcu. Erü Tupanapẽ́xewa rü guxü̃ma i duü̃xü̃gü rü nawüxigu, rü taxucürüwama texé Tupanachèxwa tiña ega chixexü̃ taxü̱xgux. \c 4 \p \v 1 Rü pemax, Pa Corigüx, rü name nixĩ i perü duü̃xü̃gümaã pemecümagüxü̃, rü tama penawomüxẽẽxü̃. ¡Rü nüxna pecuèxãchie na pema rü ta pexü̃́ nangẽxmaxü̃ ya perü Cori ya daxũgucü! \v 2 ¡Rü guxü̃guma peyumüxẽgü, rü pexuãẽgü na tama chixexü̃gu peyixü̃cèx! ¡Rü Tupanana moxẽ pexãgü! \v 3 ¡Rü toxcèx rü ta peyumüxẽgü na Tupana toxü̃́ natauxchaxẽẽxü̃cèx na nüxü̃ tixuxü̃cèx i norü ore i mexü̃, rü meãma duü̃xü̃gümaã nüxü̃ tixuxü̃cèx i ngẽma ore ga noxri tama nüxü̃ nacuèxgüxü̃ i Cristuchiga! Rü ngẽma orecèx nixĩ i ñu̱xma ichapoxcuxü̃. \v 4 Rü chanaxwèxe i chauxcèx peyumüxẽgü na meã duü̃xü̃gücèx chanango̱xẽẽxü̃ i ngẽma ore, erü ngẽma nixĩ i mexü̃ na chanaxüxü̃. \v 5 ¡Rü meã pemaxẽ napẽ́xewa i ngẽma duü̃xü̃gü i tama yaxõgüxü̃! ¡Rü ñu̱xma na pexü̃́ natauxchaxü̃, rü yoxni paxa penaxü̱x i Tupanaãrü puracü! ¡Rü taxṹ i perüchomarexü̃! \v 6 Rü ngexguma togü i duü̃xü̃gümaã pidexagügu, rü name nixĩ i penataãẽxẽẽ namaã i ngema dexa i namaã nüxü̃ pixuxü̃. ¡Rü ngemaãcü mea penangaxü̃ i ngema pexna cèxü̃ nachiga i perü õ!. \s1 Pauru nanagu̱xẽẽ ga norü popera rü wenaxãrü yema duü̃xü̃güxü̃ narümoxẽ \p \v 7 Rü nüma ya taeneẽ ya Tíquicu ya nüxü̃ ingechaü̃gücü rü aixcüma choxü̃ narüngü̃xẽẽ rü wüxigu chomaã Cori ya Tupanacèx napuracü. Rü nüma tá pemaã nüxü̃ nixu i chauchiga. \v 8 Rü ñu̱xma rü petanüwa chanamu na pexü̃ nataãẽxẽẽxü̃cèx rü pemaã nüxü̃ yaxuxü̃cèx na ñuxãcü toxü̃ nangupetüxü̃ i tomax. \v 9 Rü Tíquicumaã petanüwa chanamu i Onéchimu ya taeneẽ ya nüxü̃ ingechaü̃gücü ya aixcüma meã Tupanaãrü puracü ücü. Rü nüma rü petanüxü̃ nixĩ. Rü nümagü tá nixĩ i pemaã nüxü̃ yaxugüxü̃ na ṯacü ngupetüxü̃ i núma. \v 10 Rü pexü̃ narümoxẽ i Aritácu i wüxigu chomaã poxcuxü̃. Rü ngẽxgumarüü̃ ta pexü̃ narümoxẽ i Marcu i Bernabéeneẽ ixĩxü̃. Rü marü pemaã nüxü̃ chixu i Marcuchiga na meã penayauxgüxü̃cèx i ngẽxguma petanüwa nanguxgu. \v 11 Rü ngẽxgumarüü̃ ta pexü̃ narümoxẽ ya taeneẽ ya Ngechuchu ya Ixaixcümacügu ãe̱gacü. Rü ngẽma tomaẽ̱xpü̱x i yatügü rü ngẽxĩcatama nixĩ i Yudíugü i yaxõgüxü̃ i wüxigu chomaã puracüexü̃ i Tupanaãrü puracüwa. Rü nümagü rü poraãcü choxü̃ nataãẽxẽẽgü. \v 12 Rü ngẽxgumarüü̃ ta pexü̃ narümoxẽ i Epáparu. Rü nüma rü petanüxü̃ nixĩ, rü aixcüma nanaxü i Cristuarü puracü. Rü nüma rü norü yumüxẽwa rü guxü̃guma Tupanaxü̃ nacèèxü̃ pexcèx na aixcüma meã pemaxẽxü̃cèx rü peyaxõgüamaxü̃cèx rü aixcüma penaxüxü̃cèx i ngẽma Tupana naxwèxexü̃. \v 13 Rü choma rü marü nüxü̃ chadau rü pemaã nüxü̃ chixu i ñuxãcü Epáparu poraãcü pexcèx napuracü rü naxcèx napuracü i ngẽma taeneẽgü i Laodichéaarü ĩãnewa rü Iráporiarü ĩãnewa ngẽxmagüxü̃. \v 14 Rü Luca ya duturu ixĩcü ya nüxü̃ ingechaü̃gücü, rü pexü̃ narümoxẽ. Rü ngẽxgumarüü̃ ta pexü̃ narümoxẽ i Dema. \v 15 ¡Rü chauégagu nüxü̃ perümoxẽgü i taeneẽgü i Laodichéawa ngẽxmagüxü̃! ¡Rü ngẽxgumarüü̃ ta nüxü̃ perümoxẽgü i Nifa rü guxü̃ma i taeneẽgü i yaxõgüxü̃ i napatawa ngutaquẽ́xegüxü̃! \v 16 Rü ngẽxguma marü nüxü̃ pedaumatüguwena i ñaã popera, rü chanaxwèxe i Laodichéawa penamu na nge̱macü̱̃ã̱x i taeneẽgü rü ta nüxü̃ nadaumatügüxü̃cèx. Rü ngẽxgumarüü̃ ta i ngẽma popera i Laodichéawa chamuxü̃, rü ngẽxguma pexü̃tawa nanguxgu rü chanaxwèxe i nüxü̃ pedaumatügü. \v 17 Rü chanaxwèxe i Ariquípumaã nüxü̃ pixu, rü ñapegügü nüxü̃: \p “¡Rü meã napuracü rü yanguxẽẽ i ngẽma puracü i tórü Cori cuxna ãxü̃!” ñapegügü nüxü̃. \v 18 Choma i Pauru rü cho̱xmẽ́xmaãtama pexcèx chanaxümatü i ñaã chorü moxẽ. ¡Rü nüxna pecuèxãchie na chapoxcuxü̃! Rü chanaxwèxe i Tupana pexü̃ narüngü̃xẽẽ. \qr Rü nuãma pexna, \qr Pauru