\id ROM di46.all F{evrier 1999 BJ Parakou B{enin \ide UTF-8 \h Odommu \toc1 Pɔɔri wɑ̃̀ri dìì pɑ́tíri Kirisi kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo Odommu \toc2 Odommu \mt1 Pɔɔri wɑ̃̀ri dìì pɑ́tíri Kirisi kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo Odommu \imt1 Di mpɑ́tíri tɔ tìì nɑ́ɑǹtì \ip Kuyie nkóo tɔ̃ntì Pɔɔri weè wɑ̃̀ri dɛ kó dipɑ́tíri Odommu kɔbɛ. Dɛ kó dipɑ́tíri diì ti nɑ́ɑ́ nKuyie ndɛɛrí mɛ̀ɛ̀ botí onìtì, diì ti nɑ́ɑ́ mbɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu túmɛ̀ mɛyɛi nyɛmbɛ̀ mbɛ kɛ̀ Kuyie nti dɛɛrí ti tɑ̃́ dìì mɔ̀nnì Yesu. Dɛ mɔ̀nnì ndi Kuyie nhɔ̃ɔ̃ ti cĩ́ɛ̃́mmɛ̀ kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù ti wénkùnnɛ. Kòò bɛ́i nho pɑ́tíri miɛkɛ kɛ tú tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì ò nɑ̀ɑ́ ntì tu bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kpɛti nti. Ò í bɑɑ̀tì òmɔù. \ip Pɔɔri yóó pɔ̃́ntɛ́ o pɑ́tíri, kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́mu bɛ̀ dò nkɛ́nfòù mɛ̀ɛ̀ botí bɛ cuokɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ bo ndòmmɛ̀ kɛtenkɛ̀ yɛmbɛ̀ ììkɛ̀. \is1 Di mpɑ́tíri nɑ́ɑǹtì duɔ́ kɛ dòmmɛ̀ \io1 1. Pɔɔri do dɔ́mɛ̀ kɛ́kɔtɛ kɛ́síékɛ́ Yesu kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo Odommu 1:1-17 \io1 2. Bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu tú mɛyɛi yɛmbɛ̀ mbɛ Kuyie mborɛ̀ 1:18-3:20 \io1 3. Onìtì ɔ̃ ntɑ̃́ Kirisi nwe kɛ̀ Kuyie nhò wèńkùnnɛ 4-5 \io1 4. Ti wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Kirisi nwe kɛ ku, koò wɛ̃nnɛ́nɛ̀ kɛ yɑ̃ntɛ́, dɛɛ̀ te kɛ ti wenkɛ 6-8 \io1 5 Isidɑyɛɛribɛ do í yiemmɛ̀ Kuyie nkpɛti 9-11 \io1 6 Yesu kou kó mufòmmu nɛ̀ o borimɛ dɛ̀ dòmmɛ̀ kɛ́ndɛ́úkùnko Kuyie nyètìrì 12:1-15:13 \io1 7 Yesu kou bo mbɛnkúmɛ̀ o dɔ́kùmɛ̀ 15:14-16:27 \c 1 \s1 Mudɔummu \p \v 1 Mí mPɔɔri, Yesu kóo tɔ̃ntì míì di wɑ̃̀ri di mpɑ́tíri, Kuyie nkuù n yu kɛ n tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ n dɔ̀ɔ̀ ku kó ditɔ̃nnì kɛ̀ m bo nɑ́kɛ́ ku nɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì. \v 2 Kù do nɑ̀kɛ́ tìì kpɛ́í ku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ tì wɑ̃̀ri. \v 3 Tì nɑ̀ɑ́ nti Yiɛ̀ nYesu kpɛ́í nkɛ wèè tùótɛ́ tinitikɔ̃̀ntì kɛ̀ bɛ̀ ò pɛitɛ́ Dɑfiti kó kufuku miɛkɛ. \v 4 Kɛ̀ Kuyie nhò duɔ́ mmuwɛ̃rímú kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù duɔ́ nkòo yɑ̃̀ńtɛ́ kɛ bɛnkɛ ò tumɛ̀ ku Birɛ. \v 5 Weè te kɛ̀ Kuyie nni ndɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ kɛ̀ n nɑɑ́ nku kó ditɔ̃nnì kɛ bo yṹɔ̃́nní ibotí imɔu kɛ̀ ì nhò tɑ̃́ kɛ́yíé nho kpɛti. \v 6 Díndi Odommu kɔbɛ di tú iì botí kó bɛ̀mɑbɛ̀ kɛ̀ Kuyie ndi yu. \p \v 7 N di dɔummu díndi, Kuyie ndɔ́ bɛ̀, kɛ di tɑ̃ɑ̃tɛ́, kɛ̀ di bo nfòù kù dɔ́mɛ̀. Ti cicɛ Kuyie nnɛ̀ ti Yiɛ̀ nYesu Kirisi bɛ̀ di pɑ̃ mɛsɑ̀ɑ̀ nnɛ̀ diwɛ̀ì. \s1 Pɔɔri dɔ́mɛ̀ kɛ́kɔtɛ kɛ́yɑ̀ Odommu kɔbɛ \p \v 8 N sɑ̃ntí Kuyie nnɛ̀ Yesu Kirisi kó diyètìrì di kpɛ́í, nkɛ yɛ̃́ nh ɔ̃ɔ̃ kɔtɛ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ n nɑ́ɑ́mmu di tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ botí Kuyie. \v 9 M bɑ́ɑ́mmu Kuyie ndi kpɛ́í nsɑ̃́ɑ̃̀ kɛ̀ kù yɛ̃́, kunku m pĩ́ nkùù tɔ̃mmú nɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu kɛ nɑ́ɑ́ nku Birɛ kó Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì. \v 10 M bɑ́ɑ́mmu Kuyie nsɑ̃́ɑ̃̀, kɛ tú kɛ̀ kù dɔ́ kù m pɑ̃ kucɛ kɛ̀ n kɔtoo di ciɛ. \v 11 N do dɔ́ kɛ di yɑ̀mu kɛ́ di nɑ́kɛ́ Kuyie nkó yɛpɑ̃rɛ̀ mɑyɛ̀ kpɛ́í nkɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ di kpenkɛ Kuyie nkó kucɛ miɛkɛ. \v 12 Kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ do dɔ́ tí mɑ́ɑ́ kɛ́yɑ́úkùnnɛ titɔbɛ̀ kɔ̃̀ntì, kɛ yɛ̃́ timɔu ti wɛ̃ḿmɛ̀ kɛtɑ̃́ Kuyie. \p \v 13 N kɔbɛ n dɔ́ dí nyɛ̃́mu n do dɔ́mɛ̀ kɛ́kɔtoo di ciɛ kɛ di nɑ́kɛ́ Kirisi kpɛti kɛ̀ di tì yie, kɛ́ndò n tì nɑ̀kɛ́mɛ̀ ibotí tɛì kɛ̀ ì tì yie. \v 14 N kó mutɔ̃mmú mmu n dò nkɛ́pĩ́ mmù bɛ̀ɛ̀ tú Kɛrɛkibɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú Kɛrɛkibɛ, bɛ̀ɛ̀ yɛ̃́ yɛpɑ́tɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í yɛ̀ yɛ̃́ bɛ cuokɛ̀. \v 15 N dɔ́ tì tú m bo di nɑ́kɛ́mɛ̀ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì díndi bɛ̀ɛ̀ bo Odommu. \s1 Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì tú Kuyie nkó muwɛ̃rímú mmu \p \v 16 Kɛ yɛ̃́ ifɛi í m bonɛ̀mɛ̀ m bo nɑ́kɛ́mɛ̀ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì, tì tú Kuyie nkó muwɛ̃rímú mmu, kɛ dɛɛrí bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ tì tɑ̃́ kɛ́ketɛ́nɛ̀ Sifubɛ borɛ̀ nɛ̀ bɛsɔmboo. \v 17 Kuyie nhɔ̃ɔ̃ wénkùnnɛ onìtì ò tɑ̃́ dìì mɔ̀nnì ndi nɛ̀ o yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu. Tì wɑ̃̀rimu kɛ tú: Wèè wetí ò bo nfòù ò tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \s1 Bɛnìtìbɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́peri Kuyie nyììkɛ̀ \p \v 18 Kuyie mmiɛkɛ cɔ́únní kɛĩ́nkɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ cɑɑ̀rimɛ̀ nɛ̀ mɛyɛi mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ dìítí timɔ́mmɔnti. \v 19 Dɛ̀ɛ̀ dò nkɛ́nte kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ bɑntɛ́ Kuyie ndɛ̀ feímu, Kuyie mmɔ́mmɔnku kuù dɛ̀ mbɛ̀ bɛnkɛ. \v 20 Kuyie nkó mɛdòmmɛ̀ nɛ̀ ku wɛ̃rímú mùù bo sɑ̃́ɑ̃̀ dɛ̀ í dò nnɑ kɛ́yɑ̀. Kɑ̀ɑ nɛ́ wéntɛ́ní kù dɔ̀ɔ̀mɛ̀ kutenkù dɛ̀ feímu kɛ dò ntí nɑ kɛ́ dɛ̀ bɑntɛ́ dɛɛ̀ te kòo nìtì bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́peri Kuyie nyììkɛ̀. \v 21 Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ kù bɑntɛ́mɛ̀ kɛ yetɛ bɛ̀ bo dɛ́úkùnnɛmɛ̀ ku yètìrì, kɛ́ kù sɑ̃ntɛ, kɛ tũ̀nnɛ iyɛǹtotí dɛtetìrɛ̀ kpɛyi nɛ̀ itookperí, kɛ tɑ dibiìnnì miɛkɛ. \v 22 Kɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ dò mbɛ̀ ciì kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ yɛi. \v 23 Bɛ̀ bo mbɑ́ɑ́mmɛ̀ Kuyie nkùù í deu, kɛ̀ bɛ̀ bɑ̀ɑ́ nsitenkɑɑnìi sìì dònnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ sinɔɔ nɛ̀ tiwɑnwɑntì nɛ̀ iwɑ̀ɑ̀kɛ. \p \v 24 Dɛɛ̀ te kɛ̀ Kuyie mbɛ̀ yóu kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi mbɛ̀ dɔ́mɛ̀, kɛ dɔɔri isɔkɛ kpɛrɛ nɛ̀ bɛ kɔ̃̀ntì. \v 25 Kɛ yóu Kuyie nkpɛti kɛ tũ nsiyɑ́ɑ̀bìsí, bɛ̀ bo mbɑ́ɑ́mmɛ̀ Kuyie nkɛ̀ bɛ̀ bɑ̀ɑ́ nkù dɔ̀ɔ̀ dɛ̀. Kuù do dò nkɛ́nsɑ̃ntí sɑ̃́ɑ̃̀, kɛ̀ dɛ̀ mmɛ ndò. \p \v 26 Dɛɛ̀ te kɛ̀ Kuyie mbɛ̀ yóu kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri isɔkɛ, kɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ yóu bɛ̀ bo ndɔunɛ̀mɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ kɛ dɔunɛ̀ bɛtɔbɛ̀. \v 27 Kɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ yóu bɛ̀ bo ndɔunɛ̀mɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ kɛ dɔunɛ̀ bɛtɔbɛ̀. Mɛm̀mɛ kɛ̀ Kuyie mbɛ̀ yóu kɛ̀ bɛ̀ yɑ̀u bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ kó tiyeti. \p \v 28 Bɛ̀ mɛ nyetɛmɛ̀ Kuyie ndɛɛ̀ te kɛ̀ kù bɛ̀ yóu kɛ̀ bɛ̀ tũ̀ mmɛyɛ̀mmɛ̀ yɛimɛ kɛ dɔɔri bɛ̀ do í dò nkɛ́ndɔɔri dɛ̀. \v 29 Bɑ́ bɛ̀ í weti, kɛ dɔri, kɛ dɔ́ idíítí, kɛ yóù, kɛ mɔkɛ mɛhɛ̃ɛ̃mmɛ̀, kɛ dɔ́ munitikɔ̀ù, kɛ dɔ́ yɛkpɑ̀rɛ̀, kɛ soú mbɛtɔbɛ̀, kɛ cií mbɛtɔbɛ̀, kɛ dɔ́ munɑ́ɑǹtɔù. \v 30 Kɛ nɑ́ɑntɛ bɛtɔbɛ̀ kpɛ́í, kɛ í dɔ́ Kuyie, kɛ sɑ̃́ɑ̃ntɛ bɛtɔbɛ̀, kɛ tú sifeí yɛmbɛ̀, sipɔɔ yɛmbɛ̀, kɛ wɑɑ̀ mmɛborimɛ pɑ̀mmɛ̀ bɛ̀ bo yĩ́mɛ̀ kɛ́dɔɔ̀ mɛyɛi kɛ yetírí bɛ yɛmbɛ̀ kpɛti. \v 31 Bɛ̀ í yɛ̃́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀, bɛ̀ mɛ nyí dɔɔri bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì, bɛ̀ í dɔ́ bɛtɔbɛ̀, bɛ̀ í mɔkɛ bɛtɔbɛ̀ kó mɛsémmɛ̀. \v 32 Bɛ̀ yɛ̃́mu kɛ dò nKuyie nkó ikuɔ́ miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛ kóò botí bɛ̀ dò nkɛ́tɑ muhɑ̃ɑ̃́ mmiɛkɛ. Bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ kɛ̀ bɛ̀ sɔkɛ́ kɛ dɔɔri mɛyɛi, dɛ̀ í tú bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi mmɑ́ɑ̀, bɛ̀ kòḿmúmu bɛ̀ɛ̀ mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri. \c 2 \s1 Kuyie mbeéntì wennimɛ̀ \p \v 1 Fɔ̃́ wèè bekùnɛ̀ bɛtɔbɛ̀, bɛ̀ í yóó dɑ coo, kɛ yɛ̃́ ɑ bekùnɛ̀ dìì mɔ̀nnì bɛtɔbɛ̀ ɑ bekùnɛ̀ ɑ mɑ́ɑ̀ ndi. Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri tì ɑ tì dɔ̀ɔ̀ri mɛ̀. \v 2 Ti yɛ̃́mu kɛ dò nKuyie mbo bekɛ́nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri dɛ kó mɛyɛi mbotí kɛ́nnɑɑti. \v 3 Fɔ̃́ nwèè nɑ̀ɑ́ mbɛtɔbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛ̀ɛ̀ yɛi nkɛ mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri, ɑ yɛ̀mmɛ̀ dò nhɑ bo yentɛ́nɛ̀ Kuyie nkó tibeéntɑ̀ɑ̀? \v 4 Yɑ́ɑ̀ ɑ sènkɛ̀rì Kuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀ mmɛ nɛ̀ ku minnímɛ̀ nɛ̀ ku nìtì? Kɛ̀ kù í dɑ kpetínnɛ́ bɑ̀mbɑ̀ nkù miḿmu kɛ dɔ́ ɑ ceetɛ. \v 5 Kɑ̀ɑ yɛ̀mmɛ̀ kpenkɛ kɑ̀ɑ í dɔ́ kɛ́ceetɛ ɑ yɛ́útí ɑmɑ́ɑ̀ ndi Kuyie nkó tiyɛ̃ĩti, ku beéntì bo tuɔkɛ dìì yiè. Kunku kùù bekù weti weti. \v 6 Kù yóó yietí bɑ́ wè o tɔ̃mmú mɑnnɛ̀ tìì yeti nti, \v 7 kɛ́duɔ̀ mmufòmmu mùù bo sɑ̃́ɑ̃̀ bɛ̀ɛ̀ wɛ̃́ɛ̃̀rì kɛ dɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀, kɛ dɔ́ kùu bɛ̀ sɑ̃ntɛ, \v 8 kɛ́puotí bɛ̀ɛ̀ yetɛ ku kpɛti nɛ̀ kɛmiɛkɛ, bɛ̀ɛ̀ duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀ mɛyɛi nkɛ tũ nsiyɑ́ɑ̀bìsí, \v 9 kɛ́ bɛ̀ fɛ̃́ũ, kɛ́ bɛ̀ ɑ̃nnɛ́ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀, Sifubɛ mɛketimɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ, \v 10 kɛ́sɑ̃ntɛ bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ́ bɛ̀ duɔ́ ndiwɛ̀ì, Sifubɛ mɛketimɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ. \v 11 Kɛ yɛ̃́ Kuyie nyí bɑɑ̀tìmɛ̀ òmɔù. \p \v 12 Bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi nkɛ í yɛ̃́ Mɔyiisi kó ikuɔ́, bbɛ̀ bɑ́ɑ́ kú i kó mukṹṹ, kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yɛ̃́ dɛ kó ikuɔ́ kɛ dɔɔri mɛyɛi bɛ̀ yóó i mbɛ̀ bekɛ́nɛ̀. \v 13 A bo nyɛ̃́mɛ̀ ikuɔ́ dɛɛ̀ í tú ɑ wenni, ɑ dɔɔri dìì mɔ̀nnì ndi ikuɔ́ yɛ̃mmɛ̀, Kuyie nhɔ̃ɔ̃ dɑ wénkùnnɛmɛ̀. \v 14 Bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ kɛ í yɛ̃́ Mɔyiisi kó ikuɔ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀rimu ì yɛ̃mmɛ̀, bɛ̀ í yɛ̃́ Mɔyiisi kó ikuɔ́ kɛ̀ ì nɛ́ bo bɛ miɛkɛ. \v 15 Bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ bɛnkúmu kɛ dò mbɛ̀ yɛ̃́ Kuyie nkó ikuɔ́. Bɛ yɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ ɔ̃ mbɛ̀ bekùnɛ̀ dimɔ̀nnì mɑrì, ditɛrì kɛ́ mbɛ̀ kòḿmú. \v 16 Dɛ̀ɛ̀ sɔ̀ri dɛ̀ bo yɛ̀nní Kuyie nyóó duɔ́ ndìì yiè kɛ̀ Yesu Kirisi bekɛ́nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ ĩ́nkɛ̀. Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì n nɑ́ɑ́ tì mɛ nyɛ̃. \s1 Sifu mɔ́mmuɔ nyí tú wèè cɑ̃ntɛ́ \p \v 17 Fɔ̃́ nSifu wèè pɔ̀tì ɑ túmɛ̀ Sifu kɛ yɛ̃́ Kuyie nkó ikuɔ́ kɛ sonku ɑ yɛ̃́mɛ̀ Kuyie. \v 18 A yɛ̃́mu Kuyie ndɔ́ dɛ̀, ikuɔ́ dɛ̀ ndɑ bɛnkɛmu kɑ̀ɑ bo nɑ kɛ́tɑ̃ɑ̃tɛ́ dɛ̀ɛ̀ wenni. \v 19 Kɑ̀ɑ yɛ̀mmɛ̀ dò nhɑ tú tiyũ̀ɔ̃̀ntì kóo dɛ̀rì, kɛ mí bɛ̀ɛ̀ bo dibiìnnì. \v 20 Kɛ tú ɑmɑ́ɑ̀ tiyɛìntì nɛ̀ ibí bɛ kóo tentì, kɛ tú ikuɔ́ dɑ duɔ́ mmɛyĩ́ɛ̃́tímɛ̀ kɑ̀ɑ yɛ̃́ timɔ́mmɔnti. \v 21 Fɔ̃́ nwèè tiè mbɛtɔbɛ̀ kɛ í tiè nhɑmɑ́ɑ̀, kɛ tú bɛ̀ bɑ́ nyuuku kɛ nɛ́ yuuku. \v 22 Fɔ̃́ nwèè tu bɑ́ ndɔuti dɔutinɛ̀ ditɔbɛ̀ kɛ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛtɔbɛ̀, kɛ tú yɛbɔkɛ̀ í wenni kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ yɛ̀ wɑɑ̀ nkɛ bo kpɑrìkɛ̀. \v 23 Kɛ dɛ́úkùnko ɑmɑ́ɑ̀ ɑ yɛ̃́mɛ̀ ikuɔ́, kɛ nɛ́ dɔɔri ì yetɛ dɛ̀, kɛ cɑɑ̀ri Kuyie nyètì. \v 24 Tì wɑ̃̀rimu kɛ tú: Díndi Sifubɛ díì te kɛ̀ ibotí tɛì sɑ̃̀ɑ̃́ nKuyie. \p \v 25 Fɔ̃́ nSifu kɑ̀ɑ dɔ̀ɔ̀ri Kuyie nkuɔ́ yɛ̃mmɛ̀, mucɑ̃mmù ńwenni, kɑ̀ɑ nɛ́ í dɔɔri ì yɛ̃mmɛ̀ mucɑ̃mmù tú dɛtetìrɛ̀ ndɛ. \v 26 Wèè í tú Sifu kɛ í cɑ̃ntɛ́ kòò yie nyikuɔ́ yɛ̃mmɛ̀ Kuyie nhò wùó nwèè cɑ̃ntɛ́ wènwe. \v 27 Dɛɛ̀ te wèè í cɑ̃ntɛ́ kòò bo dɑ bekɛ́nɛ̀ fɔ̃́ nwèè tu Sifu kɛ cɑ̃ntɛ́, kɛ mɔkɛ ikuɔ́ kó dipɑ́tíri, kɛ í tũ nyì yɛ̃ mmù. \v 28 Kɛ̀ bɛ̀ dɑ pɛitɛ́ kɑ̀ɑ tu Sifu kɛ cɑ̃ntɛ́ dɛ̀ í sɑnnɛ̀. Sifu mɔ́mmuɔ ntú wèè cèètɛ wènwe. \v 29 Dɛ̀ tu Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù kó mutɔ̃mmú mmu, dɛ̀ í tú ikuɔ́ ìì wɑ̃̀ri dipɑ́tíri miɛkɛ. Dɛ kóo Sifu í wɑnti bɛnìtìbɛ̀ bo nhò sɑ̃ntímɛ̀, ò wɑnti Kuyie nkuù ò sɑ̃ntɛ. \c 3 \s1 Kuyie nwetímɛ̀ bɑ́ kɛ̀ ti í wetí \p \v 1 Kɑ̀ɑ tu Sifu dɛ̀ bo dɔɔ̀ bɑ? Mucɑ̃mmù bo dɑ dɔɔ̀ bɑ? \v 2 Dɛ̀ nɛ́ bo dɔɔ̀mu bɑkɛ, kɛ yɛ̃́ Kuyie nketɛ́ kɛduɔ́mmɛ̀ Sifubɛ mbɛ ku nɑ́ɑǹtì. \v 3 Ti bo yĩ́ bɑ? Kɛ̀ Sifubɛ mɑbɛ̀ í yie nKuyie mbɛ́i ntì dɛ̀ dɔ́ kɛ́ dɔ̀ Kuyie nyí dɔ̀ɔ̀mu kù bɛ́i ntɑ̀ɑ̀? \v 4 Bìtì! Bɑ́ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu í wetí Kuyie mbɑ́ɑ́ yóu kù bo nwetímɛ̀ kɛ́ndonnɛ̀ tì wɑ̃̀rimɛ̀ kɛ tú: \q1 Kɑ̀ɑ nɑ̀ɑ́, nhɑ nɑ́ɑǹtì ntú timɔ́mmɔnti, \q1 kɛ̀ bɛ̀ dɑ bekùnɛ̀ ɑ kpɛti ńnɑɑti. \p \v 5 Kɛ̀ nsɑ̀ kɛ̀ ti yɛ̃́ ti bo dɔɔ̀ dɛ̀ kɛ í dɛ̀ dɔ̀ɔ̀, kɛ̀ kù dɔ̀ɔ̀ kù bɛ́i ntì, ti yĩ́ kù í wenni kù ti kpetínnɛ́ dìì mɔ̀nnɑ̀ɑ̀? (N nɑ́ɑ́ mbɛnìtìbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dòmmɛ mmɛ.) \v 6 Bìtì! Bìtì! Kɛ̀ Kuyie nyí wetí kù bo yĩ́mɛ kɛ́bekɛ́nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀. \p \v 7 Kɛ̀ nsɑ̀ kɛ̀ n yɑ́ɑ̀bìsí bo nte kɛ̀ Kuyie nkó timɔ́mmɔntii feitɛ́ kɛ́dɛ́úkùnnɛ ku yètìrì, bɑ nkpɛ́í bo nte kɛ̀ kù m bekɛ́nɛ̀ tɛ̃́nkɛ? \v 8 Bɛ̀ɛ̀ tũ nyɛ̃ nti ńdɔɔri mɛyɛi nkɛ̀ mɛ̀ɛ pɛitɛ́ mɛsɑ̀ɑ̀, bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ mmɛmmɛ Kuyie mbo bɛ̀ kpetínnɛ́ kɛ́nnɑɑti. \s1 Òmɔù í dɔɔri Kuyie ndɔ́mɛ̀ bɑ́ omɑ́ɑ̀ \p \v 9 Ti bo yĩ́ Sifubɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɑɑ? Bìtì! Tì bɛ́immu kɛ tú Sifubɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ bɛ̀ tu mɛyɛi nkó tidɑɑtì nti. \v 10 Tì wɑ̃̀rimɛ̀ kɛ tú: \q1 Òmɔù í bo wèè wetí, bɑ́ omɑ́ɑ̀. \q1 \v 11 Òmɔù í ciì, \q1 òmɔù í wɑnti Kuyie. \q1 \v 12 Bɛmɔu bɛ̀ yetɛ́mu, \q1 kɛ dɛ̀tɛ́nɛ̀ Kuyie. \q1 Òmɔù í dɔɔri dɛ̀ɛ̀ wenni bɑ́ omɑ́ɑ̀. \q1 \v 13 Kɛ̀ bɛ nɑ́ɑǹtì dò nkufɔ̃ti kùu feí, \q1 kɛ̀ bɛ̀ soú, \q1 tìì yìɛ̀ní bɛ nɔ kɛ̀ tì tii \q1 kɛ dò mmɛwɑɑ̀dɔ̀mmɛ̀. \q1 \v 14 Bɑ́ bɛ nɔ̀ í wenni, \q1 kɛ̀ bɛ nɑ́ɑǹtì tii. \q1 \v 15 Kɛ̀ bɛ̀ ɔ̃ ndɔ́ mɛcɑ̃ɑ̃ nkɛ bo kuɔ. \q1 \v 16 Kɛ̀ bɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, \q1 mɛyɛi nnɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ dɛɛ̀ ɑ̃nnɛ́. \q1 \v 17 Bɛ̀ í yɛ̃́ mɛom̀pùmɛ̀ kó kucɛ. \q1 \v 18 Bɛ̀ í dé Kuyie. \p \v 19 Ti yɛ̃́mu kɛ dò nKuyie nkó ikuɔ́ nɑ́ɑ́nnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ì te bɛ̀mbɛ, kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́peri, kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔuu bɑntɛ́ bɛ̀ túmɛ̀ bɛyɛibɛ Kuyie nyììkɛ̀. \v 20 Òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́dɔɔ̀ ikuɔ́ yɛ̃mmɛ̀ kɛ́wenkɛ Kuyie nyììkɛ̀, ikuɔ́ ti bɛnkú ti tumɛ̀ mmɛ bɛnitiyɛibɛ. \s1 Kuyie nwénkùnko mɛ̀ɛ̀ botí bɛnìtìbɛ̀ \p \v 21 Di mmɔ̀nnì Kuyie nyí ti wénkùnko nɛ̀ ikuɔ́ miɛkɛ, ku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ nɛ̀ ikuɔ́ pɑ́tɛ dɛ̀ tì bɛ́immu. \v 22 Kuyie nhɔ̃ɔ̃ wénkùnnɛ onìtì ò tɑ̃́ dìì mɔ̀nnì ndi Yesu Kirisi. Kù mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ tɑ̃́ bɛ̀mbɛ Yesu, kù í bɑɑ̀tì òmɔù. \v 23 Bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu yetɛ́mu kɛ pɑ̀ɑ̀ Kuyie nkó tikpetì. \v 24 Di mmɔ̀nnì Kuyie nnɛ̀ ku kó mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ̀ kù bɛ̀ wénkùnnɛ fɑ̀ɑ̀rɛ̀ kɛ̀ Yesu Kirisi bɛ̀ dɛɛtɛ́ nɛ̀ mɛyɛi. Dipɑ̃nnì ndi fɑ̀ɑ̀rɛ̀. \v 25 Kuyie ndo miḿmu nɛ̀ dimɔ̀nnì, kù nɛ́ mɛ ndɔɔ̀rimɛ̀ kù bɛ́i ntì kù bɑ́ɑ́ yie nkɛ́yóu mɛyɛi nyɛmbɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ í mbɛ̀ kpetínnɛ́, dɛɛ̀ te kɛ̀ kù tɑ̃ɑ̃tɛ́ ku Birɛ kɛ̀ bɛ̀ dɛ̀ kùɔ, kɛ dɛ̀ bo ũtɛ́ bɛnìtìbɛ̀ yɛi. \v 26 Di mmɔ̀nnì Kuyie nwénkùnko bɛ̀ɛ̀ tɑ̃́ bɛ̀mbɛ Yesu kɛ bɛnkú kù túmɛ̀ timɔ́mmɔnti yiɛ̀. \p \v 27 Kuyie nwénkùnko ɔ̃̀mmɛ botí bɛnìtìbɛ̀? Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nyikuɔ́ yɛ̃mmɑ̀ɑ̀? Ɔ́ɔ̀! Bɛ̀ tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ Yesu. Kɛ̀ dɛ̀ dò mmɛmmɛ onìtì bo yĩ́mɛ kɛ́sɑ̃ntɛ omɑ́ɑ̀. \v 28 Ti yɛ̃́mu kɛ dò nhonìtì í dɔɔri Kuyie nkó ikuɔ́ kɛ̀ kù ò wénkùnko, ò tɑ̃́ dìì mɔ̀nnì ndi Yesu. \v 29 Yɑ́ɑ̀ Kuyie ntu Sifubɛ mɑ́ɑ̀ kɔku nku? Ɔ́ɔ̀! Kù tú ibotí imɔu kɔku nku. \v 30 Kuyie mbo kumɑ́ɑ̀ ndi kɛ wénkùnko Sifubɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ bɛ̀ tɑ̃́ dìì mɔ̀nnì Yesu. \v 31 Ti pɑɑ̀nkomu ikuɔ́ ti tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́ínɑ́ɑ̀? Ɔ́ɔ̀, ti pètìnkɛ ì commu i fɔ̃̀tìrì ndi. \c 4 \s1 Kuyie nwénkùnnɛ mmɛ̀ɛ̀ botí Abɑrɑhɑmmu \p \v 1 Ti bo nɑ́kɛ́ ɔ̃̀nti ti yɑ̀ɑ̀rì Abɑrɑhɑmmu kpɛ́í? Kuyie ndo ò dɔ̀ɔ̀ bɑ wenwe onìtì? \v 2 Kɛ̀ kù do nhò wénkùnnɛ o tɔ̃mmú kpɛ́í nkɛ ò nɑ mpɔtìmu, Kuyie mborɛ̀ dɛ̀ mɛ nnɛ́ í dò mmɛmmɛ. \v 3 Tì wɑ̃̀rimu kɛ tú: Abɑrɑhɑmmu do tɑ̃́ Kuyie nku kɛ̀ dɛɛ̀ nte kɛ̀ kù dɔ̀ ò wetí. \v 4 Kòo nìtì pĩ mmutɔ̃mmú bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ nhò yietìmu, dɛ kó tiyeti í tú dipɑ̃nnì, o tɔ̃mmú yeti nti. \v 5 Kuyie mborɛ̀ dɛ̀ í tú nɛ̀ mutɔ̃mmú kpɛ́í nkɛ kù ɔ̃ɔ̃ wénkùnɛmɛ̀ onìtì, ò tɑ̃́ dìì mɔ̀nnì ndi Yesu kù ɔ̃ɔ̃ ò wénkùnɛmɛ̀. \v 6 Dɛɛ̀ te Dɑfiti bɛ́immɛ̀ kɛ tú: Diwɛ̀ì ɔ̃ ḿbo Kuyie nwénkùnnɛ wè bɑ́ dɛ̀ í tú nɛ̀ o tɔ̃mmú kpɛ́í. \q1 \v 7 Dɛ̀ ńnɑɑti Kuyie ncĩ̀ɛ̃́ mbɛ̀ bɛ yetímɛ̀, \q1 kɛ ũtɛ́ bɛ yɛi. \q1 \v 8 Dɛ̀ nnɑɑti Kuyie ntɛ̃́nkɛ í kɑɑ̀nnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kó mɛyɛi. \p \v 9 Dɛ kó diwɛ̀ì bo Sifubɛ mɑ́ɑ̀ kpɛ́í nkɑɑ̀? Ɔ́ɔ̀! Di bomu bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ bɛ kpɛ́í mmúnkɛ. Ti bo kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú Kuyie nwénkùnnɛ Abɑrɑhɑmmu ò kù tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ. \v 10 Ɔ̃̀mmɔ̀nnì ndi Kuyie ndo wèńkùnɛmɛ̀ Abɑrɑhɑmmu? Dɛ̀ do sɔ̃́ nho cɑ̃ntɑ́ɑ̀ kòò mu nyí cɑ̃ntɛ́? Kuyie nyóó ò wèńkùnnɛ kòò mu nyí cɑ̃ntɛ́. \v 11 Ò mu ndo í cɑ̃ntɛ́ kɛ́ntɑ̃́mu Kuyie nkɛ̀ kùu duɔ́ nkòo cɑ̃ntɛ́ kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛnkɛ kù ò wénkùnɛmɛ̀ ò kù tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. Dɛɛ̀ te kòò tu bɛ̀ɛ̀ tɑ̃́ Kuyie mbɛ kóo cicɛ. \v 12 Weè wɛ̃̀tɛ kɛ tú bɛ̀ɛ̀ cɑ̃mmú bɛ kóò cicɛ, dɛ̀ nɛ́ í tú bɛ̀ɛ̀ cɑ̃mmú bɛmɔu, bɛ̀ɛ̀ tɑ̃́ bɛ̀mbɛ Kuyie nhò do kù tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ botí kɛ mu nyí cɑ̃ntɛ́. \s1 Abɑrɑhɑmmu yiemmɛ̀ Kuyie mbɛ́i ntì \p \v 13 Kuyie ndo yɛ̃ nhAbɑrɑhɑmmu nɛ̀ o yɑɑ̀bí bɛ̀ bo tiekɛ kutenkù kumɔu, dɛ̀ í tú ò do yie mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nku kuɔ́, ò do tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ Kuyie. \v 14 Kɛ̀ nsɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yie nKuyie nkuɔ́ kɛ̀ bɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ yóó tiekɛ kutenkù, Kuyie mbɛ̀ dɔunnɛ̀ dìì nùù tũ ntú dɛtetìrɛ̀ ndɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kù tɑ̃́ kɛ̀ bɛ̀ kù tɑ̃́ dɛtetìrɛ̀. \v 15 Ikuɔ́ íinko Kuyie nkó kɛmiɛkɛ nkɛ, kɛ̀ ikuɔ́ í bo ɑ bɑ́ɑ́ ì yetɛ́nɛ̀. \p \v 16 Ti tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nKuyie ndɛɛ̀ te kɛ̀ kù yɛ̃ nkù bo ti pɑ̃ dipɑ̃nnì fɑ̀ɑ̀rɛ̀, kɛ̀ dì ntú Abɑrɑhɑmmu yɑɑ̀bí imɔu kpɛri, dì í tú bɛ̀ɛ̀ yie nyikuɔ́ mɑ́ɑ̀ bɛ kpɛri, dì tu nɛ̀ tínti bɛ̀ɛ̀ tɑ̃́ Kuyie nhAbɑrɑhɑmmu do kù tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ botí ti kpɛri ndi. \v 17 Tì wɑ̃̀rimu kɛ tú: N dɑ dɔ̀ɔ̀ ibotí pɛ́u kóò cicɛ. Abɑrɑhɑmmu yĩ́mɛ kɛ nɑɑ́ nyibotí kóò cicɛ? Ò do tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ Kuyie nkùù duɔ̀ nkɛ̀ bɛcíríbɛ̀ yɑ̃́nnì, kùù dènnìnkoní dɛ̀ɛ̀ í bo. \v 18 Dɛ̀ í dò ndìì mɔ̀nnì wèe yie nkòò yie, mɛm̀mɛ kòo nɑɑ́ nyibotí pɛ́u cicɛ, kɛ́ndònnɛ̀ tì wɑ̃̀rimɛ̀ kɛ tú: A yɑɑ̀bí bo nsũ mɛdiɛ̀. \v 19 Abɑrɑhɑmmu bie ndo bo ntùɔ̀kɛ tɛkɔ̀ùtɛ̀ (100), kòo pokù Sɑrɑɑ múnkɛɛ kótɛ́ kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ ò bo pɛitɛ́ dɛ̀, bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ kòo tɑ̃́kùmɛ̀ nfííkú. \v 20 Kòo yie nKuyie mbɛ́i ntì kɛ í nyĩɛ̃̀kù, ò tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ̀ dɛ̀ɛ ò duɔ́ mmuwɛ̃rímú kòo dɛ́úkùnnɛ Kuyie nyètìrì. \v 21 Kòo nyɛ̃́ weti weti kɛ dò nKuyie mbɛ́i ntì kù mɔ̀kɛ muwɛ̃rímú kɛ bo tì dɔ̀ɔ̀. \v 22 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í nkɛ̀ Kuyie ndɔ̀: Ò wetí. \v 23 Dɛ kó ditɑnnùù diì tú Kuyie nhò wéntɛ́ wèè wetí tì í wɑ̃̀ri Abɑrɑhɑmmu mɑ́ɑ̀ kpɛ́í. \v 24 Tì wɑ̃̀rinɛ̀mu ti kpɛ́í, tiì tú Kuyie nyóó ti wéntɛ́ bɛ̀ɛ̀ wetí tínti bɛ̀ɛ̀ tɑ̃́ ti Yiɛ̀ nYesu, kù duɔ́ nkɛ̀ wèè yɑ̃̀ńtɛ́. \v 25 Wèè ku ti yɛi nkpɛ́í nkɛ yɑ̃̀ńtɛ́ kɛ ti wénkùnko. \c 5 \s1 Kuyie ntɑunnɛ̀mɛ̀ kumɑ́ɑ̀ onìtì \p \v 1 Kuyie nhɔ̃ɔ̃ ti wénkùnnɛ ti yie ndìì mɔ̀nnì ndi ku kpɛti, Yesu dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ ti kpɛ́í ndɛɛ̀ te nɛ̀ Kuyie nkɛ̀ ti nɑrikɛ. \v 2 Ti tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ Yesu dɛɛ̀ te kɛ̀ Kuyie nti dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ kɛ̀ ti nɑ kɛ kù tɔ̀ɔ́nnɛ̀. Kɛ kù wɛ̃ńnɛ̀ kɛ fòù kɛ̀ dɛ̀ ti nɑɑti kɛ̀ ti bɑɑ Kuyie mbo ti duɔ́mmɛ̀ ku kó tikpetì. \v 3 Ti ɑrìmu kɛ̀ diwɛ̀ì nɛ́ ti bo kɛ yɛ̃́ mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ ti duɔ̀mmɛ̀ mɛwɛ̃́ɛ̃́rìmɛ̀. \v 4 Mɛminnímɛ̀ mɛɛ̀ ɔ̃ɔ̃ nte kɛ̀ mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ ti tùɔ̀kɛní tí nwɛ̃́ɛ̃̀rì. Kɛ̀ mɛwɛ̃́ɛ̃́rìmɛ̀ nte kɛ̀ ti pɛ́tɛ́ ti bɑɑ dɛ̀. \v 5 Dɛ kó mubɑ̀rìmù ti bɑɑ mù ɔ̃ɔ̃ í ntì soutɛ́ kɛ yɛ̃́ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù muù ti bɛnkú kù ti dɔ́mɛ̀. \p \v 6 Ti do í mɔkɛ dìì mɔ̀nnì muwɛ̃rímú kɛ bo dɛɛtɛ́ timɑ́ɑ̀, kɛ̀ Kirisi ku ti yɛi nkpɛ́í nKuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ dìì mɔ̀nnì. \v 7 We mbo yie nkɛ́ kú wèè dɔ̀ɔ̀ri Kuyie ndɔ́mɛ̀ o kpɛ́í? Kɛ̀ dɛ̀ yetɛ ɑ sɑ̀ɑ̀ bo kú mɛsɑ̀ɑ̀ nyiɛ̀ nkpɛ́í nkɛ. \v 8 Kuyie mbɛnkɛmu kù ti dɔ́mɛ̀, kɛ̀ Kirisi ku ti kpɛ́í nti tú dìì mɔ̀nnì bɛnitiyɛibɛ. \v 9 Bɑ̀mbɑ̀ nho kṹṹ mmɛ ntemɛ̀ kɛ̀ ti wenkɛ, bɑ mbo nte kòò bɑ́ɑ́ ti dɛɛtɛ́nɛ̀ Kuyie nkó kɛmiɛkɛ? \v 10 Kɛ̀ Kuyie nti tɑunnɛ̀ kumɑ́ɑ̀ ku Birɛ kó mukṹṹ mmiɛkɛ, ti tú dìì mɔ̀nnì mɛyɛi nyɛmbɛ̀, dɛ̀ bo yĩ́mɛ ku Birɛ mɛ nyɑ̃̀ńtɛ́mɛ̀ kɛ̀ kù bɑ́ɑ́ ti dɛɛtɛ́ ti nɑɑ́ ndìì mɔ̀nnì ku kɔbɛ! \v 11 Dɛndɛ kó difɔ̃nkúò, kɛ̀ ti wɛ̃̀tɛ kɛ mɔkɛ diwɛ̀ì kɛ yɛ̃́ nɛ̀ Yesu Kirisi kó mukṹṹ mmiɛkɛ nkɛ nɛ̀ Kuyie nti tɑummɛ̀. \s1 Adɑmmu nɛ̀ Yesu bɛ kó tinɑ́ɑǹtì \p \v 12 Nɛ̀ onìtì omɑ́ɑ̀ borɛ̀ ndɛ mɛyɛi ntɑnnímɛ̀ kutenkù kumɔu, kɛ̀ mukṹṹ mbuotɛ́ kɛ kɔù bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ yetɛ́mɛ̀. \v 13 Ikuɔ́ do í bo dìì mɔ̀nnì kɛ̀ mɛyɛi mbomu, ikuɔ́ nɛ́ í mɛ mbomɛ̀ Kuyie nyí mbɛ̀ bekùnɛ̀, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ í yɛ̃́mɛ̀ dɛ̀ɛ̀ tu mɛyɛi, \v 14 kɛ́túótɛ́ Adɑmmu kó dimɔ̀nnì kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Mɔyiisi, kɛ̀ mukṹṹ nkɔù bɛ̀ɛ̀ í yetɛ Kuyie nkpɛti Adɑmmu do yetɛ mɛ̀ɛ̀ botí. \p Adɑmmu do tú dibɛnkɛ̀rì ndi wèè kèríní o kpɛri. \v 15 Adɑmmu yétímɛ̀ í wɛ̃ńnɛ̀ Kuyie nkó dipɑ̃nnì. Mɔ́mmuɔ nwe onìtì omɑ́ɑ̀ yetɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ kusṹkù kɔ̃mmɛ̀. Nɛ̀ onìtì omɑ́ɑ̀ Yesu Kirisi borɛ̀ ndɛ, Kuyie nti pɑ̃mɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ̀ mɛ̀ dɛu. \v 16 Dɛ kó mɛsɑ̀ɑ̀ nyí wɛ̃ńnɛ̀ onìtì omɑ́ɑ̀ yétímɛ̀, onìtì omɑ́ɑ̀ yetɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ bɛnìtìbɛ̀ yɑ̀tɛ̀nɛ̀mɛ̀ Kuyie nkɛ̀ kù ti dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nnɛ̀ Yesu Kirisi kpɛ́í. \v 17 Onìtì omɑ́ɑ̀ yetɛ́mɛ̀ kɛ̀ mukṹṹ ntɑnní kɛ kɔù bɛnìtìbɛ̀, mɛɛ̀ botí nku onìtì omɑ́ɑ̀ Yesu kó mɛsɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í nkɛ bɛnìtìbɛ̀ pɛ̀ú mufòmmu, kɛ bo ò wɛ̃nnɛ́nɛ̀ kɛ́di tikpɑ̀tì. \p \v 18 N wɛ̃̀tɛ kɛ nɑ́ɑ́mmu kɛ tú onìtì omɑ́ɑ̀ yetɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ bɛnìtìbɛ̀ í nɑɑtinɛ̀mɛ̀ Kuyie. Mɛɛ̀ botí nku onìtì omɑ́ɑ̀ wèè wetí o kpɛ́í nkɛ bɛnìtìbɛ̀ nɑrikɛnɛ̀mɛ̀ Kuyie, kɛ̀ kù bɛ̀ duɔ́ mmufòmmu. \v 19 Onìtì omɑ́ɑ̀ yetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nKuyie nkpɛti dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu nɑɑ́ mmɛyɛi nyɛmbɛ̀. Mɛɛ̀ botí nku onìtì omɑ́ɑ̀ wèè yie nKuyie nkpɛti ò yó ntemɛ̀ kɛ̀ kùu wénkùnnɛ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu. \p \v 20 Ikuɔ́ ɑ̃nnɛ́ kɛ bo fei mmɛyɛi mmɛ kɛ̀ ti yɑ̀ mɛ̀ dɛumɛ̀. Mɛyɛi ndɛu dɛ̀, Kuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀ nhɔ̃ ndɛu kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ mɛmmɛ. \v 21 Kɛ́ndonnɛ̀ mɛyɛi nkɔùmɛ̀ bɛnìtìbɛ̀, mɛɛ̀ botí nku Kuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀ nti duɔ̀mmɛ̀ mufòmmu Yesu weè te kɛ̀ Kuyie nti wénkùnko. \c 6 \s1 Ti kunɛ̀mɛ̀ Yesu kɛ yɑ̃̀ńtɛ́ \p \v 1 Kɛ̀ dɛ̀ dò mmɛmmɛ ti bo nsɔkɛ́ kɛ dɔɔri mɛyɛi mmɛ kɛ̀ Kuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀ nnɛ́ dɛukɑɑ̀? \v 2 Bìtì, bìtì! Ti yɛ̀mu mɛyɛi mmiɛkɛ, ti tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ mmɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri. \v 3 Di í yɛ̃́ kɛ dò nkɛ̀ bɛ̀ ti ɑ̃nnɛ́ dìì mɔ̀nnì bɑ̀tɛ́mmù ti wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Yesu Kirisi nwe kɛ kúɑ̀? \v 4 Bɛ̀ ti kùnnɛ dìì mɔ̀nnì mɛniɛ ndɛ̀ dònnɛ̀ bɛ̀ ti kũnnɛ́nɛ̀ Kirisi nwe, kɛ́ndò Kuyie nkó muwɛ̃rímú diɛmù duɔ́mmɛ̀ kòò yɑ̃̀ńtɛ́ kù múnkɛ bo nte kɛ̀ tí nfòù mufòmmu pɑ̀mmù. \p \v 5 Kɛ̀ ti ò wɛ̃nnɛ́nɛ̀ kɛ ku ti bo ò wɛ̃nnɛ́nɛ̀ kɛ́yɑ̃́ntɛ́. \v 6 Ti yɛ̃́mu kɛ dò nti fòmmu mukótímù, bɛ̀ mù wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Kirisi kɛ bɑɑkɛ́ kudɑpɑ̃ɑ̃tí, kɛ̀ mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ do ti yũɔ̃ mmɛyɛi mbíɛ́kɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ tɛ̃́nkɛ í mɔkɛ muwɛ̃rímú, ti tɛ̃́nkɛ í tú mɛyɛi nkó tidɑɑtì. \v 7 Kɛ yɛ̃́ wèè ku ò tɛ̃́nkɛ í bomɛ̀ mɛyɛi mmiɛkɛ. \v 8 Ti nyɛ̃́ kɛ dò nkɛ̀ ti wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Yesu kɛ ku ti bo ò wɛ̃nnɛ́nɛ̀ o fòmmu pɑ̀mmù. \v 9 Ti yɛ̃́mu kɛ dò nKirisi ku kɛ yɑ̃̀ńtɛ́, ò tɛ̃́nkɛ í yóó kú. Mukṹṹ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ nɑ kóò kùɔ. \v 10 Ò ku kɛ nɑ mɛyɛi nkucɛ mɛmɑ́ɑ̀ ndi sɑ̃́ɑ̃̀, kɛ yɑ̃̀ńtɛ́ kɛ fòù kɛ bo Kuyie mborɛ̀. \v 11 Wéntɛ́nɛ̀ dimɑ́ɑ̀ mɛyɛi mbíɛ́kɛ́ kɛ́ndò ndi ku, kɛ nfòù Kuyie nkó mufòmmu Yesu Kirisi borɛ̀. \p \v 12 Bɑ́ɑ́ yiennɛ̀ kɛ̀ mɛyɛi ní nte di kɔ̃̀ntì, kɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ ndi yũɔ̃ nkɛ̀ di dɔɔri mɛyɛi. \v 13 Di bɑ́ɑ́ yie nkɛ̀ di tùòtii nɑɑ́ mmɛyɛi nkó titɔ̃nnɛntì. Duɔ́nnɛ̀ dimɑ́ɑ̀ kɛ́ndò mbɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ku kɛ yɑ̃̀ńtɛ́, kɛ́ndò ntitɔ̃nnɛntì Kuyie nkó mutɔ̃mmú kpɛti. \v 14 Mɛyɛi ntɛ̃́nkɛ í di te, di tɛ̃́nkɛ í dò nkɛ́ndé ikuɔ́, di bo Kuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀ mmiɛkɛ nkɛ. \s1 Ti yɛ̀mɛ̀ mɛyɛi mmiɛkɛ \p \v 15 Kɛ̀ ikuɔ́ tɛ̃́nkɛ í ti te tí ndɔɔri mɛyɛi mmɛ ti bo mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í Kuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀ mmiɛkɑɑ̀? Bìtì! \v 16 Di í yɛ̃́ kɛ dò nkɑ̀ɑ duɔ́ nhɑmɑ́ɑ̀ òmɔù, kɛ yíé nhò yɛ̃mmù, ɑ nɑɑ́ nho dɑɑkù nkuɑ̀ɑ̀? Kɑ̀ɑ dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi nhɑ yóó kúmu, kɑ̀ɑ mɛ nyie nKuyie nkpɛti kù dɑ wénkùnnɛ. \v 17 Ti sɑ̃ntí Kuyie ndi do túmɛ̀ mɛyɛi nkó tidɑɑtì, di mmɔ̀nnì kɛ́yie nnɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu itié mbɛ̀ ti nɑ̀kɛ́ ì. \v 18 Di mmɔ̀nnì di yɛ̀mu mɛyɛi nkó tidɑɑtì mmiɛkɛ, kɛ nɑɑ́ mmɛwetímmɛ̀ kó tidɑɑtì. \v 19 N yóó bɛ́i nkɛ́donnɛnɛ̀ di yɛ̃́ tì nti, kɛ yɛ̃́ di mu nyí kpenkɛmɛ̀. Kɛ́ndò ndi do duɔ́mmɛ̀ dimɑ́ɑ̀ mufòmmu yɛimu kɛ́nɑɑ́ mmu kó tidɑɑtì, di mmɔ̀nnì duɔ́nnɛ̀ dimɑ́ɑ̀ kɛ́ndò mmɛwetímmɛ̀ kó tidɑɑtì kɛ̀ di fòmmu ndò mpɑ́íí. \p \v 20 Di do tú dìì mɔ̀nnì mɛyɛi kó tidɑɑtì, di do í wetí di do dɔɔri di dɔ́mɛ̀ mmɛ. \v 21 Di do dɔɔri dìì mɔ̀nnì mɛyɛi nyifɛi mɛ̀ ndi bonnɛ̀mɛ̀ di mmɔ̀nnì kɛ́pɛ́ú ɔ̃̀mmu cɔ̃́ntimu? Di kó mucɔ̃́ntimu do tú mukṹṹ mmu. \v 22 Di mmɔ̀nnì di yɛ̀mu mɛyɛi nkó tidɑɑtì miɛkɛ kɛ nɑɑ́ nKuyie nkó tidɑɑtì kɛ̀ kù di wénkùnnɛ kɛ̀ di pɛ̀tɛ́ mufòmmu mùù bo sɑ̃́ɑ̃̀. \v 23 Kɛ yɛ̃́ mɛyɛi nkó tiyeti túmɛ̀ mukṹṹ mmu, kɛ̀ Kuyie nkó dipɑ̃nnì tú mufòmmu mùù bo sɑ̃́ɑ̃̀ ti tɑunnɛ̀ ti Yiɛ̀ nYesu Kirisi nwe kɛ mù pɛ̀tɛ́. \c 7 \s1 Ikuɔ́ tɛ̃́nkɛ í ti te \p \v 1 N kɔbɛ n di nɑ́ɑ́nnɛ̀ kɛ dò mbɛnìtìbɛ̀ mbɛ bɛ̀ɛ̀ yɛ̃́ ikuɔ́, ikuɔ́ ɔ̃ nte onìtì ò kpɑɑ́ fòù dìì mɔ̀nnì ndi. \v 2 Ntɛnɛ̀ mɛdonnimɛ̀ mɑmɛ̀, kòo nitipòkù ye nho dɔù ikuɔ́ ɔ̃ɔ̃ ò tɑùnnɛ̀mu o dɔù, kòo dɔù mɛ nku ì tɔ̃̀tɛmu. \v 3 Kòò yenkɛ otɔù kòo dɔù kpɑɑ́ fòù ò tu wèè dɔuti dɔutinɛ̀ wènwe bɛnitidɑɑbɛ̀. Kòo dɔù mɛ nku ò feitɛ́mu, dɛ mɔ̀nnì kòò yenkɛ otɔù ò í tú wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀. \v 4 Kɛ́ndò ndi wɛ̃nnɛ́nɛ̀mɛ̀ Kirisi kɛ ku, ikuɔ́ tɛ̃́nkɛ í di te, di mmɔ̀nnì wèè ku kɛ yɑ̃̀ńtɛ́ weè di te, kɛ̀ di dɔɔrìmɛ̀ bo nwenni Kuyie mborɛ̀. \v 5 Ti do fòù dìì mɔ̀nnì ti mɔ́mmɔmbɛ ti dɔ́ mɛ̀ɛ̀ botí kɛ̀ ikuɔ́ iì ti te, kɛ̀ ti dɔɔri mɛyɛi, nkɛ̀ dɛ kó tiyeti tú mukṹṹ. \v 6 Di mmɔ̀nnì, ti yɛ̀mu ikuɔ́ kó tidɑɑtì miɛkɛ, kɛ yɛ̃́ Yesu kṹṹ nti dènnɛmɛ̀ ikuɔ́ kó tidɑɑtì miɛkɛ, kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù ti duɔ́ mmɛborimɛ pɑ̀mmɛ̀, kɛ̀ ti bo nɑ kɛ́pĩ́ Kuyie ntɔ̃mmú kɛ́yóu ikuɔ́ kó mɛborimɛ kótímɛ̀. \s1 Ikuɔ́ wennimɛ̀ \p \v 7 Ti bo yĩ́ ikuɔ́ tú mɛyɛimmɑɑ̀? Bìtì! Ikuɔ́ iì nɛ́ te kɛ̀ n yĩ̀ɛ̃́tɛ́ mɛyɛi, n nɑ bɑ́ nyɛ̃́ kɛ dò nhɑ bo nyɑ́ɑ́mmɛ̀ otɔù kpɛrɛ dɛ̀ í wenni, kɛ̀ ikuɔ́ do í n nɑ̀kɛ́ kɛ tú: A bɑ́ nyɑ́ɑ́ nhotɔù kpɛrɛ. \v 8 Mɛyɛi ndìínnɛ̀ ikuɔ́ nyi kɛ íi m miɛkɛ otɔù kpɛrɛ kó muyɑ́ɑ̀mmù, kɛ̀ ikuɔ́ í bo dɛ̀, mɛyɛi ɔ̃ɔ̃ í nfeí. \v 9 Ikuɔ́ do í bo dìì mɔ̀nnì kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ í n kɔɔ́nnɛ̀, ì buotɛ́mu kɛ̀ n yĩ̀ɛ̃́tɛ́ mɛyɛi kɛ̀ mɛ̀ n kùɔ. \v 10 Mɛm̀mɛ ikuɔ́ ìì nɑ nni nkɔ̀tɛnɛ̀ mufòmmu bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ ì nɛ́ n kɔ̀tɛnɛ̀ mukṹṹ mbíɛ́kɛ̀. \v 11 Kɛ̀ mɛyɛi nni ndìínnɛ̀ ikuɔ́ kɛ n nìntɛ kɛ n kùɔ. \p \v 12 Ikuɔ́ dò mpɑ́íí nwe kɛ̀ ku tɑnnùù dò mpɑ́íí. \v 13 Dɛsɑ̀ɑ̀rɛ̀ dɛɛ̀ n kuɔɑ̀? Bìtì! Mɛyɛi mmɛɛ̀ tùótɛ́ dɛ̀ɛ̀ wenni kɛ n kuɔ̀nɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ mɛyɛi nfeitɛ́ mɛ̀ dɛu kɛ mɑmɛ̀. \s1 N yí dɔɔri n dɔ́mɛ̀ \p \v 14 Ti yɛ̃́mu kɛ dò nyikuɔ́ tú Kuyie nkpɛyi, kɛ̀ mí ntú onìtì mɛyɛi nkó kudɑɑkù. \v 15 N yí yɛ̃́ n dɔɔri dɛ̀, n yí dɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀ n do dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ mɛ̀, mɛyɛi n yí dɔ́mɛ̀ n nɛ́ mɛ ndɔɔri. \v 16 Kɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ri n yí dɔ́mɛ̀ n tũ nyiemmu kɛ dò nyikuɔ́ wenni. \v 17 Míì í dɔɔri n dɔ́mɛ̀, mɛyɛi mɛ̀ɛ̀ bo m miɛkɛ mɛɛ̀ n tèmmù kɛ̀ m mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri. \v 18 N yɛ̃́mu kɛ dò n tú onìtì kɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nyí bo m miɛkɛ, nh ɔ̃ ndɔ́mu kɛ́dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ́mɔ́ntɛ́ muwɛ̃rímú. \v 19 N yí dɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀ n dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ mɛ̀, n nɛ́ dɔɔri mɛyɛi mmɛ n yí dɔ́ mɛ̀. \v 20 Kɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi n yí dɔ́ mɛ̀, dɛ̀ í tú míì mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri, mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ bo m miɛkɛ mɛɛ̀ n tèmmù. \p \v 21 Ntɛ ìì kuɔ́ bo m miɛkɛ: Nh ɔ̃ɔ̃ ndɔ́ kɛ́dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ kɛ́nsɔ̃́ n dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi mmɛ. \v 22 Nɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ n dɔ́mu Kuyie nkó ikuɔ́. \v 23 M bɑntɛ́mu kɛ dò mmɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ mɛɛ̀ m mɑ̀ùnɛ̀: Mɛsɑ̀ɑ̀ nkɔ̃mɛ nɛ̀ mɛyɛi nkɔ̃mɛ. Kɛ̀ mɛyɛi nkɔ̃mɛ n nɑ kɛ̀ n wɛ̃̀tɛ kɛ nɑɑ́ mmɛyɛi nkó kudɑɑkù. \v 24 Mí nhosénnìwè! We mbo n dennɛ mukṹṹ kó difɔ̃̀tìrì dii mmiɛkɛ? \v 25 Òmɔu bomu wèè tu Kirisi. Kuyie nnɛ̀ mutɔ̃mmú! Dɛ kó mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ bɑɑ bomu m miɛkɛ kɛ miɛ ǹdɔ́ Kuyie nkó ikuɔ́ yɛ̃mmɛ̀, kɛ̀ mɛtɛ̃mɛ̀ dɔ́ n dɔɔ̀ mɛyɛi. \c 8 \s1 Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù kó mufòmmu \p \v 1 Di mmɔ̀nnì Kuyie ntɛ̃́nkɛ í yóó kpetínnɛ́ bɛ̀ɛ̀ wɛ̃ńnɛ̀ Yesu Kirisi. \v 2 Kɛ yɛ̃́ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù kó ikuɔ́ ìì duɔ̀ mmufòmmu bɛ̀ɛ̀ tɑ̀unnɛ̀ Yesu Kirisi iì n dènnɛmɛ̀ mɛyɛi nkó ikuɔ́ miɛkɛ ìì kɔ̀ù. \v 3 Ikuɔ́ do í nɑ kɛ ti duɔ́ mmufòmmu, kɛ yɛ̃́ onìtì í mɔkɛmɛ̀ muwɛ̃rímú kɛ bo dɔɔ̀ ì yɛ̃mmɛ̀, dɛɛ̀ te kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nní ku Birɛ kɛ̀ dɛ̀ tùótɛ́ tinitikɔ̃̀ntì, kɛ bo ti dɛɛtɛ́ kɛ ku kudɑpɑ̃ɑ̃tí ĩ́nkɛ̀ kɛ nɑ mɛyɛi. \v 4 Yesu ku kɛ dɔ̀ɔ̀ ikuɔ́ yɛ̃mmɛ̀ mmɛ, di mmɔ̀nnì ti bo nɑ kɛ́ ì tũ̀nnɛ kɛ yɛ̃́ Kuyie nti duɔ́mmɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù. \v 5 Wèè tũ̀ nho mɔ́mmuɔ nkó mɛyɛ̀mmɛ̀ ò dɔ̀ɔ̀ri tikɔ̃̀ntì kpɛrɛ ndɛ, kɛ̀ wèè yie mMuyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù kpɛti kòò dɔ̀ɔ̀ri mù dɔ́ dɛ̀. \v 6 Kɑ̀ɑ tũ̀ nhɑ mɔ́mmuɔ nkó mɛyɛ̀mmɛ̀ dɛ̀ dɑ kɔrinɛ̀ mukṹṹ mborɛ̀ ndɛ, kɑ̀ɑ yie mMuyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù kpɛti ɑ pɛ́tɛ́ mufòmmu nɛ̀ diwɛ̀ì. \v 7 Bɛ̀ɛ̀ tũ̀ mbɛ mɔ́mmɔmbɛ kó mɛyɛ̀mmɛ̀ bɛ̀ tú Kuyie nkpɑntídɛ̀ntɔbɛ̀ mbɛ, kɛ yɛ̃́ onìtì kó mɛyɛ̀mmɛ̀ í tũmmɛ̀ Kuyie nkó ikuɔ́, mɛ̀ ketɛ́ kɛ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ ì tũ̀nnɛ. \v 8 Bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri bɛ yɛ̀mmɛ̀ dɔ́mɛ̀ Kuyie mbɑ́ɑ́ bɛ̀ pɛ́nsìrì. \p \v 9 Díndi tɛ̃́nkɛ í tũ ndi kɔ̃̀ǹtì kó mɛyɛ̀mmɛ̀, di tũ mMuyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù kpɛti nti mùù bo di miɛkɛ. Kòò mɔù í mɔkɛ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù Kirisi duɔ̀ mmù ò í tú Kirisi kou. \s1 Mufòmmu pɑ̀mmù \p \v 10 Bɑ́ di kɔ̃̀ntì mɛ ntúmɛ̀ tìì yóó kú diyiè mɑrì, kɛ̀ Kirisi bo di miɛkɛ Kuyie ndi wénkùmmu, kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù di duɔ́ mufòmmu pɑ̀mmù mùù bo sɑ̃́ɑ̃̀. \v 11 Kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù mùù te kɛ̀ Yesu yɑ̃̀ńtɛ́ kɛ̀ mù bo di miɛkɛ, mummu mùù te kɛ̀ Kirisi yɑ̃̀ńtɛ́ mù bo duɔ́ nkɛ̀ di kɔ̃̀ntìi foutɛ. \p \v 12 N kɔbɛ kɛ̀ dɛ̀ dò mmɛmmɛ di tɛ̃́nkɛ í dò nkɛ́ndɔɔri di kɔ̃̀ǹtì dɔ́ dɛ̀. \v 13 Kɛ̀ di dɔɔri di yɛ̀mmɛ̀ dɔ́mɛ̀ di wɛ̃rɛ̀ bo kú, kɛ̀ di mɛ nyóu kɛ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù kùɔ di mɔ́mmɔmbɛ kó mɛyɛ̀mmɛ̀, di bo nfòù sɑ̃́ɑ̃̀. \v 14 Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù ni bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bɛɛ̀ tu Kuyie mbí. \v 15 Kuyie nti duɔ́ mmùù Yɑɑ́ nyí ti dɔɔri tidɑɑtì, kɛ ti ɑ̃ɑ̃̀ kufɔ̃wɑɑ́, mmù ti dɔɔri Kuyie mbí nyí, kɛ te kɛ̀ ti kù yu kɛ tú ti cicɛ. \v 16 Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù mmuù ti nɑ́ɑ́ nti yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ ti túmɛ̀ Kuyie mbí. \v 17 Kɛ̀ ti tú Kuyie mbí kɛ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Kirisi kɛ fɛ̃̀ṹtɛ́ ti bo tiekɛ Kuyie mmɔ̀kɛ dɛ̀, kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Kirisi kɛ́di tikpɑ̀tì. \s1 Kuyie ndɔ́mɛ̀ ti kù wɛ̃nnɛ́nɛ̀ kɛ́mbo ku kpetì miɛkɛ \p \v 18 N yɛ̃́mu kɛ dò nKuyie nti bɑɑnɛ̀ tìì kpɑ̀tì dɛumu kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ ti mɛ nfɛ̃́ũ̀rì mɛ̀ɛ̀ fɛ̃́ṹtímɛ̀. \v 19 Kuyie ndɔ̀ɔ̀ dɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bɑ̀ɑmu Kuyie mbo dɛ̀ bɛnkɛmɛ̀ ku bí kó tikpɑ̀tì. \v 20 Kuyie ndɔ̀ɔ̀ dɛ̀ tɑ mɛ̀ɛ̀ fɛ̃́ṹtímɛ̀ dɛtetìrɛ̀ kɔ̃mɛ dɛ̀ í tú dɛɛ̀ mɛ̀ dɔ́ Kuyie nkuù yɛ̃ ndɛ̀ mmɛ dò. \v 21 Kuyie ndɔ̀ɔ̀ dɛ̀ bɑ̀ɑmu bɛ̀ bo dɛ̀ dɛɛtɛ́nɛ̀mɛ̀ mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ yɛ̀ mɛ kó tidɑɑtì kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Kuyie nkó ibí mɛom̀pùmɛ̀. \v 22 Ti yɛ̃́mu kɛ do nnɛ̀ dimɔ̀nnìní Kuyie ndɔ̀ɔ̀ dɛ̀ dɛmɔu yo mmɛsémmɛ̀, kɛ fɛ̃́ũ̀rì onitipòkù ɔ̃ mpɛí kɛ fɛ̃́ṹrì mɛ̀ɛ̀ botí. \v 23 Dɛ̀ í tú Kuyie ndɔ̀ɔ̀ dɛ̀ dɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ fɛ̃́ũ̀rì, tínti bɛ̀ɛ̀ niitɛ́ kɛ mɔ̀ɔ̀tɛ Kuyie mpɑ̃nnì Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù, ti múnkɛ fɛ̃́ũ̀rìmu kɛ bɑɑ Kuyie mbo dɛɛtɛ́ dìì yiè ti kɔ̃̀ntì pɑ́íí, kɛ ti túótɛ́ kɛ́dɔɔ̀ ku bí. \v 24 Yíe nti cootɛ́mu kɛ̀ ti cootímɛ̀ mɔ́mmɔmmɛ nɛ́ kpɑɑní kɛ̀ ti mɛ̀ bɑ̀ɑ. Kɑ̀ɑ yɑ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ ɑ tɛ̃́nkɛ ɔ̃ɔ̃ í ndɛ̀ bɑ̀ɑ. \v 25 Kɛ̀ ti bɑɑ ti í wúó ndɛ̀, ti ɔ̃ɔ̃ ndɛ̀ bɑ̀ɑ nɛ̀ mɛwɛ̃́ɛ̃́rìmɛ̀ mmɛ. \p \v 26 Ti í mɔkɛ muwɛ̃rímú, dɛɛ̀ te kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mùu ti teénnɛ̀, kɛ yɛ̃́ ti í yɛ̃́mɛ̀ ti bo nkù bɑ̀ɑ́ mmɛ̀ɛ̀ botí, kɛ̀ mù kù bɑ̀ɑ́ nkɛ sɑ́útí ti do í yóó nɑ kɛ́dɔɔ̀ mɛ̀. \v 27 Kuyie nkùù yɛ̃́ ti yɛ̀mmɛ̀, kù yɛ̃́mu Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù dɔ́ tì, kɛ yɛ̃́ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù tũmmɛ̀ Kuyie ndɔ́mɛ̀ mmɛ kɛ kù bɑ̀ɑ́ nku kɔbɛ kpɛ́í. \p \v 28 Ti yɛ̃́mu kɛ dò nKuyie ndɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ dɛmɔu kù dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri bɛ̀ɛ̀ kù dɔ́ bɛ kó mɛsɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í nkɛ, bɛmbɛ kù yu bɛ̀ kɛ tũ nkù do tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì bɛ kpɛ́í. \v 29 Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì kù bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ dɔ́ bɛ̀ ndònnɛ̀ ku Birɛ ndɛ, kɛ̀ dɛ̀ ntú bɛ kóò Po. \v 30 Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì ku bɛ nyu, kù yu bɛ̀ kù bɛ nwénkùnnɛ kù wénkùnnɛ bɛ̀ kù bɛ nduɔ́ nku kpetì. \s1 Bɑ mbo nɑ kɛ ti yɑtɛnɛ̀ Kirisi \p \v 31 Ti bo yĩ́ bɑ nɑ́kɛ? Kɛ̀ Kuyie nti kómmú we mbo nti níí? \v 32 Kunku í ti yetɛnɛ̀ ku Birɛ mɔ́mmɔndɛ kɛ duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ dɛ̀ kùɔ, dɛ̀ bo yĩ́mɛ kɛ̀ kù bɑ́ɑ́ ti duɔ́ ndɛ sɔnnɛ? \v 33 We mbo sɛi nKuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀? Dɛ yiɛ̀ nyí bo! Kuyie nkuù bɛ̀ wénkùnnɛ. \v 34 Kɛ yɛ̃́ Yesu Kirisi kumɛ̀ ti kpɛ́í nkɛ kɛ yɑ̃̀ńtɛ́ kɛ bo Kuyie mbɑkù yoú kɛ bɑ́ɑ́ nti kpɛ́í. \v 35 Bɑ mbo ti yɑtɛnɛ̀ Kirisi? Mɛhɑ́ɑ́rìmɑ̀ɑ̀? Mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɑ̀ɑ̀? Mɛfɛ̃́ṹtímɑ̀ɑ̀? Dikònnɑ̀ɑ̀? Tidɑwɑntɑ̀ɑ̀? Kufɔ̃wɑɑnɑ́ɑ̀? Yɑ́ɑ̀ mukṹṹ? \v 36 Tì wɑ̃̀rimu kɛ tú: \q1 Fɔ̃́ɔ̃̀ kpɛ́í nkɛ \q1 bɛ̀ ti dɔ́nɛ̀mɛ̀ mukṹṹ \q1 kɛ ti dɔɔri kɛ dò ntipìètì \q1 tìì bo mukɔ̀ù kpɛ́í. \m \v 37 Dɛmɔu mɛmmɛ wèè ti dɔ́ weè te kɛ̀ ti tú bɛ̀ɛ̀ nɑ kɛ mɛ̀nkɛ nɑ. \v 38 N yɛ̃́mu weti weti kɛ do ndɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ ti yɑtɛnɛ̀ Kuyie nti dɔkɛ mɛ̀ɛ̀ dɔ́kùmɛ̀ nɛ̀ Yesu borɛ̀! Bɑ́ mukṹṹ, bɑ́ mufòmmu, bɑ́ Kuyie ntɔ̃rɛ̀, bɑ́ yɛbɔkɛ̀ kó mɛyɛi, bɑ́ mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ di mmɔ̀nnì kɔ̃mɛ, yoo mɛ̀ɛ̀ kpɑɑní. \v 39 Bɑ́ kɛĩ́nkɛ̀ kó bɛkperíbɛ̀, bɑ́ kɛtenkɛ̀ kɔbɛ. Dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ ti yɑtɛnɛ̀ Kuyie nkùù ti dɔ́ kɛ ti duɔnní Yesu Kirisi wèè tu ti Yiɛ̀. \c 9 \s1 Kuyie nkó mɛsémmɛ̀ \p \v 1 N tú Kirisi kou nwe kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù bo m miɛkɛ kɛ n ni kɛ̀ n nɑ̀ɑ́ ntimɔ́mmɔnti n yí soú. \v 2 N yɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ cɑ̀ɑ̀ri mɛdiɛ̀ nkɛ̀ dɛ̀ nyóù sɑ̃́ɑ̃̀. \v 3 N nɑ ndɔ́mu Kuyie nni ncɔ̃ɔ̃ kɛ̀ n yɑtɛnɛ̀ Kirisi kɛ̀ nsɑ̀ kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ m botí kɔbɛ Isidɑyɛɛribɛɛ cootɛ́. \v 4 Bɛ̀ tu Isidɑyɛɛri yɑɑ̀bí nyi, kɛ̀ kù bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ ku bí, kɛ bɛ̀ bɛnkɛ kù dɛu mɛ̀ɛ̀ botí, kɛ bɛ̀ tɑunnɛ̀ kumɑ́ɑ̀. Kɛ bɛ̀ duɔ́ nyikuɔ́, kɛ bɛ̀ bɛnkɛ ku kpetì, kɛ bɛ̀ bɛnkɛ bɛ̀ yóó nkù bɑ́ɑ́mmɛ̀ kɛ bɛ̀ dɔúnnɛ̀ yɛnɔ̀. \v 5 Bɛɛ̀ tu ti yɑ̀ɑ̀rìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yètɛ̀ feí bɛ kó iyɑɑ̀bí nyi, kɛ̀ Yesu boǹní bɛ kó kubotí miɛkɛ wèè bɑkɛ́ dɛnɛnnɛ̀ dɛmɔu. Kuyie nyètìrì ǹdɛu sɑ̃́ɑ̃̀. Kɛ̀ dɛ̀ mmɛ ndò. \p \v 6 Dɛ̀ í tú n yɛ̃ nKuyie nyí dɔ̀ɔ̀ kù do bɛ̀ dɔúnnɛ̀ dìì nùù, n dɔ́ kɛ yĩ́ Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu bɛɛ̀ í tú Isidɑyɛɛribɛ mɔ́mmɔmbɛ. \v 7 Dɛ̀ í tú Abɑrɑhɑmmu yɑɑ̀bí imɔu ìì tu o bí mɔ́mmɔnyi, kɛ yɛ̃́ kù do yɛ̃ nkù bo ò dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nyIsɑki kó ibí kpɛ́í nkɛ. \v 8 Dɛ̀ í tú bɛ̀ɛ̀ cicɛ tú Abɑrɑhɑmmu bɛɛ̀ tú Kuyie mbí, bɛ̀ɛ̀ yie nkù do bɛ̀ dɔúnnɛ̀ dìì nùù bɛɛ̀ tu ku bí. \v 9 Ntɛ Kuyie ndo ò nɑ̀kɛ́ tì kɛ dɔ̀: Dɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo mmɛ̀ nkɑ̃̀ɑ̃́kɛ́ kɛ̀ nní nwɛ̃tiní kɛ sɔ̃́ nSɑrɑɑ pɛitɛ́ dɛnitidɑbirɛ. \p \v 10 Debekɑɑ kó ibí idɛ́ì do wɛ̃ḿmu i cicɛ Isɑki. \v 11-12 Ò mu nyí ì pɛitɛ́ dìì mɔ̀nnì, ì í dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi mmɑmɛ̀ yoo mɛsɑ̀ɑ̀ mmɑmɛ̀ kɛ̀ Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ bo ntú ku kpɛrɛ, dɛ̀ í tú ì dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ mɑmɛ̀ kɛ̀ mɛɛ̀ te, kù dɔ̀ɔ̀ kù dɔ́ mɛ̀mmɛ kɛ nɑ́kɛ́ Debekɑɑ kɛ dɔ̀: \v 13 Osɑ́m̀pɔ́ù bo mbɑkɛ́ Okótì, kɛ́ndònnɛ̀ tì wɑ̃̀rimɛ̀ kɛ tú: \q1 N dɔkɛ Sɑkɔbu kɛ nii Esɑyu. \p \v 14 Ti bo yĩ́ Kuyie nyí wennɑɑ̀? Áɑ̀! \v 15 Kɛ yɛ̃́ kù do nɑ̀kɛ́mɛ̀ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: M bo kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ n dɔ́ kɛ́ mɛ̀ kuɔ́ nwè kɛ́dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ n dɔ́ kɛ́ mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ wè. \v 16 Dɛ̀ í tú onìtì weè ɔ̃ ndɔ́ yoo nɛ̀ o kó mɛwɛ̃́ɛ̃́rìmɛ̀, Kuyie nkuù ɔ̃ɔ̃ ò kuɔ́ mmɛsémmɛ̀. \v 17 Tì wɑ̃̀ri kɛ tú Kuyie ndo nɑ̀kɛ́ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: N dɑ duɔ́ ntikpɑ̀tì kɛ bo bɛnkɛ n wɛ̃rímú mmu, kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ́úkùnnɛ n yètìrì kutenkù kumɔu. \v 18 Kɛ̀ dɛ̀ dò mmɛmmɛ Kuyie nhɔ̃ɔ̃ kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ kù dɔ́ kɛ́ mɛ̀ kuɔ́ wènwe kɛ́kpénkùnnɛ kù dɔ́ kɛ́kpénkùnnɛ wèè kó yɛto. \s1 We mbo sɛi nKuyie? \p \v 19 Kɛ̀ dɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bo yĩ́ kɛ̀ dɛ̀ dò mmɛmmɛ bɑ nnɛ́ te kɛ̀ Kuyie mbo ti kpetínnɛ́? We mbo nɑ kɛ́yetɛ Kuyie nhò dɔ́mmɛ̀? \v 20 A tú we fɔ̃́ nhonìtì kɛ bo sɛi nKuyie? Tɛkṹmbotɛ̀ bo nɑ kɛ́bekɛ wèè tɛ̀ mɑɑ́ kɛ dɔ̀: Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ m mɑɑ́ miɛ mbotɑ́ɑ̀? \v 21 Oyɑɑmɑrì bo nɑ kɛ túótɛ́ tiyɑɑtì timɑ́ɑ̀ kɛ mɑɑ́ tɛkṹmbotɛ̀ sɑ̀ɑ̀tɛ̀, kɛ́mɑɑ́ kunɛ́sĩ̀mbuuku. \p \v 22 Ti kpɛrɛ mɛ ndò, Kuyie mmiɛkɛ do pɛikɛmu kɛ̀ kù ndɔ́ kɛ́bɛnkɛ kù kpeńnìmɛ̀, kɛ́ nɛ́ mɔɔtɛ mɛminnímɛ̀ bɑ́ kù í nkùɔ bɛ̀ɛ̀ do dò nkùu bɛ̀ kùɔ. \v 23 Kɛ ndɔ́ kɛ́ ti bɛnkɛ kù kpeńnìmɛ̀ mɛdiɛ̀, nkɛ ti kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ tínti kù tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì kɛ̀ ti bo di ku kpɑ̀tì. \v 24 Tíì tú Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀ kɛ ti kuɔ́ mmɛsémmɛ̀, Sifubɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ bɛ miɛkɛ. \v 25 Tì wɑ̃̀rimu Osee kó dipɑ́tíri miɛkɛ kɛ tú: \q1 Bɛ̀ɛ̀ do í tú n kɔbɛ \q1 m bo bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ n kɔbɛ, \q1 n do í dɔ́ bɛ̀ m bo bɛ̀ dɔkɛ. \q1 \v 26 Díndi bɛ̀ do í tú bɛ̀ Kuyie nkɔbɛ \q1 bɛ̀ bo di yú Kuyie nkɔbɛ. \m \v 27 Kɛ̀ Esɑii bɛ́i nyIsidɑyɛɛribɛ kpɛ́í nkɛ dɔ̀: Bɑ́ kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ do sũ kɛ mɑnnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó mubirímú, bɛ miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ bo nsúɔ́ mbɛɛ̀ yóó cootɛ́. \p \v 28 Kɛ yɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó dɔɔ̀mɛ̀mu kù bɛ́i ntì pɑ́íí kɛ́ tì dɔ̀ɔ̀ mɛcɑ̃ɑ̃. \p \v 29 Esɑii do yìɛ́ kɛ́bɛ́immu kɛ dɔ̀: \q1 Kɛ̀ Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ \q1 do í coo nti kó bɛ̀mɑbɛ̀, \q1 nɛ̀ yíe nti kpɛrɛ do dèèmu \q1 kɛ nɑɑ́nɛ̀ Sodɔmmu ɛì kɔbɛ kpɛrɛ, \q1 kɛ sɑ̃̀ɑ̃́tɛ́nɛ̀ Komɔɔ ɛì kɔbɛ kpɛrɛ. \s1 Kuyie nwénkùnkomɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tɑ̃́ Yesu \p \v 30 Ti bo yĩ́ bɑ nɑ́kɛ? Bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ kɛ do í wɑnti Kuyie nku bɛ̀ nwénkùnnɛ, di mmɔ̀nnì kù bɛ̀ wénkùnnɛmu bɛ̀ tɑ̃́ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nYesu. \v 31 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ biɛ bɛ̀ɛ̀ do wɑnti Kuyie mbɛ̀ wèńkùnnɛ nɛ̀ ikuɔ́ miɛkɛ kɛ mɛ nyí nɑ kɛ dɔ̀ɔ̀ ì yɛ̃ mmù. \v 32 Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ í dɔ́mɛ̀ Kuyie mbɛ̀ wénkùnnɛ bɛ̀ tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, kɛ dɔ́ kùu bɛ̀ wénkùnnɛ nɛ̀ bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ miɛkɛ. Mɛm̀mɛ kɛ̀ bɛ̀ bètɛ́ dibétɛ́tɑ̃́rì. \v 33 Tì wɑ̃̀ri díì kpɛ́í nkɛ tú: \q1 Ntɛnɛ̀ n dɔúmmɛ̀ dibétɛ́tɑ̃́rì \q1 Siyɔ̃ɔ̃ ĩ́nkɛ̀ dipèrì dìì buɔ̀, \q1 kɛ̀ wèè di tɑ̃́ ò bɑ́ɑ́ di ifɛi. \c 10 \p \v 1 N kɔbɛ, n dɔ́ tì nɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu kɛ bɑ́ɑ́ nKuyie nti kpɛ́í tiì tú Kuyie ndɛɛtɛ́ Sifubɛ. \v 2 N yɛ̃́mu kɛ dò mbɛ kɔ̃̀ntì yɑu Kuyie nkpɛ́í kɛ̀ mɛyĩ́ɛ̃́tímɛ̀ nɛ́ bɛ̀ dòńtɛ́. \v 3 Bɛ̀ í bɑntɛ́ Kuyie nwénkùnko mɛ̀ɛ̀ botí bɛnìtìbɛ̀ kɛ wɑnti kɛ́wenkɛ nɛ̀ bɛmɑ́ɑ̀ kɛ í tũ̀nnɛ kucɛ Kuyie nwénkùnko kù nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀. \v 4 Mɔ́mmuɔ nɛ̀ Kirisi kɔ̀tɛnímɛ̀ ikuɔ́ tɛ̃́nkɛ í ti wénkùnko di mmɔ̀nnì Kuyie nwénkùnko bɛ̀ɛ̀ tɑ̃́ bɛ̀mbɛ Kirisi. \s1 Yesu weè mɑ́ɑ̀ dɛɛrí \p \v 5 Mɔyiisi do wɑ̃̀ri kɛ̀ dɛ̀ ntukúnɛ̀ Kuyie mbo wénkùnnɛmɛ̀ onìtì nɛ̀ ikuɔ́ miɛkɛ kɛ dɔ̀: Wèè bo tũnnɛ ikuɔ́ yɛ̃mmɛ̀, ì bo nte kòò nfòù. \v 6 Nɛ́ ntɛ ò nɑ̀kɛ́ tì kɛ̀ dɛ̀ ntukúnɛ̀ ɑ bo ntɑ̃́mɛ̀ kɛ̀ Kuyie ndɑ wénkùnnɛ: Ò do tú: We mbo dekɛ kɛĩ́nkɛ̀? Kɛ yɛ̃ nkɛ́cṹũnní Kirisi nwe. \v 7 Ò do tú: We mbo tɑ kudɔnkù? Kɛ yɛ̃ nkɛ́yíinní Kirisi nwe bɛcíríbɛ̀ cuokɛ̀. \v 8 Ò nɛ́ wɑ̃̀ri kɛ yɛ̃ mbɑ? Tìì tú: Tinɑ́ɑǹtì í dɑ dɛ́tirìnɛ̀, tì bo ɑ nùù ndi kɛ ɑ̃ ɑ yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ. Dɛ kó tinɑ́ɑǹtì tú ɑ bo ntɑ̃́mɛ̀ mmɛ, tiǹti ti nɑ́ɑntɛmɛ̀. \v 9 Kɑ̀ɑ bɛ́innɛ̀ ɑ nùù kɛ yĩ Kirisi tú ɑ Yiɛ̀ kɛ tɑ̃́ nɛ̀ ɑ yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ kɛ dò nKuyie nduɔ́ nkòò yɑ̃̀ńtɛ́, ɑ bo cootɛ́mu. \v 10 Kɛ yɛ̃́ onìtì ɔ̃ ntɑ̃́mɛ̀ nɛ̀ o yɛ̀mmɛ̀ mmɛ kɛ̀ Kuyie nhò wénkùnnɛ kòo bɛ́i nnɛ̀ o nùù kɛ pɛ́tɛ́ mɛdɛɛtímɛ̀. \v 11 Kɛ yɛ̃́ tì wɑ̃̀rimɛ̀ kɛ tú: Wèè ò tɑ̃́ ò bɑ́ɑ́ di ifɛi. \v 12 Sifu nɛ̀ wèè í tú Sifu dɛ̀ tũ nyí cɑ̃́ɑ̃́, bɛ Yiɛ̀ nhomɑ́ɑ̀ ndi, kòo nɔ̀ùtɛ̀ yɑ̀ɑ mbɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ ò kuɔ̀nnɛ̀ bɛ kpɛ́í. \v 13 Ti wɑ̃̀rimu nkɛ tú: Bɛ̀ɛ̀ bo kuɔ́nnɛ̀ ti Yiɛ̀ mbɛ̀ bo cootɛ́. \p \v 14 Bɛ̀ bo yĩ́mɛ kóò kuɔ́nnɛ̀ kɛ í ò tɑ̃́? Bɛ̀ bo yĩ́mɛ kɛ́ nhò tɑ̃́ kòò mɔù í bɛ̀ nɑ̀kɛ́ o kpɛ́í? Bɛ̀ bo yĩ́mɛ kɛ́keè o kpɛ́í kòò mɔù í bɛ̀ nɑ̀kɛ́. \v 15 Bɛ̀ bo yĩ́mɛ kɛ́nɑ́kɛ́ o kpɛ́í kɛ̀ bɛ̀ í bɛ̀ tɔ̃? Kɛ́ndonnɛ̀ tì wɑ̃̀rimɛ̀ kɛ tú: Diwɛ̀ì ɔ̃ mbo bɛ̀ɛ̀ nɑ́ɑntɛ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ tùɔkɛní dìì mɔ̀nnì. \v 16 Bɛmɔu òmɔù mɛ nyí yie ndɛ kó Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì, Esɑii do bɛ́immu kɛ dɔ̀: N Yiɛ̀ nKuyie, we nyie nhɑ nɑ́ɑǹtì ti nɑ́ɑ́ ntì? \v 17 Onìtì ɔ̃ɔ̃ keè tinɑ́ɑǹtì nti kɛ́ntɑ̃́, dɛ kó tinɑ́ɑǹtì tú Kirisi kpɛti nti. \p \v 18 M bo bekɛ kɛ dɔ̀: Sifubɛ sɑ̀ɑ̀ í kèèmu dɛ kó tinɑ́ɑǹtɑ̀ɑ̀? Bɛ̀ tì kèèmu kɛ yɛ̃́ tì wɑ̃̀rimu kɛ tú: \q1 Bɛ nɑ́ɑǹtì pitɛ́mu kutenkù kumɔu, \q1 kɛ̀ bɛ̀ tì kèè itemmɑ̀nkɛ imɔu. \m \v 19 M bo bekɛ kɛ dɔ̀: Isidɑyɛɛribɛ sɑ̀ɑ̀ í bɑntɛ́mu dɛ kó tinɑ́ɑǹtɑ̀ɑ̀? Kuyie ndiɛ́ nkɛ duɔ́ nkɛ̀ Mɔyiisi bɛ́immu kɛ tú: \q1 M bo túótɛ́ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ, \q1 di yɛ̀mmɛ̀ dò mbɛ̀ɛ̀ í ciì, \q1 kɛ̀ dɛ̀ nte kɛ̀ dɛ̀ dí yonkɛ, \q1 kɛ̀ di miɛkɛɛ pɛikɛ. \m \v 20 Kuyie nyíɛ́ kɛ nɑ̀kɛ́mu Esɑii kòò tì wɑ̃̀ri kɛ tú: \q1 Bɛ̀ɛ̀ do í n wɑnti bɛ̀ n yɑ̀mu, \q1 m bɛnkɛmu m mɑ́ɑ̀ bɛ̀ɛ̀ do í dɑkɛ n kpɛ́í. \m \v 21 Kuyie mbɛ́immu Isidɑyɛɛribɛ kpɛ́í kɛ tú: N yuo n nɔu nsi yɛwe yɛmɔu itookperí yɛmbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yetɛ n kpɛti bɛ bíɛ́kɛ̀. \c 11 \s1 Kuyie nyí yetɛ Isidɑyɛɛribɛ \p \v 1 M bo yĩ́ Kuyie nyí dɔ́mu Isidɑyɛɛribɑ̀ɑ̀? Bìtì, kɛ yɛ̃́ n túmɛ̀ Isidɑyɛɛri nwe, Abɑrɑhɑmmu yɑɑ̀birɛ, Bɛnsɑmɛɛ kó kuwuɔ nkou. \v 2 Kuyie nyí yetɛ ku kó bɛnìtìbɛ̀ kù tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì, yɑ́ɑ̀ di í yɛ̃́ Edii do kuɔ̀nnɛ̀ Kuyie kɛ bɛ́i ntì Isidɑyɛɛribɛ kpɛ́í nkɛ dɔ̀: \v 3 N Yiɛ̀, mbɛ̀ kùɔ ɑ pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ bɛmɔu kɛ pùɔ nhɑ wũɔ̃tɔ̀rɛ̀, kɛ̀ míì kpɑɑ́ m mɑ́ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ dɔ́ kɛ́ n kuɔ. \v 4 Kuyie ndo ò tɛ̃̀ńnɛ́ ɔ̃̀nti? Kù do ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: N sɔ̀nnɛmu bɛnìtìbɛ̀ sikɔupísìyiekɛ̀ (7000) bɛ̀ɛ̀ í nìnkú dibɔɔ̀ Bɑɑri ììkɛ̀. \v 5 Mɛɛ̀ botí nku, bɛ̀mɑbɛ̀ kpɑɑ́mɛ̀ yíe nKuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀ nɛ̀ ku kó mɛsɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í. \v 6 Kù bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́ nɛ̀ ku kó mɛsɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í nkɛ, dɛ̀ í tú bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ kpɛ́í kɛ̀ mɛɛ̀ dɔkɛ dɛ̀ tɛ̃́nkɛ í tú ku kó mɛsɑ̀ɑ̀. \p \v 7 Ti bo yĩ́ bɑ nɑ́kɛ! Isidɑyɛɛribɛ í pɛ̀tɛ́ bɛ̀ do wɑnti dɛ̀ɑ̀? Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀ bɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ dɛ̀ pɛ̀tɛ́, kɛ̀ bɛsɔmbɛ to kpenkɛ. \v 8 Tì wɑ̃̀rimu kɛ tú: Nɛ̀ yíenní Kuyie nkuù bɛ̀ tɑnnɛ́ tikɔ̃ǹcɛ̃́ɛ̃́tì miɛkɛ, kɛ bɛ̀ yɛ̃̀ĩkùnnɛ kɛ kpénkùnnɛ bɛ to. \v 9 Kɛ̀ Dɑfiti múnkɛɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Yɛbɑɑ mbɛ̀ ɑ̃ɑ̃̀ yɛ̀ɛ̀ nɑɑ́ mbɛ kpɛ́í timɑ́tì nɛ̀ ticùɔ̀tì \q1 kɛ́ bɛ̀ tùɔ̀ti \q1 kɛ̀ dɛ̀ ntú bɛ yɛi nkó tiyeti. \q1 \v 10 Bɛ̀ɛ nɑɑ́ ntiyũ̀ɔ̃̀ntì \q1 kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nwúó mbɑ́ sɑ́m̀pɔ́. \q1 Pṹtínnɛ́ bɛ kɛ̀ bɛ̀ mpṹṹtí sɑ̃́ɑ̃̀. \p \v 11 M békúmu nkɛ tú: Sifubɛ bètɛ́ kɛ do sɑ̃́ɑ̃̀ nweɑ̀? Bìtì! Bɛ kóo kɛ́do kpɛ́í nte kɛ̀ Kuyie ndɛɛtɛ́ ibotí tɛì kɛ̀ dɛ̀ bo bɛ̀ yonkɛ. \v 12 Kɛ̀ Sifubɛ yetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ kutenkù kumɔu pɛ̀tɛ́ mɛsɑ̀ɑ̀, kɛ̀ bɛ̀ pɑ̀ɑ̀ mɛ̀ɛ̀ sɑ̀ɑ̀ nnɑɑ́ nyibotí tɛì kɔ̃mɛ, dɛ̀ nɛ́ bo ndòmmɛ̀ bɛ̀ bo ceetɛ dìì yiè kɛ́wɛ̃tɛní Kuyie mborɛ̀? \s1 Dikpɑ́ɑ̀ kó itebɑkɛ nɑɑ́mmɛ̀ kupɑku kpɛyi \p \v 13 N nɑ́ɑ́nnɛ̀ dímbɛ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ. Kuyie nni ntɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ̀ m bo nɑ́kɛ́ dímbɛ ku nɑ́ɑǹtì, kɛ̀ dɛ̀ n nɑɑtinɛ̀ dɛ kó mutɔ̃mmú. \v 14 Kɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ dò ndɛ̀ bo yonkɛ m botí kɔbɛ Sifubɛ kɛ̀ bɛ̀mɑbɛ̀ɛ tũnnɛ Kirisi. \v 15 Kɛ̀ Kuyie ndo bɛ̀ yóu kɛ́tɑunnɛ̀ kumɑ́ɑ̀ ibotí tɛì, dɛ̀ nɛ́ bo ndòmmɛ bɛ̀ bo wɛ̃tɛ kɛ́ kù tɑunnɛ̀ dìì mɔ̀nnì. Dɛ mɔ̀nnì dɛ̀ bo ndò bɛ̀ do ku kɛ yɑ̃̀ńtɛ́. \p \v 16 Kɛ̀ Kuyie nte dicɑwɛ̃́ĩtirì kètirì, kù temu dicɑbuu dimɔu. Kɛ̀ kù te mutie kũ̀nnì kù temu mutie mumɔu. \v 17 Sifubɛ dònnɛ̀ mutie bɛ̀ buɔtí mùmmu kupɑku, kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ kɛ̀ bɛ̀ dònnɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ kɔ̃mu, kɛ̀ bɛ̀ kɔ̃ũní mu bɑkɛ kɛ tuutɛ́nɛ̀ kupɑku kɔ̃mu, kɛ̀ ì pɛ̀ú mu kó mɛkṹmmɛ̀. \v 18 A nɛ́ bɑ́ mpɔtì kɑ̀ɑ yɛ̀mmɛ̀ dò nhɑ pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɛ̀ kɔ̃ṹ ìì bɑkɛ, dikũ̀nnì diì dɑ tɔ, fɔ̃́ɔ̃̀ í dì tɔ. \p \v 19 Kɛ̀ dɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ ɑ bo yĩ́: Bɛ̀ kɔ̃ṹ ibɑkɛ kɛ ùtóo kɛ bo tuutɛ́ mínwe. \v 20 Mɔ́mmuɔ nwe bɛ̀ ì kɔ̃ṹmɛ̀ ì í tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, kɛ dɑ tuutɛ́ ɑ tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, ɑ nɛ́ bɑ́ mpɔtì, dɔɔ̀ mɛyɔɔ̀mmɛ̀ kɛ́ndé. \v 21 Kɛ̀ Kuyie nyí yóu kù bo kɔ̃ṹmɛ̀ mutie mɔ́mmɔmmu kó itebɑkɛ, kù bɑ́ɑ́ dɑ yóu. \v 22 A nyɛ̃́ kɛ dò nKuyie nyóùmu kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ sɑ̀. Kù yóùmu bɛ̀ɛ̀ kù yetɛ bɛ kpɛ́í, kɛ sɑ̀ ɑ kpɛ́í kɛ́nsɑ̀ kɑ̀ɑ í yɛ̀ ku kó mɛsɑ̀ɑ̀ mmiɛkɛ, kɛ̀ mɛɛ̀ dɔkɛ kù bo dɑ kɔ̃ṹ itebɑkɛ tɛì kɔ̃mɛ. \v 23 Kɛ̀ Sifubɛ yóu bɛ tookperí Kuyie mbo wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ tuutɛ́ bɛ kũ̀nnì, kɛ yɛ̃́ kù mɔ̀kɛmɛ̀ muwɛ̃rímú kɛ bo mɛ̀ dɔ̀ɔ̀. \v 24 A nyɛ̃́ kɛ dò nhɑ tú kutebɑku dikpɑ́ɑ̀ kɔku nku kɛ Kuyie ndɑ kɔ̃ũní kɛ tuutɛ́nɛ̀ bɛ̀ buɔtí mùù tie kupɑku, dɛ̀ tũ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nkù yóùnɛ̀ kù bo tuutɛ́mɛ̀ itebɑkɛ mɔ́mmɔnyi i kũ̀nnì. \s1 Kuyie mbo dɛɛtɛ́ Sifubɛ \p \v 25 N kɔbɛ n dɔ́ kɛ di nɑ́kɛ́ disɔ̀rì kpɛti mɑtì nti kɛ̀ di bɑ́ mpɔtì, Isidɑyɛɛribɛ to í yó nhɑ̃ kɛ kpeńnì sɑ̃́ɑ̃̀, yɛ̀ yó nkpeńnì kɛ kémmúnɛ̀ Kuyie mbo dɛɛtɛ́ mɛ̀mmɛ kù tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀ bɛmɔu ibotí tɛì miɛkɛ. \v 26 Mɛɛ̀ botí nku Kuyie nyóó dɛɛtɛ́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɛ́ndònnɛ̀ tì wɑ̃̀rimɛ̀ kɛ tú: \q1 Odɛɛtíwè bo yɛ̀nní Siyɔ̃ɔ̃ \q1 kɛ́ũtɛ́ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí yɛi mmɛmɔu. \q1 \v 27 Dɛɛ̀ yó ntú mí nnɛ̀ bɛ ti kó mɛtɑummɛ̀, \q1 m bo bɛ̀ ũtɛ́ dìì mɔ̀nnì bɛ yɛi. \p \v 28 Sifubɛ yetɛ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì nti kɛ nɑɑ́ nKuyie nkpɑntídɛ̀ntɔbɛ̀. Dɛ̀ɛ̀ tú ti kó mucɔ̃́ntimu Kuyie mbɛ̀ dɔ́mu kù tɑ̃ɑ̃tɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í mbɛ yɛmbɛ̀. \v 29 Kɛ yɛ̃́ Kuyie nhɔ̃ɔ̃ í mpɑ̃ kɛ́fietɛ kù mɛ nhɔ̃ í nyetɛ kù yu wè. \v 30 Di do tú bɛ̀ɛ̀ yetɛ bɛ̀mbɛ Kuyie nkpɛti. Di mmɔ̀nnì kɛ̀ kù di kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ Sifubɛ yetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í ku kpɛti. \v 31 Sifubɛ yetɛmɛ̀ Kuyie nkɛ̀ kù di kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ kù múnkɛ yóó mɛ mbɛ̀ kuɔ́ mmɛsémmɛ̀. \v 32 Kuyie nyóumu kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu yetɛ ku kpɛti, kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ kùu bɛ̀ kuɔ́ mɛsémmɛ̀. \s1 Kuyie nsɑ̀ɑ̀ ndɛumu \p \v 33 Kuyie nsɑ̀ɑ̀ ndɛumu, kɛ̀ ku ciì ndɛu kɛ̀ kù yɛ̃́ dɛmɔu. We mbo nɑ kɛ́nɑ́kɛ́ kù tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì nɛ̀ kù dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tì. \v 34 Kɛ́ndònnɛ̀ tì wɑ̃̀rimɛ̀ kɛ tú: \q1 We nyɛ̃́ ti Yiɛ̀ nyɛ̀mmɛ̀ dòmmɛ̀? \q1 We nkù duɔ̀ nyitié? \q1 \v 35 We nkù pɑ̃ diyiè mɑrì dɛ̀mɑrɛ̀ \q1 kɛ bɑɑ dɛ kó tiyeti? \m \v 36 Kuù dɔ̀ɔ̀ dɛmɔu, kɛ dɛ̀ te, bɑ́ dɛ̀ nɛ̀ dɛ kó mutɔ̃mmú. Kuyie nyètìrì ńdɛu sɑ̃́ɑ̃̀. Kɛ̀ dɛ̀ mmɛ ndò. \c 12 \s1 Tínti Kuyie ndɛɛtɛ́ bɛ̀ ti bo mpĩ́ mmɛ̀ɛ̀ botí ku tɔ̃mmú \p \v 1 N kɔbɛ Kuyie ndi dɔ̀ɔ̀mu mɛsɑ̀ɑ̀, dɛɛ̀ te kɛ̀ n di tiè nkɛ tú dí kù duɔ́ ndi kɔ̃̀ntì nɛ̀ di fòmmu kɛ̀ dɛ̀ ndò ndipɑ̃nnì sɑ̀ɑ̀rì dìì kù wenni dìì dò pɑ́íí. Dɛɛ̀ yó ntú mubɑ́ɑmmu di dò nkɛ́ nkù bɑ́ɑ́ mmù. \v 2 Bɑ́ ncɔúnɛ̀ kuntenkù kuù nkó mɛdɔɔ̀rìmɛ̀. Yóunɛ̀ kɛ̀ Kuyie nceetɛ di yɛ̀mmɛ̀ pɑ́íí, mɛm̀mɛ di bo nɑmɛ̀ kɛ́bɑntɛ́ kù dɔ́ dɛ̀ dɛ̀ɛ̀ wenni pɑ́íí. \p \v 3 Nɛ̀ Kuyie nni ndɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ sɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í nkɛ̀ n nɑɑ́ ku kó ditɔ̃nnì, n dɔ́ kɛ di nɑ́kɛ́ kɛ tú di yɛ̀mmɛ̀ bɑ́ ndò ndi dɛu kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ di dommɛ̀. Kɛ̃́kùnnɛ dimɑ́ɑ̀ kɛ́yie nKuyie ndi duɔ́ nyɛ̀ɛ̀ fɔ̃̀tɛ̀. \v 4 Wéntɛ́nɛ̀ onìtì mɔ̀kɛ mɛ̀ɛ̀ botí itùòti pɛ́u kɛ̀ i tɔ̃mmú cɑ̃́ɑ̃́ ncɑ̃́ɑ̃́. \v 5 Tínti Kirisi kɔbɛ ti kpɛrɛ mɛ ndò, kɛ̀ ti sũ koò tɑ̀unɛ̀, ti wɛ̃ tikɔ̃̀ntì timɑ́ɑ̀ ndi, kɛ teé ntitɔbɛ̀. \v 6 Bɑ́ wè kòo pɑ̃nnì cɑ̃̀ɑ̃́ nKuyie nhò pɑ̃ kɛ̀ dɛ̀ mɑ̀mɛ̀, kɛ̀ Kuyie nyɛ̃ nwèè duɔ́ nwè ku nɑ́ɑǹtì, wè nti nɑ̀ɑ́ nti tɑ̃́kùmɛ̀ dòmmɛ̀. \v 7 Kɛ̀ Kuyie nyɛ̃ nwèè nteé mbɛtɔbɛ̀, wè mbɛ̀ teé, kɛ̀ kù yɛ̃ nwèè ntiè mbɛtɔbɛ̀, wè mbɛ̀ tiè. \v 8 Kɛ̀ kù yɛ̃ nwèè nyɑ́úkùnko bɛtɔbɛ̀ kɔ̃̀ntì wè ntì yɑ́úkùnko, kɛ̀ kù duɔ́ nkɑ̀ɑ mɔ̀kɛ ɑ kpɛrɛ ɑ ḿpɑ̃ɑ̃ nnɛ̀ mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀mɑ́ɑ̀, kɛ̀ kù yɛ̃ nwèè nni bɛtɔbɛ̀ wè nni kɛ̀ dɛ̀ wenni, kɛ̀ kù yɛ̃ nwèè ńteé mbɛcĩ̀rìbɛ̀, wè mbɛ̀ teé nnɛ̀ diwɛ̀ì. \s1 Ti bo ndɔ́mɛ̀ titɔbɛ̀ \p \v 9 Ndɔ́nɛ̀ ditɔbɛ̀ nɛ̀ timɔ́mmɔnti kɛ níí mmɛyɛi kɛ tɑunnɛ̀ dimɑ́ɑ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nteii. \v 10 Ndɔ́nɛ̀ ditɔbɛ̀ díndi Kirisi kɔbɛ, kɛ́ndé ditɔbɛ̀. \v 11 Di bɑ́ ntú bɛtɔ̃nnɛ́díébɛ̀, di kɔ̃̀ntì ńyɑu kɛ̀ di mpĩ́ nti Yiɛ̀ ntɔ̃mmú kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù ndi teénnɛ̀. \v 12 Dɛ̀ ndi nɑɑti di bɑɑ dɛ̀ kpɛ́í, kɛ̀ di fɛ̃́ũ̀rì di mmi kɛ bɑ́ɑ́ nKuyie nsɑ̃́ɑ̃̀. \v 13 Nteénnɛ̀ di kɔbɛ Kirisi kɔbɛ dɛ̀mɑrɛ̀ bɛ̀ dónnì dìì mɔ̀nnì, kɛ́ncɔú bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ nɛ̀ diwɛ̀ì. \p \v 14 Kɛ̀ bɛ̀ di fɛ̃́ũnko di mbékú Kuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀ mbɛ kpɛ́í, di mbékú Kuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀ bɛ̀ɛ̀ di fɛ̃́ũnko bɛ kpɛ́í, di bɑ́ mbɛ̀ buɔ̀ nkusĩ̀nkù. \v 15 Di níí ńwɛ̃ńnɛ̀ diwɛ̀ì bo bɛ̀ kɛ yɑ̃nku kɛ nwɛ̃ńnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kuɔ̀, nkɛ kuɔ̀. \v 16 Nyonɛ̀ titɔbɛ̀ tú mù, di bɑ́ nhɑ̃ sifeé, nkɛ̃́kùnkonɛ̀ dimɑ́ɑ̀, di yɛ̀mmɛ̀ bɑ́ ndò di yɛ̃́ dɛmɔu. \p \v 17 Di bɑ́ nfɔku mɛyɛi bɛ̀ɛ̀ mɛ̀ ndi dɔɔri. Ndɔɔrinɛ̀ dɛ̀ɛ̀ wenni kɛ̀ bɛ̀nìtìbɛ̀ bɛmɔu wúó. \v 18 N dɔɔrinɛ̀ di bo nɑmɛ̀ kɛ́nnɑɑtinɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu. \v 19 Di bɑ́ nwɑnti kɛ́pɛitɛ di mɔ́mmɔmbɛ, yóunɛ̀ kɛ̀ Kuyie nkpɑ ndi kpɛ́í, nkɛ yɛ̃́ ti wɑ̃̀rimɛ̀ kɛ tú: Mí nKuyie, míì yóó kpɑ̀ ndi kpɛ́í. \v 20 Kɛ̀ dikònnì bo ɑ kpɑntídɛ̀ntɔù, duɔ́ nwe kòo di, kɛ̀ sinɛ́yɛ̃ĩ ò bo, duɔ́ nwe kòo yɑ̃̀. Kɑ̀ɑ dɔ̀ɔ̀ mɛm̀mɛ dɛ̀ dò nhɑ còú yɛhɑ̃ɑ̃kũɔ̃ nyɛ o yuu ĩ́nkɛ̀. \v 21 A bɑ́ɑ́ yie nkɛ̀ mɛyɛi ndɑ nɑ, ńdɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ̀ mɛɛ̀ nte kɑ̀ɑ nɑ mɛyɛi. \c 13 \s1 Ndénɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ \p \v 1 Bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu dò nkɛ́nyíémmu bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ bɛ kpɛti kɛ yɛ̃́ Kuyie nkuù bɛ̀ kɑ̀nnɛmɛ̀. Bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bɑkɛ́ Kuyie nkuù bɛ̀ bɑɑ́. \v 2 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yetɛ bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ bɛ kpɛti, bɛ̀ yetɛ Kuyie nkpɛti nti, kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ mɛ ntì yetɛ tibeéntì tiì doti bɛ yɔ ĩ́nkɛ̀. \v 3 Bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛsɑ̀ɑ̀, mbɛ̀ í dò nkɛ́ndé bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́, bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi mbɛɛ̀ dò nkɛ́ mbɛ̀ dé. Kɑ̀ɑ í dɔ́ kɛ́ mbɛ̀ dé, dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ̀ bɛ̀ dɑ sɑ̃ntɛ. \v 4 Bɛ̀ pĩ́ nKuyie ntɔ̃mmú mmu kɛ bo dɑ teennɛ̀ kɑ̀ɑ dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. Kɑ̀ɑ dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi ndé bɛ, kɛ yɛ̃́ Kuyie nkuù bɛ̀ duɔ́mmɛ̀ dɛ kó mutɔ̃mmú kɛ bɛ̀ fɛ̃́ũnko bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi nkɛ bɛnkú Kuyie nyí dɔ́mɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀. \v 5 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ ti dò nkɛ́nyíé mbɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ bɛ kpɛti, dɛ̀ nɛ́ bɑ́ ntú bɛ̀ bo ti fɛ̃́ũmmɛ̀ mɑ́ɑ̀ kpɛ́í, ti yɛ̀mmɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo nti bekùnɛ̀mɛ̀ kpɛ́í. \p \v 6 Dɛɛ̀ te kɛ̀ di yietì dɑ̀ḿpóò. Bɛ̀ɛ̀ pĩ ndɛ kó mutɔ̃mmú Kuyie nkuù mù mbɛ̀ duɔ́, nkɛ̀ bɛ̀ mù pĩ. \v 7 Nduɔ̀nnɛ̀ bɑ́ wè ò te dɛ̀: Kɛ yietì dɑ̀ḿpóò o yɛmbɛ̀, kɛ yietì dɛ̀ɛ̀ dò do nkɛ́nyietì di dò nkɛ́ ndɛ̀ yietì bɛ̀, kɛ́nyíé di dò nkɛ́nyíé mbɛ̀ɛ̀ kpɛti, kɛ́ndé di dò nkɛ́ndé bɛ̀. \s1 Ti bo ndɔ́mɛ̀ ti kou tɔù \p \v 8 Di bɑ́ mbɑnnɛ̀ òmɔù, dibɑ̀nnì bomu di bo nyietì dì diì tú di bo ndɔ́mɛ̀ ditɔbɛ̀. Wèè dɔ́ bɛtɔbɛ̀ ò dɔ̀ɔ̀ Kuyie nkuɔ́ imɔu yɛ̃mmɛ̀ mmɛ. \v 9 Ntɛnɛ̀ ikuɔ́ yɛ̃mmɛ̀: Bɑ́ɑ́ duɔ́nɛ̀ wèè í tú ɑ pokù yoo wèè í tú ɑ dɔù, bɑ́ɑ́ kuɔ onìtì, bɑ́ɑ́ soutɛ́ kɛ́cɑɑ̀rɛ̀ ɑ kou tɔù yètìrì, bɑ́ɑ́ yúúkú, bɑ́ɑ́ yɑɑ nhotɔù kpɛrɛ mɑrɛ̀. Dɛ kó ikuɔ́ imɔu kó dikũ̀nnì tú: Ndɔ́ ɑ kou tɔù ɑ dɔ́ mɛ̀ɛ̀ botí ɑmɑ́ɑ̀. \v 10 Wèè dɔ́ o kou tɔù ò í ò dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi, ò dɔ̀ɔ̀ri Kuyie nkuɔ́ yɛ̃mmɛ̀ mmɛ. \s1 Ndɑkɛnɛ̀ Yesu kó muwɛ̃timù kpɛ́í \p \v 11 Di yɛ̃́mɛ̀mu ti bo yɛ̀ɛ̀ mɔ̀rɛ̀ miɛkɛ. Dɛ̀ tùɔ̀kɛmu di bo entɛmɛ̀, kɛ yɛ̃́ ti tɔ̀ɔ́nɛ̀mu mɛdɛɛtímɛ̀ sɔmmɛ di mmɔ̀nnì. \v 12 Kɛyènkɛ̀ yòtɛ́mu kɛ̀ dɛ̀ ɑutɛ́ kɛ bo wentɛ́, yóunɛ̀ dibiìnnì kó mutɔ̃mmú mumɔu, kɛ bɑ́ɑ́tí kuwenniku kó tikpɑ̀rìnɛntì. \v 13 Ti fòmmu nwenni kɛ̀ ti kérí kuwenniku miɛkɛ. Ti yóu mudikɛ́tontímù nɛ̀ tinɑyɑ̃̀kɛ́muɔ́ntì, kɛ bɑ́ ndɔuti dɔutinɛ̀ titɔbɛ̀, kɛ bɑ́ nfòù mufòmmu yɛimu, kɛ bɑ́ ndɔ́ yɛkpɑ̀rɛ̀ nɛ̀ mɛhɛ̃ɛ̃mmɛ̀. \v 14 Nfòùnɛ̀ mufòmmu pɑ̀mmù mùù tu Kirisi kɔ̃mu, kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndɔɔri di mɔ́mmɔmbɛ di kɔ̃̀ntì dɔ́mɛ̀. \c 14 \s1 Òmɔù bɑ́ mbekùnɛ̀ otɔù \p \v 1 Ncɔúnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kó mɛtɑ̃́kùmɛ̀ mu nyí kpenkɛ, kɛ bɑ́ nsenku bɛ yɛntotí. \v 2 Òmɔù yɛ̀mmɛ̀ dòmmu ò bo nɑ kɛ́nyo ndɛmɔu, wèè tɑ̃́kùmɛ̀ mu nyí kpenkɛ kòo yo ntikũnfɑ̃ɑ̃̀tì. \v 3 Wèè yo ndɛmɔu ò bɑ́ɑ́ senkɛ̀rì wèè í yo ndɛmɔu, wèè í yo ndɛmɔu ò mɛ mbɑ́ mbekùnɛ̀ wèè yo ndɛmɔu kɛ yɛ̃́ Kuyie mbɛ̀ cɔutɛ́mɛ̀mu. \v 4 A tú we kɛ bo mbekùnɛ̀ otɔù kóo tɔ̃ntì? Kòo cómmú yoo ò do o yiɛ̀ nkpɛti nti. Ò mɛ nyó ńcómmúmu kɛ yɛ̃́ ti Yiɛ̀ mmɔ̀kɛmɛ̀mu muwɛ̃rímú kɛ bo nhò cúɔ́. \v 5 Bɛ̀mɑbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dòmmu yɛwe mɑyɛ̀ wenni nɛ̀ yɛtɛyɛ̀, kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dò yɛ̀mɑyɛ̀ í cɑ̃́ɑ̃́, òmɔù yɛ̀mmɛ̀ cɛ̃́nkɛ bɑ́ nhò bekùnɛ̀. \v 6 Wèè yɛ̀mmɛ̀ dò nyɛwe mɑyɛ̀ wenni nɛ̀ yɛtɛyɛ̀, ò sɑ̃ntí Kuyie nku, kɛ̀ wèè yo ndɛmɔu kòo múnkɛ kù sɑ̃ntí, kɛ yɛ̃́ ò ɔ̃ nyóó dimɛ̀ kɛ́ ku dɔunnɛ̀ mutɔ̃mmú. Kɛ̀ wèè í yo ndɛmɔu kòo múnkɛ ku nsɑ̃ntí. \v 7 Òmɔù í fòù omɑ́ɑ̀ kpɛ́í, òmɔù mɛ nyí kɔ̃ nhomɑ́ɑ̀ kpɛ́í. \v 8 Kɛ yɛ̃́ kɛ̀ ti fòù, ti fòù Kuyie nkpɛ́í nkɛ, kɛ ti ku, ti ku Kuyie nkpɛ́í nkɛ. Kɛ̀ ti fòù yoo ti ku, ti ɑ̃ Kuyie nnɔ̀ùtɛ̀ miɛkɛ nkɛ. \v 9 Kɛ yɛ̃́ Kirisi kumɛ̀ kɛ yɑ̃̀ńtɛ́, kɛ bɑkɛ́ bɛcíríbɛ̀ nɛ̀ bɛfòùbɛ̀. \v 10 Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ bekùnɛ̀ ɑ kou tɔù? Bɑ nte kɑ̀ɑ ò sènkɛ̀rì? Timɔu ti yóó cómmú Kuyie nyììkɛ̀ nkɛ kɛ̀ kù ti bekɛ́nɛ̀. \v 11 Tì wɑ̃̀rimu kɛ tú: \q1 Mí nKuyie m bomu! \q1 Bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu bo nínkú n yììkɛ̀, \q1 bɑ́ kùù botí kɛ̀ kù n sɑ̃ntɛ. \m \v 12 Dɛ mɔ̀nnì bɑ́ wè kòò kù nɑ̀kɛ́ tìì ò tukúnɛ̀. \s1 A bɑ́ɑ́ bɔ ɑ kou \p \v 13 Ti tũ nyóunɛ̀ ti bo bekùnɛ̀mɛ̀ titɔbɛ̀, kɛ́tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ́ bɑ́ɑ́ dɔɔ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ dɛ̀ɛ̀ bo bɔ nhɑ kou tɔù. \v 14 Nɛ̀ Yesu ti kó mɛtɑummɛ̀ miɛkɛ n yɛ̃́mu weti weti kɛ dò ndɛ̀mɑrɛ̀ í sĩ, ɑ yɛ̀mmɛ̀ dò ndɛ̀ɛ̀ sĩ̀ ndɛɛ̀ ɔ̃ɔ̃ nɑɑ́ ndɛsĩ̀nnɛ̀ ɑ kpɛ́í. \v 15 Kɑ̀ɑ yo mmudiì mɑmù kɛ̀ dɛ̀ kɔɔ́nnɛ̀ ɑ kou, ɑ í ò dɔ́mu. Bɑ́ɑ́ yie nkɛ́nyo ndɛ̀mɑrɛ̀ dɛ̀ɛ̀ bo fétinnɛ ɑ kou Kirisi ku wèè kpɛ́í. \v 16 A bɑ́ɑ́ yie nkɛ̀ bɛ̀ dɑ wɑ́tí dɛ̀mɑrɛ̀ kpɛ́í fɔ̃́ n yɛ̀mmɛ̀ dò ndɛ̀ɛ̀ wenni. \v 17 Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu í tú mudiì nɛ̀ muyɑ̃̀ɑ̃̀ kpɛri. Di tú ɑ bo nwetímɛ̀ mmɛ kɛ́mmɔkɛ diwɛ̀ì, Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù duɔ̀ ndɛ̀. \v 18 Wèè tũ nKirisi mɛbotí Kuyie nwe ndɔ́ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ ò sɑ̃ntí. \p \v 19 Kɛ̀ dɛ̀ dò mmɛmmɛ, yóunɛ̀ kɛ̀ ti ńwɑɑ̀ dɛ̀ɛ̀ bo nte kɛ̀ kunɑɑtí mbo ti cuokɛ̀, kɛ̀ tí nkpénkunko titɔbɛ̀ Kirisi kó kucɛ miɛkɛ. \v 20 Mudiì muù bɑ́ nte kɛ̀ ti cɑkɛ Kuyie ntɔ̃mmú. Mudiì mɑmù í sĩ, ndɛ̀ nɛ́ í wenni ɑ bo dimɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ́bɔ nhɑ kou. \v 21 Dɛ̀ɛ̀ wenni dɛɛ̀ tú ɑ bo yóumɛ̀ imɑɑ, kɛ bɑ́ nyɔ̃ mɛnɑɑ̀, kɛ́yóu dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo bɔ nhɑ kou tɔù. \v 22 Kɑ̀ɑ yɛ̀mmɛ̀ dòmmɛ̀ dɛ kó tinɑ́ɑǹtì ĩ́nkɛ̀, nyɛ̃́ ti fɔ̃́ nnɛ̀ Kuyie ndidɛ́. Dɛ̀ ńnɑɑti wèè dɔ̀ɔ̀ri tìmɑtì kɛ̀ dɛ̀ í ò bekùnɛ̀. \v 23 Wèè mɛ nyo mmudiì mɑmù kòo yɛ̀mmɛ̀ ò bekùnɛ̀, Kuyie mmúnkɛ ò bekɛ́nɛ̀mu kɛ dèè. Onìtì dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ kòo yɛ̀mmɛ̀ ò bekùnɛ̀ dɛ̀ tú mɛyɛi mmɛ. \c 15 \s1 Ti bo nteénnɛ̀mɛ̀ titɔbɛ̀ \p \v 1 Tínti bɛ̀ɛ̀ kó mɛtɑ̃́kùmɛ̀ kpenkɛ ti dò nkɛ́mmimmu bɛ̀ɛ̀ mu nyí kpenkɛ bɛ kpɛ́í, ti í dò nkɛ́ndɔɔri ti mɛ̀ ndɔ́mɛ̀. \v 2 Timɔu bɑ́ wè ò ndɔɔri dɛ̀ɛ̀ bo nnɑɑti o kou, dɛ̀ɛ̀ bo ò teennɛ̀ kòo tɑ̃́kùmɛ̀ɛ kpenkɛ. \v 3 Kɛ yɛ̃́ Kirisi do í dɔɔrimɛ̀ ò mɛ̀ ndɔ́mɛ̀. Tì wɑ̃̀rimu kɛ tú: Bɛ̀ɛ̀ dɑ sɑ̃́ɑ̃́ mbɛ sɑ̃́ɑ̃̀mbɛ̀ do n yuu ĩ́nkɛ̀. \v 4 Kuyie nnɑ́ɑǹtì wɑ̃̀ri kɛ bo ti bɛnkɛ ti do nkɛ́mmi mmɛ̀ɛ̀ botí nku, kɛ wɛ̃́ɛ̃̀rì kɛ bɑɑ Kuyie nyóó ti duɔ́ ndɛ̀. \v 5 Kuyie nkùù ɔ̃ɔ̃ duɔ́ nhonìtì mɛminnímɛ̀ kóò bɑ́ntɛ̀, kù di teennɛ̀ kɛ̀ dí nyo titɔbɛ̀ tú mù kɛ tũ nKirisi kó itié. \v 6 Mɛm̀mɛ di bo nwɛ̃mmɛ̀ mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀mɑ́ɑ̀ nɛ̀ mɛtɑmmɛ̀ mɛ̀mɑ́ɑ̀ kɛ sɑ̃ntí Kuyie ti Yiɛ̀ nYesu Kirisi cicɛ. \s1 Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì bomɛ̀ ibotí imɔu kpɛ́í \p \v 7 Kɛ̀ dɛ̀ do mɛmmɛ ncɔúnɛ̀ ditɔbɛ̀, Kirisi di cɔutɛ́ mmɛ̀ɛ̀ botí kɛ̀ Kuyie nyètìrìi dɛukɛ. \v 8 Mɔ́mmuɔ nwe n di nɑ́ɑ́mmɛ̀ Kirisi dɔ̀ɔ̀ omɑ́ɑ̀ Sifubɛ kóo tɔ̃ntì, kɛ bɛnkɛ Kuyie ndo nɑ̀kɛ́ tì ti yɛmbɛ̀ tì túmɛ̀ mmɛ timɔ́mmɔnti. \v 9 Ò kɔ̀tɛní kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ kɛ̀ bɛ̀ múnkɛ bo sɑ̃ntɛ Kuyie nku sɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í, kɛ́ndò ntì wɑ̃̀rimɛ̀ kɛ tú: \q1 M bo ndiè nkɛ dɑ sɑ̃ntí yɛbotɛ̀ cuokɛ̀, \q1 kɛ́ndɛ́úkùnko ɑ yètìrì. \m \v 10 Kɛ̀ titɛtì wɑ̃̀ri kɛ tú: \q1 Ibotí imɔu kɔbɛ di wɛ̃nnɛ́nɛ̀ ku kó bɛnìtìbɛ̀ \q1 kɛ̀ di nyɑ̃nku. \q1 \v 11 Kɛ̀ titɛtì tu: \q1 Díndi yɛbotɛ̀ yɛmɔu kɔbɛ \q1 nsɑ̃ntínɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie, \q1 díndi ibotí ndɛ́úkùnkonɛ̀ ku. \m \v 12 Kɛ̀ Esɑii múnkɛɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Òmɔù bo yɛ̀nní Isɑii kó kufuku miɛkɛ \q1 kɛ́mbɑkɛ́ yɛbotɛ̀ yɛmɔu, \q1 kɛ̀ ibotí imɔu nhò tɑ̃́. \p \v 13 Kuyie nkùù ɔ̃ɔ̃ te kɛ̀ ti ntɑ̃́, kù di píɛ ndiwɛ̀ì nɛ̀ kuyɛǹnɑɑtí di kù tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. Kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù di teennɛ̀ kɛ̀ di dɔkɛ ntɑ̃́. \s1 Pɔɔri nɑ̀kɛ́mɛ̀ mùù te kòo bɛ̀ wɑ̃̀rinɛ̀ dikɔ̃m̀bùɔ̀ \p \v 14 N kɔbɛ n yɛ̃́mu kɛ dò ndi nitì, kɛ yɛ̃́ dɛmɔu, kɛ bo nɑ kɛ́tié nditɔbɛ̀. \v 15 Kuyie nni ndɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ sɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í nte kɛ̀ n di wɑ̃̀ri nɛ̀ dikɔ̃m̀bùɔ̀ bɑ́ n yí di sɔ̀nnɛ tìmɑtì, kɛ bo di dentɛ di kèè tì nɛ̀ dimɔ̀nnì. \v 16 N tú Yesu Kirisi kóo tɔ̃ntì nwe kɛ nɑ́ɑ́ mbɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ o kpɛ́í. M pĩ́ nKuyie nkó mutɔ̃mmú mmu kɛ nɑ́ɑ́ nTinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù bo wénkùnnɛ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑɑ́ ndipɑ̃nnì sɑ̀ɑ̀rì Kuyie ndɔ́ dì. \v 17 Nɛ̀ Yesu Kirisi ti kó mɛtɑummɛ̀ miɛkɛ, dɛ̀ n nɑɑtimu Kuyie nkó mutɔ̃mmú m pĩ́ mmù kpɛ́í. \v 18 N nɑ́ɑ́ mmiɛ nKirisi n tee mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ, kɛ̀ n nɑ̀kɛ́ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ kɛ̀ bɛ̀ cɔutɛ́ Kuyie. Weè n teé n nɑ́ɑǹtì miɛkɛ nɛ̀ n tɔ̃mmú miɛkɛ. \v 19 Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù n teènnɛ̀mu kɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ tidiɛtì pɛ́u, kɛ nɑ̀kɛ́ Kuyie nnɑ́ɑǹtì Sedisɑdɛmmu nɛ̀ Idirii kó kutempɛ̃ nkumɔu miɛkɛ. \v 20 N tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ dɔ́ kɛ́nnɑ́ɑntɛ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì nti bɛ̀ mu nyí ti kèè kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ bɑ́ɑ́ sɔɔ́ nhòmɔù kó dipũũ ĩ́nkɛ̀. \v 21 N dɔ̀ɔ̀ tì wɑ̃̀ri mɛmmɛ kɛ tú: \q1 Bɛ̀ do í nɑ̀kɛ́ bɛ̀ o kpɛ́í, \q1 bɛ̀ bo ò yɑ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ do í kèè o kpɛ́í, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ keè. \s1 Pɔɔri dɔ́mɛ̀ kɛ́kɔtɛ Odommu \p \v 22 Dɛɛ̀ n dìítí sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ̀ n yí kɔ̀too di ciɛ. \v 23 Di mmɔ̀nnì n tɛ̃́nkɛ í pĩ́ mutɔ̃mmú mɑmù i ntempɛ̃ mmiɛkɛ, yɛbie mpɛ́u miɛkɛ nkɛ n dɔ́mɛ̀ kɛ́ di síékɛ́. \v 24 Bɑ̀mbɑ̀ n dɔ́ kɛ́kɔtɛ Ɛsipɑnyi nwe, m bo nkɔri kɛ́yɛroo di ciɛ kɛ di yɑ̀, kɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ɛ nɑrikɛ kɛ̀ ti dɔ́ɔ́tɛ́, kɛ̀ dí n teennɛ̀ kucɛ. \v 25 N nɛ́ yóó niitɛ́ kɛ́kɔtɛ Sedisɑdɛmmu nwe kɛ́duɔ́ nKirisi kɔbɛ yɛpɑ̃rɛ̀. \v 26 Mɑseduɔnni kɔbɛ nɛ̀ Akɑyii kɔbɛ bɛɛ̀ pɑ̃mmú yɛpɑ̃rɛ̀ kɛ bo teennɛ̀ Kirisi kɔbɛ bɛcĩ̀rìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu. \v 27 Bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́ nɛ̀ bɛmɑ́ɑ̀ ndi kɛ bɛ̀ pɑ̃ dɛ kó yɛpɑ̃rɛ̀, bɛ̀ do dò nkɛ́ bɛ̀ pɑ̃mu. Kɛ yɛ̃́ Sifubɛ bɛ̀ɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu bɛ̀ bɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀ Kuyie nnɑ́ɑǹtì bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ. Bɛ̀ tũ ndò nkɛ́ bɛ̀ pɑ̃mu bɛ kpɛrɛ. \v 28 Kɛ̀ m bɛ̀ duɔ́ ndɛ kó yɛpɑ̃rɛ̀ kɛ dèè, m bo nkɔri Ɛsipɑnyi kɛ́yɛroo di ciɛ. \v 29 N yɛ̃́mu kɛ dò m bo nkɔroo dìì yiè kɛ di tɔo Kirisi kó mɛsɑ̀ɑ̀ mmɛ. \p \v 30 N kɔbɛ n di békúmu, nɛ̀ ti Yiɛ̀ nYesu Kirisi kó diyètìrì kpɛ́í nɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù mùù ɔ̃ nte kɛ̀ ti ndɔ́ titɔbɛ̀ kɛ tú di n wɛ̃nnɛ́nɛ̀ dimɑ̀ù kɛ́mbɑ́ɑ́ Kuyie n kpɛ́í, \v 31 kɛ̀ n yentɛ́nɛ̀ Sudee kó itookperí yɛmbɛ̀. Kɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛɛ cɔutɛ́ m bɛ̀ tɔo yɛ̀ɛ̀ pɑ̃rɛ̀. \v 32 Kɛ̀ Kuyie ndɔ́ m bo tuɔkoo di ciɛ nɛ̀ diwɛ̀ì, kɛ́om̀pɛ̀ sɑ́m̀pɔ́. \v 33 Kuyie nkùù duɔ̀ nkuyɛǹnɑɑtí kù ndi bonɛ̀ dimɔu. Kɛ̀ dɛ̀ mmɛ ndo. \c 16 \s1 Mudɔummu \p \v 1 N dɔ́ kɛ di nɑ́kɛ́ kɛ̀ di nyɛ̃́ ti tɑ̃ũ̀ Febee wèè pĩ nSɑ̃nkiree Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì miɛkɛ mutɔ̃mmú, ò kèróomɛ̀ mmɛ. \v 2 Dí ò cɔutɛ́ nɛ̀ ti Yiɛ̀ nkó diyètìrì, Kirisi kɔbɛ dò nkɛ́ncɔúmɛ̀ bɛtɔbɛ̀, kɛ́ nhò teénnɛ̀ dɛ̀ ò bèkú dìì mɔ̀nnì mɛteèmmɛ̀. Ò teénnɛ̀mu bɛnìtìbɛ̀ pɛ́u, kɛ n teénnɛ̀ mí m mɔ́mmuɔ. \p \v 3 N dɔunko Pirisiidi nɛ̀ Akidɑɑsi nɛ̀ bɛ̀ ti wɛ̃ nkɛ pĩ́ nYesu Kirisi tɔ̃mmú. \v 4 Bɛɛ̀ kɑ̀ɑ́tɛ́ mukṹṹ kɛ n dɛɛtɛ́. Dɛ̀ í tú míì mɑ́ɑ̀ bɛ̀ sɑ̃ntí, nɛ̀ Kirisi kɔbɛ bɛmɔu ndi bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ. \v 5 N dɔunko bɛ̀ɛ̀ tiku bɛ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ bɑ́ɑ́ nKuyie kɛ dɔu n nɛ́po sɑ̀ù Epɑinɛti, wèè ketɛ́ kɛ cɔutɛ́ Yesu Asii kó kutempɛ̃ mmiɛkɛ. \v 6 N dɔunko Mɑɑri wèè pĩ mmutɔ̃mmú mɛdiɛ̀ ndi kpɛ́í. \v 7 Kɛ dɔunko Ãndonnikuusi nɛ̀ Sunniyɑɑsi n ciɛ kɔbɛ, nɛ̀ bɛ̀ ti do wɛ̃ nkɛ kpetí, bɛnitidiɛbɛ̀ mbɛ Yesu tɔ̃rɛ̀ miɛkɛ. Bɛɛ̀ n niitɛ́nɛ̀ kɛ cɔutɛ́ Yesu. \p \v 8 Kɛ̀ n dɔunnɛ̀nko Ãmpidiyɑtuusi n nɛ́posɑ̀ù ti Yiɛ̀ nkó kucɛ miɛkɛ. \v 9 Kɛ dɔunko Udimɛɛ wèè múnkɛ pĩ́ nKirisi tɔ̃mmú nɛ̀ n nɛ́po Sitɑkiisi. \v 10 Kɛ dɔunko Apɛdɛsi Yesu tɔ̃ntì wèè fìíkú ti Yiɛ̀ nkó kucɛ miɛkɛ. Nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ pĩ mmutɔ̃mmú Adisitobuuri cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \v 11 Kɛ dɔunko Edodiyɔ̃ɔ̃ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kou nɛ̀ Nɑsiisi cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ cɔutɛ́ ti Yiɛ̀. \v 12 N dɔunko ti tɑ̃bɛ̀ Tidifɛnni nɛ̀ Tidifoosi, bɛ̀ɛ̀ pĩ nti Yiɛ̀ ntɔ̃mmú nɛ̀ ti tɑ̃ũ̀ sɑ̀ɑ̀wè Pɛdisii wèè pĩ nti Yiɛ̀ ntɔ̃mmú mɛdiɛ̀. \v 13 Kɛ dɔunko Dufuusi Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ wè nɛ̀ o yɔ̃, wèè múnkɛ tú n yɔ̃. \v 14 Kɛ dɔunko Asɛ̃nkiriti nɛ̀ Fekɔ̃ɔ̃ nɛ̀ Edimɛsi nɛ̀ Pɑtirobɑɑsi nɛ̀ Edimɑɑsi nɛ̀ ti kɔbɛ Kirisi kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bɛ bonɛ̀. \v 15 Kɛ dɔunko Fidokɔsi nɛ̀ Sudii nɛ̀ Nɛdee nɛ̀ o tɑ̃ũ̀ Odimpɑɑsi nɛ̀ Kirisi kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bɛ̀ bonɛ̀. \p \v 16 Di dɔunko ditɔbɛ̀ nɛ̀ diwɛ̀ì. Kirisi kɔbɛ bɛmɔu di dɔunko. \s1 Nyɛ̃́nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ɑ̃ɑ̃̀ mɛtotímɛ̀ bɛ kpɛ́í \p \v 17 N kɔbɛ n di nɑ́ɑ́mmu kɛ tú: Di nyɛ̃́ bɛ̀ɛ̀ ɑ̃ɑ̃̀ mɛtotímɛ̀ Kirisi kɔbɛ cuokɛ̀ bɛ kpɛ́í, kɛ nɑ́ɑ́ ntìì cɑ̃̀ɑ̃́ kɛ bɛ̀ fétìnko. Di bɛ̀ dɛ́tinnɛ dimɑ́ɑ̀. \v 18 Bɛ̀ í pĩ nti Yiɛ̀ nKirisi kó mutɔ̃mmú, bɛ̀ wɑnti bɛmɑ́ɑ̀ kó mudiì mmu. Kɛ ɔ̃ nnɑ́ɑ́ nnɛ̀ inunɑɑtí nɛ̀ yɛsɑ̃ɑ̃, kɛ soú nKirisi kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ í kpenkɛ. \v 19 Bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu yɛ̃́mu di yiemmɛ̀ ti Yiɛ̀ nkó tinɑ́ɑǹtì. Dɛ̀ n nɑɑti mɛsɑ̀ɑ̀, n nɛ́ dɔ́ di nyɛ̃́mu mɛsɑ̀ɑ̀ nnɛ̀ mɛyɛi kɛ bɑ́ɑ́ tɑ mɛyɛi mmiɛkɛ. \v 20 Kuyie nkùù duɔ̀ nkuyɛǹnɑɑtí kù bo duɔ́ nkɛ̀ di cuuti dibɔɔ̀ kɛ́ dì nɑ̀ntoo bɑ̀mbɑ̀. \p Ti Yiɛ̀ nYesu kó mɛsɑ̀ɑ̀ ní ndi bonɛ̀. \p \v 21 Timɔntee nɛ̀ wè ti nɛiti wè di dɔunko, kɛ̀ n ciɛ kɔbɛ dususi nɛ̀ Sɑsɔ̃ɔ̃ nɛ̀ Sosipɑtɛɛ kɛ̀ bɛ̀ múnkɛ di dɔunko. \p \v 22 Mí nTɛrisuusi wèè wɑ̃̀ri dipɑ́tíri dii, m múnkɛ di dɔunko ti Yiɛ̀ nkó mɛwɛ̃nnímɛ̀ miɛkɛ. \p \v 23 Kɑyuusi m bɑ̀tɛ́ wèè cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ Kirisi kɔbɛ tiku dɛ̀ kɛ bɑ́ɑ́ nKuyie nɛ̀ Edɑsiti dihɛì kóò dítídɔúntì nɛ̀ ti nɛ́po Kɑdituusi bɛ̀ di dɔunko. \p [ \v 24 Ti Yiɛ̀ nYesu Kirisi kó mɛsɑ̀ɑ̀ ní ndi bonɛ̀ dimɔu. Kɛ̀ dɛ̀ mmɛ ndò.] \s1 Kuyie nyètìrì ńdɛu \p \v 25 Ti sɑ̃ntí Kuyie nkùù bo nɑ kɛ di kpénkùnnɛ ku kó kucɛ miɛkɛ nɛ̀ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì n di nɑ́ɑ́ ntì. Dɛ kó Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì ti nɑ́ɑ́ Yesu kpɛ́í nkɛ, kɛ ti bɛnkú timɔ́mmɔnti Kuyie ndo sɔ̀nnɛ tì nɛ̀ dimɔ̀nnì. \v 26 Di mmɔ̀nnì dɛ kó tinɑ́ɑǹtì tɛ̃́nkɛ í sɔri, Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ do ti nwɑ̃̀ri. Kuyie nkùù bo sɑ̃́ɑ̃̀ kuù yɛ̃ ti ntì nɑ̀ɑ́ nyibotí imɔu kɛ̀ ìi ti cɔutɛ́ kɛ́ ntì tɑ̃́ kɛ dɔɔri tì yɛ̃mmɛ̀. \p \v 27 Nɛ̀ ti Yiɛ̀ nYesu kó diyètìrì Kuyie nyètìrì ńdɛu, kunku kùù mɑ́ɑ̀ tú mɛyɛ̀mmɛ̀ yiɛ̀ yɛbie nyɛbie. Kɛ̀ dɛ̀ mmɛ ndò.