\id REV di67.all F{evrier 1999 BJ Parakou B{enin \ide UTF-8 \h Mudɑ́ɑmmu \toc1 Isɑ̃ɑ̃ wɑ̃̀rimɛ̀ Mudɑ́ɑmmu \toc2 Mudɑ́ɑmmu \mt1 Isɑ̃ɑ̃ wɑ̃̀rimɛ̀ Mudɑ́ɑmmu \imt1 Di mpɑ́tíri tɔ tìì nɑ́ɑǹtì \ip Isɑ̃ɑ̃ weè wɑ̃̀ri mudɑ́ɑmmu kó dipɑ́tíri, dìì tu Kuyie nnɑ́ɑǹtì pɑ́tɛ kó disɔnni. Ò dì wɑ̃̀ri kɛ nɑ́ɑ́ nKirisi ò bɛnkɛ tìnti. Isɑ̃ɑ̃ do yóó wɑ̃ri Mudɑ́ɑmmu pɑ́tíri kɛ sɔ̃́ mbɛ̀ fɛ̃́ũnkoomu Kirisi kɔbɛ, kòo bɛ̀ wɑ̃̀ri kɛ bo yɑ́úkùnnɛ bɛ kɔ̃̀ntì kɛ̀ bɛ̀ nfííkú Kuyie nkó kucɛ miɛkɛ. Isɑ̃ɑ̃ do yɑ̀ mɛ̀ɛ̀ bɛnkùmɛ̀ do dò ncɑ̃́ɑ̃́ ncɑ̃́ɑ̃́ nwe kɛ nɛ́ wɛ̃ mmɛ kũ̀nnì dɛ̀ɛ̀ tu: Mɛyɛi nkóo kpɑ̀ɑ̀tì dòmmɛ̀ ò nɔ, dɛ̀ nɛ́ bo nyóó dentɛnɛ̀ Kuyie nnɛ̀ ku kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ, kɛ̀ Yesu Kirisi bɑɑtɛ́. \is1 Di mpɑ́tíri nɑ́ɑǹtì duɔ́ kɛ dòmmɛ̀ \io1 1. Mudɔummu 1:1-8 \io1 2. Mɛbɛnkùmɛ̀ ketimɛ̀ Kuyie nhò bɛnkɛmɛ̀ nɛ̀ yɛpɑ́tɛ yɛ̀yiekɛ̀ ò wɑ̃̀ri yɛ̀ Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀ 1:9-3:22 \io1 3. Dipɑ́tipɔ̃ũ nɛ̀ yɛcɑnniyɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ 4:1-8:1 \io1 4. Yɛtɑ̃tɛhe yɛ̀yiekɛ̀ kó tinɑ́ɑǹtì 8:2-11:19 \io1 5. Dinìtìrì nɛ̀ dɛsĩ̀nnɛ̀ dɛ̀dɛ́rɛ̀ kó tinɑ́ɑǹtì 12:1-13:18 \io1 6. Mɛbɛnkùmɛ̀ tɛ̃mɛ̀ Kuyie nhò bɛnkɛ́mɛ̀ 14:1-15:8 \io1 7. Kuyie mmiɛkɛ kó ibòòkɛ 16 \io1 8. Bɑbidɔnni kó mudorimù nɛ̀ bɛ̀ nɑmɛ̀ musĩ̀mmù nɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí yɛmbɛ̀ 17:1-20:10 \io1 9. Tibeéntì sɔnti 20:11-15 \io1 10. Kɛĩ́nkɛ̀ pɑ̀nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ pɑ̀nkɛ̀ 21:1-22:5 \io1 11. Tinɑ́ɑǹtì kó dikɔ̀ù 22:6-21 \c 1 \s1 Dimɔ̀nnì duunnímɛ̀ \p \v 1 Yesu Kirisi dɑ́ɑ ntìì nɑ́ɑǹtì tiì bo di mpɑ́tíri miɛkɛ. Kuyie nkuù duɔ́ nkòò nɑ̀kɛ́ o tɔ̃mbɛ̀ tìì yóó tuɔkɛní, kòo duɔ́ nkɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì tì nɑ̀kɛ́ o kóo tɔ̃ntì Isɑ̃ɑ̃. \v 2 Kɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ tì wɑ̃̀ri timɔu. Kuyie nhò nɑ̀kɛ́ tì nɛ̀ Yesu ò bɛnkɛ tì, ò yɑ̀ dɛ̀ nɛ̀ ò kèè tì. \v 3 Dɛ̀ nnɑɑti wèè kɑ̀ɑ nti nnɑ́ɑǹtì Kuyie ndɑ́ɑ tì, kɛ́nnɑɑti bɛ̀ɛ̀ kèḿmú kɛ tì yie. Kuyie ndo nɑ̀kɛ́ dìì mɔ̀nnì kpɛ́í dì duunnímu. \s1 Isɑ̃ɑ̃ dɔummɛ̀ Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ \p \v 4 Mí nyIsɑ̃ɑ̃ míì dɔunko Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ yɛ̀ɛ̀ bo Asii. \p Kuyie nkùù do bo, kɛ bo, kɛ yó mbo nɛ̀ ku Yɑɑ́ mmuyiekɛ̀ mùù fitɛ́ ku kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì, bɛ̀ di dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ kɛ di duɔ́ ndiwɛ̀ì \v 5 nɛ̀ Yesu Kirisi wèè ti nɑ̀kɛ́ Kuyie nkpɛti weti weti, wèè ku kɛ yɑ̃̀ńtɛ́ mɛketimɛ̀, wèè bɑkɛ́ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛmɔu. \p Wèè ti dɔ́ kɛ còú nho yĩ̀ĩ̀ kɛ ti dɛɛtɛ́nɛ̀ mɛyɛi, \v 6 kɛ ti tɑ o kpɑ̀ɑ̀tìyuu miɛkɛ kɛ tú ikuɔ́ nìùbɛ̀, kɛ pĩ́ nho cicɛ Kuyie ntɔ̃mmú. O yètìrì ndɛu, kòo mbɑkɛ́ sɑ̃́ɑ̃̀! Kɛ̀ dɛ mmɛ ndo. \p \v 7 Dɑɑtɛnɛ̀! Ò kèrínímu yɛwɛtɛ̀ miɛkɛ, kɛ̀ titentì timɔu kɔbɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ò kùɔ kɛ̀ bɛ̀ bo ò yɑ̀ kɛ́kɔmmú. Dɛ̀ mmɛ ndò. \p \v 8 Ti Yiɛ̀ nKuyie mmuwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ mbɛ́immu kɛ tú kuù tu diketirì nɛ̀ kumɑ̀nku. Kù do bomu, kɛ bo, kɛ yóó kɔtɛní. \s1 Kuyie mbɛnkɛ dɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ \p \v 9 Mí nyIsɑ̃ɑ̃ di tebitɛ Kirisi kó mɛtɑummɛ̀ miɛkɛ, kɛ̀ ti wɛ̃ nkɛ fɛ̃́ũ̀rì kɛ mi nkɛ tɑunɛ̀ Kirisi, kɛ wɛ̃ nho kpɑ̀ɑ̀tìyuu miɛkɛ. Bɛ̀ n kɑ̀nnɛ Pɑtimɔsi, dihɛì dìì sokɛ́ mɛniɛ mmiɛkɛ, n nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ Kuyie nnɑ́ɑǹtì nɛ̀ Yesu m bɛnkɛ tì. \v 10 Tɛom̀pùtɛ̀ mɑtɛ̀ yiè kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù n túótɛ́ kɛ̀ n keè mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ n fɔ̃nkúò kɛ̀ mɛ̀ kpeńnì kɛ dò nditɑ̃tɛheù kɔ̃mɛ kɛ̀ mɛ̀ tu: \v 11 Wɑ̃ri ɑ wúó ndɛ̀ nkɛ́duɔnko Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀: Efɛɛsi kpɛri, Siminni kpɛri, Pɛrikɑmmu kpɛri, Tiyɑtiiri kpɛri, Sɑriti kpɛri, Fidɑdɛrifii kpɛri, nɛ̀ Dɑodisee kpɛri. \p \v 12 Kɛ̀ n wɛ̃̀ɛ̃tɛ kɛ bo yɑ̀ wèè n nɑ̀ɑ́nnɛ̀, kɛ yɑ̀ sifitíkɛ̀kɛ̀ɛ sìyiekɛ̀ mɛsɔɔ kpɛsi. \v 13 Kòò mɔù còḿmú si cuokɛ̀ kɛ dònnɛ̀ Onìtìbirɛ kɛ dɑ́ɑ́tí diyɑɑ̀bòrì kɛ̀ dì cùtɛ́ kɛ kɑ̃́ɑ̃́kɛ́ o nɑɑ̀cɛ̀i, kòo boú fɛsɔɔnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ o cuokɛ̀. \v 14 Kòo yùtì pɛ́i kɛ dò ntikóntì, kòo nuɔ ncɔ́u mmuhɑ̃ɑ̃́. \v 15 Kòo nɑɑ̀cɛ̀i cɔ́u nkɛ dò mmɛbiɛrimɛ bɛ̀ pũ̀tírí mmɛ̀ dihònnì. Kòo tɑmmɛ̀ dò mmɛniɛ nhɔ̃ nhuutimɛ̀ kucúcuku miɛkɛ. \v 16 Kòo tɔ siwɑ̃̀ɑ̃ sìyiekɛ̀ o nɔ̀ùtɛ̀ youtɛ, kɛ̀ disiè mɛnɑtimɛ̀ mɛdɛ́mɛ̀ kpɛri yiɛní o nùù, kòo ììkɛ̀ pĩ̀nti diyiè ɔ̃ ncɔ́ummɛ̀ kuyie ncuokɛ̀. \v 17 Kɛ̀ n do o ììkɛ̀ kɛ́ndò n ku, kòo nɔ́ɔ́ nho nɔ̀ùtɛ̀ youtɛ n yĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀: Kufɔ̃wɑɑ́ mbɑ́ dɑ pĩ́, míì tu diketírì nɛ̀ kumɑ̀nku. \v 18 N fòùmu! N do kumu kɛ yɑ̃̀ńtɛ́ kɛ yó nfòù sɑ̃́ɑ̃̀, kɛ bɑkɛ́ mukṹṹ nkɛ tɔ mu ɛì kpetínsì. \v 19 Wɑ̃ri ɑ wúó ndɛ̀ nɛ̀ ɑ yóó yɑ̀ dɛ̀. \v 20 Ntɛ siwɑ̃̀ɑ̃ sìyiekɛ̀ n tɔ sì n nɔ̀ùtɛ̀ youtɛ nɛ̀ sisɔɔfitíkɛ̀kɛ̀ɛ sìyiekɛ̀ bɛnkú mù: Siwɑ̃̀ɑ̃ sìyiekɛ̀ tu Kuyie ntɔ̃rɛ̀ nyɛ yɛ̀ɛ̀ bo Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀ yɛyiekɛ̀ miɛkɛ. Kɛ̀ sikɛ̀kɛ̀ɛ tu Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀. \c 2 \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Efɛɛsi \p \v 1 Wɑ̃ri Kuyie ntɔ̃nnì dìì bo Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Efɛɛsi kɛ dɔ̀: Ntɛ wèè tɔ siwɑ̃̀ɑ̃ sìyiekɛ̀ o nɔ̀ùtɛ̀ youtɛ nɛ̀ sisɔɔfitíkɛ̀kɛ̀ɛ ò tu mù: \v 2 N yɛ̃́mu ɑ pĩ mmùù tɔ̃nkperímù, kɛ fɛ̃̀ṹtɛ́ kɛ mi nkɛ yɑ̀ɑ́kɛ́ bɛ̀ɛ̀ tu bɛmɑ́ɑ̀ Yesu tɔ̃rɛ̀ kɛ yɑ̀ bɛ̀ soúmmɛ̀. \v 3 N yɛ̃́mu ɑ fɛ̃́ũ̀rìmɛ̀ n kpɛ́í nkɛ mi, mbɑ́ ɑ kɔ̃̀ntì í yɑ̃rikɛ. \v 4 Ntɛ n yɛ̀mmɛ̀ nɛ́ í dɑ nɑɑtinɛ̀ tì: A tɛ̃́nkɛ í n dɔ́ ɑ do n dɔ́mɛ̀ mɛketimɛ̀. \v 5 Dentɛní ɑ do dìì bòrì kɛ́ceetɛ kɛ́pĩ́ nhɑ do pĩ́ mmùù tɔ̃mmú mɛketimɛ̀ mɔ̀nnì, kɑ̀ɑ í cèètɛ n kéróomu kɛ bo dɛitɛ ɑ fìtírɛ̀ dɛ kɑ̀rì. \v 6 Nɛ̀ mɛmmɛ ɑ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ dɛ̀ɛ̀ wenni dɛɛ̀ tú ɑ yetɛmɛ̀ Nikodɑitibɛ tɔ̃mmú m mù yetɛ mɛ̀ɛ̀ botí. \p \v 7 Wèè mɔ̀kɛ yɛto kɛ bo keè wèe keè Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù nɑ̀ɑ́ ntì Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀. \p Wèè bo nɑ kɛ́tuɔkɛ kumɑ̀nku m bo ò duɔ́ mmufòmmu tie mùù còḿmú Kuyie nkó kupúú sɑ̀ɑ̀kù mu kó dibii kòo di. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Siminni \p \v 8 Wɑ̃ri Kuyie ntɔ̃nnì dìì bo Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Siminni kɛ dɔ̀: \p Ntɛ wèè tu diketírì nɛ̀ kumɑ̀nku, wèè ku kɛ yɑ̃̀ńtɛ́, ò tu mù: \v 9 N yɛ̃́mu ɑ fɛ̃́ũ̀rìmɛ̀, kɛ yɛ̃́ ɑ cĩĩ̀nnìmɛ̀ kɛ nɛ́ tú okpɑ̀ɑ̀tì Kuyie mborɛ̀. \v 10 N yɛ̃́mu bɛ̀ɛ̀ tu bɛmɑ́ɑ̀ Sifubɛ kɛ í bɛ̀ tu, bɛ̀ di níímmɛ̀, bɛ̀ tu dibɔɔ̀ kɔbɛ mbɛ. Bɑ́ nyĩɛ̃̀kù ɑ bo fɛ̃́ṹtɛ́mɛ̀, dibɔɔ̀ yóó di bennɛ́mu kɛ́duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ kpetínnɛ́ bɛ̀mɑbɛ̀, kɛ̀ di fɛ̃́ṹtɛ́ yɛwe tɛpíítɛ̀. N wɛ̃́ɛ̃̀rì kɛ́tuɔkɛ kumɑ̀nku kɛ̀ n dɑ cú mufòmmu kó dipìì. \p \v 11 Wèè mɔ̀kɛ yɛto kɛ bo keè wèe keè Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù nɑ̀ɑ́ ntì Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀. \p Wèè bo nɑ kɛ́tuɔkɛ kumɑ̀nku ò bɑ́ɑ́ kú mukṹṹ ndɛ́rímù. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Pɛrikɑmmu \p \v 12 Wɑ̃ri Kuyie ntɔ̃nnì dìì bo Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Pɛrikɑmmu kɛ dɔ̀: \p Ntɛ wèè tɔ disiè mɛnɑtimɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ kpɛri ò tu mù: \v 13 N yɛ̃́mu ɑ ɑ̃mɛ̀ dibɔɔ̀ ɛì. Bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ kɛ n tɑunɛ̀ weti weti bɑ́ ɑ í n yetɛ, bɑ́ nɛ̀ bɛ̀ mɛ nkùɔmɛ̀ n kóo tɔ̃ntì sɑ̀ɑ̀wè Ãntipɑɑ ɑ ciɛ dibɔɔ̀ ɑ̃ dɛ̀. \v 14 Kɛ̀ tìmɑtì nɛ́ bo, n yí dɑ nɑɑtinɛ̀ tì, ɑ kɔbɛ mɑbɛ̀ yiemmɛ̀ Bɑdɑmmu kpɛti, wèè do tié mBɑdɑki kɛ̀ bɛ̀ɛ soutɛ́ Isidɑyɛɛribɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ cɑ́ɑ́kɛ́ imɑɑ mbɛ̀ fìé ì yɛbɔkɛ̀, kɛ́ndɔunɛ̀ bɛtɔbɛ̀. \v 15 Kɑ̀ɑ wɛ̃̀tɛ kɛ mɔkɛ bɛ̀ɛ̀ tũ̀ nNikodɑitibɛ kó itié. \v 16 Kɑ̀ɑ í cèètɛ, n kéróomu kɛ bo kuɔ dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ n nùù kó disiè. \p \v 17 Wèè mɔ̀kɛ yɛto kɛ bo keè wèe keè Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù nɑ̀ɑ́ tì Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀. \p Wèè bo nɑ kɛ́tuɔkɛ kumɑ̀nku, m bo ò duɔ́ mɑ́nnì wèè sɔ̀ri, kóò duɔ́ ditɑ̃́pɛ́írì bɛ̀ wɑ̃̀ri dì diyetìpɑ̀nnì, òmɔù í yɛ̃́ dì kɛ̀ dɛ̀ í tú bɛ̀ dì duɔ́ nwè. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Tiyɑtiiri \p \v 18 Wɑ̃ri nKuyie ntɔ̃nnì dìì bo Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Tiyɑtiiri kɛ dɔ̀: \p Ntɛ Kuyie mBirɛ dɛ̀ɛ̀ nuɔ ncɔ́u mmuhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ dɛ nɑɑ̀cɛ̀i cɔ́u nkɛ dò mmɛbiɛrimɛ̀ bɛ̀ pũ̀tíríní mɛ̀ dihònnì dɛ̀ tu mù: \v 19 N yɛ̃́mu ɑ dɔɔri dɛ̀ dɛmɔu nɛ̀ ɑ n dɔ́mɛ̀ kɛ n tɑ̃́ kɛ fííkú Kuyie nkó kucɛ, kɛ duɔ́ nhɑmɑ́ɑ̀ mutɔ̃mmú kɛ mi, kɑ̀ɑ tɔ̃mmú dɛukɛ kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ mù do dòmmɛ̀. \v 20 Ntɛ n yí dɑ nɑɑtinɛ̀ tì: A yóumɛ̀ onitipòkù Sesɑbɛɛdi \f + \fr 2:20 \fr*\fk Sesɑbɛɛdi: \fk*\ft Dɛ kóo nitipòkù nwe Sedoboɑmmu do puokɛmɛ̀ kòo ò tɑnnɛ́ mubɔɔféù miɛkɛ. Wéntɛ́ 1 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 16:31. 19:1-2 nɛ̀ 2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 9:22,30.\ft*\f* wèè tu omɑ́ɑ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò kòo suó n kɔbɛ, kɛ̀ bɛ̀ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛtɔbɛ̀ kɛ cɑ́ɑ́ nyimɑɑ mbɛ̀ fìé ì yɛbɔkɛ̀. \v 21 Nh ò duɔ́mmu mɛfíè nkòò bo ceetɛ, ò mɛ nyí yie nkɛ bo yóu o yɛi. \v 22 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n yóó ò fɛ̃̀ṹ nkɛ́fɛ̃́ũ mbɛ̀ɛ̀ ò dɔutinɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ sɑ̀ɑ í yóumu dɛ kó mɛyɛi. \v 23 M bo kuɔ o kɔbɛ, kɛ̀ Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀ yɛmɔuu bɑntɛ́ n yɛ̃́mɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ yɛntotí nɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀, kɛ yóó yietí bɑ́ wè o tɔ̃mmú dòmmɛ̀. \p \v 24 Díndi Tiyɑtiiri kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ í tũ̀nnɛ dɛ kó itié nyɛiyi, bɛ̀ɛ̀ í yĩ̀ɛ̃́tɛ́ bɛ̀ tu dɛ̀ dibɔɔsɔ̀rì kpɛti. N yí yóó di yíɛ́ ditɔu mɑrì. \v 25 Mpĩ́nnɛ̀ di kèè tì weti weti kɛ̀ n yɑ̀ɑ wɛ̃tɛnɛ̀ní. \v 26 Wèè bo ndɔɔri n dɔ́mɛ̀ kɛ́tuɔkɛ kumɑ̀nku m bo duɔ́ nkòo mbɑkɛ́ ibotí. \v 27 Ò bo nyì cɛ̃mmú nɛ̀ kumɑ́tìpɑ̀ɑ̀ti, kɛ́ nyì pùɔ̀ ntiyɑɑmɑtì kɔ̃mɛ. \v 28 Kɛ̀ nh ò duɔ́ ntɛkũnwentɛ́wɑ̃̀tɛ̀. \p \v 29 Wèè mɔ̀kɛ yɛto kɛ bo keè wèe keè Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù nɑ̀ɑ́ ntì Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀. \c 3 \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Sɑriti \p \v 1 Wɑ̃ri Kuyie ntɔ̃nnì dìì bo Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Sɑriti kɛ dɔ̀: Ntɛ wèè mɔ̀kɛ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù mùyiekɛ̀ kɛ tɔ siwɑ̃̀ɑ̃ sìyiekɛ̀ ò tu mù: N yɛ̃́mu ɑ dɔɔri dɛ̀, bɛnìtìbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dò nhɑ fòùmu kɑ̀ɑ nɛ́ ku. \v 2 Dɑɑtɛ kɛ́kpénkùnnɛ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ kɛ̀ bɛ̀ mu nyí ku pɑ́íí. N yɛ̃́mu ɑ borimɛ í wennimɛ̀ Kuyie nyììkɛ̀. \v 3 Dentɛní bɛ̀ do dɑ nɑ̀kɛ́ itié mmɛ̀ɛ̀ botí, kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ ì tũ̀nnɛ kɛ́yóu mɛyɛi, kɑ̀ɑ í dɑ̀ɑ̀tɛ n kéróomu kɛ bo dɑ dɛ́ɛ́tɛ́ oyúókù kɔ̃mɛ bɑ́ ɑ bɑ́ nyɛ̃́ n tùɔ̀koo dìì mɔ̀nnì. \v 4 Bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ bɛ̀mɑbɛ̀ bomu Sɑriti miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ í sɑ̃ũ mbɛ yɑ̀ɑ̀tì, bɛ̀ bo nni nnɛinɛ̀ kɛ dɑ́ɑ́tí tiyɑɑ̀pɛ́ítì kɛ yɛ̃́ bɛ borimɛ wennimɛ̀. \v 5 Wèè bo nɑ kɛ́tuɔkɛ kumɑ̀nku ò bo dɑ́ɑ́tí tiyɑɑ̀pɛ́ítì, m bɑ́ɑ́ ũtɛ́ o yètìrì mufòmmu pɑ́tíri miɛkɛ. M bo nɑ́kɛ́ n cicɛ Kuyie nnɛ̀ ku tɔ̃rɛ̀ ò tumɛ̀ n kou. \p \v 6 Wèè mɔ̀kɛ yɛto kɛ bo keè weè keè Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù nɑ̀ɑ́ ntì Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Fidɑdɛrifii \p \v 7 Wɑ̃ri Kuyie ntɔ̃nnì dìì bo Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Fidɑdɛrifii kɛ dɔ̀: \p Ntɛ wèè kpɑ mɛyɛi nkɛ tú timɔ́mmɔnti yiɛ̀, wèè tɔ okpɑ̀ɑ̀tì Dɑfiti kó sikpetísì, kɛ ɔ̃ɔ̃ kpetɛ́ bɑ́ òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́kpetínnɛ́, kòo kpetínnɛ́ òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́kpetɛ́, ò tú mù: \v 8 N yɛ̃́mu ɑ tɔ̃mmú kɛ yɛ̃́ ɑ cĩĩ̀nnìmɛ̀, nɛ̀ mɛmmɛ kɛ yíé n kpɛti kɛ n tɑunɛ̀, kɛ̀ n dɑ kpetɛ́ kucɛ kɑ̀ɑ pĩ́ n tɔ̃mmú, bɑ́ òmɔù í yóó nɑ kɛ́ mù pɑ̀ɑ. \v 9 Ntɛ ɑ yóó dɔɔ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu dibɔɔ̀ kɔbɛ kɛ soú nkɛ tú bɛmɑ́ɑ̀ Sifubɛ kɛ í bɛ̀ tu. N yóó duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ nínkúmu ɑ ììkɛ̀ kɛ́bɑntɛ́ n dɑ dɔ́mɛ̀. \v 10 A mɛ̀ nyiemmɛ̀ n kpɛti kɛ fɛ̃́ũ̀rì kɛ mi, kɛ̀ mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ tùɔ̀kɛní dìì yiè kutenkù kumɔu kɛ̀ bɛ̀ fɛ̃́ũ̀rì, m bo ndɑ kɑ̃nkɛ́. \v 11 N wɛ̃tinímu bɑ̀mbɑ̀, mpĩ́ nhɑ kèè tì weti weti kòò mɔù bɑ́ɑ́ cɔutɛ́ ɑ cuuti. \v 12 Wèè bo nɑ kɛ́tuɔkɛ kumɑ̀nku m bo ò dɔ̀ɔ̀ disɑ̃ɑ̃ kperì Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, kɛ́wɑ̃ri o ĩ́nkɛ̀ Kuyie nyètìrì nɛ̀ ku ɛì kpɛri, Sedisɑdɛmmu pɑ̀nwè wèè cùtɛ́ní kɛĩ́nkɛ̀, kɛ́wɑ̃ri o ĩ́nkɛ̀ diyètìrì pɑ̀nnì m mɔkɛ dì. \p \v 13 Wèè mɔ̀kɛ yɛto kɛ bo keè wèe keè Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù nɑ̀ɑ́ ntì Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Dɑodisee \p \v 14 Wɑ̃ri Kuyie ntɔ̃nnì dìì bo Kirisi kɔbɛ tĩ̀nnì dìì bo Dɑodisee kɛ dɔ̀: \p Ntɛ wèè yètìrì tu: Dɛ̀ mmɛ ndò, wèè dɔ̀ɔ̀ri ò nɑ̀ɑ́ ntì kɛ í soú, wèè bɑkɛ́ Kuyie ndɔ̀ɔ̀ dɛ̀ dɛmɔu ò tu mù: \v 15 N yɛ̃́mu ɑ tɔ̃mmú í tonnìmɛ̀, mù mɛ nyí boo. N dɔ́ mù ntonnìmu yoo mù mboo. \v 16 A do ndɑ̀ɑ̀ dɑ̀ɑ̀ nwe, ɑ í tonnì, ɑ mɛ nyí boo, kɛ̀ m bo dɑ tĩ́ṹtóo. \v 17 A yɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ dò nhɑ tú okpɑ̀ɑ̀tì kɛ mɔkɛ dɛmɔu, kɛ í kpɑ dɛ̀mɑrɛ̀. A nɛ́ í yɛ̃́ kɛ dò nKuyie mborɛ̀ ɑ tú osénnìwè kɛ tú ocĩ̀rì kɛ tú fɛdɑwɑnfɛ̀ kɛ tú kuyũɔ̃̀nkù kɛ bo difɔ̃kperì. \v 18 N dɑ tièmmu kɛ tú ɑ dontɛ́ m borɛ̀ mɛsɔɔ mbɛ̀ wèńkùnnɛ mɛ̀ kɛ́kpɑrìkɛ̀, nɛ̀ tiyɑɑ̀pɛ́ítì kɛ́kɑ̃ɑ̃́ nhɑ fɛi, nɛ̀ munɔntie kɛ́ɑ̃nnɛ́ ɑ nuɔ nkɛ́nɑ kɛ́yɑ̀. \v 19 N tièmmu n dɔ́ bɛ̀ kɛ bɛ̀ puotì. Yóu mɛyɛi nkɛ yɑ́úkùnnɛ ɑ kɔ̃̀ntì. \v 20 N cómmú dibòrì ndi kɛ bie, kɛ̀ wèè kèè n tɑmmɛ̀ kɛ kpetɛ́, n tɑroo kɛ̀ ti nwɛ̃ nkɛ yo. \v 21 Wèè bo nɑ kɛ́tuɔkɛ kumɑ̀nku m bo ò kɑ̀nnɛ dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì m borɛ̀, n nɑ mɛ̀ɛ̀ botí kɛ kɑ̀ri Kuyie mborɛ̀. \p \v 22 Wèè mɔ̀kɛ yɛto kɛ bo keè wèe keè Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù nɑ̀ɑ́ ntì Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀. \c 4 \s1 Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì \p \v 1 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ n wɛ̃tɛ kɛ́yɑ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kpetɛ́mɛ̀, kɛ́keè mɛtɑmmɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ ndònnɛ̀ n sòò kèè dìì tɑ̃tɛheù kɔ̃mɛ kɛ̀ mɛ̀ tu: \p Dekɛní diɛ nkɛ̀ n dɑ bɛnkɛ dɛ̀ɛ̀ yóó dɔɔ̀. \p \v 2 Dɛndɛ bɑ̀mbɑ̀ nkɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù m píɛ kɛ̀ n yɑ̀ kɛĩ́nkɛ̀ dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì kòò mɔù dì kɑ̀ri, \v 3 kòo ììkɛ̀ dò ntinɔ́bɛ́ntì kɛ miɛti, kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ miɛti kɛ dò nyɛkṹɔ̃̀. Kɛ̀ kutɑ̃mmɛyɑ̃rí fitɛ́ dɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì kɛ miɛti kɛ dò mmɛnɔ́ɔnnúɔ̀. \v 4 Kɛ̀ yɛkpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀ dì fitɛ́, kɛ̀ bɛkótíbɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ bɛ̀nɑ̀ɑ̀ yɛ̀ kɑ̀ri kɛ dɑ́ɑ́tí tiyɑɑ̀pɛ́ítì kɛ ókɛ́ yɛsɔɔpìkɛ̀. \v 5 Kɛ̀ dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì pĩ̀nti kɛ kũnti kɛ pɛ́ú fɛtɑɑfɛ̀ ɔ̃ɔ̃ mmíí nkɛ̀ dɛ̀ kũ̀nti kɛ pɛ́umɛ̀, kɛ̀ ifìtíyì ìyiekɛ̀ cɔ́u nyìì tu Kuyie nyɑɑ́ mmùyiekɛ̀. \v 6 Kɛ̀ dɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì ììkɛ̀ dò ndɑ̀mɛ́ɛ̀rì, kɛ dò ndoii kɛ dò ntɛwéìtɛ̀. \p Kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ fòùrɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀ kɑ̀ri kɛ dì fitɛ́ kɛ mɔkɛ inuɔ ndɛ ììkɛ̀ nɛ̀ dɛ fɔ̃nkúò. \v 7 Kɛ̀ dɛketirɛ̀ dò ndicìrícìrì, dɛdɛ́rɛ̀ dinɑɑdɑɑ̀, kɛ̀ dɛtɑ̃ɑ̃́nnɛ̀ ììkɛ̀ dò nhonìtì kɔkɛ, kɛ̀ dɛnɑɑnnɛ̀ dò nfɛtúúfɛ̀ ɛ̀ìntɛ. \v 8 Bɑ́ dɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ mɔ̀kɛ ifìɛ̀ti ìkuɔ̀ kɛ̀ inuɔ nhɑ̃ i ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ i miɛkɛ, kɛ̀ dɛ̀ diè nsɑ̃́ɑ̃̀ kɛ tú: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie mmuwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ \q1 ndò pɑ́í, pɑ́í, pɑ́í nwe, \q1 kù do bomu, \q1 kɛ bo, kɛ yóó kɔtɛní. \m \v 9 Kɛ̀ dɛ kó dɛnɛnnɛ̀ dɛnɑ̀ɑ̀ diè nkɛ sɑ̃ntí wèè fòù sɑ̃́ɑ̃̀, kɛ kɑri dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì. \v 10 Kɛ̀ bɛkótíbɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ bɛnɑ̀ɑ̀ nínkú wèè fòù sɑ̃́ɑ̃̀ o ììkɛ̀ kɛ́hóótɛ́ bɛ pìkɛ̀ kɛ́dɔú nho ììkɛ̀ kɛ dɔ̀: \q1 \v 11 Ti Yiɛ̀ nKuyie \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ dò nti ndɑ sɑ̃ntí \q1 kɛ dɛ́úkùnko ɑ yètìrì, \q1 ɑ kpeńnìmu \q1 kɛ yɛ̃́ fɔ̃́ɔ̃̀ dɔ́mɛ̀ kɛ dɔ̀ɔ̀ dɛmɔu \q1 kɛ te kɛ̀ dɛ̀ bo. \c 5 \s1 Yɛkpetínyɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ kó tinɑ́ɑǹtì \p \v 1 Kɛ̀ n yɑ̀ wèè kɑ̀ri dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì kòò tɔ o nɔ̀ùtɛ̀ tɛyoutɛ dipɑ́tíri dìì wɑ̃̀ri di ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ di miɛkɛ, kɛ kpɛ̀ú nkɛ dɑ̀nnɛ yɛcɑnniyɛ̀ yɛ̀yièkɛ̀. \v 2 Kɛ̀ n yɑ̀ Kuyie ntɔ̃nnì kperì kɛ̀ dì pĩɛ̃kù kɛ tú: We mbo nɑ kɛ́kéétɛ́ yɛcɑnniyɛ̀ yiɛ nkɛ́pĩntɛ dipɑ́tíri? \p \v 3 Òmɔù í mbo kɛĩ́nkɛ̀ miɛkɛ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀, yoo kɛtenkɛ̀ miɛkɛ, wèè bo nɑ kɛ́pĩntɛ dɛ kó dipɑ́tíri kɛ́kɑɑ. \v 4 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ n kuɔ́ mmɛdɛ̀, òmɔù í bomɛ̀ wèè bo nɑ kɛ́ dì pĩ̀ntɛ kɛ́kɑɑ. \v 5 Kɛ̀ bɛkótíbɛ̀ kóò mɔù n nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Bɑ́ nkuɔ̀, ntɛ Sudɑɑ kɔbɛ kó dicìrícìrì, okpɑ̀ɑ̀tì Dɑfiti yɑɑ̀birɛ wèè nɑ dikpɑ̀nnì, kɛ bo nɑ kɛ́kéétɛ́ dɛ kó yɛcɑnniyɛ̀ kɛ́pĩntɛ dɛ kó dipɑ́tíri. \p \v 6 Kɛ̀ n yɑ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ̀ dɛ dò ndipebii kɛ cómmú dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì nɛ̀ bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ fòùrɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀ cuokɛ̀, kɛ dò mbɛ̀ do di kùɔ, kɛ mɔkɛ yɛyìè nyɛ̀yiekɛ̀ nɛ̀ inuɔ nyìyiekɛ̀, dɛ̀ɛ̀ tu Kuyie nYɑɑ́ mmùyiekɛ̀ kù duɔnní mù kutenkù kumɔu. \v 7 Kɛ̀ dɛ kó dipebii tɔ́ɔ́nní wèè kɑ̀ri dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì o borɛ̀ kɛ́cɔutɛ́ ò tɔ dìì pɑ́tíri o nɔ̀ùtɛ̀ youtɛ. \v 8 Kɛ̀ dɛnɛnnɛ̀ dɛfòùrɛ̀ dɛnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ bɛkótíbɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ bɛ̀nɑ̀ɑ̀ nínkú di ììkɛ̀ kɛ tɔ bɛmɔu tikùtìdùùtì nɛ̀ sisɔɔbúkúsí, kɛ̀ sì pìɛ́kɛ́ tùdɑ̀ɑ̀rí, dɛ̀ɛ̀ tu Kuyie nkɔbɛ kó mubɑ́ɑmmu. \v 9 Kɛ̀ bɛ̀ ndiè nfɛyɛm̀pɑ̀nfɛ̀ kɛ tú: \q1 Fɔ̃́ɔ̃̀ mɑ̀nnɛ̀ kɛ́cɔutɛ́ dipɑ́tíri \q1 kɛ́kéétɛ́ di kó yɛcɑnniyɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ fɔ̃́ɔ̃̀ kúmɛ̀ kɛ dɛɛtɛ́ \q1 iwuɔ nyimɔu nɛ̀ ibotí imɔu \q1 nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu nɛ̀ yɛbotɛ̀ yɛmɔu \q1 kɛ bɛ̀ duɔ́ nKuyie. \q1 \v 10 Kɛ bɛ̀ tɑnnɛ́ ku kpɑ̀ɑ̀tìyuu miɛkɛ \q1 kɛ̀ bɛ̀ tú ikuɔ́ nìùbɛ̀, \q1 kɛ pĩ́ nKuyie ntɔ̃mmú, \q1 kɛ yó mbɑkɛ́ kutenkù. \p \v 11 Kɛ̀ n wɛ̃tɛ kɛ́wéntɛ́ kɛ́keè Kuyie ntɔ̃rɛ̀ sikɔupípí cɛ̃̀ɛ̃̀tɛmɛ̀ dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì nɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ fòùrɛ̀ dɛnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ bɛkótíbɛ̀ kɛ diè mmɛdiɛ̀ nkɛ tú: \q1 \v 12 Dipebii bɛ̀ kùɔ dì, \q1 diì mɑ̀nnɛ̀ Kuyie ndì duɔ́ mmuwɛ̃rímú, \q1 nɛ̀ tikpɑ̀tì nɛ̀ mɛciì, \q1 nɛ̀ tikpetì, nɛ̀ disɑ̃nni, \q1 nɛ̀ didontìrì nɛ̀ diyetidiɛrì! \m \v 13 Kɛ̀ n keè Kuyie ndɔ̀ɔ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀, kɛĩ́nkɛ̀ kpɛrɛ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ kpɛrɛ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ miɛkɛ kpɛrɛ nɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kpɛrɛ dɛ̀ dìèmmɛ̀ kɛ tú: \q1 Wèè kɑ̀ri dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì nɛ̀ dipebii, \q1 bɛɛ̀ te disɑ̃nni, nɛ̀ didontìrì, \q1 nɛ̀ diyetidiɛrì, \q1 nɛ̀ muwɛ̃rímú mumɔu yɛbie nyɛbie. \m \v 14 Kɛ̀ dɛnɛnnɛ̀ fòùrɛ̀ dɛnɑ̀ɑ̀ dɔ̀: Dɛ̀ mmɛ ndò. Kɛ̀ bɛkótíbɛ̀ɛ nínkú kɛ́ bɛ̀ sɑ̃ntɛ. \c 6 \s1 Sisɛ̃ĩ́ sìnɑ̀ɑ̀ kó tinɑ́ɑǹtì \p \v 1 Kɛ̀ n wéntɛ́ kɛ́yɑ̀ dipebii kèétɛ́mɛ̀ dicɑnnirì ketirì, kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ fòùrɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀ kó dɛ̀mɑrɛ̀ɛ pɛɛ fɛtɑɑfɛ̀ kɔ̃mɛ kɛ dɔ̀: Kɔtɛní! \v 2 Kɛ̀ n yɑ̀ní tɛsɑ̃mpɛ́ítɛ̀, wèè tɛ̀ dèkɛ kòò tɔ mutɑ̃mmù kɛ kɔri dikpɑ̀nnì, kɛ ókɛ́ mɛnɑkùmɛ̀ kó dipìì. Ò diɛ́ nkɛ́nɑmu dikpɑ̀nnì kɛ kɔri kɛ bo yíɛ́ kɛ́kpɑ nkɛ́nɑ. \p \v 3 Kɛ̀ dipebii yíɛ́ kɛ́kéétɛ́ dicɑnnirì dɛ́rínnì kɛ̀ n kèè dɛnɛnnɛ̀ fòùrɛ̀ dɛ́rínnɛ̀ bɛ́immɛ̀ kɛ tú: Kɔtɛní! \v 4 Kɛ̀ tɛsɑ̃nwũɔ̃tɛ̀ɛ yɛ̀nní kɛ̀ bɛ̀ɛ duɔ́ nwèè tɛ̀ dèkɛ muwɛ̃rímú nɛ̀ disiè diɛrì kòò bo konnɛ bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kuɔ bɛtɔbɛ̀ kutenkù kumɔu. \p \v 5 Kɛ̀ dipebii kéétɛ́ dicɑnnirì tɑ̃ɑ̃́nnì, kɛ̀ dɛnɛnnɛ̀ fòùrɛ̀ tɑ̃ɑ̃́nnɛ̀ɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Kɔtɛní! Kɛ̀ n yɑ̀ní tɛsɑ̃nsɔ̀ùtɛ̀, wèè tɛ̀ dèkɛ kòò tɔ tɛbiètɛ̀. \v 6 Kɛ̀ n kèè dɛnɛnnɛ̀ fòùrɛ̀ dɛnɑ̀ɑ̀ kó dɛ̀mɑrɛ̀ bɛ́immɛ̀ kɛ dɔ̀: Tidiitì bɛ̀ tu tì bèdéè tɛbiètɛ̀ mɛ̀mɑ́ɑ̀ nɛ̀ bɛ̀ tu tì ɔ́dìsì tɛbietɛ̀ mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti diyiè dìmɑ́ɑ̀ tɔ̃mmú kpɛ́í, kɛ́yóu mɛkùɔ̀ nnɛ̀ mɛnɑɑ̀. \p \v 7 Kɛ̀ dipebii yíɛ́ kɛ́kéétɛ́ dicɑnnirì nɑɑnnì, kɛ̀ n keè dɛ̀mɑrɛ̀ fòùrɛ̀ nɑɑnnɛ bɛ́immɛ̀ kɛ dɔ̀: Kɔtɛní! \v 8 Kɛ̀ n yɑ̀ tɛsɑ̃ntɛ̀ kɛ̀ tɛ̀ dò mmɛnɔ́ɔnnúɔ̀, nkɛ̀ wèè tɛ̀ dèkɛ kòo yètìrì tu mukṹṹ, kɛ̀ mukṹṹ nhò tũ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ mù duɔ́ muwɛ̃rímú, kɛ̀ mù bo kuɔ kɛtenkɛ̀ wɛ́tirì kó dikéè kɔbɛ nɛ̀ yɛse nɛ̀ dikònnì nɛ̀ mumɔmmú, kɛ̀ tikpɑsĩ̀ntì mbɛ̀ cɑ̀ɑ́ nkɛ kɔù. \p \v 9 Kɛ̀ dipebii kéétɛ́ dicɑnnirì nummùrì, kɛ̀ n yɑ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì borɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do nɑ́ɑntɛ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ kùɔ bɛ wɛ̃rɛ̀. \v 10 Kɛ̀ bɛ pĩɛ̃kù kɛ tú: Ti Yiɛ̀ nwèè kpɑ mɛyɛi, kɛ nɑ́ɑ́ ntimɔ́mmɔnti, ɑ yóó bekɛ́nɛ̀ ɔ̃mmɔ̀nnì kutenkù kɔbɛ kɛ́ bɛ̀ kpetínnɛ́ kɛ fɔ́ɔ́ mbɛ̀ ti kùɔmɛ̀? \v 11 Kɛ̀ bɛ̀ɛ duɔ́ mbɑ́ wè diyɑɑ̀bòrì pɛ́írì kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Di nkpɑɑ́ kɛ mi nkɛ kémmú bɛ̀ bo kuɔmɛ̀ di kɔbɛ bɛ̀ dò nkɛ́kuɔ bɛ̀ bɛ̀ di kùɔ mɛ̀ɛ̀ botí, nɛ̀ bɛ̀ di wɛ̃ mmutɔ̃mmú. \p \v 12 Kɛ̀ dipebii kéétɛ́ dicɑnnirì kuɔ́nnì, kɛ̀ kɛtenkɛ̀ɛ sɑ̃ntɛ̀ mmɛdiɛ̀ nkɛ̀ diyiè sɔutɛ kuyɑɑsɔ̀ùkù kɔ̃mɛ, kòo tɑ̃̀nkùu wũɔ̃tɛ́ kɛ́ ndò mmɛyĩ̀ĩ̀. \v 13 Kɛ̀ siwɑ̃̀ɑ̃ nduòní kuyɑɑkù ɔ̃ɔ̃ fuùtɛ̀ kɛ̀ fìkíè kó yɛtebɛ nduòní mɛ̀ɛ̀ botí. \v 14 Kɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ɛ kpɛ́ú nkpɛ́ú nkumìɛ̀kù kɔ̃mɛ kɛ́pɛ̃ɛ̃tóo, kɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ̀ dɛ̀ɛ ítɛ́ dɛ̀ do borɛ̀. \v 15 Bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ kɛtenkɛ̀, bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀, bɛdítíkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, bɛkperíbɛ̀ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu, tidɑɑtì nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú tidɑɑtì, kɛ̀ bɛ̀ cokù kɛ tɑɑ̀ titɑ̃dèntì nɛ̀ tidúótì. \v 16 Kɛ dɛ̀ nɑ̀ɑ́ nkɛ tú: Duónɛ̀ní ti ĩ́nkɛ̀ kɛ ti kɑ̃ɑ̃́ nKuyie nnɛ̀ dipebii kɛ̀ bɛ miɛkɛ bɑ́ɑ́ ti do. \v 17 Bɛ miɛkɛ kó diyiè yɛiri diì tùɔ̀kɛ kɛ̀ bɛ miɛkɛ pɛikɛ. We mbo nkpɑɑ́? \c 7 \s1 Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ ĩkú bɛ̀ Kuyie nkó mɛcɑnnimɛ̀ \p \v 1 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ n yɑ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀ yɛ̀ɛ̀ te kuyɑɑkù kɛ̀ yɛ̀ còḿmú itemmɑ̀nkɛ inɑ̀ɑ̀, bɑ́ dì kɛ̀ dì bɑ̀ɑ di kó kuyɑɑkù, kɛ̀ kù bɑ́ɑ́ fuutɛ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ yoo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì yoo mutie mɑmù. \v 2 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì tɛrìi yɛ̀nní diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ tɔ Kuyie nfòùkù kó mɛcɑnnimɛ̀, kɛ́pɛ́i nKuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛnɑ̀ɑ̀ kù duɔ́ nyɛ̀ muwɛ̃rímú kɛ̀ yɛ̀ bo pɔntɛ kɛtenkɛ̀ nɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì. \v 3 Kɛ dɔ̀: Di mu mbɑ́ɑ́ nɑmpɛ kɛtenkɛ̀ yoo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì yoo mutie mɑmù. Yóunɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ ĩkú Kuyie nkɔbɛ tĩ́ĩ̀ mmɛcɑnnimɛ̀ kɛ́deè. \v 4 Kɛ̀ yɛ̀ n nɑ́kɛ́ yɛ̀ ĩkú Isidɑyɛɛribɛ wuɔ nyimɔu miɛkɛ bɛnìtìbɛ̀ tĩ́ĩ̀ mɛcɑnnimɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ mɑ̀mɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ mbo tɛkɔupíkɔ̀ùtɛ̀ nɛ̀ sikɔupípísìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ sikɔupísìnɑ̀ɑ̀ (144000). \m \v 5-8 Sudɑɑ kɔbɛ tɛkɔupípíítɛ̀ nɛ̀ sikɔupísìdɛ́ (12000), \m Dubɛnni kɔbɛ 12000, \m Kɑti kɔbɛ 12000, \m Asɛɛ kɔbɛ 12000, \m Nɛfutɑdii kɔbɛ 12000, \m Mɑnɑnsee kɔbɛ 12000, \m Simmɛɔ̃ɔ̃ kɔbɛ 12000, \m Defii kɔbɛ 12000, \m Isɑkɑ kɔbɛ 12000, \m Sɑbunɔɔ kɔbɛ 12000, \m Sosɛfu kɔbɛ 12000, \m Bɛnsɑmɛɛ kɔbɛ 12000. \s1 Ibotí imɔu tĩ̀nnì kó tinɑ́ɑǹtì \p \v 9 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ n yɑ̀ yɛbotɛ̀ yɛmɔu kɔbɛ nɛ̀ ibotí imɔu kɔbɛ, nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu nɛ̀ iwuɔ nyimɔu kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ tìkú ditĩ̀nnì diɛrì kɛ í dò nkɛ́nɑ kɛ́kɑɑ nkɛ dɑ́ɑ́tí tiyɑɑ̀pɛ́ítì, kɛ cómmú dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì nɛ̀ dipebii dɛ ììkɛ̀, kɛ pikú tipuonti. \v 10 Kɛ pĩɛ̃kù kɛ tú: Kuyie nkùù kɑ̀ri dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ dipebii, bɛɛ̀ ti dɛɛtɛ́. \v 11 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛmɔu nɛ̀ bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ dɛnɛnnɛ̀ fòùrɛ̀ dɛnɑ̀ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ cɛ̃̀ɛ̃̀tɛ dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì, kɛ nínkú kɛ sɑ̃ntí Kuyie \v 12 nkɛ tú: Dɛ̀ mmɛ ndò! Ti Yiɛ̀ nKuyie nfɔ̃́ nnɛ̀ mutɔ̃mmú! Fɔ̃́ɔ̃̀ mɑ̀nnɛ̀ disɑ̃nni nɛ̀ diyetidiɛrì nɛ̀ mɛciì, nɛ̀ didontìrì nɛ̀ muwɛ̃rímú mumɔu yɛbie nyɛbie. Kɛ̀ dɛ̀ mmɛ ndò. \p \v 13 Kɛ̀ bɛkótíbɛ̀ kóò mɔù m bekɛ kɛ dɔ̀: A yɛ̃́ bɛ̀ɛ̀ mɛ ndɑ́ɑ́tí tiyɑɑ̀pɛ́ítɑ̀ɑ̀, bɛ̀ yɛ̀nní dɛ̀ɑ̀? \v 14 Kɛ̀ nh ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: N yiɛ̀ nfɔ̃́ɔ̃̀ yɛ̃́. Kòo n nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Bɛ̀ɛ̀ fɛ̃̀ṹtɛ́ bɛ̀mbɛ mɛdiɛ̀ nkɛ ɔ̀ú bɛ yɑɑ̀bòrɛ̀ nɛ̀ dipebii yĩ̀ĩ̀ nkɛ̀ yɛ̀ pɛikɛ. \v 15 Dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ bo diɛ nKuyie nkpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì ììkɛ̀, kɛ pĩ́ nku tɔ̃mmú sɑ̃́ɑ̃̀ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. Wèè kɑ̀ri dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì kòo bo mbɛ̀ bonɛ̀ kɛ bɛ̀ kɑ̃nkɛ́. \v 16 Dikònnì nɛ̀ sinɛ́yɛ̃ĩ dɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ bɛ̀ pĩ, diyiè nɛ̀ kuyiìnkù dɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ bɛ̀ potɛ́. \v 17 Dipebii dìì kɑ̀ri dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì diì yó mbɛ̀ cɛ̃mmú kɛ́ bɛ̀ niitɛ́ mufòmmu bintɛ kɛ̀ Kuyie mbɛ̀ ũtɛ́ bɛ nɔnniɛti. \c 8 \s1 Dipebii kèétɛ́mɛ̀ dicɑnnirì yiénnì \p \v 1 Dipebii kèétɛ́ dìì mɔ̀nnì dicɑnnirì yiénnì, kɛ̀ dɛ̀ dɔ̀ yúóó kɛĩ́nkɛ̀ miɛkɛ kɛ́mmɔkɛ tɛwebiètɛ̀ mɛfitímɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti. \v 2 Kɛ̀ n yɑ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀, kɛ̀ kùu yɛ̀ duɔ́ nyɛtɑ̃tɛhe yɛ̀yiekɛ̀. \p \v 3 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì tɛrìi kɔtɛní kɛ́cómmɔ́ɔ dihúúntɔ̀nnì ììkɛ̀ kɛ tɔ tɛsɔɔbuutɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ tɛ̀ píɛ ntùdɑ̀ɑ̀rí, kɛ̀ dìi wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Kuyie nkɔbɛ kó mubɑ́ɑmmu kɛ bo tuɔ ndihúúntɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀ mɛsɔɔ nkpɛri dìì bo dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì ììkɛ̀. \v 4 Kɛ̀ kuyukú tùdɑ̀ɑ̀rí kɔku wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Kuyie nkɔbɛ kó mubɑ́ɑmmu Kuyie ntɔ̃nnì nɔ̀ùtɛ̀ miɛkɛ kɛ́ndekù Kuyie mborɛ̀. \v 5 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnìi túótɛ́ tɛsɔɔbuutɛ kɛ́koutɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ nkɛ́útɛ́ kɛtenkɛ̀, kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ mpɛ́ú, kɛ kuɔ̀, nkɛ wéí, kɛ̀ kɛtenkɛ̀ sɑ̃̀nti mɛdiɛ̀. \s1 Kuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ eémɛ̀ yɛtɑ̃tɛhe yɛ̀yiekɛ̀ \p \v 6 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ yɛ̀ɛ̀ tɔ yɛtɑ̃tɛhe kɛ̀ yɛ̀ɛ bɑ́ɑ́tí kɛ bo eé. \p \v 7 Kɛ̀ diketirìi eé kɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ nɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ dɛ̀ nkɔkɛ́nɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀ nkɛ duòní, kɛ́cɔ́útɛ́ kɛtenkɛ̀ kó yɛwɛ́tiyɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kó dìmɑrì nɛ̀ dɛtie nnɛ̀ timúsũ̀ũ̀tì. \p \v 8 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì dɛ́rìi eé ditɑ̃tɛheù, kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ ncɔ́ú nkɛ dɛu kɛ dò nditɑ̃rì diɛrì, kɛ́doroo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ, kòo wɛ́tìyɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kó dìmɑrìi nɑɑ́ mmɛyĩ̀ĩ̀. \v 9 Kɛ̀ dɛ kó diwɛ́tirì kó siyĩĩ kú, kɛ̀ bɑ̀tóòbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo dɛ miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ cɑkɛ. \p \v 10 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì tɑ̃ɑ̃́nnìi eé, kɛ̀ tɛwɑ̃̀tɛ̀ diɛtɛ̀ mɑtɛ̀ cɔ̀ú mmuhɑ̃ɑ̃́ nkɛ́donní ikó nnɛ̀ sibií kó yɛwɛ́tiyɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kó dìmɑrì miɛkɛ. \v 11 Kɛ̀ dɛ kó tɛwɑ̃̀tɛ̀ yètìrì tu mɛdɔ̀mmɛ̀, kɛ̀ tɛ̀ do dìì wɛ́tirì kó mɛniɛ nnɑɑ́ mmɛdɔ̀mmɛ̀ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ yɑ̃̀ kɛ́kú. \p \v 12 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì nɑɑnnìi eé. Diyiè nɛ̀ otɑ̃̀nkù nɛ̀ siwɑ̃̀ɑ̃ kó yɛwɛ́tiyɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kó dìmɑrìi sɔutɛ kɛ̀ kuwenniku í mbo kuyie nkó yɛwɛ́tiyɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kó dìmɑrì nɛ̀ kɛyènkɛ̀ kpɛyɛ kó dìmɑrì. \p \v 13 Kɛ̀ n yɑ̀ fɛtúúfɛ̀ mɑfɛ̀ kɛ̀ fɛ̀ ɛ̀intɛ kɛĩ́nkɛ̀, kɛ kuɔ̀ nkɛ tú: Díndi kɛtenkɛ̀ kɔbɛ di bo yɑ̀! Di bo yɑ̀! Di bo yɑ̀! Kuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti tɛyɛ̀ bo eé dìì mɔ̀nnì yɛtɑ̃tɛhe. \c 9 \p \v 1 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì nummùrìi eé ditɑ̃tɛheù, kɛ̀ n yɑ̀ tɛwɑ̃̀tɛ̀ donnímɛ̀ kɛtenkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ tɛ̀ duɔ́ ndifɔ̃̀tìrì cũmpuri kó sikpetínsì. \v 2 Kɛ̀ tɛ̀ɛ dì kpetɛ́, kɛ̀ kuyukú diɛkù nyiɛ̀ní fɛhɑ̃ɑ̃tofɛ kɔ̃mɛ, kɛ́sɔukùnnɛ diyiè kɛ̀ dɛ̀ɛ biitoo. \v 3 Kɛ̀ fɛcofɛɛ yɛ̀nní kuyukú miɛkɛ kɛ́pitóo kɛtenkɛ̀. Kɛ̀ Kuyie nfɛ̀ duɔ́ mmuwɛ̃rímú kɛ̀ fɛ̀ bo ntũɔ̃tì bɛnìtìbɛ̀ inɑɑ́ nkɔ̃mɛ. \v 4 Kɛ̀ Kuyie nfɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Bɑ́ɑ́ kɑ́ɑ́kɛ́ timútì nɛ̀ dɛtie nnɛ̀ tidiitì. A ntũɔ̃tì n yí ĩkú bɛ̀ɛ̀ tĩ́ĩ̀ mmɛcɑnnimɛ̀ mɑ́ɑ̀. \v 5 A bɑ́ɑ́ bɛ̀ kùɔ, ɑ́ mbɛ̀ tũɔ̃tì kɛ̀ dɛ̀ yóù kɛ dò nyinɑɑ́, kɛ́ bɛ̀ fɛ̃́ũ mbɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ bɛ̀nùmmù. \v 6 Dɛ kó bɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ miɛkɛ bɛnìtìbɛ̀ bo wɑmmú mukṹṹ kɛ́mɔ́ntɛ́, bɛ̀ bo mmù dɔ́ nɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu kɛ̀ mùu cokɛ́ kɛ́dɛ́tɛ́. \p \v 7 Kɛ̀ dɛ kó fɛcofɛ dò nsisɛ̃ĩ́ sìì bɑ̀ɑ́tí kɛ kɔri dikpɑ̀nnì, kɛ̀ fɛ̀ yɔ dò nyɛsɔɔpìkɛ̀, kɛ̀ fɛ̀ ììkɛ̀ dò nkɛnitikɔkɛ. \v 8 Kɛ̀ fɛ yùtì òkù kɛ dò ntinitipokpɛti, kɛ̀ fɛ nìì ndò ndicìrícìrì kpɛyɛ. \v 9 Kɛ̀ fɛ̀ dɑ̀ɑ́tí dimɑ́tìyɑɑ̀bòrì kɛ kɔri dikpɑ̀nnì, kɛ putì kɛ̀ dɛ̀ ùuti kɛ dò nsikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃́ĩ. \v 10 Kɛ̀ fɛ̀ mɔ̀kɛ iyéí kɛ̀ ì dò nyinɑɑ́ nkpɛyi. Kuyie nfɛ̀ duɔ́ mmuwɛ̃rímú kɛ̀ fɛ̀ yó nyi ntũɔ̃tìnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ bɛ̀nùmmù. \v 11 Kɛ̀ difɔ̃̀tìrì cũmpuri kóo kpɑ̀ɑ̀tì fɛ̀ bɑkɛ́ kòo yètìrì tu: Okɔ̀ùtì, nɛ̀ ebedee kó tinɑ́ɑǹtì Abɑnɔɔ, nɛ̀ kɛrɛki kpɛti Apodiyɔ̃ɔ̃. \p \v 12 Mɛyɛi nketimɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́mu kɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ kpɑɑ́ kéríní. \p \v 13 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì kuɔ́nnìi eé ditɑ̃tɛheù, kɛ̀ n kèè mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ yɛ̀nnímɛ̀ disɔɔhúúntɔ̀nnì dìì bo Kuyie nyììkɛ̀ di píìtì. \v 14 Kɛ̀ mɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ Kuyie ntɔ̃nnì kuɔ́nnì kɛ dɔ̀: Boutɛ́ yɛbɔɔkperɛ̀ yɛnɑ̀ɑ̀ yɛ̀ɛ̀ boú kukó ndiɛkù Efɑdɑti borɛ̀. \v 15 Yɛ̀ do dɛ bo kɛ bɑɑ dɛ kó dibenni ndi nɛ̀ dɛ kóo tɑ̃̀nkù nɛ̀ dɛ kó diyiè nɛ̀ dɛ kóo dɛ́ɛ̀rì weti weti. Kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ boutɛ́ kɛ̀ yɛ̀ɛ kuɔ kɛtenkɛ̀ kó yɛwɛ́tiyɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kó dìmɑrì kɔbɛ. \v 16 Kɛ̀ bɛ̀ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dèkɛ sisɛ̃ĩ́, bɛ̀ sũmu kɛ bo sikɔupí sikɔupí. \v 17 Kɛ̀ n yɑ̀ sisɛ̃ĩ́, bɛ̀ɛ̀ sì dèkɛ kɛ̀ bɛ̀ dɑ̀ɑ́tí yɛmɑ́tìyɑɑ̀bòrɛ̀, kɛ̀ yɛ̀mɑyɛ̀ wũɔ̃ kɛ dò muhɑ̃ɑ̃́, kɛ̀ yɛtɛyɛ̀ dò ntiwɛtì, kɛ̀ yɛtɛyɛ̀ dò mmuhɑ̃ɑ̃ponyuo, kɛ̀ sisɛ̃ĩ́ yɔ dò nyɛcìrícìrɛ̀ kpɛyɛ. Muhɑ̃ɑ̃́ nnɛ̀ kuyukú nɛ̀ muhɑ̃pòpùo nkɛ̀ dɛ̀ yìɛ̀ní si nɔ, \v 18 kɛ́kùɔ kɛtenkɛ̀ wɛ́tiyɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kó dìmɑrì kɔbɛ. \v 19 Kɛ̀ si nɔ̀ dɔmmù kɛ kɔù kɛ̀ si yéí mɔkɛ yɛyɔ kɛ̀ yɛ̀ dò nyiwɑ̀ɑ̀kɛ kɛ dɔmmù kɛ kɔù. \p \v 20 Mɛyɛi nyí kùɔ bɛ̀ í nyie nkɛ bo ceetɛ kɛ́tũnnɛ Kuyie, kɛ́nkpɑɑ́ tũ nyɛbɔkɛ̀ kɛ yɛ̀ bɑ̀ɑ́ nnɛ̀ sisɔɔtenkɑɑnìi, nɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kpɛsi nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kpɛsi nɛ̀ yɛtɑ̃́rɛ̀ kpɛsi nɛ̀ idɛí kpɛsi. Bɛ̀ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀mu, dɛ̀ í wúó ndɛ̀ í nɔ nkɛ nɑ́ɑ́, dɛ̀ í nɔ nkɛ centì. \v 21 Bɛ̀ í yie nkɛ bo yóu muyóò, munitikɔ̀ù nɛ̀ tinitinɔ̀ntì, kɛ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛtɔbɛ̀. \c 10 \s1 Kuyie ntɔ̃nnì tɔmɛ̀ tɛpɑ́títɛ \p \v 1 Kɛ̀ n yɑ̀ Kuyie ntɔ̃nnì kperì mɑrì, kɛ̀ dì cùtɛ́ní kɛĩ́nkɛ̀ yɛwɛtɛ̀ miɛkɛ, kɛ írí kutɑ̃mmɛyɑ̃rí, kɛ̀ di ììkɛ̀ pĩ̀nti kɛ dò ndiyiè, kɛ̀ di tɑ̀ɑ̀kɛ cɔ́u mmuhɑ̃ɑ̃́. \v 2 Kɛ̀ di pikú tɛpɑ́títɛ, kɛ́nɑ di nɑɑ̀cɛ̀tɛ̀ youtɛ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ́nɑ tɛcɑ̃nkutɛ̀ kɛtenkɛ̀. \v 3 Kɛ̀ dìi pɛɛ mɛtɑmmɛ̀ mɛdiɛ̀ ndicìrícìrì kɔ̃mɛ, kɛ̀ itɑpíɛ́ ìyiekɛ̀ cɔ́útɛ́. \v 4 Kɛ̀ nni ndɔ́ kɛ́wɑ̃ri dì bɛ́i ntì kɛ̀ mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ɛ bɛ́inní kɛĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀: Bɑ́ɑ́ tì wɑ̃̀ri, ntì yɛ̃́ ɑmɑ́ɑ̀. \p \v 5 Kɛ̀ n yɑ̀ Kuyie ntɔ̃nnì dìì do nɑ di nɑɑ̀cɛ̀tɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ̀ tɛtɛtɛ̀ nɑ kɛtenkɛ̀, kɛ̀ dìi youtɛ di nɔ̀ùtɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀, \v 6 kɛ́pɑrìkɛ̀ kɛ́yú wèè bo sɑ̃́ɑ̃̀ nho yètìrì wèè dɔ̀ɔ̀ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo kɛ miɛkɛ, kɛtenkɛ̀ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo, dɑ̀mɛ́ɛ̀rì nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo, kɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yóó ɔɔtɛ dɛ̀ bo dɔɔ̀mɛ̀. \v 7 Kuyie ntɔ̃nnì yiénnì bo eé dìì mɔ̀nnì ditɑ̃tɛheù kɛ̀ Kuyie ndɔɔ̀ ku sɔ̀rì kpɛti kù do nɑ̀kɛ́ tì ku kó bɛtɔ̃mbɛ̀ ku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀. \p \v 8 N do kèè mɛ̀ɛ̀ tɑmmɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́bɛ́inní kɛĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀: Kɔtɛ kɛ́cɔutɛ́ tɛpɑ́títɛ Kuyie ntɔ̃nnì dìì còḿmú dɑ̀mɛ́ɛ̀rì nɛ̀ kɛtenkɛ̀ dì tɔ tɛ̀. \p \v 9 Kɛ̀ n kɔtoo kɛ dɔ̀: N duɔ́ ntɛpɑ́títɛ. Kɛ̀ di dɔ̀: Nto tɛ kɛ́mɑɑ́nko. Tɛ̀ bo nwɛɛti ɑ nùù kɛ dò mmɛcekùɔ̀, kɛ́ntii ɑ pɔutì. \p \v 10 Kɛ̀ n cɔutɛ́ tɛpɑ́títɛ Kuyie ntɔ̃nnì nɔ̀ùtɛ̀ miɛkɛ kɛ́mɑɑ́nko, kɛ̀ tɛ̀ mɛ̀nkɛ nwɛɛti n nùù kɛ dò mmɛcekùɔ̀, kɛ́tɑroo m pɔutì kɛ́ntii. \p \v 11 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì dɔ̀: A dò nkɛ́yíɛ́ nɑ́kɛ́mu Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì titentì timɔu kpɛ́í, ibotí imɔu nɛ̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kpɛ́í. \c 11 \s1 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ bɛdɛ́ kṹṹ nnɑ́ɑǹtì \p \v 1 Kɛ̀ bɛ̀ n duɔ́ nkupɑ̀ɑ̀ti kùù beúnɛ̀ kɛ dɔ̀: Ítɛ́ kɛ́bennɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì, kɛ́kɑɑ mbɛ̀ɛ̀ bo tɛ miɛkɛ kɛ bɑ́ɑ́ nKuyie. \v 2 A mɛ mbɑ́ɑ́ bennɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kudɑ̀nkù, kɛ yɛ̃́ Kuyie nyóó duɔ́mmɛ̀ kɛ̀ yɛbotɛ̀ɛ ḿpuɔ̀ ndihɛì sɑ̀ɑ̀rì kɛ dɔ̀ bɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ sipísìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ \f + \fr 11:2 \fr*\ft Bɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ sipísìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ dɛ̀ bo yɛbie nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti ndi nɛ̀ dikéè.\ft*\f*, \v 3 kɛ̀ ń duɔ́ nkɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ nnɑ́ɑ́ n kpɛ́í nkɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɑ́ɑ́tí tifɔ̀ɔ̀tɔ̃̀ntì, kɛ́ nnɑ́ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ dɔ̀ yɛwe tɛkɔupíítɛ̀ nɛ̀ sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìkuɔ̀ (1260) \f + \fr 11:3 \fr*\ft Yɛwe tɛkɔupíítɛ̀ nɛ̀ sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìkuɔ̀ bo yɛbie\ft*\f* nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti ndi nɛ̀ dikéè. \p \v 4 Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ tu odìfíè kó dɛtie ndɛ̀dɛ́rɛ̀ ndɛ nɛ̀ sifìtíkɛ̀kɛ̀ɛ sìdɛ́sì dɛ̀ɛ̀ còḿmú Kuyie nkùù bɑkɛ́ kɛtenkɛ̀ ku ììkɛ̀. \v 5 Kòò mɔù dɔ́ kɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi mmuhɑ̃ɑ̃́ nyɛ̀nní bɛ nɔ miɛkɛ kóò kùɔ. \v 6 Kɛ̀ bɛ̀ mɔ̀kɛ muwɛ̃rímú kɛ bo nɑ kɛ́wɛtínnɛ́ fɛtɑɑfɛ̀ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ndìì mɔ̀nnì Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, kɛ bo nɑ kɛ́ceetɛ mɛniɛ nkɛ̀ mɛ̀ɛ nɑɑ́ mmɛyĩ̀ĩ̀, kɛ bo nɑ kɛ́dɔɔ̀ mɛyɛi mmɛmɔu bɛ̀ dɔ́ mɛ̀ɛ̀ botí. \p \v 7 Bɛ̀ dèè dìì mɔ̀nnì mutɔ̃mmú Kuyie mbɛ̀ duɔ́ mmù, kɛ̀ musĩ̀mmùu yɛ̀nní difɔ̃̀tìrì cũmpuri, kɛ́ bɛ̀ kpɑnnɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nɑ, kɛ́ bɛ̀ kùɔ, \v 8 kɛ́dɔúnko dihɛì diɛrì miɛkɛ bɛ̀ do bɑɑkɛ́ dɛ̀ bɛ Yiɛ̀ nkudɑpɑ̃ɑ̃tí. Kɛ̀ bɛ̀ nduɔ́ kucɛ nùù. Bɛ̀ yu dìì ɛì kɛ donnìnkonɛ̀ Sodɔmmu yoo Esibiti. \v 9 Bɛ̀ bo bɛ̀ kùɔ, kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu, ibotí imɔu kɔbɛ, iwuɔ nyimɔu kɔbɛ, yɛbotɛ̀ yɛmɔu kɔbɛɛ tíí, kɛ́ mbɛ̀ wèí kɛ dɔ̀ yɛwe yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ dikéè, kɛ́yetɛ bɛ̀ bo bɛ̀ kũnnɛ́mɛ̀. \v 10 Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ bɛdɛ́ kṹṹ mbo nɑrikɛ kutenkù kumɔu kó bɛnìtìbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ mpɑ̃ɑ̃ mbɛtɔbɛ̀ yɛpɑ̃rɛ̀, kɛ yɛ̃́ dɛ kó Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ do bɛ̀ kɔɔ́nnɛ̀mɛ̀. \v 11 Dɛ kó yɛwe yɛtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ dikéè kó difɔ̃nkúò kɛ̀ Kuyie mbɛ̀ fùùtɛ muyɑɑ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̃́ntɛ́, kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mpĩ́ mbɛ̀ɛ̀ do bɛ̀ wùó mmɛdiɛ̀. \v 12 Kɛ̀ bɛ̀ɛ keè mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ pĩɛ̃kù kɛĩ́nkɛ̀ kɛ tú: Dekɛnɛ̀ní diɛ. Kɛ̀ bɛ̀ ndeètòo yɛwɛtɛ̀ miɛkɛ, kɛ̀ bɛ kpɑntídɛ̀ntɔbɛ̀ bɛ̀ wùó. \v 13 Dɛndɛ bɑ̀mbɑ̀ nkɛ̀ kɛtenkɛ̀ɛ sɑ̃ntɛ̀ mɛdiɛ̀ nkɛ́kuɔ dihɛì wɛ́tirì dipíínnì kɔbɛ sikɔupísìyiekɛ̀ (7000) kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mpĩ́ mbɛsɔmbɛ kɛ̀ bɛ̀ ndɛ́úkùnko Kuyie nyètìrì. \p \v 14 Mɛyɛi ndɛ́rímɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́mu kɛ̀ mɛtɑ̃ɑ̃́mmɛ̀ yóó tuɔkɛní bɑ̀mbɑ̀. \s1 Kuyie ntɔ̃nnì yiénnì eémɛ̀ ditɑ̃tɛheù \p \v 15 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì yiénnìi eé ditɑ̃tɛheù kɛ̀ mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ɛ pɛɛ dɛĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie nnɛ̀ Kirisi bɛɛ̀ yó mbɑkɛ́ kutenkù yɛbie nyɛbie nsɑ̃́ɑ̃̀. \v 16 Kɛ̀ bɛkótíbɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ bɛ̀nɑ̀ɑ̀ bɛ̀ɛ̀ kɑ̀ri yɛkpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rɛ̀ Kuyie nyììkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ nínkoo kɛ́ kù sɑ̃ntɛ kɛ dɔ̀: \q1 \v 17 Kuyie nkperíkù, \q1 ti dɑ sɑ̃ntí fɔ̃́ nwèè do bo, \q1 kɛ bo, ɑ bɛnkɛmɛ̀ ɑ wɛ̃rímú kɛ bɑɑtɛ́. \q1 \v 18 Bɛnìtìbɛ̀ miɛkɛ do dɑ pɛ́imu, \q1 di mmɔ̀nnì kɑ̀ɑ kɔkɛ bɛ̀ pɛikɛ, \q1 kɑ̀ɑ yóó bekɛ́nɛ̀ bɛcíríbɛ̀ \q1 kɛ́yietí ɑ tɔ̃mbɛ̀ ɑ pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ \q1 nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu ɑ kɔbɛ kɛ dɑ dé, \q1 bɛnitidiɛbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀ kɛ́kuɔ bɛ̀ɛ̀ cɑ̀ɑ̀ri kutenkù. \p \v 19 Kɛ̀ n yɑ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kpetɛ́mɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀, kɛ̀ mɛtɑummɛ̀ tɔu ĩ́ĩ́kú tɛ miɛkɛ. Kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ mìí nkɛ pɛ́ú, kɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ duòní mɛdiɛ̀ kɛ̀ kɛtenkɛ̀ sɑ̃̀nti. \c 12 \s1 Onitipòkù pɛímɛ̀ kɛ̀ dinìtìrì còḿmú kɛ bɑɑ \p \v 1 Kɛ̀ n yɑ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dò nhonitipòkù kɛ dɑ́ɑ́ti diyiè tiyɑ̀ɑ̀tì kɔ̃mɛ, kɛ nɑ otɑ̃̀nkù, kɛ ókɛ́ siwɑ̃̀ɑ̃ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ sìdɛ́sì kó dipìì. \v 2 Kɛ pùó nkɛ dɔ́ kɛ́pɛitɛ́ kɛ kuɔ̀nnɛ̀ kuyonku. \p \v 3 Kɛ̀ n yɑ̀ dinìtìrì diɛrì mɑrì kɛ̀ di dò ndiwũɔ̃rì, kɛ mɔkɛ yɛyɔ yɛ̀yiekɛ̀, yɛyìè ntɛpíítɛ̀, bɑ́ dìì yuu kɛ̀ dì òkɛ́ dipìì. \v 4 Kɛ̀ di yóú kɑu siwɑ̃̀ɑ̃ yɛwɛ́tiyɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kó dìmɑrì kpɛsi kɛ buɔ̀nní kɛtenkɛ̀, kɛ̀ dì bɑ̀ɑ onitipòkù bo pɛitɛ́mɛ̀ kɛ̀ dìi cɑ́ɑ́kɛ́ dɛbirɛ. \v 5 Kòo nitipòkùu pɛitɛ́ kɛ̀ Kuyie mpɑ̃̀nkɛɛ túótɛ́ dɛbirɛ̀ kɛ́kònnɛ̀. Dɛɛ̀ birɛ yó mbɑkɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kɛ bɛ̀ cɛ̃mmú nɛ̀ kumɑ́tìpɑ̀ɑ̀ti. \v 6 Kòo nitìpòkùu cokɛ́ kɛ́tɑ dikpɑ́ɑ̀ kɛ́nsɔri kɛ̀ Kuyie nhò piú kɛ dɔ̀ yɛwe tɛkɔupíítɛ̀ nɛ̀ sikɔu sìdɛ́ nɛ̀ sipísìkuɔ̀ (1260). \p \v 7 Kɛ̀ mudoò ɑ̃nnɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì Misɛɛri nɛ̀ o kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ kpɑnnɛ̀ dinìtìrì nɛ̀ di kɔbɛ, \v 8 kɛ́ bɛ̀ nɑ kɛ̀ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í mmɔkɛ kucɛ kɛ bo mbo kɛĩ́nkɛ̀. \v 9 Kɛ̀ bɛ̀ɛ tentɛní dɛ kó dinìtìrì diɛrì nɛ̀ di kɔbɛ kɛtenkɛ̀, fɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀ fɛ̀ɛ̀ do bo nɛ̀ dimɔ̀nnì bɛ̀ tu fɛ̀ dibɔɔ̀ yoo Sɑtɑ̃ɑ̃. \b \p \v 10 Kɛ̀ n kèè mɛtɑmmɛ̀ pɛ̀úmɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ tú: Kuyie mmɔ̀nnì tùɔ̀kɛmu kɛ̀ kù dɛɛtɛ́ bɛnìtìbɛ̀, kɛ bɛnkɛ ku wɛ̃rímú, kɛ̀ Kirisi bɑɑtɛ́, kɛ̀ bɛ̀ tentɛní dibɔɔ̀ dìì do wɑ́tìrì Kirisi kɔbɛ Kuyie mborɛ̀ kɛyènkɛ̀ nɛ̀ kuyie. \p \v 11 Dipebii kó mɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í ntimɔ́mmɔnti, dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ dì nɑ, kɛ yie nkɛ duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ kùɔ bɑ́ bɛ̀ í yɔ̀tɛ mukṹṹ. \v 12 Fɔ̃́ nkɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ ɑ kɔbɛ dɛ̀ ndi nɑɑti. Kɛtenkɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɔbɛ di bo yɑ̀, kɛ yɛ̃́ dibɔɔ̀ cùtɛ́nímɛ̀ di borɛ̀ kɛ̀ di miɛkɛ cɔ́u ndì yɛ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ dò ndimɔ̀nnì kũpɛ. \b \p \v 13 Dinìtìrì yɑ̀ dìì mɔ̀nnì dì donnímɛ̀ kɛtenkɛ̀, kɛ́ɑnnɛnɛ̀ onitipòkù wèè do pɛitɛ́ dɛnitidɑbirɛ. \v 14 Kɛ̀ Kuyie nhò ɑ̃nnɛ́ itúfìɛ̀ti kòo puu kɛ́tɑ dikpɑ́ɑ̀ cuokɛ̀ kɛ́sɔrinɛ̀ fɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀, kɛ́mmɔkɛ yɛbie nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ dikéè, kɛ̀ Kuyie nhò piú. \v 15 Kɛ̀ fɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀ɛ tɔ̃́ mɛniɛ nkɛ̀ mɛ̀ɛ nɑɑ́ nkukó ndiɛkù kɛ bo pɔ̃ntɛ́nɛ̀ onitipòkù. \v 16 Kɛ̀ kɛtenkɛ̀ɛ dɛɛtɛ́ onitipòkù kɛ́mɑɑ́nko mɛɛ̀ niɛ ndinìtìrì tɔ̃́ mɛ̀. \v 17 Kɛ̀ dɛ̀ɛ yonkɛ dinìtìrì kɛ̀ dìi kɔtɛ kɛ́kpɑnnɛ̀ o bí sɔnyi. Bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ yie nKuyie nkuɔ́ kɛ tú weti weti Kirisi kɔbɛ, \v 18 kɛ́kɔtɛ kɛ́ncómmú dɑ̀mɛ́ɛ̀rì tɑkɛ́. \c 13 \s1 Dinìtìrì yóó pĩ́ mmùù tɔ̃mmú \p \v 1 Kɛ̀ n yɑ̀ musĩ̀mmù mɑmù kɛ̀ mù yɛ̀tìní dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, kɛ mɔkɛ yɛyɔ yɛ̀yiekɛ̀, nɛ̀ yɛyìè ntɛpíítɛ̀, bɑ́ dìì yènnì kɛ̀ dì òkɛ́ dipìì, bɑ́ dìì yuu kɛ̀ dì wɑ̃̀ri kɛ sɑ̃́ɑ̃́ nKuyie. \v 2 Kɛ̀ dɛ kó musĩ̀mmù dònnɛ̀ dimɑnnì, kɛ̀ mu tɑ̀ɑ̀kɛ dò nkutontonkù kpɛyi, kɛ̀ mu nùù dò ndicìrícìrì kpɛri, kɛ̀ dinìtìrì mù duɔ́ ndi wɛ̃rímú, kɛ́ mù kɑ̀nnɛ mu kó dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì kɛ́ mù duɔ́ ntikpetì. \v 3 Kɛ̀ mu yuu mɑrì dò ndi kɔ̀ùtɛ kɛ nɑ nku kɛ miɛtɛ́. Kɛ̀ dɛ̀ɛ di kutenkù kumɔu kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ mmù tũ, \v 4 kɛ́nsɑ̃ntí dinìtìrì di duɔ́ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í ndi wɛ̃rímú musĩ̀mmù. Kɛ múnkɛ nsɑ̃ntí musĩ̀mmù kɛ tú: We ndɑ mɑnnɛ̀, we mbo nɑ kɛ dɑ kpɑnnɛ̀! \p \v 5 Kɛ̀ dinìtìrìi duɔ́ mmuwɛ̃rímú musĩ̀mmù kɛ̀ mù mbɑkɛ́ kutenkù kɛ dɔ̀ bɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ sipísìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀, kɛ nɑ́ɑ́ ntɛpɔ̀tɛ̀ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ sɑ̃́ɑ̃́ nKuyie. \v 6 Kɛ nɑ́ɑ́ ntinɑ́ɑnyɛiti, kɛ cɑɑri Kuyie nyètìrì, kɛ sɑ̃́ɑ̃́ nku ɛì kɛĩ́nkɛ̀, nɛ̀ ku kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ kɛ̀ bo. \v 7 Kɛ̀ dinìtìrìi duɔ́ mmuwɛ̃rímú musĩ̀mmù kɛ̀ mù bo kpɑnnɛ̀ Kuyie nkɔbɛ kɛ́ bɛ̀ nɑ, kɛ́mbɑkɛ́ iwuɔ nyimɔu, bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ibotí imɔu, yɛbotɛ̀ yɛmɔu. \v 8 Bɛ̀ɛ̀ yètɛ̀ í wɑ̃̀ri mufòmmu pɑ́tíri Kuyie mpebii bɛ̀ kùɔ dì kpɛri, bɛ̀ɛ̀ yètɛ̀ í bo dɛ miɛkɛ nɛ̀ Kuyie ndɔ̀ɔ̀mɛ̀ kutenkù kɛ̀ bɛ̀ nninku kɛ mù bɑ̀ɑ́. \p \v 9 Wèè mɔ̀kɛ yɛto kɛ bo keè, wèe keè. \v 10 Dɛ̀ dò mbɛ̀ɛ kpetínnɛ́ wè bɛ̀ yóó ò kpetínnɛ́mu, dɛ̀ dò mbɛ̀ɛ kuɔ wè nɛ̀ disiè bɛ̀ yóó ò kùɔmu. Dɛɛ̀ te kɛ̀ Kuyie nkɔbɛ dò nkɛ́nwɛ̃́ɛ̃́rì kɛ tũ nKuyie. \p \v 11 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́yɑ̀ musĩ̀mmù mɑmù kɛ̀ mù yɛ̀tìní kɛtenkɛ̀, kɛ mɔkɛ yɛyìè nyɛ̀dɛ́ɛ̀, kɛ̀ yɛ̀ dò ntɛpedɑɑtɛ̀ kpɛyɛ, kɛ̀ mu tɑmmɛ̀ dò ndinìtìrì kɔ̃mɛ. \v 12 Kɛ̀ mù mɔ̀kɛ muketimù kó muwɛ̃rímú, kɛ́duɔ́ nkɛ̀ kɛtenkɛ̀ kɛmɔu kɔbɛ mbɑ́ɑ́ mmusĩ̀mmù ketimù mùù do kɔ̀utɛ, kɛ nɑ nku kɛ miɛtɛ́. \v 13 Kɛ̀ dɛ kó musĩ̀mmù dɛ́rímmù ndɔɔri tidiɛtì kɛ níí bɛ́i nkɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ ncútɛ́ní kɛĩ́nkɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ììkɛ̀. \v 14 Kɛ̀ mù ndɔɔri tidiɛtì bɛ̀ yɛ̃ mmùu dɔɔ̀ tì kɛ fétìnko bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ muketimù wùó. Kɛ̀ mùu duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ muketimù bɛ̀ do kɔ̀utɛmu nɛ̀ disiè kɛ̀ mùu miɛtɛ́ mu kó tɛtenkɑɑnìtɛ̀ kɛ bo mmù dɛ̀úkùnko. \v 15 Kɛ̀ dɛ kó musĩ̀mmù dɛ́rìmù mmɔkɛ muwɛ̃rímú, kɛ́ɑ̃nnɛ́ mufòmmu tɛtenkɑɑnìtɛ̀ kɛ̀ tɛ̀ nnɔ nkɛ nɑ́ɑ́ nkɛ́duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ nkɔ̀ù bɛ̀ɛ̀ yetɛ bɛ̀ bo nínkúmɛ̀ kɛ́ tɛ̀ sɑ̃ntɛ. \v 16 Kɛ̀ mùu duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ cɑnnɛ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu, bɛdiɛbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀, bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ idɑwɑɑ́ tidɑɑtì nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú tidɑɑtì, bɑ́ wè bɛ nɔu siyoú nɛ̀ bɛ tĩ́ĩ̀. \v 17 Òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́fítɛ́ yoo wèe dontɛ́ kɛ̀ bɛ̀ í ò wɑ̃̀ri musĩ̀mmù yètìrì yoo mu cɑnnimɛ̀. \p \v 18 Wèè ciì weè bo bɑntɛ́ musĩ̀mmù kó mɛcɑnnimɛ̀ miɛ mmɛ̀ɛ̀ tu onìtì yètìrì: Sikɔu sìkuɔ̀ nɛ̀ sipísìkuɔ̀ nɛ̀ mɛ̀kuɔ̀ (666). \c 14 \s1 Kuyie ndontɛ́ bɛ̀ dìèmmɛ̀ fɛyɛm̀pɑ̀nfɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ n yɑ̀ dipebii kɛ̀ dì còḿmú ditɑ̃rì Siyɔ̃ɔ̃ ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ dɛ̀ bo tɛkɔupíkɔ̀ùtɛ̀ nɛ̀ sikɔupípísìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ sikɔupísìnɑ̀ɑ̀ (144000) kɛ̀ dipebii yètìrì nɛ̀ di cicɛ kpɛri kɛ̀ dɛ̀ wɑ̃̀ri bɛ tĩ́ĩ̀. \v 2 Kɛ̀ n kèèní mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ ùuti kɛ dò mmɛniɛ nduò kucúcuku, kɛ pɛ́ú fɛtɑɑfɛ̀ kɔ̃mɛ, kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ dò mbɛ̀ bie ntikùtìdùùtì. \v 3 Kɛ̀ dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ tɛkɔupíkɔ̀ùtɛ̀ nɛ̀ sikɔupípí sìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ sikɔupísìnɑ̀ɑ̀ (144000) còḿmú Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì nɛ̀ dɛnɛnnɛ̀ fòùrɛ̀ dɛnɑ̀ɑ̀ dɛ ììkɛ̀ nɛ̀ bɛkótíbɛ̀ ììkɛ̀, kɛ diè nfɛyɛm̀pɑ̀nfɛ̀ òmɔù í yóó nɑ kɛ́dentɛ̀ fɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ í tù bɛmbɛ Kuyie ndontɛ́ bɛ̀. \p \v 4 Bɛ̀ í sɑ̃ũ mbɛmɑ́ɑ̀ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀, bɛ̀ dò mpɑ́íí nwe, kɛ tũ ndipebii tipíìtì timɔu, Kuyie nkuù bɛ̀ dontɛ́, kɛ̀ bɛ̀ duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀ Kuyie nnɛ̀ dipebii. \v 5 Bɛ̀ í nɑ̀kɛ́ siyɑ́ɑ̀bìsí diyiè mɑrì, bɛ̀ í dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi mmɑmɛ̀. \s1 Kuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kó tinɑ́ɑǹtì \p \v 6 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́yɑ̀ Kuyie ntɔ̃nnì tɛrì kɛ̀ di ɛ̀intɛ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ tɔ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì tìì bo sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ bo tì nɑ̀kɛ́ kutenkù kumɔu, yɛbotɛ̀ yɛmɔu, iwuɔ nyimɔu, ibotí imɔu, bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu. \v 7 Kɛ pĩɛ̃kù kɛ tú: Ndénɛ̀ Kuyie nkɛ dɛ́úkùnko ku yètìrì. Mbɑ́ɑ́nnɛ̀ ku, kuù dɔ̀ɔ̀ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ nɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì nɛ̀ ikó, ku mɔ̀nnì tùɔ̀kɛmu kɛ̀ kù yóó bekɛ́nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀. \p \v 8 Kɛ̀ ditɛrì ntũnní kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: Díndi Bɑbidɔnni diɛwè kɔbɛ di domu! Díndi bɛ̀ɛ̀ cɑ̀kɛ kutenkù kɔbɛ, kɛ bɛ̀ nìi ndi kó mɛnɑɑ̀ nkɛ̀ bɛ̀ cɑ̀kɛ kɛ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛtɔbɛ̀. \p \v 9 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì tɑ̃ɑ̃́nnì ntũnní kɛ pĩɛ̃kù kɛ tú: Wèè yie nkɛ nìńkú kɛ sɑ̃ntɛ musĩ̀mmù nɛ̀ mu tenkɑɑnìtɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ cɑ̀nnɛ o tĩ́nnì yoo o nɔ̀ùtɛ̀. \v 10 Kuyie mmiɛkɛ bɛ̀ cɔ́ummu, kɛ̀ kù yóó yɑutɛ́ ku nɑɑ̀ nkperímɛ̀ ku bòòfɛ̀ yɛifɛ miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̃̀, kɛ fɛ̃̀ṹtɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ nnɛ̀ muhɑ̃pòpùo mmiɛkɛ, Kuyie ntɔ̃rɛ̀ sɑ̀ɑ̀yɛ̀ nɛ̀ ku pebii ììkɛ̀. \v 11 Bɛ̀ bo ncɔ́ú nkɛ̀ kuyukú yìɛ̀ní kɛ̀ bɛ̀ fɛ̃́ṹrì kɛyènkɛ̀ nɛ̀ kuyie nyɛbie nyɛbie mbɑ́ bɛ̀ í ompu, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ nìńkúmɛ̀ kɛ sɑ̃ntɛ musĩ̀mmù nɛ̀ mu tenkɑɑnìtɛ̀, kɛ̀ mù bɛ̀ cɑ̀nnɛ mu yètìrì. \p \v 12 Dɛɛ̀ te bɛ̀ɛ̀ tu Kuyie nkɔbɛ kɛ yie nku tɑnnɔ̀, kɛ dɔɔri kù dɔ́mɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ dò nkɛ́nwɛ̃́ɛ̃́rì kɛ tũ nYesu. \p \v 13 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́keè mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ tu: Wɑ̃ri tii: Dɛ̀ nnɑɑti bɛ̀ɛ̀ ɔ̃ nyóó kú kɛ tɑunnɛ̀ Kuyie. Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù tì bɛ́immu weti weti kɛ tú: Bɛ̀ om̀pɛ̀nɛ̀mu mutɔ̃mmú bɛ̀ pĩ mmù, kɛ̀ Kuyie mbɛ̀ yietí bɛ̀ pĩ́ mmùù tɔ̃mmú kpɛ́í. \s1 Bɛ̀ dònnɛnɛ̀mɛ̀ kutenkù kó mudeèmù mudidɛ̀ì \p \v 14 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́yɑ̀ diwɛtipɛ́írì, kòò mɔù kɑ̀ri di miɛkɛ kɛ dò nhOnìtìbirɛ, kɛ ókɛ́ disɔɔpìì, kɛ tɔ disenɑtirì. \v 15 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì tɛrìi yɛ̀nní Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀, kɛ́pĩɛ̃kɛ́ kɛ́nɑ́kɛ́ dìì kɑ̀ri diwɛtirì miɛkɛ kɛ dɔ̀: Tidiitì bimu kɛtenkɛ̀, túótɛ́ ɑ siè kɛ́ tì kɔ̃ṹ. \v 16 Kòo túótɛ́ o siè kɛ́hɛi nkɛ́kɔ̃ṹ tidiitì timɔu kɛtenkɛ̀. \p \v 17 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì tɛrìi yɛ̀nní Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kpɛtɛ miɛkɛ kɛ tɔ disenɑtirì. \p \v 18 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì dìì bɑkɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ dìi ítɛ́ní dihúúntɔ̀nnì borɛ̀, kɛ́pĩɛ̃kɛ́ kɛ́nɑ́kɛ́ dìì tɔ disenɑtirì kɛ dɔ̀: Mutie bɛ̀ tu mù fínyĩ̀ kó yɛbɛ bimu, túótɛ́ ɑ siè kɛ́ yɛ̀ kɔ̃ṹ. \v 19 Kɛ̀ dìi túótɛ́ disiè kɛ́hɛi nkɛ́kɔ̃ṹ dɛ kó yɛbɛ kɛ́ɑ̃nnɛ́ Kuyie nnɑ̀ù dɛ̀ yɛtebɛ ku miɛkɛ cɔ́ú nyɛ̀. \v 20 Kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ yɛ̀nnɛ̀ dihɛì mɑ̀nku kɛ́nɑu kɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀ nyɛ̀ kɛ́pɔ̃ntɛ́ kɛ́mmɔkɛ cìdòmɛ́tìrìbɛ̀ sikɔusìtɑ̃ɑ̃ti (300), kɛ̀ mɛcũmpumɛ mbo mɛ́tìrì omɑ́ɑ̀ nɛ̀ dikéè. \c 15 \s1 Kuyie ntɔ̃rɛ̀ nɛ̀ mɛyɛi nsɔmmɛ kó tinɑ́ɑǹtì \p \v 1 Kɛ̀ n yɑ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ diɛrɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ n di. Kuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ tɔ mɛyɛi mmɛ̀yiekɛ̀, mɛ̀ɛ̀ yóó pɛ̃ɛ̃tɛ́ kɛ̀ Kuyie mmiɛkɛɛ do. \p \v 2 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́yɑ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kòo dò ndoii, kɛ dò ntɛwéìtɛ̀ kɛ cɔ́ú mmuhɑ̃ɑ̃́, kɛ́yɑ̀ bɛ̀ɛ̀ do nɑ musĩ̀mmù kɛ í nìńkú kɛ sɑ̃ntɛ mu tenkɑɑnìtɛ̀, bɑ́ bɛ̀ í mbɛ̀ wɑ̃̀ri mu yètìrì kó mɛcɑnnimɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ còḿmú dɛ kóò dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ĩ́nkɛ̀ kɛ tɔ tikùtìdùùtì Kuyie mbɛ̀ duɔ́ ntì. \v 3 Kɛ diè mMɔyiisi Kuyie nkóo tɔ̃ntì kó fɛyɛ̀nfɛ̀ nɛ̀ dipebii kɔfɛ kɛ tú: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie, \q1 ɑ tɔ̃mmú dɛumu kɛ wenni, \q1 ibotí imɔu kpɑ̀ɑ̀tì. \q1 A dɔɔri dɛ̀ dɛmɔu wennimu \q1 kɛ tú dɛmɔ́mmɔnnɛ. \q1 \v 4 Ti Yiɛ̀ mbɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu dɑ dému \q1 kɛ dɛ́úkùnko ɑ yètìrì, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ dò mpɑ́íí. \q1 Ibotí imɔu bo tíí \q1 kɛ nínkú ɑ ììkɛ̀ kɛ dɑ sɑ̃ntɛ, \q1 kɛ yɛ̃́ ɑ bɛnkɛmɛ̀ ɑ wetímɛ̀. \p \v 5 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́yɑ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mɛtɑummɛ̀ tɔu ĩ́ĩ́kú tɛ̀ kpetɛ́mɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀. \v 6 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ yɛ̀ɛ̀ do tɔ mɛyɛi mmɛ̀yiekɛ̀, kɛ̀ yɛ̀ɛ yɛ̀nní tɛ miɛkɛ kɛ dɑ́ɑ́tí tiyɑɑ̀pɛ́ítì kɛ̀ tì mìɛ̀ti, kɛ boú isɔɔnɑɑkũ̀ɔ̃ nyɛ cuokɛ̀. \v 7 Kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ fòùrɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀ kó dɛ̀mɑrɛ̀ɛ yɛ̀ duɔ́ nyisɔɔbòòkɛ ìyiekɛ̀, kɛ̀ Kuyie nkùù bo yɛbie nyɛbie ku miɛkɛ píɛ́kɛ́ i miɛkɛ. \v 8 Kɛ̀ Kuyie ndɔ̀ɔ̀ tidiɛtì kɛ́bɛnkɛ ku wɛ̃rímú, kɛ̀ kuyukúu dɑ́tínnɛ́ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, òmɔù í nnɑ kɛ́tɑ, kɛ́nkémmú ku tɔ̃rɛ̀ nyɛ̀yiekɛ̀ tɔ mɛ̀ɛ̀ yɛi mbo deèmɛ̀. \c 16 \s1 Kuyie mmiɛkɛ yóó pɛikɛ kɛ̀ kùu duɔnní mɛ̀ɛ̀ yɛi \p \v 1 Kɛ̀ n kèè òmɔù pĩɛ̃kɛ́ní Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀, kɛ nɑ́kɛ́ ku tɔ̃rɛ̀ yɛyiekɛ̀ kɛ dɔ̀: Kɔtɛnɛ̀ kɛ́útɛ́ mmɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ ɑ̃ isɔɔbòòkɛ iyiekɛ̀ kɛtenkɛ̀, Kuyie mmiɛkɛ pɛikɛmu! \p \v 2 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì ketirìi útɛ́ní di kó fɛbòòfɛ̀ kó mɛyɛi nkɛtenkɛ̀, kɛ̀ yɛmɔnsĩ̀nyɛ̀ɛ pĩ́ mbɛ̀ɛ̀ mɔ̀kɛ musĩ̀mmù cɑnnimɛ̀, kɛ ninku kɛ sɑ̃nti tɛtenkɑɑnìtɛ̀, kɛ́nyóù mɛdiɛ̀. \p \v 3 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì dɛ́rìi útɛ́ní di kó fɛbòòfɛ̀ kó mɛyɛi ndɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ kòo nɑɑ́ mmɛyĩ̀ĩ̀, kɛ́ndò mbɛ̀ kùɔ onìtì, dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo o miɛkɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ kú. \p \v 4 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì tɑ̃ɑ̃́nnìi útɛ́ní di kó fɛbòòfɛ̀ kó mɛyɛi nyikó mmiɛkɛ nɛ̀ sibií kɛ̀ dɛ̀ɛ nɑɑ́ mmɛyĩ̀ĩ̀. \v 5 Kɛ̀ n kèè Kuyie ntɔ̃nnì dìì bɑkɛ́ mɛniɛ ndi nɑ̀ɑ́mmɛ̀ kɛ tú: A beéntì wennimu fɔ̃́ nwèè dò mpɑ́íí, kɛ do bo, kɛ bo. \v 6 Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ kùɔmɛ̀ ɑ kó bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀, di mmɔ̀nnì kɑ̀ɑ bɛ̀ duɔ́ mmɛyĩ̀ĩ̀ nkɛ̀ bɛ̀ bo yɑ̃̀. A bɛ̀ duɔ́ mbɛ̀ dò nhɑ bɛ̀ duɔ́ ndɛ̀ndɛ. \v 7 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́keè mɛtɑmmɛ̀ yɛ̀nnímɛ̀ dihúúntɔ̀nnì bíɛ́kɛ̀ kɛ tú: N Yiɛ̀ nKuyie nhɑ bekù weti weti nwe, kɛ̀ dɛ̀ wenni. \p \v 8 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì nɑɑnnìi útɛ́ní di kó fɛbòòfɛ̀ kó mɛyɛi ndiyiè, kɛ̀ di ɑ̃ɑ̃́ ntuɔ mbɛnìtìbɛ̀. \v 9 Kɛ̀ bɛ̀ ncɔ́ú mmɛdiɛ̀ nkɛ sɑ̃́ɑ̃́ nKuyie nkùù duɔnní dɛ kó mɛyɛi. Bɛ̀ mɛ nyí nyie nkɛ bo yóu mɛyɛi nkɛ dɛ́úkùnnɛ Kuyie nyètìrì. \p \v 10 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì nummùrìi útɛ́ní di kó fɛbòòfɛ̀ kó mɛyɛi musĩ̀mmù kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ mu ɛì biitoo, kɛ̀ mu nìtìbɛ̀ nkuɔ̀nnɛ̀ kuyonku kɛ cɑ́ɑ́ mbɛ nìì. \v 11 Kɛ̀ yɛmuɔ mbɛ̀ dɔmmù kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ yóù, kɛ̀ bɛ̀ sɑ̃̀ɑ̃́ nKuyie nkɛĩ́nkɛ̀ kɔku. Bɛ̀ mɛ nyí nyie kɛ bo yóu mɛyɛi nkɛ́ceetɛ. \p \v 12 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì kuɔ́nnìi útɛ́ní di kó fɛbòòfɛ̀ kó mɛyɛi nkukó ndiɛkù Efɑdɑti kɛ̀ kùu kṹṹ, kɛ̀ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bo nɑ kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́. \v 13 Kɛ̀ n yɑ̀ yɛbɔkɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kɛ̀ yɛ̀ dò nyɛcɛdɑkɛ̀. Kɛ̀ yɛ̀ yìɛ̀ní dinìtìrì nùù miɛkɛ, yɛtɛyɛ̀ musĩ̀mmù kpɛri miɛkɛ, yɛtɛyɛ̀ wèè soú nkɛ tú ò nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì o nùù miɛkɛ. \v 14 Yɛbɔkɛ̀ nyɛ yɛ̀ɛ̀ nɔ nkɛ dɔɔri tidiɛtì. Kɛ̀ yɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ́yɑ̀ titentì timɔu kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ bo wɛ̃nnɛ́ kɛ́kpɑnnɛ Kuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀, dikpɑ̀nnì diɛrì yiè. \p \v 15 Nyɛ̃́nɛ̀ kɛ̀ n kéróomu oyúókù kɔ̃mɛ, dɛ̀ nnɑɑti wèè dɑ̀kɛ kɛ ɑ̃ o yɑ̀ɑ̀tì kɛ bɑ́ɑ́ ce nhotetìrì kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ o fɛi! \p \v 16 Kɛ̀ dɛ kó yɛbɔkɛ̀ɛ tíí mbɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛmɔu dibòrì mɑrì bɛ̀ yu dì nɛ̀ Ebedeebɛ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ tú: Adimɑkɛtɔ̃ɔ̃. \p \v 17 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì yiénnìi útɛ́ní di kó fɛbòòfɛ̀ kó mɛyɛi nyɛwɛtɛ̀ miɛkɛní, kòò mɔùu pĩɛ̃kɛ́ní Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ku kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì borɛ̀ kɛ dɔ̀: Dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kɛ dèèmu. \v 18 Kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ mìí nkɛ uuti, kɛ pɛ́u, kɛ̀ kɛtenkɛ̀ sɑ̃̀nti mɛdiɛ̀, kɛ̀ mu nyí sɑ̃̀ntɛ̀ mɛbotí nɛ̀ Kuyie ndɔ̀ɔ̀mɛ̀ onìtì. \v 19 Kɛ̀ dihɛidiɛ̀ɛ totɛ́ mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, kɛ̀ yɛbotɛ̀ kó yɛhɛkɛ̀ yɛmɔuu ńduò. Kɛ̀ Kuyie nyí nyɛ̃̀ mBɑbidɔnni kɔbɛ kó mɛyɛi, kɛ̀ ku miɛkɛɛ pɛikɛ kɛ̀ kùu bɛ̀ nìi nku bòòfɛ̀ yɛifɛ kó mɛnɑɑ̀. \v 20 Kɛ̀ bɛ̀ɛ mɔ́ntóo kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ sokɛ́ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ nɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀. \v 21 Kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ mɑ́tɑ̃́rɛ̀ nduòní kɛ cɛ̃́ɛ̃̀ kɛ tuɔ̀kù cidóò sipísìnɑ̀ɑ̀, kɛ buɔti bɛnìtìbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ nsɑ̃́ɑ̃́ nKuyie ndɛ kó mɛyɛi nkpɛ́í. Kɛ yɛ̃́ mɛ̀ do yóùmɛ̀ mɛdiɛ̀ mmɔ́mmɔmmɛ. \c 17 \s1 Bɛ̀ yóó kuɔmɛ̀ onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛ̀ɛ̀ do tɔ mɛyɛi mmɛ̀yiekɛ̀ kó ibòòkɛ kɛ̀ yɛ kó dìmɑrì n nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Kɔtɛní kɛ̀ n dɑ bɛnkɛ Kuyie nyóó bekɛnɛ̀ mɛ̀ɛ̀ botí onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ tontɛ́, wèè tu: Dihɛidiɛ̀ dìì bo ikó mpɛ́u borɛ̀. \v 2 Kɛ̀ kɛtenkɛ̀ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛmɔu nɛ̀ kɛtenkɛ̀ kó bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ dì duɔ́nɛ̀, kɛ muɔ́ mmɛnɑɑ̀ kɔ̃mɛ. \p \v 3 Kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mùu n túótɛ́ kɛ́kɔtɛnɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ cuokɛ̀, kɛ̀ n yɑ̀ onitipòkù mɔù kòò dèkɛ musĩ̀mmù wũɔ̃mù, kɛ̀ mù wɑ̃̀ri mu kɔ̃̀ntì timɔu iwɑ̃rii kɛ̀ ì sɑ̃̀ɑ̃́ nKuyie, kɛ̀ mù mɔ̀kɛ yɛyɔ yɛ̀yiekɛ̀ nɛ̀ yɛyìè ntɛpíítɛ̀. \v 4 Kɛ̀ dɛ kóo nitipòkù dɑ̀ɑ́tí tikpɑ̀ɑ̀tìyɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ tì wũɔ̃, kɛ sɑ̃̀ri weti weti nɛ̀ mɛdɛ̀ì mmɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛsɔɔ nnɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ kɛ tɔ fɛbòòfɛ̀ kɛ̀ isɔkɛ nɛ̀ mɛyɛi nhò dɔ̀ɔ̀mmɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ ɑ̃ dɛ miɛkɛ. \v 5 Kòò wɑ̃̀ri o tĩ́nnì kɛ kutinnɛ kɛ tú: Bɑbidɔnni, bɛ̀ɛ̀ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛtɔbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri isɔkɛ kpɛrɛ bɛ kóo yɔ̃. \p \v 6 Kɛ̀ n yɑ̀ ò muɔ́mmɛ̀ Kuyie nkɔbɛ kó mɛyĩ̀ĩ̀ mmɛ nɛ̀ Kirisi kɔbɛ bɛ̀ kùɔ bɛ̀, bɛ̀ yie mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nYesu. \p Kɛ̀ n dɛ̀ yɑ̀ kɛ̀ dɛ̀ n di. \v 7 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì m bekɛ kɛ dɔ̀: Dɛ̀ dɑ di bɑ nkpɛ́í? M bo dɑ nɑ́kɛ́ onitipòkù nɛ̀ ò dèkɛ mùù sĩ̀mmù kɛ̀ mù mɔ̀kɛ yɛyɔ yɛ̀yiekɛ̀ nɛ̀ yɛyìè ntɛpíítɛ̀ dɛ̀ bɛnkú mù. \v 8 A mɛ nwúó mmùù sĩ̀mmù do bomu, kɑ̀ɑ mù mɔ̀ńtóo. Mù wɛ̃̀tɛ kɛ yɛ̀nní difɔ̃̀tìrì ndi kɛ̀ bɛ̀ mù kùɔ. Kɛ̀ dɛ̀ɛ di bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yètɛ̀ í bo mufòmmu pɑ́tíri miɛkɛ nɛ̀ Kuyie ndɔ̀ɔ̀mɛ̀ kutenkù, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ do mù yɑ̀mɛ̀ kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ mù mɔ̀ńtóo, kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ mù yɑ̀. \p \v 9 Diɛ ntú mɛciì nkpɛrɛ ndɛ, yɛyɔ yɛ̀yiekɛ̀ tu yɛtɑ̃rɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ nyɛ onitipòkù kɑ̀ri yɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀, kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ tú bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀yiekɛ̀. \v 10 Bɛ̀nùmmù domu, kòo kuɔ́nwè kpɑɑ́, oyiénwè bo tuɔkɛní dìì mɔ̀nnì wenwe í yóó ɔɔtɛ. \v 11 Musĩ̀mmù mùù do bo kɛ̀ bɛ̀ɛ mù mɔ̀ńtóo mù tu okpɑ̀ɑ̀tì niínwè, kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ wɛ̃nnɛ́ bɛketibɛ̀ bɛyiekɛ̀ kɛ yóó kú. \p \v 12 A yɑ̀ yɛ̀ɛ̀ yìè ntɛpíítɛ̀ tu bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ mbɛ tɛpíítɛ̀ bɛ̀ɛ̀ mu nyí di tikpɑ̀tì. Bɛ̀ nɛ́ yóó tì dimu, kɛ́nwɛ̃nnɛ̀ musĩ̀mmù kɛ dɔ̀ dimɔ̀nnì sɑ́m̀pɔ́. \v 13 Bɛmɔu tɛpíítɛ̀ tɛntɛ bɛ̀ yóó wɛ̃nnɛ́ dinùù ndi, kɛ́duɔ́ mmusĩ̀mmù bɛ wɛ̃rímú nɛ̀ bɛ kpetì. \v 14 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dokɛ́nɛ̀ dipebii kɛ̀ dìi bɛ̀ nɑ, kɛ yɛ̃́ diì bɑkɛ́mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́, kɛ tú bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kóo kpɑ̀ɑ̀tì. Kɛ̀ di kɔbɛ tú Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀ kɛ bɛ̀ yu, kɛ̀ bɛ̀ kù tũ mmɛsɑ̀ɑ̀. \p \v 15 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: A do yɑ̀ mɛ̀ɛ̀ niɛ nhonitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ kòò kɑ̀ri mɛ ĩ́nkɛ̀, mɛ̀ tu bɛnìtìbɛ̀ mbɛ nɛ̀ yɛtĩ̀rɛ̀ nɛ̀ yɛbotɛ̀ nɛ̀ ibotí imɔu kɔbɛ. \v 16 Musĩ̀mmù yìè ntɛpíítɛ̀ ɑ yɑ̀ yɛ̀ tu bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ mbɛ bɛ̀ɛ̀ yó nníí nhonitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀, kɛ́fietɛ o kpɛrɛ dɛmɔu kóò còńnɔ́ɔ difɔ̃kperì, kóò cɑ̀ɑ́kɛ́ kɛ́cɔ́u ndɛsɔnnɛ muhɑ̃ɑ̃́. \v 17 Kuyie nkuù yóó bɛ̀ duɔ́ ndɛ kó mɛyɛ̀mmɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ dinùù, kɛ duɔ́ mmusĩ̀mmù bɛ wɛ̃rímú kɛ̀ mùu dɔ̀ɔ̀ Kuyie bɛ́i ntì. \p \v 18 A yɑ̀ wèè nitipòkù tu dihɛidiɛ̀ ndi, dìì bɑkɛ́ kutenkù kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛmɔu. \c 18 \s1 Bɑbidɔnni domɛ̀ \p \v 1 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ n yɑ̀ Kuyie ntɔ̃nnì cùtɛ́nímɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ mɔkɛ muwɛ̃rímú mɛdiɛ̀ nkɛ miɛti kɛ̀ dɛ̀ɛ wenkoo kutenkù kumɔu. \v 2 Kɛ̀ dìì pĩɛ̃kɛ́ mɛdiɛ̀ nkɛ dɔ̀: Bɑbidɔnni diɛwè domu! Ò domu! Kɛ nɑɑ́ nyɛbɔkɛ̀ sĩ̀nyɛ̀ nɛ̀ tinɔ̀tì sĩ̀ntì kó dihɛì. \v 3 Titentì timɔu kɔbɛ nɛ̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ ò duɔ́nɛ̀ kɛ muɔ́ mmɛnɑɑ̀ nkɔ̃mɛ, kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ dɔ́ idíítí kperí kpɛrɛ, kɛ̀ dɛ kó bɛpotɑmbɛ̀ kpɑ̀rìkɛ̀. \p \v 4 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́keèní mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ tu: Díndi n kɔbɛ, yɛ̀nnɛ̀ dɛ kó dihɛì kɛ́yentɛ́nɛ̀ mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ yóó dì tùɔ̀kɛní. \v 5 Kɛ yɛ̃́ dɛ kó dihɛì yɛi nsũ̀ṹmmɛ̀, kɛ̀ Kuyie ndɑ̀ɑ̀tɛní di kpɛ́í. \v 6 Fɔ́ɔ́nnɛ̀ di, dì di dɔ̀ɔ̀ dɛ̀, kɛ nɔ́ɔ́ nkucɛ mɛ̀mɑ́ɑ̀, kɛ́ dì nìi mmɛnɑɑ̀ mɛ̀ɛ̀ nkpeńnì kucɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀ kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ dì do di duɔ́mmɛ̀. \v 7 Fɛ̃́ũnnɛ̀ di mɛdiɛ̀ nkɛ̀ dɛ̀ mmɑnnɛ̀ dì di tìì kpɑ̀tì kɛ yɛ̃́ dì do fuommɛ̀ kɛ tú, dì tú onitipokpɑ̀ɑ̀tì nwe, dì í tú okúpokù kɛ bo nkuɔ̀. \v 8 Dɛɛ̀ te kɛ̀ Kuyie nyóó dì potɛ́ tiyɛ̃ĩti diyiè dìmɑ́ɑ̀ miɛkɛ: Mumɔmmú mùù kɔ̀ù nɛ̀ dikònnì, kɛ́ dì cɔ́u mmuhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ dì ńkuɔ̀ ndikúdɑbònnì, kɛ yɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie nkpeńnìmɛ̀mu kɛ̀ kuù di bekɛ́nɛ̀. \p \v 9 Kɛ̀ kutenkù kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ò duɔ́nɛ̀ kɛ kpɑ̀rìkɛ̀, kɛ nɑɑ́ mbɛdítíkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ di cɔ́ummɛ̀ kɛ̀ kuyukú yiɛ̀ kɛ́nkuɔ̀, \v 10 kɛ́yɔtɛ dɛ kó mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀, kɛ́ncómmú mɛdɛ́timɛ̀ kɛ sɑ́útí kɛ tú: Áú yoò! Áú yoò! Bɑbidɔnni wèè do dɛu kɛ kpeńnì, weè fɛ̃́ũ̀rì miɛ ndɛndɛ bɑ̀mbɑ̀nɑ̀ɑ̀? \p \v 11 Kɛ̀ kutenkù kó bɛpotɑmbɛ̀ɛ kɔmmú, kɛ yɛ̃́ òmɔù tɛ̃́nkɛ í dommɛ̀ bɛ potɑntì. \v 12 Tìì tu: Mɛsɔɔ, timɑ́tì pɛ́ítì nɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ yɛbotí yɛbotí, mɛdɛì, tiyɑɑ̀sɑ̀ɑ̀tì tibotí tibotí, tidɑbɛɛsɑ̀ɑ̀tì tibotí tibotí, yɛpɑ́pɑ́nìì nkó tinɛntì, disɔɔwũɔ̃̀ nɛ̀ timɑ́tì. \v 13 Ikũmbotí imɔu, tùdɑ̀ɑ̀ríbɛ̀ nɛ̀ tihúúntì bɛ̀ tu tì míìrì nɛ̀ ɑ̃̀nsɑ̃́ɑ̃̀ nɛ̀ mɛnɑɑ̀ nɛ̀ mɛkùɔ̀ nɛ̀ muyuo nsɑ̀ɑ̀mù nɛ̀ bèdéè nɛ̀ inɑ̀ɑ̀kɛ nɛ̀ ipe nɛ̀ sisɛ̃ĩ́ nɛ̀ sinɑɑ̀sɛ̃ĩ́ nɛ̀ tidɑɑtì bɛ̀ fiiti tì. \v 14 Kɛ̀ bɛpotɑmbɛ̀ nnɑ́ɑ́ nkɛ tú: Idítíkperí kpɛrɛ ɑ do mɔkɛ dɛ̀ tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́, ɑ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dɛ̀ pɛ̀tɛ́ bìtì. \v 15 Kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do fiiti tipotɑntì dɛ kó dihɛì, kɛ̀ bɛ̀ɛ yɔtɛ mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ kɛ́ncómmú mɛdɛ́timɛ̀ kɛ kuɔ̀ ndikúdɑbònnì kɛ tú: \v 16 Áú yoò! Dihɛidiɛ̀ dìì do mɔkɛ tisɑ̃tì timɔu idítíkperí kpɛti: Tiyɑɑ̀sɑ̀ɑ̀tì idítíkperí kpɛti tìì mìɛ̀ti nɛ̀ mɛsɔɔ nnɛ̀ mɛdɛ̀ì mmɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛsɔɔ nnɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ yɛbotí yɛbotí. \v 17 Dɛ kó tisɑ̃tì cɑ̀kɛ dimɔ̀nnì dimɑ́ɑ̀. \p Bɛ̀ɛ̀ piú bɑ̀tóòbɛ̀ nɛ̀ bɛtɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ pĩ mmutɔ̃mmú dɛ miɛkɛ, kɛ̀ bɛ̀ ncòḿmú mɛkɛntímɛ̀. \v 18 Kɛ wúó ndì cɔ́ummɛ̀ kɛ̀ kuyukú fĩ kɛ ntú: Dihɛì dii ndo í mɑnnɛ̀ dìmɑrì, \v 19 kɛ́nkuɔ̀ nkɛ pĩ́ mbɛ yɔ kɛ tú: Áú yoò! Dihɛidiɛ̀ dìì kó tikpɑ̀tì do te kɛ̀ bɛpotɑmbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ cèntìnɛ̀ bɑ̀tóòbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ kpɑ̀rìkɛ̀ diì pɔ̀ntɛ miɛ ndimɔ̀nnì dimɑ́ɑ̀? \p \v 20 Dɛ̀ nnɑɑti kɛĩ́nkɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ Kuyie nkɔbɛ nɛ̀ Yesu tɔ̃rɛ̀ nɛ̀ ku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀, Kuyie mpɔ̀ntɛ dɛ kó dihɛì kɛ fɔ̀ɔ́ ndì di dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi mmɛ. \p \v 21 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì kperì mɑrìi túótɛ́ ditɑ̃́diɛrì mɑrì kɛ̀ dì mɑnnɛ̀ dinɑ̀ɑ̀ kɛ́bɔ ndɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ kɛ dɔ̀: Mɛɛ̀ botí nku Bɑbidɔnni diɛwè yóó domɛ̀ mɛcɑ̃ɑ̃ bɑ́ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ ò yɑ̀. \v 22 Òmɔù tɛ̃́nkɛ í yóó keè tikùtìdùùtì, nɛ̀ itɑ̃rí nɛ̀ yɛtɑ̃tɛhe dɛ̀ kuɔ̀mmɛ̀. Bɛyɑ́ntíbɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó mbo, òmɔù tɛ̃́nkɛ í yóó keè cɔ̀nnì kuɔ̀mmɛ̀. \v 23 Muhɑ̃ɑ̃́ ntɛ̃́nkɛ í yó ncɔ́u, nhòmɔù tɛ̃́nkɛ í yóó keè odɑpɑ̀ɑ̀ nɛ̀ osɑpɑ̀ɑ̀ mbɛ̀ dɑúmɛ̀. A kó bɛpotɑmbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do bɑkɛ́ titentì timɔu kɛ dɔɔri dɛnitinɔ̀nkpɛrɛ, kɛ suó bɛnìtìbɛ̀. \p \v 24 Kuyie nyóó bɛ̀ bekɛ́nɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ bɛ̀ kùɔ bɛ̀ kpɛ́í nkɛ nɛ̀ Kuyie nkɔbɛ bɛ̀ kùɔ bɛ̀. \c 19 \s1 Dipebii tóúmɛ̀ di pokù \p \v 1 Kɛ̀ n keè ditĩ̀nnì mɑrì dièmmɛ̀ kɛ tú: Adeduyɑ! Sɑ̃ntɛnɛ̀ Kuyie nkùù kpeńnì kɛ̀ ku yètìrì ndɛu, kùù ti dɛɛtɛ́. \v 2 Kuyie mbekù weti weti nwe kɛ̀ dɛ̀ wenni, kù kpetínnɛ́mu onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kɛ bɛ̀ cɑ̀ɑ̀ri. Ò kùɔ ku tɔ̃mbɛ̀ mbɛ kɛ̀ kù ò kpetínnɛ́ kɛ fɔ̀ɔ́. \v 3 Kɛ yíɛ́ kɛ dɔ̀: Adeduyɑ! Sɑ̃ntɛnɛ̀ Kuyie, ndɛ kó dihɛì cɔ́ummu kɛ̀ kuyukú dekù tiwɛtì yɛbie nyɛbie. \v 4 Kɛ̀ Kuyie nni nkɑri ku kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì kɛ̀ bɛkótíbɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ bɛ̀nɑ̀ɑ̀ nɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ fòùrɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀ ninkoo ku ììkɛ̀ kɛ tú: Adeduyɑ! Dɛ̀ mmɛ ndò. Sɑ̃ntɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 5 Kɛ̀ n keè òmɔù bɛ́innímɛ̀ Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì borɛ̀ kɛ tú: Díndi ku tɔ̃mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ku dé, bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀ sɑ̃ntɛnɛ̀ Kuyie. \v 6 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́keè ditĩ̀nnì diɛrì mɑrì dìèmmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ ùuti kɛ dò mmɛniɛ nduò kucúcuku, kɛ pɛ́ú fɛtɑɑfɛ̀ kɔ̃mɛ kɛ tú: Adeduyɑ! Sɑ̃ntɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkùù kpeńnì kɛ tú okpɑ̀ɑ̀tì, kɛ bɑkɛ́. \v 7 Dɛ̀ nti nɑɑti, kɛ yɛ̃́ Kuyie mpebii yóó túótɛ́mɛ̀ di pokù, ò bɑ̀ɑ́tí kɛ dèèmu. \v 8 Kuyie nhò sɑ̃̀rimu koò dɑ̀tínnɛ́ tiyɑɑ̀kpetì tìì wenni kɛ miɛti, tìì tu ku kɔbɛ pĩ́ mmùù tɔ̃mmú sɑ̀ɑ̀mù kù dɔ́ mù. \p \v 9 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Wɑ̃ri kɛ dɔ̀: Dɛ̀ nnɑɑti Kuyie nyú bɛ̀ ku pebii potúòmù, Kuyie nkuù tì bɛ́i. \p \v 10 Kɛ̀ n nínkú kɛ bo dì sɑ̃ntɛ kɛ̀ di dɔ̀ m bɑ́ɑ́ di sɑ̃ntɛ kɛ̀ dì tu Kuyie nkóo tɔ̃ntì nwe kɛ dònnɛ̀ mí nnɛ̀ Kirisi kɔbɛ tɔbɛ̀, kɛ̀ n sɑ̃ntɛ Kuyie nku. \p Yesu nɑ̀kɛ́ tì, Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ do nɑ̀kɛ́ tì, ti ti nnɑ́ɑ́. \s1 Wèè dèkɛ tɛsɑ̃mpɛ́ítɛ̀ ò nɑmɛ̀ dikpɑ̀nnì \p \v 11 Kɛ̀ n yɑ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kpetɛ́mɛ̀, kòò mɔù dèkɛ tɛsɑ̃mpɛ́ítɛ̀ kòo yètìrì tu: Timɔ́mmɔnti, kòò dɔ̀ɔ̀ri Kuyie ndɔ́mɛ̀ kɛ bekù nɛ̀ timɔ́mmɔnti kɛ kpɑ nnɛ̀ timɔ́mmɔnti. \v 12 Kòo nuɔ ncɔ́u mmuhɑ̃ɑ̃́ nkòò òkɛ́ yɛkpɑ̀ɑ̀tìpìkɛ̀, kɛ̀ diyètìrì mɑrì wɑ̃̀ri yɛ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ weè mɑ́ɑ̀ dì yɛ̃́. \v 13 Kɛ̀ bɛ̀ ò yu kɛ tú: Kuyie nnɑ́ɑǹtì. Kòò dɑ̀ɑ́tí diyɑɑ̀bòrì kɛ̀ bɛ̀ di mɛ̀ú mmɛyĩ̀ĩ̀. \v 14 Kɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kó tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì ò tũ̀ nkɛ dɑ́ɑ́tí tiyɑɑ̀sɑ̀ɑ̀tì tikpetì tipɛ́ítì kɛ dekɛ sisɑ̃mpíɛ́. \v 15 Kòo cɛ̃mmú bɛ̀ɛ̀ yetɛ Kuyie nkpɛti nɛ̀ kumɑ́tìpɑ̀ɑ̀ti, kɛ̀ kuseú nɑtikù yìɛ̀ní o nùù ò yóó bɛ̀ kùɔnɛ̀ kù, kɛ́ bɛ̀ bɛnkɛ Kuyie nkperíkù miɛkɛ bɛ̀ cɔ́ummɛ̀ kɛ̀ bɛ yĩ̀ĩ̀ mpɔ̃ntɛ́ kɛ́ ndò bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ nɑumɛ̀ yɛtebɛ diyɛtituò miɛkɛ. \v 16 Kɛ wɑ̃̀ri o yɑɑ̀bòrì ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ o kpèrì o yètìrì kɛ tú: Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kóo kpɑ̀ɑ̀tì, bɛkótíbɛ̀ kóo kótì! \p \v 17 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́yɑ̀ Kuyie ntɔ̃nnì mɑrì kɛ̀ dì còḿmú diyiè tɑkɛ́, kɛ pĩɛ̃kù kɛ yu tinɔtì kɛ tú: Tíínnɛ̀nní, kɛ̀ Kuyie ndi ɑ̃nnɛ́ dibɑnni diɛrì kɛ̀ dí di. \v 18 Kɔtɛnɛ̀ní kɛ́cɔ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀, bɛkperíbɛ̀, sisɛ̃ĩ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀, bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu, tidɑɑtì nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú tidɑɑtì, bɛdiɛbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀. \p \v 19 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́yɑ̀ musĩ̀mmù nɛ̀ kutenkù kumɔu kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ bɛ kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ tìí nkɛ bo dokɛ́nɛ̀ wèè dèkɛ tɛsɑ̃ntɛ̀ nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀. \v 20 Kɛ̀ bɛ̀ɛ kpetínnɛ́ musĩ̀mmù nɛ̀ wèè do soú nkɛ tú ò nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, wèè do mù nɛínɛ̀ kɛ dɔɔri tidiɛtì. (Ò do dɔɔri tìì diɛtì kɛ suó mù cɑ̀nnɛ bɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ nninku kɛ sɑ̃ntí mu tenkɑɑnìtɛ̀.) Dɛ kó musĩ̀mmù nɛ̀ wèè do soú nkɛ tú ò nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ dootóo bɛfòùbɛ̀ kuhɑ̃ɑ̃binku, muhɑ̃pòpùo mmiɛkɛ, \v 21 kɛ́kuɔ bɛtɔbɛ̀ nɛ̀ kuseú kùù yìɛ̀ní wèè dèkɛ tɛsɑ̃ntɛ̀ o nùù, kɛ̀ tinɔ̀tìi bɛ cɔ̀ kɛ́kpenkɛ. \c 20 \s1 Kuyie nyóó kpetínnɛ́mɛ̀ dibɔɔ̀ yɛbie ntɛkɔupíítɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ n yɑ̀ Kuyie ntɔ̃nnì cùtɛ́nímɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ tɔ difɔ̃̀tìrì cũmpuri kó sikpetínsì nɛ̀ mɛfĩmmɛ diɛmɛ̀. \v 2 Kɛ pĩ́ ndinìtìrì, fɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀ fɛ̀ɛ̀ do bo nɛ̀ dimɔ̀nnì, fɛ̀ɛ̀ tu Sɑtɑ̃ɑ̃ kɛ́boú kɛ̀ dì mboú kɛ dɔ̀ yɛbie ntɛkɔupíítɛ̀ (1000). \v 3 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnìi di dootóo difɔ̃̀tìrì cũmpuri, kɛ kpetínnɛ́ kɛ́pɑ́ɑ́ nkɛ́pɔ̃nnɛ́, kɛ̀ di nkɛ bo kɛ̀ yɛbie ntɛkɔupíítɛ̀ yɑ̀ɑ deènɛ̀, bɑ́ di tɛ̃́nkɛ í soú nhòmɔù. Kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́ dì fĩ̀ĩ́ ndimɔ̀nnì sɑ́m̀pɔ́. \p \v 4 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́yɑ̀ yɛkpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rɛ̀, kɛ̀ Kuyie nduɔ́ mbɛ̀ɛ̀ yɛ̀ kɑ̀ri muwɛ̃rímú kɛ̀ bɛ̀ bo bekɛ́nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀. Kɛ̀ n yɑ̀ bɛcíríbɛ̀ bɛ̀ do kùɔ bɛ̀, bɛ̀ nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nKirisi kpɛ́í nɛ̀ Kuyie nnɑ́ɑǹtì. Bɛ̀ɛ̀ do í yie nkɛ nínkú kɛ́dɔu mmusĩ̀mmù nɛ̀ mu tenkɑɑnìtɛ̀ bɛ̀ í nyie kɛ̀ mùu bɛ̀ cɑ̀nnɛ bɛ tĩ́ĩ̀ nyoo bɛ nɔu. Kɛ̀ m bɛ̀ yɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ yɑ̃̀ńtɛ́ kɛ wɛ̃ńnɛ̀ Kirisi kɛ yo ntikpɑ̀tì yɛbie ntɛkɔupíítɛ̀. \v 5 Bɛ̀ɛ̀ yɑ̃̀ńtɛ́ bɛ̀mbɛ mɛketimɛ̀, kɛ̀ bɛsɔmbɛ yóó yɑ̃́ntɛ́ yɛbie ntɛkɔupíítɛ̀ bo pɛ̃ɛ̃tɛ́mɛ̀. \v 6 Dɛ̀ nnɑɑti Kuyie ncɑ̃̀ńnɛ́ bɛ̀, bɛ̀ɛ̀ ketɛ́ kɛ yɑ̃̀ńtɛ́, bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yóó kú mukúdɛ́rímù, bɛ̀ yó ntú Kuyie nnɛ̀ Kirisi bɛ kó ikuɔ́ nìùbɛ̀ mbɛ, kɛ́nwɛ̃ńnɛ̀ Kirisi kɛ yo ntikpɑ̀tì yɛbie ntɛkɔupíítɛ̀. \s1 Kuyie nyóó nɑmɛ̀ dibɔɔ̀ nɛ̀ di kɔbɛ \p \v 7 Kɛ̀ yɛbie ntɛkɔupíítɛ̀ɛ (1000) pɛ̃ɛ̃tɛ́ kɛ̀ Kuyie nkpetɛ́ dibɔɔ̀. \v 8 Kɛ̀ dìi suó titentì timɔu kɔbɛ, kɛ tíí nKuyie nkpɑntídɛ̀ntɔbɛ̀ bɛ̀ tu bɛ̀: Kɔku nɛ̀ Mɑkɔku \f + \fr 20:8 \fr*\fk Kɔku nɛ̀ Mɑkɔku: \fk*\ft Kɔku tu dihɛì ndi kɛ̀ Mɑkɔku tu dɛ kó dihɛì kóo kpɑ̀ɑ̀tì yètìrì (wéntɛ́ Esekiɛri 38:2). Kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ bɛnkú yɛbotɛ̀ yɛ̀ɛ̀ yóó ítɛ́ kɛ bo kpɑnnɛ̀ Kuyie nnɛ̀ ku kó bɛnìtìbɛ̀ yɛmɔ̀rɛ̀ sɔnyɛ.\ft*\f*, kɛ̀ bɛ̀ nsũ kɛ mɑ̀nnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó mubirímú. \v 9 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ítɛ́ kɛ́cɛ̃ɛ̃tɛ Kuyie nkɔbɛ dihɛì ku dɔ́ dì. Kɛ̀ Kuyie ncṹũnní muhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ mùu bɛ̀ kùɔ. \v 10 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ɛ dootóo dibɔɔ̀ dìì do bɛ̀ soú mmuhɑ̃ɑ̃́ nnɛ̀ kuhɑ̃ɑ̃binku muhɑ̃pòpùo mmiɛkɛ, musĩ̀mmù nɛ̀ wèè do soú nkɛ tú ò nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì dɛ borɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ nfɛ̃́ũ̀rì kuyie nnɛ̀ kɛyènkɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀ yɛbie nyɛbie. \s1 Tibeéntì sɔnti \p \v 11 Kɛ̀ nwèńtɛ́ kɛ́mɔ́ntóo kɛtenkɛ̀ nɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀, kɛ́yɑ̀ dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì pɛ́írì diɛrì, kòò mɔù kɑ̀ri di ĩ́nkɛ̀. \v 12 Kɛ̀ n yɑ̀ bɛcíríbɛ̀: Bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ còḿmú dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì ììkɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ pĩ̀ntɛ yɛpɑ́tɛ, bɑ́ wè o dɔɔ̀rìmɛ̀ wɑ̃̀ri dɛ̀. Kɛ̀ Kuyie mbɛ̀ bekɛ́nɛ̀ bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ dòmmɛ̀. \v 13 Kɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rìi tɛ̃́nnɛ́ní bɛcíríbɛ̀ kɛ̀ kudɔnkù tɛ̃́nnɛ́ní ku kɔbɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ bekɛ́nɛ̀ bɑ́ wè o dɔɔ̀rìmɛ̀ dòmmɛ̀, \v 14 kɛ́pĩ́ mmukṹṹ nɛ̀ kudɔnkù, kɛ́dootóo kuhɑ̃ɑ̃binku miɛkɛ mùù tu mukúdɛ́rímù. \v 15 Kɛ̀ bɛ̀ í yɑ̀ wèè yètìrì mufòmmu pɑ́tíri miɛkɛ bɛ̀ɛ ò dootóo kuhɑ̃ɑ̃binku miɛkɛ. \c 21 \s1 Kɛĩ́nkɛ̀ pɑ̀nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ pɑ̀nkɛ̀ dɛ kó tinɑ́ɑǹtì \p \v 1 Kɛ̀ n yɑ̀ kɛĩ́nkɛ̀ pɑ̀nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ pɑ̀nkɛ̀, kɛkótíkɛ̀ nɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ̀ dɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́. \v 2 Kɛ̀ n yɑ̀ dihɛì sɑ̀ɑ̀rì Sedisɑdɛmmu pɑ̀nwè, kòò cutiní kɛĩ́nkɛ̀ Kuyie mborɛ̀, kɛ sɑ̃̀ri kɛ dò nhosɑpɑ̀ɑ̀ nsɑ̃̀ri kɛ kɔri o dɔù. \v 3 Kɛ̀ n kèè òmɔù pĩɛ̃kɛ́nímɛ̀ dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì borɛ̀ kɛ tú: Di mmɔ̀nnì Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bomu bɛnìtìbɛ̀ cuokɛ̀, kù yó mbɛ̀ bonɛ̀mu kɛ̀ bɛ̀ wɛ̃ nkɛ̀ bɛ̀ tu ku kɔbɛ, kɛ̀ kù bɛ̀ te. \v 4 Kɛ̀ kùu ũtɛ́ bɛ nɔnniɛti pɑ́íí. Mukṹṹ mbɑ́ mbo, yɛkúdɑbùò mbɑ́ mbo, isɑ́útìi bɑ́ mbo, mumɔmmú bɑ́ mbo, dɛkótírɛ̀ dɛmɔu yóó pɛ̃ɛ̃tɛ́mu. \p \v 5 Wèè kɑ̀ri dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì ĩ́nkɛ̀ kòo bɛ́i nkɛ dɔ̀: Di mmɔ̀nnì m bo dɔɔ̀ dɛmɔu dɛpɑ̀nnɛ̀ kɛ yíɛ́ dɔ̀: Wɑ̃ri n yóó dɑ nɑ́kɛ́ tì, tì tu timɔ́mmɔnti nti kɛ dò ndí tì yie. \p \v 6 Kɛ yíɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kɛ dèèmu. Míì tu oketiwè kɛ tú osɔnwe, kɛ tú diketírì kɛ tú kumɑ̀nku. Kɛ̀ sinɛ́yɛ̃ĩ bo wè m bo ò pɑ̃ mufòmmu bintɛ niɛ nkòo yɑ̃̀ kɛ́nfòù. \v 7 Bɛ̀ɛ̀ bo nɑ kɛ́tuɔkɛ kumɑ̀nku m bo bɛ̀ duɔ́ n yɛ̃ n yóó bɛ̀ duɔ́ ndɛ̀, kɛ́ mbɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ tu m bí. \v 8 Ifɔ̃wɑɑ́ nyɛmbɛ̀, bɛ̀ɛ̀ í dɔɔri bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì, bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri isɔkɛ kpɛrɛ, bɛnitikɔ̀ùbɛ̀, bɛ̀ɛ̀ dɔunɛ̀ bɛtɔbɛ̀, bɛtediibɛ̀, bɛbɔɔféúbɛ̀ nɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí yɛmbɛ̀, m bo bɛ̀ ɑ̃nnɛ́ kuhɑ̃ɑ̃binku nɛ̀ muhɑ̃pòpùo mmiɛkɛ dɛ̀ɛ̀ tu mukṹṹ ndɛ́rímù. \s1 Sedisɑdɛmmu pɑ̀nwè yó ndòmmɛ̀ \p \v 9 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ kó dìmɑrì, dìì do tɔ mɛyɛi nkó ibòòkɛ sɔnyi ìyiekɛ̀ n yu kɛ dɔ̀: Kɔtɛní kɛ̀ n dɑ bɛnkɛ Kuyie mpebii pokù. \p \v 10 Kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù m píɛ nkɛ̀ ku tɔ̃nnì n túótɛ́, kɛ́dekɛnɛ̀ ditɑ̃rì diɛrì mɑrì ĩ́nkɛ̀, kɛ́ m bɛnkɛ dihɛì sɑ̀ɑ̀rì Sedisɑdɛmmu wèè cutiní kɛĩ́nkɛ̀ Kuyie mborɛ̀. \v 11 Kɛ̀ Kuyie nkó tikpetì dì dɑ̀ɑ́tí kɛ pĩnti kɛ dò ndoii kɛ dò ntɛwéìtɛ̀, kɛ miɛti kɛ dò nyɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀. Kɛ̀ dìmɑrì dò ntinɔbɛ́ntì kɛ̀ ditɛrì dò ndoii kɛ dò ntɛwéìtɛ̀. \v 12 Kɛ̀ di duotí okù mɛdiɛ̀ nkɛ mɔkɛ yɛbòrɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀, kɛ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ yɛ̀ bɑ̀ɑ, kɛ̀ dɛ kó yɛbòrɛ̀ wɑ̃̀ri yɛ ĩ́nkɛ̀. Isidɑyɛɛribɛ wuɔ ntɛpíítɛ̀ nɛ̀ idɛ́ì yètɛ̀. \v 13 Kɛ̀ dɛ kó yɛbòrɛ̀ keú tipíìtì tinɑ̀ɑ̀: Yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti diyiè yìɛ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti dì tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kubɑkù cɑ̃̀nku, yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kuyoú. \v 14 Kɛ̀ dɛ kó kuduotí cómmú yɛtɑ̃rɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ ĩ́nkɛ̀. Kɛ̀ yɛ̀ wɑ̃̀ri dipebii tɔ̃rɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ yètɛ̀. \p \v 15 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì dìì n nɑ̀ɑ́nnɛ̀ kɛ̀ dì tɔ kusɔɔpɑ̀ɑ̀ti, kɛ̀ bo bennɛ́ dihɛì nɛ̀ yɛbòrɛ̀ nɛ̀ iduotí, \v 16 kɛ́bennɛ́ kɛ̀ dɛ̀ mmɑ tipíìtì timɔu nɛ̀ mɛhokùmɛ̀ nɛ̀ mɛcómmɛ̀, kɛ́mbo cìdòmɛ́tíríbɛ̀ sikɔupísìdɛ́ nɛ̀ sikɔusìdɛ́ (2200). \v 17 Kɛ́bennɛ́ kuduotí cɛ̃́ɛ̃̀ nkɛ̀ mɛ̀ mbo mɛ́tíríbɛ̀ sipísìkuɔ̀ nɛ̀ bɛ̀nùmmù (65). \v 18 Kɛ̀ kuduotí mɑɑ́nɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀, yɛ̀ɛ̀ dò ntinɔ́bɛ́ntì, kɛ̀ dihɛì mɑɑ́nɛ̀ mɛsɔɔ mmɛ̀ɛ̀ dò ndoii kɛ dò ntɛwéìtɛ̀. \v 19-20 Kɛ̀ bɛ̀ dɑ̀ri yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ yɛbotí yɛbotí dipũũ, kɛ̀ dìmɑrì dò ntinɔ́bɛ́ntì, kɛ̀ ditɛrì dò nyɛkṹɔ̃̀, kɛ̀ ditɛrì dò mmɛyĩ̀ĩ̀, kɛ̀ ditɛrì dò nfɛtònfɛ̀, kɛ̀ ditɛrì dò mmɛbèrìmɛ̀, kɛ̀ ditɛrì dò ntɛdɑ̀ntɛ̀, kɛ̀ ditɛrì dò mmutɑ́pɛí. Kɛ̀ ditɛrì dò ntiwɛtì, kɛ̀ ditɛrì dò mmɛkɔ̀cɛ̀burimɛ. \v 21 Kɛ̀ yɛbòrɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛ̀dɛ̀ì, bɑ́ dì kɛ̀ dì mɔ̀kɛ mɛ̀mɑ́ɑ̀. Kɛ̀ dihɛì kó kucɛ tú mɛsɔɔ mmɛ̀ɛ̀ dò ndoii kɛ dò ntɛwéìtɛ̀. \p \v 22 Bɑ́ n yí nyɑ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɛ̀ kɔ̀rì kɛ̀ kɛ bɑ́ɑ́, ti Yiɛ̀ Kuyie nkùù bɑkɛ́ kɛtenkɛ̀ nɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ dipebii bɛɛ̀ do dɛ̀ bo kɛ̀ bɛ̀ mbɛ mbɑ́ɑ́ tipíìtì timɔu. \v 23 Diyiè nɛ̀ otɑ̃̀nkù dɛ̀ í mbo kɛ bo mmí dihɛì. Kuyie nkuù do miɛti kɛ̀ dɛ̀ wenni, kɛ̀ dipebii tú dɛfìtírɛ̀. \v 24 Kɛ̀ titentì timɔu kɔbɛ centì di wenniku miɛkɛ, kɛ̀ titentì timɔu kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kɔrìnko bɛ kpɑ̀tì dɛborɛ̀. \v 25 Dɛ kó dihɛì bòrɛ̀ yó nfeímu sɑ̃́ɑ̃̀, kɛ yɛ̃́ kɛyènkɛ̀ í yó mbomɛ̀. \v 26 Bɛ̀ yó ndɛ ntɔuo titentì timɔu kɔbɛ kpɑ̀tì sɑ̀ɑ̀tì. \v 27 Dɛ̀mɑrɛ̀ sĩ̀nnɛ̀ í tɑti dɛ kó dihɛì, yoo wèè dɔ̀ɔ̀ri isɔkɛ kpɛrɛ yoo siyɑ́ɑ̀bìsí yiɛ̀. Bɛ̀ɛ̀ yètɛ̀ wɑ̃̀ri mufòmmu pɑ́tíri miɛkɛ dìì tu dipebii kpɛri, bɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ tɑti dɛ kó dihɛì. \c 22 \s1 Mɛniɛ mmɛ̀ɛ̀ duɔ́ mmufòmmu mɛ kó tinɑ́ɑǹtì \p \v 1 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì m bɛnkɛ kukó nkùù kó mɛniɛ nduɔ̀ mmufòmmu, kɛ̀ mɛ̀ yìɛ̀ní Kuyie nnɛ̀ dipebii bɛ kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì borɛ̀, kɛ dò ndoii kɛ dò n tɛwéìtɛ̀. \v 2 Kɛ pũɔ̃̀ ndihɛì miɛkɛ, kɛ̀ dɛtie ndɛ̀ɛ̀ duɔ̀ mmufòmmu kɛ̀ dɛ̀ còḿmú yɛyɑkɛ̀ yɛ̀dɛ́ kɛ pɛi kucɛ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ dibenni, kucɛ mɛ̀mɑ́ɑ̀ otɑ̃̀nkù, kɛ̀ mu fɑ̃ɑ̃̀tì miɛkùnko yɛbotɛ̀. \v 3 Dɛ̀mɑrɛ̀ í yó mbo dɛ kó dihɛì miɛkɛ Kuyie ncɔ̃ɔ̃ dɛ̀. \p Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì nɛ̀ dipebii kpɛri yó mbo dihɛì miɛkɛ nkɛ, kɛ̀ Kuyie ntɔ̃mbɛ̀ kù bɑ̀ɑ́. \v 4 Kɛ wúó nku ììkɛ̀, kɛ̀ kùu wɑ̃ri ku yètìrì bɛ tĩ́ĩ̀. \v 5 Kɛyènkɛ̀ í yó mbo, diyiè nɛ̀ otɑ̃̀nkù dɛ̀ mɛ nyí yó mbo. Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù yó mpĩnti kɛ̀ dɛ̀ wenni, kɛ̀ bɛ̀ yo nku kpɑ̀tì sɑ̃́ɑ̃̀ yɛbie nyɛbie. \s1 Yesu wɛ̃tinímɛ̀ bɑ̀mbɑ̀ \p \v 6 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Dɛ kó tinɑ́ɑǹtì tu timɔ́mmɔnti nti kɛ dò ntí ntì tɑ̃́. Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù píɛ nku Yɑɑ́ nku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀, kɛ tɔ̃nní ku tɔ̃nnì kɛ̀ dì bɛ̀ nɑ̀kɛ́ dɛ̀ɛ̀ yóó dɔɔ̀. \p \v 7 Kɛ̀ Yesu dɔ̀: Ndɑkɛnɛ̀ n wɛ̃tinímu bɑ̀mbɑ̀. Dɛ̀ nnɑɑti wèè yie ndi mpɑ́tíri nɑ́ɑǹtì. \p \v 8 Mí nyIsɑ̃ɑ̃ n kèèmu kɛ yɑ̀ dɛ kó dɛnɛnnɛ̀, n kèè dìì mɔ̀nnì kɛ yɑ̀ kɛ́nínkóo Kuyie ntɔ̃nnì dìì dɛ̀ nni mbɛnkɛ, di ììkɛ̀ kɛ bo dì sɑ̃ntɛ. \p \v 9 Kɛ̀ dì dɔ̀: A bɑ́ɑ́ n sɑ̃ntɛ, kɛ̀ n tu Kuyie ntɔ̃ntì nwe, kɛ dɑ dònnɛ̀ nɛ̀ Kirisi kɔbɛ tɔbɛ̀, ɑ́ sɑ̃ntɛ Kuyie nku. \p \v 10 Á bɑ́ɑ́ yóu ɑ bo nɑ́kɛ́mɛ̀ di mpɑ́tíri kó tinɑ́ɑǹtì, kɛ yɛ̃́ dɛ mɔ̀nnì tɔ̀ɔ́nímɛ̀mu kɛ̀ tì yóó dɔɔ̀. \v 11 Mɛyɛi nyiɛ̀ ndɔkɛ sɔɔtɛ́ o yɛi, wèè sĩ̀ nkòo dɔkɛ sĩntɛ, wèè dɔ̀ɔ̀ri mɛsɑ̀ɑ̀ nkòo dɔkɛ mmɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri, wèè dò mpɑ́íí kòo dɔkɛ wénkùnnɛ omɑ́ɑ̀. \p \v 12 Kɛ̀ Yesu dɔ̀: Ndɑkɛnɛ̀! N wɛ̃tinímu bɑ̀mbɑ̀ nkɛ bo yietí bɑ́ wè o dɔɔ̀rìmɛ̀ dò mmɛ̀. \v 13 Míì tu Oketiwè kɛ tú Osɔnwe, kɛ tú diketírì nɛ̀ kumɑ̀nku. \p \v 14 Dɛ̀ nnɑɑti bɛ̀ɛ̀ ɔ̀ú bɛ yɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ bɛ̀ɛ di mutie mùù duɔ̀ mmufòmmu mu kó yɛbɛ kɛ́tɑ dihɛì kó yɛbòrɛ̀. \v 15 Bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri isɔkɛ kpɛrɛ, bɛtediibɛ̀, bɛ̀ɛ̀ dɔutinɛ̀ bɛtɔbɛ̀, bɛnitikɔ̀ùbɛ̀, bɛbɔɔféúbɛ̀ nɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí yɛmbɛ̀, bɛmbɛ kó dimɑ̀ɑ̀ yó mbo ditowɑɑ̀ ndi. \p \v 16 Mí nYesu míì tɔ̃nní n tɔ̃nnì kɛ̀ dì tì nɑ̀kɛ́ n kɔbɛ tĩ̀rɛ̀. Míì tu Dɑfiti yɑɑ̀birɛ, kɛ tú tɛkṹnwentɛ́wɑ̃̀tɛ̀ tɛ̀ɛ̀ pĩ̀nti. \p \v 17 Kuyie nYɑɑ́ nnɛ̀ Kirisi kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ tu o pokù ò tɑ̃ɑ̃tɛ́ wè kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀: Kɔtɛní! \p Bɛ̀ɛ̀ kèè kɛ̀ bɛ̀ múnkɛ dɔ̀: Kɔtɛní! \p Kɛ̀ sinɛ́yɛ̃ĩ bo wè wèe kɔtɛní kɛ́yɑ̃̀ fɑ̀ɑ̀rɛ̀ mɛniɛ mmɛ̀ɛ̀ duɔ́ mmufòmmu. \s1 Bɛ̀ cɑummɛ̀ wèè bo kɑɑ ndi m̀pɑ́tíri \p \v 18 Mí nyIsɑ̃ɑ̃ n nɑ́ɑ́mmu bɛ̀ɛ̀ kɑ̀ɑ ndi mpɑ́tíri kɛ tú: Wèè yìɛ́ tìmɑtì dɛ miɛkɛ Kuyie mbo ò yìɛ́ mɛyɛi mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í dɛ kó dipɑ́tíri miɛkɛ. \v 19 Kòò mmɔù mɛ nyɑ̀ɑ̀tɛ tìmɑtì, Kuyie mbo o mɔ̀ntɛ mutie mùù duɔ̀ mufòmmu mu kó dibii, bɑ́ ò bɑ́ɑ́ tɑ dihɛì sɑ̀ɑ̀rì kù nɑ̀ɑ́ ndìì kpɛ́í dì mpɑ́tíri miɛkɛ. \p \v 20 Mí nyIsɑ̃ɑ̃ n nɑ́ɑ́ mɔ́mmuɔ nwe kɛ tú: Ò bɛ́immu kɛ tú: N wɛ̃tinímu bɑ̀mbɑ̀. Dɛ̀ mmɛ ndò! Wɛ̃tɛní ti Yiɛ̀ nYesu! \p \v 21 Ti Yiɛ̀ nYesu kó mɛsɑ̀ɑ̀ nní ndi bonɛ̀ dimɔu.