\id JOB di18.all Novembre 1998 BJ Parakou B{enin \ide UTF-8 \h Isɔbu \toc1 Isɔbu \toc2 ISƆBU \mt1 Isɔbu \imt1 Di mpɑ́tíri tɔ tìì nɑ́ɑǹtì \ip Isɔbu do tú onitisɑ̀ɑ̀wè nwe kɛ dé Kuyie nkɛ yennínɛ̀ omɑ́ɑ̀ mɛyɛi, mbɑ́ ò í mmɔkɛ ɑ bo ò sɛi ntìì ĩ́nkɛ̀. Kɛ̀ Kuyie nhò dɔ̀ɔ̀ mmɛsɑ̀ɑ̀ nkòò mɔ̀kɛ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ dò nho nìtì ndɛ̀ dɔ́, kòò nɛ́ dɛ̀ mɔ̀ńtóo dɛmɔu dimɔ̀nnì dimɑ́ɑ̀, o kpɑ̀tì timɔu nɛ̀ o bí nɛ̀ o kɔ̃nnɑɑtóo. Dɛ kó mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ diɛmɛ̀ miɛkɛ Isɔbu bo nkpɑɑ́ kɛ tũ̀ nKuyie nɑɑ̀? Weti, Isɔbu í wɛ̃̀tɛ o fɔ̃nkúò. \ip Nɛ̀ mɛmmɛ kòo nɛ́pobɛ̀ mɑbɛ̀ɛ kɔtɛní kɛ bo ò dɔu nkɛ nɛ́ dɔkɛ yíɛ́ kɛ́cɑɑ̀rɛ̀ o yɛ̀mmɛ̀. Bɛmbɛ yɛ̀mmɛ̀ do dò nyIsɔbu yetɛ́mu dɛɛ̀ te kòò fɛ̃́ṹrì. Kɛ̀ Isɔbuu bɛ̀ bɑ̀ɑo nɛ̀ muwɛ̃rímú kucɛ mɛ̀pɛ́u miɛkɛ, kɛ dɔ̀ ò í cɑ̀kɛ mùmɑmù. \ip Kɛ̀ Ediu ntú onɑɑnwè bɛ miɛkɛ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Kuyie nhɔ̃ɔ̃ duɔnní onìtì mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ kɛ́ndɔ́ kóò tiémmu. \ip Kɛ̀ dɛ̀ nyóó dentɛ kɛ̀ Kuyie nnɛ́ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Isɔbu mɑ́ɑ̀ weè nɑ̀ɑ́ nku kpɛ́í nkɛ̀ dɛ̀ wenni, kóò tɛ̃̀ńnɛ́ o kpɛrɛ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ cɑ̀kɛ dɛmɔu kɛ́nɔ́ɔ́ nkɛ̀ dɛ̀ mmɑ̀nnɛ̀ dɛ̀ɛ̀ do feti. \is1 Di mpɑ́tíri nɑ́ɑǹtì duɔ́ kɛ dòmmɛ̀ \io1 1. Dibɔɔ̀ bɔntɛ́mɛ̀ mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ Isɔbu 1-2 \io1 2. Isɔbu nɛ́pobɛ̀ nɑ́ɑǹtì 3-31 \io1 3. Ediu nɑ̀kɛ́ tì Isɔbu 32-37 \io1 4. Kuyie mbɛ́i ntì 38-41 \io1 5. Isɔbu dɑ́ɑmmɛ̀ o yetímɛ̀ 42:1-6 \io1 6. Kuyie ntɛ̃̀ńnɛ́mɛ̀ Isɔbu ò do fetìnnɛ dɛ̀ 42:7-17 \c 1 \s1 Dibɔɔ̀ bennɛ́mɛ̀ Isɔbu mɛketimɛ̀ \p \v 1 Uusi ɛì miɛkɛ nkɛ onìtì mɔù do bomɛ̀ kòo yètìrì tu Isɔbu kɛ̀ dɛ kóo nìtì ntú wèè dɔ̀ɔ̀ri Kuyie ndɔ́mɛ̀, kɛ wetí, kɛ dé Kuyie, kɛ yennínɛ̀ omɑ́ɑ̀ mɛyɛi. \v 2 Kòo pɛitɛ́ initidɑbí ìyiekɛ̀ initipobí ìtɑ̃ɑ̃ti, \v 3 kɛ́mmɔkɛ ipe sikɔupísìyiekɛ̀ (7000), yòyóbɛ̀ sikɔupísìtɑ̃ɑ̃ti (3000), inɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìyì ìdɛ́ì ìdɛ́ì sikɔusìnùmmù (500), sɑ̃mmɑrímúbɛ̀ sikɔusìnùmmù (500) bɑ́ o tɔ̃mbɛ̀ í ndò nkɑɑ̀ nkɛ́deè. O yètìrì do feímu kɛ pɛ̃nkù bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu, diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ kpɛyɛ. \b \p \v 4 Kòo kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ nhɑ̃ɑ̃̀ yɛbɑɑ nkɛ firì bɛtɔbɛ̀ cɛ̃́ĩ, kɛ níí yúní bɛ tɑ̃bɛ̀ bɛtɑ̃ɑ̃ti kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ kɛ́di dibɑnni. \v 5 Kɛ̀ bɛ̀ bɑɑ́ nhòmɔù cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ̀ dibɑnni dèè, Isɔbuu duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ tíínní kòo bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛwénkùmɛ̀ kó ikuɔ́, kɛ̀ bɛ̀ nyié nkɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́ kòo pikɛ yɛ̀ dikṹnweńnì sɛ̀ì kɛ́féútɛ́ bɑ́ wèè yuu ĩ́nkɛ̀ fɛɔ̃̀fɛ̀ kɛ́tuɔ, kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú kɛ̀ dɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ m bí bo ndɔ̀ɔ̀ mɛyɛi nyoo bɛ̀ sɑ̃̀ɑ̃́ nKuyie nnɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ. Isɔbu do mɛ ndɔɔri sɑ̃́ɑ̃̀. \b \p \v 6 Kɛ̀ diyiè mɑrì nɛ́ mbo kɛ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ ntíkú ti Yiɛ̀ nKuyie mborɛ̀, kɛ̀ dibɔɔ̀ múnkɛɛ kɔtoo bɛ cuokɛ̀. \v 7 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndì bekɛ kɛ dɔ̀: A boní dɛ? Kɛ̀ dìi ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: N firíní kɛtenkɛ̀ nkɛ kɛ ceǹtì ceǹtì. \v 8 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndì nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: A yɛ̃́ n kóo tɔ̃ntì Isɔbu kpɛ́ínɑ́ɑ̀? Òmɔù í bo kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ koò dònnɛ̀, kɛ dɔɔri n dɔ́mɛ̀, kɛ wetí, kɛ dé mí nKuyie, kɛ yennínɛ̀ omɑ́ɑ̀ mɛyɛi. \v 9 Kɛ̀ dibɔɔ̀ tɛ̃́nnɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ dɔ̀: Isɔbu sɔ̃̀ńtɛ́ kɛ dɑ démɑɑ̀? \v 10 Dɛ̀ í tú ɑ ò kɑ̃nkɛ́mu, we nɛ̀ o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ o kpɛrɛ dɛmɔuɑ̀? Kɑ̀ɑ kó mɛsɑ̀ɑ̀ nhò bonɛ̀ kòò dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ yié nkòo pìètì pɛí kɛ́píɛnko kɛtenkɛ̀ kɛmɔuɑ̀? \v 11 Mu nyoutɛ ɑ nɔ̀ùtɛ̀ kɛ́nɑmpɛ o kpɛrɛ, n yɛ̃́mu kɛ dò nhò bo dɑ cɔ̃ɔ̃ kɛ̀ dɛ̀ nfeío. \p \v 12 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ dibɔɔ̀ kɛ dɔ̀: O kpɛrɛ kó dimɑ̀ɑ̀ n dɛ̀ ndɑ duɔ́mmu, ɑ nɛ́ bɑ́ɑ́ ò kɑ̀ɑ́kɛ́ o mɔ́mmuɔ. \b \p Mɛm̀mɛ kɛ̀ dibɔɔ̀ ítɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie mborɛ̀. \b \p \v 13 Diyiè mɑrì kɛ sɔ̃́ nyIsɔbu kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ nɛ̀ o kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ bɛ̀ bo o kóo po cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ yo ndibɑnni. \v 14 Kɛ̀ ditɔ̃nnì mɑrìi tuɔkɛní Isɔbu borɛ̀ kɛ dɔ̀: Inɑ̀ɑ̀kɛ do duɔ̀mu kɛ̀ sɑ̃mmɑrímúbɛ̀ cèntì i borɛ̀ kɛ diiti, \v 15 kɛ̀ Sɑbɑɑ ɛì kɔbɛ kɔ̀tɛní kɛ ti do kɛ fìé ɑ tɔ̃mbɛ̀ kɛ fìètɛ inɑ̀ɑ̀kɛ, kɛ̀ míì mɑ́ɑ̀ yentɛ́ kɛ kɔ̀tɛní kɛ bo dɑ nɑ́kɛ́. \b \p \v 16 Ò kpɑɑ́ kɛ mɛ nnɑ́ɑ́ nkòo tɔù tùɔ̀kɛní kɛ dɔ̀: Fɛtɑɑfɛ̀ fɛɛ̀ pɛɛ, kɛ̀ fɛ kó muhɑ̃ɑ̃́ ncùtɛ́ní kɛĩ́nkɛ̀ kɛ cɔ̀útɛ́ ipe nɛ̀ i cɛ̃mbɛ kɛ bɛ̀ kùɔ, kɛ̀ míì mɑ́ɑ̀ yentɛ́ kɛ kɔ̀tɛní kɛ bo tì ndɑ nɑ́kɛ́. \b \p \v 17 O nùù í do kɛtenkɛ̀ kòo tɔ̀ù tùɔ̀kɛní kɛ dɔ̀: Kɑndee ɛì kɔbɛ bɛɛ̀ kɔ̀tɛní titɔ̃ntì tìtɑ̃ɑ̃ti kɛ ti do kɛ fèkɛ ti yòyóbɛ̀, kɛ fìé bɛtɔ̃mbɛ̀ kɛ̀ míì mɑ́ɑ̀ yentɛ́ kɛ kɔ̀tɛní kɛ bo dɑ nɑ́kɛ́. \p \v 18 Ò kpɑɑ́ kɛ mɛ nnɑ́ɑ́ nkòo tɔù tùɔ̀kɛní kɛ dɔ̀: A kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ nɛ̀ ɑ kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ bɛɛ̀ tìkú bɛ kóo po cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ yo ndibɑnni, \v 19 kɛ̀ kuyɑɑkù mɑkù ìtɛ́ní dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ sɑ̃̀ntɛ̀ tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kentímɛ̀ mɛnɑ̀ɑ̀, kɛ̀ tɛ̀ do kɛ bɛ̀ yɑ̃̀kɛ kɛ̀ bɛ̀ kú, kɛ̀ míì yentɛ́ m mɑ́ɑ̀ kɛ kɔ̀tɛní kɛ bo dɑ nɑ́kɛ́. \b \p \v 20 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ Isɔbuu ítɛ́ní, kɛ́kɛ̃tɛ́ o yɑɑ̀bòrì kɛ́kuó o yùtì kɛ́doroo kɛtenkɛ̀ kɛ́nínkú kɛ́sĩ́nnɔɔ, \v 21 kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N yɛ̀nní n yɔ̃ pɔutì ntetìrì ndi, \q1 kɛ yó nkũnti n tetìrì, \q1 n Yiɛ̀ nKuyie nkuù ǹ duɔ́ nkɛ̀ kuù wɛ̃̀tɛ kɛ cɔutɛ́, \q1 ku yètìrì ndɛu. \b \p \v 22 Dɛmɔu dɛ miɛkɛ Isɔbu í nyetɛ́, ò í nnɑ̀kɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie tiyɛiti mɑtì. \c 2 \s1 Dibɔɔ̀ bennɛ́mɛ̀ Isɔbu kucɛ mɛdɛ́rímɛ̀ \p \v 1 Diyiè mɑrì kɛ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ tó tíí nti Yiɛ̀ nKuyie mborɛ̀, kɛ̀ dibɔɔ̀ múnkɛɛ kɔtoo bɛ cuokɛ̀ kɛ cómmú ti Yiɛ̀ nKuyie nyììkɛ̀. \v 2 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndì bekɛ kɛ dɔ̀: A boní dɛ? Kɛ̀ dibɔɔ̀ kù tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: N firíní kɛtenkɛ̀ nkɛ kɛ ceǹtì ceǹtì. \v 3 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbekɛ dibɔɔ̀ kɛ dɔ̀: A yɛ̃́ n kóo tɔ̃ntì Isɔbu kpɛ́ínɑ́ɑ̀? Òmɔù í bo kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ wèè ò dònnɛ̀, ò dɔ̀ɔ̀rimu n dɔ́mɛ̀ kɛ n dé mí nKuyie, kɛ yennínɛ̀ omɑ́ɑ̀ mɛyɛi. Ò fìíkúmu kɛ wetí kɑ̀ɑ ǹ tèmmù kɛ dɔ́ nh ò dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi ndɛtetìrɛ̀. \v 4 Kɛ̀ dibɔɔ̀ dɔ̀: Onìtì kɔ̃̀ntì tu o kɔ̃̀ntì nti, onìtì mɔ̀kɛ dɛ̀ dɛmɔu ò bo dɛ̀ duɔ́mmu o fòmmu kpɛ́í. \v 5 Youtɛ ɑ nɔ̀ùtɛ̀ kɛ́nɑmpɛ o kɔ̃̀ntì, n yɛ̃́mu kɛ dò nhò bo dɑ cɔ̃ɔ̃ kɛ̀ dɛ̀ nfeío. \p \v 6 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ dibɔɔ̀ kɛ dɔ̀: N wè ndɑ duɔ́mmu, ɑ nɛ́ bɑ́ɑ́ kɑ́ɑ́kɛ́ o fòmmu. \p \v 7 Kɛ̀ dibɔɔ̀ ítɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie mborɛ̀, kɛ́kɔtɛ kɛ́útɛ́ Isɔbu yɛmuɔ nyonkuyɛ, kɛ́túótɛ́ o nɑɑ̀cɛ̀i kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ o yuu ĩ́nkòo. \v 8 Kɛ̀ Isɔbuu wɑɑ́ nditɑ̃́ntɛ̀nyɑ̃ɑ̃̀, kɛ́nkpɛ̃ṹnɛ̀ omɑ́ɑ̀ kɛ kɑri mutɑ́pɛí mmiɛkɛ. \b \p \v 9 Kòo pokùu ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: A kpɑɑ́ wetímɑɑ̀? Cɔ̃ɔ̃ Kuyie nkɛ́kú. \v 10 Kɛ̀ Isɔbuu ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ nɑ̀ɑ́ nkɛ dò nwèè yɛ̀mmɛ̀ í bo? Ti cɔú Kuyie mborɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ bɑ́ɑ́ cɔutɛ́ mɛyɛinɑɑ̀? \b \p Dɛmɔu dɛ miɛkɛ Isɔbu nùù í nhò yetɛ́nɛ̀. \s1 Isɔbu nɛ́pobɛ̀ bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kɔ̀tɛmɛ̀ o dɔumu \p \v 11 Kɛ̀ Isɔbu nɛ́pobɛ̀ bɛ̀tɑ̃ɑ̃tii keè mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ ò tùɔ̀kɛní kɛ́ítɛ́ bɑ́ wè o ɛì kɛ bo ò dɔu. Edifɑsi Temmɑɑ ɛì kou do nwe nɛ̀ Bididɑɑ Suɑɑ ɛì kou, nɛ̀ Sofɑɑ Nɑɑmɑ ɛì kou kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ kɛ́kɔtɛ kɛ bo ò totɛ́nɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ kóò bɑ̀ńtɛ̀nɛ̀ o sémmɛ̀ miɛkɛ. \v 12 Kɛ̀ bɛ̀ nkpɑɑ́ díɛtirì kɛ́wéntɛ́ kóò yɑ̀, bɛ̀ í nnɑ kóò bɑntɛ́ kɛ́tiitɛ́ yɛdɑbùò kɛ́kɛ̃rí bɛ yɑɑ̀bòrɛ̀ kɛ́puo mbɛ mɑ́ɑ̀ mutɑ̃́ɑ̃́, \v 13 kɛ́kɑroo kɛtenkɛ̀ o borɛ̀ kɛ́nkɑri kɛ dɔ̀ yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ dɛyènnɛ̀ dɛ̀yiekɛ̀ bɑ́ bɛ kóò mɔù í nnɑ kɛ́ɑɑtɛ o nùù kɛ́bɛ́i ntìmɑtì, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ yɑ̀mɛ̀ kuyonku ò dɛutɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí. \c 3 \ms1 ISƆBU NƐ̀ O NƐ́POBƐ̀ BƐ̀ NÀÁMMƐ̀ \s1 Isɔbu dɛmmɛ̀ mufòmmu \r (3-31) \p \v 1 Kɛ̀ Isɔbuu cɔ̃ɔ̃ o pɛitɛ́yiè, \v 2 kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 3 Bɛ̀ m pɛitɛ́ dìì yiè, dɛ kó diyiè dìi feti, \q1 nɛ̀ kɛyènkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ yĩ bɛ̀ cɔ̀útɛ́ dɛnitidɑbirɛ pɔutì kɛ̀ɛ feti! \q1 \v 4 Dɛ kó diyiè ntú dibiìnnì kpɛri, \q1 Kuyie nhɑ borɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀, \q1 ɑ bɑ́ ndɑkɛ dɛ kó diyiè kpɛti, \q1 ɑ bɑ́ɑ́ míítɛ́ di ĩ́nkɛ̀ ɑ wenniku! \q1 \v 5 Kudɔnkùu dì dɑ̀tínnɛ́ ku kó dibiìnnì, \q1 yɛwɛtisùɔ̀ mbo di ĩ́nkɛ̀ \q1 kɛ̀ kupɑ̃̀kù ndì dɑ̀ɑ́tí kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ ndì bo! \b \q1 \v 6 Dɛ kó kɛyènkɛ̀ kupɑ̃̀kù diɛkùu kɛ̀ dɑ̀tínnɛ́, \q1 bɛ̀ bɑ́ɑ́ kɑɑ ndɛ kó kɛyènkɛ̀ dibenni kó yɛwe miɛkɛ, \q1 dɛ kó kɛyènkɛ̀ bɑ́ nkɔkɛ́ bɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ kó yɛwe miɛkɛ! \q1 \v 7 Dɛ kó kɛyènkɛ̀ɛ nɑɑ́ ntɛhɑ̃ũntɛ, \q1 bɛ̀ bɑ́ɑ́ keè diwɛ̀ì kó tɛyíìtɛ̀ dɛ kó kɛyènkɛ̀! \q1 \v 8 Dɛ kó kɛyènkɛ̀ bɛ̀ɛ kɛ̀ fietí bɛnitinɔ̀mbɛ̀ \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ kɛ̀ bɔntɛ́ kusĩ̀nkù! \q1 Bɛ̀ɛ kɛ̀ fietí bɛwɑɑ̀dɑ̀ɑ̀bɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ kɛ̀ mɑɑ́nko! \q1 \v 9 Siwɑ̃̀ɑ̃ sìì ɔ̃ɔ̃ yɛ̀nní diúríkɛ̀pɑ̀nnì sìi sɔutɛ, \q1 kɛ̀ kɛ̀ mbɑɑ kuwenniku kɛ́mɔ́ntɛ́, \q1 kɛ̀ bɑ́ɑ́ yɑ̀ diyiè yɛ̀tìní dɛ̀! \q1 \v 10 Kɛ yɛ̃́ dɛ kó kɛyènkɛ̀ í kpetínnɛ́mɛ̀ n yɔ̃ pɔutì, \q1 kɛ̀ í ǹ fũ̀ũnnɛ̀ mɛsémmɛ̀ diɛmɛ̀! \b \q1 \v 11 Bɑ nte kɛ̀ n yí ku n yɔ̃ pɔutì miɛkɛ? \q1 Bɑ nte kɛ̀ nyí ku n yɛ̀nní dìì mɔ̀nnì? \q1 \v 12 Bɑ nte kɛ̀ bɛ̀ n ceé n yɛtìní dìì mɔ̀nnì? \q1 Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ bɛ̀ n yɑ̃ɑ̃́ ndi miɛ̀? \q1 \v 13 Nɛ̀ yíe n nɑ nduɔ́mu bɛ́u, \q1 nɛ̀ miɛ n do duɔ́mu kɛ ompu. \q1 \v 14 Kɛ nɑ nwɛ̃ńnɛ̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ kutenkù, \q1 bɛ̀ɛ̀ mɑɑ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìcɛ̃́ĩ kɛ̀ sì nɑɑ́ nyɛdobuò. \q1 \v 15 N nɑ mbonɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí nsi, \q1 sìì do mɔkɛ mɛsɔɔ, \q1 sìì do piɛku timɑ́tì pɛ́ítì si cɛ̃́ĩ. \q1 \v 16 Yoo bɛ̀ pɑ̃̀nkɛ nɑ nni ncùù kɛ̀ m bɑ́ mbo, \q1 n nɑ nkɛ nsɔroo ibí ìì í yɑ̀ diyiè ì kɔ̃mɛ. \q1 \v 17 Dɛ bíɛ́kɛ̀ bɛyɛibɛ í kɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri bɛ tɔ̃mmú, \q1 bɛ̀ɛ̀ wɛ̃rímú dèè bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kɛ́ nhom̀pɛ̀. \q1 \v 18 Tikpetíntì kɛ nhompu, \q1 bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í kɛ̀ yo wèè bɛ̀ bɑ̀ɑ o kó fɛpíɛ̀fɛ̀. \q1 \v 19 Dɛ bíɛ́kɛ̀ bɛ̀ í bɑɑ̀tì bɛ̀ɛ̀ tu bɛdiɛbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀, \q1 tidɑɑtì yɛmbɛ̀ tɛ̃́nkɛ í tì bɑkɛ́. \b \q1 \v 20 Bɑ nte kɛ̀ Kuyie nhɔ̃ɔ̃ dennɛní wèè yó nfɛ̃́ũ̀rì? \q1 Bɑ nte kɛ̀ Kuyie nhɔ̃ɔ̃ duɔ́ mmufòmmu wèè yo nyo mmɛsémmɛ̀? \q1 \v 21 Wèè ɔ̃ mbɑɑ mukṹṹ mbɑ́ mù í tuɔ̀kùní, \q1 wèè ɔ̃ nyɑ́ɑ́ mmukṹṹ mbɛ̀ yɑ̀ɑ́mmɛ̀ tikpɑ̀tì. \q1 \v 22 Kòò bo nsɔ̃́ nhò kɛ̀ bo diwɛ̀ì bo ò kùɔ, \q1 kòò do mpɛ̀tɛ́ kufɔ̃ti dɛ̀ nɑ nhò nɑɑti, \q1 \v 23 wèè í wúó nhò kèrí dɛ̀ \q1 kɛ̀ Kuyie nhò peri tipíìtì timɔu \q1 \v 24 Mí nkó mudiì nɛ́ tú fɛkṹũ̀fɛ̀, \q1 kɛ̀ n nɔnniɛti pũɔ̃̀ mmɛniɛ ntɛ̃mɛ̀. \q1 \v 25 N cokù tì tiì n tùɔ̀kùní, \q1 n dé tì tiì nɛ́ m bonɛ̀. \q1 \v 26 Kɑri só í bo, mɛom̀pùmɛ̀ í bo, \q1 diwɛ̀ì í bo, \q1 mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ mɑ́ɑ̀ mɛɛ̀ nɛ́ m bonɛ̀. \c 4 \s1 Edifɑsi nɑ̀kɛ́ tì Isɔbu \p \v 1 Kɛ̀ Edifɑsi Temɑɑ ɛì kou nyóó bɛ́innɛ̀ Isɔbu kòo nùù dɔ̀: \b \q1 \v 2 Kɛ̀ ti sɑ̀ɑ̀ yɛ̃ nti bo dɑ bɛ́innɛ̀ dɛ̀ mɛ̀ ndɑ bimɛ̀ dɛ̀ bɑ́ɑ́ dɑ yonkɑɑ̀? \q1 Ti mɛ nyí yóó nɑ kɛ́ncĩ́ɛ̃́kɛ́ \q1 \v 3 Fɔ̃́ nwèè do duɔ̀ mbɛnìtìbɛ̀ itié, \q1 fɔ̃́ nwèè do teénnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bɑɑ̀ mbɛ̀ìtɛ̀ kɛ bɛ̀ kpénkùnko, \q1 \v 4 fɔ̃́ nwèè nɑ́ɑǹtì do íinko bɛ̀ɛ̀ do, \q1 fɔ̃́ nwèè do kpénkùnko bɛ̀ɛ̀ kɔ̃̀ntì bɛ̀ìtɛ̀. \q1 \v 5 Di mmɔ̀nnì kɑ̀ɑ kó dimɔ̀nnì tùɔ̀kɛ kɑ̀ɑ yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀. \q1 Kuyɛ̃ĩku kuù dɑ do kɛ dɑ ɑutɛ́. \b \q1 \v 6 A bɑɑ yɛ̃ nhɑ dé Kuyie nku kɛ fṹṹkú kuù ĩ́nkɑ̀ɑ̀? \q1 A mɛ̀ nwetímɛ̀mu kɛ ĩkú kuù ĩ́nkɛ̀ ɑ bɑ́ nkù bùɔ́ɑ̀? \q1 \v 7 Totí ɑ yɛ̀mmɛ̀, ɑ yɑ̀ diyiè mɑrì wèè í mɔkɛ mɛyɛi nkòò fɛ̃́ũ̀rɑ̀ɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ ɑ yɑ̀ bɛnitisɑ̀ɑ̀bɛ̀ kɔ̃ ndɛ̀? \q1 \v 8 Mí nyɛ̃́ kɛ do mbɛ̀ɛ̀ kuuti mɛyɛi \q1 kɛ buɔtì mɛsémmɛ̀ bɛtɔbɛ̀ kpɛ́í bɛɛ̀ mɛ̀ kɔ̃ũ. \q1 \v 9 Kuyie nhɔ̃ɔ̃ fuutɛ muyɑɑ́ kɛ̀ bɛɛ̀ kú \q1 ku ɔ̃nnì kó muyɑɑ́ nhɔ̃ɔ̃ bɛ nnɛinɛ̀. \q1 \v 10 Dicìrícìrì kó fɛkontìfɛ̀ nɛ̀ dimɑnnì kó fɛũntìfɛ̀ \q1 Kuyie nkuù ɔ̃ nte kɛ̀ dɛ̀ɛ cĩ́ɛ̃́kɛ́. \q1 Kuù bɔ̀kíí yɛcìrícìrìpɑ̀ɑ̀ nkó yɛnìì. \q1 \v 11 Dicìrícìrì ɔ̃ɔ̃ mɔ́ntɛ́mu dì bo pĩ́ ndɛ̀ kɛ́cɑ́ɑ́kɛ́ kɛ́kú, \q1 kɛ̀ yɛcìrícìrìbɛɛ cíɛ́tɛ́. \b \q1 \v 12 Tinɑ́ɑǹtì mɑtì tiì bɑ̀ńnɛ́ kɛ yɛ̃ nkɑ̃ɑ̃roo \q1 kɛ̀ n kèè ti kó kunɑmpoo. \q1 \v 13 Kɛyènkɛ̀ mɔ̀nnì ndi iyɛǹtotí ɔ̃ɔ̃ tuɔkɛnímɛ̀ onìtì kɛ̀ tidɔùntìi ò sɔ̃̀ńkɛ́. \q1 Bɛnìtìbɛ̀ nuɔ ncɛ̃ɛ̃kɛ dìì mɔ̀nnì, \q1 \v 14 dɛ mɔ̀nnì ndi kufɔ̃wɑɑ́ nni mpĩ̀ḿmɛ̀ kɛ̀ n kpeutɛ, \q1 kɛ̀ n kṹɔ̃̀ bɔ̀ɔ́tɛ́ bɔ́ɔ́tɛ́. \q1 \v 15 Kɛ̀ muyɑɑ́ mmɑmùu pɛ̃ɛ̃tóo n yììkɛ̀ \q1 kɛ̀ n kɔ̃̀ntì yɛ̃ nyúdùdù. \q1 \v 16 Kòò mɔù dɛ̀ bo m mɛ nyí nɑ koò bɑntɛ́. \q1 Kɛ̀ n nɛ́ nwúó nho fènkù n yììkɛ̀ kɛ́keè fɛyíɛ̀fɛ̀ kɛ̀ fɛ̀ tu: \q1 \v 17 Onìtì bo nɑ kɛ dɔ̀ ò wenni Kuyie n yììkɑ̀ɑ̀? \q1 Onìtì bo nɑ kɛ́nɑ́kɛ́ wèè ò dɔ̀ɔ̀ kɛ dɔ̀ ò do nsɛ́iɑ̀? \q1 \v 18 Kuyie nkunku í tɑ̃ ku kó bɛtɔ̃mbɛ̀ \q1 ku tɔ̃rɛ̀ yiɛ tú ku tɔ̃rɛ̀ kɛ í kpɑ mɛyɛi! \q1 Kɛ̀ nii bɛnìtìbɛ̀ bɛɛ̀ nɛ́ bo nwennɑɑ̀? \q1 \v 19 Bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ tɑɑ̀ titɑ̃́tì miɛkɛ, kɛ ɑ̃ mutɑ̃́ɑ̃́ mmiɛkɛ \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yɛ̃tɛ bɛ̀ tɛmíɛ́tɛ̀ kɔ̃mɛ. \q1 \v 20 Bɛ̀ɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yɛ̀nní dikṹnweńnì kɛ̀ dɛ nyóó yĩ́ kuyuoku kɛ̀ bɛ̀ í kpɑɑ́ \q1 bɛ̀ɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kú kɛ̀ bɛ̀ ketɛ́ kɛ bɑ́ ndɑkɛ. \q1 \v 21 Bɛ̀ɛ̀ ɔ̃ũ ɔ̃ɔ̃ tɔ̃tɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ do, \q1 kɛ kú bɑ́ mɛciì nyí bɛ̀ sɑ̀nnɛ̀. \b \c 5 \q1 \v 1 Tũ n kuɔ́ kɛ̀ nsɑ̀ kòò mɔù bo dɑ teennɛ̀! \q1 Kuyie ntɔ̃nnì ɔ̃̀ndi ndi ɑ yóó kuɔ́nnɛ̀mɛ̀? \b \q1 \v 2 Kunɑupíɛ́ kuù kɔ̀ù kuyɛìnkù, \q1 kɛ̀ tiyɑntitì kɔ̀ù kudìɛ̀nkù. \q1 \v 3 N yɑ̀mu kuyɛìnkù kpɛrɛ yíé ndɛ̀, \q1 kɛ̀ dɛ̀ nyóó yíɛ́ kɛ̀ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɑɑ́ ntidobontì. \q1 \v 4 Kɛ̀ ku bí dɛ̀tɛ́nɛ̀ mɛdɛɛtímɛ̀ \q1 kɛ̀ bɛ̀ nyì bekùnɛ̀ bɑ́ òmɔù í ì kòḿmú. \q1 \v 5 Kɛ̀ bɛkòmbɛ̀ bɛɛ̀ di ku diitì, \q1 bɛ̀ bo kɛ̃tɛ́ tipotì kó kuperí kɛ́tɑ kɛ́ tì tùótɛ́. \q1 Bɛ̀ɛ̀ yɑ̀ɑ́ ntikpɑ̀tì bɛɛ̀ tùótɛ́ kù mɔ̀kɛ dɛ̀. \b \q1 \v 6 Mɛyɛi nyí yiɛ̀ní mutɑ̃́ɑ̃́ mmiɛkɛ, \q1 mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ mɛ nyí boní kɛtenkɛ̀. \q1 \v 7 Onìtì bo kɛ bo fɛ̃́ṹtɛ́mu, \q1 ihɑ̃ɑ̃pɛ́m̀pɛ́rí ɔ̃ɔ̃ tĩ́ɛ̃́tɛ́mɛ̀ kɛ́puu. \b \q1 \v 8 Kɛ̀ n do ndɑ tú, n nɑ nkuɔ́nnɛ̀ Kuyie nku, \q1 n nɑ nku nɑ̀kɛ́ m mɔkɛ tì. \q1 \v 9 Kù dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ dɛumu dɛ̀ í dò nnɑ kɛ́bɑntɛ́, \q1 ku diɛtì í dò nkɑɑ nkɛ́deè. \q1 \v 10 Kuù ɔ̃ɔ̃ cṹũnní fɛtɑɑfɛ̀ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 kuù duɔ̀nní mɛniɛ ndɛpɑɑ mmiɛkɛ, \q1 \v 11 kuù ɔ̃ɔ̃ dee mbɛ̀ɛ̀ do bo dɛ fũ̀ɔ̃̀ \q1 kuù ɔ̃ɔ̃ dɛɛtɛ́ bɛ̀ɛ̀ kuɔ̀. \q1 \v 12 Kuù ɔ̃ɔ̃ cɑkɛ mɛciì nyɛmbɛ̀ do dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tì \q1 kɛ́duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ yĩɛ̃kɛ bɛ̀ dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tì. \q1 \v 13 Kuù duɔ̀ nkɛ̀ mɛciì nyɛmbɛ̀ ciì mbɛ̀ pĩĩ, \q1 kɛ̀ bɛ tié mmɛciì nkpɛyi yiɛ̀ dɛtetìrɛ̀. \q1 \v 14 Kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ dò ndibiìnnì kuyie ncuokɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ ɑ̃ɑ̃́ nkuyie ncuokɛ̀ kɛ dò ndɛ̀ tu kɛyènkɛ̀. \q1 \v 15 Kuyie nkuu mɛ nhɔ̃ɔ̃ dɛɛtɛ́mu osénnìwè, \q1 kɛ́ nhò kɑ̃nkɛ́ disiè dìì yìɛ̀ní bɛ nɔ̀ miɛkɛ. \q1 Kóò fìètɛ bɛkperíbɛ̀ nɔu miɛkɛ. \q1 \v 16 Ocĩ̀rì yie mɔkɛmu ò ĩkú tìì ĩ́nkɛ̀. \q1 Oyɛiwe yie nùù bɑ́ɑ́ tɑ́útɛ́. \b \q1 \v 17 Dɛ̀ nnɑɑti tũnkɛ́ Kuyie nyũ̀ɔ̃́ nwèè to, \q1 Isɔbu ɑ bɑ́ɑ́ senkɛ̀rì muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ ndɑ tié ntì. \b \q1 \v 18 Kɛ yɛ̃́ kuù ɔ̃ɔ̃ kɔutɛmɛ̀ kɛ̀ kuù tɑɑ, \q1 kuù ɔ̃ɔ̃ potɛ́ kɛ̀ kuù miɛkùnnɛ. \q1 \v 19 Kù yó ndɑ dɛɛrímu nɛ̀ mɛyɛi, \q1 mɛyɛi mmɑmɛ̀ bɑ́ɑ́ dɑ nintɛ. \q1 \v 20 Kɛ̀ dikònnì tɑnní kù dɑ dɛɛtɛ́ bɑ́ ɑ bɑ́ɑ́ kú, \q1 kɛ̀ mudoò mɛ ntɑnní kù dɑ dɛɛtɛ́nɛ̀ kukpɑ̀rìseú, \q1 \v 21 Kù yóó ndɑ kɑ̃nkɛ́mu tinɑ́ɑǹyɛiti tìì puotì didɑ́ù kɔ̃mɛ, \q1 kɛ̀ bɛyɛibɛ di do, ɑ bɑ́ nyĩɛ̃̀kù. \q1 \v 22 Kɛ̀ mudoò tɑnní yoo dikònnì fɔ̃́ nní ndɑú, \q1 kɛ̀ dɛpĩ́mpĩ́nnɛ̀ tɑnní kufɔ̃wɑɑ́ mbɑ́ ndɑ bo. \q1 \v 23 Bɛ̀ bɔmmù yɛ̀ɛ̀ tɑ̃́rɛ̀ ɑ pɑku miɛkɛ yɛ̀ bɑ́ ncɑɑ̀ri ɑ diitì, \q1 dɛpĩ́mpĩ́nnɛ̀ mɛ mbɑ́ ndɑ kɔɔ́nnɛ̀. \q1 \v 24 Kunɑɑtí yó mbomu ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, \q1 kɑ̀ɑ sìékɛ́ ɑ nɑɑbɑɑkɛ̀rì ɑ ɔ̃̀fɛ̀ mɑfɛ̀ bɑ́ nkpɑ. \q1 \v 25 A yɑɑ̀bí yóó sṹṹmmu, \q1 ɑ yoo yɛ̀mu yɛpɑ̀ɑ̀ kɛ̀ yɛ̀ɛ siku kɛ́nsũ kɛ dò ntimútì dòmmɛ̀. \q1 \v 26 A yóó ntɑti ɑ fɔ̃ti kɛ sɑ̀nnɛ̀mu ɑ we. \q1 Tidiitì ɔ̃ɔ̃ tuɔkɛmɛ̀ ti mɔ̀nnì kɛ́bi kɛ̀ bɛ̀ɛ tì dɛ̀itɛ. \b \q1 \v 27 Ti yɑ̀ tìnti mɛmmɛ, tì tu timɔ́mmɔnti nti, \q1 ntì pĩ mmɛsɑ̀ɑ̀ kɛ̀ tì dɑ duɔ́ nyitié. \c 6 \s1 Isɔbu tɛ̃̀ńnɛ́ tì Edifɑsi \p \v 1 Kɛ̀ Isɔbuu bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Kɛ dò nkɛ̀ bɛ̀ do bɑ̀tɛ n kó mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ bo bennɛ́ n sémmɛ̀ tɛbiètɛ̀ \q1 \v 3 Mɛ cɛ̃́ɛ̃́kù bo pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì nùù kó mubirímú kó kucɛ̃́ɛ̃́kù, \q1 dɛɛ̀ te kɛ̀ n nɑ̀ɑ́ nkɛ í yɛ̃́ n yɛ̃ mmù. \q1 \v 4 Kuyie mmuwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nkó ipie nyiì ǹ tùɔ̀ti \q1 kɛ̀ ì dɔ̀mmɛ̀ tɑ m miɛkɛ. \q1 Dɛkɔ̃m̀bɔ̀dorikpɛrɛ Kuyie nduɔ̀nní dɛ̀ dɛmɔu duò n yĩ́nkɛ̀ nkɛ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɔ̃mɛ. \b \q1 \v 5 Sɑ̃mmɑrímú bo nwúó ntimúsùùtì o ììkɛ̀ kɛ́ncómmú kɛ kuɔ̀nnɑ̀ɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ bo nwúó ntimútì kɛ́ncómmú kɛ kuɔ̀ nnɛ̀ dikònnɑ̀ɑ̀? \q1 \v 6 We mbo nɑ kɛ́di dɛsɛɛrɛ dɛ̀ɛ̀ í ɑ̃ mukɔ́kúɔ́? \q1 Kunɑɑtí bomu mɛkoyennɔtimɛ mɛpɛ́ímɛ̀ miɛkɑɑ̀? \q1 \v 7 N do ɔ̃ɔ̃ í ndɔ́ kɛ́dɛ́útɛ́ dɛ̀, \q1 dɛɛ̀ nɛ́ tú n kó mudiì kɛ̀ n dɛ̀ pɛ̃̀ mmɛdiɛ̀. \b \q1 \v 8 Kɛ̀ Kuyie ndo bo yie nkɛ́dɔɔ̀ n kù bekɛ tì, \q1 kɛ̀ kù do yie nkɛ́dɔɔ̀ mbɑɑ tì. \q1 \v 9 Kɛ̀ Kuyie ndo bo yie nkɛ́ n yɛ̃tɛ, \q1 kù nɑ nyòutɛ ku nɔ̀ùtɛ̀ kɛ́ n deè. \q1 \v 10 Dɛ̀ nɑ nni mbɑ̀ńtɛ̀, \q1 diwɛ̀ì nɑ nni nkùɔ bɑ́ nɛ̀ n fɛ̃́ṹtímɛ̀ í mɛ ndeumɛ̀, \q1 kɛ̀ m mu n yí yetɛ Kuyie nkùù dò mpɑ́íí ku nɑ́ɑǹtì. \b \q1 \v 11 N wɛ̃rímú tú ɔ̃mmu kɛ̀ m bo nsɔkɛ́ kɛ bɑɑ? \q1 N yó nsɔkɛ́ kɛ bɑɑ bɑ m mɛ nkumɛ̀mu kɛ dèè? \q1 \v 12 N kpeńnì ditɑ̃́rì kɔ̃mɛ mmɑɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ n kɔ̃̀ntì kpeńnìmu disɔɔwũɔ̃̀ kɔ̃mɛ? \q1 \v 13 N kó mɛteèmmɛ̀ kpɛrɛ nɑɑ́ mpútì nweɑ̀? \q1 N tɛ̃́nkɛ í mɔkɛ dipĩ́nkɛ̀rì mɑrɑ̀ɑ̀? \b \q1 \v 14 Wèè fɛ̃́ũ̀rì ò dò nho nɛ́pobɛ̀ nhò dɔ́mu, \q1 bɑ́ kòò tɛ̃́nkɛ í dé muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nwe. \q1 \v 15 N nɛ́pobɛ̀ n yóumu dikondɑɑ kó mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ yĩ́mɛ̀, \q1 kukó nkùù kó mɛniɛ nyí kɑrì mɛ kɔ̃mɛ. \q1 \v 16 Fɛtɑɑfɛ̀ ɔ̃ɔ̃ ni diyɔ̃ɔ̃̀ kɛ̀ mɛnɛ́sĩ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ kù tɑ \q1 kɛ̀ mupɑ̃̀ɑ̃ mboomu ndɑ́ɑ́tí. \q1 \v 17 Kɛ̀ kuyiìnkù yɛ̀nní kùu kṹṹ, \q1 kɛ̀ diyiè nɑ̀ɑ́tɛ́ kùu kpeío dɛndɛ bɑ̀mbɑ̀. \q1 \v 18 Kɛ̀ bɛkɑ̃tìpotɑmbɛ̀ɛ yóu bɛ cɛ kɛ́ ndɛ̀ dɑurí kɛ kù tũ̀, \q1 kɛ deètì dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kɛ yɑ̀ɑ fetinɛ̀. \q1 \v 19 Temɑɑ ɛì kó bɛpotɑmbɛ̀ do i mbúɔ́ \q1 Sebɑɑ ɛì kó bɛpotɑmbɛ̀ do ĩkú iì ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 20 Kɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀ nɛ̀ ikó mbɛ̀ do tɑ̃́ ì, \q1 bɛ̀ tùɔ̀koo dìì mɔ̀nnì bɛ̀ í yɑ̀ bɛ̀ do dɔ́ dɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ di. \b \q1 \v 21 Di kpɛrɛ mɛ ndo nnɛ̀ mí, \q1 di yɑ̀ tìì n tùɔ̀kɛní kɛ̀ di kɔ̃m̀bùɔ̀tì tiì do, \q1 kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ ndi pĩ. \q1 \v 22 N di mɔɔmu kɛ̀ n tu di m pɑ̃ dɛ̀mɑrɑ̀ɑ̀? \q1 N yɛ̃ mmu di nɔ́ɔ́tɛ́ dɛ̀mɑrɛ̀ di kpɑ̀tì miɛkɛ kɛ́ m pɑ̃ɑ̃̀? \q1 \v 23 N yɛ̃ mmu di n dɛɛtɛ́nɛ̀ n dootitɔbɑ̀ɑ̀? \q1 N yĩmu dí n fietɛ bɛyɛibɛ nɔu miɛkɑɑ̀? \q1 \v 24 N wénkùnnɛ ti, n yóó yĩ́mu nyúóó, \q1 n nɑ́kɛ́nɛ̀ m bɛ́i ntì kɛ yetɛ́. \q1 \v 25 Tinɑ́ɑǹtì tìì tu timɔ́mmɔnti tì í kɔùrì \q1 di n wɑ́tìrì ìì wɑ́tii tukúnɛ̀ bɑ? \q1 \v 26 Di n wɑ́tírì ɔ̃̀nti ĩ́nkɛ̀? \q1 Di wúó n nɑ́ɑǹtì kɛ̀ tì dò nkuyɑɑkù nku mí nhosénnìwèɑ̀? \q1 \v 27 Di í yóó yetɛ di bo tɑ̃ɑ̃́mɛ̀ tɛ́tɛ́ dɛciribirɛ kpɛ́í, \q1 di í yĩɛ̃kɛ di bo fítɛ́mɛ̀ di nɛ́po. \b \q1 \v 28 Wɛ̃ɛ̃tɛnɛ̀ní m bíɛ́kɛ̀ di mmɔ̀nnì \q1 m bo nɑ kɛ́nɑ́kɛ́ siyɑ́ɑ̀bìsí di ììkɑ̀ɑ̀? \q1 \v 29 Yóunɛ̀ di bo nni mbekùnɛ̀mɛ̀, \q1 dɔɔ̀nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ wetí, \q1 míì kpɑɑ́ kɛ tú onɑtì. \q1 \v 30 Siyɑ́ɑ̀bìsí bomu n nùù miɛkɑɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ n nɔ́ndɛnfɛ̀ í bɑɑ̀tì tiyɛiti? \c 7 \s1 Isɔbu sɛimmɛ̀ Kuyie \q1 \v 1 Onìtì kó mufòmmu dònnɛ̀ kuhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkù kɔ̃mu mmu kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ dònnɛ̀ wèè pĩ mmutɔ̃nyonkumu. \q1 \v 2 Kɛ do nkudɑɑkù ɔ̃ nyeḿmɛ̀ Kuyie kɛ yɑ́ɑ́ mmɛdɛ́ɛ̀, \q1 otɔ̃ntì ɔ̃ mbɑɑ mɛ̀ɛ̀ botí tiyeti. \q1 \v 3 Mí nkpɛrɛ n yɑu dɛ̀ bɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ bɛmɔu dɛɛ̀ tu mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀, \q1 m bɑɑ nɛ́ wentí kɛ wuommu nɛ̀ kuyonku dɛyènnɛ̀ dɛmɔu. \q1 \v 4 Nh ɔ̃ nyóó duɔ́ kɛ tú dɛ̀ɛ cɑ̃rikɛ kɛ́wentɛ́mu \q1 kɛ̀ ǹ duɔ́ dɛ̀ nni nkɔɔ́nnɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ yɑ̀ɑ wentɛ́nko. \q1 \v 5 Yɛbiɛ̀ yɛɛ̀ tɑ n kɔ̃̀ntì kɛ̀ ǹ dɑ̀ɑ́tí yɛmɔnkpɛ̃rɛ̀, \q1 kɛ puòtì kɛ̀ mɛmɔ́tímɛ̀ yìɛ̀. \q1 \v 6 N we firì kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́mu tɛyɑɑ̀dùɔ̀dɑbɛɛtɛ̀, \q1 yɛ̀ pɛ̃nkɛ́mu n tɛ̃́nkɛ í bɑɑ mùmɑmù. \b \q1 \v 7 Kuyie nhɑ yɛ̃́mu kɛ dò n fòmmu tú kuyɑɑkù nku, \q1 n yí kpɑɑ́ kɛ bo yɑ̀ mɛtuɔ̀ mmɑmɛ̀. \q1 \v 8 Fɔ̃́ nwèè nɔ̀nfɛ̀ bo n yĩ́nkɛ̀ ɑ tɛ̃́nkɛ í yó n yɑ̀, \q1 ɑ bo nyóó wéntɛ́ kɛtenkɛ̀ kɛ bɑ́ n yɑ̀. \q1 \v 9 Diwɛtirì ɔ̃ɔ̃ yɛntɛ́mɛ̀ kɛ́deè, \q1 wèè tɑ kudɔnkù o kpɛrɛ mɛ ndò, ò í wɛ̃tiní. \q1 \v 10 Ò tɛ̃́nkɛ í wɛ̃tiní o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, \q1 o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ ò yɑ̀ bìtì. \b \q1 \v 11 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n yí yóó yóu m bo nnɑ́ɑ́mmɛ̀ \q1 m bo mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ nkɛ, kɛ yó nnɑ́ɑ́, \q1 n yó nsɑ́útínɛ̀mu n kó mɛsémmɛ̀ n yo mmɛ̀. \q1 \v 12 N túmu dɑ̀mɛ́ɛ̀rɑ̀ɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ n túmu dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó musĩ̀mmù? \q1 kɑ̀ɑ wɑɑ́ mbɛbɑ̀rìbɛ̀ kɛ m bɑnnɛ̀? \q1 \v 13 Nh ɔ̃ nyóó duɔ́ kɛ́tú m bo om̀pɛ̀mu, \q1 kɛ̀ n dɔ́ùu yɑɑtɛ n sɑ́útìi. \q1 \v 14 Dɛ mɔ̀nnì kɑ̀ɑ nɛ́ n duɔnní tidɔùntì tìì nh ɑ̃ɑ̃̀ kufɔ̃wɑɑ́, \q1 Mɛbɛnkùmɛ̀ mɛɛ̀ donnìnko n kɔ̃m̀bùɔ̀tì. \q1 \v 15 Kuyie nkɑ̀ɑ pɑ̃̀nkɛ do n yĩɛ̃o dɛ̀ nni ntɔ̃ũ, \q1 kɛ̀ n do ku dɛ̀ ntɔ̃ũnɛ̀ tikɔ̃́ṹtì tikɔ̃́ṹtì tii. \q1 \v 16 N cĩtirimu n yí yó nfòù kɛ́mɔntɛ \q1 n yóu, kɛ yɛ̃́ n fòmmu dònnɛ̀mɛ̀ kuyɑɑkù nku. \b \q1 \v 17 Onìtì tu we kɛ dò nhɑ́ ndɑkɛ o kpɛ́í? \q1 Kɑ̀ɑ yɛ̀mmɛ̀ mbo o ĩ́nkɛ̀? \q1 \v 18 Kɑ̀ɑ ò sèú yɛkṹnwerɛ̀ yɛmɔu, \q1 koò yɑ̀ú yɛmɔ̀rɛ̀ yɛmɔu. \q1 \v 19 Dɛ̀ yó nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ kɑ̀ɑ yóu ɑ bo nni ntɑ̃mɛ̀ fɛnɔ̀nfɛ̀? \q1 A bɑ́ n yóu kɛ̀ m mɑɑ́ n nɔ́ntɔ̃ũtɑ̀ɑ̀? \q1 \v 20 Bɑ́ kɛ̀ n cɑ̀ɑ̀rɛ̀mu dɛ̀ bo dɑ dɔɔ̀ bɑ fɔ̃́ nwèè pɑkɛ́ bɛnìtìbɛ̀? \q1 Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ yɛ̃ĩti timɔu duò n yĩ́nkɛ̀? \q1 Bɑ nte kɑ̀ɑ nh ɔ̀unɛ̀? \q1 \v 21 Bɑ nte kɑ̀ɑ bɑ́ɑ́ minnɛ́ kɛ́ n cĩ́ɛ̃́ n yɛi? \q1 N yóó tɑ kɛtenkɛ̀ nkɛ kɑ̀ɑ n wɑmmú kɛ́mɔ́ntɛ́. \c 8 \s1 Suɑɑ ɛì kou Bididɑɑ bɛ́i ntì \p \v 1 Kɛ̀ Bididɑɑ Suɑɑ ɛì kou bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Dɛ̀ yó nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ kɑ̀ɑ yóu ɑ bo nnɑ́ɑ́mmɛ̀ tiì mbotí? \q1 Ɔ̃̀mmɔ̀nnì ndi ɑ nɑ́ɑǹtì yóó yóumɛ̀ ti bo nyiɛ̀nímɛ̀ kuyɑɑkperíkù kɔ̃mɛ? \q1 \v 3 Kuyie mbo nɑ kɛ́di onìtì muwɛ̃rímɑ́ɑ̀? \q1 Muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ mbo dɔɔ̀ dɛ̀ɛ̀ í síɛ́ɑ̀? \q1 \v 4 A nyɛ̃́ kɛ dò nhɑ bí dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi mmɛ, \q1 dɛɛ̀ te kɛ̀ kù bɛ̀ yietí bɛ yɛi mmɑ̀nnɛ̀ tìì yeti. \b \q1 \v 5 Kɛ̀ fɔ̃́ nkó fɛnɔ̀nfɛ̀ bo ku bíɛ́kɛ̀, \q1 kɑ̀ɑ kù bɑ̀ɑ́ kunku muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀, \q1 \v 6 Kɑ̀ɑ tu onitisɑ̀ù kɛ wetí, \q1 dɛ mɔ̀nnì kù yóó ndɑkɛmu ɑ kpɛ́í, \q1 kɛ́ dɑ cónnɛ́ ɑ fɔ̃̀tìrì só. \q1 \v 7 A borimɛ mɛketimɛ̀ yó ntú mɛsɑ́m̀pɔ́mɛ̀ mmɛ. \q1 Mɛdɛ́rímɛ̀ yóó mɛ̀ dɛutɛ́nɛ̀mu mɛdiɛ̀. \b \q1 \v 8 Bekɛ bɛ̀ɛ̀ do bo nɛ̀ dimɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ dɑ nɑ́kɛ́, \q1 kéntɛ́ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ̀ bɛ̀ dɑ nɑ́kɛ́ bɛ yɛmbɛ̀ do yɛ̃́ dɛ̀. \q1 \v 9 Kɛ yɛ̃́ ti túmɛ̀ wenkɛ kɔbɛ mbɛ ti í yɛ̃́ dɛ̀mɑrɛ̀. \q1 Onìtì fòmmu dònnɛ̀ mɛdɛ́ɛ̀ mmɛ kɛ pɛ̃nkɛ́ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 10 Bɛmbɛ bo nɑ kɛ dɑ nɑ́kɛ́, \q1 bɛ̀ yóó dɑ tiémmu tìì bo bɛ yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ, bɛ̀ yɛ̃ tì. \q1 \v 11 Tipèntì yìɛ̀mu mɛniɛ nyí borɑ̀ɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ titɑ̀ùtì yìɛ̀mu kubooku kpɑ dɛ̀? \q1 \v 12 Tì ɔ̃ ndò nsùòò nwe nɛ̀ mupóó mbɛ̀ tì kɔ̃ũ dìì mɔ̀nnì, \q1 kɛ̀ mɛniɛ mmɛ ndèè tì kpeíomu kɛ̀ titieti tɛtì nkpɑɑ́ kɛ sũ. \b \q1 \v 13 Onìtì wèè í yɛ̃́ Kuyie nhò kpɛrɛ ɔ̃ mmɛ ndò, \q1 oyɛiwe ĩkú dɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀ ɔ̃ɔ̃ mɛ ndentɛnɛ̀. \q1 \v 14 Ò do bɑɑ dɛ̀ dèumu, \q1 kòo do ĩkú tìì ĩ́nkɛ̀ɛ cĩtɛ tinɑ́tì dòmmɛ̀. \q1 \v 15 Kòò níí pĩ́ nho cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ̀ tɛ̀ɛ sɑ̃ntɛ̀, \q1 kòò pĩ nkumɑrí kùu do. \b \q1 \v 16 Ò dònnɛ̀ mutie mmu mùù sɛ̀mmɛ̀ sũ, \q1 kɛ̀ mù kòtírí bɑ́ kɛ̀ kuyie ncɔ̀ú, \q1 mu pɑ̀ɑ̀ nní nsɛnti kɛ́pitɛ́ mù còḿmú dɛ̀. \q1 \v 17 Kɛ̀ mucĩɛ̃ ntɑ kɛ́sɛu nyɛtɑ̃́rɛ̀, \q1 kɛ́tɑ kɛ́fṹṹkú yɛtɑ̃́rɛ̀ miɛkɛ. \q1 \v 18 Kɛ̀ bɛ̀ mù uutɛ́ dɛndɛ bɑ̀mbɑ̀ \q1 mu fɔ̃̀tìrìi mù nɛ̀nni kɛ dɔ̀: N yí dɑ yɛ̃́ bìtì. \q1 \v 19 Mù do fòù kɛ yo ndìì wɛ̀ì dɛ nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́, \q1 kɛ̀ mutɛ̃mùu yɛ mù do cómmú kɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 20 Kuyie nhɔ̃ɔ̃ í ndootóo wèè wetí bìtì, \q1 kù mɛ nhɔ̃ɔ̃ í nyóu kɛ̀ wèè dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi nkòo kpɛrɛ nyíé. \q1 \v 21 A wɛ̃ti kɛ bo dɑɑ́mu bɑ̀mbɑ̀, \q1 fɛentìfɛ̀ yɛ̀tìnímu ɑ nùù miɛkɛ. \q1 \v 22 Bɛ̀ɛ̀ dɑ níí nyifɛi yóó bɛ̀ pĩ̀ḿmu \q1 bɛyɛibɛ kó sicɛ̃́ĩ í yó nkpɑɑ́ bo. \c 9 \s1 Isɔbu tɛ̃̀ńnɛ́ tì Bididɑɑ \p \v 1 Kɛ̀ Isɔbuu bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 \v 2 Mɔ́mmuɔ, n yɛ̃́mu kɛ dò ndɛ̀ mɛ ndò. \q1 Onìtì bo yĩ́mɛ kɛ dɔ̀ ò wenni Kuyie nyììkɛ̀? \q1 \v 3 Kòò dɔ́ kɛ́sɛnninɛ̀ Kuyie \q1 kɛ̀ kù ò bekɛ yɛtɑnnɔ̀ tɛkɔupíítɛ̀ (1000), \q1 ò bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ kù tɛ̃̀ńnɛ́ bɑ́ ditɑnnùù dimɑ́ɑ̀. \q1 \v 4 Kuyie nciìmu kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ kpeńnì, \q1 we mbo nɑ kɛ́cómmú kɛ́ kù bɑ̀ɑo kɛ́yɛ̀ dɛtetìrɛ̀? \b \q1 \v 5 Kuù ɔ̃ɔ̃ tuo nyɛtɑ̃rɛ̀, \q1 bɑ́ yɛ̀ bɑ́ nyɛ̃́ kuù miɛkɛ yɛ̀nnímɛ̀ kɛ̀ kù nɑmpɛ. \q1 \v 6 Kuù ɔ̃ɔ̃ sɑ̃ntɛ̀ kɛtenkɛ̀ tɑ̀rì, \q1 kɛ̀ kɛ sɑ̃ǹkɛ̀ɛ mɛɛ̀rɛ̀. \q1 \v 7 Kuù ɔ̃ɔ̃ pɛ́i ndiyiè kɛ̀ dì bɑ́ɑ́ yɛ̀nní, \q1 kuù cɑ̀nnɛ siwɑ̃̀ɑ̃. \b \q1 \v 8 Kuù pitɛ́ tiwɛtì ku mɑ́ɑ̀, \q1 kuù cèntì dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó mɛniɛ nyĩ́nkɛ̀. \q1 \v 9 Kuù dɔ̀ɔ̀ mukorimu nɛ̀ mu dɑ̀kɛ̀ \q1 kuù ɑ̃nnɛ́ siwɑ̃̀ɑ̃ sibotí sibotí. \q1 \v 10 Kù dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ dɛumu dɛ̀ í dò nkɛ́nɑ kɛ́bɑntɛ́, \q1 ku diɛtì í dò nkɑɑ̀ nkɛ́deè. \b \q1 \v 11 Kɛ̀ kù pɛ̃nkɛ́ n yììkɛ̀ nyí yóó kù yɑ̀, \q1 kɛ̀ kù n dìńnɛ́nɛ̀ mbɑ́ɑ́ kù yɑ̀. \q1 \v 12 Kɛ̀ kù pĩ nkɛ kérínɛ̀ we mbo fietɛ? \q1 Yɑ́ɑ̀ we mbo kù bekɛ kɛ́tú: A dɔɔri bɑ? \q1 \v 13 Kɛ̀ ku miɛkɛ pɛikɛ wèè bo kɛ̀ còńnɛ́ ò í bo, \q1 bɑ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó musĩ̀mmù mù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ kù bɑ̀ɑ̀o. \b \q1 \v 14 Mí nnɛ́ bo kù tɛ̃̀ńnɛ́ ɔ̃̀nti? \q1 M bo kù sɛi nhɔ̃̀nti ĩ́nkɛ̀? \q1 \v 15 Bɑ́ kɛ̀ n nɑɑti n yí mɔkɛ m bo kù tɛ̃̀ńnɛ́ tì, \q1 m petìnkɛ bo kù mɔɔ mɛcĩ́ɛ̃́mmɛ̀ mmɛ kunku n kóo beéntì. \q1 \v 16 Bɑ́ kɛ̀ n kù yu kɛ̀ kù yie n yí yóó n tɑ̃́, \q1 kɛ dò nkù kèè n tɑmmɛ̀. \q1 \v 17 Kuù m puotì kuyɑɑkperíkù kɔ̃mɛ, \q1 kɛ n sɑ̃rì tiyɛ̃ĩti sɑ̃́ɑ̃̀ dɛtetìrɛ̀ kpɛ́í. \q1 \v 18 Kù ɔ̃ɔ̃ í nni nyóu kɛ̀ n wei, \q1 kù n dií nkɛ n dií mmɛsémmɛ̀ mmɛ. \b \q1 \v 19 Kɛ̀ dɛ̀ tu muwɛ̃rímú mmu kuù kpeńnì, \q1 kɛ̀ dɛ̀ tu tibeéntì nti we mbo dɑ́ɑ́tí kɛ́ kù yu tibeéntì? \q1 \v 20 Bɑ́ kɛ̀ n kpɛti ketɛ́ kɛ nù nnɑɑti kù bo tì sĩ̀nkùnnɛ, \q1 kɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ri kù dɔ́ mɛ̀ kù bo yĩ́ n tú oyɛiwe. \q1 \v 21 N dɔɔri kù dɔ́mɑ̀ɑ̀? M bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́nyɛ̃́. \q1 N dɛmmu mufòmmu. \q1 \v 22 Dɛmɔu dɛmɑ́ɑ̀ ndi mí n kpɛ́í dɛɛ̀ te kɛ̀ n tu, \q1 kù kɔ̀ùmɛ̀ osɑ̀ɑ̀wè kù mɛ nkɔù oyɛiwe. \q1 \v 23 Kɛ̀ kuyɛ̃ĩku mɑkù donní kɛ kɔù bɛnitisɑ̀ɑ̀bɛ̀, \q1 Kuyie nhɔ̃ ndɑúmu. \q1 \v 24 Kuù duɔ́ nhoyɛiwe kɛtenkɛ̀ kòò kɛ̀ bɑkɛ́, \q1 kuù kɑ̃ɑ̃́ mbɛbeémbɛ̀ ììkɛ̀, \q1 kɛ̀ dɛ̀ í tú kunku we nni we nɑ́kɛ́? \b \q1 \v 25 N kó yɛwe cɑ̃rikɛ kɛ pɛ̃ɛ̃tóomu wèè nɔ mmuceé nho kɔ̃mɛ, \q1 yɛ̀ cɑ̃rikɛ kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́mu bɑ́ n yí di diwɛ̀ì mɑrì. \q1 \v 26 Yɛ̀ nùɔ́tɛ́ kudɑbɛkù yɑuku ɔ̃ɔ̃ yĩ́mɛ̀ mmɛ mɛniɛ nyĩ́nkɛ̀, \q1 fɛcĩrifɛ ɔ̃ɔ̃ domɛ̀ dɛkoribirɛ. \b \q1 \v 27 Nh ɔ̃ɔ̃ yĩ́ m bo yɛ̃̀mmu n kó isɑ́útìi, \q1 kɛ cɑ́tinnɛ n yɛ̀mmɛ̀, kɛ́mɔɔtɛ diwɛ̀ì, \q1 \v 28 Kɛ nɛ́ nkpɑɑ́ kɛ yĩɛ̃̀kù n kó mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ n yɛ̃́mɛ̀mu kɛ dò nkù í yó nni nwúó nhosɑ̀ɑ̀wè. \q1 \v 29 Míì bɑɑ yó ntú oyɛiwe, \q1 m bo bennɛ́ kɛ́nhɔù bɑ nkpɛ́í nɑ́kɛ dɛtetìrɛ̀? \q1 \v 30 Bɑ́ kɛ̀ n dɔ́ n wuɔnɛ̀ sɑfṹnnɛ̀, \q1 kɛ́nitɛnɛ̀ mɛdii nkóo ciɛkúrɛ̀. \q1 \v 31 Kùu wɛ̃tɛ kɛ́ n tɑnnɛ́ tisɑ̃sɑ̃̀ɑ̃̀tì miɛkɛ, \q1 kɛ̀ n yɑ̀ɑ̀tì m pɛ̃̀. \b \q1 \v 32 Kù í tú onìtì kɛ̀ m bo kù tɛ̃̀ńnɛ́ tinɑ́ɑǹtì, \q1 yoo ti kɔtɛ tibeéntì mí nnɛ̀ ku. \q1 \v 33 Kòo pɑ̀ɑ̀tì mɔù do mbo ti cuokɛ̀, \q1 ò nɑ nti pùtɛ́ mí nnɛ̀ Kuyie. \q1 \v 34 Kuyie nfũũ nku dùɔ̀ n yĩ́nkɛ̀, \q1 Kù bɑ́ nsɔkɛ́ kɛ donnìnko n kɔ̃m̀bùɔ̀tì. \q1 \v 35 N nɑ nkù nɑ̀ɑ́nnɛ̀ kɛ í yĩɛ̃̀kù, \q1 òmɔù mɛ nyí bo m bo mmɑ́ɑ̀ ndi. \c 10 \s1 Isɔbu sɑ́útìi sɔkɛ́mɛ̀ \q1 \v 1 N dɛmmu mufòmmu, \q1 dɛɛ̀ te kɛ̀ n yóó nkù sɛ̀í, \q1 n nɑ́ɑ́nnɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mmɛ. \q1 \v 2 N yóó nɑ́kɛ́mu Kuyie nkɛ dɔ̀: \q1 kù bɑ́ nni ntounko tinɑ́ɑǹtì, \q1 kù n nɑ́kɛ́ kù n sɛ́í ntìì ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 3 Kuyie nhɑ n fɛ̃́ũnko kɛ̀ dɛ̀ dɑ nɑɑtimɑɑ̀? \q1 A sènkɛ̀rì mí nhɑ dɔ̀ɔ̀ wè nɛ̀ ɑ nɔu kɛ̀ dɛ̀ wennimɑɑ̀, \q1 dɛ̀ wenni kɛ dò nhɑ́ dɔɔ̀ bɛyɛibɛ dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tɑ̀ɑ̀? \q1 \v 4 A mɔkɛ onìtì kó inuɔ nyɑɑ̀? \q1 A wúó nhonìtì ti wúómmɛ̀ mmɑɑ̀? \q1 \v 5 A we kũpúrì onìtì kpɛyɛ kɔ̃mɛ mmɑɑ̀? \q1 A bie ndònnɛ̀ onìtì kpɛyɛ dòmmɛ̀ mmɑɑ̀? \q1 \v 6 Kɑ̀ɑ wɑnti n kó mɛyetímɛ̀, \q1 kɛ fɛintɛ n kó mɛyɛinɑɑ̀? \q1 \v 7 A yɛ̃́mu kɛ tú n yí cɑ̀ɑ̀rɛ̀ mùmɑmù. \q1 Òmɔù nɛ́ mɛ nyí bomɛ̀ wèè bo n fietɛ ɑ nɔu miɛkɛ. \b \q1 \v 8 Fɔ̃́ɔ̃̀ m pìítɛ́ kɛ n dɔ̀ɔ̀ n kɔ̃̀ntì timɔu, \q1 kɛ nɛ́ bo n kuɔ pɑ́í pɑ́íɑ̀? \q1 \v 9 Dentɛní kɛ dò nhɑ m pìítɛ́ tiyɑɑtì tɛ̃mɛ̀ mmɛ, \q1 ɑ dɔ́ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ n tɑnnɛ́ mutɑ̃́ɑ̃́ mmɑɑ̀? \q1 \v 10 A nh utɛ́ kɛ̀ nni ndò mmɛnɑɑmiɛ̀ mmɛ, \q1 kɑ̀ɑ n kɑ̃ntɛ́ dinɑɑkɑ̃nnì kɔ̃mɛ. \q1 \v 11 Kɛ n dɑ̀tínnɛ́ tikɔ̃̀ntì nɛ̀ mɛmɑmbii, \q1 kɛ nh ɑ̃nnɛ́ yɛkṹɔ̃̀ kɛ n detí icĩɛ̃. \q1 \v 12 Kɛ n dɔ̀ɔ̀ diwɛ̀ì kɛ m pɑ̃ mufòmmu, \q1 ɑ dɑkɛmu n kpɛ́í ndɛɛ̀ te kɛ̀ n fòù. \b \q1 \v 13 Nɛ́ ntɛ tìì sɔ̀ri ɑ yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ. \q1 N yɛ̃́mu tìì bo ɑ yɛ̀mmɛ̀ tiì tú: \q1 \v 14 A bo nni mpɑkɛ́mɛ̀ kɛ̀ n cɑ̀ɑ̀rɛ̀ ɑ m pĩ́, \q1 kɛ̀ n yetɛ́ ɑ bɑ́ nni nwúónko. \q1 \v 15 Kɛ̀ n cɑ̀ɑ̀rɛ̀, n tùɔ̀ti icɛ nyi, \q1 bɑ́ kɛ̀ n yí cɑ̀ɑ̀rɛ̀ m bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́éu n yuu, \q1 n nɛ́ di ifɛi nyi kɛ sɑ̀nnɛ̀ n diu n sémmɛ̀ miɛkɛ nkɛ. \q1 \v 16 Kɛ̀ n yɛ̃ m bo íi n yuu ɑ́ n fɛ̃nnɛ́ dicìrícìrì kɔ̃mɛ, \q1 n yĩ́nkɛ̀ nkɛ ɑ bɛnkúmɛ̀ ɑ kpetì kɛ m puotì. \q1 \v 17 Tii nníí nyitóo kɛ̀ titɛtì tùɔ̀kɛní, \q1 kɑ̀ɑ miɛkɛ dɔkɛ n yiɛ̀ kɛ yɛ́útí, \q1 yɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀ntĩ̀rɛ̀ yɛɛ̀ nɛ́ n duò kɛ sɛ́i. \b \q1 \v 18 Bɑ nnɛ́ te kɑ̀ɑ n dènnɛní n yɔ̃ pɔutì miɛkɛ? \q1 N nɑ nku bɑ́ òmɔù mu n yí n yɑ̀. \q1 \v 19 Kɛ̀ dɛ̀ nɑ ndò n ketɛ́ kɛ í buotɛ́ kutenkù, \q1 kɛ̀ n nɑ nyɛtìní n yɔ̃ pɔutì kɛ̀ bɛ̀ m pɛ̃nkɛ́nɛ̀ kufɔ̃ti. \q1 \v 20 N we tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́ kɛ sũ, \q1 n yóu kɛ̀ m múnkɛɛ wei sɑ́m̀pɔ́. \q1 \v 21 Kɛ nɛ́ nɑ kɛ́kò mbɛ̀ kũũ̀ nkɛ̀ kɛ í wĩɛ̃tiní, \q1 dibiìnnì kó dihɛì dɛ̀ dò nkɛ̀ bì, \q1 \v 22 dɛ kó dihɛì dɛ̀ ɔ̃ɔ̃ wentɛ́ kɛ́mbìmu, \q1 dɛ bíɛ́kɛ̀ dibiìnnì diì kɛ̀ bo, \q1 dɛ̀mɑrɛ̀ í kɛ̀ dò nsɛ́i, \q1 kuyie ncuokɛ̀ dɛ̀ ɔ̃ ndò nkɛyènkɛ̀ nkɛ. \c 11 \s1 Sofɑɑ nɑ̀kɛ́ tì Isɔbu \p \v 1 Kɛ̀ Sofɑɑ Nɑɑmɑɑ ɛì kou bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 A nɑ́ɑǹtì sũ̀ṹmmu kɛ dò ntí dɑ tɛ̃́nnɛ́. \q1 Onìtì wèè nɔ ntinɑ́ɑǹtì weè ɔ̃ nnɑɑtɑɑ̀? \q1 \v 3 A kó kutoweku kuù bo pɑɑ mbɛnìtìbɛ̀ tinɑ́ɑǹtɑ̀ɑ̀? \q1 A bo ndɑú bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ cĩ̀ɛ̃́kɑ́ɑ̀? \q1 \v 4 A yĩmɛ kɛ tú ɑ nɑ́ɑǹtì tu timɔ́mmɔnti, \q1 kɑ̀ɑ dò mpɑ́í pɑ́í Kuyie nyììkɛ̀? \b \q1 \v 5 Kɛ̀ nsɑ̀ kɛ̀ Kuyie ndo bo bɛ́i, \q1 kɛ̀ kù do ɑ̀ɑ̀tɛ ku nùù kɛ dɑ bɛ́innɛ̀, \q1 \v 6 kɛ̀ kù dò nkù dɑ bɛnkɛ ku ciì nkó disɔ̀rì, \q1 mɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́mu onìtì kó mɛciì. \q1 A nɑ mbɑntɛ́ kù ɔ̃ɔ̃ bútínnɛ́mɛ̀ ɑ yɛi nkusṹkù. \b \q1 \v 7 A bo nɑ kɛ́yɑ̀ Kuyie nkó mɛcũmpumɛ mɑmɑ̀ɑ̀? \q1 A bo nɑ kɛ́bɑntɛ́ muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ ndòmmɛ̀ weti wetɑɑ̀? \q1 \v 8 Kuyie nciì ndɛumu kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ tiwɛtì, \q1 kɛ cũmpúrì kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ kudɔnkù, \q1 ɑ bo nɑ kɛ́bɑntɛ́ ɔ̃̀nti dɛ miɛkɛ? \q1 \v 9 Ku okùmɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́mu kɛtenkɛ̀, \q1 kɛ̀ ku pɛ̃kùmɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì. \b \q1 \v 10 Kɛ̀ Kuyie mpĩ nhòmɔù koò kɔ̀rinɛ̀ tibeéntì, \q1 kɛ̀ kù ò kpetínnɛ́, \q1 we mbo ò fìètɛ? \q1 \v 11 Kù yɛ̃́mu bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛsoùmbɛ̀, \q1 kù ɔ̃ɔ̃ í nwɑmmú kɛ̀ dɛ̀ɛ ku bi kɛ̀ kù nɛ́ nɑ kɛ́yɑ̀ mɛyɛi. \q1 \v 12 Onìtì tibɔti dòńtɛ́ wè í kpɑɑ́ kɛ bo ciitɛ́, \q1 disɑ̃mmɑrínnɑnnì dikpɑ́ɑ̀ kpɛri kó dɛbirɛ í kpɑɑ́ kɛ bo nɑɑ́nnɛ̀ fɛcɛ̃ɔ̃̀fɛ̀. \b \q1 \v 13 Kɛ̀ fɔ̃́ nyie kɑ̀ɑ do ncuó nKuyie mbíɛ́kɛ̀ nkɛ, \q1 kɑ̀ɑ do nyòutɛ ɑ nɔu ku bíɛ́kɛ̀ kɛ́ kù kuɔ́nnɛ̀, \q1 \v 14 kɛ́kɛi mmɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ bo ɑ nɔu miɛkɛ, \q1 kɛ̀ mɛyetímɛ̀ bɑ́ mbo ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \q1 \v 15 Dɛ mɔ̀nnì ɑ bo nkérí kɛ́yíéo kɛ wenni pɑ́íí, \q1 kɛ́nfííkú tei tei kɛ í yĩɛ̃̀kù. \q1 \v 16 A ketɛ́ kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dentɛní mɛyɛi nhɑ yɑ̀ mɛ̀ kpɛ́í, \q1 A níí bo dentɛní kɛ̀ dɛ̀ ndò mmɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ pɔ̃ntɛ́mɛ̀ dɛ̀ɛ̀ yúú. \q1 \v 17 Kɛ̀ mufòmmu dɑ wenkoo diyiè ɔ̃ɔ̃ ncómmú yɛyɔ kɛ dòmmɛ̀, \q1 kɛ̀ dibiìnnì nɑɑ́nko diwennɛ́cɑ̀nnì. \q1 \v 18 Dɛ mɔ̀nnì ɑ bo mbo kɛ í yĩɛ̃̀kù, \q1 kɛ yɛ̃́ ɑ mɔkɛmɛ̀ ɑ bɑɑ dɛ̀, \q1 dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ ndɑ kɔɔ́nnɛ̀, \q1 kɑ̀ɑ níí nduɔ́ kɛ í yĩɛ̃̀kù. \q1 \v 19 Kɑ̀ɑ níí nduɔ́ kɛ cɑ̃ɑ̃nko bɑ́ òmɔù bɑ́ ndɑ kɔɔ́nnɛ̀, \q1 bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu bo ndɔ́ kɑ̀ɑ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \q1 \v 20 Kɛ̀ bɛyɛibɛ biɛ nuɔ nkpeí kɛ̀ bɛ̀ wɑnti disɔ̀rì, \q1 bɛ̀ bɑ́ɑ́ pɛ́tɛ́ bɛ̀ bo sɔri dɛ̀, \q1 tìì bɛ̀ bɑ̀ɑ tiì tu mukṹṹ. \c 12 \s1 Isɔbu tɛ̃̀ńnɛ́ tì Sofɑɑ \p \v 1 Kɛ̀ Isɔbuu bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 \v 2 Di yɛ̀mmɛ̀ nɛ́ dò ndíì tɔ mɛciì mmɛmɔu, \q1 kɛ̀ di ku dìì mɔ̀nnì mɛciì ndèèmu. \q1 \v 3 M mɔ́mmuɔ m múnkɛ mɔkɛmu mɛciì, \q1 kɛ di dònnɛ̀ n yí di dòńtɛ́, \q1 di nɑ́ɑ́ ntì bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu tì yɛ̃́mu. \b \q1 \v 4 Bɛ̀ tu onìtì nɛ́pobɛ̀ ò dɑú kɛ yɛ̃ mí nwe, \q1 mí nwèè do ɔ̃ɔ̃ yú Kuyie kɛ̀ kù n cɔ́útɛ́, \q1 mí nwèè do tú onitisɑ̀ɑ̀wè kɛ wetí, \q1 bɛnìtìbɛ̀ nɛ́ dɑú mí nwe. \q1 \v 5 Bɛ̀ɛ̀ bo kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ nɑɑti bɛɛ̀ ɔ̃ ndɑú mɛyɛi nsɔ̃̀ńkɛ́ wè, \q1 wèè bètɛ́ kɛ doti bɛ̀ we ntemmù. \q1 \v 6 Bɛyɛibɛ bomu kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ nɑɑti, \q1 bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ wɛ̃̀ńnì Kuyie nkɛ íinko ku miɛkɛ, \q1 kɛ̀ bɛ wɛ̃rímú tú bɛ kó kuyie. \b \q1 \v 7 Bekɛ tiwɑnwɑntì kɛ̀ tì dɑ nɑ́kɛ́, \q1 kɛ̀ tinɔ̀tì dɑ́ yíɛ́ mɛciì. \q1 \v 8 Kɑ̀ɑ bekɛ kɛtenkɛ̀ kɛ̀ yóó dɑ duɔ́mmu itié, \q1 kɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó siyĩĩ tì ndɑ nɑ́kɛ́. \q1 \v 9 Dɛmɔu mɛmmɛ, \q1 ɔ̃̀ndɛ í yɛ̃́ Kuyie nkuù dɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ dɛmɔu. \q1 \v 10 Kuù te tiwɑnwɑntì timɔu fòùmɛ̀, \q1 nɛ̀ fɛnitiyɑnfɛ̀ fɛmɔu kó yɛwɛ̃rɛ̀. \b \q1 \v 11 Ditoò bɑ̀ɑ̀tìmɛ̀ tinɑ́ɑǹtì, \q1 dinùù mɛ mbɑɑ̀tì mudiì. \q1 \v 12 Bɛkótíbɛ̀ bɛɛ̀ mɔ̀kɛ mɛyɛ̀mmɛ̀, \q1 wèè fòù kɛ mɔ̀ntɛ weè ciì. \q1 \v 13 Kuyie nkuù nɛ́ tú kùù mɔ̀kɛ mɛyɛ̀mmɛ̀ kɛ̀ kuù kpeńnì, \q1 kuù duɔ̀ nyitié nkɛ̀ kuù ciì. \b \q1 \v 14 Kù ɔ̃ nkɛ̀ kù pɔ̀ntɛ bɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́mɑɑ́, \q1 kɛ̀ kù kpetínnɛ́ òmɔù wèè bo ò kpetɛ́ ò í bo. \q1 \v 15 Kuù ɔ̃ɔ̃ cónnɛ́ mɛniɛ nkɛ̀ dɛ̀ɛ kpeío, \q1 kɛ̀ kuù mɛ̀ fĩ́ĩ nkɛ̀ kɛtenkɛ̀ɛ pɛio. \q1 \v 16 Kuù mɔ̀kɛ muwɛ̃rímú kɛ nɔ ndɛmɔu dɔɔ̀rìmù, \q1 wèè feti nɛ̀ wèè fétìnnɛ otɔù bɛ̀ bo bɛmɔu kuù nɔ̀ùtɛ̀ miɛkɛ. \q1 \v 17 Kuù ɔ̃ɔ̃ beǹnɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì kó bɛtũ̀mbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀, \q1 kɛ̀ kuù fènni bɛbeémbɛ̀. \q1 \v 18 Kuù ɔ̃ɔ̃ cṹũ mbɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, \q1 Kɛ̀ kuù bɛ̀ dùú ntidɑɑtì kó iwɛ̃ĩ. \q1 \v 19 Kuù duɔ̀ nkɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɑɑ̀ ntidɑɑtì, \q1 kuù buɔ̀ mbɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kpɑ̀tì fìíkú. \q1 \v 20 Kuù ɔ̃ nte kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do nɔ ntinɑ́ɑǹtì kɛ̀ bɛ̀ɛ tì yĩɛ̃kɛ, \q1 bɛkótíbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do mɔkɛ mɛyɛ̀mmɛ̀ kuù ɔ̃ɔ̃ mɛ dɛ̀itɛ. \q1 \v 21 Kuù ɔ̃ nte kɛ̀ bɛ̀ɛ senkɛ̀rì sikpɑ̀ɑ̀tìbìí, \q1 kuù pùɔ̀ mbɛkperíbɛ̀ wɛ̃rímú. \q1 \v 22 Kuù ɔ̃ɔ̃ dennɛní dibiìnnì kpɛrɛ kuwenniku, \q1 dɛ̀ɛ̀ do bo dɛ̀ɛ̀ dò mbì kɛ̀ dɛ̀ɛ yɛnní mɛnɑ́ɑ̀. \q1 \v 23 Kuù ɔ̃ɔ̃ dɛ́úkùnnɛ dikpɑ̀ɑ̀tìyuu kɛ́deè kɛ́ dì pɔ̀ntɛ, \q1 kuù ɔ̃ɔ̃ duɔ́ nkɛ̀ yɛbotɛ̀ɛ sṹṹ nkɛ́pitɛ́ \q1 kɛ̀ kùu duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ pĩ̀ḿmú. \q1 \v 24 Kuù ɔ̃ɔ̃ fentɛ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, \q1 kɛ́duɔ́ nkɛ̀ bɛ nhɑ̃́ɑ̃́ ndikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kucɛ í borɛ̀. \q1 \v 25 Kɛ̀ bɛ̀ nhɑ̃́ɑ̃́ ndibiìnnì miɛkɛ kɛ bɑ́ɑ́ yɑ̀ kucɛ, \q1 kɛ sɔ̃́ntɛ́ kɛ́nhɑ̃́ɑ̃́ ntinɑɑ̀yɑ̃̀kɛ́muɔ́ntì kɔ̃mɛ. \c 13 \s1 Isɔbu tɛ̃̀ńnɛ́ tì Sofɑɑ tiì sɔkɛ́ \q1 \v 1 Tinti timɔu n tì yɑ̀mu nɛ̀ n nɔ̀nfɛ̀, \q1 n tì kèèmu timɔu nɛ̀ n toò kɛ tì bɑntɛ́. \q1 \v 2 Di yɛ̃́ tì n tì yɛ̃́mu múnkɛ, \q1 di í m pɛ̃ɛ̃tɛ́. \q1 \v 3 Muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nwe mí n nɑ́ɑ́nnɛ̀mɛ̀, \q1 n yóó beé nKuyie nku n kpɛti. \q1 \v 4 Díndi biɛ di sũ̀ṹ nsiyɑ́ɑ̀bìsí nsi, \q1 di tú bɛtɑ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ciintɛ bɛ̀mbɛ bɛnìtìbɛ̀. \q1 \v 5 Kɛ̀ di pètinkɛ do dò nkɑ́rɛ kɛ í bɛ́i ntìmɑtì, \q1 bɛnìtìbɛ̀ nɑ ndi wúó mmɛciì nyɛmbɛ̀ mbɛ. \b \q1 \v 6 N tɑti tinɑ́ɑ́mbeéntì nti, kéntɛ́nɛ̀ ti, \q1 kéntɛ́nɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ ntìì yɛ̀tìní n nùù miɛkɛ. \q1 \v 7 Di yɛ̀mmɛ̀ dò ndi bo cómmú Kuyie nfɔ̃nkúò nɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsɑ́ɑ̀? \q1 Di bo nkù kòḿmú kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ soúnnɑ́ɑ̀? \q1 \v 8 Di ku nkòḿmúmu mɛmmɑɑ̀? \q1 Di nɑ́ɑ́ nkuù kpɛ́ínnɑ́ɑ̀? \q1 \v 9 Kɛ̀ kù di wèńtɛ́ kù bo nsɔ̃́ ndi wennɑɑ̀? \q1 Di bo nɑ kɛ́ kù soutɛ́ kɛ́ndò ndinititɔùɑ̀? \q1 \v 10 Kɛ̀ di kù kòḿmú disɔ̀rì, \q1 kù í yóó yóu kù bo di potɛ́mɛ̀. \q1 \v 11 Kuyie nkpetì í duò di kɔ̃m̀bùɔ̀tɑ̀ɑ̀? \q1 Kufɔ̃wɑɑ́ nyí kù ndi bonɑ̀ɑ̀? \q1 \v 12 Di tṹṹ nkɛ nɑ́ɑ́ ntì dò mutɑ́pɛí mmu n yììkɛ̀, \q1 di n tɛ̃́nnìnko tì dò ntiyɑɑmɑtì nti. \b \q1 \v 13 Cĩ́ɛ̃́kɛ́nɛ̀ bɑ̀mbɑ̀! Yóunɛ̀ kɛ̀ m bɛ́i! \q1 Kɛ̀ tìì bo n tuɔ̀kɛní tì n tuɔ̀kɛní! \q1 \v 14 N cĩnnɛ̀ m buu ndi, \q1 kɛ̀ n fòmmu bo n nɔutɛ́ntɛnnì ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 15 Bɑ́ kɛ̀ kù bo n kuɔ, n yó nku mbekɛ́, \q1 n yóó kù bɛnkɛmu n yí cɑ̀ɑ̀rɛ̀mɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀. \q1 \v 16 Dɛɛ̀ pètìnkɛ yó ntú n kó mɛcootímɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ onitiyɛiwe í yóó dɑ́ɑ́tímɛ̀ kɛ́cómmú Kuyie ndiɛkù ììkɛ̀. \q1 \v 17 Kéntɛ́nɛ̀ n nɑ́ɑǹtì mɛsɑ̀ɑ̀, \q1 kɛ̀ n tì ndi wénkùnnɛ kɛ̀ tìi tɑ di to. \q1 \v 18 M bɑɑti tibeéntì nti, \q1 m mɛ nyɛ̃́mu kɛ dò mmíì yó nnɑɑti. \q1 \v 19 Kɛ̀ kù dɔ́ kɛ́ n sɛnninɛ̀, \q1 n yóó yĩ́o yúóó nwe di mmɔ̀nnì kɛ́kú. \b \q1 \v 20 Kuyie, n dɔ́ ɑ́ n dɔɔ̀ dɛ̀, dɛ̀ bo dɛ̀dɛ́rɛ̀ ndɛ, \q1 kɛ̀ n nɑ kɛ́cómmú ɑ ììkɛ̀. \q1 \v 21 Bɑ́ nsɔkɛ́ kɛ m puotì, \q1 bɑ́ nsɔkɛ́ kɛ donnìnko n kɔ̃m̀bùɔ̀tì. \q1 \v 22 Dɛ kó difɔ̃nkúò ɑ nɛ́ bo nɑ kɛ́bɛ́i kɛ̀ n dɑ tɛ̃́nnɛ́, \q1 yoo m bɛ́i nkɑ̀ɑ n cɔ́útɛ́. \q1 \v 23 N cɑɑ̀rìmɛ̀ bo mɛdɛ nɛ̀ n yetímɛ̀? \q1 N nɑ́kɛ́ n cɑ̀kɛ mù nɛ̀ n yetɛ́ dɛ̀? \q1 \v 24 Bɑ nte kɑ̀ɑ m bùtínnɛ́ \q1 kɛ n wúó nhɑ dootitɔù? \q1 \v 25 A yó nni mbɛtimu mí nkufɔ̃kpɛ̃rikɑ̀ɑ̀? \q1 A bo nni nfɛ̃mmú mí nkumukperíkɑ̀ɑ̀? \q1 \v 26 Dɛ̀ yĩ́mɛ kɑ̀ɑ wɑ̃̀ri tì n kpɛ́í nkɛ̀ tì tu titiiti mɑ́ɑ̀, \q1 kɛ n tounko m bíkɛ́mbɛ́ntì kó mɛyɛi? \q1 \v 27 Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ tɑ́ú n nɑɑ̀cɛ̀i \q1 kɛ pɑkíí n cemmu \q1 kɛ kɑɑ n nɑcɛ̀fɔ̃̀tɛ̀? \q1 \v 28 N kɔ̃̀ntì pɑ̃̀ɑ̃̀kɛmu, \q1 iyɑɑbiɛ ɔ̃ɔ̃ cɑ́ɑ́kɛ́mɛ̀ kuyɑ̀ɑ̀kù. \c 14 \s1 Onìtì í tú òmɔù \q1 \v 1 Onìtì yie nhonìtì pɛitɛ́ wè, \q1 o we í sũ kɛ nɛ́ tú pèmpè nkpɛyɛ. \q1 \v 2 Onìtì dònnɛ̀ mutepóó nhɔ̃ɔ̃ titɛ mɛ̀mmɛ kɛ mɔ́tóo bɑ̀mbɑ̀, \q1 mɛdɛ́ɛ̀ nhɔ̃ɔ̃ yɛnnímɛ̀ bɑ́ mɛ̀ bɑ́ɑ́ ɔɔtɛ. \q1 \v 3 Dɛ kóo nìtì botí nku ɑ bo mpɑkíímɑ̀ɑ̀? \q1 A bo nwe nyu tibeéntì kɛ̀ di bekù wenwe nɛ̀ fɔ̃́nnɑ́ɑ̀? \b \q1 \v 4 We mbo nɑ kɛ́dennɛní dɛ̀ɛ̀ tu dɛsɑ̀ɑ̀rɛ̀ dɛsĩ̀nnɛ̀ miɛkɛ? \q1 Dɛ yiɛ̀ nyí bo bɑ́ omɑ́ɑ̀. \q1 \v 5 A mɛ nkɑ̀ɑ̀mɛ̀mu o we kɛ yɛ̃́ o tɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ bo bɛ̀dɛ̀, \q1 ɑ ò kèétɛ́mu kumɑ̀nku ò í yóó nɑ kɛ́séntɛ́ kù. \q1 \v 6 Yĩ́ ɑ nɔ̀nfɛ̀ kɑ̃́mii kóò yóu kòo wei, \q1 kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkòo yɑ̀ diwɛ̀ì otɔ̃ntì ɔ̃ɔ̃ yɑ̀ dì ò cɔutɛ́ dìì yiè o yeti. \b \q1 \v 7 Mutie kpɛrɛ wɛ̃̀tɛ kɛ wenninɛ̀mu onìtì, \q1 kɑ̀ɑ mù kɔ̃ṹ mùu puku, \q1 mù bɑ́ɑ́ pɑɑ̀ yɛpɑ̀ɑ̀ mbo yɛ̀nnímɛ̀. \q1 \v 8 Bɑ́ kɛ̀ mu cĩ̀ɛ̃ nkòtɛ́ kɛtenkɛ̀ miɛkɛ, \q1 bɑ́ kɛ̀ mu kũ̀nnì dò ndì ku mutɑ̃́ɑ̃́ mmiɛkɛ, \q1 \v 9 kɛ̀ mù kèè mɛniɛ nkó kubooku mùu wɛ̃tɛ kɛ́sɛntɛ̀, \q1 kɛ̀ mu bɑkɛɛ siku ditepɑ̀nnì kɔ̃mɛ. \b \q1 \v 10 Kɛ̀ onìtì yie mɛ nku ò bɑ́ɑ́ nɑmpɛ, \q1 kòo wemmu kũ̀ńtɛ́ ɑ bɑ́ɑ́ yɑ̀ ò cuó nkɛ̀. \q1 \v 11 Dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ɔ̃ɔ̃ kṹṹmɛ̀, \q1 ikó nhɔ̃ɔ̃ kpeímɛ̀ kɛ́pɑ́ɑ́. \q1 \v 12 Onìtì kpɛrɛ mɛ ndò nkòò ku ò kumu, ítɛ́ í bo, \q1 nɛ̀ kɛtenkɛ̀ bo deèmɛ̀ ò bɑ́ɑ́ entɛ o nɔndɔmmú miɛkɛ. \q1 \v 13 Kuyie nkɑ̀ɑ do bo yie nhɑ́ n sɔnnɛ kudɔnkù, \q1 kɛ̀ nní nsɔri kɑ̀ɑ miɛkɛ yɑ̀ɑ deènɛ̀, \q1 kɑ̀ɑ n kéétɛ́ dimɔ̀nnì, ɑ yóó dentɛní dì n kpɛ́í. \q1 \v 14 Kòo nìtì níí do nku kɛ́foutɛ, \q1 n nɑ mmimmu nh ɑ́ɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ \q1 kɛ kémmú n kó mɛfíè mbo deèmɛ̀ kɑ̀ɑ nh om̀pùnnɛ. \q1 \v 15 Dɛ mɔ̀nnì kɑ̀ɑ yú kɛ̀ n yie, \q1 ɑ bo nyɑ́ɑ́ ndìì mɔ̀nnì ɑ bo n yɑ̀mɛ̀ mí nhɑ dɔ́ wè. \b \q1 \v 16 Di mmɔ̀nnì ɑ mɛ̀ nkɑ̀ɑmmɛ̀ n nɑcɛ̀fɔ̃̀tɛ̀, \q1 dɛ mɔ̀nnì kpɑɑnímu kɑ̀ɑ tɛ̃́nkɛ í yó mpɑkíí n yɛi. \q1 \v 17 Dɛ mɔ̀nnì kɑ̀ɑ cũɔ̃́ n yɛi nkuyɔ̀rìkù kɛ́dootóo, \q1 mɛmmɛ ɑ yóó ũtɛ́mɛ̀ n cɑɑ̀rìmɛ̀. \b \q1 \v 18 Yɛtɑ̃rɛ̀ mɔ́mmɔnyɛ yóó duómu kɛ́puɔ, \q1 kɛ̀ dipèrìi totɛ dicónnì. \q1 \v 19 Mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ pɔ̃ntɛ́mɛ̀ kɛ́kokɛ́ dipèrì, \q1 mɛniɛ nhɔ̃ mpũɔ̃̀ nkɛ tɔumɛ̀ mutɑ̃́ɑ̃́, \q1 mɛɛ̀ botí nku onìtì nɑ mbɑɑ dɛ̀ dèumɛ̀. \q1 \v 20 Fɔ̃́ɔ̃̀ ɔ̃ɔ̃ ò kòtɛ kòo do sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ bɑ́ɑ́ ítɛ́, \q1 kɑ̀ɑ cɑɑ̀rɛ̀ o ììkɛ̀ kóò pɛ̃ɛ̃. \q1 \v 21 Bɑ́ kɛ̀ bɛ̀ sɑ̃ntí o bí ò bɑ́ nyɛ̃́, \q1 kɛ̀ bɛ̀ mɛ nyì sènkɛ̀rì ò bɑ́ɑ́ yɑ̀. \q1 \v 22 Ò fɛ̃́ũ̀rì omɑ́ɑ̀ kó mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ mmɛ, \q1 ò kuɔ̀ nhomɑ́ɑ̀ kó didɑbònnì ndi. \c 15 \s1 Edifɑsi nɑ̀kɛ́mɛ̀ Isɔbu kucɛ mɛdɛ́rímɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ Edifɑsi Temɑɑ ɛì kouu yíɛ́ kɛ́bɛ́innɛ̀ Isɔbu kɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Mɛciì nyiɛ̀ nhɔ̃ɔ̃ sɔ̃́ntɛ́mu kɛ́pĩɛ̃too tinɑ́ɑǹtɑ̀ɑ̀? \q1 Ò ɔ̃ɔ̃ sɔ̃́ntɛ́ kɛ́bɛ́inkomu dɛtetìrɑ̀ɑ̀? \q1 \v 3 Kɛ sɔ̃́ntɛ́ kɛ́nnɑ́ɑ́ ndɛtetìrɛ̀ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ wɑnti bɛ̀ɛ ò duɔ́ nkunɑɑtɑ́ɑ̀? \q1 Yɛtɑnnɔ̀ yɛ̀ɛ̀ í yóó ò teennɛ̀ tìmɑtɑ̀ɑ̀? \q1 \v 4 A í dé Kuyie, \q1 A pɑɑ̀nko bɛnìtìbɛ̀ mbɛ bɛ yɛ̀mmɛ̀ bo mbomɛ̀ Kuyie mbíɛ́kɛ̀. \b \q1 \v 5 A nɑ́ɑǹtì bɛnkúmu ɑ túmɛ̀ oyɛiwe, \q1 kɑ̀ɑ nɛ́ ti cií, \q1 \v 6 ɑ nùù diì nɑ̀ɑ́ nhɑ cɑ̀ɑ̀rɛ̀mɛ̀, dɛ̀ í tú míì mɛ nyɛ̃, \q1 ɑ nɑ́ɑǹtì tiì dɑ bekùnɛ̀. \b \q1 \v 7 Ti yɑ̀ɑ̀rì ketiwè bɑ́ ntú fɔ̃́ nwe? \q1 A do yó mbo kɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ mu nyí bo yɑ́ɑ́bɑ? \q1 \v 8 A bɑ́ nkɔkɛ́mu Kuyie nkó dikotitĩ̀nnì miɛkɛ? \q1 A bɑ́ ndɛ mpɛ̀tɛ́ní mɛciì? \b \q1 \v 9 A yɛ̃́ ɔ̃̀nti kɛ̀ ti í tì yɛ̃́? \q1 A bɑntɛ́ ɔ̃̀nti kɛ̀ ti bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ tì bɑntɛ́? \q1 \v 10 Ti miɛkɛ tiyùpɛ́ítì yɛmbɛ̀ bomu nɛ̀ bɛdɑkótíbɛ̀, \q1 bɛ̀ɛ̀ bie nsũnɛ̀ ɑ cicɛ kpɛyɛ. \q1 \v 11 Yɑ́ɑ̀ ɑ yɛ̀mmɛ̀ dò nhɑ pɛ̃ɛ̃tɛ́mu Kuyie mmɛ̀ ndɑ duɔ́ nyìì tié nyíe, \q1 Ti mɛ ndɑ nɑ́ɑ́ nyì nɛ̀ yɛtɑnnɔ̀ yɔɔ̀nyɛ̀? \b \q1 \v 12 A miɛkɛ pɛikɛ nɛ̀ bɑ? \q1 Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ ti wetiri inuɔ? \q1 \v 13 Kɛ tùùtɛnɛ̀ Kuyie, \q1 kɛ nɑ́ɑ́ mmiɛ mbotí? \b \q1 \v 14 Onìtì tu we kɛ bo nwenni pɑ́íí, \q1 Onìtì pɛitɛ́ wè bo yĩ́mɛ kɛ́nwetí? \q1 \v 15 Kuyie nkunku í tɑ̃́ ku tɔ̃rɛ̀, \q1 kɛĩ́nkɛ̀ í ku wenni kɛ sɑ̀nnɛ̀, \q1 \v 16 kòo nìtì nɑ̀kɛ́ wèè cɑ̀kɛ kɛ í dò nkɛ́tɔ́ɔ́nnɛ̀, \q1 wèè dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi mbɛ̀ yɔ̃̀mmɛ̀ mɛniɛ weè nɛ́ bo nwennɑɑ̀? \b \q1 \v 17 N yó ndɑ duɔ̀ nyitié nyì, ɑ́ ì kèńtɛ́, \q1 n yóó dɑ nɑ́kɛ́ n yɑ̀ dɛ̀ ndɛ. \q1 \v 18 Mɛciì nyɛmbɛ̀ bɛɛ̀ tì nɑ̀kɛ́, \q1 bɛ̀ tì cɔutɛ́ bɛ yɛmbɛ̀ borɛ̀ kɛ̀ tì dòmmɛ̀ bɛ̀ mɛ ntì nɑ̀kɛ́. \q1 \v 19 Bɛɛ̀ do te dihɛì bɛmɑ́ɑ̀, \q1 opɔ̀ɔ̀ mɔù mu ndo í kɔɔrɛ bɛ miɛkɛ. \b \q1 \v 20 Dɛ kó itié nyiì tu: \q1 Oyɛiwe ɔ̃ɔ̃ í mmɔkɛ mɛom̀pùmɛ̀ o fòmmu mumɔu miɛkɛ, \q1 o kó yɛwe ò yóó dɔɔ̀ yɛ̀ ɔ̃ ntú yɛyɛiyɛ nyɛ. \q1 \v 21 Ò ɔ̃ nyo tì ɔ̃ ntú kufɔ̃wɑɑ́ nkpɛti nti sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 ò ɔ̃ nkɑri kɛ í yĩɛ̃̀kù kɛ́ nyóó dɑɑtɛní kòo kɔ̀ùtì ò dɛ̀ɛ́tɛ́, \q1 \v 22 Ò tɛ̃́nkɛ ɔ̃ɔ̃ í ntɑ̃́ kɛ dò nhò bo nɑ kɛ́yentɛ́nɛ̀ dibiìnnì, \q1 mudoò muù ɔ̃ nhò kɛ́tìrì sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 \v 23 Ò ɔ̃ nhɑ̃́ɑ̃́ nkɛ wɑnti mudiì mmu, \q1 ò yɛ̃́mu kɛ dò mmu kṹṹ mmuù ò bɑ̀ɑ. \q1 \v 24 Mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ nɛ̀ mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ duò o kɔ̃m̀bùɔ̀tì, \q1 kɛ buríní o kpɛ́í okpɑ̀ɑ̀tì ɔ̃ɔ̃ bɑ́ɑ́tímɛ̀ kɛ́ndoti dihɛì. \b \q1 \v 25 Kɛ yɛ̃́ ò dɑ́nnìmɛ̀ Kuyie nku, \q1 ò dɑ̀ɑ́tí kɛ wɛ̃̀ńtɛ́ muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nwe. \b \q1 \v 26 Ò bunnɔ́ɔ kɛ bo kũntɛ Kuyie nku, \q1 kɛ kɑ̃ɑ̃́ nhomɑ́ɑ̀ tidɔpììtì ticɛ̃́ɛ̃́tì. \q1 \v 27 Kòo ììkɛ̀ pìɛ́kɛ́, \q1 kòo kɑ ɛ̃rí mɛkùɔ̀. \q1 \v 28 Kòo yó nkɑtì yɛhɛkɛ̀ bɛ̀ pɔ̀ntì yɛ̀, \q1 sicɛ̃́ĩ sìì í dò nkɛ́nhɑ̃, sìì kɔ̀ri kɛ bo nɑɑ́ ntidobontì. \b \q1 \v 29 Dɛ yiɛ̀ mbotí tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ kpɑrìkɛ̀, \q1 o kpɑ̀tì bɑ́ɑ́ mɔntɛ, \q1 o mɔ̀ɔ̀tì bɑ́ɑ́ sṹṹ nkɛ́pitɛ́ kutenkù. \q1 \v 30 Dɛ yiɛ̀ nhò bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́yentɛ́nɛ̀ mukṹṹ nkó dibiìnnì, \q1 muhɑ̃ɑ̃́ mbo cɔ́útɛ́ o bí, \q1 kɛ̀ Kuyie nnùù kó kuyɑɑkùu ò nɛinɛ̀. \b \q1 \v 31 Ò tɑ̃́ tì tu dɛtetìrɛ̀ ndɛ, \q1 ò soú nhomɑ́ɑ̀ ndi, \q1 dɛ̀ í yóó ò teennɛ̀ tìmɑtì, \q1 o cɔ̃́ntimu tu dɛtetìrɛ̀ ndɛ. \q1 \v 32 Dɛ̀ yóó dɔɔ̀mu kòo we mú nyí dèè, \q1 bɑ́ o bɑkɛ bɑ́ɑ́ puku. \q1 \v 33 Kòo yotɛ fínyĩ̀ kó yɛbɛ bɛ́nyɛ̀ kɔ̃mɛ, \q1 odìfíè kó mupórímù kɔ̃mɛ. \b \q1 \v 34 Dɛ kó fɛyɑnfɛ̀ ɔ̃ɔ̃ nɑɑ́ ntɛhɑ̃ũntɛ ntɛ, \q1 bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ cɔú ticuuti muhɑ̃ɑ̃́ mmuù ɔ̃ɔ̃ cɔ́útɛ́ bɛ cɛ̃́ĩ. \q1 \v 35 Ò pùó ndɛyɛirɛ ndɛ, kɛ pɛitɛ́ mɛyɛi, \q1 ò pùó mmɛsoùmmɛ̀ kó dibii ndi. \c 16 \s1 Isɔbu tɛ̃̀ńnɛ́ tì Edifɑsi \p \v 1 Kɛ̀ Isɔbuu bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 N kèè kɛ kèèmu di nɑ́ɑ́ ntì kucɛ mɛ̀pɛ́u, \q1 di tú bɛbɑ́ɑ̀mbɛ̀ yɛibɛ mbɛ dimɔu mɛmmɛ. \q1 \v 3 Dɛ kó tinɑ́ɑǹtì dɛtetìrɛ̀ kpɛti bo mɔɔtɛ kumɑ̀nkɑɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ ɔ̃̀nti dɑ yonkɛ kɑ̀ɑ n tɛ̃́nnìnko miɛ? \b \q1 \v 4 M múnkɛ nɑ nnɑmu kɛ́nnɑ́ɑ́ ndi nɑ́ɑ́mmɛ̀, \q1 kɛ̀ di do mbo n kó difɔ̃̀tìrì, \q1 n nɑ nnɑ́ɑ́ m mɛ̀ ndɔ́mɛ̀ kɛ éùròo. \q1 \v 5 N nɑ nyɑ́úkùnnɛ di kɔ̃̀ǹtì nɛ̀ n nɑ́ɑǹtì. \q1 N sɑ́útìi nɑ n di teennɛ̀mu. \b \q1 \v 6 Kɛ̀ n nɑ̀ɑ́ kuyonku kùù m bo kù í yóó yɑɑtɛ, \q1 kɛ̀ m mɛ ncĩ̀ɛ̃́kɛ́ kù bɑɑ í iti. \q1 \v 7 Ntɛ Kuyie nkɛ deu n wɛ̃rímú, \q1 bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ do nh ɔrí òmɔù tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́ kɛ fòù. \q1 \v 8 N kũɔ̃ntì tiì nɑ̀kɛ́ n kpɛ́í, \q1 n cĩ̀toomu kɛ̀ dɛ̀ bɛnkú n túmɛ̀ oyɛiwe. \q1 \v 9 Kuyie mmiɛkɛ kɛɛ̀ ǹ tɑ̃ kɛ tũ, \q1 kù m bɛ̀tìmu kɛ cɑ́ɑ́ nku bɛ̀nnì. \q1 Kù tu n dootitɔù nwe kɛ n tɑ̃ fɛnɔ̀nfɛ̀. \b \q1 \v 10 Bɛ̀ ɑ̀ɑ̀tɛ tinùùtì nti kɛ n wetí, \q1 kɛ m bemmù, kɛ n sɑ̃́ɑ̃́, \q1 kɛ mbɛti kɛ nfɛ̃mmú. \q1 \v 11 Kuyie nkuù m pĩ nkɛ duɔ́ mbɛdɑpùnyɛibɛ, \q1 kuù nhɑ̃nnɛ́ bɛyonkubɛ nɔu miɛkɛ. \b \q1 \v 12 N do bo diwɛ̀ì miɛkɛ nkɛ kɛ̀ kù m pɔ̀ntɛ, \q1 kɛ̀ kù pĩ n fɔ̃̀níí kɛ bɔ nkɛ m pɛ̀ítɛ́ pɛ́ítɛ́, \q1 ku pie nwetí mí nwe. \q1 \v 13 Ku pie nyiì tu níɛ́ɛ́ kɛ́ n kɔ́nnì, \q1 kɛ n tɑ̃ kɛ tùɔ̀ti n ceumbɛ̀ bɑ́ mɛsémmɛ̀ í kù bo. \q1 Kɛ̀ n nɑutì yɛ̀nní kɛ cóú kɛtenkɛ̀. \q1 \v 14 Kɛ n kɔùrì kɛ n kɔùrì yɛmuɔ, \q1 kɛ n fɛ̃mmú okpɑ̀rìnuɔnti kɔ̃mɛ. \b \q1 \v 15 N dɑ́ɑ́tí kufɔ̀ɔ̀tɔ̃̀nkù nku sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 kɛ̀ Kuyie nni nnɑ kɛ̀ n sɑ̃nni dèè kɛ̀ n duɔ́ mutɑ̃́ɑ̃́ mmiɛkɛ. \q1 \v 16 N kɔmmú kɛ kɔmmúmu kɛ̀ n nuɔ nwũɔ̃tɛ́, \q1 kɛ̀ n nɔmpòòtì cɛ̃ɛ̃kɛ kɛ̀ n yììkɛ̀ kɔɔrɛnɛ̀ mukṹṹ. \q1 \v 17 N nɔu í tɛí mɛnitiyĩ̀ĩ̀, \q1 m bɑ́ɑ́mmu dò mpɑ́íí nwe. \b \q1 \v 18 Fɔ̃́ nkɛtenkɛ̀ ɑ bɑ́ɑ́ dɑ́tínnɛ́ n yĩ̀ĩ̀, \q1 dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ɑ́ pénnɛ́ n dɑbònnì. \q1 \v 19 Wèè nɑ́ɑ́ n kpɛ́í nhò bo kɛĩ́nkɛ̀ nkɛ, \q1 wèè kpɑ n kpɛ́í nhò bo tiwɛtì nti. \b \q1 \v 20 N nɛ́pobɛ̀ n dɑúmu, \q1 n kuɔ̀ nkɛ búɔ́ Kuyie nku. \q1 \v 21 Wèe nɑ̀ɑ́ n kpɛ́í, wèe ti pútɛ́ mí nnɛ̀ ku, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ pútɛ́mɛ̀ onìtì nɛ̀ o nɛ́po. \q1 \v 22 Kɛ yɛ̃́ n we tɔ̀ɔ́mmɛ̀ kɛ bo deèmu, \q1 kɛ̀ n tũ nkucɛ bɛ̀ keri kù kɛ í wĩɛ̃tiní. \c 17 \s1 Bɛ̀ yetɛmɛ̀ Isɔbu koò bɔntóo \q1 \v 1 Kɛ̀ Isɔbuu sɔɔtɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N wemmu tɛ̃́nkɛ í yiɛ̀ sɛ́i, \q1 n we yɛɛ̀ kũpɛ, \q1 kufɔ̃ti kuù m bɑ̀ɑ. \q1 \v 2 Mudɑɑ́ nyɛmbɛ̀ bɛɛ̀ n fitɛ́, \q1 n yí nɔ nkɛdɔunɛ̀ bɛ kó yɛsɑ̃́ɑ̃̀mbɛ̀. \b \q1 \v 3 Kuyie, nyietí ɑ yɛ̃ n cɑ̀kɛ mù kɛ́ n fĩ́ĩnko, \q1 kɛ̀ dɛ̀ í tú fɔ̃́ nhòmɔù í bo wèè bo m pɑtɛ. \q1 \v 4 Fɔ̃́ɔ̃̀ bɛ̀ mɔ̀ntɛ mɛyɛ̀mmɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ í bɑntɛ́, \q1 ɑ bɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ bɛ̀ n nɑ. \q1 \v 5 Bɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo dɔɔ̀ dinɑ́ɑǹhɑ̃ntírì mɑrì tu dɛ̀: \q1 A yu ɑ nɛ́pobɛ̀ kɛ̀ di yo ndi ɛí dɛ̀, \q1 kɑ̀ɑ bí ɑunɛ̀ dikònnì. \b \q1 \v 6 N kpɛrɛ nɑɑ́ nfɛoǹnìfɛ̀ nfɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ nɑ́ɑǹtɛ n kpɛ́í nkutenkù, \q1 bɛ̀ sùu n yììkɛ̀ nkɛ tinɔ́ntɔ̃ũtì. \q1 \v 7 N nuɔ ntɛ̃́nkɛ í wúónnɛ̀ mɛsémmɛ̀, \q1 n tùoti iì cĩ̀tiroo mɛdɛ́ɛ̀ ndèumɛ̀. \b \q1 \v 8 Bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ wetí bɛ̀ n yɑ̀ kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ dimu, \q1 onitisɑ̀ù ɔ̃ n yɑ̀ kòo miɛkɛ kɛɛ̀ yɛ̀nní bɛ̀ɛ̀ í dé Kuyie. \q1 \v 9 Wèè wetí ò fìíkú teii nwe ò kèrí kùù cɛ miɛkɛ, \q1 wèè wenni kòò yɛ̀útí omɑ́ɑ̀ muwɛ̃rímú. \q1 \v 10 Díndi biɛ kɛ̀ di dɔ́ di nwĩɛ̃tiní, \q1 n yí kpɑɑ́ kɛ bo yɑ̀ di miɛkɛ wèè mɔ̀kɛ mɛyɛ̀mmɛ̀. \b \q1 \v 11 N we pɛ̃nkɛ́mu, \q1 kɛ̀ n do dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tì kũ̀ńtɛ́ dɛndɛ, \q1 n yɛ̀mmɛ̀ do nɑɑtinɛ̀ dɛ̀ mɛdiɛ̀ nkɛ̀ dɛ̀ pɑ̀ɑ̀. \q1 \v 12 Kɛ̀ dɛ̀ bììtɛ n nɛ́pobɛ̀ ɔ̃ɔ̃ dɔ̀ dɛ̀ wentɛ́mu, \q1 kɛ̀ dɛ̀ urikɛ bɛ̀ dɔ̀ dikṹnweńnì. \b \q1 \v 13 N tɛ̃́nkɛ bɑɑ bɑ? \q1 Kudɔnkù kuù tu n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, \q1 m pitɛ́ n dɔ́ù dibiìnnì miɛkɛ nkɛ. \q1 \v 14 N nɑ̀kɛ́mu n fɔ̃ti kɛ yĩ kuù tu n cicɛ, \q1 kɛ nɑ̀kɛ́ yɛbiɛ̀ kɛ yĩ yɛɛ̀ tu n yɔ̃ nɛ̀ n tɑ̃ũ̀. \q1 \v 15 N do bɑɑ dɛ̀ kɔ̀tɛ kɛ? \q1 We ndɛ̀ wùó ntɛ̃́nkɛ? \q1 \v 16 N do bɑɑ dɛ̀ dɛmɔu nɛ̀ mí ti tɑti kufɔ̃ti nku, \q1 Mí nnɛ̀ dɛndɛ ti cuti kɛtenkɛ̀ nkɛ. \c 18 \s1 Bididɑɑ nɑ̀kɛ́mɛ̀ Isɔbu kucɛ mɛdɛ́rímɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ Suɑɑ ɛì kou Bididɑɑ nyóó bɛ́i nkòo nùù dɔ̀: \b \q1 \v 2 Dɛ̀ yóó nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ, \q1 kɛ̀ di kṹntɛ́ tinɑ́ɑǹtì sɔ̃́ntíkɛ kpɛti? \q1 N nɑ́ɑ́nnɛ̀ kɛ yɛ̃́ di yɛ̃ mmù, \q1 kɛ ti nnɑ́ɑ́. \q1 \v 3 Bɑ nte kɛ̀ bɛ̀ ti wúó ntiyɛìntì? \q1 Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ di ti wúó ntidìɛ̀ntì? \b \q1 \v 4 Fɔ̃́ nwèè kɔ̃nnɛ̀ kɛmiɛkɛ, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ kpɛ́í bo nte kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ deè kutenkɑ̀ɑ̀? \q1 A kpɛ́í bo nte kɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ɛ fũtɑɑ̀? \b \q1 \v 5 Oyɛiwe kó fɛmíìnfɛ̀ yóó kúmu, \q1 o dɛkɛ̀ kó muhɑ̃ɑ̃́ nyóó kúmu. \q1 \v 6 Kuhɑ̃ɑ̃wenniku í yóó nkpɑɑ́ o fii miɛkɛ, \q1 o míìnfɛ̀ yóó kúmu. \b \q1 \v 7 Kòo nkérí kɛ tú sĩ́mmú sĩ́mmú, \q1 ò toti kɛ bo dɔ̀ɔ̀ tì tiì yóó ò bɔ. \q1 \v 8 O nɑɑ̀cɛ̀i siì tɑ ticùɔ̀tì miɛkɛ, \q1 o nɑɑ̀cɛ̀i siì tɑ kuhɔ̃ũ kó dideè miɛkɛ. \q1 \v 9 Timɑ́tì tiì pĩ nho nɑcɛ̀nkénnì, \q1 ticùɔ̀tì kó yɛdekɛ̀ yɛɛ̀ ò pĩ. \b \q1 \v 10 Bɛ̀ ò bɔ nkuhɔ̃ũ nku, \q1 ticùɔ̀tì tiì dìí o cɛ. \q1 \v 11 Kukɔ̃m̀bɔ̀dorí kpɛti tiì nɛ́ kéríní tipíìtì timɔu, \q1 koò fɛ̃mmú fɛ̃nfɛ̃. \b \q1 \v 12 Wenwe wèè do kpeńnì kɛ̀ dikònnì ò cĩ̀rìkùnnɛ, \q1 mɛsémmɛ̀ mɛɛ̀ kɑ̀ri o tɑkɛ́. \q1 \v 13 Mumɔmmú muù cɑ̀ɑ́kɛ́ cɑ́ɑ́kɛ́ o kɔ̃̀ntì, \q1 mukṹṹ nkóo po weè di o tùòtì. \b \q1 \v 14 Koò dènnɛ o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ò do tɑ̃́ tɛ̀ miɛkɛ, \q1 koò fũrí koò kɔ̀rinɛ̀ kukɔ̃m̀bɔ̀doróo kóo kpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀. \q1 \v 15 O fii, bɛtɔbɛ̀ bɛɛ̀ yóó dì tɑ, \q1 bɛ̀ yóó dì cɔ́u mmuhɑ̃ɑ̃́\f + \fr 18:15 \fr*\fk muhɑ̃ɑ̃́: \fk*\ft Muhɑ̃ɑ̃́ mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ mmùù kpɛ́í mmù bɛnkú bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ cɔ́u mmù mmu kɛ́wénkùnnɛ tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ́dɛitɛ kusĩ̀nkù wèè do ketɛ́ kɛ́ tɛ̀ tɑ ò do tɔní kù kòo tɔù mɔùu tɛ̀ tɑ.\ft*\f* mmu. \q1 \v 16 O cĩ̀ɛ̃ nkpeímu dɛ miɛkɛ, \q1 kòo fɑ̃ɑ̃̀tì mɔ̀tírí o ĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 17 Òmɔù tɛ̃́nkɛ í denniní o kpɛ́í nkutenkù, \q1 o yètìrì tɛ̃́nkɛ í yu dihɛì. \q1 \v 18 Bɛ̀ ò tèntoo dibiìnnì miɛkɛ nkɛ, \q1 koò dènnɛ kutenkù. \b \q1 \v 19 O kó kuwuɔ mmiɛkɛ dɛbirɛ í bo, \q1 dɛyɑɑ̀birɛ í bo, \q1 o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ òmɔù í kpɑɑ́ fòù. \q1 \v 20 Tìì ò tùɔ̀kɛní tiì donnɛ́ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì, \q1 kɛ ɑ̃nnɛ́ kufɔ̃wɑɑ́ ndiyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ. \q1 \v 21 Oyɛiwe kpɛrɛ ɔ̃ mmɛ ndò, \q1 wèè í yɛ̃́ Kuyie nhò ɔ̃ɔ̃ tí ndentɛnɛ̀. \c 19 \s1 Isɔbu tɛ̃̀ńnɛ́ tì Bididɑɑ \p \v 1 Kɛ̀ Isɔbuu bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Dɛ̀ yó nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ kɛ̀ di yóu di bo ncɑɑ̀rìmɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀? \q1 Kɛ̀ di nɑ́ɑǹtì ǹ kɔ̀ùrì? \q1 \v 3 Kucɛ mɛ̀pɛ́u ndi miɛ ndi n sɑ̃́ɑ̃́mmɛ̀, \q1 di mɛ̀ nni nfɛ̃́ũnko kɛ̀ ifɛi í di boɑ̀? \b \q1 \v 4 Bɑ́ kɛ̀ ǹ yetɛ́mu, \q1 dɛ kó mɛyetímɛ̀ tu n kɔ̃mɛ mmɛ. \q1 \v 5 Kɛ̀ di mɛ̀nkɛ dɔ́ kɛ́ n nɑmu \q1 kɛ́ n toú ntinɑ́ɑǹtì kɛ́ n dií nyifɛi. \q1 \v 6 Bɑntɛ́nɛ̀ kɛ dò Kuyie nkuù n toú ntinɑ́ɑǹtì \q1 kuù ǹ tɑnnɛ́ ku kó ticùɔ̀tì miɛkɛ. \b \q1 \v 7 Ntɛ mí nkɛ kuɔ̀ nkɛ tú bɛ̀ m puotì òmɔù mɛ nyí n cɔ́ú, \q1 kɛ̀ ǹ kuɔ̀ mbɑ́ òmɔù í m pɑɑ̀tì. \q1 \v 8 Kuù m̀ pìi nkucɛ bɑ́ n yí yɑ̀ m bo kétɛ́ dɛ̀, \q1 kuù yɛ̃ ndɛ̀ m biitoo kɛ̀ m bɑ́ nwúó nkucɛ. \q1 \v 9 Kuù dɛ̀itɛ n sɑ̃nni, \q1 kuù òótɛ́ n kpɑ̀ɑ̀tìpìì. \b \q1 \v 10 Kù m bɔmmù tipíìtì timɔu kɛ̀ n kpɛrɛ dèè, \q1 kù dɛ̀itɛ n tɑ̃́kùmɛ̀ do ĩkú dɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀ dɛ̀ndɛ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ uutɛ́mɛ̀ mutie. \q1 \v 11 Ku miɛkɛ kɛɛ̀ m̀ pɛikɛ, \q1 kɛ̀ kù n wèńtɛ́ ku dootitɔù. \q1 \v 12 Ku ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛɛ̀ kèríní ditĩ̀nnì kɛ n wetí, \q1 kɛ keutɛ́ kucɛ kɛ tùɔ̀kɛní m borɛ̀, \q1 kɛ bɑ̀tɛ́ kɛ n fitɛ́. \b \q1 \v 13 Kɛ n fũ̀ũnnɛ̀ n kɔbɛ, \q1 kɛ̀ n nɛ́pobɛ̀ bɛmɔu cìɛ́tɛ́ kɛ n yóu. \q1 \v 14 N tebìí n dootóomu, \q1 kɛ̀ n nɑtitɔbɛ̀ n yɛ̃̀. \q1 \v 15 Bɛ̀ɛ̀ ǹ tɑɑ̀nɛ̀, nɛ̀ n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀ n wúó nhopɔ̀ɔ̀ nwe, \q1 kɛ n wúó nhokpɑ́kpɑ̀rì. \q1 \v 16 Kɛ̀ n yu n kóo tɔ̃ntì ò ncĩ́ɛ̃́kɛ́, \q1 kɛ̀ dɛ̀ mbékú nhò bɑ̀ḿmú m mɔ́mmuɔ. \b \q1 \v 17 M pokù tɛ̃́nkɛ í dɔ́ n kpɛti, \q1 kɛ̀ n kɔbɛ mɔ́mmɔmbɛ m pɛ̃̀. \q1 \v 18 Kɛ̀ ibí bɛ́nnì n senku, \q1 kɛ̀ n yìtɛ́ kɛ còḿmú ì nni ndɑú. \q1 \v 19 Kɛ̀ ǹ nɑɑ́ nyisíɛ́ bɛ̀ɛ̀ do n tɑ̃́ bɛ ììkɛ̀, \q1 nɛ̀ bɛ̀ ti do nɑɑti bɛɛ̀ kòńtɛ́ kɛ n dokùnɛ̀. \q1 \v 20 N kɔ̃̀mmɛ̀ nɛ̀ m mɑɑ nkɛ̀ dɛ̀ dɑ̀roo n kṹɔ̃̀, \q1 tininkɔ̃́ũ̀tì tiì mɑ́ɑ̀ kpɑɑ́. \b \q1 \v 21 N kuɔ́nnɛ̀ mɛsémmɛ̀ bé! \q1 Díndi n nɛ́pobɛ̀ n kuɔ́nnɛ̀ mɛsémmɛ̀! \q1 Kuyie nkuù nɔ̀ùtɛ̀ m̀ potɛ́. \q1 \v 22 Yé dɛ̀ yĩmɛ̀ kɛ̀ di m bɛtì Kuyie nni mbɛtìmɛ̀? \q1 Di mɛ nni nfɛ̃́ũ nkɛ̀ dɛ̀ í di sɑ̀nnɑ̀ɑ̀? \b \q1 \v 23 Kɛ̀ n do bo nɑ kɛ́wɑ̃ri n nɑ́ɑǹtì, \q1 n nɑ ntì wɑ̃̀ri dipɑ́tíri miɛkɛ. \q1 \v 24 N nɑ ntùótɛ́ dicíè kɛ kèrí dipèrì ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ tì wɑ̃̀rinɛ̀ mmɛbiɛrimɛ kɛ̀ tì mbo sɑ̃́ɑ̃̀ dipèrì ĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 25 N nɛ́ yɛ̃́mu kɛ dò n kóo donti fòù, \q1 weè te dinùù sɔnni kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 26 N kɔ̃̀ntì tiì m̀bo pɑ̃ɑ̃kɛ dìì mɔ̀nnì, \q1 n yóó yɑ̀mu Kuyie mmɔ́mmɔnku nɛ̀ n nɔ̀nfɛ̀. \q1 \v 27 N yóó kù yɑ̀mu kumɔ́mmɔnku nɛ̀ n nɔ̀nfɛ̀, \q1 n yóó kù yɑ̀mu fɛ̃̀, dɛ̀ í tú otɔù mɔù, \q1 nɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu ndi m bɑɑmɛ̀ dɛ kó dimɔ̀nnì kɛ̀ dɛ̀ nh ɔɔtí. \b \q1 \v 28 Dɛ mɔ̀nnì di bo yĩ́: \q1 Bɑ nte kɛ̀ ti do ò bɛ̀ti? \q1 Dɛ mɔ̀nnì di yóó yɑ̀mu n do nɑɑtimɛ̀. \q1 \v 29 N yɛ̃́mu kɛ dò nKuyie nyóó di bekɛ́nɛ̀, \q1 nɛ̀ dɛ kpɛ́í, ndénɛ̀ kukpɑ̀rìseú, \q1 kɛ yɛ̃́ Kuyie nyɛ̃ĩti dɛumɛ̀mu. \c 20 \s1 Sofɑɑ nɑ̀kɛ́mɛ̀ Isɔbu kɛ yɛ̃ nhoyɛiwe ɔ̃ɔ̃ yɑ̀ tìì cɔ̃nti \p \v 1 Kɛ̀ Sofɑɑ Nɑɑmɑ ɛì kouu bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 N yɛntotí iì te kɛ̀ n dɔ́ kɛ́bɛ́i, \q1 n yĩɛ̃kɛ mɛminnímɛ̀ mmɛ dɛɛ̀ te kɛ̀ n dɔ́ kɛ́bɛ́i. \q1 \v 3 A nɑ̀kɛ́ tì n yonkɛmu, \q1 kɛ̀ n yóó dɑ tɛ̃́nnɛ́ nɛ̀ mɛciì. \b \q1 \v 4 A yɛ̃́mu kɛ dò nnɛ̀ ti bomɛ̀, \q1 nɛ̀ Kuyie nkɑ̀nnɛmɛ̀ onìtì kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 \v 5 oyɛiwe kó kuyɛǹnɑɑtí ɔ̃ɔ̃ í mmɔ̀ntɛ, \q1 osĩ̀nwè kó diwɛ̀ì ɔ̃ mmɑ sɑ́m̀pɔ́ nwe. \b \q1 \v 6 Bɑ́ kòo òkɛ̀ kɛ tùɔ̀kɛ kɛĩ́nkɛ̀, \q1 bɑ́ kòo yuu kɑ́ɑ́ nyɛwɛtɛ̀. \q1 \v 7 Ò yóó pɛ̃ɛ̃tɛ́mu timútì kɔ̃mɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ deè, \q1 bɛ̀ɛ̀ do ò yɛ̃́ kɛ̀ bɛ̀ mbékú kɛ tú yé ò kɔ̀tɛ kɛ̀. \b \q1 \v 8 Ò yóó pɛ̃ɛ̃tɛ́mu tidɔùntì ɔ̃ɔ̃ yĩ́mɛ̀ bɑ́ ɑ bɑ́ nyɛ̃́ tì kɔ̀tɛ kɛ̀, \q1 Ò yóó yɛntɛ́mu bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yɑ̀ dɛ̀ nɛ̀ tidɔùntì kɛyènkɛ̀ dɛ kɔ̃mɛ. \q1 \v 9 Fɛnɔ̀nfɛ̀ fɛ̀ɛ̀ do ò wùó nfɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ yɑ̀, \q1 o kɑ̀rì tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ ò kɔ̃ṹ fɛnɔ̀nfɛ̀. \b \q1 \v 10 Bɛcĩ̀rìbɛ̀ bo pi o bí, \q1 kɛ̀ ìì bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ ò do fèkɛ bɛ̀ɛ̀ kpɛrɛ. \q1 \v 11 O kɔ̃̀ntì do píɛ́kɛ́ muwɛ̃rímú mmu odɑcĩɛ̃̀ nkɔ̃mɛ, \q1 kɛ nɛ́ yóó ò wɛ̃nnɛ́nɛ̀ kɛ́tɑ kudɔnkù. \b \q1 \v 12 Kɛ̀ mɛyɛi mmɛɛ̀ mɛ nnɑɑti o nùù, \q1 kòò mɛ̀ sɔ̀nnɛ o nɔ́ndɛnfɛ̀ fũ̀ɔ̃̀. \q1 \v 13 Kòo mɛ̀ u kɛ í dɔ́ kɛ́ mɛ̀ tìútɛ́, \q1 kɛ mɛ̀ dɑ̀nnɛ̀ o dɑndɑɑkù sɑ̃́ɑ̃̀, kɛ̀ mɛ̀ dɑ̀ri. \q1 \v 14 Mɛ̀ yóó tɑroo o pɔutì miɛkɛ kɛ́ceetɛmu, \q1 mɛ̀ yóó nɑɑ́ mmɛdɑutidɔ̀mmɛ̀ mmɛ o miɛkɛ. \q1 \v 15 Ò mɑmmú tìì kpɑ̀tì ò bo tì tɔ̃́, \q1 Kuyie mbo duɔ́ nkòo wɛ̃tɛ kɛ́ tì tĩ̀ṹtɛ́ní. \q1 \v 16 Ò yɔ̃̀ ndɛ̀ dò mmɛdɑutidɔ̀mmɛ mmɛ, \q1 mɛɛ̀ yóó ò kùɔ. \b \q1 \v 17 Ò tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ yɑ̀ mɛcekùɔ̀ pũɔ̃̀ ndɛ̀ kukó nkɔ̃mɛ, \q1 nɛ̀ mɛnɑɑmiɛ̀ mpũɔ̃̀ ndɛ̀ kɛ dò nkukó. \q1 \v 18 Ò ɔ̀u kɛ cɔ̃ntɛ dɛ̀ ò bɑ́ɑ́ dɛ̀ di, \q1 ò dɔ̀ɔ̀ kupotɑɑ́ nkɛcɔ̃ntɛ dɛ̀ í yó ntú o kpɛrɛ, \q1 ò bɑ́ɑ́ di dɛ kó diwɛ̀ì mɑrì. \b \q1 \v 19 Kɛ yɛ̃́ ò sènkɛ̀rìmɛ̀ bɛcĩ̀rìbɛ̀, \q1 kɛ bɛ̀ sénnìnko, kɛ yùúkú tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ò í mɑɑ́ tɛ̀. \q1 \v 20 Ò do mɑɑ́nko dɛmɔu ndi kɛ í diɛ̀, \q1 kòò yɑɑ ndɛ̀ ò bɑ́ɑ́ dɛ̀ yóu. \q1 \v 21 Ò do ɔ̃ nkòo yɑ̀ dɛ̀, wèe mɑɑ́nkomu, \q1 dɛɛ̀ te kòo wɛ̀ì í yóó mɔntɛ. \b \q1 \v 22 Ò yó mbo mɛtuɔ̀ mmiɛkɛ nkɛ, kɛ̀ mɛsémmɛ̀ɛ ò do, \q1 mɛyɛi nkó tiyɛ̃ĩti timɔu doti weè ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 23 Ò yóó ndɑkɛnɛ̀ o pitiri ndi, \q1 kɛ̀ Kuyie nkó kɛmiɛkɛɛ do o ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ̀ cutiní o ĩ́nkɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ kɔ̃mɛ mmɛ, \q1 kɛ yóó nɑɑ́ nho kó mudiì. \b \q1 \v 24 Kòò nɑ kɛ́yentɛ́nɛ̀ timɑ́tì kó tikpɑ̀rìseuti, \q1 disɔɔwũɔ̃̀ kó ipie nho tùɔ̀ti. \q1 \v 25 Bɑ́ kòò fũ̀ṹtɛ́ kupie nkùù tɑ o ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ dɛ̀itɛ mɛpembii mmɛ̀ɛ̀ tɑ o dinni, \q1 kɛ̀ kukɔ̃m̀bɔ̀doróo ò kùɔ. \b \q1 \v 26 Dibiìnnì diɛrì diì duɔ́ o kpɛ́í kɛ bo ò do, \q1 muhɑ̃ɑ̃́ nhòmɔù í tɔ̀tinnɛ mù muù yóó ò cɔ̀útɛ́, \q1 kɛ́cɔ́útɛ́nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ kɛ bo o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ. \q1 \v 27 Kɛĩ́nkɛ̀ dɑ́ɑmmu o cɑɑ̀rìmɛ̀, \q1 kɛ̀ kɛtenkɛ̀ nɑ̀kɛ́ o kpɛ́í, \q1 \v 28 Kuyie mmiɛkɛ bo ò yɛ̀ dìì yiè o kpɑ̀tì bo yɛntɛ́ yɛntɛ́, \q1 tì bo pɔ̃ntɛ́ mɛniɛ ntɛ̃mɛ̀. \b \q1 \v 29 Kuyie mbɑ̀ɑnɛ̀ tì oyɛiwe tintì mɛmmɛ. \q1 Ò yóó tiekɛ dɛ̀ndɛ, \q1 Kuyie ndɛ nhò bɑ̀ɑnɛ̀. \c 21 \s1 Isɔbu tɛ̃̀ńnɛ́mɛ̀ Sofɑɑ koò nɑ̀kɛ́ bɛyɛibɛ kpɛrɛ yíémmɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ Isɔbuu bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Kéntɛ́nɛ̀ kɛ́keè, \q1 kɛ̀ di kèè n tú mù dɛɛ̀ yó m bɑ́ntɛ̀. \q1 \v 3 Mmɔkɛnɛ̀ mɛminnímɛ̀ kɛ́ m pɑ̃ mɛfíè kɛ̀ m bɛ́i, \q1 kɛ̀ m bɛ́i nkɛ dèè di bo nɑ kɛ́ndɑú. \q1 \v 4 Bɛnìtìbɛ̀ mbɛ n nɑ́ɑ́mmɛ̀ n kpɛtɑɑ̀? \q1 Mɛminnímɛ̀ mɛ̀ nni ndòńtɛ́mɛ̀ n nɑɑtimu. \q1 \v 5 Wɛ̃ɛ̃tɛnɛ̀ní m bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ di di, \q1 kɛ̀ di mpĩ́ ndi nɔ̀. \q1 \v 6 Nh ɔ̃ɔ̃ wéntɛ́ tìì n tùɔ̀kɛní kɛ̀ dɛ̀ n kɔkɛ́nɛ̀mu, \q1 bɑ́ m bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́pĩ́ m mɑ́ɑ̀. \b \q1 \v 7 Bɑ nte kɛ̀ bɛyɛibɛ kpɑɑ́ kɛ fòù, \q1 bɑ nte kɛ̀ bɛ̀ kòtírí kɛ wĩɛ̃ti kɛ bɛ́nkú? \q1 \v 8 Kɛ̀ bɛ yɑɑ̀bí ɔ̃ɔ̃ kótɛ́ní kɛ̀ bɛ̀ nwɛ̃ nkɛ bo, \q1 kɛ̀ bɛ kó yɛpɑ̀ɑ̀ mbitírí bɛ nuɔ mmiɛkɛ? \q1 \v 9 Kɛ̀ bɛ kpɛrɛ kérí sɛ́i bɑ́ idebìi í bɛ̀ bo, \q1 bɑ́ Kuyie nkó didùɔ̀ í bɛ̀ puotì? \b \q1 \v 10 Bɑ́ dinɑɑdɑtɑnnì í bo bɛ nɑɑdɑkɛ̀ miɛkɛ, \q1 kɛ̀ ini puo nkɛ pɛí bɑ́ ì í cuunko? \q1 \v 11 Kɛ̀ bɛ bí putì yɛnɑɑ̀pɑ̀ɑ̀ nkɔ̃mɛ, \q1 kɛ yɑ̃nku siweí kɔ̃mɛ? \q1 \v 12 Kɛ̀ bɛ̀ dìè nkɛ bie ntikùtìdùùtì, \q1 nɛ̀ tikɑ̃penti kɛ eu itɑ̃rí kɛ yɑ̃nku? \q1 \v 13 Kɛ̀ bɛ̀ ɔ̃ mbo mɛtuɔ̀ mmiɛkɛ kɛ̀ bɛ we yɑ̀ɑ deènɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑroo kudɔnkù dɛndɛ bɑ̀mbɑ̀, \q1 bɑ́ dɛ̀ í tùɔ̀kɛ fɛnɔ̀nfɛ̀ kóo kɑ̃́míí. \b \q1 \v 14 Bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ nKuyie nkɛ tú: \q1 fũtɛ ti borɛ̀, ti í wɑnti kɛ́yĩ́ɛ̃́tɛ́ ɑ kó icɛ. \q1 \v 15 We ntu muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nkɛ̀ ti bo nhò tũ̀? \q1 Ti yóó nhò bɑ̀ɑ́ kɛ́cɔ̃ntɛ bɑ? \q1 \v 16 Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dò mbɛ̀ bo nɑ kɛ́tuɔ́ nnɛ̀ bɛmɑ́ɑ̀ ndi, \q1 Mí nyie n yí yóó yie mbɛyɛibɛ kó itié. \q1 \v 17 Kuyie mmiɛkɛ duò bɛyɛibɛ mbɛ sɑ̃́ɑ̃̀? \q1 Kù í bɛ̀ nyietì bɛ yɛi sɑ̃́ɑ̃̀? \q1 Bɛɛ̀ míìnfɛ̀ kɔ̃ nsɑ̃́ɑ̃̀? \q1 \v 18 Bɛɛ̀ nɑɑ̀ ntimútì sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ̀ kuyɑɑkùu bɛ̀ tóúɑ̀? \q1 Bɛɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yĩ́ timútì sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ̀ tɛfɔ̀dɔ́ntɛ̀ɛ bɛ̀ tùótɑ́ɑ̀? \b \q1 \v 19 Díndi mɛ ntúmɛ̀ Kuyie nhɔ̃ɔ̃ potɛ́ bɛɛ̀ kó ibí, \q1 kù do dò nkɛ bɛ mpotɛ́ bɛ mɔ́mmɔmbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́. \q1 \v 20 Oyɛiwe o mɔ́mmuɔ nweè do dò nkɛ́di mɛsémmɛ̀, \q1 weè dò nkɛ́keè Kuyie mmuwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nkó kɛmiɛkɛ o kɔ̃̀ntì. \q1 \v 21 Oyɛiwe kpɛti í bonɛ̀ dɛ̀ nɑɑ yó ndòmmɛ̀ o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, \q1 o tɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ bo tuɔkɛ dìì mɔ̀nnì bɛ mɑ̀nku. \b \q1 \v 22 Yɑ́ɑ̀ dɛ̀ nɛ́ dò ntí tì tiémmu Kuyie nkɛ̀ kùu tì yĩ̀ɛ̃́tɛ́? \q1 Kunku kùù bɑkɛ́ ku tɔ̃rɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀. \q1 \v 23 Bɛ̀mɑbɛ̀ ɔ̃ ntúmu bɛnitisɑ̀ɑ̀bɛ̀ kɛkú, \q1 kɛ kɑri bɑ̀mmùù kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ nɑɑti kɛ̀ bɛ̀ yɑ̀ɑ kúnɛ̀. \q1 \v 24 Kɛ̀ bɛ kpeyɔ píɛ́kɛ́ mɛkùɔ̀, \q1 kɛ̀ bɛ kṹɔ̃̀ pìɛ́kɛ́ mɛfemmɛ. \q1 \v 25 Kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ ḿbo mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ kɛ yɑ̀ɑ kúnɛ̀, \q1 bɑ́ bɛ̀ í yĩ̀ɛ̃́tɛ́ diwɛ̀ì diyiè mɑrì. \q1 \v 26 Bɛmɔu nɑ́kɛ mɛmmɛ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ duɔ́o mutɑ̃́ɑ̃́ mmiɛkɛ nkɛ, \q1 kɛ̀ yɛbiɛ̀ɛ bɛ̀ cɑ̀ɑ́kɛ́ bɛmɔu. \b \q1 \v 27 N yɛ̃́mu di yɛ̀mmɛ̀ pɑ́íí, \q1 n yɛ̃́mu di n wúónnɛ̀ tì. \q1 \v 28 Di tú dìì mɔ̀nnì: \q1 Yé weè kpɑ̀ɑ̀tì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔ̀tɛ kɛ̀? \q1 Yé bɛnitiyɛibɛ do bo dìì fii cuó nkɛ̀? \b \q1 \v 29 Di í békú bɛcɛpɛ̃̀mbɑ̀ɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ bɛ̀ di nɑ́ɑ́ nkɛ̀ di í bɑntɛ́ bɛ̀ tu mù? \q1 \v 30 Kɛ̀ mɛyɛi ntùɔ̀kɛní oyɛiwe ɔ̃ɔ̃ yentɛ́mu, \q1 Kuyie mmiɛkɛ kó tiyɛ̃ĩti ɔ̃ɔ̃ í nhò potɛ́. \q1 \v 31 We nnɛ́ yóó ò sɛi nkɛ dɔ̀ ò dɔɔ̀rìmɛ̀ í wenni? \q1 We nyóó ò yietí o yɛi? \b \q1 \v 32 Kòo ku bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ ò tɑnnɛ́ dɛdɔ̀nnɛ̀ ndɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ ò kũnnɛ́ bɛ̀ mbɑɑ o fɔ̃ti. \q1 \v 33 Bɛ̀ do ò murímu kɛ kɔrinɛ̀ mukũnnímù, \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ pɛ́u ni o ììkɛ̀. \q1 Kɛ̀ kudɔnkù tɑ̃́ɑ̃́ nní nyɑu o ĩ́nkɛ̀, \b \q1 \v 34 Tũnkɛ́ di m bɑ́ɑ́ nyìì bɑ́ɑmmìi tú dɛtetìrɛ̀ ndɛ, \q1 di n tɛ̃́nnìnko tìì kó dimɑ̀ɑ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí nsi. \c 22 \s1 Edifɑsi bɛ́immɛ̀ kɛ tú Isɔbu mɛ̀nkɛ tú oyɛiwe \p \v 1 Kɛ̀ Edifɑsi Temɑɑ ɛì kou bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Kòo nìtì wenni dɛ̀ bo dɔɔ̀ bɑ Kuyie? \q1 Wèè ciì ò ciì omɑ́ɑ̀ kpɛ́í nkɛ. \q1 \v 3 Kɑ̀ɑ wenni dɛ̀ bo dɔɔ̀ bɑ Kuyie nkunku muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀? \q1 Kɑ̀ɑ dɔ̀ɔ̀ri Kuyie ndɔ́mɛ̀ kù bo cɔ̃ntɛ bɑ dɛ miɛkɛ? \b \q1 \v 4 A wenni kɛ̀ Kuyie nnɛ́ dɑ potɑ́ɑ̀? \q1 A wetí kɛ̀ kù nɛ́ ndɑ bekùnɑ̀ɑ̀? \q1 \v 5 A yɛi mmɛɛ̀ dɛutɛ́ dɛɛ̀ te, \q1 ɑ cɑɑ̀rìmɛ̀ mɛɛ̀ tontɛ́. \b \q1 \v 6 A do ɔ̃ɔ̃ sɔ̃́ntɛ́ kɛ́hɛímu ɑ kou kpɛrɛ bɑ́ ò í dɑ mɔkɛnɛ̀ tìmɑtì, \q1 ɑ do ɔ̃ɔ̃ fietɛ onìtì yɑ̀ɑ̀tì kóò còńnɔ́ɔ mɛbii mmɛ. \q1 \v 7 A do í pɑ̃ɑ̃ mmɛniɛ nsinɛ́yɛ̃ĩ bo wè, \q1 ɑ do í pɑ̃ɑ̃ mmudiì dikònnì bo wè. \q1 \v 8 A nɔ̀ùtɛ̀ tɛɛ̀ do pikú muyuo nkɑ̀ɑ bɑkɛ́ dihɛì, \q1 ɑ dɛu mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í ndo te kɑ̀ɑ tiekɛ kɛtenkɛ̀. \q1 \v 9 A do bɛtòo bɛkúpobɛ̀ bɛ nɔu sìnùmmù ndi, \q1 kɛ fɛ̃́ũnko iciribí. \b \q1 \v 10 Dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ dɑ díí tipíìtì timɔu timɑ́tì, \q1 kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ ndɑ do kɛ dɑ dɛ̀ɛ́tɛ́. \q1 \v 11 Kɛ̀ dɛ̀ dɑ udikoo bɑ́ ɑ tɛ̃́nkɛ í wúó, \q1 kɛ̀ dibiìnnì dɑ dɑ̀tínnɛ́ mɛniɛ nkɔ̃mɛ. \b \q1 \v 12 Dɛ̀ í tú Kuyie mbo kɛĩ́nkɛ̀ nkɛ yɛwɛtɛ̀ miɛkɑɑ̀? \q1 Wéntɛ́ ɑ bo yɑ̀ siwɑ̃̀ɑ̃ dɛ́tirì kɛ dòmmɛ̀. \q1 \v 13 Kɑ̀ɑ nɛ́ tú Kuyie mbɑ́ɑ́ nɑ kɛ́yɑ̀ dɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri, \q1 kɛ tú kù bo nɑ kɛ́mboní dibiìnnì yɛwɛtɛ̀ miɛkɛ kɛ ti bekɛ́nɑ̀ɑ̀? \q1 \v 14 Kɛ tú yɛwɛtɛ̀ kù kɑ̃nkɛ́ kù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ ti yɑ̀, \q1 kɛ̀ kù nɔ̀ńkɛ́ tiwɛtì ĩ́nkɛ̀ nkɛ kɛ firì. \b \q1 \v 15 A tũ ndɔ́ kɛ́nkpɑɑ́ tũ nkucɛ kótí nku, \q1 mɛyɛi nyɛmbɛ̀ do tũ nkɑ̀ɑ̀? \q1 \v 16 Bɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́mu bɑ́ bɛ̀ mɔ̀nnì mu nyí tùɔ̀kɛ, \q1 mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ pɔ̃ntɛ́nɛ̀ mɛ̀ɛ̀ botí tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ pũũ. \b \q1 \v 17 Bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ do nɑ́ɑ́ nKuyie nkɛ tú: Fũtɛ ti borɛ̀, \q1 fɔ̃́ mmuwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nhɑ bo nɑ kɛ́ ti dɔɔ̀ bɑ? \q1 \v 18 Kuù mɔ́mmɔnku mɛ ndo bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ̀ mɛ̀ mpíɛ́kɛ́ bɛ cɛ̃́ĩ miɛkɛ, \q1 Mí nyí yóó yie mbɛyɛibɛ kó itié. \b \q1 \v 19 Bɛ̀ɛ̀ wetí bɛ̀ yɑ̀ bɛyɛibɛ cɔú tìì yɛ̃ĩti kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ nɑrikɛmu, \q1 kɛ̀ dɛ̀ pĩ mmudɑɑ́ nwèè tu onitisɑ̀ù. \q1 \v 20 Ti dootitɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do ti kpɑnnɛ̀ bɛ̀ kpɑɑ́ boɑ̀? \q1 Muhɑ̃ɑ̃́ mmuù cɔ̀útɛ́ bɛ kpɑ̀tì. \b \q1 \v 21 Wɛ̃tɛ kɛ́tɑunnɛ̀ ɑmɑ́ɑ̀ Kuyie nkɛ̀ dí nɑrikɛ, \q1 ɑ bo yɑ̀ ɑ wɛ̃̀tɛ kɛ pɛ̀tɛ́mɛ̀ mɛtuɔ̀. \q1 \v 22 Yie nkɛ́cɔutɛ́ itié nkù dɑ duɔ́ nyì, \q1 kɛ́ɑ̃nnɛ́ ku nɑ́ɑǹtì ɑ yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ. \b \q1 \v 23 Kɑ̀ɑ wɛ̃̀tɛní muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ mborɛ̀, \q1 ò yóó wɛ̃tɛ kɛ́ dɑ íimmu, \q1 kɛ̀ nsɑ̀ kɑ̀ɑ dɛ́tinnɛ̀ ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mɛyɛi. \q1 \v 24 Útóo ɑ sɔɔ mmutɑ̃́ɑ̃́ mmiɛkɛ Ofii kó mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀, \q1 dootóo mɛ kukó nkó yɛtɑ̃́rɛ̀ miɛkɛ, \q1 \v 25 kɛ̀ muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nní ntú ɑ kó mɛsɔɔ, \q1 kɛ́ntú timɑ́tì pɛ́ítì kó yɛcúò ɑ kpɛ́í. \b \q1 \v 26 Kɑ̀ɑ mpiɛti ɑ kó diwɛ̀ì Kuyie mmuwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ mbo dɛ̀, \q1 kɑ̀ɑ tũntɛ ɑ ììkɛ̀ kɛ́ nkù bùɔ́. \q1 \v 27 Kɑ̀ɑ níí kù bɑ̀ńtɛ̀ kɛ̀ kùu keè, \q1 kɑ̀ɑ dɔ̀ɔ̀ ɑ kù cɑ̀nnɛnɛ̀ yɛ̀ɛ̀ nɔ̀ yɛmɔu. \q1 \v 28 Dɛ mmɔ̀nnì kɑ̀ɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì ɑ bo yɑ̀ ti yiemmɛ̀, \q1 kɑ̀ɑ cɛ ntú kuwenniku kɔku. \b \q1 \v 29 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ wèè sĩ̀ńnɛ́ ɑ́ nte kòo íi nho yuu, \q1 kɛ yɛ̃́ Kuyie ndɛɛrímɛ̀ wèè nùɔ nsĩ̀ĩ́ nwè nwe. \q1 \v 30 Kù yóó dɛɛtɛ́mu ocɑɑ̀rìwè, \q1 A nɔu í sĩ̀ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \c 23 \s1 Isɔbu yɛ̀mmɛ̀ dòmmɛ̀ Kuyie nyí ò dɔ́nɛ̀ tinɑ́ɑǹtì \p \v 1 Kɛ̀ Isɔbuu bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 N wɛ̃̀tɛ kɛ tùùtɛnɛ̀ Kuyie nku kɛ dɔ́ kɛ́yíɛ́ kɛ́bɛ́i, \q1 n yĩkú n nùù kɛ̀ n dɑbònnì bɑ́ɑ́ yɛ̀nní kɛ yĩɛ̃kɛmu. \q1 \v 3 Kɛ̀ ǹ do nyɛ̃́ m bo kù yɑ̀ dɛ̀, \q1 kɛ̀ n do bo nɑ kɛ́kɔtɛ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, \q1 \v 4 N nɑ nkù beé n kpɛti, \q1 N nɑ nkù tìútɛ́ nh u tì. \q1 \v 5 N nɑ nkèè kù bo n tɛ̃́nnɛ́ tì, \q1 kɛ́bɑntɛ́ kù m̀ mɔ̀kɛnɛ̀ tì. \b \q1 \v 6 Ku sɑ̀ɑ̀ nɑ nni mbɑ̀ɑ̀omɑɑ̀? \q1 Ɔ́ɔ̀, kù yó n kéntɛ́mu mɛyɔɔ̀mmɛ̀. \q1 \v 7 Kɛ̀ nní nkù nɑ̀ɑ́nnɛ̀ kɛ tú onìtì wèè wetí, \q1 dɛ mɔ̀nnì kunku n kóo beéntì yó n fĩ́ĩnkomu sɑ̃́ɑ̃̀. \b \q1 \v 8 Kɛ̀ n kɔ̀tɛ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kù í kɛ̀ bo, \q1 kɛ̀ ǹ kɔ̀tɛ diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ m bɑ́ kù yɑ̀. \q1 \v 9 Kù sɑ̀ɑ̀ nɛ́ bo mpĩ́ mmùmɑmù mmu kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ nkɑɑ̀? Ɔ́ɔ̀, \q1 yɑ́ɑ̀ kù sɔ̀ri kucɑ̃̀nku bíɛ́kɑ̀ɑ̀? N yí nɑ kɛ kù yɑ̀. \b \q1 \v 10 Kù mɛ nyɛ̃́mu n tũ nkùù cɛ, \q1 kɛ̀ kù ǹ yɑ̀ɑ́kɛ́ n yɛtìmu pɑ́íí mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀ kɔ̃mɛ. \q1 \v 11 N nɑɑ̀cɛ̀tɛ̀ tũ nku nɑcɛ̀fɔ̃̀tɛ̀ nyɛ, \q1 n tũ nku kó kucɛ nku weti weti n yí dɑutɛ́. \q1 \v 12 Ku tɑnnɔ̀ nyɛ n tũmmɛ̀, \q1 n dɔɔrimu ku nɑ́ɑǹtì yɛ̃mmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ n yɛ̀mmɛ̀ dɔ́ tì. \b \q1 \v 13 Kɛ̀ kuù tɑ̃ɑ̃tɛ́ tìmɑtì òmɔù í bo wèè bo kù pɑ̀ɑ? \q1 Kù dɔ́ tì, kù ɔ̃ɔ̃ ti ndɔɔ̀. \q1 \v 14 Kù yóó dɔɔ̀mu kù tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ bo dɔɔ̀ tì n kpɛ́í \q1 kù wùó nkɛ bo dɔɔ̀ tì n kpɛ́í tì sũmu. \q1 \v 15 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò ku ììkɛ̀, \q1 kɛ̀ ǹ totí n yɛ̀mmɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nhɔ̃ɔ̃ kù nni mpĩ́nnɛ̀mu. \q1 \v 16 Kuyie nkuù dɛ̀itɛ n kɔ̃m̀bùɔ̀, \q1 muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nweè donnɛ́ n kɔ̃m̀bùɔ̀tì. \q1 \v 17 Bɑ́ nɛ̀ Kuyie mmɛ nni ndɑ̀tínnɛ́mɛ̀ dibiìnnì n yí cĩ́ɛ̃́kɛ́. \q1 Kɛyensɔ̀ùkɛ̀ kù n dɑ̀tínnɛ́ kɛ̀ kɛɛ̀ í te. \c 24 \s1 Isɔbu nɑ́ɑǹtì sɔkɛ́mɛ̀: Kuyie nhɔ̃ɔ̃ yóumɛ̀ kɛ̀ bɛyɛibɛ ndɔɔri bɛ̀ dɔ́ tì \q1 \v 1 Bɑ nte kɛ̀ muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nyí tɑ̃ɑ̃tɛ́ obeéntì kó yɛwe? \q1 Bɑ nte bɛ̀ɛ̀ kù yɛ̃́ kɛ̀ bɛ̀ í yɑu kù yóó bɛ̀ pùtɛ́ yɛ̀ɛ̀ we? \q1 \v 2 Ntɛ bɛnìtìbɛ̀ kɛ tuònko bɛtɔbɛ̀ pénnɛ̀ kó yɛtɑ̃́rɛ̀, \q1 kɛ yuuku iwũɔ̃ kɛ duɔ̀ mmucɛ̃mmu. \q1 \v 3 Kɛ ɔ̃ɔ̃ fietɛ iciribí kó musɑ̃mmɑrímú, \q1 kɛ ɔ̃ɔ̃ ɛí dibɑ̀nnì okúpokù nɑ̀ɑ̀fɛ̀. \b \q1 \v 4 Nɛ̀ bɛ kpɛ́í nkòo cĩ̀rì ɔ̃ɔ̃ yóu kucɛ kɛ́dɑutɛ́ dikpɑ́ɑ̀ \q1 kɛ̀ dihɛì kó bɛcĩ̀rìbɛ̀ tu sɛ̃́ṹ sɛ̃́ṹ. \q1 \v 5 Kɛ̀ bɛ̀ sɑ̃̀ɑ̃́tɛ́nɛ̀ yɛsɑ̃mmɑrínnɑrɛ̀ yɛ̀ɛ̀ bo tɛdɔntɛ̀, \q1 kɛ ɔ̃ɔ̃ pikɛ yɛ̀ kɛ́cíɛ́tɛ́ dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kɛ́nwɑnti mudiì kɛ bo duɔ́ mbɛ bí. \b \q1 \v 6 Bɛɛ̀ tɑɑ̀ dikpɑ́ɑ̀ kɛ dɛ́ɛ́ntɛ tidiitì, \q1 kɛ̀ bɛɛ̀ tɔ̃̀ũ bɛnitiyonkubɛ kó yɛtebɛ bɛ̀ tu yɛ̀ fínyĩ̀ bɛ yɑ̀kɛ́ yɛ̀. \q1 \v 7 Bɛɛ̀ ɔ̃ nduɔ́ kɛyènkɛ̀ dɛtetìrɛ̀ bɑ́ bɛ̀ í dɑ́ɑ́tí tiyɑ̀ɑ̀tì, \q1 bɛ̀ í mɔkɛ tiyɑ̀ɑ̀tì kɛ bo kɑ̃ɑ̃́ mmuséé. \q1 \v 8 Kɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kó fɛtɑɑfɛ̀ bɛ̀ nìu, \q1 kɛ̀ bɛ̀ bùútɛ́ kɛ mɔ̀ńtɛ́ bɛ̀ bo díɛ́kɛ́ dɛ̀ kɛ kpɛ̃nkɛ́ yɛpèrɛ̀ borɛ̀. \b \q1 \v 9 Bɛ̀ fèkù bɛkúpobɛ̀ bí nyi, \q1 kòo cĩ̀rì í nɑ kɛ yietí o bɑ̀nnì bɛ̀ɛ fietɛ o yɑɑ̀bòrì dimɑ́ɑ̀ ò do mɔkɛ dì. \q1 \v 10 Kɛ̀ bɛcĩ̀rìbɛ̀ cèntì bɛ tetìrì bɛ̀ fèkɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í mbɛ yɑɑ̀bòrɛ̀, \q1 kɛ tɔu tidiitì kó yɛbuo nɛ̀ dikònnì. \q1 \v 11 Kɛ̀ bɛɛ̀ dii odìfíè kó yɛbɛ mɛkùɔ̀, \q1 kɛ bɛ̀ duɔ̀ nkɛ̀ bɛ̀ niu fínyĩ̀ kó yɛbɛ kɛ̀ sinɛ́yɛ̃ĩ nɛ́ bɛ̀ kɔ̀ù. \b \q1 \v 12 Bɛ̀ɛ̀ duúnnɛ̀ mukṹṹ mbɛɛ̀ kó yɛdɑbùò ǹdɑ̀ɑ́tí dihɛì miɛkɛ, \q1 bɛ̀ bɛ̀ kɔ̀ùtɛmu kɛ̀ bɛ̀ kuɔ̀ nkɛ békú mɛteèmmɛ̀, \q1 Kuyie mmɛ nyí yo bɛ dɑbùò. \b \q1 \v 13 Bɛnitiyɛibɛ í nɔnnɛ kuwenniku, \q1 dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ í bɛí Kuyie nkó kucɛ \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í ǹkètɛ́ kucɛ kuwenniku kɔku. \q1 \v 14 Dɛ̀ ɔ̃ nkpɑɑ́ kɛ uumu kòo nitiyɛiwe èntɛ, \q1 kɛ́kuɔ ocĩ̀rì nɛ̀ osénnìwè. \q1 Kɛ̀ dɛ̀ bììtɛ wèe nɑɑ́ nhoyúókù. \q1 \v 15 Wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitipobɛ̀ ò ɔ̃ mbɑɑ dihuri mɔ̀nnì ndi, \q1 kɛ́nnɑ́ɑ́ nkɛ́tú òmɔù í yóó n yɑ̀mɛ̀ dòo! \q1 Kòo yɛ̀tì wèe kɑ̃ɑ̃́ nho ììkɛ̀. \q1 \v 16 Kɛ̀ dɛ̀ bììtɛ bɛ̀ ḿpuɔ̀ yɛcɑ̀kɛ̀, \q1 kɛ̀ dɛ̀ wentɛ́ bɛ̀ɛ tɑɑ́ ticùùtì, \q1 bɛmbɛ ɔ̃ɔ̃ í nyɑ̀ kuwenniku. \b \q1 \v 17 Kɛ̀ dɛ̀ bììtɛ dɛ̀ nɛ́ wentɛ́mu bɛ borɛ̀, \q1 bɛ̀ mɑntɛ́nɛ̀mu kɛyènkɛ̀, \q1 bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í kɛ̀ mɔ̀kɛnɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́. \b \q1 \v 18 Oyɛiwe ɔ̃ɔ̃ pɔ̃ntɛ́ mɛcɑ̃ɑ̃ mmɛ kufɑ̃ɑ̃̀kperíkù kɔ̃mɛ, \q1 kòo tenkɛ̀ɛ nɑɑ́ nKuyie ncɔ̃ɔ̃ kɛ̀, \q1 ò tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ kɔ̃tɛ́ kɛ́pɑɑ̀rɛ̀ fínyĩ̀ kó dɛtie. \q1 \v 19 Kutɑyiɛtí nɛ̀ kuyiìnkù dɛ̀ ɔ̃ɔ̃ sũɔ̃toomɛ̀ timɑɑ̀ntì, \q1 kudɔnkù yóó mɛ ndi bɛyɛibɛ. \q1 \v 20 Kɛ̀ bɛ yɔ̃bɛ̀ɛ bɛ̀ yɛ̃̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑɑ́ nyɛbiɛ̀ kó mudiì sɑ̀ɑ̀mù, \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɑ́ ndenniní bɛ kpɛ́í. \q1 Oyɛiwe ɔ̃ɔ̃ do mutie kɔ̃mɛ mmɛ, \q1 o dɔɔ̀rìmɛ̀ yɛimɛ kó tiyeti nti mɛmmɛ. \b \q1 \v 21 Bɛ̀ do fekù sihɑ̃ũnsi kpɛrɛ ndɛ, \q1 bɑ́ bɛ̀ í dɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀ mbɛkúpobɛ̀. \q1 \v 22 Kuyie nnɛ̀ ku kó muwɛ̃rímú kuù ɔ̃ɔ̃ yóu kòo yɛiwe kó yɛwee sṹṹ. \q1 Kuù ɔ̃ɔ̃ bɛ̀ íi mbɛ̀ tɛ̃́nkɛ do í yɛ̃́ dìì mɔ̀nnì kɛ dò mbɛ̀ bo nfòù. \q1 \v 23 Kuù ɔ̃ɔ̃ duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ mbo bɑ́ kɛ í yĩɛ̃̀kù, \q1 ku nɔ̀nfɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í nyìtɛ́ bɛ̀ kèrí kùù cɛ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 24 Bɛ̀ níí dɛukoo dɛndɛ bɑ̀mbɑ̀ nkɑ̀ɑ bɛ̀ mɔ̀ńtóo, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ donní dɛndɛ bɑ̀mbɑ̀ kɛ́kú bɛtɔbɛ̀ kɔ̃mɛ, \q1 kɛ mɔ́tóo bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ sɛntɛ́ tidiitì kɛ̀ tìi yĩ́mɛ̀. \b \q1 \v 25 N nɑ̀kɛ́ timɔ́mmɔnti nti, \q1 we mbo yĩ́ n nɑ̀kɛ́ siyɑ́ɑ̀bìsí, \q1 we mbo yĩ́ n nɑ̀kɛ́ tì tu dɛtetìrɛ̀ kpɛti? \c 25 \s1 Bididɑɑ nɑ̀kɛ́ tì Isɔbu kucɛ mɛtɑ̃ɑ̃́mmɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ Bididɑɑ Suɑɑ ɛì kouu bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Kuyie nkpeńnìmu kɛ duò tikɔ̃m̀bùɔ̀tì, \q1 kuù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ kɔbɛ, \q1 kɛ bɛ̀ duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ bo kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ nɑɑti. \q1 \v 3 Ku kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ we mbo nɑ kɛ́ bɛ̀ kɑ̀ɑ, \q1 ku kó kuwenniku nɛ́ í mí bɛ we ĩ́nkɛ̀? \b \q1 \v 4 Onìtì bo yĩ́mɛ kɛ dɔ̀ ò wetí Kuyie nyììkɛ̀, \q1 Onìtì pɛitɛ́ wè bo yĩ́mɛ kɛ dɔ̀ ò kpɑ mɛyɛi? \q1 \v 5 Otɑ̃̀nkù yie mɛ ntú otɑ̃̀nkù kɛ í mí ku ììkɛ̀, \q1 kɛ̀ siwɑ̃̀ɑ̃ tu siwɑ̃̀ɑ̃ kɛ̀ kù í sì wùó nsisɑ̀ɑ̀sì. \q1 \v 6 Kòo nìtì pɛitɛ́ wè wèè nɛ́ tú dibɛù, \q1 onìtì nwèè tu tɛbɛutɛ̀ weè nɛ́ bo nwennɑɑ̀? \c 26 \s1 Isɔbu tɛ̃̀ńnɛ́ tì Bididɑɑ \p \v 1 Kɛ̀ Isɔbuu ò tɛ̃̀ńnɛ́ kòo nùù dɔ̀: \b \q1 \v 2 Ɔ̃̀mmɛ teèmmɛ̀ tɛ̃́nkɛ nɛ́ mmɛ ɑ teémmɛ̀ ocĩ̀rì? \q1 A teénnɛ̀ ɔ̃̀mmɛ wèè bɑɑ̀ nhɔ̀u? \q1 \v 3 A mɛ̀ nnɔmmɛ̀mu kɛ tiè nwèè í mɔkɛ mɛyɛ̀mmɛ̀, \q1 bɛnkɛ we ɑ ciìmɛ̀ nɛ̀ ɑ nɑ́ɑǹtì miɛkɛ. \q1 \v 4 We nni nwe ɑ nɑ́ɑ́nnɛ̀mɛ̀ dɛ kó tinɑ́ɑǹtì? \q1 Ɔ̃̀mmɛ yɛ̀mmɛ̀ mmɛ mɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́nní ɑ miɛkɛ? \s1 Kuyie mbɑkɛ́mɛ̀ kutenkù \q1 \v 5 Bɛdɔmbɛ̀ kɔ̃̀ntì ɑumu bɛ ɛì bɛ̀ borɛ̀ mɛniɛ nfũ̀ɔ̃̀. \q1 \v 6 Kuyie mborɛ̀ kudɔnkù feímu, \q1 mukṹṹ nkó dihɛì í kù sɔ̀rinɛ̀. \b \q1 \v 7 Kuyie nkuù pitɛ́ tiwɛtì kɛ̀ tì nùú mmɛmmɛ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀, \q1 kɛ̀ kuù nùńnɔ́ɔ kɛtenkɛ̀ dɛtetìrɛ̀. \q1 \v 8 Kuù pɔ̃ṹ nfɛtɑɑfɛ̀ yɛwɛtɛ̀ miɛkɛ, \q1 mɛniɛ mmɛ nyí yɔ̃̀ntɛ yɛwɛtɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ kɛ̃tɛ́. \q1 \v 9 Kuù ɔ̃ɔ̃ pitɛ́ tiwɛtì kɛ́kɑ̃ɑ̃́ nku kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì, kɛ̀ yɛwɛtɛ̀ɛ di dɑ̀tínnɛ́. \b \q1 \v 10 Kuù kèétɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ò yó nfirì dɛ̀, \q1 kuù kèétɛ́ dibiìnnì nɛ̀ kuwenniku dɛ̀ mɑ̀nkɛ dɛ̀. \q1 \v 11 Kɛ̀ Kuyie mpɛ́i nkɛĩ́nkɛ̀, \q1 dɛ̀ kɛ̀ dimu kɛ̀ kɛ sɑ̃ǹkɛ̀ɛ sɑ̃ntɛ̀. \b \q1 \v 12 Ku wɛ̃rímú muù te kɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì sɑ̃̀nti, \q1 nɛ̀ ku ciìmmɛ̀ kù nɑmɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó musĩ̀mmù. \q1 \v 13 Ku nùù kó muyɑɑ́ mmuù kɑ̀útóo tiwɛtì kɛ̀ tì wenkɛ. \q1 Nɛ̀ ku nɔ̀ùtɛ̀ ntɛ kù yɛ̀ìtɛ yɛitɛmɛ̀ fɛwɑɑ̀yɛifɛ. \q1 \v 14 Ku tɔ̃mmú kù pĩĩ mmù kó tɛkéètɛ̀ ntɛ mɛmmɛ, \q1 ti yo ku tɔ̃mmú kù pĩ mmù kó tinɑ́ɑǹtì sɑ́m̀pɔ́ nwe, \q1 kɛ̀ mù nɛ́ bo pɛɛ́ mɛtɑmmɛ̀ mɛdiɛ̀ \q1 we mbo dɑ́ɑ́tí kɛ́keè dɛ kó mɛtɑmmɛ̀? \c 27 \s1 Isɔbu sɔɔtɛ́mɛ̀ o nɑ́ɑǹtì \p \v 1 Kɛ̀ Isɔbuu sɔɔtɛ́ kɛ́mbekù o kpɛti kɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Kuyie mbomu kuù yetɛ kù bo n kónnɛ́mɛ̀, \q1 kunku muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ kuù m píɛ mmɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀. \q1 \v 3 Kɛ̀ n kpɑɑ́ weí, \q1 kɛ̀ ku kó muyɑɑ́ nkpɑɑ́ kɛ yiɛ̀ nh ɔ̃nnì. \q1 \v 4 N yí kpɑɑ́ kɛ bo nɑ́kɛ́ tiyɛiti mɑtì, \q1 tìmɑtì bɑ́ɑ́ yɛ̀nní n nùù tìì tu siyɑ́ɑ̀bìsí kpɛti. \b \q1 \v 5 N yí kpɑɑ́ kɛ bo di duɔ́ nkunɑɑtí, \q1 nɛ̀ m bo kúmɛ̀ n yí yóó nɛnni n wetímɛ̀. \q1 \v 6 N yóó nnɑ́ɑ́mmu n wetímɛ̀, \q1 n yí wɛ̃ti n fɔ̃nkúò. \q1 N yɛ̀mmɛ̀ í m bekùnɛ̀ tìmɑtì ĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 7 N dootitɔù dɛ̀ɛ ò dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ ɔ̃ɔ̃ dɔɔ̀mɛ̀ bɛyɛibɛ, \q1 tìì ɔ̃ɔ̃ tuɔ̀kɛní wèè cɑ̀ɑ̀rɛ̀ tiì tuɔkɛní n dootitɔù. \q1 \v 8 Ɔ̃̀nti bo nkpɑɑ́ onitiyɛiwe bɑɑ tì? \q1 Kuyie nkèétɛ́ dìì mɔ̀nnì o fòmmu kó fɛyĩɛ̃̀fɛ̀? \q1 \v 9 Kɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ ò tùɔ̀kɛní dìì mɔ̀nnì, \q1 kòo kuɔ̀ nkɛ yu Kuyie nkù bo ò kèńtɑ́ɑ̀? \q1 \v 10 Dɛ̀ bo nhò nɑɑtinɛ̀ Kuyie mmuwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀nɑ̀ɑ̀? \q1 Ò bo nkù yu yɛmɔ̀rɛ̀ yɛmɔuɑ̀? \b \q1 \v 11 N yóó di bɛnkɛmu Kuyie nkó tikpetì mɑ̀mɛ̀, \q1 n yí yóó di sɔnnɛ muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ ndɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tì. \q1 \v 12 Di mɔ́mmɔmbɛ di dɛ̀ yɑ̀mu, \q1 n nɛ́ í yɛ̃́ mùù te kɛ̀ di kpɑɑ́ kɛ nɑ́ɑ́ ndɛtetìrɛ̀ kpɛti. \s1 Bɛyɛibɛ̀ kpɛrɛ yíémmu kɛ mɛ nyí yóó mɔntɛ \q1 \v 13 Ntɛ Kuyie mbɑ̀ɑnɛ̀ tì oyɛiwe, \q1 muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ mbɑ̀ɑnɛ̀ tì oyɛiwe tiì tú: \q1 \v 14 Kòò piɛ́ ibí kɛ̀ ì sũ̀ṹ mudoò muù ɔ̃ɔ̃ ì kònnɛ̀, \q1 o yɑɑ̀bí ɔ̃ɔ̃ í ndi kɛ́nsɑ̀nnɛ̀. \q1 \v 15 Bɛ̀ɛ̀ yentɛ́ yentɛ́ kɛ̀ mutenkṹṹ mbɛ̀ kùɔ, \q1 bɛ pobɛ̀ ketɛ́ kɛ bɑ́ɑ́ kɑri bɛ kṹṹ. \b \q1 \v 16 Kòò mɔ̀ɔ̀tɛ idíítí kɛ̀ ì sũ̀ṹ mmutɑ̃́ɑ̃́ ndòmmɛ̀ kɛtenkɛ̀, \q1 kɛ̀ tiyɑ̀ɑ̀tì còú cóú titɑ̃́tì kɔ̃mɛ. \q1 \v 17 Wèe dɛ̀ tìkú kɛ́cóú nhosɑ̀ù weè yóó tì dɑ̀ɑ́tí, \q1 onìtì wèè wetí weè yóó tiekɛ dɛ kó idíítí. \b \q1 \v 18 Ò mɑɑ́ tɛ̀ɛ̀ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ í tú tɛkpetɛ̀, \q1 tɛ̀ dònnɛ̀ difii ndi bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ dɔɔ̀ dì kɛ́mbɑɑnɛ̀ kupɑku. \q1 \v 19 Ò yóó kú kɛ tú okpɑ̀ɑ̀tì nwe, \q1 bɛ̀ mɛ nyí yóó tì nhò wɛ̃nnɛ́nɛ̀ kɛ́kũnnɛ́ \q1 bɑ́ kòò èntɛ ò bɑ́ɑ́ yɑ̀ dɛ̀mɑrɛ̀. \q1 \v 20 Kufɔ̃wɑɑ́ nkuù ò do koò dɑ̀tínnɛ́ mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ dɑ́tínnɛ́mɛ̀ kukó, \q1 kufɔ̃wɑɑ́ nkuù ò tùótɛ́ tɛfɔ̀dɔ́ntɛ̀ kɔ̃mɛ kɛyènkɛ̀. \q1 \v 21 Kɛ̀ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kuyɑɑkù ò tɔ kɛ́dɛ́tɛ́nɛ̀, \q1 kóò uutɛ́ o cónnì \b \q1 \v 22 Kɛ̀ Kuyie nho tɑ̃ũ ipie mbɑ́ mɛsémmɛ̀ í kù bo, \q1 kòo cokù kɛ bo yentɛ́nɛ̀ Kuyie nkó tɛnɔ̀ùtɛ̀. \q1 \v 23 Kɛ̀ bɛ̀ ò wũ̀ɔ̃ti mudɑɑ́, \q1 kɛ wúó nho cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ ti ifontii. \c 28 \s1 Mɛciì nkó disɔ̀rì \q1 \v 1 Timɑ́tì pɛ́ítì kó yɛbòrɛ̀ bomu bɛ̀ tì wɑɑ̀ ndɛ̀, \q1 kɛ̀ mɛsɔɔ nkó yɛkɑ̀rɛ̀ bo kɛ̀ bɛ̀ mɛ̀ dɛ̀ì kɛ ɔu, \q1 \v 2 kɛ dɑmmù timɑ́tì kɛtenkɛ̀, \q1 kɛ ɔ̃ɔ̃ pṹnnɛ́ yɛtɑ̃́rɛ̀ kɛ́dɛitɛ disɔɔwũɔ̃̀. \b \q1 \v 3 Bɛmɑ́tìwɑmbɛ̀ ɔ̃ɔ̃ míítɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ mmu kɛ́tɑ kɛtenkɛ̀ sɔ̀ùkɛ̀, \q1 kɛ́wɑmmú kɛ́fiɛ́ kɛtenkɛ̀ fũ̀ɔ̃̀, \q1 yɛtɑ̃́rɛ̀ yɛ̀ɛ̀ bo kɛ miɛkoo dɛsɔ̀ùrɛ̀. \q1 \v 4 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ dɑmmú yɛfɔ̃̀tɛ̀ kɛ cútóomu dɛdɛ́tirɛ̀ òmɔù í yóó nɑ kɛ́tuɔkɛ dɛ̀, \q1 kɛ́ nkɛ̀ nùú nkɛ dɛ́tirìnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀. \b \q1 \v 5 Kɛtenkɛ̀ tidiitì yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ miɛkɛ nɛ́ kùti kɛ kùtimu kɛ dò mmuhɑ̃ɑ̃́ nkɛ cɔ̀útɛ́. \q1 \v 6 Kɛɛ̀ tenkɛ̀ miɛkɛ kó yɛtɑ̃́rɛ̀ miɛkɛ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ bɛ̀ tu yɛ̀ sɑfíì yɛ̀ bomu. \q1 Kɛtenkɛ̀ miɛkɛ kó mutɑ̃́ɑ̃́ mmu bɛ̀ dɛ̀ìmɛ̀ mɛsɔɔ. \q1 \v 7 Dɛ kó kucɛ fɛtúúfɛ̀ í kù yɛ̃́, \q1 ditúsɔ̀ù í yɑ̀ dɛ kó kucɛ. \q1 \v 8 Mukpɑsĩ̀mmù mùù tɑ̃́ mumɑ́ɑ̀ mù í tũ̀nnɛ dɛ kó kucɛ. \q1 Dicìrícìrì mɑrì mu nyí kètɛ́ dɛ kó kucɛ. \b \q1 \v 9 Onìtì yie mɛ nhɔ̃ɔ̃ nɑmpɛmu dipèrì, \q1 kɛ́kpɛ́i nditɑ̃rì kɛ́tuɔkɛ dì fìíkú dɛ̀, \q1 \v 10 kɛ́keú yɛpèrɛ̀ yɛfɔ̃̀tɛ̀ kɛ́cútóo, \q1 dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ tu dɛsɑ̀ɑ̀rɛ̀ onìtì nɔ̀nfɛ̀ dɛ̀ yɑ̀mu. \q1 \v 11 Weè ɔ̃ɔ̃ kpɛ̃́nnɛ́ mɛniɛ kɛ́dennɛní dɛ̀ɛ̀ do sɔri. \b \q1 \v 12 Yé onìtì bo pɛ́tɛ́ dɛ̀ mɛyɛ̀mmɛ̀? \q1 Mɛciì nkó dikɑ̀rì borɛ? \q1 \v 13 Onìtì í yɛ̃́ mɛ donku mɑ̀mɛ̀, \q1 mɛ̀ ketɛ́ kɛ í bo kutenkù kuù mmiɛkɛ. \q1 \v 14 Difɔ̃̀tìrì cũmpuri tú: Mɛ̀ í bo m borɛ̀, \q1 Kɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì tu: Mɛ̀ í bo m borɛ̀. \b \q1 \v 15 Bɛ̀ í mɛ̀ cèkii nɛ̀ mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀, \q1 yoo ɑ cɔ̃nnɛ́ timɑ́tì pɛ́ítì cìdóò kɛ́ mɛ̀ cèètɛnɛ̀. \q1 \v 16 Bɑ́ mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀ Ofii ɛì kɔ̃mɛ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ mɛ̀ ɛ̀nnɛnɛ̀ \q1 ditɑ̃́sɑ̀ɑ̀rì bɛ̀ tu dì onikísì yoo bɛ̀ tu dì sɑfíì dì bɑ́ɑ́ yɛ̀ bennɛ́nɛ̀. \q1 \v 17 Mɛsɔɔ nyoo timɑ́tì pɛ́ítì í mɛ̀ tùɔ̀kɛ, \q1 bɑ́ mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀ kó fɛbòòfɛ̀ bɑ́ nsɑ̀nnɛ̀ kɛ́ mɛ̀ cèètɛnɛ̀. \q1 \v 18 Kɛ̀ n tɛ̃́nkɛ nɛ́ bɑ́ɑ́ buɔ́nɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀rinɛ̀ dɛ̀ mɛdɛ̀ì mbɛ̀ tu dɛ̀ kòdɑ́ì, \q1 nɛ̀ ditɑ̃́sɑ̀ɑ̀rì bɛ̀ tu dì kidisìtɑ́rì, \q1 kɑ̀ɑ mɔ̀kɛ mɛciì dɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́mu mɛdɛ̀ì. \q1 \v 19 Etiopii kó yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ bɛ̀ tu yɛ̀ tòpɑ́sì yɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ mɛ̀ tùɔ̀kɛ, \q1 mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀ mɔ́mmɔmmɛ í mɛ̀ tùɔ̀kɛ. \b \q1 \v 20 Bɛ̀ piɛti ɔ̃nkɛ bíɛ́kɛ̀ mɛyɛ̀mmɛ̀ nɑ́kɛ? \q1 Mɛciì ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ borɛ? \q1 \v 21 Dɛ̀ borɛ̀ onìtì yie mbɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ dɛ̀ yɑ̀, \q1 bɑ́ tɛnɔ̀tɛ̀ tɛ̀ɛ̀ pùtì dɛĩ́nkɛ̀ tɛ̀ bɑ́ɑ́ mɛ̀ mɑ̀ɑ́nɛ̀. \q1 \v 22 Difɔ̃̀tìrì cũmpuri nɛ̀ kudɔnkù dɛ̀ nɑ̀ɑ́ nkɛ tú: \q1 Ti kèèmu nɛ̀ ti to bɛ̀ nɑ̀ɑ́mmɛ̀ mɛ kpɛ́í. \q1 \v 23 Kuyie nkuù mɑ́ɑ̀ yɛ̃́ mɛ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kucɛ, \q1 kuù mɑ́ɑ̀ yɑ̀ mɛ̀ ɑ̃ dɛ̀. \q1 \v 24 Kɛ yɛ̃́ kuù wùómmɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ mɑ̀nkoo, \q1 kɛ̀ kuù pɑkɛ́ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 25 Kunku kùù bennɛ́ kuyɑɑkù kɛ yɛ̃́ ku kó kucɛ̃́ɛ̃́kù mɑ̀mɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó mɛcũmpumɛ mɑmɛ̀. \q1 \v 26 Kuù kèétɛ́ fɛtɑɑfɛ̀ ikuɔ́ fɛ̀ yó ntũ nyì, \q1 kɛ keutɛ́ kucɛ fɛtɑɑfɛ̀ yó mmíí nkɛ yiɛ̀ dɛ̀. \q1 \v 27 Mɛm̀mɛ kù yɑ̀mɛ̀ mɛciì kɛ̀ mɛ̀ wenni, \q1 kɛ yɑ̀ mɛ wenniku mɑmɛ̀ kɛ mɛ̀ pɑɑtɛ́. \q1 \v 28 Dɛ mɔ̀nnì kɛ́nɑ́kɛ́ onìtì kɛ dɔ̀: \q1 A bo ndémɛ̀ Kuyie ndɛɛ̀ tu mɛyɛ̀mmɛ̀, \q1 ɑ bo nyennínɛ̀mɛ̀ ɑmɑ́ɑ̀ mɛyɛi ndɛɛ̀ tu mɛciì. \c 29 \s1 Isɔbu dèmmumɛ̀ yɛwe yɛ̀ɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛ kpɛ́í \p \v 1 Kɛ̀ Isɔbuu sɔɔtɛ́ kɛ́mbekù o kpɛti kɛ tú: \b \q1 \v 2 We mbo wɛ̃tɛ kɛ́tɛ̃́nnɛ́ní bɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́? \q1 Kuyie ndo m bɑɑ yɛ̀ɛ̀ mɔ̀rɛ̀ bo yĩmɛ kɛ́wɛ̃tɛní? \q1 \v 3 Kuyie nfìtírɛ̀ dɛɛ̀ do ɔ̃ɔ̃ nyuo n yuu ĩ́nkɛ̀, \q1 kuù do ɔ̃ nni mmí kɛyènkɛ̀ kɛ̀ n kèrí. \b \q1 \v 4 N do bo dìì mɔ̀nnì n yiè kɛ̀ dɛ̀ dòmmɛ̀, \q1 Kuyie ndo kɑ̃nkɛ́ dìì mɔ̀nnì n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \q1 \v 5 Muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ ndo m bonɛ̀ dìì mɔ̀nnì, \q1 kɛ̀ n kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ m murímu. \q1 \v 6 N do bonti mɛtuɔ̀ mmiɛkɛ nkɛ, \q1 kɛ̀ odìfíè kó mɛkùɔ̀ mpìɛ́kɛ́ n tuò. \b \q1 \v 7 N do ɔ̃ nkɛ̀ n yɛ̀ kɛ kɔ̀tɛ bɛhɛikɛ̀nkótíbɛ̀ kɑ̀ri dɛ̀, \q1 kɛ wɑɑ́ ndikɑ̀rì kɛ kɑ̀ri. \q1 \v 8 Kɛ̀ bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ n yɑ̀ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ nfũũ̀tìmu, \q1 kɛ̀ bɛdɑkótíbɛ̀ɛ ítɛ́ bɛ kɑ̀rɛ̀ kɛ́cómmú. \q1 \v 9 Kɛ̀ bɛhɛikɛ̀nkótíbɛ̀ kṹnnɛ́ bɛ̀ do nɑ́ɑ́ ntì kɛ́pi bɛ nɔ̀. \q1 \v 10 Kɛ̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kó mɛtɑmmɛ̀ dɔ̀o yúóó, \q1 kɛ̀ bɛ nɔ́ndiɛ́ ndɑri. \b \q1 \v 11 Bɛ̀ɛ̀ kèḿmú n nɑ́ɑǹtì bɛ̀ do ɔ̃ nni nsɑ̃ntímu, \q1 bɛ̀ɛ̀ n yɑ̀u kɛ̀ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ n yetìsɑ̀ɑ̀rì. \q1 \v 12 Osénnìwè do ɔ̃ nkòo kuɔ́nkoo nhò dɛɛtɛ́mu, \q1 dɛciribirɛ dɛ̀ɛ̀ í mɔkɛ oteèntì kɛ̀ n dɛ̀ teennɛ̀. \q1 \v 13 Bɛ̀ɛ̀ do ɔ̃ nyóó kú bɛ̀ do ɔ̃ m pɑ̃mu mɛsɑ̀ɑ̀, \q1 n do nɑ́ríkùnkomu bɛkúpobɛ̀ yɛ̀mmɛ̀. \b \q1 \v 14 N do dɑ́ɑ́tí mɛwetímmɛ̀ mmɛ diyɑɑ̀bòrì kɔ̃mɛ, \q1 kɛ dɑ́ɑ́tí mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ sɑ̀ɑ̀mɛ̀ tiyɑ̀ɑ̀tì kɔ̃mɛ, \q1 kɛ̀ mɛɛ̀ tu kuyɑɑ̀bomboúnkù m bou kù n yuu. \q1 \v 15 Míì do ɔ̃ ntú tiyũ̀ɔ̃̀ntì kó inuɔ, \q1 kɛ tú tihɔ̀ùtì kó itɑ̀ɑ̀kɛ. \q1 \v 16 Kɛ tú bɛsénnìbɛ̀ kóo cicɛ. \q1 Kòo pɔ̀ɔ̀ mɔ̀kɛ tìmɑtì n ti wèńní tì dò nkɛ́ndòmmɛ̀. \q1 \v 17 Míì do ɔ̃ɔ̃ kéétɛ́ bɛyɛibɛ kó muyɛ̀ì, \q1 kɛ́fietɛ ò pĩ ndɛ̀ kɛ ɑɑkɛ́. \b \q1 \v 18 N do tú n yóó kú n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ntɛ, \q1 kɛ́ nyóó kú kɛ̀ n we sũ̀ṹ mmubirímú dòmmɛ̀. \q1 \v 19 N cĩ̀ɛ̃ n do tɑ kɛ́tuɔkɛ mɛniɛ mmɛ, \q1 kɛ̀ n fɑ̃ɑ̃̀tì níí mɑntɛ̀ kɛyènkɛ̀. \q1 \v 20 Bɛ̀ do ɔ̃ nni nsɑ̃ntímu sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 N wɛ̃rímú do í deu. \b \q1 \v 21 N do ɔ̃ nkɛ̀ n nɑ̀ɑ́ mbɛ̀ nkémmúmu n tú mù, \q1 kɛ̀ n yóó bɛ́i, bɛ̀ dɔ̀o yúóó nwe, \q1 kɛ́nkémmú n tú mù. \q1 \v 22 N do ɔ̃ nkɛ̀ m bɛ́i nhòmɔù bɑ́ n tɛ̃́nnɛ́, \q1 Kɛ̀ n nɑ́ɑǹtì mbɛ̀ tɑɑ̀. \b \q1 \v 23 Bɛ̀ do ɔ̃ɔ̃ nni mbɑɑ ti bɑɑmɛ̀ mmɛ fɛtɑɑfɛ̀, \q1 bɛ̀ ɔ̃ mbɑɑ mɛ̀ɛ̀ botí fɛtɑketifɛ̀. \q1 \v 24 Bɛ̀ do ɔ̃ɔ̃ yɑ̀ n wɛ̀ì kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ dimu, \q1 bɛ̀ mɛ nyí nnɑ kɛ bo sɔukùnnɛ n yììkɛ̀. \q1 \v 25 Míì do ɔ̃ɔ̃ tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ́ bɛ̀ nɛinɛ̀, \q1 kɛ́ míì mbɑkɛ́, \q1 kɛ́ mbo bɛ tĩ̀nnì miɛkɛ kɛ tú bɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì, \q1 kɛ bɑ́ɑ́ mbɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀. \c 30 \s1 Isɔbu wèńtɛ́mɛ̀ ò do dòmmɛ̀, kɛ nɛ́ dòmmɛ̀ di mmɔ̀nnì \q1 \v 1 Di mmɔ̀nnì ibí iì nɛ́ n dɑú, \q1 inyi ìì cicɛbɛ̀ do í sɑ̀nnɛ̀ m bo bɛ̀ nɛínnɛ̀mɛ̀ simɔɔ́ sìì cɛ̃mmù n wũɔ̃. \q1 \v 2 Bɛ̀ ketɛ́ kɛ do yóó n dɔɔ̀ bɑ? \q1 Bɛ wɛ̃rímú í yó mbo kɛ́mɔntɛ. \b \q1 \v 3 Mɛsémmɛ̀ nɛ̀ dikònnì dɛɛ̀ bɛ̀ potɛ́ kɛ̀ bɛ̀ mɔ̀tɛ́, \q1 kɛ ɑ̃́ɑ̃́ ntɛdɔntɛ̀ kɛ wɑnti bɛ̀ bo mɑnkoo mù \q1 tɛdɔnkpetɛ̀ ĩ́nkɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ í dɛ̀ bo. \q1 \v 4 Kɛ kɛ̃ĩti sifɑ̃kɛsi sitekɛsí yɔ, kɛ cɑ́ɑntɛ, \q1 kɛ̀ itecĩɛ̃ ntú bɛ kó mudiì. \b \q1 \v 5 Bɛ̀ do bɛ̀ bɛ̀timu, \q1 kɛ níí mbɛ̀ bɛ̀ti kɛ úú kɛ dò mbɛ̀ tu bɛyóóbɛ̀. \q1 \v 6 Bɛ̀ do fòù yɛkondɑkɛ miɛkɛ nkɛ, \q1 titɑ̃dèntì miɛkɛ nɛ̀ yɛpèrɛ̀ fíè. \q1 \v 7 Bɛ̀ do ɔ̃ nhokɛ tifɑ̃pèùtì miɛkɛ nkɛ kɛ kuɔ̀, \q1 kɛ kũrí kũrí tifɑ̃ɑ̃̀tì miɛkɛ. \q1 \v 8 Bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ do tú isĩntɛ́bí kɛ̀ bɛ yètɛ̀ í bo, \q1 bɛ̀ do puotì bɛ̀ kɛ bɛ̀ bɛ̀tì dihɛì. \b \q1 \v 9 Bɑ̀mbɑ̀ mbɛ̀ɛ nɛ́ n diè, \q1 míì nɛ́ nɑɑ́ mbɛ kó fɛonnìfɛ̀. \q1 \v 10 Bɛ̀ m pɛ̃̀mmu kɛ m bùtínnɛ́, \q1 kɛ̀ í yĩɛ̃kɛ bɛ̀ bo n suumɛ̀ n yììkɛ̀ tinɔ́ntɔ̃ũtì. \q1 \v 11 Kuyie nkuù tɔ̃̀tɛ n tɑ̃mmù kɛ n dií nyifɛi, \q1 kɛ̀ bɛ̀ dèkù n yĩ́nkɛ̀ kɛ í yĩɛ̃̀kù. \b \q1 \v 12 Bɛ̀ ìtɛ́ ditĩ̀nnì ndi kɛ còḿmú kɛ m buɔ̀ nyiwɛ̃ĩ kɛ bo m bɔ, \q1 bɛ̀ keù icɛ nyi kɛ kɔriní m borɛ̀ kɛ bo n dɔɔ̀ mɛyɛi. \q1 \v 13 Bɛ̀ peri n cɛ nku, \q1 bɛ̀ wɑnti kɛ bo n kuɔmu, \q1 bɛ̀ ketɛ́ kɛ í dɔ́ òmɔùu bɛ̀ teennɛ̀. \q1 \v 14 Bɛ̀ tèntɛ kuduotí nku, kɛ uríní yɛdombirɛ ĩ́nkɛ̀ mɛcɑ̃ɑ̃, \q1 kɛ kɔrinɛ̀ m borɛ̀. \b \q1 \v 15 Kufɔ̃wɑɑ́ nkuù nh ɑutɛ́ kɛ kɑ̀útóo n sɑ̃nni kuyɑɑkù ɔ̃ɔ̃ yĩ́mɛ̀, \q1 kɛ̀ n wɛ̀ì pɛ̃ɛ̃tóo diwɛtirì kɔ̃mɛ. \q1 \v 16 Di mmɔ̀nnì n fòmmu muù pɑɑrɛ, \q1 mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ kó yɛwe yɛɛ̀ n sɔ̃̀ńkɛ́. \b \q1 \v 17 Kɛyènkɛ̀ mɔ̀nnì kuyonku kuù ɔ̃ɔ̃ nni ncɑ́ɑ́ nkɛ tɑɑ̀ n kṹɔ̃̀, \q1 kɛ n dɔmmù bɑ́ nyí mɔkɛ mɛom̀pùmɛ̀. \q1 \v 18 Kuyie mpĩ n yɑɑ̀bòrì ndi nɛ̀ muwɛ̃rímú kɛ tùtɛ, \q1 kɛ̀ dɛ̀ cɛ̃̀tínnɛ́ n fɔ̃̀níí. \q1 \v 19 Kuù m bɔ ntisɑ̃sɑ̃ɑ̃̀tì miɛkɛ, \q1 kɛ̀ n sɑ̃̀ɑ̃́tɛ́nɛ̀ mutɑ̃́ɑ̃́ nnɛ̀ mutɑ́pɛí. \q1 \v 20 Kuyie, n kuɔ̀nnɛ̀ fɔ̃́ nwe, ɑ mɛ nyí kémmú, \q1 n cómmú ɑ ììkɛ̀ nkɛ, kɑ̀ɑ bùútóo n kpɛ́í. \q1 \v 21 A tiikɛní n kpɛ́í nkɛ, \q1 ɑ m puotìnɛ̀ ɑ wɛ̃rímú mumɔu ndi. \b \q1 \v 22 A n tùótɛ́nɛ̀ kuyɑɑkù nku kɛ tɔ kɛ kɔrinɛ̀, \q1 kɛ̀ kuyɑɑkù m puotì kɛ n kóommu. \q1 \v 23 N yɛ̃́mu kɛ dò nhɑ n kũntinɛ̀ mukṹṹ mborɛ̀ ndɛ, \q1 timɔu kó dimúnnɛ́mɑ́ù. \q1 \v 24 N do í fɛ̃́ũnko bɛcĩ̀rìbɛ̀, \q1 bɛcĩ̀rìbɛ̀ do ɔ̃ɔ̃ í nkuɔ̀ nkɛ̀ m bùútóo. \b \q1 \v 25 Bɛ̀ɛ̀ do bo mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ miɛkɛ n do bɛ kuɔ̀mmu mɛsémmɛ̀, \q1 mɛsémmɛ̀ do m bonɛ̀mu bɛsénnìbɛ̀. \q1 \v 26 N do yɛ̃́ kɛ tú n yóó yɑ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ mmɛ, \q1 kɛ nɛ́ yɑ̀ mɛyɛi, \q1 n do yɛ̃́ kɛ tú kuwenniku kuù kèríní, \q1 kɛ nɛ́ yɑ̀ dɛ̀ m bììtoomɛ̀. \b \q1 \v 27 N nɑutì tiì kòńnì kɛ kónnì, \q1 mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ kó yɛwe yɛɛ̀ n sɔ̃̀ńkɛ́. \q1 \v 28 M bonɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mmɛ, diwɛ̀ì í bo, \q1 kɛ̀ n kó tinɑ́ɑǹtì tu didɑbònnì bɛnìtìbɛ̀ cuokɛ̀. \q1 \v 29 Kɛ̀ n dɑbònnì te kɛ̀ n nɑɑ́nnɛ̀ yɛkpɑmɑɑ̀, \q1 kɛ nɛitinɛ̀ icuo. \b \q1 \v 30 Kɛ̀ n kɔ̃̀mmɛ̀ sɔ̀ùtɛ kɛ pekíi, \q1 kɛ̀ n kṹɔ̃̀ binɛ̀ kukɔ̃ntonnìkù. \q1 \v 31 N kùtìdùkù nɑɑ́ mmukṹṹ nkɔku nku, \q1 kɛ̀ n tɑ̃rifɛ nɑɑ́ ndidɑbònnì kɔfɛ. \c 31 \s1 Isɔbu nɑ̀kɛ́mɛ̀ ò í cɑ̀ɑ̀rɛ̀mɛ̀ mùmɑmù \q1 \v 1 N do dɔúnnɛ̀ dinùù ndi n nuɔ nkɛ dɔ̀: \q1 M bɑ́ɑ́ wéntɛ́ osɑpɑ̀ɑ̀ nkóò yɑɑ́. \q1 \v 2 Kuyie nnɑ nni nduɔ́ mbɑ kɛĩ́nkɛ̀? \q1 Muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nnɑ nni mbɑɑnɛ̀ bɑ dɛ̀ɛ̀ tu n kó tiyeti? \q1 \v 3 Bɛyɛibɛ bɛɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yɑ̀ mɛyɛi, \q1 kɛ̀ bɛcɑɑ̀rìbɛ̀ kó ticɔ̃nti tú mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀. \q1 \v 4 Kuyie nsɑ̀ɑ̀ í wúó n kérí kùù cɛɑ̀? \q1 Kù í kɑɑ n nɑcɛ̀fɔ̃̀tɑ̀ɑ̀? \b \q1 \v 5 Kɛ̀ n do nfòù siyɑ́ɑ̀bìsí miɛkɛ nkɛ, \q1 kɛ̀ n do kérí mɛsoùmmɛ̀ kó kucɛ nku, \q1 \v 6 Kuyie nhɑ́ m bennɛ́ ɑ kó tɛbiètɛ̀, \q1 ɑ yóó yɑ̀mu n yí mɔkɛmɛ̀ mɛyɛi mmɑmɛ̀. \q1 \v 7 Kɛ̀ n nɑɑ̀cɛ̀tɛ̀ do nyóu kucɛ sɑ̀ɑ̀kù, \q1 kɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ do ntũ̀nnɛ n nuɔ ndɔ́mɛ̀, \q1 kɛ̀ mutɔ̃nyɛimu mɑmù do nsɑ̃ũ n nɔu, \q1 \v 8 Kɛ̀ dɛ̀ do dò mmɛmmɛ otɔù mɔùu kɔ̃ṹ m buɔtí dɛ̀, \q1 bɛ̀ɛ u n fìíkú dɛ̀. \b \q1 \v 9 Kòo nitipòkù mɔù do yũ̀ɔ̃́ n yɛ̀mmɛ̀, \q1 kɛ̀ n do nhòkɛ n nɛ́potɔ̀ù bòrì kɛ bɑɑ o pokù, \q1 \v 10 Kɛ̀ n do ndɔ̀ɔ̀ mɛmmɛ, m pokù mɔ́mmuɔ nnɑɑ́ mbɛtɔbɛ̀ kó kudɑɑkù, \q1 bɑ́ wè kòò nhò dɔ̀ɔrinɛ̀ ò dɔ́mɛ̀. \b \q1 \v 11 Kɛ yɛ̃́ dɛ̀ túmɛ̀ mɛyɛi ndiɛmɛ̀ mmɛ, \q1 bɑ́ wèè beéntì kòo yɛ̃́ kɛ dò mmɛ̀ mɑ̀nnɛ̀ dikpetíntou. \q1 \v 12 Dɛ kó mɛyɛi nnɑ ndò mmuhɑ̃ɑ̃́ nkɛ́ n cɔ́útɛ́ kɛ́kuɔ, \q1 kɛ́cɔ́útɛ́nɛ̀ n kpɛrɛ m mɔkɛ dɛ̀ dɛmɔu pɑ́íí. \b \q1 \v 13 Kɛ̀ n kóo tɔ̃ntì mɔù níí do nyĩ nh ò dɔ̀ɔ̀ \q1 n dò nkóò dɔ̀ɔ̀ tì kɛ̀ n tì nhò yetɛnɛ̀, \q1 \v 14 Kɛ̀ n do ndɔ̀ɔ̀ mɛbotí kɛ̀ Kuyie nni nsɛi n yĩ́mɛ? \q1 Kɛ̀ kù ti nni mbekɛ n kù tɛ̃̀ńnɛ́ ɔ̃̀nti? \q1 \v 15 Kɛ yɛ̃́ Kuyie nkuù mɑ́ɑ̀ ti dɔ̀ɔ̀mɛ̀ mí nnɛ̀ bɛ, \q1 bɑ́ wè ti yɔ̃bɛ̀ pɔutì miɛkɛ, \q1 kuù ti pìítɛ́ ti yɔ̃bɛ̀ pɔutì miɛkɛ. \b \q1 \v 16 Kòo cĩ̀rì níí do ndɔ́ dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ̀ nh ò mɔ̀ntɛ, \q1 kòo kúpokù níí do nkuɔ̀ nkɛ̀ m bùútóo, \q1 \v 17 Kɛ̀ n do ɔ̃ɔ̃ nyo n diitì m mɑ́ɑ̀ kɛ bɑ́ɑ́ pɑ̃ dɛciribirɛ! \q1 \v 18 Nɛ̀ m bíkɛ́mbɛ́ntì miɛkɛ m pètìnkɛ tú iciribí cicɛ nwee, \q1 nɛ̀ n yɛ̀nnímɛ̀ n yɔ̃ pɔutì nti kɛ pɑ̃̀nkɛ ntú bɛkúpobɛ̀ kóo teèntì. \b \q1 \v 19 Kɛ̀ n do ɔ̃ɔ̃ yɑ̀ osénnìwè weè kpɑ tiyɑ̀ɑ̀tì, \q1 ocĩ̀rì wèè í mɔkɛ kuyɑ̀ɑ̀kù kɛ dɑɑti, \q1 \v 20 kòò í nni ndɔunnɛ̀ mutɔ̃mmú, \q1 kɛ̀ n yí nhò dɑ̀tínnɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù kɛ tònkùnnɛ o kɔ̃̀ntì. \b \q1 \v 21 Kɛ̀ n nɔ̀ùtɛ̀ do yɑu iciribí ĩ́nkɛ̀, \q1 n yɛ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ dò bɛbeémbɛ̀ yó n kónnɛ́, \q1 \v 22 Kɛ̀ n do dɔ̀ɔ̀ mɛbotí m bɑkùu tɔ̃tɛ kù tuutɛ́nɛ̀ dɛ̀ m bɑɑyuu, \q1 kɛ́kéétɛ́ n kpɑ̃ncɛntuku borɛ̀. \q1 \v 23 N dému Kuyie nkó tibeéntì, \q1 M bɑ́ɑ́ dɑ́ɑ́tí kɛ́cómmú Kuyie nkperíkù ììkɛ̀. \b \q1 \v 24 Kɛ̀ n do tùótɛ́ n yɛ̀mmɛ̀ kɛ́duɔ́ mmɛsɔɔ, \q1 Kɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ do mbo mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 \v 25 Kɛ̀ n do mpɔtì m mɔkɛmɛ̀ tikpɑ̀tì mɛdiɛ̀, \q1 Kɛ̀ n do nfũ̀ṹ n yɛ̀mmɛ̀ n nɔ̀ùtɛ̀ wɑɑ́ ndɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 26 Kɛ̀ n do nyɑ̀ diyiè kó mɛnɑ́ɑ̀, \q1 kɛ̀ n do nyɑ̀ otɑ̃̀nkù pɛ́imɛ̀ kɛ kérí kɛ̀ dɛ̀ wenni. \q1 \v 27 Kɛ̀ dɛ̀ do nyũ̀ɔ̃́ n yɛ̀mmɛ̀ \q1 kɛ̀ nní ndò m bo nínkú kɛ́ dɛ̀ dɔu. \q1 \v 28 Kɛ̀ n do dɔ̀ɔ̀ mɛbotí, \q1 mɛyɛi ntó mmɛ mɛ̀ɛ̀ mɑ̀nnɛ̀ dikpetíntou. \q1 Kɛ yɛ̃́ m bùtínnɛ́mɛ̀ Kuyie nku kunku kùù bo kɛĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 29 Kɛ̀ mɛyɛi ndo sɔ̃̀ńkɛ́ n dootitɔù kɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ nnɑɑti, \q1 kɛ̀ diwɛ̀ì níí do n kuɔ̀ mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ ò tùɔ̀kɛní mɛ kpɛ́í. \q1 \v 30 M mɛ nhɔ̃ɔ̃ í nyie nkɛ pɑ̃ n nùù mɛfíè nkɛ̀ dì bo ò bɔntɛ́ kusĩ̀nkù, \q1 kɛ dɔ̀ wèe kú. \q1 \v 31 Bɛ̀ɛ̀ do tɑɑ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɛ miɛkɛ we ndo ɔ̃ɔ̃ yĩ́ ò í diɛ̀ nyimɑɑ? \q1 \v 32 Opɔ̀ɔ̀ do ɔ̃ɔ̃ í nyié nditowɑɑ̀, \q1 m bòrì do kpetɛ́ kɛ́nfeímu bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ kpɛ́í. \b \q1 \v 33 Kɛ̀ n do nsɔrì n yɛi bɛnìtìbɛ̀ tɔbɛ̀ dɔ̀ɔ̀rimɛ̀, \q1 kɛ̀ m mɛ̀ wɛ̃̀nnìnko m miɛkɛ. \q1 \v 34 N yɔ̀tɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í mbɛnìtìbɛ̀, \q1 kɛ yĩɛ̃̀kù n kɔbɛ bo n senkɛ̀rìmɛ̀, \q1 nɛ̀ dɛ kpɛ́í kɛ̀ nni mmuti tɑ́ú tɑ́ú kɛ cĩ́ɛ̃́kɛ́, \b \q1 \v 35 We nsɑ̀ɑ̀ bo yie nkɛ́ n kéntɛ́, \q1 n yĩkúmu n nɔ̀ùtɛ̀ kɛ dèè, \q1 muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nweè yó n tɛ̃́nnɛ́ dipɑ́tíri n dootitɔù wɑ̃̀ri dì kɛ n wɑ́tìrì. \q1 \v 36 N yó ndì bukúmu, \q1 N yóó dì dɔ̀ɔ̀ dikpɑ̀ɑ̀tìpìì ndi kɛ́ókɛ́. \q1 \v 37 N yóó ò bɛnkɛmu n nɑcɛ̀fɔ̃̀tɛ̀ yɛmɔu, \q1 N yó nkérí o borɛ̀ kɛ yíéo tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ kɔ̃mɛ mmɛ. \b \q1 \v 38 Kɛ̀ n do nfìètɛ kɛtenkɛ̀ n kuuti kɛ̀, \q1 kɛ̀ n do nkɛ̀ cɔutɛ́nɛ̀ kɛ yɛmbɛ̀, \q1 \v 39 kɛ̀ n níí do ndi dɛ kó kɛtenkɛ̀ pɛitɛ́ tìì diitì kɛ í ti dontɛ́, \q1 kɛ yóu kɛ̀ kɛ yɛmbɛ̀ɛ kúnɛ̀ dikònnì. \q1 \v 40 Kɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ mɛbotí, kɛ̀ɛ pɛitɛ́ tisɑ̃mpotì, \q1 kɛ̀ɛ yɛ tipotì kɛ́yóu kɛ̀ bo pɛitɛ́mɛ̀ tidiitì. \b \q1 Isɔbu nɑ́ɑǹtì mɑ̀nku nku mɛmmɛ. \c 32 \s1 Ediu kó tinɑ́ɑǹtì \p \v 1 Edifɑsi nɛ̀ Bididɑɑ nɛ̀ Sofɑɑ kɛ̀ bɛ̀ɛ yóu kɛ tɛ̃́nkɛ í nnɑ́ɑ́nnɛ̀ Isɔbu, kɛ yɛ̃ ò do wúómmɛ̀ omɑ́ɑ̀ wèè wetí wènwe. \v 2 Dɑmmu nɑɑ̀mùnkù kou Buusi weè do pɛitɛ́ Bɑdɑkɛɛdi kòo pɛitɛ́ Ediu. Weè Ediu miɛkɛ do pɛikɛ Isɔbu mɛdiɛ̀ ò yɛ̃mmɛ̀ ò tú wèè wetí kɛ̀ Kuyie nnɛ́ ò nìńtɛ́. \v 3 Kòo miɛkɛɛ yɛ̀nnɛ̀ o nɛ́pobɛ̀ bɛtɑ̃ɑ̃ti bɛ̀ í yɑ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í mbɛ̀ yóó tɛ̃́nnɛ́ tì Isɔbu. Dɛ̀ɛ̀ bɛnkú Isɔbu nɑɑtimɛ̀ kɛ̀ Kuyie nyí nɑɑti. \v 4 Ediu do kpɑɑ́ cĩ́ɛ̃́kɛ́mu kɛ mu nyí bɛ́innɛ̀ Isɔbu kɛ yɛ̃́ o nɛ́pobɛ̀ bɛtɑ̃ɑ̃ti do ò kòtínɛ̀mɛ̀. \v 5 Ò yɑ̀ dìì mɔ̀nnì kɛ tú o nɛ́pobɛ̀ bɛtɑ̃ɑ̃ti nɔ̀ tɛ̃́nkɛ í tɑ́ùrì kòo miɛkɛɛ pɛikɛ mɛdiɛ̀. \s1 Ediu nɑ̀kɛ́mɛ̀ dɛ̀ɛ̀ te kòo dɔ́ kɛ́bɛ́i \p \v 6 Kɛ̀ Buusi nɑɑ̀mùnkù kou Bɑdɑkɛɛdi birɛ Ediu bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N tú dɛbirɛ ndɛ kɛ̀ díndi tú bɛdɑkótíbɛ̀, \q1 dɛɛ̀ te kɛ̀ n yɔ̀tɛ bɑ́ n yí dɑ̀ɑ́tí kɛ bo di bɛnkɛ n kó mɛyĩ́ɛ̃́tímɛ̀. \q1 \v 7 N yɛ̀mmɛ̀ do dò ndi mɛ ntúmɛ̀ bɛkótíbɛ̀, díì yɛ̃́ di bo bɛ́i ntì \q1 kɛ yɛ̃ ndi bie mmɛ nsũ̀ṹmmɛ̀ díì mɔ̀kɛ mɛciì. \b \q1 \v 8 Kɛ yɛ̃́ bɑ kɛ̀ muyɑɑ́ mmùù bonɛ̀ onìtì muù ò ciinko, \q1 muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nweè mù nhò duɔ́. \q1 \v 9 N kòtɛ́ weè í tú n yɛ̃́ dɛ̀ɛ̀ wenni, \q1 ɑ bo nyɛ̃́mɛ̀ dɛ̀ɛ̀ sìɛ́ í boní tikótì borɛ̀. \q1 \v 10 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n tu dí kéntɛ́ kɛ̀ m bɛ́i, \q1 kɛ́bɛnkɛ n kó mɛyĩ́ɛ̃́tímɛ̀. \b \q1 \v 11 N yɛ̀mmɛ̀ do dò ndi yóó nɑ́kɛ́ tìmɑtì nti, \q1 n do di kémmúmu kɛ bo keè di yóó yĩ́ mù, \q1 kɛ̀ n yɑ̀ di bo nɑ́kɛ́ tì o nɑ́ɑǹtì ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 12 N do di kémmúmú mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ sɔ̃́ ndi kóò mɔù í nɑ kɛ sɛi nyIsɔbu, \q1 kɛ sɔ̃́ nhò nɑ̀ɑ́ nkɛ̀ di í tɛ̃́nnìnko. \b \q1 \v 13 Di yɛ̀mmɛ̀ bɑ́ ndò ndi tú mɛciì nyɛmbɛ̀, \q1 Kuyie nkuù yóó ò nɑ tinɑ́ɑǹtì dɛ̀ í tú onìtì. \q1 \v 14 Isɔbu do í nɑ́ɑ́nnɛ̀ mí nwe, \q1 n yóó ò tɛ̃̀ńnɛ́ tì yó ncɑ̃́ɑ̃́nnɛ̀mu di kpɛti. \b \q1 \v 15 Dɛ̀ di dimu di í yɑ̀ di bo ò tɛ̃̀ńnɛ́ tì, \q1 yɛtɑnnɔ̀ yɛɛ̀ di dòńtɛ́. \q1 \v 16 N do di kémmúmu di mɛ nyí nɑ́ɑ́, \q1 di mɛ nyí n tɛ̃́nnìnko tìmɑtì. \q1 \v 17 Dɛ̀ tùɔ̀kɛ n kó dimɔ̀nnì ndi kɛ̀ m bo bɛ́i, \q1 n dɔ́ kɛ́bɛnkɛ n kó mɛyĩ́ɛ̃́tímɛ̀ mmɛ. \b \q1 \v 18 M mɔkɛ tinɑ́ɑǹtì pɛ́u ndi, \q1 dɛ̀ nh ɔɔtímu kɛ n cɔ́kíí m bo bɛ́immɛ̀ \q1 \v 19 Dɛ̀ fɑ̃̀nnimu mmiɛkɛ mɛnɑɑ̀ mmɛ̀ɛ̀ bi mɛ kɔ̃mɛ, \q1 bɛ̀ cũɔ̃́mɛ̀ kudɔukù kɛ̀ kù dɔ́ kɛ́potɛ. \q1 \v 20 N dò nkɛ́bɛ́i mmu kɛ́pɛ́tɛ́ muyɑɑ́ nkɛ́wei, \q1 n yóó bɛ́immu kɛ́tɛ̃́nnɛ́ Isɔbu tinɑ́ɑǹtì. \q1 \v 21 N yí yóó yɔtɛ òmɔù, \q1 m mɛ nyí yóó duɔ́ nhòmɔù kunɑɑtí. \q1 \v 22 N ketɛ́ kɛ í nɔ nkɛ duɔ̀ nkunɑɑtí, \q1 kɛ̀ m mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ wèè n te ò yóó n túótɛ́mu bɑ̀mbɑ̀. \c 33 \s1 Ediu bɛ́immɛ̀ kɛ tú Kuyie nhɔ̃ɔ̃ cɑummu onìtì \q1 \v 1 Fɔ̃́ nyIsɔbu kéntɛ́ kɛ́keè n dɔ́ kɛ́ bɛ́i ntì: \q1 Keè n dɔ́ kɛ dɑ́ nɑ́kɛ́ tì timɔu. \q1 \v 2 Nh ɑ̀ɑ̀tɛmu n nùù kɛ dèè, \q1 kɛ̀ n nɔ́ndɛnfɛ̀ nɑmpú n nùù miɛkɛ. \q1 \v 3 Nɛ̀ mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛmɑ́ɑ̀ ndi n yó nnɑ́ɑ́mmɛ̀, \q1 N dɔ́ kɛ́nɑ́kɛ́ n yɛ̃́ dɛ̀ ndɛ weti weti. \q1 \v 4 Kuyie nkó muyɑɑ́ mmuù n dɔ̀ɔ̀, \q1 muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nkó muyɑɑ́ mmuù te kɛ̀ n fòù. \b \q1 \v 5 Kɑ̀ɑ bo nɑ kɛ́ n kpɛ̃́nnɛ́ tinɑ́ɑǹtì, \q1 ɑ bɑ́ɑ́tí kɛ́nwɑ̃kɛ́ kɛ̀ ti mɑ́útɛ́. \q1 \v 6 Mí nnɛ̀ fɔ̃́ nKuyie mborɛ̀ ti mɑmu òmɔù í pɛ̃ɛ̃tɛ́ otɔù, \q1 bɛ̀ ti dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mutɑ̃́ɑ̃́ mmu tidɛ́. \q1 \v 7 A tũ mbɑ́ nni nyĩɛ̃̀kù kɑ̀ɑ bùɔ̀tì duò, \q1 N yí yóó dɑ bɛnkɛ tikpetì. \b \q1 \v 8 A bɛ́i ntì n tì kèèmu, \q1 ɑ tɑnnɔ̀ yɛ̀nní kɛ tɑmu n to. \q1 \v 9 Kɑ̀ɑ tu ɑ wennimu Kuyie nyììkɛ̀ kɛ í mɔkɛ mɛyetímɛ̀, \q1 kɛ dò mpɑ́í pɑ́í kɛ í mɔkɛ mɛyɛi mmɑmɛ̀. \q1 \v 10 Kuyie nkuu mɛ nyɑ̀mu kù dɑ sɛi ntìì ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ dɑ wúó nku dootitɔù. \q1 \v 11 Kɛ tɑ̀ú nhɑ nɑɑ̀cɛ̀i timɑ́tì, \q1 kɛ pɑkɛ́ ɑ nɑcɛ̀fɔ̃̀tɛ̀ yɛmɔu ɑ kérí yɛ̀. \b \q1 \v 12 Isɔbu mí m bo dɑ nɑ́kɛ́ kɛ̀ ǹ dɔ̀ ɑ cɑ̀ɑ̀rɛ̀mu dɛborɛ̀, \q1 ɑ í nɑɑti Kuyie ndɛumu, onìtì í dò nkɛ́ kù nɛ̀nninɛ̀. \q1 \v 13 Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ kù sɛ́í? \q1 We mbo nɑ kɛ́tɛ̃́nnɛ́ kù bèkú tì timɔu? \b \q1 \v 14 Kuyie nhɔ̃ɔ̃ bɛ́imu mɛ mborimɛ miɛkɛ yoo nɛ̀ mɛtɛ̃mɛ̀ miɛkɛ kɛ̀ ti mɛ mbɑ́ ndɑkɛ. \q1 \v 15 Kù ɔ̃ɔ̃ bɛ́imu nɛ̀ tidɔùntì kɛyènkɛ̀, \q1 bɛnìtìbɛ̀ duɔ́ dìì mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ nuɔ ncĩɛ̃kɛ, kɛ̀ bɛ̀ yɛ̃̀ nkɛ duɔ́. \b \q1 \v 16 Dɛ mɔ̀nnì ndi kù ɔ̃ɔ̃ bɛnkɛmɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kù dɔ́ kɛ́ bɛ̀ bɛnkɛ tì, \q1 kɛ́ bɛ̀ cɑu mmɛsɔmmɛ. \q1 \v 17 Kù ɔ̃ ndɔ́ kɛ́pɑɑnnɛ̀ onìtì nwe mutɔ̃mmú yɛimu, \q1 kɛ́pɑtɛnɛ̀ onitikperì tɛfentɛ̀ tɛ̀ɛ̀ nɑ nhò pĩ. \q1 \v 18 Kù ɔ̃ ndɔ́ kóò dɛɛtɛ́nɛ̀ kufɔ̃ti nku, \q1 kɛ́nte kɛ̀ wèe yentɛ́nɛ̀ mukṹṹ nkó fɛcìɛ̀fɛ̀. \b \q1 \v 19 Kuyie nhɔ̃ɔ̃ bɔntɛ́ mɔ̀nnì mɑrì onìtì mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀, \q1 kóò dɔú ndidɔ́ù kɛ bo yṹɔ̃́ nho to nyɛ. \q1 Kɛ̀ kuyonku ncɑ́ɑ́ nho kɔ̃̀ntì timɔu, \q1 \v 20 kɛ́nte kɛ̀ wèè pɛ̃ mmudiì mumɔu, \q1 ò do nɔnnɛ̀ tìì diitì tɛ̃́nkɛ bɑ́ nhò nɑɑti. \q1 \v 21 Kòo kɔ̃̀ntìi mɔ́tɛ́ kɑ̀ɑ wèńtɛ́ ɑ bɑ́ɑ́ yɑ̀ tì kɔ̀tɛ kɛ̀. \q1 Kòo kṹɔ̃̀ yɛ̀ɛ̀ do sɔri kɛ̀ yɛ̀ɛ feitɛ́. \q1 \v 22 O nɑɑ̀cɛ̀tɛ̀ tɛɛ̀ nɑ̀ kufɔ̃ti bɛ̀nnì, \q1 kòò duúnnɛ̀ kudɔnkù. \b \q1 \v 23 Kɛ̀ dɛ̀ nɑɑti Kuyie ntɔ̃nnì mɑrì dìì nɑ̀ɑ́ nti kpɛ́í \q1 Kuyie mborɛ̀ dì bo yɛ̀nní Kuyie ntɔ̃rɛ̀ tɛkɔupíítɛ̀ (1000) miɛkɛ \q1 dìì nɑ̀ɑ́ mbɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ dò nkɛ́ndɔɔri mɛ̀. \q1 \v 24 Kɛ̀ mɛsémmɛ̀ɛ pĩ́ nKuyie nkɛ̀ kù dɔ̀: \q1 Dɛɛtɛ́nɛ̀ we kòò bɑ́ɑ́ tɑ kufɔ̃ti. \q1 Kɛ̀ ku tɔ̃nnì dɔ̀ m pɛ̀tɛ́mu tidonti o kpɛ́í. \b \q1 \v 25 Dɛ mɔ̀nnì kòo wɛ̃tɛ kɛ́hɛ̃nkɛ́ kɛ́sũũ̀kɛ̀ kɛ́nɑɑ́ nhobíɛ̀, \q1 kɛ́nɑɑ́ nhò do cɛ̃ntí kɛ dòmmɛ̀. \q1 \v 26 Dɛ mɔ̀nnì kòò kuɔ́nnɛ̀ Kuyie nkùu ò kèńtɛ́, \q1 kòò nkɔri ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ diwɛ̀ì kɛ yɛ̃́ kù yóó tũntɛmɛ̀ o kpɛti. \b \q1 \v 27 Kòo ndiè nkɛ nɑ́ɑ́ mbɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kɛ tú: \q1 N cɑ̀ɑ̀rɛ̀mu kɛ yetɛ́nɛ̀ ikuɔ́ kù mɛ nyí n yietí n yɛi. \q1 \v 28 Kù n dontɛ́mu bɑ́ n wɛ̃nnì í tɑti kudɔnkù, kɛ̀ n kpɑɑ́ fòù kɛ wúó nkuwenniku. \b \q1 \v 29 Kuyie mpĩ mmuù tɔ̃mmú onìtì kpɛ́í, \q1 kɛ kónnì kucɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀ mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti dɛ̀ bèkú mɛ̀. \q1 \v 30 Kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ kùu ò dènnɛní kufɔ̃ti, \q1 kòo wɛ̃tɛ kɛ́yɑ̀ bɛfòùbɛ̀ wùó nkùù wenniku. \b \q1 \v 31 Isɔbu kéntɛ́ kɛ́keè n tú mù, \q1 yĩ́ só kɛ̀ m̀ bɛ́i. \q1 \v 32 Kɑ̀ɑ mɔ̀kɛ tìmɑtì kɛ bo bɛ́i nhɑ́ bɛ́i, \q1 n dɔ́mu kɛ dɑ duɔ́ nkunɑɑtí. \q1 \v 33 Kɑ̀ɑ mɛ nyí mɔkɛ tìmɑtì ɑ́ nni nkémmú, \q1 ɑ yĩ́ só kɛ̀ n dɑ́ bɛnkɛ mɛciì. \c 34 \s1 Ediu sɔkɛ́mɛ̀ kɛ sɛi nyIsɔbu \p \v 1 Kɛ̀ Ediu bɑɑ nsɔkɛ́ o nɑ́ɑǹtì kɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Díndi mɛciì nyɛmbɛ̀ keènɛ̀ n túmu, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ mɔ̀kɛ mɛyɛ̀mmɛ̀ kéntɛ́nɛ̀ n nɑ́ɑǹtì. \q1 \v 3 Ditoò bɑ̀ɑ̀tìmɛ̀ tinɑ́ɑǹtì, \q1 dinùù mɛ mbɑɑ̀tì mudiì kó kunɑɑtí. \q1 \v 4 Yóunɛ̀ kɛ̀ ti bɑtɛ dɛ̀ɛ̀ sìɛ́, \q1 yóunɛ̀ kɛ̀ ti wɑmmú dɛ̀ɛ̀ wenni. \b \q1 \v 5 Isɔbu mɛ ntu wenwe wennimu, \q1 kɛ̀ Kuyie nkuù dɔ́ kóò nìńtɛ́. \q1 \v 6 Ò tu bɑ́ nɛ̀ ò mɛ ndɔɔ̀rìmɛ̀ dɛ̀ɛ̀ sìɛ́, Kuyie nhò wùó nsiyɑ́ɑ̀bìsí yiɛ̀ nwe. \q1 Koò potɛ́ koò kɔ̀utɛ ò mɛ nyí cɑ̀ɑ̀rɛ̀ mùmɑmù. \b \q1 \v 7 We mbo dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ dònnɛ̀ Isɔbu? \q1 Wèè nɑ̀ɑ́ nhò dɔ́mɛ̀ kɛ í yĩɛ̃̀kù? \q1 \v 8 Wenwe wèè dɑ̀púnɛ̀ mɛyɛi ndɔɔ̀rìbɛ̀? \q1 Kɛ nɛitinɛ̀ bɛnitiyonkubɛ? \q1 \v 9 Kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú ò bo ntɑunnɛ̀mɛ̀ Kuyie ndɛ̀ tu dɛtetìrɛ̀ ndɛ, \q1 dɛ̀ í mɔkɛ mucɔ̃́ntimu mɑmù. \b \q1 \v 10 Díndi bɛ̀ɛ̀ mɔ̀kɛ mɛyɛ̀mmɛ̀ kéntɛ́nɛ̀ n tú mù: \q1 Kuyie nyí tú kùù dɔ̀ri, \q1 muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nyí tú wèè dɔɔ̀rìmɛ̀ í síɛ́. \q1 \v 11 Kù yietì bɛnìtìbɛ̀ bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ dòmmɛ mmɛ, \q1 kù bɛ̀ fɔku bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ dòmmɛ̀ mmɛ. \b \q1 \v 12 Kuyie nyí tú kùù dɔ̀ri bìtì, \q1 muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ ntũ̀ ntimɔ́mmɔnti nti. \q1 \v 13 Òmɔù weè í yɛ̃ nKuyie nni mbɑkɛ́ kutenkù, \q1 òmɔù weè í kù bɑ̀nnɛ kutenkù. \q1 \v 14 Kɛ̀ dɛ̀ dò nKuyie ndo dɑkɛ ku mɑ́ɑ̀ kpɛ́í nkɛ, \q1 kɛ̀ kù dɛ̀itɛ ku yɑɑ́ nnɛ̀ ku wemmu. \q1 \v 15 Dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ wei dɛ̀ nɑ nkumu dimɔ̀nnì dimɑ́ɑ̀, \q1 onìtì nɑ nwɛ̃̀tɛmu mutɑ̃́ɑ̃́ mmiɛkɛ. \b \q1 \v 16 Isɔbu kɑ̀ɑ mɔ̀kɛ mɛyɛ̀mmɛ̀ kéntɛ́ n tú mù, \q1 keè n nɑ́ɑǹtì. \q1 \v 17 Wèè í tũ ntimɔ́mmɔnti ò bo nɑ kɛ́bɑɑtɑ́ɑ̀? \q1 A bo nɑ kɛ́sɛi nwèè wetí kɛ tú o kperɑ̀ɑ̀? \q1 \v 18 Kuù mɑ́ɑ̀ ɔ̃ɔ̃ nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀ ò tu oyɛiwe, \q1 kɛ́nɑ́kɛ́ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí kɛ dɔ̀ sì tu bɛnitikɔ̀ùbɛ̀. \q1 \v 19 Kuyie nkunku í kommu sikpɑ̀ɑ̀tìbìí, \q1 kù ɔ̃ɔ̃ í nwúó nhokpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ dɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ fɛdɑwɑnfɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ kuù bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ bɛmɔu. \q1 \v 20 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kúmu dimɔ̀nnì dimɑ́ɑ̀ kɛyènkɛ̀ cuokɛ̀, \q1 Kuyie nkuù ɔ̃ɔ̃ bɛ̀ potɛ́ kɛ́ bɛ̀ mɛ̀ɛ̀rɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kú. \q1 Kù ɔ̃ɔ̃ í mpotɛ́ okperì nɛ̀ muwɛ̃rímú kɛ nɛ́ ò kùɔ. \q1 \v 21 Kuyie nwùómmu bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu dɔɔ̀rìmɛ̀, \q1 kù yɛ̃́mu bɛ̀ kèrí ìì cɛ imɔu. \q1 \v 22 Dibiìnnì diɛrì mɑrì í bo yoo kɛyensɔ̀ùkɛ̀ \q1 mɛyɛi ndɔɔ̀rìbɛ̀ bo sɔri dɛ̀. \b \q1 \v 23 Dɛ̀ í békú Kuyie nkù bo wénnímɛ̀ onìtì kɛ̀ dɛ̀ɛ mɔntɛ, \q1 kɛ̀ kù nɛ́ nɑ kóò bekɛ́nɛ̀. \q1 \v 24 Kuyie nhɔ̃ɔ̃ í mpɑɑtɛ́ bɛkperíbɛ̀ kɛ nɛ́ nɑ kɛ́ bɛ̀ pɔ̀ntɛ, \q1 kɛ́kɑnnɛ bɛtɔbɛ̀ bɛ fɔ̃̀tɛ̀. \q1 \v 25 Kù yɛ̃́mu bɛ tɔ̃mmú mumɔu kɛ yóó bɛ̀ kpɛ́i, \q1 kɛ́ bɛ̀ pɔ̀ntɛ kɛyènkɛ̀ kɛmɑ́ɑ̀. \q1 \v 26 Kù bɛ̀ puotì bɛnitiyɛibɛ kɔ̃mɛ mmɛ, \q1 kupììti ììkɛ̀. \b \q1 \v 27 Bɛ̀ kù bùtínnɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ kɛ tɛ̃́nkɛ í dɔ́ kɛ́ nkù tũ, \q1 bɛ̀ í yie nkɛ bo bɑntɛ́ ku kó itié mmɑì. \q1 \v 28 Bɛɛ̀ duɔ́ nkɛ̀ bɛcĩ̀rìbɛ̀ dɑbùò ndèkù ku borɛ̀, \q1 kù kèèmu bɛsénnìbɛ̀ kuɔ̀mmɛ̀. \b \q1 \v 29 Kɛ̀ kù dò nkɑ́rɛ́ we mbo kù sɛi? \q1 Kɛ̀ kù sɔ̀nnɛ kumɑ́ɑ̀ we mbo kù yɑ̀? \q1 Kù mɛ ndɑ̀kɛmu yɛbotɛ̀ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ dɛ kpɛ́í. \q1 \v 30 Kuyie nyí dɔ́ bɛniticiìmbɛ̀ bo mbɑkɛ́mɛ̀ \q1 bɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo nɑɑ́ ndidíìntɑ̃́rì kɛ́bɔ nkubotí. \b \q1 \v 31 Kɛ̀ dɛ̀ dò ndɛ yiɛ̀ mbo nɑ́kɛ́ Kuyie nkɛ dɔ̀: \q1 n yiemmu n yetímɛ̀ n tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dɔɔ̀ mɛyɛi. \q1 \v 32 N cɑ̀ɑ̀rɛ̀ dɛ̀ kɛ̀ mu nyí yɛ̃́, \q1 ɑ dɛ̀ nni mbɛnkɛ n tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dɛ̀ yìɛ́. \q1 \v 33 A yɛ̀mmɛ̀ dò nkuù ò potɑ́ɑ̀? \q1 A í mɛ̀ nyiemmɛ̀ kù tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ mɛ̀ nyɛ̃́mɛ̀ kù dò nkɛ́dɔɔ̀ tì, \q1 ɑ tũ nnɑ́kɛ́ ti. \b \q1 \v 34 Bɛ̀ɛ̀ mɔ̀kɛ mɛyɛ̀mmɛ̀ bɛ̀ yóó bɛ́immu, \q1 mɛciì nyɛmbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ n kèḿmú bɛ̀ bo yĩ́: \q1 \v 35 Isɔbu í yɛ̃́ ò tu mù, \q1 o nɑ́ɑǹtì í mɔkɛ tì co kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀. \q1 \v 36 Isɔbu nɑ́ɑǹtì mɛ ndònnɛ̀ bɛyɛibɛ kpɛti nti. \q1 Mɛbennímɛ̀ nsɔkɛ́ koò tùɔ̀kùní. \q1 \v 37 Ò sɔkɛ́mu kɛ dɔkɛ cɑɑ̀ri kɛ kérí, \q1 ò í yie nkɛ bo bɑntɛ́ o cɑɑ̀rìmɛ̀, \q1 kɛ sṹũnko tinɑ́ɑǹtì kɛ sɑ̃́ɑ̃́ nKuyie. \c 35 \s1 Isɔbu í mɔkɛ tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì mɑtì ò bo bɛ́i ntì \p \v 1 Kɛ̀ Ediu bɑɑ nsɔkɛ́ o nɑ́ɑǹtì kɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 A yɛ̀mmɛ̀ dò nhɑ nɑɑtimu nyɑ́ɑ̀ bɑ \q1 ɑ tú dìì mɔ̀nnì ɑ wenni Kuyie nyììkɛ̀? \q1 \v 3 A nɑ́ɑ́ ndìì mɔ̀nnì kɛ tú kɑ̀ɑ dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi nKuyie nkpɛti í bo? \q1 Kɑ̀ɑ yóu mɛyɛi nkù bɑ́ɑ́ cɔ̃ntɛ mùmɑmù? \q1 \v 4 Mí m bo tì ndɑ tɛ̃́nnɛ́, \q1 n yóó tì ndi wɛ̃nnɛ́mu fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ nɛ́pobɛ̀. \b \q1 \v 5 Bɔ́útɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ́yɑ̀, \q1 wéntɛ́ tiwɛtì kɛ́yɑ̀ tì dɑ díɛtirìnɛ̀mɛ̀. \q1 \v 6 Kɑ̀ɑ dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi ndɛ̀ kɑ̀ɑ́ mbɑ Kuyie? \q1 Kɑ̀ɑ cɑɑ̀rìmɛ̀ dɔ́ mɛ̀ɛ sṹṹ ndɛ̀ bo kù dɔ̀ɔ̀ bɑ? \q1 \v 7 Kɑ̀ɑ wetí dɛ̀ duɔ̀ mbɑ Kuyie? \q1 Kù bo cɔutɛ́ bɑ ɑ nɔ̀ùtɛ̀ miɛkɛ? \q1 \v 8 Kɑ̀ɑ dɔ̀ri ɑ cɑɑ̀ri ɑ nititɔù nwe wèè dɑ dònnɛ̀, \q1 kɑ̀ɑ wetí dɛ̀ teénnɛ̀ ɑ nititɔù nwe. \b \q1 \v 9 Kɛ̀ bɛnitiyɛibɛ sũ̀ṹ mbɛ̀ ɔ̃ mbɛ̀ kuɔ̀nnɛ̀mu, \q1 kɛ̀ bɛdiɛbɛ̀ dɔ̀ri bɛ̀ ɔ̃ mbɛ̀ kuɔ̀nnɛ̀mu kɛ békú mɛteèmmɛ̀. \q1 \v 10 Òmɔù mɛ mbɑ́ɑ́ yĩ́: Yé Kuyie nkùù n dɔ̀ɔ̀ kù borɛ̀? \q1 Kunku kùù ti duɔ̀ nyiyiɛ nkɛyènkɛ̀. \q1 \v 11 Kunku kùù ti duɔ́ mmɛciì nkɛ̀ mɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ tiwɑnwɑntì kɔ̃mɛ, \q1 kunku kùù ti ɑ̃nnɛ́ mɛyɛ̀mmɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ sinɔɔ mɔ̀kɛ mɛ̀. \b \q1 \v 12 Bɛ̀ nɛ́ kuɔ̀mmu, kù mɛ nyí bɛ̀ cɔ̀ú, \q1 bɛnitiyɛibɛ kó sifeí kpɛ́í. \q1 \v 13 Bɛ̀ kuɔ̀ ndɛtetìrɛ̀ ndɛ Kuyie mbɑ́ɑ́ bɛ̀ kèńtɛ́, \q1 muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nyí dɑkɛ bɛ kpɛti. \b \q1 \v 14 A mɛ̀ nyɛ̃mmɛ̀ ɑ í kù wùómmu, \q1 kù yɛ̃́mu ɑ kpɛti ɑ́ nkù kèḿmú. \q1 \v 15 A mɛ nyɛ̃mmɛ̀ ku miɛkɛ ɔ̃ɔ̃ í mpɛikɛ onìtì, \q1 kù ketɛ́ kɛ í dɑkɛ onìtì kó mɛcɑɑ̀rìmɛ̀ kpɛ́í. \b \q1 \v 16 Isɔbu ɑ sɔ̃̀ńtɛ́ kɛ nɑ́ɑ́nkomu, \q1 ɑ yɛimmu dɛɛ̀ te kɑ̀ɑ sṹũnko tinɑ́ɑǹtì. \c 36 \s1 Ediu nɑ̀kɛ́mɛ̀ Kuyie ntièmmɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ Ediu bɑɑ nsɔkɛ́ o nɑ́ɑǹtì kɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Isɔbu nkpɑɑ́ kémmú kɛ̀ n tì ndɑ wénkùnnɛ, \q1 tinɑ́ɑǹtì kpɑɑ́ bomu Kuyie ndɔ́ n dɑ nɑ́kɛ́ tì. \q1 \v 3 N yĩ́ɛ̃́tímɛ̀ yóó tuɔkɛ dɛ̀ í tɔ̀kɛ́, \q1 n dɔ́ kɛ́duɔ́ nwèè n dɔ̀ɔ̀ wènwe kunɑɑtí. \q1 \v 4 N nɑ́ɑ́ ntimɔ́mmɔnti nti n yí soú, \q1 mɛyĩ́ɛ̃́tímɛ̀ mɔ́mmɔmmɛ yiɛ̀ nweè tùɔ̀kɛní. \b \q1 \v 5 Kuyie nkpeńnìmu kù í yetírí òmɔù, \q1 kɛ̀ kù bɛ́i ntì tinti. \q1 \v 6 Kù ɔ̃ɔ̃ í nyóu oyɛiwe kòo nfòù, \q1 kuù ɔ̃ nkómmú osénnìwè. \q1 \v 7 Kù ɔ̃ɔ̃ í ndɛ́tìnnɛ ku nɔ̀nfɛ̀ bɛ̀ɛ̀ wetí bɛ ĩ́nkɛ̀, \q1 kuù bɛ̀ kɑ̀nnìnko yɛkpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ yɛ̀ kɑ̀rì sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 kɛ̀ tɛfentɛ̀ nɛ́ bɛ̀ pĩ. \q1 \v 8 Kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ tɑ̀ú mmɛfĩmmɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ ɑ́ɑ̀rì mɛdiɛ̀. \q1 \v 9 Kù bɛ̀ bɛnkú bɛ cɑɑ̀rìmɛ̀ mmɛ, \q1 nɛ̀ bɛ̀ yetírímɛ̀ ku kpɛti kɛ ɑ̃ɑ̃̀ sifeí. \q1 \v 10 Kù bɛ̀ cɑúmmu kɛ tú bɛ̀ɛ kéntɛ́ ku tié, \q1 kɛ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nkɛ tú bɛ̀ɛ yóu mɛyɛi mmudɔɔ̀rìmù. \b \q1 \v 11 Kɛ̀ bɛ̀ kèńtɛ́ kɛ yie nku kpɛti, \q1 bɛ̀ɛ deè bɛ we nɛ̀ diwɛ̀ì, \q1 kɛ́ntuɔ́ nkɛ́deènɛ̀ bɛ bie. \q1 \v 12 Kɛ̀ bɛ̀ mɛ nyí yie nkɛ kèńtɛ́ mudoò mùù bɛ̀ doti, \q1 kɛ̀ bɛ̀ bo kú bɛ̀ í bɑntɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \q1 \v 13 Bɛnitiyɛibɛ biɛ miɛkɛ ɔ̃ mpɛ́imu Kuyie, \q1 bɛ̀ mɛ nhɔ̃ í nkù kuɔ́nnɛ̀ kù bɛ̀ potɛ́ dìì mɔ̀nnì. \q1 \v 14 Dɛ yɛmbɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kú bɛ bɛ́ntì nti, \q1 bɛ̀ ɔ̃ ndɔuti dɔutinɛ̀ bɛtɔbɛ̀ mbɛ kɛ́kṹntɛ́ bɛ fòmmu. \b \q1 \v 15 Kuyie nhɔ̃ɔ̃ yóu kɛ̀ mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ɛ tùɔkɛní ku kɔbɛ \q1 kɛ̀ kù bo bɛ̀ duɔ́ nyitié nyi, \q1 kù ɔ̃ɔ̃ yóu kɛ̀ bɛ̀ɛ fɛ̃́ṹtɛ́ kɛ bo kù kèńtɛ́mu. \q1 \v 16 Kù dɔ́ kɛ dɑ dennɛ mɛsémmɛ̀ miɛkɛ nkɛ, \q1 kɛ dɑ tɑnnɛ́ mɛtuɔ̀ mmiɛkɛ, \q1 kɑ̀ɑ nyo ndɛsɑ̀ɑ̀rɛ̀. \q1 \v 17 Kɑ̀ɑ yɛ̀mmɛ̀ mɛ ndònnɛ̀ bɛyɛibɛ kɔ̃mɛ, \q1 tibeéntì doti ɑ ĩ́nkɛ̀ nkɛ. \q1 \v 18 Kɛmiɛkɛ bɑ́ɑ́ dɑ soutɛ́ kɑ̀ɑ sɑ̃́ɑ̃́ nKuyie, \q1 ticuuti bɑ́ nte kɑ̀ɑ dɑutɛ́. \q1 \v 19 A dɑbònnì diì í yó nte kɑ̀ɑ yɛ̀ mɛsémmɛ̀ miɛkɛ, \q1 bɑ́ kɑ̀ɑ dɔ́ ɑ kuɔ́nnɛ̀ ɑ wɛ̃rímú mumɔu. \q1 \v 20 A bɑ́ mbɑɑ kɛyènkɛ̀ bo tuɔkɛnímɛ̀ kɛ́cíɛ mbɛnìtìbɛ̀. \q1 \v 21 A ndɑkɛ kɛ bɑ́ɑ́ yie nkɛ́tũnnɛ mɛyɛi nkó kucɛ, \q1 kɛ yɛ̃́ dɛɛ̀ temɛ̀ kɑ̀ɑ tɑ mɛsémmɛ̀ miɛkɛ. \s1 Kuyie mbɑkɛ́mɛ̀ dɛmɔu \q1 \v 22 Kuyie ndɛumu kɛ kpeńnì, \q1 we mbo nɑ kɛ́duɔ́ nyitié nkù duɔ̀ nyì? \q1 \v 23 We nkù bɛnkú kù dò nkɛ́dɔɔ̀mɛ̀? \q1 Kɛ bo nɑ kɛ kù nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: A yetɛ́mu? \b \q1 \v 24 Bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ku nsɑ̃ntí ku tɔ̃mmú kpɛ́í, \q1 fɔ̃́ mmúnkɛ, ɑ nyɛ̃́ kɛ́ nkù sɑ̃ntí. \q1 \v 25 Bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu mù yɑ̀mu, \q1 mɛdɛ́timɛ̀ mmɛ bɛ̀ mù wùónnímɛ̀. \b \q1 \v 26 Kuyie ndɛumu kɛ mɛ̀nkɛ dɛu, \q1 ku bie nyí dò nkɑɑ nkɛ́deè. \q1 \v 27 Kuù ɔ̃ɔ̃ yṹɔ̃́ mmɛniɛ nkɛ́dee nkɛĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ̀ dɛ̀ɛ dɔɔ̀ yɛwɛtɛ̀ kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ɛ ni. \q1 \v 28 Kɛ̀ yɛwɛtɛ̀ɛ fɛ̀ cṹũnní, \q1 kɛ̀ fɛ̀ nniu bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 29 We mbo nɑ kɛ́bɑntɛ́ yɛwɛtɛ̀ cèntìmɛ̀? \q1 We nyɛ̃́ fɛtɑɑfɛ̀ dɑbònnì dòmmɛ̀ tiwɛtì miɛkɛ? \q1 \v 30 Kuyie kuù ɔ̃ɔ̃ míítɛ́ kuwenniku tiwɛtì miɛkɛ, \q1 kɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ndo nsɑ̃̀ṹ. \q1 \v 31 Kù piú yɛbotɛ̀ nɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ nfɛ, \q1 kɛ yɛ̀ duɔ̀ ntidiitì mɛdiɛ̀. \q1 \v 32 Kù pikù fɛtɑpíɛ̀fɛ̀ nfɛ ku nɔ̀ùtɛ̀ miɛkɛ, \q1 kɛ fɛ̀ bɔmmù kù fɛ̀ dɔ́nɛ̀ wè. \q1 \v 33 Fɛtɑɑfɛ̀ dɑbònnì diì ɔ̃ɔ̃ bɛnkɛ Kuyie ntɔ̀ɔ́nnímɛ̀, \q1 kɛ iwũɔ̃ mɔ́mmɔnyi nyɛ̃́ kù duunnímɛ̀. \c 37 \q1 \v 1 Dɛ kó fɛtɑdiɛfɛ̀ donnɛ́ n kɔ̃m̀bùɔ̀tì nti, \q1 kɛ̀ n dinni ɑu kɛ dɔ́ kɛ́tɔ̃tɛ. \q1 \v 2 Kéntɛ́nɛ̀, di bo keè Kuyie mpɛ́úmɛ̀ mɛtɑmmɛ̀, \q1 di bo keè fɛpíɛ̀fɛ̀ fɛ̀ɛ̀ yìɛ̀ní Kuyie nnùù. \q1 \v 3 Dɛ kó fɛpíɛ̀fɛ̀ cèntɛmu kɛ fitɛ́ tiwɛtì timɔu, \q1 kɛ tùɔ̀kɛ itemmɑ̀nkɛ imɔu miɛkɛ. \b \q1 \v 4 Kɛ̀ ti kèè Kuyie ntɑmmɛ̀ ùùtimɛ̀, \q1 kɛ pɛ́u mɛtɑnkperímɛ̀, \q1 kɛ̀ itɑpíɛ dɑ̀ɑ́tí tipíìtì timɔu. \q1 \v 5 Kuyie nhɔ̃ɔ̃ pɛɛ mmɛtɑnkperímɛ̀ mmɛ, \q1 kɛ̀ mutɔ̃ndiɛmùu dɔɔ̀, \q1 ku tɔ̃mmú ti bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ mù bɑntɛ́. \b \q1 \v 6 Kuù ɔ̃ɔ̃ pɛ́i nfɛtɑɑfɛ̀ mɑ́tɑ̃́rɛ̀ kɛ dɔ̀: Donɛ̀ kɛtenkɛ̀, \q1 kɛ́nɑ́kɛ́ fɛtɑɑfɛ̀ kɛ dɔ̀: Ni mɛkperímɛ̀. \q1 \v 7 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ tɔ̃mmúu cómmú, \q1 kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ bɑntɛ́ ku tɔ̃mmú. \q1 \v 8 Kɛ̀ tiwɑnwɑntìi tɑɑ́ ti sɔ̀rɛ̀ kɛduɔ́ \q1 titɑ̃dèntì miɛkɛ. \b \q1 \v 9 Kuù ɔ̃ɔ̃ íinní kuyɑɑkperíkù kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀, \q1 kɛ́duɔ́ nkɛ̀ muséé nyɛ̀nní kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀. \q1 \v 10 Kuyie nkuù ɔ̃ɔ̃ fuutɛ kɛ̀ mɛniɛ mpíítɛ́ ditɑ̃́rì kɔ̃mɛ, \q1 kɛ́kpenkɛ kɛ́nɑɑ́nnɛ̀ timɑ́tì. \b \q1 \v 11 Kuù ɔ̃ɔ̃ píɛ mmɛniɛ nyɛwɛtɛ̀ kɛ́duɔ́ nkɛ̀ yɛ̀ɛ cíɛ́tɛ́ kɛ́mmíí ntipíìtì timɔu. \q1 \v 12 Kɛ keroo kɛ wĩɛ̃tiní kɛ dɔɔri kù dɔ́mɛ̀ \q1 kù yɛ̃ nyɛ̀ nhɔ̃mmɛ̀ kutenkù kumɔu miɛkɛ. \q1 \v 13 Kù ɔ̃ɔ̃ yɛ̀ tɔ̃nní mɔ̀nnì mɑrì kɛ bo yṹɔ̃́ mbɛnìtìbɛ̀ to nyɛ, \q1 yoo kùu bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \b \q1 \v 14 Isɔbu kéntɛ́ kɛ́keè! \q1 Yĩ́ só kɛ́wéntɛ́ Kuyie ndɔ̀ɔ̀ri tìì diɛtì. \q1 \v 15 A yɛ̃́ Kuyie nni yɛwɛtɛ̀ mɛ̀ɛ̀ botɑ́ɑ̀? \q1 A yɛ̃́ kù ɔ̃ɔ̃ yĩ́mɛ kɛ̀ yɛwɛtɛ̀ɛ míítɑ́ɑ̀? \q1 \v 16 A yɛ̃́ yɛwɛtɛ̀ nùú mɛ̀ɛ̀ botí kɛĩ́nkɑ̀ɑ̀? \q1 Mɛciì ndiɛmɛ̀ yiɛ̀ nweè mɛ̀ dɔ̀ɔ̀. \b \q1 \v 17 Kubɑkù cɑ̃̀nku kó kuyɑɑkù ɔ̃ɔ̃ cómmú, kɛ̀ kɛtenkɛ̀ɛ tonkɛ̀, \q1 kɛ̀ fɔ̃́ nwèè kó tiyɑ̀ɑ̀tìi tònkɛ̀ kɛ̀ kuyiìnkù dɑ pĩ́. \q1 \v 18 A bo nɑ kɛ́pitɛ́ tiwɛtì kù dɔ̀ɔ̀mɛ̀ kɛ̀ tì kpeńnì kɛ dò ntɛwéìtɛ̀, \q1 kɛ dò ntimɑ́tì bɛ̀ yìɛ ntì kɛ utɑ́ɑ̀? \b \q1 \v 19 A nɛ́ n nɑ́kɛ́ ti dò nkɛ́ kù nɑ̀kɛ́ tì, \q1 ti í dò nkɛ́nɑ kɛ́nɑ́kɛ́ tìmɑtì, \q1 dɛ̀ ti dò mbì nwe. \q1 \v 20 M bo nɑ kɛ́cɑu nKuyie n dɔ́mɛ̀ kɛ́bɛ́inɑɑ̀? \q1 N dòmmu kɛ́ kù nɑ̀kɛ́ kɛ̀ ku nyɛ̃́ɑ̀? \b \q1 \v 21 Ómɔù ɔ̃ɔ̃ í nyɑ̀ diyiè yɛwɛtɛ̀ dì dɑ̀ɑ́tí dìì mɔ̀nnì, \q1 kɛ̀ dɛ̀ nyóó yíɛ́ kɛ̀ kuyɑɑkùu yɛ̀ kɑ̀útóó kɛ̀ bɛ̀ɛ di yɑ̀. \q1 \v 22 Kuwenniku yiɛ̀ní kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ nkɛ, \q1 kɛ̀ ku kó kumiɛtoo fitɛ́ Kuyie nkɛ duò tikɔ̃m̀bùɔ̀tì. \q1 \v 23 Muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ ntu Kuyie nti bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ kù nìntɛ, \q1 kù dɛumu kɛ kpeńnì kɛ̀ ku beéntì sìɛ́, \q1 kù mɛ nhɔ̃ɔ̃ í nfɛ̃́ũ nwèè wetí, \q1 kù bekù sɛi nwe. \q1 \v 24 Dɛɛ̀ te kòo nìtì dò nkɛ́ nkù dé, \q1 ku kpɛti í bonɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dò mbɛ̀ wetí. \c 38 \s1 Kuyie mbɔntɛ́ dìì tɑncĩnni Isɔbu \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyúní Isɔbu kuyɑɑkperíkù miɛkɛ kóò bekɛ kɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Wenninwe dɛ yiɛ̀ nwèè dɔ́ kɛ́dinnɛ n yɛ̀mmɛ̀, \q1 nɛ̀ tinɑ́ɑǹtì dɛtetìrɛ̀ kpɛti? \q1 \v 3 Pĩ́ nhɑmɑ́ɑ̀ onitidɔ̀ù fɔ̃́, \q1 n yóó dɑ bekɛ tinɑ́ɑǹtì nti kɑ̀ɑ tì nni ntɛ̃́nnɛ́. \s1 Kuyie nkuù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ \b \q1 \v 4 Mí nKuyie n do yóó píítɛ́ kɛtenkɛ̀ kɑ̀ɑ borɛ? \q1 Kɑ̀ɑ ciì nkɛ̀ tùɔ̀kɛ kɑ̀ɑ yɛ̃́ ɑ bɛ́i. \q1 \v 5 We ndò kɛ bennɛ́, ɑ ò yɛ̃́ɑ̀? \q1 We ndo dɔú nkuhɔ̃ũ kɛ́ kɛ̀ bennɛ́? \q1 \v 6 Yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ kɛ̀ cùɔ́ yɛ̀ còḿmú bɑ nyĩ́nkɛ̀? \q1 We ndɔú nkɛ pũũ kó ditɑ̃́rì ketirì? \q1 \v 7 Sikṹnwentɛ́wɑ̃̀ɑ̃ do diè ndìì mɔ̀nnì ditĩ̀nnì, \q1 diwɛ̀ì do bo dìì mɔ̀nnì Kuyie ntɔ̃rɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ ìú. \b \q1 \v 8 We nkpetínnɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó yɛcɑ̀kɛ̀? \q1 O niɛ ndo puùní dìì mɔ̀nnì dɛ miɛkɛní nɛ̀ muwɛ̃rímú? \q1 \v 9 N yóó dɑ́tínnɛ́ dìì mɔ̀nnì dɑ̀mɛ́ɛ̀rì tiwɛtì tiyɑ̀ɑ̀tì kɔ̃mɛ, \q1 kɛ̀ yɛwɛtɛ̀ ntú o kó tɛyɑɑ̀bòtɛ̀. \q1 \v 10 N yóó cónnɛ́ dìì mɔ̀nnì dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ bo ò kèétɛ́ kumɑ̀nku, \q1 kɛ́kpetínnɛ́ dicɑ̀ù kɛ́pɑ́ɑ́. \q1 \v 11 Kóò nɑ̀kɛ́ kɛ̀ ǹ dɔ̀: A n keriní kɛ kɑ̃ɑ̃ku diɛ nhɑ bɑ́ɑ́ séntɛ́. \q1 A níí yó nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ diɛ ǹdɛ kɑ̀ɑ nɛ́fĩ̀nfĩ̀rɛ̀ wɛ̃rímúu deè. \b \q1 \v 12 Nɛ̀ ɑ bomɛ̀ ɑ mu nnɑ̀kɛ́ dikṹnweńnì kɛ tú: Wentɑ́ɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ ɑ bennɛ́ diyiè dì bo yɛ̀nní dìì bòrì? \q1 \v 13 Fɔ̃́ɔ̃̀ ɔ̃ɔ̃ duɔ́ nkɛ̀ dɛ̀ɛ wenkɛní kutemmɑ̀nku \q1 kɛ kpɛ́ɛ́tɛ́ bɛyɛibɛ bɛ sɔ̀rɑ̀ɑ̀? \q1 \v 14 Fɔ̃́ɔ̃̀ ɔ̃ nte kɛ̀ kɛtenkɛ̀ wũɔ̃kùu feitɛ́ \q1 kɛ́ceetɛ mɛɔ̃̀rìmɛ̀ tibɑnyɑ̀ɑ̀tì kɔ̃mɑɑ̀? \q1 \v 15 Kɛ̀ bɛyɛibɛɛ pɑɑ̀ bɛ kó kuwenniku \q1 kubɑkù kùù do yuo kɛ̀ kùu kèétɑ́ɑ̀? \b \q1 \v 16 A tɑ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ tùɔ̀kɛ o fũ̀ɔ̃̀ dɛ miɛkɛ \q1 kɛ cè nkɛ tɑ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì bintuotɑ̀ɑ̀? \q1 \v 17 Bɛ̀ mu ndɑ bɛnkɛ mukṹṹ nhɛì kó yɛbòrɑ̀ɑ̀? \q1 A mu nyɑ̀ kudɔnkù kó yɛcɑ̀kɑ̀ɑ̀? \q1 \v 18 A nɑ kɛ yɛ̃́ kutenkù duɔ́ kɛ mɑmɑ̀ɑ̀? \q1 Kɑ̀ɑ dɛ yɛ̃́ ɑ n nɑ́kɛ́ kɛ̀ n yɑ̀. \b \q1 \v 19 Ɔ̃nkucɛ kɔrìnɛ̀ kuwenniku ɛì? \q1 Dibiìnnì ciɛ kó kucɛ borɛ? \q1 \v 20 Kɛ̀ bɛ̀ tu ɑ dɛ̀ yùní ɑ bo yɑ̀ dɛ cĩ́ɛ̃̀tɑ̀ɑ̀? \q1 A bo bɑntɛ́ dɛ ɛì kó kucɛɑ̀? \q1 \v 21 A dò nkɛ́ ndɛ̀ yɛ̃́mu, \q1 kɛ yɛ̃́ ɑ do bomɛ̀mu dɛ mɔ̀nnì, \q1 kɑ̀ɑ we sũ̀ṹ nkɛ í dò nkɛ́kɑɑ nkɛ́deè. \b \q1 \v 22 A tùɔ̀kɛ mupɑ̃̀ɑ̃ mboomu kó dihɛìɑ̀? \q1 A yɑ̀ fɛtɑɑfɛ̀ mɑ́tɑ̃́rɛ̀ kó dikɑ̀rì yɛ̀ borɑ̀ɑ̀? \q1 \v 23 A yɛ̃́ n dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kɛ dɔu ndɛ̀ mɛyɛi nkó diyiè kpɛ́ínɑ́ɑ̀? \q1 N dɛ̀ dɔú ndɛ̀ mudoò nɛ̀ yɛkpɑ̀rɛ̀ dɛ kpɛ́ínɑ́ɑ̀? \q1 \v 24 A yɛ̃́ kuwenniku ɔ̃ɔ̃ yɛ̀nní dɛ̀ kɛ́pitɛ́ kutenkɑ̀ɑ̀? \q1 Diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kuyɑɑkù iitiní dɛ̀ kɛ fuu kutenkɑ̀ɑ̀? \b \q1 \v 25 We nkpetɛ́ fɛtɑɑfɛ̀ yɛnɛ́bòrɛ̀? \q1 Kɛ̀ we nhɑ̃nnɛ́ kucɛ fɛtɑpíɛ̀fɛ̀ tũ nkù? \q1 \v 26 We nhɔ̃ɔ̃ duɔ́ nkɛ̀ fɛ̀ɛ̀ ni kɛtenkɛ̀ òmɔù í bo kɛ̀? \q1 We nhɔ̃ nte kɛ̀ fɛ̀ɛ̀ ni fɛkpɑ́fɛ̀ òmɔù í ɑ̃ dɛ̀? \q1 \v 27 We nhɔ̃ɔ̃ yĩ́ fɛ̀ɛ cṹũnní mɛniɛ dikpɑ́ɑ̀, \q1 tɛdɔntɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì í borɛ̀ \q1 kɛ́nte kɛ̀ timusũ̀ũ̀tì yɛ̀nní? \q1 \v 28 Fɛtɑɑfɛ̀ mɔ̀kɛ fɛ cìcɑɑ̀? \q1 We nnɛ́ pɛí timɑɑ̀ntì? \q1 \v 29 We mpùó nkɛ pɛitɛ́ fɛtɑɑfɛ̀ mɑ́tɑ̃́rɛ̀? \q1 Mupɑ̃ɑ̃ nkóò yɔ̃ tú we? \q1 \v 30 Muséé nhɔ̃ɔ̃ pĩ́ mmɛniɛ nkɛ̀ mɛ̀ɛ̀ kpenkɛmu kɛ nɑɑ́ nditɑ̃́rì, \q1 kɛ̀ mɛniɛ nyĩ́nkɛ̀ɛ nɑɑ́ nkupèrìkù. \b \q1 \v 31 Siwɑ̃̀ɑ̃ kó tɛnúntɛ̀ sì nùú ntɛ̀ tu ɔ̃̀ntɛ? \q1 A bo nɑ kɛ́pítɛ́ kuhɔ̃ũ kùù sì pìítɑ́ɑ̀? \q1 \v 32 Fɔ̃́ɔ̃̀ ɔ̃ɔ̃ dennɛní kutennɑkú tiwɛtɑ̀ɑ̀? \q1 Fɔ̃́ɔ̃̀ dènnɛní mukorimu nɛ̀ mudɑ̀kɑ̀ɑ̀? \q1 \v 33 A yɛ̃́ ikuɔ́ ìì bo kɛĩ́nkɑ̀ɑ̀? \q1 Fɔ̃́ɔ̃̀ te kɛ̀ ì pĩ nyi tɔ̃mmú kɛtenkɑ̀ɑ̀? \b \q1 \v 34 Kɑ̀ɑ bɛ́i ɑ tɑmmɛ̀ɛ tuɔkɛ tiwɛtì, \q1 kɛ̀ mɛniɛ ncútɛ́ní kɛ dɑ dɑ́tínnɑ́ɑ̀? \q1 \v 35 Kɑ̀ɑ pɛ́i fɛtɑpíɛ̀fɛ̀ fɛ̀ɛ keɑ̀? \q1 Kɑ̀ɑ fɛ̀ yu fɛ̀ɛ yie nkɛ dɔ̀ ntɛ mínɑ́ɑ̀? \q1 \v 36 We nhɔ̃ɔ̃ nɑ́kɛ́ kucɑ́duonku kukó ntɑmɛ̀ mɛniɛ? \q1 We nhɔ̃ɔ̃ nɑ́kɛ́ kukodɑɑkù dɛ̀ wentɛ́mɛ̀? \q1 \v 37 We mbo nɑ nɛ̀ o kó mɛciì nkɛ́kɑɑ nyɛwɛtɛ̀? \q1 We mbo nɑ kɛ́bíinní kɛĩ́nkɛ̀ kó sicèe? \q1 \v 38 Kutɑ̃ɑ̃yukú ɔ̃ɔ̃ yĩ́mɛ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́nɑɑ́ nkɛtenkɛ̀? \q1 Yɛdombiɛ nhɔ̃ɔ̃ yĩ́mɛ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́tɑu? \s1 Kuyie nkuù bɑkɛ́ dɛ̀ɛ̀ weí dɛmɔu \b \q1 \v 39 Fɔ̃́ɔ̃̀ ɔ̃ɔ̃ duɔ́ nkucìrícìrìyɔ̃kù kù bo dimɑ̀ɑ̀? \q1 Fɔ̃́ɔ̃̀ piú icìrícìrìbíɑ̀? \q1 \v 40 Ì ɔ̃ nkpɑɑ́ okɛ dìì mɔ̀nnì titɑ̃dèntì, \q1 ì kpɑɑ́ sɔri dìì mɔ̀nnì yɛfɑ̃piè miɛkɛ. \q1 \v 41 We nhɔ̃ɔ̃ wɑɑ́ ndikɑ̃kɑ̃bii mudiì? \q1 Di bí ɔ̃ n kuɔ̀nnɛ̀ dìì mɔ̀nnì mí nKuyie \q1 kɛ ɑ̃́ɑ̃́ nkɛ mɔ̀ńtɛ́ mudiì? \c 39 \q1 \v 1 A yɛ̃́ sitɑ̃bɔɔ́ pɛí dìì mɔ̀nnɑ̀ɑ̀? \q1 Siyɔ́ɔ́ ɔ̃ nkuɔ̀nnɛ̀ kupɛitɛ́yonku kɑ̀ɑ yɛ̃́ɑ̀? \q1 \v 2 Sì ɔ̃ɔ̃ púó kɛ́mmɔkɛ bɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ bɛ̀dɛ? \q1 A yɛ̃́ si pɛitɛ́ mɔ̀nnɑ̀ɑ̀? \q1 \v 3 Sì ɔ̃ nkṹṹ dìì mɔ̀nnì kɛ bo pɛitɛ́ si bí, \q1 kɛ́om̀pɛ̀nɛ̀ kupɛitɛ́yonku. \q1 \v 4 Siì bí ɔ̃ɔ̃ kótɛ́ kɛ́kpenkɛ kɛ́ítɛ́ mucèmmu, \q1 kɛ dɛ́tɛ́ kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ wɛ̃tɛní diyiè mɑrì bìtì si yɔbɛ̀ borɛ̀. \b \q1 \v 5 We mpìtɛ́ dikpɑ́ɑ̀ kó musɑ̃mmɑrímú kɛ fĩ́ĩnko? \q1 We ǹtɔ̃̀tɛ disɑ̃mmɑrínnɑnni kó kuhɔ̃ũ? \q1 \v 6 Míì dì duɔ́ ndikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kɛ̀ dì bo mbo, \q1 di kó diɑ̃rì tu mɛtĩ̀ɛ̃̀ nkó kɛtenkɛ̀. \q1 \v 7 Di kpɛti í bonɛ̀ dihɛì kó kutoweku, \q1 ocɛ̃nti í kpɑɑ́ kɛ bo di pɛ́i. \q1 \v 8 Dì firì yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ nkɛ kɛ wɑɑ̀ mmudiì, \q1 dì dɔ́ dɛ̀ tu timusũ̀ũ̀tì. \b \q1 \v 9 Fɛhɑ̃ɑ̃tìnɑ̀ɑ̀fɛ̀ bo yie nkɑ̀ɑ fɛ̀ pĩ̀ńnɛ̀ mutɔ̃mmɑ́ɑ̀? \q1 Fɛ̀ bo yie nkɛ́wentɛ́ dinɑɑdieɑ̀? \q1 \v 10 A bo pítínnɛ́ fɛhɑ̃ɑ̃tìnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kuhɔ̃ũ kɛ̀ dɔ̀ fɛ̀ɛ duɑɑ̀? \q1 Fɛ̀ bo ndɛri dikɑ̃ɑ̃̀ kɛ dɑ tũ nkɛ duɔ̀ ipɛ̃nɑɑ̀? \q1 \v 11 A bo yĩ́ fɛ wɛ̃rímú dɛu kɛ́ n fɛ̀ tɑ̃́ɑ̃̀? \q1 A bo yie nkɛ́ fɛ̀ duɔ́ nhɑ tɔ̃mmɑ́ɑ̀? \q1 \v 12 A bo ntɑ̃́ kɛ dò nfɛ̀ bo kɔtɛ kɛ́wɛ̃tɛnɑ́ɑ̀? \q1 A bo fɛ̀ toú ntidiitì kɛ dɔ̀ fɛ̀ɛ ti kpɛ̃nnɑ́ɑ̀? \q1 \v 13 Fɛcònfɛ̀ fɛ̀tì pĩntimù í yóù, \q1 kɛ̀ fɛ fɛ̀tì mɔ̀kɛ ticìtì yɔɔ̀ntì mɛsɑ̀ɑ̀. \q1 \v 14 Fɛ̀ nɛ́ ɔ̃ nkɛ̀ fɛ̀ dɔú nfɛ yiè mmubirímú miɛkɛ fɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́mu, \q1 kɛ̀ yɛ̀ nduɔ́ dɛndɛ mubirímú tonnìmù miɛkɛ. \q1 \v 15 Fɛ̀ ketɛ́ kɛ bɑ́ nyɛ̃́ kɛ dò nhonìtì bo nɑ kɛ́ yɛ̀ nɑ̀, \q1 yoo kuwɑnwɑnkù mɑkùu yɛ̀ pɔ̀mmu. \b \q1 \v 16 Fɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í ndɑkɛ fɛ bí kpɛ́í, \q1 dɛ̀ ketɛ́ kɛ bɑ́ ndò nfɛɛ̀ ì te. \q1 Fɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í nyĩɛ̃̀kù fɛ̀ bo ɔumɛ̀ dɛtetìrɛ̀. \q1 \v 17 Mí nKuyie n yí fɛ̀ pɑ̃ mɛciì, \q1 n yí fɛ̀ duɔ́ mɛyɛ̀mmɛ̀. \q1 \v 18 Kɛ̀ fɛ̀ mɛ nyìtɛ́ kɛ cokɛ́, \q1 fɛ̀ bɑ́ mbɔti o sɑ̃ndèètì nɛ̀ o sɑ̃ntɛ̀ bɛ kpɛti. \b \q1 \v 19 Fɔ̃́ɔ̃̀ duɔ́ ntɛsɑ̃ntɛ̀ muwɛ̃rímú \q1 kɛ dɑ̀tínnɛ́ tɛ fɔ̃̀níí dibùɑ̀? \q1 \v 20 Fɔ̃́ɔ̃̀ te kɛ̀ tɛ̀ ɔ̃ɔ̃ puu dicɑ́dɔ́nnì kɔ̃mɑɑ̀? \q1 Fɔ̃́ɔ̃̀ te kɛ̀ tɛ dɑbònnì yìɛ̀ kɛ duò tikɔ̃m̀bùɔ̀tɑ̀ɑ̀? \q1 \v 21 Tɛ̀ ɔ̃ɔ̃ potɛ́ yɛtɑ̀rɛ̀ kubiriku kɛ̀ diwɛ̀ì ntɛ̀ bomu tɛ wɛ̃rímú kpɛ́í, \q1 kɛ̀ tɛ̀ nwetóo tɛ dootitɔbɛ̀ kó ditĩ̀nnì. \q1 \v 22 Tɛ̀ í yɛ̃́ bɛ̀ tu dɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́, tɛ bùɔ̀tì í duò, \q1 tɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í nyɑ̀ kukpɑ̀rìseú kɛ́botirɛ. \q1 \v 23 Kɛ̀ didoò kuɔ̀ ntɛ ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ̀ mɛkpɑ̃mbii nkó kupíɛ́ tu níɛ́ɛ́. \q1 \v 24 Kɛ̀ tɛ̀ pùtìnɛ̀ muwɛ̃rímú kɛ fĩmmú mɛcɑ̃ɑ̃, \q1 kɛ̀ ditɑ̃tɛheù kuɔ́ ntɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́cómmú. \q1 \v 25 Kɛ̀ ditɑ̃tɛheù kuɔ́ ntɛ̀ dɔ̀: Toò! \q1 Kɛ́nkpɑɑ́ kɛ díɛtirì kɛ́keè mudoò kó kunɔ́ú, \q1 nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkperíbɛ̀ pɛ́ikomɛ̀ nɛ̀ mudoò kó kutoweku. \b \q1 \v 26 Fɔ̃́ɔ̃̀ kó mɛciì nhɔ̃ nte kɛ̀ fɛtúúfɛ̀ɛ pĩntɛ fɛ fɛ̀tì \q1 kɛ́cuó nkubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kɛ bo yɛ̀ tifɛ̀tì pɑ̀ntɑ̀ɑ̀? \q1 \v 27 Fɔ̃́ɔ̃̀ ɔ̃ɔ̃ duɔ́ ndinùù kɛ̀ fɛ̀ɛ ɛitɑ̀ɑ̀? \q1 Fɔ̃́ɔ̃̀ ɔ̃ nte kɛ̀ fɛ̀ɛ dekɛ yɛtɑ̃rɛ̀ yómmɛ̀ kɛ ceé nfɛ yĩ́ɛ̃́ntɑ̀ɑ̀? \q1 \v 28 Fɛ̀ ɑ̃ yɛpèrɛ̀ ĩ́nkɛ̀ nkɛ, fɛ̀ wentí yɛpèrɛ̀ yómmɛ̀ mmɛ, \q1 yɛpèrɛ̀ yómmɛ̀ mɛɛ̀ tu fɛ kó tɛcɛ̃kpetɛ̀. \q1 \v 29 Fɛ̀ ɔ̃ nkɛ mboní kɛ́pɑɑtɛ́ fɛ diì, \q1 fɛ̀ ɔ̃ mboní dɛdɛ́tirɛ̀ ndɛ kɛ́yɑ̀ fɛ̀ bo di mù. \q1 \v 30 Fɛtúúfɛ̀ bí yɔ̃̀ mmɛyĩ̀ĩ̀ mmɛ, \q1 dɛcírɛ̀ borɛ̀ fɛ̀ ɔ̃ ndɛ́ mbo. \c 40 \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́bɛ́innɛ̀ Isɔbu kɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Fɔ̃́ nwèè dɔ́ mí muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nnɛ̀ fɔ̃́ ntí nɛnni ɑ mɔkɛ ɔ̃̀nti kɛ bo bɛ́i? \q1 Fɔ̃́ nwèè sɛ́i m mí nKuyie nhɔ̃̀nti bo ɑ bo n tɛ̃́nnɛ́ tì? \p \v 3 Kɛ̀ Isɔbu tɛ̃́nnɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 4 Mí nwèè í tùɔ̀kɛ dɛ̀mɑrɛ̀, m bo tɛ̃́nnɛ́ ɔ̃̀nti? \q1 N yóu kɛ pĩ́ n nùù ndi. \q1 \v 5 M bɛ́imu kucɛ mɛ̀mɑ́ɑ̀ n tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ kóntɛ́, \q1 m bɑ́ɑ́ yíɛ́ kɛ́bɛ́i kucɛ mɛdɛ́rímɛ̀. \s1 Kuyie nyíɛ́ kɛ bɔntɛ́ dìì tɑncĩnni Isɔbu \p \v 6 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́yúní Isɔbu kuyɑɑkù miɛkɛ kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: \b \q1 \v 7 Pĩ́ nhɑmɑ́ɑ̀ onìtì fɔ̃́, \q1 n yóó dɑ bekɛ tinɑ́ɑǹtì nti kɑ̀ɑ n tɛ̃́nnɛ́. \q1 \v 8 A dɔ́ n kó tibeéntìi cɑkɛ pɑ́íí nweɑ̀? \q1 A dɔ́ míì ntú osĩ̀nwè kɑ̀ɑ tu onɑtɑ̀ɑ̀? \q1 \v 9 A nɔyɔ̃nnì mɑ̀nnɛ̀mu mí nKuyie nkpɛrɑɑ̀? \q1 A bo nɑ kɛ́pɛɛ mɛtɑmmɛ̀ n kɔ̃mɑɑ̀? \b \q1 \v 10 Tikpetì nɛ̀ disɑ̃nni dɛɛ̀ múnkɛ tú ɑ kó tisɑ̃tɑ̀ɑ̀? \q1 Diyetìdiɛrì nɛ̀ kuwenniku dɛɛ̀ múnkɛ tú ɑ kó diyɑɑ̀bòrɑ̀ɑ̀? \q1 \v 11 A miɛkɛ tũ mpɛikɛ bɛnìtìbɛ̀ mɛdiɛ̀, \q1 wéntɛ́ bɛ fɛnɔnsĩ̀nfɛ̀ mɛ̀mɑ́ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɛ̃kɛ. \q1 \v 12 Wéntɛ́ sifeí yɛmbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ sĩ́nnɛ́, \q1 pɔntɛ bɛnitiyonkubɛ dimɔ̀nnì dimɑ́ɑ̀. \q1 \v 13 Wɛ̃nnɛ́ bɛ bɛmɔu kɛ́ bɛ̀ dɑ̀tínnɛ́ mutɑ̃́ɑ̃́, \q1 tɑnnɛ́ bɛ difɔ̃̀tìrì miɛkɛ dibiìnnì. \q1 \v 14 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ n nɛ́ dɑ sɑ̃ntɛ, \q1 ɑ nɑmɛ̀ kɛ dɔ̀ɔ̀ dɛ kó mutɔ̃mmú. \s1 Dikondènnì kó mɛdonnimɛ̀ \q1 \v 15 Wéntɛ́ dikondènnì, míì dì dɔ̀ɔ̀ n dɑ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀, \q1 kɛ̀ dì yo ntimútì fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɔ̃mɛ. \q1 \v 16 A nɛ́ wéntɛ́ muwɛ̃rímú dì mɔ̀kɛ mù, \q1 kɛ́yɑ̀ di pɔukɔ̃̀rɛ̀ tɛ̃̀ĩ̀ mɛ̀ɛ̀ botí. \b \q1 \v 17 Kɛ̀ di yóú kpeńnì sɛ́tìrì kó kudɔú dòmmɛ̀, \q1 kɛ̀ di kpèrɛ̀ mɑmbii mpirí kɛ pirí. \q1 \v 18 Kɛ̀ di kṹɔ̃̀ dònnɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó imɑ́tidɛí, \q1 kɛ̀ di cĩntíi dò nyimɑ́tìkpɑ̃ntíí. \q1 \v 19 Mí nKuyie n dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ dɛmɔu miɛkɛ, m mɛ̀nkɛ nɛ́ di ndɔ̀ɔ̀, \q1 mí nwèè dì dɔ̀ɔ̀ míì dì duɔ́ ndisiè. \q1 \v 20 Yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ nkɛ di wɑɑ̀mmɛ̀ di diitì \q1 tiwɑnwɑntì sɔnti timɔu kpɛ̀iti dɛ̀. \q1 \v 21 Dì dɔu tifɑ̃pèùtì miɛkɛ nkɛ, kukó nkó tipèntì miɛkɛ, \q1 dɛ̀ɛ̀ dò nkupúú mɛniɛ mborɛ̀. \q1 \v 22 Dì ɔ̃ ndíɛ́kɛ́ tifɑ̃pèùtì dɛ́ɛ̀ mmɛ, \q1 kɛ̀ kukó nkó tipùòntì dì fìtɛ́. \b \q1 \v 23 Bɑ́ kɛ̀ kukó ndɔ́ kùu tɑ kɛ́píɛ, dì í yĩɛ̃̀kù, \q1 kɛ̀ mɛniɛ mpũɔ̃̀ nkɛ puotì di nùù dì mbúútóo. \q1 \v 24 We mbo dɑ́ɑ́tí kɛ́ dì wetínko kɛ́ dì pĩ, \q1 kɛ́keutɛ́ di yɛ̀ì? \c 41 \s1 Fɛmùɔ̀fɛ̀ kó mɛdonnimɛ̀ \q1 \v 1 Bɛ̀ pĩĩmmu fɛmùɔ̀fɛ̀ kuyĩmpiennɑ̀ɑ̀? \q1 Dɛkɔ̀kɔ̀rɛ̀ bo kṹṹ fɛ nɔ́ndɛnkɑ̀ɑ̀? \q1 \v 2 A bo tɔ̃nnɛ́ fɛkɔ̃̀tìfɛ̀ fɛmùɔ̀fɛ̀ yɛ̀ìɑ̀? \q1 Dɛkɔ̀kɔ̀rɛ̀ bo duutɛ fɛ bɑɑɑ̀? \b \q1 \v 3 Fɛɛ̀ bo dɑ bɑ́mmɑ́ɑ̀? \q1 Fɛɛ̀ bo ndɑ nɑ́ɑ́nnɛ̀ diyɔɔ̀nnɑ̀ɑ̀? \q1 \v 4 Fɛ̀ bo dɑ dɔúnnɛ̀ dinùù mɑrì kɛ̀ dɔ̀: \q1 M bo ntú ɑ kóo tɔ̃ntì n fòmmu mumɔu miɛkɑɑ̀? \q1 \v 5 A bo nfɛ̀ kpɛ̀itinɛ̀ bɛ̀ kpɛ̀itinɛ̀mɛ̀ tɛnɔ̀tɑ̀ɑ̀? \q1 A bo fɛ̀ pìtínnɛ́ kɑ̀ɑ bí initipòì nfɛ̀ kpɛ̀itinɑ̀ɑ̀? \b \q1 \v 6 Bɛyĩm̀pĩ́mbɛ̀ bo fɛ̀ dɔu nkɛ́nfiitɑɑ̀? \q1 Bɛpotɑmbɛ̀ bo fɛ̀ posìrì kɛ́fítɑ́ɑ̀? \q1 \v 7 Mɛpembii mbo fṹṹkú fɛ kɔ̃̀nkɑ̀ɑ̀? \q1 Mɛkpɑ̃mbii mbo tɑ fɛ yuuɑ̀? \q1 \v 8 Nɔ́ɔ́ nhɑ nɔ̀ùtɛ̀ fɛ ĩ́nkɛ̀ kɛ́ndò nhɑ fɛ̀ dɔ́nɛ̀ dikpɑ̀nnì, \q1 kɑ̀ɑ borɛ̀ yìɛ́ nɛ̀ ɑ bo mbomɛ̀! \q1 \v 9 We nyɛ̀mmɛ̀ bo ò pɑ̃ kòò dɔ̀ ò bo fɛ̀ nɑ? \q1 A bo fɛ̀ yɑ̀mɛ̀ mɑ́ɑ̀ sɑ̀nnɛ̀mu kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ n dɑ ɑutɛ́ kɑ̀ɑ do. \q1 \v 10 We mbo yĩ́ o kɔ̃m̀bùɔ̀ dɛu kɛ́ fɛ̀ wɛ̃̀ńtɛ́? \q1 We nnɛ́ bo dɑ́ɑ́tí kɛ́ m bɑɑo mí nKuyie? \q1 \v 11 We nni mpèntɛ o kpɛrɛ kɛ̀ ǹ dò nkóò yietí? \q1 Dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ míì dɛ̀ te. \b \q1 \v 12 N yóó wɛ̃tɛ kɛ́bɛ́i nfɛmùɔ̀fɛ̀ fɛnfɛ kpɛ́í nkɛ, \q1 M mu nnɛ́ í nɑ̀kɛ́ fɛ tùòti kó muwɛ̃rímú kpɛ́í, \q1 fɛ̀ kɔ̃̀ntì pìítɛ́ kɛ wennimu. \q1 \v 13 We mbo dɑ́tɛ́ fɛ yɑɑ̀bòrì dɛ ììkɛ̀ bíɛ́kɛ̀? \q1 We mbo tɑ fɛ yɛ̀ì sɑku? \q1 \v 14 We mbo kpetɛ́ fɛ nùù kó dicɑ̀ù? \q1 Fɛnimbɔbɔrɛ fííkú dɛ̀ dɛ̀ duò tikɔ̃m̀bùɔ̀tì nti. \b \q1 \v 15 Kɛ̀ tidɔpììtì kó inɑú dɔ́kɛ́ fɛ ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ tɑu kɛ dò mbɛ̀ ti wɛ̃nnɛ́ kɛ utɛ́. \q1 \v 16 Bɑ́ kù kɛ̀ kù kɑ̀ɑ́ nkutɛkù, \q1 muyɑɑ́ nyí pɛ̃nkù ti cuokɛ̀. \q1 \v 17 Kɛ̀ ti wɛ̃ nkɛ tɑunɛ̀ titɔbɛ̀, \q1 kɛ pĩ́ ntitɔbɛ̀ teii bɑ́ kɛ í dò nkɛ́nɑ kɛ́yɑtɛ. \b \q1 \v 18 Kɛ̀ fɛ̀ cĩɛ̃ mmuhɑ̃ɑ̃́ ntĩ́ɛ̃́tɛ́, \q1 kɛ̀ fɛ̀ wèńtɛ́ní dɛ̀ ndò ndiyiè bo kɛ yɛtìní, \q1 \v 19 Kɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ mmíínní fɛ nùù miɛkɛ, \q1 kɛ̀ ihɑ̃ɑ̃pɛ́m̀pɛ́rí yiɛ̀ní. \b \q1 \v 20 Kɛ̀ kuyukú yiɛ̀ní fɛ wũɔ̃̀, \q1 kɛ dò ntɛkṹmbotɛ̀ ɔ̃ɔ̃ fɑ̃ntɛ kɛ̀ kùù yukú ńyiɛ̀. \q1 \v 21 Kɛ̀ fɛ̀ wei yɛkũɔ̃ ncɔ́útɛ́, \q1 kɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ nyɛ̀nní fɛ nùù miɛkɛ. \q1 \v 22 Kɛ̀ muwɛ̃rímú bo fɛ fɔ̃̀níí miɛkɛ, \q1 kɛ̀ wèè fɛ̀ yɑ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nhò ɑutɛ́. \b \q1 \v 23 Kɛ̀ fɛ kɔ̃̀ntì wɛ̃ńnɛ̀ titɔbɛ̀ teii, \q1 kɛ kpeńnì bɑ́ kɛ í dò nkɛ́nɑmpɛ. \q1 \v 24 Fɛ̀ í dé dɛ̀mɑrɛ̀, \q1 dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ fɛ̀ yɔ̀kùnnɛ. \b \q1 \v 25 Kɛ̀ fɛ̀ ìtɛ́ní kufɔ̃wɑɑ́ mpĩ́ nyɛdɑkperɛ̀, \q1 kɛ́ yɛ̀ ɑutɛ́ kɛ̀ yɛ̀ ncokù kɛ sɔrì. \q1 \v 26 Kukpɑ̀rìseú í fɛ̀ fũũku, \q1 dikpɑ̃nnì nɛ̀ disiè mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ ndi. \q1 \v 27 Fɛ borɛ̀ timɑ́tì dònnɛ̀ timútì nti, \q1 fɛ borɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ nɛ̀ kudɔú kùù dùrí dɛ̀ í cɑ̃́ɑ̃́. \q1 \v 28 Fɛ̀ í cokù kupie, \q1 yɛditìfɑ̃̀ntɑ̃́rɛ̀ dò ntimútì nti fɛ borɛ̀. \q1 \v 29 Didùrì í duò fɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì, \q1 kɛ̀ dikpɑ̃nnì fũntɛ fɛ̀ ɔ̃ ndi dɑúmu. \b \q1 \v 30 Fɛ pɔutì cùɔ́kɛ́ sikɑ̃ũ nsi mɛyómmɛ̀ kpɛsi, \q1 kɛ̀ fɛ̀ kètɛ́ dɛ̀ ndò mbɛ̀ dɔ̀tɛnɛ̀ dinɑɑkɑ̃ɑ̃̀. \q1 \v 31 Kɛ̀ fɛ̀ do dibinni dì fɑ̃̀ntɛmu tɛkṹmbotɛ̀ kɔ̃mɛ, \q1 kɛ̀ kubinku nku kùu kutìrɛ̀ kɛ́ndò mbɛ̀ tùɔ ntihúúntì. \q1 \v 32 Kɛ̀ fɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛ̀ dɛ̀ɛ̀ dɔúnko kuhɑ̃ɑ̃wenniku, \q1 kɛ̀ difɔ̃̀tìrì cũmpuri dontɛnɛ̀ tiyùpɛ́ítì. \b \q1 \v 33 Kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ òmɔù í fɛ̀ bɑkɛ́, \q1 bɛ̀ fɛ̀ dɔ̀ɔ̀ nɛ̀ fɛ kɔ̃m̀bùɔ̀ ndi. \q1 \v 34 Bɑ́ dɛ̀ɛ̀ dɛu fɛ̀ ɔ̃ nwetóomu, \q1 fɛɛ̀ bɑkɛ́ tiwɑnwɑntì timɔu dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ. \c 42 \s1 Isɔbu bɑntɛ́mɛ̀ ò í túmɛ̀ òmɔù \p \v 1 Kɛ̀ Isɔbuu tɛ̃́nnɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 M bɑntɛ́mu kɛ dò nhɑ nɔ ndɛmɔu, \q1 n yɛ̃́mu tìmɑtì í bomɛ̀ ɑ yĩɛ̃kú tì. \q1 \v 3 A nɑɑtimu ɑ bɛ́immɛ̀ kɛ tú: \q1 Wenninwe dɛ yiɛ̀ nwèè dɑ sɛi? \q1 Dɛ yiɛ̀ nyí bɑntɛ́mu, \q1 n do nɑ́ɑ́ ntìì pɛ̃ɛ̃tɛ́ tìnti n wɛ̃rímú, bɑ́ n yí yɛ̃́. \q1 \v 4 A do n nɑ́ɑ́mmu kɛ tú n dɑ kéntɛ́, \q1 kɑ̀ɑ mɔ̀kɛ tìmɑtì kɛ bo m bekɛ, kɛ̀ n tì ndɑ tɛ̃́nnɛ́. \q1 \v 5 Bɛ̀ do n nɑ̀kɛ́mu ɑ kpɛ́í, \q1 di mmɔ̀nnì ndi n nɛ́ dɑ yɑ̀mɛ̀ nɛ̀ n nɔ̀nfɛ̀. \q1 \v 6 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n yie n cɑɑ̀rìmɛ̀ kɛ dèmmu, \q1 kɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀ kɛ̀ n kɑ̀ri mutɑ̃́ɑ̃́ nnɛ̀ mutɑ́pɛí ndɛ ĩ́nkɛ̀. \ms1 TI YIƐ̀ NKUYIE NWƐ̃̀TƐ KƐ ÍIMMƐ̀ ISƆBU \p \v 7 Ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ̀kɛ́nɛ̀ Isɔbu dìì mɔ̀nnì kɛ́deè, kɛ́bɛ́innɛ̀ Edifɑsi Temɑɑ ɛì kou kɛ dɔ̀: M miɛkɛ di yɛ̀mu fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ nɛ́pobɛ̀ bɛdɛ́, di í nɑ̀kɛ́ n kpɛ́í kɛ̀ dɛ̀ sìɛ́ n kóo tɔ̃ntì Isɔbu dɔ̀ɔ̀mɛ̀. \v 8 Di mmɔ̀nnì, di wɑɑ́ nyɛnɑɑdɑkɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ nɛ̀ yɛpedɑkɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀, kɛ sɔ̃́nkɛ́nɛ̀ n kóo tɔ̃ntì Isɔbu kɛ́ yɛ̀ nni nféútɛ́ kɛ́tuɔ. N kóo tɔ̃ntì Isɔbu n dɔ́ wè bo m bɑ́ntɛ̀ di kpɛ́í, bɑ́ m bɑ́ɑ́ di dɔɔ̀ n do dò nkɛ́ di dɔɔ̀mɛ̀. Di í nɑ̀kɛ́ n kpɛti kɛ̀ dɛ̀ sìɛ́ n kóo tɔ̃ntì Isɔbu dɔ̀ɔ̀mɛ̀. \b \p \v 9 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Edifɑsi Temɑɑ ɛì kou nɛ̀ Bididɑɑ Suɑɑ ɛì kou nɛ̀ Sofɑɑ Nɑɑmɑɑ ɛì kou bɛ̀ kɔ̀tɛmɛ̀ kɛ́dɔɔ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì. Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncɔutɛ́ Isɔbu bɑ́ɑmmu. \b \p \v 10 Isɔbu bɑ̀ńtɛ̀ mɛmmɛ Kuyie nkɛ̀ kùu wɛ̃tɛ kóò còńnɛ́ o fɔ̃̀tìrì, kóò tɛ̃̀ńnɛ́ o kpɑ̀tì kɛ̀ dɛ̀ɛ nɔ́ɔ́ nkucɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀ dɛ́mɛ̀. \v 11 Isɔbu tebìí simɔu nɛ̀ o tɑ̃bɛ̀ nɛ̀ o nɛ́pobɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do ò yɛ̃́ nɛ̀ dimɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ nkɔrìní koò dɔú. Kɛ̀ bɛ̀ nwɛ̃ nkɛ yo nho cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ ò totírínɛ̀ o sémmɛ̀ koò bɑ̀ɑ́ mɛyɛi Kuyie nhò bɔntɛ́ mɛ̀ kpɛ́í. Kɛ̀ bɛ̀ nhò pɑ̃ɑ̃ mbɑ́ wè mɛdítíbii mɛ̀mɑ́ɑ̀ nɛ̀ mɛsɔɔ nkó mumɑ́mɑ́ɑ́. \b \p \v 12 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔɔ̀ Isɔbu mɛsɑ̀ɑ̀ nho we yɛsɔnyɛ miɛkɛ, kɛ̀ dɛ̀ɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ ò dèèní yɛ̀. Kòo mɔɔtɛ ipe tɛkɔupípíítɛ̀ nɛ̀ sikɔupísìnɑ̀ɑ̀ (14000), yòyóbɛ̀ sikɔupísìkuɔ̀ (6000), inɑ̀ɑ̀kɛ ìdɛ́i ìdɛ́i tɛkɔupíítɛ̀ (1000), sɑ̃mmɑrímúbɛ̀ tɛkɔupípíítɛ̀ (10000). \v 13 Kɛ múnkɛɛ mɔɔtɛ ibí bɛnitidɑɑbɛ̀ bɛ̀yiekɛ̀, bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, \v 14 kòo yú dɛnitipobirɛ dɛketirɛ̀ kɛ dɔ̀: Yemimɑ (dɛ̀ɛ̀ tu tɛnɔ́nkpetɛ), kɛ yú dɛdɛ́rɛ̀ kɛ dɔ̀: Kesiɑ (dɛ̀ɛ̀ tu kɑ̀nnɛ́dì kó mupóó), kɛ yú dɛtɑ̃ɑ̃́nnɛ̀ kɛ dɔ̀: Kedɛnni-Apuki (dɛ̀ɛ̀ tu tɛnɔnfɑ̃ntɛ). \v 15 Bɛ kó kɛtenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ onitipòkù mɔù do í wenni kɛ tùɔ̀kɛ Isɔbu kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ kɛ̀ bɛ cicɛɛ bɛ̀ wɛ̃nnɛ́ bɛmbɛ nɛ̀ bɛ tɑ̃bɛ̀ kɛ́ bɛ̀ totɛ́ bɛ̀ dò nkɛ́tiekɛ dɛ̀. \b \p \v 16 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ Isɔbuu sɔɔtɛ́ kɛ́nfòù kɛ dɔ̀ yɛbie ntɛkɔ̀ùtɛ̀ nɛ̀ sipísìnɑ̀ɑ̀ (140), kɛyɑ̀ o bí nɛ̀ o yɑɑ̀bí, nɛ̀ o yɑɑ̀bí kó ibí, \v 17 kɛ́ nyóó kú kɛ kòtɛ́ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ tùɔ̀kɛ o yiè.