\id JER di24.all Novembre 1998 BJ Parakou B{enin \ide UTF-8 \h Sedemii \toc1 Sedemii \toc2 SEDEMII \mt1 Sedemii \imt1 Di mpɑ́tíri tɔ tìì nɑ́ɑǹtì \ip Sedemii do tú ikuɔ́ nìùtì Idikiyɑ birɛ ndɛ. Idikiyɑ Anɑtɔti ɛì kou kòo bo Bɛnsɑmɛɛ kó kutempɛ̃ mmiɛkɛ, kɛ̀ Kuyie nhò yu kóò dɔ̀ɔ̀ ku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò kɛ sɔ̃́ nho kpɑɑ́ kɛ tú odɑpɑ̀ɑ̀. Bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ nhò nìímmu, nɛ̀ mɛmmɛ kòo bɑɑ nyĩkú o mɔ́mmɔnti ĩ́nkɛ̀ kɛ́tuɔkɛ kumɑ̀nku. \ip Weè Sedemii o mɔ́mmuɔ nweè wɑ̃̀ri dɛ kó dipɑ́tíri. O kó tipɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì do tú ò bo cɑummɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɛ tú Kuyie nyóó bɛ̀ bekɛ́nɛ̀ bɛ̀ feu mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nyiwũɔ̃ yɛbɔkɛ̀ kɛ dɔɔri mɛyɛi. Sedemii do tú Kuyie nkóo nìtì nwe kɛ mɛ̀nkɛ duɔ́ nhomɑ́ɑ̀ Kuyie nkó mutɔ̃mmú kpɛ́í kɛ́mmɔkɛ dikɔ̃m̀bùɔ̀ ò í nyĩɛ̃̀kù ò bo nɑ́kɛ́mɛ̀ timɔ́mmɔnti bɑ́ kòo bo fɛ̃́ṹtɛ́. Kuyie ndo yóó ò yu ku tɔ̃mmú kɛ̀ Sosiɑsi bo o kpɑ̀tì benni tɛpíítɛ̀ nɛ̀ ditɑ̃ɑ̃́nnì miɛkɛ nkɛ. Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ tɔbɛ̀ Sofonii nɛ̀ Abɑkuku bɛ̀ do tú o kó dimɔ̀nnì kɔbɛ mbɛ. \ip Sedemii do kpɑɑ́ fòùmu kɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì ò nɑ̀kɛ́ tì kɛ̀ tisṹkùtìi dɔ̀ɔ̀. Kɛ̀ Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tìi bɛ̀ do kɛ́pɔntɛ Sedisɑdɛmmu nɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀, kɛ́pĩ́ nSudɑɑ kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ́kònnɛ̀ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ tɔbɛ̀ pɛ́u. Bɛ̀ bɛ̀ pĩ̀ḿmú dìì mɔ̀nnì kɛ kònnɛ̀ kɛ̀ Kedɑdiɑ bɛ̀ do bɑɑ́ nwè dihɛì kɛ̀ bɛ̀ɛ ò kùɔ. Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ do kpɑɑ́ kpɑɑ́, kɛ̀ bɛ̀ɛ cokɛ́ kɛ́kɔtɛ Esibiti kɛ́sɔri, kɛ̀ bɛ̀ɛ pĩ́ nSedemii nɛ̀ muwɛ̃rímú kòo bɛ̀ nɛinɛ̀ dɛ bíɛ́kɛ̀. Ò kɛ nku. \is1 Di mpɑ́tíri nɑ́ɑǹtì duɔ́ kɛ dòmmɛ̀ \io1 1. Kuyie nyóó bekɛ́nɛ̀mɛ̀ Sudɑɑ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu 1-45 \io1 2. Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò nɑ̀kɛ́ tì kɛ̀ dɛ̀ ntukúnɛ̀ yɛbotɛ̀ tɛyɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú Isidɑyɛɛribɛ 46-51 \io1 3. Bɛ̀ domɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɛ́ dì pɔ̀ntɛ 52 \c 1 \p \v 1 Di mpɑ́tíri tɔ Idikiyɑ birɛ Sedemii nɑ̀kɛ́ tì nti nɛ̀ ò dɔ̀ɔ̀ dɛ̀, Idikiyɑ do tú ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do bo Anɑtɔti ɛì Bɛnsɑmɛɛ tempɛ̃ mmiɛkɛ bɛ kóò mɔù nwe. \v 2 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́innɛ̀ Sedemii Amɔɔ birɛ Sosiɑsi tu dìì mɔ̀nnì Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì, o kpɑ̀tì benni tɛpíítɛ̀ nɛ̀ ditɑ̃ɑ̃́nnì miɛkɛ. \v 3 Kɛ̀ kùu wɛ̃tɛ kóò bɛ́innɛ̀ Sosiɑsi birɛ Sosɑkimmu tu dìì mɔ̀nnì Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì. Kɛ̀ Kuyie nní nsɔkɛ́ kɛ nɑ́ɑ́nnɛ̀ Sedemii kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Sedesiɑsi Sosiɑsi birɛ tɛrɛ̀ kpɑ̀tì benni tɛpíítɛ̀ nɛ̀ dìmɑ́ɑ̀. Dɛ kó dibenni kóo tɑ̃ɑ̃̀nummùwè miɛkɛ nkɛ bɛ pĩ̀ḿmúmɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ kɛ kònnɛ̀. \s1 Kuyie nyumɛ̀ Sedemii kòò bo nɑ́kɛ́ ku nɑ́ɑǹtì \p \v 4 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ mí nSedemii kɛ dɔ̀: \b \q1 \v 5 N do dɑ yɛ̃́mu \q1 kɛ mu nyí dɑ pìítɛ́ ɑ yɔ̃ pɔutì miɛkɛ. \q1 A do kpɑɑní ɑ yɔ̃ pɔutì miɛkɛ \q1 kɛ̀ n dɑ cɑ̃̀ńnɛ́mu, \q1 n do dɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́mu \q1 kɑ̀ɑ bo ntú wèè nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃ nɑ́ɑǹtì yɛbotɛ̀. \p \v 6 Kɛ̀ n tɛ̃́nnɛ́ Kuyie nkɛ dɔ̀: \q1 Áú! N Yiɛ̀ nKuyie n yí nɔ nkɛ nɑ́ɑ́, \q1 n kpɑɑ́ bɛmmu. \p \v 7 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní ntɛ̃́nnɛ́ kɛ dɔ̀: \q1 Bɑ́ ntú ɑ kpɑɑ́ bɛ. \q1 A kɔrimu n yóó dɑ tɔ̃ mbɛ̀ɛ̀ borɛ̀ \q1 kɛ bo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ n yóó dɑ nɑ́kɛ́ tì timɔu. \q1 \v 8 Bɑ́ mbɛ̀ dé kɛ yɛ̃́ n dɑ bonɛ̀mɛ̀mu \q1 kɛ bo dɑ dɛɛtɛ́. \p Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \m \v 9 Mɛm̀mɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nyòutɛmɛ̀ ku nɔ̀ùtɛ̀ kɛ́kɑ́ɑ́kɛ́ n nùù, kɛ́ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Nh ɑ̃nnɛ́mu n nɑ́ɑǹtì ɑ nùù miɛkɛ. \q1 \v 10 Bɑntɛ́ kɛ dò n dɑ bɑ́ɑmmu yíe nyɛbotɛ̀, \q1 kɑ̀ɑ bo mbɑkɛ́ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ, \q1 kɑ̀ɑ bo nhuuti, kɛ kɔùtì, \q1 kɛ bɔnti kɛ pɔǹtì, kɛ dɛ́ítɛ, \q1 kɛ mɑti kɛ fíintɛ. \s1 Sedemii dɔúmmɛ̀ tidɔuǹtì kɛ yɑ̀ mutie bɛ̀ tu mù ɑmɑndíè \p \v 11 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbekɛ kɛ dɔ̀: Sedemii ɑ yɑ̀ bɑ? Kɛ̀ n dɔ̀: N wúó mmutie bɛ̀ tu mù ɑmɑndíè kó kubɑkù nku. \m \v 12 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: A dɛ yɑ̀mu weti weti, dɛ bɛnkú m pĩ́mmɛ̀ mmɛ m bɛ́i ntì kɛ yóó tì dɔ̀ɔ̀. \p \v 13 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: A yɑ̀ bɑ? Kɛ̀ n kù tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: N yɑ̀ tɛkṹmbotɛ̀ ntɛ kɛ̀ tɛ̀ bo kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ fɑ̃nni kɛ bíkúní m bíɛ́kɛ̀. \p \v 14 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: \b \q1 Kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ nkɛ \q1 mɛyɛi nyóó cóúnnímɛ̀ dihɛì dii nyɛmbɛ̀ bɛmɔu ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 15 Ntɛ n yóó yúmu kubɑkù yoú kó iwuɔ nyimɔu nɛ̀ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛmɔu, \q1 dɛ̀ kɔ̀rinímu kɛ bo pi Sedisɑdɛmmu ɛì kó yɛbòrɛ̀, \q1 kɛ́fitɛ́ iduotí nɛ̀ Sudɑɑ ɛkɛ̀ yɛmɔu. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 \v 16 M bɛ́i ntì bɛ kpɛ́í n yóó tì mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀mu \q1 bɛ̀ dɔ̀ri mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ m bùtínnɛ́, \q1 kɛ tuɔ̀ nyɛbɔkɛ̀ tihúúntì, \q1 kɛ kɔ̃nkù kɛ bɑ́ɑ́ mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀. \q1 \v 17 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Fɔ̃́ nSedemii bɑ́ɑ́tí, \q1 ítɛ́ kɛ́kɔtɛ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ n dɑ nɑ̀kɛ́ tìì kó dimɑ̀ɑ̀. \q1 A kɔ̃̀ntì bɑ́ mpɑɑti bɛ ììkɛ̀, \q1 kɑ̀ɑ pɑ̀ɑti míì nɛ́ yóó dɑ ɑ̃nnɛ́ \q1 kufɔ̃wɑɑ́ mbɛ ììkɛ̀. \q1 \v 18-19 Dihɛì yɛmbɛ̀ bɛmɔu, \q1 bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ bɛ kó bɛtũ̀mbɛ̀ \q1 nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ Sudɑɑ ɛì kɔbɛ \q1 bɛmɔu bɛ̀ í yó ndɔ́ ɑ kpɛti. \q1 N nɛ́ yóó dɑ duɔ́mmu muwɛ̃rímú \q1 kɑ̀ɑ bɛ̀ bɑ̀ɑo. \q1 A bo ndònnɛ̀ dihɛì iduotí fitɛ́ dì, \q1 dimɑ́tìsɑ̃ɑ̃̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó iduotí dòmmɛ̀ \q1 bɛ̀ í yóó dɑ nɑ. \q1 Kɛ yɛ̃́ n yó ndɑ bonɛ̀mɛ̀mu kɛ dɑ kɑ̃nkɛ́. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \c 2 \s1 Isidɑyɛɛribɛ tɛ̃́nkɛ í dɔ́mɛ̀ Kuyie mbɛ̀ do kù dɔ́ mɛ̀ɛ̀ botí \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Kɔtɛ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ borɛ̀ kɛ́pĩɛ̃kɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ keè. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m míì tu: \q1 N kpɑɑ́ kɛ yɛ̃́mu di do n tɑunnɛ̀mɛ̀ \q1 di bíkɛ́mbɛ́ntì mɔ̀nnì. \q1 N do di puokɛ bɑ̀mbɑ̀, \q1 kɛ̀ di nni ndɔ́mɛ̀, \q1 kɛ̀ nní nnimɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ miɛkɛ kɛ di ntũ̀. \q1 \v 3 Isidɑyɛɛribɛ di do cɑ̃́ɑ̃́mmu kɛ tú n kɔbɛ, \q1 kɛ̀ n di te nh ɔ̃ ntemɛ̀ bɑ́ tìì diitì di ɔ̃ɔ̃ dɛitɛ tì mɛketimɛ̀, \q1 kɛ̀ tì tu n kpɛti, \q1 òmɔù do ɔ̃ nkòò di kɑ̀ɑ́kɛ́ wèe tuɔti icɛ nyi, \q1 kɛ̀ mɛyɛi nhò do. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \b \q1 \v 4 Díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí keènɛ̀ n tú mù, \q1 Isidɑyɛɛribɛ kó iwuɔ nkémmúnɛ̀ n yɛ̃ mmù. \q1 \v 5 M bɛ́immu kɛ tú: \q1 n do cɑ̀ɑ̀rɛ̀ bɑ di yɛmbɛ̀ \q1 kɛ̀ dɛɛ̀ nte kɛ̀ bɛ̀ n yóu kɛ tũ̀nnɛ dɛtetìrɛ̀ kpɛrɛ? \q1 Kɛ nɑɑ́ bɛmɔ́mmɔmbɛ dɛtetìrɛ̀. \q1 \v 6 Bɑ́ bɛ̀ í békú bɛmɑ́ɑ̀ \q1 mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie nkùu bɛ̀ dènnɛní Esibiti m borɛ̀. \q1 Mí nwèè do bɛ̀ bonɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ miɛkɛ yɛfɔ̃̀tɛ̀ borɛ̀. \q1 Tɛdɔnkpetɛ̀ mufòmmu í borɛ̀. \q1 Òmɔù í borɛ̀, onìtì í pɛ̃nkù dɛ̀. \q1 \v 7 Míì di kɔ̀tɛnɛ̀ní kɛ di kɑ̀nnɛ kɛtennɑtikɛ̀, \q1 kɛ̀ di bo nyo ntidisɑ̀ɑ̀tì, \q1 kɛ̀ di nɛ́ tɑ nh ɛì kɛ dì sĩ̀nkùnnɛ, \q1 kɛ dì cɑ̀kɛ, kɛ̀ dì nɑɑ́ nyisɔkɛ. \q1 \v 8 Bɑ́ ikuɔ́ nìùbɛ̀ í békú bɛmɑ́ɑ̀ \q1 mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie mborɛ̀. \q1 Ikuɔ́ yɛmbɛ̀ tɛ̃́nkɛ í n yɛ̃́. \q1 Bɛ̀ɛ̀ tu bɛnìùbɛ̀ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yie n kpɛti, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do nɑ́ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì \q1 kɛ̀ bɛ̀ nɑ̀ɑ́nnɛ̀ dibɔɔ̀ Bɑɑdi kó muwɛ̃rímú, \q1 kɛ tũ̀nnɛ dɛtetìrɛ̀ kpɛrɛ. \q1 \v 9 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n di bekùnɛ̀ \q1 kɛ yó ndi bekùnɛ̀ díndi nɛ̀ di yɑɑ̀bí. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \b \q1 \v 10 Kɔtɛnɛ̀ Kitimmu ɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ sokɛ́ mɛniɛ mmiɛkɛ kɛ́yɑ̀. \q1 Tɔ̃nnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ Kedɑɑ ɛì, \q1 kɛ̀ nsɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri di mɛ̀ ndɔ̀ɔ̀rimɛ̀. \q1 \v 11 Kubotí mɑkù kɔbɛ ceeri ku bɔkɛ̀ miɛ m̀botɑ́ɑ̀? \q1 Bɑ́ nɛ̀ yɛ̀ í mɛ ntúmɛ̀ Kuyie nnɑɑ̀? \q1 Díndi n kó bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ díndi nɛ́ n tùótɛ́ \q1 mí nwèè do te kɛ̀ bɛ̀ di sɑ̃ntí, \q1 kɛ cèètɛnɛ̀ dɛtetìrɛ̀ kpɛrɛ! \q1 \v 12 Díndi kɛĩ́nkɛ̀ kɔbɛ dɛ̀ dò nkɛ́ dí dimu \q1 kɛ dí pĩ́ nyisíɛ́. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 13 N nìtìbɛ̀ n cɑ̀ɑ̀rɛ̀mu kɛ̀ dɛ̀ dɛu, \q1 bɛ̀ n dootóomu mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie, \q1 mí mmɛnɛ́sɑ̀ɑ̀mɛ̀ kó dinɛ́bòrì \q1 kɛ kɔ̀tɛ kɛ keú yɛfɔ̃̀tɛ̀, \q1 yɛfɔ̃tìkperɛ̀ bɑ́ mɛniɛ nyí bo. \s1 Isidɑyɛɛribɛ bo bɑntɛ́mɛ̀ kɛ dò ndɛ̀ yóù ɑ bo dootóomɛ̀ Kuyie \q1 \v 14 Isidɑyɛɛribɛ di tú tidɑɑtɑ̀ɑ? \q1 Yɑ́ɑ̀ di tú kudɑɑkù kó ibí nyi? \q1 Dɛ̀ nɛ́ dòmmɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ di pɔǹtì kɛ ɛiti di kpɛrɛ? \q1 \v 15 Bɛ̀ kontí yɛcìrícírɛ̀ tɛ̃mɛ̀ mmɛ, \q1 kɛ pɛ́ú mɛtɑmmɛ̀, \q1 kɛ̀ pɔ̀ntɛ dihɛì dimɔu kɛ̀ dì dɔúnko, \q1 kɛ nɑɑ́ ntidobontì bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ í dì bo. \q1 \v 16 Bɑ́ nɛ̀ Esibiti kó yɛhɛkɛ̀ Nɔfu nɛ̀ Tɑpɑnɛsi kɔbɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ kuó di yùtì. \q1 \v 17 Isidɑyɛɛribɛ di kó mɛyetímɛ̀ mɛɛ̀ te \q1 kɛ̀ dɛ̀ di tùɔ̀kɛní, \q1 di dootóo mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nku, \q1 kù do di ní dìì mɔ̀nnì kucɛ sɑ̀ɑ̀kù miɛkɛ. \q1 \v 18 Di nɛ́ dɔɔri bɑ miɛ \q1 di mɛ̀ ntũmmɛ̀ Esibiti kó kucɛ \q1 kɛ bo yɑ̃̀ kukó nNiidi kó mɛniɛ \q1 di dɔ́ɔ̀rì Asiidi kó kucɛ \q1 di bo kɔtɛmɛ̀ mmɛ kɛ́yɑ̃̀ kukó ndiɛkù Efɑdɑti kó mɛniɛ, ndɛ bo di teennɛ̀ bɑ? \q1 \v 19 Di dɔnniti tiì yóó di tié, \q1 di bùtínnɛ́mɛ̀ Kuyie dɛ kó tiyɛ̃ĩti nti di yɑumɛ̀, \q1 kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ di bɑntɛ́ di bo yóumɛ̀ \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nwèè di te, \q1 kɛ í nní ndé, dɛ̀ n yóù mɛ̀ɛ̀ botí kɛ n tii. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ míì bɛ́i. \s1 Kuyie ndònnɛnɛ̀mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ \q1 \v 20 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Nɛ̀ dimɔ̀nnì ndi di í yiemmɛ̀ n kpɛti, \q1 kɛ n yɑ̀tɛnɛ̀ kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: Ti dɔ́ kɛ́nte timɑ́ɑ̀. \q1 Kɛ nɛ́ kɔrì sitɑ̃ɑ̃́ simɔu ĩ́nkɛ̀ \q1 onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ o kɔ̃mɛ, \q1 kɛ kɔ̃nkù dɛtediɛrɛ̀ dɛmɔu yɔ. \q1 \v 21 M mɛ ndo di fìí \q1 nkɛ̀ di ndònnɛ̀ fínyĩ̀ tie nsɑ̀ɑ̀mù mmu. \q1 Mutie mùù mɛ̀nkɛ wenni. \q1 Dɛ̀ nɛ́ yĩmɛ kɛ̀ di cèetɛ kɛ nɑɑ́ mmutie dikpɑ́ɑ̀ kɔ̃mu musĩ̀mmù? \q1 \v 22 Bɑ́ kɛ̀ di ɔ̀ú dimɑ́ɑ̀ nɛ̀ yɛfɔ̀dúɔ̀ \q1 bɑ́ kɛ̀ di ɔ̀únɛ̀ ciɛkúrɛ̀ di yɛi \q1 mɛ̀ bɑɑ yó nkpɑɑ́ bomu kɛ̀ m mɛ̀ wùó. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 \v 23 Di bo yĩ́mɛ kɛ dɔ̀ di í sɑ̃ũ ndimɑ́ɑ̀? \q1 Di í tũ̀nnɛ yɛbɔkɛ̀ Bɑɑdibɑɑ? \q1 Wéntɛ́nɛ̀ di do kérí sìì nɑɑ̀cɛ̀i dikpɑ́ɑ̀ dibiri miɛkɛ, \q1 kɛ̀ nsɑ̀ kɛ̀ di bo bɑntɛ́ di dɔɔri dɛ̀. \q1 Bɑ́ yòyó kó dɛbirɛ bɑ́ nkɔɔrí mɛmmɛ sinɑɑ̀cɛ̀i. \q1 \v 24 Di dònnɛ̀ disɑ̃mmɑrínnɑnnì kó disɛrì ndi, \q1 dìì mɑntɛ́nɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ kó mucèmmu, \q1 kɛ̀ di kɔ̃̀ntì ìtɛ́ kɛ̀ di wɑnti yɛdɑɑyɛ̀. \q1 Kɛ fĩmmú dì í dò nhòmɔù bo nɑ kɛ́ dì còńnɛ́, \q1 yɛdɑɑyɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dì wɑnti yɛ̀ bɑ́ɑ́ bennɛ́ kɛ́ɔu, \q1 kɛ̀ di kɔ̃̀ntì yɑ̀ùtɛ̀ yɛ̀ yóó dì yɑ̀mu. \q1 \v 25 Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ di cokù mɛcɑ̃ɑ̃ \q1 ndi nɑɑ̀cɛ̀i bo fɑ̃́ṹtɛ́ kɛ̀ di níí kpeí. \q1 Kɛ̀ di nɛ́ mɛ̀ ntúmɛ̀ di kpɛti í bomu, \q1 kɛ̀ díndi dɔ́ yɛbɔkɛ̀ nyɛ kɛ yó nyɛ ntũ̀. \q1 \v 26 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ pĩ́ nhoyúókù kɛ̀ ifɛi ò kùɔ mɛ̀ɛ̀ botí, \q1 ifɛi yóó mɛ ndi pĩ́ ndíndi Isidɑyɛɛribɛ \q1 nɛ̀ di kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ di kpɑ̀ɑ̀tìtũ̀mbɛ̀, \q1 nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ mí nKuyie m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. \b \q1 \v 27 Díndi bɛ̀ɛ̀ ɔ̃ nwúó ntɛbɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ kɛ tú \q1 tɛɛ̀ tu di cicɛ, \q1 kɛ́nwúó ndibɔɔtɑ̃́rì kɛ tú \q1 diì di te. \q1 Di bo ntũ̀ mmɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie \q1 nkɛ̀ di m bùtínnɛ́ pɑ́í pɑ́í. \q1 Kɛ̀ dɛ̀ di di dìì mɔ̀nnì di nɛ́ nní nyu \q1 kɛ tú n di dɛɛtɛ́. \q1 \v 28 Dɛ kó yɛbɔkɛ̀ borɛ di dɔ̀ɔ̀ yɛ̀? \q1 Yɛ̀ɛ kɔtɛní kɛ̀ nsɑ̀ kɛ̀ yɛ̀ bo nɑ \q1 kɛ́ dí dɛɛtɛ́ mɛyɛi ndi do dìì mɔ̀nnì. \q1 Díndi Sudɑɑ kɔbɛ di bɔkɛ̀ sũmu \q1 kɛ mɑ̀nnɛ̀ di ɛkɛ̀ mɑ̀mɛ̀. \b \q1 \v 29 Dɛ̀ dòmmɛ̀ kɛ̀ di dɔ́ ti mɔɔtɛ tinɑ́ɑǹtì \q1 mí nnɛ̀ díndi? \q1 Dimɔu di m bùtínnɛ́mu, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 30 Kɛ̀ n di puotí kɛ di puotí dɛtetìrɛ̀, \q1 dɛ kó tiyɛ̃ĩti í di duɔ́ nyitié mmɑì, \q1 kɛ̀ di nɛ́ pètìnkɛ kùɔ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, \q1 yɛkpɑmɑɑ̀ nkɔ̃mɛ. \q1 \v 31 Díndi di mmɔ̀nnì kɔbɛ kéntɛ́nɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n nɑ́ɑ́ ntì. \q1 Díndi Isidɑyɛɛribɛ n nɑɑ́ ndi kpɛ́í tɛdɔntɛ̀ kó dikpɑ́ɑ̀ ndi \q1 kɛ duò tikɔ̃m̀bùɔ̀tɑ̀ɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ n nɑɑ́ ndi kpɛ́í dihɛì dibiìnnì kpɛri ndi? \q1 Dɛ̀ nɛ́ dòmmɛ díndi n nìtìbɛ̀ \q1 kɛ̀ di tú di yó nceǹtì \q1 di dɔ́mɛ̀ mmɛ di í wɛ̃tiní m borɛ̀. \q1 \v 32 Osɑpɑ̀ɑ̀ nhɔ̃ɔ̃ yɛ̃̀ nhosɑ̃tɑ̀ɑ̀? \q1 Osɑpɑ̀ɑ̀ nwèè bo kɛ yenkú ò bo yɛ̃̀ nho yɑ̀ɑ̀tɑ̀ɑ̀? \q1 N nìtìbɛ̀ biɛ mɛ nni nyɛ̃̀mmu bɑ́ \q1 dɛ̀ í tɔ́kɛ́ dɛ kó yɛwe í dò nkɛ́kɑɑ nkɛ́deè. \b \q1 \v 33 Onitipòkù wèè nɔ nkɛ wɑɑ̀ mbɛnitidɑɑbɛ̀ \q1 ò dòmmɛ̀ di kpɛrɛ mɛ ndò \q1 nkɛ yɛ̃́ di yɛ̃́mɛ̀ di ɔ̃mmɛ̀ kɛ wɑɑ̀ nyɛbɔkɛ̀. \q1 Nɛ̀ dɛ kó mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ yɛimɛ miɛkɛ \q1 kɛ bo nɑ kɛ́tuo nyitié mbɛnitipòbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀. \q1 \v 34 Bɛsénnìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í cɑ̀ɑ̀rɛ̀ mùmɑmù \q1 kɛ̀ di bɛ̀ kùɔ \q1 bɛ yĩ̀ĩ̀ nkpɑɑ́ kɛ dɑrimu di yɑɑ̀bòrɛ̀ mɑ̀nkɛ. \q1 Di mɛ nyí bɛ̀ pĩ nkɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi. \q1 \v 35 Nɛ̀ mɛmmɛ kɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ dò ndi wenni \q1 kɛ̀ di tú Kuyie mmiɛkɛ í yó nsɔkɛ́ kɛ di pɛ́ì. \q1 Di nɑ́ɑ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ tú di í cɑ̀ɑ̀rɛ̀ dɛɛ̀ te \q1 kɛ̀ kù yóó di bekɛ́nɛ̀. \b \q1 \v 36 Dɛ̀ yĩ́mɛ kɛ̀ di cɑ̃ɑ̃ icɛ mucɑ̃́ntímù, \q1 di di ìì fɛi Asidii di yóó i ndi Esibiti. \q1 \v 37 Di yó nkɛ wɛ̃tiní kɛ ceú di yɔ nyɛ, \q1 kɛ yɛ̃́ di Yiɛ̀ nKuyie ndootóomɛ̀mu, \q1 di do ĩkú bɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀ \q1 dɛɛ̀ te kɛ̀ di í yóó pɛ́tɛ́ mɛteèmmɛ̀ mɑmɛ̀. \c 3 \s1 Kuyie ndònnɛnɛ̀mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ kòo to kpeńnì \p \v 1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ yĩ: \q1 Kòo nìtì yetɛ o pokù koò bɛ̀ti, \q1 kòò ìtɛ́ kɛ yenkɛ otɔù mɔù, \q1 o dɔù kótì tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ nɑ kóò tùótɛ́, \q1 kòò ò tùótɛ́ o ɛì sĩ̀ntɛmu. \q1 Dɛ̀ nɛ́ dòmmɛ díndi Isidɑyɛɛribɛ \q1 kɛ̀ di m bùtínnɛ́ kɛ tũ̀nnɛ yɛbɔkɛ̀ \q1 kɛ dɔ́ n wɛ̃tɛ kɛ́ di túótɛ́? \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì tì ndi bekɛ! \q1 \v 2 Wéntɛ́nɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ kɛ́yɑ̀ \q1 ditɑ̃rì mɑrì bo di í dèkɛ dì kɛ fìé iwũɔ̃ yɛbɔkɑ̀ɑ̀? \q1 Di do ɔ̃ nkɑri icɛ nyi kɛ bɑ̀ɑ̀ bɛyóóbɛ̀ tɛ̃mɛ̀, \q1 di do mɛ ndɔɔri kɛ m bùtínnɛ́ kɛ tũ̀nnɛ yɛbɔkɛ̀, \q1 kɛ sĩ̀nkùnnɛ dihɛì. \q1 \v 3 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í nkɛ n di mɔ̀ntɛ fɛtɑɑfɛ̀, \q1 bɑ́ di tɛ̃́nkɛ í yɛ̃́ fɛyɔ̃ɔ̃kɛ̀ntɑɑfɛ̀. \q1 Kɛ̀ di cĩ́ɛ̃́kɛ́ kɛ mɔkɛ \q1 onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ o kó mɛ̀yɛ̀mmɛ̀, \q1 bɑ́ ifɛi í di pĩĩ, \q1 di í bɑntɛ́ di cɑɑ̀rìmɛ̀. \q1 \v 4 Di mmɔ̀nnì kɛ̀ díí nɛ́ kuɔ nkɛ n yu kɛ tú: \q1 Ti cicɛ nɛ̀ ti bɛmmɛ̀ mmɛ ɑ ti dɔ́mɛ̀. \q1 \v 5 Kɛ bekú dimɑ́ɑ̀ kɛ tú Kuyie mmiɛkɛ sɑ̀ɑ̀ yó nsɔkɛ́ kɛ ti pɛ́ìmɑɑ̀? \q1 Kù yó nti u kɛmiɛkɛ nkɛ sɑ̃́ɑ̃̀? \q1 Mɛm̀mɛ di nɑ́ɑ́mmɛ̀ kɛ bɑɑ nɛ́ sɔkɛ́ kɛ dɔɔri mɛyɛi \q1 ndíndi dɛ kó itookperí yɛmbɛ̀. \s1 Wèè nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì ò tumɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ceetɛ \p \v 6 Okpɑ̀ɑ̀tì Sosiɑsi kpɑ̀tì miɛkɛ, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: A yɑ̀ Isidɑyɛɛribɛ m bùtínnɛ́ kɛ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ɑ̀? Bɛ̀ dèkù yɛtɑ̃rɛ̀ yɛmɔu ĩ́nkɛ̀ nkɛ nɛ̀ dɛtie ndɛmɔu yɔ kɛ feu iwũɔ̃ yɛbɔkɛ̀. \v 7 N yɛ̀mmɛ̀ do dò mbɛ̀ yóó dɔɔ̀ dɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀ kɛ́wɛ̃tɛnímu m borɛ̀, bɛ̀ mɛ nyí wɛ̃̀tɛní! Kɛ̀ bɛ yɔ̃ fũ̀ɔ̃̀ kɔbɛ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ mɔkɛ onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ o kó mɛyɛ̀mmɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ wùónko. \v 8 Sudɑɑ wuɔ nkɔbɛ yɑ̀mu Isidɑyɛɛribɛ m bùtínnɛ́mɛ̀, kɛ̀ m bɛ̀ yetɛ kɛ bɛ̀ duɔ́ ndiyetɛpɑ́tíri. Nɛ̀ mɛmmɛ kɛ̀ bɛ̀ í n depɛ kɛ mɔkɛ onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ o kó mɛyɛ̀mmɛ̀ kɛ kɔ̀tɛ kɛ fìé iwũɔ̃ yɛbɔkɛ̀. \v 9 Isidɑyɛɛribɛ kóò kɛ í ndɑkɛ n kpɛti, kɛ m bùtínnɛ́ kɛ fìé iwũɔ̃ sibɔɔtenkɑɑnìi nɛ̀ yɛbɔɔtɑ̃́rɛ̀ kɛ sĩ̀nkùnnɛ dihɛì. \v 10 Bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ kɛ̀ bɛ̀ yɔ̃ fũ̀ɔ̃̀ kɔbɛ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ mɔkɛ onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ o kó mɛyɛ̀mmɛ̀ bɛ̀ í wɛ̃tɛní m borɛ̀ nɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \b \p \v 11 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ m bùtínnɛ́ bɛ kpɛrɛ wɛ̃̀tɛ kɛ tɔ̃ũnɛ̀mu Sudɑɑ wuɔ nkɔbɛ bɛ̀ɛ̀ mɔ̀kɛ onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ o kó mɛyɛ̀mmɛ̀. \v 12 Kɛ̀ kù dɔ̀ n kɔtɛ kɛ́pĩɛ̃kɛ́ kɛ́cɑu nkubɑkù yoú kɔbɛ Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀: Di Yiɛ̀ nKuyie díndi Isidɑyɛɛribɛ di tũ̀ nkù tu: \q1 Wɛ̃tɛnɛ̀ní m borɛ̀, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ n yetɛ, \q1 n yí yóó yóu kɛ̀ m miɛkɛɛ do di ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ n sémmɛ̀ dɛumɛ̀mu. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì mɛ nyɛ̃. \q1 M miɛkɛ ɔ̃ɔ̃ í nhɑ̃ kɛ cɔ́ú nsɑ̃́ɑ̃̀. \q1 \v 13 Díndi cɛ̃́nkɛɛ bɑntɛ́ di cɑɑ̀rìmɛ̀. \q1 Bɑntɛ́nɛ̀ kɛ dò ndi yetɛ n kpɛti nti, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ndi do tũ nkù, \q1 kɛ kɔ̀tɛ kɛ fìé iwũɔ̃ yɛbɔkɛ̀ di do í yɛ̃́ yɛ̀ \q1 yɛteyɔ yɛmɔu borɛ̀ bɑ́ di í kèńtɛ́ n tɑmmɛ̀. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Sudɑɑ kɔbɛ wɛ̃̀tɛnímɛ̀ Kuyie mborɛ̀ \p \v 14 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì tu: Wɛ̃tɛnɛ̀ní m borɛ̀ díndi bɛ̀ɛ̀ do n yetɛ kɛ yɛ̃́ míì di temɛ̀. N yóó di tɑ̃nkɛ́ dimɑ́ɑ̀ dimɑ́ɑ̀ ndi di nhɛì òmɑ́ɑ̀, ku nnɑɑ̀mùnkù bɛ̀dɛ́bɛ̀ kɛ di tɑnnɛ́ Siyɔ̃ɔ̃ ɛì, \v 15 kɛ́ di duɔ́ mbɛcɛ̃mbɛ n yɛ̀mmɛ̀ kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ ndi cɛ̃mmú, nɛ̀ mɛciì nnɛ̀ tidɑ̀ɑ̀tì. \p \v 16 Kɛ̀ di piɛ́ dìì mɔ̀nnì kɛ sũ̀ṹ nkɛ píɛ ndihɛì, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. Dɛ mɔ̀nnì di tɛ̃́nkɛ bɑ́ nnɑ́ɑ́, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkó mɛtɑummɛ̀ tɔu kpɛ́í, di tɛ̃́nkɛ bɑ́ nnɑ́ɑ́ ndi kpɛ́í, òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dentɛní di kpɛ́í. Di bɑ́ɑ́ dɑɑtɛní di kpɛ́í bɛ̀ mɛ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ dɔɔ̀ ditɛrì. \v 17 Dɛ kó yɛmɔ̀rɛ̀ miɛkɛ bɛ̀ bo nyu Sedisɑdɛmmu kɛ tú ti Yiɛ̀ nKuyie nkó dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì kɛ yɛbotɛ̀ yɛmɔu ncokùní di bíɛ́kɛ̀, ti Yiɛ̀ nKuyie nkó diyètìrì yu dɛ̀ Sedisɑdɛmmu. Bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ntũ mbɛ kó mɛyɛ̀mmɛ̀ yɛimɛ itookperí kɔ̃mɛ. \v 18 Dɛ kó yɛwe miɛkɛ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ bo sɔ̃́nkɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kó kuwuɔ nkɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ kɛ́ítɛ́ní kubɑkù yoú kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ kɛ́wɛ̃tɛní dihɛì n duɔ́ ndì bɛ yɛmbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ dì te. \s1 Itookperí yɛmbɛ̀ yóó wɛ̃tɛ kɛ́kpɛ́ntɛ́nímɛ̀ Kuyie mborɛ̀ \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì) \q1 \v 19 N do dɔ́ kɛ́ di dɔɔ̀ m bí nyi kɛ́ di duɔ́ nkɛtensɑ̀ɑ̀kɛ̀, \q1 kɛ̀ di kɛ̀ tiekɛ, \q1 kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ kɛsɔnkɛ kɛmɔu. \q1 Kɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ ndò ndi bo nni nyu kɛ tú di cicɛ. \q1 Bɑ́ di bɑ́ m bútínnɛ́ bìtì. \q1 \v 20 Onitipòkù wèè yìɛ̀ kɛ wɑɑ̀ mbɛnitidɑɑbɛ̀ ò ɔ̃mmɛ̀ o dɔù. \q1 Isidɑyɛɛri mɛ nni nhɔ̃. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \b \q1 \v 21 Isidɑyɛɛribɛ kó yɛdɑbùò nyɛɛ̀ yìɛ̀ní sitɑ̃ɑ̃́ ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ kuɔ̀ nkɛ m bɑ́ɑ́. \q1 Bɛ cɛ iì sĩ̀ntɛ, \q1 bɛ̀ yɛ̃̀ mmí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie nku bɛ̀ do tũ nkù. \q1 \v 22 Díndi m bí ìì n yetɛ wɛ̃tɛnɛ̀ní, \q1 kɛ̀ n tũntɛ tìì bo mí nnɛ̀ díndi ti cuokɛ̀. \sp (Bɛnìtìbɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ tì) \q1 Ntɛ tínti ti wɛ̃̀tɛnímu ɑ borɛ̀ \q1 kɛ yɛ̃́ fɔ̃́ɔ̃̀ tumɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie. \q1 \v 23 Yɛbɔkɛ̀ Bɑɑdibɛ ti soutɛ́mu nɛ̀ ti ɔ̃ nyɛ̀ feu iwũɔ̃ kɛ úú ìì úu. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù ti dɛɛrí tínti Isidɑyɛɛribɛ. \q1 \v 24 Nɛ̀ ti bɑɑ bɛmmɛ̀ mmɛ \q1 kɛ̀ ti yɛmbɛ̀ feu bɛ nɑ̀ɑ̀kɛ \q1 nɛ̀ bɛ piètì dibɔɔ̀ Bɑɑdi ifɛi diitì. \q1 Kɛ̀ dɛ̀ dèènɛ̀ ibí initidɑɑì nɛ̀ initipòì. \q1 \v 25 Ifɛi iì do dò nkɛ́ ti pĩ́. \q1 Ifɛi iì do dò nkɛ́ ti dɑ́tínnɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù kɔ̃mɛ. \q1 Ti cɑ̀ɑ̀rɛ̀mu ti yetɛ́nɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nku ti tũ̀ nkù \q1 tínti nɛ̀ ti yɛmbòo nɛ̀ ti bɛmmɛ̀ nɛ̀ yíenní, \q1 ti í kèńtɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nti tũ̀ nkù kó mɛtɑmmɛ̀. \c 4 \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì) \q1 \v 1 Díndi Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ di cèètɛ, \q1 kɛ̀ di wɛ̃tɛní m borɛ̀. \q1 Kɛ̀ di fũ̀ũ nsibɔɔtenkɑɑnìi isɔkɛ kpɛsi n yììkɛ̀. \q1 Kɛ̀ di tɛ̃́nkɛ í cɑ̃́nnì cɑ̃́nnì. \q1 \v 2 Kɛ̀ di pɑ̀rìkɛ̀ kɛ yĩ: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie mbomu \q1 kɛ̀ di bɛ́innɛ̀ timɔ́mmɔnti kɛ̀ dɛ̀ tu kucɛ, \q1 dɛ mɔ̀nnì yɛbotɛ̀ bo kɔtɛní m borɛ̀ kɛ dɔ̀ \q1 n yɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \q1 Kɛ̀ dɛ̀ nyɛ nɑɑtinɛ̀ n kpɛ́í. \b \q1 \v 3 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ sɛ̃ĩ́nɛ̀ kupɑku pɑ̀nkù, \q1 kɛ́yóu di bo mbuɔtìmɛ̀ tipotì miɛkɛ. \q1 \v 4 Díndi Sudɑɑ tenkɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ. \q1 N duɔ́nnɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ \q1 kɛ̀ mɛɛ̀ dɔkɛ nɛ̀ di dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi nkpɛ́í \q1 m miɛkɛ kó muhɑ̃ɑ̃́ mbo di cɔ́útɛ́, \q1 bɑ́ òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ mù kùɔ. \s1 Kuyie nyɛ̃ mbɛ̀ɛ pĩɛ̃kɛ́ tì Sudɑɑ tenkɛ̀ \q1 \v 5 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Pĩɛ̃kɛ́nɛ̀ ti Sudɑɑ tenkɛ̀, \q1 nɑ́kɛ́nɛ̀ ti Sedisɑdɛmmu ɛì miɛkɛ. \q1 Eénɛ̀ ditɑ̃tɛheù kɛ́pĩɛ̃kɛ́ mɛdiɛ̀ nkɛ dɔ̀: \q1 Tíínnɛ̀nní kɛ̀ ti kɔtɛ kɛ́tɑ yɛhɛkɛ̀ iduotí fitɛ́ yɛ̀. \q1 \v 6 Cónnɛ́nɛ̀ mɛcɑnnimɛ̀ kɛ́cuó nSedisɑdɛmmu bíɛ́kɛ̀, \q1 kɛ́cokɛ́ kɛ́wɑmmú di bo sɔri dɛ̀, \q1 kɛ̀ di cokù di bɑ́ɑ́ cómmú. \q1 N yóó íinní mɛyɛi mmɛ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀. \q1 Mɛyɛi ndiɛmɛ̀ mɔ́mmɔmmɛ. \q1 \v 7 Dicìrícìrì òòtɛnímu di dɔ́ù, \q1 opɔ̀ntì ìtɛ́nímu o kɑ̀rì kɛ bo puɔ nyɛhɛkɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ɛ dɔúnko, \q1 di ɛkɛ̀ bo nɑɑ́ ntidobontì bɑ́ òmɔù bɑ́ nyɛ̀ bo. \q1 \v 8 Kɛ̀ dɛ̀ dò mmɛmmɛ dɑ́ɑ́tínɛ̀ tifɔ̀ɔ̀tɔ̃̀ntì kɛ́kɔmmú, \q1 tiitɛ́nɛ̀ iwúótìi \q1 kɛ yɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie mmiɛkɛ kpɑɑ́ ti cɔ́úmmɛ̀mu, \q1 kɛ̀ mu nyí ti bonkɛ. \b \q1 \v 9 Dɛ yiè bo tuɔkɛ dìì yiè bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì bo do. \q1 Ifɔ̃̀yéí bo ɑutɛ́ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí. \q1 Dɛ̀ bo di ikuɔ́ nìùbɛ̀, \q1 kɛ́kpeí bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 \v 10 Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ bo nnɑ́ɑ́ nkɛ tú: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ ti soutɛ́mu tínti Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ, \q1 ɑ ti nɑ́ɑ́ ndìì mɔ̀nnì kɛ tú \q1 ti bo mbo dihɛì miɛkɛ kɛ̀ dɛ̀ nɑɑti, \q1 nɛ́ ntɛ tínti kɛ̀ disiè ĩkú ti fɔ̃̀níí. \s1 Bɛpɔ̀mbɛ̀ itinímɛ̀ tipíìtì timɔu \q1 \v 11 Dɛ kó yɛmɔ̀rɛ̀ Kuyie mbo nnɑ́ɑ́ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ kɛ tú: \q1 Yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kó kuyɑɑtonnìkù \q1 kuù kèríní dikpɑ́ɑ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ wetí n nìtìbɛ̀ \q1 kù í tú kuyɑɑkù bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yennɛ̀ kù tidiitì. \q1 \v 12 Dɛ kó kuyɑɑkù kùù ìtɛ́ní dɛ bíɛ́kɛ̀, kù kpeńnìmu. \q1 Míì kù íinní kɛ bo bɛ̀ bekɛ́nɛ̀. \sp (Bɛnìtìbɛ̀ bɛ́i ntì) \q1 \v 13 Ti dootitɔbɛ̀ kèrínímu diwɛtirì kɔ̃mɛ, \q1 kɛ fĩmmú kuyɑɑkperíkù kɔ̃mɛ, \q1 kɛ̀ bɛ kpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ cɑ̃ɑ̃ icĩrí dòmmɛ̀. \q1 Ti kpɛrɛ dèèmu! Bɛ̀ ti pɔ̀ntɛmu. \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì) \q1 \v 14 Sedisɑdɛmmu kɔbɛ yóunɛ̀ mɛyɛi nkɛ wénkùnnɛ di yɛ̀mmɛ̀, \q1 kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ di cootɛ́. \q1 Dɛ̀ yó nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ kɛ̀ kuyonku kó mɛyɛ̀mmɛ̀ɛ yɛ̀ di miɛkɛ. \q1 \v 15 Dɑnni ɛì kɔbɛ tì pĩɛ̃kùmu, \q1 kɛ tùɔ̀kɛní Efɑdɑimmu ɛì kɛ nɑ́ɑ́ ndɛ kó mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ kèríní mɛ kpɛ́í. \b \q1 \v 16 Cɑunnɛ̀ yɛbotɛ̀, nɑ́kɛ́nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ kɛ tú: \q1 Tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì ìtɛ́ní yɛhɛkɛ̀ dɛ́tiyɛ̀ kɛ kéríní, \q1 kɛ úú fɛkpɑ̀rìúùfɛ̀, \q1 kɛ wetí Sudɑɑ tenkɛ̀ kó yɛhɛkɛ̀. \q1 \v 17 Kɛ cɛ̃̀ɛ̃̀tɛ Sedisɑdɛmmu bɛbɑ̀rìbɛ̀ ɔ̃ɔ̃ cɛ̃ɛ̃tɛmɛ̀ kupɑku, \q1 kɛ yɛ̃́ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ yetɛmɛ̀ n kpɛti. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 \v 18 Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ tìì di tùɔ̀kɛ \q1 di yɛi nnɛ̀ di cɑɑ̀rìmɛ̀ dɛɛ̀ te kɛ̀ dɛ kó mɛyɛi ndi do, \q1 kɛ di kɔ̀ùtɛ kɛ di yo mɛ doò tiiku. \s1 Sedemii yɑ̀mɛ̀ mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ kéríní kɛ muɔkɛ \q1 \v 19 N yo ditɑ̃tɛheù kuɔ̀mmɛ̀ mmɛ nɛ̀ mudoò kó iúu, \q1 kɛ̀ n kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò kɛ̀ dɛ̀ n yóù kɛ n cɑ́ɑ́ kɛ̀ m mítìrìnɛ̀ kuyonku, \q1 dɛ̀ í yie nkɛ̀ m bo n cĩ́ɛ̃́kɛ́. \q1 \v 20 Bɛ m̀pɔ̀mbɛ̀ níí yó mpɛ̃nkóo kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ bɛɛ̀ tùɔ̀kɛní, \q1 titouti tɛ̃́nkɛ í yó nkpɑɑ́, \q1 difii mɑrì í yó nkpɑɑ́ dihɛì kɛ cúɔ́kɛ́ \q1 dɛmɔu dɛ̀ bo duó dimɔ̀nnì dimɑ́ɑ̀. \q1 \v 21 Nh ɔ̀unɛ̀mu m bo nwúómmɛ̀ n dootitɔbɛ̀ kó mɛkpɑ̀rìcɑnnimɛ̀ \q1 nɛ̀ m bo n yomɛ̀ ditɑ̃tɛheù kuɔ̀mmɛ̀. \b \q1 \v 22 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N nìtìbɛ̀ bɛɛ̀ tu tiyɛìntì \q1 bɛ̀ í mɔkɛ mɛciì. \q1 Bɛ ciì mɛyɛi ndɔɔ̀rìmù bíɛ́kɛ̀ nkɛ \q1 bɛ̀ í yɛ̃́ mɛsɑ̀ɑ̀ mmudɔɔ̀rìmù. \b \q1 \v 23 N wèńtɛ́ kɛtenkɛ̀ kɛ̀ kɛ̀ í mɔkɛ kɛ dòmmɛ̀, \q1 bɑ́ dɛ̀mɑrɛ̀ í bo, \q1 n wèńtɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ bɑ́ kuwenniku í bo. \q1 \v 24 Kɛ̀ n wéntɛ́ yɛtɑ̃rɛ̀ kɛ sɔ̃́ nyɛ̀ sɑ̃̀ntɛ̀ \q1 kɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ simɔu yɔ̃̀ɔ̃̀ti. \q1 \v 25 Kɛ̀ n wéntɛ́ kɛ sɔ̃́ nhonìtì tɛ̃́nkɛ i kpɑɑ́ kɛtenkɛ̀, \q1 kɛ̀ sinɔɔ cìɛ́tɛ́ simɔu. \q1 \v 26 Kɛ̀ n wéntɛ́ dihɛì titebiiti do pɛí dì, \q1 kɛ sɔ̃́ ndi nɑɑ́nkoo tɛdɔntɛ̀. \q1 Kɛ̀ yɛhɛkɛ̀ yɛmɔu nɑɑ́ ntidobontì, \q1 dɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀ boní Kuyie mborɛ̀ ndɛ, \q1 ku miɛkɛ kɛɛ̀ ti yɛ̀ kɛ tontɛ́. \b \q1 \v 27 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Dihɛì dimɔu yóó dɔúnkomu, \q1 n nɛ́ í yóó bɛ̀ kùɔ kɛ́deè pɑ́íí. \q1 \v 28 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í kɛtenkɛ̀ kɛmɔu yó mbo yɛdɑbùò mmiɛkɛ nkɛ, \q1 kɛ̀ tiwɛtìi sɔutɛ, \q1 m bɛ́i ntì tinti. \q1 N yí yóó ceetɛ, \q1 n yí yóó wɛ̃tɛ n fɔ̃̀nkúò. \s1 Siyɔ̃ɔ̃ ɛì kɔbɛ nɑtitɔbɛ̀ bɛ̀ soutɛ́mɛ̀ \q1 \v 29 Sikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́ nɛ̀ bɛtɑ̃ntɑ̃ũbɛ̀ kó kutoweku kuù dɑ̀ɑ́tíní, \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ cìɛ́tɛ́ muceé nkɛ tɑɑ̀ titúútì miɛkɛ, \q1 kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ dèkù yɛtɑ̃rɛ̀, kɛ̀ yɛhɛkɛ̀ yɛmɔu dɔúnko, \q1 bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ í bo yɛ miɛkɛ. \q1 \v 30 Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ bɛ̀ yóó di pɔntɛ kɛ̀ di nɛ́ bennɛ́ \q1 kɛ dɔɔri bɑ? \q1 Kɛ sɑ̃rì dimɑ́ɑ̀ kɛ tũɔ̃̀ mɛsɔɔ nkó yɛtootɔ̃rɛ, \q1 kɛ ɑ̃ɑ̃̀ còróò di nuɔ. \q1 Di pɑnti dɛtetìrɛ̀ ndɛ di cɑ̀mbɛ̀ di sènkɛ̀rìmu, \q1 kɛ dɔ́ di kṹṹ. \q1 \v 31 N yo mɛ̀ɛ̀ tɑmmɛ̀ \q1 dò nhonitipòkù wèè kuɔ̀ ntipɔutì o kɔ̃mɛ mmɛ, \q1 dɛsɑpùmbirɛ dɛ̀ɛ̀ pɛí mɛketimɛ̀. \q1 Siyɔ̃ɔ̃ ɛì kó dɛsɑpùmbirɛ ndɛ, \q1 dɛɛ̀ fìu, kɛ yuo dɛ nɔu kɛ tú: N fetimu n kúmu n kɔ̀ùbɛ̀ bɛɛ̀ n nɑ. \c 5 \s1 Osɑ̀ù í kpɑɑ́ Sedisɑdɛmmu bɑ́ omɑ́ɑ̀ \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì) \q1 \v 1 Cennɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì dimɔu, \q1 kɛ́bíékɛ́ kɛ́wɑmmú yɛcɛ̃kɑ̀rɛ̀ yɛmɔu \q1 kòò mɔù bo bɑ́ omɑ́ɑ̀ wèè dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́ kɛ tũ ntimɔ́mmɔnti, \q1 n cĩ́ɛ̃́ nSedisɑdɛmmu. \sp (Sedemii bɛ́i ntì) \q1 \v 2 Bɛ̀ ɔ̃ nnɑ́ɑ́ ndìì mɔnnì \q1 kɛ tú ti Yiɛ̀ nKuyie m bomu \q1 bɛ̀ ɔ̃ mpɑrìkumu kɛ nɛ́ soú. \q1 \v 3 Ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ dɔ́ wèè nɑ̀ɑ́ nwènwe timɔ́mmɔnti, \q1 ɑ bɛ̀ potɛ́mu dɛ̀ mɛ̀ nyí bɛ̀ nɑmpɛ. \q1 A bɛ̀ kɔ̀ùmu kɛ dɔ́ kɛ́ bɛ̀ dèè bɛmɔu \q1 bɛ̀ mɛ nyí yie nhɑ tié, \q1 kɛ̀ bɛ to kpenkɛ ditɑ̃́rì kɔ̃mɛ \q1 bɛ̀ í yie nkɛ bo wɛ̃tɛní ɑ borɛ̀. \q1 \v 4 Bɛbíkɛ́nnìtìbɛ̀ mbɛ bɛ yɛ̀mmɛ̀ í bo, \q1 bɛ̀ í bɑntɛ́ bɛ Yiɛ̀ nKuyie ndɔ́ dɛ̀ \q1 Kuyie mbɛ̀ tũ nkù kó ikuɔ́. \q1 \v 5 Kɛ̀ n yóu kɛ dɔ̀ \q1 m bo kɔtɛ bɛkótíbɛ̀ borɛ̀ kɛ́ bɛ̀ bɛ́innɛ̀ \q1 kɛ yɛ̃́ bɛmbɛ yɛ̃́mɛ̀mu bɛ Yiɛ̀ nKuyie nkó kucɛ \q1 kɛ yɛ̃́ ku kó ikuɔ́. \q1 Kɛ n sɔ̃́ mbɛ kpɛrɛ í cɑ̃́ɑ̃́, bɛ mɔu bɛ̀ dɔ́ kɛ́nte bɛmɑ́ɑ̀ ndi, \q1 kɛ tɔ̃̀tɛ mɛtɑummɛ̀ mɛ̀ɛ̀ do bo bɛmbɛ \q1 nɛ̀ Kuyie mbɛ cuokɛ̀. \b \q1 \v 6 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í nyɛcìrícìrɛ̀ bo yɛ̀nní \q1 kudúókù kɛ́ bɛ̀ cɑ̀ɑ́kɛ́, \q1 dɛsĩ̀nnɛ̀ bo yɛ̀nní kutɑ̃fuɔ nkɛ́ bɛ̀ pĩ̀ḿmú. \q1 Yɛkpɑmɑɑ̀ mbo nhokɛ bɛ ɛkɛ̀ \q1 kɛ̀ wèè yɛ̀nní yɛ̀ɛ ò pĩ́ nkɛ́nɛ́tɛ́ \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ kù yetɛmɛ̀ kucɛ mɛ̀pɛ́u \q1 kɛ̀ bɛ cɑɑ̀rìmɛ̀ sṹṹ. \sp (Ti Yiɛ̀ Kuyie mbɛ́i ntì) \q1 \v 7 Sedisɑdɛmmu kɔbɛ bɑ mbo nte kɛ̀ n di cĩ́ɛ̃́? \q1 Di n dootóomu kɛ pɑrìkunɛ̀ yɛbɔkɛ̀ yètɛ̀. \q1 N di duɔ́ nkɛ̀ di di kɛ sɑ̀nnɛ̀mu, \q1 kɛ buróo yɛbɔkɛ̀ borɛ̀ \q1 kɛ dòntɛnɛ̀ onitipòkù wèè yóu o dɔù \q1 kɛ tũ̀nnɛ wèè í tú o dɔù. \q1 \v 8 Di sɑ̃̀ɑ̃́tɛ́nɛ̀ yɛsɑ̃ndɑkɛ̀ nyɛ, \q1 yɛ̀ɛ̀ dɔ́ mudèè bɑ́ dì kɛ̀ dì kɔnti kɛ tũ nditɛrì pokù. \q1 \v 9 M bo nwúónko dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ kɛ bɑ́ɑ́ bɛ̀ potɑ́ɑ̀? \q1 M bo nwúónko dɛ kó kubotí kɔbɛ kɛ bɑ́ɑ́ pɛitɑɑ̀? \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n di bekúmu. \q1 \v 10 Dekɛnɛ̀ dihɛì kó iduotí \q1 kɛ́tɑ kɛ́kɔ̃ṹ fínyĩ̀ tebɑkɛ, \q1 di nɛ́ bɑ́ɑ́ ì dèè pɑ́íí. \q1 Cíɛ́nɛ̀ ìì í tú mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n kpɛyi. \q1 \v 11 Isidɑyɛɛribɛ kó kuwuɔ nkɔbɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔku kɔbɛ, \q1 bɛ̀ n soutɛ́mu. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m míì mɛ nyɛ̃. \s1 A bo yetɛmɛ̀ Kuyie ndɛ kó mucɔ̃́ntimu tú mù \q1 \v 12 Sudɑɑ ɛì kɔbɛ yetɛmu mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie, \q1 nkɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: \q1 Kuyie nyí bo, mɛyɛi mmɑmɛ̀ í yóó ti tuɔkɛní. \q1 Bɛ̀ mɛ nyí ti doti mudoò. \q1 Dikònnì mɛ nyí yóó ti pĩ́. \q1 \v 13 Kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛ̀ nɑ̀ɑ́ mmí nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, \q1 bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì tu dɛtetìrɛ̀ ndɛ, \q1 tì í boní m borɛ̀. \q1 Bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntìi tuɔkɛní bɛɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 14 Kɛ̀ dɛ̀ dò mmɛmmɛ Sedemii \q1 ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ n tú mù: \q1 Nɛ̀ tinɑ́ɑǹtì bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì kpɛ́í \q1 bɛ̀ bo yĩ́ idɛí, \q1 kɛ̀ n nɑ́ɑǹtì n dɑ nɑ́ɑ́ ntì ntú muhɑ̃ɑ̃́ nkɛ́ bɛ̀ cɔ̀útɛ́. \q1 \v 15 Díndi Isidɑyɛɛribɛ n yóó íinní kubotí dɛdɛ́tirɛ̀ kɔku nku di kpɛ́í, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 Kubotí kukperíkù nku. \q1 Kubotí kùù do bo nɛ̀ dimɔ̀nnì. \q1 Di í yo ku nɑ́ɑǹtì, \q1 di í yɛ̃́ kùù nɑ́ɑ́ nyɛ̀ɛ̀ tɑnnɔ̀. \q1 \v 16 Dɛ kó kubotí do dònnɛ̀ kufɔ̃ti kùù pòòtɛ kɛ feío kùnku, \q1 dɛ kó kubotí kɔbɛ tú bɛ kpɑ̀rìnuɔmbɛ mɑ́ɑ̀ ndi. \q1 \v 17 Bɛɛ̀ yóó cɑkɛ di pɑɑ nnɛ̀ di diì, \q1 kɛ́kuɔ di bí initidɑɑì, \q1 nɛ̀ initipòì nɛ̀ di wũɔ̃, \q1 kɛ́cɑkɛ fínyĩ̀ kó dɛtie nnɛ̀ fìkíè kpɛrɛ. \q1 Bɛ̀ bo puɔ ndi ɛkɛ̀ iduotí fitɛ́ yɛ̀. \q1 Di yɛ̀mmɛ̀ nɑɑtinɛ̀ yɛ̀. \p \v 18 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie kɛ̀ m bɛ́i nkɛ dɔ̀: Bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ dɛ kó yɛwe miɛkɛ n yí yóó di kuɔ kɛ́deè. \v 19 Kɛ̀ bɛ̀ bekɛ dìì mɔ̀nnì kɛ yĩ bɑ nte kɛ̀ Kuyie nti dɔ̀ɔ̀ miɛ? Fɔ̃́ nSedemii, ɑ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Di dootóo mɛ̀ɛ̀ botí ti Yiɛ̀ nKuyie, kɛ fìé iwũɔ̃ ibotí tɛì kó yɛbɔkɛ̀, di tenkɛ̀ miɛkɛ, mɛɛ̀ botí nku ibotí tɛì yóó di kònnɛ̀mɛ̀ dihɛì dìì í tú di kpɛri, kɛ̀ di mpĩ́ mbɛ tɔ̃mmú. \s1 Bɛ̀ɛ̀ yetɛ Kuyie nkpɛti bɛ kó mucɔ̃́ntimu \q1 \v 20 Pĩɛ̃kɛ́nɛ̀ ti Sɑkɔbu kó kuwuɔ nkɔbɛ cuokɛ̀, \q1 kɛ́ tì yèè Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ cuokɛ̀ kɛ dɔ̀: \q1 \v 21 Kéntɛ́nɛ̀ ti díndi kuwuɔ nkùù yɛi nkɛ kpɑ mɛyɛ̀mmɛ̀, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ mɔ̀kɛ inuɔ ndi mɛ nyí wúó, \q1 kɛ mɔkɛ yɛto di mɛ nyí yo. \q1 \v 22 Di í yó n yɔtɑɑ̀? \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n di bekɛmu? \q1 Di bùɔ̀tì í nduòɑ̀? \q1 Mí nwèè pèńnɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì mubirímú, \q1 kɛ̀ mù dò nku perí sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 kɛ̀ mɛniɛ nyí mù sei. \q1 Kɛ̀ yɛnɛ́fĩ̀nfĩ̀rɛ̀ tɔu mɛniɛ mmɛ̀ mɛ nyí mù sei, \q1 kɛ̀ kuyɑɑkù íinko yɛnɛ́fĩ̀nfĩ̀rɛ̀ \q1 kɛ̀ yɛ̀ ùùti, yɛ̀ mɛ nyí mu sei. \q1 \v 23 Díndi ku nwuɔ nkɔbɛ di to yɛɛ̀ kpeńnì, \q1 di í yie n kpɛti di m bùtínnɛ́mu kɛ ìtɛ́. \q1 \v 24 Di í totí di yɛ̀mmɛ̀ kɛ bo n depɛ \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, \q1 mí nwèè di duɔ̀ nfɛtɑɑfɛ̀ fɛ mɔ̀nnì, \q1 fɛĩ́nkɛ̀mbóntɑɑfɛ̀ nɛ̀ fɛtɑdentifɛ̀, \q1 kɛ di duɔ̀ nyɛdidɛ̀ì mɔ̀rɛ̀, \q1 \v 25 Di yetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ dɛ̀ tɛ̃́nkɛ í tùɔ̀kùní dɛ mɔ̀nnì. \q1 Di cɑɑ̀rìmɛ̀ mɛɛ̀ te kɛ̀ di pɑ̀ɑ̀ dɛ kó mɛsɑ̀ɑ̀. \q1 \v 26 Bɛyɛibɛ bɛɛ̀ bo n nìtìbɛ̀ cuokɛ̀, \q1 kɛ ɔ̃ nhokɛ wèè dìí sinɔɔ ticùɔ̀tì o kɔ̃mɛ, \q1 bɛ̀ dii mɛ̀ɛ̀ botí kɛ pĩĩ mbɛnìtìbɛ̀. \q1 \v 27 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ pĩ́mmú sinɔɔ kɛ píɛ mmɛ̀ɛ̀ botí kunɔrìdieku, \q1 bɛ̀ yùúkú dɛ̀ pìɛ́kɛ́ mɛɛ̀ botí bɛ cɛ̃́ĩ miɛkɛ, \q1 bɛ̀ mɛ nhɔ̃ nkɛ kpenkɛ kɛ mɔ̀ɔ̀tɛ bɛ kpɛrɛ. \q1 \v 28 Kɛ kpénkú kɛ cɛ̃́ɛ̃́kú \q1 kɛ nɛ́ dɔkɛ sɔkɛ́ mɛyɛi ndɔɔ̀rìmù, \q1 bɛ̀ í bekù tibeéntì tì dò nkɛ́mbekùmɛ̀, \q1 bɛ̀ í pĩ́ nyiciribí bɛ̀ dò nkɛ́ nyì pĩ̀ḿmɛ̀, \q1 nɛ̀ mɛmmɛ kɛ̀ bɛ kpɛrɛ yíé. \q1 Bɛ̀ mɛ nyí kommu bɛcĩ̀rìbɛ̀. \q1 \v 29 Kɛ̀ di nɛ́ yɛ̃ m miɛkɛ bɑ́ mpɛ́ì dɛ kó fɛyɑnfɛ̀ kɔbɑɑ̀? \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì tì ndi bekɛ? \q1 M bo yóu m bo potɛ́mɛ̀ kubotí kùù dò mmiɛ nnɑɑ̀? \b \q1 \v 30 Dɛ̀mɑrɛ̀ cɑ̀nnɛ̀ isɔkɛ kpɛrɛ dɛɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri dihɛì miɛkɛ. \q1 \v 31 Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì bɛ̀ nɑ̀ɑ́mmɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí nsi, \q1 kɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ wɑnti mucɔ̃́ntimu, \q1 kɛ̀ n nìtìbɛ̀ dɛ̀ wùó ndɛsɑ̀ɑ̀rɛ̀. \q1 Diyiè sɔnni yiè di nɛ́ yóó yĩ́mɛ? \c 6 \s1 Mɛyɛi ndiɛmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ doti Sedisɑdɛmmu ɛì \q1 \v 1 Díndi Bɛnsɑmɛɛ kó kuwuɔ nkɔbɛ, \q1 cokɛ́nɛ̀ kɛ́yɛ̀ Sedisɑdɛmmu, \q1 kɛ́wɑmmú disɔ̀rì. \q1 Eénɛ̀ ditɑ̃tɛheù Tekoɑ ɛì miɛkɛ, \q1 cónnɛ́nɛ̀ di kó mɛkpɑ̀rìcɑnnimɛ̀ Bɛti-Akedɛmmu ɛì, \q1 kɛ yɛ̃́ mɛyɛi mmɛɛ̀ kèrínímɛ̀ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀, \q1 kɛ yó ndɛu mɛdiɛ̀. \q1 \v 2 Siyɔ̃ɔ̃ dihɛì dìì do tú dihɛì sɑ̀ɑ̀rì kɛ̀ bɛ̀ dì dɔ́, \q1 n yóó dì pɔ̀ntɛmu kɛ̀ dìì do kɛ̀ dɛ̀ɛ deè. \q1 \v 3 Bɛnìtìbɛ̀ tùɔ̀kɛnímu Siyɔ̃ɔ̃ ɛì, \q1 kɛ bɑ̀tɛ́ kɛ dì fitɛ́ kɛ bo dì pɔ̀ntɛ, \q1 bɛnɑɑcɛ̃mbɛ ɔ̃ɔ̃ bɑ́tɛ́mɛ̀ nɛ̀ bɛ wũɔ̃, \q1 kɛ́cónnɛ́ bɛ touti, \q1 bɛ̀ mɛ nyĩ bɑ́ wè nɛ̀ o kó kupíkù, \q1 otɔù nɛ̀ o kɔku. \q1 \v 4 Kɛ̀ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nkɛ tú: Bɑ́ɑ́tínɛ̀, \q1 ítɛ́nɛ̀ kɛ̀ tí bɛ̀ do kɛ́ bɛ̀ pĩ, \q1 kɛ̀ diyiè kpɑɑ́ cómmú yɛyɔ, \q1 diyiè ti dèèmu, \q1 kɛ̀ mɛdɛ́ɛ̀ nfũ̀tɛnɛ̀ dɛtie nyɔ, \q1 \v 5 Ítɛ́nɛ̀ kɛ̀ ti bɛ̀ do kɛyènkɛ̀ \q1 nkɛ́puɔ nsikpɑ̀ɑ̀tìcɛ̃́ĩ. \b \q1 \v 6 Ntɛ dinùù ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ ndi duɔ́ ndì dìì tu: \q1 Kɔ̃ũnɛ̀ idɛí kɛ́ɔnnɛ́ Sedisɑdɛmmu kɛ́fitɛ́ kɛ́nɑ kɛ́dekɛ, \q1 dɛ kó dihɛì n yóó yṹɔ̃́ ndi to nyɛ, \q1 bɛ̀ fɛ̃́ũnko bɛnìtìbɛ̀ mbɛ mɛdiɛ̀. \q1 \v 7 Tɛbintɛ tɔ̃nní mɛ̀ɛ̀ botí mɛniɛ \q1 Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ mɛ ntɔ̃nní kuyonku \q1 bɛ̀ dɔ̀rimu kɛ fɛ̃́ũnko bɛnìtìbɛ̀. \q1 Bɛ̀ bɛ̀ puotìmu kɛ bɛ̀ kɔ̀ù kɛ̀ n dɛ̀ wùó. \q1 \v 8 Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ ceetɛnɛ̀, \q1 kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ bɑ́ɑ́ di yɛ̀. \q1 Kɛ̀ mɛɛ̀ dɔkɛ n yóó duɔ́ nkɛ̀ di kó dihɛì dɔúnkomu. \q1 Bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndì bo. \s1 Kuwuɔ nkùù kɔbɛ í dɔ́ kɛ́keè tìmɑtì \q1 \v 9 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ m bɛ́i ndìì nùù: \q1 Dɛ́rínɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ sɔmbɛ, dɛ́tɛ́ dɛ́tɛ́nɛ̀ bɛ, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ tɔ̃ũ fínyĩ̀ kó yɛbɛ kɛ́dɛ́rí mɛ̀ɛ̀ botí, \q1 kɛ́tũnnɛ ibɑkɛ imɔu kɛ́cɑ́tɛ́ cɑ́tɛ́ yɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́. \sp (Sedemii bɛí ntì) \q1 \v 10 Wennì nwe n yóó bɛ́innɛ̀ wè kòo keè. \q1 Díndi itookperí yɛmbɛ̀ di í yie nkɛ bo keè Kuyie nnɑ́ɑǹtì, \q1 kɛ̀ ku nɑ́ɑǹtì di dò mmudɑɑ́. \q1 Di ketɛ́ kɛ í dɔ́ kɛ́ tì kèè. \q1 \v 11 Kɛ̀ Sedemii dɔ̀: \q1 Kuyie nhɑ miɛkɛ bɛ̀ cɔ̀ú mmɛ̀ɛ̀ botí \q1 n kɔkɛ mɛ mbɛ̀ cɔ̀ú, bɑ́ n yí nɑ kɛ bo minnɛ́. \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nti) \q1 Yóu kɑ̀ɑ miɛkɛɛ bɛ̀ do bɛmɔu, \q1 ibí sɑ́m̀pɔ́ì nɛ̀ bɛbɛ́mbɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ yóó pĩ́mmúmu bɛnitidɑɑbɛ̀ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ nɛ̀ \q1 bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ sidɑkóó. \q1 \v 12 Bɛ cɛ̃́ĩ bo nɑɑ́ mbɛtɔbɛ̀ kpɛsi, \q1 bɛ pɑɑ nnɛ̀ bɛ pobɛ̀ bɛtɔbɛ̀ borɛ̀ tiekɛ. \q1 M bo bɛ̀ ɑ̃nnɛ́ dìì mɔ̀nnì tɛnɔ̀ùtɛ̀. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 \v 13 Bɛmɔu bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀ nɛ̀ bɛdiɛbɛ̀ bɛ̀ dɔ́ ticuuti nti, \q1 bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ mí nKuyie m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɛ̀ ikuɔ́ nìùbòo. \q1 Bɛmɔu bɛ̀ tu siyɑ́ɑ̀bìsí yɛmbɛ̀ mbɛ. \q1 \v 14 Bɛ̀ í wúó mmɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ duò n kó bɛnìtìbɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀, \q1 kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú dɛmɔu dɛ̀ kèrí sɛ́i, \q1 dɛ̀mɑrɛ̀ mɛ nyí kérí, \q1 dɛmɔu kɛ̀ dɛ̀ cɑ̀ɑ̀ri. \q1 \v 15 Ifɛi nɑ mbɛ̀ pĩ̀ḿmɛ̀ bɛ dɔ̀ɔ̀ri ìì sɔ̀kɛ kpɛ́í \q1 ifɛi mɛ nyí bɛ̀ bo, \q1 bɛ̀ ketɛ́ kɛ í yɛ̃́ bɛ̀ tu dɛ̀ ifɛi, \q1 dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ yó nkɔkɛ́ bɛcíríbɛ̀ miɛkɛ \q1 m bo ítɛ́ kɛ́cómmú dìì mɔ̀nnì kɛ́ bɛ̀ potɛ́. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 \v 16 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: \q1 kṹntɛ́nɛ̀ kucɛ di kérí kù, \q1 kɛ́cómmú kɛ́wéntɛ́ kɛ́bekɛ kɛ̀ bɛ̀ di nɑ́kɛ́ \q1 icɛ ìì do bo nɛ̀ dimɔ̀nnì. \q1 Kɛ̀ dí tɑ̃ɑ̃tɛ́ kùù wenni kɛ́ kù tũ̀nnɛ kɛ́pɛ́tɛ́ mɛom̀pùmɛ̀, \q1 kɛ̀ di nɛ́ tú díndi í yóó mɛ̀ dɔ̀ɔ̀. \q1 \v 17 Nh ɑ̃nnɛ́ bɛhɛikɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ mbɛ di cuokɛ̀, \q1 dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛyɔɔ̀mmɛ̀ kɛ́kéntɛ́ ditɑ̃tɛheù kuɔ̀mmɛ̀, \q1 kɛ̀ di yetɛ kɛ tú di bɑ́ɑ́ kéntɛ́. \q1 \v 18 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n tu: \q1 Díndi iwuɔ ntɛì kéntɛ́nɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ́keè, \q1 díndi kunììti kèènɛ̀ tìì yóó bɛ̀ tùɔ̀kɛní. \q1 \v 19 Titentì timɔu kɔbɛ kèènɛ̀ n túmɛ̀, \q1 n yóó duɔ́nko mɛyɛi mmɛ dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 bɛ yɛǹtotí mɛyɛi nkpɛyi mɑ̀nnɛ̀ tìì yeti nti, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ í dɑ̀ɑ̀tɛmɛ̀ n nɑ́ɑǹtì kpɛ́í, \q1 kɛ sènkɛ̀rì n kuɔ́. \q1 \v 20 Di kɔrì Sebɑɑ ɛì kɛ tɔuní wèè tùdɑ̀ɑ̀rí bo n dɔ̀ɔ̀ bɑ? \q1 Yɛhɛkɛ̀ dɛ́tiyɛ̀ kóo tùdɑ̀ɑ̀rí bo n tɔ̃ mbɑ? \q1 Di n feu ìì wũɔ̃ kɛ tuɔ̀ n yí ì dɔ́, \q1 di n feu ìì wũɔ̃ n yí ì wùó. \q1 \v 21 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n tu: \q1 m bo dɔú mmɛbétímɛ̀ kubotí kuu nyììkɛ̀ \q1 cicɛbɛ̀ nɛ̀ bɛ bí onìtì nɛ̀ ocɛ̃pɛɛtitɔù, \q1 bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ mbétírí kɛ duò kɛ kɔ̃. \s1 Isidɑyɛɛribɛ dootitɔù kèrínímu kubɑkù yoú \q1 \v 22 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 kuwuɔ mmɑkù kuù itiní kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀, \q1 kuwuɔ ndiɛkù kuù itiní kutemmɑ̀nku. \q1 \v 23 Dɛ kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ nɔmmu \q1 kɛ tɑ̃ũ ipie nnɛ̀ yɛkpɑ̃ɑ̃̀, \q1 bɛ̀ yóùmu bɛ̀ í mɔkɛ onìtì kó mɛsémmɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ tɑmmɛ̀ ùuti dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ɔ̃ nhuutimɛ̀. \q1 Bɛ̀ dèkɛ sisɛ̃ĩ́ nsi kɛ tú fɛnɑfɛ mɔ̀mmɔ̀, \q1 kɛ dò nhonìtì òmɑ́ɑ̀, \q1 kɛ bo di dokɛ́nɛ̀ díndi Siyɔ̃ɔ̃ ɛì kɔbɛ, \sp (Bɛnìtìbɛ̀ bɛ́i ntì) \q1 \v 24 Ti ti nkèè kɛ̀ ti kɔ̃̀ntì bɛ̀ìtɛ̀ \q1 kɛ̀ ti yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀, \q1 kɛ̀ kuyonku ti pĩ nkɛ dò nhonitipòkù ɔ̃ nkuɔ̀mmɛ̀ dɛbirɛ. \q1 \v 25 Ti í yóó dɑ́ɑ́tí kɛ́kɔ̃tɛ́ dɛpɑɑ, \q1 ti bɑ́ɑ́ dɑ́ɑ́tí kɛ́kétɛ́ icɛ mɑì, \q1 ti dootitɔbɛ̀ bɛɛ̀ bo tipíìtì timɔu nɛ̀ yɛkpɑ̀rìse, \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bùɔ̀tì cùùtɛ̀. \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì) \q1 \v 26 Díndi n nìtìbɛ̀ dɑ́ɑ́tínɛ̀ tifɔ̀ɔ̀tɔ̃̀ntì kɛ́kɑri mukṹṹ. \q1 Pũńnɛ̀ mutɑ́pɛí kɛ́nkuɔ̀ nyɛkúdɑbùò, \q1 wèè birɛ bo dɛmɑ́ɑ̀ dɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kú kòo nkuɔ̀mmɛ̀. \q1 Kuɔ́nnɛ̀ dikúdɑbònnì kɛ yɛ̃́ di pɔ̀ntì kèrínímɛ̀ kɛ bo di do kɛ́ di dɛ́ɛ́tɛ́. \s1 Timɑ́tì tìì í dò nkɛ́nɑ kɛ́wénkùnnɛ \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì) \q1 \v 27 Fɔ̃́ nSedemii n dɑ kɑ̀nnɛ n nìtìbɛ̀ cuokɛ̀ \q1 kɑ̀ɑ bo bɛ̀ yɑ̀ɑ́kɛ́mu, \q1 omɑ́ɑ́tì ɔ̃ɔ̃ yɑ́ɑ́kɛ́mɛ̀ timɑ́tì. \q1 Pɑɑtɛ́ bɛ kɛ́yɑ̀ bɛ cɛ dòmmɛ̀. \sp (Sedemii bɛ́i ntì) \q1 \v 28 Bɛ̀ tu itookperí yɛmbɛ̀ mɔ́mmɔmbɛ mbɛ. \q1 Bɛ̀ tu bɛ̀ɛ̀ nɑ́ɑntɛ bɛ̀ mbɛ bɛtɔbɛ̀ kpɛ́í, \q1 bɛ to yɛɛ̀ kpeńnì disɔɔwũɔ̃̀ nɛ̀ timɑ́tì dɛ kɔ̃mɛ. \q1 Bɛ̀ tu bɛmɔu bɛkɔ̀ùbɛ̀ mbɛ. \q1 \v 29 M bɛ̀ fuutɛ kɛ fuutɛ timɑ́dɔutì kɛ dò ntimɑ́tìmíntì nɑ nyɛ̀ \q1 kɛ̀ timɑ́tìi pɛikɛ, \q1 timɑ́tìmíntì mɛ nyí yie nkɛ cɑ̀tɛ́nɛ̀ timɑ́tì. \q1 \v 30 Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ dònnɛ̀ tisĩ́ntɛ́mɑ́tì nti \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ̀ sènkɛ̀rìmu. \c 7 \s1 Bɛ̀ɛ̀ sɑ̃ntí bɛmɑ́ɑ̀ dɛtetìrɛ̀ \r (Wéntɛ́ Sedemii 26:1-19) \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Kɔtɛ kɛ́cómmú n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì kɛ́pĩɛ̃kɛ́ kɛ dɔ̀: Díndi Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ tɑɑ̀nní tɛ ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mubɑ́ɑmmù, kéntɛ́nɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie ntu mù. \v 3 Ntɛnɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ n tú mù: Tũntɛnɛ̀ di cɛ nɛ̀ di dɔɔ̀rìmɛ̀, kɛ̀ n yóu kɛ̀ dí mbo dihɛì diì mmiɛkɛ. \v 4 Di bɑ́ɑ́ duɔ́ ndimɑ́ɑ̀ tiyɑ́ɑ̀bìsínɑ́ɑǹtì kɛ́nnɑ́ɑ́ nkɛ tú: Ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tu tiɛ, ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tu tiɛ, ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ntɛ diɛ. \v 5 Kɛ̀ di mɛ̀nkɛ tũ̀ntɛ di cɛ nɛ̀ di dɔɔ̀rìmɛ̀, kɛ pĩ́ nditɔbɛ̀ nɛ̀ timɔ́mmɔnti. \v 6 Kɛ í fɛ̃́ũnko bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ nɛ̀ iciribí nɛ̀ bɛkúpobɛ̀, kɛ̀ di í kɔù di nhɛì miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ í cɑ̀ɑ̀rɛ̀. Kɛ í feu iwũɔ̃ yɛbɔkɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ di cɑɑ̀ri. \v 7 Dɛ mɔ̀nnì m bo di yóu kɛ̀ di mbo diɛ, dihɛì n do duɔ́ ndì di yɛmbɛ̀ kɛ̀ dí ndì te sɑ̃́ɑ̃̀ nɛ̀ di bo mbomɛ̀. \p \v 8 Kɛ̀ di mɛ ntũ siyɑ́ɑ̀bìsí kó tinɑ́ɑǹtì dɛtetìrɛ̀ kpɛti. \v 9 Di bo nyuuku kɛ kɔù bɛnìtìbɛ̀, kɛ dɔuti dɔutinɛ̀ ditɔbɛ̀, kɛ dɔummu yɛnɔ̀ di mɛ nyí yɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri, kɛ tuɔ̀ ntihúúntì yɛbɔkɛ̀ di do í yɛ̃́ yɛ̀. \v 10 Kɛ̀ dí dèè kɛ kɔ̀tɛní n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, bɛ̀ yu dɛ̀ n yètìrì, kɛ́ncómmú n yììkɛ̀ kɛ tú: Ti cootɛ́mu, kɛ nɛ́ wɛ̃ti kɛ bo sɔɔtɛ́ isɔkɛ mudɔɔ̀rìmù. \v 11 Di yɛ̀mmɛ̀ dò n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɛ̀ yu dɛ̀ n yètìrì tɛ̀ tu bɛyóóbɛ̀ kó disɔ̀rì ndiɑ̀? N dɛ̀ yɑ̀mu mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 12 Kɔtɛnɛ̀ Sidoo di do yu dɛ̀ n yètìrì nɛ̀ dimɔ̀nnì, kɛ̀ di bo yɑ̀ n dɔ̀ɔ̀mɛ̀ dɛborɛ̀, n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó kuyonku kpɛ́í. \v 13 Di mmɔ̀nnì ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú mù: Di mɛ ndɔ̀ɔ̀ mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ kɛ̀ n di nɑ́ɑ́nnɛ̀, kɛ di nɑ́ɑ́nnɛ̀ nɛ̀ dikṹnweńnìní bɑ́ di í n yíé. \v 14 N dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ botí Sidoo n yóó mɛ ndɔ̀ɔ̀ tɛ ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ n yètìrì yu tɛ̀ɛ̀ miɛkɛ di pɔtìnɛ̀ tɛ̀, nɛ̀ kɛ ntenkɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ di yɛmbɛ̀ nɛ̀ díndi. \v 15 N yóó di dootóomu n dootóo mɛ̀ɛ̀ botí di tebìí Efɑdɑimmu nɑɑ̀mùnkù kɔbɛ. \s1 Mubɑ́ɑmmu Kuyie nyí dɔ́ mù \p \v 16 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Fɔ̃́ nSedemii bɑ́ nni mbɑ́ɑ́ mbɛ kpɛ́í, bɑ́ nni nkuɔ̀nnɛ̀ bɛ kpɛ́í kɛ sɑ́útí, bɑ́ nni mbɑ́ɑ́ nkɛ yetíróo, n yí dɑ kémmú. \v 17 A í wúó mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ Sudɑɑ kó yɛhɛkɛ̀ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kpɛri yɛ miɛkɑɑ̀? \v 18 Ibí iì kɑu idɛí kɛ̀ i cicɛbɛ̀ wìètì muhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ puotì ticootì kɛ bo kɑkɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ pɑ̃ tɛbɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ bɛ̀ tu tɛ̀ Asitɑditee, kɛ pɑ̃ɑ̃nnɛ̀ tidiitì yɛbɔkɛ̀ dɛɛ̀ íinko m miɛkɛ. \v 19 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n nɛ́ bɛ̀ nɑ̀ɑ́mmu kɛ̀ n tu: Bɛ̀ í íinko míì kó kɛmiɛkɛ. Bɛ̀ ɑ̃ɑ̃̀ bɛmɑ́ɑ̀ ndi ifɛi. \p \v 20 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú mù: N yóó yóu kɛ̀ m miɛyonkɛ do dɛ kó dihɛì nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃ nɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ kó dɛtie nnɛ̀ titieti timɔu. M miɛkɛ kó muhɑ̃ɑ̃́ mborɛ̀ cɔ̀útɛ́ bɑ́ dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ mù kùɔ. \s1 Kuwuɔ nkùù í kémmú ku Yiɛ̀ nKuyie nkpɛti \p \v 21 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ díndi Isidɑyɛɛribɛ di tũ nkù míì bɛ́i nkɛ tú: Túótɛ́nɛ̀ iwũɔ̃ di nɑ nni nfeu ì kɛ tuɔ kɛ́yíɛ́nɛ̀ mɛwɛ̃nnímɛ̀ kpɛyi kɛ́cɑ́ɑ́kɛ́. \v 22 Kɛ yɛ̃́ n do í nɑ̀kɛ́mɛ̀ di yɛmbɛ̀ m bɛ̀ dènnɛní dìì mɔ̀nnì Esibiti kɛ dɔ̀ bɛ̀ nni nfeu iwũɔ̃ kɛ tuɔ̀ kɛ n feunɛ̀ itɛì. \v 23 N do bɛ̀ duɔ́ nyìì tié ntú bɛ̀ bo nyíémmɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n kpɛti kɛ̀ nní mbɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ tu n kɔbɛ kɛ tũ nkucɛ m bɛ̀ bɛnkɛ kù kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ bɛ̀ mbo kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ nɑɑti. \v 24 Bɛ̀ mɛ nyí yie nkɛ bo kéntɛ́, bɛ̀ í nyie kɛ bo keè, kɛ́nsɔkɛ́ kɛ tũ mbɛ mɔ́mmɔmbɛ kó mɛyɛ̀mmɛ̀, kɛ́ntũ mbɛ tookperí bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì, bɛ̀ botí bɛ fɔ̃nkúò ndi bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í kérí dɛ ììkɛ̀. \v 25 Nɛ̀ di yɛmbɛ̀ yɛ̀mɛ̀ Esibiti nɛ̀ yíenní yɛwe yɛmɔu duɔ́mɛ̀ n yí yóu m bo ntũɔ̃̀nkomɛ̀ n kó bɛtɔ̃mbɛ̀. Bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì di borɛ̀ yɛkṹnwerɛ̀ yɛmɔu duɔ́mɛ̀. \v 26 Di mɛ nyí kèńtɛ́ n kpɛti, di to ketɛ́ kɛ í kèńtɛ́ dɛ bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ di kpénkùnnɛ di to kɛ dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi nkɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ di yɛmbɛ̀ do dɔ̀ɔ̀ mɛ̀. \p \v 27 Sedemii ɑ yóó tì mbɛ̀ nɑ̀kɛ́mu timɔu, bɛ̀ mɛ nyí yóó dɑ kéntɛ́, ɑ yó mbɛ̀ yumu òmɔù mɛ nyí yóó yie. \v 28 Kɑ̀ɑ nɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Di tú kubotí kùù í yíé nkù nku Kuyie nkpɛti, kɛ í yíé nku tié, òmɔù tɛ̃́nkɛ í wetí, mɛwetímmɛ̀ kpɛti tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́ di nɔ̀ miɛkɛ. \s1 Mɛyɛi mmɛɛ̀ doti Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ yetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nKuyie \q1 \v 29 Díndi Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ, \q1 kuónɛ̀ di yùtì di sokɛ́ tì kɛ bɛnkú di cɑ̃́ɑ̃́mmɛ̀ kɛ tú n kɔbɛ, \q1 útɛ́nko ti tɛtɑ̃pɛ́ítɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ́kuɔ́ ndikúdɑbònnì. \q1 Di kó kuwuɔ di íinko m miɛkɛ nkɛ n tɛ̃́nkɛ í di dɔ́, di n dootóomu. \p \v 30 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ dɔ̀ɔ̀ isɔkɛ kpɛrɛ ndɛ dɛ̀ɛ̀ í wenni bɛ̀ tɑnnɛ́ bɛ bɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ ntɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ n yètìrì yu dɛ̀ kɛ tɛ̀ sĩ̀nkùnnɛ. \v 31 Kɛ mɑɑ́ yɛbɔɔwũɔ̃tɔ̀rɛ̀ Tofɛti ditɔ̀nnì borɛ̀ Inɔmmu biriku kɛ tuɔ̀ bɛ bí initidɑɑì nɛ̀ initipòì m mɛ nyí tì mbɛ̀ nɑ̀kɛ́, ǹ ketɛ́ kɛ í tì totí n yɛ̀mmɛ̀. \p \v 32 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i, dɛ yiè kèrínímu kɛ̀ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó nyu Tofɛti ditɔ̀nnì borɛ̀ kɛ tú Tofɛti. Bɛ̀ mɛ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ nyu Inɔmmu biriku kɛ tú Inɔmmu biriku bɛ̀ yó ndɛ̀ yu kɛ tú kukɔ̀ùbiriku nku, bɛ̀ yó ndɛ̀ kũrì bɛcíríbɛ̀ mbɛ mɛfíè ndòńtɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í tipíìtì tɛtì. \v 33 Tinɔ̀tì nɛ̀ tikpɑsĩ̀ntì dɛ̀ bo pɛ́tɛ́ dɛ kó kuwuɔ nkɔbɛ kɛ́ mbɛ̀ cɔ̀u bɑ́ òmɔù í ntì kɔúnnɛ̀. \v 34 M bo duɔ́ nkɛ̀ yɛbɑɑ ndeè Sudɑɑ tenkɛ̀ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì dɛ miɛkɛ, wèè puokɛ bɑ̀mbɑ̀ nɛ̀ wèè yenkɛ bɛ kó iyiɛ mbo dèè, kɛ yɛ̃́ dɛ kó kɛtenkɛ̀ yóó nɑɑ́mmɛ̀ tidobontì. \c 8 \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ kó yɛmɔ̀rɛ̀ miɛkɛ bɛ̀ bo kũtɛ́ Sudɑɑ kpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, nɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí kó yɛkṹɔ̃̀, ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ tɔbɛ̀ kpɛyɛ, \v 2 kɛ́ yɛ̀ còúnko diyiè nɛ̀ otɑ̃̀nkù nɛ̀ siwɑ̃̀ɑ̃ kɛ̀ dɛ̀ nyiɛ̀ní kɛ yɛ̀ sɔ̃nku, dɛndɛ bɛ̀ do ninku dɛ̀ɛ̀ ììkɛ̀ kɛ dɛ̀ bɑ̀ɑ́, bɛ kṹɔ̃̀ yó ndɛ cóú, bɑ́ bɛ̀ bɑ́ɑ́ yɛ̀ ɑkɛ́ kɛ́kũnnɛ́ bɛ̀ bo nɑɑ́ ntikùtì kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \v 3 Dɛ yiè bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ kɛ fòù Isidɑyɛɛribɛ miɛkɛ bɛ̀ bo dɔkɛ mukṹṹ nkɛ̀ dɛ̀ɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɛ̀ dɔ́mɛ̀ mufòmmu. Dɛ kó fɛyɑnfɛ̀ yɛifɛ kɔbɛ m bo bɛ̀ bɛ̀ti kɛ̀ bɛ̀ɛ cíɛ́tɛ́ kɛ́mbo bɛ bíɛ́kɛ̀, bɛ bíɛ́kɛ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ mmíì bɛ́i. \s1 Isidɑyɛɛribɛ kó itookperí í dò nkɛ́bɑntɛ́ \q1 \v 4 Bekɛ bɛ kɛ tú n yɛ̃ nkòo nìtì do ò ɔ̃ɔ̃ í nyìtɑ́ɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ kòo nìtì yetɛ́ kucɛ ò ɔ̃ɔ̃ í nwɛ̃̀tɛní kɛ tũ̀nnɛ kusɑ̀ɑ̀kù? \q1 \v 5 Dɛ̀ nɛ́ dò mmɛ kɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ yetɛ n kpɛti? \q1 Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ bɛ̀ yetíróo kɛ bo ntũ nkucɛ kuyɛiku kɛ í dɔ́ kɛ́wɛ̃tɛní m borɛ̀? \q1 \v 6 N kémmúmu bɛ nɑ́ɑǹtì kɛ sɔ̃́ nhòmɔù í nɑ́ɑ́ nkɛ̀ dɛ̀ co kucɛ, \q1 òmɔù í dèmmu o cɑɑ̀rìmɛ̀ kpɛ́í, \q1 òmɔù í békú omɑ́ɑ̀ kɛ tú n dɔ̀ɔ̀ bɑ? \q1 Bɑ́ wè ò nɛ́ tũ mmɛyɛi nkó kucɛ nku \q1 tɛsɑ̃ntɛ̀ tɛ̀ɛ̀ bɑɑti mudoò tɛ kɔ̃mɛ. \q1 \v 7 Bɑ́ fɛcònfɛ̀ fɛ̀ yɛ̃́mu dimɔ̀nnì fɛ̀ ɔ̃ɔ̃ totɛ dì dihɛì, \q1 tɛnɔ́nkpetɛ nɛ̀ tɛkpɑ̃̀ncɛ́ndéìtɛ̀ \q1 nɛ̀ kukunɑɑkù dɛ̀ yɛ̃́mu dɛ kũũ̀nní dìì mɔ̀nnì \q1 n nìtìbɛ̀ biɛ mɛ nyí yɛ̃́ bɛ̀ bo wɛ̃tɛnímɛ̀ m borɛ̀. \s1 Mɛyɑ́ɑ̀bìsíciì nyɛmbɛ̀ \q1 \v 8 Di bo yĩ́mɛ kɛ ntú: Ti ciìmu \q1 kɛ mɔkɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nkuɔ́. Kɛ̀ ì nɛ́ tu siyɑ́ɑ̀bìsí kpɛyi, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ɛ̀ ì wɑ̃̀ũ bɛ̀ tumɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí yɛmbɛ̀ kɛ ì cèèri. \b \q1 \v 9 Mɛciì nyɛmbɛ̀ di ifɛi nyi bɛ̀ ɑ̃tirɛmu \q1 timɑ́tì tiì bɛ̀ pĩ, \q1 bɛ̀ sènkɛ̀rì mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie n nɑ́ɑǹtì nti \q1 bɛ ciì nnɛ́ tɛ̃́nkɛ tú ɔ̃̀mmɛ? \s1 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛ̀ yɛ̃̀ nkɛ duɔ́mɛ̀ \r (Wéntɛ́ Sedemii 6:12-15) \q1 \v 10 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n tu bɛtɔbɛ̀ bo tiekɛ bɛ pobɛ̀, \q1 bɛtɔbɛ̀ bo fietɛ bɛ pɑɑ nkɛ́tiekɛ, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛmɔu bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀ nɛ̀ bɛdiɛbɛ̀ bɛ̀ dɔ́ ticuuti nti, \q1 bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɛ̀ n kuɔ́ nìùbɛ̀ \q1 bɛ̀ nɑɑ́ nsiyɑ́ɑ̀bìsí yɛmbɛ̀ mbɛ. \q1 \v 11 Bɛ̀ í wúó mmɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ duò n kó bɛnìtìbɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀, \q1 kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú dɛmɔu dɛ̀ kèrí sɛ́i, \q1 dɛ̀mɑrɛ̀ mɛ nyí kérí, dɛmɔu kɛ̀ dɛ̀ cɑ̀ɑ̀ri. \q1 \v 12 Ifɛi nɑ mbɛ̀ pĩ̀ḿmɛ̀ bɛ dɔ̀ɔ̀ri ìì sɔkɛ kpɛ́í, \q1 ifɛi mɛ nyí bɛ̀ bo, \q1 bɛ̀ ketɛ́ kɛ í yɛ̃́ bɛ̀ tu dɛ̀ ifɛi. \q1 Dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ yó nkɔkɛ́ bɛcíríbɛ̀ miɛkɛ, \q1 m bo ítɛ́ kɛ́cómmú dìì mɔ̀nnì kɛ́ bɛ̀ potɛ́. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Kuyie mmɔ́ntɛ́mɛ̀ kù do dɔ́ dɛ̀ ku nìtìbɛ̀ borɛ̀ \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì) \q1 \v 13 N dɔ́ kɛ́tíí n nìtìbɛ̀ mbɛ, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ tɔ̃ɔ̃ fínyĩ̀ nɛ̀ fìkíè dɛ bɛ kɛ́ yɛ̀ tìímmɛ̀. \q1 Bɛ̀ mɛ nyí cɑ́ɑ́tí dɛ̀mɑrɛ̀, bɛ fɑ̃ɑ̃̀tì mɔ̀tɛ́mu. \q1 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n yóó ĩ́tínnɛ́ dɛ kó fɛyɑnfɛ̀, \q1 kɛ́duɔ́ mbɛ ɛì bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀. \sp (Bɛnìtìbɛ̀ bɛ́i ntì) \q1 \v 14 Ti kɑri diɛ nkɛ pĩ́ mbɑ? \q1 Tí kɔtɛnɛ̀ yɛhɛkɛ̀ iduotí fitɛ́ yɛ̀ kɛ́mbɑɑ̀ mukṹṹ. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ bo ti kuɔ. \q1 Kuù ti niinko mɛniɛ mmɛ̀ɛ̀ ɑ̃ mutie mùù kɔ̀ù, \q1 ti kù cɑ̀kɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ kù ti dɔ̀ɔ̀ mɛmmɛ. \q1 \v 15 Ti do bɑɑ̀ diwɛ̀ì ndi di mɛ nyí kɔrìní, \q1 ti do yɛ̃́ kɛ tú ti mɔmmú yóó dèèmu, \q1 kɛ̀ mù nɛ́ dɔkɛ yetíróo kɛ duò ti kɔ̃m̀bùɔ̀tì. \q1 \v 16 Ti yoní sisɛ̃ĩ́ nɔɔ̀roo nku Dɑnni tempɛ̃ \q1 sikpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ kó yɛdɑbùò, \q1 nyɛɛ̀ dɑ̀ɑ́tí kɛ̀ kutenkù kumɔu kɔbɛ kɔ̃̀ntì ɑu. \q1 Bɛ̀ kèrínímu kɛ pɔǹtì dihɛì, \q1 kɛ cɑɑ̀ri dɛ̀ɛ̀ bo di miɛkɛ, \q1 kɛ kɔù di nìtìbɛ̀. \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì) \q1 \v 17 N yóó di duɔ́nko yɛdɑutɛ nyɛ. \q1 Kɛ̀ yɛ̀ ndi dɔmmù, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Sedemii yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀mɛ̀ \sp (Sedemii bɛ́i ntì) \q1 \v 18 N yɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ n duɔ́ mmumɔmmú, \q1 we mbo m bɑ́ntɛ̀? \q1 \v 19 N nìtìbɛ̀ dɑbùò nyɛɛ̀ yìɛ̀ní itemmɑ̀nkɛ imɔu kɛ̀ bɛ̀ mɔ́ú mɛteèmmɛ̀, \q1 kɛ kuɔ̀ nkɛ tú: Ti Yiɛ̀ nKuyie ntɛ̃́nkɛ í bo Siyɔ̃ɔ̃ ɛìɑ̀? \q1 Ti tɛ̃́nkɛ í mɔkɛ okpɑ̀ɑ̀tɑ̀ɑ̀? \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì) \q1 Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ bɛ̀ n yóu \q1 kɛ tũ̀nnɛ yɛbɔkɛ̀ bɛ̀ do í yɛ̃́ yɛ̀ \q1 kɛ pɛ̀íkùnnɛ m miɛkɛ? \sp (Sedemii bɛ́i ntì) \q1 \v 20 Kudisɛ̃ɛ̃kù pɛ̃ɛ̃tɛ́mu, \q1 ditenwɑɑ̀ ɑutɛ́ kɛ bo deèmu, \q1 kɛ̀ ti kpɑɑ́ kɛ mu nyí pɛ̀tɛ́ mɛdɛɛtímɛ̀. \q1 \v 21 Dɛ̀ nkɔ̀ùtɛ mɛdiɛ̀ mmɛ, \q1 mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ do n nìtìbɛ̀ mɛ kpɛ́í. \q1 Dɛ̀ n dimu kɛ̀ n kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò mɛdiɛ̀. \q1 \v 22 Dɛtie ndɛ̀ɛ̀ tɑ̀ɑ̀nnɛ̀ yɛmuɔ, \q1 dɛ̀ í kpɑɑ́ Kɑdɑɑdi tenkɑ̀ɑ̀? \q1 Bɛtɑ̀mbɛ̀ í kpɑɑ́ dɛ kó yɛhɛkɑ̀ɑ̀? \q1 Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ bɛ̀ í tɑɑ̀ n nìtìbɛ̀? \c 9 \q1 \v 1 Kɛ̀ n yuu do ntú tɛbintɛ, \q1 kɛ̀ n nuɔ ndo ndò ndinɛ́bòrì, \q1 n nɑ nkuɔ̀ nkuyie nnɛ̀ kɛyènkòo \q1 n nìtìbɛ̀ kó mukṹṹ! \s1 Kubotí kùù sũ siyɑ́ɑ̀bìsí \q1 \v 2 Áú! Kɛ̀ n do bo pɛ́tɛ́ difii mɑrì dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ, \q1 bɛcièmbɛ̀ diɛku dì n nɑ nyóu n nìtìbɛ̀, \q1 kɛ kɛ nkɔtɛ kɛ bɛ̀ dɛ́tɛ́nɛ̀. \q1 Bɛmɔu bɛ̀ bùtínnɛ́mu Kuyie kɛ tũ̀nnɛ yɛbɔkɛ̀, \q1 bɛ̀ tu siyɑ́ɑ̀bìsí yɛmbɛ̀ kó ditĩ̀nnì ndi. \q1 \v 3 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu: Bɛ nɔ́ndiɛ́ nkɔ̀ù mɛpendɔ̀mmɛ̀ kɔ̃mɛ mmɛ. \q1 Dɛ̀ í tú nɛ̀ timɔ́mmɔnti miɛkɛ nkɛ bɛ̀ bɑɑtɛ́mɛ̀ dihɛì. \q1 Bɛ kpɛrɛ dɛmɔu tu tidɔnnitì mɑ́ɑ̀ kpɛrɛ ndɛ, \q1 bɛ̀ í bɑntɛ́ bɛ Yiɛ̀ nKuyie. \q1 \v 4 Bɑ́ wè wèe dɔɔ̀ mɛyɔɔ̀mmɛ̀ nɛ̀ o nɛ́po \q1 ò mɛ mbɑ́ɑ́ duɔ́ nhomɑ́ɑ̀ o tebitɛ, \q1 ɑ kou weè ɔ̃ɔ̃ dɑ kotɛ, \q1 nɛ̀ wè di nɛiti weè dɑ wɑ́tìrì. \q1 \v 5 Bɑ́ wè kòò cií nho kou, \q1 òmɔù í nɑ́ɑ́ ntimɔ́mmɔnti, \q1 bɛ nɔ́ndiɛ́ nyiì mɑntɛ́nɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí, \q1 bɛ yɛi ntontɛ́mu. \q1 \v 6 Bɛ̀ ɔ̃ nyóó ítɛ́ mɛyɛi mmiɛ mmiɛkɛ kɛ́tɑ mɛtɛ̃mɛ̀ miɛkɛ nkɛ, \q1 kɛ́nyɛtì si nyɑ́ɑ̀bìsí miɛkɛ kɛ́tɑ sitɛsì miɛkɛ. \q1 Bɛ̀ i dɔ́ kɛ́ m bɑntɛ́, mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 \v 7 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ pṹnnɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí mɛsɔɔ nkɛ́ mɛ̀ wénkùnnɛ \q1 mɛɛ̀ botí nku n yóó bennɛ́mɛ̀ kuwuɔ nyɛiku kuù nkɔbɛ, \q1 kɛ yɛ̃́ n yí yɑ̀mɛ̀ m bo bɛ̀ yĩ́mɛ̀. \q1 \v 8 Bɛ nɔ́ndiɛ́ ndò mmɛwɑɑ̀dɔ̀mmɛ̀ mmɛ kɛ kɔù. \q1 Bɛ̀ í nɑ́ɑ́ ntimɔ́mmɔnti bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì tu mɛsoùmmɛ̀ mmɛ. \q1 Bɛ̀ ɔ̃ nnɑ́ɑ́ nnɛ̀ bɛtɔbɛ̀ kunɑɑtí kpɛti nti, \q1 nɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ kɛ nɛ́ bɛ̀ dìí timɑ́tì. \q1 \v 9 Kɛ̀ n nɛ́ bɑ́ɑ́ ítɛ́ kɛ́cómmú kɛ́potɛ́ dɛ kó bɛnìtìbɑ̀ɑ̀? \q1 M bɑ́ɑ́ yóu m bo potɛ́mɛ̀ dɛ kó kubotí kɔbɛ kɛ́pɛitɛ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Sedemii kuɔ̀mmɛ̀ kɛ sɑ́útí \q1 \v 10 N kuɔ̀mmu yɛtɑ̃rɛ̀ kpɛ́í kɛ sɑ́útí, \q1 kɛ kuɔ̀ ndikúdɑbònnì dinɑɑcɛ̃nni kpɛ́í, \q1 kɛ yɛ̃́ dɛmɔu dɛ̀ cɔ̀útɛ́mɛ̀ pɑ́íí, \q1 bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ í dɛ̀ keri. \q1 Ti tɛ̃́nkɛ í yo iwũɔ̃ dɑbùò nsinɔɔ nɛ̀ tikpɑsĩ̀ntì dɛ̀mɑrɛ̀ í kpɑɑ́, \q1 dɛmɔu dɛ̀ cìɛ́tɛ́mu kɛ cokɛ́. \q1 \v 11 Kɛ̀ Sedisɑdɛmmu nɑɑ́ ntidobontì, \q1 sikpɑmɔɔ́ kó diɑ̃rì, \q1 Sudɑɑ ɛkɛ̀ yóó pɔntɛmu kɛ́dɛ́ítɛ́, \q1 kɛ́dɔúnko bɑ́ òmɔù bɑ́ nyɛ̀ ɑ̃. \q1 \v 12 We ntu mɛyɛ̀mmɛ̀ yiɛ̀ nwèè bo nɑ kɛ́bɑntɛ́ tii? \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntì nɑ̀kɛ́ we? \q1 Dɛ yiɛ̀ nti nɑ́kɛ́ mùù te kɛ̀ dihɛì pɔ̀ntɛ pɑ́íí. \q1 Bɑ nte kɛ̀ dì cɔ̀útɛ́ kɛ nɑɑ́nko tɛdɔntɛ̀ \q1 bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ í dɛ̀ keri? \p \v 13 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ nkɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Bɛ̀ dootóo mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ n kuɔ́, n do bɛ̀ duɔ́ nyì bɑ́ bɛ̀ í kèńtɛ́ n kpɛti, bɛ̀ í tũ̀nnɛ n kuɔ́ yɛ̃mmɛ̀. \v 14 Bɛ̀ tũ̀nnɛ bɛ mɔ́mmɔmbɛ bɛ kó mɛyɛ̀mmɛ̀ mmɛ kɛ fìé iwũɔ̃ yɛbɔkɛ̀ Bɑɑdibɛ bɛ yɛmbɛ̀ bɛ̀ bɛnkɛ yɛ̀. \v 15 Dɛɛ̀ te mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ, bɛmbɛ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù kɛ̀ n tu m bo bɛ̀ dií mmɛdɔ̀mmɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nìi mmutie mùù kɔ̀ù. \v 16 M bo bɛ̀ tɑnnɛ́ ibotí tɛì miɛkɛ bɛ̀ do í yɛ̃́ ì bɛmbɛ nɛ̀ bɛ yɛmbɛ̀, kɛ́tɔ̃nkoo mudoò dɛ bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ mbɛ̀ kɔ̀ù kɛ́ bɛ̀ dèè. \v 17 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ míì bɛ́i. \sp (Bɛnìtìbɛ̀ bɛ́i ntì) \q1 Totínɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ tìì yóó di tuɔkɛní ti kpɛ́í, \q1 yúnɛ̀ bɛkúdɑbònkɔmbɛ̀, \q1 cokɛ́nɛ̀ kɛ́cénní bɛ̀ɛ̀ nɔ mmukúdɑbònkɔmmù mɛsɑ̀ɑ̀ \q1 nkɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛní. \q1 \v 18 Kɛ̀ bɛ̀ɛ cokɛ́ní mɛcɑ̃ɑ̃ kɛ́dentɛ̀ dikúdɑbònnì, \q1 kɛ́sɑutɛ ti kpɛ́í, \q1 ti mɔ́mmɔmbɛ kɛ̀ ti tiitɛ́ yɛdɑbùò \q1 kɛ̀ ti nɔnniɛti ncouní ti nuɔ. \sp (Sedemii bɛ́i ntì) \q1 \v 19 Yɛdɑbùò nyìɛ̀ní Siyɔ̃ɔ̃ ɛì ndi kɛ tú: \q1 Bɛ̀ ti pɔ̀ntɛmu, ti di ifɛi nyi, \q1 bɛ̀ pɔ̀ntɛ ti cɛ̃́ĩ nsi kɛ̀ ti dò nkɛ́yɛ̀ dihɛì. \q1 \v 20 Díndi bɛnitipòbɛ̀ kéntɛ́nɛ̀, \q1 keènɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ntu mù: \q1 Bɛnkɛnɛ̀ di kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ bɛ̀ kuɔ̀ mmɛ̀ yɛkúdɑbùò, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛnkɛ bɛtɔbɛ̀ yɛkúdɑbùò nkuɔ̀mɛ̀. \q1 \v 21 Mukṹṹ mmuù sìékɛ́ ti cɛ̃́ĩ kó sibòo, \q1 kɛ tɑɑ̀ ti kó sikpɑ̀ɑ̀tìcɛ̃́ĩ miɛkɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ kɔ̀ù ibí dihɛì miɛkɛ, \q1 kɛ̀ bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ kɔ̃ nyɛkɑ̃̀ɑ̃̀tɛ̀ yɛmɔu miɛkɛ. \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì) \q1 \v 22 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní nnɑ́kɛ́ mí nSedemii kɛ dɔ̀: \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì tu: \q1 Bɛcíríbɛ̀ bɛɛ̀ còú cóú kɛ dò mbɛ̀ ɔ̃ɔ̃ cóúmmɛ̀ tinɑɑ̀kùtì kɛtenkɛ̀, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kɔ̃ũ tidiitì kupɑku kɛ́yɑ́kɛ́ kɛ̀ tì ncóú cóúmɛ̀. \s1 Mɛciì mmɔ́mmɔmmɛ tú ɑ bo yĩ́ɛ̃́tɛ́mɛ̀ Kuyie \q1 \v 23 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú mù: \q1 Wèè ciì ò bɑ́ mpɔtì ò ciìmɛ̀, \q1 wèè ɑ̃ dikɔ̃m̀bùɔ̀ ò bɑ́ mpɔtì ò ɑ̃mɛ̀ dikɔ̃m̀bùɔ̀, \q1 wèè mɔ̀kɛ o kpɛrɛ ò bɑ́ mpɔtì ò mɔ̀kɛmɛ̀ o kpɛrɛ. \q1 \v 24 Kɛ̀ wèè dɔ́ kɛ́mpɔtì ò mpɔtì ò ciìmɛ̀ mmɛ kɛ m bɑntɛ́, \q1 kɛ yɛ̃́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie nkɛ dɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀, \q1 kɛ tũ ntimɔ́mmɔnti kɛ dɔɔri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 dɛndɛ dɛɛ̀ n nɑɑti mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Kuyie ncɑummɛ̀ bɛ̀ɛ̀ cɑ̃mmù tikɔ̃̀ntì mɑ́ɑ̀ kó mucɑ̃mmù \p \v 25 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ yiè kpɑɑnímu kɛ̀ m bo ítɛ́ kɛ́cómmú, kɛ́potɛ́ bɛ̀ɛ̀ cɑ̃mmù bɛ̀ mɛ nyí m bɑ́ɑ́. \v 26 N yitimu kɛ bo cómmú Esibiti kɔbɛ, nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ Sodɔmmu kɔbɛ nɛ̀ Amɔniibɛ nɛ̀ Mɔɑbiibɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ kuò bɛ tempɑ́ɑ́tì\f + \fr 9:25 \fr*\fk kuò bɛ tempɑ́ɑ́tì: \fk*\ft Iwuɔ ntɛì bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ bɛɛ̀ do dɔɔri dɛ kó ibɔɔkuɔ́ kɛ dɔunɛ̀ bɛ kó ibɔɔkuɔ́ yɛ̃mmɛ̀, kɛ̀ Kuyie nyetɛ Isidɑyɛɛribɛ bo ndɛ̀ ndɔ̀ɔ̀rimɛ̀.\ft*\f*, bɛ̀ɛ̀ bo dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kpɛri bíɛ́kɛ̀. Dɛ kó ibotí tú bɛ̀ɛ̀ í cɑ̃mmù bɛ̀mbɛ nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó kuwuɔ nkɔbɛ bɛ̀ɛ̀ cɑ̃mmù mucɑ̃mmù kɛ nɛ́ í m bɑ́ɑ́. \c 10 \s1 Kuyie nnɛ̀ sibɔɔtenkɑɑnìi dɛ̀ bɑ́ɑ́ bennɛ́ \p \v 1 Díndi Isidɑyɛɛribɛ kéntɛ́nɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie ntú mù: \v 2 Kù tu: \b \q1 Di bɑ́ɑ́ tũnnɛ ibotí tɛì kɔbɛ dɔɔri dɛ̀ \q1 di bɑ́ɑ́ yɑ̀ mɛbɛnkùmɛ̀ cɑ̀mmɛ̀ mɑmɛ̀ dɛĩ́nkɛ̀ \q1 kɛ̀ di kɔ̃m̀bùɔ̀tìi do, \q1 bɛ̀ɛ̀ í yɛ̃́ Kuyie bɛɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì dɛ̀ duò. \q1 \v 3 Ibotí tɛì tũ nyɛbɔkɛ̀ nyɛ dɛtetìrɛ̀ kpɛyɛ, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yɑ̀ mutie mmu dikpɑ́ɑ̀ kɛ́kɔ̃ṹ, \q1 kòo yɑ́ntìi cíɛ́kɛ́ tɛtenkɑɑnìtɛ̀, \q1 \v 4 kɛ̀ bɛ̀ɛ tɛ̀ dɑ̀ri mɛsɔɔ nyoo mɛbiɛrimɛ, \q1 kɛ́deè kɛ́yɑ̀ sikɑ̃ũ nɛ̀ mɑ̀ɑ̀tóò kɛ́ tɛ̀ bɑɑkɛ́ \q1 kɛ́fíí kɛ̀ tɛ̀ bɑ́ nnɑmpú. \q1 \v 5 Dɛ kó sibɔɔtenkɑɑnìi dònnɛ̀ timɑ́tì nti \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ cónnɛ́ tì kupɑku kɛ̀ tì bo ndɛ́ɛ́rì sinɔɔ, \q1 dɛ kó sibɔɔtenkɑɑnìi í nɔ nkɛ nɑ́ɑ́ \q1 kɛ̀ bɛ̀ sì tɔuti kɛ yɛ̃́ sì í nɔmmɛ̀ kɛ ceǹtì. \q1 Di bɑ́ nsì yĩ̀ɛ̃̀kù, sì í nɔ nkɛ dɔɔri mɛyɛi, \q1 sì mɛ nyí yóó nɑ kɛ́dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \b \q1 \v 6 Ti Yiɛ̀ nKuyie, òmɔù í dɑ dònnɛ̀, \q1 ɑ dɛumu kɑ̀ɑ yètìrì feí kɑ̀ɑ kpeńnì. \q1 \v 7 We mbo dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ í dɑ dé? \q1 Fɔ̃́ɔ̃̀ tu ibotí imɔu kóo kpɑ̀ɑ̀tì, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ dò nti ndɑ dé, \q1 bɛ̀ɛ̀ ciì ibotí imɔu miɛkɛ \q1 nɛ̀ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛmɔu miɛkɛ òmɔù í dɑ dònnɛ̀. \b \q1 \v 8 Bɛmɔu bɛ̀ yɛimmu òmɔù í ciì, \q1 bɛ kóò kɛ́mbɑ́ɑ́ sitenkɑɑnìi dɛɛ̀ bɛnkú bɛ̀ yɛimmɛ̀. \q1 \v 9 Bɛ̀ sì dɑ̀rì Tɑdisisi ɛì kó timɑ́tì pɛ́ítì nti. \q1 Ofɑɑsi ɛì kó mɛsɔɔ mmɛ bɛ̀ sì dɑ̀rì mɛ̀, \q1 bɛyɑ́ntìbɛ̀ bɛɛ̀ sì dɔ̀ɔ̀ kɛ sì sɑ̃̀ri tiyɑɑ̀wũɔ̃tì nɛ̀ tìì dò mɛbèrìmɛ̀. \q1 Dɛmɔu mɛmmɛ dɛ̀ tu oyɑ́ntì kó mutɔ̃mmú mmu. \q1 \v 10 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuu mɛ̀nkɛ tú Kuyie nku kɛ bo, \q1 kɛ tú okpɑ̀ɑ̀tì sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 Kɛ̀ ku miɛkɛ pɛikɛ kɛtenkɛ̀ ɔ̃ nhɑumu, \q1 ibotí mɛ nyí dɑɑti kɛ commu ku ììkɛ̀ \q1 ku miɛkɛ yonkɛ dìì mɔ̀nnì. \p \v 11 Nɑ́kɛ́nɛ̀ bɛ kɛ tú: Sibɔɔtenkɑɑnìi siì í dɔ̀ɔ̀ kɛtenkɛ̀ nɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀. Sibɔɔtenkɑɑnìi bɛ̀ tu sì Kuyie tɛ̀mɑtɛ̀ í yó nkpɑɑ́ bɑ́ tɛmɑ́ɑ̀ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 12 Ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀ɔ̀ kɛtenkɛ̀ nɛ̀ ku kó muwɛ̃rímú mmu, \q1 nɛ̀ ku yɛnfòùmɛ̀ mmɛ kù fìímmɛ̀ kɛtenkɛ̀, \q1 kɛ pitɛ́ tiwɛtì nɛ̀ ku ciì. \q1 \v 13 Kɛ bɛ́i nku nùù mɛmɑ́ɑ̀ \q1 kɛ̀ mɛniɛ ntìí kɛĩ́nkɛ̀, \q1 kuù ɔ̃ɔ̃ íi nyɛwɛtɛ̀ itemmɑ̀nkɛ kɛ̀ yɛ̀ɛ dekɛ tiwɛtì, \q1 kuù ɔ̃ nte kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ɛ kperi kɛ́mmíí nkɛ́ni, \q1 kuù ɔ̃ɔ̃ dennɛní kuyɑɑkù ku kɑ̀rì. \q1 \v 14 Bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu bo bɑntɛ́ bɛ̀ í ciìmɛ̀, \q1 ifɛi bo bɛ̀ pĩ̀ńnɛ̀ bɛ̀ yìɛ̀nko timɑ́tì \q1 kɛ uti sìì bɔɔtenkɑɑnìi, \q1 sì tu siyɑ́ɑ̀bìsí kpɛsi nsi, \q1 muwemmu í bo si miɛkɛ. \q1 \v 15 Sì tu dɛtetìrɛ̀ ndɛ mutɔ̃ntetìmù, \q1 dɛmɔu dɛ̀ bo pɑɑ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbo sì potɛ́ dìì yiè. \q1 \v 16 Sɑkɔbu kɔbɛ tũ nKuyie nkù ku kpɛrɛ í mɛ ndo, \q1 kuù dɔ̀ɔ̀ kutenkù, \q1 kuù tɑ̃ɑ̃tɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ bɛ̀ te, \q1 kuù yètìrì tu ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ. \s1 Sedemii nɑ̀kɛ́mɛ̀ mɛyɛi ndotimɛ̀ Sedisɑdɛmmu \sp (Sedemii bɛ́i ntì) \q1 \v 17 Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ bɛ̀ di pìmu, \q1 kpéénnɛ̀ di nɛntì kɛ́ĩ́nnɛ́. \q1 \v 18 Ntɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ntu mù: \q1 M bo dennɛ bɛnìtìbɛ̀ dihɛì, \q1 m bo bɛ̀ ɛ̃̀ṹtɛ́ tipíìtì timɔu, \q1 bɑ́ bɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́yentɛ́. \sp (Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ bɛ́i ntì) \q1 \v 19 Ti tùɔ̀ti icɛ nyi! \q1 Ti mɔnnɛ dɛumu kɛ yóù mɛdiɛ̀, \q1 ti yɛ̀mmɛ̀ do dò nti yóó nɑ kɛ́tɔmu dɛ kó kuyɛ̃ĩku. \q1 \v 20 Ntɛ tínti kɛ̀ ti touti pĩ̀ńtɛ́, \q1 kɛ̀ iwɛ̃ĩ tɔ̃ũ. \q1 Ti bí cìɛ́tɛ́mu, ì tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ í bo wèè bo íi nti tuo, \q1 wèè bo wɛ̃tɛ kɛ́ ti ɑ̃nnɛ́ mɛdɛ́ɛ̀. \sp (Sedemii mbɛ́i ntì) \q1 \v 21 Bɛnìùbɛ̀ kó mɛyetímɛ̀ mmɛ, \q1 bɛ̀ yɛimmu bɛ̀ í wɑmmú bɛ Yiɛ̀ nKuyie. \q1 Dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ yĩɛ̃kɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do ni kɛ̀ bɛ̀ cìɛ́tɛ́. \q1 \v 22 Keènɛ̀ kunɔɔ̀roo kuù kèríní kubɑkù yoú, \q1 kɛ tùɔ̀kɛní kɛ dèè, \q1 kɛ bo pɔntɛ Sudɑɑ ɛkɛ̀, \q1 kɛ̀ dɛ̀ɛ dɔúnko kɛ́nɑɑ́ nsikpɑmɔɔ́ kó diɑ̃rì. \s1 Sedemii bɑ̀ɑ́mmɛ̀ Kuyie nyIsidɑyɛɛribɛ kpɛ́í \q1 \v 23 Ti Yiɛ̀ nKuyie nti yɛ̃́mu kɛ dò, \q1 nhonìtì í te o fòmmu, \q1 onìtì bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́nni o fòmmu. \q1 \v 24 N Yiɛ̀ nKuyie ɑ́ n tié, \q1 ɑ nɛ́ bɑ́ n tiénnɛ̀ kɛmiɛkɛ, \q1 kɛ̀ mɛɛ̀ dɔkɛ n yí yó nkpɑɑ́. \q1 \v 25 Yóu kɑ̀ɑ miɛkɛɛ do ibotí tɛì ĩ́nkɛ̀ nkɛ, \q1 bɛɛ̀ í dɑ yɛ̃́, iwuɔ nyìì í yu ɑ yètìrì, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ fèkɛmɛ̀ ɑ kó bɛnìtìbɛ̀ Sɑkɔbu kó kuwuɔ nkɔbɛ kpɛrɛ, \q1 kɛ mɛ̀nkɛ fèkɛ bɛ kpɛrɛ dɛmɔu pɑ́íí, \q1 kɛ̀ bɛ tenkɛ̀ dɔúnko. \c 11 \s1 Isidɑyɛɛribɛ tɔ̃̀tɛmɛ̀ mɛtɑummɛ̀ Kuyie ndo bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Kéntɛ́ mɛtɑummɛ̀ kpɛti n yóó dɑ nɑ́kɛ́ tì, kɛ́kɔtɛ kɛ́ tì nɑ̀kɛ́ Sudɑɑ tenkɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ. \v 3 Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ tú mí nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù, míì yɛ̃ nkɛ̀ wèè í yie mmɛtɑummɛ̀ kó tinɑ́ɑǹtì tii, ndɛ yiɛ̀ mbo yɑ̀. \v 4 N dènnɛní dìì mɔ̀nnì di yɛmbɛ̀ Esibiti bɛ̀ do borɛ̀ kɛ dò mbɛ̀ bo fɛhɑ̃ɑ̃tofɛ miɛkɛ, n dɛ mbɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ̀ n dɔ̀ bɛ̀ nkémmú n nɑ́ɑǹtì kɛ dɔɔri ti yɛ̃ mmù, mɛm̀mɛ bɛ̀ bo ntúmɛ̀ n nìtìbɛ̀ kɛ̀ nní mbɛ̀ te. \v 5 Kɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ n dɔúnnɛ̀ dìì nùù bɛ yɛmbɛ̀ dìì tu: M bo bɛ̀ duɔ́mmɛ̀ kɛtenkɛ̀ mɛnɑɑmiɛ̀ nnɛ̀ mɛcekùɔ̀ ndɛ̀ pũɔ̃̀ ndɛ̀, kɛtenkɛ̀ di mɛ̀ mbo kɛ̀ yíe. Kɛ̀ n tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: N Yiɛ̀ nKuyie dɛ̀ mmɛ ndò. \p \v 6 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Pĩɛ̃kɛ́ dɛ kó tinɑ́ɑǹtì timɔu Sudɑɑ tenkɛ̀ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɛ dɔ̀: Kéntɛ́nɛ̀ mɛtɑummɛ̀ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ́ndɔɔri tì yɛ̃ mmù. \v 7 Nɛ̀ n dènnɛnímɛ̀ di yɛmbɛ̀ Esibiti tenkɛ̀ n yí yóu m bo mbɛ̀ cɑummɛ̀ kɛ̀ n tu bɛ̀ɛ kéntɛ́ n nɑ́ɑǹtì nɛ̀ yíenní m bɑɑ bɛ̀ cɑummu kɛ̀ n tu bɛ̀ɛ kéntɛ́ n nɑ́ɑǹtì. \v 8 Bɛ̀ mɛ nyí kèńtɛ́, bɛ̀ ketɛ́ kɛ í dɔú mbɛ to dɛ bíɛ́kɛ̀, bɑ́ wè kòò tũ̀ nho tookperí kó kucɛ, dɛ mɔ̀nnì ndi n dɔ̀ɔ̀mɛ̀ n do yɛ̃ nkɛ̀ bɛ̀ yetɛ mɛtɑummɛ̀ kó tinɑ́ɑǹtì tiì yóó bɛ̀ tùɔ̀kɛní. \p \v 9 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ bɛ̀ dɑ̀kɛmu kɛ n yetɛ. \v 10 Bɛ̀ wɛ̃̀tɛ kɛ tɑ bɛ yɛmbɛ̀ do dɔɔri mɛ̀ɛ̀ yɛi mmɛ mudɔɔ̀rìmù, kɛ yetɛ n nɑ́ɑǹtì, kɛ tũ̀nnɛ yɛbɔkɛ̀ ibotí tɛì kɔ̃mɛ kɛ yɛ̀ feu iwũɔ̃. Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ tɔ̃̀tɛmu mɛtɑummɛ̀ n do dɔ̀ɔ̀nɛ̀mɛ̀ bɛ yɛmbɛ̀. \p \v 11 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ m bɛ́i nkɛ tú: M bo bɛ̀ bɔntɛ́ mɛyɛi, mbɑ́ bɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́yentɛ́, kɛ́ nni nkuɔ̀nnɛ̀, m mɛ mbɑ́ɑ́ kéntɛ́. \v 12 Dɛ mɔ̀nnì Sudɑɑ kó yɛhɛkɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ bo kuɔ́nnɛ̀ yɛbɔkɛ̀ bɛ̀ tuɔ̀ nyɛ̀ tihúúntì yɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ bɛ̀ dɛɛtɛ́ mɛyɛi mbo bɛ̀ tùɔ̀kɛní dìì mɔ̀nnì, \v 13 kɛ yɛ̃́ díndi Sudɑɑ kɔbɛ di ɛkɛ̀ sũ kɛ mɑ̀mɛ̀ di bɔkɛ̀ mɛ mmɑ̀, icɛ sũ Sedisɑdɛmmu ɛì kɛ mɑ̀mɛ̀ dibɔɔ̀ Bɑɑdi isíɛ́ kpɛri kó yɛhúúntɔ̀rɛ̀ di tuɔ̀ nyɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀ tihúúntì yɛ̀ mɛ mmɑ̀. \v 14 Dɛ mɔ̀nnì fɔ̃́ nSedemii ɑ bɑ́ ntú ɑ bo m bɑ́ntɛ̀ bɛ kpɛ́í, yoo ɑ́ n kuɔ́nnɛ̀ kɛ́ n sɑutɛnɛ̀ bɛ kpɛ́í kɛ yɛ̃́ mɛyɛi mbo bɛ̀ do dìì mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ nni nkuɔ̀nnɛ̀ n yí yóó keè. \s1 Isidɑyɛɛribɛ túmɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkóo odìfíè sɑ̀ɑ̀wè \q1 \v 15 N kɔbɛ n dɔ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri bɑ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ? \q1 Bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́ mɛyɛi mmɛ kɛ mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri, \q1 di yɛ̀mmɛ̀ dò ndi n fìé ìì wũɔ̃ kó imɑɑ mbo di dɛ́tinnɛ̀ mɛyɛi \q1 mmɛ̀ɛ̀ di doti kɛ̀ di nɑ kɛ́nyɑ̃nkɑɑ̀? \q1 \v 16 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n do di yu \q1 kɛ tú odìfíè tie sɑ̀ɑ̀mù mmu \q1 mùù pɛitɛ́ yɛbɛ sɑ̀ɑ̀yɛ̀. \q1 N nɛ́ bo duɔ́ nkɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ɛ mù pɛɛ \q1 kɛ̀ mùu cɔ́útɛ́ kɛ̀ mu bɑkɛɛ kékɛ́. \p \v 17 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ wèè do dì fìí nwèè nɑ̀ɑ́ nkɛ tú mɛyɛi ndi doti díndi Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ di tuɔ̀mmɛ̀ tihúúntì yɛbɔkɛ̀ Bɑɑdibɛ kɛ íinko o miɛkɛ. \s1 Bɛ̀ dɑ̀kɛmɛ̀ kɛ bo kuɔ Sedemii \p \v 18 N Yiɛ̀ nKuyie nkuù tì nni mbɛnkɛ kɛ̀ ntì yĩ̀ɛ̃́tɛ́, kɛ̀ kù m bɛnkɛ bɛ̀ n dɔ́nɛ̀ tì kɛ̀ n tì yɑ̀. \v 19 N do dònnɛ̀ fɛpeyɔɔ̀nfɛ̀ nfɛ bɛ̀ kɔ̀rinɛ̀ fɛ̀ mukɔ̀ù, bɛ̀ do dɑkii n kpɛ́í nkɛ bɑ́ n yí yɛ̃́ kɛ bɛ̀ tu: Tí kɔ̃ṹnɛ̀ mutie nɛ̀ mu bɛ kɛ̀ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nnɑ́ɑ́ mmu kpɛ́í kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 20 N Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ beéntì mɛ nwennimu \q1 o kóò kɛ́nyɛ̃́ onìtì yɛ̀mmɛ̀ nɛ̀ o toti tì \q1 nwe nduɔ́ n kpɛti weè yóó pɛitɛ m pɛ̀ì. \p \v 21 Anɑtɔti ɛì kɔbɛ dɔ́ kɛ́ n kuɔ̀mu kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: Kɑ̀ɑ í dɔ́ ti bo dɑ kuɔmɛ̀ yóu ɑ bo nnɑ́ɑ́mmɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. \v 22 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ bɛ́i nkɛ tú ò bo bɛ̀ potɛ́ kɛ̀ bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ɛ kú mudoò miɛkɛ, kɛ̀ dikònnì kuɔ bɛ bí initidɑɑì nɛ̀ initipòì. \v 23 Dɛ̀mɑrɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nkpɑɑ́ bɛ ɛì, ò yóó bɛ̀ bɔntɛ́ mɛyɛi mmɛ ò bo ítɛ́ kɛ́cómmú dìì mɔ̀nnì kɛ́ bɛ̀ potɛ́ bɛmbɛ Anɑtɔti ɛì kɔbɛ. \c 12 \q1 \v 1 N Yiɛ̀ nKuyie nhɑ nɑ́ɑ́ ntimɔ́mmɔnti nti m bɑ́ɑ́ nɑ kɛ dɑ nɛnninɛ̀, \q1 n nɛ́ dɔ́ kɛ́bɛ́immu sɑ́m̀pɔ́ ɑ beéntì ĩ́nkɛ̀. \q1 Bɑ nkpɛ́í nte kɛ̀ bɛyɛibɛ kpɛrɛ yíé? \q1 Bɑ nte bɛ̀ɛ̀ yetɛ ɑ kpɛti kɛ̀ bɛ̀ bo diwɛ̀ì miɛkɛ. \q1 \v 2 A bɛ̀ fìímmu kɛ̀ bɛ cĩɛ̃ ntɑ kɛtenkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ sɛ̀nti mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ pɛí yɛbɛ. \q1 A yètìrì bomu bɛ nɔ̀ miɛkɛ kɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ nɛ́ dɑ dɛ́tɛ́nɛ̀. \q1 \v 3 N Yiɛ̀ nKuyie, ɑ n wúómmu kɛ n yɛ̃́, \q1 ɑ yɛ̃́mu kɛ dò n yɛ̀mmɛ̀ bo ɑ bíɛ́kɛ̀, \q1 cɑ̃́nnɛ́ bɛ ipe bɛ̀ kɔ̀rinɛ̀ ì i kɔ̀ùdieku i kɔ̃mɛ, \q1 bɑtɛ bɛ dikɔ̀ùyiè kpɛ́í. \p \v 4 Dɛ̀ yó nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ kɛ̀ dihɛì yɛ̀ yɛdɑbùò mmiɛkɛ? Timútì tiì kpeì dɛpɑɑ nkɛ̀ iwũɔ̃ kɔ̃ ndihɛì miɛkɛ, bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo dihɛì miɛkɛ bɛ kó kuyonku kpɛ́í kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ nɑ́ɑ́ nkɛ tú Kuyie nyí wúó nti dɔɔri dɛ̀. \b \q1 \v 5 Kɛ̀ Kuyie nní tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: \q1 Kɑ̀ɑ nɛinɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kèrí bɛ nɑɑ̀cɛ̀i kɛ ɔ̀u, \q1 ɑ bo yĩ́mɛ kɛ́nɑ kɛ́betɛnɛ̀ sisɛ̃ĩ́? \q1 Kɑ̀ɑ bo mbo dihɛì mɛom̀pùmɛ̀ kpɛri ndi kɛ̀ dɛ̀ dɑ nɑɑti, \q1 dɛ̀ bo ndɑ dòmmɛ mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ bo tɑnní dìì mɔ̀nnì? \p \v 6 Bɑ́ ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ bɛ̀ di wɛ̃ ndi cicɛ bɛ̀ bo dɑ fítɛ́. Bɛ̀ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ ɑ kɔ̀ùbɛ̀ mbɛ kɛ̀ bɛ̀ dɑ úú. Kɛ̀ bɛ̀ dɑ kpɛntinɛ̀ mɛnɑ́ɑnkùɔ̀ nhɑ dɔ̀ɔ̀ mɛyɔɔ̀mmɛ̀. \s1 Kuyie ndootóomɛ̀ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ ku nìtìbɛ̀ \q1 \v 7 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N dootóomu tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɛ̀ɛ̀ do tú n kpɛtɛ, \q1 m peitɛ́ n nɔu nsi n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ ĩ́nkɛ̀, \q1 n yɛ̀mmɛ̀ do nɑɑtinɛ̀ bɛ̀, \q1 m bɛ̀ ɑ̃nnɛ́ bɛ dootitɔbɛ̀ nɔu miɛkɛ nkɛ. \q1 \v 8 Bɛ̀ɛ̀ do tú n kɔbɛ bɛɛ̀ nɑɑ́ ntimuntũntì n kpɛ́í, \q1 kɛ kontí kɛ n wɑnti. \q1 Dɛɛ̀ te kɛ̀ m bɛ̀ níí. \b \q1 \v 9 N nìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do tú n kɔbɛ bɛɛ̀ nɑɑ́ \q1 ndi mmɔ̀nnì dikoribii kɛ̀ icĩrí dì duò. \q1 Pĩɛ̃kɛ́nɛ̀ kɛ̀ tikpɑsĩ̀ntìi tíí nkɛ́di dibɑnni. \q1 \v 10 Bɛnɑɑcɛ̃mbɛ bɛɛ̀ bɑ̀tɛ́ m pɑku kɛ kùɔ fínyĩ̀ kó dɛtie, \q1 bɛɛ̀ nɑ̀u dɛpɑɑ nsɑ̀ɑ̀rɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dɑnnɛ́ kɛ nɑɑ́ ntɛdɔntɛ̀. \q1 \v 11 Kɛ̀ dɛ̀ nɑɑ́nko tɛdɔmpɛ́ítɛ̀ kɛ duɔ́o n yììkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dò mmɛsémmɛ̀, \q1 kɛ̀ dihɛì dɔúnko bɑ́ òmɔù í bɔti dɛ kpɛti. \b \q1 \v 12 Sitɑ̃píɛ́ simɔu ĩ́nkɛ̀ nkɛ bɛfèèbɛ̀ tùɔ̀kɛnímɛ̀, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nkó kuyɛ̃ĩku kuù bɛ̀ do itemmɑ̀nkɛ imɔu, \q1 bɑ́ òmɔù í súɔ́. \q1 \v 13 Ntɛ díndi kɛ ɔ̃ɔ̃ buɔtí tidiitì bɛ̀ tu tì bèdéè \q1 kɛ̀ tìi yɛ̀ tipotì, \q1 di mɛ mbɑ́ɑ́ cɔ̃ntɛ dɛ̀mɑrɛ̀. \q1 Ifɛi ìì di bonɛ̀ di dɛì tìì diitì \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie mmiɛkɛ kɛɛ̀ di yɛ̀, \q1 dɛɛ̀ kpɛ́í nte. \s1 Kuyie nyɛ̃ nkù yóó dɔɔ̀mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ pɛɛtitɔbɛ̀ \p \v 14 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n nɑ̀kɛ́ tì n nìtìbɛ̀ pɛɛtitɔbɛ̀ bɛmɔu kpɛ́í. Bɛ̀ tu bɛyɛibɛ mbɛ n kpɛ́í, bɛ̀ kɑ̀ɑ́kɛ́ n kpɛrɛ n duɔ́ ndɛ̀ ndɛ n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ. Dɛ yɛmbɛ̀ n yóó bɛ̀ ũtirɛmu kɛtenkɛ̀ bɛ̀ fìíkú dɛ̀, kɛ́fietɛ Sudɑɑ wuɔ nkɔbɛ bɛmɔu. \v 15 Dɛ kó difɔ̃nkúò mɛsémmɛ̀ yóó bɛ̀ nni mpĩ́nnɛ̀mu, kɛ̀ n wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ní bɛ tenkɛ̀, bɑ́ wè o ɛì. \v 16 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ dɛ̀ sɔ̃́ mbɛ̀ tũ̀nnɛ n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó icɛ, kɛ pɑrìku nɛ̀ n yètìrì kɛ tú Kuyie mbomu bɛ̀ do bɛnkɛ mɛ̀ɛ̀ botí n nìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ mpɑrìkunɛ̀ dibɔɔ̀ Bɑɑdi kó diyètìrì, m bo bɛ̀ kɑ̀nnɛ n nìtìbɛ̀ cuokɛ̀. \v 17 Bɛ miɛkɛ kɛ̀ kubotí mɑkù kɔbɛ mɛ nyetɛ n kpɛti n nɛ́ kù uutɛ́ pɑ́íí kɛ́ kù kùɔ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m míì bɛ́i. \c 13 \s1 Fɛnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ kó mɛbɛnkùmɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Kɔtɛ kɛ́dontɛ́ fɛnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ fɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù kɛ́yi kɛ nɛ́ nyɛ̃́ kɛ́ bɑ́ɑ́ fɛ̀ mɛ̀ú mmɛniɛ. \v 2 Kɛ̀ ń tũnnɛ n Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ̀kɛ́ tì kɛ́kɔtɛ kɛ́dontɛ́ fɛnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ kɛ́yi. \v 3 Kɛ̀ n Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kucɛ mɛdɛ́rímɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 4 Ítɛ́ kɛ́túótɛ́ fɛnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ ɑ dontɛ́ fɛ̀ kɛ́yi, kɛ́kɔtɛ kukó nhEfɑdɑti kɛ́ fɛ̀ sɔ̀nnɛ yɛpèrɛ̀ fíè. \v 5 Kɛ̀ n kɔtɛ kɛ́ fɛ̀ sɔ̀nnɛ Efɑdɑti n Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ̀kɛ́ kɛ yɛ̃ ndɛ̀ ndòmmɛ̀, \v 6 kɛ̀ dɛ̀ɛ yíɛ́ kɛ́mɔntɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: Ítɛ́ kɛ́kɔtɛ Efɑdɑti kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́túótɛ́ fɛnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ n do duɔ́ nkɑ̀ɑ sɔnnɛ fɛ̀. \v 7 Mɛm̀mɛ kɛ̀ n yítɛ́ kɛ́kɔtɛ Efɑdɑti kɛ́wɑmmú n do fɛ̀ sɔ̀nnɛ dɛ̀ kɛ́ fɛ̀ tùótɛ́, kɛ nɛ́ nsɔ̃́ nfɛ̀ cɑ̀kɛ kɛ tɛ̃́nkɛ í dò nkɛ́dɔɔ̀nɛ̀ mùmɑmù. \p \v 8 Kɛ̀ n Yiɛ̀ nKuyie nwɛ̃tɛ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 9 Mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú: Mɛɛ̀ botí nku n yóó cɑkɛmɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ do pɔtìnɛ̀ dɛ̀, dɛ̀ɛ̀ do tú Sedisɑdɛmmu kɔbɛ kó tɛfentɛ̀ m bo dɛ̀ cɑ̀kɛ. \v 10 Kubotí yɛiku nku, bɛ̀ í dɔ́ kɛ́keè n nɑ́ɑǹtì, bɛ̀ bɑɑ sɔkɛ́ bɛ tookperí yɛiyi miɛkɛ nkɛ, kɛ tɑunkonɛ̀ bɛmɑ́ɑ̀ yɛbɔkɛ̀, kɛ ninku kɛ yɛ̀ bɑ̀ɑ́. Dɛ kó kubotí kɔbɛ kpɛrɛ wɛ̃ti fɛɛ̀ nɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ kpɛrɛ ndɛ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó ndò nkɛ́dɔɔ̀nɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀. \v 11 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yi mɛ̀ɛ̀ botí fɛnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ n do mɛ nyi Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ, n do dɔ́ bɛ̀ ntú n nìtìbɛ̀ mbɛ kɛ́ndɛ́úkùnko n yètìrì kɛ́ntú n kɔbɛ bɛ̀ mɛ nyí kèńtɛ́ n kpɛti. \s1 Kuyie ndònnɛnɛ̀mɛ̀ ku miɛkɛ mɛnɑɑ̀ \p \v 12 Kɛ̀ Kuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Kɔtɛ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù míì tu: Sicèe bo kɛ bo mpíɛ́kɛ́ mɛnɑɑ̀ mmɛ. Kɛ̀ bɛ̀ dɑ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ tú: Ti yɛ̃́mu sicèe bomɛ̀ kɛ bo mpíɛ́kɛ́ mɛnɑɑ̀, \v 13 nhɑ nɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: M bo nii mmɛnɑɑ̀ ndihɛì diì nkɔbɛ bɛmɔu, kɛ́tɑunnɛ̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kɑ̀ri okpɑ̀ɑ̀tì Dɑfiti kó dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ bɛmɔu. \v 14 Bɛnìtìbɛ̀ bo mbokù bɛtɔbɛ̀ cicɛbɛ̀ nɛ̀ bɛ bí, mɛsémmɛ̀ bɑ́ɑ́ bɛ̀ nni mpĩ́nnɛ̀, m bɑ́ɑ́ bɛ̀ cĩ̀ɛ̃́, m bɑ́ɑ́ bɛ̀ kuɔ́ mmɛsémmɛ̀, m bo bɛ̀ kùɔ pɑ́íí. \s1 Ti dòmmɛ̀ kɛ́kéntɛ́ Kuyie n kpɛti kɛ̀ dɛ̀ kpɑɑ́ kɛ tɔ́kɛ́ \q1 \v 15 Kéntɛ́nɛ̀ kɛ́yɔnkùnnɛ di to, \q1 bɑ́ mmɔkɛnɛ̀ sifeí, \q1 di Yiɛ̀ nKuyie nkuù nɑ̀ɑ́. \q1 \v 16 Ndɛ́úkùnkonɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie ndi tũ nkù yètìrì, \q1 kɛ̀ kù mu nyí duɔnní kɛyènkɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ dì bììtoo, \q1 kɛ̀ di bétírí yɛtɑ̃́rɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛyènkɛ̀, \q1 di do bɑɑ diyiè diì bo yɛ̀nnímɛ̀, \q1 kɛ̀ kù nɛ́ duɔ́ nkɛ̀ dɛ̀ di bììtoo sɑ̃̀ṹ \q1 kɛyɔ̃ɔ̃kɛ̀nyènkɛ̀ kɔ̃mɛ. \q1 \v 17 Kɛ̀ di í kèńtɛ́ itié m bo tɑ didɑbònnì m mɑ́ɑ̀ borɛ̀, \q1 kɛ́kɔmmú tinɔnniɛti mɛdiɛ̀. \q1 Di kó tɛfentɛ̀ diɛtɛ̀ kpɛ́í, \q1 m bo kɔmmú mɛdiɛ̀. \q1 Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ yóó pĩ́mmúmɛ̀ Kuyie nkó bɛnìtìbɛ̀ kɛ́kònnɛ̀. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kpɛ́í \q1 \v 18 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \q1 Nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o yɔ̃ onitipokpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ bɛ̀ɛ kɑri kɛtenkɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ dikpɑ̀ɑ̀tìpìì í kpɑɑ́mɛ̀ bɛ yɔ ĩ́nkɛ̀. \q1 Dì do kɛtenkɛ̀ nkɛ. \q1 \v 19 Kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kó yɛhɛkɛ̀ kpetínnɛ́mu, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ í kpetì dihɛì kó yɛcɑ̀kɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ bɛ̀ pĩ̀ḿmúmɛ̀ bɛmɔu ndi bɛ̀ í sùɔ́ nhòmɔù. \s1 Isidɑyɛɛribɛ dimɛ̀ ifɛi \q1 \v 20 Íinnɛ̀ di yɔ kɛ́yɑ̀ di dootitɔbɛ̀ kèrínímɛ̀, \q1 kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀. \q1 Bɛnìtìbɛ̀ n do di bɑ̀nnɛ bɛ̀ cuó nkɛ? \q1 Bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do tú di kó disɑ̃nni. \q1 \v 21 Di do nɑɑtinɛ̀ bɛ̀ bo di nɑ dìì mɔ̀nnì kɛ́ di bɑɑtɛ́, \q1 dɛ̀ bo ndi dòmmɛ? \q1 Dɛ kó kuyonku bo ndònnɛ̀ kupɛitɛ́yonku ɔ̃ɔ̃ pĩ́ mmɛ̀ɛ̀ botí onitipòkù. \q1 \v 22 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ di mbékú dimɑ́ɑ̀ mùù kpɛ́í nte \q1 kɛ̀ tiì nkó dimɑ̀ɑ̀ di tùɔ̀kɛní. \q1 Di yɛi mmɛɛ̀ dɛutɛ́ dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ kɑ̃̀tɛ́ di yɑɑ̀bòrɛ̀, \q1 kɛ kɔ̀ùtɛ di nɑɑ̀cɛ̀nkíè. \b \q1 \v 23 Onitisɔ̀ù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ceetɛ o kɔ̃̀ntì ti dòmmɛ̀, \q1 dimɑnnì mɛ mbɑ́ɑ́ nɑ kɛ́dɛitɛ di yɔ̃̀rɛ̀. \q1 Díndi bɛ̀ɛ̀ mɑntɛ́nɛ̀ mɛyɛi ndi bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ mɛ̀ yóu kɛ́dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \q1 \v 24 N yóó di cíɛmmu kɛ̀ di cíɛ́tɛ́, \q1 kuyɑɑkù ɔ̃ɔ̃ cíɛ mmɛ̀ɛ̀ botí tɛdɔntɛ̀ kó timútì. \b \q1 \v 25 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Díndi Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ ntɛnɛ̀ n tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì di kpɛ́í, \q1 n di bɑɑnɛ̀ tì tinti. \q1 Kɛ yɛ̃́ di n yɛ̃̀mmɛ̀mu kɛ m bùtínnɛ́ kɛ tũ̀nnɛ yɛbɔkɛ̀. \q1 \v 26 Míì mɔ́mmuɔ n yóó kɑ̃́tɛ́ di ɑ̃ yɛ̀ɛ̀ yɑɑ̀bòrɛ̀ kɛ́kɑ̃́ɑ̃́ ndi ììkɛ̀, \q1 kɛ di cónnɔ́ɔ dɛtetìrɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ di fɛi. \q1 \v 27 Di kó mubɔɔtũ̀mmù yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɔ̃mu tontɛ́mu, \q1 dɛ̀ dò nhonitidɔ̀ù ɔ̃ ntũmmɛ̀ mmɛ otɔù pokù, \q1 dinɑɑdɑɑ̀ ɔ̃ ntũmmɛ̀ fɛnɑɑnifɛ kɛ kɔnti. \q1 N yɑ̀mu ifɛi kpɛrɛ di dɔɔri dɛ̀ díndi Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ. \q1 Di bo yɑ̀! Di kó mɛyɛi nyóó deè ɔ̃̀ndɑɑ̀ ndi? \c 14 \s1 Kuyie mbɛ́innɛ̀ tì Sedemii kutɑyiɛtí mɔ̀nnì \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ mí nSedemii kutɑyiɛtí mɔ̀nnì kɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Sudɑɑ kɔbɛ bo yɛkúdɑbùò mmiɛkɛ nkɛ, \q1 bɛ ɛkɛ̀ yɛɛ̀ nɑɑ́ ntidobontì, \q1 kɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ kɑ̀ri kɛtenkɛ̀. \q1 Kɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ kó isɑ́útìi dèkɛ kɛĩ́nkɛ̀. \q1 \v 3 Bɛkótíbɛ̀ tũɔ̃̀ mbɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀ mudúò kukó \q1 kɛ̀ bɛ̀ kũũ̀nní nɛ̀ yɛdɔ́ yɛtetìrì, \q1 kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ di kɛ̀ bɛ̀ sĩ̀ĩ́ nsĩ́ĩ́. \q1 \v 4 Kɛ̀ bɛ tenkɛ̀ kpeí kɛ pɑ̀ɑ́, \q1 kɛ yɛ̃́ fɛtɑɑfɛ̀ í niumɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛtenkútíbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ sĩ̀ĩ́ nsĩ́ĩ́. \q1 \v 5 Kɛ̀ siyɔ́ɔ́ pɛí kɛ dokòo si bí, \q1 kɛ cokù timútì í kpɑɑ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \q1 \v 6 Dikpɑ́ɑ̀ kóo sɑ̃mmɑrímú còḿmú yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ \q1 kɛ yɔ̃ mmuyɑɑ́ sikpɑmɔɔ́ kɔ̃mɛ, \q1 kɛ̀ si nùɔ nhontɛ́ timútì í kpɑɑ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \sp (Bɛnìtìbɛ̀ bɛ́i ntì) \q1 \v 7 Bɑ́ kɛ̀ ti yɛi nti bekùnɛ̀ \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ pĩ́ mmutɔ̃mmú ɑ kó diyètìrì yɑ̀ɑ̀ bo cɑkɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, \q1 ti dɑ bùtínnɛ́mu kucɛ mɛ̀pɛ́u, \q1 ti dɑ cɑ̀ɑ̀rɛ̀mu. \q1 \v 8 Isidɑyɛɛribɛ bùɔ́ fɔ̃́ nwe, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ bɛ̀ dɛɛrí, bɛ yɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mɔ̀nnì. \q1 Dɛ̀ yĩ́mɛ kɑ̀ɑ í dɑkɛ bɛ ɛì kpɛ́í, \q1 kɛ do nhopɔ̀ɔ̀ wèè bɑ̀tɛ́ kɛ bo yié nkɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ pikɛ. \q1 \v 9 Bɑ́ ndɔɔri kɛ dò nhonìtì dɛ̀ di wè, \q1 kɛ dò nhokpɑ̀rìnuɔnti wèè cĩ̀tɛ kɛ tɛ̃́nkɛ í yóó nɑ kɛ́dɛɛtɛ́ bɛtɔbɛ̀. \q1 Fɔ̃́ nti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ bomu ti cuokɛ̀, \q1 ti tú ɑ kɔbɛ mbɛ, ɑ bɑ́ɑ́ ti bɔntóo. \p \v 10 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ nɔnnɛ̀ bɛ̀ bo ncɑ̃́nnì cɑ̃́nnìmɛ̀ mmɛ, bɛ̀ í dɔ́ kɛ́cómmú dibòrì dimɑ́ɑ̀. Di mmɔ̀nnì m bɛ̀ pɛ̃̀mmu. N dèntɛnímu bɛ yɛi nkpɛ́í, n yóó bɛ̀ yietímu bɛ yɛi. \p \v 11 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: A bɑ́ nni mbɑ́ɑ́ bɛ nnìtìbɛ̀ kpɛ́í kɛ tú m bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \v 12 Bɑ́ kɛ̀ bɛ̀ boú dinùù kɛ úú n yí yóó keè, kɛ̀ bɛ̀ n feu iwũɔ̃ kɛ tuɔ̀ kɛ m pɑ̃ɑ̃ ntidiitì kó yɛpɑ̃rɛ̀ n yí yóó dɛ̀ cɔutɛ́. N yóó bɛ̀ bɔntɛ́ mudoò mmu nɛ̀ dikònnì nɛ̀ mutenkṹṹ kɛ̀ bɛ̀ɛ kú bɛmɔu pɑ́íí kɛ́deè. \p \v 13 Kɛ̀ n kù tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Áú n Yiɛ̀ nKuyie! Bɛ̀ɛ̀ yɛ̃ mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ nhɑ pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì bɛɛ̀ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nkɛ tú bɛ̀ bɑ́ nyĩɛ̃̀kù mudoò bɛ̀ mɛ mbɑ́ nyĩɛ̃̀kù dikònnì kɑ̀ɑ yóó bɛ̀ duɔ́mmu mɛom̀pùmɛ̀ dɛ kó dihɛì miɛkɛ. \p \v 14 Kɛ̀ n Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Bɛ̀ɛ̀ yɛ̃ mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nsiyɑ́ɑ̀bìsí nsi, míì í bɛ̀ tɔ̃nkoo, míì í bɛ̀ duɔ́ ndɛ kó dinùù, míì í tì mbɛ̀ nɑ̀kɛ́. Bɛ̀ yɛ̃ mbɛ̀ yɑ̀ mɛ̀ɛ̀ bɛnkùmɛ̀ tu siyɑ́ɑ̀bìsí nsi, mɛbɔɔkɔ̃mɛ, bɛ mɔ́mmɔmbɛ kó mɛsoùmmɛ̀ mmɛ bɛ̀ di nɑ́ɑ́mmɛ̀. \v 15 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n tú: Bɛ̀ɛ̀ yɛ̃ mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ nɑ́ɑ́nnɛ̀ n kó diyètìrì m mɛ nyí bɛ̀ tɔ̃. Bɛ̀ɛ̀ tu mudoò nɛ̀ dikònnì dɛ̀ í tɑtiní dihɛì, mudoò nɛ̀ dikònnì dɛɛ̀ yóó bɛ̀ kùɔ. \v 16 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ yɛ̃ mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ mbɛ̀ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, bɛ̀ bo duó Sedisɑdɛmmu ɛì miɛkɛ, mudoò nɛ̀ dikònnì dɛ kpɛ́í, bɛ pobɛ̀ nɛ̀ bɛ bí initidɑɑì nɛ̀ initipòì dɛ̀ bo kú, kɛ́nduɔ́ duɔ́ bɑ́ bɛ̀ bɑ́ɑ́ pɛ́tɛ́ bɛ̀ bo bɛ̀ kũnnɛ́ dɛ̀. N yóó bɛ̀ yietímu bɛ yonku kó tiyeti. \p \v 17 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ tú: \b \q1 N nɑ ndɔ́ n nuɔ nyiì sṹṹ ntinɔnniɛti, \q1 kɛ̀ nní nkuɔ̀ nkɛyènkɛ̀ nɛ̀ kuyie, \q1 kɛ yɛ̃́ kuyɛ̃ĩku kuù domɛ̀ n nìtìbɛ̀ kɛ bɛ̀ kɔ̀ùtɛ, \q1 kɛ̀ dɛ kó dikɔutirì dɛu mɛdiɛ̀. \q1 \v 18 Kɛ̀ mudoò yó nkɔù ditowɑɑ̀ kɔbɛ, \q1 kɛ̀ dikònnì kɔ̀ù bɛ̀ɛ̀ bo dihɛì. \q1 Bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ mmí nKuyie m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛ̀ í bɑntɛ́ mùù tɛrɛ̀ ndɛ. \sp (Bɛnìtìbɛ̀ bɛ́i ntì) \q1 \v 19 Ti Yiɛ̀ mmɛ̀nkɛ sɑ̀ɑ̀ dootóomu tínti Sudɑɑ kɔbɛ pɑ́ííɑ̀? \q1 Kù ti pɛ̃̀mmu kɛ̀ dɛ̀ dèèɑ̀? \q1 Bɑ nnɛ́ te kɛ̀ kù ti potɛ́ kuyɛ̃ĩku kuu mbɑ́ kù í miɛrí? \q1 Kɛ̀ ti bɑɑ diwɛ̀ì bɑ́ ti í dì yɑ̀u, \q1 ti yɛ̃́ kɛ tú ti yóó miɛtɛ́ kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nnɛ́ dɔkɛ tì ɑutɛ́. \q1 \v 20 Ti Yiɛ̀ nKuyie nti bɑntɛ́mu ti cɑɑ̀rìmɛ̀, \q1 kɛ yɑ̀ ti yɛmbɛ̀ kɔ̃mɛ, \q1 ti tú bɛcɑɑ̀rìbɛ̀ mbɛ. \q1 \v 21 A yètìrì yɑ̀ɑ̀ bo cɑkɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \q1 Bɑ́ɑ́ senkɛ̀rì dihɛì ɑ kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì borɛ̀ nɛ̀ di kpetì. \q1 Dentɛní mɛtɑummɛ̀ ɑ ti dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ kɛ bɑ́ɑ́ mɛ̀ tɔ̃̀tɛ. \q1 \v 22 Sitenkɑɑnìi ibotí tɛì tũ̀ nsì miɛkɛ tɛ̀mɑtɛ̀ bo nɑ kɛ́duɔ́ nkɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ɛ niɑ̀? \q1 Tiwɛtì tiì duɔ̀nní fɛtɑɑfɑ̀ɑ̀? \q1 Fɔ̃́ nti Yiɛ̀ nKuyie nti búɔ́ fɔ̃́ nwe fɔ̃́ɔ̃̀ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛmɔu. \c 15 \p \v 1 Kɛ̀ nYiɛ̀ nKuyie nsɔɔtɛ́ ku nɑ́ɑǹtì kɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Bɑ́ kɛ̀ Mɔyiisi nɛ̀ Sɑmmuyɛɛri kɛ̀ bɛ̀ m bɑ̀ḿmú bɛ nnìtìbɛ̀ kpɛ́í, n yɛ̀mmɛ̀ í wɛ̃tiní bɛ bíɛ́kɛ̀. Bɛti bɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ́tɛ́ n yììkɛ̀! Kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ fũtɛ m borɛ̀. \v 2 Kɛ̀ bɛ̀ dɑ bekɛ kɛ tú: \q1 Ti bo kɔtɛ kɛ? \q1 A bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ tú, \q1 n yɛ̃ nwèè dò nkɛ́kú, ò yóó kúmu, \q1 kɛ̀ bɛ̀ dò nkɛ́kuɔ wè, bɛ̀ yóó ò kùɔmu. \q1 Wèè dò nkɛ́kúnɛ̀ dikònnì ò yóó di nkúnɛ̀. \q1 Wèè do nkɛ́tɑ tidɑɑtì ò tì tɑtimu. \p \v 3 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i! Tiyɛ̃ĩti tìnɑ̀ɑ̀ tinti n yóó ti mbɛ̀ potɛ́mu, tiì tu: Bɛ̀ bo kúmɛ̀ mudoò miɛkɛ. Simɔɔ́ bo bɛ̀ dɔmmúmɛ̀, tinɔ̀tì bo bɛ̀ cɔmɛ̀, tikpɑsĩ̀ntì bo bɛ̀ dimɛ̀, dɛ̀ bo bɛ̀ di kɛ́ bɛ̀ dèè pɑ́íí. \v 4 M bo bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ bo do kutenkù kó yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛmɔu kɔ̃m̀bùɔ̀tì Esekiɑsi birɛ Mɑnɑnsee Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì do cɑ̀kɛ mɛ̀ɛ̀ cɑɑ̀rìmɛ̀ Sedisɑdɛmmu mɛ kpɛ́í. \s1 Dɛ̀ bimɛ̀ Kuyie nkɛ̀ kù bɑ̀ɑní \q1 \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Díndi Sedisɑdɛmmu kɔbɛ, \q1 òmɔù bo wèè bo di kuɔ́ mmɛsémmɑ̀ɑ̀? \q1 We mbo sɑutɛ di kpɛ́í? \q1 We mbo fétìnnɛ o fíè kɛ́mbékú dɛ̀ di dòmmɛ̀? \q1 \v 6 Di m bɔntóomu, kɛ m bùtínnɛ́, \q1 kɛ̀ mmɛ n yòutɛ n nɔ̀ùtɛ̀ kɛ bo di potɛ́ kɛ́kuɔ, \q1 dɛ̀ m bimu, n di kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ kɛ ɔ̀umu. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 \v 7 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n tùótɛ́ m piɛnkù kɛ còḿmú dihɛì mɑ̀nku kɛ di ye, \q1 kɛ̀ di pɑ̀ɑ̀ di bí kɛ̀ n di kùɔ di í yiémmɛ̀ kɛ yóu di yɛi. \q1 \v 8 Kɛ̀ bɛkúpobɛ̀ sũ̀ṹ ndi ciɛ mubirímú dòmmɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì nùù. \q1 Tibíyɔ̃tì tiì kèè kuyie ncuokɛ̀ ti bí kumɛ̀, \q1 kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ ntì ɑutɛ́ kɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ tì do. \q1 \v 9 Onitipòkù wèè do mɔkɛ ibí ìyiekɛ̀ kòo ì pɑ̀ɑ̀. \q1 Kɛ̀ dɛ̀ ò kpeí koò bììtoo kuyie ncuokɛ̀, \q1 kòò tɑ mɛsémmɛ̀ miɛkɛ. \q1 Bɛ̀ɛ̀ bo yentɛ́ kɛ́nkpɑɑ́, m bo tɔ̃nkoo bɛ dootitɔbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ kùɔ. \q1 Mí n di Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \s1 Sedemii kuɔ́nnɛ̀mɛ̀ Kuyie kɛ̀ kùu yɑ́úkùnnɛ o kɔ̃̀ntì \sp (Sedemii bɛ́i ntì) \q1 \v 10 N tùɔ̀ti icɛ bé! \q1 N yɔ̃, bɑ nte kɑ̀ɑ m pɛitɛ́? \q1 Dihɛì dimɔu miɛkɛ òmɔù í n dɔ́, \q1 bɛmɔu bɛ̀ n dɔ́nɛ̀ dikpɑ̀nnì ndi. \q1 N yí pèntɛ òmɔù kpɛrɛ, \q1 òmɔù mɛ nyí m pèntɛ dɛ̀mɑrɛ̀, \q1 bɑ́ wè kòò nɛ́ tú m bo yɑ̀. \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì) \q1 \v 11 Míì duɔ́ nkɑ̀ɑ dootitɔbɛ̀ dɑ bɔ̀útɛ́, \q1 mɛyɛi nnɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ dɑ do dìì mɔ̀nnì. \q1 \v 12 Timɑ́tì bo kéétɛ́ kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kó dicíèɑ̀? \q1 Timɑ́tì bo kéétɛ́ disɔɔwũɔ̃̀ɑ̃̀? \q1 \v 13 Díndi Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ, \q1 di kó tikpɑ̀tì nɛ̀ di kpɛrɛ di mɔkɛ dɛ̀, \q1 bɛ̀ bo dɛ̀ ɛí fɑ̀ɑ̀rɛ̀. \q1 Mɛyɛi ndi dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ dihɛì dimɔu miɛkɛ mɛ kpɛ́í. \q1 \v 14 M bo duɔ́ nkɛ̀ di dootitɔbɛ̀ɛ di pĩ́mmú \q1 kɛ́kònnɛ̀ dihɛì di do í yɛ̃́ dì. \q1 M miɛkɛ kɛɛ̀ di yɛ̀ kɛ di cɔ́ú. \sp (Sedemii bɛ́i ntì) \q1 \v 15 N Yiɛ̀ nKuyie nhɑ bɑ́ɑ́ yɛ̃̀ n kpɛ́í, \q1 n yɛ̃́ n kpɛ́í nkɛ́ n dɛɛtɛ́nɛ̀ n dootitɔbɛ̀, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ bo pɛitɛ bɛ̀ɛ̀ n fɛ̃́ũnko, \q1 ɑ bɑ́ɑ́ ti wɛ̃nnɛ́ kunɑsɑ̃́ɑ̃ ɑ minnímɛ̀ dɛu mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, \q1 n yɛ̃́ kɛ dò mbɛ̀ n sɑ̃̀ɑ̃́ fɔ̃́ɔ̃̀ kpɛ́í nkɛ. \q1 \v 16 A ɔ̃ nkɑ̀ɑ bɛ́i nhɑ nɑ́ɑǹtì, n tì ɑ̃nnɛ́ n yɛ̀mmɛ̀ mmɛ, \q1 ɑ nɑ́ɑǹtì tiì do tú n kó diwɛ̀ì, n kó kuyɛǹnɑɑtí. \q1 N Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ bɛ̀ yu ɑ yètìrì ndi kɛ n cɑ̃̀ńnɛ́. \q1 \v 17 N do í kɑtìnɛ̀ mudɑɑ́ nyɛmbɛ̀ kɛ̀ ti dɑú, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ m pĩ kɛ bɛ̀ nni ncɑ̃̀ńnɛ́nɛ̀, \q1 ɑ miɛkɛ kɛɛ̀ bɛ̀ pɛ́ì kɛ toǹnì. \q1 \v 18 Bɑ nte kɛ̀ n kó mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ í mɔkɛ kumɑ̀nku? \q1 Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ n kó tiyɛ̃ĩti í dɔ́ kɛ́miɛtɛ́? \q1 A n soutɛ́mu kukó nkùù kó mɛniɛ nkũũ ku kɔ̃mɛ. \b \q1 \v 19 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Kɑ̀ɑ wɛ̃̀tɛní m borɛ̀ m bo wɛ̃tɛ kɛ dɑ dɔ̀ɔ̀ n kóo tɔ̃ntì, \q1 kɑ̀ɑ bɑ̀ɑ̀tì tìì wenni, kɛ nɑ́ɑ́ kɛ yóu tiyɛiti, \q1 n yóó wɛ̃tɛ kɛ dɑ duɔ́mmu n nɑ́ɑǹtì. \q1 Sudɑɑ kɔbɛ bɛɛ̀ dò nkɛ dɑ tũnnɛ, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ í dò n kɛ́ bɛ̀ tũ̀nnɛ. \q1 \v 20 M bo dɑ kpénkùnnɛ bɛ ììkɛ̀ \q1 kɑ̀ɑ ndò ndisɔɔwũɔ̃̀ kó kuduotí, \q1 bɛ̀ bo ndɑ kũmmù, bɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ dɑ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀mɑrɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ n yó ndɑ mbonɛ̀mɛ̀mu kɛ dɑ dɛɛrí kɛ dɑ coonko. \q1 Mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie m míì bɛ́i. \q1 \v 21 N yó ndɑ dɛɛrímu bɛyɛibɛ nɔu miɛkɛ, \q1 kɛ dɑ fietɛ bɛkperíbɛ̀ nɔu miɛkɛ. \c 16 \s1 Mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ doti Isidɑyɛɛribɛ bɛ tookperí kpɛ́í \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀ \v 2 m bɑ́ɑ́ túótɛ́ onitipòkù m bɑ́ɑ́ piɛ́ ibí initipòì nɛ̀ initidɑɑì ku ntempɛ̃ mmiɛkɛ. \p \v 3 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ̀kɛ́ tì kɛ̀ dɛ̀ ntukúnɛ̀ ibí bɛ̀ yóó piɛ́ ì Sudɑɑ kó kutempɛ̃ mmiɛkɛ initidɑbí nɛ̀ initipobí i yɔ̃bɛ̀ nɛ̀ i cicɛbɛ̀ bɛ kpɛ́í. \v 4 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntú bɛ̀ yóó kú mutòntònkṹṹ mmu, bɛ̀ bɑ́ɑ́ pɛ́tɛ́ wèè bo kɔmmú bɛ kṹṹ nnɛ̀ wèè bo bɛ̀ kũnnɛ́. Bɛɛ̀ yó ntú tikùtì kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀, mudoò nɛ̀ dikònnì dɛɛ̀ yóó bɛ̀ kònnɛ̀. Tinɔ̀tì nɛ̀ tikpɑsĩ̀ntì kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ pɛ̀tɛ́ kɛ́di. \p \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Bɑ́ɑ́ kɔtɛ tɛkúcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mɑtɛ̀ kɛ́ntú ɑ bo kuɔ́, ɑ bɑ́ ntú ɑ bo bɛ̀ totɛ́nɛ̀ mɛsémmɛ̀. Nɛ̀ dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ ti tɛ̃́nkɛ í mɔkɛ tinɛ́potì, n yí bɛ̀ mɔ̀kɛnɛ̀ diwɛ̀ì, n yí yóó bɛ̀ kuɔ́ mmɛsémmɛ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 6 Bɛkperíbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀ bɛ̀ yóó kúmu bɛmɔu, bɑ́ bɛ̀ bɑ́ɑ́ pɛ́tɛ́ wèè bo bɛ̀ kũnnɛ́ òmɔù bɑ́ɑ́ kuɔ́ mbɛ kṹṹ, òmɔù bɑ́ɑ́ dúɔ́kɛ́ omɑ́ɑ̀ \f + \fr 16:6 \fr*\fk dúɔ́kɛ́ omɑ́ɑ̀: \fk*\ft Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ kòo nìtì ku bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ dúɔ́kɛ́ bɛmɑ́ɑ̀ ndi kɛ bo bɛnkɛ bɛ yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀mɛ̀. Kuyie mmɛ nyí yie ndɛ kó mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ kó kubotí, kɛ́nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀ bɛ̀ bɑ́ ndɛ̀ ndɔ̀ɔ̀ri kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yetɛ kɛ́ ndɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri bɛ tenkɛ̀.\ft*\f* yoo wèè kuó o yùtì kɛ́bɛnkɛ o yɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀. \v 7 Òmɔù bɑ́ɑ́ nɛitɛ muciɛ̀ tɛkúcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔbɛ òmɔù mɛ mbɑ́ɑ́ dontɛ́ mɛnɑɑ̀ nkɛ́duɔ́ nwèè cicɛ ku yoo o yɔ̃ kɛ bo ò bɑ́ntɛ̀. \p \v 8 Fɔ̃́ nSedemii, ɑ mɛ mbɑ́ɑ́ kɔtɛ tɛbɑncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mɑtɛ̀, ɑ bɑ́ɑ́ bɛ̀ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ kɛ́kɑri yoo dí wɛ̃nnɛ́ kɛ́nkɑri kɛ́nyɔ̃̀ mmɛnɑɑ̀. \v 9 Dɛ yiè siyíi nɛ̀ tipíɛ̀tì dɛ̀ bo deè, mupotúòmù kó iyiɛ nyí yó nkpɑɑ́, di yóó dɛ̀ yɑ̀mu nɛ̀ di nuɔ nkɛ kpɑɑ́ fòù, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù míì bɛ́i. \p \v 10 Fɔ̃́ nSedemii, ɑ bo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ dìì mɔ̀nnì m mɛ̀ ndɑ nɑ̀kɛ́ tì bɛ̀ yóó dɑ bekɛmu kɛ dɔ̀: Bɑ nte kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ntínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nkù yɛ̃ ndɛ kó mɛyɛi nti tuɔkɛní? Ti kù yetɛ́nɛ̀ ɔ̃̀ndɛ? Ti kù cɑ̀ɑ̀rɛ̀ bɑ kunku ti Yiɛ̀ nKuyie? \v 11 Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ tú: Mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie n tú bɛ yɛmbɛ̀ bɛɛ̀ n dootóo kɛ tũ̀nnɛ yɛbɔkɛ̀ kɛ yɛ̀ feu iwũɔ̃ kɛ ninku yɛ ììkɛ̀ kɛ yɛ̀ bɑ̀ɑ́, bɛ̀ m bùtínnɛ́mu bɛ̀ í tũ n kuɔ́. \v 12 Di mɔ́mmɔmbɛ kɛ̀ di n cɑ̀kɛ kɛ̀ dɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ di yɛmbɛ̀ kpɛrɛ, bɑ́ wè kòo kpénkùnnɛ o to, òmɔù í kémmú n kpɛti. \v 13 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n yóó di dennɛ di nhɛì miɛkɛ kɛ di kɔtɛnɛ̀ dihɛì di í yɛ̃́ dì díndi nɛ̀ di yɛmbɛ̀. Kɛ̀ di nkɛ̀ pĩ nyɛbɔkɛ̀ tɔ̃mmú kɛyènkɛ̀ nɛ̀ kuyie, bɑ́ n tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ di kuɔ́ mmɛsémmɛ̀. \s1 Isidɑyɛɛɛribɛ yóó wɛ̃tɛ kɛ́kpɛ́ntɛ́nímɛ̀ bɛ ɛì \p \v 14 Dɛ kó yɛwè kpɑɑnímu, yɛ̀ bo tuɔkɛ dìì yiè bɛ̀ tɛ̃́nkɛ níí bɑ́ɑ́ yĩ́: Ti Yiɛ̀ nKuyie mbomu kunku kùù dènnɛní Isidɑyɛɛribɛ Esibiti kó kɛtenkɛ̀, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 15 Dɛ yiè bɛ̀ níí bo yĩ́ ti Yiɛ̀ nKuyie mbomu kuù dènnɛní Isidɑyɛɛribɛ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kó kɛtenkɛ̀, bɛ̀ do bɛ bɛ̀ti kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ̀. N yóó kɛ mbɛ̀ íinní kɛ́ bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ní bɛ ɛì n do duɔ́ ndì bɛ yɛmbɛ̀. \s1 Kuyie nyɛ̃mmɛ̀ kù yóó duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ pĩ́mmù bɛyɛibɛ \p \v 16 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́i nkɛ dɔ̀: N yóó tɔ̃nkoo bɛkɛ̀ìbɛ̀ mbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ ũrí Isidɑyɛɛribɛ, dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ n tɔ̃nko bɛpɑɑwɑmbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ wɑmmú yɛtɑ̃rɛ̀ nɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ dɛ ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ yɛpèrɛ̀ fíè. \v 17 N wúómmu bɛ borimɛ dòmmɛ̀ mɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́sɔri, bɛ yɛi nfeímu pɑ́íí n yììkɛ̀, \v 18 n yóó bɛ̀ yietímu bɛ yetímɛ̀ nɛ̀ bɛ cɑɑ̀rìmɛ̀ kɛ́nɔ́ɔ́ kucɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ sĩ̀nkùnɛmɛ̀ n tenkɛ̀ nɛ̀ sibɔɔtenkɑɑnìi isɔkɛ kpɛsi sìì í fòù. Kɛ tɔ isɔkɛ kpɛrɛ kɛ píɛ n tenkɛ̀. \s1 Ibotí imɔu yóó bɑntɛ́mɛ̀ Kuyie \q1 \v 19 Kɛ̀ mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N Yiɛ̀ nKuyie nfɔ̃́ɔ̃̀ tu n kó tɛcɛ̃kpetɛ̀, \q1 n kó kupèrìkù, n kó disɔ̀rì nh ɔ̃ɔ̃ sɔri dɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ yiè. \q1 Ibotí imɔu itinímu itemmɑ̀nkɛ imɔu kɛ bo kɔtɛní ɑ borɛ̀, \q1 kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Ti yɛmbɛ̀ do tũ ndɛ̀ tu dɛtetìrɛ̀ kpɛrɛ ndɛ. \q1 Dɛ̀ í teénnɛ̀ mùmɑmù. \q1 \v 20 Onìtì bo nɑ kɛ́dɔɔ̀ Kuyie nɑɑ̀? \q1 Onìtì dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ntú Kuyie. \q1 \v 21 Kɛ̀ Kuyie ndɔ̀: Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ n yóó bɛ̀ bɛnkɛ n kpetì nɛ̀ n wɛ̃rímú \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ kɛ dò mmíì yètìrì tu bɛ Yiɛ̀ nKuyie. \c 17 \s1 Kuyie nfeimmɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ kó mɛyɛi \q1 \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Sudɑɑ kɔbɛ di kó mɛyɛi nwɑ̃̀ri nɛ̀ dicíè ndi, \q1 mɛ̀ wɑ̃̀ri nɛ̀ timɑ́tì kpetì kó tɛkɑ̃̀ũ̀tɛ̀ ntɛ, \q1 mɛ̀ wɑ̃̀ri di yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ nkɛ, \q1 kɛ wɑ̃̀ri di wũɔ̃tɔ̀rɛ̀ kó yɛbɑ̀kɛ̀ ĩ́nkɛ̀ mɛ̀ bɑ́ɑ́ yie nkɛ́ũtɛ́ mɛcɑ̃ɑ̃. \q1 \v 2 Kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ di bí ndenniní di wũɔ̃tɔ̀rɛ̀ kpɛ́í \q1 nɛ̀ itedɛí di fìíkú ì dɛtie nyɔ nɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 3 Yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kubiriku, \q1 di kó tikpɑ̀tì nɛ̀ di kpɛrɛ di mɔkɛ dɛ̀ m bo duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ̀ ɛí, \q1 di mɑɑ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í yɛbɔɔwũɔ̃tɔ̀rɛ̀ kɛtenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ. \q1 \v 4 M bo duɔ́ nkɛ̀ di dootitɔbɛ̀ di pĩ́mmú \q1 kɛtenkɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ di yɛmbɛ̀ kɛ miɛkɛ \q1 kɛ́ di kònnɛ̀ dihɛì di do í yɛ̃́ dì, \q1 di íi m miɛkɛ nkɛ kɛ̀ kɛ̀ di cɔ̀útɛ́ kɛ kpɑɑ́ cɔ́ú. \s1 Wèè bùtínnɛ́ Kuyie nɛ̀ wèè kù duɔ́ nhomɑ́ɑ̀ bɛ kó mucɔ̃́ntimu \q1 \v 5 Onìtì wèè bùtínnɛ́ o Yiɛ̀ nKuyie \q1 nkɛ búɔ́ onìtì kɛ wɑnti weè borɛ̀ mɛteèmmɛ̀, \q1 dɛ yiɛ̀ mbo yɑ̀! \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 \v 6 Dɛ yiɛ̀ mbo ndònnɛ̀ tɛtietɛ tɛ̀ɛ̀ còḿmú tɛdɔntɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 dɛ yiɛ̀ mbɑ́ɑ́ yɑ̀ diwɛ̀ì mɑrì bìtì. \q1 Ò bo ndònnɛ̀ tɛtietɛ dòmmɛ̀ tɛdɔnkpetɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 mukɔ́kúɔ́ nkó kɛtenkɛ̀, òmɔù í borɛ̀. \q1 \v 7 Wèè mɛ nni nduɔ́ nhomɑ́ɑ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie \q1 nkɛ m búɔ́ dɛ yiɛ̀ mbo yɑ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \q1 \v 8 Dɛ yiɛ̀ mbo ndònnɛ̀ mutie mùù còḿmú mɛniɛ ntɑkɛ́, \q1 kɛ̀ mu cĩɛ̃ ntɑ inɛ́cɛ borɛ̀, \q1 kɛ̀ kuyiìnkù tùɔ̀kɛní mù ɔ̃ɔ̃ í nyĩɛ̃̀kù, \q1 mu fɑ̃ɑ̃̀tì ɔ̃ ndò nsùòò nwe sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 bɑ́ kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ yiɛtí mù ɔ̃ɔ̃ í nyĩɛ̃̀kù, \q1 mu bɛ ɔ̃ɔ̃ í nkuotɛ́ bìtì. \q1 \v 9 Onìtì yɛ̀mmɛ̀ kɔ́mmú kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛmɔu, \q1 mɛ̀ í dò nkɛ́nɑ kɛ́sɛ́i, \q1 we mbo nɑ kɛ́bɑntɛ́ tìì bo mɛ̀ miɛkɛ? \b \q1 \v 10 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n wúómmu onìtì yɛ̀mmɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ o yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ kpɛti, \q1 kɛ yóó yietí bɑ́ wè o dɔɔ̀rìmɛ̀ dòmmɛ̀, \q1 bɑ́ wè o tɔ̃mmú mɑ̀mɛ̀. \q1 \v 11 Wèè dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ɛ̀ í wenni kɛ pɑ̀rìkɛ̀, \q1 ò dònnɛ̀ tɛnɑhɛ̃́ĩ́tɛ̀ tɛ̀ɛ̀ kɔ̀tɛ kɛ okɛ tɛ̀ntɛ kunɔ̀rìkù kó yɛyiè, \q1 o kpɑ̀tì itimu kɛ bo ò yóu, \q1 kɛ wè nyóó dentɛnɛ̀ kɛ bi kuyɛìnkù. \s1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù mɑ́ɑ̀ duɔ́ mmufòmmu \q1 \v 12 Dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì tikpetì kpɛri mɑrì dìì sĩ̀ĩ́ nyɛtɛyɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bo ti ciɛ kɛ mɛ ndò. \q1 \v 13 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ bùɔ́ fɔ̃́ nwe, \q1 bɛ̀ɛ̀ dɑ dootóo ifɛi iì yóó bɛ̀ pĩ́, \q1 bɛ̀ɛ̀ dɑ bùtínnɛ́ bɛ̀ɛ̀ yètɛ̀ wɑ̃̀ri bɛ̀mbɛ kudɔnkù, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ dootóomɛ̀ fɔ̃́ nti Yiɛ̀ nKuyie nkùù tu mufòmmu bintɛ. \s1 Sedemii kuɔ́nnɛ̀mɛ̀ Kuyie \q1 \v 14 N Yiɛ̀ nKuyie m miɛkùnnɛ kɛ̀ m miɛtɛ́, \q1 n dɛɛtɛ́ kɛ̀ n cootɛ́, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ te kɛ̀ bɛ̀ n sɑ̃ntí. \q1 \v 15 Bɛnìtìbɛ̀ m bèkúmu kɛ tú: \q1 A Yiɛ̀ nKuyie nhɑ nɑ́ɑ́ nkùù kó tinɑ́ɑǹtì, \q1 dɛ kó tinɑ́ɑǹtì pĩ mbɑ tì bo dɔ̀ɔ̀ mɛ̀? \q1 \v 16 Míì mɛ nyí dɑ sukú kɛ yɛ̃́ nhɑ duɔnní mɛyɛi \q1 ɑ yɛ̃́mu ɑ mɔ́mmuɔ n do í dɔ́mɛ̀ mɛyɛi m bo tuɔkɛnímɛ̀, \q1 n nɑ̀kɛ́ tì timɔu ɑ tì wùómmu. \q1 \v 17 A bɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ n tɑ kukɔ̃m̀bɔ̀doróo miɛkɛ, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ tu n kó disɔ̀rì, n yóó sɔri dɛ̀ mɛyɛi n kó diyiè. \q1 \v 18 N dootitɔbɛ̀ bɛɛ̀ dò nkɛ́di ifɛi, \q1 dɛ̀ í tú míì bo ì di, \q1 bɛɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì dò nkɛ́nduò, \q1 dɛ̀ bɑ́ ntú mí, \q1 yóu kɛ̀ mɛyɛi mbɛ̀ bɔ̀tɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ pɛ́ítɛ́ pɛ́ítɛ́. \s1 Kuyie ndèntɛmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ tɛom̀pùtɛ̀ yiè kpɛ́í \p \v 19 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Sedemii ítɛ́ kɛ́kɔtɛ bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ dihɛì bɛ kó dibòrì Sudɑɑ ɛì kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ yìɛ̀ dì kɛ di ntɑɑ̀, ɑ yóó mɛ ndɔɔ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kó yɛbòrɛ̀ yɛmɔu. \v 20 Á nɑ́kɛ́ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ bɛmɔu nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu ɛì kɛ tɑɑ̀ o bòrɛ̀ kɛ dɔ̀: Díndi bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ bɛsɔmbɛ bɛmɔu. Kéntɛ́nɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ntú mù: \v 21 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu: Dí ndɑkɛ kɛ níí bɑ́ɑ́ tɔ ditɔu tɛom̀pùtɛ̀ yiè kɛ́tɑnnɛ̀ní Sedisɑdɛmmu. \v 22 Di mɛ mbɑ́ɑ́ tɔ dɛ̀mɑrɛ̀ di cɛ̃́ĩ miɛkɛ kɛ́yɛ̀nnɛ̀ tɛom̀pùtɛ̀ yiè, di níí bɑ́ɑ́ pĩ́ mmutɔ̃mmú mɑmù, dí dì cɑ̃̀ńnɛ́ kɛ̀ dì ntú n kpɛri. N tì nɑ̀kɛ́ di yɛmbɛ̀ kɛ yɛ̃ ndɛ̀ ndòmmɛ̀ mmɛ. \v 23 Di mɛ̀ nyí tì kèè, di í kèńtɛ́ dɛ kpɛti, kɛ kpénkùnnɛ di to, di í yie nkɛ bo tì keè, kɛ yetɛ n di tié ntì. \p \v 24 Kɛ̀ di mɛ̀nkɛ kèńtɛ́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n nɑ́ɑ́ ntì, kɛ yóu di bo ntɔumɛ̀ yɛtuɔ tɛom̀pùtɛ̀ yiè kɛ tɑnnìnkoní dihɛì, kɛ̀ dɛ kó diyiè cɑ̃̀ɑ̃́ nkɛ tú n kpɛri kɛ̀ di í pĩĩ mmutɔ̃mmú mɑmù dɛ yiè. \v 25 Dɛ mɔ̀nnì bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí bɛ̀ɛ̀ kɑ̀rì Dɑfiti kó dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì bɛ̀ bo ntɑɑ̀ dɛ kó dihɛì kó dibòrì kɛ dekɛ sisɛ̃ĩ́ nɛ̀ sikpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ. Dɛ kó dihɛì bo mmɔkɛ bɛ̀ɛ̀ dì ɑ̃ sɑ̃́ɑ̃̀. \v 26 Sudɑɑ tenkɛ̀ kó yɛhɛkɛ̀ yɛmɔu kɔbɛ nɛ̀ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ tɔ̀kɛ́nɛ̀ Sedisɑdɛmmu nɛ̀ Bɛnsɑmɛɛ kó kɛtenkɛ̀ kɔbɛ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Sefedɑɑ yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Nɛkɛfu bíɛ́kɛ̀, bɛ̀ bo nkɔrìní mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ n feu iwũɔ̃ kɛ tuɔ̀, kɛ n feunɛ̀ mɛtɑummɛ̀ kpɛyi kɛ m pɑ̃ɑ̃ ntidiitì kó yɛpɑ̃rɛ̀ kɛ n tuɔ̀ ntihúúntì, kɛ n feu nɛ̀ disɑ̃nni kó iwũɔ̃. \v 27 Kɛ̀ di mɛ nyetɛ n kpɛti kɛ í cɑ̃̀ńnɛ́ tɛom̀pùtɛ̀ kó diyiè n kpɛ́í, kɛ̀ di tɔu yɛtuɔ tɛom̀pùtɛ̀ yiè kɛ yiɛ̀nɛ̀ dihɛì m bo bɔntɛ́ní muhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ mùu cɔ́útɛ́ sikpɑ̀ɑ̀tìcɛ̃́ĩ bɑ́ mù bɑ́ɑ́ kú bìtì! \c 18 \s1 Oyɑɑmɑrì nɛ̀ tiyɑɑtì dɛ kó mɛdonnimɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Ítɛ́ kɛ́kɔtɛ oyɑɑmɑrì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, n yóó kɛ ndɑ nɑ́kɛ́ n dɔ́ kɛ́ dɑ nɑ́kɛ́ tì. \p \v 3 Kɛ̀ n yítɛ́ kɛ́kɔtɛ oyɑɑmɑrì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ́nsɔ̃́ nhò mɑɑ̀ tiyɑɑtì. \v 4 Kòò dɔ́ kɛ́mɑɑ́ kùù nɛnkù yetɛ, dɛ̀ ɔ̃ mbo kɛ́kpɛtɛ́nɛ̀mɛ̀ oyɑɑmɑrì. Kòò ceetɛ kɛ́mɑɑ́ kunɛnkù tɛkù ò dɔ́mɛ̀. \v 5 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 6 Díndi Isidɑyɛɛribɛ di yɛ̀mmɛ̀ dò m bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ dì dɔɔ̀ oyɑɑmɑrì yie mmɛ̀ ndɔ̀ɔ̀mɑ̀ɑ̀? Tiyɑɑtì ɑ̃mɛ̀ oyɑɑmɑrì nɔu miɛkɛ di mɛ nhɑ̃ n nɔ̀ùtɛ̀ miɛkɛ, díndi Isidɑyɛɛribɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 7 Mɔ̀nnì mɑrì nh ɔ̃ɔ̃ tɑ̃ɑ̃tɛ́mu kɛ bo uutɛ́ kubotí mɑkù yoo dikpɑ̀ɑ̀tìyuu mɑrì kɛ́ dɛ̀ pɔ̀ntɛ kɛ́dɛ́ítɛ́. \v 8 Dɛ kó kubotí yoo dikpɑ̀ɑ̀tìyuu n nɑ̀kɛ́ dɛ̀ɛ̀ kpɛ́í mmɛmmɛ kɛ̀ dɛ̀ wɛ̃̀tɛní kɛ yóu mudɔnnɛtɔ̃mmú, m bo yóu mɛyɛi n yɛ̃ n yóó bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀. \v 9 Mɔ̀nnì mɑrì nh ɔ̃ɔ̃ tɑ̃ɑ̃tɛ́mu kɛ bo mɑɑ́ kubotí mɑkù yoo dikpɑ̀ɑ̀tìyuu mɑrì kɛ́ dɛ̀ fìí. \v 10 Kɛ̀ dɛ kó kubotí yoo dɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu mɛ ndɔ̀ɔ̀ dɛ̀ɛ̀ í wenni n yììkɛ̀, kɛ í kèńtɛ́ n kpɛti, n cèètɛ n yɛ̀mmɛ̀ kɛ yóu kɛ í mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ n do tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ bo bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀. \p \v 11 Di mmɔ̀nnì ɑ́ nɑ́kɛ́ Sudɑɑ tenkɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ kɛ tú: M bɑ̀ɑ́tí kɛ bo bɛ̀ bɔntɛ́ mɛyɛi mmɛ, n dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tì í wenni, bɑ́ wè wèe yóu kucɛ yɛiku ò tũ nkù, kɛ́wɛ̃tɛní m borɛ̀, kɛ́tũntɛ o borimɛ nɛ̀ ò dɔɔrimɛ̀. \p \v 12 Bɛ̀ yóó dɑ tɛ̃́nnɛ́mu kɛ dɔ̀: Ti í yóó ceetɛ, ti yó ntũ nti mɔ́mmɔmbɛ ti kó mɛyɛ̀mmɛ̀ mmɛ, ti tookperí kɔ̃mɛ, ti dɔ́mɛ̀ ti yó mmɛ ndɔɔri. \s1 Isidɑyɛɛribɛ yɛ̃̀mmɛ̀ bɛ Yiɛ̀ nKuyie \p \v 13 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i kɛ dɔ̀: \q1 Bíékɛ́nɛ̀ ibotí tɛì kɛ̀ bɛ̀ di nɑ́kɛ́. \q1 Di mu nkèè tii m̀botí diyiè mɑrɑ̀ɑ̀? \q1 Isidɑyɛɛribɛ mɛ̀nkɛ dɔ̀ɔ̀ isɔkɛ kpɛrɛ ndɛ. \q1 \v 14 Dimɑɑ tɑ̃rì yómmɛ̀ kó yɛpèrɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í nyóu yɛ̀ bo ndɑ́ɑ́tímɛ̀ mupɑ̃̀ɑ̃ mboomɑɑ̀? \q1 Ikó nyibooi ìì pũɔ̃̀ nyì kũũɑ̀? \q1 \v 15 N nìtìbɛ̀ biɛ n yɛ̃̀mmu kɛ tuɔ̀ ntihúúntì yɛbɔkɛ̀ dɛtetìrɛ̀ kpɛrɛ \q1 kɛ̀ yɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ bètírí bɛ cɛ miɛkɛ \q1 kɛ yóu kucɛ bɛ̀ do tũ nkù nɛ̀ dimɔ̀nnì \q1 kɛ tũ̀nnɛ ìì í tú icɛ. \q1 \v 16 Dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ ɛì yóó dɔúnko \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ mpɛ̃nkù kɛ dì yɑ̀u kɛ̀ bɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò, \q1 kɛ̀ dɛ̀ wɛ̃̀tɛ kɛ bɛ nɑɑti kɛ̀ bɛ̀ dɑú kɛ bɔkii bɛ yɔ. \q1 \v 17 M bo duɔ́ nkɛ̀ bɛ dootitɔbɛ̀ɛ bɛ̀ ciɛ \q1 diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kuyɑɑkù \f + \fr 18:17 \fr*\fk diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kuyɑɑkù: \fk*\ft Dɛ kó kuyɑɑkù ɔ̃ nkpeńnìmu kɛ tònnì kɛ buɔ̀ ndɛtie.\ft*\f* ɔ̃ɔ̃ fuutɛ kɛ̀ mutɑ̃́ɑ̃́ ncìɛ́tɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí. \q1 Mɛyɛi mbo bɛ̀ do dìì yiè m bo bɛ̀ bùtínnɛ́ m bɑ́ɑ́ bɛ̀ wɛ̃̀ɛ̃̀tɛ. \s1 Bɛ̀ dɑ̀kiimɛ̀ kɛ bo kuɔ Sedemii \p \v 18 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ mɑbɛ̀ nnɑ́ɑ́ nkɛ tú: Ti dɑkɛnɛ̀ kɛ́yɑ̀ ti bo yĩ́mɛ̀ kɛ́pĩ́ nSedemii, ti í yóó mɔ́ntɛ́ ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo nti tiè, ti í yóó mɔ́ntɛ́ mɛciì nyɛmbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo nti duɔ̀ nyitié nsɑ̀ɑ̀yì, Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ bomu kɛ bo nti nɑ́ɑ́ nKuyie nkpɛti. Ti wɑmmúnɛ̀ tinɑ́ɑǹtì tìì bo nte kɛ̀ tí ò kùɔ. Bɑ́ nyíénnɛ̀ ò di nɑ́ɑ́ ntì timɔu. \p \v 19 Mí nSedemii kɛ̀ m bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N Yiɛ̀ nKuyie ndɑɑtɛní n kpɛ́í, \q1 keè bɛ̀ɛ̀ í dɔ́ n kpɛti bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì n kpɛ́í. \q1 \v 20 N dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ bo n tɛ̃́nnɛ́ mɛyɛinɑɑ̀? \q1 Bɛ̀ keú difɔ̃̀tìrì ndi kɛ bo m bɔntóo di miɛkɛ. \q1 A bɑ́ɑ́ yɛ̃̀ n do kɔrìmɛ̀ ɑ borɛ̀ kɛ dɑ bɑ́ɑ́ mbɛ kpɛ́í, \q1 nkɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɑ̀ɑ miɛkɛ bɑ́ɑ́ bɛ̀ do. \b \q1 \v 21 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í duɔ́ nkɛ̀ dikònnìi tɑnní kɛ́potɛ́ bɛ bí, \q1 yóu kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ kùɔ kɛ̀ bɛ pobɛ̀ɛ pɑ̀ɑ̀ bɛ bí nɛ̀ bɛ dɑɑbɛ̀, \q1 kɛ́nɑɑ́ mbɛkúpobɛ̀. \q1 Yóu kɛ̀ mutenkṹṹ ntɑnní kɛ̀ bɛ̀ɛ kú, \q1 kɛ̀ mudoò kònnɛ̀ bɛ kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀. \q1 \v 22 Duɔ́ nkɛ̀ bɛnitiyɛibɛɛ bɛ̀ do kɛ̀ yɛdɑbùò ndɑ́tínnɛ́ bɛ cɛ̃́ĩ \q1 bɛ̀ keú mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í ndifɔ̃̀tìrì kɛ bo m bɔntóo, \q1 kɛ buɔ̀ nyiwɛ̃ĩ n cɛ miɛkɛ. \b \q1 \v 23 N Yiɛ̀ nKuyie nhɑ yɛ̃́mu bɛ̀ dɑ̀kiimɛ̀ n kpɛ́í \q1 kɛ bo n kuɔ, ɑ bɑ́ɑ́ bɛ̀ cĩ̀ɛ̃́ mbɛ yɛi, \q1 ɑ bɑ́ɑ́ ũtɛ́ bɛ yɛi. \q1 Yóu kɑ̀ɑ miɛkɛɛ bɛ̀ do. \q1 Bɔ mbɛ kɛtenkɛ̀ ɑ bɑ́ɑ́ bɛ̀ yóu. \c 19 \s1 Kuyie ndònnɛnɛ̀mɛ̀ Sedisɑdɛmmu tɛcètɛ̀ tɛ̀ɛ̀ pɔ̀ntɛ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Kɔtɛ kɛ́dontɛ́ tɛcètɛ̀ kɑ̀ɑ dèè ɑ yú Isidɑyɛɛribɛ wuɔ nkó bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀. \v 2 Kɛ̀ dí yɛ̀ bɛyɑɑmɑribɛ̀ kó dibòrì kɛ́kɔtɛ Inɔmmu biriku kɑ̀ɑ pĩɛ̃kɛ́ n yóó mɛ̀ ndɑ nɑ́kɛ́ tì: \v 3 A pĩɛ̃kɛ́ kɛ dɔ̀: Díndi Sudɑɑ kó kuwuɔ nkó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ ntɛnɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ n tú mù: N tú n yóó bɔntɛ́ mɛyɛi mmɛ di nkɑ̀rì kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ tì kèè kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ di kɛ̀ bɛ to nseití. \v 4 Bɛ̀ m bùtínnɛ́mu, kɛ sĩ̀nkùnnɛ n kó dikɑ̀rì kɛ dɛ̀ tùɔ̀ ntihúúntì yɛbɔkɛ̀ bɛmbɛ nɛ̀ bɛ yɛmbɛ̀ nɛ̀ Sudɑɑ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, bɛ̀ do í yɛ̃́ yɛ̀, kɛ cou bɛ̀ɛ̀ í cɑ̀ɑ̀rɛ̀ mùmɑmù bɛ kó mɛyĩ̀ĩ̀ ndihɛì miɛkɛ. \v 5 Bɛ̀ mɑɑ́ dibɔɔ̀ Bɑɑdi nwe yɛwũɔ̃tɔ̀rɛ̀ kɛ feu bɛ bí kɛ tuɔ̀ nyɛ ĩ́nkɛ̀. Nɛ̀ m bomɛ̀ n yí bɛ̀ duɔ́ ndɛ kó dinùù, n yí tì mbɛ̀ nɑ̀kɛ́, n ketɛ́ kɛ í tì totí n yɛ̀mmɛ̀. \p \v 6 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ yiè kpɑɑnímu kɛ̀ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó nyu dɛ kó dibòrì kɛ tú Tofɛti yoo Inɔmmu biriku, bɛ̀ bo ndɛ̀ yu kɛ tú kukɔ̀ùbiriku. \v 7 M bo duɔ́ nSudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ yĩɛ̃kɛ bɛ̀ do dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tì di nkɑ̀rì, m bo duɔ́ nkɛ̀ bɛ dootitɔbɛ̀ɛ bɛ̀ do mudoò kɛ́ bɛ̀ kùɔ. Tinɔ̀tì nɛ̀ tikpɑsĩ̀ntì kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ di. \v 8 Bɛ ɛì bo dɔúnko kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ ndi yɑ̀u kɛ̀ bɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò kɛ̀ bɛ̀ tu wúó! Wúó! Wúó, kɛ́ wɛ̃tɛ kɛ́ mbɛ̀ nɑɑti kɛ̀ bɛ̀ ndɑú kɛ bɔkii yɛyɔ mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ dì tùɔ̀kɛní mɛ kpɛ́í. \v 9 Bɛ dootitɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í mɔkɛ onìtì kó mɛsémmɛ̀ bɛ̀ bo bɛ̀ pi, kɛ̀ bɛ̀ɛ cɑ́ɑ́kɛ́ bɛmɔ́mmɔmbɛ bɛ bí initidɑɑì nɛ̀ initipòì. Bɛ̀ bo tɑ mɛ̀ɛ̀ fɛ̃̀ṹtímɛ̀ nɛ̀ mɛ̀ɛ̀ ɑ́ɑ́rìmɛ̀ bo ndɛu kɛ́nte kɛ̀ bɛ̀ɛ cɑ́ɑ́kɛ́ bɛtɔbɛ̀. \p \v 10 Sedemii kɑ̀ɑ tì pĩɛ̃kɛ́ kɛ dèè ɑ́ pɔntɛ tɛcètɛ̀ ɑ tɔ tɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɑ nɛínɛ̀ bɛ ììkɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: \v 11 Mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ n tú m bo pɔntɛ bɛ kó kubotí nɛ̀ bɛ ɛì bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ pɔntɛmɛ̀ tiyɑɑmɑtì, bɑ́ dɛ kó yɛyɑ̃kɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ yie nkɛ́tɑu. \p Bɛ̀ bo nkũrì bɛcíríbɛ̀ Tofɛti kɛ yɛ̃́ mɛfíè ntɛ̃́nkɛ í yó nkpɑɑ́mɛ̀ kupíkù tɛkù mɑkù. \v 12 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: N yóó mɛ ndɔ̀ɔ̀ di nhɛì nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo di miɛkɛ di kpɛrɛ bo nɑɑ́nnɛ̀ Tofɛti kó dikɑ̀rì kpɛrɛ dòmmɛ̀. \v 13 Sedisɑdɛmmu kó sicɛ̃́ĩ nɛ̀ Sudɑɑ kpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kpɛsi bɛ̀ tùɔ̀ nsìì ĩ́nkɛ̀ tihúúntì siwɑ̃̀ɑ̃ kpɛ́í nnɛ̀ bɛ̀ cou sì yɛbɔkɛ̀ mɛnɑɑ̀ sì bo sĩntɛ kɛ́nɑɑ́ nTofɛti ɛì kpɛrɛ dòmmɛ̀. \p \v 14 Mɛm̀mɛ mí nSedemii kɛ̀ n wɛ̃tɛní Kuyie ndo n tɔ̃ ndɛ̀ Tofɛti kɛ́tɑ kɛ́cómmú Kuyie cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù kɛ́bɛ́innɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu Kuyie m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ dɔ̀: \v 15 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù tu kù yóó duɔ́ nkɛ̀ mɛyɛi nkù nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ̀ mɛ̀ɛ domu di nhɛì nɛ̀ sihɛkɛsí sìì dì tɔ̀kɛ́nɛ̀ bɛ̀ kpénkùnnɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í mbɛ to kɛ í yie nkɛ kèńtɛ́ kù nɑ̀kɛ́ tì. \c 20 \s1 Bɛ̀ pĩ̀ḿmɛ̀ Sedemii kɛ boú \p \v 1 Mɛm̀mɛ ikuɔ́ nìùtì Pɑsuu Imɛɛ birɛ wèè bɑkɛ́ bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ò kèèmɛ̀ mí nSedemii n nɑ́ɑ́mmɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, \v 2 kɛ́ m bentɛ kɛ́ m pĩ́ nkɛ́boú kɛ́pítínnɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó dibòrì didɛ́rì bɛ̀ tu dì Bɛnsɑmɛɛ kpɛri kɛ́ m pṹtínnɛ́. \v 3 Kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́ kɛ̀ Pɑsuu m pítɛ́, mí nSedemii kɛ̀ nhò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie ntɛ̃́nkɛ í yó ndɑ yu kɛ tú Pɑsuu, kù yó ndɑ yu kɛ tú Kukɔ̃m̀bɔ̀dorí nku. \v 4 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu: Kù bo dɑ bɔntɛ́ kukɔ̃m̀bɔ̀dorí fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ nɛ́pobɛ̀, kù bo di ɑ̃nnɛ́ di dootitɔbɛ̀ nɔu miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ ndi kɔù, ɑ yóó dɛ̀ yɑ̀mu nɛ̀ ɑ nuɔ. Díndi Sudɑɑ kɔbɛ kù bo di ɑ̃nnɛ́ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɔu miɛkɛ kòo di pĩ́mmú kɛ́kònnɛ̀ kɛ́ di kuɔ nɛ̀ disiè. \v 5 Di nhɛì kɔbɛ mɔkɛ dɛ̀ dɛmɔu, bɛ tɔ̃mmú kó mucɔ̃́ntimu mumɔu, bɛ kpɛrɛ dɛsɑ̀ɑ̀rɛ̀ bɛ̀ tɑ̃́ dɛ̀. Sudɑɑ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kó tikpɑ̀tì timɔu, bɛ dootitɔbɛ̀ borɛ̀ ɛí, bɛ̀ borɛ̀ tɔ dɛmɔu kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. \v 6 Fɔ̃́ mPɑseuu nɛ̀ ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔbɛ bɛmɔu bɛ̀ bo di pĩ́mmú kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, ɑ yóó kɛ nkú, bɛ̀ yóó kɛ ndɑ kũnnɛ́ fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ nɛ́pobɛ̀ ɑ do nɑ́ɑ́ mbɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí kɛ tú Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. \s1 Sedemii sɛimmɛ̀ Kuyie \q1 \v 7 N Yiɛ̀ nKuyie nhɑ n ciitɛ́mu kɛ n nɑ \q1 ɑ m pĩ̀ńnɛ̀ muwɛ̃rímú mmu kɛ nh ɑutɛ́, \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ n dɑú yɛwe yɛmɔu, \q1 bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ nti ientii. \q1 \v 8 Kɛ yɛ̃́ m bɑɑ ɔ̃ n yóó bɛ́immɛ̀ kɛ tú: \q1 Mɛyɛi mbo di do, bɛ̀ bo di fɛ̃́ũ. \q1 N Yiɛ̀ nKuyie nhɑ kó tinɑ́ɑǹtì kpɛ́í nte kɛ̀ bɛ̀ ɔ̃ ntṹṹ kɛ n dɑú. \q1 Kɛ n sɑ̃́ɑ̃́ ntipíìtì timɔu. \q1 \v 9 Kɛ̀ n yĩ m bɑ́ɑ́ bɛ́i nhɑ nɑ́ɑǹtì, m bɑ́ɑ́ kɑ̃ɑ̃tɛ ɑ yètìrì, \q1 dɛ̀ ndò muhɑ̃ɑ̃́ mmɑmù cɔ̀ú m miɛkɛ, \q1 kɛ̀ n dɔ̀ m bo minnɛ́ kɛ́yĩɛ̃kɛ. \q1 \v 10 N yomu bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu wɛ́úmɛ̀ kɛ tú: \q1 N tú: Mɛyɛi nkéríní, mɛyɛi nkéríní \q1 kɛ donnìnko bɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì tipíìtì timɔu, \q1 kɛ n nɛ́pobɛ̀ sɑ̀ɑ̀bɛ̀ tu tí ò dɑ́ɑ, ti ò dɑ́ɑ \q1 bɛ̀ bɑ̀ɑ m bo yetɛ́mɛ̀ mmɛ kɛ́do \q1 kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: Ti yóó ò nɑmu kɛ́pɛitɛ. \q1 \v 11 N Yiɛ̀ nKuyie mmɛ nni mbonɛ̀mu kɛ tú okpɑ̀rìteu kperì, \q1 dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ n fɛ̃́ũnko kɛ̀ bɛɛ̀ yóó duó, \q1 bɛ̀ yóó yĩɛ̃kɛmu kɛ́di ifɛi, \q1 dɛ kó ifɛi bo mbo sɑ̃́ɑ̃̀, ì bɑ́ɑ́ deè. \q1 \v 12 N Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ fɔ̃́ nwèè wèí wèè wetí, \q1 kɛ yɛ̃́ o yɛ̀mmɛ̀ nɛ̀ o yɛǹtotí, \q1 ɑ yóó bɛ̀ pɛ̀ìtɛmu n kpɛ́í. \q1 Kɛ yɛ̃́ n duɔ́mmɛ̀ n kpɛrɛ fɔ̃́ nwe. \b \q1 \v 13 N dièmmu kɛ sɑ̃ntí n Yiɛ̀ nKuyie, \q1 kɛ yɛ̃́ kuù ɔ̃ɔ̃ dɛɛtɛ́mɛ̀ ocĩ̀rì, \q1 kóò fìètɛ bɛyɛibɛ nɔu miɛkɛ. \b \q1 \v 14 Kuyie ncɔ̃ɔ̃ bɛ̀ m pɛitɛ́ dìì yiè. \q1 N yɛ̀nní dìì yiè n yɔ̃ pɔutì miɛkɛ dɛ kó diyiè bɑ́ɑ́ yɑ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \q1 \v 15 N cɔ̃ɔ̃mu wèè nɑ̀kɛ́ n cicɛ kɛ tú: \q1 A pokù pɛitɛ́ dɛnitidɑbirɛ kɛ̀ diwɛ̀ì bennɛ́ kóò pĩ. \q1 \v 16 Dɛ yiɛ̀ mbo ndònnɛ̀ dihɛì Kuyie mpɔ̀ntɛ dì bɑ́ mɛsémmɛ̀ í kù bo, \q1 ò níí bo keè mudoò kó tɛheutɛ̀ dikṹnweńnì, \q1 kuyie ncuokɛ̀ mudoò kó yɛdɑbùò. \q1 \v 17 Kuyie nkɑ̀ɑ do nyóu kɛ̀ n kú n yɔ̃ pɔutì miɛkɛ tɑ́? \q1 N yɔ̃ pɔutì nɑ ntú n kó kufɔ̃ti, kɛ̀ n nɑ nkpɑɑ́o kɛ í yɛ̀nní. \q1 \v 18 Bɑ nte kɛ̀ n yɛ̀nní n yɔ̃ pɔutì kɛ bo nyɑu mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ mɑ́ɑ̀ nɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀? \q1 Kɛ m bo ifɛi miɛkɛ sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ yɑ̀ɑ kúnɛ̀? \c 21 \s1 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò nɑ̀kɛ́mɛ̀ bɛ̀ yóó pɔntɛmɛ̀ Sedisɑdɛmmu \p \v 1 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo m bɛ́innɛ̀ tì okpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ tɔ̃nní dìì mɔ̀nnì Mɑdikiɑ birɛ Pɑsuu nɛ̀ Mɑɑsesɑɑ birɛ Sofonii ikuɔ́ nìùtì m borɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bo n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: \v 2 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ weè ti do mudoò. Beé nKuyie nkɛ̀ ti yɑ̀ kù bo dɔɔ̀ tidiɛtì kɛ́ wè nti dɛ́tinnɛ̀. \v 3 Kɛ̀ m bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Dí nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ kɛ tú: \v 4 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù tu di tɔ tìì kpɑ̀rìnɛntì kɛ cokùnɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì m bo duɔ́ nkɛ̀ di kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yɛ̀ kɛ dokùnɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ cɛ̃̀tinnɛ dihɛì kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔ́ntɛ́, kɛ́tɑnní dihɛì miɛkɛ kɛ́ dì do. \v 5 Kɛ̀ n cómmú kɛ́ di dokɛ́nɛ̀ m mɔ́mmuɔ kɛ̀ dí yɑ̀ n nɔnyɔ̃nnì dòmmɛ̀ nɛ̀ n kpeńnìmɛ̀ m miɛkɛ kɛɛ̀ di yɛ̀ kɛ di cɔ̀útɛ́ mɛdiɛ̀. \v 6 M bo bɔntɛ́ mutenkṹṹ ndɛ kó dihɛì bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃ kɛ̀ dɛ̀ɛ kú dɛmɔu. \v 7 Kɛ̀ Kuyie nni nsɔkɛ́ ku nɑ́ɑǹtì kɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ nɛ̀ o tũ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛsɔmbɛ bɛ̀ɛ̀ bo yentɛ́nɛ̀ mutenkṹṹ nnɛ̀ mudoò nɛ̀ dikònnì m bo bɛ̀ ɑ̃nnɛ́ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ nɔu miɛkɛ nɛ̀ bɛ̀ dootitɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bɛ̀ dɔ́nɛ̀ mukṹṹ mbɛ nɔu miɛkɛ. Bɛ̀ bo mbɛ̀ kɔ̀ù nɛ̀ yɛse bɛ̀ bɑ́ɑ́ súɔ́ nhòmɔù. Bɛ̀ bɑ́ɑ́ kuɔ́ nhòmɔù mɛsémmɛ̀, kunɑ́ɑ́ mbɑ́ mbɛ̀ bonɛ̀ òmɔù. \p \v 8 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú bɛ̀ɛ tɑ̃ɑ̃tɛ́ mufòmmu yoo mukṹṹ. \v 9 Wèè bo mbo dihɛì miɛkɛ mudoò muù yóó ò kònnɛ̀ yoo mutenkṹṹ yoo dikònnì kɛ̀ wèè mɛ nkɔ̀tɛ kɛ duɔ́ nhomɑ́ɑ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ di pi ò bɑ́ɑ́ kú dɛɛ̀ yó ntú o kó mucɔ̃́ntimu. \v 10 N yìtɛ́ kɛ wɛ̃̀ɛ̃tɛmu dɛ kó dihɛì bíɛ́kɛ̀ kɛ bo dì dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi dɛ̀ í tú kɛ bo di dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. Dɛ kó dihɛì kɔbɛ doti Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɔu miɛkɛ nkɛ kòò bo bɛ̀ cɔ́u mmuhɑ̃ɑ̃́. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kpɛ́í \p \v 11 Díndi Sudɑɑ kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɔbɛ kéntɛ́nɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie ntú mù. \q1 \v 12 Díndi Dɑfiti yɑɑ̀bí ntɛnɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie ntú mù: \q1 Dí mbekù bɑ́ dìì yiè kɛ̀ dɛ̀ nwenni, \q1 kɛ́dɛɛtɛ́ bɛ̀ fɛ̃́ũnko wè, \q1 kóò fìètɛ nɛ̀ wèè ò fɛ̃́ũnko. \q1 Kɛ̀ mɛɛ̀ dɔkɛ m miɛkɛ bo di yɛ̀nní \q1 di dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi nkpɛ́í, \q1 kɛ́ di cɔ́útɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ nkɔ̃mɛ bɑ́ òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ mù kùɔ. \q1 \v 13 Díndi bɛ̀ɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu tɑ̃rì yómmɛ̀ \q1 kɛ sĩ́ĩ́ nkubiriku, \q1 ti tɑ titɔbɛ̀ mbɛ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 Díndi bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ nkɛ tú \q1 òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ ti do mudoò kɛ́tɑ ti cɛ̃kperí miɛkɛ. \q1 \v 14 N yitoomu kɛ bo di yietí di dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 M bo bɔntɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ ndi kó kutúúkù dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ sɛ́tìrì dɛ kɔku, \q1 kɛ̀ kùu cɔ́útɛ́ pɑ́íí kɛ́tɑunnɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kù tɔ̀kɛ́nɛ̀. \c 22 \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Cútɛ́ kɛ́kɔtɛ Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ́nɑ́kɛ́ ti nnɑ́ɑǹtì. \v 2 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Fɔ̃́ nSudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì wèè sɔɔtɛ́ kɛ kɑri Dɑfiti kó dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ díndi bɛ̀ɛ̀ tu o tũ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ tɑɑ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀, \v 3 ntɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ntu mù: Ḿbekùnɛ̀ tibeéntì kɛ̀ dɛ̀ sìɛ́ kɛ níí dɛɛtɛ́ bɛ̀ fɛ̃́ũnko wè, kóò fìètɛ, di bɑ́ nfɛ̃́ũnko bɛ̀ɛ̀ tu bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ nɛ̀ iciribí nɛ̀ bɛkúpobɛ̀ kɛ fekù bɛ kpɛrɛ. Di bɑ́ nkɔ̀ù bɛ̀ɛ̀ í cɑ̀kɛ mùmɑmù dihɛì dii mmiɛkɛ. \v 4 Kɛ̀ di yie nkɛ tũ̀nnɛ dɛ kó yɛtɑnnɔ̀ Dɑfiti yɑɑ̀bí bo ntú bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kɛ́nkɑrì o kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì. Bɛ̀ bo ndekù sisɛ̃ĩ́ nɛ̀ sikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́ bɛmbɛ nɛ̀ bɛ kó bɛtũ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kɛ tɑɑ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ. \v 5 Kɛ̀ di mɛ nyí yie nkɛ tũ̀nnɛ dɛ kó yɛtɑnnɔ̀, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu, kɛ pɑ̀rìkɛ̀ kɛ̀ dɛ kó tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bo pɔntɛ kɛ́nɑɑ́ ntidobontì. \p \v 6 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì kɛ̀ dɛ̀ ntukúnɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ kó tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀: \b \q1 Fɔ̃́ nSudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì n wúó nhɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ \q1 kɛ̀ tɛ̀ donnɛ̀ Kɑdɑɑdi tɑ̃rì kó kutúúkù nku, \q1 kɛ dò nDimɑɑ tɑ̃rì yómmɛ̀. \q1 N nɛ́ bɛ́immu kɛ pɑ̀rìkɛ̀ \q1 kɛ tú m bo tɛ̀ dɔ̀ɔ̀ tɛdɔntɛ̀ kó dikpɑ́ɑ̀ \q1 òmɔù í ɑ̃ dì. \q1 \v 7 N yóó íinní bɛpɔ̀mbɛ̀ mbɛ ɑ kpɛ́í nnɛ̀ titɔ̃nnɛntì, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔ̃ũ sɛ́tìrì dɛí kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ \q1 kɛ yɛ̀ cɔ́u mmuhɑ̃ɑ̃́. \p \v 8 Dɛ mmɔ̀nnì kɛ̀ iwuɔ ntɛì kɔbɛ mpɛ̃nkù dɛ kó dihɛì borɛ̀ kɛ békú bɛtɔbɛ̀ mùù kpɛ́í nte kɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie kɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ miɛ ndɛ kó dihɛidiɛ̀. \v 9 Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Bɛ̀ dootóo mɛtɑummɛ̀ bɛ Yiɛ̀ nKuyie ndo bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀mɛ̀ mmɛ kɛ ninku yɛbɔkɛ̀ ììkɛ̀ kɛ yɛ̀ feu iwũɔ̃. \s1 Bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì Sɑdummu kpɛ́í nwèè cɔutɛ́ Sosiɑsi tikpɑ̀tì \q1 \v 10 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Díndi Sudɑɑ kɔbɛ, bɑ́ɑ́ kuɔ́nnɛ̀ wèè ku, \q1 mɛsémmɛ̀ bɑ́ɑ́ we ndi pĩ́nnɛ̀ \q1 pètìnkɛ kuɔ́nnɛ̀ bɛ̀ pĩ nwè kɛ kònnɛ̀ o kpɛ́í, \q1 kɛ yɛ̃́ ò tɛ̃́nkɛ í wɛ̃tinímɛ̀. \q1 Ò tɛ̃́nkɛ í yóó yɑ̀ dihɛì bɛ̀ ò pɛitɛ́ dì. \p \v 11 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ̀kɛ́ tì Sosiɑsi birɛ Sɑdummu \f + \fr 22:11 \fr*\fk Sɑdummu: \fk*\ft Okpɑ̀ɑ̀tì Sosiɑsi yètìrì tɛrì ndi Sɑdummu (wéntɛ́ 2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 23:31).\ft*\f* kpɛ́í, Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì, wèè do sɔɔtɛ́ o cicɛ Sosiɑsi kpɑ̀tì kù tu ò mɛ nyítɛ́mɛ̀ di nhɛì ò tɛ̃́nkɛ í wɛ̃tɛní. \v 12 Bɛ̀ ò pĩ nkɛ kɑ̀nnɛ kòò yóó kɛ nkú, ò í wɛ̃tiní tɛ̃́nkɛ kɛ bo yɑ̀ di nhɛì. \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Sosɑkimmu \q1 \v 13 Fɔ̃́ nSosɑkimmu ɑ bo yɑ̀, \q1 fɔ̃́ nwèè duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ dɑ mɑɑ́ sikpɑ̀ɑ̀tìcɛ̃́ĩ \q1 bɑ́ ɑ í dɔɔri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́, \q1 kɛ duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ mɑɑ̀ kɛ sɔkù tidɑ̀ntì \q1 ɑ mɛ nyí bɛ̀ duɔ̀ nhɑ dò nkɛ́ bɛ̀ duɔ́ ndɛ̀, \q1 kɛ pĩ̀ńnɛ́ bɛnìtìbɛ̀ mutɔ̃mmú dɛtetìrɛ̀ \q1 bɑ́ ɑ í bɛ̀ yietì. \q1 \v 14 Fɔ̃́ nwèè nɑ̀ɑ́ nkɛ tú: \q1 M bo mɑɑ́ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ diɛtɛ̀ \q1 kɛ́kékɛ́ tidieti diɛtì \q1 kɛ́keú sibòo kɛ́ sì diti sɛ́tìrì kó tidɑbɛɛtì, \q1 kɛ́ tì tò mmɛwũɔ̃̀ kɛ̀ mɛ̀ ndò nfɛtònfɛ̀. \q1 \v 15 Okpɑ̀ɑ̀tì ɑ cicɛ do yommu kɛ yɔ̃ bɛtɔbɛ̀ kɔ̃mɛ, \q1 kɛ mɛ nní ndɔɔri dɛ̀ bèkúmɛ̀, \q1 kɛ́mbekù kɛ̀ dɛ̀ sìɛ́, \q1 kòo kpɛrɛ dɛmɔu yìé. \q1 \v 16 Kòo nkommu bɛcĩ̀rìbɛ̀ nɛ̀ bɛsénnìbɛ̀, \q1 kòo kpɛrɛ dɛmɔu yìé \q1 wèè dɔ̀ɔ̀ri mɛmmɛ weè n yɛ̃, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 17 Fɔ̃́ mmɛ nwɑnti ɑmɑ́ɑ̀ kó mɛsɑ̀ɑ̀ mmɛ, \q1 kɛ kɔù bɛ̀ɛ̀ í cɑ̀ɑ̀rɛ̀ mùmɑmù, \q1 kɛ fɛ̃́ũnko bɛnìtìbɛ̀ mɛdiɛ̀. \p \v 18 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ ndɑ nɑ́ɑ́nnɛ̀ fɔ̃́ Sosiɑsi birɛ Sosɑkimmu Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì kpɛ́í nkɛ tú: \b \q1 O bo kú òmɔù bɑ́ɑ́ kuɔ́ nho kṹṹ, \q1 òmɔù bɑ́ɑ́ sɑutɛ o kpɛ́í, \q1 kɛ dɔ̀: Áú n tebitɛ! Áú n tɑ̃ũ̀! \q1 Dikúdɑbònnì bɑ́ɑ́ kuɔ́ nho kpɛ́í nkɛ dɔ̀: \q1 Áú n yiɛ̀! Áú okpɑ̀ɑ̀tì! \q1 \v 19 Bɛ̀ bo ò kũnnɛ́ fɛɔ̃̀fɛ̀ tɛ̃mɛ̀ \q1 bɛ̀ bo ò fũrí kɛ́dennɛ Sedisɑdɛmmu ɛì kɛ́dootóo. \s1 Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ yóó dimɛ̀ ifɛi \q1 \v 20 Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ, dekɛnɛ̀ Dimɑɑ tɑ̃rì kɛ́pĩɛ̃kɛ́, \q1 pɛɛnɛ̀ mɛtɑmmɛ̀ Bɑsɑ̃ɑ̃ tɑ̃rì, \q1 kɛ́wekii mɛdiɛ̀ Abɑdimmu tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ di nɑtitɔbɛ̀ bɛmɔu domɛ̀mu. \q1 \v 21 N do yóó di bɛ́innɛ̀ kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ í di kɔɔ́nnɛ̀, \q1 kɛ̀ di yetɛ kɛ dɔ̀: \q1 Di bɑ́ɑ́ kéntɛ́, \q1 di borimɛ mmɛ nɛ̀ di bɛ́mmɛ̀. \q1 Di í yie n nɑ́ɑǹtì diyiè mɑrì. \q1 \v 22 Kuyɑɑkù kuu kɑu bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ tu ɑ kó bɛnìtìbɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ pĩĩ ndi nɑtitɔbɛ̀ bɛmɔu kɛ kũũ̀nnɛ̀, \q1 di kó mɛyɛi mmɛɛ̀ te kɛ̀ di di ifɛi kɛ kɛ̃kɛ. \q1 \v 23 Díndi Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ \q1 di kó dihɛì mɑɑ́nɛ̀ Dimɑɑ túúkù kó idɛí nyi, \q1 kɛ̀ di cɛ̃́ĩ sɑ̃̀rinɛ̀ sɛ́tìrì kó dɛtie nkó tidɑbɛɛtì kɛ fitɛ́, \q1 kuyonku bo di do dìì mɔ̀nnì \q1 kupɛitɛ́yonku ɔ̃ɔ̃ pĩ́mmɛ̀ onitipòkù, \q1 di bo kɔmmú dɛ yiè. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Sosɑkimmu birɛ Konniyɑu kpɛ́í \p \v 24 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu kɛ̀ míì bɛ́i, bɑ́ kɛ̀ Sosɑkimmu birɛ Konniyɑu \f + \fr 22:24 \fr*\fk Konniyɑu: \fk*\ft Konniyɑu do di dìì mɔ̀nnì tikpɑ̀tì kɛ̀ bɛ̀ɛ ò yu kɛ dɔ̀ Yeoyɑkimmu nwe (wéntɛ́ 2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 24:8).\ft*\f* do dò mmumɑ́mɑ́ɑ́ kɛ̀ nh ò ũ n nɔ̀ùtɛ̀ youtɛ m bo ò ũ̀tɛ́, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 25 M bo ò duɔ́ mbɛ̀ɛ̀ dɔ́ kóò kùɔ, bɛmbɛ o bùɔ̀tì duò bɛ̀, n yóó bɛ nhò duɔ́. Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì, ò tɑti weè nɔu miɛkɛ, wenwe nɛ̀ o kɔbɛ. \v 26 Wenwe nɛ̀ o yɔ̃ wèè ò pɛitɛ́ n yóó bɛ̀ dootóo dihɛì tɛrì mɑrì miɛkɛ nkɛ, bɛ̀ í bɛ̀ pɛitɛ́ dɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ kɛ nkú. \v 27 Kɛ̀ bɛ̀ nyɑ́ɑ́ mbɛ̀ bo wɛ̃tɛnímɛ̀ dihɛì bɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ nɑ kɛ́wɛ̃tɛní. \p \v 28 Dɛ kóo Konniyɑu, ò nɑɑ́ nkuyɔ̃ũ nku bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ í ò dɔ́ɑ̀? Yɑ́ɑ̀ bɑ nte kɛ̀ bɛ̀ ò dènnɛ dihɛì wenwe nɛ̀ o bí? Kɛ bɛ̀ dootóo dihɛì bɛ̀ do í yɛ̃́ dì? \p \v 29 Áú n kó kɛtenkɛ̀ kɔbɛ! Kéntɛ́nɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ntu mù. \v 30 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu dí wɑ̃ri o yètìrì bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ yètɛ̀ bo dìì pɑ́tíri miɛkɛ kɛ dɔ̀ ò í mɔkɛ dɛbirɛ, o kpɛrɛ yɛ̀ dɛtetìrɛ̀ ndɛ, o yɑnfɛ̀ miɛkɛ òmɔù í yóó nɑɑ́ nhokpɑ̀ɑ̀tì kɛ́kɑri Dɑfiti kó dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì kɛ́bɑɑtɛ́ Sudɑɑ kɔbɛ. \c 23 \s1 Bɛpecɛ̃mbɛ yɛibɛ nɛ̀ opecɛ̃nti sɑ̀ɑ̀wè bɛ̀ cɑ̃̀ɑ̃́ ndɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Di bo yɑ̀ díndi bɛ̀ɛ̀ ni n kó bɛnìtìbɛ̀. Di dònnɛ̀ bɛpecɛ̃mbɛ yɛibɛ mbɛ bɛ̀ɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yóu ipe kɛ̀ ìì cĩtɛ kɛ́cíɛ́tɛ́. \v 2 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie díndi Isidɑyɛɛribɛ di tũ̀ nkù m bɛ́i ntì bɛ̀ɛ̀ ni n nìtìbɛ̀ bɛ kpɛ́í. Díì cíɛ m pe kɛ ì bɛ̀ti, di í dɑ̀ɑ̀tɛ m pe kpɛ́í, n yóó ítɛ́ kɛ́cómmúmu kɛ́ di potɛ́ di yonku nɛ̀ di dɔɔ̀rìmɛ̀ yɛimɛ kpɛ́í. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 3 N yóó wɛ̃tɛ kɛ́tíímmu m pe ìì kpɑɑ́ kpɑɑ́ yɛhɛkɛ̀ ì do cìɛ́tɛ́ kɛ́mbo yɛ̀ɛ̀ miɛkɛ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ ì tɛ̃̀ńnɛ́ i cónnì kɛ̀ ìì piɛ́ kɛ́sṹṹ. \v 4 N yóó wɑmmúmu bɛpecɛ̃mbɛ bɛ̀ɛ̀ yó nyì cɛ̃mmù kɛ̀ ì tɛ̃́nkɛ bɑ́ nyĩɛ̃̀kù, kufɔ̃wɑɑ́ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ nyì bo, fɛ̀mɑfɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ feti. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \b \q1 \v 5 Dɛ yiè kpɑɑnímu dì bo tuɔkɛ dìì yiè, \q1 kɛ̀ n dennɛní Dɑfiti wuɔ mmiɛkɛ okpɑ̀ɑ̀tì sɑ̀ɑ̀wè, \q1 ò yó ntú okpɑ̀ɑ̀tì wèè ciì wènwe, \q1 kɛ́mbekù kɛ̀ dɛ̀ wenni, kɛ dɔɔri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́ dihɛì miɛkɛ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 6 Dɛ kó yɛwe miɛkɛ Sudɑɑ kɔbɛ bo cootɛ́, \q1 Isidɑyɛɛribɛ bo mbo, tìmɑtì bɑ́ mbɛ̀ kɔɔ́nnɛ̀, \q1 bɛ̀ bo ndɑ yu kɛ tú: Ti Yiɛ̀ nKuyie ɑ dɔɔri dɛ̀ sìɛ́mu. \p \v 7 Dɛ yiè mɛ̀nkɛ kpɑɑnímu mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i, dɛ yiè bɛ̀ tɛ̃́nkɛ níí í yóó pɑrìkɛ̀ kɛ dɔ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbomu kuù dènnɛní Isidɑyɛɛribɛ Esibiti. \v 8 Bɛ̀ níí bo pɑrìkɛ̀ kɛ̀ dɔ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbomu kuù dɛ̀itɛní Isidɑyɛɛribɛ kó kuwuɔ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kó yɛhɛkɛ̀ miɛkɛ nɛ̀ itempɛ̃ mbɛ̀ do cìɛ́tɛ́ kɛ́ mborɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ wɛ̃̀tɛ kɛ bo bɛ kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ. \s1 Sedemii kpɑ̀nnɛ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ soú nkɛ tú bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì \q1 \v 9 Mí nSedemii kɛ̀ m bɛ́innɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ kɛ dɔ̀: \b \q1 N yɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀ mɛdiɛ̀ kɛ̀ n kṹɔ̃̀ kèkɛ́ kɛ̀ n kɔ̃̀ntì ɑu, \q1 kɛ̀ n sɑ̃̀ɑ̃́tɛ́nɛ̀ onìtì wèè muɔ́ mmɛnɑɑ̀, \q1 onìtì mɛnɑɑ̀ mbènnɛ̀ wè, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nkùù dò mpɑ́íí kù n nɑ̀kɛ́ tìì kpɛ́í nkɛ tú: \q1 \v 10 Dihɛì dimɔu kɔbɛ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛtɔbɛ̀ mbɛ, \q1 mí Kuyie m bɛ̀ cɔ̃ɔ̃mu \q1 kɛ̀ bɛ̀ ti yɛdɑbùò. \q1 Timútì kpeímu dinɑɑcɛ̃nni. \q1 Bɛnìtìbɛ̀ buróo mɛyɛi mbíɛ́kɛ̀ mɑ́ɑ̀ ndi, \q1 bɛ kɔ̃̀ntì yɑu mɛyɛi ndɔɔ̀rìmù bíɛ́kɛ̀ nkɛ. \q1 \v 11 Bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛ̀ nɑɑ́ mbɛyɛibɛ mbɛ, \q1 kɛ dɔɔri dɛ̀ɛ̀ í wenni nɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkoo. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 12 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í bɛ kó icɛ bo ɑnkɛ, \q1 dɛ̀ bo bɛ̀ bììtɛ kɛ̀ bɛ̀ ntuɔ̀tì kɛ duò, \q1 m bo bɛ̀ bɔntɛ́ dìì mɔ̀nnì mɛyɛi, \q1 m bo bɛ̀ potɛ́ dìì mɔ̀nnì. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ soú nkɛ tú bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì \q1 \v 13 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Bɛ̀ɛ̀ bo Sɑmmɑrii kɛ nɑ́ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, n yɑ̀mu bɛ kó tiyɛìntì, \q1 nɛ̀ dibɔɔ̀ Bɑɑdi kó muwɛ̃rímú mmu bɛ̀ nɑ̀ɑ́mmɛ̀ kɛ fétìnko \q1 n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ. \q1 \v 14 Bɛ̀ɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu kɛ nɑ́ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ̀ bɛmbɛ kpɛrɛ nɛ́ nɑɑ́ nyisɔkɛ, \q1 bɛ̀ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛtɔbɛ̀ mbɛ kɛ nɑ́ɑntɛ siyɑ́ɑ̀bìsí, \q1 kɛ yɑ́úkùnko mɛyɛi ndɔɔ̀rìbɛ̀ kɔ̃̀ntì, \q1 kɛ bɛ̀ dìítí bɑ́ bɛ̀ í yóó nɑ kɛ́bɑntɛ́ bɛ yɛi. \q1 Nɛ̀ Sodɔmmu ɛì kɔbɛ bɛ pókù nku, \q1 nɛ̀ Komɔɔ ɛì kɔbɛ bɛ̀ dòmmu só. \q1 \v 15 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ kɛ̀ n tu: \q1 M bo nii mmɛdɔ̀mmɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu kɛ nɑ́ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, \q1 bɛ̀ bo yɑ̃̀ mɛbèrìmɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ nɛ̀ bɛɛ̀ borɛ̀ ndɛ mɛyɛi nyiɛ̀nímɛ̀ kɛ torì bɛsɔmbɛ. \s1 Bɛ̀ɛ̀ soú nkɛ tú bɛ̀ nɑ̀ɑ́ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì \p \v 16 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ míì bɛ́i nkɛ tú: \b \q1 Di bɑ́ɑ́ kéntɛ́ bɛ̀ɛ̀ di soú nkɛ tú bɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, \q1 bɛ̀ di soúmmu, bɛ̀ di nɑ́ɑ́ mbɛ yɛ̀mmɛ̀ dɔ́ tì nti, \q1 tì í bonní mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m borɛ̀. \q1 \v 17 Bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́, bɛ̀ɛ̀ sènkɛ̀rì bɛ̀mbɛ n nɑ́ɑǹtì, \q1 bɛ̀ɛ̀ di nɑ́ɑ́ nkɛ tú n yɛ̃ ndi yó nyo ndiwɛ̀ì mɑ́ɑ̀, \q1 kɛ nɑ́ɑ́ mbɛ̀ɛ̀ yetɛ n kpɛti kɛ tũ mbɛmɔ́mmɔmbɛ bɛ kó itié, \q1 kɛ tú mɛyɛi mmɑmɛ̀ í yóó bɛ̀ tùɔ̀kɛní. \q1 \v 18 N do nɑ́ɑ́ kɛ̀ bɛ we mbo kɛ wúó? \q1 We ndo kémmú kɛ́keè n tú mù? \q1 We ndo dɑkɛ n nɑ́ɑ́ ntì kpɛ́í? \q1 We ndo tì kèè? \sp (Sedemii bɛ́i ntì) \q1 \v 19 Kuyie nkó kuyɑɑkù kuù kèríní, \q1 ku miɛkɛ kɛɛ̀ yɛ̀nní, \q1 kuyɑɑkù kperíkù kuù ìtɛ́ní kɛ puotì bɛyɛibɛ. \q1 \v 20 Kuyie mmiɛkɛ í yóó do kɛ̀ kù mu nyí dɔ̀ɔ̀ kù wùó nkɛ bo dɔɔ̀ tì, \q1 di yóó dentɛ kɛ́ tì bɑntɛ́mu. \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì) \q1 \v 21 Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì bɛ̀ sɔ̃̀ńtɛ́ \q1 kɛ cokùmu, n yí bɛ̀ tɔ̃, \q1 bɛ̀ sɔ̃̀ńtɛ́ kɛ nɑ́ɑ́mmu n yí bɛ̀ bɛ́innɛ̀. \q1 \v 22 Kɛ̀ bɛ̀ do mbo n nɑ́ɑ́ ndɛ̀, bɛ̀ nɑ nnɑmu kɛ́nɑ́kɛ́ n nìtìbɛ̀ n nɑ́ɑǹtì, \q1 kɛ̀ dɛ̀ nte kɛ̀ bɛ̀ɛ yóu icɛ yɛiyi kɛ́wɛ̃tɛní m borɛ̀. \s1 Ti Yiɛ̀ nKuyie mbomɛ̀ kutenkù kumɔu \q1 \v 23 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu tipíìtì timɔu: \q1 N wúómmu dɛtɔ́ɔ́nnɛ̀ kɛ wúó ndɛdɛ́tirɛ̀. \q1 \v 24 Òmɔù bo nɑ kɛ́sɔri kupíkù mɑkù kɛ̀ n yí nhò yɑ̀ɑ̀? \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n di bekɛmu. \q1 M bomu tipíìtì timɔu kɛtenkɛ̀ nɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \s1 Ti bo mbɑɑ̀tìmɛ̀ mɛyòbii nnɛ̀ tiyòfèntì \p \v 25 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: N kèèmu bɛ̀ɛ̀ yɛ̃ mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì. Yie nníí dɔ̀: N yɑ̀ tidɔuǹtì. Kòò tɔù dɔ́: N yɑ̀ mɛbɛnkùmɛ̀. \v 26 Dɛ̀ yó nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ bɛ̀ɛ̀ yɛ̃ mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ̀ bɛ̀ɛ yóu bɛ̀ bo nnɑ́ɑ́mmɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí nɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ dɔ́ tì? \v 27 Bɛ̀ nɑ̀ɑ́ mbɛ̀ yɑ̀u tìì dɔuǹtì kɛ dɔ́ n nìtìbɛ̀ bɛɛ̀ n yɛ̃̀. Bɛ yɛmbɛ̀ do n yɛ̃̀mmɛ̀ kɛ́tũnnɛ dibɔɔ̀ Bɑɑdi. \v 28 Kɛ̀ wèè yɑ̀ tidɔuǹtì wèe nɑ́kɛ́ o dɔuǹtì, kɛ̀ n duɔ́ nwè n nɑ́ɑǹtì wèe tì nɑ̀kɛ́ n tì nhò duɔ́ nkɛ̀ tì dòmmɛ̀. \b \q1 Di bɑ́ɑ́ wɛ̃nnɛ́ tiyòfèntì nɛ̀ mɛyòbii, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 29 N nɑ́ɑǹtì dò mmuhɑ̃ɑ̃́ mmu kɛ tuɔ̀, \q1 kɛ do ndieǹkɛ̀rì kɛ puɔ̀ ndipèrì. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \p \v 30 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí ndi Yiɛ̀ kɛ̀ n kpɑ̀nnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, kɛ yuukunɛ̀ bɛtɔbɛ̀ n nɑ́ɑǹtì. \v 31 Nɛ̀ dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yɛ̃ mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ sɔ̃́ntɛ́ kɛ́hɑɑtoomu kɛ́deè kɛ dɔ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì yɛ̃, nɛ̀ bɛ titɔbɛ̀ mbɛ. \v 32 N kpɑnnɛ̀mu dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yɛ̃ mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, bɛ̀ mɔ̀kɛ sifeí nsi, bɛ̀ di soúmmu kɛ di nɑ́ɑ́ ntidɔuǹtì siyɑ́ɑ̀bìsí kpɛti kɛ fétìnko n nìtìbɛ̀. Míì í bɛ̀ tɔ̃, n yí ikú òmɔù, bɛ̀ nɑ́ɑǹtì í teénnɛ̀ tìmɑtì. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \s1 Kuyie nnɑ́ɑǹtì tu ditɔu ndi ku nìtìbɛ̀ kpɛ́ínnɑ́ɑ̀? \p \v 33 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Kòo nìtì mɔù yoo wèè nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì yoo ikuɔ́ nìùtì mɔù dɑ bekɛ kɛ tú: Ti Yiɛ̀ nKuyie ndɑ toú nhɔ̃̀nti nɑ́ɑǹtì? Á bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: N yɛ̃ mbɛɛ̀ nɑɑ́ nditɔu n kpɛ́í kɛ̀ n yóó bɛ̀ dootóo. \v 34 Kɛ̀ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtòo mɔù yoo ikuɔ́ nìùtì yoo bɛnìtìbɛ̀ miɛkɛ kòò mɔù yĩ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nhò toú nditɔu mɑrì, dɛ kóo nìtì míì mɔ́mmuɔ n yóó ò potɛ́ wenwe nɛ̀ o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \v 35 Ntɛnɛ̀ di dò nkɛ níí bekɛ tì ditɔbɛ̀: Bɑ́ wè ò nìí bekɛ otɔù kɛ̀ dɔ̀ Kuyie nti tɛ̃̀ńnɛ́ ɔ̃̀nti, kù ti bɛ́innɛ̀ ɔ̃̀nti? \v 36 Ditɑnnùù dìì tu: Kuyie nti toú nku nɑ́ɑǹtì di bɑ́ ndì nɑ̀ɑ́, kɛ yɛ̃́ bɑ́ wè weè tu o kó ditɔu, kɛ yɛ̃́ di cɑ̀ɑ̀rɛ̀mɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ díndi Isidɑyɛɛribɛ di tũ nkù n kó tinɑ́ɑǹtì nti. \v 37 Wèè tu ò nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì ɑ níí ò bekɛ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie ndɑ tɛ̃̀ńnɛ́ ɔ̃̀nti? Kù dɑ nɑ̀kɛ́ ɔ̃̀nti? \v 38 Kɛ̀ di mɛ ntu: Ti Yiɛ̀ nKuyie nti toú nku nɑ́ɑǹtì bɑ́ nɛ̀ m mɛ ndi nɑ̀kɛ́mɛ̀ kɛ tú di bɑ́ nnɑ́ɑ́ ndɛ kó ditɑnnùù. \v 39 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í n yóó di yetɛmu pɑ́íí kɛ di dootóo, kɛ̀ di dɛ́tɛ́nɛ̀ dihɛì n do di duɔ́ ndì díndi nɛ̀ di yɛmbɛ̀. \v 40 N yóó duɔ́ nkɛ̀ dí di ifɛi nyi sɑ̃́ɑ̃̀, bɑ́ di bɑ́ɑ́ yɛ̀ i miɛkɛ diyiè mɑrì, di bɑ́ɑ́ ì yɛ̃̀ nnɛ̀ di bo mbomɛ̀. \c 24 \s1 Kuyie ndònnɛnɛ̀mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ yɛtebɛ sɑ̀ɑ̀yɛ̀ nɛ̀ yɛ̀ɛ̀ cɑ̀kɛ \p \v 1 Kɛ̀ Kuyie nní mbɛnkɛ kɛ̀ n yɑ̀ yɛmɑ́mmùyɑ́kɛ̀ yɛ̀dɛ́yɛ̀ kɛ̀ fìkíè kó yɛbɛ píɛ́kɛ́ yɛ miɛkɛ kɛ̀ yɛ̀ ĩ̀ĩ́kú ti Yiɛ̀ nKuyie cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ììkɛ̀. Dɛ do sɔ̃́ mBɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ pĩ̀ḿmú Konniyɑu Sosɑkimmu birɛ Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o kó bɛtũ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛyɑ́ntìbɛ̀ nɛ̀ bɛmɑ́ɑ́bɛ̀ kɛ bɛ̀ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. \v 2 Kɛ̀ dimɑ́mmùyɑ́ɑ̀ mɑrì kó yɛtebɛ tú yɛsɑ̀ɑ̀yɛ̀ kɛ wenni mɛdiɛ̀, kɛ̀ ditɛrì kpɛyɛ cɑ̀kɛ, bɑ́ kɛ í dò nkɛ́di. \p \v 3 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní m bekɛ kɛ dɔ̀: Sedemii ɑ yɑ̀ bɑ? Kɛ̀ n kù tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: N yɑ̀ fìkíè kó yɛbɛ nyɛ kɛ̀ yɛ̀mɑyɛ̀ wenni mɛdiɛ̀ nkɛ̀ yɛtɛyɛ̀ cɑ̀kɛ bɑ́ yɛ̀ í dò nkɛ́di. \p \v 4 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 5 A wúó nyɛtebɛ sɑ̀ɑ̀yɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dɑ nɑɑtimɛ̀, n wúó nSudɑɑ kɔbɛ n dènnɛ bɛ̀ bɛ ɛì, kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ pĩ̀ḿmú kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni kɛ̀ dɛ̀ n nɑɑti mɛɛ̀ botí, kɛ̀ n dɔ́ kɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \v 6 N yóó bɛ̀ wèńtɛ́ fɛnɔnsɑ̀ɑ̀fɛ̀ nfɛ, kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ní bɛ ɛì kɛ́ bɛ̀ kɑ̀nnɛ kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ bɛ̀ pɔ̀ntɛ, n yóó bɛ̀ fíímmu kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ bɛ̀ uutɛ́. \v 7 N yóó bɛ̀ duɔ́ mmɛyɛ̀mmɛ̀ mmɛ kɛ̀ bɛ̀ m bɑntɛ́ mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie nkɛ́ntú n kɔbɛ kɛ̀ m bɛ̀ te kɛ yɛ̃́ bɛ̀ yóó wɛ̃tɛnímɛ̀ m borɛ̀ nɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu ndi. \p \v 8 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ dɔɔ̀ mɛ̀ɛ̀ botí yɛtebɛ yɛ̀ɛ̀ cɑ̀kɛ kɛ í dò nkɛ́di n yóó mɛ ndɔɔ̀ Sedesiɑ Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o tũ̀mbɛ̀, nɛ̀ bɛsɔmbɛ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ Sedisɑdɛmmu nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Esibiti. Bɛmɔu n yóó mɛ mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 9 M bo bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ nɛ̀ m bo bɛ̀ bɔntɛ́ mɛ̀ɛ̀ yɛi m bo do yɛbotɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì, m bo bɛ̀ cíɛ nkɛ̀ bɛ̀ɛ tɑɑ́ yɛ̀ɛ̀ ɛkɛ̀ miɛkɛ bɛ̀ bo mbɛ̀ sènku, kɛ bɛ̀ sɑ̃̀ɑ̃́, kɛ bɛ̀ bɔmmù kusĩ̀nkù. \v 10 N yóó duɔ́ nkɛ̀ mudoò muù bɛ̀ do kɛ̀ dikònnìi tɑnní nɛ̀ mutenkṹṹ nkɛ̀ bɛ̀ɛ kú kɛtenkɛ̀ m bɛ̀ duɔ́ nkɛ̀ bɛmbɛ nɛ̀ bɛ yɛmbɛ̀ kɛ́deè. \c 25 \s1 Kuyie mbɛ́i ntì Sedisɑdɛmmu ɛì nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ bɛmɔu kpɛ́í \p \v 1 Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sosiɑsi birɛ Sosɑkimmu kpɑ̀tì benni nɑɑnnì miɛkɛ nkɛ Kuyie nni mbɛ́innɛ̀mɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ bɛmɔu kpɛ́í. Dɛ do sɔ̃́ mBɑbidɔnni kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ bo o kpɑ̀tì benni ketirì miɛkɛ nkɛ. \v 2 Mí nSedemii kɛ̀ m bɛ́innɛ̀ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ kɛ dɔ̀: \v 3 Nɛ̀ Amɔɔ birɛ Sosiɑsi Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì kpɑ̀tì benni tɛpíítɛ̀ nɛ̀ ditɑ̃ɑ̃́nnì kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ní yíe, dɛ̀ mɔ̀kɛ yɛbie nsipísìdɛ́ nɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti ndi, n di nɑ́ɑ́nnɛ̀mɛ̀ di mɛ nyí dɔ́ kɛ́ n kéntɛ́ m mɛ nyí yóu m bo ndi nɑ́ɑ́nnɛ̀mɛ̀ Kuyie nni nduɔ́ ntì di mɛ nyí n kèńtɛ́. \v 4 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntũɔ̃̀nnímu ku kó bɛtɔ̃mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ nku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì sɑ̃́ɑ̃̀, di mɛ nyí yie nkɛ cɑ̃̀nnɛní di to kɛ bo kéntɛ́. Di í yie nkɛ kèè. \v 5 Bɛ̀ do di nɑ́ɑ́mmu kɛ tú bɑ́ wè wèe yóu kucɛ kuyɛiku, nɛ̀ o dɔɔ̀rìmɛ̀ yɛimɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ dí mbo dihɛì di Yiɛ̀ nKuyie ndi duɔ́ ndì nɛ̀ dimɔ̀nnì, díndi nɛ̀ di yɛmbɛ̀ kɛ́ ndì te sɑ̃́ɑ̃̀. \v 6 Di bɑ́ɑ́ tũnnɛ yɛbɔkɛ̀ kɛ́nninku yɛ ììkɛ̀ kɛ yɛ̀ bɑ̀ɑ́, di bɑ́ mbɑ́ɑ́ ndi dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ nɛ̀ di nɔu kɛ íinko Kuyie mmiɛkɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ kù bɑ́ɑ́ di cɑɑ̀rɛ̀. \v 7 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntì ndi nɑ̀kɛ́mu di mɛ nyí yie nku kpɛti, kɛ sɔkɛ́ kɛ ninku di dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ nɛ̀ di nɔu dɛ ììkɛ̀ kɛ íinko ku miɛkɛ kɛ̀ dɛ̀ di tɔuní mɛyɛi. \p \v 8 Dɛɛ̀ te kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ntú: Di mɛ̀ nyí yiemmɛ̀ kɛ kèńtɛ́ ku kpɛti, \v 9 kù yóó íinnímu kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kó iwuɔ nyimɔu kɛ̀ ku kóo tɔ̃ntì Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nyì ni kɛ ìi do di nhɛì nɛ̀ yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dì fitɛ́, kɛ́ di kùɔ pɑ́íí kɛ̀ di ɛì dɔúnko kɛ́nɑɑ́ ntidobontì, kɛ̀ ibotí tɛì níí di yɑ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ ì di kɛ̀ ì mmɑ́ɑ̀rì i yɔ. Kunku ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù bɛ́i. \v 10 Kɛ̀ diwɛ̀ì kó yɛbɑɑ ndeè kɛ̀ mupotúòmù kó iyiɛ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ mbo, dinɑ̀ɑ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nkuɔ̀, fìtírɛ̀ kó kuwenniku tɛ̃́nkɛ bɑ́ mbo. \v 11 Kɛ̀ dihɛì dimɔu nɑɑ́ ntidobontì, kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ yɛbie nsipísìyiekɛ̀. Dɛ kó iwuɔ nyimɔu kɛ̀ ìi bɔ́útɛ́ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì. \v 12 Kɛ̀ yɛbie nsipísìyiekɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ kù bo potɛ́ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì ò dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi nkpɛ́í. Kunku ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù bɛ́i. Bɛ ɛì bo nɑɑ́ ntidobontì kɛ́dɔúnko sɑ̃́ɑ̃̀. \v 13 Dɛ mɔ̀nnì kù bo duɔ́ nkɛ̀ mɛyɛi mmɛmɔu ku nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í kɛ̀ mɛ̀ɛ do dɛ kó dihɛì, mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ wɑ̃̀ri di m̀pɑ́tíri miɛkɛ ku kóo tɔ̃ntì mí nSedemii n nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í yɛbotɛ̀ yɛmɔu kpɛ́í. \v 14 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛ múnkɛɛ bɔ́útɛ́ ibotí tɛì nɛ̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìkperíbɛ̀, kù yóó bɛ̀ fɔ̀ɔ́mmu mɛyɛi mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ kù yóó bekɛ́nɛ̀mɛ̀ yɛbotɛ̀ \p \v 15 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù m bɛ́innɛ̀mu kɛ yĩ: Nto fɛbòòfɛ̀ fiɛ, m miɛkɛ kó mɛnɑɑ̀ nhɑ̃ dɛ̀ kɛ́kɔtɛ kɛ́ mɛ̀ nìi nyɛbotɛ̀ n dɑ tɔ̃ nyɛ̀ɛ̀ borɛ̀, \v 16 kɛ̀ yɛ̀ɛ yɑ̃̀ kɛ́muɔ́ nkɛ́nhɑ̃́ɑ̃́ mmudoò n yóó bɛ̀ bɔntɛ́ mù miɛkɛ. \p \v 17 Kɛ̀ n cɔutɛ́ fɛbòòfɛ̀ n Yiɛ̀ nKuyie nnɔ̀ùtɛ̀ miɛkɛ, kɛ́kɔtɛ kɛ̀ fɛ̀ nìi nyɛbotɛ̀ yɛmɔu, n Yiɛ̀ nKuyie nní tɔ̃ nyɛ̀ɛ̀ borɛ̀, \v 18 kɛ́túótɛ́ Sedisɑdɛmmu nɛ̀ Sudɑɑ bɛ kó yɛhɛkɛ̀ nɛ̀ yɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ yɛ kó bɛtũ̀mbɛ̀ kɛ bɛ̀ pɔ̀ntɛ kɛ́ bɛ̀ cɔ́u, kɛ̀ bɛ tenkɛ̀ɛ nɑɑ́ ntidobontì, kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ dɛ̀ yɑ̀ kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ di kɛ̀ bɛ̀ mmɑ́ɑ̀rì bɛ yɔ. Mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ bɛ̀ do mɛ kpɛ́í, di mɛ nwùó nkɛ̀ dɛ dòmmɛ̀ yíe. \p \v 19 Kɛ̀ n dèè mɛmmɛ kɛ́ fɛ̀ nìi nhEsibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o tũ̀mbɛ̀ nɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí nɛ̀ o nìtìbɛ̀ bɛmɔu. \v 20 Nɛ̀ ibotí tɛì imɔu nɛ̀ Uusi ɛì kó okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ Fidisii ɛì kou nɛ̀ Asikɑnɔɔ ɛì kou nɛ̀ Kɑsɑɑ kpɛri kou nɛ̀ Ekunɔɔ ɛì kou nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ kpɑɑ́ Asidɔti tenkɛ̀ miɛkɛ. \m \v 21 Edɔmmu ɛì nɛ̀ Mɔɑbu kpɛri kɔbɛ nɛ̀ Amɔniibɛ. \m \v 22 Kɛ túótɛ́ Tiiri kpɛri kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ Sitɔ̃ɔ̃ ɛì kɔbɛ nɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì yɑ́ɑ̀ kó yɛhɛkɛ̀ kɔbɛ. \m \v 23 Nɛ̀ Dedɑnni ɛì nɛ̀ Temɑɑ kpɛri nɛ̀ Buusi nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kuò bɛ tempɑ́ɑ́tì bɛ tenkɛ̀ kɔbɛ. \m \v 24 Nɛ̀ Adɑbii ɛì kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛmɔu nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kpɛri bíɛ́kɛ̀. \m \v 25 Nɛ̀ Simudi ɛì kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛmɔu nɛ̀ Edɑmmu ɛì kɔbɛ bɛmɔu nɛ̀ Mɛdii tenkɛ̀ kɔbɛ bɛmɔu, \m \v 26 kɛ́túótɛ́ bɛ̀ɛ̀ bo kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀, mɛtɔ́ɔ́mmɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ dɛdɛ́tirɛ̀ kɔbɛ, kutenkù kumɔu kó yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ duɔ́mɛ̀ cɛ̃́nkɛ kɛ̀ bɛ̀ yɑ̃̀ bɛmɔu Kuyie mmiɛkɛ kó dibòò kɛ dèntɛnko Bɑbidɔnni kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì. \p \v 27 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: A bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Di Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù tu: Dí yɑ̃̀ kɛ́muɔ́ nkɛ́tɔ̃́ kɛ́duó bɑ́ kɛ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ítɛ́, kù yóó di bɔntɛ́ mùù doò kpɛ́í. \v 28 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ dɔ̀: Kɛ̀ bɛ̀ yetɛ bɛ̀ bo cɔutɛ́mɛ̀ fɛbòòfɛ̀ kɛ́yɑ̃̀, ɑ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ tú: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ míì tu bɛ̀ɛ yɑ̃̀ kɛ̀ bɛ̀ í dɔ́ bɛ̀ dɔ́. \v 29 N yóó ketɛ́ kɛ́bɔntɛ́ mɛyɛi mmɛ dihɛì n yètìrì yu dì, kɛ̀ bɛmbɛ yɛ̀mmɛ̀ nɛ́ dò n yóó bɛ̀ coonɑɑ̀? M bɑ́ɑ́ bɛ̀ coo! Kɛ yɛ̃́ n yóó tɑnnɛ́nímɛ̀ mudoò kutenkù kumɔu ndi. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ míì bɛ́i! \p \v 30-31 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀ m bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkpɑ̀nnímu kɛĩ́nkɛ̀, m pɛ́únímu n cɛ̃sɑ̀ɑ̀tɛ̀ miɛkɛ, n kpɑ nkutenkù kpɛ́í nkɛ, kɛ̀ m píɛ̀fɛ̀ dònnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ù fínyĩ̀ kó yɛtebɛ \f + \fr 25:30-31 \fr*\fk bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ù fínyĩ̀ kó yɛtebɛ: \fk*\ft Bɛ̀ do ɔ̃ɔ̃ keú dipèrì ndi kɛ̀ dɛ̀ ndò nkuyiɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ utɛ́ yɛtebɛ dɛ miɛkɛ, kɛ́nnɑù kɛ̀ yɛ niɛ ncuuti kuyiɛ́ kó kuyóú kɛ tɑɑ̀ difɔ̃̀tìrì miɛkɛ. Kɛ̀ bɛ̀ níí nnɑù dɛ kó yɛtebɛ kɛ diè.\ft*\f* bɛ kɔfɛ ɔ̃ ndòmmɛ̀ kɛ̀ m píɛ̀fɛ̀ tùɔ̀kù itemmɑ̀nkɛ imɔu. \q1 Kɛ yɛ̃́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì tɑnnɛ́mɛ̀ yɛbotɛ̀ tibeéntì, \q1 kɛ bekùnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kɛ kɔù bɛyɛibɛ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì mɛ nyɛ̃. \p \v 32 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ bɛ́immu kɛ tú: \b \q1 Mɛyɛi mmɛɛ̀ tɑnní kutenkù kɛ cɑ̃́nnì yɛbotɛ̀, \q1 kuyɑɑkù kperíkù kuù ìtɛ́ní kutemmɑ̀nku. \p \v 33 Dɛ yiè Kuyie mbo kuɔ bɛ̀ bo ncóú kutenkù kumɔu miɛkɛ òmɔù í yó mbɛ̀ kuɔ̀, òmɔù í yó mbɛ̀ tòú kɛ kũrì, bɛ̀ bo nɑɑ́ ntikùtì kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 34 Díndi bɛ̀ɛ̀ ni bɛnìtìbɛ̀ potɛ́nɛ̀ yɛkúdɑbùò, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ cɛ̃mmù bɛnìtìbɛ̀ nduònɛ̀ kɛ́bíntí kɛtenkɛ̀. \q1 Dikɔ̀ù yiè diì tùɔ̀kɛ kɛ̀ bɛ̀ bo di kuɔ̀ yɛpedɑkɛ̀ kɔ̃mɛ. \b \q1 \v 35 Bɛ̀ɛ̀ ni bɛnìtìbɛ̀ di í mɔkɛ di bo cokɛ́ kɛ́kɔtɛ kɛ̀, \q1 bɛ̀ɛ̀ cɛ̃mmù bɛnìtìbɛ̀ di bo sɔri kɛ? \q1 \v 36 Keènɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ni bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ kuɔ̀mmɛ̀, \q1 dí nyo bɛ̀ɛ̀ cɛ̃mmù bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ ùúmɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɔ̀ùmɛ̀ bɛ pecɛ̃nku. \q1 \v 37 Ti Yiɛ̀ nKuyie mmiɛkɛ kɛɛ̀ yɛ̀nní kupecɛ̃nku \q1 kɛ dɛ̀ yɛ̃ nfíúú kɛ yɛ̃ nkɑ́rɛ́. \q1 \v 38 Ti Yiɛ̀ nKuyie nhòotɛnímu dicìrícìrìpɑ̀nnì kɔ̃mɛ, \q1 ku miɛkɛ kɛɛ̀ bɛ̀ yɛ̀nní, \q1 kɛ̀ kù bɛ̀ bɔntɛ́ mudoò kɛ̀ bɛ ɛì dɔúnko. \c 26 \s1 Bɛ̀ yɛ̃mmɛ̀ bɛ̀ bo kuɔ Sedemii wèè nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì \p \v 1 Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sosiɑsi birɛ Sosɑkimmu kpɑ̀tì ketírí dìì mɔ̀nnì, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: \v 2 Sedemii kɔtɛ, mí nKuyie n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ towɑɑ̀, kɛ́pĩɛ̃kɛ́ kɛ́nɑ́kɛ́ Sudɑɑ ɛkɛ̀ yɛmɔu kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ kɔ̀rìní n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mubɑ́ɑmmu, tinɑ́ɑǹtì n dɑ nɑ̀kɛ́ tì, ɑ bɑ́ɑ́ súɔ́ ntìmɑtì. \v 3 Kɛ̀ dɛ̀ nɑɑti bɛ̀ɛ keè kɛ́wɛ̃tɛní m borɛ̀, kɛ́yóu bɛ yɛi, kɛ̀ n ceetɛ n yɛ̀mmɛ̀ kɛ́yóu n do dɔ́ kɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi mbɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ yɛimɛ kpɛ́í. \v 4 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ tú: Mí ndi yiɛ̀ nKuyie míì tu kɛ̀ bɛ̀ í kèńtɛ́ n kpɛti kɛ tũ̀nnɛ n kuɔ́ m bɛ̀ duɔ́ nyì, \v 5 kɛ yie n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì bɛ̀ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì, n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ n tũɔ̃̀nko bɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀, bɛ̀ mɛ nyí yie mbɛ kpɛti. \v 6 M bo dɔɔ̀ tɛ ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ n dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Sidoo ɛì\f + \fr 26:6 \fr*\fk Sidoo ɛì: \fk*\ft Sidoo ɛì do tú mubɑ́ɑmmu kó dihɛì ndi, kɛ̀ bɛ̀ dɛ̀ bɑ̀ɑ́ nKuyie nkɛ̀ mɛtɑummɛ̀ tɔu dɛ bo, bɛ dootitɔbɛ̀ bɛ̀ nɑ dìì mɔ̀nnì kɛ́tuótɛ́ mɛtɑummɛ̀ tɔu kɛ̀ Sidoo ɛii do.\ft*\f*, kɛ̀ yɛbotɛ̀ níí ndɔ́ kɛ́bɔntɛ́ kusĩ̀nkù kɛ́yú tɛ yètìrì. \p \v 7 Ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ɛ keè mí nSedemii n tì bɛ́immɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ towɑɑ̀. \v 8 Kɛ̀ nní nyóó deè ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ̀kɛ́ tì, ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ sɔmbɛ kɛ̀ bɛ̀ m pĩ́ nkɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: A dò nkɛ́kuɔmu! A dò nkɛ́kuɔmu! \v 9 Dɛ̀ yĩ́mɛ kɑ̀ɑ nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ tú tɛ ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bo nɑɑ́ nSidoo kpɛtɛ dòmmɛ̀, kɛ̀ dihɛìi nɑɑ́ ntidobontì, bɑ́ òmɔù bɑ́ ndɛ̀ ɑ̃? \p Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu m munnɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ. \v 10 Kɛ̀ Sudɑɑ ɛì kó sikpɑ̀ɑ̀tìbìí nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ dihɛì kɛ̀ bɛ̀ɛ tì kèè, kɛ́ítɛ́ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ́kɔtɛ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ́kɑri tɛ bòrì bɛ̀ tu dì dibòrì pɑ̀nnì. \v 11 Ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ sɔmbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ sɔmbɛ kɛ dɔ̀: Onìtì yie ndò nkɛ́kuɔmu, kɛ yɛ̃́ ò nɑ̀kɛ́ tì dihɛì diì nkpɛ́í tì í wennimɛ̀, di kèèmu di mɔ́mɔmbɛ nɛ̀ di to ò nɑ̀kɛ́ tì. \p \v 12 Mɛm̀mɛ, mí nSedemii kɛ̀ m bɛ́innɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù n tɔ̃nní kɛ̀ n nɑ̀kɛ́ di mɛ nkèè tì tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tiɛ nkpɛ́í nɛ̀ dihɛì diì nkpɛ́í. \v 13 Di mmɔ̀nnì tũntɛnɛ̀ di borimɛ nɛ̀ di dɔɔ̀rìmɛ̀ kɛ́kéntɛ́ di Yiɛ̀ nKuyie ndi tũ nkù tu mù, mɛm̀mɛ kù bo yóumɛ̀ mɛyɛi kù do yɛ̃ nkù yóó di dɔɔ̀ mɛ̀. \v 14 Kɛ̀ dɛ̀ɛ̀ tu n kpɛti, mí m bo di nɔu miɛkɛ nkɛ, n dɔɔ̀nɛ̀ di pɛ́nsìrìmɛ̀, dɛ̀ɛ̀ di wenni. \v 15 Di nɛ́ nyɛ̃́ kɛ dò nkɛ̀ di n kùɔ kɛ̀ n yí cɑ̀ɑ̀rɛ̀ mùmɑmù, dɛ kó mɛyɛi mbo di yɔ ĩ́nkɛ̀ nkɛ, di kó dihɛì dimɔu nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo di miɛkɛ, kɛ yɛ̃́ Kuyie nkuù mɛ̀nkɛ n tɔ̃nnímɛ̀ di borɛ̀ kɛ̀ m bo di nɑ́kɛ́ m mɛ ndi nɑ̀kɛ́ tì timɔu, kɛ̀ dí kèè nɛ̀ di to. \p \v 16 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ bɛbeémbɛ̀ kɛ dɔ̀: Onìtì yie nyí dò nkɛ́kuɔ, ò ti nɑ́ɑ́ ntì, ò tì nɑ̀ɑ́nnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nti tũ nkù kó diyètìrì ndi. \v 17 Bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛkótíbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ ítɛ́ kɛ́bɛ́innɛ̀ ditĩ̀nnì kɛ dɔ̀: \v 18 Mɔdesɛti ɛì kou Misee wèè nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì ò do ɑ̃nnɛ́mu Esekiɑsi Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì kó dimɔ̀nnì kɛ́nnɑ́ɑ́ nSudɑɑ ɛì kɔbɛ kɛ tú: Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ bɛ́immu kɛ tú: \q1 Siyɔ̃ɔ̃ ɛì bo nɑɑ́ ndikpɑ́ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ̀ kùútí, \q1 kɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì pɔntɛ kɛ́nɑɑ́ nyɛdombìrɛ̀, \q1 Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bo nɑɑ́ nkutúúkù. \p \v 19 Esekiɑsi Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o kɔbɛ, bɛ̀ do kùɔ Miseɑ? Bɛ̀ pètìnkɛ do yɔ̀tɛ Kuyie nku kɛ́ kù bɑ̀ńtɛ̀, kɛ̀ kùu bónkùnɛ ku miɛkɛ, kɛ yóu kɛ í mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kù do yɛ̃ nkù yóó bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀. Kɛ̀ ti kùɔ onìtì yie nti cɑɑ̀ri timɑ́ɑ̀ ndi. \s1 Sosɑkimmu kùɔmɛ̀ Udiyɑ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò \p \v 20 Kòo nìtì mɔù múnkɛɛ buotɛ́ kɛ́ntú Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Semmɑyɑ birɛ Udiyɑ, Kidiyɑti-Yeɑdimmu ɛì kou, kɛ́nnɑ́ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ́nkpɑnnɛ̀ di nhɛì nɛ̀ di kó bɛnìtìbɛ̀ mí nSedemii m bɑɑ mɛ dɔ̀ɔ̀rimɛ̀ só. \v 21 Okpɑ̀ɑ̀tì Sosɑkimmu nɛ̀ o kɔbɛ yɛkɔ̃m̀bɔ̀ yɛmbɛ̀ nɛ̀ o kó bɛtũ̀mbɛ̀, bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ɛ keè ò nɑ̀kɛ́ tìì pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ́ndɔ́ kóò kùɔ. \v 22 Kɛ̀ Udiyɑ tì kèè kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nhò pĩ kòo cokɛ́ kɛ́kɔtɛ Esibiti, kòo kpɑ̀ɑ̀tì Sosɑkimmuu tɔ̃ Akibɔɔ birɛ Edinɑtɑ̃ɑ̃, kòo nnɛínɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ Esibiti, \v 23 Udiyɑ wɑmmù kóò pĩ nkɛ́kɔtɛnɛ̀ní kóò duɔ́ nhokpɑ̀ɑ̀tì Sosɑkimmu kòo ò kùɔnɛ̀ disiè, kóò dɔu nkufɔ̃ti bɛ̀ ɑ̃ɑ̃̀ kù bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu. \p \v 24 Mí nSedemii, kɛ̀ Sɑfɑ̃ɑ̃ birɛ Ayikɑmmu nni nkɑ̃nkɛ́ kɛ̀ bɛ̀ í nni mpĩ nkɛ duɔ́ mbɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ n kùɔ. \c 27 \s1 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò nɑ̀kɛ́mɛ̀ yɛbotɛ̀ yóó bɔ́útɛ́mɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì \p \v 1 Sosiɑsi birɛ Sosɑkimmu nɑɑ́ ndìì mɔ̀nnì Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ mí nSedemii kɛ dɔ̀: \v 2 Dɔɔ̀ kunɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú nɛ̀ iwɛ̃ĩ kɛ́ndúúkú, \v 3 kɛ́ kù nɑ̀nkɛ Edɔmmu ɛì kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ Mɔɑbu ɛì kou nɛ̀ Amɔniibɛ ɛì kou nɛ̀ Tiiri ɛì kou nɛ̀ Sitɔ̃ɔ̃ ɛì kou bɛ̀ tɔ̃nní bɛ̀ Sedisɑdɛmmu Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sosɑkimmu \f + \fr 27:3 \fr*\fk Sosɑkimmu: \fk*\ft Yɛpɑ́tɛ pɛ́u yu dɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ tú Sedesiɑ nwe kɛ yɛ̃́ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntìi nɑ́ɑǹtì diɛ nti do dɔ̀ɔ̀ Sedesiɑ kó dimɔ̀nnì ndi, dɛ kó tinɑ́ɑǹtì do yóó wɑ̃ri kɛ sɔ̃́ nSosɑkimmu kumu.\ft*\f* borɛ̀. \v 4 A bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ bɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kɛ tú: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ díndi Isidɑyɛɛribɛ di tũ nkù tu. \p \v 5 Nɛ̀ n kó muwɛ̃rímú diɛmù miɛkɛ nkɛ nɛ̀ n kó muwɛ̃rímú mmu n dɔ̀ɔ̀mɛ̀ kɛtenkɛ̀ nɛ̀ onìtì, nɛ̀ iwũɔ̃ nɛ̀ tiwɑnwɑntì, dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ dɛ duɔ̀ n dɛ̀ dɔ́nɛ̀ wè. \v 6 Yɛ mmɔ̀rɛ̀ miɛkɛ míì ɑ̃nnɛ́ ku ntempɛ̃ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ nɔu miɛkɛ wenwe n kóo tɔ̃ntì, nh ò duɔ́mmu tikpɑsĩ̀ntì kɛ̀ ti bo mpĩ́ nho tɔ̃mmú. \v 7 Yɛbotɛ̀ yɛmɔu yɛ̀ bo ò bɔ̀útɛ́, wenwe nɛ̀ o birɛ nɛ̀ o yɑɑ̀birɛ kɛ́mbɑɑnɛ̀ dɛ kó dimɔ̀nnì bo tuɔkɛmɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ múnkɛɛ bɔ́útɛ́ ibotí tɛì pɛ́u nɛ̀ bɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ pɛ́u bɛ̀ɛ̀ bɛ̀ kpeńnìnɛ̀. \p \v 8 Kɛ̀ kubotí mɑkù kɔbɛ yoo dikpɑ̀ɑ̀tìyuu mɑrì kɔbɛ yetɛ kɛ í dɔ́ kɛ́bɔ́útɛ́ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì, kɛ̀ wèè í dɔ́ kɛ́buutɛ́ o kó kunɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m míì yóó duɔ́ nkɛ̀ mudoò bɛ̀ do yoo dikònnì yoo mutenkṹṹ. N yóó duɔ́ nkɛ̀ weè bɛ̀ kuɔ̀ kɛ́deè. \p \v 9 Díndi di bɑ́ɑ́ yie mbɛ̀ɛ̀ tu bɛ̀ di nɑ́ɑ́ mí nKuyie m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì bɛ kpɛti yoo bɛyuwúòmbɛ̀ di nɑ́ɑ́ ntì nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛ̀ yɑ̀u tidɔuǹtì nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ wèí siwɑ̃̀ɑ̃ nɛ̀ bɛnitinɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ di nɑ́ɑ́ ntì kɛ tú di í yóó bɔ́útɛ́ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì. \v 10 Bɛ̀ di nɑ́ɑ́ ntìì pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì tu siyɑ́ɑ̀bìsí nsi kɛ dɔ́ kɛ bo di dɛ́tinnɛ̀ dihɛì, bɛ̀ dɔ́ n di bɛtimu kɛ̀ di kú. \p \v 11 Kɛ̀ kubotí kùù kɔbɛ yie nkɛ buutɛ́ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kó kunɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú kɛ pĩ́ nho tɔ̃mmú mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bo bɛ̀ yóu kɛ̀ bɛ̀ mbo bɛ ɛì kɛ di kuuti. \p \v 12 Mí nSedemii kɛ̀ m múnkɛɛ tì nɑ̀kɛ́ Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ kɛ dɔ̀: Fɔ̃́ nSedesiɑ nɛ̀ ɑ nìtìbɛ̀ di dò nkɛ́buutɛ́mu Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kó kunɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú kɛ́mpĩ́ nho tɔ̃mmú wenwe nɛ̀ o nìtìbɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ dí nfòù. \v 13 Di bo yóu kɛ́kú mudoò miɛkɛ nkɛ nɛ̀ dikònnì nɛ̀ mutenkṹṹ nti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ̀kɛ́ kɛ tú dɛ̀ɛ̀ yóó kònnɛ̀ kubotí kùù kɔbɛ bo yetɛ kɛ í mpĩ́ mBɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì tɔ̃mmɑ́ɑ̀? \v 14 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ di nɑ́ɑ́ nkɛ tú di í yóó bɔ́útɛ́ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ di soúmmu di bɑ́ɑ́ bɛ̀ kèńtɛ́. \v 15 Ti Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: N yí bɛ̀ tɔ̃nkoo kɛ tú bɛ̀ nnɑ́ɑ́ nnɛ̀ n yètìrì, bɛ̀ di nɑ́ɑ́ nsiyɑ́ɑ̀bìsí nsi kɛ yunɛ̀ n yètìrì kɛ̀ m bo di bɛti kɛ̀ di feti díndi nɛ̀ di kó bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛ̀ di nɑ́ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \p \v 16 Mí nSedemii kɛ̀ n nɑ́kɛ́ ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɛ̀ bo kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu di bɑ́ɑ́ yie mbɛ̀ɛ̀ di nɑ́ɑ́ nku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ tú Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó tinɛntì bɛ̀ do tùótɛ́ tì kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni bɛ̀ bo tì tɛ̃̀ńnɛ́ní bɑ̀mbɑ̀, siyɑ́ɑ̀bìsí nsi. \v 17 Di bɑ́ɑ́ kéntɛ́ bɛ kpɛti, mpĩ́nnɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì tɔ̃mmú kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ di nfòù. Di bɑ́ɑ́ yie nkɛ̀ dihɛìi nɑɑ́ ntidobontì. \p \v 18 Kɛ̀ dɛ yɛmbɛ̀ mɛ̀nkɛ tú Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ weè mɛ̀nkɛ bɛ̀ nɑ̀ɑ́nnɛ̀ bɛ̀ɛ kù bɑ̀ńtɛ̀ tinɛntì tìì bo Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ̀ tì bɑ́ɑ́ kò mBɑbidɔnni. \v 19 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ nɑ̀kɛ́mu Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ kpɛ́í, nnɛ̀ kunɑnkú diɛku nɛ̀ inɑ̀ɑ̀kɛ ɔ̃ ncómmú yɛ̀ɛ̀ tɑ̀rɛ̀ nɛ̀ tinɛntì sɔnti tìì kpɑɑ́ dihɛì dii mmiɛkɛ ti kpɛ́í. \v 20 Okpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ do í tùótɛ́ dɛ̀ ò pĩ ndìì mɔ̀nnì Sosɑkimmu birɛ Sosɑkinni Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kó bɛhɛikɛ̀nkótíbɛ̀ nɛ̀ Sudɑɑ ɛì kɔbɛ. \v 21 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù nɑ̀kɛ́mu tinɛntì tìì kpɑɑ́ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɛ miɛkɛ ti kpɛ́í nkɛ tú: \v 22 Bɛ̀ bo tì ɛí kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni kɛ̀ tì nkɛ mbo kɛ kémmúnɛ̀ ku mɔ̀nnì bo tuɔkɛmɛ̀ kɛ̀ kùu tì tɛ̃̀ńnɛ́ní diɛ. \p Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tì bɛ́i. \c 28 \s1 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Sedemii nɛ̀ Anɑnniyɑ bɛ̀ nɛ̀nnimɛ̀ \p \v 1 Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ kpɑ̀tì benni dinɑɑnnì miɛkɛ otɑ̃̀nkù nummuwè, dii benni dimɑ́ɑ̀ miɛkɛ kɛ̀ Asuu birɛ Anɑnniyɑ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Kɑbɑɔ̃ɔ̃ ɛì kouu m bɛ́innɛ̀ mí nSedemii ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ììkɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù tu ku kèétɛ́mu kunɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì di buú nkù. \v 3 Dɛ̀ kpɑɑ́ yɛbie nyɛ̀dɛ́ɛ̀ ndi kɛ̀ kù wɛ̃tɛ kɛ́tɛ̃́nnɛ́ní ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛntì Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì do tɔ tì timɔu kɛ́kònnɛ̀ o ciɛ. \v 4 Kɛ múnkɛɛ kpɛ̃nnɛ́ní Sosɑkimmu birɛ Ekonniyɑ Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ do pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. Kɛ yɛ̃́ kù yóó kéétɛ́mɛ̀ kunɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì di buú nkù. Kunku ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù bɛ́i. \p \v 5 Mí nSedemii kɛ̀ n tɛ̃́nnɛ́ Anɑnniyɑ ikuɔ́ nìùtì bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ììkɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do bo Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ kɛ dɔ̀: \v 6 Kuyie ńcɔutɛ́ ɑ nùù kɛ́dɔɔ̀ ɑ bɛ́i ntì, kɛ́tɛ̃́nnɛ́ní diɛ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛntì timɔu nɛ̀ bɛ̀ do pĩ̀ḿmú bɛ̀ bɛmɔu kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. \v 7 Nɛ́ kéntɛ́ kɛ́keè n yóó di nɑ́kɛ́ tì fɔ̃́ nnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo diɛ ndimɔu. \v 8 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tì niitɛ́nɛ̀ní mí nnɛ̀ fɔ̃́, bɛ̀ nɑ̀kɛ́mu Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì yɛhɛkɛ̀ diɛyɛ̀ pɛ́u nɛ̀ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ diɛyɛ̀ pɛ́u kpɛ́í, bɛ̀ mɛ mbɑɑ do nɑ́ɑ́ mmudoò kpɛ́í nkɛ nɛ̀ mɛyɛi nkpɛ́í nɛ̀ mutenkṹṹ nkpɛ́í. \v 9 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò wèè bo nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Diwɛ̀ì kèríní, ò nɑ̀kɛ́ tì bo dɔɔ̀ dìì mɔ̀nnì ndi bɛ̀ bo bɑntɛ́mɛ̀ kɛ dò nKuyie nkuù mɛ̀nkɛ ò tɔ̃nní. \p \v 10 Mɛm̀mɛ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Anɑnniyɑ buutɛ́mɛ̀ kunɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú mí nSedemii n do bukú kù, kɛ́kéétɛ́, \v 11 kɛ́bɛ́i mbɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ììkɛ̀ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tu nɛ̀ yɛbie nyɛ̀dɛ́ɛ̀ kɛ̀ kùu kéétɛ́mu kunɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú, okpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ do di buú nkù. \p Mɛm̀mɛ mí nSedemii kɛ̀ n yítɛ́. \p \v 12 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Anɑnniyɑ kèétɛ́ dìì mɔ̀nnì kunɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú n do bukú kù kɛ́deè kɛ̀ Kuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 13 Kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ Anɑnniyɑ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu ɑ kèétɛ́ kudɔú nku kɛ nɛ́ yóó kù cèetɛnɛ̀ timɑ́tì kɔku. \p \v 14 Kɛ yɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù bɛ́immu kɛ tú kunɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú timɑ́tì kɔku nku kù buúmmɛ̀ yɛbotɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ bo mbuɔ́ Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ yɛ̀ mɛ nhò bùɔ́, kù ò duɔ́nnɛ̀mu ketíkɛ dikpɑ́ɑ̀ kó tiwɑnwɑntì. \p \v 15 Mí nSedemii n ti ndèè kɛ́nɑ́kɛ́ Anɑnniyɑ kɛ dɔ̀: Anɑnniyɑ kéntɛ́ n tú mù, Kuyie nyí dɑ tɔ̃nní, nɛ̀ ɑmɑ́ɑ̀ ndi ɑ soutɛ́mɛ̀ Kuyie nkɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ yie nsiyɑ́ɑ̀bìsí. \v 16 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í ti Yiɛ̀ nKuyie ntú kù dɑ dɛ̀itɛmu kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. Di mbenni miɛkɛ nkɛ ɑ yóó kúmɛ̀, kɛ yɛ̃́ fɔ̃́ɔ̃̀ sukúmɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ yetɛ bɛ Yiɛ̀ nKuyie nkpɛti. \p \v 17 Kɛ̀ dɛ̀ nyóó yĩ́ bɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ kɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Anɑnniyɑ mɛ̀nkɛ kú. \c 29 \s1 Sedemii do wɑ̃̀ri dìì pɑ́tíri bɛ̀ pĩ mbɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni \p \v 1 Mí nSedemii kɛ̀ nní mbo Sedisɑdɛmmu kɛ́wɑ̃ri dipɑ́tíri okpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ pĩ mbɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, n do dì wɑ̃̀ri bɛ̀ɛ̀ tu bɛ̀ mbɛ bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu. Okpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ do pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ́kònnɛ̀. \v 2 N do yóó wɑ̃ri dɛ kó dipɑ́tíri kɛ sɔ̃́ nhokpɑ̀ɑ̀tì Yekonniyɑ nɛ̀ o yɔ̃ onitipokpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó bɛkótíbɛ̀, nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ kó sikpɑ̀ɑ̀tìbìí nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do tú bɛdɑbɛɛyɑɑ̀bɛ̀ nɛ̀ bɛmɑ́ɑ́bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ múnkɛ bɛ̀ pĩ̀ḿmú kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. \v 3 Kɛ̀ n dì duɔ́ nSɑfɑ̃ɑ̃ birɛ Edɑsɑɑ nɛ̀ Idikiyɑ birɛ Kemɑdiyɑ. Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ weè do bɛ̀ tɔ̃ Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀, mí nSedemii kɛ̀ m bɛ̀ duɔ́ ndipɑ́tíri kɛ̀ dì wɑ̃̀ri kɛ tú: \p \v 4 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ díndi Isidɑyɛɛribɛ di tũ nkù míì nɑ̀ɑ́nnɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ kònnɛ̀, kɛ tú: \v 5 Mɑɑ́nɛ̀ sicɛ̃́ĩ kɛ́nhɑ̃, fííkúnɛ̀ dɛtie ndi pénnɛ̀ kɛ́nyo ndɛ bɛ. \v 6 Túókɛ́nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ dí piɛ́ ibí initidɑɑì nɛ̀ initipòì, túókɛ́nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ kɛ́puó ndi bí kɛ̀ bɛ̀ɛ piɛ́ initidɑbí nɛ̀ initipobí, piɛ́nɛ̀ dɛ bíɛ́kɛ̀ kɛ sṹṹ ndi bɑ́ɑ́ kɛ̃kɛ, \v 7 nwɑntinɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ di pĩ̀ḿmú kɛ kònnɛ̀ dìì ɛì dì bo nnɑɑtimɛ̀, kɛ́ nni mbɑ́ɑ́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ndɛ kó dihɛì kpɛ́í nkɛ yɛ̃́ dɛ kó dihɛì kó kunɑɑtí túmɛ̀ di kɔku nku. \p \v 8 Kɛ yɛ̃́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immɛ̀mu kɛ tú: Di bɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ̀ bɛ̀ ndi soú, di bɑ́ ntũ ndi yɑu tìì dɔuǹtì kpɛti. \v 9 Bɛ̀ yó ntú bɛ̀ di nɑ́ɑ́ ntì bonní mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m borɛ̀ ndɛ, siyɑ́ɑ̀bìsí mɛ nni nsi míì í bɛ̀ tɔ̃nní. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 10 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú mù: Bɑbidɔnni ɛì kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu bo mmɔkɛ dìì mɔ̀nnì yɛbie nsipísìyiekɛ̀ n yóó wɛ̃ɛ̃tɛnímu di bíɛ́kɛ̀ kɛ́ dí dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀, kɛ́ dí tɛ̃́nnɛ́ní Sedisɑdɛmmu. \v 11 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n yɛ̃́mu n tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ bo dɔɔ̀ tì di kpɛ́í. N tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì tu mɛsɑ̀ɑ̀ nkpɛti nti tì í tú mɛyɛi nkpɛti. Di yɛ̀mmɛ̀ bɑ̀ɑ dɛ̀ n yóó dɛ ndi dɔɔ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 12 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ di kɔ̀tɛní kɛ m bɑ́ntɛ̀, n yóó yiémmu kɛ́cɔutɛ́ di bɑ́ɑmmìi. \v 13-14 Kɛ̀ di wɑmmú kɛ́ n yɑ̀, di yó n wɑmmúmu nɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu, kɛ̀ n yóu kɛ̀ di n yɑ̀. Mí n di Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. Dɛ yiè di bo n yɑ̀, kɛ̀ n wɛ̃tɛ kɛ tɛ̃́nnɛ́ní bɛ̀ do pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni kɛ́dɔɔ̀ tidɑɑtì m bo di dennɛní tipíìtì timɔu. Ibotí imɔu n do di cíɛ nkɛ̀ di tɑɑ́ ìì miɛkɛ kɛ dí tɛ̃́nnɛ́ní di do borɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ di pĩ̀ḿmú. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 15 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n di nɑ́ɑ́ nkɛ yɛ̃́ di yɛ̀mmɛ̀ dòmmɛ̀ míì di duɔ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ Bɑbidɔnni miɛkɛ. \p \v 16 Ntɛnɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n di nɑ́ɑ́ ntì kɛ̀ dɛ̀ ntukúnɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì wèè kɑ̀ri Dɑfiti kó dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì nɛ̀ di kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ bo Sedisɑdɛmmu, bɛ̀ í pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. \v 17 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ míì bɛ́i nkɛ tú: N yóó duɔ́ nkɛ̀ mudoò muù bɛ̀ do, kɛ̀ dikònnìi tɑnní kɛ̀ mutenkṹṹ nní mbo. Bɛ kpɛrɛ bo dontɛnɛ̀ fínyĩ̀ kó yɛbɛ yɛ̀ɛ̀ pɑ̃̀ɑ̃̀kɛ kɛ tɛ̃́nkɛ í dò nkɛ́di. \v 18 N yóó duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ mbɛ̀ duò mudoò mmu, kɛ̀ dikònnìi tɑnní bɛ tenkɛ̀ nɛ̀ mutenkṹṹ. Bɛ kpɛrɛ kutenkù kumɔu kó yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ bo dɛ̀ keè kɛ̀ dɛ̀ɛ do yɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì. M bo bɛ̀ cɔ̃ɔ̃, dɛ̀ bo di yɛbotɛ̀ bɛ kpɛ́í kɛ́wɛ̃tɛ kɛ yɛ̀ pĩ mmudɑɑ́. Yɛbotɛ̀ n yóó bɛ̀ tɑnnɛ́ yɛ̀ɛ̀ miɛkɛ yɛ̀ bo mbɛ̀ sènku. \v 19 Bɛ̀ í yie mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ kɛ kèńtɛ́ n tũɔ̃̀nko m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ̀ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 20 Díndi tidɑɑtì bɛ̀ pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, keènɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú mù: \p \v 21 Ntɛnɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ, díndi Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù m bɛ́i ntì kɛ̀ dɛ̀ ntukúnɛ̀ Kodɑyɑ birɛ Akɑbu nɛ̀ Mɑɑseyɑ birɛ Sedekiɑ. Bɛdɛ́ mɛmmɛ bɛ̀ soúmu kɛ tu bɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, bɑ́ bɛ̀ mɛ ntúmɛ̀ míì bɛ̀ tɔ̃nní. M bo bɛ̀ ɑ̃nnɛ́ Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɔu miɛkɛ, kòo bɛ̀ puotí kɛ́kuɔ di ììkɛ̀. \v 22 Díndi Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni di níí bo nnɑ́ɑ́ mbɛ kpɛ́í ndi dɔ́ dìì mɔ̀nnì kɛ́bɔntɛ́ kusĩ̀nkù, di níí bo yĩ́: Kuyie ndɑ dɔɔ̀ kù dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Sedekiɑ nɛ̀ Akɑbu Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì cɔ́u mbɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́. \v 23 Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ ci dɛ̀ kɛ dɔunɛ̀ bɛtɔbɛ̀ pobɛ̀, kɛ soú nkɛ tú bɛ̀ nɑ̀ɑ́ n kpɛti, m mɛ nyí bɛ̀ tɔ̃. N dɛ̀ yɛ̃́mu dɛmɔu kɛ dɛ̀ wùó. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Semmɑyɑ wɑ̃̀rimɛ̀ dipɑ́tíri Sefɑyɑɑ Sedemii kpɛ́í \p \v 24-25 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ, Kuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkùu n duɔ́ mmí nSedemii tinɑ́ɑǹtì kɛ̀ dɛ̀ ntukúnɛ̀ Semmɑyɑ Nɛedɑmmu nɑɑ̀mùnkù kou. Semmɑyɑ weè do wɑ̃̀ri dipɑ́tíri kɛ́duɔnní ikuɔ́ nìùbɛ̀ Mɑseyɑ birɛ nɛ̀ Sofonii nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ tɔbɛ̀, nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ sɔmbɛ bɛ̀ɛ̀ do kpɑɑ́ Sedisɑdɛmmu, kɛ̀ dì wɑ̃̀ri kɛ tú: \v 26 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù duɔ́ nkɑ̀ɑ cɔutɛ́ ikuɔ́ nìùtì Yeoyɑdɑ fɔ̃̀tìrì kɛ bɑkɛ́ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. Fɔ̃́ɔ̃̀ dò nkɛ́ndɑkɛ bɛ̀ɛ̀ tu bɛmɑ́ɑ̀ ku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ bɛ kpɛ́í, kɛ̀ wèè í yɛ̃́ o yɛ̃ mmù ɑ tɑ́ú nho nɑɑ̀cɛ̀i mɛfĩmmɛ kɛ́pítínnɛ́ o fɔ̃̀níí timɑ́tì, \v 27 dɛ̀ nɛ́ dòmmɛ kɑ̀ɑ í kpɑnnɛ̀ Sedemii Anɑtɔti ɛì kou, wèè di nɑ́ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì? \v 28 Ò yɛ̃ nhò tu Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò nwe kɛ ti wɑ̃̀riní dipɑ́tíri diɛ mBɑbidɔnni, kɛ ti nɑ̀kɛ́ kɛ tú ti í yɛtì mɛcɑ̃ɑ̃ nketikɛ, kɛ tú ti mɑɑ́ sicɛ̃́ĩ kɛ́mbo, kɛ́fííkú dɛtie nti pénnɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ mpɛí kɛ̀ ti yo. \p \v 29 Kɛ̀ ikuɔ́ nìùtì Sofonii kɑɑ ndɛ kó dipɑ́tíri mí nSedemii kɛ̀ n keè. \s1 Sedemii tɛ̃̀ńnɛ́mɛ̀ dipɑ́tíri Semmɑyɑ \p \v 30 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 31 Tɔ̃ nkɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ bɛ̀ pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni kɛ tú: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì yɛ̃ Nɛedɑmmu ɛì kou Semmɑyɑ mɛ̀ nyɛ̃mmɛ̀ ò tu m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò, míì mɛ nyí ò tɔ̃, ò mɛ̀ ndi ciitɛ́mɛ̀ kɛ̀ di yie nho kó siyɑ́ɑ̀bìsí, \v 32 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i, n yiti kɛ bo cómmúmu Nɛedɑmmu ɛì kou Semmɑyɑ kpɛ́í nnɛ̀ o fukoo. O kó kufuku miɛkɛ onìtì bɑ́ nkpɑɑ́ bɑ́ omɑ́ɑ̀ kɛ bo di cuokɛ̀, ò bɑ́ɑ́ yɑ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ n yóó dɔɔ̀mɛ̀ n nìtìbɛ̀, kɛ yɛ̃́ ò sukúmɛ̀ n nìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ n yetɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \c 30 \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Isidɑyɛɛribɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu kpɛ́í \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́innɛ̀ mí nSedemii kɛ dɔ̀: \v 2 Mi ndi Yiɛ̀ Kuyie ndíndi Isidɑyɛɛribɛ di tũ nkù, míì tu ɑ́ wɑ̃ri n dɑ nɑ̀kɛ́ tì timɔu dipɑ́tíri miɛkɛ kɛ dɔ̀: \v 3 Mí ndi Yiɛ̀ Kuyie n tú, dɛ yiè kpɑɑnímu kɛ̀ m bo tɛ̃́nnɛ́ní n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ, kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ duɔ́ ndihɛì n do duɔ́ ndì bɛ yɛmbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ dì tiekɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \p \v 4-5 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ̀kɛ́ tì mí nSedemii Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ bɛ kpɛ́í, tiì tu: \q1 Ti yo mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ mmɛ, \q1 mɛ̀ mɛ nyí tú diwɛ̀ì kɔ̃mɛ, \q1 mɛ̀ duò tikɔ̃m̀bùɔ̀tì nti kɛ ɑ̃ɑ̃̀ kufɔ̃wɑɑ́. \q1 \v 6 Bíékɛ́nɛ̀, wénnínɛ̀, \q1 bɛnitidɑɑbɛ̀ pɛímɑɑ̀? \q1 Dɛ̀ nɛ́ dommɛ̀ kɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ ceú ceú bɛ kɑ, \q1 kɛ dò nhonitipòkù wèè dɔ́ kɛ́pɛitɛ́ ò ɔ̃ ndòmmɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ ììkɛ̀ sɔ̀ù sɔ̀ù bɛmɔu. \q1 \v 7 Mɛyɛi ndiɛmɛ̀ kó diyiè ndi, \q1 diyiè yɛiri ndi, \q1 di kó kubotí mu nyí buotɛ́, \q1 mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mɛɛ̀ kèríní Sɑkɔbu kpɛ́í, \q1 dɛ yiè n nɛ́ yóó bɛ̀ dɛɛtɛ́mu. \b \m \v 8 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ Mpɑkɛdɑɑ dɔ̀: Dɛ yiè bo tuɔkɛ dìì yiè, m bo kéétɛ́ kunɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú bɛ̀ di buú nkù, kɛ́ di pítɛ́ iwɛ̃ĩ. Bɛ̀ɛ̀ í tú Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndi bɑkɛ́. \v 9 Kɛ̀ di mpĩ́ ndi Yiɛ̀ nKuyie ndi tũ nkù tɔ̃mmú, kɛ̀ n di duɔ́ nDɑfiti yɑɑ̀birɛ kɛ̀ dɛ̀ ntú di kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ di pĩ́ nho tɔ̃mmú. \b \q1 \v 10 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Díndi n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ Sɑkɔbu kó kuwuɔ nkɔbɛ di bɑ́ nyĩɛ̃̀kù, \q1 díndi Isidɑyɛɛribɛ di kɔ̃m̀bùɔ̀tì bɑ́ nduò, \q1 n yóó di dɛɛtɛ́mu kɛ́dennɛní di yɑɑ̀bí itempɛ̃ ndɛ́tiyì miɛkɛ, di tú dɛ̀ tidɑɑtì. \q1 Díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí di wɛ̃tinímu, \q1 kɛ bo kɑri di tenkɛ̀ bɑ̀mmùù kɛ́om̀pɛ̀, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ í yó mbo wèè bo di kɔkɛ́nɛ̀. \q1 \v 11 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ndi bonɛ̀mu kɛ yóó di dɛɛtɛ́ míì bɛ́i! \q1 N yóó kuɔ̀mu ibotí n di cíɛ kɛ̀ di tɑɑ́ ìì miɛkɛ pɑ́íí kɛ́deè. \q1 Díndi biɛ n yí yóó di kuɔ kɛ́deè, \q1 n nɛ́ yóó di tiému dɛ̀ bèkúmɛ̀, \q1 n yí yóó nɑ kɛ́ n di wúónkoo kɛ dò ndi í cɑ̀kɛ dɛ̀mɑrɛ̀. \b \q1 \v 12 Di kó dikɔutirì í dò nkɛ́tɑɑ̀, \q1 di kó dimɔnni í dò nkɛ́miɛtɛ́, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 13 Omɔù í dɑkɛ di kpɛti, \q1 kɛ bo tɑɑ ndi muɔ, \q1 mutie mɑmù mɛ nketɛ́ kɛ í bo mùù bo di tɑɑ. \q1 \v 14 Di nɑtitɔbɛ̀ di yɛ̃̀mmu, \q1 bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í denniní di kpɛ́í, \q1 n di potɛ́ kɛ dò ndi tú n dootitɔbɛ̀ mbɛ, \q1 n di potɛ́ kuyɛ̃ĩku diɛkù nku, \q1 di yɛi ndɛutɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, \q1 di cɑ̀kɛ kɛ̀ dɛ̀ dɛumu. \q1 \v 15 Bɑ nte kɛ̀ di kuɔ̀ mmɛcɑɑ̀rìmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ di tùɔ̀kɛní mɛ kpɛ́í? \q1 Di kó dimɔnni í dò nkɛ́miɛtɛ́, \q1 di yɛi mmɛɛ̀ dɛutɛ́ dɛɛ̀ te, \q1 di cɑ̀kɛ kɛ̀ dɛ̀ dɛumu dɛɛ̀ te kɛ̀ n di dɔ̀ɔ̀ mɛmmɛ. \q1 \v 16 Bɛ̀ɛ̀ di kɔù yíe n yóó bɛ̀ kùɔmu, \q1 bɛ̀ɛ̀ di dokùnɛ̀ yíe m bo bɛ̀ dɔɔ̀ tidɑɑtì, \q1 bɛ̀ɛ̀ di ɛi yíe nyóó bɛ̀ ɛímu, \q1 bɛ̀ɛ̀ di senku yíe n yóó duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ sènkɛ̀rìmu. \q1 \v 17 Kɛ yɛ̃́ n yóó yɔɔrɛmɛ̀ mutie di muɔ, \q1 n yóó miɛkùnnɛmu di kɔutiyɛ̀. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i! \q1 Díndi Siyɔ̃ɔ̃ ɛì kɔbɛ, òmɔù tɛ̃́nkɛ í di kɑɑ̀nnɛ̀, \q1 kɛ di yu kɛ tú bɛ̀ dènnɛ bɛ̀ bɛ tenkɛ̀. \b \q1 \v 18 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N yóó wɛ̃tɛ kɛ́tɛ̃́nnɛ́nímu tidɑɑtì Sɑkɔbu kó yɛfɛ miɛkɛ, \q1 mɛsémmɛ̀ mɛɛ̀ m bonɛ̀ bɛ kó sicɛ̃́ĩ, \q1 di kó dihɛì wɛ̃ti kɛ bo fííkúmu di dobontì ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ɛ fííkú tɛ fɔ̃̀tìrì. \q1 \v 19 Kɛ̀ di ndiè kɛ n sɑ̃ntí, \q1 kɛ íútí nɛ̀ diwɛ̀ì, \q1 kɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ dí sṹṹ nkɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nkɛ̃ńnì, \q1 kɛ̀ n di dɛ́úkùnnɛ bɑ́ di kó diyètìrì tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ kɛ̃kɛ. \q1 \v 20 Díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí di wɛ̃ti kɛ bo nɑɑ́mmu di do dòmmɛ̀, \q1 kɛ́nfííkú n yììkɛ̀, \q1 kɛ̀ n yítɛ́ kɛ́cómmú kɛ́fɛ̃́ũ mbɛ̀ɛ̀ do di fɛ̃́ũmmu, \q1 \v 21 di kóo kpɑ̀ɑ̀tì yó ntú di botí kou nwe, \q1 di kou weè yó ndi bɑkɛ́, \q1 kɛ̀ n duɔ́ nkòo nni ntɔ́kɛ́nɛ̀, \q1 kɛ̀ dɛ̀ í tú mɛmmɛ we m bo dɑ́ɑ́tí kɛ́kɔtɛní m borɛ̀? \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì mɛ nyɛ̃. \q1 \v 22 Dɛ mɔ̀nnì di bo ntú n kɔbɛ, \q1 kɛ̀ nni ndi te kɛ̀ di n tũ. \b \q1 \v 23 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmiɛkɛ ìtɛ́mu kuyɑɑkù diɛkù kɔ̃mɛ, \q1 kɛ fĩmmú fɛfɔ̀dɔ́nfɛ̀ diɛfɛ̀ kɔ̃mɛ kɛ bo do bɛ̀ɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀ bɛ yɔ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 24 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m miɛkɛ di cɔ̀útɛ́mu, \q1 kɛ̀ í yóó bonkɛ kɛ í pĩ nkɛ̀ do dò nkɛ́pĩ́ mmùù tɔ̃mmú, \q1 dɛ̀ yó nkéríní kɛ̀ di tì bɑntɛ́mu. \c 31 \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ kó yɛwe miɛkɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bo tiekɛ Isidɑyɛɛribɛ wuɔ nyimɔu, kɛ̀ bɛ̀ ntú n kɔbɛ. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ kù yóó kɑnnɛmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛ tenkɛ̀ \q1 \v 2 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: \q1 Díndi kubotí kùù yentɛ́nɛ̀ mudoò kɛ bo dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ, \q1 di yɑ̀mu n kó mɛsɑ̀ɑ̀. \q1 Díndi Isidɑyɛɛribɛ di kũnti mɛom̀pùmɛ̀ ɛì ndi. \q1 \v 3 Nɛ̀ dimɔ̀nnì ndi n di bɛnkɛmɛ̀ m mɑ́ɑ̀, \q1 n di nɑ̀kɛ́ kɛ tú n di dɔ́mu sɑ̃́ɑ̃̀, dɛɛ̀ te kɛ̀ n kó mɛsɑ̀ɑ̀ nyí iiti di ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 4 N wɛ̃ti kɛ bo fíímmu díndi Isidɑyɛɛribɛ n dɔ́ bɛ̀ kɛ̀ di nfííkú, \q1 di wɛ̃ti kɛ bo túótɛ́mu yɛbɑ̀rɛ̀ sɑ̀ɑ̀yɛ̀ nɛ̀ diwɛ̀ì, \q1 di yóó nɛinɛ̀mu bɛhɑubɛ̀ kɛ̀ dí yɛ̀ kɛ́mbie nkɛ ɑu. \q1 \v 5 Di wɛ̃ti kɛ bo buɔtímu Sɑmmɑrii tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ fínyĩ̀, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ dɛ̀ buɔtí kɛ̀ díì ntɔ̃ũ dɛ bɛ. \q1 \v 6 Dɛ yiè kpɑɑnímu kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ̀ yɛbòrɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bo pĩɛ̃kɛ́, \q1 bɛ̀ yóó nɑ́kɛ́mu bɛ̀ɛ̀ bo Efɑdɑimmu tɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀: \q1 Ítɛ́nɛ̀ kɛ̀ ti kɔtɛ Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì ti Yiɛ̀ nKuyie nti tũ nkù borɛ̀. \b \q1 \v 7 Ntɛnɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́i ntì: \q1 Nyíútínɛ̀ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí kpɛ́í, \q1 nyɑ̃nkunɛ̀ diwɛ̀ì wèè bɑkɛ́ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ o kpɛ́í, \q1 ndiènnɛ̀ kɛ sɑ̃ntí mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ tú: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie ndɛɛtɛ́ ɑ nìtìbɛ̀, \q1 dɛɛtɛ́ Isidɑyɛɛribɛ sɔmbɛ. \q1 \v 8 Kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kó dihɛì ndi m bɛ̀ íinnímɛ̀, \q1 m bɛ̀ dɛ̀itɛní itemmɑ̀nkɛ nyi kɛ bɛ̀ tìí, \q1 tiyũ̀ɔ̃̀ntì nɛ̀ yɛkpĩɛ̃̀, \q1 bɛpɔupómpómbɛ̀ nɛ̀ tibíyɔ̃tì, \q1 bɛ̀ɛ̀ wɛ̃tiní bɛ ɛì bɛ tĩ̀nnì í yó nsénní. \q1 \v 9 Bɛ̀ yó nwɛ̃tiní kɛ kɔntimu kɛ m bɑ́ɑ́, \q1 kɛ̀ m bɛ̀ kpɑ̀ɑkɛ kɛ́kétɛ́nɛ̀ kucɛ sɑ̀ɑ̀kù kùù sìɛ́, \q1 bɛ̀ í yóó bétɛ́ kùù ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ m bɛ̀ kɔ̀tɛnɛ̀ mɛnɛ́sɑ̀ɑ̀mɛ̀ borɛ̀. \q1 Míì tu Isidɑyɛɛribɛ cicɛ kɛ̀ Efɑdɑimmu tu n kóo po. \b \q1 \v 10 Díndi yɛbotɛ̀ keènɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ntú mù, \q1 kɛ́ tì nɑ̀kɛ́ yɛbotɛ̀ yɛ̀ɛ̀ bo mɛdɛ́timɛ̀ kɛ dɔ̀: \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì do di cíɛ ndíndi nyIsidɑyɛɛribɛ \q1 kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ dì tìínní, \q1 kɛ yó ndɑkɛ di kpɛ́í o pecɛ̃nti ɔ̃ ndɑkɛmɛ̀ o pe kpɛ́í. \q1 \v 11 Mi ndi Yiɛ̀ nKuyie míì di dɛɛtɛ́ díndi Isidɑyɛɛribɛ, \q1 míì di fìètɛ kubotí kuù di kpeńnìnɛ̀ ku nɔu miɛkɛ. \q1 \v 12 Di kũntimu Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì kɛ bo nyíúnɛ̀ diwɛ̀ì, \q1 kɛ bo ndɛitíní kɛ dɔ́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀, \q1 dɛ̀ɛ̀ tu tidiitì nɛ̀ mɛnɑɑ̀ nnɛ̀ mɛkɔ̀pɑ̀mmɛ̀, \q1 ipe nɛ̀ sibɔɔ́ nɛ̀ inɑ̀ɑ̀kɛ. \q1 Di bo ndònnɛ̀ kupúú sɑ̀ɑ̀kù bɛ̀ yɔ́ɔ̀rì kù, \q1 di tɛ̃́nkɛ bɑ́ mbo mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ. \q1 \v 13 Dɛ mɔ̀nnì bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ bo nyɑ̃nkunɛ̀ diwɛ̀ì \q1 bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛdɑkótíbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ nwɛ̃ nkɛ ɑu, \q1 m bo ceetɛ di dɑbùò nkɛ̀ yɛ̀ɛ nɑɑ́ ndiwɛ̀ì \q1 kɛ̀ di bɑ́ntɛ̀ kɛ́dɛitɛ di ɑ́ɑ́rìmɛ̀ kɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ɛ nɑrikɛ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 14 Dɛ yiè ikuɔ́ nìùbɛ̀ bo dɛ nyiwũɔ̃ kó mɛkùɔ̀, \q1 kɛ̀ n nìtìbɛ̀ɛ tuɔ́, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \b \q1 \v 15 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N yo mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ Dɑmɑɑ ɛì, \q1 yɛkúdɑbùò nyɛɛ̀ yìɛ̀ní nɛ̀ iwúótìi, \q1 Dɑsɛɛdi bí iì ku kòò kuɔ̀, \q1 bɑ́ kɛ í dɔ́ bɛ̀ɛ ò bɑ́ntɛ̀. \q1 \v 16 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nhò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: \q1 Cĩ́ɛ̃́kɛ́, kɛ́ũtɛ́ ɑ nɔnniɛti, \q1 n yóó dɑ cúmu ɑ ɔ̀ùtì kó ticuuti, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i: \q1 ɑ nìtìbɛ̀ itinímu di dootitɔbɛ̀ ciɛ kɛ kũntiní. \q1 \v 17 Diwɛ̀ì kèrínímu ɑ yɑɑ̀bí kpɛ́í. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i! \q1 Ì wɛ̃tinímu i tenkɛ̀. \q1 \v 18 N kèèmu Efɑdɑimmu wuɔ nkɔbɛ kuɔ̀mmɛ̀, \q1 kɛ sɑ́útí kɛ tú: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ ti potɛ́ mɛdiɛ̀ mmɛ, \q1 kɛ ti tiè mbɛ̀ ɔ̃ɔ̃ potɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí kunɑɑ̀wɑ̀ɑ́tíkù, \q1 ti yṹɔ̃́nní ɑ borɛ̀ kɛ̀ ti nɑ kɛ́wɛ̃tɛní, \q1 kɛ yɛ̃́ fɔ̃́ɔ̃̀ tumɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nti tũ nkù. \q1 \v 19 Ti do dɑ bùtínnɛ́mu, \q1 bɑ̀mbɑ̀ kɛ mɛ nwɛ̃̀tɛní, \q1 ti bɑntɛ́mu ti cɑɑ̀rìmɛ̀ kɛ pĩ nti nɔ̀, \q1 ifɛi iì ti pĩ nkɛ̀ ti sĩ̀ńnɛ́, \q1 ti dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ ti dɑpɑ̀ntì mɔ̀nnì dɛ kpɛ́í. \q1 \v 20 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Efɑdɑimmu kɔbɛ n sɑ̀ɑ̀ bɛ̀ cùùmmɑɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ n sɑ̀ɑ̀ bɛ̀ dɔ́ kɛ̀ dɛ̀ tontɛ́mu? \q1 Nh ɔ̃ nkɛ̀ n kèè bɛ̀ nɑ̀ɑ́mmɛ̀ bɛ kpɛ́í diwɛ̀ì diì m pĩ́, \q1 kɛ̀ mɛsémmɛ̀ ní mbɛ̀ nni mbonɛ̀, \q1 kɛ̀ m bɛ̀ dɔ́ mɛdiɛ̀. \b \q1 \v 21 Ãnnɛ́nɛ̀ mɛcɑnnimɛ̀, \q1 fííkúnɛ̀ idɛí, \q1 dɔɔ̀nɛ̀ kunɑɑ̀sìnyɑkú di cɛ, \q1 totínɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ di tũ̀ nkùù cɛ̀ kɛ́wɛ̃tɛní, \q1 díndi Isidɑyɛɛribɛ n dɔ́ bɛ̀, \q1 wɛ̃tɛnɛ̀ní yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ tu di kpɛyɛ yɛ miɛkɛ. \q1 \v 22 Díndi Isidɑyɛɛribɛ n dɔ́ bɛ̀, \q1 dɛ̀ yó nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ kɛ̀ di yóu mufirìmù? \q1 Díndi bɛ̀ɛ̀ í dɔ́ kɛ́yie n kpɛti, \q1 di mmɔ̀nnì dɛ̀ cèètɛmu di tenkɛ̀ miɛkɛ, \q1 kòo nitipòkù bɛí nhonitidɔ̀ù! \s1 Isidɑyɛɛribɛ yóó wɛ̃tɛ kɛ́mɔɔtɛnɛ̀mɛ̀ Kuyie mmɛtɑummɛ̀ \p \v 23 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkùu bɛ́i nkɛ dɔ̀: M bo tɛ̃́nnɛ́ní dìì mɔ̀nnì bɛ̀ do pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ́kònnɛ̀ kɛ́dɔɔ̀ tidɑɑtì, bɛ̀ bo nnɑ́ɑ́ nSudɑɑ tenkɛ̀ nɛ̀ o ɛkɛ̀ miɛkɛ kɛ tú: \q1 Fɔ̃́ nSiyɔ̃ɔ̃ ditɑ̃sɑ̀ɑ̀rì timɔ́mmɔnti borɛ̀, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie ndɑ dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \m \v 24 Kɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ ḿbo ɑ miɛkɛ. Bɛtenkútíbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ cɛ̃mmù iwũɔ̃ kɛ̀ bɛ̀ nwɛ̃ nkɛ bo ɑ ɛkɛ̀ miɛkɛ. \v 25 Kɛ yɛ̃́ míì duɔ́mmɛ̀ mɛniɛ nsinɛ́yɛ̃ĩ kùɔ bɛ̀, kɛ duɔ̀ ntidiitì dikònnì kùɔ bɛ̀. \v 26 Mí nSedemii kɛ̀ nh entɛní kɛ́nsɔ̃́ mmunɔndɔmmú n dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ mmɛ. \p \v 27 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ yiè kpɑɑnímu Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ bo piɛ́ kɛ́sṹṹ nkɛtenkɛ̀, kɛ̀ iwũɔ̃ pɛ̃tɛ́ kɛ́sṹṹ. \v 28 N do wɛ̃̀ɛ̃̀tɛní mɛ̀ɛ̀ botí bɛ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ mbɛ̀ u, kɛ bɛ̀ pùɔ̀ nkɛ dɛ́í kɛ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi, n yóó wɛ̃ɛ̃tɛní mɛɛ̀ botí bɛ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ bɛ̀ mɑɑ́, kɛ́ bɛ̀ fìí, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 29 Dɛ mɔ̀nnì òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ nnɑ́ɑ́ dinɑ́ɑǹhɑ̃ntírì dìì tu: \q1 Cicɛbɛ̀ cɑ̀ɑ́kɛ́ yɛsĩɛ̃ bɛ́nyɛ̀ \q1 kɛ̀ ibí nìì nyɑ̃rikɛ. \m \v 30 Dɛ mɔ̀nnì bɑ́ wè ò yóó kú o yɛi nkpɛ́í nkɛ, wèè cɑ̀ɑ́kɛ́ yɛsĩɛ̃ bɛ́nyɛ̀ weè nìì nyóó yɑ̃rikɛ. \p \v 31 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ yiè kpɑɑnímu kɛ̀ m bo wɛ̃tɛ kɛ́tɑunnɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ. \v 32 Dɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó ntú mɛtɑummɛ̀ ndo dɔ̀ɔ̀nɛ̀mɛ̀ bɛ yɛmbɛ̀ m bɛ̀ dɛ̀tɛ dìì yiè Esibiti kɛ dènnɛ. Dɛ kó mɛtɑummɛ̀ bɛ̀ mɛ̀ tɔ̃̀tɛmu bɑ́ nɛ̀ míì mɛ mbɛ̀ temɛ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì mɛ nyɛ̃. \v 33 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Ntɛ dɛ yiè n yóó bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛ̀ɛ̀ tɑummɛ̀: N yóó ɑ̃nnɛ́ n kuɔ́ bɛ miɛkɛ nkɛ, kɛ́ ì wɑ̃̀ri bɛ yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ kɛ́ m bɛ̀ te mí nKuyie kɛ̀ bɛ̀ ntú n kɔbɛ. \v 34 Dɛ yiè òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ tié n kuɔ́ o kou, yóó o kou ò tié nkɛ dɔ̀ wè n yĩ́ɛ̃́tɛ́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie. Bɛ̀ yóó nyì yɛ̃́mu bɛmɔu, ibí sɑ́m̀pɔ́ì nɛ̀ bɛkótíbɛ̀, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i, n yóó bɛ̀ cĩ̀ɛ̃́mmu bɛ yɛi, n tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dentɛní mɛ kpɛ́í. \b \q1 \v 35 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì ɑ̃nnɛ́ diyiè kɛ̀ dì ɔ̃ ntṹṹ nkɛ́mí, \q1 kɛ duɔ́ nkòo tɑ̃̀nkù nɛ̀ siwɑ̃̀ɑ̃ kɛ̀ dɛ̀ ɔ̃ mmí kɛyènkɛ̀. \q1 Míì ɔ̃ɔ̃ nɑmpɛ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ̀ yɛnɛ́fĩ̀nfĩ̀rɛ̀ɛ ítɛ́, \q1 mí nwèè yètìrì tu Mpɑkɛdɑɑ míì bɛ́i nkɛ tú: \q1 \v 36 Kɛ̀ dɛndɛ cèètɛ dìì yiè, \q1 mɛm̀mɛ Isidɑyɛɛribɛ kó kuwuɔ ntɛ̃́nkɛ í yó ntúmɛ̀ n kɔku. \q1 \v 37 Kòo nìtì bo nɑ kɛ́bennɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ okùmɛ̀ mɑ̀mɛ̀, \q1 kɛ́síékɛ́ kɛtenkɛ̀ cũmpumɛ mɑmɛ̀, \q1 dɛ mɔ̀nnì m bo dootóo Isidɑyɛɛri kó kuwuɔ nkɔbɛ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ dɛ kpɛ́í. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \b \m \v 38 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ yiè kpɑɑnímu kɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì bo wɛ̃tɛ kɛ́mɑɑ́, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n kpɛ́í, kɛ́ketɛ́nɛ̀ Anɑnɛɛdi kó didènnì borɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dibòrì bɛ̀ tu dì kuduotí kentímɛ̀ kó dibòrì, \v 39 kɛ́sɔɔtɛ́ kɛ́tɑ̃ũ kuhɔ̃ũ kùù beúnɛ̀ kɛ́tuɔkɛ Kɑɑrɛbu tɑ̃rì, kɛ́kɔ́ntɛ́ kɛ́kɔtɛnɛ̀ Koɑ kpɛri, \v 40 kɛ́dítɛ́nɛ̀ kubiriku bɛ̀ buɔ̀nko kù bɛcíríbɛ̀ kɛ dɛ̀ cɔ́unko dɛyɛirɛ, kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ kukó nSetinɔɔ kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ kɛ́tuɔkɛ dibòrì bɛ̀ tu dì sisɛ̃ĩ́ kó dibòrì diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛri. Dɛ̀ yó ntú bɛ̀ cɑ̃̀ńnɛ́ dɛ̀ndɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n kpɛ́í, bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ di uutɛ́, bɛ̀ mɛ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ di pɔ̀ntɛ bìtì. \c 32 \s1 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Sedemii dontɛ́mɛ̀ kupɑku \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ mí nSedemii Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ kpɑ̀tì benni píínnì miɛkɛ, kɛ sɔ̃́ Nɛbukɑnnɛsɑɑ bo o kpɑ̀tì benni tɛpíítɛ̀ nɛ̀ diniínnì. \v 2 Dɛ̀ do sɔ̃́ mBɑbidɔnni kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛɛ̀ pi Sedisɑdɛmmu ɛì. Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ m pĩ mí nSedemii kɛ kɑ̀nnɛ Sudɑɑ kóo kpɑ̀ɑ̀tì kó tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kudɑ̀nkù. \v 3 Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ weè do m pĩ nkɛ́kɑnnɛ kɛ̀ nní nkɑri. Kòo n nɑ̀ɑ́ nkɛ́tú dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ n nɑ̀ɑ́ nkɛ tú ti Yiɛ̀ nKuyie nyɛ̃ nkù yóó duɔ́ ndihɛì Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kòo di tiekɛ, \v 4 okpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ í yóó cootɛ́. Bɛ̀ yóó ò pĩ̀ḿmu kɛ́duɔ́ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ bɛtɔbɛ̀ kɛ́nɑ́kɛ́. \v 5 Kɛ̀ bɛ̀ɛ kònnɛ̀ Sedesiɑ Bɑbidɔnni kòo nkɛ mbo kɛ kémmúnɛ̀ kù bo yɑ̀mɛ̀ o kpɛti. Bɑ́ kɛ̀ di dokùnɛ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛ di bɑ́ɑ́ bɛ̀ nɑ. \p \v 6 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀ \v 7 n cicɛ nɑntɛ̀ Sɑdummu birɛ Anɑmɛɛdi kèríní m borɛ̀, kɛ bo n nɑ́kɛ́ kɛ́tú n dontɛ́ o pɑku kùù mɛ mbo Anɑtɔti, kɛ́yɛ̃́ míì tumɛ̀ o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kou wèè bɑɑtɛ́ní kɛ dò nkɛ́ kù dontɛ́. \p \v 8 Mɛm̀mɛ n cicɛ nɑntɛ̀ Sɑdummu birɛ Anɑmɛɛdi kɔ̀tɛnímɛ̀ m borɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kudɑ̀nkù kɛ́ntũ nti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ̀kɛ́mɛ̀ kɛ́ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Dontɛ́ m pɑku kùù bo Anɑtɔti Bɛnsɑmɛɛ tempɛ̃, kɛ yɛ̃́ fɔ̃́ɔ̃̀ tumɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kou wèè bɑɑtɛ́ní kɛ dò nkɛ́ kù dontɛ́. Dontɛ́ ku kɛ́tiekɛ. Kɛ̀ m bɑntɛ́ tì tumɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkpɛti nti. \p \v 9 Mɛm̀mɛ kɛ̀ n dontɛ́ n cicɛ nɑntɛ̀ Sɑdummu birɛ Anɑmɛɛdi kó kupɑku kùù bo Anɑtɔti, kóò yietí mɛdítíbii tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀yiekɛ̀, \v 10 kɛ́wɑ̃ri yɛdontɛ́pɑ́tɛ kɛ̀ yɛ̀ mbo yɛ̀dɛ́yɛ̀. Kɛ̀ n yĩkú mɛcɑnnimɛ̀ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ nwúó nkɛ̀ m bennɛ́ mɛdítíbii ncɛ̃́ɛ̃́kù tɛbiètɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \v 11 Kɛ̀ n túótɛ́ didontɛ́pɑ́tíri n yĩkú dì n kó mɛcɑnnimɛ̀ kɛ́pɔ̃nnɛ́, n wɑ̃̀ri dìì miɛkɛ ikuɔ́ yɛ̃mmɛ̀ nɛ̀ ditɛrì dìì feío. \v 12 Kɛ̀ n duɔ́ ndidontɛ́pɑ́tíri Bɑduki Nɛdiyɑ birɛ Mɑseyɑ kó dɛyɑɑ̀birɛ, kɛ̀ n di nhò duɔ́ n cicɛ nɑntɛ̀ birɛ Anɑmɛɛdi ììkɛ̀. Nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do dɛ̀ bo kɛ́ĩkú bɛ nɔu dipɑ́tíri bɛ ììkɛ̀ nɛ̀ Sudɑɑ kó kuwuɔ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ do bo tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kudɑ̀nkù bɛ ììkɛ̀. \v 13 Kɛ̀ n deè kɛ́duɔ́ mBɑduki dinùù bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ììkɛ̀ kɛ̀ n dɔ̀: \v 14 Tiì ntu ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ kpɛti nti, Kuyie ntínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nkù. Túótɛ́ didontɛ́pɑ́tíri m pɔ̃ṹ ndì nɛ̀ dìì feío kɛ́ɑ̃nnɛ́ didúù miɛkɛ kɛ̀ yɛ̀ mbo sɑ̃́ɑ̃̀. \p \v 15 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ kunku Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù nɑ̀kɛ́ tì: Kù tu di wɛ̃ti kɛ bo dommu sicɛ̃́ĩ nɛ̀ dɛpɑɑ dihɛì diì mmiɛkɛ. \s1 Sedemii kuɔ́nnɛ̀mɛ̀ Kuyie \p \v 16 N duɔ́ ndìì mɔ̀nnì Bɑduki Nɛdiyɑ birɛ yɛdontɛ́pɑ́tɛ kɛ́bɑ́ntɛ̀ Kuyie nkɛ dɔ̀: \v 17 Áú n Yiɛ̀ nKuyie fɔ̃́ nwèè dɔ̀ɔ̀ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ nɛ̀ ɑ wɛ̃rímú, dɛ̀mɑrɛ̀ í dɑ yóunɛ̀! \v 18 Fɔ̃́ɔ̃̀ ɔ̃ɔ̃ cĩ́ɛ̃́ nhonìtì kɛ́tuɔkɛnɛ̀ o yɑɑ̀bí kó iyɑɑ̀bí titɔ̃ntì titɔ̃ntì tɛkɔùpíítɛ̀, fɔ̃́ɔ̃̀ ɔ̃ɔ̃ potɛ́ ibí i cicɛbɛ̀ kó mɛyɛi nkó tiyɛ̃ĩti, Kuyie nhɑ dɛumu kɛ kpeńnì, ti Yiɛ̀ nKuyie fɔ̃́ nwèè yètìrì tu Mpɑkɛdɑɑ. \v 19 Fɔ̃́ɔ̃̀ tu otentì sɑ̀ɑ̀wè kɑ̀ɑ tɔ̃mmú dɛu, fɔ̃́ nwèè wùó mbɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kó mɛborimɛ kɛ yietì bɑ́ wè o tɔ̃mmú dòmmɛ̀, mù mɑ̀nnɛ̀ tìì yeti. \p \v 20 Fɔ̃́ nwèè dɔ̀ɔ̀ mɛbɛnkùmɛ̀ cɑ̀mmɛ̀ nɛ̀ tidiɛtì Esibiti kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ, kɛ tì dɔ̀ɔ̀ri nɛ̀ yíenní kɑ̀ɑ yètìrìi feitɛ́ Isidɑyɛɛribɛ cuokɛ̀ nɛ̀ kutenkù kumɔu miɛkɛ, kɛ feínɛ̀ yíenní. \v 21 Fɔ̃́ɔ̃̀ dɔ̀ɔ̀ mɛbɛnkùmɛ̀ cɑ̀mmɛ̀ nɛ̀ tidiɛtì, kɛ bɛnkɛ ɑ wɛ̃rímú nɛ̀ ɑ kpetì kɛ̀ yɛbotɛ̀ dɑ yɔ̀tɛ kɑ̀ɑ dènnɛní ɑ nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ Esibiti miɛkɛ. \v 22 Kɑ̀ɑ bɛ̀ duɔ́ ndihɛì ɑ do bɛ́i nkɛ́ĩ́kú kɛ dɔ̀ ɑ yóó duɔ́ ndì ti yɛmbɛ̀, mɛnɑɑmiɛ̀ nnɛ̀ mɛcekùɔ̀ ndɛ̀ pũɔ̃̀ ndì. \v 23 Kɛ̀ bɛ̀ kɔ̀tɛní kɛ di tɑ kɛ kɑ̀ri, bɛ̀ mɛ nyí yie nkɛ tũ̀nnɛ ɑ kó kucɛ, bɛ̀ í yie nkɛ tũ̀nnɛ ɑ kó ikuɔ́, bɛ̀ í yie nkɛ dɔ̀ɔ̀ ɑ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ yɛ̃ mbɛ̀ɛ dɔɔ̀ dɛ̀. Dɛɛ̀ te kɑ̀ɑ bɛ̀ duɔnní mɛyɛi mɛ̀ɛ̀ mɛ̀ nti tùɔ̀kɛní! \p \v 24 Ntɛ Bɑbidɔnni kɔbɛ kɛ pi dihɛì, bɛ̀ tùɔ̀kɛnímu kɛ bo pɔntɛ dihɛì, ti doti bɛ nɔu miɛkɛ nkɛ, bɛ̀ yóó ti do mudoò mmu kɛ̀ dikònnì ti kuɔ nɛ̀ mutenkṹṹ. A nɑ̀kɛ́ tì tiì dɔ̀ɔ̀ kɑ̀ɑ ti yɑ̀. \v 25 N Yiɛ̀ nKuyie ɑ yɛ̃́ kɛ dò mBɑbidɔnni kɔbɛ yóó fietɛ dihɛì kɛ nɛ́ n nɑ̀kɛ́ kɛ tú n dontɛ́ kupɑku, kɛ́yietí kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑɑ bo m pútɛ́ kɛ̀ bɛ̀ mboɑ̀? \s1 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntɛ̃̀ńnɛ́ tì Sedemii \p \v 26 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ mí nSedemii kɛ dɔ̀: \v 27 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɑkɛ́ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu, dɛ̀mɑrɛ̀ n yóùnɛ̀mɑɑ̀? \v 28 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ m bɛ́i nkɛ tú: N duɔ́mmu di nhɛì Bɑbidɔnni tenkɛ̀ kɔbɛ, n di tɑnnɛ́mu bɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ nɔu miɛkɛ kòo bo di pɔ̀ntɛ. \v 29 Bɑbidɔnni kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ mɛ ndɔ́ kɛ́do dihɛì bɛ̀ tɑtimu di miɛkɛ kɛ bo míítɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ kɛ́ dì cɔ́u nkɛ̀ dìi cɔ́útɛ́ nɛ̀ sicɛ̃́ĩ bɛ̀ tùɔ̀ sìì ĩ́nkɛ̀ tihúúntì yɛbɔkɛ̀ Bɑɑdibɛ, kɛ yɛ̀ pɑ̃ɑ̃ ntidiitì bɛ̀ yɔɔrɛ tì mɛnɑɑ̀ nkɛ íinkoo m miɛkɛ. \p \v 30 Kɛ yɛ̃́ Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ bɛ̀ bomɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri n yí dɔ́ dɛ̀ ndɛ. Isidɑyɛɛri dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ íi m miɛkɛ nkɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \v 31 Dɛ kó dihɛì Sedisɑdɛmmu nɛ̀ bɛ̀ di mɑɑ́mɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ yíenní di bɑɑ íinkoo m miɛkɛ nkɛ kɛ̀ kɛ̀ cɔ́u nsɑ̃́ɑ̃̀ dɛɛ̀ te kɛ̀ n dɔ́ kɛ di bútínnɛ́. \v 32 Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi nkɛ íi m miɛkɛ, bɛmbɛ nɛ̀ bɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu, \v 33 bɛ̀ tũ̀ntɛ bɛ ììkɛ̀ nkɛ kɛ m bùtínnɛ́, nɛ̀ dimɔ̀nnì ndi m bɛ̀ duɔ̀mmɛ̀ itié bɛ̀ mɛ nyí yie nkɛ bo ì kèńtɛ́ kɛ́ ì cɔ̀útɛ́. \v 34 Kɛ tɑnnɛ́ bɛ kó tɛtenkɑɑnìtɛ̀ isɔkɛ kpɛtɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ n yètìrì yu dɛ̀ kɛ tɛ̀ sĩ̀nkùnnɛ. \v 35 Kɛ mɑɑ́ yɛwũɔ̃tɔ̀rɛ̀ Bɛni-Inɔmmu biriku kɛ feu bɛ bí dibɔɔ̀ Mɔdɔki, initidɑɑì nɛ̀ initipòì n yí yɛ̃ mbɛ̀ɛ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ diyiè mɑrì. Dɛ kó iyɛntotíi ketɛ́ kɛ í tɑnní n yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ m bo duɔ́mmɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔ̀ɔ̀ dɛ kó isɔkɛ kɛ tɑnnɛ́ Sudɑɑ kɔbɛ mɛyɛi mmiɛkɛ. \p \v 36 Di mmɔ̀nnì ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ndíndi Isidɑyɛɛribɛ di tũ nkù m bɛ́i ntì kɛ̀ dɛ̀ ntukúnɛ̀ dihɛì di nɑ́ɑ́ ndìì kpɛ́í kɛ tú dì tɑti Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɔu miɛkɛ kòò bo di do mudoò, dikònnì nɛ̀ mutenkṹṹ nkɛ̀ dɛ̀ɛ tɑnní. \v 37 N yóó di dennɛnímu m miɛkɛ do di yɛ̀ kɛ́ di pɛikɛ kɛ́ di cɔ̀útɛ́ kɛ̀ n di cíɛ nkɛ̀ di tɑɑ́ yɛbotɛ̀ yɛ̀ɛ̀ miɛkɛ. N yóó di tɛ̃́nnɛ́nímu diɛ̀ nkɛ̀ dí mbo bɑ́ dɛ̀mɑrɛ̀ í ndi kɔɔ́nnɛ̀. \v 38 Kɛ̀ di ntú n kɔbɛ kɛ̀ n di te mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie ndi tũ̀ nkù, \v 39 kɛ̀ ndí duɔ́ mmɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀mɑ́ɑ̀ kɛ̀ di ntũ̀ nkucɛ kumɑ́ɑ̀ kɛ́ nni ndé sɑ̃́ɑ̃̀, kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ di mbo kɛ̀ dɛ̀ di nɑɑti kɛ̀ di bíi sɔɔtɛ́ kɛ́mbo kɛ̀ dɛ̀ ì nɑɑti. \v 40 Kɛ̀ n di dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛtɑummɛ̀ mɛɛ̀ yó mbo sɑ̃́ɑ̃̀, n tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ di bútínnɛ́, n yó ndi dɔ̀ɔ̀rimu mɛsɑ̀ɑ̀, m bo duɔ́ nkɛ̀ di mmɔkɛ n kó fɛdédíéfɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ di tɛ̃́nkɛ bɑ́ m bútínnɛ́. \v 41 Dɛ mɔ̀nnì n kó diwɛ̀ì yó ntú m bo di dɔ̀ɔ̀mɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀, n yóó di fíímmu teii di nhɛì miɛkɛ, n yóó mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ nɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu ndi nɛ̀ n wɛ̃rímú mumɔu. \p \v 42 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: N tɔní mɛ̀ɛ̀ botí mɛyɛi ndiɛmɛ̀ kuwuɔ nkuù nyĩ́nkɛ̀, n yóó mɛ ntɔní mɛsɑ̀ɑ̀ mmɛmɔu n nɑ̀kɛ́ mɛ̀ di kpɛ́í. \v 43 Dihɛì di yɛ̃ ndìì dɔúnko kòo nìtì tɛ̃́nkɛ í dì bo yoo kuwɑnwɑnkù kɛ̀ di tɑ Bɑbidɔnni kɔbɛ nɔu miɛkɛ, di wɛ̃ti kɛ bo do ndɛpɑɑ dɛ kó dihɛì miɛkɛ. \v 44 Bɛnsɑmɛɛ kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ nɛ̀ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ tɔ̀kɛ́nɛ̀ Sedisɑdɛmmu nɛ̀ Sudɑɑ kó yɛhɛkɛ̀ miɛkɛ nɛ̀ ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ kpɛyɛ nɛ̀ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ bo Sefɑdɑɑ nɛ̀ yɛ̀ɛ̀ bo Nɛkɛfu tempɛ̃ mbɛ̀ wɛ̃ti kɛ bo dommu dɛpɑɑ ndɛ kó yɛhɛkɛ̀ miɛkɛ kɛ́nwɑ̃ũ yɛdontɛ́pɑ́tɛ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑɑ bo di pùtɛ́ kɛ̀ bɛ̀ bo kɛ yɛ̃́ n yóó tɛ̃́nnɛ́nímɛ̀ di kó tidɑɑtì mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \c 33 \s1 Kuyie nyɛ̃mmɛ̀ kù yóó wɛ̃tɛ kɛ́íi nSedisɑdɛmmu \p \v 1 Mí nSedemii kɛ̀ m bɑɑ nkpɑɑ́ kɛ bo bɛ̀ m pĩ nkɛ kɑ̀nnɛ dɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, mí nwèè dɔ̀ɔ̀ kɛtenkɛ̀, mí nwèè kɛ̀ pìítɛ́ kɛ fìí nkɛ fɔ̃̀tìrì, mí nwèè yètìrì tu: Di Yiɛ̀ nKuyie. \v 3 N yú kɛ̀ n yóó yiemmu, kɛ dɑ dɑ́ɑ ndɛ̀mɑrɛ̀ diɛrɛ̀, disɔ̀rì kpɛrɛ ɑ í yɛ̃́ dɛ̀. \v 4 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ndíndi Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù, ntɛ n nɑ́ɑ́ ntì kɛ̀ dɛ̀ ntukúnɛ̀ Sedisɑdɛmmu kó dihɛì nɛ̀ Sudɑɑ kó sikpɑ̀ɑ̀tìcɛ̃́ĩ sì yóó puɔmmu kɛ̀ dɛ̀ɛ dɔúnko. \v 5 Kɛ̀ di tú di bo bɑɑo Bɑbidɔnni kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ di pi kɛ́ bɛ̀ dokɛ́nɛ̀ di í yóó nɑ. Bɛcíríbɛ̀ bɛɛ̀ yóó píɛ ndihɛì kɛ yɛ̃́ m miɛkɛ di yɛ̀mɛ̀ mɛdiɛ̀. Díndi Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ di yɛi mmɛɛ̀ sũ̀ṹ nkɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ nɔ́ɔ́tɛ́ di ĩ́nkɛ̀. \v 6 N nɛ́ yóó dɑɑtɛnímu di kpɛ́í kɛ́ di tɑɑ, kɛ́ di miɛkùnnɛ kɛ́ di duɔ́ ndiwɛ̀ì diɛrì kɛ̀ dí m bo kɛ̀ dɛ̀ di nɑɑti. \v 7 N yóó wɛ̃tɛ kɛ́tɛ̃́nnɛ́nímu Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ dɔ̀ɔ̀ tidɑɑtì nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ kònnɛ̀ m bo wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ kɑ̀nnɛ bɛ ɛì bɛ̀ do dòmmɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì. \p \v 8 Kɛ́ũtɛ́ mɛcɑɑ̀rìmɛ̀ bɛ̀ do n cɑ̀kɛ mɛ̀, kɛ bɛ̀ cĩ̀ɛ̃́ mbɛ yɛi mmɛmɔu bɛ̀ n yetɛ́nɛ̀mɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ yetɛmɛ̀ n kpɛti. \v 9 Dɛ mɔ̀nnì diwɛ̀ì bo nni mbonɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì, yɛbotɛ̀ yɛmɔu yɛ̀ɛ̀ bo kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ yɛ̀ bo keè m bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ sɑ̀ɑ̀ kɛ́ n sɑ̃ntɛ kɛ́ n dɔunnɛ̀ mutɔ̃mmú kɛ́ nni nsɑ̃ntí. Dɛ̀ bo yɛ̀ di kɛ̀ yɛ̀ nkpeutí m bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ sɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í kɛ̀ bɛ kpɛrɛ dɛmɔu yié. \p \v 10 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Díndi Sudɑɑ kɔbɛ di nɑ́ɑ́ nkɛ tú dihɛì dɔúnko bɑ́ onìtì tɛ̃́nkɛ í bo di miɛkɛ bɑ́ fɛɔ̃̀fɛ̀. Sudɑɑ ɛkɛ̀ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kó icɛ dɔúnkomu bɑ́ onìtì tɛ̃́nkɛ í bo di miɛkɛ bɑ́ fɛɔ̃̀fɛ̀. \v 11 Bɛ̀ wɛ̃ti kɛ bo keèmu dɛ kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ diwɛ̀ì kó mɛtɑmmɛ̀ nɛ̀ siyíi, nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tùótɛ́ bɛtɔbɛ̀ bɑ̀mbɑ̀ bɛ kó iyiɛ. Kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tɔuní Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ yɛpɑ̃rɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ ndiè nkɛ tú: \q1 Sɑ̃ntɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ kɛ yɛ̃́ kù wennimɛ̀, \q1 kɛ ti dɔ́ sɑ̃́ɑ̃̀. \m Kɛ yɛ̃́ n wɛ̃ti kɛ bo tɛ̃́nnɛ́nímɛ̀ bɛ̀ do pĩ̀ḿmú bɛ̀ bɛ ɛì, kɛ́ bɛ̀ kɑ̀nnɛ bɛ̀ do dòmmɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì. \p \v 12 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Dihɛì dii mmɛ̀ ndɔúnkomɛ̀, bɑ́ onìtì nɛ̀ fɛɔ̃̀fɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ tɛ̃́nkɛ í kɛ́rímú yɛhɛkɛ̀ yɛmɔu miɛkɛ, yɛnɑɑcɛ̃nhòkɛ̀ wɛ̃ti kɛ bo buotɛ́mu kɛ̀ iwũɔ̃ cɛ̃mbɛ ndɛ̀ òòmmu bɛ wũɔ̃. \v 13 Yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kó yɛhɛkɛ̀ nɛ̀ kubiriku kpɛyɛ, nɛ̀ yɛ̀ɛ̀ bo Nɛkɛfu kó kutempɛ̃ nnɛ̀ Bɛnsɑmɛɛ kó dihɛì miɛkɛ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kó mɛfitímɛ̀ kó yɛhɛkɛ̀ nɛ̀ Sudɑɑ kpɛyɛ miɛkɛ, yɛ pe bo ndɔku kɛ pɛ̃nkù i cɛ̃nti ììkɛ̀ kòò ì kɑ̀ɑ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Kuyie ndɔú ndìì nùù kù í yóó dì kpɑ̀tɛ \p \v 14 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ kó yɛwe kpɑɑnímu, kɛ̀ m bo dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ n nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í Isidɑyɛɛribɛ kpɛ́í nnɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ kpɛ́í. \v 15 Kɛ̀ dɛ kó yɛwe tùɔ̀kɛ dìì mɔ̀nnì n yóó dennɛní onìtì mɔù nwe Dɑfiti kó kuwuɔ mmiɛkɛ wèè yó mpĩ́ ntimɔ́mmɔnti, kɛ bekùnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ dihɛì kɛ̀ dɛ̀ wenni. \v 16 Dɛ yiè Sudɑɑ kɔbɛ yóó cootɛ́mu, kɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ mbo bɑ́ dɛ̀mɑrɛ̀ í bɛ̀ kɔɔ́nnɛ̀, bɛ̀ bo nyu Sedisɑdɛmmu kɛ tú ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù ti dɔɔri timɔ́mmɔnti. \p \v 17 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì Dɑfiti cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɑ́ɑ́ pɑɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì wèè bo nkɑri dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì kɛ́mbɑkɛ́ Isidɑyɛɛribɛ. \v 18 Ikuɔ́ nìùbɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ pɑɑ̀ nɛ̀ Defiibɛ bɛ̀ɛ̀ bo nni nfeu iwũɔ̃ kɛ tuɔ̀, kɛ́cɔ́unkonɛ̀ yɛpɑ̃rɛ̀ bɛ̀ yɔɔrɛ yɛ̀ mɛnɑɑ̀, nɛ̀ iwũɔ̃ yɛwe yɛmɔu. \p \v 19 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ mí nSedemii kɛ dɔ̀: \v 20 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì tu kɛ̀ di bo nɑ kɛ́ceetɛ dinùù n dɔú ndì, kuyie nnɛ̀ kɛyènkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ mbo. \v 21 Mɛm̀mɛ n dɔunɛ̀ dìì nùù n kóo tɔ̃ntì Dɑfiti di bo pɑɑ̀mɛ̀ kòo kó kufuku kou mɔù bɑ́ nsɔkɛ́ o kpɑ̀tì, Defiibɛ nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ mpĩ́ n tɔ̃mmú. \v 22 N yóó duɔ́ nkɛ̀ n kóo tɔ̃ntì Dɑfiti yɑɑ̀bí nɛ̀ Defii kó iyɑɑ̀bí bɛ̀ɛ̀ tu ikuɔ́ nìùbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ sṹṹ nsiwɑ̃̀ɑ̃ dòmmɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ í ndò nkɛ́kɑɑ nkɛ́deè bɛ̀ bo sṹṹ ndɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó mubirímú do mmɛ̀. \p \v 23 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ mí nSedemii kɛ dɔ̀: \v 24 A yɛ̃́mu bɛnìtìbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dòmmɛ̀, n nu ndootóo Isidɑyɛɛri kó kuwuɔ nnɛ̀ Sudɑɑ kɔku, bɛmbɛ n do tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀, kɛ bɛ̀ bɛ̀ sènku kɛ tɛ̃́nkɛ í bɛ̀ wùó nkubotí. \v 25 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: Mí nwèè duɔ́ ndinùù kuyie nnɛ̀ kɛyènkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ bo mmí, mí nwèè duɔ́ nyikuɔ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀, \v 26 dɛ̀ bo yĩ́mɛ kɛ̀ n dootóo Sɑkɔbu kó kubotí, n kóo tɔ̃ntì Dɑfiti kó kuwuɔ nkɔbɛ, m bɑ́ɑ́ yóu m bo n dɛìmɛ̀ bɛ miɛkɛ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo mbɑkɛ́ Abɑrɑhɑmmu nɛ̀ Isɑki nɛ̀ Sɑkɔbu bɛ yɑɑ̀bí. Mɛsémmɛ̀ bɛ̀ nni mbonɛ̀mu kɛ̀ n yóó wɛ̃tɛ kɛ́tɛ̃́nnɛ́ní bɛ̀ do pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ́dɔ̀ɔ̀ tidɑɑtì. \c 34 \s1 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò nɑ̀kɛ́mɛ̀ tìì yóó tuɔkɛní Sedesiɑ \p \v 1 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ nɛ̀ o kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛmɔu kutenkù ò bɑkɛ́ yɛ̀ bɛ dokùnɛ̀ dìì mɔ̀nnì Sedisɑdɛmmu nɛ̀ Sudɑɑ kó yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ mí nSedemii kɛ dɔ̀: \v 2 Kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑsi kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: N yóó duɔ́ ndi nhɛì Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nwe kòò dì cɔ́u. \v 3 O mɔ́mmuɔ nhò í yóó nɑ kɛ́yentɛ́. Bɛ̀ yóó o pĩ̀ḿmu, kóo duɔ́ mBɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ bɛtɔbɛ̀ kɛ́tetɛ bɛtɔbɛ̀ tinɑ́ɑǹtì, kòo nɛ́ nɑ kóò kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. \p \v 4 Nɛ́ ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n nɑ̀kɛ́ tì kɛ̀ dɛ̀ ntúkúnɛ̀ wenwe Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑsi: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì tu o í yóó kú mutòntònkṹṹ. \v 5 Ò yóó kú bɑ̀mmùù nwe kɛ̀ bɛ̀ɛ tuɔ ntihúúntì o kpɛ́í, bɛ̀ do tì tùɔmmɛ̀ o yɛmbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ o niitɛ́nɛ̀ kɛ di tikpɑ̀tì kɛ́nkuɔ̀ ndikúdɑbònnì kɛ tú: Áú ti Yiɛ̀! Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 6 Mí nSedemii kɛ̀ n tì nɑ̀kɛ́ Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ. N do tì nhò nɑ̀kɛ́ Sedisɑdɛmmu nwe. \v 7 Dɛ̀ do sɔ̃́ mBɑbidɔnni domu mudoò Sedisɑdɛmmu kó dihɛì kɛ donɛ̀ Sudɑɑ kó yɛhɛkɛ̀ Nɑkiisi nɛ̀ Asekɑɑ yɛ̀ɛ̀ do tú yɛhɛikperɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ yĩɛ̃kɛ. \s1 Bɛ̀ do fĩ́ĩmmɛ̀ tidɑɑtì tìì tu Ebedeebɛ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ tì pĩ \p \v 8 Okpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ dinùù kɛ dɔ̀: \v 9 Kɛ̀ wèè mɔ̀kɛ kudɑɑkù kɛ̀ kù tu Ebedee, kɛ tú kunitidɑɑkù yóó kunitipòrìkù wèe kù fĩ́ĩ nkɛ̀ bɛ kou mɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ mmɔkɛ kudɑɑkù kùù tu Sudɑɑ kó kuwuɔ nkou, \v 10 Sedisɑdɛmmu ɛì kó bɛkótíbɛ̀ bɛmɔu nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do bo ò dɔú ndɛ̀ dɛ kó dinùù, kɛ̀ bɛ̀ɛ yie mbɑ́ wè kòo fĩ́ĩ nho dɑɑkù ò do mɔkɛ kù kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ wɛ̃tɛ kɛ́ kù tùótɛ́ kɛ́ kù pĩ̀ńnɛ́ mudɑɑtɔ̃mmú. \v 11 Kɛ̀ dɛ̀ nɛ́ nyóó yíɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ ceetɛ bɛ yɛ̀mmɛ̀ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́túókɛ́ bɛ dɑɑtì bɛ̀ do fĩ́ĩ ntì kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ tì pĩ̀ńnɛ́ mudɑɑtɔ̃mmú. \v 12 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ mí nSedemii kɛ̀ n dɔ̀: \v 13 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù tu kuù dɔúnnɛ̀ dinùù di yɛmbɛ̀ kù bɛ̀ dènnɛní dìì mɔ̀nnì Esibiti bɛ̀ do tú kɛ̀ tidɑɑtì kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: \v 14 Yɛbie nyɛ̀yiekɛ̀ miɛkɛ di kɔbɛ Ebedeebɛ bɛ̀ɛ̀ di fìtɛ́nɛ̀ bɛmɑ́ɑ̀ kɛ nɑɑ́ ndi kó tidɑɑtì, kɛ̀ di bɛ̀ pĩ̀ńnɛ́ mutɔ̃mmú di níí bɛ̀ fĩ́ĩnko. Bɛ̀ níí yóó pĩ́ ndi tɔ̃mmú kɛ́mmɔkɛ yɛbie nyɛ̀kuɔ̀ ndi kɛ̀ dí bɛ̀ fĩ́ĩnko. Di yɛmbɛ̀ mɛ nyí n kèńtɛ́, bɛ̀ ketɛ́ kɛ í ndɑ̀ɑ̀tɛ. \v 15 Kɛ̀ díndi mɛ nyie nkɛ dɔ̀ɔ̀ n yɛ̃mmɛ̀, bɑ́ wè kòò fĩ́ĩnko o kó kudɑɑkù, kɛ̀ di dɔú nketikɛ dinùù n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ n yètìrì yu dɛ̀. \v 16 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ cèètɛ di yɛ̀mmɛ̀ kɛ cɑ̀kɛ n yètìrì kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ tɛ̃̀ńnɛ́ní di do fĩ́ĩ mbɛ̀ kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ bɛ̀ pĩ̀ńnɛ́ mudɑɑtɔ̃mmú. \p \v 17 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú mù: N tú di í mɛ nyiemmɛ̀ n kpɛti, kɛ bo fĩ́ĩ mbɑ́ wè o tebitɛ, bɑ́ wè o kou, n yóó di fĩ́ĩnkomu kɛ̀ bɛ̀ di do mudoò, kɛ̀ dikònnìi tɑnní nɛ̀ mutenkṹṹ. Di kpɛrɛ bo donnɛ́ yɛbotɛ̀ kó yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ kɔ̃m̀bùɔ̀tì. \p \v 18-19 Sudɑɑ ɛì kó bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ nɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu bɛ̀ do yiemmu kɛ́ n dɔúnnɛ̀ dinùù, kɛ́wɛ̃nnɛ́ kɛ́ n kuɔ fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɛ́ fɛ̀ kèkɛ́ yɛkékɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ kɛ́nkeri kɛ pɛ̃nkù dɛ kó yɛkékɛ̀ cuokɛ̀. Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀mu bɛ̀ n dɔúnnɛ̀ dìì nùù. Bɛ̀ í dɔ̀ɔ̀ bɛ̀ do dɔú ndinùù kɛ yɛ̃ mbɛ̀ yóó dɔ̀ɔ̀mɛ̀ nɛ̀ dɛ kpɛ́í m bo bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀. \v 20 N yóó bɛ̀ duɔ́ mbɛ dootitɔbɛ̀ mbɛ bɛ̀ɛ̀ bɛ̀ dɔ́nɛ̀ mukṹṹ nkɛ bɛ̀ɛ bɛ̀ kùɔ, kɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ kó tinɔ̀tì nɛ̀ tikpɑsĩ̀ntì kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ di. \v 21 Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑsi nɛ̀ o ɛì kó bɛkótíbɛ̀ m bo bɛ̀ tɑnnɛ̀ bɛ dootitɔbɛ̀ nɔu miɛkɛ, bɛ̀ɛ̀ bɛ̀ dɔ́nɛ̀ mukṹṹ mbɛ̀ bo bɛ̀ nìntɛ bɛ̀ tɑti Bɑbidɔnni kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ nɔu miɛkɛ nkɛ. Bɑ́ bɛ̀ mu mmɛ ndi yóumɛ̀, \v 22 n yóó duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃tɛní kɛ́ di do mudoò mmu kɛ́ di pɔntɛ kɛ́cɔ́u ndihɛì. M bo duɔ́ nkɛ̀ Sudɑɑ kó yɛhɛkɛ̀ɛ dɔúnko yɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ mmɔkɛ wèè yɛ̀ ɑ̃. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \c 35 \s1 Dekɑbiibɛ yetɛmɛ̀ mɛnɑɑ̀ mmuyɑ̃̀ɑ̃̀ \p \v 1 Sosiɑsi birɛ Sosɑkimmu tu dìì mɔ̀nnì Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ mí nSedemii kɛ dɔ̀: \v 2 Kɔtɛ kɛ́yɑ̀ Dekɑbu kó kuwuɔ nkɔbɛ, kɛ́ bɛ̀ yu kɛ̀ dí tɑ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó tidieti kó kùmɑkù miɛkɛ kɑ̀ɑ bɛ̀ duɔ́ mmɛnɑɑ̀ nkɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̃̀. \p \v 3 Mɛm̀mɛ kɛ̀ n kɔtɛ kɛ yú Idimmɛyɑ birɛ Abɑtisinniyɑ yɑɑ̀birɛ, Yɑsɑnniyɑu kó dɛbirɛ nɛ̀ o nɛi Dekɑbiibɛ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɛmɔu. \v 4 Kɛ̀ m bɛ̀ kɔ̀tɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ Ikidɑdiɑ birɛ, Annɑni Kuyie kóo nìtì kó kudieku ò tiè ndɛ̀ o kɔbɛ. Dɛ kó kudieku do tɔ́kɛ́nɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì tũ̀mbɛ̀ kpɛti nti kɛ sɔkɛ́ Sɑdummu wèè do bɑɑ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì o birɛ Mɑseyɑ kɔku ĩ́nkɛ̀. \v 5 Kɛ̀ m bɛ̀ ĩ̀ńnɛ́ sicèe nɛ̀ mɛnɑɑ̀ fɛ́i fɛ́i, nɛ̀ ibòòkɛ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀ yɑ̃̀nɛ̀ mɛnɑɑ̀. \p \v 6 Kɛ̀ bɛ̀ n tɛ̃́nnɛ́ kɛ dɔ̀ ti í yóó yɑ̃̀ mɛnɑɑ̀ ti yɑ̀ɑ̀rì Dekɑbu birɛ Yonnɑdɑbu do ti nɑ̀kɛ́mu kɛ tú: \q1 Ti bɑ́ nyɔ̃̀ mmɛnɑɑ̀ tínti nɛ̀ ti bío sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 \v 7 Ti mɛ mbɑ́ɑ́ mɑɑ́ sicɛ̃́ĩ, \q1 ti mɛ mbɑ́ mmɔkɛ dɛpɑɑ ti bɑ́ɑ́ fííkú dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ fínyĩ̀, \q1 ti bɑ́ mmɔkɛ ti kpɛrɛ \q1 kɛ yɛ̃ ti yó nhɑ̃mɛ̀ titouti miɛkɛ nkɛ ti fòmmu mumɔu, \q1 mɛm̀mɛ ti bo nfòùmɛ̀ kɛ́mɔntɛ dihɛì ti bo dì kupɔ̀ɔ̀kù. \p \v 8 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti yie nti cicɛ Dekɑbu birɛ Yonnɑdɑbu ti nɑ̀kɛ́ tì kɛ́yóu mɛnɑɑ̀ mmuyɑ̃̀ɑ̃̀ ti fòmmu mumɔu miɛkɛ, tínti nɛ̀ ti pobɛ̀ nɛ̀ ti bí initidɑɑì nɛ̀ initipòì. \v 9 Ti í mɑɑ́ sicɛ̃́ĩ kɛ bo nhɑ̃, ti mɛ nyí kùútí dɛpɑɑ, ti í fìíkú dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ fínyĩ̀, ti í buɔtí dɛ̀mɑrɛ̀. \v 10 Ti ɑ̃ titouti miɛkɛ nkɛ, ti yie nkɛ tũ̀nnɛ ti cicɛ Yonɑɑdɑbu ti nɑ̀kɛ́ tìnti. \v 11 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ weè do ti do mudoò kɛ̀ ti cokɛ́ kɛ́tɑ Sedisɑdɛmmu kɛ bo yentɛ́nɛ̀ Bɑbidɔnni nɛ̀ Sidii kɔbɛ kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀. Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti bo Sedisɑdɛmmu nɛ̀ yíenní. \p \v 12-13 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù n nɑ́kɛ́ mí nSedemii kɛ dɔ̀ n kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu kɛ tú kù yɛ̃ mbɛ̀ í dò nkɛ́kéntɛ́ kɛ́yie nku kpɛtɑɑ̀? \v 14 Dekɑbu birɛ Yonnɑdɑbu do nɑ̀kɛ́mu o kɔbɛ kɛ tú bɛ̀ bɑ́ nyɔ̃ mmɛnɑɑ̀, kɛ̀ bɛ̀ yie nkɛ tì pĩ mbɑ́ bɛ̀ í yɔ̃ mmɛnɑɑ̀ nɛ̀ yíenní, kɛ́ yɛ̃́ bɛ̀ yiemmɛ̀ bɛ yɑ̀ɑ̀rì kó dinùù. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie kɛ̀ n nɛ́ yiɛ̀ kɛ di nɑ́ɑ́nnɛ̀ bɑ́ di í yíé. \v 15 Kɛ̀ n yìɛ̀ kɛ tũɔ̃̀nko m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ di nɑ́ɑ́ nkɛ tú dí ceetɛ kɛ́yóu mɛborimɛ yɛimɛ kɛ́dɔɔ̀ dɛ̀ɛ̀ wenni kɛ́yóu di bo ntũmmɛ̀ yɛbɔkɛ̀ kɛ yɛ̀ feu iwũɔ̃. Mɛm̀mɛ di bo mbomɛ̀ dihɛì n di duɔ́ ndì, díndi nɛ̀ di yɛmbɛ̀. Di mɛ nyí kèńtɛ́, di í yie n kpɛti. \v 16 Dekɑbiibɛ biɛ yiemmu kɛ tũ̀nnɛ bɛ yɑ̀ɑ̀rì Yonnɑdɑbu bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì. Sudɑɑ kɔbɛ díndi di mɛ nyí yie n kpɛti. \p \v 17 Kɛ̀ n sɔɔtɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nkù tu, kù bo bɔntɛ́ Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu mɛyɛi nkù ti nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, kɛ yɛ̃́ kù tì ndi nɑ̀kɛ́mɛ̀ kɛ di nɑ̀kɛ́ di mɛ nyí yie, kɛ̀ kù di yùúkɛ́ kɛ di yùúkɛ́ bɑ́ di í kù cɔ̀útɛ́. \p \v 18 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ n nɑ́kɛ́ Dekɑbiibɛ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nkù tu: Di mɛ nyiemmɛ̀ kɛ tũ̀nnɛ di yɑ̀ɑ̀rì Yonnɑdɑbu di nɑ̀kɛ́ tì kɛ dɔ̀ɔ̀ ò nɑ̀kɛ́ tì timɔu. \v 19 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í Dekɑbu birɛ Yonnɑdɑbu cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ í yóó pɑ̀ɑ̀ wèè bo mpĩ́ nKuyie tɔ̃mmú ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ. \p Kunku ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nkù kuù mɛ nyɛ̃. \c 36 \s1 Sosɑkimmu cɔutɛ́mɛ̀ Sedemii kó tipɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kó yɛpɑ́tɛ \p \v 1 Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sosiɑsi birɛ Sosɑkimmu kpɑ̀tì benni dinɑɑnnì miɛkɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ mí nSedemii kɛ dɔ̀: \v 2 Wɑɑ́ nkukɔ̃̀nkù kɛ́wɑ̃ri tinɑ́ɑǹtì n nɑ̀kɛ́ tì kɛ̀ dɛ̀ ntukúnɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ iwuɔ ntɛì, kɛ́túótɛ́nɛ̀ Sosiɑsi tu dìì mɔ̀nnì okpɑ̀ɑ̀tì kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ yíenní. \v 3 Kɛ̀ dɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ bo keè n tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ yóó bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi kɛ́ceetɛ kɛ́yóu bɛ borimɛ yɛimɛ kɛ̀ m bɛ̀ cĩ̀ɛ̃́ mbɛ yetímɛ̀ nɛ̀ bɛ cɑɑ̀rìmɛ̀. \p \v 4 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Sedemii yú Nɛdiyɑ birɛ Bɑduki kóò nɑ̀kɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nhò nɑ̀kɛ́ tìì kó dimɑ̀ɑ̀ kòò tì wɑ̃̀ri kukɔ̃̀nkù ĩ́nkɛ̀. \p \v 5 Ò tì wɑ̃̀ri mɛmmɛ kɛ́deè kɛ̀ Sedemii ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: M bo mɛdítímmɛ̀ miɛkɛ nkɛ, n yí dò m bo nɑ kɛ́tɑ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \v 6 Fɔ̃́ɔ̃̀ mɔ́mmuɔ nyóó kɔtɛ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mɛnùboúmmɛ̀ kɛ́kɑɑ n dɑ nɑ̀kɛ́ tì kɑ̀ɑ tì wɑ̃̀ri. A ti kɑ̀ɑ mbɛ̀ɛ̀ kɔ̀tɛní mɛnùboúmmɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ìtɛ́ní Sudɑɑ ɛkɛ̀ yɛmɔu kɛ kɔ̀tɛní kɛ̀ bɛ̀ɛ tì kèè. \v 7 Kɛ̀ dɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ bɛ bɑ́ɑmmìi tuɔkɛ ti Yiɛ̀ nKuyie mborɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ ceetɛ kɛ́yóu bɛ borimɛ yɛimɛ kɛ yɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie mmiɛkɛ yɛ̀mɛ̀ dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ kɛ bɛ̀ cɔ̀útɛ́ mɛdiɛ̀. \p \v 8 Kɛ̀ Nɛdiyɑ birɛ Bɑdukii dɔɔ̀ mí nSedemii nhò nɑ̀kɛ́ tì timɔu kɛ́kɑɑ nti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́ɑǹtì tìì wɑ̃̀ri kukɔ̃̀nkù ĩ́nkɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ. \v 9 Dɛ̀ do sɔ̃́ nSosiɑsi birɛ Sosɑkimmu Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì bo o kpɑ̀tì benni dinummurì ndi otɑ̃ɑ̃̀wɛínwè miɛkɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ yú Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ nɛ̀ Sudɑɑ kó yɛhɛkɛ̀ yɛmɔu kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛní Sedisɑdɛmmu Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mɛnùboúmmɛ̀. \v 10 Kɛ̀ Bɑdukii kɑɑ̀ n duɔ́ nkòò wɑ̃̀ri tìì nɑ́ɑǹtì. Ò do bo Sɑfɑ̃ɑ̃ birɛ Kemɑdiyɑ wèè tu opɑ́tíwɑ̃ɑ̃̀tì o dieku nku. Dɛ kó kudieku do bo Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù dɛ ĩ́nkɛ̀ kɔku nku. Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì bɛ̀ tu dì dibòrì pɑ̀nnì di borɛ̀. \p \v 11 Kɛ̀ Kemɑdiyɑ birɛ Misee Sɑfɑ̃ɑ̃ yɑɑ̀birɛ keè tinɑ́ɑǹtì bɛ̀ kɑ̀ɑ ntì ti Yiɛ̀ nKuyie mpɑ́tíri miɛkɛ timɔu, \v 12 kɛ́deè kɛ́kɔtɛ okpɑ̀ɑ̀tì kóo pɑ́tíwɑ̃ɑ̃̀tì dieku, kòo kpɑ̀ɑ̀tì kó bɛtũ̀mbɛ̀ bɛmɔu bɛ̀ɛ̀ tu: Edisɑmɑɑ opɑ́tíwɑ̃ɑ̃̀tì nɛ̀ Sɑmmɑyɑ birɛ Bedɑyɑ nɛ̀ Akibɔɔ birɛ Edinɑtɑ̃ɑ̃ nɛ̀ Sɑfɑ̃ɑ̃ birɛ Kemɑdiyɑ nɛ̀ Anɑnniyɑ birɛ Sedekiɑ kɛ́yíɛ́nɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì kó bɛtũ̀mbɛ̀ tɔbɛ̀ bɛmɔu. \v 13 Kɛ̀ Misee bɛ̀ tùò mBɑduki do kɑɑ̀ ntìì nɑ́ɑǹtì dipɑ́tíri miɛkɛ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ììkɛ̀. \p \v 14 Mɛm̀mɛ kòo kpɑ̀ɑ̀tì kó bɛtũ̀mbɛ̀ bɛmɔu tɔ̃ Nɛkɑnniyɑɑ birɛ Eudi Sedemiɑ yɑɑ̀birɛ wèè do tú Kuusi yɑɑ̀bíyómmɛ̀ kòò bo nɑ́kɛ́ Nɛdiyɑ birɛ Bɑduki kòo kɔtɛnɛ̀ní kukɔ̃̀nkù ò do kɑɑ̀ nkù bɛnìtìbɛ̀ ììkɛ̀. Mɛm̀mɛ kòo túótɛ́ kukɔ̃̀nkù kɛ́tɔní bɛ borɛ̀. \v 15 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Kɑri dɛndɛ kɛ́ ti kɑɑ̀ ntìì bo kukɔ̃̀nkù miɛkɛ. Koò kù mbɛ̀ kɑ̀ɑ. \v 16 Kɛ̀ bɛ̀ɛ keè dɛ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mbɛ̀ pĩ nkɛ̀ bɛ̀ nwúó nwúó mbɛtɔbɛ̀ kɛ́nɑ́kɛ́ Bɑduki kɛ dɔ̀: Ti nɑ́kɛ́ ɑ tì wɑ̃̀ri mɛ̀ɛ̀ botí. \p \v 17 Bɛ̀ mɛ nyĩ kɛ́bekɛ́ Bɑduki kɛ dɔ̀: Ti nɑ́kɛ́ ɑ tì wɑ̃̀ri mɛ̀ɛ̀ botí. \p \v 18 Kòo bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Ò tì nni nnɑ́ɑ́mmu kɛ̀ ntì wɑ̃̀ũ kukɔ̃̀nkù ĩ́nkɛ̀. \p \v 19 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì kó bɛtũ̀mbɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ Bɑduki kɛ dɔ̀: Kɔtɛ fɔ̃́ nnɛ̀ Sedemii kɛ̀ di sɔri bɑ́ òmɔù bɑ́ nyɛ̃́ di borɛ̀. \p \v 20 Mɛm̀mɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ yóu dɛndɛ dipɑ́tíri opɑ́tíwɑ̃ɑ̃̀tì Edisɑmɑɑ kó kudieku kɛ́kɔtɛ okpɑ̀ɑ̀tì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù borɛ̀ kóò nɑ̀kɛ́ dipɑ́tíri tɔ tì timɔu. \p \v 21 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi duɔ́ nkɛ̀ Yeuudii kɔtɛ kɛ́túótɛ́ní dɛ kó dipɑ́tíri okpɑ̀ɑ̀tì kóò pɑ́tíwɑ̃ɑ̃̀tì Edisɑmɑɑ dieku kɛ́ dì kɑ̀ɑ nhokpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o tũ̀mbɛ̀ bɛ ììkɛ̀. \v 22 Dɛ̀ do sɔ̃́ ndɛ̀ tu muséé nkóo tɑ̃̀nkù nwe dibenni tɑ̃̀nkù wɛínwè kòo kpɑ̀ɑ̀tì kɑ̀ri o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ muséé mmɔ̀nnì kpɛtɛ kɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ ntuɔti. \v 23 Kɛ̀ Bɑduki níí kɑɑ̀ nkɛ́fĩntɛ kukɔ̃̀nkù mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti yoo mɛ̀nɑ̀ɑ̀ kòo kpɑ̀ɑ̀tìi kù kèétɛ́ kɛ́cɔ́u, kɛ́ mmɛ nhɔ̃ kɛ́ kù cɔ́u nkumɔu kɛ́deè. \v 24 Okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o tũ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ do dɛ̀ bo kɛ́keè dɛ kó tinɑ́ɑǹtì bɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì í ndo, bɛ̀ í nkɛ̃rí bɛ yɑ̀ɑ̀tì. \v 25 Edinɑtɑ̃ɑ̃ nɛ̀ Dedɑyɑ nɛ̀ Kemɑdiyɑ bɛ̀ do bɑ̀ḿmúmu okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀ ò bɑ́ɑ́ cɔ́u ndɛ kó kukɔ̃̀nkù, ò mɛ nyí nyie nkɛ́ bɛ̀ kèńtɛ́. \v 26 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi pɛ́i nho birɛ Yedɑmɛyɛɛdi nɛ̀ Asidiyɛɛdi birɛ Sedɑyɑ nɛ̀ Abudiyɛɛdi birɛ Sedemiɑ kɛ dɔ̀ bɛ̀ɛ pĩ́ nhopɑ́tíwɑ̃ɑ̃̀tì Bɑduki nɛ̀ mí nSedemii kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mmɛ nti sɔnnɛ. \p \v 27 Okpɑ̀ɑ̀tì cɔ́u ndìì mɔ̀nnì kukɔ̃̀nkù mí nSedemii do nɑ̀kɛ́ tì Bɑduki ti wɑ̃̀ri kùù ĩ́nkɛ̀ kɛ́deè kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 28 Wɑɑ́ nkukɔ̃̀nkù tɛkù kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́wɑ̃ri ɑ do wɑ̃̀ri tì kuketikù ĩ́nkɛ̀ timɔu kɛ̀ Sosɑkimmu Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì kù cɔ́u. \v 29 Kɑ̀ɑ dèè mɛmmɛ ɑ́ nɑ́kɛ́ Sosɑkimmu kpɛ́í nkɛ dɔ̀: \p Ti Yiɛ̀ nKuyie ntú ɑ mɛ̀ ncɔ́ummɛ̀ dipɑ́tíri kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú bɑ nte kɛ̀ n wɑ̃̀ri dɛ kó dipɑ́tíri kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kèríní kɛ bo pɔntɛ dihɛì kɛ́kuɔ bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃. \v 30 Dɛɛ̀ te kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ntu fɔ̃́ nSosɑkimmu Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì ɑ kou mɔù bɑ́ɑ́ kɑri Dɑfiti kó dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì, ɑ bo kú kɛ́nduɔ́o, kuyie mmɔ̀nnì kɛ̀ diyiè níí dɑ tiitɛ́, kɛyènkɛ̀ mɔ̀nnì kɛ̀ muséé ndɑ potɛ́. \v 31 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu ku yóó potɛ́mu fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ kó kuwuɔ nnɛ̀ ɑ kó bɛtɔ̃mbɛ̀, mɛyɛi ndi dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ nkpɛ́í. Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu ɛì mɛyɛi nku bɛ̀ nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í mbɑ́ bɛ̀ í kèńtɛ́ mɛ̀ dotimu di yɔ ĩ́nkɛ̀. \p \v 32 Dɛ kó difɔ̃ǹkúò mí Sedemii kɛ̀ n túótɛ́ kukɔ̃̀nkù tɛkù kɛ́ kù duɔ́ Nɛdiyɑ birɛ mBɑduki kɛ́ nhò nɑ̀ɑ́ ntìì do wɑ̃̀ri kuketikù Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì do cɔ́u nkù kòò wɑ̃̀ũ kɛ́yíɛ́nɛ̀ titɛtì pɛ́u tìì tì dònnɛ̀. \c 37 \s1 Okpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ tɔ̃mmɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bo beé nSedemii \p \v 1 Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì weè do pĩ nSosiɑsi birɛ Sedesiɑ tikpɑ̀tì kòo cɔutɛ́ Sosɑkimmu birɛ Konniyɑu kɛ́mbɑkɛ́ Sudɑɑ kɔbɛ. \v 2 Ò mɛ nyí nyie nKuyie nkpɛti, mí nku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò nh ò nɑ̀ɑ́ ntì, wenwe nɛ̀ o kó bɛtũ̀mbɛ̀ nɛ̀ o nìtìbɛ̀ bɛmɔu, dihɛì miɛkɛ òmɔù í ntì yie. \p \v 3 Bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ kòo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ tɔ̃ Sedemiɑ birɛ Yukɑɑri nɛ̀ ikuɔ́ nìùtì Mɑseyɑ kɛ̀ bɛ̀ bo kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ mí Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Sedemii kɛ dɔ̀: Ti dɔ́ ɑ bɑ́ntɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nku ti kpɛ́í. \p \v 4 Dɛ̀ do sɔ̃́ mmí nSedemii n ceǹtìmu n dɔ́mɛ̀, bɛ̀ mu ndo í n kpetínnɛ́. \v 5 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tìi yɛ̀ Esibiti, kɛ̀ Bɑbidɔnni kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do pi Sedisɑdɛmmu, kɛ̀ bɛ̀ɛ keè bɛ kpɛ́í kɛ́fũtɛ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í mpi dihɛì. \v 6 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 7 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ndíndi Isidɑyɛɛribɛ di tũ nkù míì tu, ɑ nɑ́kɛ́ Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì wèè bɛ̀ tɔ̃nní kɛ tú ɑ́ m beé nkɛ dɔ̀: Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ do yɛ̀nní kɛ bo di teennɛ̀ bɛ̀ wɛ̃̀tɛ kɛ kũũ̀mmu bɛ ɛì. \v 8 Bɑbidɔnni kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ wɛ̃ti kɛ bo domu Sedisɑdɛmmu ɛì kɛ́ dì pɔ̀ntɛ kɛ́ dì cɔ́u. \v 9 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú di soú ndimɑ́ɑ̀ ndi kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú Bɑbidɔnni kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ ìtɛ́ kɛ̀ dɛ̀ dèè. Bɛ̀ í kɔ̀tɛ dɛ̀mɑrɛ̀. \v 10 Bɑ́ kɛ̀ di dɔ́ kɛ́dokɛ́nɛ̀ Bɑbidɔnni kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nɑ kɛ́kuɔ bɛ̀mɑbɛ̀. Di kɔ̀ùtɛ kɔutɛ bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ duɔ́ bɛ touti miɛkɛ, bɛ̀ itinímu kɛ bo cɔ́u ndihɛì. \s1 Bɛ̀ kpetínnɛ́mɛ̀ Sedemii \p \v 11 Bɑbidɔnni kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ ìtɛ́ dìì mɔ̀nnì kɛ́fũtɛnɛ̀ Sedisɑdɛmmu Esibiti kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kpɛ́í, \v 12-13 kɛ̀ n yɛ̀nní Sedisɑdɛmmu kɛ́nkɔri Bɛnsɑmɛɛ ɛì kó dibòrì, bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ yɛbòrɛ̀ bɛ kóo kótì Sedemiɑ birɛ Idiyɑ Anɑnniyɑ kó dɛyɑɑ̀birɛ kòo m pĩ́ nkɛ dɔ̀: A kɔri kɛ bo duɔ́ nhɑ mɑ́ɑ̀ ndi Bɑbidɔnni kɔbɛ. \v 14 Kɛ̀ nh ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Ɔ́ɔ̀, n yí kɔri kɛ bo bɛ̀ duɔ́ m mɑ́ɑ̀. \p Idiyɑ mɛ nyí ntì kèńtɛ́ kɛ́ m pĩ́ nkɛ́kɔtɛ kɛ́duɔ́ nhokpɑ̀ɑ̀tì tũ̀mbɛ̀. \v 15 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì tũ̀mbɛ̀ miɛkɛɛ n yɛ̀nní kɛ̀ bɛ̀ m puotí kɛ́deè kɛ́ n kpetínnɛ́ dihɛì kóo pɑ́tíwɑ̃ɑ̃̀tì Yonnɑtɑ̃ɑ̃ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ do tɛ̀ ndɔ̀ɔ̀mɛ̀ dikpetíntou. \v 16 Mí nSedemii kɛ̀ nní mbo dikpetíntou kɛtenkɛ̀ miɛkɛ kpɛri kɛ́mɔntɛ, \v 17 kòo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ tɔ̃ nkɛ̀ bɛ̀ n kpetɛ́ní kòo m bekɛ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ tidɛ́ borɛ̀ kɛ dɔ̀: Tìmɑtì í bo n kpɛ́í Kuyie ndɑ nɑ̀kɛ́ tì kɛ dò nhɑ n nɑ́kɑ́ɑ̀? Kɛ̀ nh ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Ɛ̃ɛ̃ tìmɑtì bomu, kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Bɛ̀ yóó dɑ pĩ́mmu kɛ́duɔ́ mBɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì. \p \v 18 Kɛ̀ m bekɛ okpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ kɛ dɔ̀: N dɑ cɑ̀kɛ bɑ fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ tũ̀mbɛ̀ nɛ̀ ɑ nìtìbɛ̀ kɛ̀ di m pĩ nkɛ kpetínnɛ́? \v 19 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ sòò di nɑ́ɑ́ nkɛ tú Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì í kɔriní kɛ bo di do, ò í kéríní kɛ bo pɔntɛ dihɛì, bɛ̀ kɔ̀tɛ kɛ? \p \v 20 Di mmɔ̀nnì n nɛ́ dɑ bɑ́ɑ́mmu, fɔ̃́ n yiɛ̀ nhokpɑ̀ɑ̀tì ɑ́ kéntɛ́ m bɑ́ɑmmìi, bɑ́ɑ́ wɛ̃tɛ kɛ n tɛ̃́nnɛ́ dihɛì kóo kpɑ̀ɑ̀tì kóo pɑ́tíwɑ̃ɑ̃̀tì Yonnɑtɑ̃ɑ̃ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ kó dikpetíntou, n yɑ̀ɑ̀ bo kú. \p \v 21 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ duɔ́ ndinùù kɛ dɔ̀ bɛ̀ n dènnɛní dikpetíntou kɛ́ n tɑnnɛ́ kudɑ̀nkù bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ tikpetíntì bɛ̀ borɛ̀ kɛ́ nni nduɔ̀ mbɑ́ dìì yiè pɛ̃́ɛ̃̀, kɛ̀ pɛ̃́ɛ̃̀ weè sɑ̀ɑ̀ í dèè. Mí nSedemii kɛ̀ nní mbo bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ̀ tikpetíntì bɛ kó kudɑ̀nkù kɛ́mɔntɛ. \c 38 \s1 Bɛ̀ cṹũnkomɛ̀ Sedemii tɛbintɛ miɛkɛ \p \v 1 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Mɑtɑ̃ɑ̃ birɛ Sefɑtiɑ nɛ̀ Pɑsuu birɛ Kedɑdiɑ nɛ̀ Sedemiɑ birɛ Yukɑɑri nɛ̀ Mɑdikiɑ birɛ Pɑsuu kɛ̀ bɛ̀ɛ keè n nɑ̀ɑ́ ntì bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu tìì tu: \v 2 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tu wèè bo nkpɑɑ́ dihɛì diì mmiɛkɛ mudoò bo ò kònnɛ̀ yoo dikònnì kɛ̀ dɛ̀ mɛ nyí tú mɛmmɛ mutenkṹṹ. Kɛ̀ wèè mɛ nyɛ̀ kɛ duɔ́ nhomɑ́ɑ̀ Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ ò bo cootɛ́ kɛ́nfòù. \p \v 3 Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́immu kɛ tú Bɑbidɔnni ɛì kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bo do di nhɛì kɛ́ dì fìètɛ. \p \v 4 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì tũ̀mbɛ̀ɛ ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì yie ndò nkɛ́kuɔmu, ò yɑ̃́rìkùnko bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɔ̃̀ntì nti bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ dihɛì diì mmiɛkɛ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ò í wɑnti bɛnìtìbɛ̀ kó mɛsɑ̀ɑ̀, ò bɛ̀ dɔ́nɛ̀ mɛyɛi mmɛ. \p \v 5 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑsi bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Dɔɔ̀nɛ̀ we di dɔ́mɛ̀ n yí yóó nɑ kɛ di bɑɑ. \p \v 6 Kɛ̀ bɛ̀ m pĩ́ nkɛ́pítínnɛ́ iwɛ̃ĩ kɛ́cṹũnko okpɑ̀ɑ̀tì birɛ Mɑkidiɑ kó tɛbintɛ tɛ̀ɛ̀ do bo tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù. Mɛniɛ ndo í ɑ̃ tɛ miɛkɛ, tisɑ̃̀ũ̀tì do nti kɛ̀ n fṹṹkóo ti miɛkɛ. \p \v 7 Kɛ sɔ̃́ nhEtiopii kou mɔù wèè do tú tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kóo kótì kòo yètìrì tu Ebɛɛdi-Mɛdɛki, kòo keè bɛ̀ n tɑnnɛ́mɛ̀ tɛbintɛ miɛkɛ kòo kpɑ̀ɑ̀tì nkɑri Bɛnsɑmɛɛ ɛì kó dibòrì kɛ bekù. \v 8 Kɛ̀ Ebɛɛdi-Mɛdɛkii yɛ̀nní tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ kɛ́nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: \v 9 Áú n yiɛ̀! Fɔ̃́ nhokpɑ̀ɑ̀tì, bɛ nnìtìbɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀mu bɛ̀ pĩ ndɛ̀ Sedemii kɛ tɑnnɛ́ tɛbintɛ miɛkɛ kɛ̀ dikònnì yóó dɛ̀ nhò kùɔ kɛ yɛ̃́ pɛ̃́ɛ̃̀ í kpɑɑ́mɛ̀ dihɛì miɛkɛ. \p \v 10 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi duɔ́ ndinùù Ebɛɛdi-Mɛdɛki Etiopii ɛì kou kɛ dɔ̀: Túótɛ́ bɛnìtìbɛ̀ bɛtɑ̃ɑ̃ti \f + \fr 38:10 \fr*\fk bɛtɑ̃ɑ̃ti: \fk*\ft Yɛpɑ́tɛ mɑyɛ̀ miɛkɛ bɛ̀ wɑ̃̀ri kɛ tú sipísìtɑ̃ɑ̃ti ndi.\ft*\f* kɛ̀ bɛ̀ dɑ nɛinɛ̀ kɛ̀ dí kɔtɛ kɛ́dennɛní Sedemii tɛbintɛ kòò mu nyí ku. \p \v 11 Kɛ̀ Ebɛɛdi-Mɛdɛkii túótɛ́ dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ́tɑ okpɑ̀ɑ̀tì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó tikpɑ̀tì ɑ̃ kùù dieku kó kudieku dɛfũ̀ɔ̃̀ kɔku, kɛ́túótɛ́ tiyɑɑ̀cítì tìì kòtɛ́ kɛ kɛ̃rí, kɛ́ tì pìtínnɛ́ kuhɔ̃ũ kɛ́ n duɔ́nko tɛbintɛ miɛkɛ, \v 12 kɛ́ n nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Túótɛ́ tiyɑɑ̀cítì kɛ́ceé nhɑ pɛ̃̀tɛ́mpĩ́ɛ̃̀kù kɛ́pĩ́nnɛ́ iwɛ̃ĩ ti ĩ́nkɛ̀. \v 13 Kɛ̀ m mɛ ndɔɔ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yṹɔ̃́ nkuhɔ̃ũ kɛ́ n dennɛní tɛbintɛ miɛkɛ. Mɛm̀mɛ mí nSedemii kɛ̀ nní mbo bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ̀ tikpetíntì bɛ kó kudɑ̀nkù. \s1 Okpɑ̀ɑ̀tì wɛ̃̀tɛ kɛ yumɛ̀ Sedemii kòo beé \p \v 14 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ tɔ̃ nkɛ̀ bɛ̀ n yúní kɛ̀ ti kɔtɛ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dibòrì tɑ̃ɑ̃́nnì kòo kpɑ̀ɑ̀tìi n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: N do dɔ́ kɛ́ dɑ bekɛ tìmɑtì nti, kɛ̀ n tì ndɑ bekɛ́ ɑ bɑ́ n sɔnnɛ tìmɑtì. \p \v 15 Kɛ̀ n dɔ̀: Kɛ̀ n tì ndɑ nɑ̀kɛ́ ɑ yó n kuɔmu kɛ̀ m mɛ ndɑ duɔ́ nyitié ɑ í yó n kéntɛ́. \p \v 16 Kɛ̀ Sedesiɑ n yú tidɛ́ borɛ̀ kɛ́ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Kuyie mbomu kuù ti duɔ̀ mmufòmmu, m bɛ́immu kɛ tú n yí yóó dɑ kuɔ, m mɛ nyí yóó dɑ pĩ́ nkɛ́duɔ́ mbɛ̀ɛ̀ dɑ dɔ́nɛ̀ mukṹṹ. \p \v 17 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ n nɑ́kɛ́ Sedesiɑ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ kunku tínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nkù tu kɑ̀ɑ yɛ̀ kɛ kɔ̀tɛ kɛ duɔ́ nhɑmɑ́ɑ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀, ɑ yó nfòùmu fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔbɛ, bɛ̀ bɑ́ɑ́ cɔ́u ndihɛì. \v 18 Kɑ̀ɑ mɛ nyí yɛ̀ kɛ duɔ́ nhɑmɑ́ɑ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀, bɛ̀ yóó domu dihɛì diì nkɛ́ dì cɔ́u mmuhɑ̃ɑ̃́, ɑ mɔ́mmuɔ nhɑ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́yentɛ́. \v 19 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: N yĩɛ̃̀kù Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ bɛ̀ɛ̀ duɔ́ mbɛ̀ mbɛ bɛmɑ́ɑ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛ, n kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò bɛ̀ bo m pĩ́mmɛ̀ mmɛ kɛ́ bɛ̀ duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ n fɛ̃́ũ. \p \v 20 Kɛ̀ nh ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Bɛ̀ í yóó dɑ pĩ́ nkɛ bɛ̀ duɔ́. Kéntɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nkpɛti n dɑ nɑ́ɑ́ ntì. Mɛyɛi mmɑmɛ̀ í yóó dɑ tuɔkɛní ɑ yó nfòùmu. \v 21 Kɑ̀ɑ mɛ nyetɛ ɑ bo yɛ̀mɛ̀ kɛ́ bɛ̀ duɔ́ nhɑmɑ́ɑ̀, ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nduɔ́ ntì tiì yóó dɑ tuɔkɛní: \v 22 Bɛnitipòbɛ̀ bɛmɔu bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ ɑ kpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ Sudɑɑ ɛì, bɛ̀ yóó bɛ̀ duɔ́mmu Bɑbidɔnni kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀, dɛ kó bɛnitipòbɛ̀ yó nnɑ́ɑ́mmu ɑ kpɛ́í nkɛ tú: \q1 O nɑtitɔbɛ̀ ò ciitɛ́mu kɛ nɑ, \q1 o fũ̀ṹkú disɑ̃̀ũ̀ ndi kɛ̀ bɛ̀ cokɛ́. \p \v 23 A pobɛ̀ nɛ̀ ɑ bí bɛ̀ bo bɛ̀ duɔ́ mBɑbidɔnni kɔbɛ, ɑ mɔ́mmuɔ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì bo dɑ pĩ́ nkɛ́cɔ́u ndihɛì. \p \v 24 Kɛ̀ Sedesiɑ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: A bɑ́ɑ́ yie nkòò mɔùu keè ti nɑ̀kɛ́ tì, kɛ̀ bɛ̀ tì kèè ɑ kumu. \v 25 Sikpɑ̀ɑ̀tìbìí nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ dihɛì kɛ̀ bɛ̀ kèè ɑ kɔ̀tɛnímɛ̀ m borɛ̀ kɛ̀ ti nɑ̀kɛ́, kɛ̀ bɛ̀ tu ɑ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ ti nɑ̀kɛ́ tì kɛ bɑ́ɑ́ bɛ̀ sɔ̀nnɛ tìmɑtì kɛ̀ mɛɛ̀ dɔkɛ bɛ̀ bo dɑ kuɔ. \v 26 Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ tú ɑ kɔ̀tɛní kɛ bo m bɑ́mmúmu kɛ̀ m bɑ́ɑ́ dɑ tɛ̃́nnɛ́ Sonnɑtɑ̃ɑ̃ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ɑ yɑ̀ɑ̀ bo kú. \p \v 27 Sikpɑ̀ɑ̀tìbìí nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ dihɛì kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛní m borɛ̀ kɛ́ m bekɛ ti nɑ̀kɛ́ tì, kɛ̀ m bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì n nɑ̀kɛ́ tì, kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ yúóó kɛ́ítɛ́, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ í kèèmɛ̀ ti nɑ̀kɛ́ tì. \v 28 Mí nSedemii kɛ̀ nní mbo bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɛ kó kudɑ̀nkù kɛ̀ bɛ̀ yɑ̀ɑ pɔntɛnɛ̀ Sedisɑdɛmmu. \p Ntɛ dɛ̀ wũɔ̃kɛ́mɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ yɑ̀ɑ̀ pɔ̀ntɛnɛ̀ Sedisɑdɛmmu. \c 39 \s1 Bɑbidɔnni kɔbɛ pɔ̀ntɛmɛ̀ Sedisɑdɛmmu \r (Yɛnɑ́ɑǹkékɛ̀ 1-10 wéntɛ́ 52:4-16 nɛ̀ 2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 25:1-12) \p \v 1 Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ kpɑ̀tì benni wɛínnì miɛkɛ nkɛ otɑ̃̀nkù píínwè, Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛmɔu bɛ̀ kɔ̀tɛnímɛ̀ kɛ́pi Sedisɑdɛmmu ɛì. \v 2 Sedesiɑ kpɑ̀tì benni tɛpíítɛ̀ nɛ̀ dìmɑ́ɑ̀ miɛkɛ nkɛ otɑ̃̀nkù nɑɑnwè diyiè wɛínnì yiè, Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o kɔbɛ bɛ̀ mɑ̀tɛ́mɛ̀ dihɛì kó kuduotí. \v 3 Mɛm̀mɛ Bɑbidɔnni kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ tɑmɛ̀ kɛ́kɑri dibòrì dɛ cuokɛ̀ kpɛri, bɛɛ̀ yètɛ̀ tu: Nɛdikɑdi-Sɑdɛtisɛɛ wèè bɑkɛ́ bɛ̀ fɔ̃̀mmu bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ pĩ ntɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú, kòo kpɑ̀ɑ̀tì ò tɑ̃́ nɛ̀ bɛkótíbɛ̀ tɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do tú iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀. \p \v 4 Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ nɛ̀ o kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ yɑ̀ dìì mɔ̀nnì Bɑbidɔnni kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ́cokɛ́ dihɛì kɛyènkɛ̀. Bɛ̀ do tũ̀nnɛ okpɑ̀ɑ̀tì pérímù kó kucɛ nku dibòrì dìì sokɛ́ iduotí idɛ́ cuokɛ̀ kɛ́tũnnɛ okpɑ̀ɑ̀tì kó kucɛ kùù yìɛ̀nɛ̀ Suditɛ̃ɛ̃ biriku. \v 5 Kɛ̀ Bɑbidɔnni ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ɛ bɛ̀ bɛ̀ti kɛ́nintɛ Sedesiɑ Sedikoo biriku miɛkɛ kóò pĩ nkɛ́kɔtɛnɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ Dibudɑ Amɑti ɛì. Dɛndɛ Nɛbukɑnnɛsɑɑ ò bekɛ́nɛ̀mɛ̀. \v 6 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì dɛ nfíé Sedesiɑ bí o ììkɛ̀, kɛ́fíénɛ̀ Sudɑɑ ɛì kó bɛkótíbɛ̀ bɛmɔu, \v 7 kɛ́dokɛ́ Sedesiɑ nùɔ kóò boúnɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó mɛfĩmmɛ kóò kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. \p \v 8 Kɛ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛɛ cɔ́u nsikpɑ̀ɑ̀tìcɛ̃́ĩ nɛ̀ dihɛì yɛmbɛ̀ kpɛsi kɛ́puɔ Sedisɑdɛmmu ɛì duotí. \v 9 Kɛ̀ Nɛbusɑdɑdɑnni, tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ okpɑ̀ɑ̀tì ti kóo kótìi pĩ́mmú bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ dihɛì nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do ò duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀ nɛ̀ bɛyɑ́ntìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do kpɑɑ́ kɛ́tɔ kɛ́kònnɛ̀. \v 10 Kòo súɔ́ mbɛcĩ̀rìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í mɔkɛ mùmɑmù kɛ́duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ nkpɑɑ́ Sudɑɑ ɛì miɛkɛ, kòo bɛ̀ totí fínyĩ̀ kó dɛtie nnɛ̀ dɛpɑɑ. \s1 Bɛ̀ fĩ́ĩmmɛ̀ Sedemii \p \v 11 Dɛ̀ do sɔ̃́ mBɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì duɔ́mmu dinùù Nɛbusɑdɑdɑnni tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì ò bɑ̀ɑ ti kóo kótì kɛ̀ dɛ kó dinùù tu: \v 12 Túótɛ́ Sedemii kɛ́ndɑkɛ o kpɛ́í kɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ ò dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi mmɑmɛ̀, kòò dɑ bekɛ tì ɑ ti nhò dɔ̀ɔ̀. \v 13 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Nɛbusɑdɑdɑnni wèè bɑkɛ́ tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ Nɛbusɑsibɑnni wèè bɑkɛ́ bɛ̀ fɔ̃̀mmu bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ pĩ ntɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú nɛ̀ Nɛdikɑdi-Sɑdɛtisɛɛ wèè bɑkɛ́ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do tú bɛkótíbɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kpɑ̀ɑ̀tìyuu miɛkɛ. \v 14 Kɛ̀ bɛ̀ɛ tɔ̃ nkɛ̀ bɛ̀ n túótɛ́ní bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ okpɑ̀ɑ̀tì bɛ kó kudɑ̀nkù miɛkɛ, kɛ́ n kɔtɛnɛ̀ní kɛ́ n duɔ́ nhAsikɑmmu birɛ Kedɑdiɑ Sɑfɑ̃ɑ̃ yɑɑ̀birɛ kɛ̀ Ayikɑmmuu n kpɛ̃nnɛ́ kɛ̀ nni mbo o kɔbɛ borɛ̀. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Sedemii Ebɛɛdi-Mɛdɛki kpɛ́í \p \v 15 Mí nSedemii n do kpɑɑ́ bo bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ okpɑ̀ɑ̀tì bɛ kóò kótì kó kudɑ̀nkù nku kɛ̀ Kuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 16 Kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ Ebɛɛdi-Mɛdɛki Etiopii ɛì kou kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ kunku tínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nkù tu kù do nɑ̀kɛ́ tì di nhɛì kpɛ́í kù yóó tì dɔ̀ɔ̀mu dɛ yiè bo tuɔkɛ dìì mɔ̀nnì, tiyɛiti nti dɛ̀ í tú tisɑ̀ɑ̀tì. A yóó tì yɑ̀mu. \v 17 Kù yóó dɑ dɛɛtɛ́nɛ̀mu, bɛnìtìbɛ̀ ɑ yĩɛ̃̀kù bɛ̀ bɛ̀ í yóó dɑ pĩ́. Kunku ti Yiɛ̀ nKuyie kuù bɛ́i. \v 18 Kù yóó dɑ dɛɛtɛ́mu, mudoò í yóó dɑ kònnɛ̀, ɑ yóó nfòùmu, kɛ yɛ̃́ ɑ yiemmɛ̀ kɛ dò nkù dɑ nɑ̀kɛ́ tì bo dɔɔ̀. Kunku ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù mɛ nyɛ̃. \c 40 \s1 Sedemii kɔ̀tɛmɛ̀ Misipɑɑ kɛ kɑ̀ri \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní m bɛ́innɛ̀ mí nSedemii, Nɛbusɑdɑdɑnni wèè bɑkɛ́ bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì ò n fĩ́ĩ ndìì mɔ̀nnì Dɑmɑɑ ɛì. \p Ò do yóó n fĩ́ĩ nkɛ̀ m boú mɛfĩmmɛ mmɛ kɛ sokɛ́ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ bɛ cuokɛ̀, bɛ̀ do pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ bo kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. \v 2 Kɛ̀ Nɛbusɑdɑdɑnni n yú mí nSedemii tidɛ́ borɛ̀ kɛ dɔ̀: A Yiɛ̀ nKuyie nkuù do dɑ nɑ̀kɛ́ kɛ tú kù yóó duɔnní mɛyɛi mmiɛ di nhɛì, \v 3 kɛ mɛ mmɛ̀ duɔnní, kù do nɑ̀kɛ́ tì kù ti ndɔ̀ɔ̀ kɛ yɛ̃́ di cɑ̀kɛmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie mbɑ́ di í yie nku kpɛti kù do di nɑ̀kɛ́ tì tiì di tùɔ̀kɛní. \v 4 Ntɛ yíe n dɑ dɛɛtɛ́mu, kɛ dɑ pìtɛ́ iwɛ̃ĩ ìì do dɑ píítí. Kɑ̀ɑ dɔ́ kɛ bo n nɛinɛ̀ Bɑbidɔnni ti nɛi, n yó ndɑkɛmu ɑ kpɛ́í. Kɑ̀ɑ yɛ̀mmɛ̀ mɛ nyí yie nhɑ bo n nɛinɛ̀mɛ̀ ɑ yóu. Kɛtenkɛ̀ kɛmɔu duɔ́mu ɑ ììkɛ̀, kɑ̀ɑ dɔ́ kɛ bo kɔtɛ kùù píkù ɑ ku nkɔtɛ. \p \v 5 Mí nSedemii kɛ̀ nní nkpɑɑ́ kɛ mu nyí kɔ̀tɛ kɛ̀ Nɛbusɑdɑdɑnni yíɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Wɛ̃tɛ Ayikɑmmu birɛ Kedɑdiɑ Sɑfɑ̃ɑ̃ yɑɑ̀birɛ borɛ̀, Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì we mbɑɑ́ nSudɑɑ ɛkɛ̀. Wɛ̃tɛ nɛ̀ we kɛ̀ di mbo ɑ kɔbɛ borɛ̀, kɑ̀ɑ mɛ nyí dɔ́ ɑ kɔtɛ ɑ pɛ́nsìrì kùù píkù. \p Mɛm̀mɛ wèè bɑkɛ́ bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ okpɑ̀ɑ̀tì ò n duɔ́mmɛ̀ tidiitì kɛ́ m pɑ̃nɛ̀ yɛpɑ̃rɛ̀ kɛ́ n cɑu. \v 6 Mí nSedemii kɛ̀ n kɔtɛ Ayikɑmmu birɛ Kedɑdiɑ borɛ̀ Misipɑɑ kɛ́mbo o borɛ̀, mí nnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ tɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do kpɑɑ́ dihɛì. \s1 Kedɑdiɑ tumɛ̀ kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀ Sudɑɑ tenkɛ̀ \r (Yɛnɑ́ɑǹkékɛ̀ 7-19 wéntɛ́ 2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 25:23-24) \p \v 7 Bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ nɛ̀ bɛtɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do cìɛ́tóo kɛ̀ bɛ̀ɛ keè Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɑ̀nnɛmɛ̀ Kedɑdiɑ kòò bo mbɑkɛ́ bɛ ɛì, koò bɑ̀nnɛ kòò bo mbɑkɛ́ bɛ̀ɛ̀ í mɔkɛ dɛ̀mɑrɛ̀, bɛnitidɑɑbɛ̀ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ nɛ̀ ibí bɛ̀ í pĩ mbɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. \v 8 Kɛ̀ dɛ kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ɛ kɔtɛ Kedɑdiɑ borɛ̀ Misipɑɑ. Bɛɛ̀ yètɛ̀ tu Nɛtɑnniyɑu birɛ Isimɑyɛɛri nɛ̀ Kɑdeyɑ bí idɛ́ Yoɑnɑnni nɛ̀ Yonnɑtɑ̃ɑ̃ nɛ̀ Tɑnnɛumɛti birɛ Kedɑdiɑ nɛ̀ Nɛtofɑɑ ɛì kou Efɑii bí nɛ̀ Mɑɑkɑɑ ɛì kou Yɑsɑnniyɑɑ bɛmbɛ nɛ̀ bɛ kɔbɛ. \v 9 Kɛ̀ Ayikɑmmu birɛ Kedɑdiɑ Sɑfɑ̃ɑ̃ yɑɑ̀birɛ bɛ̀ dɔúnnɛ̀ dinùù bɛmbɛ nɛ̀ bɛ kɔbɛ kɛ dɔ̀: Mpĩ́nnɛ̀ Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ kó mutɔ̃mmú kɛ bɑ́ nyĩɛ̃̀kù. Mbonɛ̀ dihɛì kɛ́mpĩ́ mBɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì tɔ̃mmú. Di bo mbo kɛ̀ dɛ̀ di nɑɑti. \v 10 M bomu Misipɑɑ kɛ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛ kéríní míì yóó bɛ̀ yɑ̀ nɛ̀ di kó difɔ̃̀tìrì. Ntɔ̃ũnɛ̀ di tebɛ kɛ dɔɔri mɛnɑɑ̀, kɛ dɛì tidiitì kɛ dii mɛkùɔ̀ nkɛ ɑ̃ɑ̃̀ di buɔ miɛkɛ, kɛ́nkɑri di ɛkɛ̀ bɛ̀ di duɔ́ nyɛ̀. \p \v 11 Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ bɛ̀ɛ̀ do bo Mɔɑbu tenkɛ̀ nɛ̀ Amɔniibɛ kɔkɛ nɛ̀ Edomiibɛ kɔkɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀ miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ keè Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì sùɔ́mmɛ̀ bɛ̀mɑbɛ̀ Sudɑɑ tenkɛ̀ kɛ tɑ̃ɑ̃tɛ́ Sɑfɑ̃ɑ̃ birɛ Ayikɑmmu kó dɛbirɛ Kedɑdiɑ kòò bo mbɑkɛ́. \v 12 Kɛ̀ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ bɛmɔu bɛ̀ɛ̀ do cìɛ́tɛ́ kɛ́mbo yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃tɛní Sudɑɑ tenkɛ̀ Misipɑɑ Kedɑdiɑ borɛ̀, kɛ́tɔ̃ũ bɛ tebɛ pɛ́u nɛ̀ bɛ̀ kùɔ̀tìnɛ̀ yɛ̀ mɛnɑɑ̀. \s1 Bɛ̀ kùɔmɛ̀ Kedɑdiɑ \r (Wéntɛ́ 2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 25:25-26) \p \v 13 Diyiè mɑrì Yoɑnɑnni Kɑdeyɑ birɛ nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do cìɛ́tɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ Misipɑɑ Kedɑdiɑ borɛ̀, \v 14 kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: A yɛ̃́ kɛ dò nhAmɔniibɛ kpɑ̀ɑ̀tì Bɑɑdisi tɔ̃nní Nɛtɑnniyɑ birɛ Isimɑyɛɛri kɛ tú bɛ̀ dɑ kuɔɑ̀? Bɑ́ Ayikɑmmu birɛ Kedɑdiɑ í nyie nkɛ dò mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì tu timɔ́mmɔnti. \v 15 Kɛ̀ Kɑdeyɑ birɛ Yoɑnɑnnii nɑ́kɛ́ Kedɑdiɑ disɔ̀rì Misipɑɑ kɛ dɔ̀: Duɔ́ nkɛ̀ n kɔtɛ kɛ́kuɔ Nɑtɑnniyɑ birɛ Isimɑyɛɛri. Òmɔù í yó ntì yɛ̃́, kɛ̀ mɛɛ̀ dɔkɛ ò yóó dɑ kuɔmu, kòò mɛ ndɑ kùɔ Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ tìkú ɑ borɛ̀ bɛ̀ yóó cíɛ́tɛ́mu kɛ̀ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkpɛrɛɛ deè. \p \v 16 Kɛ̀ Ayikɑmmu birɛ Kedɑdiɑ nɑ́kɛ́ Kɑdeyɑ birɛ Yoɑnɑnni kɛ dɔ̀: A nɑ́ɑ́ ntì Isimɑyɛɛri ĩ́nkɛ̀ tì tu siyɑ́ɑ̀bìsí nsi. \c 41 \p \v 1 Dibenni tɑ̃̀nkù yiénwè miɛkɛ nkɛ Edisɑmɑɑ birɛ Nɑtɑnniyɛɛri kó dɛbirɛ Isimɑyɛɛri wèè do tú tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kou wɑɑ́mmɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ tɛpíítɛ̀ Amɔɔ ɛì kɛ̀ bɛ̀ɛ ò nɛínɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ Ayikɑmmu birɛ Kedɑdiɑ borɛ̀ Misipɑɑ kɛ̀ bɛ̀ nkɑri kɛ yo. \v 2 Mɛm̀mɛ Isimɑyɛɛri nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ tɛpíítɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ò nɛínɛ̀ bɛ̀ ìtɛ́mɛ̀ kɛ́kɔ̃ṹ Kedɑdiɑ kuseuku kɛ́kuɔ. Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì weè do ò tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ́duɔ́ nkòo mbɑkɛ́ Sudɑɑ tenkɛ̀ kɔbɛ. \v 3 Kɛ̀ bɛ̀ɛ kuɔnɛ̀ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ bɛ̀ɛ̀ do bonɛ̀ Kedɑdiɑ Misipɑɑ nɛ̀ Bɑbidɔnni kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do ò bonɛ̀. \s1 Isimɑyɛɛri kùɔmɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kɔ̀tɛní Sedisɑdɛmmu Kuyie mbɑ́ɑmmu \p \v 4 Bɛ̀ kùɔ Kedɑdiɑ kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛwe yɛ̀dɛ́ɛ̀ ndi bɑ́ òmɔù í yɛ̃́ kɛ dò mbɛ̀ ò kùɔ. \v 5 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ sipísìnii ítɛ́ní Sisɛmmu nɛ̀ Sidoo nɛ̀ Sɑmmɑrii kɛ́kuó bɛ dɛbii, kɛ̀ bɛ yɑ̀ɑ̀tì kɛ̃rí kɛ yɔ̀rí kɛ̀ bɛ kɔ̃̀ntì yɔ̀rí kɛ̀ bɛ̀ tɔ yɛpɑ̃rɛ̀ nɛ̀ tihúúntì kɛ bo tì tùɔ nti Yiɛ̀ nKuyie nku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ. \v 6 Kɛ̀ Nɑtɑnniyɑ birɛ Isimɑyɛɛrii yɛ̀nní Misipɑɑ kɛ bɛ̀ co, kɛ kɔnti. Ò tùɔ̀kɛní dìì mɔ̀nnì bɛ borɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Kɔtɛnɛ̀ní Kedɑdiɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \p \v 7 Bɛ̀ tùɔ̀kɛ dìì mɔ̀nnì dihɛì cuokɛ̀ kɛ̀ Nɛtɑnniyɑ birɛ Isimɑyɛɛri nɛ́ bɛ̀ fìé kɛ́cũɔ̃́ difɔ̃̀tìrì mɑrì miɛkɛ, wenwe nɛ̀ o kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ ò bonɛ̀ bɛɛ̀ do wɛ̃nnɛ́ kɛ́ bɛ̀ kùɔ. \v 8 Bɛnìtìbɛ̀ mɑbɛ̀ bɛɛ̀ nɛ́ do bo dɛ miɛkɛ tɛpíítɛ̀ kɛ nɑ̀kɛ́ Isimɑyɛɛri kɛ yĩ: A bɑ́ɑ́ ti kuɔ, ti mɔkɛmu tidiitì nɛ̀ mɛkùɔ̀ nnɛ̀ mɛcekùɔ̀ kɛ dɛ̀ sɔ̀nnɛ dɛpɑɑ. \p Bɛ̀ do mɛ nhò nɑ̀kɛ́ kòo bɛ̀ yóu kɛ í mbɛ̀ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ bɛ kɔbɛ kɛ kùɔ. \v 9 Isimɑyɛɛri do bɛ̀ kùɔ̀ kɛ́cũɔ̃́ dìì fɔ̃̀tìrì miɛkɛ, okpɑ̀ɑ̀tì Asɑɑ do duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ keú dìndi Isidɑyɛɛribɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì do ò dokùnɛ̀ dìì mɔ̀nnì. Isimɑyɛɛri do di mbɛ̀ cũɔ̃́ kɛ́píɛ. \p \v 10 Ò dèè mɛmmɛ kɛ́pĩ́mmú bɛsɔmbɛ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ Misipɑɑ nɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì sɑpùmbí. Bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ cɛ̃́nkɛ do kpɑɑ́ dihɛì, Isimɑyɛɛri do bɛ mpĩ̀ḿmú kɛ́ mbɛ̀ tɔ kɛ kũntinɛ̀ kɛ́yɛ̀nnɛ̀ Amɔniibɛ tenkɛ̀. Nɛbusɑdɑdɑnni wèè bɑkɛ́ tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ okpɑ̀ɑ̀tì ò do duɔ́ mbɛ̀ mbɛ Ayikɑmmu birɛ Kedɑdiɑ kòo mbɛ̀ bɑkɛ́. \s1 Bɛ̀ dɛɛtɛ́mɛ̀ Isimɑyɛɛri pĩ mbɛ̀ \p \v 11 Kedeyɑ birɛ Yoɑnɑnni nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkótíbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ bɛmɔu bɛ̀ɛ̀ do ò bonɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ keè mɛyɛi Nɛtɑnniyɑ birɛ Isimɑyɛɛri dɔ̀ɔ̀ mɛ̀. \v 12 Kòo túótɛ́ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ́do Isimɑyɛɛri mudoò dɛ̀ do sɔ̃́ nyIsimɑyɛɛri bo Kɑbɑɔ̃ɔ̃ kó kukó ntɑkɛ́ nkɛ. \v 13 Isimɑyɛɛri do pĩ̀ḿmú bɛ̀ bɛmɔu bɛ̀ yɑ̀ dìì mɔ̀nnì bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkótíbɛ̀ nɛínɛ̀mɛ̀ Yoɑnɑnni kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ nɑrikɛ mɛdiɛ̀. \v 14 Mɛm̀mɛ Isimɑyɛɛri do pĩ̀ḿmú bɛ̀ Misipɑɑ kɛ́nkũntinɛ̀ bɛ̀ kòńtɛ́mɛ̀ kɛ́tũnnɛ Yoɑnɑnni. \v 15 Kɛ̀ Isimɑyɛɛrii yie cokɛ́ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ni ò nɛinɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ Amɔniibɛ ciɛ. \p \v 16 Dɛ kó difɔ̃nkúò Yoɑnɑnni nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkótíbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do ò nɛínɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ túótɛ́ bɛnìtìbɛ̀ sɔmbɛ Isimɑyɛɛri do kùɔ Ayikɑmmu birɛ Kedɑdiɑ Misipɑɑ kɛ́pĩ́mmú bɛ̀. Ò do pĩ̀ḿmú bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ mbɛ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ nɛ̀ ibí nɛ̀ bɛ̀ fɔ̃̀mmu bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ pĩ ntɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú, ò do pĩ̀ḿmú bɛ̀ Kɑbɑɔ̃ɔ̃ bɛmɔu. \v 17 Kɛ̀ bɛ̀ nkérí kɛ́bɑ́tɛ́ tɛpɔ̀ɔ̀cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɛ̀ɛ̀ bo Kimmɑmmu Bɛtideɛmmu tɑkɛ́ kɛ bo pɛ̃ɛ̃tɛ́ kɛ́kɔtɛ Esibiti. \v 18 Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ do démɛ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛ, Isimɑyɛɛri do kùɔ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í Kedɑdiɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì do tɑ̃ɑ̃tɛ́ wè kóò bɑɑ́ ndihɛì. \c 42 \s1 Sedemii kpɑnnɛ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɔ́ kɛ́kɔtɛ Esibiti kɛ́sɔrinɛ̀ dikònnì \p \v 1 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ bɛmɔu nɛ̀ Kɑdeyɑ birɛ Yoɑnɑnni nɛ̀ Oseɑ birɛ Yesɑnniyɑ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀ nɛ̀ bɛdiɛbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛní \v 2 m borɛ̀ mí nSedemii kɛ́ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti do ɔ̃ nsũmu kɛ kpɑɑ́ yíe nsɑ́m̀pɔ́ kɛ mɑ ɑ mɛ nti wúó nkɛ̀ ti mɑmɛ̀. Yie nti yóó dɑ nɑ́kɛ́ tì kɛ́bɑ́ntɛ̀ ɑ Yiɛ̀ nKuyie, beé nku ti kpɛ́í tínti bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́, \v 3 kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɑ̀ɑ Yiɛ̀ nKuyie nti bɛnkɛ kucɛ ti dò nkɛ́ntũ nkù nɛ̀ ti dò nkɛ́ndɔɔrimɛ̀. \p \v 4 Mí nSedemii kɛ̀ m bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: N kèèmu kɛ yóó bɑ́ntɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie, kɛ́ndò ndi tì nnì mbekɛmɛ̀, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛnkɛ tìì kó dimɑ̀ɑ̀ n yóó tì ndi nɑ́kɛ́mu n yí yóó di sɔnnɛ tìmɑtì. \p \v 5 Kɛ̀ bɛ̀ n tɛ̃́nnɛ́ kɛ dɔ̀: Kuyie nti wúómmu kɛ tú timɔ́mmɔnti yiɛ̀ kɛ dɔɔri kù bɛ́i ntì, kɛ̀ ti í dɔ̀ɔ̀ kù bo dɑ nɑ́kɛ́ tì kɑ̀ɑ ti nɑ́kɛ́, ti Yiɛ̀ nKuyie nti potɛ́. \v 6 Ti Yiɛ̀ nKuyie mbo dɑ nɑ́kɛ́ tì kɛ dɔ̀ ɑ tì nti nɑ́kɛ́, kɛ̀ tisɑ̀ɑ̀tì nti yoo tiyɛiti ti yóó tì dɔɔ̀mu, mɛm̀mɛ diwɛ̀ì bo ti pĩ́mmɛ̀ ti yie mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nti Yiɛ̀ nKuyie nkó dinùù. \p \v 7 Kɛ̀ dɛ̀ nyóó yĩ́ yɛwe ntɛpíítɛ̀ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀, \v 8 kɛ̀ n yú Kɑdeyɑ birɛ Yoɑnɑnni nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀, kɛ nɛ́ yíɛ́nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu, \v 9 kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Di do n tɔ̃ nkɛ dɔ̀ m bɑ́ntɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù, ntɛnɛ̀ kù yɛ̃ mmù, kù tu: \q1 \v 10 Kɛ̀ di bɑɑ sɔkɛ́ kɛ bo di nhɛì miɛkɛ, \q1 m bo dɔɔ̀ kɛ di kɑnnɛ, m bɑ́ɑ́ di pɔntɛ, \q1 m bo di fíímmu m bɑ́ɑ́ di uutɛ́ bìtì, \q1 dɛ̀ n yóùmu n di dɔ̀ɔ̀mɛ̀ mɛyɛi. \q1 \v 11 Kufɔ̃wɑɑ́ mbɑ́ ndi bonɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì di mɛ nhò démɛ̀, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì tu di bɑ́ nhò yĩ̀ɛ̃̀kù, \q1 n di bonɛ̀mu kɛ yóó di dɛɛtɛ́, \q1 n yí yóó yóu kòo di kɑ́ɑ́kɛ́. \q1 \v 12 N yóó di kuɔ́mmu mɛsémmɛ̀, \q1 kɛ́nte kòò di kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ kɛ́duɔ́ nkɛ̀ di wɛ̃tɛní di tenkɛ̀. \p \v 13 Kɛ̀ di mɛ nyĩ di í dɔ́ kɛ́mbo dihɛì diì mmiɛkɛ, kɛ̀ di í kèńtɛ́ di Yiɛ̀ nKuyie nkó mɛtɑmmɛ̀, \v 14 kɛ̀ di yĩ di kɔri Esibiti nwe mudoò í yó mbo kɛ̀, di í yóó keè kɛ̀ ditɑ̃tɛheù dɑbònnì, dikònnì í bo kɛ̀ kɛ nkɛ mbo. \v 15 Nɛ́ keènɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ̀ɑ́ ntì, díndi Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ súɔ́ nkù tu: \q1 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ, \q1 díndi Isidɑyɛɛribɛ di tũ nkù n tú mù: \q1 Kɛ̀ di yetɛ, kɛ kɔ̀tɛ Esibiti kɛ bo kɑri, \q1 \v 16 mudoò di yɛ̃ ndi cokùnɛ̀ mù muù di doti dɛ bíɛ́kɛ̀, \q1 dikònnì di sɔrìnɛ̀ dì, \q1 dì yó ndi tũ̀mmu kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Esibiti kɛ̀ di kú dɛborɛ̀. \q1 \v 17 Bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ́kò nhEsibiti kɛ bo sɔri, \q1 mudoò bo kɛ̀ mbɛ̀ kònnɛ̀ yoo dikònnì, yoo mutenkṹṹ, \q1 kɛ yɛ̃́ òmɔù í yóó nɑmɛ̀ kɛ́yentɛ́nɛ̀ mɛyɛi n dɔ́ kɛ́ di bɔntɛ́mɛ̀. \p \v 18 Kɛ yɛ̃́ di Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ díndi Isidɑyɛɛribɛ di tũ nkù bɛ́immɛ̀mu kɛ tú: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m miɛkɛ do do mɛ̀ɛ̀ botí Sedisɑdɛmmu kɔbɛ, kɛ̀ mɛ ndi doti kɛ̀ di kpɛrɛ bo nɑɑ́ mmɛsémmɛ̀ kɛ̀ nsɑ̀ kɛ̀ di kɔ̀tɛ Esibiti. Kɛ̀ bɛ̀ níí nnɑ́ɑ́ ndi kpɛ́í bɛ̀ dɔ́ kɛ́pɑrìkɛ̀ dìì mɔ̀nnì yoo bɛ̀ dɔ́ kɛ́bɔntɛ́ dìì mɔ̀nnì kusĩ̀nkù yoo bɛ̀ senkɛ̀rì dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ dɛ̀ wùó nyisíɛ́. Dɛ mɔ̀nnì di tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ yɑ̀ dihɛì diì mbìtì. \p \v 19 Díndi Sudɑɑ wuɔ nkɔbɛ sɔmbɛ, di Yiɛ̀ nKuyie nkuù tu di bɑ́ɑ́ kɔtɛ Esibiti kɛ̀ n tì ndi nɑ́ɑ́ nyíe, nyɛ̃́nɛ̀ ti weti weti. \v 20 Kɛ yɛ̃́ díì soutɛ́mɛ̀ dimɑ́ɑ̀, díì nɑ̀kɛ́ kɛ yɛ̃ m bɑ́ntɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie kɛ́ kù beé, kɛ̀ kù n nɑ̀kɛ́ tì ń di nɑ́kɛ́, kɛ̀ di yóó yiemmu kɛ́dɔɔ̀ kù yɛ̃ mmù. \v 21 N tì ndi nɑ̀kɛ́ yíe ndi mɛ nyí dɔ́ kɛ́kéntɛ́ di Yiɛ̀ nKuyie ntú mù, kù n nɑ̀kɛ́ tì timɔu kɛ yɛ̃ n di nɑ́kɛ́, di tì yetɛmu. \v 22 Bɑntɛ́nɛ̀ tũnkɛ́ kɛ dò mmudoò muù yóó di do yoo dikònnì yoo mutenkṹṹ, di tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ dɔ́ kɛ́kɔtɛ dìì ɛì kɛ́om̀pɛ̀ di miɛkɛ. \c 43 \s1 Bɛ̀ tɔmɛ̀ Sedemii nɛ̀ muwɛ̃rímú kɛ kònnɛ̀ Esibiti \p \v 1 Mí nSedemii kɛ̀ n nɑ́kɛ́ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ti Yiɛ̀ nKuyie nní nnɑ̀kɛ́ tì timɔu kɛ̀ m bo bɛ̀ nɑ̀kɛ́. \v 2 Kɛ̀ Oseɑ birɛ Asɑdiɑ nɛ̀ Kɑdeyɑ birɛ Yoɑnɑnni, bɛmbɛ itookperí yɛmbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ n tɛ̃́nnɛ́ kɛ dɔ̀: A soúmmu ti Yiɛ̀ nKuyie nyí dɑ nɑ̀kɛ́ kɛ tú ti bɑ́ɑ́ kɔtɛ Esibiti kɛ́ kɛ̀ kɑ̀ri, \v 3 Nɛdiyɑ birɛ Bɑduki weè dɑ sũkú ti kpɛ́í kɑ̀ɑ bo ti ɑ̃nnɛ́ Bɑbidɔnni kɔbɛ nɔu miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ ti kuɔ yoo bɛ̀ ti pĩ́mmú kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. \p \v 4 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Kɑdeyɑ birɛ Yoɑnɑnni nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀ntɔbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ í nkèńtɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ̀ nɑ̀kɛ́ dìì nùù kɛ tú bɛ̀ mbo Sudɑɑ tenkɛ̀. \v 5 Kɛ̀ Kɑdeyɑ birɛ Yoɑnɑnni nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀ntɔbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ túótɛ́ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́, bɛ̀ɛ̀ do cìɛ́tɛ́ kɛ́mbo iwuɔ ntɛì miɛkɛ kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ konní Sudɑɑ tenkɛ̀ kɛ bo kɑri. \v 6 Bɛnitidɑɑbɛ̀ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ nɛ̀ ibí nɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀, bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu Nɛbusɑdɑdɑnni tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ okpɑ̀ɑ̀tì ti kóo kótì do bɑ̀nnɛ bɛ̀ Ayikɑmmu birɛ Kedɑdiɑ, Yɑfɑ̃ɑ̃ yɑɑ̀birɛ kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ mí nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Sedemii nɛ̀ Nɛdiyɑ birɛ Bɑduki. \v 7 Kɛ bùtínnɛ́ Kuyie ndo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì kɛ́kétɛ́ kɛ́nkɔri Esibiti kɛ́tuɔkɛ dihɛì bɛ̀ tu dì Tɑpɑnɛsi. \s1 Sedemii nɑ̀kɛ́mɛ̀ bɛ̀ yóó pɔntɛmɛ̀ Esibiti \p \v 8 Kɛ̀ Ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ Tɑpɑnɛsi ɛì miɛkɛ kɛ dɔ̀: \v 9 Sedemii túótɛ́ yɛtɑ̃́rɛ̀ diɛyɛ̀ kɛ yɛ̀ fìínnɛ̀ sìmɑ́ɑ̀ Esibiti kpɑ̀ɑ̀tì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɛ̀ɛ̀ bo Tɑpɑnɛsi tɛ kó kudɑ̀nkù dibòrì borɛ̀, kɛ́ nyɛ̀ fiiku kɛ̀ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ dɛ bo. \v 10 Kɑ̀ɑ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù, míì tu n yóó tɔ̃mmu kɛ̀ bɛ̀ɛ yúní Nɛbukɑnnɛsɑɑ n kóo tɔ̃ntì, kɛ̀ n fíí nho kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì yɛtɑ̃́rɛ̀ bɛ̀ fìí nyɛ̀ ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ wèe pitɛ́ o kpɑ̀ɑ̀tìyɑ̀ɑ̀kù yɛ ĩ́nkɛ̀. \v 11 Ò kɔ̀rinímu kɛ bo potɛ́ Esibiti ɛì kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dò nkɛ kú kɛ̀ bɛ̀ɛ kú, bɛ̀ dò nkɛ́pĩ́mmú bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ pĩ̀ḿmú, bɛ̀ dò nkɛ́kuɔ bɛ̀ mudoò miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ kùɔ. \v 12 Ò bo cɔ́u nhEsibiti kó yɛbɔɔtuo, kɛ́tɔ dɛ kó yɛbɔkɛ̀ kɛ́konnɛ̀, ò bo kpɑ̃́ɑ̃́tɛ́ Esibiti ɛì kó yɛbɔkɛ̀ onɑɑcɛ̃nti ɔ̃ɔ̃ kpɑ̃́ɑ̃́tɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí yɛcììsɛ̀ o yɑ̀ɑ̀tì. Ò yóó mɛ nyĩ́ kɛ́deè, kɛ́ítɛ́ bɑ̀mmùù. \v 13 Ò bo puɔ ntɛbɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ tɛ̀ɛ̀ bo Bɛti-Semɛsi Esibiti tenkɛ̀ miɛkɛ kɛ́cɔ́u nyɛbɔɔtuo yɛ̀ɛ̀ bo Esibiti tenkɛ̀. \c 44 \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Sifubɛ bɛ̀ɛ̀ cokɛ́ kɛ kɔ̀tɛ Esibiti \p \v 1 Kɛ̀ Ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ mí nSedemii Sifubɛ bɛ̀ɛ̀ bo Esibiti tenkɛ̀ Mikidɔdi ɛì kɔbɛ nɛ̀ Tɑpɑnɛsi ɛì kɔbɛ nɛ̀ Nɔfu ɛì kɔbɛ nɛ̀ Pɑtidoosi kó kutempɛ̃ ǹkɔbɛ kpɛ́í nkɛ dɔ̀: \v 2 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ̀ nkù míì tu, di yɑ̀mu dimɔu mɛyɛi m bɔntɛ́ mɛ̀ Sedisɑdɛmmu nɛ̀ Sudɑɑ kó yɛhɛkɛ̀ yɛmɔu miɛkɛ, ntɛ dɛ kó yɛhɛkɛ̀ yíe nkɛ dɔúnko kɛ nɑɑ́ ntidobontì, bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ í ɑ̃ yɛ miɛkɛ, \v 3 di dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi nkɛ tùɔ nyɛbɔkɛ̀ tihúúntì di do í yɛ̃́ yɛ̀ dindi nɛ̀ di yɛmbɛ̀, dɛɛ̀ te kɛ̀ m miɛkɛ di yonkɛ. \v 4 Kɛ̀ n di duɔ́nko sɑ̃́ɑ̃̀ n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ di nɑ́ɑ́ nkɛ tú di bɑ́ mpĩ́ nyisɔkɛ kó mutɔ̃mmú, mù n dò nyisíɛ́ nyi. \v 5 Di mɛ nyí kèè, di í kèńtɛ́, di í cèètɛ kɛ bo bútínnɛ́ di yɛi nkɛ́yóu yɛbɔkɛ̀ tihúúntì mutɔ̀mmù. \v 6 Mɛm̀mɛ kɛ̀ m miɛkɛɛ di yɛ̀ mɛdiɛ̀ nkɛ tontɛ́ kɛ di cɔ̀útɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ nkɔ̃mɛ, Sudɑɑ kó yɛhɛkɛ̀ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kó icɛ kɛ̀ dɛ̀ nɑɑ́ ntidobontì kɛ dɔúnko dɛ̀ mɛ̀ ndòmmɛ̀ yíe. \p \v 7 Di mmɔ̀nnì mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù n di nɑ́ɑ́mmu kɛ tú: Bɑ nkpɛ́í nte kɛ̀ di dɔɔri dimɑ́ɑ̀ mɛyɛi ndiɛmɛ̀ miɛ̀ nkɛ deu ditɔbɛ̀ díndi Sudɑɑ wuɔ nkɔbɛ, bɛnitidɑɑbɛ̀ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ nɛ̀ bɛbɛ́mbɛ̀ nɛ̀ ibí sɑ́m̀pɔ́ì, di dɔ́ di kó kuwuɔ ndeèmu, bɑ́ òmɔù bɑ́ nsúɔ́nɑ́ɑ̀? \v 8 Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ di dɔɔri dɛ̀ɛ̀ bo yonkɛ m miɛkɛ, kɛ tuɔ̀ ntihúúntì yɛbɔkɛ̀ Esibiti ɛì miɛkɛ di kɔ̀tɛ kɛ̀ kɛ kɑri? Kɛ deu dimɑ́ɑ̀ kɛ dɔ́ bɛ̀ ndi senku kɛ di sɑ̃́ɑ̃́ nyibotí imɔu miɛkɛ. \v 9 Di yɛ̃̀mmu di yɛmbɛ̀ kó mɛyɛi, nnɛ̀ Sudɑɑ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kɔ̃mɛ, nɛ̀ bɛ pobɛ̀ kɔ̃mɛ, nɛ̀ di mɔ́mmɔmbɛ di kó mɛyɛi nnɛ̀ di pobɛ̀ kɔ̃mɛ, dimɔu mɛmmɛ di dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Sudɑɑ tenkɛ̀, nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kó dihɛì miɛkɛ di dɛ̀ yɛ̃̀mmɑɑ̀? \v 10 Nɛ̀ yíenní kɛ í mɔ̀ɔ̀tɛ idebìi, kufɔ̃wɑɑ́ nyí di pĩ, di í tũ̀nnɛ n kuɔ́ nɛ̀ n tié n di duɔ́ nyì díndi nɛ̀ di yɛmbɛ̀. \p \v 11 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù kɛ̀ n tu n tɑ̃ɑ̃tɛ́mu kɛ bo di cɑɑ̀rɛ̀, Sudɑɑ kó kuwuɔ m bo kù dɛ̀ìtɛ pɑ́íí. \v 12 N yóó túótɛ́mu Sudɑɑ tenkɛ̀ kɔbɛ sɔmbɛ bɛ̀ɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ kɔ̀tɛ Esibiti kɛ kɑ̀ri, n yóó bɛ̀ kùɔ̀mu pɑ́íí Esibiti ɛì miɛkɛ. Mudoò bo bɛ̀ kònnɛ̀ yoo dikònnì, bɛ̀ bo kú bɛmɔu ibí nɛ̀ ibíbɛ́nní nɛ̀ bɛkótíbɛ̀. Bɛ kpɛrɛ bo nɑɑ́ mmɛsémmɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ níí nnɑ́ɑ́ mbɛ kpɛ́í bɛ̀ dɔ́ kɛ́pɑrìkɛ̀ dìì mɔ̀nnì, yoo bɛ̀ dɔ́ kɛ́bɔntɛ́ dìì mɔ̀nnì kusĩ̀nkù, yoo bɛ̀ sènkɛ̀rì dìì mɔ̀nnì dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ dɛ̀ wùó nyisíɛ́. \v 13 N yìtɛ́ kɛ còḿmúmu bɛ̀ɛ̀ bo Esibiti ɛì miɛkɛ bɛ kpɛ́í kɛ bo bɛ̀ potɛ́ n dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ, mudoò bo bɛ̀ do nɛ̀ dikònnì nɛ̀ mutenkṹṹ. \v 14 Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ kɛ kɔ̀tɛní kɛ bo Esibiti nɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ kɛ dɔ́ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́kò. Bɛ miɛkɛ òmɔù bɑ́ nkpɑɑ́ bɑ́ òmɑ́ɑ̀, kɛ̀ dɛ mɛ̀nkɛ sɑ̀ɑ̀ í tú bɛ̀ɛ̀ bo nɑ kɛ́yentɛ́ bɛ̀mbɛ. \s1 Bɛ̀ɛ̀ do tuɔ̀mmɛ̀ tihúúntì dibɔɔ̀ bɛ̀ do tú dì oĩ́nkɛ̀mpokpɑ̀ɑ̀tì \p \v 15 Dɛ mɔ̀nnì bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do yɛ̃́ kɛ dò mbɛ pobɛ̀ tùɔ̀ ntihúúntì yɛbɔkɛ̀ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do dɛ̀ tìkú ditĩ̀nnì diɛrì nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ɑ̃ Esibiti kó dihɛì bɛ̀ tu dì Pɑtidoosi di miɛkɛ, kɛ̀ bɛ̀ n tɛ̃́nnɛ́ mí nSedemii kɛ dɔ̀: \v 16 Tinɑ́ɑǹtì ɑ tú ti Yiɛ̀ nKuyie nyɛ̃ nhɑ ti nɑ́kɛ́ tì, ti tì yetɛmu. \v 17 Ti nɔ̀ bɛ́i ntì ti yóó ti ndɔɔ̀, ti yó ntuɔmmu tihúúntì dibɔɔ̀ Asitɑditee, koò pɑ̃ɑ̃nnɛ̀ yɛpɑ̃rɛ̀ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yɔɔrɛ yɛ̀ mɛnɑɑ̀ nkɛ́tuɔ. Ti yɛmbɛ̀ nɛ̀ ti kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀ do mɛ nhɔ̃ nSudɑɑ ɛkɛ̀ miɛkɛ kɛ̀ ti mɛ nyo nkɛ sɑ̀nnɛ̀, kɛ bo kɛ̀ dɛ̀ ti nɑɑti, bɑ́ ti í yɑu mɛyɛi mmɑmɛ̀. \v 18 Nɛ̀ ti yóu dìì yiè ti bo ntuɔ̀mmɛ̀ tihúúntì Asitɑditee nɛ̀ ti bo nhò pɑ̃ɑ̃mmɛ̀ yɛpɑ̃rɛ̀ yɛ̀ɛ̀ yɔɔrɛ mɛnɑɑ̀ nkɛ tuɔ̀, nɛ̀ dɛ yiè ndi ti pɑ̀ɑ̀mɛ̀ dɛmɔu, kɛ̀ bɛ̀ ti duò mudoò kɛ ti kɔù kɛ̀ dikònnì ti kɔù. \p \v 19 Kɛ̀ bɛɛ̀ nitipòbɛ̀ɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Ti ɔ̃ ntuɔ̀ ntihúúntì oĩ́nkɛ̀mpokpɑ̀ɑ̀tì Asitɑditee kɛ pɛ̃mmù tipɛ̃́mpɛ̃ńtì koò dònnìnkonɛ̀ koò pɑ̃ɑ̃nnɛ̀ mɛnɑɑ̀ nkó yɛpɑ̃rɛ̀ kɛ̀ ti dɑɑbɛ̀ yɛ̃́mu, dɛ̀ í tú ti dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri disɔ̀rì. \p \v 20 Dɛ mɔ̀nnì mí nSedemii kɛ̀ nkpɑnnɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu nɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ bɛmɔu nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ bɛmɔu, bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ do ti bɛ́i. Kɛ̀ m bɛ̀ kpɑnnɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 21 Di tuɔ̀ ntìì úúntì Sudɑɑ tenkɛ̀ kɛmɔu nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì miɛkɛ, díndi nɛ̀ di cicɛbɛ̀ nɛ̀ di kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu dihɛì kó bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ dihɛì kɔbɛ bɛmɔu. Di yɛ̀mmɛ̀ dò nti Yiɛ̀ nKuyie nyí yɛ̃́mu dɛ kó mɛyɛinɑɑ̀? Di yɛ̀mmɛ̀ dò nkù mɛ̀ yɛ̃̀mmɑɑ̀? \v 22 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyí nɑ kɛ pĩ nkumɑ́ɑ̀ nɛ̀ di kó tidɔnnitì kpɛ́í, nɛ̀ isɔkɛ kpɛrɛ di dɔ̀ɔ̀ dɛ̀. Dɛɛ̀ te kɛ̀ dihɛì nɑɑ́ ntidobontì, kɛ dɔúnko kɛ nɑɑ́ mbɛ̀ cɔ̃ɔ̃ dì, bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ í ɑ̃ di miɛkɛ, dɛ̀ mɛ̀ ndòmmɛ̀ yíe. \v 23 Di tuɔ̀ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nyɛbɔkɛ̀ tihúúntì, kɛ cɑ̀kɛ di Yiɛ̀ nKuyie nkɛ í yie nku kó dinùù, di í tũ̀nnɛ ku kuɔ́ nɛ̀ ku tié nnɛ̀ ku tɑnnɔ̀ dɛɛ̀ te kɛ̀ mɛyɛi mmiɛ ndi tùɔ̀kɛní dɛ̀ mɛ ndòmmɛ̀ yíe. \p \v 24 Mí nSedemii n dèè tinti kɛ́nɑ́kɛ́ bɛnitidɑɑbɛ̀ bɛmɔu nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ bɛmɔu kɛ dɔ̀: Díndi Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo Esibiti keènɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ntú mù: \v 25 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù tu díndi nɛ̀ di pobɛ̀ di bɛ́i mmu kɛ mɛ̀nkɛ ti dɔ̀ɔ̀. Di bɛ́i nkɛ ĩkú kɛ tú díndi í yóó yóu di bo ntuɔ̀mmɛ̀ oĩ́nkɛ̀mpokpɑ̀ɑ̀tì Asitɑditee tihúúntì koò pɑ̃ɑ̃nnɛ̀ yɛpɑ̃rɛ̀ mɛnɑɑ̀ nkpɛyɛ. Dɔɔ̀nɛ̀ tũnkɛ́ di bɛ́i ndìì nùù. \v 26 Nɛ́ keènɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndi nɑ́ɑ́ ntì díndi Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo Esibiti. Kù tu: Mí di Yiɛ̀ nKuyie m pɑ̀rìkɛ̀mu nɛ̀ n kó diyetidiɛrì kɛ tú díndi Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ ɑɑtɛ o nùù kɛ́pɑrìkɛ̀nɛ̀ n yètìrì Esibiti kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ kɛ́yĩ́: Ti Yiɛ̀ nKuyie mbomu. \v 27 N dɑ̀ɑ̀tɛnímu di kpɛ́í kɛ bo di cɑ̀ɑ̀rɛ̀, dɛ̀ í tú m bo di dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. Díndi Sudɑɑ wuɔ nkɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo Esibiti bɛ̀ bo di do mudoò kɛ di kùɔ yoo dikònnìi ndi kɔ̀ù kɛ yɑ̀ɑ̀ di dèènɛ̀. \v 28 Bɛ̀ɛ̀ bo yentɛ́ mudoò miɛkɛ Esibiti kɛ́kò nSudɑɑ tenkɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ tuɔkɛ bɛ̀dɛ́bɛ̀. Díndi bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ ìtɛ́ní Sudɑɑ tenkɛ̀ kɛ kɔ̀tɛní Esibiti, di miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ bɛ̀ bo bɑntɛ́ kɛ́ nsɑ̀ kɛ̀ míì kó tinɑ́ɑǹtì di yoo di kpɛti tiì di. \v 29 Ntɛ dɛ̀ɛ̀ yóó bɛnkɛ kɛ́ndò n yiti kɛ bo cómmú di kpɛ́í nkɛ́ di cɑɑ̀rɛ̀ dikɑ̀rì dii, di yóó dɛ mbɑntɛ́ kɛ dò n nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ yɛi ndi ĩ́nkɛ̀ mɛ̀ bo dɔɔ̀. \v 30 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i nkɛ tú n yóó ɑ̃nnɛ́mu Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì Ofidɑɑ o dootitɔbɛ̀ nɔu miɛkɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ wɑnti o kṹṹ, n dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ botí Sedesiɑ Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì koò ɑ̃nnɛ́ Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɔu miɛkɛ wèè do tú o dootitɔù koò dɔ́nɛ̀ mukṹṹ. \c 45 \s1 Sedemii yɑ̀úkùnnɛmɛ̀ Bɑduki kɔ̃̀ntì \p \v 1 Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sosiɑsi birɛ Sosɑkimmu bo dìì mɔ̀nnì o kpɑ̀tì benni dinɑɑnnì mí nSedemii kɛ̀ mbɛ́innɛ̀ Nɛdiyɑ birɛ Bɑduki. N do ɔ̃ nwe nnɑ́ɑ́ nkòò wɑ̃̀ũ dipɑ́tíri miɛkɛ. Mɛm̀mɛ kɛ̀ n dɔ̀: \v 2 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ̀ nkù kuù dɑ nɑ́ɑ́nnɛ̀ fɔ̃́ mBɑduki kɛ tú: \v 3 A mɛ ntúmɛ̀ ɑ tùɔ̀ti icɛ, kɑ̀ɑ Yiɛ̀ nKuyie ndɑ yìɛ́ tihɔ̀ùtì ɑ yɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ ĩ́nkɛ̀, kɑ̀ɑ fìu kɛ wei kɛ́tú ũ̀ũ̀ kɛ í piɛti mɛom̀pùmɛ̀. \p \v 4 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu kù pùɔ̀ nkù do mɑɑ́ dɛ̀ndɛ, \q1 kɛ u kù do fìí ndɛ̀, \q1 kɛ yóó mɛ ndɔ̀ɔ̀ kɛtenkɛ̀ kɛmɔu. \q1 \v 5 Kɛ̀ fɔ̃́ nnɛ́ wɑnti dɛ̀mɑrɛ̀ diɛrɛ̀ ɑ mɔ́mmuɔ nhɑ kpɛ́ínnɑ́ɑ̀? \q1 Bɑ́ nwɑnti dɛ̀mɑrɛ̀, \q1 kù yóó bɔntɛ́ mɛyɛi mmɛ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu. \q1 Kù yóó dɑ dɛɛtɛ́mu kɑ̀ɑ fòmmu ntú ɑ kó ticɔ̃nti \q1 bɑ́ kɑ̀ɑ bo kùù píkù. \q1 Kunku Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù bɛ́i! \c 46 \p \v 1 Ntɛ Kuyie nní nnɑ̀kɛ́ tì mí nSedemii yɛbotɛ̀ kpɛ́í. \s1 Bɛ̀ nɑmɛ̀ Esibiti kɔbɛ Kɑdikemiisi \p \v 2 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Esibiti kpɛ́í nɛ̀ o kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀, nɛ̀ bɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛko, ò do bo Kɑdikemiisi nwe kukó nhEfɑdɑti mpɛɛ́mmɛ̀ kɛ̀ Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì ò do mudoò kóò nɑ. Dɛ̀ do sɔ̃́ nSudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sosiɑsi birɛ Sosɑkimmu bo o kpɑ̀tì benni dinɑɑnnì ndi. \q1 \v 3 Kɛ̀ Kuyie ndɔ̀: \q1 Tũntɛnɛ̀ di dɔpììtì sɑ́m̀pɔ́tì nɛ̀ tidiɛtì, \q1 kétɛ́nɛ̀ kɛ́kɔtɛ mudoò. \q1 \v 4 Boúnɛ̀ sisɛ̃ĩ́ si kɔ̃̀nkɛ̀, \q1 bɛsɑ̃ndèèbɛ̀ dekɛnɛ̀ di sɛ̃ĩ́, \q1 ókɛ́nɛ̀ di pìkɛ̀ kɛ́cómmú, \q1 sṹɔ̃́kɛ́nɛ̀ di kpɑ̃ɑ̃̀! \q1 Piinnɛ̀ tikɔ̃̀ntì di cĩ̀ncĩ̀rɛ̀. \b \q1 \v 5 Bɑ nni ndɛ n nɛ́ wúómmɛ̀? \q1 Kufɔ̃wɑɑ́ nkuù bɛ̀ ɑutɛ́, \q1 kɛ̀ bɛ̀ bótìrì kɛ wĩɛ̃ti bɛ fɔ̃nkó, \q1 kɛ̀ bɛkɔ̃mbɔ̀tiebɛ duò, \q1 kɛ cokù bɑ́ bɛ̀ í wɛ̃ɛ̃riní, \q1 kufɔ̃wɑɑ́ nnɛ́ nku tipíìtì timɔu. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i! \q1 \v 6 Tɛnɑɑ̀cɛ̀cɑ̃ɑ̃tɛ yiɛ̀ mbɑ́ bennɛ́ kɛ́cokɛ́, \q1 okɔ̃m̀bɔ̀teu í yóó cootɛ́, \q1 kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kukó nhEfɑdɑti kó mɛpɛɛ́mmɛ̀, \q1 bɛ̀ dɛ mbétírí kɛ duò. \b \q1 \v 7 Wennínwe wèè iitiní, \q1 kɛ dò nkukó nNiidi ɔ̃ɔ̃ tɑ mɛniɛ kɛ́nyiitimɛ̀? \q1 We nkùtiri kɛ kpɛ́inko, \q1 ikó ndiɛyì kó yɛnɛ́fĩ̀nfĩ̀rɛ̀ kɔ̃mɛ? \q1 \v 8 Esibiti weè iitiní kukó nNiidi kɔ̃mɛ, \q1 kòo niɛ mpiɛku ikó ndihɛì tɛ̃mɛ̀! \q1 Weè do nɑ́ɑ́ nkɛ tú: \q1 M bo píɛ nkɛ dɑ́tínnɛ́ yɛhɛkɛ̀ nɛ̀ yɛ nìtìbɛ̀. \q1 \v 9 Sisɛ̃ĩ́, kétɛ́nɛ̀! \q1 Sinɑɑsɛ̃ĩ́ butɛ́nɛ̀ yɛtɑ̀rɛ̀, \q1 bɛkɔ̃m̀bɔ̀tiebɛ yɛ̀nnɛ̀nní, \q1 Etiopii nɛ̀ Puti dɛ ɛkɛ̀ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ nɔ nkɛ kɛ́í ntidɔpììtì. \q1 Duti ɛì kɔbɛ díndi bɛtɑ̃ntɑ̃ũbɛ̀. \q1 \v 10 Di nyiè tu mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ kpɛri ndi, \q1 diyiè ndi n yóó pɛitɛ ndì n dootitɔbɛ̀, \q1 n kpɑ̀rìseú bo si kɛ́nsɑ̀nnɛ̀, \q1 n seú bo yɑ̃̀ mɛnitiyĩ̀ĩ̀ kɛ́muɔ́. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì ɑ̃nnɛ́ diféúbɑnni, \q1 kubɑkù yoú kó kutempɛ̃ kukó nhEfɑdɑti pɛɛ́mmɛ̀. \q1 \v 11 Esibiti kɔbɛ kpɛrɛ dò mmɛsémmɛ̀ mmɛ, \q1 kɔtɛnɛ̀ Kɑdɑɑdi mutie wɑmmù \q1 kɛ̀ di dɔ́ di wɑmmú kɛ́wɑmmú dɛtie dɛtetìrɛ̀ ndɛ, \q1 mutie mɑmù í bo mùù bo di tɑɑ̀. \q1 \v 12 Yɛbotɛ̀ kèèmu di dimɛ̀ ifɛi, \q1 yɛ̀ kèèmu di kuɔ̀mmɛ̀, \q1 kɛ kèè okɔ̃m̀bɔ̀teu cootimɛ̀ \q1 kɛ bètɛ́ otɔù kɛ̀ bɛ̀ do bɛdɛ́. \s1 Bɛ̀ dotimɛ̀ Esibiti kɔbɛ mudoò \p \v 13 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ́kɛ́ mí nSedemii Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ kɔ̀rimɛ̀ kɛ bo do Esibiti kɔbɛ mudoò. \q1 \v 14 Pĩɛ̃kɛ́nɛ̀ ti Esibiti, \q1 yeenɛ̀ ti Mikidɔdi ɛì kɔbɛ, \q1 yeenɛ̀ ti Mɑnfi nɛ̀ Tɑpɑnɛsi ɛkɛ̀ kɔbɛ, \q1 nɑ́kɛ́nɛ̀ bɛ kɛ tú: \q1 Bɑ́ɑ́tínɛ̀ kɛ yɛ̃́ bɛ̀ domɛ̀ di pɛɛtitɔbɛ̀ mudoò. \q1 \v 15 Dɛ̀ nɛ́ dòmmɛ kɛ̀ di kó dibɔɔ̀ Apiisi do? \q1 Dɛ̀ yĩ́mɛ kòò yɑ̀ntoo? \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù ò yèètɛ. \q1 \v 16 Bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kusṹkù bétírí \q1 kɛ duòmu bɛtɔbɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ nɑ́ɑ́ mbɛtɔbɛ̀ kɛ tú: \q1 Ítɛ́nɛ̀ kɛ̀ ti kɔtɛ ti kɔbɛ borɛ̀, \q1 ti ɛì bɛ̀ ti piɛ́ dɛ̀, \q1 kɛ́yentɛ́nɛ̀ kukpɑ̀rìseú yɛiku. \q1 \v 17 Yúnɛ̀ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: \q1 Kutoweku dɛtetìrɛ̀ kɔku yiɛ̀, \q1 ò yóu kɛ̀ dɛ̀ ɔɔtɛmu. \b \q1 \v 18 Kɛ̀ Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Tɑbɔɔ tɑ̃rì dɛunɛ̀mɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ sɔnyɛ, \q1 Kɑdimɛɛdi tɑ̃rì ikúnɛ̀mɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, \q1 Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì kèríní kɛ yó nkpeńnì mɛɛ̀ botí. \q1 M bomu, mí nhokpɑ̀ɑ̀tì wèè yètìrì tu Mpɑkɛdɑɑ kɛ̀ míì bɛ́i. \b \q1 \v 19 Díndi Esibiti kɔbɛ, \q1 pɑ̃̀nkɛ mbounɛ̀ di nɛntì, \q1 bɛ̀ yóó di pĩ́mmúmu, \q1 Mɑnfi kó dihɛì bo dɔúnko kɛ́nɑɑ́ ndikpɑ́ɑ̀, \q1 dì bo cɔ́útɛ́ kɛ́nɑɑ́ ntidobontì. \b \q1 \v 20 Esibiti tu dinɑɑsɛrì sɑ̀ɑ̀rì ndi, \q1 kɛ̀ disɑ̃nsũɔ̃̀ mɛ nyìtɛ́ní kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kɛ kéríní, \q1 dì kèrínímu. \q1 \v 21 Bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ yietí bɛ̀ mudoò kpɛ́í, \q1 bɛ̀ í cɑ̃́ɑ̃́nnɛ̀ yɛnɑɑdɑkɛ̀ bɛ̀ dùnnɛ yɛ̀, \q1 bɛ̀ múnkɛ bùtínnɛ́mu kɛ dɛ̀ítɛ́ itɑ̃́ɑ̃́, \q1 bɛ̀ cokɛ́mu bɛmɔu, \q1 òmɔù í bɑ̀ɑ̀o, \q1 bɛ kó mudorimù muù tùɔ̀kɛ, \q1 bɛ yɛ̃ĩti yiè diì tùɔ̀kɛ. \q1 \v 22 Kɛ̀ bɛ̀ tu núɔ́ɔ́, \q1 fɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kèè kuwɑɑroo kɛ́yĩ́mɛ̀. \q1 Bɛ dootitɔbɛ̀ bɛɛ̀ kèríní ditĩ̀nnì \q1 nɛ̀ sipɛ̃ɛ̃́ bɛtekɔ̃ũbɛ̀ tɛ̃mɛ̀. \q1 \v 23 Bɛ̀ yóó kɔ̃ṹmu o túúkù. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i! \q1 Bɑ́ kù mɛ nfĩḿmɛ̀ kɛ í dò nkɛ́nɑ kɛ́tɑ, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛkɔ̃ũbɛ̀ sũmɛ̀mu \q1 kɛ dò nfɛcofɛ dòmmɛ̀, \q1 kɛ í dò nkɛ́nɑ kɛ́kɑɑ nkɛ́deè. \q1 \v 24 Ifɛi iì kùɔ̀ Esibiti ɛì kɔbɛ, \q1 kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ bɛ̀ nɑmu. \p \v 25 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù míì bɛ́i nkɛ tú: N yìtɛ́ kɛ còḿmúmu dibɔɔ̀ Amɔɔ dìì bo Tɑbɛsi ɛì di kpɛ́í, Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o nìtìbɛ̀ bɛ kpɛ́í, Esibiti kɔbɛ nɛ̀ bɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ò bùɔ́ bɛ kpɛ́í. \v 26 N yóó bɛ̀ ɑ̃nnɛ́mu bɛ̀ɛ̀ dɔ́ bɛ kɔ̀ù bɛ nɔu miɛkɛ, bɛ̀ɛ̀ tu: Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o kɔbɛ, o kó bɛtɔ̃mbɛ̀. \p Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ Esibiti ɛìi wɛ̃tɛ kɛ́mɑɑ́ di do dòmmɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \s1 Kuyie nyóó dɛɛtɛ́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ \r (Wéntɛ́ Sedemii 30:10-11) \q1 \v 27 Díndi n kóo tɔ̃ntì Sɑkɔbu yɑɑ̀bí di bɑ́ nyĩɛ̃̀kù, \q1 díndi Isidɑyɛɛribɛ di bùɔ̀tì bɑ́ nduò. \q1 N yóó di dennɛmu dihɛì dɛ́tirì miɛkɛ, \q1 di yɑɑ̀bí í yó nkpɑɑní bɛ̀ ì pĩ̀ḿmu kɛ kònnɛ̀ kɛ̀. \q1 Sɑkɔbu yɑɑ̀bí wɛ̃timu kɛ bo kɑri bɑ̀mmùù \q1 bɑ́ òmɔù bɑ́ nyì kɔɔ́nnɛ̀. \q1 \v 28 Díndi n kóo tɔ̃ntì Sɑkɔbu yɑɑ̀bí \q1 di bɑ́ nyĩɛ̃̀kù, n di bonɛ̀mu, \q1 n yóó kuɔmu ibotí imɔu, \q1 n di cìɛ́ nkɛ̀ di tɑɑ́ ìì miɛkɛ, \q1 m bo ì dèè m mɛ nyí yóó deè díndi biɛ, \q1 n nɛ́ yóó di potɛ́mu di mɑ̀nnɛ̀ tìì yɛ̃ĩti, \q1 dɛ̀ í tú n yó ndi wúónko mɛmmɛ, \q1 kɛ dò ndi í cɑ̀ɑ̀rɛ̀ mùmɑmù. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \c 47 \s1 Bɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀ Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ kpɛ́í \p \v 1 Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì mu ndo í do dìì mɔ̀nnì Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ ɛì Kɑsɑɑ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ mí nku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Sedemii kɛ dɔ̀: \b \q1 \v 2 Kukó nkùù itiní kubɑkù yoú, \q1 kù bo mpiɛku kɛ dɑ́tínnɛ́ dihɛì nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo di miɛkɛ, \q1 yɛhɛkɛ̀ nɛ̀ yɛ nìtìbɛ̀, bɛ̀ bo nkuɔ̀ mbɛmɔu, \q1 iúu bo ndɑ́ɑ́tí dihɛì. \q1 \v 3 Bɛ̀ yo sisɛ̃ĩ́ kó yɛtɑ̀rɛ̀ kuɔ̀mmɛ̀ mmɛ, \q1 sisɛ̃ĩ́ kperí nsi, \q1 sikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́ kó kunɔɔ̀roo, \q1 si cɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ fũrìmɛ̀, \q1 dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ ibí cicɛbɛ̀ ì yɛ̃̀, \q1 kufɔ̃wɑɑ́ nkuù bɛ̀ ɑutɛ́. \q1 \v 4 Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ bɛmɔu kó dikɔ̀ù yiè diì tùɔ̀kɛ, \q1 Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì bo kuɔ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ nɑ nteennɛ̀ Tiiri nɛ̀ Sitɔ̃ɔ̃. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó kuɔmu pɑ́íí Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ bɛ̀ɛ̀ bo Kɑfutɔɔ dihɛì \q1 dìì sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ. \q1 \v 5 Kɑsɑɑ ɛì kɔbɛ kuó mɛyubii mmɛ kɛ kɑri mukṹṹ, \q1 kɛ̀ Asikɑnɔɔ ɛì miɛkɛ dò nfíúú. \q1 Díndi Anɑkiibɛ dɛ̀ yó nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ kɛ̀ di yóu di bo nkɑrimɛ̀ mukṹṹ, \q1 kɛ yɔ́ú dimɑ́ɑ̀ tipontì? \q1 \v 6 Áú! Fɔ̃́ nti Yiɛ̀ nKuyie nkó kukpɑ̀rìseú, \q1 dɛ̀ yó nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ kɑ̀ɑ om̀pɛ̀, \q1 tɑ ɑ nɔ̀rìkù miɛkɛ kɛ yĩ́ só. \q1 \v 7 Dɛ kó kukpɑ̀rìseú bo yĩ́mɛ kɛ́om̀pɛ̀? \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù kù pɛ́i \q1 kɛ̀ kù wetínnɛ́ Asikɑnɔɔ nɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì pɛɛ́mmɛ̀ kó yɛhɛkɛ̀. \c 48 \s1 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò nɑ̀kɛ́ tì Mɔɑbiibɛ kpɛ́í \p \v 1 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nkù nɑ̀kɛ́ tì Mɔɑbu kɔbɛ kpɛ́í. Kù tu: \b \q1 Nɛbo ɛì kɔbɛ tùɔ̀ti icɛ nyi, \q1 bɛ ɛì diì dɔúnko! \q1 Kidiyɑtɑimmu kɔbɛ di ifɛi nyi, \q1 bɛ̀ fìètɛmu bɛ ɛì, \q1 dihɛidiɛ̀ di ifɛi nyi, \q1 dì domu. \q1 \v 2 Mɔɑbu ɛì kó disɑ̃nni dèèmu, \q1 bɛ̀ dɑ̀kii Ɛsibonni ɛì kpɛ́í nkɛ, kɛ tú: \q1 Tí kɔtɛnɛ̀ kɛ́ dì pɔ̀ntɛ kɛ́ dì dɛ̀itɛ yɛbotɛ̀ miɛkɛ. \q1 Fɔ̃́ mmúnkɛ Mɑdimɛnni, ɑ nùù í yóó tɑ́útɛ́ tɛ̃́nkɛ, \q1 mudoò muù dɑ tũ. \q1 \v 3 Odonnɑimmu ɛì kɔbɛ kuɔ̀mmu, \q1 kɛ wɑnti mɛteèmmɛ̀, \q1 bɛ̀ dì pɔ̀ntɛmu kɛ dɛ̀ítɛ́ dɛmɔu. \q1 \v 4 Mɔɑbu ɛì pɔ̀ntɛmu, \q1 ti yomu o bí dɑbùò. \q1 \v 5 Bɛ̀ dèkù Duiti tennì nɛ̀ yɛdɑbùò nyɛ, \q1 kɛ̀ iúu yìɛ̀ní Odonnɑimmu tennì kó mɛcútímɛ̀, mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ kpɛ́í. \q1 \v 6 Cokɛ́nɛ̀ kɛ́dɛɛtɛ́ di fòmmu, \q1 nsɔrinɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ kó musɑ̃mmɑrímú tɛ̃mɛ̀. \q1 \v 7 Mɔɑbu, ɑ do tɑ̃́ ɑ tɔ̃mmú mmu nɛ̀ ɑ kpɑ̀tì, \q1 bɛ̀ yóó dɑ pĩ́mmu, \q1 kɛ́tɔ ɑ bɔɔ̀ Kemɔɔsi kɛ́kònnɛ̀, \q1 nɛ̀ di kó bɛbɔɔyɛmbɛ̀, \q1 nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛkótíbɛ̀ ɑ ɛì miɛkɛ bɛmɔu. \q1 \v 8 Opɔ̀ntì weè kèríní kɛ bo tɑ yɛhɛkɛ̀ yɛmɔu, \q1 dihɛì mɑrì í yóó cootɛ́, \q1 kubiriku kó yɛhɛkɛ̀ dìmɑrì í yó nkpɑɑ́, \q1 yɛ̀ɛ̀ bo ditennì yɛ̀ bo puɔ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì mɛ nyɛ̃. \q1 \v 9 Duɔ́nnɛ̀ Mɔɑbu ɛì kɔbɛ ifìɛ̀ti, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ puu kɛ́dɛ́tɛ́, \q1 o ɛkɛ̀ yóó dɔúnkomu, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ í yó nyɛ̀ ɑ̃. \q1 \v 10 Wèè pĩ nKuyie nkó mutɔ̃mmú nɛ̀ tikɔ̃ǹnɛ́yɑ̃ɑ̃ti dɛ yiɛ̀ mbo yɑ̀! \q1 Wèè mɔ̀ntɛ o kpɑ̀rìsiè mɛyĩ̀ĩ̀ dɛ yiɛ̀ mbo yɑ̀! \b \q1 \v 11 Mɔɑbu ɛì nɛ̀ di bíkɛ́mbɛ́ntìní di bo bɑ̀mmùù nwe, \q1 bɛ̀ í pĩ̀ḿmú di nìtìbɛ̀ diyiè mɑrì kɛ kònnɛ̀, \q1 dì ĩ̀ĩ́kú só nwe mɛnɑɑ̀ mbɛ̀ tètɛmɛ̀ kɔ̃mɛ. \q1 Dɛɛ̀ te kɛ̀ di nɑɑtí bo sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 bɑ́ di kó kufɔ̃ɔ̃ku í yɑɑri. \p \v 12 Bɛ̀ bo di do yɛ̀ɛ̀ we yɛɛ̀ nɛ́ tùɔ̀kɛ kɛ dèè, kɛ̀ m bo tɔ̃nko bɛ̀ɛ̀ yóó utɛ́ di cèe, kɛ́ sì pɔ̀mmu. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i! \v 13 Dɛ mɔ̀nnì ifɛi bo pĩ́ mMɔɑbu ɛì kɔbɛ nɛ̀ bɛ kó dibɔɔ̀ Kemɔɔsi, ifɛi do pĩ̀ńnɛ̀mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ Betɛɛdi \f + \fr 48:13 \fr*\fk Betɛɛdi: \fk*\ft Sɑkɔbu do duɔ́ dɛ̀ ndɛ kɛyènkɛ̀ kɛ̀ Kuyie nhò bɛnkɛ kumɑ́ɑ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́ kòo fíí nditɑ̃́rì (Tenketɛ́ 28:19). Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ ndɛ̀ bɑ̀ɑ́ nKuyie, kɛ̀ dɛ̀ mboní, Sedoboɑmmu kó dimɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ ditɔ̀nnì (Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 13:1-32).\ft*\f* bɛ̀ do tɑ̃́ wè. \b \q1 \v 14 Di bo yĩ́mɛ kɛ dɔ̀: \q1 Ti tú bɛkpɑ̀rìtiebɛ, bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ yɛkɔ̃m̀bɔ̀ yɛmbɛ̀? \q1 \v 15 Mɔɑbu kóo pɔ̀ntì tùɔ̀kɛnímu, \q1 kɛ do yɛhɛkɛ̀ mupɔ̀mmù, \q1 kɛ tɑ mukɔ̀ù o ɛì dɑpɑ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛkperíbɛ̀. \p Mí nhokpɑ̀ɑ̀tì wèè yètìrì tu Mpɑkɛdɑɑ míì bɛ́i. \b \q1 \v 16 Mɔɑbu kó mudorimù duunnímu kɛ dèè, \q1 mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ ò doti mɛ̀ kèrínímu mɛcɑ̃ɑ̃. \q1 \v 17 Kɔmmúnɛ̀ Mɔɑbu ɛì kpɛ́í kɛ́mmɑ́ɑ́rì di yɔ, \q1 díndi o pɛɛtitɔbɛ̀, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ do yɛ̃́ o yètìrì feí kɛ dòmmɛ̀, \q1 bekɛ́nɛ̀ dimɑ́ɑ̀ kɛ dɔ̀: \q1 Bɑ nte kɛ̀ didùɔ̀ kperì diì nkèétɛ́? \q1 Bɑ nte kɛ̀ kukpɑ̀ɑ̀tìpɑ̀ɑ̀ti kperíkù kuu nyí kpɑɑ́? \b \q1 \v 18 Díndi Dibonni ɛì kɔbɛ cútɛ́nɛ̀ di kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rɛ̀ \q1 kɛ́kɑri tɛdɔnkpetɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ Mɔɑbu tenkɛ̀ kóo pɔ̀ntì di domɛ̀ kɛ pùɔ̀ ndi cɛ̃kperí. \q1 \v 19 Díndi Adowɛɛ ɛì kɔbɛ, \q1 yɛ̀nɛ̀ kɛ́cómmú icɛ \q1 kɛ́bekɛ́ bɛ̀ɛ̀ cokù mùù te kɛ̀ bɛ̀ cokù. \q1 \v 20 Bɛ̀ bo di tɛ̃́nnɛ́ tì tu: \q1 Mɔɑbu tenkɛ̀ kɔbɛ di ifɛi nyi kɛ kpeutí. \q1 Kuɔ́nnɛ̀ kɛ́wuotoo, \q1 pĩɛ̃kɛ́nɛ̀ kɛ̀ kukó nhAdinɔ pɛɛ́mmɛ̀ kɔbɛɛ keè bɛ̀ pɔ̀ntɛmɛ̀ Mɔɑbu tenkɛ̀. \p \v 21 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n kó tiyɛ̃ĩti tiì do yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kó yɛhɛkɛ̀, Onɔɔ ɛì nɛ̀ Yɑtisɑ ɛì nɛ̀ Mɛfɑɑti ɛì, \v 22 nɛ̀ Dibonni kpɛri nɛ̀ Nɛbo kpɛri nɛ̀ Bɛti-Dibidɑtɑimmu, \v 23 nɛ̀ Kidiyɑtɑimmu nɛ̀ Bɛti-Kɑmudi nɛ̀ Bɛti-Mɛonni, \v 24 nɛ̀ Kediyɔti kɛ yíɛ́nɛ̀ Bosedɑɑ. Dɛ kó tiyɛ̃ĩti tùɔ̀kɛmu Mɔɑbu tenkɛ̀ kó yɛhɛkɛ̀ yɛmɔu yɛ̀ɛ̀ tɔ̀kɛ́ nɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dìɛ́tìrì. \q1 \v 25 Mɔɑbu kó diyènnì bɔ̀ɔ́tɛ́mu, \q1 o nɔyɔ̃nnì kèétɛ́mu. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i! \p \v 26 Nii mbɛ mí nKuyie m miɛkɛ kó fɛbòòfɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̃̀ kɛ́muɔ́ nkɛ́tɔ̃́ kɛ́mmuɔ̀tì. Dɛ̀ tùɔ̀kɛ bɛ̀ bo mbɛ̀ dɑú dɛ̀ ndɛ, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ yetɛmɛ̀ n kpɛti. \v 27 Díndi Mɔɑbu tenkɛ̀ kɔbɛ díì do í dɑú Isidɑyɛɛribɑ̀ɑ̀? Bɛ̀ do yuukumu kɛ̀ di mbɛ̀ dɑú kɛ bɔkìi yɛyɔɑ̀ɑ̀? \b \q1 \v 28 Díndi Mɔɑbu tenkɛ̀ kɔbɛ yɛ̀nnɛ̀ di ɛkɛ̀ kɛ́tɑɑ́ yɛpèrɛ̀ fíè, \q1 dɔɔ̀nɛ̀ dimɑ́ɑ̀ yɛkpɛtìnɔ́nkperɛ tɛ̃mɛ̀ \q1 yɛ̀ɛ̀ cekù yɛ yĩ́ɛ̃̀ntì yɛpèrɛ̀ fíè. \b \q1 \v 29 Ti kèèmu bɛ̀ nɑ̀ɑ́mmɛ̀ Mɔɑbu kó tɛfentɛ̀ kpɛ́í, \q1 o fentɛ̀ tɛɛ̀ dɛutɛ́, \q1 o pɔ̀tì tiì tontɛ́, \q1 o pɔ̀tɛ̀ tɛɛ̀ dɛutɛ́, \q1 ò tɑ̃́ omɑ́ɑ̀ ndi, \q1 o yɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ dò nhò pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛmɔu. \p \v 30 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú: N yɛ̃́mu ò pɔ̀tìmɛ̀ kɛ nɑ́ɑ́ ndidiɛ̀ dɛtetìrɛ̀, o tɔ̃mmú tú mutetìmù mmu. \b \q1 \v 31 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n kuɔ̀ ndikúdɑbònnì Mɔɑbu, \q1 n kuɔ̀mmu Mɔɑbu tenkɛ̀ kɛmɔu kpɛ́í, \q1 n sɑ́útímu Kidi-Edɛsi ɛì kɔbɛ kpɛ́í. \q1 \v 32 Díndi Sibumɑ ɛì kɔbɛ \q1 di dònnɛ̀ fínyĩ̀ kó dɛtie ndɛ, \q1 n kuɔ̀mmu di kpɛ́í, \q1 kɛ̀ dɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ n kɔmmúmɛ̀ Yɑsɛɛdi ɛì kɔbɛ kpɛ́í, \q1 di bɑkɛ do wùɔ̀mmu kɛ́séntɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì mukɔ́kúɔ́ nkou, \q1 kɛ́tuɔkɛ Yɑsɛɛdi kóo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, \q1 kɛ̀ bɛpɔ̀mbɛ̀ di do kɛ tɔ̃̀ũ di bɛ. \q1 \v 33 Diwɛ̀ì nɛ̀ kuyɛǹnɑɑtí dɛ̀ɛ̀ ɔ̃ ḿbo fínyĩ̀ kó dɛpɑɑ mmiɛkɛ, \q1 dɛ̀ tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́ di cuokɛ̀. \q1 Míì duɔ́ nkɛ̀ mɛnɑɑ̀ nkũ̀ṹ sicèe miɛkɛ, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ í bo wèè bo nɑ̀ù fínyĩ̀ bɛ diyɛtituò miɛkɛ, \q1 inɑ̀ntɛ̀nyìɛ ntɛ̃́nkɛ í yiɛ̀ní di cuokɛ̀. \p \v 34 Ɛsibonni ɛì kɔbɛ kuɔ̀mmu kɛ békú mɛteèmmɛ̀, kɛ̀ bɛ dɑbùò nyìɛ̀ kɛ tuɔ̀kù Edeyɑde, Yɑɑti ɛì kɔbɛ yo mɛtɑmmɛ̀, nɛ̀ Isoɑ ɛì kɔbɛ kɛ̀ mɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ kɛ tùɔ̀kɛnɛ̀ Odonnɑimmu, nɛ̀ Ekidɑti-Sedisiɑ, kɛ yɛ̃́ Nimudimmu kó mɛniɛ nkũ̀ṹmɛ̀. \p \v 35 Mɔɑbu tenkɛ̀ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ feu iwũɔ̃ yɛbɔkɛ̀ kɛ yɛ̀ tùɔ̀ ntihúúntì, m bo bɛ̀ kùɔ bɛmɔu. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛí. \p \v 36 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n kuɔ̀ Mɔɑbu ɛì kpɛ́í kɛ̀ n tɑmmɛ̀ yìɛ̀ tɛpɔ̃́mpũɔ̃tɛ̀ kɔ̃mɛ, kɛ̀ n dɑbònnì yìɛ̀ Kiidi-Ɛdɛsi kpɛ́í tɛpɔ̃́mpũɔ̃tɛ̀ kó didɑbònnì kɔ̃mɛ, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ do pɛ̀tɛ́ mùù cɔ̃̀ńtímu mù fetimɛ̀. \v 37 Bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kuó mɛyùbii mmɛ nɛ̀ bɛ dɛbii, kɛ yɔ̀rí bɛ nɔu, kɛ dɑ̀ɑ́tí tifɔ̀ɔ̀tɔ̃̀ntì. \v 38 Mɔɑbu cɛ̃́ĩ simɔu kó dɛdɑ̀nnɛ̀ yɛkúdɑbùò nyɛɛ̀ dɑ̀ɑ́tí, yɛkɑ̀rɛ̀ yɛmɔu yɛdɑbùò nyɛ, kɛ yɛ̃́ m pɔ̀ntɛmɛ̀ Mɔɑbu tiyɑɑmɑtì bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í dɔ́ tì kɔ̃mɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \v 39 Tiitɛ́nɛ̀ yɛkúdɑbùò, Mɔɑbu domu ò di ifɛi nyi, ò bùtínnɛ́ kɛ cokɛ́mu. O kpɛrɛ nɑɑ́ mmudɑɑ́ mmu o pɛɛtitɔbɛ̀ kpɛ́í kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ duò tikɔ̃m̀bùɔ̀tì. \p \v 40 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì: Opɔ̀ntì pĩ̀ntɛ o fɛ̀tì nti fɛtúúfɛ̀ kɔ̃mɛ kɛ ɛintɛ Mɔɑbu tenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 41 Bɛ̀ fìètɛmu yɛhɛkɛ̀, \q1 kɛ tiekɛ sicɛ̃kperí. \p Kɛ̀ Mɔɑbu ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ yɛkɔ̃m̀bɔ̀ yɛmbɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò, kupɛitɛ́yonku ɔ̃ɔ̃ ítɛ́ onitipòkù kɛ̀ dɛ̀ ndòmmɛ̀. \b \q1 \v 42 Bɛ̀ kùɔ Mɔɑbu tenkɛ̀ kɔbɛ kɛ dèèmu, \q1 bɛ wuɔ ntɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́, \q1 bɛ̀ yɛ̃ mbɛ̀ kpenkɛmu kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie. \q1 \v 43 Di pɑ̀kɛ́mu díndi Mɔɑbu ɛì kɔbɛ, \q1 bɛ̀ di keù yɛfɔ̃̀tɛ̀ nyɛ, \q1 kɛ di dii ticùɔ̀tì. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i! \q1 \v 44 Kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nhɑutɛ́ wè kòò cokɛ́, \q1 ò doti difɔ̃̀tìrì ndi, \q1 kòò nɑ kɛ yɛ̀nní difɔ̃̀tìrì, \q1 ticùɔ̀tìi ò pĩ, \q1 Mɔɑbu yɛ̃ĩti yiè diì tùɔ̀kɛ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛí. \q1 \v 45 Bɛ̀ɛ̀ cooti bɛ̀ ɔ̀umu, \q1 kɛ wɑnti disɔ̀rì Ɛsibonni. \q1 Kɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ mmɑmù nɛ́ yɛ̀nní \q1 okpɑ̀ɑ̀tì Ɛsibonni ɛì kɛ cɔ̀útɛ́ dɛ kó inɔnkperí yɛmbɛ̀ ɛì, \q1 di mɑ̀nkɛ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ di cuokɛ̀. \q1 \v 46 Di bo yɑ̀, díndi Mɔɑbu tenkɛ̀ kɔbɛ, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ tũ ndibɔɔ̀ Kemɔɔsi di fetimu, \q1 di bí initidɑɑì nɛ̀ initipòì, \q1 bɛ̀ ì pĩ̀ḿmúmu kɛ kònnɛ̀. \b \q1 \v 47 Bɛ̀ pĩ̀ḿmú bɛ̀ Mɔɑbu tenkɛ̀ kɛ kònnɛ̀, \q1 n wɛ̃ti kɛ bo bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́nímu yɛmɔ̀rɛ̀ sɔnyɛ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \p Ti Yiɛ̀ nKuyie nɑ̀kɛ́ tì Mɔɑbu ɛì ĩ́nkɛ̀ tinti mɛmmɛ. \c 49 \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Amɔniibɛ \p \v 1 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nkù nɑ̀kɛ́ tì Amɔniibɛ kpɛ́í kù tu: \q1 Isidɑyɛɛribɛ í mɔkɛ ibíɑ̀? \q1 Bɛ̀ í mɔkɛ wèè bo tiekɛ bɛ kpɛrɑɑ̀? \q1 Dɛ̀ nɛ́ dòmmɛ kɛ̀ dibɔɔ̀ Midikɔmmu tiekɛ Kɑdi tenkɛ̀? \q1 Bɑ nte kɛ̀ Amɔniibɛ kɑ̀ri bɛ kó yɛhɛkɛ̀? \q1 \v 2 Yɛwe kpɑɑnímu kɛ̀ m bo duɔ́ nkɛ̀ mudoò kó iúu \q1 dɑ́tínnɛ́ Adɑbɑɑ Amɔniibɛ ɛidiɛ̀, \q1 di bo cɔ́útɛ́ nɛ̀ di ɛkɛsí kɛ́dɔúnko, \q1 Isidɑyɛɛribɛ bo bɑɑtɛ́ bɛ̀ɛ̀ do bɛ̀ bɑkɛ́. \q1 \v 3 Ɛsibonni ɛì kɔbɛ, \q1 tiitɛ́nɛ̀ yɛkúdɑbùò, \q1 kɛ yɛ̃́ Aii ɛì dɔúnkomɛ̀, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ bo Adɑbɑɑ ɛì, \q1 kɔmmúnɛ̀ yɛdɑbùò, \q1 dɑ́ɑ́tínɛ̀ tifɔ̀ɔ̀tɔ̃̀ntì kɛ́kɑri mukṹṹ, \q1 ncokùnɛ̀ kɛ firì dihɛì kɛ kuɔ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ yóó tɔmɛ̀ di kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ́kònnɛ̀, \q1 nɛ̀ o bɔɔyɛmbɛ̀ nɛ̀ dihɛì kó bɛkótíbɛ̀. \f + \fr 49:3 \fr*\fk kpɑ̀ɑ̀tì: \fk*\ft Dɛ̀ bo nɑ kɛ́ntú dibɔɔ̀ Midikɔmmu.\ft*\f* \q1 \v 4 Díndi Adɑbɑɑ ɛì kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ yetɛ n kpɛti, \q1 kɛ pɔ̀tìnɛ̀ di biriku, kù pɔ̀ntɛmu, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ do pɔtìnɛ̀ di kpɑ̀tì \q1 kɛ tú òmɔù í yóó dɑ́ɑ́tí kɛ di dekɛ. \q1 \v 5 Ntɛ mí nkɛ kéróo kɛ bo di bɔntɛ́ kukɔ̃m̀bɔ̀doróo. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ míì bɛ́i! \q1 Kukɔ̃m̀bɔ̀doróo bo di fitɛ́, \q1 kɛ̀ di cíɛ́tɛ́ di bíɛ́kɛ̀ di bíɛ́kɛ̀, \q1 bɑ́ òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ di tíí. \b \q1 \v 6 Dɛ kó difɔ̃nkúò n nɛ́ wɛ̃ti kɛ bo tíímmu Amɔniibɛ, \q1 bɛ̀ pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ dɔ̀ɔ̀ tidɑɑtì. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Edɔmmu ɛì kɔbɛ \p \v 7 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nku nɑ̀kɛ́ tì Edɔmmu ɛì kɔbɛ kpɛ́í. Kù tu: \b \q1 Mɛciì nyɛmbɛ̀ tɛ̃́nkɛ í boɑ̀? \q1 Mɛciì nyɛmbɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yɛ̃́ bɛ̀ bo tié ntɑ̀ɑ̀? \q1 Bɛ ciì ndèèmɑɑ̀? \q1 \v 8 Díndi Dedɑnni ɛì kɔbɛ bútínnɛ́nɛ̀ kɛ́cokɛ́, \q1 tɑɑ́nɛ̀ titɑ̃dèntì. \q1 Mɛyɛi mmɛɛ̀ doti Edɔmmu ɛì kɔbɛ. \q1 Dɛ mɔ̀nnì diì tùɔ̀kɛ bɛ̀ bo cuɔ́ dɛ̀ tiyɛ̃ĩti. \q1 \v 9 Bɛ̀ɛ̀ tɔ̃̀ũ fínyĩ̀ kó yɛbɛ \q1 bɛ̀ tɑtinímu Edɔmmu ɛì bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ tɑmɛ̀ kupɑku, \q1 bɛ̀ í yóó tɔ̃̀ũ kɛ́yɑ́kɛ́ dɛ̀mɑrɛ̀. \q1 Bɛyóóbɛ̀ bo tɑnní dìì mɔ̀nnì kɛyènkɛ̀, \q1 bɛ̀ yóó yúúkú bɛ̀ dɔ́mɛ̀ mmɛ. \q1 \v 10 Míì yóó kɑ́útɛ́ Esɑyuu kó kuwuɔ, \q1 bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yóó nɑ kɛ́sɔri, \q1 Esɑyuu kó kuwuɔ ndèèmu, \q1 o tebìí nɛ̀ o pɛɛtitɔbɛ̀, \q1 òmɔù í yó nkpɑɑ́. \q1 \v 11 Dootɛ́nko iciribí, \q1 m bo nyì piú. \q1 Bɛkúpobɛ̀, di nni mbuɔ́. \p \v 12 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì tu, bɛ̀ɛ̀ do í dò nkɛ́yɑ̃̀ m miɛkɛ kó fɛbòòfɛ̀ bɛ̀ fɛ̀ yɑ̃̀ kɛ̀ díndi bo nsokɛ́ yɑ́ɑ̀bɑ? Di yóó fɛ̀ yɑ̃̀mu! \v 13 M pɑ̀rìkɛ̀mu kɛ tú tìì bo tuɔkɛní Bosedɑɑ ɛì tì bo ncɛ̃́ɛ̃̀, bɛnìtìbɛ̀ bo tì kèè kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ di kɛ́cɑɑ̀rɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀, bɛ ɛì bo dɔúnko kɛ́nɑɑ́ ntidobontì. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \b \q1 \v 14 Mí nSedemii kɛ̀ m bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N kèè tinɑ́ɑǹtì mɑtì nti kɛ̀ tì bonní ti Yiɛ̀ nKuyie mborɛ̀, \q1 ku kó ditɔ̃nnì mɑrì diì tì tɔní kɛ nɑ́ɑ́ nyɛbotɛ̀ kɛ tú: \q1 Tíínnɛ̀ nkɛ́do Edɔmmu kɔbɛ mudoò. \q1 \v 15 Edɔmmu ɛì kɔbɛ, \q1 n kɛ̃́kùnnɛ dí mbɛ yɛbotɛ̀ yɛmɔu miɛkɛ, \q1 bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu yó nsenku dí mbɛ. \q1 \v 16 Edɔmmu ɛì kɔbɛ, \q1 di fentɛ̀ tɛɛ̀ di soutɛ́, \q1 kɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ dò mbɛnìtìbɛ̀ di dé, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ sĩɛ̃kɛ́ yɛpèrɛ̀ fíè, \q1 kɛ bo yɛtɑ̃rɛ̀ yómmɛ̀, \q1 bɑ́ kɛ̀ di dèkɛ yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ ceenní di yĩ́ɛ̃̀ntì fɛtúúfɛ̀ kɔ̃mɛ, \q1 m bo di cṹũnní. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \p \v 17 Edɔmmu ɛì bo dɔúnko, bɛ̀ɛ̀ bo mpɛ̃nkù kɛ dì yɑ̀u, dɛ̀ bo bɛ̀ di, kɛ̀ bɛ̀ mmɑ́ɑ̀rì bɛ yɔ, mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ di tùɔ̀kɛní mɛ kpɛ́í. \v 18 Sodɔmmu nɛ̀ Komɔɔ bɛ kpɛrɛ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ di kpɛrɛ yóó mɛ ndɔɔ̀, onìtì í yó nkpɑɑ́ di miɛkɛ, fɛnitiyɑnfɛ̀ òmɔù í yó ndɛ̀ kpɑɑ́. \q1 \v 19 N yitoomu kukó nSuditɛ̃ɛ̃ kó mɛpɛɛ́mmɛ̀ dicìrícìrì kɔ̃mɛ, \q1 kɛ deètòo timúsũ̀ũ̀tì borɛ̀. \q1 Edɔmmu kɔbɛ bo cokɛ́ bɛ tenkɛ̀ dimɔ̀nnì dimɑ́ɑ̀, \q1 m bo kɑnnɛ n tɑ̃ɑ̃tɛ́ wè dɛ kó kɛtenkɛ̀. \q1 Kɛ yɛ̃́ òmɔù í bomɛ̀ wèè bo m pɛ́i, \q1 ocɛ̃nti mɔù í bo wèè bo dɑ́ɑ́tí kɛ́cómmú n yììkɛ̀. \b \q1 \v 20 Keènɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì Edɔmmu ɛì kɔbɛ kpɛ́í, \q1 nɛ̀ n dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tì Temɑɑ ɛì kɔbɛ, tiì tu: \q1 Bɛ̀ yóó bɛ̀ kpɑ̀ɑkɛ tipìètì tɛ̃mɛ̀ mmɛ, \q1 bɛ tenkɛ̀ bo dɔúnko. \q1 \v 21 Bɛ̀ do bèmmù nwe kɛ̀ kɛtenkɛ̀ ɑu, \q1 bɛ kó yɛdɑbùò nyɛɛ̀ yìɛ̀ kɛ tuɔ̀kù tipèntì kóo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì. \p \v 22 Opɔ̀ntì weè pĩ̀ntɛ o fɛ̀tì fɛtúúfɛ̀ kɔ̃mɛ, \q1 kɛ ɛintɛ Bosedɑɑ ɛì ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ̀ Mɔɑbu ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ yɛkɔ̃m̀bɔ̀ yɛmbɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò, \q1 kupɛitɛ́yonku ɔ̃ɔ̃ pĩ́ nhonitipòkù kɛ̀ dɛ̀ nhò dòmmɛ̀. \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Dɑmɑɑsi ɛì kɔbɛ \q1 \v 23 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nkù nɑ̀kɛ́ tì Dɑmɑɑsi ɛì kpɛ́í ntiì tu: \b \q1 Amɑdi nɛ̀ Adipɑdi, dɛ̀ di dimu, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ di nɑ̀kɛ́ tì í túmɛ̀ tisɑ̀ɑ̀tì, \q1 tiì íi mmɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ di miɛkɛ, \q1 kɛ̀ mɛ̀ kónnì dɑ̀mɛ́ɛ̀rì tɛ̃mɛ̀, \q1 bɑ́ dɛ̀mɑrɛ̀ í bo dɛ̀ɛ̀ bo mɛ̀ còńnɛ́. \q1 \v 24 Dɑmɑɑsi ɛì kɔbɛ wɛ̃rímú dèèmu, \q1 kɛ̀ bɛ̀ bùtínnɛ́ kɛ cokɛ́, \q1 kɛ̀ bɛ kɔ̃̀ntì ɑu, \q1 mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mɛɛ̀ bɛ̀ pĩ, \q1 kuyonku ɔ̃ɔ̃ ítɛ́mɛ̀ onitipòkù wèè kuɔ̀ ndɛbirɛ. \q1 \v 25 Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ bɛ̀ bɔntóo dihɛì n yɛ̀mmɛ̀ do nɑɑtinɛ̀ dì? \q1 Dihɛì diwɛ̀ì do m bonɛ̀ dì? \p \v 26 Bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ yóó duómu bɛ córɛ̀, kɛ̀ bɛkpɑ̀rìnuɔmbɛɛ kú bɛmɔu dɛ yiè. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i! \v 27 N yóó cɔ́u mmuhɑ̃ɑ̃́ mmu Dɑmɑɑsi ɛì kɛ̀ mùu cɔ́útɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì Bɛnni-Adɑdi kpɑ̀ɑ̀tìcɛ̃́ĩ. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Adɑbubɛ kpɛ́í \p \v 28 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nkù do nɑ̀kɛ́ tì Kedɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ nɛ̀ Asɔɔ kó yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ kɔbɛ Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì yóó nɑ bɛ̀. Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 Ítɛ́nɛ̀ kɛ́do Kedɑɑ ɛì kɔbɛ mudoò, \q1 puɔnnɛ̀ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ! \q1 \v 29 Fekɛnɛ̀ bɛ touti, \q1 nɛ̀ bɛ wũɔ̃ nɛ̀ bɛ yɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ bɛ nɛntì, \q1 kɛ́fekɛ bɛ yòyóbɛ̀, \q1 kɛ́ bɛ̀ uu tipíìtì timɔu, \q1 kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mbɛ̀ pĩ. \q1 \v 30 Díndi Asɔɔ ɛì kɔbɛ cokɛ́nɛ̀ kɛ́dɛ́ítɛ́ itɑ̃́ɑ̃́, \q1 kɛ́tɑɑ́ titɑ̃dèntì, \q1 kɛ yɛ̃́ Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì \q1 tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ bo dɔɔ̀ tì í wennimɛ̀, \q1 ò tɑ̃ɑ̃tɛ́ di kpɛti kɛ dèèmu. \b \q1 \v 31 Kɛ̀ Ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: \q1 Kɔtɛnɛ̀ kɛ́ bɛ̀ do, \q1 bɛ̀ kɑ̀ri kɛ í yĩɛ̃̀kù, \q1 tìmɑtì í bɛ̀ kɔɔ́nnɛ̀, \q1 bɛ bòrɛ̀ feíomu, \q1 bɛ̀ í mɔkɛ yɛcɑ̀kɛ̀ ketíkɛ, \q1 bɛ̀ kɑ̀ri, kɛ cɑ̃́ɑ̃́ mbɛ mɑ́ɑ̀ ndi. \q1 \v 32 Fekɛnɛ̀ bɛ yòyóbɛ̀, \q1 kɛ́hɛí bɛ wũɔ̃ sṹkùyì! \q1 N yóó bɛ̀ cíɛmmu itemmɑ̀nkɛ inɑ̀ɑ̀ miɛkɛ. \q1 Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kuò bɛ tempɑ́ɑ́tì, \q1 m bo mbɛ̀ bɔmmù mɛyɛi ntipíìtì timɔu. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 33 Asɔɔ ɛì bo nɑɑ́ nsikpɑmɔɔ́ kó diɑ̃rì, \q1 dì bo dɔúnko sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 onìtì tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dɛ̀ kɑ̀ri nɛ̀ dì bo mbomɛ̀, \q1 fɛnitiyɑnfɛ̀ òmɔù bɑ́ dɛ̀ bɑ̀tɛ́. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Edɑmiibɛ kpɛ́í \p \v 34 Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ kpɑ̀tì ketírí dìì mɔ̀nnì kɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \b \q1 \v 35 Mí di Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ \q1 n yóó kéétɛ́mu Edɑmmu ɛì kɔbɛ tɑ̃mmù, \q1 bɛ wɛ̃rímú kó dikũ̀nnì. \q1 \v 36 M bo íinní kuyɑɑkù itemmɑ̀nkɛ inɑ̀ɑ̀, \q1 kɛ̀ kùu bɛ̀ fùùtɛ. \p M bo bɛ̀ ciɛ nyɛbotɛ̀ yɛmɔu miɛkɛ, kubotí mɑkù i yó mbo bɛ̀ í yóó cokɛ́ kɛ́tɑɑ́ kùù miɛkɛ. \b \q1 \v 37 M bo duɔ́ nkɛ̀ Edɑmmu ɛì kɔbɛ nkpeutí bɛ dootitɔbɛ̀ ììkɛ̀ \q1 bɛ̀ɛ̀ bɛ̀ dɔ́nɛ̀ mukṹṹ. \q1 M bo bɛ̀ bɔntɛ́ mɛyɛi, \q1 m miɛkɛ kɛɛ̀ bɛ̀ cɔ́u mmɛdiɛ̀. \q1 N yóó bɛ̀ bɔntɛ́ mudoò mmu, \q1 kɛ̀ bɛ̀ mbɛ̀ kɔ̀ù kɛ yɑ̀ɑ bɛ̀ dèènɛ̀. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 38 N yóó puɔmmu Edɑmmu ɛì kóo kpɑ̀ɑ̀tì, \q1 nɛ̀ o tũ̀mbɛ̀, \q1 kɛ fíí n kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m míì bɛ́i. \b \q1 \v 39 Yɛmɔ̀rɛ̀ sɔnyɛ, \q1 n nɛ́ yóó wɛ̃tɛ kɛ́tɛ̃́nnɛ́nímu Edɑmmu ɛì kɔbɛ, \q1 bɛ̀ do pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ́dɔɔ̀ tidɑɑtì. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \c 50 \s1 Bɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀ Bɑbidɔnni kó mudorimù kpɛ́í nnɛ̀ Kuyie nyóó dɛɛtɛ́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ \p \v 1 Ntɛ Ti Yiɛ̀ nKuyie nní nnɑ̀kɛ́ tì mí nku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Sedemii kɛ̀ dɛ̀ ntukúnɛ̀ Bɑbidɔnni ɛì nɛ̀ Bɑbidɔnni tenkɛ̀ kɛmɔu: \b \q1 \v 2 Pĩɛ̃kɛ́nɛ̀ ti yɛbotɛ̀ yɛmɔu miɛkɛ, \q1 yeenɛ̀ bɛ ti, \q1 cónnɛ́nɛ̀ mɛkpɑ̀rìcɑnnimɛ̀. \q1 Pĩɛ̃kɛ́nɛ̀ ti di bɑ́ɑ́ tì mbɛ̀ sɔ̀nnɛ, \q1 yĩ́nɛ̀ Bɑbidɔnni domu. \q1 O bɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ Bɛɛdi di ifɛi nyi, \q1 kufɔ̃wɑɑ́ nkuù ɑutɛ́ Mɛdɛki, \q1 o bɔɔtenkɑɑnìi di ifɛi nyi, \q1 kufɔ̃wɑɑ́ nkuù ɑutɛ́ yɛbɔkɛ̀. \q1 \v 3 Kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ bɛɛ̀ bɛ̀ do, \q1 kɛ bo bɛ̀ pɔ̀ntɛ, \q1 kɛ̀ bɛ ɛìi dɔúnko, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ nhɑ̃ di miɛkɛ. \q1 Bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃ dɛmɔu dɛ̀ bo cíɛ́tɛ́, \q1 dɛ̀mɑrɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndɛ̀ bo. \b \q1 \v 4 Dɛ mɔ̀nnì Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ, \q1 bɛ̀ bo wɛ̃nnɛ́ kɛ́wɛ̃tɛní mí nKuyie m borɛ̀, \q1 kɛ́nkɔnti kɛ n wɑnti mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie. \q1 \v 5 Bɛ̀ bo mbékutɛ Siyɔ̃ɔ̃ kó kucɛ, \q1 bɛ̀ bo túótɛ́ bɛ ììkɛ̀ kɛ́wetínnɛ́ Sedisɑdɛmmu ɛì. \q1 Bɛ̀ bo nnɑ́ɑ́ mbɛtɔbɛ̀ kɛ tú: \q1 kɔtɛnɛ̀ní kɛ̀ ti tɑunnɛ̀ timɑ́ɑ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie, \q1 kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ yɛ̃̀ ndɛ kó mɛtɑummɛ̀ nɛ̀ ti bo mbomɛ̀. \q1 \v 6 N nìtìbɛ̀ do sɑ̃̀ɑ̃́tɛ́nɛ̀ tipìètì tìì feti tìnti, \q1 bɛ kó bɛcɛ̃mbɛ bɛɛ̀ do bɛ̀ fétìnnɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ nhɑ̃́ɑ̃́ nyɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ dekù sitɑ̃ɑ̃́ kɛ cɑ̃́nnì, \q1 kɛ yɛ̃̀ mbɛ pedie nkpɛ́í. \q1 \v 7 Bɑ́ wè kòo mbɛ̀ piɛti, \q1 kɛ pĩĩ nkɛ cɑ́ɑ́, \q1 kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: \q1 N kpɛti í bɛ̀ bonɛ̀, \q1 bɛ̀ yetɛ́nɛ̀ bɛ Yiɛ̀ nKuyie nku, \q1 kùù dɔ̀ɔ̀ri kù nɑ̀ɑ́ ntì, \q1 kunku bɛ yɛmbɛ̀ do búɔ́ kù. \b \q1 \v 8 Yɛ̀nɛ̀ Bɑbidɔnni kó dihɛì, \q1 òmɔù bɑ́ nkpɑɑ́ Bɑbidɔnni kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ, \q1 niitɛ́nɛ̀ dɛyììkɛ̀, \q1 yɛbɔdɑkɛ̀ ɔ̃ɔ̃ niitɛ́mɛ̀ kubɔcɛ̃nku. \q1 \v 9 N yóó duɔ́ nkɛ̀ kubotí diɛkù kɔbɛ bɛɛ̀ do Bɑbidɔnni kɔbɛ, \q1 bɛ̀ itiní kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ nkɛ, \q1 kɛ bo do Bɑbidɔnni ɛì kɛ́ dì pɔ̀ntɛ. \q1 Bɛ pie nyó ndònnɛ̀ otɑ̃nnuɔnti kpɛyi ɔ̃ ndòmmɛ̀ mmɛ, \q1 bɛ pie nyí duò kɛtenkɛ̀. \q1 \v 10 Bɛ̀ bo ɛí Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ kpɛrɛ, \q1 bɛ̀ɛ̀ bo dɛ̀ ɛí bɛ̀ bo di kɛ́dɛ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 11 Dɛ̀ ndi nɑɑti kɛ̀ di nyɑ̃nku, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ yóó ɛí dɛ̀ɛ̀ do tú n kpɛrɛ, \q1 ḿputìnɛ̀ yɛnɑɑsɛrɛ̀ kɔ̃mɛ, \q1 ńkuɔ̀nnɛ̀ yɛsɑ̃ndɑkɛ̀ ɔ̃ nkuɔ̀mmɛ̀. \q1 \v 12 Di kó dihɛikótírì di ifɛi nyi, \q1 di kó dihɛikótírì bɛ̀ dì pɛ̀ìtɛmu dì tɑ ifɛi miɛkɛ nkɛ, \q1 dì nɑɑ́ ndifɔ̃nkúò kpɛri ndi yɛhɛkɛ̀ miɛkɛ, \q1 kɛ nɑɑ́ ndikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kpɛri, \q1 tɛtentɛ̀ timútì í yiɛ̀ dɛ̀ tɛ̃́nkɛ. \b \q1 \v 13 Ti Yiɛ̀ nKuyie mmiɛkɛ kɛɛ̀ di yɛ̀, \q1 nɛ̀ dɛ kpɛ́í òmɔù tɛ̃́nkɛ í yó mbo dɛ kó dihɛì miɛkɛ, \q1 dì yóó dɔúnkomu, \q1 bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo ndɛ̀ pɛ̃nkù kɛ di yɑu, \q1 bɛ̀ bo mmɑ́ɑ̀rì bɛ yɔ, \q1 tìì dì tùɔ̀kɛní ti kpɛ́í. \b \q1 \v 14 Díndi bɛ tɑ̃ntɑ̃ũbɛ̀, cómmúnɛ̀ kɛ́kɛ́nnɛ́ Bɑbidɔnni, \q1 potɛ́nɛ̀ bɛ ipie, \q1 di bɑ́ nyĩɛ̃̀kù ì bo dóntɛ́mɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ yetɛ́nɛ̀mɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nku. \q1 \v 15 Uunɛ̀ tipíìtì timɔu fɛkpɑ̀rìhúùfɛ̀, \q1 bɛ̀ yĩɛ̃kɛmu kɛ̀ bɛ dèrɛ̀ duó, \q1 bɛ duotí yɑ̀ntɛ yɑntɛmu, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó pɛitɛ dìì yiè diì tùɔ̀kɛ, \q1 pɛitɛnɛ̀, fɔ́ɔ́nnɛ̀ bɛ bɛ̀ di dɔ̀ɔ̀ dɛ̀. \q1 \v 16 Kuɔnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ buɔtì, \q1 kuɔ̀nɛ̀ bɛkɛ̃ĩbɛ̀ Bɑbidɔnni ɛì miɛkɛ. \q1 Mudoò mùù doti Bɑbidɔnni mù í sénní, \q1 bɑ́ wè wèe wɑmmú o kɔbɛ bo kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, \q1 bɑ́ wè kòo kò nho ciɛ. \b \q1 \v 17 Isidɑyɛɛribɛ dònnɛ̀ tipìètì tìì feti tìnti, \q1 kɛ̀ yɛcìrícìrɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ti. \p Dicìrícìrì ketirì dìì bɛ̀ cɑ̀ɑ́kɛ́ diì tu Asiidi kóo kpɑ̀ɑ̀tì, dicìrícìrì sɔnni dìì dɛ̀rí yɛkṹɔ̃̀ kɛ̀ dì tu Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì. \v 18 Dɛɛ̀ te kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nkù, kɛ̀ kù bɛ́i nkɛ tú: N yìtɛ́ kɛ còḿmúmu Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o nìtìbɛ̀ bɛ kpɛ́í kɛ bo bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ n dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ Asiidi kóo kpɑ̀ɑ̀tì. \b \q1 \v 19 N yóó tɛ̃́nnɛ́nímu Isidɑyɛɛribɛ bɛ kó dinɑɑcɛ̃nhòò, \q1 bɛ̀ bo ncentì Kɑdimɛɛdi nɛ̀ Bɑsɑ̃ɑ̃ borɛ̀, \q1 kɛ diiti timútì Efɑdɑimmu tɑ̃rɛ̀ nɛ̀ Kɑdɑɑdi kpɛri. \q1 \v 20 Dɛ kó yɛwe nɛ̀ dɛ kó yɛmɔ̀rɛ̀ miɛkɛ, \q1 bɛ̀ bo wɑmmú Isidɑyɛɛribɛ kó mɛyɛi nkɛ́mɔ́ntɛ́, \q1 kɛ́fiɛ́ Sudɑɑ kɔbɛ kó mɛcɑɑ̀rìmɛ̀ kɛ bɑ́ɑ́ yɑ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ n yóó cĩ́ɛ̃́mmɛ̀mu bɛsɔmbɛ bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \b \q1 \v 21 Donɛ̀ Mɛdɑtɑimmu ɛì kɔbɛ mudoò, \q1 kuɔnɛ̀ Pekɔdi ɛì kɔbɛ bɛmɔu, \q1 di bɑ́ɑ́ súɔ́ nhòmɔù. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì mɛ nyɛ̃. \q1 Dí dɔɔ̀ n di nɑ̀kɛ́ tì timɔu. \q1 \v 22 Ikpɑ̀rìúu iì dɑ̀ɑ́tí dihɛì dimɔu miɛkɛ, \q1 dɛ̀ɛ̀ cɑ̀kɛ dɛ̀ í sénní. \q1 \v 23 Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ Bɑbidɔnni ɛì do? \q1 Dɛ̀ yĩ́mɛ kɛ̀ dì dɔúnko yɛbotɛ̀ yɛmɔu miɛkɛ, \q1 dindi dìì do tú dihenkɛ̀rì, \q1 kɛ pɔntì dɛmɔu kutenkù miɛkɛ, \q1 dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ dì kèétɛ́? \q1 \v 24 Bɑbidɔnni ɛì, n dɑ dìí timɑ́tì nti \q1 kɑ̀ɑ tɑ ti miɛkɛ bɑ́ ɑ í dɑkɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ dɑ sɔ̃̀ńkɛ́ kɛ pĩ, \q1 kɛ yɛ̃́ ɑ dokùnɛ̀mɛ̀ mí nKuyie nku. \b \q1 \v 25 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkpetɛ́ ku kpɑ̀rìnɛntì kó ditou ndi, \q1 kɛ dènnɛ̀ní ku miɛkɛ kó tikpɑ̀rìnɛntì, \q1 kɛ yɛ̃́ kunku ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ \q1 kù dɔ́mɛ̀ kɛ́ɑ̃nnɛ́ mutɔ̃mmú Bɑbidɔnni kó dihɛì kɔbɛ. \q1 \v 26 Tipíìtì timɔu kɔbɛ tíínnɛ̀nní Bɑbidɔnni ɛì, \q1 óótɛ́nɛ̀ o buɔ kɛ́yóótɛ́ dɛ̀ɛ̀ ɑ̃ yɛ miɛkɛ \q1 kɛ cóú nyɛcúò yɛcúò, \q1 kɛ́cɔ́u kɛ̀ dɛ̀ɛ cɔ́útɛ́ pɑ́í, \q1 bɑ́ dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ɑ́ súɔ́. \q1 \v 27 Kuɔ̀nɛ̀ yɛnɑɑdɑkɛ̀ yɛmɔu, \q1 yɛ̀ yóó duɔ́ dituò ndi yɛmɔu, \q1 dɛ kó yɛnɑɑdɑkɛ̀ bo yɑ̀, \q1 yɛ yɛ̃ĩti yiè diì tùɔ̀kɛ. \q1 \v 28 Keènɛ̀, bɛ̀ɛ̀ yentɛ́ní Bɑbidɔnni, \q1 bɛ̀ cootinímɛ̀ kɛ́nɑ́ɑ́ nSiyɔ̃ɔ̃ ɛì kɔbɛ \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie mpɛ̀ìtɛmɛ̀, \q1 kù pɛ̀itɛmɛ̀ ku cɛ̃sɑ̀ɑ̀tɛ̀ bɛ̀ pɔ̀ntɛ tɛ̀. \q1 \v 29 Tíínnɛ̀ bɛtɑ̃ntɑ̃ũbɛ̀, bɛ̀ɛ̀ yũɔ̃ ndɛtɑ̃nnɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ tíí mBɑbidɔnni ɛì kɛ dì munnɛ́, \q1 di bɑ́ɑ́ yie nkòo mɔùu yentɛ́. \q1 Fɔ́ɔ́nnɛ̀ dɛ kó dihɛì kɔbɛ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀, \q1 bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀, dí dɛ mbɛ̀ yietí, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ bɛnkɛmɛ̀ bɛ fentɛ̀ ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie, \q1 kunku kùù te Isidɑyɛɛribɛ. \p \v 30 Dɛ yiè Bɑbidɔnni ɛì kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ bo duó dihɛì miɛkɛ, bɛkpɑ̀rìnuɔmbɛ bɛmɔu bɛ̀ bo kú mudoò miɛkɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \b \q1 \v 31 M bɑ̀ɑ́tí ɑ kpɛ́í nkɛ, \q1 fɔ̃́ mBɑbidɔnni tɛfentɛ̀ yiɛ̀, \q1 ɑ mɔ̀nnì diì tùɔ̀kɛ, \q1 ɑ bo cuɔ́ dìì yiè tiyɛ̃ĩti. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ mmíì bɛ́i! \q1 \v 32 Dɛ kó tɛfentɛ̀ yiɛ̀ nfɔ̃́ nhɑ yóó bétɛ́mu kɛ́do, \q1 òmɔù mɛ nyí bo wèè bo dɑ íi, \q1 n yóó cɔ́u mmuhɑ̃ɑ̃́ mmu ɑ ɛkɛ̀, \q1 kɛ̀ yɛ̀ɛ cɔ́útɛ́ kɛ́fitɛ́ yɛmɔu. \p \v 33 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tu: \b \q1 Bɛ̀ fɛ̃́ũmmu Isidɑyɛɛribɛ, \q1 kɛ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ kɛ fɛ̃́ũ. \q1 Bɛ̀ɛ̀ bɛ̀ pĩ nkɛ kònnɛ̀ kɛ dɔ̀ɔ̀ tidɑɑtì \q1 bɛ̀ bɛ̀ pĩ nteii nwe, \q1 kɛ yetɛ bɛ̀ bo bɛ̀ fĩ́ĩnkomɛ̀. \q1 \v 34 Bɛ dɛɛtíwè mɛ nkpeńnìmu, \q1 wenwe wèè yètìrì tu Mpɑkɛdɑɑ, \q1 Ò yóó bɛ̀ kòńnɛ́mu, \q1 kɛ́om̀pùnnɛ bɛ ɛì, \q1 kɛ́bɔntɛ́ dikɔnkɔɔ̀nnì Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ kù dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tì Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ \q1 \v 35 Mudoò muù doti Bɑbidɔnni tenkɛ̀ kɔbɛ, \q1 muù doti o kpɑ̀ɑ̀tì tũ̀mbɛ̀ nɛ̀ mɛciì nyɛmbɛ̀. \q1 \v 36 Mudoò muù doti bɛyuwúòmbɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ bo nɑɑ́ mbɛbiimbɛ̀, \q1 kufɔ̃wɑɑ́ mbo ɑutɛ́ bɛkpɑ̀rìtiebɛ. \q1 \v 37 Mudoò muù doti sikpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ nɛ̀ sikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́, \q1 nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ yɛhɛkɛ̀ yɛhɛkɛ̀ kɔbɛ, \q1 bɛ̀ bo dontɛnɛ̀ bɛnitipòbɛ̀, \q1 bɛ kpɑ̀tì kó sicɛ̃́ĩ bɛ̀ bo sì pùɔ̀, \q1 kɛ́hɛí bɛ kpɛrɛ. \q1 \v 38 Dɛ kó dihɛì tenkɛ̀ bo kpeí \q1 kɛ̀ mɛniɛ nkṹṹ. \q1 Kɛ yɛ̃́ dì tumɛ̀ dibɔɔhɛì ndi, \q1 kɛ nɔnnɛ̀ isɔkɛ kpɛrɛ. \q1 \v 39 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte yɛkpɑmɑɑ̀ nnɛ̀ sikpɑmɔɔ́ \q1 kɛ̀ dɛ̀ bo konní dɛ kó dihɛì, \q1 icùo ndiɛyì borɛ̀ konní kɛ́mbo sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 nɛ̀ dɛ kó dihɛì bo mbomɛ̀ \q1 onìtì tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dɛ̀ kɑ̀ri bìtì. \q1 \v 40 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bo kuɔ dɛ kó dihɛì, \q1 n kuɔmɛ̀ Sodɔmmu nɛ̀ Komɔɔ, \q1 nɛ̀ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dɛ̀ tɔ̀kɛ́, \q1 onìtì tɛ̃́nkɛ í yó ndɛ̀ bo, \q1 fɛnitiyɑnfɛ̀ bɑ́ ndɛ̀ kpɑɑ́. \q1 \v 41 Kubotí mɑkù kuù itiní kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀, \q1 kuwuɔ ndiɛkù nku, \q1 bɛkpɑ̀ɑ̀tìkperíbɛ̀ bɛɛ̀ itiní itemmɑ̀nkɛ imɔu. \q1 \v 42 Bɛ̀ nɔ nkɛ tɑ̃ũ ipie nyi nɛ̀ yɛkpɑ̃ɑ̃̀, \q1 bɛ̀ tu bɛnitiyonkubɛ mbɛ, \q1 bɛ̀ í mɔkɛ mɛsémmɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ tɑmmɛ̀ yìɛ̀ kɛ dò ndɑ̀mɛ́ɛ̀rì ɔ̃ nhuutimɛ̀, \q1 bɛ̀ dèkɛ sisɛ̃ĩ́ nsi, \q1 kɛ kérí kɛ dò nhonìtì omɑ́ɑ̀, \q1 kɛ bo di do díndi Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ. \q1 \v 43 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì ti nkèè \q1 kòo bɑɑ̀ mbɛ̀ìtɛ̀, \q1 kòo yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀, \q1 kɛ̀ dɛ̀ ò yóù kɛ dò nhonitipòkù wèè dɔ́ kɛ́pɛitɛ́. \q1 \v 44 N yitóomu kukó nSuditɛ̃ɛ̃ kó mɛpɛɛ́mmɛ̀ dicìrícìrì kɔ̃mɛ, \q1 kɛ deètòo timúsũ̀ũ̀tì borɛ̀. \q1 Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ bo cokɛ́ bɛ tenkɛ̀ dimɔ̀nnì dimɑ́ɑ̀, \q1 m bo kɑnnɛ n tɑ̃ɑ̃tɛ́ wè dɛ kó kɛtenkɛ̀. \q1 Kɛ yɛ̃́ òmɔù í bomɛ̀ wèè bo m pɛ́i, \q1 ocɛ̃nti mɔù í bo wèè bo dɑ́ɑ́tí kɛ́cómmú n yììkɛ̀. \b \q1 \v 45 Keènɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ tì Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ kpɛ́í, \q1 nɛ̀ kù dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tì Kɑndee tenkɛ̀ kɔbɛ, tiì tu: \q1 Bɛ̀ yóó bɛ̀ kpɑ̀ɑkɛ tipìètì tɛ̃mɛ̀ mmɛ, \q1 bɛ tenkɛ̀ bo dɔúnko. \q1 \v 46 Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ do bèmmù nwe kɛ̀ kɛtenkɛ̀ ɑu, \q1 bɛ kó yɛdɑbùò nyɛɛ̀ yìɛ̀ kɛ tuɔ̀kù yɛbotɛ̀ yɛmɔu miɛkɛ. \c 51 \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 N yóó íinní kuyɑɑkù mɑkù nku kùù kɔ̀ù, \q1 kɛ̀ kùu do Bɑbidɔnni kó dihɛì nɛ̀ Debukɑmɑii ɛì kɔbɛ. \q1 \v 2 N yóó tɔ̃nní bɛyèmbɛ̀ mbɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ ye mBɑbidɔnni ɛì kɔbɛ, \q1 kɛ́kɑ́útɛ́ o ɛì. \q1 Dɛ̀ bo tuɔkɛ dìì yiè, \q1 mɛyɛi mbo bɛ̀ do, \q1 bɛnìtìbɛ̀ bo yɛ̀nní tipíìtì timɔu, \q1 kɛ́ bɛ̀ munnɛ́. \b \q1 \v 3 Díndi bɛtɑ̃ntɑ̃ũbɛ̀, \q1 tɑ̃ɑ̃́nɛ̀ bɛtɑ̃ntɑ̃ũbɛ̀ ipie, \q1 di bɑ́ɑ́ kpɑ́kɛ́ bɛ̀ɛ̀ dɑ̀ɑ́tí yɛcĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀rɛ̀, \q1 bɛdɑcɛ̃mbɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀, \q1 di bɑ́ɑ́ súɔ́ nhòmɔù, \q1 kuɔ̀nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛmɔu. \q1 \v 4 Di bɛ̀ kɔ̀utɛ kɔutɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ ncóú cóú Kɑndee tenkɛ̀ miɛkɛ, \q1 kɛ̀ bɛcíríbɛ̀ nduɔ́ duɔ́ Bɑbidɔnni ɛì miɛkɛ. \q1 \v 5 Kɛ yɛ̃́ Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ, \q1 mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ n yí bɛ̀ bɔntóo, \q1 bɑ́ nɛ̀ bɛ̀ mɛ nní yetɛ́nɛ̀mɛ̀, \q1 mí nwèè bɛ̀ te bɛmbɛ Isidɑyɛɛribɛ. \b \q1 \v 6 Cokɛ́nɛ̀ kɛ́yɛ̀ Bɑbidɔnni ɛì, \q1 bɑ́ wè kòo dɛɛtɛ́ o ɔ̃nnì, \q1 kɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ di wɛ̃nnɛ́nɛ̀ bɛ kɛ́kuɔ, \q1 dɛ̀ tùɔ̀kɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bo pɛitɛ dɛ̀ndɛ, \q1 n yóó bɛ̀ fɔ̀ɔ́ mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ndɛ. \q1 \v 7 Bɑbidɔnni do dò nfɛsɔɔbòòfɛ̀ nfɛ \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n nɔ̀ùtɛ̀ miɛkɛ, \q1 kɛ̀ kɛtenkɛ̀ kɛmɔu kɔbɛ \q1 yɔ̃ nfɛ kó mɛnɑɑ̀ nkɛ muɔ̀. \q1 Yɛbotɛ̀ yɑ̃̀mu fɛ kó mɛnɑɑ̀ \q1 kɛ̀ yɛ yɛ̀mmɛ̀ kɔɔrɛ. \q1 \v 8 Dɛndɛ bɑ̀mbɑ̀ kɛ̀ weè Bɑbidɔnni do \q1 kɛ kèétɛ́ kéétɛ́. \q1 Kɔmmúnɛ̀ o kpɛ́í, \q1 wɑmmúnɛ̀ mɛkùɔ̀ nkɛ́wɑɑrɛ o mɔnnɛ, \q1 kɛ̀ dɛ̀ nɑɑti wèe miɛtɛ́. \q1 \v 9 Ti tɑ̀ɑ mBɑbidɔnni kɛ yĩɛ̃kɛmu, \q1 tí ò yóunɛ̀ tũnkɛ́, \q1 kɛ́kò mbɑ́ wè o ciɛ. \q1 Kɛ yɛ̃́ tiyɛ̃ĩti tìì bɛ̀ dò \q1 ti í sénnímɛ̀, \q1 tì dɛumu kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛwɛtɛ̀ kɛ kɑ́ɑ́ ntiwɛtì. \q1 \v 10 Ti Yiɛ̀ nKuyie nti kòńnɛ́mu, \q1 tí kɔtɛnɛ̀ Siyɔ̃ɔ̃ kɛ́nɑ́kɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie \q1 ti tũ nkù pĩ mmùù tɔ̃mmú. \b \m \v 11 Ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ́ kɛ́pɔntɛ Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ mbɛ, kù dɔ́ kɛ́pɛitɛ bɛ̀ pɔ̀ntɛmɛ̀ mmɛ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. Dɛɛ̀ te kɛ̀ kù yɑ̀úkùnko Mɛdii tenkɛ̀ kpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kɔ̃̀ntì kɛ tú: \b \q1 Sṹɔ̃́tɛ́nɛ̀ ipie kɛ́píɛ ndi duokɛ̀. \q1 \v 12 Cónnɛ́nɛ̀ mudoò kó kuyɑ̀ɑ̀kù kɛ́wetínnɛ́ Bɑbidɔnni, \q1 yíɛ́nɛ̀ bɛbɑ̀rìbɛ̀, \q1 cónnɛ́nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yó mpɑkɛ́, \q1 oo nhoonnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀mu \q1 kù dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tì Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ \q1 kɛ ti ndɔɔri. \q1 \v 13 Bɑbidɔnni fɔ̃́ nwèè bo kukó ndiɛ̀kù pɛɛ́mmɛ̀, \q1 kɑ̀ɑ kpɑ̀tì dɛu, \q1 ɑ mɔ̀nnì diì tùɔ̀kɛ, \q1 ɑ kó muyóò mɑ̀nku nku. \q1 \v 14 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ \q1 m pɑ̀rìkɛ̀mu kɛ tú: \q1 Bɛnìtìbɛ̀ bɛɛ̀ tɑtiní \q1 kɛ bo píɛ mBɑbidɔnni ɛì fɛcofɛ tɛ̃mɛ̀, \q1 bɛ̀ bo di munnɛ́nɛ̀ ihúu. \b \q1 \v 15 Ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀ɔ̀ kɛtenkɛ̀ \q1 nɛ̀ ku wɛ̃rímú mmu, \q1 nɛ̀ ku kó mɛyɛnfòùmɛ̀ mmɛ \q1 kù fìímmɛ̀ kɛtenkɛ̀, \q1 nɛ̀ ku ciì mmɛ \q1 kù pitɛ́mɛ̀ tiwɛtì, \q1 \v 16 kɛ bɛ́i nku nùù mɛ̀mɑ́ɑ̀ \q1 kɛ̀ mɛniɛ ntìí nkɛ dèkɛ kɛĩ́nkɛ̀, \q1 kuù ɔ̃ɔ̃ íi nyɛwɛtɛ̀ itemmɑ̀nkɛ \q1 kɛ̀ yɛ̀ɛ dekɛ tiwɛtì, \q1 kuù ɔ̃ nte kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ɛ kperi kɛ́ni, \q1 kuù ɔ̃ɔ̃ íinní kuyɑɑkù kù sɔ̀ri dɛ̀. \q1 \v 17 Bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu yɛimmu, \q1 mɛyĩ́ɛ̃́tímɛ̀ bɛ̀ dòńtɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, \q1 bɛ̀ɛ̀ yìɛ̀nko timɑ́tì kɛ uti sibɔɔtenkɑɑnìi \q1 ifɛi bo bɛ̀ pĩ̀ńnɛ̀ bɛ tɛsì, \q1 sì tu siyɑ́ɑ̀bìsí kpɛrɛ ndɛ, \q1 muwemmu í bo si miɛkɛ. \q1 \v 18 Sì tu dɛtetìrɛ̀ ndɛ, mutɔ̃ntetìmù, \q1 dɛmɔu dɛ̀ bo deè, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie mbo wɛ̃ɛ̃tɛní dìì yiè si bíɛ́kɛ̀. \q1 \v 19 Kuyie nkùù te Sɑkɔbu yɑɑ̀bí \q1 ku kpɛrɛ í mɛ ndò, \q1 Kuyie nkùù dɔ̀ɔ̀ dɛmɔu, \q1 kuù te Isidɑyɛɛribɛ, \q1 kunku kùù yètìrì tu Mpɑkɛdɑɑ. \s1 Bɑbidɔnni dorimù tùɔ̀kɛmɛ̀ \q1 \v 20 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Bɑbidɔnni weè do ɔ̃ ntú dihenkɛ̀rì \q1 m puɔ̀nnɛ̀ dì yɛbotɛ̀, \q1 nɛ̀ wenwe m puɔ̀nnɛ̀mɛ̀ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ. \q1 \v 21 M potɛ́nɛ̀ weǹwe tɛsɑ̃ntɛ̀ nɛ̀ tɛ dèètì, \q1 nɛ̀ weǹwe m pùɔmmɛ̀ tɛkpɑ̀rìnɑɑsɑ̃ntɛ̀ nɛ̀ tɛ dèètì. \q1 \v 22 Nɛ̀ weǹwe m potɛ́mɛ̀ onitidɔ̀ù nɛ̀ onitipòkù, \q1 nɛ̀ weǹwe m potɛ́mɛ̀ odɑkótì nɛ̀ odɑpɑ̀ɑ̀, \q1 nɛ̀ weǹwe m potɛ́mɛ̀ odɑpɑ̀ɑ̀ nnɛ̀ osɑpɑ̀ɑ̀. \q1 \v 23 Nɛ̀ weǹwe m potɛ́mɛ̀ opecɛ̃nti nɛ̀ o pe, \q1 nɛ̀ weǹwe m potɛ́mɛ̀ otenkútì nɛ̀ o nɑ̀ɑ̀kɛ ò duɔ̀nɛ̀ ì, \q1 nɛ̀ weǹwe m potɛ́mɛ̀ kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀bɛ̀ nɛ̀ bɛbeémbɛ̀. \b \q1 \v 24 Di mmɔ̀nnì n nɛ́ yóó yietímu Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ, \q1 Kɑndee tenkɛ̀ kɔbɛ, \q1 bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi nSiyɔ̃ɔ̃ \q1 n yóó mɛ̀ m̀bɛ̀ yietímu kɛ̀ di dɛ̀ yɑ̀ nɛ̀ di nuɔ. \q1 \v 25 N còḿmú ɑ kpɛ́í nkɛ, \q1 fɔ̃́ nditɑ̃rì dìì do pɔntì dɛmɔu kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 n youtɛ n nɔ̀ùtɛ̀ ntɛ kɛ bo dɑ potɛ́, \q1 m bo dɑ bɔntɛ́ní kɛtenkɛ̀, \q1 m bo dɑ cɔ́u nkɑ̀ɑ cɔ́útɛ́. \q1 \v 26 Bɑ́ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ pɛ́tɛ́ ɑ borɛ̀ ditɑ̃́rì \q1 kɛ́ɑ̃nnɛ́ kudieku kentímɛ̀ \q1 yoo bɛ̀ɛ pṹṹtɛ́nɛ̀, \q1 ɑ yóó dɔúnkomu sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \b \q1 \v 27 Cónnɛ́nɛ̀ mudoò kó kuyɑ̀ɑ̀kù dihɛì miɛkɛ, \q1 eénɛ̀ ditɑ̃tɛheù yɛbotɛ̀ cuokɛ̀, \q1 kɛ̀ yɛbotɛ̀ɛ tíí mBɑbidɔnni ɛì kpɛ́í, \q1 yúnɛ̀ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ Adɑdɑti nɛ̀ Minni nɛ̀ Asekenɑɑsi, \q1 wɑɑ́nnɛ̀ ohɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì wèè yó mpĩĩ mbɛnìtìbɛ̀ tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì, \q1 tíínnɛ̀ sisɛ̃ĩ́ kɛ̀ sì nsũ kɛ dò nfɛcofɛ \q1 kɛ́ bɛ̀ do. \q1 \v 28 Íinnɛ̀ yɛbotɛ̀ kɔbɛ, \q1 kɛ̀ di do Mɛdii kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ \q1 nɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ nɛ̀ bɛbeémbɛ̀ \q1 nɛ̀ dihɛì dimɔu ò bɑkɛ́ dì. \q1 \v 29 Kɛtenkɛ̀ ɑɑ́mu kɛ sɑ̃̀ntɛ̀. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ bo dɔɔ̀ tì Bɑbidɔnni tiì tu: \q1 Bɑbidɔnni ɛì bo pɔntɛ kɛ́dɔúnko \q1 bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ mbo di miɛkɛ. \q1 \v 30 Bɑbidɔnni kó bɛkpɑ̀rìnuɔmbɛ tɛ̃́nkɛ í dokù, \q1 bɛ̀ tɑɑ̀ bɛ cɛ̃kperí miɛkɛ nkɛ kɛ sɔrì, \q1 bɛ kɔ̃m̀bɔ̀ dèèmu kɛ̀ bɛ̀ nɑɑ́ mbɛnitipòbɛ̀. \q1 Bɛ̀ cɔ́ummu bɛ ɛì \q1 yɛcɑ̀kɛ̀ cùɔ́mu kɛ kèkɛ́. \q1 \v 31 Yɛtɔ̃rɛ̀ yɛ̀ɛ̀ mɑu Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, \q1 kɛ bo ò nɑ̀kɛ́ bɛ̀ pɔ̀ntɛmɛ̀ dihɛì dimɔu pɑ́í pɑ́í. \q1 \v 32 Bɛ dootitɔbɛ̀ bɛɛ̀ pì yɛyɛ̀rɛ̀, \q1 kɛ̀ sicɛ̃kperí cɔ̀útɛ́, \q1 kufɔ̃wɑɑ́ nhɑutɛ́mu bɛkɔ̃m̀bɔ̀tiebɛ. \p \v 33 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ kunku Isidɑyɛɛribɛ tũ nkùu bɛ́i nkɛ dɔ̀: \b \q1 Bɑbidɔnni dònnɛ̀ kuyiɛ́ nku \q1 bɛ̀ òri kù kɛ bo puotí tidiitì kudisɛ̃ĩkù mɔ̀nnì. \s1 Kuyie nyóó pɛitɛmɛ̀ ku kɔbɛ \sp (Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ bɛ́i ntì) \q1 \v 34 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ \q1 ti cɑ̀ɑ́kóomu kɛ́ ti sũ̀ɔ̃̀too, \q1 kɛ ti níntɛ́ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ níntɛ́mɛ̀ dibuu kɛ ĩ́nnɔ́ɔ, \q1 bɛ̀ ti mɑɑnkoo musĩ̀mmù ɔ̃ɔ̃ yĩ́mɛ̀ mmɛ, \q1 kɛ sũ̀ɔ̃tɛ ti femmɛ, \q1 kɛ dèè kɛ ti bɔntóo. \q1 \v 35 Kɛ̀ Siyɔ̃ɔ̃ ɛì kɔbɛɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ ti dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi, \q1 bɛ̀ɛ yɑ̀ mɛ kó tiyeti. \q1 Kɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ dɔ̀: \q1 Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ còú mmɛ̀ɛ̀ nitiyĩ̀ĩ̀ ti ɛì, \q1 bɛ̀ɛ yɑ̀ mɛ̀ kó tiyeti. \b \q1 \v 36 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́innɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ kɛ dɔ̀: \q1 Míì mɔ́mmuɔ n yóó kpɑ ndi kpɛ́í \q1 míì yóó pɛitɛ di pɛ̀ì. \q1 Míì yóó duɔ́ nkɛ̀ sibií kṹṹ o ɛì kɛ ikó nkpeí. \q1 \v 37 Bɑbidɔnni ɛì bo nɑɑ́ nyɛdombìrɛ̀, \q1 sikpɑmɔɔ́ kó diɑ̃rì, \q1 bɛnìtìbɛ̀ níí bo ò yɑ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ di, \q1 kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ pĩ mmudɑɑ́, \q1 dì bo dɔúnko bɑ́ onìtì bɑ́ ndɛ̀ bo. \q1 \v 38 Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ yó mmuntímu yɛcìrícìrìpɑ̀ɑ̀ ntɛ̃mɛ̀, \q1 kɛ kontí yɛcìrícìrɛ̀ kɔ̃mɛ. \q1 \v 39 Sinɛ́yɛ̃ĩ siì bɛ̀ pĩ nkɛ̀ m bɛ̀ yu dibɑnni \q1 kɛ̀ bɛ̀ bo yɑ̃̀ mɛnɑɑ̀ nkɛ́muɔ́, \q1 kɛ́duɔ́, kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ entɛ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 40 N yóó bɛ̀ kpɑ̀ɑ̀kɛ tipìètì nɛ̀ yɛpedɑkɛ̀ \q1 nɛ̀ yɛbɔdɑkɛ̀ tɛ̃mɛ̀ mmɛ kɛ́tɑnnɛ́ kukɔ̀ùdieku. \s1 Bɛ̀ kuɔ́mmɛ̀ dikúdɑbònnì Bɑbidɔnni ɛì kpɛ́í \q1 \v 41 Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ Sesɑki kó dihɛì do, \q1 dindi dìì kó diyètìrì do feí kutenkù kumɔu miɛkɛ, \q1 dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ ɔ̃̀mmɛ kɛ̀ Bɑbidɔnni ɛì dɔúnko \q1 kɛ nɑɑ́ ntɛdɔntɛ̀? \q1 \v 42 Dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó mɛniɛ mmɛɛ̀ dèkɛní \q1 kɛ tùɔ̀kɛ Bɑbidɔnni ɛì, \q1 kɛ̀ yɛnɛ́fĩ̀nfĩ̀rɛ̀ dì dɑ̀tínnɛ́. \q1 \v 43 Kòo ɛkɛ̀ nɑɑ́ nyɛ̀ɛ̀ dɔúnkoo, \q1 kòo tenkɛ̀ kpeí kɛ nɑɑ́ ntɛdɔntɛ̀, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ í ɑ̃ kɛ miɛkɛ \q1 fɛnitiyɑnfɛ̀ òmɔù tɛ̃́nkɛ í dɛ̀ pɛ̃nkù. \q1 \v 44 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N yóó potɛ́mu Bɛɛdi Bɑbidɔnni kó dibɔɔ̀ \q1 kɛ dìi tɔ̃́ dì mɑɑ́ ndɛ̀. \q1 Yɛbotɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó ncokoo di borɛ̀. \b \q1 Bɑbidɔnni ɛì kó kuduotí domu. \q1 \v 45 Díndi n nìtìbɛ̀ yɛ̀nnɛ̀ dɛ kó dihɛì, \q1 bɑ́ wè kòo dɛɛtɛ́ o ɔ̃nnì, \q1 mí ndi Yiɛ̀ Kuyie n kó kɛmiɛkɛ yɑ̀ɑ̀ bo ò potɛ́. \p \v 46 Di kɔ̃̀ntì bɑ́ɑ́ yɑ̃rikɛ kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ ndi pĩ́ di bo keè dìì mɔ̀nnì kunɔɔ̀roo kutenkù miɛkɛ, di mbenni níí bo nfitiní kɛ̀ dɛ̀ɛ nɔɔ̀rɛ̀mu kɛ̀ ditɛrì nyɛtìní kɛ̀ dɛ̀ɛ nɔɔ̀rɛ̀, yɛkpɑ̀rɛ̀ bo mbo kutenkù, we nkpɑ̀ɑ̀tì yonkuwe níí bo bɛti otɔù kɛ́kɑri. \b \q1 \v 47 Dɛ kó yɛwe kpɑɑnímu kɛ̀ m bo ítɛ́ \q1 kɛ́cómmú Bɑbidɔnni kó sibɔɔtenkɑɑnìi kpɛ́í, \q1 Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ bo di ifɛi, \q1 bɛcíríbɛ̀ bo ncóú cóú dihɛì miɛkɛ. \q1 \v 48 Kɛtenkɛ̀ nɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ dɛ̀ bo nyíú Bɑbidɔnni ɛì kpɛ́í, \q1 diwɛ̀ì bo dɛ̀ pĩ mbɛpɔ̀mbɛ̀ bo ítɛ́ní dìì yiè kubɑkù yoú, \q1 kɛ́do Bɑbidɔnni ɛì. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \sp (Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò bɛ́i ntì) \q1 \v 49 Bɑbidɔnni ɛì dò nkɛ́pɔntɛmu, \q1 Isidɑyɛɛribɛ tɑ, kɛ tɑ kɛtenkɛ̀ \q1 nɛ̀ o kpɛ́í ndɛ̀ í sénní. \q1 O kùɔ kɛ kùɔ bɛnìtìbɛ̀ kutenkù, \q1 dɛ̀ í mɔkɛ dɛ̀ mɑ̀mɛ̀. \q1 \v 50 Díndi bɛ̀ɛ̀ nɑ kɛ yentɛ́, \q1 cokɛ́nɛ̀ kɛ́yɛ̀, bɑ́ nhɔɔtínɛ̀ dɛborɛ̀, \q1 bɑ́ kɛ̀ di dɛ̀tɛ́ kɛ berínɛ̀ dɛ̀, \q1 di bɑ́ɑ́ yɛ̃̀ ndi Yiɛ̀ nKuyie nkpɛ́í nnɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kpɛ́í. \sp (Kuyie nkɔbɛ bɛ́i tì) \q1 \v 51 Bɛ̀ do ti sɑ̃́ɑ̃́ ndìì mɔ̀nnì dɛ̀ do í ti nɑɑti, \q1 ifɛi iì do ti kùɔ, \q1 bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ bɛ̀ tɑ dìì mɔ̀nnì \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie ncɛ̃́sɑ̀ɑ̀tɛ̀ miɛkɛ. \sp (Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì) \q1 \v 52 Dɛ kó yɛwe kpɑɑnímu \q1 kɛ̀ m bo cómmú Bɑbidɔnni kó sitenkɑɑnìi kpɛ́í, \q1 dɛ yiè bɛ̀ kɔ̀utɛ bɛ̀ bo nkɔ̃ dihɛì dimɔu miɛkɛ, \q1 \v 53 kɛ̀ Bɑbidɔnni ɛì dɔ́ dìi dekɛ kɛ́tuɔkɛ tiwɛtì, \q1 bɑ́ kɛ̀ di duotí òkɛ̀ kɛ í dò nkɛ́nintɛ \q1 n yóó duɔnní bɛpɔ̀mbɛ̀ mbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ dì do. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \sp (Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò bɛ́i ntì) \q1 \v 54 Ti yo ihúu mɑì nyi Bɑbidɔnni ɛì miɛkɛ, \q1 mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ diɛmɛ̀ kó yɛdɑbùò nyɛɛ̀ \q1 dɑ̀ɑ́tí Kɑndee tenkɛ̀ miɛkɛ. \q1 \v 55 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tɑ Bɑbidɔnni mupɔ̀mmù kɛ̀ dɛ kó kutoweku dèè, \q1 bɛ dootitɔbɛ̀ kó kunɔɔ̀roo kuù nɛ́ yiɛ̀ \q1 kɛ dò ndɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó yɛnɛ́fĩ̀nfĩ̀rɛ̀, \q1 kutoweku diɛkù nku. \q1 \v 56 Opɔ̀ntì weè do Bɑbidɔnni ɛì \q1 kɛ pĩ̀ḿmú bɛkɔ̃m̀bɔ̀tiebɛ kɛ kèkɛ́ bɛ tɑ̃nnɛ̀. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nnɔmmu kɛ fɔku onìtì yɛi, \q1 kɛ yietì bɑ́ wè o yɛi. \p \v 57 N yóó niim̀mu mɛnɑɑ̀ bɛ̀ɛ̀ tũ nhokpɑ̀ɑ̀tì, \q1 mɛciì nyɛmbɛ̀ nɛ̀ kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀bɛ̀ \q1 nɛ̀ bɛbeémbɛ̀ nɛ̀ bɛkpɑ̀rìtiebɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ muɔ́ nkɛ́duɔ́ kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ entɛ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nwèè yètìrì tu Mpɑkɛdɑɑ míì bɛ́i. \b \q1 \v 58 Bɑbidɔnni kó iduotí cɛ̃́ɛ̃́yì yóó puɔm̀mu \q1 yɛcɑ̀kɛ̀ diɛyɛ̀ yɛ̀ɛ̀ kpetí yɛbòrɛ̀ \q1 muhɑ̃ɑ̃́ mbo yɛ̀ cùɔ́. \q1 Iwuɔ mpĩ mmùù tɔ̃mmú bo nɑɑ́ ndɛtetìrɛ̀. \q1 Yɛbotɛ̀ ɑ̀rì kɛ dɔɔri dɛ̀ bo ntú muhɑ̃ɑ̃́ nkpɛrɛ. \s1 Dipɑ́tíri bɛ̀ dootóo dì kukó nhEfɑdɑti \p \v 59 Sedesiɑ Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì benni nɑɑnnì miɛkɛ, kɛ̀ Nɛdiyɑ birɛ Sedɑyɑ Mɑseyɑ yɑɑ̀birɛ wèè do bɑkɛ́ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɛ cɔú dɛ̀ bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀, kòo nkɔri Bɑbidɔnni kɛ nɛínɛ̀ Sedesiɑ Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì mí nSedemii kɛ̀ nhò nɑ̀nkɛ dipɑ́tíri. \v 60 Kɛ̀ dì wɑ̃̀ri mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ dò nkɛ́tuɔkɛní Bɑbidɔnni ɛì mɛmɔu. \v 61 Kɛ̀ n dì nhò duɔ́ nkóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Kɑ̀ɑ tùɔkoo Bɑbidɔnni ɑ́ nyɛ̃́ kɛ́kɑɑ ndɛ kó dipɑ́tíri. \v 62 Kɑ̀ɑ dì kɑ̀ɑ nkɛ dèè ɑ́ bɑ́ntɛ̀ kɛ dɔ̀: Fɔ̃́ nti Yiɛ̀ nKuyie fɔ̃́ɔ̃̀ bɛ́i nkɛ tú di nhɛì bo dɔúnko sɑ̃́ɑ̃̀, dì bo pɔntɛ bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndɛ̀ bo, onìtì yoo fɛɔ̃̀fɛ̀. \v 63 Kɑ̀ɑ dèè ɑ́ wɑɑ́ nkuhɔ̃ũ kɛ́ dì pìtínnɛ́ ditɑ̃́rì kɛ́ dì dootóo kukó nhEfɑdɑti miɛkɛ, \v 64 kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Bɑbidɔnni yóó do mmiɛ mbotí nku mɛyɛi n yóó ò bɔ mmɛ̀ɛ̀ miɛkɛ bɑ́ ò tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ ítɛ́. \p Sedemii nɑ́ɑǹtì mɑ̀nku nku mɛmmɛ. \c 52 \s1 Nɛbukɑnnɛsɑɑ pĩ̀ḿmɛ̀ Sedesiɑ \r (Wéntɛ́ Sedemii 39:4-7 nɛ̀ 2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 24:18-25:7) \p \v 1 Sedesiɑ do yóó di tikpɑ̀tì kɛ mɔkɛ yɛbie nsipísìdɛ́ nɛ̀ dìmɑ́ɑ̀ ndi, kɛ́mbo Sedisɑdɛmmu kɛ dɔ̀ yɛbie tɛpíítɛ̀ nɛ̀ dìmɑ́ɑ̀. O yɔ̃ do tú Dibunɑ ɛì kou Sedemii kóo sɑpɑ̀ɑ̀ nwe, kòo yètìrì tu Amitɑdi. \v 2 Kòo dɔɔ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyí dɔ́ dɛ̀, ò do tũ̀nnɛ Sosɑkimmu borimɛ mmɛ weti weti. \v 3 Ti Yiɛ̀ nKuyie mmiɛkɛ kɛɛ̀ do yɛ̀ Sudɑɑ tenkɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ kɛ̀ kùu bɛ̀ kɛi nku borɛ̀. \p Kɛ̀ dɛ̀ mboní kɛ̀ Sedesiɑ yetɛ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kpɛti. \v 4 O kpɑ̀tì benni wɛínnì miɛkɛ, otɑ̃ɑ̃̀píínwè diyiè píínnì yiè kɛ̀ Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛní kɛ́cɛ̃ɛ̃tɛ Sedisɑdɛmmu ɛì kɛ́dɑmmú mutɑ̃́ɑ̃́ nkɛ́ɔnnɛ́ di duotí. \v 5 Kɛ̀ bɛ̀ ndì pì kɛ̀ dɛ̀ɛ tuɔkɛ Sedesiɑ kpɑ̀tì benni tɛpíítɛ̀ nɛ̀ dìmɑ́ɑ̀. \p \v 6 Dibenni tɑ̃̀nkù nɑɑnwè diyiè wɛínnì, kɛ sɔ̃́ ndikònnì dɛukɛ bɑ́ bɛnìtìbɛ̀ tɛ̃́nkɛ í pɛ́ú kɛ yo. \v 7 Kɛ̀ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ duutɛ dihɛì kó kuduotí, okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ɛ cokɛ́ kɛyènkɛ̀ kɛ́yɛ, kɛ́tũnnɛ kucɛ kùù yìɛ̀nɛ̀ iduotí ìdɛ́ sɑkù, okpɑ̀ɑ̀tì pérímù tɑkɛ́. Dɛ kó kucɛ kɔrìnɛ̀ kukó nSuditɛ̃ɛ̃ kó kubiriku nku. Bɛ̀ do dɛ̀ nkètɛ́ bɑ́ nɛ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛ mɛ mpimɛ̀ dihɛì. \v 8 Kɛ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛɛ bɛti okpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ, kóò nìntɛ Sedikoo biriku, kòo ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ cíɛ́tɛ́ kóò yóu. \v 9 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ò pĩ nkɛ́kɔtɛnɛ̀ Dibudɑ ɛì Amɑti tenkɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kòo ò bekɛ́nɛ̀ kɛ́nɑ́kɛ́ ò dò mbɛ̀ɛ ò dɔ̀ɔ̀mɛ̀. \v 10 Kɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì fíé okpɑ̀ɑ̀tì Sedesiɑ bí o ììkɛ̀, kɛ́fíénɛ̀ o tũ̀mbɛ̀ Dibudɑ ɛì miɛkɛ. \v 11 Ò mɛ nyĩ kɛ́dókɛ́ Sedesiɑ nuɔ nkóò boú disɔɔwũɔ̃̀ kó mɛfĩmmɛ, kóò kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, kóò kpetínnɛ́, kòo nkpetí kɛ yɑ̀ɑ kúnɛ̀. \s1 Nɛbukɑnnɛsɑɑ pĩ̀ḿmúmɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ sɔmbɛ \r (Wéntɛ́ Sedemii 39:8-10 nɛ̀ 2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 25:8-21) \p \v 12 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ kpɑ̀tì benni tɛpíítɛ̀ nɛ̀ diwɛínnì miɛkɛ nkɛ Nɛbusɑdɑdɑnni tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì ti kóo kótì kɔ̀tɛnímɛ̀ Sedisɑdɛmmu. \v 13 Mɛm̀mɛ ò cɔ́ummɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛnitidiɛbɛ̀ bɛ kó sicɛ̃́ĩ, nɛ̀ sicɛ̃́ĩ simɔu sìì bo Sedisɑdɛmmu ɛì miɛkɛ. \v 14 Kɛ̀ Bɑbidɔnni kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ cíenní tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì ti kóo kótì. Kɛ̀ tìi puɔ nkuduotí kùù fitɛ́ Sedisɑdɛmmu. \p \v 15 Kɛ̀ Nɛbusɑdɑdɑnni tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì tì kóo kótìi pĩ́mmú bɛsĩ́ntɛ́nìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do kpɑɑ́ dihɛì nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ dimɔ̀nnì, nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ tɔbɛ̀ pɛ́u, bɛyɑ́ntìbɛ̀ sɔmbɛ, kɛ́ bɛ̀ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni o ciɛ. \v 16 Kòo súɔ́ mbɛtenkútíbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ bo nkuuti dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ fínyĩ̀ kɛ kuuti dɛpɑɑ. \p \v 17 Kɛ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛɛ puɔ ndisɔɔwũɔ̃̀ kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ do bo ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, nɛ̀ dɛ kó yɛcɑubɛ, nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó kunɑnkú kùù do bo ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ kɛ́tɔ dɛ kó disɔɔwũɔ̃̀ dimɔu kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. \v 18 Kòo túótɛ́nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó tinɛntì timɔu sikṹmboó nɛ̀ tikɑ̃penti bɛ̀ do ɔ̃ nkounɛ̀ tì mutɑ́pɛí nnɛ̀ yɛse nɛ̀ ihɑɑkɛ́ nɛ̀ sibúkúsí, dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ cɛ̃́nkɛ pĩ́nnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú. \v 19 Kuhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkù kùù bɑkɛ́ tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì, kɛ̀ kùu túótɛ́ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ tu mɛsɔɔ nkpɛrɛ nɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kpɛrɛ nɛ̀ inɑnkɛ́ nɛ̀ sibúkúsí sìì tùɔ̀nnɛ̀ tihúúntì nɛ̀ yɛbɔ bɛ̀ mɛ̀únɛ̀ yɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ sikṹmboó nɛ̀ sifitíkɛ̀kɛ̀ɛ nɛ̀ ibòòkɛ nɛ̀ yɛbɔ yɛ̀ɛ̀ yonnɛ̀. \p \v 20 Sɑdomɔɔ do dɔ̀ɔ̀ dìì sɔɔwũɔ̃̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ di kó kucɛ̃́ɛ̃́kù do í mɔkɛ kù mɑ̀mɛ̀: Yɛsɑ̃ǹkɛ̀ diɛyɛ̀ yɛ̀dɛ́ nɛ̀ kunɑnkú diɛkù nɛ̀ tɛnɑɑsɑ̃ntɛ̀ tɛ̀ɛ̀ kù tɔ nɛ̀ dɛ kó yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀. \v 21 Dɛ kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yɛdɛ́ dimɑ́ɑ̀ kó mɛokùmɛ̀ do bo mɛ́tìrì mɛ̀wɛi. Kɑ̀ɑ bo dì bennɛ́ kɛ́fitɛ́ di mmɔkɛ kuhɔ̃ũ mɛ́tìrì mɛ̀kuɔ̀ kɛ̀ yɛ̀ ɑ̃ mɛfíè, kɛ̀ yɛbìɛ̀ ncɛ̃́ɛ̃́kù mɑ̀nnɛ̀ sɑ̃̀ntìmɛ́tìrì mɛni. \v 22 Dɛ kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yɛdɛ́ bɑ́ dì kɛ̀ dì mɔ̀kɛ ditɛ̀ìtirì di yómmɛ̀. Kɛ̀ di okùmɛ̀ bo mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́mɛ̀ nɛ̀ dikéè. Bɑ́ dìì tɛ̀ìtirì ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ dì kpɛ̃ mmɛsɔɔ nkɛ fitɛ́, kɛ̀ dɛ̀ dò nyɛtebɛ bɛ̀ tu yɛ̀ kèdènɑ́tì. Dɛmɔu kɛ̀ dɛ̀ wɛ̃ nkɛ tú disɔɔwũɔ̃̀ mɑ́ɑ̀, kɛ mɛ ndò nyɛdɛ́. \v 23 Kɛ̀ yɛ kpɛ̃ kɛ dò mmutepóó mbɛ̀ tu mù kèdènɑ́tì kɛ̀ dɛ̀ mbo sipísìwɛi nɛ̀ mɛ̀kuɔ̀ tipíìtì tidɛ́ kpɛrɛ. Kɛ̀ bɛ̀ bo kɑɑ̀ nkɛ́fitɛ́ dɛ̀ mbo tɛkɔ̀ùtɛ̀ (100). \p \v 24 Kɛ̀ kuhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkù kùù bɑkɛ́ bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ kùu pĩ́ Sedɑyɑ ikuɔ́ nìùtì diɛwè nɛ̀ o kóo tɔ̃ntì Sefɑɑ nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì. \v 25 Kɛ̀ kùu pĩ́nnɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kóo kótì mɔù wèè do bɑkɛ́ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ́yíɛ́nɛ̀ bɛtɔbɛ̀ bɛ̀yiekɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do bonɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì dihɛì miɛkɛ nɛ̀ kuhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkù kùù te kù bo pĩ́mmɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ ku kóo pɑ́tíwɑ̃ɑ̃̀tì nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ tɔbɛ̀ sipísìkuɔ̀ bɛ̀ɛ̀ do bo dihɛì miɛkɛ. \v 26 Kɛ̀ Nɛbusɑdɑdɑnni bɛ̀ kɔ̀tɛnɛ̀ bɛmɔu kɛ́ bɛ̀ duɔ́ nNɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Dibudɑ. \v 27 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì dɛ mbɛ̀ potɛ́ kɛ́kuɔ Dibudɑ ɛì Amɑti tenkɛ̀ miɛkɛ. Mɛm̀mɛ bɛ̀ pĩ̀ḿmɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ kɛ́kònnɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ́tɛ́nɛ̀ bɛ tenkɛ̀. \p \v 28 Ntɛ Nɛbukɑnnɛsɑɑ do pĩ̀ḿmú bɛ̀ o kpɑ̀tì benni yiénnì miɛkɛ: Sudɑɑ wuɔ nkɔbɛ sikɔupí sìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti (3023), \v 29 o kpɑ̀tì benni tɛpíítɛ̀ nɛ̀ diniínnì miɛkɛ kòo pĩ́mmú Sedisɑdɛmmu kɔbɛ sikɔu sìni nɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ (832). \v 30 O kpɑ̀tì benni sipísìdɛ́ nɛ̀ ditɑ̃ɑ̃́nnì kɛ̀ Nɛbusɑdɑdɑnni wèè bɑkɛ́ tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì tìì bɑ̀ɑ okpɑ̀ɑ̀tì, kòo wɛ̃tɛ kɛ́pĩ́mmú Sudɑɑ wuɔ nkɔbɛ sikɔu sìyiekɛ̀ nɛ̀ sipísìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ bɛ̀nùmmù (745) kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ bɛmɔu sikɔùpísìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ sikɔu sìkuɔ̀ (4600). \s1 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Sosɑkinni mɛsɑ̀ɑ̀ \r (Wéntɛ́ 2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 25:27-30) \p \v 31 Bɛ̀ mɛ mpĩ nSudɑɑ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sosɑkinni kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, kɛ́mmɔkɛ yɛbie nsipísìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀, otɑ̃̀nkù tɛpíítɛ̀ nɛ̀ odɛ́ríwè, diyiè sipísìdɛ́ nɛ̀ dinummurì yiè kɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Efidi-Mɛdodɑkii di tikpɑ̀tì, kóò kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ kóò kpetɛ́ kóò dènnɛ dikpetíntou, \v 32 kóò nɑ̀kɛ́ tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì, kóò nií nkòo mbɑkɛ́ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ tɔbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ do wɛ̃ nkɛ bo Bɑbidɔnni. \v 33 Kòo duɔ́ nkɛ̀ Sosɑkinnii dɑ́tɛ́ tikpetínyɑ̀ɑ̀tì, kɛ́nyo nwenwe Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì o borɛ̀ o fòmmu mumɔu miɛkɛ. \v 34 Kɛ̀ Bɑbidɔnni kòo kpɑ̀ɑ̀tì weè nyɛ̃́ o kpɛ́í nsɑ̃́ɑ̃̀, yɛwe yɛmɔu duɔ́mɛ̀, o fòmmu mumɔu miɛkɛ kòò yɑ̀ɑ kúnɛ̀.