\id ISA di23.all Novembre 1998 BJ Parakou B{enin \ide UTF-8 \h Esɑii \toc1 Esɑii \toc2 ESAII \mt1 Esɑii \imt1 Di mpɑ́tíri tɔ tìì nɑ́ɑǹtì \ip Ti bo nɑ kɛ́totɛ́ dɛ kó dipɑ́tíri kucɛ mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti. Diwɛ́tirì kètirì mukɑ̀mmù 1-39 ti nɑ́ɑ́ nSudɑɑ kɔbɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kpɛri do tɑ mɛ̀ɛ̀ ɑ́ɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ nkɛ. Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì diɛwè do bɛ̀ fɛ̃́ũnkoomɛ̀. Kɛ̀ Esɑii bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ tú, mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ bɛ̀ fɛ̃́ṹrìmɛ̀ í bonní bɛ dootitɔbɛ̀ borɛ̀ mɑ́ɑ̀, kɛ̀ bɛ yɛi mmɛɛ̀ te nɛ̀ bɛ̀ yetɛmɛ̀ Kuyie nkpɛti. Esɑii nɑ́ɑ́ ntì nɛ̀ ò dɔɔ̀rìmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ mbɛnkú bɛnìtìbɛ̀ kɛ tú bɛ̀ dò nkɛ́ceetɛmu kɛ́nfòù mufòmmu sɑ̀ɑ̀mù bɛmbɛ nɛ̀ bɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kòò mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ nkɛ tú kɛ̀ bɛ̀ í cèètɛ bɛ̀ bo bɛ̀ kùɔ pɑ́íí kɛ́deè. Kòo nɑ́kɛ́ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɑfiti kó kufuku miɛkɛ okpɑ̀ɑ̀tì mɔù yɛ̀tìní kɛ bo duɔ́ ndiwɛ̀ì kutenkù 40-55. Dì ti nɑ́ɑ́ nSudɑɑ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu kɔbɛ kusṹkù, bɛ̀ do bɛ̀ pĩ̀ḿmɛ̀ kɛ́dɔ̀ɔ̀ tidɑɑtì Bɑbidɔnni kó dihɛì miɛkɛ. \ip Kɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtòo bɛ́i nkɛ tú Kuyie nyóó dɛɛtɛ́mu ku nìtìbɛ̀ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ní bɛ tenkɛ̀ Sedisɑdɛmmu, kɛ̀ bɛ̀ɛ ketɛ́ mufòmmu pɑ̀mmù. \ip Dɛ kó mukɑ̀mmù miɛkɛ tìì bo tiì tu Kuyie nyɛ̃ nkù yóó dɔɔ̀ tì kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ ibotí imɔ̀uu pɛ́tɛ́ mɛsɑ̀ɑ̀ nnɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ miɛkɛ. \ip Mukɑ̀mmù 56-66 nɑ̀ɑ́nnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ wɛ̃̀tɛ kɛ konní bɛ̀mbɛ Sedisɑdɛmmu, kɛ dò mbɛ̀ nyɑ́úkùnko bɛ kɔ̃̀ntì, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ konnímɛ̀ kɛ sɔ̃̀ńkɛ́ tidobontì mɑ́ɑ̀ ndi. \ip Kɛ̀ Esɑii bɛ́i nkɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie nkó Muyɑɑ́ mmuù ò tɔ̃nní kòò bo nɑ́kɛ́ tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì bɛsénnìbɛ̀ kɛ́dɑɑtɛ bɛ bɔntóo bɛ̀ kpɛ́í 61 Yesu do kɑ̀ɑ ntiì nɑ́ɑǹtì Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, kɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Tì dɔ̀ɔ̀mu, kɛ̀ dɛ̀ ntukúnɛ̀ wenwe Yesu ò pĩ mmùù tɔ̃mmú Duku 4:16-21. \is1 Di mpɑ́tíri nɑ́ɑǹtì duɔ́ kɛ dòmmɛ̀ \io1 1. Bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ kpɛ́í 1-12 \io1 2. Bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì ibotí ìì í tú Sifubɛ i kpɛ́í 13-27 \io1 3. Kuyie ncɑummɛ̀ Efɑdɑimmu nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ 28-35 \io1 4. Sennɑkedibu yóó bɛ̀ domɛ̀ mudoò nɛ̀ Esekiɑsi kó mumɔmmú 36-37 \io1 5. Kuyie ndɛumɛ̀ kɛ bo tipíìtì timɔu 40-48 \io1 6. Ti Yiɛ̀ nKuyie nkóo tɔ̃ntì kó mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ 49-57 \io1 7. Esɑii tiémmɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ o pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì sɔnti 58-66 \c 1 \s1 Kuyie mbɛnkɛ tì Esɑii \p \v 1 Di m̀pɑ́tíri tɔ Kuyie mbɛnkɛ tì nti Amɔti birɛ Esɑii nɛ̀ kù ò nɑ̀kɛ́ tì Sudɑɑ kpɑ̀ɑ̀tìyuu nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ bɛ kpɛ́í. Sudɑɑ kpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ Osiɑsi nɛ̀ Yotɑmmu nɛ̀ Aɑsi nɛ̀ Esekiɑsi bɛ kó yɛmɔ̀rɛ̀ nyɛ Kuyie ntì nhò bɛnkɛmɛ̀. \s1 Isidɑyɛɛribɛ í bɑntɛ́mɛ̀ Kuyie \q1 \v 2 Kɛĩ́nkɛ̀ kɔbɛ kéntɛ́nɛ̀! \q1 Kɛtenkɛ̀ kɔbɛ keènɛ̀! \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù nɑ̀ɑ́ nkɛ tú: \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì pií ibí, \q1 kɛ ì tié kɛ̀ ì nɛ́ yetɛ n kpɛti. \q1 \v 3 Fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ yɛ̃́mu fɛ yiɛ̀, \q1 kɛ̀ sɑ̃mmɑrímú yɛ̃́ dɛ̀ yo ndɛ̀. \q1 Isidɑyɛɛribɛ biɛ mɛ nyí yɛ̃́ wèè bɛ̀ te. \q1 N nìtìbɛ̀ í ciì. \s1 Kuyie nsɛimmɛ̀ ku kɔbɛ \q1 \v 4 Di bo yɑ̀ díndi kubotí kùù dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi, \q1 díndi bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yɛi ntontɛ́, \q1 di tú kuwuɔ nyɛiku nku, \q1 di kó fɛyɑnfɛ̀ tu fɛyonkufɛ nfɛ. \q1 Di tú bɛyonkubɛ mbɛ. \q1 Di m bɔntóomu mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, \q1 kɛ n sènkɛ̀rì mí nwèè di te díndi Isidɑyɛɛribɛ, \q1 kɛ̀ di m bùtínnɛ́. \q1 \v 5 Bɑ nte kɛ̀ di bo nsɔkɛ́ kɛ yetírí n kpɛti, \q1 kɛ̀ dɛ̀ nte kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́ dí potɛ́? \q1 Di yɔ yɛɛ̀ dɑ̀ɑ́tí yɛmuɔ, \q1 kɛ̀ di bo mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ, \q1 \v 6 kɛ́túótɛ́ di nɑɑ̀cɛ̀i kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ di yɔ \q1 dɛ̀mɑrɛ̀ tɛ̃́nkɛ í feí, \q1 yɛkɔutiyɛ̀ nɛ̀ yɛmuɔ nɛ̀ yɛmɑ̀ɑ̀tɛ̀ dɛɛ̀ di dɑ́ɑ́tí, \q1 òmɔù í yɛ̀ ɔu, òmɔù í yɛ̀ bou, \q1 òmɔù mɛ nyí yɛ̀ wɑ́ɑ̀rì mɛkùɔ̀. \q1 \v 7 Di kó kɛtenkɛ̀ dɔúnkomu, \q1 kɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ ncùɔ́ di ɛkɛ̀, \q1 kɛ̀ di bo kɛ̀ bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ tɑnní di tenkɛ̀ kɛ cɑɑri di kpɛrɛ \q1 Kɛ cɑ̀kɛ dihɛì bɛ̀ do cɑ̀kɛ mɛ̀ɛ̀ botí bɛtɔbɛ̀ tenkɛ̀. \q1 \v 8 Siyɔ̃ɔ̃ ɛì kɔbɛ bɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ nɛ́ yentɛ́, \q1 kɛ kpɑɑ́ kupɑɑkɔ̃tɛ́touku ɔ̃ ndòmmɛ̀ \q1 fínyĩ̀ kó dɛtie mmiɛkɛ, \q1 difii ɔ̃ nsokɛ́mɛ̀ tipétì miɛkɛ \q1 kɛ do ndihɛì bɛ̀ pi dì. \b \p \v 9 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ \q1 do í coo nti kó bɛ̀mɑbɛ̀, \q1 nɛ̀ yíe nti kpɛrɛ do dèèmu kɛ nɑɑ́nnɛ̀ Sodɔmmu ɛì kɔbɛ kpɛrɛ, \q1 kɛ sɑ̃̀ɑ̃́tɛ́nɛ̀ Komɔɔ ɛì kɔbɛ kpɛrɛ. \s1 Mubɑ́ɑmmu Kuyie nyí dɔ́ mù \q1 \v 10 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Kéntɛ́nɛ̀ díndi Sedisɑdɛmmu ɛì kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, \q1 di cɑ̀kɛmu kɛ dònnɛ̀ Sodɔmmu ɛì kɔbɛ, \q1 kéntɛ́nɛ̀ kɛ́keè mí nKuyie n tié. \q1 Di sĩ̀ntɛmu Komɔɔ ɛì kɔbɛ do dòmmɛ̀. \q1 \v 11 Iwũɔ̃ di n feu ì pɛ́u pɛ́u, n kpɛti í ì bonɛ̀. \q1 M pɛ̃̀mmu yɛpedɑkɛ di n kɔù yɛ̀ kɛ tùɔ̀ \q1 nɛ̀ yɛnɑɑdɑpɑ̀ɑ̀ nkó mɛkùɔ̀. \q1 N yí dɔ́ yɛnɑɑdɑkɛ̀ nɛ̀ yɛpedɑpɑ̀ɑ̀ nɛ̀ yɛbɔdɑkɛ̀ dɛ kó mɛyĩ̀ĩ̀. \q1 \v 12 Di ɔ̃ɔ̃ kɔtɛní m borɛ̀ nɛ̀ ìì wũɔ̃ \q1 kɛ̀ ì nsĩnkùnko n dɑ̀nkù, \q1 míì dɛ̀ ndi bekɑɑ̀? \q1 \v 13 Yóunɛ̀ di bo nni mpɑ̃ɑ̃mmɛ̀ yɛpɑ̃rɛ̀ dɛtetìrɛ̀ kpɛyɛ, \q1 di n cɔ́unko tìì úúntì n dò nyisɔkɛ nyi, \q1 yóunɛ̀ otɑ̃̀nkù pɑ̀nwè kó dibɑnni nɛ̀ tɛom̀pùtɛ̀, \q1 nɛ̀ yɛbɑɑ nsɔnyɛ di bɑɑ̀ nyɛ̀ n kpɛ́í \q1 yɛbɑɑ nyɛ̀ɛ̀ kɔkɛ́nɛ̀ mɛyɛi, \q1 n dɛ̀ pɛ̃̀mmu n yí dɛ̀ dɔ́, \q1 \v 14 Di bɑɑ̀ mbɛtɑ̃ɑ̃̀pɑ̀mbɛ̀ kó yɛbɑɑ nyɛ̀ \q1 nɛ̀ mɛtíímmɛ̀ di ɑ̃ɑ̃̀mɛ̀ n kpɛ́í \q1 dɛ̀ n dò nyisíɛ́ nyi \q1 dɛ̀ tu ditɔu ndi n kpɛ́í, \q1 n dɛ̀ ɔ̀unɛ̀mu. \q1 \v 15 Di ɔ̃ nkɛ̀ di yòùtɛní di nɔu \q1 m bíɛ́kɛ̀ kɛ m bɑ́ɑ́ nní mbúútóomu \q1 kɛ̀ di m bɑ́ɑ́ nkɛ m bɑ́ɑ́, m bɑ́ nkémmú \q1 di nɔu siì mùɔ̀ti mɛnitiyĩ̀ĩ̀. \q1 \v 16 Ɔ́únɛ̀ dimɑ́ɑ̀ kɛ́wenkɛ, \q1 yóunɛ̀ di dɔɔri mɛ̀ɛ̀ yɛi n yììkɛ̀ \q1 Yóunɛ̀ dɛ̀ɛ̀ í wenni mudɔɔ̀rìmù. \q1 \v 17 Ketɛ́nɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ mmudɔɔ̀rìmù, \q1 ndɔɔrinɛ̀ dɛ̀ɛ̀ sìɛ́, \q1 kɛ́nkommu bɛ̀ fɛ̃́ũnko bɛ̀, \q1 kɛ́mpĩ́ mmɛsɑ̀ɑ̀ nyiciribí, \q1 kɛ́nkommu bɛkúpobɛ̀. \s1 Kuyie nyúmɛ̀ ku kɔbɛ \q1 \v 18 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Kɔtɛnɛ̀ní kɛ̀ ti yɑ̀ di kpɛti \q1 bɑ́ kɛ̀ di yɛi nwũɔ̃tɛ́ kɛ dò mmɛyĩ̀ĩ̀ \q1 di bo wenkɛ tɛwɑ̃̀tɛ̀ dòmmɛ̀ \q1 kɛ̀ mɛ̀ dɔ́ mɛ̀ ndò nfɛtònfɛ̀ \q1 di bo pɛikɛ tipedɑpɑ̃́ɑ̃́tì kɔ̃mɛ. \q1 \v 19 Kɛ̀ di tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ yíé n kpɛti, \q1 di yóó dimu dihɛì kpɛrɛ dɛ̀ɛ̀ tu dɛsɑ̀ɑ̀rɛ̀. \q1 \v 20 Kɛ̀ di mɛ nyetɛ kɛ kpénkùnnɛ di to, \q1 disiè diì yóó di kònnɛ̀. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i ndɛ kó dinùù. \s1 Kuyie nsɑutɛmɛ̀ Sedisɑdɛmmu kpɛ́í \q1 \v 21 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ! \q1 Yé dɛ̀ dòmmɛ̀ kɛ̀ di m bùtínnɛ́ kɛ tũ̀nnɛ yɛbɔkɛ̀? \q1 Díndi bɛ̀ɛ̀ kó mɛborimɛ do wenni, \q1 kɛ̀ di beéntì wenni, \q1 di mmɔ̀nnì kɛ̀ di nɛ́ nɑɑ́ mbɛnitikɔ̀ùbɛ̀\f + \fr 1:21 \fr*\fk bɛnitikɔ̀ùbɛ̀: \fk*\ft Wéntɛ́ Osee 2:4-15 nɛ̀ Esekiɛri 16:15-43, 23:22-49.\ft*\f*. \q1 \v 22 Sedisɑdɛmmu kɔbɛ di do dò ntimɑ́tì pɛ́ítì nti, \q1 di mmɔ̀nnì kɛ nɑɑ́nnɛ̀ yɛkpɛ̀rɛ̀, \q1 di do dò mmɛnɑɑ̀ nkperímɛ̀ mmɛ \q1 di mmɔ̀nnì kɛ nɑɑ́ mmɛnɑcɛ́duo. \q1 \v 23 Di kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ í yié n kpɛti \q1 nɛ̀ bɛyóóbɛ̀ bɛ pókù kumɑ́ɑ̀ ndi, \q1 bɛmɔu bɛ̀ dɔ́ ticuuti nti, \q1 kɛ bɛti tiyeti \q1 bɛ̀ í pĩ́ nyiciribí kɛ̀ dɛ̀ wenni \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í nkèńtɛ́ okúpokù kpɛti. \b \q1 \v 24 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí Mpɑkɛdɑɑ di Yiɛ̀ nKuyie \q1 n kpeńnìmu kɛ bɑkɛ́ Isidɑyɛɛribɛ \q1 kɛ̀ míì bɛ́i nkɛ tú: \q1 N yìtɛ́ kɛ còḿmúmu n dootitɔbɛ̀ kpɛ́í, \q1 n yóó pɛitɛmu n dootitɔbɛ̀. \q1 \v 25 Sedisɑdɛmmu kɔbɛ m bo di potɛ́ \q1 m bo di ɔ́únɛ̀ mutie bɛ̀ ɔunɛ̀ mù timɑ́tì \q1 kɛ̀ dí wenkɛ kɛ̀ mɛyɔ̃́ɔ̃̀ ndɛitɛ. \q1 \v 26 Bɛbeénsɑ̀ɑ̀bɛ̀ bo wɛ̃tɛ kɛ́buotɛ́ dihɛì bɛ̀ do dòmmɛ̀. \q1 Kɛ̀ itié nyɛmbɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́ɑ̃nnɛ́ bɛ̀ do dòmmɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́yú di kó dihɛì kɛ dɔ̀: \q1 Bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri Kuyie ndɔ́ dɛ̀ bɛ kó dihɛì, \q1 bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́ bɛ ɛì. \b \q1 \v 27 Kɛ̀ Siyɔ̃ɔ̃ ɛì kɔbɛɛ tũnnɛ kucɛ kusɑ̀ɑ̀kù kɛ́cootɛ́, \q1 bɛ̀ɛ̀ bo Siyɔ̃ɔ̃ kɛ̀ bɛ̀ɛ ceetɛ kɛ́yié nKuyie nkpɛti \q1 kɛ́ndɔɔri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́. \q1 \v 28 Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ɛ̀ nɛ́ yetɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n kpɛti \q1 nɛ̀ mɛyɛi ndɔɔ̀rìbɛ̀ bɛmɔu mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie \q1 m bo bɛ̀ potɛ́ kɛ́yɔurɛ yɔurɛ. \q1 Dɛ yó ntú bɛ̀ɛ̀ ǹ yetɛ bɛ kó kumɑ̀nku nku. \b \q1 \v 29 Ifɛi bo di pĩ́nnɛ̀ dɛtediɛrɛ̀ di do feu iwũɔ̃ dɛ̀, \q1 Ifɛi bo di pĩ́nnɛ̀ dɛpɑɑ nkó yɛtɔ̀rɛ̀ di kɔrì dɛ̀ kɛ bɑ́ɑ́ nkɛ̀ di pɑɑ mbo pɛitɛ́. \q1 \v 30 Kɛ̀ di nɑɑ́nnɛ̀ dɛtie ndɛ̀ɛ̀ fɑ̃ɑ̃̀tì yòtɛ \q1 kɛ́nɑɑ́nnɛ̀ dɛtie ndi buɔtí dɛ̀, \q1 kɛ̀ dɛ̀ dòńtɛ́ mɛniɛ. \q1 \v 31 Dɛ mɔ̀nnì wèè do tú onìtì kperì kòò nɑɑ́ ntimúkɑ̃́ɑ̃̀tì \q1 kòo tɔ̃mmúu nɑɑ́ nyihɑ̃ɑ̃pɛ́m̀pɛ́rí kɛ̀ dɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ kɛ́cɔ́útɛ́, \q1 bɑ́ òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ mù kùɔ. \c 2 \p \v 1 Ti Yiɛ̀ nKuyie kuù bɛnkɛ ti nnɑ́ɑǹtì Amɔti birɛ Esɑii Sudɑɑ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ bɛ kpɛ́í. \s1 Ibotí imɔu yóó wɛ̃tɛ kɛ́tíímmɛ̀ Sedisɑdɛmmu \r (Yɛnɑ́ɑǹkékɛ̀ 2-4 wéntɛ́ Misee 4:1-3) \q1 \v 2 Yɛwe sɔnyɛ miɛkɛ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɑ̃rì bo fííkú \q1 kɛ̀ di yómmɛ̀ɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛtɑ̃rɛ̀ kɛ́ yɛ̀ sĩ̀ńnɛ́, \q1 kɛ̀ yɛbotɛ̀ nhuroo di borɛ̀. \q1 \v 3 Kɛ̀ iwuɔ mpɛ́u nkeroo di borɛ̀ kɛ nɑ́ɑ́ nyitɔbɛ̀ kɛ tú: \q1 Tí kɔtɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nSɑkɔbu do tũ nkù tɑ̃rì, \q1 ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ̀ kù ti bɛnkɛ ku kó kucɛ, \q1 ku tié mbonní Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì ndi, \q1 ku nɑ́ɑǹtì yɛ̀nní Sedisɑdɛmmu nwe. \q1 \v 4 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ ti Yiɛ̀ nni ntú yɛbotɛ̀ kóo beéntì, \q1 kɛ tú wèè tũ̀nni iwuɔ kpɛti. \b \q1 Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɔ́kɛ́ bɛ kpɑ̀rìseuti kɛ́mɑ́ yɛkɑ̃, \q1 kɛ́mɑ́ bɛ kpɑ̃ɑ̃̀ nsimúkɛ̃ĩ́. \q1 Kubotí mɑkù tɛ̃́nkɛ bɑ́ nkpɑnnɛ̀ kutɛkù \q1 bɛ̀ ketɛ́ kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ mbɛbíí mudoò. \q1 \v 5 Díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí \q1 tí wɛ̃nnɛ́ kɛ́nkérí ti Yiɛ̀ nKuyie nkó kuwenniku miɛkɛ. \s1 Bɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀ Kuyie nyóó bekɛ́nɛ̀ dìì yiè bɛnìtìbɛ̀ di kpɛ́í \q1 \v 6 Ti Yiɛ̀ nKuyie nSɑkɔbu yɑɑ̀bí tɑ tipɑ̃ɑ̃tì nti, \q1 kɑ̀ɑ bɛ̀ dootóo, bɛ tũ̀nnɛ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ kó mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ mmɛ, \q1 kɛ tɑ mutediì Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ kɔ̃mɛ, \q1 kɛ̀ ikpɑ́kpɑ̀rìbí píɛ́kɛ́ bɛ cuokɛ̀. \q1 \v 7 Mɛsɔɔ nnɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì \q1 kɛ̀ dɛ̀ sũ̀ṹ mbɛ ɛì miɛkɛ \q1 bɑ́ bɛ dítítuɔ tɛ̃́nkɛ í mɔkɛ yɛ̀ mɑ̀mɛ̀ \q1 kɛ̀ sisɛ̃ĩ́ píɛ́kɛ́ \q1 sikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́ í dò nkɛ́kɑɑ nkɛ́deè. \q1 \v 8 Kɛ̀ sibɔɔtenkɑɑnìi pìɛ́kɛ́ bɛ ɛkɛ̀ \q1 kɛ̀ bɛ̀ ninku bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ nɛ̀ bɛ nɔu dɛ ììkɛ̀, \q1 bɛ̀ mɑɑ́ dɛ̀ nɛ̀ bɛ nɔu. \q1 \v 9 Onìtì bo nínkú Kuyie nyììkɛ̀ kɛ́kɔ̃nkɛ, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ mɛ mbɑ́ɑ́ bɛ̀ cĩ̀ɛ̃́. \q1 \v 10 Tɑɑ́nɛ̀ yɛpèrɛ̀ fíè \q1 tɑnnɛ̀ kɛtenkɛ̀ kɛ́sɔrinɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó kɛmiɛkɛ \q1 kɛ́yentɛ́nɛ̀ Kuyie nkó tikpetì diɛtì \q1 \v 11 Kuyie m beéntì yiè kù bo kɛ̃́kùnnɛ sipɔɔ yɛmbɛ̀ \q1 kɛ́sĩ́nnɛ́ sifeí yɛmbɛ̀, \q1 kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù mɑ́ɑ̀ yètìrì nfeí. \q1 \v 12 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́ dìì yiè ndi \q1 sipɔɔ yɛmbɛ̀ nɛ̀ sifeí yɛmbɛ̀ bɛ kpɛ́í \q1 dɛ yiè bɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dò mbɛ̀ dɛu bɛ̀ bo kɛ̃kɛ. \q1 \v 13 Dɛ kó diyiè kù bo kɔ̃ṹ sɛ́tìrì kó dɛtie ndiɛrɛ̀ \q1 Dimɑɑ kpɛrɛ. \q1 Bɑsɑ̃ɑ̃ kó dɛtediɛrɛ̀ bo duó. \q1 \v 14 Kɛ̀ kùu puɔ nyɛtɑ̃rɛ̀ diɛyɛ̀, \q1 kɛ́díɛ́ sitɑ̃ɑ̃́, \q1 \v 15 kɛ́buɔ́ nyɛdèrɛ̀ diɛyɛ̀, \q1 kɛ́puɔ nyiduotí kperíyì, \q1 \v 16 kɛ́buɔ́ mbɑ̀tóòbɛ̀ diɛbɛ̀ Tɑdisisi ɛì kɔbɛ, \q1 Bɑ̀tóòbɛ̀ sɑ́m̀pɔ́bɛ̀ bo cɑkɛ. \q1 \v 17 Dɛ yiè onìtì kó tɛfentɛ̀ bo deè, \q1 sipɔɔ yɛmbɛ̀ bo sĩ́nnɛ́, \q1 dɛ yiè kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù mɑ́ɑ̀ yètìrì nfeí. \q1 \v 18 Sibɔɔtenkɑɑnìi, tɛ̀mɑtɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó nkpɑɑ́. \b \q1 \v 19 Bɛnìtìbɛ̀ bo tɑɑ́ yɛpèrɛ̀ fíè, \q1 bɛ̀ bo cútɛ́ kɛtenkɛ̀ fũ̀ɔ̃̀, \q1 kɛ bo sɔrinɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó kɛmiɛkɛ, \q1 kɛ bo yentɛ́nɛ̀ ku kpetì diɛtì. \q1 Kù bo ítɛ́ kɛ́cómmú dìì yiè yɛbotɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì bo do! \b \p \v 20 Dɛ yiè bɛnìtìbɛ̀ bo dokóo bɛ bɔɔtenkɑɑnìi, mɛsɔɔ nnɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kpɛsi, bɛ̀ do dɔ̀ɔ̀ sì kɛ́nninku si ììkɛ̀, yɛtìrɛ̀ nɛ̀ tidéítì kɛ̀ dɛ̀ɛ pɛ́tɛ́ kɛ́túókɛ́ kɛ́cɑ́ɑ́kɛ́. \v 21 Dɛ yiè bɛnìtìbɛ̀ bo tɑɑ́ yɛpèrɛ̀ fíè bɛ̀ bo cútɛ́ kɛtenkɛ̀ fũ̀ɔ̃̀ kɛ bo sɔrinɛ̀ ti Yiɛ̀ nkó kɛmiɛkɛ, kɛ bo yentɛ́nɛ̀ ku kpetì diɛtì, kù bo ítɛ́ kɛ́cómmú dìì yiè yɛbotɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì bo do. \b \q1 \v 22 Yóunɛ̀ di bo mbúɔ́mɛ̀ onìtì, \q1 onìtì wemmu í tùɔ̀kɛ mùdɛ́mù. \q1 Onìtì kpɛti tú bɑ? \c 3 \s1 Sudɑɑ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu bo pɑɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì \q1 \v 1 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ yóó dɛitɛmu \q1 dɛ̀ɛ̀ te kɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ fòù, \q1 bɛ diitì nɛ̀ bɛ niɛ nnɛ̀ bɛ̀ tɑ̃́ dɛ̀ dɛ̀ɛ̀ tu: \q1 \v 2 Bɛkpɑ̀rìnuɔmbɛ nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkperíbɛ̀ \q1 nɛ̀ bɛbeémbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì \q1 bɛ̀ɛ̀ tu bɛdiɛbɛ̀ nɛ̀ bɛkotibɑɑbɛ̀. \q1 \v 3 Bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ nɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí \q1 nɛ̀ bɛhɛikɛ̀nkótíbɛ̀ nɛ̀ bɛnitinɔ̀ndiɛbɛ̀ \q1 nɛ̀ bɛtediibɛ̀ diɛbɛ̀. \q1 \v 4 N yóó duɔ́ nkɛ̀ idɑpùmbí iì di bɑɑtɛ́, \q1 kɛ́ ndi dɔɔri ì dɔ́mɛ̀. \q1 \v 5 Di botí miɛkɛ, di bo nkɛ̀ fɛ̃́ũnko ditɔbɛ̀ \q1 onìtì bo nfɛ̃́ũnko o kou, \q1 kòo bíɛ̀ nni nfɛ̃́ũnko tɛdɑkótɛ̀, \q1 bɛsĩ́ntɛ́nìtìbɛ̀ bo nfɛ̃́ũnko bɛnitimɔ́mmɔmbɛ. \q1 \v 6 Onìtì níí bo pĩ́ nho tebitɛ bɛ cicɛ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ \q1 kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: \q1 A mɛ̀ nkpɑɑ́ mɔkɛmɛ̀ diyɑɑ̀bòrì, nɑɑ́ nti kóo kpɑ̀ɑ̀tì, \q1 bɑɑtɛ́ kubotí kùù í mɔkɛ okpɑ̀ɑ̀tì. \q1 \v 7 Kɛ̀ dɛ yiɛ̀ nhò bɑ̀ɑ̀ní kɛ dɔ̀: \q1 N yí tú otɑ̀ntì, \q1 n yí mɔkɛ mudiì n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, \q1 m mɛ nyí mɔkɛ diyɑɑ̀bòrì \q1 di bɑ́ n dɔɔ̀ okpɑ̀ɑ̀tì. \q1 \v 8 Sedisɑdɛmmu kɔbɛ bètɛ́mu, \q1 Sudɑɑ kɔbɛ domu. \q1 Bɛ nɑ́ɑǹtì nɛ̀ bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ yóù Kuyie. \q1 Bɛ̀ yetɛmu ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ kù fuonnɛ̀ \q1 kunku Kuyie nkperíkù kɛ̀ dɛ̀ feío. \q1 \v 9 Kɑ̀ɑ wèńtɛ́ bɛ ììkɛ̀ ɑ pɑ̃̀nkɛ ɔ̃ɔ̃ yɑ̀mu bɛ yetɛ́mɛ̀ \q1 bɛ fei mbɛ yɛi mmɛ Sodɔmmu ɛì kɔbɛ kɔ̃mɛ, \q1 Ifɛi í bɛ̀ bonɛ̀ mɛyɛi mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛ̀. \q1 Bɛ̀ bo yɑ̀! Bɛ̀ ce mbɛmɑ́ɑ̀ ndi mɛyɛi. \b \q1 \v 10 Di bo yĩ́ wèè yìé nKuyie nkpɛti, \q1 weè tu diwɛ̀ì yiɛ̀ nkɛ yɛ̃́ ò yóó dimɛ̀mu, \q1 o tɔ̃mmú kó ticɔ̃nti. \q1 \v 11 Bɛyɛibɛ bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi, mbɛ̀ bo yɑ̀! \q1 Bɛ̀ yóó bɛ̀ yietí bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ dòmmɛ̀ mmɛ. \b \q1 \v 12 Mí nKuyie n kó bɛnìtìbɛ̀, \q1 ibí iì bɛ̀ bɑkɛ́, bɛnitipòbɛ̀ bɛɛ̀ bɛ̀ ni. \q1 Bɛ̀ɛ̀ bɛ̀ ni bɛ̀ bɛ̀ fétìnkomu, \q1 kɛ bɛ̀ kɔɔ́ mbɛ̀ kèrí kùù cɛ. \s1 Kuyie nkpɑ̀nnɛ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ni ku nìtìbɛ̀ \q1 \v 13 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyìtɛ́ kɛ còḿmúmu kɛ sɛí nku kɔbɛ, \q1 kù ìtɛ́ kɛ còḿmúmu kɛ bo bekɛ́nɛ̀ yɛbotɛ̀. \q1 \v 14 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkpɑ̀nnɛ̀mu \q1 bɛ̀ɛ̀ tu bɛkótíbɛ̀ ku kɔbɛ miɛkɛ nɛ̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kɛ tú: \q1 Díì mɑɑnko fínyĩ̀ kó yɛbɛ \q1 kɛ fèkɛ bɛsénnìbɛ̀ kpɛrɛ kɛ píɛ ndi cɛ̃́ĩ. \q1 \v 15 Nɛ̀ ɔ̃̀mmu wɛ̃rímú mmu di fɛ̃́ũnkomɛ̀ n nìtìbɛ̀? \q1 Kɛ nɑù bɛsénnìbɛ̀? \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ míì tì ndi békú. \s1 Kuyie nkpɑ̀nnɛ̀mɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kó bɛnitipòbɛ̀ \q1 \v 16 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Sedisɑdɛmmu kó bɛnitipòbɛ̀ mɔ̀kɛ sifeí nsi \q1 kɛ ɔ̃ nkérí kɛ́yíéo, \q1 kɛ tú pìì bɛ̀ wèímɛ̀, kɛ nɑù dɛtɔ́ɔ́nnɛ̀, \q1 kɛ̀ kɔnnìnko bɛ nɑɑ̀cɛ̀nɛí. \q1 \v 17 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bo fɔ̃ri bɛ yùtì, \q1 kɛ́ bɛ̀ còńnɔ́ɔ mɛyùbii. \b \p \v 18 Dɛ yiè bo tuɔkɛ dìì yiè mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bo dɛitɛ di sɑ̃tì. Bɛ nɑcɛ̀nɛí kó dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ boú bɛ yùtì nɛ̀ sinɛí dudúúnsì nɛ̀ mɛdɛ̀ì. \v 19 Yɛtootɔ̃rɛ nɛ̀ sinɛí nɛ̀ ifɑ́tíyì. \v 20 Tiyɑɑ̀bomboúntì nɛ̀ sinɑcɛ̀nɛí kó dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀ nɛ̀ inɑɑkũ̀ɔ̃ nɛ̀ tùdɑ̀ɑ̀ríbɛ̀ kó yɛdíè nɛ̀ mɛfĩmmɛ, \v 21 nɛ̀ dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ tũɔ̃̀ yɛwũɔ̃̀. \v 22 Tiyɑɑ̀kpetì nɛ̀ yɛyɑɑ̀bòrɛ̀ pɛ̃kùyɛ̀, tiyɑɑ̀bomboúntì nɛ̀ tidɔutì. \v 23 Siwéi nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù kó tiyɑ̀ɑ̀tì tìì iri nɛ̀ tiyɑɑ̀yɑuti bɛ̀ dɑɑti tì yɛyɔ. \b \q1 \v 24 Dɛ yiè tùdɑ̀ɑ̀rí bo ceetɛ́ kɛ́ɑ̃nnɛ́ kunɔ́ú, \q1 bɛ̀ bo yi iwɛ̃ĩ inɑɑkũ̀ɔ̃ ntɛ̃mɛ̀, \q1 bɛ̀ bo kuó iyùpɑ̃ɑ̃tí kɛ́yóu mɛyùbii, \q1 kɛ́yóu tiyɑɑ̀sɑ̀ɑ̀tì kɛ́yi tifɔ̀ɔ̀tɔ̃̀ntì \q1 kɛ̀ bɛ wennikuu nɑɑ́ nkuhɑ̃ɑ̃tɔ̀ntɔ̀nkù kó kufíɛ̀kù. \s1 Sedisɑdɛmmu ɛì kó bɛkúpobɛ̀ \b \q1 \v 25 Sedisɑdɛmmu, ɑ kó bɛnitidɑɑbɛ̀ yóó kú mudoò miɛkɛ nkɛ, \q1 bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkperíbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ í kũntiní mudoò. \q1 \v 26 Sedisɑdɛmmu nìtìbɛ̀ bo nkɑri o ɛì kó yɛbòrɛ̀, \q1 kɛ kuɔ̀ nyɛkúdɑbùò. \q1 Bɛ̀ bo pɑɑ̀ bɛ bí kɛ́nkɑri mutɑ̃́ɑ̃́ mmiɛkɛ kɛ kuɔ̀. \c 4 \q1 \v 1 Dɛ yiè bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀yiekɛ̀ bo mmurí onitidɔ̀ù òmɑ́ɑ̀, \q1 kɛ tú ti bo nwɑɑ̀ ntimɑ́ɑ̀ ti bo nyo mmù, \q1 ti bo ndo ntimɑ́ɑ̀ tiyɑ̀ɑ̀tì. \q1 Yóu kɛ̀ ti dɑ yenkɛ, \q1 ɑ́ ti dɛitɛ ifɛi. \s1 Kuyie nyó nkɑ̃nkɛ́mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo yentɛ́ kɛ́nkpɑɑ́ Sedisɑdɛmmu \p \v 2 Dɛ yiè ti Yiɛ̀ nKuyie yóó dennɛní dìì tepɑ̀nnì, diì yó ntú Isidɑyɛɛribɛ kó disɑ̃nni, dì yó ndɛumu kɛ wenni, kɛ́pɛitɛ́ yɛbɛ kɛ̀ yɛ̀ nsũ, kɛ̀ diwɛ̀ì ḿbo bɛ̀ɛ̀ bo yentɛ́ kɛ́nkpɑɑ́ dihɛì mu kpɛ́í. \v 3 Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ Siyɔ̃ɔ̃, bɛ̀ɛ̀ bo yentɛ́ kɛ́mbo Sedisɑdɛmmu bɛ̀ bo mbɛ̀ yu kɛ tú Kuyie nkɔbɛ, kɛ yɛ̃́ n wɑ̃̀rimɛ̀ bɛ̀ yètɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu miɛkɛ sɑ̃́ɑ̃̀. \v 4 Ti Yiɛ̀ nKuyie mbo ɔ́útɛ́ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ, nɛ̀ ku nùù kó muyɑɑ́, kɛ́ũtɛ́ mɛnitiyĩ̀ĩ̀ mbɛ̀ còúmmɛ̀ Sedisɑdɛmmu. \v 5 Ti Yiɛ̀ nKuyie mbo ɑ̃nnɛ́ diwɛtirì Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ dì ndíɛ́kɛ́ bɛ̀ɛ̀ dɛ̀ tiku kuyie mmɔ̀nnì, kɛyènkɛ̀ kɛ́ndò nkuyukú kɛ́ncɔ́ú mmuhɑ̃ɑ̃́ kɔ̃mɛ, kɛ́nhɑ̃nkɛnɛ̀ Kuyie nkó tikpetì bɛ yɔ ĩ́nkɛ̀, \v 6 kɛ́ndò ndifii kɛ́ mbɛ̀ dìɛ́kɛ́, kɛ́ mbɛ̀ kɑ̃nkɛ́ kuyiìnkù kuyie mmɔ̀nnì, kɛ́ mbɛ̀ kɑ̃nkɛ́ kuyɑɑkù nɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀. \c 5 \s1 Isidɑyɛɛribɛ túmɛ̀ Kuyie nkó kupɑku \p \v 1 N yóó dentɛ̀ fɛyɛ̀nfɛ̀ nfɛ n nɛ́po kpɛ́í, dɛ kó fɛyɛ̀nfɛ̀ tukúnɛ̀ o pɑku nku. \b \q1 N nɛ́po sɑ̀ù weè do kùútí fínyĩ̀ kó kupɑku \q1 ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ kɛtenkɛ̀ nɑɑti dɛ̀, \q1 \v 2 kɛ́tũntɛ kɛtenkɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀, kɛ́dɛi yɛtɑ̃́rɛ̀, \q1 kɛ́tɑ̃ɑ̃tɛ́ dɛtie ndɛsɑ̀ɑ̀rɛ̀ kɛ́buɔtí, \q1 kɛ́mɑɑ́ didènnì dɛ cuokɛ̀ ò yó mbɑɑnɛ̀ dì, \q1 kɛ́keutɛ́ difɔ̃̀tìrì ò yó nhũti dɛ̀ fínyĩ̀ bɛ, \q1 kɛ́nyɛ̃́ kɛ dò ndɛ̀ yóó piɛ́ yɛbɛ sɑ̀ɑ̀yɛ̀, \q1 kɛ̀ dɛ̀ nɛ́ piɛ́ yɛ̀ɛ̀ í wenni. \b \q1 \v 3 Díndi Sedisɑdɛmmu kɔbɛ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ tí pútɛ́nɛ̀ \q1 mí nnɛ̀ n kóo fínyĩ̀. \q1 \v 4 Ɔ̃̀ndɛ kpɑɑ́ n yí dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ dɛ kó dɛtie nkpɛ́í? \q1 N do yɛ̃́ kɛ́tú dɛ̀ yóó piɛ́ yɛbɛ sɑ̀ɑ̀yɛ̀ nyɛ, \q1 kɛ̀ dɛ̀ nɛ́ piɛ́ yɛbɛ sĩ̀nyɛ̀, bɑ nte? \b \q1 \v 5 Ntɛnɛ̀ n dò nkɛ́dɔɔ̀mɛ̀ dɛ kó dɛtie, \q1 n yóó dɛitɛmu kuperí kɛ̀ iwũɔ̃ dɛ̀ cɑ̀ɑ́kɛ́. \q1 M bo pétɛ́ kuperí kɛ̀ bɛ̀ ndɛ̀ nɑ̀ù. \q1 \v 6 Dɛ kó kupɑku bo kpɑ́nnɛ́, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ nkù kɔ̃ũ òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndɛ̀ kɛ́í, \q1 tipotì nɛ̀ tisɑ̃mpotì dɛ̀ borɛ̀ ɛ̃̀ṹtɛ́. \q1 Kɛ̀ n nɑ́kɛ́ yɛwɛtɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ bɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ɛ dɛ̀ dùótɛ́. \q1 \v 7 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ kóo fínyĩ̀ tie ntú \q1 Isidɑyɛɛribɛ kó kuwuɔ. \q1 Ò tɑ̃ɑ̃tɛ́ dɛ̀ɛ̀ tie kɛ fìí ndɛɛ̀ tu Sudɑɑ kó kubotí, \q1 Kuyie ndo yɛ̃́ kɛ tú bɛɛ̀ yó ndɔɔri dɛ̀ɛ̀ wetí, \q1 kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ dɔɔri dɛ̀ɛ̀ í dò nkɛ́dɔɔ̀. \q1 Bɛɛ̀ do dò nkɛ́ndɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀, \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ nɛ́ kuɔ̀nnɛ̀ bɛɛ̀ kó kuyonku, \q1 tipíìtì timɔu kɛ bo mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ. \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì bɛ̀ɛ̀ fèkù bɛtɔbɛ̀ kpɛrɛ \r (Yɛnɑɑ̀nkékɛ̀ 8-24 wéntɛ́ 10:1-4) \q1 \v 8 Di bo yɑ̀ díndi bɛ̀ɛ̀ mɑɑ́ kɛ mɑɑ́ sicɛ̃́ĩ \q1 kɛ do nkɛ do ndɛpɑɑ nkɛ dèè mɛfíè mmɛmɔu, \q1 kɛ̀ dɛ̀ bo mboní kɛ̀ dí tiekɛ dihɛì dimɔu. \q1 \v 9 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ n tú mù: \q1 Dɛ kó sicɛ̃́ĩ bo dɔúnko, \q1 dɛ kó sicɛ̃sɑ̀ɑ̀sì í yó mmɔkɛ bɛ̀ɛ̀ sì ɑ̃. \q1 \v 10 Kupɑku kùù bo ibɑɑkɛ́ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ ìdɛ́ì, \q1 kɛ̀ bɛ̀ buɔtí fínyĩ̀ kó dɛtie, \q1 kɛ̀ bɛ̀ tɔ̃̀ũ dɛ bɛ kɛ niu mɛnɑɑ̀ \q1 mɛ̀ bɑ́ɑ́ píɛ ndítìrìbɛ̀ sipísìnùmmù, \q1 kɑ̀ɑ buɔtí tidibotì kuyɔ̀rìkù, \q1 ɑ dɛitɛ tɛmɑ́mbòòtɛ̀ mɛmɑ́ɑ̀. \b \q1 \v 11 Di bo yɑ̀! Díndi dɛ̀ ɔ̃ nwenníní, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ cokòo mɛnɑɑ̀ nkperímɛ̀ borɛ̀, \q1 kɛ́ nkɛ ntṹṹnko nɛ̀ kɛyènkòo kɛ́muɔ́. \q1 \v 12 Bɛ̀ɛ̀ ɔ̃ mbɑɑ̀ nkɛ ɑu kɛ bie ntikùtìdùùtì \q1 nɛ̀ yɛbɑ̀rɛ̀ kɛ eu itɑ̃rí, kɛ yɔ̃̀ nkɛ yɔ̃̀ mmɛnɑɑ̀. \q1 Bɑ́ bɛ̀ í wéí mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mpĩ mmùù tɔ̃mmú, \q1 n dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ nɛ̀ n nɔu. \q1 \v 13 N nìtìbɛ̀ í bɑntɛ́mu, dɛɛ̀ te \q1 kɛ̀ bɛ̀ yóó bɛ̀ pĩ̀ḿmú kɛ́kònnɛ̀ \q1 Sikpɑ̀ɑ̀tìbìí bo kú dikònnì \q1 kɛ̀ sinɛ́yɛ̃ĩĩ kuɔ bɛnìtìbɛ̀. \q1 \v 14 Mukṹṹ nhɑ̀ɑ̀tɛmu mu nùù kɛ onnɛ́ mu níí \q1 kɛ bo mɑɑ́nko sikpɑ̀ɑ̀tìbìí nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ tɔbɛ̀ \q1 diwɛ̀ì bo bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ yɑ̃̀nku kɛ úú. \b \q1 \v 15 Onìtì bo nínkú kɛ́sĩ́nnɛ́ Kuyie nyììkɛ̀ \q1 sipɔɔ yɛmbɛ̀ pɔ̀ɔ bo deè kɛ̀ bɛ̀ɛ sĩ́nnɛ́. \q1 \v 16 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́ dɛ̀ndɛ, \q1 kɛ bɛnkú kù dɛumɛ̀, \q1 kɛ bekùnɛ̀ ku nìtìbɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ sìɛ́ kɛ bɛnkú kù wetímɛ̀. \q1 \v 17 Dihɛì bo nɑɑ́ ntidobontì kɛ̀ bɛ̀ ndɛ̀ cɛ̃mmù ipe, \q1 iwũɔ̃ bɛ̀ dùnnɛ ì do borɛ̀, \q1 ibɔbí bo ndɛ̀ cèntì kɛ diiti timútì. \b \q1 \v 18 Di bo yɑ̀ díndi bɛ̀ɛ̀ dɛri di yɛi nkó mucɔ̃́ntimu, \q1 nyinɑ̀ɑ̀kɛ ɔ̃ ndɛrimɛ̀ tɛnɑɑsɑ̃ntɛ̀. \q1 \v 19 Díndi bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ nkɛ tú: Kuyie mmɔ́nnɛ́ \q1 kɛ́dɔɔ̀ ku tɔ̃mmú kɛ̀ ti mù yɑ̀. \q1 Kuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkùu dɔɔ̀ ku tɔ̃mmú \q1 mɛcɑ̃ɑ̃ nkɛ̀ tí kù bɑntɛ́. \b \q1 \v 20 Di bo yɑ̀! Díndi bɛ̀ɛ̀ yu mɛyɛi nkɛ tú mɛsɑ̀ɑ̀, \q1 nkɛ yu mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ tú mɛyɛi, \q1 nkɛ yu kuwenniku kɛ tú dibiìnnì, \q1 kɛ yu dibiìnnì kɛ tú kuwenniku, \q1 kɛ yu dɛtiirɛ kɛ tú dɛwɛɛ̀tìrɛ̀, \q1 kɛ yu dɛwɛɛ̀tìrɛ̀ kɛ tú dɛtiirɛ. \b \q1 \v 21 Di bo yɑ̀ díndi bɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dò ndi ciì \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dò ndi mɔkɛ mɛyɛ̀mmɛ̀. \b \q1 \v 22 Di bo yɑ̀ díndi bɛ̀ɛ̀ yètɛ̀ feí munɑɑ̀yɑ̃̀ɑ̃̀ miɛkɛ, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ mɔ̀kɛ mɛnɑɑ̀ kperímɛ̀ kó yɛkɔ̃m̀bɔ̀. \b \q1 \v 23 Díndi bɛ̀ɛ̀ kommu bɛcɑɑ̀rìbɛ̀ ticuuti kpɛ́í, \q1 kɛ yetírí di bo nkommumɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑɑti. \q1 \v 24 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ di yóó cɔ́útɛ́ timúkpetì kɔ̃mɛ, \q1 muhɑ̃ɑ̃́ nhɔ̃ɔ̃ cɔ́útɛ́mɛ̀ tiyonkɑ̃̀ɑ̃̀tì, \q1 di cĩɛ̃̀ mbo pɑ̃ɑ̃kɛ kɛ̀ di pórímùu yotɛ, \q1 di yetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ n kuɔ́. \q1 Di sènkɛ̀rìmɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, \q1 díndi Isidɑyɛɛribɛ di í tũ n nɑ́ɑǹtì nti. \s1 Kuyie nyóó duɔ́mmɛ̀ kɛ̀ Asidii kɔbɛɛ do Sudɑɑ kɔbɛ \r (Dinɑ́ɑǹkéè 25 wéntɛ́ 9:7-20) \q1 \v 25 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ m miɛkɛ di yɛ̀, \q1 kɛ̀ ǹ yòùtɛ n nɔ̀ùtɛ̀ kɛ dì potɛ́. \q1 Kɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ sɑ̃̀ntɛ̀ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ ku kɛ cóú cóú icɛ miɛkɛ. \q1 Nɛ̀ mɛmmɛ m miɛkɛ í do, \q1 n nɔ̀ùtɛ̀ kpɑɑ́ yuomu di ĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 26 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n còńnɛ́ mɛcɑnnimɛ̀ mmɛ \q1 yɛbotɛ̀ yɛ̀ɛ̀ bo mɛdɛ́timɛ̀ yɛ kpɛ́í. \q1 N yɛ̀ yu nɛ̀ fɛfontìfɛ̀ nfɛ, kɛ yɛ̀ ìtɛ́ní itemmɑ̀nkɛ \q1 kɛ cokùní mɛcɑ̃ɑ̃. \q1 \v 27 Bɛ miɛkɛ òmɔù í yo tihɔ̀ùtì, \q1 bɛ miɛkɛ òmɔù í bètɛ́ bɑ́ omɑ́ɑ̀. \q1 Munɔndɔmmú í bo bɛ̀ kóò mɔù, \q1 bɛ kóò mɔù í yɛ̃̀ nkɛ duɔ́. \q1 Bɛ̀ boú bɛ nɑɑ̀kũ̀ɔ̃ nyi tei tei, \q1 bɛ nɛùtì kó iwɛ̃ĩ í ɔkɛ. \q1 \v 28 Bɛ̀ sũ̀ɔ̃́tɛ́mu bɛ̀ pie, kɛ fĩnnɛ́ bɛ tɑ̃nnɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ sɛ̃ĩ́ kpɛ̀ɛ̀tɛ̀ dònnɛ̀ yɛtɑ̃́rɛ̀ \q1 kɛ̀ bɛ nɑɑsɛ̃ĩ́ cɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ cokù tɛfɔ̀dɔ́ntɛ̀ kɔ̃mɛ. \q1 \v 29 Kɛ̀ bɛ̀ kontí kucìrícìrìyɔ̃kù kɔ̃mɛ, \q1 kɛ̀ bɛ dɑbùò ndònnɛ̀ yɛcìrícìrìpɑ̀ɑ̀ kpɛyɛ, \q1 kɛ̀ bɛ ũntí, kɛ̀ bɛ̀ pĩ dɛ̀mɑrɛ̀ òmɔù ɔ̃ɔ̃ í nfìètɛ. \b \q1 \v 30 Dɛ yiè Asidii kɔbɛ bo do Isidɑyɛɛribɛ \q1 kɛ̀ bɛ uutoo ndònnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɔku ɔ̃ ndòmmɛ̀ kuyɑɑkù fùùtɛ̀ dìì mɔ̀nnì. \q1 Dɛ yiè yɛwɛtɛ̀ bo sɔutɛ kɛ̀ dibiìnnìi dɑ́tínnɛ́ kɛtenkɛ̀, \q1 kɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mbo. \c 6 \s1 Kuyie nyúmɛ̀ Esɑii mutɔ̃mmú \p \v 1 Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Osiɑsi ku dìì benni, kɛ̀ Kuyie nní mbɛnkɛ kumɑ́ɑ̀ kɛ̀ n kù yɑ̀, kɛ̀ kù kɑ̀ri dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì okùrì mɑrì ĩ́nkɛ̀ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, kɛ̀ ku yɑɑ̀bòrì pitɛ́ kɛ píɛ́kɛ́ tɛ miɛkɛ. \v 2 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ kperɛ̀ còḿmú kɛ kù cɛ̃̀ti, kɛ mɔkɛ bɑ́ dì ifìɛ̀ti ìkuɔ̀, kɛ̀ ìdɛ́ì tu ìì ɔ̃ ndɑ́ɑ́tí di yuu, itɛì ìdɛ́ì sinɑɑ̀cɛ̀i, itɛì ìdɛ́ì ìì pùùnɛ̀. \v 3 Kɛ̀ yɛ̀ nɑ̀ɑ́ nyɛtɔbɛ̀ kɛ tú: \b \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ dò mpɑ́í pɑ́í nwe, \q1 kòo kpetì pìɛ́kɛ́ kɛtenkɛ̀ kɛmɔu. \b \p \v 4 Kɛ̀ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrɛ̀ kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ɛ sɑ̃ntɛ̀ nɛ̀ ku tɔ̃rɛ̀ kperɛ̀ kó mɛtɑmmɛ̀ kpɛ́í. Kɛ̀ kuyukúu píɛ nku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ. \v 5 Kɛ̀ n kuɔ́nko kɛ dɔ̀: N kúmu yíe! N tú onìtì nwe wèè nùù sĩ̀, kɛ̀ nh ɑ̃ kubotí kùù kó bɛnìtìbɛ̀ nɔ̀ sĩ̀ mbɛ cuokɛ̀, kɛ̀ n nuɔ nyɑ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ. \b \p \v 6 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ Kuyie ntɔ̃rɛ̀ kperɛ̀ kó dìmɑrìi puuní m bíɛ́kɛ̀, kɛ tɔ dihɑ̃ɑ̃kɔ̃nni, kɛ di dɛ̀itɛní diwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ ihɑɑkɛ́, \v 7 kɛ́ dì kɑ̀ɑ́kɛ́ n nùù kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Dihɑ̃ɑ̃kɔ̃nni diì mmɛ̀ nkɑ̀ɑ́kɛ́mɛ̀ ɑ nùù, \q1 dì wenkɛmu. \q1 A yɛi ndɛ̀itɛmu, bɛ̀ ũtɛ́mu ɑ yɛi. \q1 \v 8 Kɛ̀ n keè ti Yiɛ̀ nKuyie nkó mɛtɑmmɛ̀ kɛ̀ kù tu: \q1 M bo tɔ̃ nwe? \q1 We mbo kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ ti kó tinɑ́ɑǹtì? \q1 Kɛ̀ ǹ dɔ̀: Ntɛ mí, ń tɔ̃. \q1 \v 9 Kɛ̀ dɛ kó mɛtɑmmɛ̀ dɔ̀: \q1 Kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ ku mbotí kɔbɛ kɛ dɔ̀: \q1 Di bo nyo di mɛ mbɑ́ɑ́ keè, \q1 kɛ́nwúó, di mɛ mbɑ́ɑ́ bɑntɛ́. \q1 \v 10 Kɛ yɛ̃́ dɛ kó kubotí kɔbɛ yɛ̀mmɛ̀ kpeńnìmɛ̀, \q1 bɛ̀ í yíé ntìmɑtì, \q1 kɛ ĩ̀tínnɛ́ bɛ to kɛ bɑ́ɑ́ keè, \q1 kɛ ũ̀ṹ nkɛ bɑ́ɑ́ yɑ̀, \q1 bɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo ceetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ̀ m bɛ̀ miɛkùnnɛ. \q1 \v 11 Kɛ̀ n kù bekɛ́ kɛ dɔ̀: \q1 Dɛ̀ yó mmɛ̀ dò kɛ kɑ̃́ɑ̃́ ndɛ? \q1 Kɛ̀ dɛ kó mɛtɑmmɛ̀ dɔ̀: \q1 Dɛ̀ yó mmɛ ndò nkɛ kémmúnɛ̀ dihɛì bo dɔúnkomɛ̀, \q1 kɛ̀ sicɛ̃́ĩĩ pɑɑ̀ bɛ̀ɛ̀ bo nsì ɑ̃, \q1 kɛ̀ dihɛìi nɑɑ́ ndikpɑ́ɑ̀. \b \q1 \v 12 Dɛ̀ yó mmɛ ndò nkɛ kémmúnɛ̀, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bo cíɛmmɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ \q1 kɛ̀ dihɛì dɔúnko kɛ́nɑɑ́ nfɛkpɑ́fɛ̀. \q1 \v 13 Dɛ kó dihɛì kó bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo yentɛ́, \q1 kɛ́nkpɑɑ́ sɑ́m̀pɔ́ sɑ́m̀pɔ́, \q1 bɛ̀ í yó ndɛ̀ kpɑɑ́. \q1 Dɛ̀ nɛ́ yó ndònnɛ̀ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kɔ̃ṹmɛ̀ mmɛ mutie, \q1 kɛ̀ dikũ̀nnì nkpɑɑ́ kɛ́puku. \q1 Mɛɛ̀ botí nku dikũ̀nnì dìì kpɑɑ́ \q1 di miɛkɛ nkɛ kuwuɔ nsɑ̀ɑ̀kù yɛ̀tìnímɛ̀. \c 7 \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Esɑii wèè nɑ̀ɑ́ nku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì \p \v 1 Osiɑsi birɛ Yotɑmmu kó dɛbirɛ Aɑsi tu dìì mɔ̀nnì Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì. Dɛ mɔ̀nnì ndi Sidii kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì, Desinni nɛ̀ Demɑdiɑ birɛ Pekɑɑ Isidɑyɛɛribɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ bɛ̀ɛ do Sedisɑdɛmmu kɛ bo ò pɔ̀ntɛ kɛ mɛ nyí nnɑ. \v 2 Kɛ̀ bɛ̀ɛ tì nɑ̀kɛ́ Dɑfiti yɑɑ̀birɛ Aɑsi nɛ̀ o kpɑ̀ɑ̀tìyuu kɔbɛ kɛ dɔ̀: Sidii kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɑ̀tɛ́ Efɑdɑimmu tempɛ̃. Aɑsi nɛ̀ o kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ tì kèè kɛ̀ bɛ kɔ̃̀ntì nhɑu, kuyɑɑkù ɔ̃ɔ̃ fuutɛ kɛ̀ dɛtie nní nhɔ̃mmɛ̀ kutúúkù. \b \p \v 3 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Esɑii kɛ dɔ̀: Túótɛ́ ɑ birɛ Seɑsubu kɛ̀ di kɔtɛ ditɑ̃rì kó mɛniɛ mpũɔ̃̀ nkɛ cuutiní dɛ̀ diyɑɑ̀hɔubinni kɛ́yɑ̀ Aɑsi. \v 4 Kɑ̀ɑ ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Wèe pĩ́ nhomɑ́ɑ̀, ò bɑ́ ndé, o kɔ̃m̀bùɔ̀tì bɑ́ nduò Sidii kɔbɛ Desinni nɛ̀ Demɑdiɑ kpɛ́í, bɛ̀ dònnɛ̀ tɛdɑkɛ̀mpùtɛ̀ tɛ̀ɛ̀ cɔ̀útɛ́ kɛ́deè tɛ̀ntɛ kɛ̀ kuyukú kuti. \v 5 N yɛ̃́mu kɛ dò nSidii kɔbɛ nɛ̀ Pekɑɑ kɔbɛ nɛ̀ Efɑdɑimmu kó kuwuɔ nkɔbɛ bɛ̀ dɑ dɔ́nɛ̀ mɛyɛi mmɛ, kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: \v 6 Yóunɛ̀ kɛ̀ tí do Sudɑɑ kɔbɛ kɛ́ bɛ̀ ɑ̃nnɛ́ kufɔ̃wɑɑ́ kɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ muwɛ̃rímú kɛ̀ bɛ̀ ti wɛ̃nnɛ́nɛ̀ kɛ̀ tí pĩ́ nTɑbɛɛdi birɛ tikpɑ̀tì. \v 7 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ bɛ́immu kɛ tú dɛ̀ í yóó dɔɔ̀ ò tu dɛ̀ bɑ́ɑ́ di. \q1 \v 8 Kɛ yɛ̃́ Dɑmɑɑsi weè tumɛ̀ Sidii kó dihɛidiɛ̀. \q1 Kɛ̀ Desinni tu di kóo kpɑ̀ɑ̀tì. \q1 Dɛ̀ bo nyóó yĩ́ yɛbie nsipísìkuɔ̀ nɛ̀ yɛ̀nùmmù, \q1 kɛ̀ bɛ̀ nɑmu Efɑdɑimmu kó kuwuɔ, \q1 kù tɛ̃́nkɛ í yó nkpɑɑ́. \q1 \v 9 Sɑmmɑrii weè tu Efɑdɑimmu kó dihɛidiɛ̀, \q1 kɛ̀ Demɑdiɑ birɛ tú di kóo kpɑ̀ɑ̀tì. \q1 Kɛ̀ di í yie ti Yiɛ̀ nKuyie nkpɛti \q1 kɛ kù tɑunɛ̀ di í yóó nhɑ̃ kɛ bo. \s1 Dɛ̀ɛ̀ bɛnkú Kuyie nti bonɛ̀mɛ̀ \p \v 10 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nsɔɔtɛ́ ku nɑ́ɑǹtì kɛ́bɛ́innɛ̀ Aɑsi kɛ dɔ̀: \v 11 Bekɛ́ mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie kɛ̀ n dɑ bɛnkɛ mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ mɑmɛ̀ kɛtenkɛ̀ miɛkɛ yoo kɛĩ́nkɛ̀ miɛkɛ. \p \v 12 Kɛ̀ Aɑsii bɛ́i nkɛ dɔ̀: N yí yóó bekɛ́ n Yiɛ̀ nKuyie ntìmɑtì n yí dɔ́ kɛ dɑ bennɛ́. \p \v 13 Kɛ̀ Esɑii ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Díndi Dɑfiti yɑɑ̀bí bɛnìtìbɛ̀ mɛ ndi ɔ̀unɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ í sɑ̀nnɛ̀ kɛ̀ di dɔ́ Kuyie ndi ɔunɑ̀ɑ̀? \v 14 Dɛɛ̀ te kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó di duɔ́ mmɛcɑnnimɛ̀: Dɛsɑpùmbirɛ dɛ̀ɛ̀ mu nyí duɔ́nɛ̀ onitidɔ̀ù dɛ̀ bo púó nkɛ́pɛitɛ́ dɛnitidɑbirɛ kɛ́ dɛ̀ yu kɛ dɔ̀ Emmɑniyɛɛri (dɛ̀ɛ̀ tu Kuyie nti bonɛ̀). \v 15 Dɛ kó dɛbirɛ yó nyɔ̃ mmɛnɑɑmiɛ̀ mmɛ nɛ̀ mɛcekùɔ̀ nkɛ yɑ̀ɑ tuɔkɛnɛ̀ dɛ̀ bo yetɛmɛ̀ mɛyɛi nkɛ́tɑ̃ɑ̃tɛ́ mɛsɑ̀ɑ̀. \v 16 Dɛ bo nyóó tuɔkɛ dɛ̀ bo yetɛmɛ̀ mɛyɛi nkɛ́tɑ̃ɑ̃tɛ́ mɛsɑ̀ɑ̀ kɛ̀ dɛ kó yɛhɛkɛ̀ yɛdɛ́ ɑ dé yɛ̀ɛ̀ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ dɔúnkomu. \v 17 Fɔ̃́ nti Yiɛ̀ nKuyie nnɛ́ yóó duɔ́ nkɛ̀ yɛwe yonkuyɛ yɛɛ̀ dɑ tuɔkɛní fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu, di mu nyí yɑ̀ yɛ botí nɛ̀ Efɑdɑimmu yɑ̀tɛnɛ̀ dìì yiè Sudɑɑ kɔbɛ. M buɔ̀ Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì yóó di domɛ̀ mmɛ. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ bɛ̀ yóó bɛ̀ domɛ̀ kɛ́cɑkɛ bɛ ɛì \q1 \v 18 Dɛ kó diyiè ti Yiɛ̀ nKuyie mbo fontɛ \q1 kɛ̀ Esibiti kó isɛ̃ĩĩ ìtɛ́ní. \q1 Kɛ̀ kùu fontɛ kɛ̀ icee ítɛ́ní Asidii, \q1 \v 19 kɛ́kɔtɛní kɛ́dɑ́tínnɛ́ ikó nyimɔu \q1 nɛ̀ yɛkondɑkɛ yɛmɔu \q1 nɛ̀ yɛpèrɛ̀ kó mɛfíè mmɛmɔu \q1 nɛ̀ tifɑ̃pèùtì timɔu nɛ̀ iwũɔ̃ cèntì dɛ̀. \b \q1 \v 20 Dɛ yiè ti Yiɛ̀ nKuyie mbo ikú oponkorì kukó nyɑ́ɑ̀ kou, \q1 Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì, kòo kuó \q1 di yùtì nɛ̀ di dɛɛ̀mbìi nɛ̀ di cìtì \f + \fr 7:20 \fr*\fk ...kuó di yùtì nɛ̀ di dɛɛ̀mbìi: \fk*\ft Dɛ̀ bɛnkú\ft*\f* Isidɑyɛɛribɛ dootitɔbɛ̀ yóó bɛ nɑmɛ̀ mmɛ kɛ́ bɛ̀ fɛ̃́ũ. \b \q1 \v 21 Dɛ yiè bɑ́ wèè nìtì ò níí bo ncɛ̃mmú \q1 fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ fɛ̀mɑ́ɑ̀ nɛ̀ ipe ìdɛ́ì. \q1 \v 22 Mɛnɑɑmiɛ̀ mbo mpíɛ́kɛ́, \q1 bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ dihɛì, \q1 bɛ̀ bo nyo mmɛnɑɑmiɛnkùɔ̀ nnɛ̀ mɛcekùɔ̀. \b \q1 \v 23 Dɛ mɔ̀nnì fínyĩ̀ kó dɛpɑɑ ndɛ̀ɛ̀ kó dɛtie mbo tɛkɔùpíítɛ̀ \q1 kɛ dò nkɛ̀ bɛ̀ bo dɛ̀ fìtɛ́ dɛ díítí mbo mɛdítíbii ntɛkɔùpíítɛ̀ (1000), \q1 dɛ kó dɛpɑɑ mbo kpɑ́nnɛ́ kɛ́yɛ tipotì nɛ̀ tisɑ̃mpotì. \q1 \v 24 Kɛ̀ bɛ̀ ndɛ nkɔrì kupɑɑwɑɑ́ nnɛ̀ dɛtɑ̃nnɛ̀ nɛ̀ ipie, \q1 dɛ kó kɛtenkɛ̀ bo nɑɑ́ ntipotì nɛ̀ tisɑ̃mpotì mɑ́ɑ̀ kɔkɛ. \q1 \v 25 Yɛtɑ̃rɛ̀ yɛmɔu bɛ̀ do kuuti yɛ̀ nɛ̀ sikɑ̃mmùu, \q1 bɛnìtìbɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yóó ndɑɑti kɛ keri dɛ kó dɛpɑɑ mmiɛkɛ \q1 ipo yɑ̀ɑ̀ bo bɛ̀ kũ̀ṹ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, \q1 kɛ̀ bo nɑɑ́ nyinɑ̀ɑ̀kɛ kó ditũ̀nnì, \q1 ipe kó diciènnì. \c 8 \s1 Bɛ̀ yóó pɔntɛmɛ̀ Sɑmmɑrii ɛì nɛ̀ Dɑmɑɑsi kpɛri kɛ́hɛí yɛ kpɛrɛ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Túótɛ́ kutɑ̃́píɛ̀kù diɛkù kɛ́wɑ̃ri kɛ yĩ́: Kupɔ̀nkɛhɛikù. Kɛ̀ dɛ kó iwɑ̃rii nfeí. \v 2 Kɛ̀ n kù wɑ̃̀ri kɛ́bɛnkɛ bɛnìtìbɛ̀ mɔ́mmɔmbɛ bɛ̀dɛ́bɛ̀, ikuɔ́ nìùtì Udiyɑ nɛ̀ Yebedekiyɑɑ birɛ Sɑkɑrii. \v 3 Kɛ̀ n duɔ́nɛ̀ m pokù Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò kòo púó nkɛ́pɛitɛ́ dɛnitidɑbirɛ, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀ n dɛ̀ yu diyètìrì kɛ dɔ̀: Kupɔ̀nkɛhɛikù. \v 4 Kɛ yɛ̃́ dɛ kó dɛbirɛ yó nkpɑɑ́mɛ̀ kɛ í nɑ kɛ yĩ n yɔ̃ yoo n cicɛ, kɛ̀ bɛ̀ pɔ̀ntɛmu Dɑmɑɑsi kɛ ɛí o kpɛrɛ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ bo Sɑmmɑrii kɛ kònnɛ̀ Asidii. \s1 Asidii kɔbɛ domɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ \p \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \b \q1 \v 6 Bɛnìtìbɛ̀ sènkɛ̀rìmu kukó nSidowee kó mɛniɛ \q1 mɛ̀ɛ̀ pũɔ̃̀ mmɛyɔɔ̀mmɛ̀. \q1 Dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ kɔ̃̀ntì yɑ̃rikɛ \q1 kɛ̀ bɛ̀ kpeutí bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ \q1 Desinni nɛ̀ Pekɑɑ bɛ̀ ììkɛ̀. \q1 \v 7 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie \q1 kɛ̀ n yóó duɔ́ nkɛ̀ Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tìi di do, \q1 nɛ̀ o kó tikpetì timɔu. \q1 Kɛ́ndònnɛ̀ mɛnɛ́kperímɛ̀ ɔ̃ ntɑtiní kukó nkɛ dòmmɛ̀. \q1 Mɛ̀ ɔ̃ɔ̃ píɛ kukó nhEfɑdɑti kɛ́ kù dɑ̀tínnɛ́mɛ̀. \q1 Mɛ̀ ɔ̃ɔ̃ dɑ́tínnɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí yɛkonnɛ́bìɛ̀ nkɛ́mpũɔ̃̀. \q1 \v 8 Mɛ̀ bo dɑ́tínnɛ́ Sudɑɑ kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ kuri \q1 kɛ́nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ bɛ fɔ̃̀níí, \q1 mɛ̀ bo pɔ̃ntɛ́ kɛ́dɑ́tínnɛ́ ɑ ɛì dimɔu, \q1 di duɔ́ kɛ kɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ̀, ɑ́ú yoo! Emmɑniyɛɛri\f + \fr 8:8 \fr*\fk Emmɑniyɛɛri: \fk*\ft Wéntɛ́ Esɑii 7:14 nɛ̀ 8:10.\ft*\f*. \s1 Yɛbotɛ̀ wùó nkɛ bo dɔɔ̀ dɛ̀ tu dɛtetìrɛ̀ ndɛ \q1 \v 9 Díndi yɛbotɛ̀ bɑ́ kɛ̀ di dɔ́ dí wɛ̃nnɛ́ kɛ́bɑ́ɑ́tí, \q1 kufɔ̃wɑɑ́ mbo di kpɛ́ɛ́tɛ́. \q1 Kéntɛ́nɛ̀ díndi yɛhɛkɛ̀ dɛ́tiyɛ̀ kɔbɛ kɛ́keè, \q1 bɑ́ kɛ̀ di dɔ́ dí bɑ́ɑ́tí mɛ̀ɛ̀ botí \q1 kufɔ̃wɑɑ́ mbo di kpɛ́ɛ́tɛ́. \q1 \v 10 Bɑ́ kɛ̀ di dɔ́ dí nɑ́kɛ́ kɛ bo dɔɔ̀ tì, \q1 tì bo díɛ́. \q1 Nɑ́kɛ́nɛ̀ kɛ́tɑ̃ɑ̃tɛ́ di dɔ́ tì. \q1 Di tɛtì mɛ mbɑ́ɑ́ dɔɔ̀! \q1 Kɛ yɛ̃́ Kuyie nti bonɛ̀mɛ̀. \s1 Kuyie nyɛ̃mmɛ̀ Esɑii nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɑ́ɑ́ teetɛ́ bɛtɔbɛ̀ \q1 \v 11 Ti Yiɛ̀ nKuyie nni mpĩ ndìì mɔ̀nnì, \q1 kɛ́ n cɑummu kɛ dɔ̀: \q1 Bɑ́ɑ́ tũnnɛ ku mbotí tũ nkùù cɛ. \q1 Kɛ́ n nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: \b \q1 \v 12 Bɑ́ɑ́ teetɛ́nɛ̀ dɛ kó bɛnìtìbɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ dɑ̀kii kɛ bo bɔ ndihɛì kóo kpɑ̀ɑ̀tì, \q1 di bɑ́ɑ́ bɛ̀ teetɛ́, di bɑ́ ndé bɛ̀ dé dɛ̀, \q1 di kɔ̃m̀bùɔ̀tì bɑ́ ndɛ̀ duò. \q1 \v 13 Ti yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ, \q1 di dò nkɛ́nyɛ̃́ kɛ do nweè tu wèè kpɑ mɛyɛi, \q1 weǹwe di dò nkɛ́ndémɛ̀, \q1 weè mɑ́ɑ̀ ndi di kɔ̃m̀bùɔ̀tì dò nkɛ́nduòmɛ̀. \q1 \v 14 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu disɔ̀rì ndi dìì dò mpɑ́íí, \q1 kɛ nɛ́ tú ditɑ̃́rì bɛnìtìbɛ̀ yó mbétírí dì kɛ duò \q1 dìì yó mbuɔ̀ mbɛnìtìbɛ̀, \q1 kɛ do ntimɑ́tì dindííntì Isidɑyɛɛribɛ kó yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛdɛ́ kpɛ́í. \q1 Kɛ dò nticùɔ̀tì Sedisɑdɛmmu kpɛ́í. \q1 \v 15 Bɛnìtìbɛ̀ kusṹkù yó mbétírí dì kɛ duò kɛ kékíí. \q1 Bɛ̀ bo duó timɑ́tì dindííntì miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ pĩ̀ḿmú. \s1 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò dòmmɛ̀ kɛ́nkémmú Kuyie nyóó dɔɔ̀ tì \p \v 16 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Sɔnnɛ dɛ kó tinɑ́ɑǹtì nɛ̀ dɛ kó itié n tũ̀mbɛ̀ kpɛ́í. \v 17 N Yiɛ̀ nKuyie mbùtínnɛ́mu Sɑkɔbu yɑɑ̀bí. Bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ n ku mbúɔ́, n kù kèḿmúmu. \v 18 Mí nnɛ̀ m bí, ti Yiɛ̀ nKuyie nkùù bo Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì, kù n duɔ́ nyì, ti tú Kuyie Mpɑkɛdɑɑ kó mɛcɑnnimɛ̀ mmɛ, kɛ bɛnkú ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ yóó dɔɔ̀ tì Isidɑyɛɛri. \b \p \v 19 Kɛ̀ bɛ̀ di nɑ̀kɛ́ kɛ tú: Kɔtɛnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bourí tinùbootì bɛ̀ borɛ̀, nɛ̀ bɛpɑ̃ɑ̃bɛ̀ borɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ dí pɑ̃ɑ̃́, bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ ɔ̃ nnɑ́ɑ́ mbɛ nɔ̀ miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ ɔ̃ nwɛ́ú kɛ́tú, dɛ̀ wennimu kɛ dò nhonìtì níí beé nho bɔɔ̀, kɛ́mbourí tinùbootì, kɛ̀ bɛcíríbɛ̀ ò nɑ̀ɑ́ mbɛ̀ɛ̀ fòù bɛ kpɛti. \v 20 Di tɛ̃́nnɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie nkó itié nɛ̀ ku nɑ́ɑǹtì ti dò nkɛ dɛ ntũnnɛ, kɛ̀ wèè í dɛ̀ tũ̀nnɛ̀ ò bɑ́ɑ́ yɑ̀ Kuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀. \s1 Dikònnì nɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ dɛ̀ yóó tɑnnímɛ̀ \q1 \v 21 Dikònnì bo bɛ̀ potɛ́ kɛ́ bɛ̀ ɑutɛ́, \q1 kɛ̀ bɛ̀ nkérí dihɛì miɛkɛ nɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ miɛkɛɛ yɛnní, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɔmmú kusĩ̀nkù \q1 bɛ ɛì kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ Kuyie, kɛ́mbúɔ́ tiwɛtì. \q1 \v 22 Kɛ sĩ́nnɛ́ní kɛtenkɛ̀ kɛ́yɑ̀ dibiìnnì \q1 nɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ kpɛrɛ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ duò tikɔ̃m̀bùɔ̀tì, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ tèntoo dibiìnnì miɛkɛ. \c 9 \q1 \v 1 Dibiìnnì í yóó nhɑ̃ kɛ bo dihɛì \q1 mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ bo dìì miɛkɛ. \s1 Kuyie nyóó dɛɛtɛ́mɛ̀ ku kɔbɛ \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑnnɛ́ Sɑbunɔɔ kó dihɛì \q1 nɛ̀ Nɛfutɑdii kpɛri ifɛi miɛkɛ nkɛ. \q1 Dɛ̀ nɛ́ yó mboní kɛ̀ kùu yɛ̀ dɛ̀úkùnnɛmu, \q1 kɛ́túótɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Suditɛ̃ɛ̃ \q1 kukó nyɑ́ɑ̀ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ nɛ̀ Kɑdideeo \q1 bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ bɛ kó kutempɛ̃. \q1 \v 2 Kubotí kùù do kérí kɛyensɔ̀ùkɛ̀ miɛkɛ \q1 kù yɑ̀mu kuwenniku diɛkù. \q1 Bɛ̀ɛ̀ do bo dibiìnnì kó dihɛì \q1 mukṹṹ nkpɛri \q1 kɛ̀ kuwennikuu bɛ̀ mìítɛ́. \q1 \v 3 Ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ́ duɔ́ nkɑ̀ɑ nìtìbɛ̀ɛ sṹṹ \q1 duɔ́ mbɛ diwɛ̀ì diɛrì, \q1 kɛ́ bɛ̀ duɔ́ nkuyɛǹnɑɑtí, \q1 kɛ̀ bɛ̀ nyɑ̃nku ɑ ììkɛ̀ \q1 bɛ̀ ɔ̃ nyɑ̃nku mɛ̀ɛ̀ botí dididɛ̀ì mɔ̀nnì \q1 kɛ íú bɛ̀ ɔ̃ ntoti bɛ̀ ɛí dɛ̀ kɛ íúmɛ̀. \b \q1 \v 4 Bɛ dootitɔbɛ̀ do bɛ̀ buú nkùù nɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú, \q1 kumundɔú bɛ̀ do bukú kù \q1 kupɑ̀ɑ̀ti bɛ̀ do bɛ̀ puotìnɛ̀ kù, \q1 ɑ dɛ̀ kèétɛ́mu bɛ̀ do dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Mɑndiyɑ̃ɑ̃ ɛì. \q1 \v 5 Bɛ dootitɔbɛ̀ do puotì yɛtɑ̀rɛ̀ nɛ̀ tìì ɑ̃ɑ̃pɔ̀nnɛùtì \q1 nɛ̀ tìì yɑ̀ɑ̀tì dɛ̀ɛ̀ mùɔ̀tì mɛyĩ̀ĩ̀ \q1 dɛ̀ tɑti muhɑ̃ɑ̃́ mmiɛkɛ nkɛ, \q1 muhɑ̃ɑ̃́ mborɛ̀ cɔ̀útɛ́. \q1 \v 6 Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ ti pɛitɛ́mɛ̀ dɛbirɛ \q1 bɛ̀ ti pɑ̃mu dɛnitidɑbirɛ \q1 Kuyie ndɛ nduɔ́ nkɛ̀ dɛ̀ bo mbɑkɛ́. \q1 Bɛ̀ bo ndɛ̀ yu kɛ tú: \q1 Otentìsɑ̀ɑ̀wè \q1 Kuyie nkperíkù, \q1 ti cicɛ wèè bo sɑ̃́ɑ̃̀ \q1 mɛom̀pùmɛ̀ kóo kpɑ̀ɑ̀tì \q1 \v 7 O kpɑ̀tì yó ndɛ́úkúmu \q1 kɛ̀ mɛom̀pùmɛ̀ mbo sɑ̃́ɑ̃̀ \q1 kòo fíí nDɑfiti kpɑ̀tì kɛ̀ tì nsɔkɛ́ \q1 kòo mbɑkɛ́ o kpɑ̀ɑ̀tìyuu. \q1 Mɛwetímmɛ̀ nɛ̀ timɔ́mmɔnti \q1 kɛ̀ dɛ̀ mbo di mmɔ̀nnì nɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀o. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ́mu ku kɔbɛ mɛdiɛ̀ dɛɛ̀ kpɛ́í nte, \q1 kɛ̀ kù yóó dɛ̀ dɔ̀ɔ̀. \s1 Kuyie mpotɛ́ kùù yɛ̃ĩku bɛ̀ɛ̀ bo Sɑmmɑrii \r (Wéntɛ́ 5:25) \b \q1 \v 8 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i ti nnɑ́ɑǹtì kɛ kpɑnnɛ̀ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí \q1 kɛ̀ tì bɛ̀ do bɛmbɛ Isidɑyɛɛribɛ. \q1 \v 9 Kɛ̀ kubotí kumɔu tì kèè \q1 Efɑdɑimmu ɛì kɔbɛ nɛ̀ Sɑmmɑrii omɔu kɔbɛ bɛ̀ tì kèèmu. \q1 Kɛ̀ tɛfentɛ̀ bɛ̀ dɛutɛ́ kɛ̀ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nkɛ́tú: \q1 \v 10 Titɑ̃́tì kó iduotí iì do, \q1 kɛ̀ ti yóó mɑɑ́nɛ̀ yɛtɑ̃́hokùyɛ̀ \q1 bɛ̀ kɔ̃ṹ dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ sikomɔ́ɔ̀, kɛ̀ ti yóó fííkú \q1 dɛtekperɛ̀ bɛ̀ tu dɛ̀ sɛ́tìrì. \q1 \v 11 Mí nKuyie mbɛ Yiɛ̀ mmíì duɔ́ nkòo kpɑ̀ɑ̀tì Desinni ɛì kɔbɛ bɛ̀ do. \q1 Mí nKuyie mmíì íi mbɛ dootitɔbɛ̀ miɛkɛ. \q1 \v 12 Sidii kɔbɛ bɛɛ̀ ìtɛ́ní diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ \q1 kɛ̀ Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ ìtɛ́ní diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ \q1 kɛ̀ bɛ̀ ɑ̀ɑtɛ kɛ mɑɑnko Isidɑyɛɛribɛ \q1 bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie m miɛkɛ í do \q1 n nɔ̀ùtɛ̀ kpɑɑ́ yuomu Isidɑyɛɛribɛ kpɛ́í. \b \q1 \v 13 Bɑ́ nɛ̀ m mɛ mbɛ̀ potɛ́mɛ̀ bɛ̀ í wɛ̃̀tɛní m borɛ̀, \q1 bɛ̀ í n wɑmmú mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ. \q1 \v 14 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie \q1 kɛ̀ n yóó kéétɛ́ Isidɑyɛɛribɛ yuu nɛ̀ bɛ yóú, \q1 n yóó kɔ̃ṹmu tipuonti nɛ̀ tipèntì \f + \fr 9:13-14 \fr*\fk tipuonti nɛ̀ tipèntì: \fk*\ft Dɛ̀ bɛnkú bɛ̀ɛ̀ tu bɛ̀ mbɛ bɛdiɛbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀ Esibiti ɛì miɛkɛ.\ft*\f* diyiè dìmɑ́ɑ̀. \q1 Diyuu bɛnkú bɛkótíbɛ̀ mbɛ nɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí. \q1 Kɛ̀ kuyóú bɛnkú bɛ̀ɛ̀ tu bɛmɑ́ɑ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀. \q1 \v 16 Kuwuɔ nkuù nkó bɛnìùbɛ̀ kù fétìnkomu. \q1 Bɛ̀ bɛ̀ niitɛ́ kucɛ yɛiku nku. \q1 \v 17 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie \q1 kɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ í nɑɑtinɛ̀ dɛ kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ \q1 m mɛ nyí yóó kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ bɛ kó iciribí nɛ̀ bɛkúpobɛ̀ \q1 kɛ yɛ̃́ bɛmɔu bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ dɛ̀ɛ̀ í wenni dɛ̀ ndɛ. \q1 Bɛ̀ tu bɛnitidɔnnibɛ̀ mbɛ kɛ̀ tinɑ́ɑnyɛiti píɛ́kɛ́ bɛ nɔ̀ \q1 dɛɛ̀ te mí nKuyie nkɛ̀ m miɛkɛ bɛ pɛ́ì, kɛ̀ n yùo n nɔ̀ùtɛ̀ bɛ kpɛ́í. \b \q1 \v 18 Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ yonku dò mmuhɑ̃ɑ̃́ mmu, \q1 kɛ cɔ́ú ntipotì nɛ̀ tisɑ̃mpotì \q1 kɛ cɔ́ú nkutúúkù tikɔ̃̀tì \q1 kɛ̀ kuyukú fĩ nkɛ dekù tiwɛtì. \q1 \v 19 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ weè miɛkɛ cɔ̀útɛ́ bɛnìtìbɛ̀, \q1 kòo miɛkɛ kó muhɑ̃ɑ̃́ mbɛ̀ tùɔ̀, \q1 bɑ́ wè kòò cekɛ́ o yuu. \q1 \v 20 Bɛ̀ níí yuntɛní kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ \q1 dɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ kuɔ bɛ kònnì, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ ɛíní kucɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kɛ́mɑɑ́nko \q1 bɛ̀ mɛ mbɑ́ nsɑ̀nnɛ̀. \q1 Bɑ́ wè kòò cɑ̀ɑ́ nho kou bɑkù. \q1 \v 21 Kɛ̀ Mɑnɑnsee kɔbɛ cɑ́ɑ́ nhEfɑdɑimmu kɔbɛ, \q1 kɛ̀ Efɑdɑimmu kɔbɛ cɑ́ɑ́ mMɑnɑnsee kɔbɛ, \q1 dɛ kó iwuɔ nyidɛ́ kɛ̀ ì wɛ̃nnɛ́ kɛ cɑ́ɑ́ nSudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ, \q1 bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie m miɛkɛ í do, \q1 n kpɑɑ́ yuomu n nɔ̀ùtɛ̀ bɛ kpɛ́í. \c 10 \s1 Kuyie nkpɑ̀nnɛ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ fɛ̃́ũnko bɛcĩ̀rìbɛ̀ \r (Yɛnɑ́ɑǹkékɛ̀ 1-4 wéntɛ́ 5:8-24) \q1 \v 1 Di bo yɑ̀! Díndi bɛ̀ɛ̀ dɔunko siyɑ́ɑ̀bìsí kó ikuɔ́, \q1 kɛ ì diinko n nìtìbɛ̀ mɛsémmɛ̀. \q1 \v 2 Bɑ́ di í kemmu bɛcĩ̀rìbɛ̀ kpɛti, \q1 kɛ bɛ̀ yetírínɛ̀ bɛ̀ dò nkɛ́nte dɛ̀. \q1 Kɛ ɛi bɛkúpobɛ̀ kpɛrɛ kɛ fekù iciribí kpɛrɛ. \q1 \v 3 Kuyie nkó tiyɛ̃ĩti bo di do dìì yiè di bo yĩ́mɛ? \q1 Mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ ìtɛ́ní dɛdɛ́tirɛ̀ mɛ̀ bo di do dìì mɔ̀nnì, \q1 di bo cokɛ́ kɛ́cuó nkɛ kɛ̀ bɛ̀ dí teennɛ̀? \q1 Di bo dɔú ndɛ di kpɑ̀tì? \q1 \v 4 Tìì di kpɑɑ́nɛ̀ tu bɛ̀ dí wɛ̃nnɛ́nɛ̀ tikpetíntì, \q1 di bo wɛ̃nnɛ́nɛ̀mɛ̀ bɛcíríbɛ̀ tiì di bɑɑ. \q1 Nɛ̀ mɛmmɛ m miɛkɛ í do, \q1 n kpɑɑ́ yuomu n nɔ̀ùtɛ̀. \s1 Kuyie ntɔ̃mmɛ̀ Asidii kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kɛ̀ dɛ̀ tontɛ́ \q1 \v 5 Di bo yɑ̀ díndi Asidii kɔbɛ! \q1 Di tú m miɛkɛ kó didùɔ̀ ndi. \q1 M miɛkɛ kɛɛ̀ pɛikɛ kɛ̀ n di pikú kunɑsɑ̃́ɑ̃ kɔ̃mɛ. \q1 \v 6 N di tɔ̃ ndíndi Asidii kɔbɛ kubotí kùù yetɛ n kpɛti ku borɛ̀ ndɛ. \q1 Kùù botí íiko m miɛkɛ \q1 kɛ̀ di bo kù pɔ̀ntɛ kɛ́hɛí ku kpɛrɛ, \q1 kɛ́ nkù nɑ̀ù tisɑ̃sɑ̃̀ɑ̃̀tì kɔ̃mɛ. \q1 \v 7 Díndi Asidii kɔbɛ di nɛ́ í tì bɑntɛ́, \q1 kɛ dɔ́ kɛ́kuɔ ibotí kɛ́ ì dèè pɑ́íí. \q1 \v 8 Díndi Asidii kɔbɛ kɛ̀ di nɛ́ tú \q1 di kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkótíbɛ̀ kpeńnìmu, \q1 kɛ mɑ̀nnɛ̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀. \q1 \v 9 Kɛ nɑ Kɑdinɔɔ nɛ̀ Kɑdikemiisi nɛ̀ Amɑti ɛì kɔbɛ \q1 nɛ̀ Adipɑdi ɛì kɔbɛ nɛ̀ Sɑmmɑrii ɛì kɔbɛ nɛ̀ Dɑmɑɑsi ɛì kɔbɛ. \q1 \v 10 Nɛ̀ n kó tɛnɔ̀ùtɛ̀ ntɛ m potɛ́mɛ̀ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ kó yɛbɔkɛ̀ \q1 nɛ̀ yɛsĩ̀mpókɛ̀ kpeńnìnɛ̀ Sedisɑdɛmmu nɛ̀ Sɑmmɑrii dɛ kpɛyɛ. \b \q1 \v 11 N dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Sɑmmɑrii nɛ̀ o kó yɛbɔkɛ̀ \q1 n yóó mɛ ndɔ̀ɔ̀ Sedisɑdɛmmu nɛ̀ o kpɛyɛ. \b \p \v 12 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bo pĩ́ ndìì mɔ̀nnì n tɔ̃mmú Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ Sedisɑdɛmmu m bo yṹɔ̃́ nhAsidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì to, ò mɔ̀ɔ̀tɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í ntɛfentɛ̀ nɛ̀ tɛpɔ̀tɛ̀, \v 13 kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: \q1 N dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀, \q1 n dɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ n kó muwɛ̃rímú mmu, nɛ̀ n kó mɛciì. \q1 Kɛ tú: N ciìmu dɛɛ̀ te kɛ̀ n kɛi nyɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ nh ɛ́rínɛ̀, \q1 kɛ fèkɛ yɛ kpɑ̀tì kɛ cṹũ mbɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀ kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 14 N tùótɛ́mu yɛbotɛ̀ kpɑ̀tì bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ ceetɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí tinɔriyĩ́ɛ̃̀ntì \q1 kɛ tùótɛ́ yɛbotɛ̀ tenkɛ̀ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ pɛ́tɛ́ yɛnɔriyiè \q1 kɛ́ yɛ̀ dɛ̀itɛ mɛ̀ɛ̀ botí, \q1 bɑ́ tɛ̀mɑtɛ̀ í nnɑmpɛ tɛ fìɛ̀ti, \q1 tɛ̀mɑtɛ̀ í nhɑ̀ɑ̀tɛ tɛ nùù, \q1 tɛ̀mɑtɛ̀ í nyĩ fĩ́ɛ̃́ũ̀. \b \q1 \v 15 Tɛpĩɛ̃tɛ̀ bo nɑ kɛ́mpɔtì tɛmɑ́ɑ̀ kɛ búútí wèè tɛ̀ kɔ̃ũnɑ̀ɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ disiè bo nɑ kɛ́ntɑ̃́ dimɑ́ɑ̀ kɛ búútóo wèè dì sinɛ̀? \q1 Di dùɔ̀ bo nɑ kɛ́fɑ̃ɑ̃́ ndi yiɛ̀ mbɑkɑ̀ɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ didùrì bo youtɛ wèè dì pikú o nɔ̀ùtɛ̀? \b \q1 \v 16 Dɛɛ̀ te kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ yóó bɔntɛ́ bɛnìtìbɛ̀ \q1 bɛ̀ɛ̀ cĩ́ɛ̃̀ tikũɔ̃ntì. \q1 Muhɑ̃ɑ̃́ mbo cɔ́útɛ́ bɛ kpɑ̀tì dikpɑ́ɑ̀ ɔ̃ɔ̃ cɔ́útɛ́mɛ̀. \q1 \v 17 Wèè tu Isidɑyɛɛribɛ kó kuwenniku ò yóó nɑɑ́ mmuhɑ̃ɑ̃́ mmu, \q1 mí nwèè kpɑ mɛyɛi m bo nɑɑ́ nfɛhɑ̃ɑ̃dɛɛ̀nfɛ̀ bɛ cuokɛ̀ \q1 kɛ́cɔ́útɛ́ tipotì nɛ̀ tisɑ̃mpotì diyiè dìmɑ́ɑ̀ miɛkɛ. \q1 \v 18 Mù bo cɔ́útɛ́ bɛ túúkù sɑ̀ɑ̀kù kumɔu \q1 nɛ̀ dɛtie ndɛmɔu dɛ̀ɛ̀ pɛí titebiiti, \q1 kɛ̀ dɛ̀ɛ dontɛnɛ̀ mumɔmmú pĩ nwè kɛ cĩ́ɛ̃̀ koò kuɔ̀. \q1 \v 19 Dɛtie ndɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ Asidii kó kutúúkù miɛkɛ, \q1 dɛ yiè bɑ́ dɛbíbɛ́nnɛ̀ dɛ̀ bo nɑ kɛ́ dɛ̀ kɑ̀ɑ. \s1 Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ yó nkpɑɑ́ bɛ̀ yóó wɛ̃tɛnímɛ̀ Kuyie mborɛ̀ \p \v 20 Dɛ kó diyiè Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́, Sɑkɔbu yɑɑ̀bí ìì bo yentɛ́ bɛ̀ bo yóu bɛ̀ bo nwɑɑ̀mmɛ̀ mɛteèmmɛ̀ wèè do bɛ̀ puotì o borɛ̀, kɛ́wɑmmú mɛteèmmɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mborɛ̀ nɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu kunku kùù dò mpɑ́í pɑ́í, bɛmbɛ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ tũ̀ nkù, kɛ́ nkù tɑ̃́. \v 21 Sɑkɔbu yɑɑ̀bí Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ bɛ̀ bo wɛ̃tɛní Kuyie nkperíkù borɛ̀. \v 22 Bɑ́ kɛ̀ Sɑkɔbu kó kuwuɔ ndɔ́ kùu sṹṹ nkɛ́mɑɑtɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì pɛɛ́mmɛ̀ kó mubirímú, bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ bɛ̀ í yó nsũ bɛ̀ɛ̀ yóó wɛ̃tɛní mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie m borɛ̀. N tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ bo bɛ̀ kùɔ̀mu. Bɛ̀ dɛ mmɑnnɛ̀. \v 23 Mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ n tɑ̃ɑ̃tɛ́mu kɛ bo bɛ̀ kuɔ, kɛ yóó mɛ dɔ̀ɔ̀ dihɛì dimɔu. \s1 Kuyie nyɛ̃mmɛ̀ bɛ̀ bɑ́ nyĩɛ̃̀kù Asidii kɔbɛ \p \v 24 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ kɛ̀ n nɑ̀ɑ́ nkɛ tú: Díndi n nìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Siyɔ̃ɔ̃ di bɑ́ nyĩɛ̃̀kù Asidii kɔbɛ, bɑ́ kɛ̀ bɛ̀ di puotì kupɑ̀ɑ̀ti, kɛ yuo didùrì di ĩ́nkɛ̀ Esibiti kɔbɛ do dì yùomɛ̀ di ĩ́nkɛ̀. \v 25 Dɛ̀ kpɑɑ́ sɑ́m̀pɔ́ nwe m miɛkɛ tɛ̃́nkɛ í yó ndi pɛ́ì, m miɛkɛ doti Asidii kɔbɛ mbɛ kɛ̀ m bo bɛ̀ kùɔ. \v 26 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ yóó ɑ̃nnɛ́ tɛɑ̃̀tɛ̀ ntɛ Asidii kɔbɛ, kù do dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Mɑndiyɑ̃ɑ̃ ɛì kɔbɛ Odɛbu kó dipèrì borɛ̀. Ti Yiɛ̀ nKuyie nyùo ku pɑ̀ɑ̀ti nku dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ĩ́nkɛ̀ kù do dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Esibiti kɔbɛ. \v 27 Dɛ yiè ndi \q1 kù yóó dɛitɛmɛ̀ ditɔu bɛ̀ di buú ndì, \q1 kɛ́sɑɑtɛ kunɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú di fɔ̃̀níí. \q1 Kɛ̀ mɛborimɛɛ di nɑrikɛ. \s1 Isidɑyɛɛribɛ dootitɔbɛ̀ bɛ̀ domɛ̀ \q1 \v 28 Kɛ̀ Asidii kɔbɛɛ do Ayɑti kó dihɛì, \q1 kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ kɛ́séntɛ́ Nikidonni kɛ́yóu bɛ nɛntì Mikimɑsi, \q1 \v 29 kɛ́sɔɔtɛ́ bɛ cemmu kɛ́séntɛ́ kutɑ̃fuɔ, \q1 kɛ́tuɔkɛ Kebɑɑ kɛ́yié, \q1 kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mpĩ́ Dɑmɑɑ ɛì kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ nkpeutí, \q1 kɛ̀ Kibeɑ Sɑuri ɛì kɔbɛ cokɛ́. \q1 \v 30 Kɑdimmu ɛì kɔbɛ tiitɛ́nɛ̀ yɛdɑbùò. \q1 Diɑsɑ kɔbɛ kéntɛ́nɛ̀! \q1 Anɑtɔti ɛì kɔbɛ di kpɛrɛ dò mmɛsémmɛ̀ mmɛ. \q1 \v 31 Mɑdimɛnɑ ɛì kɔbɛ cokɛ́mu, \q1 kɛ̀ Kebimmu ɛì kɔbɛ wɑmmú disɔ̀rì. \q1 \v 32 Dɛ yiè ndi Isidɑyɛɛribɛ dootitɔbɛ̀ tùɔ̀kɛmɛ̀ Nɔbu ɛì \q1 kɛ mmɛ́í sinɔu Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ tú bɛ̀ bo yɑ̀! \b \q1 \v 33 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ bo do Isidɑyɛɛribɛ, \q1 kɛ́ bɛ̀ bìɛ́ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ bíɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí itebɑkɛ. \q1 Bɛ̀ bo cṹũnní itebɑ̀kɛ cɛ̃́ɛ̃́yì kɛ̀ iokùìi duó kɛtenkɛ̀. \q1 \v 34 Ti Yiɛ̀ nKuyie mbo bɛ̀ bìɛ́ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kɔ̃ṹ mɛ̀ɛ̀ botí \q1 dɛtesũ̀ũ̀rɛ̀ kutúúkù miɛkɛ. \q1 Dimɑɑ kó dɛtesɑ̀ɑ̀rɛ̀ bo duó. \c 11 \s1 Bɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀ Dɑfiti kó dɛyɑɑ̀birɛ kpɛ́í \p \v 1 Sɛsee kó ditekũ̀nnì kótírì ĩ́nkɛ̀ nkɛ ditepɑ̀nnì yɛ̀tìnímɛ̀, \q1 di cĩ̀ɛ̃ nyĩ́nkɛ̀ nkɛ ditepɑ̀nnì yɛ̀tìnímɛ̀. \q1 \v 2 Dɛ yiɛ̀, ti Yiɛ̀ nKuyie nYɑɑ́ mmuù yó nhò bonɛ̀ \q1 Kuyie nYɑɑ́ mmùù duɔ̀ mmɛciì nnɛ̀ mɛyɛ̀mmɛ̀ \q1 mùu yó nte kòò nyɛ̃́ o yɛ̀mmɛ̀ kɛ̀ mùu ò duɔ́ mmuwɛ̃rímú \q1 mùu yó nte kòò nyɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ kù dé. \q1 \v 3 Muù yó nte kòò mmɔkɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó kufɔ̃wɑɑ́, \q1 ò í yó mbekù o nuɔ nwùó ndɛ̀, \q1 ò í yóó tũnnɛ bɛnìtìbɛ̀ tu kɛ́bekɛ́. \q1 \v 4 Ò yóó mbekùnɛ̀ bɛcĩ̀rìbɛ̀ ikuɔ́ duɔ́ kɛ dommɛ̀ mmɛ, \q1 kɛ́mbekùnɛ̀ bɛsénnìbɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ wenni. \q1 O nɑ́ɑǹtì tiì yó ntú kupɑ̀ɑ̀ti ò puotìnɛ̀ kù yɛbotɛ̀ \q1 kòo nùù kó muyɑɑ́ nní nkɔù bɛyɛibɛ. \q1 \v 5 Ò yóó nyi mɛwetímmɛ̀ mmɛ nɛ̀ timɔ́mmɔnti \q1 fɛnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ kɔ̃mɛ o kɑ sɑ̃́ɑ̃̀. \b \q1 \v 6 Dɛ mɔ̀nnì dikpɑmɑnnì nɛ̀ fɛpìèfɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ nwɛ̃ nkɛ bo dibòrì dìmɑ́ɑ̀. \q1 Kubììkù nɛ̀ dibɔbii kɛ̀ dɛ̀ nwɛ̃ ndidɔ́ù. \q1 Kunɑɑbiiku nɛ̀ dicìrícìrìbii nɛ̀ fɛɔ̃̀fɛ̀ bɛ̀ dùnnɛ fɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ nwɛ̃ nkɛ yo. \q1 Kɛ̀ dɛdɑpùmbirɛ dɛ cɛ̃mmù. \q1 \v 7 Fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ nɛ̀ mupĩ́mpĩ́mmù kɛ̀ dɛ̀ nwɛ̃ nkɛ diitì timútì \q1 kɛ̀ dɛ bí nwɛ̃ ndidɔ́ù dìmɑ́ɑ̀. \q1 Dicìrícìrì nɛ̀ fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ nwɛ̃ nkɛ yo ntimútì. \q1 \v 8 Dɛbíbɛ́nnɛ̀ bo nkpɛiti kutɑ̃mɔ̀nfɔ̃̀ti borɛ̀, \q1 kɛ̀ dibíkɛ́nyɛ̀nnì mbɑú nkudɑutifɔ̃ti. \q1 \v 9 Òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dɔɔ̀ mɛyɛi, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ cɑɑ̀rɛ̀ otɔù, \q1 kɛ yɛ̃́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, n nɑ́ɑǹtì yóó pitɛ́mɛ̀mu kutenkù kumɔu \q1 kɛ́píɛ mmɛniɛ mpíɛ́kɛ́mɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu tì bɑntɛ́. \q1 \v 10 Dɛ kó yɛwe miɛkɛ Sɛsee yɑɑ̀birɛ \q1 dɛɛ̀ yó ncɑ̃́ɑ̃́ nkɛ tú mɛcɑnnimɛ̀ \q1 kɛ̀ iwuɔ nní ntikoo dɛ borɛ̀ \q1 kɛ̀ yɛbotɛ̀ɛ dɛ̀ wɑmmú, \q1 kɛ̀ Kuyie nkó tikpetì mbo dɛ kɑ̀rì. \s1 Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ cìɛ́tɛ́ bɛ̀ yóó wɛ̃tɛ kɛ́tíímmɛ̀ \q1 \v 11 Dɛ yiè Kuyie nyóó yíɛ́ kɛ́bɛnkɛmu ku wɛ̃rímú, \q1 kɛ́dɛɛtɛ́ ku kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́. \q1 Bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ kɛ bo Asidii nɛ̀ Esibiti \q1 nɛ̀ Pɑtidoosi nɛ̀ Etiopii, \q1 nɛ̀ Edɑmmu nɛ̀ Sindeɑɑ. \q1 Amɑti nɛ̀ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ, \q1 \v 12 kɛ́cónnɛ́ mɛcɑnnimɛ̀ yɛbotɛ̀ kpɛ́í, \q1 kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́tíí nyIsidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ do cìɛ́tɛ́. \q1 Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ dò nyɑɑ́ yɑɑ́ \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ ítɛ́ní itemmɑ̀nkɛ imɔu kɛ́kũũnní. \q1 \v 13 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ Efɑdɑimmu kɔbɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nhɛ̃ɛ̃nnɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ, \q1 Sudɑɑ kɔbɛ mɛ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ nsĩ̀nnɛ̀ Efɑdɑimmu kɔbɛ. \q1 \v 14 Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ bo wɛ̃nnɛ́ kɛ́do Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, \q1 kɛ́wɛ̃nnɛ́ kɛ́do diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ kɔbɛ kɛ́hɛí bɛ kpɛrɛ, \q1 kɛ́bɑɑtɛ́ Edɔmmu nɛ̀ Mɔɑbu dɛ ɛkɛsí kɔbɛ \q1 kɛ̀ Amɔniibɛɛ bɛ̀ bɔ̀útɛ́. \q1 \v 15 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó duɔ́ nkɛ̀ kukó ntuutɛ́nɛ̀ dɛ̀ \q1 Esibiti kóò dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ̀ dɛ̀ɛ kṹṹ. \q1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyoutɛ ku nɔ̀ùtɛ̀ kukó nhEfɑdɑti ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ́duɔ́ nkɛ̀ kuyɑɑkù diɛkùu fuutɛní \q1 kɛ̀ dɛ kó kukó ntotɛ́ kucɛ mɛ̀yiekɛ̀. \q1 Kɛ̀ bɛ̀ níí nkù senti bɑ́ bɛ̀ bɑ́ɑ́ dɛitɛ bɛ nɛùtì. \q1 \v 16 Kɛ̀ kucɛɛ ɑ̃nnɛ́ ku nìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ bo Asidii bɛ kpɛ́í, \q1 kù do ɑ̃nnɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí Isidɑyɛɛribɛ kpɛ́í \q1 bɛ̀ do yɛtì dìì mɔ̀nnì Esibiti. \c 12 \s1 Nsɑ̃ntínɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nti dɛɛtíwè \q1 \v 1 Dɛ yiè di bo yĩ́: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nti dɑ sɑ̃ntí! \q1 A miɛkɛ do ti yonkɛmu, di mmɔ̀nnì kɛ bonkɛ, \q1 kɑ̀ɑ ti bɑ́ntɛ̀. \b \q1 \v 2 Di bo yĩ́: Kuyie nti dɛɛtɛ́mu, \q1 ti tɛ̃́nkɛ í yĩɛ̃̀kù, kufɔ̃wɑɑ́ nyí ti bo, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tu ti kó muwɛ̃rímú, \q1 ti yó nku nsɑ̃ntí kuù ti dɛɛtɛ́. \q1 \v 3 Dɛ yiè di bo dó mɛniɛ nnɛ̀ diwɛ̀ì \q1 mɛdɛɛtímɛ̀ kó tɛbintɛ. \b \q1 \v 4 Dɛ yiè di bo yĩ́: \q1 Nsɑ̃ntínɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie, \q1 pĩɛ̃kɛ́nɛ̀ ku yètìrì. \q1 Bɛnkɛnɛ̀ yɛbotɛ̀ ku tɔ̃mmú dɛumɛ̀, \q1 nyɛ̃́nɛ̀ ku yètìrì dɛumɛ̀. \q1 \v 5 Nsɑ̃ntínɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ yɛ̃́ kù dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ dɛumɛ̀, \q1 pĩɛ̃kɛ́nɛ̀ dɛ kpɛ́í kɛtenkɛ̀ kɛmɔu. \q1 \v 6 Díndi Siyɔ̃ɔ̃ ɛì kɔbɛ nyɑ̃nkunɛ̀ diwɛ̀ì kɛ́nyíú, \q1 kɛ yɛ̃́ wèè bo di cuokɛ̀ ò dɛumɛ̀mu, \q1 wèè te Isidɑyɛɛribɛ ò do mpɑ́íí nwe. \c 13 \s1 Kù kpɑnnɛ̀ tì Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ \p \v 1 Kuyie mbɛnkɛ tì Amɔti birɛ Esɑii, kòò bo kpɑnnɛ̀ Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ. \b \q1 \v 2 Kɛ̀ Kuyie ndɔ̀: \q1 Cónnɛ́ mɛcɑnnimɛ̀ ditɑ̃rì timútì nɛ̀ titieti dɛ̀ í yiɛ̀ dì, \q1 kɛ́pĩɛ̃kɛ́ mɛtɑmmɛ̀ Bɑbidɔnni ɛì bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bíɛ́kɛ̀ \q1 kɛ́ bɛ̀ pɑ̀sìrì kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ bɛ̀ ɛì kó dibòrì. \q1 \v 3 Míì duɔ́ ndinùù bɛ̀ɛ̀ duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀ n kó mudoò kpɛ́í, \q1 míì yu n kó bɛkpɑ̀rìnuɔmbɛ bɛ̀ɛ̀ dɔ́ n yètìrì ndɛu, \q1 kɛ̀ bɛ̀ bo dɔɔ̀ m miɛkɛ yóù tì. \b \q1 \v 4 Keènɛ̀, kutoweku kùù dɑ̀ɑ́tí yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ dònnɛ̀ kunitisṹkù kó kutoweku. \q1 Kɛ dònnɛ̀ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ pɛ́u kó kutoweku, \q1 kɛ dònnɛ̀ yɛbotɛ̀ tiku dɛ̀. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ weè bɑ̀ɑ̀tì o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ mudoò kpɛ́í. \q1 \v 5 Bɛ̀ boní dɛ̀ í tɔ́kɛ́, \q1 bɛ̀ ìtɛ́ní kutemmɑ̀nku nku, \q1 Kuyie mmiɛkɛ kó titɔ̃nnɛntì nti. \q1 Kù yóó puɔnnɛ̀ tì kutenkù. \b \q1 \v 6 Tiitɛ́nɛ̀ yɛkúdɑbùò \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nkó diyiè duunnímu. \q1 Mukɔ̀ù kó diyiè ndi, \q1 Kuyie nkperíkù yóó kuɔ dìì yiè ndi kutenkù. \q1 \v 7 Dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kɔ̃̀ntì yɑ̃rikɛ, \q1 bɛnìtìbɛ̀ kɔ̃̀ntì cùùtɛ̀mu. \q1 \v 8 Dɛ̀ bɛ̀ dimu kɛ bɛ̀ kpeí, \q1 dɛ̀ bɛ̀ pĩ̀ḿmu kɛ bɛ̀ yóù kɛ̀ bɛ̀ mítìrì, \q1 kɛ donnɛ̀ onitipòkù wèè kuɔ̀ ndɛbirɛ, \q1 bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ í nɑ́ɑ́nnɛ̀ otɔù kɛ̀ bɛ nuɔ nwũɔ̃tɛ́. \b \q1 \v 9 Ti Yiɛ̀ nKuyie mmiɛkɛ kó diyiè kèrínímu, \q1 diyiè yɛiri ndi Kuyie mmiɛkɛ yóó di do dì, \q1 kɛ̀ di ɛìi dɔúnko, kù bo kuɔ dɛ yiè bɛyɛibɛ bɛmɔu. \q1 \v 10 Siwɑ̃̀ɑ̃ sibotí sibotí tɛ̃́nkɛ í yó mmí, \q1 diyiè níí bo nyɛtìní kɛ sɔù, otɑ̃̀nkù mɛ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ mpɛ́ì. \q1 \v 11 M bo potɛ́ kutenkù kɔbɛ bɛ yonku kpɛ́í, \q1 kɛ́potɛ́ bɛyɛibɛ bɛ cɑɑ̀rìmɛ̀ kpɛ́í, \q1 m bo duɔ́ nkɛ̀ sifeí yɛmbɛ̀ feíi deè, \q1 kɛ̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ yonkubɛ kó sipɔɔ deè. \q1 \v 12 Bɛ̀ bo wɑmmú bɛnìtìbɛ̀ dihɛì bɛ̀ wɑɑ̀mmɛ̀ mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀ kɛ́mɔ́ntɛ́. \q1 Onìtì wɑmmù bo yonkɛ Ofii ɛì kó timɑ́tì kɔ̃mɛ. \b \q1 \v 13 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m miɛkɛ bo cɔ́útɛ́ dìì yiè, \q1 m bo yoòrɛ̀ tiwɛtì, kɛtenkɛ̀ bo ɑɑ́ kɛ̀ fìíkú dɛ̀. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ m miɛkɛ kó diyiè ndi. \q1 \v 14 Dɛ yiè bɛ̀ bo mbɛ̀ bɛ̀ti bɛ̀ bɛ̀tìmɛ̀ tɛyúɔ́tɛ̀, \q1 tipìètì tìì kpɑ ocɛ̃nti ti tɛ̃mɛ̀. \q1 Bɑ́ wè kòo ncokù kɛ wetí o kó kubotí, \q1 bɑ́ wè kòo tɑ̃tɛ́ muceé kɛ́ndɔ́ o ɛì. \q1 \v 15 Kɛ̀ bɛ̀ conɛ̀ wè bɛ̀ɛ ò kũ̀ṹ disiè. \q1 Kɛ̀ bɛ̀ nìntɛ wè bɛ̀ɛ ò fèútɛ́. \q1 \v 16 Bɛ̀ bo mpĩĩ mbɛ bí kɛ tɑ̃ũ kɛtenkɛ̀, \q1 kɛ́tɔ dɛ̀ɛ̀ bo bɛ cɛ̃́ĩ miɛkɛ kɛ́konnɛ̀, \q1 kɛ́pĩ́mmú bɛ pobɛ̀ kɛ́duɔ́nɛ̀. \b \q1 \v 17 N yóó íinní Mɛdii ɛì kɔbɛ mbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ do. \q1 Bɛmbɛ í wɑnti idíítí, \q1 bɛ kpɛti í bonɛ̀ mɛsɔɔ. \q1 \v 18 Bɛ̀ yó ntɑ̃ũ ipie nyi bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ kɛ buɔ̀. \q1 Mɛsémmɛ̀ í yó mbɛ̀ bonɛ̀ ibí, \q1 bɛ̀ í yó mmɔkɛ ibí bɛ́nní kó mɛsémmɛ̀. \b \q1 \v 19 Bɑbidɔnni fɔ̃́ nwèè tu yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ kó mɛdɛ́ɛ̀, \q1 Kɑndee tenkɛ̀ kɔbɛ kó tisɑ̃tì, \q1 ɑ kpɛrɛ bo nɑɑ́nnɛ̀ Sodɔmmu kɛ́dontɛnɛ̀ Komɔɔ ɛkɛ̀, \q1 Kuyie ndo pɔ̀ntɛ yɛ̀. \q1 \v 20 Onìtì tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ buotɛ́ dɛ kó dihɛì, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dì kɑ̀ri nɛ̀ dì bo mbomɛ̀. \q1 Bɑ́ bɛcièmbɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ dì kɑ̀ri. \q1 Bɛnɑɑcɛ̃mbɛ bɑ́ɑ́ dɛ̀ còńnɛ́ titouti. \q1 \v 21 Yɛkpɑmɑɑ̀ yó ndɛ ndɔu, \q1 Yɛondo bo píɛ mbɛ cɛ̃́ĩ. \q1 Dɛ̀ bo nɑɑ́ nyicùo nkó diɑ̃rì, \q1 sitɑ̃bɔɔ́ yó nyɑ̃nku dɛ̀. \q1 \v 22 Yɛkoutɛ bo nkuɔ̀ ndɛ kó sicɛ̃kperí miɛkɛ, kɛ cɔ́ú nyɛtɔbɛ̀, \q1 sikpɑmɔɔ́ bo tɑɑ́ dɛ kó sicɛ̃sɑ̀ɑ̀sì. \q1 Dɛ mɔ̀nnì duunímu, dɛ kó yɛwe tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́ kɛ dɛ́tirì. \c 14 \s1 Isidɑyɛɛribɛ yóó wɛ̃tɛ kɛ́kɑrimɛ̀ bɛ ɛì \p \v 1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó kuɔ́mmu Sɑkɔbu yɑɑ̀bí mɛsémmɛ̀. Kuyie nyóó wɛ̃tɛ kɛ́tɑ̃ɑ̃tɛ́mu Isidɑyɛɛribɛ, kù yóó bɛ̀ kɑ̀nnɛmu bɛ tenkɛ̀. Bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ yóó kɔtoomu kɛ́ bɛ̀ wɛ̃nnɛ́nɛ̀, bɛ̀ yóó munnɛ́nɛ̀mu Sɑkɔbu yɑɑ̀bí. \b \p \v 2 Yɛbotɛ̀ bo túótɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ́ bɛ̀ kpɛ̃nnɛ́ bɛ tenkɛ̀. Isidɑyɛɛribɛ yóó bɛ̀ tiekɛmu ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ̀ duɔ́ nkɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀ miɛkɛ, kɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ tidɑɑtì bɛnitidɑɑbɛ̀ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀, kɛ́tiekɛ bɛ̀ɛ̀ do bɛ̀ te, kɛ́bɑɑtɛ́ bɛ̀ɛ̀ do bɛ̀ bɑkɛ́. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì yóó kúmɛ̀ \p \v 3 Isidɑyɛɛribɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó di om̀pùnɛmu nɛ̀ mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ di fɛ̃̀ṹtɛ́mɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ di dií mmɛ̀ɛ̀ sémmɛ̀ nɛ̀ mudɑɑtɔ̃mmú bɛ̀ di pĩ̀ńnɛ́ mù. \v 4 Dɛ mɔ̀nnì di bo onni Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: \b \q1 Wèè do ti fɛ̃́ũnko ò kɔ̀tɛ kɛ? \q1 Wèè do ti diimmu mɛsémmɛ̀ ò borɛ? \q1 \v 5 Ti Yiɛ̀ nKuyie nfɛ̃̀tɛmu bɛnitidɔnnibɛ̀ dùɔ̀, \q1 bɛ̀ɛ̀ do ti bɑkɛ́ bɛ pɑ̀ɑ̀ti kèkɛ́mu. \q1 \v 6 Wèè do puotì yɛbotɛ̀ nɛ̀ kɛmiɛkɛ kɛ í ompu, \q1 wèè do bɑkɛ́ yɛbotɛ̀ nɛ̀ kɛmiɛkɛ kɛ yɛ̀ fɛ̃́ũnko sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 \v 7 Diwɛ̀ì pĩ̀ḿmu dihɛì dimɔu, \q1 kɛ̀ dì pɛ̀tɛ́ mɛom̀pùmɛ̀, \q1 diwɛ̀ì kó siyíkpèi siì kuɔ̀. \q1 \v 8 Bɑ́ nɛ̀ dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ sìpɛ̀rɛ́sì nɛ̀ sɛ́tìrì Dimɑɑ kpɛrɛ, \q1 diwɛ̀ì diì dɛ̀ bo ɑ domɛ̀. \q1 Nɛ̀ ɑ duɔ́ dìì yiè kɛtenkɛ̀ \q1 odɑkɔ̃ũtì tɛ̃́nkɛ í kɔrìní ti kɔ̃ũ̀. \b \q1 \v 9 Bɛ̀ɛ̀ duɔ́ kudɔnkù bɛ̀ bɑ̀ɑ́tímu ɑ kũntoomɛ̀ kɛ bo dɑ co. \q1 Kɛ enni bɛcíríbɛ̀ ɑ kpɛ́í, \q1 bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ do tú bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ̀ íinko yɛbotɛ̀ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 10 Bɛmɔu bɛ̀ nɑ̀ɑ́mmu ɑ kpɛ́í nkɛ tú: \q1 Fɔ̃́ mmúnkɛ, ɑ tɛ̃́nkɛ í mɔkɛ muwɛ̃rímú, \q1 ɑ ti dòntɛnɛ̀mu, ɑ í ti cɑ̃́ɑ̃́nnɛ̀. \q1 \v 11 Bɛ̀ do bie ntikùtìdùùtì kɛ dɑ sɑ̃ntí \q1 nɛ́ ntɛ fɔ̃́ di mmɔ̀nnì kudɔnkù miɛkɛ, \q1 kɛ̀ yɛbiɛ̀ dɑ̀ɑ́tí ɑ dɔ́ù \q1 kɛ̀ ibiɛ́ píɛ́kɛ́ ɑ yɑɑ̀dɑ́ndɑ́tínkù miɛkɛ. \b \q1 \v 12 Fɔ̃́ nwèè do bo tiwɛtì, yé ɑ yĩmɛ kɛ donní? \q1 Fɔ̃́ nwèè do tú tɛwɑ̃̀tɛ̀ tɛ̀ɛ̀ pĩ̀nti, \q1 fɔ̃́ nwèè do tú tɛkṹnwentɛ́wɑ̃̀tɛ̀, \q1 fɔ̃́ nwèè do pɔntì yɛbotɛ̀, yé ɑ yĩmɛ kɛ donní? \q1 \v 13 Fɔ̃́ nwèè do nɑ́ɑ́ nhɑmɑ́ɑ̀ kɛ tú: \q1 M bo dekɛ kɛ́tuɔkɛ tiwɛtì, \q1 m bo pɛ̃ɛ̃tóo Kuyie nhɑ̃nnɛ́ sìì wɑ̃̀ɑ̃ \q1 kɛ́fíí n kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì. \q1 M bo dekoo kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kó ditɑ̃rì \q1 kɛĩ́nkɛ̀ kó bɛkperíbɛ̀ tiku dɛ̀ kɛ́kɑri. \q1 \v 14 M bo dekoo tiwɛtì yómmɛ̀, \q1 n yóó mɑɑtɛnɛ̀ Kuyie nku kùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀. \q1 \v 15 Nɛ́ ntɛ fɔ̃́ nkɛ̀ bɛ̀ dɑ yèètoo kudɔnkù, \q1 kɑ̀ɑ cùtoo difɔ̃̀tìrì cũmpuri miɛkɛ. \q1 \v 16 Bɛ̀ɛ̀ dɑ yɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ dɑ dò mmɛnɔmbii nkɑ̃. \q1 Kɛ dɑ dò nfù, kɛ békú bɛmɑ́ɑ̀ kɛ tú: \q1 Dɛ̀ í dò nwèè do ɔ̃ɔ̃ nɑmpɛ wènwe kɛ̀ kɛtenkɛ̀ɛ sɑ̃ntɑ̀ɑ̀? \q1 Kɛ̀ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ nkpeutɑ́ɑ̀? \q1 \v 17 Wèè do ceeri kutenkù kɛ̀ kù nɑɑ̀ ndikpɑ́ɑ̀, \q1 kɛ pɔntì yɛhɛkɛ̀ bɑ́ ò í fĩ́ĩnko tikpetíntɑ̀ɑ̀? \q1 \v 18 Yɛbotɛ̀ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛmɔu òmpɛ̀mu, \q1 kɛ duɔ́ bɑ̀mmùù bɛ fɔ̃ti sɑ̀ɑ̀yì miɛkɛ. \q1 \v 19 Fɔ̃́ mbɛ̀ nɛ́ dɑ dootóomu, bɛ̀ í dɑ kũnnɛ́, \q1 bɛ̀ dɑ ùtóomu bɛ̀ pɛitɛ́ dɛ̀ɛ̀ birɛ dɛcírì dɛ kɔ̃mɛ, \q1 bɛ̀ dɑ yɑ̃̀ɑ̃mmu bɛcíríbɛ̀ bɛ̀ kùɔ bɛ̀ mudoò miɛkɛ. \q1 Bɛ̀ bɛ̀ ndɑ wɛ̃nnɛ́nɛ̀mu kɛ ùtóo difɔ̃̀tìrì yɛtɑ̃́rɛ̀ kpɛri kɛ nɑù. \q1 \v 20 Bɛ̀ í dɑ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ ibotí tɛì kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kufɔ̃ti \q1 kɛ yɛ̃́ ɑ pɔ̀ntɛmɛ̀ ɑ ɛì ndi, \q1 ɑ kùɔ̀mu ɑ kó kubotí, \q1 ɑ botí tú kuyɛiku nku. \q1 Ku yètìrì tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ yú. \b \q1 \v 21 Bɑ́ɑ́tínɛ̀ kɛ́kuɔ dɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì bí i cicɛ yɛi nkpɛ́í, \q1 kɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ ítɛ́ kɛ́fietɛ dihɛì kɛ́píɛ nkuyonku kutenkù. \b \p \v 22 N yóó bɑ́ɑ́tímu bɛ kpɛ́í, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ, míì bɛ́i. N yóó pɔntɛmu Bɑbidɔnni sɔnwe, o yètìrì í yó nkpɑɑ́. Bɛ yɑɑ̀bí nɛ̀ bɛ yɑɑ̀bíyúó bɑ́ nkpɑɑ́. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \v 23 Bɛ ɛì bo nɑɑ́ tinɛ́pɛ̃ɛ̃̀tì, tiyĩǹwuotì kó diɑ̃rì. M bo kɑ́útɛ́ Bɑbidɔnni ɛì pɑ́íí nɛ̀ kuɑɑ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ míì bɛ́i. \s1 Kuyie nyóó potɛ́mɛ̀ Asidii ɛì kɔbɛ \q1 \v 24 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ dɔ̀: \q1 M bɛ́immu kɛ̀ tì yóó dɔɔ̀, \q1 n tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì í yóó pɑɑ̀. \q1 \v 25 N yóó pɔntɛmu Asidii ɛì kɔbɛ, \q1 n yó mbɛ̀ nɑ̀ùmu n tɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 Bɛ̀ do buú mbɛ̀ kunɑɑ̀dɔ̀dɔ̀rìdɔú, \q1 n yóó kù buutɛ́mu, \q1 bɛ̀ do toú mbɛ̀ ditɔu m bo dì mbɛ̀ toutɛ́. \q1 \v 26 N tɑ̃ɑ̃tɛ́ tìnti kutenkù kpɛ́í. \q1 N yòutɛ n nɔ̀ùtɛ̀ ntɛ kɛ bo potɛ́ yɛbotɛ̀. \q1 \v 27 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì, we mbo tì pɑ̀ɑ? \q1 Kù yòùtɛ ku nɔ̀ùtɛ̀ ntɛ we mbo tɛ̀ pĩ. \s1 Kuyie ncɑummɛ̀ Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ \q1 \v 28 Okpɑ̀ɑ̀tì Aɑsi ku dìì benni ndi Kuyie mbɛ̀ cɑummɛ̀. \q1 \v 29 Fidisii tenkɛ̀ kɔbɛ dimɔu diwɛ̀ì bɑ́ ndi bo. \q1 Bɛ̀ do di puotìnɛ̀ dìì dùɔ̀ fɛ̃̀tɛmɛ̀, \q1 fɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀ ɔ̃ nkɔ̃ nkɛ̀ didɑutiri diì yɛ̀tìní, \q1 kɛ̀ didɑutiri nkɔ̃ nkɛ̀ kuwɑɑ̀cɛ̀kɔ̀nkù yɛ̀tìní. \q1 \v 30 Bɛcĩ̀rìbɛ̀ kó ibí bo pɛ́tɛ́ mudiì. \q1 Bɛsénnìbɛ̀ bo mbo kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ nɑɑti, \q1 kɛ̀ n nɛ́ duɔ́ nkɑ̀ɑ kɔbɛɛ kúnɛ̀ dikònnì. \q1 A kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo yentɛ́ kɛ̀ m̀ bɛ̀ kùɔ. \q1 \v 31 Díndi Fidisii tenkɛ̀ kɔbɛ tiitɛ́nɛ̀ yɛkúdɑbùò. \q1 Fidisii tenkɛ̀ kɛmɔu kɔbɛ di kpeutínɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nku. \q1 Kuyukú kuù fĩnní kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀. \q1 Di dootitɔbɛ̀ urinímu. \q1 \v 32 Ti yóó tɛ̃́nnɛ́ ɔ̃̀nti Fidisii ɛì kɔbɛ kó yɛtɔ̃rɛ̀? \q1 Ti bo yĩ́: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nfìímmu Siyɔ̃ɔ̃, \q1 kɛ̀ ku nìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛcĩ̀rìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ pɛ̀tɛ́ disɔ̀rì. \c 15 \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Mɔɑbu ɛì kɔbɛ \r (Mukɑ̀mmù 15-16, wéntɛ́ Sedemii 48) \q1 \v 1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Mɔɑbu ɛì kɔbɛ. \b \q1 Kɛyènkɛ̀ kɛ̀mɑ́ɑ̀ ndi bɛ̀ pɔ̀ntɛmɛ̀ Adi-Mɔɑbu ɛì. \q1 Kɛyènkɛ̀ kɛ̀mɑ́ɑ̀ ndi bɛ̀ pɔ̀ntɛmɛ̀ Kiidi-Mɔɑbu ɛì kɛ̀ dì dɔúnko. \q1 \v 2 Kɛ̀ Bɛti-Dimɔɔ kɔbɛ dekɛ Bɑiti nɛ̀ Dibonni yɛtɔ̀rɛ̀ borɛ̀ kɛ kuɔ̀, \q1 Kɛ̀ Mɔɑbu ɛì kɔbɛ kuɔ̀ nNɛbo tɑ̃rì nɛ̀ Mɛdeibɑɑ ɛì, \q1 bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ kuó mɛyubii, \q1 kɛ kuó bɛ dɛbìi. \q1 \v 3 Dihɛì dimɔu kɛ̀ bɛ̀ dɑ̀ɑ́tí tifɔ̀ɔ̀tɔ̃̀ntì kɛ dò mbɛ̀ kɑ̀ri mukṹṹ. \q1 Kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo dɛdɑ̀nnɛ̀ nɛ̀ yɛtowɑɑrɛ̀ bɛmɔu, \q1 kɛ̀ bɛ̀ kuɔ̀ nkɛ ti tinɔnniɛti. \q1 \v 4 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kuɔ̀, Ɛsibonni nɛ̀ Edeyɑde ɛkɛ̀ miɛkɛ, \q1 kɛ̀ bɛ dɑbùò ntùɔ̀kù Yɑɑsi, \q1 dɛɛ̀ te kɛ̀ Mɔɑbu ɛì kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ wùótí. \q1 Kɛ̀ bɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò. \b \q1 \v 5 Dɛ̀ n yóùmu mɛdiɛ̀ Mɔɑbu ɛì kɔbɛ kpɛ́í. \q1 Bɛ̀ cìɛ́tɛ́mu kɛ cokɛ́ kɛ tùɔ̀kɛnɛ̀ Soɑɑ ɛì \q1 nɛ̀ Ekodɑɑ Sedesiɑ kɛ deetì Duti tennì kɛ kɔnti, \q1 kɛ wúótí Odonnɑimmu kó kucɛ. \q1 \v 6 Kɛ̀ kukó Dimmudimmu kũ̀ṹ, \q1 kɛ̀ timútì kpeí, \q1 timúsũ̀ũ̀tì tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́, \q1 titieti tɛ̃́nkɛ í bo. \q1 \v 7 Kɛ̀ bɛ̀ tɔu bɛ kpɛrɛ, bɛ kpɛrɛ dɛ̀ɛ̀ do yentɛ́, \q1 kɛ́nkpɑɑ́ kɛ séenko kukó ntitieti bɛ̀ tu tì Sori tì yìɛ̀ dɛ̀. \q1 \v 8 Kɛ̀ iwúótìi tuɔ̀kù Mɔɑbu tempɛ̃ nkumɔu. \q1 Kɛ̀ yɛkúdɑbùò ndɑ̀ɑ́tí Efɑdɑimmu omɔu, \q1 kɛ tùɔ̀kɛnɛ̀ Bɛɛdi Edimmu. \b \q1 \v 9 Kukó Dimɔnni bo píɛ mmɛnitiyĩ̀ĩ̀. \q1 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́ bɛ̀ bɔntɛ́ mɛyɛi ntɛ̃mɛ̀, \q1 M bo duɔ́nko dicìrícìrì kɛ̀ dìi pĩ́mmú, \q1 Mɔɑbu ɛì kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ yentɛ́. \c 16 \s1 Mɔɑbu ɛì kɔbɛ mɔɔmɛ̀ mɛteèmmɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ \q1 \v 1 Díndi Mɔɑbu ɛì kó tɛdɔntɛ̀ kɔbɛ duɔ́nnɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì diɛwè, \q1 wèè bo Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì fɛpìèfɛ̀. \b \q1 \v 2 Mɔɑbu ɛì kó bɛnitipòbɛ̀ bo cíɛ́tɛ́ \q1 sinɔɔ bɛ̀ ceetɛ́ sìì kó tiyĩ́ɛ̃̀ntì si kɔ̃mɛ. \q1 Bɛ̀ bo nhɑ̃́ɑ̃́ kukó nhAdinɔ kó diyɛ̀rì. \b \q1 \v 3 Bɛ̀ bo mbɑ́ɑ́ nSudɑɑ ɛì kɔbɛ kɛ tú: \q1 Di ti duɔ́ nyitié, \q1 túótɛ́nɛ̀ mɛtɑ̃ɑ̃tímɛ̀, \q1 kɛ́ ti dɑ́tínnɛ́ di kó mɛdɛ́ɛ̀ kuyie ncuokɛ̀, \q1 kɛ́ ti sɔnnɛ, bɛ̀ ti dènnɛ ti ɛì ndi, \q1 di bɑ́ɑ́ yie nkɛ̀ bɛ̀ ti yɑ̀. \q1 \v 4 Yóunɛ̀ kɛ̀ Mɔɑbu ɛì kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ cooti kɛ̀ bɛ̀ɛ kɑri di ciɛ, \q1 yóunɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ pɛ́tɛ́ disɔ̀rì kɛ̀ bɛpɔ̀mbɛ̀ bɑ́ɑ́ bɛ̀ yɑ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ yóu dìì mɔ̀nnì bɛ̀ bo m bɛ̀ fɛ̃́ũnkomɛ̀, \q1 kɛ̀ mupɔ̀mmù dèè dìì mɔ̀nnì, \q1 bɛpɔ̀mbɛ̀ bo ítɛ́ dìì mɔ̀nnì. \b \q1 \v 5 Dɛ mɔ̀nnì Dɑfiti yɑɑ̀birɛ bo di tikpɑ̀tì, \q1 kòo kpɑ̀tì nfííkú. \q1 Kɛ yɛ̃́ dɛ̀ yó mbɑkɛ́mɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kɛ bɛ̀ dɔ́. \q1 Kɛ bekùnɛ̀ timɔ́mmɔnti kɛ dɔɔri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́. \s1 Mɔɑbu ɛì kɔbɛ kó didɑbònnì \q1 \v 6 Kɛ̀ Sudɑɑ ɛì kɔbɛ dɔ̀: \q1 Ti kèèmu Mɔɑbu ɛì kɔbɛ kó tɛfentɛ̀ kpɛ́í, \q1 bɛ kó tɛfentɛ̀ tontɛ́mu. \q1 Bɛ pɔ̀tɛ̀ mɑ̀mɛ̀ bɛ fentɛ̀ mɛ mmɑ̀ \q1 bɛ kó kuyonku kpɛrɛ í dò mbɛ́i, \q1 kɛ̀ bɛ̀ tɑ̃́ bɛmɑ́ɑ̀ dɛtetìrɛ̀. \q1 \v 7 Di mmɔ̀nnì bɛɛ̀ nɛ́ kuɔ̀ mbɛtɔbɛ̀ kpɛ́í, \q1 bɛmɔu bɛ̀ kuɔ̀ nKiidi-Adesɛti ɛì kó tidobontì kpɛ́í nkɛ, \q1 kɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀ mɛdiɛ̀. \b \q1 \v 8 Fínyĩ̀ kó dɛtie ndo fííkú dɛ̀ɛ̀ pɑɑ, \q1 Ɛsibonni tempɛ̃ ndɛ̀ dɔúnkomu, \q1 kɛ̀ Sibumɑ ɛì kpɛrɛ mɔ́tɛ́, \q1 dɛndɛ dɛ̀ɛ̀ kó mɛnɑɑ̀ ndo muɔ̀ nkutenkù kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, \q1 dɛndɛ dɛ̀ɛ̀ do wùɔ \q1 nkɛ́tuɔkɛ Yɑsɛɛ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ tɛdɔntɛ̀ kó dikpɑ́ɑ̀, \q1 dɛndɛ dɛ̀ɛ̀ kó ibɑkɛ do pitɛ́ kɛ́tuɔkɛ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì mukɔ́kúɔ́ nkoú. \q1 \v 9 Dɛɛ̀ te di mmɔ̀nnì kɛ̀ n wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Yɑsɛɛ ɛì kɔbɛ, \q1 kɛ̀ ti kuɔ fínyĩ̀ kó dɛtie ndɛ̀ɛ̀ bo Sibumɑ ɛì dɛ kpɛ́í, \q1 fɔ̃́ Ɛsibonni ɛì nɛ̀ fɔ̃́ Edeyɑde n nɔnniɛti tiì dòú di ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ di domɛ̀ mudoò nɛ̀ iúu mudidɛ̀ì mɔ̀nnì, \q1 di tɔ̃ũ dìì mɔ̀nnì di tebɛ. \q1 \v 10 Diwɛ̀ì nɛ̀ kuyɛǹnɑɑtí dɛ̀ tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́, \q1 dɛtie nkó dɛpɑɑ mmiɛkɛ, \q1 Iyiɛ mpɑ̀ɑ̀mu nɛ̀ siyíkpèi fínyĩ̀ kó dɛtie mmiɛkɛ. \q1 Òmɔù tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́ wèè tɔ̃̀ũ yɛtebɛ, \q1 kɛ yɛ̀ ũti diyɛtituò miɛkɛ, \q1 m pɑ̀ɑ̀mmu siyíkpèi sì tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́ bo. \q1 \v 11 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n kɔ̃̀ntì seití kubómbonku kó iwɛ̃ĩ tɛ̃mɛ̀ Mɔɑbu ɛì kpɛ́í. \q1 N yɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀ Kiidi-Adesɛti ɛì kpɛ́í. \b \q1 \v 12 Mɔɑbu ɛì kɔbɛ nɛ́ ɔ̀u yɛtɔ̀rɛ̀ borɛ̀ mubɑ́ɑmmu, \q1 kɛ kɔrì dibòrì bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́ dì mubɑ́ɑmmu kpɛ́í, \q1 kɛ bɑ́ɑ́ mbɛ̀ mɛ nyí keu tìmɑtì. \b \p \v 13 Ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ̀kɛ́ tì nti Mɔɑbu ɛì kpɛ́í. \v 14 Di mmɔ̀nnì ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɛ́ bɛ́i dìì nùù kɛ tú: Yɛbie nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti cɑ́u cɑ́u, Mɔɑbu ɛì kó bɛkpɑ̀rìtiebɛ nɛ̀ bɛ ɛì kó bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ bɛ̀ í yóó tuɔkɛ dɛ̀mɑrɛ̀, bɛ̀ mɛ nyí yó ntú bɛ̀mɑbɛ̀ tɛ̃́nkɛ. \c 17 \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Dɑmɑɑsi ɛì kɔbɛ \p \v 1 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nDɑmɑɑsi ɛì kpɛ́í nkɛ dɔ̀: \q1 Dɑmɑɑsi tɛ̃́nkɛ í yó nkpɑɑ́ kɛ tú dihɛì, \q1 ò yóó nɑɑ́ tidobontì nti. \q1 \v 2 Adowɛɛ kó yɛhɛkɛ̀ yóó dɔúnkomu, \q1 yɛ̀ bo nɑɑ́ nyiwũɔ̃ kó ditṹnnì, \q1 ì yó ndɔu dɛ̀ bɑ́ dɛ̀mɑrɛ̀ í ì kɔɔ́nnɛ̀. \q1 \v 3 Efɑdɑimmu kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu tɛ̃́nkɛ í yó mmɔkɛ mùù dì kɑ̃nkɛ́, \q1 tikpɑ̀tì mɛ ntɛ̃́nkɛ í yó nkpɑɑ́ Dɑmɑɑsi ɛì. \q1 Sidii ɛì kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ bɛ sɑ̃nni bo kɛ̃kɛ, \q1 kɛ́mɑɑtɛnɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kpɛri. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ míì bɛ́i. \b \q1 \v 4 Dɛ kó diyiè Sɑkɔbu yɑɑ̀bí kó tikpetì bo yɑɑtɛ, \q1 bɛ̀ bo nɑɑ́ nyidɑwɑɑ́. \q1 \v 5 Bɛ̀ bo ndònnɛ̀ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kɔ̃ṹmɛ̀ tidiitì kupɑku miɛkɛ, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kɔ̃ṹmɛ̀ tidiitì Defɑiibɛ biriku kɛ́kóntɛ́ kɛ́dɛ́rí. \q1 \v 6 Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́, \q1 bɛ̀ bo ndònnɛ̀ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ tɔ̃ũ yɛtebɛ kɛ́íntɛ́ yɛ̀. \q1 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ tɔ̃ũ odìfíè kó yɛbɛ kɛ íntɛ́ yɛ̀, \q1 yɛ̀dɛ́ɛ̀ yoo yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kɛ̀ yɛ̀ ncɑ́ɑ́tí mɛyómmɛ̀. \q1 Kɛ̀ yɛtɛyɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀ yoo yɛ̀nùmmù ncɑ́ɑ́tí tifɑ̃ɑ̃̀tì miɛkɛ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Isidɑyɛɛribɛ tũ̀ nkù míì bɛ́i. \b \p \v 7 Dɛ yiè onìtì bo wɛ̃ɛ̃tɛ wèè ò dɔ̀ɔ̀ o bíɛ́kɛ̀, bɛ̀ bo m bɔ́útɛ́ mí nKuyie nkùù te Isidɑyɛɛribɛ kɛ dò mpɑ́í pɑ́í. \v 8 Bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ mbúɔ́ sibɔɔtenkɑɑnìi bɛ̀ tu sì Asedɑɑ nɛ̀ yɛbɔɔwũɔ̃tɔ̀rɛ̀ bɛ̀ cɔ́unko yɛ̀ tihúúntì. \b \p \v 9 Dɛ yiè Isidɑyɛɛribɛ bo cokɛ́ kɛ́yóu bɛ ɛkɛ̀ iduotí fitɛ́ yɛ̀, kɛ yɛ̀ɛ dɔúnko Isidɑyɛɛribɛ do sɔ̃̀ńkɛ́ Efiibɛ nɛ̀ Amɔriibɛ Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ ɛì kɛ̀ bɛ̀ɛ cokɛ́mɛ̀, kɛ̀ bɛ ɛìi dɔúnko. Dɛ̀mɑrɛ̀ í yó nkpɑɑ́. \b \q1 \v 10 Isidɑyɛɛribɛ di ǹ yɛ̃̀mmu mí nKuyie nkùù di dɛɛrí, \q1 di m bùtínnɛ́mu mí ndipèrì dìì di kɑ̃nkɛ́. \q1 Dɛɛ̀ te kɛ̀ di buɔtì tibɔɔdiitì, \q1 kɛ fiiku dɛbɔɔtie \q1 kɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ dɛ̀ nɑɑtinɛ̀. \q1 \v 11 Kɛ ɔ̃ɔ̃ tì buɔtí kɛ̀ tìi kótɛ́ diì yiè, \q1 kɛ̀ dɛ̀ nɑɑ́ nwenniní kɛ̀ tì pòrí. \q1 Di nɑ ntì dɛ̀ìtɛ dìì mɔ̀nnì kɛ̀ di nɛ́ tì mɔ́ntóo. \q1 Dɛ̀mɑrɛ̀ í yóó nɑ kɛ́tɑɑ mmumɔmmú nɛ̀ mɛyɛi ndɛ̀ɛ̀ di doti. \s1 Yɛbotɛ̀ kó kunɔɔ̀roo \p \v 12 Tóò! Yɛbotɛ̀ pɛ́u yɛɛ̀ te kunɔɔ̀roo \q1 kɛ̀ kù dò ndɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó kunɔɔ̀roo ɔ̃ ndòmmɛ̀. \q1 Yɛbotɛ̀ yɛɛ̀ wèkíí kɛ̀ dɛ̀ ùùti mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ tɑ kukó nkɛ́nhuutimɛ̀. \q1 \v 13 Yɛbotɛ̀ kó kutoweku dònnɛ̀ mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ tɑmɛ̀ mmɛ kukó \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó pɛ́ímmu kɛ̀ yɛ̀ɛ cokɛ́ \q1 kɛ́dɛ́tɛ́ kuyɑɑkù ɔ̃ɔ̃ kɑ́útɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí tiyontì \q1 fɛfɔ̀dɔ́nfɛ̀ ɔ̃ɔ̃ koutɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí timúkpetì. \q1 \v 14 Kuyuoku bo nyóó yuotɛ́ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì tiì bɛ̀ duò. \q1 Kɛ̀ dɛ̀ nyóó wentɛ́ kɛ̀ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́. \q1 Tìì yóó tuɔkɛní tìnti bɛ̀ɛ̀ do ti puɔ̀, \q1 tiì doti bɛ̀ɛ̀ do ɛí ti kpɛrɛ. \c 18 \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀mɛ̀ Etiopii kɔbɛ \q1 \v 1 Di bo yɑ̀! Díndi bɑ̀tóòbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ mɔ̀kɛ ifìɛ̀ti ìdɛ́ì \q1 Kuusi kó kukó mpɛɛ́mmɛ̀ di bo yɑ̀! \q1 \v 2 Fɔ̃́ nKuusi ɛì, fɔ̃́ nwèè dɛ̀ì yɛhɛikɛ̀ntɔ̃rɛ̀ kɛ tũɔ̃̀ \q1 kɛ̀ yɛ̀ tɑɑ̀ bɑ̀tóò yɑubɛ kɛ keri mɛniɛ nyĩ́nkɛ̀. \b \q1 Yɛtɔ̃rɛ̀ cɑ̃ɑ̃yɛ wɛ̃tɛnɛ̀ tidɑdiɛtì kó kuwuɔ mbíɛ́kɛ̀, \q1 bɛ̀ɛ̀ dɛu kɛ miɛti kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ dé kutenkù kumɔu. \q1 Dɛ kó kuwuɔ nkpeńnìmu kɛ nɔ nyitɛì. \q1 Kɛ̀ ikó nsũ bɛ tenkɛ̀. \q1 \v 3 Dimɔu díndi bɛ̀ɛ̀ bo kɛtenkɛ̀, \q1 kutenkù kumɔu kɔbɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ còńnɛ́ mɛcɑnnimɛ̀ ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ di mɛ̀ wèńtɛ́, \q1 kɛ̀ bɛ̀ kɔnnɛ́ ditɑ̃tɛheù di kéntɛ́. \q1 \v 4 Ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ̀kɛ́mu kɛ tú, \q1 kù bomu bɛ́u kɛ wúónní diyiè ɔ̃ mmímɛ̀ kuyie ǹcuokɛ̀, \q1 yɛwɛtɛ̀ ɔ̃ ndòmmɛ̀ dididɛ̀ì mɔ̀nnì. \q1 \v 5 Dɛ̀ ɔ̃ nkɛ̀ fínyĩ̀ kó mutie pòrí kɛ yòtɛ kɛ̀ yɛbɛ ɑ̃nnɛ́ kɛ bi, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ cíɛ́mu ibɑkɛ nɛ̀ disiè, \q1 kɛ́dɛi dɛ̀ɛ̀ sìku nɛ̀ tifɑ̃ɑ̃̀tì kɛ̀ dɛ̀ ncóúo. \q1 \v 6 Bɛ̀ yóó mɛ nyĩ́ Etiopii ɛì kɔbɛ, \q1 yɛtɑ̃rɛ̀ kó timɑncòntì nɛ̀ tikpɑsĩ̀ntì kɛ̀ dɛ̀ mbɛ̀ yo ndipɑɑ̀ nɛ̀ diyɔ̃ɔ̃̀. \b \p \v 7 Dɛ mɔ̀nnì tidɑdiɛtì kó kuwuɔ nkɔbɛ bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ dɛu kɛ miɛti, kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ dé titentì timɔu, kɛ̀ bɛ̀ pɔ̀ntì ibotí tɛì, bɛmbɛ ikó mpíɛ́kɛ́ bɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀ bɛ̀ bo ntɔuní yɛpɑ̃rɛ̀ kɛ pɑ̃ɑ̃ ntì Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì ku yètìrì yu dɛ̀. \c 19 \s1 Tìì yóó tuɔkɛní Esibiti \p \v 1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Esibiti ɛì kɔbɛ. \b \q1 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ kéríní nɛ̀ diwɛtirì mɛcɑ̃ɑ̃ nkɛ kɔri Esibiti. \q1 Kɛ̀ Esibiti kó sitenkɑɑnìi kɔ̃̀ntì ɑu ku ììkɛ̀, \q1 kɛ̀ Esibiti kɔbɛ kɔ̃̀ntì cùùtɛ̀. \q1 \v 2 M bo suurɛ Esibiti ɛì kɔbɛ kɛ̀ bɛ miɛkɛ mpɛ́ì bɛtɔbɛ̀, \q1 bɑ́ wè nɛ̀ o kou kɛ̀ bɛ̀ nkpɑ̀, bɑ́ wè nɛ̀ o nɛ́po kɛ̀ bɛ̀ nkpɑ̀. \q1 Bɑ́ dìì ɛì kɛ̀ dì nkpɑnnɛ̀ ditɛrì, \q1 bɑ́ dìì kpɑ̀ɑ̀tìyuu kɛ̀ dì nkpɑ̀nnɛ̀ ditɛrì. \q1 \v 3 M bo beǹnɛ̀ Esibiti kɔbɛ yɛ̀mmɛ̀ \q1 kɛ̀ bɛ̀ do dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tìi ɑ̃ǹtɛ̀. \q1 Kɛ̀ bɛ̀ mbekù yɛsĩ̀mpókɛ̀ nɛ̀ bɛnitinɔ̀mbɛ̀, \q1 kɛ yu bɛcíríbɛ̀, \q1 kɛ kɔrì tipɑ̃ɑ̃tì, kɛ bourí tinùbootì. \q1 \v 4 N yóó duɔ́ nkɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí yɛisi siì bɑɑtɛ́ Esibiti kɔbɛ, \q1 okpɑ̀ɑ̀tì dɔnniwè bo bɛ̀ bɑɑtɛ́. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ, míì bɛ́i. \b \q1 \v 5 Dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó mɛniɛ mbo deè, \q1 íkó mbo kṹṹ kɛ́kpeí. \q1 \v 6 Ikó mbo ɑ̃nnɛ́ inɛ́í, \q1 Esibiti kó kukó nNiidi bo cɔɔtɛ, \q1 kɛ̀ ku kondɑkɛ́síí kṹṹ. \q1 Tiɑ̃̀tì nɛ̀ tipèntì kɛ̀ dɛ̀ɛ mɔ́tɛ́. \q1 \v 7 Timútì nɛ̀ titieti dɛ̀ bo kpeí, \q1 dɛ̀ɛ̀ kó dìmɑ́ɑ̀ bo kukó nNiidi pɛɛ́mmɛ̀ o yuu nɛ̀ o fũ̀ɔ̃̀ dɛ̀ bo kpeí. \q1 Kɛ̀ kuyɑɑkùu dɛ̀ koutɛ́ kɛ̀ dɛ̀ɛ deè. \q1 \v 8 Bɛyĩm̀pĩ́mbɛ̀ bo kɔmmú, \q1 bɛyĩmbɔmbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tɑɑ̀ Niidi kó ikó mbɛ̀ bo kɔmmú. \q1 Bɛ̀ɛ̀ buɔ̀ nNiidi kó ikó mmiɛkɛ bɛ̀ dìtìrɛ̀ bɛ̀ bo mɔ́tɛ́. \q1 \v 9 Bɛ̀ɛ̀ kuuti tipɑ̀ɑ̀konkpetì nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tì puotì \q1 nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dùɔ̀kù tiyɑɑ̀kpetì pɛ́ítì, bɛ yɛ̀mmɛ̀ bo cɑɑ̀rɛ̀. \q1 \v 10 Bɛyɑɑ̀dùɔ̀bɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ bo cɑɑ̀rɛ̀. \q1 Bɛ̀ɛ̀ do pĩ́ mmutɔ̃mmú kɛ́pɛ́ú kɛ yonnɛ̀ kɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ɛ cɑ̀ɑ̀rɛ̀. \b \q1 \v 11 Soɑ̃ɑ̃ kó sikpɑ̀ɑ̀tìbìí nɑɑ́ ntiyɛìntì nti, \q1 Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì kó mɛciì nyɛmbɛ̀ ò duɔ́ nyìì tié, \q1 ntú iyɛìntié nyi. \q1 Di miɛkɛ we mbo nɑ kɛ́nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: \q1 Míì tu mɛciì nyiɛ̀ nkó dɛbirɛ. \q1 Okpɑ̀ɑ̀tì wèè do bo nɛ̀ dimɔ̀nnì o kó dɛyɑɑ̀birɛ. \q1 \v 12 Esibiti kó okpɑ̀ɑ̀tì kó mɛciì nyɛmbɛ̀ bo dɛ? \q1 Bɛ̀ bo dɑ nɑ̀kɛ́mɛ̀ kɑ̀ɑ bɑntɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ \q1 tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì Esibiti ɛì kpɛ́í. \q1 \v 13 Soɑ̃ɑ̃ ɛì kó sikpɑ̀ɑ̀tìbìí nɑɑ́ tiyɛìntì nti. \q1 Mɑnfi ɛì kɔbɛ totí tì bɛ yɛ̀mmɛ̀ tì í kpɑɑ́ kɛ bo dɔɔ̀, \q1 bɛ̀ɛ̀ ni Esibiti kɔbɛ kó iwuɔ mbɛ̀ fétìnnɛmu Esibiti. \q1 \v 14 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù bènnɛ̀ Esibiti kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ fétìnnɛ Esibiti kɔbɛ bɛ tɔ̃mmú mumɔu miɛkɛ \q1 kɛ̀ bɛ̀ ɑ̃̀ɑ̃́ntɛ, kunɑɑ̀yɑ̃̀ɑ̃̀kù ɔ̃ɔ̃ muɔ́, \q1 kɛ́nhɑ̃́ɑ̃́ntɛmɛ̀ kɛ tũɔ̃ti. \b \p \v 15 Esibiti omɔu miɛkɛ òmɔù tɛ̃́nkɛ í yóó dɔɔ̀ tìmɑtì. Wèè tu diyuu, yoo wèè tu kuyóú, tipuonti nɛ̀ tipèntì \f + \fr 19:15 \fr*\fk nɛ̀ tipèntì: \fk*\ft Wéntɛ́ 9:13-14 ɑ bo yɑ̀ bɛ̀ wɑ̃̀ri\ft*\f* tì kupɑtifɑ̃ɑ̃kù fũ̀ɔ̃̀. \s1 Esibiti yóó dentɛnɛ̀ tì \p \v 16 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ bo youtɛ dìì yiè o nɔ̀ùtɛ̀ Esibiti ĩ́nkɛ̀, o nìtìbɛ̀ bo dontɛnɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mbɛ̀ pĩ nkɛ̀ bɛ̀ nkpeutí. \v 17 Kufɔ̃wɑɑ́ mbo pĩ́ Esibiti ɛì kɔbɛ nɛ̀ tìì yóó tuɔkɛní Sudɑɑ tenkɛ̀ ti kpɛ́í, bɛ̀ níí bo bɛ́i nSudɑɑ tenkɛ̀ kpɛ́í nkɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tìi do nɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ bo dɔɔ̀ tì kpɛ́í. \b \p \v 18 Dɛ kó diyiè Esibiti kó yɛhɛkɛ̀ yɛnùmmù yɛɛ̀ yó nnɑ́ɑ́ nKɑnnɑhɑ̃ɑ̃ kɔbɛ kó tinɑ́ɑǹtì. Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔúnnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ dinùù kɛ bo nkù tɑunnɛ̀. Bɛ̀ bo nyu dɛ kó dihɛì kó dìmɑrì kɛ tú dikɔ̀ù ɛì. \b \p \v 19 Dɛ yiè ti Yiɛ̀ nKuyie nkó diwũɔ̃tɔ̀nnì bo mbo Esibiti cuokɛ̀, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó ditɑ̃́rì ncómmú dihɛì mɑ̀nku. \v 20 Dɛɛ̀ yó ntú mɛcɑnnimɛ̀ mɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ nti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ kpɛ́í Esibiti miɛkɛ. Bɛ̀ bo yɑ̀ bɛ̀ɛ̀ bɛ̀ fɛ̃́ũnko kɛ́kuɔ́nnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ kùù bɛ̀ duɔnní odɛɛtíwè wèè yóó bɛ̀ pɑ̀tɛ. \v 21 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó bɛnkɛmu kumɑ́ɑ̀ Esibiti kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ kù bɑntɛ́, kɛ́ nkù feu iwũɔ̃ kɛ kù pɑ̃ɑ̃ ntidiitì kó yɛpɑ̃rɛ̀, kɛ́ nkù dɔummu nɛ̀ yɛnɔ̀ kɛ yɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri. \v 22 Ti Yiɛ̀ nKuyie yóó potɛ́mu Esibiti kɔbɛ, kù yóó bɛ̀ potɛ́mu kɛ nɛ́ bɛ̀ miɛkùnnɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃tɛní ti Yiɛ̀ nKuyie mborɛ̀ kɛ̀ kùu cɔutɛ́ bɛ bɑ́ɑmmu kɛ́ bɛ̀ miɛkùnnɛ. \b \p \v 23 Dɛ kó diyiè kucɛ yóó ɑ̃nnɛ́mu Esibiti kɛ́nkɔrìnɛ̀ Asidii, kɛ̀ Asidii kɔbɛ nkɔrì Esibiti. Kɛ̀ Esibiti kɔbɛ kɔrì Asidii. Kɛ̀ bɛ̀ nwɛ̃ nkɛ bɑ́ɑ́ nti Yiɛ̀ nKuyie. \b \p \v 24 Dɛ kó diyiè Isidɑyɛɛribɛ bo wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Asidii kɔbɛ nɛ̀ Esibiti kɔbɛ. Dɛ kó yɛhɛkɛ̀ yɛtɑ̃ɑ̃ti kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \v 25 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ níí bo bɛ́i nkɛ dɔ̀: Esibiti kɔbɛ tú n kɔbɛ mbɛ, mɛsɑ̀ɑ̀ nní mbɛ̀ bonɛ̀. Asidii kɔbɛ míì bɛ̀ pìítɛ́ nɛ̀ n nɔu, kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ tú n te bɛ̀. \c 20 \s1 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò cemmɛ̀ mɛnɑcɛ̀bii nkɛ feío \p \v 1 Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sɑdikɔ̃ɔ̃ tɔ̃nní dìì benni o kóo ɑ̃ɑ̃pɔ̀nkótì Tɑditɑnni, kòò bo pi Asidɔti ɛì kɛ́ dì pɔ̀ntɛ. \p \v 2 Dɛ kó dibenni ndi ti Yiɛ̀ nKuyie ntì nɑ̀kɛ́mɛ̀ Amɔti birɛ Esɑii, wèè nɑ̀ɑ́ nku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ dɔ̀: Kɔtɛ kɛ́boutɛ́ kufɔ̀ɔ̀tɔ̃̀nkù ɑ boú kù ɑ kɑ̀, kɛ bo bɛnkɛ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀, kɛ́dɛitɛ ɑ nɛùtì, kòo mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kɛ́ncentì mɛnɑcɛ̀bii nkɛ feío. \p \v 3 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: N kóo tɔ̃ntì Esɑii cemmɛ̀ mɛnɑcɛ̀bii mbɑ́ ò í dɑ́ɑ́tí tiyɑ̀ɑ̀tì. Dɛ̀ mɔ̀kɛ yíe yɛbie nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti ndi, dɛ̀ dò mmɛcɑnnimɛ̀ mmɛ nɛ̀ dibɛnkɛ̀rì Esibiti nɛ̀ Etiopii dɛ kpɛ́í. \v 4 Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì yóó mɛ mpĩ́mmu Esibiti kɔbɛ nɛ̀ Etiopii kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ ce mmɛnɑcɛ̀bii, bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛdɑkótíbɛ̀. Esibiti kɔbɛ fɛi bo feitɛ́. \v 5 Bɛ̀ɛ̀ do búɔ́ Etiopii ɛì kɔbɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do pɔtìnɛ̀ Esibiti ɛì kɔbɛ, kufɔ̃wɑɑ́ nnɛ̀ ifɛi dɛ̀ bo bɛ̀ pĩ. \p \v 6 Dɛ mɔ̀nnì dɛ kó itempɛ̃ nkɔbɛ bo nnɑ́ɑ́ nkɛ tú: Ntɛ ti do búɔ́ bɛ̀ íbiɛ ti yɛ̀mmɛ̀ do dò nti yóó sɔri kɛ̀, kɛ́pɛ́tɛ́ mɛteèmmɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ ti dɛɛtɛ́nɛ̀ Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì. Ti nɛ́ yóó cuó nkɛ kɛ́pɛ́tɛ́ mɛdɛɛtímɛ̀? \c 21 \s1 Bɛ̀ yóó pɔntɛmɛ̀ Bɑbidɔnni \p \v 1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì dɑ̀mɛ́ɛ̀rì bíɛ́kɛ̀ kó kutempɛ̃ tɛdɔntɛ̀ kɔku kɔbɛ. \b \q1 Kuyɑɑ̀kperíkù ɔ̃ɔ̃ ítɛ́ní mɛ̀ɛ̀ botí diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, \q1 di dootitɔbɛ̀ itiní mɛɛ̀ botí dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó dihɛì bɛ̀ dé dì. \q1 \v 2 Kuyie nni mbɛnkɛ tì yóùmu tiì tu: \b \q1 Nɛ̀ bɛ̀ di do nɑɑti, bɛɛ̀ kòńtɛ́ kɛ di fiiti, \q1 okɔ̀ùtì ìtɛ́mu o tɔ̃mmú. \q1 Díndi Edɑmiibɛ donɛ̀ bɛ, \q1 díndi Mɛdiibɛ pinɛ̀ bɛ, \q1 m pɑ̀ɑ̀mmu ikṹũ imɔu. \b \q1 \v 3 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ dɛ̀ pĩ́ n kɑ, \q1 kuyonku kuù nh ɑutɛ́ kɛ n cɑ́ɑ́. \q1 Onitipòkù wèè kuɔ̀ ndɛbirɛ o kɔ̃mɛ, \q1 n yɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ yɛ̃ mbì, \q1 n tɛ̃́nkɛ í yo. \q1 N yɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ fitɛ́ n tɛ̃́nkɛ í wúó. \q1 \v 4 N yɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ kɔɔrɛ, \q1 kufɔ̃wɑɑ́ nkuù nh ɑutɛ́ n do yɑ́ɑ́ nkuyuoku nku kɛ bo om̀pɛ̀, \q1 kɛ̀ Kuyie nnɛ́ n tɔní kukɔ̃m̀bɔ̀doróo. \b \q1 \v 5 Bɛ̀ ĩ̀ńnɛ́ tidiitì nti, \q1 kɛ dɔú nyɛkɑ̀rɛ̀ kɛ̀ ti yo nkɛ yɔ̃, \q1 kɛ yóó dɑɑtɛ kɛ̀ bɛ̀ pɛ́i nkɛ tú: \q1 Bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkótíbɛ̀, ítɛ́nɛ̀ kɛ́bɑ́ɑ́tí, \q1 kɛ́kpɑ̃́ɑ̃́tɛ́ tidɔpììtì. \b \q1 \v 6 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu: \q1 Kɔtɛ kɛ́cónnɛ́ obɑ̀rì kòo mpɑkɛ́ \q1 kòò yɑ̀ dɛ̀ wèe pĩɛ̃kɛ́. \q1 \v 7 Kòò yɑ̀ tɛnɑɑsɑ̃ntɛ̀ kɛ̀ sisɛ̃ĩ́ sìdɛ́sì tɛ̀ dɛ̀rì, \q1 yoo sɑ̃mmɑrímúbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ dɛ̀ dèkɛ, \q1 yoo yòyóbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ dèkɛ, \q1 wèe dɔɔ̀ mɛyɔɔ̀mmɛ̀, wèe dɑɑtɛ mɛsɑ̀ɑ̀. \q1 \v 8 Kòo bɑ̀rìi kuɔ́nko kɛ dɔ̀: Áú, n Yiɛ̀! \q1 N tṹṹ nkɛ dɛ ncómmú. \q1 N dɛ nwentí. \q1 \v 9 Nɛ́ ntɛ ǹ yɑ̀ dɛ̀: \q1 N yɑ̀ bɛnìtìbɛ̀ mbɛ kɛ̀ bɛ̀ dèkɛ tɛnɑɑsɑ̃ntɛ̀, \q1 kɛ̀ sisɛ̃ĩ́ sìdɛ́sì tɛ̀ dɛ̀ri. \q1 Kɛ yíɛ́ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Bɑbidɔnni domu. \q1 Ò domu pɑ́íí. \q1 Kòo bɔɔtenkɑɑnìi duó kɛ bɔ̀kɛ́, kɛ cóú kɛtenkɛ̀. \b \q1 \v 10 Mí nhEsɑii míì nɑ̀ɑ́ nkɛ tú bɛ̀ di puotímu, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ puotímɛ̀ yɛyɔ̀ kuyiɛ́ miɛkɛ. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ̀ nkù kuù \q1 tì nni nnɑ̀kɛ́, kɛ̀ n tì ndi nɑ́ɑ́. \s1 Kuyie kpɑnnɛ̀ tì Edɔmmu ɛì kɔbɛ \p \v 11 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Dumɑɑ ɛì kɔbɛ, \q1 kɛ̀ n keè òmɔù pĩɛ̃kɛ́mɛ̀ Seii ɛì kɛ tú: \q1 Fɔ̃́ nhohɛikɛ̀mbɑ̀rì kɛyènkɛ̀ dòmmɛ? \q1 Kɛyènkɛ̀ nɑɑtɑɑ̀? \q1 \v 12 Kòo ɛikɛ̀mbɑ̀rìi bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Dɛ̀ wentɛ́mu kɛ dèè, tìmɑtì í bo \q1 dɛ̀ nɛ́ yóó wɛ̃tɛ kɛ́biitɛmu nɑnkɛ \q1 kɑ̀ɑ dɔ́ nɑnkɛ kpɛti ɑ nɑɑ wɛ̃tɛní. \s1 Bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì Adɑbii ɛì kpɛ́í \q1 \v 13 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Adɑbii ɛì kpɛ́í: \b \q1 díndi Dedɑnni ɛì kɔbɛ bɛcièmbɛ̀, \q1 di bo wentɛ́ Adɑbii kó dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ. \q1 \v 14 Díndi Temɑɑ ɛì kɔbɛ, \q1 kɔtɛnɛ̀ kɛ́co sinɛ́yɛ̃ĩ bo bɛ̀, kɛ́ bɛ̀ pɑ̃ mɛniɛ, \q1 pɑ̃nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ cooti mudiì kɛ̀ bɛ̀ɛ di. \q1 \v 15 Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ cokùmɛ̀ mudoò mmu, bɛ̀ kpɑ̀tɛ yɛse nyɛ, bɛ̀ fĩnnɛ́ dɛtɑ̃nnɛ̀ ndɛ, mudoò muù bintɛ́. \b \p \v 16 Ti Yiɛ̀ nKuyie nni n nɑ̀kɛ́mu kɛ tú: Yɛbie nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti cɑ́u cɑ́u, kɛ̀ Kedɑɑ ɛì kó disɑ̃nni deèmu. \v 17 Bɛtɑ̃ntɑ̃ũbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɔ mmudoò bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ Kedɑɑ ɛì, bɛ̀ í yó nsũ, bɛ̀ í yóó tuɔkɛ bɛ̀dɛ́bɛ̀. Ti Yiɛ̀ nKuyie Isidɑyɛɛribɛ tũ̀ nkù kuù bɛ́i. \c 22 \s1 Kuyie ncɑummɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ \p \v 1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì tìì tukúnɛ̀ kubiriku bɛ̀ tu kù mɛbɛnkùmɛ̀ biriku: \b \q1 Fɔ̃́ nSedisɑdɛmmu, dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ nìtìbɛ̀ bɛmɔu dèkɛ dɛdɑ̀nnɛ̀? \q1 \v 2 Sedisɑdɛmmu, bɑ nte kɑ̀ɑ ɛì dɑ̀ɑ́tí kutoweku? \q1 Bɑ nte kunɔɔ̀roo, bɑ nkó iúu bo fɔ̃́ ndihɛidiɛ̀ miɛkɛ? \q1 A kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ ku, mudoò muù í bɛ̀ kònnɛ̀, \q1 bɛ̀ í ku dikpɑ̀nnì miɛkɛ. \q1 \v 3 A kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkótíbɛ̀ cokɛ́mu bɛmɔu, \q1 kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ bɛ̀tinɛ̀ dɛtɑ̃nnɛ̀ kɛ bɛ̀ pĩ̀ḿmú, kɛ boú, \q1 bɑ́ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do cokɛ́ kɛ dɛ̀tɛ́ bɛ̀ bɛ̀ pĩ̀ḿmúmu kɛ boú. \q1 \v 4 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n tu di bɑ́ nni nwúó, \q1 n yóunɛ̀ kɛ̀ nní nti didɑbònnì, \q1 di bɑ́ nyetíróo kɛ m bɑ́ɑ́ mmɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ do n kɔbɛ. \q1 \v 5 Dɛ̀ n dimu nyíe, \q1 kɛisɔ̀ùkɛ̀ kɛɛ̀ m pĩ, \q1 mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mɛɛ̀ n do, \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ weè mɛ̀ yɛ̃, \q1 kubiriku ò bɛnkú dɛ̀ o nɑ́ɑǹtì kɛ̀ iduotí duò, \q1 kɛ̀ iúu dèkù ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 6 Edɑmmu ɛì kɔbɛ bɑ̀ɑ́tímu bɛ duokɛ̀, \q1 kɛ dèkɛ sikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́, bɛ̀ kèrínímu, \q1 Kiidi ɛì kɔbɛ kpɑ̃̀ɑ̃́tɛ́mu tidɔpììtì. \q1 \v 7 Sedisɑdɛmmu sikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́ piɛ́mmu ɑ biti sɑ̀ɑ̀tì miɛkɛ. \q1 Kɛ̀ bɛsɑ̃ndèèbɛ̀ còḿmú dihɛì kó yɛbòrɛ̀. \q1 \v 8 Sudɑɑ ɛì kɔbɛ di tɛ̃́nkɛ í mɔkɛ mùù di kɑ̃nkɛ́. \b \q1 Di búɔ́ kutúúkù kó tɛcɛ̃kpetɛ̀, tikpɑ̀rìnɛntì ɑ̃ tɛ̀ ntɛ. \q1 \v 9 Di yɑ̀ Dɑfiti ɛì kó kuduotí keúmɛ̀ mmɛ yɛbòrɛ̀ pɛ́u, \q1 kɛ do mmɛniɛ, nkɛ sɔrì dihɛì kó kubinku kùù bo dɛ fũ̀ɔ̃̀. \q1 \v 10 Kɛ kɑ̀ɑ̀ nSedisɑdɛmmu kó sicɛ̃́ĩ \q1 kɛ pùɔ nsìmɑsì, kɛ bo nɑ kɛ́tũntɛ iduotí, \q1 \v 11 Kɛ keú kubinku iduotí ìdɛ́ì cuokɛ̀, \q1 kɛ bo yṹɔ̃́nní kubinku kótíkù kó mɛniɛ. \q1 Kɛ yóu di bo wɛ̃ɛ̃tɛmɛ̀ wèè te kɛ̀ dɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀ dɔ̀ɔ̀ri o bíɛ́kɛ̀. \q1 Ò pĩ mmutɔ̃mmú nɛ̀ dimɔ̀nnì ndi, \q1 di mɛ nyí mù yɑ̀. \b \q1 \v 12 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ di yu, \q1 kɛ̀ di bo kɔmmú yɛdɑbùò nyɛ, \q1 kɛ́kuó di yùtì kɛ́dɑ́ɑ́tí tifɔ̀ɔ̀tɔ̃̀ntì, \q1 kɛ́bɛnkɛ di yɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀. \q1 \v 13 Kɛ̀ di nɛ́ bo diwɛ̀ì miɛkɛ kɛ yɑ̃nku, \q1 kɛ kɔù inɑ̀ɑ̀kɛ nɛ̀ ipe, \q1 kɛ cɑ́ɑ́ nyimɑɑ nkɛ yɔ̃̀ mmɛnɑɑ̀, \q1 kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: \q1 Ti nyo nkɛ yɔ̃̀, \q1 kɛ yɛ̃́ ti nɑɑ yóó kúmɛ̀mu. \q1 \v 14 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: \q1 N yí yóó bɛ̀ cĩ̀ɛ̃́ ndɛ kó mɛyɛi nnɛ̀ bɛ kṹṹnko. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Sebunɑ \p \v 15 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ, n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Kɔtɛ kɛ́yɑ̀ Sebunɑ, wèè bɑkɛ́ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kóò bekɛ kɛ dɔ̀: \b \q1 \v 16 A kpɛrɛ ɔ̃̀ndɛ bo diɛ? \q1 A kou we mbo diɛ, kɑ̀ɑ keu ɑ fɔ̃ti? \q1 Kɛ keu ɑmɑ́ɑ̀ kudènkù dɛyiitírɛ̀? \q1 Kɑ̀ɑ keu ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ sɔntɛ dipèrì ĩ́nkɛ̀? \q1 \v 17 Nɛ́ ntɛ fɔ̃́, \q1 kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó dɑ bɔ mbèmmù kucɛ mɛ̀mɑ́ɑ̀, \q1 kɛ́ dɑ pikú ku nɔ̀ùtɛ̀ tei tei, \q1 \v 18 kɛ́ dɑ dootóo kɑ̀ɑ mbírímú kɛtempɛ̃kùkɛ̀, \q1 bɑ̀nɔ́ɔ̀ tɛ̃mɛ̀. \q1 A yóó kɛ nkú fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ kpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́ ɑ do pɔtìnɛ̀ sì, \q1 fɔ̃́ nwèè sĩ̀nkùnko tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \q1 \v 19 N yóó dɑ dɛitɛmu ɑ kɑ̀rì, \q1 m bo dɑ dɛitɛ ɑ fɔ̃̀tìrì. \q1 \v 20 Dɛ yiè kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́yúní \q1 n kóo tɔ̃ntì Idikiyɑ birɛ Ediɑkimmu. \q1 \v 21 Kóò dɑ̀tínnɛ́ ɑ yɑɑ̀bòrì, \q1 kóò yìi nhɑ nɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ \q1 kóò duɔ́ nhɑ mɔkɛ mùù wɛ̃rímú, \q1 kòo nɑɑ́ nSedisɑdɛmmu nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ bɛ kóo cicɛ. \q1 \v 22 Kɛ̀ nh ò duɔ́ nDɑfiti cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó dikpetínnì, \q1 kòò kpetínnɛ́ òmɔù bɑ́ɑ́ kpetɛ́, \q1 kòò kpetɛ́ òmɔù bɑ́ɑ́ kpetínnɛ́. \q1 \v 23 Kɛ̀ nh ò fìí nfɛcùùfɛ̀ kɔ̃mɛ kɛtenkperíkɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 kòo kpɑ̀ɑ̀tìyètìrìi feitɛ́ o cicɛ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ. \b \p \v 24 O yɑɑ̀bí nɛ̀ i kó iyɑɑ̀bí ì bo nhò yùu ticɑtɔ̀ɔ̀nɛntì ɔ̃ nyuummɛ̀ fɛcùùfɛ̀, tisɑ́m̀pɔ́tì nɛ̀ tidiɛtì, \v 25 Dɛ̀ yó mboní diyiè mɑrì kɛ̀ fɛcùùfɛ̀ fɛ̀ɛ̀ fìíkú kɛtenkperíkɛ̀, fɛ̀ bo ɔu kɛ́kéétɛ́, kɛ́do dɛ̀ɛ̀ do fɛ̀ yùu nkɛ̀ dɛ̀ɛ̀ cɑkɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ míì bɛ́i. \c 23 \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Tiiri nɛ̀ Sitɔ̃ɔ̃ dɛ ɛkɛ̀ kɔbɛ \p \v 1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Tiiri ɛì kɔbɛ. \b \q1 Díndi Tɑdisisi ɛì kóo bɑ̀tóò dèèbɛ̀ kɔmmúnɛ̀. \q1 Tiiri ɛì pɔ̀ntɛmu bɑ̀tóòbɛ̀ còḿmú dɛ̀ tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́, \q1 di do kpɑɑní Sipidii ɛì ndi kɛ́ tì kèè. \q1 \v 2 Díndi bɛ̀ɛ̀ bo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì pɛɛ́mmɛ̀ \q1 nɛ̀ díndi Sitɔ̃ɔ̃ kó bɛpotɑmbɛ̀, \q1 dɛ̀ di dimu kɛ di kpeí. \q1 Díndi bɛ̀ɛ̀ kó yɛtɔ̃rɛ̀ cèntì mɛniɛ nyĩ́nkɛ̀, \q1 \v 3 mɛnɛ́diɛmɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ buɔtí Niidi pɛɛ́mmɛ̀, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ dɛ̀ dɛ̀ìtɛ kɛ́ dɛ̀ fìtɛ́nɛ̀ yɛbotɛ̀ nyɛ. \q1 \v 4 Fɔ̃́ nSitɔ̃ɔ̃ ɛì ɑ di ifɛi nyi, \q1 fɔ̃́ nwèè do tú bɑ̀tóòbɛ̀ kó dicónnì. \q1 Dɑ̀mɛ́ɛ̀rì nɑ́ɑ́mmu kɛ tú n yí kuɔ́ ndɛbirɛ, \q1 n yí pɛitɛ́ dɛnitidɑbirɛ, \q1 m mɛ nyí yɔ initipobí. \q1 \v 5 Esibiti kɔbɛ bo keè dìì mɔ̀nnì tìì tùɔ̀kɛní Tiiri ɛì, \q1 kufɔ̃wɑɑ́ mbo bɛ̀ pĩ kɛ̀ bɛ̀ nkpeutí. \q1 \v 6 Díndi dɑ̀mɛ́ɛ̀rì pɛɛ́mmɛ̀ kɔbɛ séntɛ́nɛ̀ Tɑdisisi, \q1 kɔmmúnɛ̀ yɛdɑbùò. \q1 \v 7 Wúɔ́! Tiiri ɛì ndi diɛnnɑɑ̀? \q1 Dihɛì ndi dìì do bo nɛ̀ dimɔ̀nnì, \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ dì pìɛ́kɛ́, \q1 kɛ̀ dì bɑkɛ́ yɛhɛkɛ̀ dɛ́tiyɛ̀, \q1 we ndì cɑ̀kɛ miɛ m̀botí? \b \q1 \v 8 Tiiri ɛì diì do toti yɛkpɑ̀ɑ̀tìpìkɛ̀, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ do tú bɛpotɑndiɛbɛ̀ \q1 kɛ̀ bɛ̀ di dé titentì timɔu. \q1 We mbɔnní dɛ kó dihɛì. \q1 \v 9 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ weè dɔ̀ɔ̀ mɛmmɛ, \q1 kɛ bo kɛ̃́kùnnɛ sipɔɔ yɛmbɛ̀, \q1 bɛ̀ do sɑ̃ntí bɛ̀, \q1 kɛ́senkɛ̀rì bɛ̀ɛ̀ do tú bɛnitidiɛbɛ̀ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 10 Díndi Tiiri ɛì kɔbɛ kúútínɛ̀ di tenkɛ̀, \q1 bɛ̀ kuutimɛ̀ Niidi kó mpɛɛ́mmɛ̀, \q1 bɑ̀tóòbɛ̀ tɛ̃́nkɛ í dɛ̀ commu. \q1 \v 11 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù yòutɛ ku nɔ̀ùtɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ĩ́nkɛ̀, \q1 kuù donnɛ́ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ kɔ̃m̀bùɔ̀tì. \q1 Kuù duɔ́ nkɛ̀ Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ ɛì kɔbɛ pɔ̀ntɛ bɛ kó sicɛ̃kperí. \q1 \v 12 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Díndi Sitɔ̃ɔ̃ ɛì kɔbɛ, \q1 di yɑ̃ǹkùtì dèèmu, \q1 di sɑ̃̀ɑ̃́tɛ́nɛ̀ osɑpɑ̀ɑ̀ mbɛ̀ cɑ̀kɛ wènwe, \q1 bɑ́ kɛ̀ di ìtɛ́ kɛ sèńtɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ kɔ̀tɛ Sipidii, \q1 dɛ bíɛ́kɛ̀ di bɑ́ɑ́ pɛ́tɛ́ mɛom̀pùmɛ̀. \b \q1 \v 13 Kɑndee ɛì tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́, \q1 Asidii ɛì kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ do dì cɛ̃̀tinnɛ \q1 kɛ́mɑɑ́ yɛdèrɛ̀ kɛ́ dì fitɛ́, \q1 kɛ́ dì do kɛ́puɔ nsikpɑ̀ɑ̀tìcɛ̃́ĩ, \q1 kɛ̀ dìì dɔúnko kɛ́nɑɑ́ ndikpɑ́ɑ̀ kɛ̀ tikpɑsĩ̀ntìi dì tɑ. \b \q1 \v 14 Díndi Tɑdisisi ɛì kɔbɛ kɔmmúnɛ̀ yɛdɑbùò, \q1 di kóo bɑ̀tóòbɛ̀ còḿmú dɛ̀ tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́. \b \p \v 15 Dɛ̀ yó mboní kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̃̀mmu Tiiri ɛì kpɛ́í, kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie nsipísìyiekɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì kó mufòmmu ɔ̃ mmɑmɛ̀. Dɛ mɔ̀nnì tìì bo tuɔkɛní Tiiri ɛì tì bo ndònnɛ̀ fɛyɛ̀nfɛ̀ fiɛ nnɑ̀ɑ́ nwèè nitipòkù dɔuti dɔutinɛ̀ bɛntidɑɑbɛ̀ o kpɛ́í nkɛ tú mù: \q1 \v 16 Túótɛ́ ɑ kùtìdùkù, kɛ́nfirí dihɛì kɛ dentì, \q1 fɔ̃́ nhonitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀, bɛ̀ yɛ̃̀mmu ɑ kpɛ́í. \q1 N firí dihɛì kɛ bié nhɑ kùtìdùkù kɛ diè, \q1 kɛ̀ dɛ̀ɛ yié nkɛ̀ bɛ̀ɛ dentɛní ɑ kpɛ́í. \b \p \v 17 Yɛbie nsipísìyiekɛ̀ kó difɔ̃nkúò, ti Yiɛ̀ nKuyie mbo wɛ̃tɛ kɛ́potɛ́ Tiiri ɛì kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́ kù yóu, kɛ́tɑ di kó kupotɑɑ́ nkɛ́tɑunnɛ̀ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛmɔu yɛ̀ɛ̀ bo kɛtenkɛ̀\f + \fr 23:17 \fr*\ft Wéntɛ́ 1:21.\ft*\f*. \v 18 Dɛ mɔ̀nnì ticɔ̃nti bɛ̀ bo mpɛ́ú tì nɛ̀ dɛ kó ticuuti nɛ́ yó ntú ti Yiɛ̀ nKuyie nkpɛrɛ ndɛ, bɛ̀ í yó ntì tìkíí kɛ sɔrì. Bɛ̀ yó ntì piúnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ pĩ mbɛ̀ mbɛ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú kɛ̀ bɛ̀ nyo nkɛ sɑnnɛ̀, kɛ́ndɑɑti tiyɑɑ̀sɑ̀ɑ̀tì. \c 24 \s1 Kuyie nyóó pɔntɛmɛ̀ kutenkù \p \v 1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó pɔntɛmu kɛtenkɛ̀, kɛ̀ kɛ̀ɛ̀ dɔúnko, \q1 kutenkù bo kóntɛ́ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ cíɛ́tɛ́ bɛ̀ɛ̀ tu: \q1 \v 2 Ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ cɛ̃́nkoo kɔbɛ. \q1 Kudɑɑkù yiɛ̀ nnɛ̀ kudɑɑkù, \q1 Tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ yɔ̃ nɛ̀ o kóo tɔ̃ntì, \q1 wèè fiiti nɛ̀ wèè do, \q1 wèè pènni nɛ̀ bɛ̀ pènni wè. \q1 Dibɑ̀nnì yiɛ̀ nnɛ̀ ò bɑnnɛ̀ wè. \q1 \v 3 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó pɔntɛmu kɛtenkɛ̀ pɑ́íí, \q1 kɛ́hɛí di kpɛrɛ, kɛ̀ di tenkɛ̀ɛ dɔúnkoo. \b \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tì bɛ́i. \q1 \v 4 Kɛtenkɛ̀ kuɔ̀mmu kɛ cĩ̀tɛ, \q1 kutenkù cɑ̀kɛmu kɛ nɑɑ́ ntidobontì kɛ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀. \q1 \v 5 Bɛ̀ɛ̀ bo kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ bɛɛ̀ kɛ̀ sɑ̃ũ, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ bùtínnɛ́mɛ̀ Kuyie nkuɔ́, \q1 bɛ̀ sèńtɛ́ Kuyie ntié nyi, \q1 kɛ tɔ̃̀tɛ mɛtɑummɛ̀ mɛ̀ɛ̀ do bo sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 bɛmbɛ nɛ̀ Kuyie mbɛ cuokɛ̀. \q1 \v 6 Dɛɛ̀ te kɛ̀ Kuyie ncɔ̃ɔ̃ kɛtenkɛ̀, \q1 bɛ̀ɛ̀ bo kɛtenkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ yɑ̀u bɛ yɛi nkó mucɔ̃́ntimu, \q1 kɛ dèè bɑ́ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í tùɔ̀kɛ dɛ̀mɑrɛ̀. \s1 Mɛnɑɑ̀ ndèèmɛ̀ dihɛì kɛ̀ diwɛ̀ì dèè \q1 \v 7 Fínyĩ̀ kó dɛtie mmɔ̀tɛ́mu, \q1 mɛnɑɑ̀ pɑ̀mmɛ̀ tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́. \q1 Bɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ do dò ncɑ́tírɛ́ \q1 kɛ̀ bɛ̀ tɑ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ. \q1 \v 8 Yɛbɑ̀rɛ̀ kó yɛdɑbùò ncĩ̀ɛ̃́kɛ́mu \q1 kɛ̀ siyíkpèi yɛ̃ nyúóó, \q1 kɛ̀ tibómbonti yɛ̃ nkɑ́rɛ́. \q1 \v 9 Inɑɑyɑ̃̀ɑ̃̀yìɛ ntɛ̃́nkɛ í bo. \q1 Mɛnɑɑ̀ kperímɛ̀ tiikɛmu, bɛnɑɑyɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ kpɛ́í. \b \q1 \v 10 Dihɛì dimɔu dɔúnkomu kɛ pùɔ, \q1 kɛ̀ sicɛ̃́ĩ yɑ̃̀ɑ̃̀ nyɑ̃̀ɑ̃ mbɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ í nɔ nkɛ tɑɑ̀. \q1 \v 11 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kuɔ̀ ndihɛì miɛkɛ. \q1 Mɛnɑɑ̀ ndòńtɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, \q1 diwɛ̀ì tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́, \q1 kɛ̀ tiyɑ̃ǹkùtì dèè dihɛì. \q1 \v 12 Dihɛì dimɔu nɑɑ́ ntidobontì nti, \q1 kɛ̀ yɛcɑ̀kɛ̀ pɛ̀ítɛ́ pɛ́ítɛ́ kɛ cóú. \b \q1 \v 13 Ibotí imɔu kutenkù \q1 dɛ̀ bo ndònnɛ̀ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ tɔ̃ũ odìfíè kó yɛbɛ kɛ íntɛ́ yɛ̀, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ tɔ̃ũ fínyĩ̀ bɛ kɛ́yɑ́kɛ́ yɛ̀. \s1 Bɛ̀ɛ̀ nɑntɛ́ kɛ yɑ̃nku \q1 \v 14 Bɛ̀ pĩɛ̃kù mɛtɑmmɛ̀ mmɛ, \q1 kɛ dɛ́úkùnko ti Yiɛ̀ nKuyie nyètìrì, \q1 kɛ̀ diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ yɑ̃nku. \q1 \v 15 Díndi diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ, \q1 dɛ́úkùnnɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nyètìrì. \q1 Díndi dɑ̀mɛ́ɛ̀rì bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ \q1 sɑ̃ntɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie kùù ti te tínti Isidɑyɛɛribɛ. \q1 \v 16 Ti kèèmu bɛ̀ dìèmmɛ̀ fɛ nyɛ̀nfɛ̀: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkùù wetí ku yètìrì ndɛu! \q1 Kɛ̀ mí nnɛ́ kuɔ́nko kɛ dɔ̀: \q1 Ń fetimu, ǹ fetimu! \q1 Mɛyɛi mmɛɛ̀ ti do, \q1 bɛ̀ ǹ fìtɛ́mu, nɛ̀ bɛ̀ ti do nɑɑti bɛɛ̀ kòńtɛ́ kɛ n fìtɛ́. \q1 \v 17 Díndi bɛ̀ɛ̀ bo kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ \q1 Difɔ̃̀tìrì nɛ̀ ticùɔ̀tì, \q1 dɛɛ̀ bo di ììkɛ̀. \q1 \v 18 Wèè bo keè iúu kɛ́cokɛ́nɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́, \q1 nhò doti difɔ̃̀tìrì ndi, \q1 kɛ̀ wèè yɛ̀tìní difɔ̃̀tìrì kòo tɑ ticùɔ̀tì miɛkɛ. \q1 Yɛwɛtibòrɛ̀ yɛɛ̀ kpetɛ́, \q1 kɛ̀ kɛtenkɛ̀ kó dipũũ sɑ̃̀ntɛ̀. \q1 \v 19 Kɛtenkɛ̀ kɛɛ̀ sɑ̃̀nti, \q1 kɛ yɑú kɛ wɛ́ú yɛwɛ́tiyɛ̀. \q1 \v 20 Kɛtenkɛ̀ ɑ̃̀ntimu kunɑɑ̀yɑ̃̀kɛ́muɔ́nkù tɛ̃mɛ̀. \q1 Kɛ sɑ̃nti dipɑɑkɔ̃tɛ́fii kɔ̃mɛ, \q1 mɛyɛi mmɛɛ̀ kɛ̀ yɔ̃̀ntɛ, \q1 kɛ̀ domu kɛ tɛ̃́nkɛ í yóó ítɛ́. \s1 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ yóó domɛ̀ kɛ̀ Kuyie mbɑɑtɛ́ \p \v 21 Dɛ yiè ti Yiɛ̀ nKuyie mbo ɑ̃nnɛ́ tɛnɔ̀ùtɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kó bɛkperíbɛ̀, kɛ́potɛ́ kɛtenkɛ̀ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, \v 22 kɛ́ bɛ̀ tìí mbɛmɔu bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ tíímmɛ̀ tikpetíntì kɛ́ tì tɑnnɛ́ difɔ̃̀tìrì, kɛ́kpetínnɛ́ kɛ̀ bɛ̀ nkpetí, kɛ̀ dɛ̀ɛ mɔntɛ kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ bɛ̀ dò mbɛ̀ɛ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ tì. \b \q1 \v 23 Otɑ̃̀nkù bo sĩ́nnɛ́ \q1 kɛ̀ ifɛii pĩ́ ndiyiè. \q1 Dɛ yiè ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ weè yó mbɑkɛ́ \q1 kɛ́mbo Sedisɑdɛmmu Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀, \q1 nɛ̀ o kpetì kɛ̀ bɛkótíbɛ̀ ntì wùó. \c 25 \s1 Disɑ̃nni kó fɛyɛ̀nfɛ̀ \q1 \v 1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ tú Kuyie nku n tũ nkù, \q1 n yó ndɑ sɑ̃ntímu kɛ dɛ́úkùnko ɑ yètìrì, \q1 kɛ yɛ̃́ ɑ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ sɑ̀ɑ̀rɛ̀, \q1 ɑ do tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì nɛ̀ dimɔ̀nnì, \q1 kɛ̀ tì bo bɑ́ kɛ í ceeri, \q1 \v 2 Fɔ̃́ɔ̃̀ pùɔ mbɛkpɑ́kpɑ̀rìbɛ̀ ɛì, \q1 kɛ̀ dì nɑɑ́ ndidobonnì kɛ cóú, \q1 bɛkpɑ́kpɑ̀rìbɛ̀ kó dihɛì, \q1 nɛ̀ sicɛ̃kperí kɛ̀ dɛ̀ nɑɑ́ ntidobontì. \q1 Òmɔù í kpɑɑ́ kɛ bo dì mɑɑ́ bìtì. \q1 \v 3 Dɛɛ̀ te kɛ̀ kuwuɔ nkperíkù kɔbɛ dɑ sɑ̃ntí, \q1 ibotí tɛì kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìyɛibɛ yóó dɑ yɔtɛmu. \q1 \v 4 Fɔ̃́ɔ̃̀ tu ocĩ̀rì kó disɔ̀rì, \q1 osénnìwè ɔ̃ nsɔri fɔ̃́ɔ̃̀ borɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mɔ̀nnì, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ ɔ̃ nhò kɑ̃nkɛ́ fɛtɑɑfɛ̀, \q1 kɛ̀ kuyie ntònkɛ̀ ɑ́ nhò dìɛ́kɛ́, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛkpɑ̀ɑ̀tìyɛibɛ kó kɛmiɛkɛ donnɛ̀mɛ̀ fɛtɑdiɛfɛ̀ nfɛ, \q1 fɛ̀ɛ̀ puotì imɑrí. \q1 \v 5 Kɛ donnɛ̀ kuyiìnkù ɔ̃ ndòmmɛ̀ tɛdɔntɛ̀ kó kɛtenkɛ̀. \q1 Fɔ̃́ɔ̃̀ kùɔ bɛkpɑ̀ɑ̀tìyɛibɛ kó ihúu. \q1 Diwɛtirì ɔ̃ɔ̃ dɑ́tínnɛ́ diyiè kɛ̀ dɛ̀ɛ bonkɛmɛ̀. \q1 A mɛ mpɑ̀ɑ bɛyɛibɛ kó ihúu. \s1 Ibotí imɔu yóó dimɛ̀ dibɑnni \q1 \v 6 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ yóó ɑ̃nnɛ́ dibɑnni ndi, \q1 Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ ibotí imɔu kpɛ́í, \q1 kɛ́kuɔ iwũɔ̃ mɛkùɔ̀ nkpɛyi nɛ̀ mɛnɑɑ̀ kperímɛ̀ bɛ̀ tumɛ̀ difɛ̃́ɛ̃̀, \q1 nɛ̀ tidiitì sɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ mɛnɑɑ̀ kperímɛ̀. \q1 \v 7 Dɛ kó ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ kɛ dɑ́tɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù \q1 kùù do kɑ̃nkɛ́ yɛbotɛ̀ yɛmɔu ììkɛ̀. \q1 Kuyɑ̀ɑ̀kù kùù do dɑ́ɑ́tí ibotí imɔu, \q1 \v 8 kɛ́kɛi mmukṹṹ yúóó, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó ũũtímu tinɔnniɛti, \q1 kɛ́dɛitɛ ku nìtìbɛ̀ ifɛi. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \s1 Isidɑyɛɛribɛ yó nyɑ̃nkumɛ̀ kɛ̀ Mɔɑbu kɔbɛ kuɔ̀ \q1 \v 9 Dɛ yiè di bo nnɑ́ɑ́ nkɛ tú: \q1 Kuyie nkuù tu ti Yiɛ̀, ti do ku mbúɔ́, \q1 kɛ̀ kù mɛ nti dɛɛtɛ́. \q1 Ti do ku nkémmú kɛ̀ kù ti dɛɛtɛ́, \q1 nyɑ̃nkunɛ̀ kɛ ɑu. \q1 \v 10 Kɛ yɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɔ̀ùtɛ̀ tɛɛ̀ yó nkɑ̃nkɛ́mɛ̀ di ntɑ̃rì! \b \q1 Kɛ̀ Mɔɑbu kɔbɛ biɛ, bɛ̀ yóó bɛ̀ nɑmu bɛ kɑrì kɛ́kuɔ. \q1 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ nɑ̀ù mɛ̀ɛ̀ botí timútì difɔ̃̀tìrì kɛ́dɔɔ̀ tikùtì. \q1 \v 11 Dɛǹdɛ bɛ̀ yó nhɑrìmɛ̀ kɛ ɛinko tibɑɑtì bɛ̀ ɔ̃ ndɛìtìmɛ̀ dibinni. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó dɛitɛmu bɛ fentɛ̀. \b \q1 \v 12 Mɔɑbu, bɑ́ nɛ̀ ɑ ɛì duotí mɛ nhokùmɛ̀ kɛ kpeńnì, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie mbo ì pùɔ nkɛ̀ ìi duó kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ mutɑ̃́ɑ̃́. \c 26 \s1 Disɑ̃nni kó fɛyɛ̀nfɛ̀ \q1 \v 1 Dɛ yiè Sudɑɑ ɛì kɔbɛ bo dentɛ̀ fɛ nyɛ̀nfɛ̀: \q1 Ti mɔkɛ dihɛì kperì ndi \q1 kɛ̀ Kuyie ndi fii nyiduotí kɛ ì ti dɛɛrí. \q1 \v 2 Kpetɛ́nɛ̀ dihɛì kó yɛbòrɛ̀, \q1 kɛ̀ kubotí kùù dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́ kɛ̀ kùu tɑ, \q1 kubotí kùù dɔ̀ɔ̀ri Kuyie mbɛ́i ntì. \q1 \v 3 Kuyie nwèè dɔ̀ɔ̀ri ɑ bɛ́i ntì, \q1 ɑ we nduɔ̀ ndiwɛ̀ì, \q1 wèè dɑ duɔ́ nhomɑ́ɑ̀, ɑ we nduɔ̀ mɛom̀pùmɛ̀ \q1 \v 4 Duɔ́nnɛ̀ dimɑ́ɑ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nsɑ̃́ɑ̃̀, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tu dipèrì dìì di kɑ̃nkɛ́ sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 \v 5 Kuù bɔntɛ́ní bɛ̀ɛ̀ do bo dɛyiitírɛ̀, \q1 kɛ pɔ̀ntɛ bɛ ɛì kperì, \q1 kɛ dì bɔntɛ́ní kɛtenkɛ̀ \q1 kɛ̀ dì nɑɑ́ mmutɑ̃́ɑ̃́. \q1 \v 6 Bɛ̀ɛ̀ í tú bɛ̀mɑbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ dì nɑ̀ù, \q1 kɛ̀ bɛsénnìbɛ̀ di ũtírí. \s1 Yɛmɔ̀rɛ̀ sɔnyɛ kó mubɑ́ɑmmu \q1 \v 7 Ti Yiɛ̀ nKuyie fɔ̃́ nwèè wetí, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ ɛ̀nnìnko wèè dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́ o kó kucɛ. \q1 \v 8 Áú! Ti Yiɛ̀ nKuyie! Nti búɔ́ fɔ̃́ nwe, \q1 ɑ ti còńnɛ́ dìì fɔ̃̀tìrì ti di mbo, \q1 ti dɔ́ tì tu: Ti bo nyumɛ̀ ɑ yètìrì. \q1 \v 9 Nh ɔ̃ɔ̃ duɔ́ kɛyènkɛ̀ kɛ̀ n wɛ̃nnì yɑ̀ɑ́ nfɔ̃́ nwe, \q1 n yɛ̀mmɛ̀ wɑnti fɔ̃́ nwe. \b \q1 A bekɛ́nɛ̀ dìì mɔ̀nnì kutenkù, kù dò nhɑ́ kù bekɛ́nɛ̀mɛ̀ \q1 dɛ mɔ̀nnì ndi, bɛnìtìbɛ̀ ɔ̃ɔ̃ tũnnɛmɛ̀ kucɛ kùù sìɛ́. \q1 \v 10 Kɛ̀ bɛ̀ kuɔ́ nhoyɛiwe mɛsémmɛ̀ ò ɔ̃ɔ̃ í ndɔ̀ɔ̀ dɛ̀ɛ̀ sìɛ́. \q1 Ò ɔ̃ ndɔɔri mɛyɛi mmɛ, dihɛì dìì dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́ di miɛkɛ \q1 bɑ́ ò bɑ́ɑ́ yɑ̀ ɑ dɛumɛ̀ fɔ̃́ nti Yiɛ̀ Kuyie. \b \q1 \v 11 Ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ yòutɛmu ɑ nɔ̀ùtɛ̀ \q1 kɛ yóó bɛ̀ potɛ́ bɛ̀ mɛ nyí tɛ̀ wùó, \q1 bɛ̀ nɛ́ yóó yɑ̀mu ɑ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ ɑ nìtìbɛ̀ kɛ̀ ifɛi bɛ̀ pĩ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ cɔ́útɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ nhɑ wètɛ mù ɑ sĩ̀mbɛ̀ kpɛ́í. \q1 \v 12 Ti Yiɛ̀ nKuyie nfɔ̃́ɔ̃̀ ti duɔ́ ndiwɛ̀ì, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ te kɛ̀ ti dɔɔri dɛ̀ dɛmɔu kɛ̀ dɛ̀ yìé. \q1 \v 13 Ti Yiɛ̀ nKuyie bɛkperíbɛ̀ tɔbɛ̀ do ti bɑɑtɛ́mu, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ mɑ́ɑ̀ kó diyètìrì mɛ mbo ti nɔ̀ miɛkɛ. \q1 \v 14 Bɛ̀ɛ̀ ku bɛ̀ í wɛ̃ti kɛ bo foutɛ, \q1 Bɛdɔmbɛ̀ í iti. \q1 Fɔ̃́ɔ̃̀ còḿmú kɛ bɛ̀ kùɔ kɛ̀ dɛ̀ dèè. \q1 Bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ í denniní bɛ kpɛ́í. \q1 \v 15 Fɔ̃́ɔ̃̀ duɔ́ nkɑ̀ɑ kó kuwuɔ nsũ̀ṹ, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ kù dɛ̀úkùnnɛ kɛ̀ dɛ̀ tu ɑ kó disɑ̃nni, \q1 kɑ̀ɑ fũ̀ũ ntitemmɑ̀nkɛ. \b \q1 \v 16 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ ti tɑ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ ɔ̃ɔ̃ tí teennɛ̀. \q1 Kɑ̀ɑ ti potɛ́ ti dɑ kuɔ́nnɛ̀. \q1 \v 17 Ti do dò nhɑ ììkɛ̀ onitipòkù wèè kuɔ̀ nwènwe dɛbirɛ, \q1 kɛ kuɔ̀ nkɛ mítìrì nɛ̀ kuyonku. \q1 \v 18 Ti do púómmu, \q1 kɛ̀ ti pɛitɛ́mɔ̀nnì tùɔ̀kɛ, \q1 kɛ̀ ti kuɔ̀ ntipɔutì kɛ nɛ́ pɛitɛ́ kuyɑɑkù, \q1 ti pɛitɛ́ dɛ̀ í yóó dɛɛtɛ́ mùmɑmù kutenkù, \q1 ti í yìɛ́ onìtì kutenkù. \s1 Kuyie nkɔbɛ bɛ̀ɛ̀ ku bɛ̀ bo yɑ̃́ntɛ́ kɛ̀ kùu potɛ́ bɛyɛibɛ \q1 \v 19 Díndi n nìtìbɛ̀, di kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ ku bɛ̀ yóó foutɛmu, \q1 n kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ ku bɛ̀ bo yɑ̃́ntɛ́, \q1 bɛdɔmbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ duɔ́ mutɑ̃́ɑ̃́ mmiɛkɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ entɛ kɛ́nyɑ̃nku. \q1 Timɑɑ̀ntì ɔ̃ɔ̃ bónkùnnɛmɛ̀ kɛtenkɛ̀, \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó mɛ ntɛ̃́nnɛ́ní bɛcíríbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ duɔ́ kudɔnkù. \b \q1 \v 20 Díndi n nìtìbɛ̀ kũṹnnɛ̀ kɛ́tɑɑ́ di cɛ̃́ĩ, \q1 kɛ́kpetínnɛ́ kɛ́sɔri yɛmɔ̀rɛ̀ sɑ́m̀pɔ́ miɛkɛ, \q1 kɛ́nkémmúnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mmiɛkɛ bo domɛ̀. \q1 \v 21 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyìtɛ́nímu ku kɑ̀rì, \q1 kɛ bo potɛ́ kɛtenkɛ̀ kɔbɛ bɛ yɛi nkpɛ́í, \q1 kɛtenkɛ̀ bo feìnní mɛnitiyĩ̀ĩ̀, \q1 kɛ́feìnní bɛ̀ do kùɔ bɛ̀. \c 27 \s1 Kuyie nyóó kuɔmɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó musĩ̀mmù \p \v 1 Dɛ yiè ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó túótɛ́mu ku seú nɑtikù, ku seú diɛkù, kukperíkù, kɛ́kuɔ musĩ̀mmù bɛ̀ tu mù Defiɑtɑ̃ɑ̃, fɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀ diɛfɛ̀, fɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀ fɛ̀ɛ̀ cití kɛ cití. Ti Yiɛ̀ nKuyie mbo kuɔ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó musĩ̀mmù. \s1 Kuyie ndònnɛnɛ̀mɛ̀ kumɑ́ɑ̀ wèè te fínyĩ̀ kó kupɑku \q1 \v 2 Kɛ̀ dɛ yiè tùɔ̀kɛ di dentɛ̀ fɛyɛ̀nfɛ̀, \q1 n kó kupɑku fínyĩ̀ kó dɛtie nkpɛ́í, \q1 bɛ̀ kùɔ̀tìnɛ̀ dɛɛ̀ kó yɛbɛ mɛnɑɑ̀ kperímɛ̀ \f + \fr 27:2 \fr*\ft Kuyie ndo ɔ̃ nnɑ́ɑ́nnɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ\ft*\f* dimɔ̀nnì mɑrì kɛ bɛ̀ dònninkonɛ̀ fínyĩ̀ kó kupɑku kɛ yɛ̃ nkù bɛ̀ temu otenkútì ɔ̃ mmɔkɛmɛ̀ kupɑku kɛ kù te. \q1 \v 3 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɑ̀ɑ m pɑku, \q1 kɛ kù yɔ́ɔ̀rì yɛmɔ̀rɛ̀ yɛmɔu, \q1 kɛ kù bɑ̀ɑ kɛyènkɛ̀ nɛ̀ kuyie, \q1 dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ɑ́ kù cɑ̀kɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \b \q1 \v 4 M miɛkɛ tɛ̃́nkɛ í kù pɛ́ì, \q1 kɛ̀ ǹ nɛ́ yɑ̀ ku miɛkɛ tipotì nɛ̀ tisɑ̃mpotì, \q1 n kéróomu kɛ borɛ̀ cɔ́u dimɔ̀nnì dìmɑ́ɑ̀. \q1 \v 5 Kɛ̀ wèè wɑmmú m borɛ̀ disɔ̀rì, \q1 kɛ n wɑmmú nɛ̀ kunɑɑtí, \q1 ti yóó nɑrikɛmu. \s1 Kuyie nyóó cĩ́ɛ̃́mmu Isidɑyɛɛribɛ \q1 \v 6 Yɛmɔ̀rɛ̀ sɔnyɛ miɛkɛ Isidɑyɛɛribɛ cĩ̀ɛ̃ nyóó fííkúmu, \q1 Isidɑyɛɛribɛ bo pũntɛ kɛ́pórí \q1 kɛ́piɛ́ yɛbɛ kɛ́píɛ nkutenkù. \q1 \v 7 Ti Yiɛ̀ nKuyie nsɑ̀ɑ̀ bɛ̀ potɛ́mu kù do dɔ̀ɔ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do bɛ̀ puotɑ̀ɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ kù nɛ́ bɛ̀ kùɔmu kù do dɔ̀ɔ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do bɛ̀ kɔ̀ù. \q1 \v 8 Áɑ̀! Kù yũ̀ɔ̃́ mbɛ to nyɛ \q1 kɛ duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ pĩ̀ḿmú kɛ kònnɛ̀, \q1 Kuyie nkuù yóu kɛ̀ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kuyɑɑkù bɛ̀ tùótɛ́. \b \q1 \v 9 Díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí puɔnnɛ̀ di bɔɔwũɔ̃tɔ̀rɛ̀, \q1 dɛ́ítɛ́nɛ̀ yɛ kɛ̀ yɛ̀ɛ nɑɑ́ mmutɑ̃́ɑ̃́, \q1 kɛ́buɔ́ ndi bɔɔtenkɑɑnìi nɛ̀ di kutìnɛ̀ dɛ̀ tihúúntì. \q1 Kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dɛ̀ íi mbìtì, \q1 kɛ̀ di dɔ̀ɔ̀ mɛmmɛ m bo ũtɛ́ di yɛi nkɛ dí cĩ́ɛ̃́. \q1 \v 10 Dihɛì dìì do tú dikperì, dì dɔúnkomu, \q1 òmɔù í kpɑɑ́ di miɛkɛ. \q1 Bɛ̀ dì dootóomu kɛ̀ dì nɑɑ́ ndikpɑ́ɑ̀. \q1 Kɛ̀ tinɑɑbiiti dɛ cèntì kɛ cɑ́ɑ́ ntifɑ̃ɑ̃̀tì kɛ dɛ̀ dɔu. \q1 \v 11 Kɛ̀ idɛí kpeí bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ ì bɔ̀kɛ́mu kɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ɛ ì cɔ́u. \b \q1 Kubotí kuù nkɔbɛ í bɑntɛ́, \q1 dɛɛ̀ te wèè bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kòò tɛ̃́nkɛ í bɛ̀ mɔ̀kɛnɛ̀ mɛsémmɛ̀, \q1 wèè bɛ̀ pìítɛ́ ò tɛ̃́nkɛ í yóó bɛ̀ cĩ̀ɛ̃́. \s1 Sifubɛ bɛ̀ɛ̀ cìɛ́tɛ́ bɛ̀ yóó wɛ̃tɛ kɛ́kũṹmmɛ̀ bɛ ɛì \q1 \v 12 Dɛ yiè ti Yiɛ̀ nKuyie mbo ketɛ́ o diitì mupotimù, \q1 kɛ́bɑtɛ mɛbii nnɛ̀ tifèntì, \q1 kɛ́túótɛ́ Efɑdɑti kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Esibiti. \q1 Dɛ mɔ̀nnì kù bo di tɑ̃nkɛ́ dimɑ dimɑ, díndi Isidɑyɛɛribɛ. \b \q1 \v 13 Dɛ yiè bɛ̀ bo kɔnnɛ́ ditɑ̃tɛheù mɛdiɛ̀, \q1 bɛ̀ɛ̀ do cìɛ́tɛ́ kɛ́mbo Asidii kɛ̀ bɛ̀ɛ kũũnní, \q1 nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ cokɛ́ kɛ kò nhEsibiti, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ nínkú ti Yiɛ̀ nKuyie nyììkɛ̀ \q1 ku tɑ̃sɑ̀ɑ̀rì dìì bo Sedisɑdɛmmu di ĩ́nkɛ̀. \c 28 \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀mɛ̀ Sɑmmɑrii kó dihɛì \q1 \v 1 A bo yɑ̀ fɔ̃́ nSɑmmɑrii kó dihɛì! \q1 A donnɛ̀ dipìì ndi, \q1 kɛ̀ Efɑdɑimmu kó tinɑɑ̀yɑ̃̀ɑ̃̀tì dɑ pɔtìnɛ̀, \q1 kɑ̀ɑ bo ditennì kɛ sĩ́ĩ́ nkubiriku kɛtennɑtikɛ̀. \q1 A kó tisɑ̃tì dònnɛ̀ mutepóó mmùù mɔ̀tɛ́ mù mmu, \q1 tiì nɛ́ tú tinɑɑ̀yɑ̃̀kɛ́muɔ́ntì kó tisɑ̃tì. \q1 \v 2 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie tɔ̃nnímɛ̀ \q1 onìtì dikɔ̃m̀bùɔ̀ yiɛ̀ nwèè kpeńnì, \q1 kɛ donnɛ̀ fɛtɑdiɛfɛ̀ fɛ̀ɛ̀ kɔkɛ́nɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀, \q1 nɛ̀ kuyɑɑkperíkù kɛ cɑɑri, \q1 kɛ dò mmɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ tɑmɛ̀ kukó kɛ́píɛ. \q1 Nɛ̀ o nɔ̀ùtɛ̀ ntɛ ò yóó dì bɔmmɛ̀ kɛtenkɛ̀. \q1 \v 3 Dikpɑ̀ɑ̀tìpìì Efɑdɑimmu kó tinɑɑ̀yɑ̃̀ɑ̃̀tì pɔ̀tìnɛ̀ dì, \q1 bɛ̀ bo nɑu kɛtenkɛ̀. \q1 \v 4 A kó tibɑnsɑ̃tì dònnɛ̀ mutepóó mmùù bo mù mmu ditennì, \q1 kɛ sĩ́ĩ́ nkubiriku nɑtikù. \q1 A kpɛrɛ yó ndònnɛ̀ fìkíè kó ditebii dìì nɑntɛ́ kɛ bi dìndi, \q1 wèè dì yɑ̀ kòò pɑ̃̀nkɛ dì tɔ̃̀tɛ kɛ ɑɑroo. \p \v 5 Dɛ yiè ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ weè yó ntú o nìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ bɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìpìì, bɛ kó kuyítùòkù bɛ kó kubɑnsɑ̃rìkù. \v 6 Kuù yó nduɔ̀ mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ wenni bɛ̀ɛ̀ tu bɛbeémbɛ̀, kɛ duɔ̀ mmuwɛ̃rímú bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ dihɛì kó yɛbòrɛ̀ kɛ bɛtì bɛ dootitɔbɛ̀. \s1 Bɛ̀ dɑúmɛ̀ wèè nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì \q1 \v 7 Ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, mɛnɑɑ̀ mmɛɛ̀ bɛ̀ fétìnnɛ, \q1 bɛ̀ muɔ́ mmɛnɑɑ̀ kperímɛ̀ mmɛ kɛ yetɛ́ kucɛ, \q1 bɛ̀ ɔ̃ ntṹṹ nkɛ mɛ́ú mɛnɑɑ̀ kperímɛ̀ miɛkɛ nkɛ, \q1 bɛ̀ sɔ̃rikɛ mɛnɑɑ̀ kperímɛ̀ mmɛ \q1 mɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntìì pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì í co kucɛ \q1 bɛ beéntì í síɛ́. \q1 \v 8 Titɔ̃́ǹtũ̀ɔ̃́tì tiì dɑ̀ɑ́tí bɛ tɑ́bùrìbɛ̀ ĩ́nkɛ̀, \q1 kupíkù mɑkù í feí. \q1 \v 9 Kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: \q1 Dɛ kóo Esɑii dɔ́ kɛ tí tié nhɔ̃̀nti? \q1 Ɔ̃̀mbɛ mbɛ ò nɑ̀ɑ́mmɛ̀ tipɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì? \q1 Yɛbíkɛ́mpĩ̀ɛ̃̀tɛ̀ bɛ̀ cɑ̀tɛ́ yɛ̀ bɑ̀mbɑ̀nɑ̀ɑ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ yɛ̀ɛ̀ yɑ̃ɑ̃tɛ́ bɑ̀mbɑ̀? \q1 \v 10 Kɛ tekíí Esɑii kɛ tú: \q1 Ò ɔ̃ɔ̃ ntṹṹ nkɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: Kɛ̀ kɛ̀, kɑ̀ kɑ̀, \q1 ku m̀píkù sɑ́m̀pɔ́ kutɛkù sɑ́m̀pɔ́. \q1 \v 11 Ti Yiɛ̀ nKuyie mbo duɔ́ nkɛ̀ ibotí tɛì \q1 iì bɛ̀ nɑ̀kɛ́nɛ̀ í kó tinɑ́ɑǹtì, \q1 ì bo bɛ̀ nɑ̀kɛ́nɛ̀ didɑ́údìrì. \q1 \v 12 Kù do mɛ mbɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀mu kɛ dɔ̀: \q1 Ntɛnɛ̀ diom̀pùrì bɛ̀ɛ̀ ɔ̀u bɛ̀ɛ om̀pɛ̀. \q1 Diom̀pùrì ndi, \q1 bɛ̀ mɛ nyí nyie kɛ kèńtɛ́ kù tu mù. \b \p \v 13 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó duɔ́ nkɛ̀ ibotí tɛì iì bɛ̀ nɑ̀kɛ́nɛ̀ didɑ́údìrì: Kɛ̀ kɛ̀, kɑ̀ kɑ̀, ku mpíkù sɑ́m̀pɔ́ kutɛkù sɑ́m̀pɔ́. Kɛ̀ bɛ̀ nkérí kɛ́bíétí kɛ duò diyɑ̀nyɑ̀nnì, kɛ́kɔutɛ kɔutɛ bɛ kɑ̀, kɛ́yĩɛ̃kɛ muceé, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ pĩ̀ḿmú. \s1 Dipũũ kó ditɑ̃́rì \q1 \v 14 Díndi bɛ̀ɛ̀ ni Sedisɑdɛmmu kó bɛnìtìbɛ̀, \q1 díndi sipɔɔ yɛmbɛ̀ keènɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie tu mù. \q1 \v 15 Díndi bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ nkɛ tú: \q1 Nɛ̀ mukṹṹ nti nɑɑtimu, \q1 nɛ̀ kudɔnkù ti dɔ̀ɔ̀ mɛtɑummɛ̀ mmɛ, \q1 kɛ̀ mutenkṹṹ nkéríní mu í yóó ti nintɛ, \q1 ti sɔri siyɑ́ɑ̀bìsí miɛkɛ nkɛ, \q1 mɛsoùmmɛ̀ mɛɛ̀ tu ti kó disɔ̀rì. \q1 \v 16 Dɛɛ̀ te kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ tú: \q1 N dɔú ndipũũ kó ditɑ̃́rì ndi, \q1 ditɑ̃́rì dìì kpeńnì mɛsɑ̀ɑ̀, dìì donku kpeńnì, \q1 diì ɔ̃ mbo ditou kentímɛ̀ kɛ̀ wèè ĩkú di ĩ́nkɛ̀, \q1 dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ɑ́ ò nɑmpɛ. \q1 \v 17 Tibeéntì sɑ̀ɑ̀tì tiì yó ntú n kó tɛbiètɛ̀, \q1 kɛ̀ mɛwetímmɛ̀ ntú kuhɔ̃ũ n níí yóó tɑ̃ũ nkù kɛ́yɑ dɛ̀ɛ̀ sìɛ́. \q1 Fɛtɑɑfɛ̀ mɑ́tɑ̃́rɛ̀ yɛɛ̀ yóó nɛinɛ̀ disɔ̀rì siyɑ́ɑ̀bìsí kpɛri. \q1 Mɛniɛ mbo pɔ̃ntɛ́nɛ̀ di kó disɔ̀rì. \q1 \v 18 Fɛtɑɑfɛ̀ mɑ́tɑ̃́rɛ̀ bo dɛitɛ mɛtɑummɛ̀ di do dɔ̀ɔ̀nɛ̀mɛ̀ mukṹṹ \q1 di do dɔúnnɛ̀ dìì nùù kudɔnkù dì bo dɛitɛ, \q1 mɛyɛi mbo di do dìì mɔ̀nnì mɛ̀ bo di pɔ̃ntɛ́nɛ̀. \b \p \v 19 Bɛ̀ yó ndi duòmu bɑ́ dìì kṹnweńnì, bɑ́ kùù yìe, bɑ́ kɛ̀ɛ̀ yènkɛ̀. Di níí yóó keè bɛ nɑm̀pòo kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nkuù di pĩ́. \q1 \v 20 Kɛ̀ didɔ́ù kũpɛnɛ̀ di yiɛ̀, kɛ bɑ́ ndò nkɛ́duɔ́ kɛ́cɑ̃ɑ̃, \q1 kɛ̀ kuyɑ̀ɑ̀kùu kɛ̃kɛ kɛ bɑ́ ndò nkɛ́dɑ́ɑ́tí. \q1 \v 21 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyiti kɛ bo cómmúmu, kù do dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Pedɑsimmu, \q1 kɛ bo nɑmpɛ kumɑ́ɑ̀ kù do dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Kɑbɑɔ̃ɔ̃ biriku, \q1 kù dɔ́ dìì mɔ̀nnì kɛ pĩ́ nku tɔ̃mmú mucɑ̀ncɑ̀mmù, mukpɑ́kpɑ̀rìmù. \b \p \v 22 Di tũ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ ntú sipɔɔ yɛmbɛ̀, kɛ̀ mɛɛ̀ dɔkɛ kuhɔ̃ũ kó dideè bo cɛ̃́tínnɛ́, ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ tì nni nnɑ̀kɛ́mu kɛ tú ò tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ bo kuɔ kutenkù nku, tì í yóó pɑɑ̀. \s1 Kuyie nduɔ́mmɛ̀ otenkútì mɛciì \q1 \v 23 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Kéntɛ́nɛ̀ n tɑmmɛ̀, \q1 keènɛ̀ n tú mù. \q1 \v 24 Otenkútì ɔ̃ nsɛ̃ĩmu, \q1 kɛ dɛi kɛ pũũku kɛ dɔummɔɔ sɑ̃́ɑ̃̀ɑ̃̀? \q1 \v 25 Ò ɔ̃ɔ̃ nkòò dùɔ̀ kɛ dèè wèe buɔtímu o dibotì, \q1 tibotí tibotí nɛ̀ o kũmbotí, \q1 kɛ́buɔtí titɛtì yɛpɛ̃nyɔ. \q1 \v 26 Kuyie nkuù ò nɑ̀kɛ́ ò dò nkɛ́dɔɔ̀mɛ̀, \q1 kuù ò duɔ́ mmɛciì. \b \q1 \v 27 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í nnɑ̀ù ikũmbotí nɛ̀ tɛnɑɑsɑ̃ntɛ̀, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ tì puotínɛ̀ kudɔú nku, \q1 kɛ́ ti kpɑ̃̀ɑ̃́kɛ́ nɛ̀ kupɑ̀ɑ̀ti. \q1 \v 28 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ pítínnɛ́ tidɑbɛɛtì nti inɑ̀ɑ̀kɛ, \q1 kɛ́nɑunɛ̀ tidiitì bɛ̀ tu tì bèdéè. \q1 Bɛ̀ nɛ́ ɔ̃ ntì nɑ̀ù kɛ berímu kɛ bɑ́ɑ́ tì pùɔ. \q1 \v 29 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ weè duɔ̀ ndɛ kó mɛciì, \q1 kù dɔ̀ɔ̀ri mùù tɔ̃mmú dɛumu. \c 29 \s1 Bɛ̀ yó ndò mbɛ̀ nɑmu Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ Kuyie nnɛ́ bɛ̀ dɛɛtɛ́ \q1 \v 1 A bo yɑ̀ fɔ̃́ nSedisɑdɛmmu dihɛidiɛ̀, \q1 fɔ̃́ nDɑfiti do còńnɛ́ dìì ɛì o touku, \q1 ɑ́ nyɛ́útí bɑkɛ yɛbɑɑ nyɛbie nduɔ́mɛ̀. \q1 \v 2 M bo cɛ̃ɛ̃rɛ Sedisɑdɛmmu ɛì kɛ̀ dìì kɔmmú yɛdɑbùò, \q1 kɛ́tɑ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ nɛ̀ mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ miɛkɛ, \q1 Sedisɑdɛmmu bo nɑɑ́ nkɛhɑ̃ɑ̃dɛkɛ̀. \q1 \v 3 N yóó dɑ domu kɛ dɑ cɛ̃ɛ̃tɛ kɛ cónnɛ́ sikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́ \q1 kɛ dɑ fitɛ́, kɛ dɑ pi. \q1 \v 4 A dotimu kɛ bo nduɔ́ kɛ nɑ́ɑ́nní, \q1 bɛ̀ bo nyo ɑ tɑmmɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ dò mmɛ̀ yìɛ̀ní kɛtenkɛ̀, \q1 ɑ tɑmmɛ̀ bo nyiɛ̀ní kɛtenkɛ̀ kɛ dònnɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ kɔ̃mɛ, \q1 bɛ̀ bo nyoní ɑ wíɛ kɛtenkɛ̀. \q1 \v 5 A dootitɔbɛ̀ kusṹkù bo nɑɑ́ mmutɑ̃́popùò nkɛ́cíɛ́tɛ́, \q1 bɛkpɑ̀ɑ̀tìyɛibɛ kó yɛtĩ̀rɛ̀ bo nɑɑ́ ntiyontì kɛ̀ kuyɑɑkù bɛ̀ tùótɛ́, \b \q1 Di yóó dɔɔ̀mu, dɛ̀ yóó dɑ dɛɛtɛ́mu. \q1 \v 6 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ kèrínímu \q1 kɛ bo dɑ teennɛ̀ kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ mpɛ́ú kɛ̀ kɛtenkɛ̀ ɑu, \q1 kɛ̀ kunɔɔ̀roo ndɑ́ɑ́tí nɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ diɛfɛ̀, \q1 nɛ̀ kuyɑɑkù kperíkù nɛ̀ fɛfɔ̀dɔ́nfɛ̀ \q1 nɛ̀ fɛhɑ̃ɑ̃dɛɛ̀nfɛ̀ kɛ̀ fɛ̀ɛ cɔ́útɛ́ dɛmɔu. \q1 \v 7 Bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛɛ̀ doti Sedisɑdɛmmu ɛì mudoò \q1 bɛ kpɛrɛ yó ndònnɛ̀ tidɔuǹtì ɔ̃ɔ̃ pĩ́mmɛ̀ mmɛ onìtì kɛyènkɛ̀ kɛ́pɛ̃ɛ̃tóo \q1 bɛ̀ɛ̀ di peri idookɔti kɛ di ɛ̃́ũ̀rì, bɛ kpɛrɛ yó mmɛ ndò. \b \q1 \v 8 Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ɛ̀ dokùnɛ̀ Siyɔ̃ɔ̃ bɛ yɛ̀mmɛ̀ bo cɑɑ̀rɛ̀ \q1 kɛ́ndonnɛ̀ dikònnì bo wè, kòò duɔ́ tidɔuǹtì kɛ yo, \q1 kɛ èntɛní kɛ sɔ̃́ nhò bɑɑ kpɑɑ́ o kònnì ndi, \q1 yoo sinɛ́yɛ̃ĩ bo wè, \q1 kòò duɔ́ tidɔuǹtì kɛ yɔ̃̀, \q1 kɛ èntɛní kɛ sɔ̃́ nhò bɑɑ kpɑɑ́ sinɛ́yɛ̃ĩ nsi. \s1 Isidɑyɛɛribɛ muɔ́mmu dɛ̀ nɛ́ í tú mɛnɑɑ̀ \q1 \v 9 Dɛ̀ yóó di dimu kɛ dí kpeí \q1 ṹṹnnɛ̀ kɛ́sonnɛ́ kɛ́nɑɑ́ ntiyũ̀ɔ̃̀ntì, \q1 di muɔ́mmu dɛ̀ nɛ́ í tú mɛnɑɑ̀, \q1 di ɑ̃́ɑ̃́mmu, dɛ̀ nɛ́ í tú di muɔ́ mɛnɑɑ̀. \q1 \v 10 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù di tɑnnɛ́ tikɔ̃ǹcɛ̃́ɛ̃́tì miɛkɛ, \q1 kuù pìi ndíndi bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ nku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì di ììkɛ̀, \q1 kuù kɑ̃ɑ̃́ mbɛyuwúom̀bɛ̀ yɔ kɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ yɑ̀ tìì kpɑɑní. \b \p \v 11 Dɛɛ̀ te kɛ̀ di í bɛí Kuyie ndi bɛnkɛ tì kɛ dònnɛ̀ onìtì bɛ̀ duɔ́ nwè dipɑ́tíri kɛ yɛ̃ nwèe kɑɑ̀, nkòò tu: M bɑ́ɑ́ nɑ, bɛ̀ di pɔ̃ũmmu kɛ ĩkú mɛcɑnnimɛ̀. \v 12 Yoo bɛ̀ɛ dì duɔ́ nwèè í nɔ nkɛ kɑɑ̀ nkɛ dɔ̀ wèe kɑɑ̀ nkòò bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: N yí nɔ nkɛ kɑɑ̀. \s1 Kuyie yóó dɔɔ̀ tì bo dɛ́ɛ́tɛ́ ku nìtìbɛ̀ \q1 \v 13 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Bɛ nnìtìbɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kɔtɛní m borɛ̀ \q1 kɛ́ nni nsɑ̃ntí nɛ̀ bɛ nɔ̀ nyɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ nɛ́ n dɛ́tɛ́nɛ̀ \q1 bɛ̀ n dé kùù fɔ̃wɑɑ́ ntú bɛnìtìbɛ̀ dɔú nyìì kuɔ́ kɔku nku. \q1 \v 14 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n yóó \q1 nsɔkɛ́ kɛ dɔɔri mudɛutɔ̃mmú kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ di. \q1 Bɛ̀ɛ̀ mɔ̀kɛ mɛyɛ̀mmɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ mù bɑntɛ́. \q1 Mɛciì nyɛmbɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ mù yĩ̀ɛ̃́tɛ́. \s1 Òmɔù bɑ́ɑ́ sɔnnɛnɛ̀ Kuyie nho dɔɔ̀rìmɛ̀ \q1 \v 15 Di bo yɑ̀! \q1 Díndi bɛ̀ɛ̀ ɔ̃ ndɔɔri di kpɛti kɛ n sɔrìnɛ̀, \q1 bɛ̀ɛ̀ pĩ mbɛ tɔ̃mmú dibiìnnì miɛkɛ, \q1 kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: We nti wúó, \q1 we nti yɛ̃́. \q1 \v 16 Di yɛimmɑɑ̀? Tiyɑɑmɑtì nɛ̀ oyɑɑmɑrì dɛ̀ mɑ̀mɑɑ̀? \q1 Kunɛnkù bo nɑ́kɛ́ ku yiɛ̀ nkɛ dɔ̀: \q1 A í n dɔ̀ɔ̀ɑ̀? Yɑ́ɑ̀ tiyɑɑmɑtì bo nɑ́kɛ́ wèè tì mɑɑ́ kɛ dɔ̀: \q1 A í ciì? \s1 Yɛmɔ̀rɛ̀ yóó ceetɛmɛ̀ \q1 \v 17 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Dɛ̀ kpɑɑ́ sɑ́m̀pɔ́ nwe kɛ̀ Dimɑɑ tɑ̃rì nɑɑ́ kupɑku. \q1 Dɛ̀ kpɑɑ́ sɑ́m̀pɔ́ nwe, kɛ̀ dɛ kó kupɑku nɑɑ́ nkutúúkù. \q1 \v 18 Dɛ yiè yɛwũ̀ɔ̃̀ mbo keè dipɑ́tíri tɔ tìì nɑ́ɑǹtì, \q1 kɛ̀ tiyũ̀ɔ̃̀ntìi yɛnní dihuri, dibiìnnì miɛkɛ kɛ́nɑ kɛ́yɑ̀. \q1 \v 19 Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ɛ̀ í tú bɛ̀mɑbɛ̀ bɛ wɛ̀ì bo ndɛ́úkú \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nkpɛ́í. \q1 Bɛ̀ɛ̀ tu bɛsénnìbɛ̀, fɛnitiyɑnfɛ̀ miɛkɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ nyɑ̃nku ti Yiɛ̀ nKuyie kùù do mpɑ́í pɑ́í kɛ di \q1 te Isidɑyɛɛribɛ ku kpɛ́í. \q1 \v 20 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìyɛibɛ tɛ̃́nkɛ í yó nkpɑɑ́. \q1 Bɛ̀ɛ̀ dɑú bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ bɑ́ mbo. \q1 Bɛ̀ɛ̀ kɛ́tìrì bɛtɔbɛ̀ kɛ bo bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi bɛ̀ bo deè. \q1 \v 21 Bɛ̀ɛ̀ tounko bɛnìtìbɛ̀ tinɑ́ɑǹtì, \q1 kɛ ɔ̃ɔ̃ ndíí obeéntì dibòrì, \q1 kɛ̀ kpetì bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ bɛ nɑɑtí bɛ̀ bo deè. \b \q1 \v 22 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nSɑkɔbu do tũ nkù, \q1 kunku kùù dɛɛtɛ́ Abɑrɑhɑmmu kɛ̀ kù bɛ́i nkɛ tú: \q1 Ifɛi tɛ̃́nkɛ í yóó pĩ́ Sɑkɔbu kó kuwuɔ nkɔbɛ, \q1 bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ sĩ́nnɛ́ bɛ yɔ. \q1 \v 23 Bɛ̀ bo yɑ̀ dìì mɔ̀nnì mutɔ̃mmú m pĩ́ mmù bɛ cuokɛ̀, \q1 bɛ̀ bo bɑntɛ́ n túmɛ̀ wèè kpɑ mɛyɛi, \q1 kɛ́bɑntɛ́ n tú wè, mí nwèè te Sɑkɔbu kó kuwuɔ nkɔbɛ, \q1 kɛ́ n depɛ, mí nwèè te Isidɑyɛɛribɛ. \q1 \v 24 Bɛ̀ɛ̀ kó mɛyɛ̀mmɛ̀ do dɔ́ kɛ́dɑutɛ́ \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ mɔɔtɛ mɛciì, bɛ̀ɛ̀ do ṹũ̀rì kɛ̀ bɛ̀ɛ cɔutɛ́ itié. \c 30 \s1 Kuyie nyí dɔ́mɛ̀ ku kɔbɛ ntɑunɛ̀ Esibiti \q1 \v 1 Díndi itookperí yɛmbɛ̀ di bo yɑ̀! \q1 Di dɔɔri tìì kó dimɑ̀ɑ̀ n yí tì yɛ̃́, \q1 di wɑɑ̀ mmɛ̀ɛ̀ tɑummɛ̀ í bonní m borɛ̀. \q1 Di yɛ́útí mɛyɛi mmɛ di yɔ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 2 Kɛ kɔrì Esibiti di mɛ nyí m beé, \q1 di kɛ̀ kɔ̀rì kɛ̀ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì weè bo ndi kɑ̃nkɛ́, \q1 kɛ̀ di ndíɛ́kɛ́ Esibiti kó mɛdɛ́ɛ̀, \q1 \v 3 ifɛi bo di pĩ́ nnɛ̀ mɛteèmmɛ̀ di wɑntimɛ̀ \q1 Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀, \q1 disɔ̀rì di wɑnti dì bo di dií nyifɛi, \q1 \v 4 bɑ́ kɛ̀ di kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ tùɔ̀kɛ Soɑɑ, \q1 bɑ́ kɛ̀ yɛhɛikɛ̀ntɔ̃rɛ̀ tùɔ̀kɛ Anɛsi. \q1 \v 5 Ifɛi iì yóó di pĩ́ nnɛ̀ Esibiti kɔbɛ, \q1 bɛ̀ í yóó di teennɛ̀ tìmɑtì, \q1 bɛ̀ pètìnkɛ yóó di dií nyifɛi nyi, \q1 kɛ́sĩ̀nkùnnɛ di yètɛ̀. \s1 Bɛ̀ pɑ̃ɑ̃mmɛ̀ Esibiti yɛpɑ̃rɛ̀ kɛ dɔ́ mɛteèmmɛ̀ \q1 \v 6 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ndiyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, \q1 kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ kpɛ́í nkɛ dɔ̀: \q1 Díndi bɛ̀ɛ̀ tounko di kpɑ̀tì sɑ̃mmɑrímúbɛ̀ kɛ tounko di kpɛrɛ sɑ̀ɑ̀rɛ̀ yòyóbɛ̀, \q1 kɛ kérínɛ̀ kucɛ mɛyɛi nnɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ kɔku \q1 yɛcìrícìrɛ̀ borɛ̀ nɛ̀ yɛdɑutɛ, \q1 di kɔrì kɛ borɛ̀ duɔ́ nkùù botí kɔbɛ \q1 í yóó di teennɛ̀ tìmɑtì. \q1 \v 7 Esibiti kó mɛteèmmɛ̀ tu dɛtetìrɛ̀ ndɛ, \q1 dɛkpɑurɛ, dɛɛ̀ te kɛ̀ m bɛ̀ yú kɛ tú \q1 sɔ̃́ntíkɛ kó kutoweku kɔbɛ. \s1 Kubotí kùù dɔ́ bɛ̀ nkù nɑ̀ɑ́ nkù dɔ́ tì \q1 \v 8 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Esɑii kɛ dɔ̀: \q1 Wɑ̃ri bɛ ti nnɑ́ɑǹtì titɑ̃́píɛ̀tì ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ̀ tì nduɔ́ yɛwe yɛ̀ɛ̀ kpɑɑní yɛ kpɛ́í, \q1 kɛ́ndò dibɛǹkùrì sɑ̃́ɑ̃̀ nɛ̀ bɛ̀ bo mbomɛ̀. \q1 \v 9 Kɛ yɛ̃́ dɛ kó fɛyɑnfɛ̀ í yiemmɛ̀ n kpɛti, \q1 bɛ̀ tu itookperí yɛmbɛ̀ mbɛ, \q1 bɛ̀ í dɔ́ mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie n nɑ́ɑǹtì. \q1 \v 10 Kɛ̀ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ mbɛyuwúom̀bɛ̀ kɛ tú: Bɑ́ nwúónnɛ̀! \q1 Kɛ nɑ́ɑ́ mbɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ mí nKuyie m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ tú: \q1 Di bɑ́ nti nɑ́ɑ́ ntimɔ́mmɔnti, dí nti nɑ́ɑ́ nti dɔ́ tì, \q1 dí nti nɑ́ɑ́ ntìì nɑɑti ti yɛ̀mmɛ̀. \q1 \v 11 Kɛ nɑ́ɑ́ mbɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ tú: \q1 Ítɛ́nɛ̀ kucɛ sɑ̀ɑ̀kù, dɑutɛ́nɛ̀ kucɛ. \q1 Kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: Ti í dɔ́ kɛ́keè \q1 Kuyie nkùù dò mpɑ́í pɑ́í Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù kó tinɑ́ɑǹtì. \s1 Bɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀ Sudɑɑ ɛì yóó pɔntɛmɛ̀ pɑ́íí \q1 \v 12 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nkùù dò mpɑ́í pɑ́í, Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù tu mù: \q1 Di mɛ̀ nsènkɛ̀rìmɛ̀ n nɑ́ɑǹtì \q1 kɛ tũ̀nnɛ bɛfèèbɛ̀, siyɑ́ɑ̀bìsí yɛmbɛ̀, \q1 kɛ ĩkú bɛɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 13 Dɛ kó mɛyɛi nyó mbo di yɔ ĩ́nkɛ̀ nkɛ, \q1 kɛ́ndonnɛ̀ kuyiɛ nhɔ̃ɔ̃ ɑ̃nnɛ́mɛ̀ kuduotí, kɛ́ndɛ́úkú, \q1 kɛ̀ bɛ̀ nyóó dɑɑtɛ, kɛ̀ kù do dimɔ̀nnì dìmɑ́ɑ̀. \q1 \v 14 Di bo pɔntɛ pɔntɛ tiyɑɑmɑtì ɔ̃ɔ̃ do kɛ́yɑɑrɛ yɑɑrɛmɛ̀. \q1 Bɑ́ bɛ̀ bɑ́ɑ́ pɛ́tɛ́ kuyɔ̃ũ kɛ́wɑɑ́nnɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ \q1 nyoo bɛ̀ɛ dónɛ̀ mɛniɛ. \s1 Ti bo yĩ́mɛ̀ só kɛ́nkémmú Kuyie \q1 \v 15 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nkùù dò mpɑ́í pɑ́í Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù tu mù: \q1 Kɛ̀ di wɛ̃̀tɛní m borɛ̀ kɛ yĩ só, \q1 mɛm̀mɛ m bo di dɛɛtɛ́mɛ̀, \q1 di bo yĩ́mɛ̀ só kɛ́ nni mbúɔ́ dɛɛ̀ yó ntú di kó tikpetì. \q1 Di mɛ nyí yie. \q1 \v 16 Kɛ̀ di mɛ nyetɛ kɛ tú di dɔ́ kɛ́cokɛ́nɛ̀ sisɛ̃ĩ́, \q1 di mɛ̀nkɛ yóó cokɛ́mu, \q1 di yɛ̃ ndi dɔ́ kɛ́dekɛ sisɑ̃ncɑ̃ɑ̃si nsi, \q1 bɛ̀ɛ̀ bo di bɛti bɛ̀ yó ncokù mɛcɑ̃ɑ̃ mmɛ, \q1 kɛ̀ dɛ̀ɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ di kpɛrɛ. \q1 \v 17 Onìtì òmɑ́ɑ̀ níí bo pɛ́i nkɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ tɛkɔupíítɛ̀ɛ (1000) cokɛ́, \q1 kɛ̀ bɛ̀nùmmù pɛ́i ndi cokɛ́ dimɔu. \q1 Bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ kɛ̀ bɛ̀ mbo òmɑ́ɑ̀ kɛ donnɛ̀ kudɔú ɔ̃ ncúɔ́kɛ́mɛ̀ ditɑ̃rì yómmɛ̀, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ cɔ́ɔ́mmɛ̀ tɛtɑ̃tɛ̀ ĩ́nkɛ̀ mɛcɑnnimɛ̀. \s1 Kuyie nyóó cĩ́ɛ̃́mmɛ̀ ku nìtìbɛ̀ \q1 \v 18 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó di dɔɔ̀mu mɛsɑ̀ɑ̀, \q1 kù kèrínímu kɛ bo di kuɔ́ mmɛsémmɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie ntumɛ̀ kùù wetí kùnku. \q1 Dɛ̀ nnɑɑti bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ kù bùɔ́. \q1 \v 19 Díndi bɛ̀ɛ̀ bo Siyɔ̃ɔ̃ ɛì Sedisɑdɛmmu di tɛ̃́nkɛ bɑ́ nkuɔ̀, \q1 kɛ̀ di kù yú kù yóó keèmu, \q1 kɛ̀ di kuɔ́nko kù yóó di teennɛ̀mu. \b \q1 \v 20 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó di duɔ́mmu mudiì, \q1 mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mɔ̀nnì, \q1 kɛ dí duɔ́ mmɛniɛ dinɛ́kònnì mɔ̀nnì. \q1 Bɛ̀ɛ̀ di tiè bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yóó sɔri, \q1 di yóó bɛ̀ yɑ̀mu nɛ̀ di nuɔ. \q1 \v 21 Dɛ mɔ̀nnì di to bo keè mɛtɑmmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ ndifɔ̃nkúò kɛ tú: \q1 Ntɛnɛ̀ kucɛ, ntũ̀nnɛ kù \q1 bɑ́ kɛ̀ di kɔri kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ yoo kucɑ̃̀nku. \b \q1 \v 22 Dɛ mɔ̀nnì di bo wéntɛ́ dɛ̀mɑrɛ̀ sĩ̀nnɛ̀ di bɔɔtenkɑɑnìi, \q1 di bo wéntɛ́ sìì dɑ̀ri timɑ́tì \q1 nɛ̀ sìì dɑ̀ri mɛsɔɔ nɛ̀ sìì dɑ̀ri timɑ́tì, isɔkɛ kpɛrɛ, \q1 kɛ nsì dokòo ditowɑɑ̀ kɛ tú: Yɛ̀nnɛ̀ diɛ! \b \q1 \v 23 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncṹũnní fɛtɑɑfɛ̀ \q1 kɛ̀ tidiitìi yɛ̀, kɛ́pɛitɛ́, kɛ́nsũ kɛ cĩ́ɛ̃̀, \q1 kɛ̀ di wũɔ̃ ncentì ì dɔ́mɛ̀, kɛ diiti. \q1 \v 24 Di nɑ̀ɑ̀kɛ ìì dùɔ̀ nɛ̀ di sɑ̃mmɑrímúbɛ̀, \q1 dɛ̀ bo ncɑ́ɑ́ ntimútì bɛ̀ yɔɔrɛ tì mukɔ́kúɔ́. \q1 Kɛ̀ di ntì piitinɛ̀ tikɑ̃penti tìì ɑ̃ yɛnìì. \q1 \v 25 Mudoò diɛmù yiè, sicɛ̃kperí bo duó \q1 kɛ̀ di dootitɔbɛ̀ɛ kú kɛ́nsũ, \q1 inɛ́cɛ bo ɑ̃nnɛ́ yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ kɛ́pũɔ̃́. \q1 \v 26 Dɛ mɔ̀nnì otɑ̃̀nkù bo pɛikɛ kɛ́ndònnɛ̀ diyiè ɔ̃ɔ̃ nɑ́ɑ́tɛ́mɛ̀, \q1 Kɛ̀ diyiè nɑ́ɑ́tɛ́ kɛ́nkpeńnì, \q1 kɛ mɑnnɛ̀ yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ kó mɛnɑ́ɑ̀ mbo wɛ̃nnɛ́mɛ̀. \q1 Dɛ yiè ti Yiɛ̀ nKuyie mbo tɑɑ nku kɔbɛ muɔ, \q1 kɛ́miɛkùnnɛ bɛ yɛ̃ĩti. \s1 Kuyie yũ̀ɔ̃́mmɛ̀ Asidii kɔbɛ to \q1 \v 27 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkèrínímu ku mɔ́mmɔnku dɛdɛ́tirɛ̀ \q1 kɛ̀ ku miɛkɛ cɔ́ú mmɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ fɑ̃nni, \q1 kɛ̀ ku tɑnnɔ̀ tu kɛmiɛkɛ kpɛyɛ \q1 kɛ̀ ku nɑ́ɑǹtì dò mmuhɑ̃ɑ̃́ nkɛ tuɔ̀. \q1 \v 28 Ku nùù kó muyɑɑ́ ndònnɛ̀ mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ tɑmɛ̀ mmɛ kukó kɛ́píɛ, \q1 kɑ̀ɑ tɑ ɑ nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ ɑ fɔ̃̀níí. \q1 Kuyie nyóó mɛɛ̀rɛ̀mu yɛbotɛ̀ \q1 nɛ̀ mɛborimɛ mɛ̀ɛ̀ í wenni mɛ miɛkɛ \q1 kɛ́ bɛ̀ ɑ̃nnɛ́ tisɑ̃ndɑ́ntì bɛ nɔ̀ kɛ́ bɛ̀ kɔ̀tɛnɛ̀ bɛ̀ í dɔ́ kɛ̀. \b \p \v 29 Díndi Sedisɑdɛmmu kɔbɛ, di bo ndiè mbɛ̀ ɔ̃ ndièmmɛ̀ dibɑnni yiè kó kɛyènkɛ̀. Diwɛ̀ì bo ndi bo kɛ dònnɛ̀ bɛ̀ ɔ̃ ndeètì, ti Yiɛ̀ nKuyie nkó ditɑ̃rì kɛ̀ dìì bɛ̀ bo. Kɛ̀ bɛ̀ eu itɑ̃rí kɛ kɔrì ti Yiɛ̀ nKuyie nkùù kɑ̃nkɛ́ Isidɑyɛɛribɛ ku borɛ̀. \b \q1 \v 30 Ti Yiɛ̀ nKuyie mbo pĩɛ̃kɛ́ mɛkpɑ̀ɑ̀tìtɑmmɛ̀ \q1 kɛ́youtɛ ku nɔ̀ùtɛ̀ kɛ́potɛ́, \q1 bɛnìtìbɛ̀ bo yɑ̀ ku miɛkɛ yóùmɛ̀ \q1 ku miɛkɛ dò mmuhɑ̃ɑ̃́ mmu kɛ tuɔ̀, \q1 kɛ dò nfɛtɑdiɛfɛ̀ ɔ̃ nniùmɛ̀ nɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ nɛ̀ kuyɑɑkù. \q1 \v 31 Asidii kɔbɛ bo keè ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑmmɛ̀, \q1 kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mbɛ̀ pĩ. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie mbo bɛ̀ puotí nɛ̀ kupɑ̀ɑ̀ti. \b \p \v 32 Bɑ́ kùù yɛ̃ĩku yó ndò mɛtooyɔ̃́mmɛ̀ mmɛ̀. Ti Yiɛ̀ nKuyie mbo mpuotì Asidii kɔbɛ kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bie ntikùtìdùùtì nɛ̀ tibómbonti kɛ ɑu. Kuyie nkuù yóó youtɛ ku nɔ̀ùtɛ̀ kɛ́ bɛ̀ dokɛ́nɛ̀. \b \q1 \v 33 Bɛ̀ tũ̀ntɛ kɛhɑ̃ɑ̃dɛkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ mɔ̀ntɛmu, \q1 kɛ̀ kɛ̀ bo nɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì kpɛ́í mmúnkɛ. \q1 Dɛ kó dihɑ̃ɑ̃tɔtìrì cũmpúrìmu kɛ pɛ̃kɛ̀, \q1 dɛ kó muhɑ̃ɑ̃́ nyó ncɔ́ú kɛ dɛumu, \q1 kɛ yɛ̃́ idɛí sũmɛ̀, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nnùù diì yóó wetɛ dɛ kó muhɑ̃ɑ̃́ \q1 kɛ̀ mù ncɔ́ú nkɛ dɛu muhɑ̃ɑ̃yuo nkó muhɑ̃ɑ̃́ nkɔ̃mɛ. \c 31 \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kɔ̀rì Esibiti kɛ dɔ́ mɛteèmmɛ̀ \q1 \v 1 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Di bo yɑ̀ díndi bɛ̀ɛ̀ kɔ̀rì Esibiti ɛì mɛteèmmɛ̀ wɑmmù. \q1 Díndi bɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ nɑɑtinɛ̀ sisɛ̃ĩ́, \q1 kɛ̀ di tɑ̃́ sikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́ si sṹkù kpɛ́í, \q1 kɛ tɑ̃́ bɛsɑ̃ndèèbɛ̀ bɛ̀ kpeńnì mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, \q1 bɑ́ di í wéí mí nKuyie nkùù di te díndi Isidɑyɛɛribɛ. \q1 Di í n wɑɑ̀ mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie. \q1 \v 2 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n ciìmu \q1 míì tɔuní mɛyɛi \q1 n nɑ́ɑǹtì í duò kɛtenkɛ̀. \q1 N yìtɛ́ kɛ cómmúmu bɛyɛibɛ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kpɛ́í. \q1 Mɛyɛi ndɔɔ̀rìbɛ̀ kpɛ́í \q1 di kɔrì bɛ̀ɛ̀ borɛ̀ kɛ wɑɑ̀ mɛteèmmɛ̀. \q1 \v 3 Esibiti kɔbɛ tú bɛnìtìbɛ̀ mbɛ, \q1 bɛ̀ í tú Kuyie \q1 bɛ sɛ̃ĩ́ tú sisɛ̃ĩ́ nsi \q1 sì í mɔkɛ muwɛ̃rímú mɑmù. \q1 M bo youtɛ dìì mɔ̀nnì n nɔ̀ùtɛ̀ \q1 wèè teé nhò bo bétɛ́, \q1 kòò teé nwèe do, kɛ̀ bɛ̀ɛ kú bɛdɛ́. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Asidii kɔbɛ \q1 \v 4 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Dicìrícìrìdɑɑ̀ yoo dicìrícìrìbii ɔ̃ɔ̃ pĩ́ nkɛ́kontɛmɛ̀. \q1 Bɑ́ kɛ̀ bɛnɑɑcɛ̃mbɛ sũ mɛ̀ɛ̀ botí, \q1 kɛ pɛ́i nkufɔ̃wɑɑ́ mbɑ́ɑ́ dì pĩ, \q1 dì bɑ́ɑ́ yɔtɛ bɛ úu. \q1 Mɛɛ̀ botí nku mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ n cutoomɛ̀, \q1 kɛ bo dokɛ́nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì nɛ̀ o tɑ̃tɛ̀. \q1 \v 5 Tɛnɔ̀tɛ̀ ɔ̃ɔ̃ pĩntɛmɛ̀ tɛ fɛ̀tì tɛ yiè nyĩ́nkɛ̀, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ n yóó mmɛ nkɑ̃nkɛ́ Isidɑyɛɛribɛ \q1 kɛ́ bɛ̀ dɛɛtɛ́, kɛ́ bɛ̀ coo nkɛ̀ bɛ̀ɛ yentɛ́. \b \p \v 6 Díndi Isidɑyɛɛribɛ di m bùtínnɛ́mu pɑ́íí, wɛ̃tɛnɛ̀ní m borɛ̀. \v 7 Dɛ yiè bo tuɔkɛ dìì yiè di bo dokóo sibɔɔtenkɑɑnìi timɑ́tì pɛ́ítì nɛ̀ mɛsɔɔ nkpɛsi di dɔ̀ɔ̀ sì nɛ̀ di nɔu kɛ n yetɛ́nɛ̀. \b \q1 \v 8 Disiè dìì í tú dinitisiè, \q1 diì yóó kuɔ̀ Asidii ɛì kɔbɛ, \q1 disiè dìì yóó bɛ̀ kònnɛ̀ di í tú dinitikpɛri. \q1 Asidii ɛì kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ bo cokɛ́ mudoò, bɛ̀ bo pĩ́ mmudɑɑtɔ̃mmú. \q1 \v 9 Wèè do bɛ̀ kɑ̃nkɛ́ dipèrì kɔ̃mɛ kòò cokɛ́nɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́, \q1 kɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀nkótíbɛ̀ɛ cokɛ́ kɛ́yóu bɛ kó mɛcɑnnimɛ̀ \q1 bɛ̀ do còńnɛ́mɛ̀. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i, mmí nwèè tɔ̀tinnɛ muhɑ̃ɑ̃́ nSiyɔ̃ɔ̃, \q1 mí nwèè wètɛ fɛhɑ̃ɑ̃tofɛ Sedisɑdɛmmu míì bɛ́i. \c 32 \s1 Bɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì sɑ̀ɑ̀wè kpɛ́í \q1 \v 1 Okpɑ̀ɑ̀tì mɔù weè yóó buotɛ́ kɛ́nwenni \q1 kɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí mpĩ́ ndihɛì dɛ̀ bèkúmɛ̀. \q1 \v 2 Bɑ́ wè bɛ miɛkɛ kòo ndònnɛ̀ disɔ̀rì \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ sɔri dì kuyɑɑkù mɔ̀nnì \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ sɔri dɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ mɔ̀nnì, \q1 bɛ̀ bo ndò mmɛniɛ nhɔ̃ ndòmmɛ̀ \q1 kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ kpɑ mɛniɛ nkɛ ĩ́nkɛ̀, \q1 dipèrì kó mɛdɛ́ɛ̀ nhɔ̃ ndòmmɛ̀ kuyɑɑkù bo kɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀. \q1 \v 3 Bɛnɔǹwúóm̀bɛ̀ nùɔ mbo dɔkɛ wéntɛ́, \q1 kɛ̀ bɛtooyuobɛ̀ toò keè mɛsɑ̀ɑ̀, \q1 \v 4 Kɛ̀ tidɑ̀ɑ̀tì dòńtɛ́ bɛ̀ɛ mɔɔtɛ mɛyɛ̀mmɛ̀, \q1 kɛ́nɑ kɛ́keè itié, \q1 kɛ̀ tidɑuditi nɔ́ndiɛ́ ndɑtɛ kɛ̀ tìi nɑ́kɛ́ mɛsɑ̀ɑ̀. \q1 \v 5 Bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ yĩ́ kuyɛìnkù tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ, \q1 bɛ̀ mɛ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ yĩ́ siyɑ́ɑ̀bìsí yiɛ̀ ntú onitisɑ̀ɑ̀wè. \b \q1 \v 6 Kuyɛìnkù ɔ̃ nnɑ́ɑ́ ntìì í wenni tìnti, \q1 kɛ̀ ku yɛ̀mmɛ̀ dɔ́ mɛyɛi mmɑ́ɑ̀, \q1 kɛ̀ kù dɔ̀ɔ̀ri isɔkɛ, \q1 kɛ sɑ̃́ɑ̃́ nti Yiɛ̀ nKuyie, \q1 kɛ búútóo wèè kɔ̃nnɛ̀ dikònnì \q1 kɛ muɔ̀ mmɛniɛ nsinɛ́yɛ̃ĩ bo wè \q1 \v 7 Ociiǹtì kó mutɔ̃mmú tú muyɛimu mmu. \q1 Ò ɔ̃ ndɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tì tu tiyɛiti nti \q1 kɛ bo soutɛ́ osénnìwè kóò fétìnnɛ \q1 bɑ́ kòo sénnìwè nù nnɑɑti. \q1 \v 8 Wèè tu onìtì sɑ̀ɑ̀wè, \q1 wenwe ɔ̃ ntoti iyɛntotí sɑ̀ɑ̀yì nyi, \q1 kɛ dɔɔri mutɔ̃mmú sɑ̀ɑ̀mù. \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀mɛ̀ Sedisɑdɛmmu kó bɛnitipòbɛ̀ \q1 \v 9 Díndi Sedisɑdɛmmu kó bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tɑ̃́ bɛmɑ́ɑ̀, \q1 kéntɛ́nɛ̀ n tú mù, \q1 díndi Sedisɑdɛmmu ɛì kó tipobooti \q1 ítɛ́nɛ̀ kɛ́cómmú kɛ́keè n nɑ́ɑ́ ntì. \q1 \v 10 Díndi bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tɑ̃́ bɛmɑ́ɑ̀, \q1 dɛ̀ kpɑɑ́ dibenni dìmɑ́ɑ̀ ndi nɛ̀ yɛwe mɑyɛ̀ kɛ̀ di kɔ̃̀ntìi ɑɑ́. \q1 Fínyĩ̀ kó yɛbɛ kpɛrɛ dèèmu, kɛ̀ mudidɛ̀ì kpɛrɛ pɑ̀ɑ̀. \q1 \v 11 Díndi bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tɑ̃́ bɛmɑ́ɑ̀, \q1 di kɔ̃m̀bùɔ̀tìi do, \q1 díndi tipobooti, di kɔ̃̀ntì nhɑu, \q1 dɑ́tɛ́nɛ̀ di yɑ̀ɑ̀tì, kɛ́boú iyɑɑ̀wɛ̃̀ĩ di kɑ, \q1 kɛ́ndò ndi kɑri mukṹṹ. \q1 \v 12 Mpĩ́nnɛ̀ di yɔ kɛ kuɔ̀ ndi pɑɑ nsɑ̀ɑ̀rɛ̀ kpɛ́í \q1 fínyĩ̀ tie ndɛ̀ɛ̀ do pɛí mɛsɑ̀ɑ̀ ndɛ kpɛ́í. \q1 \v 13 Kɔmmúnɛ̀ n nìtìbɛ̀ ɛì kpɛ́í, \q1 tipotì tiì dɑ̀tínnɛ́ bɛ ɛì, \q1 kɛ dɑ̀tínnɛ̀ sicɛ̃́ĩ sìì bo diwɛ̀ì miɛkɛ kɛ yɑ̃nku. \q1 \v 14 Bɛ̀ cokɛ́mu kɛ yóu tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀, \q1 dihɛì kunɔɔ̀roo do ɔ̃ ndɑ́ɑ́tí dì kɛ̀ dì dɔúnko. \q1 Kɛ̀ tɛtɑ̃tɛ̀ nɛ̀ didènnì diɛrì dɛ̀ bo nɑɑ́ \q1 nsɑ̃mmɑrímúbɛ̀ yó nkpɛiti dɛ̀, dinɑɑcɛ̃nhòò. \s1 Bɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀ Kuyie nYɑɑ́ nkpɛ́í \q1 \v 15 Mɛm̀mɛ dɛ̀ yó ndòmmɛ̀, \q1 kɛ́kémmúnɛ̀ Kuyie mbo cṹũnnímɛ̀ ku Yɑɑ́ nti ĩ́nkɛ̀. \q1 Dɛ mɔ̀nnì tɛdɔntɛ̀ bo nɑɑ́ ndɛpɑɑ nkɛ̀ dɛpɑɑ nnɑɑ́ ntitúútì. \q1 \v 16 Bɛ̀ɛ̀ bo dɛpɑɑ kɛ̀ bɛ̀ mbekù kɛ̀ dɛ̀ sìɛ́, \q1 kɛ̀ titúútì kɔbɛ ndɔɔri dɛ̀ bekúmɛ̀ \f + \fr 32:16 \fr*\ft Dɛ̀ bɛnkú Isidɑyɛɛribɛ ɛì dimɔu\ft*\f* ndi, kɛtenkɛ̀ nɑɑti dɛ̀ nɛ̀ kɛ̀ í nɑɑti dɛ̀. \q1 \v 17 Kɛ̀ mɛwetímmɛ̀ɛ pɛitɛ́ mɛom̀pùmɛ̀, \q1 mɛwetímmɛ̀ kó ticɔ̃nti bo ntú ti bo mbomɛ̀ \q1 kɛ í yĩɛ̃̀kù kɛ́nkɑri bɛ̀tɛ̀ìì. \q1 \v 18 Kɛ̀ ku nìtìbɛ̀ mbo mɛom̀pùmɛ̀ miɛkɛ \q1 kɛ́mbo bɑ́ dɛ̀mɑrɛ̀ í bɛ̀ kɔɔ́nnɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ nkɑri bɑ̀mmùù. \b \q1 \v 19 Fɛtɑɑfɛ̀ mɑ́tɑ̃́rɛ̀ bo buɔ́ mbɛ túúkù, \q1 kɛ̀ bɛ ɛìi do kɛ́kɛ̃kɛ́. \q1 \v 20 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ di mbo diwɛ̀ì miɛkɛ, \q1 kɛ kuuti yɛpúrɛ̀ miɛkɛ kɛ buɔtì di diitì, \q1 kɛ́pítɛ́ sɑ̃mmɑrímú nɛ̀ inɑ̀ɑ̀kɛ kɛ̀ dɛ̀ ncentì dɛ̀ dɔ́mɛ̀. \c 33 \s1 Mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ yóó tuɔkɛní okɔ̀ùtì \q1 \v 1 Di bo yɑ̀ díndi bɛ̀ɛ̀ pɔ̀ntì bɛtɔbɛ̀, bɑ́ bɛ̀ í di puɔ̀, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ fiiti bɛtɔbɛ̀ bɑ́ bɛ̀ í di fiiti! \q1 Di yóó puɔ ndìì mɔ̀nnì kɛ́deè kɛ̀ bɛ̀ di puɔmmu, \q1 kɛ̀ di fíítí kɛ́deè kɛ̀ bɛ̀ di fíítí. \q1 \v 2 Ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ tí kuɔ́ mmɛsémmɛ̀, \q1 ti búɔ́ fɔ̃́ nwe bɑ́ dìì kṹnweńnì \q1 ɑ ti duɔ́ mmuwɛ̃rímú, \q1 kɛ́ nti dɛɛrí mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ. \b \q1 \v 3 A ɔ̃ nkɑ̀ɑ kètɛ́ní \q1 kɛ̀ ibotí kèè ɑ nɑm̀pòo ì ɔ̃ɔ̃ cokɛ́mu, \q1 kɑ̀ɑ ìtɛ́ kɛ còḿmú yɛbotɛ̀ɛ cíɛ́tóo. \q1 \v 4 Kɛ̀ tí ɛí bɛ kpɛrɛ fɛcofɛ ɔ̃ɔ̃ domɛ̀ kɛtenkɛ̀ kɛ́dɛ́útóo timútì \q1 yɛcɑ́dúɔ̀ nhɔ̃ɔ̃ domɛ̀ kupɑku kucɛ̃nku. \b \q1 \v 5 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkùù bɑkɛ́ kù bo kɛĩ́nkɛ̀ nkɛ, \q1 kɛ ɑ̃nnɛ́ timɔ́mmɔnti nɛ̀ tibeéntì sɑ̀ɑ̀tì Siyɔ̃ɔ̃. \q1 \v 6 Díndi Kuyie nkɔbɛ \q1 di yó mbo kɛ̀ dɛ̀ di nɑɑtimu, \q1 di bo mmɔkɛmɛ̀ mɛyɛ̀mmɛ̀ kɛ́nyɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie \q1 kɛ kù dé, dɛ̀ tu tikpɑ̀tì ntì tìì dɛɛrí. \s1 Kuyie nyóó potɛ́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ dootitɔbɛ̀ \q1 \v 7 Ntɛ bɛkpɑ̀rìnuɔmbɛ kɛ yɛ̀ bɛ ɛì kɛ kuɔ̀ mbɛ ɛì miɛkɛ, \q1 bɛ̀ɛ̀ do nɑ́ɑ́ ndiwɛ̀ì kó tinɑ́ɑǹtì bɛɛ̀ ti yɛdɑbùò. \q1 \v 8 Icɛ imɔu dɔúnkomu òmɔù tɛ̃́nkɛ í pɛ̃nkù, \q1 mɛtɑummɛ̀ tɛ̃́nkɛ í bo bɛ cuokɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ senku bɛtɔbɛ̀, òmɔù í dé otɔù. \q1 \v 9 Dihɛì dimɔu kɑ̀ri mukṹṹ mmu kɛ cĩ̀tɛ, \q1 kɛ̀ Dimɑɑ tɑ̃rì di ifɛi, kɛ di tie mmɔ̀tɛ́. \q1 Kɛ̀ Sɑdonni biriku nɑɑ́ nkɛtempɛ́íkɛ̀, \q1 Bɑsɑ̃ɑ̃ biriku nɛ̀ Kɑdimɛɛdi tɑ̃rì kɛ̀ dɛ fɑ̃ɑ̃̀tì yòtɛ. \b \q1 \v 10 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Di mmɔ̀nnì n yìtɛ́nímu, n cómmúmu bɑ̀mbɑ̀, \q1 n feitɛ́nímu di mmɔ̀nnì. \q1 \v 11 Di dɔ́ kɛ́dɔɔ̀ dɛ̀ yó ntú ticɑmútì nti. \q1 Di bo tì dɔ̀ɔ̀ kɛ̀ tì ntú timúkpetì \q1 kɛ̀ n nùù kó muyɑɑ́ ntì cɔ̀útɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ nkɔ̃mɛ. \q1 \v 12 Yɛbotɛ̀ bo cɔ́útɛ́ kɛ́nɑɑ́ mmuhɑ̃ɑ̃yuo, \q1 bɛ̀ bo cɔ́útɛ́ tipotì kɔ̃mɛ. \q1 \v 13 Díndi bɛ̀ɛ̀ bo mɛdɛ́timɛ̀, kéntɛ́nɛ̀ kɛ́keè n dɔɔri dɛ̀ \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ tɔ̀kɛ́ kɛ̀ di yɑ̀ n wɛ̃rímú dɛumɛ̀. \q1 \v 14 Mɛyɛi ndɔɔ̀rìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Siyɔ̃ɔ̃, \q1 bɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duòmu. \q1 Bɛ̀ɛ̀ cɑ̀ɑ̀ri Kuyie nyètìrì bɛ̀ kɔ̃̀ntì ɑumu. \q1 Ti we mbo dɑ́ɑ́tí kɛ́cómmú Kuyie \q1 n wètɛ mùù ɑ̃ɑ̃́ mmu ììkɛ̀? \q1 Kuyie n wètɛ mùù ɑ̃ɑ̃́ kɛ mù í kɔ̃ mmù bo yĩɛ̃kɛ we? \q1 Mù bo yĩɛ̃kɛ wè tu: \q1 \v 15 Wèè dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́, kɛ nɑ́ɑ́ ntimɔ́mmɔnti \q1 kɛ í dɔ́ mufèèdiì, kɛ yetírí ticuuti \q1 wèè ɔ̃ɔ̃ pi o to kɛ bɑ́ɑ́ keè, bɛ̀ɛ̀ tu bɛ̀ɛ kuɔ onìtì bɛ kpɛti, \q1 wèè pi o nuɔ nkɛ í dɔ́ kɛ́yɑ̀ mɛyɛi. \q1 \v 16 Dɛ yiɛ̀ nweè yó mbo dɛ̀ɛ̀ ikú \q1 kɛ̀ yɛpèrɛ̀ diɛyɛ̀ ntú o kó disɔ̀rì, \q1 ò bɑ́ɑ́ mɔ́ntɛ́ mudiì \q1 mɛniɛ mbɑ́ɑ́ ò dòńtɛ́. \s1 Kuyie nyóó dɛɛtɛ́mɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ \q1 \v 17 Sedisɑdɛmmu kɔbɛ di nuɔ nyóó yɑ̀mu \q1 di kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ́yɑ̀ nɛ̀ ò wennimɛ̀, \q1 kɛ̀ di yɑ̀ dihɛì, nɛ̀ di pɛ̃kùmɛ̀. \q1 \v 18 Kɛ̀ di níí dentɛní mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ dimɔ̀nnì kɔ̃mɛ kpɛ́í, \q1 kɛ́bekɛ dimɑ́ɑ̀ kɛ yĩ́: \q1 Bɛ̀ɛ̀ do kɑɑ̀ dɑ̀mpóò díítí bɛ̀ borɛ̀? \q1 Bɛ̀ɛ̀ do bɑɑ sicɛ̃kperí bɛ̀ kɔ̀tɛ kɛ? \q1 \v 19 Di tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ yɑ̀ bɛnitidɔnnibɛ̀, \q1 kubotí di do í yo kùù kó tinɑ́ɑǹtì di tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ kù yɑ̀. \q1 Bɛ̀ɛ̀ do nɑ́ɑ́ nkɛ dɑ́ùrì bɑ́ di í yo, \q1 bɑ́ bɛ nɑ́ɑǹtì í mɔkɛ tì tu mù, \q1 bɛ̀ í yó nkpɑɑ́. \q1 \v 20 Dɛ mɔ̀nnì kɑ̀ɑ yɑ̀ Sedisɑdɛmmu, \q1 kɑ̀ɑ wéntɛ́ Siyɔ̃ɔ̃ di do bɑ́ɑ́ ndɛ̀ \q1 Sedisɑdɛmmu ɛì bo kɑri bɛ́u. \q1 N cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ntú tɛ̀ɛ̀ tùòtì, \q1 bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ uutɛ́ tɛ bɑɑkɛ́ bìtì, \q1 bɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ pítɛ́ tɛ wɛ̃ĩ. \q1 \v 21 Dɛǹdɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó bɛnkɛmɛ̀ ku diɛtì ti kpɛ́í. \q1 Ikó mborɛ̀ ɑ̃nnɛ́, ikó ndiɛyì borɛ̀ buotɛ́. \q1 Bɑ́ bɑ̀tóòbɛ̀ bɑ́ ndɛ̀ keri, \q1 bɑ́ dikpɑ̀nnì kóò bɑ̀tóòbɛ̀ bɑ́ ndɛ̀ cèntì. \b \q1 \v 22 Dɛ mɔ̀nnì ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù yó ntú di kóo beéntì \q1 kɛ́ntú ti kó ikuɔ́ yiɛ̀ \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tu ti kóo kpɑ̀ɑ̀tì \q1 kuù tu ti kóo dɛɛtíwè. \b \q1 \v 23 Bɛ bɑ̀tóòbɛ̀ wɛ̃ĩ pìtɛ́mu, \q1 ì í kpɑɑ́ pĩ́ nyidɛí ìì tɔ bɑ̀tóòbɛ̀ kó tiyɑ̀ɑ̀tì, \q1 Bɛ̀ í pĩ̀ntɛ bɛ kó mɛcɑnnimɛ̀ kó tiyɑ̀ɑ̀tì. \b \q1 Ti yóó bɛ̀ domu kɛ́hɛí bɛ kpɛrɛ. \q1 Bɑ́ nɛ̀ tihɔ̀ùtì kɛ̀ tìì pɛ́tɛ́ kɛ́hɛí. \q1 \v 24 Dɛ kó dimɔ̀nnì bɛ̀ɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ bɛ́i nkɛ dɔ̀ ò mɔ. \q1 Sedisɑdɛmmu kɔbɛ bɛmɔu Kuyie nyóó bɛ̀ cĩ̀ɛ̃́mmu bɛ yɛi. \c 34 \s1 Kuyie mpotɛ́mɛ̀ Edɔmmu kɔbɛ \q1 \v 1 Díndi yɛbotɛ̀ tɔ́ɔ́nnɛ̀nní kɛ́keè, \q1 díndi ibotí kéntɛ́nɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀, \q1 fɔ̃́ nkɛtenkɛ̀ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo ɑ miɛkɛ keènɛ̀. \q1 Fɔ̃́ nkutenkù nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo ɑ miɛkɛ kɛ̀ dí keè. \b \q1 \v 2 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m miɛkɛ kɛɛ̀ pɛikɛ yɛbotɛ̀, \q1 m miɛkɛ kɛɛ̀ cɔ̀útɛ́ yɛbotɛ̀ kó yɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀ntĩ̀rɛ̀ yɛmɔu, \q1 kɛ̀ n yóó yɛ̀ kùɔ pɑ́íí, bɛ̀ bo bɛ̀ fìé. \q1 \v 3 Bɛ̀ bo kú kɛ́ncóú cóú, \q1 bɛcíríbɛ̀ kó kunɔ́ú bo dɑ́tínnɛ́ tipíìtì timɔu, \q1 mɛnitiyĩ̀ĩ̀ mbo pɔ̃ntɛ́ yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 4 Siwɑ̃̀ɑ̃ bo puɔ, \q1 kɛ̀ tiwɛtìi kpɛ́ú nkpɛ́ú nkupɑ́tífɑ̃ɑ̃̀kù tɛ̃mɛ̀, \q1 siwɑ̃̀ɑ̃ bo ntɔ̃ũ kɛ duòní \q1 fínyĩ̀ kó tifɑ̃ɑ̃̀tì kɔ̃mɛ, \q1 fìkíè kpɛti tɛ̃mɛ̀. \b \q1 \v 5 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n siè diì muɔ́ mmɛnitiyĩ̀ĩ̀, \q1 kɛ doti Edɔmmu ɛì ĩ́nkɛ̀, \q1 dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ n tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ bo bɛ̀ kùɔ̀mu pɑ́íí. \q1 \v 6 N siè wùɔ mɛnitiyĩ̀ĩ̀ mmɛ, \q1 kɛ mùɔ̀ti mɛnitikùɔ̀, \q1 disiè dìì feunɛ̀ ipe nɛ̀ sibɔɔ́ dì ɔ̃ɔ̃ muɔti mɛ̀ɛ̀ botí, \q1 iwũɔ̃ kó mɛkùɔ̀ nyɛceumbɛ̀ kɔ̃mɛ. \q1 Iwũɔ̃ kó muféù muù bo Bosedɑɑ ɛì, \q1 mukɔ̀ù muù bo Edɔmmu tenkɛ̀ miɛkɛ, \q1 \v 7 kɛ̀ yɛpɑɑnɑ̀ɑ̀dɑkɛ̀ duò, kɛ̀ yɛnɑɑdɑkɛ̀ tu yɑ̀bɛ̀ìì, \q1 kɛ̀ kɛtenkɛ̀ sɑ̃̀ɑ̃̀kɛ nɛ̀ mɛnitiyĩ̀ĩ̀, \q1 kɛ̀ mutɑ̃́ɑ̃́ nsɑ̃̀ɑ̃̀kɛ nɛ̀ mɛnitikùɔ̀. \q1 \v 8 Dɛ yiè diì tùɔ̀kɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n yóó pɛitɛ, \q1 n yóó kpɑ̀mmu Siyɔ̃ɔ̃ ɛì kó dikpɑ̀nnì. \b \q1 \v 9 Dɛ mɔ̀nnì Edɔmmu tenkɛ̀ kó ikó mbo nɑɑ́ mmɛdɔ̀mmɛ̀, \q1 kòo tenkɛ̀ɛ nɑɑ́ mmuhɑ̃ɑ̃yuo. \q1 Edɔmmu ɛì bo nɑɑ́ mmɛdɔ̀mmɛ̀. \q1 \v 10 Kɛyènkɛ̀ nɛ̀ kuyie mbɑ́ mù bɑ́ɑ́ kú, \q1 kuyukú bɑ́ɑ́ deè bìtì, \q1 dihɛì bo dɔúnko òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndɛ̀ pɛ̃nkù. \q1 \v 11 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie di tɑ̃ũ mmɛyɛi nkó fɛyĩɛ̃̀fɛ̀, \q1 kɛ́ di kũ̀ɔ̃tɛ kɛ́hɛnnɛ, kɛ̀ dìi nɑɑ́ ntɛi. \q1 \v 12 Bɛnitidiɛbɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ mbo \q1 bɛ̀ɛ̀ bo ntɑ̃nkíi bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, \q1 sikpɑ̀ɑ̀tìbìí kpɛrɛ dèèmu. \q1 \v 13 Kɛ̀ tipotìi yɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìcɛ̃́ĩ miɛkɛ, \q1 timɛ́sɑ́tɔ̃tì nɛ̀ tisɑ̃mpotì, \q1 kɛ̀ dɛ̀ɛ yɛ̀ dihɛì iduotí fitɛ́ dì, \q1 kɛ̀ dìi nɑɑ́ nsikpɑmɔɔ́ kó diɑ̃rì, \q1 icùo nkó ditṹnnì. \q1 \v 14 Yɛkoutɛ nɛ̀ yɛmɑɑ̀ ndɛ kó tɛmúnnɛ́cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \q1 Yɛbɔdɑkɛ̀ kó diciènnì, \q1 diyenkɛ̀mbɔɔ̀ kó dikɑ̀rì. \q1 \v 15 Iwɑ̀ɑ̀kɛ níí yóó dɛ ndɔú nyɛyiè \q1 nkɛ́pɛ̃tɛ́ kɛ́ndɑkɛ i bí kpɛ́í, \q1 timɑncòntì yó ndɛ ntiku timɔu. \b \p \v 16 Kɛ̀ di wɑmmú ti Yiɛ̀ nKuyie mpɑ́tíri miɛkɛ di bo yɑ̀ tì wɑ̃̀rimɛ̀ kɛ tú: \b \q1 Kumɑncònkù mɑkù í yó nkpɑ, kùmɑkù í yóó mɔ́ntɛ́ kutɛkù. \q1 Kuyie nkuù tì bɛ́i nnɛ̀ ku nùù, \q1 kɛ̀ ku kó muyɑɑ́ nyóó tì tìí, \q1 \v 17 Kuyie nkuù tɑ̃ɑ̃́ dihɛì tɛ́tɛ́ timɑncòntì kpɛ́í. \q1 Kɛ tì ndi totí kɛ̀ tì yó ndi te sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 Kɛ ndɛ̀ ɑ̃ sɑ̃́ɑ̃̀ nɛ̀ ti bo mbomɛ̀. \c 35 \s1 Isidɑyɛɛribɛ yóó wɛ̃tɛ bɛ ɛì kɛ́mmɔkɛ dìì wɛ̀ì \p \v 1 Fɔ̃́ nkɛtempɛ́íkɛ̀ kɑ̀ɑ nyɑ̃nku, \q1 fɔ̃́ ndikpɑ́ɑ̀ kɑ̀ɑ mɔɔtɛ diwɛ̀ì kɛ́yɛ̀ tifɑ̃ɑ̃̀tì kɛ́pórí. \q1 Fɔ̃́ ntɛdɔntɛ̀ dɛ̀ ndɑ nɑɑti. \q1 \v 2 Kɛ̀ di pórí di yɛ̀mmɛ̀ dɔ́mɛ̀, \q1 kɛ́nyɑ̃nku nɛ̀ diwɛ̀ì, \q1 kɛ́ndiè nkɛ íú \q1 kɛ yɛ̃́ di yètɛ̀ mɑ̀ɑtɛnɛ̀mɛ̀ Dimɑɑ tɑ̃rì kpɛri \q1 kɛ̀ di wenniku dòntɛnɛ̀ Kɑdimɛɛdi tɑ̃rì \q1 nɛ̀ Sɑdonni biriku dɛ kɔku, \q1 di borɛ̀ ndɛ̀ bɛ̀ yóó yɑ̀mɛ̀ \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nkó tikpetì nɛ̀ ku diɛtì. \b \q1 \v 3 Di kpénkùnnɛ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ kó sinɔu ɔ̀u, \q1 duɔ́nnɛ̀ iduɔti kperíyì bɛ̀ɛ̀ núù nhɔ̀ɔ̀tɛ. \q1 \v 4 Nɑ́kɛ́nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò kɛ dɔ̀: \q1 Cɑ́tinnɛ̀ di kɔ̃̀ntì kɛ̀ di kɔ̃m̀bùɔ̀tì bɑ́ nduò, \q1 Kuyie ndi tũ nkù kèrínímu kɛ bo pɛitɛ di kpɛ́í, \q1 kɛ́yietí di dootitɔbɛ̀ di dɔ̀ɔ̀ dɛ̀, \q1 kù kèrínímu ku mɔ́mmɔnku kɛ bo di dɛɛtɛ́. \b \q1 \v 5 Dɛ yiè kù bo wéi ntiyũɔ̃̀ntì \q1 kɛ́duɔ́ nkɛ̀ yɛwũɔ̃̀ nkeè. \q1 \v 6 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ yɛkpĩɛ̃̀ nsɛ́ítɛ́, kɛ́mpuù tɛhontɛ̀ kɔ̃mɛ, \q1 bɛ̀ɛ̀ nɔ́ndiɛ́ ndɑ̀ri kɛ̀ ìi dɑtɛ kɛ̀ bɛ̀ nyíú. \q1 Mɛniɛ mbo mpũɔ̃̀ ndikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kpɛri miɛkɛ. \q1 Kɛ̀ ikó nhɑ̃nnɛ́ mɛniɛ kɛtempɛ́íkɛ̀. \q1 \v 7 Mubirímú do ɔ̃ ntonnì dɛ̀ kɛ cɔ́ú, \q1 dɛ̀ bo nɑɑ́ nkubinku. \q1 Mɛniɛ ndo í bo kɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀ bo ɑ̃nnɛ́ yɛnɛ́bòrɛ̀. \q1 Sikpɑmɔɔ́ do tṹntí dɛ̀, \q1 bo yɛ̀ tipèntì nɛ̀ tiɑ̃̀tì. \b \q1 \v 8 Dɛ mɔ̀nnì kucɛ mɑkù kuù yóó ɑ̃nnɛ́ dɛ kó dibòrì miɛkɛ. \q1 Kɛ̀ bɛ̀ nkù yu kɛ tú bɛsɑ̀ɑ̀bɛ̀ kó kucɛ, \q1 wèè sɑ̃ũ nhomɑ́ɑ̀ ò bɑ́ɑ́ kù kètɛ́. \q1 Kù yó mbo Kuyie nkɔbɛ mɑ́ɑ̀ kpɛ́í nkɛ, \q1 bɛɛ̀ yó nkù tũ̀, bɑ́ kuyɛìnkù kù bɑ́ɑ́ feti. \q1 \v 9 Yɛcìrícìrɛ̀ í yó mbo dɛ kó kucɛ, \q1 mupĩ́mpĩ́mmù mɑmù bɑ́ɑ́ kétɛ́ dɛ kó kucɛ, \q1 bɛ̀ bɑ́ɑ́ yɑ̀ musĩ̀mmù ku miɛkɛ. \q1 Kuyie ndɛɛtɛ́ bɛ̀ bɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ yó nkù keri. \q1 \v 10 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndontɛ́ bɛ̀ɛ konní Siyɔ̃ɔ̃ \q1 kɛ́ndiè nkɛ dɛ́úkùnko Kuyie nyètìrì \q1 bɛ wɛ̀ì bɑ́ mmɔkɛ kumɑ̀nku. \q1 Dɛ kó diwɛ̀ì bo ncɑ́tinko bɛ yɛ̀mmɛ̀ \q1 diwɛ̀ì nɛ̀ kuyɛǹnɑɑtí dɛ̀ bo mbɛ̀ bo, \q1 mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ nɛ̀ yɛdɑbùò nkɛ̀ dɛ̀ɛ dɛ́tɛ́. \c 36 \s1 Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sennɑkedibu domɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ \r (2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 18:13,17-37) \p \v 1 Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Esekiɑsi kpɑ̀tì benni tɛpíítɛ̀ nɛ̀ di nɑɑnnì miɛkɛ nkɛ, Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sennɑkedibu domɛ̀ Sudɑɑ ɛkɛ̀ iduotí fitɛ́ yɛ̀ kɛ́ yɛ̀ fìètɛ. \v 2 Dɛ̀ do sɔ̃́ nhò bo Dɑkiisi nwe kɛ́dɛitɛ wèè bɑkɛ́ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kóò tɔ̃nnɛ̀. \v 3 Kɛ̀ Idikiyɑ birɛ Ediɑkimmu wèè bɑkɛ́ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kòo yɛnní dihɛì kóò co, kɛ nɛínɛ̀ opɑ́tíwɑ̃ɑ̃̀tì Sebunɑ nɛ̀ Asɑfu birɛ Yoɑ wèè tɔu dihɛì kó tinɑ́ɑǹtì ɑ̃ yɛ̀ɛ̀ pɑ́tɛ miɛkɛ. \v 4 Wèè bɑkɛ́ Asidii ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kòò bɛ́i nkɛ dɔ̀: Kɔtɛnɛ̀ kɛ́nɑ́kɛ́ Esekiɑsi kɛ tú, okpɑ̀ɑ̀tì diɛwè Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì tu: A tɑ̃́ bɑ kɛ ĩkú dɛɛ̀ ĩ́nkɛ̀? \v 5 Yɑ́ɑ̀ ɑ yɛ̀mmɛ̀ dò nhɑ nɑ́ɑ́ ntìì nɑ́ɑǹtì dɛtetìrɛ̀ kpɛti tú itié nyi kɛ dɑ duɔ̀ ndikɔ̃m̀bùɔ̀? Yɑ́ɑ̀ ɑ yɛ̀mmɛ̀ nɑɑtinɛ̀ we, kɑ̀ɑ dɑ̀ɑ́tí kɛ yetɛ wenwe Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì kpɛti? \v 6 Ò tu ò yɛ̃́mu kɛ dò nhɑ yɛ̀mmɛ̀ nɑɑtinɛ̀ Esibiti nwe, ɑ í yɛ̃́ kɛ dò nhEsibiti dò ndipènnì dìì pɔ̀ntɛ dì ndi, kɛ̀ wèè dì pĩ́ ndìi ò kɔ̀ùtɛ. Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì mɛ ndɔɔri bɛ̀ɛ̀ ò duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀. \v 7 Kɛ̀ dɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ ɑ bo yĩ́ ɑ yɛ̀mmɛ̀ nɑɑtinɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie ndi tũ nkù nku, dɛ̀ nɛ́ í tú kuù kó yɛwũɔ̃tɔ̀rɛ̀ nyɛ Esekiɑsi pùɔmmɛ̀ o mɔ́mmuɔ, kɛ nɑ̀kɛ́ Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ kɛ tú: Bɛ̀ nfeu bɛ wũɔ̃ diwũɔ̃tɔ̀nnì dìì bo Sedisɑdɛmmu mɑ́ɑ̀? \b \p \v 8 A tũ ncɑnnɛnɛ̀ n yiɛ̀ nhAsidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì dinùù, kɛ̀ n dɑ duɔ́ nsisɛ̃ĩ́ sikɔùpísìdɛ́ kɛ nsɑ̀ kɑ̀ɑ bo pɛ́tɛ́ bɛ̀ɛ̀ bo sì dèkɛ. \v 9 A í yóó nɑ kɛ́bɑɑo n kóo kpɑ̀ɑ̀tì kó bɛtɔ̃mbɛ̀ miɛkɛ bɑ́ omɑ́ɑ̀ bɑ́ ketíkɛ wèè tu osɑ́m̀pɔ́ù bɛ miɛkɛ kɑ̀ɑ yɛ̀mmɛ̀ nɛ́ nɑɑti nɛ̀ Esibiti yóó dɑ duɔ́mmɛ̀ sikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀. \v 10 Yɑ́ɑ̀ ɑ yɛ̀mmɛ̀ dò n kɔ̀tɛní nɛ̀ mmɑ́ɑ̀ ndi kɛ bo pɔntɛ dihɛì bɑ́ di Yiɛ̀ nKuyie nyí dɔ́, kuù n nɑ̀kɛ́ kɛ tú n dì do kɛ́pɔntɛ. \b \p \v 11 Dɛ mɔ̀nnì Ediɑkimmu nɛ̀ Sebunɑ nɛ̀ Yoɑ kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ wèè ni Asidii dihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntĩ̀nnì kɛ dɔ̀: Ti dɑ bɑ́ɑ́mmu bɑ́ nti nɑ́ɑ́nnɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ kó tinɑ́ɑǹtì, ɑ nti nɑ́ɑ́nnɛ̀ Arɑmu ɛì kɔbɛ kó tinɑ́ɑǹtì, bɛ̀ɛ̀ bo kuduotí ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bɑ́ nyo. \b \p \v 12 Wèè bɑkɛ́ Asidii kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kòò dɔ̀: N kóo kpɑ̀ɑ̀tì í n tɔ̃nní kɛ̀ m bo tì nɑ̀kɛ́ fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ kóo kpɑ̀ɑ̀tì di mɑ́ɑ̀, ò pètìnkɛ n tɔ̃nní kɛ̀ m bo tì nɑ̀kɛ́ bɛ nnìtìbɛ̀ mbɛ. Bɛmbɛ nɛ̀ díndi di yóó di di míntì nti kɛ́yɑ̃̀ di yɛ̃́nkúmɛ̀. \v 13 Mɛm̀mɛ wèè ni Asidii kó dihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntĩ̀nnì, ò còḿmúmɛ̀ kɛ́pĩɛ̃kɛ́ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ dɔ̀: Kéntɛ́nɛ̀ Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì diɛwè tu mù. \v 14 Ò tu: Esekiɑsi bɑ́ɑ́ bennɛ́ kɛ́ ndi soú, nhò í yóó nɑ kɛ́ di dɛɛtɛ́ o nɔu miɛkɛ. \v 15 Esekiɑsi bɑ́ ndi soú nkɛ tú di duɔ́ ndi yɛ̀mmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ kù yóó di dɛɛtɛ́ bɑ́ Asidii kɔbɛ bɑ́ɑ́ di pɔntɛ. \v 16 Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì tu, di bɑ́ɑ́ yie nhEsekiɑsi kpɛti, di we ntɑunnɛ̀ wenwe Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ́yie nho kpɛti, kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ di nyo mbɑ́ wè o pɑku kó tidiitì, kɛ cɑ́ɑ́ nho tebɛ, kɛ yɔ̃̀ nho bintɛ niɛ, \v 17 kɛ kémmúnɛ̀ ò bo kɔtɛnímɛ̀ kɛ́ di túótɛ́ kɛ́kònnɛ̀ kɛtenkɛ̀, kɛ̀ɛ̀ dònnɛ̀ di kɔkɛ kɛ miɛkɛ. Tidiitì borɛ̀ nɛ̀ dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ fínyĩ̀. \v 18 Di bɑ́ɑ́ kéntɛ́ Esekiɑsi di nɑ́ɑ́ ntì kɛ tú di Yiɛ̀ nKuyie nyóó di dɛɛtɛ́, ò di fétìnkomu. Yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀ kɔbɛ kó yɛbɔkɛ̀ nɑ kɛ bɛ̀ dɛɛtɛ́ kɛ̀ Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì í bɛ̀ pĩ̀ńnɑ́ɑ̀? \v 19 Amɑti nɛ̀ Adipɑdi dɛ kó yɛbɔkɛ̀ borɛ? Sefɑdifɑimmu kpɛyɛ borɛ? Yɛ̀ yetɛ ò bo pɔntɛmɛ̀ Sɑmmɑriiɑ̀? \v 20 Yɛhɛkɛ̀ yɛnyɛ yɛmɔu ɔ̃̀ndi kó yɛbɔkɛ̀ nɑ koò bɑ̀ɑ, kòò bɑ́ɑ́ pɔntɛ yɛ kó dihɛì, kɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie nnɛ́ bo nɑ kɛ́yetɛ kòò bɑ́ɑ́ pɔntɛ Sedisɑdɛmmu? \b \p \v 21 Kɛ̀ bɛ̀ ndò nkɑ́rɛ́ bɑ́ òmɔù í nhò tɛ̃̀ńnɛ́ tìmɑtì. Esekiɑsi weè do bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ tú bɛ̀ bɑ́ɑ́ ò tɛ̃̀ńnɛ́ tìmɑtì. \v 22 Kɛ̀ Idikiyɑ birɛ Ediɑkimmu wèè kòtí tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ opɑ́tíwɑ̃ɑ̃̀tì Sebunɑ nɛ̀ Asɑfu birɛ Yoɑ wèè tɔ dihɛì kó tinɑ́ɑǹtì ɑ̃ yɛ̀ɛ̀ pɑ́tɛ miɛkɛ nɛ̀ dikpɑ̀ɑ̀tìtɔ̃nnì, kɛ̀ bɛ̀ɛ tì kèè, kɛ̀ bɛ miɛkɛɛ pɛikɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɛ̃rí bɛ yɑ̀ɑ̀tì kɛ́wɛ̃too Esekiɑsi borɛ̀, kóò nɑ̀kɛ́ wèè bɑkɛ́ Asidii kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ ò bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì. \c 37 \s1 Esekiɑsi beémmɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Esɑii \r (2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 19:1-7) \p \v 1 Okpɑ̀ɑ̀tì Esekiɑsi tì kèè dìì mɔ̀nnì kòo yɛ̀mmɛ̀ɛ cɑɑ̀rɛ̀, kòo kɛ̃rí o yɑ̀ɑ̀tì kɛ́dɑ́ɑ́tí kufɔ̀ɔ̀tɔ̃̀nkù kɛ́ntɑti ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀, \v 2 kɛ́tɔ̃ Ediɑkimmu wèè kòtí tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀, nɛ̀ opɑ́tíwɑ̃ɑ̃̀tì Sebunɑ nɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛkótíbɛ̀ kɛ dɔ̀ bɛ̀ ndɑ́ɑ́tí tifɔ̀ɔ̀tɔ̃̀ntì kɛ́kɔtɛ Amɔti birɛ Esɑii Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò borɛ̀, \v 3 kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì Esekiɑsi tu ti dɑ nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Yíe nkó diyiè tu mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ kpɛri ndi, ti pɑ̀kɛ́mu, Kuyie nkuù ti potɛ́ kɛ̀ ti di ifɛi. Ti kpɛrɛ dònnɛ̀ kupɛitɛ́yonku ɔ̃ɔ̃ ítɛ́mɛ̀ mmɛ onitipòkù, kɛ̀ muwɛ̃rímú nɛ́ ò dòńtɛ́ ò bo nɔrímɛ̀ kɛ̀ dɛbirɛɛ yɛ̀nní. \v 4 Kɛ̀ dɛ̀ nɑɑti ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ tũ nkù bo nkeè Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì tɔ̃nní wèè ni o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kòo kù sɑ̃̀ḿmú mɛ̀ɛ̀ botí kɛ bo ò potɛ́ yɛsɑ̃́ɑ̃̀mbɛ̀ ò kù sɑ̃̀ḿmú yɛ̀ kpɛ́í. A nɛ́ kù bɑ̀ńtɛ̀ ku kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ bɛ kpɛ́í. \b \p \v 5 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì Esekiɑsi kó yɛtɔ̃rɛ̀ tuɔkoo Esɑii borɛ̀, \v 6 kòo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu di nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì Esekiɑsi kɛ dɔ̀ o kɔ̃m̀bùɔ̀tì bɑ́ nduò ò kèè tìì nɑ́ɑǹtì nɛ̀ yɛ̀ɛ̀ sɑ̃́ɑ̃m̀bɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì Asidii kou tɔ̃ nkɛ̀ bɛ̀ ò sɑ̃̀ḿmú yɛ̀ kpɛ́í. \v 7 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu kuù mɔ́mmɔnku yóó ò ɑ̃nnɛ́ mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ bo nte kòo keè tinɑ́ɑǹtì mɑtì kɛ́kò nho ciɛ kɛ̀ kùu duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ kɛ̀ nhò kùɔ. \s1 Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì wɑ̃̀rimɛ̀ dipɑ́tíri kɛ bo donnɛ́ Esekiɑsi kɔ̃m̀bùɔ̀tì \r (2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 19:8-13) \p \v 8 Mɛm̀mɛ wèè ni Asidii kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀, ò kèèmɛ̀ Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì ìtɛ́mɛ̀ Dɑkiisi kɛ kɔ̀tɛ kɛ do Dibunɑ mudoò, kòo kɛ̀ nhò sɔ̃̀ńtóo. \v 9 Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì do kèè Etiopii kóo kpɑ̀ɑ̀tì Tidɑkɑɑ kɔ̀riní mɛ̀mmɛ kɛ bo ò do mudoò, kɛ yíɛ́ kɛ́tɔ̃ nkɛ dɔ̀: \v 10 Nɑ́kɛ́nɛ̀ Esekiɑsi kɛ dɔ̀: Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì tu: A bɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ Kuyie nhɑ duɔ́ nkù ɑmɑ́ɑ̀, kɛ̀ kù dɑ soutɛ́ kɑ̀ɑ yɛ̀mmɛ̀ ndò mí nhAsidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì n yí yóó pɔntɛ Sedisɑdɛmmu. \v 11 A mɔ́mmuɔ nhɑ kèèmu wenwe nhAsidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì ò dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀, ò yɛ̀ kùɔmɛ̀ pɑ́íí, kɛ̀ fɔ̃́ nyɛ̀mmɛ̀ nɛ́ dò nhɑ bo cootɑ́ɑ̀? \v 12 Kosɑ̃ɑ̃ ɛì nɛ̀ Anɑɑ kpɛri nɛ̀ Desɛfu ɛì nɛ̀ Edeniibɛ bɛ̀ɛ̀ do bo Tedɑsɑɑ ɛì dɛ kó ibotí n yɛmbɛ̀ do kuɔ̀ ì, i bɔkɛ̀ nɑ kɛ ì dɛɛtɑ́ɑ̀? \v 13 Amɑti nɛ̀ Adipɑdi nɛ̀ Dɑii Sefɑdifɑimmu nɛ̀ Enɑɑ nɛ̀ Iwɑ, dɛ kó yɛhɛkɛ̀ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ borɛ? \s1 Esekiɑsi bɑ́ntɛ̀mɛ̀ Kuyie \r (2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 19:14-19) \p \v 14 Kɛ̀ Esekiɑsi cɔutɛ́ dipɑ́tíri yɛtɔ̃rɛ̀ nɔu miɛkɛ kɛ́kɑɑ nkɛ́deè, kɛ́tɑ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ́ dì pĩ̀ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nyììkɛ̀, \v 15 kɛ́ kù bɑ̀ńtɛ̀ kɛ dɔ̀: \b \p \v 16 Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ Isidɑyɛɛribɛ tũ nkù, fɔ̃́ nwèè kɑ̀ri ɑ tɑummɛ̀ tɔu bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ fèntì ĩ́nkɛ̀, fɔ̃́ nwèè bɑkɛ́ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛmɔu yɛ̀ɛ̀ bo kɛtenkɛ̀. Fɔ̃́ nwèè dɔ̀ɔ̀ kɛtenkɛ̀ nɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀. \v 17 Ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ bomu, kéntɛ́ kɛ́keè, sĩ́nnɛ́ní kɛ́yɑ̀! Keè Sennɑkedibu dɑ sɑ̃́ɑ̃́mmɛ̀. \v 18 Ti Yiɛ̀ nKuyie, mɔ́mmuɔ nwe yie Asidii kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ dèèmɛ̀ ibotí tɛì kó yɛhɛkɛ̀ yɛmɔu. \v 19 Kɛ cɔ́u mbɛ bɔɔtenkɑɑnìi, kɛ̀ sì cɔ̀útɛ́, bɛnìtìbɛ̀ bɛɛ̀ sì dɔ̀ɔ̀ nɛ̀ idɛí nɛ̀ yɛtɑ̃́rɛ̀, sì í tú Kuyie. \v 20 Ti Yiɛ̀ nKuyie tí dɛɛtɛ́ nɛ̀ Sennɑkedibu, kɛ̀ kɛtenkɛ̀ kó yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛmɔuu bɑntɛ́ fɔ̃́ɔ̃̀ tumɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑmɑ́ɑ̀. \s1 Kuyie ndɑɑ́mmɛ̀ Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì \r (2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 19:20-34) \p \v 21 Mɛm̀mɛ Amɔti birɛ Esɑii tɔ̃mmɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ Esekiɑsi kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù tu kù kèèmu ɑ kù kuɔ̀nnɛ̀mɛ̀ Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sennɑkedibu kpɛ́í. \p \v 22 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ̀kɛ́ tì o kpɛ́í: \q1 Siyɔ̃ɔ̃ kó dɛsɑpùmbirɛ dɑ sènkɛ̀rìmu, \q1 kɛ dɑ dɑú, \q1 kɑ̀ɑ cokù kɛ̀ Sedisɑdɛmmu kó dɛsɑpùmbirɛ dɑ cɔ̃́ṹ. \q1 \v 23 Mí ndi nYiɛ̀ nKuyie ntu: Wennì nwe ɑ sɑ̃̀ḿmúmɛ̀? \q1 Wennì nwe ɑ ommúmɛ̀ yɛsɑ̃́ɑ̃̀mbɛ̀? \q1 Wennì nwe ɑ sèémmɛ̀ fɛnɔ̀nfɛ̀? \q1 Mí nKuyie nkùù dò mpɑ́í pɑ́í Isidɑyɛɛribɛ tũ kùɑ̀? \q1 \v 24 A bɑɑ tɔ̃nní ɑ tɔ̃rɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ sɑ̃̀ḿmú mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkuɑ̀? \b \q1 Kɛ nɑ̀kɛ́ kɛ tú ɑ nɑɑsɛ̃ĩ́ kpeńnì mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nte, \q1 kɑ̀ɑ dèkɛ Dimɑɑ tɑ̃rì yómmɛ̀, \q1 kɛ tɑ Dimɑɑ túúkù cuokɛ̀, \q1 kɛ kɔ̃ṹ dɛtekperɛ̀ bɛ̀ tu dɛ̀ sɛ́tìrì nɛ̀ sìpɛrɛ́sì? \q1 Kɛ tùɔ̀kɛ ditɑ̃rì yontɛ́nyómmɛ̀ dɛtie nsũ dɛɑ̀? \q1 \v 25 Kɛ bɛ́i nkɛ tú ɑ keúmu sibií bɛtɔbɛ̀ ciɛ, \q1 kɛ yɑ̃̀ bɛtɔbɛ̀ tenkɛ̀ kó mɛniɛ \q1 nkɛ nɑ ɑ nɑɑ̀cɛ̀tɛ̀ mɛ̀mɑ́ɑ̀, \q1 kɛ ĩ̀tínnɛ́ Esibiti kó ikó nyìì tukúnɛ̀ kukó ndiɛkù Niidi. \q1 \v 26 A nɛ́ í yɛ̃́ kɛ dò mmí nKuyie mmíì pĩ ndɛ kó mutɔ̃mmú, \q1 nɛ̀ dimɔ̀nnì kòtírì miɛkɛ nkɛ, \q1 n tɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ kɛ yɛ̃́ n dò nkɛ́dɔɔ̀mɛ̀, \q1 kɛ yóó mɛ dɔ̀ɔ̀ di mmɔ̀nnì. \q1 Míì do dɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́, \q1 kɑ̀ɑ bo puɔ nyɛhɛkɛ̀ iduotí fitɛ́ yɛ̀ kɛ́ yɛ̀ dɛ̀ítɛ́. \q1 \v 27 Kɛ̀ dɛ kó yɛhɛkɛ̀ kɔbɛɛ dóntɛ́ muwɛ̃rímú kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ kpeí, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ di ifɛi, kɛ́sɑ̃́ɑ̃́tɛ́nɛ̀ timútì, \q1 bɛ̀ í yóó ncɑ̃́ɑ̃́nnɛ̀ mɛmúyɔɔ̀mmɛ̀, bɛ̀ yóó dontɛnɛ̀ tiyòyiɛnti, \q1 nɛ̀ timútì tìì ɔ̃ɔ̃ yɛ̀ tɛcɑdopòtɛ̀ ĩ́nkɛ̀ \q1 kɛ́kpeío bɑ́ ti mɔ̀nnì í tùɔ̀kɛ. \b \q1 \v 28 A kpɛti mɑtì í bo tìì m bìinnìnɛ̀, \q1 mí nKuyie! Kɑ̀ɑ kɑ̀ri n yɛ̃́mu, \q1 kɑ̀ɑ yɛ̀tì n yɛ̃́mu, \q1 kɑ̀ɑ mɛ n tɑti n yɛ̃́mu, \q1 kɑ̀ɑ miɛkɛ m pɛikɛ n yɛ̃́mu. \q1 \v 29 A n yɛ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛmiɛkɛ, kɛ̀ tɛpɔ̀tɛ̀ dɑ dɛutɛ́ \q1 dɛɛ̀ te, kɛ̀ n yóó tɔ̃nnɛ́ ɑ ɔ̃nnì mumɑ́mɑ́ɑ́, \q1 kɛ́ɑ̃nnɛ́ ɑ nùù tisɑ̃ndɑ́ntì kɛ dɑ dɛtɛ, \q1 kɛ́poonnɛ̀ ɑ nɑcɛ̀fɔ̃̀tɛ̀ kɛ́kpɛ̃nnɛ́ ɑ ciɛ. \b \p \v 30 Esekiɑsi, ntɛ dɛ̀ɛ̀ yó ntú mɛbɛnkùmɛ̀: Di mbenni di yóó di tidiitì tìì ɛ̃nkɛ́ tì nti, dibenni tɛrì kɛ́di tididenti, dibenni tɑ̃ɑ̃́nnì kɛ́buɔtí kɛ́kɔ̃ṹ, kɛ́fííkú dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ fínyĩ̀ kɛ́tɔ̃ũ dɛ bɛ. \v 31 Dɛ mɔ̀nnì Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́, bɛ cĩɛ̃̀ mbo tɑ kɛtenkɛ̀ kɛ̀ bɛ bɑkɛɛ pɛitɛ́ yɛbɛ. \v 32 Sedisɑdɛmmu nwe, bɛ̀ɛ̀ bo yentɛ́ bɛ̀ yɛ̀tìnímɛ̀, Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì ndi bɛ̀ yɛ̀tìnímɛ̀. \b \p Ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ ti dɔ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ̀ dɛ̀ dɛu te kòò yóó mɛ̀ dɔɔ̀. \v 33 Kɛ̀ tìì tukúnɛ̀ Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì, ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ̀kɛ́ tì o kpɛ́í: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì tu ò í tɑti di nhɛì, ò bɑ́ɑ́ di tɑ̃ũ ipie, nhò mɛ̀ mbɑ́ɑ́ di donɛ̀ tidɔpììtì, yoo wèe ɔnnɛ́ di duotí mutɑ̃́ɑ̃́ nkɛ́nɑ kɛ́tɑ. \v 34 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú ò í tɑti di nhɛì. Ò wɛ̃ti kɛ bo poo nhò kètɛ́ní kùù cɛ nku kɛ́konnɛ̀. \v 35 N yó nkɑ̃nkɛ́mu di nhɛì kɛ di dɛɛtɛ́ n yètìrì kpɛ́í, nɛ̀ n kóo tɔ̃ntì Dɑfiti kpɛ́í. \s1 Asidii kɔbɛ cokɛ́mɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kuɔ Sennɑkedibu \r (2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 19:35-37) \p \v 36 Dɛ kó kɛyènkɛ̀ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó ditɔ̃nnìi kɔtɛní Asidii kɔbɛ kó dihɑ̃ɑ̃pɔ̀nkɑrì, kɛ́kuɔ bɛnitidɑɑbɛ̀ tɛkɔùpíkɔ̀ùtɛ̀ nɛ̀ sikɔùpípísìni nɛ̀ sikɔùpísìnùmmù (185000). Kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́ kɛ̀ bɛ̀ nsɔ̃́ mbɛcíríbɛ̀ bɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ duɔ́ duɔ́. \v 37 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ Asidii kó okpɑ̀ɑ̀tì Sennɑkedibuu uutɛ́ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀nkɑrì kɛ́ítɛ́ kɛ́kò nkɛ́mbo Ninifu, \v 38 kɛ́tɑ diyiè mɑrì o bɔɔ̀ Nisidɔki tou kɛ́nnínkú di ììkɛ̀ kòo bí Adɑmɛdɛki nɛ̀ Sɑdetisɛɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ ò kɔ̃ṹ disiè kɛ́kuɔ, kɛ́cokɛ́, kɛ́kɔtɛ Adɑdɑti ɛì, kòo birɛ Ɛdɑ-Adonni sɔɔtɛ́ o kpɑ̀tì. \c 38 \s1 Esekiɑsi muɔkɛmɛ̀ kɛ̀ Kuyie nhò miɛkùnnɛ \r (2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 20:1-11) \p \v 1 Dɛ kó dimɔ̀nnì ndi Esekiɑsi muɔkɛmɛ̀ kɛ́duúnnɛ̀ mukṹṹ. Kɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Amɔti birɛ Esɑii kɔtɛ o borɛ̀, kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu ɑ tũntɛ ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kpɛti ɑ í yóó foutɛ ɑ yóó kúmu. \p \v 2 Kɛ̀ Esekiɑsi tũntɛ o ììkɛ̀ kɛ́cuó nkumɑrí, kɛ́kuɔ́nnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ dɔ̀: \v 3 Áú! Ti Yiɛ̀ nKuyie n dɑ bɑ́ɑ́mmu n kuɔ́ mmɛsémmɛ̀! A yɛ̃́mu n dɑ tũmmɛ̀ nɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu, kɛ dɔɔri ɑ dɔ́mɛ̀. Ò mɛ nyĩ kɛ́kuɔ́. \b \p \v 4 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́innɛ̀ Esɑii kɛ dɔ̀: \v 5 Kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ Esekiɑsi kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, nho yɑ̀ɑ̀rì Dɑfiti do tũ nkù n tú: N kèèmu o bɑ́ɑmmu kɛ yɑ̀ o nɔnniɛti koò yìɛ́ yɛbie ntɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛnùmmù. \v 6 N yóó ò dɛɛtɛ́mu wenwe nɛ̀ di nhɛì Asidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɔu miɛkɛ, n yó nkɑ̃nkɛ́mu di nhɛì. \v 7 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, n yóó bɛ bɛnkɛ mɛ̀ɛ̀ bɛnkùmɛ̀ kòo bɑntɛ́ n yóó dɔɔ̀mɛ̀ m bɛ́i ntì. \v 8 M bo duɔ́ nkɛ̀ mɛdɛ́ɛ̀ mbótí kɛ́mmɔkɛ Akɑsi mɑɑ́ yɛ̀ɛ̀ dɛtisɑ̀kɛ̀ tɛpíítɛ̀, kɛ̀ mɛdɛ́ɛ̀ mmɛ̀nkɛɛ bótí yɛdɛtìsɑ̀kɛ̀ tɛpíítɛ̀, kɛ̀ mɛ̀ do dɑ̀tínnɛ́ yɛ̀ɛ̀ dɛtisɑ̀kɛ̀ɛ feitɛ́. \s1 Esekiɑsi miɛtɛ́mɛ̀ kɛ́sɑ̃ntɛ Kuyie \p \v 9 Sudɑɑ kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Esekiɑsi do muɔkɛ kɛ́miɛtɛ́, \q1 kɛ́wɑ̃ri fɛ̀ɛ̀ yɛ̀nfɛ̀ nfɛ diɛ. \b \q1 \v 10 Mí n yɛ̀mmɛ̀ do dò n yóó kúmu \q1 bɑ́ n we mu nyí tùɔ̀kɛ yɛ̀ cuokɛ̀. \q1 N yɛ̀mmɛ̀ do dò n tɑti kudɔnkù nku \q1 kɛ pɑ̀ɑ̀ n we sɔnyɛ yɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́. \q1 \v 11 N yɛ̀mmɛ̀ do dò n tɛ̃́nkɛ í yóó yɑ̀mu, \q1 n Yiɛ̀ nKuyie kɛtenkɛ̀ kiɛ nyĩ́nkɛ̀. \q1 N do í yɛ̃́ kɛ dò, m bo yɑ̀ onìtì kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 12 Bɛ̀ cɔ̀ɔ́tɛ́ n fòmmu mmu \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ cɔ́ɔ́tɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí dinɑɑcɛ̃nfii, \q1 n kpɛ́ú n fòmmu mmu \q1 o yɑɑ̀dùɔ̀tì ɔ̃ɔ̃ kpɛ́úmɛ̀ kuyɑɑ̀yɔ́nkù, \q1 kɛ́kéétɛ́ mupɑ̀ɑ̀kómmú \q1 dɛ̀ bo nyóó yĩ́ kuyuoku kɑ̀ɑ n dèèmu. \q1 \v 13 Dɛ̀ bo nyóó wentɛ́ kɛ̀ mukṹṹ nni nnɑmu, \q1 kù cɑ̀ɑ́ n kṹɔ̃̀ nyɛ dicìrícìrì kɔ̃mɛ. \q1 Dɛ̀ bo nyóó yĩ́ kuyuoku n Yiɛ̀ nkɑ̀ɑ n dèèmu. \q1 \v 14 N do kuɔ̀ tɛkpɑ̃̀ncɛ́ndéìtɛ̀ kɔ̃mɛ mmɛ, \q1 kɛ kuɔ̀ ndikpɛtìnɔ́nkperi tɛ̃mɛ̀, \q1 kɛ bɔ́ú nkɛĩ́nkɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ n nuɔ nkpeí. \q1 N Yiɛ̀ nKuyie ndɛ̀ m̀ bimu yɑ̀ɑ n dɛɛtɛ́. \q1 \v 15 M bo bɛ́i nkɛ dɔ̀ bɑ? \q1 M bo nɑ́kɛ́ ɔ̃̀nti n Yiɛ̀ nKuyie? \q1 Kuù mɛ̀ nni ndɔ̀ɔ̀mɛ̀, \q1 n kérí kɛ yɔ̃nti n kɔ̃̀ntì nti n fòmmu mumɔu miɛkɛ. \q1 M bonɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mmɛ. \b \q1 \v 16 N Yiɛ̀ nKuyie nɛ̀ ɑ kó mɛsɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í nkɛ n fòùmɛ̀. \q1 A kó mɛsɑ̀ɑ̀ mmɛɛ̀ te kɛ̀ n kpɑɑ́ kɛ weí, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ m miɛkùnnɛ kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ n duɔ́ mufòmmu. \q1 \v 17 Kɛ̀ n kó mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ nɑɑ́ ndiwɛ̀ì, \q1 ɑ n dɔ́mu kɛ n dènnɛní mukṹṹ nkó difɔ̃̀tìrì miɛkɛ, \q1 kɛ bùtínnɛ́ n yɛi mmɛmɔu. \q1 \v 18 Kɛ yɛ̃́ bɛdɔmbɛ̀ í dɑ sɑ̃ntímɛ̀, \q1 bɛcíríbɛ̀ í dɑ sɑ̃ntí, \q1 bɛ̀ɛ̀ bo kudɔmbìùkù bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́dentɛní \q1 ɑ túmɛ̀ timɔ́mmɔnti yiɛ̀. \q1 \v 19 Bɛfòùbɛ̀ bɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ yóó nɑ kɛ́ ndɑ sɑ̃ntí, \q1 m mɛ ndɑ sɑ̃ntímɛ̀ yíe, \q1 bɑ́ wè kòò nnɑ́ɑ́ nho bí ɑ túmɛ̀ timɔ́mmɔnti yiɛ̀. \q1 \v 20 N Yiɛ̀ nKuyie ɑ n dɛɛtɛ́mu \q1 kɛ̀ ti yó mbie ntikùtìdùùtì ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ \q1 kɛ dɑ sɑ̃ntí, \q1 ti fòmmu mumɔu miɛkɛ fɔ̃́ nti Yiɛ̀ nKuyie. \b \p \v 21 Kɛ̀ Esɑii dɔ̀ bɛ̀ɛ wɑɑnní fìkíè kó yɛbɛ kɛ́nɑntɛ, \q1 kɛ́wɑɑrɛ Esekiɑsi mɔnnɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ yié nkòo miɛtɛ́. \b \p \v 22 Dɛ do sɔ̃́ Esekiɑsi bekɛ́mu Esɑii ò yóó yɑ̀ mɛ̀ɛ̀ bɛnkùmɛ̀ kɛ́bɑntɛ́ kɛ dò nhò bo wɛ̃tɛ kɛ́tɑ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \c 39 \s1 Esekiɑsi cɔutɛ́mɛ̀ Bɑbidɔnni kó yɛhɛikɛ̀ntɔ̃rɛ̀ \r (2 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ 20:12-19) \p \v 1 Dɛ kó yɛmɔ̀rɛ̀ miɛkɛ nkɛ Bɑdɑdɑnni birɛ Mɛdodɑki Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kèèmɛ̀ Esekiɑsi muɔkɛmɛ̀ kɛ miɛtɛ́, kɛ́tɔ̃nnɛ̀nní bɛnìtìbɛ̀ dipɑ̃nnì kɛ̀ bɛ̀ bo ò dɔu. \v 2 Kɛ̀ dɛ̀ɛ nɑrikɛ Esekiɑsi kòo bɛ̀ bɛnkɛ o kpɑ̀tì tì sɔ̀ri kùù dieku nɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì nɛ̀ mɛsɔɔ nnɛ̀ tihúúntì nɛ̀ mɛkɔ̀sɑ̀ɑ̀mɛ̀. Kòo bɛ̀ bɛnkɛnɛ̀ o kpɑ̀rìnɛntì sɔ̀ri dɛ̀. O kó yɛsɔ̀rɛ̀ yɛmɔu cɛ̃́nkɛ. Dɛ̀mɑrɛ̀ í nsuɔ́ nhò í bɛ̀ bɛnkɛ dɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ yoo o mɔ́mmuɔ nho kó tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \p \v 3 Dɛ̀ yĩ mɛmmɛ kɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtòo Esɑii kɔtoo o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kóò bekɛ kɛ dɔ̀: Bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kɔ̀tɛní ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɛ̀ yɛ̃ mbɑ? Bɛ̀ yɛ̀nní dɛ? Kɛ̀ Esekiɑsi dɔ̀: Bɛ̀ bonní dihɛì dɛ̀tirì ndi Bɑbidɔnni. \v 4 Kɛ̀ Esɑii dɔ̀: Bɛ̀ yɑ̀ bɑ ɑ kpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀? Kɛ̀ Esekiɑsi dɔ̀: Dɛ̀mɑrɛ̀ í sùɔ́ n yí bɛ̀ bɛnkɛ dɛ̀ n sɔ̀rɛ̀ yɛmɔu miɛkɛ. \b \p \v 5 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ Esɑii dɔ̀: Kéntɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ yɛ̃ n dɑ nɑ́kɛ́ tì. \v 6 Kuyie ntu: Dɛ̀ kpɑɑnímu kɛ̀ bɛ̀ bo túótɛ́ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo ɑ kpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. A yɛmbɛ̀ do koú dɛ̀, kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ní yíe, dɛ̀mɑrɛ̀ í yó nkpɑɑ́. \v 7 A mɔ́mmuɔ nhɑ bí ɑ pɛitɛ́ ì, bɛ̀ bo í pĩ̀ḿmú kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, kɛ́ bɛ̀ fɔ̃̀mmu kɛ́ bɛ̀ pĩ̀ńnɛ́ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú. \b \p \v 8 Kɛ̀ Esekiɑsi dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie nduɔ́ nkɑ̀ɑ n nɑ̀ɑ́ ntì wennimu. Nɛ̀ o yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ kɛ nɛ́ tú kɛ̀ kunɑɑtí cɛ̃́nkɛ bo n kó dimɔ̀nnì kɛ̀ tìmɑtì í n kɔɔnnɛ̀. \c 40 \ms1 KUYIE NYÓÓ BÁNTƐ̀MƐ̀ ISIDAYƐƐRIBƐ \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ kù yóó dɛɛtɛ́mɛ̀ ku kɔbɛ \p \v 1 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Yɑ́úkùnnɛ n nìtìbɛ̀ kɔ̃̀ntì, ɑ̃nnɛ́nɛ̀ bɛ dikɔ̃m̀bùɔ̀. \q1 \v 2 Yɑ́úkùnnɛnɛ̀ bɛ kɔ̃̀ntì, nɑ́kɛ́ bɛ kɛ tú, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: \q1 Bɛ̀ yɛ̀mu mudɑɑtɔ̃mmú miɛkɛ, \q1 nh ũtɛ́mu bɛ yɛi, \q1 n do bɛ̀ dií mmɛsémmɛ̀ mmɛ mɛdiɛ̀, \q1 kɛ fɔ́ɔ́ mbɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ dɛ̀. \b \q1 \v 3 Mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ mɛɛ̀ pĩɛ̃kù tɛdɔntɛ̀ kó dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ kɛ tú: \q1 Keutɛ́nɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie kucɛ. \q1 Keutɛ́nɛ̀ Kuyie nti tũ̀ nkù kucɛ kɛtempɛ́íkɛ̀. \q1 \v 4 Ĩ́tínnɛ́ itɑ̃fuɔ nyimɔu, \q1 yɛtɑ̃rɛ̀ nɛ̀ yɛterɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ ɛnnɛ. \q1 Kɛ̀ dɛ̀ɛ̀ ikú ikú kɛ̀ dɛ̀ɛ mɑɑtɛ \q1 kɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ɛ nɑɑ́ nkubiriku. \q1 \v 5 Dɛ mɔ̀nnì ndi ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó bɛnkɛmɛ̀ ku kpetì, \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ti yɑ̀. \q1 Di Yiɛ̀ nKuyie nkuù tì bɛ́i. \b \q1 \v 6 Kɛ̀ n keè mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀, kɛ̀ mɛ̀ tu: Pĩɛ̃kɛ́! \q1 Kɛ̀ n dɔ̀ m bo pĩɛ̃kɛ́ ɔ̃̀nti? \q1 Kɛ̀ mɛ̀ dɔ̀: A bo pĩɛ̃kɛ́ tì tu: \q1 Bɛnìtìbɛ̀ í cɑ̃́ɑ̃́nnɛ̀ timútì, \q1 bɛ wenniku donnɛ̀ mutepóó nkɔku nku. \q1 \v 7 Timútì ɔ̃ɔ̃ kpeímu kɛ̀ ti póó mmɔ́tɛ́, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nkó kuyɑɑkù fuutɛ dìì mɔ̀nnì. \q1 Mɔ́mmuɔ nwe bɛnìtìbɛ̀ í cɑ̃́ɑ̃́nnɛ̀ timútì. \q1 \v 8 Tì ɔ̃ɔ̃ kpeímu kɛ̀ ti póó nyotɛ \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù kó tinɑ́ɑǹtì mɛ mbomu sɑ̃́ɑ̃̀. \s1 Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ dò nkɛ́pĩɛ̃kɛ́ tì \p \v 9 Díndi Sedisɑdɛmmu kɔbɛ dekɛnɛ̀ Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì, \q1 pĩɛ̃kɛ́nɛ̀ mɛdiɛ̀. \q1 Pĩɛ̃kɛ́nɛ̀ kɛ bɑ́ ndé. \q1 Nɑ́kɛ́nɛ̀ ti Sudɑɑ ɛì kɔbɛ kɛ tú \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nti tũ̀ nkù kèróomu. \q1 \v 10 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkéróomu nɛ̀ muwɛ̃rímú, \q1 ku wɛ̃rímú muù te kɛ̀ kù bɑkɛ́. \q1 Kù kèróomu kɛ tɔ tiyeti kɛ̀ ticuuti ni ku ììkɛ̀. \q1 \v 11 Kɛ̀ kù yó mbɛ̀ ncɛ̃mmú opecɛ̃nti ɔ̃ ncɛ̃mmúmɛ̀ o pe \q1 kù níí yóó youtɛ ku bɑkù nku kɛ́tíí nku pe, \q1 kɛ́nhúúkú ku pebí kɛ kpɑɑkɛ ku peyɔ̃tì. \s1 Kuyie nkùù dɔ̀ɔ̀ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ ku ciì ndɛumɛ̀ \q1 \v 12 We mbo nɑ kɛ́bennɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó mɛniɛ nnɛ̀ o nɔ̀ùtɛ̀? \q1 We mbo nɑ kɛ́bennɛ́ tiwɛtì nɛ̀ o nɔ̀ùtɛ̀? \q1 Kɛtenkɛ̀ mɛ̀ nduɔ́ kɛ mɑmɛ̀, \q1 we mbo nɑ kɛ́ɑ̃nnɛ́ kɛ tɑ̃́ɑ̃́ ndinɑɑbuu? \q1 We mbo nɑ kɛ́cɔ̃nnɛ́ yɛtɑ̃rɛ̀ nɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ o biètɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 13 We nyɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie nciì mmɑ̀mɛ̀? \q1 We nkù duɔ̀ nyitié? \q1 \v 14 Nɛ̀ we bɛ sɛ̀nni kɛ pɛ̀tɛ́ mɛciì? \q1 We nkù bɛnkɛ tibeéntì tìì sìɛ́? \q1 We nkù bɛnkɛ mɛciì? \q1 We nkù bɛnkɛ mɛyĩ́ɛ̃́tímɛ̀ kó kucɛ? \q1 \v 15 Kuyie nyììkɛ̀ yɛbotɛ̀ kɛ̃ńnì \q1 kɛ dònnɛ̀ dinɛ́sĩ̀mbɑ̀ù ɔ̃ɔ̃ dúótɛ́mɛ̀ mmɛ tɛnɑɑtɛ miɛkɛ. \q1 Kɛ donnɛ̀ fɛtɑ̃́rífɛ̀ ɔ̃ ndɑkɛ́mɛ̀ cìdóò ĩ́nkɛ̀. \q1 Kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì cuokɛ̀ \q1 kɛ kó bɛnìtìbɛ̀ dònnɛ̀ kutɑ̃ɑ̃yukú nku kuyɑɑkù tɔ kù. \q1 \v 16 Dimɑɑ kó dɛtie nyí sɑnnɛ̀ kɛ bo ntuɔ̀tìnɛ̀ ku wũɔ̃tɔ̀nnì. \q1 Iwũɔ̃ ìì bo Dimɑɑ túúkù miɛkɛ, \q1 ì mɛ nyí sɑnnɛ̀ bɛ̀ bo ì fìémɛ̀ kɛ́tuɔ̀ nku wũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 17 Bɑ́ kɛ̀ yɛbotɛ̀ wɛ̃nnɛ́ yɛmɔu Kuyie mborɛ̀, \q1 yɛ̀ í tùɔ̀kɛ dɛ̀mɑrɛ̀, \q1 kù yɛ̀ wùó ndɛtetìrɛ̀ ndɛ. \s1 Kuyie nyí mɔkɛ ti bo kù dònnɛnɛ̀ mù \q1 \v 18 Ti bo donnɛnɛ̀ we Kuyie? \q1 Ti bo dɔɔ̀ bɑ kɛ kù dònnɛnɛ̀? \q1 \v 19 Tɛtenkɑɑnìtɑ̀ɑ kɛ̀ bɑ? \q1 Omɑ́ɑ́tì weè ɔ̃ɔ̃ yiɛ ntimɑ́tì kɛ́utɛ́ kɛ̀ dɛ̀ɛ nɑɑ́ ntɛtenkɑɑnìtɛ̀, \q1 wèè mɑ̀ɑ́tí mɛsɔɔ nkòo tɛ̀ dɑ̀ri mɛsɔɔ \q1 kɛ́ tɛ̀ cɑ̀tínnɛ́ timɑ́tì pɛ́ítì kó dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀. \q1 \v 20 Kòo cĩ̀rìi wɑɑ́ nkudɔú kùù í duri \q1 kɛ́wɑɑ́ nwèè nɔ nkɛ cɛ́ú sitenkɑɑnìi, \q1 kòo ò cìɛ́kɛ́ tɛtenkɑɑnìtɛ̀ tɛ̀ɛ̀ yó nfííkú kɛ bɑ́ nnɑmpú. \b \q1 \v 21 Di mu nyí bɑntɛ́ wèè dɔ̀ɔ̀ kutenkɑ̀ɑ̀? \q1 Di í tì kèèɑ̀? \q1 Di í tì yɛ̃́ɑ̀? \q1 Bɛ̀ í tì ndi nɑ̀kɛ́ nɛ̀ dimɔ̀nnɑ̀ɑ̀? \q1 \v 22 Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì bo kɛĩ́nkɛ̀ nkɛ \q1 kuù pitɛ́ tiwɛtì kuyɑ̀ɑ̀kù kɔ̃mɛ, \q1 kɛ tì pĩ̀ntɛ kɛ̀ tì dò nkutouku \q1 bɛnìtìbɛ̀ dɛ mbo kɛ̀ kù bɛ̀ wùónní kɛ̀ bɛ̀ dò nsikɛ̃ṹ. \q1 \v 23 Kuù ɔ̃ nte kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu sikpɑ̀ɑ̀tìbìí kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑɑ́ ndɛtetìrɛ̀, \q1 kuù ɔ̃ nte kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑɑ́ ndɛtetìrɛ̀. \q1 \v 24 Bɛ̀ ɔ̃ nkpɑɑ́ kɛ í kɑ̀ri, kɛ́nkpɑɑ́ kɛ í fìíkú, \q1 bɛ cĩɛ̃ nhɔ̃ nkpɑɑ́ kɛ í tɑ kɛtenkɛ̀ \q1 kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ̀ fùùtɛ kuyɑɑkù nku kɛ̀ bɛ̀ɛ kpeí. \q1 Kɛ̀ kuyɑɑkùu bɛ̀ tùótɛ́ tɛfɔ̀dɔ́ntɛ̀ ɔ̃ɔ̃ túótɛ́mɛ̀ timúkpetì. \b \q1 \v 25 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Di bo ndonnɛnɛ̀ we mí nKuyie nkùù dò mpɑ́í pɑ́í? \q1 We nni mmɑ̀nnɛ̀? \b \q1 \v 26 Bɔ́útɛ́nɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀, wéntɛ́nɛ̀ kɛ́yɑ̀, \q1 we ndɔ̀ɔ̀ siwɑ̃̀ɑ̃, we nsì còńnɛ́ bɑ́ tɛ̀ tɛ kó mɛfíè? \q1 We nte kɛ̀ sì yɛ̀nní ditĩ̀nnì \q1 kɛ kérí bɑ́ tɛ̀ tɛ dò nkɛ́nkérímɛ̀? \q1 Kòò sì yu bɑ́ tɛ̀ nɛ̀ tɛ yètìrì \q1 dɛ yiɛ̀ nwɛ̃rímú dɛumu kòò kpeńnì. \q1 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ tɛ̀mɑtɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yí nkpɑ ò sì yu dɛ̀. \s1 Kuyie nhɔ̃ɔ̃ wɛ̃tɛ kɛ́duɔ́mmɛ̀ ku kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ cĩ̀tɛ muwɛ̃rímú \q1 \v 27 Díndi Isidɑyɛɛribɛ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí, \q1 dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ di tú mí nKuyie n yí yɛ̃́ tìì di tuɔkùní? \q1 Kɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ dò m búútóo di kpɛti? \q1 \v 28 Di í tì yɛ̃́ɑ́ɑ̀? Di í tì kèèɑ̀? \q1 Di Yiɛ̀ nKuyie mbomu sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 Kuù dɔ̀ɔ̀ kutenkù kumɔu, kù ɔ̃ɔ̃ í nhɔ̀u. \q1 Dɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í nkù bi! \q1 Ku ciì nyí mɔkɛ kumɑ̀nku. \q1 \v 29 Kuù ɔ̃ɔ̃ yíɛ́ muwɛ̃rímú wèè ɔ̀u, \q1 kɛ́duɔ́ ntikpetì wèè cĩ̀tɛ. \q1 \v 30 Bɛbɛ́mbɛ̀ ɔ̃ɔ̃ ɔumu kɛ́yĩɛ̃kɛ \q1 kɛ̀ bɛdɑcɛ̃mbɛ̀ɛ cĩtɛ kɛ́do. \q1 \v 31 Bɛ̀ɛ̀ mɛ mbúɔ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù ɔ̃ mbɛ̀ yɛ̀útí muwɛ̃rímú, \q1 kɛ bɛ̀ pĩ̀nni bɛ fɛ̀tì itúúkɛ́ ɔ̃ɔ̃ yĩ́mɛ̀ kɛ́puu, \q1 kɛ̀ bɛ̀ ɔ̃ ncokù kɛ bɑ́ɑ́ ɔu. \q1 Kɛ̀ bɛ̀ kèrí bɛ̀ bɑ́ɑ́ keè tihɔ̀ùtì. \c 41 \s1 Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ ku kóo nìtì kòò kèríní \q1 \v 1 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Díndi kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ kɔbɛ yĩ́nɛ̀ yúóó, \q1 kɛ́kéntɛ́ kɛ́keè n tú mù. \q1 Yɛbotɛ̀ yɛmɔu kɔbɛ, túótɛ́nɛ̀ tikɔ̃ǹyɑuti, \q1 kɛ́kɔtɛní kɛ̀ ti mɑ́ɑ́ kɛ́bekɛ́. \q1 \v 2 Míì íinní okpɑ̀rìnuɔnti diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, \q1 kòò bo tũntɛ dihɛì \q1 bɑ́ kòò kɔ̀tɛ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ weè nɔ. \q1 Míì duɔ́ nkòò nɑ yɛbotɛ̀ kɛ yɛ̀ bɑkɛ́ \q1 kɛ̀ yɛ kpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ ò bùɔ́ \q1 kòò yɛ̀ yɔurí nɛ̀ o siè \q1 kòo pie nyɛ̀ cíɛnko kuyɑɑkù ɔ̃mmɛ̀ timúkpetì. \q1 \v 3 Kòò yɛ̀ bɛ̀tì kɛ dò nhò ɛ̀intɛ \q1 bɑ́ o nɑɑ̀cɛ̀i í tuɔ̀ku kɛtenkɛ̀ \q1 bɑ́ dɛ̀mɑrɛ̀ í ò dɔ̀ɔ̀. \q1 \v 4 We nte kɛ̀ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀? \q1 We mpĩ ndɛ kó mutɔ̃mmú? \q1 Wèè dènnɛní wènwe fɛnitiyɑnfɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmí nwe! \q1 N do bomu mɛketimɛ̀ kɛ kpɑɑ́ bo, \q1 kɛ yó mbo sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 \v 5 Kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ kɔbɛ \q1 dɛ yɑ̀mu kɛ̀ bɛ kɔ̃̀ntì ɑu. \q1 Kɛ̀ itemmɑ̀nkɛ imɔu kɔbɛ kpeutí, \q1 kɛ iiti kɛ tíkííní. \b \q1 \v 6 Kɛ teé mbɛtɔbɛ̀, \q1 bɑ́ wè kòò nɑ̀ɑ́ nhotɔù kɛ tú o kɔ̃̀ntì ńyɑu. \q1 \v 7 Wèè mɑ̀ɑ́tí kòò yɑ̀úkùnko wèè dɑ̀rì mɛsɔɔ nho kɔ̃̀ntì, \q1 wèè ɔ̃ɔ̃ ɑntɛ́nɛ̀ timɑ́tì kòò yɑ̀úkùnko wèè tɔ dimɑ́tɑ̃́rì o kɔ̃̀ntì \q1 kɛ̀ bɛ̀ tuutɛ́ dìì mɔ̀nnì bɛ tenkɑɑnìtɛ̀ kɛ dèè, \q1 bɛ̀ dɔ̀ tɛ̀ wenni, \q1 kɛ́ tɛ̀ bɑɑkɛ́nɛ̀ sikɑ̃ũ kɛ̀ tɛ̀ bɑ́ nnɑmpú. \s1 Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɛ bɛ̀ kɑ̃nkɛ́ \q1 \v 8 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Kéntɛ́nɛ̀ díndi n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ. \q1 Kéntɛ́nɛ̀ díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí n tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀, \q1 kéntɛ́nɛ̀ díndi n nɛ́po Abɑrɑhɑmmu kó kuwuɔ. \q1 \v 9 N di wɑmmúní itemmɑ̀nkɛ nyi, \q1 kutemmɑ̀nku nku n di yùnímɛ̀. \q1 Kɛ̀ n di nɑ̀kɛ́ kɛ yĩ: Di tú n kó bɛtɔ̃mbɛ̀, \q1 míì di tɑ̃ɑ̃tɛ́ n yí yóó di dootóo. \q1 \v 10 Di bɑ́ nyĩɛ̃̀kù n di bonɛ̀mu, \q1 di bɑ́ nwéítɛ wéítɛ nɛ̀ iyĩ̀ɛ̃̀kɛ, míì di te, \q1 míì di kpénkùnko kɛ di teénnɛ̀ \q1 kɛ di pĩ́nnɛ̀ n kó dinɔyɔ̃nkperì. \q1 \v 11 Bɛ̀ɛ̀ miɛkɛ di pɛ́ì, \q1 ifɛi yóó bɛ̀ pĩ̀ḿmu kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ di. \q1 Bɛ̀ɛ̀ di wɑntinɛ̀ dikpɑ̀nnì \q1 bɛ wɛ̃rímú yóó deèmu kɛ̀ bɛ̀ɛ kú. \q1 \v 12 Bɛ̀ɛ̀ do di dokùnɛ̀ \q1 di bo bɛ̀ wɑmmú kɛ́mɔ́ntɛ́. \q1 Bɛ̀ɛ̀ do di wɑntinɛ̀ dikpɑ̀nnì \q1 bɛ̀ bo kpɑɑkɛ kɛ́nɑɑ́ ndɛtetìrɛ̀. \q1 \v 13 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì di te. \q1 Míì pĩ ndi nɔ̀ùtɛ̀ kɛ tú: Di bɑ́ nyĩɛ̃̀kù \q1 m bomu kɛ di teénnɛ̀. \s1 Kuyie nyɛ̃mmɛ̀ kù yóó teennɛ̀ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí \q1 \v 14 Díndi Isidɑyɛɛribɛ Sɑkɔbu kó kuwuɔ nkɔbɛ \q1 díndi bɛ̀ wùó mbɛ̀ kɛ donnɛ̀ yɛbiɛ̀ \q1 díndi bɛ̀ nɑ̀ù bɛ̀ sibɛú tɛ̃mɛ̀, \q1 bɑ́ nyĩɛ̃̀kùnɛ̀. \q1 Mí m mɔ́mmuɔ m bomu kɛ di teénnɛ̀, \q1 míì yóó di dontɛ́, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, míì bɛ́i. \q1 Mí nwèè dò mpɑ́í pɑ́í \q1 kɛ di dɛɛrí díndi Isidɑyɛɛribɛ. \q1 \v 15 N di dɔ̀ɔ̀ kɛ̀ di sɑ̃́kɛ́nɛ̀ dinɑɑkɑ̃ɑ̃̀ pɑ̀nnì ndi dìì mɔ̀kɛ yɛnìì. \q1 Kɛ di bo mpuɔ yɛtɑ̃rɛ̀, \q1 kɛ dɛ́í sitɑ̃ɑ̃́ kɛ dò ndi dɛ́í timúkpetì. \q1 \v 16 Di yóó bɛ̀ cíɛmmu kɛ̀ kuyɑɑkùu bɛ̀ tɔ, \q1 tɛfɔ̀dɔ́ntɛ̀ bo bɛ̀ ìtɛ́nɛ̀. \q1 Kɛ̀ díndi nɛ́ nyɑ̃nku mí ndi Yiɛ̀ nKuyie \q1 n di duɔ́ ndìì wɛ̀ì kpɛ́í, \q1 kɛ́mpɔtì mí nwèè dò mpɑ́í pɑ́í n kpɛ́í. \q1 Mí nwèè di te díndi Isidɑyɛɛribɛ. \s1 Kuyie nyóó ceetɛmɛ̀ kɛtempɛ́íkɛ̀ kɛ̀ kɛ̀ɛ nɑɑ́ nkupúú \q1 \v 17 Bɛsénnìbɛ̀ nɛ̀ bɛsĩ́ntíbɛ̀ bɛ̀ dɔ́mu mɛniɛ \q1 nkɛ bo yɑ̃̀ kɛ mɔ̀ńtɛ́, \q1 kɛ̀ bɛ níí kpeí nɛ̀ sinɛ́yɛ̃ĩ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n yóó bɛ̀ teennɛ̀mu. \q1 Míì di te díndi Isidɑyɛɛribɛ n yí yóó di dootóo. \q1 \v 18 Kɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀ do tú tɛdɔntɛ̀ m bo kɛ̀ dɔ̀ɔ̀ ikó, \q1 yɛbirɛ bo ɑ̃nnɛ́ dɛ̀ɛ̀ do dò nkubiriku \q1 m bo dɔɔ̀ kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ dò nkɛtempɛ́íkɛ̀ tɛpútɛ̀, \q1 kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ do kpeí wɑ́kɛ́rɛ́ mɛniɛ mbo pũɔ̃́ nkɛ miɛkɛ. \q1 \v 19 Kɛ̀ n fííkú kɛ miɛkɛ dɛtekperɛ̀ \q1 bɛ̀ tu dɛ̀ sɛ́tìrì nɛ̀ bɛ̀ tu dɛ̀ ɑ̀kɑ̀síɑ̀, \q1 nɛ̀ tìì tieti pɛí bɛ̀ tu dɛ̀ míìrì, \q1 nɛ̀ bɛ̀ tu dɛ̀ odìfíè. \q1 M bo fííkú kɛtempɛ́íkɛ̀ miɛkɛ, \q1 dɛteokùrɛ̀ bɛ̀ tu dɛ̀ sìpɛ̀rɛ́sì, \q1 nɛ̀ bɛ̀ tu dɛ̀ pinni, nɛ̀ bɛ̀ tu dɛ̀ pɛ̃́ɛ̃̀. \q1 \v 20 Kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ dɛ̀ yɑ̀ \q1 kɛ́totí bɛ yɛ̀mmɛ̀ kɛ́bɑntɛ́ míì dɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀, \q1 kɛ́yĩ́ɛ̃́tɛ́ míì dɛ̀ ɑ̃nnɛ́mɛ̀, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie \q1 nkùù dò mpɑ́í pɑ́í, \q1 kɛ di te díndi Isidɑyɛɛribɛ. \s1 Sitenkɑɑnìi tumɛ̀ dɛtetìrɛ̀ \p \v 21 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Mí nKuyie, mmí nSɑkɔbu yɑɑ̀bí kóo kpɑ̀ɑ̀tì \q1 míì tu: Díndi yɛbotɛ̀ kó sitenkɑɑnìi \q1 kɔtɛnɛ̀ní kɛ́ m beé ndi kpɛti, n nɑ́kɛ́nɛ̀ di kpɛti. \q1 \v 22 Dí kɔtɛní kɛ tí nɑ́kɛ́ dɛ̀ɛ̀ yóó dɔɔ̀, \q1 di do nɑ̀kɛ́ tì, tì dɔ̀ɔ̀ɑ̀? \q1 Yoo di ti nɑ́kɛ́ tìì kpɑɑní kɛ bo dɔɔ̀ \q1 kɛ̀ ǹsɑ̀ kɛ̀ tì bo dɔɔ̀. \q1 \v 23 Nɑ́kɛ́nɛ̀ tìì yóó dɔɔ̀ yɛmɔ̀rɛ̀ sɔnyɛ, \q1 dɔɔ̀nɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nyoo mɛyɛi, \q1 kɛ̀ tí ndɛ̀ wùó, timɔu kɛ̀ ti dɛ̀ yɑ̀ \q1 kɛ́bɑntɛ́ di mɑnnɛ̀mɛ̀ mí nKuyie. \q1 \v 24 Díndi sitenkɑɑnìi, dɛtetìrɛ̀ di tɔ̃ũnɛ̀mu, \q1 di tɔ̃mmú mumɔu mù tu dɛtetìrɛ̀ ndɛ. \q1 Wèè di tɑ̃ɑ̃tɛ́ kòò tu isíɛ́ kou. \b \q1 \v 25 Mí nKuyie mmíì íinní onìtì kubɑkù yoú, \q1 ò ìtɛ́ní diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ nkɛ, \q1 kɛ̀ yuutiní n yètìrì, \q1 kɛ nɑùtì bɛnìùbɛ̀ mutɑ̃́ɑ̃́ nkɔ̃mɛ \q1 kɛ bɛ̀ ũtírí oyɑɑmɑrì ɔ̃ nhũtírí mɛ̀ɛ̀ botí tiyɑɑtì. \q1 \v 26 We ntì nɑ̀kɛ́ nɛ̀ dimɔ̀nnì kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ tí ntì yɛ̃́, \q1 we ntì pɑ̃ɑ̃́ kɛ̀ ti nɛ́ bo yĩ́ tì tu timɔ́mmɔnti, \q1 di kóò mɔù í nɑ kɛ tì nɑ̀kɛ́, \q1 tì í yɛ̀nní di kóò mɔù nùù miɛkɛ. \q1 \v 27 Míì tì pĩɛ̃kɛ́ mɛketimɛ̀ Siyɔ̃ɔ̃, \q1 míì duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì Sedisɑdɛmmu. \b \q1 \v 28 Díndi sitenkɑɑnìi, n wèńní n yí yɑ̀ òmɔù di miɛkɛ, \q1 wèè bo nɑ kɛ́nɑ́kɛ́ o yɛ̀mmɛ̀ dòmmɛ̀, \q1 m bo bekɛ we tìmɑtì kòò n tɛ̃́nnɛ́? \q1 N yí yɑ̀ dɛ yiɛ̀. \q1 \v 29 Dimɔu di tú siyɑ́ɑ̀bìsí kɔbɛ mbɛ, \q1 kɛ̀ di tɔ̃mmú tú mutetìmù, \q1 díndi sitenkɑɑnìi di tú kuyɑɑkù nku \q1 di í ɑ̃ mùmɑmù. \c 42 \s1 Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ ku kóo tɔ̃ntì \p \v 1 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Ntɛnɛ̀ n kóo tɔ̃ntì m bo wèè kó difɔ̃nkúò \q1 míì ò tɑ̃ɑ̃tɛ́ \q1 koò dɔ́ mɛsɑ̀ɑ̀ \q1 koò duɔ́ n kó muyɑɑ́, \q1 kòò bo bɛnkɛ yɛbotɛ̀ \q1 dɛ̀ɛ̀ wenni, dɛ̀ɛ̀ tu kucɛ. \q1 \v 2 Ò í yó nwékutɛ, \q1 o tɑmmɛ̀ í yó nkpeńnì \q1 bɛ̀ í yóó keè o tɑmmɛ̀ icɛ miɛkɛ. \q1 \v 3 Ò í yóó bɔ́ɔ́tɛ́ dipènnì dìì kɔ̀ḿmú \q1 ò í yóó kuɔ dɛfìtírɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kó muhɑ̃ɑ̃́ ndɔ́ kɛ́kú, \q1 weè yóó niitɛ́ yɛbotɛ̀ timɔ́mmɔnti kó kucɛ. \q1 \v 4 Ò í yóó yóu o tɔ̃mmú, ò í yóó ɔu, \q1 kɛ̀ yɑ̀ɑ niitɛ́nɛ̀ kutenkù timɔ́mmɔnti kó kucɛ, \q1 kɛ̀ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì cuokɛ̀ kɛ̀ yɛ kɔbɛɛ keè o tié. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì kù tɑ̃ɑ̃tɛ́ wè kòò bo ntú yɛbotɛ̀ kó kuwenniku \q1 \v 5 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú mù, \q1 mí nwèè dɔ̀ɔ̀ tiwɛtì kɛ tì pitɛ́, \q1 míì ɑ̃nnɛ́ kɛtenkɛ̀ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo kɛĩ́nkɛ̀ \q1 míì duɔ́ mmufòmmu bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ fòù kɛtenkɛ̀, \q1 míì te kɛ̀ bɛ̀ weí kɛ ceǹtì. \q1 \v 6 Mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie mmíì dɑ yùní fɔ̃́ nkóo tɔ̃̀ntì, \q1 kɛ dɑ duɔ́ mmuwɛ̃rímú kɑ̀ɑ bo bɛnkɛ kutenkù timɔ́mmɔnti. \q1 Míì dɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ dɑ kɑ̃nkɛ́ kɑ̀ɑ bo ɑ̃nnɛ́ mɛtɑummɛ̀, \q1 mí nnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ ti cuokɛ̀. \q1 A yó ndò nkuwenniku nku yɛbotɛ̀ cuokɛ̀, \q1 \v 7 kɛ́wéi ntiyũ̀ɔ̃̀ntì, \q1 kɛ́kpetɛ́ tikpetíntì, \q1 kɛ́dennɛní bɛ̀ɛ̀ bo dibiìnnì kɛ́ bɛ̀ tɑnnɛ́ kuwenniku miɛkɛ. \b \q1 \v 8 Míì tu di Yiɛ̀ nKuyie, n yètìrì ndi mɛmmɛ. \q1 N yí yóó duɔ́ n kó tikpetì otɔù mɔù. \q1 M bɑ́ɑ́ duɔ́ nsitenkɑɑnìi n kó disɑ̃nni. \q1 \v 9 Mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ ketimɛ̀ dɔ̀ɔ̀mu kɛ dèè. \q1 Kɛ̀ n di nɑ́ɑ́ mmɛtɛ̃mɛ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɑɑní kɛ bo dɔɔ̀, \q1 mɛ̀ kpɑɑnímu kɛ̀ n di nɑ́ɑ́ nkɛ mɛ̀ mu nyí tùɔ̀kɛní. \s1 Disɑ̃nni kó fɛyɛ̀nfɛ̀ \q1 \v 10 Deǹtɛ̀nɛ̀ fɛyɛmpɑ̀nfɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkpɛ́í, \q1 nsɑ̃ntínɛ̀ Kuyie! \q1 Díndi bɛ̀ɛ̀ cèntì dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo o miɛkɛ \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ ìtɛ́ní itemmɑ̀nkɛ. \q1 \v 11 Díndi bɛ̀ɛ̀ bo dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ kó yɛhɛkɛ̀ nsɑ̃ntínɛ̀ Kuyie. \q1 Kedɑɑ kó sihɛkɛsí kɔbɛ ndɛ́úkùnkonɛ̀ Kuyie nyètìrì. \q1 Sedɑɑ tɑ̃rì kɔbɛ nyíúnɛ̀ kɛ̀ diwɛ̀ì ndi bo. \q1 \v 12 Nsɑ̃ntínɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndíndi yɛhɛkɛ̀ dɛ́tiyɛ̀ kɔbɛ, \q1 pĩɛ̃kɛ́nɛ̀ ku sɑ̃nni! \q1 \v 13 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkèrínímu okpɑ̀rìteu kɔ̃mɛ, \q1 kɛ toǹnì okpɑ̀rìnuɔnti kɔ̃mɛ, \q1 kɛ úú kɛ pĩɛ̃kù, \q1 kɛ buɔ̀ nku dootitɔbɛ̀ fɛúùfɛ̀. \s1 Kuyie ndɔ́ kɛ́dɔɔ̀ tì í yóó pɑɑ̀ \p \v 14 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ndò nyúóó kɛ̀ dɛ̀ mɔ̀ntɛmu, \q1 n yí buɔ̀, m pĩ mmɑ́ɑ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì ndi. \q1 M mítìrìmu onitipòkù wèè kuɔ̀ ndɛbirɛ o kɔ̃mɛ, \q1 ǹ fìumu kɛ̀ n wemmu ɛ̃̀kɛ́. \b \q1 \v 15 M bo dɑ́tɛ́ yɛtɑ̃rɛ̀ nɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ kɛ́feinko, \q1 timútì nɛ̀ dɛtie ndɛ̀ bo kpeí, \q1 kɛ̀ ikó nkṹṹ kɛ́nɑɑ́ nkɛtenkɛ̀, \q1 kɛ̀ yɛbirɛɛ kpeí. \q1 \v 16 M bo niitɛ́ tiyũ̀ɔ̃̀ntì kucɛ tì í yɛ̃́ kù, \q1 m bo tì kètɛ́nɛ̀ kucɛ tì í yɑ̀ kù, \q1 m bo ceetɛ dibiìnnì kɛ̀ dìì nɑɑ́ nkuwenniku, \q1 kɛ̀ n yĩ́ĩ́tí yɛfɔ̃̀tɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ ɛnnɛ. \q1 Dɛǹdɛ n dɔ́ kɛ́dɔɔ̀mɛ̀ dɛ̀ í yóó pɑɑ̀ n yóó dɛ̀ dɔ̀ɔ̀mu. \b \q1 \v 17 Bɛ̀ɛ̀ duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀ sitenkɑɑnìi, \q1 bɛ̀ɛ̀ ɔ̃ nnɑ́ɑ́ ntimɑ́tì bɛ̀ yìɛ ntì, kɛ utɛ́, \q1 kɛ tú dɛ̀ tu bɛ kó kuyie, \q1 bɛ̀ yóó bótímu kɛ́di ifɛi. \s1 Kuwuɔ nkùù ɔ̃̀ nkɛ yɛ̃̀ĩ \q1 \v 18 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Díndi yɛwũ̀ɔ̃̀ kéntɛ́nɛ̀ kɛ́keè, \q1 díndi tiyũ̀ɔ̃̀ntì wéntɛ́nɛ̀ kɛ́yɑ̀. \b \q1 \v 19 N tú we kuyũɔ̃̀nkù kɛ̀ dɛ̀ í tú díndi n kó bɛtɔ̃mbɛ̀? \q1 We nhɔ̃ nkɛ̀ dɛ̀ í tú n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ \q1 n tɔ̃ mbɛ̀ kɛ tú bɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ n nɑ́ɑǹtì. \b \q1 \v 20 Di yɑ̀ kɛ̀ dɛ̀ sũmu di mɛ nyí kpɑɑ́ yɛ̃́ dɛ̀mɑrɛ̀, \q1 kɛ̀ n nɑ̀ɑ́ nkɛ̀ di kémmú di mɛ nyí kèè tìmɑtì. \q1 \v 21 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì tu timɔ́mmɔnti \q1 n dɔ́ kɛ dí dɛɛtɛ́mu, \q1 dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ n di duɔ́ n kó ikuɔ́ ìì kpeńnì, \q1 kɛ wenni kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛmɔu. \q1 \v 22 Ntɛ díndi kɛ̀ bɛ̀ ɛí di kpɛrɛ kɛ dì còńnɔ́ɔ, \q1 bɛ̀ di dií nyɛfɔ̃̀tɛ̀ nyɛ, \q1 kɛ̀ di duó yɛ miɛkɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ di pĩ nkɛ kpetínnɛ́, \q1 bɛ̀ di do mudoò mmu kɛ fekù di kpɛrɛ \q1 òmɔù mɛ nyí di dɛɛrí, \q1 kɛ̀ bɛ̀ ɛí di kpɛrɛ \q1 bɑ́ òmɔù í bo wèè bo yĩ́ tɛ̃́nnɛ́nɛ̀ bɛ bɛ kpɛrɛ. \b \q1 \v 23 Di miɛkɛ òmɔù mɛ nyí totí o yɛ̀mmɛ̀ ti ĩ́nkɛ̀. \q1 We nnɛ́ yóó totí o yɛ̀mmɛ̀ tìì kpɑɑní ti kpɛ́í. \b \q1 \v 24 We nduɔ́ nkɛ̀ di tɑ mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ miɛkɛ díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí, \q1 we nduɔ́ nkɛ̀ bɛ ɛí di kpɛrɛ kɛ dɛ̀ fèkù? \q1 Dɛ̀ í tú mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nnɑɑ̀? \q1 Di í yie n kpɛti díndi Isidɑyɛɛribɛ \q1 di í tũ̀nnɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n di bɛnkɛ kùù cɛ, \q1 di í tũ̀nnɛ n kuɔ́. \q1 \v 25 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie \q1 nkɛ̀ n còúnní m miɛkɛ kó muhɑ̃ɑ̃́ ndi ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ̀ mudoò yonkumu tɑnní \q1 kɛ dì fitɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ nkɔ̃mɛ tipíìtì timɔu, \q1 di mɛ nyí bɑntɛ́ kɛ̀ mudoò di kùɔ \q1 di mɛ nyí totí di yɛ̀mmɛ̀. \c 43 \q1 \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì di dɔ̀ɔ̀ díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí. \q1 Míì di pìítɛ́ díndi Isidɑyɛɛribɛ \q1 di bɑ́ nyĩɛ̃̀kù, míì di dontɛ́, \q1 míì di yu di yètìrì kɛ di tú n kɔbɛ. \q1 \v 2 Kɛ̀ di senti mɛniɛ n di bonɛ̀mu, \q1 kɛ̀ di senti ikó ndi bɑ́ɑ́ dìu, \q1 kɛ̀ di kérí muhɑ̃ɑ̃́ mmiɛkɛ mù bɑ́ɑ́ di cɔ́u, \q1 fɛhɑ̃ɑ̃dɛɛ̀nfɛ̀ bɑ́ɑ́ di tuɔ. \q1 \v 3 Kɛ yɛ̃́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie nku kɛ dò mpɑ́í pɑ́í, \q1 kɛ di te díndi Isidɑyɛɛribɛ kɛ di dɛɛrí. \b \q1 N yóó duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ nɑmu Esibiti kɔbɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ ndò ndi dɛɛtímɛ̀ kó tidonti. \q1 M bo duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ Etiopii nɛ̀ \q1 Sebɑɑ dɛ ɛkɛ̀ kɔbɛ di kó difɔ̃̀tìrì. \q1 \v 4 N wúó ndím̀bɛ, \q1 n yɛ̀mmɛ̀ nɑɑtinɛ̀ dím̀bɛ, n di dɔ́mu, \q1 n duɔ́ mbɛnìtìbɛ̀ díì kpɛ́í, \q1 n duɔ́ nyɛbotɛ̀ díì kó difɔ̃̀tìrì. \b \q1 \v 5 Di bɑ́ nyĩɛ̃̀kù n di bonɛ̀mu, \q1 n yóó tɔnímu di yɑɑ̀bí ìì bo diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, \q1 kɛ tíínní diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ. \q1 \v 6 M bo nɑ́kɛ́ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ kɛ dɔ̀: \q1 Tɛ̃́nnɛ́nɛ̀ní bɛ! \q1 Kɛ́nɑ́kɛ́ kucɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ kɛ dɔ̀: \q1 Fĩ́ĩnnɛ̀nní bɛ! \q1 Tɛ̃́nnɛ́nɛ̀ní n nitidɑbí ìì bo di bíɛ́kɛ̀. \q1 N nitipobí ìì bo kutemmɑ̀nku kɛ̀ ìì konní. \q1 \v 7 Bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ tɔ n yètìrì, n dɔ̀ɔ̀ bɛ̀, \q1 míì bɛ̀ ɑ̃nnɛ́, míì bɛ̀ pìítɛ́ kɛ̀ bɛ̀ bo bɛnkɛ n kpetì. \s1 Kubotí kùù dò nkɛ́nnɑ́ɑ́ nKuyie nkpɛ́í \q1 \v 8 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Dennɛnɛ̀ní tiyũ̀ɔ̃̀ntì, \q1 tì mɔ̀kɛmu inuɔ, nti mɛ nyí wúó. \q1 Dennɛnɛ̀ní yɛwũ̀ɔ̃̀, bɛ̀ mɔ̀kɛ yɛto bɛ̀ mɛ nyí yo. \q1 \v 9 Yɛbotɛ̀ yɛmɔu kɔbɛ tíínnɛ̀nní, \q1 kɛ̀ ibotí imɔu kɔbɛɛ wɛ̃nnɛ́. \b \q1 Di kó sitenkɑɑnìi miɛkɛ, \q1 ɔ̃̀ntɛ pɑ̃ɑ̃́ kɛ nɑ̀kɛ́ tìì mɛ̀ ndɔ̀ɔ̀? \q1 Ɔ̃̀ntɛ do niitɛ́ kɛ́ tì nɑ̀kɛ́? \q1 Tɛ̀ɛ̀ nɑ̀kɛ́ tɛ̀ do tì nɑ̀ɑ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ kónnɛ́ tɛ̀ do tú mù, \q1 kɛ̀ ti nɛ́ yie nkɛ dɔ̀ tì tu timɔ́mmɔnti. \b \q1 \v 10 Díndi Isidɑyɛɛribɛ díì nɑ̀ɑ́ n kpɛ́í mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, \q1 díì tu n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ n tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀, \q1 n dɔ́ tì tu di bo bɑntɛ́mɛ̀, \q1 kɛ́yie, nkɛ́yĩ́ɛ̃́tɛ́ míì tumɛ̀ Kuyie, \q1 kɛ̀ dɛ̀ í tú mí Kuyie ntɛkù mɑkù í bo, \q1 kùmɑkù í buotɛ́, kùmɑkù mɛ nyí yóó buotɛ́. \q1 \v 11 Mí nKuyie mmíì tu di Yiɛ̀ nKuyie m mɑ́ɑ̀, \q1 n kó difɔ̃nkúò odɛɛtíwè tɔù mɔù í bo. \q1 \v 12 Míì nɑ̀ɑ́ mmɛdɛɛtímɛ̀ kpɛ́í kɛ̀ míì dɛɛrí, \q1 dɛ̀ í tú tɛbɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ mɑtɛ̀ tɛɛ̀ tì ndi nɑ̀kɛ́. \b \q1 N dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ di kpɛ́í dɛɛ̀ nɑ̀ɑ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \q1 Mí nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 \v 13 N tú Kuyie nku kɛ yó nkù tu sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ dɛ̀ fìètɛ n nɔ̀ùtɛ̀ miɛkɛ, \q1 òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́pɑɑ̀ n dɔɔri dɛ̀. \s1 Kuyie nyìtɛ́ kɛ còḿmúmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kpɛ́í \q1 \v 14 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nwèè di dɛɛrí n dò mpɑ́í pɑ́í nwe, \q1 kɛ di te díndi Isidɑyɛɛribɛ. \q1 Nɛ̀ di kpɛ́í nkɛ n tɔ̃mmɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ Bɑbidɔnni \q1 kɛ̀ bɛ̀ bo bɛ̀ do mudoò, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛinko mɛniɛ mmiɛkɛ nɛ̀ bɛ bɑ̀tóòbɛ̀. \q1 Bɛmbɛ Kɑndee kɔbɛ. \q1 \v 15 Mí n di Yiɛ̀ nKuyie n do mpɑ́í pɑ́í nwe, \q1 kɛ di te díndi Isidɑyɛɛribɛ, \q1 míì di dɔ̀ɔ̀ míì tu di kóo kpɑ̀ɑ̀tì. \s1 Kuyie nyóó keutɛ́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kucɛ pɑ̀nkù tɛdɔntɛ̀ kó dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ \q1 \v 16 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m míì bɛ́i, \q1 mí nwèè do keutɛ́ kucɛ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ. \q1 Mí nwèè do ɑ̃nnɛ́ kucɛ fɛnɛ́wuonfɛ miɛkɛ. \q1 \v 17 Mí nwèè do duɔ́ nkɛ̀ sinɑɑsɛ̃ĩ́ kétɛ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀ \q1 nɛ̀ dihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntĩ̀nnì kperì kɛ̀ bɛ̀ɛ duó, \q1 bɑ́ bɛ tɛ̃́nkɛ í nyìtɛ́ kɛ̀ bɛ kpɛrɛɛ deè, \q1 kufitínhɔ̃ũ ɔ̃ɔ̃ cɔ́útɛ́ kɛ́deèmɛ̀. \q1 \v 18 Di tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dentɛní dɛ̀ɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛ kpɛ́í, \q1 di bɑ́ ntoti di yɛ̀mmɛ̀ dɛ̀ɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 19 N yóó dɔɔ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ pɑ̀nnɛ̀ ndɛ, \q1 dɛ̀ feitɛ́nímu kɛ dèè, di í bɑntɑ́ɑ̀? \q1 N yóó keutɛ́ kucɛ nku dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ, \q1 m bo duɔ́ nkɛ̀ ikó nhɑ̃nnɛ́ kɛtempɛ́íkɛ̀ miɛkɛ kɛ́mpũɔ̃̀. \q1 \v 20 Tikpɑsĩ̀ntì, sikpɑmɔɔ́ nɛ̀ icùo ndiɛyì dɛ̀ bo n sɑ̃ntɛ, \q1 nh ɑ̃nnɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í mɛniɛ ndikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kpɛri, \q1 nh ɑ̃nnɛ́mɛ̀ ikó nkɛtempɛ́íkɛ̀ miɛkɛ, \q1 kɛ̀ n kɔbɛ n tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀ bo nyɔ̃. \q1 \v 21 Bɛnìtìbɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ bɛ̀ kɛ bɛ̀ te, \q1 bɛ̀ bo nni nsɑ̃ntí. \s1 Kuyie nsɛimmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ \p \v 22 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí míì dɔkɛ di yumɛ̀ \q1 di pètìnkɛ m bùtínnɛ́mu díndi Isidɑyɛɛribɛ. \q1 \v 23 Di í n fèútɛ́ dipedɑpɑ̀nnì kɛ tuɔ̀, \q1 di í n fìé iwũɔ̃ kɛ n sɑ̃ntɛnɛ̀, \q1 n yí di bekɛ kɛ yɛ̃ ndí m pɑ̃ tidiitì, \q1 n yí di kɔkɛ́nɛ̀ kɛ yɛ̃ ndí nni ncɔ́unko tihúúntì. \q1 \v 24 Di í dontɛ́ tihúúntì n kpɛ́í, \q1 di í n tuɔ ndi wũɔ̃ kó mɛkùɔ̀, \q1 di pètìnkɛ nh ɑ̃nnɛ́ mutɔ̃mmú mmu nɛ̀ di kó mɛyɛi, \q1 di n tɑnnɛ́ tihɔ̀ùtì nti. \q1 \v 25 Míì ũũtí di yɛi n di dɔ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, \q1 n yí yóó dentɛní di yɛi nkpɛ́í. \b \q1 \v 26 Dí n dentɛ di n sɛ́í ntìì ĩ́nkɛ̀ \q1 kɛ̀ ti tì beé nkɛ̀ bɛ̀ ti pútɛ́ \q1 bɑtɛnɛ̀ di kpɛti di yóó beé ntì kɛ́nnɑɑti. \q1 \v 27 Di yiɛ̀ nketiwè do yetɛ́mu. \q1 N dèntɛ kɛ tɔ̃nní bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bo di nɑ́kɛ́ n nɑ́ɑǹtì, \q1 kɛ̀ bɛ̀ yetɛ n kpɛti. \q1 \v 28 Kɛ̀ n dií nyifɛi bɛ̀ɛ̀ do pĩ mmutɔ̃mmú n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ \q1 kɛ dɛ̀itɛ n nɔ̀ùtɛ̀ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ ì kùɔ. \q1 N di dootóomu díndi Isidɑyɛɛribɛ \q1 kɛ̀ di dootitɔbɛ̀ di nɑ sɑ̃́ɑ̃̀. \c 44 \q1 \v 1 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ kéntɛ́nɛ̀! \q1 Díndi Isidɑyɛɛribɛ n tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀. \q1 \v 2 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkùù di dɔ̀ɔ̀ n tú mù, \q1 míì di pìítɛ́ di yɔ̃ pɔutì miɛkɛ, kɛ̀ míì di teennɛ̀ \q1 di bɑ́ n yĩɛ̃̀kù díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí, díndi n kó bɛtɔ̃mbɛ̀, \q1 díndi Yesudummu yɑɑ̀bí, díndi n tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀. \q1 \v 3 N yóó cṹũnnímu mɛniɛ kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ kpeí kɛĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ̀ ikó mpũɔ̃́ kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ do kpɑ mɛniɛ. \q1 N yóó cṹũnkomu n kó muyɑɑ́ nhɑ yɑɑ̀bí ĩ́nkɛ̀, \q1 n kó mɛsɑ̀ɑ̀ ncutoomu ɑ kó fɛyɑnfɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 4 Kɛ̀ bɛ̀ bo nkótírí timútì kɔ̃mɛ, \q1 tiɑ̃̀tì kòtírímɛ̀ mɛniɛ ntɑkɛ́. \q1 \v 5 Yiè nníí bo yĩ́: N tú ti Yiɛ̀ nKuyie nkou nwe, \q1 kòò tɔù yú omɑ́ɑ̀ kɛ dɔ̀: Sɑkɔbu. \q1 Kòo tɔùu wɑ̃ri o nɔ̀ùtɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀: \q1 Mí ntú ti Yiɛ̀ nKuyie nkou nwe, \q1 kɛ dɔ̀ weè tu Isidɑyɛɛri. \s1 Kuyie mbo kumɑ́ɑ̀ ndi \q1 \v 6 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tìi bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Míì tu oketiwè nɛ̀ osɔnwe míì di dɛɛrí \q1 n kó difɔ̃nkúò Kuyie ntɛkù í bo. \q1 \v 7 We nni mmɑ̀nnɛ̀? Dɛ yiɛ̀ mbɛ́i! \q1 Wèe feinní omɑ́ɑ̀ kɛ́dɔɔ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ̀ n yɑ̀. \q1 Kòo nɑ́kɛ́ dɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ nɛ̀ kutenkù bomɛ̀. \q1 Kɛ n nɑ́kɛ́ dɛ̀ɛ̀ kpɑɑní kɛ bo dɔɔ̀. \b \q1 \v 8 Díndi bɛ̀ɛ̀ tu n kɔbɛ di bɑ́ nyĩɛ̃̀kù, di kɔ̃m̀bùɔ̀tì bɑ́ nduò, \q1 n diɛ nkɛ tì ndi nɑ̀kɛ́mu nɛ̀ dimɔ̀nnì kɛ tì ndi bɛnkɛ, \q1 di tì yɛ̃́mu kɛ bo nɑ kɛ́ m pútɛ́, n kó difɔ̃nkúò Kuyie ntɛkù í bo, \q1 dipèrì mɑrì tɛrì í bo, dìì di kɑ̃nkɛ́ \q1 di í yɛ̃́ ditɛrì mɑrì kɔ̃mɛ. \s1 Bɛ̀ɛ̀ mɑ̀ɑ́tí sibɔɔtenkɑɑnìi ifɛi bo bɛ̀ pĩ̀ńnɛ̀ si \p \v 9 Bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri sibɔɔtenkɑɑnìi bɛmɔu bɛ̀ tu dɛtetìrɛ̀ ndɛ, \q1 mutɔ̃mmú sɑ̀ɑ̀mù bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mù mumɔu kɛ̀ mù tu dɛtetìrɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ mbɛ bɔɔtenkɑɑnìi kpɛ́í, \q1 sì mɛ nyí wúó sì í yɛ̃́ dɛ̀mɑrɛ̀, \q1 ifɛi iì yóó bɛ̀ pĩ̀ńnɛ̀ si. \q1 \v 10 A bo dɔɔ̀mɛ̀ tɛbɔɔtenkɑɑnìtɛ̀, \q1 kɛ́yiɛ mmɛsɔɔ nkɛ́ tɛ̀ utɛ́, \q1 kɛ̀ tɛ̀ nɛ́ í ndɑ teennɛ̀ tìmɑtì, \q1 ɔ̃̀mmu tɔ̃mmú mmu? \q1 \v 11 Bɛ̀ɛ̀ sì dɔ̀ɔ̀ri bɛmɔu ifɛi bo bɛ̀ pĩ, \q1 bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ sì dɔ̀ɔ̀ri, \q1 bɛ̀ɛ̀ sì cɛ̀ú, bɛnìtìbɛ̀ mbɛ, \q1 bɛ̀ɛ̀ pĩ ndɛ kó mutɔ̃mmú, \q1 bɛ̀ɛ tíínní bɛmɔu, \q1 kufɔ̃wɑɑ́ nnɛ̀ ifɛi dɛ̀ yóó bɛ̀ pĩ̀ḿmu. \b \q1 \v 12 Omɑ́ɑ́tì weè ɔ̃ɔ̃ kéétɛ́ timɑ́tì \q1 kɛ́pṹnnɛ́ kɛ̀ tìì wũɔ̃tɛ́ kòo mɑ́, \q1 kɛ́ tì tũ̀ntɛ ò tì dɔ́nɛ́mɛ̀, \q1 kɛ́ ntì mɑ̀ɑ́tínɛ̀ o wɛ̃rímú mumɔu, \q1 kɛ̀ dikònnì ò pĩ nhò cĩtɛmu, \q1 kɛ̀ sinɛ́yɛ̃ĩ ò pĩ nkòò í yɑ̃̀ mɛniɛ tihɔ̀ùtì tiì ò nɑ. \b \q1 \v 13 Kòo yɑ́ntìi túótɛ́ kuhɔ̃ũ kɛ́bennɛ́ kudɔú, \q1 kɛ́níɛ́tɛ́ kɛ́cíɛ́kɛ́ tɛtenkɑɑnìtɛ̀ nɛ̀ o pĩɛ̃tɛ̀, \q1 kɛ́ tɛ̀ ɑntɛ́ kɛ́ɛnnɛ, \q1 kɛ̀ tɛ̀ ndònnɛ̀ onìtì nɛ̀ kɛnitiyììkɛ̀ kòo tɛ̀ tɑnnɛ́ tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \b \q1 \v 14 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kɔ̃ṹ dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ sɛ́tìrì, \q1 kɛ́tɑ̃nkɛ́ dɛtekperɛ̀ kutúúkù miɛkɛ \q1 kɛ́soó nkɛ̀ dɛ̀ɛ kpenkɛ. \q1 Bɛɛ̀ ɔ̃ɔ̃ fíí nyɛtepɑ̀ɑ̀ \q1 kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ nyɛ̀ yɔ́ɔ̀rì kɛ̀ yɛ̀ɛ kótɛ́. \q1 \v 15 Nɛ̀ dɛ kó dɛtie ndɛ, \q1 bɛ̀ tùɔ̀tì mɛ̀, bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ dɛ́ ntɔtìnnɛ kɛ́nyiiri. \q1 Kɛ dɛ ntɔtìnnɛ kɛ́bénnɛ́ mudiì, \q1 kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ dɛ ndɔɔ̀nɛ̀ dibɔɔ̀ \q1 kɛ́nínkú di ììkɛ̀ kɛ́dɔɔ̀ tɛbɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ kɛ́ ntɛ̀ feu iwũɔ̃. \q1 \v 16 Kɛ níí kéétɛ́ didɑkéè kɛ́tɔtìnnɛ \q1 kɛ́pṹnnɛ́ imɑɑ nkɛ́cɑ́ɑ́kɛ́ kɛ́nsɑ̀nnɛ̀, \q1 kɛ́tɔtinnɛ itɛì \q1 kɛ̀ dɛ̀ ncɔ́ú nkɛ̀ bɛ̀ ìiri \q1 kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ nɑɑti kɛ̀ bɛ̀ dɑú kɛ tú: \q1 Àɑ̀! N yiiri muhɑ̃ɑ̃́. \q1 \v 17 Kɛ nɛ́ tùótɛ́ dikéè sɔnni \q1 kɛ́dɔɔ̀ tɛbɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ kɛ́ ntɛ̀ feu iwũɔ̃, \q1 kɛ́ ntɛ̀ bɑ̀ɑ́ nkɛ́ tú: N dɛɛtɛ́. \b \q1 \v 18 Dɛ yɛmbɛ̀ í mɔkɛ mɛyɛ̀mmɛ̀ bɛ̀ í ciì, \q1 bɛ nùɔ nyiì ṹṹ, mbɛ̀ í wúó, \q1 mbɛ yɛ̀mmɛ̀ í bo kɛ dò mbɛ̀ bo bɑntɛ́ dɛ̀mɑrɛ̀. \q1 \v 19 Bɛ̀ í totí bɛ yɛ̀mmɛ̀, \q1 mɛyɛ̀mmɛ̀ í bo, bɛ̀ í ciì, \q1 kɛ dò m bɛ̀ bo yĩ́, \q1 m mɛ̀ ntɔ̀tinnɛ itɛì kɛ bèńnɛ́ mudiì, \q1 kɛ pũ̀ńnɛ́ imɑɑ nkɛ cɑ̀ɑ́kɛ́, \q1 kɛ bo dɔɔ̀ dikéè tɛrì tɛtenkɑɑnìtɛ̀, \q1 kɛ́nninku, kɛ tɛ̀ bɑ̀ɑ́, \q1 ndɛ̀ í tú isɔkɑɑ̀? \q1 \v 20 Kudɔú kùù yóó cɔ́útɛ́ kɛ́nɑɑ́ mmutɑ́pɛí, \q1 bɛ̀ dɛ nduɔ́ mbɛ yɛ̀mmɛ̀, \q1 bɛ yɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ dɑutɛ́, \q1 bɑ́ bɛ̀ í yɛ̃́ bɛ yɛ̀mmɛ̀. \q1 Sibɔɔtenkɑɑnìi í bɛ̀ dɛɛrí \q1 bɛ̀ mɛ nyí bɛí kɛ dò mbɛ̀ pikú \q1 dɛ̀ tu dɛtetìrɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí kpɛrɛ. \s1 Isidɑyɛɛribɛ í dòmmɛ̀ kɛ́yɛ̃̀ mbɛ̀ tumɛ̀ Kuyie nkɔbɛ \q1 \v 21 Díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí dentɛnɛ̀ní \q1 díndi Isidɑyɛɛribɛ di tú n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ mbɛ. \q1 Míì di pìítɛ́ kɛ di tú n kó bɛtɔ̃mbɛ̀. \q1 Isidɑyɛɛribɛ n yí yóó yɛ̃̀ ndi kpɛ́í. \q1 \v 22 Nh ũtɛ́ di cɑɑ̀rìmɛ̀ diwɛtirì ɔ̃ɔ̃ kɑ̃ɑ̃tóomɛ̀ mmɛ, \q1 kɛ dɛ̀itɛ di yɛi yɛwɛtisùɔ̀ ɔ̃ɔ̃ yĩ́mɛ̀. \q1 Wɛ̃tɛnɛ̀ní m borɛ̀ kɛ yɛ̃́ míì di dontɛ́mɛ̀. \b \q1 \v 23 Kɛĩ́nkɛ̀ kɔbɛ nyíúnɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ di Yiɛ̀ nKuyie pĩ mmɛ̀ mutɔ̃mmú. \q1 Kɛtenkɛ̀ fũ̀ɔ̃̀ kɔbɛ nyíúnɛ̀, \q1 yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɔbɛ kɛ̀ di nyíú, \q1 titúútì nɛ̀ dɛtie nkɛ̀ di nyíú. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie ndɛɛtɛ́mɛ̀ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí, \q1 kù bɛ̀ bɛnkɛmu ku diɛtì, bɛmbɛ Isidɑyɛɛribɛ. \s1 Kuyie ndɔ̀ɔ̀mɛ̀ kutenkù kɛ kù bɑkɛ́ \q1 \v 24 Díndi Isidɑyɛɛribɛ, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì di dontɛ́, \q1 míì di pìítɛ́ di yɔ̃ pɔutì miɛkɛ, \q1 mí nKuyie mmíì dɔ̀ɔ̀ dɛmɔu, \q1 míì pĩ̀ntɛ tiwɛtì kɛ míì pitɛ́ kɛtenkɛ̀ mmɑ́ɑ̀. \q1 \v 25 Míì te kɛ̀ bɛpɑ̃ɑ̃bɛ̀ pɑ̃ɑ̃tì nɑɑ́ ndɛtetìrɛ̀. \q1 Míì fèntɛ bɛpɑ̃ɑ̃bɛ̀ bɑ́ bɛ̀ í yɛ̃́ bɛ yɛ̀mmɛ̀, \q1 kɛ̀ mɛciì nyɛmbɛ̀ ciì nwɛ̃̀tɛ dɛfɔ̃nkúò, \q1 míì bɛnkɛ mɛciì nyɛmbɛ̀ í yɛ̃́mɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀. \q1 \v 26 M bɛnkɛmu n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ biɛ \q1 nɑ́ɑ́ ntì tumɛ̀ timɔ́mmɔnti, \q1 míì te kɛ̀ n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì dɔ̀ɔ̀ri, \q1 m bɛ́immu kɛ tú bɛnìtìbɛ̀ bo wɛ̃tɛ kɛ́kɑri Sedisɑdɛmmu, \q1 kóò mɑɑ́ nkɛ́íi nho duotí, \q1 bɛ̀ bo wɛ̃tɛ kɛ́mɑɑ́ Sudɑɑ ɛkɛ̀ \q1 n wɛ̃ti kɛ bo íimmu Sudɑɑ ɛkɛ̀. \q1 \v 27 Mi nwèè ɔ̃ɔ̃ bɛ́i nkɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kṹṹ, \q1 n yóó duɔ́ nkɛ̀ dihɛì kó ikó nkṹṹmu. \q1 \v 28 Míì bɛ́i nkɛ yĩ, Siduusi tu n tɑ̃ɑ̃tɛ́ wènwe \q1 kòò bo cɛ̃mmú n nìtìbɛ̀, \q1 kɛ́dɔɔ̀ n dɔ́ tì timɔu. \q1 Weè yóó duɔ́ ndinùù \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́mɑɑ́ Sedisɑdɛmmu ɛì, \q1 kɛ́mɑɑ́ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \c 45 \s1 Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ Siduusi kɛ bo ò pĩ̀ńnɛ̀ ku tɔ̃mmú \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́innɛ̀ Siduusi kù tɑ̃ɑ̃tɛ́ wè kɛ dɔ̀: \q1 Mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie mmíì dɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́ \q1 kɛ dɑ pĩ́ n nɔ̀ùtɛ̀ youtɛ, \q1 kɛ̀ yɛbotɛ̀ bo dɑ bɔ́útɛ́, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ yóó tɔ̃ũ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ doobɑɑtí, \q1 n yóó dɑ kpetɛ́mu yɛbòrɛ̀ kɛ́feínko, \q1 yɛbòrɛ̀ yó nfeíomu ɑ ììkɛ̀. \q1 \v 2 Míì mɔ́mmuɔ n yó nni ɑ ììkɛ̀ kɛ ɛnnìnko yɛterɛ̀, \q1 kɛ puɔ̀ ndisɔɔwũɔ̃̀ kó yɛcɑ̀kɛ̀, \q1 kɛ keku imɑ́tìferí ìì pɑ̀kɛ́ yɛbòrɛ̀. \q1 \v 3 N yóó dɑ duɔ́ tikpɑ̀tì tìì sɔ̀ri tìnti, \q1 dɛ̀ɛ̀ bo disɔ̀rì miɛkɛ, n yóó dɛ̀ ndɑ duɔ́mmu, \q1 kɑ̀ɑ bɑntɛ́ míì tumɛ̀ ɑ Yiɛ̀ nKuyie \q1 kɛ dɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɑ̀ɑ bo mpĩ́ n tɔ̃mmú, \q1 mí nKuyie Isidɑyɛɛribɛ tũ̀ nkù. \q1 \v 4 N kó bɛtɔ̃mbɛ̀ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí kpɛ́í nkɛ̀ \q1 bɛmbɛ Isidɑyɛɛribɛ n tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀, \q1 bɛɛ̀ te kɛ̀ n dɑ yu kɑ̀ɑ bo mpĩ́ n tɔ̃mmú \q1 kɛ́fei nhɑ yètìrì bɑ́ ɑ í nyɛ̃́. \q1 \v 5 Míì tu di Yiɛ̀ nKuyie \q1 n kó difɔ̃nkúò otɔù mɔù í bo \q1 kɛ̀ dɛ̀ í tú mí nKuyie, kutɛkù mɑkù í bo. \q1 N yóó dɑ duɔ́ mmuwɛ̃rímú kɑ̀ɑ í nyɛ̃́. \q1 \v 6 M mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ \q1 nɛ̀ dì tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛɛ bɑntɛ́ míì tumɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie \q1 nkɛ̀ kutɛkù mɑkù í bo n kó difɔ̃nkúò. \q1 \v 7 Míì dɔ̀ɔ̀ kuwenniku, míì ɑ̃nnɛ́ dibiìnnì. \q1 Míì ɑ̃ɑ̃̀ diwɛ̀ì kɛ̀ míì ɔ̃ nte kɛ̀ mɛyɛi ntuɔkɛní. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri dɛmɔu. \b \q1 \v 8 Kɛĩ́nkɛ̀, ɑ kpetɛ́ kɛ̀ kubookuu cútɛ́ní, \q1 yɛwɛtɛ̀ cṹũnnɛ̀nní mɛdɛɛtímɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ ɔ̃ɔ̃ cútɛ́nímɛ̀, \q1 kɛtenkɛ̀ ɑ kpetɛ́! \q1 Kɛ̀ mɛdɛɛtímɛ̀ kó kuyee yɛnní, kɛ̀ mɛwetímmɛ̀ɛ kótɛ́. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛmɔu. \s1 Tiyɑɑtì ɔ̃ɔ̃ í nsɛi nhoyɑɑmɑrì \p \v 9 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Wèè sɛi nwèè ò dɔ̀ɔ̀, dɛ yiɛ̀ mbo yɑ̀! \q1 Tiyɑɑmɑtì bèkú wèè tì mɑɑ́ kɛ tú: \q1 A dɔɔri bɑ? Yɑ́ɑ̀ tì ɔ̃ɔ̃ yĩ́ o tɔ̃mmú í wenni? \q1 \v 10 Wèè bèkú o cicɛ yoo o yɔ̃ kɛ tú: \q1 Bɑ nte kɑ̀ɑ m pɛitɛ́? Dɛ yiɛ̀ mbo yɑ̀! \q1 \v 11 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mí nwèè yètìrì tu kpɑ mɛyɛi, \q1 mí nwèè pìítɛ́ n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ di bo m bekɛ ɔ̃̀nti? \q1 Di bo n nɑ́kɛ́ ɔ̃̀nti m bí ĩ́nkɛ̀? \q1 Yɑ́ɑ̀ díì bo n nɑ́kɛ́ n dò nkɛ́dɔɔ̀ tì? \q1 \v 12 Míì dɔ̀ɔ̀ kɛtenkɛ̀ kɛ ɑ̃nnɛ́ bɛnìtìbɛ̀, \q1 míì pitɛ́ tiwɛtì nɛ̀ n nɔu, \q1 míì nɑ̀ɑ́ nsiwɑ̃̀ɑ̃ sì dò nkɛ́ncentìmɛ̀. \q1 \v 13 Míì tɑ̃ɑ̃tɛ́ Siduusi kòò ɑ̃nnɛ́ kɛ bo di dɛɛtɛ́. \q1 N yóó tũntɛmu o cɛ imɔu, \q1 weè yóó wɛ̃tɛ kɛ́mɑɑ́ nh ɛì kɛ́kpɛ̃nnɛ́ní bɛ̀ɛ̀ cìɛ́tɛ́ \q1 ò í yóó bekɛ ticuuti yoo tiyeti. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \s1 Ibotí ìì í yɛ̃́ Kuyie nyì kɔ̀rinímɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ borɛ̀ \q1 \v 14 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Esibiti kɔbɛ kó mucɔ̃́ntimu \q1 nɛ̀ Kuusi kɔbɛ dɔ̀ɔ̀ kupotɑɑ́ nkɛ pɛ̀tɛ́ dɛ̀ kũntiní di borɛ̀ ndɛ, \q1 Sebɑɑ ɛì kó tidɑdiɛtì kɔ̀riní di borɛ̀ ndɛ, \q1 kɛ̀ di bo tì tiekɛ, kɛ̀ tì ndi tũ̀ nkɛ píítí mɛfĩmmɛ. \q1 Bɛ̀ bo nínkú di ììkɛ̀, bɛ̀ bo ndi bɑ́ɑ́ nkɛ tú: \q1 Díì mɑ́ɑ̀ borɛ̀ ndɛ Kuyie mbomɛ̀, \q1 Kuyie ntɛkù mɑkù í bo kupíkù mɑkù. \b \q1 \v 15 Mɔ́mmuɔ nhɑ tú Kuyie nku ɑ nɛ́ í fei nhɑmɑ́ɑ̀. \q1 Fɔ̃́ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ̀ nkù, fɔ̃́ nhOdɛɛtíwè. \b \q1 \v 16 Bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri sitenkɑɑnìi ifɛi yóó bɛ̀ pĩ̀ḿmu, kɛ̀ bɛ̀ɛ sĩ́nnɛ́, \q1 dɛ̀ bo bɛ̀ di kɛ̀ bɛ̀ɛ cíɛ́tɛ́. \q1 \v 17 Díndi Isidɑyɛɛribɛ biɛ ti Yiɛ̀ nKuyie ndi dɛɛtɛ́mu sɑ̃́ɑ̃̀ \q1 ifɛi í kpɑɑ́ bo di pĩ́ ndɛ̀ í kpɑɑ́ bo di di nɛ̀ di bo mbomɛ̀. \s1 Kuyie nyí nɑ̀kɛ́ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí kɛ sɔ̀nnɛ \q1 \v 18 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie ntu mù: \q1 Míì dɔ̀ɔ̀ kɛĩ́nkɛ̀, \q1 míì pìítɛ́ kɛtenkɛ̀, míì kɛ̀ fìí, \q1 n yí kɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kɛ feínko \q1 n kɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛɛ̀ bo nkɛ̀ ɑ̃, \q1 míì bɛ́i nkɛ tú: \q1 Míì tu di Yiɛ̀ nKuyie, n kó difɔ̃nkúò kutɛkù mɑkù í bo. \q1 \v 19 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n yí nɑ́ɑ́ ndisɔ̀rì \q1 n yí nɑ̀kɛ́ tìmɑtì kufɑ̃́ɑ̃́ ndibiìnnì miɛkɛ. \q1 N yí sɔ̃̀ńtɛ́ kɛ nɑ̀kɛ́ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí, kɛ̀ n tú bɛ̀ n wɑmmú dɛtetìrɛ̀. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nh ɔ̃ɔ̃ nɑ́kɛ́ dɛ̀ɛ̀ wetí dɛ̀ndɛ \q1 dɛ̀ɛ̀ tu dɛmɔ́mmɔnnɛ n dɛ nnɑ́ɑ́. \s1 Yɛbotɛ̀ yóó ceetɛmɛ̀ \p \v 20 Díndi iwuɔ nyìì kpɑɑ́ kɛ fòù tíínnɛ̀ kɛ́kɔtɛní. \q1 Kɔtɛnɛ̀ní dimɔu. \b \q1 Bɛ̀ɛ̀ tɔuti sitenkɑɑnìi idɛí kpɛsi kɛ sì bɑ̀ɑ́ ndi í bɑntɛ́. \b \q1 \v 21 Sɛnninɛ̀ kɛ́nɑ́kɛ́ di yɛ̃́ tì, \q1 tíínnɛ̀ kɛ́bɛnkɛ mɛbɛnkùmɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ di pútɛ́. \q1 Bɛ miɛkɛ we m pɑ̃ɑ̃́ kɛ nɑ̀kɛ́? \q1 We ntì nɑ̀kɛ́ nɛ̀ dimɔ̀nnì? \q1 Dɛ̀ í tú mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nɑɑ̀? \q1 N kó difɔ̃nkúò Kuyie mmɑkù í bo \q1 kɛ wetí, kɛ dɛɛrí. \q1 Kɛ̀ dɛ̀ í tú mí nkutɛkù mɑkù í bo. \q1 \v 22 Díndi itemmɑ̀nkɛ imɔu kɔbɛ \q1 wɛ̃ɛ̃tɛnɛ̀ní m borɛ̀ kɛ̀ n di dɛɛtɛ́. \q1 Míì tu Kuyie \q1 n kó difɔ̃nkúò kutɛkù mɑkù í bo. \q1 \v 23 Mí nKuyie míì pɑ̀rìkɛ̀ \q1 míì tì bɛ́i nnɛ̀ n nùù, \q1 tì tu timɔ́mmɔnti nti, \q1 tì í yóó pɑɑ̀, \q1 bɑ́ wèè nìtì bo nínkú n yììkɛ̀ \q1 bɑ kùù botí kɛ̀ kùù bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Ti bo nyíé nhɑ kpɛti \q1 \v 24 Bɛ̀ bo nnɑ́ɑ́ nkɛ tú: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ɛ̀ wetí kɛ kpeńnì, \q1 bɛ̀ɛ̀ miɛkɛ do m pɛ́ì \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛní m borɛ̀ nɛ̀ ifɛi, kɛ́nsĩ́ĩ́. \q1 \v 25 Dɛ̀ mɔ̀nnì mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ di nɑ di dootitɔbɛ̀, \q1 díndi Isidɑyɛɛribɛ kó kuwuɔ nkɛ̀ di mpɔtì n kpɛ́í. \c 46 \s1 Bɑbidɔnni kó yɛbɔkɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́bennɛ́nɛ̀ Kuyie \q1 \v 1 Tɛbɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ bɛ̀ tu tɛ̀ Bɛɛdi tɛ̀ bíimmu, \q1 tɛbɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ Nɛbo domu, \q1 di do tounko sìì tenkɑɑnìi iwũɔ̃ kɛ sì dɛ̀úkùnko, \q1 sì nɑɑ́ nyiwũɔ̃ kó yɛtuɔ nyɛ, \q1 iwũɔ̃ sì ɔ̀ùnɛ̀mu. \q1 \v 2 Sibɔɔtenkɑɑnìi bíimmu, \q1 sì wɛ̃nnɛ́mu kɛ do, \q1 sì í nɑ kɛ dɛɛtɛ́ simɑ́ɑ̀, \q1 bɛ̀ sì tɔmu kɛ kũntinɛ̀ bɛtɔbɛ̀ ciɛ. \b \q1 \v 3 Kéntɛ́nɛ̀ n tú mù, díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí, \q1 díndi Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́, \q1 díndi n tɔ bɛ̀ nɛ̀ di yɔ̃bɛ̀ pɔutì miɛkɛ, \q1 díndi n te bɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ di púómmɛ̀. \q1 \v 4 Nɛ̀ di bo kótɛ́mɛ̀ n yó mmɛ ndi dò, \q1 nɛ̀ diyùpɛ̀ítì miɛkoo n yó ndi tɔmu, \q1 míì pĩ ndɛ kó mutɔ̃mmú kɛ yó mmu pĩ, \q1 kɛ yó ndi ceú kɛ di dɛɛrí. \b \q1 \v 5 Di bo nh ɛnnɛnɛ̀ we kɛ̀ tí mmɑ? \q1 Di bo ndonnɛnɛ̀ we kɛ̀ ti ndò? \q1 \v 6 Bɛnìtìbɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yóótɛ́mu bɛ yɑɑ̀yɔ̀rɛ̀ mɛsɔɔ, \q1 kɛ́cɔ̃nnɛ́ timɑ́tì pɛ́ítì cìdóò, \q1 kɛ́wɑɑ́ nhomɑ́ɑ́tì, kòò bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ tɛtenkɑɑnìtɛ̀. \q1 Kɛ̀ bɛ̀ nninku tɛ ììkɛ̀ kɛ tɛ̀ bɑ̀ɑ́. \q1 \v 7 Kɛ tɛ̀ tɔuti, kɛ tɛ̀ buuti, \q1 kɛ̀ bɛ̀ tɛ̀ còńnɛ́ dɛ̀ tɛ̀ ndɛ ncómmú. \q1 Kɛ̀ bɛ̀ tɑ tìmɑtì miɛkɛ kɛ tɛ̀ kuɔ́nnɛ̀ tɛ̀ bɑ́ɑ́ cɔ́útɛ́, \q1 tɛ̀ bɑ́ɑ́ bɛ̀ dɛɛtɛ́. \s1 Mɛdɛɛtímɛ̀ í dɛ́tirìmɛ̀ \q1 \v 8 Díndi di ndɛ̀ yɛ̃́, kɛ kpénkùnnɛ dimɑ́ɑ̀, \q1 totínɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀, díndi bɛ̀ɛ̀ yetírí n kpɛti. \q1 \v 9 Dentɛnɛ̀ní tìì dɔ̀ɔ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì, \q1 n tú Kuyie nku kutɛkù mɑkù í bo, \q1 kɛ̀ dɛ̀ í tú mí nhotɔù mɔù í bo, \q1 kɛ n dònnɛ̀. \q1 \v 10 Míì ɔ̃ɔ̃ nɑ́kɛ́ nɛ̀ dimɔ̀nnì tìì yóó dɔɔ̀, \q1 nh ɔ̃ɔ̃ ti nɑ̀kɛ́mu kɛ̀ tì kpɑɑní tì mɛ mbɑ́ɑ́ pɑɑ̀. \q1 Kɛ̀ ǹ yĩ́ n yóó dɔɔ̀ tì nh ɔ̃ɔ̃ ti dɔ̀ɔ̀mu. \q1 \v 11 N yùní fɛtúúfɛ̀ \f + \fr 46:11 \fr*\fk fɛtúúfɛ̀: \fk*\ft Kuyie ndɔ̀ɔ̀ dinɑ́ɑǹhɑ̃ntírì kɛ dɔ́ kɛ́yĩ́ Pɛdɛsi kóo kpɑ̀ɑ̀tì nwe. Wéntɛ́ 41.2.\ft*\f* nfɛ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, \q1 dihɛì dɛtirì ndi n yunímɛ̀ onìtì wèè yóó dɔɔ̀ n tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì, \q1 n nɑ̀kɛ́ tì, tiì yóó tuɔ̀kɛní, \q1 kɛ̀ n tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì n yóó ti n dɔɔ̀. \q1 \v 12 Kéntɛ́nɛ̀ n tú mù díndi itookperí yɛmbɛ̀, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ dɛ̀tɛ́nɛ̀ timɔ́mmɔnti. \q1 \v 13 Nh ɑutóomu kɛ bo dɔɔ̀ timɔ́mmɔnti, \q1 m bo dɔɔ̀mɛ̀ timɔ́mmɔnti dɛ̀ í kpɑɑ́ kɛ dɛ́tirì, \q1 n tɔ̀ɔ́tɛ́mu kɛ bo dɛɛtɛ́ n nìtìbɛ̀, \q1 n yóó dɛɛtɛ́mu Siyɔ̃ɔ̃ ɛì, \q1 n yóó duɔ́mmu n kó tikpetì Isidɑyɛɛribɛ. \c 47 \s1 Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ domɛ̀ \q1 \v 1 Díndi Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ, \q1 cútɛ́nɛ̀ kɛ́kɑri kɛtenkɛ̀ \q1 fɔ̃́ mBɑbidɔnni ɛì bɛ̀ do í kɑ́ɑ́ nwè, \q1 kɑroo kɛtenkɛ̀ ɑ kpɑ̀tì í kpɑɑ́, \q1 díndi Kɑndee ɛì kɔbɛ. \q1 Bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó ndi yu kɛ tú bɛwennibɛ, bɛsɑ̀ɑ̀bɛ̀. \q1 \v 2 Túótɛ́nɛ̀ kunɑ̀ntɛ̀mbiku kɛ́nɑɑ mmuyuo. \q1 Dɑ́tɛ́nɛ̀ tiyɑ̀ɑ̀tì di ììkɛ̀, kɛ́feínko, \q1 deènnɛ̀ di yɑ̀ɑ̀tì kɛ́feí ndi kpèrɛ̀, \q1 kɛ́nɑ kɛ́séntɛ́ kukó. \q1 \v 3 Kɛ̀ di fɔ̃̀ɔ̃ feitɛ́, kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ di fɛi, \q1 míì yóó pɛitɛ, \q1 òmɔù í bo wèè bo yetɛ. \q1 \v 4 Kuyie nkuù mɛ nyɛ̃, \q1 kɛ̀ tínti Isidɑyɛɛribɛ biɛ \q1 ti kóò donti tú ti Yiɛ̀ nKuyie Mpɑkɛdɑɑ \q1 wèè dò mpɑ́í pɑ́í, \q1 kɛ ti te tínti Isidɑyɛɛribɛ. \b \q1 \v 5 Bɑbidɔnni ɛì kɔbɛ, \q1 kɑrinɛ̀ kɛ yĩ́ só, \q1 sɔrinɛ̀ dibiìnnì miɛkɛ \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó ndi yu kɛ tú bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ tɛyɛ̀. \q1 \v 6 M miɛkɛ kɛɛ̀ do yɛ̀ n nìtìbɛ̀, \q1 n diímmu n te bɛ̀ ifɛi, \q1 m bɛ̀ ɑ̃nnɛ́mu di nɔu miɛkɛ, \q1 di mɛ nyí bɛ̀ kuɔ́ mmɛsémmɛ̀, \q1 kɛ toummu bɛdɑkótíbɛ̀ yɛtuɔ cɛ̃́ɛ̃́yɛ̀. \q1 \v 7 Kɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ dò ndíì yó mbɑkɛ́ sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 bɑ́ dí í toti di yɛ̀mmɛ̀ tìì dɔ̀ɔ̀ri ti ĩ́nkɛ̀, \q1 di í dɑ̀ɑ̀tɛ kɛ dò ndɛ̀ mɔ̀kɛ kumɑ̀nku. \q1 \v 8 Di mmɔ̀nnì kéntɛ́nɛ̀ n yɛ̃ mmù, díndi bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri di dɔ́mɛ̀. \q1 Díndi bɛ̀ɛ̀ kɑ̀ri bɛ̀tɛ̀ìì, kɛ nɑ́ɑ́ ndi yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ kɛ tú: \q1 Kɛ̀ dɛ̀ í tú tínti otɔù mɔù í bo, \q1 kɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ dò ndi í yóó nɑɑ́ mbɛkúpobɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ kɛ tú di bí í yóó kú. \q1 \v 9 Dɛ kó mɛborimɛ mɛdɛ́ yóó di tuɔkɛnímu, \q1 dimɔ̀nnì dìmɑ́ɑ̀, diyiè dìmɑ́ɑ̀. \q1 Di bí yóó kúmu, di yóó nɑɑ́mmu bɛkúpobɛ̀, \q1 dɛ̀ yóó dɔɔ̀mu bɑ́ kɛ̀ di dɔ́ di dɔɔ̀ dɛnitinɔ̀nkpɛrɛ, \q1 bɑ́ kɛ̀ di dɔ́ dí tì beé n di bɔkɛ̀. \b \q1 \v 10 Di do tɑ̃́ dimɑ́ɑ̀ ndi di nɔmmɛ̀ kɛ dɔɔri dɛnitinɔ̀nkpɛrɛ, \q1 di ɔ̃ ndɔɔri dɛ̀ kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: Òmɔù í ti wúó, \q1 di kó mɛciì nnɛ̀ di kó mɛyĩ́ɛ̃́tímɛ̀ dɛɛ̀ di fèntɛ, \q1 kɛ̀ di nɑ́ɑ́ n kɛ tú: Kɛ̀ dɛ̀ í tú tínti òmɔù í bo kɛ ti dònnɛ̀. \q1 \v 11 Mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mɛɛ̀ di doti, di í yóó nɑ kɛ́ mɛ̀ còńnɛ́, \q1 mɛyɛi ndiɛmɛ̀ mɛɛ̀ di tɑti, di í yóó nɑ kɛ́ mɛ̀ yentɛ́nɛ̀. \q1 Bɛpɔ̀mbɛ̀ bɛɛ̀ di doti dimɔ̀nnì dìmɑ́ɑ̀. \q1 Di do í dɑkɛ bɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \q1 \v 12 Sɔɔtɛ́nɛ̀ kɛ́ndɔɔri dɛnitinɔ̀nkpɛrɛ kɛ beeti yɛbɔkɛ̀, \q1 di duɔ́ ndɛ̀ dimɑ́ɑ̀ nɛ̀ di bíkɛ́mbɛ́ntì, \q1 kɛ̀ dɛ̀ nɑɑti di pɛ́tɛ́ mucɔ̃́ntimu, kɛ̀ dɛ yie ndí kpenkɛ. \q1 \v 13 Di ɔù bɛ̀ɛ̀ borɛ̀ tipɑ̃ɑ̃tì bɛ̀ borɛ? \q1 Bɛ̀ɛ kɔtɛní kɛ́ dí teennɛ̀, \q1 bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ bɔ̀ú ntiwɛtì kɛ wéí siwɑ̃̀ɑ̃, \q1 kɛ nɑ́ɑ́ ntìì dò nkɛ́tuɔkɛní bɑ́ wèè tɑ̃̀nkù. \q1 \v 14 Di sɑ̃̀ɑ̃́tɛ́nɛ̀ timúkpetì nti kɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ nyóó di cɔ́útɛ́. \q1 Di í yóó nɑ kɛ́yentɛ́nɛ̀ dɛ kó muhɑ̃ɑ̃́. \q1 Mù í yó ntú musɑ́m̀pɔ́mù bɛ̀ pũũnɛ̀ mù pɛ̃́ɛ̃̀, \q1 yoo bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ tɔtìnnɛ mù kɛdɛkɛ̀ kɛ́nyiiri. \q1 \v 15 Tiì yóó tuɔkɛní di kó bɛnitinɔ̀mbɛ̀ di ɔù bɛ̀ɛ̀ borɛ̀ nɛ̀ di bíkɛ́mbɛ́ntì. \q1 Bɛ̀ yóó cíɛ́tɛ́mu bɛmɑ́ɑ̀ bɛmɑ́ɑ̀, \q1 bɛ kóò mɔù í yóó nɑ kɛ́ di dɛɛtɛ́. \c 48 \s1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nhɔ̃ɔ̃ nɑ́kɛ́mu kɛ̀ tì nɛ́ nɑ kɛ́dɔɔ̀ \q1 \v 1 Díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí kentɛ́nɛ̀, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ pɔ̀tìnɛ̀ bɛ̀ bo ndi túmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ, \q1 díndi Sudɑɑ kó fɛyɑnfɛ̀ kɔbɛ díndi bɛ̀ɛ̀ pɑ̀rìkunɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó diyètìrì, \q1 kɛ yu Kuyie nkùù te Isidɑyɛɛribɛ ku yètìrì. \q1 Dɛ̀ nɛ́ í tú nɛ̀ timɔ́mmɔnti nɛ̀ mɛwetímmɛ̀ miɛkɛ. \q1 \v 2 Díndi bɛ̀ɛ̀ pɔ̀tìnɛ̀ bɛ̀ bo ndi yumɛ̀ kɛ tú dihɛì sɑ̀ɑ̀rì kɔbɛ, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ dɑ̀rìnɛ̀ dimɑ́ɑ̀ Kuyie nkɛ tú Isidɑyɛɛribɛ kó Kuyie nkuù yètìrì tu Mpɑkɛdɑɑ. \q1 \v 3 Ti ketitì tìì yóó dɔɔ̀ n tì nɑ̀kɛ́ nɛ̀ dimɔ̀nnì ndi, \q1 ti yɛ̀nní míì nùù, míì tì bɛ́i kɛ pɑ̃̀nkɛ tì tɑ mudɔɔ̀rìmù kɛ tì dɔ̀ɔ̀. \q1 \v 4 N di yɛ̃́mu nɛ̀ dimɔ̀nnì kɛ̀ di tú kubotí kùù í yíé ntìmɑtì, \q1 kɛ̀ di fɔ̃̀níí do nkumɑ́tìdɔú kɛ̀ di to kpeńnì. \q1 \v 5 N tì ndi nɑ̀kɛ́mu nɛ̀ dimɔ̀nnì, di tì kèèmu kɛ̀ tì nɛ́ nɑ kɛ tùɔ̀kɛní, \q1 kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ di bɑ́ɑ́ yĩ́ di bɔkɛ̀ yɛɛ̀ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀, \q1 kɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ bɑ́ ndò sibɔɔtenkɑɑnìi siì te kɛ̀ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀. \q1 \v 6 Di tì kèèmu kɛ yɑ̀ tì dɔ̀ɔ̀mɛ̀, \q1 di í dò nkɛ́ tì nɑ̀kɑ́ɑ̀? \b \q1 N di nɑ́ɑ́ ntì di mmɔ̀nnì tì tu tipɑ̀ntì nti, \q1 tì sɔ̀rimu di mu nyí tì yɛ̃́. \q1 \v 7 Tì buotɛ́ bɑ̀mbɑ̀ nwe, tì do í bo nɛ̀ dimɔ̀nnì, \q1 di mu nyí tì kèè kɛ̀ dɛ̀ í tú yíe, \q1 kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ di bɑ́ɑ́ yĩ́ di do tì yɛ̃́ nɛ̀ dimɔ̀nnì. \q1 \v 8 Di mɛ nyí kèè tìmɑtì di í bɑntɛ́ tìmɑtì, \q1 nɛ̀ dimɔ̀nnì tìmɑtì í tɑɑ̀ di to, \q1 n di yɛ̃́mu kɛ̀ di tú bɛnitidɔnnibɛ̀ kɛ yetírí n kpɛti nɛ̀ bɛ̀ di pɛitɛ́nímɛ̀. \q1 \v 9 Nɛ̀ n yètìrì kpɛ́í nkɛ m bónkùnnɛmɛ̀ m miɛkɛ, \q1 nɛ̀ n sɑ̃nni kpɛ́í nkɛ n kpɑɑ́ kɛ di mɔkɛnɛ̀mɛ̀ mɛminnímɛ̀ dɛɛ̀ te kɛ̀ n yí di dɛitɛ. \q1 \v 10 N di tií mmuhɑ̃ɑ̃́ mmu dɛ̀ nɛ́ í tú n dɔ́ kɛ́cɔ̃ntɛ mùmɑmù \q1 n di tɑnnɛ́ mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ kó muhɑ̃ɑ̃́ mmu \q1 kɛ bo di yɑ́ɑ́kɛ́. \q1 \v 11 N yètìrì kpɛ́í nte kɛ̀ m pĩ mmutɔ̃mmú, \q1 kɛ yɛ̃́ n yí dɔ́mɛ̀ n yètìrìi cɑɑ̀rɛ̀, n yí dɔ́ n totɛ́ nɛ̀ òmɔù n sɑ̃nni. \s1 Kuyie n tɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ Siduusi kɛ bo ò pĩ̀ńnɛ̀ mutɔ̃mmú \q1 \v 12 Díndi Sɑkɔbu yɑɑ̀bí kentɛ́nɛ̀, \q1 díndi Isidɑyɛɛribɛ n yu bɛ̀, \q1 míì tu oketiwè kɛ tú osɔnwe. \q1 \v 13 Míì dɔ̀ɔ̀ kɛtenkɛ̀ nɛ̀ n nɔ̀ùtɛ̀, \q1 kɛ̀ míì pitɛ́ tiwɛtì, \q1 kɛ̀ n dɛ̀ yu dɛ̀ kɔ̀rinímu mɛcɑ̃ɑ̃. \q1 \v 14 Tíínnɛ̀ dimɔu kɛ́keè, onìtì n dɔ́ wè, \q1 wèè yóó dɔɔ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛ n dɔ́mɛ̀, \q1 ò bo cɛ̃ɛ̃rɛ Kɑndee kɔbɛ. \q1 Di miɛkɛ we ntì nɑ̀kɛ́ nɛ̀ dimɔ̀nnì. \q1 \v 15 Míì mɔ́mmuɔ ntì bɛ́i, \q1 míì ò yúní, míì duɔ́ nkòò kɔ̀tɛní, \q1 o tɔ̃mmú yóó yiémmu. \b \q1 \v 16 Tɔ́ɔ́nnɛ̀nní m borɛ̀ kɛ́keè, \q1 nɛ̀ dɛ̀ ketɛ́mɛ̀ kɛ̀ n nɑ̀ɑ́mmu, \q1 kɛ̀ dɛ̀ tùɔ̀kɛní kɛ n sɔ̃̀ńtɛ́. \b \q1 Tũ mbɑntɛ́nɛ̀ kɛ do ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù n tɔ̃nní \q1 kɛ̀ ku Yɑɑ́ nni mbonɛ̀. \s1 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ do nyié nKuyie nkpɛti dɛ̀ nɑ mbɛ̀ dòmmɛ̀ \q1 \v 17 Ntɛnɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie ndi kóo donti, \q1 wèè dò mpɑ́í pɑ́í kɛ di te díndi Isidɑyɛɛribɛ ò tu mù, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m míì di te kɛ di tiè ntìì yóó di dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀, \q1 míì di ni kucɛ di kérí kùù miɛkɛ. \q1 \v 18 Áú! Kɛ̀ di do yie nkɛ́kéntɛ́ n tɑnnɔ̀, \q1 di nɑ mmɔkɛmu diwɛ̀ì kɛ̀ dì mpũɔ̃̀ kukó nkɔ̃mɛ, \q1 kɛ̀ di kó timɔ́mmɔnti mpíɛ́kɛ́ mɛniɛ ndòmmɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì. \q1 \v 19 Kɛ̀ di kó fɛyɑnfɛ̀ɛ sṹṹ mubirímú dòmmɛ̀, \q1 kɛ̀ di yɑɑ̀bí kó kusṹkù ndònnɛ̀ ibirí dòmmɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì nùù, \q1 bɛ yètìrì bɑ́ɑ́ kpɑ́nnɛ́, \q1 kɛ̀ bɛ yètìrì mbo n yììkɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀. \s1 Kuyie nyɛ̃mmɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ Bɑbidɔnni \q1 \v 20 Yɛnnɛ̀ Bɑbidɔnni, \q1 cokɛ́nɛ̀ kɛ́yɛ Kɑndee kɔbɛ cuokɛ̀, \q1 pĩɛ̃kɛ́nɛ̀ tì, yeènɛ̀ tì tipíìtì timɔu, \q1 kɛ nɑ́kɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie ndontɛ́mɛ̀ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí. \q1 \v 21 Kuù do ni ku nìtìbɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kpɛri miɛkɛ, \q1 bɑ́ sinɛ́yɛ̃ĩ í mbɛ̀ pĩ, kuù do duɔ́ nkɛ̀ mɛniɛ nyɛnní dipèrì, \q1 kuù do yɑtɛ́ dipèrì kɛ̀ mɛniɛ ncóúnní. \b \q1 \v 22 Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́immu kɛ tú diwɛ̀ì í bo bɛyɛibɛ kpɛ́í. \c 49 \s1 Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ ku kóo tɔ̃ntì \q1 \v 1 Kɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtòo bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Díndi kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì cuokɛ̀ kɛ kɔbɛ kéntɛ́nɛ̀, \q1 díndi yɛhɛkɛ̀ dɛ́tiyɛ̀ kɔbɛ keènɛ̀. \q1 Nɛ̀ n yɔ̃ pɔutì miɛkɛ nkɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nni ntɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀, \q1 n yɛtìní dìì mɔ̀nnì ndi kù n yúmɛ̀, \q1 \v 2 Kɛ n duɔ́ ntinɑ́ɑǹtì tìì dò ndisiè, \q1 kɛ n kɑ̃nkɛ́ ku nɔ̀ùtɛ̀ \q1 kɛ n duɔ́ nku nɑ́ɑǹtì tìì dò nkupie, \q1 kɛ nh ɑ̃nnɛ́ ku doò miɛkɛ. \q1 \v 3 Kɛ n nɑ̀kɛ́ kɛ yĩ: \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ tu nkóo tɔ̃ntì. \q1 Fɔ̃́ nyIsidɑyɛɛri n tɑ̃ɑ̃tɛ́ wè kɑ̀ɑ bo bɛnkɛ n kó tikpetì. \q1 \v 4 Mí nhEsɑii kɛ̀ mí n yɛ̀mmɛ̀ nɛ́ dò nh ɔ̀u dɛtetìrɛ̀, \q1 kɛ cɑ̀kɛ n wɛ̃rímú fɑ̀ɑ̀rɛ̀ \q1 kɛ yɛ̃́ bɑ kɛ̀ n Yiɛ̀ nKuyie nyɛ̃́mu n kpɛ́í, \q1 kɛ n cuuti bo ku borɛ̀. \q1 \v 5 Di mmɔ̀nnì n Yiɛ̀ nKuyie nkuù bɛ́i kunku kùù m pìítɛ́ n yɔ̃ pɔutì miɛkɛ, \q1 kɛ̀ m bo ntú ku kóo tɔ̃ntì. \q1 Kɛ tɛ̃́nnɛ́ní Sɑkɔbu yɑɑ̀bí ku borɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ ntíkú ku borɛ̀. \q1 N Yiɛ̀ nKuyie nkùu n dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ n yu, \q1 kuù tu n kó muwɛ̃rímú. \q1 \v 6 Kù n nɑ̀kɛ́mu kɛ yĩ: \q1 A bo ntúmɛ̀ n kóo tɔ̃ntì, \q1 kɛ́íi nSɑkɔbu yɑɑ̀bí mɑ́ɑ̀ dɛ̀ í sɑnnɛ̀ \q1 n dɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɑ̀ɑ bo ntú kutenkù kó kuwenniku nku, \q1 kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ mɛdɛɛtímɛ̀ɛ pitɛ́ kɛ́tuɔkɛ itemmɑ̀nkɛ imɔu. \s1 Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ cìɛ́tɛ́ bɛ̀ yóó wɛ̃tɛ kɛ́kũṹmmɛ̀ \q1 \v 7 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ́ dɔ̀: \q1 Ntɛ mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie n tú mù \q1 mí nwèè dò mpɑ́í pɑ́í, \q1 mí nwèè tu fɔ̃́ nyIsidɑyɛɛri ɑ kóo donti, \q1 ntɛ n dɑ nɑ́ɑ́ nti fɔ̃́ mbɛ̀ sènkɛ̀rì wè, \q1 fɔ̃́ nkutenkù wùó nwè kɛ̀ dɛ̀ kù mɔ̀kɛ isíɛ́, \q1 fɔ̃́ mbɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ wè bɛ kó kudɑɑkù \q1 bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ yóó dɑ yɑ̀mu kɛ ítɛ́ kɛ́cómmú \q1 kɛ́ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí dɑ yɑ̀ kɛ nínkú ɑ ììkɛ̀ \q1 n dɔɔrimu m bɛ́i ntì \q1 kɛ̀ dò mpɑ́í pɑ́í mí nwèè dɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́ fɔ̃́ nyIsidɑyɛɛri. \q1 \v 8 Kɛ yíɛ́ kɛ bɛ́i nkɛ́ dɔ̀: \q1 N kèèmu ɑ bɑ́ɑmmìi dimɔ̀nnì sɑ̀ɑ̀rì kɛ ì cɔutɛ́, \q1 kɛ dɑ teennɛ̀ n dɔ́ kɛ́ dɑ dɛɛtɛ́ dìì mɔ̀nnì. \q1 Míì dɑ pìítɛ́ kɛ dɑ dɛɛtɛ́ kɑ̀ɑ bo dɔɔ̀ mɛtɑummɛ̀ \q1 mí nnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ ti cuokɛ̀, \q1 kɛ íi ndihɛì, kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ kɑri kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ do duɔ́o. \q1 \v 9 Kɑ̀ɑ kpetɛ́ bɛ̀ɛ̀ bo yɛkpetíntuo kɛ bɛ̀ɛ yɛ̀ \q1 bɛ̀ɛ̀ bo dicuri kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yɛ̀nní dɛdɑɑtírɛ̀. \q1 Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ bo ndònnɛ̀ ipe ìì cèntì kɛ diiti yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ ì dɔ́mɛ̀. \q1 \v 10 Dikònnì bɑ́ɑ́ bɛ̀ pĩ́ \q1 sinɛ́yɛ̃ĩ mɛ mbɑ́ɑ́ bɛ̀ potɛ́ kɛtenkɛ̀ bɑ́ɑ́ tonkɛ̀ kɛ́ bɛ̀ tùɔ. \q1 Diyiè mɛ mbɑ́ɑ́ bɛ̀ cɔ́u nkɛ yɛ̃́ wèè bɛ̀ ni ò bɛ̀ mɔkɛnɛ̀mɛ̀ mɛsémmɛ̀ kɛ yó mbɛ̀ kɔ̀rìnɛ̀ mɛnɛ́sɑ̀ɑ̀mɛ̀ borɛ̀. \q1 \v 11 M bo dɔɔ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ɛ nɑɑ́ nyicɛ, \q1 m bo ĩ́ĩ́tí yɛfɔ̃̀tɛ̀ icɛ. \q1 \v 12 Ntɛ bɛ kɛ kéríní bɛ̀ ìtɛ́ní dɛdɛ́tirɛ̀ ndɛ kɛ̀ bɛ̀mɑbɛ̀ boní kubɑkù yoú, \q1 kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ boní diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ boní Esibiti. \b \q1 \v 13 Fɔ̃́ nkɛĩ́nkɛ̀ dɛ̀ ndɑ nɑɑti, \q1 fɔ̃́ nkɛtenkɛ̀ kɑ̀ɑ nyɑ̃nku, \q1 díndi yɛtɑ̃rɛ̀ kɛ̀ di nyíú \q1 kɛ yɛ̃́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɑ̀ńtɛ̀mɛ̀ n nìtìbɛ̀, \q1 n kuɔ́mmu bɛsénnìbɛ̀ mɛsémmɛ̀. \s1 Kuyie ntumɛ̀ kù í yóó yɛ̃̀ nku kɔbɛ \q1 \v 14 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Sedisɑdɛmmu nɑ̀ɑ́ nkɛ tú: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɔntóomu \q1 kù n yɛ̃̀mmu. \q1 \v 15 Onitipòkù bo yɛ̃̀ nho birɑɑ̀? \q1 Mɛsémmɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í ndɛ̀ nhò bonɑ̀ɑ̀? \q1 Bɑ́ kòo nitipòkù bo yɛ̃̀ nho birɛ mí m bɑ́ɑ́ dɑ yɛ̃̀. \q1 \v 16 N dɑ wɑ̃̀rimu n nɔu miɛkɛ, \q1 n nɔ̀nfɛ̀ í iiti ɑ ɛì kó iduotí ĩ́nkɛ̀. \b \q1 \v 17 Ntɛ bɛ̀ɛ̀ yóó mɑɑ́ fɔ̃́ nSedisɑdɛmmu ɛì kɛ cootiní. \q1 Bɛ̀ɛ̀ do dɑ pɔ̀ntɛ kɛ́dɛ́ítɛ́ bɛ̀ yìɛ̀mu kɛ cokù. \q1 \v 18 Fɔ̃́ nSedisɑdɛmmu ɛì, éu nhɑ yuu kɛ́wéntɛ́ ɑ fitímɛ̀, \q1 ɑ bí imɔu tikumu kɛ kɔrìní ɑ borɛ̀. \q1 Mí nKuyie m bomu kɛ̀ míì bɛ́i. \q1 Ì yó ndo ntisɑ̃tì nti ɑ kpɛ́í, kɑ̀ɑ mbɛ̀ yì fɛnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ kɔ̃mɛ. \q1 \v 19 Sedisɑdɛmmu ɑ do dɔúnkomu kɛ nɑɑ́ ntidobontì \q1 bɛnìtìbɛ̀ nɛ́ wɛ̃ti kɛ bo ɛ̃́kɛ́mu ɑ miɛkɛ. \q1 Bɛ̀ɛ̀ do dɑ pɔ̀ntɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ́tɛ́. \q1 \v 20 A nìtìbɛ̀ ɑ do pɑ̀ɑ̀ bɛ̀, \q1 bɛ̀ wɛ̃ti kɛ bo dɑ nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: \q1 Ti ɛ̃̀kɛ́mu tí pɑ̃ mɛfíè nkɛ̀ ti kɑri. \q1 \v 21 A bo mbékú ɑmɑ́ɑ̀ kɛ tú: \q1 We mpɛitɛ́ bɛ̀ nnìtìbɛ̀ n do pɑ̀ɑ̀mu ibí \q1 kɛ́ndò ntɛhɑ̃ũntɛ kɛ̀ bɛ̀ n yetɛ, \q1 we nnɛ́ bɛ̀ pií, n do bo m mɑ́ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ borɛ? \b \q1 \v 22 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie n yóó youtɛ n nɔ̀ùtɛ̀ ntɛ. \q1 Yɛbotɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ɛ yɑ̀ n cɑnnimɛ̀, \q1 bɛ̀ bo nhúúkú initidɑbí kɛ tũɔ̃kɛ́ initipòì kɛ kũntiní ɑ borɛ̀. \q1 \v 23 Bɛkpɑ̀ɑ̀tìsɑpɑ̀mbɛ̀ bo ntú ɑ kó bɛbíyuɔ̀rìbɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ tu bɛ̀ɛ̀ ì tiè, \q1 bɛ̀ bo nnínkú ɑ ììkɛ̀ kɛ sĩĩnko kɛ dɛ́ú ɑ nɑcɛ̀tɑ̃́ɑ̃́. \q1 Dɛ mɔ̀nnì kɑ̀ɑ bɑntɛ́ dɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í ndimɛ̀ bɛ̀ɛ̀ duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie. \b \q1 \v 24 Okpɑ̀rìnuɔnti do ɛí dɛ̀ bɛ̀ bo dɛ̀ fìètɑɑ̀? \q1 Okpɑ̀ɑ̀tìyonkuwe do kpetí bɛ̀ bɛ̀ bo bɛ̀ kpetɑ́ɑ̀? \q1 \v 25 Okpɑ̀rìnuɔnti do ɛí dɛ̀ bɛ̀ bo dɛ̀ fìètɛmu \q1 kɛ́kpetɛ́ okpɑ̀ɑ̀tìyonkuwe do kpetí bɛ̀. \q1 Mí nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 Míì mɔ́mmuɔ nyóó dokɛ́nɛ̀ ɑ dootitɔbɛ̀ kɛ́dɛɛtɛ́ ɑ bí. \q1 \v 26 Bɛ̀ɛ̀ do dɑ fɛ̃́ũnko m bo duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ̀ cɑ́ɑ́kɛ́ bɛ kɔ̃̀ntì \q1 bɛ̀ bo yɑ̃̀ bɛ̀ yĩ̀ĩ̀ nkɛ́muɔ́ mmɛnɑɑ̀ nkɔ̃mɛ, \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔuu bɑntɛ́ míì tumɛ̀ ɑ Yiɛ̀ nKuyie, ɑ dɛɛtíwè, ɑ donti. \c 50 \s1 Kuyie nyí yetɛ Isidɑyɛɛribɛ \q1 \v 1 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Kɛ̀ di yɛ̃ n yetɛmu Sedisɑdɛmmu wèè tu di yɔ̃, \q1 yé dipɑ́tíri mɛyɑtimɛ̀ kpɛri? \q1 Kɛ̀ m mɛ ndi fìtɛ́mu kɛ bo yietí m bɑ̀ɑ̀, \q1 yénɛ̀ dɛ kó dipɑ́tíri? \q1 Di yɛi mmɛɛ̀ te kɛ̀ n di fìtɛ́, \q1 di cɑɑ̀rìmɛ̀ mɛɛ̀ te kɛ̀ n yetɛ Sedisɑdɛmmu wèè tu di yɔ̃. \q1 \v 2 N kɔ̀tɛnímu, dɛ̀ yĩ́mɛ kɛ̀ n yí yɑ̀ òmɔù, \q1 n yumu, bɑ nte kòò mɔù í yíé? \q1 Di yɛ̀mmɛ̀ dò m bɑkù kũpúrìmu kɛ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ dí dɛɛtɑ́ɑ̀? \q1 Di yɛ̀mmɛ̀ dò n kpɑmu muwɛ̃rímú m bo di dɛɛtɛ́mɑ̀ɑ̀? \q1 Míì ɔ̃ɔ̃ bɛ́i nkɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kṹṹ, \q1 míì ɔ̃ɔ̃ duɔ́ nkɛ̀ ikó nkpeí, \q1 kɛ̀ siyĩĩ mɔ́ntɛ́ mɛniɛ nkɛ́kú kɛ́pɑ̃ɑ̃kɛ. \q1 \v 3 Míì ɔ̃ɔ̃ duɔ́ nkɛ̀ dibiìnnì dɑ́tínnɛ́ kɛĩ́nkɛ̀, \q1 míì ɔ̃ɔ̃ kɛ̀ dɑ̀tínnɛ́ kuyɑɑsɔ̀ùkù wèè kɑ̀ri mukṹṹ nho kɔ̃mɛ. \s1 Kuyie nkóo tɔ̃ntì dɔ́mɛ̀ kɛ́ nkù kèḿmú \q1 \v 4 Ti Yiɛ̀ nKuyie nni ntiémmu dɛtɑncɔ́umbirɛ kɔ̃mɛ n do nkɛ́nɑ́kɛ́ tì, \q1 kɛ̀ n yɛ̃́ tinɑ́ɑǹtì tìì bo teennɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ɔ̀u, \q1 bɑ́ dìì kṹnweńnì ò ɔ̃ nh entɛmu kɛ̀ nní ndɔ́ m bo nhò kèḿmúmɛ̀, \q1 dɛtɑncɔ́umbirɛ ɔ̃ nkémmúmɛ̀ wèè dɛ̀ tiè. \q1 \v 5 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù n duɔ́ mɛyɛ̀mmɛ̀ m bo kù kèńtɛ́nɛ̀ mɛ̀, m mɛ nyí yetɛ, n yí wɛ̃̀tɛ n fɔ̃nkúò. \q1 \v 6 M bɛnkɛmu m può bɛ̀ɛ̀ m puotì, \q1 n yí yetɛnɛ̀ n kúònnì bɛ̀ɛ̀ fɔ̃̀ũ n dɛɛ̀nfɛ̀, \q1 n yí yetɛnɛ̀ n yììkɛ̀ bɛ̀ɛ̀ n sɑ̃̀ɑ̃́ kɛ n suu tinɔ́ntɔ̃ũtì. \q1 \v 7 Ti Yiɛ̀ nKuyie mmɛ nni nteénnɛ̀mu, dɛɛ̀ te kɛ̀ n kɔ̃̀ntì í yɑ̃rikɛ, \q1 kɛ̀ n fìíkú teii, \q1 n yɛ̃́mu kɛ dò n yí yóó di ifɛi. \q1 \v 8 N kóo pɑtiwè tɔ̀kɛ́mu, kɛ̀ wèè n dɔ́nɛ̀ tinɑ́ɑǹtì, wèe kɔtɛní kɛ̀ ti mɑ́ɑ́. \q1 Wèè dɔ́ tí bekɛ́ dɛ yiɛ̀ nkétɛ́ní. \q1 \v 9 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyó n teennɛ̀mu, \q1 we nnɛ́ yóó yĩ́ n yí nɑɑti? \q1 N dootitɔbɛ̀ yóó kɛ̃rímu tiyɑ̀ɑ̀tì kɔ̃mɛ kɛ n cóú kɛ̀ ibiɛ́ bɛ̀ cɑ̀ɑ́kɛ́. \s1 Kuyie nkóo tɔ̃ntì tumɛ̀ bɛ̀ɛ ò kèńtɛ́ \q1 \v 10 Di miɛkɛ we ndé ti Yiɛ̀ nKuyie, \q1 we nkèḿmú ku kóo tɔ̃ntì tu mù? \q1 Wèè kèrí dibiìnnì miɛkɛ kɛ̀ kuwenniku í bo \q1 dɛ yiɛ̀ n duɔ́ nhomɑ́ɑ̀ Kuyie kɛ́ nku mbúɔ́. \q1 \v 11 Díndi bɛ̀ɛ̀ tùɔ̀tì muhɑ̃ɑ̃́ kɛ bɑɑ̀tì mɛpendɔ̀mmɛ̀ díì mɔ́mmɔmbɛ tɑti mu miɛkɛ. \q1 Di pendɔ̀mmɛ̀ yóó tɑ̃ɑ̃́ dímbɛ, \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù yɛ̃ dɛɛ̀ di tùɔ̀kɛní, \q1 di yóó kú mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ miɛkɛ nkɛ. \c 51 \s1 Kuyie nyɛ̃mmɛ̀ kù yóó dɛɛtɛ́ Abɑrɑhɑmmu yɑɑ̀bí \q1 \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Díndi bɛ̀ɛ̀ wɑnti mɛdɛɛtímɛ̀ kéntɛ́nɛ̀, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ wɑnti mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, \q1 wéntɛ́nɛ̀ dipèrì bɛ̀ di yɑrí dìì miɛkɛ, \q1 totínɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ difɔ̃̀tìrì bɛ̀ di dènnɛní dì. \q1 \v 2 Wéntɛ́nɛ̀ di yɑ̀ɑ̀rì Abɑrɑhɑmmu, \q1 nɛ̀ Sɑdɑɑ bɛ̀ɛ̀ di piɛ́, \q1 n do yóó yú Abɑrɑhɑmmu kòò í mɔkɛ dɛbirɛ, \q1 kɛ̀ nh ò dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ kòo piɛ́. \b \q1 \v 3 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n wúó nSiyɔ̃ɔ̃ kɛ̀ mɛsémmɛ̀ mɛɛ̀ m bo, \q1 Siyɔ̃ɔ̃ kó yɛdobuò nkpɛrɛ, \q1 ndònnɛ̀ mɛsémmɛ̀ mmɛ, \q1 Siyɔ̃ɔ̃ ɛì nɑɑ́ ntɛdɔntɛ̀ ntɛ, \q1 kɛ̀ m bo di dɔɔ̀ tɛpútɛ̀ \q1 dɛ kó tɛdɔnkpetɛ̀ bo nɑɑ́nnɛ̀ \q1 kupúú sɑ̀ɑ̀kù Edɛnni \q1 diwɛ̀ì nɛ̀ kuyɛǹnɑɑtí dɛ̀ bo ɑ̃nnɛ́ dɛborɛ̀. \q1 Bɛ̀ bo ndiè nyɛsɑ̃ɑ̃ nkɛ bie ndɛbémbénnɛ̀. \b \q1 \v 4 Díndi bɛ̀ɛ̀ tu n kɔbɛ kéntɛ́nɛ̀ \q1 díndi n kó kuwuɔ nkeènɛ̀. \q1 Míì yóó di duɔ́ nyikuɔ́ ìì yó ntú yɛbotɛ̀ kó kuwenniku. \q1 \v 5 N kó mɛdɛɛtímɛ̀ tɔ̀ɔ́nnímu, \q1 mɛ̀ duunnímu kɛ̀ m bo bekɛ́nɛ̀ yɛbotɛ̀, \q1 kɛ̀ yɛhɛkɛ̀ dɛ́tiyɛ̀ kɔbɛ m bɔ́útɛ́ \q1 kɛ́mbɑɑ m bo yɛ̀ dɛɛtɛ́mɛ̀. \q1 \v 6 Bɔ́útɛ́nɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ́yɑ̀, \q1 kɛ́sĩ́nnɛ́ kɛ́wéntɛ́ kɛtenkɛ̀, \q1 kɛĩ́nkɛ̀ yóó pɛ̃ɛ̃tɛ́mu kuyukú kɔ̃mɛ, \q1 kɛ̀ kɛtenkɛ̀ɛ kɛ̃rí tiyɑɑ̀cítì kɔ̃mɛ, \q1 bɛ̀ɛ̀ bo kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kú \q1 isɛ̃ĩ́ kɔ̃mɛ kɛ̀ n kó mɛdɛɛtímɛ̀ mbo sɑ̃́ɑ̃̀ \q1 mɛ̀ í yóó mmɔkɛ kumɑ̀nku. \b \q1 \v 7 Díndi bɛ̀ɛ̀ yɛ̃́ dɛ̀ɛ̀ wenni kɛ síɛ́ kéntɛ́nɛ̀ kɛ́keè! \q1 Díndi bɛ̀ɛ̀ tũ̀ n kó ikuɔ́ di bɑ́ nyĩɛ̃̀kù bɛnìtìbɛ̀ kó yɛsɑ̃́ɑ̃̀mbɛ̀. \q1 Di bɑ́ ndé bɛ̀ bo di senkɛ̀rìmɛ̀. \q1 \v 8 Imɑmbiɛ́ yóó bɛ̀ cɑ̀ɑ́kɛ́mu kukɔ̃̀nkù kɔ̃mɛ \q1 ibiɛ́ bo bɛ̀ cɑ̀ɑ́kɛ́ tipecìtì kó kuyɑ̀ɑ̀kù tɛ̃mɛ̀. \q1 N kó mɛdɛɛtímɛ̀ í yó mmɔkɛ kumɑ̀nku. \q1 Míì yó mbɑkɛ́ sɑ̃́ɑ̃̀. \s1 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò dɔ́mɛ̀ Kuyie nyoutɛ ku bɑkù \q1 \v 9 Kɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtòo bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Áú! Ti Yiɛ̀ nKuyie nyoutɛ ɑ bɑkù, \q1 bɛnkɛ ɑ wɛ̃rímú! \q1 Ítɛ́ kɛ́cómmú ɑ do dòmmɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì. \q1 Dɛ̀ í tú fɔ̃́ɔ̃̀ do pɔ̀ntɛ Esibitɑ̀ɑ̀? \q1 Dɛ̀ í tú fɔ̃́ɔ̃̀ do kùɔ Esibiti kó musĩ̀mmɑ̀ɑ̀? \q1 \v 10 Fɔ̃́ɔ̃̀ do duɔ́ nkɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rìi kṹṹ \q1 kufɔ̃̀tìkù diɛkù kó mɛnɛ́diɛmɛ̀. \q1 Fɔ̃́ɔ̃̀ do keutɛ́ kucɛ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ \q1 kɑ̀ɑ kɔbɛ ɑ dɛɛtɛ́ bɛ̀ɛ kétɛ́. \b \q1 \v 11 Mɛɛ̀ botí nku ti Yiɛ̀ nKuyie ndontɛ́ bɛ̀ yóó konnímɛ̀ Sedisɑdɛmmu, \q1 bɛ̀ bo nkũntiní kɛ dentì nɛ̀ diwɛ̀ì bɛ nɑmɛ̀, \q1 bɛ wɛ̀ì í yó mmɔkɛ kumɑ̀nku, \q1 kuyɛǹnɑɑtí bo mbɛ̀ pìɛ́kɛ́ nɛ̀ diwɛ̀ì mɛdiɛ̀. \q1 Mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ nɛ̀ yɛdɑbùò kɛ̀ dɛ̀ɛ dɛ́tɛ́. \s1 Kuyie nyɑ̀úkùnnɛmɛ̀ ku kɔbɛ kɔ̃̀ntì \q1 \v 12 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì yɑ̀úkùnko di kɔ̃̀ntì. \q1 Onìtì tu we kɛ̀ di ò yĩ̀ɛ̃̀kù \q1 ò tu onìtì nwe kɛ yóó kú, onìtì í cɑ̃́ɑ̃́nnɛ̀ timútì. \q1 \v 13 Di yɛ̃̀mmu mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkùù di dɔ̀ɔ̀ɑ̀? \q1 Di yɛ̃̀mmu mí nwèè pitɛ́ tiwɛtì kɛ fìí nkɛtenkɑ̀ɑ̀? \q1 Di yɛ̃̀mmu n kpɛ́í nkɛ̀ di kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò, \q1 kɛ̀ di kɔ̃̀ntì ɑu kɛ dò mbɛ̀ɛ̀ di fɛ̃́ũnko bɛ̀ yóó di kuɔɑ̀? \q1 Bɛ̀ɛ̀ di fɛ̃́ũnko bɛ kó kɛmiɛkɛ bo di dɔɔ̀ bɑ? \q1 \v 14 Bɛ̀ kpetí bɛ̀ yɛkpetíntuo miɛkɛ bɛ̀ yɛ̀tìmu bɑ̀mbɑ̀, \q1 bɛ̀ í yóó kú yɛ miɛkɛ bɛ̀ í yóó mɔ́ntɛ́ mudiì. \q1 \v 15 Míì tu di Yiɛ̀ nKuyie, \q1 míì nɑmpú dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ íinko yɛnɛ́fĩ̀nfĩ̀rɛ̀ \q1 míì yètìrì tu Mpɑkɛdɑɑ. \q1 \v 16 Míì ɑ̃nnɛ́ tiwɛtì kɛ̀ míì fìí nkɛtenkɛ̀. \q1 Sedisɑdɛmmu, ɑ tú n kou nwe \q1 míì ɑ̃nnɛ́ n nɑ́ɑǹtì ɑ nùù miɛkɛ \q1 míì dɑ kɑ̃nkɛ́ n nɔ̀ùtɛ̀ kó mɛdɛ́ɛ̀. \s1 Kuyie nkòńnɛ́mɛ̀ ku kɔbɛ \q1 \v 17 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Ítɛ́ fɔ̃́ nSedisɑdɛmmu. \q1 Entɛ! N do dɑ nìi m miɛkɛ kó fɛbòòfɛ̀ nfɛ \q1 kɑ̀ɑ fɛ̀ yɑ̃̀ kɛ́kúótóo, \q1 kɑ̀ɑ ììkɛ̀ɛ fitɛ́. \q1 \v 18 A bí ɑ piɛ́ ì dɛ̀mɑrɛ̀ í bo dɛ̀ɛ̀ bo dɑ dɛtɛ. \q1 A pií ìì bí dɛ̀mɑrɛ̀ í bo dɛ̀ɛ̀ bo dɑ bɛnkɛ kucɛ. \q1 \v 19 A nɛ́ yóó beé nwe tìì mɛ ndɑ tùɔ̀kɛní tidɛ́? \q1 Bɛ̀ mɛ̀ ndɑ pɔ̀ntɛmɛ̀ kɛ ɛí ɑ kpɛrɛ \q1 kɛ̀ mudoò tɑnní nɛ̀ dikònnì \q1 we nnɛ́ yóó dɑ bɑ́ntɛ̀? \q1 \v 20 Sedisɑdɛmmu ɑ kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ yĩɛ̃kɛmu kɛ duó \q1 kɛ́duɔ́ duɔ́ icɛ miɛkɛ \q1 bɑ́ bɛ̀ í nɑmpú, timɑ́tì ɔ̃ɔ̃ pĩ́ ntɛhontɛ̀ kɛ̀ tɛ̀ ndòmmɛ̀. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m miɛkɛ kɛɛ̀ di do. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì di kpɑnnɛ̀. \b \q1 \v 21 Fɔ̃́ nSedisɑdɛmmu kéntɛ́ kɛ́keè! \q1 A kpɛrɛ n dò mmɛsémmɛ̀ mmɛ \q1 ɑ muɔ́mmu dɛ̀ nɛ́ í tú mɛnɑɑ̀. \q1 \v 22 Sedisɑdɛmmu ntɛ mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie n tú mù \q1 mí nwèè bo ɑ fɔ̃nkúò \q1 n yóó cɔutɛ́mu m miɛkɛ kó fɛbòòfɛ̀ fɛ̀ɛ̀ firì ɑ ììkɛ̀, \q1 ɑ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ fɛ̀ yɑ̃̀. \q1 \v 23 N yóó fɛ̀ pií mbɛ̀ɛ̀ do dɑ fɛ̃́ũnko bɛ̀ mbɛ̀ \q1 bɛ̀ɛ̀ do ɔ̃ɔ̃ dɑ pɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Kúútí kɛ̀ ti nnɑù kɛ pɛ̃nkù, \q1 bɛ̀ɛ̀ do dɔ̀ɔ̀ ɑ ĩ́nkɛ̀ kucɛ kɛ́nnɑù. \c 52 \s1 Sedisɑdɛmmu ɛì yóó wɛ̃tɛ kɛ́mɑɑ́mɛ̀ \q1 \v 1 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Entɛ fɔ̃́ Sedisɑdɛmmu ɛì, \q1 ítɛ́ mɛcɑ̃ɑ̃ fɔ̃́ nSiyɔ̃ɔ̃ ɛì, ítɛ́ kɛ́cómmú kɛ́tɛ̃ĩ́, \q1 ɑ̃nnɛ́ ɑ bɑnyɑ̀ɑ̀tì \q1 bɛkpɑ́kpɑ̀rìbɛ̀ itɑyéí yɛmbɛ̀ bɛ̀ í tɑtiní ɑ tenkɛ̀ tɛ̃́nkɛ. \q1 \v 2 Sedisɑdɛmmu ítɛ́ kɛ́peitɛ́ ɑmɑ́ɑ̀ mutɑ̃́ɑ̃́, \q1 kɑri ɑ kɑ̀rì, \q1 Siyɔ̃ɔ̃ pítɛ́ ɑ fɔ̃̀níí kuhɔ̃ũ, fɔ̃́ nkudɑɑkù. \q1 \v 3 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu: \q1 Bɛ̀ di fìtɛ́ kɛ í cɔutɛ́ tiyeti, \q1 kɛ̀ kù yóó di dontɛ́ kɛ bɑ́ɑ́ yietí. \q1 \v 4 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie yíɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N nìtìbɛ̀ do kɔ̀tɛ Esibiti kɛ bo nkɑrimu, \q1 kɛ̀ dɛ̀ nɛ́ mboní kɛ̀ Asidii kɔbɛ mbɛ̀ fɛ̃́ũnko dɛtetìrɛ̀. \q1 \v 5 Di mmɔ̀nnì n nɛ́ bo yĩ́mɛ? \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ndi bekɛmu. \q1 Bɛ̀ mɛ mpĩ̀ḿmɛ̀ n nìtìbɛ̀ dɛtetìrɛ̀ kɛ kònnɛ̀, \q1 dɛ kó bɛnitidɔnnibɛ̀ buɔ̀ nsiyíi nsi, \q1 kɛ n sɑ̃́ɑ̃́, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 \v 6 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n tu n nìtìbɛ̀ yóó bɑntɛ́mu n tú wè, \q1 dɛ yiè bɛ̀ bo bɑntɛ́ míì bɛ̀ nɑ̀ɑ́nnɛ̀mɛ̀, \q1 n tùɔ̀kɛnímu. \s1 Bɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀ Kuyie nkó mɛdɛɛtímɛ̀ kpɛ́í \q1 \v 7 Kɑ̀ɑ yɑ̀ wèè nɑ́ɑntɛní tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì \q1 yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ dɛ̀ ɔ̃ ndɑ nɑɑtimu. \q1 Wèè nɑ̀ɑ́ ndiwɛ̀ì kó tinɑ́ɑǹtì, \q1 mɛdɛɛtímɛ̀ kpɛti kɛ nɑ́ɑ́ nSiyɔ̃ɔ̃ kɔbɛ kɛ tú: \q1 Kuyie ndi tũ nkù kuù tu okpɑ̀ɑ̀tì. \q1 \v 8 Kéntɛ́ bɛ̀ɛ̀ bɑɑ̀ ɑ ɛì, \q1 bɛ̀ pĩɛ̃kùmu bɛ̀ ìúmu nɛ̀ diwɛ̀ì, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ yɑ̀mɛ̀ nɛ̀ bɛ nuɔ nti Yiɛ̀ nKuyie nwɛ̃tinímɛ̀ Siyɔ̃ɔ̃ ɛì. \q1 \v 9 Díndi Sedisɑdɛmmu dobontì kɔbɛ uunɛ̀ kɛ́ii, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie mbɑ́ntɛ̀mu ku nìtìbɛ̀, \q1 kù dontɛ́mu Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ. \q1 \v 10 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyòutɛmu ku nɔ̀ùtɛ̀ \q1 kɛ bo bɛnkɛ yɛbotɛ̀ yɛmɔu kù dòmmɛ̀ pɑ́í pɑ́í, \q1 titentì timɔu kɔbɛ yóó yɑ̀mu Kuyie nti tũ nkù dɛɛrímɛ̀. \s1 Kuyie ntumɛ̀ ku kɔbɛɛ yɛ̀ Bɑbidɔnni \q1 \v 11 Yɛ̀nnɛ̀! Yɛ̀nnɛ̀! Ítɛ́nɛ̀ Bɑbidɔnni, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ tɔ mí nKuyie n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kuɔ́ nɛntì, \q1 di bɑ́ɑ́ kɑ́ɑ́kɛ́ dɛ̀mɑrɛ̀ dɛ̀ɛ̀ sĩ̀, dí nyɛtì kɛ wenni. \q1 \v 12 Bɑ́ nyɛtìnɛ̀ kɛ dɛití, \q1 di bɑ́ nyɛtì kɛ cooti, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n nimu di ììkɛ̀, \q1 mí nKuyie ndíndi Isidɑyɛɛribɛ di tũ nkù m bomu di fɔ̃nkúò. \s1 Kuyie nkóo tɔ̃ntì fɛ̃̀ṹtɛ́mɛ̀ \q1 \v 13 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Ntɛ n kóo tɔ̃ntì ò yó ndɛ́úkúmu, \q1 kòo yetìrìi feitɛ́, \q1 kòò bɑɑtɛ́ ò yó ntú onitidiɛwè nwe. \q1 \v 14 Kusṹkù do ò yɑ̀u kɛ̀ bɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duòmu \q1 kɛ yɛ̃́ o ììkɛ̀ do cɑ̀kɛmɛ̀ kɛ tɛ̃́nkɛ í ndò nkɛnitikɔkɛ, \q1 o kɔ̃̀ntì tɛ̃́nkɛ do í dò ntinitikpɛti. \q1 \v 15 Yɛbotɛ̀ yóó ò yɑ̀mu kɛ̀ dɛ̀ɛ yɛ̀ di, \q1 bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bo pi bɛ nɔ o kpɛ́í, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ yɑ̀mɛ̀ bɛ̀ í bɛ̀ bɛnkɛ tì diyiè mɑrì \q1 kɛ kèè bɛ̀ í kèè tì diyiè mɑrì. \c 53 \q1 \v 1 N Yiɛ̀ nKuyie, we nyie nhɑ nɑ́ɑǹtì ti nɑ́ɑ́ ntì? \q1 We mbɑntɛ́ ɑ wɛ̃rímú ɑ bɛnkɛ mù? \q1 \v 2 Ò yɛ̀nní ditepɑ̀nnì kɔ̃mɛ mmɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nyììkɛ̀, \q1 ditepɑ̀nnì ɔ̃ɔ̃ yɛ̀mɛ̀ kɛtenkperíkɛ̀. \q1 O dòmmɛ̀ do í cɑ̃́ɑ̃́ nkɛ miɛti \q1 kɛ do nhɑ ò yɑ̀ kɛ́nwúó \q1 o kɔ̃̀ntì do í cɑ̃́ɑ̃́nnɛ̀ bɛtɔbɛ̀ kpɛti. \q1 \v 3 Ò do tú bɛ̀ senkɛ̀rì wè nwe kóò yetɛ, \q1 kòo fɛ̃́ṹtɛ́ kɛ́mɑntɛ́nɛ̀ kuyonku, \q1 kɛ́dontɛnɛ̀ onìtì bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yɑ̀ wè kɛ́kɑ̃ɑ̃́ nkɛyììkɛ̀. \q1 Ti do ò sènkɛ̀rìmu kɛ í ndɑkɛ o kpɛti. \b \q1 \v 4 Ò nɛ́ do tɔ tíì kó mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀, \q1 ò do cɔutɛ́ tíì kó tikɔ̃ǹyonkuti, \q1 kɛ̀ tínti yɛ̀mmɛ̀ nɛ́ ndò Kuyie nkuù ò potɛ́, \q1 koò potɛ́ kɛ̀ bo ò dií nyifɛi. \q1 \v 5 Kɛ yɛ̃́ bɑ! Kɛ̀ ti kó mɛyɛi mmɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ ò kɔ̀ùtɛ, \q1 ti kó mɛcɑɑ̀rìmɛ̀ kó tiyɛ̃ĩti nti ò tɔmɛ̀ kɛ̀ tì ò yɔ̃̀ntɛ, \q1 weè cɔutɛ́ tiyɛ̃ĩti kɛ̀ ti pɛ̀tɛ́ diwɛ̀ì, \q1 bɛ̀ we nkɔ̀ùtɛ kɛ̀ ti miɛtɛ́. \q1 \v 6 Ti do ɑ̃́ɑ̃ntɛmu timɔu tipìètì kɔ̃mɛ, \q1 bɑ́ wè kòo tũ nhò dɔ́ kùù cɛ, \q1 kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nhò tou timɔu kó mɛyɛi. \b \q1 \v 7 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ò fɛ̃́ũ nkòo yie nkɛ́kɛ̃́kùnnɛ omɑ́ɑ̀, \q1 bɑ́ ò í ɑ̀ɑtɛ o nùù, \q1 ò do dònnɛ̀ fɛpìèfɛ̀ bɛ̀ kɔ̀rinɛ̀ fɛ̀ nfɛ mukɔ̀ù, \q1 bɛ̀ kɛ̃ĩ fɛ̀ɛ̀ cìtì, \q1 kɛ ncĩ́ɛ̃́kɛ́ ò í ɑ̀ɑtɛ o nùù. \q1 \v 8 Bɛ̀ ò pĩ̀ḿmu kóò bekɛ́nɛ̀ kóò kùɔ, \q1 o kó kutɔ̃nkù kɔbɛ òmɔù í ndɑkɛ o kpɛti, \q1 òmɔù í mbékú mùù te kɛ̀ bɛ̀ ò dɛ̀itɛ kutenkù. \q1 O botí kɔbɛ kó mɛyɛi nkó tiyɛ̃ĩti nti bɛ̀ ò puotímɛ̀. \q1 \v 9 Koò wɛ̃nnɛ́nɛ̀ bɛnitikɔ̀ùbɛ̀ kɛ kũnnɛ́, \q1 kòo fɔ̃ti wɛ̃nnɛ̀ tikpɑ̀tì yɛmbɛ̀, \q1 bɑ́ ò í mɛ ncɑ̀ɑ̀rɛ̀mɛ̀ mùmɑmù, \q1 ò mɛ nyí nɑ̀kɛ́ tìmɑtì tìì tu siyɑ́ɑ̀bìsí. \q1 \v 10 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù do ò tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ bo ò tou mmɛfɛ̃́ṹtímɛ̀, \q1 kòò duɔ́ nho fòmmu kɛ̀ bɛ̀ ò kùɔ, \q1 kòò ũtɛ́ bɛnìtìbɛ̀ yɛi, \q1 ò yóó mɔɔtɛmu o yɑɑ̀bí kòo fòmmu sɔɔtɛ́ kɛ́mɔntɛ, \q1 nɛ̀ weè borɛ̀ ndɛ Kuyie nyóó dɔɔ̀mɛ̀ kù dɔ́mɛ̀. \b \q1 \v 11 O fɛ̃́ṹtímɛ̀ kó difɔ̃nkúò bɛnìtìbɛ̀ bo ò yĩ̀ɛ̃́tɛ́ kɛ̀ dɛ̀ɛ ò duɔ́ \q1 ndiwɛ̀ì kɛ̀ mɛborimɛɛ ò nɑrikɛ, \q1 Kuyie nkóo tɔ̃ntì sɑ̀ɑ̀wè bo nte kɛ̀ kùu wéntɛ́ bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ wetí, \q1 weè yóó tɔ bɛ yɛi. \q1 \v 12 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ kù yóó ò wɛ̃nnɛ́nɛ̀ bɛdiɛbɛ̀ \q1 nɛ̀ bɛkperíbɛ̀ bɛ̀ bo wɛ̃nnɛ́ kɛ́totí bɛ ɛí dɛ̀. \q1 Kɛ yɛ̃́ ò duɔ́mmɛ̀ o mɑ́ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ ò kùɔ, \q1 koò wɛ̃nnɛ́nɛ̀ bɛnitiyɛibɛ. \q1 Bɑ́ nɛ̀ ò mɛ ntɔmɛ̀ kusṹkù kó mɛyɛi \q1 nkɛ dɛɛtɛ́ bɛnitikɔ̀ùbɛ̀. \c 54 \s1 Kuyie nyóó wɛ̃tɛ kɛ́tɑunnɛ̀mɛ̀ kumɑ́ɑ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɛ́ bɛ̀ duɔ́ ndiwɛ̀ì \q1 \v 1 Sedisɑdɛmmu ɛì, fɔ̃́ ntɛhɑ̃ũntɛ, \q1 fɔ̃́ nwèè í pɛí, ńyɑ̃nku nɛ̀ diwɛ̀ì, \q1 tiitɛ́ tɛyíìtɛ̀, fɔ̃́ nwèè í pɛitɛ́, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ yetɛ wèè nitipòkù kó ibí yóó sṹṹnnɛ̀mɛ̀ \q1 wèè ye nho kpɛyi. \q1 \v 2 Pɛ̃kùnnɛ ɑ yɑ̀ɑ̀tì kó kutouku yóó cónnɛ́ dɛ̀, \q1 pĩntɛ ɑ touku kó tiyɑ̀ɑ̀tì kɛ́pɛ̃kùnnɛ, \q1 tuutɛ́ iwɛ̃ĩ kɛ bɑ́ nyĩɛ̃̀kù, \q1 bɑɑkɛ́ ibɑɑkɛ́ mɛsɑ̀ɑ̀. \q1 \v 3 A nìtìbɛ̀ yóó sṹṹmmu kɛ́píɛ ntipíìtì timɔu \q1 kɛ́fietɛ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dɑ tɔ́kɛ́nɛ̀, \q1 ɑ nìtìbɛ̀ bo wɛ̃tɛ kɛ́píɛ nyɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ do dɔúnko. \q1 \v 4 A bɑ́ nyĩɛ̃̀kù ɑ í yóó di ifɛi, \q1 dɛ̀ bɑ́ɑ́ dɑ di kɛ yɛ̃́ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó ndɑ sɑ̃́ɑ̃́mmɛ̀, \q1 ɑ yóó yɛ̃̀mmu ɑ do di ìì fɛi ɑ sɑpɑ̀ntì mɔ̀nnì, \q1 ɑ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dentɛní bɛ̀ do dɑ sɑ̃́ɑ̃́ nyɛ̀ɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀mmɛ̀ ɑ tú dìì mɔ̀nnì okúpokù. \q1 \v 5 Kɛ yɛ̃́ wèè dɑ dɔ̀ɔ̀ weè tumɛ̀ ɑ dɔù weè yetìrì tu Mpɑkɛdɑɑ, \q1 weè dò mpɑ́í pɑ́í kɛ te Isidɑyɛɛribɛ weè tu ɑ donti, \q1 weè yètìrì tu Kuyie nkùù te kɛtenkɛ̀. \q1 \v 6 Sedisɑdɛmmu! A dònnɛ̀ onitipòkù bɛ̀ yetɛ wè nwe, \q1 kòò bo mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ, \q1 kɛ̀ Kuyie ndɑ yu, kuù bɛ́i nkɛ tú: \q1 M bo yĩ́mɛ kɛ́dootóo m pokù n tɑ̃ɑ̃tɛ́ wè, \q1 n kpɑɑ́ cɛ̃ntí dìì mɔ̀nnì? \q1 \v 7 N do dɑ dootóomu dimɔ̀nnì sɑ́m̀pɔ́rì miɛkɛ, \q1 kɛ̀ mɛsémmɛ̀ m pĩ mmɛdiɛ̀, kɛ̀ n dɔ́ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ dɑ túótɛ́ \q1 \v 8 M miɛkɛ kɛɛ̀ do dɑ yɛ̀ mɛdiɛ̀ bɑ́ n tɛ̃́nkɛ í ndɔ́ kɛ́ ndɑ wúó dimɔ̀nnì sɑ́m̀pɔ́rì miɛkɛ. \q1 N nɛ́ mɛ ndɑ dɔ́mɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ í mɔkɛ kumɑ̀nku, \q1 dɛɛ̀ te kɛ̀ mɛsémmɛ̀ wɛ̃̀tɛ kɛ m pĩ nnɛ̀ fɔ̃́, \q1 mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie nhɑ donti míì mɛ n yɛ̃. \b \q1 \v 9 N do pɑ̀rìkɛ̀ mɛ̀ɛ̀ botí Nowee kó dimɔ̀nnì kɛ dɔ̀: \q1 N tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ diɛfɛ̀ kuɔ bɛnìtìbɛ̀, \q1 mɛm̀mɛ m pɑ̀rìkɛ̀mɛ̀ kɛ tú: \q1 M miɛkɛ tɛ̃́nkɛ í yóó dɑ yɛ̀ kɛ̀ n dɑ kpɑnnɛ̀. \q1 \v 10 Bɑ́ kɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ bo totɛ yɛ córɛ̀, bɑ́ kɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ bo sɑ̃ntɛ̀. \q1 N dɑ dɔ́ mɛ̀ɛ̀ dɔ́kùmɛ̀ bɑ́ɑ́ ceetɛ, diwɛ̀ì kó mɛtɑummɛ̀ \q1 n dɑ dɔ̀ɔ̀nɛ̀mɛ̀ mɛ̀ í yóó ceetɛ, \q1 mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie nkùù dɑ kuɔ́ mmɛsémmɛ̀, \q1 míì bɛ́i. \s1 Kuyie nyóó wɛ̃tɛ kɛ́mɑɑ́mɛ̀ Sedisɑdɛmmu \q1 \v 11 Áú Sedisɑdɛmmu ɛì! A kpɛrɛ dò mmɛsémmɛ̀ mmɛ, \q1 mɛniɛ mmɛɛ̀ píɛ nhɑ ɛì kɛ dɑ kuòtì \q1 òmɔù mɛ nyí bo wèè bo dɑ bɑ́ntɛ̀. \q1 N yóó wɛ̃tɛ kɛ dɑ mɑɑ́mu nɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ yɛbotí yɛbotí, \q1 kɛ dɑ pṹṹtɛ́nɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ \q1 yɛ̀ɛ̀ dò nyɛwɛtɛ̀. \q1 \v 12 M bo mɑɑ́ ɑ dèrɛ̀ nɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dò nfɛtònfɛ̀, \q1 kɛ́mɑɑ́ ɑ bòrɛ̀ nɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dò ndoii \q1 kɛ́dɑri ɑ duotí nɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀. \q1 \v 13 A bí imɔu bo nɑɑ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó bɛtũ̀mbɛ̀ \q1 kɛ̀ bɛ wɛ̀ì ndɛu mɛdiɛ̀. \q1 \v 14 Dɛ mɔ̀nnì kɑ̀ɑ nfííkú timɔ́mmɔnti miɛkɛ, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndɑ fɛ̃́ũnko, \q1 kufɔ̃wɑɑ́ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ ndɑ tɔ́kɛ́nɛ̀. \q1 \v 15 Bɑ́ kɛ̀ bɛ̀ bo dɑ do mudoò dɛ̀ í yó mbonní m borɛ̀, \q1 kɛ̀ wèè dɑ dèkɛ weè doti. \q1 \v 16 Míì dɔ̀ɔ̀ omɑ́ɑ́tì kòò fuutí timɑ́dɔutì, \q1 kɛ mɑ́ɑ́tí kukpɑ̀rìnɛnkù ò dɔ́mɛ̀, \q1 m mɛ n nɛ́ dɔ̀ɔ̀mu ocɑɑ̀rìwè wèè bo kù cɑ̀kɛ. \q1 \v 17 Tikpɑ̀rìnɛntì bɛ̀ mɑ̀ɑ́tí tì ɑ kpɛ́í ntì bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ dɑ́ dɔɔ̀ dɛ̀mɑrɛ̀, \q1 kòò mɔù dɑ yu tibeéntì \q1 dɛɛ̀ ò kɔɔrɛ kɔɔrɛ ò bɑ́ɑ́ yɑ̀ ò dɑ yu mùù kpɛ́í, \q1 n duɔ́ ndɛ̀ndɛ n kó bɛtɔ̃mbɛ̀, m bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ dò m bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀mmɛ. \q1 Mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \c 55 \s1 Bɛ̀ í do mmɛdɛɛtímɛ̀ \q1 \v 1 Áú! Díndi sinɛ́yɛ̃ĩ bo bɛ̀ kɔtɛnɛ̀ní mɛniɛ mborɛ̀, \q1 bɑ́ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í mɔkɛ idíítí kɔtɛnɛ̀ní, \q1 kɔtɛnɛ̀ní kɛ́cɔutɛ́ kɛ́di, \q1 kɔtɛnɛ̀ní kɛ́cɔutɛ́ mɛnɑɑ̀ nnɛ̀ mɛnɑɑmiɛ̀ \q1 bɑ́ kɛ̀ di í mɔkɛ idíítí, \q1 di í yóó yietí dɛ̀mɑrɛ̀. \q1 \v 2 Bɑ nkpɛ́í nte kɛ̀ di bo ndennìnko di díítí di yóó di dɛ̀ kɛ̀ í nsɑ̀nnɛ̀ dɛ kpɛ́í? \q1 Bɑ nkpɛ́í, kɛ̀ di ɔù dɛ̀ɛ̀ í diɛ̀ ndɛ kpɛ́í? \q1 Keènɛ̀ n kpɛti kɛ di dɛsɑ̀ɑ̀rɛ̀, \q1 mɛkùɔ̀ nkpɛrɛ bo ntú di kó mudiì. \q1 \v 3 Kéntɛ́nɛ̀ n kpɛti kɛ́kɔtɛní m borɛ̀, \q1 keènɛ̀ n kpɛti kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ dí ńfòù. \b \q1 Kɛ̀ n dí dɔɔ̀nɛ̀ mɛtɑummɛ̀ mɛ̀ɛ̀ yó mbo sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 kɛ dí dɔɔ̀ n do yɛ̃ n yó ndɔɔri mɛ̀ɛ̀ sɑ̀ɑ̀ nDɑfiti \q1 \v 4 N do we ntɑ̃ɑ̃tɛ́ kòò bo nnɑ́ɑ́nnɛ̀ ibotí n kpɛ́í, \q1 n do we ndɔ̀ɔ̀ okpɑ̀ɑ̀tì kòo mbɑkɛ́ ibotí. \q1 \v 5 Díndi Isidɑyɛɛri di níí bo yú bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ ibotí tɛì kɔbɛ, \q1 ibotí tɛì ìì í di yɛ̃́ ì bo ncokùní di borɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n kpɛ́í, \q1 mí nwèè dò mpɑ́í pɑ́í kɛ di te díndi Isidɑyɛɛribɛ kɛ di dɛ́úkùnko. \s1 Kuyie nkó dinùù í duò kɛtenkɛ̀ \q1 \v 6 Wɑmmúnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkù kpɑɑ́ feí dìì mɔ̀nnì. \q1 Yúnɛ̀ ku kɛ̀ kù kpɑɑ́ tɔ́kɛ́. \q1 \v 7 Onitiyɛiwee yóu kucɛ ò tũ̀ nkù, \q1 kɛ̀ mɛyɛi ndɔɔ̀rìwèe yóu mɛyɛ̀mmɛ̀ yɛimɛ \q1 kɛ́wɛ̃tɛní ti Yiɛ̀ nKuyie mborɛ̀, \q1 kɛ̀ kùu ò cĩ̀ɛ̃́, Kuyie nti tũ nkù sémmɛ̀ dɛumu kɛ̀ ku cĩ́ɛ̃nko. \b \q1 \v 8 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Di kó iyɛǹtotí cɑ̃́ɑ̃́mmu kɛ̀ n kpɛyi cɑ̃́ɑ̃́, \q1 di kó icɛ cɑ̃́ɑ̃́mmu kɛ̀ n kpɛyi cɑ̃́ɑ̃́. \q1 \v 9 Tiwɛtì yòutɛnɛ̀mɛ̀ kɛtenkɛ̀ \q1 n kó icɛ mɛ nyòutɛnɛ̀ di kpɛyi \q1 n kó iyɛǹtotí mɛ mpɛ̃ɛ̃tɛ́ di kpɛyi. \b \q1 \v 10 Fɛtɑɑfɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í ncùtɛ́ní nɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ kɛ kpɛ́ntɛ́ kɛ́dekɛ kɛ í nyɔɔrɛ kɛtenkɛ̀, \q1 kɛ̀ tidiitì nɛ̀ titieti kɛ̀ dɛ̀ɛ yɛ̀, \q1 kɛ́pɛitɛ́ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ pɛ́tɛ́ kɛ́buɔtí kɛ́pɛ́tɛ́ kɛ́di. \q1 \v 11 N nɑ́ɑǹtì kpɛrɛ mɛ ndò, ntì ɔ̃ɔ̃ í nwɛ̃̀tɛní m borɛ̀ kɛ í pĩ mmutɔ̃mmú, \q1 kɛ í dɔ̀ɔ̀ n dɔ́ tì, kɛ̀ í dɔ̀ɔ̀ n tì dènnɔɔ kɛ yɛ̃ ntìi pĩ́ mmù. \b \q1 \v 12 Di yɛtìmu Bɑbidɔnni nɛ̀ diwɛ̀ì, \q1 di kũntimu di ciɛ nɛ̀ diwɛ̀ì, \q1 yɛtɑ̃rɛ̀ nɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ kɛ̀ dɛ̀ bo nyíú, \q1 kɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ kó titieti ti tipíɛ̀tì. \q1 \v 13 Dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ sìpɛ̀rɛ́sì dɛ̀ bo yɛ̀ di tenkɛ̀ tipotì do borɛ̀. \q1 Kɛ̀ bɛ̀ tu tìì tieti míírì kufɔ̃ɔ̃ku kpɛti, \q1 kɛ tìì yɛ̀ mumɛsɑtɔ̃timù do borɛ̀. \q1 Dɛ̀ bo ntú ti Yiɛ̀ nKuyie nkó disɑ̃nni, \q1 kɛ̀ dɛ kó mɛcɑnnimɛ̀ mbo sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ bɑ́ɑ́ dɛitɛ. \c 56 \s1 Kuyie nyoo cɔutɛ́mɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu \q1 \v 1 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Ndɔɔrinɛ̀ dɛ̀ɛ̀ sìɛ́, \q1 ntũnnɛ̀ n kuɔ́ n yóó di dɛɛtɛ́mu bɑ̀mbɑ̀ \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ yɑ̀ n dɔɔrimɛ̀ m bɛ́i ntì, \q1 \v 2 Dɛ̀ nnɑɑti onìtì wèè bo ndɔɔri m bɛ́i ntì \q1 kɛ́nfííkú ti miɛkɛ, kɛ́ndɑkɛ tɛom̀pùtɛ̀ kó diyiè kpɛ́í \q1 kɛ bɑ́ɑ́ dì sɑ̃ũ, \q1 kɛ́mɛntɛ́nɛ̀ omɑ́ɑ̀ mɛyɛi mmɛmɔu. \b \q1 \v 3 Wèè í tú Sifu kòò n tɑunnɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie \q1 ò bɑ́ɑ́ yĩ́ n yóó ò cɑ̃̀ńnɛ́nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ. \q1 Bɛ̀ fɔ̃̀ntɛ wè koò pĩ̀ńnɛ́ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú \q1 ò bɑ́ɑ́ yĩ́ ò dònnɛ̀ mutie mùù kpeí. \q1 \v 4 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: \q1 Kɛ̀ dɛ yiɛ̀ ntũ ntɛom̀pùtɛ̀ kó ikuɔ́ \q1 kɛ dɔɔri ì yɛ̃ mmù \q1 kòò dɔ̀ɔ̀ri n yɛ̃ n kɔbɛ ndɔɔrimɛ̀. \q1 \v 5 Dɛ yiɛ̀ m bo soó mmɛfíè n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ \q1 kɛ́wɑ̃ri o yètìrì mɛ miɛkɛ, dɛɛ̀ wenni o kpɛ́í kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ \q1 initidɑbí nɛ̀ initipobí. \q1 Dɛ yiɛ̀ nyètìrì bo mbo sɑ̃́ɑ̃̀, m bɑ́ɑ́ dì ũtɛ́. \q1 \v 6 Bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ kɛ̀ bɛ̀ n tɑunnɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, \q1 kɛ pĩ́ n tɔ̃mmú, kɛ n dɛ́úkùnko, \q1 kɛ n dɔ́, kɛ tú n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ kɛ tũ ntɛom̀pùtɛ̀ kó ikuɔ́, \q1 kɛ í ì sɑ̃ũ, \q1 kɛ dɔɔri n yɛ̃ n kɔbɛ ndɔɔrimɛ̀, \q1 \v 7 Dɛ yɛmbɛ̀ m bo bɛ̀ kɔ̀tɛnɛ̀ n tɑ̃sɑ̀ɑ̀rì ĩ́nkɛ̀ kɛ́duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ nyɑ̃nkunɛ̀ diwɛ̀ì, \q1 n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mubɑ́ɑmmu kpɛtɛ miɛkɛ, \q1 kɛ́cɔutɛ́ bɛ wũɔ̃ bɛ̀ n feu ì kɛ tùɔ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ yó n yumɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ tú mubɑ́ɑmmu kpɛtɛ \q1 yɛbotɛ̀ yɛmɔu yó mbɑ́ɑ́ ndɛ̀. \b \q1 \v 8 Yɛbotɛ̀ yɛmɔu yóó tíínnímu bɛtɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ bɛ borɛ̀, \q1 n yóó yíɛ́ kɛ́tíímmu bɛtɔbɛ̀. \q1 Kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ n tìí mbɛ̀ kɛ dèè. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀mɛ̀ bɛnìùbɛ̀ yɛibɛ \q1 \v 9 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Díndi tikpɑsĩ̀ntì kɔtɛnɛ̀ní kɛ́di \q1 Titúútì kó dɛsĩ̀nnɛ̀ kɔtɛnɛ̀ní kɛ́di dibɑnni. \b \q1 \v 10 Bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ tu tiyũ̀ɔ̃̀ntì nti bɛmɔu, \q1 bɛ̀ í yɑu dɛ̀mɑrɛ̀ bɛ̀ tu yɛmɔwũ̀ɔ̃̀ nyɛ \q1 yɛ̀ɛ̀ í nɔ nkɛ óú, bɛ̀ nɔnnɛ̀ mudɔmmú mmu kɛ dɔ́ inuɔ. \q1 Bɛ̀ í iiti bɛ dúɔ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 11 Bɛ̀ nɔnnɛ̀ mudiì mmu simɔɔ́ kɔ̃mɛ, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í ndi kɛ́nsɑ̀nnɛ̀. \q1 Bɛɛ̀ nu nnɛ́ bɑɑ Isidɑyɛɛribɛ, bɛ̀ í yɛ̃́ dɛ̀mɑrɛ̀, \q1 Bɑ́ wè kòò wɑnti mucɔ̃́ntimu. \q1 \v 12 Kɛ nɑ́ɑ́ mbɛ tɔbɛ̀ kɛ tú kɔtɛnɛ̀ní kɛ̀ ti yɑ̃̀ mɛnɑɑ̀ \q1 kɛ́muɔ́ mmɛnɑɑ̀ nkperímɛ̀, nɛ̀ nɑnkoo mɛ̀ í yóó deè, \q1 mɛ̀ í sénní ti yó nyɔ̃mmu. \c 57 \q1 \v 1 Bɛ̀ɛ̀ wetí bɛɛ̀ kɔ̃ mbɑ́ òmɔù í dɑkɛ, \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ mɔ́mmɔmbɛ duò kɛ̀ bɛ̀ bùútóo, \q1 bɛsɑ̀ɑ̀bɛ̀ kɔ̃ mbɑ́ òmɔù í dɑkɛ. \q1 \v 2 Bɛ̀ tɑtimu diwɛ̀ì miɛkɛ, \q1 bɛ̀ɛ̀ tũ timɔ́mmɔnti bɛ̀ yóó duɔ́mu kɛ́om̀pɛ̀. \s1 Kuyie nkpɑ̀nnɛ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ feu yɛbɔkɛ̀ \q1 \v 3 Díndi onitipòkù wèè nɑ̀ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì o kó ibí kɔtɛnɛ̀ní diɛ̀, \q1 díndi fɛyɑnfɛ̀ fɛ̀ɛ̀ n yóu kɛ tũntì tũntì yɛbɔkɛ̀. \q1 \v 4 Wennì nwe di dɑúmɛ̀? \q1 We nkpɛ́í nkɛ di entímɛ̀? \q1 Di pɛ́rímúnɛ̀ we inɔ́ndiɛ? \q1 Di mɛ̀nkɛ tú itookperí yɛmbɛ̀ mbɛɑ̀? \q1 Siyɑ́ɑ̀bìsí yɛmbɛ̀ kó fɛyɑnfɑ̀ɑ̀? \q1 \v 5 Díndi bɛ̀ɛ̀ dɔunɛ̀ ditɔbɛ̀ dɛtie diɛrɛ̀ yɔ, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ kɑ̀tì dɛbɔɔtie nkó mɛdɛ́ɛ̀, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ feu ibí tidúótì miɛkɛ, \q1 díndi bɛ̀ɛ̀ feu ibí titɑ̃dèntì miɛkɛ. \b \q1 \v 6 Kɛ tóú ikó nkó yɛtɑ̃́ɑnniyɛ, kɛ dɔɔri yɛbɔkɛ̀, \q1 kɛ yɛ̀ cou mɛnɑɑ̀ kɛ yɛ̀ pɑ̃ɑ̃ ntidiitì kó yɛpɑ̃rɛ̀, \q1 dɛndɛ bo n nɑrikɑɑ̀? \q1 \v 7 Ditɑ̃diɛrì ĩ́nkɛ̀ nkɛ di wɑɑ̀mmɛ̀ di dúɔ̀ kɛ dɔunɛ̀ ditɔbɛ̀, \q1 kɛ dɛ ndekù kɛ feu iwũɔ̃. \q1 \v 8 Kɛ nuu ndi bɔkɛ̀ di bòrɛ̀ kɛ diri yɛtɛyɛ̀ di ɑ́nnùduotí, \q1 kɛ m bùtínnɛ́ kɛ dɛì di yɑ̀ɑ̀tì kɛ dekù kɛ pɛ̃kùnko di dúɔ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ di dɔunɛ̀ kɛ pɛ́u mucɔ̃́ntimu, kɛ̀ di dɔ́ bɛ̀ ndi dɔunɛ̀ \q1 kɛ̀ di yɑu bɛ fɛi. \b \q1 \v 9 Kɛ tɔu mɛkùɔ̀ mpɛ́u kɛ kɔ̀tɛnɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì diɛwè \f + \fr 57:9 \fr*\fk okpɑ̀ɑ̀tì diɛwè: \fk*\ft Bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nwèè kpɛ́í ndiɛ mbo nɑ kɛ́ntú dibɔɔ̀ diɛrì bɛ̀ tu dì Mɔdɔki nɛ̀ Ebedeebɛ kó tinɑ́ɑǹtì diyètìrì dimɑ́ɑ̀ ndi kɛ nɛ́ cɑ̃́ɑ̃́ mmuyúù.\ft*\f* borɛ̀, \q1 kɛ kpèé mɛkùɔ̀ nfɔ̃ɔ̃mɛ kɛ toú mbɛnìtìbɛ̀ kɛ bɛ̀ tɔ̃nnɛ̀ dɛdɛ́tirɛ̀, \q1 kɛ bɛ̀ tɑnnɛ́ kudɔnkù. \q1 \v 10 Di tũ̀nnɛ dɛ kó icɛ kɛ ɔ̀u di mɛ nyí bɑntɛ́ dɛ̀ tumɛ̀ dɛtetìrɛ̀, \q1 kɛ kpɑɑ́ mɔkɛ muwɛ̃rímú, bɑ́ di í ɔ̀u. \b \q1 \v 11 Di do yĩɛ̃kù we? Di do yɔ̀tɛ we kɛ́nɑ́kɛ́ siyɑ́ɑ̀bìsí, \q1 bɑ́ di tɛ̃́nkɛ í dèntɛní n kpɛ́í, bɑ́ di í dɑ̀ɑ̀tɛ n kpɛ́í? \q1 N do nyuo nwe, n cĩ́ɛ̃́kɛ́ kɛ̀ dɛ̀ mɔ̀ntɛmu dɛɛ̀ te kɛ̀ di í n dé. \q1 \v 12 Di yɛ̀mmɛ̀ dò ndi í cɑ̀kɛmu, kɛ̀ n nɛ́ yóó di dɑɑ́, \q1 nkɛ̀ di tɔ̃mmú nɑɑ́ dɛtetìrɛ̀. \q1 \v 13 Di bo kuɔ́ ndìì mɔ̀nnì, \q1 di bɔkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ di murí yɛ̀ bo di dɛɛtɑ́ɑ̀? \q1 Kuyɑɑkù kuù yóó yɛ̀ nɛinɛ̀ yɛmɔu, \q1 m bo yɛ̀ fùùtɛ muyɑɑ́, \q1 bɛ̀ɛ̀ n duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀ bɛɛ̀ yóó tiekɛ dihɛì, \q1 bɛɛ̀ yóó kɑri n tɑ̃sɑ̀ɑ̀rì. \s1 Kuyie nyóó bɑ́ntɛ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu ku kɔbɛ \q1 \v 14 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Ɛnnɛnɛ̀ kucɛ, tũntɛnɛ̀ ku, \q1 dɛitɛnɛ̀ mɛbétímɛ̀ mɛmɔu n nìtìbɛ̀ kó kucɛ miɛkɛ. \q1 \v 15 Ntɛ Kuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ kɛ bo sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 kùù yètìrì tu kpɑ mɛyɛi nhò tu mù: \q1 N kɑ̀rì bo kɛĩ́nkɛ̀ nkɛ kɛ̀ n dò mpɑ́í pɑ́í, \q1 kɛ nɛ́ bonɛ̀ wèè bo mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ, \q1 kòo yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀ m mɛ̀ cɑ́tìnnɛ, \q1 kɛ nɑ́ríkùnnɛ wèè bo mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ miɛkɛ o kɔ̃mɛ. \q1 \v 16 N yí yó nhɑ̃ kɛ di sɛ́í, m miɛkɛ í yó nhɑ̃ kɛ di cɔ́ú, \q1 kɛ̀ dɛ̀ í dò mmɛmmɛ yɛnitiwɛ̃rɛ̀ bo kú, bɛmbɛ n dɔ̀ɔ̀ bɛ̀. \q1 \v 17 Isidɑyɛɛribɛ kó mɛyetímɛ̀ mɛɛ̀ do te \q1 kɛ̀ m miɛkɛɛ bɛ̀ yɛ̀ dimɔ̀nnì sɑ́m̀pɔ́rì miɛkɛ, \q1 kɛ̀ m bɛ̀ potɛ́ kɛ́ bɛ̀ bùtínnɛ́ \q1 kɛ̀ bɛ̀ mɛ mbɑɑ ncĩ́ɛ̃́kɛ́ kɛ́kpénkùnnɛ bɛ to, \q1 kɛ́ntũ bɛ̀ dɔ́ ìì cɛ. \q1 \v 18 M bɑntɛ́mu bɛ cɛ imɔu, \q1 n nɛ́ yóó bɛ̀ miɛkùnnɛmu, kɛ́ mbɛ̀ ni, \q1 n yóó bɛ̀ bɑ́ntɛ̀mu bɛmbɛ nɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ wɛ̃ ndidɑbònnì, \q1 \v 19 kɛ́ bɛ̀ duɔ́ nyɛnɔ̀ bɛ̀ bo nni nsɑ̃ntínɛ̀ yɛ̀, \q1 bɛ̀ɛ̀ bo mɛdɛ́timɛ̀ nɛ̀ mɛtɔ́ɔ́mmɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ pɛ́tɛ́ mɛdɛɛtímɛ̀. \q1 N yóó di miɛkùnnɛmu mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \b \q1 \v 20 Bɛnitiyɛibɛ biɛ dònnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì dòmmɛ̀ mmɛ, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í nyĩ só dimɔ̀nnì mɑrì, \q1 yɛnɛ́fĩ̀nfĩ̀rɛ̀ ɔ̃ nyiitimu kɛ kónnì, \q1 kɛ uutoo tiyontì dɛ̀ɛ̀ tu dɛsĩ̀nnɛ̀. \q1 \v 21 Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́immu kɛ tú: \q1 diwɛ̀ì í mbo bɛnitiyɛibɛ kpɛ́í. \c 58 \s1 Mɛnùboúmmɛ̀ Kuyie ndɔ́ mɛ̀ \q1 \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Pĩɛ̃kɛ́! Kɑ̀ɑ tɑmmɛ̀ɛ yɛ̀ ditɑ̃tɛheù kɔ̃mɛ, \q1 kɑ̀ɑ nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ bɛ yɛi, \q1 bɛmbɛ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí bɛ cɑɑ̀rìmɛ̀. \b \q1 \v 2 Yɛwe yɛmɔu bɛ̀ n wɑɑ̀mmu kɛ dɔ́ kɛ́yĩ́ɛ̃́tɛ́ n kó icɛ, \q1 kɛ dò mbɛ̀ nu ndɔ́ kɛ́dɔɔ̀ dɛ̀ɛ̀ sìɛ́, \q1 kɛ dɔɔri kɛ do mbɛ̀ yó ntũ n kuɔ́ mí nKuyie, \q1 kɛ m békú ikuɔ́ ìì wenni, \q1 kɛ dɔ́ nní mbɛ̀ bonɛ̀. \q1 \v 3 Kɛ m békú kɛ tú: Ti bou bɑ nkpɛ́í dinùù, \q1 kɑ̀ɑ í dɑkɛ ti kpɛ́í? \q1 Ti fɛ̃́ũnko bɑ nkpɛ́í ntimɑ́ɑ̀ bɑ́ ɑ í ti wúó. \q1 Kɛ̀ m bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: \q1 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ boú ndinùù kɛ nɛ́ ntũnni bɛ kpɛti nti, \q1 kɛ fɛ̃́ũnko bɛ kó bɛtɔ̃mbɛ̀. \q1 \v 4 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ boú yɛnɔ̀ kɛ́mpiètì nɛ̀ bɛtɔbɛ̀ mbɛ kɛ kpɑ nkɛ dukù bɛtɔbɛ̀, \q1 bɛ̀ í dɔɔri mɛnùboúmmɛ̀ n dɔ́mɛ̀. \q1 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í mboú dinùù dɛ̀ bo yiénnɛ̀mɛ̀ kɛ̀ n cɔutɛ́ bɛ bɑ́ɑmmìi. \q1 \v 5 Mí nKuyie n dɔ́ mɛɛ̀ nùboúmmɛ̀ botɑ́ɑ̀? \q1 A bo fɛ̃́ũmmɛ̀ ɑ kɔ̃̀ntì kɛ́kɔ́nnɛ́ dipènnì kɔ̃mɑɑ̀? \q1 Kɛ dɑ́ɑ́tí kufɔ̀ɔ̀tɔ̃̀nkù kɛ́pũ mmutɑ́pɛínɑɑ̀? \q1 Bɛ̀ dɛ ntú mɛnùboúmmɛ̀ mí mbɛ Yiɛ̀ nKuyie ndɔ́mɑ̀ɑ̀? \q1 \v 6 Mí nKuyie ndɔ́ mɛ̀ɛ̀ nùboúmmɛ̀ di mɛ̀ yɛ̃́mu mɛɛ̀ tu: \q1 Di miɛkɛ bɑ́ mpɛ́ì bɛnìtìbɛ̀, \q1 di toutɛ́ yɛtuɔ cɛ̃́ɛ̃́yɛ̀ bɛ̀ tɔ yɛ̀, \q1 kɛ́dɛɛtɛ́ bɛ̀ fɛ̃́ũnko bɛ̀, kɛ́ bɛ̀ toutɛ́ bɛ tuɔ yɛmɔu, \q1 \v 7 kɛ́totɛ́nɛ̀ ɑ diì dikònnì bo wè \q1 kɛ́dɛ́ɛ́ nhɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kpɑ bɛ̀ bo díɛ́kɛ́ dɛ̀. \q1 Kòo nìtì bo o tetìrì ɑ ò dɑ̀tínnɛ́ tiyɑ̀ɑ̀tì \q1 kɛ bɑ́ mbúútóo ɑ nititɔù kpɛ́í. \b \q1 \v 8 Kɑ̀ɑ dɔ̀ɔ̀ri mɛmmɛ dɛ̀ bo ndɑ wenni diwennɛ́cɑ̀nnì kɔ̃mɛ, \q1 ɑ mɔnnɛ bɑ́ɑ́ ɔɔtɛ dɛ̀ bo miɛtɛ́mɛ̀ \q1 kɛ̀ mɛdɛɛtímɛ̀ ḿbo ɑ yɛtì dìì bòrì, \q1 mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n kó tikpetì ndɑ bɑɑ. \q1 \v 9 Kɛ̀ nsɑ̀ kɑ̀ɑ yóu ɑ bo nfɛ̃́ũnkomɛ̀ bɛnìtìbɛ̀, \q1 kɛ bɛ̀ fietì inɔ́mbí, ɑ níí bo n yú mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n yie, \q1 kɑ̀ɑ n kuɔ́nnɛ̀ n keè kɛ́kɔtɛní. \q1 \v 10 Kɛ̀ nsɑ̀ kɑ̀ɑ totírínɛ̀ ɑ kó mudiì dikònnì bo wè, \q1 kɛ̀ wèè kpɑ mudiì ɑ ò pɑ̃ kòo di. \q1 Dɛ mɔ̀nnì ɑ bo ndò mmɛnɑ́ɑ̀ dibiìnnì miɛkɛ, \q1 kɛ̀ dibiìnnì nɑɑ́nko dɛ̀ ɔ̃ ndòmmɛ̀ diyiè còḿmú dìì mɔ̀nnì yɛyɔ. \q1 \v 11 Kɑ̀ɑ Yiɛ̀ nKuyie nní ntú ɑ kóo cɛ̃nti, \q1 bɑ́ kɑ̀ɑ bo dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kpɛri ɑ bɑ́ɑ́ mɔ́ntɛ́ mudiì, \q1 kù bo nduɔ̀ nhɑ tùoti muwɛ̃rímú \q1 kɑ̀ɑ mbitírí kupɑku bɛ̀ yɔ́ɔ̀rì kù kɔ̃mɛ, \q1 kùù bo kupúú mɛniɛ nyí kũũ dɛ̀. \q1 \v 12 Fɔ̃́ɔ̃̀ yóó fíí dimɔ̀nnì kó tidobontì, \q1 kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́pṹṹtɛ́ yɛhɛkɛ̀ do borɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì kɛ duó, \q1 kɛ̀ bɛ̀ dɑ yú kɛ dɔ̀ wèè ĩĩti iyiɛ, \q1 wèè tũ̀nni icɛ ìì bo nte kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́kɑri dihɛì. \s1 Kuyie ndɔ́ tɛom̀pùtɛ̀ ndòmmɛ̀ \q1 \v 13 Kɛ̀ di níí yóu mutɔ̃mmú tɛom̀pùtɛ̀ yiè, \q1 kɛ yóu di bo túótɛ́mɛ̀ n kó diyiè tu dì, \q1 kɛ́ntũnninɛ̀ di kpɛti. \q1 Kɛ̀ di wúó n kó diyiè, diyiè disɑ̀ɑ̀rì \q1 kɛ̀ di wúó ndɛ kó diyiè kɛ̀ di cɑ̃̀ɑ̃́ nkɛ dɛu. \q1 Kɛ̀ di dì dɛ̀úkùnko kɛ í dì tòú kɛ kɔrìnɛ̀ di kó icɛ, \q1 kɛ̀ di í dì tòú kɛ tũnninɛ̀ di kpɛti kɛ̀ di í nɑ́ɑ́ nsɔ̃́ntíkɛ kó tinɑ́ɑǹtì, \q1 \v 14 Dɛ mɔ̀nnì míì yó ntú ɑ kó diwɛ̀ì kɛ́ ndɑ tɔ, \q1 kɛ dɑ dee ndihɛì dɛiitírɛ̀ kɑ̀ɑ bɑɑtɛ́, \q1 kɛ́mbo dihɛì n do duɔ́ ndì ɑ yɑ̀ɑ̀rì Sɑkɔbu, \q1 kɛ̀ nni ndɑ piú, \q1 mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \c 59 \s1 Kuperí kùù bo tínti nɛ̀ Kuyie nti cuokɛ̀ \q1 \v 1 Kéntɛ́nɛ̀! Di Yiɛ̀ nKuyie nnɔ̀ùtɛ̀ í kũpúrì, \q1 kɛ do nkù bo yĩɛ̃kɛ kù bo di dɛɛtɛ́mɛ̀, \q1 kù mɛ nyí ɔ̃̀ kɛ bo yĩɛ̃kɛ kù bo keèmɛ̀ di bɑ́ɑmmìi. \q1 \v 2 Di kó mɛyɛi mmɛɛ̀ nɑɑ́ nkuperí díndi nɛ̀ ku di cuokɛ̀, \q1 di cɑɑ̀rìmɛ̀ mɛɛ̀ te kɛ̀ kù di bùtínnɛ́. \q1 Kù í nɑ kɛ bo di kéntɛ́. \q1 \v 3 Kɛ yɛ̃́ di nɔu siì mùɔ̀timɛ̀ mɛnitiyĩ̀ĩ̀, \q1 kɛ̀ di nɔ́mbí kɔù, \q1 kɛ̀ di nɔnnɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí, \q1 kɛ̀ di nɔ́ndiɛ́ ndɔ́ tinɑ́ɑnyɛiti. \b \q1 \v 4 Di yu ditɔbɛ̀ tìì beéntì í tú tisɑ̀ɑ̀tì, \q1 òmɔù í bekùnɛ̀ otɔù timɔ́mmɔnti, \q1 di pĩ́ ntì tu tibɛ́ntì nti, tì í mɔkɛ tì co kɛ̀. \q1 Di ɔ̃ɔ̃ púó mmɛyɛi mmɛ kɛ̀ mɛ̀ɛ pɛitɛ́ mɛcɑɑ̀rìmɛ̀. \q1 \v 5 Di ukú yɛ̀ɛ̀ yiè ntu yɛdɑutiyiè nyɛ, \q1 kɛ̀ wèè mɑɑ́ ndi dɔú nyɛ̀ɛ̀ yiè nhò kúmu, \q1 kɑ̀ɑ wɛ̀ɛ́tɛ́ dìmɑ́ɑ̀ kutɑ̃mɔ̀nkù kuù yɛ̀nní. \q1 Di duɔ̀kù tìì yɑ̀ɑ̀tì í cɑ̃́ɑ̃́nnɛ̀ tinɑ́tì. \q1 \v 6 Di duɔ̀kù tìì yɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ í tì dɑɑti. \q1 Di yɑ̀ɑ̀tì í tú tìì dɑɑti. \q1 Di tɔ̃mmú tú mɛyɛi nkɔ̃mu mmu. \q1 Mudɔnnɛtɔ̃mmú mmu di pĩ́mmɛ̀ \q1 \v 7 Kɛ̀ di nɑɑ̀cɛ̀i keri mɛyɛi nkó icɛ mɑ́ɑ̀, \q1 kɛ̀ di ɔ̃ ndɔ́ mɛcɑ̃ɑ̃ nkɛ bo kuɔ bɛ̀ɛ̀ í cɑ̀ɑ̀rɛ̀ mùmɑmù. \q1 Kɛ̀ di toti mɛyɛi nkó iyɛntotí mɑ́ɑ̀, \q1 kɛ̀ di pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛ̀ dɛ̀ dɔúnkomu, \q1 kɛ nɑɑ́ ntidobontì. \q1 \v 8 Di í yɛ̃́ diwɛ̀ì kó kucɛ, \q1 di keri ìì cɛ í dò nsɛi, \q1 di tũ nyicɛ kɔ́nkɔ́ntíyì nyi. \q1 Wèè tũ ndɛ kó kucɛ ò bɑ́ɑ́ yɑ̀ diwɛ̀ì. \s1 Kuyie nkɔbɛ bɑntɛ́mɛ̀ bɛ yetímɛ̀ \q1 \v 9 Dɛɛ̀ te kɛ̀ Kuyie nhɔɔtí kù bo ti dɛɛtɛ́nɛ̀mɛ̀ ti dootitɔbɛ̀, \q1 dɛɛ̀ te kɛ̀ kù í cɑ̃rikɛ kɛ bo ti dɛɛtɛ́, \q1 kɛ̀ ti bɑɑ kuwenniku bo yɛ̀nnímɛ̀ kɛ̀ dibiìnnì mɑ́ɑ̀ nɛ́ bo. \q1 Kɛ̀ ti dɔ́ kuwenniku bo míítɛ́mɛ̀ bɑ́ kù í míí, \q1 kɛ̀ ti bo dibiìnnì miɛkɛ. \q1 \v 10 Kɛ ɑ̃́ɑ̃ntɛ kuyũ̀ɔ̃̀nkù ɔ̃ nhɑ̃́ɑ̃́mmɛ̀ kuduotí borɛ̀, \q1 kɛ firì bɛ̀ɛ̀ nuɔ nyí wúó mbɛ kɔ̃mɛ, \q1 kɛ bétírí kuyie ncuokɛ̀ kɛ duò kɛ dò ndɛ̀ tu kɛyènkɛ̀, \q1 kɛ̀ ti kɔ̃̀ntì nɑɑti kɛ̀ ti nɛ́ do mbɛcíríbɛ̀. \q1 \v 11 Kɛ̀ ti kuɔ̀ mmukpɑsĩ̀mmù kɔ̃mɛ, \q1 kɛ kuɔ̀ yɛkpɛtìnɔ́nkperɛ tɛ̃mɛ̀, bɑ́ ti í om̀pu, \q1 kɛ kémmú Kuyie mbo ti pɑtɛmɛ̀, \q1 kɛ̀ dɛ̀ dò nyúóó, \q1 kɛ̀ ti bɑɑ mɛdɛɛtímɛ̀ bɑ́ mɛ̀ í tuɔ̀kùní. \b \q1 \v 12 Kuyie nti cɑɑ̀rìmɛ̀ mɛɛ̀ sũ̀ṹ nhɑ ììkɛ̀, \q1 ti yɛi mmɛɛ̀ nɑ̀kɛ́ ti kpɛ́í, \q1 ti yɛi mbo ti yɔ ĩ́nkɛ̀ nkɛ, \q1 ti bɑntɛ́mu ti cɑɑ̀rìmɛ̀. \q1 \v 13 Ti í yie nhɑ kpɛti, ti dɑ soutɛ́mu, \q1 ti dɑ bùtínnɛ́mu, fɔ̃́ nKuyie nkùù ti te. \q1 Ti yɛ̀mmɛ̀ dɔ́ tì tu: Ti bo nfɛ̃́ũnkomɛ̀ bɛtɔbɛ̀, \q1 nɛ̀ ti bo yetɛmɛ̀ ɑ kpɛti. \q1 Ti yɛǹtotí ìì bo ti yɛ̀mmɛ̀ ì tu siyɑ́ɑ̀bìsí nsi. \q1 \v 14 Ti yóumu ti bo mbekùmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ wenni, \q1 ti tɛ̃́nkɛ í dɔɔri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́, \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kɑ̀ri dɛ̀ bɛ̀ bɑ́ nnɑ́ɑ́ ntimɔ́mmɔnti. \q1 Bɛnitimɔ́mmɔmbɛ í bo. \q1 \v 15 Òmɔù tɛ̃́nkɛ í nɑ́ɑ́ ntimɔ́mmɔnti, \q1 Wèè dɔ́ kɛ́mpĩ́ ntimɔ́mmɔnti bɛ̀ ɔ̃ nfekù weè kpɛrɛ sɑ̃́ɑ̃̀. \s1 Kuyie nteémmɛ̀ ku kɔbɛ \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyɑ̀mu timɔ́mmɔnti í kpɑɑ́mɛ̀, \q1 kù mɛ nyí dɛ̀ pɛ́nsìrì. \q1 \v 16 Kɛ̀ kù nsɔ̃́ nhòmɔù í buɔ̀ tìmɑtì kɛ̀ dɛ̀ɛ kù di, \q1 kù yɑ̀mɛ̀ òmɔù í bɔtimɛ̀ bɛsénnìbɛ̀ kpɛti, \q1 kɛ̀ kùu youtɛ ku nɔ̀ùtɛ̀ kɛ bo bɛ̀ dɛɛtɛ́, \q1 kɛ̀ kù wetímɛ̀ mɛɛ̀ nte kɛ̀ kùu nɑ, \q1 \v 17 Kɛ̀ ku wetímɛ̀ nkù dɑ̀ɑ́tí \q1 kɛ dò ndimɑ́tìyɑɑ̀bòrì dìì pì dicĩ̀ncĩ̀nnì, \q1 kɛ̀ kù òkɛ́ dipìì dìì tu mɛdɛɛtímɛ̀, \q1 kɛ̀ ku yɑɑ̀bòrì kù dɑ̀ɑ́tí dì tu mɛpɛitimɛ̀, \q1 kɛ̀ ku kó kuyɑɑ̀dɑ́ndɑ́tínkù tu diyɑntidùɔ̀, \q1 kù kpɑ̀nnɛ̀ dì ku kɔbɛ kpɛ́í. \q1 \v 18 Kù bo yietí bɑ́ wè o tɔ̃mmú dòmmɛ̀, \q1 ku dootitɔbɛ̀ bo yɑ̀ ku miɛkɛ dòmmɛ̀, \q1 ku dootitɔbɛ̀ bo cɔutɛ́ ku yɛ̃ĩti, \q1 bɛ̀ɛ̀ bo mɛdɛ́timɛ̀ bɛ̀ í yóó mɔ́ntɛ́ bɛ kó tiyeti. \q1 \v 19 Dɛ mɔ̀nnì diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ bo yɔtɛ ti Yiɛ̀ nKuyie. \q1 Kɛ̀ dì yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛɛ yɑ̀ ku kpetì, \q1 bɛ dootitɔbɛ̀ yó nkéríní kɛ dò mmɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ tɑmɛ̀ mmɛ kukó nnɛ̀ muwɛ̃rímú, \q1 kɛ̀ Kuyie nYɑɑ́ mbɛ̀ bɛ̀ti kɛ́fũũ. \q1 \v 20 Odɛɛtíwè kèrínímu Siyɔ̃ɔ̃ tɑ̃rì, \q1 kɛ bo dɛɛtɛ́ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí ìì bo yóu i yɛi. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \b \p \v 21 Dɛ yɛmbɛ̀ kpɛ́í m bɛ́immu kɛ tú m bɛ̀ tɑunnɛ̀mu, kɛ̀ n kó muyɑɑ́ mbo bɛ ĩ́nkɛ̀ kɛ túótɛ́ yíe nnɛ̀ bɛ̀ bo mbomɛ̀, m bɛ̀ duɔ́mmu n nɑ́ɑǹtì kɛ̀ tì yó mbo bɛ nɔ̀ miɛkɛ nɛ̀ bɛ yɑɑ̀bío, nɛ̀ bɛ yɑɑ̀bí kó iyɑɑ̀bío sɑ̃́ɑ̃̀. \c 60 \s1 Sedisɑdɛmmu ɛì yóó wɛ̃tɛ kɛ́mɑɑ́mɛ̀ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkpetì mbo di miɛkɛ \q1 \v 1 Sedisɑdɛmmu ɛì, ítɛ́ kɛ́cómmú kɛ́miɛtɛ́, \q1 dɛ̀ tùɔ̀kɛmu ɑ bo míítɛ́ dɛ̀ ɑ wenniku, \q1 Kuyie nkó tikpetì bomu ɑ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 2 Dibiìnnì diì dɑ̀tínnɛ́ kutenkù dɛ̀ urikɛmu bɛnìtìbɛ̀, \q1 kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɛ́ dɑ mìítɛ́ ku kó kuwenniku, \q1 kɛ dɑ bɛnkɛ ku kó tikpetì bomɛ̀ ɑ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 3 Yɛbotɛ̀ bo ntũ nhɑ kó kuwenniku, \q1 kɛ̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ wùó nhɑ wennɛ́cɑ̀nnì kó mɛnɑ́ɑ̀ kɛ́ ndɑ tũ. \b \q1 \v 4 Sedisɑdɛmmu wénní ɑ ɛì fitímɛ̀, ɑ bí ìtɛ́nímu tipíìtì timɔu, \q1 kɛ tìí nkɛ kũntiní ɑ borɛ̀. \q1 A dɑpɑ̀mbɛ̀ ìtɛ́nímu dɛdɛ́tirɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ uukuní ɑ sɑpɑ̀mbɛ̀ kɛ kpɛ̃nnìnkoní ɑ borɛ̀. \q1 \v 5 A yóó dɛ̀ yɑ̀ kɛ̀ diwɛ̀ì diì dɑ pĩ́ nkɛ̀ kuyɛǹnɑɑtí dɑ kuɔ, \q1 kɛ yɛ̃́ tikpɑ̀tì tìì bo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì tì kɔ̀rinímɛ̀ ɑ borɛ̀ \q1 kutenkù kó tikpɑ̀tì yó ndɔkuní kɛ cuuti ɑ borɛ̀ ndɛ, \q1 \v 6 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ nyiitinɛ̀ní yòyóbɛ̀ titɔ̃ntì titɔ̃ntì, \q1 Mɑndiyɑ̃ɑ̃ kó kutempɛ̃ nkɔbɛ nɛ̀ Ɛfɑ kɔku kɔbɛ nɛ̀ Sɑbɑɑ kó kutempɛ̃ nkumɔu kɔbɛ \q1 kɛ̀ bɛ̀ nkɔrìní kɛ tɔuní mɛsɔɔ nnɛ̀ tihúúntì \q1 kɛ pĩɛ̃kù kɛ sɑ̃ntí ti Yiɛ̀ nKuyie. \q1 \v 7 Kedɑɑ ɛì kó iwũɔ̃ imɔu yóó tíímmu ɑ borɛ̀. \q1 A yóó tiekɛmu Nɛbɑyɔti ɛì kó yɛpedɑkɛ̀ kɛ̀ di n yɛ̀ nni nfeu, \q1 mí nKuyie n wũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀ dipɑ̃nnì ndi dìì kó kufɔ̃ɔ̃ku n nɑɑti. \q1 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ n kpetì bo tɛ̀ yètìrì ndɛu. \b \q1 \v 8 Ɔ̃̀mbɛ mbɛ bɛ̀ɛ̀ pùtì kɛ do nyɛwɛtɛ̀? \q1 Ɔ̃̀mbɛ mbɛ kɛ putìní yɛkpɛtìnɔ́nkperɛ ɔ̃ mputìmɛ̀ kɛ kũnti yɛ weńnì? \q1 \v 9 Yɛhɛkɛ̀ dɛ́tiyɛ̀ kɔbɛ buɔ́ mí nwe, \q1 Tɑdisisi ɛì kóo bɑ̀tóòbɛ̀ bɛɛ̀ yó ntú bɛketibɛ̀ kɛ́kpɛ̃nnɛ́ní, \q1 ɑ bí nɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì mɛsɔɔ bɛ̀ bo dɛ́úkunnɛmɛ̀ \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n yètìrì, \q1 mí nwèè dò mpɑ́íí, kɛ di te díndi Isidɑyɛɛribɛ kɛ di dɛ́úkùnko. \b \q1 \v 10 Bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ bɛɛ̀ yóó mɑɑ́ fɔ̃́ nSedisɑdɛmmu ɛì kó iduotí, \q1 kɛ̀ bɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ mpĩ nhɑ tɔ̃mmú. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 M miɛkɛ kɛɛ̀ do di yɛ̀ kɛ̀ n di potɛ́, \q1 nɛ̀ n sɑ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í n yóó di kuɔ́mmu mmɛsémmɛ̀. \q1 \v 11 A ɛì kó yɛbòrɛ̀ yó nfeíomu sɑ̃́ɑ̃̀ kuyie nnɛ̀ kɛyènkɛ̀, \q1 bɑ́ yɛ̀ bɑ́ɑ́ kpetínnɛ́ kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ yɛbotɛ̀ ntɔuní yɛ kpɑ̀tì ɑ miɛkɛ \q1 kɛ̀ yɛ kpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nkɔrìní ɑ ɛì. \b \p \v 12 Yɛbotɛ̀ nɛ̀ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛ̀ɛ̀ bo yetɛ yɛ̀ bo mpĩ́mmɛ̀ ɑ tɔ̃mmú yɛ̀ í yó nkpɑɑ́ bɛ̀ bo yɛ̀ kùɔ pɑ́íí. \b \q1 \v 13 Dɛ mɔ̀nnì Dimɑɑ tùúkú kó tikpɑ̀tì timɔu, \q1 idɛí bɛ̀ tu ì sìpɛ́rɛ́sì nɛ̀ bɛ̀ tu ì pinni nɛ̀ bɛ̀ tu ì bisi, \q1 kɛ̀ dɛ̀ɛ kɔtɛní kɛ́ntú n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó tisɑ̃tì, \q1 kɛ̀ n dɛ́úkùnnɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ m bo tɛ̀ yètìrì. \q1 \v 14 A dootitɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do dɑ fɛ̃́ũnko \q1 bɛ bí kɔrinímu kɛ bo sĩ́nnɛ́ ɑ ììkɛ̀. \q1 Bɛ̀ɛ̀ do dɑ senku bɛmɔu bɛ̀ yóó dɑ bɔ́útɛ́mu, \q1 bɛ̀ bo ndɑ yu kɛ tú ti Yiɛ̀ nKuyie nkó dihɛì Siyɔ̃ɔ̃, \q1 Kuyie nkùù dò pɑ́íí kɛ te Isidɑyɛɛribɛ ku ɛì. \b \q1 \v 15 Bɛ̀ do dɑ dootóomu kɛ́ ndɑ níí, \q1 bɑ́ òmɔù í mpɛ̃nkù ɑ borɛ̀. \q1 N nɛ́ yóó duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ ndɑ pɔtìnɛ̀mu sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 bɛnìtìbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ bo ndɑ nɑɑtinɛ̀ nɛ̀ bɛ yɑɑ̀bío sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 \v 16 Dɛ mɔ̀nnì fɔ̃́ɔ̃̀ yóó di yɛbotɛ̀ mɔ̀kɛ dɛ̀ \q1 kɛ́sũɔ̃tɛ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, \q1 kɛ́bɑntɛ́ kɛ dò mmí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie míì tu ɑ dɛɛtíwè \q1 kɛ́bɑntɛ́ kɛ dò mmí nKuyie Sɑkɔbu do tũ nkù \q1 n kpeńnìmu kɛ̀ míì dɑ dontɛ́. \b \q1 \v 17 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ ndɑ tɔuo disɔɔwũɔ̃̀ kó difɔ̃̀tìrì mɛsɔɔ \q1 timɑ́tì kó difɔ̃̀tìrì timɑ́tì pɛ́ítì, \q1 idɛí kó difɔ̃̀tìrì disɔɔwũɔ̃̀, \q1 yɛtɑ̃́rɛ̀ kó difɔ̃̀tìrì timɑ́tì. \q1 \v 18 A ɛì miɛkɛ òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ nfɛ̃́ũnko otɔù, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ pɔntɛ otɔù kòo ɛì nɑɑ́ ntidobontì kɛ́dɔúnko, \q1 ɑ tenkɛ̀ kɛmɔu duɔ́mɛ̀. \q1 A ɛì kó iduotí yètìrì bo ntú mɛdɛɛtímɛ̀, \q1 kɛ̀ di bòrɛ̀ kpɛyɛ ntú mí nKuyie nkó disɑ̃nni. \q1 \v 19 Diyiè kó mɛnɑ́ɑ̀ mmɛɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó ndɑ mí nkuyie mmɔ̀nnì, \q1 otɑ̃̀nkù weè mɛ nyí yóó ndɑ duɔ̀ nkuwenniku kɛyènkɛ̀. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù yó ntú ɑ kó mɛnɑ́ɑ̀ sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ́ntú ɑ kó tisɑ̃tì. \q1 \v 20 Yɛkúdɑbùò ntɛ̃́nkɛ bɑ́ nkpɑɑ́ ɑ ɛì miɛkɛ. \q1 Mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie míì yó ntú ɑ kó mɛnɑ́ɑ̀ nsɑ̃́ɑ̃̀, \q1 mɛ̀ í yóó deè diyiè dèumɛ̀ yoo otɑ̃̀nkù kɔ̃mmɛ̀. \b \q1 \v 21 Kɛ̀ bɛnitisɑ̀ɑ̀bɛ̀ bɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ ḿbo ɑ ɛì kɛ̀ bɛɛ̀ ndi bɑkɛ́ sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 dihɛì n dɔ̀ɔ̀ dì. \q1 Bɛ̀ bo nkótírí titieti n fìíkú tì dɛboorɛ ti kɔ̃mɛ \q1 kɛ́ndɛ́úkùnko n yètìrì. \q1 \v 22 A nìtìbɛ̀ miɛkɛ wèè kó kunɑɑ̀mùnkù kɛ̃ńnì \q1 kuù yó mbo sikɔu sikɔu \q1 wèè kó kuwuɔ nyí tú kùmɑkù kɛ̀ kù ntú kuwuɔ nkperíkù, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n yóó dɛ̀ dɔ̀ɔ̀mu mɛcɑ̃ɑ̃ ndɛ mɔ̀nnì bo tuɔkɛ dìì mɔ̀nnì. \c 61 \s1 Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ wè koò tɔ̃nnɛ̀ ku nɑ́ɑǹtì \q1 \v 1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkó muyɑɑ́ mmuù bo ny ĩ́nkɛ̀, \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nni ncòúmmu mɛkùɔ̀ kɛ n tɔ̃, \q1 kɛ̀ m bo nɑ́kɛ́ tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì bɛsénnìbɛ̀, \q1 kɛ́duɔ́ ndiwɛ̀ì bɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀, \q1 kɛ́kpetɛ́ tikpetíntì, \q1 kɛ́pítɛ́ iwɛ̃ĩ tidɑɑtì, \q1 \v 2 kɛ́nɑ́kɛ́ bɛnìtìbɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀ mbenni tùɔ̀kɛnímɛ̀, \q1 kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó kpɑ nti kpɑ̀nnì, \q1 kɛ́bɑ́ntɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ. \q1 \v 3 Siyɔ̃ɔ̃ kɔbɛ kuɔ̀mmu kɛ̀ m mɛ nyóó bɛ̀ bɑ́ntɛ̀, \q1 bɛ̀ pũ mbɛ yɔ nyɛ mutɑ́pɛí, \q1 kɛ̀ m mɛ nyóó bɛ̀ ìńnɛ́ iyítòòdɑ́, \q1 bɛ̀ kɔmmú yɛkúdɑbùò nyɛ \q1 kɛ̀ m mɛ nyóó bɛ̀ wɑɑrɛ mɛkɔ̀fɔ̃ɔ̃mɛ, \q1 kɛ́ bɛ̀ dɑ̀tɛ́ tiyɔ̃́ɔ̃́tì kó tiyɑ̀ɑ̀tì, \q1 kɛ́ bɛ̀ dɑ̀tínnɛ́ tibɑnyɑ̀ɑ̀tì, \q1 kɛ̀ bɛ̀ mbɛ̀ yu kɛ tú: \q1 Dɛtediɛrɛ̀ mɛwetímmɛ̀ kpɛrɛ, \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nfìí ndɛ̀ kɛ bo dɛ́úkùnnɛ̀ ku yètìrì. \q1 \v 4 Bɛɛ̀ yóó wɛ̃tɛ kɛ́íi nyɛdobuò ndimɔ̀nnì kpɛyɛ, \q1 kɛ́mɑɑ́ sicɛ̃́ĩ sìì pùɔ̀ nnɛ̀ dimɔ̀nnì, \q1 kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́íi nyɛhɛkɛ̀ kótɛ̀, \q1 kɛ́kũtɛ́ yɛdobonkótɛ̀. \b \q1 \v 5 Bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ bo ndi cɛ̃mmù di wũɔ̃, \q1 bɛkpɑ́kpɑ̀rìbɛ̀ bo ndi kuuti di pɑɑ \q1 nnɛ̀ dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ fínyĩ̀ dɛ kó dɛpɑɑ. \q1 \v 6 Díndi biɛ bɛ̀ bo ndi yu kɛ tú: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuɔ́ nìùbɛ̀, \q1 bɛ̀ bo ndi tú ti Yiɛ̀ nKuyie nkùù ti te ku kó bɛtɔ̃mbɛ̀, \q1 di bo di yɛbotɛ̀ kó tikpɑ̀tì, \q1 kɛ́nsɑ̃rì bɛ kó tisɑ̃tì. \b \q1 \v 7 Dɛ yiè ifɛi tɛ̃́nkɛ í yó ndi bo, \q1 di yóó pɛ́tɛ́ ticuuti nti kucɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀, \q1 kɛ́mbo diwɛ̀ì miɛkɛ sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 \v 8 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n dɔ́ timɔ́mmɔnti nti, \q1 n yí dɔ́ dɛ̀ɛ̀ wɛ̃̀nnìnko kɛ sɔrì, \q1 n yóó bɛ̀ yietímu weti bɛ yeti, \q1 kɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛtɑummɛ̀ mɛ̀ɛ̀ yó mbo sɑ̃́ɑ̃̀. \b \q1 \v 9 Kɛ̀ bɛ̀ɛ yĩ́ɛ̃́tɛ́ bɛ yɑɑ̀bí ibotí imɔu miɛkɛ, \q1 kɛ́yĩ́ɛ̃́tɛ́ bɛ kó fɛyɑnfɛ̀ iwuɔ ntɛì miɛkɛ, \q1 kɛ́bɑntɛ́ kɛ dò mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie n di dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \s1 Disɑ̃nni kó fɛyɛ̀nfɛ̀. \q1 \v 10 N yɛ̀mmɛ̀ nɑɑtinɛ̀mu ti Yiɛ̀ nKuyie \q1 kɛ̀ ǹ yɑ̃nku kɛ̀ diwɛ̀ì n kùɔ Kuyie nkùù n te ku kpɛ́í \q1 kù n dɑ̀tínnɛ́mɛ̀ mɛdɛɛtímɛ̀ kó diyɑɑ̀bòrì. \q1 Kù n dɑ̀tínnɛ́mɛ̀ mɛwetímmɛ̀ kó diyɑɑ̀bòrì, \q1 wèè tòú o pokù ò ɔ̃ɔ̃ sɑ̃rimɛ̀ kɛ́íri fɛítòòdɑ́fɛ̀, \q1 kɛ̀ n dò nyikuɔ́ nìùtì, kɛ dò nhosɑpɑ̀ɑ̀ nhɔ̃ɔ̃ pɑmmɛ̀ kɛ́nkɔri o dɔù, \q1 \v 11 Kɛtenkɛ̀ ɔ̃ɔ̃ dennɛní mɛ̀ɛ̀ botí bɛ̀ buɔtí dɛ̀, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yɔɔrɛ ikũmbí kɛ̀ ìi yɛ̀mɛ̀ \q1 ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó dennɛní mɛɛ̀ botí mɛdɛɛtímɛ̀, \q1 kɛ̀ yɛbotɛ̀ yɛmɔu mɛ̀ yɑ̀ kɛ́ kù sɑ̃ntɛ. \c 62 \s1 Sedisɑdɛmmu yóó wɛ̃tɛ kɛ́tũntɛmɛ̀ \q1 \v 1 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N dɔ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nSiyɔ̃ɔ̃ dɛɛ̀ te kɛ̀ n yí yó ndò nyúó, \q1 n dɔ́mu Sedisɑdɛmmu dɛɛ̀ te kɛ̀ n yí nɑ kɛ bo ndò nsó, \q1 n yó mmɛ nhɔ̃ kɛ kémmúnɛ̀ \q1 mɛwetímmɛ̀ kó kuwenniku bo míítɛ́mɛ̀, \q1 diwennɛ́cɑ̀nnì kɔ̃mɛ, \q1 mɛdɛɛtímɛ̀ kó kuwenniku bo míítɛ́mɛ̀ dihɑ̃ɑ̃tĩnni tɛ̃mɛ̀. \q1 \v 2 Kɛ̀ yɛbotɛ̀ yɛmɔu yɑ̀ ɑ wetímɛ̀, \q1 bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛmɔu bo yɑ̀ ɑ kpetì, \q1 kɛ dɑ yu diyètìpɑ̀nnì ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó dɑ keutɛ́ dì. \q1 \v 3 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni ndɑ pikú ku nɔ̀ùtɛ̀ dikotipìì kɔ̃mɛ, \q1 kɛ́ ndɑ ceú dikpɑ̀ɑ̀tìpìì tɛ̃mɛ̀. \q1 \v 4 Bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndɑ yu kɛ tú dihɛì bɛ̀ dootóo dì. \q1 Bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nyu ɑ tenkɛ̀ kɛ tú kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ dɔúnko, \q1 bɛ̀ bo ndɑ yu kɛ tú mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie n cɑ̀ɑ̀, \q1 bɛ̀ bo ndɑ yu kɛ tú m pokù \q1 kɛ yɛ̃́ mí nKuyie n yɛ̀mmɛ̀ dɑ nɑɑtinɛ̀mɛ̀, \q1 kɑ̀ɑ tenkɛ̀ n ye. \q1 \v 5 Odɑpɑ̀ɑ̀ nhɔ̃ɔ̃ túótɛ́mɛ̀ osɑpɑ̀ɑ̀ nkɛ́puokɛ, \q1 mɛɛ̀ botí nku ɑ nìtìbɛ̀ yóó dɑ yenkɛmɛ̀ \q1 diwɛ̀ì ɔ̃ mbomɛ̀ odɑpɑ̀ɑ̀ nho pocɛ̃nnì kpɛ́í, \q1 Kuyie nyɛ̀mmɛ̀ yó ndɑ nɑɑtinɛ̀ mɛɛ̀ botí. \b \q1 \v 6 Sedisɑdɛmmu n cònnɛ́ bɛbɑ̀rìbɛ̀ mbɛ ɑ duotí, \q1 bɛ̀ í dò nkɛ́cĩ́ɛ̃́kɛ́ kɛyènkɛ̀ nɛ̀ kuyie. \q1 Díndi bɛbɑ̀rìbɛ̀, \q1 bɛ̀ɛ̀ dɔ́ ti Yiɛ̀ nKuyie mbo dentɛnímɛ̀ Sedisɑdɛmmu kpɛ́í, \q1 di í dò nkɛ́sɑkìi, n nɑ́ɑ́nnɛ̀ o kpɛ́í. \q1 \v 7 Di bɑ́ɑ́ pɑ̃ Kuyie mmɛfíè, \q1 kɛ́nkémmúnɛ̀ kù bo wɛ̃tɛ kɛ́tũntɛmɛ̀ Sedisɑdɛmmu \q1 kòo nɑɑ́ nkutenkù kumɔu yó nsɑ̃ntí wè. \b \q1 \v 8 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyòutɛmu ku nɔ̀ùtɛ̀ kɛ potɛ́ kɛtenkɛ̀, \q1 kɛ bɛ́i nkɛ pɑ̀rìkɛ̀ kɛ yĩ: \q1 Fɔ̃́ nSedisɑdɛmmu ɑ dootitɔbɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yóó di ɑ diitì, \q1 bɛkpɑ́kpɑ̀rìbɛ̀ kó ibí bɑ́ɑ́ yɑ̃̀ ɑ nɑɑ̀ mpɑ̀mmɛ̀ ɑ fɛ̃̀ṹtɛ́ kɛ pɛ̀tɛ́ mɛ̀. \q1 \v 9 Bɛ̀ɛ̀ kùútí tidiitì bɛɛ̀ yó ntì yo \q1 nkɛ dɛ́úkùnko mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n yètìrì, \q1 bɛ̀ɛ̀ tɔ̃ũ fínyĩ̀ bɛ kɛ dɔɔri mɛnɑɑ̀ \q1 mbɛɛ̀ yó mmɛ̀ yɔ̃̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù miɛkɛ. \q1 \v 10 Díndi Sedisɑdɛmmu kɔbɛ yɛ̀nnɛ̀, \q1 píennɛ̀ kucɛ bɛ̀ɛ̀ kũntiní bɛ kpɛ́í, \q1 kɛ́ĩ́tínnɛ́ kucɛ kó yɛfɔ̃̀tɛ̀ kɛ́píe nyɛtɑ̃́rɛ̀ \q1 kɛ́cónnɛ́ mɛcɑnnimɛ̀ kɛ̀ yɛbotɛ̀ɛ yɑ̀. \q1 \v 11 Di Yiɛ̀ nKuyie mpĩɛ̃kùmu itemmɑ̀nkɛ imɔu kɛ tú: \q1 Nɑ́kɛ́nɛ̀ Siyɔ̃ɔ̃ ɛì kɛ dɔ̀: A dɛɛtíwè kéróomu \q1 kɛ bo tíí nhò dɛɛtɛ́ bɛ̀, \q1 bɛ̀ɛ̀ tu o tɔ̃mmú kó tiyeti. \q1 \v 12 Bɛ̀ bo mbɛ̀ yu kɛ tú: Bɛ̀ɛ̀ cɑ̃̀ɑ̃́ nkɛ tú Kuyie nkɔbɛ, \q1 bɛ̀ bo mbɛ̀ tu ti Yiɛ̀ nKuyie ndontɛ́ bɛ̀. \q1 Fɔ̃́ nSedisɑdɛmmu bɛ̀ bo ndɑ yu kɛ tú: \q1 Dihɛì bɛ̀ dɔ́ dì, bɛ̀ í bɔntóo dì. \c 63 \s1 Kuyie nyóó potɛ́mɛ̀ yɛbotɛ̀ kɛ́pɛitɛ ku kɔbɛ bɑ̀nnì \q1 \v 1 Wennì nwe yie nwèè itiní Edɔmmu tenkɛ̀, \q1 we nyitiní dihɛidiɛ̀ Bosedɑɑ kòo yɑ̀ɑ̀tì tò mmɛwũɔ̃̀? \q1 We nkèríní kɛ dɑ́ɑ́tí o yɑ̀ɑ̀tì kɛ yíéo, \q1 kɛ tɑ̃́ o wɛ̃rímú. \b \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù kɔ̀tɛní kɛ bo bekɛ́nɛ̀ yɛbotɛ̀, \q1 kɛ́dɛɛtɛ́ ku nìtìbɛ̀. \q1 \v 2 Bɑ nte kɑ̀ɑ yɑ̀ɑ̀tì tɛí mmɛnitiyĩ̀ĩ̀? \q1 Bɑ nte kɛ̀ tì dònnɛ̀ wèè nɑ̀ù nfínyĩ̀ kó yɛbɛ diyɛtituò? \q1 \v 3 Kuyie nnɑ̀ɑ́ nkɛ tú: N do bo m mɑ́ɑ̀ ndi diyɛtituò kɛ nɑ̀ù, \q1 n kɔbɛ kóò mɔù í n teennɛ̀, \q1 m miɛkɛ kɛɛ̀ do bɛ̀ yɛ̀ kɛ̀ nní mbɛ̀ nɑ̀u kɛ bɛ ũtírí, \q1 kɛ̀ bɛ yĩ̀ĩ̀ nsɛ̀rì n yɑ̀ɑ̀tì. \q1 Kɛ̀ m mùɔti n yɑ̀ɑ̀tì timɔu. \q1 \v 4 N do yɛ̃́mu nɛ̀ n yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ kɛ dò ndiyiè mɑrì m bo pɛitɛ n nìtìbɛ̀ bɑ̀nnì. \q1 Dimɔ̀nnì tùɔ̀kɛmu m bo dɛɛtɛ́ dì n nìtìbɛ̀, \q1 \v 5 Kɛ̀ n wèńtɛ́ kɛ sɔ̃́ nhòmɔù í buɔ̀ dɛ kpɛti, \q1 kɛ̀ dɛ̀ n di n yɑ̀mɛ̀ òmɔù í bomɛ̀ n fɔ̃nkúò, \q1 mɛm̀mɛ kɛ̀ n yòutɛ m bɑkù m miɛkɛ cɔ̀útɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í, \q1 kɛ̀ dɛ̀ n duɔ́ mmuwɛ̃rímú. \q1 \v 6 Mɛm̀mɛ m miɛkɛ yɛ̀mɛ̀ yɛbotɛ̀ kɛ̀ n yɛ̀ nɑ̀ntɛ \q1 kɛ yɛ̀ yɔurɛ m miɛkɛ yɛ yɛ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \q1 Kɛ̀ bɛ yĩ̀ĩ̀ ncóú nkɛtenkɛ̀. \s1 Bɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀ Kuyie nsémmɛ̀ kpɛ́í \q1 \v 7 N yó nsɑ̃ntímu ti Yiɛ̀ nKuyie nku sɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í, \q1 kù ti dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ sɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í, m bo ndɛ́úkùnko ku yètìrì, \q1 ku nìtì tiì dɛu Isidɑyɛɛribɛ kpɛ́í, \q1 ku sémmɛ̀ mɛɛ̀ te kɛ̀ kù bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ kó mɛsɑ̀ɑ̀ ndiɛmɛ̀. \b \q1 \v 8 Kuù bɛ́i nkɛ tú: Isidɑyɛɛribɛ tu n nìtìbɛ̀ mbɛ, \q1 m bí nyi, ì í yó n soutɛ́. \q1 Mɛm̀mɛ kɛ̀ kùu bɛ̀ dɛɛtɛ́. \q1 \v 9 Bɛ̀ do bo dìì mɔ̀nnì mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ \q1 kù í tɔ̃nní ku kóo tɔ̃ntì mɔù, \q1 yoo ku tɔ̃nnì mɑrì ku mɔ́mmɔnku kuù bɛ̀ dɛɛtɛ́. \q1 Kù bɛ̀ dɔ́mu kɛ̀ mɛsémmɛ̀ kù mbɛ̀ bonɛ̀ \q1 dɛɛ̀ te kɛ̀ kù bɛ̀ dontɛ́. \q1 Kuù do bɛ̀ ùúkú kɛ bɛ̀ yùɔ̀ri, \q1 bɛ borimɛ mɛmɔu miɛkɛ. \q1 \v 10 Bɛ̀ mɛ nyí nyie nku kpɛti, \q1 kɛ́ncɑɑ̀rɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù yɛ̀mmɛ̀, \q1 kɛ̀ kùu kóntɛ́ kɛ́nɑɑ́ mbɛ dootitɔù, \q1 kɛ́ bɛ̀ tɑ mudoò. \b \q1 \v 11 Mɛm̀mɛ bɛ̀ dèntɛnímɛ̀ dimɔ̀nnì kótìrì \q1 dɛ̀ do dòmmɛ̀ Mɔyiisi kó dimɔ̀nnì, \q1 kɛ̀ bɛ̀ mbékú bɛmɑ́ɑ̀ kɛ tú wèè do bɛ̀ sée \q1 dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ò borɛ? \q1 Wèè kó muyɑɑ́ ndo bo bɛ cuokɛ̀ dɛ yiɛ̀ nkɔ̀tɛ kɛ? \q1 \v 12 Wèè do bonɛ̀ Mɔyiisi kóò duɔ́ mmuwɛ̃rímú, \q1 wèè bɑkù do kpeńnì kòò kèétɛ́ kukó nkó mɛniɛ mbɛ ììkɛ̀, \q1 kɛ́pɛ́tɛ́ diyetìdiɛrì kɛ̀ di bo sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 \v 13 Weè do bɛ̀ ni kɛ̀ bɛ̀ɛ ketɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ \q1 tɛsɑ̃ntɛ̀ ɔ̃ nkérímɛ̀ mutencɑtímu bɑ́ bɛ̀ í mbètɛ́ bɑ́ sɑ́m̀pɔ́. \q1 \v 14 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù kó Muyɑɑ́ ndo bɛ̀ kpɑ̀ɑkɛ kɛ kɔrinɛ̀ mɛom̀pùmɛ̀ borɛ̀, \q1 kupecɛ̃nku ɔ̃ nkérímɛ̀ kɛ cuti kubiriku. \b \q1 Mɛm̀mɛ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo nimɛ̀ ku nìtìbɛ̀, \q1 kɛ fei ku yetidiɛrì. \s1 Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò kuɔ́nnɛ̀mɛ̀ Kuyie \q1 \v 15 Áú! N Yiɛ̀ nKuyie ɑ́ mbo kɛĩ́nkɛ̀ \q1 ɑ cɛ̃sɑ̀ɑ̀tɛ̀ dɛĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ́wéntɛ́ní kɛ́yɑ̀ dɛ̀ ti dòmmɛ̀. \q1 Dɛ̀ yĩ́mɛ kɑ̀ɑ tɛ̃́nkɛ í ti dɔ́? \q1 Bɑ nte kɑ̀ɑ tɛ̃́nkɛ í ti kuɔ̀ mɛsémmɛ̀? \q1 \v 16 Fɔ̃́ɔ̃̀ tu ti cicɛ! \q1 Ti yɑ̀ɑ̀rì Abɑrɑhɑmmu í ti yɛ̃́, \q1 ti yɑ̀ɑ̀rì Sɑkɔbu ti yɛ̃̀mmu. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nfɔ̃́ɔ̃̀ tu ti cicɛ. \q1 Nɛ̀ dimɔ̀nnì fɔ̃́ɔ̃̀ tu ti kóo dɛɛtíwè. \q1 \v 17 Ti Yiɛ̀ nKuyie, bɑ nte kɑ̀ɑ yóu kɛ̀ ti mɔ̀ńtɛ́ ɑ cɛ? \q1 Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ yóu kɛ̀ ti ɑ̃́ɑ̃́ nkɛ ti to kpenkɛ, \q1 bɑ́ ti tɛ̃́nkɛ í dɑ dé? \q1 Wɛ̃ɛ̃tɛní ti bíɛ́kɛ̀, ɑ dɔ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í ntínti ɑ kó bɛtɔ̃mbɛ̀. \q1 Tínti ɑ kó bɛnìtìbɛ̀, fɔ̃́ɔ̃̀ ti te. \q1 \v 18 Yɛmɔ̀rɛ̀ sɑ́m̀pɔ́ miɛkɛ nkɛ ɑ nìtìbɛ̀ tínti ti tiekɛmɛ̀ dihɛì, \q1 kɛ̀ ti dootitɔbɛ̀ kɔ̀tɛní kɛ pɔ̀ntɛ ɑ cɛ̃sɑ̀ɑ̀tɛ̀ tɛ̀ɛ̀ dò mpɑ́íí. \q1 \v 19 Dɛ̀ yĩ́mɛ kɑ̀ɑ ti dɔɔri kɛ dò nhɑ í ti bɑɑtɛ́ diyiè mɑrì? \q1 Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ ti dɔɔri kɛ dò nti í tɔ ɑ yètìrì nɛ̀ ti bomɛ̀? \q1 Bɑ nte kɑ̀ɑ bɑ́ɑ́ kɛ̃tɛ́ tiwɛtì kɛ́cútɛ́ní \q1 yɛtɑ̃rɛ̀ nɑ ndɑ yɑ̀ kɛ́sɑ̃ntɛ. \c 64 \q1 \v 2 Ti Yiɛ̀ nKuyie nti dɑ bɑ́ɑ́mmu, \q1 ncutíní kɛ dò mmuhɑ̃ɑ̃́ nkɛ́cɔ́útɛ́ idɛí \q1 ncutiní kɛ dò nkɛhɑ̃ɑ̃dɛkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ fɑ̃ntɛ \q1 kɑ̀ɑ dootitɔbɛ̀ɛ bɑntɛ́ ɑ tú wè, \q1 kɛ̀ yɛbotɛ̀ɛ kpeutɛ ɑ ììkɛ̀. \q1 \v 3 A do dɔ̀ɔ̀ tidiɛtì kɛ̀ dɛ̀ ti dɛ́ɛ́tɛ́mu, \q1 ɑ nɑ ncùtɛ́ní kɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ɛ sɑ̃ntɛ ɑ ììkɛ̀. \q1 \v 4 Ti mu nyí tì kèè diyiè mɑrì, \q1 tì í tɑ òmɔù kó ditoò, \q1 ti mɛ mmu nyí yɑ̀ dibɔɔ̀ mɑrì dɔ̀ɔ̀mɛ̀ mɛbotí bɛ̀ɛ̀ dì bùɔ́ bɛ kpɛ́í, \q1 nkɛ̀ dɛ̀ í tú fɔ̃́ nKuyie. \q1 \v 5 A ɔ̃ɔ̃ cɔutɛ́nɛ̀ diwɛ̀ì ndi wèè dɔ̀ɔ̀ri ɑ dɔ́mɛ̀ \q1 bɛ̀ɛ̀ dènniní ɑ kpɛ́í kɛ tũ nhɑ kó kucɛ, \q1 ti cɑ̀ɑ̀rɛ̀mu kɑ̀ɑ miɛkɛ ti pɛikɛ \q1 kɛ̀ ti tũ̀nnɛ icɛ ti do tũ nyì nɛ̀ dimɔ̀nnì, \q1 ɑ yóó ti dɛɛtɛ́mu. \q1 \v 6 Timɔu ti sɑ̃ũ ntimɑ́ɑ̀ ndi, \q1 kɛ̀ ti tɔ̃mmú mùù tu musɑ̀ɑ̀mù kɛ̀ mù nɑɑ́ tiyɑɑ̀cítì, \q1 kɛ kpeí tifɑ̃ɑ̃̀kpetì kɔ̃mɛ, \q1 kɛ̀ ti cɑɑ̀rìmɛ̀ ti tɔ kuyɑɑkù ɔ̃ ntɔmɛ̀ tifɑ̃ɑ̃̀kpetì. \q1 \v 7 Òmɔù í bo wèè yu ɑ yètìrì, \q1 òmɔù í dɑ̀ɑ̀tɛ kɛ bo dɑ tɑunnɛ̀ omɑ́ɑ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ ɑ ti bùtínnɛ́mɛ̀ kɛ̀ ti yɛi nti tiekɛ. \b \q1 \v 8 Bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ ti Yiɛ̀ nKuyie fɔ̃́ɔ̃̀ tu ti cicɛ, \q1 ti tú tiyɑɑtì nti kɑ̀ɑ tu oyɑɑmɑrì ɑ nɔu siì ti dɔ̀ɔ̀. \q1 \v 9 Áú! Ti Yiɛ̀ nKuyie ɑ miɛkɛ bɑ́ɑ́ ti yɛ̀ kɛ́tontɛ́, \q1 bɑ́ nhɑ̃ kɛ yɛ̃́ ti cɑɑ̀rìmɛ̀, \q1 ɑ ti wéntɛ́ fɛnɔnsɑ̀ɑ̀fɛ̀ ti tú ɑ kó bɛnìtìbɛ̀ mbɛ timɔu. \q1 \v 10 A ɛkɛ̀ sɑ̀ɑ̀yɛ̀ dɔúnkomu kɛ nɑɑ́ ndikpɑ́ɑ̀, \q1 Siyɔ̃ɔ̃ nɑɑ́ ndikpɑ́ɑ̀ ndi kɛ̀ Sedisɑdɛmmu feítóo. \q1 \v 11 A cɛ̃diɛtɛ̀, ɑ cɛ̃sɑ̀ɑ̀tɛ̀, \q1 ti yɛmbɛ̀ do dɛ́úkùnko tɛ̀ɛ̀ miɛkɛ ɑ yètìrì \q1 tɛ̀ cɔ̀útɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ mmu, \q1 dɛsɑ̀ɑ̀rɛ̀ ti yɛ̀mmɛ̀ do nɑɑtinɛ̀ dɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ cɑ̀kɛ. \q1 \v 12 Ti Yiɛ̀ nKuyie ɑ bo nɑ kɛ́nwúó ndɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀ kɛ búútóoɑ̀? \q1 A bo nti wúónko kɛ ti yo nyifɛi diɛyì sɑ̃́ɑ̃̀? \c 65 \s1 Kuyie nyóó bekɛ́nɛ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kù bùtínnɛ́ kɛ feu iwũɔ̃ yɛbɔkɛ̀ \q1 \v 1 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Bɛ̀ɛ̀ í n wɑɑ̀ n duɔ́ nkɛ̀ bɛɛ̀ m bekù bɛ kpɛti. \q1 Bɛ̀ɛ̀ do n wɑɑ̀ n duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ n yɑ̀mu. \q1 M bɛnkɛmu m mɑ́ɑ̀ kubotí kùù do í yu n yètìrì \q1 kɛ yĩ: Ntɛnɛ̀ mí, ntɛnɛ̀ mí. \q1 \v 2 N diɛ̀kù n nɔ̀ùtɛ̀ ntɛ yɛwe yɛmɔu kuwuɔ nkùù í yie \q1 n kpɛti ku bíɛ́kɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ tũ̀ nkucɛ yɛiku, \q1 kɛ dɔɔri bɛ yɛ̀mmɛ̀ dɔ́mɛ̀. \q1 \v 3 Dɛ kó kuwuɔ nkɔbɛ n wɛ̃́nnìmu kɛ dɛ̀ feío kɛ feu iwũɔ̃ dɛpénnɛ̀ kó yɛtɔ̀rɛ̀ \q1 kɛ cɔ́unko tihúúntì titɑ̃́tì kó yɛdombiɛ nyĩ́nkɛ̀, \q1 \v 4 kɛ ɑ̃ ifɔ̃ti miɛkɛ kɛ wentí titɑ̃dèntì miɛkɛ, \q1 kɛ cɑ́ɑ́ nyɛfɔ̃̀nkɛ̀ \q1 kɛ ɑ̃ɑ̃̀ tidiitì tìì sĩ̀ mbɛ bɔ miɛkɛ \f + \fr 65:4 \fr*\ft Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ do ɔ̃ nkɔrì ifɔ̃ti\ft*\f* miɛkɛ nkɛ kɛ nɑ́ɑ́nnɛ̀ bɛcíríbɛ̀ kɛ wɑɑ̀ mmɛteèmmɛ̀, kɛ yo ntibɔɔdiitì, Kuyie ndo yɛ̃ nyIsidɑyɛɛribɛ bɑ́ ndɔɔri dɛ̀. \q1 \v 5 Bɛ̀ɛ̀ ɔ̃ nnɑ́ɑ́ mbɛnìtìbɛ̀ tɔbɛ̀ kɛ tú: \q1 A bɑ́ n tɔ́ɔ́nnɛ̀ ɑ bɑ́ n tɔ́ɔ́nnɛ̀, \q1 n yí dò nkɛ́kɑ́ɑ́kɛ́ kɑ̀ɑ n kɑ̀ɑ́kɛ́ ɑ tuɔti icɛ nyi. \q1 Mí nKuyie m miɛkɛ kɛɛ̀ pɛ́ì dɛ yɛmbɛ̀ mɛdiɛ̀ \q1 dɛ̀ cɔ̀ú m miɛkɛ nkɛ sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 \v 6 N wɑ̃̀rimu bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ n yí yó mbɛ̀ wùónko, \q1 n yóó bɛ̀ yietímu bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ weti weti. \q1 \v 7 N yóó bɛ̀ yietímu bɛ yɛi nnɛ̀ bɛ yɛmbɛ̀ kɔ̃mɛ, \q1 bɛ̀ do cɑɑ̀ri mí nwe bɛ̀ cɔ́unko dìì mɔ̀nnì tihúúntì yɛtɔ̀rɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 N yóó bɛ̀ yietímu mɛyɛi mbɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ mɛ̀. \q1 Mí nKuyie mmíì bɛ́i. \b \q1 \v 8 Fínyĩ̀ kó kubɑkù kùù pɛitɛ́, \q1 bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í nkù bìɛ́ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kù soómmu, \q1 mɛɛ̀ botí nku n yóó dɔɔ̀mɛ̀ n nìtìbɛ̀, \q1 n yí yóó bɛ̀ kùɔ bɛmɔu. \q1 Mí nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 \v 9 M bo ɑ̃nnɛ́ Sɑkɔbu yɑɑ̀bí kuwuɔ, \q1 bɛmbɛ Sudɑɑ kó kuwuɔ nkɔbɛ bɛɛ̀ yóó tiekɛ n tɑ̃sɑ̀ɑ̀rì, \q1 bɛmbɛ n tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀. \q1 Bɛmbɛ n kó bɛtɔ̃mbɛ̀. \q1 Bɛɛ̀ yóó dì tiekɛ kɛ́mbo. \q1 \v 10 Bɛ̀ɛ̀ bo n wɑmmú bɛɛ̀ yó ncɛ̃mmù \q1 ipe nɛ̀ sibɔɔ́ Sɑnɔɔ biriku \q1 kɛ̀ Akɔɔ kɔku ntú dinɑɑcɛ̃nhòò. \b \q1 \v 11 Díndi bɛ̀ɛ̀ nɛ́ n dootóo mí ndi Yiɛ̀ nKuyie \q1 kɛ yɛ̃̀ n tɑ̃sɑ̀ɑ̀rì kpɛ́í kɛ pɑ̃ɑ̃ ndibɔɔ̀ Kɑti tidiitì \q1 kɛ wɑɑ̀ nyɛyunɑtɛ̀ kɛ cou mɛnɑɑ̀ dibɔɔ̀ bɛ̀ tu dì Mɛnii. \q1 \v 12 N yóó duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ di kuɔ mudoò miɛkɛ nkɛ, \q1 di bo nnínkú di núù kɛ̀ bɛ̀ di feu, \q1 kɛ yɛ̃́ n di yumɛ̀ kɛ̀ di cĩ́ɛ̃́kɛ́, kɛ̀ n nɑ́ɑ́ mbɑ́ di í ncɔ́ú. \q1 N yɛ̃ ndɛ̀ɛ̀ í wenni di nɛ́ dɛ ndɔɔri. \q1 N yɛ̃ n yí dɔ́ dɛ̀ di dɛ ntɑ̃ɑ̃tɛ́. \q1 \v 13 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí ndi Yiɛ̀ nKuyie kɛ̀ n tú \q1 n tɔ̃mbɛ̀ bo nyo nkɛ̀ dɛ̀ sɑ̀nnɛ̀, \q1 kɛ̀ dikònnì nɛ́ di bo, \q1 n tɔ̃mbɛ̀ bo nyɔ̃̀ mbɛ̀ dɔ́mɛ̀, \q1 kɛ̀ sinɛ́yɛ̃ĩ nɛ́ di kɔù. \q1 N tɔ̃mbɛ̀ bo nyɑ̃nkunɛ̀ diwɛ̀ì, \q1 kɛ̀ ifɛi nɛ́ di bo. \q1 \v 14 Diwɛ̀ì bo mbo n kó bɛtɔ̃mbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ nyíú, \q1 kɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ nɛ́ di bo kɛ̀ di kuɔ̀. \q1 \v 15 N yóó di kuɔmu, kɛ̀ di yètɛ̀ɛ nɑɑ́ ndibɛnkɛ̀rì \q1 kɛ̀ n kó bɛnìtìbɛ̀ n tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀ níí yɛ̀ yu kɛ́pɑrìkɛ̀ kɛ dɔ̀: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nni nkuɔ kù kùɔ mɛ̀ɛ̀ botí dɛ kó bɛnìtìbɛ̀. \q1 \v 16 Wèè níí bo ndɔ́ n kó mɛsɑ̀ɑ̀ ò níí yó n yú kɛ dɔ̀: \q1 nɛ̀ Kuyie ntimɔ́mmɔnti kɔku, \q1 kɛ́ mɛ̀ pɛ̀tɛ́. \q1 Kɛ̀ wèè dɔ́ kɛ́pɑrìkɛ̀, ò níí yóó pɑrìkɛ̀nɛ̀ n yètìrì ndi. \s1 Kuyie nyóó dɔɔ̀mɛ̀ kɛtenkɛ̀ pɑ̀nkɛ̀ nɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ \q1 Mí nKuyie n tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dentɛní mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ mɛ kpɛ́í. \q1 Mí nKuyie n yóó mɛ̀ kɛìmmu. \q1 \v 17 N yóó dɔɔ̀ kɛĩ́nkɛ̀ pɑ̀nkɛ̀ nkɛ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ pɑ̀nkɛ̀, \q1 bɑ́ òmɔù bɑ́ɑ́ dentɛní dɛ̀ɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛ kpɛ́í, \q1 òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ ntoti o yɛ̀mmɛ̀ dɛ kpɛ́í. \q1 \v 18 Dí nyɑ̃nku nɛ̀ diwɛ̀ì kɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ nnɑɑti sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 N yóó dɔɔ̀ dɛ̀ kpɛ́í. \q1 Sedisɑdɛmmu ɛì bo ntú diwɛ̀ì kpɛri, \q1 kɛ̀ di nìtìbɛ̀ mbo kuyɛǹnɑɑtí miɛkɛ sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 \v 19 Diwɛ̀ì yó nni mbonɛ̀mu Sedisɑdɛmmu kɛ̀ nní nyɑ̃nku n nìtìbɛ̀ kpɛ́í. \b \q1 Òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ keè Sedisɑdɛmmu miɛkɛ \q1 didɑbònnì nɛ̀ éyooì! \q1 \v 20 Dɛ mɔ̀nnì dibíkɛ́mpɛ̃̀tìrì tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ kú, \q1 òmɔù mɛ mbɑ́ɑ́ kú o bɛ́ntì. \q1 Dɛ mɔ̀nnì wèè bo mmɔkɛ yɛbie ntɛkɔ̀ùtɛ̀ (100) kɛ́kú ò bɛ̀ńtɛ́mu. \q1 Dɛ mɔ̀nnì wèè bo kú kɛ í tùɔ̀kɛ yɛbie ntɛkɔ̀ùtɛ̀ (100) Kuyie ncɔ̃ɔ̃ wènwe \q1 \v 21 Dɛ mɔ̀nnì n nìtìbɛ̀ níí bo mɑɑ́ sicɛ̃́ĩ kɛ́ nsì ɑ̃, \q1 kɛ́fííkú dɛtie kɛ́cɑ́ɑ́kɛ́ dɛ bɛ. \q1 \v 22 Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ mɑɑ́ kòo tɔù mɔùu tɑ, \q1 bɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ fííkú dɛtie n kòo tɔù mɔùu cɑ́ɑ́kɛ́ dɛ bɛ. \q1 Bɛ we kó kusṹkù yó mmɑ̀nnɛ̀ dɛtie nkpɛyɛ mɑmɛ̀ mmɛ, \q1 dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ n nìtìbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ bɛɛ̀ yóó dɛ̀ di. \q1 \v 23 Dɛ mɔ̀nnì òmɔù bɑ́ɑ́ ɔu dɛtetìrɛ̀ \q1 òmɔù mɛ mbɑ́ɑ́ pɛitɛ́ o birɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ kú o nuɔ mmiɛkɛ \q1 kɛ yɛ̃́ bɛmɔu bɛmbɛ nɛ̀ bɛ̀ bí bɛ̀ tumɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ bɛ̀mbɛ mɛsɑ̀ɑ̀. \q1 \v 24 Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ níí bo nkpɑɑ́ kɛ í m mɔɔ \q1 kɛ̀ m bɛ̀ duɔ́mmu bɛ̀ dɔ́ dɛ̀. \q1 Kɛ̀ bɛ̀ nkpɑɑ́ kɛ í bɛ́i kɛ̀ n kèè. \q1 \v 25 Dimɑnnì nɛ̀ fɛpìèfɛ̀ dɛ̀ bo nwɛ̃ nkɛ diitì timútì. \q1 Dicìrícìrì nɛ̀ fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ nwɛ̃ nkɛ diitì timútì \q1 kɛ̀ fɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀ kó mudiì ntú mmutɑ̃́ɑ̃́, \q1 dɛ̀mɑrɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dɔɔ̀ dɛtɛrɛ̀ mɛyɛi. \q1 Dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ɑ́ cɑɑ̀rɛ̀ dɛtɛrɛ̀ n tɑ̃sɑ̀ɑ̀rì ĩ́nkɛ̀ \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \c 66 \s1 Kuyie ndɔ́ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ntú tɛ̀ɛ̀ botí \q1 \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Kɛĩ́nkɛ̀ tu n kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì ndi, \q1 kɛ̀ kɛtenkɛ̀ tu n nɑcɛ̀dɑɑ́nnì. \q1 Di yó m mɑɑ́ ɔ̃̀ntɛ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀? \q1 Ɔ̃̀ndi bòrì ndi n níí yóó om̀pɛ̀mɛ̀? \q1 \v 2 Di wúó ndɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ míì dɛ̀ dɔ̀ɔ̀, \q1 dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo míì te kɛ dɛ̀ yɛ̀nní. \q1 Mí nwúó nwe tu ocĩ̀rì, osénnìwè, wèè yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀, \q1 wèè kemmu n nɑ́ɑǹtì nɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nkɛ n dé. \b \q1 \v 3 Wèè n fèútɛ́ fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɛ kùɔ̀ onìtì, \q1 wèè n kùɔ fɛpìèfɛ̀ kɛ kèétɛ́ tɛmɔtɛ̀ fɔ̃̀níí, \q1 wèè m pɑ̃ɑ̃ ntidiitì kó yɛpɑ̃rɛ̀, kɛ n kɔù yɛfɔ̃̀nkɛ̀, \q1 wèè n tùɔ̀ ntihúúntì kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ feu yɛbɔkɛ̀, \q1 bɛmbɛ kó dimɑ̀ɑ̀ bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́mu dɛ kó kucɛ, \q1 kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ nɑɑtinɛ̀ dɛ kó isɔkɛ. \q1 \v 4 N tɑ̃ɑ̃tɛ́mu kɛ bo duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ mɛyɛi, \q1 bɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò dɛ̀ n yóó dɛ mbɛ̀ bɔntɛ́, \q1 n yu kɛ yumu òmɔù mɛ nyí cɔ̀útɛ́, \q1 kɛ̀ m bɛ́i nhòmɔù mɛ nyí n tɛ̃̀ńnɛ́, \q1 kɛ nɛ́ dɔ̀ɔ̀ m bɑɑ yɛ̃ n yí dɔ́ dɛ̀, \q1 n yetɛ dɛ̀ bɛ̀ nɛ́ dɛ ntɑ̃ɑ̃tɛ́. \s1 Kuyie nyóó dentɛ kɛ́teemmɛ̀ ku kɔbɛ \q1 \v 5 Díndi bɛ̀ɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́ɑǹtì, \q1 keènɛ̀ kù tu mù: Di kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ di níí nkɛ di yetírí di yu mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í n yètìrì. \q1 Bɛ̀ di dɑúmu kɛ tú: \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛnkɛ ku kpetì kɛ̀ ti yɑ̀ di kó diwɛ̀ì, \q1 dɛ yɛmbɛ̀ bɛɛ̀ mɔ́mmɔmbɛ yóó di ifɛi. \q1 \v 6 Kéntɛ́nɛ̀ di bo keè kutoweku kùù dɑ̀ɑ́tí dihɛì. \q1 Dɛ kó mɛtɑmmɛ̀ yìɛ̀ní Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ntɛ. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkó mɛtɑmmɛ̀ mmɛ, \q1 kù yietì ku dootitɔbɛ̀ mbɛ̀ bɛ̀ mɑ̀nnɛ̀ tìì yeti. \b \q1 \v 7 Siyɔ̃ɔ̃ ɛì í kuɔ́ ntipɔutì kɛ nɛ́ nɑ kɛ pɛitɛ́, \q1 di kpɑɑ́ kɛ tú di bo kuɔ́ ntipɔutì kɛ pɑ̃̀nkɛ pɛitɛ́ dɛnitidɑbirɛ, \q1 \v 8 We nkèè tiì mbotí diyiè mɑrì? \q1 We nyɑ̀ diɛ̀ mbotí nɛ̀ ti bomɛ̀? \q1 Dihɛì ɔ̃ɔ̃ í nhɑ̃nnɛ́ diyiè dìmɑ́ɑ̀, \q1 kubotí ɔ̃ɔ̃ í nhɑ̃nnɛ́ dimɔ̀nnì dìmɑ́ɑ̀, \q1 Siyɔ̃ɔ̃ yie kpɛrɛ nɛ́ mɛ ndɔ̀ɔ̀, \q1 ò í kuɔ́ ntipɔutì kɛ pɑ̃̀nkɛ pɛitɛ́ní initidɑbí. \q1 \v 9 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bo nte kòo nitipòkù pɔutìi bi kòò nɛ́ bɑ́ɑ́ pɛitɑ́ɑ̀? \q1 Mí nwèè ɔ̃ nte kɛ̀ dɛbirɛɛ yɛ̀nní, míì bo dɛ̀ dìtínnɑ́ɑ̀? \q1 Mí nKuyie nkùù di te míì ti ndi bekɛ. \b \q1 \v 10 Díndi bɛ̀ɛ̀ dɔ́ Sedisɑdɛmmu dí nhò wɛ̃ńnɛ̀ kɛ yɑ̃nku, \q1 dɛ̀ ndi nɑɑtinɛ̀ o kpɛ́í. \q1 Díndi bɛ̀ɛ̀ do kuɔ̀ nSedisɑdɛmmu kṹṹ tiitɛ́nɛ̀ tihɑutì. \q1 \v 11 Di yóó yɑ̃ɑ̃́mu o mɛ kɛ́nsɑ̀nnɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ di bɑ́ntɛ̀. \q1 Di yóó sɔ̃mu o miɛsɛrɛ̀ di dɔ́mɛ̀. \b \q1 \v 12 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nsɔɔtɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 N yóó tɔní diwɛ̀ì ndi Sedisɑdɛmmu kɛ̀ dì mpũɔ̃̀ nkukó nkɔ̃mɛ, \q1 mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ tɑ kukó nkɛ́píɛmmɛ̀, \q1 kutenkù kó tikpɑ̀tì yóó mɛ nhò píɛ. \q1 Bɛ̀ bo ndi pĩɛ̃kɛ kɛ di yɑ̃ɑ̃ǹko, \q1 kɛ́ ndi úúkú kɛ di wɑ́ɑ̀rì. \q1 \v 13 Onitipòkù ɔ̃ mbɑ́ɑ́ mmɛ̀ɛ̀ botí o birɛ, \q1 n yóó di bɑ́ntɛ̀ mɛɛ̀ botí Sedisɑdɛmmu miɛkɛ. \q1 \v 14 Di yóó dɛ̀ yɑ̀mu kɛ̀ di yɛ̀mmɛ̀ɛ nɑrikɛ, \q1 kɛ̀ dí bitɛ́ fɛĩ́nkɛ̀mbóntɑɑfɛ̀ ɔ̃ɔ̃ dúótɛ́ kɛ̀ timútìi dɔɔ̀mɛ̀. \b \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyóó bɛnkɛmu kù nìtìbɛ̀ kù kpeńnìmɛ̀, \q1 kɛ̀ ku dootitɔbɛ̀ɛ yɑ̀ ku miɛkɛ dòmmɛ̀. \q1 \v 15 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkèrínímu muhɑ̃ɑ̃́ mmiɛkɛ, \q1 kɛ̀ ku kpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́ fĩmmú fɛfɔ̀dɔ́nfɛ̀ kɔ̃mɛ. \q1 Kɛ bo pɛitɛ ku pɛ̀ì nɛ̀ kɛmiɛkɛ, kɛ́tuɔ mbɛnìtìbɛ̀ fɛhɑ̃ɑ̃dɛɛ̀nfɛ̀. \q1 \v 16 Ti Yiɛ̀ nKuyie bekùnɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ mmu \q1 nɛ̀ dikpɑ̀rìsiè ndi kù tièmmɛ̀ bɛnìtìbɛ̀. \q1 Kù bo kuɔ bɛnìtìbɛ̀ kutenkù kɛ̀ bɛ̀ nsũ. \q1 \v 17 Bɛ̀ɛ̀ wèńkùnko bɛmɑ́ɑ̀ kɛ́cɑ̃́nnìnko kɛ kɔrì dɛpénnɛ̀ kó yɛbɔkɛ̀ borɛ̀, \q1 kɛ tũũ̀ nhobɔɔyiɛ̀ nfɔ̃nkúò, \q1 kɛ cɑ́ɑ́ nyɛfɔ̃̀nkɛ̀, nɛ̀ yɛtìrɛ̀, Kuyie nyetɛ dɛ̀. \q1 Dɛ yɛmbɛ̀ yóó kúmu dimɔ̀nnì dìmɑ́ɑ̀. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 18 N yɛ̃́mu bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ nɛ̀ bɛ yɛǹtotí. \s1 Kuyie nyóó tíímmɛ̀ ku kɔbɛ \p Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: N kéróomu kɛ bo tíí nyibotí imɔu kɔbɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ n kó tikpetì. \v 19 M bo dɔɔ̀ mɛbɛnkùmɛ̀ yɛbotɛ̀ cuokɛ̀, kɛ̀ yɛ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ yentɛ́nɛ̀ m beéntì m bo bɛ̀ tɔ̃ nyibotí tɛì miɛkɛ, Tɑdisisi nɛ̀ Puti kpɛri nɛ̀ Dudi kpɛri, bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ tu bɛtɑ̃ntɑ̃ũbɛ̀, m bo bɛ̀ tɔ̃ nyɛhɛkɛ̀ dɛ́tiyɛ̀, Tubɑɑdi nɛ̀ Yɑfɑ̃ɑ̃. Bɛ̀ɛ̀ í kèè bɛ̀ nɑ̀ɑ́mmɛ̀ n kpɛ́í, bɛ̀ mu nyí yɑ̀ dɛ̀ n kpetì. Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ bo nɑ́kɛ́ n kpetì ibotí tɛì. \v 20 Kɛ̀ n tɔ̃ mbɛ̀ ntɔuní di tebìí sìì bo ibotí imɔu miɛkɛ. Bɛ̀ bo mbɛ̀ tɔuní nɛ̀ sisɛ̃ĩ́ nɛ̀ sikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́, nɛ̀ sisɛ̃ĩ́ tɛsì sìì mùmmu. Kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ ndekɛ yɛsɑ̃mmɑrínnɑrɛ̀ nɛ̀ yòyóbɛ̀. Kɛ kũũ̀nnɛ̀nní n tɑ̃sɑ̀ɑ̀rì Sedisɑdɛmmu kɛ n duɔ̀. Isidɑyɛɛribɛ ɔ̃ nni mpɑ̃ɑ̃ mmɛ̀ɛ̀ botí yɛpɑ̃rɛ̀, kɛ ɑ̃ɑ̃̀ yɛbɔ sɑ̀ɑ̀yɛ̀ miɛkɛ kɛ tɔuní n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì mɛ nyɛ̃. \v 21 Bɛ miɛkɛ m bo tɑ̃nkɛ́ ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ Defiibɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \b \p \v 22 Kɛĩ́nkɛ̀ pɑ̀nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ pɑ̀nkɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ kɛ̀ bo mɛ̀ɛ̀ botí, di kó kuwuɔ yó mmɛ mbo nɛ̀ di kó diyètìrì. \b \q1 \v 23 Dɛ mɔ̀nnì bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu \q1 bo nkɔrìní m borɛ̀ bɑ́ wèè tɑ̃̀nkù, \q1 bɑ́ tɛ̀ɛ̀ om̀pùtɛ̀ kɛ ninku n yììkɛ̀ \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \q1 \v 24 Dɛ mɔ̀nnì bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yetɛ n kpɛti \q1 bɛ̀ bo kú kɛ́nduɔ́ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kɔ̀rìní kɛ bɛ̀ yɑ̀u. \q1 Yɛbiɛ̀ yɛ̀ɛ̀ cɑ̀ɑ́ mbɛ kɔ̃̀ntì yɛ̀ í yóó kú, \q1 muhɑ̃ɑ̃́ mmùù bɛ̀ tùɔ̀ mmù í yóó kú, \q1 bɛ kpɛrɛ bo ndò nyisɔkɛ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kpɛ́í.