\id GAL di49.all F{evrier 1999 BJ Parakou B{enin \ide UTF-8 \h Kɑdɑsii \toc1 Pɔɔri wɑ̃̀ri dìì pɑ́tíri Kirisi kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo Kɑdɑsii \toc2 Kɑdɑsii \mt1 Pɔɔri wɑ̃̀ri dìì pɑ́tíri Kirisi kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo Kɑdɑsii \imt1 Di mpɑ́tíri tɔ tìì nɑ́ɑǹtì \ip Pɔɔri do wɑ̃̀ri di mpɑ́tíri Kirisi kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo bɛ̀mbɛ Kɑdɑsii. Pɔɔri do kɔri Ikɔnni nwe, kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛ kó yɛhɛkɛ̀ miɛkɛ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ Kuyie nnɑ́ɑǹtì. Pɔɔri ìtɛ́ dìì mɔ̀nnì kɛ́sɔɔtɛ́ yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀, kɛ̀ Sifubɛ kó ikuɔ́ tũ̀mbɛ̀ɛ kɔtɛní kɛ́yetɛ Pɔɔri nɑ̀kɛ́ tì, kɛ́ce nKɑdɑsii kó yɛhɛkɛ̀ yɛmɔu kɛ́nɑ́kɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kɛ dɔ̀ bɛ̀ ntũ mMɔyiisi kó ikuɔ́ yɛ̃mmɛ̀. Dɛ kó dipɑ́tíri miɛkɛ ò í yóu ò bo bɛ́immɛ̀ Piɛri do wɛ̃nnɛ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ kɛ yo kɛ́yɑ̀ Sifubɛ kɛ́sɔri, kòo ò kpɑnnɛ̀, kɛ́bɛnkɛ kɛ dò nyikuɔ́ iì í dɛɛrí, kɑ̀ɑ bo ntɑ̃́mɛ̀ Yesu dɛɛ̀ dɛɛrí. \is1 Di mpɑ́tíri nɑ́ɑǹtì duɔ́ kɛ dòmmɛ̀ \io1 1. Mùù kpɛ́í nte kɛ̀ Pɔɔri wɑ̃̀ri dɛ kó dipɑ́tíri 1:1-9 \io1 2. Pɔɔri yetɛmɛ̀ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì o ĩ́nkɛ̀ 1:10-2:21 \io1 3. Kuyie nhɔ̃ɔ̃ ti dɛɛtɛ́ ti kù tɑ̃́ dìì mɔ̀nnì ndi, dɛ̀ í tú ti tũmmɛ̀ ikuɔ́ 3-4 \io1 4. Kirisi kou wèè tɑ̃́ Kuyie nhò dò nkɛ́nfòù mɛ̀ɛ̀ botí 5-6 \c 1 \s1 Pɔɔri dɔummɛ̀ Kɑdɑsii kɔbɛ \p \v 1 Mí mPɔɔri Yesu kó ditɔ̃nnì míì di wɑ̃̀ri, bɛnìtìbɛ̀ bɛɛ̀ í n duɔ́ ndɛ kó mutɔ̃mmú yoo onìtì mɔù, Yesu Kirisi nɛ̀ ti cicɛ Kuyie nkùù te kòò yɑ̃̀ńtɛ́, bɛɛ̀ mù nni nduɔ́. \v 2 N kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ m bonɛ̀, bɛ̀ di dɔunko díndi Kirisi kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo Kɑdɑsii, kɛ tú \v 3 Kuyie nti cicɛ nɛ̀ ti Yiɛ̀ nYesu Kirisi bɛ̀ di dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ di duɔ́ ndiwɛ̀ì. \v 4 Kirisi dɔ̀ɔ̀ Kuyie ndɔ́ mɛmmɛ kɛ duɔ́ nhomɑ́ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ ò kùɔ, kòò bo ti dɛɛtɛ́nɛ̀ kutenkù yɛiku kuu. \v 5 Kuyie nyètìrì ndɛu sɑ̃́ɑ̃̀. Kɛ̀ dɛ̀ mmɛ ndò. \s1 Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì bomɛ̀ timɑ́ɑ̀ \p \v 6 Dɛ̀ n dimu di pɑ̃̀nkɛ yóumɛ̀ Kuyie, kunku kùù di yu Kirisi ti dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ sɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í, kɛ dɔ́ kɛ́tũnnɛ kucɛ tɛkù. \v 7 N di nɑ́ɑ́mmu kucɛ tɛkù mɑkù í bo, bɛnìtìbɛ̀ bɛɛ̀ dɔ́ kɛ́ di soutɛ́ kɛ ceeri Kirisi kó tinɑ́ɑǹtì. \v 8 Kòò mɔù, yoo mí, yoo Kuyie ntɔ̃nnì mɑrì di nɑ̀kɛ́ tìmɑtì kɛ̀ tì cɑ̃̀ɑ̃́nnɛ̀ n di nɑ̀kɛ́ tìì nɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì, Kuyie nhò cɔ̃ɔ̃. \v 9 N tì nɑ̀kɛ́mu kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ di nɑ́ɑ́, nkòò mɔù di nɑ̀kɛ́ tìmɑtì kɛ̀ tì cɑ̃̀ɑ̃́nnɛ̀ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì di yie ntì, Kuyie nhò cɔ̃ɔ̃. \p \v 10 N nɑ́ɑ́ mmiɛ nkɛ dɔ́ bɛnìtìbɛ̀ bɛɛ̀ n sɑ̃ntɑɑ̀? Bìtì, n dɔ́ Kuyie nkuù n sɑ̃ntɛ, kɛ̀ n do dɔ́ bɛnìtìbɛ̀ bɛɛ̀ n sɑ̃ntɛ n nɑ bɑ́ nkpɑɑ́ tú Kirisi kóo tɔ̃ntì. \s1 Pɔɔri nɑɑ́ mmɛ̀ɛ̀ botí Yesu tɔ̃nnì \p \v 11 N kɔbɛ n di nɑ́ɑ́mmu Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì n di nɑ́ɑ́ ntì í tú onìtì kpɛti. \v 12 Mí mmɔ́mmuɔ onìtì weè í tì nni nnɑ̀kɛ́, Yesu Odɛɛtíwè weè tì nni mbɛnkɛ. \p \v 13 Di kèèmu n do dòmmɛ̀ n tũ ndìì mɔ̀nnì Sifubɛ kó itié, di yɛ̃́mu n do fɛ̃́ũmmɛ̀ Kirisi kɔbɛ nɛ̀ tikɔ̃nyɑuti kɛ́ndɔ́ kɛ́ bɛ̀ deè, \v 14 kɛ́mpɛ̃nkù n dɑpùntɔbɛ̀ Sifubɛ kó itié mmiɛkɛ, kɛ̀ n kɔ̃̀ntì nyɑunɛ̀ m bo ntũmmɛ̀ ti yɛmbɛ̀ kó ikuɔ́ mɛsɑ̀ɑ̀. \p \v 15 Kuyie nnɛ̀ ku kó mɛsɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í nkɛ̀ kù n tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ̀ bɛ̀ mu nyí m pɛitɛ́, kɛ̀ m bo pĩ́ nku tɔ̃mmú. \v 16 Kɛ̀ dɛ mɔ̀nnì tùɔ̀kɛ kɛ̀ kù m bɛnkɛ ku Birɛ kɛ̀ m bo nɑ́kɛ́ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ, n yí mbekɛ òmɔù itié. \v 17 M mɛ n yí kɔ̀tɛ Sedisɑdɛmmu kɛ bo yɑ̀ bɛ̀ɛ̀ n niitɛ́nɛ̀ kɛ nɑɑ́ nYesu tɔ̃rɛ̀, kɛ̀ m pɑ̃̀nkɛɛ kɔtɛ Adɑbii, kɛ́wɛ̃tɛní Dɑmɑɑsi. \v 18 Yɛbie nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kó difɔ̃nkúò ndi n kɔ̀tɛmɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɛ bo yĩ́ɛ̃́tɛ́ Piɛri, kɛ dɔ̀ yɛwe tɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀nùmmù o borɛ̀. \v 19 N yí nyɑ̀ Yesu tɔ̃rɛ̀ tɛyɛ̀ kɛ́yɑ̀ Isɑku nwe ti Yiɛ̀ nnɑntɛ̀. \p \v 20 N di wɑ̃ũ tì tú timɔ́mmɔnti nti kɛ̀ Kuyie nyɛ̃́, n yí soú. \p \v 21 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ́kɔtɛ Sidii nɛ̀ Sidisii. \v 22 Dɛ mɔ̀nnì Kirisi kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo Sudee bɛ̀ mu ndo í n yɛ̃́. \v 23 Bɛ̀ do yo bɛ̀ nɑ̀ɑ́ mmɛ̀mmɛ kɛ tú: Wèè do ti fɛ̃́ũnko, weè nɑ̀ɑ́ ndi mmɔ̀nnì Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì ò do í dɔ́ tìì ḿbo. \v 24 Kɛ̀ bɛ̀ nsɑ̃ntí Kuyie n kpɛ́í. \c 2 \s1 Yesu tɔ̃rɛ̀ tìímmɛ̀ Sedisɑdɛmmu \p \v 1 Kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie ntɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀, kɛ̀ nní nwɛ̃ti Sedisɑdɛmmu kɛ nɛínɛ̀ Bɑnnɑbɑɑsi nɛ̀ Titi. \v 2 Kɛ yɛ̃́ Kuyie ndo n nɑ̀kɛ́mɛ̀ kɛ dɔ̀ n kɔtɛ. Nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ni Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀ kɛ̀ ti tíí, kɛ̀ m bɛ̀ nɑ̀kɛ́ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì n nɑ́ɑ́ ntì bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ. N do í dɔ́ m pĩ mmùù tɔ̃mmú ntú dɛtetìrɛ̀ kɔ̃mu, kɛ̀ dɛɛ̀ nte kɛ̀ n kɔtɛ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́. \v 3 Bɛ̀ mɛ nyí nti yetɛ, kɛ̀ dɛɛ̀ nte Titi nɛ̀ wè ti nɛiti, wèè í tú Sifu, bɛ̀ í nduɔ́ nkòo cɑ̃ntɛ́. \v 4 Mucɑ̃mmù kó tinɑ́ɑǹtì nɑ bɑ́ nhɑ̃nnɛ́ bɛ̀ɛ̀ soú nkɛ tú bɛ̀ tú ti kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ tɑnní kɛ dɔ́ kɛ́yɑ̀ Yesu Kirisi ti dènnɛ mɛ̀ɛ̀ botí ikuɔ́ miɛkɛ. Bɛ̀ do dɔ́ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ ti tɑnnɛ́ ikuɔ́ kó tidɑɑtì miɛkɛ nkɛ. \v 5 Ti í nyie mbɛ kpɛti, bɑ́ sɑ́m̀pɔ́, ti yɑ̀ɑ̀ bo ceetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì. \p \v 6 Bɛ̀ɛ̀ do tú Kirisi kɔbɛ tĩ̀rɛ̀ kó bɛnìùbɛ̀ diɛbɛ̀ bɛ̀ í nni nyíɛ́ itié mmɑì. Mí mborɛ̀ timɔu timɑ́ɑ̀ ndi, Kuyie nyí bɑɑ̀tì òmɔù. \v 7 Bɛ̀ do bɑntɛ́mu Kuyie nni ntɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ kɛ nnɑ́ɑ́ nTinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ, kɛ́ndònnɛ̀ kù tɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ Piɛri kòò tì nɑ̀ɑ́ nSifubɛ. \v 8 Kuyie nkùù tɔ̃ mPiɛri kòò nɑ̀ɑ́ nSifubɛ, kuù n tɔ̃ kɛ̀ n nɑ̀ɑ́ mbɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ. \v 9 Isɑku nɛ̀ Piɛri nɛ̀ Isɑ̃ɑ̃ bɛ̀ɛ̀ ni Kirisi kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ Kuyie nkuù n duɔ́mmɛ̀ dɛ kó mutɔ̃mmú, kɛ́yɔ̃kii mí nnɛ̀ Bɑnnɑbɑɑsi ti nɔu, dɛ̀ɛ̀ bɛnkú kɛ dò nti wɛ̃nnɛ́ tinɑ́ɑǹtì. Kɛ̀ ti kɔtɛ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ bɛmbɛɛ kɔtɛ Sifubɛ bíɛ́kɛ̀. \v 10 Bɛ̀ do ti nɑ̀kɛ́ kɛ tú ti nteénnɛ̀ bɛ kó bɛcĩ̀rìbɛ̀ mbɛ, kɛ sɔ̃́ n diɛ nkɛ mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri. \s1 Pɔɔri kpɑ̀nnɛ̀mɛ̀ Piɛri Ãntiyɔsi ɛì miɛkɛ \p \v 11 Piɛri kɔ̀tɛní dìì mɔ̀nnì Ãntiyɔsi kɛ̀ nh ò kpɑnnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ ììkɛ̀ kɛ yɛ̃́ ò dɔ̀ɔ̀mɛ̀ dɛ̀ɛ̀ í wenni. \v 12 Ò do wɛ̃ńnɛ̀mu Kirisi kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ kɛ yo, kɛ̀ Isɑku tɔ̃rɛ̀ɛ tuɔkɛní kòo yɛ̀ yɔ̀tɛ kɛ́sɔri bɑ́ ò tɛ̃́nkɛ í mbɛ̀ wɛ̃ńnɛ̀. \v 13 Kɛ̀ Sifubɛ tɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ cɔutɛ́ Kirisi kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Piɛri kɛ́sɔri, kɛ̀ Bɑnnɑbɑɑsi múnkɛɛ mɛ ndɔ̀ɔ̀. \v 14 M bɑntɛ́ dìì mɔ̀nnì ò tɛ̃́nkɛ í tũmmɛ̀ timɔ́mmɔnti weti weti, kóò nɑ̀kɛ́ bɛnìtìbɛ̀ ììkɛ̀ kɛ dɔ̀: Fɔ̃́ nSifu nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ di sòò wɛ̃ḿmu, dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ dɔ́ kɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ muwɛ̃rímú kɛ̀ bɛ̀ɛ tũnnɛ Sifubɛ kó ikuɔ́? \s1 Kirisi weè dɛɛrí kɛ̀ ikuɔ́ í dɛɛrí \p \v 15 Mí nnɛ̀ fɔ̃́ nti tú Sifubɛ mbɛ ti í tú ibotí ìì í tũ nKuyie. \v 16 Ti yɛ̃́mu kɛ dò nKuyie nhɔ̃ɔ̃ wénkùnnɛ onìtì o tɑ̃́ dìì mɔ̀nnì ndi Yesu, dɛ̀ í tú ò tũ̀ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nyikuɔ́. Ti tɑ̃́ Yesu Kirisi nwe kɛ̀ Kuyie nti wénkùnnɛ dɛ̀ í tú ti tũ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í ikuɔ́, kɛ yɛ̃́ Kuyie nhɔ̃ɔ̃ í nwénkùnnɛ òmɔù ò tũ̀ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í ikuɔ́. \p \v 17 Ti dɔ́ Kuyie nti wénkùnnɛ Kirisi kpɛ́í nkɛ, kɛ̀ bɛ̀ ti wúó mbɛ̀ɛ̀ í tũ nKuyie, bɛ̀ɛ̀ í tũ nyikuɔ́. Dɛndɛ bɛnkú kɛ dò nKirisi weè te kɛ̀ ti dɔɔ̀ri mɛyɛi nɑɑ̀? Ɔ́ɔ̀! \v 18 Kɛ̀ n wɛ̃̀tɛ kɛ tũ̀nnɛ ikuɔ́ n yetɛ ì, n tũ n do ì yetɛ́nɛ̀mu. \v 19 Dɛ̀ɛ̀ tu ikuɔ́ bíɛ́kɛ̀ n kumu, kɛ yɛ̃́ n yí nɑmɛ̀ kɛ ì tũ̀nnɛ kɛ̀ ì n kùɔ. Di mmɔ̀nnì kɛ̀ n fòù Kuyie nkó mufòmmu. \v 20 Bɛ̀ n wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Kirisi nwe kudɑpɑ̃ɑ̃tí kɛ kùɔ míì tɛ̃́nkɛ í fòù, Kirisi weè fòù m miɛkɛ. M mɔkɛ mùù fòmmu di mmɔ̀nnì m mù fòù n tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ Kuyie mBirɛ, dɛ̀ɛ̀ n dɔ́ kɛ ku n kpɛ́í. \v 21 M bɑ́ɑ́ yetɛ Kuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀, kɛ̀ kù ɔ̃ɔ̃ wénkùnnɛ onìtì ò tũ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ ikuɔ́, Kirisi tũ nku dɛtetìrɛ̀ ndɛ. \c 3 \s1 Ikuɔ́ í dɛɛrí ɑ bo ntɑ̃́mɛ̀ Kirisi dɛɛ̀ dɛɛrí \p \v 1 Díndi Kɑdɑsii kɔbɛ di yɛimmɑɑ̀? Bɛ̀ di fèntɛmɑɑ̀? N di nɑ̀kɛ́mu pɑ́íí Kirisi kó mukṹṹ nkpɛti. \v 2 N yóó di bekɛ tìmɑtì mɑ́ɑ̀ ndi, Kuyie ndi duɔ́ nku Yɑɑ́ ndi tũ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ ikuɔ́ɑ̀, kɛ̀ di kèè mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nTinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì kɛ tì yie? \v 3 Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ di yɛi mmɛmmɛ, di ketɛ́nɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù kɛ nɛ́ dɔ́ kɛ́dentɛnɛ̀ bɑ̀mbɑ̀ ndi mɔ́mmɔmbɛ kó muwɛ̃rímɑ́ɑ̀? \v 4 Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mùu di bɛnkɛ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ tú dɛtetìrɛ̀ ndɑɑ̀? Dɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ntú dɛtetìrɛ̀. \v 5 Kuyie ndi duɔ́ nku Yɑɑ́ nkɛ dɔɔri tidiɛtì di cuokɛ̀ di tũ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ nyikuɔ́ɑ̀, kɛ̀ di kèè mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nTinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì kɛ ti tɑ̃́? \p \v 6 Tì wɑ̃̀rimu kɛ tú: Abɑrɑhɑmmu do yie nKuyie nkɛ̀ kùu ò wénkùnnɛ, ò yie mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkù yɛ̃ mmù. \v 7 N yɛ̃́nɛ̀ tũ̀nkɛ kɛ dò mbɛ̀ɛ̀ tɑ̃́ Kuyie mbɛɛ̀ tú Abɑrɑhɑmmu kó iyɑɑ̀bí mɔ́mmɔnyi. \v 8 Ti wɑ̃̀rimu nɛ̀ dimɔ̀nnì kɛ tú: Kuyie mbo wénkùnnɛ bɛ̀ɛ̀ í tú Sifubɛ bɛ̀ kù yie mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. Dɛɛ̀ do te kɛ̀ kùu nɑ̀kɛ́ Abɑrɑhɑmmu kɛ dɔ̀: Nɛ̀ ɑ kpɛ́í m bo dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nyibotí imɔu. \v 9 Abɑrɑhɑmmu do tɑ̃́ Kuyie nku kɛ̀ kùu ò dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. Mɛɛ̀ botí nku bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo yie nKuyie nkù múnkɛ bo bɛ̀ dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \p \v 10 Bɛ̀ɛ̀ tũ̀ nyikuɔ́, kɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ dò nyì bo bɛ̀ dɛɛtɛ́ bɛ̀ bo yɑ̀. Ti wɑ̃̀rimu kɛ tú: Kɛ̀ wèè í dɔɔri ikuɔ́ imɔu yɛ̃mmɛ̀ ò bo yɑ̀. \v 11 Onìtì bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́wenkɛ Kuyie nyììkɛ̀ ò tũ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nyikuɔ́. Tì wɑ̃̀rimu kɛ tú: Wèè wetí ò bo nfòù ò tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í\f + \fr 3:11 \fr*\ft Wéntɛ́ Abɑkuku 2:4.\ft*\f*. \v 12 Ikuɔ́ kó kucɛ í wɛ̃nnɛ́ Kirisi kɔku. Ti wɑ̃̀rimu kɛ tú: Kɛ̀ wèè tũ̀ nyikuɔ́ wè ndɔɔri ì yɛ̃mmɛ̀ imɔu. \p \v 13 Kirisi tùótɛ́ ikuɔ́ do ti dɔɔri mɛ̀ɛ̀ yɛi mmɛ kɛ tɔ. Kɛ yɛ̃́ tì wɑ̃̀rimɛ̀ kɛ tú: Kɛ̀ bɛ̀ bɑɑkɛ́ wè kudɑpɑ̃ɑ̃tí ò tú Kuyie ncɔ̃ɔ̃ wènwe. \v 14 Nɛ̀ Yesu borɛ̀ ndɛ ibotí imɔu pɛ̀tɛ́mɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nKuyie ndo nɑ̀kɛ́ Abɑrɑhɑmmu mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. Nɛ̀ Yesu Kirisi borɛ̀ ndɛ ti pɛ̀tɛ́mɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù Kuyie ndo nɑ̀kɛ́ mùù kpɛ́í. \s1 Ikuɔ́ nɛ̀ Kuyie nnɑ̀kɛ́ dìì nùù \p \v 15 N kɔbɛ wéntɛ́nɛ̀ mɛborimɛ dòmmɛ̀. Kòo nìtì dɔú ndinùù nɛ̀ otɔù kɛ wɑ̃̀ri, òmɔù ɔ̃ɔ̃ í ntì cèètɛ. \v 16 Kuyie ndo nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí Abɑrɑhɑmmu kɛ dɔ̀ nɛ̀ o yɑɑ̀birɛ ndɛ, kù í yĩ nɛ̀ o yɑɑ̀bí kɛ̀ dɛ̀ bo ndò nyì sũ, kù tu o yɑɑ̀birɛ kɛ yɛ̃ nKirisi nwe omɑ́ɑ̀. \v 17 Ntɛ n dɔ́ kɛ́ di nɑ́kɛ́ tì: Kuyie ndo nɑ̀kɛ́mu kɛ dɔ̀ kù yóó dɛɛtɛ́ bɛ̀ɛ̀ kù tɑ̃́, kɛ yóó bɛ̀ dɛɛtɛ́, ikuɔ́ ìì tùɔ̀kɛní yɛbie nsikɔusìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti (430) kó difɔ̃nkúò bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ tì pɑ̀ɑ nyoo ìi tì cèètɛ. \v 18 Kɛ̀ ikuɔ́ do yóó nɑ kɛ́ ti dɛɛtɛ́ Kuyie nnɑ bɑ́ nnɑ̀kɛ́ tìmɑtì Abɑrɑhɑmmu, kù do ò nɑ̀kɛ́mu kɛ dɔ̀: Kù yóó ò dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ mɛ̀ nhò dɔ̀ɔ̀. \p \v 19 Bɑ nnɛ́ te kɛ̀ Kuyie ndɔú nyikuɔ́? Kù í dɔú nkɛ̀ dɛ̀ bo bɛnkɛ bɛnìtìbɛ̀ mbɛ bɛ̀ cɑɑ̀rìmɛ̀. Ikuɔ́ do dò nkɛ́mbo kɛ́bennɛ́nɛ̀ Abɑrɑhɑmmu yɑɑ̀birɛ bo kɔ̀tɛnímɛ̀ mmɛ wenwe wèè tɑ̀unko Kuyie nnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀, Kuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛɛ̀ do ì nɑ̀kɛ́ onìtì kòo ì tùò mbɛtɔbɛ̀. \v 20 Kòo nìtì bo omɑ́ɑ̀ dɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í mbékú otɔù mɔù wèè bo ò tɑunnɛ̀. Kuyie mbo kumɑ́ɑ̀ ndi. \s1 Ikuɔ́ pĩ́ mmùù tɔ̃́mmú \p \v 21 Dɛndɛ tú ikuɔ́ pietinɛ̀mu Kuyie nnɑ̀kɛ́ tɑ̀ɑ̀? Bìtì, kɛ̀ ikuɔ́ do nyóó ti dɛɛtɛ́, Kuyie nnɑ nwénkùnnɛ bɛnìtìbɛ̀ ikuɔ́ miɛkɛ nkɛ. \v 22 Ti wɑ̃̀rimu kɛ tú: Mɛyɛi ntiekɛ kutenkù kumɔu, bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ tɑ̃́ ti Yiɛ̀ nYesu Odɛɛtíwè bɛɛ̀ yɑ̀u Kuyie ndo yɛ̃ nkù yóó ti dɔɔ̀ mɛ̀ɛ̀ sɑ̀ɑ̀. \p \v 23 Kuyie mmu ndo í ti kpetɛ́ dìì mɔ̀nnì mɛtɑ̃́kùmɛ̀ kó kucɛ kɛ̀ ikuɔ́ iì ti te. Kɛ̀ ti tú i kó tidɑɑtì kɛ kémmúnɛ̀ kù bo ti bɛnkɛmɛ̀ mɛtɑ̃́kùmɛ̀ kó kucɛ. \v 24 Ikuɔ́ iì do ti cɛ̃mmú kɛ kémmúnɛ̀ Yesu bo kɔtɛnímɛ̀. Di mmɔ̀nnì Kuyie nhɔ̃ɔ̃ ti wénkùnnɛ ti tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ Yesu. \v 25 Odɛɛtíwè mɛ ntùɔ̀kɛnímɛ̀, ikuɔ́ tɛ̃́nkɛ í dò nkɛ́ nti cɛ̃mmú. \p \v 26 Kɛ yɛ̃́ di mmɔ̀nnì ti mɔu ti túmɛ̀ Kuyie nkó ibí nyi ti tɑ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nYesu Kirisi. \v 27 Bɛ̀ ɑ̃nnɛ́ díndi bɛ̀ bɑ̀tɛ́mmù kɛ di wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Kirisi, di ò dòntɛnɛ̀mu. \v 28 Òmɔù tũ ntɛ̃́nkɛ í cɑ̃̀ɑ̃́nnɛ̀ otɔù, Sifu nɛ̀ wèè í tú Sifu, kudɑɑkù nɛ̀ wèè í tú kudɑɑkù, onitipòkù nɛ̀ onitidɔ̀ù, bɛmɔu bɛ̀ wɛ̃nnɛ́ onìtì omɑ́ɑ̀ ndi Yesu Kirisi kó mɛtɑummɛ̀ miɛkɛ. \v 29 Kɛ̀ di tú Kirisi kɔbɛ, di tú Abɑrɑhɑmmu yɑɑ̀bí nyi, ìì yóó tiekɛ Kuyie ndo yɛ̃ nkù yóó duɔ́ ndɛ̀ Abɑrɑhɑmmu. \c 4 \p \v 1 Ntɛnɛ̀ n wɛ̃̀tɛ kɛ dɔ́ kɛ́yíɛ́ tì: Dɛbirɛ dɛ̀ɛ̀ yóó tiekɛ dɛ cicɛ kpɛrɛ dɛ̀ kpɑɑ́ kɛ bɛ dìì mɔ̀nnì dɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í ncɑ̃́ɑ̃́nnɛ̀ kudɑɑkù, bɑ́ dɛ̀ mɛ ntúmɛ̀ dɛ̀ɛ̀ yóó tiekɛ dɛmɔu. \v 2 Dɛ̀ ɔ̃ mbúɔ́ bɛ̀ɛ̀ dɛ̀ cɛ̃mmú bɛ̀mbɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɛ̀ piú, kɛ bɑɑ dɛ cicɛ dɔú ndìì mɔ̀nnì bo tuɔkɛmɛ̀. \v 3 Tínti múnkɛ Kirisi mu ndo í kɔ̀tɛní dìì mɔ̀nnì yɛbɔkɛ̀ nɛ̀ ikuɔ́ kɛ̀ dɛ̀ɛ ti te. \v 4 Kɛ̀ dɛ mɔ̀nnì tùɔ̀kɛ kɛ̀ Kuyie nduɔnní ku Birɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ̀ pɛitɛ́ Sifubɛ kó kubotí miɛkɛ, kɛ̀ dɛɛ̀ nte kòo ntũ mbɛ kó ikuɔ́. \v 5 Kɛ bo dɛɛtɛ́ tínti ikuɔ́ te bɛ̀, kɛ̀ ti nɑɑ́ nKuyie nkó ibí. \p \v 6 Kɛ̀ kù ti duɔ́ nku Birɛ kó Muyɑɑ́ mmùù te kɛ̀ ti kù yu kɛ tú ti cicɛ. \v 7 Ti tɛ̃́nkɛ í tú tidɑɑtì, ti tú Kuyie mbí nyi, kɛ̀ kù yóó ti duɔ́ nkù yɛ̃ nkù yóó duɔ́ ndɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu ku bí. \s1 Pɔɔri do yĩɛ̃̀kùmɛ̀ Kɑdɑsii kɔbɛ \p \v 8 Di mu ndo í yɛ̃́ dìì mɔ̀nnì Kuyie nkɛ tú yɛbɔkɛ̀ kó tidɑɑtì nti, kɛ yɛ̀ tú Kuyie yɛ̀ mɛ nyí kù tú. \v 9 Bɑ̀mbɑ̀ nkɛ yĩ̀ɛ̃́tɛ́ Kuyie! Kuyie nkuù pètìnkɛ di yĩ̀ɛ̃́tɛ́, kɛ̀ m bɑ́ɑ́ yĩ́ díì kù yĩ̀ɛ̃́tɛ́, dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ di wɛ̃̀tɛ kɛ dɔ́ kɛ́yóu kɛ̀ yɛbɔkɛ̀ di tiekɛ? \v 10 Di yɛ̀mmɛ̀ dò nKuyie mbo di cɔutɛ́ di yɛ̃́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nyɛwe nɛ̀ bɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ nɛ̀ yɛmɔ̀rɛ̀ nɛ̀ yɛbie ndɛ̀ɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛtɛrɛ̀ kɛ dɛ̀ bɑ̀ɑ̀tɑ̀ɑ̀? \v 11 N yĩɛ̃̀kùmu m pĩ mmùù tɔ̃mmú di cuokɛ̀ bo ntúmɛ̀ dɛtetìrɛ̀. \p \v 12 N kɔbɛ n di bɑ́ɑ́mmu, ɑ̃nnɛ́nɛ̀ dimɑ́ɑ̀ n kó difɔ̃̀tìrì kɛ́ndònnɛ̀ nh ɑ̃nnɛ́mɛ̀ m mɑ́ɑ̀ di kó difɔ̃̀tìrì. \v 13 Di í n dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi mmɑmɛ̀. Di kpɑɑ́ yɛ̃́mu n do mɔmmɛ̀mu kɛ bɑ́tɛ́ di ciɛ mɛketimɛ̀ kɛ di nɑ̀kɛ́ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì Yesu Kirisi kpɛti. \v 14 Di nɑ nnɑmu kɛ n senkɛ̀rì yoo di m bɛtì n tú mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í omuɔnti, kɛ̀ di nɛ́ pètìnkɛ n cɔutɛ́ kɛ́ndò n tú Kuyie ntɔ̃nnì, kɛ n cɔutɛ́ di nɑ ncɔutɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí Kirisi. \v 15 Di do mɔkɛ dìì wɛ̀ì kɔ̀tɛ kɛ? Kɛ̀ di do bo nɑ dɛ mɔ̀nnì kɛ́dɛitɛ di nuɔ nkɛ́ n duɔ́, di nɑ nyì dɛ̀itɛmu. \v 16 N di nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í ntimɔ́mmɔnti dɛɛ̀ te kɛ̀ n nɑɑ́ ndi kpɑntídɛ̀ntɔùɑ̀? \p \v 17 Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri kɛ dò mbɛ̀ di dɔ́mu kɛ̀ nɛ́ wɑnti tìì cɑ̃́ɑ̃́, kɛ bo di yṹɔ̃́ mbɛ bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ di mbɛ̀ mbùɔ́. \v 18 Dɛ̀ wennimu di bo nkémmúmɛ̀ bɛ̀ di nɑ́ɑ́ ntì, kɛ nɛ́ mbɑɑ̀tì tìì tú tisɑ̀ɑ̀tì, dɛ̀ bɑ́ ntú n di bonɛ̀ dìì mɔ̀nnì mɑ́ɑ̀ bɑ́ kɛ̀ n kpɑ. \v 19 M bí dɛ̀ n yóù mɛdiɛ̀ mmɛ di kpɛ́í nkɛ dò nhonitipòkù ɔ̃ mpɛímɛ̀, kɛ bɑɑnɛ̀ m bo bɑntɛ́mɛ̀ weti weti kɛ dò nKirisi bo di miɛkɛ. \v 20 N dɔ́ n nɑ mbo di borɛ̀ ndɛ bɑ̀mbɑ̀ mmiɛ, nkɛ́yɑ̀ m bo di nɑ́kɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí kɛ̀ di keè, n yĩɛ̃̀kùmu mɛsɑ̀ɑ̀ ndi kpɛ́í. \s1 Kudɑɑkù nɛ̀ wèè í tú kudɑɑkù bɛ kó mɛdonnimɛ̀ \p \v 21 Di tũ nnɛ́ n nɑ́kɛ́ díndi bɛ̀ɛ̀ dɔ́ kɛ́ntũ nyikuɔ́ kɛ̀ nsɑ̀ kɛ̀ di í yo ì tú mù. \v 22 Ti wɑ̃̀rimu kɛ tú Abɑrɑhɑmmu do mɔkɛ ibí ìdɛ́ì ndi, kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ kóo yɔ̃ Akɑɑ ntú kudɑɑkù \f + \fr 4:22 \fr*\fk kudɑɑkù: \fk*\ft Sɑrɑɑ do í mɔkɛ dɛbirɛ kɛ́túótɛ́ o kó kudɑɑkù bɛ kó dimɔ̀nnì kó ikuɔ́ do yɛ̃mmɛ̀ kɛ́puó nho dɔù Abɑrɑhɑmmu, kɛ̀ kùu púó nkɛ́pɛitɛ́ dɛbirɛ Isimɑyɛɛri.\ft*\f*, kɛ̀ dɛtɛrɛ̀ kóo yɔ̃ Sɑrɑɑ í nku tú. \v 23 Kɛ̀ kudɑɑkùu pɛitɛ́ ku kpɛrɛ bɛtɔbɛ̀ pɛí mɛ̀ɛ̀ botí, wèè í tú kudɑɑkù kɛ̀ Kuyie nkuù ò dɔúnnɛ̀ dinùù kòo dɛ̀ pɛitɛ́. \v 24 Dɛ kó tinɑ́ɑǹtì mɔ̀kɛ mɛbɛnkùmɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ mmɛ. Bɛnitipòbɛ̀ bɛdɛ́ bɛmbɛ dònnɛ̀ mɛtɑummɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ mmɛ, mɛtɑummɛ̀ kètimɛ̀ do dɔ̀ɔ̀ Sinɑii tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ nkɛ mɛɛ̀ pɛitɛ́ idɑɑbí (mɛɛ̀ tú Akɑɑ). \v 25 Diyètìrì dìì tú Akɑɑ dì bɛnkú Sinɑii tɑ̃rì ndi dìì bo Adɑbii tenkɛ̀, kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ bɛnkú Sedisɑdɛmmu ɛì dìì bo di mmɔ̀nnì. \v 26 Sedisɑdɛmmu kɛĩ́nkɛ̀ kou í tú kudɑɑkù, weè tu ti yɔ̃. \v 27 Ti wɑ̃̀rimu kɛ tú: \q1 Dɛ̀ nnɑɑti fɔ̃́ ntɛhɑ̃ũntɛ, \q1 fɔ̃́ nwèè í pɛí, \q1 tiitɛ́ tɛyíìtɛ̀ \q1 kɛ́nyɑ̃nku nɛ̀ diwɛ̀ì, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ yetɛ wèè nitipòkù \q1 kó ibí yó nsṹṹnnɛ̀mɛ̀ \q1 wèè ye nho kpɛyi. \p \v 28 N kɔbɛ díndi tú Kuyie nkó ibí nyi, kɛ́ndònnɛ̀ Isɑki Kuyie ndo dɔú ndinùù kɛ̀ bɛ̀ pɛitɛ́ wè. \v 29 Bɛ̀ do pɛitɛ́ dɛ̀ɛ̀ birɛ bɛnìtìbɛ̀ pɛímɛ̀ do fɛ̃́ũnkomu bɛ̀ pɛitɛ́ dɛ̀ nɛ̀ Kuyie nYɑɑ́, ti kpɛrɛ mɛ ndò mmúnkɛ. \v 30 Tì wɑ̃̀rimu kɛ tú: Bɛti kudɑɑkù nɛ̀ ku birɛ kɛ yɛ̃́ kudɑɑkù birɛ í yóó totɛ́nɛ̀ wèè í tú kudɑɑkù o birɛ dɛ cicɛ kpɛrɛ. \v 31 N kɔbɛ ti í tú kudɑɑkù kó ibí, ti tú wèè í tú kudɑɑkù o kpɛyi nyi. \c 5 \s1 Kirisi nɛ̀ ikuɔ́ dɛ kó tinɑ́ɑǹtì \p \v 1 Kirisi ti dènnɛmu tidɑɑtì miɛkɛ pɑ́íí kɛ̀ ti mɛ̀nkɛ yɛ̀, nfííkúnɛ̀ teii, bɑ́ɑ́ yiennɛ̀ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́nɑɑ́ ntidɑɑtì. \p \v 2 Mí mPɔɔri n di nɑ́ɑ́mmu kɛ tú kɛ̀ di cɑ̃mmú, Kirisi tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ di teennɛ̀. \v 3 M bo yíɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yie nkɛ́cɑ̃mmú bɛ̀ ntũ nyikuɔ́ imɔu. \v 4 Díndi bɛ̀ɛ̀ dɔ́ Kuyie ndi wénkùnnɛ di yie mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nyikuɔ́, di yɑ̀tɛnɛ̀mu Kirisi, kɛ pɑ̀ɑ̀ Kuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀. \v 5 Tínti yɛ̃́mu kɛ dò nti tɑ̃́ Yesu kɛ̀ Kuyie nyóó ti wénkùnnɛ, dɛǹdɛ ti bɑɑmɛ̀ nɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù kó muwɛ̃rímú mùù bo ti miɛkɛ. \v 6 Kɛ̀ ti tɑunɛ̀ Yesu Kirisi kɛ cɑ̃mmù yoo ti í cɑ̃mmù, dɛ kpɛti í bo, ti bo ntɑ̃́mɛ̀ Yesu, kɛ́ndɔ́ titɔbɛ̀ kɛ teénnɛ̀ titɔbɛ̀ dɛɛ̀ tu. \p \v 7 Di do ketɛ́ kɛ̀ dɛ̀ nwennimu, we ndi còńnɛ́ kɛ̀ di tɛ̃́nkɛ í tũ ntimɔ́mmɔnti? \v 8 Dɛ yɛmbɛ̀ di tié nyìì tié nyí bonní Kuyie nkùù di yu ku borɛ̀. \v 9 Mutie mùù muuti pɛ̃́ɛ̃̀ mù ɔ̃ɔ̃ mmɑ sɑ́m̀pɔ́rɛ̀ ndɛ, kɛ̀ tipɛ̃́ɛ̃̀cootì timɔuu múútí. \v 10 N yí di yĩɛ̃̀kù, n yɛ̃́mu kɛ dò ndi yɛ̀mmɛ̀ í cɑ̀ɑ̀rɛ̀ n kɔ̃mɛ. Wèè di kɔɔ́nnɛ̀ bɑ́ kòo tú wè, Kuyie mbo ò kpetínnɛ́. \p \v 11 N kɔbɛ bɛ̀mɑbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dò n nɑ́ɑ́ mmucɑ̃mmù dɛɛrímɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ tú mɔ́mmuɔ mbɛ̀ nɑ bɑ́ nni nfɛ̃́ũnko. N nɑ́ɑ́ ntì kɛ tú Kirisi ku kudɑpɑ̃ɑ̃tí ĩ́nkɛ̀ ti nɑ bɑ́ nyóù òmɔù. \v 12 Bɛ̀ɛ̀ mɛ ndi kɔɔ́nnɛ̀ mucɑ̃mmù kpɛ́í, mbɛ̀ dɔ̀kɛ sɔɔtɛ́ kɛ́fɔ̃mmu. \p \v 13 Díndi Kuyie ndi dɛɛtɛ́nɛ̀mu ikuɔ́, kù nɛ́ í di dɛɛtɛ́ kɛ̀ di bo ndɔɔri di dɔ́mɛ̀, kù di dɛɛtɛ́ kɛ̀ di bo ndɔ́ ditɔbɛ̀ mbɛ, kɛ teénnɛ̀ ditɔbɛ̀. \v 14 Kɛ yɛ̃́ ikuɔ́ imɔu kó dikũ̀nnì tumɛ̀: N dɔ́ otɔù ɑ dɔ́mɛ̀ ɑmɑ́ɑ̀. \v 15 Kɛ̀ di mɛ nkpɑ, nkɛ dɔmmù ditɔbɛ̀, dɔɔ̀nɛ̀ mɛyɔɔ̀mmɛ̀ kɛ̀ di bɑ́ɑ́ kuɔ ditɔbɛ̀ kɛ́deè. \s1 Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù pĩ mmùù tɔ̃mmú onìtì miɛkɛ \p \v 16 Ntɛnɛ̀ n dɔ́ kɛ́ di nɑ́kɛ́ tì: Bɑ́ ndɔɔrinɛ̀ di dɔ́ dɛ̀, yóunɛ̀ kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù di bɛnkɛ di dò nkɛ́dɔɔ̀ dɛ̀. \v 17 Kɛ yɛ̃́ di dɔ́ dɛ̀ í wɛ̃ńnɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù dɔ́ dɛ̀, di dɔ́ dɛ̀ cɑ̃̀ɑ̃́mmu, kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù dɔ́ dɛ̀ cɑ̃̀ɑ̃́ nkɛ̀ dɛ̀ pìètì. Kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ di bɑ́ ndɔɔri di dɔ́mɛ̀. \v 18 Kɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù di ni, ikuɔ́ tɛ̃́nkɛ í di te. \p \v 19 Ti yɛ̃́mu bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri bɛ̀ dɔ́mɛ̀ bɛ kó mufòmmu tú mù: Kɛ́ndɔuti dɔutinɛ̀ bɛtɔbɛ̀, kɛ fòù mufòmmu yɛimu, kɛ foù bɛ̀ dɔ́mɛ̀, \v 20 kɛ feu yɛbɔkɛ̀, kɛ diiti dɛtie, kɛ níí mbɛtɔbɛ̀, kɛ kpɑntì, kɛ ɛ̃ɛ̃nnɛ̀ bɛtɔbɛ̀. Kɛ̀ bɛ miɛkɛ pɛ́i bɛtɔbɛ̀, kɛ sĩnkùnko bɛtɔbɛ̀ yètɛ̀, kɛ yɑɑtì bɛ cuokɛ̀, \v 21 kɛ dɔ́ bɛtɔbɛ̀ kpɛrɛ, kɛ tú tinɑyɑ̃̀kɛ́muɔ́ntì, kɛ ɔ̃ɔ̃ nyo kunɑɑtí kɛ yonko, kɛ dɔɔri mɛyɛi ntɛ̃mɛ̀ mɛ̀ɛ̀ mɛ̀ dònnɛ̀. N ti ndi nɑ̀kɛ́mu kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ di nɑ́ɑ́, bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛ kó kubotí bɛ̀ í tɑti Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu miɛkɛ. \p \v 22 Ntɛnɛ̀ Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù kó mutɔ̃mmú: Muù ɔ̃ nte kɑ̀ɑ ndɔ́ otɔù, kɑ̀ɑ yɛ̀mmɛ̀ ńnɑɑti, kɑ̀ɑ mmɔkɛ diwɛ̀ì kɛ nɔ nkɛ mi, kɛ tú onitisɑ̀ɑ̀wè, kɛ niti, kɛ nɑ́ɑ́ ntimɔ́mmɔnti, kɛ bɑ́ ndɔri, kɛ nnɔ nkɛ pĩĩ nhɑmɑ́ɑ̀. \v 23 Ikuɔ́ í yetɛ dɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀. \p \v 24 Bɛ̀ɛ̀ tɑunnɛ̀ Kirisi, bɛ fòmmu kótímù nɛ̀ mù do dɔ́ dɛ̀, bɛ̀ dɛ̀ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Yesu Kirisi nwe, kɛ bɑɑkɛ́ kudɑpɑ̃ɑ̃tí. \v 25 Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù mmuù ti duɔ̀ mmufòmmu, mùù dò nkɛ nti bɛnkú ti bo ndɔɔrimɛ̀. \v 26 Ti bɑ́ ntú sipɔɔ yɛmbɛ̀, kɛ pɛ́ikùnko titɔbɛ̀ miɛkɛ, kɛ dɔ́ titɔbɛ̀ fɔ̃̀tɛ̀. \c 6 \s1 Onìtì buɔtí dɛ̀ ò ɔ̃ɔ̃ dɛ ndɛitɛ \p \v 1 N kɔbɛ díndi Kuyie nkɔbɛ, kòò mɔù dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi ndíndi Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù bonɛ̀ bɛ̀ di ò tɛ̃̀ńnɛ́ní kucɛ sɑ̀ɑ̀kù miɛkɛ diyɔɔ̀nnì, kɛ nɛ́ nyɛ̃́ kɛ̀ di bɑ́ɑ́ do di mɔ́mmɔmbɛ mɛyɛi mmiɛkɛ. \v 2 Ntɔunɛ̀ ditɔbɛ̀ kó yɛtuɔ, dɛ mɔ̀nnì di yie nKirisi kó ikuɔ́ nyi. \v 3 Kòò mɔù yɛ̀mmɛ̀ dò nhò tú òmɔù ò soú nhomɑ́ɑ̀ ndi. \v 4 Bɑ́ wè wèè wéntɛ́ o dɔɔ̀rìmɛ̀ kòò dɔ̀ɔ̀ri Kuyie ndɔ́mɛ̀ dɛ̀ nhò nɑɑti omɑ́ɑ̀ borɛ̀, kòò bɑ́ mpɔtì kɛ ɛrìnɛ̀ bɛtɔbɛ̀ omɑ́ɑ̀. \v 5 Kuyie nyóó bekɛ́nɛ̀ bɑ́ wè nɛ̀ o kpɛti nti. \p \v 6 Bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nwè Kuyie nnɑ́ɑǹtì, ò ntotírínɛ̀ o kpɛrɛ wèè tì nhò nɑ̀ɑ́. \p \v 7 Di bɑ́ nsoú ndimɑ́ɑ̀, bɛ̀ í dɑú Kuyie, onìtì buɔtí dɛ̀, ò ɔ̃ɔ̃ dɛ ndɛitɛ. \v 8 Wèè buɔtí o mɔ́mmuɔ nhò dɔ́ dɛ̀, dɛ̀ bo ò pɛitɛ́ mukṹṹ. Kɛ̀ wèè buɔtí Muyɑɑ́nsɑ̀ɑ̀mù dɔ́ dɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ɛ ò pɛitɛ́ mufòmmu mùù bo sɑ̃́ɑ̃̀. \v 9 Ti bɑ́ɑ́ yóu ti bo ndɔɔrimɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. Kɛ̀ ti dɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ̀ ti kɔ̃̀ntì í yɑ̃rikɛ, kɛ̀ dɛ mɔ̀nnì tùɔ̀kɛ ti bo dɛitɛ ti dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ kó yɛbɛ. \v 10 Ti kpɑɑ́ mɔkɛmu di mmɔ̀nnì mɛfíè, yóunɛ̀ kɛ̀ ti ndɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀ mbɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu, kɛ nɛ́ dɔkɛ mmɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri Yesu kɔbɛ. \s1 Mucɑummu nɛ̀ mudɔummu \p \v 11 Bɑ̀mbɑ̀ mmíì wɑ̃̀ri m mɔ́mmuɔ nɛ̀ n nɔ̀ùtɛ̀, di bo bɑntɛ́ n wɑ̃rii ì dɛu mɛ̀mmɛ. \v 12 Bɛ̀ɛ̀ di tié nkɛ dɔ́ di cɑ̃mmú, bɛ̀ dɔ́ di mbɛ̀ nɑɑtinɛ̀mu, bɛ̀ í dɔ́ kɛ́nnɑ́ɑ́ mbɛ̀ bɑɑkɛ́mɛ̀ Kirisi kudɑpɑ̃ɑ̃tí mɑ́ɑ̀ kpɛti kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ fɛ̃́ũ. \v 13 Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ cɑ̃mmù, bɛ̀ í dɔɔri ikuɔ́ imɔu yɛ̃mmɛ̀, bɛ̀ dɔ́ di cɑ̃mmú kɛ́mpɔtìnɛ̀ di cɑ̃mmúmɛ̀ mmɛ. \v 14 Mí m pɔtìnɛ̀ bɛ̀ bɑɑkɛ́mɛ̀ mmɛ Yesu kudɑpɑ̃ɑ̃tí. Dɛɛ̀ te kɛ̀ n yí yɛ̃́ kɛ dò nkutenkù kpɛrɛ bo, dɛ̀ mɛ mmúnkɛ í yɛ̃́ kɛ dò m bo. \v 15 Kɑ̀ɑ cɑ̃ntɛ́ yoo ɑ í cɑ̃ntɛ́ dɛ kpɛti í bo. A bo nɑɑ́mmɛ̀ onitìpɑ̀nwè dɛɛ̀ tu. \v 16 Di miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ yɛ̀mmɛ̀ dònnɛ̀ n kɔ̃mɛ Kuyie mbɛ̀ duɔ́ mmɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ́ bɛ̀ pɑ̃ diwɛ̀ì: Bɛmbɛ nɛ̀ Kuyie nkɔbɛ bɛmɔu bɛ̀ɛ̀ bo kutenkù miɛkɛ. \p \v 17 Nɛ̀ ti bo mbomɛ̀ òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ n kɔkɛ́nɛ̀, m mɔkɛ tìì fíɛ́tì tiì bɛnkú n túmɛ̀ Yesu kóo tɔ̃ntì. \p \v 18 N kɔbɛ ti Yiɛ̀ nYesu Kirisi kó mɛsɑ̀ɑ̀ nni ndi bonɛ̀ dimɔu, kɛ̀ dɛ̀ mmɛ ndò.