\id EZK di26.all Novembre 1998 BJ Parakou B{enin \ide UTF-8 \h Esekiɛri \toc1 Esekiɛri \toc2 ESEKIƐRI \mt1 Esekiɛri \imt1 Di mpɑ́tíri tɔ tìì nɑ́ɑǹtì \ip Esekiɛri do tú ikuɔ́ nìùtì nwe, kɛ́nkɔkɛ́ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì do pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ́kònnɛ̀ bɛ miɛkɛ, ò kɛ mbo kɛ́wɑ̃ri dipɑ́tíri kɛ́cɑu nSifubɛ bɛ̀ do pĩ̀ḿmú bɛ̀ kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do kpɑɑ́, kòo nnɑ́ɑ́ nkɛ dɔ̀ɔri nɛ̀ mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ pɛ́u nɛ̀ mɛbɛnkùmɛ̀, o nɑ́ɑǹtì miɛkɛ kòo nnɑ́ɑ́nnɛ̀ mɛbɛnkùmɛ̀ pɛ́u, Kuyie nhò bɛnkɛmɛ̀. O nɑ́ɑǹtì yɔ do bo yɛ̀dɛ́ɛ̀ ndi: O nɑ́ɑǹtì yuu ketirì tú ò bo nɑ́kɛ́mɛ̀ bɛ̀ piɛ́ bɛ̀ Bɑbidɔnni kɛ tú Isidɑyɛɛribɛ kó mɛyɛi mmɛɛ̀ te kɛ̀ Kuyie mmiɛkɛ bɛ̀ do. \ip Kòo tɑnyuu dɛ́rì tu ò bo kpénkùnnɛmɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo tidɑɑtì miɛkɛ bɛ kó mɛtɑ̃́kùmɛ̀, nɛ̀ dɛ kpɛ́í nkòo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ Kuyie nyóó bekɛ́nɛ̀mɛ̀ bɛ dootitɔbɛ̀, kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́cónnɛ́ Isidɑyɛɛribɛ bɛ fɔ̃̀tìrì kòo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Dɛ̀ dò mbɛ̀ kumu kɛ̀ Kuyie nyóó bɛ̀ fòùkùnnɛ. \is1 Di mpɑ́tíri nɑ́ɑǹtì duɔ́ kɛ dòmmɛ̀ \io1 1. Esekiɛri kpɑ̀nnɛ̀mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɛ́ bɛ cɑu nkɛ sɔ̃́ mbɛ̀ mu nyí pi Sedisɑdɛmmu mɛdɛ́rímmɛ̀ 1-24 \io1 2. Kuyie nyóó bekɛ́nɛ̀mɛ̀ yɛbotɛ̀ 25-32 \io1 3. Ò yɑ̀úkùnnɛmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɔ̃̀ntì dɛ̀ɛ̀ yóó dɔɔ̀ yɛmɔ̀rɛ̀ sɔnyɛ dɛ kpɛ́í Isidɑyɛɛribɛ bo wɛ̃tɛ kɛ́kɑri dìì mɔ̀nnì bɛ tenkɛ̀ 33-39 \io1 4. Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ yó ndòmmɛ̀ nɛ̀ mubɑ́ɑmmu 40-48 \c 1 \s1 Kuyie mbɛnkɛmɛ̀ kumɑ́ɑ̀ Esekiɛri \p \v 1 Mí nhEsekiɛri n do bo m benni sipísìtɑ̃ɑ̃ti kpɛri miɛkɛ nkɛ Bɑbidɔnni, otɑ̃̀nkù nɑɑnwè kó diyiè nummurì, kɛ̀ nní mbo kukó nKebɑɑ nɛ̀ bɛtɔbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀, bɛ̀ do ti pĩ̀ḿmú kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. N dɛ mbo kɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ɛ kpetɛ́ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛnkɛ mɛbɛnkùmɛ̀ pɛ́u. \v 2 Dɛ̀ do sɔ̃́ nSosɑkinni kɛ̀ bo o benni nummurì ndi otɑ̃ɑ̃̀nɑɑnwè kó diyiè nummurì. \v 3 Dɛndɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nwɛ̃rímú cùtɛ́nímɛ̀ n yĩ́nkɛ̀ kɛ̀ kù m bɛ́innɛ̀ mí nhEsekiɛri Buusi birɛ Bɑbidɔnni tenkɛ̀ miɛkɛ, kukó nKebɑɑ tɑkɛ́. \p \v 4 Kɛ̀ n yɑ̀ kuyɑɑkù kperíkù mɑkù ìtɛ́nímɛ̀ kubɑkù yoú kɛ tɔ diwɛtirì diɛrì kɛ̀ dì cɔ̀ú mmuhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ kuwenniku dì fitɛ́ kɛ̀ di cuokɛ̀ mìɛ̀ti kɛ dò ntimɑ́tì bɛ̀ pũ̀tíríní tì diònnì miɛkɛ. \v 5 Kɛ̀ n yɑ̀ dɛ kó diwɛtirì cuokɛ̀ dɛkpɑ́kpɛrɛ mɑrɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀, kɛ̀ dɛ̀ dònnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀. \v 6 Dɛmɔu mɛmmɛ bɑ́ dɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ mɔ̀kɛ kɛyììkɛ̀ kɛ̀nɑ̀ɑ̀, ifìɛ̀ti ìnɑ̀ɑ̀. \v 7 Kɛ̀ dɛ tɑ̀ɑ̀kɛ síɛ́, kɛ̀ dɛ kpɛ̀ɛ̀tɛ̀ dònnɛ̀ kunɑɑbiiku kpɛyɛ kɛ miɛti kɛ dò ndisɔɔwũɔ̃̀ bɛ̀ ɑntɛ́ dì. \v 8 Kɛ̀ sinitinɔ̀u bo dɛ fìɛ̀ti fũ̀ɔ̃̀ kɛ wetí tipíìtì tìnɑ̀ɑ̀ bɑ́ dɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ mɔ̀kɛ kɛyììkɛ̀ nɛ̀ dɛ fìɛ̀ti. \v 9 Kɛ̀ dɛ fìɛ̀ti mɑ̀ɑ́ i yómmɛ̀ bíɛ́kɛ̀, bɑ́ dɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ kèrí kɛ wetí dɛyììkɛ̀ co kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ dɛ̀ í wɛ̃kii. \v 10 Bɑ́ dɛ̀ kɛ̀ dɛ ììkɛ̀ dònnɛ̀ kɛnitikɔkɛ, kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ dò nkɛcìrícìrìkɔkɛ kubɑkù yoú, kɛ dò nkɛnɑɑkɔkɛ kucɑ̃̀nku kɛ dò nkɛtúkɔkɛ, bɑ́ dɛ̀ dɛnɑ̀ɑ̀ mɛmmɛ. \v 11 Kɛ̀ dɛ fìɛ̀ti pĩ̀ntɛ dɛĩ́nkɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ mɑ̀ɑ́ idɛ́ i yómmɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ dɛ fìɛ̀ti tɛì ìdɛ́ì dɛ̀ dɑ̀ɑ́tí. \v 12 Bɑ́ dɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ kèrí kɛ wetí dɛyììkɛ̀, bɑ́ dɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ kèrí dɛ yɛ̀mmɛ̀ dɛ̀ pɑ̃ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ bɑ́ dɛ̀ í wɛ̃kii. \v 13 Kɛ̀ n yɑ̀ dɛ kó dɛsĩ̀nnɛ̀ cuokɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dò nyɛhɑ̃ɑ̃kũɔ̃ nkɛ wɛ̃̀tɛ kɛ dònnɛ̀ yɛhɑ̃ɑ̃tĩrɛ kɛ keroo kɛ wĩɛ̃tiní dɛɛ̀ kpɑ́kpɛrɛ cuokɛ̀, kɛ tɑ̃ũ muhɑ̃ɑ̃́, nkɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ pɛ̀ú, kɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ nyiɛ̀. \v 14 Kɛ̀ dɛ kó dɛkpɑ́kpɛrɛ keroo kɛ wĩɛ̃tiní kɛ̀ dɛ̀ dò nfɛtɑɑfɛ̀ ɔ̃ mmíímmɛ̀. \p \v 15 Kɛ̀ nní nwúó ndɛ kó dɛkpɑ́kpɛrɛ dɛnɑ̀ɑ̀ kɛ́yɑ̀ bɑ́ dɛ̀ɛ̀ tɑkɛ́ dicɛ̃̀ɛ̃̀tirì kɛ̀ dì kɑ̀ɑ́ nkɛtenkɛ̀. \v 16 Kɛ̀ dɛ kó yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ mìɛ̀ti kɛ dò nyɛtɑ̃píɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ bo yɛ̀nɑ̀ɑ̀ kɛ dò nkɛ wɛ̃ nkɛ sɛu yɛtɔbɛ̀, yɛnɑ̀ɑ̀ mɛmmɛ. \v 17 Kɛ̀ dɛ̀ kèrí kɛ wetí tipíìtì tìnɑ̀ɑ̀ bɑ́ dɛ̀ í wɛ̃kii. \v 18 Kɛ̀ dɛ kó yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ yɛnɑ̀ɑ̀ òkù mɛdiɛ̀ nkɛ̀ yɛ okùmɛ̀ duò tikɔ̃m̀bùɔ̀tì kɛ̀ yɛ̀ mìɛ̀ti kɛ pĩnti yɛ píìtì timɔu. \v 19 Kɛ̀ dɛ kó dɛkpɑ́kpɛrɛ kérí, yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ ndɛ wɛ̃nnɛ́ kɛ kérí, kɛ̀ dɛ̀ yòutɛ yɛ̀ɛ youtɛ. \v 20 Kɛ̀ dɛ yɛ̀mmɛ̀ yĩ dɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, dɛ̀ kɛ nkɔri, kɛ̀ dɛ̀ yòutɛ yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ múnkɛɛ youtɛ kɛ yɛ̃́ mɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dɛ̀ bo mɛɛ̀ bomɛ̀ yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ miɛkɛ. \v 21 Kɛ̀ dɛ̀ kètɛ́ yɛ̀ɛ kétɛ́, kɛ̀ dɛ̀ còḿmú yɛ̀ɛ cómmú, kɛ̀ dɛ̀ yòutɛnɛ̀ kɛtenkɛ̀ yɛ̀ɛ youtɛ kɛ yɛ̃́ mɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dɛ̀ bo mɛɛ̀ bomɛ̀ yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀. \p \v 22 Dɛ kó dɛkpɑ́kpɛrɛ yɔ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ dònnɛ̀ tiwɛtì kɛ dò ndoii kɛ dò ntɛwéìtɛ̀ kɛ ɑ̃nkɛ dɛ yɔ ĩ́nkɛ̀. \v 23 Kɛ̀ dɛ fìɛ̀ti ìdɛ́ì dɛ́ì pĩ̀ntɛ kɛ kɑ́ɑ́ nyitɔbɛ̀, kɛ̀ itɛì bo ìì dɛ̀ dɑ̀ɑ́tí. \v 24 Kɛ̀ dɛ̀ dɔ́ kɛ́ítɛ́, n kèè kunɑmpoo kɛ̀ dɛ̀ ndònnɛ̀ mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ tɑmɛ̀ kukó ndiɛkù, kɛ dònnɛ̀ Kuyie muwɛ̃rímú mumɔu yiɛ̀ nkó mɛtɑmmɛ̀, kɛ dònnɛ̀ kunitisṹkù kó kunɔɔ̀roo, kɛ dònnɛ̀ fɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀nnɑfɛ ɔ̃ nkérímɛ̀. Kɛ̀ dɛ̀ còḿmú dìì mɔ̀nnì dɛ̀ɛ kpɛ́ú nkpɛ́ú ndɛ fɛ̀tì. \v 25 Kɛ̀ mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ɛ yɛ̀nní dɛ̀ɛ̀ mɛ ndò nkuyɑɑ̀déíkù kɛ bo dɛ ĩ́nkɛ̀ dɛ miɛkɛ. \v 26 Dɛ̀ɛ̀ mɛ ndò ntiwɛtì kɛ bo bɛ yɔ ĩ́nkɛ̀, dɛ ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ bo kɛ dò nditɑ̃́sɑ̀ɑ̀rì bɛ̀ tu dì sɑ̀fíì kɛ dò ndikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì, dɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì yómmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ kɑ̀ri kɛ dò nhonìtì, \v 27 kɛ́túótɛ́ dɛ̀ɛ̀ dònnɛ̀ o kɑ nɑ mborɛ̀ kɛ́dekɛnɛ̀ o yuu bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ mìɛ̀ti kɛ pĩnti, kɛ cɔ́ú mmuhɑ̃ɑ̃́ nkoò fitɛ́, kɛ́túótɛ́ o kɑ kɛ́wɛ̃tɛnko o fũ̀ɔ̃̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dò nkuhɑ̃ɑ̃wenniku koò fitɛ́. \v 28 Kɛ̀ dɛ kó kuhɑ̃ɑ̃wenniku dònnɛ̀ kutɑ̃mmɛyɑ̃rí ɔ̃ɔ̃ yɛ̀nní fɛtɑɑfɛ̀ kpèri dìì mɔ̀nnì kɛ́ndòmmɛ̀, Kuyie nkó tikpetì do nti, kɛ̀ n dɛ̀ yɑ̀ kɛ́do kɛ́sĩ́nnɔ́ɔ kɛtenkɛ̀ kɛ́keè mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ m bɛ́innɛ̀mɛ̀. \c 2 \s1 Kuyie ntɔ̃mmɛ̀ Esekiɛri Isidɑyɛɛribɛ borɛ̀ \p \v 1 Ntɛ mɛtɑmmɛ̀ n do kèèmɛ̀ do m bɛ́innɛ̀ tì. Kɛ̀ mɛ̀ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Ítɛ́ kɛ́cómmú n dɔ́ kɛ dɑ bɛ́innɛ̀mu. \p \v 2 Mɛ̀ yĩ mɛmmɛ kɛ̀ Kuyie nYɑɑ́ nní ntɑ kɛ́ n yíi nkɛ́cónnɛ́ kɛ̀ m bo keè wèè n nɑ̀ɑ́nnɛ̀ ò tu mù. \v 3 Dɛ mɔ̀nnì wèè n nɑ̀ɑ́nnɛ̀ kòò dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! N yóó dɑ tɔ̃ nyIsidɑyɛɛribɛ borɛ̀ ndɛ, bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yetɛ n kpɛti, kɛ́túótɛ́ bɛ yɛmbɛ̀ kó dimɔ̀nnì kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ní yíe. \v 4 Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ kpeńnì, bɛ to í yo tinɑ́ɑǹtì, n dɑ tɔ̃mmú bɛ borɛ̀. Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì yɛ̃, \v 5 nkɛ̀ bɛ̀ dɑ kémmú yoo bɑ́ kɛ̀ bɛ̀ í dɑ kémmú, bɛ̀ tu mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nyitookperí yɛmbɛ̀, bɛ̀ nɛ́ bɑntɛ́ kɛ dò m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò bo bɛ cuokɛ̀. \p \v 6 Onìtì fɔ̃́ nhɑ bɑ́ mbɛ̀ dé, ɑ kɔ̃m̀bùɔ̀tì bɑ́ nduò bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì ɑ nɛ́ nyɛ̃́ kɛ dò nhɑ kɑri ipo ĩ́nkɛ̀ nkɛ nɛ̀ tisɑ̃mpotì nɛ̀ inɑɑ́. Bɑ́ ndé bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì, ɑ kɔ̃m̀bùɔ̀tì bɑ́ nduò, itookperí yɛmbɛ̀ mbɛ. \v 7 Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ n nɑ́ɑǹtì kɛ̀ bɛ̀ dɑ kémmú yoo bɑ́ kɛ̀ bɛ̀ í dɑ kémmú, bɛ̀ tu itookperí yɛmbɛ̀ mbɛ. \p \v 8 Onìtì fɔ̃́, kéntɛ́ n yóó dɑ nɑ́kɛ́ tì, ɑ to bɑ́ɑ́ kpenkɛ dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ kpɛyɛ kpenkɛ mɛ̀ɛ̀ botí, bɛ̀ tu itookperí yɛmbɛ̀ mbɛ. Aɑtɛ kɛ́mɑɑ́nko n yóó dɑ duɔ́ ndɛ̀. \b \p \v 9 Kɛ̀ n wéntɛ́ kɛ́yɑ̀ tɛnitinɔ̀ùtɛ̀ kɛ̀ tɛ̀ yùo dipɑ́tíri kɛ̀ dì kpɛ̀ú, \v 10 kɛ̀ tɛ̀ɛ dì kpɛ̀útɛ́ n yììkɛ̀ kɛ̀ dì wɑ̃̀ri tipíìtì tidɛ́, isɑ́útìi nɛ̀ yɛkúdɑbùò nnɛ̀ iwúótìi. \c 3 \p \v 1 Kɛ̀ dɛ kóo nìtì n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: N dɑ duɔ́ ndìì pɑ́tíri mɑɑ́nko di kɛ́kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ. \p \v 2 Kɛ̀ nh ɑɑtɛ, kòo dì ɑ̃nnɛ́ n nùù kɛ dɔ̀: Mɑɑ́nko. \v 3 Kɛ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Pií ɑmɑ́ɑ̀ nɛ̀ dipɑ́tíri n dɑ duɔ́ ndì kɛ́nsɑnnɛ̀. \p Kɛ̀ n dì mɑɑ́nko kɛ̀ dì nwɛɛti n nùù miɛkɛ kɛ dò mmɛcekùɔ̀. \p \v 4 Kɛ̀ kù n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Kɔtɛ kɛ́yɑ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɛ́ bɛ̀ tùo n nɑ́ɑǹtì. \v 5 N yí dɑ tɔ̃ mbɛdɑ́ùrìbɛ̀ cuokɛ̀ ɑ í yo bɛ̀ɛ̀ nɑ́ɑǹtì, n dɑ tɔ̃ nyIsidɑyɛɛribɛ borɛ̀ ndɛ. \v 6 Kɛ̀ n do ndɑ tɔ̃ mbɛdɑ́ùrìbɛ̀ pɛ́u borɛ̀ ndɛ ɑ í yo bɛ̀ɛ̀ nɑ́ɑǹtì, bɛ̀ nɑ nyiemmu ɑ kpɛti. \v 7 Isidɑyɛɛribɛ mɛ nyí yóó yie nkɛ́ dɑ́ kéntɛ́ kɛ yɛ̃́ bɛ̀ í dɔ́mɛ̀ kɛ́kémmú n kpɛti, bɛ kó kuwuɔ nkumɔu yɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ kpeńnì, bɑ́ ku to í yo! \v 8 N yóó kpénkùnnɛ ɑ yɛ̀mmɛ̀ bɛ kɔ̃mɛ dòmmɛ̀ mmɛ, kɛ́kpénkùnnɛ ɑ to bɛ kpɛyɛ dòmmɛ̀ kɑ̀ɑ bɛ̀ bɑ̀ɑo. \v 9 N yóó kpénkùnnɛmu ɑ yɛ̀mmɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ɛ kpenkɛ kɛ́nɑɑ́nnɛ̀ kupèrìkù kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ ditɑ̃́rì, ɑ bɑ́ mbɛ̀ yĩ̀ɛ̃̀kù kɑ̀ɑ kɔ̃m̀bùɔ̀tì mbɛ̀ duò, itookperí yɛmbɛ̀ mbɛ. \p \v 10 Kòo n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Kémmú n nɑ́ɑǹtì mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ́ tì ɑ̃nnɛ́ ɑ yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ. \v 11 Kɔtɛ ɑ kɔbɛ nɛ̀ bɛ̀, bɛ̀ di pĩ̀ḿmúní bɛ̀ borɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù yɛ̃. Kɛ̀ bɛ̀ dɑ kémmú yoo bɑ́ kɛ̀ bɛ̀ í dɑ kémmú fɔ̃́ mbɛ́i! \p \v 12 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nYɑɑ́ nni ntúótɛ́ kɛ̀ n keè mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ n fɔ̃nkúò kɛ̀ mɛ̀ tu: \p Kuyie nyètìrì ndɛu, ku borimɛ nɛ̀ ku wɛ̃rímú bo dìì bòrì. \p \v 13 Kɛ̀ n keè dɛɛ̀ kpɑ́kpɛrɛ fìɛ̀ti potɛ́mɛ̀ itɔbɛ̀ nɛ̀ yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ yɛ̀ɛ̀ bo dɛ píìtì dɛ kó kunɑmpoo, nɛ̀ kunɔɔ̀roo diɛkù tɛkù mɑkù. \v 14 Kɛ̀ Kuyie nYɑɑ́ mmùù do n tùótɛ́ kɛ̀ mù n yítɛ́nɛ̀. Kɛ̀ nní nkérí bɑ́ dɛ̀ í nɑɑti n yɛ̀mmɛ̀ kɛ n yóu, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mmɛ nni mpĩ́ ndɛ̀ yí mɔkɛ m bo yĩ́mɛ̀. \v 15 Mɛm̀mɛ n tùɔ̀kɛnímɛ̀ n kɔbɛ bɛ̀ pĩ̀ḿmúní bɛ̀ borɛ̀, dihɛì bɛ̀ tu dì Tɛdi-Afiifu kukó nKebɑɑ tɑkɛ́, kɛ́mbo bɛ borɛ̀ kɛ dɔ̀ yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ n di kɛ́ n kpeí. \s1 Kuyie mbɑ̀nnɛmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ Esekiɛri \p \v 16 Yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 17 Onìtì fɔ̃́! N dɑ dɔ̀ɔ̀ Isidɑyɛɛribɛ kóo bɑ̀rì nwe, kɛ̀ n dɑ nɑ̀kɛ́ tì ɑ tì mbɛ̀ nɑ̀kɛ́. \v 18 Kɛ̀ n nɑ̀kɛ́ oyɛiwe kɛ yĩ ò bo kú, kɑ̀ɑ í ò nɑ̀kɛ́, kɑ̀ɑ í ò cɑu nkòò yóu o yɛi nkɛ cootɛ́. Ò yóó kúmu o yɛi nkpɛ́í, kɛ̀ n nɛ́ bekɛ́nɛ̀ fɔ̃́ nwe o kpɛ́í. \v 19 Kɑ̀ɑ mɛ nhò nɑ̀kɛ́ kòò í yie nkɛ yóu kuyonku nɛ̀ o borimɛ yɛimɛ ò bo kú o yɛi nkpɛ́í nkɛ̀ fɔ̃́ ndɛɛtɛ́ ɑ fòmmu. \v 20 Kòo nitisɑ̀ù weè mɛ nyóu mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ tɑ mɛyɛi mmudɔɔ̀rìmù, kɛ̀ nh ɑ̃nnɛ́ mɛbétímɛ̀ o cɛ miɛkɛ, kɑ̀ɑ í ò nɑ̀kɛ́, ò yóó kúmu o yɛi nkpɛ́í. Bɑ́ n tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dentɛní mɛsɑ̀ɑ̀ nhò do dɔɔri mɛ̀. Fɔ̃́ nkɛ̀ n nɛ́ dɑ bekɛ́nɛ̀ o kpɛ́í. \v 21 Kɑ̀ɑ mɛ nhò nɑ̀kɛ́ kɛ tú ò bɑ́ɑ́ dɔɔ̀ mɛyɛi nkòò í mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ ò bo nfòù kɛ yɛ̃́ ɑ ò cɑummɛ̀, fɔ̃́ nkɑ̀ɑ dɛɛtɛ́ ɑ fòmmu. \s1 Kuyie nduɔ́mmɛ̀ kɛ̀ Esekiɛri bo ndò nkɑ́rɛ́ kɛ̀ dɛ̀ dɔ̀ yɛmɔ̀rɛ̀ mɑyɛ̀ \p \v 22 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nwɛ̃rímúu wɛ̃tɛ kɛ́cútɛ́ní n yĩ́nkɛ̀ kɛ̀ kù m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Ítɛ́ kɛ́kɔtɛ kubiriku n dɔ́ kɛ dɑ bɛ́innɛ̀mu. \p \v 23 Kɛ̀ n yítɛ́ kɛ́kɔtɛ kubiriku kɛ́ dɛ̀ yɑ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó tikpetì kɛ̀ tì dònnɛ̀ n do yɑ̀ tì kukó nKebɑɑ tɑkɛ́, kɛ̀ n do kɛ́sĩ́nnɔ́ɔ kɛtenkɛ̀. \v 24 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nYɑɑ́ nni nyíi nkɛ́cónnɛ́, kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Kò nkɛ́tɑ ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ́kpetínnɛ́. \v 25 Onìtì fɔ̃́! Bɛ̀ yóó dɑ boú iwɛ̃ĩ nyi, kɑ̀ɑ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ítɛ́ bɛ borɛ̀. \v 26 N yóó dɑnnɛmu ɑ nɔ́ndɛnfɛ̀ bɑ́ ɑ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nnɔ nkɛ nɑ́ɑ́, nhɑ tɛ̃́nkɛ í yó mbɛ̀ kpɑ̀nnɛ̀, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ tumɛ̀ itookperí yɛmbɛ̀ mbɛ. \v 27 Kɛ̀ n yóó bɛ́i ndìì mɔ̀nnì n dɑtɛ ɑ nɔ́ndɛnfɛ̀ kɑ̀ɑ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì yɛ̃. Kɛ̀ wèè bo dɑ kéntɛ́, ò dɑ kéntɛ́, kɛ̀ wèè bo yetɛ, wèe yetɛ. Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ tumɛ̀ itookperí yɛmbɛ̀ mbɛ. \c 4 \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ bɛ̀ yóó pimɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Túótɛ́ didombɛnni kɛ́dɔú nhɑ ììkɛ̀ kɛ́dɔɔ̀ di ĩ́nkɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kó kufènkù. \v 2 Kɑ̀ɑ dì dɔ̀ɔ̀ kɛ dèè ɑ́ ndì pi, kɛ́pénnɛ́ kudookɔti kɛ́ dì fitɛ́, kɛ́ dì ɔnnɛ́ mutɑ̃́ɑ̃́, nkɛ́ɑ̃nnɛ́ yɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀ntĩ̀rɛ̀ kɛ́ dì fitɛ́, kɛ́cónnɛ́ sikpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ kɛ́ dì fitɛ́. \v 3 Kɑ̀ɑ dèè ɑ́ wɑɑ́ nkumɑ́tìpenku mɑkù kɛ́cónnɛ́ fɔ̃́ nnɛ̀ dihɛì di cuokɛ̀ kɛ̀ kù ndò nkuduotí, kɑ̀ɑ nkù wùó nfù, kɛ́dɔɔ̀ kɛ́ndò nhɑ dì pi, dɛ̀ yó ndò ndibɛnkɛ̀rì ndi Isidɑyɛɛribɛ kpɛ́í. \p \v 4 A duɔ́ ɑ píkù cɑ̃̀nku, yɛwe ɑ yó nduɔ́ yɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀, ɑ tɔ Isidɑyɛɛribɛ kó mɛyɛi mmɛ. \v 5 Míì kèétɛ́ dɛ kó yɛwe ɑ yó ntɔ yɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó mɛyɛi, kɛ̀ yɛ̀ mɑ̀nnɛ̀ yɛbie mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ yɛ̀ mɛyɛi nkɛ bo yɛwe sikɔusìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ sipísìwɛi (390). \v 6 Kɛ̀ dɛ kó yɛwe dèè ɑ́ duɔ́ ɑ píkù yoú, kɛ́tɔ Sudɑɑ kɔbɛ kó mɛyɛi nkɛ dɔ̀ yɛwe sipísìnɑ̀ɑ̀, n dɑ kèétɛ́ diyiè dìmɑ́ɑ̀ ndi dibenni dìmɑ́ɑ̀ kpɛ́í nkɛ̀. \v 7 Kɑ̀ɑ dèè mɛmmɛ ɑ́ wéntɛ́ Sedisɑdɛmmu ɛì ɑ pi dì bíɛ́kɛ̀, kɛ́ dì fietí ɑ nɔ́mbifɛ kɛ́ dì nɑ̀kɛ́ n kó tipɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. \v 8 N dɑ boú iwɛ̃ĩ nyi, ɑ í yóó pentɛ kɛ̀ dɛ kó yɛwe ɑ pi yɛ̀ dihɛì kɛ yɛ̀ yɑ̀ɑ deènɛ̀. \v 9 Dɛ kó yɛwe ɑ yó nduɔ́ yɛ̀ɛ̀ miɛkɛ, ɑ wɑɑ́ ntidiitì bɛ̀ tu tì bèdéè nɛ̀ bɛ̀ tu tì ɔ́dìsì nɛ̀ titɛtì bɛ̀ tu tì fɛ́fù nɛ̀ itũ bɛ̀ tu ì nɑntíì nɛ̀ itɛì bɛ̀ tu ì midéè nɛ̀ tidiitì tɛtì bɛ̀ tu tì epotìrì kɛ dɛ̀ wɛ̃nnɛ́ dɛmɔu kɛ́kɔɔrɛ kɛ́nɑɑ nkɛ́dɔɔ̀ pɛ̃́ɛ̃̀, kɛ nwe ncɑ́ɑ́ ndɛ kó yɛwe miɛkɛ yɛwe sikɔusìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ sipísìwɛi (390). \v 10 Diyiè dìmɑ́ɑ̀ kó mudiì níí mmɑ̀nnɛ̀ ɑ bo mù cɔ̃nnɛ́mɛ̀ cìdóò omɑ́ɑ̀ kɛ́ mù totɛ́ kucɛ mɛ̀nùmmù. \v 11 Kɛ níí bennɛ́ mɛniɛ nhɑ yó nyɔ̃̀ mmɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ mbo diyiè dìmɑ́ɑ̀ dítìrì òmɑ́ɑ̀. \v 12 Dɛ kó mudiì ɑ níí yóó mù dɔ̀ɔ̀ kɛ̀ mù ndò nkupɛ̃́mpɛ̃nkù nku, ɑ níí yóó tɔtìnnɛ tinitimíntì tìì kpeí tìnti kɛ́ kù pɛ̃mmú bɛnìtìbɛ̀ ììkɛ̀. \p \v 13 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nsɔɔtɛ́ kɛ́ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Mɛɛ̀ botí nku Isidɑyɛɛribɛ yóó dimɛ̀ ikuɔ́ yetɛ dɛ̀. Ibotí n yóó bɛ̀ bɛ̀ti kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ iì borɛ̀ ì miɛkɛ. \p \v 14 Kɛ̀ n dɔ̀: Bìtì! Áú nYiɛ̀ nKuyie! Nɛ̀ m bomɛ̀ nɛ̀ yíenní n yí sɑ̃ũ m mɑ́ɑ̀, n yí cɑ̀ɑ́kɛ́ fɛɔ̃̀fɛ̀ fɛ̀ɛ̀ ku, yoo musĩ̀mmù pĩ nfɛ̀. Isíɛ́ kpɛrɛ mɑrɛ̀ í tɑ n nùù miɛkɛ. \v 15 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ Kuyie nní ntɛ̃́nnɛ́ kɛ dɔ̀: Dɛ̀ wenni, m bo dɑ ceetɛ munɑɑ̀yɛ̀ì kó yɛkṹɔ̃̀, kɑ̀ɑ mù ndɔɔ̀nɛ̀ ɑ pɛ̃́mpɛ̃nkù, kɛ yóu tinitimíntì. \p \v 16 Kɛ̀ kùu yíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Esekiɛri n yóó duɔ́ nkɛ̀ mudiì muù deè Sedisɑdɛmmu ɛì miɛkɛ, bɛ̀ níí yóó bɛ̀ bènnɛ́mu mudiì nɛ̀ mɛniɛ nkɛ̀ bɛ̀ ndɛ̀ yo nnɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀. \v 17 Mudiì nɛ̀ mɛniɛ ndɛ̀ bo dóntɛ́ kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ di kɛ̀ bɛ̀ɛ cĩtɛ, kɛ́kú bɛ yɛi nkpɛ́í. \c 5 \s1 Kuyie nyóó potɛ́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní sɔkɛ́ ku nɑ́ɑǹtì kɛ́ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Túótɛ́ kuponkù kɛ́kuó ɑ yùtì nɛ̀ ɑ dɛɛ̀nfɛ̀, kɛ́cɔ̃nnɛ́ dɛ kó ticìtì tɛbiètɛ̀, kɛ́ tì totɛ́ yɛcúò yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti. \v 2 Kɛ̀ yɛwe ɑ pi yɛ̀ dihɛì kɛ̀ yɛ̀ dèè dìì yiè ɑ́ túótɛ́ dicóù dìmɑ́ɑ̀ kɛ́cɔ́u ndihɛì cuokɛ̀, kɛ́túótɛ́ dicóù tɛrì kɛ́ ndì keeti kɛ yɑɑti kɛ firì dihɛì, kɛ́túótɛ́ dicóù ditɑ̃ɑ̃́nnì kɛ́ dì yɑɑtɛ́ yɑɑtɛ́, kɛ ní mbɛ̀ bɛ̀tì kɛ bɛ kɔ̀ùtì nɛ̀ disiè. \v 3 Kɑ̀ɑ sùɔ́ nsɑ́m̀pɔ́rɛ̀ kɛ́cũɔ̃́ ɑ yɑɑ̀yɔ̀rì. \v 4 Tiì miɛkɛ nkɛ ɑ yóó yɛ̃tɛ́mɛ̀ kɛ́cɔ́u nkɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ ncɔ́útɛ́ kɛ́cɔ́u nyIsidɑyɛɛribɛ. \p \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Tiì yóó tuɔkɛní Sedisɑdɛmmu ɛì dindi n do soó ndì yɛbotɛ̀ cuokɛ̀ kɛ̀ yɛhɛkɛ̀ dì fitɛ́. \v 6 O kɔbɛ í yie n tɑnnɔ̀ nɛ̀ n tié, kɛ sĩ̀ntɛ kɛ̀ dɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛbotɛ̀ yɛ̀ɛ̀ í n yɛ̃́, bɛ̀ yetɛmu n kuɔ́ kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dì fitɛ́ yɛ kɔbɛ. Bɛ̀ yetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í n yɛ̃ mmù kɛ í tũ̀nnɛ n tié, \v 7 dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ m bɛ́i nkɛ tú: Bɛ to mɛ̀ nkpenkɛmɛ̀ kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛbotɛ̀ yɛ̀ɛ̀ di fitɛ́ yɛ kɔbɛ kpɛyɛ, bɑ́ bɛ̀ í tũ̀nnɛ n tɑnnɔ̀, bɑ́ bɛ̀ í dɔɔri m bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì, bɛ̀ mɛ nketɛ́ kɛ í tũ nyɛbotɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dì fitɛ́ yɛ kó mɛborimɛ. \v 8 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n tu: Míì mɔ́mmuɔ n yóó wɛ̃ɛ̃tɛní bɛ bíɛ́kɛ̀, kɛ́ bɛ̀ bɛnkɛ kɛ̀ yɛbotɛ̀ɛ yɑ̀. \v 9 Isɔkɛ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ ì kpɛ́í ntemɛ̀ kɛ̀ m bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ m mu nyí dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ òmɔù diyiè mɑrì, m mɛ nyí yóó mɛ̀ dɔ̀ɔ̀ òmɔù diyiè mɑrì tɛ̃́nkɛ. \v 10 Bɛnìtìbɛ̀ bo cɑ́ɑ́kɛ́ bɛ bí kɛ̀ ibíi cɑ́ɑ́kɛ́ i cicɛbɛ̀ kɛ̀ m bɛ̀ potɛ́ kɛ́ bɛ̀ cíɛ nkɛtenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ. \p \v 11 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu, kɛ̀ míì bɛ́i! Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nyisɔkɛ kpɛrɛ nɛ̀ isíɛ́ kpɛrɛ kɛ sĩ̀nkùnnɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. M bo bɛ̀ kuó dɛ kperɛ̀ bɑ̀mbɑ̀, n yí yóó bɛ̀ kuɔ́ mmɛsémmɛ̀. N yí yóó bɛ̀ sùɔ́. \v 12 Sedisɑdɛmmu ɑ nìtìbɛ̀ dikéè bo kú mutenkṹṹ nyoo nɛ̀ dikònnì, kɛ̀ mudoò kuɔ dikéè dɛ́rì, kɛ̀ n cíɛ ndikéè tɑ̃ɑ̃́nnìi tipíìtì timɔu kɛ́ m bɛ̀ bɛtì kɛ kɔù nɛ̀ disiè. \v 13 M miɛkɛ bo bɛ̀ yɛ̀ kɛ̀ dɔ́ mɛ̀ɛ̀ botí kɛ́kɑ̃́ɑ̃́ nkɛ̀ dɔ́ dɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ kɛ dò mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie dɛ̀ n yóù bɛ tookperí kpɛ́í. \v 14 Sedisɑdɛmmu ɛì bo nɑɑ́ ntidobontì kɛ̀ di nitibɛ̀ɛ wuɔ ifɛi, kɛ̀ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dì fitɛ́ kɛ̀ yɛ kɔbɛ mbɛ̀ yɑ̀u kɛ dɑú. \v 15 Bɛ kpɛrɛ bo ɑ̃nnɛ́ ifɛi kɛ̀ bɛ̀ mbɛ̀ sɑ̃̀ɑ̃́ mbɛɛ̀ yó ntú mɛbɛnkùmɛ̀. Ibotí tɛì bo bɛ̀ yɑ̀ kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nyì pĩ. M miɛkɛ bo bɛ̀ yɛ̀ mɛdiɛ̀ nkɛ̀ m bɛ̀ kpɑnnɛ̀ kɛ́ bɛ̀ potɛ́ nɛ̀ kɛmiɛkɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 16 M bo bɛ̀ duɔ́nko dikònnì kɛ̀ dì ntonnì kupendɔ̀nni kɔ̃mɛ kɛ́ mbɛ̀ kɔ̀ù, kɛ yɛ̃́ n yóó dì duɔ́nkomɛ̀ mɛɛ̀ kpɛ́í. M bo duɔ́ nkɛ̀ dikònnì dɔ̀kɛ yíɛ́ kɛ́dɛukɛ kɛ́ mbɛ̀ kɔ̀ù. \v 17 Dikònnì diɛrì bo tɑnní kɛ̀ tikpɑsĩ̀ntì mpĩĩ mbɛ bí. Kɛ̀ mutenkṹṹ nhɑ̃nnɛ́ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ nkɔ̃ mmutòntònkṹṹ, kɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ mudoò tɑnní. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \c 6 \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ feu iwũɔ̃ sibɔɔtenkɑɑnìi \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ Kuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Tũntɛ kɛ́cuó nyIsidɑyɛɛri tɑ̃rɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. \v 3 Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Díndi Isidɑyɛɛribɛ tɑ̃rɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ kɔbɛ nɛ̀ yɛkondɑkɛ kɔbɛ nɛ̀ tibiti kɔbɛ kéntɛ́nɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ Kuyie n tú mù: N yóó duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ di do mudoò mmu kɛ́puɔ ndi tɔ̀rɛ̀. \v 4 Bɛ̀ bo puɔ ndi wũɔ̃tɔ̀rɛ̀, di tuɔ̀ nyɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀ tihúúntì kɛ̀ yɛ̀ɛ kpɑ́nnɛ́, kɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ di dootitɔbɛ̀ di kuɔ kɛ́dɔú ndɔú di bɔkɛ̀ ììkɛ̀. \v 5 M bo duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ dí kuɔ kɛ́dɔú ndɔú ndi bɔkɛ̀ tɑkɛ́, m bo yɑɑ́ di kṹɔ̃̀ kɛ́fitɛ́ di bɔɔwũɔ̃tɔ̀rɛ̀. \v 6 Di ɛkɛ̀ bo nɑɑ́ tidobontì kɛ̀ di bɔɔwũɔ̃tɔ̀rɛ̀ɛ kpɑ́nnɛ́, di do feu yɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀ iwũɔ̃ kɛ̀ yɛ̀ɛ duó, kɛ̀ di bɔkɛ̀ɛ puɔ nkɛ́deè kɛ̀ di ɔ̃ ntuɔ̀ nyɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀ tihúúntì kɛ̀ yɛ̀ɛ puɔ, di dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó nkpɑɑ́. \v 7 Bɛ̀ bo mpuotì bɛnìtìbɛ̀ di miɛkɛ kɛ̀ di duò kɛ kɔ̃, nkɛ̀ di bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \v 8 Nɛ̀ mɛmmɛ n yóó yóu kɛ̀ bɛ̀mɑbɛ̀ɛ yentɛ́mu mudoò miɛkɛ kɛ́nfòù ibotí tɛì n yóó di cíɛ nkɛ̀ di kɔtɛ ìì borɛ̀ i miɛkɛ. \v 9 Di miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ bo yentɛ́ kɛ́nkpɑɑ́ fòù bɛ̀ bo dentɛní n kpɛ́í bɛ̀ borɛ̀ ibotí tɛì cuokɛ̀ kɛ tú tidɑɑtì, kɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ɛ yɔkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yóu mɛbɔɔyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ n yetɛ kɛ m bùtínnɛ́ kɛ tũ̀nnɛ yɛbɔkɛ̀. Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ bo pɛ̃ mbɛmɑ́ɑ̀ mɛyɛi nnɛ̀ isɔkɛ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ kpɛ́í. \v 10 Dɛ mɔ̀nnì kɛ́bɑntɛ́ kɛ dò mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie n yí sɔ̃̀ńtɛ́ kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú m bo di bɔntɛ́ dɛ kó mɛyɛi. \p \v 11 Mɛirɛ ɑ nɔ̀ùtɛ̀ kɛ́cɑtìrɛ̀! Cɑtìrɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dɑ pĩ nyisíɛ́ Isidɑyɛɛribɛ dɔ̀ɔ̀ ìì sɔkɛ kpɛ́í. Mudoò nɛ̀ dikònnì nɛ̀ mutenkṹṹ dɛɛ̀ yóó bɛ̀ dèè. \v 12 Kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɛ́tirì mutenkṹṹ mbɛ̀ kùɔ, bɛ̀ɛ̀ tɔ̀kɛ́ kɛ̀ mudoò bɛ̀ kùɔ, kɛ̀ bɛ̀ɛ̀ wɛ̃̀tɛ kɛ nɑ kɛ yentɛ́ dikònnìi bɛ̀ kùɔ, kɛ yɛ̃́ m miɛkɛ yóó bɛ̀ yɛ̀mɛ̀ kɛ̀ dɔ́ mɛ̀mmɛ. \v 13 Bɛcíríbɛ̀ bo nduɔ́ duɔ́ dìì mɔ̀nnì bɛ bɔkɛ̀ cuokɛ̀ kɛ́fitɛ́ bɛ wũɔ̃tɔ̀rɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ simɔu nɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ yɛmɔu ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ dɛtie ndɛmɔu yɔ nɛ̀ dɛtediɛrɛ̀ dɛmɔu tɑkɛ́, nɛ̀ bɛ̀ tùɔ̀ ndɛ̀ tihúúntì bɛ bɔkɛ̀ kpɛ́í. \v 14 M bo youtɛ n nɔ̀ùtɛ̀ bɛ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ bɛ ɛìi dɔúnko, kɛ́túótɛ́ dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kpɛri kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Dibudɑ ɛì, bɛ̀ bo yɛ̀ɛ̀ ɛkɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \c 7 \s1 Mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ yóó do Isidɑyɛɛribɛ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀ Kuyie ntú bɛ kpɛrɛ dèèmu! Bɛ kó kumɑ̀nku kérínímu tipíìtì tìnɑ̀ɑ̀ kɛ tùɔ̀kɛní kɛ dèè. \v 3 Díndi Isidɑyɛɛribɛ di kpɛrɛ dèèmu, m miɛkɛ yóó di yɛ̀mu kɛ̀ n di bekɛ́nɛ̀ di dɔɔ̀rìmɛ̀ dòmmɛ̀, kɛ́ di bekɛ́nɛ̀ isɔkɛ imɔu di dɔ̀ɔ̀ ì kpɛ́í. \v 4 N yí yóó di kuɔ́ mmɛsémmɛ̀, n yí yóó di coo, n di dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ n yóó dɛ̀ ndi yietímu, di sɔkɛ di dɔ̀ɔ̀ ì doti di yɔ ĩ́nkɛ̀ nkɛ, kɛ̀ di bo bɑntɛ́ kɛ dò n tú di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ Kuyie nyíɛ́ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ í mɔkɛ mɛ̀ mɑ̀nnɛ̀mɛ̀ mɛɛ̀ kèríní kɛ yóó di do. \v 6 Mɛyɛi ntɛ̃́nkɛ í díɛ́tìrì, mɛ̀ duunnímu, ntɛ mɛ kɛ tùɔ̀kɛní. \v 7 Dikònnì diì doti di tenkɛ̀, dɛ mɔ̀nnì diì tùɔ̀kɛní kɛ̀ dɛ yiè ɑutɛ́ní. Dɛ̀ dò mmɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mmɛ yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɔbɛ kpɛ́í, dɛ tɛ̃́nkɛ í tú diwɛ̀ì bɛ kpɛ́í. \v 8 Bɑ̀mbɑ̀ nwe m miɛkɛ dotimɛ̀ di ĩ́nkɛ̀, m miɛkɛ yóó di yɛ̀mu kɛ̀ dɔ́ mɛ̀ɛ̀ botí kɛ̀ n dí bekɛ́nɛ̀ di dɔɔ̀rìmɛ̀ dòmmɛ̀. Di dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ n yóó dɛ̀ ndi yietímu, di dɔ̀ɔ̀ ìì sɔ̀kɛ imɔu kɛ̀ ìi do di yɔ ĩ́nkɛ̀. \v 9 N yí yóó di kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ n yí yóó di coo, n yóó bekɛ́nɛ̀ bɑ́ wè o dɔɔ̀rìmɛ̀ dòmmɛ̀ mmɛ, kɛ̀ di sɔkɛ ḿbo di cuokɛ̀. Kɛ̀ di bɑntɛ́ kɛ dò n tú di Yiɛ̀ nKuyie nku kɛ puotì. \p \v 10 Dɛ yiè tùɔ̀kɛnímu, dikònnì diì tùɔ̀kɛní, kɛ̀ kunɑsɑ̃́ɑ̃ bitɛ́, kɛ̀ tɛfentɛ̀ dɛukɛ. \v 11 Kuyonku kuù ìtɛ́ kɛ còḿmú kɛ dò ndidɑ́ù kɛ puotì, di kpɛrɛ mɑrɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yóó nkpɑɑ́, di kó kusṹkù nɛ̀ di kó kunɔɔ̀roo. \v 12 Dɛ mɔ̀nnì kèrínímu, dɛ yiè tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́ díɛ́tìrì, dɛ̀ bɑ́ nnɑɑti odonti, ofítíwè yɛ̀mmɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ cɑɑ̀rɛ̀, kɛ yɛ̃́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m miɛkɛ í yóó bɛ̀ domɛ̀ kɛ́soó nhòmɔù. \v 13 Wèè fiiti ò í yóó nɑ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́pɛ́tɛ́ ò fìtɛ́ dɛ̀ bɑ́ kòò kpɑɑ́ fòù, tìì yóó bɛ̀ tùɔ̀kɛní tì í yóó soó nhòmɔù. Bɑ́ wè o yɛi ndoti o yuu ĩ́nkɛ̀ nkɛ, òmɔù í wɛ̃ti kɛ bo pɛ́tɛ́ o wɛ̃rímú. \v 14 Bɛ̀ yó nheumu sikpɑ̀rìheú kɛ́tũntɛ dɛmɔu, òmɔù mɛ nyí kɔrì dikpɑ̀nnì kɛ yɛ̃́ m miɛkɛ yɛ̀mɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ndi. \s1 Òmɔù í yóó nɑ kɛ́yentɛ́ Kuyie nkó tibeéntì yiè \p \v 15 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ kó dimɔ̀nnì bɛ̀ɛ̀ bo mbo ditowɑɑ̀ mudoò muù yóó bɛ̀ kùɔ, dikònnì nɛ̀ mutenkṹṹ nkɛ̀ dɛ̀ɛ kuɔ bɛ̀ɛ̀ bo sicɛ̃́ĩ miɛkɛ. Bɛ̀ɛ̀ bo dɛpɑɑ mbɛ̀ yóó kú mudoò miɛkɛ nkɛ, bɛ̀ɛ̀ bo dihɛì miɛkɛ mutenkṹṹ nnɛ̀ dikònnì dɛɛ̀ bɛ̀ kũntinɛ̀. \v 16 Bɛ̀ɛ̀ bo nɑ kɛ́yentɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ dekɛ yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ yɛkpɛtìnɔ́nkperɛ kɔ̃mɛ kɛ́nkuɔ̀ mbɛ yɛi nkpɛ́í. \q1 \v 17 Kɛ̀ bɛ bɑɑ̀ ncĩ̀tɛ, \q1 kɛ̀ bɛ núù nni ntú bɔ́kɛ̀ bɔ́kɛ̀. \q1 \v 18 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɑ́ɑ́tí tifɔ̀ɔ̀tɔ̃̀ntì, \q1 kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mbɛ̀ ɑutɛ́ kɛ̀ ifɛii bɛ̀ pĩ, \q1 nkɛ̀ bɛ̀ɛ kuó mɛyubii. \q1 \v 19 Bɛ̀ bo mbuɔ̀nko bɛ díítí icɛ miɛkɛ \q1 kɛ̀ mɛsɔɔ nnɑɑ́ ndɛtetìrɛ̀, \q1 Bɛ mɑ́tì pɛ́ítì nɛ̀ mɛsɔɔ mbɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ bɛ̀ dɛɛtɛ́, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m miɛkɛ bo bɛ̀ yɛ̀ dìì yiè. \q1 Dɛ yiè bɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́di kɛ́nsɑ̀nnɛ̀ \q1 bɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́píɛ mbɛ bùòtɛ̀, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ mɑ́tì pɛ́ítì nɛ̀ bɛ sɔɔ, \q1 ndɛɛ̀ do túmɛ̀ mɛyɛi nkó dikũ̀nnì. \q1 \v 20 Bɛ sɑ̃tì kó kuwenniku kuù do te kɛ̀ bɛ̀ mmɔkɛ tɛfentɛ̀. \q1 Bɛ̀ dɛ ndɔ̀ɔ̀nɛ̀ bɛ bɔɔtenkɑɑnìi mɛsɔɔ nkpɛsi. \q1 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n yóó duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ̀ pɛ̃̀. \q1 \v 21 N yóó yóu kɛ̀ yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀ kɔbɛ bɛɛ̀ dɛ̀ fèkɛ, \q1 bɛnitiyɛibɛ bɛɛ̀ yóó ɛí bɛ kpɛrɛ \q1 kɛ́ dɛ̀ kònnɛ̀ kɛ dɛ̀ sĩ̀nkùnnɛ. \q1 \v 22 N yóó mbúútóomu, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ sĩnkùnnɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛntì, \q1 bɛnitiyɛibɛ, bɛfèèbɛ̀ bɛɛ̀ tɑtiní Sedisɑdɛmmu ɛì \q1 kɛ bo dì sĩ̀nkùnnɛ. \q1 \v 23 Bɛ̀ mɑ̀ɑ́tí mɛfĩmmɛ mmɛ bɛ kpɛ́í, \q1 kɛ yɛ̃́ bɛ̀ còúmmɛ̀ mɛnitiyĩ̀ĩ̀ \q1 nkɛ̀ kuyonku sũ̀ṹ ndihɛì miɛkɛ. \q1 \v 24 N yóó duɔ́ nkɛ̀ ibotí ìì yóù kɛ bɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ kɛ̀ iì kɔtɛní \q1 kɛ́fekɛ bɛ cɛ̃́ĩ, kɛ̀ bɛkpɑ̀rìbɛ̀ feíi deè, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ sɑ̃ũ mbɛ wũɔ̃tɔ̀rɛ̀ bɛ̀ do feu yɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀ iwũɔ̃. \q1 \v 25 Kukɔ̃m̀bɔ̀dorí kó diyiè kèrínímu \q1 kɛ̀ di bo wɑmmú wèè bo di dɛɛtɛ́ kɛ́mɔ́ntɛ́. \q1 \v 26 Mɛ nyɛi nníí bo mpɛ̃nkóo kɛ̀ mɛtɛ̃mɛ̀ tùɔ̀kɛnímu, \q1 kɛ̀ di nyɛtì tiì nkɛ tɑti titɛtì, \q1 kɛ̀ di wɑmmú m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò kòò bo di nɑ́kɛ́ nh ò bɛnkɛ tì kɛ́mɔ́ntɛ́. \q1 Ikuɔ́ nìùbɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nyɛ̃́ ikuɔ́, \q1 bɛhɛikɛ̀nkótíbɛ̀ mɛ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ nduɔ̀ nyitié. \q1 \v 27 Okpɑ̀ɑ̀tì bo mbo yɛkúdɑbùò mmiɛkɛ \q1 kɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ɛ ɑutɛ́ tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ, \q1 kɛ̀ dihɛì yɛmbɛ̀ nɔu nkpeutí. \q1 N yóó dɔɔ̀ bɑ́ wè o dɔɔ̀rìmɛ̀ dòmmɛ̀ mmɛ, \q1 kɛ́bekɛ́nɛ̀ bɑ́ wè ò mɑ̀nnɛ̀ tìì beéntì, \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n tú mɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \c 8 \s1 Kuyie mbɛnkɛmɛ̀ Esekiɛri Sedisɑdɛmmu kɔbɛ dɔɔri mɛ̀ɛ̀ yɛi \p \v 1 Kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie nyɛ̀kuɔ̀ nɛ̀ bɛ̀ ti pĩ̀ḿmúmɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. Otɑ̃̀nkù kuɔ́nwè kó diyiè nummurì yiè, kɛ̀ nní nkɑri n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ̀ Sudɑɑ kó bɛkótíbɛ̀ bo m borɛ̀, dɛndɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nwɛ̃rímú cùtɛ́nímɛ̀ n yĩ́nkɛ̀. \v 2 Kɛ̀ n wéntɛ́ kɛ́yɑ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dònnɛ̀ onìtì, kɛ́túótɛ́ dɛ kɑ nɑ mberí ndɛ̀ kɛ́wɛ̃tɛnɛ̀ní dɛ fũ̀ɔ̃̀ kɛ̀ dɛ̀ dò mmuhɑ̃ɑ̃́, kɛ́túótɛ́ dɛ kɑ nɑ mberí ndɛ̀ kɛ́wɛ̃tɛnko dɛĩ́nkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dò kuhɑ̃ɑ̃wenniku kɛ dò ntimɑ́tì bɛ̀ pũ̀tɛ́ní tì diònnì miɛkɛ. \v 3 Kɛ̀ dɛ kóo nìtìi youtɛní o nɔ̀ùtɛ̀ kɛ́pĩ́ n yùtì kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nYɑɑ́ nní ntúótɛ́ kɛ́hɑ̃ɑ̃tɛnɛ̀ kɛtenkɛ̀. Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛnkɛ kɛ̀ dɛ̀ ndò m bo Sedisɑdɛmmu, kɛ bo dihɛì kó dibòrì kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kpɛri tɛbɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ do borɛ̀, ti Yiɛ̀ nKuyie ndo wúó ntɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ kù yóù kɛ íinko ku miɛkɛ. \v 4 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù kó kufènkù dɛ̀ bo kɛ dònnɛ̀ n do yɑ̀ kù kubiriku miɛkɛ. \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Wéntɛ́ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀. \p Kɛ̀ n wéntɛ́ kɛ́yɑ̀ tɛbɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ tɛ̀ɛ̀ íinko ti Yiɛ̀ nKuyie mmiɛkɛ kɛ̀ tɛ bo diwũɔ̃tɔ̀nnì bɑkù yoú ɑ bo ntɑtoomɛ̀. \v 6 Kɛ̀ kù n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! A yɑ̀ Isidɑyɛɛribɛ dɔ̀ɔ̀ri ìì sɔ̀kɛ kpɛrɛ, kɛ bo nte kɛ̀ n dɛ́tɛ́nɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ yɑ́ɑ́ bɑ? Isɔkɛ tɛì nɛ́ kpɑɑ́mu ɑ yóó yɑ̀ ì. \p \v 7 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ kù n kɔtɛnɛ̀ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù kó dibòrì borɛ̀, kɛ̀ n wéntɛ́ kɛ́yɑ̀ difɔ̃̀tìrì mɑrì keutɛ́mɛ̀ kumɑrí. \v 8 Kɛ̀ kù n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Duutɛ kuduotí dibòrì. \p Kɛ̀ n kù dùùtɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ nɑɑ́nko dibòrì. \v 9 Kɛ̀ kù dɔ̀: Tɑroo kɛ́yɑ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri ìì sɔ̀kɛ diɛyì. \p \v 10 Kɛ̀ n tɑroo kɛ́nsɔ̃́ ndɛbɑmbɑɑnnɛ̀ dɛmɔu kó tifèntì tiì dɛ̀ bo, tiwɑnwɑntì isɔkɛ kpɛti nɛ̀ sitenkɑɑnìi kɛ̀ bɛ̀ dɛ̀ kerí kɛ fitɛ́ kumɑrí. \v 11 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ sipísìyiekɛ̀ɛ còḿmú sibɔɔtenkɑɑnìi ììkɛ̀, kɛ̀ Sɑfɑ̃ɑ̃ birɛ Yɑɑsɑnniyɑu bɛ̀ kɔkɛ́nɛ̀, bɑ́ wè kòò tɔ tɛsɔɔsékɛ́buutɛ, kɛ́tuɔ ntihúúntì kɛ̀ kuyukú ndekù kɛĩ́nkɛ̀. \v 12 Kɛ̀ kù dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! A yɑ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ disɔ̀rì miɛkɛ yɑ́ɑ̀ bɑ? Bɑ́ wè ò dɔ̀ɔ̀mu o dieku miɛkɛ sibɔɔtenkɑɑnìi kó tifèntì kɛ̀ bɛ piètìyuu nɛ́ tú m bùtínnɛ́ bɛ ɛì, n yí bɛ̀ wùó. \p \v 13 Kɛ̀ Kuyie nyíɛ́ kɛ́ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: A yóó yíɛ́ kɛ́yɑ̀mu isɔkɛ tɛì bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri ì. \p \v 14 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ kù n kɔtɛnɛ̀ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì dìì bo kubɑkù yoú di bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ kɑ̀ri dɛborɛ̀ kɛ kuɔ̀ ndibɔɔ̀ Tɑmuusi kũ̀ṹ \f + \fr 8:14 \fr*\fk Tɑmuusi: \fk*\ft Bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ndìì bɔɔ̀ kpɛ́í ndiɛ Mɛsopotɑmii kɔbɛ kó dibɔɔ̀\ft*\f* mɑrì ndi kɛ̀ bɛ̀ do ɔ̃ nkuɔ̀ ndi kṹṹ mbɑ́ dìì tenwɑɑ̀. \v 15 Kɛ̀ kù dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! A yɑ̀ɑ̀? A yóó yíɛ́ kɛ́yɑ̀mu isɔkɛ ìì pɛ̃ɛ̃tɛ́ ii. \p \v 16 Kɛ̀ kùu yíɛ́ kɛ́ n kɔtɛnɛ̀ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɛ miɛkɛ kó kudɑ̀nkù kɛ̀ n yɑ̀ ɑ bo ntɑtoomɛ̀ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù nɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì dɛ sɑku kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ dɛ̀ bo, kɛ bo bɛnìtìbɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ bɛ̀nùmmù kɛ cómmú kɛ búútí ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ co diyiè yìɛ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ nínkú kɛ bɑ́ɑ́ ndiyiè. \v 17 Kɛ̀ kù dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! A yɑ̀ɑ̀? Sudɑɑ kɔbɛ dɔɔri ìì sɔ̀kɛ sɑ̀ɑ̀ í bɛ̀ sɑ̀nnɑ̀ɑ̀? Dɛ̀ yĩ́mɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ píɛnko kuyonku dihɛì kɛ íinko m miɛkɛ? Ntɛ bɛ kɛ yuo tipuonti bɛ wũɔ̃̀ ntɑkɛ́ \f + \fr 8:17 \fr*\fk ...bɛ wũɔ̃̀ ntɑkɛ́: \fk*\ft Dɛ kó mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ do tú\ft*\f* ibɔɔkuɔ́ mɑyì nyi, dɛɛ̀ do te kɛ̀ dɛ̀ɛ yonkɛ Kuyie kɛ yɛ̃́ dɛ kó mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ do dòmmɛ̀ disɑ̃́ɑ̃́nnì ndi ku kpɛ́í. \v 18 M múnkɛ yóó bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ kɛmiɛkɛ nkɛ, n yí yóó bɛ̀ kuɔ́ mɛsémmɛ̀ n yí yóó súɔ́ nhòmɔù bɑ́ kɛ̀ bɛ̀ dɔ́ bɛ̀ n kuɔ́nnɛ̀ mɛ̀ɛ̀ botí m bɑ́ɑ́ keè. \c 9 \s1 Kuyie mpotɛ́mɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ \p \v 1 Kɛ̀ n keè mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ pɛɛnímɛ̀ kɛ tú: Kɔtɛnɛ̀ní díndi bɛ̀ɛ̀ yóó potɛ́ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ, bɑ́ wè wèe túótɛ́ o kpɑ̀rìnɛnkù kùù kɔ̀ùnɛ̀. \p \v 2 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ mɑbɛ̀ bɛ̀kuɔ̀ yɛnní Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì dìì bo kubɑkù yoú bɑ́ wè kòò pikú o kpɑ̀rìnɛnkù. Kòò mɔù bo bɛ miɛkɛ kɛ dɑ́ɑ́tí mupɑ̀ɑ̀konkperímù kó tiyɑ̀ɑ̀tì, kɛ sĩɛ̃kɛ́ tɛwɑ̃ɑ̃̀tɛ̀ o nɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ kɛ́kɔtɛní kɛ́cómmɔ́ɔ disɔɔwũɔ̃̀ kó diwũɔ̃tɔ̀nnì tɑkɛ́. \v 3 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ Kuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù kó tikpetìi ítɛ́ ku tɑummɛ̀ tɔu bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ bɑ̀ɑ dì borɛ̀, kɛ́nkɔri Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì bíɛ́kɛ̀, kɛ́yú onìtì wèè do dɑ́ɑ́tí tiyɑ̀ɑ̀tì tìì dùɔ̀kɛnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù kɛ sĩɛ̃kɛ́ tɛwɑ̃ɑ̃̀tɛ̀ o nɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀. \v 4 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nhò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ce nkɛ́fitɛ́ Sedisɑdɛmmu ɛì dimɔu miɛkɛ kɛ́cɑnnɛ bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ wùó nyisɔkɛ ìì dɔ̀ɔ̀ri bɛ cuokɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ yóù. A cɑnnɛ kudɑpɑ̃ɑ̃tí bɛ tĩ́ĩ̀. \p \v 5 Kɛ̀ kùu pɛ́i mbɛtɔbɛ̀ kɛ dɔ̀: Tũnnɛnɛ̀ bɛ kɛ́mpuotì. Mɛsémmɛ̀ bɑ́ ndi bonɛ̀ òmɔù di bɑ́ɑ́ súɔ́ nhòmɔù. \v 6 Dí kuɔ bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ nɛ̀ ibí nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀, di bɛ̀ kùɔ bɛmɔu pɑ́íí di nɛ́ bɑ́ɑ́ kɑ́ɑ́kɛ́ bɛ̀ɛ̀ tĩ́ĩ̀ ncɑ̀nnɛ̀ idɑpɑ̃ɑ̃tí, di ketɛ́nɛ̀ n kó tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔbɛ. \p Kɛ̀ bɛ̀ɛ ketɛ́nɛ̀ bɛkótíbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ììkɛ̀. \v 7 Kɛ̀ kùu bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Kɔtɛnɛ̀ kɛ́sĩnkùnnɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, piɛ́nnɛ̀ bɛcíríbɛ̀ tɛ dɑ̀nkù, kɛ̀ di dèè di yɛ̀! \p Kɛ̀ bɛ̀ɛ deè kɛ́yɛ̀ kɛ́tɑ dihɛì kɛ́potɛ́ bɛnìtìbɛ̀. \p \v 8 Kɛ̀ nní nkpɑɑ́ m mɑ́ɑ̀ kɛ́do kɛ́nínkú kɛ́sĩ́nnɔ́ɔ kɛtenkɛ̀, kɛ́kuɔ́nko kɛ dɔ̀: Áú! N Yiɛ̀ nKuyie nhɑ miɛkɛ kɛɛ̀ yɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɑ̀ɑ yóó kuɔ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ɑ̀? \p \v 9 Kɛ̀ kù n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi nyí sénní. Mɛnitiyĩ̀ĩ̀ mmɛɛ̀ píɛ ndihɛì miɛkɛ, kɛ̀ dihɛì cɑ̀ɑ̀rɛ̀, kɛ̀ bɛ piètìyuu nɛ́ tú: N yí kpɑɑ́ bɛ ɛì, n tɛ̃́nkɛ í bɛ̀ wùó. \v 10 M mɔ́mmuɔ m mɛ mmúnkɛ í yóó bɛ̀ kuɔ́ mmɛsémmɛ̀, n yí yóó súɔ́ nhòmɔù. Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ n yóó dɛ mbɛ̀ fɔ̀ɔ́. \p \v 11 Onìtì wèè dɑ̀ɑ́tí tiyɑ̀ɑ̀tì tìì dùɔ̀kɛnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù kɛ sĩɛ̃kɛ́ tɛwɑ̃ɑ̃̀tɛ̀, kòo wɛ̃tɛní kɛ́nɑ́kɛ́ Kuyie nkɛ dɔ̀: N dɔ̀ɔ̀mu ɑ do yɛ̃ n dɔɔ̀ tì timɔu. \c 10 \s1 Kuyie nyìɛ́ kɛ bɛnkɛmɛ̀ kumɑ́ɑ̀ Esekiɛri \p \v 1 Kɛ̀ nní nwúó nkɛ́yɑ̀ n sòò yɑ̀ dɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dò ntiwɛtì kɛ ɑ̃nkɛ bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ yɔ ĩ́nkɛ̀, kɛ dò nditɑ̃́sɑ̀ɑ̀rì bɛ̀ tu dì sɑ̀fíì kɛ̀ dɛ cómmɛ̀ dò ndikpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì. \v 2 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́innɛ̀ onìtì wèè dɑ̀ɑ́tí tiyɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ dùɔ̀kɛnɛ̀ tì mupɑ̀ɑ̀konkperímù kɛ dɔ̀: Kɔtɛ tɛnɑɑsɑ̃ntɛ̀ tɛ̀ɛ̀ bo bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ fũ̀ɔ̃̀ tɛ borɛ̀, kɛ́koutɛ́nɛ̀ ɑ nɔu yɛhɑ̃ɑ̃kũɔ̃ nkɛ́yɑɑtɛ́ dihɛì. \p Kòo kétɛ́ kɛ̀ nní nhò wùó. \v 3 Kɛ̀ bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ bo Kuyie n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɑkù yoú kɛ̀ diwɛtirìi píɛ ntɛ miɛkɛ kó kudɑ̀nkù. \v 4 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó tikpetìi ítɛ́ bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ yɔ ĩ́nkɛ̀ kɛ́kɔtɛ ku bòrì borɛ̀, kɛ̀ diwɛtirìi píɛ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó tikpetì kó kuwennikuu píɛ ntɛ dɑ̀nkù kɛ́ndò kuhɑ̃ɑ̃wenniku. \v 5 Kɛ̀ bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ fìɛ̀ti nɑmpú, bɛ̀ɛ̀ bo ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù ditowɑɑ̀ kɔku kɛ̀ bɛ̀ yo. Kɛ̀ dɛ kó mɛtɑmmɛ̀ dònnɛ̀ muwɛ̃rímú yiɛ̀ nKuyie nkɔ̃mɛ. \v 6 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ onìtì wèè dɑ̀ɑ́tí tiyɑ̀ɑ̀tì tìì dùɔ̀kɛnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù kɛ dɔ̀ wèe kɔtɛ tɛfɔ̀dɔ́ntɛ̀ miɛkɛ bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ cuokɛ̀ kɛ́dɛitɛní muhɑ̃ɑ̃́, kòò kɔtɛ kɛ́ncómmú tɛnɑɑsɑ̃ntɛ̀ cɛ̃̀ɛ̃̀tirì tɑkɛ́. \v 7 Kòo ĩ́nkɛ̀mbɑ̀rì mɔùu youtɛ o nɔ̀ùtɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ mmùù do bo bɛ cuokɛ̀ nɛ̀ tɛnɑɑsɑ̃ntɛ̀ kɛ́yɛ̃tɛ́ yɛhɑ̃ɑ̃kũɔ̃ nkɛ́ɑ̃nnɛ́ mupɑ̀ɑ̀konkperímù kó tiyɑ̀ɑ̀tì yiɛ̀ nnɔu miɛkɛ, kòo yɛ̀ cɔutɛ́ kɛ́yɛ̀. \p \v 8 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ tɛnɔ̀ùtɛ̀ mɑtɛ̀ɛ yɛ̀nní bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ fìɛ̀ti fɔ̃̀ kɛ dònnɛ̀ tɛnitinɔ̀ùtɛ̀. \v 9 Kɛ̀ n wéntɛ́ kɛ́yɑ̀ yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀ kɛ̀ yɛ̀ còḿmú bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ tɑkɛ́, dicɛ̃̀ɛ̃̀tirì dìmɑ́ɑ̀, bɑ́ wè borɛ̀, kɛ miɛti kɛ dò nyɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ bɛ̀ tu yɛ̀ kìdìsòdítì. \v 10 Kɛ dò nyɛtɔbɛ̀ yɛmɔu, kɛ wɛ̃ nkɛ sɛu yɛtɔbɛ̀ miɛkɛ. \v 11 Kɛ totɛ́ yɛ bíɛ́kɛ̀ yɛ bíɛ́kɛ̀ tipíìtì tìnɑ̀ɑ̀ kɛ́nkérí kɛ wetí yɛ ììkɛ̀ bɑ́ yɛ̀ í wɛ̃kii. \v 12 Kɛ̀ bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ kɔ̃̀ntì timɔu bɛ ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ bɛ nɔu nɛ̀ bɛ fìɛ̀ti, bɛ kɔ̃̀ntì timɔu kɛ̀ tì cɔ̀ú mmuhɑ̃ɑ̃́ nkɛ pĩnti kɛ̀ yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀ mɛ ndò. \v 13 Kɛ̀ n keè bɛ̀ yumɛ̀ yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ kɛ dɔ̀: Fɛfɔ̀dɔ́nfɛ̀. \v 14 Bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ bɛ̀nɑ̀ɑ̀ bɛmbɛ bɑ́ wè kòò mɔ̀kɛ kɛyììkɛ̀ kɛ̀nɑ̀ɑ̀ kɛ kɛketikɛ̀ dònnɛ̀ oĩ́nkɛ̀mbɑ̀rì kɔkɛ, kɛ̀ kɛdɛ́ríkɛ̀ dònnɛ̀ kɛnitikɔkɛ, kɛ̀ kɛtɑ̃ɑ̃́nkɛ̀ dònnɛ̀ kɛcirícìrìkɔkɛ kɛ̀ kɛnɑɑnkɛ̀ dò nkɛtúkɔkɛ. \v 15 Kɛ̀ dɛ kó bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ɛ ítɛ́, kɛ̀ nní nsɔ̃́ ndɛkpɑ́kpɛrɛ n sòò yɑ̀ dɛ̀ ndɛ kukó nKebɑɑ kó mɛpɛɛ́mmɛ̀. \v 16 Kɛ̀ bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ kétɛ́, yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ɛ kétɛ́ bɛ píìtì, kɛ̀ bɛ̀ pĩ̀ntɛ bɛ fɛ̀tì kɛ yòutɛnɛ̀ kɛtenkɛ̀ yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ múnkɛɛ bɛ̀ nɛinɛ̀ kɛ́ítɛ́ní. \v 17 Kɛ̀ bɛ̀ còḿmú yɛ̀ɛ cómmú, kɛ̀ bɛ̀ ìtɛ́ yɛ̀ɛ ítɛ́, kɛ yɛ̃́ mɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ bo bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀, mɛɛ̀ bomɛ̀ yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀. \s1 Kuyie nkó tikpetì ìtɛ́mɛ̀ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì \p \v 18 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó tikpetìi ítɛ́ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì kɛ́kɔtɛ kɛ́cómmú bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ yɔ ĩ́nkɛ̀. \v 19 Kɛ̀ bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ɛ youtɛ bɛ fìɛ̀ti kɛ́hɑ̃ɑ̃tɛnní kɛtenkɛ̀, kɛ̀ nní mbɛ̀ wùó nkɛ̀ yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ bɛ̀ nɛínɛ̀ kɛ cómmú Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì diyiè yìɛ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛri, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ̀ nkù kó tikpetì bo bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ yɔ ĩ́nkɛ̀. \v 20 Dɛkpɑ́kpɛrɛ n sòò yɑ̀ dɛ̀ ndɛ kukó nKebɑɑ pɛɛ́mmɛ̀, kɛ̀ m bɑntɛ́ bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ bɛmbɛ kɛ̀ bɛ̀ tɔ Kuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ̀ nkù kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì. \v 21 Kɛ̀ bɛ̀ mɔ̀kɛ bɑ́ wè kɛyììkɛ̀ kɛ̀nɑ̀ɑ̀ nɛ̀ ifìɛ̀ti ìnɑ̀ɑ̀, bɛ fìɛ̀ti fɔ̃̀ kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ dɛ̀ bo kɛ dò nsinitinɔu. \v 22 Kɛ̀ bɛ ììkɛ̀ dònnɛ̀ n sòò yɑ̀ dɛ̀ kukó nKebɑɑ mpɛɛ́mmɛ̀ dɛ kɔkɛ, bɑ́ dɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ kèrí dɛ̀ ììkɛ̀ co kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀. \c 11 \s1 Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ sɔkɛ́mɛ̀ kɛ dɔɔri mɛyɛi \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nYɑɑ́ nní ntúótɛ́ kɛ́kɔtɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó dibòrì dìì bo diyiè yìɛ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, dìì wetí diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀. Kɛ̀ n yɑ̀ bɛnìtìbɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ bɛ̀nùmmù kɛ̀ bɛ̀ bo Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì kɛ̀ m bɑntɛ́ bɛ miɛkɛ Isidɑyɛɛribɛ kpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ Asuu birɛ Yɑɑsɑnniyɑu nɛ̀ Bennɑyɑ birɛ Pedɑtiɑ. \v 2 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nYɑɑ́ nní nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Bɛ nnìtìbɛ̀ bɛɛ̀ tɑnnìnkoní mɛyɛi, bɛɛ̀ tiè nyitié nyɛiyi dihɛì. \v 3 Kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: We ntu dɛ̀ í tùɔ̀kɛ ti bo mɑɑ́mɛ̀ sicɛ̃̀ĩ! Sedisɑdɛmmu ɛì tu tɛkṹmbotɛ̀ ntɛ kɛ̀ ti tú imɑɑ. \v 4 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte onìtì fɔ̃́, ɑ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ́ bɛ̀ cɑu. \p \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nYɑɑ́ ncútɛ́ní n yĩ́nkɛ̀ kɛ̀ kù m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú n yɛ̃́mu bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì nɛ̀ bɛ̀ totí tì bɛ yɛ̀mmɛ̀. \v 6 Di kùɔ bɛnìtìbɛ̀ dɛ̀ í sénní dihɛì diì mmiɛkɛ, bɛcíríbɛ̀ bɛɛ̀ duɔ́ duɔ́ icɛ miɛkɛ. \v 7 Dɛɛ̀ te kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ tú: Di kùɔ bɛ̀ɛ̀ nìtìbɛ̀ kɛ dɔú ndɔúnko dihɛì miɛkɛ bɛɛ̀ tu imɑɑ nkɛ dihɛì tu tɛkṹmbotɛ̀. Díndi n yóó di dennɛmu. \v 8 Di dé mudoò mmu yɑ́ɑ̀bɑ? M mɛ mmu nkɔrinɛ̀ní dihɛì miɛkɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 9 N yóó di dennɛmu kɛ di tɑnnɛ́ bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ nɔu miɛkɛ kɛ di bekɛ́nɛ̀, \v 10 kɛ́duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ di potɛ́ kɛ́ di kuɔnɛ̀ yɛse Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ mɑ̀nku kɛ̀ di bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ Kuyie. \v 11 Di nhɛì diì í yó ntú tɛkṹmbotɛ̀ kɛ̀ di tú imɑɑ. Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ miɛkɛ nkɛ n yóó di bekɛ́nɛ̀mɛ̀. \v 12 Kɛ̀ di bɑntɛ́ kɛ dò mí ndi Yiɛ̀ nKuyie di yetɛ míì kuɔ́ nɛ̀ n tié nkɛ̀ tũ̀nnɛ ibotí tɛì ìì di fitɛ́ i kpɛyi. \p \v 13 Kɛ̀ nní nnɑ́ɑ́ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ̀ Bennɑyɑ birɛ Pedɑtiyɑuu kú, kɛ̀ n do kɛ́sĩ́nnɔ́ɔ kɛtenkɛ̀ kɛ́kuɔ́nko mɛdiɛ̀ nkɛ dɔ̀: Áú Kuyie! A yóó kuɔ Isidɑyɛɛribɛ sɔmbɛ bɛmɔu ndiɑ̀? \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ kù yóó wɛ̃tɛ kɛ́tíímmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ cìɛ́tɛ́ \p \v 14 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ Kuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 15 Onìtì fɔ̃́! A yɔ̃fũ̀ɔ̃̀ kɔbɛ bɛmɔu nɛ̀ ɑ tebìí Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu nɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ bɛ̀ nɑ̀ɑ́mmu kɛ tú: Díndi ndíɛ́tìrìnɛ̀ Kuyie nku, kù duɔ́ ntímbɛ̀ di nhɛì kɛ̀ ti dì te. \v 16 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ntú: Bɑ́ nɛ̀ m mɛ mbɛ̀ cìɛ́mmɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ tɑ ibotí tɛì miɛkɛ kɛ cìɛ́tɛ́ kɛtenkɛ̀ kɛmɔu. Bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ m bɛ̀ bonɛ̀mu dɛ bíɛ́kɛ̀ kɛ dò m bomɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \v 17 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ tú: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: N yóó wɛ̃tɛ kɛ bɛ̀ tìímmu, n yóó bɛ̀ dènnɛnímu ibotí tɛì nɛ̀ yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀ miɛkɛ bɛ̀ do cìɛ́tɛ́ kɛ́mbo dɛ̀, kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ duɔ́ mbɛ tenkɛ̀ bɛmbɛ Isidɑyɛɛribɛ. \v 18 Bɛ̀ bo wɛ̃tɛní dìì mɔ̀nnì bɛ̀ bo dennɛ dɛ̀ɛ̀ tu isíɛ́ nɛ̀ isɔkɛ kpɛrɛ. \v 19 M bo wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ duɔ́ mmɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀mɑ́ɑ̀, mɛyɛmpɑ̀mmɛ̀, kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ ɑ̃nnɛ́ iyɛntotí pɑ̀nyì, kɛ́dɛitɛ mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ kpeńnì kɛ dò ndipèrì kɛ́ bɛ̀ duɔ́ mmɛnitiyɛ̀mmɛ̀. \v 20 Kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ bɛ̀ɛ tũnnɛ n kuɔ́ nɛ̀ n tié nkɛ́ndɔɔri dɛ̀ yɛ̃mmɛ̀, kɛ́ntú n kɔbɛ kɛ̀ m bɛ̀ te. \v 21 Mɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ kpɑɑ́ bo bɛ síɛ́ kpɛrɛ nɛ̀ bɛ sɔkɛ kpɛrɛ kó mudɔɔ̀rìmù bíɛ́kɛ̀, n yóó bɛ̀ yietímu bɑ́ wè o dɔɔ̀rìmɛ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Kuyie nkpetì ìtɛ́mɛ̀ Sedisɑdɛmmu \p \v 22 Mɛm̀mɛ bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ pĩ̀ntɛmɛ̀ bɛ fɛ̀tì kɛ̀ yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ mbɛ̀ nɛínɛ̀, kɛ̀ Kuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nku kpetì ɑ̃̀nkɛ bɛ yɔ ĩ́nkɛ̀. \v 23 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkpetìi ítɛ́ bɛ ɛì kɛ́dekɛ ditɑ̃rì dìì bo dihɛì, diyiè yìɛ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀. \v 24 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nYɑɑ́ nní ntúótɛ́ kɛ́kɔtɛnɛ̀ Bɑbidɔnni bɛ̀ pĩ̀ḿmúní bɛ̀ borɛ̀, ti Yiɛ̀ nKuyie nYɑɑ́ mmuù do dɛ̀ nni mbɛnkɛ. Diɛ̀ ndɛ m mɔntóomɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo m bɛnkɛ mɛ̀ɛ̀ bɛnkùmɛ̀. \v 25 Kɛ̀ nni nnɑ́ɑ́ n kɔbɛ bɛ̀ pĩ̀ḿmú bɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛnkɛ dɛ̀ kpɛ́í. \c 12 \s1 Esekiɛri dɔ̀ɔ̀mɛ̀ kɛ́ndò nhò yɛ̀tì dihɛì \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! A ɑ̃ kubotí kùù to í yo tinɑ́ɑǹtì ku cuokɛ̀ nkɛ. Bɛ̀ mɔ̀kɛmu yɛto kɛ bo keè, bɛ̀ mɛ nyí yo, kɛ mɔkɛ inuɔ nkɛ bo yɑ̀ bɛ̀ mɛ nyí yɑu. Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ tumɛ̀ itookperí yɛmbɛ̀ mbɛ. \v 3 Onìtì fɔ̃́! Dennɛní ɑ nɛntì kɛ́dɔɔ̀ kɛ́ndò mbɛ̀ dɑ pĩ nkuyie ncuokɛ̀ kɛ yɛtìnɛ̀ dihɛì, kɛ̀ bɛ̀ ndɑ wúó nkɛ̀ dɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ bɛ̀ tumɛ̀ itookperí yɛmbɛ̀ mbɛ. \v 4 A mbou ɑ nɛntì ɑ yɛtìnɛ̀ tì dihɛì kuyie ncuokɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ ndɑ wúó, kɑ̀ɑ nyɛtì kuyuoku mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ dɑ wúó, nkɑ̀ɑ yɛ̀ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ pĩ́ mbɛ̀ kɛ́yɛ̀nnɛ̀ dihɛì bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ dɔɔ̀mɛ̀, \v 5 kɛ́duutɛ dihɛì kó kuduotí kɛ́dennɛ ɑ nɛntì \v 6 kɛ́ tì buutɛ́ dihuri, kɛ̀ bɛ̀ ndɑ wúó nkɑ̀ɑ yɛ̀. A kɑ̃ɑ̃́ nhɑ ììkɛ̀ kuyɑ̀ɑ̀kù kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɑ̀ɑ bɑ́ɑ́ yɑ̀ dihɛì, n dɑ dɔ̀ɔ̀ dibɛnkùrì ndi Isidɑyɛɛribɛ kpɛ́í. \p \v 7 Kɛ̀ n dɔɔ̀ kɛ́ndònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ̀kɛ́mɛ̀, kɛ́boú n nɛntì kuyie ncuokɛ̀ bɛ̀ pĩ nwè kɛ yɛtìnɛ̀ dihɛì ò ɔ̃ɔ̃ yĩ́mɛ̀. Kuyuoku mɔ̀nnì kɛ̀ n duutɛ dihɛì kó kuduotí, kɛ́nyɛtì dihuri kɛ tɔ n nɛntì, kɛ̀ bɛ̀ nni n wúó kɛ̀ n yɛ̀. \v 8 Kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 9 Onìtì fɔ̃́! Isidɑyɛɛribɛ, dɛ kó itookperí yɛmbɛ̀ í dɑ bekɛ́ kɛ tú ɑ dɔɔri bɑɑ̀? \v 10 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ tú: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i ndɛ kó tinɑ́ɑǹtì Sedisɑdɛmmu kóo kpɑ̀ɑ̀tì kpɛ́í, nnɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ bo o ɛì miɛkɛ bɛ kpɛ́í. \v 11 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀ ɑ tú mɛbɛnkùmɛ̀ mmɛ bɛ kpɛ́í, ɑ dɔɔri dɛ̀ɛ̀ yóó bɛ̀ tùɔ̀kɛní dɛ̀ndɛ, bɛ̀ yóó bɛ̀ dènnɛmu dihɛì kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ bɛtɔbɛ̀ tenkɛ̀. \v 12 Bɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì wèè bɛ̀ bɑkɛ́ kòo buutɛ́ o nɛntì kɛ́yɛ̀ dihɛì dihuri mɔ̀nnì, kɛ́yɛ̀ bɛ̀ dùùtɛ dìì bòrì kuduotí, kɛ́nyɛtì kɛ́nkɑ̃nkɛ́ o ììkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ bo yié nkòò bɑ́ nwúó nho ɛì. \v 13 N yóó ò bɔntɛ́ ticùɔ̀tì nti, kòo tɑ n dìtɛ̀ miɛkɛ kɛ̀ nh ò kònnɛ̀ Kɑndee Bɑbidɔnni ɛì, kòo kú ò bɑ́ɑ́ dì yɑ̀. \v 14 Bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ tu o tũ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ò bɑɑ̀ nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì, m bo bɛ̀ cíɛ ntipíìtì timɔu, kɛ́ mbɛ̀ bɛ̀tìnɛ̀ disiè. \v 15 M bo bɛ̀ cíɛ ndìì mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ ibotí tɛì miɛkɛ bɛ̀ bo bɑntɛ́ kɛ dò n tú di Yiɛ̀ nKuyie. \v 16 N nɛ́ yóó yóu kɛ̀ mudoò nɛ̀ dikònnì nɛ̀ mutenkṹṹ nkɛ̀ dɛ̀ɛ soómmu bɛ̀mɑbɛ̀ bɛ miɛkɛ, kɛ̀ dɛ̀ɛ yié nkɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ ibotí tɛì n yóó bɛ̀ cíɛ nkɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ ìì miɛkɛ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ ìì sɔ̀kɛ kpɛ́í ntemɛ̀, kɛ̀ tii mbɛ̀ tùɔ̀kɛní kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 17 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 18 Onìtì fɔ̃́! Á nyo nhɑ diì kɛ kpeutí kɛ yɔ̃̀ nhɑ niɛ nnɛ̀ iyĩ̀ɛ̃̀kɛ nɛ̀ kukɔ̃m̀bɔ̀doróo. \v 19 Á nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ kɔbɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ miɛkɛ, bɛ̀ bo nyo mbɛ diì nɛ̀ iyĩ̀ɛ̃̀kɛ kɛ nyɔ̃̀ mbɛ niɛ nnɛ̀ kukɔ̃m̀bɔ̀doróo, kɛ yɛ̃́ bɛ tenkɛ̀ yóó dɔúnkomɛ̀ dɛ̀ɛ̀ bo kɛ miɛkɛ dɛ̀mɑrɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó nkpɑɑ́, bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ɑ̃ di miɛkɛ bɛ kó kuyonku kpɛ́í. \v 20 Yɛhɛkɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ pìɛ́kɛ́ yɛ̀ bo dɔúnko kɛ̀ dihɛìi nɑɑ́ ndikpɑuri kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ kɛ dò n tú di Yiɛ̀ nKuyie. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì Isidɑyɛɛribɛ tì yóó dɔɔ̀mu \p \v 21 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 22 Onìtì fɔ̃́! Bɑ nkpɛ́í nte kɛ̀ di nɑ́ɑ́ nkotiyɛ̃ nyie nyIsidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀, wèè tu: Yɛwe pɛ̃nkù kɛ pɛ̃nkù bɑ́ ti í yɑ̀ Kuyie nkó mɛbɛnkùmɛ̀ mɑmɛ̀ dɔ̀ɔ̀rimɛ̀? \v 23 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú n yóó pɑɑ̀mmu dɛ kóo kotiyɛ̃ nyIsidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ miɛkɛ. Pètìnkɛ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Yɛwe tùɔ̀kɛmu kɛ̀ n kó mɛbɛnkùmɛ̀ mɛmɔu bo dɔɔ̀. \v 24 Bɛpɑ̃ɑ̃soùmbɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó mbo Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ miɛkɛ. Bɛ̀ɛ̀ bo nnɑ́ɑ́ nkɛ tú m bɛ̀ bɛnkɛ dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ bɛ̀ í yɑ̀ mùmɑmù. \v 25 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ m bɛ́i ntì m bɛ́immu. Ti mɛ nyóó dɔɔ̀mu tì í yóó ɔɔtɛ. Díndi itookperí yɛmbɛ̀ díì kó mɛborimɛ miɛkɛ nkɛ n tì bɛ́immɛ̀ kɛ yóó tì dɔ̀ɔ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \p \v 26 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 27 Onìtì fɔ̃́! Isidɑyɛɛribɛ nɑ̀ɑ́ nhɑ kpɛ́í nkɛ tú: Onìtì yie nyɛ̃ nKuyie nhò bɛnkɛ tì tu nɑnkɛ kpɛti nti, tipɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì ò nɑ̀ɑ́ ntì tu yɛmɔ̀rɛ̀ yɛ̀ɛ̀ kpɑɑní yɛ kpɛti nti. \v 28 Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú dɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yóó ɔɔtɛ kɛ̀ m bɛ́i ntìi dɔɔ̀. Kɛ̀ m bɛ́i ntì, m bɛ́immu kɛ̀ tì yóó dɔɔ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \c 13 \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì bɛ̀ɛ̀ soú nkɛ tú bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ mbɛ yɛ̀mmɛ̀ kpɛti kɛ soú nkɛ tú bɛ̀ nɑ̀ɑ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: Bɛ̀ɛ kéntɛ́ kɛ́keè n yóó bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì. \v 3 Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú bɛ̀ bo yɑ̀, bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ tũ̀ mbɛ mɔ́mmɔmbɛ bɛ kó mɛyɛ̀mmɛ̀ bɑ́ bɛ̀ í yɑ̀ dɛ̀mɑrɛ̀. \v 4 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ tú, bɛ̀ sɑ̃̀ɑ̃́tɛ́nɛ̀ iɑ̃nkɛ́ nyi kɛ ɑ̃ tidobontì miɛkɛ. \v 5 Bɛ̀ í tũ̀ntɛ bɛ duotí cɑ̀kɛ dɛ̀, bɛ̀ í mɑɑ́ kuduotí kɛ fìtɛ́ bɛ ɛì, kɛ̀ dɛ̀ bo yié nkɛ̀ bɛ̀ ncómmú mudoò mɔ̀nnì, m miɛkɛ bo bɛ̀ yɛ̀ dìì yiè. \v 6 Bɛ̀ yɑ̀u mɛ̀ɛ̀ bɛnkùmɛ̀ tu dɛtetìrɛ̀ kɔ̃mɛ mmɛ, bɛ̀ bɛnkú yɛ̀ɛ̀ bɛnkùyɛ̀ tu siyɑ́ɑ̀bìsí kpɛyɛ nyɛ. Bɛɛ̀ ɔ̃ɔ̃ sɔ̃́ntɛ́ kɛ́ntú Kuyie nyɛ̃, m mɛ n yí bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tìmɑtì, kɛ̀ bɛ̀ bɛ́i nkɛ dèè, bɛ̀ nkémmú m bo dɔɔ̀mɛ̀ bɛ̀ yɛ̃ mmù. \v 7 Bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ndìì mɔ̀nnì kɛ tú Kuyie nyɛ̃, m mɛ n yí bɛ́i ntìmɑtì, dɛ̀ í tú bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nsiyɑ́ɑ̀bìsí nsi, kɛ̀ bɛ̀ bɛnkú yɛ̀ɛ̀ bɛnkùyɛ̀ tu dɛtetìrɑ̀ɑ̀? \v 8 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n tu bɛ̀ mɛ nnɑ́ɑ́mmɛ̀ bɛ̀ dɔ́ tì kɛ soú nkɛ tú m bɛ̀ bɛnkɛ mɛbɛnkùmɛ̀ mɑmɛ̀. Míì mɔ́mmuɔ n yóó wɛ̃ɛ̃tɛní bɛ bíɛ́kɛ̀, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m míì bɛ́i. \p \v 9 M bo ɑ̃nnɛ́ tɛnɔ̀ùtɛ̀ bɛ̀ɛ̀ soú nkɛ tú bɛ̀ nɑ̀ɑ́ mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ soú nkɛ tú m bɛ̀ bɛnkɛ tìmɑtì, kɛ́nɑ́ɑ́ nsiyɑ́ɑ̀bìsí. Bɛ̀ í yó nkɔkɛ́ n kɔbɛ tĩ̀nnì miɛkɛ, bɛ yètɛ̀ í yó nkɔkɛ Isidɑyɛɛribɛ yètɛ̀ miɛkɛ, bɛ nɑɑ̀cɛ̀i bɑ́ɑ́ nɑ Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀. Kɛ̀ di bɑntɛ́ kɛ dò n tú di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 10 Bɛ̀ fétìnko n nìtìbɛ̀ mbɛ kɛ nɑ́ɑ́ ndiwɛ̀ì kpɛ́í, diwɛ̀ì mɛ nyí bo. Bɛ̀ bìítí n nìtìbɛ̀ mɑɑ́ kùù duotí nku. \v 11 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ tú fɛtɑdiɛfɛ̀ kèrínímu nɛ̀ kuyɑɑkù nɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀. \v 12 Kɛ bo potɛ́ kumɑrí kɛ̀ kùu do kɛ̀ bɛ̀ yĩ bɛnkɛ tibítì sòò borɛ̀, ɑ bɑ́ɑ́ yɑ̀. \v 13 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́imu kɛ tú m miɛkɛ kɛɛ̀ bɛ̀ cɔ̀útɛ́, kɛ̀ n yóó bɛ̀ duɔ́nko fɛtɑɑfɛ̀ nɛ̀ kuyɑɑkù, m miɛkɛ kó fɛtɑɑfɛ̀ bo bɛ̀ potɛ́ nɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ kɛ́ bɛ̀ cɑ̀kɛ. \v 14 M bo pɔntɛ kuduotí di bí kù kɛ̀ kùu do, kɛ̀ ku pũũ feítóo, kù bo do kɛ́ di yɑ̃kɛ, kɛ̀ di bɑntɛ́ kɛ dò n tú di Yiɛ̀ nKuyie. \v 15 M miɛkɛ bo yɛ̀ dìì mɔ̀nnì kuduotí nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kù bìítí, dɛ mɔ̀nnì m bo di bekɛ kɛ dɔ̀: Yé kuduotí borɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do kù bìítí? \v 16 Isidɑyɛɛribɛ miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ do tú bɛmɑ́ɑ̀ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀? Dɛ mɔ̀nnì di tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ yɑ̀ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀, bɛ̀ɛ̀ do nɑ́ɑ́ nSedisɑdɛmmu kɔbɛ kɛ tú diwɛ̀ì kèríní, bɑ́ dìmɑrì í kéríní. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \s1 Kuyie nyɛ̃ nhEsekiɛrii nɑ́kɛ́ tì bɛ̀ɛ̀ sòú nkɛ tú bɛ̀ tu ku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ \p \v 17 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Wɛ̃ɛ̃tɛ ɑ botí kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɑ̀ɑ́ mbɛmɑ́ɑ̀ kpɛti kɛ tú bɛ̀ tu m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀. A bɛ̀ nɑ̀kɛ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, kɛ́ bɛ̀ cɑu. \v 18 Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú bɛ̀ bo yɑ̀! Bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ yɑ̀ńtí idukɛ́ kɛ ṹnnìnko n nìtìbɛ̀ kɛ duɔ̀kù ifɑ́tíyì kɛ dɑɑti bɛnìtìbɛ̀ yɔ, bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ ibí kɛ tɑnnìnko n nìtìbɛ̀ wɛ̃rɛ̀ ticùɔ̀tì miɛkɛ kɛ nɛ́ dɔ́ kɛ́coo mbɛ mɔ́mmɔmbɛ bɛ kpɛyɛ yɑ́ɑ̀bɑ? \v 19 Bɛ̀ cɑ̀ɑ̀ri n yètìrì ndi n kɔbɛ cuokɛ̀ mɛdibii ndinɑcɛ̀kutiri dìmɑ́ɑ̀ kpɛ́í nnɛ̀ mudiì sɑ́m̀pɔ́rɛ̀ kpɛ́í nkɛ kɔù bɛ̀ɛ̀ í dò nkɛ́kuɔ kɛ yóu bɛ̀ɛ̀ dò nkɛ́kuɔ, kɛ soú n nìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í yetírí tìmɑtì. \v 20 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ m bɛ́i nkɛ tú: M miɛkɛ bo bɛ̀ yɛ̀, bɛ dukɛ́ bɛ̀ soúnnɛ̀ ì n nìtìbɛ̀ kɛ bɛ̀ tɑnnìnko ticùɔ̀tì miɛkɛ. N yóó ì tɔ̃̀ũmu kɛ́pítɛ́ bɛ wɛ̃rɛ̀ bɛ̀ pĩ́ nyɛ̀ nɛ̀ ticùɔ̀tì sinɔɔ kɔ̃mɛ. \v 21 N yóó kɛ̃rímu bɛ fɑ́tíyì kɛ́dɛɛtɛ́ n nìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ bɛ cùɔ̀tì miɛkɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \v 22 Di niirí bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri bɛ̀ mbɛ mɛsɑ̀ɑ̀ nnɛ̀ di kó siyɑ́ɑ̀bìsí m mɔ́mmuɔ m mɛ nyí cɑ̀ɑ̀rɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ kɛ̀ di yɑ́úkùnko mɛyɛi ndɔɔ̀rìbɛ̀ kɔ̃̀ntì bɑ́ bɛ̀ í yóu mɛyɛi nkɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ bɛ̀ ńfòù. \v 23 Dɛ̀ dèèmu yíe! Di tɛ̃́nkɛ í yóó nɑ́kɛ́ siyɑ́ɑ̀bìsí, n yóó fietɛmu n nìtìbɛ̀ di nɔu miɛkɛ, kɛ̀ di bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \c 14 \s1 Dibɔɔ̀ bo mbomɛ̀ ɑ yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ \p \v 1 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛhɛikɛ̀nkótíbɛ̀ mɑbɛ̀ɛ kɔtɛní m borɛ̀, kɛ́nkɑri. \v 2 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 3 Onìtì fɔ̃́! Bɛ nnìtìbɛ̀ bɔkɛ̀ bo bɛ miɛkɛ nkɛ, bɛ̀ dɔú mmɛdíímmɛ̀ mmɛ mɛ̀ɛ̀ yó nte kɛ̀ bɛ̀ɛ yetɛ́, m bo yie nkɛ̀ bɛ̀ m beé ntìmɑtɑ̀ɑ̀? \v 4 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú Isidɑyɛɛribɛ miɛkɛ, wèè yɛ̀mmɛ̀ bo mbo o bɔkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kòò kɔtɛní kɛ bo beé mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò tìmɑtì, míì mɔ́mmuɔ n yóó ò tɛ̃̀ńnɛ́ o bɔkɛ̀ sũ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \v 5 Kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ n wɛ̃tɛ kɛ́yṹɔ̃́ nyIsidɑyɛɛribɛ yɛ̀mmɛ̀ bɛ̀ɛ̀ n dɛ́tɛ́nɛ̀ bɛ bɔkɛ̀ sũ̀ṹ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \v 6 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: Wɛ̃tɛnɛ̀ní, bútínnɛ́nɛ̀ di bɔkɛ̀ nɛ̀ isɔkɛ imɔu. \p \v 7 Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu miɛkɛ yoo bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kɔ̀tɛní kɛ bɛ̀ bonɛ̀. Kòò mɔù n dɛ́tɛ́nɛ̀, kòo bɔkɛ̀ bo o yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ, kòo yɛ̀mmɛ̀ bo dɛ̀ɛ̀ yóó ò bɔ ndɛ bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ dɛ yiɛ̀ nkɔ̀tɛ kɛ sɔ̃̀ńtɛ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò kɛ bo ò beé ntìmɑtì, míì mɔ́mmuɔ n yóó ò tɛ̃̀ńnɛ́. \v 8 Míì yóó wɛ̃ɛ̃tɛní o bíɛ́kɛ̀ kóò dɔ̀ɔ̀ mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ mɑmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ yóó nɑɑ́ ndikotinùù kɛ̀ bɛ̀ ndì nɑɑ́. Dɛ yiɛ̀, m bo ò dɛ̀itɛ n kɔbɛ cuokɛ̀ kɛ̀ di bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 9 Kɛ̀ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò mɔù bo weè mɛ nyóu kɛ̀ bɛ̀ o ciitɛ́, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì yóu kɛ̀ bɛ̀ ò ciitɛ́. N yóó youtɛ n nɔ̀ùtɛ̀ ntɛ o ĩ́nkɛ̀, kóò dɛ̀ìtɛ n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ cuokɛ̀. \v 10 Bɛ̀ bo tɔ bɛdɛ́ dɛ kó mɛyɛi, nwèè kɔ̀tɛní kɛ bo ò beé nnɛ̀ wenwe bɛ̀ beé nwè. \v 11 Kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ dɔ̀kɛ bɑ́ n dɛ́tɛ́nɛ̀, kɛ̀ n yetírí n kpɛti kɛ dɔ̀kɛ sĩnkùnko bɛmɑ́ɑ̀, bɛ̀ tu n kó bɛnìtìbɛ̀ mbɛ kɛ̀ m bɛ̀ te. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, mmíì bɛ́i. \s1 Kuyie nhɔ̃ɔ̃ í nsɔ̃̀ńtɛ́ kɛ́kpetínnɛ́ onìtì \p \v 12 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 13 Onìtì fɔ̃́! Kɛ̀ dɛ̀ dò ndihɛì mɑrì kɔbɛ yetɛ n kpɛti, kɛ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ɛ̀ í wenni, kɛ̀ n yòutɛ n nɔ̀ùtɛ̀ kɛ dɛ̀ìtɛ bɛ kpɛrɛ dɛmɔu dɛ̀ɛ̀ do sùɔ́ mbɛ buɔ miɛkɛ, kɛ̀ n duɔnní dikònnì, kɛ kùɔ iwũɔ̃ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀. \v 14 Kɛ̀ dɛ̀ sɔ̃́ mbɛnìtìbɛ̀ bo dɛ kó dihɛì miɛkɛ, kɛ dònnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ biɛ mbɛ tɑ̃ɑ̃ti Nɔwee nɛ̀ Dɑnniyɛɛri nɛ̀ Isɔbu, bɛɛ̀ yóó yentɛ́, bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í n dɔ́mɛ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 15 Kɛ̀ dɛ̀ mɛ ndò n duɔ́ nkɛ̀ dɛpĩ́mpĩ́nnɛ̀ dɛɛ̀ yɛ̀nní kɛ pĩĩ ndɛ kó dihɛì miɛkɛ bɛnìtìbɛ̀ kɛ dì dɔúnko bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ í dɛ̀ pɛ̃nkù dɛpĩ́mpĩ́nnɛ̀ dɛndɛ kpɛ́í. \v 16 Kɛ̀ dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ botí bo dɛ kó dihɛì miɛkɛ bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu kɛ̀ míì bɛ́i, mbɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́dɛɛtɛ́ bɛ bí initidɑɑì yoo initipòì, bɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ yóó cootɛ́ kɛ̀ dɛ kó dihɛì dɔúnko. \p \v 17 Kɛ̀ dɛ̀ mɛ ndò n duɔ́ nkɛ̀ mudoò muù tɑnní bɛ tenkɛ̀ miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ kɔ̀ù iwũɔ̃ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀. \v 18 Kɛ̀ dɛ̀ sɔ̃ ndɛ kó bɛnìtìbɛ̀ botí bo bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu kɛ̀ míì bɛ́i, mbɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́dɛɛtɛ́ bɛ bí initidɑɑì yoo initipòì, bɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ yóó cootɛ́. \p \v 19 Kɛ̀ dɛ̀ mɛ ndò m miɛkɛ kɛɛ̀ bɛ̀ yɛ̀ kɛ̀ n duɔnní mutenkṹṹ, kɛ̀ mù bɛ̀ kɔ̀ù kɛ bo deè bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃. \v 20 Bɑ́ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ mɑbɛ̀ bo dɛ kó dihɛì kɛ dònnɛ̀ Nɔwee nɛ̀ Dɑnniyɛɛri nɛ̀ Isɔbu. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu kɛ̀ míì bɛ́i, bɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́dɛɛtɛ́ bɛ bí initidɑɑì yoo initipòì, bɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ yóó cootɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í n dɔ́mɛ̀. \b \p \v 21 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú, bɑ́ nɛ̀ m mɛ nduɔ́nkomɛ̀ tiyɛ̃ĩti tìnɑ̀ɑ̀: Mudoò nɛ̀ dikònnì nɛ̀ dɛpĩ́mpĩ́nnɛ̀ nɛ̀ mutenkṹṹ nSedisɑdɛmmu kɛ bo kuɔ bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃ kɛ́deè. \v 22-23 Bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ n yóó súɔ́mmu bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀nní Sedisɑdɛmmu ɛì kɛ́kɔtɛní bɛ̀ di pĩ̀ńní kɛ̀ di borɛ̀, kɛ̀ di yɑ̀ bɛ borimɛ nɛ̀ bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀, kɛ́bɑntɛ́ mùù kpɛ́í nte kɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ dɛ kó mɛyɛi ndo nSedisɑdɛmmu, dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ dí bɑntɛ́ kɛ dò n yí sɔ̃̀ńtɛ́ kɛ duɔ́ nkɛ̀ dɛ kó mɛyɛi ndo Sedisɑdɛmmu, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i. \c 15 \s1 Kuyie ndònnɛnɛ̀mɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ fínyĩ̀ kó mutie \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! N yóó dɑ bekɛ tìmɑtì nti, fínyĩ̀ kó kudɔú pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɑ dɛtie ntɛrɛ̀ kpɛyi? \v 3 Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀rinɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ dɛ kó kudɔúɑ̀? Bɛ̀ bo nɑ kɛ́ kù dɔ̀ɔ̀nɛ̀ fɛbɑɑfɛ mɑfɛ̀ kɛ́nsɑkù tinɛntɑ̀ɑ̀? \v 4 Ntɛ ku kɛ̀ bɛ̀ kù tɔ̀tìnnɛ kɛ̀ kù cɔ̀útɛ́ tipíìtì tidɛ́. Kɛ̀ ku cuokɛ̀ cɔ̀útɛ́. Kù bo yie nkɛ́dɔɔ̀nɛ̀ dɛ̀mɑrɑ̀ɑ̀? \v 5 Bɑ́ kù do wenni dìì mɔ̀nnì bɛ̀ do í kù dɔ̀ɔ̀rinɛ̀ mùmɑmù, kɛ̀ kù bo cɔ́útɛ́mu kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ kù dɔ̀ɔ̀nɛ̀ dɛ̀mɑrɑ̀ɑ̀? \p \v 6 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ m bɛ́i nkɛ tú: N cɔ́u mmɛ̀ɛ̀ botí nfínyĩ̀ kó kudɔú idɛí tɛì cuokɛ̀, n yóó mɛ n dɔ̀ɔ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ. \v 7 N wɛ̃̀ɛ̃tɛní bɛ bíɛ́kɛ̀ nkɛ, kɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ dò mbɛ̀ yentɛ́nɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ mù nɛ́ yóó bɛ̀ cɔ̀útɛ́. M bo wɛ̃ɛ̃tɛní bɛ bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \v 8 M bo duɔ́ nkɛ̀ bɛ ɛìi ndɔúnko bɛ̀ n yetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \c 16 \s1 Kuyie ndònnɛnɛ̀mɛ̀ Sedisɑdɛmmu dɛbirɛ bɛ̀ dootóo dɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Bɛnkɛ Sedisɑdɛmmu kòo bɑntɛ́ ò dɔ̀ɔ̀ri ìì sɔ̀kɛ. \v 3 Á ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì ò nɑ̀ɑ́ nkɛ tú: Sedisɑdɛmmu ɑ fuku nɛ̀ bɛ̀ dɑ pɛitɛ́mɛ̀ ɑ tu Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ kou nwe, kɑ̀ɑ cicɛ tú Amɔriibɛ botí kou, kɑ̀ɑ yɔ̃ tú Itiibɛ botí kou. \v 4 Nɛ̀ bɛ̀ dɑ pɛitɛ́mɛ̀ nɛ̀ ɑ yɑ̀mɛ̀ diyiè, kɛ́ndònnɛ̀ dɛbirɛ ndɛ, bɛ̀ɛ dɑ pɛitɛ́ bɛ̀ í nkèétɛ́ ɑ nɛititɔù, bɑ́ bɛ̀ í ndɑ wùɔ̀ kɛ dɑ wénkùnnɛ, bɛ̀ í ndɑ wɑɑrɛ mukɔ́kúɔ́, bɛ̀ í dɑ dɑ̀tínnɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù. \v 5 A do dò nyisíɛ́ nyi òmɔù í ndɑ kuɔ̀ mmɛsémmɛ̀, bɛ̀ do í dɑ dɔ̀ɔ̀ dɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀, bɛ̀ do dɑ dootóomu dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ bɛ̀ dɑ pɛitɛ́ní dìì yiè. \v 6 Kɛ̀ nní mpɛ̃nkɛ́ kɛ dɑ yɑ̀ kɑ̀ɑ duɔ́nɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀. Mɛm̀mɛ n dɑ nɑ̀kɛ́mɛ̀ kɛ dɔ̀: Ǹfòù! Kɛ sɔ̃́ nhɑ kpɑɑ́nɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀. \v 7 Mɛm̀mɛ n duɔ́mmɛ̀ kɑ̀ɑ kòtɛ́ dikpɑ́ɑ̀ kó timútì kɔ̃mɛ, kɛ pĩ̀ntɛ kɛ dɛukɛ, kɛ tĩ̀ńtɛ́, kɛ yɛ̀ yɛmɛ, kɛ yɛ̀ ticìtì, kɛ nɛ́ nkpɑɑ́ bo ɑ tetìrì. \v 8 Mɛm̀mɛ kɛ̀ nní mpɛ̃nkɛ́ kɛ́ dɑ yɑ̀, kɛ sɔ̃́ nhɑ cɛ̃ntɛní kɛ dèè. Kɛ̀ n dɑ dɑ̀tínnɛ́ n yɑɑ̀bòrì mɑ̀nku kɛ́kɑ̃ɑ̃́ nhɑ fɛi, kɛ́ dɑ dɔúnnɛ̀ dinùù kɛ dɔ̀: M bo dɑ puokɛ, kɑ̀ɑ nɑɑ́ m pokù. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì mɛ nyɛ̃. \p \v 9 Mɛm̀mɛ n dɑ wùɔmɛ̀ kɛ ɔ̀útɛ́ mɛyĩ̀ĩ̀ mmɛ̀ɛ̀ dɑ dɑ́ɑ́tí, kɛ dɑ pe mmɛkùɔ̀, \v 10 kɛ dɑ dɑ̀tínnɛ́ tiyɑ̀ɑ̀tì tìì kpɛ̃ nnɛ̀ tinɛusɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ tì tikɔ̃̀ntì tìì nukú mɛsɑ̀ɑ̀, nnɛ̀ kuyɑɑ̀bomboúnkù kùù dùɔ̀kɛnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù, kɛ dɑ dɑ́tínnɛ́ kuyɑɑ̀sɑ̀ɑ̀kù, \v 11 kɛ dɑ sɑ̃̀ri, kɛ dɑ ũ̀ńnɛ́ sinɛí, kɛ dɑ dùú mmɛdɛ̀ì, \v 12 kɛ tɔ̃nnɛ́ ɑ ɔ̃nnì mumɑ́mɑ́ɑ́ nkɛ dɑ tɔ̃nnɛ́ yɛtootɔ̃rɛ, kɛ dɑ ìńnɛ́ fɛsɔɔyítòòdɑ́fɛ̀. \v 13 Kɛ dɑ sɑ̃̀ri mɛsɔɔ nnɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kó tisɑ̃tì kɑ̀ɑ ndɑɑti mupɑ̀ɑ̀konkperímù kó tiyɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ tiyɑɑ̀sɑ̀ɑ̀tì tìì kpɛ̃, kɛ̀ n dɑ duɔ́ mmuyuo nsɑ̀ɑ̀mù nɛ̀ mɛcekùɔ̀ nnɛ̀ mɛkùɔ̀ kɑ̀ɑ yo nkɛ wenkɛ mɛdiɛ̀ nkɛ nɑɑ́ nhokpɑ̀ɑ̀tì. \v 14 Kɛ̀ yɛbotɛ̀ dɑ yĩ̀ɛ̃́tɛ́ ɑ wenniku kpɛ́í nkɛ yɛ̃́ kù do í mɑ̀nnɛ̀mɛ̀ kùmɑkù ɑ sɑ̃̀ri tìì sɑ̃tì kpɛ́í. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì mɛ nyɛ̃. \s1 Sedisɑdɛmmu dɔ̀ɔ̀rimɛ̀ onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ o kɔ̃mɛ \p \v 15 Dɛ mɔ̀nnì kɑ̀ɑ wenniku nɛ̀ ɑ yetìfeítóo kɛ̀ dɛ̀ nɛ́ dɑ soutɛ́ kɑ̀ɑ nɑɑ́ nhonitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ kɛ yɑɑ́ nhɑmɑ́ɑ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ kɔ̀riní ɑ borɛ̀, \v 16 kɛ tùótɛ́ ɑ yɑɑ̀sɑ̀ɑ̀tì yɛyɔ̃̀rɛ̀ kpɛti kɛ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ titouti yɛbɔɔwũɔ̃tɔ̀rɛ̀ borɛ̀ kɛ cɑ̀kɛ ɑmɑ́ɑ̀ nɛ̀ yɛ. \v 17 Kɛ tùótɛ́ mɛsɔɔ nnɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kó tisɑ̃tì n do dɑ duɔ́ ntì, kɛ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ sibɔɔtenkɑɑnìi sidɑɑsì kɛ m bùtínnɛ́ kɛ sì tũ̀nnɛ. \v 18 Kɛ tùótɛ́ tiyɑ̀ɑ̀tì tìì kpɛ̃ nkɛ sì dɑ̀tínnɛ́, kɛ túótɛ́ n kùɔ̀ nnɛ̀ n tùdɑ̀ɑ̀rí kɛ sì cɔ́u. \v 19 N do dɑ duɔ́ mmùù yùo nsɑ̀ɑ̀mù nɛ̀ wèè pɛ̃́ɛ̃̀ nɛ̀ mɛ̀ɛ̀ kùɔ̀ nnɛ̀ mɛ̀ɛ̀ cekùɔ̀ n do dɑ duɔ́ ndɛ̀, kɑ̀ɑ nyo, nhɑ dɛ mpɑ̃ɑ̃ nsitenkɑɑnìi kɛ dɛ̀ nsì cɔ́unko. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì mɛ nyɛ̃. \v 20 A dɔ̀ɔ̀ onititipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ o kɔ̃mɛ mmɛ kɛ m bùtínnɛ́ kɛ́tũ̀nnɛ yɛbɔkɛ̀, kɛ̀ dɛndɛ í sɑ̀nnɛ̀, kɑ̀ɑ tùótɛ́ m bí ɑ m pɛitɛ́nɛ̀ ì, initidɑɑì nɛ̀ initipòì kɛ yɛ̀ pɑ̃ɑ̃, \v 21 kɛ tùótɛ́ m bí kɛ ì fìé sibɔɔtenkɑɑnìi kɛ cɔ́u. \v 22 Kɛ m bùtínnɛ́ kɛ dɔɔri isɔkɛ kpɛrɛ, kɛ tũ̀nnɛ yɛbɔkɛ̀ bɑ́ ɑ í denniní ɑ bíkɛ́mbɛ́ntì, ɑ do bo dìì mɔ̀nnì ɑ tetìrì kɛ duɔ́nɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀. \p \v 23 A yɛi mmɛɛ̀ sũ̀ṹ. A bo yɑ̀! Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 24-25 A ɑ̃ɑ̃̀ yɛ̀ɛ̀ wũɔ̃tɔ̀rɛ̀ tipíìtì timɔu, bɑ́ kùù cɛ nùù, kɛ sɑ̃ũ ɑ wenniku nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ pɛ̃nkù. A dɔɔri onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ o kɔ̃mɛ mmɛ kɛ̀ dɛ̀ sũ̀ṹ. \v 26 Fɔ̃́ɔ̃̀ tɑunnɛ̀ Esibiti kɔbɛ ɑ cɛ̃pɛɛtitɔbɛ̀ kperíbɛ̀. Kɛ̀ dɛ̀ sũ̀ṹ nkɛ íi m miɛkɛ. \v 27 Kɛ̀ n yòutɛ n nɔ̀ùtɛ̀ ɑ ĩ́nkɛ̀, kɛ dɑ nɛutɛ́ tidiitì kɛ duɔ́ nkɑ̀ɑ dootitɔbɛ̀ dɑ nɑ, kɛ̀ ifɛi pĩ nFidisitɛ̃ɛ̃bɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ ɑ m bùtínnɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \v 28 Bɑ́ dɛ̀ í dɑ sɑ̀nnɛ̀, kɑ̀ɑ tũ̀nnɛ Asidii ɛì kɔbɛ, bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ dɛ̀ í dɑ sɑ̀nnɛ̀. \v 29 Kɑ̀ɑ sɔɔtɛ́ kɛ tɑunnɛ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛ, bɛpotɑmbɛ̀ diɛbɛ̀ nɛ̀ mɛmmɛ ɑ mɛ nyí sɑ̀nnɛ̀. \v 30 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: Mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛɛ̀ dɑ dòńtɛ́ kɑ̀ɑ dɔ̀ɔ̀ onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ o kɔ̃mɛ. \v 31 Kɛ mɑɑ́ yɛwũɔ̃tɔ̀rɛ̀ tipíìtì timɔu, bɑ́ kùù cɛ nùù kɛ senku ticuuti. A í dònnɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ tɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ bɛ̀ dòmmɛ̀. \v 32 A dònnɛ̀ onitipòkù wèè ɔ̃ɔ̃ yóu wènwe o dɔù kɛ́yɛ̀ kɛ́wɑmmú mbɛnitidɑɑbɛ̀ tɔbɛ̀. \v 33 Bɛnitipòbɛ̀ tɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ yietìmu, kɛ̀ fɔ̃́ nnɛ́ pɑ̃ɑ̃ nyɛpɑ̃rɛ̀ ɑ dɑcĩɛ̃̀ kɛ yɛ̀ yũɔ̃nní kɛ̀ yɛ̀ bo nkɔ̀rìní ɑ borɛ̀ kɛ dɑ dɔunɛ̀. \v 34 A kó munitidɑwɑmmù í dònnɛ̀ bɛtɔbɛ̀ kɔ̃mu, bɛnitidɑɑbɛ̀ bɛɛ̀ í dɑ wɑnti, fɔ̃́ɔ̃̀ wɑnti bɛnitidɑɑbɛ̀, kɛ bɛ̀ yietí kɛ kòńtɛ́ mɛborimɛ. \p \v 35 Sedisɑdɛmmu, ɑ dònnɛ̀ onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ wènwe. Kéntɛ́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú mù. \v 36 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú, ɑ cɑ̀kɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nhɑ kpɑ̀tì kɛ bɛnkɛ ɑ fɛi ɑ nɑɑtinɛ̀ bɛ̀, kɛ tɑunnɛ̀ yɛbɔkɛ̀ kɛ yɛ̀ fìé ibí. \v 37 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ n yóó tíí nhɑ nɑtitɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ dɑ dɔkɛ nɛ̀ ɑ dɔkɛ bɛ̀ nɛ̀ ɑ pɛ̃̀ mbɛ̀, m bo bɛ̀ tìínní dìì mɔ̀nnì n yóó dɑ́tɛ́mu ɑ yɑ̀ɑ̀tì kɛ́ dɑ còńnɔ́ɔ ɑ tetìrì bɛ ììkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ ɑ fɛi imɔu. \v 38 N yóó dɑ bekɛ́nɛ̀mu bɛ̀ bekùnɛ̀mɛ̀ onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ bekùnɛ̀mɛ̀ bɛnitikɔ̀ùbɛ̀ ɑ ìí m miɛkɛ nkɛ kɛ yóu kɛ̀ n yóó dɑ kuɔ̀. \v 39 M bo dɑ ɑ̃nnɛ́ bɛ nɔu miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ puɔ nhɑ wũɔ̃tɔ̀rɛ̀ kɛ́fekɛ ɑ yɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ ɑ sɑ̃tì kɛ dɑ cónnɔ́ɔ ɑ tetìrì. \v 40 Bɛ̀ bo sukú bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ dɑ búɔ́tí yɛtɑ̃́rɛ̀ kɛ́ dɑ kṹṹkɛ́ yɛse, \v 41 kɛ́cɔ́u nhɑ cɛ̃́ĩ kɛ dɑ dɔ̀ɔ̀ bɛ̀ yɛ̃ mbɛ̀ dɑ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ pɛ́u ììkɛ̀. Kɛ̀ n kṹntɛ́ ɑ nitidɑwɑmmù bɑ́ ɑ tɛ̃́nkɛ bɑ́ mpɑ̃ɑ̃ nhɑ kpɑ̀tì. \v 42 M miɛkɛ bo dɑ yɛ̀ dìì mɔ̀nnì kɛ́kɑ̃́ɑ̃́ nkɛ mɑ̀nku, n yɛ̀mmɛ̀ bo dɑ nɔ́ɔ́tɛ́, dɛ mɔ̀nnì ɑ dɔɔ̀rìmɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nni nyóù. \v 43 M miɛkɛ bo do ɑ ĩ́nkɛ̀. A í mɛ̀ ndèntɛnímɛ̀ ɑ bíkɛ́mbɛ́ntì mɔ̀nnì nɛ̀ mɛmmɛ kɛ íinko m miɛkɛ, m múnkɛ nɛ́ còḿmúmu kɛ bo dɑ fɔ́ɔ́ nhɑ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. A dɔ̀ɔ̀ tìì sɑ̃̀sɑ̃̀ɑ̃̀tì kpɛrɛ dɛndɛ kɛ̀ n yí mbuɔ̀ dɛ kpɛti kɑ̀ɑ nɛ́ sɔɔtɛ́ kɛ dɔkɛ dɔ̀ɔ̀ isɔkɛ kpɛrɛ mɔ́mmɔnnɛ. \s1 Sedisɑdɛmmu kɔbɛ kó mɛyɛi mpɛ̃ɛ̃tɛ́mu yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀ kɔbɛ kɔ̃mɛ \p \v 44 Sedisɑdɛmmu ɑ kpɛrɛ yóó nɑɑ́ ndikotinùù ndi bɛ̀ɛ̀ nɔnnɛ̀ yɛkotinɔ̀ kɛ̀ bɛ̀ ndì nɑ̀ɑ́ nhɑ kpɛ́í nkɛ tú: Yɔ̃ dòmmɛ̀, birɛ mɛ ndò. \v 45 A yɔ̃ bɑɑ do dòmmɛ̀ kɛ senku o dɔù nɛ̀ o bí, ɑ kpɛrɛ mɛ ndò. A kó bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ ɑ nɛí bɛ̀ do dòmmɛ̀ kɛ senku bɛ dɑɑbɛ̀ nɛ̀ bɛ bí. A kpɛrɛ mɛ ndò. Di yɔ̃ do tú Itiibɛ botí kou nwe, kɛ̀ di cicɛ tú Amɔriibɛ botí kou. \v 46 A kóò kɔ̀ tu Sɑmmɑrii wèè bo ɑ bɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀, ɑ kó tɛyɑ̃ɑ̃̀tɛ̀ tɛ̀ɛ̀ mɛ mbo ɑ bɑkù yoú tɛɛ̀ tu Sodɔmmu nɛ̀ o bí. \v 47 A tũ̀nnɛ bɛɛ̀ kó mɛborimɛ kɛ dɔ̀ɔ̀ bɛ kó isɔkɛ, ɑ cɑ̀kɛ kɛ dɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́mu bɛ kpɛrɛ mɛdiɛ̀. \v 48 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu kɛ̀ míì bɛ́i. A kóò kótì Sodɔmmu nɛ̀ o bí bɛ̀ í dɔ̀ɔ̀ fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ bí di mɛ̀ ndɔ̀ɔ̀mɛ̀. \v 49 Ntɛ ɑ kóo kótì Sodɔmmu yie kó mɛyɛi ntúmɛ̀: Tɛfentɛ̀ nɛ̀ tidikɛ́dɛntì, ò bo ntiɛmmɛ̀, kɛ́nkɑri kɛ í yĩɛ̃̀kù dɛ̀mɑrɛ̀, wenwe nɛ̀ o bí, bɑ́ mɛsémmɛ̀ í ò bonɛ̀ ocĩ̀rì nɛ̀ osénnìwè. \v 50 Tɛfentɛ̀ tɛɛ̀ do bɛ̀ dɛutɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ isɔkɛ kpɛrɛ n yììkɛ̀, kɛ̀ m bɛ̀ kɛi nkɛ́ndònnɛ̀ ɑ yɑ̀mɛ̀. \v 51 Sɑmmɑrii yie wenwe í dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi mbɑ́ kɛ̀ mɛ̀ kɑ̃̀ɑ̃́kɛ́ ɑ kɔ̃mɛ cuokɛ̀. A dɔkɛ pɛ̀i nhɑ kó isɔkɛ kɛ̀ dɛ̀ tontɛ́mu. A kó isɔkɛ iì sũ̀ṹ, ndɛɛ̀ te ɑ kó bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ ɑ nɛí kɛ̀ bɛ̀ dò mbɛ̀ wenni. \v 52 Fɔ̃́ɔ̃̀ yóó tɔ tũnkɛ́ bɛ kó ifɛi, kɛ yɛ̃́ fɔ̃́ɔ̃̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ isɔkɛ kɛ̀ ì pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɛ kpɛyi, kɛ̀ bɛ̀ dò mbɛ̀ wenkɛ, fɔ̃́ɔ̃̀ tiekɛ ifɛi, nɛ̀ yɛsɑ̃́ɑ̃̀mbɛ̀, kɛ yɛ̃́ fɔ̃́ɔ̃̀ temɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ dò mbɛ̀ wenni. \v 53 N yóó wɛ̃tɛ kɛ́íimmu Sodɔmmu nɛ̀ o bí kɛ́cónnɛ́, kɛ́íi nSɑmmɑrii nɛ̀ o kpɛyi kɛ́cónnɛ́, kɛ múnkɛ dɑ íi nkɛ́cónnɛ́ bɛ cuokɛ̀. \v 54 Kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɑ̀ɑ tɔ ɑ fɛi kɛ́sĩ́nnɛ́ ɑ yuu ɑ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ dɛ kpɛ́í nkɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ bɑ́ntɛ̀. \v 55 A kóo kótì Sodɔmmu nɛ̀ o bí bɛ̀ bo wɛ̃tɛ kɛ́cómmú bɛ fɔ̃̀tɛ̀ kótɛ̀ nyɛ, Sɑmmɑrii nɛ̀ o kpɛyi kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́cómmú bɛ kpɛyɛ. Fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ kpɛyi kɛ̀ di wɛ̃tɛ kɛ́cómmú di kpɛyɛ. \v 56 A do mɔkɛ dìì yiè tɛfentɛ̀ kɛ́nsenkumu Sodɔmmu koò dɑú. \v 57 Kɛ sɔ̃́ nhɑ fɛi mu nyí feitɛ́ koò dònnɛ̀. Di mmɔ̀nnì Edɔmmu ɛì kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ nɛ̀ yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ dì fitɛ́ bɛ̀ nɛ́ dɑú fɔ̃́ nwe, bɛmbɛ nɛ̀ Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do dɑ senku tipíìtì timɔu. \v 58 Fɔ̃́ɔ̃̀ yóó tɔ ɑ kó munitidɑwɑmmù ɑ dɔ̀ɔ̀ tì nɛ̀ isɔkɛ kpɛrɛ ɑ dɔ̀ɔ̀ dɛ kó tiyeti. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì mɛ nyɛ̃. \p \v 59 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: A dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ n yóó dɛ ndɑ fɔ́ɔ́. Kɛ yɛ̃́ fɔ̃́ɔ̃̀ sènkɛ̀rìmɛ̀ ɑ n dɔúnnɛ̀ dìì nùù kɛ tɔ̃̀tɛ mí nnɛ̀ fɔ̃́ nti kó mɛtɑummɛ̀. \v 60 Mí mmɛ nkpɑɑ́ yɛ̃́mu mɛtɑummɛ̀ n do dɑ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛ̀ ɑ bikɛ́mbɛ́ntì mɔ̀nnì, n yóó wɛ̃tɛ kɛ dɑ dɔɔ̀nɛ̀mu mɛtɑummɛ̀ mɛ̀ɛ̀ yó mbo sɑ̃́ɑ̃̀. \v 61 Dɛ mɔ̀nnì kɑ̀ɑ dentɛní ɑ borimɛ ɑ bo cɔutɛ́ dìì mɔ̀nnì ɑ kó bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ ɑ nɛí, kɛ̀ m bɛ̀ ndɑ duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ ntú ɑ bí, nɛ̀ bɛ ti í yó mmɔkɛ mɛtɑummɛ̀ mí nnɛ̀ fɔ̃́ nti mɔkɛ mɛ̀. \v 62 Kɛ yɛ̃́ míì yóó wɛ̃tɛ kɛ dɑ dɔɔ̀nɛ̀mɛ̀ mɛtɑummɛ̀, kɑ̀ɑ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie, \v 63 kɛ́dentɛní ɑ borimɛ do dòmmɛ̀, kɛ̀ ifɛi dɑ pĩ́ mbɑ́ ɑ nùù bɑ́ɑ́ tɑ́útɛ́ m bo dɑ cĩ́ɛ̃́ ndìì mɔ̀nnì ɑ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ dɛmɔu, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \c 17 \s1 Kuyie nhɑ̃ntɛ́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɛ dònnɛnɛ̀ fɛtúúfɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Wɑɑ́ dinɑ́ɑǹhɑ̃ntírì Isidɑyɛɛribɛ kpɛ́í nkɛ dì mbɛ̀ ɑ̃ntɛ́. \v 3 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú fɛtúúfɛ̀ diɛfɛ̀ mɑfɛ̀ fɛɛ̀ kɔ̀tɛní Dimɑɑ kɛ̀ fɛ fìɛ̀ti dɛu kɛ̀ fɛ fɛ̀tì òkù, kɛ̀ fɛ̀ dɑ̀ɑ́tí ticìtì kɛ ɑ̃ yɛyɔ̃̀rɛ̀, kɛ bɔ̀ɔ́tɛ́ Dimɑɑ túúkù kó mutie sɛ́tìrì kó kubɑkù mɛyómmɛ̀ kɔku. \v 4 Kɛ kèétɛ́ mu bɑkɛ mɛyómmɛ̀ kpɛyi kó dimɑ̀ɑ̀ kɛ ìtɛ́nɛ̀, kɛ kònnɛ̀ bɛpotɑmbɛ̀ ciɛ, kɛ ì dɔú mbɛpotɑmbɛ̀ kó dihɛì miɛkɛ. \v 5 Kɛ dèè kɛ wɑɑ́ ntitieti dɛ kó dihɛì kpɛti kɛ tì buɔtí kupɑku kùù duɔ̀, kɛ tì fìí mmɛniɛ ntɑkɛ́, mutie mùù nɔnnɛ̀ mɛniɛ mmu kɔ̃mɛ. \v 6 Kɛ̀ ì pũ̀ntɛ kɛ nɑɑ́ nfínyĩ̀ kó mutie mùù pɛí mɛsɑ̀ɑ̀ kɛ wùɔ nkɛ̀ mu fɑ̃ɑ̃̀tì wetí fɛɛ̀ túúfɛ̀ kɛ̀ mu cĩ̀ɛ̃ ntɑti kɛtenkɛ̀, kɛ̀ mù yɛ̀ ibɑkɛ. \v 7 Kɛ̀ fɛtúúfɛ̀ diɛfɛ̀ tɛfɛ̀ yɛ̀nní kɛ̀ fɛ fìɛ̀ti dɛu kɛ̀ fɛ fɛ̀tì òkù kɛ í sénní. Kɛ̀ fínyĩ̀ kó mutie cĩɛ̃ nyɛ̀ kɛ fɛ̀ wetí. Kɛ̀ mu bɑkɛ fɛ wetí kɛ̀ mu yɛ̀mmɛ̀ dò mmù bo pɛ́tɛ́ mɛniɛ nfɛ bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ mù fìíkú dɛ̀. \v 8 Mù mɛ nnɛ́ do fííkú kɛtensɑ̀ɑ̀kɛ̀ nkɛ kukó mpɛɛ́mmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ mùu yɛ̀ ibɑkɛ kɛ́pɛitɛ́ yɛbɛ, kɛ́ntú fínyĩ̀ kó mutie sɑ̀ɑ̀mù. \p \v 9 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: Mù bo nɑ kɛ́kótɑ́ɑ̀? Fɛtúúfɛ̀ bɑ́ɑ́ uutɛ́ mu cĩɛ̃ nkɛ́tɔ̃ũ mu bɛ, mu fɑ̃ɑ̃̀tì tìì bitɛ́ kɛ̀ tìi kpeíɑ̀? Dɛ̀ í yó mbékú onitikperì yoo kubotí kùù sũ kù bo mù uutɛ́mɛ̀. \v 10 Ntɛ mu, bɛ̀ mù fìímmɛ̀ mù bo nɑ kɛ́kótɑ́ɑ̀? Kɛ̀ diyiè yìɛ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kuyɑɑkù tùɔ̀kɛní mù bɑ́ɑ́ kpeí mù fìíkú dɑ̀ɑ̀? \s1 Kuyie mbɛ̀ wèńkùnnɛmɛ̀ kù bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tìì nɑ́ɑǹtì \p \v 11 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 12 Nɑ́kɛ́ dɛ kó itookperí yɛmbɛ̀ kɛ dɔ̀: Di í bɑntɛ́ dɛ kó tinɑ́ɑǹtì bɛnkú dɑ̀ɑ̀? Tì bɛnkú Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì nwe wèè kɔ̀tɛní Sedisɑdɛmmu, kɛ pĩ̀ḿmú bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí kɛ kònnɛ̀ o ciɛ Bɑbidɔnni, \v 13 kɛ pĩ ntɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ yuu kou, kɛ duɔ́ nkòò ò dɔúnnɛ̀ dinùù kɛ bo nyíé nho kpɛti, kɛ pĩmmú bɛ̀ɛ̀ tu bɛkótíbɛ̀ dihɛì kɛ kònnɛ̀. \v 14 Kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ bɛ kpɑ̀ɑ̀tìyuu mberí kɛ bɑ́ nwɑnti kɛ́dɛukɛ, kɛ́mpĩ́ nhò bɛ̀ dɔúnnɛ̀ dìì nùù. \v 15 Kɛ̀ tɛ̀ɛ̀ kpɑ̀ɑ̀tìbitɛ mɛ nyetɛ o kpɛti kɛ dɛitɛ yɛtɔ̃rɛ̀ kɛ tɔ̃ nhEsibiti kɛ̀ bɛ̀ bo duɔnní sisɛ̃ĩ́ nɛ̀ sinɑɑsɛ̃ĩ́, nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀. Ò bo nɑɑ̀? Wèè dɔ̀ɔ̀ mɛmmɛ ò bo nɑ kɛ́dɛɛtɛ́ omɑ́ɑ̀? Ò tɔ̃̀tɛ mɛtɑummɛ̀ kɛ nɛ́ bo nɑ kɛ́dɛɛtɛ́ omɑ́ɑ̀? \p \v 16 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu! Kɛ̀ míì bɛ́i. Okpɑ̀ɑ̀tì wèè ò pĩ ntikpɑ̀tì, ò sènkɛ̀rì weè kó dinùù ò do ò dɔúnnɛ̀ dì kɛ tɔ̃̀tɛ mɛtɑummɛ̀ ò do ò dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛ̀, weè kpɑ̀ɑ̀tì kó dihɛì Bɑbidɔnni miɛkɛ nkɛ ò yóó kúmɛ̀. \v 17 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì bo bɛ̀ do dìì mɔ̀nnì mudoò kɛ́pénnɛ́ kuperí nɛ̀ kudookɔti kɛ bo kuɔ bɛnìtìbɛ̀ pɛ́u. Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ bɛ̀ dɛɛtɛ́ bɑ́ nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ mɛ nsũmɛ̀ nɛ̀ o nìtìbɛ̀. \v 18 Sedisɑdɛmmu kóo kpɑ̀ɑ̀tì sènkɛ̀rì dinùù ò do ò dɔúnnɛ̀ dì ndi, kɛ tɔ̃̀tɛ mɛtɑummɛ̀. Weè mɛ ndo yié nkɛ dɔ̀ ò yó nyíé nho kpɛti, kɛ nɛ́ wɛ̃̀tɛ kɛ dɔ̀ɔ̀ dɛndɛ, ò bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́dennɛ omɑ́ɑ̀ dɛ miɛkɛ. \p \v 19 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie kɛ̀ m bɛ́i nkɛ tú, ò mɛ̀ nyetɛnɛ̀mɛ̀ nh ò dɔúnnɛ̀ dìì nùù kɛ tɔ̃̀tɛ mɛtɑummɛ̀ n do ò dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛ̀ dɛ̀ doti o yuu ĩ́nkɛ̀ nkɛ. \v 20 N yóó ò dìí nticùɔ̀tì nti kòo tɑ n dìtɛ̀ miɛkɛ kɛ̀ nh ò kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, kóò bekɛ́nɛ̀ ò n yetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \v 21 O kó bɛkpɑ̀rìnuɔmbɛ bɛmɔu nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛmɔu bɛ̀ yóó bɛ̀ kùɔnɛ̀ disiè ndi, bɛ̀ɛ̀ bo yentɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ cíɛ́tɛ́ tipíìtì timɔu, kɛ̀ di bɑntɛ́ kɛ dò mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Kuyie nyɛ̃mmɛ̀ kù bo wɛ̃tɛ kɛ́íi nyIsidɑyɛɛribɛ \p \v 22 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì mɔ́mmuɔ nyóó bɔ́ɔ́tɛ́ mutie diɛmù sɛ́tìrì yómmɛ̀ kɛ́dɛitɛ o kó dipɑ̀nnì dìì pũ̀ntɛ o bɑku yómmɛ̀ kɛ́dekɛ kɛ́ mù fìí nditɑ̃rì diɛrì yómmɛ̀. \v 23 Isidɑyɛɛribɛ tɑ̃rì diɛrì dìì bɛ̀ sĩ̀ĩ́ ndi yómmɛ̀ mmɛ n yóó mù fìímmɛ̀ kɛ̀ mùu yɛ̀nní ibɑkɛ kɛ́pɛitɛ́ yɛbɛ, kɛ́nɑɑ́ nsɛ́tìrì kó mutie sɑ̀ɑ̀mù, kɛ̀ tinɔ̀tì timɔu botí nhɑ̃ mu bɑkɛ ĩ́nkɛ̀, kɛ diɛku mu dɛ́ɛ̀. \v 24 Kɛ̀ dɛtie ndɛmɔuu bɑntɛ́ kɛ dò n tú di Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ míì kɔ̃ũ dɛtie ndiɛrɛ̀ kɛ duɔ́ nkɛ̀ dɛsɑ́m̀pɔ́rɛ̀ kòtírí. Míì ɔ̃ɔ̃ duɔ́ nkɛ̀ dɛ̀ɛ̀ sũ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ kpeí, dɛ̀ɛ̀ kpeí kɛ̀ dɛ̀ɛ pórí. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie míì bɛ́i nkɛ yóó tì dɔ̀ɔ̀. \c 18 \s1 Bɑ́ wè nɛ̀ o yuu ndi \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Yɛkotinɔ̀ ɔ̃̀nyɛ nyɛ di nɑ́ɑ́mmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ miɛkɛ? Kɛ tú: \q1 Bɛkótíbɛ̀ cɑ̀ɑ́kɛ́ yɛsĩɛ̃ bɛ́nyɛ̀ \q1 kɛ̀ ibí nìì nyɑ̃rikɛ. \p \v 3 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu kɛ̀ míì bɛ́i. Di tɛ̃́nkɛ í yó nsɔkɛ́ kɛ́nɑ́ɑ́ ndɛ kó dikotinùù Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ miɛkɛ. \v 4 Bɑ́ wè o fòmmu bo n nɔu miɛkɛ nkɛ, cicɛ fòmmu nɛ̀ dɛbirɛ kɔ̃mu. Wèè cɑ̀ɑ̀rɛ̀ weè yóó kú. \p \v 5 Kɛ̀ wèè wetí kɛ dɔɔri n dɔ́mɛ̀, \v 6 wèè í kɑrì yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ yo ntibɔɔdiitì, ò mɛ nyí feu iwũɔ̃ Isidɑyɛɛribɛ bɔɔtenkɑɑnìi, kɛ í sɑ̃ũ omɑ́ɑ̀ nɛ̀ otɔù pokù, kɛ í duɔ́nɛ̀ onitipòkù o yɔ́ntì mɔ̀nnì. \v 7 Wèè í cií mbɛtɔbɛ̀ kɛ yo mbɛ kpɛrɛ, kɛ ɔ̃ɔ̃ tɛ̃́nnɛ́ wèè ò mɔ̀kɛnɛ̀ dibɑ̀nnì ò wè dɔúnnɛ̀ dɛ̀, kɛ í yuuku, kɛ pɑ̃ɑ̃ ndikònnì bo bɛ̀ tidiitì, kɛ dɑɑti tiyɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ɛ̀ bo yɛfɔ̃̀kperɛ̀. \v 8 Kɛ ɔ̃ɔ̃ í mpèntɛ kɛ́ndɔ́ bɛ̀ɛ ò yietí kɛ́nɔ́ɔ́, nkɛ yóu mɛyɛi, kɛ bekù timɔ́mmɔnti, \v 9 Kɛ tũ n tɑnnɔ̀ kɛ dɔɔri n kuɔ́ yɛ̃ mmù kɛ tɔ timɔ́mmɔnti. Ò tú onìtì wèè wetí wènwe, dɛ yiɛ̀ nyó nfòùmu, míì bɛ́i. \p \v 10 Kɛ̀ dɛ yiɛ̀ mmɛ mpɛitɛ́ dɛbirɛ kɛ̀ dɛ̀ tu oyɛiwe kɛ kɔù bɛnìtìbɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛndɛ kó dɛ̀mɑrɛ̀. \v 11 Kɛ̀ dɛ cicɛ yie í dɔ̀ɔ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ kɑ̀ri yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ di tibɔɔdiitì kɛ sɑ̃ũ dɛmɑ́ɑ̀ nɛ̀ otɔù pokù. \v 12 Kɛ̀ dɛ̀ í tɛ̃̀ńnɛ́ wèè dɛ̀ mɔ̀kɛnɛ̀ dibɑ̀nnì ò dɛ̀ duɔ́ ndɛ̀. Kɛ̀ dɛ̀ cií mbɛcĩ̀rìbɛ̀ nɛ̀ bɛsénnìbɛ̀ kɛ yo mbɛ kpɛrɛ, kɛ̀ dɛ̀ fìé Isidɑyɛɛribɛ bɔɔtenkɑɑnìi kɛ dɔ̀ɔ̀ isɔkɛ kpɛrɛ. \v 13 Kɛ níí pentɛ kɛ́ndɔ́ kɛ́cɔ̃ntɛ, wenwe kó kubotí ò nfòùɑ̀? Ò bo kú, ò dɔ̀ɔ̀ ìì sɔkɛ doti o yuu ĩ́nkɛ̀ nkɛ, kòò yóó kú. \p \v 14 Kòo nìtì mɛ mpɛitɛ́ dɛbirɛ kɛ̀ dɛ̀ wùó ndɛ cicɛ dɔɔri mɛ̀ɛ̀ yɛi nkó dimɑ̀ɑ̀ kɛ í mɛ̀ tũ̀nnɛ. \v 15 Kɛ í kɑtì yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ yo ntibɔɔdiitì kɛ í feu iwũɔ̃ Isidɑyɛɛribɛ bɔɔtenkɑɑnìi kɛ í sɑ̃ũ nhomɑ́ɑ̀ nɛ̀ otɔù kóo pokù. \v 16 Kɛ í cií mbɛnìtìbɛ̀ kɛ yo mbɛ kpɛrɛ, kɛ í yuuku kɛ pɑ̃ɑ̃ mmudiì dikònnì bo bɛ̀, kɛ dɑɑti tiyɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ɛ̀ bo yɛfɔ̃̀kperɛ̀. \v 17 Kòò í dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ɛ̀ í síɛ́, kɛ ɔ̃ɔ̃ í mpèntɛ kɛ́ndɔ́ kɛ́cɔ̃ntɛ, yoo bɛ̀ɛ ò yietí kɛ́nɔ́ɔ́ kɛ tũ n tɑnnɔ̀ nɛ̀ n kuɔ́. Dɛ yiɛ̀ mbɑ́ɑ́ kú o cicɛ yɛi nkpɛ́í, nhò yó nfòùmu. \v 18 O cicɛ wèè fèkù bɛtɔbɛ̀ kpɛrɛ, kɛ yuuku bɑ́ ò í dɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀ nho kɔbɛ cuokɛ̀, weè yóó kú o yɛi nkpɛ́í. \p \v 19 Kɛ̀ díndi tú: Bɑ nkpɛ́í nte kɛ̀ dɛbirɛ ɔ̃ɔ̃ í ntɔ dɛ cicɛ yɛi. \m Dɛbirɛ dɔɔrimu dɛ̀ɛ̀ wetí kɛ tũ n kuɔ́ kɛ dɔɔri ì yɛ̃mmɛ̀, dɛndɛ yó nfòùmu. \v 20 Wèè dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi nweè yóó kú. Dɛbirɛ bɑ́ɑ́ tɔ dɛ cicɛ yɛi, ndɛ cicɛ mɛ mbɑ́ɑ́ tɔ dɛbirɛ yɛi. Wèè dɔ̀ɔ̀ri kɛ̀ dɛ̀ wenni n yóó we nyietí mɛsɑ̀ɑ̀, nwèè dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi nkóò yietí mɛyɛi. \s1 Kuyie nyɑ́úkùnnɛmɛ̀ ku kɔbɛ kɔ̃̀ntì kɛ̀ bɛ̀ bo ndɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀ \p \v 21 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ Kuyie nyíɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Kòo yɛiwe weè mɛ ncèètɛ kɛ yóu mɛyɛi nhò do dɔɔri mɛ̀, kɛ tũ n kuɔ́ imɔu, kɛ dɔɔri dɛ̀ɛ̀ wetí, n dɔ́ dɛ̀, ò yó nfòùmu, ò bɑ́ɑ́ kú. \v 22 N tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dentɛní ò do dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi. Ò yó nfòùmu ò dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ sɑ̀ɑ̀ nkpɛ́í. \v 23 Mí di Yiɛ̀ nKuyie n dɔ́ oyɛiwee kúmɑ́ɑ̀? N dɔ́ wèe yóu mɛyɛi nhò dɔ̀ɔ̀ri mɛ̀mmɛ kɛ́nfòù. \v 24 Wèè do dɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ̀ weè mɛ nyóu mɛsɑ̀ɑ̀ nhò do dɔɔrimɛ̀, kɛ kɔ̀ù bɛnìtìbɛ̀ kɛ tũ̀nnɛ bɛyɛibɛ dɔɔri mɛ̀ɛ̀ yɛi ò nɛ́ nfòùɑ̀? N tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dentɛní mɛsɑ̀ɑ̀ nhò do dɔ̀ɔ̀ mɛ̀. Ò yóó kúmu ò yetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í n kpɛti kɛ dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi. \v 25 Kɛ̀ díndi tú mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ndɔɔri dɛ̀ í wenni: Kéntɛ́nɛ̀ díndi Isidɑyɛɛribɛ n tú mù: Míì kó mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ í wennɑɑ̀? Dɛ̀ í dò ndíì kɔ̃mɛ sĩ̀nɑ̀ɑ̀? \v 26 Kɛ̀ nsɑ̀ wèè do dɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀ nkòò mɛ̀ yóu kɛ dɔɔri mɛyɛi nkɛ ku, o kó mɛyɛi nhò do dɔɔri mɛ̀ mɛɛ̀ kpɛ́í nte. \v 27 Wèè do dɔɔri mɛyɛi nkɛ̀ weè mɛ nyóu mɛyɛi nhò do dɔɔri mɛ̀ kɛ dɔɔri dɛ̀ɛ̀ wetí, n dɔ́ dɛ̀, ò yó nfòùmu. \v 28 Ò tɑ̃ɑ̃tɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ yóu mɛyɛi nkɛ dɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀ ndɛɛ̀ te kòò yó nfòù ò bɑ́ɑ́ kú, \v 29 Bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ díndi Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ di tú n dɔɔ̀rìmɛ̀ í wenni, míì dɔɔ̀rìmɛ̀ í wennɑɑ̀ kɛ̀ di kɔ̃mɛ? Dɛ̀ í tú díì kɔ̃mɛ sĩ̀nɑ̀ɑ̀? \v 30 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n yóó di bekɛ́nɛ̀ díndi Isidɑyɛɛribɛ bɑ́ wè o dɔɔ̀rìmɛ̀ dòmmɛ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. Ceetɛnɛ̀ kɛ́yóu mɛyɛi nkɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndɔɔri dɛ̀ɛ̀ bo di bɔ. \v 31 Yóunɛ̀ mɛyɛi ndi dɔɔrimɛ̀ kɛ́mɔɔtɛ mɛyɛmpɑ̀mmɛ̀, di dɔ́ kɛ́kúmɑɑ̀ Isidɑyɛɛribɛ yɑ́ɑ bɑ nte? \v 32 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n yí dɔ́ òmɔù bo kúmɛ̀, ceetɛnɛ̀ tũnkɛ́ kɛ́nfòù. \c 19 \s1 Esekiɛri kuɔ́ ndìì kúdɑbònnì Isidɑyɛɛribɛ kpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kpɛ́í \p \v 1 Kuyie nkuù n nɑ̀kɛ́ kɛ tú n kuɔ́ ndikúdɑbònnì Isidɑyɛɛribɛ kpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kpɛ́í. \q1 \v 2 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: \q1 Nɛ̀ dimɔ̀nnì di yɔ̃ do tú dicìrícìrì niiri ndi, \q1 kɛ duɔ́ yɛdɑɑyɛ̀ cuokɛ̀ kɛ̀ di bí dì ɔrí kɛ̀ dì ì piú. \q1 \v 3 Kɛ pií dicirícìrìbii dìmɑ́ɑ̀ kɛ dìi nɑɑ́ ndicìrícìrìpɑ̀nnì, \q1 kɛ́bɛbíí mupĩ́mmù, kɛ́mpĩĩ mbɛnìtìbɛ̀ kɛ cɑ́ɑ́. \q1 \v 4 Kɛ̀ yɛbotɛ̀ɛ keè bɛ̀ nɑ̀ɑ́mmɛ̀ di kpɛ́í, \q1 kɛ́ dì pĩ ntimɑ́tì kɛ́tɔ̃nnɛ́ di ɔ̃nnì kuyĩmpie \q1 nkɛ dì kònnɛ̀ Esibiti. \q1 \v 5 Kɛ̀ kucìrícìrìyɔ̃kùu yɑ̀ kù pɑ̀ɑ̀mɛ̀mu kù do bɑɑ̀ dɛ̀, \q1 kɛ̀ ku yɛ̀mmɛ̀ do bo dɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ nɑɑ́ ndɛtetìrɛ̀ \q1 kɛ̀ kùu yóu kɛ́túótɛ́ ku birɛ tɛrɛ̀ kɛ́dɔɔ̀ dicìrícìrìpɑ̀nnì. \q1 \v 6 Kɛ̀ dì nfirì yɛcìrícìrɛ̀ dɑɑyɛ̀ cuokɛ̀ \q1 kɛ́nɑɑ́ ndicìrícìrìdɑɑ̀ kɛ́bɛbíí mupĩ́mmù \q1 kɛ́mpĩĩ mbɛnìtìbɛ̀ kɛ cɑ́ɑ́. \q1 \v 7 Kɛ puɔ̀ nsikpɑ̀ɑ̀tìcɛ̃́ĩ kɛ puɔ̀ nyɛkpɑ̀ɑ̀tìhɛkɛ̀, \q1 kɛ̀ dì kontɛ kufɔ̃wɑɑ́ mpĩ́ mbɛ̀ɛ̀ bo dɛ kó dihɛì. \q1 \v 8 Kɛ pĩĩ mbɛkúpobɛ̀ kɛ dɔunɛ̀ \q1 kɛ̀ ibotí tɛì yɛhɛkɛ̀ diɛyɛ̀ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ fitɛ́ dɛ kó dihɛì \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ ítɛ́ kɛ́cómmú \q1 kɛ́ dì dìí nticùɔ̀tì \q1 kɛ̀ tìi dì tùɔ̀ti. \q1 \v 9 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dì tɔ̃nnɛ́ kuyĩmpie \q1 nkɛ́kɔtɛ kɛ́ dì duɔ́ mBɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì, \q1 kòo dì tɑnnɛ́ kutɑ̃dènkù miɛkɛ \q1 kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ keè di tɑmmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ tɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \s1 Bɛ̀ kuɔ́ ndìì kúdɑbònnì fínyĩ̀ kó mutie kpɛ́í \q1 \v 10 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Di yɔ̃ do dò nfínyĩ̀ kó mutie bɛ̀ buɔtí mùmmu mɛniɛ mborɛ̀ \q1 kɛ̀ mù pɛí mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ ɑ̃ tifɑ̃ɑ̃̀tì mɛniɛ nsũ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í mù borɛ̀, \q1 \v 11 Kɛ̀ mu bɑkɛɛ pũntɛ kɛ́yɛ̀ mupóó, \q1 kɛ́kpenkɛ kɛ́nɑɑ́ nkukpɑ̀ɑ̀tìpɑ̀ɑ̀ti, \q1 kɛ́nhokù kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ ibɑkɛ sɔnyi \q1 kɛ̀ i yómmɛ̀ɛ tuɔkɛ yɛwɛtɛ̀, \q1 kɛ̀ bɛ̀ mmù bùɔ́ mu bɑkɛ okù mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ sũ̀. \q1 \v 12 Kɛ̀ bɛ̀ɛ mù uutɛ́ nɛ̀ kɛmiɛkɛ kɛ́bɔ nkɛtenkɛ̀ \q1 kɛ̀ diyiè yìɛ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kuyɑɑkùu mù fùutɛ \q1 kɛ̀ mu bɛɛ kpeí kɛ́duoní, \q1 kɛ̀ mu bɑku diɛkùu kpeí kɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ nkù cɔ̀útɛ́. \q1 \v 13 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ɛ mù fìí ntɛtenkpetɛ̀, \q1 dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 \v 14 Kɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ mmɑmùu yɛ̀nní mu miɛkɛ \q1 kɛ cɔ́u mmu bɑkɛ nɛ̀ mu bɛ. \q1 Kubɑku kperíkù tɛ̃́nkɛ í mbo mu ĩ́nkɛ̀ \q1 kùù bo nɑɑ́ nkukpɑ̀ɑ̀tìpɑ̀ɑ̀ti. \m Dikúdɑbònnì ndi fɛsɑ́útìfɛ̀ kpɛri. \c 20 \s1 Kuyie ndo tɔmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɑ́ nɛ̀ bɛ̀ mɛ nyetírímɛ̀ ku kpɛti \p \v 1 Kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie nyɛ̀yiekɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ ti pĩ̀ḿmúmɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni dibenni yiénnì, otɑ̃̀nkù nummuwè kó diyiè píínnì yiè. Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ mɑbɛ̀ɛ kɔtɛní m borɛ̀ kɛ bo beé mbɛ kpɛti ti Yiɛ̀ nKuyie. \v 2 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 3 Onìtì fɔ̃́! Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú bɛ̀ kɔ̀tɛní kɛ bo m beémmɑɑ̀? Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n fòùmu! N yí yóó yie nkɛ̀ bɛ̀ m beé ntìmɑtì. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 4 Onìtì fɔ̃́! Míì yɛ̃ nhɑ bɛ̀ bekɛ́nɛ̀, bekɛ́nɛ̀ bɛ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ bɛ yɛmbɛ̀ do dɔɔri ìì sɔ̀kɛ. \v 5 A bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú nɛ̀ m bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀, nɛ̀ n tɑunnɛ̀ dìì yiè Sɑkɔbu cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔbɛ, kɛ́ bɛ̀ bɛnkɛ mmɑ́ɑ̀ kɛ sɔ̃́ mbɛ̀ bo Esibiti kɛ̀ m bɛ́i nkɛ́pɑrìkɛ̀ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ̀ te. \v 6 Dɛ yiè ndi m bɛ́immɛ̀ kɛ dɔ̀: M bo bɛ̀ dènnɛ Esibiti tenkɛ̀, kɛ́ bɛ̀ tɑnnɛ́ dihɛì m pɑɑtɛ́ dì bɛ kpɛ́í nkɛ sɔ̃́ ndi tenkɛ̀ wenni kɛ̀ tidiitì bo nɛ̀ inɑ̀ɑ̀kɛ. Dihɛì ndi dìì pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛtɛyɛ̀ yɛmɔu. \v 7 Dɛndɛ m bɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀ kɛ̀ n dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ̀ te, bɛɛ̀ dootóo bɛ bɔkɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ bo yɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀. Kɛ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Bɛ̀ bɑ́ɑ́ sɑ̃ũ mbɛmɑ́ɑ̀ nɛ̀ Esibiti kó yɛbɔkɛ̀. \p \v 8 Bɛ̀ bo dìì mɔ̀nnì Esibiti bɛ̀ í dɔ́ kɛ́yie n kpɛti, bɛ̀ í nyóu isɔkɛ kpɛrɛ, bɛ kóò mɔù í nyóu bɛ bɔkɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ bo yɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀. Bɛ̀ mɛ nyí nyóu Esibiti kó yɛbɔkɛ̀, kɛ̀ m miɛkɛɛ kɑ́ɑ́tɛ́ kɛ̀ bo bɛ̀ yɛ̀mɛ̀ Esibiti tenkɛ̀ kɛ kɑ̃́ɑ̃́ nkɛ mɑ̀nku. \v 9 Kɛ̀ n nɛ́ wéntɛ́ n yètìrì yɑ̀ɑ̀ bo cɑkɛmɛ̀, dɛ mɔ̀nnì ndi n dɔ̀ɔ̀mɛ̀ dɛ̀ bo yiennɛ̀mɛ̀ kɛ̀ n yètìrì bɑ́ɑ́ cɑkɛ yɛbotɛ̀ ììkɛ̀. Ibotí bɛ̀ do bo ìì miɛkɛ kɛ̀ m bɛ̀ bɛnkɛ m mɑ́ɑ̀ kɛ́ bɛ̀ dènnɛ Esibiti kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ. \v 10 Mɛm̀mɛ m bɛ dènnɛmɛ̀ Esibiti tenkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ kètɛ́nɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kpɛrɛ miɛkɛ, \v 11 kɛ́ bɛ̀ duɔ́ n kuɔ́ nɛ̀ n tɑnnɔ̀ bɛ̀ dò nkɛ́ndɔɔri dɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ bɛ̀ nfòù. \v 12 Kɛ̀ m bɛ̀ duɔ́nnɛ̀ tɛom̀pùtɛ̀ kó yɛwe kɛ̀ yɛ̀ ndò mmɛtɑummɛ̀ mɛ̀ɛ̀ bo mí nnɛ̀ bɛ ti cuokɛ̀ mɛ kó mɛcɑnnimɛ̀. Kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ̀ cɑ̃̀ńnɛ́mɛ̀. \v 13 Nɛ̀ mɛmmɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ yetɛ n kpɛti dikpɑ́ɑ̀ cuokɛ̀, bɛ̀ í ntũ n kuɔ́, kɛ́yetɛ n tɑnnɔ̀ n yɛ̃ mbɛ̀ dò nkɛ́ntũ nyɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ bɛ̀ ńfòù. Mɛm̀mɛ kɛ̀ bɛ̀ sĩnkùnko nh om̀pùtɛ̀ kó yɛwè. Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ m miɛkɛɛ kɑ́ɑ́tɛ́ kɛ̀ bo bɛ̀ yɛ̀mɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ kɛ̀ m bɛ̀ kùɔ̀ pɑ́íí. \v 14 Kɛ̀ n nɛ́ wéntɛ́ n yètìrì yɑ̀ɑ̀ bo cɑkɛmɛ̀. Dɛ mɔ̀nnì ndi n dɔ̀ɔ̀mɛ̀ dɛ̀ bo yiénnɛ̀mɛ̀ kɛ̀ n yètìrì bɑ́ɑ́ cɑkɛ yɛbotɛ̀ ììkɛ̀, ibotí bɛ̀ do bo ìì miɛkɛ Esibiti kɛ̀ m bɛ̀ dènnɛní. \v 15 Mɛm̀mɛ n yìɛ́ kɛ pɑ̀rìkɛ̀mɛ̀ kucɛ mɛdɛ́rímɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ kɛ dɔ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ tɑ dihɛì n do yɛ̃ n yóó bɛ̀ tɑnnɛ́ dì, dìì tenkɛ̀ nɑɑti kɛ̀ tidiitì bo nɛ̀ inɑ̀ɑ̀kɛ, bɛ kó dihɛì dìì pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛsɔnyɛ yɛmɔu. \v 16 Kɛ yɛ̃́ bɛ dootóomɛ̀ n kuɔ́, bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í ntũ n tɑnnɔ̀, kɛ wèńtɛ́ tɛom̀pùtɛ̀ yiè sɔ̃́ntíkɛ kpɛri, kɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ kɔ̀tɛ yɛbɔkɛ̀ bíɛ́kɛ̀. \v 17 Kɛ̀ mɛsémmɛ̀ nɛ́ m bɛ̀ nni mbonɛ̀, bɑ́ n yí mbɛ̀ kùɔ kɛ bɛ̀ dèè pɑ́íí dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ. \s1 Isidɑyɛɛribɛ í yie nKuyie nkpɛti diyiè mɑrì \p \v 18 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie kɛ̀ n nɑ́kɛ́ bɛ bí dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ kɛ dɔ̀: Di bɑ́ ntũ̀ ndi yɛmbɛ̀ tié, di mɛ mbɑ́ ntũ̀ mbɛ kó mɛborimɛ, di bɑ́ nsĩ̀nkùnko dimɑ́ɑ̀ nɛ̀ yɛbɔkɛ̀. \v 19 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì di te. Di ntũ n tié nkɛ nyɛ̃́ n kuɔ́ kpɛ́í nkɛ́ndɔɔri ì yɛ̃mmɛ̀. \v 20 Di nyɛ̃́ tɛom̀pùtɛ̀ yiè kpɛ́í, nkɛ̀ dì ncɑ̃́ɑ̃́ nkɛ tú n kpɛri, kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ di bɑntɛ́ míì tumɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie nwèè di te. \v 21 Bɛ̀ mɛ nyí nyie n kpɛti, bɛ̀ í ntũ n tié mbɛ̀ mɛ nyí ndɔɔri n kuɔ́ yɛ̃mmɛ̀. Onìtì dò nkɛ́ntũ̀ nyì kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkòo fòù. Mɛm̀mɛ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ tɛom̀pùtɛ̀ yiè tetìrɛ̀ kpɛri, kɛ̀ m miɛkɛ kɑ́ɑ́tɛ́ kɛ̀ bo bɛ̀ yɛ̀mɛ̀ kɛ kɑ̃́ɑ̃́ nkɛ mɑ̀nku dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ. \v 22 Kɛ̀ n nɛ́ yóu kɛ tɛ̃nnɛ́ní n yɛ̀mmɛ̀ n yètìrì yɑ̀ɑ̀ bo cɑkɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í kɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ bo yiennɛ̀mɛ̀ kɛ̀ n yètìrì bɑ́ɑ́ cɑkɛ yɛbotɛ̀ m bɛ̀ dènnɛní Esibiti yɛ̀ɛ̀ ììkɛ̀. \v 23 Mɛm̀mɛ n yíɛ́ kɛ́bɛ́immɛ̀ kɛ pɑ̀rìkɛ̀ kɛ dɔ̀ m bo bɛ̀ ciɛ nkɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ ibotí tɛì miɛkɛ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ í tú bɛ kpɛyɛ. \v 24 Bɛ̀ í dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í n kuɔ́ yɛ̃mmɛ̀ bɛ̀ do dootóo n tié nyi kɛ́wéntɛ́ tɛom̀pùtɛ̀ kó diyiè dɛtetìrɛ̀ kpɛri. \v 25 Kɛ̀ dɛ̀ mboní kɛ̀ m bɛ̀ duɔ́nnɛ̀ ikuɔ́ \f + \fr 20:25 \fr*\fk ikuɔ́: \fk*\ft Bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nyìì kuɔ́ kpɛ́í ndiɛ nyì tu Kuyie ndo duɔ́ nyì nyi Isidɑyɛɛribɛ ìì tu bɛ̀ bo nkù pɑ̃ɑ̃ mbɛ̀ɛ̀ tu Mpo, dɛ̀ nɛ́ í tú Kuyie ndo yɛ̃ mbɛ̀ níí bɛ̀ nkù kùɔ, mɛɛ̀ dɔkɛ. Bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu nɛ́ do í bɑntɛ́ dɛ kó tinɑ́ɑǹtì mɛsɑ̀ɑ̀. Kuyie ndɔ́ bɛ ndɔɔrimɛ̀ kù do dɔ́ bɛ̀ níí bɛ̀ tùótɛ́ kɛ́ceetɛnɛ̀ fɛɔ̃̀fɛ̀ ketifɛ̀ nfɛ kɛ́ fɛ̀ nkù fèútɛ́ (Mudennimù 13:1-16). Esekiɛri dɔ́ kɛ́ tí mbɛ̀ dentɛ, kɛ̀ nsɑ̀ kɛ̀ ti wèńtɛ́ Odommu 3:20.\ft*\f* ìì í wenni ìì í fòùnkùnko, \v 26 kɛ́duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ cɑkɛ bɛmɑ́ɑ̀ kɛ́ nni nfeu bɛ bí ìì tu Mpo. Kɛ̀ dɛ̀ bo bɛ̀ pĩ nyisíɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \s1 Kuyie nyóó kṹntɛ́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó mubɔɔféù \p \v 27 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛɛ̀ kpɛ́í nte onìtì fɔ̃́! Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú bɛ yɛmbɛ̀ do n yetírímu sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ íinko m miɛkɛ. \v 28 Bɑ́ nɛ̀ m mɛ mbɛ̀ tɑnnɛ́mɛ̀ dihɛì n do bɛ́i nkɛ́pɑrìkɛ̀ kɛ dɔ̀ n yóó bɛ̀ duɔ́ ndì. Diì miɛkɛ nkɛ bɛ̀ yɑ̀mɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ diɛsì simɔu nɛ̀ dɛtie ndiɛrɛ̀ ndɛmɔu yɔ kɛ dɛ̀ fìé iwũɔ̃, kɛ ndɛ ntuɔ̀ tihúúntì fɔ̃ɔ̃ti kɛ dɛ̀ cou mɛnɑɑ̀ kɛ íi m miɛkɛ. \v 29 Kɛ̀ m bɛ̀ bekɛ kɛ dɔ̀: Bɑ́ nkó ditennì ndi di dekùmɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ dì yu kɛ dɔ̀ ditɔ̀nnì, kɛ mɛ ndì yu nɛ̀ yíenní. \v 30 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n tu ɑ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: Bɛ̀ bɑ́ɑ́ nsɑ̃ũrí bɛmɑ́ɑ̀ ndi bɛ yɛmbɛ̀ kɔ̃mɛ kɛ tũ̀nnɛ yɛbɔkɛ̀, \v 31 kɛ yɛ̀ pɑ̃ɑ̃ nyɛpɑ̃rɛ̀ kɛ yɛ̀ feu bɛ bí kɛ tuɔ̀, kɛ bɑɑ sɔkɛ́ kɛ sĩnkùnko bɛmɑ́ɑ̀ nɛ̀ yɛbɔkɛ̀ nɛ̀ yíenní. Kɛ nɛ́ yɛ̃ m bo yóu bɛmbɛ Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ bɛ̀ nni mbekù bɛ̀ kpɛtɑɑ̀? Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu kɛ̀ míì bɛ́i! N yí yóó yie nkɛ̀ bɛ̀ m beé ntìmɑtì. \v 32 Bɛ̀ toti tì bɛ yɛ̀mmɛ̀ tì í kpɑɑ́ bo dɔɔ̀ tìì tu: Bɛ̀ dɔ́ kɛ́ndònnɛ̀ ibotí tɛì nyi kɛ́nfeu iwũɔ̃ sibɔɔtenkɑɑnìi idɛí kpɛsi nɛ̀ yɛtɑ̃́rɛ̀ kpɛsi. \v 33 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu kɛ̀ míì bɛ́i nkɛ tú: M miɛkɛ bo bɛ̀ yɛ̀ kɛ̀ n youtɛ n nɔ̀ùtɛ̀ kɛ́ mbɛ̀ bɑkɛ́ nɛ̀ muwɛ̃rímú. \v 34 M miɛkɛ bo bɛ̀ yɛ̀ dìì mɔ̀nnì, n yóó bɛ̀ dènnɛmu nɛ̀ muwɛ̃rímú, ibotí tɛì miɛkɛ bɛ̀ cìɛ́tɛ́ kɛ bo ìì miɛkɛ. \v 35 M bo bɛ̀ kɔ̀tɛnɛ̀ dihɛì tɛrì kó dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ kɛ̀ ti wetínnɛ́ titɔbɛ̀ kɛ̀ m bɛ̀ bekɛ́nɛ̀, \v 36 m bekɛ́nɛ̀ mɛ̀ɛ̀ botí bɛ yɛmbɛ̀ Esibiti tenkɛ̀ kó dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ, n yóó mɛ mbɛ̀ bekɛ́nɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, mmíì bɛ́i! \v 37 M bo mbɛ̀ cɛ̃mmúnɛ̀ kupɑ̀ɑ̀ti kɛ̀ bɛ̀ɛ tũnnɛ n tɑummɛ̀ kó ikuɔ́. \v 38 N yóó bɑtɛmu bɛ miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ yetírí n kpɛti kɛ́ bɛ̀ dènnɛ dihɛì bɛ̀ bo dìì miɛkɛ, bɛ̀ mɛ nyí tɑti Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \v 39 Díndi Isidɑyɛɛribɛ, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú bɛ miɛkɛ bɑ́ wè wèe kɔtɛ kɛ́nfeu o bɔkɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ nyɛ́útóo kɛ̀ ti yɑ̀ kɛ̀ nsɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ yie n kpɛti, kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ncɑɑ̀ri n yetìsɑ̀ɑ̀rì nɛ̀ bɛ kó yɛpɑ̃rɛ̀ nɛ̀ bɛ bɔɔtenkɑɑnìi. \v 40 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú Isidɑyɛɛribɛ kó kubotí kumɔu, bɛ ɛì dimɔu miɛkɛ bɛ̀ yó nni mbɑ́ɑ́ nditɑ̃rì sɑ̀ɑ̀rì ĩ́nkɛ̀ nkɛ dìì tu Isidɑyɛɛribɛ tɑ̃rì. Dɛndɛ n yó ncɔúmɛ̀ bɛ pɑ̃rɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ nni nduɔ̀ mbɛ diitì nɛ̀ tìì ketɛ́ kɛ bi nɛ̀ yɛpɑ̃rɛ̀ yɛ̀ɛ̀ tu n kpɛyɛ. \v 41 M bo bɛ̀ dennɛní dìì mɔ̀nnì ibotí tɛì miɛkɛ bɛ̀ bo ndò n kpɛ́í ntihúúntì kufɔ̃ɔ̃ku nɑtikù kpɛti. Nɛ̀ bɛɛ̀ borɛ̀ ndɛ ibotí tɛì yóó bɑntɛ́mɛ̀ kɛ dò n tú di Yiɛ̀ nKuyie nkɛ kpɑ mɛyɛi. \v 42 Bɛ̀ bo bɑntɛ́ kɛ dò n tú di Yiɛ̀ nKuyie m bo wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ tɑnnɛ́ dìì mɔ̀nnì bɛ tenkɛ̀ bɛmbɛ Isidɑyɛɛribɛ, n do bɛ́i nkɛ dɔ̀ n yóó duɔ́ nkɛ̀ bɛ yɛmbɛ̀. \v 43 Dɛndɛ bɛ̀ yóó dentɛnímɛ̀ bɛ borimɛ nɛ̀ mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ bɛ̀ sɑ̃ũ mɛ̀ɛ̀ miɛkɛ bɛmɑ́ɑ̀, dɛ mɔ̀nnì kɛ́pɛ̃ mbɛmɑ́ɑ̀ mɛyɛi mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ kpɛ́í. \v 44 Dɛ mɔ̀nnì n yóó bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀, n yóó dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ n yètìrì bɑ́ɑ́ cɑkɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ, dɛ̀ í yó ntú mɛyɛi nnɛ̀ isɔkɛ kpɛrɛ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ kpɛ́í. Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ bo bɑntɛ́ kɛ dò n tú Kuyie. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Kuyie nyɛ̃mmɛ̀ kù yóó potɛ́ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ \p \v 45 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 46 Onìtì fɔ̃́! Wɛ̃ɛ̃tɛ kubɑkù cɑ̃̀nku, diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó dikpɑ́ɑ̀ kɛ́cɑu ndɛ kó kutempɛ̃ nkɔbɛ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. \v 47 Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì tu n yóó cɔ́u mmuhɑ̃ɑ̃́ mmu kubɑkù cɑ̃̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó dikpɑ́ɑ̀, kɛ̀ mùu cɔ́útɛ́ ndɛtekperɛ̀ nɛ̀ dɛsũ̀ũ̀rɛ̀. Bɑ́ dɛ kó fɛhɑ̃ɑ̃dɛɛ̀nfɛ̀ bɑ́ɑ́ kú, kɛ í cɔ̀útɛ́ kubɑkù cɑ̃̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ bɛmɔu. \v 48 Bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ kɛ dò mmíì mù tɔ̀tinnɛ, bɑ́ mù í yóó kú. \p \v 49 Mɛm̀mɛ kɛ̀ n kuɔ́nko kɛ dɔ̀: Áù ti Yiɛ̀ nKuyie! Bɛ̀ nɑ́ɑntɛmu n kpɛ́í nkɛ tú n nu nnɔnnɛ̀ yɛnɑ́ɑǹhɑ̃ntíyɛ̀. \c 21 \p \v 1 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Wɛ̃ɛ̃tɛ Sedisɑdɛmmu bíɛ́kɛ̀ kɛ́kpɑnnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀, kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. \v 3 Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú n yìtɛ́ kɛ còḿmúmu bɛ kpɛ́í nkɛ kpɑ̀tɛ n siè kɛ bo kɔ̃ṹ oyɛiwe nɛ̀ osɑ̀ù kɛ́kuɔ. \v 4 N siè yɛ̀tìní di nɔ̀rìkù miɛkɛ kɛ bo kuɔ osɑ̀ù nɛ̀ oyɛiwe, kɛ́kuɔ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu, kɛ́túótɛ́ Nɛkɛfu kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ kubɑkù yoú. \v 5 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔuu bɑntɛ́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì kpɑ̀tɛmɛ̀ n siè kɛ tɛ̃́nkɛ í yóó dì kpɑ̀nnɛ. \v 6 Onìtì fɔ̃́! Sĩ́nnɛ́ ɑ ììkɛ̀ nɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀, m mítìrì nɛ̀ kuyonku kɛ̀ bɛ̀ dɑ wúó. \v 7 Kɛ̀ bɛ̀ dɑ bekɛ kɛ yĩ: A kuɔ̀nnɛ̀ bɑ? A dɔ̀: N kuɔ̀ ndɛ̀ɛ̀ yóó tuɔkɛní kɛ́cɑkɛ bɛnìtìbɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dɛ kpɛ́í nkɛ, kɛ̀ bɛ nɔuu bɛ̀ìtɛ̀, kɛ̀ bɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tìi do kɛ̀ bɛ núù nni ntú bɔ́kɛ̀ bɔ́kɛ̀, dɛ̀ kèrínímu, kɛ tùɔ̀kɛní kɛ dèè, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \s1 Kuyie n nɑ̀kɛ́mɛ̀ kù yóó kuɔnɛ̀mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ disiè \p \v 8 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \q1 \v 9 Onìtì fɔ̃́! Nɑ́kɛ́ bɛ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ tú, \q1 n sũ̀ɔ̃́tɛ́mu n siè kɛ̀ dì nɑrikɛ. \q1 \v 10 N dì sũ̀ɔ̃́tɛ́ mukɔ̀ù kpɛ́í nkɛ, \q1 kɛ dì ɑntɛ́ kɛ̀ dì pĩ̀nti. \q1 \v 11 N di sũ̀ɔ̃́tɛ́ kɛ dì ɑntɛ́ kɛ dèèmu, \q1 n dì sũ̀ɔ̃́tɛ́mu kɛ̀ dì nɑrikɛ, \q1 kɛ̀ n dì ũtɛ́ kɛ dì duɔ́ nho kɔ̀ùtì, \q1 kòò bo dì ɛ̀i. \q1 \v 12 Onìtì fɔ̃́! Kuɔ́ nkɛ́wuotoo \q1 kɛ yɛ̃́ dɛ kó disiè bomɛ̀ n nìtìbɛ̀ kpɛ́í nkɛ \q1 nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó sikpɑ̀ɑ̀tìbìí kpɛ́í, \q1 bɛ̀ yóó wɛ̃nnɛ́nɛ̀ sì n nìtìbɛ̀ kɛ́kuɔ. \q1 Kɛ̀ dɛ dò mɛmmɛ ceutɛ́ ɑ yuu. \q1 \v 13 Dɛ̀ tu mɛbennímɛ̀ diɛmɛ̀ mmɛ, \q1 mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \q1 \v 14 Onìtì fɔ̃́! Mɛirɛ ɑ nɔ̀ùtɛ̀ dikɔ̀ùsiè \q1 yóó kóntɛ́ kɛ dɔ̀ kucɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀ ndi, mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti ketíkɛ, \q1 kukɔ̀ùseú kudiɛkù kuù firì di cuokɛ̀ kɛ kɔù. \q1 \v 15 Kɛ bo donnɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì \q1 kɛ̀ bɛ̀ nkpeutí kɛ duò. \q1 Dikɔ̀ùsiè diì bo bɑ́ wè o bòrì. \q1 N dì sũ̀ɔ̃́tɛ́mu kɛ̀ di bo mpĩnti, \q1 dì nɑrikɛ mukɔ̀ù kpɛ́í nkɛ. \q1 \v 16 Disiè, bɛnkɛ ɑ nɑtimɛ̀ kubɑkù yoú \q1 nɛ̀ kucɑ̃̀nku ɑ yóó cuó mbɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀. \m \v 17 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m múnkɛ yóó mɛirɛmu n nɔu kɛ̀ m miɛkɛɛ bɛ̀ yɛ̀ kɛ kɑ̃́ɑ̃́ nkɛ mɑ̀nku. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \s1 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì yóó domɛ̀ Sedisɑdɛmmu mudoò \p \v 18 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ Kuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 19 Onìtì fɔ̃́! Keutɛ́ icɛ ìdɛ́ì Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì yóó tũnnɛní ì kɛ́kɔtɛní nɛ̀ o siè, kɛ̀ dɛ kó icɛ nwɛ̃ nyì ìtɛ́ní dìì ɛì, kɑ̀ɑ ɑ̃nnɛ́ mɛcɑnnimɛ̀ bɑ́ kùu cɛ kó diketírì, bɑ́ mɛ̀ɛ̀ cɑnnimɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ mbɛnkú dihɛì mɑrì. \v 20 Dɛ kó icɛ kó kùmɑkù nku Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kó fɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀nnɑfɛ yóó tũnnɛnímɛ̀ kɛ́do Amɔniibɛ ɛì Adɑbɑɑ. Kɛ̀ kutɛkùu kɔtɛnɛ̀ Sudɑɑ tenkɛ̀ Sedisɑdɛmmu dihɛì iduotí fitɛ́ dì. \v 21 Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì còḿmú icɛyɑ̀tii nyi, dɛ kó icɛ idɛ́ ketɛ́ dɛ̀, kɛ́tɑ̃ũ tɛ́tɛ́ kɛ sɑ́ɑ̀rì ipie nkɛ bekù yɛbɔkɛ̀ kɛ wéí iwũɔ̃ kó yɛɔ̃. \v 22 Kɛ̀ tɛ́tɛ́ɛ do o nɔ̀ùtɛ̀ youtɛ kɛ́bɛnkɛ Sedisɑdɛmmu kɛ dɔ̀, bɛ̀ɛ cónnɛ́ sikpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ kɛ́fii ndihɛì kó yɛbòrɛ̀ kɛ́wuotoo, kɛ́huu fɛkpɑ̀rìhúùfɛ̀ kɛ́cónnɛ́ sikpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ kɛ̀ sì mbɑɑ Sedisɑdɛmmu ɛì bòrɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ dɑmmú kɛ́pénnɛ́ kuperí nɛ̀ kudookɔti. \v 23 Sedisɑdɛmmu kɔbɛ biɛ yó nwúó ndɛ kó mɛbɛnkùmɛ̀ dɛtetìrɛ̀ ndɛ, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ do bɛ̀ dɔúnnɛ̀mɛ̀ dinùù kɛ dɔ̀ tìmɑtì í yóó bɛ̀ tùɔ̀kɛní, kɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì yie nɛ́ bɛ̀ bɛnkú bɛ yɛi mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛ̀, mɛ̀ɛ̀ yó nte kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ pĩ̀ḿmú kɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ tidɑɑtì. \v 24 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ m bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nkɛ tú: Di mɛ nni ndennimɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀ di yɛi nkɛ yetírí n kpɛti kɛ̀ dɛ̀ feío kɛ̀ di yɛi nfeí di dɔɔ̀rìmɛ̀ mɛmɔu miɛkɛ, dɛɛ̀ te kɛ̀ n yóó yóu kɛ̀ di tɑ di dootitɔbɛ̀ nɔu miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ di pĩ́. \p \v 25 Fɔ̃́ nhonitikɔ̀ùtì Isidɑyɛɛribɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì ɑ yiè tɔ̀ɔ́nnímu ɑ yóó yóu dì munitikɔ̀ù. \v 26 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú, bɛ̀ bo dɛitɛ ɑ kpɑ̀ɑ̀tìyítòòdɑ́fɛ̀ nɛ̀ ɑ kpɑ̀ɑ̀tìpìì kɑ̀ɑ ceetɛ. Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ́úkùnnɛ wèè do kɛ̃ńnì kɛ́kɛ̃́kùnnɛ wèè do dɛu. \v 27 M bo pɔntɛ Sedisɑdɛmmu pɑ́í pɑ́í, kòo nɑɑ́ nyɛdobuò, dɛ kó kubotí mu nyí buotɛ́ diyiè mɑrì, kɛ́nkémmúnɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ wèè bo bekɛ́nɛ̀ kutenkù ò bo tuɔkɛnímɛ̀. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ bɛ̀ yóó domɛ̀ Amɔniibɛ mudoò \p \v 28 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Amɔniibɛ dɑú bɛnìtìbɛ̀ mbɛ, nɑ́kɛ́ bɛ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ dɔ̀: N sũ̀ɔ̃́tɛ́mu n kɔ̀ùsiè kɛ dèè, n di sũ̀ɔ̃́tɛ́ mukɔ̀ù kpɛ́í nkɛ, kɛ dì ɑntɛ́, kɛ̀ dì pĩ̀nti. \v 29 Bɛ̀ yó ndɑkɛnɛ̀ mɛbɛnkùmɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí kɔ̃mɛ mmɛ kɛ̀ bɛpɑ̃ɑ̃soùmbɛ̀ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nsiyɑ́ɑ̀bìsí kɛ̀ dɛ yièe tuɔkɛ kɛ̀ disiè do bɛyɛibɛ fɔ̃̀níí, kɛ̀ munitikɔ̀ùu kṹntɛ́. \v 30 Di mmɔ̀nnì bɛ̀ɛ̀ kpɑ̀nnɛ̀ bɛ se, bɛ̀ yɛ̀nní dìì ɛì miɛkɛ nkɛ n yóó bɛ̀ bekɛ́nɛ̀mɛ̀, bɛ ɛì bɛ̀ bɛ̀ pɛitɛ́ dì. \v 31 M bo bɛ̀ yɛ̀ kɛmiɛkɛ kɛ́ bɛ̀ fùùtɛ m miɛkɛ kó kuyɑɑkù kùù dò mmuhɑ̃ɑ̃́, kɛ́ bɛ̀ duɔ́ mbɛyɛibɛ, bɛkɔ̀ùbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ kùɔ bɛmɔu pɑ́íí. \v 32 Kɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ mbɛ̀ cɔ̀útɛ́ kɛ̀ bɛ yĩ̀ĩ̀ ncóú nkɛ́pɔ̃ntɛ́ bɛ ɛì miɛkɛ, bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dentɛní bɛ kpɛ́í. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \c 22 \s1 Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ dɔɔri ìì sɔkɛ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Míì yɛ̃ nhɑ bekɛ́nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kó dihɛì kɔbɛ, bɛnitikɔ̀ùbɛ̀. Bekɛ́nɛ̀ bɛ kɛ́ bɛ̀ bɛnkɛ bɛ sɔkɛ bɛ dɔɔri ì. \v 3-4 Nɑ́kɛ́ bɛ̀ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: Dɛ kó dihɛì kɔbɛ tú bɛ̀ɛ̀ cou bɛmbɛ mɛnitiyĩ̀ĩ̀ mbɛ tenkɛ̀ miɛkɛ, kɛ dɔɔri sibɔɔtenkɑɑnìi kɛ sĩnkùnko bɛmɑ́ɑ̀. Bɛ̀ sũ̀ṹ mmunitikɔ̀ù mmu kɛ nɑɑ́ mbɛyɛibɛ kɛ yóó duɔ́ nkɛ̀ bɛ beéntì yiè tuɔkɛní mɛcɑ̃ɑ̃. Dɛɛ̀ te kɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ yɛhɛkɛ̀ dɛ́tiyɛ̀ nɛ̀ yɛ̀ tɔ́ɔ́nyɛ̀ kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ bo mbɛ̀ dɑú, kɛ̀ ifɛi bɛ̀ pĩ. \v 5 A cɑ̀kɛ ɑ yètìrì ndi, ɑ yɛi mmɛɛ̀ sũ̀ṹ, dɛɛ̀ te bɛ̀ɛ̀ dɛ́tirì nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tɔ̀kɛ́ kɛ̀ bɛ bo ndɑ dɑú. \p \v 6 Isidɑyɛɛribɛ kpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu ɛì miɛkɛ, bɑ́ wè ò cou mmɛnitiyĩ̀ĩ̀ mmɛ ò mɔ̀kɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í muwɛ̃rímú. \v 7 A ɛì kɔbɛ senku bɛ cicɛbɛ̀ mbɛ nɛ̀ bɛ yɔ̃bɛ̀ kɛ fɛ̃́ũnko bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kɔ̀tɛní kɛ bɛ̀ bonɛ̀, kɛ diinko mɛsémmɛ̀ iciribí nɛ̀ bɛkúpobɛ̀. \v 8 Bɑ́ bɛ̀ í mɔkɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kufɔ̃wɑɑ́ nkɛ wúó ntɛom̀pùtɛ̀ kó diyiè dɛtetìrɛ̀ kpɛri. \v 9 Bɛ miɛkɛ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ mɑbɛ̀ tounko bɛtɔbɛ̀ tinɑ́ɑǹtì kɛ bɛ̀ kɔ̀ù, kɛ kɑtì yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ yo ntibɔɔdiitì kɛ dɔɔri isɔkɛ kpɛrɛ. \v 10 Kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ dɔunɛ̀ bɛ cicɛbɛ̀ pobɛ̀, kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ dɔunɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ bɛ yɔ́ntì mɔ̀nnì. \v 11 Kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ dɔɔri isɔkɛ kpɛrɛ nɛ̀ bɛ kɔbɛ tɔbɛ̀ pobɛ̀. Kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ dɔunɛ̀ bɛ bí kó bɛpobɛ̀. Kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ dɔunɛ̀ bɛ tɑ̃bɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ wɛ̃ mbɛ cicɛ. \v 12 Kɛ̀ bɛ̀mɑbɛ̀ yietì kɛ̀ bɛ̀ kɔ̀ù bɛtɔbɛ̀, kɛ̀ wèè pèntɛ otɔù o kpɛrɛ ò ndɔ́ kɛ́cɔ̃ntɛ, yoo bɛ̀ɛ ò yietí kɛ́nɔ́ɔ́. Kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ fèkù bɛ kɔbɛ kpɛrɛ kɛ yɛ̃̀ n kpɛ́í mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 13 M mɛ́ìrì n nɔ̀ùtɛ̀ ntɛ Sedisɑdɛmmu nìtìbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ɛ̀ yɛi nkpɛ́í nnɛ̀ bɛ̀ còú mmɛ̀ɛ̀ nitiyĩ̀ĩ̀ kpɛ́í. \v 14 M bo wɛ̃ɛ̃tɛní dìì yiè bɛ bíɛ́kɛ̀ bɛ̀ bo mmɔkɛ dikɔ̃m̀bùɔ̀ kɛ́tɛ̃ĩ́ mbɛ bɑɑ nkɛ m bɑɑoɑ̀? Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ̀ dɛ̀ yóó dɔɔ̀. \v 15 N yóó cíɛmmu bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Sedisɑdɛmmu miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ ibotí tɛì miɛkɛ yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀ miɛkɛ yɛ̀ɛ̀ í tú bɛ kpɛyɛ. Dɛ mɔ̀nnì kɛ́dennɛ mɛyɛi nSedisɑdɛmmu ɛì miɛkɛ. \v 16 Kɛ̀ ibotí tɛìi bɛ̀ wèńtɛ́ dɛtetìrɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \s1 Kuyie ndònnɛnɛ̀mɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ timɑ́tìhṹṹtì tìì mu nyí bɑ̀tɛ \p \v 17 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 18 Onìtì fɔ̃́! Isidɑyɛɛribɛ n dò ntimɑ́tìhṹṹtì nti tìì kpɑɑ́ kɔkɛ́nɛ̀ mutɑ̃́ɑ̃́ nnɛ̀ mɛbiɛrimɛ nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ nɛ̀ timɑ́tì nɛ̀ dibiɛrìmínnì. Bɛ̀ mɛ ndò nkɛ kpɑɑ́ kɔkɛ́ kɛ ɑ̃ diònnì miɛkɛ. \v 19 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí ndi Yiɛ̀ nKuyie kɛ̀ n tu: Bɛ̀ mɛ̀ nnɑɑ́mmɛ̀ timɑ́tìhṹṹtì tìì kɔkɛ́nɛ̀ tìnti mutɑ̃́ɑ̃́. N yóó bɛ̀ wɛ̃nnɛ́ kɛ́tíímmu Sedisɑdɛmmu miɛkɛ. \v 20 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ wɛ̃nnɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí timɑ́tìhṹṹtì nɛ̀ mɛbiɛrimɛ nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ nɛ̀ timɑ́tì nɛ̀ dibiɛrìmínnì kɛ́ dɛ̀ ɑ̃nnɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ mmiɛkɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ yiɛtɛ kɛ́bɑtɛ. Mɛɛ̀ botí nku n yóó di tíímmɛ̀ kɛ̀ m miɛkɛ di yɛ̀, kɛ di tuɔ nkɛ di yiɛtɛ. \v 21 N yóó di tíímmu Sedisɑdɛmmu ɛì kɛ́cóú, nkɛ́ di yɛ̀ kɛmiɛkɛ kɛ́ di tií muhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ dí yiɛtɛ. \v 22 Timɑ́tìṹṹtì ɔ̃ɔ̃ yiɛtɛ mɛ̀ɛ̀ botí diònnì miɛkɛ di yóó mɛ nyiɛtɛ Sedisɑdɛmmu miɛkɛ kɛ́bɑntɛ́ kɛ dò mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì di yɛ̀ kɛmiɛkɛ. \p \v 23 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 24 Onìtì fɔ̃́! Nɑ́kɛ́ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ kɛ tú bɛ ɛì dònnɛ̀ kɛtenkɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ í niu kɛ̀nkɛ, m miɛkɛ bo bɛ̀ yɛ̀ dìì yiè bɛ̀ yóó kpeímu kɛtenkɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ í niu kɛ̀ kɔ̃mɛ. \v 25 Bɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ sɑ̃̀ɑ̃́tɛ́nɛ̀ yɛcìrícìrɛ̀ nyɛ kɛ kontí kɛ pĩĩ mbɛnìtìbɛ̀ kɛ kɔ̀ù kɛ tóú bɛ kpɑ̀tì kɛ̀ bɛ kúpobɛ̀ sũ̀ṹ mbɛ ɛì miɛkɛ. \v 26 Kɛ̀ bɛ kó ikuɔ́ nìùbɛ̀ cɑ̀ɑri n kuɔ́ kɛ sĩnkùnko n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, bɛ tɛ̃́nkɛ í bɑɑ̀tì dɛ̀ɛ̀ tu n kpɛrɛ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ tu sɔ̃́ntíkɛ kpɛrɛ, bɛ̀ í bɑɑ̀tì ikuɔ́ yetɛ dɛ̀ nɛ̀ ì yie ndɛ̀, kɛ bùtínnɛ́ tɛom̀pùtɛ̀ yiè kpɛti kɛ cɑɑ̀ri n yètìrì bɛ cuokɛ̀. \v 27 Bɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ sɑ̃̀ɑ̃́tɛ́nɛ̀ yɛkpɑmɑɑ̀ nyɛ kɛ kɔ̀ù bɛnìtìbɛ̀ kɛ tóú bɛ kpɛrɛ. \v 28 Bɛ̀ɛ̀ yɛ̃ mbɛ̀ tu m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ pũɔ̃̀ tibítì kɛ̀ bɛ̀ bɛnkú mɛyɑ́ɑ̀bìsíbɛnkùmɛ̀ kɛ nɑ́ɑ́ nsiyɑ́ɑ̀bìsí. Kɛ níí nnɑ́ɑ́ nkɛ tú: Ti Yiɛ̀ nKuyie nyɛ̃! M mɛ nyí bɛ́i tìmɑtì. \v 29 Kɛ̀ kuyonku píɛ ndihɛì dimɔu miɛkɛ nɛ̀ muyóò kɛ fɛ̃́ũnko bɛsénnìbɛ̀ nɛ̀ bɛcĩ̀rìbɛ̀ kɛ fekù bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ kpɛrɛ nɛ̀ muwɛ̃rímú. \v 30 Kɛ̀ n wɑmmú bɛ cuokɛ̀ wèè bo pénnɛ́ kuperí kɛ́dɔɔ̀ kudookɔti kɛ cómmú kɛ́ m bɑɑo kɛ́dɛɛtɛ́ o kɔbɛ nɛ̀ o ɛì, kɛ̀ m bɑ́ɑ́ di kùɔ, m mɛ nyí pɛ̀tɛ́ òmɔù. \v 31 Mɛm̀mɛ m miɛkɛ di yɛ̀mɛ̀ kɛ̀ n di tuɔ mmuhɑ̃ɑ̃́ nkɛ di kùɔ, kɛ̀ di dɔɔri dɛ̀ do di yɔ ĩ́nkɛ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì mɛ̀ dɔ̀ɔ̀. \c 23 \s1 Kuyie ndònnɛnɛ̀mɛ̀ Sɑmmɑrii nɛ̀ Sedisɑdɛmmu yɛmɑncɛ́ndúò \p \v 1 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Bɛnitipòbɛ̀ mɑbɛ̀ bɛɛ̀ do bo bɛ̀dɛ́bɛ̀ kɛ wɛ̃ mbɛ yɔ̃. \v 3 Bɛ̀ do kpɑɑ́ kɛ bɛmmu kɛ́yúúkú nkɛ́yɑ nhEsibiti, dɛndɛ bɛ̀ kɑ̀kɛ́mɛ̀ bɛ cĩ̀ncĩ̀rɛ̀ kɛ wɛ̃ṹ mbɛ miɛsɛrɛ̀. \v 4 Oketiwè yètìrì tu Oodɑɑ, kòo nɑntɛ̀ kpɛri tú Oodibɑɑ, kɛ̀ m bɛ̀ tiekɛ, kɛ̀ bɛ̀ m pɛitɛ́nɛ̀ ibí initidɑɑì nɛ̀ initipòì. Oodɑɑ bɛnkú Sɑmmɑrii nwe, kòo nɑntɛ̀ Oodibɑɑ bɛnkú Sedisɑdɛmmu. \v 5 Kɛ̀ Oodɑɑ n yetɛ kɛ́wɑmmú yɛdɑcĩɛ̃̀ nhAsidii kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀, \v 6 bɛ̀ɛ̀ dɑ̀ɑ́tí tiyɑɑ̀wũɔ̃tì, kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀bɛ̀ nɛ̀ bɛbeémbɛ̀ diɛbɛ̀, bɛdɑpùnsɑ́ɑ́tìbɛ̀, mɛyɛǹcɑ́tímɛ̀ yɛmbɛ̀, bɛsɑ̃ndèèbɛ̀. \v 7 Kòo yie nhAsidii bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ bɛmɔu kɛ́sɑ̃ũ omɑ́ɑ̀ nɛ̀ bɛ bɔkɛ̀ o kɔ̃̀ntì yɑ̀ùti mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \v 8 Kɛ̀ bɑɑ nsɔkɛ́ kɛ dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ ò do ketɛ́ dɛ̀ Esibiti bɛ̀ do kɑ̀kɛ́ dɛ̀ o cĩ̀ncĩ̀nnì kɛ́wɛ̃ṹ o miɛsɛrɛ̀, kóò bɛnkɛ mùù fòmmu yɛimu. \v 9 Mɛm̀mɛ nh ò ɑ̃nnɛ́mɛ̀ o dɑcĩɛ̃̀ nhAsidii kɔbɛ ò dɔ́ bɛ̀ nɔu miɛkɛ. \v 10 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ò dɑ̀tɛ́ kɛ́cónnɔ́ɔ o tetìrì kɛ́fietɛ o bí initidɑɑì nɛ̀ initipòì kóò kùɔnɛ̀ disiè kóò yietí o yɛi, nkòò bo ndò mmɛbɛnkùmɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ tɔbɛ̀ kpɛ́í. \s1 Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ dòúmmɛ̀ \p \v 11 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀ do dɔɔri o nɑntɛ̀ nuɔ mmiɛkɛ nkɛ, bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ kòo ncĩ́ɛ̃́kɛ́ nɛ̀ o kó kukɔ̃nyɑutoo miɛkɛ kɛ́ndɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ o kóo kótì kpɛrɛ do dòmmɛ̀. \v 12 Kòo bɛnkɛ Asidii kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ o kɔ̃̀ntì yɑumɛ̀, kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀bɛ̀ nɛ̀ bɛbeémbɛ̀ diɛbɛ̀ nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɑ̀ɑ́tí tiyɑɑ̀wũɔ̃tì nɛ̀ bɛsɑ̃ndèèbɛ̀, bɛdɑpùnsɑ́ɑ́tìbɛ̀ bɛmɔu. \v 13 Kɛ̀ nni nsɔ̃́ mbɛ̀ sɑ̃ũ mbɛmɑ́ɑ̀ ndi bɛdɛ́ kɛ̀ bɛ borimɛ do mmɛ̀mɑ́ɑ̀. \v 14 Kòo sɑ́m̀pɔ́ù kpɛrɛ dɛɛ̀ dɔ̀kɛ tontɛ́ kòo yɑ̀ bɛ̀ wɑ̃̀rinɛ̀mɛ̀ mɛwũɔ̃̀ mBɑbidɔnni kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ kó tifèntì. \v 15 Kɛ̀ bɛ̀ boú yɛnɑɑ̀kũ̀ɔ̃̀ mbɛ kɑ kɛ boú tiyɑɑ̀bomboúntì bɛ yɔ, kɛ̀ bɛ nuɔ ntònnì bɛkpɑ̀rìnuɔmbɛ kpɛyi kɔ̃mɛ, kɛ dònnɛ̀ Bɑbidɔnni ɛì kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ dòmmɛ̀ bɛ ciɛ. \v 16 Kòo bɛ̀ kɔ̃ṹ fɛnɔ̀nfɛ̀ kɛ pɑ̃̀nkɛɛ bɛ̀ dɔkɛ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀nkoo mudɔummu. \v 17 Kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛní kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ didɔ́ù kɛ̀ bɛ̀ɛ ò cɑ̀kɛ kóò sĩ̀nkùnnɛ kɛ́deè kòo bɛ̀ pɛ̃̀. \v 18 Kòo bɛ̀ bɛnkɛ ò dɔuti dɔutinɛ̀mɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ o fɛi, dɛ mɔ̀nnì ndi nh ò pɛ̃̀mmɛ̀ n do pɛ̃̀ mmɛ̀ɛ̀ botí o kóo kótì. \v 19 Kòò nɛ́ dɔkɛ sɔɔtɛ́ kɛ cɑ̃́nnì cɑ̃́nnì ò do dɔɔrimɛ̀ Esibiti o sɑpɑ̀ntì mɔ̀nnì. \v 20 Ò do bɛ̀ dɔkɛmu kɛ́ mbɛ̀ dɔuti dɔutinɛ̀ iwũɔ̃ tɛ̃mɛ̀, sɑ̃mmɑrímú nɛ̀ sisɛ̃ĩ́ dɛ kɔ̃mɛ. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ kù yóó wɛ̃tɛ kɛ́potɛ́mɛ̀ Sedisɑdɛmmu ɛì kɔbɛ \p \v 21 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Ò do wɛ̃̀tɛ kɛ́ndɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ mbɛ ò do dɔɔrimɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì Esibiti bɛ̀ do kɑ̀kɛ́ dɛ̀ o cĩ̀ncĩ̀nnì kɛ́wɛ̃ṹ o miɛsɛrɛ̀. \v 22 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n nɑ̀ɑ́ nhOdibɑɑ kɛ tú: N yóó duɔ́ nkòo dɑcĩɛ̃̀ nhò pɛ̃̀ nyɛ̀, yɛɛ̀ wɛ̃ɛ̃tɛní o bíɛ́kɛ̀ tipíìtì timɔu kóò kpɑnnɛ̀. \v 23 Bɑbidɔnni kɔbɛ bɛmɔu, Kɑndee omɔu kɔbɛ, Pekɔdi ɛì nɛ̀ Soɑɑ ɛì kɔbɛ nɛ̀ Koɑ nɛ̀ Asidii kɔbɛ, bɛmɔu bɛdɑpùnsɑ́ɑ́tìbɛ̀ nɛ̀ kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀bɛ̀ nɛ̀ bɛbeémbɛ̀ diɛbɛ̀ nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑ̃ndèèbɛ̀ bɛ miɛkɛ yóó ò yɛ̀mu. \v 24 Kɛ̀ kubɑkù yoú kɔbɛɛ ítɛ́nní nɛ̀ sikpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ sidiɛsì nɛ̀ sisɑ́m̀pɔ́sì nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ tipíìtì timɔu kɔbɛ nɛ̀ tidɔpììtì nɛ̀ yɛpìkɛ̀, kɛ dɑ do mudoò kɛ̀ m bɛ̀ ndɑ duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ dɑ bekɛ́nɛ̀ bɛ kuɔ́ dòmmɛ̀. \v 25 M miɛkɛ bo dɑ yɛ̀ kɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ dɑ pĩ́ nnɛ̀ kɛmiɛkɛ kɛ kéétɛ́ ɑ ɔ̃nnì nɛ̀ ɑ to, ɑ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bo nkpɑɑ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ fìé kɛ́pĩ́mmú ɑ bí initidɑɑì nɛ̀ initipòì, bɛ̀ɛ̀ bo yentɛ́ kɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ mbɛ̀ cɔ̀útɛ́. \v 26 Bɛ̀ bo dɑ́tɛ́ ɑ yɑ̀ɑ̀tì kɛ́dɛitɛ ɑ sɑ̃tì. \v 27 Dɛ mɔ̀nnì kɑ̀ɑ yóu mufòmmu yɛimu nɛ̀ ɑ bo ndɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ ɑ do ketɛ́mɛ̀ Esibiti tenkɛ̀ ɑ nɔ̀nfɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ mbo bɛ bíɛ́kɛ̀, ɑ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndenniní Esibiti tenkɛ̀ kpɛ́í. \p \v 28 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú n yóó dɑ duɔ́ nhɑ í dɔ́ bɛ̀mbɛ ɑ pɛ̃̀ mbɛ̀. \v 29 Kɛ̀ bɛ̀ dɑ bɛnkɛ mɛpómmɛ̀ kɛ́fietɛ dɛ̀ɛ̀ do tú ɑ kó mucɔ̃́ntimu, kɛ dɑ cónnɔ́ɔ ɑ tetìrì, kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ ɑ fɛi, kɛ́ dɑ wentɛ́ mufòmmu yɛimu yiɛ̀, onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀. \v 30 Dɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀ yóó dɑ tuɔkɛní ɑ cɑ̃́nnì cɑ̃́nnì mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ kɛ tɑunnɛ̀ ibotí tɛì, kɛ fìé bɛ bɔkɛ̀. \v 31 A tũ̀nnɛ ɑ kóo kótì kó kucɛ nku, dɛɛ̀ te kɛ̀ n yóó dɑ niinnɛ̀ ò yɑ̃̀nnɛ̀ fɛ̀ɛ̀ bòòfɛ̀. \q1 \v 32 Dɛ kó fɛbòòfɛ̀ cũmpúrìmu kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ pɛ̃kɛ̀ nɛ̀ \q1 fɛ kpɛ́í mbɛ̀ bo dɑ dɑɑ́ \q1 kɛ yɛ̃́ fɛ̀ pìɛ́kɛ́mɛ̀ fɛ́i! \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \q1 \v 33 A yóó fɛ̀ yɑ̃̀ kɛ́muɔ́ mmɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ mmɛ \q1 nɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nnɛ̀ kɛisɔ̀ùkɛ̀, \q1 ɑ kóo kótì Sɑmmɑrii fɛ nyɑ̃̀. \q1 \v 34 A yóó fɛ̀ yɑ̃̀mu kɛ́kúótóo pɑ́íí \q1 kɛ́ fɛ̀ dɔmmú nɛ̀ ɑ nìì nkɛ wɛ́rí, \q1 kɛ́túótɛ́ dɛ kó yɛwɛ́tiyɛ̀ kɛ yɔ́rínɛ̀ ɑ mɛ. \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \m \v 35 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: A n yɛ̃̀mmu kɛ m bùtínnɛ́, dɛɛ̀ te kɛ̀ n tú mufòmmu yɛimu nɛ̀ ɑ cɑ̃́nnì cɑ̃́nnìmɛ̀ dɛ̀ doti ɑ yuu ĩ́nkɛ̀ nkɛ. \s1 Kuyie ncɑummɛ̀ Oodɑɑ nɛ̀ Oodibɑɑ \p \v 36 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Míì tu ɑ bekɛ́nɛ̀ Oodɑɑ nɛ̀ Oodibɑɑ kɛ́ bɛ̀ kpɑnnɛ̀ isɔkɛ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri ì kpɛ́í. \v 37 Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ cɑ̃́nnì cɑ̃́nnìmɛ̀ onitipòkù wèè dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ o kɔ̃mɛ mmɛ kɛ kùɔ bɛnìtìbɛ̀, kɛ fìé yɛbɔkɛ̀, kɛ yɛ̀ fìé bɛ bí initidɑɑì nɛ̀ initipòì nɛ̀ bɛ̀ do m pɛitɛ́nɛ̀ ì kɛ ì cɔ́u. \v 38 Kɛ nɛ́ dɔkɛ yìɛ́ kɛ sĩ̀nkùnnɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɛ kó diyiè dìmɑ́ɑ̀ miɛkɛ, kɛ wèńtɛ́ tɛom̀pùtɛ̀ yiè dɛtetìrɛ̀ kpɛri. \v 39 Bɛ̀ feu dìì yiè bɛ bí yɛbɔkɛ̀, dɛ yiè ndi bɛ̀ tɑmɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ tɛ̀ sĩ̀nkùnnɛ. Bɛ̀ dɛ ndɔ̀ɔ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ! \v 40 Kɛ̀ nù ntɔ̃nnɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ yùní bɛnìtìbɛ̀ yɛhɛkɛ̀ dɛ́tiyɛ̀ kɔbɛ, bɛ̀ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ dìì mɔ̀nnì dɛ kó tinɑ́ɑǹtì bɛ̀ í nwuɔkɛ́ní kɛ́nsɔ̃́ mbɛ̀ wùɔ kɛ ɑ̃nnɛ́ còróò kɛ sɑ̃̀ri. \v 41 Kɛ kɑ̀ri dɛtɛ̃ĩ̀ nsɑ̀ɑ̀rɛ̀ ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ tidiitì ĩ̀ĩ́kú nɛ̀ tihúúntì nɛ̀ mɛkùɔ̀ n do bɛ̀ duɔ́ ndɛ̀. \v 42 Kɛ̀ kunitisṹkù nwékíí kɛ í yĩɛ̃kù tìmɑtì, kunitisṹkù kùù yɛ̀nní dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kpɛri bíɛ́kɛ̀ ku kpɛ́í, kɛ bɛ̀ ũ̀ńnɛ́ sinɛí kɛ bɛ̀ òó nyɛpìkɛ̀ sɑ̀ɑ̀yɛ̀. \v 43 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ n dɔ̀: Bɛ̀ɛ̀ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ kɛ sɔ̃ɔ̃tɛ́ bɛɛ̀ kpɑɑ́ kɛ sɔkɛ́ bɛ̀ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɑ̀ɑ̀? \v 44 Kɛ̀ bɛ̀ kɔ̀rì dɛ kó bɛnitipòbɛ̀ mufòmmu yɛimu yɛmbɛ̀ borɛ̀, bɛ̀ kɔ̀rì mɛ̀ɛ̀ botí bɛnitipòbɛ̀ tɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ bɛ borɑ̀ɑ̀? \v 45 Bɛ̀ɛ̀ borimɛ wenni bɛ̀ yóó bekɛ́nɛ̀mu dɛ kó bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀ bekùnɛ̀ mɛ̀ɛ̀ botí bɛnitipòbɛ̀ tɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ nɛ̀ bɛnitikɔ̀ùbɛ̀, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ dɔuti dɔutinɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ mbɛ kɛ kɔù bɛnìtìbɛ̀. \p \v 46 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú, bɛ̀ɛ tíí ndibeéntĩ̀nnì kɛ́ bɛ̀ bekɛ́nɛ̀ kɛ́ bɛ̀ tɑnnɛ́ kukɔ̃m̀bɔ̀doróo miɛkɛ kɛ́fekɛ bɛ kpɛrɛ. \v 47 Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ bùɔ́tí yɛtɑ̃́rɛ̀ kɛ́ bɛ̀ fìé kɛ́kuɔ bɛ bí initidɑɑì nɛ̀ initipòì kɛ cɔ́u mbɛ cɛ̃́ĩ. \v 48 Dɛ mɔ̀nnì m bo dennɛ isɔkɛ kpɛrɛ bɛ tenkɛ̀ kɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ tɔbɛ̀ɛ bɑntɛ́ kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndɔɔri dɛ kó isɔkɛ. \v 49 Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ ìì sɔ̀kɛ doti bɛ yɔ ĩ́nkɛ̀ nkɛ. Bɛɛ̀ yóó tɔ mɛyɛi mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ kɛ fìé iwũɔ̃ yɛbɔkɛ̀ mɛ kó tiyeti, kɛ̀ di bɑntɛ́ kɛ dò n tú di Yiɛ̀ nKuyie. \c 24 \s1 Kuyie ndònnɛnɛ̀mɛ̀ Sedisɑdɛmmu tɛkṹmbotɛ̀ tɛ̀ɛ̀ nirimɛ \p \v 1 Kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie nyɛ̀wɛi nɛ̀ bɛ̀ ti pĩ̀ḿmɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni. Dibenni wɛínnì kóo tɑ̃̀nkù píínwè, diyiè píínnì yiè, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Wɑ̃ri yíe nkó diyiè kɛ́ ndì yɛ̃́, yíe nwe Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì yóó domɛ̀ Sedisɑdɛmmu kóò pi. \v 3 N nìtìbɛ̀ tu itookperí yɛmbɛ̀ mbɛ, nɑ́kɛ́ bɛ dinɑ́ɑǹhɑ̃ntírì. Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: \q1 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì yɛ̃ nhɑ dɔ̀ɔ̀ dɛ kó mɛbɛnkùmɛ̀. \q1 Á tií mmuhɑ̃ɑ̃́ nkɛdɛkɛ̀, kɛ́sɑɑ ntɛkṹmbotɛ̀ kɛ́ɑ̃nnɛ́ mɛniɛ, \q1 \v 4 kɛ́ɑ̃nnɛ́ tɛ miɛkɛ imɑɑ nsɑ̀ɑ̀yì, \q1 nyɛkpèrɛ̀ nɛ̀ yɛbɑɑyɔ dɛ kpɛyi, \q1 nɛ̀ yɛkṹɔ̃̀ yɛ̀ɛ̀ tu yɛsɑ̀ɑ̀yɛ̀. \q1 \v 5 Á tɑ̃ɑ̃tɛ́ ipemɑ̀ɑ nyìì tu isɑ̀ɑ̀yì \q1 kɛ́ ì ɑ̃nnɛ́ tɛkṹmbotɛ̀ miɛkɛ \q1 kɛ́tií mmuhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ tɛ̀ɛ fɑ̃ntɛ kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ yɛkṹɔ̃̀, \q1 dɛmɔu kɛ́bi. \q1 \v 6 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: \q1 Sedisɑdɛmmu kɔbɛ tú bɛnitikɔ̀ùbɛ̀ mbɛ, \q1 bɛ̀ bo yɑ̀! Bɛ ɛì dònnɛ̀ tɛkṹmbotɛ̀ tɛ̀ɛ̀ nirimɛ tɛ̀ ntɛ, \q1 bɑ́ bɛ̀ í yóó nɑ kɛ́dɛitɛ dɛ̀ɛ̀ nirimɛ \q1 yóótɛ́ tɛ mɑɑ nkɛ́ nyì dɛ̀ì imɑ imɑ, ɑ bɑ́ɑ́ soó nkùmɑkù. \q1 \v 7 Dɛ kó dihɛì kɔbɛ còú mmɛ̀ɛ̀ nitiyĩ̀ĩ̀ nkpɑɑ́ feímu, \q1 mɛ̀ còú dipèrì ĩ́nkɛ̀ nkɛ, \q1 mɛ̀ í còú nkɛtenkɛ̀ kɛ dò nkɛ̀ɛ mɛ̀ sũ̀ɔ̃̀too, \q1 òmɔù mɛ nyí mɛ̀ dɑ̀tínnɛ́ mutɑ̃́ɑ̃́. \q1 \v 8 N dɔ́ m miɛkɛ bo bɛ̀ yɛ̀mɛ̀ mmɛ kɛ̀ m bɛ̀ pɛ̀itɛ, \q1 dɛɛ̀ kpɛ́í nte n yóumɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ còú mmɛ̀ɛ̀ yĩ̀ĩ̀ ndipèrì ĩ́nkɛ̀ \q1 kɛ̀ mɛ̀ feío bɑ́ òmɔù í mɛ̀ dɑ̀tínnɛ́. \q1 \v 9 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n tú: \q1 Dɛ kó dihɛì kɔbɛ bo yɑ̀, \q1 bɛ̀ còú mmɛnitiyĩ̀ĩ̀ mmɛ kɛ̀ n yóó bɛ̀ tùɔ mmuhɑ̃ɑ̃́. \q1 \v 10 Tií nyidɛí, kɛ́tɔtìnnɛ muhɑ̃ɑ̃́ \q1 nkɛ́bénnɛ́ imɑɑ nkɛ̀ ìì bi mɛsɑ̀ɑ̀, \q1 nkɑ̀ɑ cɔtɛ kɛ́yóu kɛ̀ yɛkṹɔ̃̀ cɔ̀útɛ́. \q1 \v 11 Kɑ̀ɑ dèè ɑ́ sɑɑ ntɛkṹmbotɛ̀ tɛkpetɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ nyĩ́nkɛ̀ \q1 kɛ̀ tɛ̀ɛ bi kɛ́wũɔ̃tɛ́, \q1 mɛyɔ̃́ɔ̃̀ mmɛ̀ɛ̀ bo tɛ miɛkɛ kɛ̀ mɛ̀ɛ yɛ̀, \q1 dɛ̀ɛ̀ nirimɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ dɛitɛ. \m \v 12 Bɑ́ nɛ̀ ɑ yóó mɛ ntɛ̀ pũ̀ńnɛ́mɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ ndɛ̀ɛ̀ nirimɛ dɛ̀ í yóó dɛitɛ. \v 13 Sedisɑdɛmmu! A kɔbɛ kó mufòmmu yɛimu muù dɑ sĩ̀nkùnnɛ, kɛ̀ n dɔ́ kɛ dɑ wénkùnnɛ, ɑ mɛ nyí yie nkɛ̀ m bo dɑ wénkùnnɛ, ɑ tɛ̃́nkɛ í yóó wenkɛ kɛ nkémmúnɛ̀ m miɛkɛ bo dɑ yɛ̀mɛ̀ kɛ kɑ̃́ɑ̃́ nkɛ mɑ̀nku. \v 14 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ̀ dɛ̀ yóó dɔɔ̀, n tɛ̃́nkɛ í yóó pĩ́ m mɑ́ɑ̀, mɛsémmɛ̀ í yó m pĩ́, n yí yóó kuɔ́ nhòmɔù mɛsémmɛ̀. N yóó bekɛ́nɛ̀ bɑ́ wè o dɔɔ̀rìmɛ̀ dòmmɛ̀ mmɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Kuyie nduɔ́mmɛ̀ kɛ̀ Esekiɛri pokù kú \p \v 15 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 16 Onìtì fɔ̃́! N yóó dɛitɛmu mɛtòntòmmɛ̀ wèè dɑ duɔ̀ ndiwɛ̀ì, ɑ mɛ mbɑ́ɑ́ kɑri mukṹṹ, nhɑ bɑ́ɑ́ kuɔ́, tinɔnniɛti bɑ́ɑ́ yɛnní ɑ nuɔ. \v 17 A mmítìrì ɑmɑ́ɑ̀ borɛ̀, ɑ bɑ́ɑ́ kɑri mukṹṹ. Á boú ɑ yɑɑ̀bomboúnkù ɑ yuu, kɛ́níɛ́ ɑ nɛùtì, ɑ bɑ́ɑ́ kɑ̃ɑ̃́ nhɑ dɛɛǹfɛ̀, ɑ mɛ mbɑ́ɑ́ di bɛkúdɔùmbɛ̀ tɔní tìì diitì. \p \v 18 Kɛ̀ nní nnɑ́ɑ́nnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ dikṹnweńnì, kɛ̀ m pokù yɑ̀ɑ̀ kú kuyuoku, kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́ kɛ̀ n dɔɔ̀ Kuyie nwee n nɑ̀kɛ́ tì. \v 19 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ m bekɛ kɛ dɔ̀: Ti nɑ́kɛ́ ɑ dɔɔri mɛ̀ɛ̀ bɛnkùmɛ̀ bɛnkú mù? \v 20 Kɛ̀ m bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tu: \v 21 N nɑ́kɛ́ díndi Isidɑyɛɛribɛ kunku ti Yiɛ̀ nKuyie nkù tu mù: Kù tú kù yóó yóu kɛ̀ bɛ̀ɛ sĩnkùmmu ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, tɛ̀ɛ̀ di ɑ̃ɑ̃̀ tɛfentɛ̀, tɛ̀ɛ̀ tú di kó diwɛ̀ì, di yɛ̀mmɛ̀ nɑɑtinɛ̀ tɛ̀. Di bí initidɑɑì nɛ̀ initipòì ìì kpɑɑ́ dɛ kó dihɛì bɛ̀ bo ì fìé. \v 22 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ di dɔɔ̀ ndo dɔ̀ɔ̀mɛ̀, di bɑ́ɑ́ kɑ̃ɑ̃́ ndi dɛɛ̀mbìi, di mɛ mbɑ́ nyo ntidiitì bɛkúdɔùmbɛ̀ di tɔuní tì, \v 23 kɛ́mbou di yɑɑ̀bomboúntì di yɔ kɛ niɛ di nɛùtì, di mɛ mbɑ́ɑ́ kɑri mukṹṹ nyoo dí nkuɔ́. Di dɔɔri mɛ̀ɛ̀ yɛi mbo nte kɛ̀ dí ncĩtiri kɛ́nwɛ̃ ndimɔu kɛ mítìrì. \v 24 Mí nhEsekiɛri n tú mɛbɛnkùmɛ̀ mmɛ di kpɛ́í. N dɔ̀ɔ̀mɛ̀ di yóó mɛ n dɔ̀ɔ̀. Kɛ̀ dɛ̀ tùɔ̀kɛní dìì mɔ̀nnì di bo bɑntɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie ntumɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 25 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Bɛ̀ yóó pɑɑ̀mu n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɛ̀ɛ̀ bɛ̀ ɑ̃ɑ̃̀ tɛfentɛ̀. Tɛ̀ɛ̀ tu bɛ kó diwɛ̀ì, bɛ yɛ̀mmɛ̀ nɑɑtinɛ̀ tɛ̀, bɛ̀ dɔ́ dɛ̀ nɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu nɛ̀ bɛ bí initidɑɑì nɛ̀ initipòì. \v 26 Dɛ yiè wèè bo yentɛ́ ò bo kɔtɛní ɑ borɛ̀ kɛ bo dɑ nɑ́kɛ́ dɛ kó tinɑ́ɑǹtì. \v 27 Dɛ yiè ɑ nùù yóó wɛ̃tɛ kɛ́tɑ́útɛ́mu kɑ̀ɑ bɛ̀ nɑ̀kɛ́nɛ̀, dɛ yiè ɑ nɔ́ndɛnfɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó ndɑri. A yó ndò ndibɛnkɛ̀rì ndi bɛ kpɛ́í nkɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \c 25 \s1 Kuyie kpɑnnɛ̀ tì Amɔniibɛ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Wɛ̃ɛ̃tɛ Amɔniibɛ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ bɛ̀ kpɑnnɛ̀, nɑ́kɛ́ bɛ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. \v 3 Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú bɛ̀ɛ kéntɛ́ kɛ́keè n yóó bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì. Bɛ̀ do sĩ̀nkùnnɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ ńdɑúmu, kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ɛ dɔúnko kɛ̀ bɛ̀ ndɑú, kɛ̀ bɛ̀ɛ pĩ́mmú Sudɑɑ kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ ndɑú. \v 4 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ n yóó bɛ̀ ɑ̃nnɛ́ diyiè yìɛ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ nɔu miɛkɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ cónnɛ́ bɛ ɑ̃ɑ̃pɔ̀nkɑ̀rɛ̀ bɛ tenkɛ̀ miɛkɛ, kɛ́nhɑ̃ bɛ tenkɛ̀ miɛkɛ, kɛ́nyo mbɛ diitì kɛ yɔ̃̀ mbɛ nɑɑmiɛ̀. \v 5 M bo duɔ́ nkɛ̀ Adɑbɑɑ tenkɛ̀ɛ nɑɑ́ mbɛ̀ cɛ̃mmù dɛ̀ yòyóbɛ̀, kɛ̀ Amɔɔ tenkɛ̀ɛ nɑɑ́ ndipedie. Kɛ̀ di bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ Kuyie. \p \v 6 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú mɛyɛi ndo do dìì mɔ̀nnì Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ bɛ̀ n dɑúmu kɛ pɛ́u sinɔu kɛ ɑu kɛ yɑ̃nku kɛ senku Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀. \v 7 Di mmɔ̀nnì n youtɛ n nɔ̀ùtɛ̀ ntɛ bɛ ĩ́nkɛ̀ kɛ bo bɛ̀ duɔ́ nyɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀ kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ fekɛ bɛ kpɛrɛ kɛ́ bɛ̀ dènnɛ ibotí tɛì miɛkɛ kɛ́ bɛ̀ kùɔ, kɛ́ bɛ̀ dèè. Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Mɔɑbu kɔbɛ \p \v 8 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n nɑ́ɑ́ ntì Mɔɑbu tenkɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ Seii tenkɛ̀ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ do nɑ́ɑ́ nkɛ tú Sudɑɑ kɔbɛ í cɑ̃́ɑ̃́nnɛ̀ ibotí tɛì. \v 9 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í n yóó piitɛmu yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ pi Mɔɑbu tenkɛ̀, dɛ kó yɛhɛkɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó ntú yɛhɛkɛ̀ bɛ tenkɛ̀ miɛkɛ, bɛ̀ bo yɛ̀ pùɔ nyɛmɔu kɛ́tɑunnɛ̀ yɛhɛkɛ̀ sɑ̀ɑ̀yɛ̀: Bɛti-Yesimɔti nɛ̀ Bɑɑdi-Mɛɔ̃ɔ̃ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Kidiyɑtɑimmu. \v 10 Diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ mbɛ n yóó duɔ́mmɛ̀ dɛ kó yɛhɛkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ tiekɛ, kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Amɔniibɛ kɛ̀ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndenniní bɛ kpɛ́í. \v 11 N yóó bekɛ́nɛ̀mu Mɔɑbu tenkɛ̀ kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ Kuyie. \s1 Kuyie nkpɑ̀nnɛ̀ tì Edɔmmu kɔbɛ \p \v 12 Ntɛ mí di Yiɛ̀ nKuyie n nɑ́ɑ́ ntì Edɔmmu kɔbɛ: Edɔmmu kɔbɛ pɛ̀ìtɛ bɛ̀ pɛ̀ì Sudɑɑ kɔbɛ ĩ́nkɛ̀ nkɛ, bɛ̀ cɑ̀kɛmu mɛdiɛ̀ mbɛ̀ pɛitɛ dɛ̀. \v 13 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n nɑ̀ɑ́ nkɛ tú n yóó youtɛmu n nɔ̀ùtɛ̀ Edɔmmu ĩ́nkɛ̀ kɛ́kuɔ bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃ Temɑɑ ɛì nɛ̀ Dedɑnni kpɛri dɛ̀ bo dɔúnko, bɛ̀ bo fíé yɛ nìtìbɛ̀. \v 14 N yóó duɔ́ nkɛ̀ n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛɛ pɛitɛ m pɛ̀ì Edɔmmu kɔbɛ, bɛ̀ bo bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ m miɛkɛ bɛ̀ yɛ̀, kɛ bɛ̀ cɔ̀útɛ́ kɛ̀ dɛ̀ mɑ̀mɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ nh ɔ̃ɔ̃ pɛitɛ mɛ̀ɛ̀ botí, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ \p \v 15 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n nɑ́ɑ́ ntì Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú bɛ̀ mɛ̀ ndɔ́mɛ̀ kɛ́mpɛiri bɛ dootitɔbɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ bɛ̀ sènku kɛ bɛ̀ nìí nkɛ dɔ́ kɛ́ bɛ̀ kùɔ kɛ́ bɛ̀ dèè. \v 16 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n tú n yóó youtɛmu n nɔ̀ùtɛ̀ bɛ ĩ́nkɛ̀, kɛ́dɛitɛ Kedetiibɛ kɔbɛ, kɛ́kuɔ kukó mpɛɛ́mmɛ̀ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ sùɔ́. \v 17 M bo bɛ̀ pɛ̀ìtɛ kɛ̀ dɛ̀ n yóù, kɛ́ bɛ̀ potɛ́ mɛdiɛ̀ ndɛ mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \c 26 \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Tiiri ɛì kɔbɛ \p \v 1 Kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie ntɛpíítɛ̀ nɛ̀ dimɑ́ɑ̀ nɛ̀ bɛ̀ ti pĩ̀ḿmɛ̀, otɑ̃̀nkù yiè ketirì yiè kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Tiiri ɛì kɔbɛ dɑúmu Sedisɑdɛmmu kɔbɛ kɛ tú: Wũ̀ɔ̃̀ɔ̃̀! Sedisɑdɛmmu pɔ̀ntɛ, bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu do kɛ nkɔrì di kpɑ̀tì kpɛ́í, bɑ̀mbɑ̀ ntíì nɛ́ tì te, bɛ̀ tì pɑ̀ɑ̀mu. \v 3 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n tú: N yìtɛ́ kɛ còḿmúmu Tiiri ɛì kɔbɛ kpɛ́í nkɛ yóó duɔ́ nkɛ̀ ibotí pɛ́uu bɛ̀ do mudoò, biɛ̀ nníí bo mpɛ̃nkóo kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ bɛɛ̀ tùɔ̀kùní yɛnɛ́fĩ̀nfĩ̀rɛ̀ ɔ̃mmɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, \v 4 kɛ́pɔntɛ Tiiri ɛì kó kuduotí nɛ̀ di cɛ̃kperí, kɛ kɑ́útɛ́ mutɑ̃́ɑ̃́ nkɛ̀ kupèrìkùu feítóo, \v 5 kɛ́nsokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì cuokɛ̀ kɛ̀ bɛyĩndiímbɛ̀ nye mbɛ dìtìrɛ̀. Yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀ kɔbɛ bo bɛ̀ pɔ̀ntɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \v 6 Tiiri ɛì kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo mbo dikpɑ́ɑ̀ bɛ̀ bo bɛ̀ fìé kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ Kuyie. \p \v 7 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú: M bo duɔ́ nkɛ̀ kubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tì Bɑbidɔnni ɛì kou Nɛbukɑnnɛsɑɑ wèè kpeńnì kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ tɔbɛ̀, kòò kɔtɛní nɛ̀ sisɛ̃ĩ́ nɛ̀ sikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́ nɛ̀ bɛsɑ̃ndèèbɛ̀ nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ pɛ́u nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ pɛ́u. \v 8 Tiiri ɛì kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo mbo sihɛkɛsí bɛ̀ bo bɛ̀ fìé, kɛ́pénnɛ́ kudookɔti kɛ́dɑmmú mutɑ̃́ɑ̃́ nkɛ́ɔnnɛ́ Tiiri ɛì kó kuduotí kɛ́ ndi pì nɛ̀ tidɔpììtì. \v 9 Bɛ̀ bo cónnɛ́ bɛ kpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ kɛ́fii nTiiri ɛì kó iduotí kɛ̀ sìi puɔ nsicɛ̃kperí. \v 10 Bɛ nɑɑsɛ̃ĩ́ sũ kɛ í sénní bɛ̀ bo ntɑtiní dìì mɔ̀nnì Tiiri ɛì kó yɛbòrɛ̀ bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ tɑ mɛ̀ɛ̀ botí bɛ̀ dùùtɛ dìì ɛì kó yɛbòrɛ̀. Dɛ mɔ̀nnì mutɑ̃́ɑ̃́ mbo dì dɑ̀tínnɛ́ kɛ̀ si nɑmpoo nte kɛ̀ di duotíi sɑ̃ntɛ̀. \v 11 Bɛ sɛ̃ĩ́ kó yɛkpɛ̀ɛ̀tɛ̀ bo puɔ ndi cɛ imɔu, kɛ̀ bɛ̀ɛ fíé di nìtìbɛ̀ kɛ́buɔ́ ndi tenkɑɑnìi diɛsì kɛtenkɛ̀. \v 12 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ɛí di kpɑ̀tì nɛ̀ di potɑntì kɛ́puɔ ndi duotí kɛ́puɔ nsicɛ̃́ĩ sɑ̀ɑ̀sì kɛ́útóo di tɑ̃́rɛ̀ nɛ̀ timunnɑnti nɛ̀ di tɑ̃́ɑ̃́ mmɛniɛ mmiɛkɛ. \v 13 M bo kṹntɛ́ bɛ yiɛ, bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nyo bɛ̀ biemmɛ̀ tikùtìdùùtì. \v 14 M bo duɔ́ nkɑ̀ɑ nɑɑ́ nkupèrìkù kɛ́nfeío kɛ̀ bɛyĩmpĩ́mbɛ̀ nye mbɛ dìtìrɛ̀ ɑ ĩ́nkɛ̀, bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dɑ mɑɑ́. Mí Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \p \v 15 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ Tiiri ɛì kpɛ́í nkɛ dɔ̀: Bɛ̀ bo bɛ̀ do dìì mɔ̀nnì kɛ bɛ̀ kɔ̀ùtɛ kɛ̀ bɛ̀ nkuɔ̀, bɛ̀ bo kuɔ̀ dɛ kó dihɛì miɛkɛ bɛnìtìbɛ̀ dɛ yiè. Kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ, kɛ ɛkɛ̀ bo sɑ̃ntɛ. \v 16 Nɛ̀ tìì bo bɛ̀ tùɔ̀kɛní tì kpɛ́í nkufɔ̃wɑɑ́ mbo ɑutɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì tɑkɛ́ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ cútɛ́ní bɛ kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ dɑ́tɛ́ bɛ yɑɑ̀sɑ̀ɑ̀tì tìì kpɛ̃, nkɛ́nkɑri kɛtenkɛ̀ kɛ kpeutí kɛ̀ bɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò. \v 17 Bɛ̀ bo kuɔ́ ndikúdɑbònnì ɑ kpɛ́í nkɛ dɔ̀: \q1 Wúó! Dihɛì dìì yètìrì do feí dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ \q1 kɛ̀ dì kpeńnì kɛ̀ bɛ̀ dì dé, \q1 dì tɛ̃́nkɛ í kpɑɑ́. \q1 \v 18 Dɛ yiè dɛ̀ bo kpeí kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ kɛ kɔbɛ, \q1 kɛ̀ bɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì nduò tìì dɑ tùɔ̀kɛní ti kpɛ́í. \p \v 19 Mí di Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: M bo dɔɔ̀ Tiiri ɛì kɛ̀ dìi nɑɑ́ ntidobontì, kɛ́ndònnɛ̀ yɛhɛkɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ í ɑ̃ yɛ̀. N yóó duɔ́ nkɛ̀ kɛtenkɛ̀ fũ̀ɔ̃̀ kó mɛniɛ mmɛɛ̀ yɛnní kɛ dì dɑ̀tínnɛ́, \v 20 kɛ́ di wɛ̃nnɛ́nɛ̀ kɛtenkɛ̀ fũ̀ɔ̃̀ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ do bo nɛ̀ dimɔ̀nnì bɛ̀ ɑ̃ dɛ̀, kɑ̀ɑ mbo kɛtenkɛ̀ fũ̀ɔ̃̀ yɛhɛkɛ̀ m puɔ̀ nyɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì yɛ kɔ̃mɛ. Kɛ̀ dì mbo kɛtenkɛ̀ miɛkɛ kɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ wɛ̃tɛ kɛ́ɑ̃nnɛ́ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \v 21 M bo di dɔɔ̀ dɛ̀ bo do bɛnìtìbɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì, di tɛ̃́nkɛ í yó nkpɑɑ́ bɑ́ kɛ̀ bɛ̀ di wɑɑ́ mbɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ di yɑ̀ bìtì. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \c 27 \s1 Bɛ̀ kuɔ́ ndìì kúdɑbònnì kucɛ mɛdɛ́rímɛ̀ Tiiri ɛì kpɛ́í \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Kuɔ́ ndikúdɑbònnì Tiiri ɛì kpɛ́í nkɛ dɔ̀: \v 3 Díndi Tiiri ɛì dìì bo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì nùù kɛ dɔɔrinɛ̀ yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀ yɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ nɛ̀ yɛ̀ɛ̀ ò tɔ̀kɛ́nɛ̀ kupotɑɑ́. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú Tiiri ɛì dìì do nɑ́ɑ́ nkɛ tú: \q1 Di tú bɑ̀tóò wèè pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɛtɔbɛ̀ kuwenniku. \q1 \v 4 Di do sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì cuokɛ̀ nkɛ, \q1 kɛ̀ bɛ̀ di mɑɑ́ kɛ̀ dì wenni mɛsɑ̀ɑ̀. \q1 \v 5 Senii tɑ̃rì kó dɛtekperɛ̀ bɛ̀ tu dɛ̀ sìpɛ̀rɛ́sì, \q1 bɛ̀ dɛ ndɔ̀ɔ̀nɛ̀ dɛ kóo bɑ̀tóò, \q1 kɛ́túótɛ́ Dimɑɑ tɑ̃rì kó dɛtekperɛ̀ \q1 kɛ́dɔɔ̀nɛ̀ kupɑ̀ɑ̀ti kùù tɔ kuyɑ̀ɑ̀kù. \q1 \v 6 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀nɛ̀ Bɑsɑ̃ɑ̃ kó dɛtekperɛ̀ kó idɛí \q1 tidɑpentì tìì pɑ̀ɑ̀tìnɛ̀ mɛniɛ. \q1 Kóo munnɛ́nɛ̀ Kitimmu ɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ, \q1 dɛ kó dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ sìpɛ̀rɛ́sì, \q1 dɛ kó idɛí, kɛ cìɛ́kɛ́ dɛ miɛkɛ sipɑ́pɑ́heú. \q1 \v 7 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ò cónnɛ́ Esibiti ɛì kó kuyɑ̀ɑ̀kù \q1 kùù dùɔ̀kɛnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù kɛ kpɛ̃. \q1 Kɛ̀ Edisɑɑ ɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ, \q1 kɛ̀ yɛ kó tiyɑɑ̀sɔ̀ùtì nɛ̀ tìì wũɔ̃, \q1 kɛ dò mmɛkɔ̀cɛ̀burimɛ nɛ̀ tìì berí kɛ̀ tì ò dɑ̀ɑ́tí. \q1 \v 8 Sidonni nɛ̀ Adifɑdi kɛ̀ dɛ ɛkɛ̀ kɔbɛ ò piú \q1 kɛ̀ Tiiri ɛì kó mɛciì nyɛmbɛ̀ bo o miɛkɛ kɛ́pĩ́ mmutɔ̃mmú. \q1 \v 9 Kɛ̀ Kebɑɑdi kó bɛhɛikɛ̀nkótíbɛ̀ nɛ̀ bɛ kó bɛyɑ́ntìbɛ̀ \q1 kɛ̀ bɛ̀ bo o miɛkɛ koò dɔ̀ɔ̀ri. Bɑ̀tóòbɛ̀ bɛmɔu \q1 do cómmú Tiiri ɛì borɛ̀ ndɛ kɛ do nho potɑntì. \q1 \v 10 Pɛrisi nɛ̀ Dudi nɛ̀ Puti \q1 kɛ̀ dɛ kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bo, bɛ kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ miɛkɛ \q1 kɛ nuu mbɛ dɔpììtì nɛ̀ bɛ pìkɛ̀ o ɛì miɛkɛ, \q1 kɛ̀ dɛ̀ɛ ò duɔ́ ndiyetìcɛ̃ɛ̃́rì. \p \v 11 Adifɑdi ɛì kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ wɛ̃nnɛ́ o ɛì kɔbɛ kɛ bɑɑ o ɛì kó iduotí kɛ̀ Kɑmɑdi ɛì kɔbɛ cómmú yɛdèrɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ nuu mbɛ dɔpììtì o ɛì kó iduotí kɛ dì yɛ̀útí kuwenniku. \s1 Dikɑ̃tidiɛrì do bomɛ̀ Tiiri \p \v 12 Kɛ̀ Tɑsisi ɛì kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ do Tiiri ɛì kɔbɛ potɑntì nɛ̀ mɛbiɛrimɛ nɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì nɛ̀ timɑ́tì mɔ́mmɔnti nɛ̀ dibiɛrìmínnì. \v 13 Yɑfɑ̃ɑ̃ nɛ̀ Tubɑɑdi nɛ̀ Mɛsɛki kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ donnɛ̀ tidɑɑtì nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó tinɛntì, kɛ̀ bɛ̀ cèkiinɛ̀ bɛ potɑntì. \v 14 Kɛ̀ Bɛti-Tokɑmɑɑ ɛì kɔbɛ bɛ̀ duɔ́ nsisɛ̃ĩ́ sìì dɛ̀rì sikpɑ̀rìnɑɑsɛ̃ĩ́ nɛ̀ bɛ̀ do dekù sì, sisɛ̃ĩ́ dekɛ sɑ̃mmɑrímú kɛ̀ dɛ̀ piɛ́ sì. \v 15 Kɛ̀ Didɑnni ɛì kɔbɛ bɛ dɔ̀ɔ̀rinɛ̀ kupotɑɑ́, nyɛhɛkɛ̀ pɛ́u kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ kɛ kpɛyɛ sṹkùyɛ̀ tɑɑ̀ bɛ ciɛ dikɑ̃̀tìrì kɛ bɛ̀ yietí yɛpɑ́pɑ́nìì nɛ̀ tinɛntì pɛ́u bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ tì dɛtekperɛ̀, dɛsɔ̀ùrɛ̀ kó tidɑbɛɛtì. \v 16 Kɛ̀ Edɔmmu kɔbɛ pɛ́u tɔu tinɛntì pɛ́u nɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dò ntitookɑ̃ti nɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dò nfɛtònfɛ̀ nɛ̀ tiyɑɑ̀wũɔ̃tì nɛ̀ tinɛntì tìì kpɛ̃ nnɛ̀ tiyɑ̀ɑ̀tì tìì dùɔ̀kɛnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù nɛ̀ idɛí wũɔ̃yì ìì bo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ kɛ ceekiinɛ̀ tipotɑntì. \v 17 Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ fiitinɛ̀ tidiitì tibotí tibotí nɛ̀ mɛcekùɔ̀ nnɛ̀ mɛkùɔ̀ nnɛ̀ tihúúntì kufɔ̃ɔ̃ku nɑtikù kpɛti. \v 18 Kɛ̀ Dɑmɑɑsi kɔbɛ do mbɛ potɑntì tì sũ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nnɛ̀ tikpɑ̀tì tibotí tibotí kɛ̀ bɛ̀ tɔunko mɛnɑɑ̀ mbɛ̀ tu mɛ̀ difɛ̃́ɛ̃̀, Edibonni ɛì kɔ̃mɛ nɛ̀ tipecìtì pɛ́ítì. \v 19 Kɛ̀ Dɑnni nɛ̀ Yɑfɑ̃ɑ̃ nɛ̀ Usɑdi ɛkɛ̀ kɔbɛ bɛ̀ yietì timɑ́tì bɛ̀ mɑ́ tì kɛ dèè nɛ̀ tihúúntì tibotí tibotí kufɔ̃ɔ̃ku nɑtikù kpɛti. \v 20 Kɛ̀ Dedɑnni ɛì kɔbɛ bɛ fiitinɛ̀ yɛsɑ̃nkɔ̃̀nkɛ̀. \v 21 Adɑbiibɛ nɛ̀ Kedɑɑ ɛì kó sikpɑ̀ɑ̀tìbìí kɛ̀ bɛ̀ tu bɛ kó bɛpotɑmbɛ̀, kɛ donnɛ̀ bɛ potɑntì ipe nɛ̀ yɛpedɑkɛ̀ nɛ̀ yɛbɔdɑkɛ̀. \v 22 Kɛ̀ bɛpotɑndiɛbɛ̀ Sebɑɑ nɛ̀ Dɑmɑti kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ kupotɑɑ́ nkɛ bɛ̀ tɔuo tihúúntì timɔu botí kufɔ̃ɔ̃ku nɑtikù kpɛti nɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ yɛbotí yɛbotí nɛ̀ mɛsɔɔ. \v 23 Kɛ̀ Anɑɑ ɛì kó bɛpotɑmbɛ̀ nɛ̀ Kɑndee ɛì kɔbɛ nɛ̀ Edɛnni ɛì kɔbɛ nɛ̀ Sebɑɑ ɛì kɔbɛ nɛ̀ Asidii tenkɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ Mɛdii tenkɛ̀ kɛmɔu kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀rinɛ̀ kupotɑɑ́, \v 24 nkɛ bɛ fiitinɛ̀ tiyɑɑ̀kpetì nɛ̀ tiwũɔ̃tì nɛ̀ tìì kpɛ̃ nnɛ̀ tìì dò ndìùdìù, nɛ̀ iwɛ̃ĩ ìì kpeńnì. \s1 Bɛ̀ kuɔ́ ndìì kúdɑbònnì Tiiri ɛì kpɛ́í \q1 \v 25 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò bɛ́i nkɛ dɔ̀: \q1 Tɑsisi ɛì kóo bɑ̀tóòbɛ̀ dɔku kɛ kɔrì Tiiri ɛì kupotɑɑ́ \q1 nkɛ̀ dɛ kóò bɑ̀tóò píɛ nkɛ cɛ̃ɛ̃kɛ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì cuokɛ̀. \q1 \v 26 Bɛ̀ɛ̀ piú dɛ kó bɑ̀tóòbɛ̀ \q1 kɛ̀ bɛ̀ɛ ò tɑnnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì cuokɛ̀, \q1 kɛ̀ diyiè yìɛ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kuyɑɑkùu ò pɔ̀ntɛ. \q1 \v 27 Kɛ̀ tikpɑ̀tì tìì do bo o miɛkɛ, \q1 dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ do sɔri o miɛkɛ. \q1 Tipotɑntì, bɛpotɑmbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ pĩ mbɑ̀tóò miɛkɛ mutɔ̃mmú \q1 nɛ̀ bɛyɑ́ntìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɑ̀kɛ bɑ̀tóò kpɛ́í nnɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀. \q1 Dɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ pɔ̃ntɛ́, ò bo do dìì yiè. \q1 \v 28 Bɛ̀ɛ̀ do pĩ́ mbɑ̀tóò miɛkɛ mutɔ̃mmú kɛ̀ bɛ̀ \q1 nkuɔ̀ nkɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì pɛɛ́mmɛ̀ kɔbɛ kpeutí. \q1 \v 29 Bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ do pirì bɑ̀tóò kɛ̀ bɛ̀ɛ yóu mupirìmù. \q1 Bɛ̀ɛ̀ do pĩ́ mmutɔ̃mmú o miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ cútɛ́ní kɛtenkɛ̀, \q1 \v 30 kɛ́nkuɔ̀ nfɔ̃́ nTiiri ɛì ɑ kpɛ́í mmɛdiɛ̀ \q1 nkɛ cou mutɑ̃́ɑ̃́ mbɛ yɔ kɛ pũntí mutɑ́pɛí, \q1 \v 31 kɛ kuò bɛ yɔ kɛ dɑɑti tifɔ̀ɔ̀tɔ̃̀ntì \q1 kɛ́nkuɔ̀ nhɑ kpɛ́í ndikúdɑbònnì. \q1 \v 32 Kɛ kuɔ̀ nkɛ tú: \q1 We ndo dònnɛ̀ Tiiri ɛì \q1 dì sokɛ́ dìì mɔ̀nnì dɑ̀mɛ́ɛ̀rì cuokɛ̀? \q1 \v 33 Bɑ̀tóòbɛ̀ do tɔu dìì mɔ̀nnì ɑ nɛntì kɛ toti yɛbotɛ̀, \q1 tikpɑ̀tì tìì do bo ɑ ɛì miɛkɛ nɛ̀ ɑ potɑntì, \q1 dɛ̀ do sũmu kɛ́nte kɑ̀ɑ kpɑrìkùnnɛ kutenkù kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛmɔu. \q1 \v 34 Di mmɔ̀nnì ntɛ fɔ̃́, \q1 kɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì dɑ pɔ̃ntɛ́nɛ̀. \q1 Fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ nìtìbɛ̀ nɛ̀ ɑ nɛntì kɛ̀ di wɛ̃nnɛ́ kɛ pɔ̃ntɛ́. \q1 \v 35 Kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mpĩ nkɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ kɛ kɔbɛ, \q1 nɛ̀ ɑ kpɛ́í nkɑ̀ɑ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò \q1 kɛ̀ bɛ ììkɛ̀ sɔ̀ùtɛ, \q1 \v 36 kɛ̀ kutenkù kumɔu kó bɛpotɑmbɛ̀ kuɔ̀ nhɑ kpɛ́í \q1 kɛ mɑ́ɑ̀rì bɛ yɔ, \q1 kɛ yɛ̃́ ɑ kpɛrɛ duòmɛ̀ tikɔ̃m̀bùɔ̀tì nti, \q1 ɑ pɔ̃ntɛ́mu mɛmmɛ sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ̀ dɛ̀ dèèɑ̀ yoo! \c 28 \s1 Kuyie nyɛ̃ mbɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ tì Tiiri ɛì kóo kpɑ̀ɑ̀tì \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Míì tu ɑ́ nɑ́kɛ́ Tiiri ɛì kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú ò mɛ̀ nhɑ̃nnɛ́mɛ̀ tɛfentɛ̀, kòo yɛ̀mmɛ̀ dò nhò tu Kuyie, kɛ́nɑ́ɑ́ nkɛ tú ò kɑ̀ri Kuyie nkó dikɑ̀rì ndi dɑ̀mɛ́ɛ̀rì cuokɛ̀. Kòo yɛ̀mmɛ̀ dò nhò m mɑ̀nnɛ̀ wenwe onìtì. \v 3 Kòo yɛ̀mmɛ̀ dò nhò ciìnɛ̀ Dɑnniyɛɛri kɛ yɛ̃́ disɔ̀rì kpɛti timɔu. \v 4 Nɛ̀ o ciì mmiɛkɛ nkɛ ò kpenkɛmɛ̀ kɛ mɔ̀ɔ̀tɛ tikpɑ̀tì mɛdiɛ̀ nkɛ tɑnnɛ́ mɛsɔɔ nnɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \v 5 Ò nɔ nkupotɑɑ́ nku mɛsɑ̀ɑ̀ nkòo kpɑ̀tì sũ̀ṹ nkòò mɔ̀ɔ̀tɛ tɛfentɛ̀. \p \v 6 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie kɛ̀ n tu o yɛ̀mmɛ̀ mɛ ndòmmɛ̀ ò tu Kuyie. \v 7 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í m bo duɔ́ nkɛ̀ ibotí tɛì ìì tu iyonkuyi kɛ̀ ìì ò dokɛ́nɛ̀ kɛ́puɔ nhò dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ nɛ̀ mɛciì nkɛ́cɑkɛ o yetìdiɛrì. \v 8 Ò yóó kúmu! Ò mɛ nyóó kú mutòntònkũṹ mmu dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ. \v 9 Bɛ̀ɛ̀ yóó ò kùɔ bɛ̀ bo ò pĩ ndìì mɔ̀nnì ò bo dɑ́ɑ́tí kɛ dɔ̀ ò tu Kuyie nwenwe onìtɑ̀ɑ̀? \v 10 Ò yóó kú dɛtetìrɛ̀ kou wèè í yɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie nho kɔ̃mɛ mmɛ, bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ bɛɛ̀ yóó ò kùɔ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \p \v 11 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 12 Onìtì fɔ̃́! Kuɔ́ ndikúdɑbònnì Tiiri ɛì kóo kpɑ̀ɑ̀tì kpɛ́í nkɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: Weè do pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɛtɔbɛ̀ bɛmɔu kuwenniku kɛ́nciì mɛsɑ̀ɑ̀, kɛ wenni mɛdiɛ̀, \v 13 kɛ́mbo n kó kupúú Edɛnni miɛkɛ, yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ yɛbotí yɛbotí kó kuduotí fitɛ́ dì, kɛ̀ dìi ndò nyɛfùɔ̀kɛ̀, kɛ̀ ditɛrì dò mmukompóó, kɛ̀ ditɛrì dò ndoii kɛ dò ntɛwéìtɛ̀, nɛ̀ dìì dò ntitookɑ̃ti nɛ̀ dìì dò nkupecɛ̃nkónkù nɛ̀ dìì dò ntɛsɑ̃nwũɔ̃tɛ̀ nɛ̀ dìì dò ntiwɛtì, nɛ̀ dìì dò nfɛtònfɛ̀ nɛ̀ dìì dò ntinɔ́bɛ́ntì nɛ̀ mɛsɔɔ, kɛ sɑ̃rì mɛsɔɔ nkó tisɑ̃tì bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ tì bɛ̀ ò dɔ̀ɔ̀ dìì yiè. \v 14 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ n Kuyie ndɔ̀: A tú n yɛ̃ n do ò dɔ̀ɔ̀ kòò n tú oĩ́nkɛ̀mbɑ̀rì nwe kɛ pĩ̀ntɛ o fɛ̀tì kɛ́mbo n tɑ̃sɑ̀ɑ̀rì ĩ́nkɛ̀, kɛ centì yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ yɛ̀ɛ̀ cɔ̀ú nyihɑ̃ɑ̃pɛ́m̀pɛ́rí yɛ miɛkɛ. \v 15 Kòo borimɛ nwenni nɛ̀ nh ò dɔ̀ɔ̀ dìì yiè, kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnní mɛyɛi nhò tɑ dìì yiè. \v 16 O potɑɑ́ kuù dɛukɛ kɛ te kòò yonkɛ mɛdiɛ̀ kɛ dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi, dɛɛ̀ te kɛ̀ nh ò bɛ̀tiní n tɑ̃sɑ̀ɑ̀rì ĩ́nkɛ̀ wenwe oĩ́nkɛ̀mbɑ̀rì wèè cèntì yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ yɛ̀ɛ̀ cɔ̀ú nyihɑ̃ɑ̃pɛ́m̀pɛ́rí yɛ cuokɛ̀. \v 17 O wenniku kuù ò ɑ̃nnɛ́ tɛfentɛ̀, o wenniku kuù tontɛ́ kɛ cɑ̀kɛ o ciì, kɛ̀ nh ò bɔntɛ́ní kɛtenkɛ̀ kɛ̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ ò wèńní. \v 18 Nɛ̀ o kó kupotɑɑ́ mmiɛkɛ ò í dɔɔri sɛi, nɛ̀ o kó kupotɑɑ́ ndiɛkù miɛkɛ nkɛ ò dɔ̀ɔ̀mɛ̀ mɛyɛi nkɛ sɑ̃ũ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, dɛɛ̀ te kɛ̀ n tɔ̀tìnnɛ muhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ mù yóó ò cɔ̀útɛ́ kɛ̀ bɛ̀ nhò wúó, nkòò nɑɑ́ mmutɑ́pɛí mmɑ́ɑ̀. \v 19 Ibotí miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ ò yɛ̃́ kufɔ̃wɑɑ́ mbo bɛ̀ pĩ nnɛ̀ o kpɛ́í nkɛ yɛ̃́ o kpɛrɛ duòmɛ̀ tikɔ̃m̀bùɔ̀tì nti, ò pɔ̀ntɛmu sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ̀ dɛ̀ dèè. \s1 Kuyie nkpɑ̀nnɛ̀ tì Sitɔ̃ɔ̃ ɛì \p \v 20 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 21 Onìtì fɔ̃́! Wɛ̃ɛ̃tɛ Sidonni ɛì bíɛ́kɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. \v 22 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: N yìtɛ́ kɛ còḿmú Sidonni ɛì kɔbɛ kpɛ́í nkɛ kɛ bo bɛ̀ bɛnkɛ n wɛ̃rímú kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ Kuyie. N yóó bɛ̀ potɛ́mu kɛ́ bɛ̀ bɛnkɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n yí mɔkɛmɛ̀ mɛyɛi. \v 23 N yóó duɔ́nkoo mutenkṹṹ mmu Sitɔ̃ɔ̃ ɛì kɛ̀ tipíìtì timɔu kɔbɛɛ ò do mudoò, kɛ́kuɔ bɛnìtìbɛ̀ pɛ́u kɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀ ncóú ndihɛì dimɔu, dɛ mɔ̀nnì bɑ́ wè kòò bɑntɛ́ kɛ dò n tú di Yiɛ̀ nKuyie. \s1 Isidɑyɛɛribɛ yó mbomɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ nɑɑti \p \v 24 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛ mɔ̀nnì ibotí ìì fitɛ́ Isidɑyɛɛribɛ, òmɔù tɛ̃́nkɛ í yó mbo wèè bo ndò nyipo kɛ́ mbɛ̀ kũũ, yoo tisɑ̃mpotì kɛ́ m bɛ̀ kɔ̀ùrì. Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ɛ̀ do bɛ̀ sènku bɛ̀ bo bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 25 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: M bo wɛ̃tɛ kɛ tíínní dìì mɔ̀nnì Isidɑyɛɛribɛ, bɛ̀ɛ̀ do cìɛ́tɛ́ kɛ́mbo ibotí tɛì miɛkɛ m bo bɛ̀ bɛnkɛ n kpɑmɛ̀ mɛyɛi nkɛ̀ ibotí tɛìi yɑ̀. Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ mbo kɛtenkɛ̀ n do duɔ́ nkɛ̀ n kóo tɔ̃ntì Sɑkɔbu kɛ miɛkɛ. \v 26 Bɑ́ dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ mbɛ̀ kɔɔ́nnɛ̀, bɛ̀ bo mɑɑ́ sicɛ̃́ĩ kɛ́fííkú dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ fínyĩ̀, kɛ́mbo kɛ̀ dɛ̀ nɑɑti, kɛ yɛ̃́ n yóó potɛ́mɛ̀ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ bɛ̀ fitɛ́ yɛ kɔbɛ. Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ɛ̀ do senku Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ bo yie nkɛ dò mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ̀ te. \c 29 \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Esibiti ɛì kɔbɛ \p \v 1 Kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie ntɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ ti pĩ̀ḿmɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni otɑ̃̀nkù píínwè, diyiè tɛpíítɛ̀ nɛ̀ didɛ́rínnì kó diyiè kɛ̀ Kuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Wɛ̃ɛ̃tɛ Esibiti bíɛ́kɛ̀ kɛ́nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o nìtìbɛ̀ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. \v 3 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú n yìtɛ́ kɛ còḿmúmu o kpɛ́í, wenwe kukó nNiidi kó fɛmùɔ̀fɛ̀, wenwe wèè bo kukó nNiidi mmiɛkɛ, kòo yɛ̀mmɛ̀ dò nhò kù tiekɛ kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú weè dɔ̀ɔ̀ kukó nNiidi nkɛ kù te. \v 4 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í n yóó tɔ̃nnɛ́ kuyĩmpie nku o yɛ̀ì kɛ̀ kukó nNiidi kó siyĩĩ ncɑ́ɑ́tí o yíɛ́kɛ̀ kɛ̀ nh ò yũ̀ɔ̃́ nkɛ́dennɛní kɛ̀ sì ncɑ́ɑ́tí o yíɛ́kɛ̀. \v 5 Kɛ̀ nh ò dootóo dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ miɛkɛ wenwe nɛ̀ dɛ kó siyĩĩ, kòò nduɔ́ dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ bɑ́ òmɔù bɑ́ɑ́ ò tùótɛ́ kɛ́kũnnɛ́. Tikpɑsĩ̀ntì nɛ̀ sinɔɔ dɛɛ̀ yóó ò di. \v 6 Kɛ̀ Esibiti tenkɛ̀ kɔbɛ bɛmɔuu bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p Kɛ yɛ̃́ bɛ̀ do dòmmɛ̀ dipènnì ndi Isidɑyɛɛribɛ nɔu miɛkɛ. \v 7 Bɛ̀ do ò pĩĩ nkoò pùɔ̀mmu kɛ si bɛ nɔu, kɛ̀ bɛ̀ ò diri kòò pùɔ nkɛ donnìnko bɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì. \v 8 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí ndi Yiɛ̀ nKuyie kɛ̀ n tú: M bo duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ ò do mudoò kɛ́kuɔ o ɛì miɛkɛ bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃. \p \v 9 Ò mɛ nyɛ̃mmɛ̀ weè te kukó nNiidi kɛ̀ weè kù dɔ̀ɔ̀. Nɛ̀ dɛ kpɛ́í nhEsibiti kó kɛtenkɛ̀ bo dɔúnko kɛ́nɑɑ́ ntidobontì kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \v 10 N yìtɛ́ kɛ còḿmúmu wenwe nɛ̀ kukó nNiidi bɛ kpɛ́í, m bo duɔ́ nkɛ̀ bɛ tenkɛ̀ɛ dɔúnko kɛ́nɑɑ́ ntidobontì, kɛ́túótɛ́ Mikidɔdi kɛ́yɛ̀nnɛ̀ Siyɛnni kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Kuusi temmɑ̀nku. \v 11 Bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ yɑ̀ dɛ kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ onìtì kó tɛnɑɑ̀cɛ̀tɛ̀ yoo kuwɑnwɑnkù mɑkù kpɛtɛ. Dɛ kó kɛtenkɛ̀ bo dɔúnko kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie nsipísìnɑ̀ɑ̀. \v 12 M bo duɔ́ nkɛ̀ Esibiti tenkɛ̀ɛ dɔúnko kɛ́nɑɑ́ dikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kɛ́nɑɑ́ ntidobontì yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀ cuokɛ̀ m puɔ̀ nyɛ̀, kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ yɛbie nsipísìnɑ̀ɑ̀. Dɛ mɔ̀nnì m bo cíɛ nhEsibiti tenkɛ̀ kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ ibotí tɛì miɛkɛ. \p \v 13 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m míì bɛ́i nkɛ tú, yɛbie nsipísìnɑ̀ɑ̀ kó difɔ̃nkúò m bo wɛ̃tɛ kɛ́dennɛní Esibiti tenkɛ̀ kɔbɛ ibotí tɛì bɛ̀ do cìɛ́tɛ́ kɛ́mbo ìì miɛkɛ, m bo wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ tìí. \v 14 Dɛ mɔ̀nnì m bo wɛ̃tɛ kɛ́tíí nhEsibiti kó tidɑɑtì, kɛ̀ tìi kɑri bɛ tenkɛ̀ Pɑtidoosi ɛì bɛ̀ do borɛ̀ nɛ̀ dimɔ̀nnì kɛ́ɑ̃nnɛ́ dikpɑ̀ɑ̀tìyuu dìì berí. \v 15 Esibiti bo ntú dɛ mɔ̀nnì dikpɑ̀ɑ̀tìyuu dìì berí, ò tɛ̃́nkɛ bɑ́ mbɑkɛ́ ibotí. N yóó ò kɛ̃́kùnnɛmu, bɑ́ ò tɛ̃́nkɛ bɑ́ mbɑkɛ́ ibotí tɛì. \v 16 Isidɑyɛɛribɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nhò tɑ̃́, bɛ̀ yóó bɑntɛ́mu kɛ dò ndɛ̀ do tú mɛyɛi mmɛ bɛ̀ do kɔrìmɛ̀ o borɛ̀ kɛ dɔ́ mɛteèmmɛ̀. Dɛ mɔ̀nnì kɛ́bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ Nɛbukɑnnɛsɑɑ yóó domɛ̀ Esibiti mudoò \p \v 17 Kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie nsipísìdɛ́ nɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ ti pĩ̀ḿmɛ̀ kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, otɑ̃̀nkù ketiwè diyiè ketirì yiè, kɛ̀ ti Yiɛ̀ Kuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 18 Onìtì fɔ̃́! Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì weè tɑnnɛ́ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ mutɔ̃nkperímù, kɛ tú bɛ̀ɛ̀ pɔ̀ntɛ Tiiri kó dihɛì kɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ yɔ kũ̀ɔ̃tɛ kɛ̀ bɛ bɑɑyɔ fɑ̃ũtɛ́, ò mɛ nyí pɛ̀tɛ́ mucɔ̃́ntimu wenwe nɛ̀ o kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ mutɔ̃mmú bɛ̀ pĩ mmù kpɛ́í. \v 19 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n tú: N yóó ɑ̃nnɛ́ Esibiti tenkɛ̀ Nɛbukɑnnɛsɑɑ nɔu miɛkɛ nkɛ, kòo dì pɔ̀ntɛ kɛ́hɛí di kpɑ̀tì kɛ̀ dɛ̀ ntú o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kó tiyeti. \v 20 N yóó ò duɔ́ nhEsibiti nwe kòò ntú o kó tiyeti ò ɔ̀u tìì ɔ̀ùtì kpɛ́í, nkɛ yɛ̃́ ò pĩ̀ḿmɛ̀ n kó mutɔ̃mmú mmu. Mí di yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \p \v 21 Dɛ yiè ndi n yóó wɛ̃tɛ kɛ́dɛ́úkùnnɛmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ wɛ̃rímú, kɛ́ dɑ pɑ̃ kucɛ fɔ̃́ nhEsekiɛri kɑ̀ɑ mbɛ̀ nɑ̀ɑ́nnɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ Kuyie. \c 30 \s1 Kuyie mmiɛkɛ yóó domɛ̀ Esibiti ɛì kɔbɛ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Nɑ́kɛ́ bɛ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, ɑ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí di Yiɛ̀ nKuyie mmíì tu bɛ̀ɛ kuɔ́ ndikúdɑbònnì kɛ dɔ̀: Eeyooyì! Diyiè dìì kèríní di kpɛ́í. \v 3 Di tɔ̀ɔ́nnímu, m miɛkɛ kó diyiè duunnímu, dɛ kó diyiè yó ndɑ́ɑ́tí yɛwɛtisùɔ̀ nyɛ, diì yiè ndi n yóó bekɛ́nɛ̀mɛ̀ yɛbotɛ̀. \v 4 Bɛ̀ bo do dìì yiè Esibiti tenkɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mbo bɛ̀ ɑutɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ pɔ̀ntɛ kɛ́dɛ́ítɛ́ kɛ́túótɛ́ bɛ kpɑ̀tì. Bɛnìtìbɛ̀ bo nduò dìì mɔ̀nnì Esibiti tenkɛ̀ miɛkɛ kɛ kɔ̃, Kuusi ɛì kɔbɛ yɛ̀mmɛ̀ bo cɑɑ̀rɛ̀. \v 5 Dɛ yiè Kuusi ɛì kɔbɛ nɛ̀ Puti ɛì kɔbɛ nɛ̀ Dudi ɛì kɔbɛ nɛ̀ Adɑbiibɛ tenkɛ̀ kɛmɔu kɔbɛ bɛ̀ bo bɛ̀ fìé kɛ́tɑunnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu n kɔbɛ. \v 6 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú: Bɛ̀ɛ̀ cuɔ́ Esibiti bɛ̀ bo duó, muwɛ̃rímú bɛ̀ mɔ̀kɛ mù kɛ̀ mù bɛ̀ ɑ̃ɑ̃̀ tɛfentɛ̀ mù bo deè, kɛ́túótɛ́ Mikidɔdi kɔbɛ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Siyɛnni kɔbɛ, bɛ̀ bo bɛ̀ fìé. Mí di Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \v 7 Dɛ kó kɛtenkɛ̀ bo dɔúnko kɛ́nɑɑ́ ndikpɑ́ɑ̀ tɛdɔntɛ̀ kɛ̀ bɛ ɛkɛ̀ɛ nɑɑ́ ntidobontì yɛ̀tɛyɛ̀ cuokɛ̀ m pùɔ nyɛ̀. \v 8 M bo cɔ́u ndìì mɔ̀nnì Esibiti kɛ́kuɔ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ ò cuɔ́, dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ bo bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \v 9 Dɛ yiè m bo tɔ̃ nyɛtɔ̃rɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ɛ dekɛ bɑ̀tóòbɛ̀ kɛ́kɔtɛ kɛ́do Kuusi ɛì kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ kɑ̀ri kɛ í yĩɛ̃̀kù, m bo pɔntɛ dìì yiè Esibiti kufɔ̃wɑɑ́ mbo bɛ̀ ɑutɛ́ kɛ̀ bɛ̀ nkpeutí. Dɛ yiè tùɔ̀kɛmu kɛ dèè. \p \v 10 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú: M bo duɔ́ nkɛ̀ Nɛbukɑnnɛsɑɑ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kuɔ Esibiti tenkɛ̀ kó kunitisṹkù. \v 11 Wenwe nɛ̀ o kɔbɛ, kubotí kùù yóù nkɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ itɛì bɛ̀ bo kɔtɛní kɛ́do dihɛì kɛ́kuɔ Esibiti kɔbɛ kɛ̀ bɛcíríbɛ̀ɛ píɛ ndihɛì miɛkɛ. \v 12 M bo duɔ́ nkɛ̀ Niidi kó ikó nkṹṹ, m bo duɔ́ nhEsibiti kó kɛtenkɛ̀ bɛnitiyonkubɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɛ̀ pɔ̀ntɛ kɛ́túótɛ́ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo kɛ miɛkɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \p \v 13 Míì bɛ́i nkɛ tú: M bo dɛitɛ bɛ bɔɔtenkɑɑnìi, dibɔɔ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ mbo Nɔfu ɛì miɛkɛ, tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ mɛ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ mbo Esibiti tenkɛ̀. M bo ɑ̃nnɛ́ Esibiti tenkɛ̀ kɔbɛ kufɔ̃wɑɑ́. \v 14 Pɑtidoosi ɛì bo dɔúnko kɛ̀ Soɑ̃ɑ̃ kpɛrii cɔ́útɛ́, m bo potɛ́ Nɔɔ ɛì kɔbɛ. \v 15 M miɛkɛ bo yɛ̀ Sinni ɛì dìì tu Esibiti kó dihɛì kperì, m bo kuɔ Nɔɔ ɛì kó kunitisṹkù. \v 16 M bo cɔ́u nhEsibiti ɛì kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nhɑutɛ́ Sinni ɛì kɔbɛ, bɛ dootitɔbɛ̀ bo duutɛ Nɔɔ ɛì kó iduotí kɛ́ dì dɑ̀tínnɛ́ mɛniɛ nkɔ̃mɛ. \v 17 Bɛ̀ bo fíé Ɔ̃ɔ̃ ɛì kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ nɛ̀ Pii-Besiti kɔbɛ kɛ pĩ́mmu bɛsɔmbɛ kɛ́kònnɛ̀ kɛ́dɔɔ̀ tidɑɑtì. \v 18 M bo bɔ́ɔ́tɛ́ dìì mɔ̀nnì Esibiti kó fɛkpɑ̀ɑ̀tìpɑ̀tìfɛ̀, kòo wɛ̃rímú mùù do ò ɑ̃ɑ̃̀ tɛfentɛ̀ kɛ̀ mùu deè. Yɛwɛtìsùɔ̀ bo dɑ́tínnɛ́ dɛ kó dihɛì kɛ̀ bɛ̀ɛ pĩ́mmú di nìtìbɛ̀ kɛ́dɔɔ̀ tidɑɑtì. \v 19 N yóó mɛ mpotɛ́ Esibiti kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \s1 Kuyie ntùótɛ́mɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ yũɔ̃nnɛ̀ ku nìtìbɛ̀ to \p \v 20 Kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie ntɛpíítɛ̀ nɛ̀ dimɑ́ɑ̀ nɛ̀ bɛ̀ ti pĩ̀ḿmúmɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni dibenni tɑ̃̀nkù ketiwè diyiè yiénnì yiè kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 21 Onìtì fɔ̃́! N kèétɛ́ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì bɑkù nku, òmɔù mɛ nyí ò tɑɑ̀ nkóò boú kòo bo miɛtɛ́ kɛ́nɑ kɛ fɑ̃ɑ̃ ndisiè. \v 22 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ m bɛ́i nkɛ tú: N yìtɛ́ kɛ còḿmúmu Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì kpɛ́í nkɛ bo kéétɛ́ o bɑɑ̀ ndɛdɛ́, kùù kpɑɑ́ kpeńnì nɛ̀ kùù kèétɛ́, kòò do pikú dìì sièe do. \v 23 M bo cíɛ nhEsibiti tenkɛ̀ kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ ibotí tɛì miɛkɛ. \v 24 M bo kpénkùnnɛ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì bɑɑ̀ nkóò pií ndisiè, kòò bɔ́kɛ́ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì bɑɑ̀ nkòò nkɔ̃ nkɛ kuɔ̀ nho dootitɔbɛ̀ ììkɛ̀. \v 25 N yóó kpénkùmmu Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì bɑɑ̀ nkɛ̀ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì kpɛrɛɛ bɛìtɛ̀. M bo pii ndìì mɔ̀nnì Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì disiè kòò dì fɑ̃ɑ̃ nkɛ́nwetí Esibiti tenkɛ̀ kɔbɛ bɛ̀ bo bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \v 26 N yóó cíɛmmu Esibiti kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ ibotí tɛì tenkɛ̀ miɛkɛ, m bo bɛ̀ cíɛ ndìì mɔ̀nnì bɛ̀ bo bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ Kuyie. \c 31 \s1 Kuyie ndònnɛnɛ̀mɛ̀ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì mutie bɛ̀ tu mù sɛ́tìrì \p \v 1 Kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie ntɛpíítɛ̀ nɛ̀ dìmɑ́ɑ̀ nɛ̀ bɛ̀ ti pĩ̀ḿmɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni otɑ̃ɑ̃̀tɑ̃ɑ̃́nwè, diyiè ketirì yiè, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Nɑ́kɛ́ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o nìtìbɛ̀ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: \q1 N yí yɑ̀ ò dɛu kɛ mɑ̀nnɛ̀ mù. \q1 \v 3 M bo yĩ́ ò dònnɛ̀ Dimɑɑ tɑ̃rì kó mutediɛmù mmu bɛ̀ tu mù sɛ́tìrì, \q1 mùù mɔ̀kɛ ibɑkɛ sɑ̀ɑ̀yì nɛ̀ mɛdɛ́ɛ̀ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀, \q1 kɛ̀ mu bɑkɛ dèkɛ kɛ́kɑ́ɑ́ ntiwɛtì. \q1 \v 4 Fɛtɑɑfɛ̀ fɛɛ̀ te kɛ̀ mù kòtɛ́, \q1 mù fìíkú kunɛ́cɛ ĩ́nkɛ̀ nkɛ \q1 kɛ̀ mɛniɛ mpũɔ̃̀ mù fìíkú dɛ̀, \q1 kɛ bónkùnko dikpɑ́ɑ̀ kó dɛtie ndɛmɔu. \q1 \v 5 Dɛɛ̀ te kɛ̀ mù òkɛ̀ kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛtɛrɛ̀ dɛmɔu \q1 kɛ yɛ̀ yɛtepɑ̀ɑ̀ mpɛ́u, \q1 kɛ̀ mu bɑkɛ wuɔ̀ mmɛniɛ mmù sɑ̀nnɛ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \q1 \v 6 Kɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ kó tinɔ̀tì timɔu yĩɛ̃ mmu bɑkɛ ĩ́nkɛ̀ \q1 kɛ̀ tiwɑnwɑntì timɔu pɛí mu tɑkɛ́ \q1 kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ pɛ́u diɛku mu dɛ́ɛ̀. \q1 \v 7 Mu cómmɛ̀ nɛ̀ mu bɑkɛ yɛ̀rimɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ wennimu \q1 kɛ yɛ̃́ mu cĩɛ̃ nfìíkúmɛ̀ mɛniɛ nsũ dɛ̀. \q1 \v 8 Dɛtie mbɛ̀ tu dɛ̀ sɛ́tìrì dɛɛ̀ bo n kó kupúú miɛkɛ, \q1 mùmɑmù do í mù mɑ̀nnɛ̀ bɛ̀ tu dɛ̀ sìpɛ̀rɛ́sì, \q1 mùmɑmù kó ibɑkɛ do í mɑnnɛ̀ mu kpɛyi. \q1 Bɛ̀ tu dɛ̀ pɑdɑtɑ́nnì mùmɑmù kó ibɑkɛ pɑ̀nyì do í mɑnnɛ̀ mu kpɛyi, \q1 mutie mɑmù do í mù mɑ̀nnɛ̀ kuwenniku n kó kupúú miɛkɛ. \q1 \v 9 N do mù ɑ̃nnɛ́ tifɑ̃ɑ̃̀sɑ̀ɑ̀tì nti kɛ̀ mù nwenni, \q1 dɛtie ndɛmɔu dɛ̀ɛ̀ bo n kó kupúú Edɛnni miɛkɛ kɛ̀ dɛ̀ mmù yɑɑ́. \s1 Bɛ̀ bɔmmɛ̀ Esibiti ɛì kóo kpɑ̀ɑ̀tì mutie kɔ̃mɛ \p \v 10 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú, mù òkɛ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í mmɛdiɛ̀ nkɛ̀ mu bɑkɛ tùɔ̀kɛ tiwɛtì dɛɛ̀ mù ɑ̃nnɛ́ tɛfentɛ̀. \v 11 Dɛɛ̀ te kɛ̀ m mù duɔ́ nkɛtenkɛ̀ kóo kpɑ̀ɑ̀tì diɛwè, kòò mù dɔ̀ɔ̀ mù mɑ̀nnɛ̀ dɛ̀, m mu dootóomu. \v 12 Kɛ̀ bɛkpɑ́kpɑ̀rìbɛ̀, bɛnitiyonkubɛ mù kɔ̃ṹ kɛ dɔúnko kɛ̀ mù duɔ́ yɛtɑ̃rɛ̀ yɛmɔu ĩ́nkɛ̀, tibiti timɔu miɛkɛ, kɛ̀ mu bɑkɛ kèkɛ́ kɛ duɔ́ yɛkondɑkɛ yɛmɔu miɛkɛ, bɛ̀ɛ̀ do mù diɛku kɛ̀ bɛ̀ mù yóu kɛ ìtɛ́. \v 13 Kɛ̀ tinɔ̀tì timɔu botí commu mu kũ̀nnì ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ tiwɑnwɑntì timɔu nɑ̀ù mu bɑkɛ. \v 14 Dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛmmɛ kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ dɛtie ndɛ̀ɛ̀ còḿmú inɛ́cɛ kɛ̀ mɛniɛ ndɛ̀ sɑ̀nnɛ̀, kɛ̀ mùmɑmù muù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ okɛ̀, kɛ̀ mu bɑkɛ nkɑ́ɑ́ ntiwɛtì, kɛ́nte kɛ̀ mùù mɔɔtɛ tɛfentɛ̀, kɛ yɛ̃́ dɛmɔu dɛ̀ dòmmɛ̀ kɛ́kúmu kɛ́tɑ kɛtenkɛ̀ kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo kudɔnkù. \p \v 15 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: Sɛ́tìrì kó mutie tɑ dìì yiè kudɔnkù diì yiè ndi n duɔ́mmɛ̀ dɛ̀ɛ̀ bo kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ kɑ̀ri mukṹṹ, muù kpɛ́í nte kɛ̀ n còńnɛ́ ikó mbɑ́ ì tɛ̃́nkɛ í pũɔ̃̀ nkɛ̀ yɛbirɛ kũ̀ṹ, kɛ̀ dɛ̀ bììtoo kɛ̀ Dimɑɑ tɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kó dɛtie dɛmɔu kpeí. \v 16 M mù bɔntɛ́ní dìì mɔ̀nnì kɛ̀ mùu tɑ kudɔnkù kɛ̀ yɛbotɛ̀ɛ keè, kɛ̀ dɛ̀ɛ domu yɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì. Dɛtie ndɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo n kó kupúú Edɛnni miɛkɛ nɛ̀ Dimɑɑ kó dɛtediɛrɛ̀ dɛ̀ɛ̀ pɛ́u kubooku kɛ̀ dɛ yɛ̀mmɛ̀ nnɑɑti. \v 17 Ibotí miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ do mù cuɔ́ kɛ diɛku mu dɛ́ɛ̀ nkɛ̀ bɛ̀ múnkɛɛ bɛ̀ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ bɛ̀ kùɔ bɛ̀ mudoò miɛkɛ kɛ́ bɛ̀ tɑnnɛ́ kudɔnkù. \p \v 18 Dɛtie ndɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo n kó kupúú Edɛnni miɛkɛ mùmɑmù do í mù mɑ̀nnɛ̀ kuwenniku nɛ̀ mɛokùmɛ̀. Bɑ́ nɛ̀ mɛmmɛ kɛ̀ di wɛ̃nnɛ́ fɔ̃́ nnɛ̀ bɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í cɑ̃mmù nɛ̀ bɛ̀ kùɔ bɛ̀ dikpɑ̀nnì miɛkɛ kɛ tɑ kudɔnkù. Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o kɔbɛ bɛ kpɛrɛ yó mmɛ ndò. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \c 32 \s1 Bɛ̀ kuɔ́ ndìì kúdɑbònnì Esibiti ɛì kóo kpɑ̀ɑ̀tì kpɛ́í \p \v 1 Kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie ntɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ ti pĩ̀ḿmúmɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, otɑ̃̀nkù tɛpíítɛ̀ nɛ̀ odɛ́rì diyiè ketirì yiè kɛ̀ Kuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Kuɔ́ ndikúdɑbònnì Esibiti ɛì kóo kpɑ̀ɑ̀tì kpɛ́í nkɛ dɔ̀: \q1 A do bo ibotí cuokɛ̀ \q1 kɛ dò ndicìrícìrìbii ndi, \q1 kɛ wɛ̃̀tɛ kɛ dò ndɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó fɛmùɔ̀fɛ̀. \q1 Kɛ duɔ́ ikó mmiɛkɛ kɛ kɔɔrí mɛniɛ nnɛ̀ ɑ tɑ̀ɑ̀kɛ \q1 kɛ íinko mɛniɛ. \m \v 3 Ibotí bo tíí ndìì mɔ̀nnì pɛ́u, dɛ mɔ̀nnì ndi n yóó dɑ bɔntɛ́mɛ̀ mudìtìmù kɛ̀ bɛ̀ dɑ yṹɔ̃́ nkɛ́dennɛ, \v 4 kɛ́dɔúnko kɛtenkɛ̀ kɑ̀ɑ nduɔ́o dikpɑ́ɑ̀ cuokɛ̀, kɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ kó tinɔ̀tì ncómmú ɑ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ tikpɑsĩ̀ntì timɔuu dɑ di. \v 5 Kɛ̀ dɛsɔnnɛ dɛ̀ɛ̀ pɑ̃̀ɑ̃̀kɛ kɛ̀ dɛ̀ nduɔ́o yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ tibiti miɛkɛ. \v 6 A yĩ̀ĩ̀ mbo cóú nkɛtenkɛ̀ kɛ́pɔ̃ntɛ́ yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ́píɛ nyɛkondɑkɛ. \v 7 A bo kú dìì mɔ̀nnì m bo pii nkɛĩ́nkɛ̀, kɛ́sɔukùnnɛ siwɑ̃̀ɑ̃, kɛ́duɔ́ nkɛ̀ diwɛtirìi dɑ́tínnɛ́ diyiè, bɑ́ otɑ̃̀nkù tɛ̃́nkɛ bɑ́ mpɛ́ì. \v 8 M bo sɔukùnnɛ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ mí kɛĩ́nkɛ̀, m bo duɔ́ nkɛ̀ dibiìnnìi ɑ̃nnɛ́ ɑ ɛì miɛkɛ ɑ kpɛ́í. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \v 9 Ibotí pɛ́u ɑ í yɛ̃́ ì m bo duɔ́ nkɛ̀ ìi keè dìì mɔ̀nnì ɑ domɛ̀ kɛ̀ i yɛ̀mmɛ̀ɛ cɑɑ̀rɛ̀. \v 10 Yɛbotɛ̀ pɛ́u kɔ̃m̀bùɔ̀tì bo do ɑ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ kpɛ́í, m bo ɛi ndìì mɔ̀nnì n siè bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ ììkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kpeutɛ. A bo do dìì yiè bɛ kóò mɔù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́pĩ́ nhomɑ́ɑ̀. \p \v 11 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì kó disiè dɑ tɑti. \v 12 Kòo ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bo kuɔ bɛnìtìbɛ̀ pɛ́u. Bɛ̀ tu bɛ̀ɛ̀ yóù bɛmbɛ ibotí miɛkɛ, bɛɛ̀ yóó pɔntɛ fɔ̃́ nhEsibiti ɑ ɛì kó tɛfentɛ̀ kɛ́kuɔ ɑ kó kunitisṹkù. \v 13 M bo kuɔ ɑ wɑnwɑntì tìì bo kukó nNiidi tɑkɛ́, onìtì mɔù kó tɛnɑɑ̀cɛ̀tɛ̀ yoo kuwɑnwɑnkù mɑkù kó dikpɛ̀ɛ̀tìrì tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ kɔɔrɛ kukó nNiidi nkó mɛniɛ. \v 14 Dɛ mɔ̀nnì m bo bónkùnnɛ ɑ niɛ nkɛ̀ mɛ̀ mpũɔ̃̀ mmɛkùɔ̀ nkɔ̃mɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i! \v 15 M bo potɛ́ dìì mɔ̀nnì Esibiti tenkɛ̀ kɔbɛ kɛ́ bɛ̀ kùɔ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo kɛ miɛkɛ kɛ̀ kɛtenkɛ̀ɛ dɔúnko, bɛ̀ bo bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 16 Ibotí imɔu kó bɛnitipòbɛ̀ yó nkuɔ̀mmu dɛ kó dikúdɑbònnì o kpɛ́í. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Bɛ̀ kuɔ́mmɛ̀ dikúdɑbònnì ibotí bɛ̀ nɑ ì kpɛ́í \p \v 17 Kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie ntɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ ti pĩ̀ḿmúmɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, otɑ̃̀nkù ketiwè, diyiè tɛpíítɛ̀ nɛ̀ dinummurì yiè, kɛ̀ ti Yiɛ̀ Kuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 18 Onìtì fɔ̃́! Kuɔ́ ndikúdɑbònnì Esibiti tenkɛ̀ kó kunitisṹkù kpɛ́í. Á bɛ̀ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ ibotí tɛì ìì tu ibotí diɛyì kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ kɛ́ bɛ̀ tɑnnɛ́ kudɔnkù bɑ́ nɛ̀ bɛ̀ mɛ ndɛumɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ bɛdɔmbɛ̀. \v 19 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ tú: N yɛ̃ mbɛ yɛ̀mmɛ̀ dò mbɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́mu bɛtɔbɑ̀ɑ̀? Bɛ̀ɛ tɑ kudɔnkù kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ bɛdɔmbɛ̀ tɔbɛ̀ ibotí ìì í cɑ̃mmù ì kɔbɛ, bɛ̀ kùɔ bɛ̀ mudoò miɛkɛ. \v 20 Esibiti ɛì kɔbɛ yóó kú mudoò miɛkɛ nkɛ, bɛ̀ sũ̀ɔ̃́tɛ́mu disiè kɛ dèè kɛ yóó kuɔnɛ̀ Esibiti ɛì kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛmɔu. \v 21 Bɛkpɑ̀rìtiebɛ diɛbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo kudɔnkù nɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ do nɑɑti bɛ̀ bo bɛ̀ dɑɑ́ kɛ dɔ̀: Bɛ̀ bɛ̀ kùɔmu mudoò miɛkɛ bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ í cɑ̃mmù kɛ̀ bɛ̀ ti sɔ̃̀ńkɛ́ní. \p \v 22 Kɛ̀ Sidii kóo kpɑ̀ɑ̀tì múnkɛ dɛ̀ bo kòo fɔ̃ti sokɛ́ o kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kpɛyi cuokɛ̀, bɛmɔu bɛ̀ bɛ̀ kùɔ mudoò miɛkɛ nkɛ. \v 23 Wèè kó kufɔ̃ti bo kɛtenkɛ̀ cũmpurɛ mɔ́mmɔnnɛ kòo ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kpɛyi kù fitɛ́. Bɛ̀ bɛ̀ kùɔ mudoò miɛkɛ nkɛ, bɛmbɛ bɛ̀ do dé bɛ̀ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \p \v 24 Kɛ̀ Edɑmmu kóo kpɑ̀ɑ̀tì múnkɛ dɛ̀ bo kòo fɔ̃ti sokɛ́ o kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kpɛyi cuokɛ̀. Bɛmɔu bɛ̀ bɛ̀ kùɔ mudoò miɛkɛ nkɛ, bɛ̀ tu ibotí tɛì kɔbɛ mbɛ bɛ̀ɛ̀ í cɑ̃mmù kɛ tɑ kudɔnkù, bɛmbɛ bɛnìtìbɛ̀ do dé bɛ̀ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ di ifɛi. \v 25 Edɑmmu kpɑ̀ɑ̀tì tɑ kudɔnkù nku, kòo nìtìbɛ̀ fɔ̃ti fitɛ́ o kɔku, bɛ̀ tu ibotí ìì í cɑ̃mmù ìnyi, kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ kùɔ mudoò miɛkɛ. Bɛmbɛ bɛnìtìbɛ̀ do dé bɛ̀ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ kɛ́kuɔ mudoò miɛkɛ. Kɛ̀ bɛ̀ di ifɛi. \p \v 26 Mɛsɛki kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ Tubɑɑdi kou kɛ̀ bɛ̀ múnkɛ dɛ̀ bo kɛ̀ bɛ kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ fɔ̃ti fitɛ́ bɛ kpɛyi, bɛ̀ tu ibotí ìì í cɑ̃mmù ìnyi, kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ kùɔ mudoò miɛkɛ, bɛmbɛ bɛnìtìbɛ̀ do dé bɛ̀ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \v 27 Bɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ bɛkpɑ̀rìtiebɛ bɛ̀ɛ̀ ku nɛ̀ dimɔ̀nnì, bɛ̀ tu ibotí ìì í cɑ̃mmù ìnyi. Bɛkpɑ̀rìtiebɛ yètɛ̀ do feímu kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ dé kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ tɑ kudɔnkù kɛ duɔ́ kɛ̀ bɛ yɔ yɑ̃kɛ bɛ se ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ bɛ dɔpììtì nɔ̀ńkɛ́ bɛ ĩ́nkɛ̀. \v 28 Díndi múnkɛ Esibiti kɔbɛ bɛ̀ yóó di wɛ̃nnɛ́nɛ̀ ibotí ìì í cɑ̃mmù ìnyi kɛ́kuɔ mudoò miɛkɛ. \p \v 29 Edɔmmu ɛì kɔbɛ múnkɛ dɛ mbo nɛ̀ bɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì, bɑ́ nɛ̀ bɛ̀ mɛ mmɔkɛmɛ̀ dikɔ̃m̀bùɔ̀ bɛ̀ yóó bɛ̀ kùɔmu ibotí ìì í cɑ̃mmù i kɔ̃mɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ kudɔnkù. \p \v 30 Kubɑkù yoú kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛmɔu dɛ mbo nɛ̀ Sidoniibɛ bɛ̀ kùɔ bɛ̀ mudoò miɛkɛ, bɑ́ nɛ̀ bɛ̀ do mɛ mmɔkɛmɛ̀ muwɛ̃rímú kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ dé. Bɛ̀ tu ibotí ìì í cɑ̃mmù ìnyi kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ kùɔ mudoò miɛkɛ, kɛ̀ bɛ̀ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ bɛdɔmbɛ̀ kɛ di ifɛi. \p \v 31 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì bo yɑ̀ dìì mɔ̀nnì bɛ̀ kùɔ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ mudoò miɛkɛ, o yɛ̀mmɛ̀ bo nɑrikɛ wenwe nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛmɔu. \v 32 Dɛ̀ bo bɛ̀ nɑrikɛ kɛ yɛ̃́ bɛ yètɛ̀ do feímɛ̀ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ dé, bɛ̀ bo wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ ibotí ìì í cɑ̃mmù kɛ́kũnnɛ́. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \c 33 \s1 Kuyie ndònnɛmɛ̀ Esekiɛri o ɛikɛ̀mbɑ̀rì \r (Wéntɛ́ mukɑ̀mmù 3:16-21) \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀: \v 2 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: Kɛ̀ dɛ̀ dò m bo duɔ́ nkɛ̀ mudoò tɑnní dihɛì mɑrì, kɛ̀ dɛ kó dihɛì yɛmbɛ̀ bɑ̀nnɛ onìtì bɛ ɛì. \v 3 Wèè bɑ̀ɑ kòò yɑ̀ bɛ dootitɔbɛ̀ kèrínímɛ̀ kɛ eé ditɑ̃tɛheù kɛ́cɑu nho kɔbɛ. \v 4 Kòo mɔù keè ditɑ̃tɛheù kuɔ́mmɛ̀ kɛ búútóo kɛ̀ bɛ dootitɔbɛ̀ kɔ̀tɛní koò kùɔ, dɛ̀ tu o kpɛti nti. \v 5 Ò kèèmu ditɑ̃tɛheù kuɔ́mmɛ̀ kɛ búútóo, kòò ku dɛ̀ yí tú òmɔù kpɛti, kɛ yɛ̃́ kòò do nyié nhò nɑ ncootɛ́mu. \v 6 Kɛ̀ dɛ̀ mɛ ndò nhobɑ̀rì weè yɑ̀ bɛ dootitɔbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ kèríní kòò dò nkɑ́rɛ́ kɛ í eé ditɑ̃tɛheù kɛ̀ bɛ dootitɔbɛ̀ kɔ̀tɛní kɛ kùɔ òmɔù, ò kumu o yɛi nkpɛ́í, wèè bɑ̀ɑ dibòrì weè nɛ́ tɔ dɛ kó mɛyɛi. \p \v 7 Onìtì fɔ̃́! N dɑ bɑ̀nnɛmu Isidɑyɛɛribɛ, ɑ́ nkémmú n nɑ́ɑǹtì, kɛ̀ ǹ yĩ́ ɑ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì, ɑ́ tì mbɛ̀ nɑ̀kɛ́. \v 8 Kɛ̀ n dɑ nɑ̀kɛ́ kɛ tú: Nɑ́kɛ́ onitiyɛiwe kɛ tú n yɛ̃ nhò bo kú, kɑ̀ɑ í ò nɑ̀kɛ́ kòò bo yóu o yɛi nhò yóó kúmu o yɛi nkpɛ́í, kɛ̀ n nɛ́ dɑ bekɛ́nɛ̀ o kpɛ́í. \v 9 Kɛ̀ dɛ̀ mɛ ndò nhɑ ò nɑ̀kɛ́mu kɛ tú wèe yóu o yɛi nkɛ́ceetɛ, kòò yetɛ o yóó kúmu o yɛi nkpɛ́í nkɛ̀ fɔ̃́ nnɛ́ dɛɛtɛ́ ɑ fòmmu. \s1 Onìtì dòmmɛ̀ mɛɛ̀ ò kɔ̀ù \p \v 10 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ tú n yɛ̃ mbɛ̀ mɛ̀ nnɑ̀ɑ́mmɛ̀ kɛ tú bɛ yɛi nnɛ̀ bɛ yetímɛ̀ dɛɛ̀ cɛ̃ɛ̃kɛ kɛ bɛ̀ yɔ̃̀ntɛ kɛ̀ bɛ̀ cĩ̀tiri, kɛ békú bɛmɑ́ɑ̀ kɛ tú: Ti bo ńfòùɑ̀? \v 11 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ tú: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu! N yí dɔ́ onitiyɛiwe bo kúmɛ̀. N dɔ́ wèe yóu mɛyɛi mmɛ kɛ́nfòù. Ceetɛnɛ̀ kɛ́yóu mɛyɛi. Díndi Isidɑyɛɛribɛ di dɔ́ kɛ́kúmɑɑ̀? \p \v 12 Onìtì fɔ̃́! Nɑ́kɛ́ ɑ tebìí Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀: Kòo nitisɑ̀ù yóu mɛsɑ̀ɑ̀ mmudɔɔ̀rìmù kɛ dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi, mɛsɑ̀ɑ̀ nhò do dɔɔri mɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kóò dɛɛtɛ́. Kòo yɛiwe mɛ nyóu o yɛi nkɛ dɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀, mɛyɛi nhò do dɔɔri mɛ̀ bɑ́ɑ́ nɑ kóò fétìnnɛ. Kòo nitisɑ̀ù tɑ mɛyɛi mmudɔɔ̀rìmù, mɛsɑ̀ɑ̀ ndokɛ́ kɔ̃mɛ bɑ́ɑ́ nɑ kóò dɛɛtɛ́. \v 13 Kɛ̀ n nɑ̀kɛ́ onitisɑ̀ù kɛ tú: Ò yó nfòù, kòò yóu mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ tɑ mmɛyɛi mmudɔɔ̀rìmù, n tɛ̃́nkɛ í yóó dentɛní mɛsɑ̀ɑ̀ nhò do dɔɔri mɛ̀ kpɛ́í. Ò yóó kúmu mɛyɛi nhò dɔ̀ɔ̀ mɛ̀ kpɛ́í. \v 14 Kɛ̀ m mɛ nnɑ̀kɛ́ onitiyɛiwe nwe kɛ tú: Ò bo kú! Kòo yóu mɛyɛi nkɛ dɔɔri dɛ̀ɛ̀ wenni. \v 15 Kòò tɛ̃̀ńnɛ́ wèè ò mɔ̀kɛnɛ̀ dibɑ̀nnì wè ò dɔúnnɛ̀ dɛ̀, kɛ tɛ̃̀ńnɛ́ ò do yùúkú dɛ̀, kɛ tũ̀nnɛ itié nyìì duɔ̀ mmufòmmu, kòò tɛ̃́nkɛ í dɔɔri mɛyɛi nhò yó nfòùmu ò bɑ́ɑ́ kú. \v 16 M mɛ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dentɛní mɛyɛi nhò do dɔ̀ɔ̀ mɛ̀, ò yó nfòùmu ò tũ̀nnɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í ndɛ̀ɛ̀ wenni kɛ dɔɔri dɛ̀ɛ̀ sìɛ́. \p \v 17 Onìtì fɔ̃́! nhɑ tebìí nɑ́ɑ́mmu kɛ tú: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n dɔɔri dɛ̀ í wenni! Dɛ̀ í tú míì kó mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ í wenni, bɛɛ̀ kó mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ sĩ̀. \v 18 Kòo nitisɑ̀ù yóu mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ tɑ mɛyɛi mmudɔɔ̀rìmù, ò yóó kúmu dɛ kpɛ́í. \v 19 Kòo yɛiwe weè mɛ nyóu mɛyɛi kɛ dɔɔri mɛsɑ̀ɑ̀, nɛ̀ dɛ kpɛ́í nhò yó nfòùmu. \p \v 20 Di nɛ́ mɛ ntúmɛ̀ n dɔɔ̀rìmɛ̀ í wenni, díndi Isidɑyɛɛribɛ n yóó di bekɛ́nɛ̀ bɑ́ wè o dɔɔ̀rìmɛ̀ dòmmɛ̀ mmɛ. \s1 Bɛ̀ pɔ̀ntɛmɛ̀ Sedisɑdɛmmu \p \v 21 Kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie ntɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ ti pĩ̀ḿmɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, otɑ̃̀nkù píínwè, diyiè nummurì yiè, kòo nìtì mɔùu yentɛ́ Sedisɑdɛmmu kɛ́cokɛ́ní kɛ́ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Bɛ̀ pɔ̀ntɛmu Sedisɑdɛmmu! \p \v 22 Dɛ kóo nìtì do yóó cokɛ́ní m borɛ̀ kɛ́sɔ̃́ Kuyie nkó muwɛ̃rímú wee cùtɛ́nímu n yĩ́nkɛ̀ kɛ̀ ǹ nɑ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́bɛ́i, kòo ntuɔkuní kɛ sɔ̃́ n nɔ́ndɛnfɛ̀ dɑ̀tɛ kɛ̀ n nɔ nkɛ nɑ́ɑ́. \v 23 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 24 Onìtì fɔ̃́! Bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ bo Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ kó tidobontì bɛ̀ nɑ̀ɑ́ nkɛ tú: Abɑrɑhɑmmu do bo omɑ́ɑ̀ ndi kɛ̀ nh ò duɔ́ ndɛ kó kɛtenkɛ̀ kòò bo nkɛ̀ te, kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ bo sṹṹmmu kɛ̀ n yóu m bo kɛ̀ mbɛ̀ duɔ̀mmɑ̀ɑ̀? \v 25 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: Bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ yo mmɛyĩ̀ĩ̀, kɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ bo yɛbɔkɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ cou mɛnitiyĩ̀ĩ̀ mbɛɛ̀ bo tiekɛ n kó kɛtenkɑ̀ɑ̀? \v 26 Bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ pikú yɛkpɑ̀rìse kɛ dɔɔri isɔkɛ kpɛrɛ, bɑ́ wè kòò dɔunɛ̀ o kou pokù bɛɛ̀ bo tiekɛ n kó kɛtenkɑ̀ɑ̀? \p \v 27 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n fòùmu, kɛ̀ míì bɛ́i nkɛ tú bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ dɛ kó tidobontì miɛkɛ bɛ̀ yóó bɛ̀ do mudoò mmu kɛ́ bɛ̀ kùɔ, kɛ̀ dɛsĩ̀nnɛ̀ɛ pĩ́mmú bɛ̀ɛ̀ bo dikpɑ́ɑ̀ kɛ̀ mutenkṹṹ nkuɔ bɛ̀ɛ̀ bo titɑ̃dèntì nɛ̀ itɑ̃fuɔ mmiɛkɛ. \v 28 M bo dɛitɛ Isidɑyɛɛribɛ wɛ̃rímú mùù bɛ̀ ɑ̃ɑ̃̀ tɛfentɛ̀, bɛ ɛì nɛ̀ bɛ tɑ̃rɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ dɔúnko kɛ́nɑɑ́ ntɛdɔntɛ̀, bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndɛ̀ pɛ̃nkù. \v 29 Nɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ ìì sɔ̀kɛ kpɛ́í mbɛ tenkɛ̀ bo dɔúnko kɛ́nɑɑ́ ntɛdɔntɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 30 Onìtì fɔ̃́! A tebìí nɑ́ɑntɛmu ɑ kpɛ́í ndihɛì kó kuduotí fitímɛ̀ nɛ̀ bɛ cɛ̃́ĩ kó yɛbòrɛ̀ kɛ tú: Tí kɔtɛnɛ̀, kòo ti nɑ́kɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nhò nɑ̀kɛ́ tì. \v 31 Dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ kɔ̀riní ɑ borɛ̀ kusṹkù kɛ kɑrì ɑ ììkɛ̀ kɛ bo keè ɑ tɔ tì. Bɛ̀ kèḿmúmu ɑ nɑ́ɑǹtì, bɛ̀ nɛ́ í dɔɔri tì yɛ̃mmɛ̀, bɛ̀ yó ndɑ nɑ́ɑ́ ntinɑ́ɑnnɑtì nti kɛ nɛ́ tũ mbɛ mɔ́mmɔmbɛ kó mɛyɛ̀mmɛ̀ kɛ dɔ́ mucɔ̃́ntimu. \v 32 Bɛ̀ dɑ dònnɛnɛ̀ oyɛndèntì nwe wèè tɑmmɛ̀ nɑɑti, kòò nɔ nkɛ diè nkɛ nɔ nkɛ bie ndɛbémbénnɛ̀. Bɛ̀ ɔ̃ ndɑ kémmú kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ nɑɑtimu, òmɔù mɛ nyí dɔɔri ɑ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì. \v 33 A bɛ̀ nɑ̀ɑ́ ntì duunnímu, tì bo dɔɔ̀ dìì mɔ̀nnì bɛ̀ bo bɑntɛ́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò bomɛ̀ bɛ cuokɛ̀. \c 34 \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì bɛ̀ɛ̀ ni Isidɑyɛɛribɛ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Kpɑnnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ni Isidɑyɛɛribɛ. Nɑ́kɛ́ bɛ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú bɛ̀ bo yɑ̀ bɛmbɛ bɛ̀ɛ̀ ni Isidɑyɛɛribɛ. Opecɛ̃nti ɔ̃ ncɛ̃mmú o pe nyi, kɛ̀ bɛmbɛ nɛ́ piú bɛmɑ́ɑ̀ kɛ yóu bɛ̀ bo ndɑkɛmɛ̀ m pe kpɛ́í. \v 3 Kɛ yɔ̃̀ nyi miɛ̀, nkɛ duɔ̀kùnɛ̀ i cìtì tiyɑ̀ɑ̀tì kɛ dɑɑti, kɛ kɔù yɛpedɑkɛ̀ mɛkùɔ̀ nkpɛyɛ kɛ cɑ́ɑ́, bɛ̀ mɛ nyí ì cɛ̃mmù. \v 4 Bɛ̀ í duɔ̀ nyipe ìì cĩ̀tɛ tidiitì kɛ̀ ì bo kpenkɛ. Bɛ̀ mɛ nyí tɑɑ̀ nyìì mɔ, mbɛ̀ í boú ìì kèétɛ́, bɛ̀ í pɛ́ìrìní ìì dɔ́ kɛ́feti, bɛ̀ mɛ nyí wɑɑ̀ nyìì feti, bɛ̀ ì cɛ̃mmùnɛ̀ muwɛ̃rímú mmu, kɛ ì fɛ̃́ũnko. \v 5 Kɛ̀ m pe mɔ̀ńtɛ́ i cɛ̃mbɛ kɛ cìɛ́tɛ́ kɛ̀ dɛsĩ̀nnɛ̀ ì pĩĩ. \v 6 Kɛ̀ ì ɑ̃́ɑ̃ntɛ yɛtɑ̃rɛ̀ yɛmɔu ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ simɔu ĩ́nkɛ̀ kɛ cìɛ́tɛ́ kɛtenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ bɑ́ òmɔù í dɑkɛ i kpɛ́í, òmɔù í ì wɑɑ̀. \v 7 Díndi bɛ̀ɛ̀ tu n kó bɛpecɛ̃mbɛ, kéntɛ́nɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú mù! \v 8 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu, kɛ̀ míì bɛ́i nkɛ tú: M pe mɛ mmɔ̀ńtɛ́mɛ̀ bɛcɛ̃mbɛ kɛ tɑ bɛyóóbɛ̀ nɔu miɛkɛ kɛ̀ dɛsĩ̀nnɛ̀ ì pĩĩ mbɑ́ i cɛ̃mbɛ í dɑkɛ i kpɛ́í nkɛ piú bɛmɑ́ɑ̀ kɛ búútóo m pe kpɛ́í. \v 9 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í ndíndi bɛ̀ɛ̀ tu n kó bɛpecɛ̃mbɛ, kéntɛ́nɛ̀ n dɔ́ kɛ́ di nɑ́kɛ́ tì. \v 10 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: N wɛ̃̀ɛ̃̀tɛnímu dɛ kó bɛpecɛ̃mbɛ bíɛ́kɛ̀ kɛ bo fietɛ m pe bɑ́ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ntú bɛ̀ɛ̀ ì cɛ̃mmù. Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ɛ pɑɑ̀ bɛmɑ́ɑ̀ mupiìmù. M bo fietɛ m pe bɛ nɔu miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ ì pɑ̀ɑ̀ mucɑ́ɑmmù. \p \v 11 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì mɔ́mmuɔ n yóó dɑɑtɛ m pe kpɛ́í nkɛ ì cɛ̃mmú. \v 12 M bo wɛ̃tɛ kɛ́tíí m pe opecɛ̃nti ɔ̃ɔ̃ tíí mmɛ̀ɛ̀ botí ipe ìì cìɛ́tɛ́. M bo ì kpɑ̀ɑkɛní tipíìtì timɔu fɛtɑɑfɛ̀ nɛ̀ kuyɑɑkù dɛ̀ do ì cíɛ nkɛ̀ ìi kɔtɛ kɛ̀ kɛ́ndɑkɛ i kpɛ́í. \v 13 M bo ì dènnɛní ibotí tɛì miɛkɛ kɛ́ ì kpɛ̃nnɛ́ní i tenkɛ̀ kɛ́ nyì cɛ̃mmú Isidɑyɛɛribɛ tɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ ikondɛí imɔu miɛkɛ nɛ̀ dihɛì kó yɛbòrɛ̀ sɑ̀ɑ̀yɛ̀ yɛmɔu. \v 14 N yó nyì cɛ̃mmù timúsɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ ndɛ, Isidɑyɛɛribɛ tɑ̃dɑ̀ntì kó timútì nti ì yó nyommɛ̀ i kó dinɑɑcɛ̃nhòò ndi. Ì níí yóó dɛ nhom̀pɛ̀ kɛ́nyo nyIsidɑyɛɛribɛ tɑ̃rɛ̀ kó timusɑ̀ɑ̀tì. \v 15 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì mɔ́mmuɔ n yó ncɛ̃mmù m pe kɛ níí nyì om̀pùnko. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 16 M bo wɑmmú ìì feti kɛ́pɛ́ítɛ́ní ìì dɔ́ kɛ́kɛntɛ́, kɛ́tɑɑ nyìì kɔ̀ùtɛ, kɛ́miɛkùnnɛ ìì mɔ. M bo kuɔ ìì ɑ̃ mɛkùɔ̀ nkɛ kpeńnì kɛ cɛ̃mmù m pe. \s1 Kuyie ntumɛ̀ kù kèríní kɛ bo tee nku kɔbɛ \p \v 17 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n nɑ́ɑ́ ntì m pe kpɛ́í. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú, n yóó bɑtɛmu m pe ìì kpeńnì kɛ́cɑ̃́nnɛ́ iniiyì nɛ̀ yɛpedɑkɛ̀ nɛ̀ yɛbɔdɑkɛ̀. \v 18 Ì di timúsɑ̀ɑ̀tì kɛ cɛ̃̀mmu kɛ nɑù tisɔnti. Ì yɑ̃̀ mɛnɛ́sɑ̀ɑ̀mɛ̀ kɛ cɛ̃̀mmu kɛ kɔɔrí mɛsɔmmɛ. \v 19 Ì dɔ́ m pe sɔnyi nyó nyì nɑù tìì mútì nti kɛ yɔ̃̀ nyì kɔ̀kɛ mɛ̀ɛ̀ niɛ. \v 20 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n tú: Míì mɔ́mmuɔ n yóó bekɛ́nɛ̀ ipe mɛkùɔ̀ nkpɛ́í ìì cĩĩnnì ì kpɛ́í. \v 21 Kɛ yɛ̃́ ì kũ̀mmùmɛ̀ ìì cĩ̀ĩnnì i píìtì nɛ̀ i bɑɑyɔ kɛ ì cíɛ nkɛ̀ ì yɛ̀ ditowɑɑ̀. \v 22 N yóó fietɛmu m pe bɛyóóbɛ̀ nɔu miɛkɛ kɛ nɛ́ ì bekɛ́nɛ̀ itɔbɛ̀ kpɛ́í, \v 23 kɛ́duɔ́ nkɛ̀ n kóo tɔ̃ntì Dɑfitii nɑɑ́ n kóo pecɛ̃nti, wèè yó ndɑkɛ m pe kpɛ́í, weè yó ntú n kóo pecɛ̃nti omɑ́ɑ̀. \v 24 Dɛ mɔ̀nnì mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì yó nyì te kɛ̀ n kóo tɔ̃ntì Dɑfiti tú ì kóo kpɑ̀ɑ̀tì. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 25 N yóó ì dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛtɑummɛ̀ mmɛ kɛ̀ ti nɑrikɛ kɛ̀ n kɛi ntikpɑsĩ̀ntì, bɑ́ tì tɛ̃́nkɛ bɑ́ nkpɑɑ́ bo kɛ̀ m pe ncentì dikpɑ́ɑ̀ kɛ bɑ́ nyĩɛ̃̀kù kɛ níí duɔ́o bɛ̀tɛ̀ìì kutúúkù miɛkɛ. \v 26 Kɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ ì mbo n tɑ̃sɑ̀ɑ̀rì pɛ̃ri, kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ nniù fɛ mɔ̀nnì kɛ dɔɔri kɛtenkɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \v 27 Kɛ̀ dɛtie nni mpɛí kɛ̀ dɛpɑɑ mpɛí kɛ̀ ì mbo i tenkɛ̀ kɛ í yĩɛ̃̀kù. M bo tɔ̃tɛ mɛfĩmmɛ mɛ̀ɛ̀ ì pìítí kɛ́ ì dènnɛ tidɑɑtì miɛkɛ, kɛ̀ ìì bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \v 28 Dɛ mɔ̀nnì ibotí tɛì kɔbɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nyì pĩĩ, ndɛsĩ̀nnɛ̀ mɛ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ nyì cɑ̀ɑ́. Ì bo mbo kɛ í yĩɛ̃̀kù, dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ nyì kɔɔ́nnɛ̀. \v 29 Kɛ̀ n fííkú dɛtie nyi kpɛ́í, dikònnì tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ kuɔ fɛ̀mɑfɛ̀ dihɛì miɛkɛ. Dɛ mɔ̀nnì ibotí tɛì kɔbɛ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nyì dɑú. \v 30 Dɛ mɔ̀nnì ì bo bɑntɛ́ kɛ dò mmíì ì te kɛ ì bonɛ̀. Díndi Isidɑyɛɛribɛ di tú n kɔbɛ mbɛ, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 31 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú di tú n kó kupecɛ̃nku nku kɛ̀ n di te kɛ dɑkɛ di kpɛ́í. \c 35 \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Seii ɛì kɔbɛ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́! Wɛ̃ɛ̃tɛ Seii tɑ̃rì ɛkɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. \v 3 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú n yìtɛ́ kɛ còḿmúmu Seii ɛkɛ̀ tɑ̃rì kɔbɛ kpɛ́í nkɛ bo bɛ̀ kpɑnnɛ̀. N yòutɛ n nɔ̀ùtɛ̀ ntɛ Seii tɑ̃rì ɛkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ bo dɔúnko kɛ́nɑɑ́ ntɛdɔntɛ̀. \v 4 M bo duɔ́ nkɛ̀ bɛ ɛkɛ̀ɛ dɔúnko kɛ́nɑɑ́ ntidobontì kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ Kuyie. \v 5 Bɛ̀ mɛ̀ nnìímmɛ̀mu Isidɑyɛɛribɛ sɑ̃́ɑ̃̀, kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ yɛi ntontɛ́ kɛ̀ m bɛ̀ potɛ́, kɛ̀ bɛ̀ bo mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ miɛkɛ bɑ́ bɛ̀ í bɛ̀ kuɔ̀ mmɛsémmɛ̀ kɛ cĩ́ɛ̃́kɛ́ kɛ bɛ̀ kɔ̀ù. \v 6 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu kɛ̀ míì bɛ́i. Bɛ̀ í mɛ ndepɛmɛ̀ mɛnitiyĩ̀ĩ̀ mmucóúmmù, mɛnitiyĩ̀ĩ̀ mmɛɛ̀ yó ncóú bɛ tenkɛ̀. \v 7 M bo kuɔ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ pɛ̃nkù Seii tɑ̃rì borɛ̀, kɛ̀ dìi dɔúnko yúóó. \v 8 Bɛ̀ bo do Seii tɑ̃rì kɔbɛ mudoò kɛ́ bɛ̀ kùɔ. Bɛcíríbɛ̀ bo píɛ nho tɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ tibiti miɛkɛ nɛ̀ ikondɛí imɔu miɛkɛ. \v 9 Bɛ ɛkɛ̀ bo dɔúnko sɑ̃́ɑ̃̀, bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ nyɛ̀ ɑ̃, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 10 Seii ɛkɛ̀ kɔbɛ bɛɛ̀ bɛ́i nkɛ tú, bɛ̀ bo túótɛ́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n kó kɛtenkɛ̀ n kpɑ̀ɑ̀tìyɔ borɛ̀ yɛ̀dɛ́ɑ̀? \v 11 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bomu kɛ̀ míì bɛ́i, bɛ miɛkɛ do pɛ́ì mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í n nìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ níí nkɛ bɛ̀ póó, n yóó mɛ mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛmɔ́mmɔmmɛ, m bo bɛ̀ potɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ n dòmmɛ̀. \v 12 Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ kɛ dò mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie n kèè tipocɛ̃mmúnɑ́ɑǹtì bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì, bɛ̀ do tú dìì mɔ̀nnì Isidɑyɛɛribɛ tɑ̃rɛ̀ dɔúnko kɛ̀ bɛ̀ yɛ̀ pɛ̀tɛ́ kɛ tiekɛ. \v 13 Bɛ̀ n cɛ̃nnɛ́nɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dɛumu, kɛ n sɑ̃̀ḿmú kɛ̀ n dɛ̀ kèè dɛmɔu. \p \v 14 N yóó pɔntɛ bɛ ɛì pɑ́í pɑ́í nwe kɛ̀ dìi dɔúnko kɛ̀ dɛ̀ɛ nɑrikɛ yɛbotɛ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 15 Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ do dɔúnko kɛ̀ dɛ̀ mbɛ̀ nɑɑtimu, n yóó mɛ mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛmɔ́mmɔmmɛ, Seii tɑ̃rì bo dɔúnko, Edɔmmu omɔu, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \c 36 \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ ku nìtìbɛ̀ yóó wɛ̃tɛ kɛ́tiekɛmɛ̀ bɛ tenkɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Nɑ́kɛ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì Isidɑyɛɛribɛ tɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɔbɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú bɛ̀ɛ kéntɛ́ n dɔ́ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì. \v 2 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú: Bɛ dootitɔbɛ̀ bɛ̀ dɑúmu kɛ tú wũ̀ɔ̃̀ɔ̃̀! Ti nɛ́ í tiekɛ di tɑ̃rɛ̀ di do tɑ̃́ yɛ̀ɑ̀? \v 3 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ n tu: Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì, nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú ibotí tɛì kɔbɛ mɛ mbɛ̀ yɑ̀ɑ́mmɛ̀ kɛ bɛ̀ pɔ̀ntɛ kɛ bɛ̀ tiekɛ kɛ bɛ̀ dɑú. \v 4 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí ndi Yiɛ̀ nKuyie kɛ̀ n tu: Díndi bɛ̀ɛ̀ bo Isidɑyɛɛribɛ tɑ̃rɛ̀ di kéntɛ́ kɛ́keè n tú mù, n tú: Di tɑ̃rɛ̀ mɛ ndɔúnkomɛ̀ nɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ nɛ̀ ikondɛí nɛ̀ tibiti kɛ̀ bɛ ɛkɛ̀ nɑɑ́ ntidobontì kɛ dɔúnko kɛ̀ yɛbotɛ̀ di dɑú. \v 5 Dɛ̀ n yonkɛmu mí ndi Yiɛ̀ nKuyie kɛ̀ n còḿmú kɛ pɑ̀rìkɛ̀ kɛ tú m bo kpɑnnɛ̀ ibotí ìì di fitɛ́ dɔkɛ Edɔmmu tenkɛ̀ kɛmɔu kɔbɛ, kɛ yɛ̃́ dɛ̀ do bɛ̀ nɑɑtimu kɛ̀ bɛ̀ pɔ̀tì bɛ̀ pɛ́tɛ́mɛ̀ n tenkɛ̀ kɛ bo tiekɛ, kɛ́túótɛ́ dɛ̀ɛ̀ bo kɛ miɛkɛ. \v 6 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ bo yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ sitɑ̃ɑ̃́ nɛ̀ tibiti nɛ̀ ikondɛí kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú dɛ̀ n yonkɛmu kɛ̀ m miɛkɛ pɛikɛ ibotí bɛ̀ dɑú mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \v 7 Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ m bɛ́i nkɛ pɑ̀rìkɛ̀ kɛ tú bɛ̀ múnkɛ bo dɑɑ́ dɛ kó ibotí ìì do bɛ̀ dɑú. \v 8 Díndi Isidɑyɛɛribɛ tɑ̃rɛ̀ kó dɛtie! Pũntɛnɛ̀ tifɑ̃ɑ̃̀tì kɛ́piɛ́ yɛbɛ pɛ́u n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kpɛ́í, bɛ̀ wɛ̃tinímu bɑ̀mbɑ̀ mbɛ tenkɛ̀ miɛkɛ. \v 9 Di mmɔ̀nnì n dɑ̀ɑ̀tɛnímu bɛ tɑ̃rɛ̀ kpɛ́í nkɛ̀ bɛ̀ bo wɛ̃tɛ kɛ yɛ̀ kùútí dɛpɑɑ nkɛ́buɔtí tidiitì yɛ ĩ́nkɛ̀. \v 10 N nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bo wɛ̃tɛ kɛ́píɛ ndi ĩ́nkɛ̀ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́mɑɑ́ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ do pùɔ nkɛ́nhɑ̃. \v 11 M bo duɔ́ nkɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃ kɛ̀ dɛ̀ɛ piɛ́ kɛ́sṹṹ nkɛ́píɛ nkɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛ̀ do dòmmɛ̀, m bo di dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ̀ dɛ̀ɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛ̀ do dòmmɛ̀ kɛ̀ dí bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \v 12 N yóó kɛ̀ duɔ́ n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ mbɛ, kɛ̀ bɛ̀ nkɛ̀ te kɛ centì kɛ ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ kɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nte bɛ tɑ̃rɛ̀ɛ pɑɑ̀ bɛ bí. \v 13 Ntɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú mù: Bɛnìtìbɛ̀ nɑ́ɑ́mu kɛ tú: Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ yo mbɛnìtìbɛ̀ kɛ dèè kubotí kùù bo kɛ miɛkɛ. \v 14 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í nhɑ tɛ̃́nkɛ í yó nyo mbɛnìtìbɛ̀, ɑ tɛ̃́nkɛ í yó ndeu ɑ nìtìbɛ̀ bí, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 15 Fɔ̃́ nyIsidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ ibotí tɛì tɛ̃́nkɛ í yó ndɑ sɑ̃́ɑ̃́. Bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó ndɑ dɑú, ɑ mɛ ntɛ̃́nkɛ í yó ndeu ɑ nìtìbɛ̀ bí, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ kù yóó wɛ̃tɛ kɛ́tíímmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ \p \v 16 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 17 Onìtì fɔ̃́! Isidɑyɛɛribɛ do bo dìì mɔ̀nnì bɛ tenkɛ̀ miɛkɛ kɛ kɛ̀ sĩ̀nkùnɛmu nɛ̀ bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ nɛ̀ bɛ borimɛ miɛkɛ kɛ̀ kɛ̀ɛ dontɛnɛ̀ onitipòkù ɔ̃ nyúɔ́ nkɛ dòmmɛ̀. \v 18 Mɛm̀mɛ kɛ̀ m miɛkɛɛ kɛ yɛ̀ kɛ̀ n kuɔ bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo kɛ miɛkɛ, bɛ̀ kɛ̀ sɑ̃ũ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nnɛ̀ sibɔɔtenkɑɑnìi nɛ̀ bɛ còú mmɛ̀ɛ̀ nitiyĩ̀ĩ̀ nkpɛ́í. \v 19 Kɛ̀ m bɛ̀ cíɛ nkɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ ibotí tɛì miɛkɛ bɛtɔbɛ̀ tenkɛ̀. Kɛ̀ m bɛ̀ bekɛ́nɛ̀ bɛ borimɛ dòmmɛ̀, nɛ̀ bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀. \v 20 Kɛ̀ bɛ̀ tɑ ibotí tɛì miɛkɛ kɛ te kɛ̀ bɛ̀ cɑ̀ɑ̀ri n yètìrì kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: Bɛ nnìtìbɛ̀ tu ti Yiɛ̀ nKuyie nkɔbɛ mbɛ kɛ̀ kù bɛ̀ yĩɛ̃kɛ kɛ bɛ̀ dènnɛ ku tenkɛ̀. \v 21 N yí nyie nkɛ bo nwúónko kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ cɑ̀ɑ̀ri n yètìrì ibotí tɛì bɛ̀ cìɛ́tɛ́ kɛ tɑ ìì miɛkɛ. \v 22 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n tu: Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀: Dɛ̀ í tú bɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ n yóó pĩ́ mmutɔ̃mmú. N yóó mù pĩ n yètìrì cɑ̀ɑ̀ri mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ bɛ̀ cìɛ́tɛ́ kɛ tɑɑ́ ìì botí miɛkɛ ì borɛ̀ ndɛ. \v 23 N yètìrì diì cɑ̀kɛ ibotí tɛì bɛ̀ cìɛ́tɛ́ kɛ tɑɑ́ ìì miɛkɛ ì borɛ̀, kɛ̀ n yóó di wénkùnnɛ. Nɛ̀ díì borɛ̀ ndɛ yɛbotɛ̀ yóó bɑntɛ́mɛ̀ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 24 N yóó di dennɛnímu ibotí tɛì kó kɛtenkɛ̀ di cìɛ́tɛ́ kɛ bo ìì cuokɛ̀ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ di tíí ndi tenkɛ̀ miɛkɛ. \v 25 Nɛ̀ di fìé mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nyɛbɔkɛ̀ kɛ sĩ̀ntɛ, m bo di ɔ́únɛ̀ mɛnɛ́sɑ̀ɑ̀mɛ̀ kɛ di wénkùnnɛ mɛyɔ̃́ɔ̃̀ mmɛmɔu, \v 26 kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ di duɔ́ mmɛyɛmpɑ̀mmɛ̀ kɛ di ɑ̃nnɛ́ iyɛntotí pɑ̀nyì, kɛ́dɛitɛ mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ kpeńnì kɛ dò ndipèrì, kɛ́ di duɔ́ mmɛnitiyɛ̀mmɛ̀. \v 27 M bo di duɔ́ n kó muyɑɑ́ nkɛ̀ di ntũ n tié nkɛ dɔɔri n kuɔ́ yɛ̃mmɛ̀, \v 28 kɛ́ m bo kɛtenkɛ̀ n do duɔ́ nkɛ̀ di yɛmbɛ̀, kɛ̀ nni ndi te kɛ̀ di tú n kɔbɛ. \v 29 Kɛ̀ n dí dɛɛtɛ́ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ do di sĩnkùnko, kɛ́duɔ́ nkɛ̀ tidiitì píɛ ndi tenkɛ̀ kɛ̀ dikònnìi yɛ̀. \v 30 Dɛtie mbo mpɛí mmɛdiɛ̀ nkɛ̀ tidiitì pɛí mmɛdiɛ̀ nkɛ̀ ifɛi tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndi bo ibotí tɛì cuokɛ̀. \v 31 Kɛ̀ di dentɛní di borimɛ nɛ̀ di dɔɔ̀rìmɛ̀ dɛ̀ do í wennimɛ̀ kɛ́pɛ̃ ndimɑ́ɑ̀ di yɛi nnɛ̀ isɔkɛ di do dɔɔri dɛ̀ kpɛ́í. \v 32 Díndi Isidɑyɛɛribɛ ifɛi iì do dò nkɛ́ di pĩ́ nnɛ̀ di borimɛ, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú díì kpɛ́í nyí te kɛ̀ m pĩ m mɛ mpĩ mmùù tɔ̃mmú. \p \v 33 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: M bo wɛ̃tɛ kɛ di wénkùnnɛ dìì yiè di yɛi mmɛmɔu, m bo duɔ́ nkɛ̀ di wɛ̃tɛ kɛ́mɑɑ́ di ɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ do pùɔ nkɛ́mbo. \v 34 Di tenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ do dɔúnko kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ mpɛ̃nkù kɛ kɛ̀ yɑ̀u, di bo wɛ̃tɛ kɛ́ kɛ̀ kùútí. \v 35 Bɛnìtìbɛ̀ bo nɑ́kɛ́ kɛ kpɛ́í nkɛ dɔ̀: Kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ do dɔúnko kɛɛ̀ nɑɑ́ nkupúú sɑ̀ɑ̀kù kɛ dòntɛnɛ̀ kupúú Edɛnni. Yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ do pùɔ nkɛ́nɑɑ́ ntidobontì kɛ̀ di wɛ̃tɛ kɛ yɛ̀ mɑɑ́ sicɛ̃kperí kɛ́nhɑ̃. \v 36 Dɛ mɔ̀nnì ibotí ìì di fitɛ́ ì bo bɑntɛ́ kɛ dò mmí nKuyie mmíì mɑɑ́ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ do pùɔ, kɛ fìíkú dɛtie nkɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ do nɑɑ́ ntɛdɔntɛ̀ kɛ miɛkɛ. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ̀ dɛ̀ yóó dɔɔ̀. \p \v 37 N yóó yóu díndi Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ di n wɑmmúmu kɛ̀ n nɛ́ nɑ kɛ di teennɛ̀ kɛ̀ di sṹṹ nkɛ́mɑɑtɛnɛ̀ kupecɛ̃nku. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 38 Dibɑnni do ɔ̃ mbo Sedisɑdɛmmu, kɛ̀ iwũɔ̃ di yó n fíé ìì píɛ mmɛ̀ɛ̀ botí n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, bɛnìtìbɛ̀ yóó wɛ̃tɛ kɛ píɛ mmɛɛ̀ botí yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ do puɔ, nkɛ̀ di bɑntɛ́ kɛ dò n tú di Yiɛ̀ Kuyie. \c 37 \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ yɛkṹɔ̃̀ yɛ̀ɛ̀ kpeí yɛ̀ yóó wɛ̃tɛ kɛ́foutɛmɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó muwɛ̃rímúu cútɛ́ní n yĩ́nkɛ̀ kɛ̀ ku Yɑɑ́ nni ntúótɛ́ kɛ́kɔtɛ kɛ́cónnɛ́ kubiriku mɑkù cuokɛ̀ kɛ̀ yɛnitikṹɔ̃̀ pìɛ́kɛ́ ku miɛkɛ. \v 2 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní nni nfirìnɛ̀ dɛ kó kubiriku miɛkɛ tipíìtì timɔu, kɛ̀ n yɑ̀ yɛnitikṹɔ̃̀ cóú cóúmɛ̀ ku miɛkɛ, bɑ́ yɛ̀ í sénní kɛ kpeí wɑ́kɛ́rɛ́. \v 3 Kɛ̀ kù m bekɛ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́, ɑ yɛ̀mmɛ̀ dò nyɛ nkṹɔ̃̀ bo nɑ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́foutɑɑ̀? Kɛ̀ n dɔ̀: N Yiɛ̀ nKuyie nfɔ̃́ɔ̃̀ yɛ̃́. \p \v 4 Kɛ̀ kù dɔ̀: Nɑ́kɛ́ dɛ kó yɛkṹɔ̃̀ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú yɛnyɛ yɛkṹɔ̃̀ yɛ̀ɛ̀ kpeí yɛ̀ɛ kéntɛ́ n dɔ́ kɛ́ yɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì. \v 5 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú n yóó yɛ̀ ɑ̃nnɛ́mu muwemmu kɛ̀ yɛ̀ɛ foutɛ. \v 6 N yóó yɛ̀ ɑ̃nnɛ́mu icĩɛ̃ nnɛ̀ mɛmɑmbii nnɛ̀ tikɔ̃̀ntì, kɛ́ yɛ̀ duɔ́ mmuwemmu kɛ̀ yɛ̀ɛ foutɛ kɛ́bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 7 Kɛ̀ nní nkpɑɑ́ kɛ yɛ̀ nɑ̀ɑ́ nti Yiɛ̀ nKuyie nyɛ̃ n yɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì, kɛ́keè kutoweku mɑkù nɛ̀ kunɑm̀poo kɛ̀ yɛkṹɔ̃̀ tɔ́ɔ́ntɛnɛ̀ yɛtɔbɛ̀. \v 8 Kɛ̀ n wéntɛ́ kɛ́nsɔ̃́ nyicĩɛ̃ nhɑ̃nnɛ́ nɛ̀ mɛmɑm̀bii nnɛ̀ tikɔ̃̀ntì, kɛ̀ muwemmu muù mɑ́ɑ̀ kpɑ. \v 9 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́, nɑ́kɛ́ muyɑɑ́ mmùù bo itemmɑ̀nkɛ inɑ̀ɑ̀ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú mùu kɔtɛní kɛ́tɑ bɛcíríbɛ̀ miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ foutɛ. \p \v 10 Kɛ̀ nní nkpɑɑ́ kɛ nɑ́ɑ́ nti Yiɛ̀ nKuyie nyɛ̃ n nɑ́kɛ́ tì kɛ̀ muyɑɑ́ nkɔtɛní kɛ́ bɛ̀ tɑ kɛ̀ bɛ̀ɛ foutɛ, kɛ́ítɛ́ kɛ́cómmú kɛ́mmɑ̀nnɛ̀ dihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntĩ̀nnì diɛrì. \p \v 11 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ kù n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́, dɛ kó yɛkṹɔ̃̀ bɛnkú Isidɑyɛɛribɛ mbɛ. Bɛɛ̀ nɑ̀ɑ́ nkɛ tú bɛ kṹɔ̃̀ kpeí kɛ tɛ̃́nkɛ í yóó nɑ kɛ́dɔɔ̀ tìmɑtì kɛ̀ bɛ kpɛrɛ dèè. \v 12 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ n tu, ɑ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú n yóó pootɛmu bɛ fɔ̃ti kɛ́ bɛ̀ dènnɛní kɛ́ bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ bɛmbɛ n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛ tenkɛ̀. \v 13 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bo pootɛ dìì mɔ̀nnì ifɔ̃ti, kɛ̀ n nìtìbɛ̀ɛ yɛ̀nní bɛ̀ bo bɑntɛ́ kɛ dò n tú di Yiɛ̀ nKuyie. \v 14 M bo bɛ̀ ɑ̃nnɛ́ muwemmu kɛ̀ bɛ̀ɛ foutɛ, kɛ̀ n wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ kɑ̀nnɛ bɛ tenkɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ kɛ dò mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ̀ tì dɔ̀ɔ̀. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ yóó wɛ̃nnɛ́mɛ̀ dikpɑ̀ɑ̀tìyuu dimɑ́ɑ̀ \p \v 15 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 16 Onìtì fɔ̃́, túótɛ́ kudɔú kɛ́wɑ̃ri ku ĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀: Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ bɛ̀ bonɛ̀, kɛ́túótɛ́ kutɛkù kɛ́wɑ̃ri ku ĩ́nkɛ̀: Sosɛfu (yoo Efɑdɑimmu) nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ ò bonɛ̀. \v 17 Kɑ̀ɑ ì wɛ̃nnɛ́ kɛ́pikú ɑ nɔ̀ùtɛ̀ miɛkɛ kɛ̀ ì ndò nkudɔú kumɑ́ɑ̀. \v 18 Kɑ̀ɑ botí kɔbɛ dɑ bekɛ kɛ tú ɑ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ dɛ̀ bɛnkú mù. \v 19 Á bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú, n yóó túótɛ́mu Sosɛfu kó kudɔú nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ ò bonɛ̀, n yóó kù wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Sudɑɑ kɔku nku kɛ́pikú kɛ̀ ìì nɑɑ́ nkudɔú kùmɑ́ɑ̀. \v 20 Esekiɛri ɑ bo mpikú dìì mɔ̀nnì idɛí ɑ wɑ̃̀ri ìì ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ dɑ wúó, \v 21 ɑ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú n yóó fietɛnɛ̀mu ibotí tɛì Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ cìɛ́tɛ́ kɛ́tɑɑ́ ìì miɛkɛ, n yóó bɛ̀ dènnɛnímu tipíìtì timɔu kɛ́ bɛ̀ tìí nkɛ́ bɛ̀ kpɛ̃nnɛ́ní bɛ tenkɛ̀ miɛkɛ, \v 22 kɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kubotí kùmɑ́ɑ̀ bɛ tenkɛ̀ miɛkɛ, kɛ̀ bɛ̀ mbo bɛmbɛ Isidɑyɛɛribɛ bɛ tɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀, kòo kpɑ̀ɑ̀tì omɑ́ɑ̀ mbɛ̀ bɑkɛ́, bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ntú ibotí ìdɛ́ì kɛ mɔkɛ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛ̀dɛ́ɛ̀. \v 23 Bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nsĩ̀nkùnko bɛmɑ́ɑ̀ nɛ̀ sibɔɔtenkɑɑnìi nɛ̀ isɔkɛ kó mudɔɔ̀rìmù nɛ̀ munitikɔ̀ù. N yóó bɛ̀ dɛɛtɛ́nɛ̀mu bɛ yɛi mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀, kɛ́ bɛ̀ wèńkùnnɛ, kɛ̀ bɛ̀ ntú n kɔbɛ kɛ̀ m bɛ̀ te. \v 24 N kóo tɔ̃ntì Dɑfiti weè yó ntú bɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì, bɛ̀ yó mmɔkɛ ocɛ̃nti omɑ́ɑ̀ ndi kɛ́ntũ n kuɔ́, kɛ́yíe n tié, kɛ dɔɔri ì yɛ̃mmɛ̀, \v 25 kɛ́mbo dihɛì n do duɔ́ ndì n kóo tɔ̃ntì Sɑkɔbu, bɛ yɛmbɛ̀ do bo dìì miɛkɛ. Kɛ̀ bɛ̀ mbo bɛmbɛ nɛ̀ bɛ bí nɛ̀ bɛ yɑɑ̀bío sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ̀ n kóo tɔ̃ntì Dɑfiti ntú bɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì sɑ̃́ɑ̃̀. \v 26 Kɛ̀ m bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛtɑummɛ̀ kɛ̀ ti nɑrikɛ kɛ̀ ti kó mɛtɑummɛ̀ mbo sɑ̃́ɑ̃̀. Kɛ̀ n wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ kɑ̀nnɛ bɛ ɛì kɛ́duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ sṹṹ kɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mbo bɛ cuokɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀. \v 27 Kɛ̀ nní mbɛ̀ bonɛ̀ kɛ bɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ tu n kɔbɛ. \v 28 Kɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mbo bɛ cuokɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ̀ yɛbotɛ̀ɛ bɑntɛ́ kɛ dò mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ̀ cɑ̃̀ńnɛ́. \c 38 \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì Kɔku Mɑkɔku kóo kpɑ̀ɑ̀tì \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 2 Onìtì fɔ̃́, wɛ̃ɛ̃tɛ okpɑ̀ɑ̀tì Kɔku wèè bo Mɑkɔku tenkɛ̀ miɛkɛ, weè tu Mɛsɛki kɔbɛ nɛ̀ Tubɑɑdi kɔbɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì diɛwè, kóò kpɑnnɛ̀. Nɑ́kɛ́ we m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. \v 3 Á ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: N yìtɛ́ kɛ cómmúmu wenwe okpɑ̀ɑ̀tì Kɔku o kpɛ́í, wenwe wèè tu Mɛsɛki nɛ̀ Tubɑɑdi bɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì diɛwè. \v 4 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú n yóó ò dintɛ́mu, kɛ́tɔ̃nnɛ́ o yɛ̀ì kuyĩmpie, nkóò dènnɛ wenwe nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ sisɛ̃ĩ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ́tí weti weti kɛ̀ bɛ tĩ̀nnì sũ, kɛ̀ bɛ̀ tɔ tikpɑ̀rìnɛntì nɛ̀ tidɔpììtì kɛ tú bɛkpɑ̀rìnuɔmbɛ. \v 5 Pɛrɛsi nɛ̀ Kuusi nɛ̀ Puti kɛ̀ bɛ kɔbɛ bɛ̀ nɛínɛ̀ kɛ tɔ tidɔpììtì, kɛ ókɛ́ yɛpìkɛ̀. \v 6 Kɔmɛɛ nɛ̀ o kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ Bɛti-Tokɑmɑɑ, wèè bo kubɑkù yoú nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛmɔu kɛ̀ yɛbotɛ̀ pɛ́u ò nɛínɛ̀. \v 7 Wèe bɑ́ɑ́tí wenwe nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ò bonɛ̀ kòò mbɛ̀ ni. \v 8 Dɛ kó yɛwe bo tuɔkɛ dìì mɔ̀nnì n yóó wɛ̃tɛ kɛ́ dɑ tɔ̃mmu kɑ̀ɑ kɔtɛ kɛ́ do dihɛì n nìtìbɛ̀ do bo dì, kɛ̀ dikpɑ̀nnìi bɛ̀ cíɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑɑ́ ibotí tɛì miɛkɛ kɛ̀ bɛ kó kɛtenkɛ̀ɛ dɔúnko yɛmɔ̀rɛ̀ mɑyɛ̀ miɛkɛ, di mmɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ɛ konní kɛ́kɑri bɑ̀mmùù. Dɛ̀ bo yíɛ́ yɛbie mmɑyɛ̀ miɛkɛ kɛ̀ n dɑ tɔ̃mmu bɛ̀ɛ̀ yentɛ́nɛ̀ mudoò bɛ tenkɛ̀, Isidɑyɛɛribɛ tɑ̃rɛ̀ yɛ̀ɛ̀ do dɔúnko kɛ́nɑɑ́ ntidobontì. Nɛ̀ bɛ̀ yɑ̀tɛnɛ̀ dìì yiè ibotí tɛì kɛ konní, bɛ̀ bo kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ nɑɑtimu, tìmɑtì í bɛ̀ kɔɔ́nnɛ̀. \v 9 Dɛ mɔ̀nnì ndi n yóó duɔ́mmɛ̀ wenwe nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ o nìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ò bonɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ do kuyɑɑkù kperíkù kɔ̃mɛ, kɛ́ bɛ̀ dɑ̀tínnɛ́ diwɛtirì tɛ̃mɛ̀. \p \v 10 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. Dɛ yiè bo tuɔkɛ dìì yiè mɛyɛ̀mmɛ̀ mɑmɛ̀ bo ò tɑ kòò totí iyɛntotí yɛiyi. \v 11 Kɛ dɔ̀ ò bo kɔtɛ kɛ́do bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kɑ̀ri bɑ̀mmùù bɑ́ dɛ̀mɑrɛ̀ í bɛ̀ kɔɔ́nnɛ̀, bɛ̀ bo yɛ̀ɛ̀ ɛkɛ̀ feíomu, dɛ̀mɑrɛ̀ í yɛ̀ kɑ̃nkɛ́, iduotí í yɛ̀ fitɛ́ yɛ̀ í kpetí kɛ pɑ́kɛ́. \v 12 Dɛ̀ yóó mɛ nyĩ́ kòo kɔtɛ kɛ́do yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ do tú tidobontì kɛ̀ bɛ̀ wɛ̃̀tɛ kɛ́ yɛ̀ mɑɑ́, kɛ́ yɛ̀ pɔ̀ntɛ kɛ́hɛí bɛ kpɛrɛ, bɛ̀ yɛ̀nní ibotí tɛì miɛkɛ nkɛ kɛ bo fɛhɛiwuonfɛ kɛ mɔkɛ iwũɔ̃ nɛ̀ bɛ kpɛrɛ. \v 13 Sebɑɑ ɛì kɔbɛ nɛ̀ Dedɑnni ɛì kɔbɛ nɛ̀ Tɑdisisi kó bɛpotɑmbɛ̀ bɛ̀ bo nhò bèkú kɛ tú: A kɔ̀tɛní nɛ̀ ɑ ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ bo ti pɔntɛmu kɛ́hɛí mɛsɔɔ nnɛ̀ tìmɑ́tì pɛ́ítì kɛ́pĩ́mmú ti pe kɛ́fekɛ ti potɑntì kɛ́mɔɔtɛ tikpɑ̀tì pɛ́u yɑ́ɑ̀bɑ? \p \v 14 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n tú: Onìtì fɔ̃́, nhɑ́ nɑ́kɛ́ Kɔku kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ yó nkɑri fɛ̃̀ɛ̃̀ nwe, kòo bɛ̀ do. \v 15 Ò yóó ítɛ́ní o ciɛ nkɛ kubɑkù yoú nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀nsɑ̃ndèèbɛ̀ pɛ́u bɛ̀ í yó ndò nkɛ́nɑ kɛ́kɑɑ nkɛ́deè. \v 16 Kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛní kɛ́do n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɛ́ bɛ̀ dɑ̀tínnɛ́ diwɛtirì tɛ̃mɛ̀. Yɛwe sɔnyɛ miɛkɛ nkɛ n yóó duɔ́mmɛ̀ kòo do n nìtìbɛ̀ tenkɛ̀ wenwe Kɔku. Nɛ̀ o borɛ̀ ndɛ n yóó bɛnkɛmɛ̀ yɛbotɛ̀ n túmɛ̀ Kuyie nkɛ kpɑ mɛyɛi nkɛ̀ yɛ̀ m bɑntɛ́. \p \v 17 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n nɑ́ɑ́mmu kɛ tú: Weè kpɛ́í nkɛ n duɔ́mmɛ̀ kɛ̀ m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo Isidɑyɛɛribɛ miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ nɛ̀ dimɔ̀nnì kɛ tú: Yɛmɔ̀rɛ̀ sɔnyɛ miɛkɛ m bo duɔ́ nkòo bɛ̀ do mudoò. \v 18 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m bɛ́immu kɛ tú: Kɔku bo do dìì yiè n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ, m miɛkɛ bo ò yɛ̀ mɛdiɛ̀. \v 19 Dɛ yiè dɛ̀ bo n yonkɛ, kɛ̀ m miɛkɛɛ ò yɛ̀, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. Dɛ yiè kunɔɔ̀roo bo dɑ́tínnɛ́ Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ miɛkɛ. \v 20 Dɛ yiè dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kó siyĩĩ nɛ̀ sinɔɔ nɛ̀ tiwɑnwɑntì nɛ̀ dɛbɑmbɑɑ̀nnɛ̀ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo kɛtenkɛ̀ dɛ kɔ̃̀ntì bo ɑɑ́, kɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ɛ puɔ nkɛ̀ yɛpèrɛ̀ɛ duoní kɛ̀ iduotíi duó. \v 21 M bo duɔ́ nkɛ̀ tipíìtì timɔu kɔbɛɛ do Kɔku mudoò kòo ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ɛ kóntɛ́ kɛ́nkɔù bɛmɑ́ɑ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 22 M bo duɔ́ nkɛ̀ bɛ dootitɔbɛ̀ mbɛ̀ kɔ̀ù, kɛ̀ mutenkṹṹ mbɛ̀ kɔ̀ù. M bo duɔnní fɛtɑɑfɛ̀ diɛfɛ̀ nɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ nɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ nnɛ̀ muhɑ̃ɑ̃yuo nho ĩ́nkɛ̀, wenwe nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ ò bonɛ̀. \v 23 M bo bɛnkɛ yɛbotɛ̀ pɛ́u n dɛumɛ̀ kɛ kpɑ mɛyɛi nkɛ̀ yɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \c 39 \s1 Kuyie nyíɛ́ kɛ kpɑnnɛ̀mɛ̀ Kɔku \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́, nɑ́kɛ́ Kɔku m pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì. Nɑ́kɛ́ we kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú: N yìtɛ́ kɛ còḿmúmu wenwe Kɔku wèè tu Mɛsɛki nɛ̀ Tubɑɑdi bɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì diɛwè o kpɛ́í. \v 2 N yóó ò íimmu o ɛì kubɑkù yoú kɛ́ nhò ni kóò kɔ̀tɛnɛ̀ kòo do Isidɑyɛɛribɛ ɛkɛ̀ yɛtɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kpɛyɛ. \v 3 N yóó dɛ nkéétɛ́ o tɑ̃mmù o nɔ̀ùtɛ̀ cɑ̃̀nkutɛ̀ miɛkɛ, kòo pie nfítɛ́ tɛyoutɛ miɛkɛ kɛ́do. \v 4 Ò yóó dɛ nkú Isidɑyɛɛribɛ tɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ wenwe nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ o nìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ò bonɛ̀. Timɑncòntì nɛ̀ tikpɑsĩ̀ntì dɛɛ̀ yóó ò di. \v 5 Ò yóó kú dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ nkɛ, mí di Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 6 M bo bɔntɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ Mɑkɔku tenkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì cuokɛ̀ kɛ̀ɛ̀ kó yɛhɛkɛ̀ kɔbɛ kɑri fɛ̃̀ɛ̃̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \v 7 M bo bɛnkɛ n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ n yètìrì tumɛ̀: Kpɑ mɛyɛi. Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndì cɑɑ̀ri, kɛ̀ yɛbotɛ̀ɛ bɑntɛ́ kɛ do mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù n kpɑ mɛyɛi. \v 8 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n nɑ̀kɛ́ dìì yiè kpɛ́í tùɔ̀kɛnímu kɛ dèè, dɛ̀ yóó dɔɔ̀mu, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 9 Dɛ mɔ̀nnì Isidɑyɛɛribɛ ɛkɛ̀ kɔbɛ bo yɛ̀nní kɛ́cɔ́u mbɛ dootitɔbɛ̀ kpɑ̀rìnɛntì nɛ̀ tidɔpììtì nɛ̀ dɛtɑ̃nnɛ̀ nɛ̀ ipie nnɛ̀ yɛkpɑ̃ɑ̃̀ nnɛ̀ tikpɑ̃nseuti, bɛ̀ bo ntuɔtìnɛ̀ dɛ kó idɛí kɛ dɔ̀ yɛbie nyɛ̀yiekɛ̀. \v 10 Bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ntɑɑ̀ dikpɑ́ɑ̀ mudɑkɑ́ù, bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nkɔ̃ũ idɛí titúútì miɛkɛ, tikpɑ̀rìnɛntì nti bɛ̀ yó ntuɔ̀tìmɛ̀. Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ɛ̀ do bɛ̀ pùɔ nkɛ́hɛí bɛ kpɛrɛ, bɛ̀ múnkɛ bo bɛ̀ pùɔ kɛ́hɛí bɛ kpɛrɛ. Mí nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 11 Dɛ yiè Kɔku fɔ̃ti bo mbo Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ dibòrì dìì yètìrì feí, kupotɑncɛ yiɛ̀ kùù biriku, mukɔ́kúɔ́ nkóo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, diyiè kɛ̀ yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀. Dɛ yiè dɛ kó kucɛ bo ĩ́tínnɛ́, bɛ̀ bo dɛ̀ kũnnɛ́ Kɔku, kɛ́yú dɛborɛ̀ kɛ dɔ̀: Kɔku nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ biriku. \v 12 Isidɑyɛɛribɛ bo mbɛ̀ kũrì kɛ bo wénkùnnɛ bɛ ɛì, bɛ̀ bo mbɛ̀ kũrì kɛ dɔ̀ bɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ bɛ̀yiekɛ̀. \v 13 Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ, òmɔù í yó nkpɑ, bɛ kũnnímù, dɛ yó ndò ntɛpɔ̀tɛ̀ ntɛ bɛ kpɛ́í. M bo bɛ̀ bɛnkɛ dɛ yiè n dɛumɛ̀, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 14 Dɛ kó difɔ̃nkúò bɛ̀ bo tɑ̃nkɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ kó mutɔ̃mmú ntú bɛ̀ bo nfirìmɛ̀ bɛ tenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ kɛ kũrì bɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ kpɑɑ́ kɛ bo wénkùnnɛ bɛ tenkɛ̀. \v 15 Kɛ̀ bɛ̀ nfirì, kòò mɔù yɑ̀ yɛnitikṹɔ̃̀, wèe tíí nyɛtɑ̃́rɛ̀ dɛborɛ̀ kɛ́cóú nkɛ̀ bɛfɔ̃tikeubɛ̀ɛ yɛ̀ tùótɛ́ kɛ́kũnnɛ́ kubiriku bɛ̀ tu kù: Kɔku nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ biriku. \v 16 Kɛ̀ bɛ̀ɛ yú dihɛì tɛrì mɑrì kɛ dɔ̀: Kunitisṹkù, bɛ̀ kũnnɛ́ kùu nitisṹkù kpɛ́í. Mɛm̀mɛ kɛ̀ dihɛìi wenkɛ. \p \v 17 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́, nɑ́kɛ́ tinɔ̀tì timɔu botí tipíìtì timɔu kpɛti nɛ̀ dɛsĩ̀nnɛ̀ dɛmɔu kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú dɛ̀ɛ tíí nyIsidɑyɛɛribɛ tɑ̃rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ n dɔ́ kɛ dɛ̀ pɑ̃ dipɑ̃nnì diɛrì ndi. Dɛ̀ bo di initimɑ̀ɑ nkɛ́yɑ̃̀ mmɛnitiyĩ̀ĩ̀. \v 18 Dɛ̀ yóó cɑ́ɑ́kɛ́mu bɛkpɑ̀rìtiebɛ kɛ́yɑ̃̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ yĩ̀ĩ̀. M bɛ̀ ndɛ̀ pɑ̃mu, Bɑsɑ̃ɑ̃ tenkɛ̀ kó yɛpedɑkɛ̀ nyɛ nɛ̀ ipeni nɛ̀ sibɔɔ́ nɛ̀ inɑ̀ɑ̀kɛ dɛ̀ɛ̀ ɑ̃ mɛkùɔ̀. \v 19 M bɛ̀ ndɛ̀ pɑ̃mu kɛ̀ dɛ̀ bo bɛ̀ cɑ̀ɑ́kɛ́ nɛ̀ bɛ kùɔ̀ nkɛ́nsɑ̀nnɛ̀, kɛ́yɑ̃̀ bɛ yĩ̀ĩ̀ nkɛ́muɔ́. \v 20 N dɛ̀ ɑ̃nnɛ́ dibɑnni ndi kɛ̀ dɛ̀ bo cɑ́ɑ́kɛ́ sikpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀, bɛkpɑ̀rìnuɔmbɛ nɛ̀ bɛ ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 21 M bo bɛnkɛ yɛbotɛ̀ n dɛumɛ̀, m bo yɛ̀ ɑ̃nnɛ́ dìì mɔ̀nnì tɛnɔ̀ùtɛ̀ yɛ̀ bo yɑ̀ n dòmmɛ̀. \v 22 Kɛ túótɛ́ dɛ kó diyiè nɛ̀ dɛ ììkòo Isidɑyɛɛribɛ bo bɑntɛ́ kɛ dò mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ̀ te. \s1 Esekiɛri wɛ̃̀tɛ kɛ kòńtɛ́mɛ̀ o pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì \p \v 23 Dɛ yiè yɛbotɛ̀ bo bɑntɛ́ kɛ dò nyIsidɑyɛɛribɛ yɛi nkpɛ́í nte kɛ̀ bɛ̀ cìɛ́tɛ́ bɛ ciɛ kɛ tɑ bɛtɔbɛ̀ tenkɛ̀, kɛ bɑntɛ́ kɛ dò mbɛ̀ yetɛ n kpɛti nti kɛ̀ m bɛ̀ bùtínnɛ́, kɛ̀ bɛ̀ tɑ bɛ dootitɔbɛ̀ nɔu miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ kɔ̀ù. \v 24 Bɛ̀ yetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í n kpɛti kɛ sĩ̀ntɛ, dɛɛ̀ te kɛ̀ m bɛ̀ bùtínnɛ́. Bɛ̀ bo bɑntɛ́ kɛ dò m bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ bɛ̀ mɑ̀nnɛ̀ dɛ̀ndɛ. \p \v 25 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú: M bo wɛ̃tɛ kɛ́tɛ̃́nnɛ́ní Sɑkɔbu yɑɑ̀bí ìì tu tidɑɑtì bɛtɔbɛ̀ tenkɛ̀. Mɛsémmɛ̀ mɛɛ̀ bɛ̀ nni mbonɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ n yóù n yetìsɑ̀ɑ̀rì cɑ̀ɑ̀ri mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \v 26 Bɛ̀ bo mbo dìì mɔ̀nnì bɛ ɛì miɛkɛ bɑ̀mmùù bɑ́ òmɔù í bɛ̀ kɔɔ́nnɛ̀ bɛ̀ bo yɛ̃̀ nyifɛi kpɛrɛ bɛ̀ do dɔɔri dɛ̀ n yììkɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ do yetírímɛ̀ n kpɛti. \v 27 M bo bɛ̀ dènnɛní dìì mɔ̀nnì bɛ dootitɔbɛ̀ ɛkɛ̀ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ tìí mbɛ tenkɛ̀. Nɛ̀ bɛ borɛ̀ ndɛ n yóó bɛnkɛmɛ̀ yɛbotɛ̀ n kpɑmɛ̀ mɛyɛi, \v 28 kɛ̀ yɛ̀ɛ bɑntɛ́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ̀ temɛ̀, kɛ yɛ̃́ n yóó bɛ̀ dènnɛnímɛ̀ ibotí tɛì miɛkɛ, kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ bɛ̀ tìí mbɛ tenkɛ̀ miɛkɛ. Bɛ kóò mɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ nkpɑɑní dɛ bíɛ́kɛ̀. \v 29 Dɛ mɔ̀nnì n tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ bɛ̀ bùtínnɛ́, kɛ yɛ̃́ n yóó cṹũnnímɛ̀ n Yɑɑ́ mbɛ ĩ́nkɛ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \c 40 \ms1 KUYIE MBƐNKƐMƐ̀ ESEKIƐRI KU CƐ̃PÀNTƐ̀ YÓ NDÒMMƐ̀ \p \v 1 Kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛbie nsipísìdɛ́ nɛ̀ yɛ̀nùmmù nɛ̀ bɛ̀ ti pĩ̀ḿmɛ̀ kɛ kònnɛ̀ Bɑbidɔnni dibenni tɑ̃̀nkù ketiwè kó diyiè píínnì yiè, kɛ sɔ̃́ ndɛ̀ mɔ̀kɛ yɛbie ntɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀ nɛ̀ bɛ̀ pɔ̀ntɛmɛ̀ Sedisɑdɛmmu. Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nwɛ̃rímúu cútɛ́ní n yĩ́nkɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́kɔtɛnɛ̀ dɛ bíɛ́kɛ̀. \v 2 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni mbɛnkɛ kɛ̀ dɛ̀ ndònnɛ̀ m bo Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ kɛ cómmú ditɑ̃rì diɛrì mɑrì ĩ́nkɛ̀, di bɑkù cɑ̃̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ dò mbɛ̀ mɑɑ́ dihɛì diɛrì. \v 3 Kɛ̀ ti tuɔkoo dɛborɛ̀ kɛ̀ n yɑ̀ onìtì mɔù, kòo kɔ̃̀ntì dònnɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀, kòò tɔ kuhɔ̃ũ kùù dùɔ̀kɛnɛ̀ titɔ̃nkpetì nɛ̀ kupɑ̀ɑ̀ti kùù beúnɛ̀ kɛ cómmú dihɛì kó dibòrì. \v 4 Kɛ̀ dɛ kóo nìtì n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́, wéntɛ́ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ́kéntɛ́ mɛsɑ̀ɑ̀, kɛ́ndɑkɛ n yóó dɑ bɛnkɛ dɛ̀ kpɛ́í dɛmɔu, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ dɑ kɔ̀tɛnɛ̀nímɛ̀ diɛ nkɑ̀ɑ bo dɛ nyɑ̀. A bo yɑ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ ɑ́ dɛ̀ bɛnkɛ Isidɑyɛɛribɛ. \s1 Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù nɛ̀ tɛ cɑ̀kɛ̀ ditowɑɑ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛyɛ \p \v 5 Kɛ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtòo bɛ́i nkɛ dɔ̀: Mɛm̀mɛ n yɑ̀mɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ̀ kuduotí tɛ̀ fitɛ́ tipíìtì timɔu, kòo nìtì wenwe pikú kùù pɑ̀ɑ̀ti okùmɛ̀ bo mɛ́tìrì mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, kòò bennɛ́ dɛ kó kuduotí cɛ̃́ɛ̃̀ kɛ̀ mɛ̀ mbo dɛ kó kupɑ̀ɑ̀ti mɛ̀mɑ́ɑ̀, kɛ̀ mɛcómmɛ̀ nkù bo mɛ̀mɑ́ɑ̀. \v 6 Ò dèè mɛmmɛ kɛ́kɔtɛ dibòrì dìì bo diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́dekɛ yɛdɛtìsɑ̀kɛ̀, kɛ́bennɛ́ dibòrì cɛ̃́ɛ̃̀ nkɛ̀ mɛ̀ mbo dɛ kó kupɑ̀ɑ̀ti mɛ̀mɑ́ɑ̀. \v 7 Kòò bennɛ́ yɛtuo bɛ̀ mɑɑ́ yɛ̀ kɛ cɑ̀tínnɛ́ kuduotí, bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɛ̀ níí yó mbo yɛ̀, kɛ̀ di okùmɛ̀ mbo kupɑ̀ɑ̀ti mɛ̀mɑ́ɑ̀, mɛpɛ̃kùmɛ̀ kupɑ̀ɑ̀ti mɛ̀mɑ́ɑ̀, iduotí ìì sokɛ́ dɛ kó yɛtuo cuokɛ̀ kɛ̀ ì cɛ̃́ɛ̃́kù mbo mɛ́tìrì mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, kɛ̀ yɛ kó yɛbòrɛ̀ yɛ̀ɛ̀ wetí kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù kɛ̀ yɛ̀ cɛ̃́ɛ̃́kù mbo kupɑ̀ɑ̀ti mɛ̀mɑ́ɑ̀ mɛ̀mɑ́ɑ̀. \v 8-9 Kòò bennɛ́ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù kó dibòrì dɛ miɛkɛ kpɛri, kɛ̀ mɛpɛ̃kùmɛ̀ mbo mɛ́tìrì mɛ̀nɑ̀ɑ̀, imɑrí kó mɛcɛ̃́ɛ̃̀ mɛ́tìrì òmɑ́ɑ̀. \v 10 Dɛ kó yɛtuo bɛ̀ cɑ̀tínnɛ́ yɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ bo yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, bɑ́ kùù píkù kɛ mɑ yɛmɔu, iduotí ìì sokɛ́ yɛ cuokɛ̀ kɛ̀ ì mɑ̀ imɔu. \v 11 Kòò bennɛ́ ditowɑɑ̀ kó dibòrì kɛ̀ mɛpɛ̃kùmɛ̀ mbo mɛ́tìrì mɛ̀nùmmù, mɛokùmɛ̀ mɛ́tìrì mɛ̀kuɔ̀ nɛ̀ dikéè. \v 12 Kɛ̀ kuduotí mɑkù bo dɛ kó yɛtuo ììkɛ̀ kɛ̀ ku okùmɛ̀ bo mɛ́tìrì kó dikéè ku píìtì timɔu. Bɑ́ dìì tou kɛ̀ di mɔ̀kɛ mɛ́tìrì mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti bɑ́ kùù píkù. \v 13 Kòò bennɛ́ di ntou mɑ̀nku kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ ditɛrì kɔku kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè bɑ́ dìì bòrì kɛ̀ di wetí ditɛrì. \v 14 Kòò bennɛ́ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù kɛ̀ kù mbo mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kudɑ̀nkù fitɛ́ dɛ kó kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù tipíìtì timɔu. \v 15 Mɛfíè mmɛ̀ɛ̀ duɔ́ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù dibòrì ditowɑɑ̀ kpɛri kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɛ miɛkɛ kpɛri kɛ̀ mɛ̀ mbo mɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù. \v 16 Yɛtuo bɛ̀ mɑɑ́ yɛ̀ kɛ cɑ̀tínnɛ́ kuduotí bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɛ̀ níí yó mbo yɛ̀, kɛ̀ yɛ̀ mmɔkɛ fenɛ́tìbɛ̀ ditowɑɑ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ kpetí simɑ́tìdìi kɛ̀ iduotí ìì yɛ̀ tukúnɛ̀ kɛ̀ ì bɛ̀ mɔ̀kɛ kɛ̀ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù bɛ̀ mɔ̀kɛ. Kɛ̀ bɛ̀ kerí dɛ miɛkɛ bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dò ntipuonti. \p \v 17 Kɛ̀ dɛ kóo nìtì n tɑnnɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kudɑ̀nkù ditowɑɑ̀ kɔku kɛ̀ tidieti dɛ bo kɛ cè kɛ dɑ̀ri yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ kɛ fitɛ́, kɛ̀ tidieti bo sipísìtɑ̃ɑ̃ti. \v 18 Bɛ̀ cè kɛ dɑ̀ri yɛ̀ɛ̀ tɑ̃́rɛ̀ yɛɛ̀ bòrɛ̀ bo tipíìtì dɛ miɛkɛ bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ yɛ okùmɛ̀ mɑ̀nnɛ̀ yɛbòrɛ̀ kɔ̃mɛ. \v 19 Kòò bennɛ́ dibòrì dɛ miɛkɛ kpɛri kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ ditowɑɑ̀ kpɛri, dìì kɔ̀rìnɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù dɛ miɛkɛ kɔku, kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì sipísìnùmmù. Ò bennɛ́ mɛmmɛ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó yɛbòrɛ̀. \v 20 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ́bennɛ́ kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kó dibòrì dìì kɔ̀rìnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kudɑ̀nkù ditowɑɑ̀ kɔku, di okùmɛ̀ nɛ̀ di pɛ̃kùmɛ̀. \v 21 Kɛ̀ yɛtuo bɛ̀ mɑɑ́ yɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo mbɑɑ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɛ kpɛ́í, nkɛ̀ yɛ̀ mbo yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti bɑ́ kùù píkù. Iduotí ìì yɛ̀ cɑ̀ɑ́tínɛ̀ nɛ̀ dɛ kó kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù, dɛ okùmɛ̀ nɛ̀ dɛ pɛ̃kùmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ mmɑnnɛ̀ dɛketirì kɔ̃mɛ do mɑmɛ̀. Mɛokùmɛ̀ mɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ nɛ̀ dikéè. \v 22 Dɛ kóo fenɛ́tìbɛ̀ nɛ̀ dɛ kó kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kerí kɛ̀ dò ntipuonti kɛ mɑnnɛ̀ diyiè yìɛ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛrɛ, kɛ̀ yɛdɛtìsɑ̀kɛ̀ bo yɛ̀yiekɛ̀ kɛ tùɔ̀kɛnɛ̀ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù dɛ miɛkɛ kɔku. \v 23 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù dɛ miɛkɛ kɔku kó dibòrì, kɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku kpɛri wetí kuyoú kpɛri kɛ̀ dɛyììkɛ̀ kpɛri wetí diyiè yìɛ̀ kɛ̀ɛ̀ kpɛri, kòo bennɛ́ mɛfíè mmɛ̀ɛ̀ sokɛ́ yɛbòrɛ̀ sɑ̀ku kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì sipísìnùmmù. \v 24 Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo n kɔtɛnɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ dibòrì mɑrì bo dɛ bíɛ́kɛ̀, kòò bennɛ́ dɛ kó yɛtuo nɛ̀ iduotí nɛ̀ di kó kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù kɛ̀ dɛ̀ mmɑnnɛ̀ dɛtɛrɛ̀ do mɑmɛ̀. \v 25 Dibòrì nɛ̀ di kó kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ fenɛ́ttìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ dònnɛ̀ bɛtɔbɛ̀ do dòmmɛ̀ kɛ fitɛ́, kɛ̀ bɛ okùmɛ̀ bo mɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀. \v 26 Mɛfíè mmɛ̀ɛ̀ duɔ́ dibòrì nɛ̀ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù dɛ cuokɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ mbo yɛdɛtìsɑ̀kɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ kerí dɛ kó iduotí kɛ̀ dɛ̀ dò ntipuonti kɛ fitɛ́. \v 27 Kɛ̀ dibòrì bo dìì kɔ̀rìnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kudɑ̀nkù dɛ miɛkɛ kɔku, kɛ̀ bo kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀, kòò bennɛ́ di mbòrì kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ ditɛrì kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì sipísìnùmmù. \s1 Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù nɛ̀ tɛ bòrɛ̀ dɛ miɛkɛ bíɛ́kɛ̀ kpɛyɛ \p \v 28 Mɛm̀mɛ kòò duɔ́ nkɛ̀ n tɑ dibòrì kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kpɛri kɛ́kɔtɛ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù dɛ miɛkɛ kɔku. Kòo bennɛ́ dɛ kó dibòrì kɛ̀ dì mmɑ̀nnɛ̀ yɛ̀tɛyɛ̀ do mɑmɛ̀. \v 29-30 Kɛ̀ di kó yɛtuo nɛ̀ di duotí nɛ̀ di kó kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù kɛ̀ dɛ̀ mɑ̀nnɛ̀ dɛtɛrɛ̀ do mɑ̀mɛ̀ kɛ mɔkɛ fenɛ́tìbɛ̀ kɛ fitɛ́. Kɛ̀ dibòrì nɛ̀ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù, kɛ̀ dɛ okùmɛ̀ mbo mɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè. \v 31 Kɛ̀ dɛ kó kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù bòrì kɔ̀rìnɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù ditowɑɑ̀ kɔku, kɛ̀ dɛ̀ mbo yɛdɛtìsɑ̀kɛ̀ yɛ̀ni, kɛ̀ bɛ̀ kèrí imɑrí kɛ̀ dɛ̀ dò ntipuonti kɛ fitɛ́. \v 32 Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo n tɑnnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛri, kɛ́ dì bennɛ́ kɛ̀ dì bɑɑ mmɑ̀nnɛ̀ yɛtɛyɛ̀ do mɑ̀mɛ̀. \v 33 Di kó yɛtuo nɛ̀ di kó iduotí nɛ̀ dɛ kó kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù kɛ̀ dɛ̀ mmɑ̀nnɛ̀ dɛtɛrɛ̀ do mɑ̀mɛ̀ kɛ mɔkɛ fenɛ́tìbɛ̀ kɛ fitɛ́, kɛ̀ dɛ okùmɛ̀ mbo mɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ nɛ̀ dikéè. \v 34 Kɛ̀ dɛ kó kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù bòrì kɔ̀rìnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù ditowɑɑ̀ kɔku, kɛ̀ dɛ kó mɛfíè mbo yɛdɛtìsɑ̀kɛ̀ mɛ̀ni, kɛ̀ bɛ̀ kèrí imɑrí kɛ̀ dɛ̀ dò ntipuonti kɛ fitɛ́. \p \v 35 Kòo n kɔtɛnɛ̀ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kó dibòrì kɛ́ dì bennɛ́ kɛ̀ dì mmɑ̀nnɛ̀ yɛtɛyɛ̀ do mɑ̀mɛ̀. \v 36 Dɛ kó yɛtuo nɛ̀ dɛ kó iduotí nɛ̀ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù kɛ̀ dɛ̀ mɑ̀nnɛ̀ dɛtɛrɛ̀ do mɑ̀mɛ̀ kɛ mɔkɛ fenɛ́tìbɛ̀ kɛ fitɛ́ kɛ̀ dɛ̀ okùmɛ̀ bo mɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ nɛ̀ dikéè. \v 37 Kɛ̀ dɛ kó kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù bòrì kɔ̀rìnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù ditowɑɑ̀ kɔku. Kɛ̀ dɛ kó mɛfíè mbo yɛdɛtìsɑ̀kɛ̀ mɛ̀ni, kɛ̀ bɛ̀ kerí imɑrí kɛ̀ dɛ̀ dò ntipuonti kɛ fitɛ́. \p \v 38 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ ditou mɑrì bo kɛ̀ di kó dibòrì bo kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù bíɛ́kɛ̀, bɛ̀ do ɔ̃ɔ̃ dɛ́ nhɔ́ú iwũɔ̃ bɛ̀ kùɔ ì ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ nɛ́ nɑ kɛ́ ì tuɔ̀. \v 39 Dɛ kó kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù miɛkɛ kɛ̀ tɑ́bùrìbɛ̀ bo bɑ́ kùù píkù bɛ̀dɛ́bɛ̀ dɛ́bɛ̀ bɛ yó nkɔù bɛ̀ɛ ĩ́nkɛ̀ iwũɔ̃ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ tuɔ̀ mmɛyɛi ncĩ́ɛ̃́mmɛ̀ nɛ̀ mɛyɛi nhũtímù dɛ kpɛ́í. \v 40 Ditowɑɑ̀ bíɛ́kɛ̀ ɑ bo ntɑtoomɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì, kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ tɑ́bùrìbɛ̀ bo bɛ̀dɛ́bɛ̀ bɑ́ kùù píkù. \v 41 Tɑ́bùrìbɛ̀ do bo bɑ́ kùù píkù bɛ̀nɑ̀ɑ̀ bɛ̀nɑ̀ɑ̀ ndi, kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ bɛ̀ni bɛ̀ yó nfeu bɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀ iwũɔ̃. \v 42 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ tɑ́bùrìbɛ̀ tɔbɛ̀ bo bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ bɛ̀ titɑ̃́píɛ̀tì, tìì okùmɛ̀ bo sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìyiekɛ̀ nɛ̀ bɛ̀nùmmù, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀, mɛcómmɛ̀ mɛ́tìrì kó dikéè bɛ yo ndɑkù bɛ̀ɛ ĩ́nkɛ̀ titɔ̃nnɛntì bɛ yó nfeunɛ̀ tì iwũɔ̃ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ tuɔ̀ nnɛ̀ yɛpɑ̃rɛ̀. \v 43 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔ̀ɔ̀ yɛbìɛ̀ ndɛ miɛkɛ bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ pɛ̃kùmɛ̀ mmɑ̀nnɛ̀ tɛnɔ̀ùtɛ̀ kó mɛpɛ̃kùmɛ̀ kɛ fitɛ́, bɛ̀ níí yóó dɑɑ ndɛ̀ndɛ imɑɑ mbɛ̀ pɑ̃ ì ti Yiɛ̀ nKuyie. \v 44 Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo n kɔtɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù dɛ miɛkɛ kɔku, kɛ̀ tidieti bo tìdɛ́tì ku miɛkɛ. Kɛ̀ kùmɑkù bo kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ ku bòrì wetí kubɑkù cɑ̃̀nku, kɛ̀ kutɛkù bo kubɑkù cɑ̃̀nku kɛ̀ ku bòrì wetí kuyoú. \v 45 Kɛ̀ dɛ kóo nìtì n nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Kudieku kùù kó dibòrì mɛ̀ nwetí kubɑkù cɑ̃̀nku ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yó mpĩ́ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú, bɛ kɔku nku. \v 46 Kɛ̀ kùù kó dibòrì mɛ̀ nwetí kubɑkù yoú ikuɔ́ nìùbɛ̀ Defii botí kou Sɑdɔki bí iì yó mpĩ́ ndiwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀ mutɔ̃mmú, bɛ kɔku nku. \s1 Bɛ̀ bennɛ́mɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɔmmɛ \p \v 47 Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo bennɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kudɑ̀nkù dɛ miɛkɛ kɔku, kɛ̀ ku okùmɛ̀ mbo mɛ́tìrì sipísìnùmmù, kɛ̀ kù mmɑ̀ tipíìtì timɔu kɛ diwũɔ̃tɔ̀nnì bo ku ììkɛ̀. \v 48 Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo n tɑnnɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù kɛ́bennɛ́ ku kó imɑrí kɛ̀ kù mbo ku mpíkù mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè, kutɛkù mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀, kɛ̀ dibòrì kó mɛpɛ̃kùmɛ̀ mbo ku mpíkù mɛ́tìrì òmɑ́ɑ̀ nɛ̀ dikéè kutɛkù mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀. \v 49 Kɛ̀ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù okùmɛ̀ mbo mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì mɛ̀kuɔ̀, kɛ̀ yɛdɛtìsɑ̀kɛ̀ mbo tɛpíítɛ̀ yɛ̀ɛ̀ kɔ̀rìnɛ̀ dɛborɛ̀, kɛ̀ yɛsɑ̃ǹkɛ̀ bo ku mmɑ̀nku dìmɑ́ɑ̀, kutɛkù dìmɑ́ɑ̀. \c 41 \p \v 1 Kòo n tɑnnɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kudieku diɛkù, kɛ́bennɛ́ dibòrì kó kumɑrí kɛ̀ mɛpɛ̃kùmɛ̀ mbo ku mpíkù mɛ́tìrì mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kutɛkù mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀. \v 2 Kɛ̀ dibòrì kó mɛpɛ̃kùmɛ̀ mbo mɛ́tìrì mɛ̀nùmmù kɛ̀ di kó imɑrí kó mɛcɛ̃́ɛ̃̀ mbo mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè, ku m̀píkù nɛ̀ kutɛkù. Kòo bennɛ́ kudieku kó mɛokùmɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ mbo mɛ́tìrì sipísìdɛ́, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀. \v 3 Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo tɑ dɛ miɛkɛ kó kudieku, kɛ́bennɛ́ dibòrì kó imɑrí kɛ̀ ì mbo mɛ́tìrì òmɑ́ɑ̀, dibòrì mɛ́tìrì mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, imɑrí kó mɛcɛ̃́ɛ̃̀ mɛ́tìrì mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ dikéè. \v 4 Kòo bennɛ́ kudieku kumɔ́mmɔnku kɛ̀ kù mbo mɛokùmɛ̀ mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀. Kòo n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Ku ndieku tú ikuɔ́ nɛntì kɔku nku. \s1 Bɛ̀ do mɑɑ́ tìì dieti kɛ́kpeénnɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ \p \v 5 Kòo bennɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kumɑrí kɛ̀ ku cɛ̃́ɛ̃̀ nní mbo mɛ́tìrì mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, kɛ̀ bɛ̀ mɑɑ́ tidieti mɑtì kɛ kpeénnɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ̀ tì bo mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́ mɛ̀dɛ́ kɛ fitɛ́. \v 6 Kɛ̀ bɛ̀ɛ bennɛ́ dɛ kó tidieti tìì sɔkɛ́ titɔbɛ̀ ĩ́nkɛ̀ inɑú ìtɑ̃ɑ̃ti ìtɑ̃ɑ̃ti bɑ́ kùù píkù. Ku mpíkù tidieti sipísìtɑ̃ɑ̃ti, kutɛkù mɛmmɛ. Kɛ̀ dɛ kó tidieti tukúnɛ̀ kuduotí bɛ̀ mɑɑ́ kù kɛ fii nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀. Tì mɛ nyí tukúnɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mɔ́mmɔntɛ kó kumɑrí. \v 7 Kɛ̀ dɛ kó tidieti pɛ̃kùmɛ̀ nyɛ́útí kɛ deètòo kɛ tɑɑ̀ kumɑrí kɛ mmɛ ndo nkɛ fitɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \v 8 Kɛ̀ n yɑ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ pũ̀ṹtɛ́mɛ̀ kɛ iitɛ́ní kɛ fitɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀. Bɛ̀ mɑɑ́ yɛ̀ɛ̀ tuo kɛ kpeénnɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ yɛ kó dipũũ ndi, kɛ̀ dì bo kupɑ̀ɑ̀ti mɛ̀mɑ́ɑ̀ mɛ́tìrì mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kɔku. \v 9 Kɛ̀ kumɑrí ditowɑɑ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔku dɛ kó yɛtuo cómmú kùù ĩ́nkɛ̀ kó kucɛ̃́ɛ̃́kù bo mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè kɛ̀ mɛfíè nsokɛ́ sokɛ́ dɛ kó yɛtuo cuokɛ̀. \v 10 Kɛ̀ yɛtuo kó mɛpɛ̃kùmɛ̀ bo mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ píítɛ̀ kɛ fitɛ́. \v 11 Kɛ̀ dɛ kó yɛtuo mɔkɛ yɛbòrɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀, diì nkubɑkù cɑ̃̀nku, ditɛrì kuyoú mɛfíè mmɛ̀ɛ̀ sokɛ́ dɛ kó yɛtuo cuokɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ bo mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́ mɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè kɛ fitɛ́. \v 12 Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ììkɛ̀ kɛ̀ ditou mɑrì bo kɛ̀ di pɛ̃kùmɛ̀ bo mɛ́tìrì sipísìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ mɛ̀nùmmù, kɛ̀ kumɑrí kó mɛcɛ̃́ɛ̃̀ mbo mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè kɛ fitɛ́, kɛ̀ di okùmɛ̀ bo mɛ́tìrì sipísìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ dikéè. \v 13 Kòo bennɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ̀ tɛ okùmɛ̀ mbo mɛ́tìrì sipísìnùmmù, tɛ dɑ̀nkù nɛ̀ tɛ mɑrí kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì sipísìnùmmù. \v 14 Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ yíɛ́nɛ̀ tɛ dɑ̀nkù dɛ miɛkɛ bíɛ́kɛ̀ kɔku kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì sipísìnùmmù. \v 15 Kòo bennɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó mɛokùmɛ̀ nɛ̀ tɛ dɑ̀nkù difɔ̃nkúò kɔku kɔ̃mɛ nɛ̀ dɛ kó tikpɑ̃́nkpɑ̃́ntì kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì sipísìnùmmù. \s1 Bɛ̀ sɑ̃̀rimɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɛ miɛkɛ \p Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɛ miɛkɛ nɛ̀ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù kùù kɔ̀rìnɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù ditowɑɑ̀ kɔku. \v 16 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ̀ dɑ̀ri idɛí kɛ́túótɛ́ kɛtenkɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ simɑ́tìdìi fenɛ́tìbɛ̀ borɛ̀, kɛ mɛ nyĩ́ tikpɑ̃́nkpɑ̃́ntì tìì fitɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tipíìtì titɑ̃ɑ̃ti kɛ múnkɛɛ dɑrinɛ̀ fenɛ́tìbɛ̀ simɑ́tìdìi kɔbɛ idɛí, \v 17 kɛ́túótɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó dibòrì kɛ́tɑnnɛ̀nko dɛ miɛkɛ nɛ̀ ditowɑɑ̀o nɛ̀ imɑrí kɛ́fitɛ́ i miɛkɛ nɛ̀ i ĩ́nkòo. \v 18 Kɛ̀ bɛ̀ɛ kerí kɛ̀ dɛ̀ ndò mbɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ nɛ̀ tipuonti, kɛ̀ bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ bo bɛ̀dɛ́bɛ̀, kupuonku mbo kùmɑ́ɑ̀. Bɑ́ wèè ĩ́nkɛ̀mbɑ̀rì kòò mɔ̀kɛ kɛyììkɛ̀ kɛ̀dɛ́kɛ̀. \v 19 Kɛyììkɛ̀ kɛ̀ɛ̀ dò nkɛnitikɔkɛ kɛ̀ kɛ̀ níí nwetí ku mpíkù kupuonku, kɛ̀ kɛ̀ɛ̀ dò nkɛcìrícìrìkɔkɛ kɛ̀ kɛ̀ wetí kupuonku kupíkù tɛkù kɛ̀ dɛ̀ mɛ ndo nkɛ fitɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tipíìtì timɔu. \v 20 Bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ nɛ̀ tipuonti bɛ̀ do dɛ kerí kumɑrí ĩ́nkɛ̀ nkɛ, kɛ́túótɛ́ kɛtenkɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dibòrì ĩ́nkɛ̀. \v 21 Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó dibòrì kó idɛí do mɑ̀mu tipíìtì timɔu. \s1 Bɛ̀ do dɔ̀ɔ̀nɛ̀ dìì wũɔ̃tɔ̀nnì idɛí \p \v 22 Kɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ììkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ bo kɛ dònnɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì idɛí kpɛri, kɛ̀ di cómmɛ̀ bo mɛ́tìrì òmɑ́ɑ̀ nɛ̀ dikéè, di okùmɛ̀ mɛ́tìrì òmɑ́ɑ̀ mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì òmɑ́ɑ̀ kɛ́mmɔkɛ ditɑ̀rì nɛ̀ mɛkpɛ̃ɛ̃́mmɛ̀ kɛ̀ imɑ̀nkɛ tú idɛí. Kòo n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie nkóò tɑ́bùrì nwe. \p \v 23 Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó dibòrì kó yɛcɑ̀kɛ̀ do bo yɛ̀dɛ́ɛ̀ ndi, kɛ̀ dɛ miɛkɛ kó dibòrì kpɛyɛ múnkɛ bo yɛ̀dɛ́ɛ̀. \v 24 Kɛ̀ yɛ̀ kpetírí tipíìtì tìdɛ́tì, yɛdɛ́ mɛmmɛ. \v 25 Kɛ̀ bɛ̀ kerí yɛ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dò mbɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ nɛ̀ tipuonti, kɛ dònnɛ̀ dɛ̀ɛ̀ do kerí imɑrí ĩ́nkɛ̀. Kɛ ɑ̃nnɛ́ kudɔú mɑkù kɛ̀ kù nhɑ̃nkɛ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó dibòrì ditowɑɑ̀ bíɛ́kɛ̀. \v 26 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ɑ̃nnɛ́ sibòo nɛ̀ simɑ́tìdìi, kɛ́kerí kɛ̀ dɛ̀ ndònnɛ̀ tipuonti tipíìtì timɔu. Ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì nɛ̀ bɛ̀ mɑɑ́ sìì cɛ̃́ĩ kɛ tɛ̀ kpeénnɛ̀ nɛ̀ idɛí ìì ɑ̃nkɛ yɛbòrɛ̀. \c 42 \s1 Bɛ̀ do mɑɑ́ yɛ̀ɛ̀ tuo kɛ́pɛ́ɛ́nnɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ \p \v 1 Kòo n kɔtɛnɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù ditowɑɑ̀ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kɔku, kɛ̀ ti tɑ yɛtuo yɛ̀ɛ̀ wetínɛ̀ tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɛ̀ɛ̀ bo kubɑkù yoú nɛ̀ tɛ dɑ̀nkù. \v 2 Kɛ̀ tɛ okùmɛ̀ bo mɛ́tìrì sipísìnùmmù, mɛpɛ̃kùmɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ dikéè \v 3 Tɛ bòrì ììkɛ̀ dɛ miɛkɛ bíɛ́kɛ̀ nɛ̀ kudɑ̀nkù ditowɑɑ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔku bɛ̀ ce kù kɛ dɑ̀ri yɛtɑ̃́rɛ̀, kɛ̀ tidieti mɑtì dɛ̀ bo kɛ tɛ̀ wetí nɛ̀ tìì sɔkɛ́ titɔbɛ̀ ĩ́nkɛ̀, kɛ bo tìtɑ̃ɑ̃ti tìtɑ̃ɑ̃ti. \v 4 Dɛ kó tidieti ììkɛ̀ kɛ̀ mɛfíè mmɑmɛ̀ sokɛ́ dɛ miɛkɛ bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ mɛpɛ̃kùmɛ̀ bo mɛ́tìrì mɛ̀nùmmù kɛ̀ mɛ̀ okùmɛ̀ bo mɛ́tìrì sipísìnùmmù kɛ̀ ti bòrɛ̀ bo kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀. \v 5-6 Kɛ̀ dɛĩ́nkɛ̀ kó tidieti mɔpúrìnɛ̀ dɛfũ̀ɔ̃̀ nɛ̀ dɛcuokɛ̀ kpɛti, kɛ yɛ̃́ tɛ kpɑ̃́nkpɑ̃́ntì kó imɑrí tì ɛ̃̀ṹtɛ́mɛ̀. Dɛ kó tidieti do sɔkɛ́ tìtɑ̃ɑ̃ti tìtɑ̃ɑ̃ti ndi, tì í mɔkɛ yɛsɑ̃ǹkɛ̀ titɛtì dòmmɛ̀. \v 7 Kɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù ditowɑɑ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ kumɑrí mɑkù wetínɛ̀ yɛtuo yɛ̀ɛ̀ bo ditowɑɑ̀, kɛ̀ ku okùmɛ̀ mɑ̀nnɛ̀ yɛtuo kɔ̃mɛ, \v 8 Kɛ yɛ̃́ ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù ditowɑɑ̀ kɔku kó yɛtuo okùmɛ̀ do bomɛ̀ mɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ bɛ̀nùmmù ndi, dìì tou do bo ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ììkɛ̀ kɛ̀ di mbo mɛ́tìrì sipísìnùmmù. \v 9 Dɛ kó yɛtuo fũ̀ɔ̃̀ kɛ̀ dibòrì bo diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, bɛ̀ɛ̀ kèríní Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù ditowɑɑ̀ kɔku bɛ̀ bo ntɑɑ̀ dɛ̀. \p \v 10 Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù kó kuduotí ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ yɛtuo bo kɛ wetí diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ wetí tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mɑtɛ̀ nɛ̀ tɛ dɑ̀nkù. \v 11 Kɛ̀ mɛfíè mmɑmɛ̀ bo yɛ cuokɛ̀ kɛ dònnɛ̀ yɛtɛyɛ̀ do dòmmɛ̀, mɛokùmɛ̀ nɛ̀ mɛpɛ̃kùmɛ̀ nɛ̀ yɛbòrɛ̀ nɛ̀ yɛ dɔmmɛ nɛ̀ yɛcɑ̀kɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ mɑ̀. \v 12 Dɛ kó yɛtuo yɛ̀ɛ̀ bo diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ bɑ́ dì kɛ̀ di mɔ̀kɛ dibòrì, kɛ̀ di dònnɛ̀ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kpɛti kpɛyɛ do dòmmɛ̀, kɛ bo bɑ́ kùù cɛ mɑ̀nku kɛ wetí kumɑrí kùù perí diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀. \v 13 Kòo n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Tidieti tìì mɛ mbo kubɑkù yoú nɛ̀ kucɑ̃̀nku, kɛ wetí Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù, ti Yiɛ̀ nKuyie nkó tidieti nti, ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ pĩ ti Yiɛ̀ nKuyie ntɔ̃mmú bɛ̀ níí yóó dɛ nkɑri kɛ́di mudiì bɛ̀ pɑ̃ mù Kuyie, kɛ dɛ ndɔú mbɛ̀ kù pɑ̃ tìì diitì nɛ̀ bɛ̀ kù fìé ìì wũɔ̃ mɛyɛi ncĩ́ɛ̃́mmu nɛ̀ mɛ nhũtímù kpɛ́í. Dɛ kó dibòrì tú ti Yiɛ̀ nKuyie nkpɛri ndi. \v 14 Kɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ níí tɑ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dibòrì sɑ̀ɑ̀rì miɛkɛ, bɛ̀ bɑ́ɑ́ yɛnnɛ̀ bɛ yɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ pĩ̀ńnɛ̀ tì ikuɔ́ tɔ̃mmú kɛ́kɔtɛ bɛnìtìbɛ̀ tɔbɛ̀ borɛ̀, bɛ̀ɛ tì dɔu ndɛndɛ kɛ́ceetɛ titɛtì kɛ nɛ́ nɑ kɛ́kɔtɛ bɛnìtìbɛ̀ tɔbɛ̀ borɛ̀. Ikuɔ́ yɑ̀ɑ̀tì nti. \s1 Bɛ̀ bennɛ́mɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mɑrí ditowɑɑ̀ bíɛ́kɛ̀ \p \v 15 Ò dèè dìì mɔ̀nnì Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ kó mubennímù kɛ́ntɔ kɛ̀ ti yɛ dibòrì dìì bo diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kòò bennɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù kó kuduotí kɛ́fitɛ́. \v 16 Kòo bennɛ́ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kupíkù nɛ̀ o pɑ̀ɑ̀ti kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìnùmmù (250) kɛ́fitɛ́. \v 17 Kòo bennɛ́ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ nɛ̀ o pɑ̀ɑ̀ti kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìnùmmù (250) kɛ́fitɛ́. \v 18 Kòo bennɛ́ kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ nɛ̀ o pɑ̀ɑ̀ti kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìnùmmù (250) kɛ́fitɛ́. \v 19 Kòo bennɛ́ dɛyììkɛ̀ bíɛ́kɛ̀ nɛ̀ o pɑ̀ɑ̀ti kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìnùmmù (250). \v 20 Kòo bennɛ́ kuduotí kùù fitɛ́ tɛ píìtì tinɑ̀ɑ̀ kɛ̀ ku okùmɛ̀ mbo mɛ́tìrì sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìnùmmù (250). Ku pɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìnùmmù (250). Kuù do yɑɑ̀tì Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ dihɛì kpɛsi. \c 43 \s1 Kuyie nkó tikpetì wɛ̃̀tɛ kɛ cutinímɛ̀ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ \p \v 1 Kòo n kɔtɛnɛ̀ dibòrì dìì bo diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀. \v 2 Kɛ̀ n yɑ̀ Kuyie nkó tikpetì kɛ̀ tì kéríní diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ uuti kɛ dò mmɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ tɑmɛ̀ kukó, kɛ̀ ti wenniku mí dɛborɛ̀. \v 3 Kɛ̀ n yɑ̀ mɛbɛnkùmɛ̀ dɛborɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ ndònnɛ̀ n do yɑ̀ mɛ̀ Kuyie pɔ̀ntɛ dìì mɔ̀nnì Sedisɑdɛmmu, kɛ́ndònnɛ̀ n do yɑ̀ mɛ̀ Kebɑɑ kó ntɑkɛ́. Mɛm̀mɛ n domɛ̀ kɛ́sĩ́nnɔ́ɔ kɛtenkɛ̀. \v 4 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó tikpetìi tuɔkɛní diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́tɑ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛri. \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nYɑɑ́ nní ntúótɛ́ kɛ́tɑnnɛ̀ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù dɛ miɛkɛ kɔku, kɛ̀ n yɑ̀ Kuyie nkó tikpetì píɛmmɛ̀ tɛ miɛkɛ. \v 6 Kɛ̀ n keè òmɔù m bɛ́innɛ̀nnímɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, onìtì wèè do n nɛínɛ̀ kòò bɑɑ kpɑɑ́ bo m borɛ̀. \v 7 Kɛ̀ dɛ kó mɛtɑmmɛ̀ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! N kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì diì bo diɛ, n nɑcɛ̀dɑɑ́nnì ndi kɛ̀ n yó mbonɛ̀ n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ sɑ̃́ɑ̃̀, bɑ́ bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ n yóu kɛ́tũnnɛ yɛbɔkɛ̀ kɛ́nkũrì bɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ borɛ̀ kɛ cɑɑ̀ri n yètìrì. \v 8 Kɛ̀ bɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ mɑɑ́ bɛ cɛ̃́ĩ kɛ́tɔ́ɔ́nnɛ̀ n kpɛtɛ kɛ́keú yɛbòrɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kpɛyɛ tɑkɛ́, kɛ́cónnɛ́ yɛcɑ̀kɛ̀ kó idɛí kɛ́tɔ́ɔ́nnɛ̀ n kpɛtɛ kpɛyɛ, kɛ̀ kuduotí kùmɑ́ɑ̀ ti yɑɑ̀tì. Bɛ̀ sɑ̃ũ n yètìrì ndi nɛ̀ isɔkɛ kpɛrɛ kó mudɔɔ̀rìmù, dɛɛ̀ te kɛ̀ m miɛkɛ bɛ̀ yɛ̀ kɛ̀ mbɛ̀ kùɔ. \v 9 Di mmɔ̀nnì bɛ̀ yóó yóumu yɛbɔkɛ̀ kó muféù nɛ̀ bɛ̀ bo nkũrìmɛ̀ bɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ borɛ̀, kɛ̀ nní mbɛ̀ bonɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀. \p \v 10 Kòo yíɛ́ kɛ́ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ n dɑ bɛnkɛ tɛ̀ɛ̀ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɛ kó kufènkù dòmmɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ tɛ̀ bennɛ́, kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ ifɛi bɛ̀ pĩ́ mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri ìì sɔ̀kɛ kpɛ́í. \v 11 Kɛ̀ ifɛii bɛ̀ pĩ̀ńnɛ̀ bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀, ɑ bɛ̀ bɛnkɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó mɛdòmmɛ̀ nɛ̀ tɛ dɔmmɛ nɛ̀ tɛ bòrɛ̀ bɛ̀ tɑɑ̀ yɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ yìɛ̀ yɛ̀ nɛ̀ tɛ tié nnɛ̀ tɛ kuɔ́. A dɛ̀ wɑ̃̀ri dɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ̀ yɑ̀ kɛ́ndɔɔri dɛ̀ yɛ̃mmɛ̀. \v 12 Ntɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó ikuɔ́, kɛ́túótɛ́ ditɑ̃rì yómmɛ̀ nɛ̀ di tenkɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ cɛ̃́nkɛ kɛ́fitɛ́. Dɛ kó kɛtenkɛ̀ tu n kɔkɛ nkɛ. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ bɛ̀ yó nkù feumɛ̀ iwũɔ̃ kɛ tuɔ̀ nyɛwũɔ̃tɔ̀rɛ̀ ĩ́nkɛ̀ \p \v 13 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ́bennɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì nɛ̀ kupɑ̀ɑ̀ti kùù beúnɛ̀ dɛ kó kupɑ̀ɑ̀ti do bo mɛ́tìrì kó dikéè ndi. Kòo bennɛ́ difɔ̃̀tìrì dìì fitɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì kɛ̀ di cũmpumɛ mbo mɛ́tìrì kó dikéè, di pɛ̃kùmɛ̀ mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀, kɛ̀ di bìɛ̀ nkó mɛokùmɛ̀ mmɑ̀nnɛ̀ tɛnɔ̀ùtɛ̀ kó mɛpɛ̃kùmɛ̀ kɛ́fitɛ́. \v 14 Kɛ̀ bɛ̀ɛ túótɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì tɑ̀rì kɛtenkɛ̀ kpɛri kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ kukɑ̃kú dɛ miɛkɛ kɔku, kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛokùmɛ̀ mɛ́tìrì kó dikéè, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀. \v 15 Bɛ̀ yó ntuɔtì dɛ̀ muhɑ̃ɑ̃́ nkɛ̀ dɛ̀ bo mɛ́tìrì kó dikéè. Kɛ̀ yɛbɑ̀kɛ̀ bo yɛ̀nɑ̀ɑ̀ mɛyómmɛ̀. \v 16 Diwũɔ̃tɔ̀nnì dimɔu kɛ̀ di okùmɛ̀ bo mɛ́tìrì mɛ̀yiekɛ̀, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀, dì do mɑ̀mu tipíìtì timɔu. \v 17 Kɛ̀ difɔ̃̀tìrì dìì fitɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì kɛ̀ di cũmpumɛ bo sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù. Kɛ̀ di dɛtìsɑ̀kɛ̀ wetí diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀. \p \v 18 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Kɛ̀ bɛ̀ mɑɑ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì, ntɛ ɑ yóó dɔɔ̀mɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ nɑ kɛ́tuɔ nyiwũɔ̃ di ĩ́nkɛ̀, kɛ dì còú mmɛyĩ̀ĩ̀. \v 19 A wɑɑ́ ndinɑɑdɑpɑ̀nnì kɛ́duɔ́ nDefii botí kɔbɛ, ikuɔ́ nìùbɛ̀ Sɑdɔki bí bɛ̀ɛ̀ pĩ́ n tɔ̃mmú diwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ dì feutɛ́ mɛyɛi ncĩ́ɛ̃̀mmɛ̀ kpɛ́í. \v 20 Kɑ̀ɑ wɑɑ́ mmɛyĩ̀ĩ̀ nkɛ́fɛtɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì bɑ̀kɛ̀ nɛ̀ kukɑ̃kú kpɛ̃ɛ̃́mmɛ̀ kó tipíìtì tinɑ̀ɑ̀, kɛ mɛ nyĩ́ nɛ̀ yɛbìɛ̀ nkɛ́fitɛ́. A yóó mɛ nyĩ́ kɛ́dɛitɛ di yɛi nkɛ́ dì wèńkùnnɛ. \v 21 Kɛ̀ bɛ̀ feutɛ́ dɛ kó dinɑɑdɑɑ̀ mɛyɛi ncĩ́ɛ̃̀mmɛ̀ kpɛ́í, nhɑ dì tùótɛ́ kɛ́dennɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù kɛ́ dì tùɔ ndibòrì bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́ dì dɛ kpɛ́í. \v 22 Diyiè dɛ́rì yiè kɛ́wɑɑ́ ndibɔdɑɑ̀ dìì kpɑ kuyɛ̀nkù kɛ dì feutɛ́ kɛ́wénkùnnɛ diwũɔ̃tɔ̀nnì ɑ do dɔ̀ɔ̀mɛ̀ dinɑɑdɑɑ̀. \v 23 Kɑ̀ɑ dɛ̀itɛ dìì mɔ̀nnì diwũɔ̃tɔ̀nnì kó mɛyɛi nkɛ dèè, ɑ wɑɑ́ ndinɑɑdɑpɑ̀nnì tɛrì nɛ̀ dipedɑɑ̀ dɛ̀ɛ̀ kpɑ kuyɛ̀nkù. \v 24 Kɛ̀ dɛ̀ nni nféútɛ́ kɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ɛ dɛ̀ yɔɔrɛ mukɔ́kúɔ́ nkɛ dɛ̀ nni ntuɔ̀. \v 25 Kɑ̀ɑ mmɛ nhɔ̃ nyɛwe yɛ̀yiekɛ̀ miɛkɛ, bɑ́ dìì yiè ɑ níí kuɔ dibɔdɑɑ̀ mɛyɛi ncĩ́ɛ̃̀mmɛ̀ kpɛ́í, nkɛ́féútɛ́ dinɑɑdɑɑ̀ nɛ̀ dipedɑɑ̀ dɛ̀ɛ̀ kpɑ kuyɛ̀nkù. \v 26 A yó mmɛ nhɔ̃ nyɛwe yɛ̀yiekɛ̀ miɛkɛ kɛ́wénkùnnɛ diwũɔ̃tɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ nɑ kɛ́ketɛ́ mutɔ̃mmú di ĩ́nkɛ̀. \v 27 Kɛ̀ dɛ kó yɛwe pɛ̃ɛ̃tɛ́, kɛ́túótɛ́ diyiè niínnì yiè nɛ̀ yɛ̀ɛ̀ sɔkɛ́, ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛɛ̀ yó nfeu iwũɔ̃ kɛ tuɔ̀ nnɛ̀ di yó nni nfeu ì mɛtɑummɛ̀ kpɛ́í. Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ nní nyo di kpɛti. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \c 44 \s1 Bɛ̀ yó ntɑɑ̀ mɛ̀ɛ̀ botí Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ weè nìtì n kɔtɛnɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì ditowɑɑ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛri dìì bo diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ ti nsɔ̃́ ndì kpetí. \v 2 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Dɛ kó dibòrì yó nkpetímu, òmɔù bɑ́ɑ́ dì kpetɛ́ kɛ yɛ̃́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n di ntɑmɛ̀, nɛ̀ dɛ kpɛ́í di yó nkpetímu. \v 3 Tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ tiɛ̀ níí yóó dɛ̀ kɑ̀rì m borɛ̀ kɛ́di o diì, ò níí tɑnní kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù. Ò níí yóó ku ntɑ kɛ́ kù yɛ̀nnɛ̀. \s1 Bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ í yó ntɑɑ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ \p \v 4 Kòo n kɔtɛnɛ̀ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kó dibòrì dìì wetí Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀, kɛ̀ n yɑ̀ Kuyie nkó tikpetì píɛmmɛ̀ ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, kɛ́do kɛ́sĩ́nnɔ́ɔ kɛtenkɛ̀. \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! Dɑɑtɛ kɛ́wéntɛ́ mɛsɑ̀ɑ̀, kɛ́kéntɛ́ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ́keè n yóó dɑ duɔ́ nyɛ̀ɛ̀ tɑnnɔ̀, n yóó dɑ nɑ́kɛ́ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dòmmɛ̀ mmɛ nɛ̀ tɛ kuɔ́, ɑ dɑɑtɛ bɛ̀ tɑɑ̀ mɛ̀ɛ̀ botí n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í dò nkɛ́ ntɛ̀ tɑɑ̀. \p \v 6 Á nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ dɛ kó itookperí yɛmbɛ̀ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú, bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ isɔkɛ kpɛrɛ kɛ̀ dɛ̀ tontɛ́mu. \v 7 Bɛɛ̀ tɑnnɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í cɑ̃mmù bɛ yɛ̀mmɛ̀ nɛ̀ bɛ kɔ̃̀ntì, kɛ sĩnkùnko n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ di tuɔ̀ ndìì mɔ̀nnì iwũɔ̃ di n feu ì kó mɛkùɔ̀ nnɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀. Bɛ̀ tɔ̃̀tɛ mɛtɑummɛ̀ mɛ̀ɛ̀ bo mɛ̀mmɛ díndi nɛ̀ mí nti cuokɛ̀. \v 8 Bɛ̀ í dɑkɛ bɛ̀ m pɑ̃ɑ̃ ndɛ̀ kpɛ́í, kɛ yóu bɛ̀ bo mpĩ́mmɛ̀ n tɔ̃mmú kɛ mù duɔ́ mbɛtɔbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ pĩ́ mbɛ̀ nɑ mpĩ mmùù tɔ̃mmú n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ. \v 9 Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n tú opɔ̀ɔ̀ wèè í cɑ̃ntɛ́ yoo di miɛkɛ wèè í yíé n kpɛti o bɑ́ɑ́ tɑ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɑ́ kòò tu opɔ̀ɔ̀ kɛ bɛ̀ bonɛ̀. \s1 Defiibɛ kuɔ́ bɛ̀ yó mpĩ́ mmɛ̀ɛ̀ botí Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mutɔ̃mmú \p \v 10 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Defiibɛ bɛ̀ɛ̀ do n dɛ̀tɛ́nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ do n yóu dìì mɔ̀nnì kɛ́tũnnɛ yɛbɔkɛ̀. Bɛ̀ yóó yɑ̀mu dɛ kó mɛyɛi ncɔ̃́ntimu. \v 11 Bɛ̀ yó ntú bɛtɔ̃mbɛ̀ sɑ́m̀pɔ́bɛ̀ mbɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, bɛɛ̀ yó mbɑɑ yɛbòrɛ̀ kɛ feu iwũɔ̃ bɛ̀ yó ntuɔ nyì nɛ̀ mɛtɑummɛ̀ kpɛyi, bɛɛ̀ yó ntú n nìtìbɛ̀ kó bɛtɔ̃mbɛ̀. \v 12 Kɛ yɛ̃́ bɛɛ̀ do fìémɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó iwũɔ̃ yɛbɔkɛ̀, kɛ́nte kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ mɛyɛi mmiɛkɛ. Dɛɛ̀ te mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ n tu n yìtɛ́ kɛ còḿmúmu bɛ kpɛ́í, kɛ̀ bɛ̀ bo yɑ̀ bɛ yɛi nkó mucɔ̃́ntimu. \v 13 Bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í yó n tɔ́ɔ́nnɛ̀ kɛ́pĩ́ n kuɔ́ tɔ̃mmú bɛ̀ bɑ́ɑ́ kɑ́ɑ́kɛ́ ikuɔ́ nɛntì, bɛ̀ bɑ́ɑ́ tɑ ikuɔ́ nɛntì dieku, kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ ifɛii bɛ̀ pĩ̀ńnɛ̀ isɔkɛ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ ì. \v 14 Bɛɛ̀ yóó nɑɑ́ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɔ̃mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yó mpĩ́ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɔ̃mmú. \s1 Ikuɔ́ nìùbɛ̀ yó ndòmmɛ̀ \p \v 15 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Ikuɔ́ nìùbɛ̀ Defiibɛ bɛ̀ɛ̀ tu Sɑdɔki yɑɑ̀bí, Isidɑyɛɛribɛ do n dɛ̀tɛ́nɛ̀ dìì mɔ̀nnì kɛ̀ bɛɛ̀ mpĩ́ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú, bɛɛ̀ yó mbo n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ n feu iwũɔ̃ kɛ tuɔ̀ mmɛkùɔ̀ nnɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 16 Bɛɛ̀ nií yóó tɑ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dibòrì sɑ̀ɑ̀rì kɛ́kɔtɛ n tɑ́bùrì bo dɛ̀ kɛ́pĩ́ n tɔ̃mmú bɛ̀ yó ndɑkɛmu mu kpɛ́í. \v 17 Kɛ̀ bɛ̀ níí tɑtiní n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù dɛ miɛkɛ kɔku, bɛ̀ɛ dɑ́ɑ́tí tiyɑ̀ɑ̀tì tìì dùɔ̀kɛnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù, bɛ̀ níí bɑ́ ndɑ́ɑ́tí tipecìtì kó tiyɑ̀ɑ̀tì kɛ pĩ́nnɛ̀ mutɔ̃mmú n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù yoo n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ. \v 18 Bɛ̀ níí yó mboú mupɑ̀ɑ̀konkperímù kó tiyɑɑ̀bomboúntì nti bɛ yɔ kɛ́nyi mupɑ̀ɑ̀konkperímù kó ifiɛtí, bɛ̀ mɛ mbɑ́ mboú dɛ̀mɑrɛ̀ bɛ kɑ dɛ̀ɛ̀ bo nte kɛ̀ bɛ̀ɛ biɛtɛ. \v 19 Kɛ̀ bɛ̀ yɛ̀tìní dìì mɔ̀nnì n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù ditowɑɑ̀ kɔku kɛ bo kɔtɛ bɛnìtìbɛ̀ borɛ̀ bɛ̀ɛ dɑ́tɛ́ tiyɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ do pĩ̀ńnɛ̀ tì ikuɔ́ tɔ̃mmú, kɛ tì dɔú n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, bɛ̀ bɑ́ ntì ɑ̃ kɛ tɔ́ɔ́nnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀, bɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo bɛ̀ kɑ̀ɑ́kɛ́ kɛ́kú. \p \v 20 Bɛ̀ níí bɑ́ɑ́ kuó pɑ́íí, bɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ bɛ yùtìi sṹṹ mmɛdiɛ̀, bɛ̀ nkɛ̃ĩ bɛ yùtì mɛsɑ̀ɑ̀. \v 21 Ikuɔ́ nìùtì mɔù níí bɑ́ɑ́ yɑ̃̀ mɛnɑɑ̀ nhò tɑti dìì yiè n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù dɛ miɛkɛ kɔku. \v 22 Ikuɔ́ nìùtì mɔù bɑ́ɑ́ túótɛ́ okúpokù yoo onitipòkù bɛ̀ yetɛ wè, wèe túótɛ́ osɑpɑ̀ɑ̀ nwèè mu nyí yĩ̀ɛ̃́tɛ̀ onitidɔ̀ù Isidɑyɛɛribɛ miɛkɛ, yoo kòò mɛ mbo túótɛ́ okúpokù, wè ntú ikuɔ́ nìùtì tɔù kou. \p \v 23 Bɛɛ̀ yóó bɛnkɛ n nìtìbɛ̀ dɛ̀ɛ̀ tu n kpɛrɛ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ tu cɛ̃́nkoo kpɛrɛ, ikuɔ́ yetɛ dɛ̀ nɛ̀ ì yie ndɛ̀. \v 24 Bɛɛ̀ yó ntú bɛbeémbɛ̀ kɛ́mbekù n kuɔ́ dòmmɛ̀ kɛ́ntũ m bɑɑ nyɛmɔu kó ikuɔ́, tɛom̀pùtɛ̀ yiè níí ntú n kpɛri. \p \v 25 Bɛ̀ bɑ́ɑ́ tɔ́ɔ́nnɛ̀ ocíì bɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo sĩntɛ, kɛ̀ dɛ̀ sɑ̀ɑ̀ í tú ò cicɛ nwe yoo o yɔ̃ yoo o birɛ yoo o nɑntɛ̀ yoo o kóo kótì yoo o tɑ̃ũ̀ wèè í ye. \v 26 Kɛ̀ dɛ̀ tùɔ̀kɛní kɛ dò mmɛmmɛ, kòò kɑ̀ɑ́kɛ́ ocíì kɛ wèńkùnnɛ omɑ́ɑ̀ kɛ dèè, we mbɑɑ yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ kɛ nɛ́ nɑ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́sɔɔtɛ́ o tɔ̃mmú. \v 27 Ò yóó tɑ dìì yiè n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù dɛ miɛkɛ kɔku kɛ pĩ́ mmutɔ̃mmú ikuɔ́ dieku, miɛkɛ wèe féútɛ́ fɛɔ̃̀fɛ̀ mɛyɛi ncĩ́ɛ̃̀mmɛ̀ kpɛ́í. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \v 28 Ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛɛ̀ te bɛ̀ bo mpĩ́mmɛ̀ mutɔ̃mmú n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ. Di bɑ́ɑ́ bɛ̀ duɔ́ nkɛtenkɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ miɛkɛ. Bɛ kpɛrɛ yó ntú mínwe, mí nKuyie. \v 29 Bɛɛ̀ yó nyo di m pɑ̃ɑ̃ ntìì diitì nɛ̀ di n feu ìì wũɔ̃ mɛyɛi ncĩ́ɛ̃̀mmɛ̀ kpɛ́í nnɛ̀ mɛyɛi nhũtímù kpɛ́í, kɛ̀ di cɑ̃̀ńnɛ́ dɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ bo ntú n kpɛrɛ, bɛɛ̀ yó ndɛ̀ te. \v 30 Tidipɑ̀ntì miɛkɛ di níí dɛitɛ tisɑ̀ɑ̀tì kɛ yíɛ́nɛ̀ di dɛ̀ìtɛ dɛ̀ kɛ cɑ̃̀ńnɛ́ n kpɛ́í nnɛ̀ muyuo nsɑ̀ɑ̀mù, di níí yóó dɛ̀ duɔ́ nyikuɔ́ nìùbɛ̀ mbɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ n di dɔ̀ɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \v 31 Ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɑ́ ncɑ́ɑ́ ndɛ̀ɛ̀ ku nɛ̀ dɛmɑ́ɑ̀ yoo musĩ̀mmù pĩ ndɛ̀ sinɔɔ yoo iwũɔ̃ yoo tiwɑnwɑntì. \c 45 \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ bɛ̀ yóó totí mɛ̀ɛ̀ botí kɛtenkɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Kɛ̀ di tɑ̃ɑ̃́ dìì mɔ̀nnì tɛ́tɛ́ kɛ bo totí kɛtenkɛ̀ di tɑ̃ɑ̃tɛ́ n kɔkɛ kɛ̀ kɛ̀ ncɑ̃́ɑ̃́ nkɛ́mbo mɛokùmɛ̀ cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè mɛpɛ̃kùmɛ̀ cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀. \v 2 Dɛ kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ di yóó dɛ mbennɛ́ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó kɛtenkɛ̀ okùmɛ̀ nɛ̀ kɛ pɛ̃kùmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ mmɑ̀, kɛ́mbo mɛ́tìrì sikɔusìnùmmù nɛ̀ sipísìnùmmù (550) kɛ́soó mmɛfíè mmɑmɛ̀ kɛ́fitɛ́ kɛ̀ mɛpɛ̃kùmɛ̀ mbo mɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù. \v 3 Kɛ̀ di yíɛ́ kɛ́bennɛ́ dɛ kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè kɛ̀ mɛpɛ̃kùmɛ̀ mbo cìdòmɛ́tìrì mɛ̀nùmmù n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ yó ndɛ mbo nɛ̀ ikuɔ́ nɛntì dieku. \v 4 Dɛ kó kɛtenkɛ̀ yó ntú n kɔkɛ nkɛ, ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ pĩ n tɔ̃mmú bɛ̀ cɛ̃́ĩ yó ndɛ mbo. N tenkɛ̀ miɛkɛ nkɛ bɛ kɔkɛ yó mbomɛ̀. \v 5 Kɛ̀ di bennɛ́ kɛtenkɛ̀ mɛokùmɛ̀ cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè mɛpɛ̃kùmɛ̀ cìdòmɛ́tìrì mɛ̀nùmmù kɛ̀ kɛ̀ ntú Defiibɛ bɛ̀ɛ̀ pĩ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mutɔ̃mmú bɛ kɔkɛ nɛ̀ yɛhɛkɛ̀ bɛ̀ yó mbo yɛ̀. \v 6 Kɑ̀ɑ bennɛ́ dɛ kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ bɑkɛ mɛpɛ̃kùmɛ̀ cìdòmɛ́tìrì mɛ̀dɛ́mɛ̀ nɛ̀ dikéè mɛokùmɛ̀ cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ nɛ̀ dikéè kɛ̀ kɛ̀ ntɔ́kɛ́nɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔkɛ Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu kɔkɛ. \v 7 Tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ tɛɛ̀ kó kɛtenkɛ̀ yó mbo n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ dihɛì dɛ mɑ̀nku, ku mpíkù nɛ̀ kutɛkù diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ nɛ̀ diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ kɛ okùmɛ̀ nhɛri nɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔkɛ nɛ̀ dihɛì kɔkɛ dɛ kó mɛokùmɛ̀. \v 8 Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ miɛkɛ kɛ̀ɛ yó ntú n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔkɛ, kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ sikpɑ̀ɑ̀tìbìí bɑ́ nfɛ̃́ũnko n nìtìbɛ̀, kɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ kɛ̀ kɛ̀ ntú Isidɑyɛɛribɛ botí imɔu kɔkɛ. \s1 Kuyie nkpɑnnɛ̀ tì sikpɑ̀ɑ̀tìbìí \p \v 9 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ́innɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó sikpɑ̀ɑ̀tìbìí kpɛ́í nkɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì tu: Dɛ̀ sɑ̀nnɛ̀mu mɛmmɛ díndi sikpɑ̀ɑ̀tìbìí yóunɛ̀ kuyonku nɛ̀ di bo nfèkùmɛ̀ n nìtìbɛ̀ kpɛrɛ, dɔɔ̀nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ sìɛ́ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ wenni kɛ yóu di bo nfɛ̃́ũnkomɛ̀ n nìtìbɛ̀. Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \p \v 10 Di beúnɛ̀ dɛ̀ nɛ̀ dibièpeé nɛ̀ di bɔ di beúnɛ̀ yɛ̀, dɛ̀ ntú dɛ̀ɛ̀ wenni. \v 11 Di yó mbeúnɛ̀ dɛ̀ tidiitì nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ yó ncũɔ̃̀ dɛ̀ɛ̀ tu mɛniɛ nkpɛrɛ dɛ̀ ḿmɑ̀. Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ ketɛ́nɛ̀ tɛ̀ɛ̀ bièpetɛ do ɔ̃ mbo kucɛ tɛpíítɛ̀ ntɛ kɛ́tɑ bɛ̀ tu dɛ̀ òmɛ́ɛ̀. \v 12 Kɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì mɛ nni nti kɛ̀ di yĩ ti cɛ̃́ɛ̃́kù bo cìdóòbɛ̀ bɛ̀nùmmù tì mɛ̀nkɛ mmɛ mbo, kɛ̀ cìdóòbɛ̀ tɛpíítɛ̀ mɛ nni ntɛ tì mɛ̀nkɛ mmɛ mbo. \p \v 13 Ntɛ di níí yóó dɛitɛ mɛ̀ɛ̀ botí yɛpɑ̃rɛ̀ di yó m pɑ̃ yɛ̀, kɛ̀ di kɔ̃ũ tidiitì kɛ beri simɑ́mbòo yoo tiyɔ̀tì kɛ̀ dɛ̀ bo sipísìkuɔ̀ di dɛitɛ dɛ̀mɑ́ɑ̀ kɛ́ m pɑ̃. \v 14 Kɛ̀ mɛkùɔ̀ mɛ nni mmɛ̀ kɛ̀ di cũɔ̃́ yɛdíè ntɛkɔ̀ùtɛ̀ (100), dí dɛitɛ dìmɑ́ɑ̀ kɛ́ m pɑ̃. Bɛ̀ do ɔ̃ɔ̃ bennɛ́nɛ̀ tɛ̀ɛ̀ déntɛ̀ do ɔ̃ mbo tɛpíítɛ̀ ntɛ kɛ́tɑ bɛ̀ tu dɛ̀ òmɛ́ɛ̀ yoo kɔ́ɔ̀. \v 15 Kɛ̀ ipe mɛ nni nyi yoo sibɔɔ́, kɛ̀ sì bo sikɔusìdɛ́ (200) dí dɛitɛ dɛ̀mɑ́ɑ̀ kɛ́ n féútɛ́. Di m pɑ̃ɑ̃ ndɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ dɛ̀ yóó wɛ̃nnɛ́ nɛ̀ tidiitì nti kɛ tuɔ̀ mmɛtɑummɛ̀ pɑ̃nnì ndi, nɛ̀ mɛyɛi ncĩ́ɛ̃́mmɛ̀ kpɛ́í. \p \v 16 Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu ndi dihɛì, bɛɛ̀ yó ndɛ̀ duɔ̀ ntɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ. \v 17 Tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ tɛɛ̀ níí yóó wɑɑ́ nyiwũɔ̃ bɛ̀ yó n fíé ì yɛbɑɑ mmiɛkɛ, kɛ́cɔ̃nnɛ́ muyuo nnɛ̀ mɛnɑɑ̀ mmɛ̀ɛ̀ ɔ̃ɔ̃ yɔɔrɛ kɛ nɛ́ nɑ kɛ́tuɔ. Yɛbɑɑ mmiɛkɛ nɛ̀ otɑ̃̀nkù pɑ̀nwè kó dibɑnni nɛ̀ tɛom̀pùtɛ̀ yiè nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó mɛtíímmɛ̀ wèè níí yóó wɑɑ́ nyiwũɔ̃ bɛ̀ yó n kuɔ ì mɛyɛi ncĩ́ɛ̃́mmɛ̀ kpɛ́í, nnɛ̀ dɛ kó tidiitì nɛ̀ ìì yóó tuɔ mmɛtɑummɛ̀ kpɛ́í Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu yɛi ntũntimù kpɛ́í nkɛ. \s1 Diyentɛ́bɑnni kó ikuɔ́ \p \v 18 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Dibenni kóo tɑ̃̀nkù ketiwè diyiè ketirì yiè ɑ́ wɑɑ́ ndinɑɑdɑpɑ̀nnì kɛ́wénkùnnɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \v 19 Kɛ̀ ikuɔ́ nìùtìi wɑɑ́ ndɛ kó dinɑɑdɑɑ̀ mɛyɛi ncĩ́ɛ̃́mmɛ̀ kpɛri kó mɛyĩ̀ĩ̀, nkɛ́fɛtɛ́ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì kó idɛí nɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì kó kukɑ̃kú mɛkpɛ̃ɛ̃́mmɛ̀ mɛ̀nɑ̀ɑ̀, nɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù dɛ miɛkɛ kɔku kó dibòrì kó idɛí. \v 20 A yóó mɛ nyĩ otɑ̃̀nkù yiè yiénnì bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi kɛ í dɑkɛ bɛ kpɛ́í, mɛmmɛ ɑ yóó wénkùnnɛmɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \p \v 21 Dibenni tɑ̃̀nkù ketiwè diyiè tɛpíítɛ̀ nɛ̀ dinɑɑnnì diyentɛ́bɑnni yóó ketɛ́ dìì yiè kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ yɛwe yɛ̀yiekɛ̀. Dɛ kó yɛwe miɛkɛ di yó nyo mpɛ̃́ɛ̃̀ wèè í kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti wenwe. \v 22 Dɛ kó diyiè kɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ n féútɛ́ dinɑɑdɑɑ̀ o mɔ́mmuɔ nho yɛi ncĩ́ɛ̃́mmɛ̀ kpɛ́í nnɛ̀ kubotí kumɔu kɔ̃mɛ kpɛ́í. \v 23 Dibɑnni kó yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ yɛnyɛ miɛkɛ, ò níí kuɔ bɑ́ dìì yiè yɛnɑɑdɑkɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ nɛ̀ yɛpedɑkɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kpɑ kuyɛ̀nkù nɛ̀ dibɔdɑɑ̀ bɑ́ dìì yiè mɛyɛi ncĩ́ɛ̃́mmɛ̀ kpɛ́í. \v 24 Dɛ̀ɛ̀ tu tidiitì kó dipɑ̃nnì bɛ̀ níí wɑɑ́ mmuyuo ncìdóòbɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛ̀nùmmù nɛ̀ mɛkùɔ̀ ndítìrìbɛ̀ bɛ̀kuɔ̀, dɛɛ̀ yóó wɛ̃nnɛ́ nɛ̀ dinɑɑdɑɑ̀ kɛ́tuɔ nkɛ̀ dipedɑɑ̀ kpɛrɛ múnkɛ mmɛ mmɑ̀. \p \v 25 Dɛ kó difɔ̃nkúò otɑ̃̀nkù yiénwè kó diyiè tɛpíítɛ̀ nɛ̀ dinummurì, dibɑnni bɛ̀ tu dì tifiiti kpɛri yiè wèè mɛ ndɔ̀ɔ̀ kɛ́ n feutɛ́ ò sòò ǹ fèútɛ́ dɛ̀ mɛyɛi ncĩ́ɛ̃́mmɛ̀ kpɛ́í nnɛ̀ ò sòò ǹ tuɔ̀ ndɛ̀, tidiitì nɛ̀ mɛkùɔ̀ nkɛ̀ dɛ̀ mmɑ̀ dɛ̀ bɑɑ sòò mɑ̀mɛ̀, kɛ́ mmɛ nhɔ̃ nkɛ dɔ̀ yɛwe yɛ̀yiekɛ̀. \c 46 \s1 Tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ yó ndòmmɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: N cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù dɛ miɛkɛ kɔku kó dibòrì dìì bo diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ dì níí yó nkpetímu yɛwe yɛ̀kuɔ̀ mutɔ̃mmú kpɛyɛ miɛkɛ, tɛom̀pùtɛ̀ yiè kɛ̀ bɛ̀ɛ dì kpetɛ́ nɛ̀ otɑ̃̀nkù pɑ̀nwè kó dibɑnni miɛkɛ. \v 2 Kɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛɛ tɑnní kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù kó dibòrì ditowɑɑ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛri, kɛ́cómmú kɛ́dírí dibòrì kó idɛí, kɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ n feutɛ́ o wũɔ̃ fɛ̀ɛ̀ yóó tuɔ nnɛ̀ mɛtɑummɛ̀ kɔfɛ, kòò nínkú dɛndɛ dibòrì kɛ́deè kɛ́yɛ̀, bɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ kpetínnɛ́ dibòrì kɛ́tuɔkɛnɛ̀ kuyuoku. \v 3 Siom̀pùsi kó yɛwe nɛ̀ otɑ̃̀nkù pɑ̀nwè kó dibɑnni bɛnìtìbɛ̀ níí yóó dɛ nnínkú kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù bòrì kɛ́ n sɑ̃ntɛ. \p \v 4 Tɛom̀pùtɛ̀ yiè tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ níí yó n féútɛ́ yɛpedɑbɛ yɛkuɔ̀ ndi, nɛ̀ dibɔdɑɑ̀ dìmɑ́ɑ̀ dɛ̀ɛ̀ kpɑ kuyɛ̀nkù. \v 5 Kɛ̀ tɛ̀ɛ wɑɑ́ mmuyuo ncìdóòbɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛ̀nùmmù, mɛkùɔ̀ ndítìrìbɛ̀ bɛ̀kuɔ̀, dɛɛ̀ yóó wɛ̃nnɛ́nɛ̀ dipedɑɑ̀ kɛ́tuɔ nkɛ́wɑɑ́ mmuyuo nhò dɔ́ mù mmɑmɛ̀ yɛpedɑbɛ kpɛ́í nkɛ̀ muyuo mbo cìdóòbɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛ̀nùmmù wèe kɔɔrɛ mɛkùɔ̀ ndítìdìbɛ̀ bɛ̀kuɔ̀. \v 6 Otɑ̃̀nkù pɑ̀nwè kó dibɑnni yiè wèe níí bo kuɔ dinɑɑdɑɑ̀ dìì kpɑ kuyɛ̀nkù nɛ̀ yɛpedɑbɛ yɛ̀kuɔ̀ nɛ̀ dipedɑɑ̀ dìmɑ́ɑ̀ dɛ̀ɛ̀ kpɑ kuyɛ̀nkù. \v 7 Kɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛɛ wɑɑ́ mmuyuo ncìdóòbɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛ̀nùmmù dinɑɑdɑɑ̀ kpɛ́í, nkɛ́ mɛ nwɑɑ́ ndipedɑɑ̀ kpɛ́í kɛ́wɑɑ́ mmuyuo nhò dɔ́ mù mmɑmɛ̀ yɛpedɑbɛ kpɛ́í, kɛ̀ muyuo mbo cìdóòbɛ̀ bɛ̀nùmmù wèe kɔɔrɛ mɛkùɔ̀ ndítìrìbɛ̀ bɛ̀kuɔ̀. \v 8 Tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ níí yóó tɑnní kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù kó dibòrì ditowɑɑ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛri ndi, kɛ́wɛ̃tɛ kɛ di nyɛnnɛ̀. \v 9 Yɛbɑɑ nkó yɛwe kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ níí kɔtɛní n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ m bɑ́ɑmmu, kɛ̀ wèè tɑ dibòrì kubɑkù cɑ̃̀nku kpɛri wèe yɛ̀ kubɑkù yoú kpɛri, kɛ̀ wèè tɑ kuyoú kpɛri wèe yɛ̀ kucɑ̃̀nku kpɛri, òmɔù bɑ́ɑ́ yɛ̀ dibòrì ò tɑ dì, kɛ̀ wèè tɑ kùù píkù wèe yɛ̀ kutɛkù. \v 10 Tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ níí yó mbɛ̀ ɛ̀rinɛ̀mu kɛ́tɑ kɛ́ mbɛ̀ ɛ̀rinɛ̀ kɛ́yɛ̀. \s1 Bɛ̀ bo nfeu mɛ̀ɛ̀ botí iwũɔ̃ ibotí ibotí ti Yiɛ̀ nKuyie \p \v 11 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Yɛbɑɑ nkó yɛwe nɛ̀ di kó mɛtíímmɛ̀ mɛmɔu, tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ níí wɑɑ́ mmuyuo ncìdóòbɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛ̀nùmmù mùù yóó wɛ̃nnɛ́nɛ̀ dinɑɑdɑɑ̀ kɛ́tuɔ, kɛ mɛ nyĩ́ dipedɑɑ̀ kɛ́wɑɑ́ nhò dɔ́ mù mmɑmɛ̀ yɛpedɑkɛ̀ kpɛ́í, kɛ̀ muyuo mbo cìdóòbɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛ̀nùmmù wèe kɔɔrɛ mɛkùɔ̀ ndítìrìbɛ̀ bɛ̀kuɔ̀. \p \v 12 Kɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ m pɑ̃ fɛɔ̃̀fɛ̀ kɛ yóó fɛ̀ nni nféútɛ́ kɛ́tuɔ, yoo ò m pɑ̃ dipɑ̃nnì mɛtɑummɛ̀ kpɛri, bɛ̀ɛ ò kpetɛ́ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó dibòrì kòò n féútɛ́ o ɔ̃̀fɛ̀ kɛ́tuɔnnɛ̀ o pɑ̃nnì mɛtɑummɛ̀ kpɛri, ò ɔ̃ɔ̃ yĩ́mɛ̀ tɛom̀pùtɛ̀ yiè. Kòò dèè wèe yɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kpetínnɛ́ dibòrì. \p \v 13 Ò níí n féútɛ́ bɑ́ dìì yiè dipedɑbii dìì mɔ̀kɛ dibenni dìmɑ́ɑ̀ kɛ kpɑ kuyɛ̀nkù. Kɛ níí dì fèútɛ́ bɑ́ dìì kṹnweńnì. \v 14 Bɑ́ dìì kṹnweńnì kɛ níí m pɑ̃ muyuo ncìdóòbɛ̀ bɛ̀nùmmù, mɛkùɔ̀ ndítìrìbɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ mɛ̀ɛ̀ yóó kɔɔrɛnɛ̀ muyuo. Dɛ kó ikuɔ́ yó mbomu sɑ̃́ɑ̃̀ bɑ́ dìì kṹnweńnì ò níí mɛ nyĩ́. \v 15 Bɑ́ dìì kṹnweńnì di níí n féútɛ́ dipedɑbii kɛ́ m pɑ̃ muyuo nnɛ̀ mɛkùɔ̀, di yó mmɛ nhɔ̃ nsɑ̃́ɑ̃̀. \s1 Tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ kó ibí níí yó nte dɛ̀ \p \v 16 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ kɛ dɔ̀: Kɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ wɛ̀tɛ́ tɛ tenkɛ̀ kɛ pɑ̃ tɛ birɛ mɑrɛ̀, tɛ̀ mɛ nkɛ̀ pɑ̃ wè, weè yó nkɛ̀ te, kòò kú o bíi sɔɔtɛ́. \v 17 Kɛ̀ dɛ̀ mɛ ndò ntɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ wɛ̀tɛ́ kɛtenkɛ̀ kɛ pɑ̃ tɛ kóo tɔ̃ntì mɔù, wè nkɛ̀ te, kɛ̀ n kó dibenni tùɔ̀kɛní, tidɑɑtì yɛ̀rìmù benni, wèe wɛ̃tɛ kɛ́ kɛ̀ nhò duɔ́, tɛ bí iì mɑ́ɑ̀ bo nɑ kɛ́nte ò í pɑ̃ kɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀. \v 18 Tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ bɑ́ɑ́ túótɛ́ n nìtìbɛ̀ kóò mɔù kó kɛtenkɛ̀ kɛ́pɑ̃ tɛ bí, kɛ̀ dɛ yiɛ̀ mpɑɑ̀ kɛtenkɛ̀. Tɛ̀ níí dɛitɛ tɛ tenkɛ̀ miɛkɛ nkɛ kɛ́pɑ̃ tɛ bí. \s1 Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó dɛdɛɛ̀ \p \v 19 Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo n tɑnnɛ̀ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù kó dibòrì kɛ̀ ti kɔtɛ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɑ̀nkù dɛ miɛkɛ kɔku kó dibòrì kubɑkù yoú kpɛri, dìì wetí ikuɔ́ nìùbɛ̀ kó tidieti kɛ̀ ditou mɑrì bo dɛ ììkɛ̀ bíɛ́kɛ̀. \v 20 Kòo n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Ikuɔ́ nìùbɛ̀ yó ndɛ mberi iwũɔ̃ bɛ̀ n feu ì mɛyɛi ncĩ́ɛ̃́mmɛ̀ kpɛ́í nnɛ̀ mɛyɛi nhũtímù. Bɛ̀ níí yóó dɛ mpṹnnɛ́ mudiì, bɛ̀ bɑ́ɑ́ mù kɔ̀tɛnɛ̀ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù bòrì ditowɑɑ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛri, bɛnìtìbɛ̀ cɛ̃́nkoo kɔbɛ yɑ̀ɑ̀ bo mù kɑ̀ɑ́kɛ́ kɛ́kú. \p \v 21 Kòo deè kɛ́ n kɔtɛnɛ̀ kukpɑ̃́nkpɑ̃́nkù ditowɑɑ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔku ku kpɛ̃ɛ̃́mmɛ̀ mɛnɑ̀ɑ̀ borɛ̀, bɑ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ̃ɛ̃́mmɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ mɔ̀kɛ kudɑ̀nkù. \v 22 Bɑ́ mɛ̀ kɛ̀ mɛ kó kudɑ̀nkù okùmɛ̀ bo cìdòmɛ́tìrì sipísìdɛ́, mɛpɛ̃kùmɛ̀ cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nùmmù kɛ mɑ tipíìtì tinɑ̀ɑ̀. \v 23 Kɛ̀ kuduotí tì fitɛ́ tinɑ̀ɑ̀ mɛmmɛ, kɛ̀ dɛdɛɛ̀ nkù ɔrí kɛ fitɛ́. \v 24 Kòo n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Bɛ̀ɛ̀ pĩ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú bɛ̀ yó mberi dɛndɛ iwũɔ̃ ku nìtìbɛ̀ kù feu ì. \c 47 \s1 Mɛniɛ mmɛ̀ɛ̀ yìɛ̀ní Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ \p \v 1 Kòo n tɔ kɛ̀ ti wɛ̃tɛní Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì borɛ̀, kɛ̀ n yɑ̀ mɛniɛ mpourinímɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bòrì diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ yɛ̃́ tɛ bòrì do kɛ nwetímɛ̀. Kɛ̀ mɛ yìɛ̀ kɛ pũɔ̃̀nní ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɑkù yoú diwũɔ̃tɔ̀nnì bɑkù cɑ̃̀nku. \v 2 Kòo n dennɛ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kó dibòrì kɛ̀ tí tɛ̀ fitɛ́ kɛ́tuɔkɛ dibòrì diyìè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛri, kɛ̀ n yɑ̀ mɛniɛ mpũɔ̃̀mmɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɑkù yoú. \v 3 Kòo kétɛ́ kɛ́dɛ́tóo diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́bennɛ́ kuhɔ̃ũ ò do pikú kù, kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì sikɔusìnùmmù (500) kɛ́duɔ́ nkɛ̀ n nɑ mɛniɛ nkɛ́séntóo kɛ̀ mɛ̀ nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ n nɑcɛ̀kpɑ́ɑ̀. \v 4 Kòo yíɛ́ kɛ́bennɛ́ kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì sikɔusìnùmmù (500), kòò duɔ́ nkɛ̀ n nɑ mɛniɛ kɛ́séntóo kɛ̀ mɛ̀ nni nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ n núù. Kòò yíɛ́ kɛ́bennɛ́ mɛ́tìrì sikɔusìnùmmù (500) kɛ́duɔ́ nkɛ̀ n nɑ mɛniɛ nkɛ́séntóo kɛ̀ mɛ nni nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ n kɑ. \v 5 Kòo yíɛ́ kɛ́bennɛ́ kɛ̀ dɛ̀ mbo mɛ́tìrì sikɔusìnùmmù (500) dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ dɛ̀ɛ nɑɑ́ nkukó mbɑ́ n yí nnɑ kɛ́séntɛ́ kɛ yɛ̃́ mɛniɛ nsũ̀ṹmmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ cũmpɛ mɛdiɛ̀, mbɑ́ dɛ̀ í ndò nkɛ́nɑ kɛ́séntɛ́. \v 6 Dɛ mɔ̀nnì kòò m bekɛ kɛ dɔ̀: Onìtì fɔ̃́! nhɑ yɑ̀ɑ̀? Kɛ́ n túótɛ́ kɛ̀ ti nwɛ̃tiní kukó mbɛ̀nnì. \v 7 Kɛ sɔ̃́ ndɛtie nyɛ̀ kukó nyɑ́kɛ̀ yɛdɛ́ bɑ́ dɛ̀ í sénní. \v 8 Kòo n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Mɛniɛ mmiɛ mpũɔ̃̀ kɛ kɔrì diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kutempɛ̃ nku, kɛ pɛ̃nkù kɛ kɔrì Suditɛ̃ɛ̃ biriku, kɛ tɑɑ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì mukɔ́kúɔ́ nkou, kòo niɛ mbo wenkɛ. \v 9 Kɛ̀ dɛ kó mɛniɛ ketɛ́ kùù píkù mɛniɛ nkpɛrɛ bo foutɛ, kɛ̀ siyĩĩ píɛ nkɛ yɛ̃́ dɛ kó mɛniɛ nhɔ̃ nkɛ̀ mɛ̀ tɑ dɛ̀, dɛ̀ ɔ̃ɔ̃ wenkɛmu kɛ̀ mufòmmuu buotɛ́. \v 10 Bɛyĩmpĩ́mbɛ̀ bo buotɛ́ dɛ kó kukó mpɛɛ́mmɛ̀, kɛ́túótɛ́ Ã-kedii kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Ã-Ekɑdɑimmu, kɛ́nye mbɛ yĩndìtìrɛ̀ ku pɛɛ́mmɛ̀, siyĩĩ sìì bo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì siì yó ndɛ̀ bo kɛ sũ mɛdiɛ̀. \v 11 Tibinkɛ̀nkɛnti nɛ̀ ikondɛí dɛndɛ kó mɛniɛ miɛ í yóó wenkɛ, mɛ̀ yó nkpɑɑ́ píɛ́kɛ́ mukɔ́kúɔ́ mmu. \v 12 Dɛ kó kukó mpɛɛ́mmɛ̀ yɛyɑ́kɛ̀ yɛdɛ́, dɛtie ndɛ̀ɛ̀ pɛí titebiiti dɛ̀ bo mpíɛ́kɛ́ dɛbotí dɛbotí, dɛ̀ɛ̀ fɑ̃ɑ̃̀tì í yotìri, dɛ̀ɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í nkuotɛ́, kɛ́mpɛí yɛbɛ bɑ́ wèè tɑ̃̀nkù kɛ yɛ̃́ dɛ kó mɛniɛ bonnímɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ntɛ. Bɛ̀ bo nyo ndɛ bɛ, kɛ tɑɑ̀nnɛ̀ dɛ fɑ̃ɑ̃̀tì. \s1 Kuyie nkèétɛ́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ mɑ̀nkɛ \p \v 13 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Ntɛ di yóó totí mɛ̀ɛ̀ botí Isidɑyɛɛribɛ botí tɛpíítɛ̀ nɛ̀ ìdɛ́ì kɛtenkɛ̀, di duɔ́ nSosɛfu kó kubotí di duɔ́ nkɛ̀ bɛtɔbɛ̀ kucɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀. \v 14 Di totí kɛ̀ kɛ̀ mmɑ̀, kɛ yɛ̃́ míì do nɑ̀kɛ́mɛ̀ di yɛmbɛ̀ kɛ dɔ̀: N yóó bɛ̀ duɔ́ ndɛ kó kɛtenkɛ̀, di yɛmbɛ̀ kɔkɛ nkɛ kɛ̀ di dò nkɛ kɛ̀ tiekɛ. \v 15 Ntɛ di tenkɛ̀ mɑ̀nku yó mberí ndɛ̀: Kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kó kumɑ̀nku yóó dítɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì diɛwè nwe, kɛ́ntɔ kɛ́yɛ Etinɔɔ kó kucɛ, kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Dɑmɑti nɛ̀ Sedɑdi, \v 16 nɛ̀ Bedotɑ Sibɑdɑimmu dihɛì dìì bo Dɑmɑɑsi tempɛ̃ nnɛ̀ Amɑti kɔku dɛ cuokɛ̀ nɛ̀ Asɛɛ-Atikɔnni, kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ kɛ́nwetí Adɑnni tempɛ̃. \v 17 Di tenkɛ̀ mɑ̀nku yóó ketɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì nwe kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Asɑɑ-Enɔnni, kɛ̀ kubɑkù yoú kó kumɑ̀nku ntú Dɑmɑɑsi nɛ̀ Amɑti, kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kó kumɑ̀nku nku. \v 18 Kɛ̀ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kumɑ̀nku ntú Adɑnni nɛ̀ Dɑmɑɑsi nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ tenkɛ̀ nɛ̀ Kɑdɑɑdi kɔkɛ dɛ mɑ̀nku, Suditɛ̃ɛ̃ weè yó ntú kumɑ̀nku, kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Tɑmɑɑ. Diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kumɑ̀nku nku. \v 19 Kubɑkù yoú diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ́túótɛ́ Tɑmɑɑ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Mɛdibɑ Kɑdɛɛsi kó mɛniɛ, kɛ́dítɛ́nní kukó ndiɛkù kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì diɛwè. Kubɑkù yoú kó kumɑ̀nku nku. \v 20 Dɑ̀mɛ́ɛ̀rì diɛwè weè yó ntú diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kumɑ̀nku kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Amɑti. Diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ kó kumɑ̀nku nku. \p \v 21 Díndi Isidɑyɛɛribɛ díì yóó totí dɛ kó kɛtenkɛ̀ di botí miɛkɛ. \v 22 Di yɛmbɛ̀ kɔkɛ nkɛ kɛ̀ bɛ̀ kɛ̀ ndi yóunɛ̀ kɛ̀ di dò nkɛ́ kɛ̀ totí. Kɛ̀ di yóó tɑ̃ɑ̃́ tɛ́tɛ́ kɛ́ kɛ̀ totí dí wɛ̃nnɛ́nɛ̀ bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ di bonɛ̀ kɛ́piɛ́ ibí, kɛ yɛ̃́ di yó mbɛ̀ pĩ̀ḿmɛ̀ kɛ dònnɛ̀ di pĩ́ mmɛ̀mmɛ Isidɑyɛɛribɛ. Bɛ̀ yóó di wɛ̃nnɛ́nɛ̀mu kɛ̀ di totí di yɛmbɛ̀ kpɛrɛ. \v 23 Kòo pɔɔ̀ bo kùù botí miɛkɛ di dɛ̀ nhò duɔ́ nkɛtenkɛ̀, mí nKuyie mmíì bɛ́i. \c 48 \s1 Bɛ̀ totímɛ̀ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ kɛtenkɛ̀ \p \v 1 Ntɛ ìì botí yó mbo kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀, kɛ́nwetí Etinɔɔ kɛ́mpɛkɛ́nɛ̀ kucɛ kùù dɛ̀ pɛ̃nkù, kɛ́yɛ̀nnɛ̀ Amɑti nɛ̀ Asɑɑ-Enɔnni Dɑmɑɑsi kó kumɑ̀nku mɛ nkɛ mbomɛ̀ kɛ pɛkɛ́nɛ̀ Amɑti, kɛ̀ dɛ mɑ̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔku tú dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, Dɑnni kó kɛtenkɛ̀ nkɛ. \v 2 Dɑnni kɔkɛ kó kumɑ̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, kɛ̀ Asɛɛ kɔkɛɛ túótɛ́. \v 3 Asɛɛ kɔkɛ kó kumɑ̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì pɛɛ́mmɛ̀ kɛ̀ Nɛfutɑdii kɔkɛɛ túótɛ́. \v 4 Nɛfutɑdii kɔkɛ kó kumɑ̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ̀ Mɑnɑnsee kɔkɛɛ túótɛ́. \v 5 Mɑnɑnsee kɔkɛ kó kumɑ̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ̀ Efɑdɑimmu kɔkɛɛ túótɛ́. \v 6 Efɑdɑimmu kɔkɛ kó kumɑ̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ̀ Dubɛnni kɔkɛɛ túótɛ́. \v 7 Dubɛnni kɔkɛ kó kumɑ̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, kɛ̀ Sudɑɑ kɔkɛɛ sɔɔtɛ́. \s1 Bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ Kuyie nkó kɛtenkɛ̀ \p \v 8 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Di dɛitɛ Sudɑɑ kó kɛtenkɛ̀ tɑkɛ́ n kɔkɛ kɛ̀ kɛ pɛ̃kùmɛ̀ mbo cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè kɛ̀ kɛ okùmɛ̀ mmɑnnɛ̀ di kɔkɛ kɔ̃mɛ, kumɑ̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔku kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ̀ di mɑɑ́ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ cuokɛ̀. \v 9 Di yóó dɛitɛ kɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀ n kpɛ́í nkɛ okùmɛ̀ yó mbo cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè, mɛpɛ̃kùmɛ̀ cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀. \v 10 Kɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ kɔkɛ mbo kɛ cɑ̃́ɑ̃́ nkɛ̀ kɛ okùmɛ̀ mbo kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè kɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì bíɛ́kɛ̀ kó mɛpɛ̃kùmɛ̀ mbo mɛ́tìrì sikɔusìnùmmù (500), kɛ̀ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó mɛpɛ̃kùmɛ̀ mbo mɛ́tìrì sikɔusìnùmmù (500) kɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kó mɛokùmɛ̀ mbo cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ nɛ̀ dikéè kɛ̀ di soó n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ dɛ cuokɛ̀. \v 11 Dɛ kó kɛtenkɛ̀ yó ntú ikuɔ́ nìùbɛ̀ Sɑdɔki bí kɔkɛ nkɛ Isidɑyɛɛribɛ do n dɛ́tɛ́nɛ̀ dìì mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ɛ nkpɑɑ́ kɛ pĩ́ n tɔ̃mmú kɛ í nni ndɛtɛ́nɛ̀ Defiibɛ tɔbɛ̀ kɔ̃mɛ. \v 12 Bɛmbɛ kó kɛtenkɛ̀ yó ncɑ̃́ɑ̃́mmu kɛ bo mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n kɔkɛ miɛkɛ kɛ tɔ́kɛ́nɛ̀ Defiibɛ tɔbɛ̀ kɔkɛ. \v 13 Defiibɛ tɔbɛ̀ kó kɛtenkɛ̀ yó mmɑnnɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ tɔbɛ̀ kɔkɛ nkɛ, cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ nɛ̀ dikéè mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì sikɔusìnùmmù (500). \v 14 Dɛ kó kɛtenkɛ̀ tu n kɔkɛ nkɛ bɛ̀ bɑ́ɑ́ kɛ̀ fìtɛ́ yoo bɛ̀ɛ kɛ̀ cèetɛnɛ̀ òmɔù, yoo bɛ̀ɛ kɛ̀ pɑ̃. \s1 Bɛ̀ bennɛ́mɛ̀ Kuyie nkó kɛtenkɛ̀ nɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ kɔkɛ \p \v 15 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ bɛ̀ɛ bennɛ́ Kuyie nkó kɛtenkɛ̀ mɛpɛ̃kùmɛ̀ cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ nɛ̀ dikéè kɛ̀ɛ̀ yó nkpɑɑ́, kɛ̀ yó ntú bɛnìtìbɛ̀ cɛ̃́nkoo kɔbɛ kɔkɛ nkɛ nɛ̀ iwũɔ̃ yó ncentì dɛ̀, kɛ̀ dihɛì mbo dɛ cuokɛ̀. \v 16 Dɛ kó kɛtenkɛ̀ yóó ciitɛ kɛ́mmɑ̀mu tipíìtì timɔu, kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ cìdòmɛ́tìrì mɛ̀dɛ́ nɛ̀ mɛ́tìrì sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìnùmmù (250), diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀. \v 17 Kɛ̀ iwũɔ̃ yó ncentì kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ mbo mɛ́tìrì tɛkɔ̀ùtɛ̀ nɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ bɛ̀nùmmù (125) diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀, diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀. \v 18 Kɛ̀ yó nkpɑɑ́mu diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ mɛokùmɛ̀ cìdòmɛ́tìrì bɛ̀nùmmù diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔ̃mɛ mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀, bɛ̀ɛ̀ yó mpĩ́ ndi ɛì kó mutɔ̃mmú bɛ̀ yó nyo nkɛɛ̀ kó tidiitì. \v 19 Isidɑyɛɛribɛ botí imɔu miɛkɛ nkɛ bɛ̀ yóó dɛimɛ̀ bɛtɔ̃mbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ nkɛ̀ kuuti. \v 20 Dɛ kó kɛtenkɛ̀ kɛmɔu yó mbo cìdòmɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ nɛ̀ dikéè tipíìtì tìnɑ̀ɑ̀, di yóó dɛitɛ kɛɛ̀ miɛkɛ kɛtenkɛ̀ mɑkɛ̀ kɛ́mɑɑ́ dihɛì. \v 21 Kɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ kɛ̀ kɛ̀ ntú tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ kɔkɛ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ dihɛì dɛ mɑ̀nkɛ idɛ́ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛyi, kummɑ̀nku kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kumɑ̀nku kumɔu ku mpíkù nɛ̀ kutɛkù. Tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ kó kɛtenkɛ̀ yó mmɑ̀nnɛ̀ bɛtɔbɛ̀ kɔkɛ nkɛ, n kɔkɛ kɛɛ̀ yó mbo dɛ cuokɛ̀ nɛ̀ n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \v 22 Defiibɛ tenkɛ̀ nɛ̀ dihɛì kɔkɛ kɛ̀ yó nsokɛ́ Sudɑɑ nɛ̀ Bɛnsɑmɛɛ bɛ kɔkɛ cuokɛ̀ nkɛ nɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìbitɛ kɔkɛ cuokɛ̀. \s1 Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ yó mbo kubɑkù cɑ̃̀nku kó kɛtenkɛ̀ \p \v 23 Ntɛ ibotí ìì kpɑɑ́ ì yóó totímɛ̀ i kó kɛtenkɛ̀, kɛ́túótɛ́ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, Bɛnsɑmɛɛ kɔkɛ́ nkɛ. \v 24 Bɛnsɑmɛɛ kɔkɛ́ kó kumɑ̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, kɛ̀ Simmɛɔ̃ɔ̃ kɔkɛ́ɛ sɔɔtɛ́, \v 25 kɛ́túótɛ́ Simmɛɔ̃ɔ̃ kɔkɛ kó kumɑ̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, kɛ̀ Isɑkɑɑ kɔkɛɛ sɔɔtɛ́. \v 26 Isɑkɑɑ kɔkɛ kó kumɑ̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ̀ Sɑbunɔɔ kɔkɛɛ sɔɔtɛ́, \v 27 kɛ́túótɛ́ Sɑbunɔɔ kɔkɛ kó kumɑ̀nku diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, kɛ̀ Kɑdi kɔkɛɛ sɔɔtɛ́, \v 28 kɛ́túótɛ́ Kɑdi kɔkɛ kó kumɑ̀nku kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kumɑ̀nku yóó dítɛ́ Tɑmɑɑ nwe Mɛdibɑ nɛ̀ Kɑdɛɛsi dɛ kó mɛniɛ nkɛ́ yɛ̀ kukó ndiɛkù, kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì diɛwè. \v 29 Díndi Isidɑyɛɛribɛ di yóó totí kɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀ nkɛ di botí miɛkɛ. Di yóó tiekɛ kɛ̀nkɛ, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i. \s1 Dihɛì kó yɛbòrɛ̀ yó ndòmmɛ̀ \p \v 30 Ntɛ dihɛì kó yɛbòrɛ̀ yó ndòmmɛ̀: Di bennɛ́ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ cìdòmɛ́tìrì bɛ̀dɛ́ nɛ̀ mɛ́tìrì sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìnùmmù (250). \v 31 Dihɛì kó yɛbòrɛ̀ yó ntɔ Isidɑyɛɛribɛ kó yɛyètɛ̀ nyɛ, yɛbòrɛ̀ yó mbo yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti ndi kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀: Dubɛnni kpɛri nɛ̀ Sudɑɑ kpɛri nɛ̀ Defii kpɛri. \v 32 Kɛ̀ di bennɛ́ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ cìdòmɛ́tìrì bɛ̀dɛ́ nɛ̀ mɛ́tìrì sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìnùmmù (250) kɛ̀ yɛbòrɛ̀ mbo yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti: Sosɛfu kpɛri nɛ̀ Bɛnsɑmɛɛ kpɛri nɛ̀ Dɑnni kpɛri. \v 33 Kɛ̀ di bennɛ́ kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ cìdòmɛ́tìrì bɛ̀dɛ́bɛ̀ nɛ̀ mɛ́tìrì sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìnùmmù (250) kɛ̀ yɛbòrɛ̀ mbo yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti: Simmɛɔ̃ɔ̃ kpɛri nɛ̀ Isɑkɑɑ kpɛri nɛ̀ Sɑbunɔɔ kpɛri. \v 34 Kɛ̀ di bennɛ́ diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ cìdòmɛ́tìrì bɛ̀dɛ́ nɛ̀ mɛ́tìrì sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìnùmmù (250) kɛ̀ yɛbòrɛ̀ mbo yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti. Kɑdi kpɛri nɛ̀ Asɛɛ kpɛri nɛ̀ Nɛfutɑdii kpɛri. \v 35 Kuduotí kùù yóó fitɛ́ dihɛì ku okùmɛ̀ yó mbo cìdòmɛ́tìrì bɛ̀wɛi. Dihɛì yètìrì yó ntú: Kuyie ndɛ̀ bo, (nɛ̀ bɛ kó tinɑ́ɑǹtì Yɑɑwe-Sɑmmɑ).