\id EXO di02.all Novembre 1998 BJ Parakou B{enin \ide UTF-8 \h Mudennimù \toc1 Mudennimù \toc2 MUDENNIMÙ \mt1 Mudennimù \imt1 Di mpɑ́tíri tɔ tìì nɑ́ɑǹtì \ip Dikònnì diì do tɑnní kɛ̀ Sɑkɔbuu túótɛ́ o bí sɔnyi kɛ́tũnnɛ Sosɛfu ò bo dìì mɔ̀nnì Esibiti kɛ tú okpɑ̀ɑ̀tì kóo tũ̀ntì. Kɛ̀ bɛ̀ɛ piɛ́ kɛ́sṹṹ kɛ́nɑɑ́ nkuwuɔ ndiɛkù. Kɛ̀ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì tɔùu buotɛ́ wèè í yɛ̃́ Sosɛfu kɛ́nfɛ̃́ũnko Isidɑyɛɛribɛ kɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ tidɑɑtì. Kɛ̀ Kuyie nyɑ̀ bɛ̀ fɛ̃́ṹrìmɛ̀ kɛ́tɔ̃ mMɔyiisi kòo bo bɛ̀ niitɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ Esibiti. Okpɑ̀ɑ̀tì mɛ nyí nyie nkɛ́ bɛ̀ fĩ́ĩ. Kuyie nnɛ̀ ku kó tikpetì kɛ̀ kùu dɔ̀ɔ̀ tidiɛtì pɛ́u kɛ̀ dɛ̀ nsɑ̀nnɛ̀, kɛ̀ Esibiti kɔbɛɛ bɛ̀ yóu kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀. \ip Mɔyiisi weè do bɛ̀ ni kɛ̀ bɛ̀ kɔ̀ri Kuyie mbɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ yɛ̃ nkù yóó bɛ̀ duɔ́ nkɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀. Nɛ̀ bɛ kó itookperí kpɛ́í nkɛ̀ bɛsṹkùbɛ̀ í nnɑ kɛ tɑ kɛtenkɛ̀ Kuyie mbɛ̀ duɔ́ nkɛ̀, kɛ́kú dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ. Kɛ̀ Kuyie nní mbɛ̀ kɑ̃nkɛ́ kɛ bɛ̀ ni bɛ̀ kèrí dìì mɔ̀nnì Sinɑii kó dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ. Kɛ̀ Kuyie mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛtɑummɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ ku kuɔ́. Dɛ kó dipɑ́tíri dèntɛnɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó mumɑrimù kó tinɑ́ɑǹtì nti, tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ Kuyie nyó mbɛnkú tɛ̀ɛ̀ miɛkɛ ku wɛ̃rímú. \is1 Di mpɑ́tíri nɑ́ɑǹtì duɔ́ kɛ dòmmɛ̀ \io1 1. Isidɑyɛɛribɛ fɛ̃̀ṹtɛ́mɛ̀ Esibiti nɛ̀ dimɑ̀ù dìì ɑ̃nnɛ́ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ Mɔyiisi bɛ cuokɛ̀ 1:1-15:21 \io1 2. Isidɑyɛɛribɛ yɛ̀mɛ̀ Esibiti kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Sinɑii tɑ̃rì 15:22-18:27 \io1 3. Kuyie mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀mɛ̀ mɛtɑummɛ̀ kɛ bɛ̀ duɔ́ nyikuɔ́ 19:1-24:18 \io1 4. Kuyie nyɛ̃ mbɛ̀ɛ dɔɔ̀ mɛ̀ɛ̀ botí mɛtɑummɛ̀ tou 25-31 \io1 5. Bɛ̀ tɔ̃̀tɛmɛ̀ mɛtɑummɛ̀ Kuyie mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛ̀ 32-34 \io1 6. Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tou 35-40 \c 1 \ms1 KUYIE NDÈNNƐMƐ̀ ISIDAYƐƐRIBƐ ESIBITI \s1 Esibiti kɔbɛ fɛ̃́ũmmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ \p \v 1 Ntɛ Sɑkɔbu bí ìì do ò nɛínɛ̀ kɛ́kò nhEsibiti i yètɛ̀, bɑ́ wè nɛ̀ o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔbɛ: \v 2 Dubɛnni nɛ̀ Simmɛɔ̃ɔ̃ nɛ̀ Defii nɛ̀ Sudɑɑ, \v 3 nɛ̀ Isɑkɑɑ nɛ̀ Sɑbunɔɔ nɛ̀ Bɛnsɑmɛɛ, \v 4 nɛ̀ Dɑnni nɛ̀ Nɛfutɑdii nɛ̀ Kɑdi nɛ̀ Asɛɛ. \v 5 Sɑkɔbu bí nɛ̀ o yɑɑ̀bí bɛmɔu bɛ̀ do bo sipísìyiekɛ̀ ndi. Sosɛfu do diɛ nkɛ́mbomu Esibiti. \v 6 Kɛ̀ Sosɛfuu kú kɛ̀ dɛ̀ ḿboní kòo tebìí kú, bɛ kó kutɔ̃nkù kumɔu. \v 7 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ piɛ́, kɛ́sṹṹ nkɛ́píɛ ndihɛì, kɛ́nkpénkú. \p \v 8 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì pɑ̀nwè mɔùu buotɛ́ wèè í yĩ̀ɛ̃́tɛ́ Sosɛfu, \v 9 kɛ́nɑ́kɛ́ o kɔbɛ kɛ dɔ̀: Wéntɛ́nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ sũ̀ṹnkomɛ̀ kɛ kpénkú kɛ ti pɛ̃nkù. \v 10 Tí yɑ̀nnɛ̀ dɛ̀ yóó yĩ́mɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bɑ́ nsṹũnko. Dikpɑ̀nnì mɑrì yɑ̀ɑ̀ bo ɑ̃nnɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ nɛ̀ ti dootitɔbɛ̀ kɛ́ ti dókɛ́nɛ̀ kɛ́yɛ̀ dihɛì. \p \v 11 Mɛm̀mɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ wɑɑ́ mbɛ̀ɛ̀ yó mbɑɑ bɛtɔ̃mbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ mbɛ̀ bɑ̀ɑ, kɛ bɛ̀ fɛ̃́ũnko. Mɛm̀mɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ mɑɑ́ Pitommu nɛ̀ Dɑmmusɛsi kó yɛhɛkɛ̀, kòo kpɑ̀ɑ̀tì bo nhɑ̃ɑ̃̀ tidiitì. \v 12 Kɛ̀ bɛ̀ mbɛ̀ fɛ̃́ũnko kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ dɔkɛ sṹũnko kɛ kpénkú, kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ dé. \v 13 Kɛ̀ Esibiti kɔbɛ nfɛ̃́ũnko Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ muwɛ̃rímú kɛ̀ bɛ̀ pĩ mmutɔ̃nkperímù. \v 14 Bɛ̀ do bɛ̀ fɛ̃́ũnko mɛdiɛ̀ mmɛ, kɛ̀ bɛ̀ nɑ̀ù titɑ̃́tì kɛ piiku yɛdombiɛ nkɛ pĩ́ ndɛpɑɑ nkó mutɔ̃mmú. Bɛ̀ do bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛmmɛ nɛ̀ kuyonku nku. \s1 Bɛ̀ɛ̀ pɛinko bɛ̀ yetɛmɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì kpɛti \p \v 15 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi nɑ́kɛ́ Sifɑɑ nɛ̀ Puɑɑ bɛ̀ɛ̀ pɛinko Ebedeebɛ kɛ dɔ̀: \v 16 Kɛ̀ di níí pɛinko Ebedeebɛ kɛ yɑ̀ kɛ̀ dɛnitidɑbirɛ ndɛ, dí dɛ̀ kùɔ, kɛ̀ dɛnitipobirɛ mɛ nni ndɛ, di yóu kɛ̀ dɛ̀ nfòù. \p \v 17 Bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ pɛinko kɛ̀ bɛ̀ɛ depɛ Kuyie nkɛ́yetɛ okpɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì, kɛ níí yóu initidɑbí kɛ̀ ì ńfòù. \v 18 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi bɛ̀ yu kɛ́ bɛ̀ bekɛ kɛ dɔ̀: Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ di dɔɔri mɛmmɛ kɛ you initidɑbí kɛ̀ ì fòù? \v 19 Kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀: Ebedeebɛ kó bɛnitipòbɛ̀ í dònnɛ̀ Esibiti kɔbɛ, bɛ̀ kpeńnìmu kɛ ɔ̃ nyóó pɛitɛ́ kɛ̀ wèè pɛinko kòò mu nyí tùɔ̀koo. \p \v 20 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ sṹṹ nkɛ́kpenkɛ kɛ̀ Kuyie ndɔɔ̀ bɛ̀ɛ̀ pɛinko mɛsɑ̀ɑ̀. \v 21 Kɛ̀ bɛ̀ɛ piɛ́ ibí bɛ cɛ̃́ĩ kɛ yɛ̃́ bɛ̀ démɛ̀ Kuyie. \v 22 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi duɔ́ ndinùù o kɔbɛ kɛ dɔ̀ bɛ̀ mbuɔ̀nko Ebedeebɛ pɛí ìì nitidɑbí kukó nNiidi miɛkɛ, kɛ you initipobí. \c 2 \s1 Bɛ̀ pɛitɛ́mɛ̀ Mɔyiisi \p \v 1 Kɛ̀ Defii nɑɑ̀mùnkù kou mɔùu puokɛ bɛ nɑɑ̀mùnkù kóo sɑpɑ̀ɑ̀ mmɔù. \v 2 Kòo púó nkɛ́pɛitɛ́ dɛnitidɑbirɛ, kɛ́yɑ̀ dɛ̀ wennimɛ̀, kɛ́ dɛ̀ sɔ̀nnɛ bɛtɑ̃̀ɑ̃̀bɛ̀ bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti. \v 3 Ò tɛ̃́nkɛ í nnɑ kɛ bo ndɛ̀ sɔ̀rì, kɛ́tɛí dikũ̀mɑ̀nnì kùtìnɔ́ɔ̀, kɛ́ dɛ̀ ɑ̃nnɛ́ di miɛkɛ, kɛ́tɑ kɛ́dɔú nkukó nNiidi tipèntì miɛkɛ. \v 4 Kɛ̀ dɛbirɛ tɑ̃ũ̀ ńsɔri mɛkɛntímɛ̀ kɛ bo yɑ̀ dɛ̀ɛ̀ yóó tuɔkɛní dɛbirɛ. \p \v 5 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì kóo sɑpɑ̀ɑ̀ ńtɑ kukó mmuhɔ̀rìmù kɛ nɛínɛ̀ o dúɔ̀bɛ̀. Kòo dúɔ̀bɛ̀ ńcentì kukó ntɑkɛ́, kòo yɑ̀ dikũ̀mɑ̀nnì, kɛ́tɔ̃ nho kóo tɔ̃ntì kòo dì tùótɛ́ní. \v 6 Kòo pootɛ kɛ́yɑ̀ dɛnitidɑbirɛ kɛ̀ dɛ̀ kuɔ̀, kɛ̀ mɛsémmɛ̀ɛ ò pĩ nkòò dɔ̀: Ebedeebɛ kó dɛbirɛ ndɛ. \p \v 7 Kɛ̀ dɛbirɛ tɑ̃ũ̀ũ ò bekɛ kɛ dɔ̀: A dɔ́ kɛ̀ ń kɔtɛ kɛ́ dɑ wɑɑnní Ebedee kóo nitipòkù mɔù kòò ndɛ̀ ndɑ yɑ̃ɑ̃nkoɑ̀ɑ̀? \v 8 Kòò dɔ̀: Ɛ̃ɛ̃, kɔtɛ! \p Kòo kɔtɛ kɛ́yúní dɛbirɛ yɔ̃. \v 9 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì kóo sɑpɑ̀ɑ̀ ndɔ̀: Túótɛ́ dɛbirɛ diɛ nkɛ́ ndɛ̀ nni nyɑ̃ɑ̃nko kɛ̀ n dɑ yietí. \p Kòo nitipòkùu dɛ̀ tùótɛ́ kɛ́nyɑ̃ɑ̃nko. \v 10 Kɛ̀ dɛ̀ɛ kótɛ́ kòo dɛ̀ duɔ́ nhokpɑ̀ɑ̀tì sɑpɑ̀ɑ̀, kɛ̀ dɛ̀ɛ nɑɑ́ nho birɛ, kòo dɛ̀ yu kɛ dɔ̀: Mɔyiisi, dɛ̀ɛ̀ tu ò dɛ̀ dɛ̀itɛ mɛniɛ mmiɛkɛ. \s1 Mɔyiisi cokɛ́mɛ̀ kɛ kɔ̀tɛ Mɑndiyɑ̃ɑ̃ tenkɛ̀ \p \v 11 Kɛ̀ Mɔyiisii kótɛ́ kɛ́kɔtɛ o kɔbɛ borɛ̀, kɛ́yɑ̀ bɛ̀ bɛ̀ fɛ̃́ũnkonɛ̀mɛ̀ mutɔ̃mmú, kɛ́yɑ̀ Esibiti kou mɔù puotìmɛ̀ o kou Ebedee. \v 12 Kòo wéntɛ́ wéntɛ́, ò í nyɑ̀ òmɔù, kɛ́potɛ́ Esibiti kou kɛ́kuɔ, kɛ́kũnnɛ́ mubirímú miɛkɛ. \v 13 Kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́ kòò tó yɛ̀ diyiè tɛrì kɛ́yɑ̀ Ebedeebɛ mɑ́ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ kpɑ̀ nkòo bekɛ wèè í nɑɑti kɛ dɔ̀: Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ puotì ɑ tebitɛ? \v 14 Kòo ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: We ndɑ pĩ ntikpɑ̀tì kɑ̀ɑ bo nti bekùnɛ̀? A dɔ́ kɛ́ n kuɔ ɑ wee kùɔmɛ̀ mmɛ Esibiti kouɑ̀? \p Kɛ̀ Mɔyiisi kɔ̃m̀bùɔ̀tìi do, kòò dɔ̀: Bɛnìtìbɛ̀ kèèmu ti nnɑ́ɑǹtɑ̀ɑ̀? \v 15 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi keè dɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀, kɛ́ndɔ́ kɛ́kuɔ Mɔyiisi. Kòo cokɛ́ kɛ́kɔtɛ Mɑndiyɑ̃ɑ̃ kó kɛtenkɛ̀ kɛ́nkɑri tɛbintɛ bɛ̀ keú tɛ̀ borɛ̀. \p \v 16 Mɑndiyɑ̃ɑ̃ tenkɛ̀ kɔbɛ do mɔkɛ ikuɔ́ nìùtì mɔù nwe kòò mɔ̀kɛ bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ bɛ̀yiekɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑnní tɛbintɛ kɛ bo dó kɛ́nii mbɛ cicɛ wũɔ̃. \v 17 Kɛ̀ bɛnɑɑcɛ̃mbɛɛ bɛ̀ bɛ̀ti, kɛ̀ Mɔyiisii yetɛ kɛ́nii mbɛ wũɔ̃. \v 18 Kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́kò mbɛ cicɛ borɛ̀ Deuyɛɛdi, kòo bɛ̀ bekɛ kɛ dɔ̀: Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ di konní mɛcɑ̃ɑ̃ nyíe? \v 19 Kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀: Esibiti kou mɔù weè ti dɛɛtɛ́nɛ̀ bɛnɑɑcɛ̃mbɛ, kɛ nìi nti wũɔ̃. \v 20 Kɛ̀ bɛ̀ cicɛ dɔ̀: Ò borɛ? Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ di kɛ̀ nhò yóu? Kɔtɛnɛ̀ kóò yuní kòo di. \p \v 21 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Mɔyiisi ḿbo dɛ kóo nìtì borɛ̀, kòo ò duɔ́ nho kóo sɑpɑ̀ɑ̀ nSefodɑɑ kòo puokɛ. \v 22 Kòo púó nkɛ́pɛitɛ́ dɛnitidɑbirɛ, kòo dɛ̀ yu kɛ dɔ̀ Mbo-Kupɔ̀ɔ̀kù. \s1 Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ Mɔyiisi kòò bo dɛɛtɛ́ Isidɑyɛɛribɛ \p \v 23 Kɛ̀ dɛ̀ɛ mɔntɛ kɛ̀ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tìi kú, kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɑɑ nfɛ̃́ũ̀rìnɛ̀ mutɔ̃mmú kɛ kuɔ̀, kɛ̀ bɛ dɑbùò ntuɔkɛ Kuyie. \v 24 Kɛ̀ kùu keè bɛ dɑbùò nkɛ́dentɛní mɛtɑummɛ̀ kù do dɔ̀ɔ̀nɛ̀mɛ̀ Abɑrɑhɑmmu nɛ̀ Isɑki nɛ̀ Sɑkɔbu, \v 25 kɛ́wéntɛ́ kɛ́yɑ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɛ́bɑntɛ́ bɛ̀ fɛ̃́ũ̀rìmɛ̀. \c 3 \p \v 1 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Mɔyiisi ńcɛ̃mmú o cɔ̀kù Mɑndiyɑ̃ɑ̃bɛ kuɔ́ nìùtì Setidoo wũɔ̃, kɛ́kɔtɛnɛ̀ dikpɑ́ɑ̀, kɛ́tuɔkɛ Odɛbu, Kuyie ntɑ̃rì. \v 2 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nhò bɛnkɛ kumɑ́ɑ̀, kòo yɑ̀ difɑ̃pèù mɑrì kɛ̀ dì cɔ̀ú nfɛhɑ̃ɑ̃dɛɛ̀nfɛ̀, bɑ́ ti fɑ̃ɑ̃̀tì í cɔ́ú. \v 3 Kɛ̀ Mɔyiisii yɑ̀ difɑ̃pèù cɔ̀úmmɛ̀ kɛ́dɑutɛ́ kɛ bo yɑ̀ mùù dɔ̀ɔ̀ri, mùù te kɛ̀ difɑ̃pèù cɔ̀ú mbɑ́ tifɑ̃ɑ̃̀tì í cɔ́ú. \v 4 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyɑ̀ ò dɑutɛ́mɛ̀ kɛ bo yɑ̀, kóò yu kɛ dɔ̀: Mɔyiisi, Mɔyiisi! Kòò dɔ̀: Ntɛ mí. \v 5 Kɛ̀ Kuyie ndɔ̀: Bɑ́ɑ́ tɔ́ɔ́nní diɛ. Dɛitɛ ɑ nɛùtì, ɑ cómmú dìì bòrì cɑ̃̀ɑ̃́mmu, \v 6 kɛ yíɛ́ kɛ dɔ̀: N tú Kuyie nku, ɑ yɛmbɛ̀ Abɑrɑhɑmmu nɛ̀ Isɑki nɛ̀ Sɑkɔbu, bɛ̀ do tũ nkù. \p Kɛ̀ Mɔyiisii sɔnnɛ o ììkɛ̀, ò í ndɑ̀ɑ́tí kɛ bo nwúó nKuyie. \v 7 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: N yɑ̀mu n kó bɛnìtìbɛ̀ yo mmɛ̀ɛ̀ sémmɛ̀ Esibiti, n kèèmu bɛ̀ bɛ̀ fɛ̃́ũnkomɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ kuɔ̀, n yɑ̀mu bɛ̀ fɛ̃́ũ̀rìmɛ̀. \v 8 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n cùtɛ́ní kɛ bo bɛ̀ dɛɛtɛ́nɛ̀ Esibiti kɔbɛ, kɛ́ bɛ̀ kɔ̀tɛnɛ̀ kɛtenkɛ̀ sɑ̀ɑ̀kɛ̀ kɛ̀ɛ̀ dɛu, mɛnɑɑmiɛ̀ nnɛ̀ mɛcekùɔ̀ ndɛ̀ pũɔ̃̀ nkɛ̀. Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ kɔbɛ nɛ̀ Itiibɛ nɛ̀ Amɔriibɛ nɛ̀ Pedisiibɛ nɛ̀ Efiibɛ nɛ̀ Sebusiibɛ bɛ̀ bo kɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀. \v 9 Isidɑyɛɛribɛ kuɔ́mmu kɛ̀ n kèè bɛ̀ dɑbùò, kɛ yɑ̀ Esibiti kɔbɛ bɛ̀ fɛ̃́ũnko mɛ̀ɛ̀ botí. \v 10 N dɑ tɔ̃mmu Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀. Kɔtɛ kɛ́dennɛ n kó ibí Isidɑyɛɛribɛ Esibiti miɛkɛ. \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ ku yètìrì Mɔyiisi \p \v 11 Kɛ̀ Mɔyiisii nɑ́kɛ́ Kuyie nkɛ dɔ̀: N tú we, kɛ̀ míì bo kɔtɛ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kɛ́dennɛ Isidɑyɛɛribɛ? \v 12 Kɛ̀ Kuyie ndɔ̀: N yó ndɑ bonɛ̀mu, ntɛ dɛ̀ɛ̀ yóó bɛnkɛ míì dɑ tɔ̃mmɛ̀: Kɑ̀ɑ bɛ̀ dènnɛ dìì mɔ̀nnì di mpĩ́ n tɔ̃mmú di ntɑ̃rì ĩ́nkɛ̀. \v 13 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: M bo kɔtɛ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀ Kuyie ndi yɛmbɛ̀ do tũ nkù, kuù n tɔ̃nní di borɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ yĩ: Ku yètìrì tu bɑ? N dɔ̀ bɑ? \p \v 14 Kɛ̀ Kuyie nhò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: N tú wèè bo wè nwe. Kɛ̀ bɛ̀ dɑ bekɛ ɑ dɔ̀: Wèè yètìrì tu Mbo, weè n tɔ̃nní di borɛ̀. \v 15 Kɛ̀ Kuyie nwɛ̃tɛ kɛ́nɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie di yɛmbɛ̀ Abɑrɑhɑmmu nɛ̀ Isɑki nɛ̀ Sɑkɔbu bɛ̀ do tũ nkù, míì dɑ tɔ̃ mbɛ borɛ̀, n yètìrì mɛ ntú, di yó mmɛ nni n yu sɑ̃́ɑ̃̀. \v 16 Kɔtɛ kɛ́tíí nyIsidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ kɛ dɔ̀: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ndi yɛmbɛ̀ Abɑrɑhɑmmu nɛ̀ Isɑki nɛ̀ Sɑkɔbu bɛ̀ do tũ nkù míì tu n yɑ̀mu bɛ̀ di fɛ̃́ũnkomɛ̀ Esibiti kɛ dɔ́ kɛ́ di dɛɛtɛ́. \v 17 N dɔ́ kɛ́ di dennɛmu Esibiti bɛ̀ di fɛ̃́ũnko dɛ̀, n yóó di kɔtɛnɛ̀ mɛnɑɑmiɛ̀ nnɛ̀ mɛcekùɔ̀ ndɛ̀ pũɔ̃̀ ndɛ̀ ndɛ, Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ kɔbɛ nɛ̀ Itiibɛ nɛ̀ Amɔriibɛ nɛ̀ Pedisiibɛ nɛ̀ Efiibɛ nɛ̀ Sebusiibɛ bɛ̀ bo kɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀. \v 18 Kɑ̀ɑ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ bɛ̀ í yóó yetɛ. Á nnɛínɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ kɛ̀ di kɔtɛ kɛ́yɑ̀ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì, kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie díndi Ebedeebɛ di tũ nkù, míì di bɛnkɛ m mɑ́ɑ̀ kɛ tú ò di yóu kɛ̀ di ce nyɛwe yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kɛ́kɔtɛ dikpɑ́ɑ̀ cuokɛ̀ kɛ́ n fíé iwũɔ̃. \v 19 N yɛ̃́mu kɛ tú okpɑ̀ɑ̀tì í yóó yie nkɛ̀ dí yɛ̀ kɛ̀ n sɑ̀ɑ̀ í ò dɔ̀ɔ̀nɛ̀ muwɛ̃rímú mmu. \v 20 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n yóó bɛnkɛ n wɛ̃rímú, kɛ́dɔɔ̀ tidiɛtì pɛ́u, kòo kpɑ̀ɑ̀tì di yóu kɛ̀ di yɛ̀. \v 21 M bo duɔ́ nkɛ̀ Esibiti kɔbɛɛ di dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀, di í yóó yɛ̀ di nɔu sitetìrì. \v 22 Bɑ́ wèè nitipòkù bo mɔɔ o pɛɛtitɔù yoo wèè bo o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ idíítí nɛ̀ mɛsɔɔ nnɛ̀ tiyɑ̀ɑ̀tì, kɛ̀ di toú ndi kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑpɑ̀mbɛ̀. Di yó nyɛtì kɛ tɔmu Esibiti kɔbɛ kpɛrɛ. \c 4 \s1 Kuyie mbɛnkɛmɛ̀ ku wɛ̃rímú Mɔyiisi \p \v 1 Kɛ̀ Mɔyiisi tɛ̃́nnɛ́ kɛ dɔ̀: Bɛ̀ í yóó yie, bɛ̀ í yó n kéntɛ́. Bɛ̀ yóó yĩ́mu ti Yiɛ̀ nKuyie mmɑkù í m bɛnkɛ kumɑ́ɑ̀. \v 2 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: A tɔ bɑ? Kòò dɔ̀: Kupɑ̀ɑ̀ti. \v 3 Kɛ̀ kù dɔ̀: Dɔú nku kɛtenkɛ̀. \p Kòo kù dɔú nkɛ̀ kùu nɑɑ́ nfɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀, kòo cokɛ́. \v 4 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: Pĩ́ nfɛ yóú. \p Kòo pĩ́ nfɛ yóú kɛ̀ fɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́nɑɑ́ nkupɑ̀ɑ̀ti. \v 5 Kɛ̀ kù dɔ̀: A yóó mɛ nyĩ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie, nhɑ yɛmbɛ̀ Abɑrɑhɑmmu nɛ̀ Isɑki nɛ̀ Sɑkɔbu bɛ̀ do tũ nkù míì dɑ bɛnkɛmɛ̀ m mɑ́ɑ̀. \v 6 Kɛ yíɛ́ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Bɑɑ́ ɑ nɔ̀ùtɛ̀ ɑ pɛ̃tɛ́mpĩɛ̃̀kù. \p Kɛ̀ Mɔyiisii bɑɑ́, kɛ́ nyóó dɛitɛní o nɔ̀ùtɛ̀ kɛ sɔ̃́ ntikɔ̀ntì tɛ̀ pĩ nkɛ̀ tɛ̀ pɛikɛ kɛ do ntipɑ̀ɑ̀kóntì. \v 7 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: Wɛ̃tɛ kɛ́bɑɑ́ ɑ pɛ̃tɛ́mpĩɛ̃̀kù. \p Kòo bɑɑ́ kɛ́ nyóó dɛitɛní o nɔ̀ùtɛ̀ kɛ sɔ̃́ ntɛ̀ nɑɑ́ ntɛ̀ do dòmmɛ̀. \v 8 Kɛ̀ kù dɔ̀: Kɑ̀ɑ dɔ̀ɔ̀ tidiɛtì ketitì kɛ̀ bɛ̀ yetɛ, ɑ yóó dɔɔ̀ dɛdɛ́rɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yiemmu. \v 9 Kɑ̀ɑ dɔ̀ɔ̀ dɛdɛ́ mɛmmɛ, kɛ̀ bɛ̀ yetɛ ɑ́ yɛ̃ntɛ́ kukó nNiidi kó mɛniɛ nkɛ́cóú nkɛtenkɛ̀ mɛ̀ yóó nɑɑ́ mmɛyĩ̀ĩ̀ mmɛ. \s1 Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ Anɔɔ kòò bo mpɛ́kɛ́nɛ̀ Mɔyiisi \p \v 10 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: N dɑ bɑ́ɑ́mmu n Yiɛ̀ nKuyie, n yí tú onɑ́ɑǹtì. Dɛ̀ í tú yíe nyoo wenkɛ yoo sòkɛ, nɛ̀ m bomɛ̀ mmɛ. \v 11 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: We nhɑ̃nnɛ́ onìtì dinùù? We nhɔ̃ nte kòo nìtì nɔ́ndɛnfɛ̀ɛ dɑri yoo wèe ɔ̃? Yoo wè nwúó? Yoo wèe yɛ̃ĩ? Dɛ̀ í tú mí nKuyie nnɑɑ̀? \v 12 Kɔtɛ! Míì yó ndɑ nɑ́ɑ́ nhɑ yó nnɑ́ɑ́ ntì, kɛ dɑ bɛnkú ɑ yó nnɑ́ɑ́ ntì. \v 13 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Kuyie, n dɑ bɑ́ɑ́mmu, tɔ̃ nhotɔù mɔù. \p \v 14 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mmiɛkɛɛ pɛikɛ Mɔyiisi mɛdiɛ̀. Kɛ̀ kù dɔ̀: Defii kó kuwuɔ nkou ɑ kóo kótì Anɔɔ nɔmmu kɛ nɑ́ɑ́. Ò kèrínímu kɛ bo dɑ co, kɛ dɑ yɑ̀ kòo yɛ̀mmɛ̀ɛ nɑrikɛ. \v 15 Á ò nɑ̀kɛ́ n dɑ nɑ̀kɛ́ tì, kóò tùo n nɑ́ɑǹtì, míì yó ndi bonɛ̀, kɛ di nɑ́ɑ́ ndi yó nnɑ́ɑ́ ntì, kɛ di bɛnkú di yó nnɑ́ɑ́ ntì nɛ̀ di yó ndɔɔri dɛ̀. \v 16 Anɔɔ weè yó ncómmú ɑ fɔ̃̀tìrì kɛ nɑ́ɑ́nnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀, kɛ̀ nní ndɑ duɔ̀ ntinɑ́ɑǹtì kɑ̀ɑ ò nɑ̀ɑ́. \v 17 A yó ntɔ ku mpɑ̀ɑ̀ti nku kɛ dɔɔrinɛ̀ tidiɛtì. \s1 Mɔyiisi wɛ̃̀tɛmɛ̀ Esibiti o kɔbɛ borɛ̀ \p \v 18 Kɛ̀ Mɔyiisii kò nho cɔ̀kù Setidoo borɛ̀, kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: N dɔ́ kɛ́kɔtɛ n kɔbɛ borɛ̀ ndɛ Esibiti kɛ́yɑ̀ bɛ̀ bo nkpɑɑ́ fòù. Kɛ̀ Setidoo dɔ̀: Kɔtɛ kɛ̀ dɛ̀ ńnɑɑti. \p \v 19 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi Mɑndiyɑ̃ɑ̃ kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ kɛ dɔ̀: Wɛ̃tɛ Esibiti, bɛ̀ɛ̀ do dɔ́ kɛ dɑ kuɔ bɛ̀ kumu bɛmɔu. \p \v 20 Kɛ̀ Mɔyiisii túótɛ́ o pokù nɛ̀ o bí kɛ́dee nsɑ̃mmɑrímúbɛ̀, kɛ́túótɛ́ Kuyie nkó kupɑ̀ɑ̀ti kɛ́pikú kɛ̀ bɛ̀ nwɛ̃ti Esibiti. \v 21 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: N dɑ duɔ́mmu muwɛ̃rímú kɑ̀ɑ bo dɔɔ̀ tidiɛtì tibotí tibotí okpɑ̀ɑ̀tì ììkɛ̀, n nɛ́ yóó kpénkùnnɛmu o to kòo yetɛ di bo yɛ̀mɛ̀. \v 22 Á nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie ntú: Isidɑyɛɛribɛ kó kuwuɔ ntú m birɛ ndɛ, n kóo po, \v 23 míì tu ɑ́ yóu m birɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ yɛ̀, kɛ́ n fìé iwũɔ̃, kɑ̀ɑ yetɛ m bo kuɔ ɑ kóo po. \p \v 24 Kɛ̀ Mɔyiisi nkérí kɛ́ndɔ́ kɛ́yié nkucɛ dibòrì mɑrì, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɔtɛní kɛ́ndɔ́ kóò kùɔ. \v 25 Kòo pokù Sefodɑɑ túótɛ́ ditɑ̃́rì dìì ɑ̃ mɛnɑtimɛ̀ kɛ́cɑ̃ntɛ́ o birɛ, kɛ́kɑ́ɑ́kɛ́ kutɑkɔ̃̀nkù Mɔyiisi tɑkɛ́ kɛ dɔ̀: A tú n kpɛ́í mmɛyĩ̀ĩ̀ nkóo dɔù nwe. \v 26 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyóu Mɔyiisi kɛ́ítɛ́. Mɛm̀mɛ Sefodɑɑ yumɛ̀ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Mɛyĩ̀ĩ̀ nkóo dɔù, mucɑ̃mmù kpɛ́í. \p \v 27 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Anɔɔ kɛ dɔ̀: Kɔtɛ kɛ́co Mɔyiisi dikpɑ́ɑ̀. \p Kɛ̀ Anɔɔ kɔtɛ, kóò yɑ̀ Kuyie ntɑ̃rì kóò ɔrí. \v 28 Kòo ò nɑ̀kɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nhò nɑ̀kɛ́ tìì kó dimɑ̀ɑ̀ kóò nɑ̀kɛ́ kù yɛ̃ nwèe dɔɔ̀ tìì diɛtì. \v 29 Mɛm̀mɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ nɛi kɛ́kɔtɛ kɛ́tíí nyIsidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀. \v 30 Kɛ̀ Anɔɔ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ̀kɛ́ tìì kó dimɑ̀ɑ̀ Mɔyiisi, kɛ́dɔɔ̀ tidiɛtì kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀, \v 31 kɛ́yie. Kòo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nyɑ̀mɛ̀ bɛ̀ fɛ̃́ũ̀rìmɛ̀ kɛ dɔ́ kɛ́ bɛ̀ dɛɛtɛ́, kɛ̀ bɛ̀ɛ do kɛ́nínkú Kuyie n yììkɛ̀ kɛ́ kù bɑ̀ńtɛ̀. \c 5 \s1 Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ bɛ̀ kɔ̀tɛmɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ \p \v 1 Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie, tínti Isidɑyɛɛribɛ ti tũ nkù tu ɑ́ ti yóu kɛ̀ tí kɔtɛ dikpɑ́ɑ̀ kɛ́dɔɔ̀ dibɑnni, kɛ́dɛ́úkùnnɛ ku yètìrì. \v 2 Kɛ̀ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì dɔ̀: We ntú di Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ m bo yie nho kpɛti kɛ́ di yóu kɛ̀ dí yɛ̀? N yí ò yɛ̃́, m mɛ nyí yóó di yóu kɛ̀ dí yɛ̀. \v 3 Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie ntínti Ebedeebɛ ti tũ nkù ti bɛnkɛmu kumɑ́ɑ̀. Á ti pɑ̃ kucɛ kɛ̀ tí ce nyɛwe yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kɛ́kɔtɛ dikpɑ́ɑ̀ kɛ́ kù fìé iwũɔ̃, kɛ̀ mɛɛ̀ dɔkɛ kù bo duɔnní mumɔmmú kɛ̀ ti kú, yoo ti dootitɔbɛ̀ɛ tí kuɔ. \v 4 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì dɔ̀: Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ di sukíí Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ bɛ̀ bo yóu mutɔ̃mmú? Kɔtɛnɛ̀ di tɔ̃mmú. \v 5 Di mmɔ̀nnì ndi bɛ̀ sũ̀ṹmmɛ̀ kɛ̀ di wɛ̃̀tɛ kɛ dɔ́ kɛ́duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ yóu mutɔ̃mmú. \s1 Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì yìɛ́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ mutɔ̃mmú \p \v 6 Dɛ kó diyiè mɔ́mmɔnni kòo kpɑ̀ɑ̀tìi nɑ́kɛ́ bɛ̀ɛ̀ ni mutɔ̃mmú nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bɛ̀ bɑɑ̀ kɛ dɔ̀: \v 7 Di tɛ̃́nkɛ bɑ́ nduɔ̀ nyIsidɑyɛɛribɛ timúkpetì kɛ̀ bɛ̀ piikunɛ̀ yɛdombiɛ. Bɛ̀ ńkɔrì bɛ mɔ́mmɔmbɛ kɛ tì wɑɑ̀. \v 8 Bɛ̀ mɛ mbɑɑ yó mpiiku yɛdombiɛ nkɛ̀ yɛ̀ tùɔ̀kù yɛ̀ sòò mɑ̀mɛ̀ mmɛ, di bɑ́ɑ́ yɑɑtɛ. Bɛtɔ̃nnɛ́kótíbɛ̀ mbɛ, dɛɛ̀ te kɛ̀ bɛ̀ tu, tí bɛ̀ yóu kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ́fíé Kuyie nyiwũɔ̃. \v 9 Kɛ̀ bɛ̀ pĩ mmutɔ̃mmú mɛdiɛ̀ mbɛ̀ í yóó pɛ́tɛ́ bɛmɑ́ɑ̀ kɛ́ndɑkɛnɛ̀ tiyɑ́ɑ̀bìsínɑ́ɑǹtì. \p \v 10 Bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ mutɔ̃mmú nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ mù pɑkɛ́, kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì tu bɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndi duɔ̀ ntimúkpetì. \v 11 Kɔtɛnɛ̀ kɛ́wɑmmú timúkpetì! Díì yɛ̃́ di yóó tì pɛ̀tɛ́ dɛ̀, kɛ bɑɑ nɛ́ mpiiku yɛdombiɛ nkɛ̀ yɛ̀ mmɑ̀nnɛ̀ yɛ̀ sòò ɔ̃ mmɑ̀mɛ̀, ti í yóó yɑɑtɛ. \p \v 12 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ cíɛ́tɛ́ Esibiti omɔu miɛkɛ kɛ́nwɑɑ̀ ntimúkpetì. \v 13 Bɛ̀ɛ̀ bɛ̀ bɑ̀ɑ kɛ̀ bɛ̀ mbɛ̀ kpɑ̀nnɛ̀ kɛ tú: Pííkúnɛ̀ yɛdombiɛ nkɛ̀ yɛ̀ɛ tuɔkɛ bɛ̀ sòò di duɔ̀ ntimútì kɛ̀ yɛ̀ mɑ̀mɛ̀. \v 14 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́, kɛ̀ bɛ̀ ḿpuotì Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ bɛtɔ̃mbɛ̀ kɛ tú: Dɛ̀ yĩ́mɛ wenkɛ nɛ̀ yíe nkɛ̀ di í pìíkú yɛdombiɛ nkɛ̀ yɛ̀ tùɔ̀kɛ di sòò piiku kɛ̀ yɛ̀ mɑ̀mɛ̀? \p \v 15 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ bɛtɔ̃mbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ́yɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ ti fɛ̃́ũnko mɛmmɛ, tínti ɑ kó bɛtɔ̃mbɛ̀? \v 16 Bɛ̀ tɛ̃́nkɛ í ti duɔ̀ ntimútì kɛ tú tí mpiiku yɛdombiɛ nkɛ̀ yɛ̀ tùɔ̀kù yɛ̀ sòò mɑ̀mɛ̀, kɛ ti puotì kɛ dò nti cɑ̀ɑ̀rɛ̀? \v 17 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì dɔ̀: Di tú bɛtɔ̃nnɛ́díébɛ̀ mbɛ, bɛtɔ̃nnɛ́kótíbɛ̀. Dɛɛ̀ te kɛ̀ di tú di bo kɔtɛ kɛ́fíé di Yiɛ̀ nKuyie nyiwũɔ̃. \v 18 Kɔtɛnɛ̀ kɛ́pĩ́ ndi tɔ̃mmú, bɛ̀ í yó ndi duɔ̀ ntimútì, di mɛ mbɑɑ nɛ́ yó mpiiku yɛdombiɛ nkɛ̀ yɛ̀ tùɔ̀kù yɛ̀ sòò ɔ̃ mmɑ̀mɛ̀ mmɛ. \p \v 19 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ bɛtɔ̃mbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ bɛ̀ bɑɑ bɛ̀ fɛ̃́ũnkomɛ̀mu kɛ dɔ́ bɛ̀ mpiiku yɛdombiɛ nkɛ̀ yɛ̀ tùɔ̀kù yɛ̀ sòò ɔ̃ mmɑ̀mɛ̀, bɛ̀ í yóó yɑɑtɛ. \v 20 Kɛ̀ bɛ̀ nyɛtìní okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kɛ́yɑ̀ Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ, kɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ bɑ̀ɑ. Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: \v 21 Ti Yiɛ̀ nKuyie ndi wúómmu kɛ yóó di bekɛ́nɛ̀, díì te kòo kpɑ̀ɑ̀tì tɛ̃́nkɛ í dɔ́ ti kpɛti, díì ò duɔ́ ndisiè, kòò yóó ti kuɔ. \p \v 22 Kɛ̀ Mɔyiisii bɛ́innɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ dɔ̀: Dɛ̀ yĩ́mɛ kɑ̀ɑ fɛ̃́ũnko ku mbotí? Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ n tɔ̃nní diɛ? \v 23 Nɛ̀ n kɔ̀tɛmɛ̀ kɛ yɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì koò bɛ́innɛ̀ ɑ kó diyètìrì, ò fɛ̃́ũnkomu ti kó kubotí, ɑ mɛ nyí kù dɛɛtɛ́. \c 6 \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́nɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: A bo yɑ̀ di mmɔ̀nnì n yóó dɔɔ̀ dɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì. \p M bo ò dɔ̀ɔ̀nɛ̀ muwɛ̃rímú kòò di yóu kɛ̀ dí yɛ̀. M bo ò ɛ̃̀ṹtɛ́ kòo di bɛti. \s1 Kuyie nyɑ́úkùnnɛmɛ̀ Mɔyiisi kɔ̃̀ntì \p \v 2 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Míì tu di Yiɛ̀ nKuyie. \v 3 M bɛnkɛmu m mɑ́ɑ̀ Abɑrɑhɑmmu nɛ̀ Isɑki nɛ̀ Sɑkɔbu n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ kpeńnì. Bɛ̀ nɛ́ do í yɛ̃́ kɛ dò mmíì tu bɛ Yiɛ̀ nKuyie. \v 4 N do bɛ̀ tɑunnɛ̀mu m mɑ́ɑ̀, kɛ dɔ̀ n yóó bɛ̀ duɔ́ nKɑnnɑhɑ̃ɑ̃, kɛtenkɛ̀ bɛ̀ do bo kɛ̀ kupɔ̀ɔ̀kù. \v 5 N kèèmu Esibiti tenkɛ̀ kɔbɛ di fɛ̃́ũnkomɛ̀ kɛ̀ di kuɔ̀ nkɛ̀ n dèntɛní ti kó mɛtɑummɛ̀ kpɛ́í. \v 6 Dɛɛ̀ te kɛ̀ n tu ɑ kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀ n tú: Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n yóó di dɛɛtɛ́nɛ̀mu mudɑɑtɔ̃mmú Esibiti kɔbɛ di duɔ́ mmù, kɛ́ di om̀pùnnɛ. N yóó bɛnkɛmu Esibiti kɔbɛ n wɛ̃rímú kɛ́ bɛ̀ potɛ́, kɛ́ di dɛɛtɛ́. \v 7 Kɛ̀ di ntú n kɔbɛ kɛ̀ n di te. Kɛ̀ di n yɛ̃́ míì di dènnɛmɛ̀ Esibiti kó mudɑɑtɔ̃mmú. \v 8 Mí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmíì bɛ́i nkɛ tú m bo di kɔtɛnɛ̀ n do yɛ̃ n yóó duɔ́ nkɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀ Abɑrɑhɑmmu nɛ̀ Isɑki nɛ̀ Sɑkɔbu kɛ̀ di kɛ̀ tiekɛ. \p \v 9 Kɛ̀ Mɔyiisii tì nɑ̀kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ. Kɛ̀ bɛ̀ í nyie, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ fɛ̃́ũ̀rìnɛ̀mɛ̀ mutɔ̃mmú mɛdiɛ̀. \p \v 10 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: \v 11 Kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀, wèe yóu Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ o tenkɛ̀. \v 12 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Isidɑyɛɛribɛ í yie n kpɛti, kɛ̀ m bo nɑ kɛ́nɑ́kɛ́nɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì nwe, mí nwèè í nɔ nkɛ nɑ́ɑ́nnɑ́ɑ̀? \p \v 13 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ bɛ̀ yóó nɑ́kɛ́ tì Isidɑyɛɛribɛ nɛ̀ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì, kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ bɛ̀ɛ dennɛ Isidɑyɛɛribɛ Esibiti tenkɛ̀. \s1 Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ yɑ̀ɑ̀rìbɛ̀ yètɛ̀ \p \v 14 Ntɛ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ɛ̀ bɑkɛ́ Isidɑyɛɛribɛ nɑɑ̀mùntì bɛ yètɛ̀: \p Sɑkɔbu kóo po Dubɛnni bí: Enɔki nɛ̀ Pɑduu nɛ̀ Ɛtisidonni nɛ̀ Kɑdimii bɛɛ̀ do tú Dubɛnni nɑɑ̀mùnkù kó bɛyɑ̀ɑ̀rìbɛ̀. \p \v 15 Simmɛɔ̃ɔ̃ bí tú: Yemmuyɛɛdi nɛ̀ Yɑminni nɛ̀ Oɑdi nɛ̀ Yɑkinni nɛ̀ Soɑ nɛ̀ Sɑudi Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ kóo nitipòkù birɛ bɛɛ̀ do tú Simmɛɔ̃ɔ̃ nɑɑ̀mùnkù kó bɛyɑ̀ɑ̀rìbɛ̀. \p \v 16 Kɛ̀ Defii pɛitɛ́ initidɑbí ìtɑ̃ɑ̃ti: Kɛrisonni nɛ̀ Keɑti nɛ̀ Mɛdɑdi kɛ̀ bɛ̀ múnkɛ piɛ́ ibí. Defii do yóó kú kɛ mɔkɛ yɛbie ntɛkɔ̀ùtɛ̀ nɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ (137) ndi. \v 17 Kɛrisonni bí tú: Dibinii nɛ̀ Simɛii. Bɛɛ̀ do tú bɛ kó bɛyɑ̀ɑ̀rìbɛ̀. \v 18 Kɛ̀ Keɑti bí ntú: Amudɑmu nɛ̀ Isɑɑdi nɛ̀ Ebunɔɔ nɛ̀ Usiyɛɛdi. Keɑti yóó kú kɛ mɔkɛ yɛbie ntɛkɔ̀ùtɛ̀ nɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti (133) ndi. \v 19 Kɛ̀ Mɛdɑdi bí ntú: Mɑdi nɛ̀ Musi. Bɛɛ̀ do tú Defii nɑɑ̀mùnkù kó bɛyɑ̀ɑ̀rìbɛ̀. \p \v 20 Kɛ̀ Amudɑmuu puokɛ o cicɛ tɑ̃ũ̀ Yokebɛti kòo ò pɛitɛ́ initidɑbí ìdɛ́ì, Anɔɔ nɛ̀ Mɔyiisi. Amudɑmu do yóó kú kɛ mɔkɛ yɛbie ntɛkɔ̀ùtɛ̀ nɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ yɛ̀yiekɛ̀ (137) ndi. \p \v 21 Kɛ̀ Isɑɑdi bí ntú: Kodee nɛ̀ Nɛfɛki nɛ̀ Sikidii. \v 22 Kɛ̀ Usiyɛɛdi kpɛyi ntú: Mikɑyɛɛdi nɛ̀ Edisɑfɑ̃ɑ̃ nɛ̀ Sitidi. \p \v 23 Kɛ̀ Anɔɔ puokɛ Edisebɑɑ Amminɑdɑbu kóo sɑpɑ̀ɑ̀, Nɑsɔ̃ɔ̃ tɑ̃ũ̀ kòo ò pɛitɛ́ initidɑbí ìnɑ̀ɑ̀: Nɑdɑbu nɛ̀ Abiu nɛ̀ Edeɑsɑɑ nɛ̀ Itɑmɑɑ. \p \v 24 Kɛ̀ Kodee bí ntú: Asii nɛ̀ Ɛdikɑnɑɑ nɛ̀ Abiyɑsɑfu, Kodee nɑɑ̀mùnkù kɔbɛ kó bɛyɑ̀ɑ̀rìbɛ̀ mbɛ. \p \v 25 Kɛ̀ Edeɑsɑɑ, Anɔɔ birɛɛ puokɛ Pusiyɛɛdi kóo sɑpɑ̀ɑ̀ nkòo ò pɛitɛ́ dɛnitidɑbirɛ kɛ́ dɛ̀ yu kɛ dɔ̀ Pinɑsi. \p Defiibɛ yɑ̀ɑ̀rìbɛ̀ kó yɛyètɛ̀ nyɛ mɛmmɛ. \p \v 26 Anɔɔ nɛ̀ Mɔyiisi nwe ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ kɛ tú: Dennɛnɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ Esibiti bɛ nɑú dò ndòmmɛ̀. \v 27 Bɛɛ̀ do nɑ̀kɛ́ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀ wèe yóu kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ yɛ̀ Esibiti. \s1 Kuyie ndèntɛmɛ̀ Mɔyiisi kù ò dɔúnnɛ̀ dìì nùù \p \v 28 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́innɛ̀ Mɔyiisi Esibiti tenkɛ̀ kɛ dɔ̀: \v 29 Míì tu di Yiɛ̀ nKuyie, ɑ́ nɑ́kɛ́ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì n dɑ nɑ̀kɛ́ tì timɔu. \v 30 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: N yí nɔ nkɛ nɑ́ɑ́ nhokpɑ̀ɑ̀tì bo yie n kpɛtɑɑ̀? \c 7 \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: N yóó dɑ duɔ́mmu n kó muwɛ̃rímú kɑ̀ɑ kɔtɛ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀, nɛ̀ n kó diyètìrì, kɑ̀ɑ kóo kótì Anɔɔ nnɑ́ɑ́ nhɑ ò nɑ̀ɑ́ ntì. \v 2 Fɔ̃́ɔ̃̀ yó nnɑ́ɑ́ nhɑ kóo kótì n dɑ nɑ́ɑ́ ntì, kòò tì cɛ̃́ĩ́nko okpɑ̀ɑ̀tì, kòo di yóu kɛ̀ di yɛ̀ o tenkɛ̀. \v 3 N yóó kpénkùnnɛmu okpɑ̀ɑ̀tì to, kɛ́dɔɔ̀ tidiɛtì nɛ̀ mɛbɛnkùmɛ̀ pɛ́u Esibiti miɛkɛ. \v 4 Okpɑ̀ɑ̀tì yóó yetɛmu di kpɛti, kɛ̀ m bɛnkɛ n wɛ̃rímú Esibiti miɛkɛ kɛ́ bɛ̀ potɛ́, kɛ́dennɛ díndi n nìtìbɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ. \v 5 M bo bɛnkɛ dìì mɔ̀nnì n wɛ̃rímú Esibiti tenkɛ̀ kɔbɛ kɛ́ di dennɛ Esibiti tenkɛ̀. Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ bo bɑntɛ́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 6 Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì weti weti. \v 7 Bɛ̀ do yó nnɑ́ɑ́nnɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ Mɔyiisi mɔ̀kɛ yɛbie nsipísìni ndi kɛ̀ Anɔɔ mɔ̀kɛ yɛbie nsipísìni nɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti. \s1 Anɔɔ pɑ̀ɑ̀ti nɑɑ́mmɛ̀ fɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀ \p \v 8 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ dɔ̀: \v 9 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì di bekɛ kɛ tú dí dɔɔ̀ tidiɛtì mɑtì, fɔ̃́ mMɔyiisi ɑ́ nɑ́kɛ́ Anɔɔ kòo túótɛ́ o pɑ̀ɑ̀ti kɛ́dɔúnko okpɑ̀ɑ̀tì ììkɛ̀, kɛ̀ kùu nɑɑ́ nfɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀. \p \v 10 Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kɛ́dɔɔ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì. Kɛ̀ Anɔɔ dɔúnko o pɑ̀ɑ̀ti okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o tɔ̃mbɛ̀ bɛ ììkɛ̀, kɛ̀ kùu nɑɑ́ nfɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀. \v 11 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi yúní bɛhɛikɛ̀nkótíbɛ̀ nɛ̀ bɛnitinɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛtetiebɛ Esibiti kɔbɛ. Kɛ̀ bɛ̀ múnkɛɛ dɔ̀ɔ̀ mɛbotí, \v 12 kɛ́dɔú ndɔú mbɛ kó ipɑ̀ɑ̀ti kɛ ìi nɑɑ́ nyiwɑ̀ɑ̀kɛ. Kɛ̀ Anɔɔ kó kupɑ̀ɑ̀tii mɑɑ́ mmɑɑ́nko bɛ kpɛyi. \v 13 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi kpénkùnnɛ o to, ò í nyie mMɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ bɛ kpɛti kɛ́ndònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo tì mbɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀. \s1 Mɛniɛ nnɑɑ́mmɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀ \p \v 14 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì to kpenkɛmu, kòò yetɛ Isidɑyɛɛribɛ bo yɛ̀mɛ̀. \v 15 Túótɛ́ kupɑ̀ɑ̀ti kùù do nɑɑ́ nfɛwɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɛ́kɔtɛ dikṹnweńnì sɛ̀ì okpɑ̀ɑ̀tì tɑɑ̀ dìì mɔ̀nnì kukó nNiidi, kɛ̀ dí ḿmɑ̀. \v 16 Kɑ̀ɑ ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie ntínti Ebedeebɛ ti tũ nkù kuù n tɔ̃nní, kɛ tú n dɑ nɑ́kɛ́ kɑ̀ɑ ti yóu kɛ̀ tí kɔtɛ dikpɑ́ɑ̀ kɛ́ kù fìé iwũɔ̃, ɑ mɛ nyí yie. \v 17 Dɛɛ̀ te kɛ̀ kù bɛ́i nkɛ tú, nɛ̀ mɛ ndɔɔ̀rìmɛ̀ miɛkɛ nkɛ ɑ yóó bɑntɛ́mɛ̀ kù tumɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie. M bo potɛ́ kupɑ̀ɑ̀ti m mɛ ntɔ kù mɛniɛ nkɛ̀ mɛ̀ɛ nɑɑ́ mmɛyĩ̀ĩ̀. \v 18 Kɛ̀ siyĩĩ kú, kɛ̀ mɛniɛ nhɑ̃nnɛ́ kunɔ́ú, kɛ̀ Esibiti kɔbɛɛ yĩɛ̃kɛ mɛ muyɑ̃̀ɑ̃̀. \p \v 19 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́nɑ́kɛ́ Mɔyiisii kɛ dɔ̀: Nɑ́kɛ́ Anɔɔ kòo youtɛ o pɑ̀ɑ̀ti Esibiti kó ikó ndiɛyì nɛ̀ isɑ́m̀pɔ́ì nɛ̀ yɛbirɛ nɛ̀ sikondɑkɛsí dɛ bíɛ́kɛ̀ Esibiti omɔu miɛkɛ. Kɛ̀ dɛ kó mɛniɛ nnɑɑ́ mmɛyĩ̀ĩ̀ nkɛ́dɑ́tínnɛ́ kɛtenkɛ̀ kɛmɔu kɛ́tɑunnɛ̀ yɛdɔ́ nɛ̀ yɛdíè ndɛ miɛkoo. \p \v 20 Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì, kɛ̀ Anɔɔ youtɛ kupɑ̀ɑ̀ti kɛ́potɛ́ mɛniɛ nhokpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o tɔ̃mbɛ̀ bɛ ììkɛ̀, kɛ̀ kukó nkumɔuu nɑɑ́ mmɛyĩ̀ĩ̀. \v 21 Kɛ̀ siyĩĩ kú, kɛ̀ mɛniɛ nhɑ̃nnɛ́ kunɔ́ú, kɛ̀ Esibiti kɔbɛɛ yĩɛ̃kɛ muyɑ̃̀ɑ̃̀. \p \v 22 Kɛ̀ Esibiti kó bɛnitinɔ̀mbɛ̀ múnkɛɛ dɔɔ̀ mɛbotí. Kòo kpɑ̀ɑ̀tì to bɑɑ ńkpeńnì kòo yetɛ Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ bɛ kpɛti, kɛ́ndònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo bɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀. \v 23 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi ítɛ́ kɛ́kò nho cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, kɛ́ketɛ́ kɛ í ndɑkɛ bɛ tɛrɛ̀ kpɛti. \v 24 Kɛ̀ Esibiti tenkɛ̀ kɔbɛɛ dɑmmú sibií kukó ntɑkɛ́ kɛ bo pɛ́tɛ́ mɛnɛ́sɑ̀ɑ̀mɛ̀, kɛ yɛ̃́ kukó nkɔ̃mɛ do í dòmmɛ̀ kɛ́yɑ̃̀. \p \v 25 Mɛniɛ ndo nɑɑ́ mmɛyĩ̀ĩ̀ nkɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ ndi. \c 8 \s1 Yɛcɛdɑkɛ̀ píɛmmɛ̀ Esibiti tenkɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ Kuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu, ɑ́ yóu kɛ̀ ku kó bɛnìtìbɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ́ kù fìé iwũɔ̃. \v 2 Kɑ̀ɑ yetɛ kù bo duɔ́ nkɛ̀ yɛcɛdɑkɛ̀ɛ píɛ nhɑ tenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ. \v 3 Yɛcɛdɑkɛ̀ bo píɛ nkukó nkɛ́yɛ̀nní kɛ́tɑ ɑ kpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀, ɑ dieku ɑ dɔu dɛ̀ nɛ̀ ɑ dɔ́ù ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ ɑ tɔ̃mbɛ̀ kó sicɛ̃́ĩ nɛ̀ ɑ kɔbɛ kpɛsi, nɛ̀ bɛ̀ pũũ dɛ̀ pɛ̃́ɛ̃̀ nɛ̀ bɛ̀ ò piiku dɛ̀. \v 4 Yɛcɛdɑkɛ̀ bo ndekù ɑ ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ ɑ tɔ̃mbɛ̀ ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ ɑ kɔbɛ ĩ́nkɛ̀. \p \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Nɑ́kɛ́ Anɔɔ kòo youtɛ o pɑ̀ɑ̀ti ikó nnɛ̀ sikondɑkɛsí nɛ̀ yɛbirɛ dɛ bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ yɛcɛdɑkɛ̀ɛ píɛ nhEsibiti kó kɛtenkɛ̀. \p \v 6 Kɛ̀ Anɔɔ youtɛ o nɔ̀ùtɛ̀ Esibiti kó ikó mbíɛ́kɛ̀, kɛ̀ yɛcɛdɑkɛ̀ɛ píɛ nhEsibiti tenkɛ̀. \v 7 Kɛ̀ bɛnitinɔ̀mbɛ̀ múnkɛɛ dɔɔ̀ mɛbotí, kɛ́dennɛní yɛcɛdɑkɛ̀ Esibiti. \v 8 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi yú Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ dɔ̀: Bɑ́ntɛ̀nɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ kù ti dennɛ yɛcɛdɑkɛ̀ mí nnɛ̀ n kɔbɛ, kɛ̀ n di yóu kɛ̀ di kɔtɛ kɛ́ kù fìé iwũɔ̃. \v 9 Kɛ̀ Mɔyiisii nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: N nɑ́kɛ́ ɑ dɔ́ m bɑ́ntɛ̀ dìì mɔ̀nnì Kuyie nfɔ̃́ nnɛ̀ ɑ tɔ̃mbɛ̀ nɛ̀ ɑ kɔbɛ di kpɛ́í, kɛ̀ yɛcɛdɑkɛ̀ɛ yɛ̀ dihɛì, kɛ́nkpɑɑ́ kukó mmɑ́ɑ̀. \v 10 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì dɔ̀: Nɑnkɛ. Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: N yiemmu kɛ bo kù bɑ̀ńtɛ̀, kɑ̀ɑ bɑntɛ́ kɛ dò nhòmɔù í dònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie. \v 11 Yɛcɛdɑkɛ̀ yóó yɛ̀mu fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ tɔ̃mbɛ̀ nɛ̀ ɑ kɔbɛ di cɛ̃́ĩ, kɛ́nkpɑɑ́ kukó mmɑ́ɑ̀. \p \v 12 Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ̀ bɛ̀ɛ ítɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kɛ̀ Mɔyiisi bɑ́ntɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ dɔ̀ kùu dɛitɛ yɛcɛdɑkɛ̀ kù do tɑnnɛ́ yɛ̀ dihɛì. \v 13 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔɔ̀ Mɔyiisi kù bekɛ tì kɛ̀ yɛcɛdɑkɛ̀ɛ kú sicɛ̃́ĩ miɛkɛ nɛ̀ yɛtowɑɑrɛ̀ nɛ̀ dɛpɑɑ. \v 14 Kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ tìkú kɛ́cóú nyɛcúò yɛcúò, kɛ̀ dihɛìi dɑ́tínnɛ́ kunɔ́ú. \p \v 15 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi yɑ̀ yɛcɛdɑkɛ̀ dèèmɛ̀ kòo toò kpenkɛ, kòo yetɛ Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ bɛ kpɛti, kɛ́ndònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo tì nhò nɑ̀kɛ́mɛ̀. \s1 Inɑmɛ́í píɛmmɛ̀ Esibiti tenkɛ̀ \p \v 16 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Nɑ́kɛ́ Anɔɔ kòo youtɛ o pɑ̀ɑ̀ti kɛ́potɛ́ mutɑ̃́ɑ̃́ nkɛ̀ mùu nɑɑ́ nyinɑmɛ́í Esibiti tenkɛ̀ kɛmɔu. \p \v 17 Kɛ̀ bɛ̀ɛ yie nKuyie mbɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì, kɛ̀ Anɔɔ youtɛ́ o pɑ̀ɑ̀ti kɛ́potɛ́ mutɑ̃́ɑ̃́ nkɛ̀ mùu nɑɑ́ nyinɑmɛ́í kɛ́pɔ̃nnɛ́ bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃, kɛ̀ mutɑ̃́ɑ̃́ mmumɔu nɑɑ́ nyinɑmɛ́í Esibiti tenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ. \v 18 Kɛ̀ bɛnitinɔ̀mbɛ̀ múnkɛ ndɔ́ kɛ́dennɛní bɛ kó inɑmɛ́í kɛ́yĩɛ̃kɛ, kɛ̀ inɑmɛ́í mpũɔ̃́ bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃. \v 19 Kɛ̀ bɛnitinɔ̀mbɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: Kuyie nkó tɛnɔ̀ùtɛ̀ ntɛ. \p Kòo kpɑ̀ɑ̀tì bɑɑ kpénkùnnɛ o to kɛ́yetɛ Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ bɛ kpɛti. \s1 Tidɔndɔntì píɛmmɛ̀ Esibiti tenkɛ̀ \p \v 20 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: A nɑɑ yɛ̀ dikṹnweńnì sɛ̀ì kɛ́sɔ̃́ntɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì ò yɛ̀tì dìì mɔ̀nnì kɛ tɑti kukó, kɑ̀ɑ ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Kuyie ntú ɑ yóu ku kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ́ kù fìé iwũɔ̃. \v 21 Kɑ̀ɑ mɛ nyetɛ, kù bo dennɛní tidɔndɔntì yɛiti, kɛ̀ tì ndɑ dɔmmù nɛ̀ ɑ tɔ̃mbɛ̀ nɛ̀ ɑ nìtìbɛ̀, tì bo píɛ nhEsibiti kɔbɛ kó sicɛ̃́ĩ, kɛ́dɑ́tínnɛ́ kɛtenkɛ̀. \v 22 Kɛ̀ dɛ kó tidɔndɔntì yɛ̀nní, kù í yóó yie nkɛ̀ tì mbo Kosɛnni, ku kɔbɛ ɛì, kɑ̀ɑ bɑntɛ́ kù bɛ̀ bonɛ̀mɛ̀. \v 23 Kù bo nkɑ̃nkɛ́ ku kɔbɛ kɛ́yóu ɑ kɔbɛ. Dɛ̀ nɑɑ yóó dɔɔ̀mu. \p \v 24 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔɔ̀ kù bɛ́i ntì, kɛ̀ tidɔndɔntì yɛitii tɑnní kɛ́nsũ kɛ́píɛ nhokpɑ̀ɑ̀tì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ o tɔ̃mbɛ̀ kpɛsi nɛ̀ Esibiti tenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ. \v 25 Kɛ̀ dihɛìi cɑkɛ kòo kpɑ̀ɑ̀tìi yú Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ dɔ̀: Kɔtɛnɛ̀ kɛ́fíé nyiwũɔ̃ Kuyie ndi tenkɛ̀ miɛkɛ. \v 26 Kɛ̀ Mɔyiisii yetɛ kɛ dɔ̀: Dɛ̀ bɑ́ɑ́ yie! Ti yóó fíé ìì wũɔ̃ ti Yiɛ̀ nKuyie nyì dò nhEsibiti kɔbɛ borɛ̀ isɔkɛ nyì, kɛ̀ ti ì feu kɛ̀ bɛ̀ ti yɑ̀ bɛ̀ yóó ti búɔ́tí yɛtɑ̃́rɛ̀ nyɛ kɛ́kuɔ. \v 27 Ti yó mmɔkɛ kucɛ yɛwe yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti ndi dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ, kɛ́fíé ti Yiɛ̀ nKuyie nyiwũɔ̃ kù yɛ̃ dɛ̀ ndòmmɛ̀. \v 28 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì dɔ̀: N yiemmu kɛ bo di yóu kɛ̀ di kɔtɛ dikpɑ́ɑ̀ kɛ́fíé ìwũɔ̃ di Yiɛ̀ nKuyie, di nɛ́ bɑ́ɑ́ dɛ́tɛ́, dí kù bɑ̀ńtɛ̀ n kpɛ́í. \v 29 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: N yóó ítɛ́ ɑ borɛ̀ kɛ́bɑ́ntɛ̀mu ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ kù nɑɑ dennɛ tidɔndɔntì ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ ɑ tɔ̃mbɛ̀ kpɛsi nɛ̀ ɑ nìtìbɛ̀ kpɛsi. A nɛ́ bɑ́ɑ́ ti soutɛ́ kɛ́yetɛ Isidɑyɛɛribɛ bo kɔtɛmɛ̀ kɛ́fíé iwũɔ̃ ti Yiɛ̀ Kuyie. \p \v 30 Kɛ̀ Mɔyiisii ítɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kɛ́bɑ́ntɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie. \v 31 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔɔ̀ wè kù bekɛ tì, kɛ́dennɛ tidɔndɔntì okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o tɔ̃mbɛ̀ nɛ̀ o nìtìbɛ̀ bɛ cɛ̃́ĩ, kudɔndɔnkù mɑkù í nkpɑɑ́ bɑ́ kumɑ́ɑ̀. \v 32 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì bɑɑ wɛ̃tɛ kɛ́kpénkùnnɛ o to kɛ́yetɛ Isidɑyɛɛribɛ bo yɛ̀mɛ̀. \c 9 \s1 Iwũɔ̃ kumɛ̀ \p \v 1 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Kɔtɛ okpɑ̀ɑ̀tì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie, tínti Ebedeebɛ ti tũ nkù tu ɑ́ yóu tínti kù kó bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ tí yɛ̀ kɛ́ kù fìé iwũɔ̃. \v 2 Kɑ̀ɑ yetɛ bɛ̀ bo yɛ̀mɛ̀, kɑ̀ɑ bɑɑ kpɑɑ́ yetírí, \v 3 kù bo duɔ́ nkɛ̀ muwũɔ̃̀kṹṹ ntɑnní mɛdiɛ̀ nkɛ́kuɔ ɑ wũɔ̃: Sisɛ̃ĩ́ nɛ̀ sɑ̃mmɑrímúbɛ̀ nɛ̀ yòyóbɛ̀ nɛ̀ inɑ̀ɑ̀kɛ nɛ̀ ipe nɛ̀ sibɔɔ́. \v 4 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyó nyɛ̃́mu tínti Isidɑyɛɛribɛ ti kó iwũɔ̃ kpɛ́í mbɑ́ fɛ̀mɑfɛ̀ bɑ́ɑ́ kú. \p \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Nɑnkɛ nwe n yóó dɔɔ̀mɛ̀ dɛ kó tidiɛtì Esibiti tenkɛ̀ miɛkɛ. \p \v 6 Kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mmɛ ndɔɔ̀ kɛ̀ Esibiti kɔbɛ kó iwũɔ̃ kú, bɑ́ Isidɑyɛɛribɛ kɔfɛ mɑfɛ̀ í nku bɑ́ fɛ̀mɑ́ɑ̀. \v 7 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi tɔ̃ nkɛ̀ bɛ̀ɛ síékɛ́ kɛ́nsɔ̃́ nyIsidɑyɛɛribɛ kó iwũɔ̃ í ku bɑ́ fɛ̀mɑ́ɑ̀, kòò to bɑɑ ńkpeńnì, kòo yetɛ Isidɑyɛɛribɛ bo yɛ̀mɛ̀. \s1 Mɛkpɑ̃̀ɑ̃̀ mpĩ̀ḿmɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃ \p \v 8 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ dɔ̀: Koutɛ́nɛ̀ mutɑ́pɛí, nkɛ̀ Mɔyiisii mù ùtóo kɛĩ́nkɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì ììkɛ̀. \v 9 Kɛ̀ mùu nɑɑ́ nkutɑ̃ɑ̃yukú kɛ́dɑ́tínnɛ́ Esibiti tenkɛ̀ kɛmɔu, kɛ́dɑri bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃ kɛ́nɑɑ́ nyɛnúútɛ̀. \p \v 10 Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ̀ bɛ̀ɛ koutɛ́ mutɑ́pɛí nkɛ́kɔtɛ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kɛ̀ Mɔyiisii mù ùtóo kɛĩ́nkɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì ììkɛ̀ kɛ̀ mùu dɑ́tínnɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kɛ́nɑɑ́ nyɛnúútɛ̀ nɛ̀ yɛmuɔ. \v 11 Esibiti kó bɛnitinɔ̀mbɛ̀ í nnɑ kɛ kɔ̀tɛ Mɔyiisi borɛ̀ kɛ yɛ̃́ yɛnúútɛ̀ múnkɛ do bɛ̀ pĩ̀ḿmɛ̀, yɛ̀ pĩ mmɛ̀ɛ̀ botí bɛtɔbɛ̀. \v 12 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkpénkùnnɛ okpɑ̀ɑ̀tì to, kòo yetɛ Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ bɛ kpɛti kɛ́ndònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo tì nɑ̀kɛ́mɛ̀ Mɔyiisi. \s1 Yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ kùɔmɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ \p \v 13 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Á yɛ̀ dikṹnweńnì sɛ̀ì kɛ́nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie tínti Ebedeebɛ ti tũ nkù tu, ɑ́ ti yóu, kɛ̀ tí yɛ̀ kɛ́ kù fìé iwũɔ̃. \v 14 Kɛ̀ dɛ̀ í dò mmɛmmɛ kù bo dɑ potɛ́, fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ tɔ̃mbɛ̀ nɛ̀ ɑ nìtìbɛ̀, kɑ̀ɑ bɑntɛ́ òmɔù í bomɛ̀ kɛtenkɛ̀ kɛ kù mɑ̀nnɛ̀. \v 15 Kɛ̀ kù do tú kù bo duɔnní mumɔmmú kɛ̀ mù dɑ kuɔ fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ kɔbɛ nɛ̀ miɛ ndi do í kpɑɑ́ bo kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \v 16 Kù nɛ́ dɑ yóu kɑ̀ɑ kpɑɑ́ fòù, kɛ bo yɑ̀ ku wɛ̃rímú mmu kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ́úkùnnɛ ku yètìrì kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \v 17 Kɑ̀ɑ mɛ mbɑɑ dɔ́ kɛ́mpĩ́ nku nìtìbɛ̀ kɛ yetírí bɛ̀ bo yɛ̀mɛ̀. \v 18 Dɛ̀ nɑɑ bo nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ miɛ nkɛ̀ kùu duɔnní fɛtɑɑfɛ̀ nɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ diɛyɛ̀, di mu nyí dɛ̀ yɑ̀ nɛ̀ Esibiti bomɛ̀. \v 19 Á tɑnnɛ́ ɑ kó iwũɔ̃ tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ tu ɑ kpɛrɛ, iwũɔ̃ ìì bo mbo dikpɑ́ɑ̀ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kɛ í ntɑ tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀, yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ yɛɛ̀ yóó dɛ̀ bùɔ́tí kɛ̀ dɛ̀ɛ kú. \p \v 20 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì tɔ̃mbɛ̀ mɑbɛ̀ɛ depɛ Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì, kɛ́tɑnnɛ́ bɛ wũɔ̃ nɛ̀ bɛ tɔ̃mbɛ̀ dɛ yiè. \v 21 Bɛ̀ɛ̀ sènkɛ̀rì dɛ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ̀ bɛmbɛɛ yóu bɛ wũɔ̃ nɛ̀ bɛ̀ kó bɛtɔ̃mbɛ̀ dikpɑ́ɑ̀. \p \v 22 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Youtɛ ɑ nɔ̀ùtɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀, kɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ɛ duoní Esibiti tenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ, bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃ nɛ̀ dɛpɑɑ ntidiitì ĩ́nkɛ̀. \p \v 23 Kɛ̀ Mɔyiisii youtɛ o pɑ̀ɑ̀ti tiwɛtì bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nduɔ́ nkɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ mmíí nkɛ pɛ́ú kɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ duòní Esibiti tenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ. \v 24 Esibiti kɔbɛ mu ndo í yɑ̀ dɛ kó fɛtɑɑfɛ̀ botí nɛ̀ bɛ̀ bomɛ̀, fɛ̀ɛ̀ mìí nkɛ pɛ́ú kɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ duòní. \v 25 Kɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ɛ búɔ́tí bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃ kɛ́kuɔ, kɛ́cɑkɛ tidiitì nɛ̀ dɛtie. \v 26 Kɛ̀ Kosɛnni Isidɑyɛɛribɛ kó dikɑrì diì mɑ́ɑ̀ nsokɛ́. \v 27 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi yú Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ dɔ̀: Di mmɔ̀nnì mí nnɛ̀ n kɔbɛ ti cɑ̀ɑ̀rɛ̀mu, di Yiɛ̀ nKuyie nkuù wenni. \v 28 Bɑ́ntɛ̀nɛ̀ ku, kɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ nɛ̀ itɑpíɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ cómmú kɛ̀ n di yóu kɛ̀ dí yɛ̀. \p \v 29 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: N yóó yɛroomu dihɛì kɛ́youtɛ n nɔu kɛ́bɑ́ntɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie, kɛ̀ itɑpíɛ nɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ cómmú, kɑ̀ɑ bɑntɛ́ kuù temɛ̀ kɛtenkɛ̀. \v 30 N nɛ́ yɛ̃́mu kɛ tú fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ tũ̀mbɛ̀ di mu nyí depɛ ti Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 31 Dɛ̀ do sɔ̃́ ntidiitì òtɛmu, kɛ̀ titɔ̃̀ntì pòrí, kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ mɑ́tɑ̃́rɛ̀ dɛ̀ potɛ́. \v 32 Tidiniiti tiì mɑ́ɑ̀ do yentɛ́ kɛ yɛ̃́ ti mu ndo í òtɛmɛ̀. \p \v 33 Kɛ̀ Mɔyiisii ítɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀, kɛ́tɑ dikpɑ́ɑ̀, kɛ́bɑ́ntɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ itɑpíɛ nɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ cómmú, bɑ́ fɛtɑɑfɛ̀ tɛ̃́nkɛ í nniu. \p \v 34 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi yɑ̀ fɛtɑɑfɛ̀ nɛ̀ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ nɛ̀ itɑpíɛ dɛ̀ dèèmɛ̀, kòo too wɛ̃tɛ kɛ́kpenkɛ wenwe nɛ̀ o tũ̀mbɛ̀. \v 35 Kòò bɑɑ n kpɑɑ́ yetírí Isidɑyɛɛribɛ bo yɛ̀mɛ̀ kɛ́ndònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo tì nɑ̀kɛ́mɛ̀ Mɔyiisi. \c 10 \s1 Fɛcofɛ tɑnnímɛ̀ Esibiti \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Kɔtɛ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀, míì kpénkùnnɛ o to nɛ̀ o tũ̀mbɛ̀ kpɛyɛ kɛ bo dɔɔ̀ tidiɛtì bɛ cuokɛ̀. \v 2 Kɑ̀ɑ tì nɑ̀kɛ́ ɑ bí nɛ̀ ɑ yɑɑ̀bí n dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ Esibiti kɔbɛ nɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ tìì diɛtì bɛ cuokɛ̀. Kɛ̀ di nyɛ̃́ n túmɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 3 Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kóo nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie ntínti Ebedeebɛ ti tũ nkù tu, ɑ yóó kɛ̃́kùnnɛ ɔ̃̀mmɔ̀nnì ɑmɑ́ɑ̀ ku ììkɛ̀, kɛ́ ti yóu kɛ̀ tí yɛ̀ kɛ kù fìé iwũɔ̃? \v 4 Kɑ̀ɑ yetɛ ti bo yɛ̀mɛ̀, kù bo duɔnní fɛcofɛ nɑnkɛ ɑ tenkɛ̀. \v 5 Kɛ̀ fɛ̀ɛ dɑ́tínnɛ́ kɛtenkɛ̀ bɑ́ kɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ nfeí, fɛ̀ bo cɑ́ɑ́kɛ́ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ sùɔ́ ndɛ̀, kɛ́cɑ́ɑ́kɛ́ dɛtie ndɛmɔu kó tifɑ̃ɑ̃̀tì dikpɑ́ɑ̀. \v 6 Fɛ̀ bo píɛ nhɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ ɑ tũ̀mbɛ̀ kpɛsi nɛ̀ ɑ nìtìbɛ̀ kpɛsi. A cicɛbɛ̀ nɛ̀ ɑ yɑ̀ɑ̀rìbɛ̀ bɛ̀ mu nyí yɑ̀ dɛ kó kubotí nɛ̀ bɛ̀ bomɛ̀. \p Mɔyiisi bɛ́i mmɛmmɛ kɛ́ítɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ́yɛ̀. \v 7 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì tũ̀mbɛ̀ɛ ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Onìtì yiè nyóó yóu ɔ̃̀mmɔ̀nnì ò bo nti buɔ̀mmɛ̀ mɛyɛi? Yóu bɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ kɛ́fíé bɛ Yiɛ̀ nKuyie nyiwũɔ̃. A í wúó nhEsibiti kɔbɛ deumɑ̀ɑ̀! \p \v 8 Kɛ̀ bɛ̀ɛ yúní Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kòo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Kɔtɛnɛ̀ kɛ́fíé iwũɔ̃ di Yiɛ̀ nKuyie. Ɔ̃̀mbɛ kɔri? \v 9 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Ti kɔri timɔu ndi. Ibí nɛ̀ bɛkótíbɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ nɛ̀ ti nɑ̀ɑ̀kɛ nɛ̀ ti pe nɛ̀ ti bɔɔ́. Ti Yiɛ̀ nKuyie mbɑnni ndi. \v 10 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì dɔ̀: Di yɛ̀mmɛ̀ dò m bo di yóumu kɛ̀ di kɔtɛ dimɔu, di pobɛ̀ nɛ̀ di bíɑ̀ɑ̀? M bɑ́ɑ́ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀! N yɛ̃́mu kɛ dò ndi dɔ́ tì í wenni. \v 11 Bìtì! M bɑ́ɑ́ di yóu. Kɔtɛnɛ̀ díndi bɛnitidɑɑbɛ̀ mɑ́ɑ̀ kɛ́fíé iwũɔ̃ di Yiɛ̀ nKuyie di do mɛ nyɛ̃. \p Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ bɛ̀ti okpɑ̀ɑ̀tì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \b \p \v 12 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Youtɛ ɑ nɔ̀ùtɛ̀ Esibiti ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ fɛcofɛɛ kɔtɛní kɛ́cɑ́ɑ́kɛ́ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ sùɔ́ ndɛ̀. \p \v 13 Kɛ̀ Mɔyiisii youtɛ kupɑ̀ɑ̀ti Esibiti tenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kuyɑɑkù ntṹṹ nkɛ fuuti, kɛ́nyié nkɛ fuuti kɛ̀ dɛ̀ nyóó wentɛ́ kɛ̀ kù tɔní fɛcofɛ dihɛì. \v 14 Kɛ̀ fɛ̀ɛ tɑnní Esibiti tenkɛ̀ kɛ́nsũ, kɛ́dɑ́tínnɛ́ Esibiti tentɑ̃́ɑ̃́ mmumɔu miɛkɛ. Bɛ̀ mu nyí yɑ̀ fɛ kóo botí Esibiti, fɛ kóo botí mɛ nyí kpɑɑ́ bo buotɛ́. \v 15 Kɛ̀ fɛcofɛɛ dɑ́tínnɛ́ kɛtenkɛ̀ kɛmɔu, kɛ̀ dɛ̀ɛ bitoo, kɛ̀ fɛ̀ɛ cɑ́ɑ́kɛ́ tidiitì nɛ̀ yɛtebɛ yɛmɑ́tɑ̃́rɛ̀ do sùɔ́ ndɛ̀. Timútì nɛ̀ tifɑ̃ɑ̃̀tì dɛ̀ tɛ̃́nkɛ í nkpɑɑ́ Esibiti tenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ. \p \v 16 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi yú Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ dɔ̀: N yetɛ́nɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie nku, kɛ di yetɛ́nɛ̀ di mɔ́mmɔmbɛ. \v 17 Di wɛ̃tɛ kɛ́ n cĩ́ɛ̃́ n yɛi nkɛ́bɑ́ntɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ kùu fũũ mmɛyɛi nsĩ̀mmɛ̀ miɛ. \p \v 18 Kɛ̀ Mɔyiisii ítɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀, kɛ́bɑ́ntɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie. \v 19 Kɛ̀ kùu duɔ́ nkɛ̀ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kuyɑɑkùu fuutɛ kɛ́túótɛ́ fɛcofɛ kɛ́tɑnnɛ́ tipèntì kóo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, bɑ́ fɛ̀mɑfɛ̀ í nkpɑɑ́ Esibiti tempɛ̃ nkumɔu miɛkɛ. \v 20 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkpénkùnnɛ okpɑ̀ɑ̀tì to, kòo yetɛ Isidɑyɛɛribɛ bo yɛ̀mɛ̀. \s1 Dibiìnnì tɑnnímɛ̀ Esibiti \p \v 21 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Youtɛ ɑ nɔ̀ùtɛ̀ kɛ̀ dibiìnnìi tɑnní Esibiti tenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ kɛ́ncɛ̃́ɛ̃̀ kɛ dò nhonìtì bo nɑ kɛ́ dì kɑ̀ɑ́kɛ́. \p \v 22 Kɛ̀ Mɔyiisii youtɛ o nɔ̀ùtɛ̀ kɛ̀ dibiìnnì diɛrìi tɑnní Esibiti tenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ kɛ́mmɔkɛ yɛwe yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti. \v 23 Òmɔù tɛ̃́nkɛ í nwúó nhotɔù, òmɔù í nyìtɛ́ o kɑ̀rì, kɛ̀ kuwenniku nɛ́ mbo Isidɑyɛɛribɛ kó dikɑrì. \v 24 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi yú Mɔyiisi kóò nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Di bo nɑ kɛ́kɔtɛ dimɔu, di pobɛ̀ nɛ̀ di bí kɛ́fíé iwũɔ̃ di Yiɛ̀ nKuyie. Di wũɔ̃ iì mɑ́ɑ̀ yó nkpɑɑ́ diɛ. \v 25 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Fɔ̃́ɔ̃̀ yóó ti duɔ́ nti yóó fíé ìì wũɔ̃ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɛ̀ ti yóó kù pɑ̃ ì kɛ́tuɔ. \v 26 Ti yó ntɔmu ti wũɔ̃ imɔu, fɛ̀mɑfɛ̀ í yó nkpɑɑ́, iì miɛkɛ nkɛ, ti yóó tɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ kɛ́fíé ti Yiɛ̀ nKuyie. Ti mɛ nyí yɛ̃́ ti yóó tɑ̃ɑ̃tɛ́ ì, ti yóó kɛ ntuɔkɛ kɛ́ ì yɑ̀. \p \v 27 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkpénkùnnɛ okpɑ̀ɑ̀tì to, kòo yetɛ bɛ̀ bo yɛ̀mɛ̀, \v 28 kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Ítɛ́ m borɛ̀, kɑ̀ɑ wɛ̃̀tɛní dìì yiè ɑ kumu. \v 29 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: A bɛ́i ntì tiǹti, n tɛ̃́nkɛ í wɛ̃tiní ɑ borɛ̀. \c 11 \s1 Kuyie nnɑ̀kɛ́mɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu Mpo bɛ̀ yóó kúmɛ̀ \p \v 1 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: M bo yíɛ́ kɛ́potɛ́ mɛsɔmmɛ okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ di yóu kɛ̀ dí yɛ̀, bɛ̀ yóó di bɛtimu kɛ̀ dí yɛ̀. \v 2 Nɑ́kɛ́ bɑ́ wèè nitidɔ̀ù, bɑ́ wèè nitipòkù kòo mɔɔ o cɛ̃pɛɛtitɔù yɛsɔɔbɔ nɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kpɛyɛ. \p \v 3 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nduɔ́ nkɛ̀ Esibiti kɔbɛɛ dɔɔ̀ Isidɑyɛɛribɛ mɛsɑ̀ɑ̀. Okpɑ̀ɑ̀tì tũ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu Esibiti tenkɛ̀ miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ ndé Mɔyiisi. \p \v 4 Kɛ̀ Mɔyiisii nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie ntu kù bo tɑnní Esibiti kɛyènkɛ̀ cuokɛ̀, \v 5 kɛ́kuɔ bɛ̀ɛ̀ tu Mpo bɛmɔu Esibiti tenkɛ̀ miɛkɛ, kɛ́kuɔnɛ̀ ɑ kóo Po, wèè yóó dɑ cɔutɛ́ tikpɑ̀tì, kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ kunitipodɑɑkù kùù te munɑ̀mmù ku kóò po nɛ̀ iwũɔ̃ idɑɑì imɔu ìì tu iketiyì. \v 6 Yɛkúdɑbùò mbo dɑ́tínnɛ́ Esibiti tenkɛ̀ kɛmɔu miɛkɛ, yɛ kóo botí mu nyí ɑ̃nnɛ́, yɛ̀ mɛ nyí kpɑɑ́ bo ɑ̃nnɛ́. \v 7 Isidɑyɛɛribɛ kó dikɑrì nɑ́kɛ bɛ̀ bɑ́ɑ́ keè tɛmɔtɛ̀ oomɛ̀ onìtì yoo fɛɔ̃̀fɛ̀. Kɛ̀ di bɑntɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie ncɑ̃́nnìnkomɛ̀ Esibiti kɔbɛ nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ. \v 8 Dɛ mɔ̀nnì ɑ tũ̀mbɛ̀ bo kɔtɛní kɛ́nínkú n yììkɛ̀ kɛ dɔ̀: Yɛ̀, fɔ̃́ nnɛ̀ ɑ kɔbɛ. Kɛ̀ n yɛ̀. \p Mɔyiisi bɛ́i mɛmmɛ kɛ́yɛ̀nnɛ̀ kɛmiɛkɛ diɛkɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \b \p \v 9 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Kɛ̀ n yí dɔ̀ɔ̀ tidiɛtì Esibiti tenkɛ̀, okpɑ̀ɑ̀tì í yóó di yóu kɛ̀ dí yɛ̀. \p \v 10 Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ bɛ̀ do dɔ̀ɔ̀mu tidiɛtì pɛ́u okpɑ̀ɑ̀tì ììkɛ̀, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɛ́ kpénkùnnɛ okpɑ̀ɑ̀tì to kòo yetɛ bɛ̀ bo yɛ̀mɛ̀. \c 12 \s1 Bɛ̀ bɑɑ́mmɛ̀ diyentɛ́bɑnni \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ Esibiti tenkɛ̀ miɛkɛ kɛ dɔ̀: \v 2 We ntɑ̃̀nkù weè yó ntú di borɛ̀ dibenni kóo tɑ̃̀nkù ketiwè. \v 3 Á nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ, we ntɑ̃̀nkù kó diyiè píínnì bɑ́ tɛ̀ɛ̀ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɛ̀ɛ tɑ̃ɑ̃tɛ́ fɛpìèfɛ̀. \v 4 Kɛ̀ tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mɑtɛ̀ kɛ̃ńnì kɛ í yóó nɑ kɛ́cɑ́ɑ́kɛ́ tɛ kó fɛpìèfɛ̀ kɛ́deè, tɛ̀ɛ yɑ̀ tɛcɛ̃pɛɛtitɔbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ kɛ́yɑ̀ bɛ̀ mɑ̀mɛ̀ kɛ bo nɑ kɛ́ fɛ̀ cɑ̀ɑ́kɛ́ kɛ́deè. \v 5 Dɛ kó fɛpìèfɛ̀ yó ntú fɛ̀ɛ̀ kpɑ fɛ̀nfɛ kuyɛ̀nkù kɛ́ntú fɛdɑɑfɛ̀, kɛ́mmɔkɛ dibenni dìmɑ́ɑ̀. Dɛ̀ ntú fɛpìèfɛ̀ yoo tɛbuɔtɛ̀. \v 6 Dí nfɛ̀ wèí kɛ dɔ̀ yɛwe tɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀. Dɛ yiè ndi bɑ́ tɛ̀ɛ̀ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ yóó kuɔ̀mɛ̀ tɛ kɔfɛ dihúríkɛ̀pɑ̀nnì mɔ̀nnì. \v 7 Kɛ̀ bɛ̀ɛ níɛ́tɛ́ mɛyĩ̀ĩ̀ ndibòrì tipíìtì tidɛ́ nɛ̀ dibòrì ĩ́nkɛ̀. \v 8 Kɛ̀ bɛ̀ɛ pṹnnɛ́ dɛ kó imɑɑ nkɛ́ ì cɑ̀ɑ́kɛ́ kɛyènkɛ̀ nɛ̀ pɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti nɛ̀ tikũnfɑ̃ɑ̃̀tì tiiti. \v 9 Ì bɑ́ nkpɑɑ́ kɛ bɛ nkɛ̀ dí ì cɑ̀ɑ́kɛ́, di mɛ mbɑ́ɑ́ ì bèńnɛ́, dí ì pũ̀ńnɛ́ imɔu, diyuu nɛ̀ itɑ̀ɑ̀kɛ nɛ̀ tinɑutì. \v 10 Dí bɑ́ɑ́ cɑ́ɑ́kɛ́ kɛ́súɔ́ ndɛ̀mɑrɛ̀. Kɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ kɛ̀ dɛ̀ wentɛ́ dí dɛ̀ cɔ́u. \v 11 Dí nfɛ̀ cɑ̀ɑ́ nkɛ yi di nɑɑ̀kũ̀ɔ̃ nkɛ níɛ́ di nɛùtì kɛ tɔ di pɑ̀ɑ̀ti, kɛ́ nfɛ̀ cɑ̀ɑ́ nkɛ dɔ́ mɛcɑ̃ɑ̃. Diyentɛ́bɑnni ndi. \p \v 12 Dɛ kó kɛyènkɛ̀ m bo fitɛ́ kɛtenkɛ̀ kɛmɔu kɛ́kuɔ bɛ̀ɛ̀ tu Mpo Esibiti miɛkɛ nɛ̀ iwũɔ̃ idɑɑyì iketiyì. Míì tu di Yiɛ̀ nKuyie. \v 13 Di nìɛ́kɛ́ mɛ̀ɛ̀ yĩ̀ĩ̀ ndi bòrɛ̀, mɛɛ̀ yó nte kɛ̀ m pɛ̃ɛ̃tɛ́ di cɛ̃́ĩ kɛ́kuɔ Esibiti bɛ̀ɛ̀ tu Mpo kɛ́ di yóu. \p \v 14 Di yó mbɑɑ̀mmu dɛ kó diyiè kɛ denniní n kpɛ́í nsɑ̃́ɑ̃̀, ikuɔ́ nyi n di duɔ́ nyì kɛ̀ ì yó mbo. \s1 Isidɑyɛɛri yó mbɑɑ̀mmɛ̀ pɛ̃́ɛ̃̀ wèè í kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti pɛ̃́ɛ̃̀ dɛ kó dibɑnni \p \v 15 Yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ miɛkɛ di bɑ́ nyo mpɛ̃́ɛ̃̀ wèè kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti pɛ̃́ɛ̃̀, diyiè ketirì yiè dí mù dènnɛ di cɛ̃́ĩ, yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ yɛnyɛ miɛkɛ. Kɛ̀ wèè cɑ̀ɑ́kɛ́ pɛ̃́ɛ̃̀ wèè kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti pɛ̃́ɛ̃̀ bɛ̀ɛ ò dènnɛ Isidɑyɛɛribɛ cuokɛ̀. \v 16 Dɛ kóo tɑ̃̀nkù yiè ketirì nɛ̀ diyiénnì di níí tíí nkɛ́bɑɑ́ ndibɑnni, di bɑ́ɑ́ pĩ́ mmutɔ̃mmú mɑmù dɛ kó yɛwe kɛ̀ dɛ̀ í tú di bo bénnɛ́mɛ̀ mudiì. \p \v 17 Di yó mbɑɑ̀ ndɛ kó dibɑnni kɛ denniní n di dènnɛ dìì yiè ndi Esibiti tenkɛ̀. Dɛ kó ikuɔ́ yó mbomu sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ̀ di nyì dɔ̀ɔ̀ri. \v 18 Dɛ kóo tɑ̃̀nkù diyiè tɛpíítɛ̀ nɛ̀ dinɑɑnnì yiè kuyuoku kɛ́tuɔkɛnɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ dìmɑ́ɑ̀ yiè kuyuoku, di bo ncɑ́ɑ́ mpɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti bɛ̀mbɛ. \v 19 Dɛ kó yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ miɛkɛ mutie mùù ɔ̃ nte kɛ̀ pɛ̃́ɛ̃̀ múútí mù bɑ́ mbo di cɛ̃́ĩ. Dɛ kó yɛwe miɛkɛ wèè bo cɑ́ɑ́kɛ́ pɛ̃́ɛ̃̀ wèè kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti bɛ̀ɛ ò dènnɛ Isidɑyɛɛribɛ cuokɛ̀, bɑ́ kòò tu opɔ̀ɔ̀ yoo Isidɑyɛɛri. \v 20 Bɑ́ kɛ̀ di bo kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ di bɑ́ ncɑ́ɑ́ mpɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti dɛ kó yɛwe. \p \v 21 Kɛ̀ Mɔyiisii yú Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Kònnɛ̀ kɛ́pĩ́mmú ipe yoo sibɔɔ́ bɑ́ tɛ̀ɛ̀ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, kɛ́fíé diyentɛ́bɑnni. \v 22 Dí wɑɑ́ ìsɔ́pù kó tifɑ̃ɑ̃̀tì kɛ́pɔɔ̀tɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀ ndinɑɑbuu miɛkɛ kɛ́níɛ́tɛ́ dibòrì tipíìtì tidɛ́ nɛ̀ dibòrì ĩ́nkɛ̀. Òmɔù bɑ́ɑ́ yɛ̀ ditowɑɑ̀ kɛ̀ dɛ̀ yɑ̀ɑ wentɛ́nɛ̀. \v 23 Di Yiɛ̀ nKuyie ntɑtinímu kɛyènkɛ̀ kɛ bo kuɔ Esibiti kɔbɛ, kɛ̀ kù yɑ̀ mɛyĩ̀ĩ̀ ndibòrì kù bɑ́ɑ́ yóu kòo kɔ̀ùtìi tɑ di cɛ̃́ĩ. \v 24 Di yó ndɔɔrimu dɛ kó ikuɔ́ sɑ̃́ɑ̃̀ nɛ̀ di yɑɑ̀bío. \v 25 Kɛ̀ di tɑ kɛtenkɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie nyɛ̃ nkù yóó di duɔ́ nkɛ̀, dí ndɔɔri dɛ kó ikuɔ́. \v 26 Kɛ̀ di bí di bekɛ kɛ tú, ɔ̃̀nyi kuɔ́ nyi di dɔɔrimɛ̀? \v 27 Di dɔ̀: Ti dɔɔri diyentɛ́bɑnni kó ikuɔ́ nyi kɛ dɛ́úkùnko ti Yiɛ̀ nKuyie nyètìrì, kù do pɛ̃ɛ̃tɛ́mɛ̀ ti cɛ̃́ĩ kɛ́kuɔ Esibiti kɔbɛ kɛ́ ti yóu. \p Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ sĩ́nnɔ́ɔ kɛ́nínkú, \v 28 kɛ́ítɛ́ kɛ́kũṹ mbɛ cɛ̃́ĩ kɛ́dɔɔ̀ Kuyie ndo nɑ̀kɛ́ ti Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ. \s1 Kuyie nkùɔmɛ̀ Esibiti bɛ̀ɛ̀ tu Mpo \p \v 29 Kɛyènkɛ̀ cuokɛ̀ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɔtɛní kɛ́kuɔ bɛ̀ɛ̀ tu Mpo Esibiti tenkɛ̀ miɛkɛ, kɛ́kuɔ okpɑ̀ɑ̀tì kóo po, wèè do yóó ò cɔutɛ́ tikpɑ̀tì kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ kudɑɑkù kùù bo dikpetíntou ku kóo po nɛ̀ iwũɔ̃ idɑɑì iketiyì. \v 30 Okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o tũ̀mbɛ̀ nɛ̀ o nìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ entɛ kɛyènkɛ̀ kɛ́nkuɔ̀ nhEsibiti yɛkúdɑbùò, kɛ yɛ̃́ tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mɑtɛ̀ do í sokɛ́mɛ̀ tɛ̀ɛ̀ kou í ku. \v 31 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi yú Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ dɛ kó kɛyènkɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Díndi nɛ̀ di kɔbɛ yɛ̀nnɛ̀ n kɔbɛ cuokɛ̀, kɔtɛnɛ̀ kɛ́fíé iwũɔ̃ di Yiɛ̀ nKuyie kɛ́ndònnɛ̀ di bɛ́immɛ̀. \v 32 Túótɛ́nɛ̀ di wũɔ̃ imɔu kɛ́yɛ̀ kɛ́ndònnɛ̀ di bɛ́immɛ̀. Di bɑ́ntɛ̀ Kuyie nkɛ̀ kù n dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \p \v 33 Kɛ̀ Esibiti kɔbɛ ńkuɔ̀ nkɛ tú, ti yóó kú timɔu ndi, kɛ́mpɛ́inko Isidɑyɛɛribɛ kɛ tú: Yɛ̀nnɛ̀ mɛcɑ̃ɑ̃. \v 34 Kɛ̀ bɛ̀ɛ túótɛ́ tipɛ̃́ɛ̃̀cootì tìì í mùútí nɛ̀ yɛbɔ kɛ́ditìnnɛ kɛ́tɔ. \p \v 35 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ Mɔyiisi bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì kɛ́múɔ́kɛ́ Esibiti kɔbɛ yɛsɔɔbɔ nɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kpɛyɛ nɛ̀ tiyɑ̀ɑ̀tì. \v 36 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔɔ̀ Isidɑyɛɛribɛ mɛsɑ̀ɑ̀, kɛ̀ Esibitii kɔbɛ mbɛ̀ pɑ̃ɑ̃ mbɛ̀ mɔ̀ú dɛ̀. Mɛm̀mɛ kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ tɔ Esibiti kɔbɛ kpɛrɛ kɛ́yɛ̀nnɛ̀. \s1 Isidɑyɛɛribɛ yɛ̀mɛ̀ Esibiti \p \v 37 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ ítɛ́ Dɑmmusɛsi kɛ́kɔtɛ Sukɔti, bɛ̀ do bo ntùɔ̀kɛ bɛnìtìbɛ̀ sikɔupíkɔ̀usìkuɔ̀ (600000). Bɛ̀ í nkɑ̀ɑ mbɛnitipòbɛ̀ nɛ̀ ibí. \v 38 Kɛ̀ sɔ̃́ntíkɛ kɔbɛ mɑbɛ̀ mbɛ̀ nɛínɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃ pɛ́u nɛ̀ ipe nɛ̀ inɑ̀ɑ̀kɛ. \v 39 Kɛ̀ bɛ̀ɛ pṹnnɛ́ pɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti, kɛ́ yɛ̃́ bɛ̀ do bɛ̀ bɛ̀timɛ̀ Esibiti, kɛ̀ bɛ̀ nyɛtì mɛcɑ̃ɑ̃, mbɛ̀ í ntɔ tidiitì mɑtì. \b \p \v 40 Isidɑyɛɛribɛ do bo Esibiti kɛ dɔ̀ yɛbie sikɔusìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti (430) ndi, \v 41 kɛ́yɛ̀ bɛ nɑɑ̀mùntì tũ̀ ntũ̀ mmɛ̀ɛ̀ botí titɔbɛ̀. Bɛ̀ do yɛ̀ yɛbie nsikɔùsìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti kpɛri kó diyiè sɔnni ndi. \v 42 Dɛ kó diyiè kó kɛyènkɛ̀ bɛ̀ yó nkɛ̀ bɑɑ̀mmu sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ dɛ́úkùnko ti Yiɛ̀ nKuyie nyètìrì, kù bɛ̀ dɛɛtɛ́ kɛ̀ɛ̀ yènkɛ̀ nkɛ Esibiti tenkɛ̀. \s1 Diyentɛ́bɑnni kó ikuɔ́ \p \v 43 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ dɔ̀: Ntɛ diyentɛ́bɑnni kó ikuɔ́: \m Opɔ̀ɔ̀ mɔù bɑ́ɑ́ di dɛ kó mudiì. \m \v 44 Kɛ̀ kudɑɑkù bo bɛ̀ dontɛ́ kù, dí kù cɑ̃ntɛ́ kɛ̀ kùu di dɛ kó mudiì. \m \v 45 Opɔ̀ɔ̀ nɛ̀ otɔ̃ntì bɛ̀ bɑ́ɑ́ mù di. \m \v 46 Dɛ kó imɑɑ ndi yóó ì cɑ̀ɑ́kɛ́ kudieku miɛkɛ nkɛ, di bɑ́ɑ́ ì yɛ̀nnɛ̀ ditowɑɑ̀, \m di mɛ mbɑ́ɑ́ kéétɛ́ dikɔ̃́ũ̀ mɑrì. \m \v 47 Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu bɛɛ̀ yó mbɑɑ̀ ndɛ kó dibɑnni. \m \v 48 Kòo pɔ̀ɔ̀ mɔù dɔ́ kɛ́bɑɑ́ ndɛ kó dibɑnni kɛ́dɛ́úkùnnɛ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nyètìrì, wèe cɑ̃mmú o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ bɛnitidɑɑbɛ̀ bɛmɔu. Mɛm̀mɛ ò bo nɑmɛ̀ kɛ́ ndi kɔkɛ́nɛ̀, kòò í cɑ̃ntɛ́ ò bɑ́ɑ́ di dɛ kó mudiì. \p \v 49 Dɛ kó ikuɔ́ yó mbo díndi Isidɑyɛɛribɛ di kpɛ́í nkɛ nɛ̀ bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo di cuokɛ̀. \p \v 50 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ dɔɔ̀ Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì weti weti. \v 51 Dɛ kó diyiè ndi ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ̀ dènnɛmɛ̀, kɛ́ bɛ̀ tũ̀nnɛ bɛ nɑú bɛ nɑú, bɛ̀ dò nkɛ́ndòmmɛ̀. \c 13 \s1 Kuyie nyɛ̃mmɛ̀ bɛ̀ɛ cɑ̃́nnɛ́ bɛ̀ɛ̀ tu Mpo ku kpɛ́í \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: \v 2 Dí nni nduɔ̀ mbɛ̀ɛ̀ tu Mpo nɛ̀ iwũɔ̃ ketiyì, dɛ̀ tu n kpɛrɛ ndɛ. \p \v 3 Kɛ̀ Mɔyiisii nɑ́kɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kɛ dɔ̀: Dí ndenniní diyiè diì nkpɛ́í, di yɛ̀ dì Esibiti. Di do kɛ̀ tu tidɑɑtì nti, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndi dènnɛní nɛ̀ ku kó muwɛ̃rímú. Kɛ̀ di bɑɑ̀ ndɛ kó dibɑnni di bɑ́ nyo mpɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti. \v 4 Di yɛ̀mu nyíe nhEsibiti mudidɛ̀ì kóo tɑ̃̀nkù. \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nti tɑnnɛ́ kù do yɛ̃ nkù yóó duɔ́ nkɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀ ti yɛmbɛ̀, mɛnɑɑmiɛ̀ nnɛ̀ mɛcekùɔ̀ ndɛ̀ pũɔ̃̀ ndɛ̀, Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ botí kɔbɛ borɛ̀, Itiibɛ nɛ̀ Amɔriibɛ nɛ̀ Efiibɛ nɛ̀ Sebusiibɛ. Dí mbɑɑ̀ ndɛ kó dibɑnni bɑ́ dìì benni dɛ kóo tɑ̃̀nkù Kuyie nkpɛ́í. \v 6 Yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ miɛkɛ dí ncɑ́ɑ́ mpɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti diyiénnì yiè kɛ́bɑɑ́ ndiyentɛ́bɑnni. \v 7 Dɛ kó yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ miɛkɛ di bɑ́ ncɑ́ɑ́ pɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti, dɛ kóo pɛ̃́ɛ̃̀ mɛ mbɑ́ mbo di cɛ̃́ĩ miɛkɛ, dɛ kó mutie mɛ mbɑ́ mbo dihɛì dimɔu. \v 8 Dɛ kó diyiè di nnɑ́ɑ́ ndi bí kɛ tú: Ti bɑɑ̀ ndɛ kó dibɑnni ti Yiɛ̀ nKuyie nti dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ kpɛ́í nkɛ ti yɛtì dìì mɔ̀nnì Esibiti. \v 9 Dɛ kó dibɑnni yó ńdò ndibɛnkɛ̀rì ndi di kpɛ́í, kɛ̀ dí dì dɔ̀ɔ̀ mɛcɑnnimɛ̀ kɛ́ mmɛ̀ ũ di nɔu kɛ mɛ̀ ìrí di tĩ́ĩ̀, kɛ̀ mɛ̀ di denniní di Yiɛ̀ nKuyie nkó ikuɔ́ kùù di dènnɛ Esibiti nɛ̀ ku wɛ̃rímú. \v 10 Bɑ́ dìì benni di níí dɔɔ̀ dɛ kó ikuɔ́ dɛ kó dimɔ̀nnì. \p \v 11 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nti tɑnnɛ́ Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ tenkɛ̀ kù dò yɛ̃ nkù yóó duɔ́ nkɛ̀ ti yɛmbɛ̀ nɛ̀ tínti. \v 12 Tí nkù duɔ̀ mbɛ̀ɛ̀ tu Mpo nɛ̀ iwũɔ̃ dɑɑì ketiyì, kuù dɛ̀ te. \v 13 Disɑ̃mmɑrímbii didɑɑrì ketirì di níí dì cèètɛ nɛ̀ dipebii. Kɑ̀ɑ mɛ nyí yóó di cèètɛ, ɑ pitɛ́ di fɔ̃̀níí kɛ́kuɔ, kɛ níí kù dontɛ́nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu Mpo. \v 14 Kɛ̀ ti bí ti bekɛ kɛ tú dɛ kó mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ tu bɑ? Ti dɔ̀: Kuyie nti dènnɛ dìì yiè ndì Esibiti nɛ̀ ku wɛ̃rímú ti do tú dɛ̀ tidɑɑtì. \v 15 Okpɑ̀ɑ̀tì weè do kpénkùnnɛ o to kɛ́yetɛ ti bo yɛ̀mɛ̀ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkuɔ Esibiti kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ tu Mpo nɛ̀ iwũɔ̃ ketiyì. Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ ti kù duɔ̀ nyiwũɔ̃ ketiyì kɛ ɔ̃ɔ̃ kù dontɛ́nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu Mpo. \v 16 Dɛ kó ikuɔ́ yó ntú dibɛnkɛ̀rì ndi di kpɛ́í, kɛ̀ di ì dɔ̀ɔ̀ mɛcɑnnimɛ̀ kɛ́ṹ di nɔu kɛ ì ìrí di tĩ́ĩ̀ nkɛ̀ ì ndi denniní ti Yiɛ̀ nKuyie ndi dènnɛmɛ̀ Esibiti nɛ̀ ku kó muwɛ̃rímú. \s1 Kuyie nduɔ́mmɛ̀ kɛ̀ ku kɔbɛɛ kɔ́ntɛ́ tipèntì kóo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì \p \v 17 Okpɑ̀ɑ̀tì yóu dìì mɔ̀nnì Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀, kɛ̀ Kuyie nyí nyóu kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ tenkɛ̀ kó kucɛ kùù tɔ̀kɛ́, bɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo yɔtɛ mudoò kɛ́wɛ̃tɛ Esibiti. \v 18 Kɛ̀ kùu duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ kɔ́ntɛ́ dikpɑ́ɑ̀ kɛ́wetínnɛ́ tipèntì kóo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì. Isidɑyɛɛribɛ do yɛtì Esibiti tenkɛ̀ kɛ tũ mbɛ nɑú bɛ nɑú nyi, bɛ̀ dò nkɛ́ndòmmɛ̀. \v 19 Kɛ̀ Mɔyiisii túótɛ́ Sosɛfu kṹɔ̃̀ kɛ yɛ̃́ ò do duɔ́mmɛ̀ kɛ̀ Isidɑyɛɛri bíí yú Kuyie nyètìrì, kòò dɔ̀: Kuyie nyóó di dennɛmu diɛ, kɛ̀ di yɛtì dí ntɔ n kṹɔ̃̀. \p \v 20 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ítɛ́ Sukɔti kɛ́kɑri Etɑmmu dikpɑ́ɑ̀ nùù. \v 21 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nní mbɛ̀ ni, kɛ níí ndò ndiwɛtirì kuyie mmɔ̀nnì, kɛ́ndò ndihɑ̃ɑ̃tĩnni kɛyènkɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ kɛ́nkérí kɛyènkɛ̀ nɛ̀ kuyie. \v 22 Dɛ kó diwɛtirì do ɔ̃ɔ̃ í nyìtɛ́ bɛ ììkɛ̀ kuyie mmɔ̀nnì, kɛyènkɛ̀ dihɑ̃ɑ̃tĩnni mɛ mbɑ́ɑ́ ítɛ́. \c 14 \s1 Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì tũ̀nnɛmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: \v 2 Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ dí kɔ́ntɛ́ kɛ́bɑ́tɛ́ Pi-Aidɔti, Mikidɔdi nɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì dɛ cuokɛ̀. Di yóó dɛ mbɑ́tɛ́, kɛ́nco Bɑɑri-Sefɔ̃ɔ̃, kɛ́ntɔ́kɛ́nɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì. \v 3 Okpɑ̀ɑ̀tì yɛ̀mmɛ̀ yó ndò ndi fetimu dikpɑ́ɑ̀ cuokɛ̀. \v 4 Kɛ̀ n kpénkùnnɛ o to, kòo di tũnnɛ kɛ̀ nh ò kùɔ nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ́dɛ́úkùnnɛ n yètìrì, kɛ̀ Esibiti kɔbɛɛ bɑntɛ́ míì tumɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p Mɛm̀mɛ kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ dɔɔ̀ Kuyie mbɛ́i ntì. \b \p \v 5 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: Isidɑyɛɛribɛ cokɛ́mu, kòo yɛ̀mmɛ̀ɛ ceetɛ, wenwe nɛ̀ o tũ̀mbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀: Ti dɔ̀ɔ̀ bɑ kɛ yóu kɛ̀ bɛ̀ yɛ̀, kɛ yóu mutɔ̃mmú. \v 6 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi tũntɛ o kpɑ̀rìsɑ̃ntɛ̀ kɛ́bɑ́ɑ́tí nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀, \v 7 kɛ́túótɛ́ Esibiti kó sikpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ simɔu sìì kpeńnì kɛ̀ sì ḿbo sikɔu sìkuɔ̀ (600), bɑ́ tɛ̀ɛ kpɑ̀rìsɑ̃ntɛ̀ nɛ̀ tɛ dèèbɛ̀. \v 8 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkpénkùnnɛ o to, kòo bɛ̀ tũ̀nnɛ. Isidɑyɛɛribɛ do í yɛ̀ disɔ̀rì. \v 9 Okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ sikpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ tũ̀nnɛ kɛ́ bɛ̀ nìntɛ Pi-Aidɔti tɑkɛ́ kɛ̀ bɛ̀ co Bɑɑdi-Sefɔ̃ɔ̃, kɛ́ntɔ́kɛ́nɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì. \p \v 10 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ wéntɛ́ kɛ́ bɛ̀ yɑ̀, kɛ sɔ̃́ nhokpɑ̀ɑ̀tì ɑutóo, kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mbɛ̀ ɑutɛ́ kɛ̀ bɛ̀ nkuɔ̀ nkɛ yu ti Yiɛ̀ nKuyie, \v 11 kɛ́nɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Ifɔ̃ti í bo Esibitɑ̀ɑ̀? Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ ti dènnɛní Esibiti kɛ̀ ti bo kú dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ. \v 12 Ti sòò dɑ nɑ̀kɛ́mu ti kpɑɑ́ bo dìì mɔ̀nnì Esibiti kɛ dɔ̀: A ti yóu ti bo mpĩ́mmɛ̀ Esibiti kó mutɔ̃mmú, dɛ̀ tɔ̃ũnɛ̀ ti bo kúmɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ diì mmiɛkɛ. \v 13 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Di bɑ́ nyĩɛ̃̀kù, yĩ́nɛ̀ só kɛ́yɑ̀ Kuyie nyóó di dɛɛtɛ́nɛ̀mɛ̀ Esibiti kɔbɛ di mɛ nwúó mbɛ̀, di tɛ̃́nkɛ í yóó bɛ̀ yɑ̀ diyiè mɑrì bìtì! \v 14 Ndònnɛ̀ bɛ́u! Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù yóó kpɑ ndi kpɛ́í. \s1 Kuyie nkeutɛ́mɛ̀ kucɛ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ \p \v 15 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Dɛ̀ yĩ́mɛ kɑ̀ɑ n yu? Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ kétɛ́. \v 16 Youtɛ ɑ pɑ̀ɑ̀ti dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ mɛniɛ nkéétɛ́, kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ dɛkperɛ̀ kɛ́séntɛ́. \v 17 N yóó kpénkùnnɛmu Esibiti kɔbɛ to, kɛ̀ bɛ̀ di tũnnɛ, kɛ̀ n kuɔ okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ o nɑɑsɛ̃ĩ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀ kɛ́dɛ́úkùnnɛ n yètìrì. \v 18 M bo kuɔ mɛ̀ɛ̀ botí okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ o kpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀ bo nte kɛ̀ Esibiti kɔbɛɛ bɑntɛ́ míì tumɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 19 Kuyie ntɔ̃nnì dìì ni Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ dìi ítɛ́ bɛ ììkɛ̀ kɛtũnnɛ bɛ fɔ̃nkúò. Kɛ̀ diwɛtirì dìì ni bɛ ììkɛ̀ kɛ̀ dìi ítɛ́ kɛ́tũnnɛ bɛ̀ fɔ̃nkúò, \v 20 kɛ́sootɛ́ Esibiti kɔbɛ nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛ cuokɛ̀, kɛ́ntú dibiìnnì Esibiti kɔbɛ bíɛ́kɛ̀, kɛ tú kuwenniku Isidɑyɛɛribɛ bíɛ́kɛ̀. Bɛ̀ í ntɔ̀ɔ́nnɛ̀ bɛtɔbɛ̀ kɛyènkɛ̀ kɛmɔu. \b \p \v 21 Kɛ̀ Mɔyiisii youtɛ o nɔ̀ùtɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nduɔnní diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó kuyɑɑkù, kɛ̀ kù nyié nkɛ fuuti, kɛ́kéétɛ́ mɛniɛ. \v 22 Kɛ̀ mɛ̀ɛ kpɛ̃́nnɛ́ tipíìtì tìdɛ́ kɛ́ndò nyiduotí, kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ nɑ dɛkperɛ̀ kɛ́séntɛ́ bɑ́ bɛ nɑɑ̀cɛ̀i í mbùútɛ́. \v 23 Kɛ̀ Esibiti kɔbɛɛ bɛ̀ tũ̀nnɛ nɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o kpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀, kɛ́tɑ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì cuokɛ̀. \v 24 Kukṹnwentóo mɔ̀nnì kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nwéntɛ́ní dihɑ̃ɑ̃tĩnni nɛ̀ diwɛtirì miɛkɛ kɛ́yɑ̀ Esibiti kɔbɛ kó fɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀nnɑfɛ, kɛ́ bɛ̀ bɔntɛ́ dikɔnkɔɔ̀nnì. \v 25 Kɛ̀ bɛ kpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ĩ cɑkɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ yĩɛ̃kɛ mucèmmu, kɛ dɔ̀: Tí cokɛ́nɛ̀, bɛ Yiɛ̀ nKuyie nkuù bɛ̀ kòḿmú kɛ ti kpɑ̀nnɛ̀. \p \v 26 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Youtɛ ɑ nɔ̀ùtɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ mɛniɛ nwɛ̃tɛ kɛ́dɑ́tínnɛ́ Esibiti kɔbɛ nɛ̀ bɛ kpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀. \p \v 27 Kɛ̀ Mɔyiisii youtɛ o nɔ̀ùtɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ĩ́nkɛ̀ kukṹnwentóo mɔ̀nnì kɛ̀ mɛniɛ nwɛ̃tɛní mɛ̀ do dòmmɛ̀, kɛ̀ Esibiti kɔbɛɛ mɛ̀ yɑ̀ kɛ́ncokù kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nduɔ́ nkɛ̀ mɛ̀ɛ bɛ̀ pɔ̃ntɛ́nɛ̀. \v 28 Kɛ̀ mɛniɛ dɑ́tínnɛ́ sikpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀ nɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tũ nyIsidɑyɛɛribɛ, bɑ́ òmɔù í nyentɛ́ bɑ́ omɑ́ɑ̀. \v 29 Mɛniɛ ndo kpɛ̃̀ńnɛ́ kɛ́ndò nyiduotí nyi, kubɑkù yoú nɛ̀ kucɑ̃̀nku, kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ nɑ dɛkperɛ̀ késéntɛ́. \p \v 30 Dɛ yiè ndi ti Yiɛ̀ nKuyie ndɛɛtɛ́nɛ̀mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ Esibiti kɔbɛ kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ yɑ̀ Esibiti kɔbɛ kumɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì nùù, \v 31 kɛ́yɑ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkpeńnìmɛ̀ kɛ kùɔ Esibiti kɔbɛ kɛ́ kù yɔ̀tɛ, kɛ́yie nku kpɛti nɛ̀ ku kóo tɔ̃ntì Mɔyiisi kpɛti. \c 15 \s1 Mɔyiisi kó fɛyɛ̀nfɛ̀ \p \v 1 Mɔyiisi nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ dentɛ̀ fɛyɛ̀nfɛ̀ fiɛ nkɛ́sɑ̃ntɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ dɔ̀: \q1 M bo ndiè nkɛ sɑ̃ntí ti Yiɛ̀ nKuyie, \q1 kù bɛnkɛmɛ̀ ku wɛ̃rímú dɛumɛ̀, \q1 kɛ diu ntɛsɑ̃ntɛ̀ nɛ̀ tɛ dèètì \q1 kɛ̀ dɛ̀ pɔ̃ntɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ. \b \q1 \v 2 Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tu n wɛ̃rímú \q1 n yó ndiè nkɛ ku nsɑ̃ntí, \q1 kuù n dɛɛtɛ́, kuù n te, \q1 n yó nku ndonti, n cicɛ do ku ntũ, \q1 n yó ndɛ́úkùnko kuù yètìrì. \q1 \v 3 Ti Yiɛ̀ nKuyie ntú okpɑ̀rì nwe, \q1 kɛ sɑ̀nnɛ̀ o yètìrì. \b \q1 \v 4 Kuù dìu nhokpɑ̀ɑ̀tì kpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ nɛ̀ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ \q1 kuù duɔ́ nkɛ̀ iwɛ̃ĩ yɛmbɛ̀ pɔ̃ntɛ́ tipèntì kóo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ. \q1 \v 5 Kɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì fũ̀ɔ̃̀ kó mɛniɛ mbɛ̀ dɑ̀tínnɛ́, \q1 kɛ̀ bɛ̀ dìu kɛ cùtóo ditɑ̃́rì kɔ̃mɛ. \b \q1 \v 6 Ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ kpeńnìmu, \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nfɔ̃́ɔ̃̀ kèkíí ɑ dootitɔbɛ̀. \q1 \v 7 A kó tikpetì tiì te kɑ̀ɑ nɑ ɑ dootitɔbɛ̀, \q1 kɑ̀ɑ miɛkɛ kó muhɑ̃ɑ̃́ mbɛ̀ cɔ̀útɛ́ timúkpetì kɔ̃mɛ. \q1 \v 8 Kuyie fɔ̃́ɔ̃̀ wei kɛ̀ mɛniɛ nkpɛ̃̀ńnɛ́ \q1 kɛ̀ yɛnɛ́fĩ̀nfĩ̀rɛ̀ nɑɑ́ nyiduotí, \q1 kɛ còḿmú kɛ tɛ̃́nkɛ í pũɔ̃̀. \q1 \v 9 Ti dootitɔbɛ̀ do nɑ́ɑ́mmu kɛ tú: \q1 Ti bo bɛ̀ tũ̀nnɛ kɛ́ bɛ̀ nìntɛ, \q1 kɛ́fekɛ bɛ kpɛrɛ, kɛ́di kɛ́nsɑ̀nnɛ̀. \q1 Ti bo kpɑtɛ ti se kɛ́ bɛ̀ kùɔ bɛmɔu. \q1 \v 10 Kuyie nkɑ̀ɑ wei kɛ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì bɛ̀ dɑ̀tínnɛ́, \q1 kɛ̀ bɛ̀ dìu kɛ cùtóo dibiɛrìmínnì kɔ̃mɛ \q1 mɛnɛ́kperímɛ̀ cuokɛ̀. \b \q1 \v 11 We mbo kɛ dɑ dònnɛ̀ fɔ̃́ nti Yiɛ̀ nKuyie? \q1 Kɛ dò mpɑ́íí, kɛ kpɑ mɛyɛi nkɛ kpeńnì, \q1 kɛ dɔɔri tidiɛtì kɛ̀ bɛ̀ ò dé. \q1 Fɔ̃́ɔ̃̀ nɔ nkɛ dɔɔri tidiɛtì. \q1 \v 12 Kuyie nfɔ̃́ɔ̃̀ yòùtɛ ɑ nɔ̀ùtɛ̀ mɛ̀mɑ́ɑ̀ \q1 kɛ̀ kɛtenkɛ̀ bɛ̀ mɑɑ́nko. \b \q1 \v 13 Nɛ̀ ɑ kó mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ niitɛ́ ɑ nìtìbɛ̀ \q1 ɑ dontɛ́ bɛ̀ nɛ̀ ɑ wɛ̃rímú, \q1 kɛ bɛ̀ kɔ̀rinɛ̀ ɑ tenkɛ̀ sɑ̀ɑ̀kɛ̀. \q1 \v 14 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ tì kèè kɛ̀ bɛ̀ kɔ̃̀ntì ɑu, \q1 kɛ̀ Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò. \q1 \v 15 Kɛ̀ Edɔmmu kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ yĩ̀ɛ̃̀kù, \q1 kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mpĩ Mɔɑbu kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, \q1 kɛ̀ Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ kɔbɛ kɔ̃̀ntì yɑ̃rikɛ. \q1 \v 16 Kufɔ̃wɑɑ́ ndiɛkù nɛ̀ kukɔ̃m̀bɔ̀dorí kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ ɑutɛ́. \q1 A nɔ̀ùtɛ̀ kpeńnìmu tɛɛ̀ te kɛ̀ dɛ̀ bɛ̀ kpeí, \q1 kɛ bɛ̀ dò nkɑ́rɛ́, \q1 kɛ kémmúnɛ̀ ɑ nìtìbɛ̀ bo pɛ̃ɛ̃tɛ́mɛ̀, \q1 ɑ nìtìbɛ̀ ɑ dontɛ́ bɛ̀. \q1 \v 17 Kɑ̀ɑ bɛ̀ kɔ̀rinɛ̀ ɑ tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀, \q1 kɛ bo bɛ̀ kɑ̀nnɛ ɑ ɑ̃ dɛ̀. \q1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nfɔ̃́ɔ̃̀ tũ̀ntɛ dikɑrì ɑ yó mborɛ̀, \q1 nɛ̀ ɑ nɔ̀ùtɛ̀ ntɛ ɑ mɑɑ́mɛ̀ ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \b \q1 \v 18 Ti Yiɛ̀ nKuyie nfɔ̃́ɔ̃̀ yó ntú okpɑ̀ɑ̀tì sɑ̃́ɑ̃̀. \p \v 19 Okpɑ̀ɑ̀tì sɛ̃ĩ́ nɛ̀ o kpɑ̀rìsɛ̃ĩ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀ dɛ̀ dìu dìì mɔ̀nnì mɛniɛ, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nduɔ́ nkɛ̀ dɛ̀ɛ pɔ̃ntɛ́, kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ biɛ séntɛ́ bɑ́ bɛ nɑɑ̀cɛ̀i í bùútɛ́. \p \v 20 Kɛ̀ Midiyɑmmu, Anɔɔ tɑ̃ũ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò túótɛ́ dibɑ̀rì kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛnitipòbɛ̀ bɛmɔuu ò tũ̀nnɛ, kòo mbie nkɛ̀ bɛ̀ ɑu. \m \v 21 Kòò dìè nkɛ tú: \q1 Nsɑ̃ntínɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie \q1 kù bɛnkɛmɛ̀ ku wɛ̃rímú dɛumɛ̀, \q1 kɛ duɔ́ nkɛ̀ tɛsɑ̃ntɛ̀ dìu nɛ̀ tɛ̀ dèètì \q1 kɛ̀ dɛ̀ pɔ̃ntɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ. \ms1 ISIDAYƐƐRIBƐ DO KÉRÍMƐ̀ DIKPÁÀ TƐDƆNTƐ̀ MIƐKƐ \s1 Isidɑyɛɛribɛ yɑ̀mɛ̀ mɛnɛ́tiimɛ \p \v 22 Kɛ̀ Mɔyiisii bɛ̀ íi ntipèntì kóo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì kɛ̀ bɛ̀ɛ kétɛ́ kɛ́nwetí dikpɑ́ɑ̀ diɛrì Suudi, kɛ́mmɔkɛ yɛwe yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti bɑ́ bɛ̀ í pɛ̀tɛ́ mɛniɛ, \v 23 kɛ́tuɔkɛ Mɑɑrɑ kɛ́yɑ̀ mɛniɛ mbɛ̀ í nnɑ kɛ mɛ̀ yɑ̃̀, kɛ yɛ̃́ mɛ̀ tiimɛ̀. Mɛ tiiku kpɛ́í nte kɛ̀ bɛ̀ mɛ̀ tu Mɑɑrɑ. \v 24 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ ńkpɑnnɛ̀ Mɔyiisi kɛ tú: Ti yóó yɑ̃̀ bɑ? \v 25 Kɛ̀ Mɔyiisii kuɔ́nnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie, kɛ̀ kùu ò bɛnkɛ kudɔú mɑkù, kòo kù mɛ̀ú nkɛ̀ mɛ̀ɛ nɑrikɛ. \p Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ̀ duɔ́ nyikuɔ́ kɛ́bɛnkɛ bɛ̀ yó ndɔɔrimɛ̀. Dɛǹdɛ Kuyie mbɛ̀ yɑ̀ɑ́kɛ́mɛ̀, \v 26 kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Kɛ̀ di kémmú mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n kpɛti, kɛ dɔɔri n dɔ́mɛ̀, kɛ kémmú n di nɑ́ɑ́ ntì, kɛ dɔɔri n kuɔ́ yɛ̃mmɛ̀, m bɑ́ɑ́ dì bɔntɛ́ mumɔmmú m bɔntɛ́ mù Esibiti kɔbɛ. Míì tu di Yiɛ̀ nKuyie nkùù di miɛkùnko. \p \v 27 Kɛ̀ bɛ̀ɛ tuɔkɛ dibòrì mɑrì bɛ̀ tu dì Edimmu kɛ̀ sibií dɛ̀ bo tɛpíítɛ̀ nɛ̀ sìdɛ́sì nɛ̀ dɛpuonnɛ sipísìyiekɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ̀ bɑ̀tɛ́ kɛ́ntɔ́kɛ́nɛ̀ mɛniɛ. \c 16 \s1 Kuyie mbɛ̀ duɔ́mmɛ̀ mɑ́nnì nɛ̀ yɛpɛ̀pɛ́rɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ ítɛ́ bɛmɔu Edimmu kɛ́tuɔkɛ Sinni kó dikpɑ́ɑ̀, Edimmu nɛ̀ Sinɑii dɛ cuokɛ̀, otɑ̃̀nkù dɛ́ríwè diyiè tɛpíítɛ̀ nɛ̀ dinummurì nɛ̀ bɛ̀ yɛ̀mɛ̀ Esibiti. \v 2 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ ńkpɑnnɛ̀ Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ tú: \v 3 Dɛ̀ yĩ́mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyí ti kùɔ Esibiti tenkɛ̀, ti do ɔ̃ nkɑri dɛ̀ kɛ̀ simɑnkṹmboó ĩ́ĩ́kú kɛ̀ ti yo nkɛ sɑnnɛ̀? Kɛ̀ di ti tɔní diɛ ndikpɑ́ɑ̀ diì mmiɛkɛ kɛ̀ ti bo kú timɔu nɛ̀ dikònnì? \p \v 4 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: M bo cṹũnko kɛĩ́nkɛ̀ kó mudiì, bɑ́ wè ò níí yɛ̀ kɛ́koú ò yóó nɑ kɛ́dimɛ̀ dɛ kó diyiè. Mɛm̀mɛ n yóó di yɑ́ɑ́kɛ́mɛ̀ kɛ́yɑ̀ kɛ̀ di yie n nɑ́ɑǹtì. \v 5 Diyiè kuɔ́nnì yiè, di níí yóó bénnɛ́ kɛ̀ dɛ̀ mmɑ̀nnɛ̀ di ɔ̃ɔ̃ bénnɛ́ mɛ̀mmɛ kucɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀. \p \v 6 Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀: Kuyuoku kuù ndi bo bɑntɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù di dènnɛnímɛ̀ Esibiti tenkɛ̀. \v 7 Nɑnkɛ dikṹnweńnì kɛ́yɑ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó tikpetì, kù kèèmu di kù kpɑ̀nnɛ̀mɛ̀. Ti tú ɔ̃̀mbɛ kɛ̀ di ti kpɑnnɛ̀? \v 8 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Kuyuoku kuù nti Yiɛ̀ nKuyie nyóó di duɔ́mmu imɑɑ nkɛ̀ dì cɑ́ɑ́kɛ́, nɑnkɛ dikṹnweńnì kɛ̀ kù di duɔ́ mmudiì kɛ̀ di di kɛ́nsɑ̀nnɛ̀. Kù kèèmu di kù kpɑ̀nnɛ̀mɛ̀. Ti tú ɔ̃̀mbɛ kɛ̀ di ti kpɑnnɛ̀? Di kpɑnnɛ̀ Kuyie nku. \p \v 9 Kɛ̀ Mɔyiisii nɑ́kɛ́ Anɔɔ kɛ dɔ̀: Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ɛ tɔ́ɔ́nní Kuyie mborɛ̀, kù kèèmu bɛ̀ kù kpɑnnɛ̀mɛ̀. \p \v 10 Kɛ̀ Anɔɔ nkpɑɑ́ nɑ́ɑ́nnɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃ɛ̃tɛ dikpɑ́ɑ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́yɑ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó tikpetì diwɛtirì miɛkɛ. \v 11 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: \v 12 Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ tú: Di níí bo cɑ́ɑ́kɛ́ imɑɑ nkuyuoku, dikṹnweńnì kɛ́di mudiì kɛ́nsɑ̀nnɛ̀, kɛ́bɑntɛ́ míì tumɛ̀ di Yiɛ̀ nKuyie. \p \v 13 Kuyuoku mɔ̀nnì kɛ̀ yɛpɛ̀pɛ́rɛ̀ɛ yɛ̀nní kɛ́píɛ mbɛ kɑrì. Dikṹnweńnì kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ dɛ̀ mɑ̀ntɛ̀mɛ̀ kɛ bɛ̀ fitɛ́. \v 14 Timɑɑ̀ntì yòtɛ dìì mɔ̀nnì kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ nkpɑɑ́ nɔ́nkɛ́ kɛtenkɛ̀ kɛ dò mmɛdibii nkɛ dò mmupɑ̃̀ɑ̃. \v 15 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ dɛ̀ yɑ̀ kɛ́nwúó nkɛ békú bɛtɔbɛ̀ kɛ tú: Bɑ́ nnì mmu? Kɛ̀ Mɔyiisii bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Kuyie ndi duɔ́ mmùù diì mmu. \v 16 Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nyɛ̃ ndɛ̀ ndòmmɛ̀: Bɑ́ wè ò níí koú bɛnìtìbɛ̀ mɑ̀mɛ̀ o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. Dɛmɔ́mbirɛ dɛ̀mɑ́ɑ̀ onìtì. \p \v 17 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ koú, kɛ̀ bɛ̀mɑbɛ̀ kpɛrɛ ńsũ kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ kpɛrɛ kɛ̃ńnì. \v 18 Kɛ̀ bɛ̀ɛ berínɛ̀ dɛmɔ́mbirɛ, kɛ̀ wèè do koú pɛ́u o kpɛrɛ í mpɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛmɔ́mbirɛ, wèè do koú sɑ́m̀pɔ́ o kpɛrɛ í ndòńtɛ́ dɛmɔ́mbirɛ. Bɑ́ wè kɛ̀ dɛ̀ nhò sɑ̀nnɛ̀ ò bo dimɛ̀. \s1 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyɛ̃ mbɛ̀ ńwɑɑ̀ mmɑ́nnì mɛ̀ɛ̀ botí nɛ̀ yɛ̀ɛ̀ we \p \v 19 Kɛ̀ Mɔyiisii bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Òmɔù bɑ́ɑ́ súɔ́ mmudiì nɑnkɛ dikṹnweńnì kpɛ́í. \p \v 20 Kɛ̀ bɛ̀mɑbɛ̀ɛ yetɛ kɛ́súɔ́ nkɛ̀ yɛbiɛ̀ dɛ̀ tɑ, kɛ̀ dɛ̀ɛ ɑ̃nnɛ́ kunɔ́ú. Kɛ̀ Mɔyiisi miɛkɛɛ bɛ̀ pɛikɛ. \v 21 Kɛ̀ bɛ̀ níí pikɛ koú bɛ̀ dò nkɛ́di kɛ̀ dɛ̀ mmɑmɛ̀, kɛ̀ diyiè tònkɛ̀ dɛ̀ɛ yɛntɛ́. \p \v 22 Diyiè kuɔ́nnì yiè kɛ̀ bɛ̀ɛ koú dɛmɔ́mbirɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀ dɛ́mɛ̀ onìtì. Kɛ̀ bɛkótíbɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ Mɔyiisi. \v 23 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Kuyie nyɛ̃ ndí ndɔɔri mɛ̀mmɛ. Nɑnkɛ tú tɛom̀pùtɛ̀ ntɛ̀, diyiè sɑ̀ɑ̀rì Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ dì. Ciennɛ̀ di dɔ́ kɛ́cie ndɛ̀, kɛ́bénnɛ́ di dɔ́ kɛ́bénnɛ́ dɛ̀. Kɛ̀ di di kɛ̀ dɛ̀ɛ̀ sùɔ́ ndí dɛ̀ ĩ̀ńnɛ́ kɛ́mbɑɑ̀ nɑnkɛ dikṹnweńnì. \p \v 24 Kɛ̀ bɛ̀ɛ súɔ́ nnɑnkɛ kpɛ́í, kɛ́ndònnɛ̀ Mɔyiisi bɛ̀ nɑ̀kɛ́mɛ̀. Kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́ dɛ̀ í nhɑ̃nnɛ́ kunɔ́ú, yɛbiɛ̀ mɛ nyí ndɛ̀ tɑ. \v 25 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Dinɛ̀ tɛom̀pùtɛ̀ ntɛ yíe, Kuyie nkó diyiè. Kɛ̀ di yɛ̀ di í yóó pɛ́tɛ́. \v 26 Di níí yóó koú yɛwe yɛ̀kuɔ̀ ndì. Diyiénnì yiè mù í yó mbo. Tɛom̀pùtɛ̀ ntɛ. \p \v 27 Kɛ̀ bɛ̀mɑbɛ̀ ncĩ́ɛ̃́kɛ́ kɛ́yɛ̀ diyiè yiénnì yiè kɛ bo koú kɛ́mɔ́ntɛ́. \v 28 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbekɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Di yóó yie nhɔ̃̀mmɔ̀nnì, n di nɑ̀kɛ́ tì nɛ̀ n kuɔ́? \v 29 N di duɔ́mmɛ̀ tɛom̀pùtɛ̀, dɛɛ̀ te kɛ̀ nh ɔ̃ɔ̃ di duɔ́ mmudiì diyiè kuɔ́nnì yiè kucɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀. Tɛom̀pùtɛ̀ yiè bɑ́ wè ò níí nkɑri o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ ò bɑ́ɑ́ yɛ̀. \p \v 30 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ nhompu diyiè yiénnì. \b \p \v 31 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ yú dɛ kó mudiì kɛ dɔ̀: Mɑ́nnì. Mù do dònnɛ̀ mɛdibii mmɛ, kɛ wɛɛti kɛ dònnɛ̀ mucekɔ̀yuo. \b \p \v 32 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie ntu mù: Bennɛ́nɛ̀ mɑ́nnì dɛmɔ́mbirɛ mɛ̀mɑ́ɑ̀ kòo mbo kɛ̀ di yɑɑ̀bí níí ò yɑ̀ kɛ́bɑntɛ́ mí nKuyie n di dènnɛ Esibiti kɛ́ ndi duɔ̀ mmùù diì dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ. \p \v 33 Kɛ̀ Mɔyiisii nɑ́kɛ́ Anɔɔ kɛ dɔ̀: Bennɛ́ mɑ́nnì dɛmɔ́mbirɛ mɛ̀mɑ́ɑ̀ kɛ́utɛ́ diconkurì kɛ́ĩ́nnɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑummɛ̀ tɔu miɛkɛ kɛ̀ di bí nhò yɑ̀u. \p \v 34 Kɛ̀ Anɔɔ yie nti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ̀kɛ́ tì Mɔyiisi kɛ́ɑ̃nnɛ́ mɑ́nnì diconkurì kɛ́ĩ́nnɛ́ mɛtɑummɛ̀ tɔu miɛkɛ ikuɔ́ nɛntì ììkɛ̀. \b \p \v 35 Isidɑyɛɛribɛ do yo mmɑ́nnì nwe kɛ dɔ̀ yɛbie nsipísìnɑ̀ɑ̀. Bɛ̀ do yo mmɑ́nnì nwe kɛ yɑ̀ɑ tuɔkɛnɛ̀ Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃. \p \v 36 (Bɛ̀ do bennɛ́nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ mɔ́mbirɛ mɑ́nnì kɛ ĩ́nnɛ́ dɛ̀ do mɑ̀nnɛ̀ dítìrì mɛ̀nɑ̀ɑ̀ ndi.) \c 17 \s1 Isidɑyɛɛribɛ mɔ̀ńtɛ́mɛ̀ mɛniɛ \r (Wéntɛ́ Mukétímù 20:2-13) \p \v 1 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ yie nti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì, kɛ́ítɛ́ Sinni kó dikpɑ́ɑ̀, kɛ́nkérí kɛ́bɑ́tɛ́ Defidimmu, bɛ̀ í mpɛ̀tɛ́ mɛniɛ nkɛ yɑ̃̀. \v 2 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ íi ndikpɑ̀nnì nɛ̀ Mɔyiisi, kɛ́ntú: Tí duɔ́nnɛ̀ mɛniɛ nkɛ̀ tí yɑ̃̀. Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ di n kpɑnnɛ̀? Dɛ̀ dòmmɛ kɛ̀ di yɑ́ú ti Yiɛ̀ nKuyie? \p \v 3 Kɛ̀ sinɛ́yɛ̃ĩ ɑutɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ ò kpɑ̀nnɛ̀ kɛ tú: A ti dènnɛní Esibiti kɛ̀ sinɛ́yɛ̃i siì bo ti kuɔ tínti nɛ̀ ti bí nɛ̀ ti wũɔ̃ɑ̀? \p \v 4 Kɛ̀ Mɔyiisi kuɔ́nnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ dɔ̀: N yóó dɔɔ̀ bɑ bɛnìtìbɛ̀ biɛ? Dɛ̀ kpɑɑ́ sɑ́m̀pɔ́ nwe kɛ̀ bɛ̀ m búɔ́tí yɛtɑ̃́rɛ̀ kɛ́kuɔ. \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Dɛitɛ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ mɑbɛ̀, kɛ́túótɛ́ ɑ pɑ̀ɑ̀ti ɑ do potɛ́nɛ̀ kù kukó nkɛ́niitɛ́ dɛ ììkɛ̀. \v 6 N yó mbomu ditɑ̃rì Odɛbu kó dipèrì borɛ̀, kɑ̀ɑ dì potɛ́, kɛ̀ mɛniɛ nyɛ̀nní kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ yɑ̃̀. \p Kɛ̀ Mɔyiisii dɔɔ̀ Kuyie nhò nɑ̀kɛ́ tì Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ ììkɛ̀. \b \p \v 7 Kɛ̀ bɛ̀ɛ yú dɛ kó dibòrì kɛ dɔ̀: Mɑsɑ nɛ̀ Mɛdibɑ, dɛ̀ɛ̀ tu Dikpɑ̀nnì nɛ̀ mɛyɑ́ɑ̀mɛ̀. Bɛ̀ do dɛ nyíinnɛ̀ dikpɑ̀nnì Mɔyiisi, kɛ́yɑ́ɑ́kɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie, kɛ́mbékú bɛmɑ́ɑ̀ kɛ tú: Kuyie nti bonɑ̀ɑ kɛ̀ kù í ti bonɛ̀? \s1 Isidɑyɛɛribɛ nɑmɛ̀ Amɑdesiibɛ \p \v 8 Kɛ̀ Amɑdesiibɛɛ dintɛ́ Isidɑyɛɛribɛ mudoò Defidimmu. \v 9 Kɛ̀ Mɔyiisi nɑ́kɛ́ Sosuwee kɛ dɔ̀: Tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kɛ́kɔtɛ kɛ́kpɑnnɛ̀ Amɑdesiibɛ. N nɑɑ yó mbo ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ nkɛ, kɛ tɔ Kuyie mpɑ̀ɑ̀ti. \p \v 10 Kɛ̀ Sosuwee dɔɔ̀ Mɔyiisi ò nɑ̀kɛ́ tì, kɛ́kɔtɛ kɛ́nkpɑnnɛ̀ Amɑdesiibɛ, Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ nɛ̀ Uuri kɛ̀ bɛ̀ bo ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀. \v 11 Kɛ̀ Mɔyiisi yùo o bɑkù Isidɑyɛɛribɛ ńnɔ, kɛ̀ kù cɔ̃̀nnɛ̀ Amɑdesiibɛ ńnɔ. \v 12 Kɛ̀ Mɔyiisi bɑɑ̀ nhɔu, Anɔɔ nɛ̀ Uuri kɛ̀ bɛ̀ɛ wɑɑ́ nditɑ̃́rì, kòo kɑri, kɛ̀ yiè nni mpĩ nho bɑkù yoú, kòo tɔù pĩ nkucɑ̃̀nku. Kòo bɑɑ̀ nni nyuo kɛ̀ diyiè yɑ̀ɑ tɑnnɛ̀. \v 13 Kɛ̀ Sosuwee nɑ Amɑdesiibɛ, kɛ́ bɛ̀ kùɔ. \p \v 14 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Wɑ̃ri dɛ kó tinɑ́ɑǹtì dipɑ́tíri miɛkɛ kɛ̀ dí ntì yɛ̃́. N yóó kuɔmu Amɑdesiibɛ pɑ́í pɑ́í, bɑ́ òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ ndenniní bɛ kpɛ́í kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \p \v 15 Kɛ̀ Mɔyiisii mɑɑ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì kɛ́ dì yu kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie ntú n kó mɛcɑnnimɛ̀. \v 16 Kɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Amɑdesiibɛ mɛ̀ ndɑ̀ɑ́tímɛ̀ kɛ kpɑnnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie, kuù yó mbɛ̀ kpɑ̀nnɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀. \c 18 \s1 Mɔyiisi cɔ̀kù Setidoo ò sìékɛ́mɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ Setidoo Mɑndiyɑ̃ɑ̃bɛ kuɔ́ nìùtì, Mɔyiisi cɔ̀kùu keè ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀ɔ̀ dɛ̀ Mɔyiisi nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ, kɛ́keè kù bɛ̀ dènnɛmɛ̀ Esibiti, \v 2 kɛ́túótɛ́ Mɔyiisi pokù Sefodɑɑ ò do duɔ́ nkɛ̀ wèe kònko, wenwe nɛ̀ o bí idɛ́. \v 3 Dɛketirɛ̀ yètìrì do tú Kɛdisɔmmu (dɛ̀ɛ̀ tu Mbo-Kupɔ̀ɔ̀kù). \v 4 Kòo sɑ́m̀pɔ́ù kpɛri tú Kù-Nteennɛ̀ (Nɛ̀ bɛ̀ kó tinɑ́ɑǹtì Ediesɛɛ). Kòò dɔ̀: Kuyie n cicɛ do tũ̀ nkù, kuù n teennɛ̀, kɛ̀ n yentɛ́nɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì siè. \p \v 5 Kɛ̀ Setidoo Mɔyiisi cɔ̀kùu túótɛ́ Mɔyiisi pokù nɛ̀ o bí idɛ́, kɛ́kɔtɛ Mɔyiisi borɛ̀, kɛ sɔ̃́ mbɛ̀ bɑ̀tɛ́ Kuyie ntɑ̃rì tɑkɛ́. \v 6 Kòo nɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Mí nSetidoo ɑ cɔ̀kù, míì tɔní ɑ pokù nɛ̀ ɑ bí idɛ́, kɛ kɔ̀tɛnɛ̀ní ɑ borɛ̀. \v 7 Kɛ̀ Mɔyiisi ò co, kóò ɔrí, kɛ̀ bɛ̀ɛ bekɛ bɛtɔbɛ̀ kɔ̃nnɑɑtí, kɛ́tɑ Mɔyiisi tou. \v 8 Kòo nɑ́kɛ́ ò cɔ̀kù ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀ɔ̀mɛ̀ Esibiti kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o kɔbɛ, Isidɑyɛɛribɛ kpɛ́í nnɛ̀ bɛ̀ mɑ̀ɑ́nɛ̀ mɛ̀ɛ̀ ɑ́ɑ́rìmɛ̀, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ̀ dɛɛtɛ́. \v 9 Kɛ̀ dɛ̀ɛ nɑrikɛ Setidoo ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀ɔ̀mɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nyIsidɑyɛɛribɛ, kɛ bɛ̀ dɛɛtɛ́nɛ̀ Esibiti kɔbɛ. Kòò dɔ̀: \v 10 Ti Yiɛ̀ nKuyie nyètìrì ńdɛu, kunku kùù di dɛɛtɛ́nɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ Esibiti kɔbɛ bɛ nɔu miɛkɛ. \v 11 M bɑntɛ́mu di mmɔ̀nnì ti Yiɛ̀ nKuyie pɛ̃ɛ̃tɛ́mɛ̀ yɛbɔkɛ̀, kù bɛnkɛmɛ̀ ku wɛ̃rímú Esibiti kɔbɛ fɛ̃́ũnko dìì mɔ̀nnì Isidɑyɛɛribɛ. \p \v 12 Kɛ̀ Setidoo Mɔyiisi cɔ̀kùu kuɔ Kuyie nfɛɔ̃̀fɛ̀ kɛ́tuɔ nkɛ́ kù kùɔ fɛtɛfɛ̀ kɛ́bénnɛ́. Anɔɔ nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ ò wɛ̃nnɛ́nɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ di Kuyie nyììkɛ̀. \s1 Mɔyiisi tɑ̃nkɛ́mɛ̀ bɛ̀mɑbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ mbekù \p \v 13 Kɛ̀ dɛ̀ɛ̀ wentɛ́ kɛ̀ Mɔyiisii kɑri kɛ́mbekùnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ dikṹnweńnì nɛ̀ kuyuokoo, kɛ̀ bɛ̀ còḿmú o ììkɛ̀. \v 14 Kòo cɔ̀kùu yɑ̀ dɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri kóò bekɛ kɛ dɔ̀: A dɔɔri bɑ? Dɛ̀ yĩ́mɛ kɑ̀ɑ kɑ̀ri ɑmɑ́ɑ̀ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ dɑ murí, dikṹnweńnì nɛ̀ kuyuokoo. \v 15 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Bɛ̀ kɔ̀tɛní m borɛ̀ kɛ dɔ́ kɛ́keè Kuyie mbo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì nti. \v 16 Kɛ̀ bɛ̀ mɔ̀kɛ tìmɑtì bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kɔtɛní m borɛ̀ ndɛ, kɛ̀ n tì mbɛ̀ tũ̀ntɛ, kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ Kuyie nkuɔ́ nɛ̀ ku tié. \v 17 Kòo cɔ̀kù dɔ̀: A dɔɔri dɛ̀ í wenni. \v 18 A bo ɔu, kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ múnkɛɛ ɔu kɛ́yĩɛ̃kɛ. Dɛ kó mutɔ̃mmú dɑ dɛunɛ̀mu, ɑ bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ mù pĩ nhɑmɑ́ɑ̀. \v 19 Yie n yóó dɑ duɔ́ nyìì tié nkɛ̀ Kuyie ndɑ teennɛ̀. Fɔ̃́ɔ̃̀ yó ntɔu bɛnìtìbɛ̀ kpɛti tìì yóù kɛ kɔrìnɛ̀ Kuyie mborɛ̀. \v 20 Nɑ́kɛ́ bɛ Kuyie nkuɔ́ nɛ̀ ku tié, kɛ́ bɛ̀ bɛnkɛ kucɛ bɛ̀ dò nkɛ́ntũ nkù. \v 21 Tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛnìtìbɛ̀ mɔ́mmɔmbɛ, bɛ̀ɛ̀ dé Kuyie nkɛ nɑ́ɑ́ ntimɔ́mmɔnti, bɛ̀ɛ̀ í dɔ́ ticuuti kó mudiì, kɛ̀ bɛ̀ mbɑkɛ́ yɛtĩ̀rɛ̀. Yie mbɛnìtìbɛ̀ tɛkɔupíítɛ̀ (1000), otɔù tɛkɔ̀ùtɛ̀ (100), otɔù sipísìnùmmù, otɔù tɛpíítɛ̀. \v 22 Bɛɛ̀ yó mbekùnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀. Kɛ̀ tìì dɛu bɛ̀ɛ tì ndɑ nɑ́kɛ́, kɛ̀ tìì kɛ̃ńnì bɛ̀ɛ tì bekɛ́ bɛmɑ́ɑ̀. Yɑɑtɛ ɑ tɔu kɛ̀ bɛ̀ɛ dì ndɑ totɛ́nɛ̀. \v 23 Kɑ̀ɑ dɔ̀ɔ̀ mɛmmɛ kɛ tũ̀ nKuyie ndɑ nɑ̀kɛ́ tì ɑ bɑ́ɑ́ ɔu. Bɛnìtìbɛ̀ níí bo nkũnti kɛ̀ diwɛ̀ì bɛ̀ bo. \p \v 24 Kɛ̀ Mɔyiisii yie nho cɔ̀kù ò nɑ̀kɛ́ tì, kɛ́ tì dɔ̀ɔ̀ timɔu. \v 25 Mɛm̀mɛ ò tɑ̃nkɛ́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ miɛkɛ bɛnìtìbɛ̀ mɔ́mmɔmbɛ, kɛ̀ bɛ̀ mbɑkɛ́ bɛnìtìbɛ̀. Yiè ntɛkɔupíítɛ̀ (1000), otɔù tɛkɔ̀ùtɛ̀ (100), otɔù sipísìnùmmù, otɔù tɛpíítɛ̀. \v 26 Kɛ̀ bɛ mbekùnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀ kɛ kɔrìnɛ̀ní Mɔyiisi borɛ̀ tìì dɛu, kɛ bekù tìì kɛ̃ńnì bɛmɑ́ɑ̀. \b \p \v 27 Kòo cɔ̀kùu ò cɑu nkɛ́kò nho ciɛ. \c 19 \ms1 KUYIE NDƆ̀Ɔ̀MMƐ̀ MƐTAUMMƐ̀ NƐ̀ ISIDAYƐƐRIBƐ \s1 Kuyie nyɛ̃mmɛ̀ kù bo tɑunnɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ \p \v 1-2 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ ítɛ́ Defidimmu, kɛ́tuɔkɛ Sinɑii tɑ̃rì kpɑ́ɑ̀, otɑ̃̀nkù tɑ̃ɑ̃́nwè kó diyiè diketirì do ndi nɛ̀ bɛ̀ yɛ̀mɛ̀ Esibiti, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑ́tɛ́ ditɑ̃rì tɑkɛ́. \v 3 Kɛ̀ Mɔyiisii dekɛ ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀, kɛ bo yɑ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie. \p Kɛ̀ kùu ò yu ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀: Á nɑ́kɛ́ Sɑkɔbu kɔbɛ, Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀: \v 4 Di yɑ̀mu n dɔ̀ɔ̀ dɛ̀ Esibiti kɔbɛ, kɛ di tɔ fɛtúúfɛ̀ tɔu mɛ̀ɛ̀ botí fɛ bí, kɛ kɔ̀tɛnɛ̀ní diɛ. \v 5 Kɛ̀ di yie n kpɛti, kɛ pĩ́ n kó mɛtɑummɛ̀, di bo ntú n kɔbɛ ibotí imɔu miɛkɛ. Míì te kɛtenkɛ̀ kɛmɔu. \v 6 Di botí bo ntú mí nKuyie n kuɔ́ nìùbɛ̀, kubotí n cɑ̃̀ńnɛ́ kù, kɛ̀ kù pĩ n tɔ̃mmú. \p \v 7 Kɛ̀ Mɔyiisii cútɛ́ní kɛ́yú Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nhò nɑ̀kɛ́ tì timɔu. \v 8 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ yie mbɛmɔu kɛ dɔ̀: Ti yóó dɔɔ̀mu ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì. Kɛ̀ Mɔyiisii kpɛ́ntɛ́ kɛ́ tì nɑ̀kɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie. \v 9 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: M bo kɔtɛní kɛ́mbo diwɛtirì miɛkɛ kɛ dɑ nɑ́ɑ́nnɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ yo n tɑmmɛ̀, kɛ́nyíé nhɑ kpɛti sɑ̃́ɑ̃̀. \p Kɛ̀ Mɔyiisi yíɛ́ kɛ́ kù nɑ̀kɛ́ bɛnìtìbɛ̀ ò nɑ̀kɛ́ tì. \s1 Kuyie nkɔ̀tɛnímɛ̀ Sinɑii tɑ̃rì \p \v 10 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Nɑ́kɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ bɛmɑ́ɑ̀ mɛwénkùmɛ̀ kó ikuɔ́ yíe nnɑnkɛ kɛ́hɔ́ú bɛ yɑ̀ɑ̀tì. \v 11 Kɛ̀ dí nni mbɑɑ diyiè tɑ̃ɑ̃́nnì yiè, n cutoomu Sinɑii tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu bo n yɑ̀. \v 12 Á níɛ́tɛ́ kumɑ̀nku, kɛ́fii nditɑ̃́rì kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Òmɔù bɑ́ɑ́ dekɛ ditɑ̃rì yoo wèe dì kɑ̀ɑ́kɛ́, kɛ̀ wèè dì kɑ̀ɑ́kɛ́ bɛ̀ɛ ò kùɔ. \v 13 Kɛ̀ fɛɔ̃̀fɛ̀ nfɛ yoo onìtì, di bɑ́ɑ́ dɛ̀ kɑ̀ɑ́kɛ́, di dɛ̀ bùɔ́tí yɛtɑ̃́rɛ̀ yoo di dɛ̀ tɑ̃ɑ̃́ ipie. Di bɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ dɛ̀ nfòù. Di bo keè dìì mɔ̀nnì ditɑ̃tɛheù, bɛ̀ɛ̀ dò nkɛ́dekɛní ditɑ̃rì dɛ mɔ̀nnì ndì bɛ̀ dèètìnímɛ̀. \p \v 14 Kɛ̀ Mɔyiisii cútɛ́ní kɛ́nɑ́kɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ bɛmɑ́ɑ̀ mɛwénkùmɛ̀ kó ikuɔ́, kɛ́hɔ́ú bɛ yɑ̀ɑ̀tì. \v 15 Kòo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Dí mbɑɑti yɛwe yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti miɛkɛ, òmɔù bɑ́ɑ́ duɔ́nɛ̀ onitipòkù. \p \v 16 Diyiè tɑ̃ɑ̃́nnì yiè dikṹnweńnì sɛ̀ì, kɛ̀ fɛtɑɑfɛ̀ mpɛ́ú, kɛ míí nkɛ̀ kuyukú fĩ nditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ ditɑ̃tɛheù kuɔ̀ mmɛdiɛ̀ nkɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu kɔ̃̀ntì ɑu sicɛ̃́ĩ. \v 17 Kɛ̀ Mɔyiisii bɛ̀ dènnɛ kɛ̀ bɛ̀ bo kɔtɛ kɛ́yɑ̀ Kuyie nkɛ̀ bɛ̀ɛ tuɔkoo kɛ́ncómmú ditɑ̃rì pɛ̃ri. \p \v 18 Kɛ̀ Sinɑii tɑ̃rì fĩ nkuyukú, ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù do cùtɛ́ní muhɑ̃ɑ̃́ mmiɛkɛ, kɛ̀ dɛ kó kuyukú ńyiɛ̀ kɛ dò nfɛpɛ̃́ɛ̃̀pṹnnɛ́tofɛ kɔku, kɛ̀ ditɑ̃rì dimɔu sɑ̃̀nti. \v 19 Kɛ̀ ditɑ̃tɛheù tɑmmɛ̀ dɔ̀kɛ kpénkú, kɛ̀ Mɔyiisi nnɑ̀ɑ́nnɛ̀ Kuyie nkɛ̀ kù ò tɛ̃́nnìnko kɛ pɛ́ú mɛtɑmmɛ̀. \p \v 20 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncútɛ́ní Sinɑii tɑ̃rì kɛ́yú Mɔyiisi kòo dekoo. \v 21 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nhò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Cútɛ́ kɛ́nɑ́kɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ cokɛ́ní kɛ bo n yɑ̀, kusṹkù yɑ̀ɑ̀ bo kú. \v 22 Bɑ́ ikuɔ́ nìùbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dò nkɛ́ n tɔ́ɔ́nnɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ bɛmɑ́ɑ̀ mɛwénkùmɛ̀ kó ikuɔ́. \v 23 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Bɛnìtìbɛ̀ í deètìní. A sòò ti nɑ̀kɛ́mu kɛ tú ti níɛ́tɛ́ kumɑ̀nku kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ ḿbo ditɑ̃rì pɛ̃ri. \v 24 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: Cútɛ́ kɛ́nɑ́kɛ́ ikuɔ́ nìùbɛ̀ nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ dekɛní bɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo kú, nɛ̀ Anɔɔ kɛ̀ dí dekɛní. \p \v 25 Kɛ̀ Mɔyiisii cútɛ́ní kɛ́nɑ́kɛ́ bɛnìtìbɛ̀. \c 20 \s1 Kuyie ntɑnnɔ̀ tɛpíítɛ̀ \r (Wéntɛ́ Ikuɔ́ kòńtímù 5:6-21) \p \v 1 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Kuyie nnɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀: \v 2 Míì tu di Yiɛ̀ nKuyie, kɛ̀ míì di dènnɛní Esibiti di do tú kɛ̀ tidɑɑtì. Onìtì fɔ̃́: \p \v 3 A bɑ́ ntũ ndɛtɛrɛ̀ mɑrɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ í tú mí nKuyie. \p \v 4 A bɑ́ɑ́ dɔɔ̀ tɛtenkɑɑnìtɛ̀ kɛ́donnɛnɛ̀ dɛ̀ɛ̀ bo kɛĩ́nkɛ̀, yoo kɛtenkɛ̀ kpɛrɛ, yoo mɛniɛ mmiɛkɛ kpɛrɛ. \v 5 A bɑ́ɑ́ nínkú dɛ ììkɛ̀ kɛ́ dɛ̀ bɑ̀ńtɛ̀, míì mɑ́ɑ̀ tu ɑ Yiɛ̀ nKuyie! Kɛ yóó kpetínnɛ́ wèè yetɛ n kpɛti nɛ̀ o bí nɛ̀ o yɑɑ̀bí nɛ̀ i kó ibí. \v 6 N yóó dɔɔ̀mu mɛsɑ̀ɑ̀ nwèè yie n kpɛti nɛ̀ o bí nɛ̀ o yɑɑ̀bío, kucɛ tɛkɔupíítɛ̀ (1000). \p \v 7 A bɑ́ɑ́ yú mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie nyètìrì sɔ̃́ntíkɛ, kɛ yɛ̃́ n yí yóó yóu wèè bo yú n yètìrì dɛtetìrɛ̀. \p \v 8 A nyɛ̃́ tɛom̀pùtɛ̀ yiè kpɛ́í, kɛ̀ dì ncɑ̃́ɑ̃́ nkɛ́ntú n kpɛri. \v 9 A níí pĩ́ nhɑ tɔ̃mmú mumɔu yɛwe yɛ̀kuɔ̀. \v 10 Diyiénnì yiè tu mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie n kpɛri ndi. A bɑ́ɑ́ pĩ́ mmutɔ̃mmú mɑmù dɛ yiè. Bɑ́ ɑ birɛ, bɑ́ ɑ kóo tɔ̃ntì onitidɔ̀ù yoo onitipòkù, bɑ́ ɑ ɔ̃̀fɛ̀, bɑ́ opɔ̀ɔ̀ wèè bo ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \v 11 Kɛ yɛ̃́ n dɔ̀ɔ̀mɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo yɛwe yɛ̀kuɔ̀ ndì kɛ om̀pɛ̀ diyiénnì, dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ n dì pɑ̃ mɛsɑ̀ɑ̀, kɛ tú dì ncɑ̃́ɑ̃́ nkɛ tú n kpɛri. \p \v 12 A ndé ɑ cicɛ nɛ̀ ɑ yɔ̃, kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɑ̀ɑ fòmmuu okɛ̀, mí nhɑ Yiɛ̀ nKuyie n yóó dɑ duɔ́ nkɛ̀ɛ̀ tenkɛ̀ miɛkɛ. \p \v 13 A bɑ́ɑ́ kuɔ onìtì. \p \v 14 A bɑ́ɑ́ duɔ́nɛ̀ wèè í tú ɑ pokù yoo wèè í tú ɑ dɔù. \p \v 15 A bɑ́ɑ́ yúúkú. \p \v 16 A bɑ́ɑ́ soutɛ́ kɛ́cɑɑ̀rɛ̀ ɑ kou tɔù yètìrì. \p \v 17 A bɑ́ɑ́ yɑɑ nhotɔù kpɛrɛ mɑrɛ̀, o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, yoo o pokù, yoo o kóo tɔ̃ntì, yoo o nɑ̀ɑ̀fɛ̀, yoo o sɑ̃mmɑrímú. \p \v 18 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ɛ keè fɛtɑɑfɛ̀ pɛ̀úmɛ̀ kɛ̀ ditɑ̃tɛheù kuɔ̀, kɛ́yɑ̀ fɛtɑɑfɛ̀ mìímmɛ̀ kɛ̀ ditɑ̃rì fĩ nkuyukú, kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mbɛ̀ pĩ nkɛ̀ bɛ̀ ncómmú mɛkɛntímɛ̀, \v 19 kɛ́nɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Nti nɑ́ɑ́nnɛ̀ ɑ mɔ́mmuɔ nti yóó yiemmu, Kuyie mbɑ́ nti nɑ́ɑ́nnɛ̀ ti yɑ̀ɑ̀ bo kú. \v 20 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Di bɑ́ nyĩɛ̃̀kù, Kuyie ndi tɔ̀ɔ́nnɛ̀ kɛ bo di bɛnkɛmu kɛ̀ dì bɑntɛ́ kù kpeńnìmɛ̀ kɛ́ kù depɛ, kɛ́ bɑ́ ndɔɔri mɛyɛi. \p \v 21 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ nciɛ́, kɛ̀ Mɔyiisii tɔ́ɔ́nnɛ̀ diwɛtirì Kuyie mborɛ̀. \s1 Bɛ̀ yó mmɑɑ̀ mɛ̀ɛ̀ botí yɛwũɔ̃tɔ̀rɛ̀ \p \v 22 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀ n tú: Di yɑ̀mu n di bɛ́innɛ̀nnímɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀. \v 23 Dí n tũ mmíì mɑ́ɑ̀, di bɑ́ɑ́ dɔɔ̀ timɑ́tì pɛ́ítì nɛ̀ mɛsɔɔ nkó sitenkɑɑnìi. \v 24 Di níí m mɑɑ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì n tɑ̃ɑ̃tɛ́ dìì bòrì, kɛ́ nni nfeu ipe nɛ̀ inɑ̀ɑ̀kɛ, kɛ́nkɔù itɛì kɛ tuɔ̀, kɛ̀ n kɔ̀rìní kɛ di pɑ̃ɑ̃ mmɛsɑ̀ɑ̀. \v 25 Kɛ̀ di yóó mɑɑ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì nɛ̀ yɛtɑ̃́rɛ̀ di bɑ́ɑ́ yɛ̀ cìɛ́kɛ́, kɛ̀ di yɛ̀ cìɛ́kɛ́ di yɛ̀ sĩnkùnnɛmu. \v 26 Di níí bɑ́ɑ́ mɑɑ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì kɛ́ɑ̃nnɛ́ yɛdɛtìsɑ̀kɛ̀, bɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo yɑ̀ wèè dèètì o fɛ̀i. \c 21 \s1 Ikuɔ́ ìì tukúnɛ̀ tidɑɑtì \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: N tɛ ikuɔ́ ɑ yóó duɔ́ nyì Isidɑyɛɛribɛ: \v 2 Kɛ̀ wèè dontɛ́nɛ̀ Ebedeebɛ kudɑɑkù, kù mpĩ́ mmutɔ̃mmú yɛbie nyɛ̀kuɔ̀, kɛ́yɛ̀ diyiénnì bɑ́ kù bɑ́ɑ́ yietí mùmɑmù. \v 3 Kɛ̀ wèè yóó dontɛ́ kudɑɑkù kɛ̀ kù kɔ̀kɛ́, kùu yɛ̀ kutetìrì, kɛ̀ kù mɛ̀ ndo po kùu yɛ̀nnɛ̀ ku pokù. \v 4 Kɛ̀ ku yiɛ̀ nweè mɛ nkù duɔ́ nhonitipòkù kòò pɛitɛ́ ibí, ku yiɛ̀ nweè yó nyì te kɛ̀ kùu yɛ̀ kutetìrì. \v 5 Kɛ̀ kudɑɑkù mɛ nyĩ: N dɔ́mu n yiɛ̀ nkɛ dɔ́ m pokù nɛ̀ m bí, n yí dɔ́ kɛ́yɛ̀. \v 6 Ku yiɛ̀ nkù còńnɛ́ dibòrìnùù kɛ́yú Kuyie nyètìrì kɛ́keutɛ́ ku toò, kɛ̀ kù ntú o kóo tɔ̃ntì sɑ̃́ɑ̃̀. \p \v 7 Kòò mɔù mɛ nfìtɛ́ o kóo sɑpɑ̀ɑ̀ nkòò tu kudɑɑkù, ò bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́yɛ̀ tidɑɑtì yìɛ̀ mɛ̀ɛ̀ botí. \v 8 Kòò mɛ nkù dontɛ́ kɛ yóó puokɛmu, kɛ tɛ̃́nkɛ í kù dɔ́, wèe wɛ̃tɛ kɛ́ kù fìtɛ́nɛ̀ ku cicɛ. Ò bɑ́ɑ́ kù fìtɛ́nɛ̀ kubotí tɛkù. Kòò dɔ̀ɔ̀ mɛmmɛ wè kù yetɛ́nɛ̀mu. \v 9 Kòò mɛ nkù dontɛ́ kɛ bo duɔ́ nho birɛ ndɛ, wè nkù dɔ̀ɔ̀ri ò dɔ̀ɔ̀rimɛ̀ o kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀. \v 10 Kɛ̀ dɛ̀ boní kɛ̀ dɛ kó dɛbirɛ wɑɑ́ nhonitipòkù tɔù, dɛ̀ bɑ́ɑ́ yɑɑtɛ dɛ̀ do pɑ̃ɑ̃ mmùù diì okótì nɛ̀ tiyɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ mudɔmmú. \v 11 Kòò í ò dɔ̀ɔ̀ri dɛnɛnnɛ̀ dɛ̀tɑ̃ɑ̃ti dɛndɛ, ò bo nɑ kɛ́yɛ̀ bɑ́ ò bɑ́ɑ́ yietí idíítí. \s1 Mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ mɑ̀nnɛ̀ mukṹṹ \p \v 12 Kɛ̀ wèè potɛ́ onìtì kɛ kùɔ bɛ̀ɛ̀ ò kùɔ. \v 13 Kòò mɛ nyí ó kùɔ kɛ dɔ́, kòo nɔ̀ùtɛ̀ tɛɛ̀ ò yetɛ́nɛ̀, wèe sɔri n yóó di bɛnkɛ dìì ɛì. \v 14 Kòò mɛ nhò kùɔ kɛ dɔ́mu, yoo wè ò kùɔnɛ̀ mɛciì, bɑ́ kòò cokɛ́ kɛ sɔ̀ri n wũɔ̃tɔ̀nnì borɛ̀, dí ò dɛ̀itɛ kɛ́kuɔ. \p \v 15 Wèè potɛ́ o cicɛ yoo o yɔ̃, bɛ̀ɛ ò kùɔ. \p \v 16 Wèè yùúkú onìtì koò fìtɛ́ yoo ò bo o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, bɛ̀ɛ ò kùɔ. \p \v 17 Wèè sɑ̃̀ɑ̃́ nho cicɛ yoo o yɔ̃ bɛ̀ɛ ò kùɔ. \s1 A bo potɛ́mɛ̀ onìtì yoo ɑ bo ò kɔ̀utɛmɛ̀ \p \v 18 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kpɑ̀ nkòò mɔù potɛ́ otɔù kòò do kɛ í ku. \v 19 Kòò nɑ kɛ ìtɛ́ kɛ centìnɛ̀ kupɑ̀ɑ̀ti, bɛ̀ bɑ́ɑ́ kuɔ wèè ò kɔ̀ùtɛ, wèè ò kɔ̀ùtɛ wèe ò yietí ò ò kɔ̀ùtɛmɛ̀, kɛ́ nhò tɑɑ̀ nkòo miɛtɛ́. \p \v 20 Kòò mɔù puotí o kó kudɑɑkù, kunitidɑɑkù yoo kunitipòrìkù, kɛ̀ kù ku bɛ̀ɛ pɛitɛ. \v 21 Kɛ̀ kù mɛ mmɔ̀kɛ diyiè yoo yɛwe yɛ̀dɛ́ɛ̀ kɛ ku bɛ̀ bɑ́ɑ́ pɛitɛ kɛ̀ yɛ̃́ weè kù dontɛ́mɛ̀. \p \v 22 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ kpɑ̀ nkɛ bòòtɛ onitipòkù wèè pùó nkòo pɔutì donní kòò í kɔ̀ùtɛ, o dɔùu bɛ̀ yu bɛbeémbɛ̀ borɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ ò yietí ò kèétɛ́ ìì díítí. \v 23 Kɛ̀ mɛyɛi mmɑmɛ̀ mɛ ntùɔ̀kɛní onitipòkù kòò ku, bɛ̀ɛ kuɔ wèè ò kùɔ. \v 24 Kɛ̀ wèè kpɛ̀ɛ́tɛ́ otɔù nɔ̀nfɛ̀, bɛ̀ɛ kpɛ́ɛ́tɛ́ o kɔfɛ, kɛ̀ wèè feutɛ́ otɔù nìnnì, bɛ̀ɛ feutɛ́ o kpɛri, kɛ̀ wèè kèétɛ́ otɔù nɔ̀ùtɛ̀, bɛ̀ɛ kéétɛ́ o kpɛtɛ, kɛ̀ wèè kèétɛ́ otɔù nɑɑ̀cɛ̀tɛ̀ bɛ̀ɛ kéétɛ́ o kpɛtɛ. \v 25 Kɛ̀ wèè cɔ́u nhotɔù, bɛ̀ɛ ò cɔ́u, kɛ̀ wèè kɔ̀ùtɛ otɔù, bɛ̀ɛ ò kɔ̀ùtɛ, kɛ̀ wèè ɑ̃nnɛ́ otɔù kuyɛ̀nkù, bɛ̀ɛ kù nhò ɑ̃nnɛ́. \p \v 26 Kòo nìtì potɛ́ o dɑɑkù, kunitidɑɑkù yoo kunitipòrìkù, kɛ kpɛ̀ɛ́tɛ́ ku nɔ̀nfɛ̀, wèe kù fĩ́ĩ nkù tɛ̃́nkɛ bɑ́ ntú kudɑɑkù ò kpɛ̀ɛ́tɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nku nɔ̀nfɛ̀. \v 27 Kòò feutɛ́ ku nìnnì wèe kù fĩ́ĩ nhò feutɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nku nìnnì. \p \v 28 Kɛ̀ fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kùɔ onitidɔ̀ù yoo onitipòkù, dɛ̀ í tú fɛ yiɛ̀ nkó mɛyetímɛ̀, bɛ̀ɛ fɛ̀ bùɔ́tí yɛtɑ̃́rɛ̀ kɛ́kuɔ, bɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ fɛ̀ cɑ̀ɑ́kɛ́. \v 29 Kɛ̀ dɛ kó fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ mɛ nkũ̀mmùmu, kɛ̀ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ fɛ yiɛ̀ nkòò í fɛ̀ pĩ nkɛ̀ fɛ̀ kùɔ onìtì, bɛ̀ɛ fɛ̀ bùɔ́tí yɛtɑ̃́rɛ̀ kɛ́kuɔ, kɛ́kuɔnɛ̀ fɛ yiɛ̀. \v 30 Kɛ̀ bɛ̀ yɛ̃ nfɛ yiɛ̀ nyietí kɛ́cootɛ́, wèe yietí bɛ̀ ò bekɛ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀. \v 31 Kɛ̀ fɛ̀ kùɔ dɛnitidɑbirɛ yoo dɛnitipobirɛ, bɛ̀ɛ dɔɔ̀ mɛɛ̀ mɑ́ɑ̀. \v 32 Kɛ̀ fɛ̀ mɛ nkùɔ kudɑɑkù kunitidɑɑkù yoo kunitipòrìkù, bɛ̀ɛ yietí ku yiɛ̀ mmɛdítíbii nsipísìtɑ̃ɑ̃ti, kɛ́ fɛ̀ bùɔ́tí yɛtɑ̃́rɛ̀ kɛ́kuɔ. \p \v 33 Kòò mɔù kpetɛ́ tɛbintɛ yoo wè tɛ̀ keú, kɛ í pòo nkɛ̀ fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ yoo sɑ̃mmɑrímú do dɛ miɛkɛ kɛ ku, \v 34 wèe yietí dɛ yiɛ̀ nkɛ́ dɛ̀ tùótɛ́. \p \v 35 Kòò mɔù nɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɔ̀ùtɛ otɔù kɔfɛ, kɛ̀ fɛ̀ ku bɛ̀ɛ fɛ̀ fìtɛ́ kɛ́totɛ́ idíítí, kɛ́totɛ́ fɛ̀ɛ̀ ku. \v 36 Kɛ̀ dɛ kó fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ mɛ ndo kũmmù itɛì nyi, kɛ̀ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ fɛ yiɛ̀ nkòò í fɛ̀ pĩ nwèe yietí fɛ̀ kùɔ wèe kɔfɛ fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀, kɛ́túótɛ́ fɛ̀ɛ̀ ku. \c 22 \s1 Ikuɔ́ ìì tukúnɛ̀ iwũɔ̃ kó muyóò \p \v 1 Kòò mɔù yùúkú otɔù nɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɛ kùɔ yoo ò fìtɛ́, wèe yietí fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ yiɛ̀ nyinɑ̀ɑ̀kɛ ìnùmmù. Kɛ̀ fɛpìèfɛ̀ mɛ nni nfɛ wèe yietí ipe ìnɑ̀ɑ̀. \p \v 2 Kòo yúókù yùúkú kɛyènkɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ ò sɔ̃̀ńkɛ́ koò kùɔ, dɛ̀ í tú munitikɔ̀ù. \v 3 Kɛ̀ diyiè mɛ nyɛ̀nní kɛ̀ bɛ̀ ò kùɔ, munitikɔ̀ù mmu. Kòo yúókù mɔù mɛ nyí mɔkɛ dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ bo yietí ò yùúkú dɛ̀ bɛ̀ɛ ò fìtɛ́ kɛ́yietí. \p \v 4 Kòo yùúkú fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ nfɛ yoo sɑ̃mmɑrímú yoo fɛpìèfɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ kpɑɑ́ o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ wèe dɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ́nɔ́ɔ́ ndɛtɛrɛ̀. \s1 Kuyie nyɛ̃mmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ ndɑkɛ bɛ kɔbɛ kpɛrɛ kpɛ́í \p \v 5 Kòo mɔù yóu kòo wũɔ̃ cɑ̀ɑ́kɛ́ otɔù diitì yoo o tebɛ, wèè te fɛɔ̃̀fɛ̀ wèe dɛitɛ o kó kupɑku tidiitì sɑ̀ɑ̀tì yoo o tebɛ sɑ̀ɑ̀yɛ̀ kɛ́yietí o ɔ̃̀fɛ̀ di wèè diitì. \p \v 6 Kòò mɔù cɔ́u ndikpɑ́ɑ̀, kɛ̀ dɛ̀ cɔ̀útɛ́ òmɔù diitì, tì còú dɛ̀ yoo tì kpɑɑ́ cómmú dɛ̀, wèe yietí tidiitì yiɛ̀. \p \v 7 Kòò mɔù sɔ̀nnɛ o diitì yoo o kpɛrɛ otɔù borɛ̀, kòò mɔù dɛ̀ yùúkú kɛ̀ bɛ̀ ò yɑ̀, wèe yietí kucɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀. \v 8 Kɛ̀ bɛ̀ í yɑ̀ wèè yùúkú, dɛ̀ do duɔ́ wèè cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ɛ yú mí nKuyie nyètìrì kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: N yí tùótɛ́ n kou kpɛrɛ. \v 9 Kɛ̀ bɛ̀mɑbɛ̀ nɛ̀nni fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kpɛ́í nyoo sɑ̃mmɑrímú, yoo fɛpìèfɛ̀, yoo kuyɑ̀ɑ̀kù, yoo dɛ̀mɑrɛ̀ kpɛ́í, bɛ̀ɛ kɔtɛ m borɛ̀, kɛ̀ n yĩ wèè í nɑɑti, wèe yietí kucɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀. \p \v 10 Kòo mɔù tɑnnɛ́nɛ̀ otɔù fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀, yoo sɑ̃mmɑrímú, yoo fɛpìèfɛ̀, yoo fɛɔ̃̀fɛ̀ tɛfɛ̀ mɑfɛ̀, kɛ̀ fɛ̀ ku yoo fɛ̀ kèétɛ́, yoo bɛ̀ fɛ̀ yùúkú, bɑ́ bɛ̀ í fɛ̀ yɑ̀. \v 11 Fɛɔ̃̀fɛ̀ tɑɑ̀ wèè borɛ̀ɛ yú n yètìrì kɛ dɔ̀, ò í fɛ̀ tùótɛ́. Kòò ĩ mɛmmɛ wèè te fɛɔ̃̀fɛ̀ wèe yie nhò bɛ́i ntì bɑ́ ò bɑ́ɑ́ yietí. \v 12 Kòò mɛ nyóu kɛ̀ bɛ̀ fɛ̀ yùúkú o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, wèe yietí fɛɔ̃̀fɛ̀ yiɛ̀. \v 13 Kɛ̀ musĩ̀mmù muù mɛ nfɛ̀ pĩ nwèe tɔní mù cɑ̀ɑ́kɛ́ kɛ sùɔ́ ndɛ̀, kɛ́bɛnkɛ fɛ yiɛ̀ nhò bɑ́ɑ́ yietí dɛ̀mɑrɛ̀. \p \v 14 Kòò mɔù yɑ̃ũtɛ́ otɔù fɛɔ̃̀fɛ̀, kɛ̀ fɛ̀ kèétɛ́, yoo fɛ̀ ku, bɑ́ fɛ yiɛ̀ nyí dɛ̀ bo, wèè fɛ̀ yɑ̃ũtɛ́ wèe yietí fɛ yiɛ̀. \v 15 Kɛ̀ fɛɔ̃̀fɛ̀ yiɛ̀ ndɛ̀ bo, ò bɑ́ɑ́ yietí mùmɑmù, kòò mɛ nfɛ̀ yɑ̃ũtɛ́ kɛ yietímu, dɛ kó tiyeti ńsɑ̀nnɛ̀. \s1 Kuyie nduɔ́mmɛ̀ ikuɔ́ ibotí ibotí Isidɑyɛɛribɛ \p \v 16 Kòò mɔù ciitɛ́ osɑpɑ̀ɑ̀ nwèè í yɛ̃́ onitidɔ̀ù, ò mɛ nyí mɔkɛ didɑcɛ̃nnì, koò duɔ́nɛ̀, wèe yietí tipocòntì kóò tùótɛ́ kɛ́puokɛ. \v 17 Kòo sɑpɑ̀ɑ̀ ncicɛ mɛ nhò yetɛnɛ̀ o kóo sɑpɑ̀ɑ̀ nwèe yietí idíítí kɛ̀ ì mmɑ̀nnɛ̀ osɑpɑ̀ɑ̀ nkó tipocòntì kpɛyi bɑkɛ. \p \v 18 Dí kuɔ bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tu bɛnitinɔ̀mbɛ̀ di cuokɛ̀. \p \v 19 Kòò mɔù duɔ́nɛ̀ fɛɔ̃̀fɛ̀ bɛ̀ɛ ò kùɔ. \p \v 20 Kòò mɔù fèútɛ́ fɛɔ̃̀fɛ̀ dibɔɔ̀, kɛ yóu mí nKuyie, mbɛ̀ɛ ò kùɔ. \p \v 21 Di bɑ́ nfɛ̃́ũnko bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ yoo dí mbɛ̀ cií. Kɛ yɛ̃́ di do túmɛ̀ bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ mbɛ Esibiti tenkɛ̀. \v 22 Di bɑ́ nfɛ̃́ũnko bɛkúpobɛ̀ nɛ̀ iciribí. \v 23 Kɛ̀ di bɛ̀ fɛ̃́ũnko, kɛ̀ bɛ̀ sɑutɛ kɛ n yu n yóó keèmu. \v 24 Kɛ̀ m miɛkɛɛ di pɛikɛ, kɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ di dootitɔbɛ̀ di kuɔ, kɛ̀ di pobɛ̀ɛ nɑɑ́ mbɛkúpobɛ̀, kɛ̀ di bíi nɑɑ́ nyiciribí. \p \v 25 Kɛ̀ wèè pèntɛ ocĩ̀rì idíítí o kó kubotí miɛkɛ o bɑ́ ndɔ́ wèe ò yietí kɛ́nɔ́ɔ́ mbɛtɔbɛ̀ ɔ̃mmɛ̀. \p \v 26 Kɛ̀ wèè kou yóó ò yɑ̃ũtɛ́ dɛ̀mɑrɛ̀ kòò tùótɛ́ o yɑ̀ɑ̀kù wèe kù nhò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ̀ diyiè mu nyí tɑ. \v 27 Kɛ yɛ̃́ ò ku mmɔkɛmɛ̀ kumɑ́ɑ̀ kɛ dɑɑti, kɛ̀ kù í bo ò bo duɔ́nɛ̀ bɑ, ò yóó sɑutɛmu kɛ̀ n keè, kɛ yɛ̃́ m mɔkɛmɛ̀ mɛsémmɛ̀. \p \v 28 Di bɑ́ɑ́ sɑ̃́ɑ̃́ mmí nKuyie, di mɛ mbɑ́ɑ́ sɑ̃́ɑ̃́ ndi kóo kpɑ̀ɑ̀tì. \p \v 29 Di níí n duɔ́ ndi diitì ketitì nɛ̀ di tebɛ ketiyɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ tú Mpo. \p \v 30 Kɛ̀ wèè nɑ̀ɑ̀fɛ̀ yoo o pìèfɛ̀ pɛitɛ́ fɛ birɛ ḿmɔkɛ yɛwe yɛ̀yiekɛ̀, diniínnì yiè kòò dɛ̀ nni nféútɛ́. \p \v 31 Di tú n kó bɛnìtìbɛ̀ mbɛ, ńdònnɛ̀ pɑ́íí! Dì bɑ́ ncɑ́ɑ́ mmusĩ̀mmù pĩ nfɛ̀ɛ̀ ɔ̃̀fɛ̀, di níí fɛ̀ duɔ́ n simɔɔ́. \c 23 \s1 Ti bo ndɑkɛmɛ̀ bɛcĩ̀rìbɛ̀ kpɛ́í \p \v 1 Òmɔù bɑ́ɑ́ keè siyɑ́ɑ̀bìsí kɛ́ ntì sɔkɛ́nɛ̀. Òmɔù bɑ́ɑ́ kónnɛ́ oyɛiwe. \v 2 Òmɔù bɑ́ɑ́ tũnnɛ kusṹkù kɛ́dɔɔ̀ mɛyɛi. Òmɔù bɑ́ɑ́ yie nkusṹkù kpɛti kɛ́dɔɔ̀ dɛ̀ɛ̀ í wenni. \v 3 Òmɔù bɑ́ɑ́ kónnɛ́ òmɔù kòò í nɑɑti, bɑ́ kòò tu ocĩ̀rì. \p \v 4 Kɛ̀ wèè yɑ̀ o dùɔ̀ntɔù nɑ̀ɑ̀fɛ̀, yoo o sɑ̃mmɑrímú kɛ̀ dɛ̀ feti, wèe dɛ̀ nhò tɔní. \v 5 Kɛ̀ wèè dùɔ̀ntɔù sɑ̃mmɑrímú ɔ̀unɛ̀ ditɔu kɛ do, wèe ò teennɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ̀ boutɛ́ tinɛntì. \p \v 6 Kòo cĩ̀rì nɑɑti di bɑ́ɑ́ yóu di bo ò kòńnɛ́mɛ̀. \v 7 Di bɑ́ nyíé nsiyɑ́ɑ̀bìsí, di bɑ́ɑ́ kuɔ wèè í dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi. N yí kómmú wèè cɑ̀ɑ̀rɛ̀. \v 8 Di bɑ́ ncɔú ticuuti, tì yɛ̃̀ĩkùnkomu bɛ̀ɛ̀ nuɔ nwùó, kɛ sĩnkùnko wèè nɑɑti. \p \v 9 Di bɑ́ nfɛ̃́ũnko bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀, di yɛ̃́mu kupɔ̀ɔ̀kù dòmmɛ̀, Di do tú bɛpɔ̀ɔ̀bɛ̀ mbɛ Esibiti tenkɛ̀. \s1 Kɛtenkɛ̀ kó mɛom̀pùmɛ̀ nɛ̀ yɛdidɛ̀ìbɑɑ \p \v 10 Di yó nkuuti yɛbie nyɛ̀kuɔ̀ yɛ̀kuɔ̀ ndi kɛ dɛì di diitì. \v 11 Dibenni diyiénnì kɛ́yóu kɛtenkɛ̀ kɛ̀ kɛ̀ɛ om̀pɛ̀, kɛ̀ dihɛì kó bɛcĩ̀rìbɛ̀ɛ pɛ́tɛ́ kɛ́di, kɛ̀ tikpɑsĩ̀ntìi di dɛsɔnnɛ. \p \v 12 Di níí yóó pĩ́ ndi tɔ̃mmú yɛwe yɛ̀kuɔ̀ ndi, kɛ́om̀pɛ̀ ndiyiénnì, kɛ̀ di nɑ̀ɑ̀kɛ nɛ̀ di sɑ̃mmɑrímúbɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ om̀pɛ̀. Kòo pɔ̀ɔ̀ nɛ̀ kudɑɑkù nɛ̀ ku birɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ wei. \p \v 13 Di ḿpĩ́ n di nɑ̀kɛ́ tì timɔu, di bɑ́ nyu yɛbɔkɛ̀ yètɛ̀, di bɑ́ nnɑ́ɑ́ nyɛ kpɛti. \s1 Kuyie nyɛ̃ nyIsidɑyɛɛribɛ ḿbɑɑ̀ nyɛ̀ɛ̀ bɑɑ \r (Wéntɛ́ 3:18-26, Ikuɔ́ kòńtímù 16:1-17) \p \v 14 Bɑ́ dìì benni dí ɑ̃nnɛ́ yɛbɑɑ nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kɛ́dɛ́úkùnnɛ n yètìrì. \v 15 Dibɑnni ketirì yó ntú pɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í kɔɔrɛnɛ̀ mutie bɛ kpɛri ndi. Kɛ̀ di ndì bɑɑ̀ nkɛ dɔ̀ yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ kɛ cɑ́ɑ́ mpɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti, kɛ́ndònnɛ̀ n di nɑ̀kɛ́mɛ̀ di yɛtì dìì mɔ̀nnì Esibiti. Di n dì bɑɑ̀ ndididɛ̀ì kóo tɑ̃̀nkù. Kɛ̀ di níí kɔrìní m borɛ̀ di bɑ́ɑ́ kɔtɛní di nɔu sitetìsì. \v 16 Di ḿbɑɑ̀ ntidipɑ̀ntì kó dibɑnni, kɛ bɑɑ̀ ndididɛ̀ì bɑnni dibenni kṹṹ mmiɛkɛ, di dɛ̀itɛ dìì mɔ̀nnì tidiitì. \v 17 Kucɛ mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti dibenni miɛkɛ bɛnìtìbɛ̀ níí kɔtɛní mí ndi Yiɛ̀ nKuyie m borɛ̀. \p \v 18 Òmɔù bɑ́ n féútɛ́ fɛɔ̃̀fɛ̀ kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ fɛ yĩ̀ĩ̀ mpɛ̃́ɛ̃̀ wèè kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti, fɛ kùɔ̀ mmɛ mbɑ́ nyĩ́ĩ́kú kɛyènkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́nɛ̀. \v 19 Di ntɔuní tidipɑ̀ntì mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ yɛtebɛ ketiyɛ̀. Di níí bɑ́ɑ́ bénnɛ́nɛ̀ dibɔbii di yɔ̃ miɛ̀. \s1 Kuyie ntɔ̃nnì do nimɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ \p \v 20 N duɔ́nkomu n tɔ̃nnì kɛ̀ dì bo ndi ni kɛ di kɑ̃nkɛ́ kɛ̀ dí tuɔkɛnɛ̀ kɛtenkɛ̀ n tũ̀ntɛ kɛ̀ di kpɛ́í. \v 21 Di ńdɑkɛ kɛ bɑ́ɑ́ yetɛ n tɔ̃nnì kpɛti, kɛ̀ di tì yetɛ dì í yóó di cĩ́ɛ̃́ ndi yetímɛ̀ kɛ yɛ̃́ míì dì tɔ̃nkomɛ̀. \v 22 Kɛ̀ di yíé ndi kpɛti kɛ tũ n dì nɑ̀ɑ́ ntì, m bo nníí mbɛ̀ɛ̀ di níí, kɛ̀ di dùɔ̀ntɔbɛ̀ ntú n dùɔ̀ntɔbɛ̀. \p \v 23 N tɔ̃nnì yóó di niitɛ́mu, Amɔriibɛ nɛ̀ Itiibɛ nɛ̀ Pedisiibɛ nɛ̀ Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ kɔbɛ nɛ̀ Efiibɛ nɛ̀ Sebusiibɛ borɛ̀ kɛ̀ m bɛ̀ kùɔ. \v 24 Di bɑ́ɑ́ nínkú bɛ bɔkɛ̀ ììkɛ̀, di bɑ́ɑ́ yɛ̀ fìé iwũɔ̃, di mɛ mbɑ́ɑ́ teetɛ́ bɛ borimɛ. Dí bɛ̀ kùɔ kɛ́puɔ mbɛ bɔkɛ̀. \v 25 Dí ntũ mmí ndi Yiɛ̀ nKuyie mmɑ́ɑ̀, kɛ̀ n di dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ́ ndi duɔ̀ ntidiitì nɛ̀ mɛniɛ, kɛ́ ndi péìrì mumɔmmú. \v 26 Di kó kɛtenkɛ̀ miɛkɛ onitipòkù pɔutì bɑ́ɑ́ donní, tɛhɑ̃ũntɛ bɑ́ mbo, kɛ̀ n yíɛ́ di fòmmu kɛ̀ dí nfòù kɛ́mɔntɛ. \p \v 27 M bo nni di ììkɛ̀ kɛ ɑ̃ɑ̃̀ bɛnìtìbɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́, kɛ̀ di tùɔ̀kɛ kùù botí ciɛ kùu cokɛ́, di dootitɔbɛ̀ bo ndi cokù. \v 28 M bo nií nyɛcɑ̃nkɛ̀ndèèsùɔ̀ di ììkɛ̀, kɛ̀ yɛ̀ mbɛtì Efiibɛ nɛ̀ Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ kɔbɛ nɛ̀ Itiibɛ. \v 29 N yí yóó bɛ bɛ̀ti dibenni dìmɑ́ɑ̀ miɛkɛ dihɛì yɑ̀ɑ̀ bo nɑɑ́ ndikpɑ́ɑ̀, kɛ̀ dɛpĩ́mpĩ́nnɛ̀ɛ sṹṹ. \v 30 N yó mbɛ̀ bɛ̀tì sɑ́m̀pɔ́ sɑ́m̀pɔ́ nwe, kɛ̀ di yɑ̀ɑ sṹṹnnɛ̀ kɛ́tiekɛ kɛtenkɛ̀. \v 31 Di tenkɛ̀ yóó ketɛ́ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì wũɔ̃wè nwe kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Fidisitɛ̃ɛ̃bɛ kóo dɑ̀mɛ́ɛ̀rì, kɛ́túótɛ́ dikpɑ́ɑ̀ kɛ́ntɔ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ kukó ndiɛkù Efɑdɑtɑɑ bɛ̀ɛ̀ dɛ̀ bo, n yóó duɔ́ nkɛ̀ di bɛ̀ bɛ̀timu. \v 32 Di bɑ́ mbɛ̀ mɔ̀kɛnɛ̀ mɛtɑummɛ̀ mɑmɛ̀ di mɛ mbɑ́ɑ́ fíé iwũɔ̃ bɛ bɔkɛ̀. \v 33 Bɛ̀ bɑ́ nkpɑɑ́ di tenkɛ̀ miɛkɛ, bɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo di tentɛ kɛ̀ di dɔɔ̀ mɛyɛi nkɛ́ n yetɛ́nɛ̀, kɛ́fíé iwũɔ̃ bɛ bɔkɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ di bɔ. \c 24 \s1 Kuyie nyumɛ̀ Mɔyiisi nɛ̀ o kɔbɛ ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Fɔ̃́ nnɛ̀ Anɔɔ nɛ̀ Nɑdɑbu nɛ̀ Abiu nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ sipísìyiekɛ̀ dí dekɛní ditɑ̃rì. Kɛ̀ di kpɑɑ́ díɛ́tìrìní di nínkú. \v 2 Kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ ndɛ nkpɑɑ́, kɑ̀ɑ tɔ́ɔ́nní m borɛ̀ ɑmɑ́ɑ̀, kubotí mɛ mbɑ́ɑ́ dekɛní. \p \v 3 Kɛ̀ Mɔyiisi kɔtɛ kɛ́ tì nɑ̀kɛ́ bɛnìtìbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ bɛmɔu kɛ dɔ̀: Ti yiemmu kɛ bo dɔɔ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyɛ̃ mmù. \p \v 4 Kɛ̀ Mɔyiisii wɑ̃ri ti Yiɛ̀ nKuyie nhò nɑ̀kɛ́ tì timɔu, kɛ́ítɛ́ dikṹnweńnì sɛ̀ì kɛ́mɑɑ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì ditɑ̃rì pɛ̃ri kɛ́fíí nyɛtɑ̃́rɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀, Isidɑyɛɛribɛ wuɔ ntɛpíítɛ̀ nɛ̀ ìdɛ́ì kpɛyɛ, \v 5 kɛ́tɑ̃ɑ̃tɛ́ Isidɑyɛɛribɛ miɛkɛ bɛdɑpɑ̀mbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ fíé ti Yiɛ̀ nKuyie nyiwũɔ̃ kɛ́tuɔ nkɛ́fíé yɛnɑɑdɑkɛ̀ mɛtɑummɛ̀ kpɛyɛ. \v 6 Kɛ̀ Mɔyiisii ceé mmɛyĩ̀ĩ̀ ndibuu miɛkɛ, kɛ́túótɛ́ mɛsɔmmɛ kɛ́míɛ́tɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì, \v 7 kɛ́túótɛ́ mɛtɑummɛ̀ kó dipɑ́tíri\f + \fr 24:7 \fr*\fk dipɑ́tíri: \fk*\ft Bɛ̀ nɑ̀ɑ́ mɛ̀ɛ̀ tɑummɛ̀ pɑ́tíri kpɛ́í ndiɛ bɛ̀ yɛ̃ mMɔyiisi wɑ̃̀ri dìndi. Wéntɛ́ dinɑ́ɑǹkéè 4.\ft*\f*, kɛ́kɑɑ mbɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ììkɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ bɛmɔu kɛ dɔ̀: Ti yiemmu kɛ bo dɔɔ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ́i ntì. \p \v 8 Kɛ̀ Mɔyiisii túótɛ́ mɛyĩ̀ĩ̀ nkɛ́míɛ́tɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kɛ dɔ̀: Mɛ nyĩ̀ĩ̀ mmɛɛ̀ bɛnkú ti Yiɛ̀ nKuyie ndi tɑunnɛ̀mɛ̀ kumɑ́ɑ̀ nɛ̀ ku nɑ́ɑǹtì miɛkɛ. \p \v 9 Dɛ kó difɔ̃nkúò Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ nɛ̀ Nɑdɑbu nɛ̀ Abiu nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ sipísìyiekɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ dekɛ ditɑ̃rì, \v 10 kɛ́yɑ̀ Kuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù, kɛ̀ ku nɑɑ̀cɛ̀i nɑ dɛ̀ dò nditɑ̃sɑ̀ɑ̀rì kɛ miɛti, kɛ dò ntiwɛtì kɛ wenni pɑ́íí. \v 11 Kuyie mmɛ nyí ndɔ̀ɔ̀ mɛyɛi mmɑmɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ kù yɑ̀, kɛ́deè kɛ́di kɛ́yɑ̃̀. \s1 Kuyie nyumɛ̀ Mɔyiisi ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ \p \v 12 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Dekɛní m borɛ̀ ditɑ̃rì kɛ̀ n dɑ duɔ́ ntitɑ̃́píɛ̀tì n wɑ̃̀ri tìì ĩ́nkɛ̀ ikuɔ́, kɑ̀ɑ ì tié nyIsidɑyɛɛribɛ. \p \v 13 Kɛ̀ Mɔyiisii nɛinɛ̀ Sosuwee o kóo tɔ̃ntì, kɛ̀ bɛ̀ɛ dekɛ Kuyie ntɑ̃rì. \v 14 Kɛ̀ Mɔyiisi nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ kɛ dɔ̀: Nkpɑɑ́nɛ̀ diɛ nkɛ̀ ti wɛ̃tɛní. Kòò mɔù mɔ̀kɛ tìmɑtì wèe yɑ̀ Anɔɔ nɛ̀ Uuri. \v 15 Kɛ̀ Mɔyiisi ńdeètì ditɑ̃rì kɛ̀ diwɛtirìi dì kɑ̃ɑ̃́nko. \v 16 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkó tikpetì ḿbo Sinɑii tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ diwɛtirì ndì dɑ̀ɑ́tí kɛ́ dɔ̀ yɛwe yɛ̀kuɔ̀, diyiénnì yiè, kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyú Mɔyiisi diwɛtìrì miɛkɛ. \v 17 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ nwúó nti Yiɛ̀ nKuyie nkó tikpetì kɛ̀ tì dò mmuhɑ̃ɑ̃́ mmùù cɔ̀ú. \v 18 Kɛ̀ Mɔyiisii tɑ diwɛtirì miɛkɛ, kɛ́dekoo ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀ iyiè nsipísìnɑ̀ɑ̀, dɛyènnɛ̀ sipísìnɑ̀ɑ̀. \c 25 \ms1 BƐ̀ DÒ NKƐ́DƆƆ̀ MƐ̀Ɛ̀ BOTÍ MƐTAUMMƐ̀ TOU \s1 Bɛ̀ dò nkɛ́pɑ̃mmú yɛ̀ɛ̀ pɑ̃rɛ̀ mɛtɑummɛ̀ tou dɔɔ̀rìmù kpɛ́í \p \v 1 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: \v 2 Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ bɛ̀ n cuɔ́ yɛpɑ̃rɛ̀, bɛ̀ɛ̀ dɔ́ kɛ́ m pɑ̃ bɛ kpɛrɛ nɛ̀ bɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu dí cuɔ́ bɛɛ̀ kó yɛpɑ̃rɛ̀. \v 3 Ntɛ di yóó cuɔ́ yɛ̀ɛ̀ pɑ̃rɛ̀: Mɛsɔɔ nnɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀, \v 4 nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀kómmú mùù dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ mùù dò nfɛtònfɛ̀ nɛ̀ mùù dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù nɛ̀ tibɔcìtì, \v 5 nɛ̀ tipekɔ̃̀ntì wũɔ̃tì nɛ̀ dɛtekperɛ̀ kó idɛí, \v 6 nɛ̀ mɛfìtíkùɔ̀ nnɛ̀ mɛkɔutɛ́kùɔ̀ mmɛ̀ɛ̀ kɔkɛ́nɛ̀ tùdɑ̀ɑ̀rí nɛ̀ tihúúntì bɛ̀ tùɔ̀ ntì, \v 7 nɛ̀ yɛtɑ̃́rɛ̀ yɛ̀ɛ̀ sɔ̀ù kɛ do ndimɑntɔ̃nnì nɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ tɛyɛ̀ nɛ̀ dikɔutɛ́yɑɑ̀bòrì sɑ́m̀pɔ́rì nɛ̀ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì ikuɔ́ nìùtì kpɛ́í. \v 8 Kɛ̀ dí n dɔɔ̀ mɛtɑummɛ̀ tou n yó mbo dì di cuokɛ̀. \v 9 Di yóó dì dɔ̀ɔ̀ nɛ̀ di nɛntì kɛ̀ dì ndònnɛ̀ n yóó dɑ bɛnkɛ mɛ̀ mmɛ. \s1 Mɛtɑummɛ̀ tɔu \p \v 10 Dí dɔɔ̀nɛ̀ ditɔu nɛ̀ dɛtekperɛ̀ kó idɛí, kɛ̀ di okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì omɑ́ɑ̀ nɛ̀ sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, kɛ̀ di pɛ̃kùmɛ̀ ḿbo sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìyiekɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, di cómmɛ̀ sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìyiekɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nùmmù. \v 11 Kɛ̀ dí dì dɑ̀ri mɛsɔɔ mmɔ́mmɔmmɛ di miɛkɛ, nɛ̀ di ĩ́nkɛ̀ kɛ́ mɛ̀ kpɛ̃̀ ndi nùù, \v 12 kɛ́dɔɔ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀ bɑ́ kùù mɑ̀nku mùmɑ́ɑ̀, \v 13 kɛ́dɔɔ̀ dɛtekperɛ̀ kó idɛí kó ipɑ̀ɑ̀ti ìdɛ́ì, kɛ́ ì dɑ̀ri mɛsɔɔ. \v 14 Kɛ̀ dí ì tɔ̃nnɛ́ dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀ dɛ̀ɛ̀ cɑ̀ɑ́tí ditɔu, kɛ̀ bɛ̀ ndi tòúnɛ̀. \v 15 Dɛ kó ipɑ̀ɑ̀ti yó ndɛ ntũɔ̃̀ sɑ̃́ɑ̃̀, di bɑ́ɑ́ ì dɛ̀itɛ. \v 16 Di yóó dɛ nhɑ̃nnɛ́ n tɑnnɔ̀ kó titɑ̃́píɛ̀tì n yóó dɑ duɔ́ ntì. \p \v 17 Kɛ̀ dí dɔɔ̀ kupòkù nɛ̀ mɛsɔɔ mmɔ́mmɔmmɛ, kɛ̀ ku okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì òmɑ́ɑ̀ nɛ̀ sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, ku pɛ̃kùmɛ̀ sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìyiekɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nùmmù. \v 18 Kɛ̀ dí mɑ́ bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ kó tifèntì nɛ̀ mɛsɔɔ mmɑ́ɑ̀, kɛ́cónnɛ́ ditɔu pòkù ĩ́nkɛ̀, \v 19 kɛ́cónnɛ́ kuu ku m̀píkù, kutɛkù kupíkù tɛkù, kɛ̀ tì ntɑunɛ̀ ditɔu pòkù, \v 20 kɛ́nco titɔbɛ̀ kɛ wetí ditɔu pòkù, kɛ yuo ti fìɛ̀ti kɛ dɑ́ɑ́tí ditɔu. \v 21 Kɛ̀ dí ɑ̃nnɛ́ n tɑnnɔ̀ kó titɑ̃́píɛ̀tì n yóó dɑ duɔ́ ntì ditɔu miɛkɛ, kɛ́poo nkupòkù. \v 22 N níí yóó kɔtoo ditɔu ĩ́nkɛ̀ nkɛ bɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ fèntì sɑku, tìì còḿmú n tɑummɛ̀ tɔu ĩ́nkɛ̀, kɛ́ dɑ nɑ́kɛ́ n dɔ́ ɑ́ nɑ́kɛ́ tì Isidɑyɛɛribɛ. \s1 Tɑ́bùrì bɛ̀ bo ndɑkù dɛ̀ pɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ pɑ̃ɑ̃ mbɛ̀ Kuyie \p \v 23 Dí bɑɑkɛ́ tɑ́bùrì, nɛ̀ dɛtekperɛ̀ kó idɛí kòo okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì òmɑ́ɑ̀, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì kó dikéè, mɛcómmɛ̀ sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìyiekɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, \v 24 kɛ̀ dí ò dɑ̀ri mɛsɔɔ mmɔ́mmɔmmɛ, kɛ́ mɛ̀ kpɛ̃ nho nùù. \v 25 Kɛ̀ dí ò ɑ̃nnɛ́ kuperí kɛ́fii ntipíìtì tìnɑ̀ɑ̀ kɛ̀ mɛpɛ̃kùmɛ̀ ḿbo sɑ̃ntimɛ́tìrì mɛ̀ni, kɛ̀ dí kù kpɛ̃ mmɛsɔɔ. \v 26 Dí dɔɔ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ kɛ́cɑ́tínnɛ́ tɑ́bùrì mɑ̀nkɛ inɑ̀ɑ̀, o tɑ̀ɑ̀kɛ berí ndɛ̀. \v 27 Dɛ kó dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀ yó ncɑ́ɑ́tí kɛ tɔ́kɛ́nɛ̀ kuperí nku, kɛ̀ bɛ̀ níí tɔ̃nnɛ́ ipɑ̀ɑ̀ti kɛ́túótɛ́ tɑ́bùrì, \v 28 kɛ́dɔɔ̀ dɛtekperɛ̀ kó idɛí kó ipɑ̀ɑ̀ti ìdɛ́ì kɛ́ ì dɑ̀ri mɛsɔɔ, nyìì yó ntóúnɛ̀ tɑ́bùrì. \v 29 Dí dɔɔ̀ tisɔɔnɛntì mɔ́mmɔnti: Yɛsékɛ́bɔ nɛ̀ ibòòkɛ nɛ̀ yɛbɔ di yó ndɔɔri ndɛ̀ ikuɔ́. \v 30 Weè tɑ́bùrì ĩ́nkɛ̀ nkɛ di yó ndɑkùmɛ̀ pɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ di m pɑ̃ɑ̃ mbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ mbo sɑ̃́ɑ̃̀ n yììkɛ̀. \s1 Kuyie nyɛ̃mmɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ tɛfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ ibɑkɛ ìyiekɛ̀ kpɛtɛ \p \v 31 Dí dɔɔ̀ tɛsɔɔfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ kɛ́ tɛ̀ mɑ́nɛ̀ mɛsɔɔ mmɑ́ɑ̀, tɛ tɑ̀rì nɛ̀ tɛ̀ bɑkɛ nɛ̀ tɛ tòkɛ̀ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ dò mmutepóó nnɛ̀ tɛ kɛ̀kɛ̀ɛ dɛ̀ yó ntɑumu. \v 32 Kɛ̀ tɛ bɑkɛɛ yɑtɛ ìkuɔ̀, ku mpíkù ìtɑ̃ɑ̃ti, kutɛkù ìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ dɛ cuokɛ̀ kɔku. \v 33 Kɛ̀ dɛ kó ibɑkɛ ìkuɔ̀ mmɔkɛ bɑ́ kù yɛtòkɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, kɛ̀ yɛ̀ ńdònnɛ̀ yɛtebɛ bɛ̀ tu yɛ̀ ɑmɑndì nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ dò mmutepóó. \v 34 Kɛ̀ dɛ cuokɛ̀ kɔku mmɔkɛ yɛtòkɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀, nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ dò mmutepóó nkɛ dònnɛ̀ yɛtebɛ, bɛ̀ tu yɛ̀ ɑmɑndì. \v 35 Tɛ bɑkɛ ìtɑ̃ɑ̃ti tuutɛ́ ndɛ̀ dɛ cuokɛ̀ kó kudɔú kɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛtòkɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti. \v 36 Yɛtòkɛ̀ nɛ̀ tɛ bɑkɛ kɛ̀ dɛ̀ ntú mɛsɔɔ mmɔ́mmɔmmɛ kɛ tɑu. \v 37 Kɛ̀ dí dɔɔ̀ sikɛ̀kɛ̀ɛ sìyiekɛ̀ kɛ́toú ntoú nkɛ̀ sì ncɔ́ú nkɛ̀ dɛ̀ wenni dɛ ììkɛ̀. \v 38 Dí dɔɔ̀ ihɑɑkɛ́ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ yó nkounɛ̀ mutɑ́pɛí nkɛ̀ dɛ̀ ntú mɛsɔɔ mmɔ́mmɔmmɛ. \v 39 Tɛfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ nɛ̀ tɛ nɛntì dɛ̀ yóó dɔɔ̀nɛ̀ mɛsɔɔ mmɔ́mmɔmmɛ mmɛ, cìdóòbɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti. \v 40 Fɔ̃́ mMɔyiisi, ɑ́ tũnnɛ n dɑ bɛnkɛmɛ̀ diɛ nditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ dí tɛ̀ dɔ̀ɔ̀. \c 26 \s1 Kuyie ncɛ̃sɑ̀ɑ̀tɛ̀ \p \v 1 Di dɔɔ̀ n tɑummɛ̀ tou nɛ̀ tiyɑɑ̀yɔ́ntì tɛpíítɛ̀ tìì dùɔ̀kɛnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù nɛ̀ tipecìtì tìì dò mmɛbèrìmɛ̀, nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀, dí kpɛ̃ mbɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ kó tifèntì. \v 2 Kɛ̀ ti okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nɑ̀ɑ̀, ti pɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́mɛ̀. Timɔu ti yó mmɛ mmɑ̀. \v 3 Kɛ̀ dí tì tɑu ntìnùmmù, tìnùmmù, \v 4 kɛ́cɑ́tínnɛ́ tiketitì mɑ̀nku tipecìtì kó iwɛ̃ĩ ìì dò mmɛbèrìmɛ̀, kɛ́ mɛ ndɔɔ̀ tisɔnti. \v 5 Dɛ kó iwɛ̃ĩ yó mbo sipísìnùmmù ndi, ku mpíkù nɛ̀ kutɛkù kɛ dò nyitɔbɛ̀. \v 6 Dí dɔɔ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ sipísìnùmmù dɛ̀ɛ̀ sɛùnɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ɛ tɑu ndɛ kó tiyɑ̀ɑ̀tì tidɛ́, kɛ̀ tìi nɑɑ́ nkùmɑ́ɑ̀. \p \v 7 Kɛ̀ dí duɔkɛnɛ̀ tibɔcìtì tiyɑɑ̀yɔ́ntì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ kùmɑ́ɑ̀. Dɛ kó tiyɑ̀ɑ̀tì tiì yó nkɑ̃nkɛ́ n tɑummɛ̀ tou. \v 8 Dɛ kó tiyɑɑ̀yɔ́ntì okùmɛ̀ yó ḿbo mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nùmmù ndi, kɛ̀ ti pɛ̃kùmɛ̀ mbo mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́ mɛ̀dɛ́. \v 9 Kɛ̀ dí tɑu ntìnùmmù, kɛ́tɑu ntitɛtì tìkuɔ̀, kukuɔ́nkù kunku kuù yó nkɑ̃nkɛ́ mɛtɑummɛ̀ tou ììkɛ̀. \v 10 Kɛ̀ dí cɑ́tínnɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù ketikù mɑ̀nku kù tuutɛ́nɛ̀ dɛ̀ kudɛ́ríkù iwɛ̃ĩ sipísìnùmmù, kɛ́cɑ́tínnɛ́ kudɛ́ríkù mɑ̀nku iwɛ̃ĩ sipísìnùmmù. \v 11 Kɛ̀ dí dɔɔ̀ dibiɛrìmínnì kó dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀ sipísìnùmmù, kɛ́sɛunnɛ̀ dɛ kó iwɛ̃ĩ, kɛ̀ dɛ̀ɛ nɑɑ́ nkuyɑ̀ɑ̀kù kùmɑ́ɑ̀, \v 12 kɛ̀ dí tì dɑ̀tínnɛ́ kɛ̀ ti okùmɛ̀ nsúɔ́ nkɛ bɛkɛ mɛtɑummɛ̀ tou fɔ̃nkúò bíɛ́kɛ̀. \v 13 Kɛ̀ ti pɛ̃kùmɛ̀ nsúɔ́ nkɛ bɛkɛ tipíìtì tidɛ́, kɛ́nkɑ̃nkɛ́ n tɑummɛ̀ tou mɛsɑ̀ɑ̀. \v 14 Kɛ̀ dí wɑɑ́ ntipedɑkɔ̃̀ntì wũɔ̃tì kɛ́tɑu, kɛ́wɑɑ́ nkukɔ̃̀nkù kperíkù kɛ́nɔ́ɔ́. \p \v 15 Kɛ̀ dí wɑɑ́ n tɑummɛ̀ tou kó tidɑbɛɛtì kó idɛí, kɛ̀ ì ntú dɛtekperɛ̀ kó idɛí. \v 16 Bɑ́ kù, kɛ̀ ku okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tírìbɛ̀ bɛ̀nùmmù kɛ̀ kù pɛ̃kùmɛ̀ ḿbo sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìyiekɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nùmmù. \v 17 Dí tì wɑɑ́ nkɛ̀ tì mmɔkɛ mɛyɑ̀ɑ̀ mmɛ̀dɛ́mɛ̀ dɛ́mɛ̀ mɛ̀ɛ̀ yóó sɛunnɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kó yɛcɑubɛ. Di tì dɔ̀ɔ̀ timɔu kɛ̀ tì mmɛ ndò. \v 18 Dí tì wɑɑ́ nkɛ̀ tì ḿbo sipísìdɛ́, kɛ́ncómmú kɛ wetí kubɑkù cɑ̃̀nku. \v 19 Kɛ̀ dí dɔɔ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kó yɛcɑubɛ sipísìnɑ̀ɑ̀, kɛ́sɛu mbɑ́ dìì sɑ̃ɑ̃̀ fũ̀ɔ̃̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀. \v 20 Kɛ̀ tidɑbɛɛtì tɛtì múnkɛ ḿbo sipísìdɛ́ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀. \v 21 Kɛ̀ dí dɔɔ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kó yɛcɑubɛ sipísìnɑ̀ɑ̀ kɛ́sɛu mbɑ́ dìì sɑ̃ɑ̃̀ fũ̀ɔ̃̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀. \v 22 Kɛ̀ dí wɑɑ́ ntidɑbɛɛtì tìkuɔ̀ kɛ́cónnɛ́ dɛ ììkɛ̀ bíɛ́kɛ̀, \v 23 kɛ́wɑɑ́ ntitɛtì tìdɛ́tì mɛtɑummɛ̀ tou kentímɛ̀ dɛ ììkɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛti. \v 24 Kɛ̀ tì ntɑu tìdɛ́tì dɛ́tì ti fũ̀ɔ̃̀, kɛ́tɑu mɛyómmɛ̀ nɛ̀ mumɑ́mɑ́ɑ́, kɛ mmɛ ndò tipíìtì tidɛ́. \v 25 Kɛ̀ dɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ tidɑbɛɛtì tìni, timɑ́tì pɛ́ítì kó yɛcɑubɛ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀kùɔ̀, bɑ́ kùù dɑbɛkù yɛ̀dɛ́ɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀. \p \v 26 Dí cíɛ́kɛ́ dɛtekperɛ̀ kó idɛí kó ipɑ̃nní ìnùmmù kɛ́pɑ̃́nnɛ́ mɛtɑummɛ̀ tou miɛkɛ kupíkù ketikù. \v 27 Kɛ̀ kupíkù dɛ́ríkù kpɛyi ḿbo ìnùmmù, dɛ ììkɛ̀ kpɛyi ìnùmmù. \v 28 Kɛ̀ dɛ cuokɛ̀ kó kupɑ̃nníi tɔ̃nnɛ́ yɛsɑ̃ǹkɛ̀ cuokɛ̀ ku mmɑ̀nku nɛ̀ kutɛkù. \v 29 Kɛ̀ dí dɑri yɛsɑ̃ǹkɛ̀ nɛ̀ ipɑ̃nní mɛsɔɔ nkɛ́dɔɔ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ ɑ yóó tɔ̃nnɛ́ dɛ̀ɛ̀ miɛkɛ ipɑ̃nní. \v 30 Á tũnnɛ n dɑ bɛnkɛmɛ̀ diɛ nditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ dí tɛ̀ dɔ̀ɔ̀. \p \v 31 Dí dɔɔ̀ kuyɑɑ̀kpenkpetínkù nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù nɛ̀ tipecìtì tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀, kɛ́kpɛ̃ nkɛ̀ dɛ̀ ndò mbɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀. \v 32 Kɛ̀ dí kù nùńnɛ́ dɛtekperɛ̀ kó idɛí kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀ kó ibɑɑkɛ́ ìì dɑ̀ri mɛsɔɔ, kɛ́sɛunɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kó yɛcɑubɛ yɛ̀nɑ̀ɑ̀, \v 33 kɛ́núnnɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù ibɑɑkɛ́, kɛ́tɑnnɛ́ n tɑummɛ̀ tɔu dɛ miɛkɛ. \p Dɛ kó kuyɑ̀ɑ̀kù kuù yó nyɑɑ̀tì ikuɔ́ dieku nɛ̀ ikuɔ́ nɛntì kó kufɑ̃́ɑ̃́. \v 34 Kɛ̀ dí poo nkupòkù n tɑummɛ̀ tɔu kɛ́ĩ́nnɛ́ ikuɔ́ nɛntì kó kufɑ̃́ɑ̃́ miɛkɛ. \v 35 Kɑ̀ɑ ĩ́nnɛ́ tɑ́bùrì kudieku tɛkù, kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀, kɛ́ĩ́nnɛ́ tɛfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀, kɛ́wetínnɛ́ tɑ́bùrì. \p \v 36 Dí dɔɔ̀ dibòrì kó kuyɑ̀ɑ̀kù nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù mùù kɔkɛ́nɛ̀ tipecìtì, tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀ nɛ̀ tìì do mmɛyĩ̀ĩ̀. \v 37 Dí dɔɔ̀ kuyɑɑ̀kpenkpetínkù kó idɛí dɛtekperɛ̀ kpɛyi ìnùmmù, kɛ́ ì dɑ̀ri mɛsɔɔ, kɛ́ɑ̃nnɛ́ yɛsɔɔbɑ̀kɛ̀ yɛ̀nùmmù nɛ̀ dibiɛrìmínnì kó yɛcɑubɛ yɛ̀nùmmù. \c 27 \s1 Diwũɔ̃tɔ̀nnì bɛ̀ tùɔ̀ ndìì ĩ́nkɛ̀ iwũɔ̃ \p \v 1 Dí dɔɔ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì nɛ̀ dɛtekperɛ̀ kó idɛí, kɛ̀ di okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́ nɛ̀ dikéè. Dì yó mmɑ̀ di píìtì timɔu ndi, kɛ̀ di cómmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì mɛ̀mɑ́ɑ̀ nɛ̀ dikéè. \v 2 Kɛ̀ dí ɑ̃nnɛ́ yɛbɑ̀kɛ̀ di kentímɛ̀ mɛnɑ̀ɑ̀ dɛ ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ yɛ̀ ntɑunɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì, kɑ̀ɑ yɛ̀ dɑ̀ri disɔɔwũɔ̃̀. \v 3 Dí dɔɔ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì kó tinɛntì nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀: Dɛ̀ɛ̀ kounɛ̀ mutɑ́pɛí nnɛ̀ yɛkɑ̃ nɛ̀ yɛbɔ bɛ̀ yó mmɛ́ínɛ̀ yɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ sikṹmboó, \v 4 kɛ́dɔɔ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó tɛdìtɛ̀ nɛ̀ dɛ kó dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀ kɛ́cɑ́tínnɛ́ di kentímɛ̀ mɛnɑ̀ɑ̀. \v 5 Kɛ̀ dí tɛ̀ sɑ̀ɑ nkɛ̀ tɛ̀ ḿberínɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì cuokɛ̀, \v 6 kɛ́dɔɔ̀ dɛtekperɛ̀ kó idɛí kó ipɑ̀ɑ̀ti ìdɛ́ì, kɛ́ ì dɑ̀ri disɔɔwũɔ̃̀, \v 7 kɛ́ ì tɔ̃nnɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì kó dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀ tipíìtì tidɛ́ kɛ̀ dí ndì tɔunɛ̀. \v 8 Di yóó dì dɔ̀ɔ̀ kɛ̀ dì nhorímu kɛ́ndò n dɑ bɛnkɛmɛ̀ diɛ nditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀. \s1 Mɛtɑummɛ̀ tou kó kuperí \p \v 9 Ntɛ di yóó dɔɔ̀mɛ̀ kuperí nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù kɛ́cɛ̃ɛ̃tɛ n tɑummɛ̀ tou: Kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kó mɛokùmɛ̀ ḿbo mɛ́tírì sipísìnùmmù. \v 10 Kɛ̀ yɛsɑ̃ǹkɛ̀ ḿbo sipísìdɛ́ nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó yɛcɑubɛ sipísìdɛ́ nɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kó ibɑɑkɛ́ nɛ̀ ti kó ipɑ̀ɑ̀ti tiyɑ̀ɑ̀tì yóó núnnɛ́ ì. \v 11 Kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kó mɛokùmɛ̀ ḿmɑ̀, kɛ́ndò mmɛtɛ̃mɛ̀ dòmmɛ̀. \v 12 Kɛ̀ dɛ ììkɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kó mɛpɛ̃kùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù nɛ̀ yɛsɑ̃ǹkɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ kó yɛcɑubɛ. \v 13 Kɛ̀ didonfũ̀ɔ̃̀ bíɛ́kɛ̀ kó mɛpɛ̃kùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù. \v 14-15 Dibòrì píìtì tidɛ́ bɑ́ kù, kù mmɔkɛ mɛ́tìrì mɛ̀yiekɛ̀ nɛ̀ dikéè, nɛ̀ yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ yɛ kó yɛcɑubɛ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti. \v 16 Kuperí kó dibòrì kó kuyɑ̀ɑ̀kù yó ḿbo mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ ntɛ, kɛ́ndò mmɛbèrìmɛ̀, kɛ dò nfɛtònfɛ̀, kɛ dò mmɛyĩ̀ĩ̀, kɛ dùɔ̀kɛnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù, kɛ kpɛ̃̀. Kɛ̀ yɛsɑ̃ǹkɛ̀ ḿbo yɛ̀nɑ̀ɑ̀ nɛ̀ yɛ kó yɛcɑubɛ. \v 17 Yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yɛmɔu yó ntɑunɛ̀ yɛtɔbɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kó iwɛ̃ĩ nyi. Kɛ̀ ibɑɑkɛ́ ntú timɑ́tì pɛ́ítì kɛ̀ yɛcɑubɛ ntú disɔɔwũɔ̃̀. \v 18 Kuperí okùmɛ̀ yó mbo mɛ́tìrì sipísìnùmmù ndi, kɛ̀ mɛpɛ̃kùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, kɛ̀ mɛcómmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́mɛ̀ nɛ̀ dikéè. Kuperí yóó dɔɔ̀nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù mmu, kɛ̀ yɛsɑ̃ǹkɛ̀ kó yɛcɑubɛ ntú disɔɔwũɔ̃̀. \v 19 Bɛ̀ yó mpĩĩnnɛ̀ tìì nɛntì n cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ tɔ̃mmú nɛ̀ yɛsɑ̃ǹkɛ̀ tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kpɛyɛ nɛ̀ kuperí kpɛyɛ yó ntú disɔɔwũɔ̃̀ ndi. \s1 Tɛfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ kó mɛkùɔ̀ \p \v 20 Fɔ̃́ mMɔyiisi ɑ́ duɔ́ nkɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ dɑ díí mɛkɔsɑ̀ɑ̀mɛ̀ odìfíè kó yɛtebɛ kɔ̃mɛ, kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ fitírɛ̀ ńcɔ́ú nsɑ̃́ɑ̃̀. \v 21 Anɔɔ nɛ̀ o bí bɛɛ̀ níí yóó dɛ̀ tùɔ nkɛ́ĩ́nnɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù kùù kɑ̃nkɛ́ mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ntɔu kupíkù tɛkù bíɛ́kɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ ncɔ́ú nkuyuoku nɛ̀ dikṹnweńnɔ̀ɔ mí nKuyie nyììkɛ̀. Dɛ̀ yó ntú Isidɑyɛɛribɛ kuɔ́ nyi sɑ̃́ɑ̃̀. \c 28 \s1 Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ kó tiyɑ̀ɑ̀tì \p \v 1 Kɛ̀ Kuyie mbɛ́i nkɛ dɔ̀: Fɔ̃́ mMɔyiisi ɑ́ yú ɑ kóo kótì Anɔɔ nɛ̀ o bí Nɑdɑbu nɛ̀ Abiu nɛ̀ Edeɑsɑɑ nɛ̀ Itɑmɑɑ kɛ́ bɛ̀ cɑ̃̀ńnɛ́ nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ tɔbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ ntú ikuɔ́ nìùbɛ̀ kɛ pĩ́ n tɔ̃mmú. \v 2 Á dɔɔ̀ ɑ kóo kótì Anɔɔ tiyɑɑ̀kpetì ikuɔ́ kpɛti, tìì yó mbɛnkú ò cɑ̃̀ɑ̃́nnɛ̀mɛ̀ bɛtɔbɛ̀. \v 3 Á nɑ́kɛ́ bɛyɑɑ̀dùɔ̀bɛ̀ n duɔ́ mbɛ̀ mɛciì nkɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ Anɔɔ tiyɑ̀ɑ̀tì kòò ntì dɑɑti kɛ pĩĩnnɛ̀ n tɔ̃mmú kɛ̀ tì mbɛnkú ò cɑ̃̀ɑ̃́mmɛ̀. \v 4 Dɛ kó tiyɑ̀ɑ̀tì yó ntú dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì, nɛ̀ tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀, nɛ̀ dikɔutɛ́yɑɑ̀bòkũpuri nɛ̀ dikɔutɛ́yɑɑ̀bòhokùrì dìì kpɛ̃̀, nɛ̀ fɛítòòdɑ́fɛ̀ nɛ̀ fɛnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀. A kóo kótì Anɔɔ nɛ̀ o bí bɛ̀ níí yó nti ndɑ́ɑ́tí kɛ pĩ́nnɛ̀ ikuɔ́ tɔ̃mmú. \v 5 Bɛ̀ yóó tì kpɛ̃ nnɛ̀ tipecìtì nti tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ musɔɔpɑ̀ɑ̀kómmú. \s1 Tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀ \p \v 6 Á duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀ nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù nɛ̀ tipecìtì tìì dò mmɛbèrìmɛ̀, nɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ musɔɔpɑ̀ɑ̀kómmú. \v 7 Dɛ kó tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀ yó mmɔkɛ ibɑɑtí nyi tipíìtì tidɛ́. \v 8 Kuyɑɑ̀bomboúnkù múnkɛ yóó dɔɔ̀ nɛ̀ muù pɑɑ̀kómmú botí, kɛ́ntɑunɛ̀ tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀. \v 9 Á wɑɑ́ nyɛtɑ̃́rɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dò ndimɑntɔ̃nnì kɛ́kerí Isidɑyɛɛribɛ bí yètɛ̀ yɛ ĩ́nkɛ̀. \v 10 Yɛyètɛ̀ yɛ̀kuɔ̀ ditɑ̃́ketirì ĩ́nkɛ̀, yɛtɛyɛ̀ yɛ̀kuɔ̀ didɛ́rì ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ yɛ̀ ntũ nyɛtɔbɛ̀ bɛ̀ bɛ̀ piɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí. \v 11 Otɑ̃́cíɛ́tì weè yóó kérí yɛyètɛ̀ yɛtɑ̃́rɛ̀ yɛdɛ́ ĩ́nkɛ̀ kɛ́ yɛ̀ dɑ̀nnɛ nɛ̀ mɛsɔɔ. \v 12 Wèe yɛ̀ cɑ̀tínɛ́ tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀ bɑɑti idɛ́, kɛ̀ yɛ̀ ḿbɛnkú Isidɑyɛɛribɛ botí tɛpíítɛ̀ nɛ̀ ìdɛ́ì, kɛ̀ Anɔɔ níí ntɑti n tɑummɛ̀ tou kɛ̀ dì ɑ̃, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ m bɑ́ɑ́ di yɛ̃̀. \v 13 A yóó dɑnnɛ dɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀ yɛtɑ̃́rɛ̀ yó ntú mɛsɔɔ mmɛ. \v 14 Á dɔɔ̀ mɛsɔɔfĩmmɛ mɔ́nmɔmmɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ ndò nyiwɛ̃ĩ, kɑ̀ɑ mɛ̀ cɑ̀tínnɛ́ yɛtɑ̃́rɛ̀ dɑ̀ri dɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \s1 Dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì \p \v 15 Á duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù mùù kɔkɛ́nɛ̀ tipecìtì, tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nkɛ́kpɛ̃̀nnɛ̀ musɔɔpɑ̀ɑ̀kómmú tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀ kɔ̃mɛ. \v 16 Di yóó poo mmɛ̀dɛ́mɛ̀ mmɛ, di okùmɛ̀ nɛ̀ di pɛ̃kùmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ mbo sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù. \v 17 Kɛ̀ dí dì dɑ̀ri itɑ̃́cuɔ́ ìnɑ̀ɑ̀. Kucuɔ́ kuketikù kpɛyɛ, diketirì ndò ntisɛ̃ũmíɛ́tì, kɛ̀ didɛ́rì ndò ntiyɑ̃pemíɛ́tì, kɛ̀ ditɑ̃ɑ̃́nnì ndò mmɛnɔ́ɔ̀nnúɔ̀. \v 18 Kɛ̀ kucuɔ́ dɛ́ríkù kpɛyɛ, dìì dò mmɛcũ̀mmɛ̀, nɛ̀ dìì dò ntiwɛtì nɛ̀ dìì dò nsɑ̀ncìrɛ̀. \v 19 Kucuɔ́ ntɑ̃ɑ̃́nkù kpɛyɛ, dìì dò ncòdóò, nɛ̀ dìì dò mpũ̀tìpũ̀tì, nɛ̀ dìì dò mmɛtekɑ̃ɑ̃̀. \v 20 Kucuɔ́ nnɑɑnkù kpɛyɛ, dìì dò ntinɔ́bɛ́ntì nɛ̀ dìì dò ndimɑntɔ̃nnì nɛ̀ dìì dò nditɑ̃́wũɔ̃̀. Bɑ́ dìì tɑ̃́rì yóó dɑnnɛ mɛsɔɔ nyĩ́nkɛ̀ nkɛ. \v 21 Otɑ̃́cíɛ́tìi kerí Isidɑyɛɛri bí tɛpíítɛ̀ nɛ̀ ìdɛ́ì bɑ́ dɛ̀ dɛ yètìrì ditɑ̃́rì ĩ́nkɛ̀. \p \v 22 Kɛ̀ dí ɑ̃nnɛ́ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì mɛsɔɔfĩmmɛ mɔ́mmɔmmɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ ndò nyiwɛ̃ĩ, \v 23 nɛ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ dɛ̀dɛ́rɛ̀ kɛ́ dɛ̀ cɑ̀tínnɛ́ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì yómmɛ̀. \v 24 Kɛ̀ dí dɛ̀ cɑ̀tínɛ́ mɛsɔɔfĩmmɛ kó iwɛ̃ĩ idɛ́ nɛ̀ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì kó dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀. \v 25 Kɛ̀ dí tuutɛ́ iwɛ̃ĩ yómmɛ̀ tɛ̃mɛ̀ yɛbɑkóyɔ borɛ̀, dɛ ììkɛ̀ bíɛ́kɛ̀. \v 26 Dí dɔɔ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ tɛrɛ̀ dɛ̀dɛ́rɛ̀ kɛ́cɑ́tínnɛ́ kɛ̀ dɛfũ̀ɔ̃̀ bíɛ́kɛ̀ nkɑ́ɑ́ ntɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀. \v 27 Kɛ̀ dí dɔɔ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ tɛrɛ̀ dɛ̀dɛ́rɛ̀ kɛ́cɑ́tínnɛ́ tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀ fũ̀ɔ̃̀, fɛnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ yɑ́ ndɛ kó diyuu. \v 28 Kɛ̀ dí dɔɔ̀ kuhɔ̃ũ kɛ́sɛu ndicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì kó dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀ nɛ̀ tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀ kpɛrɛ kɛ̀ dɛ̀ nwɛ̃ nkɛ tɑu, kɛ̀ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì bɑ́ɑ́ totɛ. \p \v 29 Kɛ̀ Anɔɔ níí ntɑti n tɑummɛ̀ tou kɛ dɑ́ɑ́tí dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì, kɛ̀ Isidɑyɛɛri bí yètɛ̀ ńdɑri o cĩ̀ncĩ̀nnì, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ m bɑ́ɑ́ di yɛ̃̀. \v 30 Fɔ̃́ mMɔyiisi ɑ́ ɑ̃nnɛ́ udimmu nɛ̀ tumimmu Anɔɔ cĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì miɛkɛ, kɛ̀ Anɔɔ níí nkɔri m borɛ̀ kɛ̀ di dɑ̀ɑ́tí, kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkòo bɑntɛ́ n dɔ́nɛ̀ tì Isidɑyɛɛribɛ. \s1 Tikɔutɛ́yɑ̀ɑ̀tì tɛtì \p \v 31 Dikɔutɛ́yɑɑ̀bòkũpuri Anɔɔ yó nhɑ̃ɑ̃̀ dì yóó duɔkɛnɛ̀ tipecìtì nti tìì dò mmɛbèrìmɛ̀. \v 32 Kɛ̀ diyuu yó nyiɛ̀ dɛ̀ borɛ̀ɛ duɔkɛ yɛ̃́kɛ́ yɛ̃́kɛ́ kɛ bɑ́ɑ́ kɛ̃tɛ́. \v 33 Kɛ̀ dí kpɛ̃̀ ndiyɑɑ̀bòrì fũ̀ɔ̃̀ kɛ́fitɛ́ nɛ̀ tipecìtì tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nkɛ̀ dɛ̀ ndò nyɛtebɛ bɛ̀ tu yɛ̀ kedenɑ́tì kɛ́cɑ́tínnɛ́ isɔɔdede. \v 34 Kɛ̀ ì nsokɛ́ kedenɑ́tìbɛ̀ cuokɛ̀. Diɛ nkedenɑ́tì, diɛ nfɛsɔɔdedefɛ̀. \v 35 Anɔɔ yó ndɑ́ɑ́tí diì yɑɑ̀bòrì kɛ pĩ́nnɛ̀ n kuɔ́ tɔ̃mmú. Ò tɑti dìì mɔ̀nni nɛ̀ ò yɛ̀tì dìì mɔ̀nnì bɛ̀ nyo idedekɛ́ kuɔ̀mmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ɛ yie kòò bɑ́ɑ́ kú. \p \v 36 Dí dɔɔ̀ mɛsɔɔ mmɔ́mmɔmmɛ kó tɛmɑ́tìpɛ̀tɛ̀ kɛ́kerí tɛ ĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀: Wèè cɑ̃̀ɑ̃́ nti Yiɛ̀ nKuyie nkpɛ́í. \v 37 Kɛ̀ dí tɛ̀ pĩ̀ńnɛ́nɛ̀ kuhɔ̃ũ kùù dò mmɛbèrìmɛ̀ kuyɑɑ̀bomboúnkù ĩ́nkɛ̀ o tĩ́nnì níí yó mberínɛ̀ dɛ̀. \v 38 Dɛ kó tɛsɔɔmɑ́tìpɛ̀tɛ̀ níí yó mberínɛ̀ o tĩ́nnì ndi ò kɔ̀ri dìì mɔ̀nnì m borɛ̀, tɛɛ̀ yó mbɛnkú kɛ dò nhAnɔɔ tɔ Isidɑyɛɛribɛ kó mɛyɛi mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri mɛ̀ nɛ̀ bɛ pɑ̃rɛ̀ miɛkɛ tɛɛ̀ yó nte kɛ̀ ǹ cɔutɛ́ bɛ pɑ̃rɛ̀. \p \v 39 Dí dɔɔ̀ Anɔɔ dikɔutɛ́yɑɑ̀bòhokùrì dìì dùɔ̀kɛnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù, nɛ̀ kuyɑɑ̀bomboúnkù nɛ̀ fɛnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ fɛ̀ɛ̀ kpɛ̃̀. \p \v 40 Dí dɔɔ̀ Anɔɔ bí yɛyɑɑ̀bòrɛ̀ nɛ̀ inɑɑkũ̀ɔ̃ nnɛ̀ tiyɑɑ̀bomboúntì kɛ̀ dɛ̀ɛ bɛ̀ cɑ̃̀ńnɛ́ nɛ̀ bɛtɔbɛ̀. \p \v 41 Á dɑ́tínnɛ́ Anɔɔ nɛ̀ o bí tiyɑ̀ɑ̀tì kɛ́cóú mmɛkùɔ̀ mbɛ̀ yɔ ĩ́nkɛ̀, kɛ́ bɛ̀ wénkùnnɛ, kɛ̀ bɛ̀ ntú ikuɔ́ nìùbɛ̀. \v 42 Dí bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ yɛyɑɑ̀tɑ̀ɑ̀kékɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɑ̃ɑ̃́ mbɛ fɔ̃̀. Yɛ̀ yó mberínɛ̀ bɛ kɑ nyɛ kɛ kɑ̃ɑ̃́ mbɛ kpèrɛ̀. \v 43 Anɔɔ nɛ̀ o bí kɛ̀ bɛ̀ níí ɑ̃nnɛ́ kɛ́tɑnnɛ̀ n tɑummɛ̀ tou, yoo kɛ́pĩ́nnɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì kó mutɔ̃mmú, kɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ yɑ̀ bɛ fɛi kɛ̀ bɛ̀ɛ kú. Dɛ̀ yó ntú Anɔɔ nɛ̀ o bí nɛ̀ o yɑɑ̀bío bɛ kó ikuɔ́ nyì sɑ̃́ɑ̃̀. \c 29 \s1 Bɛ̀ cɑ̃̀ńnɛ́mɛ̀ Anɔɔ nɛ̀ o bí ikuɔ́ tɔ̃mmú kpɛ́í \p \v 1 Ntɛ ɑ yóó yĩ́mɛ̀ kɛ́cɑ̃́nnɛ́ Anɔɔ nɛ̀ o bí n tɔ̃mmú kpɛ́í: \p Tɑ̃ɑ̃tɛ́ dinɑɑdɑɑ̀ nɛ̀ yɛpedɑkɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ yɛ̀ɛ̀ kpɑ kuyɛ̀nkù. \v 2 Á dɔɔ̀ pɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ í kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti, kɛ́wɑɑ́ mmuyuo nkɛ́ mù ɑ̃̀ntɛnɛ̀ mɛkùɔ̀ nkɛ́pɛ̃mmú, kɛ́ tì wɑɑrɛ mɛkùɔ̀, ɑ́ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ dɛmɔu muyuo mmùù í kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti pɛ̃́ɛ̃̀, \v 3 kɛ́ dɛ̀ ɑ̃nnɛ́ dimɑ́mmùyɑ́ɑ̀ kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ dinɑɑdɑɑ̀ nɛ̀ yɛpedɑkɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ kɛ́tɑnnɛ́ n tɑummɛ̀ tou. \p \v 4 Kɑ̀ɑ dèè ɑ kɔtɛnɛ̀ Anɔɔ nɛ̀ o bí n tɑummɛ̀ tou borɛ̀ kɛ́ bɛ̀ wùɔ, \v 5 kɛ́dɑ́tínnɛ́ Anɔɔ tikɔutɛ́yɑ̀ɑ̀tì: Diyɑɑ̀bòrì okùrì, nɛ̀ dikũpuri nɛ̀ disɑ́m̀pɔ́rì nɛ̀ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì, kɛ́boú tɛyɑɑ̀bòtɛ̀ kó fɛnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀, \v 6 kɛ́boú o yuu kuyɑɑ̀bomboúnkù, kóò ĩ́nnɛ́ mɛtɑ̃ɑ̃tímɛ̀ kó fɛyítòòdɑ́fɛ̀. \v 7 Kɑ̀ɑ dèè ɑ́ túótɛ́ ikuɔ́ kó mɛkùɔ̀ nkɛ́cóú nho yuu kóò cɑ̃̀ńnɛ́ n tɔ̃mmú kpɛ́í. \v 8 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɑ̀ɑ duɔ́ nkɛ̀ Anɔɔ bíi tɔ́ɔ́nní kɑ̀ɑ ì dɑ̀tínnɛ́ yɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòhokùyɛ̀, \v 9 kɛ́ bɛ̀ boú inɑɑkũ̀ɔ̃, nkɛ́boú bɛ yɔ tiyɑɑ̀bomboúntì kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑɑ́ n tɔ̃mbɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀. \p Ntɛ ɑ yóó dɔɔ̀mɛ̀ Anɔɔ nɛ̀ o bí kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ nɑ kɛ́ketɛ́ bɛ tɔ̃mmú. \p \v 10 Á túótɛ́ dinɑɑdɑɑ̀ kɛ́kɔtɛnɛ̀ n tɑummɛ̀ tou bòrì, Anɔɔ nɛ̀ o bí kɛ̀ bɛ̀ɛ nɔ́ɔ́ mbɛ nɔu di yuu ĩ́nkɛ̀. \v 11 Kɑ̀ɑ dì fèútɛ́ n yììkɛ̀ n tɑummɛ̀ tou bòrì, \v 12 kɛ́pɔɔ̀tɛ̀ ɑ nɔ́mbii mɛyĩ̀ĩ̀ nkɛ́wɑɑrɛ diwũɔ̃tɔ̀nnì bɑ̀kɛ̀, kɛ́cóú mmɛsɔmmɛ diwũɔ̃tɔ̀nnì fũ̀ɔ̃̀, \v 13 kɛ́túótɛ́ tinɑutì kó mɛkùɔ̀ nnɛ̀ yɛɔ̃, yɛceumbɛ̀ nɛ̀ yɛ̀ kó mɛkùɔ̀ nkɛ́ dɛ̀ nni ntuɔ ndiwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀, \v 14 kɛ́túótɛ́ dɛsɔnnɛ, imɑɑ nnɛ̀ kukɔ̃̀nkù nɛ̀ tinɑutì kɛ́ dɛ̀ tùɔ nditowɑɑ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ yɛi ncĩ́ɛ̃́mmɛ̀ kpɛ́í. \p \v 15 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ́túótɛ́ dipedɑɑ̀ ketirì, Anɔɔ nɛ̀ o bí kɛ̀ bɛ̀ɛ nɔ́ɔ́ mbɛ nɔu di yuu ĩ́nkɛ̀. \v 16 Kɑ̀ɑ dì fèútɛ́ kɛ́túótɛ́ mɛyĩ̀ĩ̀ nkɛ́míɛ́tɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀ di píìtì timɔu, \v 17 kɛ́kékɛ́ imɑɑ, kɛ́hɔ́ú tinɑutì nɛ̀ itɑ̀ɑ̀kɛ nɛ̀ diyuu kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ imɑɑ nkɛ́dɑɑ́ ndiwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀, \v 18 kɛ́tuɔ nfɛɔ̃̀fɛ̀ fɛmɔu, dɛ̀ yó ntú dipɑ̃nnì ndi, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n dɔ́ dìì kó kufɔ̃ɔ̃ku. \p \v 19 Kɑ̀ɑ dèè ɑ túótɛ́ dipedɑɑ̀ tɛrì. Anɔɔ nɛ̀ o bí kɛ̀ bɛ̀ɛ nɔ́ɔ́ mbɛ nɔu di yuu ĩ́nkɛ̀. \v 20 Kɑ̀ɑ dì fèútɛ́ kɛ́pɔɔ̀tɛ̀ mɛyĩ̀ĩ̀ nkɛ́kɑ́ɑ́kɛ́ Anɔɔ toòyouri kó mɛyómmɛ̀ nɛ̀ o bí kɔ̃mɛ, bɛ nɔ́mbídɑkɛ̀ bɛ nɔu nɛ̀ bɛ nɑɑ̀cɛ̀i kpɛyɛ, kɛ́míɛ́tɛ́ mɛsɔmmɛ diwũɔ̃tɔ̀nnì píìtì timɔu. \v 21 Kɑ̀ɑ dèè ɑ́ wɑɑ́ mmɛyĩ̀ĩ̀ nsɑ́m̀pɔ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀, kɛ́wɑɑ́ nyikuɔ́ kó mɛkùɔ̀ nsɑ́m̀pɔ́ kɛ́míɛ́tɛ́ Anɔɔ nɛ̀ o yɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ o bí nɛ̀ i kpɛti, kɛ̀ bɛ̀ɛ wenkɛ bɛmbɛ nɛ̀ bɛ̀ yɑ̀ɑ̀tì. \v 22 A yóó kuɔ fɛpìèfɛ̀ dɛ́rífɛ̀ nfɛ kɛ́ bɛ̀ tɑnnɛ́ ikuɔ́ tɔ̃mmú. Kɑ̀ɑ fɛ̀ kùɔ ɑ́ túótɛ́ kuyóú nɛ̀ tinɑutì kó mɛkùɔ̀ nnɛ̀ yɛɔ̃ nɛ̀ yɛceumbɛ̀ nɛ̀ yɛ kó mɛkùɔ̀ nnɛ̀ dikpèrì youri, \v 23 kɛ́dɛitɛ pɛ̃́ɛ̃̀ òmɑ́ɑ̀ nɛ̀ dikɑ̀tìndɑ̀ɑ̀ nɛ̀ kupɛ̃́mpɛ̃ńkù, \v 24 kɛ́ dɛ̀ duɔ́ nhAnɔɔ nɛ̀ o bí, kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ̀ nni mpɑ̃ ikuɔ́ kó dipɑ̃nnì kɛ́ dɛ̀ nni mbɛnkɛ. \v 25 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɑ̀ɑ dɛ̀ cɔutɛ́ bɛ nɔu miɛkɛ kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ dipɑ̃nnì bɛ̀ m pɑ̃ dì kɛ́tuɔ ndiwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀. Dipɑ̃nnì ndi dìì kó kufɔ̃ɔ̃ku n nɑɑti, \v 26 kɛ́túótɛ́ mɛcɑ̃́nnímɛ̀ kó fɛpìèfɛ̀ ɑ cɑ̃́nnɛ́nɛ̀ fɛ̀ Anɔɔ nɛ̀ o bí fɛ cĩ̀ncĩ̀nnì, kɛ́ m bɛnkɛ ikuɔ́ yɛ̃mmɛ̀, kɛ̀ di dèè ɑ́ dì tùótɛ́ ɑ kó kumɑɑ nku. \p \v 27 A túótɛ́ dipedɑɑ̀ bɛ̀ cɑ̃̀ńnɛ́nɛ̀ dì Anɔɔ di kó imɑɑ mmiɛkɛ dicĩ̀ncĩ̀nnì nɛ̀ dikpèrì, bɛ̀ dɛ̀ nni mpɑ̃mu, kɛ́ dɛ̀ nni mbɛnkɛ, ɑ́ dɛ̀ cɑ̃̀ńnɛ́. \v 28 Isidɑyɛɛribɛ yó ndɛìmu dɛ kó kumɑɑ mbɛ̀ feu ìì wũɔ̃ mɛtɑummɛ̀ kpɛ́í nkɛ kù duɔ̀ nhAnɔɔ nɛ̀ o yɑɑ̀bío sɑ̃́ɑ̃̀. \p \v 29 Kɛ̀ Anɔɔ ku bɛ̀ɛ duɔ́ nyikuɔ́ yɑ̀ɑ̀tì o bí, kɛ̀ ìì tì dɑ̀ɑ́tí bɛ̀ ì cɑ̃́nnìnko dìì yiè, kɛ̀ ì bo tɑ ikuɔ́ tɔ̃mmú. \v 30 Anɔɔ bí miɛkɛ bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́ wè kòò bo ntú ikuɔ́ nìùtì kɛ tɑɑ̀ mí nKuyie n kuɔ́ nɛntì bo kùù fɑ̃́ɑ̃́, kɛ pĩ́ nyikuɔ́ tɔ̃mmú, ò ndɑ́ɑ́tí ikuɔ́ yɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀ yɛwe yɛ̀yiekɛ̀. \p \v 31 Kɑ̀ɑ túótɛ́ fɛpìèfɛ̀ fɛ̀ɛ̀ bɛ̀ tɑnnìnko ikuɔ́ tɔ̃mmú fɛ mɑɑ, kɛ́ ì bèńnɛ́ dibòrì bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́ dì dɛ kpɛ́í. \v 32 Anɔɔ nɛ̀ o bí kɛ̀ bɛ̀ɛ ì cɑ̀ɑ́kɛ́ n tɑummɛ̀ tou kó dibòrì nɛ̀ pɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ɑ̃ dɛmɔ́mbirɛ miɛkɛ. \v 33 Bɛɛ̀ mɑ́ɑ̀ yóó cɑ́ɑ́kɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ ìì mɑɑ nyikuɔ́ bɛ yɛi ncĩ́ɛ̃́mmɛ̀ kpɛ́í, kɛ́ bɛ̀ cɑ̃̀ńnɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ ikuɔ́ tɔ̃mmú. Otɔù mɔù bɑ́ɑ́ ì cɑ̀ɑ́kɛ́, bɛ̀ ì cɑ̃̀ńnɛ́mu kɛ ì nni mpɑ̃. \v 34 Kɛ̀ dɛ̀ wentɛ́ kɛ̀ imɑɑ nyoo pɛ̃́ɛ̃̀, kɛ̀ dɛ̀ sùɔ́ ndí dɛ̀ tùɔ, di bɑ́ɑ́ dɛ̀ cɑ̀ɑ́kɛ́. Bɛ̀ dɛ̀ cɑ̃̀nnɛ́mu kɛ dɛ̀ nni mpɑ̃. \p \v 35 A dɔɔ̀ Anɔɔ nɛ̀ o bí kɛ́ntũ nweti weti n dɑ nɑ̀kɛ́ tì, kɛ́ bɛ̀ tɑnnɛ́ ikuɔ́ tɔ̃mmú, ɑ yóó bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ ìì kuɔ́ yó mmɔkɛ yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ ndi. \p \v 36 Bɑ́ dìì yiè ɑ níí kuɔ dinɑɑdɑɑ̀ mɛyɛi ncĩ́ɛ̃́mmɛ̀ kpɛ́í, kɛ́wénkùnnɛ diwũɔ̃tɔ̀nnì, kɛ́ dì còú mmɛkùɔ̀ nkɛ́ dì cɑ̃̀ńnɛ́, kɛ̀ dì ntú n kpɛri. \v 37 Á yó mmɛ ndɔɔri kɛ dɔ̀ yɛwe yɛ̀yiekɛ̀, kɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnìi wenkɛ mɛdiɛ̀, kòo nìtì yoo dɛ̀mɑrɛ̀ dì kɑ̀ɑ́kɛ́ dɛ̀ɛ kú. \s1 Bɛ̀ yó nfeu ìì wũɔ̃ Kuyie nyɛwe yɛmɔu kɛ tuɔ̀ \p \v 38 Bɑ́ dìì yiè ɑ níí n féútɛ́ yɛpedɑkɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀, yɛ̀ɛ̀ mɔ̀kɛ dibenni dìmɑ́ɑ̀ dìmɑ́ɑ̀ ɑ yó mmɛ nhɔ̃ nsɑ̃́ɑ̃̀. \v 39 Kɛ níí féútɛ́ dìmɑrì dikṹnweńnì ditɛrì kuyuoku. \v 40-41 Dipedɑɑ̀ ɑ yóó féútɛ́ dì dikṹnweńnì nɛ̀ kuyuoku kpɛri, ɑ níí wɑɑ́ mmuyuo ncìdóò bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, kɛ́ɑ̃ntɛnɛ̀ mɛkɔ̀sɑ̀ɑ̀mɛ̀ dítìrì òmɑ́ɑ̀ nɛ̀ mɛnɑɑ̀ mbɛ̀ tu mɛ̀ dìfɛ̃́ɛ̃̀, dítìrì òmɑ́ɑ̀. Dipɑ̃nnì ndi dìì kó kufɔ̃ɔ̃ku n nɑɑti. \v 42 Di yó nni nfeumu dɛ kó iwũɔ̃ sɑ̃́ɑ̃̀ n tɑummɛ̀ tou kó dibòrì borɛ̀ kɛ̀ n kɔ̀rìní kɛ dɑ nɑ́ɑ́nnɛ̀. \p \v 43 N níí yóó dɛ nkɔtɛní kɛ́mɑ́ɑ́nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ n kó kuwennikuu wénkùnnɛ dɛ kó dibòrì. \v 44 Míì mɔ́mmuɔ nyóó wénkùnnɛ dɛ kó dibòrì kɛ́wénkùnnɛ Anɔɔ nɛ̀ o bí kɛ̀ bɛ̀ mpĩ́ nyikuɔ́ tɔ̃mmú. \v 45 Mí nKuyie kɛ̀ nní ḿbo Isidɑyɛɛribɛ cuokɛ̀. \v 46 Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ míì tumɛ̀ bɛ Yiɛ̀ nKuyie nkɛ̀ míì bɛ̀ dènnɛní Esibiti, kɛ bo mbɛ̀ bonɛ̀. \p Míì tu bɛ Yiɛ̀ nKuyie. \c 30 \s1 Dihúúntɔ̀nnì \p \v 1 A dɔɔ̀nɛ̀ dɛtekperɛ̀ kó idɛí dihúúntɔ̀nnì di yó ntuɔ̀ ndìì ĩ́nkɛ̀ tihúúntì. \v 2 Kɛ̀ dì mmɑ di píìtì timɔu, di pɛ̃kùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì kó dikéè, mɛokùmɛ̀ mɛ́tìrì kó dikéè, mɛcómmɛ̀ mɛ́tìrì omɑ́ɑ̀, kɛ́ dì ɑ̃nnɛ́ yɛbɑ̀kɛ̀ tipíìtì tinɑ̀ɑ̀ kɛ̀ yɛ̀ ntɑunɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì. \v 3 Kɑ̀ɑ dì dɑ̀ri mɛsɔɔ ndi píìtì timɔu nɛ̀ di ĩ́nkɛ̀ kɛ́kpɛ̃ mmɛsɔɔ nkɛ́fitɛ́ nɛ̀ di bɑ̀kɛ̀, \v 4 kɛ́ dì ɑ̃nnɛ́ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ dɛ̀dɛ́rɛ̀ bɑ́ kùù píkù, mɛsɔɔ nkpɛ̃ ndɛ kó difũ̀ɔ̃̀. Di yóó dɛ ntɔ̃nnɛ́ ipɑ̀ɑ̀ti kɛ́ ndì tɔunɛ̀. \v 5 A cíɛ́kɛ́ dɛtekperɛ̀ kó idɛí kó ipɑ̀ɑ̀ti ìdɛ́ì kɛ́ ì dɑ̀ri mɛsɔɔ. \v 6 Á dì ĩ̀ńnɛ́ kudieku kùù bɑkɛ́ní kuyɑ̀ɑ̀kù kpetí kùù fɑ̃́ɑ̃́ mɛtɑummɛ̀ tɔu ĩ́ĩ́kú kù. N níí yóó kɔtoo ikuɔ́ dieku nku kɛ̀ ti mɑ́ɑ́. \v 7 Anɔɔ níí yóó cɔ́ú ndiì wũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀ tihúúntì bɑ́ dìì kṹnweńnì, ò dɔ́ kɛ́ũtɛ́ dìì mɔ̀nnì n tɑummɛ̀ tou kó ifìtíì. \v 8 Kuyuoku kòò yóó cɔ́ú nfìtíì wèe tuɔ ntihúúntì. Di yó ntuɔ̀mmu tihúúntì n kpɛ́í nsɑ̃́ɑ̃̀. \v 9 Di bɑ́ ntuɔ bɑ́ tìì úúntì dɛ kó diwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀, yoo iwũɔ̃ di n feu ì kɛ tuɔ̀, yoo yɛpɑ̃rɛ̀ tidiitì kpɛyɛ di m pɑ̃ɑ̃ nyɛ̀. Di bɑ́ m pɑ̃ mɛnɑɑ̀ nkɛ cóú ndɛ kó diwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀. \v 10 Bɑ́ dìì benni Anɔɔ níí túótɛ́ fɛɔ̃̀fɛ̀ bɛ̀ fèútɛ́ fɛ̀ kɛ̀ m bo bɛ̀ cĩ̀ɛ̃́ mbɛ yɛi, fɛ kó mɛyĩ̀ĩ̀, nkɛ́míɛ́tɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì bɑ̀kɛ̀ kɛ́ dì wénkùnnɛ kɛ̀ dì ncɑ̃́ɑ̃́ nkɛ tú n kpɛri kɛ wenni pɑ́íí. Dɛ kó ikuɔ́ yó mbomu sɑ̃́ɑ̃̀ bɑ́ dìì benni kucɛ mɛ̀mɑ́ɑ̀. \s1 Bɛ̀ do cuɔ́mɛ̀ idíítí Isidɑyɛɛribɛ wũɔ̃̀ nkpɛ́í \p \v 11 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́nɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: \v 12 Kɛ̀ mukɑ̀mmù níí bo dìì mɔ̀nnì bɑ́ wèè nìtìi yietí o ɔ̃nnì kpɛ́í, mumɔmmú mɑmù yɑ̀ɑ̀ bo di tuɔkɛní mukɑ̀mmù miɛkɛ. \v 13 Bɑ́ wè wèè tùɔ̀kɛ bɛ̀ bo ò kɑ̀ɑ ndɛ̀ wèe yietí fɛdífɛ̀, bɛ̀ kèétɛ́ kɛ̀ fɛ̀ mɑ̀mɛ̀ n tɑummɛ̀ tou kpɛ́í. Di yóó cuɔ́ dɛ kó idíítí n kpɛ́í nkɛ. \v 14 Bɛ̀ kɑ̀ɑ mbɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ kɛ́túótɛ́ yɛbie nsipísìdɛ́ yɛmbɛ̀ kɛ́ndeètìnko, bɑ́ wè wèe yietí dɛ kó fɛdífɛ̀. \v 15 Okpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ fɛdɑwɑnfɛ̀ bɑ́ wè wèè yietí fɛdífɛ̀ bɛ̀ kèétɛ́ kɛ̀ fɛ̀ mɑ̀mɛ̀. Okpɑ̀ɑ̀tì kɔfɛ bɑ́ɑ́ pɛ̃ɛ̃tɛ́, fɛdɑwɑnfɛ̀ kɔfɛ mɛ mbɑ́ɑ́ dóntɛ́, bɑ́ wè wèe yietí o ɔ̃nnì kpɛ́í. \v 16 Kɑ̀ɑ cɔutɛ́ dɛ kó idíítí imɔu Isidɑyɛɛribɛ borɛ̀, ɑ́ nyì tũnninɛ̀ n tɑummɛ̀ tou. Mɛm̀mɛ n yó nyɛ̃́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kpɛ́í kɛ́nkɑ̃nkɛ́ bɛ fòmmu. \s1 Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó kunɑnkú \p \v 17 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́nɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: \v 18 Dɔɔ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó kunɑnkú, kɛ̀ ku tɑ̀rì ntú disɔɔwũɔ̃̀, kɑ̀ɑ kù ĩ̀ńnɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì nɛ̀ n tou dɛ sɑku kɛ́ɑ̃nnɛ́ mɛniɛ. \v 19 Anɔɔ nɛ̀ o bí kɛ̀ bɛ̀ ńniitì kɛ ɔu bɛ nɑɑ̀cɛ̀i. \v 20 Kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ kú bɛ̀ tɑti dìì mɔ̀nnì n tɑummɛ̀ tou kɛ bo tuɔ nyɛpɑ̃rɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀. \v 21 Bɛ̀ ńniitì kɛ ɔu bɛ nɑɑ̀cɛ̀i. Dɛ̀ yó ntú bɛ kó ikuɔ́ nyi sɑ̃́ɑ̃̀. \s1 Ikuɔ́ kó mɛkùɔ̀ \p \v 22 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́nɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: \v 23 Wɑɑ́ ntihúúntì tìì kó kufɔ̃ɔ̃ku nɑɑti, tibotí tibotí míírì kpɛti cìdóòbɛ̀ bɛ̀nùmmù nɛ̀ sinɑmɔ́nnì kpɛti cìdóòbɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ nɛ̀ dikéè nɛ̀ kɑnɛ́dì kpɛti cìdóòbɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ nɛ̀ dikéè \v 24 nɛ̀ kɑɑ́sì kpɛti cìdóòbɛ̀ bɛ̀nùmmù. Kɛ́ dɛ̀ bennɛ́ n yɛ̃ ndí dɛ̀ bennɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí, nɛ̀ odìfíè kó mɛkùɔ̀ ndítìrìbɛ̀ bɛ̀kuɔ̀. \v 25 Wèè pĩ ndɛ kó mutɔ̃mmú kòò mɛ̀ kɔɔrɛ kɛ̀ mɛ̀ ntú mɛcɑ̃́nnímɛ̀ kó ikuɔ́ kɔ̃mɛ. \v 26 A yóó mɛ mmiɛtɛ́ n tou nɛ̀ n tɔu, \v 27 nɛ̀ tɑ́bùrì nɛ̀ o kó tinɛntì, tɛfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ nɛ̀ tɛ kó tinɛntì diwũɔ̃tɔ̀nnì bɛ̀ yó ntuɔ̀ ndɛ̀ tihúúntì, \v 28 nɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì bɛ̀ yó ntuɔ̀ ndɛ̀ iwũɔ̃, nɛ̀ di kó tinɛntì, nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó dibuu nɛ̀ di tɑ̀rì. \v 29 Á dɛ̀ cɑ̃̀ńnɛ́ dìì mɔ̀nnì dɛ̀ ntú dɛ̀ɛ̀ wenni pɑ́íí. Dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo dɛ̀ tɔ̀ɔ́nnɛ̀ dɛ̀ ntú dɛ̀ɛ̀ wenni pɑ́íí. \v 30 A yóó mɛ mmíɛ́tɛ́ Anɔɔ nɛ̀ o bí kɛ́ bɛ̀ cɑ̃̀ńnɛ́ kɛ̀ bɛ̀ ntú ikuɔ́ nìùbɛ̀ kɛ́mpĩ́ n tɔ̃mmú. \p \v 31 Á nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ tú dɛ kó mɛkùɔ̀ ntú ikuɔ́ kɔ̃mɛ mmɛ, bɛ̀ yó mmɛ̀ pĩ̀ńnɛ̀ ikuɔ́ tɔ̃mmú mɑ́ɑ̀ ndi sɑ̃́ɑ̃̀ nɛ̀ bɛ̀ bo mbomɛ̀. \v 32 Di bɑ́ mmɛ̀ pe, òmɔù mɛ mbɑ́ɑ́ kɔɔrɛ o kɔ̃mɛ mɛ kóo botí. Mɛ̀ tu n kɔ̃mɛ mmɛ. \v 33 Kòò mɔù kɔɔrɛ o kɔ̃mɛ mɛ kóo botí, kòò mɔù mɛ̀ pe mbɛ̀ í cɑ̃̀ńnɛ́ wè n kuɔ́ tɔ̃mmú kpɛ́í, bɛ̀ɛ ò dènnɛ o kɔbɛ tĩ̀nnì miɛkɛ. \s1 Bɛ̀ bo ndɔɔrinɛ̀ dɛ̀ ikuɔ́ kóo tùdɑ̀ɑ̀rí \p \v 34 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́nɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Wɑɑ́ ntihúúntì tìì kó kufɔ̃ɔ̃ku nɑɑti tibotí tibotí, sitodɑ́sì kpɛti, onikísì kpɛti nɛ̀ kɑdibɑnúmmù kpɛti kɛ́wɑɑ́ nhɑ̃nsɑ̃́sì kpɛti kɛ̀ ti mmɑ̀. \v 35 Wèè pĩ ndɛ kó mutɔ̃mmú kòò tì kɔɔrɛnɛ̀ mukɔ́kúɔ́ kɛ̀ tì ntú n kpɛti kɛ wenni pɑ́íí. \v 36 Kɑ̀ɑ tì nɑ̀ɑ mmuyuo mbɛ̀ yó nyɔ́ɔ́rìmù n tou, n tɔu ĩ́ĩ́kú dɛ̀, n kɔ̀rìní dɛ̀ kɛ̀ ti mɑu. Dɛ kó tihúúntì yó ntú n kpɛti nti, kɛ̀ di yɛ̃́ ti kpɛ́í. \v 37 Òmɔù bɑ́ɑ́ kɔɔrɛ o kó tihúúntì mɛ botí. Tì yó ntú n kuɔ́ tɔ̃mmú mɑ́ɑ̀ kpɛti nti. \v 38 Kòò mɔù dɔ̀ɔ̀ ti botí kɛ bo nyo kufɔ̃ɔ̃ku, bɛ̀ɛ ò dènnɛ o kɔbɛ tĩ̀nnì. \c 31 \s1 Bɛ̀ yóó dɔɔ̀mɛ̀ mɛtɑummɛ̀ tou nɛ̀ di nɛntì \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyíɛ́ kɛ́nɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: \v 2 Míì tɑ̃ɑ̃tɛ́ Bɛsɑdɛdi Uuri yɑɑ̀birɛ, Urii kó dɛbirɛ, Sudɑɑ nɑɑ̀mùnkù kou. \v 3 Koò duɔ́ mmɛciì kòò bo nyɛ̃́ dɛmɔu kɛ nɔ nkɛ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri. \v 4 Kòò níí bo nɑ kɛ́keutɛ́ dɛ̀ɛ̀ mu nyí bo, kɛ́ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛbiɛrimɛ, nɛ̀ mɛsɔɔ nnɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀. \v 5 Kòò bo nnɔ kɛ cɛ́ú yɛtɑ̃́rɛ̀ kɛ yɛ̀ dɑ̀rì, kɛ nɔ nkɛ sɔ̃́ṹ idɛí kɛ nɔ ndɛmɔu. \v 6 Koò yìɛ́nɛ̀ Odiyɑbu Ayisɑmɑki birɛ Dɑnni nɑɑ̀mùnkù kou nɛ̀ bɛtɔbɛ̀ n duɔ́ mbɛ̀ mɛciì. Bɛɛ̀ yó ndɔɔri mutɔ̃mmú mumɔu n dɑ duɔ́ mmù. \v 7 Mùù tu mɛtɑummɛ̀ tou kɔ̃mu, n tɑummɛ̀ tɔu, nɛ̀ di yɑ̀ɑ̀kù nɛ̀ di nɛntì \v 8 nɛ̀ n tɑ́bùrì nɛ̀ o nɛntì, nɛ̀ tɛsɔɔfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ nɛ̀ tɛ nɛntì nɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì bɛ yó ntuɔ̀ ndì tihúúntì, \v 9 nɛ̀ bɛ̀ yó tuɔ̀ ndì iwũɔ̃ nɛ̀ di nɛntì nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó dibuu nɛ̀ di tɑ̀rì. \v 10 Ikuɔ́ kó tiyɑ̀ɑ̀tì Anɔɔ nɛ̀ o bí bɛ̀ yó ndɑɑti tì kɛ pĩ́ n kuɔ́ tɔ̃mmú. \v 11 Mɛcɑ̃́nnímɛ̀ kó mɛkùɔ̀ nnɛ̀ mɛteniɛ n tɑummɛ̀ tou kpɛ́í. Dɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀ bɛ̀ yó ntũ n dɑ bɛnkɛ mɛ̀ mmɛ kɛ́ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀. \s1 Bɛ̀ bo nyɛ̃́mɛ̀ tɛom̀pùtɛ̀ kó diyiè kpɛ́í \p \v 12 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: \v 13 Nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ bɛ̀ nhompu tɛom̀pùtɛ̀ yiè. Dɛ kó diyiè yó ndò ndibɛnkɛ̀rì ndì, mí nnɛ̀ díndi ti cuokɛ̀, diì yó mbɛnkú míì di tɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ kɛ̀ di bo ntú n kɔbɛ. \v 14 Di nyɛ̃́ dɛ kó diyiè kpɛ́í nkɛ̀ dì ncɑ̃̀ɑ̃́, di níí bɑ́ɑ́ pĩ́ mmutɔ̃mmú dɛ kó diyiè. Kɛ̀ wèè pĩ mmutɔ̃mmú bɛ̀ɛ ò dènnɛ o kɔbɛ cuokɛ̀ kóò kùɔ. \v 15 Mutɔ̃mmú kó yɛwe bo yɛ̀kuɔ̀ ndi semɛ́nnì miɛkɛ. Diyiénnì tu n kpɛri ndi. Wèè pĩ mmutɔ̃mmú dɛ kó diyiè bɛ̀ɛ ò kùɔ. \v 16 Isidɑyɛɛribɛ nyɛ̃́ tɛom̀pùtɛ̀ kó diyiè kpɛ́í, kɛ̀ dì ntú ti kó mɛtɑummɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀. \v 17 Dɛ kó diyiè yó ndò dibɛnkɛ̀rì ndi mí nnɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ ti cuokɛ̀ kɛ bɛnkú n dɔ̀ɔ̀mɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ yɛwe yɛ̀kuɔ̀ ndi kɛ om̀pɛ̀ diyiénnì. \b \p \v 18 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi Sinɑii tɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ kɛ́deè kóò duɔ́ ntitɑ̃́píɛ̀tì tìdɛ́tì kumɔ́mmɔnku kù wɑ̃̀ri tìì ĩ́nkɛ̀ kù kuɔ́. \c 32 \ms1 ISIDAYƐƐRIBƐ TƆ̃̀TƐMƐ̀ MƐTAUMMƐ̀ KUYIE MBƐ̀ DƆ̀Ɔ̀NƐ̀MƐ̀ \s1 Bɛ̀ do mɑɑ́mɛ̀ fɛsɔɔmɑ́tìnɑ̀ɑ̀fɛ̀ \p \v 1 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ nsɔ̃́ mMɔyiisi í cɑ̃rikɛ kɛ bo cútɛ́ní ditɑ̃rì, kɛ̀ bɛ̀ɛ tíí nhAnɔɔ borɛ̀ kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ti í yɛ̃́ tìì tùɔ̀kɛní Mɔyiisi wèè ti dènnɛní Esibiti. Tí dɔɔ̀ kuyie nkùù yó nti ní. \v 2 Kɛ̀ Anɔɔ dɔ̀: Tɔ̃tɛ́nɛ̀ di pobɛ̀ tootɔ̃rɛ nɛ̀ di bí initidɑbí nɛ̀ initipobí kpɛyɛ kɛ́ n duɔ́. \p \v 3 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔuu tɔ̃tɛ́ bɛ tootɔ̃rɛ kɛ́duɔ́ nhAnɔɔ. \v 4 Kòo yɛ̀ yìɛ̀ nkɛ́utɛ́ kɛ̀ dɛ̀ɛ nɑɑ́ nfɛsɔɔmɑ́tìnɑ̀ɑ̀fɛ̀. Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛɛ pĩɛ̃kɛ́ kɛ dɔ̀: Ntɛnɛ̀ ti kó kuyie nkùù ti dènnɛní Esibiti! \p \v 5 Kɛ̀ Anɔɔ mɑɑ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì fɛ ììkɛ̀ kɛ́deè kɛ dɔ̀: Nɑnkɛ, ti ɑ̃nnɛ́ dibɑnni ti Yiɛ̀ nKuyie nkpɛ́í. \p \v 6 Kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́ dikṹnweńnì sɛ̀ì kɛ̀ bɛ̀ɛ kuɔ iwũɔ̃ kɛ́tuɔ ndiwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀, kɛ́kuɔ itɛì mɛtɑummɛ̀ kpɛ́í, kɛ̀ bɛ̀ɛ kɑri kɛ́di kɛ́yɑ̃̀ mɛnɑɑ̀ nkɛ́ítɛ́ kɛ́nhɑu. \b \p \v 7 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀: Cútɛ́ mɛcɑ̃ɑ̃, bɛnìtìbɛ̀ ɑ dènnɛní bɛ̀ Esibiti bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi ndiɛmɛ̀ mmɛ. \v 8 Bɛ̀ pɑ̃̀nkɛ bútínnɛ́mu kucɛ m bɛ̀ bɛnkɛ kù. Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ fɛsɔɔmɑ́tìnɑ̀ɑ̀fɛ̀ nfɛ kɛ ninku fɛ ììkɛ̀, kɛ fìé iwũɔ̃, kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: Isidɑyɛɛribɛ, ntɛnɛ̀ ti kó kuyie nkùù ti dènnɛní Esibiti. \v 9 Dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ to yɛɛ̀ kpeńnì. \v 10 Yóu kɛ̀ m miɛkɛɛ bɛ̀ yɛ̀ kɛ̀ m bɛ̀ kùɔ, kɛ́ dɑ dɔɔ̀ kubotí diɛkù. \p \v 11 Kɛ̀ Mɔyiisii bɑ́ntɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ dɔ̀: N Yiɛ̀ bɑ nkpɛ́í mbo nte kɑ̀ɑ miɛkɛ yɛ̀ ɑ nìtìbɛ̀ ɑ bɛnkɛ bɛ̀ ɑ wɛ̃rímú nɛ̀ ɑ kpetì kɛ bɛ̀ dènnɛ Esibiti? \v 12 Kɑ̀ɑ bɛ̀ kùɔ Esibiti kɔbɛ yóó yĩ́ ɑ bɛ̀ dènnɛ nɛ̀ kɛmiɛkɛ nkɛ kɛ bo bɛ̀ kùɔ yɛtɑ̃rɛ̀ miɛkɛ kɛ́ bɛ̀ dèè, n Yiɛ̀ ḿbonkùnnɛ ɑ miɛkɛ kɛ́yóu ɑ bo bɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀mɛ̀. \v 13 Dentɛní ɑ tɔ̃mbɛ̀ Abɑrɑhɑmmu nɛ̀ Isɑki nɛ̀ Sɑkɔbu bɛ kpɛ́í nhɑ do nɑ̀kɛ́ bɛ̀ kɛ dɔ̀: Míì bɛ́i nkɛ tú: M bo duɔ́ nkɛ̀ di botíi sṹṹ, kɛ̀ n di duɔ́ nkɛtenkɛ̀ n yɛ̃ n yóó di duɔ́ nkɛ̀, kɛ̀ dí nkɛ̀ te sɑ̃́ɑ̃̀. \p \v 14 Mɛm̀mɛ kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyóu kù bo dɔɔ̀mɛ̀ ku nìtìbɛ̀ mɛyɛi nkù nɑ mbɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀. \b \p \v 15 Kɛ̀ Mɔyiisi ncutiní ditɑ̃rì kɛ tɔ titɑ̃́píɛ̀tì tìdɛ́tì kɛ̀ tì wɑ̃̀ri tipíìtì tidɛ́ Kuyie ntɑnnɔ̀. \v 16 Kuyie nkuù do dɔ̀ɔ̀ dɛ kó titɑ̃́píɛ̀tì kɛ́ tì wɑ̃̀ri nɛ̀ ku nɔ̀ùtɛ̀. \v 17 Kɛ̀ Sosuwee keè kutoweku kɛ́nɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: N yo dikpɑ̀nnì kó kutoweku Isidɑyɛɛribɛ kɑrì. \v 18 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Dɛ̀ í tú bɛ̀ nɑmɛ̀ bɛ dootitɔbɛ̀ kó kutoweku, yoo bɛ̀ dootitɔbɛ̀ bɛ̀ nɑmɛ̀ kɔku, dibɑnni kó iyiɛ nyi. \b \p \v 19 Bɛ̀ tɔ̀ɔ́nní dìì mɔ̀nnì Isidɑyɛɛribɛ kɑrì, kɛ̀ Mɔyiisii yɑ̀ fɛsɔɔmɑ́tìnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ ɑu, kòo miɛkɛɛ pɛikɛ mɛdiɛ̀ nkòo dootóo titɑ̃́píɛ̀tì ditɑ̃rì pɛ̃ri kɛ̀ tìi pɔntɛ pɔntɛ. \v 20 Kòo túótɛ́ fɛsɔɔmɑ́tìnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɛ́cɔ́u kɛ̀ dɛ̀ nsúɔ́ nkòo dɛ̀ nɑ̀ɑ kɛ́ɑ̃nnɛ́ mɛniɛ mmiɛkɛ kɛ́ bɛ̀ duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̃̀. \v 21 Kòo bekɛ Anɔɔ kɛ dɔ̀: Bɛnìtìbɛ̀ dɑ dɔ̀ɔ̀ bɑ kɑ̀ɑ bɛ̀ tɑnnɛ́ mɛyɛi ndiɛmɛ̀ miɛ mmiɛkɛ? \v 22 Kɛ̀ Anɔɔ dɔ̀: N dɑ bɑ́ɑ́mmu ɑ miɛkɛ bɑ́ɑ́ pɛikɛ, ɑ yɛ̃́mu ɑ mɔ́mmuɔ mbɛ nnìtìbɛ̀ nɔnnɛ̀mɛ̀ mɛyɛi. \v 23 Bɛ̀ kɔ̀tɛní m borɛ̀ ndɛ kɛ yĩ: Ti í yɛ̃́ tìì tùɔ̀kɛní Mɔyiisi wèè ti dènnɛní Esibiti. A ti dɔɔ̀ dɛ̀ɛ̀ yó ntú ti kó kuyie nkɛ ti ni. \v 24 Kɛ̀ m bɛ̀ bekɛ kɛ yĩ: Di we mmɔ̀kɛ mɛsɔɔ? Tɔ̃tɛ́nɛ̀ní di tootɔ̃rɛ kɛ́ n duɔ́. Kɛ̀ bɛ̀ n duɔ́ kɛ n yɛ̀ ɑ̃nnɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ mmiɛkɛ kɛ̀ dɛ̀ nɑɑ́ fɛsɔɔmɑ́tìnɑ̀ɑ̀fɛ̀. \s1 Kuyie mpotɛ́mɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ \p \v 25 Kɛ̀ Mɔyiisii bɑntɛ́ Isidɑyɛɛribɛ dɔ́mɛ̀ mɛyɛi, kɛ̀ Anɔɔ bɛ̀ yóu kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri bɛ̀ dɔ́mɛ̀, kɛ yɑ́úkùnnɛ bɛmɑ́ɑ̀ bɛ dootitɔbɛ̀ ììkɛ̀. \v 26 Kɛ̀ Mɔyiisii kɔtɛ kɛ́cómmú Isidɑyɛɛribɛ kɑrì ììkɛ̀ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Bɛ̀ɛ̀ dɔ́ ti Yiɛ̀ nKuyie mbɛ̀ɛ kɔtɛní m borɛ̀. \p Kɛ̀ Defii nɑɑ̀mùnkù kɔbɛɛ kɔtoo. \v 27 Kòo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ntɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù tu mù: Bɑ́ wè wèe túótɛ́ o siè kɛ̀ dí ce ndi kɑrì tipíìtì timɔu, bɑ́ wè kòo kuɔ o tebitɛ, o nɛ́po, o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kou. \p \v 28 Kɛ̀ Defiibɛɛ yie mMɔyiisi bɛ̀ nɑ̀kɛ́ tì, kɛ́kuɔ Isidɑyɛɛribɛ sikɔupísìtɑ̃ɑ̃ti (3000). \v 29 Kɛ̀ Mɔyiisii nɑ́kɛ́ Defiibɛ kɛ dɔ̀: Di duɔ́ ndimɑ́ɑ̀ ndi yíe Kuyie ntɔ̃mmú kpɛ́í, di í yetɛ di bo kuɔ̀mɛ̀ bɑ́ di bí mɔ́mmɔnyi yoo di tebìí. Ti Yiɛ̀ nKuyie ndí dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀. \s1 Mɔyiisi bɑ́ntɛ̀mɛ̀ Kuyie nyIsidɑyɛɛribɛ kpɛ́í \p \v 30 Kɛ̀ dɛ̀ɛ wentɛ́ kɛ̀ Mɔyiisii nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɛ dɔ̀: Di cɑ̀ɑ̀rɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dɛumu, n yóó wɛ̃tɛ kɛ́dekɛmu ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mborɛ̀, kɛ́ kù bɑ́ntɛ̀ kɛ̀ kù bo yie nkù di cĩ́ɛ̃́. \p \v 31 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Mɔyiisii wɛ̃tɛ ti Yiɛ̀ nKuyie mborɛ̀ kɛ́ kù nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Áú! N Yiɛ̀, dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀mu mɛdiɛ̀, bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ fɛsɔɔmɑ́tìnɑ̀ɑ̀fɛ̀ nfɛ. \v 32 N dɑ bɑ́ɑ́mmu cĩ́ɛ̃́ mbɛ, kɛ̀ mɛɛ̀ dɔkɛ, ɑ́ ũtɛ́ n yètìrì ɑ pɑ́tíri miɛkɛ. \v 33 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: Áɑ̀! N yóó ũtɛ́ bɛ̀ɛ̀ cɑ̀ɑ̀rɛ̀ bɛ kó yɛyètɛ̀ nyɛ m pɑ́tíri miɛkɛ. \v 34 Kɔtɛ kɛ́niitɛ́ n nìtìbɛ̀ n yɛ̃ nhɑ́ bɛ̀ kɔ̀tɛnɛ̀ kɛ̀, n tɔ̃nnì yó ndɑ bonɛ̀mu kɛ̀ m mɔ̀nnì tùɔ̀kɛ dìì yiè m bɛ̀ potɛ́ bɛ cɑ̀ɑ̀rɛ̀mɛ̀ kpɛ́í. \p \v 35 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ḿpotɛ́ Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ duɔ́ nkɛ̀ Anɔɔ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ fɛ̀ɛ̀ sɔɔmɑ́tìnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kpɛ́í. \c 33 \s1 Isidɑyɛɛribɛ wɑntimɛ̀ Kuyie mbo bɛ̀ cĩ̀ɛ̃́mmɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Ítɛ́nɛ̀ dɛborɛ̀ fɔ̃́ nnɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ ɑ dènnɛní bɛ̀ Esibiti, kɛ̀ dí kɔtɛ kɛtenkɛ̀ n do yɛ̃ n yóó duɔ́ nkɛ̀ Abɑrɑhɑmmu nɛ̀ Isɑki nɛ̀ Sɑkɔbu nɛ̀ bɛ yɑɑ̀bío. \v 2 M bo duɔ́ n tɔ̃nnì kɛ̀ dì ndi ni kɛ bɛtì Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ kɔbɛ, nɛ̀ Amɔriibɛ, nɛ̀ Itiibɛ, nɛ̀ Efiibɛ nɛ̀ Pedisiibɛ nɛ̀ Sebusiibɛ. \v 3 Kɛ̀ dí tɑ kɛtenkɛ̀ mɛnɑɑmiɛ̀ nnɛ̀ mɛcekùɔ̀ ndɛ̀ pũɔ̃̀ nkɛ̀, n nɛ́ í yó ndi nɛínɛ̀ m mɔ́mmuɔ, di to yɛɛ̀ kpeńnì, n yɑ̀ɑ̀ bo di kuɔ kucɛ kɛ́deè. \p \v 4 Kɛ̀ bɛ̀ɛ keè dɛ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ̀ bɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ɛ cɑɑ̀rɛ̀, òmɔù tɛ̃́nkɛ í ndɑ̀ɑ́tí kɛ bo nsɑ̃rì. \v 5 Ti Yiɛ̀ nKuyie ndo nɑ̀kɛ́mu Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Nɑ́kɛ́ bɛ kɛ dɔ̀, bɛ to yɛɛ̀ kpeńnì, kɛ̀ m bɛ̀ nɛínɛ̀ n yɑ̀ɑ̀ bo bɛ̀ kùɔ kucɛ bɛmɔu dimɔ̀nnì dìmɑ́ɑ̀. Bɛ̀ɛ dɛitɛ bɛ sɑ̃tì kɛ n yɑ̀ n dò nkɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀. \v 6 Kɛ̀ bɛ̀ nyiti Odɛbu bɑ́ Isidɑyɛɛribɛ tɛ̃́nkɛ í ɑ̃ bɛ sɑ̃tì. \s1 Kuyie ntou \p \v 7 Kɛ̀ bɛ̀ bɑ̀tɛ́ dɛ̀ Mɔyiisii cónnɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑummɛ̀ tou kɛ̀ dì nciɛ́nnɛ̀ bɛ̀ bɑ̀tɛ́ dɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀, kɛ̀ bɛ̀ ndì yu kɛ tú: Kuyie ntɑummɛ̀ tou. Wèè dɔ́ kɛ́bɛ́innɛ̀ Kuyie nwèe yɛ̀nní bɛ̀ bɑ̀tɛ́ dɛ̀ kɛ́kɔtɛ Kuyie ntou borɛ̀. \v 8 Kɛ̀ Mɔyiisi ìtɛ́ kɛ bo tɑ Kuyie ntɑummɛ̀ tou, bɑ́ wè wèe ítɛ́ kɛ́cómmú o tou bòrì kɛ̀ bɛ̀ nwúó mMɔyiisi kòò yɑ̀ɑ tɑnnɛ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tou. \v 9 Kòò tɑ, diwɛtirìi kɔtɛní kɛ́kɑ̃ɑ̃́ nti Yiɛ̀ nKuyie ntɑummɛ̀ tou kó dibòrì kɛ̀ Mɔyiisi nnɑ́ɑ́nnɛ̀ Kuyie. \v 10 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ yɑ̀ dìì mɔ̀nnì diwɛtirì, bɑ́ wè wèe nínkú kɛ́sĩ́nnɔ́ɔ kɛtenkɛ̀ o tou bòrì. \v 11 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nnɑ́ɑ́nnɛ̀ Mɔyiisi onìtì ɔ̃ nnɑ́ɑ́nnɛ̀mɛ̀ o nɛ́po. Kù dèè dìì mɔ̀nnì kɛ̀ Mɔyiisii wɛ̃tɛ bɛ̀ bɑ̀tɛ́ dɛ̀, kòo kóo tɔ̃ntì Sosuwee Nunni birɛ nkpɑɑ́ Kuyie ntou miɛkɛ. \s1 Kuyie nnɛ̀ Mɔyiisi bɛ̀ nɑ̀ɑ́mmɛ̀ \p \v 12 Kɛ̀ Mɔyiisi nɑ́kɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie nkɛ dɔ̀: N Yiɛ̀, fɔ̃́ɔ̃̀ yɛ̃ n niitɛ́ bɛ nnìtìbɛ̀, ɑ mɛ nyí m bɛnkɛ wèè bo n teennɛ̀. Fɔ̃́ɔ̃̀ mɛ mbɛ́i nkɛ tú: A yɛ̃́mu kɑ̀ɑ kó mɛsɑ̀ɑ̀ nni mbonɛ̀. \v 13 Kɑ̀ɑ kó mɛsɑ̀ɑ̀ mɛ̀nkɛ m bonɛ̀mu, m bɛnkɛ ɑmɑ́ɑ̀ kɛ̀ n dɑ yĩ́ɛ̃́tɛ́ weti weti, kɛ́mmɔkɛ ɑ kó mɛsɑ̀ɑ̀. A nyɛ̃́ bɛ nnìtìbɛ̀ tumɛ̀ ɑ kɔbɛ mbɛ. \v 14 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: N kɔroomu m mɔ́mmuɔ nhɑ bɑ́ nyĩɛ̃̀kù. \v 15 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: Kɑ̀ɑ í kɔriní ɑ mɔ́mmuɔ nhɑ bɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ ti ítɛ́ diɛ. \v 16 Kɑ̀ɑ í ti nɛínɛ̀ bɛ̀ bo yĩ́mɛ kɛ́bɑntɛ́ ɑ sɑ̀ɑ̀ nti bonɛ̀mɛ̀ mí nnɛ̀ ɑ kó bɛnìtìbɛ̀. A borimɛ ti cuokɛ̀ mɛɛ̀ yó nti yɑɑ̀tì tínti nɛ̀ ibotí tɛì kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \v 17 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: N yóó dɔɔ̀mu ɑ bɛ́i ntì, n sɑ̀ɑ̀ ndɑ bonɛ̀mu kɛ yɛ̃́ míì dɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀. \v 18 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔ̀: M bɛnkɛ ɑ kpetì. \v 19 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndɔ̀: N yóó pɛ̃ɛ̃tɛ́mu ɑ borɛ̀ nɛ̀ n sɑ̀ɑ̀, n yóó dɑ nɑ́kɛ́mu n yètìrì. Nh ɔ̃ɔ̃ kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ n dɔ́ kɛ́ mɛ̀ kuɔ́ nwènwe, kɛ́cĩ́ɛ̃́ n dɔ́ kɛ́cĩ́ɛ̃́ nwè. \v 20 Á nɛ́ í yóó yɑ̀ n yììkɛ̀, kɛ yɛ̃́ onìtì í yó n yɑ̀mɛ̀ kɛ́nfòù. \v 21 Dipèrì mɑrì bomu diɛ n tɑkɛ́, ɑ́ ncómmú di ĩ́nkɛ̀. \v 22 Kɛ̀ m pɛ̃nkɛ́ dìì mɔ̀nnì nɛ̀ n kpetì n yóó dɑ sɔnnɛ dipèrì fíè mmɛ̀ kɛ́ n dɑ kɑ̃nkɛ́ n nɔ̀ùtɛ̀ kɛ yɑ̀ɑ pɛ̃ɛ̃tɛ́nɛ̀. \v 23 Kɛ̀ m pɛ̃ɛ̃tɛ́ n dɛitɛ n nɔ̀ùtɛ̀ kɑ̀ɑ yɑ̀ n yĩ́nkɛ̀ kɛ yɛ̃́ onìtì í yóó nɑmɛ̀ kɛ́yɑ̀ n yììkɛ̀ kɛ́nfòù. \c 34 \s1 Mɔyiisi wɑ̃̀rimɛ̀ Kuyie nkuɔ́ titɑ̃́píɛ̀tì pɑ̀ntì ĩ́nkɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Cíɛ́kɛ́ titɑ̃́píɛ̀tì tìdɛ́tì kɛ̀ tì ndònnɛ̀ tiketitì ɑ pɔ̀ntɛ tì kɛ̀ n wɑ̃ri tinɑ́ɑǹtì n do wɑ̃̀ri tì tiketitì ĩ́nkɛ̀. \v 2 Bɑ́ɑ́tí nɑnkɛ dikṹnweńnì kɛ́dekɛní Sinɑii tɑ̃rì kɛ́ nni mbɑɑ. \v 3 Òmɔù bɑ́ɑ́ dɑ nɛinɛ̀ní, òmɔù mɛ m̀bɑ́ɑ́ dekɛ ditɑ̃rì kupíkù mɑkù. Inɑ̀ɑ̀kɛ nɛ̀ ipe mɛ m̀bɑ́ɑ́ dekɛní. \p \v 4 Kɛ̀ Mɔyiisi cíɛ́kɛ́ titɑ̃́píɛ̀tì tìdɛ́tì kɛ̀ tì ndònnɛ̀ tiketitì. Kòo pikɛ cutɛ dikṹnweńnì sɛ̀ì kɛ́dekɛ ditɑ̃rì Sinɑii, kɛ tɔ titɑ̃́píɛ̀tì tidɛ́. \v 5 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ncútɛ́ní diwɛtirì miɛkɛ kɛ́cómmú Mɔyiisi tɑkɛ́. Kɛ̀ Mɔyiisii yú ku yètìrì. \v 6 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mpɛ̃ɛ̃tɛ́ Mɔyiisi borɛ̀ kɛ bɛ́i nkɛ dɔ̀: Míì tu di Yiɛ̀ nKuyie nkɛ kuɔ̀ mmɛsémmɛ̀ kɛ cĩ́ɛ̃nko, kɛ m miɛkɛ boo, kɛ̀ n sɑ̀ɑ̀ ndɛu, kɛ̀ n dɔ̀ɔ̀ri m bɛ́i ntì. \v 7 Míì ɔ̃ɔ̃ dɔɔ̀ mɛsɑ̀ɑ̀ nhonìtì nɛ̀ o yɑɑ̀bío, tidɑpùntɔ̃ntì titɔ̃ntì tɛkɔupíítɛ̀ (1000). Nh ɔ̃ɔ̃ cĩ́ɛ̃́mmu onìtì o yɛi nnɛ̀ o cɑɑ̀rìmɛ̀ nɛ̀ o yetímɛ̀, m mɛ nhɔ̃ɔ̃ í nwúónko oyɛiwe kɛ dò nhò í cɑ̀ɑ̀rɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ nh ɔ̃ɔ̃ potɛ́mu oyɛiwe nɛ̀ o yɑɑ̀bío tidɑpùntɔ̃ntì tìtɑ̃ɑ̃ti yoo tìnɑ̀ɑ̀. \p \v 8 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ Mɔyiisii nínkóo kɛ́bɑ́ntɛ̀ Kuyie, \v 9 kɛ ítɛ́ní kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: N Yiɛ̀ nkɑ̀ɑ sɑ̀ɑ̀ m mɛ̀nkɛ m bonɛ̀mu n dɑ bɑ́ɑ́mmu ɑ́ nti nɛínɛ̀. N yɛ̃́mu kɛ dò mbɛ nnìtìbɛ̀ to kpeńnì, ɑ nɛ́ ti cĩ́ɛ̃́ nkɛ́ nti wúó nhɑ kɔbɛ. \s1 Kuyie nwɛ̃̀tɛ kɛ tɑunnɛ̀mɛ̀ ku nìtìbɛ̀ \p \v 10 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: N yóó di dɔɔ̀nɛ̀ mɛtɑummɛ̀ mmɛ. M bo dɔɔ̀ dɛ̀ ɑ nìtìbɛ̀ cuokɛ̀, dɛ̀ mu n yí buotɛ́ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ yoo kubotí mɑkù miɛkɛ. Isidɑyɛɛribɛ yóó yɑ̀mu mutɔ̃mmú n yóó dɑ pĩ́nnɛ́ mù mù dɛumu. \p \v 11 Ntũnnɛ weti weti n di nɑ́ɑ́ ntì yíe, kɛ̀ m bɛti Kɑnnɑhɑ̃ɑ̃ kɔbɛ nɛ̀ Amɔriibɛ nɛ̀ Itiibɛ nɛ̀ Pedisiibɛ nɛ̀ Efiibɛ nɛ̀ Sebusiibɛ. \v 12 Dí ndɑkɛ kɛ bɑ́ɑ́ tɑunnɛ̀ dimɑ́ɑ̀ dɛ kó bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo nɑɑ́ ndidíìntɑ̃́rì di kpɛ́í. \v 13 Dí puɔ mbɛ wũɔ̃tɔ̀rɛ̀ kɛ́u yɛtɑ̃́rɛ̀ bɛ̀ fìíkú yɛ̀ kɛ́kékɛ́ bɛ tewuó. \v 14 Di bɑ́ɑ́ fíé bɛ bɔkɛ̀, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie n dɔ́ di ntũ mmí nwe m mɑ́ɑ̀. \v 15 Di bɑ́ɑ́ bɛ̀ mɔ̀ɔ̀tɛnɛ̀ mɛtɑummɛ̀ mɑmɛ̀, kɛ̀ di bɛ̀ tɑunnɛ̀ bɛ̀ yóó fíému yɛbɔkɛ̀ kɛ́ di yú kɛ̀ dí wɛ̃nnɛ́ kɛ́di, \v 16 Kɛ̀ dí túókɛ́ bɛ kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀ kɛ́puó ndi kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ tɑnnɛ́ mubɔɔféù miɛkɛ. \p \v 17 Di bɑ́ mmɑ́ɑ́tí yɛmɑ́tìbɔkɛ̀. \p \v 18 Dí níí bɑɑ́ mpɛ̃́ɛ̃̀ wèè í kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti dɛ kó dibɑnni kɛ dɔ̀ yɛwe yɛ̀yiekɛ̀ n dì bennɛ́ yɛ̀ɛ̀ we dididɛ̀ì kóo tɑ̃̀nkù miɛkɛ di ncɑ́ɑ́ mpɛ̃́ɛ̃̀ wèè í kɔɔrɛnɛ̀ mutie mùù muuti, kɛ́ndò n di nɑ̀kɛ́mɛ̀ weè tɑ̃̀nkù miɛkɛ nkɛ di yɛ̀mɛ̀ Esibiti. \p \v 19 Di bí ìì tu Mpo i yó ntú n kɔbɛ mbɛ nɛ̀ di wũɔ̃ ketiyì ìì tu idɑɑì, inɑ̀ɑ̀kɛ nɛ̀ ipe nɛ̀ sibɔɔ́, dí ndɛ̀ nni duɔ̀. \v 20 Disɑ̃mmɑrímbii didɑɑrì ketirì di níí dì cèètɛnɛ̀ dipebii didɑɑrì, kɑ̀ɑ mɛ̀ nyí yóó di cèètɛ ɑ pitɛ́ di fɔ̃̀níí kɛ́kuɔ, kɛ nni ndonnɛ̀ di bí ìì tu Mpo. \p Di níí bɑ́ nkɔrìní m borɛ̀ di nɔu sitetìsì. \p \v 21 Di níí pĩ́ mmutɔ̃mmú yɛwe yɛ̀kuɔ̀, diyiénnì yiè kɛ́om̀pɛ̀ bɑ́ mudɔ̀rìmù mɔ̀nnì, bɑ́ mudidɛ̀ì mɔ̀nnì. \p \v 22 Di níí ɑ̃nnɛ́ tidipɑ̀ntì kó dibɑnni kɛ́ɑ̃nnɛ́ dididɛ̀ì bɑnni dipɑɑ̀. \p \v 23 Di nìtìbɛ̀ níí kɔtɛní m borɛ̀ dibenni miɛkɛ kucɛ mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, mí ndi Yiɛ̀ nKuyie nyIsidɑyɛɛribɛ tũ nkù. \v 24 N yóó bɛtimu ibotí kɛ́pɛ̃kùnnɛ di tenkɛ̀, di kɔ̀tɛní dìì mɔ̀nnì m borɛ̀ dibenni miɛkɛ kucɛ mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, dɛ kó mɛfíè mmiɛkɛ òmɔù bɑ́ɑ́ cɔutɛ́ di tenkɛ̀. \p \v 25 Di bɑ́ɑ́ féútɛ́ fɛɔ̃̀fɛ̀ kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ fɛ yĩ̀ĩ̀ mpɛ̃́ɛ̃̀ wèè í kɔɔrɛnɛ̀ mutie. Diyentɛ́bɑnni ɔ̃̀fɛ̀ kó imɑɑ mbɑ́ nkpɑɑ́ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ dikṹnweńnì. \v 26 Di níí tɔní tidipɑ̀ntì mí ndi Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ yɛtebɛ ketiyɛ̀. Di níí bɑ́ɑ́ bénnɛ́nɛ̀ dibɔbii di yɔ̃ miɛ̀. \b \p \v 27 Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: Wɑ̃ri dɛ kó tinɑ́ɑǹtì tiì tu mí nnɛ̀ fɔ̃́ nnɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ ti kó mɛtɑummɛ̀ kũ̀nnì. \p \v 28 Kɛ̀ Mɔyiisi mbonɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀ yɛwe sipísìnɑ̀ɑ̀ nɛ̀ dɛyènnɛ̀ sipísìnɑ̀ɑ̀, ò í di, ò mɛ nyí yɑ̃̀ mɛniɛ. Kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nwɑ̃ri titɑ̃́píɛ̀tì tìdɛ́tì ĩ́nkɛ̀ ku tɑnnɔ̀ tɛpíítɛ̀. \s1 Mɔyiisi cùtɛ́nímɛ̀ Sinɑii tɑ̃rì kucɛ mɛdɛ́rímmɛ̀ \p \v 29 Kɛ̀ Mɔyiisi ncutiní Sinɑii tɑ̃rì kɛ tɔ Kuyie ntɑnnɔ̀ kó titɑ̃́píɛ̀tì tìdɛ́tì. Bɑ́ ò í yɛ̃́ kɛ dò nho ììkɛ̀ mìɛti ò do nɑ́ɑ́nnɛ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nKuyie. \v 30 Anɔɔ nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̀ o ììkɛ̀ mìɛtimɛ̀ kɛ́yɔtɛ bɛ̀ bo ò tɔ̀ɔ́nnɛ̀mɛ̀. \v 31 Kɛ̀ Mɔyiisii yú Anɔɔ nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛní kòo mbɛ̀ nɑ̀ɑ́nnɛ̀. \v 32 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔuu kɔtɛní kòo mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ nti Yiɛ̀ nKuyie nhò duɔ́ ntì Sinɑii tɑ̃rì. \p \v 33 Mɔyiisi bɛ̀ nɑ̀kɛ́ dìì mɔ̀nnì kɛ dèè kɛ́kɑ̃ɑ̃́ nkuyɑ̀ɑ̀kù o ììkɛ̀. \v 34 Kòò tɑti dìì mɔ̀nnì ti Yiɛ̀ nKuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ wèe dɛitɛ kuyɑ̀ɑ̀kù. Kòò tɑ kɛ yɛ̀nní wè mbɛ̀ nɑ̀ɑ́ nKuyie nhò duɔ́ ntì. \v 35 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ nwúó nho ììkɛ̀ mìɛtimɛ̀. Kòò bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dèè wèe kɑ̃ɑ̃́ nkuyɑ̀ɑ̀kù kɛ́mbɑɑnɛ̀ ò bo wɛ̃tɛ kɛ́tɑmɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie mborɛ̀. \c 35 \ms1 KUYIE NTAUMMƐ̀ TOU KÓ MUDƆƆ̀RÌMÙ \s1 Diyiè yiénnì tumɛ̀ tɛom̀pùtɛ̀ \p \v 1 Kɛ̀ Mɔyiisi tíí nyIsidɑyɛɛribɛ bɛmɔu kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Ntɛnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nni nduɔ́ ntì kɛ yɛ̃ ntí ntì tũ̀: \v 2 Yɛwe bo yɛ̀kuɔ̀ ndi semɛ́nnì miɛkɛ mutɔ̃mmú kpɛyɛ. Diyiénnì tu tɛom̀pùtɛ̀ ntɛ, kɛ tú ti Yiɛ̀ nKuyie nkpɛri. Wèè pĩ mmutɔ̃mmú dɛ kó diyiè bɛ̀ɛ ò kùɔ. \v 3 Bɑ́ kɛ̀ di borɛ̀ di bɑ́ɑ́ tɔtìnnɛ muhɑ̃ɑ̃́ ntɛom̀pùtɛ̀ yiè. \s1 Isidɑyɛɛribɛ pɑ̃mmú yɛ̀ɛ̀ pɑ̃rɛ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tou kpɛ́í \p \v 4 Kɛ̀ Mɔyiisii sɔɔtɛ́ kɛ́nnɑ́ɑ́ nyIsidɑyɛɛribɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nhò duɔ́ ntì kɛ tú: \v 5 Wèè yɛ̀mmɛ̀ dɔ́ wèe pɑ̃ nyɛpɑ̃rɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyɛbotí yɛbotí, mɛsɔɔ nyoo ntimɑ́tì pɛ́ítì yoo disɔɔwũɔ̃̀, \v 6 nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀kómmú mùù dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ mùù dò nfɛtònfɛ̀ nɛ̀ mùù dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù nɛ̀ tibɔcìtì. \v 7 Tipedɑkɔ̃̀ntì wũɔ̃tì nɛ̀ tikɔ̃nkpetì nɛ̀ dɛtekperɛ̀ kó idɛí. \v 8 Fìtírɛ̀ kó mɛkùɔ̀ nnɛ̀ tihúúntì kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔɔrɛnɛ̀ ikuɔ́ kó mɛkùɔ̀ nnɛ̀ tihúúntì bɛ̀ tùɔ̀ ntì. \v 9 Yɛtɑ̃́rɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dò ndimɑntɔ̃nnì nɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ tɛyɛ̀ nɛ̀ dikɔutɛ́yɑɑ̀bòrì sɑ́m̀pɔ́rì nɛ̀ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì ikuɔ́ nìùtì kpɛ́í. \v 10 Kɛ̀ mɛciì nyɛmbɛ̀ɛ kɔtɛní bɛmɔu kɛ́dɔɔ̀ mutɔ̃mmú ti Yiɛ̀ nKuyie nyɛ̃ ntí dɔɔ̀ mù. \v 11 Mùù tu Kuyie ntou nɛ̀ di yɑ̀ɑ̀kù nɛ̀ di mɑmɑ́nnɛ̀ nɛ̀ di bòrɛ̀ kó idɛí nɛ̀ ticɑ́dɔɔti nɛ̀ yɛsɑ̃ǹkɛ̀ nɛ̀ yɛcɑubɛ. \v 12 Kuyie ntɔu nɛ̀ di pɑ̀ɑ̀ti nɛ̀ di pòkù nɛ̀ kuyɑɑ̀kpenkpetínkù. \v 13 Tɑ́bùrì nɛ̀ o pɑ̀ɑ̀ti nɛ̀ o nɛntì nɛ̀ pɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ pɑ̃ bɛ̀ Kuyie. \v 14 Tɛfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ nɛ̀ tɛ nɛntì nɛ̀ tɛ bɑkɛ nɛ̀ mɛkùɔ̀ mbɛ̀ yó ntɛ̀ tùɔ̀nnɛ̀ mɛ̀. \v 15 Diwũɔ̃tɔ̀nnì bɛ̀ yó ntuɔ̀ ndì tihúúntì nɛ̀ di pɑ̀ɑ̀ti nɛ̀ ikuɔ́ kó mɛkùɔ̀ nnɛ̀ tihúúntì bɛ̀ yó ntuɔ̀ ntì, nɛ̀ kuyɑɑ̀kpenkpetínkù. \v 16 Diwũɔ̃tɔ̀nnì bɛ̀ yó ntuɔ̀ ndì iwũɔ̃ nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó tɛdìtɛ̀ nɛ̀ di kó ipɑ̀ɑ̀ti nɛ̀ di nɛntì nɛ̀ di buu nɛ̀ di tɑ̀rì. \v 17 Kudɑ̀nkù kó kuperí nɛ̀ ku kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ nɛ̀ yɛcɑubɛ nɛ̀ kudɑ̀nkù kó dibòrì kó kuyɑɑ̀kpenkpetínkù. \v 18 Kuyie ntɑummɛ̀ tou nɛ̀ kuperí dɛ kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ nɛ̀ yɛ wɛ̃ĩ, \v 19 nɛ̀ ikuɔ́ yɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ bo mpĩ́nnɛ̀ tì Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mutɔ̃mmú nɛ̀ ikuɔ́ yɑ̀ɑ̀tì Anɔɔ nɛ̀ o bí bɛ̀ yó ndɑɑti tì kɛ pĩ́nnɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ mutɔ̃mmú. \p \v 20 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔuu ítɛ́ Mɔyiisi borɛ̀. \v 21 Dɛ kó difɔ̃nkúò bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ yɛ̀mmɛ̀ dɔ́ bɛ̀ bo pɑ̃mɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ ntɔuní bɛ pɑ̃rɛ̀ bɛ̀ pɑ̃ yɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie, nkɛ bo dɔɔ̀nɛ̀ ku tɑummɛ̀ tou, nɛ̀ tinɛntì bɛ̀ yó mpĩ́nnɛ̀ tì ku tɔ̃mmú nɛ̀ tikɔutɛ́yɑ̀ɑ̀tì. \v 22 Bɛnitidɑɑbɛ̀ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dɔ́ kɛ̀ bɛ̀ ntɔuní mɛsɔɔ nkó tisɑ̃tì tibotí tibotí: Yɛtootɔ̃rɛ nɛ̀ dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀ nɛ̀ sipɑpɑ́heú nɛ̀ mɛfĩmmɛ kɛ dɛ̀ nkù pɑ̃ɑ̃. \v 23 Bɛ̀ɛ̀ mɔ̀kɛ tipecìtì tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù nɛ̀ tibɔcìtì nɛ̀ tikɔ̃nkpetì kɛ̀ bɛ̀ ndɛ̀ tɔuní. \v 24 Kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ tɔuní timɑ́tì pɛ́ítì nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kɛ pɑ̃ɑ̃ nti Yiɛ̀ nKuyie. Bɛ̀ɛ̀ mɔ̀kɛ dɛtekperɛ̀ kó tidɑbɛɛtì kɛ̀ bɛ̀ ntì tɔuní kɛ bo dɔɔ̀nɛ̀ Kuyie ntou. \v 25 Bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɔ nkɛ duɔ̀kù kɛ̀ bɛ̀ ntɔuní mupɑ̀ɑ̀konkperímù bɛ̀ dùɔ̀kù mù nɛ̀ mùù dùɔ̀kɛnɛ̀ tipecìtì tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀. \v 26 Kɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ tɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ nɔ nkɛ duɔ̀kù tibɔcìtì kɛ̀ bɛ̀ ntì dùɔ̀kù. \v 27 Kɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ kó bɛkótíbɛ̀ ntɔuní yɛ́tɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ yɛbotí yɛbotí yɛ̀ɛ̀ yóó dɑri tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀ nɛ̀ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì. \v 28 Kɛ tɔuní mɛkùɔ̀ mmɛ̀ɛ̀ cɔ́unkonɛ̀ fitírɛ̀ nɛ̀ ikuɔ́ kó mɛkùɔ̀ nnɛ̀ tihúúntì tìì tùɔ̀. \v 29 Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu bɛnitidɑɑbɛ̀ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yɛ̀mmɛ̀ dɔ́, kɛ̀ bɛ̀ ntɔuní bɛ pɑ̃rɛ̀ kɛ pɑ̃ɑ̃ nti Yiɛ̀ nKuyie, kɛ̀ bɛ̀ bo dɔɔ̀nɛ̀ ku tɔ̃mmú kù tì nɑ̀kɛ́mɛ̀ Mɔyiisi. \s1 Bɛtisɑdiɛdi nɛ̀ Odiyɑbu bɛ̀ pĩ̀ḿmɛ̀ mutɔ̃mmú \p \v 30 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ Mɔyiisii nɑ́kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu kɛ dɔ̀: Ti Yiɛ̀ nKuyie nkuù tɑ̃ɑ̃tɛ́ Sudɑɑ nɑɑ̀mùnkù miɛkɛ Uuri kó dɛbirɛ Bɛsɑdɛdi. \v 31 Koò píɛ nku Yɑɑ́ nkoò duɔ́ mmɛciì nkòò yɛ̃́ mutɔ̃mmú mumɔu. \v 32 Kɛ ɔ̃ɔ̃ nɑ kɛ́keutɛ́ mɛciì, kɛ nɔ nkɛ mɑ́ɑ́tí mɛsɔɔ nnɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀. \v 33 Kɛ nɔ nkɛ cɛ́ú yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ kɛ yɛ̀ dɑ̀rì ò yɛ̀ dɔ́nɛ̀ dɛ̀, kɛ nɔ nkɛ cɛ́ú idɛí. Ò do tú oyɑ́ntì nwe. \v 34 Kɛ̀ múnkɛ mɛ ndɔɔ̀ Dɑnni nɑɑ̀mùnkù kou Ayisɑmɑki birɛ Odiyɑbu kɛ̀ bɛ̀ nnɔ nkɛ bɛnkú bɛnìtìbɛ̀ mutɔ̃mmú. \v 35 Kuyie mbɛ̀ duɔ́mmu mɛciì nkɛ̀ bɛ̀ nɔ nkɛ cɛ́ú yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀, kɛ nɔ nkɛ dɔɔri tifèntì, kɛ kpɛ̃nti mupɑ̀ɑ̀kómmú mùù dò mmɛbèrìmɛ̀, nɛ̀ mùù dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ mùù dò nfɛtònfɛ̀ nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù, kɛ nɔ nkɛ duɔ̀kù tiyɑ̀ɑ̀tì. Bɛ̀ do nɔmmu kɛ yɑ́ntí dɛmɔu botí. \c 36 \p \v 1 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Bɛtisɑdiɛdi nɛ̀ Odiyɑbu nɛ̀ bɛyɑ́ntìbɛ̀ tɔbɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nduɔ́ mbɛ̀ mɛciì nkɛ̀ bɛ̀ nɔ nkɛ yɑ́ntí, kɛ bo nɑ kɛ́dɔɔ̀ tikɔutɛ́nɛntì bɛ̀ yó mpĩ́nnɛ̀ tì ti Yiɛ̀ nKuyie n tou miɛkɛ mutɔ̃mmú kɛ́ntũ nKuyie ntì nɑ̀kɛ́mɛ̀ Mɔyiisi. \p \v 2 Kɛ̀ Mɔyiisii yú Bɛtisɑdiɛdi nɛ̀ Odiyɑbu nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ tɔbɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nduɔ́ mbɛ̀ mɛciì nkɛ̀ bɛ̀ nɔ nkɛ yɑ́ntí, kɛ duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀ kɛ bo pĩ́ ndɛ kó mutɔ̃mmú. \v 3 Kòo bɛ̀ duɔ́ nyIsidɑyɛɛribɛ pɑ̃ɑ̃ nyɛ̀ɛ̀ pɑ̃rɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ bo dɔɔ̀nɛ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tou. Bɑ́ dìì kṹnweńnì kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɑɑ ntɔuní bɛ pɑ̃rɛ̀ bɛ̀ pɑ̃ yɛ̀ Kuyie. \v 4 Dɛ mɔ̀nnì bɛtɔ̃mbɛ̀ bɛmɔu bɛ̀ɛ̀ duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀ kɛ dɔɔri Kuyie ntɑummɛ̀ tou kɛ̀ bɛ̀ɛ kṹnnɛ́ bɛ tɔ̃mmú, kɛ́kɔtɛ Mɔyiisi borɛ̀ kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: \v 5 Bɛnìtìbɛ̀ pɑ̃mmú yɛ̀ɛ̀ pɑ̃rɛ̀ sɑ̀nnɛ̀mu kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ ketíkɛ ti bo dɔɔ̀nɛ̀mɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑummɛ̀ tou kù yɛ̃mmɛ̀. \v 6 Kɛ̀ Mɔyiisi pɑ̃̀nkɛɛ duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ pĩɛ̃kɛ́ Isidɑyɛɛribɛ kɑrì kɛ dɔ̀: Onitidɔ̀ù yoo onitipòkù, òmɔù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ pɑ̃ dɛ̀mɑrɛ̀ Kuyie ntou kpɛ́í. Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ɛ yóu bɛ̀ bo mpɑ̃ɑ̃mmɛ̀. \v 7 Bɛ̀ do pɑ̃mu kɛ̀ dɛ̀ nsɑ̀nnɛ̀ bɛ̀ bo dɔɔ̀nɛ̀mɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑummɛ̀ tou kɛ́súɔ́. \s1 Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tou \p \v 8 Mɛm̀mɛ kɛ̀ bɛyɑ́ntìbɛ̀ mɔ́mmɔmbɛɛ dɔɔ̀ Kuyie ntou, kɛ́duɔkɛnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù tiyɑɑ̀yɔ́ntì tɛpíítɛ̀ tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀, kɛ́ ti kpɛ̃ nkɛ̀ dɛ̀ ndò mbɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀. \v 9 Kɛ̀ ti okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nɑ̀ɑ̀ kɛ̀ ti pɛ̃kùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́mɛ̀, kɛ̀ tì mmɑ̀ timɔu tɛpíítɛ̀ tɛntɛ. \v 10 Kɛ̀ bɛ̀ɛ tì tɑu ntìnùmmù tìnùmmù, \v 11 kɛ́cɑ́tínɛ́ tiketitì tìnùmmù mɑ̀nku iwɛ̃ĩ ìì dò mmɛbèrìmɛ̀ kɛ́ mɛ nyĩ́ titɛtì tìnùmmù. \v 12 Kɛ̀ dɛ kó iwɛ̃ĩ ḿbo sipísìnùmmù ku mpíkù nɛ̀ kutɛkù kɛ dò nyitɔbɛ̀. \v 13 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ mɛsɔɔ nkó iyɑ́rí kɛ̀ ì ndò nyifɔ́dìnyɑ́rí ìì yó mpɛ̃ũnɛ̀ sipísìnùmmù kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑunnɛ̀ dɛ kó tiyɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ tìì nɑɑ́ nkùmɑ́ɑ̀. \p \v 14 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ́duɔkɛnɛ̀ tibɔcìtì tiyɑɑ̀yɔ́ntì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ kùmɑ́ɑ̀, dɛ kó kuyɑɑ̀dɛ́ríkù kuù yó nkɑ̃nkɛ́ Kuyie ntou. \v 15 Kɛ̀ dɛ kó tiyɑɑ̀yɔ́ntì okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nùmmù kɛ̀ ti pɛ̃kùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́ mɛ̀dɛ́. \v 16 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ketɛ́ kɛ́tɑu ntìnùmmù kɛ́ mɛ nyĩ́ tisɔnti tikuɔ̀, \v 17 kɛ́cɑ́tínnɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù ketikù mɑkù kù tuutɛ́nɛ̀ dɛ̀ kutɛkù iwɛ̃ĩ sipísìnùmmù, kɛ́ mɛ nyĩ́ kutɛkù, \v 18 kɛ́dɔɔ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó iyɑ́rí sipísìnùmmù kɛ́sɛunnɛ̀ dɛ kó iwɛ̃ĩ kɛ̀ dɛ̀ɛ nɑɑ́ kuyɑ̀ɑ̀kù kùmɑ́ɑ̀. \v 19 Kɛ̀ bɛ̀ɛ nukú tipekɔ̃̀ntì kɛ́ tì cɛ̃kɛ́ kɛ̀ tìi wũɔ̃tɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɑ́tínnɛ́ Kuyie ntɑummɛ̀ tou kɛ́ nɔ́ɔ́ kukɔ̃̀nkperíkù. \p \v 20 Kɛ̀ bɛ̀ɛ deè kɛ́dɔɔ̀ nKuyie ntou nɛ̀ dɛtekperɛ̀ kó tidɑbɛɛtì. \v 21 Bɑ́ kùù dɑbɛkù kɛ̀ ku okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì mɛ̀nùmmù, mɛpɛ̃kùmɛ̀ sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìyiekɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nùmmù. \v 22 Bɑ́ kùù dɑbɛkù kɛ̀ kù mmɔkɛ mɛyɑ̀ɑ̀ mmɛ̀dɛ́mɛ̀ dɛ́mɛ̀ mɛ̀ɛ̀ yóó sɛunɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kó yɛcɑubɛ. Kuyie ntɑummɛ̀ tou kó tidɑbɛɛtì timɔu do mɛ ndò. \v 23 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ tidɑbɛɛtì sipísìdɛ́ tìì yó mbo diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀. \v 24 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ yɛmɑ́tìcɑubɛ sipísìnɑ̀ɑ̀ tidɑbɛɛtì yó ncómmú yɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀, bɑ́ kùù dɑbɛkù yɛcɑubɛ yɛ̀dɛ́ɛ̀ yɛtɔ̃rɛ dò mmɛ̀ɛ̀ botí. \v 25 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ tidɑbɛɛtì tɛtì sipísìdɛ́ tìì yó mbo kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀. \v 26 Yɛmɑ́tìcɑubɛ pɛ́íyɛ̀ sipísìnɑ̀ɑ̀ bɑ́ kùù dɑbɛkù yɛcɑubɛ yɛ̀dɛ́ɛ̀, \v 27 kɛ́dɔɔ̀ tidɑbɛɛtì tìkuɔ̀ tìì yó mbo dɛ kó ditou fitímɛ̀ dɛ̀ ììkɛ̀ bíɛ́kɛ̀. \v 28 Kɛ̀ titɛtì ncɑ̃́ɑ̃́ nkɛ bo tìdɛ́tì tìì bo ditou kentímɛ̀ mɛfitímɛ̀ dɛ ììkɛ̀ bíɛ́kɛ̀. \v 29 Kɛ̀ dɛ kó tidɑbɛɛtì ndɛ́tirìnɛ̀ titɔbɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ sɑ̀nnɛ̀ kɛ́dekoo kɛ́mɑ́ɑ́ dɛ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ tì pĩ́nnɛ́nɛ̀ mumɑ́mɑ́ɑ́. Ti do mɛ ndò ntidɛ́ ditou kentímɛ̀. \v 30 Kɛ̀ ditou fɔ̃nkúò bíɛ́kɛ̀ mmɔkɛ tidɑbɛɛtì tìni timɑ́tì pɛ́ítì kó yɛcɑubɛ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛ̀kuɔ̀ bɑ́ kùù dɑbɛkù yɛcɑubɛ yɛ̀dɛ́ɛ̀. \p \v 31 Kɛ̀ bɛ̀ɛ cíɛ́kɛ́ dɛtekperɛ̀ kó tidɑbɛɛtì ipɑ̀ɑ̀ti kɛ̀ ì mbo ìnùmmù bɑ́ kùù píkù, kɛ̀ ì bo mpĩ́ nKuyie ntɑummɛ̀ tou, \v 32 itɛyì ìnùmmù kupíkù tɛkù. Itɛì ìnùmmù dɛ ììkɛ̀ bíɛ́kɛ̀. \v 33 Kɛ̀ dɛ cuokɛ̀ kó kupɑ̃nníi tɔ̃nnɛ́ yɛsɑ̃ǹkɛ̀ cuokɛ̀ ku mmɑ̀nku nɛ̀ kutɛkù. \v 34 Kɛ̀ bɛ̀ɛ tì dɑ̀ri timɔu mɛsɔɔ ntidɑbɛɛtì nɛ̀ ipɑ̃nní kɛ́dɔɔ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ ipɑ̃nní yó ntũɔ̃̀ dɛ̀ɛ̀ miɛkɛ. \p \v 35 Kɛ̀ bɛyɑ́ntìbɛ̀ɛ dɔɔ̀ kuyɑɑ̀kpenkpetínkù nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù nɛ̀ tipecìtì tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ kù kpɛ̃ ntifèntì kɛ̀ dɛ̀ ndò mbɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀. \v 36 Kɛ̀ bɛ̀ɛ cíɛ́kɛ́ dɛtekperɛ̀ kó idɛí yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀, kɛ́ yɛ̀ dɑ̀ri mɛsɔɔ, nkɛ́ɑ̃nnɛ́ yɛbɑ̀kɛ̀ bɛ̀ níí yóó sɑɑ nyɛ̀ kuyɑ̀ɑ̀kù, kɛ́dɔɔ̀ yɛmɑ́tìcɑubɛ nɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yó ncómmú yɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \p \v 37 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ kuyɑɑ̀kpenkpetínkù kùù yó nkpetí ikuɔ́ dieku kɛ́ kù kpɛ̃ mmupɑ̀ɑ̀konkperímù nɛ̀ tipecìtì tìì dò mmɛbèrìmɛ̀, nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ tìì do nfɛtònfɛ̀. \v 38 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ́dɔɔ̀ bɑ́ dìì sɑ̃ɑ̃̀ dibɑ̀ù nɛ̀ mɛyɑ̀ɑ̀ nɛ̀ idɛí pɑ̃́mpɑ̃́nníyì, kɛ́ dɛ̀ dɑ̀ri dɛmɔu mɛsɔɔ, nkɛ́dɔɔ̀nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó yɛcɑubɛ yɛ̀nùmmù, bɑ́ dìì sɑ̃ɑ̃̀ di kó dicɑubii. \c 37 \s1 Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tɔu \p \v 1 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ Bɛtisɑdiɛdii dɔɔ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tɔu kɛ́ dì dɔ̀ɔ̀nɛ̀ dɛtekperɛ̀ kó tidɑbɛɛtì, kɛ̀ di okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì òmɑ́ɑ̀ nɛ̀ sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, mɛpɛ̃kùmɛ̀ sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìyiekɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, di cómmɛ̀ sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìyiekɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nùmmù. \v 2 Kɛ̀ bɛ̀ɛ di dɑ̀ri mɛsɔɔ ndi ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ di miɛkɛ kɛ́ dì kpɛ̃ mmɛsɔɔ ndi ĩ́nkɛ̀ kɛ́fitɛ́, \v 3 kɛ́dɔɔ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀, bɑ́ kùù mɑ̀nku mùmɑ́ɑ̀. \v 4 Kòo cíɛ́kɛ́ dɛtekperɛ̀ kó tidɑbɛɛtì ipɑ̀ɑ̀ti kɛ́ ì dɑ̀ri mɛsɔɔ, \v 5 kɛ́ ì tɔ̃nnɛ́ di píìtì kɛ bo ndì tɔunɛ̀. \p \v 6 Ò dèè mɛmmɛ kɛ́dɔɔ̀ tɛ pòkù nɛ̀ mɛsɔɔ mmɑ́ɑ̀ kɛ̀ ku okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì òmɑ́ɑ̀ nɛ̀ sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, kɛ̀ ku pɛ̃kùmɛ̀ ḿbo sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìyiekɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, \v 7 kɛ́ kù dɔɔ̀nɛ̀ mɛsɔɔ mmɑ́ɑ̀ kɛ́dɔɔ̀ tifèntì tìdɛ́tì ku ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ tì ndò mbɛĩ́nkɛ̀mbɑ̀rìbɛ̀ kɛ cómmú mɛtɑummɛ̀ tɔu píìtì tidɛ́. \v 8 Kɛ̀ ku nfènkù ḿbo ku mpíkù kutɛkù kupíkù tɛkù, kɛ̀ tì nwɛ̃ nkɛ dì tɑunɛ̀, \v 9 kɛ cómmú kɛ wetí titɔbɛ̀, kɛ̀ ti ììkɛ̀ co ditɔu, kɛ̀ ti fìɛ̀ti dì dìɛ́kɛ́. \s1 Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ tɑ́bùrì bɛ̀ yó ndɑkù dɛ̀ pɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ pɑ̃ɑ̃ mbɛ̀ Kuyie \p \v 10 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ́dɔɔ̀ tɑ́bùrì nɛ̀ dɛtekperɛ̀ kó tidɑbɛɛtì, kòo okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì òmɑ́ɑ̀, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì kó dikéè, mɛcómmɛ̀ sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìyiekɛ̀ nɛ̀ mɛ̀nùmmù. \v 11 Kòo ò dɑ̀ri mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀, kòo mmɔkɛ kukɑ̃kú kɛ́fitɛ́, kɛ̀ bɛ̀ɛ kù kpɛ̃̀ mmɛsɔɔ, \v 12 kɛ́dɔɔ̀ kudɑbɛkù kɛ̀ kù pɛ̃kùmɛ̀ mmɑ̀nnɛ̀ tɛnɔ̀ùtɛ̀ kɔ̃mɛ kɛ́fii nyi mɑ̀nkɛ ìnɑ̀ɑ̀ kɛ́ kù kpɛ̃ mmɛsɔɔ nkɛ́fitɛ́. \v 13 Kòo dɔɔ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀ kɛ́tɔ̃nnɛ́ i mɑ̀nkɛ ìnɑ̀ɑ̀ tɑ́bùrì tuutɛ́ ndɛ̀ o tɑ̀ɑ̀kɛ. \v 14 Kɛ̀ dɛ̀ ntɔ́kɛ́nɛ̀ kudɔú bɛ̀ fìí nkù kɛ̀ bɛ̀ɛ tɔ̃nnɛ́ ipɑ̀ɑ̀ti bɛ̀ yó nhò tɔunɛ̀ ì. \v 15 Kòo cíɛ́kɛ́ dɛtekperɛ̀ kó tidɑbɛɛtì ipɑ̀ɑ̀ti, kɛ́ ì dɑ̀ri mɛsɔɔ mbɛ̀ yó ntɔunɛ̀ ì tɑ́bùrì, \v 16 kɛ́dɔɔ̀ yɛbɔ kɛ́ĩ́nnɛ́ tɑ́bùrì ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ ibòòkɛ nɛ̀ icuutí nɛ̀ sibúkúsí bɛ̀ níí yóó míɛ́tɛ́nɛ̀ dɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ dɛmɔu mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀. \s1 Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ tɛsɔɔfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ \p \v 17 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ tɛsɔɔfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ nɛ̀ mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀, kɛ́ tɛ̀ utɛ́ kɛ̀ tɛ̀ nwɛ̃ ntimɑ́tì tìmɑ́ɑ̀, tɛ̀ tɑ̀rì nɛ̀ tɛ bɑ̀kɛ̀ nɛ̀ tɛ tòkɛ̀ nɛ̀ tɛ kɛ̀kɛ̀ɛ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ dò mmutepóó. \v 18 Kɛ̀ tɛ cuokɛ̀ kó kudɔú ḿbo kɛ̀ ibɑkɛ bo ku mpíkù ìtɑ̃ɑ̃ti, kutɛkù ìtɑ̃ɑ̃ti. \v 19 Bɑ́ kùù bɑ̀ku kɛ̀ kù mɔ̀kɛ yɛtòkɛ̀ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti kɛ̀ yɛ̀ dònnɛ̀ mutie bɛ̀ tu mù ɑmɑndíè kó mupóó. \v 20 Kɛ̀ dɛ̀ cuokɛ̀ kó kudɔú mɔkɛ yɛtòkɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀ kù tuutɛ́nɛ̀ dɛ̀ ibɑkɛ, kɛ̀ yɛ̀ dònnɛ̀ mutie bɛ̀ tu mù ɑmɑndíè mu kó mùpóó. \v 21 Dɛ kó ibɑ̀kɛ ku mpíkù ìtɑ̃ɑ̃ti kutɛkù ìtɑ̃ɑ̃ti tuutɛ́nɛ̀ dɛ̀, dɛ cuokɛ̀ kó kudɔú kɛ̀ dɛ̀ mɔ̀kɛ yɛtòkɛ̀. \v 22 Yɛtòkɛ̀ nɛ̀ ibɑkɛ kɛ̀ dɛ̀ wɛ̃ nkɛ tú mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀ mɑ́ɑ̀ bɛ̀ yìɛmmɛ̀ kɛ utɛ́. \v 23 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ sikɛ̀kɛ̀ɛ kɛ̀ sì ḿbo sìyiekɛ̀ nɛ̀ tinɛntì tɛtì: Ihɑɑkɛ́ nɛ̀ dɛ̀ɛ̀ yó nkounɛ̀ mutɑ́pɛí. Dɛmɔu kɛ̀ dɛ̀ ntú mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀. \v 24 Bɛ̀ do dɔ̀ɔ̀nɛ̀ mɛ̀ɛ̀ sɔɔ ntɛfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ nɛ̀ tɛ nɛntì, mɛ cɛ̃́ɛ̃́kù do bo cìdóòbɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti ndi, mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀ mɑ́ɑ̀. \s1 Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì bɛ̀ yó ntuɔ̀ ndìì ĩ́nkɛ̀ tihúúntì \p \v 25 Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo dɔɔ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì bɛ̀ yó ntuɔ̀ ndɛ̀ tihúúntì kɛ́ dì dɔ̀ɔ̀nɛ̀ dɛtekperɛ̀ kó tidɑbɛɛtì, kɛ̀ di okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì kó dikéè, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrì kó dikéè. Dì do mɑ̀mu tipíìtì tinɑ̀ɑ̀, mɛcómmɛ̀ mɛ́tìrì òmɑ́ɑ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ dì ɑ̃nnɛ́ yɛbɑ̀kɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ ndì tɑunɛ̀. \v 26 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dì dɑ̀ri mɛsɔɔ nkɛ́fítɛ́ di píìtì timɔu, di ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ di miɛkɛ nɛ̀ di bìɛ̀ nkɛ́ dì kpɛ̃ mmɛsɔɔ nkɛ́fítɛ́ nɛ̀ di bɑ̀kɛ̀. \v 27 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ dɛ̀dɛ́rɛ̀ kɛ dì tɔ̃nnɛ́ di píìtì, kukɑ̃kú bɛ̀ kpɛ̃̀ nkù kó difũ̀ɔ̃̀ kɛ́ dɛ̀ tɔ̃nnɛ́ ìdɛ́ì kɛ bo ndi tɔunɛ̀, \v 28 kɛ́cíɛ́kɛ́ dɛtekperɛ̀ kó tidɑbɛɛtì ipɑ̀ɑ̀ti ìdɛ́ì kɛ́ ì dɑ̀ri mɛsɔɔ. \p \v 29 Bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri tihúúntì kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ ikuɔ́ kó mɛkùɔ̀ nnɛ̀ tihúúntì tìì fɔ̃ɔ̃ku nɑɑti bɛ̀ yó ntuɔ̀ ntì diwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀. \c 38 \s1 Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì bɛ̀ yó nfeu dìì ĩ́nkɛ̀ iwũɔ̃ nɛ̀ dɛ kó kunɑnkú \p \v 1 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ Bɛtisɑdiɛdii dɔɔ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì bɛ̀ yó ntuɔ̀ ndìì ĩ́nkɛ̀ iwũɔ̃ bɛ̀ feu ì Kuyie, kɛ́ dì dɔ̀ɔ̀nɛ̀ dɛtekperɛ̀ kó tidɑbɛɛtì, kɛ̀ di okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́mɛ̀ nɛ̀ dikéè, kɛ̀ di pɛ̃kùmɛ̀ mmɛ mbo, dì do mɑmu di píìtì tinɑ̀ɑ̀. Kɛ̀ di cómmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì òmɑ́ɑ̀ nɛ̀ dikéè. \v 2 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ bɑ́ kùù mɑ̀nku dɛ ĩ́nkɛ̀ kɔku bɑ́ kù dibɑ̀ù kɛ̀ yɛ̀ ntɑunɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì kɛ wɛ̃ ntimɑ́tì tìmɑ́ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ dɑ̀ri disɔɔwũɔ̃̀. \v 3 Kòo deè kɛ́dɔɔ̀ dɛ kó titɔ̃nnɛntì tibotí tibotí: Yɛbɔ nɛ̀ tikɑ̃penti nɛ̀ yɛbɔ diɛyɛ̀ nɛ̀ simɑ́tìkũmpeé yɛnìì nkpɛsi nɛ̀ tikɑ̀dɑ̀ɑ̀buuti. Dɛmɔu kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀. \v 4 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó tɛdìtɛ̀ kɛ̀ tɛ̀ pɑ̃̀ńnɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì cuokɛ̀, fɛkpɛ̃ntìfɛ̀ fũ̀ɔ̃̀, \v 5 kɛ́dɔɔ̀ dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀ kɛ́cɑ́tínnɛ́ tɛdìtɛ̀ mɑ̀nkɛ ìnɑ̀ɑ̀ bɛ̀ yó ntũɔ̃̀ dɛ̀ ipɑ̀ɑ̀ti. \v 6 Kɛ̀ bɛ̀ɛ cíɛ́kɛ́ idɛí nɛ̀ dɛtekperɛ̀ kó tidɑbɛɛtì kɛ́ ì dɑ̀ri disɔɔwũɔ̃̀, \v 7 bɛ̀ níí yóó tɔ̃nnɛ́ ì diwũɔ̃tɔ̀nnì píìtì kɛ́nɑ kɛ́ dì tùótɛ́. Bɛ̀ do dì dɔ̀ɔ̀nɛ̀ tidɑbɛɛtì nti kɛ̀ mɛfíè nni mbo di miɛkɛ. \p \v 8 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó dibuu nɛ̀ di kó ditɑ̀rì kɛ̀ dì ntú bɛnitipòbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do ɔ̃ mbo Kuyie ntou bòrì bɛ kó tɛ̀wéìtɛ̀. \s1 Bɛ̀ cɛ̃̀ɛ̃̀tɛmɛ̀ mɛtɑummɛ̀ tou tiyɑ̀ɑ̀tì \p \v 9 Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo dɔɔ̀ kuyɑ̀ɑ̀kù nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù kɛ́fii nKuyie ntɑummɛ̀ tou difɔ̃nkúò kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀. Kɛ̀ ku okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì sipísìnùmmù, \v 10 kɛ́ kù pìtínnɛ́ ipɑ̀ɑ̀ti sipísìdɛ́ dɛ kó ipɑ̀ɑ̀ti nɛ̀ yɛcɑubɛ yɛ̀ɛ̀ ì tɔ, kɛ̀ dɛ̀ tu disɔɔwũɔ̃̀. Dɛ kó ipɑ̀ɑ̀ti kó yɛbɑ̀kɛ̀ nɛ̀ ipɑ̀ɑ̀ti ìì pɑ̃̀ḿmú kɛ̀ dɛ̀ tu timɑ́tì pɛ́ítì. \v 11 Kɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kpɛrɛ mɛ ndò. Kɛ̀ dɛ̀ okùmɛ̀ mɛ mmɑ, kɛ bɑɑ cɑ́ɑ́tí mɛɛ̀ botí. \v 12 Kɛ̀ diyiè tɑɑ̀ kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kpɛrɛ mɛ ndò, kɛ̀ dɛ kó mɛokùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù, kɛ̀ bɑɑ píítí mɛɛ̀ botí, kɛ̀ dɛ kó idɛí bo tɛpíítɛ̀ nɛ̀ yɛcɑubɛ tɛpíítɛ̀. \v 13 Diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ dibòrì bo kùù píkù kɛ̀ ku pɛ̃kùmɛ̀ múnkɛ ḿbo mɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù. \v 14-15 Dibòrì píìtì tidɛ́ bɑ́ kùù píkù kɛ̀ kuyɑ̀ɑ̀kù okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì mɛ̀yiekɛ̀ nɛ̀ dikéè. Bɑ́ kùù píkù ipɑ̀ɑ̀ti ìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ yɛcɑubɛ yɛ̀tɑ̃ɑ̃ti. \p \v 16 Dɛ kó kuyɑ̀ɑ̀kù kumɔu bɛ̀ fii nkù Kuyie ntɑummɛ̀ tou, kù do tú kùù dùɔ̀kɛnɛ̀ kùnku mupɑ̀ɑ̀konkperímù. \v 17 Dɛ kó idɛí kó yɛcɑubɛ do tú disɔɔwũɔ̃̀ ndi, yɛbɑ̀kɛ̀ nɛ̀ idɛí ìì pɑ̃̀ḿmú kɛ̀ dɛ̀ tu timɑ́tì pɛ́ítì kɛ tuutɛ́nɛ̀ ìì pɑ̃̀ḿmú. \v 18 Kɛ̀ bɛyɑ́ntìbɛ̀ɛ kpɛ̃ nkuyɑɑ̀kpenkpetínkù mupɑ̀ɑ̀konkperímù mùù dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ mùù dò mɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ mùù dò nfɛtònfɛ̀. Kɛ̀ ku okùmɛ̀ ḿbo mɛ́tìrì tɛpíítɛ̀, mɛcómmɛ̀ mɛ́tìrì mɛ̀dɛ́mɛ̀ nɛ̀ dikéè. Kɛ̀ ku pɛ̃kùmɛ̀ mɑ̀nnɛ̀ kuyɑ̀ɑ̀kù kùù fitɛ́ Kuyie ntɑummɛ̀ tou. \v 19 Kɛ̀ kù mpíítí yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀ kɛ̀ yɛ̀ còḿmú yɛcɑubɛ yɛ̀nɑ̀ɑ̀ ĩ́nkɛ̀, dɛmɔu kɛ̀ dɛ̀ tu disɔɔwũɔ̃̀, kɛ̀ yɛbɑ̀kɛ̀ tu timɑ́tì pɛ́ítì, yɛ yɑtimɛ̀, nɛ̀ idɛí ìì pɑ̃̀ḿmú kɛ ì dɑ̀ri timɑ́tì pɛ́ítì. \v 20 Idɛí bɛ̀ fii nyì Kuyie ntou nɛ̀ dɛ kó kudɑ̀nkù kɛ̀ dɛ̀ tu disɔɔwũɔ̃̀. \s1 Bɛ̀ bɑ̀tɛmɛ̀ tinɛntì bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ tì Kuyie ntɑummɛ̀ tou \p \v 21 Ntɛ bɛ̀ do dɔ̀ɔ̀nɛ̀ tìì nɛntì Kuyie ntɑummɛ̀ tou tì mɑ̀mɛ̀: Ikuɔ́ nɛntì do bo dìì miɛkɛ. Mɔyiisi weè do duɔ́ nkɛ̀ Kuyie nkuɔ́ nìùtì Anɔɔ birɛ Itɑmɑɑ nɛ̀ Defiibɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ kɑɑ ndɛ kó tinɛntì. \v 22 Sudɑɑ nɑɑ̀mùnkù kou Uu yɑɑ̀birɛ Uuri kó dɛbirɛ Bɛtisɑdiɛdi, weè do pĩ́ mmutɔ̃mmú mumɔu kɛ́ndònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo mù duɔ́mmɛ̀ Mɔyiisi. \v 23 Kɛ̀ Dɑnni nɑɑ̀mùnkù kou Ayisɑmɑki birɛ Odiyɑbu nhò teénnɛ̀, ò do tú oyɑ́ntì nwe kɛ nɔ nkɛ cɛ́ú idɛí, kɛ dɔɔri tifèntì, kɛ kpɛ̃ntinɛ̀ tipecìtì tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀. \p \v 24 Isidɑyɛɛribɛ do pɑ̃ mɛ̀ɛ̀ sɔɔ nkó dimɑ̀ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ bo dɔɔ̀nɛ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tou mɛ̀ do bo cìdóòbɛ̀ sikɔu sìni nɛ̀ sipísìyiekɛ̀ nɛ̀ bɛ̀yiekɛ̀ (877) nɛ̀ kɑdɑ́mmù sikɔu sìtɑ̃ɑ̃ti (300) ndi. Bɛ̀ do beúnɛ̀ tɛ̀ɛ̀ biètɛ̀ tinɛntì tìì yóó dɔɔ̀nɛ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tou tɛ̀ do cɑ̃́ɑ̃́mmu. \p \v 25 Isidɑyɛɛribɛ bɛ̀ do kɑ̀ɑ mbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ pɑ̃ timɑ́tì pɛ́ítì kɛ̀ tì mbo cìdóòbɛ̀ sikɔupísìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛ̀yiekɛ̀ (3017) nɛ̀ kɑdɑ́mmù sikɔu sìyiekɛ̀ nɛ̀ sipísìnùmmù (750) dɛ kó tɛbiètɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \v 26 Bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ do kɑ̀ɑ mbɛ̀ do bo sikɔupíkɔu sìkuɔ̀, nɛ̀ sikɔupísìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ sikɔu sìnùmmù nɛ̀ sipísìnùmmù (603550) bɛ̀ɛ̀ do mɔkɛ yɛbie nsipísìdɛ́ kɛ́ndeètìnko bɛɛ̀ do pɑ̃ sɑ́m̀pɔ́ sɑ́m̀pɔ́ kɛ̀ dɛ̀ɛ wɛ̃nnɛ́ mɛmmɛ. \v 27 Kɛ̀ bɛ̀ɛ túótɛ́ cìdóòbɛ̀ sikɔupísìtɑ̃ɑ̃ti (3000) timɑ́tì pɛ́ítì kɛ́dɔɔ̀ yɛcɑubɛ tɛkɔ̀ùtɛ̀ (100) Kuyie ntɑummɛ̀ tou kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ kpɛ́í, nnɛ̀ kuyɑɑ̀kpenkpetínkù, dɛ miɛkɛ kɔku, bɑ́ dìì cɑubii kɛ̀ dì mmɔkɛ cìdóòbɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti. \v 28 Cìdóòbɛ̀ tɛpíítɛ̀ nɛ̀ bɛ̀yiekɛ̀ nɛ̀ dikéè bɛɛ̀ do kpɑɑ́, kɛ̀ bɛ̀ɛ tì tùótɛ́ kɛ́dɔɔ̀nɛ̀ yɛsɑ̃ǹkɛ̀ kó yɛbɑ̀kɛ̀ kɛ́dɑri yɛ yɑtimɛ̀ timɑ́tì, kɛ́ tì ndɔ̀ɔ̀nɛ̀ ipɑ̀ɑ̀ti ìì yóó pɑ̃́nnɛ́. \p \v 29 Disɔɔwũɔ̃̀ bɛ̀ do pɑ̃ dì kɛ̀ dindi ḿbo cìdóòbɛ̀ sikɔupísìdɛ́ nɛ̀ tɛkɔ̀ùtɛ̀ nɛ̀ sipísìdɛ́ nɛ̀ bɛ̀nɑ̀ɑ̀ (2124). \v 30 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dì tùótɛ́ kɛ́dɔɔ̀nɛ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tou bòrì kó yɛcɑubɛ, kɛ́ di ntùótɛ́ kɛ́dɔɔ̀nɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì, nɛ̀ tɛdìtɛ̀ nɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì nɛntì sɔnti. \v 31 Kɛ̀ bɛ̀ɛ di ndɔɔ̀nɛ̀ yɛsɑ̃ǹkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ fitɛ́ Kuyie ntɑummɛ̀ tou kó yɛcɑubɛ nɛ̀ dibòrì kpɛyɛ dɛmɔu nɛ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tou kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀ nɛ̀ yɛ̀ɛ̀ dì fitɛ́. \c 39 \s1 Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ ikuɔ́ nìùbɛ̀ kó tiyɑ̀ɑ̀tì: Dikɔutɛ́yɑɑ̀bòrì \p \v 1 Kɛ̀ bɛ̀ɛ túótɛ́ tipecìtì tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀, kɛ́dɔɔ̀nɛ̀ ikuɔ́ nìùtì Anɔɔ tiyɑ̀ɑ̀tì ò yó mpĩ́nnɛ̀ tì ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑummɛ̀ tou miɛkɛ mutɔ̃mmú, kɛ̀ bɛ̀ɛ tì dɔ̀ɔ̀ kɛ́ndònnɛ̀ Kuyie ndo tì nɑ̀kɛ́mɛ̀ Mɔyiisi. \p \v 2 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀nɛ̀ dikɔutɛ́yɑɑ̀bòrì nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù mùù kɔkɛ́nɛ̀ tipecìtì tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀, kɛ́ dì kpɛ̃̀ mmɛsɔɔ, \v 3 kɛ́ dì detí mɛsɔɔ nkó iwɛ̃ĩ, kɛ́nkɔɔ́nnɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù mùù dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ mùù dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ mùù dò nfɛtònfɛ̀. \v 4 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ iyɑɑ̀bòbɑɑtí ìdɛ́ì kɛ́tuutɛ́ diyɑɑ̀bòrì mɑ̀nkɛ bɛ̀ níí bo dì bɑ̀ɑ́tínɛ̀ ì. \v 5 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ kuyɑɑ̀bomboúnkù kɛ kù nwɛ̃nnɛ́ diyɑɑ̀bòrì kɛ tɑu kɛ dò ndɛ tɔbɛ̀. Bɛ̀ do dì dɔ̀ɔ̀ kɛ̀ dì ndònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo tì nɑ̀kɛ́mɛ̀ mmɛ Mɔyiisi, \v 6 kɛ́dɔɔ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ bɛ̀ tu yɛ̀ kɔdinɑdínnì kɛ́wɛ̃nnɛ́ kɛ́ yɛ̀ dɑ̀nnɛ nɛ̀ mɛsɔɔ yɛbɑɑyɔ, kɛ́kerí yɛ ĩ́nkɛ̀ Sɑkɔbu bí yètɛ̀. \v 7 Kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀ cɑ̀tínɛ́ diyɑɑ̀bòrì kó iwɛ̃ĩ yɛbɑɑyɔ ĩ́nkɛ̀ kòò bo nyɛ̃́ Isidɑyɛɛribɛ botí tɛpíítɛ̀ nɛ̀ ìdɛ́ì kɔ̃mɛ. Bɛ̀ tũ̀nnɛ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo tì nɑ̀kɛ́mɛ̀ mmɛ Mɔyiisi kɛ́ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀. \s1 Bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì \p \v 8 Kɛ̀ bɛyɑ́ntìbɛ̀ɛ dɔɔ̀ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù mùù kɔkɛ́nɛ̀ tipecìtì tìì dò mmɛ̀bèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀. \v 9 Kɛ̀ bɛ̀ɛ tì pòo mmɛ̀dɛ́mɛ̀ kɛ̀ di okùmɛ̀ nɛ̀ di pɛ̃kùmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ mmɑ̀nnɛ̀ sɑ̃ntimɛ́tìrì sipísìdɛ́ nɛ̀ mɛ̀nùmmù. \v 10 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dì dɑ̀ri itɑ̃́cuɔ́ ìnɑ̀ɑ̀. Kucuɔ́ ketikù kpɛyɛ, kɛ̀ diketirì ndò ntisɛ̃ũmíɛ́tì, kɛ̀ didɛ́rì ndò ntiyɑ̃pemíɛ́tì. Kɛ̀ ditɑ̃ɑ̃́nnì ndò mmɛnɔ́ɔnnúɔ̀. \v 11 Kucuɔ́ dɛ́ríkù kpɛyɛ kɛ̀ diì nni ndò mmɛcũ̀mmɛ̀ kɛ̀ ditɛrì dò ǹnùúsí kɛ̀ ditɛrì dò nsɑ̀ncìrɛ̀. \v 12 Kucuɔ́ tɑ̃ɑ̃́nkù kpɛyɛ kɛ̀ dii nní ndò ntiwɛtì kɛ̀ ditɛrì dò mpũ̀tìpũ̀tì kɛ̀ ditɛrì dò mmɛtekɑ̃ɑ̃̀. \v 13 Kucuɔ́ nɑɑnkù kpɛyɛ kɛ̀ diì nní ndò tinɔ́bɛ́ntì kɛ̀ ditɛrì dò ntimɑntɔ̃ntì kɛ̀ ditɛrì do nditɑ̃́wũɔ̃̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ dɑnnɛ bɑ́ dìì tɑ̃́rì mɛsɔɔ nyĩ́nkɛ̀. \v 14 Kɛ̀ bɛ̀ɛ kerí Isidɑyɛɛri bí tɛpíítɛ̀ nɛ̀ ìdɛ́ì yètɛ̀ dɛ kó yɛtɑ̃́rɛ̀ ĩ́nkɛ̀. Bɑ́ dìì tɑ̃́rì diyètìrì dìmɑ́ɑ̀, bɛ̀ do yɛ̀ kerí bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kerí mɛ̀ɛ̀ botí nku onìtì cɑnnimɛ̀ tɑ̃̀mpɔ̃́ɔ̃̀ ĩ́nkɛ̀. \p \v 15 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ɑ̃nnɛ́ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì mɛsɔɔfĩmmɛ mɛ̀dɛ́mɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ ndò nyiwɛ̃ĩ, \v 16 kɛ́dɔɔ̀ isɔɔwɛ̃ĩ ìdɛ́ì nɛ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ dɛ̀dɛ́rɛ̀ kɛ́ dɛ̀ cɑ̀tínnɛ́ diyɑɑ̀bòrì mɑ̀nkɛ dɛĩ́nkɛ̀ kpɛyi idɛ́. \v 17 Kɛ̀ bɛ̀ɛ cɑ́tínɛ́ mɛsɔɔfĩmmɛ kó iwɛ̃ĩ idɛ́ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì kó dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀. \v 18 Kɛ̀ bɛ̀ɛ tuutɛ́ iwɛ̃ĩ yómmɛ̀ tɛ̃mɛ̀ yɛbɑkóyɔ borɛ̀, dɛ̀ bo yiemmɛ̀ kɛ̀ tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀ níí mbo o cĩ̀ncĩ̀nnì. \v 19 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ tɛrɛ̀ dɛ̀dɛ́rɛ̀ kɛ́cɑ́tínnɛ́ dɛ fũ̀ɔ̃̀ tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀ dɛ miɛkɛ bíɛ́kɛ̀. \v 20 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ dɛsɔɔmɑ́mɑ́nnɛ̀ tɛrɛ̀ dɛ̀dɛ́rɛ̀ kɛ́cɑ́tínnɛ́ tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀ bɑɑti fũ̀ɔ̃̀ kuyɑɑ̀bomboúnkù yɑ́ ndɛ̀ yuu. \v 21 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ kuhɔ̃ũ kùù dò mmɛbèrìmɛ̀ kɛ́sɛu ndicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì kó dɛmɑ́mɑ́nnɛ̀ nɛ̀ tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀ kpɛrɛ kɛ̀ dɛ̀ ńwɛ̃ nkɛ tɑu kɛ̀ dicĩ̀ncĩ̀nkɔ̃̀nnì bɑ́ɑ́ totɛ. Bɛ̀ do dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kɛ̀ dɛ̀ ndònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ntì nɑ̀kɛ́mɛ̀ mmɛ Mɔyiisi. \s1 Tikɔutɛ́yɑ̀ɑ̀tì tɛtì \p \v 22 Kɛ̀ bɛ̀ɛ duɔkɛnɛ̀ tipecìtì tìì do mmɛbèrìmɛ̀ dikɔutɛ́yɑɑ̀bòrì tɛkɔutɛ́yɑɑ̀bòtɛ̀ yó nnɔ́nkɛ́ dìì ĩ́nkɛ̀, \v 23 kɛ́duɔkɛ diyuu yó nyiɛ̀ dɛ̀, kɛ̀ dɛ̀ ndò nyɛ̃́kɛ́yɛ̃́kɛ́ kɛ bɑ́ɑ́ kɛ̃tɛ́, \v 24 kɛ́kpɛ̃ ndiyɑɑ̀bòrì fũ̀ɔ̃̀ kɛ́fitɛ́ nɛ̀ tipecìtì tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì dò mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀ nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù kɛ̀ dɛ̀ ndò nyɛtebɛ bɛ̀ tu yɛ̀ kèdènɑ́tì. \v 25 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀nɛ̀ mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀ isɔɔdede kɛ́cɑ́tínɛ́ diyɑɑ̀bòrì fũ̀ɔ̃̀ kɛ́fitɛ́, kɛ́nsokù diɛ nkèdènɑ́tì, diɛ nfɛdedefɛ̀. \v 26 Bɛ̀ do cɑ̀tínnɛ́ kèdènɑ́tìbɛ̀ nɛ̀ idedekɛ́ kɛ́soó nsoó ndɛ tɔbɛ̀ cuokɛ̀ nkɛ, kɛ́ndònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo tì nɑ̀kɛ́mɛ̀ Mɔyiisi. \p \v 27 Kɛ̀ bɛ̀ɛ yíɛ́ kɛ́duɔkɛ yɛyɑɑ̀bòrɛ̀ nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù Anɔɔ nɛ̀ o bí kpɛ́í, \v 28 kɛ́dɔɔ̀ fɛyítoodɑ́fɛ̀ nɛ̀ mupɑ̀ɑ̀konkperímù nɛ̀ tiyɑɑ̀bomboúntì nɛ̀ ifiɛtí. \v 29 Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ kuyɑɑ̀bomboúnkù kɛ́ kù kpɛ̃ nnɛ̀ mmupɑ̀ɑ̀konkperímù mùù kɔkɛ́nɛ̀ tipecìtì tìì dò mmɛbèrìmɛ̀ nɛ̀ tìì do mmɛyĩ̀ĩ̀ nnɛ̀ tìì dò nfɛtònfɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ kɛ̀ dɛ̀ ndònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo tì nɑ̀kɛ́mɛ̀ Mɔyiisi. \p \v 30 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ bɛ̀ɛ dɔɔ̀ mɛsɔɔ nsɑ̀ɑ̀mɛ̀ kó tɛmɑ́tìpɛ̀tɛ̀, kɛ́kerí ikuɔ́ kó mɛcɑnnimɛ̀ kɛ dɔ̀: Wèè cɑ̃̀ɑ̃́ nti Yiɛ̀ nKuyie nkpɛ́í. \v 31 Kɛ̀ bɛ̀ɛ tɛ̀ pĩ̀ńnɛ́nɛ̀ kuhɔ̃ũ kùù dò mmɛbèrìmɛ̀ o tĩ́nnì kuyɑɑ̀bomboúnkù ĩ́nkɛ̀ kɛ́ndònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo tì nɑ̀kɛ́mɛ̀ Mɔyiisi. \s1 Bɛ̀ dèèmɛ̀ mutɔ̃mmú kɛ mù bɛnkɛ Mɔyiisi \p \v 32 Isidɑyɛɛribɛ do tũ̀nnɛmu nweti weti tì Yiɛ̀ nKuyie nnɑ̀kɛ́ tì Mɔyiisi, kɛ́dɔɔ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tou. \p \v 33 Bɛ̀ dèè dìì mɔ̀nnì kɛ́ dɛ̀ tɔní dɛmɔu kɛ́duɔ́ mMɔyiisi Kuyie ntɑummɛ̀ tou nɛ̀ di kó tinɛntì timɔu: \m Yɛsɑ̃ǹkɛ̀ nɛ̀ yɛbɑ̀kɛ̀ nɛ̀ idɛí ipɑ̃́mpɑ̃́nníyì nɛ̀ tidɑbɛɛtì nɛ̀ yɛmɑ́tìcɑubɛ. \m \v 34 Kupekɔ̃̀nkù kó kuyɑɑ̀wũɔ̃kù nɛ̀ kukɔ̃̀kperíkù, nɛ̀ kuyɑ̀ɑ̀kù kùù kpetí dɛ miɛkɛ. \m \v 35 Kuyie ntɑummɛ̀ tɔu nɛ̀ di nɛntì tìì bo di miɛkɛ nɛ̀ di pɑ̀ɑ̀ti nɛ̀ di pòkù \m \v 36 nɛ̀ tɑ́bùrì nɛ̀ o nɛntì nɛ̀ pɛ̃́ɛ̃̀ bɛ̀ yó mpɑ̃ɑ̃ mbɛ̀ Kuyie nnɛ̀ dɛ kóo pɛ̃́ɛ̃̀. \m \v 37 Tɛsɔɔfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ nɛ̀ tɛ kó sibúkúsí nɛ̀ tɛ nɛntì nɛ̀ mɛkùɔ̀ mbɛ̀ yó ntɛ̀ tùɔ̀nnɛ̀ mɛ̀. \m \v 38 Diwũɔ̃tɔ̀nnì nɛ̀ ikuɔ́ kó mɛkùɔ̀ nnɛ̀ tihúúntì bɛ̀ yó tuɔ̀ ntì nɛ̀ kuyɑɑ̀kpenkpetínkù kùù yó nkpetí Kuyie ntɑummɛ̀ tou. \m \v 39 Disɔɔwũɔ̃̀ kó diwũɔ̃tɔ̀nnì nɛ̀ di dìtɛ̀, dɛmɔu disɔɔwũɔ̃̀ nɛ̀ dɛ kó ipɑ̀ɑ̀ti nɛ̀ di nɛntì, \m nɛ̀ dinɑɑbuu bɛ̀ yó nniitì dì nɛ̀ di kó ditɑ̀rì. \m \v 40 Nɛ̀ tiyɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ fii ntì Kuyie ntɑummɛ̀ tou kó kudɑ̀nkù nɛ̀ dɛ kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀, nɛ̀ dɛ kó yɛcɑubɛ, nɛ̀ kuyɑɑ̀kpenkpetínkù kùù yó nkpetí dibòrì kudɑ̀nkù kpɛri, nɛ̀ ku kó iwɛ̃ĩ nɛ̀ yɛsɑ̃ǹkɛ̀, \m nɛ̀ tinɛntì timɔu tìì yó mpĩ́nnɛ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tou miɛkɛ mutɔ̃mmú. \m \v 41 Tikɔutɛ́yɑ̀ɑ̀tì ikuɔ́ nìùbɛ̀ níí yó ndɑ́ɑ́tí tì kɛ pĩ́nnɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú. \m Nɛ̀ ikuɔ́ nìùtì diɛwè Anɔɔ nɛ̀ o bí bɛ̀ yó ndɑɑti tì kɛ pĩĩnnɛ̀ bɛ tɔ̃mmú. \p \v 42 Isidɑyɛɛribɛ do tũ̀nnɛ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ̀kɛ́ mɛ̀ mmɛ Mɔyiisi kɛ́dɔɔ̀ dɛ kó mutɔ̃mmú mumɔu. \v 43 Kɛ̀ Mɔyiisi yɑ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nhò nɑ̀kɛ́ kɛ yɛ̃ ndɛ̀ ndòmmɛ̀, kɛ́ bɛ̀ pɑ̃ Kuyie nkó mɛsɑ̀ɑ̀. \c 40 \s1 Bɛ̀ bo cónnɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí Kuyie ntɑummɛ̀ tou \p \v 1 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nnɑ́kɛ́ Mɔyiisi kɛ dɔ̀: \v 2 Dibenni kóo tɑ̃̀nkù ketiwè kó diyiè ketirì yiè ɑ́ cónnɛ́ mɛtɑummɛ̀ tou, \v 3 kɛ́ĩ́nnɛ́ mɛtɑummɛ̀ tɔu, ikuɔ́ nɛntì bo dìì miɛkɛ, ɑ dì ĩ̀ńnɛ́ kufɑ̃́ɑ̃́ mbɛ̀ í yó ndì wùó ndɛ̀. \v 4 A yóó dɛ nyĩ́nnɛ́ tɑ́bùrì, kɛ́dɑɑ́ mpɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ di m pɑ̃ bɛ̀, kɛ́tɔní tɛfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ kɛ́cɔ́u ntɛ fìtíyì. \v 5 Kɑ̀ɑ dɛ̀ tɑnnɛ́ disɔɔhúúntɔ̀nnì di yó ntuɔ̀ ndìì ĩ́nkɛ̀ tihúúntì, kɛ́ dì ĩ̀ńnɛ́ kɛ̀ dì nwetí mɛtɑummɛ̀ tɔu. Kɑ̀ɑ núnnɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù kùù yó nkpetí ikuɔ́ tou kó dibòrì, \v 6 kɛ́cónnɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì di yó ntuɔ̀ ndìì ĩ́nkɛ̀ iwũɔ̃ di n feu ì, kɛ̀ dì ḿbo n tɑummɛ̀ tou bòrì ììkɛ̀. \v 7 Kɑ̀ɑ ĩ́nnɛ́ dinɑɑbuu di níí yó nniitì dìì miɛkɛ ditou nɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì dɛ sɑku, kɛ́ dì píɛ mmɛniɛ. \v 8 A fii mɛtɑummɛ̀ tou tiyɑ̀ɑ̀tì kɛ́ɑ̃nnɛ́ dibòrì kɛ́ di kpetínnɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù. \p \v 9 Kɑ̀ɑ dèè mɛmmɛ ɑ́ túótɛ́ mɛkùɔ̀ nkɛ́yɔɔrɛ mɛtɑummɛ̀ tou ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ tinɛntì tìì kó dimɑ̀ɑ̀ bo di miɛkɛ kɛ́ tì cɑ̃̀ńnɛ́, kɛ̀ tìì wenkɛ, kɛ́nwenni. \v 10 A múnkɛɛ yɔɔrɛ mɛkùɔ̀ ndiwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀, kɛ́ dì cɑ̃̀ńnɛ́ kɛ́ dì wénkùnnɛ, kɛ̀ dì ntú dìì wenni pɑ́íí. \v 11 Nɛ̀ mɛɛ̀ kùɔ̀ mmɑ́ɑ̀ ndi ɑ yóó wénkùnnɛmɛ̀ dinɑɑbuu nɛ̀ di kó ditɑ̀rì. \p \v 12 Kɑ̀ɑ dèè mɛmmɛ ɑ́ yú Anɔɔ nɛ̀ o bí kɛ́ bɛ̀ kɔ̀tɛnɛ̀ mɛtɑummɛ̀ tou bòrì kɛ́ bɛ̀ wùɔ, \v 13 kɛ́dɑ́tínnɛ́ Anɔɔ ikuɔ́ yɑ̀ɑ̀tì, kóò cɑ̃̀ńnɛ́ kòo ntú ikuɔ́ nìùtì kɛ pĩ́ n tɔ̃mmú. \v 14 Kɑ̀ɑ duɔ́ nkɛ̀ Anɔɔ bíí tɔ́ɔ́nní kɑ̀ɑ bɛ̀ dɑ̀tínnɛ́ sikɔutɛ́yɑɑ̀bòo, \v 15 kɛ́ bɛ̀ còú mmɛkùɔ̀ nkɛ́ bɛ̀ cɑ̃̀ńnɛ́ ɑ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ bɛ cicɛ, kɛ̀ bɛ̀ ntú ikuɔ́ nìùbɛ̀ kɛ́mpĩ́ n tɔ̃mmú. A yóó bɛ̀ còú mmɛ̀ɛ̀ kùɔ̀, mmɛɛ̀ yó nte bɛmbɛ nɛ̀ bɛ yɑɑ̀bío kɛ̀ bɛ̀ ncɑ̃́ɑ̃́ kɛ tú ikuɔ́ nìùbɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀. \s1 Mɔyiisi còńnɛ́mɛ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tou \p \v 16 Kɛ̀ Mɔyiisi dɔɔ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nhò nɑ̀kɛ́ tì weti weti. \v 17 Kɛ̀ bɛ̀ɛ cónnɛ́ Kuyie ntɑummɛ̀ tou dibenni dɛ́rì kóo tɑ̃̀nkù ketiwè diyiè ketirì nɛ̀ bɛ̀ yɛ̀mɛ̀ Esibiti. \p \v 18 Kɛ̀ Mɔyiisi fíí nyɛcɑubɛ nɛ̀ tidɑbɛɛtì nɛ̀ idɛí pɑ̃́mpɑ̃́nníyì nɛ̀ dɛ kó yɛsɑ̃ǹkɛ̀, \v 19 kɛ̀ bɛ̀ɛ dì dɑ̀tínnɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù kɛ́nɔ́ɔ́ nkutɛkù kɛ́ndònnɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie ndo tì nhò nɑ̀kɛ́mɛ̀. \p \v 20 Kɛ̀ Mɔyiisi túótɛ́ Kuyie ntɑnnɔ̀ tɛpíítɛ̀ wɑ̃̀ri tìì tɑ̃́píɛ̀tì ĩ́nkɛ̀ kɛ́ɑ̃nnɛ́ ku tɑummɛ̀ tɔu miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ tɔ̃nnɛ́ ipɑ̀ɑ̀ti, kɛ́ dì pòo ndi pòkù, \v 21 kɛ́ dì tɑnnɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑummɛ̀ tou miɛkɛ, kɛ́kpetínnɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɑ́ ndì yɑ̀u, Kuyie ndo tì nhò nɑ̀kɛ́mɛ̀. \p \v 22 Kòo tɑnnɛ́ tɑ́bùrì dɛ miɛkɛ, kóò ĩ̀ńnɛ́ kubɑkù yoú bíɛ́kɛ̀ kɛ́pɛ́ɛ́nnɛ̀ kuyɑ̀ɑ̀kù kùù kpetí dibòrì, \v 23 kɛ́dɑɑ́ ndɛ ĩ́nkɛ̀ pɛ̃́ɛ̃̀bɛ̀ bɛ̀ pɑ̃ bɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie, kù do tì nhò nɑ̀kɛ́mɛ̀. \p \v 24 Kòo tɑnnɛ́ tɛfitíkɛ̀kɛ̀tɛ̀ Kuyie ntou miɛkɛ, kɛ́ĩ́nnɛ́ kubɑkù cɑ̃̀nku bíɛ́kɛ̀ kɛ́wetínnɛ́ tɑ́bùrì, \v 25 kɛ́tuɔ ntɛ fìtíyì ti Yiɛ̀ nKuyie nyììkɛ̀, kɛ́ndònnɛ̀ kù tì nhò nɑ̀kɛ́mɛ̀. \p \v 26 Kòo ĩ́nnɛ́ disɔɔhúúntɔ̀nnì dɛ miɛkɛ kɛ́wetínnɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù kùù kpetí dibòrì, \v 27 kɛ́cɔ́u ntihúúntì dɛ ĩ́nkɛ̀, Kuyie tì nhò nɑ̀kɛ́mɛ̀. \p \v 28 Kòo núnnɛ́ kuyɑ̀ɑ̀kù dibòrì kɔku, \v 29 kɛ́cónnɛ́ diwũɔ̃tɔ̀nnì bɛ̀ yó ntuɔ̀ ndìì ĩ́nkɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nyiwũɔ̃ kɛ̀ dì ntɔ́kɛ́nɛ̀ dibòrì, kɛ̀ bɛ̀ɛ féútɛ́ Kuyie nfɛɔ̃̀fɛ̀ kɛ́tuɔ nkɛ́ kù pɑ̃nɛ̀ yɛpɑ̃rɛ̀ tɛyɛ̀. Kù do tì nhò nɑ̀kɛ́mɛ̀. \p \v 30 Kòo ĩ́nnɛ́ dinɑɑbuu diwũɔ̃tɔ̀nnì nɛ̀ Kuyie ntɑummɛ̀ tou dɛ sɑku, kɛ́ dì píɛ mmɛniɛ nkɛ̀ bɛ̀ bo nhɔunɛ̀ bɛmɑ́ɑ̀. \v 31 Mɔyiisi nɛ̀ Anɔɔ nɛ̀ o bí bɛ̀ do mɛ nniitìnɛ̀ kɛ mɛ nhɔunɛ̀ bɛ nɑɑ̀cɛ̀i. \v 32 Bɛ̀ do ɔ̃ɔ̃ mɛ nhɔ́únɛ̀ bɛmɑ́ɑ̀ bɛ̀ tɑti dìì mɔ̀nnì ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑummɛ̀ tou, yoo bɛ̀ dɔ́ kɛ́tɔ́ɔ́nnɛ̀ dìì mɔ̀nnì diwũɔ̃tɔ̀nnì. Kuyie ndo mɛ ntì nɑ̀kɛ́ Mɔyiisi. \p \v 33 Kɛ̀ Mɔyiisii fíí nyidɛí Kuyie ntɑummɛ̀ tou nɛ̀ dihúúntɔ̀nnì kɛ́kpetínnɛ́ kudɑ̀nkù kó dibòrì kuyɑ̀ɑ̀kù. Ò do mɛ ndèè o tɔ̃mmú. \s1 Kuyie nkó tidiɛtì do píɛmmɛ̀ ku tɑummɛ̀ tou \p \v 34 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ diwɛtirìi kɔtɛní kɛ́dɑ́tínnɛ́ ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑummɛ̀ tou kɛ̀ ku diɛtìi dì píɛ. \v 35 Mɔyiisi í nnɑ kɛ bo tɑ ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑummɛ̀ tou miɛkɛ. \p \v 36 Kɛ̀ diwɛtirì ìtɛ́, bɛ̀ɛ ítɛ́, bɛ̀ do mɛ nhɔ̃ mbɛ cèmmu mumɔu miɛkɛ. \v 37 Kɛ̀ diwɛtirì í nɑmpɛ bɛ̀ bɑ́ɑ́ ítɛ́ bɛ̀ mbɑɑ̀ dì bo ítɛ́ dìì yiè. \p \v 38 Kɛ̀ dì níí ndɑ́ɑ́tí ti Yiɛ̀ nKuyie ntɑummɛ̀ tou kuyie mmɔ̀nnì, kɛyènkɛ̀ kɛ́ndò ndihɑ̃ɑ̃tĩnni, bɛ cèmmu mumɔu miɛkɛ. Bɛ̀ do ɔ̃ nkɛ̀ bɛ̀ bɑ̀tɛ́ dɛ̀, dɛ̀ mmɛ ndò.