\id DAN di27.all Novembre 1998 BJ Parakou B{enin \ide UTF-8 \h Danniyɛɛri \toc1 Dɑnniyɛɛri \toc2 DANNIYƐƐRI \mt1 Dɑnniyɛɛri \imt1 Di mpɑ́tíri nɑ́ɑ́ ntì \ip Dɑnniyɛɛri kó dipɑ́tíri ti nɑ́ɑ́ mbɛ̀ do pĩ̀ḿmúmɛ̀ mmɛ Sifubɛ kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni kɛ́dɔ̀ɔ̀ tidɑɑtì kɛ̀ bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ bɛ̀nɑ̀ɑ̀ nkɔkɛ́ bɛ miɛkɛ, kɛ̀ dɛ kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ ḿbo ibotí ìì tũ̀ nyɛbɔkɛ̀ i cuokɛ̀, kɛ tú tidɑɑtì kɛ̀ i kóo kpɑ̀ɑ̀tì ndɔ́ kɛ́ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀nɛ̀ muwɛ̃rímú kɛ̀ bɛ̀ɛ tũnnɛ o kó kucɛ. Kɛ̀ Dɑnniyɛɛri nɛ̀ o nɛ́pobɛ̀ bɛtɑ̃ɑ̃ti kɛ̀ bɛmbɛɛ yetɛ kɛ́bɛnkɛ bɛ̀ tumɛ̀ Kuyie nkɔbɛ kɛ tũ̀ nKuyie nnɛ̀ mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛmɑ́ɑ̀ bɑ́ kɛ̀ dɛ̀ tu mukṹṹ mmu bɛ̀ɛ kúnɛ̀ Kuyie nkó diyètìrì. \ip Dɑnniyɛɛri nɛ̀ o nɛ́pobɛ̀ bɛtɑ̃ɑ̃ti bɛ kó mɛbɛnkùmɛ̀ mɛɛ̀ do te kɛ̀ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ bɛkperíbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɑntɛ́ Kuyie nkuù kpeńnìmɛ̀. \ip Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ Kuyie mbɛnkɛ mɛbɛnkùmɛ̀ mɛ̀nɑ̀ɑ̀ Dɑnniyɛɛri. Dɛ kó mɛbɛnkùmɛ̀ mɛnɑ̀ɑ̀ ti nɑ́ɑ́ nyibotí tɛì do bɑkɛ́mɛ̀ mmɛ Sifubɛ nɛ̀ Kuyie mbɛ̀ dɛɛtɛ́mɛ̀ kɛ bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ bɛ ɛì, dɛ kó mɛbɛnkùmɛ̀ ti nɑ́ɑ́mmu Yesu wɛ̃tinímɛ̀. \ip Dɑnniyɛɛri kó dipɑ́tíri dònnɛ̀ Mudɑ́ɑmmu kó dipɑ́tíri ndi dìì tu Mɛtɑummɛ̀ Pɑ̀mmɛ̀ kpɛri sɔnni. Dɛ kó yɛpɑ́tɛ yɛdɛ́ teénnɛ̀ Kuyie ntũ̀mbɛ̀ mbɛ. Kɛ̀ bɛ̀ bo nwɛ̃́ɛ̃̀rì kɛ bɑɑ̀ Yesu bo wɛ̃tɛ́nímɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dɔ́ dɛ ndòmmɛ̀. \is1 Di mpɑ́tíri nɑ́ɑǹtì duɔ́ kɛ dòmmɛ̀ \io1 1. Dɑnniyɛɛri do bomɛ̀ Bɑbidɔnni kó tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ 1 \io1 2. Nɛbukɑnnɛsɑɑ duɔ́ kɛ yɑ̀mɛ̀ tidɔuǹtì sitenkɑɑnìi 2 \io1 3. Kuyie ndɛɛtɛ́mɛ̀ Ebedeebɛ kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ bɛtɑ̃ɑ̃ti 3 \io1 4. Kuyie nkɛ̃́kùnnɛmɛ̀ Nɛbukɑnnɛsɑɑ 4 \io1 5. Dɑnniyɛɛri kó tinɑ́ɑǹtì bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ Bɑditɑsɑɑ nɛ̀ Dɑriyuusi bɛ kó dimɔ̀nnì 5-6 \io1 6. Dɑnniyɛɛri yɑ̀mɛ̀ mɛbɛnkumɛ̀ iwũɔ̃ inɑ̀ɑ̀ 7 \io1 7. Dɑnniyɛɛri yɑ̀mɛ̀ mɛbɛnkùmɛ̀ kɛ̀ Kɛrɛkibɛ pɔ̀ntɛ Pɛdɛsiibɛ nɛ̀ bɛ̀ sɑ̃ũmɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ 8 \iq1 8. Dɑnniyɛɛri bɑ́ntɛ̀mɛ̀ Kuyie 9 \io1 9. Dɑnniyɛɛri yɑ̀mɛ̀ tidɔuǹtì sɔnti 10-12 \c 1 \s1 Dɑnniyɛɛri nɛ̀ o nɛ́pobɛ̀ bɛ̀ bomɛ̀ Bɑbidɔnni \p \v 1 Sudɑɑ kóo kpɑ̀ɑ̀tì Sosɑkimmu kpɑ̀tì benni tɑ̃ɑ̃́nnì kɛ̀ Bɑbidɔnni kóo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ do Sedisɑdɛmmu mudoò. \v 2 Kɛ̀ Kuyie nduɔ́ nkòo nɑ Sosɑkimmu, kɛ́ bɛ̀ pĩ̀ḿmú kɛ́túótɛ́ nɛ̀ tikɔutɛ́nɛntì mɑtì Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ kɛ́kònnɛ̀ Bɑbidɔnni, kɛ́ tì tɑnnɛ́ tɛbɔɔcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ o bɔkɛ̀ bo kùù dieku miɛkɛ. \p \v 3 Kɛ̀ Nɛbukɑnnɛsɑɑ nɑ́kɛ́ Asepenɑɑsi wèè bɑkɛ́ bɛ̀ fɔ̃̀mmu bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ pĩ ntɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú kɛ dɔ̀ wèe wéntɛ́ Isidɑyɛɛribɛ miɛkɛ, kɛ́tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yɛ̀nní bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ cɛ̃́ĩ yoo bɛnitidiɛbɛ̀ kpɛsi miɛkɛ, \v 4 kɛ í mɔkɛ kuyɛ̀nkù, kɛ wenni kɛ kpeńnì, kɛ yɛ̃́ mɛciì mmɛmɔu kɛ nɔ nkɛ bɛí dɛmɔu, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ bɛnkɛ muwɑ̃ɑ̃̀mù nɛ̀ Bɑbidɔnni kó tinɑ́ɑǹtì, kɛ̀ bɛ̀ɛ pĩ́ nhokpɑ̀ɑ̀tì cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú. \v 5 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì dɔ̀ bɛ̀ mbɛ̀ duɔ̀ nyɛwe yɛmɔu mudiì wenwe okpɑ̀ɑ̀tì ò yo mmù, nɛ̀ mɛnɑɑ̀ nhò yɔ̃̀ mmɛ̀, kɛ́ mbɛ̀ duɔ̀ nyitié nyɛbie nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti miɛkɛ, kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ nɑ kɛ́tɑ o tɔ̃mmú miɛkɛ. \p \v 6 Bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́ bɛ̀ɛ̀ dɑpɑ̀mbɛ̀ kɛ̀ Sudɑɑ botí kɔbɛ mbo bɛ miɛkɛ bɛ̀nɑ̀ɑ̀: Dɑnniyɛɛri nɛ̀ Anɑnniyɑ nɛ̀ Mikɑyɛɛri nɛ̀ Asɑdiɑ. \v 7 Wèè bɑkɛ́ bɛ̀ fɔ̃̀mmu bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ pĩ ntɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú kòo bɛ̀ keutɛ́ yɛyètɛ̀ tɛyɛ̀, kɛ yú Dɑnniyɛɛri kɛ dɔ̀ Bɛtisɑsɑɑ kɛ yú Anɑnniyɑ kɛ dɔ̀ Sɑdidɑki, kɛ yú Mikɑyɛɛri kɛ dɔ̀ Mɛsɑki, kɛ yú Asɑdiɑ kɛ dɔ̀ Abɛɛdi-Nɛkoo. \v 8 Kɛ̀ Dɑnniyɛɛri tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ í ndɔ́ kɛ́sĩnkùnnɛ omɑ́ɑ̀ nɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì yo mmùù diì nɛ̀ ò yɔ̃̀ mmɛ̀ɛ̀ nɑɑ̀. Kòo nɑ́kɛ́ wèè bɑkɛ́ bɛ̀ fɔ̃̀mmu bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ pĩ ntɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú kɛ dɔ̀ ò bɑ́ɑ́ ò dɔ̀ɔ̀nɛ̀ muwɛ̃rímú kòo di okpɑ̀ɑ̀tì yo mmùù diì kɛ́sĩnkùnnɛ omɑ́ɑ̀. \v 9 Kɛ̀ Kuyie nkɑ́ɑ́kɛ́ wèè bɑkɛ́ bɛ̀ fɔ̃̀mmu bɛ̀ kɛ̀ pĩ ntɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú o yɛ̀mmɛ̀ kòo yie nDɑnniyɛɛri ò nɑ̀kɛ́ tì. \v 10 Kɛ nɛ́ nɑ́kɛ́ Dɑnniyɛɛri kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì mɔ́mmuɔ nweè n nɑ̀kɛ́ di dò nkɛ́nyo ntìì diitì kòò sɔ̃́ ndi kɔ̃̀ntì í dònnɛ̀ bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ tɔbɛ̀ di yɑ̀ɑ̀ bo n fítɛ́ koò n kuɔ. \p \v 11-12 Kɛ̀ Dɑnniyɛɛrii nɑ́kɛ́ wèè bɑkɛ́ bɛ̀ fɔ̃̀mmu bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ pĩ ntɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú ò tɑ̃ɑ̃tɛ́ wè kòò bo mbɛ̀ duɔ̀ ntidiitì kɛ dɔ̀: N dɑ bɑ́ɑmmu ɑ ti yɑ́ɑ́kɛ́, mí nnɛ̀ n nɛ́pobɛ̀ Anɑnniyɑ nɛ̀ Mikɑyɛɛri nɛ̀ Asɑdiɑ kɛ̀ bɛ̀ nti duɔ̀ ntikũnfɑ̃ɑ̃̀tì kɛ̀ ti yo nkɛ nti duɔ̀ mmɛnɛ́buo nkɛ̀ ti yɔ̃̀ nkɛ̀ dɛ̀ mmɔkɛ yɛwe tɛpíítɛ̀. \v 13 Kɑ̀ɑ nti wéí tínti nɛ̀ bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ tɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yo nhokpɑ̀ɑ̀tì kó mudiì, dɛ mɔ̀nnì kɑ̀ɑ yɑ̀ kɛ̀ dɛ̀ dòmmɛ̀, kɑ̀ɑ nɛ́ bo dɔɔ̀mɛ̀ ɑ́ mɛ̀ dɔ̀ɔ̀. \p \v 14 Kɛ̀ dɛ kóo nìtìi yie ndɛ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ́ bɛ̀ yɑ̀ɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀ yɛwe tɛpíítɛ̀. \v 15 Dɛ kó yɛwe kó mɛpɛ̃ɛ̃tímɛ̀ miɛkɛ, kɛ̀ bɛ̀ nsɔ̃́ mbɛ ììkɛ̀ pìɛ́kɛ́ kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ tɔbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yo nhokpɑ̀ɑ̀tì yo mmùù diì bɛmɔu. \v 16 Mɛm̀mɛ kòo sɔɔtɛ́ kɛ́ mbɛ̀ duɔ̀ ntikũnfɑ̃ɑ̃̀tì mɑ́ɑ̀ kɛ bɛ̀ mɛnnínɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì kó mudiì nɛ̀ o nɑɑ̀. \v 17 Kɛ̀ Kuyie nduɔ́ ndɛ kó bɛdɑpɑ̀mbɛ̀ bɛnɑ̀ɑ̀ mɛciì mmɛdiɛ̀ nkɛ̀ bɛ nyɛ̃́ yɛpɑ́tɛ kɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ ńfòù, kɛ̀ Dɑnniyɛɛri nnɔ nkɛ bɛí ntidɔuǹtì nɛ̀ mɛbɛnkùmɛ̀ mɛmɔu botí. \p \v 18 Kɛ̀ dɛ̀ɛ tuɔkɛ okpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ do yɛ̃ nhò dɔ́ kɛ́ bɛ̀ wèńní dìì mɔ̀nnì kɛ̀ wèè bɑkɛ́ bɛ̀ fɔ̃̀mmu bɛ̀ kɛ̀ pĩ ntɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ mutɔ̃mmú kòo bɛ̀ kɔ̀tɛnko. \v 19 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi bɛ̀ nɑ̀kɛ́nɛ̀ bɛmɔu, òmɔù í mmɑ̀nnɛ̀ mɛciì nDɑnniyɛɛri nɛ̀ Annɑniyɑ nɛ̀ Mikɑyɛɛri nɛ̀ Asɑdiɑ. Mɛm̀mɛ kòo bɛ̀ tùótɛ́ o tɔ̃mmú. \v 20 Kòo mbɛ̀ nɑ̀ɑ́nnɛ̀ bɑ́ kòò dɔ́ wèe bɛ̀ bekɛ́ tìì ĩ́nkɛ̀ tìì tu mɛyɛ̀mmɛ̀ nɛ̀ mɛciì nkpɛti, bɛ kó mɛtɛ̃́nnímɛ̀ nwenni kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ kucɛ tɛpíítɛ̀ o ɛì kó bɛpɑ̃ɑ̃bɛ̀ nɛ̀ o kó bɛnitinɔ̀mbɛ̀ kɔ̃mɛ. \p \v 21 Kɛ̀ Dɑnniyɛɛri mpĩ́ nhokpɑ̀ɑ̀tì tɔ̃mmú kɛ́tuɔkɛnɛ̀ Siduusi nɑɑ́ ndìì mɔ̀nnì okpɑ̀ɑ̀tì diɛwè. \c 2 \s1 Nɛbukɑnnɛsɑɑ duɔ́mɛ̀ tidɔuǹtì kɛ́yɑ̀ tɛtenkɑɑnìtɛ̀ \p \v 1 Nɛbukɑnnɛsɑɑ kpɑ̀tì benni dɛ́rì miɛkɛ, kòo dɔú ntidɔuǹtì mɑtì kɛ̀ dɛ̀ɛ ò di mɛdiɛ̀ mbɑ́ ò í nnɑ kɛ duɔ́. \v 2 Kòo duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ tíí nho ɛì kó bɛyuwúòmbɛ̀ bɛmɔu nɛ̀ bɛtetiebɛ nɛ̀ bɛpɑ̃ɑ̃bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ bo ò nɑ̀kɛ́ o dɔuǹtì tu mù. Bɛ̀ tùɔ̀koo dìì mɔ̀nnì o borɛ̀ kòo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: \v 3 N dɔú ntidɔuǹtì mɑtì nti kɛ̀ dɛ̀ n di mɛdiɛ̀ nkɛ̀ n dɔ́ di ti nni nnɑ́kɛ́. \p \v 4 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ò nɑ̀kɛ́ nɛ̀ Arɑmu ɛì kɔbɛ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì ḿbo sɑ̃́ɑ̃̀! A ti nɑ́kɛ́ ɑ dɔuǹtì, ti yóó dɑ nɑ́kɛ́mu tì tu mù. \p \v 5 Kòo bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Kɛ̀ di í n nɑ̀kɛ́ n dɔuǹtì nɛ̀ tì tu mù n yóó di kékɛ́mu kɛ̀ di cɛ̃́ĩĩ nɑɑ́ ntidobontì. N ti ntɑ̃ɑ̃tɛ́. \v 6 Kɛ̀ di mɛ ntì nni nnɑ̀kɛ́ n di pɑ̃mmú yɛpɑ̃rɛ̀ diɛyɛ̀ kɛ di dɛ́úkùnnɛ. N nɑ́kɛ́nɛ̀ n dɔuǹtì nɛ̀ tì bɛnkú mù. \p \v 7 Kɛ̀ bɛnitinɔ̀mbɛ̀ɛ yíɛ́ kɛ́nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì ti nɑ́kɛ́ ɑ dɔuǹtì, ti yóó dɑ nɑ́kɛ́mu tì tu mù. \v 8 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì dɔ̀: Dɛ̀ wenni! M bɑntɛ́ kɛ dò ndi dɔ́ kɛ́nkpɑɑ́ mɔkɛ mɛfíè mmɛ di yɑ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í n tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì. \v 9 Kɛ̀ di mɛ nyí n nɑ̀kɛ́ n dɔuǹtì tu mù n yóó di wɛ̃nnɛ́ kunɑsɑ̃́ɑ̃ kùmɑ́ɑ̀ ndi. Di dɑ̀kɛmu kɛ yó nni nsoú nkɛ nɑ́ɑ́ nsiyɑ́ɑ̀bìsí kɛ̀ dɛ̀ yɑ̀ɑ pɛ̃ɛ̃tɛ́nɛ̀. Mí mmɛ n yɛ̃ ndi n nɑ́kɛ́ n dɔuǹtì nti, dɛ mɔ̀nnì ndi m bo bɑntɛ́mɛ̀ kɛ dò ndi bo nɑ kɛ́ n nɑ́kɛ́ tì bɛnkú mù. \v 10 Kɛ̀ bɛnitinɔ̀mbɛ̀ɛ yíɛ́ kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Òmɔù í yóó nɑ kɛ́dɔɔ̀ ɑ mɛ̀ mbèkú tì kutenkù kuù mmiɛkɛ, okpɑ̀ɑ̀tì mɔù mu nyí bekɛ́ oyuwúoǹtò yoo oteteu yoo opɑ̃ũ̀ mɔù ɑ mɛ nti békú tì, bɑ́ kòò dɛu yoo ò kpeńnì kɛ mɑmɛ̀. \v 11 A ti békú tì dɛumu, onìtì mɔù kɛtenkɛ̀ kiɛ ǹyĩ́nkɛ̀ kou bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ tì ndɑ nɑ́kɛ́. Wèè bo tì ndɑ nɑ́kɛ́ dɛ̀ í tú wèè bo kɛtenkɛ̀ kɛ mɔkɛ tinitikɔ̃̀ntì. \p \v 12 Dɛ mɔ̀nnì kòo kpɑ̀ɑ̀tì miɛkɛɛ pɛikɛ mɛdiɛ̀ nkòò dɔ̀ bɛ̀ɛ kuɔ mɛciì nyɛmbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo Bɑbidɔnni. \v 13 Kɛ̀ bɛ̀ɛ pĩɛ̃kɛ́ dɛ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ dɔ̀ bɛ̀ dò nkɛ́kuɔ mɛciì nyɛmbɛ̀ bɛmɔu. Kɛ̀ bɛ̀ɛ yúní Dɑnniyɛɛri nɛ̀ o nɛ́pobɛ̀ kɛ bo bɛ̀ kùɔ. \s1 Kuyie mbɛnkɛmɛ̀ Dɑnniyɛɛri okpɑ̀ɑ̀tì dɔuǹtì \p \v 14-15 Kɛ̀ Dɑnniyɛɛrii bekɛnɛ̀ mɛciì nhokpɑ̀ɑ̀tì kó tihɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì kóo kótì Adiyɔki, wèè do kɔri kɛ bo kuɔ Bɑbidɔnni kó mɛciì nyɛmbɛ̀ kɛ dɔ̀: Bɑ nkpɛ́í nte kòo kpɑ̀ɑ̀tì duɔ́ ndinùù dindi kó kubotí? Kɛ̀ Adiyɔkii ò nɑ̀kɛ́ tì dòmmɛ̀ pɑ́íí. \v 16 Kɛ̀ Dɑnniyɛɛri pɑ̃̀nkɛɛ kɔtɛ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kóò bɑ̀ńtɛ̀ kɛ dɔ̀ wèe ò pɑ̃ mɛfíè nkòò yóó ò nɑ̀kɛ́mu o dɔuǹtì nɛ̀ tì bɛnkú mù. \p \v 17 Kɛ̀ Dɑnniyɛɛrii kò nkɛ́ tì nɑ̀kɛ́ o nɛ́pobɛ̀ Anɑnniyɑ nɛ̀ Mikɑyɛɛri nɛ̀ Asɑdiɑ. \v 18 Kɛ dɔ̀ bɛ̀ɛ bɑ́ntɛ̀ Kuyie nkɛ̀ kùu bɛ̀ kuɔ́ mmɛsémmɛ̀ kɛ́ bɛ̀ dɑ́ɑ ndɛ kó disɔ̀rì kpɛti, kɛ̀ bɛ̀ bɑ́ɑ́ bɛ̀ wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Bɑbidɔnni kó mɛciì nyɛmbɛ̀ kɛ́kuɔ. \p \v 19 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Kuyie mbɛnkɛ Dɑnniyɛɛri dɛ kó tidɔuǹtì tu mù ò duɔ́ dɛ̀ kɛyènkɛ̀, kòo kù sɑ̃ntɛ kɛ dɔ̀: \q1 \v 20 Tí nsɑ̃ntí Kuyie nsɑ̃́ɑ̃̀, \q1 kuù te tikpetì nɛ̀ mɛciì. \q1 \v 21 Kuù cèèri yɛmɔ̀rɛ̀ nɛ̀ yɛwe, \q1 kuù ɔ̃ɔ̃ bɔ nhokpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ kù mɛ ndɔ́ kuù ò íi. \q1 Kuù duɔ́ mmɛciì mbɛ̀ɛ̀ mɛ̀ mɔ̀kɛ, \q1 kuù ɔ̃ nte kòo nìtì nnɔ nkɛ bɑɑ̀tì dɛ̀mɑrɛ̀. \q1 \v 22 Kuù ɔ̃ɔ̃ bɛnkɛ onìtì dɛ̀ɛ̀ tu disɔ̀rì kpɛrɛ. \q1 Kuù yɛ̃́ dɛ̀ɛ̀ sɔ̀ri dibiìnnì miɛkɛ, \q1 kɛ yɛ̃́ kù borɛ̀ tumɛ̀ kuwenniku nku. \b \q1 \v 23 Fɔ̃́ nKuyie n yɛmbɛ̀ do tũ nkù n sɑ̃ntí fɔ̃́ nwe, \q1 kɛ dɑ dɔúnnɛ̀ mutɔ̃mmú, \q1 fɔ̃́ɔ̃̀ n duɔ́ mmɛciì nnɛ̀ muwɛ̃rímú \q1 kɛ m bɛnkɛ ti dɑ bekɛ́ tì, \q1 kɛ ti dɑ́ɑ ntìì kɔɔ́nnɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì. \b \p \v 24 Kɛ̀ Dɑnniyɛɛrii kɔtɛ Adiyɔki borɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì do yɛ̃ nwèe kuɔ mɛciì nyɛmbɛ̀, kɛ́tuɔkoo kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Bɑ́ɑ́ kuɔ mɛciì nyɛmbɛ̀, n tɑnnɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kɛ̀ nh ò nɑ̀kɛ́ o dɔuǹtì nɛ̀ tì bɛnkú mù. \p \v 25 Kɛ̀ Adiyɔki pɑ̃̀nkɛɛ kɔtɛnɛ̀ Dɑnniyɛɛri okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Sudɑɑ kɔbɛ ti pĩ̀ḿmúní bɛ̀, òmɔù bo bɛ miɛkɛ kɛ bo nɑ kɛ dɑ nɑ́kɛ́ ɑ dɔuǹtì nɛ̀ ti bɛnkú mù. \s1 Dɑnniyɛɛri nɑ̀kɛ́mɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì o dɔuǹtì nɛ̀ ti bɛnkú mù \p \v 26 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi bekɛ́ Dɑnniyɛɛri bɛ̀ do yu wè kɛ tú Bɛtisɑsɑɑ kɛ dɔ̀: A yɛ̃ nhɑ bo nɑ kɛ́ n nɑ́kɛ́ n yɑ̀ tìì dɔuǹtì kɛ́ n nɑ́kɛ́ tì bɛnkúmɑ̀ɑ̀? \p \v 27 Kɛ̀ Dɑnniyɛɛrii ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì, mɛciì nyiɛ̀ mɔù í bo yoo onitinɔ̀ntì yoo opɑ̃ũ̀ yoo oteteu wèè bo nɑ kɛ́ dɑ nɑ́kɛ́ ɑ dɔuǹtì tu mù. \v 28 Kuyie nnɛ́ bomu kɛĩ́nkɛ̀ kùù dɑ́ɑnko disɔ̀rì kpɛti. Okpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ, kuù dɔ́ kɛ́ dɑ bɛnkɛ tìì yóó tuɔkɛní. Ntɛ ɑ dɔú ntìì dɔuǹtì kɛyènkɛ̀ ɑ dɔ́ù: \v 29 Okpɑ̀ɑ̀tì ɑ duɔ́ dìì mɔ̀nnì kɛ́ntoti ɑ yɛ̀mmɛ̀ dɛ̀ɛ̀ kpɑɑní dɛ kpɛ́í, kɛ̀ wèè dɑ́ɑnko disɔ̀rì kpɛti kòò dɑ bɛnkɛ tìì yóó tuɔkɛní yɛwe yɛ̀ɛ̀ kpɑɑní. \v 30 Kuyie nkuù tì nni ndɑ́ɑ, ndɛ̀ í tú kù yɛ̃ n ciì kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɛsɔmbɛ, kù tì nni ndɑ́ɑ nkɛ̀ m bo ti ndɑ nɑ́kɛ́mu kɑ̀ɑ yĩ́ɛ̃́tɛ́ tìì dɑ kɔɔ́nnɛ̀ ɑ yɛ̀mmɛ̀ miɛkɛ. \p \v 31 Okpɑ̀ɑ̀tì ntɛ ɑ yɑ̀ dɛ̀ ɑ dɔuǹtì miɛkɛ: A yɑ̀ tɛtenkɑɑnìtɛ̀ ntɛ kɛ̀ tɛ̀ dɛu kɛ mɛ̀nkɛ dɛu bɑ́ tɛ̀ í mɔkɛ tɛ̀ mɑ̀mɛ̀ kɛ duò tikɔ̃m̀bùɔ̀tì kɛ miɛti kɛ cómmú ɑ ììkɛ̀. \v 32 Kɛ̀ tɛ yuu tú mɛsɔɔ mmɑ́ɑ̀, tɛ cĩ̀ncĩ̀nnì nɛ̀ tɛ bɑɑ̀ nkɛ̀ dɛ̀ tu timɑ́tì pɛ́ítì, tɛ pɔutì nɛ̀ tɛ kpèrɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ tu disɔɔwũɔ̃̀. \v 33 Kɛ̀ tɛ tɑ̀ɑ̀kɛ tú timɑ́tì, kɛ̀ tɛ nɑɑ̀cɛ̀i dikéè tu timɑ́tì ditɛrì tiyɑɑtì. \v 34 Kɑ̀ɑ ntɛ̀ wùó nkɛ̀ ditɑ̃́rì mɑrìi cɑ́tɛ́ní ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ dimɑ́ɑ̀ bɑ́ òmɔù í dì nɑmpɛ kɛ̀ dì mbírímúní kɛ bɔ́tɛ́ tɛ tɑ̀ɑ̀kɛ ìì tu timɑ́tì nɛ̀ tiyɑɑtì kɛ̀ dɛ̀ɛ bɔ́ɔ́tɛ́ bɔ́ɔ́tɛ́. \v 35 Timɑ́tì nɛ̀ tiyɑɑtì nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ nɛ̀ mɛbiɛrimɛ nɛ̀ mɛsɔɔ nkɛ̀ dɛ̀ɛ nɑɑ́ nkutɑ̃ɑ̃yukú kɛ̀ kuyɑɑkù dɛ̀ tùótɛ́ kù ɔ̃ɔ̃ túótɛ́ mɛ̀ɛ̀ botí muyɑbuɔ́, kɑ̀ɑ dɛ̀ mɔ̀ńtóo. Ditɑ̃́rì dìì do tɛ̀ bɔ̀tɛ́ kɛ̀ dindii nɑɑ́ nditɑ̃rì diɛrì kɛ́píɛ nkɛtenkɛ̀ kɛmɔu. \p \v 36 Okpɑ̀ɑ̀tì ɑ yɑ̀ tìì dɔuǹtì nti. Nɛ́ ntɛ tì bɛnkú mù: \v 37 Fɔ̃́ɔ̃̀ tu okpɑ̀ɑ̀tì wèè pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɛsɔmbɛ bɛmɔu. Kuyie nkuù dɑ duɔ́ ntikpɑ̀tì nɛ̀ muwɛ̃rímú kɑ̀ɑ kpeńnì kɑ̀ɑ yètìrì dɛu. \v 38 Kuyie n duɔ́ nfɔ̃́ nwe bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ iwũɔ̃ nɛ̀ tiwɑnwɑntì nɛ̀ tinɔ̀tì kɑ̀ɑ dɛ̀ bɑkɛ́. Okpɑ̀ɑ̀tì fɔ̃́ɔ̃̀ tu tɛtenkɑɑnìtɛ̀ yuu, mɛsɔɔ nkpɛri. \v 39 A kó difɔ̃nkúò dikpɑ̀ɑ̀tìyuu tɛrì dìì yóó ɑ̃nnɛ́ di wɛ̃rímú í tùɔ̀kɛ ɑ kɔ̃mu, dindi kó difɔ̃nkúò, kɛ̀ ditɑ̃ɑ̃́nnì ɑ̃nnɛ́ dìì tu disɔɔwũɔ̃̀ kɛ́pitɛ́ kutenkù kumɔu. \v 40 Kɛ̀ dikpɑ̀ɑ̀tìyuu nɑɑnnìi ɑ̃nnɛ́ kɛ́nkpeńnì kɛ dò ntimɑ́tì, timɑ́tì pùɔ̀ mmɛ̀ɛ̀ botí kɛ yɔurí dɛmɔu, mɛɛ̀ botí nku dɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu yóó pɔntɛmɛ̀ yɛketiyɛ̀. \v 41 Kɛ́ndònnɛ̀ ɑ yɑ̀mɛ̀ tɛtenkɑɑnìtɛ̀ nɑɑ̀cɛ̀i kɔkɛ́nɛ̀mɛ̀ tiyɑɑtì nɛ̀ timɑ́tì, dɛndɛ bɛnkú kɛ tú mɛtɑummɛ̀ í yó mbo dɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu miɛkɛ kɛ̀ di nɛ́ wɛ̃tɛ kɛ́nkpeńnì di miɛkɛ timɑ́tì tɛ̃mɛ̀. \v 42 Inɔ́mbí ìì kɔkɛ́nɛ̀ tiyɑɑtì nɛ̀ timɑ́tì dɛndɛ bɛnkú kɛ dò ndɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu yó nkpeńnì kupíkù kùmɑ́ɑ̀ ndi, kɛ̀ kutɛkù cĩ̀ĩnnì. \v 43 Dɛ̀ bɛnkú kɛ dò ndɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ yóó tɑunnɛ̀ bɛtɔbɛ̀ mbɛ kɛ́mpuokú bɛtɔbɛ̀ kó bɛsɑpɑ̀mbɛ̀. Dɛ kó mɛtɑummɛ̀ mɛ nyí yó nkpeńnì, kɛ́ndònnɛ̀ timɑ́tì ɔ̃ɔ̃ í ntɑunnɛ̀mɛ̀ tiyɑɑtì. \p \v 44 Dɛ kó tikpɑ̀tì mɔ̀nnì ndi Kuyie nyóó ɑ̃nnɛ́mɛ̀ dikpɑ̀ɑ̀tìyuu tɛrì dìì yóó pɔntɛ yɛsɔnyɛ yɛ̀ɛ̀ di niitɛ́nɛ̀ bɑ́ yɛ̀ tɛ̃́nkɛ bɑ́ mbo kɛ̀ dindi nɛ́ mbo sɑ̃́ɑ̃̀. \v 45 A do yɑ̀ dìì tɑ̃́rì kɛ̀ dì cɑ̀tɛ́ní ditɑ̃rì ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ dimɑ́ɑ̀ bɑ́ òmɔù í dì nɑmpɛ kɛ̀ dì bìrímúní kɛ pɔ̀ntɛ timɑ́tì nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ nɛ̀ tiyɑɑtì nɛ̀ mɛbiɛrimɛ nɛ̀ mɛsɔɔ. Okpɑ̀ɑ̀tì, Kuyie nkuù dɑ dɑ́ɑ ndɛ̀ɛ̀ yóó tuɔkɛní. Dɛ kó tidɔuǹtì tu timɔ́mmɔnti nti kɑ̀ɑ dò nkɛ́yie n dɑ nɑ̀kɛ́ tì. \b \p \v 46 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ do kɛ́nínkóo Dɑnniyɛɛri ììkɛ̀ kóò sɑ̃ntɛ kóò dɛ̀úkùnnɛ kɛ́duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ ò pɑ̃mmú yɛpɑ̃rɛ̀ nɛ̀ tùdɑ̀ɑ̀ríbɛ̀ bɛbotí bɛbotí, \v 47 kɛ́deè kòo nɑ́kɛ́ Dɑnniyɛɛri kɛ dɔ̀: Kuyie ndi tũ nkù kuù mɛ̀nkɛ dɛunɛ̀ dɛsɔnnɛ dɛmɔu kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛbɔkɛ̀, kuù bɑkɛ́ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀, kuù mɑ́ɑ̀ dɑ́ɑnko dɛ̀ɛ̀ sɔ̀ri kɛ yɛ̃́ fɔ̃́ɔ̃̀ mɑ́ɑ̀ nɑ kɛ n dɑ́ɑ ndisɔ̀rì kpɛti. \v 48 Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo kpɑ̀ɑ̀tìi dɛ́úkùnnɛ Dɑnniyɛɛri kóò pɑ̃mmú yɛpɑ̃rɛ̀ sɑ̀ɑ̀yɛ̀ kóò bɑɑ́ mBɑbidɔnni kɛ̀ weè mbɑkɛ́ mɛciì nyɛmbɛ̀ bɛmɔu. \v 49 Kɛ̀ Dɑnniyɛɛrii bekɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kòo bɑɑ́ nSɑdidɑki nɛ̀ Mɛsɑki nɛ̀ Abɛɛdi-Nɛkoo Bɑbidɔnni tempɛ̃ nkɛ̀ wenwe ntú wèè tũ̀ nhokpɑ̀ɑ̀tì. \c 3 \s1 Nɛbukɑnnɛsɑɑ dɔ̀ɔ̀mɛ̀ tɛsɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ \p \v 1 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ dɔɔ̀ tɛsɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ kɛ̀ tɛ okùmɛ̀ mbo mɛ́tìrìbɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti, mɛpɛ̃kùmɛ̀ mɛ́tìrìbɛ̀ mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti. Kòo duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ tɛ̀ còńnɛ́ Bɑbidɔnni tempɛ̃ mmiɛkɛ Dudɑɑ kó kubiriku, \v 2 kɛ́tɔ̃ mBɑbidɔnni kó itempɛ̃ nyimɔu miɛkɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ́kɛ́ mìníísìbɛ̀ nɛ̀ kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀bɛ̀ diɛbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀ nɛ̀ mɛ́ɛ́rìbɛ̀ nɛ̀ bɛdítídɔúmbɛ̀ nɛ̀ bɛbeémbɛ̀ diɛbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀ kɛ dɔ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛní kɛ̀ bɛ̀ɛ ɑ̃nnɛ́ dibɑnni tɛtenkɑɑnìtɛ̀ ò dɔ̀ɔ̀ tɛ̀ kpɛ́í. \v 3 Kɛ̀ bɛkperíbɛ̀ bɛmɔuu tíí nkɛ́kɑri okpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ tenkɑɑnìtɛ̀ ììkɛ̀. \p \v 4 Wèè ni dibɑnni kó ikuɔ́ kòo pĩɛ̃kɛ́ kɛ dɔ̀: Yɛhɛkɛ̀ yɛmɔu kɔbɛ, ibotí imɔu kéntɛ́nɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì bɛ́i ntì. \v 5 Kɛ̀ di kèè dìì mɔ̀nnì siheú kuɔ̀mmɛ̀ nɛ̀ itɑ̃rí nɛ̀ tikùtìdùùtì nɛ̀ tibómbonti nɛ̀ yɛtɑ̃tɛhe nɛ̀ sipɔ̃́mpũɔ̃́ cɛ̃́nkɛ dɛbémbénnɛ̀ dɛmɔu, dí nínkú dimɔu okpɑ̀ɑ̀tì kó tɛsɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ ììkɛ̀ kɛ́ tɛ̀ dɔu. \v 6 Kòò mɔù yetɛ ò bo nínkúmɛ̀ kɛ́dɔu ntɛsɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ bɛ̀ɛ ò ɑ̃nnɛ́ dihɑ̃ɑ̃tou miɛkɛ. \p \v 7 Bɛ̀ kèè dìì mɔ̀nnì siheú kuɔ̀mmɛ̀ nɛ̀ itɑ̃rí nɛ̀ tikùtìdùùtì nɛ̀ tibómbonti nɛ̀ yɛtɑ̃tɛhe nɛ̀ sipɔ̃́mpũɔ̃́ cɛ̃́nkɛ dɛbémbénnɛ̀ dɛmɔu, kɛ nínkú bɛmɔu kɛtenkɛ̀ kɛ́dɔu nhokpɑ̀ɑ̀tì còńnɛ́ tɛ̀ɛ̀ sɔɔtenkɑɑnìtɛ̀. \s1 Dɑnniyɛɛri nɛ́pobɛ̀ yetɛmɛ̀ bɛ̀ bo dɔummɛ̀ tɛsɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ \p \v 8 Dɛndɛ bɑ̀mbɑ̀ nkɛ̀ Bɑbidɔnni kɔbɛ mɑbɛ̀ɛ kɔtɛ kɛ́nɑ́kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì Sifubɛ kpɛ́í nkɛ dɔ̀: \v 9 Okpɑ̀ɑ̀tì ḿbo sɑ̃́ɑ̃̀! \v 10 Okpɑ̀ɑ̀tì fɔ̃́ɔ̃̀ mɔ́mmuɔ nduɔ́ ndinùù kɛ tú kɛ̀ bɛ̀ eé siheú nɛ̀ itɑ̃rí kɛ bentɛ tikùtìdùùtì nɛ̀ tibómbonti kɛ eé yɛtɑ̃tɛhe nɛ̀ sipɔ̃́mpũɔ̃́ kɛ bentɛ dɛbémbénnɛ̀ dɛmɔu, bɑ́ wè wèe nínkú kɛ́dɔu ntɛtenkɑɑnìtɛ̀. \v 11 Kɛ̀ wèè yetɛ ò bo nínkúmɛ̀ kɛ́dɔu ntɛsɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ bɛ̀ɛ ò dootóo dihɑ̃ɑ̃tou miɛkɛ. \v 12 Okpɑ̀ɑ̀tì Sifubɛ Sɑdidɑki nɛ̀ Mɛsɑki nɛ̀ Abɛɛdi-Nɛkoo ɑ bɑɑ́ mbɛ̀ Bɑbidɔnni kó itempɛ̃ mbɛ̀ í yie nhɑ bɛ́i ndìì nùù! Bɛ̀ yetɛmu ɑ kó yɛbɔkɛ̀ kɛ í dɔ́ kɛ́dɔu ntɛsɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ ɑ còńnɛ́ tɛ̀. \p \v 13 Kɛ̀ Nɛbukɑnnɛsɑɑ miɛkɛɛ pɛikɛ mɛdiɛ̀ nkòo duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ yúní Sɑdidɑki nɛ̀ Mɛsɑki nɛ̀ Abɛɛdi-Nɛkoo kɛ̀ bɛ̀ɛ tuɔkɛní. \v 14 Kòo bɛ̀ bekɛ kɛ dɔ̀: Sɑdidɑki nɛ̀ Mɛsɑki nɛ̀ Abɛɛdi-Nɛkoo mɛ̀nkɛ nwe di yetɛmɛ̀ n kó yɛbɔkɛ̀ kɛ yetɛ di bo dɔummɛ̀ tɛsɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ n còńnɛ́ tɛ̀ɑ̀? \v 15 Bɛ̀ yóó wɛ̃tɛ kɛ́heému siheú nɛ̀ itɑ̃rí kɛ́bentɛ tikùtìdùùtì nɛ̀ tibómbonti kɛ́heé yɛtɑ̃tɛhe nɛ̀ sipɔ̃́mpũɔ̃́ kɛ́bentɛ dɛbémbénnɛ̀ dɛmɔu. Dɛ mɔ̀nnì di dò nkɛ́nínkúmu kɛ́dɔu ntɛsɔɔtenkɑɑnìtɛ̀, kɛ̀ di mɛ nyetɛ di tɑti dihɑ̃ɑ̃tou miɛkɛ nkɛ. Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ n nɛ́ yɑ̀ Kuyie nkùù yóó di dɛɛtɛ́ n nɔ̀ùtɛ̀ miɛkɛ. \p \v 16 Sɑdidɑki nɛ̀ Mɛsɑki nɛ̀ Abɛɛdi-Nɛkoo kɛ̀ bɛ̀ɛ tɛ̃́nnɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: Ti í mɔkɛ ti bo dɑ nɑ́kɛ́ tì. \v 17 Kuyie nti tũ nkù bo nɑ kɛ́ tí dɛɛtɛ́nɛ̀ dihɑ̃ɑ̃tou kɛ tí dɛɛtɛ́ ɑ nɔ̀ùtɛ̀ miɛkɛ. \v 18 Bɑ́ kɛ̀ kù mɛ nyí ti dɛɛtɛ́, ɑ́ nyɛ̃́ kɛ dò nti yetɛmu ɑ bɔkɛ̀, ti mɛ nyí yóó dɔu ntɛsɔɔtenkɑɑnìtɛ̀ ɑ còńnɛ́ tɛ̀! \p \v 19 Kɛ̀ Nɛbukɑnnɛsɑɑ miɛkɛɛ pɛikɛ mɛdiɛ̀ nSɑdidɑki nɛ̀ Mɛsɑki nɛ̀ Abɛɛdi-Nɛkoo kòo ììkɛ̀ yɑ̃tirɛ, kòo duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ yíɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ ndihɑ̃ɑ̃tou kɛ̀ dìi tonkɛ̀ kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ dì ɔ̃ ndòmmɛ̀ kucɛ mɛ̀yiekɛ̀. \v 20 Kòo pɛ́i mbɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kpeńnì kɛ dɔ̀ bɛ̀ɛ boú Sɑdidɑki nɛ̀ Mɛsɑki nɛ̀ Abɛɛdi-Nɛkoo kɛ́dootóo di miɛkɛ. \v 21 Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ pĩ nkɛ́boú kɛ̀ bɛ̀ ɑ̃ bɛ yɑ̀ɑ̀tì, bɛ yɑɑ̀tɑ̀ɑ̀kɛ nɛ̀ bɛ yɑɑ̀bòrɛ̀ kɛ ókɛ́nɛ̀ bɛ kɛ̃́ĩ́, kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ dootóo dihɑ̃ɑ̃tou miɛkɛ. \v 22 Kɛ sɔ̃́ nhokpɑ̀ɑ̀tì bɛ́i nkɛ̀ bɛ̀ tũ̀nnɛ o nùù kɛ yíɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ ndihɑ̃ɑ̃tou kɛ̀ dì tònkɛ̀ kɛ wũɔ̃tɛ́. Kɛ̀ fɛhɑ̃ɑ̃dɛɛ̀nfɛ̀ɛ kuɔ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do bɛ̀ pĩ nkɛ́dootóo dɛ miɛkɛ. \v 23 Sɑdidɑki nɛ̀ Mɛsɑki nɛ̀ Abɛɛdi-Nɛkoo kɛ̀ bɛ̀ɛ do bɛtɑ̃ɑ̃ti dihɑ̃ɑ̃tou miɛkɛ kɛ boú. \s1 Kuyie ndɛɛtɛ́mɛ̀ Dɑnniyɛɛri nɛ́pobɛ̀ dihɑ̃ɑ̃tou miɛkɛ \p \v 24 Dɛ mɔ̀nnì kɛ̀ dɛ̀ɛ di okpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ mɛdiɛ̀ nkɛ̀ bɛ̀ nyóó dɑɑtɛ kòò ìtɛ́ ditĩ̀nnì miɛkɛ kɛ́bekɛ o kó bɛtũ̀mbɛ̀ kɛ dɔ̀: Di í boú bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti ndi kɛ dootóo dihɑ̃ɑ̃tou miɛkɑɑ̀? Kɛ̀ bɛ̀ɛ ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì mɛm̀mɛ. \v 25 Kòò dɔ̀: N nɛ́ wúó nhɔ̃ mbɛnìtìbɛ̀ bɛ̀nɑ̀ɑ̀ kɛ̀ bɛ̀ cèntì muhɑ̃ɑ̃́ miɛkɛ bɑ́ bɛ̀ í boú, bɛ mɔù mɛ nyí kɔ̀utɛ, kòo nɑɑnwè mɔù dɛ̀ bo kɛ dònnɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì? \p \v 26 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi tɔ́ɔ́nko dihɑ̃ɑ̃tou kó dibòrì kɛ yú kɛ dɔ̀: Sɑdidɑki nɛ̀ Mɛsɑki nɛ̀ Abɛɛdi-Nɛkoo bɛ̀ɛ̀ bɑ̀ɑ́ nKuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀, yɛ̀nnɛ̀nní kɛ́kɔtɛní diɛ! \p Kɛ̀ bɛ̀ɛ yɛ̀nní bɛtɑ̃ɑ̃ti dihɑ̃ɑ̃tou miɛkɛ. \v 27 Kɛ̀ mìníísìbɛ̀ nɛ̀ kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀bɛ̀ diɛbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀ nɛ̀ mɛ́ɛ́rìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ tíí nkɛ́ bɛ̀ wèńní, kɛ sɔ̃́ mmuhɑ̃ɑ̃́ nyí bɛ̀ kɑ̀ɑ́kɛ́, bɛ yùtì ketɛ́ kɛ í wũɔ̃tɛ́, bɛ yɑ̀ɑ̀tì mɛ nyí cɔ̀útɛ́, kuyukú nɔ́ú ketɛ́ kɛ í bɛ̀ dèkɛ. \v 28 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi pĩɛ̃kɛ́ kɛ dɔ̀: Kuyie nSɑdidɑki nɛ̀ Mɛsɑki nɛ̀ Abɛɛdi-Nɛkoo tũ nkù yètìrì ndɛu, kuù tɔ̃nní ku tɔ̃nnì kɛ̀ dì dɛɛtɛ́ ku kó bɛtɔ̃mbɛ̀, bɛ̀ do ku ndé kɛ yetɛ mí nhokpɑ̀ɑ̀tì n kpɛti, kɛ yié nkɛ duɔ́ mbɛmɑ́ɑ̀ kɛ tú bɛ̀ bo bɛ̀ fɛ̃́ũmmɛ̀ tɔ̃ũnɛ̀ bɛ̀ bo yóumɛ̀ Kuyie mbɛ̀ tũ nkù, kɛ́dɔu nyɛbɔkɛ̀. \v 29 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ n yóó yeè kɛ dɔ̀: Bɑ́ wèè nìtì, bɑ́ kòo botí tú kù, bɑ́ kòò yɛ̀nní dɛ̀, bɑ́ kòò nɑ̀ɑ́ ntìì nɑ́ɑǹtì wèè bo sɑ̃́ɑ̃́ nKuyie nSɑdidɑki nɛ̀ Mɛsɑki nɛ̀ Abɛɛdi-Nɛkoo bɛ̀ bɑ̀ɑ́ nkù bɛ̀ɛ ò kèkɛ́ kòo cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ɛ nɑɑ́ ndidobonnì. Dibɔɔ̀ mɑrì bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́dɛɛtɛ́ miɛ̀ mbotí bɛnìtìbɛ̀. \p \v 30 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ Nɛbukɑnnɛsɑɑ duɔ́ nSɑdidɑki nɛ̀ Mɛsɑki nɛ̀ Abɛɛdi-Nɛkoo yɛkɑ̀rɛ̀ yɛ̀ɛ̀ pɛ̃ɛ̃tɛ́ ò do bɛ̀ duɔ́ nyɛ̀. \c 4 \p \v 1 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi bɛ́innɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu ibotí imɔu kɔbɛ kɛtenkɛ̀ kɛmɔu kɔbɛ kɛ dɔ̀: Dí mbo kɛ̀ dɛ̀ nɑɑti dimɔu. \p \v 2 N wèńtɛ́ kɛ sɔ̃́ ndɛ̀ wenni kɛ dò n nɑ́kɛ́ bɛnìtìbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ nyɛ̃́ Kuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ kù dɔ̀ɔ̀ tìì diɛtì n kpɛ́í. \p \v 3 Dɛ kó mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ cɑ̀mmɛ̀ dɛumu mɛdiɛ̀, \q1 kù dɔ̀ɔ̀ tìì diɛtì kpetì nti, \q1 kuù yó mbɑkɛ́ sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 ku kpɑ̀tì í yó mmɔkɛ kumɑ̀nku. \s1 Okpɑ̀ɑ̀tì dɔúmmɛ̀ tidɔuǹtì kɛ́yɑ̀ mutie diɛmù \p \v 4 Mí nNɛbukɑnnɛsɑɑ kɛ̀ nní mbo n kpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ nɑɑti, dɛmɔu kɛ̀ dɛ̀ cèntì mɛsɑ̀ɑ̀. \v 5 Kɛyènkɛ̀ mɑkɛ̀ kɛ̀ n duɔ́ kɛ́yɑ̀ tidɔuǹtì mɑtì kɛ̀ dɛ̀ n di mɛdiɛ̀ nkɛ́ m pĩ́ nkufɔ̃wɑɑ́. \v 6 Kɛ̀ n duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ tíí mmɛciì nyɛmbɛ̀ bɛmɔu bɛ̀ɛ̀ bo Bɑbidɔnni kɛ̀ bɛ̀ bo n nɑ́kɛ́ dɛ kó tidɔuǹtì tu mù, \v 7 bɛyuwúòmbɛ̀ nɛ̀ bɛtetiebɛ nɛ̀ bɛdiɛbɛ̀ nɛ̀ bɛdítíbɔmbɛ̀ bɛ̀ tùɔ̀kɛní dìì mɔ̀nnì kɛ̀ m bɛ̀ nɑ̀kɛ́ n dɔuǹtì. Òmɔù mɛ nyí nɑ kɛ bo n nɑ́kɛ́ tì tu mù. \v 8 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ Dɑnniyɛɛri bɛ̀ do yu wè n kó dibɔɔ̀ yètìrì kɛ dɔ̀ Bɛtisɑsɑɑ, kɛ̀ Kuyie nkó Muyɑɑ́ nhò bonɛ̀, kòo tuɔkɛní kɛ̀ nh ò nɑ̀kɛ́ n dɔuǹtì. \v 9 Kɛ̀ m bɛ́i nkɛ dɔ̀: Bɛtisɑsɑɑ fɔ̃́ nwèè bɑkɛ́ bɛpɑ̃ɑ̃bɛ̀ n yɛ̃́mu kɛ dò nKuyie nkó Muyɑɑ́ ndɑ bonɛ̀ kɛ̀ tìmɑtì ɔ̃ɔ̃ í ndɑ di, ɑ́ n nɑ́kɛ́ n yɑ̀ tìì dɔuǹtì bɛnkú mù. \v 10 Ntɛ n duɔ́ kɛ yɑ̀ dɛ̀: \q1 N duɔ́ kɛ yɑ̀ mutie mɑmù mmu kɛ̀ mù yɛ̀nní kutenkù cuokɛ̀ \q1 kɛ dɛu mɛdiɛ̀. \q1 \v 11 Kɛ kpenkɛ kɛ̀ mu bɑkɛ dèkɛ kɛ kɑ́ɑ́ ntiwɛtì. \q1 Kɛ̀ kutenkù kumɔu kɔbɛ mù wùó. \q1 \v 12 Kɛ̀ mu fɑ̃ɑ̃̀tì wenni mɛsɑ̀ɑ̀ \q1 kɛ̀ mù pɛitɛ́ yɛbɛ. \q1 Dɛ̀ɛ̀ fòù kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ piɛti dɛ kó mudiì mu borɛ̀. \q1 Kɛ̀ tikpɑsĩ̀ntì diɛku mu dɛ́ɛ̀, \q1 kɛ̀ sinɔɔ cekù si yĩ́ɛ̃̀ntì mu bɑkɛ. \q1 Bɑ́ dɛ̀ɛ̀ botí kɛ̀ dɛ̀ mu nfòùnɛ̀. \b \p \v 13 Kɛ̀ m bɑɑ nkpɑɑ́ duɔ́ n dɔ́ù ĩ́nkɛ̀ kɛ́yɑ̀ Kuyie ntɔ̃nnì mɑrì kɛ̀ dì cùtɛ́ní dɛĩ́nkɛ̀, \v 14 kɛ́pĩɛ̃kɛ́ kɛ dɔ̀: \q1 Kɔ̃ṹnɛ̀ dɛ kó mutie! \q1 Cíɛ́nɛ̀ mu bɑkɛ kɛ́yuo mmu fɑ̃ɑ̃̀tì \q1 kɛ́yɑɑ́ mu bɛ kɛ̀ tikpɑsĩ̀ntìi cíɛ́tɛ́ \q1 kɛ̀ tinɔ̀tìi ítɛ́ kɛ́yuo mmu bɑkɛ, \q1 \v 15 kɛ́yóu kɛ̀ dikũ̀nnì nkpɑɑ́ fííkú \q1 nɛ̀ icĩɛ̃ ndikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ, \q1 kɛ́ dì pìtínnɛ́ timɑ́tì kó mɛfĩmmɛ nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kɔ̃mɛ. \q1 Kɛ̀ dìi mɑntɛ̀ kɛ́búútɛ́ nɛ̀ timɑɑ̀ntì \q1 kɛ́cɑ́ɑ́kɛ́ timútì tiwɑnwɑntì kɔ̃mɛ. \q1 \v 16 Dɛ kó dikũ̀nnì tɛ̃́nkɛ bɑ́ mmɔkɛ mɛnitiyɛ̀mmɛ̀ \q1 bɛ̀ bo di duɔ́ nfɛɔ̃̀fɛ̀ kɔ̃mɛ \q1 kɛ̀ dìi cɑ́ɑ́kɛ́ timútì \q1 kɛ́ mmɛ ndò nkɛ dɔ̀ yɛbie nyɛ̀yiekɛ̀. \p \v 17 Kuyie ntɔ̃rɛ̀ yɛɛ̀ nɑ̀kɛ́ dɛ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔuu bɑntɛ́ Kuyie n kùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ kuù bɑkɛ́mɛ̀ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛmɔu kutenkù miɛkɛ, kɛ duɔ̀ ntikpɑ̀tì kù tì dɔ́nɛ̀ wè bɑ́ kòò tu osɑ́m̀pɔ́ù. \b \p \v 18 Mí nhokpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ n yɑ̀ tìì dɔuǹtì nti. Fɔ̃́ mBɛtisɑsɑɑ ɑ nɛ́ n nɑ́kɛ́ tì bɛnkú mù, nh ɛì kó mɛciì nyɛmbɛ̀ òmɔù í nɑ kɛ bo n nɑ́kɛ́ tì tu mù, fɔ̃́ mmɛ nyóó nɑmu kɛ yɛ̃́ Kuyie nkó Muyɑɑ́ ndɑ bonɛ̀mɛ̀. \s1 Dɑnniyɛɛri nɑ̀kɛ́mɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì o dɔuǹtì tu mù \p \v 19 Kɛ̀ dɛ̀ɛ di Dɑnniyɛɛri bɛ̀ tu wè Bɛtisɑsɑɑ kóò kpeí mɛdiɛ̀ nkóò kɔkɛ́nɛ̀ dimɔ̀nnì sɑ́m̀pɔ́. Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Bɛtisɑsɑɑ ɑ bɑ́ɑ́ yóu kɛ̀ dɛ kó tidɔuǹtì nɛ̀ ti bɛnkùmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ dɑ kɔkɛ́nɛ̀. Kɛ̀ Bɛtisɑsɑɑ ò tɛ̃́nnɛ́ kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì, kɛ̀ dɛ kó tidɔuǹtì nɛ̀ tì bɛnkùmɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ do nwetínɛ̀ ɑ dootitɔbɛ̀ mbɛ! \v 20 A yɑ̀ mùù tie kɛ̀ mù dɛu kɛ kpeńnì kɛ̀ mu bɑkɛ dèkɛ kɛ kɑ́ɑ́ ntiwɛtì kɛ̀ kutenkù kumɔu kɔbɛ mù wùó. \v 21 Kɛ̀ mu fɑ̃ɑ̃̀tì wenni kɛ̀ mù pìɛ́kɛ́ yɛbɛ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ fòù kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ yɛ̀ yo, kɛ̀ tikpɑsĩ̀ntì diɛku mu dɛ́ɛ̀ nkɛ̀ sinɔɔ cekù si yĩ́ɛ̃̀ntì mu bɑkɛ ĩ́nkɛ̀. \v 22 Okpɑ̀ɑ̀tì fɔ̃́ɔ̃̀ tu dɛ kó mutie, ɑ dɛukɛmu kɛ kpenkɛ, kɑ̀ɑ diɛkù tùɔ̀kɛ tiwɛtì kɑ̀ɑ kpɑ̀tì pitɛ́ kutenkù kumɔu. \v 23 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɑ̀ɑ yɑ̀ Kuyie ntɔ̃nnì kɛ̀ di cùtɛ́ní kɛĩ́nkɛ̀ kɛ nɑ́ɑ́ nkɛ tú: Kɔ̃ṹnɛ̀ dɛ kó mutie kɛ́bɔ nkɛ yóu dikũ̀nnì kɛ̀ dì nfííkú dikpɑ́ɑ̀ miɛkɛ kɛ̀ di dì pìtínnɛ́ mɛfĩmmɛ timɑ́tì kɔ̃mɛ nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kɔ̃mɛ kɛ̀ dìi mɑntɛ̀ kɛ́nwɛ̃ńnɛ̀ tiwɑnwɑntì kɛ dɔ̀ yɛbie nyɛ̀yiekɛ̀. \v 24 Okpɑ̀ɑ̀tì ntɛ dɛ kó tidɔuǹtì bɛnkú mù. Kuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ kuù tì tɑ̃ɑ̃tɛ́ ɑ kpɛ́í. \v 25 Bɛ̀ yóó dɑ bɛtimu bɛnìtìbɛ̀ cuokɛ̀! Kɑ̀ɑ nwɛ̃nnɛ́ tikpɑsĩ̀ntì kɛ bo kɛ cɑ́ɑ́ ntimútì fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɔ̃mɛ, kɛ̀ timɑɑ̀ntì dɑ búútɛ́ kɑ̀ɑ mbo dɛ kó mɛborimɛ miɛkɛ kɛ dɔ̀ yɛbie nyɛ̀yiekɛ̀. Dɛ kó yɛbie nkó mɛpɛ̃ɛ̃tímɛ̀ miɛkɛ ɑ bo bɑntɛ́ kɛ dò nKuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ kuù bɑkɛ́ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛmɔu kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ duɔ̀ ntikpɑ̀tì kù tì dɔ́ nwè. \v 26 Mutie kũ̀nnì bɛ̀ yóu dì nɛ̀ icĩɛ̃ ndɛndɛ bɛnkú kɛ tú: Bɛ̀ yóó wɛ̃tɛ kɛ dɑ duɔ́mmu tikpɑ̀tì ɑ bo bɑntɛ́ dìì mɔ̀nnì kɛ dò nKuyie nkuù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀, \v 27 nɛ̀ dɛ kpɛ́í n dɑ bɑ́ɑ́mmu okpɑ̀ɑ̀tì kɛ tú, ɑ kéntɛ́ itié n yóó dɑ duɔ́ nyì. Yóu ɑ yɛi nnɛ̀ mɛyetímɛ̀ ɑ dɔɔri mɛ̀, kɛ́ndɔɔri dɛ̀ɛ̀ wenni, kɛ́ndɔɔri bɛcĩ̀rìbɛ̀ mɛsɑ̀ɑ̀, kɛ̀ dɛ̀ yɛ̀mmɛ ɑ́ nsɔkɛ́ mɛborimɛ sɑ̀ɑ̀mɛ̀ miɛkɛ. \s1 Okpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ dɔuǹtì dɔ̀ɔ̀mɛ̀ \p \v 28 Bɛ̀ do nɑ̀kɛ́ tìì kó dimɑ̀ɑ̀ okpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ kɛ̀ tìi dɔ̀ɔ̀. \v 29 Dɛ̀ mɔ̀kɛ dìì mɔ̀nnì dibenni dìmɑ́ɑ̀ kòo ncentì o kpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kudɑ̀nkù ĩ́nkɛ̀ Bɑbidɔnni, \v 30 kɛ́pĩɛ̃kɛ́ kɛ dɔ̀: Ntɛ Bɑbidɔnni dihɛì diɛrì! Míì dì mɑɑ́ nɛ̀ n nɔu! N dɛumu kɛ kpeńnì kɛ nɔ nkɛ dɔɔri dɛmɔu kɛ̀ dɛ̀ wenni. \p \v 31 Ò kpɑɑ́ mɛ nnɑ́ɑ́ nkɛ̀ mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ɛ bɛ́inní kɛĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ bɛ̀ dɑ cṹũmmu tikpɑ̀tì! \v 32 Bɛ̀ yóó dɑ bɛtimu bɛnìtìbɛ̀ cuokɛ̀ kɑ̀ɑ nwɛ̃ńnɛ̀ tiwɑnwɑntì kɛ fòù, kɛ́ncɑ́ɑ́ timútì fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɔ̃mɛ, kɛ́mbo dɛ kó mɛborimɛ miɛkɛ kɛ dɔ̀ yɛbie nyɛ̀yiekɛ̀. Dɛ kó difɔ̃nkúò kɑ̀ɑ bɑntɛ́ kɛ dò nKuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ kuù bɑkɛ́ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛmɔu kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀ kɛ duɔ̀ ntikpɑ̀tì kù tì dɔ́nɛ̀ wè. \p \v 33 Dɛndɛ bɑ̀mbɑ̀ nkɛ̀ dɛ kó tinɑ́ɑǹtìi dɔɔ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛti Nɛbukɑnnɛsɑɑ bɛnìtìbɛ̀ cuokɛ̀, kòo ncɑ́ɑ́ ntimútì fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɔ̃mɛ, kɛ̀ timɑɑ̀ntìi ò bùútɛ́, kòo yùtìi okɛ̀ kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ fɛtúúfɛ̀ kó ticìtì, kòo nɔ́nkuótìi nɑɑ́nnɛ̀ sinɔɔ kpɛti. \s1 Nɛbukɑnnɛsɑɑ yɛ̀mmɛ̀ wenkɛmɛ̀ \p \v 34 Yɛbie nyɛ̀yiekɛ̀ kó difɔ̃nkúò, mí nNɛbukɑnnɛsɑɑ kɛ̀ m bɔ́útɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ̀ mɛnitiyɛ̀mmɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́ n tɑ, kɛ̀ n sɑ̃ntɛ Kuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ kù bomɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀, kɛ́ nku nsɑ̃ntí kɛ tú: A dɛumu, ɑ kpɑ̀tì í mɔkɛ kumɑ̀nku, ɑ bɑkɛ́ sɑ̃́ɑ̃̀ nwe. \v 35 Kutenkù kɔbɛ bɑ́ kɛ̀ bɛ̀ sũ ɑ í bɛ̀ kɑ̀ɑ̀nnɛ̀, ɑ dɔɔri ɑ dɔ́mɛ̀ mmɛ kɛtenkɛ̀ kɔbɛ nɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kɔbɛ. Òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́yetɛ ɑ yɛ̃ mmù yoo ò dɑ sɛi. \p \v 36 Dɛ mɔ̀nnì ndi n wɛ̃̀tɛ kɛ pɛ̀tɛ́mɛ̀ mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ do te kɛ̀ n kpɑ̀tì ndɛu, kɛ̀ n kó bɛtũ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛkperíbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́ n yúní, kɛ̀ Kuyie nni nduɔ́ ntikpɑ̀tì, kɛ̀ n yètìrì nɛ́ dɔkɛ dɛukɛ kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ dì do dòmmɛ̀. \v 37 Dɛ mɔ̀nnì mí nNɛbukɑnnɛsɑɑ kɛ̀ m bɛ́i nkɛ dɔ̀: Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ n sɑ̃ntɛ fɔ̃́ nKuyie nkɛ dɑ dɛ́úkùnko. A dɔɔri dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ sìɛ́mu. A tɔ̃mmú mumɔu wennimu, kɑ̀ɑ nɔ nkɛ kɛ̃́kùnko sifeí yɛmbɛ̀. \c 5 \s1 Okpɑ̀ɑ̀tì Bɑditɑsɑɑ ɑ̃nnɛ́mɛ̀ dibɑnni \p \v 1 Diyiè mɑrì kòo kpɑ̀ɑ̀tì Bɑditɑsɑɑ ɑ̃nnɛ́ dibɑnni, kɛ́yú o ɛì kó bɛkperíbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ mbo tɛkɔupíítɛ̀ (1000) kɛ́mbo dibɑnni, kòò yɑ̃ mɛnɑɑ̀. \v 2 O yɛ̀mmɛ̀ cɑ̀tɛ́ dìì mɔ̀nnì kòò dɔ̀, bɛ̀ɛ túótɛ́ní isɔɔbòòkɛ nɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kpɛyi, o cicɛ Nɛbukɑnnɛsɑɑ do tɔní ì Sedisɑdɛmmu kó Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̃̀nnɛ̀, wenwe nɛ̀ o ɛì kó bɛkperíbɛ̀ nɛ̀ o pobɛ̀ nɛ̀ o pocĩɛ̃̀. \v 3 Kɛ̀ bɛ̀ɛ túótɛ́ní Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó ibòòkɛ bɛ̀ do tɔní ì Sedisɑdɛmmu kɛ́duɔ́ nhokpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ bɛ̀ɛ yɑ̃̀nnɛ̀ wenwe nɛ̀ o ɛì kó bɛkperíbɛ̀ nɛ̀ o pobɛ̀ nɛ̀ o pocĩɛ̃̀. \v 4 Bɛ̀ yɑ̃̀ dìì mɔ̀nnì kɛ́nsɑ̀nnɛ̀ kɛ́ndiè nkɛ sɑ̃ntí sitenkɑɑnìi mɛsɔɔ nkpɛsi nɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kpɛsi nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kpɛsi nɛ̀ timɑ́tì kpɛsi nɛ̀ idɛí kpɛsi nɛ̀ yɛtɑ̃́rɛ̀ kpɛsi. \p \v 5 Dɛndɛ bɑ̀mbɑ̀ nkɛ̀ tɛnɔ̀ùtɛ̀ mɑtɛ̀ɛ yɛ̀nní kɛ́nwɑ̃ũ kumɑrí dɛfìtírɛ̀ tɑkɛ́ bɛ̀ kɑ̀ri dɛ̀ tɛkpɑ̀ɑ̀tìcĩ́ɛ̃̀tɛ̀. Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi tɛ yɑ̀ kɛ dɔ̀ mɑ̀tì mɑ̀tì kɛ̀ dɛ̀ɛ ò kpeí, \v 6 kóò kpeí mɛdiɛ̀ nkòo ììkɛ̀ɛ yɑ̃tirɛ, kòo kɔ̃m̀bùɔ̀tìi do mɛdiɛ̀, nkòo núù nní nkpeutí kɛ bokù yɛtɔbɛ̀. \v 7 Kòo pĩɛ̃kɛ́ kɛ dɔ̀ bɛ̀ɛ yúní bɛnitinɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛpɑ̃ɑ̃bɛ̀ nɛ̀ bɛdítíbɔmbɛ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ bɛ̀ yùní. Kòo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Wèè bo bɑntɛ́ i nwɑ̃rii kɛ́ n nɑ́kɛ́ ì tu mù m bo ò dɑ̀tínnɛ́ tiyɑɑ̀sɑ̀ɑ̀tì kóò dùú mmɛsɔɔfĩmmɛ kòò ntú otɑ̃ɑ̃́nwè n kpɑ̀tì miɛkɛ. \p \v 8 Bɛ̀ɛ̀ kɔ̀tɛní bɛmɔu, òmɔù mɛ nyí nnɑ kɛ kɑ̀ɑ ndɛ kó iwɑ̃rii kɛ nɑ̀kɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì dɛ kó tinɑ́ɑǹtì tu mù. \v 9 Kɛ̀ dɛ̀ɛ di Bɑditɑsɑɑ kòo ììkɛ̀ dɔkɛ yíɛ́ yɑ̃tirɛ mɛdiɛ̀. Kɛ̀ dɛ̀ múnkɛɛ di o ɛì kó bɛkperíbɛ̀ mɛdiɛ̀. \s1 Dɑnniyɛɛri nɑ̀kɛ́mɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì iwɑ̃rii tú mù \p \v 10 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ pokùu onitipokpɑ̀ɑ̀tìi keè bɛ̀ kuɔ̀mmɛ̀ kɛ́tɑroo dibɑnni kó kudieku miɛkɛ bɛ̀ kɑ̀ri dɛ̀ kɛ́bɛ́i nkɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì mbo sɑ̃́ɑ̃̀! A bɑ́ɑ́ yóu kɑ̀ɑ kɔ̃m̀bùɔ̀tì nduò kɑ̀ɑ ììkɛ̀ yɑ̃́tìrì. \v 11 A kpɑ̀ɑ̀tìyuu miɛkɛ onìtì bomu Kuyie nkó Muyɑɑ́ mbonɛ̀ wè. A cicɛ kó tikpɑ̀tì miɛkɛ nkɛ ti do bɑntɛ́mɛ̀ ò wùómmɛ̀ diyuu kɛ yɛ̃́ dɛmɔu, kòo ciì ndònnɛ̀ Kuyie nkɔ̃mɛ. Dɛɛ̀ do te kɑ̀ɑ cicɛ Nɛbukɑnnɛsɑɑ duɔ́ nkòo mbɑkɛ́ mɛciì nyɛmbɛ̀ bɛmɔu nɛ̀ bɛnitinɔ̀mbɛ̀ nɛ̀ bɛpɑ̃ɑ̃bɛ̀ nɛ̀ bɛtetiebɛ nɛ̀ bɛdítíbɔmbɛ̀. \v 12 O kó mɛciì cɑ̃̀ɑ̃́mmu kòò yɛ̃́ dɛmɔu, kɛ nɔ nkɛ bɛí ntidɔuǹtì kɛ bɛí yɛnɑ́ɑǹhɑ̃ntíyɛ̀, kɛ nɔ nkɛ dɑ́ɑnko tìì sɔ̀ri. Duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ yúní dɛ kóo nìtì bɛ̀ tu wè Dɑnniyɛɛri, okpɑ̀ɑ̀tì do yu wè kɛ dɔ̀ Bɛtisɑsɑɑ kòo ti nɑ́kɛ́ i nwɑ̃rii tú mù. \p \v 13 Kɛ̀ bɛ̀ɛ yúní Dɑnniyɛɛri, kòo kpɑ̀ɑ̀tìi ò bekɛ kɛ dɔ̀: Fɔ̃́ɔ̃̀ tu Dɑnniyɛɛri, n cicɛ okpɑ̀ɑ̀tì Nɛbukɑnnɛsɑɑ do tɔní tìì dɑɑtì Sudɑɑ tenkɛ̀ ti kó kùmɑkɑ̀ɑ̀? \v 14 N kèè bɛ̀ tumɛ̀ ɑ mɔkɛ Kuyie nkó Muyɑɑ́ nkɛ wúó ndiyuu, kɛ ciì, kɑ̀ɑ ciì ncɑ̃̀ɑ̃́. \v 15 Bɛ̀ yùnímu diɛ mmɛciì nyɛmbɛ̀ nɛ̀ bɛnitinɔ̀mbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ bo kɑɑ̀ nyiwɑ̃rii kɛ́ n nɑ́kɛ́ ì tu mù, bɛ̀ mɛ nyí nɑ. \v 16 Kɛ̀ bɛ̀ n nɑ̀kɛ́ kɛ tú fɔ̃́ nnɔ nkɛ nɑ́ɑ́ nyɛnɑ́ɑǹhɑ̃ntíyɛ̀ tu mù kɛ nɔ nkɛ dɑ́ɑnko tìì sɔ̀ri. Kɑ̀ɑ nɑ kɛ kɑ̀ɑ̀ nyiwɑ̃rii iì nkɛ ǹ nɑ̀kɛ́ ì tu mù, bɛ̀ dɑ dɑ́tínnɛ́ tiyɑɑ̀sɑ̀ɑ̀tì kɛ dɑ dúú mmɛsɔɔfĩmmɛ, kɑ̀ɑ ntú otɑ̃ɑ̃́nwè n kpɑ̀tì miɛkɛ. \p \v 17 Kɛ̀ Dɑnniyɛɛrii tɛ̃́nnɛ́ okpɑ̀ɑ̀tì kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì nte ɑ cuuti nɛ̀ ɑ pɑ̃rɛ̀, yoo ɑ dɛ̀ pɑ̃ otɔù mɔù, n nɛ́ yóó kɑɑmmu bɑkɛ dɛ kó iwɑ̃rii kɛ́ dɑ nɑ́kɛ́ ì tu mù. \v 18 Kuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ kuù do dɔ̀ɔ̀ ɑ cicɛ Nɛbukɑnnɛsɑɑ okpɑ̀ɑ̀tì diɛwè. Kòo yètìrì ndɛu kɛ̀ bɛ̀ ò dé, \v 19 nɛ̀ dɛ kpɛ́í nkɛ̀ titentì timɔu kɔbɛ, ibotí imɔu kɔ̃̀ntì nhɑu o ììkɛ̀, kòò kɔ̀ù ò dɔ́ kɛ́kuɔ bɛ̀, kɛ yóu bɛtɔbɛ̀, kɛ kɛ̃́kùnko ò dɔ́ kɛ́kɛ̃́kùnnɛ bɛ̀, kɛ dɛ́úkùnko ò dɔ́ kɛ́dɛ́úkùnko bɛ̀. \v 20 Kòo ɑ̃nnɛ́ tɛfentɛ̀ kɛ̀ tɛpɔ̀tɛ̀ɛ ò dɛutɛ́ kɛ̀ Kuyie nhò bɔntɛ́ní kòo pɑ̀ɑ̀ tikpɑ̀tì. \v 21 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ò bɛ̀ti bɛnìtìbɛ̀ cuokɛ̀, kòò nfòù fɛɔ̃̀fɛ̀ kɔ̃mɛ kɛ wɛ̃ńnɛ̀ dikpɑ́ɑ̀ kóo sɑ̃mmɑrímú kɛ́ndiiti timútì fɛnɑ̀ɑ̀fɛ̀ kɔ̃mɛ, kɛ̀ timɑɑ̀ntìi ò bùútɛ́ kòò mmɛ ndò nkɛ kémmúnɛ̀ ò bo bɑntɛ́mɛ̀ kɛ dò nKuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ kuù bɑkɛ́ yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛmɔu, kɛ ɔ̃ɔ̃ dɛ́úkùnnɛ kù dɔ́ kɛ́dɛ́úkùnnɛ wè. \v 22 Fɔ̃́ nho birɛ Bɑditɑsɑɑ kɑ̀ɑ dɛ̀ yɛ̃́ dɛmɔu bɑkɛ, ɑ mɛ nyí kɛ̃kùnnɛ ɑmɑ́ɑ̀. \v 23 A yetɛ́nɛ̀ ti Yiɛ̀ nKuyie nku kùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ ɑ duɔ́ ndìì mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ tɔní ku cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kó ikɔutɛ́bòòkɛ kɛ̀ di yɔ̃nnɛ̀ mɛnɑɑ̀ nfɔ̃́ nnɛ̀ ɑ ɛì kó bɛkperíbɛ̀ nɛ̀ ɑ pobɛ̀ nɛ̀ ɑ pocĩɛ̃̀. Dɛ kó difɔ̃nkúò kɑ̀ɑ diè nkɛ sɑ̃ntí sisɔɔtenkɑɑnìi nɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kpɛsi nɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì kpɛsi nɛ̀ timɑ́tì kpɛsi nɛ̀ idɛí kpɛsi nɛ̀ yɛtɑ̃́rɛ̀ kpɛsi. Kɛ sɑ̃ntí dɛ̀ɛ̀ í wúó, ndɛ̀ mɛ nyí yo, dɛ̀ mɛ nyí yɛ̃́ dɛ̀mɑrɛ̀, kɛ yóu ɑ bo sɑ̃ntɛmɛ̀ Kuyie nkùù tɔ ɑ fòmmu ku nɔu miɛkɛ, yíe nkɔ̃mu nɛ̀ nɑnkɛ kɔ̃mu. \v 24 Kɛ̀ Kuyie mmɛ ntɔ̃nní tɛnɔ̀ùtɛ̀ kɛ̀ tɛ̀ wɑ̃̀ri ì nwɑ̃rii. \v 25 Ntɛ iwɑ̃rii ìì wɑ̃̀ri ì tu mù: Mɛnde, mɛnde, Tekɛdi, Pɑdisĩnni. \v 26 Ntɛ dɛ kó yɛtɑnnɔ̀ dɔ́ kɛ́nɑ́kɛ́ tì: Mɛnde, dɛ̀ bɛnkú kɛ tú Kuyie nkɑ̀ɑ̀mmu ɑ kpɑ̀tì we kɛ̀ yɛ̀ dèè. \v 27 Tekɛdi, kɛ̀ bɛ̀ bennɛ́ ɑ cɛ̃́ɛ̃́kù tɛbiètɛ̀ kɛ sɔ̃́ nhɑ yɑu. \v 28 Pɑdisĩnni, bɛ̀ totɛ́ ɑ kpɑ̀tì kɛ tì duɔ́ mMɛdiibɛ nɛ̀ Pɛrisiibɛ. \p \v 29 Kɛ̀ Bɑditɑsɑɑ duɔ́ nkòo tɔ̃mbɛ̀ɛ dɑ́tínnɛ́ Dɑnniyɛɛri tiyɑɑ̀sɑ̀ɑ̀tì kóò dùú mmɛsɔɔfĩmmɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ pĩɛ̃kɛ́ kɛ dɔ̀ ò tu onititɑ̃ɑ̃́nwè o kpɑ̀tì miɛkɛ. \b \p \v 30 Dɛ kó kɛyènkɛ̀ kɛmɑ́ɑ̀ miɛkɛ nkɛ bɛ̀ kùɔmɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì Bɑditɑsɑɑ. \p \v 31 Kɛ̀ Dɑriyuusi Mɛdiibɛ botí kouu cɔutɛ́ tikpɑ̀tì, kɛ sɔ̃́ nhò mɔ̀kɛ yɛbie nsipísìkuɔ̀ nɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀. \c 6 \s1 Dɑnniyɛɛri dootitɔbɛ̀ ò dìímmɛ̀ \p \v 1 Mɛm̀mɛ kɛ̀ Dɑriyuusii ɑ̃nnɛ́ kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀bɛ̀ tɛkɔ̀ùtɛ̀ nɛ̀ sipísìdɛ́ (120) o tempɛ̃ mmiɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ mbɑkɛ́ nɛ̀ o yètìrì. \v 2 Kòo tɑ̃ɑ̃tɛ́ mìníísìbɛ̀ bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti bɛ̀ɛ̀ yó mbɑkɛ́ kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀bɛ̀ kɛ bɛ̀ nɑ̀ɑ́ mbɛ tɔ̃mmú bo ncentì mɛ̀ɛ̀ botí kɛ̀ dɛ̀ɛ yie nkòo kpɛrɛ mɑrɛ̀ bɑ́ɑ́ cɑkɛ. Kɛ̀ Dɑnniyɛɛri ntú bɛ kóò mɔù, \v 3 kòo mpɛ̃nkù bɛtɔbɛ̀ bɛdɛ́ nɛ̀ kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀bɛ̀ mɛciì mmɛdiɛ̀, kòo kpɑ̀ɑ̀tì ndɔ́ kóò bɑɑ́ ndihɛì dimɔu mutɔ̃mmú. \v 4 Nɛ̀ dɛ kpɛ́í nkɛ̀ mìníísìbɛ̀ nɛ̀ kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ nwɑnti kɛ bo yɑ̀ Dɑnniyɛɛri bo ndɔ̀ɔ̀ mɛyɛi mmɑmɛ̀ dɛ kó tikpɑ̀tì yetɛ mɛ̀. Bɛ̀ mɛ nyí nyɑ̀ o kó mɛyetímɛ̀ mɑ̀mɛ̀ yoo mɛcɑɑ̀rìmɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ nsɔ̃́ nho kpɛrɛ dɛmɔu do nsɛ́i nwe, tìmɑtì í bo bɛ̀ bo ò sɛi ntìì ĩ́nkɛ̀. \v 5 Kɛ̀ bɛ̀ɛ yóu kɛ́nɑ́kɛ́ bɛmɑ́ɑ̀ kɛ dɔ̀: Ti í yóó yɑ̀ Dɑnniyɛɛri kó mɛyɛi mmɑmɛ̀ kɛ̀ ti sɑ̀ɑ̀ í ò dìínnɛ̀ Kuyie nhò tũ nkù kuɔ́ ĩ́nkɛ̀ nkɛ. \p \v 6 Bɛnìùbɛ̀ bɛdɛ́ bɛmbɛ nɛ̀ kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ unnɛ́ kɛ́kɔtɛ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ mɛcɑ̃ɑ̃ nkóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì Dɑriyuusi mbo sɑ̃́ɑ̃̀! \v 7 Mìníìsìbɛ̀ nɛ̀ kùmɑ̀ndɑ́ɑ̀bɛ̀ diɛbɛ̀ nɛ̀ bɛsɑ́m̀pɔ́bɛ̀ nɛ̀ mɛ́ɛ́rìbɛ̀ nɛ̀ dihɛì kó bɛkótíbɛ̀ bɛɛ̀ tìí nkɛ tɑ̃ɑ̃tɛ́ kɛ tú bɛ̀ bo dɑ nɑ́kɛ́ kɑ̀ɑ bɛ́i ndinùù mɑrì kɛ dì wɑ̃̀ri dìì tu otɑ̃̀nkù òmɑ́ɑ̀ miɛkɛ tínti bɛnìtìbɛ̀ timɔu tí mbɑ́ɑ́ nfɔ̃́ɔ̃̀ mɑ́ɑ̀, òmɔù bɑ́ɑ́ bɑ́ntɛ̀ Kuyie nyoo onìtì tɔù mɔù, kɛ̀ dɛ̀ í tú fɔ̃́ɔ̃̀ mɑ́ɑ̀ ndi ti bo mbɑ́ɑ́mmɛ̀. Kɛ̀ wèè yetɛ kɛ bɑ̀ńtɛ̀ dɛtɛrɛ̀ mɑrɛ̀ bɛ̀ɛ ò dootóo yɛcìrícìrɛ̀ ɑ̃ dìì fɔ̃̀tìrì miɛkɛ. \v 8 Okpɑ̀ɑ̀tì, dɔú ndɛ kó dinùù kɛ́ĩkú ɑ cɑnnimɛ̀ kɛ̀ dɛ kó dinùù tɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ ceetɛ, kɛ́ndonnɛ̀ Mɛdiibɛ nɛ̀ Pɛrisiibɛ kó ikuɔ́. \p \v 9 Mɛm̀mɛ kòo kpɑ̀ɑ̀tì Dɑriyuusii wɑ̃ri dɛ kó dipɑ́tíri kɛ́ĩkú o kó mɛcɑnnimɛ̀. \s1 Bɛ̀ dootóomɛ̀ Dɑnniyɛɛri yɛcìrícìrɛ̀ fɔ̃̀tìrì \p \v 10 Dɑnniyɛɛri kèè dìì mɔ̀nnì dɛ kó dinùù dɔúmmɛ̀ kòo kpɑ̀ɑ̀tì ĩkú o kó mɛcɑnnimɛ̀, kòo kò nho cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ́dekɛ kudɑ̀nkù kó kudieku kɛ́kpetɛ́ fenɛ́tìbɛ̀ Sedisɑdɛmmu bíɛ́kɛ̀ kɛ níí nínkú kɛ́bɑ́ntɛ̀ Kuyie nkɛ́ kù sɑ̃ntɛ kucɛ mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti diyiè dìmɑ́ɑ̀ miɛkɛ ò bɑɑ do ɔ̃ ndɔɔrimɛ̀. \v 11 Kòo dootitɔbɛ̀ɛ kɔtɛ mɛcɑ̃ɑ̃ nho cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ bo ò pɑɑtɛ́ kɛ nsɔ̃́ nhò bɑ̀ɑ́ nKuyie nkɛ kù kuɔ̀nnɛ̀. \v 12 Kɛ̀ bɛ̀ɛ kɔtɛ okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kóò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì ɑ í wɑ̃̀ri dipɑ́tíri kɛ ĩkú ɑ cɑnnimɛ̀ kɛ tú we ntɑ̃̀nkù miɛkɛ ti ndɔú nfɔ̃́ɔ̃̀ mɑ́ɑ̀, kɛ̀ wèè mɛ nyetɛ kɛ dɔú ndɛtɛrɛ̀ mɑrɛ̀ yoo onìtì mɔù bɛ̀ɛ ò dootóo yɛcìrícìrɛ̀ ɑ̃ dìì fɔ̃̀tìrì miɛkɑɑ̀? Kòo kpɑ̀ɑ̀tì dɔ̀: Weti weti! Tinti n tɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ kɛ́ndònnɛ̀ Mɛdiibɛ nɛ̀ Pɛrisiibɛ kó ikuɔ́ tì í yóó ceetɛ. \v 13 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ò tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ tɔní bɛ̀ Sudɑɑ ɛì bɛ kóò mɔù bɛ̀ tu wè Dɑnniyɛɛri, ò í dɑ dé, ò ketɛ́ kɛ í dɑkɛ ɑ dɔú ndìì nùù kpɛ́í. Ò bɑ̀ɑ́ nKuyie nku kucɛ mɛ̀tɑ̃ɑ̃ti diyiè dìmɑ́ɑ̀ miɛkɛ. \p \v 14 Okpɑ̀ɑ̀tì kèè dìì mɔ̀nnì dɛ kó tinɑ́ɑǹtì kòo yɛ̀mmɛ̀ɛ cɑɑ̀rɛ̀ mɛdiɛ̀, nkòo ndɔ́ kɛ́dɛɛtɛ́ Dɑnniyɛɛri, kɛ́ntṹṹ nkɛ wɑɑ̀ nhò bo yĩ́mɛ̀ kóò dɛɛtɛ́. \v 15 Kɛ̀ Dɑnniyɛɛri dootitɔbɛ̀ɛ wɛ̃tɛní mɛcɑ̃ɑ̃ nhokpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀ kóò nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: A yɛ̃́mu ɑ mɔ́mmuɔ nkɛ dò mMɛdiibɛ nɛ̀ Pɛdisiibɛ kó ikuɔ́ miɛkɛ kɛ̀ bɛ̀ wɑ̃̀ri tìmɑtì kòo kpɑ̀ɑ̀tì ĩkú o nɔ̀ùtɛ̀, tì ɔ̃ɔ̃ í ncèètɛ. \p \v 16 Mɛm̀mɛ kòo kpɑ̀ɑ̀tìi duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ tɔní Dɑnniyɛɛri kɛ nyóó ò dootóo yɛcìrícìrɛ̀ fɔ̃̀tìrì miɛkɛ. Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi nɑ́kɛ́ Dɑnniyɛɛri kɛ dɔ̀: Kuyie ndɑ dɛɛtɛ́, kunku ɑ tũ nkù nɛ̀ mɛwɛ̃́ɛ̃́rìmɛ̀. \p \v 17 Kɛ̀ bɛ̀ɛ tɔní ditɑ̃́rì diɛrì kɛ́poo nkòo kpɑ̀ɑ̀tìi ĩkú o kó mɛcɑnnimɛ̀, bɛ̀ɛ̀ tu bɛkótíbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ múnkɛɛ ĩkú bɛ kɔ̃mɛ kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkòò mɔù bɑ́ɑ́ dennɛ Dɑnniyɛɛri. \v 18 Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo kpɑ̀ɑ̀tìi kò nho cĩ́ɛ̃̀tɛ̀, ò í nyie nkɛ di dɛ̀mɑrɛ̀, bɑ́ ò í nyu o pocĩɛ̃̀, ò mɛ nyí nnɑ kɛ duɔ́ dɛ kó kɛyènkɛ̀. \s1 Dɑnniyɛɛri yɛ̀nnímɛ̀ yɛcìrícìrɛ̀ fɔ̃̀tìrì bɑ́ dɛ̀mɑrɛ̀ í ò dɔ̀ɔ̀ \p \v 19 Kòo kpɑ̀ɑ̀tìi ítɛ́ kɛ̀ dɛ̀ kpɑɑ́ uu kɛ́kɔtɛ yɛcìrícìrɛ̀ fɔ̃̀tìrì borɛ̀. \v 20 Ò tɔ̀ɔ́nko dìì mɔ̀nnì kɛ́yú nɛ̀ mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ kó kuníí kɛ dɔ̀: Dɑnniyɛɛri Kuyie nkóo tɔ̃ntì, Kuyie nhɑ tũ nkù nɛ̀ mɛwɛ̃́ɛ̃́rìmɛ̀ kù nɑ kɛ dɑ dɛɛtɛ́nɛ̀ yɛcìrícìrɛ̀ nɔ́nkuótɑ̀ɑ̀? \p \v 21 Kɛ̀ Dɑnniyɛɛrii ò tɛ̃̀ńnɛ́ní kɛ dɔ̀: Okpɑ̀ɑ̀tì mbo sɑ̃́ɑ̃̀! \v 22 Kuyie n tũ nkù tɔ̃nnímu ku tɔ̃nnì kɛ̀ dì tɑ̀ú nyɛcìrícìrɛ̀ nɔ̀, bɑ́ yɛ̀ í n dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi mmɑmɛ̀, n yí cɑ̀ɑ̀rɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ Kuyie, m mɛ nyí dɔ̀ɔ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ dɛ̀ɛ̀ í dɑ nɑɑti. \p \v 23 Kɛ̀ dɛ̀ɛ nɑrikɛ okpɑ̀ɑ̀tì kòo duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ dennɛní Dɑnniyɛɛri yɛcìrícìrɛ̀ ɑ̃ dìì fɔ̃̀tìrì miɛkɛ, kòò yɛ̀nní kɛ̀ bɛ̀ nsɔ̃́ nhò í kɔ̀utɛ bɑ́ sɑ́m̀pɔ́rɛ̀ kɛ yɛ̃́ ò do duɔ́mmɛ̀ o yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu Kuyie. \v 24 Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo kpɑ̀ɑ̀tìi duɔ́ nkɛ̀ bɛ̀ɛ pĩ́nní bɛ̀ɛ̀ do dɑ̀kɛ kɛ bo kuɔ Dɑnniyɛɛri kɛ́ bɛ̀ dokoo yɛcìrícìrɛ̀ fɔ̃̀tìrì nɛ̀ bɛ pobɛ̀ nɛ̀ bɛ bí, kɛ̀ bɛ̀ níí nkpɑɑ́ kɛ í tùɔ̀koo difɔ̃̀tìrì fũ̀ɔ̃̀ kɛ̀ yɛcìrícìrɛ̀ bɛ̀ tɔ̃̀tɛ tɔ̃tɛ kɛ ɑɑroo nɛ̀ bɛ kṹɔ̃̀. \b \p \v 25 Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo kpɑ̀ɑ̀tìi wɑ̃ri dipɑ́tíri kɛ́nɑ́kɛ́ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu nɛ̀ ibotí imɔu, titentì timɔu kɔbɛ kɛ dɔ̀: Mbonɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ nɑɑti. \p \v 26 N dɔ́ kɛ́nɑ́kɛ́ tì tu: N kó kɛtenkɛ̀ kɛmɔu duɔ́mɛ̀ bɑ́ wè wè ndé Kuyie nDɑnniyɛɛri tũ nkù. \q1 Kuù fòù, \q1 kɛ yó mbo sɑ̃́ɑ̃̀, \q1 ku kpɑ̀tì í yóó deè, \q1 kuù yó mbɑkɛ́ sɑ̃́ɑ̃̀. \q1 \v 27 Kuù coonko kɛ̀ kuù dɛɛrí, \q1 kuù dɔ̀ɔ̀ri tidiɛtì nɛ̀ mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ cɑ̀mmɛ̀, \q1 kɛĩ́nkɛ̀ miɛkɛ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ ĩ́nkɛ̀. \q1 Kuù fìètɛ Dɑnniyɛɛri yɛcìrícìrɛ̀ nɔu miɛkɛ. \b \p \v 28 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ Dɑnniyɛɛri dɔkɛ dɛukɛ Dɑriyuusi kó tikpɑ̀tì miɛkɛ kɛ́tɑnnɛ̀nko Siduusi Pɛrisi kou kpɛti miɛkɛ. \c 7 \s1 Dɑnniyɛɛri dɔúmmɛ̀ tidɔuǹtì kɛ́yɑ̀ dɛsĩ̀nnɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀ \p \v 1 Bɑditɑsɑɑ kpɑ̀tì benni ketirì Bɑbidɔnni miɛkɛ, kɛ̀ Dɑnniyɛɛrii dɔú ntidɔuǹtì kɛ́yɑ̀ mɛbɛnkùmɛ̀ pɛ́u ò duɔ́ dìì mɔ̀nnì o dɔ́ù. Ò èntɛ dìì mɔ̀nnì kɛ́wɑ̃ri ò yɑ̀ dɛ̀ o dɔuǹtì miɛkɛ. Ntɛ ò tì yɑ̀ kɛ̀ tì ndòmmɛ̀. \p \v 2 Kɛ̀ Dɑnniyɛɛri bɛ́i nkɛ dɔ̀: N duɔ́ dìì mɔ̀nnì kɛ́yɑ̀ kuyɑɑkù ìtɛ́nímɛ̀ itemmɑ̀nkɛ ìnɑ̀ɑ̀ dɑ̀mɛ́ɛ̀rì ĩ́nkɛ̀ kɛ íinko o niɛ. \v 3 Kɛ̀ dɛsĩ̀nnɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀ yɛ̀nní dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ bɑ́ dɛ̀ í sénní. Bɑ́ mùù sĩ̀mmù kɛ̀ mù cɑ̃̀ɑ̃́nnɛ̀ mutɛ̃mù. \v 4 Kɛ̀ muketimù dònnɛ̀ dicìrícìrì kɛ nɛ́ mɔkɛ ifìɛ̀ti fɛtúúfɛ̀ kɔ̃mɛ. Kɛ̀ nní nkpɑɑ́ wúó nkɛ̀ bɛ̀ɛ dɛitɛ mu fìɛ̀ti kɛ̀ mùu ítɛ́ kɛ́cómmú onìtì kɔ̃mɛ, kɛ̀ bɛ̀ɛ mù duɔ́ mmɛnitiyɛ̀mmɛ̀. \v 5 Kɛ̀ musĩ̀mmù dɛ́rímmùu yɛ̀nní kɛ dònnɛ̀ kutontonkù kɛ́ítɛ́ kɛ́kpɑ̃́ɑ̃́, kɛ ɑɑkɛ́ icĩntíi ìtɑ̃ɑ̃ti, kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ mùu ítɛ́ kɛ́cómmú pɑ́íí, kɛ́kɔtɛ kɛ́pĩ́mmú pɛ́u kɛ́cɑ́ɑ́kɛ́. \v 6 Kɛ̀ nní nkpɑɑ́ wúó nkɛ́yɑ̀ mutɛ̃mù kɛ̀ mù dònnɛ̀ dimɑnnì kɛ mɔkɛ ifìɛ̀ti tɛnɔ̀tɛ̀ kɔ̃mɛ kɛ̀ ì bo ìnɑ̀ɑ̀ mu ĩ́nkɛ̀ nɛ̀ yɛyɔ yɛ̀nɑ̀ɑ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ mù duɔ́ mmuwɛ̃rímú kɛ̀ mù bo mbɑkɛ́. \v 7 Kɛ̀ m bɑɑ nsɔkɛ́ kɛ wúó n yɑ̀ dɛ̀ n dɔuǹtì miɛkɛ kɛ́yɑ̀ musĩ̀mmù tɛ̃mù kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nní mpĩ́ mmɛdiɛ̀ kɛ̀ n kɔ̃m̀bùɔ̀tìi do, kɛ̀ mù mɔ̀kɛ muwɛ̃rímú diɛmù bɑ́ mù í mɔkɛ mù mɑ̀nnɛ̀ mù, kɛ mɔkɛ timɑ́tì kó yɛnìì nyɛdiɛyɛ̀ kɛ bo ncɑ́ɑ́ nkɛ kɛ̃ṹ mù pĩ ndɛ̀, kɛ nɑù mù cɑ̀ɑ́kɛ́ kɛ sùɔ́ ndɛ̀. Bɑ́ mù í dònnɛ̀ dɛketirɛ̀, kɛ̀ mummu mɔkɛ yɛyìè ntɛpíítɛ̀. \v 8 Kɛ̀ nní nkpɑɑ́ wúó ndɛ kó yɛyìè nkɛ̀ disɑ́m̀pɔ́rì mɑrìi yɛ̀nní yɛ cuokɛ̀ kɛ́bɔ nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, kɛ̀ dɛ kó diyènnì mɔ̀kɛ inuɔ nhonìtì kɔ̃mɛ nɛ̀ dinùù kɛ nɑ́ɑ́ ntipocɛ̃mmúnɑ́ɑǹtì. \s1 Kuyie mbeéntì \p \v 9 Kɛ̀ nní nkpɑɑ́ wúó nkɛ̀ bɛ̀ɛ dɔú nyɛkpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rɛ̀, kòo dɑkótì mɔùu kɔtɛní kɛ́kɑri, kòo yɑ̀ɑ̀tì pɛ́i kɛ dò ntipɑ̀ɑ̀kóntì, kòo yùtì dò ndipedɑbùù pɛ́írì, kòo kpɑ̀ɑ̀tìkɑ̀rì cɔ̀ú mmuhɑ̃ɑ̃́ nkɛ mɔkɛ yɛcɛ̃̀ɛ̃̀tiyɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ múnkɛ cɔ́ú. \v 10 Kɛ̀ mɛhɑ̃ɑ̃kpɛ̀rìmɛ̀ yìɛ̀ní kɛ pũɔ̃̀ nho ììkɛ̀ kukó nkɔ̃mɛ kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ sikɔu sikɔu pĩ nho tɔ̃mmú kɛ̀ sikɔupíkɔ̀ùpí còḿmú o ììkɛ̀, kɛ̀ tibeéntìi ketɛ́, kɛ̀ bɛ̀ɛ pɔ̃ũtɛ́ yɛpɑ́tɛ. \p \v 11 Kɛ̀ nní nkpɑɑ́ wúó ndiyènnì sɑ́m̀pɔ́rì dìì nɑ̀ɑ́ ntipocɛ̃mmúnɑ́ɑǹtì tɛfentɛ̀ kpɛti. N kpɑɑ́ kɛ dɛ nwúó nkɛ̀ bɛ̀ɛ kuɔ musĩ̀mmù mummu kɛ́ mù dootóo muhɑ̃ɑ̃́ diɛmù miɛkɛ kɛ̀ mùu cɔ́útɛ́. \v 12 Dɛsĩ̀nnɛ̀ sɔnnɛ tɛ̃́nkɛ í nkpɑɑ́ mɔkɛ muwɛ̃rímú, kɛ̀ bɛ̀ nɛ́ dɛ̀ yóu kɛ̀ dɛ̀ bo nkpɑɑ́ fòù yɛmɔ̀rɛ̀ mɑyɛ̀ miɛkɛ. \p \v 13 Kɛ̀ nní nkpɑɑ́ wúó n yɑ̀ mɛ̀ɛ̀ bɛnkùmɛ̀ n dɔuǹtì miɛkɛ kòò mɔùu yɛ̀nní tiwɛtì miɛkɛ kɛ dò nhonìtì kɛ kétɛ́ kɛ́nwetí odɑkótì kɛ̀ bɛ̀ ò ni o borɛ̀. \v 14 Kɛ̀ bɛ̀ɛ ò dɛ̀úkùnnɛ kóò duɔ́ ntikpɑ̀tì kòo bɑɑtɛ́, kɛ̀ titentì timɔu, yɛhɛkɛ̀ yɛmɔu, ibotí imɔu kɔbɛ mpĩ́ nho tɔ̃mmú, kòo mbɑkɛ́ sɑ̃́ɑ̃̀, o kpɑ̀tì í yó mmɔkɛ kumɑ̀nku. \s1 Dɛ kó tidɔuǹtì tu mù \p \v 15 Kɛ̀ n kɔ̃m̀bùɔ̀tìi do mɛdiɛ̀ mmí nDɑnniyɛɛri kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nni nhɑutɛ́ kɛ yɛ̃́ dɛ kó tidɔuǹtì tumɛ̀ tikɔ̃m̀bɔ̀dorikpɛti nti. \v 16 Kɛ̀ n tɔ́ɔ́nnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɛ̀ bo bɛ kóò mɔù kóò bekɛ dɛ kó dɛnɛnnɛ̀ tu mù, kòò n nɑ̀kɛ́ tì tu mù kɛ dɔ̀: \v 17 Dɛsĩ̀nnɛ̀ dɛ̀nɑ̀ɑ̀ dɛndɛ bɛnkú yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ nyɛ yɛ̀nɑ̀ɑ̀. \v 18 Dɛ kó difɔ̃nkúò Kuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ ku kɔbɛ bo cɔutɛ́ tikpɑ̀tì kɛ́ ntì te sɑ̃́ɑ̃̀. \v 19 Kɛ̀ n yíɛ́ kɛ́bekɛ́ musĩ̀mmù nɑɑmmù bɛnkú mù mùù do í dònnɛ̀ dɛtɛrɛ̀ dɛtɑ̃ɑ̃ti, mùù do duò tikɔ̃m̀bùɔ̀tì kɛ mɔkɛ yɛmɑ́tìnìì nnɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ kó tinɔ́nkúótì, kɛ cɑ́ɑ́ nkɛ kɛ̃ṹ mù pĩ ndɛ̀ kɛ nɑu mù cɑ̀ɑ́kɛ́ kɛ sùɔ́ ndɛ̀. \v 20 Kɛ̀ m múnkɛɛ bekɛ dɛ kó musĩ̀mmù mùù do mɔkɛ yɛyìè ntɛpíítɛ̀ mù bɛnkú mù nɛ̀ diyènnì tɛrì dìì do yɛ̀nní kɛ́bɔ nyɛtɛyɛ̀ yɛtɑ̃ɑ̃ti dì bɛnkú mù, dìì do mɔkɛ inuɔ nnɛ̀ dinùù kɛ nɑ́ɑ́ ntipocɛ̃mmúnɑ́ɑǹtì kɛ dɛu kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛtɛyɛ̀. \v 21 Kɛ̀ nní nkpɑɑ́ dɛ̀ wùó nkɛ̀ dɛ kó diyènnìi kpɑnnɛ̀ Kuyie nkó bɛnìtìbɛ̀ kɛ́ndɔ́ kɛ́ bɛ̀ nɑ. \v 22 Kòo dɑkótìi ítɛ́ní kɛ́kónnɛ́ Kuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ ku kɔbɛ. Dɛ mɔ̀nnì tùɔ̀kɛ dìì mɔ̀nnì kòò bɛ̀ duɔ́ ntikpɑ̀tì. \p \v 23 Kòo n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Musĩ̀mmù nɑɑmmù bɛnkú dikpɑ̀ɑ̀tìyuu nɑɑnnì ndi, dìì cɑ̃̀ɑ̃́nnɛ̀ yɛtɛyɛ̀, dɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu diì yóó nɑ yɛsɔnyɛ kɛ́ yɛ̀ mɑɑnko kɛ́ n yɛ̀ nɑ̀ù kɛ yɛ̀ yɔurí. \v 24 Kɛ̀ yɛyìè ntɛpíítɛ̀ bɛnkú bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ tɛpíítɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yóó ɑ̃nnɛ́ dɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu miɛkɛ. Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo tɔù mɔùu yɛ̀nní kɛ cɑ̃́ɑ̃́nnɛ̀ bɛtɔbɛ̀ kɛ́nɑ bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti, \v 25 kɛ́nnɑ́ɑ́ ntipocɛ̃mmúnɑ́ɑǹtì, kɛ sɑ̃́ɑ̃́ nKuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀, kɛ fɛ̃́ũnko ku kó bɛnìtìbɛ̀ kɛ́ndɔ́ kɛ́ceetɛ Kuyie nkɔbɛ benfitímɛ̀ kó dipɑ́tíri nɛ̀ bɛ kó ikuɔ́. Ò bo mmɔkɛ dɛ kó muwɛ̃rímú kɛ dɔ̀ yɛbie nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ dikéè. \v 26 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ Kuyie nkó tibeéntìi ítɛ́, kɛ̀ bɛ̀ɛ dɛitɛ o wɛ̃rímú kɛ̀ mùu dèè sɑ̃́ɑ̃̀. \v 27 Kɛ̀ bɛ̀ɛ duɔ́ nKuyie nkùù bɑkɛ́ kɛĩ́nkɛ̀ nɛ̀ kɛtenkɛ̀ ku kɔbɛ tikpɑ̀tì, kɛ̀ bɛ̀ mbɑkɛ́ kɛ te yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ yɛmɔu. Kòo kpɑ̀tì mbo sɑ̃́ɑ̃̀, kɛ̀ titentì kó bɛkperíbɛ̀ bɛmɔu nyíé nho kpɛti kɛ pĩ́ nho tɔ̃mmú. \p \v 28 N dɔuǹtì mɑ̀nku nku mɛmmɛ, mí nDɑnniyɛɛri n dɛ̀ yɑ̀ dìì mɔ̀nnì kɛ̀ dɛ̀ n di kɛ́ n kpeí kɛ̀ nní ntoti n yɛ̀mmɛ̀ dɛ ĩ́nkɛ̀. \c 8 \s1 Dɑnniyɛɛri duɔ́mɛ̀ tidɔuǹtì kɛ́yɑ̀ dipedɑɑ̀ nɛ̀ dibɔdɑɑ̀ \p \v 1 Bɑditɑsɑɑ kpɑ̀tì benni tɑ̃ɑ̃́nnì, mí nDɑnniyɛɛri kɛ̀ n wɛ̃tɛ kɛ́dɔú ntidɔuǹtì tɛtì kɛ́mbúútí n do dɔú ntì mɛketimɛ̀. \v 2 Ntɛ dɛ kó tidɔuǹtì: N duɔ́ kɛ̀ dɛ̀ ndò m bo Suusi kó dihɛidiɛ̀ ndi Edɑmmu tempɛ̃, nhUdɑii kó ntɑkɛ́, \v 3 kɛ̀ nní nwúó nkɛ́yɑ̀ dipedɑɑ̀ kɛ̀ dì còḿmú kukó ntɑkɛ́ kɛ mɔkɛ yɛyìè nyɛ̀dɛ́ɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ òkù mɛdiɛ̀. Dìì dèntɛ kɛ yɛ̀nní kɛ̀ di dɛunɛ̀ ditɛrì. \v 4 Kɛ̀ n yɑ̀ dɛ kó dipedɑɑ̀ kũ̀mmùmɛ̀ dɛ ììkɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku nɛ̀ kuyoú. Bɑ́ kuwɑnwɑnkù tɛkù mɑkù í nnɑ kɛ bo dì bɑ̀ɑo. Kɛ̀ di wetínnɛ́ kù kù bɑ́ɑ́ nɑ kɛ́ dì bɑ̀ɑo, kɛ̀ dì dɔ̀ɔ̀ri dì dɔ́mɛ̀ kɛ̀ di wɛ̃rímú dɛ́úkú. \p \v 5 Kɛ̀ nní nkpɑɑ́ kɛ toti n yɛ̀mmɛ̀ kɛ̀ dibɔdɑɑ̀ mɑrìi yɛ̀nní dɛyììkɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɛ́ncokù kɛ firì kutenkù kɛ cɑ̃ɑ̃ mɛdiɛ̀, bɑ́ di nɑɑ̀cɛ̀i í kɑ́ɑ́ nkɛtenkɛ̀ kɛ̀ di yènnì diɛrì sokɛ́ di nuɔ nsɑku kɛ duò tikɔ̃m̀bùɔ̀tì. \v 6 Kɛ̀ dìi tuɔkɛní dipedɑɑ̀ n do yɑ̀ dì kɛ̀ dì bo kukó ntɑkɛ́ di borɛ̀, kɛ́bunnɔ́ɔ nɛ̀ di wɛ̃rímú mumɔu. \v 7 Kɛ̀ n yɑ̀ dì potɛ́mɛ̀ dipedɑɑ̀ nɛ̀ kɛmiɛkɛ kɛ́ ndì puotì kɛ bɔ́ɔ́tɛ́ bɔ́ɔ́tɛ́ di yìè nyɛdɛ́ kɛ́ dì bɔ mbɑ́ dì í nnɑ kɛ dì bɑ̀ɑo, kɛ́ ndì fũrì bɑ́ òmɔù í nnɑ kɛ dì fìètɛ. \v 8 Kɛ̀ dibɔdɑɑ̀ wɛ̃rímú ndɛukú mɛdiɛ̀ mbɑ́ mù í mmɔkɛ mù mɑ̀mɛ̀, di wɛ̃rímú tùɔ̀kɛ dìì mɔ̀nnì mu mɑ̀nku kɛ̀ diyènnì diɛrìi bɔ́ɔ́tɛ́, kɛ̀ yɛtɛyɛ̀ɛ yɛ̀nní yɛ̀nɑ̀ɑ̀ dɛ kó difɔ̃̀tìrì kɛ́nwetí itemmɑ̀nkɛ ìnɑ̀ɑ̀. \p \v 9 Kɛ̀ di sɑ́m̀pɔ́rì tɛrì mɑrìi yɛ̀nní yɛ kó dìmɑrì ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ di wɛ̃rímú ndɛ́úkú mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ̀ dì wetí diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ nɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku nɛ̀ dihɛì sɑ̀ɑ̀rì. \v 10 Kɛ múnkɛɛ kpɑnnɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kɔbɛ kɛ́ bɛ̀ nɑ, kɛ́tɔ̃ũnɛ̀ siwɑ̃̀ɑ̃ pɛ́u kɛ sì nɑ̀u. \v 11 Kɛ̀ dì kpɑnnɛ̀ siwɑ̃̀ɑ̃ kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ́pɑɑ nyiwũɔ̃ bɛ̀ do o feu ì yɛwe yɛmɔu kɛ́sɑ̃ũ nKuyie ncɛ̃sɑ̀ɑ̀tɛ̀. \v 12 Kɛ̀ dìi nɑnɛ̀ dɛĩ́nkɛ̀ kɔbɛ kɛ́pɑɑ mbɛ̀ do feu ìì wũɔ̃, nɛ̀ mɛdɔɔ̀rìmɛ̀ yɛimɛ miɛkɛ kɛ̀ dɛ kó diyènnìi yetɛ timɔ́mmɔnti kɛ́nnɔ nkɛ dɔɔri dì dɔ́ mɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀. \p \v 13 Kɛ̀ n keè Kuyie ntɔ̃nnì mɑrì nɑ̀ɑ́mmɛ̀, kɛ́keè ditɛrì mɑrì dì bekɛ́mɛ̀ kɛ tú: Mɛbɛnkùmɛ̀ ɑ bɛnkɛmɛ̀ yóó kɑ̃́ɑ̃́ ndɛ? Ɔ̃nyɛ mɔ̀rɛ̀ miɛkɛ nkɛ iwũɔ̃ kó muféù yóó wɛ̃tɛ kɛ́sɔɔtɛ́mɛ̀? Oyɛiwe wèè cɑ̀ɑ̀ri ò yó mbo kɛ́kɑ̃́ɑ̃́ ndɛ? Dɛ̀ yó nkɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ kòò yóu ò bo ndɔɔrimɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ̀ dɛĩ́nkɛ̀ kɔbɛ ci dɛ̀? \v 14 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì ketirì dɔ̀: Dɛyuo nsikɔupísìdɛ́ nɛ̀ sikɔusìtɑ̃ɑ̃ti (2300) nɛ̀ yɛkṹnwerɛ̀ sikɔupísìdɛ́ nɛ̀ sikɔusìtɑ̃ɑ̃ti (2300) dɛɛ̀ dò nkɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ kɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ nɛ́ wɛ̃tɛ kɛ́wenkɛ. \s1 Dɑnniyɛɛri dɔuǹtì dɛ́ríntì kó mɛbɛnkùmɛ̀ \p \v 15 Mí nDɑnniyɛɛri kɛ̀ nní ntoti n yɛ̀mmɛ̀ kɛ bo bɑntɛ́ dɛ kó tidɔuǹtì tu mù, kɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ɛ kɔtɛní kɛ́cómmú n yììkɛ̀ kɛ dònnɛ̀ onìtì. \v 16 Kɛ̀ n keè mɛtɑmmɛ̀ mɑmɛ̀ kukó Udɑii borɛ̀ kɛ̀ mɛ̀ pĩɛ̃kù kɛ tú: Kuyie ntɔ̃nnì Kɑbiyɛɛri, nɑ́kɛ́ onìtì yie nho dɔuǹtì tu mù. \v 17 Kɛ̀ Kɑbiyɛɛrii kɔtɛní n cómmú dɛ̀, kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ nni mpĩ́ nkɛ̀ n nínkú kɛ́sĩ́nnɔ́ɔ kɛtenkɛ̀, kòò n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Dɑnniyɛɛri, onìtì fɔ̃́, ɑ́ nyɛ̃́ kɛ dò nhɑ yɑ̀ dɛ̀ tukúnɛ̀ yɛmɔ̀rɛ̀ sɔnyɛ nyɛ, \v 18 kɛ́nsɔkɛ́ kɛ n nɑ́ɑ́nnɛ̀ kɛ̀ m bɑɑ sĩ́ĩ́ nkɛtenkɛ̀ bɑ́ n yí yɛ̃́ m berí ndɛ̀ kòò m pĩ́ nkɛ́íiní kɛ́cónnɛ́, \v 19 kɛ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: M bo dɑ dɑ́ɑ nKuyie mmiɛkɛ yó ndòmmɛ̀, dɛ̀ɛ̀ yóó dɔɔ̀ yɛmɔ̀rɛ̀ sɔnyɛ Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ yɛ̀ mɔ̀nnì ndi. \v 20 Dipedɑɑ̀ ɑ yɑ̀ dì nɛ̀ yɛyìè nyɛ̀dɛ́ɛ̀, dɛ̀ bɛnkú Mɛdii nɛ̀ Pɛrisi kó yɛkpɑ̀ɑ̀tìyɔ nyɛ. \v 21 Dibɔdɑɑ̀ bɛnkú Kɛrɛsi kóo kpɑ̀ɑ̀tì nwe, diyènnì diɛrì dìì sokɛ́ di nuɔ ncuokɛ̀ dì bɛnkú okpɑ̀ɑ̀tì ketiwè nwe. \v 22 Diyènnì dìì bɔ̀ɔ́tɛ́ kɛ̀ yɛtɛyɛ̀ yɛ̀nɑ̀ɑ̀ yɛ̀nní di kó difɔ̃̀tìrì dɛ̀ bɛnkú bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀nɑ̀ɑ̀ ndi bɛ̀ɛ̀ yóó cɔutɛ́ oketiwè, bɛ kó muwɛ̃rímú nɛ́ í yóó tuɔkɛ o kɔ̃mu. \v 23 Bɛ kpɑ̀tì bo tuɔkɛ dìì mɔ̀nnì ti mɑ̀nku kɛ̀ bɛnitiyɛibɛ yɛi ntuɔkɛ mɛ dúònnì, kòo kpɑ̀ɑ̀tì tɛfentɛ̀ yiɛ̀ nyɛ̀nní kɛ́nnɔ nkɛ cií mbɛnìtìbɛ̀ mɛdiɛ̀. \v 24 O wɛ̃rímú yó ndɛ́úkúmu, mù nɛ́ í yó mbonní o borɛ̀, ò bo cɑkɛ mɛdiɛ̀. Ò dɔ̀ɔ̀ri dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo nyíé ò bo nɑ kɛ́kuɔ bɛnitikperíbɛ̀, kɛ́wɛ̃nnɛ́nɛ̀ Kuyie nkɔbɛ mɔ́mmɔmbɛ. \v 25 Ò bo nciì mɛdiɛ̀ nkɛ́nɑ kɛ́suó bɛtɔbɛ̀, nɛ̀ o kó tɛfentɛ̀ miɛkɛ ò bo kuɔ bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do kɑri kɛ í yĩɛ̃̀kù, ò bo ndɔ́ kɛ́kpɑnnɛ̀ múnkɛ okpɑ̀ɑ̀tì diɛwè, dɛ mɔ̀nnì nɛ́ ndi bɛ̀ yóó ò kùɔmɛ̀ bɑ́ òmɔù í ò potɛ́. \v 26 Ntɛ ɑ yɑ̀ tìì dɔuǹtì bɛnkú dɛ̀. Timɔ́mmɔnti nti, kɛ̀ tìì tukúnɛ̀ dɛyuo nnɛ̀ yɛkṹnwerɛ̀. A tì sɔ̀nnɛ ti kó yɛmɔ̀rɛ̀ kpɑɑ́ dɛ́tirìmu. \v 27 Dɛ kó dimɔ̀nnì mí nDɑnniyɛɛri kɛ̀ dɛ̀ n yɔ̃ntɛ, kɛ̀ nní mmɔ nkɛ dɔ̀ yɛmɔ̀rɛ̀ mɑyɛ̀. N kɔ̃̀ntì tɛ̃̀ńnɛ́ dìì mɔ̀nnì kɛ̀ n wɛ̃tɛ kɛ́sɔɔtɛ́ n tɔ̃mmú okpɑ̀ɑ̀tì borɛ̀. Kɛ̀ dɛ̀ nkpɑɑ́ n kɔɔ́nnɛ̀ dɛ kó tidɔuǹtì kpɛ́í mbɑ́ m mu nyí tì bɑntɛ́. \c 9 \s1 Dɑnniyɛɛri bɑ̀ńtɛ̀mɛ̀ Kuyie \p \v 1-2 Mɛdiibɛ botí kóo kpɑ̀ɑ̀tì Dɑriyuusi Asuyeduusi birɛ kpɑ̀tì benni ketirì Bɑbidɔnni, mí nDɑnniyɛɛri kɛ̀ nní nfɛí nKuyie mpɑ́tɛ, dɛ mɔ̀nnì ndi m bɑntɛ́mɛ̀ Kuyie ndo bɛ́i ntì nɛ̀ ku pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Sedemii nùù miɛkɛ, tìì tukúnɛ̀ yɛbie nsipísìyiekɛ̀ Sedisɑdɛmmu yóó nɑɑ́mmɛ̀ tidobontì. \v 3 Kɛ̀ m boú dinùù kɛ dɑ́ɑ́tí tifɔ̀ɔ̀tɔ̃̀ntì, kɛ cóú n yuu mutɑ́pɛí, nkɛ́bɔ́útɛ́ n Yiɛ̀ nKuyie mbíɛ́kɛ̀ kɛ bo kù dɔu nkɛ kù bɑ̀ńtɛ̀. \v 4 Kɛ̀ m bɑ́ntɛ̀ Kuyie nkɛ́ kù dɑ́ɑ nti cɑɑ̀rìmɛ̀ kɛ dɔ̀: \p Áú! Kuyie nkuù dɛu, kɛ kpeńnì. Fɔ̃́ nwèè tɑunnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ pĩ nhɑ tɑnnɔ̀, bɑ́ ɑ ɔ̃ɔ̃ í nyɛ̃̀ mbɛ̀ɛ̀ dɑ dɔ́ bɛ kpɛ́í. \v 5 Ti dɑ yetɛ́nɛ̀mu, ti dɔ̀ɔ̀ mɛyɛi mmɛ, ti cɑ̀ɑ̀rɛ̀mu, kɛ yetɛ ɑ kpɛti, kɛ bùtínnɛ́ ɑ tɑnnɔ̀ nɛ̀ ɑ kuɔ́. \v 6 Ti í kèńtɛ́ ɑ pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ bɛ̀ɛ̀ do nɑ́ɑ́nnɛ̀ ti kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ ti kó bɛkótíbɛ̀ nɛ̀ ti yɛmbɛ̀ nɛ̀ ti kó kubotí kumɔu. \v 7 Kuyie nfɔ̃́ nwennimu pɑ́íí, tíì cɑ̀ɑ̀rɛ̀ kɛ dò nkɛ́kɛ̃́kùnnɛ timɑ́ɑ̀. Tíì te ifɛi Sudɑɑ kɔbɛ nɛ̀ Sedisɑdɛmmu kɔbɛ nɛ̀ Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu bɛ̀ɛ̀ tɔ̀kɛ́ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ díɛtirì, bɛ̀ɛ̀ cìɛ́tɛ́ kɛ bo yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀ ti dɑ yetɛ́nɛ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \v 8 Kuyie ntíì te ifɛi, tínti nɛ̀ ti kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ti bɑkɛ́ nɛ̀ ti yɛmbɛ̀ ti dɑ yetɛ́nɛ̀ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í. \v 9 Áú! Ti Yiɛ̀ nKuyie nfɔ̃́ nwèè mɔ̀kɛ mɛsémmɛ̀, kɛ ti cĩ́ɛ̃nko bɑ́ nɛ̀ ti mɛ nyetɛmɛ̀ ɑ kpɛti. \v 10 Kɛ̀ í yie nkɛ tũ̀nnɛ ɑ kuɔ́ ɑ ti nɑ̀kɛ́ ì nɛ̀ ɑ pɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ nɔ̀ miɛkɛ. \v 11 Isidɑyɛɛribɛ bɛmɔu yetɛmu ɑ tié nkɛ dɑ bùtínnɛ́ kɛ cɑ̀ɑ̀rɛ̀. Dɛɛ̀ te kɛ̀ mɛyɛi nhɑ nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í ɑ kóo tɔ̃ntì Mɔyiisi pɑ́tɛ miɛkɛ kɛ̀ mɛ̀ ti tùɔ̀kɛní. \v 12 A do nɑ̀kɛ́ tì, tínti nɛ̀ ti kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ ti ni, tíì dɔ̀ɔ̀ri mɛyɛi mmɛ̀ɛ̀ ti tùɔ̀kùní Sedisɑdɛmmu mɛ kó kubotí í buotɛ́ kupíkù tɛkù mɑkù. \v 13 A do nɑ̀kɛ́ mɛ̀ɛ̀ yɛi nkpɛ́í ɑ kóo tɔ̃ntì Mɔyiisi pɑ́tɛ miɛkɛ, mɛɛ̀ ti tùɔ̀kɛní, ti mɛ nyí yóu mɛyɛi nkɛ bo bónkùnnɛ ɑ miɛkɛ, ti í dɑkɛ ɑ tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì kɛ bo tì dɔ̀ɔ̀ ti kpɛ́í. \v 14 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɑ̀ɑ í yóu ɑ bo ti duɔnnímɛ̀ dɛ kó mɛyɛi. Ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ dɔɔ̀rìmɛ̀ mɛmɔu sìɛ́mu. Tíì yetɛ ɑ tié. \p \v 15 Ti Yiɛ̀ nKuyie nhɑ dènnɛ dìì mɔ̀nnì ɑ nìtìbɛ̀ Esibiti nɛ̀ muwɛ̃rímú kɑ̀ɑ yètìrìi feitɛ́mu, kɛ kpɑɑ́ bo nɛ̀ yíenní tíì yetɛ́ ɑ kpɛti. Tíì cɑ̀ɑ̀rɛ̀. \v 16 Kuyie nhɑ sɑ̀ɑ̀ ndɛumu, bɑ́ɑ́ yóu kɑ̀ɑ miɛkɛɛ do Sedisɑdɛmmu ɑ ɛì, ɑ kó ditɑ̃sɑ̀ɑ̀rì. Ti kó mɛyɛi nnɛ̀ ti yɛmbɛ̀ kɔ̃mɛ, mɛɛ̀ te kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ sɑ̃́ɑ̃́ nSedisɑdɛmmu nɛ̀ ɑ nìtìbɛ̀. \v 17 Kuyie nkéntɛ́ m bɑ́ɑmmìi n dɑ bɑ́ɑ́ nyì ɑ yètìrì kpɛ́í, wéntɛ́ ɑ cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ cɑ̀kɛmɛ̀. \v 18 Kuyie nkeè n dɑ bɑ́ɑ́mmɛ̀, wéntɛ́ ɑ te dìì ɛì pɔ̀ntɛ mɛ̀ɛ̀ botí. Ti í dɑ bɑ́ɑ́ nkɛ yɛ̃ nti mɑ̀nnɛ̀ ɑ́ ti tee, ti dɑ bɑ́ɑ́ nhɑ ti kuɔ̀ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í nkɛ mɛsémmɛ̀. \v 19 Kuyie nkéntɛ́ ti bɑ́ɑmmìi kɛ tí cĩ́ɛ̃́, keè ti yɛ̃ mmù kɛ tí teennɛ̀, bɑ́ɑ́ ɔɔtɛ nɛ̀ ɑ kó diyètìrì ɑ kɔbɛ yu dì dɛ kó dihɛì miɛkɛ di kpɛ́í. \s1 Kuyie ndɑ́ɑ ntì Dɑnniyɛɛri yɛbie nsipísìyiekɛ̀ kpɛ́í \p \v 20 Kɛ̀ nní nkpɑɑ́ bɑ́ɑ́ nKuyie nkɛ kù dɑ́ɑnko n yɛi nnɛ̀ n kɔbɛ Isidɑyɛɛribɛ kɔ̃mɛ kɛ nkù bɑ̀ɑ́ nku tɑ̃sɑ̀ɑ̀rì kpɛ́í. \v 21 N kpɑɑ́ kɛ mɛ nnɑ́ɑ́ nkɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnì Kɑbiyɛɛri n do yɑ̀ dì n dɔuǹtì tɛtì miɛkɛ kɛ̀ dìi kɔtɛní m borɛ̀ kɛ ɛintɛ mɛcɑ̃ɑ̃ nkɛ sɔ̃́ ndɛ̀ berínɛ̀ kuyuoku bɛ̀ feu dìì mɔ̀nnì iwũɔ̃ Kuyie. \v 22 Kɛ̀ dì n duɔ́ nyitié nkɛ dɔ̀: Dɑnniyɛɛri n kɔ̀tɛní kɛ bo dɑ yíɛ́ mɛciì mmɛ. \v 23 A bɑ̀ńtɛ̀ dìì mɔ̀nnì ndi Kuyie nkù n duɔnnímɛ̀ tinɑ́ɑǹtì ɑ kpɛ́í, kɛ̀ n kɔ̀tɛní kɛ bo tì ndɑ nɑ́kɛ́. Kuyie ndɑ dɔ́mu, yetoo kɛ́keè dɛ kó tinɑ́ɑǹtì, kɛ́bɑntɛ́ ɑ dɔuǹtì tu mù. \v 24 Bɛ̀ bennɛ́ dimɔ̀nnì ndi diì tu yɛbie nsipísìyiekɛ̀ kucɛ mɛ̀yiekɛ̀, dɛ kó yɛmɔ̀rɛ̀ bo ɑ nìtìbɛ̀ nɛ̀ dihɛì sɑ̀ɑ̀rì kpɛ́í nkɛ, kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ bɛ tookperíi deè, kɛ̀ bɛ̀ɛ yóu mɛyɛi mmudɔɔ̀rìmù, kɛ̀ Kuyie mbɛ̀ cĩ̀ɛ̃́ mbɛ yɛi, kɛ̀ bɛ dɔɔ̀rìmɛ̀ɛ sɛ́ítɛ́ kɛ́nsíɛ́ sɑ̃́ɑ̃̀. A yɑ̀ dɛ̀ tidɔuǹtì miɛkɛ nɛ̀ Kuyie nnɑ̀kɛ́ tì kɛ̀ tìi dɔɔ̀. Kɛ̀ bɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́wénkùnnɛ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀. \v 25 Ntɛ ɑ dò nkɛ́bɑntɛ́ tì kɛ tì yĩ̀ɛ̃́tɛ́: Kɛ́bennɛ́nɛ̀ bɛ̀ bɛ́i ndìì yiè dì bo wɛ̃tɛmɛ̀ Sedisɑdɛmmu kóò mɑɑ́ kɛ yɑ̀ɑ tuɔkɛnɛ̀ okpɑ̀ɑ̀tì bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́ wè, dɛ̀ mɔ̀kɛ yɛbie nsipísìyiekɛ̀ kucɛ mɛ̀yiekɛ̀ ndi. Dɛ kó difɔ̃nkúò yɛbie nsipísìkuɔ̀ nɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ kucɛ mɛ̀yiekɛ̀ yɛ miɛkɛ dihɛì nɛ̀ di kó sicɛ̃kperí dɛ̀ bo mɑɑ́. Dɛ kó yɛmɔ̀rɛ̀ dɛ̀ yó nyóùmu mɛdiɛ̀. \v 26 Dɛ kó yɛbie nsipísìkuɔ̀ nɛ̀ yɛ̀dɛ́ɛ̀ kucɛ mɛ̀yiekɛ̀ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ bɛ̀ɛ kuɔ Kuyie ntɑ̃ɑ̃tɛ́ wè, bɑ́ òmɔù í nhò pɑ̀tɛ. Dɛ kó difɔ̃nkúò kòo kpɑ̀ɑ̀tì tɔù mɔù kɔtɛní nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀, kɛ́pɔntɛ dihɛì nɛ̀ Kuyie ncĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ́ nyóó dentɛnɛ̀ kɛ̀ Kuyie nhò potɛ́. Ò nɛ́ yó ncɑɑ̀ritɛmu mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ tɑ kukó nkɛ́nhɔ̃mmɛ̀ kɛ yɑ̀ɑ kúnɛ̀, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ tì tɑ̃ɑ̃tɛ́mɛ̀ weè kpɛ́í nkɛ. \v 27 Yɛbie nyɛ̀yiekɛ̀ yɛ̀ɛ̀ kpɑɑ́ yɛ miɛkɛ ò bo dɔɔ̀nɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ pɛ́u mɛtɑummɛ̀. Yɛbie nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ dikéè kó difɔ̃nkúò kòo bɛ̀ pɑ̀ɑ mbɛ̀ bo nfeumɛ̀ Kuyie nyiwũɔ̃ kɛ kù pɑ̃ɑ̃ nyɛpɑ̃rɛ̀. Dɛ kóo cɑɑ̀rìwè bo ndɔɔri isɔkɛ kpɛrɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ tontɛ́. Ò yó mmɛ̀ dɔ̀ɔ̀rimu kɛ̀ bɛ̀ tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì o kpɛ́í nkɛ̀ tìi ò tùɔ̀kɛní. \c 10 \s1 Dɑnniyɛɛri dɔú ntidɔuǹtì kɛ́yɑ̀ onìtì wèè dɑ̀ɑ́tí tiyɑɑ̀pɛ́ítì \p \v 1 Siduusi Pɛrisi kóo kpɑ̀ɑ̀tì kpɑ̀tì benni tɑ̃ɑ̃́nnì miɛkɛ, kɛ̀ Kuyie mbɛ́innɛ̀ Dɑnniyɛɛri bɛ̀ yu wè kɛ tú Bɛtisɑsɑɑ nɛ̀ tidɔuǹtì miɛkɛ, kóò bɛnkɛ tìì dò nkɛ́tuɔkɛní tìì tukúnɛ̀ mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ diɛmɛ̀. Kɛ̀ Dɑnniyɛɛri ntoti o yɛ̀mmɛ̀ kɛ bo ti bɑntɛ́ kɛ̀ Kuyie ntì nhò bɛnkɛ. \p \v 2 Kòo dɔ̀: Mí nDɑnniyɛɛri dɛ̀ do sɔ̃́ n kɑri mukṹṹ mmu kɛ bo semɛ́nnì tɑ̃ɑ̃́nwè. \v 3 Bɑ́ n yí yo mmudiì sɑ̀ɑ̀mù, m mɛ nyí cɑ́ɑ́ nyimɑɑ, m mɛ nyí yɔ̃̀ mmɛnɑɑ̀, bɑ́ n yí pɑnti kɛ̀ dɛ kóo semɛ́nnìbɛ̀ yɑ̀ɑ pɛ̃ɛ̃tɛ́. \v 4 Otɑ̃̀nkù ketiwè kó yɛwe nsipísìdɛ́ nɛ̀ dinɑɑnnì yiè kɛ sɔ̃́ m bo kukó ndiɛkù Tikidi tɑkɛ́. \v 5 Kɛ̀ nní nwúó nkɛ́yɑ̀ onìtì mɔù kòò dɑ̀ɑ́tí diyɑɑ̀bòrì pɛ́írì, kɛ boú fɛsɔɔnɑɑ̀kɔ̃̀nfɛ̀ o kɑ. \v 6 Kòo kɔ̃̀ntì dònnɛ̀ ditɑ̃́sɑ̀ɑ̀rì, kòo ììkɛ̀ mìɛ̀ti kɛ dò nfɛtɑɑfɛ̀ ɔ̃ɔ̃ míítɛ́mɛ̀, kòo nuɔ ndò mbɛ̀ ɔ̃ mmímɛ̀ tɔ́ɔ́sì, o bɑɑ̀ nnɛ̀ o tɑ̀ɑ̀kɛ kɛ̀ dɛ̀ mìɛ̀ti kɛ dònnɛ̀ disɔɔwũɔ̃̀ bɛ̀ ɑntɛ́ dì. Kòò bɛ́i ndɛ̀ ndònnɛ̀ ditĩ̀nnì diì nɑ̀ɑ́. \v 7 Mí nDɑnniyɛɛri míì mɑ́ɑ̀ do yɑ̀ dɛ kó mɛbɛnkùmɛ̀, bɛnìtìbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ m bonɛ̀ bɛ̀ í nyɑ̀ mùmɑmù, nɛ̀ mɛmmɛ kɛ̀ kufɔ̃wɑɑ́ mbɛ̀ pĩ nkɛ̀ bɛ̀ɛ cokɛ́ kɛ́sɔri. \v 8 Kɛ̀ nní nkpɑɑ́ m mɑ́ɑ̀ kɛ wúó ndɛ kó mɛbɛnkùmɛ̀ diɛmɛ̀ kɛ̀ n wɛ̃rímúu deè kɛ̀ n yììkɛ̀ɛ ceetɛ bɑ́ n tɛ̃́nkɛ í mɔkɛ muwɛ̃rímú. \v 9 Kɛ̀ n keè weè nìtì tɑmmɛ̀, bɑ́ n tɛ̃́nkɛ í n yɛ̃́ m berí ndɛ̀, kɛ̀ n doroo kɛtenkɛ̀, kɛ́cĩmmɔɔ. \v 10 Kɛ̀ tɛnɔ̀ùtɛ̀ mɑtɛ̀ n kɑ́ɑ́kɛ́, kɛ́ n yíinní kɛ̀ nní nnínkú kɛ ĩkú n nɔu kɛtenkɛ̀ kɛ̀ nkɔ̃̀ntì ɑu. \v 11 Kɛ̀ dɛ kóo nìtì n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Dɑnniyɛɛri Kuyie ndɑ dɔ́mu, yetoo kɛ́bɑntɛ́ tinɑ́ɑǹtì kù dɑ nɑ́ɑ́ ntì tu mù. Ítɛ́ kɛ́cómmú! Bɛ̀ n tɔ̃nní ɑ borɛ̀ ndɛ. Ò bɛ́i mɛmmɛ kɛ̀ n yítɛ́ kɛ́cómmú kɛ̀ n kɔ̃̀ntì nkpɑɑ́ ɑu. \v 12 Kòò yíɛ́ kɛ dɔ̀: Dɑnniyɛɛri ɑ bɑ́ nyĩɛ̃̀kù! Nɛ̀ ɑ kɛ̃́kùnnɛ dìì yiè ɑmɑ́ɑ̀ Kuyie nyììkɛ̀ kɛ wɑnti kɛ dɔ́ kɛ́bɑntɛ́ dɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri, nɛ̀ dɛ yiè ndi kù kèèmɛ̀ ɑ bɑ́ɑmmu kɛ duɔ́ nkɛ̀ n yìtɛ́ní kɛ kɔriní kɛ bo tì ndɑ nɑ́kɛ́. \v 13 Wèè bɑ̀ɑ Pɛrisi kɔbɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu kòò m pɛ̀ítɛ́ kɛ̀ n dɛ̀ dɔ̀ɔ̀ yɛwe sipísìdɛ́ nɛ̀ dìmɑ́ɑ̀, kɛ̀ Misɛɛdi Kuyie ntɔ̃rɛ̀ kperɛ̀ kó dimɑrì kɔ̀tɛní kɛ n teennɛ̀, nh ɔɔtɛ Pɛrisi kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ borɛ̀ ndɛ. \v 14 Kɛ tùɔ̀kɛní di mmɔ̀nnì kɛ bo dɑ nɑ́kɛ́ tìì yóó tuɔkɛní ɑ nìtìbɛ̀ yɛwe yɛ̀ɛ̀ kèríní yɛ miɛkɛ. Ntɛ mɛbɛnkùmɛ̀ mɛ̀ɛ̀ bɛnkú dɛ kó yɛmɔ̀rɛ̀. \p \v 15 Ò n nɑ̀ɑ́nnɛ̀ dìì mɔ̀nnì dɛ kó tinɑ́ɑǹtì kɛ̀ n sĩ̀ĩ́ nkɛtenkɛ̀ nkɛ kɛ dò nyúóó bɑ́ n yí tɛ̃́nnìnko tìmɑtì. \v 16 Kɛ̀ tɛnitinɔ̀ùtɛ̀ mɑtɛ̀ɛ kɑ́ɑ́kɛ́ m bìɛ̀ nkɛ̀ n nɑ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ɑɑtɛ n nùù kɛ́bɛ́i nkɛ́nɑ́kɛ́ dɛ yiɛ̀ nkɛ dɔ̀: N Yiɛ̀ n yɑ̀ mɛ̀ɛ̀ bɛnkùmɛ̀ mɛɛ̀ do n kɔ̃m̀bùɔ̀tì kɛ n wɛ̃rímú dèè. \v 17 M bo yĩ́mɛ mí nhonìtì yiè nwèè í tùɔ̀kɛ dɛ̀mɑrɛ̀ kɛ́nɑ́kɛ́nɛ̀ n yiɛ̀ m mɛ n yí kpɑɑ́ mɔkɛ muwɛ̃rímú yoo muwemmu? \v 18 Kɛ̀ dɛ yiɛ̀ nyíɛ́ kɛ́ n kɑ́ɑ́kɛ́ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́ n duɔ́ mmuwɛ̃rímú. \v 19 Ò dèè mɛmmɛ kɛ́ ń nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Kuyie ndɑ dɔ́mu. A bɑ́ nyĩɛ̃̀kù, kɑ̀ɑ kɔ̃m̀bùɔ̀tì duò, cɑ́tìnnɛ ɑ kɔ̃̀ntì kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́pɛ́tɛ́ muwɛ̃rímú. Ò n nɑ̀ɑ́nnɛ̀ dìì mɔ̀nnì mɛmmɛ kɛ̀ n wɛ̃rímúu wɛ̃tɛní m borɛ̀, kɛ̀ nh ò nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: N yiɛ̀ nhɑ bo nɑ kɛ́ m bɛ́innɛ̀ di mmɔ̀nnì kɛ yɛ̃́ ɑ n duɔ́mɛ̀ muwɛ̃rímú. \v 20-21 Kòo yíɛ́ kɛ́ m bekɛ kɛ dɔ̀: A yɛ̃́ n kɔ̀tɛní mùù kpɛ́í nhɑ borɑ̀ɑ̀? N kɔ̀tɛní kɛ bo dɑ nɑ́kɛ́ tìì wɑ̃̀ri tìnti timɔ́mmɔnti pɑ́tíri miɛkɛ. N nɛ́ kpɑɑ́ dò nkɛ́kpɑnnɛ̀mu wèè bɑ̀ɑ Pɛrisi kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu, m bo nyóó tuɔkoo wèè bɑ̀ɑ Kɛrɛsi kòò tùɔ̀kɛnímu òmɔù mɛ nyí bo wèè bo n teennɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ í tú Misɛɛdi Kuyie ntɔ̃nnì dìì bɑ̀ɑ Isidɑyɛɛribɛ. \c 11 \p \v 1 N do ò teénnɛ̀mu Mɛdii botí kou Dɑriyuusi kpɑ̀tì benni ketirì miɛkɛ. \v 2 Nɛ́ ntɛ n tɔní tìì nɑ́ɑǹtì mɔ́mmɔnti kɛ bo dɑ nɑ́kɛ́. \s1 Kubɑkù cɑ̃̀nku kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ nɛ̀ kubɑkù yoú kɔbɛ kó dikpɑ̀nnì \p Bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛ̀tɑ̃ɑ̃ti bɛɛ̀ yóó cɔutɛ́ bɛtɔbɛ̀ Pɛrisi kó tikpɑ̀tì miɛkɛ kòo nɑɑnwè mbɛ̀ tũ̀nní weè kó tikpɑ̀tì yó ndɛu kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ bɛtɔbɛ̀ bɛketibɛ̀. O kpɑ̀tì bo dɛukɛ dìì mɔ̀nnì mɛdiɛ̀ nkòo bɑ́ɑ́tí kɛ bo kpɑnnɛ̀ Kɛdɛsibɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu. \v 3 Kòo kpɑ̀ɑ̀tì dikɔ̃m̀bùɔ̀ yiɛ̀ mmɔùu ɑ̃nnɛ́ kɛ́mbɑkɛ́ bɛnìtìbɛ̀ bɛmɔu kɛ dɔɔri ò dɔ́mɛ̀. \v 4 Kòò fìíkú dìì mɔ̀nnì weti weti kɛ dèè o kpɑ̀ɑ̀tìyuu bo pɔntɛ kɛ́totɛ́ itemmɑ̀nkɛ ìnɑ̀ɑ̀ miɛkɛ. O yɑɑ̀bí iì mɛ nyí yóó cɔutɛ́ tikpɑ̀tì, bɛtɔbɛ̀ bɛɛ̀ yóó totí dɛ kó tikpɑ̀tì, bɛ wɛ̃rímú nɛ́ bɑ́ɑ́ tuɔkɛ o kɔ̃mu dòmmɛ̀. \p \v 5 Okpɑ̀ɑ̀tì wèè yó mbɑkɛ́ diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu ò yó nkpeńnìmu, kòo kóo ɑ̃ɑ̃pɔ̀ntì mɔù nɛ́ kpenkɛ kóò pɛ̃ɛ̃tɛ́ kòo kpɑ̀tìi pɛ̃ɛ̃tɛ́ o kpɛti do kɑ̃́ɑ̃́kɛ́ dɛ̀. \v 6 Yɛbie mmɑyɛ̀ kó difɔ̃nkúò bɛ̀ bo ɑ̃nnɛ́ mɛtɑummɛ̀, kɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku kou kóo sɑpɑ̀ɑ̀ nyenkɛ kubɑkù yoú kou. Dɛ kóo nitipòkù mɛ nyí yó nkpɑɑ́ nɛ̀ o wɛ̃rímú, bɛ kó mɛtɑummɛ̀ í yóó mɔntɛ, ò bo kú wenwe nɛ̀ o dɔù nɛ̀ o birɛ nɛ̀ o kɔbɛ. \v 7 Kòo cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kou mɔù cɔutɛ́ tikpɑ̀tì, kɛ́kɔtɛní kɛ́pĩ́ nkubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tì o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ miɛkɛ, kɛ́kpɑnnɛ̀ o kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ́ bɛ̀ nɑ, \v 8 kɛ́hɛí bɛ tenkɑnìi kɛ́konnɛ̀ Esibiti nɛ̀ tikɔutɛ́nɛntì timɔu, mɛsɔɔ nkpɛti nɛ̀ timɑ́tì kpɛti bɛ̀ pĩ̀ńnɛ̀ tì ikuɔ́ tɔ̃mmú. Dɛ̀ bo yĩ́ yɛbie mmɑyɛ̀ pɛ́u bɑ́ dikpɑ̀nnì í bo. \v 9 Kɛ̀ kubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tìi do kucɑ̃̀nku kou mudoò kɛ́yĩɛ̃kɛ kɛ́wɛ̃tɛ kɛ́kò nho kó kutempɛ̃. \p \v 10 Kɛ̀ kubɑkù yoú kou kó ibíi bɑ́ɑ́tí dikpɑ̀nnì kɛ tíí nkunitisṹkù mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ̀ bɛ kóò mɔùu bɑ́ɑ́tí nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ́séntɛ́ kutemmɑ̀nku, mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ tɑ mɛ̀ɛ̀ botí kukó nkɛ́píɛ. Kòo wɛ̃tɛ kɛ́kò nho ciɛ kɛ bɑ́ɑ́tí kɛ́pi o dootitɔbɛ̀ kó dihɛì kperì. \v 11 Kɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku kouu ítɛ́nní nɛ̀ kɛmiɛkɛ kɛ́bɑɑo kubɑkù yoú kou. Kòo wɑɑ́ nyɛtĩ̀rɛ̀ yɛtĩ̀rɛ̀ pɛ́u, kòo dootitɔbɛ̀ mɛ nhò nɑ. \v 12 Tɛfentɛ̀ bo pĩ́ nkubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ muwɛ̃rímú ò mɔ̀kɛ mù kpɛ́í mbɑ́ nɛ̀ ò yóó mɛ nkuɔmɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ pɛ́u ò í yóó bɛ̀ nɑ. \v 13 Kubɑkù cɑ̃̀nku kóo kpɑ̀ɑ̀tì bo yíɛ́ kɛ́wɑɑ́ nyɛtĩ̀rɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛketiyɛ̀ do mɑmɛ̀. Yɛbie mɑyɛ̀ kó difɔ̃nkúò ò bo wɛ̃tɛní nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ pɛ́u nɛ̀ tikpɑ̀rìnɛntì kpetì. \v 14 Dɛ kó dimɔ̀nnì bɛnìtìbɛ̀ pɛ́u bo bɑ́ɑ́tí kɛ bo kpɑnnɛ̀ kubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tì, bɑ́ fɔ̃́ nDɑnniyɛɛri ɑ kó bɛnìtìbɛ̀ mɔ́mmɔmbɛ itookperí yɛmbɛ̀ bo ítɛ́ kɛ́ nhò kpɑ̀nnɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ bo yie nkɛ̀ dɛ̀ɛ dɔɔ̀ tìì nɑ̀kɛ́ tidɔuǹtì mɑtì miɛkɛ, bɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ ò nɑ. \v 15 Kubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tì bo kɔtɛní kɛ́cɛ̃ɛ̃tɛ dihɛì kperì mɑrì kɛ́ dì pɔ̀ntɛ, bɑ́ kubɑkù cɑ̃̀nku kóo kpɑ̀ɑ̀tì bɑ́ɑ́ nɑ kóò bɑ̀ɑo, bɑ́ ò ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ mɛ nkpeńnìmɛ̀. \v 16 Ò yó ndɔɔri ò dɔ́ mɛ̀mmɛ dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ɑ́ ò còńnɛ́, ò yóó kɑri dihɛì sɑ̀ɑ̀rì miɛkɛ nkɛ dìì wenni kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛtɛyɛ̀, kɛ́mpɔ̀ntì dɛmɔu kɛ súɔ́ ntidobontì mɑ́ɑ̀ ò pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛ̀. \v 17 Dɛ kó difɔ̃nkúò ò bo ítɛ́ kɛ́cómmú nɛ̀ o kpɑ̀ɑ̀tìyuu dimɔu kó muwɛ̃rímú ò bo ndɔɔri kɛ̀ dɛ̀ dò nhò dɔ́ mɛsɑ̀ɑ̀ nkɛ́duɔ́ nnɛ̀ kubɑkù cɑ̃̀nku kóo kpɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑu nkòo ò duɔ́ nho kóo sɑpɑ̀ɑ̀ nkòo puokɛ kɛ̀ dɛ̀ bo yie kòo ò nìntɛ kɛ́kuɔ. Ò mɛ mbɑ́ɑ́ nɑ nɛ̀ dɛ kó mɛciì nkɛ́dɔɔ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ bɑ́ sɑ́m̀pɔ́. \v 18 Dɛ kó difɔ̃nkúò ò bo cuó ndɑ̀mɛ́ɛ̀rì bíɛ́kɛ̀ kó yɛhɛkɛ̀ kɛ́tiekɛ itempɛ̃ mpɛ́u, kòo kpɑ̀ɑ̀tì mɔù wèè tu opɔ̀ɔ̀ kòò pɔntɛ o fentɛ̀ kòo yɑ̀ tɛ kó mucɔ̃́ntimu. \v 19 Dɛ mɔ̀nnì kɛ́wɛ̃ɛ̃tɛ o kó yɛhɛkɛ̀ kperɛ̀ bíɛ́kɛ̀, kɛ́yĩɛ̃kɛ kɛ́do kɛ́kú kɛ̀ dɛ̀ɛ deè. \v 20 Wèè bo sɔɔtɛ́ o fɔ̃̀tìrì ò bo tɔ̃ nhonìtì kòo túótɛ́ dɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu kó tɛcɛ̃sɑ̀ɑ̀tɛ̀ kó tinɛntì. Dimɔ̀nnì sɑ́m̀pɔ́ miɛkɛ bɛ̀ bo ò pɔ̀ntɛ, bɛ̀ mɛ nyí yóó ò pɔ̀ntɛ kɛ̀ dɛ̀ nfeí yoo dɛ̀ ntú nɛ̀ dikpɑ̀nnì mɑrì miɛkɛ. \p \v 21 Wèè bo ò cɔutɛ́ ò yó ntú osĩ́ntɛ́nìtì nwe, bɛ̀ do í wúónnɛ̀ wè tikpɑ̀tì. Kòo tɑnní bɛnìtìbɛ̀ bo dìì mɔ̀nnì mɛom̀pùmɛ̀ miɛkɛ kɛ́cɔutɛ́ tikpɑ̀tì nɛ̀ mɛciì. \v 22 Bɑ́ òmɔù bɑ́ɑ́ ò nɑ, weè yóó bɛ̀ pɔ̀ntɛ bɛmɔu kɛ́kuɔnɛ̀ Kuyie ntɑunnɛ̀ bɛ̀ kumɑ́ɑ̀ bɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì. \v 23 Ò bo díínnɛ̀ mɛtɑummɛ̀ bɛ̀ dɔ̀ɔ̀ mɛ̀, kɛ́ bɛ̀ soutɛ́, o wɛ̃rímú dɔkɛ bo ndɛukú bɑ́ nɛ̀ o nìtìbɛ̀ í mɛ nsũmɛ̀. \v 24 Kòo kɔtɛ yɛhɛkɛ̀ yɛ̀ɛ̀ kɑ̀ri kɛ̀ dɛ̀ yɛ̀ nɑɑti yɛ kó itempɛ̃ nkɛ bo dɔɔ̀ o cicɛbɛ̀ nɛ̀ o yɑ̀ɑ̀rìbɛ̀ í dɑ̀ɑ́tí kɛ dɔ̀ɔ̀ dɛ̀, kɛ́hɛí dihɛì kó tikpɑ̀tì kɛ́totí o kɔbɛ kɛ́bennɛ́ ò bo pɔntɛmɛ̀ sicɛ̃kperí, dɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀ nɛ́ í yó nhɑ̃ kɛ bo. \p \v 25 Ò bo bɑntɛ́ dìì mɔ̀nnì ò kpeńnìmɛ̀ weti weti kɛ́bɑ́ɑ́tí nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ bo pi kubɑkù cɑ̃̀nku kóo kpɑ̀ɑ̀tì, kɛ̀ wenwe múnkɛ mbɑɑtiní nɛ̀ bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ kpeńnì mɛdiɛ̀ mmɔ́mmɔmmɛ, bɛ̀ mɛ mbɑ́ɑ́ nɑ kɛ yɛ̃́ ò yóó kpɑnnɛ̀mɛ̀ mɛciì mmɛ. \v 26 Nɛ̀ mɛmmɛ o kɔbɛ bo ò fìtɛ́ kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ o ɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ kɛ́kuɔ kusṹkù. \v 27 Dɛ kó bɛkpɑ̀ɑ̀tìbɛ̀ bɛdɛ́ bo wɛ̃nnɛ́ kɛ́kɑri kɛ́di, kɛ ndɛ̀ kɑ̀rinɛ̀ kɛmiɛkɛ kɛ nɑ́ɑ́ mbɛtɔbɛ̀ siyɑ́ɑ̀bìsí, bɛ̀ í yóó dɛ̀ mɑ̀ɑ́ kɛ́nɑ́kɛ́ tìmɑtì kɛ̀ tìi pĩ́ mmutɔ̃mmú, kɛ yɛ̃́ dimɔ̀nnì dìì tu kumɑ̀nku dì mu nyí tùɔ̀kɛmɛ̀. \v 28 Dɛ kó difɔ̃nkúò kɛ̀ kubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tìi wɛ̃tɛ kɛ́nkũnti o ciɛ nɛ̀ tikpɑ̀tì diɛtì kòo miɛkɛ pɛ́i Kuyie ntɑunnɛ̀ bɛ̀ kumɑ́ɑ̀, kòo bɛ̀ kpɑnnɛ̀ kɛ́pɛ̃ɛ̃tɛ́ kɛ́kò nho ciɛ. \p \v 29 Kɛ̀ dɛ̀ mboní kɛ̀ kubɑkù yoú kóo kpɑ̀ɑ̀tìi wɛ̃tɛ kɛ́kɔtɛ kubɑkù cɑ̃̀nku kou borɛ̀, dɛ̀ mɛ ntɛ̃́nkɛ bɑ́ɑ́ dɔɔ̀ dɛ̀ do dòmmɛ̀ mɛketimɛ̀ mɔ̀nnì. \v 30 Diyiè yìɛ̀ní kɛ̀ɛ̀ bíɛ́kɛ̀ kɔbɛ yóó tuɔkɛnímu nɛ̀ bɑ̀tóòbɛ̀ kóò bɑ̀ɑo. Kòo kɔ̃̀ntìi yɑ̃rikɛ kòo bútínnɛ́ kòo miɛkɛɛ do Kuyie ntɑunnɛ̀ bɛ̀ kumɑ́ɑ̀ bɛ ĩ́nkɛ̀, kòo dɑkɛnɛ̀ bɛ̀ɛ̀ yetɛ dɛ kó mɛtɑummɛ̀. \v 31 Kòo kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀ɛ bɑ́tɛ́ Kuyie ncɛ̃sɑ̀ɑ̀tɛ̀ borɛ̀ kɛ́ tɛ̀ sĩ̀nkùnnɛ, kɛ́bɑɑ bɛ̀ bo nfeumɛ̀ Kuyie nyiwũɔ̃, kɛ́dɑɑ́ ndiwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀ isɔkɛ kpɛrɛ dɛ̀ɛ̀ tu mɛyɛi ndiɛmɛ̀. \v 32 Nɛ̀ dɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì kó mɛsoùmmɛ̀ miɛkɛ ò bo bɔ mbɛ̀ɛ̀ do í fííkú Kuyie nkó kucɛ miɛkɛ. Bɛ̀ɛ̀ do fííkú kɛ̀ bɛ̀ɛ yetɛ kɛ́nkpɑɑ́ fííkú. \v 33 Bɛ miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ ciì bɛ̀ bo tuo mbɛtɔbɛ̀ mɛciì nyɛmɔ̀rɛ̀ mɑyɛ̀ miɛkɛ, bɛ̀ bo nkɔù bɛ kó bɛ̀mɑbɛ̀ kɛ́ncɔ́unko bɛtɔbɛ̀, kɛ fekù bɛtɔbɛ̀ kpɛrɛ kɛ bɛ̀ kpetì. \v 34 Dɛ kó mɛfɛ̃́ṹtímɛ̀ miɛkɛ bɛ̀ í yóó pɛ́tɛ́ mɛteèmmɛ̀ pɛ́u bɛ̀ɛ̀ bo nkɔrìní bɛ̀ yó nkɔrìnɛ̀ní mɛyɛ̀mmɛ̀ mɛ̀dɛ́mɛ̀ mmɛ. \v 35 Dɛ miɛkɛ mɛciì nyɛmbɛ̀ pɛ́u bo kú, kɛ̀ bɛ kṹṹ nwénkùnnɛ Kuyie nkɔbɛ kɛ́ bɛ̀ bɑ̀tɛ, kɛ́ bɛ̀ ɔ̀útɛ́ kɛ̀ kumɑ̀nku nɛ́ nɑ kɛ́tuɔkɛní, kɛ yɛ̃́ bɛ̀ dɔúmmɛ̀mu dɛ kó diyiè. \p \v 36 Dɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì bo ndɔɔri ò dɔ́mɛ̀ kòo fentɛ̀ ndɛu mɛdiɛ̀. Ò yɛ̀mmɛ̀ bo ndo nhò dɛu kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛbɔkɛ̀ yɛmɔu nɛ̀ tɛfentɛ̀ kɛ́nsɑ̃́ɑ̃́ nKuyie nkùù bɑkɛ́ dɛsɔnnɛ dɛmɔu. Ò yó nnɔmmu dɛmɔu, kɛ̀ Kuyie nkùù bɑkɛ́ dɛmɔu kɛ̀ ku miɛkɛ yɑ̀ɑ donɛ̀ o ĩ́nkɛ̀, kɛ̀ kùu dɔɔ̀ kù tɑ̃ɑ̃tɛ́ tì o kpɛ́í. \v 37 Dɛ kóo kpɑ̀ɑ̀tì í yó ndɑkɛ o yɛmbɛ̀ do tũ nyɛ̀ɛ̀ bɔkɛ̀ kpɛ́í nhò í yó ndé dibɔɔ̀ mɑrì, bɑ́ nɛ̀ bɛnitipòbɛ̀ dɔ́ dì kɛ pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛtɛyɛ̀, o yɛ̀mmɛ̀ yó ndo nweè pɛ̃ɛ̃tɛ́ dɛmɔu. \v 38 Ò bo yóu dɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀ kɛ́ndɔú ndibɔɔ̀ kperì mɑrì o yɛmbɛ̀ do í yɛ̃́ dì, kɛ́ ndì pɑ̃ɑ̃ mmɛsɔɔ nnɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì nɛ̀ yɛtɑ̃́sɑ̀ɑ̀yɛ̀ nɛ̀ tinɛntì sɑ̀ɑ̀tì pɛ́u. \v 39 Ò bo ndɔ́ kɛ́pɔntɛ yɛhɛkɛ̀ pɛ́u nɛ̀ dɛ kó dibɔɔ̀ cɑ̀nnì kó muwɛ̃rímú kɛ́dɛ́úkùnnɛ bɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ bo yie ndɛ kó dibɔɔ̀ kɛ́ bɛ̀ totí kɛtenkɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ ntú bɛ kó ticuuti. \p \v 40 Dimɔ̀nnì sɔnni kó dimɔ̀nnì kubɑkù cɑ̃̀nku kóo kpɑ̀ɑ̀tì nɛ̀ kubɑkù yoú kou kɛ̀ dɛ̀ɛ wɛ̃tɛ kɛ́mɑ́ɑ́, kɛ̀ kubɑkù yoú kouu ò donɛ̀ sinɑɑsɛ̃ĩ́ nɛ̀ si dèèbɛ̀, nɛ̀ bɑ̀tóòbɛ̀ pɛ́u nɛ̀ o kó bɛhɑ̃ɑ̃pɔ̀mbɛ̀, kɛ̀ bɛ̀ɛ tɑ yɛhɛkɛ̀ pɛ́u kɛ́kɛ̃tɛ́ itemmɑ̀nkɛ mɛniɛ nhɔ̃ɔ̃ tɑ mɛ̀ɛ̀ botí kukó nkɛ́píɛ nkɛ́pitɛ́, \v 41 kɛ́do dihɛì sɑ̀ɑ̀rì dìì pɛ̃ɛ̃tɛ́ yɛsɔnyɛ, kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ pɛ́uu duó kɛtenkɛ̀, kɛ̀ Edomiibɛ biɛ nɛ̀ Moɑbiibɛ nɛ̀ Amɔniibɛ kó bɛkperíbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ɛ nɑ kóò yentɛ́nɛ̀. \v 42 O kpɑ̀tì bo tuɔkɛnɛ̀ yɛhɛkɛ̀ tɛyɛ̀, bɑ́ Esibiti kɔbɛ mɔ́mmɔmbɛ bɑ́ɑ́ nɑ kóò yentɛ́nɛ̀. \v 43 Ò bo túótɛ́ Esibiti kó tikpɑ̀tì, mɛsɔɔ nnɛ̀ timɑ́tì pɛ́ítì, nɛ̀ tinɛntì sɑ̀ɑ̀tì tɛtì pɛ́u. Dibii kɔbɛ nɛ̀ Etiopii kɔbɛ kɛ̀ bɛ̀ɛ ò bɔ̀útɛ́. \v 44 Ò nɛ́ bo keè dìì mɔ̀nnì diyiè yìɛ̀ní kɛ̀, kubɑkù yoú kɔbɛ kpɛ́í, kòo kɔ̃m̀bùɔ̀tìi do. Ò yóó ítɛ́nɛ̀ní kɛmiɛkɛ nkɛ, bɛ̀ bo kuɔ kunitisṹkù mɛsɑ̀ɑ̀. \v 45 Ò bo cónnɛ́ bɛ touti dɑ̀mɛ́ɛ̀rì nɛ̀ dihɛì sɑ̀ɑ̀rì kó ditɑ̃rì dɛ cuokɛ̀, dɛǹdɛ ò yóó kúmɛ̀, bɑ́ òmɔù bɑ́ɑ́ nɑ kóò teennɛ̀. \c 12 \s1 Yɛmɔ̀rɛ̀ sɔnyɛ kó tinɑ́ɑǹtì \p \v 1 Kɛ̀ Kuyie ntɔ̃nnìi yíɛ́ kɛ́ n nɑ́kɛ́ kɛ dɔ̀: Dɛ mɔ̀nnì Kuyie tɔ̃rɛ̀ kóo kótì Misɛɛdi wèè bɑ̀ɑ Kuyie nkɔbɛ ò bo kɔtɛní, dɛ kó dimɔ̀nnì yó ntú mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ kpɛri ndi. Dɛ kó mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ botí mu nyí ɑ̃nnɛ́ nɛ̀ ti bomɛ̀ kɛ́tuɔkɛnɛ̀ní yíe. Dɛ mɔ̀nnì ɑ kɔbɛ bɛ̀ɛ̀ yètɛ̀ wɑ̃̀ri mufòmmu pɑ́tíri miɛkɛ bɛɛ̀ yóó cootɛ́. \v 2 Bɛcíríbɛ̀ bɛ̀ɛ̀ bo kudɔnkù, kusṹkù bo entɛ dɛ yiè, kɛ̀ bɛ̀mɑbɛ̀ɛ tɑ mufòmmu mùù bo sɑ̃́ɑ̃̀, kɛ̀ bɛtɔbɛ̀ɛ tɑ ifɛi miɛkɛ, mɛhɑ́ɑ́rìmɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀. \v 3 Kɛ̀ mɛciì nyɛmbɛ̀ mmiɛti kɛĩ́nkɛ̀ tiwɛtì kɔ̃mɛ. Bɛ̀ɛ̀ teénnɛ̀ bɛtɔbɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ nɑ kɛ dɔɔri Kuyie ndɔ́mɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ mmiɛti siwɑ̃̀ɑ̃ dòmmɛ̀ sɑ̃́ɑ̃̀. \p \v 4 Fɔ̃́ nDɑnniyɛɛri ɑ́ nsɔri dɛ kó tinɑ́ɑǹtì, ɑ bɑ́ɑ́ dennɛ di mpɑ́tíri tɔ tì kɛ̀ kumɑ̀nku mu nyí tùɔ̀kɛ. Kɛ̀ dɛ mɔ̀nnì tùɔ̀kɛ mɛmmɛ bɛnìtìbɛ̀ pɛ́u yóó dì kɑ̀ɑ̀mmu kɛ̀ dìi bɛ̀ yìɛ́ mɛciì. \p \v 5 Mí nDɑnniyɛɛri kɛ̀ nní nwúó ndɛ kó mɛbɛnkùmɛ̀ kɛ́yɑ̀ bɛnìtìbɛ̀ tɔbɛ̀ bɛ̀dɛ́bɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ còḿmú kukó nyɑ́kɛ̀ yɛdɛ́ yiè ndìmɑrì otɔù ditɛrì. \v 6 Kɛ̀ bɛ kóò mɔùu bekɛ wèè dɑ̀ɑ́tí tiyɑɑ̀pɛ́ítì kɛ cómmú mɛniɛ nyĩ́nkɛ̀ kɛ dɔ̀: Dɛ kó mɛbɛnkùcɑ̀mmɛ̀ yóó deè ɔ̃̀mmɔ̀nnì? \v 7 Kòo youtɛ o nɔ̀ùtɛ̀ kɛĩ́nkɛ̀ kɛ̀ n keè ò bɛ́immɛ̀ kɛ dɔ̀: Kuyie mbomu kɛ̀ m bɛ́i kɛ yu ku yètìrì, dɛ kó mɛborimɛ yó mmɔkɛ yɛbie nyɛ̀tɑ̃ɑ̃ti ndi nɛ̀ dikéè. Mɛ̀ yóó deè Kuyie nkɔbɛ kó muwɛ̃rímú bo deè dìì mɔ̀nnì ndi pɑ́íí. \p \v 8 Mí nDɑnniyɛɛri kɛ̀ n keè dɛ kó tinɑ́ɑǹtì, m mɛ nyí mbɑntɛ́, kɛ̀ dɛɛ̀ nte kɛ̀ m bekɛ kɛ dɔ̀: N Yiɛ̀ ndɛndɛ kó dimɑ̀ɑ̀ yóó deè ɔ̃̀mmɔ̀nnì? \v 9 Kòo n tɛ̃́nnɛ́ kɛ dɔ̀: Dɑnniyɛɛri ɑ bɑ́ nyĩɛ̃̀kù, dɛ kó tinɑ́ɑǹtì dò nkɛ́nsɔrimu kɛ̀ kumɑ̀nku yɑ̀ɑ tuɔkɛnní. \v 10 Mɛbennímɛ̀ bo wénkùnnɛ bɛnìtìbɛ̀ pɛ́u, kɛ̀ bɛ̀ɛ wenkɛ kɛ́sɑɑtɛ. Bɛyɛibɛ bɛ̀ɛ̀ í dò nkɛ́nɑ kɛ́keè kɛ̀ bɛ̀ nsɔkɛ́ kɛ dɔɔri mɛyɛi. Bɛ̀ɛ̀ ciì kɛ̀ bɛmbɛɛ bɑntɛ́ dɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri. \v 11 Kɛ túótɛ́nɛ̀ bɛ̀ yóó yóu dìì yiè bɛ̀ bo nfeumɛ̀ iwũɔ̃ Kuyie nnɛ̀ bɛ̀ yóó dɔú ndìì yiè isɔkɛ kpɛrɛ dɛ̀ɛ̀ tu mɛyɛi ndiɛmɛ̀ diwũɔ̃tɔ̀nnì ĩ́nkɛ̀ dɛ̀ yó mmɔkɛ yɛwe tɛkɔupíítɛ̀ nɛ̀ sikɔusìdɛ́ nɛ̀ sipísìwɛi ndi (1290). \v 12 Dɛ̀ nnɑɑti bɛ̀ɛ̀ bo mbɑɑ kɛ́tuɔkɛ yɛbie ntɛkɔupíítɛ̀ nɛ̀ sikɔusìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti nɛ̀ yɛ̀nùmmù (1335). \v 13 Fɔ̃́ nDɑnniyɛɛri, fɔ̃́ nní ntɛ̃ĩ́ kɛ́tuɔkɛ kumɑ̀nku, dɛ mɔ̀nnì ndi ɑ yóó tɑmɛ̀ mɛom̀pùmɛ̀ miɛkɛ, kutenkù deèmù mɔ̀nnì kɛ́ítɛ́ kɛ́cɔutɛ́ ɑ cuuti.