\id TIT - North Tairora NT [tbg] -Papua New Guinea 2005 (web 2014) \h Taiaasi \toc1 TAITAASI Poruva Taitaasiraini qara vara kora \toc2 Taiaasi \toc3 Tai \mt1 TAITAASI \mt2 Poruva Taitaasiraini qara vara kora \ip Ihura qaqi vara himpima kovaro naaruvaini oru vauvaro 36 ihie aitarovaro Poruva karapuhiqi vaiharo maa uvara qara ruva tora. Taitaasiva kia Iutaa vaiintivano Ihura vaintiqama viro vauvaro Poruva virara maantima kera vaiinti nahenti Kotira aara numiqaane tivakero Taitaasira qara ruva amitora. \c 1 \p \v 1 Te Poruka Kotira kaiqa vaiinti vauraukama. Kotiva ti noraiqama kaimanta te Ihu Karaitira uva tiva nimiqi vi vauraukama vai. \p Kotiva nai kaama tai vaiinti nahentika Karaitirara kempukaiqaake iriqi viha quqaa uva okara iriqi vuate tiro, Kotiva ti tititaira. \p \v 2 Kotiva kia una uvavata ti vaiva, haaru kia maa vatara autukero vato entaraqaa nai kauqu aiqiqaa aqukero tiharo, Tenta kaama taaina vaiinti nahentika vika ekaa enta qaqi variqi vivarave, tura. Virara irihama te vaiinti nahenti tiva nimiqi viha, Ne Kotirara kempukaiqaake iriqi viha vi entara veka variate, ti vaunara. \p \v 3 Kotiva nai tivato entaraqaa Ihu Karaitiva tuvurero Kotira uva qaraaka uva qovarama kora. Kotiva tinavu kuvantu timitaarirava, viva tiriara vi uvara vaiinti nahenti tiva nimiqira vuane tivakero ti noraiqama kaimanta te vi uvara vaiinti nahenti tiva nimiqi vi vauraukama vai. \p \v 4 Taitaasio, te maa uvara aima qara ruva amitauro. Tetanta Karaitira uva vohaa uvaqai iriqi vi vauraukara ti, te ariara ti maaquve tunara. Kotiva tinavu Qovavata, Ihu Karaitiva tinavu kuvantukero tivitaariravavata, ai koqema amiteha aaqurihama amitaivaro ai muntukaqihairo paru i vairara variana. \s1 Elda vaiinti vonavu noraiqama kaate tura \p \v 5 Ariara avuqavuqama kera qaqi vaina kaiqara taiqa kera, vo vatuka vo vatukaqihaira \it elda \it*vaiinti vonavu noraiqama kaira vinavuka Ihura vaiinti nahentiqaa raqikiqi vuate ti, te Karitini ai ke vuavaunara. Ho te mini vaiha ai tiva amiavauna uvara iritaana. \p \v 6 Are \it elda\it* vaiinti noraiqama kareva ihara maantima vaina vaiintira noraiqama kaana: \p Vi vaiintiva kia vo uvavata viraqaa vatevama variari. Vi vaiintiva nahenti vohaiqaqai varataira vaiintivama variari. Vi vaiintira vaintaira Karaitira uva iriqi viha vikavata kia hampi aaraqaa niraiti, nai noka qoka noqai iriqi vuata. \v 7 Vi vaiintiva Kotira kaiqaqaa raqikiqiro vuainarara tiro, qora kaiqa varaarira uvava kia viraqaa variari. \p Vi vaiintiva kiama nai uvaraqai koqe uvave tivaqiro vuari. Vi vaiintiva kiama vaaka arara itaira vaiintiva variari. Kia iha namari nero vueraiqiarira vaiintiva variari. Kia vaiinti ari vaira vaiintiva variari. Kia monuara muntuka ntuarira vaiintiva variari. \v 8 Vi vaiintiva niara aaraihai anika koqemakero raqikiarira vaiintivama variari. Viva koqe okarara antuqa arira vaiintivama variari. \p Viva naiqaa koqemakero raqikiarira vaiintivama variari. Viva avuqavuqama kero ni vaira vaiintivama variari. Viva kia qora kaiqa vararaitiro, Kotira kaiqaqai varaira vaiintivama variari. Viva nai kaiqa naitarama kero varaarira vaiintivama variari. \p \v 9 Quqaa uva vira tiva amira, vi vaiintiva vi uvara paama tivakero tuataqiro vuarira vaiintivama variari. Viva mintira vaiintiva vaiharo vokikavata kahaqama nimitaqiro viharo hampi uva ti vaiintika uvavata naatara kaira vika nái hampi uva okara kankomake iriata. \s1 Una uva maara tiva nimi vaukara tura \p \v 10 Airi vaiinti vika kempukaiqamake Iutaa maara okara iri variaka, vika tinavu uva qoririma keha qumina uva una uvaqai ti variara. \p \v 11 Vika monuaraqai iriha hampi uva ti variamanta vira kaara vo naavuqi vo naavuqi variaka hampiqi variarara tira, are vika qioqama tehara evaara variate tiana. \p \v 12 Kariti vatanaa vaiinti vovano naantiara qovaraiqiaina haikarara tiva nimi vau vaiintiva haaru vaiharo nai navunaakara mintima tiro: \it Karitihainaaka inaara una uva ti variakave. Vika quara vairi voqaara ni variarave. Vika kara voqamake ne vaiha kaiqara popoheha variakave\it*, tura. \p \v 13 Haaru vi vaiintiva, tivato uvava quqaa uvama vairo. Virara iriharama vi vatanaaka kempukaiqaakera tiva nimira tihara, Qora uva qaqirake Karaitira uva kempukaiqamake iriqi vuate, tiana. \p \v 14 Iutaa vatanaaka qumina \it vuri/uri\it* uva tiva tera kia iriate, tiana. Vo vaiintinavu quqaa uva qoririma keha nái irike qioqama te vai uvaravata kia iriate, tiana. \p \v 15 Koqe haikaraqai avu aatoqi iri vai vaiintiva vaiharo viva ekaa haikara koqe haikaqaive ti vaira. Qora kaiqaraqai iriqiro viharo kia Karaitirara quqaave ti vai vaiintiva kia vo haikaravata koqe haikave ti vaira. Vira avu aatovanovata vira muntukavanovata qoraiqama vivaro vaira. \p \v 16 Minti varia vaiintika vika nái noqihai tiha, Tenavu Kotirara iruraukave, ti variavarovata, vika kaiqavano Kotira qoririmake varia okarara qovaramake vaira. Vika minti varia vaiintika variarara ti, tinavu antuqavano kiama vikara vairo. Vika Kotira uva raqake variakara ti, vika kia ho koqe kaiqa voqavata varevara. \c 2 \s1 Koqe uva maarara tura \p \v 1 Are kia vi vaiintika aanantaraitira, are koqe uva maara avataqira vihara vaiinti nahenti vi uvaraqai tiva nimiqira vuana. \p \v 2 Naampai vika maantima kera tiva nimiana: Ne kia iha namari neha vueraiqiraiti, koqe avu aatoqai iriqi vihama nenta vaata muntukaqaa koqemake raqikiqi viha Karaitira uva anomake iriqi viha, vorara vorara muntuka vateha variqi viha, kia popohanaara iraiti, kempukaiqama keha Kotira aaraqaa variqi vuate, tiana. \p \v 3 Nahenti kontavata maantima kera tiva nimiana: Ne Kotira nahenti konta variarara ti, avivinamake variqi viha, kia vora autu tuvi vuarire ti, qora uva tivaqi vuate. Kia airi \it uaini\it* naivaro ni ravaaqavu kaarire. Ne qaraaka nahenti koqe okara numiqaimanta \v 4 vika koqemake nái vaativarave, nai vaintairave, vikara muntuka vateha variate. \v 5 Vika náiqaa koqemake raqikiqi viha, kia hampi niraiti, naavu maataqaa koqemake raqikiqi viha, nai vaati uvaqai iriqi vi vaivaro vovano vika kaiqa taveharo kia Kotira uvara qora uvave tiarira. \p \v 6 Qaraaka vaiintiaravata mintima tiana: Ne koqemake nenta vaataqaa raqikiqi vuate, tiana. \p \v 7 Taitaasio, are vo kaiqa vo kaiqa vareharama koqe kaiqaqai vare vaira qaraaka vaiintinavu ai kaiqa taveha vikavata mintimake koqe kaiqaqai varaqi vuata. Are vaiinti nahenti Kotira aara numiqeharama kia noqihairaqai tiraitira, vika tiva nimina uvara nenavata avataqira vuana. Kia vi uvara vireraiqama kera tiva nimiraitira, vivinama kera tiramanta ai uvara nora uva quqaa uvave tiata. \p \v 8 Are avuqavu vaina uvaraqai tiva nimiqira vi vairaro vovano ai uvara kia qora uvave tiarira. Minti tivaqira vi vairamanta tinavu navutaiqi vaika tinavuara qora uva tiva kia vaira vika nái kauruata. \p \v 9 Rumpa taamanta quminaiqamake kaiqa vara nimite varia vaiintika maantimake tiva nimiana: Nintaqaa raqiki vaina vaiintirara kia qora uva tiraiti, vira quahama amiteha vira uvama iriqi vuate. \v 10 Kia viva vataina haikara muara vararaiti, ne vira kaiqa koqemake varaqi vi vaivaro vi vaiintiva niara koqe vaiintive tivakero Kotiva tinavu kuvantu kaiva tivatai uvaravata koqe uvave tiarire, tiana. \p \v 11 Tenavu irunara. Ekaa vaiinti nahenti kuvantuvi ho variate tiro, Kotiva nai aaqurihama nimiteharo koqema nimitaaina okarara qovarama kairave. \v 12 Vi okarava tinavu mintima keroma humiqero: Tenavu Kotirara kia iriaka variantemake kia vairaiti, vataihainaa haikara kia hantuqa harira vairaiti, tentanavuqaa koqemake raqikiqi viha, avuqavuqamake variqi viha maa entara Kotirara noraiqaake iriqi viha variqi vuari. \p \v 13 Tenavu mintiaqi viha tinavu koqema timitaaina entara veka variari. Vi entara tinavu kuvantu timitaarira Variqava Ihu Karaitiva qovaraiqiraro vira mpeqa okaravano takuqi vairaro qoqaa tuvuanaro. \p \v 14 Vaaqu kaiqavano tinavu ravaaqavu kaantorave tiro, viva tinavuara iriharo tinavu kuvantu timitareva qutu vura. Viva tinavuara kaiqe te vika ruaruama nimiteha vika hiqama nimitaari vika ti vaiinti nahenti vaiha koqe kaiqaqai varaqi vuate tiro, qutu vura. \p \v 15 Ho are vi uvarara vaiinti nahenti tiva nimiqira vuana. Are Kotira vaiinti nahentiqaa raqiki variaravara tira, are kempukaiqama kera vikara minti maantiate tivaqi vihara, kia qaqi kairaro vo vaiintivano ariara qumina vaiintive tiarira. \c 3 \s1 Maantimake Kotira aaraqaa vuate tura \p \v 1 Vaiinti nahenti mintima tiva nimiane: \it Kamaani\it*ra kaiqa vaiintive, \it kamaani\it*va noraiqamakai vaiintikave, vika uva kia raqa karaiti, vika uva iriqi vuate. Nana nana koqe kaiqae vainara vaakama qeramateha vi kaiqara varareka autiha variate. \p \v 2 Kia una uva tivaro vora autuvano vataini tuvi vuarire. Kia raqi tiroriraiti, nariara nariara quahama nimiteha variate. Kia nenta autu viriniqiraiti, qihaaqama nimiteha variqi vuate, tiana. \p \v 3 Are kankomake irianara. Haaru tenavuvata kia koqe avu aato iriraiti, Kotira uva raqakeha, hampi okaraqaa ni variavaunara. Vi entara hampi nuarira okaravave, hampi quahaarira okaravave, vi okaravaqai tinavu ravaaqavu komanta tenavu variavaunara. Vi entara tenavu vokuka qoraiqama nimiteha toma nimite variavaunara. Tenavu vokuka navutaiqama nimite variavauramanta vika tintanavuvata navutaiqama timite vaura. \p \v 4 Tenavu mintiaqi vi variavauraro Kotiva tinavu kuvantu timitaarirava, viva nai koqema timitaainarave, nai muntuka tinavuara vataainarave, qovarama kero \v 5 tinavuara hampi variqi vivorave tivakero, viva tinavu kuvantu timitora. Viva kia tenavu koqe kaiqa, vo kaiqa vo kaiqa varaavaunarara iriharo tinavu kuvantu timitaraitiro, viva nai aaqurihama timite vai okarara iriharo tinavu kuvantu timitora. Viva tinavu hiqama kaimanta tenavu qaraaka vaintiqama vuraro, vira Maraquravano tinavu qaraakaiqama kaimanta tenavu variqi vi vaunara. \p \v 6 Ihu Karaitiva tinavu kuvantu timite vaiva tinavuara kaiqa varatorara iriharo, Kotiva nai Maraqura paruma kero tinavu timi vaira. \p \v 7 Kotiva aaqurihama timiteharo koqema timitairaqaahairo tinavu uva taiqa vimanta tenavu vira vaintiqamavi vaiha, vikanti ekaa enta qaqi variqi vuaina entara vira veka vaunara. \p \v 8 Vi uvava quqaa uvama vairo. Are vi uvara kempukaiqama kera tiva nimiqira vi vaira, Kotirara quqaave ti vai vaiinti nahentika koqe kaiqa varerara noraiqaake iriqi viha, vi kaiqaraqai varaqi vuata. Vika mintiaqi viha homa vo vaiinti vo vaiinti kahaqamaqi vivara. \p \v 9 Qumina tirori vai uvarave, vika nái kaivaqaukavara ankuaraqai noraiqaake iri vai uvarave, tamoqara uvave, Mosiraqaa tivato uvara kaara tirori vairave, vi uvara vi uvara ti vaika vainaini kia vuana. Vi uvaraqaahairo kiama vaiinti kahaqiarirava qovaraiqiraro kiama koqe haikavanovata qovaraiqianaro. \p \v 10 Vaiinti vovano Ihura vaiinti nahenti rairakareva tirori vairera, are vi vaiintirara kia mintiane tiane. Qaiqaa vo tataavata kia mintiane tiraro viva kia ai uva irirera, vi vaiintira tauvaqa utu amitaana. \p \v 11 Are kankomakera irianara. Minti varia vaiintika hampiqama vuavaro vika qora kaiqavano nái vika qora kaiqa okara qovaramake vaira. \s1 Ekaara uva tura \p \v 12 Te Atemaasirave Tikikusirave are inanaini vara kaarirara are vaakama Nikoporisini te oru variainanaini vuane. Kuarivano kia koqema kero itaina entara te mini oru vairera. \v 13 Senaasiva \it ko\it* okara anomakero iri vai vaiintivavata, Apolosivavata, vitanta niara aaraini vireka auti variara. Ho are vitanta kahaqama nimitaira vitanta kia vo haikara aavoqiraiti, koqemake vuata. \p \v 14 Hauri tinavu vaiinti nahenti qumina vaiha kia kaiqa varaivaro karave, vo haikave, kia variantorave tira, are vikara koqemake kaiqa varaqi vi vaivaro ekaa vi haikava ho vairamanta ne ho variqi vuate, tiana. \p \v 15 Ti vataake variakavata ni uva mantama nimite vai. Karaitira uva kempukaiqamake iriqi viha tinavuara muntuka vate variakara are uva mantama timitaana. \p Kotiva ni aaqurihama nimiteharo koqema nimitaira variate, turo.