\id 1JN - shell for translator's use \ide UTF-8 \h 1 Jon \toc1 Jon Mɨj Ned Ak Tɨkak \toc2 1 Jon \toc3 1 Jo \mt1 1 JON \mt2 Jon Mɨj Ned Ak Tɨkak \c 1 \s Takaw pel mɨdep ak mɨseŋ lup \p \v 1 \x - \xo 1.1 \xo*\xt Jon 1.1-4, 1.14, 20.27, 2 Pi 1.16, 1 Jo 2.13-14\xt*\x* Man alwol gɨlak ñɨn ak, Takaw pel mɨdep ak yek. Pen ne anɨb ñɨn awl apɨl, takaw agek tɨmud chɨn ke nɨŋɨd, wɨdɨn chɨn ke nɨŋɨd, ñɨn mɨdup chɨn ke ak nop dɨnɨgɨnok. Takaw pel mɨdep anɨb ak, binɨb kɨlop agñɨbun. \v 2 \x - \xo 1.2 \xo*\xt Jon 1.14, 21.24, Apo 2.32, Lom 16.26\xt*\x* Bɨ gek binɨb pel pelnep yenɨgabal anɨb ak, ne Nap ayɨp mɨdɨl, binɨb pel pelnep yelaŋ agɨl owak. Mɨseŋ apek nɨŋɨd, nɨbop agñobun. \v 3 \x - \xo 1.3 \xo*\xt Jon 17.21, Apo 4.20, 1 Ko 1.9, 1 Jo 2.24\xt*\x* Nop wɨdɨn nɨŋɨd, takaw nop ak nɨŋɨd dɨl, nɨbop agñɨbun ak nɨm, nɨb ayɨp jɨmñɨl mɨdobun. Pen chɨn mɨdupsek Bapi ayɨp, Ñɨne Jisas Klays ayɨp, apɨlmɨŋal jɨmñɨl mɨdɨl, jɨj nokom mɨdobun. \v 4 \x - \xo 1.4 \xo*\xt Jon 15.11, 16.24, 2 Jo 12\xt*\x* Chɨn anɨgɨl mɨdon, chɨnop tep yɨbɨl gɨnɨmuŋ agɨl, mɨj awl tɨkobun. \s Mɨlek adek ak ajonɨgun \p \v 5 \x - \xo 1.5 \xo*\xt Jon 1.9, 9.5, 12.35-36, 1 Ti 6.16, Jem 1.17, 1 Jo 3.11\xt*\x* Klays chɨnop agñek nɨgɨnok takaw ak, nɨbop agñɨnɨgobun. God mɨlek yɨbɨl mɨdeb, kɨsɨlɨm sek ma mɨdeb. \v 6 \x - \xo 1.6 \xo*\xt 2 Ko 6.14, 1 Jo 2.4\xt*\x* Anɨb ak chɨn tap si tap tɨmel gɨ mɨdɨlɨg, God ayɨp jɨmñɨl mɨdobun agɨnɨgabun ak, kɨsɨlɨm nab okok mɨdɨl, yepɨs adek ak gɨ dad amɨlɨg, anɨb agɨnɨgabun. \v 7 \x - \xo 1.7 \xo*\xt Ais 2.5, Jon 3.21, Epe 1.7, Hib 9.14, 1 Pi 1.19, Lep 1.5, 7.14\xt*\x* Pen God ayɨp mɨdɨl, mɨlek nop adek ak ajɨl binɨb ne ayɨp jɨmñɨl mɨdon, Ñɨne Jisas chɨnop gos nɨŋɨd nɨkɨm ne sogek kumak ak, ne gach chɨnop mɨdupsek wik yokɨlɨg nep mɨdeb. \v 8 \x - \xo 1.8 \xo*\xt Jop 9.2, Sng 32.5, Snd 28.13, Jem 3.2, 1 Jo 2.4\xt*\x* Chɨn pen agɨnɨgabun, Tap si tap tɨmel ogɨnap ma gɨpun agonɨgabun, gos chɨn anep nɨŋɨd yepɨs agɨl, takaw nɨŋɨd yɨbɨl ak ma nɨg dɨpun. \v 9 \x - \xo 1.9 \xo*\xt Sng 51.2, Snd 28.13, 1 Jo 1.7\xt*\x* Chɨn pen tap si tap tɨmel gɨpun okok agyɨkonɨgabun, God ne bɨ suŋtep mɨdeb tek, tap tɨmel gɨpɨm okok tɨg walɨg gɨyokɨnɨgayn agak tek gɨnɨgab. Tap tɨmel anɨb okok mɨdupsek wik yokɨnɨgab. \v 10 \x - \xo 1.10 \xo*\xt 1 Jo 1.8\xt*\x* Pen tap si tap tɨmel ma nep gɨpun agonɨgabun, God ne bɨ takaw yepɨs agep olap mɨdeb agɨnɨgabun. Anɨb ak takaw nop ak nɨg dɨnɨgun tek ma lɨnɨgab. \c 2 \s Klays chɨnop yɨmug nɨŋɨd, Nap nop agnɨgɨlɨg mɨdeb \p \v 1 \x - \xo 2.1 \xo*\xt Lom 8.34, 1 Ti 2.5, Hib 7.25, 9.24\xt*\x* Ñapay yad okok. Nɨbop mɨj tɨkebin anɨb ak, tap si tap tɨmel ma gɨnɨmɨb agɨl tɨkebin. Pen tap si tap tɨmel genɨgabɨm, Jisas Klays chɨnop yɨmug nɨŋɨd, Nap nop agnɨgɨlɨg nep agɨnɨgab, Tap si tap tɨmel gɨpal ak, tɨg walɨg gɨyokɨnɨmɨn agɨnɨgab. Jisas ne bɨ suŋtep mɨdeb. \v 2 \x - \xo 2.2 \xo*\xt Jon 1.29, 11.52, Lom 3.25, 2 Ko 5.18, Kol 1.20, 1 Jo 4.10, 4.14\xt*\x* Ne chɨnop nen kumak nɨm, Nap tap si tap tɨmel gɨpun ak, tɨg walɨg gɨyokɨnɨgab. Pen chɨnop nep mel, binɨb okok mɨdupsek kɨlop nen kumak nɨm, Nap tap si tap tɨmel gɨpal ak, tɨg walɨg gɨyokɨnɨgab. \p \v 3 Chɨn God agup tek mɨdɨl nɨm, nop gos nopun ak, nɨgtep gɨpun. \v 4 \x - \xo 2.4 \xo*\xt 1 Jo 1.6-8, 4.20\xt*\x* Binɨb ogɨnap kɨli apal, God nop nɨgtep gɨl dɨpun apal ak pen, agup tek ma gɨpal ak, yepɨs yɨbɨl apal. Binɨb anɨb okok, kɨli takaw nɨŋɨd yɨbɨl nɨŋɨd ma apal. \v 5 \x - \xo 2.5-6 \xo*\xt Jon 13.15, 14.21-23, 15.4-5, 1 Pi 2.21, 1 Jo 4.12-13, 4.17, 5.3\xt*\x* Binɨb pen God agup tek kɨdek gɨpal okok, kɨli nɨgtep gɨl God nop mapen lɨl mɨdebal. Anɨb ak tek kɨli nepal, God ayɨp jɨmñɨl mɨdebal. \v 6 Binɨb ogɨnap kɨli anɨb apal, Chɨn God ayɨp jɨmñɨl mɨdobun apal, Klays ne gup tek nep gɨnɨgel. \v 7 \x - \xo 2.7 \xo*\xt 1 Jo 2.24, 3.11, 2 Jo 5-6\xt*\x* Binɨb mapen yad Klays yɨl mɨdebɨm okok. Takaw kɨl tɨkɨl agebin anɨb ak, takaw kɨdeyɨl tek lup ak pen, takaw ned nɨbi dɨpek ak nɨbop tɨkɨl agebin. \v 8 \x - \xo 2.8 \xo*\xt Jon 1.9, 8.12, 13.34, Lom 13.12, Epe 5.8, 1 Te 5.5, 5.8\xt*\x* Pen takaw nɨbop agebin anɨb ak, abe takaw kɨdeyɨl tek lup. Takaw nɨŋɨd yɨbɨl anɨb ak, Klays yɨl ayɨp mɨdɨl, nɨb ayɨp mɨdɨl gup. Taynen? Kɨsɨlɨm bad ak kul gɨnɨgeb, mɨlek nɨŋɨd yɨbɨl ak mɨñɨl mɨdeb. \v 9 \x - \xo 2.9 \xo*\xt 1 Ko 13.2, 2 Pi 1.9, 1 Jo 3.10, 3.14-15, 4.20\xt*\x* Binɨb kɨli God mɨlek nop dɨl binɨb ne yɨbɨl mɨdobun agɨl gos nepal ak pen, mam ogɨnap kɨlop mɨlɨk nepal okok, kɨsɨlɨm nab ayaŋ mɨdebal. \v 10 \x - \xo 2.10 \xo*\xt Jon 11.9, Lom 14.13, 2 Pi 1.10, 1 Jo 3.14\xt*\x* Binɨb mam okok kɨlop mapen lɨpal okok, God mɨlek tep adek ak mɨdebal. Mɨlek adek ak mɨdɨl, tap olap gek kɨli ma apyap pakɨnɨgabal. \v 11 \x - \xo 2.11 \xo*\xt Jon 11.10, 12.35\xt*\x* Pen binɨb mam okok kɨlop mɨlɨk nɨgɨnɨgabal okok, kɨsɨlɨm nab ayaŋ mɨdɨl, puŋɨl aplan apyan gɨlɨg, amobun mɨgan ak agɨl ma nepal. Kɨli kɨsɨlɨm nab ayaŋ mɨdel, wɨdɨn kɨlop koy gup. \pi \v 12 \x - \xo 2.12 \xo*\xt Luk 24.47, Apo 4.12, 13.38, 1 Ko 6.11, 1 Jo 1.7\xt*\x* Nɨbi ñapay yad okok. Klays ne gɨtep gek, Nap nɨbop tap si tap tɨmel gɨpɨm ak tɨg walɨg gɨyokek nɨm, nɨbop mɨj tɨkebin. \pi \v 13 \x - \xo 2.13 \xo*\xt 1 Jo 1.1\xt*\x* Nɨbi bɨawl okok, bɨ ned man alwol gɨlek ak nop nepɨm tek, nɨbop mɨj tɨkebin. \pi Nɨbi bɨ pɨlaj okok, bɨ kɨcheki bɨawl ak ayɨp kɨles gɨl penpen gɨpɨm tek, nɨbop mɨj tɨkebin. \pi \v 14 \x - \xo 2.14 \xo*\xt Epe 6.10\xt*\x* Nɨbi ñapay yad okok, Bapi God nop nepɨm ak nɨm, nɨbop mɨj tɨkebin. \pi Nɨbi bɨawl okok, bɨ ned man alwol gɨlek ak nop nepɨm tek, nɨbop mɨj tɨkebin. \pi Nɨbi bɨ pɨlaj okok, kɨles mɨdɨl God takaw ak chɨchɨk tɨmel dɨl, bɨ kɨcheki bɨawl ak ayɨp kɨles gɨl penpen gɨpɨm tek, nɨbop mɨj tɨkebin. \s Tap lum awl yɨl ak gos ma nɨgɨnɨmɨb \p \v 15 \x - \xo 2.15 \xo*\xt Mat 6.24, Lom 8.7, 12.2, Gal 1.10\xt*\x* Binɨb lum awl yɨl ak gos nɨŋɨd gɨpal ak sek, tap lum awl yɨl ak sek gos ma nɨgɨnɨmɨb. Gos nɨbi tap lum awl yɨl ak am komkam gek, God nop mapen ma lɨpɨm. \v 16 \x - \xo 2.16 \xo*\xt Lom 13.14, Jem 4.16, 1 Pi 2.11\xt*\x* Binɨb tap mɨdupsek lum awl yɨl gos nepal okok, mapen ke tɨkjakup tek gɨl, wɨdɨn nɨŋɨd gos tɨmel owup tek gɨl, yɨb awl dɨnɨgun agɨl nepal tek gel amub. Nap ne kɨlop gos ñek anɨb ma gɨpal, gos kɨli ke nɨŋɨd adek anɨb ak gel amub. \v 17 \x - \xo 2.17 \xo*\xt Mat 7.21, 1 Ko 7.31, Jem 1.10, 1 Pi 1.24\xt*\x* Tap gos lɨpɨgup anɨb okok, pɨsnep kul gɨnɨgeb ak pen, binɨb God gos nɨgup tek kɨdek gɨpal okok, pel pelnep yenɨgabal. \s Binɨb Klays nop dɨyokɨl tep ne anɨb ak yad din apal okok, kɨli opal \p \v 18 \x - \xo 2.18 \xo*\xt Mat 24.5, 24.24, 2 Te 2.3, 1 Ti 4.1, Hib 1.2, 1 Pi 4.7, 2 Pi 2.1, 2 Jo 7\xt*\x* Ñapay yad okok. Ñɨn kɨdek ak wulep mɨdeb. Bɨ Klays nop dɨyokɨl tep ne anɨb ak yad din agek, bɨawl tek lek apeb ak, takaw agɨlak anɨb ak nepɨm. Mɨñɨl pen binɨb Klays nop dɨyokɨl tep ne anɨb ak yad din apal okok, kuŋay opal, anɨb ak tek chɨn nopun, ñɨn kɨdek ak wulep mɨdeb. \v 19 \x - \xo 2.19 \xo*\xt Mat 24.24, Jon 6.37, Apo 20.30, 1 Ko 11.19\xt*\x* Binɨb Klays nop dɨyokɨl tep ne anɨb ak yad din apal anɨb okok, binɨb chɨn yɨl mɨdebɨlap tek, chɨnop kelɨgɨl keke ma abɨlap. Anɨgɨl kelɨg keke amnɨlak tek, chɨn nopun, kɨli binɨb chɨn yɨl ma mɨdebal. \v 20 \x - \xo 2.20 \xo*\xt Jon 10.4, Apo 3.14, 1 Ko 2.15, 2 Ko 1.21, Hib 1.9, 1 Jo 2.27\xt*\x* God Kawnan ne ak pen apɨl nɨb ayɨp mɨdaknɨŋ, nɨbi mɨdupsek takaw nɨŋɨd yɨbɨl ak nɨg dɨpɨm. \v 21 Takaw nɨŋɨd yɨbɨl ak nɨgɨnɨmɨb agɨl mɨj awl ma tɨkebin, nepɨm tek nɨbop tɨkebin. Nɨb nepɨm, God takaw nɨŋɨd yɨbɨl ayɨp, takaw yepɨs okok ayɨp dɨ wɨlɨk malɨk ma gep. \v 22 \x - \xo 2.22 \xo*\xt 1 Jo 4.3, 2 Jo 7\xt*\x* Binɨb an tek takaw yepɨs apal? Binɨb apal, Jisas ne Klays mel, bɨ yokɨp olap apal, kɨli binɨb yepɨs apal okok mɨdebal. Kɨli Klays nop dɨyokɨl tep ne anɨb ak yad din apal binɨb okok mɨdebal. Nap ayɨp, Ñɨne ayɨp kɨlop kelɨgɨl nɨm, anɨgɨl apal. \v 23 \x - \xo 2.23 \xo*\xt Jon 5.23, 14.7-10, 15.23, 1 Jo 4.15, 5.1, 2 Jo 9\xt*\x* Ñɨne nop kelɨgɨpal okok, Nap nop abe kelɨgɨpal. Binɨb pen Ñɨne ak ne Klays apal okok, Nap nop abe dɨpal. \s God Kawnan ne ak chɨnop takaw nɨŋɨd ak agñub \p \v 24 \x - \xo 2.24 \xo*\xt Jon 14.23, 1 Jo 1.3, 2 Jo 6\xt*\x* Anɨb ak, takaw ned nepek ak, dɨtep gɨlɨg yenɨmɨb. Mɨdɨl nɨm, Nap ayɨp Ñɨne ayɨp, apɨlmɨŋal ayɨp jɨmñɨl yenɨgabɨm. \v 25 \x - \xo 2.25 \xo*\xt Jon 3.15, 6.40, 17.3, 1 Jo 1.2, 5.11\xt*\x* Kɨli apɨlmɨŋal ayɨp jɨmñɨl mɨdɨl nɨm, Klays binɨb ne dup okok pel pelnep yenɨgabal agak tek, nɨbop gɨnɨgab. \p \v 26 Binɨb nɨbop takaw yepɨs agebal okok, kɨli agel gɨ dad amek apyap pakɨnɨmɨb tek lup ak nɨŋɨd, nɨbop mɨj awl tɨkebin. \v 27 \x - \xo 2.27 \xo*\xt Jon 14.26, 16.13, Hib 8.10-11, 1 Jo 2.20\xt*\x* Pen takaw kuŋay ma agñɨnɨgayn. Klays ne God Kawnan ne ak agyokek apɨl nɨb ayɨp kod mɨdeb. God Kawnan ne ayɨp mɨdebɨm ak nɨm, ne ke nɨbop gos yɨpɨd gɨl adek ak ñek, nɨgtep gɨpɨm. Takaw yepɨs adek okok gos ak ma ñub. Yɨpɨd gɨl gos ñek nepɨm. Anɨb ak God Kawnan ne ak gos ñub tek, Klays nop chɨgɨl nep yenɨmɨb. \s God ñapay ne mɨdobun \p \v 28 \x - \xo 2.28 \xo*\xt 1 Jo 3.2, 4.17\xt*\x* Pen mɨñɨl Klays nop chɨgɨl nep yenɨmɨb. Ñapay yad okok, nɨbi nop chɨgɨl nep mɨdem nɨm, ne adɨkɨd mɨseŋ ownɨgab ñɨn ak, nop nɨgon nebeŋ ma gek, gos sek yonɨgabun. \v 29 \x - \xo 2.29 \xo*\xt Apo 22.14, 1 Jo 3.7, 3.10\xt*\x* Nɨb nepɨm, Klays ne suŋtep mɨdɨl, yɨpɨd gɨl adek ak nep gup. Anɨb ak abe nepɨm, binɨb kɨli suŋtep mɨdɨl yɨpɨd gɨl adek ak gɨpal okok, God ñapay ne yɨbɨl mɨdebal. \c 3 \p \v 1 \x - \xo 3.1 \xo*\xt Jon 1.12, 3.16, 16.3, Lom 8.16, 1 Jo 4.10\xt*\x* God chɨnop mapen yɨbɨl lɨl agup, Nɨbi ñapay yad mɨdebɨm agup. Nɨŋɨd yɨbɨl, chɨn God ñapay ne mɨdobun. Pen binɨb lum awl yɨl okok, kɨli chɨnop nɨgtep ma gɨpal. Bapi chɨn ak nop nɨgtep ma gɨlak, anɨb ak tek chɨnop nɨgtep ma gɨpal. \v 2 \x - \xo 3.2 \xo*\xt Lom 8.18, 8.29, 1 Ko 15.49, 2 Ko 3.18, Plp 3.21, Kol 3.4, 2 Pi 1.4\xt*\x* Pen binɨb mapen yad okok nɨgɨm. Chɨn mɨñɨl God ñapay ne mɨdɨl, kɨdek tɨtay tek yonɨgabun ak nɨgtep ma gɨpun. Nɨgtep ma gɨpun ak pen, Klays ne apɨl mɨseŋ lak ñɨn ak, nop nɨŋɨd, chɨn ke yɨbɨl lɨl ne mɨdeb tek ak yonɨgabun. \v 3 Binɨb gos anɨb ak nepal okok, kɨli nop kod mɨdɨl, ne gach sek ma yek tek yonɨgun agɨl, tap si tap tɨmel okok kelɨgɨl gach sek ma mɨdebal. \p \v 4 \x - \xo 3.4 \xo*\xt Lom 4.15, 1 Jo 5.17\xt*\x* Binɨb tap si tap tɨmel gɨpal okok, God takaw ak tɨbɨlɨkɨpal. Tap si tap tɨmel ak anɨb ke mel, nɨm ak takaw ne tɨbɨlɨkɨpal ak nep. \v 5 \x - \xo 3.5 \xo*\xt Ais 53.5-6, 53.11, Jon 1.29, 2 Ko 5.21, 1 Ti 1.15, Hib 4.15, 1 Pi 2.22-24, 1 Jo 2.2\xt*\x* Pen nɨb nepɨm, Jisas tap si tap tɨmel gɨpal okok tɨg walɨg gɨyokɨnɨg owak. Pen ne tap si tap tɨmel ma yɨbɨl gak. \v 6 \x - \xo 3.6 \xo*\xt Lom 6.1-2, 6.14, 1 Jo 2.4, 3.9, 4.8, 3 Jo 11\xt*\x* Binɨb Klays nop chɨg tep gɨl mɨdebal okok, tap si tap tɨmel gɨlɨg ma mɨdebal. Binɨb tap si tap tɨmel gɨlɨg mɨdebal okok, kɨli nop wɨdɨn ma nɨŋɨd, ne bɨ tay tek mɨdeb ak ma nepal. \p \v 7 \x - \xo 3.7 \xo*\xt Lom 2.13, 1 Jo 2.26, 2.29\xt*\x* Ñapay tep yad okok. Bɨ ogɨnap yepɨs agɨl, nɨbop ag lɨpɨg dad amnɨgel tek lɨnɨgab ak, nɨgtep gɨnɨmɨb. Binɨb gɨtep gɨpal okok, kɨli Klays suŋtep mɨdeb tek mɨdebal. \v 8 \x - \xo 3.8 \xo*\xt Stt 3.15, Luk 10.18, Jon 8.44, 16.11, Hib 2.14\xt*\x* Pen binɨb tap si tap tɨmel gɨlɨg mɨdebal okok, kɨcheki bɨawl ak kɨlop bak lek, kɨli ne tap si tap tɨmel bɨlel nɨb pel gup tek gɨlɨg mɨdebal. Adek anɨb ak nep, God Ñɨne owak. Ne Satan binɨb okok kɨlop pel gɨ tɨmel gup ak, pɨsnep tɨbɨlɨk yokɨnɨg owak. \v 9 \x - \xo 3.9 \xo*\xt 1 Pi 1.23, 1 Jo 5.18\xt*\x* Binɨb God ñapay ne mɨdebal okok, ne kɨlop gɨtep gɨl kod mɨdaknɨŋ, tap si tap tɨmel okok asɨk tep gɨpal. Ne mɨdeb tek mɨdɨl, tap si tap tɨmel gɨlɨg yenɨgel tek ma lup. \v 10 \x - \xo 3.10 \xo*\xt 1 Jo 2.29, 4.8\xt*\x* Anɨb ak tek binɨb an God ñapay ne mɨdebal akaŋ, an Satan ñapay ne mɨdebal ak, nɨgtep gɨpun. Binɨb gɨtep ma gɨl, mam okok kɨlop mapen ma lɨpal okok, God ñapay ne ma mɨdebal. \s Mam ay God yɨl mɨdebal okok, kɨlop mapen lɨnɨmɨb \p \v 11 \x - \xo 3.11 \xo*\xt Jon 13.34, 15.12, 1 Jo 1.5, 4.7, 4.21\xt*\x* Pen takaw anɨb ak ned nɨbop agɨnok tek, mam ay okok kɨlop mapen lɨnɨmɨb. \v 12 \x - \xo 3.12 \xo*\xt Stt 4.8, Hib 11.4, Jud 11\xt*\x* Adam ñɨne Kein gak tek ma gɨnɨmɨb. Ne Satan yɨl mɨdɨl, nɨmam kɨdek gɨtep gak ak nop mɨlɨk nɨŋɨd, pɨsnep paklek kumak. Taynen nop paklak? Kein gos tɨmel nɨŋɨd pel gɨ tɨmel golɨgup, nɨmam kɨdek gos tep nɨŋɨd pel yɨpɨd gɨl golɨgup. \v 13 \x - \xo 3.13 \xo*\xt Mat 5.11-12, Jon 15.18-19, 17.14, 2 Ti 3.12\xt*\x* Anɨb ak mam ay yad okok. Binɨb lum awl yɨl ak nɨbop nɨgel mɨlɨk yownɨgab ak, gos kuŋay ma nɨgɨnɨmɨb. \v 14 \x - \xo 3.14 \xo*\xt Jon 5.24, 1 Jo 2.9-11\xt*\x* Chɨn mam ay okok kɨlop mapen lɨpun tek nopun, God chɨnop dek, pɨsnep kubal kɨd ak kelɨgɨl, pel pelnep yenɨgabal kɨd ak mɨdobun. Binɨb mapen ma lɨpal okok, pɨsnep kubal kɨd ak mɨdebal. \v 15 \x - \xo 3.15 \xo*\xt Mat 5.21-22, Gal 5.21, Lep 21.8\xt*\x* Binɨb mam ogɨnap kɨlop mɨlɨk nɨŋɨd gos anɨb ak nepal okok, binɨb chɨp ñapal tek lup mɨdebal. Pen nɨb nepɨm, binɨb chɨp ñapal okok kɨli tɨtay dɨnɨgabal? Pel pelnep ma yenɨgabal. \v 16 \x - \xo 3.16 \xo*\xt Jon 3.16, 13.1, 15.13, Lom 5.8, Gal 1.4, Epe 5.2, 5.25, 1 Te 2.8\xt*\x* Jisas Klays chɨnop nen kumak. Kumek, chɨn binɨb ogɨnap kɨlop mapen lep jɨj ak nopun. Anɨb ak tek, gos chɨn ke nep nɨŋɨd mɨdtep gɨnɨgun agɨl ma nɨgɨnɨgun. Mam ay okok kɨlop gos nɨŋɨd, mɨdtep gɨnɨgel agɨl kɨlop gɨtep gɨnɨgun. \v 17 \x - \xo 3.17 \xo*\xt Lo 15.7, Luk 3.11, 1 Jo 4.20\xt*\x* Binɨb tap kuŋay mɨdɨlɨg, mam ay tap ma mɨdeb okok kɨlop nɨŋɨd chɨb ma nepal ak, God binɨb kɨlop mapen lup tek ma gɨpal. \v 18 \x - \xo 3.18 \xo*\xt Lom 12.9, Jem 2.15-16, 1 Pi 1.22\xt*\x* Anɨb ak ñapay yad okok. Takaw nep ma agɨnɨgun, mam ay okok kɨlop dɨtep yɨbɨl gɨl mapen yɨbɨl lɨnɨgun. \s Binɨb God nop chɨgɨpal okok, kɨli gos sek mɨdebal \p \v 19 \x - \xo 3.19-20 \xo*\xt Jon 18.37, 1 Jo 1.8\xt*\x* Chɨn binɨb okok kɨlop mapen yɨbɨl lɨpun ak nɨm, chɨn nopun, takaw nɨŋɨd yɨbɨl ak dɨtep gɨpun. Anɨgon, gos chɨn nab ayaŋ mɨdtep gɨl, gos pal awl ma lɨpun. God wɨdɨn mɨdup adek ak nebeŋ ma dɨl, gos sek mɨdobun. \v 20 God gos ne gos awl yɨbɨl, gos chɨn ak sɨkol olap mɨdeb. Gos chɨnop okok mɨdupsek nɨgup. Anɨb ak tek, gos chɨn nab ayaŋ chɨnop ke ag gɨnɨmuŋ tek lup won ak, gek gos pal awl ma lɨnɨgun. \v 21 \x - \xo 3.21 \xo*\xt Hib 4.16, 10.22, 1 Jo 2.28, 4.17\xt*\x* Anɨb ak binɨb mapen yad okok nɨgɨm. Gos chɨn nab ayaŋ gek gos pal awl ma lɨpun ak, God wɨdɨn mɨdup adek ak ñawl ma dɨl, gos sek mɨdobun. \v 22 \x - \xo 3.22 \xo*\xt Sng 34.15, Jer 29.12, Mat 7.8, 21.22, Jon 9.31, 14.13\xt*\x* Takaw ne agak tek kɨdek gɨlɨg gɨtep gɨpun, anɨb ak tek nop agnopun ak, tep gaknɨŋ apun tek gup. \v 23 \x - \xo 3.23 \xo*\xt Jon 6.29, 13.34, 15.12, 15.17, 17.3, 1 Te 4.9, 1 Pi 4.8, 1 Jo 2.8-10\xt*\x* Pen chɨnop agak tek ak anɨgɨl mɨdeb. Ñɨne Jisas Klays nop gos lɨnɨŋɨd, mam ay okok kɨlop mapen lɨnɨgun. \v 24 \x - \xo 3.24 \xo*\xt Jon 14.23, 15.10, 17.21, Lom 8.9, 1 Jo 4.12-13\xt*\x* Binɨb ne agak tek gɨpal okok, ne kɨli ayɨp jɨmñɨl mɨdeb, kɨli pen ne ayɨp jɨmñɨl mɨdebal. Kawnan ne ak agyokek apɨl chɨn ayɨp mɨdobun, anɨb ak chɨn nopun, ne ayɨp jɨmñɨl mɨdobun. \c 4 \s God Kawnan ne ak gos ñub ak akaŋ, kawnan yokɨp ak gos ñub? \p \v 1 \x - \xo 4.1 \xo*\xt Mat 7.15, 24.4-5, 24.24, 1 Te 5.21, 2 Pi 2.1, 1 Jo 2.18, 2 Jo 7, Lep 2.2\xt*\x* Binɨb mapen yad okok. Bɨ kɨli God takaw agobun agɨl, yepɨs agɨl ajɨpal okok, kɨli kuŋay mɨdebal. Anɨb ak tek binɨb ogɨnap God Kawnan ayɨp mɨdobun agenɨgel, nɨgtep gɨl takaw kɨlop ak dɨnɨmɨb. God Kawnan ayɨp mɨdobun apal ak pen, God Kawnan ne ak yɨpɨd gɨl akaŋ, kawnan yokɨp ak kɨlop gos ñek agebal akaŋ agɨl nɨgɨnɨmɨb. \v 2 \x - \xo 4.2 \xo*\xt 1 Ko 12.3, 1 Jo 5.1\xt*\x* Pen God Kawnan ne ak ayɨp mɨdɨl, kɨli agɨnɨgabal, Jisas Klays, ne bɨ yɨbɨl lɨl lum awl owak agɨnɨgabal. \v 3 \x - \xo 4.3 \xo*\xt 2 Te 2.7, 1 Jo 2.18, 2.22, 2 Jo 7\xt*\x* Pen Jisas bɨ yɨbɨl lɨl ma owak agɨnɨgabal ak, God Kawnan ne ak ayɨp ma mɨdebal. Bɨ Klays nop dɨyokɨl tep ne anɨb ak yad din agup ak, kɨli gos ne ak dɨl, takaw anɨb ak tek apal. Bɨ anɨb ak ownɨgab agel nepek ak, mɨñɨl apɨl lum awl mɨdeb. \p \v 4 \x - \xo 4.4 \xo*\xt Mat 12.29, Jon 16.33, 1 Ko 2.12, Epe 2.2, 6.12, 1 Jo 5.4-5\xt*\x* Ñapay yad okok. Nɨbi God binɨb ne mɨdebɨm tek, takaw yepɨs kɨli apal ak, taw jɨsɨpuk gɨpɨm. God Kawnan ne ak nab nɨbi pi ak jɨmñɨl mɨdeb ak, Kawnan kɨles tɨmel yɨbɨl. Tap olap nab kɨli pi ak jɨmñɨl mɨdeb ak, ne kɨles ma mɨdeb. \v 5 \x - \xo 4.5 \xo*\xt Jon 3.31, 15.19, 17.14\xt*\x* Binɨb anɨb okok lum awl yɨl. Takaw kɨli abe lum awl yɨl ak nɨm, binɨb lum awl yɨl ak takaw kɨli anɨb ak nɨg dɨpal. \v 6 \x - \xo 4.6 \xo*\xt Jon 8.47, 10.27, 14.17, 1 Ko 14.37, 2 Ko 10.7\xt*\x* Chɨn pen God yɨl mɨdobun tek, binɨb God nop nepal okok, kɨli takaw apun ak nɨg dɨpal. Binɨb nop ma nepal okok pen, takaw apun ak ma nɨg dɨpal. Anɨb ak tek, God Kawnan ayɨp mɨdɨl takaw nɨŋɨd yɨbɨl won ak apal akaŋ, kawnan yokɨp gos ñek takaw yepɨs won ak apal ak nopun. \s God chɨnop mapen lup tek, chɨn anɨb ak nep mam ay okok kɨlop mapen lɨnɨgun \p \v 7 \x - \xo 4.7 \xo*\xt 1 Jo 2.29, 3.10-11, 3.23\xt*\x* Binɨb mapen yad okok. God chɨnop mapen lup tek, chɨn anɨb nep penpen mapen lɨnɨgun. Binɨb mapen lɨpal okok, kɨli God nop nɨgtep gɨl, ñapay ne mɨdebal. \v 8 \x - \xo 4.8 \xo*\xt 1 Jo 2.4, 3.6, 4.16\xt*\x* God pelpel binɨb okok mɨdupsek mapen lup. Anɨb ak tek binɨb kɨli binɨb ogɨnap kɨlop mapen ma lɨpal okok, God nop ma nepal. \v 9 \x - \xo 4.9 \xo*\xt Jon 3.16, Lom 5.8, 8.32, 1 Jo 5.11\xt*\x* God Ñɨne nokom agyokek lum awl owak. Anɨgek, chɨn pelpel yonɨgabun. Anɨgup ak chɨn nopun, God chɨnop mapen lup. \v 10 \x - \xo 4.10 \xo*\xt Jon 15.16, Lom 5.8-10, Tat 3.4, 1 Jo 2.2\xt*\x* Mapen lep adek ak, chɨn kɨd yɨl ak ma tɨkjakak, God kɨd yɨl ak tɨkjakak. Chɨnop mapen lɨl, Ñɨne nop agyokek apɨl, tap si tap tɨmel gɨpun okok tɨg walɨg gɨyokɨnɨg owak. \p \v 11 \x - \xo 4.11 \xo*\xt Mat 18.33, Jon 15.12-13, 1 Jo 3.16\xt*\x* Binɨb mapen yad okok. Ne chɨnop anɨgɨl mapen lup, anɨb ak tek chɨn abe penpen mapen lɨnɨgun. \v 12 \x - \xo 4.12 \xo*\xt Jon 1.18, 1 Ti 6.16, 1 Jo 2.5-6, 4.18-20\xt*\x* God nop mɨseŋ ma nopun ak pen, penpen mapen lɨpun ak, ne chɨn ayɨp jɨmñɨl mɨdaknɨŋ gɨpun. Ne chɨn ayɨp jɨmñɨl mɨdeb ak nɨm, ne binɨb mapen yɨbɨl lup tek gɨpun. \p \v 13 \x - \xo 4.13 \xo*\xt Jon 14.20, 2 Ko 1.22, 1 Jo 3.24\xt*\x* God Kawnan ne ak agyokek apɨl, chɨn ayɨp jɨmñɨl mɨdeb ak nɨm, Kawnan ne ak chɨnop ñek ne ayɨp jɨmñɨl mɨdobun ak nɨgtep gɨpun. \v 14 \x - \xo 4.14 \xo*\xt Jon 1.14, 3.17, 1 Jo 1.1-2\xt*\x* Nap Ñɨne bɨ kasɨn gep ak mɨdonɨmuŋ agɨl, nop agyokek apek, wɨdɨn chɨn ke nɨgɨnok. Nɨŋɨd, Nap ne binɨb lum awl ak mɨdupsek kɨlop gos nɨŋɨd agyokak agɨl, nɨgtep gɨl binɨb kɨlop agñɨbun. \v 15 \x - \xo 4.15 \xo*\xt Lom 10.9, 1 Jo 5.1, 5.5\xt*\x* Binɨb mɨseŋ apal, Jisas ne God Ñɨne yɨbɨl mɨdeb apal okok, God kɨli ayɨp jɨmñɨl mɨdaknɨŋ, kɨli pen God ayɨp jɨmñɨl mɨdebal. \v 16 \x - \xo 4.16 \xo*\xt 1 Jo 3.24, 4.8, 4.12\xt*\x* Chɨn ke God chɨnop mapen lup ak nɨgtep gɨl, adek anɨb ak gon ameb. \p God bɨ mapen lep. Binɨb kɨli God ayɨp mam ay ogɨnap ayɨp kɨlop mapen lɨpal okok, God ayɨp jɨmñɨl mɨdebal, ne kɨli ayɨp jɨmñɨl mɨdeb. \v 17 \x - \xo 4.17 \xo*\xt Jem 2.13, 1 Jo 2.28, 3.3, 3.19-21\xt*\x* God chɨn ayɨp jɨmñɨl mɨdeb ak nɨm, ne binɨb mapen lup tek gɨpun. Anɨb ak kot awl gɨnɨgab ñɨn ak nɨŋɨd gos sek mɨdon jel ma gup. Chɨn lum awl mɨdobun ak pen, Klays mɨdeb tek mɨdon jel ma gup. \v 18 Binɨb penpen mapen lɨpal okok, tap olap nɨgel jel gek ma pɨlɨkɨpal. Anɨb ak tek, binɨb God ayɨp penpen mapen yɨbɨl lɨpal okok, pɨlɨkɨnɨgel tek ma yɨbɨl lup. Pen binɨb kɨli God nop mapen ma lɨl, binɨb okok kɨlop abe mapen ma lɨl, pɨlɨkɨpal. Taynen? Kɨli nepal, yul awl ak dɨnɨgabal. \v 19 God ne ned chɨnop mapen lup ak nɨm, God nop mapen lɨl, binɨb okok kɨlop mapen lɨpun. \v 20 \x - \xo 4.20 \xo*\xt 1 Jo 2.4, 3.17, 4.12\xt*\x* Binɨb God nop mapen lɨpun apal ak pen, mam ay okok kɨlop mɨlɨk nepal ak, yepɨs yɨbɨl apal. Mam ay okok kɨlop wɨdɨn nepal, God nop wɨdɨn ma nepal. Anɨb ak, kɨli mam ay ogɨnap kɨlop mapen ma lɨpal, tɨtay dɨl God nop mapen lɨpal? \v 21 \x - \xo 4.21 \xo*\xt Mat 5.44-45, Mak 12.29-31, Jon 13.34, 15.12, 1 Jo 3.23\xt*\x* God ne chɨnop kɨles gɨl agak, Binɨb yɨp mapen lɨpal okok, mam ay okok kɨlop abe mapen lɨnɨgel agak. \c 5 \s Binɨb Jisas nop gos lɨnepal okok, tap lum awl yɨl ak taw jɨsɨpuk gɨpal \p \v 1 \x - \xo 5.1 \xo*\xt Jon 1.12-13, 15.23, 1 Jo 2.22-23, 4.15\xt*\x* Binɨb kɨli Jisas ne Bɨ God nop aglup ak agɨl gos lɨnepal okok, God ñapay ne mɨdebal. Nap nop mapen lɨl, ñapay ne okok kɨlop abe mapen lɨl gɨpal. \v 2 Pen chɨn God nop mapen lɨl, agak tek kɨdek gɨpun ak, chɨn nopun, ñapay ne okok kɨlop mapen lɨpun. \v 3 \x - \xo 5.3 \xo*\xt Mai 6.8, Mat 11.30, Jon 14.15, 14.21-24, 2 Jo 6\xt*\x* God nop mapen lɨl nɨm, agak tek kɨdek gɨpun. Pen takaw ne agak anɨb ak, mɨŋel ma gup. \v 4 \x - \xo 5.4 \xo*\xt Jon 16.33, 1 Jo 3.9, 4.4\xt*\x* God nop gos lɨnɨgon, chɨnop dek ñapay ne mɨdobun ak, tap lum awl yɨl ak mɨdupsek taw jɨsɨpuk gɨpun. Gos chɨnop ak ma ap lɨpɨg dad amnɨgab. \v 5 \x - \xo 5.5 \xo*\xt Lom 8.37, 1 Ko 15.57, 1 Jo 4.4, 4.15\xt*\x* Binɨb an tap lum awl yɨl ak mɨdupsek taw jɨsɨpuk gɨpal? Binɨb Jisas ne God Ñɨne agɨl gos lɨnepal okok, kɨli nɨm anɨgɨpal. \s God Ñɨne takaw nop ak mɨseŋ agup \p \v 6 \x - \xo 5.6 \xo*\xt Jon 1.29, 1.34, 14.17, 16.13, 19.34, 1 Ti 3.16, 1 Jo 1.7\xt*\x* Jisas Klays owak ak, bɨ yokɨp ma owak. Ñɨg pakak, kɨdek mab bak alaŋ nɨkɨm sogek kumak. Ñɨg nep pakek, God Ñɨne mɨdeb agɨl ma apun. Ñɨg pakek kɨdek mab bak alaŋ nɨkɨm sogek kumak ak, God Ñɨne mɨdeb agɨl nopun. God Kawnan ne ak takaw jɨj nɨŋɨd yɨbɨl ak, ne Jisas Klays takaw nop ak mɨseŋ agup. \v 7 \x - \xo 5.7 \xo*\xt Jon 1.1, 10.30, Lep 19.13\xt*\x* Anɨb ak takaw adek omɨŋal nokom mɨdeb, \v 8 \x - \xo 5.8 \xo*\xt Jon 15.26\xt*\x* Jisas ne ñɨg pakak ak, mab bak alaŋ nɨkɨm ne sogak ak, God Kawnan ne ak takaw mɨseŋ agak ak. Takaw omɨŋal nokom anɨb ak, jɨmñɨl adek nokom agup anɨb ak tek, Jisas God Ñɨne nokom mɨdeb ak nɨgtep gɨpun. \v 9 \x - \xo 5.9 \xo*\xt Mat 3.16-17, 17.5, Jon 5.32-37, 8.17-18\xt*\x* Binɨb okok agel nopun ak, takaw nep agel nɨg dɨpun. God ne pen Ñɨne takaw nop ak chɨnop agup ak, takaw nɨŋɨd yɨbɨl agek nɨg dɨpun. \v 10 \x - \xo 5.10 \xo*\xt Jon 3.33, 5.38, Lom 8.16, Gal 4.6\xt*\x* Binɨb God Ñɨne nop gos lɨnepal okok, God ayɨp mɨdɨl, God takaw mɨseŋ agup ak nɨg dɨpal. Binɨb pen God takaw agup anɨb ak nɨŋɨd ma dɨpal okok, God bɨ yepɨs agup agɨl nepal. Taynen? God ne Ñɨne takaw nop ak mɨseŋ agup ak, kɨli nɨŋɨd ma dɨpal. \v 11 \x - \xo 5.11 \xo*\xt Jon 3.36\xt*\x* God ne Ñɨne nop agyokek apɨl chɨnop gek, pel pelnep yonɨgun. Chɨn nɨŋɨd anɨb ak nopun, God takaw ne mɨseŋ agup ak, takaw nɨŋɨd yɨbɨl mɨdeb. \v 12 \x - \xo 5.12 \xo*\xt Jon 3.36, 5.24\xt*\x* Binɨb God Ñɨne nop dɨpal okok, mɨñɨl mɨdtep gɨl pel pelnep yenɨgabal. Pen God Ñɨne nop ma dɨpal okok, mɨñɨl mɨdtep ma gɨl, pel pelnep ma yenɨgabal. \s Chɨn nopun, pel pelnep yonɨgabun \p \v 13 \x - \xo 5.13 \xo*\xt Jon 20.31, 1 Jo 1.1-2\xt*\x* Nɨbi God Ñɨne nop gos lɨnepɨm okok, pel pelnep yenɨgabɨm ak nɨgtep gɨnɨmɨb agɨl, mɨj awl tɨkebin. \v 14 \x - \xo 5.14 \xo*\xt Jon 14.13, 16.23, 1 Jo 3.21-22\xt*\x* God gos ne ke nɨgup ak nɨŋɨd agnopun ak, agnopun tek nep nɨgup. Anɨb ak tek God yɨl monmon apɨl nop agnopun. \v 15 Pen chɨn nopun, God nop agnopun ak, tap agnopun anɨb okok mɨdupsek ne nɨgup. Anɨb ak tek, chɨn tap olap nop agnɨgon, tap anɨb ak gɨnɨgab. \p \v 16 \x - \xo 5.16 \xo*\xt Mat 12.31-32, Luk 12.10, Hib 6.4-6, Jem 5.14-15\xt*\x* Pen mam olap tap si tap tɨmel gek nɨŋɨd, God nop agnɨgɨnɨmɨb. Agnɨgem, nop tep ak dek, ne ayɨp jɨmñɨl yenɨgab. Pen tap si tap tɨmel olap gonɨmuŋ, kawnan ne pɨsnep kumeb tek mɨdeb ak, God nop gɨtep gaŋ agɨl agnɨgɨnɨmɨb ma agebin. \v 17 God tap mel agak okok gɨpal ak, tap si tap tɨmel gɨpal. Pen tap tɨmel anɨb okok gɨpal, kawnan kɨli pɨsnep kumeb tek ma mɨdeb. Tap nokom olap gɨpal ak, kawnan kɨli ak pɨsnep kumeb tek mɨdeb. \p \v 18 \x - \xo 5.18 \xo*\xt Jon 17.15, Jem 1.27, 1 Pi 1.23, 1 Jo 3.9\xt*\x* Chɨn nopun, binɨb God ñapay ne mɨdebal okok, tap si tap tɨmel gɨlɨg ma mɨdebal. God Ñɨne kɨlop kod mɨdaknɨŋ, Satan kɨlop dɨnɨmuŋ tek ma lup. \v 19 \x - \xo 5.19 \xo*\xt Lom 8.10, 8.23, Gal 1.4, 1 Jo 4.6\xt*\x* Chɨn nopun, binɨb lum awl yɨl okok mɨdupsek Satan yɨl mɨdebal ak pen, chɨn God yɨl mɨdɨl ñapay ne mɨdobun. \v 20 \x - \xo 5.20 \xo*\xt Ais 9.6, Mat 25.46, Jon 17.3, 1 Ti 3.16, Hib 1.8\xt*\x* Pen chɨn nopun, God Ñɨne apɨl, chɨnop gos tep ñek, God ne bɨ yɨpɨd gɨl mɨdeb ak nop nɨgtep gɨpun. Chɨn God bɨ yɨpɨd gɨl mɨdeb ak ayɨp jɨmñɨl yɨbɨl mɨdɨl, Ñɨne Jisas Klays ayɨp abe jɨmñɨl mɨdobun. Jisas Klays nɨm, ne God bɨ yɨpɨd gɨl mɨdeb. Ne chɨnop gek, pel pelnep yonɨgabun. \p \v 21 \x - \xo 5.21 \xo*\xt 1 Ko 10.14\xt*\x* Ñapay yad okok. Tap yepɨs god chɨn agɨl agnepal okok, asɨk tep gɨnɨmɨb.