\id TIT - Tatuyo NT [tav] -Colombia 2009 (DBL -2014) \h TITO \toc1 Carta a Tito \toc2 Tito \toc3 Tit \mt2 LA CARTA DEL APÓSTOL SAN PABLO A \mt1 TITO \c 1 \s1 Pablo escribe a Tito \p \v 1 Yʉ Pablo ati pũuropʉ petoacã mʉ yʉ queti joo mʉre, Tito. Dio cʉ paabojari majocʉ yʉ ã, cʉ ye quetire buio teñaʉ. Jesucristo ye quetire cʉ cabuio rotiricʉ yʉ ã. Dio cʉ cabejericarãre yʉ buio rotimi Dio, Jesucristo yere na api nʉcʉbʉgoato ĩi. Cʉ ye queti cariape macaje ã, na ĩ majiato ĩi yʉ buio rotimi Dio. Tie quetire api nʉcʉbʉgorã, Dio cʉ caboorore bairo caroaro ani majigarãma. \v 2 To cãnacã rʉmʉ Dio mena na cãnicõa aninucupe quenare majigarãma. Tirʉmʉpʉre ati yepa átigʉ jʉgoye, “Yʉ mena anicõa aninucugarãma,” caĩñupi Dio. Caĩ jocaʉ mee cʉ cãno to bairona caroaro mari cãnicõa anipere mari tʉgooña wariñuu ani maji, cʉ̃re api nʉcʉbʉgorã. \v 3 Cayoaro bero cʉ caboori paʉ cãnopʉ mari camajioñupi Dio tirʉmʉpʉ cʉ caĩ cũrica wamere. “Yʉ mena anicõa aninucugarãma yʉre caapipajeerã,” cʉ caĩriquere marire camajioñupi. “Tierena mʉ buio teñagʉ,” yʉ caĩ buiowĩ Dio. Mari caroorijere marire canetoobojaricʉna yʉ caĩ buiowĩ. To bairo yʉre cʉ cabuio teña rotirore bairona yʉ áa yua. \v 4 Tito, mʉre yʉ cabuiorique apiri Jesucristore mʉ caapipajee jʉgowʉ. To bairi yʉ macʉre bairo yʉ catʉgooñaʉ mʉ ã. Mari Pacʉ Dio caroaro wariñuuriquere mʉre cʉ joato. Jesucristo, caroorije mari cátiere marire canetoobojaʉ cʉ quena to bairona caroa ani wariñuuriquere mʉre cʉ joato. \s1 El trabajo de Tito en Creta \p \v 5 Tito, yʉ yaʉ, mʉ yʉ cacũwʉ Creta na caĩri poapʉ capairi ya recomaca cãni poa yucʉ poapʉ. Topʉ Jesure caapipajeerãre na yʉ cabuio peoquetajere na buioya ĩi, mʉ yʉ cacũwʉ. “Cristore caapipajeerãre cajʉgo aniparãre na bejeya,” mʉ yʉ caĩwʉ, to cãnacã macapʉ Cristore caapipajeerãre cajʉgo aniparãre. \v 6 To bairi camaja, “Caroaro cána ãma,” na caĩrãre na mʉ bejegʉ. Jĩcao jeto canʉmoa cʉnare, cáti epericarã cʉtiquẽnare na mʉ bejegʉ. Na punaa Jesu ye quetire caapipajeerã anigarãma. “Roorije cátinucurã, na pacʉare caboca wada canamurã ãma,” aperã na caĩ majiquẽna anigarãma na punaa. To bairona na punaa mena caroaro cãna jetore cabejepe ã Jesure caapipajeerãre cajʉgo aniparãre. \v 7 Dio yere carotirã cãniparã caroorije cátiquẽnare mari boo. Caroti uwiorãre mari booquẽe. Caroaro mena carotirã macare mari boo. Capunijini tuti pairãre mari booquẽe. Camecʉorijere caeti pairã quenare mari booquẽe Dio yere carotiparãre. To bairona aperãre cauwa pairãre mari booquẽe. Caroorijere capaa wapatarãre mari booquẽe. Caroa macaje macare capaa wapatarã macare mari boo Dio yere carotiparãre. \v 8 To bairo quena aperã cáaáteñarã na caejaro caroaro na tʉpʉ cãni rotirãre mari boo. Caroa átajere cáti wariñuunucurãre mari boo. Caroaro áti ãnaje jetore cabeje majirãre mari boo. Cariape cána, Dio cʉ catʉjoorijere cána, caroorije cátibopere catʉgooña yajio ocabʉtirã mari boo. To bairo cabairã ñuubʉjama. \v 9 To bairi Jesucristo ye quetire nemoo cʉ cabuio rotiriquere, cariape macaje jetore cabuiorãre mari boo. To bairo cabairãre mʉ cabejerã cariape macajere buio majigarãma. Aperã ricati cabuiorã quenare, “To bairo me ã, ocõo bairo maca ã cariape wame,” na ĩ buio majiogarãma. To bairo na caĩro ricati cabuiorã maca ñuuquẽto na catʉgooñari wamere buio janagarãma yua. To bairona cãnare caroarãre na cabejepe ã Jesucristore caapipajeerãre cajʉgo aniparãre. \p \v 10 Capãarã ãma topʉ ti poapʉ Creta yucʉ poapʉre cariape macajere cabai botiorã. Caĩtorije macare buioma. Yoaro wadabaopʉnana cãni majuurijere buioquẽema. To bairona caĩto wadarã aperã netoro to bairije cañuuquẽtiere wadanucuma judío maja jĩcaarã. \v 11 Cabuioya manipa wamere na buionucuma. Caapiricaro tʉjoorijere jã cabuiorije wapa apeye uniere marire na joato ĩrã, buio teñatonucuma. To bairo na caĩtorije apiri jĩca wiiri macana Jesu ye quetire caapibatana api janacõama yua. To bairi nare caĩtorijere cabuio teñanucurãre na cabuio jana rotipaʉ mʉ ã, Tito. \v 12 Jĩcaʉ na yaʉna cabero cabaipere cabuio jʉgoyeyei ocõo bairije na caĩñupʉ: “Mʉjaa ati paʉ Creta yucʉ poa macana caĩto pairã mʉja ã. Cañuuquẽna mʉja ã. Ʉga pacabaopʉnana mʉja majuuna mʉja paaquẽe,” caĩñupʉ jĩcaʉ cʉ yarãre ti poa macanare. \v 13 Cariape na caĩñupʉ Creta poa macanare. To bairona bainucuma. To bairi, “Baiqueticõaña mʉjaa,” seeto na ĩ buioya Tito, Jesu ye quetire. Cariape macaje jetore na apipajeato ĩi tutuaro na ĩ buioya. \v 14 Ocõo bairo na ĩ buioya: “Judío maja cawatoa cãni wameri na caĩ buiorijere apiqueticõaña. Cariape macaje macare cabai botiorã na majuuna na catʉgooñari wame na cáti rotirijere na apipajeequeticõaña,” na ĩ buioya seeto topʉ Cretapʉ macanare. \p \v 15 Caroaro tʉgooñariquere catʉgooñacõana caroaro áticõa aninucuma. Diore caapi nʉcʉbʉgoquẽna maca rooro catʉgooñanucurã aniri caroorije jeto átinucuma. Na catʉgooñarijepʉ caroorije jeto tʉgooñanucuma. Cañuurije macare tʉgooña majiquẽema. \v 16 “Diore camajirã jã ã,” ĩbaopʉnana caroorije átinucuma. To bairo rooro na cátinucurijere tʉjʉrã, “Caĩtorã ãma, Diore camajirã me ãma,” mari ĩ maji. Dio cʉ caboorijere cabai botiorã ãma. Na majuuna na caboorijere Dio cʉ catʉjooquẽtie jetore átinucuma. Caroa macare áti majiquẽema. \c 2 \s1 La enseñanza sana \p \v 1 Mʉ maca, Tito, Jesu ye queti majuure cariape macaje jetore buioya. \v 2 Cabʉcʉrã to macana caʉmʉare ocõo bairo na ĩ buioya: “Caroaro tʉgooña maja catiya. Caroaro ája, aperã caroaro mʉjaare na ĩ tʉgooñaato ĩrã. Caroa macaje átajere beje majiña. Cariape Jesu ye jetore apipajeeya, cariape macaje jetore. Diore cʉ nʉcʉbʉgoya. Cʉ yarã quenare to bairona na nʉcʉbʉgoya, na átinemori. Diore apipajee janaquẽja, popiye mʉja cabairije to anibao joroquena.” To bairona na buioya to macana cabʉcʉrã caʉmʉare. \v 3 Cabʉcʉrã romiri to macana quenare ocõo bairo na ĩ buioya: “Caroarã, Dio cʉ caboorore bairo jeto anicõaña. Caroorije aperãre na ĩ buio batequeticõaña. Eti cumuqueticõaña. Caroa jetore na áti majioña aperãre. \v 4 Cawamarã romirire caroa jetore na cáti ani majipere na buioya,” na ĩña cabʉcʉrã romiri macare. To bairi cawamarã romiri maca na manapʉare caroaro nare na maiato, na punaa quenare. \v 5 Caroa átajere na beje majiato cawamarã romiri. Caroorije cáti eperã na aniqueticõato. Na yere caroaro na paacõa aninucuato. Aperãre na mai tʉjʉri caroaro nare na átinemocõa aninucuato. Na manapʉare nare na áti nʉcʉbʉgocõa aninucuato. To bairona caroaro na anicõato cawamarã romiri. Cabʉcʉrã romiri macare, “To bairo caroaro na cabaipere na majioña cawamarã romirire,” na mʉ ĩgʉ Tito. Nare na camajioquẽpata caroaro ani majiquetiborãma. To bairi aperã maca ñuuquẽto na cátiere tʉjʉrã na wada paiborãma. “Dio ye quetire na cabuionucurije ñuuquẽe,” ĩ wada paiborãma. To bairi, “Cawamarã romiri caroaro na cãnipere na majioña,” na mʉ ĩgʉ cabʉcʉrã romiri to macanare. \p \v 6 To bairona caʉmʉa cawamarã, “Mʉja quena caroa macare mʉja cáti anipere beje majiña,” na ĩ buioya, Tito, na quenare. \v 7 Mʉ majuuna caroa átajere na áti majiocõa aninucuña, Tito, cawamarãre. To bairo caroa mʉ cáto tʉjʉrã, “Mari quena Titore bairo caroaro mari áti anigarã,” ĩ tʉgooñagarãma yua. Jesu ye quetire buioʉ cariape jeto buioya. Ricati ape wame buioqueticõaña. Caroaro nʉcʉbʉgorique mena cariape buioya. \v 8 To bairo cariape Jesu ye quetire nʉcʉbʉgorique mena mʉ cabuioro aperã cabooquẽna maca, “Caroorije ĩnucuma Jesu yere cabuio teñarã,” marire ĩ wada pai majiquetigarãma. Na majuuna tʉgooña bobogarãma yua. \p \v 9 Ocõo bairo na ĩ buioya aperãre paabojari majare: “Mʉja ʉparã nipetiro mʉjaare na cáti rotirijere caroaro ája. Nare jã cátibojarije na tʉjʉ wariñuato ĩrã, caroaro paaya. Na caĩri wamere na boca wada canamuqueticõaña. \v 10 Mʉja ʉparã ye apeye uniere jee rutiqueticõaña. Caroa macare ája, mʉja ʉparã, ‘Caroarã majuu ãma jã paabojari maja,’ mʉjaare na caĩ tʉjʉ wariñuu nʉcʉbʉgoparore bairo ĩrã. To bairo caroaro mʉja cabairo mʉja ʉparã, ‘Dio ye queti cañuurije ãno. Mari paabojari maja tiere apipajeeri caroaro átinucuma,’ mʉja ĩgarãma. To bairona caroaro tʉgooñagarãma Jesure, marire canetooricʉre.” To bairo na ĩ buioya, Tito, aperãre paabojari majare. \p \v 11 Mari Pacʉ Dio camaja nipetirã marire camai tʉjʉyupi. Mari mai tʉjʉri cʉ Macʉre cajooyupi, caroori paʉpʉ mari cáaábopere nare cʉ netoobojaato ĩi. \v 12 To bairi cʉ catʉjoorije jetore mari cáticõa aninucupere boomi Dio. Caroorije, ati yepa macana cʉ̃re canʉcʉbʉgoquẽna maca caroorije na cátiganucurije uniere mari cátiquetipere boomi. “Caroa wame macare yʉ átigʉ,” mari caĩ beje majipere boomi Dio. Cañuurijere Dio cʉ caboorije cána mari cãnipere boomi Dio. Ati yepapʉ mari cãni rʉmʉri cõona to bairo caroarã jeto mari cãnipere boomi Dio. \v 13 To bairi mari Ʉpaʉ majuu Jesucristo, caroorije marire canetoobojaricʉ cʉ catunu atípere mari yuugarã. Cʉ mena mari cãnicõa aninucupere mari tʉgooña cote wariñuu yuugarã. Seeto cʉ caajiya baterije mena tunu atígʉmi Jesu. \v 14 Jesucristo cʉ majuuna marire cabai yajibojayupi caroorije mari cátie wapa. Yʉ yarã majuu, cañuurije macare cátigarã na ãmaro ĩi, mari cátibojayupi Jesucristo. \v 15 To bairi tiere na ĩ buionucuña, Tito to macanare. Tutuaro to bairijere na áti ocabʉti rotiya. To bairo cáti ocabʉtiquẽnare ocõo bairo na ĩña: “Rooro mʉja áa. Cariape macaje macare ája,” na ĩ buionucuña. To bairona na caĩ rotipaʉna mʉ ã mʉa. To bairi nʉcʉbʉgorique mena na ĩ buioya, “Caroti majiquẽcʉ ãmi,” mʉre na caĩquetiparore bairo ĩi. \c 3 \s1 Deberes de los creyentes \p \v 1 Apeye na ĩ buionemoña Jesucristore caapipajeerãre. Caroaro na cáti majiparore bairo ocõo bairije na ĩ buioya, Tito: Maca ʉparã, gobierno macanare caroaro na apipajeeya. Aperã quenare nipetiro caroa wamerire na átinemocõa aninucuña. \v 2 Aperãre rooro na wada paiqueti majuucõaña. Aperã mena na ame ĩ wada canamuqueticõaña. Caroaro na mena ãña. Camaja nipetirã mena ĩ daque buionucuña. To bairije na ĩ buioya to macanare, Tito. \v 3 Mari quena tirʉmʉpʉ Dio yere catʉgooña majiquẽna mari cãnibapʉ. Dio cʉ carotirijere mari cátiquetinucuwʉ. Cariape mari catʉgooñaquẽpʉ. Mari majuuna cañuuqueti wamerire mari cátigarijere átinucubana caroorijere mari cáti jana majiquẽpʉ. Rooro aperãre mari cáticõa aninucuwʉ. Aperã yere tʉjʉ ʉgoo, ame tʉjʉgatee, ame tuti cabairã mari cãninucubapʉ. \v 4-5 To bairo roorije mari ãnaje cʉtibao joroquena mari camai tʉjʉyupi Dio. Mari mai tʉjʉri caroori paʉ majuupʉ cáaáboricarãre marire canetoowĩ. Mari majuuna caroa mari cátie wapa mee mari canetoowĩ. Cʉ majuuna mari mai tʉjʉri marire canetoowĩ. Ʉgueri coje rericarore bairona caroorije mari cátiere rei mari canetoo catiowĩ. Caroarã maca cawamarãre bairona mari anio joroque marire cawajoawĩ. To bairo ácʉ cʉ Espíritu Santo jʉgori cawama yericʉna cãniparãre marire cawajoawĩ caroa cãnie macare mari cáti aninucuparore bairo. \v 6 Jesucristo marire canetooricʉ jʉgori marire cajoo netowĩ Dio cʉ Espíritu Santore. \v 7 To bairi mari mai tʉjʉri, “Caroorije mana ãma,” mari ĩ tʉjʉmi Dio yua, Jesucristo marire cʉ cabai yajibojaro ĩi. To bairo, “Caroorije mana ãma,” manire ĩ tʉjʉri cʉ mena to cãnacã rʉmʉ cãnicõa aninucuparãre marire cacũñupi. To bairi cʉ tʉpʉ mari cãnicõa aninucupere mari tʉgooña wariñuu yua. \v 8 Cariape atie quetire mʉ yʉ buio, Tito. To bairi atie mʉ yʉ caqueti buio joorijere caroaro na buio apioya seeto Diore caapipajeerãre. Caroa na áticõa aninucuato ĩi na ĩ buioya. Caroa macaje majuu jetore na cátipere mʉ yʉ queti buio joo. \v 9 Cawatoa macajere cawadarãre na apiquẽja. Camaja cãni jʉgoricarã ãnana na wamerire yoaro cõoñariquere wadama. Moisé tirʉmʉpʉ macacʉ cʉ carotirique quenare ame wada netonucuma. Ñeere cátipe me ã na caame ĩ wada netorije. To bairi nare bairo ti uniere ame ĩ wada netoqueticõaña. Na apiqueticõaña. \v 10 Nii nare bairona caĩ wada netoʉ ũcʉ mʉja mena cʉ cãmata caroaro cʉ ĩ buioya. “Jã tʉgooña ricawati wada netoo joroque átiqueticõaña,” cʉ ĩña. Jĩcani o pʉgani cʉ̃re mʉ buiobao joroquena cʉ caapigaquẽpata, “To cõona, jã mena aniqueticõaña,” cʉ mʉ ĩgʉ. \p \v 11 “Cañuuquẽtie jetore tʉgooñabacʉ caroorije cáti paii ãmi,” cʉ mʉ ĩ tʉjʉ majigʉ. Cʉ majuuna ape wame cʉ cabuionucurije wapa cʉ popiyeyegʉmi Dio. To bairi to bairona caĩ wada neto paii ũcʉre mʉ buugʉ. \s1 Instrucciones personales \p \v 12 Yucʉacãre Artema cawamecʉcʉre cʉ joʉ o Tíquico macare cʉ joʉ yʉ joogʉ mʉ tʉpʉ. Cʉ caejaro beroacã yoaro mee mʉ apá. Nicópoli na caĩri macapʉre yʉ anigʉ. Topʉ yʉ anicõagʉ ati puere. To bairi topʉ Nicópolipʉ yʉre mʉ tʉjʉ apá. \v 13 Senas cawamecʉcʉ ʉparã na carotirijere cabuenucuʉ, Apolo cawamecʉcʉ mena na cáaáteñapere na átinemoña. Jesu ye quetire na cabuio teñaparore bairo nipetiro na caboopere na jooya. \p \v 14 Ape wame quena Cretapʉ macana mari yarãre, “Caroaro paarique cʉja,” na ĩ buioya. To bairo na cajʉ paanemoro caroaro aperãre cátinemocõana anigarãma na quena. \s1 Saludos y bendición final \p \v 15 Yʉ mena atopʉ cãna nipetirã ñuu rotima. To macana mari yarã Jesure caapipajeerã caroaro na ñuato. Mari Pacʉ Dio caroare mʉjaare cʉ joato. \p To cõona ã.