\id TIT \h तीतस \toc1 तीतस \toc2 तीतस \toc3 तीत \mt1 पावलसे तीतसदा भ्रिबा चिठी \imt1 चु चिठीला बारेरी पाङ्‌तोःमा \ib \ili \bd भ्रिबा म्‍हि:\bd* मुल चेला पावलसे भ्रिबा मुबा (तीतस १:१)। \ib \ili \bd भ्रिबा ग्‍ला:\bd* कोरिन्‍थ शहररी भ्रिबा मुबा। \ib \ili \bd भ्रिबा साल:\bd* ओस्‍पन ईश्‍‍वी संवत् ६३-६५ (विक्रम संवत् १२०-१२२) सालला गुङरी भ्रिबा मुबा। \ib \ili \bd खाल्‍दा भ्रिबा:\bd* तीतस भिबा म्‍हिदा भ्रिबा मुबा। \ib \ip तीतस चा अर्गु य्‍हुलला म्‍हि मुबा। थेसे थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःना लबा गेरी पावलदा ह्रो लमुबा। पावलसे क्रेट भिबा शहरला मण्‍डलीदा च्‍याबाला लागिरी तीतसदा थे शहररीन थान्‍जी। चु चिठीरी गोर सोम मुल तामगदे भ्रिबा मुला। \ip जम्‍मान भन्‍दा ङाच्‍छाला ताम चा क्रेटला ल्‍हानान म्‍हिगदेसे नइबा गे लबासे लमा पावलसे तीतसदा मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिगदेला बानीबेहोर खाह्रङ्बा ततोःला भिसी घोना लबा मुला। अर्गु ताम चा मण्‍डलीरी मुबा खेप्‍बा खुइ दोबागदेदेन भ्‍योनगदे ओच्‍छे नोकरगदेदा खाह्रङ् लसी लोप्‍बा भिसी घोना लबा मुला। अर्गु ताम चा पावलसे तीतसदा तिगै तामरी ईख आथान्‍ना, छेबा बङ्बा आलना, मण्‍डली न्‍हङरी फेना लबा तामग्‍याम जोगब तउ ओच्‍छे सोजो तसी जम्‍मानदेन छ्‌याम ढिक्‍सी ख्रीष्‍टियान बानीबेहोर अन्‍छार भ्रतोःला भिसी सल्‍लाह पिन्‍बा मुला। \iot मुल तामगदे \io1 फ्‍याफुल्‍बा १:१-४ \io1 मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिला बारेरी लोप्‍बा तामगदे १:५-१५ \io1 मण्‍डलीरी मुबा जम्‍मान समूहगदेसे लतोःबा गे २:१-१५ \io1 सल्‍लाह पिन्‍बादेन होशियार तना लबा ३:१-११ \io1 चिठीला थुमरी पाङ्बा तामगदे ३:१२-१५ \mt1 पावलसे तीतसदा भ्रिबा चिठी \c 1 \p \v 1 लास्‍सो ङा परमेश्‍वरला गे लबादेन येशू ख्रीष्‍टला मुल चेला पावलग्‍याम फ्‍याफुल्‍ला! ङादा परमेश्‍वरसे धम्‍बागदेला विश्‍वास ल्‍हेना लबादेन परमेश्‍वरदा खाह्रङ् लसी तेन्‍बा भिबा सत्‍य ताम लोप्‍बारी धम्‍बा हिन्‍ना। \v 2 चु सत्‍य तामग्‍याम चा य्‍हाङदा जुकजुकधोनाला जुनी याङ्ला भिबा आश खमुला। ओच्‍छे खाइमै लुसीला ताम आपाङ्बा परमेश्‍वरसे य्‍हाङदा चु जुनी पिन्‍ना भिसी जम्‍बुलिङ स्‍होबा भन्‍दा ङाच्‍छान कबुल लसी जिन्‍बा मुबा। \v 3 ओच्‍छे प्रभु येशूसे ठीक धुइरी ङादा चु ज्‍यबा समाचार उन्‍जी। चुनोन ज्‍यबा समाचार थेःना लबारी य्‍हाङदा थार्बा पिन्‍बा परमेश्‍वरसे कुल्‍बा अन्‍छार ङादा जिम्‍मा पिन्‍जी। \p \v 4 विश्‍वास गिकनोन तबासे लमा ङाला ह्राङलान झा दोबा तीतसदा परमेश्‍वर आबादेन य्‍हाङदा थार्बा पिन्‍बा येशू ख्रीष्‍टग्‍याम दयामायादेन शान्‍ति तगै। \s1 क्रेट भिबा य्‍हुल्‍सारी तीतससे लबा गे \p \v 5 ङाइ कुल्‍बा अन्‍छार थेरी बाँकी मुबा गेगदे जिन्‍ना लबारीदेन जम्‍मान ग्‍लारी मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिगदे धम्‍बाला लागिरी ङाइ एदा क्रेट भिबा ग्‍लारी थान्‍बा हिन्‍ना। \v 6 मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिगदे तिगै दोष आरेबादेन म्रिङ गिक जे मुबा ततोःला। ओच्‍छे थेला कोलागदेएनोन विश्‍वास लबा ततोःला। आज्‍यबा बानीबेहोर थोबादेन कुल्‍बा ताम आङ्‌यान्‍बा तबारी आत। \v 7 तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरला गे लबारी जिम्‍मा पिन्‍बा म्‍हि तबासे लमा मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हि चा तिगै दोष आरेबा ततोःला। थे ह्राङला सुरसे भ्रबा, योनान बोमो खबा, झि आइरक थुङ्सी ङ्‌य्‍होइसी भ्रबा, छेबा बङ्बा लबा, धन सम्‍पत्तिरी लोभ लबा म्‍हि आहिन, \v 8 तर डोन्‍बोगदेदा मान लबा, ज्‍यबा तामरी जे सेम लबा, ह्राङसे ह्राङदान तहरी थान्‍बा ततोःला। ओच्‍छे परमेश्‍वरदा सेम निबा बानीबेहोर थोबादेन चोखो ओच्‍छे जस्‍तोन दुख तसैनोन नाखम्‍बा म्‍हि ततोःला। \v 9 थेदा लोप्‍बा विश्‍वास लखम्‍बा बचनरी थे कोङ्‌सी चितोःला। तिग्‍दा भिसम थेसे घोबा सत्‍य ताम अन्‍छार थेसे स्‍य्‍हान्‍दोदा लोप्‍बारी खम्‍गै। थेसे लोप्‍बा तामगदेदा बिरोध लबा म्‍हिगदेला गल्‍ती उन्‍खम्‍तोःला।\x * \xo 1:9 \xt १ तिमो ३:२-७\x* \p \v 10 तिग्‍दा भिसम ल्‍हानान म्‍हिगदे स्‍य्‍हान्‍दोला ताम आङ्‌यान्‍बादेन आतोःबा ताम पाङ्बा ओच्‍छे लुसीला ताम पाङ्बा तमुला, झन खतना लबागदे\f † \fr 1:10 \ft “खतना लबागदे” भिबा चा यहूदी ख्रीष्‍टियानगदे हिन्‍ना।\f* थेह्रङ्बा तमुला। \v 11 थेतबासेलमा थेनीगदेला सुङ बन्‍द तना लतोःला। तिग्‍दा भिसम थेनीगदेसे ह्राङला फाइदाला लागिरी आतोःबा ताम लोप्‍सी जम्‍मान म्‍हेमेगदेला विश्‍वास न्‍होङ्ना लबा मुला। चुह्रङ्बा ताम चा थेनीगदेसे लोप्‍बारी आतमुबा। \v 12 थेनीगदे न्‍हङला अगमवक्ता गिकसे “क्रेटला म्‍हिगदे सदन लुसीला ताम पाङ्बादेन पशुला ह्रङ्‌बा बानीबेहोर लबा ओच्‍छे ल्‍हाना चबा ब्‍लेगुगदे तला” भिसी पाङ्मुबा। \v 13 चु ताम सत्‍य हिन्‍ना। थेतबासेलमा थेनीगदे विश्‍वासरी पाको म्‍हि दोगै भिसी थेनीगदेदा ल्‍हानान बङ्‍‌गो। \v 14 ओच्‍छे थेनीगदेसे सत्‍य तामदा ख्‍लाबा म्‍हिगदेसे कुल्‍बा तामदेन सेमरी म्‍हन्‍सी पाङ्बा यहूदीगदेसे स्‍होसी पाङ्बा कथारी सेम थालगै। \p \v 15 चोखो सेम मुबा म्‍हिगदेला लागिरी जम्‍मान स्‍हे चोखो तला। तर चोखो सेम आरेबादेन ख्रीष्‍टदा विश्‍वास आलबा म्‍हिगदेला लागिरी चा तिगै स्‍हेनोन चोखो आत। तिग्‍दा भिसम थेनीगदेला सेमदेन थेनीगदेसे म्‍हन्‍बा तामनोन चोखो आरे। \v 16 थेनीगदेसे परमेश्‍वरदा ङोसेबा मुला भिसी मी पाङ्‌मुला, तर थेनीगदेला गेग्‍याम चा आउन्‍मुला। ओच्‍छे थेनीगदे परमेश्‍वरला ङाच्‍छा नइबादेन कुल्‍बा ताम आङ्‌यान्‍बा म्‍हिगदे तमुला। थेतबासेलमा थेनीगदे खजिबै ज्‍यबा गे लबाधोनाला आरे। \c 2 \s1 जजा म्‍हिहेन्‍से घ्रेन म्‍हिधोनादा लोप्‍बा ताम \p \v 1 तीतस, एसे चा म्‍हिगदेदा सत्‍य ताम अन्‍छार खाह्रङ् लसी भ्रतोःला थे ताम जे लोप्‍गो। \v 2 खेप्‍बा म्‍हिगदेदा सेम नाबारी, जम्‍मानदेन छ्‌याम ढिक्‍बारी, ज्ञान बुद्धि थोसी चिबारी, ओच्‍छे विश्‍वासरी पाको दोबारी, माया लबारीदेन दुख तबा धुइरी नासी चिखम्‍तोःला भिसी लोप्‍गो। \p \v 3 चुह्रङ् लसीन खुइ दोबा म्रिङम्‍हेमेगदेसे परमेश्‍वरदा तेन्‍बा बानीबेहोर थोतोःला, स्‍य्‍हान्‍दोदा आतोःबा तामरी दोष थालउ, ओच्‍छे झि आइरक थुङ्सी ङ्‌य्‍होइबारी आत भिसी लोप्‍गो। थेनीगदेसे जुन ताम ज्‍यबा मुला थे ताम लोप्‍तोःला। \v 4 खुइ दोबा म्रिङम्‍हेमेगदेसे छामे म्रिङम्‍हेमेगदेदा ह्राङ ह्राङला ह्रेम्‍बोदेन कोलागदेदा माया लबारी, \v 5 जम्‍मानदेन छ्‌याम ढिक्‍सी ह्रेम्‍बोसे कुल्‍बा ताम ङ्‌यान्‍बा, दिमनाम लखम्‍बादेन दया लबारी ओच्‍छे ह्राङ ह्राङला ह्रेम्‍बोला तहरी चिबारी थेनीगदेदा लोप्‍तोःला। चुह्रङ् लजी भिसम परमेश्‍वरला बचनना हेला आत। \p \v 6 थेह्रङ् लसीन भ्‍योन म्‍हिगदेदाएनोन ह्राङसे ह्राङदान तहरी थान्‍सी भ्रउ भिसी पाङ्‍गो। \v 7 एसे लबा जम्‍मान गेग्‍यामसेन एला ज्‍यबा बानीबेहोर उन्‍गो, ओच्‍छे ए होशियार तसी सत्‍य ताम लोप्‍गो। \v 8 लोप्‍बा धुइरी खालैसे थाबारी आखम्‍बा सत्‍यदेन ठीक ताम लोप्‍गो। थेह्रङ् लजी भिसम य्‍हाङदा बिरोध लबागदेसे तिगै पाङ्आखम्‍ना थेनीगदे ह्राङनोन पेःला। \p \v 9 नोकरगदेदाएनोन ह्राङ ह्राङला मालिकला तहरी चिसी जम्‍मान तामग्‍याम ह्राङला मालिकदा ताङ्ना लउ। ओच्‍छे ह्राङला मालिकदा सुङ थादोःगो भिसी लोप्‍गो। \v 10 थेनीगदेसे तिगै य्‍हो थालगै। तर थेनीगदेसे लबा जम्‍मान गे ज्‍यबादेन पूरा विश्‍वासला तगै। थेह्रङ् लसीन जम्‍मान तामरी थेनीगदेसे य्‍हाङदा थार्बा पिन्‍बा परमेश्‍वरला बारेरी लोप्‍बा तामदा अझ जेना लगै। \p \v 11 तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरसे जम्‍मान म्‍हिदा थार्ना लबारी ह्राङला दयामाया उन्‍बा मुला। \v 12 थे दयामायासे य्‍हाङदा परमेश्‍वरदा तेन्‍आपुङ्बादेन जम्‍बुलिङला स्‍हेगदेथोरी लोभ लबा सेम ख्‍लापुङ्ला। ओच्‍छे चु जम्‍बुलिङरी ह्राङसे ह्राङदान तहरी थान्‍सी परमेश्‍वरदा सेम निबा बानीबेहोर थोबादेन परमेश्‍वरदा तेन्‍सी भ्रबारी लोप्‍बा मुला। \v 13 ओच्‍छे य्‍हाङदा थार्बा पिन्‍बा जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन परमेश्‍वर येशू ख्रीष्‍ट घ्रेन य्‍हालदेन शक्तिरी दोःसी फेप्‍खबा धिनना य्‍हाङसे आश लसी चिबा मुला। \v 14 ख्रीष्‍टसे य्‍हाङला जम्‍मान पापला छे फासी थार्ना लबा मुला। ओच्‍छे ह्राङलान लागिरी ज्‍यबा गे लबारी झन्‍बा य्‍हुल गिकदा चोखो तना लबारी ह्राङलान ज्‍यान पिन्‍जी।\x * \xo 2:14 \xt भजन १३०:८; प्रस्‍था १९:५; व्‍यव ४:२०; ७:६; १४:२; १ पत्रु २:९\x* \p \v 15 एसे चु तामगदे पूरा अधिकार लसी लोप्‍गो, ओच्‍छे पाङ्बा ताम आङ्‌यान्‍नी भिसम थेनीगदेदा बङ्‍‌गो। एदा खालैसेन हेला थालगै। \c 3 \s1 ज्‍यबा गे जे लउ \p \v 1 शासन लबा म्‍हिगदेदेन सरकारी गे लबा म्‍हिगदेसे पाङ्बा ताम ङ्‌यान्‍गो ओच्‍छे थेनीगदेसे कुल्‍बा ताम ङ्‌यान्‍बारीदेन ज्‍यना लसी गे लबारी विश्‍वासीगदेदा ढन्‍ना लसी पिन्‍गो। \v 2 ओच्‍छे थेनीगदेसे खालैला बिरोध लबादेन छेबा बङ्बा लसी थाभ्रगै। ओच्‍छे सोजो तसी जम्‍मान म्‍हिदेन छ्‌याम ज्‍यबा बानीबेहोर उन्‍गै। \p \v 3 तिग्‍दा भिसम ङाच्‍छा य्‍हाङएनोन मूर्ख, पाङ्बा ताम आङ्‌यान्‍बा, तिगै आघोबादेन आज्‍यबा म्‍हन्‍बा, मोजमजा लबा ओच्‍छे डाह लबा, पापी सेम थोबा, स्‍य्‍हान्‍दोसे हेला लबादेन गिकसे गिकदा हेला लबा मुबा। \v 4 तर य्‍हाङदा थार्बा पिन्‍बा परमेश्‍वरसे ह्राङला दयामाया उन्‍मा, \v 5 थेसे य्‍हाङदा थार्ना लबा य्‍हाङसे ज्‍यबा गे लसी आहिन, तर थेला दयासे हिन्‍ना। थेसे य्‍हाङदा परमेश्‍वरला आत्‍मासे ख्रुसी दोःसी न्‍हना लसी छार जुनी पिन्‍बा मुला। \v 6 थार्बा पिन्‍बा येशू ख्रीष्‍टग्‍याम परमेश्‍वरसे य्‍हाङदा ताङ्सी ताङ्सी थेनोन आत्‍मासे प्‍लिङ्ना लजी। \v 7 तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरला दयासे लमा य्‍हाङ परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोजी। ओच्‍छे य्‍हाङसे आश लबा अन्‍छार जुकजुकधोनाला जुनी याङ्बा हक याङ्बा मुला। \v 8 चु ताम सत्‍य हिन्‍ना। थेतबासेलमा परमेश्‍वरदा विश्‍वास लबागदेसे ज्‍यबा गे लउ भिसी एसे थेनीगदेदा भङ पिन्‍गो भिबा ङाला सेम मुला। तिग्‍दा भिसम म्‍हिगदेला लागिरी चु ताम ज्‍यबादेन गे खेल्‍बा मुला। \p \v 9 तर मूर्ख तामदेन ओन्‍माला ताम ओच्‍छे परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिमला बारेरी कल लबागदेदेन छेबा बङ्बा लबागदेग्‍याम थारेङ चिउ। तिग्‍दा भिसम थे य्‍हाङदा आतोःबादेन गे आखेल्‍बा ताम हिन्‍ना। \v 10 ओच्‍छे छेबा बङ्बा लसी फेबा म्‍हिदा तिरेम न्‍हीरेम सम्‍झब लउ, सम्‍झब लसै आङ्‌यान्‍नी भिसम थेदेन छ्‌याम संगतनोन थालउ। \v 11 एदा चु ताम थानोन मुला, चुह्रङ्बा म्‍हिला इज्‍जत आरे। ओच्‍छे थेसे लबा पापग्‍यामसेन थेसे ह्राङला दोष ह्राङसेन उन्‍ना। \s1 ढन्‍तोःबा ताम \p \v 12 ङाइ अर्तिमासदा तसै तुखिकसदा तसै ए मुबा ग्‍लारी पुइखला। थे खमैछ्‌याम ए खम्‍तेधोना ङादा ह्रुप तबारी निकोपोलिस भिबा ग्‍लारी खउ। तिग्‍दा भिसम ङाइ सेर्ख भर थेरीन चिबा सेम लबा मुला।\x * \xo 3:12 \xt मुल २०:४; एफि ६:२१-२२; कल ४:७-८; २ तिमो ४:१२\x* \v 13 जेनास भिबा वकीलदेन अपोल्‍लोसदा ग्‍यामरी ह्रो लसी पिन्‍गो। तिग्‍दा भिसम खम्‍तेधोना थेनीगदेदा तोःबा स्‍हे याङ्‌गै।\x * \xo 3:13 \xt मुल १८:२४; १ कोर १६:१२\x* \v 14 य्‍हाङला म्‍हिगदेसे आरेनान आतबा स्‍हेगदे स्‍य्‍हान्‍दोदा पिन्‍बाला लागिरी सदन ज्‍यबा गे लबारी लोप्‍तोःला। थेह्रङ् लजी भिसम थेनीगदेला जुनी खेरोरी आनि। \p \v 15 चुरी ङादेन छ्‌याम मुबागदे जम्‍मासेन एदा फ्‍याफुल्‍ला भिसी पाङ्बा मुला। ङन्‍दा माया लबा थेरी मुबा जम्‍मान विश्‍वासीगदेदा ङन्‍सेनोन फ्‍याफुल्‍बा मुला भिसी पाङ्‍गो। \pi1 एनीगदे जम्‍मानदेन छ्‌याम परमेश्‍वरला दयामाया तगै।