\id REV \h यूहन्‍नादा उन्‍बा ताम \toc1 यूहन्‍नादा उन्‍बा ताम \toc2 उन्‍बा ताम \toc3 उन्‍बा \mt1 परमेश्‍वरसे यूहन्‍नादा उन्‍बा ताम \imt1 चु किताबला बारेरी पाङ्‌तोःमा \ib \ili \bd भ्रिबा म्‍हि:\bd* येशूला मुल चेला यूहन्‍नासे भ्रिबा मुबा। चु यूहन्‍नासे छार कबुलरी मुबा किताबगदे न्‍हङला “थार्बा पिन्‍बा समाचार” देन गोर सोम चिठीगदेएनोन भ्रिबा मुबा। \ib \ili \bd भ्रिबा ग्‍ला:\bd* समुन्‍द्रला गुङरी मुबा पत्‍मोस भिबा ग्‍लारी भ्रिबा मुबा। \ib \ili \bd भ्रिबा साल:\bd* ओस्‍पन ईश्‍‍वी संवत् ९०-९५ (विक्रम संवत् १४७-१५२) सालला गुङरी भ्रिबा मुबा। \ib \ili \bd खाल्‍दा भ्रिबा:\bd* एशिया अञ्‍चलरी मुबा गोर निस मण्‍डलीगदेदा भ्रिबा मुबा। \ib \ip चु किताबरी मुबा जम्‍मान तामगदे परमेश्‍वरसे यूहन्‍नादा उन्‍बा ताम हिन्‍ना। चु ताम म्राङ्बा धुइरी यूहन्‍नादा म्‍हाङ ह्रङ्‌बान छोर्बा मुबा। यूहन्‍नादा उन्‍बा ताम चा दुखला धिनगदेला बारेरी हिन्‍ना। चु “दुखला धिनगदे” यूहन्‍नाला धुइरीन शुरु तसी जिन्‍बा मुबा। तिग्‍दा भिसम थेनीगदेसे येशू ख्रीष्‍टदा ह्राङला प्रभु हिन्‍ना भिसी विश्‍वास लबा मुबा। यूहन्‍नासे खास लसी चु चिठी पढब लबागदेदा आशदेन आँट पिन्‍बाला लागिरी ओच्‍छे दुखदेन आपत विपतला धुइरी ह्राङसे लबा विश्‍वासरी याङयोङ आतना चिबाला लागिरी बिन्‍ती लबा मुला। \ip चु किताबला ल्‍हाना ह्रङ्‌बा खण्‍डगदेरी उन्‍बा तामदेन म्राङ्बा तामगदेदा चिनुगदेग्‍याम घोना लबा मुला। चुह्रङ्बा चिनुगदे थे धुइला विश्‍वासीगदेसे घोबारी खम्‍मुबा, तर स्‍य्‍हान्‍दो म्‍हिगदेदा चा घोबारी गाह्रो तमुबा। हिन्‍बाम ल्‍हानान म्‍हिगदेसे चु किताबला बारेरी थरी थरीला तामगदे पाङ्‌मुला। तर मुल ताम चा प्रस्‍टन मुला। थे मुल ताम चुनोन हिन्‍ना, प्रभु ख्रीष्‍टग्‍याम परमेश्‍वरसे शैतानदेन ह्राङला जम्‍मान शत्रुगदेदा सदनना लागिरी नाश लला। ओच्‍छे जुन धुइरी शैतानदेन ह्राङला जम्‍मान शत्रुगदेथोरी ढाला थे धुइरी परमेश्‍वरसे ह्राङदा विश्‍वास लबा म्‍हिगदेदा छार स्‍वर्गदेन छार जम्‍बुलिङ इनाम पिन्‍ना। \iot मुल तामगदे \io1 शुरुला तामदेन फ्‍याफुल्‍बा १:१-८ \io1 परमेश्‍वरसे यूहन्‍नादा उन्‍बा ताम १:९-२० \io1 गोर निस मण्‍डलीगदेदा भ्रिबा चिठी २:१–३:२२ \io1 यूहन्‍नासे स्‍वर्ग म्राङ्बा ४:१-११ \io1 गोर निस लाहा छाप लबा रिल्‍सी थान्‍बा किताबला मुठा ५:१–८:५ \io1 गोर निस बिगुलगदे ८:६–११:१९ \io1 अजिङ्‍गरदेन गोर न्‍ही जन्‍तु १२:१–१३:१८ \io1 यूहन्‍नादा उन्‍बा अर्गु तामगदे १४:१–१५:८ \io1 परमेश्‍वरला बोमोसे प्‍लिङ्बा गोर निस खोरे १६:१-२१ \io1 परमेश्‍वरसे ह्राङला शत्रुगदेथोरी ढाबा १७:१–२०:१० \io1 परमेश्‍वरसे लबा जम्‍मान भन्‍दा लिच्‍छाला निसाफ २०:११-१५ \io1 छार स्‍वर्ग, छार जम्‍बुलिङदेन छार यरूशलेम २१:१–२२:५ \io1 ख्रीष्‍ट दोःसी योनान फेप्‍खला २२:६-२१ \mt1 परमेश्‍वरसे यूहन्‍नादा उन्‍बा ताम \c 1 \p \v 1 चु किताबला जम्‍मान तामगदे येशू ख्रीष्‍टग्‍याम उन्‍बा हिन्‍ना। ह्राङला गे लबा म्‍हिगदेसे योनान ततोःबा जम्‍मान तामगदेला बारेरी घोखम्‍गै भिसी परमेश्‍वरसे येशू ख्रीष्‍टदा चु जम्‍मान ताम पिन्‍जी। चु ताम पाङ्‌बाला लागिरी येशू ख्रीष्‍टसे ह्राङला गे लबा यूहन्‍ना मुबा ग्‍लारी स्‍वर्गदूत गिक पुइखजी। \v 2 ह्राङसे म्राङ्बा जम्‍मान ताम यूहन्‍नासे पाङ्बा मुला। थेसे पाङ्बा परमेश्‍वरला बचनदेन येशू ख्रीष्‍टसे उन्‍बा सत्‍य ताम चुनोन हिन्‍ना। \v 3 चु किताब पढब लबादेन चु किताबरी मुबा परमेश्‍वरग्‍याम पाङ्बा बचन ङ्‌यान्‍सी थे अन्‍छार भ्रबा जम्‍मान म्‍हि परमेश्‍वरग्‍याम मोलम याङ्बा म्‍हि हिन्‍ना। तिग्‍दा भिसम चु जम्‍मान ताम योनान तसेला मुला। \s1 यूहन्‍नासे फ्‍याफुल्‍ला भिसी पाङ्बा \p \v 4 एशियारी मुबा गोर निस मण्‍डलीदा ङा यूहन्‍नाग्‍याम फ्‍याफुल्‍ला। दान्‍देनोन मुला, ङाच्‍छाएनोन मुबा, दोःसीनोन फेप्‍खबा परमेश्‍वरग्‍यामदेन थेला ठिला ङाच्‍छापट्टि चिबा गोर निस आत्‍माग्‍याम एनीगदेदा दयामायादेन शान्‍ति तगै।\x * \xo 1:4 \xt प्रस्‍था ३:१४; उन्‍बा ४:५\x* \v 5 ओच्‍छे परमेश्‍वरला बारेरी जम्‍मान सत्‍य ताम उन्‍बा विश्‍वास लखम्‍बा येशू ख्रीष्‍टग्‍यामसेनोन एनीगदेदा दयामायादेन शान्‍ति तगै। थे सिबागदेग्‍याम जम्‍मान भन्‍दा ङाच्‍छा सोबादेन जम्‍बुलिङरी शासन लबा ग्‍लेगदेलाएनोन ग्‍ले हिन्‍ना।\x * \xo 1:5 \xt यशै ५५:४; भजन ८९:२७\x* \pi1 थेसे य्‍हाङदा माया लसी ह्राङला कासे पापग्‍याम फेबा मुला। \v 6 थेसे ह्राङला आबा परमेश्‍वरदा तेन्‍बाला लागिरी य्‍हाङदा परमेश्‍वरदा पूजा लबा म्‍हिला य्‍हुल गिक स्‍होजी। थेनोन येशू ख्रीष्‍टदा सदन सदनना लागिरी मानदेन जयजयकार तगै। आमेन।\x * \xo 1:6 \xt प्रस्‍था १९:६; उन्‍बा ५:१०\x* \q1 \v 7 च्‍यागो, थे खसुरी फेप्‍खबान मुला, \q1 थेदा भ्‍लोसी साइबागदेदेन जम्‍मान म्‍हिसे थेदा म्राङ्ला। \q1 ओच्‍छे जम्‍बुलिङला जम्‍मान य्‍हुलला म्‍हिगदेसे थेला लागिरी सुर्दा लला। \q1 हिन्‍ना चु तनोन तला। आमेन।\x * \xo 1:7 \xt दानि ७:१३; मत्ती २४:३०; मर्कू १३:२६; लूका २१:२७; १ थेस ४:१७; जक १२:१०; यूह १९:३४, ३७\x* \p \v 8 जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन परमप्रभु परमेश्‍वरसे चुह्रङ् भिसी सुङ्बा मुला, “अल्‍फादेन ओमेगा\f † \fr 1:8 \ft “अल्‍फादेन ओमेगा” भिबा चा ग्रीक ग्‍योइरी शुरुला हिगीदेन जम्‍मान भन्‍दा लिच्‍छाला हिगी भिबा हिन्‍ना। चु भिबा चा जम्‍मान भन्‍दा ङाच्‍छादेन जम्‍मान भन्‍दा लिच्‍छा हिन्‍ना।\f* ङानोन हिन्‍ना,” थे दान्‍दे मुला, ङाच्‍छाएनोन मुबा, दोःसीनोन फेप्‍खला।\x * \xo 1:8 \xt उन्‍बा २१:६; २२:१३\x* \s1 यूहन्‍नासे येशू ख्रीष्‍टदा म्राङ्बा \p \v 9 ङा एनीगदेला ज्‍योज्‍यो यूहन्‍नाएनोन एनीगदेदेन छ्‌यामनोन मुला। य्‍हाङसे य्‍हाङला ग्‍ले येशूदा विश्‍वास लबासे लमा दुख नाबा मुला, तसैनोन थेसे य्‍हाङदा चु दुख नाबारी आँट पिन्‍बा मुला। चुलान लागिरी परमेश्‍वरसे य्‍हाङदा ङ्‌योइबा मुला। परमेश्‍वरला बचनदेन येशू ख्रीष्‍टला बारेरी थेःना लबासे लमा ङादा समुन्‍द्रला गुङरी मुबा पत्‍मोस भिबा ग्‍लारी भोर्सी थान्‍बा मुबा। \v 10 प्रभुला धिनकुनु\f † \fr 1:10 \ft “प्रभुला धिनकुनु” भिबा चा प्रभु येशू सिबाग्‍याम सोबा धिनकुनुदा पाङ्बा हिन्‍ना।\f* ङा परमेश्‍वरला आत्‍मासे प्‍लिङ्बा मुबा। थेनोन धुइरी ङाला ग्‍यापग्‍याम बिगुलला ह्रङ्‌बान घ्रेन काइरी चुह्रङ् भिसी पाङ्‌बान लबा थेःजी, \v 11 “एसे जुन ताम म्राङ्ला थे जम्‍मान ताम किताब गिकरी भ्रिउ। ओच्‍छे एफिसस, स्‍मुर्ना, पर्गामम, थिआटीरा, सार्डिस, फिलाडेल्‍फियादेन लाउडिकिया शहररी मुबा गोर निस मण्‍डलीदान पुइगो।” \p \v 12 ङाइ ङादेन छ्‌याम ताम पाङ्बा खाल चीम भिसी ग्‍याप दोःसी च्‍यामा थेरी गोर निस म्‍हरला नाङसल थान्‍बा स्‍हेदेन, \v 13 नाङसल थान्‍बा स्‍हेला गुङरी परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हि ह्रङ्‌बान काङधोनान धोबा क्‍वान क्‍वान्‍बादेन कुरी म्‍हरला ह्रङ्‌बा फित्ता क्‍वान्‍बा म्‍हि गिकदा ङाइ म्राङ्जी।\x * \xo 1:13 \xt दानि ७:१३; १०:५\x* \v 14 थेला थोबोदेन क्रा ऊनदेन ग्‍लिङ ह्रङ्‌बान तार तार्बा मुबा। ओच्‍छे थेला मी मे ल्‍हाम ह्रङ्‌बान मुबा।\x * \xo 1:14 \xt दानि ७:९; १०:६\x* \v 15 थेला स्‍य्‍हाप चा मेरी ख्राङ्‌सी स्‍होबा झक्‍झक्‍बा काँसला ताङ ह्रङ्‌बान मुबा। ओच्‍छे थेला काइ चा स्‍योङ ङ्‌यबा ह्रङ्‌बान मुबा।\x * \xo 1:15 \xt इज १:२४; ४३:२\x* \v 16 थेला दाहिने छ्‌यासे गोर निस सारगदे चुङ्बा मुबा। ओच्‍छे थेला सुङग्‍याम न्‍हीलोनपट्टि धार मुबा छ्‌यार्बा तरवार थोन्‍बा मुबा। थेला स्‍य्‍हाल चा धिनी गुङला धिनीला स्‍हेर ह्रङ्‌बान मुबा। \p \v 17 थेदा म्राङ्मा ङा सिबा तेबान तसी थेला स्‍य्‍हापरी ह्रिल्‍जी। तर थेसे ह्राङला दाहिने छ्‌या ङाथोरी थान्‍सी चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “थालोङ्‍गो, जम्‍मान स्‍हे शुरु लबादेन थुम्‍ना लबा ङानोन हिन्‍ना।\x * \xo 1:17 \xt यशै ४४:६; ४८:१२; उन्‍बा २:८; २२:१३\x* \v 18 सोबाएनोन ङानोन हिन्‍ना। ङा सिबा मुबा। च्‍यागो, ङा सदनना लागिरी सोबा मुला। ओच्‍छे सिबा म्‍हिगदेला आत्‍मा चिबा ग्‍लादेन\f † \fr 1:18 \ft ग्रीक ग्‍योइरी सिबा म्‍हिगदेला आत्‍मा चिबा ग्‍लादा ‘हेडिस’ भिसी पाङ्बा मुला। थे ग्‍लारी सिबा म्‍हिगदेला आत्‍मा परमेश्‍वरसे जम्‍मान भन्‍दा लिच्‍छा लबा निसाफला धुइ भ्रान्‍सी चिमुला (उन्‍बा ६:८; २०:१३, १४)।\f* कालला साँचोगदे ङादेन छ्‌यामनोन मुला। \v 19 थेतबासेलमा एसे जुन ताम म्राङ्बा मुला थे भ्रिउ। ओच्‍छे दान्‍दे तबा तामगदेदेन लिच्‍छा तसेला तामगदे न्‍हीनोन भ्रिउ। \v 20 म्‍हिसे था आयाङ्‍बा ताम एसे ङाला दाहिने यारी म्राङ्बा गोर निस सारगदेदेन म्‍हरला नाङसल थान्‍बा स्‍हे निसला अर्थ चा चुनोन हिन्‍ना। गोर निस सारगदे चा मण्‍डली निसदा च्‍याबा म्‍हिगदे\f † \fr 1:20 \ft ल्‍हानान ह्रङ्‌बा बाइबलरी चा “मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिगदे” भिबादा स्‍वर्गदूत भिसी भ्रिबा मुला (उन्‍बा २:१, ८, १२, १८; ३:१, ७, १४)।\f* हिन्‍ना। ओच्‍छे म्‍हरला नाङसल थान्‍बा स्‍हे निस चा मण्‍डली निस हिन्‍ना।” \c 2 \s1 एफिससला मण्‍डली \p \v 1 एफिससरी मुबा मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिदा चु ताम भ्रिउ। \pm चु ताम यारी गोर निस सार थोबादेन गोर निस म्‍हरला नाङसल थान्‍बा स्‍हेला गुङग्‍याम भ्रबासे सुङ्बा मुला। \v 2 एसे लबा जम्‍मान गेगदे ङादा था मुला। ओच्‍छे एसे दुख लसी गे लबादेन सेम नासी चिमुला भिबा ताम ङादा था मुला। आज्‍यबा गे लबा म्‍हिगदेदा नाबारी आखम्‍मुला भिबा तामएनोन ङादा था मुला। मुल चेला आहिन्‍सै मुल चेला हिन्‍ना भिसी भ्रबागदेदा च्‍यासी थेनीगदेदा फट्टा म्‍हि हिन्‍ना भिसी एसे था याङ्बा मुला भिबा तामएनोन ङादा था मुला। \v 3 ए थेन्‍नोन आतना ङाला लागिरी दुख नासी भ्रान्‍सी चिबा मुला। \v 4 तर एला बिरोधरी ङाइ पाङ्तोःबा ताम गिक मुला। थे ताम चा एसे ङादा ङाच्‍छा लबा माया ख्‍लाबा मुला। \v 5 थेतबासेलमा ए खानङग्‍याम मार ताइजी, थे ताम ढन्‍गो। ओच्‍छे एसे लबा पाप ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि दोःसी ङाच्‍छा लबा गे लउ। चुदे ए पाप ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि आदोःनी भिसम ङा ए मुबा ग्‍लारी खसी एला नाङसल थान्‍बा स्‍हे थेग्‍याम तेःला। \v 6 तर एदेन छ्‌याम ज्‍यबा तामएनोन मुला, एसे ङाइ ह्रङ् लसीन निकोलाइटसगदेला\f † \fr 2:6 \ft निकोलाइटसगदे भिबा चा लुसीला ताम लोप्‍बा म्‍हिगदेला समूह हिन्‍ना।\f* गेदा बिरोध लबा मुला। \v 7 जुन म्‍हिदा ङ्‌यान्‍बा सेम मुला, थेसे परमेश्‍वरला आत्‍मासे मण्‍डलीगदेदा सुङ्बा ताम ङ्‌यान्‍सी ज्‍यना लसी घोउ। जुन म्‍हिसे ढाला थेदा परमेश्‍वरला बगैँचारी\f † \fr 2:7 \ft “परमेश्‍वरला बगैँचा” भिबा चा स्‍वर्गएनोन तखम्‍ला।\f* मुबा जुनी पिन्‍बा दोङला रो चबारी पिन्‍ना।\x * \xo 2:7 \xt उत्‍प २:९; उन्‍बा २२:२; इज २८:१३; ३१:८\x* \s1 स्‍मुर्नाला मण्‍डली \p \v 8 ओच्‍छे स्‍मुर्नारी मुबा मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिदा चु ताम भ्रिउ। \pm चु ताम जम्‍मान स्‍हे शुरु लबादेन जम्‍मान स्‍हे थुम्‍ना लबासे सुङ्बा मुला, थे सिबा मुबा दोःसी सिबाग्‍याम सोबा मुला।\x * \xo 2:8 \xt यशै ४४:६; ४८:१२; उन्‍बा १:१७; २२:१३\x* \v 9 एसे गाते दुख नाबा मुला भिबा तामदेन ए गाते प्राङबो मुला भिबा ताम ङादा था मुला। तर पाङ्‌नोन तोःमा ए फ्‍युक्‍पोन मुला। यहूदी आहिन्‍सै यहूदी हिन्‍ना भिसी भ्रबा म्‍हिगदेसे एदा गाते बिरोध लमुला भिबा तामएनोन ङादा था मुला। थेनीगदे मी शैतानना म्‍हिगदे हिन्‍ना। \v 10 एनीगदेथोरी खबारी छ्‌याइबा दुख म्राङ्सी थालोङ्‍गो। च्‍यागो, एला विश्‍वास च्‍याबाला लागिरी शैतानसे एनीगदे न्‍हङला कोइ कोइदा झ्‍याल्‍खानरी झाङ्‌ला। तर एसे च्‍युइरे जे दुख नातोःला। ए सिनोन तोःसै ङादा विश्‍वास लबा थाख्‍लागो। ओच्‍छे ङाइ एदा जुकजुकधोनाला जुनी याङ्बा इनाम\f † \fr 2:10 \ft थे धुइरी खेलरी ढाबा म्‍हिदा इनाम चा म्‍हेन्‍दोला मुकुट पिन्‍मुबा।\f* पिन्‍ना। \v 11 जुन म्‍हिदा ङ्‌यान्‍बा सेम मुला, थेसे परमेश्‍वरला आत्‍मासे मण्‍डलीगदेदा सुङ्बा ताम ङ्‌यान्‍सी ज्‍यना लसी घोउ। जुन म्‍हिसे ढाला थेदा आत्‍मादा सिना लबा कालसे तिगै लबारी आखम।\x * \xo 2:11 \xt उन्‍बा २०:१४; २१:८\x* \s1 पर्गाममला मण्‍डली \p \v 12 पर्गामम भिबा ग्‍लारी मुबा मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिदा चु ताम भ्रिउ। \pm चु ताम न्‍हीलोनपट्टि छ्‌यार्बा धार मुबा तरवार थोबासे सुङ्बा मुला। \v 13 ए शैतानना ठि मुबा ग्‍लारी चिमुला भिबा ताम ङादा था मुला। तसैनोन एसे ङादा विश्‍वास लसीन चिबा मुला, ओच्‍छे विश्‍वासरी कोङ्बा तसी चिबा ङाइ विश्‍वास लखम्‍बा एन्‍टिपासदा शैतानसे शासन लबा ग्‍लारी एनीगदेलान ङाच्‍छा साइबा मुबा। थे धुइरीनोन एसे विश्‍वास लबा आख्‍लानी भिबा तामएनोन ङादा था मुला। \pm \v 14 तर एला बिरोधरी ङाइ पाङ्तोःबा तिगै ताम मुला। तिग्‍दा भिसम एदेन छ्‌याम कोइ कोइ बालामसे लोप्‍बा ताम अन्‍छार भ्रबा म्‍हिगदेएनोन मुला। थेसे इस्राएलीगदेदा पापरी फसब लबाला लागिरी मूर्तिदा फुल्‍बा स्‍हेगदे चबारीदेन स्‍य्‍हान्‍दोदेन छ्‌याम ब्रेल्‍सी भ्रबारी तला भिसी बालाक ग्‍लेदा लोप्‍मुबा।\x * \xo 2:14 \xt गन्‍ती २२:५-७; ३१:१६; व्‍यव २३:४; गन्‍ती २५:१-३\x* \v 15 थेह्रङ् लसीन निकोलाइटसगदेसे लोप्‍बा ताम अन्‍छार भ्रबा म्‍हिगदेएनोन एदेन छ्‌याम मुला। \v 16 थेतबासेलमा ह्राङला पाप ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि दोःगो। आहिन्‍सम ङा ए मुबा ग्‍लारी योनान खला ओच्‍छे ङाला सुङरी मुबा तरवारसे थेनीगदेदेन छ्‌याम लडाइ लला। \pm \v 17 जुन म्‍हिदा ङ्‌यान्‍बा सेम मुला, थेसे परमेश्‍वरला आत्‍मासे मण्‍डलीगदेदा सुङ्बा ताम ज्‍यना लसी ङ्‌यान्‍तोःला। जुन म्‍हिसे ढाला, ङाइ थेदा छुम्‍सी थान्‍बा मन्‍न पिन्‍ना। ओच्‍छे ङाइ थेदा छार मिन भ्रिबा तार युङबा गिक पिन्‍ना, थे युङबा याङ्बा म्‍हिसे बाहेक स्‍य्‍हान्‍दो खालैसेन आघो।\x * \xo 2:17 \xt प्रस्‍था १६:१४-१५; १६:३३-३४; यूह ६:४८-५०; यशै ६२:२; ६५:१५\x* \s1 थिआटीराला मण्‍डली \p \v 18 थिआटीरारी मुबा मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिदा चु ताम भ्रिउ। \pm चु ताम मेला ल्‍हाम ह्रङ्‌बा मी मुबा ओच्‍छे झक्‍झक्‍बा काँस ह्रङ्‌बान स्‍य्‍हाप मुबा परमेश्‍वरला झासे सुङ्बा मुला। \v 19 एसे तिग तिग लमुला थे ङादा था मुला। एसे लबा माया, एसे लबा विश्‍वास, एसे लबा गेदेन नाबा जम्‍मान ताम ङादा था मुला। ओच्‍छे एसे ङाच्‍छा भन्‍दा दान्‍दे ल्‍हानान गे लमुला भिबाएनोन ङादा था मुला। \pm \v 20 तर एला बिरोधरी ङाइ पाङ्तोःबा तामएनोन मुला। एसे ह्राङसे ह्राङदान अगमवक्तास्‍या हिन्‍ना भिसी भ्रबा इजेबेल भिबा म्रिङम्‍हेमेदा थेसे म्‍हन्‍बा अन्‍छार लपुङ्‌जी। थेसे ङाला गे लबा म्‍हिगदेदा स्‍य्‍हान्‍दोदेन छ्‌याम ब्रेल्‍सी भ्रबारीदेन मूर्तिदा फुल्‍बा स्‍हेगदे चबारी तला भिसी लोप्‍मुला। चुह्रङ् लसी थेसे थेनीगदेदा फसब लबा मुला।\x * \xo 2:20 \xt १ राजा १६:३१; २ राजा ९:२२, ३०\x* \v 21 ङाइ थेदा ह्राङला पाप ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि दोःबारी मौका पिन्‍जी। तर थे स्‍य्‍हान्‍दोदेन छ्‌याम ब्रेल्‍सी भ्रबारी ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि दोःबारी आङ्‌यान्‍नी। \v 22 च्‍यागो, ङाइ थेदा स्‍हु स्‍हेर पिन्‍सी थान्‍ना। ओच्‍छे थे म्रिङम्‍हेमेदेन छ्‌याम ब्रेल्‍सी भ्रबागदेसे ह्राङसे लबा आज्‍यबा गे ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि आदोःनी भिसम ङाइ थेनीगदेदा ल्‍हानान दुखरी थान्‍ना। \v 23 ङाइ थेला ताम ङ्‌यान्‍सी भ्रबागदे जम्‍मादान नाश लला। ओच्‍छे जम्‍मान मण्‍डलीगदेसे जम्‍मालान सेमला तामदेन म्‍हन्‍बा ताम म्राङ्बादेन था याङ्बा ङा थेनोन हिन्‍ना भिसी था याङ्ला। ङाइ एनीगदे जम्‍मादान ह्राङ ह्राङला गे अन्‍छारला इनाम पिन्‍ना। \pm \v 24 तर थिआटीराला मण्‍डलीरी मुबा थे ताम अन्‍छार आभ्रबादेन शैतानना सेमरी मुबा ताम अन्‍छार आभ्रबा स्‍य्‍हान्‍दोगदेदा चा ङाइ पाङ्ला। ङाइ एनीगदेथोरी तिगै दुख तना आल। \v 25 तर एनीगदेदेन छ्‌याम जुन विश्‍वास मुला, ङा आखतेधोना थे विश्‍वासरी जे कोङ्‌सी चिउ। \v 26 जुन म्‍हिसे ढाला ओच्‍छे आसितेधोना ङाइ म्‍हन्‍बा अन्‍छार गे लला, थेदा ङाइ य्‍हुल य्‍हुलथोरी शासन लबा अधिकार पिन्‍ना।\x * \xo 2:26 \xt भजन २:८-९\x* \q1 \v 27 जमाहेन्‍से थेसे फाइला कडी थोसी थेनीगदेथोरी शासन लला। ओच्‍छे साप्राला ताङ थिबा ह्रङ् लसी थेनीगदेला शक्ति नाश तला। \pm \v 28 ङाइएनोन ङाला आबाग्‍याम चु अधिकार याङ्बा मुला। थेनीगदेसे ढाजी भिसी उन्‍बाला लागिरी ङाइ थेनीगदेदा स्‍य्‍होला सुक्र पिन्‍ना। \v 29 जुन म्‍हिदा ङ्‌यान्‍बा सेम मुला थेसे परमेश्‍वरला आत्‍मासे मण्‍डलीदा तिग सुङ्बा मुला, थे ताम ङ्‌यान्‍सी ज्‍यना लसी घोतोःला। \c 3 \s1 सार्डिसला मण्‍डली \p \v 1 सार्डिसरी मुबा मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिदा चु ताम भ्रिउ। \pm चु ताम परमेश्‍वरदा तेन्‍बा गोर निस आत्‍मादा तहरी थान्‍बादेन गोर निस सार थोबासे सुङ्बा मुला। एला जम्‍मान गेगदे ङादा था मुला, ए सोबा मुला भिसी मी पाङ्‌मुला, तर ए सिबा मुला। \v 2 थेतबासेलमा छोर्सी चिउ, तिग्‍दा भिसम एदेन छ्‌याम मुबा विश्‍वास सिबारी छ्‌याइबा मुला। थेतबासेलमा नाश तबा भन्‍दा ङाच्‍छान जोगब लसी कोङ्‌ना लसी थान्‍गो। तिग्‍दा भिसम एसे लबा गे ङाइ परमेश्‍वरदा सेम निबा खाल्‍ला आस्‍याप्‍नी। \v 3 एसे जुन ताम थेःबा मुला ओच्‍छे लोप्‍बा मुला, थे ताम ढन्‍गो। ओच्‍छे थे ताम अन्‍छार भ्रसी ह्राङला पाप ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि दोःगो। ङा ए मुबा ग्‍लारी य्‍हो खबा ह्रङ् लसी खालैसे था आयाङ्ना लसी खला। तर होशियार तसी आचिनी भिसम एसे ङा खबा थानोन आयाङ्।\x * \xo 3:3 \xt मत्ती २४:४३-४४; लूका १२:३९-४०; उन्‍बा १६:१५\x* \pm \v 4 तर सार्डिसरीनोन कोइ कोइ म्‍हिगदेसे चा ह्राङला क्‍वान फोहोर\f † \fr 3:4 \ft फोहोर क्‍वान भिबा चा पापी बानीबेहोर हिन्‍ना। ओच्‍छे तार क्‍वान भिबा चा परमेश्‍वरदा सेम निबा बानीबेहोर हिन्‍ना।\f* तना लबा आरे। थेनीगदे ङादेन छ्‌यामनोन तार क्‍वान क्‍वान्‍सी भ्रला। तिग्‍दा भिसम थेनीगदे ङादेन छ्‌याम भ्रबाधोनाला मुला। \v 5 जुन म्‍हिसे ढाला थेदा चुह्रङ् लसी तार क्‍वान क्‍वान्‍सी पिन्‍ना। ङाइ थेला मिन जुकजुकधोनाला जुनीला किताबग्‍याम खाइमै मेटब आल। ङाइ थेदा ङाला आबादेन आबाला दूतगदेला ङाच्‍छा चु ङालान हिन्‍ना भिसी पाङ्ला।\x * \xo 3:5 \xt प्रस्‍था ३२:३२-३३; भजन ६९:२८; उन्‍बा २०:१२; मत्ती १०:३२; लूका १२:८\x* \v 6 जुन म्‍हिदा ङ्‌यान्‍बा सेम मुला, थेसे परमेश्‍वरला आत्‍मासे मण्‍डलीगदेदा तिग सुङ्बा मुला, थे ताम ङ्‌यान्‍सी ज्‍यना लसी घोतोःला। \s1 फिलाडेल्‍फियाला मण्‍डली \p \v 7 फिलाडेल्‍फियारी मुबा मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिदा चु ताम भ्रिउ। \pm चु ताम तिगै दोष आरेबादेन सत्‍यसे सुङ्बा मुला। थेदेन छ्‌याम दाऊद ग्‍लेला साँचो मुला, थेसे ठोङ्‌बा स्‍हे खालैसे ढुङ्‌बारी आखम। ओच्‍छे थेसे ढुङ्‌बा स्‍हे खालैसे ठोङ्‌बारी आखम।\x * \xo 3:7 \xt यशै २२:२२; अय्‍यूब १२:१४\x* \v 8 एसे लबा जम्‍मान गेगदे ङादा था मुला। च्‍यागो, ङाइ एला लागिरी खालैसेन ढुङ्‌बारी आखम्‍बा म्राप ठोङ्सी थान्‍बा मुला। एदेन छ्‍याम ल्‍हानान भङ आरे भिबा ताम ङादा था मुला। तसैनोन एसे ङादा विश्‍वास लबा ख्‍लाबा आरे, ए ङाला बचन अन्‍छार भ्रबा मुला। \v 9 च्‍यागो, शैतानना म्‍हिगदेसे ह्राङ यहूदी आहिन्‍सै यहूदी हिन्‍ना भिसी लुसीला ताम पाङ्‌बागदेदा ङा खसी एला काङरी फ्‍या लपुङ्ला। ओच्‍छे ङाइ एदा माया लमुला भिबा ताम थेनीगदेदा घोना लला।\x * \xo 3:9 \xt यशै ४९:२३; ६०:१४; ४३:४\x* \v 10 एसे ल्‍हानान दुख नासी ङाइ कुल्‍बा ताम ङ्‌यान्‍बासे लमा जम्‍बुलिङला जम्‍मान म्‍हिगदेला विश्‍वास च्‍याबा धुइरी तबारी छ्‌याइबा घ्रेन दुखग्‍याम ङाइ एदा जोगब लला। \pm \v 11 ङा योनान खबान मुला। एसे ढाबा मुकुट खालैसेन ब्‍यन्‍सी थाभोर्गै भिसी एदेन छ्‌याम मुबा ताम जोगब लसी थान्‍गो। \v 12 जुन म्‍हिसे ढाला, थेदा ङाइ ङाला परमेश्‍वरला मन्‍दिरला थाम स्‍होला, ओच्‍छे थे थेग्‍याम खाइमै आथोन। ङाइ थेथोरी ङाला परमेश्‍वरला मिन भ्रिला, जमाहेन्‍से थे ङाला परमेश्‍वरला शहरला म्‍हि दोला। थे शहर ङाला परमेश्‍वरग्‍याम स्‍वर्गहेन्‍से मार खबा छार यरूशलेम हिन्‍ना। ओच्‍छे थेथोरी ङाइ ङाला छार मिनएनोन भ्रिला।\x * \xo 3:12 \xt उन्‍बा २१:२; यशै ६२:२; ६५:१५\x* \v 13 जुन म्‍हिदा ङ्‌यान्‍बा सेम मुला थेसे परमेश्‍वरला आत्‍मासे मण्‍डलीगदेदा सुङ्बा ताम ङ्‌यान्‍सी ज्‍यना लसी घोतोःला। \s1 लाउडिकियाला मण्‍डली \p \v 14 लाउडिकियारी मुबा मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिदा चु ताम भ्रिउ। \pm चु ताम परमेश्‍वरसे स्‍होबा जम्‍मान स्‍हेगदेथोरी शासन लबा, आमेन भिबादेन विश्‍वास लखम्‍बा ओच्‍छे सत्‍य ताम उन्‍बासे सुङ्बा मुला।\x * \xo 3:14 \xt हितो ८:२२\x* \v 15 एसे लबा गेगदे ङादा था मुला। ए न्‍ह लेप्‍बा मुला, न्‍ह सिम्‍बा मुला। बरु ए कि सिम्‍बा तगै कि लेप्‍बा तगै भिबा ङाला सेम मुला। \v 16 ए न्‍ह लेप्‍बा मुला न्‍ह सिम्‍बा मुला, तर दालदोल जे मुबासे लमा ङाइ एदा ङाला सुङग्‍याम थो भ्‍याङ्‍बा ह्रङ् लसी भ्‍याङ्‍ला। \v 17 एसे ह्राङदा ङा फ्‍युक्‍पो मुला, ङादेन छ्‌याम जम्‍मान स्‍हे मुला ओच्‍छे ङादा तिगै स्‍हेला खाँचो आरे भिसी पाङ्‌मुला, तर ए गाते दया खबाधोनाला मुला भिबा तामदेन दुख याङ्बा, प्राङबो, कानादेन लिगन्‍डी मुला भिबा ताम एदा था आरे। \v 18 थेतबासेलमा सदन फ्‍युक्‍पो दोबाला लागिरी ङाग्‍याम मेरी ख्राङ्‌सी खारेब लबा म्‍हर ग्‍लुउ। थेह्रङ् लसीन एदा पेःबा खबा लिगन्‍डी ल्‍हुइ घप्‍बाला लागिरी तार क्‍वान ओच्‍छे मी म्राङ्बाला लागिरी मन ङाग्‍याम ग्‍लुउ भिबा एदा ङाला सल्‍लाह मुला। \pm \v 19 जुन म्‍हिदा ङाइ माया लला, थेदा ङाइ बङ्‌सी तहरी थान्‍ना। थेतबासेलमा झन्‍सी गे लबारी सेम लउ, ओच्‍छे ह्राङला पाप ख्‍लासी ङापट्टि दोःगो।\x * \xo 3:19 \xt हितो ३:१२; हिब्रू १२:६\x* \v 20 च्‍यागो, ङा खालैला दिमरी खसी ङ्‌योइमा चुदे खालै म्‍हिसे ङाला काइ थेःसी म्राप ठोङ्‌जी भिसम ङा दिम न्‍हङरी खला। ओच्‍छे थेदेन छ्‌याम चिसी चबा थुङ्बा लला, थेसेनोन ङादेन छ्‌यामनोन चिसी चबा थुङ्बा लला। \pm \v 21 ङाइ ढाजी, ओच्‍छे ङाला आबादेन छ्‌यामनोन आबाला ठिरी चिबा ह्रङ् लसी जुन म्‍हिसे ढाला ङाइ थेदा ङाला ठिरी ङादेन छ्‌यामनोन चिपुङ्ला। \v 22 जुन म्‍हिदा ङ्‌यान्‍बा सेम मुला, थेसे परमेश्‍वरला आत्‍मासे मण्‍डलीगदेदा सुङ्बा ताम ङ्‌यान्‍सी ज्‍यना लसी घोतोःला। \c 4 \s1 यूहन्‍नासे स्‍वर्ग म्राङ्बा \p \v 1 जमाहेन्‍से च्‍यागो, ङाइ स्‍वर्गरी म्राप गिक ठोङ्‌बा म्राङ्जी। ङाइ ङाच्‍छा थेःबा बिगुलला ह्रङ्‌बान काइग्‍याम ङादा चुह्रङ् सुङ्बान लबा ङाइ थेःजी। “ए तोर खउ, दाहेन्‍से तसेला तामगदे ङाइ एदा उन्‍ना।” \v 2 जमाहेन्‍से ङा तिक्‍खुरीन परमेश्‍वरला आत्‍मासे प्‍लिङ्‌जी। ओच्‍छे स्‍वर्गरी म्‍हि गिक धन्‍छ्‌याबान लबा ठि गिक म्राङ्जी।\x * \xo 4:2 \xt इज १:२६-२८; १०:१\x* \v 3 थेला स्‍य्‍हाल चा झक्‍झक्‍बा मणि ह्रङ्‌बान जेबा मुबा ओच्‍छे ठिला क्‍यारक्‍युर चा झक्‍झक्‍बा रत्‍न ह्रङ्‌बान लरक्‍युङ मुबा। \v 4 थे ठिला क्‍यारक्‍युर बोगल गिकसे गोर ब्‍लि अर्गु ठिगदे मुबा। थेनोन ठिगदेरी बोगल गिकसे ब्‍लि गन्‍बागदे चिबा मुबा। थेनीगदेसे तार क्‍वान क्‍वान्‍बादेन थोबोरी म्‍हरला मुकुट कूबा मुबा। \v 5 थे ठिग्‍याम तिप्‍लीङ ह्रङ् लसी मे थोन्‍बादेन गडङगुडुङ मु ठेङ्‌बा ह्रङ्‌बा काइ खमुबा। ओच्‍छे थे ठिला ङाच्‍छापट्टि गोर निस मेदङ लुङ्बा मुबा। थे मेदङ चा परमेश्‍वरला आत्‍मा निस हिन्‍ना।\x * \xo 4:5 \xt प्रस्‍था १९:१६; उन्‍बा १:४; ८:५; ११:१९; १६:१८; इज १:१३; जक ४:२\x* \v 6 थे ठिला ङाच्‍छापट्टि प्रस्‍टन म्राङ्बा ऐना ह्रङ्‌बान समुन्‍द्र मुबा।\x * \xo 4:6 \xt इज १:२२, ५-१०; १०:१४\x* \pi1 लिच्‍छापट्टिएनोन ङाच्‍छापट्टिएनोन ल्‍हुइ नाङनोन मीनोन मी मुबा गोर ब्‍लि छोन्‍बो जन्‍तु थे ठिला क्‍युर्नोन मुबा। \v 7 थे जन्‍तुगदे चा गिक च्‍यान ह्रङ्‌बा, गिक म्‍हे बहर ह्रङ्‌बा, ओच्‍छे गिकला ली चा म्‍हिला ह्रङ्‌बा मुबा, थेह्रङ् लसीन गिक चा फ्‍याङ्‌बान लबा ग्‍वाइ ह्रङ्‌बान मुबा। \v 8 थे गोर ब्‍लि छोन्‍बो जन्‍तुगदेलान\f † \fr 4:8 \ft चु जन्‍तु चा जम्‍बुलिङला जन्‍तु ह्रङ्‌बा आहिन। तर परमेश्‍वरसे यूहन्‍नादा तिगै ताम उन्‍बा धुइरी म्राङ्बा ताम पाङ्बा जन्‍तु हिन्‍ना।\f* गोर ढु ढु भ्‍याप मुबा। ओच्‍छे थेनीगदेला भ्‍यापला पाखापट्टिएनोन न्‍हङ‌पट्टिएनोन मी मुबा। थेनीगदे धिन म्‍हुननोन थेन आतना चुह्रङ् भिसी व्‍हाइ गोमुबा, \q1 “जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन परमप्रभु परमेश्‍वर \q2 चोखो, चोखो, चोखो\f † \fr 4:8 \ft चुरी ‘चोखो’ भिबा चा तिगै दोष आरेबादेन जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन ओच्‍छे थे भन्‍दा स्‍य्‍हान्‍दो खालै आरे। थेतबासेलमा जम्‍मासेन थेदा तेन्‍तोःला।\f* मुला। \q1 थे दान्‍देनोन मुला, ङाच्‍छाएनोन मुबा ओच्‍छे दोःसीनोन फेप्‍खला।”\x * \xo 4:8 \xt इज १:१८; १०:१२; यशै ६:२-३\x* \p \v 9 थे छोन्‍बो जन्‍तुगदेसे जुकजुकधोनान सोसी चिबा मुल ठिरी धन्‍छ्‌याबादा जयजयकारदेन धन्‍यवाद पिन्‍सी मान लमुबा। \v 10 जमाहेन्‍से थे बोगल गिकसे गोर ब्‍लि गन्‍बागदेसे ठिरी धन्‍छ्‌याबा सदन सोसी चिबादा फ्‍या लजी। ओच्‍छे थेनीगदेसे ह्राङ ह्राङला मुकुट ठिला ङाच्‍छापट्टि थान्‍सी चुह्रङ् भिसी व्‍हाइ गोजी, \q1 \v 11 “जम्‍मान जयजयकार, मानदेन शक्ति याङ्तोःबा ङन्‍ना प्रभु परमेश्‍वर ह्राङ जे हिन्‍ना। \q1 तिग्‍दा भिसम जम्‍मान स्‍हेगदे ह्राङसेन स्‍होबा हिन्‍ना। \q1 थे जम्‍मान स्‍हे ह्राङसे म्‍हन्‍बा अन्‍छारनोन तजी, ओच्‍छे स्‍होजी।” \c 5 \s1 गोर निस लाहा छाप लसी रिल्‍सी थान्‍बा किताबला मुठा \p \v 1 ओच्‍छे ङाइ ठिरी धन्‍छ्‌याबाला दाहिने छ्‌यारी रिल्‍सी थान्‍बा किताबला मुठा गिक म्राङ्जी। थे किताबरी न्‍हीलोनपट्टि भ्रिबा मुबा ओच्‍छे बन्‍द लसी ग्‍ला निसरी लाहा छाप लबा मुबा।\x * \xo 5:1 \xt इज २:९-१०; यशै २९:११\x* \v 2 ओच्‍छे ङाइ शक्तिशाली स्‍वर्गदूत गिकदा म्राङ्जी। थेसे “चु रिल्‍सी थान्‍बा किताबला मुठारी लबा लाहा छाप ब्‍लबादेन ठोङ्‌खम्‍बाधोनाला म्‍हि खाल मुला?” भिसी घ्रेन काइसे पाङ्‌बान मुबा। \v 3 तर स्‍वर्गरी, जम्‍बुलिङरी ओच्‍छे जम्‍बुलिङला धिरी चु रिल्‍सी थान्‍बा किताब ब्‍लसी च्‍याबारी खम्‍बा म्‍हि खालै आरेबा। \v 4 थे रिल्‍सी थान्‍बा किताब ब्‍लसी च्‍याखम्‍बा म्‍हि खालैनोन आस्‍याप्‍बासे लमा ङा ल्‍हानान क्राजी। \v 5 जमाहेन्‍से गन्‍बागदे न्‍हङला गिकसे ङादा “थाक्रागो, च्‍यागो, यहूदा य्‍हुलला दाऊद वंशग्‍याम थोन्‍बा च्‍यानसेन ढाबा मुला। चु किताबला ग्‍ला निसला लाहा छाप ब्‍लसी ठोङ्‌बाधोनाला म्‍हि चा थेनोन हिन्‍ना” भिसी भिजी।\x * \xo 5:5 \xt उत्‍प ४९:९; यशै ११:१, १०\x* \v 6 जमाहेन्‍से साइबा थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगो\f † \fr 5:6 \ft च्‍यानदेन थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगो भिबा चा येशू ख्रीष्‍टदा पाङ्बा हिन्‍ना।\f* ह्रङ्‌बान खालैदा परमेश्‍वरला ठिला गुङरी राप्‍सी चिबा ङाइ म्राङ्जी। थेला क्‍युर्सीन गोर ब्‍लि जन्‍तुगदेदेन गन्‍बागदे मुबा। थेला गोर निस रुदेन गोर निस मी मुबा। चु चा जम्‍बुलिङला जम्‍मान ग्‍लारी पुइखबा परमेश्‍वरला आत्‍मा निस हिन्‍ना।\x * \xo 5:6 \xt यशै ५३:३; जक ४:१०\x* \v 7 थे फेप्‍सी मुल ठिरी धन्‍छ्‌याबाला दाहिने छ्‌याग्‍याम थे रिल्‍सी थान्‍बा किताबला मुठा किन्‍जी। \v 8 थेसे थे रिल्‍सी थान्‍बा किताबला मुठा किन्‍माहेन्‍से थे गोर ब्‍लि छोन्‍बो जन्‍तुदेन बोगल गिकसे ब्‍लि गन्‍बागदेसे थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोदा फ्‍या लजी। जम्‍मालान यारी वीणादेन ज्‍यबा बास्‍ना खबा धूपसे प्‍लिङ्बा म्‍हरला पोइमो ताङ मुबा। थे ज्‍यबा बास्‍ना खबा धूप चा परमेश्‍वरला म्‍हिगदेसे लबा प्रार्थना हिन्‍ना।\x * \xo 5:8 \xt भजन १४१:२\x* \v 9 थेनीगदेसे चुह्रङ् भिसी छार व्‍हाइ गिक गोजी, \q1 “चु रिल्‍सी थान्‍बा किताबला मुठा किन्‍सी \q2 लाहा छाप ब्‍लबादेन ठोङ्‌बाधोनाला ह्राङ जे मुला। \q1 तिग्‍दा भिसम ह्राङदा साइबा मुबा, \q1 ओच्‍छे ह्राङला कासे जम्‍मान वंश, ग्‍योइ, म्‍हि, य्‍हुलदेन य्‍हुल्‍सादा \q2 पापला सय फासी परमेश्‍वरला लागिरी ग्‍लुजी।\x * \xo 5:9 \xt भजन ३३:३; ९८:१; यशै ४२:१०\x* \q1 \v 10 य्‍हाङला परमेश्‍वरदा तेन्‍गै भिसी \q2 ह्राङसे थेनीगदेदा परमेश्‍वरदा पूजा लबा य्‍हुल गिक स्‍होबा मुला। \q1 ओच्‍छे थेनीगदेसे जम्‍बुलिङरी शासन लला।”\x * \xo 5:10 \xt प्रस्‍था १९:६; उन्‍बा १:६\x*\fig रिल्‍सी थान्‍बा किताबला मुठा|src="hk00153c.tif" size="col" ref="५:१" \fig* \p \v 11 दोःसी ङाइ च्‍यामा, परमेश्‍वरला ठिदेन जन्‍तुगदे ओच्‍छे गन्‍बागदेला क्‍युर्सीन ल्‍हानान स्‍वर्गदूतगदेसे व्‍हाइ गोबा म्राङ्जी। थेनीगदे लाख, करोड झ्‍यानोन आखम्‍बाधोना मुबा।\x * \xo 5:11 \xt दानि ७:१०\x* \v 12 थेनीगदेसे घ्रेन काइरी चुह्रङ् भिसी व्‍हाइ गोबान मुबा, \q1 “जम्‍मालान लागिरी बलि तबा थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगो जे \q2 जम्‍मान शक्ति, धन सम्‍पत्तिदेन ज्ञान बुद्धि, \q2 ओच्‍छे भङ, मान, य्‍हाल य्‍हालदेन जयजयकार \q3 किन्‍खम्‍बाधोनाला मुला।” \p \v 13 ओच्‍छे स्‍वर्गदेन जम्‍बुलिङ ओच्‍छे जम्‍बुलिङ धिरी, समुन्‍द्ररीदेन थेरी मुबा जम्‍मान जन्‍तुगदेसे चुह्रङ् भिसी व्‍हाइ गोबान लबा ङाइ म्राङ्जी। \q1 “ठिरी धन्‍छ्‌याबादेन थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोदा \q2 सदन सदन जयजयकार, मानदेन य्‍हाल य्‍हाल, \q2 ओच्‍छे शक्ति तगै।” \p \v 14 जमाहेन्‍से थे गोर ब्‍लि छोन्‍बो जन्‍तुसे “आमेन” भिजी। ओच्‍छे थे गन्‍बागदेसे चा फ्‍या लबान जयजयकार लजी। \c 6 \s1 लाहा छाप ब्‍लबा \p \v 1 जमाहेन्‍से ङाइ थे गोर निस लाहा छाप न्‍हङला छाप गिक थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोसे ब्‍लबा म्राङ्जी। थेनोन धुइरी थे गोर ब्‍लि छोन्‍बो जन्‍तुगदे न्‍हङला गिकसे मु घुर्बा ह्रङ्‌बान काइरी “खउ” भिसी पाङ्बा ङाइ म्राङ्जी। \v 2 जमाहेन्‍से ङाइ तार ता गिक म्राङ्जी। थे ताथोरी मुबा म्‍हिसे म्‍यादली गिक थोबा मुबा। थेदा मुकुट गिक पिन्‍जी, ओच्‍छे थे ढाबाला लागिरी ढाबा म्‍हि दोःसी थेग्‍याम भ्रजी।\x * \xo 6:2 \xt जक १:८; ६:३, ६\x* \p \v 3 थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोसे दोःसी न्‍हीरेमला लाहा छाप ब्‍लमा अर्गु जन्‍तु गिकसे “खउ” भिसी पाङ्बा ङाइ थेःजी। \v 4 जमाहेन्‍से ङाइ वाला ता गिक म्राङ्जी। थे ताथोरी मुबा म्‍हिदा म्‍हिगदे न्‍हङरी गिकसेम गिकदा साइगै भिसी जम्‍बुलिङग्‍याम शान्‍ति ब्‍यन्‍सी भोर्बा अधिकार पिन्‍जी। ओच्‍छे थेदा घ्रेन तरवार गिकएनोन पिन्‍जी।\x * \xo 6:4 \xt जक १:८; ६:२\x* \p \v 5 दोःसी थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोसे सोमरेमला लाहा छाप ब्‍लजी। थे धुइरी ङाइ अर्गु जन्‍तुसे “खउ” भिसी पाङ्बा म्राङ्जी। जमाहेन्‍से ङाइ म्‍लाङगै ता गिक म्राङ्जी। थे ताथोरी मुबा म्‍हिला यारी उमाल गिक मुबा। \v 6 ङाइ थे गोर ब्‍लि छोन्‍बो जन्‍तुगदेला गुङग्‍याम चुह्रङ् भिबा काइ थेःजी। “तिरेला ज्‍यालासे ग्‍वा ग्‍लुबा हिन्‍सम किलो नाङ ओच्‍छे जौ ग्‍लुबा हिन्‍सम किलो सोम ग्‍लुबारी खम्‍ला। तर छ्‌युगुला दोङदेन अङगुरला दोङदा चा न्‍होङ्ना थालउ। \p \v 7 ओच्‍छे थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोसे ब्‍लिरेमला लाहा छाप ब्‍लजी। थे धुइरी ङाइ अर्गु जन्‍तुसे “खउ” भिसी पाङ्बा म्राङ्जी। \v 8 जमाहेन्‍से ङाइ उर ता गिक म्राङ्जी। थे ताथोरी क्रेःबा म्‍हिला मिन चा “काल” मुबा। ओच्‍छे थेला लिच्‍छा लिच्‍छा चा सिबा म्‍हिगदेला आत्‍मा चिबा ग्‍ला मुबा। थेनीगदेदा लडाइ, अनिकाल, देसानदेन जम्‍बुलिङला ह्रि जन्‍तुगदेग्‍याम जम्‍बुलिङला भो ब्‍लिरी भो गिकदा नाश लबा अधिकार पिन्‍बा मुबा।\x * \xo 6:8 \xt उन्‍बा १:१८; इज १४:२१\x* \p \v 9 थेह्रङ् लसीन थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोसे ङारेमला लाहा छाप ब्‍लजी। थे धुइरी ङाइ धूप म्राबा ग्‍लाला धिरी परमेश्‍वरला बचनदेन परमेश्‍वरला बारेरी थेःना लबासे लमा स्‍य्‍हान्‍दोसे साइबा म्‍हिगदेला आत्‍मागदे म्राङ्जी। \v 10 ओच्‍छे थेनीगदेसे घ्रेन काइरी क्रिङ्‌बान, “जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन ओच्‍छे जम्‍मान भन्‍दा चोखोदेन सत्‍य प्रभु, ह्राङसे ङन्‍दा साइबा जम्‍बुलिङरी मुबा म्‍हिगदेला ठीक निसाफ खाइमा लसी थेनीगदेदा सजाय पिन्‍ना?” भिसी भिजी। \v 11 थेनीगदे जम्‍मादान गोर गिक गिक तार क्‍वान पिन्‍जी। ओच्‍छे थेनीगदेदा एनीगदेदा ह्रङ् लसी साइतोःबा येशूदा तेन्‍बा एनीगदेला जम्‍मान ह्रोदेन ज्‍योज्‍यो आले नाना आङागदेदाएनोन आसाइतेधोना भ्रान्‍गो भिसी भिजी। \p \v 12 जमाहेन्‍से ङाइ थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोसे ढुरेमला लाहा छाप ब्‍लबा म्राङ्जी। थे धुइरी घ्रेन सङगुल खजी। ओच्‍छे धिनी म्‍लाङगै क्‍वान ह्रङ्‌बान धोपधोप तजी, लनी चा का ह्रङ्‌बान वाला तजी।\x * \xo 6:12 \xt उन्‍बा ११:१३; १६:१८; यशै १३:१०; योए २:१०, १३; ३:१५; मत्ती २४:२९; मर्कू १३:२४-२५; लूका २१:२५\x* \v 13 लाबालुङसरसे अञ्‍जीरला दोङ य्‍होङ्‍मा आचिप्‍बा रोगदे ताइबा ह्रङ् लसी मुला सारगदे जम्‍बुलिङरी ताइजी।\x * \xo 6:13 \xt यशै ३४:४\x* \v 14 मु चा कागज ह्रङ्नोन रिल्‍बान म्‍हासी निजी। ओच्‍छे गङगदेदेन समुन्‍द्रला गुङरी मुबा ग्‍लागदे चा ह्राङ ह्राङला ग्‍लाग्‍याम लेःजी।\x * \xo 6:14 \xt उन्‍बा १६:२०\x* \v 15 जमाहेन्‍से जम्‍बुलिङला ग्‍लेगदे, शासन लबागदे, सिपाहीला कप्‍तानगदे, फ्‍युक्‍पो म्‍हिगदे, अधिकार मुबा म्‍हिगदे, नोकरगदेदेन अर्गु जम्‍मान म्‍हिगदे गङ गङला ऊगदेदेन पहरागदेरीक्‍यार लाजी।\x * \xo 6:15 \xt यशै २:१९, २१\x* \v 16 थेनीगदेसे गङदेन पहरागदेदा चुह्रङ् भिसी भिजी, “ठिरी धन्‍छ्‌याबादेन थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला बोमोग्‍याम ङन्‍दा छुम्‍सी जोगब लउ।\x * \xo 6:16 \xt होशे १०:८; लूका २३:३०\x* \v 17 तिग्‍दा भिसम ठिरी धन्‍छ्‌याबादेन थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोसे निसाफ लसी घ्रेन सजाय पिन्‍बा धिन खसी जिन्‍बा मुला। थे धिनना दुख खाल्‍से नाखम्‍ला?”\x * \xo 6:17 \xt योए २:११; मला ३:२\x* \c 7 \s1 लाख गिकसे बोगल न्‍हीसे हजार ब्‍लिदा छाप लबा \p \v 1 जमाहेन्‍से ङाइ गोर ब्‍लि स्‍वर्गदूतगदेदा जम्‍बुलिङरी, समुन्‍द्ररी ओच्‍छे खजिबै दोङरी लाबा थाखगै भिसी जम्‍बुलिङलापट्टि ब्‍लिग्‍यामसेन खबा लाबादा रोकब लबान जम्‍बुलिङला कुनी ब्‍लिरी राप्‍सी चिबा म्राङ्जी।\x * \xo 7:1 \xt यर्मि ४९:३६; जक ६:५\x* \v 2 ओच्‍छे ङाइ छोन्‍बो परमेश्‍वरला छाप पुइसी स्‍यारग्‍याम स्‍य्‍हान्‍दो स्‍वर्गदूत गिक खबान लबा म्राङ्जी। थेसे जम्‍बुलिङदेन समुन्‍द्रदा न्‍होङ्ना लबारी परमेश्‍वरग्‍याम अधिकार याङ्बा थे गोर ब्‍लि स्‍वर्गदूतगदेदा घ्रेन काइरी चुह्रङ् भिसी भिजी, \v 3 “ङन्‍से य्‍हाङला परमेश्‍वरला गे लबा म्‍हिगदेला ङोरी छाप आलतेधोना जम्‍बुलिङदेन समुन्‍द्र ओच्‍छे दोङगदेदा न्‍होङ्ना थालउ।”\x * \xo 7:3 \xt इज ९:४-६\x* \v 4 ओच्‍छे ङाइ परमेश्‍वरला छाप लबा म्‍हिगदे गाते मुला भिसी पाङ्बा थेःजी। जमा इस्राएलला जम्‍मान वंशग्‍याम लसी लाख गिकसे बोगल न्‍हीसे हजार ब्‍लि मुबा। \q1 \v 5 यहूदाला वंशग्‍याम च्‍युक न्‍ही हजारदा, \q1 रूबेनना वंशग्‍याम च्‍युक न्‍ही हजारदा, \q1 गादला वंशग्‍याम च्‍युक न्‍ही हजारदा, \q1 \v 6 आशेर वंशग्‍याम च्‍युक न्‍ही हजारदा, \q1 नप्‍तालीला वंशग्‍याम च्‍युक न्‍ही हजारदा, \q1 मनश्‍शेला वंशग्‍याम च्‍युक न्‍ही हजारदा, \q1 \v 7 शिमियोनला वंशग्‍याम च्‍युक न्‍ही हजारदा, \q1 लेवीला वंशग्‍याम च्‍युक न्‍ही हजारदा, \q1 इस्‍साखारला वंशग्‍याम च्‍युक न्‍ही हजारदा, \q1 \v 8 जबूलूनना वंशग्‍याम च्‍युक न्‍ही हजारदा, \q1 योसेफला वंशग्‍याम च्‍युक न्‍ही हजारदा \q1 बेन्‍यामीनला वंशग्‍याम च्‍युक न्‍ही हजार \q2 म्‍हिदा छाप लजी। \s1 तार क्‍वान क्‍वान्‍बागदेला हुल \p \v 9 जमाहेन्‍से ङाइ खालै म्‍हिसे झ्‍यासीन झ्‍याबारी आखम्‍बा म्‍हिला हुल गिक म्राङ्जी। थेनीगदे जम्‍मान य्‍हुल्‍सादेन वंश ओच्‍छे य्‍हुलदेन ग्‍योइ पाङ्बा म्‍हिगदे मुबा। थेनीगदे तार क्‍वान क्‍वान्‍सी यारी खजूरला हाँगा थोसी मुल ठिदेन थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला ङाच्‍छापट्टि राप्‍सी चिबा मुबा। \v 10 थेनीगदेसे घ्रेन काइरी चुह्रङ् भिसी भिजी, \q1 “ठिरी धन्‍छ्‌याबा य्‍हाङला परमेश्‍वरदेन \q1 ग्‍यु बोगोग्‍यामसेन य्‍हाङसे थार्बा याङ्ला।” \p \v 11 ओच्‍छे ठि, गन्‍बागदेदेन थे गोर ब्‍लि छोन्‍बो जन्‍तुला क्‍युर्नोन जम्‍मान स्‍वर्गदूतगदे राप्‍जी, ओच्‍छे ठिला ङाच्‍छापट्टि ख्‍लुप तसी परमेश्‍वरला जयजयकार लजी। \q1 \v 12 “आमेन! य्‍हाङला परमेश्‍वरदा सदन सदन \q2 जयजयकारदेन य्‍हाल य्‍हाल, बुद्धि, धन्‍यवाद, मान \q1 ओच्‍छे शक्तिदेन भङ तगै। आमेन!” \p \v 13 गन्‍बागदे न्‍हङला गिकसे ङादा “तार क्‍वान क्‍वान्‍बा म्‍हिगदे खाल हिन्‍ना, ओच्‍छे थेनीगदे खानङग्‍याम खबा हिन्‍ना?” भिसी ङ्‌योइजी। \p \v 14 ङाइ थेदा “गुरु, थे मी ह्राङदान था मुला” भिसी भिमा थेसे ङादा चुह्रङ् भिसी पाङ्जी, “थेनीगदे चा ल्‍हानान दुख नासी खबा म्‍हिगदे हिन्‍ना। थेनीगदेसे ह्राङ ह्राङला क्‍वान थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला कासे ख्रुसी तार तना लबा मुला।\x * \xo 7:14 \xt दानि १२:१; मत्ती २४:२१; मर्कू १३:१९\x* \v 15 थेतबासेलमा थेनीगदे परमेश्‍वरला ठिला ङाच्‍छापट्टि मुला, ओच्‍छे थेनीगदेसे धिन म्‍हुननोन परमेश्‍वरला मन्‍दिररी थेदा तेन्‍मुला। ठिरी धन्‍छ्‌याबासे चा थेनीगदेला गुङरी धन्‍छ्‌यासी थेनीगदेदा जोगब लला। \v 16 दाहेन्‍से थेनीगदेदा फो ख्रेन्‍बै आत, क्‍युइ फुइबाएनोन आत। ओच्‍छे थेनीगदेदा धिनीला रापदेन अर्गु खजिबै स्‍हेला रापसे आक्रो।\x * \xo 7:16 \xt यशै ४९:१०\x* \v 17 तिग्‍दा भिसम ठिला गुङरी धन्‍छ्‌याबा थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगो थेनीगदेला गोठालो दोला। ओच्‍छे थेसेन थेनीगदेदा जुकजुकधोनाला जुनी पिन्‍बा क्‍युइला मुलरी भोर्ला। ओच्‍छे परमेश्‍वरसेन थेनीगदेला जम्‍मान मीख्‍ली फ्‍यासी पिन्‍ना।”\x * \xo 7:17 \xt भजन २३:१; इज ३४:२३; भजन २३:२; यशै ४९:१०; २५:८\x* \c 8 \s1 निसरेमला लाहा छापदेन म्‍हरला पोइमो ताङ \p \v 1 थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोसे निसरेमला लाहा छाप ब्‍लमा स्‍वर्गरी ओस्‍पन घण्‍टा गङसलधोना सुनसान तजी। \v 2 जमाहेन्‍से ङाइ परमेश्‍वरला ङाच्‍छा राप्‍सी चिबा गोर निस स्‍वर्गदूतगदेदा म्राङ्जी। ओच्‍छे थेनीगदेदा गोर निस बिगुल पिन्‍जी। \v 3 ओच्‍छे स्‍य्‍हान्‍दो स्‍वर्गदूत गिक म्‍हरला पोइमो ताङ थोसी धूप म्राबा ग्‍लाला ङामरी राप्‍जी। ठिला ङाच्‍छापट्टि मुबा म्‍हरला धूप म्राबा ग्‍लारी परमेश्‍वरला म्‍हिगदेला प्रार्थनादेन छ्‌यामनोन फुल्‍बाला लागिरी थेदा ल्‍हानान धूप पिन्‍जी।\x * \xo 8:3 \xt आमो ९:१; प्रस्‍था ३०:१, ३\x* \v 4 स्‍वर्गदूतला याग्‍याम ज्‍यबा बास्‍ना खबा धूपला म्‍युगु परमेश्‍वरला म्‍हिगदेला प्रार्थनादेन छ्‌यामनोन परमेश्‍वरला ङाच्‍छा तोर निजी। \v 5 जमाहेन्‍से थे स्‍वर्गदूतसे पोइमो ताङ थोसी धूप म्राबा ग्‍लाला मे पोइमो ताङरी युसी जम्‍बुलिङरी भ्‍याङ्‍जी। ओच्‍छे गडङगुडुङ मु ठेङ्‌सी तिप्‍लीङ खसी सङगुल निजी।\x * \xo 8:5 \xt लेवी १६:१२; इज १०:२; प्रस्‍था १९:१६; उन्‍बा ११:१९; १६:१८\x* \s1 बिगुलगदे \p \v 6 जमाहेन्‍से थे बिगुल थोबा गोर निसनोन स्‍वर्गदूतगदे बिगुल ह्राप्‍बारी ठीक तजी। \p \v 7 जमाहेन्‍से जम्‍मान भन्‍दा ङाच्‍छापट्टि मुबा स्‍वर्गदूत गिकसे ह्राङला बिगुल ह्राप्‍जी। थेनोन धुइरी का दोङ्बा सेर्बादेन मे जम्‍बुलिङरी ल्‍हानान ताइजी। थेतबासेलमा जम्‍बुलिङला भो सोमरी भो गिक दोङगदेला भो सोमरी भो गिक ओच्‍छे जम्‍मान छेगदेएनोन क्रोजी। \p \v 8 न्‍हीरेमला स्‍वर्गदूतसे ह्राङला बिगुल ह्राप्‍बा धुइरी मे लुङ्बा घ्रेन गङ ह्रङ्‌बा स्‍हे गिक समुन्‍द्ररी भ्‍याङ्‍जी। ओच्‍छे समुन्‍द्रला क्‍युइ भो सोमरी भो गिक का दोजी। \v 9 ओच्‍छे समुन्‍द्ररी मुबा जम्‍मान जन्‍तुगदे भो सोमरी भो गिक सिजी। थेह्रङ् लसीन पानी जहाजगदेएनोन भो सोमरी भो गिक नाश तजी। \p \v 10 थेह्रङ् लसीन सोमरेमला स्‍वर्गदूतसे ह्राङला बिगुल ह्राप्‍जी। थेनोन धुइरी लुङ्बा मेला ल्‍हाम ह्रङ्‌बान घ्रेन सार गिक मुग्‍याम भो सोम स्‍योङगदेला भो गिकरीदेन क्‍युइला मुहानगदेरी ताइजी।\x * \xo 8:10 \xt यशै १४:१२\x* \v 11 थे सारला मिन “कम्‍बा” मुबा। थे सारसे भो सोम क्‍युइरी भो गिक कम्‍ना लजी। थे कम्‍बा क्‍युइ थुङ्बा ल्‍हानान म्‍हिगदे सिजी। \p \v 12 दोःसी ब्‍लिरेमला स्‍वर्गदूतसे ह्राङला बिगुल ह्राप्‍जी। थेनोन धुइरी धिनी, लनीदेन सारगदेला भो सोमला भो गिकरी तिगै स्‍हेसे तोजी। जमाहेन्‍से थेनीगदेला भो सोमरी भो गिक धोप तजी। चुह्रङ् लसी धिनदेन म्‍हुनएनोन भो सोमरी भो गिक धोपधोप तजी। \p \v 13 ङाइ च्‍याबान लमा मुरी ग्‍वाइ गिक फ्‍याङ्‌बान लबा म्राङ्जी। थे ग्‍वाइसे क्रिङ्‌बान चुह्रङ् भिसी भिजी, “दुखन दुख, जम्‍बुलिङरी मुबा म्‍हिगदेदा ल्‍हानान दुख तला। तिग्‍दा भिसम दाहेन्‍से बिगुल ह्राप्‍बारी बाँकी मुबा अर्गु गोर सोम स्‍वर्गदूतसे बिगुल ह्राप्‍बा धुइ तसी जिन्‍बा मुला।” \c 9 \p \v 1 दोःसी ङारेमला स्‍वर्गदूतसे ह्राङला बिगुल ह्राप्‍बा धुइरी ङाइ मुग्‍याम जम्‍बुलिङरी सार गिक ताइबान लबा म्राङ्जी। थे सारदा ल्‍हानान नुप्‍बा व्‍हाङला\f † \fr 9:1 \ft चु पदरी “ल्‍हानान नुप्‍बा व्‍हाङ” भिबा चा म्‍हङ म्‍हुङ चिबा ग्‍ला हिन्‍ना (लूका ८:३१; रोमी १०:७; उन्‍बा ९:२, ११; ११:७; १७:८; २०:१, ३)।\f* म्रापला साँचो पिन्‍जी। \v 2 थे सारसे ल्‍हानान नुप्‍बा व्‍हाङला म्राप ठोङ्‌मा थेग्‍याम मेला घ्रेन खाराङग्‍याम थोन्‍बा ह्रङ्‌बान म्‍युगु थोन्‍जी। थे म्‍युगुसे लमा धिनीदेन मु धोप तना लजी।\x * \xo 9:2 \xt उत्‍प १९:२८\x* \v 3 जमाहेन्‍से थे म्‍युगु न्‍हङ‍ग्‍याम तिरीगदे थोन्‍सी जम्‍बुलिङरी खजी। थे तिरीगदेदा बिच्‍छीगदेसे जिबा ह्रङ्‌बान जिबा शक्ति पिन्‍जी।\x * \xo 9:3 \xt प्रस्‍था १०:१२-१५\x* \v 4 जम्‍बुलिङला छे स्‍याउलादेन दोङगदेदा तिगै न्‍होङ्ना थालउ। तर ङोरी परमेश्‍वरला छाप आरेबागदेदा जे दुख पिन्‍गो भिसी थे तिरीगदेदा कुल्‍बा मुबा।\x * \xo 9:4 \xt इज ९:४\x* \v 5 थेनीगदेदा साइनोन चा थासाइगो, तर ला ङाधोना दुख पिन्‍गो भिसी थे तिरीगदेदा अधिकार पिन्‍जी। थे तिरीगदेसे पिन्‍बा दुख चा म्‍हिदा बिच्‍छीसे जीमा स्‍हु खबा ह्रङ्‌बान स्‍हु खमुबा। \v 6 थे धुइरी म्‍हिगदे सिबारी म्‍हाइला, तर थेनीगदे सिआम्‍याङ्। थेनीगदेसे सिबारी म्‍हाइला, तर काल चा थेनीगदेग्‍याम यार्ला।\x * \xo 9:6 \xt अय्‍यूब ३:२१; यर्मि ८:३\x* \p \v 7 थे तिरीगदे लडाइ लबाला लागिरी निबारी ठीक तबा तागदे ह्रङ्‌बान म्राङ्‌मुबा। थेनीगदेला थोबोरी म्‍हरला मुकुट ह्रङ्‌बा स्‍हे मुबा। ओच्‍छे थेनीगदेला ली चा म्‍हिला ली ह्रङ्‌बान मुबा।\x * \xo 9:7 \xt योए २:४\x* \v 8 थेनीगदेला क्रा म्रिङम्‍हेमेला क्रा ह्रङ्‌बान ह्रेङ्बा मुबा, ओच्‍छे स्‍वा चा च्‍यान्‍ना स्‍वा ह्रङ्‌बान मुबा।\x * \xo 9:8 \xt योए १:६\x* \v 9 थेनीगदेला कुरी फाइला ढाल क्‍वान्‍बा मुबा। ओच्‍छे थेनीगदे फ्‍याङ्‌मा भ्‍यापग्‍याम लडाइरी ल्‍हानान रथदेन तागदे छ्‌योङ्‌मा खबा ह्रङ्‌बान आवाज खमुबा।\x * \xo 9:9 \xt योए २:५\x* \v 10 थेनीगदेला मेःरी चा बिच्‍छीला ह्रङ्‌बान दुम मुबा। थेनीगदेला मेःरी म्‍हिगदेदा ला ङाधोना दुख पिन्‍बा शक्ति मुबा। \v 11 थेनीगदेदा शासन लबा ग्‍ले चा ल्‍हानान नुप्‍बा व्‍हाङला दूत मुबा। थे दूतला मिन हिब्रू ग्‍योइरी एबाड्डोन मुबा ओच्‍छे ग्रीक ग्‍योइरी अपोल्‍लियोन मुबा।\f † \fr 9:11 \ft चु मिनना अर्थ चा नाश लबा म्‍हि हिन्‍ना।\f* \p \v 12 दुख गिक निसी जिन्‍जी। तर च्‍यागो, दोःसी अझ दुख न्‍ही खबारी बाँकी मुला। \p \v 13 ढुरेमला स्‍वर्गदूतसे ह्राङला बिगुल ह्राप्‍मा ङाइ परमेश्‍वरला ङाच्‍छा मुबा म्‍हरला धूप म्राबा ग्‍लाला कुनी ब्‍लिग्‍याम चुह्रङ् भिबा काइ थेःजी।\x * \xo 9:13 \xt प्रस्‍था ३०:१-३\x* \v 14 थे बिगुल ह्राप्‍बा ढुरेमला स्‍वर्गदूतदा चुह्रङ् भिबा ङाइ थेःजी, “यूफ्रेटिस भिबा घ्रेन स्‍योङरी खीसी थान्‍बा स्‍वर्गदूत ब्‍लिदा ब्‍लसी पिन्‍गो।” \v 15 चुनोन धुइ, चुनोन धिनकुनु, चुनोन ला, चुनोन दिङला लागिरी ठीक लसी थान्‍बा थे स्‍वर्गदूत ब्‍लिदा जम्‍बुलिङरी मुबा म्‍हिगदेला भो सोमरी भो गिकदा साइबाला लागिरी पुइबा हिन्‍ना। \v 16 थेरी ताथोरी क्रेःबा सिपाहीगदे गाते मुला भिबा तामएनोन ङादा पाङ्जी। थेरी ताथोरी क्रेःसी खबा सिपाहीगदे बोगल गिक करोड मुबा। \p \v 17 ङाइ म्राङ्बा तादेन ताथोरी क्रेःबा सिपाहीगदे चुह्रङ्बा मुबा, थेनीगदेला कुरी क्‍वान्‍बा ढालगदे चा मे ह्रङ्‌बान वाला ओच्‍छे पिङगैदेन गन्‍धक ह्रङ्‌बान उर मुबा। थे तागदेला थोबो च्‍यान्‍ना ह्रङ्‌बान मुबा। थेनीगदेला सुङग्‍याम मे, म्‍युगुदेन गन्‍धक थोन्‍मुबा। \v 18 थेनीगदेला सुङग्‍याम थोन्‍बा मे, म्‍युगुदेन गन्‍धकला आपत विपत सोमग्‍याम जम्‍बुलिङरी मुबा भो सोम न्‍हङला भो गिक म्‍हिगदे साइजी। \v 19 तिग्‍दा भिसम थे तागदेला सुङदेन मेःरी शक्ति मुबा। थेनीगदेला मेः चा बिख मुबा पुख्रीला थोबो ह्रङ्‌बान मुबा। ओच्‍छे थेनीगदेसे म्‍हिगदेदा मेःदेन थोबोसे पोर तना लमुबा। \p \v 20 तर चुह्रङ्बा आपत विपतग्‍याम आसिना जोगब तबा म्‍हिगदेसे ह्राङ ह्राङसे लबा आज्‍यबा गे ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि आदोःनी। ओच्‍छे थेनीगदेसे म्‍हङ म्‍हुङदेन म्राङ्आखम्‍बा, थेःआखम्‍बा, भ्रआखम्‍बा म्‍हर, म्‍हुइ, काँस, युङबादेन सिङग्‍याम स्‍होबा मूर्तिगदेदा तेन्‍बा आख्‍लानी।\x * \xo 9:20 \xt भजन ११५:४-७; १३५:१५-१७; दानि ५:२३\x* \v 21 थेह्रङ् लसीन थेनीगदेसे म्‍हि साइबा, टुनामुना लबा, स्‍य्‍हान्‍दोदेन छ्‌याम ब्रेल्‍सी भ्रबादेन य्‍हो लबा ह्रङ्‌बा आज्‍यबा गेगदे ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि आदोःनी। \c 10 \s1 रिल्‍सी थान्‍बा जजाबा किताबला मुठा थोबा स्‍वर्गदूत \p \v 1 जमाहेन्‍से ङाइ स्‍य्‍हान्‍दो शक्तिशाली स्‍वर्गदूत गिक स्‍वर्गग्‍याम फाप्‍बान लबा म्राङ्जी। थेसे खसुला क्‍वान क्‍वान्‍बा मुबा, ओच्‍छे थेला थोबोरी लरक्‍युङ मुबा। थेला ली धिनी ह्रङ्‌बान मुबा, ओच्‍छे काङ चा मेला ल्‍हाम ह्रङ्‌बान मुबा। \v 2 ओच्‍छे थेला यारी ब्‍लसी थान्‍बा जजाबा किताब मुबा। थेसे ह्राङला दाहिने काङ समुन्‍द्ररी ओच्‍छे देब्रे काङ सरी थान्‍सी राप्‍जी। \v 3 थे स्‍वर्गदूत च्‍यान ङ्‍हार्बा ह्रङ् लसी घ्रेन काइरी क्रिङ्‌जी। ओच्‍छे थेसे चुह्रङ् लसी क्रिङ्‌मा गोर निस मु गुडुङबासे पाङ्जी। \v 4 थे थेःमैछ्‌याम ङाइ भ्रिबारी छ्‌याइमुबा। तर स्‍वर्गग्‍याम “गोर निस मु गुडुङबासे पाङ्बा ताम थाभ्रिउ, तर चु ताम एला सेमरी थान्‍गो” भिबा ङाइ थेःजी। \p \v 5 ओच्‍छे ह्राङला काङ समुन्‍द्रदेन सरी थान्‍सी राप्‍बा थे शक्तिशाली स्‍वर्गदूतसे ह्राङला दाहिने या स्‍वर्गपट्टि थीजी।\x * \xo 10:5 \xt प्रस्‍था २०:११; व्‍यव ३२:४०; दानि १२:७; आमो ३:७\x* \v 6 ओच्‍छे स्‍वर्ग, जम्‍बुलिङदेन समुन्‍द्र स्‍होबा ओच्‍छे थेरी मुबा जम्‍मान स्‍हेगदे स्‍होबा सदन सोसी चिबा परमेश्‍वरला मिनरी घ्रान फाबान थे स्‍वर्गदूतसे चुह्रङ् भिसी भिजी, “दाहेन्‍से आघइ, \v 7 तर निसरेमला स्‍वर्गदूतसे ह्राङला बिगुल ह्राप्‍बारी छ्‌याइबा धुइरी परमेश्‍वरसे ह्राङला गे लबा अगमवक्तागदेदा सुङ्बा म्‍हिसे था आयाङ्‍बा ताम पूरा तला।” \p \v 8 जमाहेन्‍से ङाइ थेःबा स्‍वर्गग्‍याम खबा थे काइसे दोःसी ङादा चुह्रङ् भिसी भिजी, “निउ! समुन्‍द्ररीदेन सरी काङ थान्‍सी राप्‍बा थे स्‍वर्गदूतला यारी मुबा ब्‍लसी थान्‍बा थे किताब किन्‍गो।”\x * \xo 10:8 \xt इज २:८–३:३\x* \p \v 9 ओच्‍छे ङाइ थे स्‍वर्गदूत मुबा ग्‍लारी निसी थे रिल्‍सी थान्‍बा किताबला मुठा ह्रीजी। जमाहेन्‍से थेसे ङादा “ना, चु चउ! एला सुङरी खुदु ह्रङ्नोन केकेला। तर चु ग्‍लोङ्‌माहेन्‍से एला फो न्‍होङ्ना लला” भिसी भिजी। \v 10 थे स्‍वर्गदूतला याग्‍याम ङाइ थे रिल्‍सी थान्‍बा किताबला मुठा किन्‍सी चजी। थे चमा ङाला सुङरी खुदु ह्रङ्नोन केकेजी, तर चसी जिन्‍माहेन्‍से कम्‍सी ङाला फो न्‍होङ्जी। \v 11 जमाहेन्‍से थेसे ङादा “एसे ल्‍हानान म्‍हिगदे, ल्‍हानान य्‍हुल, ल्‍हानान य्‍हुल्‍सा, ल्‍हानान ग्‍योइदेन ल्‍हानान ग्‍लेगदेला बारेरी परमेश्‍वरसे उन्‍बा ताम दोःसी पाङ्तोःला” भिसी पाङ्जी। \c 11 \s1 परमेश्‍वरला गे म्राङ्बा न्‍ही \p \v 1 जमाहेन्‍से ङादा दप्‍बा स्‍हे ह्रङ्‌बान माला कडी गिक पिन्‍जी। ओच्‍छे थेसे ङादा चुह्रङ् भिसी भिजी, “रेःसी परमेश्‍वरला मन्‍दिरदेन थेरी धूप म्राबा ग्‍ला दप्‍गो। ओच्‍छे थेरी पूजा लबा म्‍हि गाते चीम झ्‍यागो।\x * \xo 11:1 \xt इज ४०:३; जक २:१-२\x* \v 2 तर परमेश्‍वरला मन्‍दिरला ख्राङगा चा थादप्‍गो। तिग्‍दा भिसम थे ग्‍ला चा अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेदा पिन्‍बा मुला। थेनीगदेसे बोगल न्‍हीसे ला न्‍हीधोना परमेश्‍वरला शहररी रजाइँ लला।\x * \xo 11:2 \xt लूका २१:२४\x* \v 3 ओच्‍छे ङाला गे स्‍य्‍हान्‍दो म्‍हिदा उन्‍बा म्‍हि न्‍हीदा हजार गिकसे ग्‍यार्जा न्‍हीसे बोगल सोम धिनधोना बोराला क्‍वान क्‍वान्‍सी परमेश्‍वरला ताम पाङ्बा अधिकार पिन्‍ना।” \p \v 4 ङाला गे स्‍य्‍हान्‍दो म्‍हिदा उन्‍बा न्‍ही चा जम्‍बुलिङ नाङनोन शासन लबा प्रभुला ङाच्‍छापट्टि मुबा जैतूनना दोङ न्‍हीदेन नाङसल थान्‍बा ग्‍ला न्‍ही हिन्‍ना। \v 5 चुदे खालै शत्रुसे थेनीगदेदा न्‍होङ्ना लबारी म्‍हाइजी भिसम थेनीगदेला सुङग्‍याम थोन्‍बा मेसे थेनीगदेला शत्रुदा नाश लला। थेतबासेलमा चुदे खालै म्‍हिसे थेनीगदेदा न्‍होङ्ना लबारी म्‍हाइजी भिसम थेनीगदेदाएनोन थेह्रङ् लसीन साइला। \v 6 थेनीगदेसे परमेश्‍वरसे उन्‍बा ताम पाङ्बा धुइधोना नाम थाखगै भिसी मु ढुङ्‌बादेन क्‍युइदा काधोना लबा शक्ति थेनीगदेदेन छ्‌याम मुला। ओच्‍छे थेनीगदेसे म्‍हन्‍बा धुइरी जम्‍बुलिङरी थरी थरीला आपत विपत तना लबा शक्तिएनोन थेनीगदेदेन छ्‌याम मुला।\x * \xo 11:6 \xt १ राजा १७:१; प्रस्‍था ७:१७-१९; १ शमू ४:८\x* \p \v 7 थेनीगदेसे परमेश्‍वरसे उन्‍बा ताम पाङ्सी जिन्‍माहेन्‍से ल्‍हानान नुप्‍बा व्‍हाङग्‍याम थोन्‍सी खबा लोङ्‌बा खबा जन्‍तुसे थेनीगदेदेन छ्‌याम लडाइ लसी थेनीगदेदा भ्रेना लसी साइला।\x * \xo 11:7 \xt दानि ७:७, २१; उन्‍बा १३:५-७; १७:८\x* \v 8 थेनीगदेला लास थेनीगदेला प्रभुदा क्रुसरी टाँगब लसी साइबा ग्‍लाला घ्रेन शहरला ग्‍यामरीन थान्‍ना। थे शहर चा सदोमदेन मिश्र य्‍हुल्‍सा ह्रङ्‌बान हिन्‍ना।\x * \xo 11:8 \xt यशै १:९-१०\x* \v 9 जम्‍मान य्‍हुल्‍साला म्‍हिगदे, जम्‍मान वंशला म्‍हिगदे, जम्‍मान ग्‍योइ पाङ्बा म्‍हिगदेदेन जम्‍मान य्‍हुलला म्‍हिगदेसे थेनीगदेला लास सोमरेसे धिन गङसालधोना च्‍याला। ओच्‍छे थेनीगदेला लास ल्‍हुआपुङ। \v 10 चु न्‍हीदा साइबा म्राङ्सी जम्‍बुलिङला म्‍हिगदे ताङ्सी ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी गिकसेम गिकदा उपहार पिन्‍बा किन्‍बा लला। तिग्‍दा भिसम चु अगमवक्ता न्‍हीसे जम्‍बुलिङला म्‍हिगदेदा ल्‍हानान दुख पिन्‍बा मुबा। \p \v 11 तर सोमरेसे धिन गङसल तमाहेन्‍से जुनी पिन्‍बा सा परमेश्‍वरग्‍याम खसी थेनीगदे न्‍हङरी वाङ्‌जी। ओच्‍छे थेनीगदे सिबाग्‍याम सोसी डोङ रेःजी, थे म्राङ्सी म्‍हिगदे ल्‍हानान लोङ्जी।\x * \xo 11:11 \xt इज ३७:१०\x* \v 12 जमाहेन्‍से थे अगमवक्ता न्‍हीसे स्‍वर्गग्‍याम “तोर खउ” भिबा घ्रेन काइ थेःजी। जमाहेन्‍से थेनीगदेला शत्रुगदेसे च्‍यान च्‍यानान थेन्‍नी खसु न्‍हङ‍ग्‍याम तबान स्‍वर्गरी निजी।\x * \xo 11:12 \xt २ राजा २:११\x* \p \v 13 थेनोन धुइरी घ्रेन सङगुल खसी शहरला भो च्‍युइला भो गिक दिमगदे नाश लजी। थे सङगुल खमा हजार निस म्‍हिगदे सिजी। ओच्‍छे आसिबा म्‍हिगदेसे चा ल्‍हानान लोङ्सी स्‍वर्गरी धन्‍छ्‌याबा परमेश्‍वरदा मानदेन जयजयकार लजी।\x * \xo 11:13 \xt उन्‍बा ६:१२; १६:१८\x* \p \v 14 न्‍हीरेमला आपत विपत निसी जिन्‍जी। तर च्‍यागो, सोमरेमला आपत विपत योनान खला। \s1 निसरेमला बिगुल \p \v 15 ओच्‍छे निसरेमला स्‍वर्गदूतसे ह्राङला बिगुल ह्राप्‍जी। थेसे ह्राङला बिगुल ह्राप्‍मा स्‍वर्गरी घ्रेन घ्रेन काइगदेरी चुह्रङ् भिसी भिबान मुबा, \q1 “दाहेन्‍से जम्‍बुलिङथोरी शासन लबा अधिकार य्‍हाङला परमेश्‍वरदेन थेसे धम्‍बा थार्बा पिन्‍बा ख्रीष्‍टलान हिन्‍ना। \q1 थेसे सदनना लागिरी शासन लला।”\x * \xo 11:15 \xt प्रस्‍था १५:१८; दानि २:४४; ७:१४, २७\x* \p \v 16 जमाहेन्‍से परमेश्‍वरला ङाच्‍छा ह्राङ ह्राङला ठिरी चिबा थे बोगल गिकसे गोर ब्‍लि गन्‍बागदेसे परमेश्‍वरदा फ्‍या लसी जयजयकार लजी। \v 17 ओच्‍छे थेनीगदेसे चुह्रङ् भिसी भिजी, \q1 “जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन परमप्रभु परमेश्‍वर, \q2 ह्राङ ङाच्‍छाएनोन मुबा ओच्‍छे दान्‍देनोन मुला। \q1 ह्राङदा ङन्‍ना ल्‍हानान धन्‍यवाद मुला। \q2 तिग्‍दा भिसम ह्राङसे ह्राङला घ्रेन अधिकार किन्‍सी \q1 शासन लबारी छ्‌याइबा मुला। \q1 \v 18 य्‍हुल य्‍हुलला म्‍हिगदेदा\f † \fr 11:18 \ft “य्‍हुल य्‍हुलला म्‍हिगदे” भिबा चा अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदे हिन्‍ना।\f* ल्‍हानान बोमो खबा मुबा, \q2 तर दाहेन्‍से ह्राङदाएनोन बोमो खबा धुइ तबा मुला। \q1 दाहेन्‍से सिबागदेला निसाफ लबा धुइएनोन तबा मुला, \q2 ओच्‍छे ह्राङसे ह्राङला गे लबा अगमवक्तागदेदेन ह्राङला म्‍हिगदे, \q2 ओच्‍छे ह्राङदा मान लबा जजा घ्रेन जम्‍मान म्‍हिगदेदा \q2 इनाम पिन्‍बा धुइएनोन तबा मुला, \q1 ओच्‍छे जम्‍बुलिङ नाश लबागदेदा नाश लबा धुइएनोन तबा मुला।”\x * \xo 11:18 \xt भजन २:५; ११०:५; ११५:१३\x* \p \v 19 जमाहेन्‍से स्‍वर्गरी मुबा परमेश्‍वरला मन्‍दिर ठोङ्‌जी। ओच्‍छे परमेश्‍वरसे लबा कबुल थान्‍बा सन्‍दोस म्राङ्जी। जमाहेन्‍से तिप्‍लीङ खसी गडङगुडुङ भिसी मु ठेङ्‌बा थेःजी। ओच्‍छे सङगुल निसी घ्रेन घ्रेन सेर्बा ताइजी।\x * \xo 11:19 \xt उन्‍बा ८:५; १६:१८-२१\x* \c 12 \s1 यूहन्‍नासे म्राङ्बा म्रिङम्‍हेमेदेन अजिङ्‍गर \p \v 1 जमाहेन्‍से ङाइ स्‍वर्गरी उदेकला चिनु गिक म्राङ्जी। ओच्‍छे ङाइ धिनी क्‍वान्‍बादेन काङ धिरी लनी मुबा च्‍युक न्‍ही सारला मुकुट कूबा म्रिङम्‍हेमे गिक म्राङ्जी। \v 2 थे म्रिङम्‍हेमे जिउ न्‍हीला मुबा, ओच्‍छे बेथा याङ्बासे लमा थे क्रिङ्‌बान मुबा। \v 3 ओच्‍छे ङाइ दोःसी स्‍वर्गरी उदेकला चिनु गिक म्राङ्जी। च्‍यागो, गोर निस थोबोदेन गोर च्‍युइ रु मुबा वाला घ्रेन अजिङ्‍गर गिक म्राङ्जी। थेसे गोर निस मुकुट कूबा मुबा।\x * \xo 12:3 \xt दानि ७:७\x* \v 4 थे अजिङ्‍गरला मेःसे मुला सारगदे भो सोम न्‍हङरी भो गिक सारदा पोप लसी जम्‍बुलिङरी भ्‍याङ्‍जी। ओच्‍छे कोला न्‍हमैछ्‌याम चतोःला भिसी थे अजिङ्‍गर कोला न्‍हबारी छ्‌याइबा थे म्रिङम्‍हेमेला ङामरी राप्‍सी चिजी।\x * \xo 12:4 \xt दानि ८:१०\x* \v 5 थे म्रिङम्‍हेमेसे जम्‍बुलिङला जम्‍मान य्‍हुलला म्‍हिगदेदा फाइला कडीसे शासन लबा झा गिक न्‍हजी। थे कोलादा परमेश्‍वर मुबा ग्‍लारी थीसी भोर्सी परमेश्‍वरला ठिरी थान्‍जी।\x * \xo 12:5 \xt यशै ६६:७; भजन २:९\x* \v 6 जमाहेन्‍से थे म्रिङम्‍हेमे तोङतोङबा ग्‍लारी यार्जी। थेला लागिरी हजार गिकसे ग्‍यार्जा न्‍हीसे बोगल सोम धिनधोनाला लागिरी चबा थुङ्बा लगै भिसी परमेश्‍वरसे थेदा ग्‍ला गिक ठीक लसी थान्‍बा मुबा। \p \v 7 ओच्‍छे स्‍वर्गरी लडाइ तजी। मिखाएलदेन\f † \fr 12:7 \ft “मिखाएल” भिबा चा घ्रेन स्‍वर्गदूत हिन्‍ना, थे चा स्‍य्‍हान्‍दो स्‍वर्गदूतगदेला कप्‍तान हिन्‍ना।\f* थेला दूतगदेसे थे अजिङ्‍गरदेन थेला दूतगदेदेन छ्‌याम लडाइ लजी। थेह्रङ् लसीन अजिङ्‍गरदेन थेला दूतगदेसेनोन लडाइ लजी।\x * \xo 12:7 \xt दानि १०:१३, २१; १२:१; यहू ९\x* \v 8 तर अजिङ्‍गरदेन थेला दूतगदे भ्रेजी। जमाहेन्‍से थेनीगदेदा चिबाला लागिरी स्‍वर्गरी ग्‍ला आतनी। \v 9 थे अजिङ्‍गर चा दङबोला पुख्री हिन्‍ना। थेला मिन शैतान हिन्‍ना, थेदा म्‍हङला ग्‍लेएनोन भिमुला। थेसे जम्‍बुलिङला जम्‍मान म्‍हिगदेदा न्‍होङ्ना लबा मुबा। थेदेन थेला दूतगदेदान स्‍वर्गग्‍याम जम्‍बुलिङरी भ्‍याङ्‍जी।\x * \xo 12:9 \xt उत्‍प ३:१; लूका १०:१८\x* \v 10 जमाहेन्‍से ङाइ स्‍वर्गरी घ्रेन काइसे चुह्रङ् भिबा थेःजी, \q1 “दाहेन्‍से य्‍हाङला परमेश्‍वरग्‍याम य्‍हाङसे याङ्बा थार्बादेन शक्ति \q2 ओच्‍छे परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सादेन थेसे धम्‍बा थार्बा पिन्‍बा ख्रीष्‍टला अधिकार उन्‍बा मुला। \q1 तिग्‍दा भिसम य्‍हाङला ज्‍योज्‍यो आले नाना आङागदेदा \q2 धिन म्‍हुननोन परमेश्‍वरला ङाच्‍छापट्टि दोष उन्‍बा \q2 शैतानदा स्‍वर्गग्‍याम भ्‍याङ्‍बा मुला।\x * \xo 12:10 \xt अय्‍यूब १:९-११; जक ३:१\x* \q1 \v 11 थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला कादेन थेनीगदेसे पाङ्बा सत्‍य बचन तबासे लमा \q2 थेनीगदेसे थेदा ढाबा मुला। \q1 ओच्‍छे ह्राङला ज्‍याननोन पिन्‍बारी थेनीगदे तयार तबा मुबा। \q1 \v 12 थेतबासेलमा एनीगदे स्‍वर्गदेन स्‍वर्गरी मुबागदे जम्‍मान ताङ्‍गो! \q2 तर जम्‍बुलिङदेन समुन्‍द्ररी मुबागदेदा गाते दुख तला! \q1 तिग्‍दा भिसम शैतानसे ह्राङ ल्‍हाना आसो भिबा ताम था याङ्सी \q2 थे ल्‍हानान बोमो खसी एनीगदे मुबा ग्‍लारी खबा मुला।” \p \v 13 थे अजिङ्‍गरसे ह्राङदा जम्‍बुलिङरी भ्‍याङ्‍जी भिबा ताम था याङ्सी थे झा न्‍हबा म्रिङम्‍हेमेदा ताप्‍बारी छ्‌याइजी। \v 14 तर थे म्रिङम्‍हेमेदा तोङतोङबा ग्‍लारी फ्‍याङ्‌सी निबाला लागिरी घ्रेन ग्‍वाइला भ्‍याप पिन्‍जी। थे तोङतोङबा ग्‍ला चा थे म्रिङम्‍हेमेदा अजिङ्‍गरग्‍याम सोम दिङसे ला ढुधोना\f † \fr 12:14 \ft ग्रीक बाइबल अन्‍छार सोम दिङसे ला ढुधोना भिबा चा धुइ, धुइगदेदेन धुइ गङसल भिसी भिबा मुला।\f* जोगब तसी चिबाला लागिरीदेन चबा थुङ्बा लबाला लागिरी ठीक लसी थान्‍बा मुबा।\x * \xo 12:14 \xt दानि ७:२५; १२:७\x* \v 15 थे म्रिङम्‍हेमेदा भाल बाढीसे भोर्गै भिसी थे अजिङ्‍गरसे सुङग्‍याम स्‍योङ ह्रङ् लसी क्‍युइ पुइजी। \v 16 तर जम्‍बुलिङसे ह्राङला सुङ आँ लसी थे अजिङ्‍गरला सुङग्‍याम थोन्‍बा स्‍योङ ग्‍लोङ्‌सी थे म्रिङम्‍हेमेदा जोगब लजी। \v 17 जमाहेन्‍से थे अजिङ्‍गर थे म्रिङम्‍हेमेदेन छ्‌याम झन ल्‍हानान बोमो खजी। ओच्‍छे परमेश्‍वरसे कुल्‍बा ताम ङ्‌यान्‍बादेन येशूसे लोप्‍बा तामथोरी विश्‍वास लबा थे म्रिङम्‍हेमेला अर्गु सन्‍तानगदेदेन छ्‌याम लडाइ लबारी भ्रजी। \v 18 ओच्‍छे थे अजिङ्‍गर समुन्‍द्रला कुनीरी निसी राप्‍जी। \c 13 \s1 समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍सी खबा जन्‍तु \p \v 1 जमाहेन्‍से ङाइ लोङ्‌बा खबा जन्‍तु गिक समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍सी खबा म्राङ्जी। थे जन्‍तुला गोर च्‍युइ रुदेन गोर निस थोबो मुबा, ओच्‍छे थेला जम्‍मान रुरी गोर गिक गिक मुकुट मुबा। थेह्रङ् लसीन थेला जम्‍मान थोबोरी परमेश्‍वरदा बिरोध लबा आज्‍यबा मिन भ्रिबा मुबा। \v 2 थे लोङ्‌बा खबा जन्‍तु चितुवा ह्रङ्‌बान मुबा। तर थेला काङ तहुमला ह्रङ्‌बान मुबा ओच्‍छे सुङ चा च्‍यान्‍ना ह्रङ्‌बान मुबा। थे अजिङ्‍गरसे ह्राङला शक्तिदेन ह्राङला ठि ओच्‍छे घ्रेन अधिकार थे जन्‍तुदा पिन्‍जी।\x * \xo 13:2 \xt दानि ७:४-६\x* \v 3 थे लोङ्‌बा खबा जन्‍तुला थोबोगदे न्‍हङला थोबो गिकरी चा घ्रेन पोर तबा ह्रङ्‌बान म्राङ्‌मुबा, थे पोरसे लमा थे सिबारी छ्‌याइबा मुबा, तर थे पोर खम्‍जी। जमाहेन्‍से जम्‍बुलिङला जम्‍मान म्‍हिगदे उदेक तसी थे जन्‍तुला लिच्‍छा लिच्‍छा भ्रजी। \v 4 थे अजिङ्‍गरसे ह्राङला अधिकार थे लोङ्‌बा खबा जन्‍तुदा पिन्‍बा म्राङ्सी म्‍हिगदेसे थे अजिङ्‍गरदा तेन्‍जी। ओच्‍छे म्‍हिगदेसे “चु जन्‍तु ह्रङ्‌बा अर्गु खाल मुला? चुदेन छ्‌याम खाल छेबारी खम्‍ला?” भिबान थे जन्‍तुदाएनोन तेन्‍जी। \p \v 5 थे लोङ्‌बा खबा जन्‍तुदा परमेश्‍वरला बिरोध लबा ताम पाङ्‌पुङ्‌जी। ओच्‍छे थेदा तिग लइ म्‍हन्‍बा थेनोन लबारी बोगल न्‍हीसे ला न्‍हीधोना अधिकार पिन्‍जी।\x * \xo 13:5 \xt दानि ७:८, २५; ११:३६\x* \v 6 थे लोङ्‌बा खबा जन्‍तुसे परमेश्‍वरला बिरोधरी ताम पाङ्जी। परमेश्‍वरला मिनदेन थे धन्‍छ्‌याबा ग्‍ला ओच्‍छे स्‍वर्गरी परमेश्‍वरदेन छ्‌याम चिबागदेला बिरोध लजी। \v 7 थे लोङ्‌बा खबा जन्‍तुदा परमेश्‍वरला म्‍हिगदेदेन लडाइ लसी ढाबारी खम्‍बा शक्ति पिन्‍बा मुबा। ओच्‍छे जम्‍मान वंशदेन म्‍हिगदे ओच्‍छे थरी थरीला ग्‍योइगदेदेन य्‍हुलगदेथोरी शासन लबा अधिकार पिन्‍बा मुबा।\x * \xo 13:7 \xt दानि ७:२१\x* \v 8 जम्‍बुलिङ स्‍होबा भन्‍दा ङाच्‍छान जुकजुकधोनाला जुनीला किताबरी मिन आरेबा जम्‍बुलिङला जम्‍मान म्‍हिगदेसे थे लोङ्‌बा खबा जन्‍तुदा तेन्‍ना। थे किताब चा साइबा थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला मुबा।\x * \xo 13:8 \xt भजन ६९:२९\x* \q1 \v 9 जुन म्‍हिदा ङ्‌यान्‍बा सेम मुला, \q2 थेसे ङ्‌यान्‍सी ज्‍यना लसी घोउ। \q1 \v 10 खालै म्‍हिदा झ्‍याल्‍खानरी झाङ्‌तोःबा मुसम \q2 थेदा झ्‍याल्‍खानरी झाङ्‌नोन झाङ्‌ला। \q1 ओच्‍छे खालै म्‍हि तरवारग्‍याम सितोःबा मुसम \q2 थे तरवारग्‍यामसेन सिला। \m थेतबासेलमा परमेश्‍वरला म्‍हिगदेदेन छ्‌याम गाते नाखम्‍बा शक्तिदेन विश्‍वास ततोःला भिबा ताम चुग्‍यामसेन था तला।\x * \xo 13:10 \xt यर्मि १५:२; ४३:११\x* \s1 जम्‍बुलिङग्‍याम थोन्‍बा जन्‍तु \p \v 11 ओच्‍छे ङाइ जम्‍बुलिङग्‍याम थोन्‍सी खबा अर्गु लोङ्‌बा खबा जन्‍तु गिकएनोन म्राङ्जी। थे लोङ्‌बा खबा जन्‍तुला ग्‍युला ह्रङ्‌बान रु न्‍ही मुबा। तर थेसे अजिङ्‍गरसे ह्रङ् लसी ताम पाङ्मुबा। \v 12 चु लोङ्‌बा खबा जन्‍तुसे समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा थे ङाच्‍छाला लोङ्‌बा खबा जन्‍तुला लागिरी ह्राङला अधिकारग्‍याम जम्‍बुलिङला जम्‍मान म्‍हिगदेदा थे घ्रेन पोर म्‍हाबा ङाच्‍छाला लोङ्‌बा खबा जन्‍तुदा तेन्‍पुङ्‌जी। \v 13 जम्‍बुलिङग्‍याम थोन्‍बा थे लोङ्‌बा खबा जन्‍तुसे जम्‍मान म्‍हिला ङाच्‍छा मुग्‍याम जम्‍बुलिङरी मे ताइना लसी घ्रेन घ्रेन चिनुगदे उन्‍जी। \v 14 थेसे थे समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा लोङ्‌बा खबा जन्‍तुला लागिरी उदेकला चिनुगदेग्‍याम जम्‍बुलिङला जम्‍मान म्‍हिगदेदा फसब लजी। ओच्‍छे तरवारसे थासी घ्रेन पोर तसीनोन सोबा थे लोङ्‌बा खबा जन्‍तुदा मान लबाला लागिरी थेला मूर्ति गिक स्‍होउ भिसी जम्‍बुलिङग्‍याम थोन्‍बा थे लोङ्‌बा खबा जन्‍तुसे जम्‍मान म्‍हिगदेदा कुल्‍जी। \v 15 थे जम्‍बुलिङग्‍याम थोन्‍बा जन्‍तुदा थे ङाच्‍छा थोन्‍बा जन्‍तुला मूर्तिसे ताम पाङ्‌खम्‍गै ओच्‍छे थेला मूर्तिदा आतेन्‍बा म्‍हिगदेदा साइगै भिसी थे मूर्तिरी सा युबा अधिकार पिन्‍जी। \v 16 ओच्‍छे थे जम्‍बुलिङग्‍याम थोन्‍बा जन्‍तुसे जजा मुसै घ्रेन मुसै, फ्‍युक्‍पो मुसै प्राङबो मुसै, नोकर हिन्‍सै नोकर आहिन्‍सै जम्‍मादान ह्राङ ह्राङला दाहिने यारी तसै ङोरी तसै चिनु लपुङ्‌जी। \v 17 थे चिनु आलबा म्‍हिगदेसे चा तिगै स्‍हे ग्‍लुबा चूङ्बा लआम्‍याङ्‌मुबा। थे चिनु चा समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा जन्‍तुला मिन अथवा थेला मिनदा घोबा अङ्क हिन्‍ना। \p \v 18 चु ताम घोबाला लागिरी ज्ञान बुद्धि तोःला, जुन म्‍हिदेन घोखम्‍बा शक्ति मुला थेसे थे समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा जन्‍तुला अङ्कला अर्थ घोखम्‍गै। तिग्‍दा भिसम थे अङ्क म्‍हि गिकला मिनग्‍याम थान्‍बा हिन्‍ना। थे अङ्क चा ६६६ हिन्‍ना। \c 14 \s1 थार्बा याङ्‌बागदेसे गोबा व्‍हाइ \p \v 1 दोःसी ङाइ च्‍यामा सियोन गङरी थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगो राप्‍सी चिबा मुबा। थेदेन छ्‌याम लाख गिकसे बोगल न्‍हीसे हजार ब्‍लि म्‍हिगदे मुबा। थे म्‍हिगदेला ङोरी थेदेन थेला आबाला मिन भ्रिबा मुबा।\x * \xo 14:1 \xt इज ९:४; उन्‍बा ७:३\x* \v 2 ओच्‍छे ङाइ स्‍वर्गग्‍याम छाँगारी क्‍युइ ताइबा ह्रङ्‌बादेन मु गुडुङ्बा ह्रङ्‌बान आवाज थेःजी। थे आवाज चा ल्‍हानान वीणा भिबा बाजा ह्राप्‍मा थोन्‍बा आवाज ह्रङ्‌बान थेःमुबा। \v 3 थे लाख गिकसे बोगल न्‍हीसे हजार ब्‍लि म्‍हिगदे चा मुल ठिदेन गोर ब्‍लि छोन्‍बो जन्‍तु ओच्‍छे गन्‍बागदेला ङाच्‍छापट्टि राप्‍सी छार व्‍हाइ गिक गोजी। चु व्‍हाइ चा थेनीगदेसे जे था याङ्बारी खम्‍मुबा। तिग्‍दा भिसम थेनीगदेदा जे सय फासी जम्‍बुलिङग्‍याम तेःबा मुबा। \v 4 थेनीगदे खालै म्रिङकोलागदेदेन छ्‌याम आब्रेल्‍बा कन्‍याकेटा दोसी चिबा मुबा। थेनीगदे थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोसे कुल्‍बा अन्‍छार भ्रमुबा। जम्‍बुलिङला म्‍हिगदे न्‍हङ‍ग्‍याम थेनीगदेदा जे सय फासी तेःबा मुबा ओच्‍छे परमेश्‍वरदेन थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला लागिरी जम्‍मान भन्‍दा ङाच्‍छा फुल्‍बा भेटी थेनीगदेन मुबा। \v 5 थेनीगदेसे लुसीला ताम तिगैनोन लबा आरेबा, ओच्‍छे थेनीगदे तिगै दोष आरेबा म्‍हि मुबा।\x * \xo 14:5 \xt सप ३:१३\x* \s1 गोर सोम स्‍वर्गदूत \p \v 6 जमाहेन्‍से ङाइ मुरी फ्‍याङ्‌बान लबा स्‍य्‍हान्‍दो स्‍वर्गदूत गिकदा म्राङ्जी। थे जम्‍बुलिङरी मुबा जम्‍मान य्‍हुल्‍साला म्‍हिगदे, जम्‍मान वंशला म्‍हिगदेदेन थरी थरीला ग्‍योइ पाङ्बा म्‍हिगदेदेन य्‍हुल य्‍हुलला म्‍हिगदेदा जुकजुकधोनाला जुनी पिन्‍बा समाचार थेःना लबारी खबा मुबा। \v 7 थेसे घ्रेन काइग्‍याम चुह्रङ् भिसी भिजी, “परमेश्‍वर म्राङ्सी लोङ्‍गो, ओच्‍छे थेदा मानदेन जयजयकार लउ। तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरसे जम्‍मान म्‍हि य्‍हुलला निसाफ लबा धुइ तसी जिन्‍बा मुला। थेतबासेलमा स्‍वर्गदेन जम्‍बुलिङ ओच्‍छे समुन्‍द्रदेन क्‍युइला मुलगदे स्‍होबा परमेश्‍वरदा तेन्‍गो।” \p \v 8 ओच्‍छे स्‍य्‍हान्‍दो स्‍वर्गदूत गिकएनोन थेनोन स्‍वर्गदूतला लिच्‍छा लिच्‍छा चुह्रङ् भिबान खजी, “थे घ्रेन बेबिलोन शहर नाश तबा मुला! हिन्‍ना नाश तबा मुला। थेनोन शहरसे जम्‍मान य्‍हुल य्‍हुलला म्‍हिगदेदा स्‍य्‍हान्‍दोदेन छ्‌याम ब्रेल्‍पुङ्‌सी निङगुसे ङ्‌य्‍होइबा ह्रङ्नोन तना लजी।”\x * \xo 14:8 \xt यशै २१:९; यर्मि ५१:८; उन्‍बा १८:२\x* \p \v 9 थे स्‍वर्गदूत न्‍हीला लिच्‍छा लिच्‍छा स्‍य्‍हान्‍दो स्‍वर्गदूत गिकएनोन घ्रेन काइरी चुह्रङ् भिबान खजी, “चुदे खालै म्‍हिसे थे समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा जन्‍तुदेन थेला मूर्तिदा तेन्‍सी ङोरी अथवा यारी थेला चिनु थान्‍जी भिसम, \v 10 थेदाएनोन परमेश्‍वरसे ह्राङला बोमोग्‍याम घ्रेन सजाय पिन्‍ना, थेनीगदेदा परमेश्‍वरला स्‍वर्गदूतगदेदेन थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला ङाच्‍छापट्टि मेदेन गन्‍धकरी भ्‍याङ्‍सी सजाय पिन्‍ना।\x * \xo 14:10 \xt यशै ५१:१७; उत्‍प १९:२४; इज ३८:२२\x* \v 11 ओच्‍छे थेनीगदेदा सजाय पिन्‍बा मेला म्‍युगु सदन तोरपट्टि निला। जुन जुन म्‍हिसे थे समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा जन्‍तुदेन थेला मूर्तिदा तेन्‍सी थेला मिन मुबा चिनु थान्‍ना थेनीगदेसे धिन म्‍हुननोन सजाय नातोःला।”\x * \xo 14:11 \xt यशै ३४:१०\x* \v 12 परमेश्‍वरसे कुल्‍बा ताम ङ्‌यान्‍बादेन येशूदा विश्‍वास लबा परमेश्‍वरला म्‍हिगदे चा खाह्रङ् लसी नासी विश्‍वास आख्‍लाना चितोःला भिबा ताम चुग्‍यामसेन था तला। \p \v 13 ओच्‍छे ङाइ स्‍वर्गग्‍याम चुह्रङ् भिबा काइ थेःजी, “चु भ्रिसी थान्‍गो, दाहेन्‍से प्रभुदा विश्‍वास लसी सिबागदे परमेश्‍वरग्‍याम मोलम याङ्बागदे हिन्‍ना।” परमेश्‍वरला आत्‍मासे चुह्रङ् भिसी सुङ्बा मुला, “हिन्‍ना, थेनीगदे ह्राङ ह्राङसे लबा गेदेन दुखग्‍याम फेबा मुला ओच्‍छे थेनीगदेसे लबा गे अन्‍छारला इनाम याङ्ला। \s1 जम्‍बुलिङला बाली खन्‍बा धुइ \p \v 14 ओच्‍छे ङाइ परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हि ह्रङ्‌बान म्‍हि गिक तार खसुथोरी धन्‍छ्‌याबा म्राङ्जी। थेसे म्‍हरला मुकुट कूबा मुबा। थेला यारी छ्‌यार्बा हङसु गिक मुबा।\x * \xo 14:14 \xt दानि ७:१३\x* \v 15 जमाहेन्‍से परमेश्‍वरला मन्‍दिर न्‍हङ‍ग्‍याम स्‍य्‍हान्‍दो स्‍वर्गदूत गिक खसी खसुरी धन्‍छ्‌याबादा घ्रेन काइसे चुह्रङ् भिसी भिजी, “ह्राङला हङसुसे बाली खन्‍गो। तिग्‍दा भिसम जम्‍बुलिङला जम्‍मान बाली खन्‍बा धुइ तसी जिन्‍बा मुला।”\x * \xo 14:15 \xt योए ३:१३\x* \v 16 जमाहेन्‍से खसुथोरी धन्‍छ्‌याबासे जम्‍बुलिङथोरी ह्राङला हङसु चलब लसी जम्‍बुलिङला जम्‍मान बाली खन्‍जी। \p \v 17 थेह्रङ् लसीन स्‍वर्गरी मुबा परमेश्‍वरला मन्‍दिर न्‍हङ‍ग्‍याम स्‍य्‍हान्‍दो स्‍वर्गदूत गिकएनोन मङग्‍यार खजी। थेदेन छ्‌यामएनोन छ्‌यार्बा हङसु गिक मुबा। \v 18 जमाहेन्‍से मेथोरी अधिकार मुबा स्‍य्‍हान्‍दो स्‍वर्गदूत गिक धूप म्राबा ग्‍लाग्‍याम थोन्‍जी। ओच्‍छे हङसु थोबा स्‍वर्गदूतला छ्‌यार्बा हङसुसे जम्‍बुलिङला अङगुर थुउ,\f † \fr 14:18 \ft चु पदरी “अङगुर” भिबा चा परमेश्‍वरदा विश्‍वास आलबा म्‍हिगदे हिन्‍ना।\f* तिग्‍दा भिसम जम्‍बुलिङला अङगुर मिन्‍सी जिन्‍बा मुला” भिसी घ्रेन काइसे पाङ्जी। \v 19 जमाहेन्‍से थे स्‍वर्गदूतसे जम्‍बुलिङथोरी ह्राङला हङसु चलब लसी जम्‍बुलिङला जम्‍मान अङगुर थुसी ग्‍ला गिकरी पोप लजी। ओच्‍छे थे अङगुरदा परमेश्‍वरसे सजाय पिन्‍बा कोलरी भ्‍याङ्‍जी। \v 20 थे अङगुरदा शहरला मङग्‍यारपट्टि मुबा कोलरी म्‍हर्जी। थे कोलग्‍याम ओस्‍पन मिटर नाङ्‌से गङसल नुप्‍बा\f † \fr 14:20 \ft मिटर नाङ्‌से गङसल नुप्‍बा भिबा चा ग्रीक बाइबल अन्‍छार सहेन्‍से दप्‍मा ताला सुङधोना दोमुबा।\f* ओच्‍छे ग्‍यार्जा सोम किलोमिटर ह्रेङ्बा काला स्‍योङ थोन्‍बा मुबा।\x * \xo 14:20 \xt यशै ६३:३; विल १:१५; उन्‍बा १९:१५\x* \c 15 \s1 गोर निस स्‍वर्गदूतगदे \p \v 1 ङाइ स्‍वर्गरी उदेकला घ्रेन अर्गु चिनु गिक म्राङ्जी। थेरी आपत विपत गिक गिक थोसी चिबा गोर निस स्‍वर्गदूतगदे मुबा। चु चा जम्‍मान भन्‍दा लिच्‍छाला आपत विपत मुबा। तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरसे पिन्‍बा जम्‍मान भन्‍दा लिच्‍छाला सजाय चुनोन मुबा। \v 2 ङाइ ङाला ङाच्‍छापट्टि मेदेन सिसा दोङ्बा समुन्‍द्र ह्रङ्‌बान स्‍हे म्राङ्जी। ओच्‍छे समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा जन्‍तुदेन थेला मूर्ति ओच्‍छे थेला मिनग्‍याम थान्‍बा अङ्कथोरी ढाबागदे जम्‍मादान म्राङ्जी। थेनीगदे ह्राङ ह्राङला यारी परमेश्‍वरसे पिन्‍बा वीणा थोसी थे समुन्‍द्रला कुनीरी राप्‍सी चिबा मुबा। \v 3 थेनीगदेसे चुह्रङ् भिसी परमेश्‍वरदा तेन्‍बा म्‍हि मोशादेन \q1 थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला व्‍हाइ गोबान मुबा, \q1 “परमप्रभु परमेश्‍वर ह्राङ जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन हिन्‍ना, \q1 ह्राङला गे ल्‍हानान घ्रेनदेन उदेकला मुला, \q1 ओच्‍छे जम्‍बुलिङला जम्‍मान य्‍हुलला म्‍हिगदेथोरी \q1 सदन शासन लबा ग्‍ले ह्राङनोन हिन्‍ना, \q1 ह्राङसे लबा गेगदे सत्‍यदेन ठीक मुला।\x * \xo 15:3 \xt प्रस्‍था १५:१\x* \q1 \v 4 परमप्रभु ह्राङ म्राङ्सी आलोङ्‌बा म्‍हि खाल मुला? \q1 ओच्‍छे ह्राङदा मान लसी जयजयकार आलबा म्‍हि खाल मुला? \q1 तिग्‍दा भिसम ह्राङ जे जम्‍मान भन्‍दा चोखो मुला। \q1 जम्‍मान य्‍हुलला म्‍हिगदेसे ह्राङदा तेन्‍ना, \q1 तिग्‍दा भिसम ह्राङसे ठीक निसाफ लबा जम्‍मासेन म्राङ्बा मुला।”\x * \xo 15:4 \xt यर्मि १०:७; भजन ८६:९\x* \p \v 5 जमाहेन्‍से ङाइ स्‍वर्गरी परमेश्‍वरला मन्‍दिर ठोङ्‌बा म्राङ्जी, ओच्‍छे मन्‍दिर न्‍हङला जम्‍मान भन्‍दा चोखो ग्‍लाएनोन म्राङ्जी।\x * \xo 15:5 \xt प्रस्‍था ३८:२१ \x* \v 6 थे मन्‍दिर न्‍हङ‍ग्‍याम गोर गिक गिक आपत विपत थोबा गोर निस स्‍वर्गदूतगदे थोन्‍सी खजी। थेनीगदेसे सफादेन य्‍हाल य्‍हाल्‍बा क्‍वान क्‍वान्‍बा मुबा, ओच्‍छे कुरी म्‍हरला फित्ता खीबा मुबा। \v 7 जमाहेन्‍से थे गोर ब्‍लि छोन्‍बो जन्‍तुगदे न्‍हङला गिकसे थे गोर निस स्‍वर्गदूतगदेदा सदन सोबा परमेश्‍वरला बोमोसे प्‍लिङ्बा गोर गिक गिक म्‍हरला खोरे पिन्‍जी। \v 8 ओच्‍छे परमेश्‍वरला य्‍हालदेन शक्तिग्‍याम थोन्‍बा म्‍युगुसे मन्‍दिर प्‍लिङ्‌जी। जमाहेन्‍से थे गोर निस स्‍वर्गदूतगदेसे थोबा गोर निस आपत विपत आजिन्‍तेधोना खालैनोन मन्‍दिर न्‍हङरी वाङ्बारी आखम्‍नी।\x * \xo 15:8 \xt प्रस्‍था ४०:३४; १ राजा ८:१-११; २ इति ५:१३-१४; यशै ६:४\x* \c 16 \s1 परमेश्‍वरला बोमोसे प्‍लिङ्बा गोर निस खोरे \p \v 1 जमाहेन्‍से ङाइ परमेश्‍वरला मन्‍दिर न्‍हङ‍ग्‍याम घ्रेन काइरी थे गोर निस स्‍वर्गदूतगदेदा चुह्रङ् भिसी कुल्‍बा थेःजी, “एनीगदे निउ, ओच्‍छे परमेश्‍वरला बोमोसे प्‍लिङ्बा थे गोर निस खोरे जम्‍बुलिङथोरी ल्‍हूगो।” \p \v 2 जमाहेन्‍से स्‍वर्गदूत गिक निसी ह्राङदेन छ्‌याम मुबा खोरे जम्‍बुलिङथोरी ल्‍हूजी। थेतबासेलमा थे समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा जन्‍तुला चिनु थान्‍बादेन थेला मूर्तिदा तेन्‍बा म्‍हिगदेदा ल्‍हानान स्‍हु खबादेन नइबा खबा पोर थोन्‍जी।\x * \xo 16:2 \xt प्रस्‍था ९:१०\x* \p \v 3 ओच्‍छे न्‍हीरेमला स्‍वर्गदूतसे ह्राङदेन छ्‌याम मुबा खोरे समुन्‍द्ररी ल्‍हूजी। ओच्‍छे समुन्‍द्रला क्‍युइ सिबा म्‍हिला का ह्रङ्‌बान दोजी। थेतबासेलमा समुन्‍द्ररी मुबा जम्‍मान छोन्‍बो जन्‍तुगदे सिजी। \p \v 4 ओच्‍छे सोमरेमला स्‍वर्गदूतसे ह्राङदेन छ्‌याम मुबा खोरे स्‍योङदेन क्‍युइला मुहानरी ल्‍हूजी। जमाहेन्‍से जम्‍मान क्‍युइ का दोजी।\x * \xo 16:4 \xt प्रस्‍था ७:१७-२१; भजन ७८:४४\x* \v 5 जमाहेन्‍से ङाइ क्‍युइला अधिकार याङ्बा स्‍वर्गदूतसे चुह्रङ् भिबान लबा थेःजी, “ह्राङ तिगै दोष आरेबा परमेश्‍वर हिन्‍ना, ह्राङ ङाच्‍छाएनोन मुबा, दान्‍देनोन मुला। ह्राङसे लबा निसाफ ठीक मुला। \v 6 ह्राङसे पुइखबा अगमवक्तागदेदेन ह्राङदा तेन्‍बा म्‍हिगदेदा थेनीगदेसे साइबासे लमा ह्राङसे थेनीगदेदा कानोन थुङ्‌पुङ्‌सी थेनीगदेसे याङ्तोःबा सजाय पिन्‍बा मुला।” \v 7 जमाहेन्‍से ङाइ धूप म्राबा ग्‍लाग्‍याम चुह्रङ् भिबा थेःजी, “परमप्रभु परमेश्‍वर, ह्राङ जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन परमेश्‍वर हिन्‍ना, ह्राङसे लबा निसाफ सत्‍यदेन ठीक मुला।” \p \v 8 जमाहेन्‍से ब्‍लिरेमला स्‍वर्गदूतसे ह्राङदेन छ्‌याम मुबा खोरे धिनीरी ल्‍हूजी। ओच्‍छे धिनीग्‍याम थोन्‍बा मेला ह्रङ्‌बा रापसे म्‍हिगदेदा क्रोना लपुङ्‌जी। \v 9 मेला ह्रङ्‌बा धिनीला रापसे म्‍हिगदे क्रोजी, ओच्‍छे थे आपत विपतगदेदा तहरी थान्‍बा परमेश्‍वरदा म्‍हिगदेसे केःजी। तर थेनीगदे ह्राङ ह्राङला पाप ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि दोःसी परमेश्‍वरदा मानदेन जयजयकार आलनी। \p \v 10 ङारेमला स्‍वर्गदूतसे ह्राङदेन छ्‌याम मुबा खोरे थे समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा जन्‍तुला\f † \fr 16:10 \ft थे समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा जन्‍तु चा शैतानना ग्‍ले हिन्‍ना।\f* ठिथोरी ल्‍हूजी। ओच्‍छे थेला य्‍हुल्‍सा धोपधोप तजी। जमाहेन्‍से थेनीगदेसे स्‍हु स्‍हेरसे लमा स्‍वा क्रेजी।\x * \xo 16:10 \xt प्रस्‍था १०:२१\x* \v 11 थेनीगदेदा तबा स्‍हु स्‍हेरदेन पोरसे लमा थेनीगदेसे स्‍वर्गरी धन्‍छ्‌याबा परमेश्‍वरदा बिरोध लजी। तर थेनीगदे ह्राङ ह्राङसे लबा आज्‍यबा गे ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि आदोःनी। \p \v 12 ढुरेमला स्‍वर्गदूतसे ह्राङदेन छ्‌याम मुबा खोरे यूफ्रेटिस भिबा घ्रेन स्‍योङरी ल्‍हूजी। जमाहेन्‍से स्‍यारग्‍याम खबा ग्‍लेगदेदेन थेला सिपाहीगदेदा भ्रबारी ग्‍याम तगै भिसी थे स्‍योङ खर्जी।\x * \xo 16:12 \xt यशै ११:१५\x* \v 13 जमाहेन्‍से ङाइ अजिङ्‍गरदेन थे जम्‍बुलिङग्‍याम थोन्‍बा जन्‍तु ओच्‍छे लुसीला ताम पाङ्बा अगमवक्ताला सुङग्‍याम भाल्‍बा ह्रङ्‌बान गोर सोम म्‍हङगदे थोन्‍बा म्राङ्जी। \v 14 थे आज्‍यबा आत्‍मागदे चा उदेकला चिनुगदे उन्‍बा म्‍हङगदे हिन्‍ना। जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन परमेश्‍वरसे निसाफ लबा धिनकुनु थे आत्‍मागदे परमेश्‍वरदेन छ्‌याम लडाइ लबाला लागिरी जम्‍बुलिङला जम्‍मान ग्‍लेगदेदा पोप लबारी निला। \p \v 15 “च्‍यागो, ङा य्‍हो खबा ह्रङ् लसी खालैदा था आयाङ्ना लसी खला। जुन म्‍हि छोर्सी चिसी ह्राङला क्‍वान ह्राङदेन छ्‌याम थान्‍ना थे परमेश्‍वरग्‍याम मोलम याङ्बा म्‍हि हिन्‍ना। थेह्रङ् लसी ह्राङला क्‍वान जोगब लसी थान्‍बा म्‍हि लिगन्‍डी भ्रआतोः। ओच्‍छे म्‍हिगदेला ङाच्‍छापट्टि पेःआतोः।”\f † \fr 16:15 \ft चु पदला ताम प्रभु येशूसे सुङ्बा हिन्‍ना, (मत्ती २४:४३-४४; लूका १२:३९-४०; उन्‍बा ३:३ स्‍हीगो)।\f* \v 16 ओच्‍छे थे म्‍हङगदेसे जम्‍बुलिङला जम्‍मान ग्‍लेगदेदा ग्‍ला गिकरी पोप लजी। थे ग्‍लादा हिब्रू ग्‍योइरी आर-मागेड्डोन\f † \fr 16:16 \ft “आर-मागेड्डोन” भिबा चा मेगोड्डो भिबा गङ हिन्‍ना। ओन्‍मा थे गङरी ल्‍हानान लडाइ तबा मुबा।\f* भिमुबा।\x * \xo 16:16 \xt २ राजा २३:२९; न्‍याय ५:१९; जक १२:११\x* \p \v 17 ओच्‍छे निसरेमला स्‍वर्गदूतसे ह्राङदेन छ्‌याम मुबा खोरे लाबाथोरी ल्‍हूजी। जमाहेन्‍से मन्‍दिरला ठिग्‍याम “दाहेन्‍से जिन्‍जी” भिबा घ्रेन काइ खजी। \v 18 जमाहेन्‍से तिप्‍लीङ खबादेन मु ठेङ्‌बा ओच्‍छे घ्रेन घ्रेन काइ खजी, ओच्‍छे घ्रेन सङगुल खजी। थेह्रङ्बा घ्रेन सङगुल मी जम्‍बुलिङरी म्‍हि ठुङ्‌बा धिनहेन्‍से दान्‍देधोना खाइमै खबा आरेबा। \v 19 जमाहेन्‍से थे घ्रेन बेबिलोन भिबा शहर भो सोम तसी फेजी, ओच्‍छे जम्‍मान य्‍हुल्‍साला शहरगदे नाश तजी। परमेश्‍वरसे थे घ्रेन शहर बेबिलोनला पाप ढन्‍जी, ओच्‍छे ह्राङला घ्रेन बोमोग्‍याम थे शहरदा सजाय पिन्‍जी।\x * \xo 16:19 \xt यशै ५१:१७\x* \v 20 जमाहेन्‍से समुन्‍द्रला गुङरी मुबा जम्‍मान ग्‍लागदेदेन जम्‍मान गङगदे म्‍हाजी। \v 21 ओच्‍छे मुग्‍याम म्‍हिगदेथोरी ओस्‍पन बोगल न्‍ही किलोला सेर्बा ताइबारी छ्‌याइजी। चुह्रङ्बा सेर्बा ताइसी आपत विपत तबासे लमा म्‍हिगदेसे परमेश्‍वरदा केःबारी छ्‌याइजी। तिग्‍दा भिसम चु ल्‍हानान लोङ्‌बा खबा आपत विपत मुबा। \c 17 \s1 ल्‍हानान बेश्‍या गे लसी भ्रबा म्रिङम्‍हेमे \p \v 1 थे गोर निस खोरे थोबा गोर निस स्‍वर्गदूतगदे न्‍हङला गिक ङा मुबा ग्‍लारी खसी ङादा चुह्रङ् भिजी, “चुरी खउ, ङाइ एदा ल्‍हानान स्‍योङगदेला कुनीरी चिबा जम्‍मासेन ङोसेबा बेश्‍या म्रिङम्‍हेमेसे याङ्बा सजाय उन्‍ना। थे बेश्‍या म्रिङम्‍हेमे ल्‍हानान स्‍योङगदेला कुनीरी मुबा घ्रेन बेबिलोन शहर हिन्‍ना।\x * \xo 17:1 \xt यर्मि ५१:१३\x* \v 2 जम्‍बुलिङला ग्‍लेगदे थे बेश्‍या म्रिङम्‍हेमेदेन छ्‌याम ब्रेल्‍बा मुला। ओच्‍छे जम्‍बुलिङला म्‍हिगदे थेदेन छ्‌याम ब्रेल्‍सी अङगुरला निङगुसे ङ्‌य्‍होइबा ह्रङ्नोन तबा मुला।\x * \xo 17:2 \xt यशै २३:१७; यर्मि ५१:७\x* \p \v 3 जमाहेन्‍से ङा परमेश्‍वरला आत्‍मासे प्‍लिङ्‌जी। ओच्‍छे थे आत्‍मारी स्‍वर्गदूतसे ङादा तोङतोङबा ग्‍लारी भोर्जी। थेरी ङाइ वाला जन्‍तुथोरी\f † \fr 17:3 \ft वाला जन्‍तुदेन समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा लोङ्‌बा खबा जन्‍तु ओस्‍पन तखम्‍ला। उन्‍बा १३:१ स्‍हीगो।\f* क्रेःबा म्रिङम्‍हेमे गिक म्राङ्जी। थे जन्‍तुला गोर निस थोबो मुबा ओच्‍छे गोर च्‍युइ रु मुबा। थे जन्‍तुला जिउ नाङनोन परमेश्‍वरदा बिरोध लबा मिनगदे भ्रिबा मुबा।\x * \xo 17:3 \xt उन्‍बा १३:१\x* \v 4 थे म्रिङम्‍हेमेसे चा वाला वाला पिङगैदेन वाला क्‍वान क्‍वान्‍बा मुबा। ओच्‍छे म्‍हर, रत्‍नदेन मोतीगदे क्‍वान्‍सी ज्‍योबा मुबा। थेसे ह्राङला यारी म्‍हरला खोरे गिक थोबा मुबा। थे खोरे चा थेसे लबा नइबा तामदेन थे स्‍य्‍हान्‍दोदेन छ्‌याम ब्रेल्‍सी भ्रबा नइबा खबा तामगदेसे प्‍लिङ्बा मुबा।\x * \xo 17:4 \xt यर्मि ५१:७\x* \v 5 थे म्रिङम्‍हेमेला ङोरी, “जम्‍बुलिङला बेश्‍यागदेदेन नइबा खबा तामगदेला आमा घ्रेन बेबिलोन शहर” भिसी म्‍हिसे था आयाङ्‍बा मिन गिक भ्रिबा मुबा। \v 6 ओच्‍छे ङाइ थे म्रिङम्‍हेमे परमेश्‍वरला म्‍हिगदेदेन येशूला लागिरी ह्राङला ज्‍याननोन पिन्‍बा म्‍हिगदेला का थुङ्सी ङ्‌य्‍होइबा म्राङ्जी। \pi1 थे म्रिङम्‍हेमेदा म्राङ्सी ङा ल्‍हानान उदेक तजी। \v 7 जमाहेन्‍से थे स्‍वर्गदूतसे ङादा चुह्रङ् भिजी, “ए तिग्‍दा उदेक म्‍हन्‍बा? थे म्रिङम्‍हेमेदेन थेदा पुइबा गोर निस थोबादेन गोर च्‍युइ रु मुबा जन्‍तुला बारेरी म्‍हिसे था आयाङ्‍बा ताम ङाइ एदा पाङ्ला। \v 8 एसे म्राङ्बा थे जन्‍तु ङाच्‍छा मुबा, तर दान्‍दे आरे। सदनना लागिरी नाश तबारी थे ल्‍हानान नुप्‍बा व्‍हाङग्‍याम तोर खबारी छ्‌याइबा मुला। जम्‍बुलिङ छ्‌यामाहेन्‍से जुकजुकधोनाला जुनीला किताबरी मिन आभ्रिबा जम्‍बुलिङला म्‍हिगदे थे जन्‍तुदा म्राङ्सी उदेक म्‍हन्‍ना। तिग्‍दा भिसम थे जन्‍तु ङाच्‍छा मुबा, दान्‍दे सिसी जिन्‍बा मुला। तर थे दोःसी सोला।\x * \xo 17:8 \xt दानि ७:७; उन्‍बा ११:७; भजन ६९:२८\x* \p \v 9 “चु ताम घोबारी ज्ञान बुद्धि तोःला। थे जन्‍तुला गोर निस थोबो चा थे म्रिङम्‍हेमे चिबा गङ निस हिन्‍ना। \v 10 थे गोर निस ग्‍लेगदेएनोन हिन्‍ना, थेनीगदे न्‍हङरी गोर ङा ग्‍लेगदे नाश तसी जिन्‍जी, गिक चा दान्‍देधोना शासन लबान मुला। ओच्‍छे स्‍य्‍हान्‍दो गिक चा अझ खबा आरे। थे खमाहेन्‍से ला न्‍ही सोमला लागिरी जे थेसे शासन लला। \v 11 थे जन्‍तु ङाच्‍छा सोबान मुबा, तर दान्‍दे सिसी जिन्‍बा मुला। थे जन्‍तु चा भ्रेःरेमला ग्‍ले हिन्‍ना। थे जन्‍तुएनोन गोर निस ग्‍लेगदे न्‍हङला ग्‍ले गिक हिन्‍ना। तसैनोन थे नाश तला। \p \v 12 “एसे म्राङ्बा थे गोर च्‍युइ रु चा ग्‍ले च्‍युइ हिन्‍ना। तर थेनीगदेसे दान्‍देधोना शासन लम्‍याङ्बा आरे। थेनीगदेसे थे जन्‍तुदेन छ्‌याम तिगै धिनना लागिरी शासन लम्‍याङ्ला।\x * \xo 17:12 \xt दानि ७:२४\x* \v 13 थे ग्‍लेगदेला सेम गिकनोन मुला। थेतबासेलमा थेनीगदेसे ह्राङ ह्राङला शक्तिदेन अधिकार थे जन्‍तुदा जिम्‍मा पिन्‍ना। \v 14 थेनीगदेसे थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला बिरोध लसी लडाइ लला। तर थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोसे थेनीगदेथोरी ढाला। तिग्‍दा भिसम थे प्रभुगदेला प्रभु ओच्‍छे ग्‍लेगदेलाएनोन ग्‍ले हिन्‍ना। थेदेन छ्‌याम मुबागदे चा थेसे ङ्‌योइबागदेदेन धम्‍बागदे ओच्‍छे थेदा विश्‍वास लबागदे हिन्‍ना।” \p \v 15 थे स्‍वर्गदूतसे ङादा दोःसी चुह्रङ् भिसी पाङ्जी, “एसे म्राङ्बा थे बेश्‍या चिबा स्‍योङगदे चा य्‍हुल य्‍हुलदेन य्‍हुल्‍सा ओच्‍छे थरी थरीला ग्‍योइ पाङ्बा म्‍हिगदे हिन्‍ना। \v 16 एसे म्राङ्बा गोर च्‍युइ रुदेन थे वाला जन्‍तुसे थे बेश्‍यादा हेला लला। ओच्‍छे थेदेन छ्‌याम मुबा जम्‍मान स्‍हे ब्‍यन्‍सी थेदा लिगन्‍डीन लसी थेला स्‍या चला। ओच्‍छे थेला नख्रुगदे मेसे ख्राङ्‌सी नाश लला। \v 17 तिग्‍दा भिसम थेनीगदेदा परमेश्‍वरसे ह्राङसे म्‍हन्‍बा अन्‍छार पूरा लबा सेम पिन्‍बा मुबा। थेतबासेलमा परमेश्‍वरसे सुङ्बा बचन पूरा आततेधोना थेनीगदे सेम गिकलान तसी ह्राङसे शासन लबा शक्तिदेन अधिकार थे लोङ्‌बा खबा जन्‍तुदा पिन्‍जी। \v 18 एसे म्राङ्बा थे म्रिङम्‍हेमे चा जम्‍बुलिङला ग्‍लेगदेथोरी शासन लबा घ्रेन शहर हिन्‍ना।” \c 18 \s1 बेबिलोन शहर नाश तबा \p \v 1 जमाहेन्‍से ङाइ स्‍य्‍हान्‍दो स्‍वर्गदूत गिक स्‍वर्गग्‍याम मार फाप्‍बान लबा म्राङ्जी। थेदेन छ्‌याम घ्रेन अधिकार मुबा। ओच्‍छे थेला य्‍हालदेन शक्तिसे लमा जम्‍बुलिङ नाङनोन य्‍हाल य्‍हाल तजी। \v 2 थे स्‍वर्गदूतसे घ्रेन काइरी चुह्रङ् भिसी भिजी, \q1 “थे शहर नाश तजी! थे घ्रेन शहर बेबिलोन नाश तजी, \q2 थे घ्रेन शहर शैतानदेन थेला दूतगदे चिबा दिम दोबा मुला, \q2 ओच्‍छे जम्‍मान नइबा आत्‍मागदेदेन चरागदे चिबा ग्‍ला दोजी।\x * \xo 18:2 \xt यशै १३:२१; २१:९; यर्मि ५०:३९; ५१:८; उन्‍बा १४:८\x* \q1 \v 3 तिग्‍दा भिसम स्‍य्‍हान्‍दोदेन छ्‌याम ब्रेल्‍सी भ्रबा थेला आज्‍यबा गेसे लमा \q2 जम्‍मान य्‍हुलला म्‍हिगदे अङगुरला निङगुसे ङ्‌य्‍होइबा ह्रङ्नोन तबा मुला। \q1 ओच्‍छे जम्‍बुलिङला ग्‍लेगदे थेदेन छ्‌याम ब्रेल्‍बा मुला, \q2 थेला थेह्रङ्बा ब्रेल्‍सी भ्रबा सेमसे लमा जम्‍बुलिङला व्‍यापारीगदे फ्‍युक्‍पो दोबा मुला।”\x * \xo 18:3 \xt यशै २३:१७; यर्मि ५१:७\x* \p \v 4 जमाहेन्‍से ङाइ स्‍वर्गग्‍याम चुह्रङ् भिबान लबा अर्गु काइ थेःजी, \q1 “ङाला म्‍हिगदे, एनीगदे थे ग्‍लाग्‍याम थोन्‍सी खउ। \q2 आहिन्‍सम थेसे लबा पापरी एनीगदेएनोन परब तला, \q2 ओच्‍छे थेसे याङ्बा सजाय एनीगदेसेनोन नातोःला।\x * \xo 18:4 \xt यशै ४८:२०; यर्मि ५०:८; ५१:६, ४५\x* \q1 \v 5 तिग्‍दा भिसम थेसे पापथोरी पाप लबासे लमा थेला नइबा गेगदे स्‍वर्गधोनान धोबा मुला। \q2 ओच्‍छे परमेश्‍वरसे थेसे लबा आज्‍यबा गेगदे ढन्‍बा मुला।\x * \xo 18:5 \xt उत्‍प १८:२०-२१; यर्मि ५१:९\x* \q1 \v 6 थेसे एनीगदेदा तिग लबा मुला, थेदाएनोन एनीगदेसे थेह्रङ्नोन लउ। \q1 ओच्‍छे थेसे जुन गे लबा मुला एनीगदेसे थेदा थे भन्‍दा दोब्‍बर नाङ फागो। \q1 थेसे एनीगदेला लागिरी जुन स्‍हे दोङ्‌सी खोरेरी ठीक लबा मुबा \q2 थे भन्‍दा ल्‍हाना खरो स्‍हे एनीगदेसे थेदा पिन्‍गो।\x * \xo 18:6 \xt भजन १३७:८; यर्मि ५०:२९\x* \q1 \v 7 थेसे मोजमजा लसी जति मान याङ्बा मुला, \q2 ओतेन थेदा दुखदेन सुर्दा पिन्‍गो। \q1 तिग्‍दा भिसम थेसे घमण्‍ड लसी सेम न्‍हङ न्‍हङरी चुह्रङ् भिसी पाङ्‌मुला। \q2 ‘ङा ग्‍लेस्‍या दोसी चिबा मुला, \q2 ङा ह्रेम्‍बो सिबा म्रिङम्‍हेमे आहिन। \q2 थेतबासेलमा ङाइ खाइमै सुर्दा लआतोः।’\x * \xo 18:7 \xt यशै ४७:७-९\x* \q1 \v 8 थेतबासेलमा तिरेरीन थेथोरी \q2 कालदेन सुर्दा ओच्‍छे रोगदेन अनिकाल खला। \q1 ओच्‍छे थेदा मेसे ख्राङ्ला, \q2 तिग्‍दा भिसम थेला निसाफ लबा परमप्रभु परमेश्‍वर \q2 शक्तिशाली मुला।” \p \v 9 थेदेन छ्‌याम ब्रेल्‍बादेन मोजमजा लसी चिबा जम्‍बुलिङला ग्‍लेगदे थेदा क्रोबा मेला म्‍युगु म्राङ्सी क्राबा क्रिङ्‌बा लला। \v 10 थेदा पिन्‍बा सजाय नाआतोःगै भिसी थेनीगदे लोङ्सी थारेङनोन राप्‍सी चुह्रङ् भिजी, \q1 “अम्‍मै गाते आज्‍यबा ताम, \q1 परमेश्‍वरग्‍याम सजाय याङ्बा घ्रेन शक्तिशाली बेबिलोन शहर, \q1 एसे लबा आज्‍यबा गेसे लमा ए छिन्‍नङरीन नाश तबा मुला।”\x * \xo 18:10 \xt इज २६:१६-१७\x* \p \v 11 जम्‍बुलिङला व्‍यापारीगदे थेला लागिरी क्राबा क्रिङ्‌बा लला, तिग्‍दा भिसम थेनीगदेसे लबा व्‍यापारला सामानगदे दोःसी खालैसेन आग्‍लु। \v 12 म्‍हर, म्‍हुइ, रत्‍न, मोतीदेन मलमलला क्‍वानगदे वाला वाला पिङगै छोनना क्‍वानगदे, रेशमला क्‍वानगदे, वाला क्‍वानगदे, जम्‍मान खाल्‍ला बास्‍ना खबा सिङ, हात्तीला स्‍वाग्‍याम स्‍होबा जम्‍मान स्‍हेगदे, ल्‍हानान महँगो जम्‍मान सिङ, काँसग्‍याम स्‍होबा स्‍हेगदे, फाइग्‍याम स्‍होबा स्‍हेगदे, ओच्‍छे सिङ्‍गमरमरग्‍याम स्‍होबा स्‍हेगदे, \v 13 सिङकाउली, मसला, बास्‍ना खबा धूप, मूर्र, तार धूप, अङगुरला निङगु, छ्‌युगु, ब्रा, ग्‍वा, म्‍हे, मुइ, ग्‍युगदे, तागदे, रथगदे, नोकरगदेदेन लडाइरी भ्रेबा म्‍हिगदेदाएनोन खालैसेन आग्‍लु।\x * \xo 18:13 \xt इज २७:१२, १३, २२\x* \p \v 14 थे व्‍यापारीगदेसे थेदा चुह्रङ् भिसी भिजी, “बेबिलोन, एला सेमसे म्‍हन्‍बा जम्‍मान स्‍हेगदे एग्‍याम ब्‍यन्‍बा मुला। ओच्‍छे एला धन सम्‍पत्तिदेन जम्‍मान झक्‍झक्‍बा स्‍हेगदे नाश तसी जिन्‍बा मुला। दोःसी एसे थे जम्‍मान स्‍हे खाइमै आयाङ्। \v 15 थे घ्रेन शहररी व्‍यापार लसी धनी तबा व्‍यापारीगदे थेदा पिन्‍बा घ्रेन सजाय म्राङ्सी लोङ्सी थारेङनोन राप्‍सी चिला। ओच्‍छे चुह्रङ् भिबान क्राबा क्रिङ्‌बा लला,\x * \xo 18:15 \xt इज २७:३१, ३६\x* \q1 \v 16 “अम्‍मै गाते आज्‍यबा ताम, \q1 मलमलला क्‍वान, वाला वाला पिङगैदेन वाला क्‍वान क्‍वान्‍बा \q1 ओच्‍छे म्‍हरदेन रत्‍न ओच्‍छे मोतीगदे क्‍वान्‍सी ज्‍योबा मुबा। \q1 \v 17 तिग्‍दा भिसम छिन्‍नङरीन एला जम्‍मान धन सम्‍पत्ति नाश तबा मुला।” \pi1 जम्‍मान पानी जहाजला कप्‍तानदेन पानी जहाजरी भ्रबा म्‍हिगदे ओच्‍छे पानी जहाज चलब लबा म्‍हिगदेदेन समुन्‍द्रग्‍याम व्‍यापार लबा म्‍हिगदे थारेङनोन राप्‍सी चिजी।\x * \xo 18:17 \xt इज २७:२६-३०\x* \v 18 ओच्‍छे थे घ्रेन शहर क्रोसी थोन्‍बा म्‍युगु म्राङ्सी, “चुह्रङ्बा घ्रेन शहर ह्रङ्‌बा अर्गु खजिबै शहर आरेबा” भिसी क्रिङ्‌जी। \v 19 थेनीगदेसे ह्राङ ह्राङला थोबोरी धुलु युसी चुह्रङ् भिबान क्रिङ्‌जी, \q1 “अम्‍मै गाते आज्‍यबा ताम, \q1 थेरी मुबा धन सम्‍पत्तिग्‍याम पानी जहाजला धनीगदे फ्‍युक्‍पो दोबा मुबा। \q1 तर थे शहर छिन्‍नङरीन क्रोसी नाश तजी।\x * \xo 18:19 \xt इज २७:३०-३४\x* \q1 \v 20 स्‍वर्गरी मुबागदे, थे नाश तबासे लमा एनीगदे ताङ्‍गो! \q1 परमेश्‍वरला म्‍हिगदे, मुल चेलागदेदेन अगमवक्तागदे, \q2 एनीगदे जम्‍मान ताङ्‍गो। \q1 तिग्‍दा भिसम थेसे एनीगदेदा अन्‍याय लबासे लमा \q2 परमेश्‍वरसे थेदा सजाय पिन्‍बा मुला।”\x * \xo 18:20 \xt व्‍यव ३२:४३; यर्मि ५१:४८\x* \p \v 21 जमाहेन्‍से शक्तिशाली स्‍वर्गदूत गिकसे ह्रान्‍दा ह्रङ्‌बान घ्रेन युङबा गिक थीसी चुह्रङ् भिबान थे युङबा समुन्‍द्ररी भ्‍याङ्‍जी, \q1 “थे घ्रेन शहर बेबिलोनदाएनोन चुह्रङ् लसीन भ्‍याङ्‍ला, \q2 ओच्‍छे थेदा दोःसी खाइमै आम्राङ्।\x * \xo 18:21 \xt यर्मि ५१:६३-६४; इज २६:२१\x* \q1 \v 22 थेरी वीणादेन बाँसुरी ओच्‍छे बिगुलदेन \q2 व्‍हाइ गोबागदेला काइ थेःआम्‍याङ्। \q1 थेरी जम्‍मान खाल्‍ला बुट्टा स्‍हेङ्‌बा म्‍हिगदेएनोन खाइमै आस्‍याप। \q1 ओच्‍छे थेरी ह्रान्‍दा ङ्‌यबाएनोन खाइमै थेःआम्‍याङ्।\x * \xo 18:22 \xt इज २६:१३; यशै २४:८\x* \q1 \v 23 थेरी खाइमै नाङसल आम्रा। \q1 ओच्‍छे थेरी म्‍हाछारदेन चाङछारला काइएनोन खाइमै थेःआम्‍याङ्। \q1 तिग्‍दा भिसम एला व्‍यापारीगदे जम्‍बुलिङला घ्रेन घ्रेन म्‍हिगदे मुबा। \q1 ओच्‍छे एला तन्‍त्रमन्‍त्रसे य्‍हुल य्‍हुलला म्‍हिगदेदा ठगब लबा मुबा।\x * \xo 18:23 \xt यर्मि ७:३४; २५:१०\x* \q1 \v 24 थे शहररीन अगमवक्तागदे, परमेश्‍वरला म्‍हिगदेदेन \q2 जम्‍बुलिङरी साइबा जम्‍मान म्‍हिगदेला का स्‍याप्‍बा मुबा।”\x * \xo 18:24 \xt यर्मि ५१:४९\x* \c 19 \s1 स्‍वर्गरी परमेश्‍वरला जयजयकार लबा \p \v 1 जमाहेन्‍से ङाइ स्‍वर्गरी ल्‍हानान म्‍हिगदेसे घ्रेन काइरी चुह्रङ् भिसी क्रिङ्‌बा थेःजी, \q1 “परमेश्‍वरदा जयजयकार तगै! \q1 थार्बा पिन्‍बादेन मान ओच्‍छे शक्ति य्‍हाङला परमेश्‍वरलान हिन्‍ना। \q1 \v 2 तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरसे लबा निसाफ सत्‍यदेन ठीक मुला। \q1 स्‍य्‍हान्‍दोदेन छ्‌याम ब्रेल्‍सी जम्‍बुलिङ नाङलान म्‍हिगदेदा न्‍होङ्ना लबा थे घ्रेन बेश्‍यादा परमेश्‍वरसे निसाफ लबा मुला। \q1 ओच्‍छे ह्राङला गे लबागदेदा साइबासे लमा परमेश्‍वरसे थेदा सजाय पिन्‍जी।”\x * \xo 19:2 \xt व्‍यव ३२:४३; २ राजा ९:७\x* \m \v 3 थेनीगदेसे दोःसी घ्रेन काइरी चुह्रङ् भिजी, \q1 “परमेश्‍वरदा जयजयकार तगै! \q1 थे घ्रेन शहर क्रोसी थोन्‍बा म्‍युगु सदन तोरपट्टि निला।”\x * \xo 19:3 \xt यशै ३४:१०\x* \p \v 4 ओच्‍छे थे बोगल गिकसे ब्‍लि गन्‍बागदेदेन थे गोर ब्‍लि छोन्‍बो जन्‍तुगदेसे ठिरी धन्‍छ्‌याबा परमेश्‍वरदा फ्‍या लबान जयजयकार लजी। ओच्‍छे थेनीगदेसे क्रिङ्‌बान चुह्रङ् भिजी। \q1 “आमेन!, परमेश्‍वरदा जयजयकार तगै!” \p \v 5 ठिग्‍याम घ्रेन काइरी चुह्रङ् भिबा थेःजी, \q1 “परमेश्‍वरला गे लबादेन थे म्राङ्सी लोङ्‌बागदे जजा घ्रेन जम्‍मासेन \q2 य्‍हाङला परमेश्‍वरला जयजयकार लउ।”\x * \xo 19:5 \xt भजन ११५:१३\x* \p \v 6 जमाहेन्‍से ङाइ म्‍हिला घ्रेन हुलला काइदेन छाँगाग्‍याम ताइबा क्‍युइला आवाज ओच्‍छे घ्रेन मु गुडुङ्बा ह्रङ्‌बान आवाजरी चुह्रङ् भिबा थेःजी, \q1 “परमेश्‍वरदा जयजयकार तगै! \q1 तिग्‍दा भिसम जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन परमप्रभु य्‍हाङला परमेश्‍वरसे शासन लबा मुला।\x * \xo 19:6 \xt इज १:२४; भजन ९३:१; ९७:१; ९९:१\x* \q1 \v 7 य्‍हाङ ल्‍हानान ताङ्सी परमेश्‍वरला मानदेन जयजयकार लइ! \q1 तिग्‍दा भिसम य्‍हाङदा थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला ब्‍याह लबा धिन खसी जिन्‍बा मुला। \q1 ओच्‍छे थेला चाङछारएनोन ठीक तसी जिन्‍बा मुला। \q1 \v 8 चाङछारदा मलमलला य्‍हाल य्‍हाल्‍बा सफा क्‍वान पिन्‍सी जिन्‍जी।” \q1 थे य्‍हाल य्‍हाल्‍बा मलमलला सफा क्‍वान चा \q2 परमेश्‍वरला म्‍हिगदेसे लबा ज्‍यबा गे हिन्‍ना। \p \v 9 ओच्‍छे थे स्‍वर्गदूतसे ङादा “एसे चु ताम भ्रिउ, थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला ब्‍याहला भोजरी निम्‍तो याङ्बा म्‍हिगदे चा परमेश्‍वरग्‍याम मोलम याङ्बा म्‍हिगदे हिन्‍ना” भिसी भिजी। थेसे दोःसी ङादा “परमेश्‍वरला सत्‍य बचनगदे चुनोन हिन्‍ना” भिसी भिजी।\x * \xo 19:9 \xt मत्ती २२:२-३\x* \p \v 10 जमाहेन्‍से थेला काङरी फ्‍या लबाला लागिरी ङा ख्‍लुप तजी। तर थेसे ङादा चुह्रङ् भिसी भिजी, “एसे ङादा फ्‍या लबारी आत। ङा चा एदेन एला ह्रोगदेदेन छ्‌याम ओच्‍छे येशूला सत्‍य बचन ङ्‌यान्‍बा म्‍हिगदे जम्‍मानदेन छ्‌याम परमेश्‍वरला गे लबा म्‍हि जे हिन्‍ना। थेतबासेलमा परमेश्‍वरदा जे फ्‍या लउ। तिग्‍दा भिसम अगमवक्तासे पाङ्‌बाएनोन येशूला बारेरी पाङ्बा सत्‍य बचन हिन्‍ना। \s1 तार ताथोरी क्रेःसी निबा \p \v 11 ङाइ स्‍वर्ग ठोङ्‌बा म्राङ्जी, च्‍यागो, थेरी तार ता गिक मुबा। थे ताथोरी क्रेःसी निबा म्‍हिला मिन चा विश्‍वास लखम्‍बादेन सत्‍य मुबा। थेसे लबा निसाफदेन लडाइ ठीक मुला।\x * \xo 19:11 \xt इज १:१; भजन ९६:१३; यशै ११:४\x* \v 12 थेला मी मेला ल्‍हाम ह्रङ्‌बान मुबा, ओच्‍छे थेला थोबोरी ल्‍हानान मुकुट कूबा मुबा। थेला ङोरी मिन गिक भ्रिबा मुबा, थे मिन थेदा बाहेक स्‍य्‍हान्‍दो खालैदान था आरेबा।\x * \xo 19:12 \xt दानि १०:६\x* \v 13 थेसे कारी ब्‍लुम्‍बा क्‍वान क्‍वान्‍बा मुबा। थेला मिन “परमेश्‍वरला बचन” मुबा। \v 14 स्‍वर्गला सेनागदे मलमलला तार सफा क्‍वान क्‍वान्‍सी तार तागदेथोरी क्रेःसी थेला लिच्‍छा लिच्‍छा भ्रजी। \v 15 थेला सुङग्‍याम छ्‌यार्बा तरवार थोन्‍जी, ओच्‍छे थेसे थे तरवार थोसी य्‍हुल य्‍हुलला म्‍हिगदेथोरी ढाला। थेसे फाइला कडी थोसी थेनीगदेथोरी शासन लला। ओच्‍छे कोलरी अङगुर नाङ्सी म्‍हर्बा ह्रङ् लसी थेसे जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन परमेश्‍वरला घ्रेन बोमोसे नाङ्सी थेनीगदेदा म्‍हर्ला।\x * \xo 19:15 \xt भजन २:९; यशै ६३:३; योए ३:१३; उन्‍बा १४:२०\x* \v 16 थेसे क्‍वान्‍बा क्‍वानदेन काङस्‍हुरी “ग्‍लेगदेला ग्‍लेदेन प्रभुगदेला प्रभु” भिसी भ्रिबा मुबा। \p \v 17 जमाहेन्‍से ङाइ धिनीरी राप्‍सी चिबा स्‍वर्गदूत गिक म्राङ्जी। थेसे मुरी फ्‍याङ्‌बान लबा जम्‍मान चरागदेदा घ्रेन काइरी चुह्रङ् भिसी भिजी, “परमेश्‍वरसे ठीक लबा घ्रेन भोज चबारी पोप तउ। \v 18 ग्‍लेगदेदेन कप्‍तानगदे ओच्‍छे शक्तिशाली म्‍हिगदे, तागदेदेन ताथोरी क्रेःबागदे, ओच्‍छे नोकर हिन्‍सै आहिन्‍सै, जजा, घ्रेन जम्‍मालान स्‍या चबारी खउ।”\x * \xo 19:18 \xt इज ३९:१७-२०\x* \p \v 19 जमाहेन्‍से ङाइ थे समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा लोङ्‌बा खबा जन्‍तुदेन जम्‍बुलिङला ग्‍लेगदे ह्राङ ह्राङला सिपाही थोसी तार ताथोरी क्रेःबादेन थेला सिपाहीगदेदेन छ्‌याम लडाइ लबाला लागिरी पोप तबा म्राङ्जी। \v 20 तर थे समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा लोङ्‌बा खबा जन्‍तुदेन थे जन्‍तुला ङाच्‍छापट्टि उदेकला गे लबा फट्टा अगमवक्तादा चुङ्‌जी। उदेकला गे लसी थे फट्टा अगमवक्तासे थे जन्‍तुला छापदेन थेला मूर्तिदा पूजा लबा म्‍हिगदेदा फसब लबा मुबा। थे न्‍हीदा छोन्‍बोन गन्‍धकला लुङ्बा मेला ग्‍योइरी भ्‍याङ्‍जी।\x * \xo 19:20 \xt उन्‍बा १३:१-१८\x* \v 21 ओच्‍छे थे न्‍हीला जम्‍मान सिपाहीगदेदा चा ताथोरी क्रेःबाला सुङग्‍याम थोन्‍बा तरवारसे साइजी। ओच्‍छे चरागदेसे थेनीगदेला स्‍या जम्‍मान म्रेन्‍ना चजी। \c 20 \s1 हजार गिक दिङ \p \v 1 जमाहेन्‍से ङाइ ल्‍हानान नुप्‍बा व्‍हाङला साँचोदेन घ्रेन च्‍याल्‍दा गिक यारी थोसी स्‍वर्गग्‍याम मार फाप्‍बान लबा स्‍वर्गदूत गिकदा म्राङ्जी। \v 2 थेसे अजिङ्‍गरदा चुङ्सी च्‍याल्‍दासे हजार गिक दिङधोनाला लागिरी खीसी थान्‍जी। थे अजिङ्‍गर चा दङबोला पुख्री म्‍हङ म्‍हुङला ग्‍ले शैतान हिन्‍ना।\x * \xo 20:2 \xt उत्‍प ३:१\x* \v 3 थे अजिङ्‍गरसे दाहेन्‍से य्‍हुल य्‍हुलला म्‍हिगदेदा फसब थालगै भिसी हजार गिक दिङधोनाला लागिरी स्‍वर्गदूतसे थेदा ल्‍हानान नुप्‍बा व्‍हाङरी भ्‍याङ्‍सी थे व्‍हाङला म्रापरी ताल्‍चा लसी लाहा छाप लजी। ओच्‍छे हजार गिक दिङ छ्‌योमाहेन्‍से थेदा ला न्‍ही सोमला लागिरी पुइतोःला। \p \v 4 जमाहेन्‍से ङाइ ठिगदेदेन ठिथोरी धन्‍छ्‌याबागदे म्राङ्जी। थेनीगदेला निसाफ लबा अधिकार पिन्‍बा मुबा। ओच्‍छे ङाइ येशूला सत्‍य तामदेन परमेश्‍वरला बचन थेःना लबासे लमा थोबो थासी साइबागदेला आत्‍मागदे म्राङ्जी। थेनीगदेसे थे समुन्‍द्रग्‍याम थोन्‍बा लोङ्‌बा खबा जन्‍तुदेन थेला मूर्तिदा आतेन्‍बा मुबा ओच्‍छे ङोदेन यारी थेला छापएनोन लबा आरेबा। थे आत्‍मागदे दोःसी सोजी ओच्‍छे हजार गिक दिङधोना ख्रीष्‍टदेन छ्‌याम शासन लजी।\x * \xo 20:4 \xt दानि ७:९, २२\x* \v 5 चुह्रङ् लसी सिबाग्‍याम दोःसी सोबा चा चु ङाच्‍छा रेम हिन्‍ना। अर्गु सिबागदे चा थे हजार गिक दिङ आछ्‌योतेधोना आसोनी। \v 6 ङाच्‍छारेम सिबाग्‍याम सोबागदे चा परमेश्‍वरग्‍याम मोलम याङ्‌बागदेदेन ह्राङला लागिरी फेसी थान्‍बा म्‍हिगदे हिन्‍ना। थेनीगदेदा दोःसी कालला शक्तिसे तिगै लआखम। तर थेनीगदे परमेश्‍वरदेन ख्रीष्‍टला पूजा लबा म्‍हि दोला ओच्‍छे ख्रीष्‍टदेन छ्‌याम हजार गिक दिङधोना शासन लला। \s1 सदनना लागिरी शैतान नाश तबा \p \v 7 हजार गिक दिङ छ्‌योमाहेन्‍से शैतानदा च्‍युप्‍सी थान्‍बा ग्‍लाग्‍याम पुइला। \v 8 जमाहेन्‍से शैतान जम्‍बुलिङ नाङलान गोग ओच्‍छे मागोग भिबा य्‍हुल य्‍हुलला म्‍हिगदेदा फसब लबारी निला। शैतानसे लडाइ लबाला लागिरी थे य्‍हुलला म्‍हिगदेदा ग्‍ला गिकरी पोप लला। थेसे पोप लबा म्‍हिगदे समुन्‍द्रला बालुवा तेनोन तला।\x * \xo 20:8 \xt इज ७:२; ३८:२, ९, १५\x* \v 9 थेला सेनागदेसे जम्‍बुलिङ नाङलान परमेश्‍वरला म्‍हिगदेला पालगदेदेन परमेश्‍वरसे माया लबा शहरदा घेरब लजी। तर स्‍वर्गग्‍याम मे ताइसी थेला सेना नाश तजी। \v 10 य्‍हुल य्‍हुलला म्‍हिगदेदा फसब लबा थे शैतानदा चा गन्‍धकला लुङ्बा मेला घ्‍योइरी भ्‍याङ्‍जी। थेरी ङाच्‍छान थे लोङ्‌बा खबा जन्‍तुदेन लुसीला ताम पाङ्बा अगमवक्तादा भ्‍याङ्‍बा मुबा। थेरी थेनीगदेसे धिन म्‍हुन सदन सजाय नातोःला। \s1 जम्‍बुलिङला म्‍हिगदेला निसाफ \p \v 11 जमाहेन्‍से ङाइ घ्रेन तार ठि गिकदेन थे ठिथोरी धन्‍छ्‌याबादा म्राङ्जी। ठिथोरी धन्‍छ्‌याबाला ङाच्‍छाग्‍याम मुदेन जम्‍बुलिङ यार्जी ओच्‍छे दोःसी खानङएनोन आम्राङ्‌नी।\x * \xo 20:11 \xt दानि ७:९-१०\x* \v 12 ङाइ घ्रेन जजा जम्‍मान सिबागदे थे ठिला ङाच्‍छापट्टि राप्‍सी चिबा म्राङ्जी। थेरी किताबगदे ठोङ्सी थान्‍बा मुबा, ओच्‍छे अर्गु किताब गिकएनोन ठोङ्‌जी। थे किताबला मिन चा जुकजुकधोनाला जुनी हिन्‍ना। थे जम्‍मान किताबगदेरी थेनीगदेसे लबा गेला बारेरी भ्रिबा मुबा, थे गेगदे अन्‍छारनोन सिबागदेला निसाफ लजी। \v 13 समुन्‍द्रसे ह्राङदेन छ्‌याम मुबा सिबागदे दोःसी पिन्‍जी, कालदेन सिबा म्‍हिगदेला आत्‍मा चिबा ग्‍लासेनोन ह्राङदेन छ्‌याम मुबा सिबागदे दोःसी पिन्‍जी। ओच्‍छे थेनीगदे जम्‍मालान ह्राङ ह्राङसे लबा गे अन्‍छार निसाफ लजी। \v 14 जमाहेन्‍से कालदेन सिबा म्‍हिगदेला आत्‍मा चिबा ग्‍लादा मेला घ्‍योइरी भ्‍याङ्‍जी। चु मेला घ्‍योइरी भ्‍याङ्‍बा चा दोःसी सिबा हिन्‍ना।\x * \xo 20:14 \xt उन्‍बा १:१८\x* \v 15 जुन म्‍हिला मिन जुकजुकधोनाला जुनीला किताबरी आस्‍याप्‍नी थेदा मेला घ्‍योइरी भ्‍याङ्‍ला। \c 21 \s1 परमेश्‍वरसे जम्‍मान स्‍हे छार स्‍होबा \p \v 1 जमाहेन्‍से ङाइ छार मुदेन छार जम्‍बुलिङ म्राङ्जी। तिग्‍दा भिसम ङाच्‍छाला मुदेन जम्‍बुलिङ म्‍हासी निबा मुबा, ओच्‍छे समुन्‍द्रएनोन आरेबा मुबा।\x * \xo 21:1 \xt यशै ६५:१७; ६६:२२; २ पत्रु ३:१३\x* \v 2 ओच्‍छे ङाइ परमेश्‍वरला शहर, छार यरूशलेम परमेश्‍वरग्‍याम स्‍वर्गहेन्‍से मार खबान लबा म्राङ्जी। थे यरूशलेम म्‍हाछारला लागिरी ज्‍योसी थान्‍बा चाङछार ह्रङ्‌बान मुबा।\x * \xo 21:2 \xt यशै ५२:१; ६१:१०; उन्‍बा ३:१२\x* \v 3 ङाइ ठिग्‍याम चुह्रङ् भिबा घ्रेन काइ गिक थेःजी, “च्‍यागो, परमेश्‍वर म्‍हिगदेदेन छ्‌याम धन्‍छ्‌याबा मुला। परमेश्‍वर थेनीगदेदेन छ्‌याम धन्‍छ्‌याला ओच्‍छे थेनीगदे थेला म्‍हि तला। थेह्रङ् लसीन थे ह्राङनोन थेनीगदेला परमेश्‍वर दोःसी थेनीगदेदेन छ्‌याम धन्‍छ्‌याला।\x * \xo 21:3 \xt इज ३७:२७; लेवी २६:११-१२\x* \v 4 थेसे थेनीगदेला जम्‍मान मीख्‍ली फ्‍यासी पिन्‍ना। ओच्‍छे थेनीगदे दोःसी खाइमै आसि, खालैदान सुर्दा आत, खालैनोन आक्रा, ओच्‍छे खालैदान तिगै दुखएनोन आत। तिग्‍दा भिसम ङाच्‍छाला तामगदे चा जम्‍मान म्‍हासी जिन्‍बा मुला।\x * \xo 21:4 \xt यशै २५:८; ३५:१०; ६५:१९\x* \p \v 5 ठिरी धन्‍छ्‌याबासे ङादा “च्‍यागो, ङाइ जम्‍मान ताम छार स्‍होला” भिसी सुङ्जी। थेसे दोःसीनोन ङादा “चु ताम भ्रिउ, तिग्‍दा भिसम चु तामगदे चा विश्‍वास लखम्‍बादेन सत्‍य मुला” भिसी सुङ्जी। \p \v 6 परमेश्‍वरसे ङादा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “दाहेन्‍से जम्‍मान ताम पूरा तसी जिन्‍जी। अल्‍फादेन ओमेगा\x * \xo 21:6 \xt उन्‍बा १:८\x* ङानोन हिन्‍ना, ओच्‍छे शुरु लबादेन जिन्‍ना लबाएनोन ङानोन हिन्‍ना। क्‍युइ फुइबागदेदा ङाइ जुकजुकधोनाला जुनी पिन्‍बा क्‍युइला मुलग्‍याम ओह्रङ्नोन थुङ्बारी पिन्‍ना।\x * \xo 21:6 \xt यशै ५५:१\x* \v 7 जुन जुनसे ढाला थेसे ङाग्‍याम चु जम्‍मान हक याङ्ला। ङा थेला परमेश्‍वर दोला ओच्‍छे थे ङाला झा दोला।\x * \xo 21:7 \xt २ शमू ७:१४; भजन ८९:२६-२७\x* \v 8 तर लोङ्‌बागदे, विश्‍वास आलबागदे, नइबा गे लबागदे, म्‍हि साइबागदे, स्‍य्‍हान्‍दोदेन छ्‌याम ब्रेल्‍सी भ्रबागदे, टुनामुना लबागदे, मूर्तिदा तेन्‍बागदेदेन जम्‍मान लुसीला ताम पाङ्बागदे चा गन्‍धकदेन लुङ्बा मेला घ्‍योइरी नितोःला। चु मेला घ्‍योइरी निबा चा दोःसी सिबा हिन्‍ना। \s1 छार यरूशलेम \p \v 9 जमाहेन्‍से थे जम्‍मान भन्‍दा लिच्‍छाला आपत विपतसे प्‍लिङ्बा खोरे निस थोबा गोर निस स्‍वर्गदूतगदे न्‍हङला गिक खसी ङादा “खउ, ङाइ एदा चाङछार उन्‍ना, थे थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला म्रिङ हिन्‍ना” भिसी भिजी। \v 10 जमाहेन्‍से ङा परमेश्‍वरला आत्‍मासे प्‍लिङ्‌जी। ओच्‍छे थे स्‍वर्गदूतसे ङादा नोबा गङरी भोर्सी परमेश्‍वरग्‍याम स्‍वर्गहेन्‍से मार फाप्‍बान लबा परमेश्‍वरला शहर यरूशलेम उन्‍जी।\x * \xo 21:10 \xt इज ४०:२\x* \v 11 थे शहर परमेश्‍वरला घ्रेन य्‍हालदेन शक्तिसे प्‍लिङ्बा मुबा। ओच्‍छे थे शहर चा ल्‍हानान बिल्‍लौरदेन रत्‍नगदे ओच्‍छे स्‍फटिक ह्रङ्‌बान झक्‍झक्‍बा मुबा। \v 12 थे शहरला क्‍युर्नोन च्‍युक न्‍ही म्राप थान्‍सी स्‍होबा घ्रेन घ्रेन नोबा पर्खाल मुबा। थे म्रापदङसेन गोर गिक गिक स्‍वर्गदूत मुबा। थे म्रापदङसेन इस्राएलला च्‍युक न्‍ही वंशला मिन भ्रिबा मुबा।\x * \xo 21:12 \xt इज ४८:३०-३५\x* \v 13 स्‍यारपट्टि म्राप सोम, झ्‍याङपट्टि म्राप सोम ल्‍होपट्टि म्राप सोम, न्‍हुपपट्टि म्राप सोम मुबा। \v 14 थे शहरला पर्खालला जगरी ग्‍ला ग्‍लारी च्‍युक न्‍ही घ्रेन घ्रेन युङबा थान्‍बा मुबा। थे युङबादङसेन थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला च्‍युक न्‍ही मुल चेलागदे गिक गिकला मिन भ्रिबा मुबा। \p \v 15 थे शहरदेन शहरला म्रापगदे ओच्‍छे पर्खाल दप्‍बाला लागिरी ङादेन छ्‌याम ताम पाङ्बा स्‍वर्गदूतदेन छ्‌याम म्‍हरला दप्‍बा स्‍हे गिक मुबा।\x * \xo 21:15 \xt इज ४०:३\x* \v 16 थे शहर चारपाटे मुबा। थे शहरला लम्‍बाइदेन चौडाइ च्‍योच्‍यो मुबा। थेसे थे दप्‍बा स्‍हेसे शहर दप्‍मा हजार न्‍हीसे ग्‍यार्जा ब्‍लि किलोमिटर मुबा। थे शहरला लम्‍बाइ, चौडाइदेन नोबा च्‍योच्‍यो मुबा। \v 17 स्‍वर्गदूतसे पर्खालएनोन दप्‍जी। म्‍हिगदेसे चलब लबा दप्‍बा स्‍हे अन्‍छार थे पर्खाल बोगल सोमसे मिटर ङा ब्‍लाक्‍बा मुबा। चु दप्‍बा स्‍हे स्‍वर्गदूतलाएनोन हिन्‍ना। \v 18 थे पर्खाल बिल्‍लौरग्‍याम स्‍होबा मुबा। ओच्‍छे शहर चा ज्‍यबा म्‍हरग्‍याम स्‍होबा मुबा। थे शहर सफा सिसा ह्रङ्‌बान य्‍हाल य्‍हाल्‍बा मुबा। \v 19 थे पर्खालला जगरी युबा थे घ्रेन घ्रेन युङबारी ल्‍हानान थरीला महँगो रत्‍नगदे थान्‍बा मुबा। पर्खालला जगरी थान्‍बा थे घ्रेन घ्रेन युङबारी रत्‍न गिक गिक थान्‍बा मुबा। जम्‍मान भन्‍दा ङाच्‍छा थान्‍बा युङबारी चा बिल्‍लौर, जमाहेन्‍से अर्गु युङबारी नीर, हरित रत्‍न, पन्‍ना, \v 20 थेह्रङ् लसीन आनिक्‍स, लालमणि, पीतमणि, बेरूज, पुष्‍पराज, लसुने, नीलमणि, ओच्‍छे जम्‍मान भन्‍दा लिच्‍छाला युङबारी चा कटेला थान्‍बा मुबा।\f † \fr 21:20 \ft २१:१९-२० चु पदरी ल्‍हानान रत्‍नगदेला मिन मुला। चु पदरी पाङ्‌बारी म्‍हाइबा चा अर्गुन अर्गुन छोनना य्‍हालदेन ल्‍हानान य्‍हाल य्‍हाल्‍बा ओच्‍छे झक्‍झक्‍बा मुला भिसी पाङ्बा हिन्‍ना।\f* \v 21 थे शहरला च्‍युक न्‍ही म्राप चा च्‍युक न्‍ही मोतीग्‍याम स्‍होबा मुबा। जम्‍मान म्रापगदे चा मोती गिक गिकग्‍याम स्‍होबा मुबा। थे शहरला ग्‍याम सफा सिसा ह्रङ्‌बान ज्‍यबा म्‍हरग्‍याम स्‍होबा मुबा। \p \v 22 ङाइ थे शहर न्‍हङरी मन्‍दिर गिकनोन आम्राङ्‌नी। तिग्‍दा भिसम थे शहरला मन्‍दिर चा जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन परमेश्‍वरदेन थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगो ह्राङनोन हिन्‍ना। \v 23 थे शहरदा य्‍हाल तना लबाला लागिरी धिनीदेन लनी आतोः। तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरला य्‍हालदेन शक्तिसेन थे शहरदा य्‍हाल तना लमुला। थे शहरला नाङसल चा थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगो ह्राङनोन हिन्‍ना।\x * \xo 21:23 \xt यशै ६०:१९-२०\x* \v 24 परमेश्‍वरला य्‍हालरीन य्‍हुल य्‍हुलला म्‍हिगदे भ्रला। ओच्‍छे जम्‍बुलिङ नाङलान ग्‍लेगदेसे ह्राङ ह्राङला धन सम्‍पत्तिदेन मान थे शहररी भला।\x * \xo 21:24 \xt यशै ६०:३\x* \v 25 थे शहरला म्रापगदे धिनीरी खाइमै आढुङ्, तिग्‍दा भिसम थेरी म्‍हुन तनोन आत। \v 26 य्‍हुल य्‍हुलला म्‍हिगदेसे ह्राङ ह्राङसे याङ्बा मानदेन ल्‍हानान धन सम्‍पत्ति थे शहररी भला।\x * \xo 21:26 \xt यशै ६०:११\x* \v 27 तर नइबा तामगदे, आज्‍यबा पेःबा खबा गे लबागदेदेन लुसीला ताम पाङ्बागदे तिगै लसीन थे शहररी वाङ्‌आम्‍याङ्। थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला जुकजुकधोनाला जुनीला किताबरी मिन मुबा म्‍हिगदे जे थे शहररी वाङ्म्‍याङ्ला।\x * \xo 21:27 \xt यशै ५२:१; इज ४४:९\x* \c 22 \s1 जुकजुकधोनाला जुनी पिन्‍बा स्‍योङ \p \v 1 जमाहेन्‍से थे स्‍वर्गदूतसे ङादा स्‍फटिक\f † \fr 22:1 \ft “स्‍फटिक” भिबा चा सिसा ह्रङ्‌बान झक्‍झक्‍बा सफा स्‍हे हिन्‍ना।\f* ह्रङ्‌बान झक्‍झक्‍बा जुकजुकधोनाला जुनी पिन्‍बा क्‍युइला स्‍योङ उन्‍जी। थे स्‍योङ परमेश्‍वरदेन थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला ठिग्‍याम थोन्‍जी।\x * \xo 22:1 \xt इज ४७:१; जक १४:८\x* \v 2 ओच्‍छे थे स्‍योङ थे शहरला ग्‍यामला गुङग्‍याम तबान निबा मुबा। थे स्‍योङला कुनी न्‍हीरीन जुकजुकधोनाला जुनी पिन्‍बा दोङ मुबा। थे दोङरी लाएनोनदङसे थरी थरीला रो रोमुबा। थेरी दिङ गिकरी च्‍युक न्‍ही थरीला रो रोमुबा। थे दोङला भा चा य्‍हुल य्‍हुलला म्‍हिगदेदा खम्‍ना लबा मन मुबा।\x * \xo 22:2 \xt उत्‍प २:९; इज ४७:१२\x* \v 3 दाहेन्‍से थे शहररी मुबा खजिबै स्‍हेदा परमेश्‍वरसे आकेः।\f † \fr 22:3 \ft चु पदरी “आकेः” भिबा चा सराप आयु भिबा हिन्‍ना।\f* \pi1 परमेश्‍वरदेन थार्बा पिन्‍बा ग्‍यु बोगोला ठि थे शहररीन तला, ओच्‍छे थेला म्‍हिगदेसे थेदा तेन्‍ना।\x * \xo 22:3 \xt जक १४:११\x* \v 4 थेनीगदेसे परमेश्‍वरला स्‍य्‍हाल म्राङ्ला, ओच्‍छे थेनीगदेला ङोरी थेला मिन भ्रिबा तला। \v 5 थे शहररी दोःसी खाइमै म्‍हुन आत। थेनीगदेदा नाङसलदेन धिनीला य्‍हाल आतोः। तिग्‍दा भिसम परमप्रभु परमेश्‍वरनोन थेनीगदेला य्‍हाल दोला। ओच्‍छे थेनीगदेसे थेरी सदन शासन लला।\x * \xo 22:5 \xt यशै ६०:१९; दानि ७:१८\x* \p \v 6 स्‍वर्गदूतसे ङादा चुह्रङ् भिसी भिजी, “चु बचन विश्‍वास लखम्‍बादेन सत्‍य मुला। अगमवक्तागदेदा ह्राङला आत्‍मा पिन्‍बा परमप्रभु परमेश्‍वरसे ह्राङला गे लबा म्‍हिगदेदा योनान तबा तामगदे उन्‍बाला लागिरी स्‍वर्गदूत पुइखबा मुला।” \s1 येशू योनान फेप्‍खबान मुला \p \v 7 येशूसे चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “च्‍यागो, ङा योनान खबान मुला! चु किताबरी भ्रिबा अगमवाणीला बचन अन्‍छार भ्रबागदे परमेश्‍वरग्‍याम मोलम याङ्बागदे हिन्‍ना।” \p \v 8 चु जम्‍मान ताम थेःबादेन म्राङ्बा ङा यूहन्‍ना हिन्‍ना। ङाइ चु जम्‍मान ताम थेःबादेन म्राङ्माहेन्‍से ङादा चु ताम उन्‍बा स्‍वर्गदूतदा फ्‍या लबारी ङा कू तजी। \v 9 तर थेसे ङादा चुह्रङ् भिसी भिजी, “च्‍यागो, एसे चुह्रङ् लबारी आत। ङा मी एदेन एला ज्‍योज्‍यो आले अगमवक्तागदे ओच्‍छे चु किताबरी भ्रिबा ताम ङ्‌यान्‍बागदे ह्रङ्‌बा परमेश्‍वरला गे लबा ह्रो जे हिन्‍ना। परमेश्‍वरदा जे फ्‍या लसी तेन्‍गो।” \p \v 10 जमाहेन्‍से थे स्‍वर्गदूतसे ङादा चुह्रङ् भिसी भिजी, “चु किताबरी भ्रिबा अगमवाणीला बचन आपाङ्ना कुटिसी थाचिउ। तिग्‍दा भिसम चु जम्‍मान तामगदे तबारी छ्‌याइबा मुला। \v 11 नइबा गे लबा म्‍हिसे नइबान गे लसी चिगै, पेःबा खबा गे लबा म्‍हिसे पेःबा खबान गे लसी चिगै, ज्‍यबा गे लबा म्‍हिसे ज्‍यबा गे लसीन चिगै, ओच्‍छे तिगै दोष आरेबा म्‍हिसे तिगै दोष आरेबा गे लसीन चिगै।”\x * \xo 22:11 \xt दानि १२:१०\x* \p \v 12 येशूसे चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “च्‍यागो, ङा योनान खबान मुला! ङा इनामदेन सजाय भसी खला। जमाहेन्‍से ङाइ जम्‍मान म्‍हिगदेदा थेनीगदेसे लबा गे अन्‍छार इनामदेन सजाय पिन्‍ना।\x * \xo 22:12 \xt यशै ४०:१०; ६२:११; भजन २८:४; यर्मि १७:१०\x* \v 13 अल्‍फादेन ओमेगा, ङाच्‍छादेन लिच्‍छा ओच्‍छे शुरु लबादेन जिन्‍ना लबा ङानोन हिन्‍ना।\x * \xo 22:13 \xt उन्‍बा १:८, १७; २:८; यशै ४४:६\x* \p \v 14 “जुकजुकधोनाला जुनी पिन्‍बा दोङला रो चबा हक याङ्‌बारीदेन शहरला म्रापगदेग्‍याम न्‍हङरी वाङ्‌म्‍याङ्‌गै भिसी ह्राङ ह्राङला क्‍वान ख्रुबागदे\f † \fr 22:14 \ft “ह्राङ ह्राङला क्‍वान ख्रुबागदे” भिबा चा येशूदा विश्‍वास लसी येशूला काग्‍याम पापला दोष मेटब तबा म्‍हिगदे हिन्‍ना।\f* चा परमेश्‍वरग्‍याम मोलम याङ्बागदे हिन्‍ना।\x * \xo 22:14 \xt उत्‍प २:९; ३:२२\x* \v 15 तर नगी ह्रङ्‌बा म्‍हिगदे, टुनामुना लबागदे, स्‍य्‍हान्‍दोदेन छ्‌याम ब्रेल्‍सी भ्रबागदे, म्‍हि साइबागदे, मूर्तिदा तेन्‍बागदे, लुसीला ताम सेम निबागदेदेन लुसीला ताम अन्‍छार भ्रबागदे चा शहरला मङग्‍यार तला। \p \v 16 “ङा येशूसे मण्‍डलीगदेरी मुबा जम्‍मादान चु तामगदे था तना लबाला लागिरी एनीगदे मुबा ग्‍लारी ङाला दूत पुइखबा मुला। दाऊद ग्‍लेला मुल सन्‍तान ङानोन हिन्‍ना। ओच्‍छे स्‍य्‍होला झक्‍झक्‍बा सारएनोन ङानोन हिन्‍ना।”\f † \fr 22:16 \ft “स्‍य्‍होला झक्‍झक्‍बा सारएनोन ङानोन हिन्‍ना” भिबा चा थार्बा पिन्‍बा ख्रीष्‍टसे ह्राङलान छार धुइ शुरु लला भिबा हिन्‍ना।\f*\x * \xo 22:16 \xt यशै ११:१, १०\x* \p \v 17 परमेश्‍वरला आत्‍मादेन चाङछारसे “फेप्‍खउ” भिसी भिला। जुन म्‍हिसे थे ताम थेःला थेसेनोन “फेप्‍खउ” भिसी भिगै। जुन म्‍हिदा क्‍युइ फुइला थे खसी जुकजुकधोनाला जुनी पिन्‍बा क्‍युइ ओह्रङ्नोन थुङ्‌गै।\x * \xo 22:17 \xt यशै ५५:१\x* \p \v 18 च्‍यागो, चु किताबरी भ्रिबा अगमवाणीला बचन थेःबा म्‍हिगदेदा ङाइ पाङ्ला। \pi1 चुदे खालै म्‍हिसे चु किताबरी भ्रिबा तामरी अर्गु ताम काप्‍जी भिसम चु किताबरी भ्रिबा जम्‍मान आपत विपतगदे परमेश्‍वरसे थेदा काप्‍सी पिन्‍ना। \v 19 ओच्‍छे खालै म्‍हिसे चु अगमवाणीला किताबरी भ्रिबा बचनग्‍याम तिगै ताम तेःजी भिसम चु किताबरी भ्रिबा जुकजुकधोनाला जुनी पिन्‍बा दोङदेन परमेश्‍वरला शहरग्‍याम थेसे याङ्तोःबा हक परमेश्‍वरसे थेग्‍याम ब्‍यन्‍ना।\x * \xo 22:19 \xt व्‍यव ४:२; १२:३२\x* \p \v 20 चु जम्‍मान तामगदे उन्‍बादेन सुङ्‌बासे चुह्रङ् भिसी सुङ्बा मुला, “हिन्‍ना, ङा योनान खबान मुला।” \pi1 आमेन, फेप्‍खउ, प्रभु येशू। \p \v 21 परमेश्‍वरला जम्‍मान म्‍हिगदेदेन छ्‌याम प्रभु येशूला दयामाया तगै। आमेन।