\id MRK \h मर्कूस \toc1 मर्कूस \toc2 मर्कूस \toc3 मर्कू \mt1 मर्कूससे भ्रिबा थार्बा पिन्‍बा समाचार \imt1 चु किताबला बारेरी पाङ्‌तोःमा \ib \ili \bd भ्रिबा म्‍हि:\bd* मर्कूस भिबा यूहन्‍नासे भ्रिबा मुबा। थे येशूला मुल चेला सिमोन पत्रुसला ह्रो मुबा (१ पत्रुस ५:१३)। थे बारनाबास ओच्‍छे पावलदेन छ्‌याम थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःना लबारी निबा मुबा (मुल चेला १२:२५)। \ib \ili \bd भ्रिबा ग्‍ला:\bd* रोम शहररी भ्रिबा मुबा। \ib \ili \bd भ्रिबा साल:\bd* ओस्‍पन ईश्‍‍वी संवत् ६०-६५ (विक्रम संवत् ११७-१२३) सालला गुङरी भ्रिबा हिन्‍ना। थे धुइरी ख्रीष्‍टियानगदेदा रोमीगदेसे ल्‍हानान दुख पिन्‍बा मुबा। चु थार्बा पिन्‍बा समाचार जम्‍मान भन्‍दा ङाच्‍छा भ्रिबा मुबा। \ib \ili \bd खाल्‍दा भ्रिबा:\bd* येशू परमेश्‍वरला झा हिन्‍ना भिसी उन्‍बाला लागिरी अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेदा भ्रिबा मुबा। \ib \ip चु थार्बा पिन्‍बा समाचाररी येशूसे लबा गेदेन थेला अधिकारला बारेरी भ्रिबा मुला। येशूसे लोप्‍बा तामगदेग्‍याम, म्‍हङ म्‍हुङ ताप्‍बा तामगदेग्‍याम, म्‍हिगदेला पाप माफ लबा तामगदेग्‍याम येशू चा अधिकार याङ्बा म्‍हि हिन्‍ना भिसी था याङ्‌खम्‍ला। ओच्‍छे येशूसे म्‍हिगदेदा पापग्‍याम सोना लबारी ह्राङला ज्‍याननोन पिन्‍बारी खबा “परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हि” हिन्‍ना भिसी सुङ्बा मुला। \ip चुरी येशूसे पिन्‍बा अर्तीला तामदेन लोप्‍बा तामगदे भन्‍दा थेसे लबा गेगदेला बारेरी ल्‍हानान भ्रिबा मुला। बप्‍तिस्‍मा पिन्‍बा यूहन्‍नाला बारेरीदेन येशूसे किन्‍बा बप्‍तिस्‍माला बारेरी ओच्‍छे शैतानसे येशूला सेम च्‍याबा तामला बारेरी तिगै ताम पाङ्माहेन्‍से तुरुन्‍तन येशूसे म्‍हिगदेदा खम्‍ना लबादेन लोप्‍बा तामला बारेरी घोना लबा मुला। थेह्रङ् लसीन लिच्‍छा येशूला चेलागदेसे येशूदा ज्‍यना लसी ङोसेजी। तर येशूदा बिरोध लबागदेसे चा येशूदा झन बिरोध लबारी छ्‌याइजी। चु किताबला थुमरी येशूला ल्‍हुइरी तबा लिच्‍छाला साताला तामगदेदेन क्रुसरी टाँगब लसी साइबा ओच्‍छे सिबाग्‍याम दोःसी सोबा तामला बारेरी भ्रिबा मुला। \iot मुल तामगदे \io1 थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःना लबा १:१-१३ \io1 येशूसे गालील अञ्‍चलरी लबा गे १:१४–९:५० \io1 येशू गालील अञ्‍चलहेन्‍से यरूशलेम शहरधोना फेप्‍बा १०:१-५२ \io1 यरूशलेम शहररी येशूला गे थुम्‍बा धुइ ११:१–१५:४७ \io1 येशू सिबाग्‍याम सोबा १६:१-८ \io1 येशू सिबाग्‍याम सोमाहेन्‍से चेलागदे मुबा ग्‍लारी फेप्‍खबादेन येशू स्‍वर्गरी फेप्‍बा १६:९-२० \mt1 मर्कूससे भ्रिबा थार्बा पिन्‍बा समाचार \c 1 \s1 बप्‍तिस्‍मा पिन्‍बा यूहन्‍नासे थेःना लबा थार्बा पिन्‍बा समाचार \r मत्ती ३:१-१२; लूका ३:१-९, १५-१७; यूहन्‍ना १:१९-२८ \p \v 1 परमेश्‍वरला झा येशू ख्रीष्‍टला बारेला थार्बा पिन्‍बा समाचार चुह्रङ् लसी शुरु तजी। \v 2 यशैया भिबा अगमवक्ताला किताबरी परमेश्‍वरसे चुह्रङ् भिसी सुङ्बा मुला, \q1 “च्‍यागो, ङाइ ङाला समाचार भोर्बा म्‍हिदा एला ङाच्‍छा ङाच्‍छा पुइखला। \q1 थेसे एला ग्‍याम स्‍होला।\x * \xo 1:2 \xt मला ३:१\x* \q1 \v 3 तोङतोङबा ग्‍लारीक्‍यार म्‍हि गिक क्रिङ्बान, \q1 ‘परमप्रभुला ग्‍याम तयार लउ, \q1 ओच्‍छे परमप्रभु भ्रबाला लागिरी थेला ग्‍याम सोजो स्‍होउ।”\x * \xo 1:3 \xt यशै ४०:३\x* \p \v 4 चु म्‍हि बप्‍तिस्‍मा पिन्‍बा यूहन्‍ना हिन्‍ना। थेसे तोङतोङबा ग्‍लारीक्‍यार खसी म्‍हिगदेदा “दाहेन्‍से एनीगदे ह्राङ ह्राङला पाप ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि दोःसी बप्‍तिस्‍मा किन्‍गो। परमेश्‍वरसे एनीगदेला पापला दोष मेटब लला।” भिबान थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःना लजी। \v 5 यरूशलेमदेन यहूदिया य्‍हुल्‍साला जम्‍मान म्‍हिगदे यूहन्‍ना मुबा ग्‍लारी खसी, दाहेन्‍से ङनी ह्राङ ह्राङला पाप ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि दोःला भिसी यर्दन स्‍योङरी यूहन्‍नाग्‍याम बप्‍तिस्‍मा किन्‍जी। \v 6 यूहन्‍नासे ऊँटला क्राला क्‍वान क्‍वान्‍मुबा ओच्‍छे ढिला पेटी खीमुबा। थेसे तिरीदेन ह्रि सिङसोरला खुदु चमुबा।\x * \xo 1:6 \xt २ राजा १:८\x* \v 7 थेसे म्‍हिगदेदा चुह्रङ् भिसी पाङ्जी, “ङा भन्‍दा लिच्‍छा फेप्‍खबान लबा चा ङा भन्‍दान शक्तिशाली मुला। ङा कू तसी थेला लखमला तुना ब्‍लबाधोनाला आरे। \v 8 ङाइ एनीगदेदा क्‍युइग्‍याम बप्‍तिस्‍मा पिन्‍बा मुला, तर थेसे एनीगदेदा परमेश्‍वरला आत्‍मासे बप्‍तिस्‍मा पिन्‍ना।” \s1 येशूसे यूहन्‍नाग्‍याम बप्‍तिस्‍मा किन्‍बा \r मत्ती ३:१३-१७; लूका ३:२१-२२ \p \v 9 थेनोन धुइरी येशू गालील अञ्‍चलला नासरत नाम्‍साग्‍याम फेप्‍खजी, ओच्‍छे यर्दन स्‍योङरी यूहन्‍नाग्‍याम बप्‍तिस्‍मा किन्‍जी। \v 10 यूहन्‍नाग्‍याम बप्‍तिस्‍मा किन्‍सी क्‍युइग्‍याम थोन्‍मैछ्‌याम येशूसे स्‍वर्ग ठोङ्‌बा म्राङ्जी ओच्‍छे परमेश्‍वरला आत्‍मा ढुकुर ह्रङ् लसी ह्राङथोरी फाप्‍खबान लबा म्राङ्जी। \v 11 ओच्‍छे स्‍वर्गग्‍याम “ए ङाइ सेमहेन्‍से माया लबा ङाला झा हिन्‍ना, थेतबासेलमा ङा एदा म्राङ्सी ल्‍हानान ताङ्‍बा मुला” भिबा काइ खजी।\x * \xo 1:11 \xt उत्‍प २२:२; भजन २:७; यशै ४२:१; मत्ती १२:१८; मर्कू ९:७\x* \s1 शैतानसे येशूदा फसब लबारी म्‍हाइबा \r मत्ती ४:१-११; लूका ४:१-१३ \p \v 12 जमाहेन्‍से परमेश्‍वरला आत्‍मासे येशूदा तोङतोङबा ग्‍लारी भोर्जी। \v 13 येशू बोगल न्‍ही धिनधोना थेरीन धन्‍छ्‌याजी। थेनोन धुइरी शैतानसे थेदा फसब लबारी थेला सेम च्‍याजी। थे ह्रीला जन्‍तुगदेदेन छ्‌याम मुबा ओच्‍छे स्‍वर्गदूतगदेसे थेदा क्‍योङ्‌जी। \s1 येशूसे ङाच्‍छा धम्‍बा चेलागदे \r मत्ती ४:१२-२२; लूका ४:१४-१५; ५:१-११ \p \v 14 बप्‍तिस्‍मा पिन्‍बा यूहन्‍नादा झ्‍याल्‍खानरी थान्‍माहेन्‍से येशूसे परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍साला समाचार थेःना लबान गालील अञ्‍चलरी फेप्‍जी। \v 15 “दाहेन्‍से धुइ योसी जिन्‍बा मुला, ओच्‍छे परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सा खबा धुइ तसी जिन्‍बा मुला। थेतबासेलमा एनीगदे ह्राङ ह्राङला पाप ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि दोःगो। ओच्‍छे थार्बा पिन्‍बा समाचाररी विश्‍वास लउ” भिसी येशूसे सुङ्जी।\x * \xo 1:15 \xt मत्ती ३:२\x* \p \v 16 येशू गालील समुन्‍द्रला कुनीन कुनी फेप्‍बान लमा थेसे सिमोनदेन थेला आले अन्‍द्रियासदा तार्ङा साइबारी समुन्‍द्ररी घ्‍याङ क्‍लाङ्बान लबा म्राङ्जी। तिग्‍दा भिसम थेनीगदे तार्ङा साइबा म्‍हिगदे मुबा। \v 17 येशूसे थेनीगदेदा “ङादेन छ्‌याम भ्रउ, दाहेन्‍से ङाइ एनीगदेदा तार्ङा चुङ्बा म्‍हि आहिन, तर म्‍हिगदेदा परमेश्‍वर मुबा ग्‍लारी भबा म्‍हि स्‍होला” भिसी सुङ्जी। \v 18 येशूसे थेह्रङ् सुङ्मैछ्‌याम ह्राङला घ्‍याङ ख्‍लासी थेनीगदे येशूदेन छ्‌याम भ्रजी। \v 19 जजाकी क्‍याथाङ धोमाहेन्‍से येशूसे जब्‍दियाला झा न्‍ही, याकूबदेन थेला आले यूहन्‍नादा दोँगारी चिसी घ्‍याङ राबान लबा म्राङ्जी। \v 20 येशूसे थेनीगदेदा म्राङ्मैछ्‍याम “ङादेन छ्‌याम खउ” भिसी ङ्‌योइजी, ओच्‍छे थेनीगदेसे ह्राङला आबा जब्‍दियादा दोँगारी मुबा कुल्‍लीगदेदेन छ्‌याम ख्‍लासी येशूदेन छ्‌याम भ्रजी। \s1 येशूसे म्‍हङसे स्‍याप्‍बा म्‍हिदा खम्‍ना लबा \r लूका ४:३१-३७ \p \v 21 जमाहेन्‍से थेनीगदे कफर्नहुम भिबा शहररी फेप्‍जी। ओच्‍छे ब्‍लप्‍बा न्‍हबा धिनकुनु येशू यहूदीगदे ह्रुप तबा दिमरी फेप्‍सी परमेश्‍वरला बचनग्‍याम लोप्‍बारी छ्‌याइजी। \v 22 येशूसे लोप्‍बा म्राङ्सी म्‍हिगदे उदेक तजी। तिग्‍दा भिसम येशूसे यहूदी धर्मगुरुगदेसे लोप्‍बा ह्रङ् लसी आहिन, तर अधिकार मुबा म्‍हिसे ह्रङ् लसी लोप्‍बा मुबा।\x * \xo 1:22 \xt मत्ती ७:२८-२९\x* \v 23 थेनोन धुइरी यहूदीगदे ह्रुप तबा दिम न्‍हङ‍ग्‍याम म्‍हङसे स्‍याप्‍बा म्‍हि गिक चुह्रङ् भिबान क्रिङ्‌जी, \v 24 “नासरतला येशू, ह्राङसे ङन्‍दा तिग लबारी म्‍हाइबा? तिग ह्राङ ङन्‍दा साइबारी फेप्‍खबा हिन्‍ना? ह्राङ परमेश्‍वरसे पुइखबा परमेश्‍वरला म्‍हि भिसी ङादा था मुला।” \v 25 येशूसे थे म्‍हङदा बङ्‌सी, “कुटिसी चिउ! थे म्‍हिग्‍याम थोन्‍सी निउ!” भिसी \v 26 सुङ्मैछ्‌याम थे म्‍हिदा लछार पछार लसी क्रिङ्बान थे म्‍हिग्‍याम म्‍हङ थोन्‍सी निजी। \v 27 चु म्राङ्सी थेरी मुबा जम्‍मान म्‍हिगदे उदेक म्‍हन्‍जी। ओच्‍छे ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी चुह्रङ् भिबारी छ्‌याइजी, “आहिन, चु तिग? चु मी अधिकार लसी लोप्‍बा छार ताम गा चीम। थेसे कुल्‍बा ताम म्‍हङगदेसेएनोन ङ्‌यान्‍बा चीम।” \v 28 चुह्रङ् तमैछ्‌याम येशूसे लबा उदेकला गेला बारेरी गालील अञ्‍चलला जम्‍मान ग्‍लारी थेःजी। \s1 येशूसे ल्‍हानान म्‍हिगदेदा खम्‍ना लबा \r मत्ती ८:१४-१७; लूका ४:३८-४१ \p \v 29 ओच्‍छे येशू यहूदीगदे ह्रुप तबा दिमग्‍याम थोन्‍सी याकूब, यूहन्‍नादेन छ्‌याम सिमोनदेन अन्‍द्रियासला दिमरी फेप्‍जी। \v 30 थे धुइरी सिमोनना स्‍युमी छवा खसी म्‍हेर्सी चिबा मुबा। ओच्‍छे थेनीगदेसे थे ताम येशूदा पाङ्जी। \v 31 थेतबासेलमा येशू सिमोनना स्‍युमी मुबा ग्‍लारी फेप्‍सी थेला यारी चुङ्सी थीजी। जमाहेन्‍से थेला छवा म्‍हाजी। ओच्‍छे थेसे थेनीगदेदा क्‍योङ्बारी छ्‌याइजी। \v 32 जमाकुनु ङ्‍यसे धिनी घल्‍माहेन्‍से म्‍हिगदेसे ल्‍हानान आखम्‍बा म्‍हिदेन म्‍हङसे स्‍याप्‍बा म्‍हिगदेदा येशू मुबा ग्‍लारी भजी। \v 33 ओच्‍छे नाम्‍साला जम्‍मान म्‍हिगदे दिमला ख्राङगारी ह्रुप तजी। \v 34 येशूसे ल्‍हानान खाल्‍ला रोगसे आखम्‍बा म्‍हिगदेदा खम्‍ना लजी। ओच्‍छे ल्‍हानान म्‍हिला ल्‍हुइग्‍याम म्‍हङ ताप्‍जी। येशू खाल भिबा ताम थे म्‍हङगदेसे ङोसेबासे लमा येशूसे थेनीगदेदा ताम पाङ्आपुङ्नी। \s1 सुनसान ग्‍लारी येशूसे लबा प्रार्थना \r लूका ४:४२-४४ \p \v 35 स्‍य्‍होरीन मी म्राङ्बा भन्‍दा ङाच्‍छान येशू स्‍हेङ्‌सी सुनसान ग्‍लारी प्रार्थना लबारी फेप्‍जी। \v 36 सिमोन ओच्‍छे थेदेन छ्‌याम मुबागदे जम्‍मासेन येशूदा म्‍हाइबान निजी। \v 37 थेनीगदेसे येशूदा स्‍याप्‍माहेन्‍से “ह्राङदा जम्‍मासेन म्‍हाइबान मुला” भिसी भिजी। \v 38 येशूसे थेनीगदेदा “लु, य्‍हाङ अर्गु नाम्‍सारीक्‍यार निइ, थेरीनोन ङाइ थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःना लतोःबा मुला। तिग्‍दा भिसम ङा चुलान लागिरी खबा हिन्‍ना” भिसी सुङ्जी। \v 39 ओच्‍छे येशू गालील अञ्‍चलला जम्‍मान ग्‍लारी यहूदीगदे ह्रुप तबा दिमगदेरी थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःना लबान म्‍हिगदेला ल्‍हुइग्‍याम म्‍हङगदे ताप्‍बान भ्रजी।\x * \xo 1:39 \xt मत्ती ४:२३; ९:३५\x* \s1 येशूसे कोरे खबा म्‍हिदा खम्‍ना लबा \r मत्ती ८:१-४; लूका ५:१२-१६ \p \v 40 ओच्‍छे कोरे खबा म्‍हि गिक येशू मुबा ग्‍लारी खसी पुइ जूबान, “ह्राङला सेम मुसम ह्राङसे ङादा खम्‍ना लखम्‍ला” भिसी भिजी। \v 41 चु ताम थेःमाहेन्‍से येशूदा दया रेःसी ह्राङला यासे थेदा थुर्बान, “ए खम्‍गै भिबा ङाला सेम मुला, ए खम्‍गो” भिसी सुङ्जी। \v 42 थेनोन धुइरी थे कोरे खबा म्‍हि खम्‍जी। \v 43-44 ओच्‍छे येशूसे थेदा “एसे चु ताम खालैदा थापाङ्‍गो, बरु निसी परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा म्‍हिदा उन्‍गो। ओच्‍छे ए खम्‍जी भिसी म्‍हिगदेदा उन्‍बाला लागिरी मोशासे कुल्‍बा अन्‍छार परमेश्‍वरदा बलि फुल्‍गो” भिसी कुल्‍जी।\x * \xo 1:43-44 \xt लेवी १४:१-३२\x* \v 45 तर थे म्‍हि निसी चु ताम जम्‍मान म्‍हिदा पाङ्जी। जमाहेन्‍से येशू दोःसी नाम्‍सारी ङाच्‍छाला ह्रङ् लसी फेप्‍बारी आखम्‍नी। थेतबासेलमा येशू सुनसान ग्‍लारी धन्‍छ्‌याजी। तर थेरीनोन जम्‍मान ग्‍लाग्‍यामसे म्‍हिगदे येशू मुबा ग्‍लारी खजी। \c 2 \s1 येशूसे कुज्‍या म्‍हिदा खम्‍ना लबा \r मत्ती ९:१-८; लूका ५:१७-२६ \p \v 1 तिगै धिन लिच्‍छा दोःसी येशू कफर्नहुम भिबा शहररी फेप्‍जी। ओच्‍छे येशू दिमरीन मुला भिबा ताम म्‍हिगदेसे थेःजी। \v 2 जमाहेन्‍से म्‍हिला हुल खसी मङग्‍यारहेन्‍से दिम न्‍हङधोना चिबा ग्‍ला आतनी। थेरी येशूसे परमेश्‍वरला बचन सुङ्बान मुबा। \v 3 थेनोन धुइरी गोर ब्‍लि म्‍हिसे काङ या चलब आतबा कुज्‍या म्‍हि गिकदा पुइसी येशू मुबा ग्‍लारी भजी। \v 4 तर म्‍हिला हुलसे लमा थेनीगदेसे थे कुज्‍या म्‍हिदा येशू मुबा ग्‍लारी धोना लबारी आखम्‍नी। थेतबासेलमा थेनीगदेसे थे दिमला छाना होक्‍सी थे कुज्‍या म्‍हिदा थेला तीबा नान्‍बादेन छ्‌यामनोन येशूला ङाच्‍छापट्टि धोना लजी। \v 5 येशूसे थे म्‍हिगदेला विश्‍वास म्राङ्सी कुज्‍या म्‍हिदा “कोला, एला पाप माफ तबा मुला” भिसी सुङ्जी। \p \v 6-7 येशूसे चुह्रङ् सुङ्बा म्राङ्सी थेरी मुबा यहूदी धर्मगुरुगदेसे “तिग्‍दा चु म्‍हिसे चुह्रङ्बा ताम लबा? चुसे मी ह्राङसे ह्राङदान परमेश्‍वर स्‍होसी गा ताम लबा चीम, म्‍हिगदेला पापला दोष परमेश्‍वरसे जे मेटब लखम्‍मुला” भिसी सेम न्‍हङ न्‍हङरी म्‍हन्‍जी। \v 8 येशूसे थेनीगदेला सेमला ताम था याङ्सी थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनीगदेला सेमरी तिग्‍दा चुह्रङ्बा म्‍हन्‍बा?” \v 9 चु कुज्‍या म्‍हिदा ‘एला पाप माफ तबा मुला’ भिबादेन ‘रेःसी भ्रउ, एला तीबा नान्‍बा पुइसी निउ’ भिबा खजिबा चा सजिलो मुला? \v 10-11 तर च्‍यागो, परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हिदा चु जम्‍बुलिङरी म्‍हिगदेला पापला दोष मेटब लबा अधिकार मुला भिबा ताम ङाइ एनीगदेदा उन्‍ना।” जमाहेन्‍से येशूसे थे कुज्‍या म्‍हिदा “ए रेःगो, ओच्‍छे एला तीबा नान्‍बा पुइसी दिमरी निउ” भिसी सुङ्जी। \v 12 येशूसे थेह्रङ् सुङ्मैछ्‌याम थे कुज्‍या म्‍हि जम्‍मासेन च्‍याना च्‍यानान डोङ रेःसी ह्राङला तीबा नान्‍बा पुइसी निजी। चु म्राङ्सी म्‍हिगदे उदेक म्‍हन्‍सी परमेश्‍वरदा जयजयकार लबान, “चुह्रङ्बाम य्‍हाङसे खाइमै म्राङ्बा आरे” भिसी भिजी। \s1 येशूसे लेवीदा ङ्‌योइबा \r मत्ती ९:९-१३; लूका ५:२७-३२ \p \v 13 दोःसी तिरेम येशू समुन्‍द्रला कुनीरी फेप्‍जी। थेरी येशूदा म्राङ्सी म्‍हिला हुल खजी ओच्‍छे येशूसे थेनीगदेदा लोप्‍बारी छ्‌याइजी। \v 14 येशू थेग्‍याम फेप्‍बा धुइरी अल्‍फयसला झा लेवीदा तिरो दुइबा ग्‍लारी चिबान लबा म्राङ्जी ओच्‍छे थेदा “ङादेन छ्‌याम भ्रउ” भिसी सुङ्जी। जमाहेन्‍से थे रेःसी येशूदेन छ्‌याम भ्रजी।\fig येशूसे कुज्‍या म्‍हिदा खम्‍ना लबा|src="DN00444b.tif" size="span" ref="२:५" \fig* \p \v 15 येशू लेवीला दिमरी सोल छ्‌योइबान लबा धुइरी तिरो दुइबा म्‍हिगदे, पापीगदे ओच्‍छे थेला चेलागदे थेदेन छ्‌यामनोन चिसी चबान मुबा। तिग्‍दा भिसम येशूदेन छ्‌याम भ्रबा म्‍हिगदे ल्‍हानान मुबा। \v 16 फरिसीदेन यहूदी धर्मगुरुगदेसे येशू पापीगदेदेन तिरो दुइबा म्‍हिगदेदेन छ्‌यामनोन धन्‍छ्‌यासी चबा म्राङ्सी थेनीगदेसे थेला चेलागदेदा “तिग्‍दा चुसे पापीगदेदेन तिरो दुइबा म्‍हिगदेदेन छ्‌याम चिसी चबा?” भिसी ङ्‌योइजी। \p \v 17 चुह्रङ् भिबा ताम थेःसी येशूसे थेनीगदेदा “खम्‍बा म्‍हिगदेला लागिरी डाक्‍टर आतोः, तर आखम्‍बा म्‍हिगदेला लागिरी जे तोःला। थेतबासेलमा परमेश्‍वरला ङाच्‍छा ज्‍यबा मुबा म्‍हिगदेदा आहिन तर पापीगदेदा ङ्‌योइबारी ङा खबा हिन्‍ना” भिसी सुङ्जी। \s1 येशूसे फोइथान चिसी प्रार्थना लबाला लागिरी लोप्‍बा \r मत्ती ९:१४-१७; लूका ५:३३-३९ \p \v 18 यूहन्‍नाला चेलागदेदेन फरिसीगदे फोइथान चिसी प्रार्थना लबान लमुबा। थेतबासेलमा कोइ कोइ म्‍हिगदे खसी येशूदा “यूहन्‍नाला चेलागदेदेन फरिसीला चेलागदे फोइथान चिसी प्रार्थना लमुला तर ह्राङला चेलागदेसे चा तिग्‍दा चुह्रङ् आलबा?” भिसी ङ्‌योइजी। \v 19 येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “म्‍हाछार जन्‍तीगदेदेन छ्‌याम मुतेधोना खाह्रङ् लसी थेनीगदे फोइथान चिला? दान्‍देधोना म्‍हाछार थेनीगदेदेन छ्‌याम मुला, थेतबासेलमा थेनीगदे फोइथान आचि। \v 20 तर म्‍हाछार जन्‍तीगदेग्‍याम फेसी भोर्बा धुइ खला। थे धुइरी थेनीगदे फोइथान चिला। \p \v 21 “खालैसे बोक्‍टो क्‍वानरी छार क्‍वानगेनसे आख्‍या, छार क्‍वानगेनसे बोक्‍टो क्‍वान ख्‍याजी भिसम बोक्‍टो क्‍वान झन ढेला। \v 22 ओच्‍छे खालै म्‍हिसेनोन ढिला बोक्‍टो ताङरी अङगुरला कलिलो निङगु आयु, युजी भिसम थे ढिला बोक्‍टो ताङ भोसी ढेला, ओच्‍छे अङगुरला निङगु जति ङेला। जमाहेन्‍से ढिला ताङएनोन गे आखेल्‍बा तला। थेतबासेलमा अङगुरला कलिलो निङगु ढिला छार ताङरी युतोःला।” \s1 येशू ब्‍लप्‍बा न्‍हबा धिननाएनोन प्रभु हिन्‍ना \r मत्ती १२:१-८; लूका ६:१-५ \p \v 23 ब्‍लप्‍बा न्‍हबा धिनकुनु येशू बुग्‍याम फेप्‍बान मुबा। थे धुइरी थेला चेलागदेसे ग्‍वाला नम थुबारी छ्‌याइजी।\x * \xo 2:23 \xt व्‍यव २३:२५\x* \v 24 चु म्राङ्सी फरिसीगदेसे येशूदा “च्‍यागो, ब्‍लप्‍बा न्‍हबा धिनकुनु लबारी आतबा गे थेनीगदेसे तिग्‍दा लबा?” भिसी ङ्‌योइजी। \v 25 ओच्‍छे येशूसे थेनीगदेदा “दाऊदसे थेदेन छ्‌याम मुबा म्‍हिगदे फोख्रेन्‍बा धुइरी थेनीगदेसे तिग लजी? एनीगदेसे खाइमै परमेश्‍वरला बचन पढब लबा आरे? \v 26 थेसे परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हि अबियाथारला पालरी परमेश्‍वरला दिमरी वाङ्सी, परमेश्‍वरदा फुल्‍बा गेङ चजी, ओच्‍छे थेसे थेदेन छ्‌याम मुबा म्‍हिगदेदाएनोन पिन्‍जी। तर थे गेङ परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा म्‍हिगदेदा जे चपुङ्मुबा” भिसी सुङ्जी।\x * \xo 2:26 \xt १ शमू २१:१-६; लेवी २४:९\x* \p \v 27 दोःसी येशूसे फरिसीगदेदा “ब्‍लप्‍बा न्‍हबा धिन म्‍हिला लागिरी स्‍होबा हिन्‍ना, तर म्‍हि ब्‍लप्‍बा न्‍हबा धिनना लागिरी स्‍होबा आहिन। \v 28 थेतबासेलमा परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हि ब्‍लप्‍बा न्‍हबा धिननाएनोन प्रभु हिन्‍ना” भिसी सुङ्जी। \c 3 \p \v 1 दोःसी येशू यहूदीगदे ह्रुप तबा दिमरी वाङ्‌जी। थेरी या खर्बा म्‍हि गिक मुबा। \v 2 ब्‍लप्‍बा न्‍हबा धिनकुनु येशूसे थे म्‍हिला खर्बा या खम्‍ना लला वा भिसी कोइ कोइ म्‍हिगदेसे दोष लबाला लागिरी चिवा लसी चिबा मुबा। \v 3 येशूसे थे या खर्बा मुबा म्‍हिदा “जम्‍मालान ङाच्‍छापट्टि राप्‍गो” भिसी सुङ्जी। \v 4 थेसे थेनीगदेदा “ब्‍लप्‍बा न्‍हबा धिनकुनु ज्‍यबा गे लबा कि नइबा गे लबा, म्‍हि सोना लबा कि सिना लबा खजिबा चा ज्‍यबा हिन्‍ना?” भिसी ङ्‌योइजी। तर थेनीगदे कुटिसी चिजी। \v 5 येशूसे ह्राङला क्‍युर्सीन मुबा म्‍हिगदेदा स्‍हीसी येशूसे थेनीगदेला सेम कोङ्बा था याङ्सी सेमरी ल्‍हानान दुख तसी येशूदा बोमो रेःजी। ओच्‍छे येशूसे थे या खर्बा मुबा म्‍हिदा “एला या तन्‍गब लउ” भिसी सुङ्जी। ओच्‍छे थे म्‍हिसे थेला या तन्‍गब लमैछ्‌याम या खम्‍जी। \v 6 जमाहेन्‍से फरिसीगदे थेग्‍याम थोन्‍सी निसी येशूदा खाह्रङ् लसी साइबा भिसी हेरोद ग्‍लेला म्‍हिगदेदेन छ्‌याम सल्‍लाह लजी। \s1 येशूला लिच्‍छा म्‍हिला हुल भ्रबा \r मत्ती १२:१५-१६; लूका ६:१७-१९ \p \v 7 जमाहेन्‍से येशू ह्राङला चेलागदेदेन छ्‌याम समुन्‍द्रपट्टि फेप्‍जी, ओच्‍छे गालील अञ्‍चलग्‍यामसे म्‍हिला हुल थेला लिच्‍छा भ्रजी। \v 8 येशूसे लबा उदेकला गेला बारेरी थेःसी यहूदिया, यरूशलेम, इदुमिआ, यर्दन क्‍याम्‍सङ्‍ला ओच्‍छे टुरोसदेन सीदोन नाम्‍साला क्‍यारमारला म्‍हिगदे येशू मुबा ग्‍लारी खजी। \v 9 थेतबासेलमा म्‍हिगदेसे ह्राङदा थानाङ्‍गै भिसी येशूसे ह्राङला चेलागदेदा दोँगा गिक ठीक लपुङ्जी। \v 10 तिग्‍दा भिसम येशूसे ल्‍हानान आखम्‍बा म्‍हिगदेदा खम्‍ना लबासे लमा रोगसे स्‍याप्‍बा म्‍हिगदे येशूदा थुर्बारी तोर हुइ मार हुइ लबान मुबा।\x * \xo 3:10 \xt मर्कू ४:१; लूका ५:१-३\x* \v 11 ओच्‍छे म्‍हङसे स्‍याप्‍बा म्‍हिगदेसे येशूदा म्राङ्मैछ्‍याम ख्‍लुप तसी, “ह्राङ परमेश्‍वरला झा हिन्‍ना” भिसी क्रिङ्मुबा। \v 12 तर येशूसे थे म्‍हिला ल्‍हुइरी मुबा म्‍हङदा “च्‍यागो, ङा परमेश्‍वरला झा हिन्‍ना भिसी खालैदा थापाङ्‍गो” भिसी बङ्जी। \s1 येशूसे च्‍युक न्‍ही चेलादा धम्‍बा \r मत्ती १०:१-४; लूका ६:१२-१६ \p \v 13 येशू गङरी फेप्‍सी ह्राङला सेमसे चबा जतिदा ङ्‌योइजी, ओच्‍छे थेनीगदे थे मुबा ग्‍लारी खजी। \v 14 जमाहेन्‍से ह्राङदेन छ्‌याम भ्रबारी ओच्‍छे म्‍हिगदेदा परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍साला समाचार थेःना लबारी च्‍युक न्‍ही म्‍हि धम्‍जी, ओच्‍छे थेनीगदेदा मुल चेला भिसी सुङ्जी। \v 15 ओच्‍छे म्‍हिगदेला ल्‍हुइग्‍याम म्‍हङ ताप्‍बा अधिकार पिन्‍जी। \v 16 येशूसे धम्‍बा च्‍युक न्‍ही मुल चेलागदे चुगदेन हिन्‍ना, सिमोन भिबादा येशूसे पत्रुस मिन थान्‍जी। \v 17 जब्‍दियाला झा याकूबदेन याकूबला आले यूहन्‍नादा थेसे बोअनर्गेस भिसी मिन थान्‍जी। बोअनर्गेस भिबा चा मु घुर्बा ह्रङ्बाला झागदे भिबा हिन्‍ना। \v 18 ओच्‍छे अन्‍द्रियास, फिलिप, बारथोलोमाइ, मत्ती, थोमा, अल्‍फयसला झा याकूब, ओच्‍छे थेदियस, सिमोन मुबा। चु सिमोनदा चा ह्राङला य्‍हुल्‍सादा माया लबा म्‍हि भिसी भिमुबा। \v 19 ओच्‍छे यहूदा इस्‍करियोत चुनोन यहूदा इस्‍करियोतसे लिच्‍छा येशूदा चुङ्सी म्‍हिगदेला यारी जिम्‍मा पिन्‍जी। \s1 येशूदेन म्‍हङला ग्‍ले बालजिबुल \r मत्ती १२:२२-३२; लूका ११:१४-२३; १२:१० \p \v 20 ओच्‍छे येशू दिमरी फेप्‍बा धुइरी दोःसी म्‍हिगदे ह्रुप तजी। थेतबासेलमा येशूदेन थेला चेलागदेसे सोल छ्‌योइबारी सुत्तै आम्‍याङ्नी। \v 21 चु ताम येशूला दिमला म्‍हिगदेसे थेःसी थेदा भोर्बारी भिसी दिमग्‍याम थोन्‍जी, तिग्‍दा भिसम येशूला सेम ठेगानरी आरे भिसी थेनीगदेसे म्‍हन्‍मुबा। \p \v 22 यरूशलेमग्‍याम खबा यहूदी धर्मगुरुगदेसे, “चुला ल्‍हुइरी म्‍हङगदेला ग्‍ले बालजिबुल मुला, चु म्‍हिसे मी म्‍हङगदेला ग्‍लेला शक्तिग्‍याम म्‍हङ ताप्‍बा हिन्‍ना” भिसी भिजी।\x * \xo 3:22 \xt मत्ती ९:३४; १०:२५\x* \p \v 23 तर येशूसे थेनीगदेदा ह्राङ मुबा ग्‍लारी ङ्‌योइसी उखानग्‍याम चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “शैतानसे शैतानदा खाह्रङ् लसी ताप्‍खम्‍ला? \v 24 य्‍हुल्‍सा गिकलान म्‍हि ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी आढिक्‍सम थे य्‍हुल्‍सा न्‍होङ्ला। \v 25 ओच्‍छे दिम गिकला म्‍हिएनोन ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी आढिक्‍नी भिसम थे दिमनामएनोन फुप्‍ला। \v 26 थेह्रङ् लसी शैतान शैतान न्‍हङरी आढिक्‍नी भिसम थेला य्‍हुल्‍सा नाश तला। \v 27 खालैसे भङ्‍बा म्‍हिला दिमरी वाङ्सी थेला धन सम्‍पत्ति य्‍हो लतोःजी भिसम थेसे ङाच्‍छा थे भङ्‍बा म्‍हिदा चुङ्सी खीतोःला। थे भङ्‍बा म्‍हिदा खीमाहेन्‍से जे थेसे थेला धन सम्‍पत्ति भोर्खम्‍ला। \p \v 28 “एनीगदेसे ङाला ताम ङ्‌यान्‍गो, म्‍हिगदेसे लबा जम्‍मान पाप गेदेन परमेश्‍वरदा बिरोध लसी पाप लसैनोन माफ याङ्ला। \v 29 तर जुन म्‍हिसे परमेश्‍वरला आत्‍माला बिरोध लसी पाप गेदेन पाप ताम लला, थेसे खाइमै माफ आयाङ्। थे जुकजुकधोना पापरी चितोःला।”\x * \xo 3:29 \xt लूका १२:१०\x* \v 30 तिग्‍दा भिसम थेनीगदेसे येशूला ल्‍हुइरी म्‍हङ मुला भिसी भिबान मुबा। \s1 येशूला आमादेन आलेगदे \r मत्ती १२:४६-५०; लूका ८:१९-२१ \p \v 31 ओच्‍छे येशूला आमादेन आलेगदे थेरी धोखजी। थेनीगदे मङग्‍यार राप्‍सी येशूदा ङ्‌योइबारी कोइ म्‍हिदा पुइजी। \v 32 येशूला क्‍युर्नोन म्‍हिला हुल मुबा ओच्‍छे थेनीगदेसे येशूदा “मङग्‍यार ह्राङला आमादेन आलेगदे ह्राङदा म्‍हाइबान मुला” भिसी भिजी। \p \v 33 येशूसे थेनीगदेदा “ङाला आमादेन आलेगदे खाल हिन्‍ना?” भिसी सुङ्जी। \v 34 ओच्‍छे येशूसे ह्राङला क्‍युर्नोन चिबा म्‍हिगदेदा स्‍हीबान, “च्‍यागो, चुरी मुबा जम्‍मान ङाला आमादेन आलेगदे हिन्‍ना। \v 35 तिग्‍दा भिसम जुन म्‍हि परमेश्‍वरसे म्‍हन्‍बा अन्‍छार भ्रला थेनोन ङाला आमा, ङाला आङा ओच्‍छे ङाला आले हिन्‍ना” भिसी सुङ्जी। \c 4 \s1 ब्‍लु ढ्वबाला उखान \r मत्ती १३:१-२३; लूका ८:४-१५ \p \v 1 येशूसे दोःसी समुन्‍द्रला कुनीरी फेप्‍सी लोप्‍बारी छ्‌याइजी। थेरी म्‍हिला हुल मुबासे लमा येशू समुन्‍द्ररी मुबा दोँगा गिकरी धन्‍छ्‌यासी लोप्‍बारी छ्‌याइजी। ओच्‍छे म्‍हिला हुल चा समुन्‍द्रला कुनीरीक्‍यार चिजी।\x * \xo 4:1 \xt लूका ५:१-३\x* \v 2 येशूसे थेरी मुबा म्‍हिगदेदा उखानग्‍याम ल्‍हानान ताम लोप्‍बान चुह्रङ् सुङ्जी, \v 3 “च्‍यागो, ब्‍लु ढ्वबा म्‍हि गिक ब्‍लु ढ्वबारी भ्रजी। \v 4 थे म्‍हिसे ब्‍लु ढ्वबा धुइरी कोइ ब्‍लु ग्‍यामरी परब तजी, ओच्‍छे थे ब्‍लु चरा खसी चजी। \v 5 कोइ ब्‍लु चा युङबाला घह्रङ मुबा सरी परब तजी, थेरी ल्‍हानान साप्रा आरेबासे लमा थे ब्‍लु योनान फुइजी। \v 6 थेतबासेलमा थेला टा नुप्‍ना निआम्‍याङ्नी। ओच्‍छे धिनीसे क्रोसी थे दोङ सिजी। \v 7 कोइ ब्‍लु चा पुजु झाङरी परब तजी, ओच्‍छे थे ब्‍लु फुइसी ल्‍हेबान निजी। ल्‍हेसी निसै थे पुजु झाङला हापसे लमा थे दोङला नमरी गेडा आवाङ्नी। \v 8 कोइ ब्‍लु चा ज्‍यबा सरी परब तसी फुइजी, ओच्‍छे थे दोङ ल्‍हेसी निमा थे दोङला नमरी चा दोब्‍बर, तेब्‍बर, चौबरधोना गेडा रोजी। \v 9 जुन म्‍हिदा ङ्‌यान्‍बा सेम मुला थेसे ङ्‌यान्‍सी घोउ।” \p \v 10 म्‍हिला हुल निमाहेन्‍से येशूला क्‍युर्नोन मुबा म्‍हिगदेदेन च्‍युक न्‍ही चेलागदेसे थे उखानना अर्थ ङ्‌योइजी। \v 11 ओच्‍छे येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनीगदेदा ङाइ म्‍हिसे था आयाङ्‍बा परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍साला ताम घोखम्‍बा ज्ञान बुद्धि पिन्‍बा मुला। तर स्‍य्‍हान्‍दोगदेदा चा ङाइ उखानग्‍याम जे पाङ्बा मुला। \v 12 तिग्‍दा भिसम \q1 ‘थेनीगदेसे च्‍याबाम च्‍यामुला तर आम्राङ्मुला \q1 ओच्‍छे ङ्‌यान्‍बाम ङ्‌यान्‍मुला तर आघोमुला। \q1 आहिन्‍सम ह्राङ ह्राङला पाप ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि दोःसेला मुबा, \q1 ओच्‍छे परमेश्‍वरसे थेनीगदेला पाप माफ लसेला मुबा।’”\x * \xo 4:12 \xt यशै ६:९-१०\x* \s1 ब्‍लु ढ्वबा उखानना अर्थ \r मत्ती १३:१८-२३; लूका ८:११-१५ \p \v 13 येशूसे थेनीगदेदा “एनीगदेसे चु उखानला अर्थ आघोसम अर्गु उखानना अर्थ खाह्रङ् लसी घोला?” भिसी सुङ्जी। \v 14 ब्‍लु ढ्वबा म्‍हि चा परमेश्‍वरला बचन थेःना लबा म्‍हि हिन्‍ना। \v 15 ग्‍यामरीक्‍यार परब तबा ब्‍लुला अर्थ चा चुनोन हिन्‍ना, जुन म्‍हिसे परमेश्‍वरला बचन ङ्‌यान्‍ना तर तुरुन्‍तन शैतान खसी थेनीगदेदा थेःना लबा ताम भोर्ला। \v 16 युङबाला घह्रङरी परब तबा ब्‍लुला अर्थ चा चुनोन हिन्‍ना, जुन म्‍हिसे परमेश्‍वरला बचन थेःमैछ्‌याम ताङ्सी ह्राङला सेमरी थान्‍ना, \v 17 तर थेनीगदेला विश्‍वासला टा आरेबासे लमा, थे छिन्‍नङ जे चिला। ओच्‍छे परमेश्‍वरला बचनदा विश्‍वास लबासे लमा थेनीगदेदा आपत विपत खमाहेन्‍से थेनीगदेसे विश्‍वास लबा ख्‍लाला। \v 18 पुजु झाङ न्‍हङरी परब तबा ब्‍लुला अर्थ चा जुन म्‍हिसे बचन ङ्‌यान्‍ना \v 19 तर थेला सेमरी जम्‍बुलिङला धन्‍दा सुर्दादेन धन सम्‍पत्तिला लोभसे लमा परमेश्‍वरला बचनदा गे लआपुङ्, ओच्‍छे थेला विश्‍वासग्‍याम तिगै आरो \v 20 तर ज्‍यबा सरी परब तबा ब्‍लुला अर्थ चा जुन म्‍हिसे बचन ङ्‌यान्‍सी ह्राङला सेमरी थान्‍ना, थेला विश्‍वाससे दोब्‍बर, तेब्‍बर, चौबरधोना गे लला। \s1 नाङसलला अर्थ \r लूका ८:१६-१८ \p \v 21 येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “खालैसे नाङसल म्रासी खाट धिरीनोन आथान ओच्‍छे फामसे घप्‍सीनोन आथान। बरु य्‍हाल तगै भिसी नोबा ग्‍लारी थान्‍ना।\x * \xo 4:21 \xt मत्ती ५:१५; लूका ११:३३\x* \v 22 थेतबासेलमा ल्‍हुसैनोन आम्राङ्बा स्‍हे तिगै आरे। ओच्‍छे छुम्‍सी थान्‍सैनोन आघोबा स्‍हे तिगै आरे।\x * \xo 4:22 \xt मत्ती १०:२६; लूका १२:२\x* \v 23 खालैदा ङ्‌यान्‍बा सेम मुसम थेसे ङ्‌यान्‍सी घोउ। \p \v 24 “एनीगदेसे जुन ताम थेःबा मुला, थे तामरी सेम लउ। तिग्‍दा भिसम जुन दप्‍बा स्‍हेसे एनीगदेसे दप्‍ला, थेनोन दप्‍बा स्‍हेग्‍यामसे एनीगदेसे याङ्ला। ओच्‍छे एनीगदेदा झन ल्‍हाना पिन्‍ना।\x * \xo 4:24 \xt मत्ती ७:२; लूका ६:३८\x* \v 25 जुन म्‍हिसे ङाइ लोप्‍बा तामदा सेम लसी ङ्‌यान्‍ना, थेदा ङाइ अझ घोना लला। तर ङाइ लोप्‍बा ताम आङ्‌यान्‍बादा चा थेसे जुन घोबा मुला थे तामएनोन म्‍हाना लला।”\x * \xo 4:25 \xt मत्ती १३:१२; २५:२९; लूका १९:२६\x* \s1 ल्‍हेबान निबा ब्‍लुला उखान \p \v 26 येशूसे चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सा चा म्‍हि गिकसे बुरी ढ्वबा ब्‍लु ह्रङ्‌बान हिन्‍ना। \v 27 ओच्‍छे थे म्‍हि म्‍हेर्सी चिसै आम्‍हेर्ना चिसै धिन म्‍हुननोन थे ब्‍लु फुइसी ल्‍हेबान निला, तर खाह्रङ् लसी ल्‍हेजी भिबा ताम थे म्‍हिसे था आयाङ्। \v 28 तिग्‍दा भिसम बुरी ब्‍लु ह्राङनोन फुइसी ल्‍हेबान निमाहेन्‍से दोङ दोला, ओच्‍छे थे दोङरी नम थोन्‍ना, जमाहेन्‍से थे नमरी गेडा वाङ्ला। \v 29 बाली दुइबा धुइ तमैछ्‌याम थे म्‍हि खसी बाली खन्‍ना।”\x * \xo 4:29 \xt योए ३:१३\x* \s1 पच्‍छै ब्‍लुला उखान \r मत्ती १३:३१-३२, ३४-३५; लूका १३:१८-१९ \p \v 30 येशूसे दोःसी चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “ङाइ परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सादा तिगदेन छ्‌याम दाँजब लसे? ओच्‍छे एनीगदेदा खाह्रङ् लसी घोना लसे? \v 31 चु मी घुर्‍यानरी ढ्वबा पच्‍छैला ब्‍लु ह्रङ्‌बान हिन्‍ना। जम्‍बुलिङरी जम्‍मान भन्‍दा जजाबा ब्‍लु तसैनोन, \v 32 थे गेडा ढ्वमाहेन्‍से ढापढुप न्‍हङरी जम्‍मान भन्‍दा हाँगा मुबा घ्रेन दोङ तला। ओच्‍छे थे दोङला हाँगारी चरागदे खसी जङ स्‍होसी चिला।” \p \v 33 थेनीगदेसे घोखम्‍तेधोना येशूसे चुह्रङ्बान उखानगदेग्‍याम परमेश्‍वरला बचन लोप्‍जी। \v 34 उखान आसुङ्तेधोना थेनीगदेदा येशूसे तिगै ताम आलोप्‍नी। तर ह्राङला चेलागदे जे तबा धुइरी चा जम्‍मान उखानना अर्थ घोना लमुबा। \s1 येशूसे लाबालुङसरदा म्‍हाना लबा \r मत्ती ८:१८, २३-२७; लूका ८:२२-२५ \p \v 35 जमाकुनु ङ्‍यसे येशूसे ह्राङला चेलागदेदा “लु, य्‍हाङ समुन्‍द्रला क्‍याम्‍सङपट्टि निइ” भिसी सुङ्जी। \v 36 येशूसे चुह्रङ् सुङ्माहेन्‍से चेलागदे म्‍हिला हुलदा ख्‍लासी येशू मुबा दोँगारी क्रेःजी। ओच्‍छे दोँगा चलब लबान क्‍याम्‍सङपट्टि भोर्जी। थेनीगदेला दोँगादेन छ्‌याम छ्‌याम अर्गु दोँगागदेएनोन निजी। \v 37 निबान लमा समुन्‍द्ररी लाबालुङसर खजी। थे लाबालुङसरसे लमा समुन्‍द्रला छाल रेःसी दोँगा डुबब तबारी छ्‌याइजी। \v 38 थे धुइरी येशू दोँगाला ग्‍यापपट्टि खुम लसी स्‍हिम्‍बान मुबा। ओच्‍छे चेलागदेसे “प्रभु, य्‍हाङ सिबारी छ्‌याइजी, ह्राङदा तिगै वास्‍ता आरे?” भिसी छिङ्जी। \p \v 39 जमाहेन्‍से येशूसे स्‍हेङ्‌सी लाबालुङसरदेन समुन्‍द्रला छालदा “कुटिसी चिउ” भिसी सुङ्मैछ्‌याम लाबालुङसर म्‍हाजी ओच्‍छे शान्‍त तजी। \p \v 40 येशूसे “एनीगदे तिग्‍दा लोङ्‌बा? दान्‍देधोना एनीगदेदा ङाला विश्‍वास आरे?” भिसी ह्राङला चेलागदेदा सुङ्जी। \p \v 41 ओच्‍छे चेलागदे उदेक म्‍हन्‍सी लोङ्बान, “चु खाल? लाबालुङसरदेन समुन्‍द्रला छालसेएनोन थेसे कुल्‍बा ताम ङ्‌यान्‍बा चीम!” भिसी थेनीगदे ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी ताम लबारी छ्‌याइजी। \c 5 \s1 येशूसे म्‍हङसे स्‍याप्‍बा म्‍हिदा खम्‍ना लबा \r मत्ती ८:२८-३४; लूका ८:२६-३९ \p \v 1 ओच्‍छे येशूदेन थेनीगदे गालील समुन्‍द्रला क्‍याम्‍सङपट्टि गेरासेनस\f † \fr 5:1 \ft “गेरासेनस” भिबादा कोइ कोइ ग्रीक बाइबलरी गदरा भिसी भ्रिबा मुला। गेरासेनस भिबादेन गदरा भिबा ग्‍ला गिकनोन हिन्‍ना।\f* भिबा ग्‍लारी धोखजी। \v 2 येशू दोँगाग्‍याम फप्‍मैछ्‌याम म्‍हङसे स्‍याप्‍बा म्‍हि गिक धुर्साग्‍याम यार्बान खसी येशूदा स्‍याप्‍जी। \v 3 थे म्‍हि धुर्सारीक्‍यार चिमुबा। थेदा तिगै लसीन चुङ्बारी आखम्‍मुबा थेदा च्‍याल्‍दासे खीसैनोन ब्‍लसी यार्मुबा। \v 4 तिग्‍दा भिसम थेदा ल्‍हानान रेम च्‍याल्‍दासे खीसी थान्‍सैनोन थेसे थे च्‍याल्‍दागदे फ्राटफ्रेट टाङ्मुबा। थेतबासेलमा थेदा खालैसे तहरी थान्‍बारी आखम्‍मुबा। \v 5 थे धिन म्‍हुननोन ह्राङसे ह्राङदान युङबासे तोसी धुर्सा गङरीक्‍यार क्रिङ्बान भ्रमुबा। \p \v 6 थेसे थारेङग्‍यामसेन येशूदा म्राङ्मैछ्‍याम यार्बान खसी येशूदा फ्‍या लजी। \v 7 ओच्‍छे थेसे “जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन परमेश्‍वरला झा येशू, ह्राङसे ङादा तिग लबारी छ्‌याइबा? ङाइ ह्राङदा परमेश्‍वरला मिनरी घ्रान फासी भिला, ङादा दुख थापिन्‍गो” भिसी क्रिङ्बान भिजी। \v 8 तिग्‍दा भिसम येशूसे ङाच्‍छान थे म्‍हिला ल्‍हुइरी मुबा म्‍हङदा “ए थोन्‍सी निउ” भिसी सुङ्बा मुबा। \v 9 ओच्‍छे येशूसे थेदा “एला मिन तिग?” भिसी ङ्‌योइमा, थे म्‍हङसे “ङाला मिन हुल हिन्‍ना, तिग्‍दा भिसम ङनी ल्‍हानान मुला” भिसी भिजी। \v 10 थे म्‍हङसे येशूदा “ङन्‍दा चु ग्‍लाग्‍याम थातेःगो।” भिसी बिन्‍ती लजी। \p \v 11 थेरी गङरीक्‍यार ढ्वला बथान छबान मुबा। \v 12 ओच्‍छे म्‍हङगदेसे येशूदा “ङन्‍दा ढ्वागदे न्‍हङरी वाङ्पुङ्‍गो” भिसी बिन्‍ती लजी \v 13 येशूसे वाङ्‌पुङ्‌माहेन्‍से म्‍हङगदे म्‍हिला ल्‍हुइग्‍याम थोन्‍सी ढ्वागदे न्‍हङरी वाङ्‌जी। वाङ्मैछ्‌याम ओस्‍पन, हजार न्‍ही ढ्वला बथान गङग्‍याम समुन्‍द्ररी छ्‌योङ्सी सिजी। \p \v 14 जमाहेन्‍से ढ्वा छबा म्‍हिगदे यार्सी शहरदेन नाम्‍सा नाम्‍सारी निसी चु ताम थेःना लजी। ओच्‍छे जम्‍मान म्‍हिगदे तिग तजीम भिसी च्‍याबारी खजी। \v 15 जमाहेन्‍से थेनीगदे येशू मुबा ग्‍लारी खजी, ओच्‍छे थे म्‍हङला हुलसे स्‍याप्‍बा म्‍हि खम्‍सी ज्‍यना लसी क्‍वान क्‍वान्‍सी चिबा म्राङ्सी थेनीगदे लोङ्जी। \v 16 म्‍हङसे स्‍याप्‍बा म्‍हिदेन ढ्वागदेदा तिग तिग तजी भिबा ताम म्राङ्बा म्‍हिगदेसे थेरी च्‍याबारी खबा म्‍हिगदेदा पाङ्जी। \v 17 जमाहेन्‍से थेनीगदेसे येशूदा “चु ग्‍लाग्‍याम फेप्‍गो” भिसी बिन्‍ती लबारी छ्‌याइजी। \p \v 18 येशू दोँगारी क्रेःबारी छ्‌याइमा थे म्‍हङसे स्‍याप्‍बा म्‍हिसे “ङाएनोन ह्राङदेन छ्‌याम निसे” भिसी बिन्‍ती लजी। \v 19 तर येशूसे ह्राङदेन छ्‌याम खआपुङ्ना “ए ह्राङला दिमरी निसी एदा परमेश्‍वरसे उन्‍बा दयादेन परमेश्‍वरसे एला लागिरी तिग तिग लजी, थे तामगदे एसे ह्राङला ह्रोगदेदा थेःना लउ” भिसी सुङ्जी। \v 20 ओच्‍छे थे निसी डेकापोलिस भिबा ग्‍ला नाङनोन येशूसे ह्राङला लागिरी लबा उदेकला गेला बारेरी पाङ्सी भ्रजी, चु ताम थेःसी नाम्‍साला म्‍हिगदे उदेक म्‍हन्‍जी। \s1 याइरसला झामेदेन का निबा बेथासे स्‍याप्‍बा म्रिङम्‍हेमे खम्‍बा \r मत्ती ९:१८-२६; लूका ८:४०-५६ \p \v 21 दोःसी येशू दोँगारी क्रेःसी समुन्‍द्रला क्‍याम्‍सङपट्टि फेप्‍जी। ओच्‍छे थेला क्‍युर्सीन म्‍हिला हुल पोप तजी। \v 22 थेनोन धुइरी यहूदीगदे ह्रुप तबा दिमला याइरस मिन लबा नेता गिक थेरी धोखजी। थेसे येशूदा म्राङ्मैछ्‍याम येशूदा फ्‍या लसी, \v 23 “ङाला झामे आखम्‍ना सिबारी छ्‌याइबा मुला, ह्राङ फेप्‍खसी थेदा थुर्सी पिन्‍गो। ओच्‍छे थे खम्‍गै” भिसी बिन्‍ती लजी। \p \v 24 थेतबासेलमा येशू याइरसदेन छ्‌याम फेप्‍जी ओच्‍छे म्‍हिला हुलएनोन येशूला लिच्‍छा भ्रजी, म्‍हिला हुलसे लमा येशूदा तोर हुइ मार हुइ लजी। \v 25 थे म्‍हिला हुल न्‍हङरी का निबा बेथासे स्‍याप्‍सी च्‍युक न्‍ही दिङ तबा म्रिङम्‍हेमे गिक मुबा। \v 26 थेसे ह्राङला मुदेबा धन सम्‍पत्ति खर्च लसी डाक्‍टरगदेदा च्‍यापुङ्जी। तर खम्‍ला भिमाम झन ङाच्‍छाला भन्‍दा सारो तसी निजी। \v 27 थेसे येशूला बारेरी थेःमाहेन्‍से थे म्‍हिला हुल न्‍हङरी वाङ्सी ग्‍यापग्‍याम खसी येशूला क्‍वान थुर्जी। \v 28 तिग्‍दा भिसम थेसे “ङाइ येशूला क्‍वान थुर्बारी जे म्‍याङ्‍सम ङा खम्‍ला” भिसी म्‍हन्‍बा मुबा। \v 29 थेसे येशूला क्‍वान थुर्मैछ्‌याम थेला का निबा बेथा म्‍हाजी भिसी थेसे तुरुन्‍तन था याङ्जी। \v 30 ओच्‍छे येशूसे ह्राङला ल्‍हुइग्‍याम तुरुन्‍तन शक्ति थोन्‍बा था याङ्सी म्‍हिला हुलपट्टि दोःसी, “खाल्‍से ङाला क्‍वान थुर्जी?” भिसी ङ्‌योइजी। \p \v 31 चेलागदेसे येशूदा भिजी, “चुदेला म्‍हिला हुलसे तोर हुइ मार हुइ लबा स्‍हीना स्‍हीनान दोःसी ह्राङ ‘ङादा खाल्‍से थुर्जी’ भिसी सुङ्बान मुला।” \v 32 ङादा थुर्बा खाल भिसी येशूसे क्‍युर्सीन च्‍याबारी छ्‌याइजी। \v 33 ओच्‍छे थे का निबा बेथासे स्‍याप्‍बा म्रिङम्‍हेमेसे येशूला क्‍वान थुर्मा ह्राङदा तिग तजी भिबा था तसी लोङ्सी फितफित धर्बान येशूला ङाच्‍छापट्टि फ्‍या लजी। ओच्‍छे येशूदा जम्‍मान सत्‍य ताम पाङ्जी। \v 34 येशूसे थेदा “झामे, एला विश्‍वाससे लमा ए खम्‍बा मुला। दाहेन्‍से ए ढुक्‍क तसी निउ, एला रोग म्‍हाजी” भिसी सुङ्जी। \p \v 35 येशूसे ताम लबान लबा धुइरी याइरसला दिमग्‍याम म्‍हिगदे खसी, “ह्राङला झामे सिजी, दाहेन्‍से गुरुदा दुख थापिन्‍गो” भिसी भिजी। \p \v 36 तर येशूसे थेनीगदेला तामदा थेगो आलना, याइरसदा “थालोङ्‍गो, एसे विश्‍वास जे लउ” भिसी सुङ्जी। \v 37 ओच्‍छे येशूसे पत्रुस, याकूबदेन याकूबला आले यूहन्‍नादा बाहेक स्‍य्‍हान्‍दोदा ह्राङदेन छ्‌याम खआपुङ्नी। \v 38 थेनीगदे याइरसला दिमरी फेप्‍खमा येशूसे थेरी मुबा म्‍हिगदे क्राबा क्रिङ्बादेन हल्‍ली खल्‍ली लसी चिबा म्राङ्जी। \v 39 येशू दिम न्‍हङरी वाङ्सी, थेनीगदेदा “तिग्‍दा एनीगदे चुह्रङ् लसी क्राबा क्रिङ्बादेन हल्‍ली खल्‍ली लसी चिबा? माइ सिबा आरे, म्‍हेर्सी चिबा मुला” भिसी सुङ्जी। \p \v 40 तर थेनीगदेसे येशूला तामदा खिसी लसी ङेःजी। ओच्‍छे येशूसे थेनीगदे जम्‍मादान मङग्‍यार तेःसी माइला आबादेन आमा ओच्‍छे ह्राङला चेलागदेदा छ्‌याम भोर्सी माइ मुबा ग्‍लारी फेप्‍जी। \v 41 ओच्‍छे येशूसे थे माइला या चुङ्सी, “तालिता कुम,” भिसी सुङ्जी। चु भिबा चा “माइ रेःगो” भिबा हिन्‍ना। \v 42 येशूसे चुह्रङ् सुङ्मैछ्‌याम थे माइ डोङ रेःसी क्‍यारमार भ्रबारी छ्‌याइजी। थे माइ च्‍युक न्‍ही दिङला मुबा। चु म्राङ्सी थेनीगदे उदेक म्‍हन्‍जी। \v 43 येशूसे थेनीगदेदा “च्‍यागो, चु ताम खालैसे था थायाङ्‍गै।” ओच्‍छे थे माइदा चा “तिगै चबा स्‍हे पिन्‍गो” भिसी सुङ्जी। \c 6 \s1 नासरतरी येशूदा पत्‍याब आतबा \r मत्ती १३:५३-५८; लूका ४:१६-३० \p \v 1 येशू थे ग्‍याम थोन्‍सी ह्राङलान नाम्‍सारी फेप्‍जी। ओच्‍छे थेला चेलागदेएनोन थेदेन छ्‌याम निजी। \v 2 ब्‍लप्‍बा न्‍हबा धिनकुनु येशूसे यहूदीगदे ह्रुप तबा दिमरी लोप्‍बारी छ्‌याइजी। थेसे लोप्‍बा म्राङ्सी ल्‍हानान म्‍हिगदे उदेक तजी, “चु म्‍हिसे चु जम्‍मान खानङग्‍याम याङ्जी? चुदा पिन्‍बा चु ज्ञान बुद्धि खाह्रङ्बा हिन्‍ना? चुला याग्‍यामसे खाह्रङ्बा उदेकला गे तबा? \v 3 तिग चु मरियमला झा, याकूब, योसेफ, यहूदादेन सिमोनला ज्‍योज्‍यो सिकर्मी आहिन? तिग चुला आङागदेएनोन य्‍हाङदेन छ्‌याम आरे?” भिसी येशूला ताम पत्‍याब आतनी। \p \v 4 येशूसे थेनीगदेदा “अगमवक्तादा जम्‍मान ग्‍लारी मान लला, तर ह्राङला नाम्‍सारीदेन ह्राङला म्‍हिगदे ओच्‍छे ह्राङला दिमरी बाहेक अर्गु खजिबै ग्‍लारी निसैनोन मान लला” भिसी सुङ्जी।\x * \xo 6:4 \xt यूह ४:४४\x* \v 5 थेरी येशूसे कोइ कोइ आखम्‍बा म्‍हिगदेथोरी ह्राङला या थान्‍सी थेनीगदेदा खम्‍ना लजी। तर थेनीगदेला विश्‍वास आरेबा म्राङ्सी अर्गु उदेकला गे आलनी। \v 6 येशू थेनीगदेसे विश्‍वास आलबा म्राङ्सी उदेक म्‍हन्‍जी। थेतबासेलमा नाम्‍सा नाम्‍सारी लोप्‍बारी फेप्‍जी। \s1 येशूसे ह्राङला च्‍युक न्‍ही चेलागदेदा पुइबा \r मत्ती १०:१, ५-१५; लूका ९:१-६ \p \v 7 थे धुइरी येशूसे ह्राङला च्‍युक न्‍ही चेलागदेदा ङ्‌योइसी थेनीगदेदा म्‍हङ ताप्‍बा अधिकार पिन्‍सी गोर न्‍ही न्‍ही लसी पुइजी। \v 8 येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी कुल्‍जी, “एनीगदेसे ग्‍यामला लागिरी कडी बाहेक तिगै चबा स्‍हे, टाङगा, झोला थापुइगो। \v 9 तर लखम क्‍वान्‍गो, ओच्‍छे ह्राङला लागिरी पोबा क्‍वान थापुइगो। \v 10 दोःसी येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनीगदे खजिबै दिमरी वाङ्माहेन्‍से थे नाम्‍साग्‍याम थोन्‍सी आनितेधोना एनीगदे थे दिमरीन चिउ। \v 11 चुदे खजिबै ग्‍लारी एनीगदेदा मान आलनी। ओच्‍छे एनीगदेसे पाङ्बा ताम आङ्‌यान्‍नी भिसम, एनीगदे थे ग्‍लाग्‍याम थोन्‍बा धुइरी दाहेन्‍से ङन्‍से लतोःबा गे लसी जिन्‍जी। एनीगदेसे तिग लतोःबा लउ भिसी काङला धुलु खर्सी पिन्‍गो।”\x * \xo 6:11 \xt लूका १०:४-११; मुल १३:५१ \x* \p \v 12 जमाहेन्‍से थेला चेलागदे थेग्‍याम थोन्‍सी निसी म्‍हिगदेदा “ह्राङ ह्राङला पाप ख्‍लासी परमेश्‍वरपट्टि दोःगो” भिसी पाङ्जी। \v 13 थेनीगदेसे ल्‍हानान म्‍हिला ल्‍हुइग्‍याम म्‍हङ ताप्‍जी। ओच्‍छे ल्‍हानान आखम्‍बा म्‍हिगदेदा छ्‌युगु फोर्सी प्रार्थना लसी खम्‍ना लजी।\x * \xo 6:13 \xt याकू ५:१४\x* \s1 बप्‍तिस्‍मा पिन्‍बा यूहन्‍ना सिबा \r मत्ती १४:१-१२; लूका ९:७-९ \p \v 14 येशूसे लबा उदेकला गेला बारेरी हेरोद ग्‍लेसे थेःजी, तिग्‍दा भिसम जम्‍मान ग्‍लारी येशूला मिन थेःमुबा। गाते म्‍हिसे मी “बप्‍तिस्‍मा पिन्‍बा यूहन्‍ना सिबाग्‍याम सोसी खजीम, थेतबासेलमान थेसे चुह्रङ्बा उदेकला गेगदे लबा हिन्‍ना” भिसी भिमुबा। \v 15 तर स्‍य्‍हान्‍दोगदेसे, “चु एलिया हिन्‍ना” भिसी भिजी। ओच्‍छे अझ स्‍य्‍हान्‍दोगदेसे, “चु म्‍हि मी ओन्‍माला अगमवक्तागदे ह्रङ्‌बान अगमवक्ता गिक हिन्‍ना” भिसी भिजी।\x * \xo 6:15 \xt मत्ती १६:१४; मर्कू ८:२८; लूका ९:१९\x* \p \v 16 तर हेरोदसे चु ताम थेःसी, “चु म्‍हि ङाइ साइपुङ्‌बा यूहन्‍ना हिन्‍ना, थेनोन सिबाग्‍यामसे सोसी खजीम” भिसी भिजी। \v 17 तिग्‍दा भिसम ङाच्‍छा हेरोद ह्राङसेन यूहन्‍नादा चुङ्‌पुङ्‌जी थेदा झ्‍याल्‍खानरी थान्‍बा मुबा। हेरोदसे ह्राङला आले फिलिपला म्रिङ हेरोदियासदेन छ्‌याम ब्‍याह लबासे लमा थेसे यूहन्‍नादा झ्‍याल्‍खानरी थान्‍बा मुबा। \v 18 तिग्‍दा भिसम यूहन्‍नासे हेरोददा “ह्राङसे आले चाङदेन छ्‌याम ब्‍याह लबा ठीक आहिन” भिसी भिमुबा।\x * \xo 6:18 \xt लूका ३:१९-२०\x* \v 19 थेतबासेलमा हेरोदियाससे यूहन्‍नाथोरी ईख थान्‍सी थेदा साइबारी म्‍हाइमुबा तर खम्‍बा आरेबा। \v 20 तिग्‍दा भिसम यूहन्‍ना परमेश्‍वरसे म्‍हन्‍बा अन्‍छार भ्रबा म्‍हिदेन परमेश्‍वरला लागिरी फेसी थान्‍बा म्‍हि भिसी हेरोददा था मुबा। थेतबासेलमा यूहन्‍नादेन छ्‌याम लोङ्सी थेदा जोगब लसी थान्‍मुबा। यूहन्‍नासे लोप्‍बा म्राङ्सी थेला सेम क्रामुबा। तसैनोन सेम लसी ङ्‌यान्‍मुबा। \p \v 21 हेरोदियाससे हेरोद न्‍हबा धिन‍दा ढन्‍सी लबा भोजकुनु ज्‍यबा मौका याङ्जी। हेरोदसे ह्राङ न्‍हबा धिन‍दा ढन्‍सी घ्रेन पदरी मुबा म्‍हिगदे, सिपाहीला कप्‍तानगदेदेन गालील नाम्‍साला गन्‍बा म्‍हिगदेदा ङ्‌योइसी भोज पिन्‍जी। \v 22 थे धुइरी हेरोदियासला ह्राङलान झामे थेरी खसी स्‍य्‍हजी। थे स्‍य्‍हबा म्राङ्सी हेरोद ग्‍लेदेन थेला डोन्‍बोगदे ल्‍हानान ताङ्जी। हेरोद ग्‍लेसे थे माइदा “एदा तिग तोःबा ङादा ह्री‍गो, थे ङाइ एदा पिन्‍ना” भिसी भिजी। \v 23 ओच्‍छे हेरोद ग्‍लेसे घ्रान फासी, “एदा ङाला गङसल य्‍हुल्‍सा भिसै पिन्‍ना” भिसी भिजी। \p \v 24 ओच्‍छे थे मङग्‍यार थोन्‍सी ह्राङला आमादा ङाइ तिग ह्री‍गो भिसी, ङ्‌योइमा, “बप्‍तिस्‍मा पिन्‍बा यूहन्‍नाला थोबो ह्री‍गो” भिसी थेला आमासे भिजी। \v 25 चुह्रङ् भिमैछ्‌याम थे माइ ग्‍ले मुबा ग्‍लारी निसी, “दान्‍दे ङादा ह्राङसे बप्‍तिस्‍मा पिन्‍बा यूहन्‍नाला थोबो खार्बारी भउ” भिसी भिजी। \v 26 थेह्रङ् भिमाहेन्‍से ग्‍लेला सेमरी दुख ङ्‌हम्‍जी, तर ओतेला डोन्‍बोला ओन्‍छाङरी घ्रान फासी पाङ्बा तामदा थाबारी आखम्‍नी। \v 27 थेतबासेलमा थेसे तुरुन्‍तन ह्राङला सिपाही गिकदा “बप्‍तिस्‍मा पिन्‍बा यूहन्‍नाला थोबो थासी भउ” भिसी कुल्‍जी। ओच्‍छे थे सिपाही झ्‍याल्‍खानरी निसी यूहन्‍नाला थोबो थाजी। \v 28 थासी भसी थे माइदा खार्बारी युसी पिन्‍जी। ओच्‍छे थे माइसे थेला आमादा पिन्‍जी। \v 29 चु ताम थेःसी यूहन्‍नाला चेलागदे खसी थेला लास भोर्सी धुर्सारी थान्‍जी। \s1 येशूसे हजार ङा म्‍हिगदेदा चबा स्‍हे पिन्‍बा \r मत्ती १४:१३-२१; लूका ९:१०-१७; यूहन्‍ना ६:१-१३ \p \v 30 येशूसे पुइबा जम्‍मान मुल चेलागदे दोःसी खसी येशू मुबा ग्‍लारी पोप तजी। थेनीगदेसे लबा गेदेन लोप्‍सी पिन्‍बा तामगदे येशूदा पाङ्जी। \v 31 येशूसे थेनीगदेदा “एनीगदेएनोन सुनसान ग्‍लारी खसी ब्‍लप्‍बा न्‍हउ” भिसी सुङ्जी। तिग्‍दा भिसम थेरी खबा निबा म्‍हिगदे ल्‍हानान मुबासे लमा थेनीगदेदा चबारी सुत्तै फुर्सत आरेबा। \v 32 थेतबासेलमा थेनीगदे दोँगारी क्रेःसी सुटुक्‍क सुनसान ग्‍लारी फेप्‍जी। \v 33 तर ल्‍हानान म्‍हिगदेसे थेनीगदे निबान लबा म्राङ्जी। थेतबासेलमा थेनीगदे फेप्‍गे लबा ग्‍ला था याङ्सी, नाम्‍सा नाम्‍साला म्‍हिगदे यार्बान थेनीगदे फेप्‍बा ग्‍लापट्टि निजी। ओच्‍छे थेनीगदे भन्‍दा ङाच्‍छा धोजी। \v 34 येशू दोँगाग्‍याम फाप्‍बा धुइरी ल्‍हानान म्‍हिला हुल म्राङ्सी थेदा दया रेःजी। तिग्‍दा भिसम थे म्‍हिगदे गोठालो आरेबा ग्‍युगदे ह्रङ्‌बा मुबा। येशूसे थे म्‍हिगदेदा ल्‍हानान ताम लोप्‍बारी छ्‌याइजी।\x * \xo 6:34 \xt गन्‍ती २७:१७; १ राजा २२:१७; २ इति १८:१६; इज ३४:५; मत्ती ९:३६\x* \p \v 35 ङ्‍यसे तमाहेन्‍से थेला चेलागदे थे मुबा ग्‍लारी खसी थेदा “दाहेन्‍से ङ्‍यसे तसी जिन्‍जी, चु सुनसान ग्‍लारी तिगै आरे। \v 36 थेतबासेलमा चु म्‍हिगदेदा पुइगो। थेनीगदे चु क्‍यारमारला नाम्‍सारी निसी चबा स्‍हेगदे ग्‍लुसी चगै” भिसी भिजी। \v 37 तर येशूसे थेनीगदेदा “एनीगदेसेन चुगदेदा चबा स्‍हे पिन्‍गो” भिसी सुङ्जी। तर थेनीगदेसे येशूदा “ङन्‍से ग्‍यार्जा न्‍ही म्‍हुइला डबलसे गेङ ग्‍लुसी थेनीगदेदा चबारी छ्‍योला?” भिसी भिजी। \p \v 38 येशूसे थेनीगदेदा “एनीगदेदेन छ्‌याम गेङ गाते मुला? निसी च्‍यागो” भिसी सुङ्जी। जमाहेन्‍से थेनीगदेसे च्‍यासी, “गोर ङा गेङदेन गोर न्‍ही तार्ङा मुला” भिसी भिजी। \p \v 39 जमाहेन्‍से येशूसे म्‍हिगदेदा पाङरी लाम लसी चिउ भिसी कुल्‍जी। \v 40 ओच्‍छे म्‍हिगदे ग्‍यार्जा ग्‍यार्जादेन बोगल न्‍हीसे च्‍युइ च्‍युइला लाम लसी पाङरी चिजी। \v 41 येशूसे थे गोर ङा गेङदेन गोर न्‍ही तार्ङा थोसी स्‍वर्गपट्टि स्‍हीसी परमेश्‍वरदा धन्‍यवाद पिन्‍जी। ओच्‍छे थे गोर ङा गेङ क्‍युइसी म्‍हिगदेदा भो लसी पिन्‍गो भिसी चेलागदेदा पिन्‍जी। ओच्‍छे गोर न्‍ही तार्ङाएनोन जम्‍मान म्‍हिगदेदा भो लसी पिन्‍जी। \v 42 ओच्‍छे जम्‍मान म्‍हिगदेसे म्रेन्‍ना चजी। \v 43 जमाहेन्‍से चेलागदेसे लेङ्बा गेङदेन तार्ङा दुइमा च्‍युक न्‍ही सोली तजी। \v 44 थेरी चबा ह्रेम्‍फेबेगदे हजार ङा मुबा। \s1 येशू समुन्‍द्रथोरी भ्रबा \r मत्ती १४:२२-३६; यूहन्‍ना ६:१५-२१ \p \v 45 ओच्‍छे येशूसे तुरुन्‍तन ह्राङला चेलागदेदा दोँगारी क्रेःसी क्‍यामसङ बेथसेदा नाम्‍सारी ह्राङ भन्‍दा ङाच्‍छा पुइजी। थे धुइरी येशूसे चा म्‍हिला हुलदा पुइबान लजी। \v 46 ओच्‍छे थेनीगदेदा पुइमाहेन्‍से येशू गङपट्टि प्रार्थना लबारी फेप्‍जी। \v 47 ङ्‍यसे तमा दोँगा समुन्‍द्रला गुङरी मुबा, ओच्‍छे येशू चा गिकजेन समुन्‍द्रला कुनीरी मुबा। \v 48 थेसे चेलागदेदा दोँगा चलब लबारी गाह्रो तबा म्राङ्जी। तिग्‍दा भिसम लाबा उल्‍टोग्‍यामसे खबा मुबा। स्‍य्‍होला तीन बजेरीक्‍यार येशू समुन्‍द्रथोरी भ्रबान थेनीगदेपट्टि फेप्‍खजी, ओच्‍छे थेनीगदेदा ख्‍लासी ङाच्‍छा फेप्‍गे लमा, \v 49 थेनीगदेसे येशूदा समुन्‍द्रथोरी भ्रबान लबा म्राङ्सी म्‍हङ मुनम भिसी थेनीगदे लोङ्सी क्रिङ्‌जी। \v 50 तिग्‍दा भिसम येशूदा म्राङ्सी जम्‍मान लोङ्‌बा मुबा। तर तुरुन्‍तन येशूसे थेनीगदेदा “भङ लउ, ङानोन हिन्‍ना, थालोङ्‍गो” भिसी सुङ्जी। \v 51 ओच्‍छे ह्राङला चेलागदेदेन छ्‌याम दोँगारी क्रेःजी। जमाहेन्‍से लाबालुङसर म्‍हाजी। ओच्‍छे थेनीगदे ल्‍हानान उदेक तजी। \v 52 तिग्‍दा भिसम थेनीगदेला सेम कोङ्बासे लमा येशूसे हजार ङा म्‍हिगदेदा गेङ पिन्‍बा म्राङ्सीएनोन थेला अर्थ घोबा आरेबा। \p \v 53 थेनीगदे समुन्‍द्र थासी गनेसरेत भिबा ग्‍लारी धोखमाहेन्‍से दोँगा समुन्‍द्रला कुनीरी थान्‍सी, \v 54 दोँगाग्‍याम फाप्‍मैछ्‌याम म्‍हिगदेसे येशूदा ङोसेजी। \v 55 ओच्‍छे थेनीगदे क्‍यारमारला नाम्‍सारी निसी येशू फेप्‍खजी भिसी थेःना लजी। जमाहेन्‍से म्‍हिगदेसे आखम्‍बा म्‍हिगदेदा तीबा नान्‍बादेन छ्‌यामनोन येशू मुबा ग्‍लारी भबारी छ्‌याइजी। \v 56 जुन जुन ग्‍लारी येशू फेप्‍जी, थे ग्‍लारी म्‍हिगदेसे आखम्‍बा म्‍हिगदेदा येशूला क्‍वान जे भिसै, थुर्पुङ्‍गो भिसी बिन्‍ती लजी। ओच्‍छे येशूला क्‍वान थुर्बा जति जम्‍मान खम्‍जी। \c 7 \s1 रिमठिमला बारेरी लोप्‍बा ताम \r मत्ती १५:१-२० \p \v 1 यरूशलेमग्‍याम खबा फरिसीदेन यहूदी धर्मगुरुगदे येशूला क्‍युर्नोन पोप तजी। \v 2 थेनीगदेसे येशूला कोइ कोइ चेलागदेसे या आख्रुना चबा म्राङ्जी। \v 3 फरिसीगदेदेन यहूदीगदेला आखे म्‍हेमेला रिमठिम अन्‍छार या आख्रुतेधोना चबारी आतबा मुबा। \v 4 चुदे जे आहिन बजारग्‍याम खमाहेन्‍से नुहाब आलतेधोना आचमुबा। आखे म्‍हेमेला चु भन्‍दा ल्‍हानान रिमठिम तेन्‍मुबा ओच्‍छे खोरेगदे, ताङगदेदेन काँसला ताङगदे म्‍याप्‍बा रिमठिम मुबा। \p \v 5 ओच्‍छे फरिसीगदेदेन यहूदी धर्मगुरुसे येशूदा “ह्राङला चेलागदे तिग्‍दा आखे म्‍हेमेला रिमठिम अन्‍छार आभ्रबा? ओच्‍छे या आख्रुनान चबा?” भिसी ङ्‌योइजी। \p \v 6 थेतबासेलमा थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनीगदे ह्रङ्‌बा कप्‍टी म्‍हिगदेला लागिरी यशैया अगमवक्तासे भ्रिबा ताम ढिक्‍बा मुला, \q1 ‘चु म्‍हिगदेसे सुङसे जे ङादा मान लमुला, \q2 तर सेमहेन्‍से चा मान आलमुला। \q1 \v 7 ओच्‍छे एनीगदेसे ङादा तेन्‍बाम तेन्‍मुला \q2 तसैनोन परमेश्‍वरसे कुल्‍बा तामदा भन्‍दा म्‍हिसे स्‍होबा रिमठिमदा घ्रेन म्‍हन्‍मुला।’\x * \xo 7:7 \xt यशै २९:१३\x* \m \v 8 एनीगदेसे परमेश्‍वरसे कुल्‍बा ताम ख्‍लासी म्‍हिगदेला रिमठिम तेन्‍बा मुला।” \p \v 9 दोःसी येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनीगदे ह्राङला रिमठिम तेन्‍बाला लागिरी परमेश्‍वरसे कुल्‍बा ताम ख्‍लाबा एनीगदे खाह्रङ्बा छट्टु? \v 10 तिग्‍दा भिसम मोशासे भिबा मुला, ‘एसे ह्राङला आबा आमादा मान लउ,’ ओच्‍छे ‘जुन म्‍हिसे ह्राङला आबा आमादा बिरोध लसी नइबा ताम लला थेदा चा साइनोन तोःला’ भिसी सुङ्बा मुला।\x * \xo 7:10 \xt प्रस्‍था २०:१२; २१:१७; व्‍यव ५:१६; लेवी २०:९\x* \v 11 तर एनीगदेसे चा ‘जुन म्‍हिसे ह्राङला आबा आमादा पिन्‍तोःबा स्‍हे परमेश्‍वरदा फुल्‍बा मुला, थेसे ह्राङला आबा आमादा मान लआतोः’ भिसी पाङ्‌मुला। \v 12 थेतबासेलमा एनीगदेला तामग्‍यामसेन म्‍हिगदेदा थेन्‍ना आबा आमादा तिगै पिनआपुङ्बा ह्रङ्‌बान हिन्‍ना। \v 13 चुह्रङ् लसी एनीगदे ह्राङला रिमठिम अन्‍छार चा भ्रमुला। तर परमेश्‍वरला बचनदा चा तिगै गे आखेल्‍बा भिसी म्‍हन्‍मुला। चुह्रङ्बा गे एनीगदेसे ल्‍हानान लमुला।” \s1 म्‍हिदा चोखो तना लबा स्‍हेगदे \r मत्ती १५:१०-२० \p \v 14 दोःसी येशूसे म्‍हिला हुलदा ह्राङ मुबा ग्‍लारी ङ्‌योइसी चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “ङाइ पाङ्बा ताम तिग चीम भिसी एनीगदेसे घोबारी म्‍हाइगो। \v 15 खजिबै चबा स्‍हेसे म्‍हिदा न्‍होङ्ना लबारी आखम। तर म्‍हिला सेमग्‍याम थोन्‍बा तामसे जे म्‍हिदा न्‍होङ्ना लमुला। \v 16 जुन म्‍हिदा ङ्‌यान्‍बा सेम मुला थेसे ङ्‌यान्‍सी घोउ।”\f † \fr 7:16 \ft चु पदला ताम चा ल्‍हानान ह्रङ्‌बा ग्रीक बाइबलरी भ्रिबा आरे।\f* \p \v 17 येशू म्‍हिगदेदा ख्‍लासी दिम न्‍हङरी वाङ्माहेन्‍से थेला चेलागदेसे “ह्राङसे सुङ्बा ताम ङन्‍दा घोना लसी पिन्‍गो” भिसी भिजी। \v 18 जमाहेन्‍से येशूसे ह्राङला चेलागदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “दान्‍देधोना अझ एनीगदेसे घोबा आरे? एनीगदेदा था आरे? म्‍हिला सुङग्‍याम न्‍हङरी वाङ्बा स्‍हेसे म्‍हिदा न्‍होङ्ना आल। \v 19 तिग्‍दा भिसम चबा स्‍हे मी सेम न्‍हङरी आवाङ्ना फो न्‍हङरी वाङ्ला ओच्‍छे फो न्‍हङसेनोन मङग्‍यार थोन्‍ना।” चुह्रङ् लसी येशूसे जम्‍मान चबा स्‍हे चबारी तला भिसी ह्राङला चेलागदेदा घोना लसी पिन्‍जी। \p \v 20 येशूसे दोःसी चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “म्‍हिला सेम न्‍हङ‍ग्‍याम मङग्‍यार थोन्‍बा तामसे म्‍हिदा न्‍होङ्ना लमुला। \v 21 तिग्‍दा भिसम म्‍हिला सेमग्‍यामसेन नइबा म्‍हन्‍बा, ब्रेल्‍सी भ्रबा, य्‍हो लबा, म्‍हि साइबा, \v 22 म्‍हिला म्रिङदेन छ्‌याम ब्रेल्‍सी भ्रबा, लोभ लबा, नइबा गे लबा, ठगब लबा, सुङरी जे ताम खजी थेनोन पाङ्सी भ्रबा, डाह लबा, म्‍हिला तामगन लबा, ङा ह्रङ्‌बा खालै आरे भिसी भ्रबा, मूर्ख गे लबा चु जम्‍मान तामगदे थोन्‍मुला। \v 23 म्‍हिला सेमग्‍याम थोन्‍बा चु जम्‍मान नइबा तामसेन म्‍हिगदेदा न्‍होङ्ना लमुला।” \s1 अर्गु य्‍हुलला म्रिङम्‍हेमेला विश्‍वास \r मत्ती १५:२१-२८ \p \v 24 जमाहेन्‍से येशू थेग्‍याम टुरोस भिबा ग्‍लापट्टि फेप्‍जी। ओच्‍छे खालैसे था थायाङ्‍गै भिसी दिम गिकरी वाङ्‌जी तसैनोन म्‍हिगदेसे था याङ्जी।\f † \fr 7:24 \ft कोइ कोइ ग्रीक बाइबलरी “टुरोसदेन सीदोन” भिसी भ्रिबा मुला।\f* \v 25 थेनोन धुइरी म्रिङम्‍हेमे गिकसे येशूला बारेरी थेःमैछ्‌याम येशू मुबा ग्‍लारी खसी येशूदा फ्‍या लजी। थे म्रिङम्‍हेमेला झामेदा म्‍हङसे स्‍याप्‍बा मुबा। \v 26 थे म्रिङम्‍हेमे सिरिया य्‍हुल्‍साला फोनिके भिबा नाम्‍सारी न्‍हबा मुबा। थे अर्गु य्‍हुलला म्रिङम्‍हेमे मुबा। थेसे “ङाला झामेला ल्‍हुइग्‍यामसे म्‍हङ ताप्‍सी पिन्‍गो” भिसी येशूदा बिन्‍ती लजी। \v 27 तर येशूसे “ङाच्‍छा ह्राङला कोलागदेदा म्रेन्‍ना लतोःला, ह्राङला कोलागदेला गेङ ब्‍यन्‍सी नगीदा पिन्‍बा ठीक आहिन” भिसी सुङ्जी। \v 28 ओच्‍छे थे म्रिङम्‍हेमेसे “हिन्‍ना प्रभु, तसैनोन कोलागदेसे चबान लमा ताइबा भ्राइभ्रुइ नगीसेनोन चम्‍याङ्मुला” भिसी भिजी। \v 29 येशूसे थे म्रिङम्‍हेमेदा “एसे चुह्रङ् भिबासे लमा एला झामेला ल्‍हुइग्‍याम म्‍हङ थोन्‍सी निसी जिन्‍बा मुला। दाहेन्‍से ए दिमरी निउ” भिसी सुङ्जी। \v 30 थे म्रिङम्‍हेमे दिमरी धोमा झामेला ल्‍हुइग्‍याम म्‍हङ थोन्‍सी निसी जिन्‍बा मुबा, ओच्‍छे झामे चा खाटरी म्‍हेर्सी चिबा मुबा। \s1 नाब्‍यङ आथेःबा खाग्‍ले म्‍हि खम्‍बा \p \v 31 येशू टुरोस भिबा ग्‍लाग्‍याम थोन्‍सी सीदोन ओच्‍छे डेकापोलिस तबान गालील समुन्‍द्ररी फेप्‍जी। \v 32 थेरी म्‍हिगदेसे नाब्‍यङ आथेःबा खाग्‍ले म्‍हिदा येशू मुबा ग्‍लारी भसी, “थेदा थुर्सी खम्‍ना लपिन्‍गो” भिसी बिन्‍ती लजी। \v 33 येशूसे थे म्‍हिदा म्‍हिला हुलग्‍याम जजाकी क्‍याथाङ भोर्सी थेला नाब्‍यङ न्‍हीरी या जुम्‍बी झाङ्‌जी। ओच्‍छे सरी थो स्‍वासी यासे थेला लेरी थुर्जी। \v 34 जमाहेन्‍से येशूसे स्‍वर्गपट्टि स्‍हीबान सा न्‍हसी, “इफ्‍फाता” भिसी सुङ्जी। चु भिबा चा “ठोङ्‍गो” भिबा हिन्‍ना। \v 35 चुह्रङ् भिमैछ्‌याम थे म्‍हिला नाब्‍यङ थेःजी ओच्‍छे थेसे ज्‍यना लसी ताम पाङ्‌बारी छ्‌याइजी। \v 36 येशूसे थेनीगदे जम्‍मादान “चु ताम खालैदा थापाङ्‍गो” भिसी कुल्‍जी। तर जति जति चु ताम खालैदा थापाङ्‍गो भिसी कुल्‍जी, झन ओतेन म्‍हिगदेसे पाङ्‌बान भ्रजी। \v 37 चु ताम थेःबागदेसे उदेक म्‍हन्‍सी, “येशूसे लबा जम्‍मान गे ज्‍यबा मुला। थेसे नाब्‍यङ आथेःबा खाग्‍ले म्‍हिदाएनोन खम्‍ना लमुला” भिसी भिबारी छ्‌याइजी। \c 8 \s1 येशूसे हजार ब्‍लि म्‍हिदा चबा स्‍हे पिन्‍बा \r मत्ती १५:३२-३९ \p \v 1 तिगै धिन लिच्‍छा दोःसी म्‍हिला हुल पोप तजी। थेनीगदेदेन छ्‌याम चबा स्‍हे तिगै आरेबासे लमा येशूसे ह्राङला चेलागदेदा ङ्‌योइसी, \v 2 “चु म्‍हिगदेदा म्राङ्सी ङादा दया रेःजी। तिग्‍दा भिसम चुगदे ङादेन छ्‌याम भ्रबा तिनी सोमरे तजी। ओच्‍छे चुगदेदेन छ्‌याम चबा स्‍हे तिगै आरे। \v 3 चु म्‍हिगदेदा फोइथाननोन दिमरी पुइजी भिसम ग्‍यामरी बिहोस तला। तिग्‍दा भिसम कोइ कोइ म्‍हिगदे ल्‍हानान थारेङग्‍याम खबा मुला” भिसी सुङ्जी। \p \v 4 जमाहेन्‍से चेलागदेसे येशूदा “चुह्रङ्बा तिगै आयाङ्बा ग्‍लारी चु म्‍हिगदेदा खानङग्‍याम गेङ भसी ख्‍वासे?” भिसी भिजी। \v 5 येशूसे थेनीगदेदा “एनीगदेदेन छ्‌याम गेङ गाते मुला?” भिसी ङ्‌योइमा, थेनीगदेसे “ङन्‍देन छ्‌याम गोर निस गेङ मुला” भिसी भिजी। \p \v 6 जमाहेन्‍से येशूसे थेरी मुबा म्‍हिला हुलदा पाङरी चिपुङ्जी। ओच्‍छे थेसे गोर निस गेङ थोसी परमेश्‍वरदा धन्‍यवाद पिन्‍सी गेङ क्‍युइसी चेलागदेदा भो लसी पिन्‍गो भिसी सुङ्जी, ओच्‍छे चेलागदेसे म्‍हिगदेदा भो लसी पिन्‍जी। \v 7 थेनीगदेदेन छ्‌याम जजाबा तार्ङागदेएनोन मुबा। येशूसे तार्ङाला लागिरीनोन धन्‍यवाद पिन्‍सी चेलागदेदा भो लपुङ्जी। \v 8 ओच्‍छे म्‍हिगदेसे म्रेन्‍ना चजी। जमाहेन्‍से चेलागदेसे लेङ्बा गेङदेन तार्ङा दुइमा सोली निस तजी। \v 9 थेरी गेङ चबा म्‍हिगदे हजार ब्‍लि ते मुबा। येशूसे म्‍हिला हुलदा पुइसी, \v 10 ह्राङला चेलागदेदेन छ्‌याम दोँगारी क्रेःसी दलमनुथा भिबा ग्‍लारीक्‍यार फेप्‍जी। \s1 फरिसीगदेसे उदेकला चिनु म्‍हाइबा \r मत्ती १६:१-४ \p \v 11 फरिसीगदे येशू मुबा ग्‍लारी खसी चुह्रङ् भिसी ताम लबारी छ्‌याइजी। ओच्‍छे येशूला सेम च्‍याबान, “ङन्‍दा स्‍वर्गला चिनु गिक उन्‍गो” भिसी भिजी।\x * \xo 8:11 \xt मत्ती १२:३८; लूका ११:१६\x* \v 12 चु ताम थेःसी येशूसे सा न्‍हसी, “एनीगदेसे ङाला ताम ङ्‌यान्‍गो, दान्‍देला म्‍हिगदेसे तिग्‍दा चिनु म्‍हाइबा? तर ङाइ दान्‍देला म्‍हिगदेदा तिगै चिनु आउन” भिसी सुङ्जी।\x * \xo 8:12 \xt मत्ती १२:२९; लूका ११:२९\x* \v 13 ओच्‍छे थेनीगदेदा ख्‍लासी दोँगारी क्रेःसी येशू क्‍याम्‍सङपट्टि फेप्‍जी। \s1 येशूसे फरिसीदेन हेरोदसे लबा लुसीला तामला बारेरी लोप्‍बा \r मत्ती १६:५-१२ \p \v 14 दोँगारी क्रेःसी समुन्‍द्रला क्‍यामसङपट्टि निबा धुइरी चेलागदेसे गेङ भोर्बारी म्‍लेःबा मुबा। थेनीगदेदेन छ्‌याम गेङ गिक जे मुबा। \v 15 ओच्‍छे येशूसे थेनीगदेदा “च्‍यागो, एनीगदे फरिसीदेन हेरोद ग्‍लेला खमीरग्‍याम होशियार तसी चिउ” भिसी सुङ्जी।\x * \xo 8:15 \xt लूका १२:१\x* \v 16 तर चेलागदेसे चा “य्‍हाङदेन छ्‌याम गेङ आरेबासे लमा येशूसे चुह्रङ् भिसी सुङ्बा हिन्‍ना” भिसी ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी ताम लबारी छ्‌याइजी। \p \v 17 चेलागदेसे चुह्रङ् लसी ताम लबा था याङ्सी येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनीगदे गेङ आरे भिसी तिग्‍दा ताम लसी चिबा? एनीगदेसे अझ घोबा आरे? एनीगदेला सेम कोङ्बान मुला? \v 18 मी मुसैनोन एनीगदेसे तिग्‍दा आम्राङ्बा? नाब्‍यङ मुसैनोन तिग्‍दा आथेःबा? अझ एनीगदेसे ढन्‍बा आरे?\x * \xo 8:18 \xt यर्मि ५:२१; इज १२:२; मर्कू ४:१२\x* \v 19 ङाइ गोर ङा गेङसे हजार ङा म्‍हिगदेदा ख्‍वामा एनीगदेसे लेङ्बा गेङ गाते सोली दुइबा मुबा?” थेनीगदेसे “च्‍युक न्‍ही सोली” भिसी भिजी। \v 20 ओच्‍छे “ङाइ गोर निस गेङसे हजार ब्‍लि म्‍हिगदेदा ख्‍वामा एनीगदेसे लेङ्बा गेङ गाते सोली दुइमुबा?” भिसी येशूसे ङ्‌योइमा, थेनीगदेसे “सोली निस” भिसी भिजी। \v 21 जमाहेन्‍से येशूसे थेनीगदेदा “थेह्रङ् भिसम अझ एनीगदेसे तिग्‍दा आघोबा?” भिसी सुङ्जी। \s1 येशूसे मी आम्राङ्बा म्‍हिला मी म्राङ्ना लबा \p \v 22 येशू ह्राङला चेलागदेदेन छ्‌याम बेथसेदा भिबा ग्‍लारी धोखमा म्‍हिगदेसे मी आम्राङ्बा म्‍हि गिकदा येशू मुबा ग्‍लारी भसी, “चुदा थुर्सी पिन्‍गो” भिसी बिन्‍ती लजी। \v 23 येशूसे थे मी आम्राङ्बा म्‍हिदा नाम्‍साग्‍याम क्‍याथाङ भोर्सी थे मी आम्राङ्बा म्‍हिला मीरी थो स्‍वाजी ओच्‍छे यासे थुर्सी, “एसे तिगै म्राङ्जी?” भिसी ङ्‌योइमा, \v 24 थे मी आम्राङ्बा म्‍हिसे ओसो च्‍यासी, “ङाइ म्‍हिगदेदा दोङ भ्रबा ह्रङ् लसी क्‍युर्सीन भ्रबा म्राङ्बा मुला” भिसी भिजी। \v 25 येशूसे दोःसी थे मी आम्राङ्बा म्‍हिला मीरी ह्राङला यासे थुर्जी। जमाहेन्‍से थेसे म्राङ्जी। \v 26 जमाहेन्‍से थे म्‍हिदा येशूसे नाम्‍सारी आवाङ्ना दिमरी निउ भिसी पुइजी। \s1 येशू परमेश्‍वरला म्‍हि ख्रीष्‍ट हिन्‍ना \r मत्ती १६:१३-२०; लूका ९:१८-२१ \p \v 27 जमाहेन्‍से येशू ह्राङला चेलागदेदेन छ्‌याम कैसरिया फिलिप्‍पी भिबा ग्‍लाला नाम्‍सारीक्‍यार फेप्‍जी। थेनीगदे ग्‍यामरी फेप्‍बान लमा येशूसे ह्राङला चेलागदेदा “म्‍हिगदेसे ङादा खाल भिमुला?” भिसी ङ्‌योइजी। \p \v 28 थेनीगदेसे “खालैसे बप्‍तिस्‍मा पिन्‍बा यूहन्‍ना, खालैसे एलिया, ओच्‍छे गाते म्‍हिसे चा अगमवक्तागदे न्‍हङला गिक हिन्‍ना भिमुला” भिसी भिजी।\x * \xo 8:28 \xt मर्कू ६:१४-१५; लूका ९:७-८\x* \p \v 29 “तर एनीगदेसे चा ङा खाल भिसी म्‍हन्‍मुला?” भिसी येशूसे ङ्‌योइमा, पत्रुससे “ह्राङ परमेश्‍वरला म्‍हि थार्बा पिन्‍बा ख्रीष्‍ट हिन्‍ना” भिसी भिजी।\x * \xo 8:29 \xt यूह ६:६८-६९\x* \p \v 30 येशूसे थेनीगदेदा “च्‍यागो, एनीगदेसे चु ताम खालैदा थापाङ्‍गो” भिसी कुल्‍जी। \s1 येशूसे ह्राङ खाह्रङ् लसी सिला भिबा ताम चेलागदेदा सुङ्बा \r मत्ती १६:२१-२८; लूका ९:२२-२७ \p \v 31 जमाहेन्‍से येशूसे ह्राङला चेलागदेदा “परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हिसे ल्‍हानान दुख नातोःला। थेदा यहूदी गन्‍बागदेसे, परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदेसे ओच्‍छे यहूदी धर्मगुरुगदेसे बिरोध लसी साइला। तसैनोन थे सिबाग्‍याम सोमरेमाकुनु सोला” भिसी सुङ्जी। \v 32 येशूसे चुह्रङ् भिसी ह्राङला चेलागदेदा घोना लमाहेन्‍से पत्रुससे येशूदा जजाकी क्‍याथाङ भोर्सी, “चुह्रङ् थासुङ्‍गो” भिसी बङ्जी। \v 33 तर येशू स्‍य्‍हान्‍दो चेलागदेपट्टि फ्‍लिक दोःसी थेनीगदेदा स्‍हीबान पत्रुसदा “शैतान ए चुग्‍याम थोन्‍सी निउ! एसे म्‍हन्‍बा ताम परमेश्‍वरला आहिन, म्‍हिला हिन्‍ना” भिसी बङ्जी। \s1 चेलागदेसे नातोःबा दुख \r मत्ती १६:२४-२८; लूका ९:२३-२७ \p \v 34 जमाहेन्‍से येशूसे ह्राङला चेलागदेदेन थेरी मुबा म्‍हिगदेदा ङ्‌योइसी, “खालै म्‍हि ङाला चेला दोबा सेम मुसम थेसे ह्राङला ज्‍याननोन माया मारब लसी ह्राङला क्रुस ह्राङसेन पुइसी ङादेन छ्‌याम भ्रगै” भिसी सुङ्जी।\x * \xo 8:34 \xt मत्ती १०:३८; लूका १४:२७\x* \v 35 तिग्‍दा भिसम जुन म्‍हिसे ह्राङला ज्‍यान जोगब लबारी म्‍हाइला थे म्‍हिसे जुकजुकधोनाला जुनी आयाङ्, तर ङादेन थार्बा पिन्‍बा समाचारला लागिरी ज्‍याननोन पिन्‍खम्‍बा म्‍हिसे चा जुकजुकधोनाला जुनी याङ्ला।\x * \xo 8:35 \xt मत्ती १०:३९; लूका १७:३३; यूह १२:२५\x* \v 36 म्‍हिसे जम्‍बुलिङनोन यारी किन्‍सी ह्राङला ज्‍यान चा निजी भिसम थेदा तिग ज्‍यबा तला? \v 37 जम्‍बुलिङरी म्‍हिला ज्‍यान भन्‍दा घ्रेन अर्गु तिगै स्‍हे मुला? \v 38 ओच्‍छे दान्‍दे पापीदेन नइबा बानीबेहोर थोसी भ्रबा म्‍हिगदेला ओन्‍छाङरी जुन म्‍हि ङादेन ङाला तामरी पेःला लिच्‍छा परमेश्‍वरला स्‍वर्गदूतगदेदेन छ्‌याम परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हि ह्राङला आबा परमेश्‍वरला य्‍हालदेन शक्तिरी खमा थेदा ह्राङला भिबारी पेःला। \c 9 \p \v 1 ओच्‍छे येशूसे थेनीगदेदा “च्‍यागो, एनीगदेसे ङाला ताम ङ्‌यान्‍गो, चुरी मुबा म्‍हिगदे न्‍हङला कोइ कोइ म्‍हि चा परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सा शक्तिरी खबा आम्राङ्तेधोना आसि” भिसी सुङ्जी। \s1 येशूला स्‍य्‍हाल पोबा \r मत्ती १७:१-१३; लूका ९:२८-३६ \p \v 2 ढुरे लिच्‍छा येशूसे पत्रुस, याकूबदेन यूहन्‍नादा जे ह्राङदेन छ्‌याम नोबा गङरी भोर्सी फेप्‍जी। ओच्‍छे चेलागदेसे च्‍याना च्‍यानान येशूला स्‍य्‍हाल पोजी।\x * \xo 9:2 \xt २ पत्रु १:१७-१८\x* \v 3 येशूला क्‍वान धिनीला स्‍हेर ह्रङ्‌बान य्‍हाल य्‍हाल तसी चुदे य्‍हाल य्‍हाल तजी कि ओते तार मी जम्‍बुलिङला खजिबै म्‍हिसे ख्रुसैनोन तना लआखम। \v 4 थे धुइरी थेनीगदेसे एलियादेन मोशा, येशूदेन छ्‌याम ताम लबान लबा म्राङ्जी। \v 5 चु म्राङ्सी पत्रुससे येशूदा “गुरु, ङनीएनोन चुरी मुबा ज्‍यबा तजी। दाहेन्‍से ङन्‍से चुरी छाप्रो सोम स्‍होइ, गिक ह्राङला लागिरी, गिक मोशाला लागिरी ओच्‍छे गिक एलियाला लागिरी” भिसी भिजी। \v 6 थेनीगदे लोङ्बासे लमा पत्रुसदा तिग भितोःबा था आरेबा। \p \v 7 थे धुइरी खसु खसी थेनीगदेदा घप्‍जी। ओच्‍छे खसु न्‍हङ‍ग्‍याम चुह्रङ्बा काइ थेःजी, “चु ङाइ सेमहेन्‍से माया लबा ङाला झा हिन्‍ना, चुसे भिबा ताम एनीगदेसे ङ्‌यान्‍गो।”\x * \xo 9:7 \xt मत्ती ३:१७; मर्कू १:११; लूका ३:२२\x* \v 8 चुह्रङ् भिबा थेःसी थेनीगदेसे क्‍यारमार च्‍यामा थेरी येशू बाहेक खालैदा आम्राङ्‌नी। \p \v 9 जमाहेन्‍से येशू ह्राङला चेलागदेदेन छ्‌याम गङग्‍याम फाप्‍बान लबा धुइरी येशूसे चेलागदेदा “परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हि सिबाग्‍याम आसोतेधोना एनीगदेसे तिनी म्राङ्बा चु ताम खालैदा थापाङ्‍गो” भिसी सुङ्जी। \v 10 थेनीगदेसे येशूसे सुङ्बा ताम सेमरी थान्‍जी। तर थेनीगदेसे चु सिबा ग्‍याम सोबा भिबा चा तिग हिन्‍ना भिसी ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी ताम लजी। \p \v 11 थेनीगदेसे येशूदा “यहूदी धर्मगुरुगदेसे तिग्‍दा एलिया अगमवक्ता ङाच्‍छा खतोःला भिबा?” भिसी ङ्‌योइजी।\x * \xo 9:11 \xt मला ४:५; मत्ती ११:१४\x* \v 12 येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “हिन्‍ना, ङाच्‍छा एलिया खला ओच्‍छे थेसे जम्‍मान ताम ढिक्‍ना लला। तर परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हिसे ल्‍हानान दुख नातोःला ओच्‍छे जम्‍मान म्‍हिगदेसे थेदा ख्‍लाला भिसी तिग्‍दा भ्रिबा? \v 13 तर च्‍यागो, एलिया मी खसी जिन्‍बा मुला। ओच्‍छे परमेश्‍वरला बचनरी भ्रिबा अन्‍छार थेदा म्‍हिगदेसे जे लइ म्‍हन्‍बा थेनोन लजी।” \s1 येशूसे म्‍हङसे स्‍याप्‍बा कोलादा खम्‍ना लबा \r मत्ती १७:१४-२०; लूका ९:३७-४३ \p \v 14 थेनीगदे स्‍य्‍हान्‍दो चेलागदे मुबा ग्‍लारी धोखमा क्‍युर्नोन म्‍हिला हुल मुबा। ओच्‍छे यहूदी धर्मगुरुगदे थेरी चेलागदेदेन छ्‌याम छलफल लबान मुबा। \v 15 म्‍हिगदेसे येशूदा म्राङ्मैछ्‍याम उदेक म्‍हन्‍सी यार्बान निसी येशूदा फ्‍या लजी। \v 16 येशूसे थेनीगदेदा “एनीगदे तिग ताम लबान मुला?” भिसी ङ्‌योइमा, \v 17 म्‍हिला हुल न्‍हङ‍ग्‍याम म्‍हि गिकसे बिन्‍ती लबान येशूदा “गुरु, ङाइ ङाला झा ह्राङ मुबा ग्‍लारी भबा मुला। म्‍हङसे स्‍याप्‍बासे लमा थेसे ताम पाङ्‌आखम्‍बा मुला। \v 18 थेदा म्‍हङसे भ्‍याङ्‍बा धुइरी थेसे सुङग्‍याम बोप्‍स्‍या तेःमुला। ओच्‍छे स्‍वा क्रेसी कक्‍रक कुक्‍रूक तमुला। ङाइ ह्राङला चेलागदेदा थेला ल्‍हुइग्‍याम म्‍हङ ताप्‍सी पिन्‍गो भिसी बिन्‍ती लजी, तर थेनीगदेसे आखम्‍नी” भिसी भिजी। \p \v 19 येशूसे थेनीगदेदा “विश्‍वास आलबा म्‍हिगदे, खाइमाधोना ङा एनीगदेदेन छ्‌याम तला? खाइमाधोना ङाइ एनीगदेदा नासे? थेदा ङा मुबा ग्‍लारी भउ” भिसी सुङ्जी। \p \v 20 थेनीगदेसे थे म्‍हङसे स्‍याप्‍बा कोलादा येशू मुबा ग्‍लारी भजी। येशूदा म्राङ्मैछ्‍याम थे म्‍हङसे थे कोलादा लछार पछार लसी सरी ह्रिल्‍ना लजी। ओच्‍छे सुङग्‍याम बोप्‍स्‍या तेःबान कक्‍रक कुक्‍रूक तना लजी। \v 21 ओच्‍छे येशूसे थे म्‍हङसे स्‍याप्‍बा कोलाला आबादा “खाइमाहेन्‍से चुह्रङ् तबा?” भिसी ङ्‌योइजी। थेला आबासे येशूदा चुह्रङ् भिसी भिजी, “चुदा जजाहेन्‍सेन चुह्रङ् तबा हिन्‍ना। \v 22 थेदा साइबारी म्‍हङसे घरिघरि मेरी, क्‍युइरी भ्‍याङ्‍बा मुला। गुरु, ह्राङसे खम्‍सम ङन्‍दा दया लसी खम्‍ना लपिन्‍गो।” \v 23 येशूसे थेदा “खम्‍सम भिसी तिग्‍दा भिबा? विश्‍वास लबादा जम्‍मान तखम्‍ला” भिसी सुङ्जी। \v 24 येशूसे चुह्रङ् सुङ्माहेन्‍से थे म्‍हङसे स्‍याप्‍बा कोलाला आबासे क्रिङ्बान भिजी, “गुरु, ङाइ विश्‍वास लला। विश्‍वास लबारी ङादा ह्रो लउ।” \p \v 25 म्‍हिला हुल ह्राङ मुबापट्टि यार्बान खबा म्राङ्सी येशूसे म्‍हङदा “ताइधोना लबादेन नाब्‍यङ थेःना आलबा म्‍हङ ए थे कोलाला ल्‍हुइग्‍याम थोन्‍सी निउ! दोःसी खाइमै चु कोलाला ल्‍हुइरी थावाङ्‍गो” भिसी बङ्जी। \v 26 जमाहेन्‍से थे म्‍हङ क्रिङ्सी थे कोलादा लछार पछार लबान थोन्‍सी निजी। म्‍हङ थोन्‍सी निबा धुइरी थे कोला सिबा तेबान तजी। ओच्‍छे थेरी मुबा ल्‍हानान म्‍हिगदेसे सिजीम भिसी म्‍हन्‍जी। \v 27 तर येशूसे थेला यारी चुङ्सी थीमाहेन्‍से थे डोङ रेःजी। \p \v 28 दिम न्‍हङरी वाङ्माहेन्‍से खालै आरेबा धुइरी येशूदा चेलागदेसे “तिग्‍दा ङन्‍से थे म्‍हङदा ताप्‍बारी आखम्‍नी” भिसी ङ्‌योइजी। \p \v 29 येशूसे ह्राङला चेलागदेदा “चुह्रङ्बा म्‍हङदा चा प्रार्थनाग्‍यामसे जे ताप्‍खम्‍ला, तर अर्गु तिगै लसी ताप्‍आखम” भिसी सुङ्जी। \s1 दोःसी येशूसे ह्राङ खाह्रङ् लसी सिला भिसी सुङ्बा \r मत्ती १७:२२-२३; लूका ९:४३-४५ \p \v 30 येशूदेन थेला चेलागदे थे ग्‍ला ख्‍लासी गालील अञ्‍चलग्‍याम तबान फेप्‍जी। ह्राङ खानङ मुला भिसी म्‍हिगदेसे था थायाङ्‍गै भिबा येशूला सेम मुबा। \v 31 तिग्‍दा भिसम येशूसे ह्राङला चेलागदेदा लोप्‍बान मुबा। थे धुइरी येशूसे थेनीगदेदा “परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हिदा चुङ्सी म्‍हिगदेला यारी जिम्‍मा पिन्‍ना। थेनीगदेसे थेदा साइला, तसैनोन सोमरेमाकुनु थे सिबाग्‍याम सोला” भिसी सुङ्जी \v 32 तर चेलागदेसे चु ताम आघोनी, ओच्‍छे दोःसी येशूदेन छ्‌याम चु ताम ङ्‌योइबारी थेनीगदे लोङ्जी। \s1 जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन खाल? \r मत्ती १८:१-५; लूका ९:४६-५० \p \v 33 थेनीगदे कफर्नहुम नाम्‍सारी धोमाहेन्‍से जम्‍मान दिमरी मुबा धुइरी येशूसे चेलागदेदा “दोलो एनीगदे ग्‍यामरी तिग ताम लबान मुबा?” भिसी ङ्‌योइजी। \v 34 तर थेनीगदे कुटिसी चिजी। तिग्‍दा भिसम थेनीगदेसे “य्‍हाङ न्‍हङला खाल घ्रेन हिन्‍ना” भिसी ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी ताम लबा मुबा।\x * \xo 9:34 \xt लूका २२:२४\x* \v 35 ओच्‍छे येशू धन्‍छ्‌यासी ह्राङला च्‍युक न्‍ही चेलागदेदा ङ्‌योइसी, “खालै घ्रेन दोबा सेम मुसम थे जम्‍मान भन्‍दा जजा तसी जम्‍मालान सेवा लतोःला” भिसी सुङ्जी।\x * \xo 9:35 \xt मत्ती २०:२६-२७; २३:११; मर्कू १०:४३-४४; लूका २२:२६\x* \p \v 36 जमाहेन्‍से येशूसे थेनीगदेला गुङरी कोला गिकदा भजी। ओच्‍छे थे कोलादा ह्राङला कुरी किन्‍सी चेलागदेदा, \v 37 “ङाला मिनरी चुह्रङ्बा कोलागदेदा वास्‍ता लबासे ङादा वास्‍ता लला, ओच्‍छे ङादा वास्‍ता लबासे ङादा जे आहिन, ङादा पुइखबा ङाला आबादाएनोन वास्‍ता लला” भिसी सुङ्जी।\x * \xo 9:37 \xt मत्ती १०:४०; लूका १०:१६; यूह १३:२०\x* \p \v 38 जमाहेन्‍से यूहन्‍नासे येशूदा “गुरु, ङन्‍से ह्राङला मिनरी म्‍हि गिकसे म्‍हङ ताप्‍बा म्राङ्जी। तर ङन्‍से थेदा थेह्रङ् लआपुङ्नी तिग्‍दा भिसम थे म्‍हि य्‍हाङदेन छ्‌याम भ्रबा म्‍हि आहिन” भिसी भिजी। \v 39 येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनीगदेसे थेदा थेह्रङ् थालउ। तिग्‍दा भिसम ङाला मिनरी उदेकला गे लबासे खाइमै ङाला बिरोध आल। \v 40 य्‍हाङदा बिरोध आलबा म्‍हि चा य्‍हाङपट्टिला हिन्‍ना।\x * \xo 9:40 \xt मत्ती १२:३०; लूका ११:२३\x* \v 41 च्‍यागो, खालैसे एनीगदेदा थार्बा पिन्‍बा ख्रीष्‍टदा विश्‍वास लबा म्‍हि भिसी क्‍युइ\f † \fr 9:41 \ft “क्‍युइ” नेपाली बाइबलदेन ग्रीक बाइबलरी चा “कचौर नाङ क्‍युइ” भिसी भ्रिबा मुला।\f* जे थुङ्बारी पिन्‍सैनोन थे म्‍हिसे याङ्तोःबा इनाम याङ्ला।”\x * \xo 9:41 \xt मत्ती १०:४२\x* \s1 स्‍य्‍हान्‍दोदा पाप लपुङ्बा म्‍हिसे याङ्तोःबा सजाय \r मत्ती १८:६-९; लूका १७:१-२ \p \v 42 दोःसी येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “जुन म्‍हिसे ङादा विश्‍वास लबा चु कोलागदे न्‍हङला गिकदा पाप लपुङ्ला, थेह्रङ्बा म्‍हिदा मी खारेरी ह्रान्‍दा च्‍योसी समुन्‍द्ररी भ्‍याङ्‍बा ज्‍यबा तला। \v 43 चुदे एला यासे पाप लपुङ्जी भिसम थे थासी भ्‍याङ्‍गो। या न्‍ही मुसी नर्गरी खाइमै आसिबा मेरी निबा भन्‍दा बरु ठुडे तसी जुकजुकधोनाला जुनी याङ्बा चा एला लागिरी ज्‍यबा हिन्‍ना।\x * \xo 9:43 \xt मत्ती ५:३०\x* \v 44 नर्गरी न्‍ह च्‍योलोङ सिला न्‍ह मेनोन सिला।\f † \fr 9:44 \ft चु पदगदेला ताम ल्‍हानान ह्रङ्‌बा ग्रीक बाइबलरी भ्रिबा आरे।\f* \v 45 ओच्‍छे एला काङसे एदा पाप लपुङ्जी भिसम थे थासी भ्‍याङ्‍गो। काङ न्‍ही मुसी नर्गरी निबा भन्‍दा बरु कुज्‍या तसी जुकजुकधोनाला जुनी याङ्बा चा एला लागिरी ज्‍यबा हिन्‍ना। \v 46 नर्गरी न्‍ह च्‍योलोङ सिला, न्‍ह मेनोन सिला। \v 47 एला मीसे एदा पाप लपुङ्जी भिसम तेःसी भ्‍याङ्‍गो मी न्‍ही मुसी नर्गरी निबा भन्‍दा मी गिक तेःसी भ्‍याङ्‍सी परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सारी वाङ्बा एदा ज्‍यबा तला।\x * \xo 9:47 \xt मत्ती ५:२९\x* \v 48 नर्गरी न्‍ह च्‍योलोङ सिला, न्‍ह मेनोन सिला।\x * \xo 9:48 \xt यशै ६६:२४\x* \v 49 जम्‍मान म्‍हिगदेदा मेसे खारेब लसी चजा ङम्‍बा ह्रङ्‌बा दोना लला।\f † \fr 9:49 \ft ग्रीक बाइबलरी मेग्‍याम चजा ङम्‍बा दोना लला भिसी भ्रिबा मुला।\f* \v 50 चजा ज्‍यबा स्‍हे हिन्‍ना, तर चजाला ङम्‍बा म्‍हाजी भिसम थे दोःसी तिग्‍से ङम्‍ना लबा? थेतबासेलमा एनीगदेसेनोन ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी चजा थान्‍गो ओच्‍छे ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी ढिक्‍सी चिउ।”\x * \xo 9:50 \xt मत्ती ५:१३; लूका १४:३४-३५\x* \c 10 \s1 छोडपत्रला बारेरी लोप्‍बा ताम \r मत्ती १९:१-१२; लूका १६:१८ \p \v 1 येशू थे ग्‍ला ख्‍लासी यर्दन स्‍योङला क्‍याम्‍सङपट्टि यहूदिया अञ्‍चलरी फेप्‍जी। थेरीनोन म्‍हिला हुल पोप तजी, ओच्‍छे येशूसे दोःसी ङाच्‍छाला ह्रङ् लसी थेनीगदेदा लोप्‍जी। \v 2 फरिसीगदेसे येशूला सेम च्‍याबाला लागिरी येशूदा “खालै म्‍हिसे ह्राङला म्रिङदेन छोडपत्र लबारी तला कि आत?” भिसी ङ्‌योइजी। \v 3 येशूसे थेनीगदेदा “एनीगदेदा मोशासे तिग भिसी कुल्‍बा मुला?” भिसी सुङ्जी। \p \v 4 थेनीगदेसे, “खालैसे ह्राङला म्रिङदा ख्‍लातोःसम छोडपत्र भ्रिसी ख्‍लाबारी तला भिसी मोशासे पाङ्बा मुला” भिसी भिजी।\x * \xo 10:4 \xt व्‍यव २४:१-४; मत्ती ५:३१\x* \p \v 5 येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनीगदेला सेम कोङ्बासे लमा मोशासे चुह्रङ् भिसी कुल्‍बा हिन्‍ना। \v 6 तर परमेश्‍वरसे जम्‍बुलिङ छ्‌यामाहेन्‍सेन थेनीगदेदा ह्रेम्‍कोलादेन म्रिङकोला लसी स्‍होबा हिन्‍ना।\x * \xo 10:6 \xt उत्‍प १:२७; ५:२\x* \v 7 ‘थेतबासेलमा म्‍हिसे ह्राङला आबादेन आमादा ख्‍लासी ह्राङला म्रिङदेन छ्‌याम ढिक्‍सी चिमुला। \v 8 ओच्‍छे थेन्‍नी ल्‍हुइ गिक ह्रङ्‌बान तला’ दाहेन्‍से थेन्‍नी न्‍ही आहिन, तर गिक ह्रङ्‌बान हिन्‍ना।\x * \xo 10:8 \xt उत्‍प २:२४\x* \v 9 थेतबासेलमा परमेश्‍वरसे स्‍होबा जोडीदा खालै म्‍हिसे थाफेगै।” \p \v 10 येशू ह्राङला चेलागदेदेन छ्‌याम दिमरी धन्‍छ्‌याबा धुइरी चेलागदेसे येशूदा थे तामला बारेरी ङ्‌योइजी। \v 11 येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “खालै म्‍हिसे ह्राङला म्रिङदेन छ्‌याम छोडपत्र लसी स्‍य्‍हान्‍दो म्रिङम्‍हेमेदेन छ्‌याम ब्‍याह लजी भिसम ङाच्‍छाला म्रिङला बिरोधरी थे ब्रेल्‍सी भ्रबा हिन्‍ना। \v 12 ओच्‍छे थेह्रङ् लसी ह्राङला ह्रेम्‍बोदेन छ्‌याम छोडपत्र लसी स्‍य्‍हान्‍दो ह्रेम्‍फेबेदेन छ्‌याम ब्‍याह लजी भिसम थेएनोन ह्राङला ङाच्‍छाला ह्रेम्‍बोला बिरोधरी ब्रेल्‍सी भ्रबा हिन्‍ना।”\x * \xo 10:12 \xt मत्ती ५:३२; १ कोर ७:१०-११\x* \s1 येशूसे कोलागदेदा मोलम पिन्‍बा \r मत्ती १९:१३-१५; लूका १८:१५-१७ \p \v 13 येशूसे ह्राङला छ्‌या कोलागदेथोरी थान्‍सी मोलम पिन्‍गै भिसी म्‍हिगदेसे ह्राङला कोलागदेदा येशू मुबा ग्‍लारी भजी। तर येशूला चेलागदेसे थे कोलागदे भबा म्‍हिगदेदा बङ्जी। \v 14 चेलागदेसे चुह्रङ् लबा म्राङ्सी येशूदा बोमो रेःजी। ओच्‍छे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “कोलागदेदा ङा मुबा ग्‍लारी खपुङ्‍गो, थेनीगदेला ग्‍याम थाकागो। तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सा चु कोलागदे ह्रङ्बालान हिन्‍ना। \v 15 एनीगदेसे ङाला ताम ङ्‌यान्‍गो, जुन म्‍हिसे चु कोलागदेसे ह्रङ् लसी परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सादा विश्‍वास आल थे म्‍हि परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सारी खाइमै वाङ्‌आम्‍याङ्।\x * \xo 10:15 \xt मत्ती १८:३\x* \v 16 जमाहेन्‍से येशूसे कोलागदेदा ह्राङला कुरी किन्‍सी थेनीगदेथोरी ह्राङला छ्‌या थान्‍सी मोलम पिन्‍जी। \s1 परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सादेन फ्‍युक्‍पो म्‍हि \r मत्ती १९:१६-३०; लूका १८:१८-३० \p \v 17 येशू ग्‍यामरी फेप्‍बान लबा धुइरी म्‍हि गिक यार्बान खसी पुइ जूबान येशूदा “ज्‍यबा गुरु, जुकजुकधोनाला जुनी याङ्बाला लागिरी ङाइ तिग लतोःला?” भिसी ङ्‌योइजी। \p \v 18 येशूसे थेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एसे ङादा तिग्‍दा ज्‍यबा भिबा? परमेश्‍वर बाहेक खालै ज्‍यबा आरे। \v 19 परमेश्‍वरसे कुल्‍बा ताम एदा थानोन मुला। म्‍हि थासाइगो, स्‍य्‍हान्‍दोदेन छ्‌याम ब्रेल्‍सी थाभ्रउ, य्‍हो थालउ, लुसीला ताम पाङ्सी थाभ्रउ, ठगब थालउ, ओच्‍छे ह्राङला आबा आमादा मान लउ।”\x * \xo 10:19 \xt प्रस्‍था २०:१२-१६; व्‍यव ५:१६-२०\x* \p \v 20 थेसे येशूदा “प्रभु, चु गे मी ङाइ जत्‍धुगुहेन्‍सेन लबान मुला” भिसी भिजी। \v 21 येशूसे थेदा स्‍हीबान माया लसी चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “अझन एसे गे गिक लतोःबा मुला। दाहेन्‍से ए निसी एला जम्‍मान धन सम्‍पत्ति चूङ्सी प्राङबोगदेदा भो लसी पिन्‍गो। एसे स्‍वर्गरी धन सम्‍पत्ति याङ्ला, ओच्‍छे ङादेन छ्‌याम भ्रउ।” \p \v 22 चु तामसे थेला ली धोपधोप तजी। ओच्‍छे दुख ङ्‍हम्‍सी निजी। तिग्‍दा भिसम थेदेन छ्‌याम ल्‍हानान धन सम्‍पत्ति मुबा। \p \v 23 येशूसे क्‍युर्नोन स्‍हीसी ह्राङला चेलागदेदा “फ्‍युक्‍पो म्‍हिदा परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सारी वाङ्बारी गाते गाह्रो मुला” भिसी सुङ्जी। \v 24 चुह्रङ्बा तामसे चेलागदे उदेक म्‍हन्‍जी। तर येशूसे अझ थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “च्‍यागो कोलागदे, धन सम्‍पत्तिथोरी भर लबा म्‍हिगदेदा परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सारी वाङ्बारी गाते गाह्रो मुला? \v 25 फ्‍युक्‍पो म्‍हिदा परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सारी वाङ्बारी भन्‍दा बरु ऊँटदा दापला मीग्‍याम वाङ्बारी सजिलो तला।” \v 26 चु ताम थेःसी चेलागदे झन उदेक म्‍हन्‍सी, “थेह्रङ् भिसम खाल्‍से थार्बा याङ्ला?” भिसी भिजी। \v 27 येशूसे थेनीगदेदा स्‍हीबान, “चु गे म्‍हिसे लबारीन आखम्‍बा गे हिन्‍ना, तर परमेश्‍वरसे खम्‍ला, तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरसे लआखम्‍बा गे तिगै आरे” भिसी सुङ्जी। \p \v 28 जमाहेन्‍से पत्रुससे येशूदा “ङन्‍से ङन्‍ना जम्‍मान स्‍हे ख्‍लासी ह्राङदेन छ्‌याम भ्रबा मुला” भिसी भिमा, \v 29 येशूसे चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “च्‍यागो, एनीगदेसे ङाला ताम ङ्‌यान्‍गो, खालैसे ङादेन थार्बा पिन्‍बा समाचारला लागिरी ह्राङला आबा आमा, झा झामे, ज्‍योज्‍यो आले, नाना आङा, दिमनाम ख्‍लाला, \v 30 थेसे नाबा दुखदेन छ्‌यामनोन दान्‍देन थे भन्‍दा ल्‍हाना दिमनाम, आबा आमा, झा झामे, ज्‍योज्‍यो आले, नाना आङा याङ्ला। ओच्‍छे खबा धुइरी थेसे जुकजुकधोनाला जुनी याङ्ला। \v 31 तर दान्‍दे ङाच्‍छा मुबागदे न्‍हङला ल्‍हानान म्‍हि लिच्‍छा तला, दान्‍दे लिच्‍छा मुबागदे चा ङाच्‍छा तला।”\x * \xo 10:31 \xt मत्ती २०:१६; लूका १३:३०\x* \s1 दोःसी येशूसे ह्राङ खाह्रङ् लसी सिला भिबा ताम सुङ्बा \r मत्ती २०:१७-१९; लूका १८:३१-३४ \p \v 32 थेनीगदे यरूशलेमपट्टि फेप्‍बान लबा धुइरी येशू चेलागदे भन्‍दा ङाच्‍छा ङाच्‍छा भ्रबान मुबा। ओच्‍छे चेलागदे उदेक तजी, तर स्‍य्‍हान्‍दो लिच्‍छा भ्रबा म्‍हिगदे चा लोङ्जी। दोःसीनोन येशूसे ह्राङला च्‍युक न्‍ही चेलागदेदा कुनी गिकरी भोर्सी ह्राङथोरी तिग तला भिबा तामला बारेरी चुह्रङ् भिसी सुङ्जी। \v 33-34 “च्‍यागो, दान्‍दे य्‍हाङ यरूशलेमपट्टि निबान मुला। परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हिदा परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदेदेन यहूदी धर्मगुरुगदेला यारी जिम्‍मा पिन्‍ना। जमाहेन्‍से थेनीगदेसे साइनोन तोःला भिसी अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेला यारी जिम्‍मा लला। ओच्‍छे थेनीगदेसे थेदा थो स्‍वासी खिसी लला ओच्‍छे कोर्रासे तोसी साइला। तसैनोन थे सोमरेमाकुनु सिबाग्‍याम सोला।” \s1 याकूबदेन यूहन्‍नासे लबा बिन्‍ती \r मत्ती २०:२०-२८ \p \v 35 जमाहेन्‍से जब्‍दियाला झा याकूबदेन यूहन्‍ना येशू मुबा ग्‍लारी खसी, “गुरु, ङन्‍से ह्रीबा स्‍हे पूरा लसी पिन्‍गो भिबा ङन्‍ना सेम मुला” भिसी थेनीगदेसे बिन्‍ती लजी। \p \v 36 “ङाइ एनीगदेला लागिरी तिग लतोःजी?” भिसी येशूसे थेनीगदेदा ङ्‌योइजी। \p \v 37 “ह्राङ स्‍वर्गला य्‍हाल य्‍हाल्‍बा मान याङ्बा ठिरी धन्‍छ्‌यामा ङनी ज्‍योज्‍यो आलेदा ह्राङला दाहिनेपट्टिदेन देब्रेपट्टि चिपुङ्‍गो” भिसी थेनीगदेसे भिजी। \p \v 38 “तिग ह्रीदोबा भिसी एनीगदेदा थानोन आरे। ङाइ नाबा दुख एनीगदेसे नाबारी खम्‍ला? ङाइ किन्‍बा बप्‍तिस्‍मा एनीगदेसे किन्‍खम्‍ला?” भिसी येशूसे थेनीगदेदा सुङ्जी।\x * \xo 10:38 \xt लूका १२:५०\x* \p \v 39 जमाहेन्‍से थेनीगदेसे येशूदा “खम्‍ला” भिसी भिजी। \pi1 जमाहेन्‍से येशूसे चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनीगदेसे ङाइ नाबा दुख मी नाला, ओच्‍छे ङाइ किन्‍बा बप्‍तिस्‍माएनोन एनीगदेसे किन्‍ना। \v 40 तर ङाला दाहिने देब्रे चिपुङ्बा अधिकार ङाला यारी आरे। चु ग्‍ला परमेश्‍वरसे जुन म्‍हिला लागिरी स्‍होबा हिन्‍ना थे जे चिम्‍याङ्ला।” \p \v 41 चु ताम थेःसी चेला च्‍युइदा चा याकूब, यूहन्‍ना म्राङ्सी बोमो रेःजी। \v 42 तर येशूसे थेनीगदेदा ह्राङ मुबा ग्‍लारी ङ्‌योइसी चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “च्‍यागो, एनीगदेदा चु ताम थानोन मुला, अर्गु य्‍हुलला शासन लबा म्‍हिगदेसे ह्राङला सेमसे म्‍हन्‍बा अन्‍छार म्‍हिगदेथोरी शासन लमुला। ओच्‍छे घ्रेन घ्रेन पदरी मुबा म्‍हिगदेसे ह्राङ भन्‍दा धिरी मुबा म्‍हिगदेथोरी शासन लमुला। \v 43 तर एनीगदे चा थेह्रङ् तबारी आत। जुन म्‍हि जम्‍मान भन्‍दा घ्रेन दोबारी म्‍हाइला थेसे चा एनीगदेला सेवा लतोःला।\x * \xo 10:43 \xt लूका २२:२५-२६\x* \v 44 जुन म्‍हि जम्‍मान भन्‍दा ङाच्‍छा तबारी म्‍हाइला थे म्‍हि चा जम्‍मालान नोकर दोतोःला।\x * \xo 10:44 \xt मत्ती २३:११; मर्कू ९:३५\x* \v 45 तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हिएनोन स्‍य्‍हान्‍दोगदेग्‍याम सेवा किन्‍बारी आहिन, तर स्‍य्‍हान्‍दोगदेला सेवा लबारी ओच्‍छे ह्राङलान ज्‍यान पिन्‍सी ल्‍हानान म्‍हिगदेला पापला सय फाबारी खबा हिन्‍ना” भिसी सुङ्जी। \s1 मी आम्राङ्‍बा बारतिमै \r मत्ती २०:२९-३४; लूका १८:३५-४३ \p \v 46 येशू ह्राङला चेलागदेदेन छ्‌याम यरीहो नाम्‍सारी धोखजी। थे नाम्‍सा ख्‍लासी निबा धुइरी ल्‍हानान म्‍हिला हुल थेनीगदेदेन छ्‌याम छ्‌याम खजी। ग्‍यामला कुनीरी तिमैला झा बारतिमै भिबा मी आम्राङ्बा म्‍हि गिक ह्रीसी चिबा मुबा। \v 47 नासरतला येशू खबा थेःसी थेसे “दाऊद ग्‍लेला सन्‍तान येशू, ङादा दया लउ!” भिसी क्रिङ्बारी छ्‌याइजी। \p \v 48 ल्‍हानान म्‍हिगदेसे थेदा “कुटिसी चिउ” भिसी बङ्जी। तर झन थेसे “दाऊद ग्‍लेला सन्‍तान येशू, ङादा दया लउ!” भिसी क्रिङ्बान भिजी। \p \v 49 येशू थेन तसी, “थेदा चुरी ङ्‍योइगो!” भिसी सुङ्जी। ओच्‍छे थेनीगदेसे थे मी आम्राङ्बा म्‍हिदा ङ्‌योइसी, “भङ लउ, एदा येशूसे ङ्‍योइबान मुला, योनान रेःसी खउ।” भिसी भिजी। \v 50 जमाहेन्‍से थे मी आम्राङ्बा म्‍हि ह्राङला घ भ्‍याङ्‍सी छ्‌योङ्बान येशू मुबा ग्‍लारी खजी। \p \v 51 येशूसे थेदा “ङाइ एला लागिरी तिग लगै भिसी म्‍हन्‍बा मुला?” भिसी ङ्‌योइजी, थे मी आम्राङ्बा म्‍हिसे “गुरु, ङाला मी म्राङ्ना लसी पिन्‍गो” भिसी बिन्‍ती लजी। \v 52 येशूसे थेदा “एसे विश्‍वास लबासे लमा ए खम्‍बा मुला। दाहेन्‍से ए निउ” भिसी सुङ्जी। येशूसे थेह्रङ् सुङ्मैछ्‌याम थेसे म्राङ्जी ओच्‍छे येशूदेन छ्‌याम भ्रजी। \c 11 \s1 येशू यरूशलेमरी फेप्‍बा \r मत्ती २१:१-११; लूका १९:२८-३८; यूहन्‍ना १२:१२-१५ \p \v 1 येशूदेन थेला चेलागदे यरूशलेम ङामला जैतून गङला बेथफागेदेन बेथानिया भिबा नाम्‍सारी धोखमा येशूसे ह्राङला चेलागदे न्‍हङला न्‍हीदा पुइजी। \v 2 पुइबा धुइरी चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनी जजाकी क्‍याथाङला नाम्‍सारी निउ। नाम्‍सारी धोमैछ्‌याम एनीसे दान्‍देधोना खालै आक्रेःबा गधाला कोला गिक स्‍याप्‍ला। थेदा ब्‍लसी चुरी भसी खउ। \v 3 थेरी एनीदा खालैसे चु तिग लबा? भिसी ङ्‌योइसम, चु प्रभुदा तोःबा मुला, प्रभुसे योनान दोःसी पिन्‍ना भिउ” भिसी पुइजी। \p \v 4 थेनी निमा ग्‍याम ङामला दिमला ख्राङगारी गधाला कोला च्‍युन्‍सी थान्‍बा स्‍याप्‍जी। थेनीसे थे गधाला कोलादा ब्‍लबारी छ्‌याइमा, \v 5 थेरी राप्‍सी चिबा म्‍हिगदेसे “एनीसे थे गधाला कोलादा ब्‍लसी तिग लबारी छ्‌याइबा?” भिसी ङ्‌योइजी। \v 6 येशूसे सुङ्बा ह्रङ्नोन चेला न्‍हीसे थेरी मुबा म्‍हिगदेदा भिजी, जमाहेन्‍से थे म्‍हिगदेसे गधाला कोला भोर्पुङ्जी। \p \v 7 थे गधाला कोलादा चेला न्‍हीसे येशू मुबा ग्‍लारी भसी ह्राङ ह्राङला घ गधाला कोलाथोरी तीसी पिन्‍जी, ओच्‍छे येशू गधाला कोलाथोरी क्रेःजी। \v 8 ल्‍हानान म्‍हिगदेसे ग्‍यामरी ह्राङ ह्राङला घगदे ती‍जी, ओच्‍छे स्‍य्‍हान्‍दोगदेसे चा भ्‍लेग्‍याम स्‍याउला भसी ती‍जी। \v 9 येशूला लिच्‍छा ङाच्‍छा भ्रबा म्‍हिगदेसे चुह्रङ् भिसी क्रिङ्बारी छ्‌याइजी \q1 “परमेश्‍वरदा जयजयकार तगै, \q1 परमप्रभुला मिनरी फेप्‍खबासे परमेश्‍वरग्‍याम मोलम याङ्‌गै।\x * \xo 11:9 \xt भजन ११८:२५-२६\x* \q1 \v 10 य्‍हाङला आखे म्‍हेमे दाऊद ग्‍लेला खबा \q1 चु य्‍हुल्‍सादा परमेश्‍वरसे मोलम पिन्‍गै। \q1 ओच्‍छे स्‍वर्गरी धन्‍छ्‌याबा परमेश्‍वरला जयजयकार तगै।” \p \v 11 यरूशलेमरी धोखमाहेन्‍से येशू परमेश्‍वरला मन्‍दिर न्‍हङरी वाङ्‌जी। ओच्‍छे थेसे परमेश्‍वरला मन्‍दिरला क्‍युर्सीन स्‍हीजी। तर घइबासे लमा येशू ह्राङला च्‍युक न्‍ही चेलागदेदेन छ्‌याम बेथानिया नाम्‍सारी फेप्‍जी। \s1 तिगै आरोबा अञ्‍जीरला दोङ \r मत्ती २१:१८-१९ \p \v 12 न्‍हङगरदङसे थेनीगदे बेथानियाग्‍याम यरूशलेमपट्टि फेप्‍बा धुइरी येशूदा फोख्रेन्‍जी। \v 13 येशूसे जजाकी क्‍याथाङ अञ्‍जीरला दोङ गिक म्राङ्जी। थेरी अञ्‍जीर मुजी वा भिसी येशूसे स्‍हीबारी फेप्‍जी। तर थे दोङरी भानोन भा जे मुबा। तिग्‍दा भिसम थे धुइरी अञ्‍जीर रोबा धुइ तबा आरेबा। \v 14 जमाहेन्‍से येशूसे “दाहेन्‍से एग्‍याम रोबा अञ्‍जीर खाइमै खालैसे थाचगै” भिसी सुङ्जी। चु ताम थेला चेलागदेसे थेःजी। \s1 येशू परमेश्‍वरला मन्‍दिररी फेप्‍बा \r मत्ती २१:१२-१७; लूका १९:४५-४७; यूहन्‍ना २:१३-२२ \p \v 15 येशू ह्राङला चेलागदेदेन छ्‌याम यरूशलेमरी धोमाहेन्‍से परमेश्‍वरला मन्‍दिर न्‍हङरी चूङ्बादेन ग्‍लुबागदेदा ताप्‍जी। थेसे थेरी चुङ्बा ग्‍लुबा लबा जम्‍मान व्‍यापारीगदेदा ताप्‍जी। ओच्‍छे टाङगा देप्‍बारी चिबागदेला टेबुलदेन ढुकुर चूङ्बारी चिबागदे जम्‍मालान चिबा ग्‍लागदे प्‍लाङ प्‍लिङ लसी भ्‍याङ्‍जी। \v 16 जमाहेन्‍से येशूसे परमेश्‍वरला मन्‍दिरग्‍याम खालैदा तिगै स्‍हे भोर्बारी आपिन्‍नी भबारीएनोन आपिन्‍नी। \v 17 ओच्‍छे येशूसे जम्‍मान म्‍हिगदेदा लोप्‍बान, “तिग परमेश्‍वरला बचनरी चुह्रङ् भिबा आरे? ‘ङाला दिमदा य्‍हुल य्‍हुलला म्‍हिगदेसे प्रार्थना लबा दिम भिसी भिला।’ तर एनीगदेसे मी ङाला दिमदा य्‍होगदे चिबा ग्‍ला स्‍होबा मुला” भिसी सुङ्जी।\x * \xo 11:17 \xt यशै ५६:७; यर्मि ७:११\x* \p \v 18 चु ताम परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदेदेन यहूदी धर्मगुरुगदेसे थेःसी येशूदा खाह्रङ् लसी साइबा भिसी दाउ च्‍यासी भ्रबारी छ्‌याइजी। तिग्‍दा भिसम येशूसे लोप्‍बा तामरी जम्‍मान म्‍हिगदे उदेक म्‍हन्‍मुबा। थेतबासेलमा थेनीगदे येशूदेन छ्‌याम लोङ्मुबा। \v 19 ङ्‍यसे तमाहेन्‍से येशू ह्राङला चेलागदेदेन छ्‌याम यरूशलेम शहरग्‍याम फेप्‍जी। \s1 विश्‍वासग्‍याम उदेकला गे तबा \r मत्ती २१:२०-२२ \p \v 20 न्‍हङगरदङ स्‍य्‍होरी थेनीगदे ङाच्‍छालाग्‍याम्‍से निबान लमा थेनीगदेसे थे अञ्‍जीर दोङ टाहेन्‍सेन खर्बा म्राङ्जी। \v 21 येशूसे थे अञ्‍जीर दोङदा केःबा ताम ढन्‍सी पत्रुससे “रब्‍बी, ह्राङसे केःबा थे अञ्‍जीरला दोङ मी सिजीम” भिसी भिमा, \v 22 येशूसे ह्राङला चेलागदेदा “परमेश्‍वरथोरी विश्‍वास लउ” भिसी सुङ्जी। \v 23 दोःसी येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनीगदेसे ङाला ताम ङ्‌यान्‍गो, चुदे एनीगदेसे सेमरी तिगै शङ्का आलना ह्राङला सेमरी म्‍हन्‍बा ताम पूरा तला भिसी विश्‍वास लसी चु गङदा ‘ए होक निसी समुन्‍द्ररी ताइगो’ भिजी भिसम एनीगदेला लागिरी थेह्रङ्नोन तला।\x * \xo 11:23 \xt मत्ती १७:२०; १ कोर १३:२\x* \v 24 थेतबासेलमा एनीगदेसे प्रार्थना लमा तिग ह्रीबा मुला, थे ङाइ याङ्जी भिसी विश्‍वास लजी भिसम एनीगदेसे याङ्ला। \v 25 तर एनीगदेसे प्रार्थना लबारी छ्‌याइबा धुइरी खालैला बिरोधरी तिगै आज्‍यबा ताम मुसम थेदा माफ लउ। स्‍वर्गरी मुबा एनीगदेला परमेश्‍वर आबासेनोन एनीगदेला पाप माफ लला। \v 26 तर एनीगदेसे माफ आलनी भिसम स्‍वर्गरी मुबा एनीगदेला परमेश्‍वर आबासेनोन एनीगदेला पाप माफ आल।\f † \fr 11:26 \ft चु पदला ताम ल्‍हानान ग्रीक बाइबलरी भ्रिबा आरे।\f*\x * \xo 11:26 \xt मत्ती ६:१४-१५\x*\fig टाङगा देप्‍बागदेला टेबुलदेन ढुकुर चूङ्बागदेला चिबा ग्‍लागदे जम्‍मान भ्‍याङ्‍बा|src="Dn00429b.tif" size="span" ref="११:१५" \fig* \s1 येशूला अधिकारला बारेरी ङ्‌योइबा \r मत्ती २१:२३-२७; लूका २०:१-८ \p \v 27 दोःसी येशू ह्राङला चेलागदेदेन छ्‌याम यरूशलेम शहररी फेप्‍खजी। मन्‍दिररी भ्रबान लमा परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदे, यहूदी गन्‍बागदे ओच्‍छे यहूदी धर्मगुरुगदे येशू मुबा ग्‍लारी खसी, \v 28 “ह्राङसे खानङग्‍याम अधिकार याङ्सी चु गे लबा हिन्‍ना? ह्राङदा चु अधिकार खाल्‍से पिन्‍बा हिन्‍ना?” भिसी ङ्‌योइजी। \p \v 29 येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी ङ्‌योइजी, “एनीगदेदाएनोन ङाइ ताम गिक ङ्‌योइला। थे तामला जोहाब पिन्‍जी भिसम ङादा चु गेगदे लबारी खाल्‍से अधिकार पिन्‍जी थे एनीगदेदा पाङ्ला। \v 30 यूहन्‍नासे पिन्‍बा बप्‍तिस्‍मा परमेश्‍वरग्‍याम मुबा कि म्‍हिग्‍याम मुबा? ङादा पाङ्‍गो।” \v 31 जमाहेन्‍से थेनीगदे ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी ताम लसी, “चुदे य्‍हाङसे परमेश्‍वरग्‍याम भिजी भिसम थेसे य्‍हाङदा ‘थेह्रङ् भिसम एनीगदेसे तिग्‍दा यूहन्‍नादा विश्‍वास आलबा?’ भिसी भिला। \v 32 तर म्‍हिगदेग्‍याम भिबारीनोन आत।” थेनीगदे म्‍हिला हुल म्राङ्सी लोङ्जी। तिग्‍दा भिसम जम्‍मान म्‍हिगदेसे यूहन्‍नादा अगमवक्ता हिन्‍ना भिसी भिमुला। \p \v 33 थेतबासेलमा थेनीगदेसे “ङन्‍दा था आरे” भिसी येशूदा जोहाब पिन्‍जी। येशूसे थेनीगदेदा “थेह्रङ् भिसम ङाइएनोन चु गेगदे खाल्‍ला अधिकारग्‍याम लबा हिन्‍ना, थे एनीगदेदा आपाङ्” भिसी सुङ्जी। \c 12 \s1 अधियाँ स्‍होबा म्‍हिगदेला उखान \r मत्ती २१:३३-४६; लूका २०:९-१९ \p \v 1 येशूसे थेनीगदेदा उखानग्‍याम चुह्रङ् भिसी सुङ्बारी छ्‌याइजी, “म्‍हि गिकसे वारीरी अङगुर सूसी क्‍युर्सीन पर्खाल लजी। ओच्‍छे अङगुर म्‍हर्बारी कोल स्‍होसी अङगुर वारी ख्रुङ्बारी नोबा छाप्रो गिक स्‍होजी। जमाहेन्‍से अधियाँरी पिन्‍सी थे अर्गु य्‍हुल्‍सारी निजी।\x * \xo 12:1 \xt यशै ५:१-२\x* \v 2 अङगुर मिन्‍बा धुइ तमाहेन्‍से थे फ्‍युक्‍पो म्‍हिसे ह्राङला भो किन्‍बाला लागिरी अधियाँ लबागदे मुबा ग्‍लारी ह्राङला नोकरगदेदा पुइजी। \v 3 तर थे अधियाँ लबागदेसे थेदा चुङ्सी तोबा ग्‍याङ्‍बा लसी तिगै आपिन्‍ना पुइजी। \v 4 ओच्‍छे थेसे स्‍य्‍हान्‍दो नोकरदा पुइजी, तर थेनीगदेसे थेला थोबोरी तोसी बेइज्‍जत लसी पुइजी। \v 5 थेसे अझ स्‍य्‍हान्‍दो नोकरदा पुइजी। थेनीगदेसे थेदाएनोन साइजी। चुह्रङ् लसी थेनीगदेसे कोइदा साइबा कोइदा तोबा लजी। \p \v 6 “दाहेन्‍से थेदेन छ्‌याम थेसे सेमहेन्‍सेन माया लबा झा गिक जे बाँकी मुबा। जम्‍मादान पुइसी जिन्‍माहेन्‍से ‘थेनीगदेसे ङाला झादा मी मान लला तला’ भिसी थेसे ह्राङला झादा थेनीगदे मुबा ग्‍लारी पुइजी। \v 7 तर अधियाँ लबागदेसे ‘चु मी य्‍हाङला धनीला झा हिन्‍ना, य्‍हाङसे थेदा साइगे। जमाहेन्‍से थेला सम्‍पत्ति य्‍हाङलान तला’ भिसी ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी ताम लजी। \v 8 ओच्‍छे थेनीगदेसे थेदा चुङ्सी साइसी थेदा वारीग्‍याम पाखारी भ्‍याङ्‍जी। \p \v 9 “दाहेन्‍से थे अङगुर वारीला धनीसे तिग लला? थे खसी अधियाँ लबा म्‍हिगदेदा साइला ओच्‍छे थे अङगुरला वारी स्‍य्‍हान्‍दोगदेदा स्‍होबारी पिन्‍ना। \v 10 एनीगदेसे परमेश्‍वरला बचन खाइमै पढब लबा आरे? \q1 ‘जुन युङबादा दिम स्‍होबा कर्मीगदेसे गे आखेल भिसी भ्‍याङ्‍बा मुबा, \q1 थेनोन युङबा दिमला सुर युङबा दोजी। \q1 \v 11 चु परमप्रभुग्‍याम तबासे लमा \q1 य्‍हाङला लागिरी उदेकला ताम हिन्‍ना’ \q2 भिसी भ्रिबा मुला।”\x * \xo 12:11 \xt भजन ११८:२२-२३\x* \p \v 12 येशूसे सुङ्बा ताम य्‍हाङला बिरोधरी चीम भिसी यहूदी धर्मगुरुगदेसे था याङ्सी थेनीगदेसे येशूदा चुङ्बारी म्‍हाइजी। तिग्‍दा भिसम चु उखान येशूसे थेनीगदेलान बिरोधरी सुङ्बा हिन्‍ना भिबा ताम थेनीगदेदा था मुबा। तर म्‍हिला हुलसे लमा थेनीगदे लोङ्सी येशूदा चुङ्बारी आखम्‍नी। थेतबासेलमा थेनीगदेसे येशूदा ख्‍लासी निजी। \s1 रोमी ग्‍याल्‍बोदा तिरो फातोःबा कि फाआतोःबा भिसी येशूदा ङ्‌योइबा \r मत्ती २२:१५-२२; लूका २०:२०-२६ \p \v 13 जमाहेन्‍से तामनोन तामरी येशूदा फसब लइ भिसी यहूदी धर्मगुरुगदेसे फरिसीदेन हेरोदीगदेला कोइ कोइ म्‍हिगदेदा येशू मुबा ग्‍लारी पुइजी। \v 14 थेनीगदे येशू मुबा ग्‍लारी खसी, “गुरु, ह्राङ सत्‍यला म्‍हि हिन्‍ना, ओच्‍छे खालैदा वास्‍ता आलमुला भिसी ङन्‍दा था मुला। तिग्‍दा भिसम ह्राङसे म्‍हिला ली च्‍यासी गे आलमुला। तर परमेश्‍वरला ग्‍याम ज्‍यना लसी लोप्‍मुला। थेतबासेलमा ङन्‍से रोमी ग्‍याल्‍बो कैसरदा तिरो फाबा ठीक हिन्‍ना कि आहिन? सुङ्‍गो। \v 15 ङन्‍से तिरो फागो कि थाफागो?” भिसी ङ्‌योइमा, येशूसे थेनीगदेला कप्‍टी सेम था याङ्सी, “तिग्‍दा एनीगदेसे ङादा फसब लबारी म्‍हाइबा? खाइ डबल गिक भउ च्‍यागे” भिसी सुङ्जी। \v 16 थेनीगदेसे येशूदा डबल गिक पिन्‍जी, ओच्‍छे येशूसे थेनीगदेदा “चु डबलरी मुबा छापदेन मिन खाल्‍ला हिन्‍ना?” भिसी सुङ्मा, थेनीगदेसे “रोमी ग्‍याल्‍बो कैसरला” भिसी जोहाब पिन्‍जी। \v 17 जमाहेन्‍से येशूसे थेनीगदेदा “थेह्रङ् भिसम रोमी ग्‍याल्‍बो कैसरला जति रोमी ग्‍याल्‍बो कैसरदा पिन्‍गो ओच्‍छे परमेश्‍वरला जति परमेश्‍वरदा पिन्‍गो” भिसी सुङ्जी। चुह्रङ्बा ताम थेःसी थेनीगदे उदेक तजी। \s1 सिबाग्‍याम सोना लबाला बारेरी ङ्‌योइबा \r मत्ती २२:२३-३३; लूका २०:२७-३८ \p \v 18 सिबा म्‍हि दोःसी आसो भिसी विश्‍वास लबा सदुकीगदे येशू मुबा ग्‍लारी खसी चुह्रङ् भिसी ङ्‌योइजी,\x * \xo 12:18 \xt मुल २३:८\x* \v 19 “गुरु, मोशासे य्‍हाङदा पिन्‍बा ठिम अन्‍छार खालैला ज्‍योज्‍योसे ब्‍याह लसी कोलागदे आतनान सिजी भिसम ज्‍योज्‍यो‍ला लागिरी कोलागदे तगै भिसी आलेसे चाङदा ब्‍याह लतोःला भिसी भ्रिबा मुला।\x * \xo 12:19 \xt व्‍यव २५:५\x* \v 20 म्‍हि गिकला ज्‍योज्‍यो आले निस मुबा। थेबासे ब्‍याह लजी तर कोलागदे आतनान थे सिजी। \v 21 ओच्‍छे पाराङसे चाङदा ब्‍याह लजी थेएनोन कोलागदे आतनान सिजी, साँजीएनोन थेह्रङ् तसीन सिजी। \v 22 चुह्रङ् लसी जम्‍मासेन पालोन पालो चाङदा ब्‍याह लजी। ओच्‍छे कोलागदे आतनान थेनीगदे सिजी। ओच्‍छे थे म्रिङम्‍हेमेएनोन सिजी। \v 23 थेतबासेलमा ङन्‍दा सुङ्‍गो, सिबाग्‍याम सोना लजी भिसम थे म्रिङम्‍हेमे खजिबाला म्रिङ तला? तिग्‍दा भिसम थेनीगदे जम्‍मासेन थे म्रिङम्‍हेमेदेन छ्‌याम ब्‍याह लबा मुला।” \v 24 येशूसे थेनीगदेदा “एनीगदे अन्‍दोलरीन चीम, तिग्‍दा भिसम एनीगदेसे परमेश्‍वरला बचनदेन परमेश्‍वरला शक्तिला बारेरी घोबान आरेम। \v 25 तिग्‍दा भिसम सिबाग्‍याम सोना लबा धुइरी न्‍ह ब्‍याह लला न्‍ह ब्‍याह तला। तर थेनीगदे स्‍वर्गरी मुबा स्‍वर्गदूतगदे ह्रङ्‌बान तला। \v 26 सिबाग्‍याम सोना लबाला बारेरी अझ भिगे भिसम परमेश्‍वरसे मोशादा लुङ्बा मेला झाङग्‍याम ‘ङा अब्राहाम, इसहाकदेन याकूबला परमेश्‍वर हिन्‍ना’ भिसी सुङ्जी।\x * \xo 12:26 \xt प्रस्‍था ३:६\x* \v 27 परमेश्‍वर मी सिबागदेला परमेश्‍वर आहिन, तर सोबागदेला परमेश्‍वर हिन्‍ना। थेतबासेलमा एनीगदेसे घोबा जम्‍मान ताम गल्‍ती मुला” भिसी सुङ्जी। \s1 येशूसे लोप्‍बा जम्‍मान भन्‍दा मुल ताम \r मत्ती २२:३४-४०; लूका १०:२५-२८ \p \v 28 येशूसे म्‍हिगदेदा ज्‍यना लसी जोहाब पिन्‍बा म्राङ्सी यहूदी धर्मगुरुगदे न्‍हङला गिकसे, “गुरु, परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिमरी जम्‍मान भन्‍दा मुल ताम चा खजिबा हिन्‍ना?” भिसी ङ्‌योइजी। \v 29 येशूसे थेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “‘इस्राएलीगदे च्‍यागो, जम्‍मान भन्‍दा मुल ताम चा परमप्रभु य्‍हाङला परमेश्‍वर गिक जे प्रभु हिन्‍ना। \v 30 एसे ह्राङला परमप्रभु परमेश्‍वरदा सेमहेन्‍से, जम्‍मान प्राणसे, जम्‍मान बुद्धिसे, जम्‍मान शक्तिसे माया लउ।’\x * \xo 12:30 \xt व्‍यव ६:४-५\x* \v 31 ओच्‍छे परमेश्‍वरसे कुल्‍बा अर्गु मुल ताम चा ‘एसे ह्राङला खिम्‍जेमदा ह्राङदा ह्रङ्नोन माया लउ।’\x * \xo 12:31 \xt लेवी १९:१८\x* परमेश्‍वरसे कुल्‍बा मुल ताम चु भन्‍दा अर्गु आरे।” \p \v 32 चु ताम थेःसी यहूदी धर्मगुरुसे येशूदा “गुरु, ह्राङसे सुङ्बा ताम ठीक हिन्‍ना। परमेश्‍वर गिक जे मुला, ओच्‍छे परमेश्‍वर बाहेक स्‍य्‍हान्‍दो खालै आरे।\x * \xo 12:32 \xt व्‍यव ४:३५\x* \v 33 ओच्‍छे परमेश्‍वरदान सेमहेन्‍सेन, जम्‍मान प्राणसे, जम्‍मान बुद्धिसे, जम्‍मान शक्तिसे माया लबा, ओच्‍छे ह्राङदा ह्रङ्नोन ह्राङला खिम्‍जेमदाएनोन माया लबा चा मेरी ख्राङ्‌सी पिन्‍बा जम्‍मान बलिदेन बलिदानगदे भन्‍दा मुल ताम हिन्‍ना” भिसी भिजी।\x * \xo 12:33 \xt होशे ६:६\x* \v 34 थेसे होशियार तसी जोहाब पिन्‍बा म्राङ्सी येशूसे थेदा “ए परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍साग्‍याम थारेङ आरे” भिसी सुङ्जी। जमाकुनुहेन्‍से खालैसे येशूदा तिगै ताम ङ्‌योइबारी आँट आलनी।\x * \xo 12:34 \xt लूका १०:२५-२८\x* \s1 येशू ख्रीष्‍ट खाल्‍ला झा हिन्‍ना? \r मत्ती २२:४१-४६; २३:१-३६; लूका २०:४१-४७ \p \v 35 येशूसे परमेश्‍वरला मन्‍दिररी लोप्‍बान लबा धुइरी चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “यहूदी धर्मगुरुगदेसे तिग्‍दा थार्बा पिन्‍बा ख्रीष्‍टदा दाऊद ग्‍लेला सन्‍तान भिसी भिबा? \v 36 तिग्‍दा भिसम दाऊदसेन परमेश्‍वरला आत्‍माग्‍याम चुह्रङ् भिबा मुबा, \q1 ‘परमप्रभुसे ङाला प्रभुदा ङाइ एला शत्रुगदेदा \q1 एला काङ धिरी आथान्‍तेधोना \q1 ए ङाला दाहिनेपट्टि चिउ’ भिसी सुङ्जी।\x * \xo 12:36 \xt भजन ११०:१\x* \m \v 37 “दाऊद ह्राङसेन मी ख्रीष्‍टदा ‘प्रभु’ भिमाहेन्‍से खाह्रङ् लसी ख्रीष्‍ट दाऊद ग्‍लेला सन्‍तान तला?” ओच्‍छे येशूसे लोप्‍बा ताम म्‍हिगदेसे सेम लसी ङ्‌यान्‍जी। \s1 येशूसे यहूदी धर्मगुरुगदे म्राङ्सी होशियार तउ भसी सुङ्बा \r मत्ती २३:१-३६; लूका २०:४५-४७ \p \v 38 येशूसे लोप्‍बान लबा धुइरी चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “यहूदी धर्मगुरुगदे म्राङ्सी होशियार तउ। तिग्‍दा भिसम थेनीगदे ज्‍यबा ज्‍यबा क्‍वान क्‍वान्‍सी कोर्बारी निबादेन बजाररी निबा धुइरी म्‍हिगदेसे मान लगै भिसी म्‍हन्‍मुला। \v 39 ओच्‍छे यहूदीगदे ह्रुप तबा दिमरीदेन भोज लबा ग्‍लारीनोन मुल ठि म्‍हाइमुला। \v 40 थेह्रङ् लसीन थेनीगदेसे ह्रेम्‍बो सिबा म्रिङम्‍हेमेगदेला दिमनाम ब्‍यन्‍मुला। ओच्‍छे म्‍हिगदेदा उन्‍बाला लागिरी ह्रेङ्बा ह्रेङ्बा प्रार्थना लमुला थेह्रङ्बा म्‍हिगदेसे झन ल्‍हानान सजाय याङ्ला।” \s1 ह्रेम्‍बो सिबा म्रिङम्‍हेमेसे पिन्‍बा भेटी \r लूका २१:१-४ \p \v 41 येशू परमेश्‍वरला मन्‍दिररी भेटी युबा ग्‍लाला ङाच्‍छापट्टि धन्‍छ्‌यासी म्‍हिगदेसे भेटी युबा बाकसरी भेटी युबान लबा स्‍हीबान मुबा। थेरी फ्‍युक्‍पो म्‍हिगदेसे ल्‍हानान टाङगा युजी। \v 42 ओच्‍छे ह्रेम्‍बो सिबा प्राङबो म्रिङम्‍हेमे गिक खसी साङबोला सिगा गिकला डबल न्‍ही युजी। \v 43 जमाहेन्‍से येशूसे चेलागदेदा ह्राङ मुबा ग्‍लारी ङ्‌योइसी, “च्‍यागो, ङाला ताम ङ्‌यान्‍गो। भेटी युबा बाकसरी चु ह्रेम्‍बो सिबा प्राङबो म्रिङम्‍हेमेसे स्‍य्‍हान्‍दो म्‍हिगदेसे भन्‍दा ल्‍हाना भेटी युबा मुला। \v 44 तिग्‍दा भिसम स्‍य्‍हान्‍दो म्‍हिगदेसे ह्राङदेन छ्‌याम मुबा ल्‍हानान सम्‍पत्तिग्‍याम युजी। तर चु म्रिङम्‍हेमे प्राङबो तसीनोन ह्राङदेन छ्‌याम मुबा जति जम्‍मान युबा मुला” भिसी सुङ्जी। \c 13 \s1 परमेश्‍वरला मन्‍दिर नाश तला \r मत्ती २४:१-२; लूका २१:५-६ \p \v 1 येशू परमेश्‍वरला मन्‍दिरग्‍याम थोन्‍सी फेप्‍बान लबा धुइरी चेलागदे न्‍हङला गिकसे “गुरु स्‍हीगो, चुरी गाते घ्रेन घ्रेन युङबासे स्‍होबा गाते जेबा दिमगदे” भिसी भिमा, \v 2 येशूसे थेदा “चु घ्रेन दिमगदेला युङबा गिकनोन बाँकी आचिना जम्‍मान फुप्‍ला” भिसी सुङ्जी। \s1 जम्‍बुलिङ नाश तबा धुइला चिनुगदे \r मत्ती २४:३-१४; लूका २१:७-१९ \p \v 3 येशू परमेश्‍वरला मन्‍दिरला क्‍याम्‍सङपट्टिला जैतून गङरी धन्‍छ्‌याबा धुइरी पत्रुस, याकूब, यूहन्‍नादेन अन्‍द्रियास येशू मुबा ग्‍लारी खसी चुह्रङ् भिसी सुटुक्‍क ङ्‌योइजी, \v 4 “ह्राङसे सुङ्बा चु तामगदे खाइमा तला? ओच्‍छे चु तामगदे तबा धुइरी खाह्रङ्बा चिनु म्राङ्ला? ङन्‍दा सुङ्‍गो।” \p \v 5 येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनीगदे होशियार तउ। खालैसे एनीगदेदा झुक्‍याब थालगै। \v 6 तिग्‍दा भिसम ल्‍हानान म्‍हिगदे ङाला मिन किन्‍सी ‘ङानोन थार्बा पिन्‍बा ख्रीष्‍ट हिन्‍ना’ भिसी खला। ओच्‍छे ल्‍हानान म्‍हिदा झुक्‍याब लला। \v 7 एनीगदेसे लडाइदेन लडाइला हल्‍लागदे थेःला। तसैनोन एनीगदे थालोङ्‍गो, तिग्‍दा भिसम चु तनोन तोःबा हिन्‍ना। तर थेनोन धुइरी चा चु जम्‍बुलिङ नाश आत। \v 8 तिग्‍दा भिसम म्‍हि य्‍हुलला बिरोधरी म्‍हि य्‍हुलनोन ओच्‍छे य्‍हुल्‍साला बिरोधरी य्‍हुल्‍सा रेःला। खानङदमान सङगुल निला ओच्‍छे अनिकाल तला। चु चा कोला न्‍हसेला म्रिङम्‍हेमेदा कोला न्‍हबा धुइरी स्‍हु खबारी छ्‌याइबा दुख ह्रङ्‌बान दुख तबारी छ्‌याइबा हिन्‍ना। \p \v 9 “तर थे धुइरी एनीगदे होशियार तउ। तिग्‍दा भिसम म्‍हिगदेसे एनीगदेदा अदालतरी ओच्‍छे यहूदीगदे ह्रुप तबा दिमरी भोर्सी तोबा ग्‍याङ्‍बा लला। ओच्‍छे थेनीगदेसे एनीगदेदा ङादा विश्‍वास लबा ताम उन्‍बाला लागिरी अञ्‍चलाधीशदेन ग्‍लेला ङाच्‍छापट्टि राप्‍पुङ्ला। \v 10 थे भन्‍दा ङाच्‍छा जम्‍मान य्‍हुलदा थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःना लतोःबा मुला। \v 11 म्‍हिगदेसे एनीगदेदा चुङ्सी भोर्सी मुद्दा युबा धुइरी एनीगदेसे तिग पाङ्तोःला भिसी धन्‍दा सुर्दा थालउ। तर थे धुइरी परमेश्‍वरसे तिग पाङ्‍गो भिबा चीम थेनोन पाङ्‍गो। तिग्‍दा भिसम थे धुइरी पाङ्बा एनीगदेसे आहिन तर परमेश्‍वरला आत्‍मासे हिन्‍ना।\x * \xo 13:11 \xt मत्ती १०:१७-२०; लूका १२:११-१२\x* \p \v 12 “ह्राङलान ज्‍योज्‍यो आलेसे ह्राङलान ज्‍योज्‍यो आलेदा साइपुङ्ला। थेह्रङ् लसीन आबासे कोलागदेदा साइपुङ्ला ओच्‍छे कोलागदेसे आबा आमादा बिरोधरी लसी साइपुङ्ला। \v 13 ओच्‍छे ङादा विश्‍वास लबासे लमा एनीगदेदा जम्‍मान म्‍हिगदेसे हेला लला। तर जुन म्‍हिसे जस्‍तोन दुख तसैनोन ह्राङ आसितेधोना ङादा विश्‍वास लबा आख्‍ला थेसे थार्बा याङ्ला।\x * \xo 13:13 \xt मत्ती १०:२२\x* \s1 लोङ्‌बा खबा धुइ \r मत्ती २४:१५-२८; लूका २१:२०-२४ \p \v 14 “परमेश्‍वरला मन्‍दिरला चोखो ग्‍लारी नइबा खबा स्‍हे म्राङ्ला।” चुला अर्थ चा पढब लबा म्‍हिसे घोगै। “थे धुइरी यहूदिया अञ्‍चलरी मुबा म्‍हिगदे गङरीक्‍यार यार्गै।\x * \xo 13:14 \xt दानि ९:२७; ११:३१; १२:११\x* \v 15 ओच्‍छे तलाथोरी मुबा म्‍हिगदे ह्राङला सामान किन्‍बारी मार फाप्‍सी दिम न्‍हङरी थावाङ्‍गो।\x * \xo 13:15 \xt लूका १७:३१\x* \v 16 बु वारीरी मुबागदे ह्राङला घ किन्‍बारी दोःसी दिमरी थानिउ। \v 17 थे धुइरी जिउ न्‍हीला म्रिङम्‍हेमेदेन कोलादा ङ्‍हे ख्‍वाबा आमागदेदा झन गाते ल्‍हानान दुख तला! \v 18 चु ताम खङ्‍बा लारी आतगै भिसी प्रार्थना लउ। \v 19 तिग्‍दा भिसम थे धुइरी तबा घ्रेन दुख परमेश्‍वरसे चु जम्‍बुलिङ स्‍होमाहेन्‍से दान्‍देधोना तबा आरे ओच्‍छे लिच्‍छाएनोन खाइमै तसेला आरे।\x * \xo 13:19 \xt दानि १२:१; उन्‍बा ७:१४\x* \v 20 चुदे परमेश्‍वरसे थे धुइ तुन्‍ना आलबा हिन्‍सम खालै म्‍हिसेन थार्बा आयाङ्सेला मुबा। तर ह्राङसे धम्‍बा म्‍हिगदेला लागिरी परमेश्‍वरसे थे धुइ तुन्‍ना लबा मुला। \p \v 21 “थे धुइरी खालैसे एनीगदेदा ‘च्‍यागो, थार्बा पिन्‍बा ख्रीष्‍ट चुरी मुला,’ अथवा ‘थेरी मुला,’ भिजी भिसम एनीगदेसे थेनीगदेला ताम पत्‍याब थाचउ। \v 22 तिग्‍दा भिसम फट्टा ख्रीष्‍टगदेदेन फट्टा अगमवक्तागदे थोन्‍ना। ओच्‍छे थेनीगदेसे खम्‍तेधोना परमेश्‍वरसे धम्‍बा म्‍हिगदेदा झुक्‍याब लबाला लागिरी उदेकला चिनुगदेदेन उदेकला गेगदे लसी उन्‍ना। \v 23 तर एनीगदे चा होशियार लसी चिउ। ङाइ एनीगदेदा जम्‍मान ताम ङाच्‍छाहेन्‍सेन पाङ्सी पिन्‍बा मुला। \s1 प्रभु येशू फेप्‍खबा धुइ \r मत्ती २४:२९-३१; लूका २१:२५-२८ \p \v 24 “थे दुखला धुइ जिन्‍माहेन्‍से \q1 धिनीसे य्‍हाल पिन्‍बा ख्‍लाला \q1 ओच्‍छे लनीला य्‍हाल म्‍हाला।\x * \xo 13:24 \xt यशै १३:१०; इज ३२:७; योए २:१०, ३१; ३:१५; उन्‍बा ६:१२\x* \q1 \v 25 जमाहेन्‍से मुला शक्तिगदे याङयोङ तसी \q1 सुक्र सार जम्‍मान ताइला।\x * \xo 13:25 \xt यशै ३४:४; योए २:१०; उन्‍बा ६:१३\x* \m \v 26 जमाहेन्‍से म्‍हिगदेसे परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हिदा घ्रेन शक्तिदेन य्‍हाल य्‍हालरी खसुरी खबान लबा म्राङ्ला।\x * \xo 13:26 \xt दानि ७:१३; उन्‍बा १:७\x* \v 27 ओच्‍छे थेसे स्‍वर्गदूतगदेदा जम्‍बुलिङदेन मुला जम्‍मान ग्‍लारी पुइला। जमाहेन्‍से थे स्‍वर्गदूतगदेसे परमेश्‍वरसे धम्‍बा जम्‍मान म्‍हिगदेदा ग्‍ला गिकरी पोप लला।” \s1 अञ्‍जीरला दोङ च्‍यासी लोप्‍तोःबा ताम \r मत्ती २४:३२-३५; लूका २१:२९-३३ \p \v 28 येशूसे थेनीगदेदा दोःसी चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनीगदेसे अञ्‍जीरला दोङदा च्‍यासी थेग्‍याम तिगै ताम लोप्‍गो। थेला हाँगागदेरी भा भुमैछ्‌याम छेप्‍बा छबा ला वाङ्‌जी भिसी एनीगदेसे था याङ्मुला। \v 29 थेह्रङ् लसीन ङाइ पाङ्बा तामगदे तबा म्राङ्माहेन्‍से परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हि खबा धिन खसी जिन्‍जी भिबा ताम एनीगदेसे था याङ्‍गो। \v 30 च्‍यागो, एनीगदेसे ङाला ताम ङ्‌यान्‍गो, चु जम्‍मान ताम पूरा आततेधोना दान्‍देला म्‍हिगदे आसि। \v 31 मुदेन जम्‍बुलिङ म्‍हासी निसैनोन ङाला बचन खाइमै आम्‍हा। \s1 होशियार तसी चितोःबा \r मत्ती २४:३६-४४ \p \v 32 “थे दुखला धिनदेन धुइ खाइमा खला भिसी स्‍वर्गदूतदाएनोन था आरे ओच्‍छे ङा परमेश्‍वरला झादाएनोन था आरे। थे ताम परमेश्‍वर आबादा जे था मुला। \v 33 थेतबासेलमा एनीगदे होशियार तसी छोर्सी चिउ। ओच्‍छे प्रार्थना लउ, तिग्‍दा भिसम थे धुइ खाइमा खला भिसी एनीगदेदा था आरे। \p \v 34 “चु ताम चा मालिकसे ह्राङला दिम च्‍याबा म्‍हिदा क्‍यारमार ज्‍यना लसी च्‍यागो, ओच्‍छे नोकरगदेदाएनोन ह्राङ ह्राङला गे ज्‍यना लसी लउ भिसी कुल्‍सी ह्राङ चा विदेशरी निबा ह्रङ्‌बान हिन्‍ना।\x * \xo 13:34 \xt लूका १२:३६-३८\x* \v 35 थेतबासेलमा एनीगदे छोर्सी चिउ, तिग्‍दा भिसम मालिक खाइमा खला भिसी एनीगदेदा था आरे। थे ङ्‍यसे खखम्‍ला, म्‍हुन गुङरी खखम्‍ला, नागा क्राबा धुइरी खखम्‍ला, स्‍य्‍होरीनोन खखम्‍ला खजिबै धुइरीनोन थे खखम्‍ला। \v 36 तर एनीगदेदा था आपिन्‍ना तिक्‍खुरीन खमा एनीगदेदा म्‍हेर्सी चिबा स्‍याप्‍ला। \v 37 थेतबासेलमा एनीगदे छोर्सी चिउ, ङाइ एनीगदेदा पाङ्बा चु ताम जम्‍मादान पाङ्बा मुला।” \c 14 \s1 येशूदा साइबारी सल्‍लाह लबा \r मत्ती २६:१-५; लूका २२:१-२; यूहन्‍ना ११:४५-५३ \p \v 1 मिश्र य्‍हुल्‍साग्‍याम फेसी खबा धिन‍दा ढन्‍सी धङ्बा चाङदेन खमीर आयुना गेङ चसी धङ्बा चाडला न्‍हीरे ङाच्‍छाकुनु परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदेदेन यहूदी धर्मगुरुगदेसे येशूदा चुङ्सी साइबारी दाउ च्‍यासी भ्रमुबा।\x * \xo 14:1 \xt प्रस्‍था १२:१-२७\x* \v 2 तिग्‍दा भिसम “य्‍हाङला चाडला धुइरी चा चुङ्बारी आत। चाडला धुइरी चुङ्‌जी भिसम म्‍हिगदेसे हुल दङगा लला” भिसी थेनीगदे ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी ताम लजी। \s1 येशूदा अत्तर फोर्बा \r मत्ती २६:६-१३; यूहन्‍ना १२:१-८ \p \v 3 येशू बेथानिया भिबा नाम्‍साला कोरे खबा सिमोनला दिमरी सोल छ्‌योइबान लबा धुइरी म्रिङम्‍हेमे गिकसे सिङ्‍गमरमरला ताङरी ल्‍हानान महँगो खाल्‍ला अत्तर भसी खजी। थे अत्तर जटामसी भिबा दोङला टाग्‍याम स्‍होबा मुबा। थेसे थे ताङनोन थिसी येशूला थोबोरी युजी।\x * \xo 14:3 \xt लूका ७:३७-३८\x* \v 4 थेसे चुह्रङ् लबा म्राङ्सी स्‍य्‍हान्‍दो म्‍हिगदेसे नाआखम्‍ना “चुदे महँगो अत्तर ओह्रङ्नोन तिग्‍दा खेरो भ्‍याङ्‍बा” भिसी ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी ताम लजी। \v 5 बरु चु चूङ्सी खबा टाङगा प्राङबोगदेदा पिन्‍सै तसेला। चु चूङ्सम ग्‍यार्जा सोम म्‍हुइला डबल खसेला मुबा” चुह्रङ् लसी थे म्रिङम्‍हेमेदा थेनीगदेसे बङ्जी। \p \v 6 तर येशूसे थेनीगदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “थालउ, एनीगदेसे तिग्‍दा चुदा कचकच लबा? चुसे मी ङाला लागिरी ज्‍यबा गे लबा मुला। \v 7 च्‍यागो, प्राङबोगदे मी सदन एनीगदेदेन छ्‌याम तला। ओच्‍छे एनीगदेसे थेनीगदेदा खजिबै धुइरी ह्रो लखम्‍ला। तर ङा मी सदन एनीगदेदेन छ्‌याम आत।\x * \xo 14:7 \xt व्‍यव १५:११\x* \v 8 चु म्रिङम्‍हेमेसे जे लखम्‍जी, थेनोन थेसे लजी। ङाला ल्‍हुइ धुर्सारी थान्‍बाला लागिरी चुसे अत्तर फोर्सी ङाच्‍छान ठीक लबा मुला। \v 9 च्‍यागो, एनीगदेसे ङाला ताम ङ्‌यान्‍गो, जम्‍बुलिङला जुन जुन ग्‍लारी थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःना लला, थे, थे ग्‍लारी चु म्रिङम्‍हेमेसे लबा गे ढन्‍बाला लागिरी थेला ताम लला।” \s1 यहूदा इस्‍करियोतसे लबा सल्‍लाह \r मत्ती २६:१४-१६; लूका २२:३-६ \p \v 10 जमाहेन्‍से येशूला च्‍युक न्‍ही चेलागदे न्‍हङला यहूदा इस्‍करियोत भिबा चेला गिक परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदे मुबा ग्‍लारी निसी येशूदा चुङ्सी पिन्‍ना भिसी सल्‍लाह लजी। \v 11 चु ताम थेःसी परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदे ल्‍हानान ताङ्सी यहूदा इस्‍करियोतदा टाङगा पिन्‍ना भिसी कबुल लजी। थे धुइहेन्‍से थेसे येशूदा चुङ्सी पिन्‍बाला लागिरी दाउ च्‍यासी भ्रजी। \s1 येशूसे भोज तयार लउ भिसी कुल्‍बा \r मत्ती २६:१७-२५; लूका २२:७-१४, २१-२३; यूहन्‍ना १३:२१-३० \p \v 12 खमीर आयुना गेङ चसी धङ्बा चाडला शुरुला धिनकुनु यहूदीगदेसे ग्‍यु बोगो फुल्‍तोःमुबा। येशूला चेलागदेसे येशूदा “ह्राङला लागिरी ङन्‍से मिश्र य्‍हुल्‍साग्‍याम फेसी खबा धिन‍दा ढन्‍सी धङ्बा चाडला भोज खानङ ठीक लउ?” भिसी ङ्‌योइजी। \p \v 13 येशूसे ह्राङला चेला न्‍हीदा “एनीगदे शहररी निउ, एनीगदेसे थेरी दर्बुङरी क्‍युइ पुइसी निबा म्‍हि गिकदा स्‍याप्‍ला। थेनोन म्‍हिला लिच्‍छा लिच्‍छा निउ। \v 14 ओच्‍छे थे म्‍हि जुन दिमरी वाङ्ला, थेनोन दिमला धनीदा ‘ङाइ ङाला चेलागदेदेन छ्‌याम चिसी मिश्र य्‍हुल्‍साग्‍याम फेसी खबा धिन‍दा ढन्‍सी धङ्बा चाडला भोज चबा कोठा खानङ मुला?’ भिसी गुरुसे ङ्‌योइबा मुला भिउ। \v 15 एनीगदेदा थेसे ङाच्‍छान जेना लसी थान्‍बा तलाथोला घ्रेन कोठा उन्‍सी पिन्‍ना। एनीगदेसे थेरीन य्‍हाङला लागिरी भोज ठीक लउ” भिसी कुल्‍जी। \p \v 16 जमाहेन्‍से चेलागदे शहररी निबान लबा धुइरी येशूसे सुङ्बा ह्रङ्नोन स्‍याप्‍जी। ओच्‍छे थेनीगदेसे थेरीन मिश्र य्‍हुल्‍साग्‍याम फेसी खबा धिन‍दा ढन्‍सी धङ्बा चाडला भोज ठीक लजी। \v 17 ओच्‍छे ङ्‍यसे तमाहेन्‍से येशू ह्राङला च्‍युक न्‍ही चेलागदेदेन छ्‌याम फेप्‍खजी। \v 18 भोज सोल्‍बान लबा धुइरी येशूसे ह्राङला चेलागदेदा “च्‍यागो, एनीगदेसे ङाला ताम ङ्‌यान्‍गो, एनीगदे न्‍हङला ङादेन छ्‌यामनोन चबा गिकसे ङादा म्‍हिगदेला यारी जिम्‍मा पिन्‍ना” भिसी सुङ्जी।\x * \xo 14:18 \xt भजन ४१:९\x* \p \v 19 चु ताम थेःमाहेन्‍से चेलागदेदा दुख ङ्‍हम्‍सी, “थे म्‍हि ङानोन हिन्‍ना?” भिसी पालो पालो लसी येशूदा ङ्‌योइजी। \p \v 20 येशूसे थेनीगदेदा “एनीगदे च्‍युक न्‍ही न्‍हङला गिकसे खार्बारी ङादेन छ्‌यामनोन गेङ तुइसी चबान मुला। \v 21 परमेश्‍वरला बचनरी भ्रिबा ह्रङ्नोन परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हि मी सिनोन तोःला। तर जुन म्‍हिसे परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हिदा चुङ्सी म्‍हिला यारी जिम्‍मा पिन्‍ना, थेसे परमेश्‍वरग्‍याम खाह्रङ्बा लोङ्‌बा खबा सजाय याङ्ला। बरु थे मी न्‍हनोन आन्‍हबा हिन्‍सम ज्‍यबा तसेला मुबा” भिसी सुङ्जी। \s1 प्रभु भोज \r मत्ती २६:२६-३०; लूका २२:१५-२०; १ कोरिन्‍थी ११:२३-२५ \p \v 22 थेनीगदेसे चबान लबा धुइरी येशूसे यारी गेङ किन्‍सी परमेश्‍वरदा धन्‍यवाद पिन्‍बान प्रार्थना लजी। ओच्‍छे गेङ क्‍युइसी चेलागदेदा पिन्‍बान, “ना! चु ङाला ल्‍हुइ हिन्‍ना” भिसी सुङ्जी। \v 23 जमाहेन्‍से येशूसे खोरेरी मुबा अङगुरला निङगु थोसी परमेश्‍वरदा धन्‍यवाद पिन्‍सी चेलागदेदा पिन्‍जी। ओच्‍छे थेनीगदेसे थे खोरेग्‍याम थुङ्‌जी। \v 24 जमाहेन्‍से येशूसे थेनीगदेदा “चु ल्‍हानान म्‍हिगदेला लागिरी बगब तबा ङाला का हिन्‍ना। ङाला कानोन परमेश्‍वरसे म्‍हिगदेदा लबा छार कबुल हिन्‍ना।\x * \xo 14:24 \xt प्रस्‍था २४:८; यर्मि ३१:३१-३४\x* \v 25 ‘च्‍यागो, एनीगदेसे ङाला ताम ङ्‌यान्‍गो, परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सारी अङगुरला छार निङगु थुङ्बा धुइ आखतेधोना ङाइ चु अङगुरला निङगु आथुङ्’ भिसी सुङ्जी।” \v 26 ओच्‍छे थेनीगदे परमेश्‍वरदा धन्‍यवादला व्‍हाइ गिक गोसी जैतून भिबा गङरीक्‍यार भ्रजी। \s1 पत्रुससे येशूदा ख्‍लाला भिसी पाङ्बा ताम \r मत्ती २६:३१-३५; लूका २२:३१-३४; यूहन्‍ना १३:२६-३८ \p \v 27 येशूसे ह्राङला चेलागदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “एनीगदे जम्‍मासेन ङादा ख्‍लासी यार्ला। तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरला बचनरी \q1 ‘ङाइ गोठालोदा साइला \q1 ओच्‍छे ग्‍युगदे ससा बङबङ तसी यार्ला’ भिसी भ्रिबा मुला।\x * \xo 14:27 \xt जक १३:७\x* \m \v 28 तर ङादा सिबाग्‍याम सोना लमाहेन्‍से एनीगदे भन्‍दा ङाच्‍छा ङा गालीलरी निला।”\x * \xo 14:28 \xt मत्ती २८:१६\x* \p \v 29 येशूसे चुह्रङ् सुङ्मैछ्‌याम पत्रुससे येशूदा “जम्‍मासेन ह्राङदा ख्‍लासी यार्सैनोन ङाइ ह्राङदा खाइमै आख्‍ला” भिसी भिजी। \p \v 30 येशूसे पत्रुसदा “च्‍यागो, एसे ङाला ताम ङ्‌यान्‍गो, न्‍हङगर स्‍य्‍होरी न्‍हीरेम नागा क्राबा भन्‍दा ङाच्‍छा एसे सोमरेमधोना ङा येशूदेन छ्‌याम भ्रबा म्‍हि हिन्‍नोन आहिन भिसी भिला” भिसी सुङ्जी। \p \v 31 तर पत्रुससे, “आहिन, ङा ह्राङदेन छ्‌याम सितोःसैनोन ङाइ ह्राङदा आख्‍ला” भिसी भिजी। ओच्‍छे स्‍य्‍हान्‍दो चेलागदेसेनोन थेह्रङ्नोन भिजी। \s1 गेत‍समनी भिबा ग्‍लारी येशूसे लबा प्रार्थना \r मत्ती २६:३६-४६; लूका २२:३९-४६ \p \v 32 जमाहेन्‍से थेनीगदे गेत‍समनी भिबा ग्‍लारी फेप्‍जी। ओच्‍छे येशूसे ह्राङला चेलागदेदा “ङाइ प्रार्थना लतेधोना एनीगदे चुरीन चिउ” भिसी सुङ्जी। \v 33 येशूसे पत्रुस, याकूबदेन यूहन्‍नादा ह्राङदेन छ्‌याम भोर्जी। ओच्‍छे येशूला सेम भोल्‍सी ल्‍हानान दुख तबारी छ्‌याइजी। \v 34 ओच्‍छे येशूसे थेनीगदेदा “ङाला सेम क्रोसी ङा सिबा तेबान तबा मुला। थेतबासेलमा एनीगदे चुरीन ङा ह्रङ् लसी छोर्सी चिउ” भिसी सुङ्जी। \v 35 जमाहेन्‍से येशू जजाकी क्‍याथाङ फेप्‍सी सरी ख्‍लुप तसी, “ङाथोरी खबारी छ्‌याइबा चु दुख तसम ङाइ नाआतोःगै” भिसी प्रार्थना लबारी छ्‌याइजी। \v 36 येशूसे चुह्रङ् भिसी प्रार्थना लजी, “आबा, ह्राङसे लआखम्‍बा ताम तिगै आरे, थेतबासेलमा तसम ङादा चु दुखग्‍याम फेसी पिन्‍गो। तर ङाइ म्‍हन्‍बा अन्‍छार आहिन, ह्राङसे म्‍हन्‍बा अन्‍छार तगै।”\fig प्रभु भोज|src="DN00489b.tif" size="span" ref="१४:२६" \fig* \p \v 37 जमाहेन्‍से येशू ह्राङला चेला सोम मुबा ग्‍लारी दोःसी फेप्‍खमा थेनीगदे म्‍हेर्सी चिबा स्‍याप्‍जी। येशूसे पत्रुसदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “सिमोन, तिग ए म्‍हेर्सी चिबा? ए घण्‍टा गिक सुत्तै छोर्सी चिआखम्‍नी? \v 38 दाहेन्‍से एनीगदे पापरी फसब आतबाला लागिरी छोर्सी प्रार्थना लसी चिउ। च्‍यागो, एनीगदेला आत्‍मा मी तयार मुला, तर ल्‍हुइ चा कमजोर मुला।” \p \v 39 येशू दोःसी तिरेम थे ग्‍लारी फेप्‍सी ङाच्‍छाला ह्रङ् लसीन प्रार्थना लजी। \v 40 ओच्‍छे चेलागदे मुबा ग्‍लारी दोःसी फेप्‍खमा चेलागदे म्‍हेर्सी चिबा स्‍याप्‍जी। म्‍हेर्बा खबासे लमा थेनीगदेसे मीनोन ठोङ्आखम्‍नी, ओच्‍छे तिग भितोःबा थे थेनीगदेदा था आतनी। \p \v 41 येशू सोमरेमला पालोरी फेप्‍खसी चेलागदेदा चुह्रङ् भिसी सुङ्जी, “अझन एनीगदे म्‍हेर्सी ब्‍लप्‍बा न्‍हबान मुला? दाहेन्‍से म्‍हेर्बा धुइ निजी। च्‍यागो, परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हिदा चुङ्सी पापीगदेला यारी जिम्‍मा पिन्‍बा धुइ तसी जिन्‍बा मुला। \v 42 रेःगो, निइ! च्‍यागो, ङादा स्‍य्‍हान्‍दोला यारी जिम्‍मा पिन्‍बा म्‍हि खसी जिन्‍बा मुला।” \s1 येशूदा चुङ्बा \r मत्ती २६:४७-५६; लूका २२:४७-५३; यूहन्‍ना १८:३-१२ \p \v 43 येशूसे चु ताम सुङ्मैछ्‌याम च्‍युक न्‍ही चेलागदे न्‍हङला यहूदा भिबा चेलादेन छ्‌याम कडीदेन तरवार थोबा म्‍हिला हुल धोखजी। थेनीगदेदा परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदेदेन यहूदी धर्मगुरुगदे ओच्‍छे यहूदी गन्‍बागदेसे पुइखबा मुबा। \v 44 येशूदा चुङ्बारी खबा म्‍हिगदेदा यहूदासे “जुन म्‍हिदा ङाइ च्‍योक लला, थेनोन येशू हिन्‍ना, थेदा चुङ्सी क्‍युर लसी भोर्गो” भिसी पाङ्बा मुबा। \v 45 ओच्‍छे यहूदा येशू मुबा ग्‍लारी सरासर निसी, “गुरु” भिसी येशूदा च्‍योक लजी। \v 46 जमाहेन्‍से थेनीगदेसे येशूदा चुङ्सी खीसी भोर्जी। \v 47 तर थेरी राप्‍सी चिबा गिकसे तरवार तेःसी परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिला नोकरला नाब्‍यङ च्‍वाट्टन थाजी। \p \v 48 येशूसे थेनीगदेदा “एनीगदे तिग्‍दा य्‍होदा चुङ्बारी खबा ह्रङ् लसी कडी तरवार थोसी खबा? \v 49 खाइ, ङाइ एनीगदेला गुङरी म्‍हिगदेदा धिन धिननोन परमेश्‍वरला मन्‍दिररी लोप्‍सी चिबा धुइरी एनीगदेसे ङादा आचुङ्नी। तर परमेश्‍वरला बचनरी भ्रिबा अन्‍छार पूरा तगै भिसीन चुह्रङ् तबा हिन्‍ना” भिसी सुङ्जी।\x * \xo 14:49 \xt लूका १९:४७; २१:३७\x* \v 50 जमाहेन्‍से चेलागदे जम्‍मासेन येशूदा ख्‍लासी यार्जी। \p \v 51 तर सुतिला क्‍वान क्‍वान्‍बा भ्‍योन गिक येशूला लिच्‍छा लिच्‍छा भ्रबान मुबा। थेनीगदेसे थेदाएनोन चुङ्‌जी। \v 52 ओच्‍छे थेनीगदेसे थेदा चुङ्मा थेला क्‍वान जे स्‍याप्‍जी। तर थे म्‍हि ह्राङला क्‍वाननोन ख्‍लासी लिगन्‍डीन यार्जी। \s1 येशूदा यहूदीगदेला सभारी भोर्बा \r मत्ती २६:५७-६८; लूका २२:५४-५५, ६३-७१; यूहन्‍ना १८:१३-१४, १९-२४ \p \v 53 जमाहेन्‍से येशूदा परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हि मुबा ग्‍लारी भोर्जी। थेरी पूजा लबा म्‍हिगदेदेन यहूदी गन्‍बागदे ओच्‍छे यहूदी धर्मगुरुगदेएनोन पोप तबा मुबा। \v 54 ओच्‍छे पत्रुस चा येशूला जजाकी लिच्‍छा लिच्‍छा निसी परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिला दिमला ख्राङगाधोना निजी, ओच्‍छे पालेगदेदेन छ्‌याम मे दूसी चिजी। \p \v 55 जमाहेन्‍से परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदेदेन यहूदी सभाला जम्‍मान म्‍हिगदेसे येशूदा साइबाला लागिरी प्रमाण म्‍हाइबारी छ्‌याइजी। तर थेनीगदेसे तिगै प्रमाण आस्‍याप्‍नी। \v 56 थेरी ल्‍हानान म्‍हिगदेसे येशूला बिरोध लसी लुसीला ताम लजी। तर खालैला ताम आढिक्‍नी। \p \v 57 जमाहेन्‍से कोइ कोइ म्‍हिगदे रेःसी येशूला बिरोध लबान चुह्रङ् भिसी लुसीला ताम पाङ्‌बारी छ्‌याइजी, \v 58 “चु म्‍हिसे ‘ङाइ म्‍हिसे स्‍होबा चु परमेश्‍वरला मन्‍दिरदा फुप्‍सी सोमरेरीन म्‍हिसे आस्‍होबा परमेश्‍वरला मन्‍दिर स्‍होला भिसी चुसे भिबा ङन्‍से थेःबा मुला।’”\x * \xo 14:58 \xt यूह २:१९ \x* \v 59 ओते लसैनोन थेनीगदेला ताम आढिक्‍नी। \p \v 60 परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदे जम्‍मान म्‍हिगदेला ङाच्‍छापट्टि राप्‍सी येशूदा “एसे तिग्‍दा जोहाब आपिन्‍बा? चु म्‍हिगदेसे एला बिरोधरी पाङ्बा तामला बारेरी एदा तिगै पाङ्सेला आरे?” भिसी ङ्‌योइजी। \v 61 तर येशूसे तिगै जोहाब आपिन्‍ना कुटिसी स्‍य्‍हूजी। परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिसे येशूदा दोःसी, “तिग ए परमेश्‍वरला झा थार्बा पिन्‍बा ख्रीष्‍ट हिन्‍ना?” भिसी ङ्‌योइमा, \v 62 “ङा हिन्‍ना, परमेश्‍वरसे पुइखबा म्‍हिदा ह्राङनीसे शक्तिशाली परमेश्‍वरला दाहिने छ्‌यापट्टि चिबादेन स्‍वर्गग्‍याम खसुरी खबान लबा म्राङ्ला” भिसी येशूसे सुङ्जी।\x * \xo 14:62 \xt दानि ७:१३\x* \p \v 63 चु ताम थेःसी परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिसे ह्राङला क्‍वान ढेबान, “दाहेन्‍से य्‍हाङदा अर्गु प्रमाण तिग्‍दा तोःजी?” भिसी भिजी। \v 64 “चुसे ह्राङसे ह्राङदान परमेश्‍वर स्‍होसी पाङ्बा ताम य्‍हाङसे थेःनोन थेःजी, दाहेन्‍से एनीगदेला तिग बिचार मुला?” भिमा, थेरी मुबा जम्‍मान म्‍हिगदेसे “चु म्‍हि साइनोन तोःबा म्‍हि हिन्‍ना” भिसी भिजी।\x * \xo 14:64 \xt लेवी २४:१६\x* \p \v 65 थेरी मुबा म्‍हिगदे न्‍हङला कोइ कोइ म्‍हिगदेसे येशूदा थो स्‍वाबारी छ्‌याइजी। ओच्‍छे येशूला मी घप्‍सी तोबान, “लु, अगमवाणी पाङ्‍गो” भिसी ङ्‌योइजी। जमाहेन्‍से थेरी मुबा स्‍य्‍हान्‍दो सिपाहीगदेसेनोन येशूदा तोबारी छ्‌याइजी। \s1 पत्रुससे ङा येशूला चेला आहिन भिसी पाङ्बा \r मत्ती २६:६९-७५; लूका २२:५६-६२; यूहन्‍ना १८:१५-१८, २५-२७ \p \v 66 पत्रुस ख्राङगारी चिबान लमा परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिला नोकरस्‍या गिक पत्रुस मुबा ग्‍लारी खजी। \v 67 ओच्‍छे पत्रुसदा मे दूबान लबा म्राङ्सी थे नोकरस्‍यासे “एएनोन नासरतला येशूदेन छ्‌यामनोन मुबा आहिन?” भिसी ङ्‌योइमा, \v 68 “एसे खाल्‍ला ताम लबा, ङादा तिगै था आरे” भिसी पत्रुस ख्राङगाला म्रापरीक्‍यार निजी। थे धुइरी नागा क्राजी। \p \v 69 पत्रुसदा म्रापरी चिबान लबा म्राङ्सी दोःसी थे नोकरस्‍यासे स्‍य्‍हान्‍दो म्‍हिगदेदा “चु म्‍हि मी येशूला चेला हिन्‍ना” भिसी भिजी। \v 70 पत्रुससे दोःसी आहिन भिसी भिजी। जजाकी लिच्‍छा दोःसी थेरी राप्‍सी चिबा म्‍हिगदेसे पत्रुसदा “पक्‍कान, ए येशूला चेला हिन्‍ना। तिग्‍दा भिसम ए गालीलला म्‍हि हिन्‍ना” भिसी भिजी। \p \v 71 पत्रुससे दोःसी, “ङाइ लुसीला ताम पाङ्बा हिन्‍सम परमेश्‍वरला सजाय ङाथोरी खइ भिसी घ्रान फाबान ह्राङसे भिबा म्‍हिदा ङाइ ङोसेबा आरे” भिसी भिजी। \p \v 72 पत्रुससे थेह्रङ् भिमैछ्‌याम दोःसी नागा क्राजी। “न्‍हीरेम नागा क्राबा भन्‍दा ङाच्‍छा सोमरेमधोना एसे ङादा ङोसेबान आरे भिला” भिसी येशूसे सुङ्बा ताम ढन्‍सी पत्रुस घ्‍वाँ घ्‍वाँ क्राजी। \c 15 \s1 येशूदा पिलातसला ङाच्‍छापट्टि भोर्बा \r मत्ती २७:१-२, ११-२६; लूका २३:१-३, १८-२५; यूहन्‍ना १८:२८-४०; १९:१६ \p \v 1 स्‍य्‍होरीन परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदेदेन यहूदी गन्‍बागदे ओच्‍छे थेरी मुबा यहूदी धर्मगुरुगदेदेन छ्‌याम जम्‍मान म्‍हिगदे सल्‍लाह लजी। ओच्‍छे थेनीगदेसे येशूदा खीसी पिलातस भिबा रोमी अञ्‍चलाधीश मुबा ग्‍लारी भोर्सी जिम्‍मा पिन्‍जी। \p \v 2 जमाहेन्‍से पिलातससे येशूदा “तिग ए यहूदीगदेला ग्‍ले हिन्‍ना?” भिसी ङ्‌योइमा, येशूसे “थे मी ह्राङसेन सुङ्बा मुला” भिसी जोहाब पिन्‍जी। \v 3 परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदेसे येशूदा ल्‍हानान तामरी दोष लबाला लबान लजी। \v 4 थेतबासेलमा पिलातससे येशूदा दोःसी, “एला तिगै जोहाब आरे? च्‍यागो, थेनीगदेसे एला बिरोध लसी एदा ल्‍हानान दोष लबान मुला” भिसी भिजी। \v 5 तर येशूसे तिगै जोहाब आपिन्‍नी। चु म्राङ्सी पिलातस उदेक तजी। \p \v 6 मिश्र य्‍हुल्‍साग्‍याम फेसी खबा धिन‍दा ढन्‍सी धङ्बा चाडला धुइरी पिलातससे म्‍हिगदेसे धम्‍बा झ्‍याल्‍खानरी मुबा म्‍हि गिकदा पुइमुबा। \v 7 थे धुइरी बारब्‍बा भिबा आज्‍यबा गे लबा म्‍हि गिक झ्‍याल्‍खानरी मुबा। थेसे आन्‍दोलनरी म्‍हि साइबा मुबा। \v 8 ओच्‍छे म्‍हिला हुल खसी पिलातसदा “निबा दिङरी ह्रङ् चु पाल्सेनोन झ्‍याल्‍खानरी मुबा म्‍हि गिकदा पुइसी पिन्‍गो” भिसी भिजी। \v 9 म्‍हिगदेसे चुह्रङ् भिमाहेन्‍से पिलातससे “ङाइ चु यहूदीगदेला ग्‍लेदा ख्‍लासी पिन्‍गै भिसी एनीगदेसे म्‍हन्‍बा मुला?” भिसी ङ्‌योइजी। \v 10 तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदेसे डाह लसी येशूदा ङा मुबा ग्‍लारी भबा हिन्‍ना भिबा ताम पिलातसदा था मुबा। \p \v 11 तर परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदेसे स्‍य्‍हान्‍दो म्‍हिगदेदा थीसी, “येशूदा आहिन, बारब्‍बादा ख्‍लासी पिन्‍गो!” भिपुङ्जी। \v 12 ओच्‍छे पिलातससे “चु यहूदीगदेला ग्‍ले भिबा म्‍हिदा ङाइ तिग लउ?” भिसी ङ्‌योइमा, \v 13 “चुदा क्रुसरी टाँगब लसी साइगो!” भिसी यहूदीगदे क्रिङ्बारी छ्‌याइजी। \p \v 14 पिलातससे “तिग्‍दा? चुसे थेह्रङ्बा आज्‍यबा गे तिग लबा मुला?” भिसी ङ्‌योइजी। \pi1 तर थेनीगदेसे झन क्रिङ्बान, “चुदा क्रुसरी टाँगब लसी साइगो” भिसी भिजी। \p \v 15 पिलातसदा थे म्‍हिला हुलदा ताङ्ना लबा सेम मुबा। थेतबासेलमा थेसे बारब्‍बादा पुइजी। तर येशूदा चा कोर्रासे तोसी क्रुसरी टाँगब लसी साइबाला लागिरी रोमी सिपाहीगदेदा जिम्‍मा पिन्‍जी। \s1 सिपाहीगदेसे येशूदा खिसी लबा \r मत्ती २७:२७-३१; यूहन्‍ना १९:२-३ \p \v 16 जमाहेन्‍से सिपाहीगदेसे येशूदा सिपाहीगदेला हाकिम चिबा प्रेटोरियन भिबा दिम न्‍हङरी भोर्जी। ओच्‍छे जम्‍मान सिपाहीगदेदा ङ्‌योइजी। \v 17 ओच्‍छे थेनीगदेसे ग्‍लेला ह्रङ्‌बान वाला वाला पिङगै छोनना क्‍वान क्‍वान्‍सी पिन्‍जी। ओच्‍छे थेनीगदेसे पुजुला फेटा स्‍होसी येशूदा थोइसी पिन्‍जी। \v 18 जमाहेन्‍से थेनीगदेसे येशूदा “लास्‍सो यहूदीगदेला ग्‍ले, फ्‍याफुल्‍ला” भिबान सलाम लजी। \v 19 ओच्‍छे थेनीगदेसे येशूदा थो स्‍वाबान माला कडीसे थोबोरी तोसी फ्‍या लजी। \v 20 थेह्रङ् लसी येशूदा खिसी लमाहेन्‍से थेनीगदेसे थे वाला वाला पिङगै छोनना क्‍वान स्‍युसी पिन्‍जी। ओच्‍छे येशूदा थेलान क्‍वान क्‍वान्‍सी क्रुसरी टाँगब लसी साइबारी भोर्जी। \s1 येशूदा क्रुसरी टाँगब लबा \r मत्ती २७:३२-४४; लूका २३:२६-४३; यूहन्‍ना १९:१७-२७ \p \v 21 थेनीगदेसे येशूदा भोर्बान लबा धुइरी कुरेनी भिबा ग्‍लाला सिमोनदा खबान लबा स्‍याप्‍जी। थे अलेक्‍जेन्‍डरदेन रूफसला आबा मुबा। जमाहेन्‍से सिपाहीगदेसे थेदा कर लसी येशूला क्रुस पुइपुङ्जी।\x * \xo 15:21 \xt रोमी १६:१३\x* \v 22 ओच्‍छे थेनीगदेसे येशूदा गलगथा भिबा ग्‍लारी भोर्जी। गलगथा भिबा चा “खप्‍परला ग्‍ला” हिन्‍ना। \v 23 गलगथारी धोमाहेन्‍से थेनीगदेसे येशूदा अङगुरला निङगुरी लठेब तबा मन\f † \fr 15:23 \ft “लठेब तबा मन” ग्रीक बाइबलरी चुदा मूर्र भिसी भ्रिबा मुला।\f* युसी पिन्‍जी। तर येशूसे थे आसोल्‍नी। \v 24 जमाहेन्‍से थेनीगदेसे येशूदा क्रुसरी टाँगब लजी। ओच्‍छे थेनीगदेसे येशूला क्‍वान भो लसी खाल्‍दा खजिबा परब तबा चीम भिसी ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी चिट्ठा युजी।\x * \xo 15:24 \xt भजन २२:१८\x* \p \v 25 येशूदा क्रुसरी टाँगब लबा धुइरी स्‍य्‍होला नौ बजब तमुबा। \v 26 येशूदा दोष लबा तामरी “चु यहूदीगदेला ग्‍ले” भिसी भ्रिबा मुबा। \v 27 थेनीगदेसे येशूदा क्रुसरी टाँगब लबा धुइरी य्‍हो न्‍हीदाएनोन गिकदा दाहिनेपट्टि गिकदा देब्रेपट्टि क्रुसरी टाँगब लजी। \v 28 परमेश्‍वरला बचनरी भ्रिबा ताम चुह्रङ् लसी पूरा तजी, “थेदा अपराधीगदेदा ह्रङ्नोन लजी।”\f † \fr 15:28 \ft चु पदला ताम ल्‍हानान ह्रङ्‌बा ग्रीक बाइबलरी भ्रिबा आरे।\f*\x * \xo 15:28 \xt यशै ५३:१२\x* \p \v 29-30 थेग्‍याम भ्रबा म्‍हिगदेसे थोबो य्‍होङ्बान, “लु, परमेश्‍वरला मन्‍दिर फुप्‍सी सोमरेरीन दोःसी स्‍होला भिबा म्‍हि दान्‍दे एसे ह्राङसे ह्राङदान जोगब लउ, ओच्‍छे क्रुसग्‍याम मार फाप्‍गो” भिसी येशूदा खिसी लजी।\x * \xo 15:29-30 \xt भजन २२:७; १०९:२५; मर्कू १४:५८; यूह २:१९\x* \v 31-32 थेह्रङ् लसीन परमेश्‍वरला मन्‍दिररी पूजा लबा मुल म्‍हिगदेदेन यहूदी धर्मगुरुगदेसेएनोन थेनीगदे ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी, “चुसे स्‍य्‍हान्‍दोदा चा जोगब लखम्‍जी। तर ह्राङसे ह्राङदा चा जोगब लआखम्‍नी। चु इस्राएलीगदेला ग्‍ले थार्बा पिन्‍बा ख्रीष्‍ट क्रुसग्‍याम मार फाप्‍सी खगै, ओच्‍छे जे य्‍हाङसे थेदा विश्‍वास लला!” भिसी ठट्टा लजी। ओच्‍छे येशूदेन छ्‌याम क्रुसरी टाँगब लबा म्‍हिगदेसेनोन येशूदा खिसी लजी। \s1 येशू सिबा \r मत्ती २७:४५-५६; लूका २३:४४-४९; यूहन्‍ना १९:२८-३० \p \v 33 धिनना बाह्र बजेहेन्‍से तीन बजेधोना य्‍हुल्‍सा नाङनोन धोपधोप तजी। \v 34 ङ्‍यसे तीन बजेरीक्‍यार येशूसे घ्रेन काइरी क्रिङ्बान, “इलोइ इलोइ लामा सबखथनी?” भिसी सुङ्जी। चु भिबा चा “ङाला परमेश्‍वर, ङाला परमेश्‍वर, ह्राङसे ङादा तिग्‍दा ख्‍लाबा?” भिबा हिन्‍ना।\x * \xo 15:34 \xt भजन २२:१\x* \v 35 चुह्रङ् लसी क्रिङ्बा म्राङ्सी थेरी राप्‍सी चिबागदे न्‍हङरी कोइ कोइसे “च्‍यागो, चुसे मी एलियादा गा ङ्‌योइबा चीम” भिसी भिजी। \v 36 ओच्‍छे थेनीगदे न्‍हङरी गिकसे चा यार्सी निसी अङगुरला कम्‍बा निङगुरी क्‍वानगेन ब्‍लुम्‍सी माला कडीरी खीसी येशूदा ख्‍वामा, “भ्रान्‍गो, भ्रान्‍गो, चुदा एलिया खसी क्रुसग्‍याम मार तेःला वा? च्‍यागे” भिसी भिजी।\x * \xo 15:36 \xt भजन ६९:२१\x* \p \v 37 जमाहेन्‍से घ्रेन काइरी क्रिङ्सी येशूला सा निजी। \v 38 थेनोन धुइरी परमेश्‍वरला मन्‍दिर न्‍हङरी मुबा पर्दा ह्राङनोन तोरहेन्‍से मारधोना पख्‍ले न्‍ही तसी ढेजी।\x * \xo 15:38 \xt प्रस्‍था २६:३१-३३\x* \v 39 चुह्रङ् लसी येशूला सा निबा म्राङ्सी थेरी क्रुसला ङाच्‍छापट्टि राप्‍सी चिबा रोमी कप्‍तानसे “चु मी साँच्‍चिन परमेश्‍वरला झानोन चीम” भिसी भिजी। \p \v 40 थेरी कोइ कोइ म्रिङम्‍हेमेगदेसे थारेङग्‍याम च्‍यासी चिबा मुबा। थेनीगदे न्‍हङरी मरियम मग्‍दलिनी, जजा याकूबदेन योसेफला आमा मरियम ओच्‍छे सलोमी मुबा। \v 41 येशू गालीलरी मुबा धुइरी थेनीगदे येशूला लिच्‍छा लिच्‍छा भ्रसी येशूला सेवा लमुबा। ओच्‍छे थेरी यरूशलेमधोना येशूदेन छ्‌याम खबा ल्‍हानान म्रिङम्‍हेमेगदेएनोन मुबा।\x * \xo 15:41 \xt लूका ८:२-३\x* \s1 येशूदा धुर्सारी थान्‍बा \r मत्ती २७:५७-६१; लूका २३:५०-५६; यूहन्‍ना १९:३८-४२ \p \v 42 चु धिन ब्‍लप्‍बा न्‍हबा धिनना ङाच्‍छाकुनु मुबा। \v 43 थे धिनकुनु ङ्‍यसे अरिमाथिया भिबा शहरला योसेफ भिबा म्‍हि आलोङ्नान पिलातस मुबा ग्‍लारी निसी येशूला लास ह्रीजी। थे योसेफ यहूदी सभाला मुल सदस्‍या मुबा। थेएनोन परमेश्‍वरसे शासन लबा धुइ खला भिसी भ्रान्‍सी चिबा मुबा। \p \v 44 येशू सिजी भिबा ताम थेःसी पिलातस उदेक तजी। ओच्‍छे थेसे रोमी कप्‍तानदा ह्राङ मुबा ग्‍लारी ङ्‌योइसी येशू साँच्‍चिन सिबा हिन्‍ना कि आहिन भिसी ङ्‌योइबा छार्बा लजी। \v 45 रोमी कप्‍तानसे येशू साँच्‍चिन सिबा हिन्‍ना भिमाहेन्‍से पिलातससे येशूला लास योसेफदा भोर्बारी पिन्‍जी। \v 46 योसेफसे ज्‍यबा खाल्‍ला सुतिला क्‍वान ग्‍लुसी भजी। ओच्‍छे येशूला लास क्रुसग्‍याम मार तेःसी थे सुतिला क्‍वानरी रिल्‍जी। थेग्‍याम येशूला लासदा भोर्सी युङबाला पहरारी ठ्वाइसी स्‍होबा धुर्सा न्‍हङरी भोर्सी थान्‍जी। जमाहेन्‍से युङबा ब्‍लिङ्बान भसी धुर्साला म्रापरी थान्‍जी। \v 47 मरियम मग्‍दलिनीदेन योसेफला आमा मरियमसे येशूला लास थान्‍बा ग्‍ला च्‍यासी चिमुबा।\fig परमेश्‍वरला मन्‍दिर न्‍हङरी मुबा पर्दा ढेजी|src="lb00265c.tif" size="span" ref="१५:३८" \fig* \c 16 \s1 येशू सिबाग्‍याम सोबा \r मत्ती २८:१-८; लूका २४:१-१२; यूहन्‍ना २०:१-१० \p \v 1 ब्‍लप्‍बा न्‍हबा धिन निमाहेन्‍से थेनोन धिनकुनु ङ्‍यसे मरियम मग्‍दलिनी, याकूबला आमा मरियमदेन सलोमीसे येशूला लासरी फोर्बाला लागिरी ज्‍यबा बास्‍ना खबा छ्‌युगु ग्‍लुजी। \v 2 न्‍हङगरदङ आइतवार स्‍य्‍होरी धिनी फेबा धुइरी थेनीगदे येशूदा थान्‍बा धुर्सारी निजी। \v 3 “य्‍हाङदा थे धुर्साला म्रापरी मुबा युङबा खाल्‍से ब्‍लिङ्सी पिन्‍ना?” भिसी थेनीगदे ग्‍यामरीक्‍यार ताम लबान निजी। \v 4 तर धुर्साला ङाच्‍छापट्टि धोसी च्‍यामा, थे घ्रेन युङबा ङाच्‍छान ब्‍लिङ्सी थान्‍बा म्राङ्जी। \v 5 थेनीगदे धुर्सा न्‍हङरी वाङ्सी च्‍यामा, धुर्साला दाहिनेपट्टि तार क्‍वान क्‍वान्‍सी चिबा भ्‍योन म्‍हि गिकदा म्राङ्जी। चु म्राङ्सी थेनीगदे लोङ्जी। \v 6 तर थे भ्‍योन म्‍हिसे थेनीगदेदा “थालोङ्‍गो! क्रुसरी साइबा नासरतला येशूदा एनीगदेसे म्‍हाइबान मुला भिबा ताम ङादा था मुला। थेदा सिबाग्‍याम सोना लसी जिन्‍बा मुला। येशू चुरी आरे। एनीगदेन खसी थेदा थान्‍बा ग्‍ला च्‍यागो। \v 7 दाहेन्‍से निसी थेला चेलागदेदा ओच्‍छे खास लसी पत्रुसदा ‘एनीगदे भन्‍दा ङाच्‍छा येशू गालील अञ्‍चलरी फेप्‍बान मुला। थेसे सुङ्बा ह्रङ्नोन एनीगदेसे थेरी थेदा म्राङ्ला भिसी पाङ्सी पिन्‍गो’” भिसी भिजी। \v 8 जमाहेन्‍से थेनीगदे लोङ्सी फितफित धर्सी धुर्साग्‍याम थोन्‍सी निजी। ओच्‍छे थेनीगदेसे चु ताम खालैदा आपाङ्नी। तिग्‍दा भिसम थेनीगदे ल्‍हानान लोङ्‌बा मुबा। \s1 येशू चेलागदे मुबा ग्‍लारी फेप्‍खबा \r मत्ती २८:९-२०; लूका २४:१३-५३; यूहन्‍ना २०:११-२३; मुल चेला १:४-११ \p \v 9 आइतवार स्‍य्‍होरीन येशू सिबाग्‍याम सोमाहेन्‍से जम्‍मान भन्‍दा ङाच्‍छा मरियम मग्‍दलिनी मुबा ग्‍लारी फेप्‍जी। थे मरियमला ल्‍हुइग्‍याम येशूसे गोर निस म्‍हङ ताप्‍बा मुबा।\f † \fr 16:9 \ft चु पदला ताम कोइ कोइ ग्रीक बाइबलरी आरे।\f* \v 10 जमाहेन्‍से मरियम मग्‍दलिनी येशूला चेलागदे मुबा ग्‍लारी निसी चु ताम थेःना लजी। सेमरी ल्‍हानान दुख तसी थेनीगदे क्रासी चिबा मुबा। \v 11 येशू सोसी ह्राङ मुबा ग्‍लारी फेप्‍खजी भिबा ताम मरियमसे थेनीगदेदा भिजी। तर थेनीगदेसे चु ताम पत्‍याब आतनी। \p \v 12 जमाहेन्‍से चेला न्‍ही नाम्‍सारीक्‍यार निबान लबा धुइरी ह्राङला ङाच्‍छापट्टि येशूदा अर्गुन रूपरी म्राङ्जी। \v 13 ओच्‍छे थेनीगदे स्‍य्‍हान्‍दो चेलागदे मुबा ग्‍लारी निसी चु ताम थेःना लजी। तर स्‍य्‍हान्‍दो चेलागदेसे थेनीगदेला ताम पत्‍याब आतनी। \p \v 14 जमाहेन्‍से येशू च्‍युक गिक चेलागदे चबान लबा धुइरी थेनीगदे मुबा ग्‍लारी फेप्‍खजी। ओच्‍छे थेनीगदेला सेम कोङ्बादेन म्‍हिगदेसे येशू सिबाग्‍याम सोजी भिसी पाङ्बा ताम विश्‍वास आलबासे लमा येशूसे थेनीगदेदा बङ्जी। \p \v 15 येशूसे ह्राङला चेलागदेदा “एनीगदे जम्‍बुलिङला जम्‍मान ग्‍लारी निसी जम्‍मान म्‍हिगदेदा परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍साला समाचार थेःना लउ।\x * \xo 16:15 \xt मुल १:८\x* \v 16 विश्‍वास लसी बप्‍तिस्‍मा किन्‍बागदेसे थार्बा याङ्ला। तर विश्‍वास आलबा जतिसे चा परमेश्‍वरग्‍याम सजाय याङ्ला। \v 17 ओच्‍छे विश्‍वास लबा म्‍हिगदेदेन छ्‌याम चुह्रङ्बा चिनुगदे तला थेनीगदेसे ङाला मिनरी म्‍हङगदे ताप्‍ला, ओच्‍छे छार छार ग्‍योइरी ताम लला। \v 18 ओच्‍छे थेनीगदेसे पुख्री चुङ्सैनोन, बिख थुङ्सैनोन थेनीगदेदा तिगै आत। थेनीगदेसे आखम्‍बा म्‍हिगदेथोरी या थान्‍सी प्रार्थना लमाहेन्‍से थे म्‍हिगदे खम्‍ला” भिसी सुङ्जी। \s1 येशू स्‍वर्गरी फेप्‍बा \r लूका २४:५०-५३; मुल चेला १:९-११ \p \v 19 चुह्रङ् लसी चेलागदेदेन छ्‌याम ताम लमाहेन्‍से प्रभु येशूदा स्‍वर्गरी भोर्जी। ओच्‍छे येशू परमेश्‍वरला दाहिने छ्‌यापट्टि मुल ठिरी धन्‍छ्‌याजी।\x * \xo 16:19 \xt मुल १:९-११\x* \v 20 जमाहेन्‍से चेलागदे जम्‍मान ग्‍लारी निसी येशूला बारेरी पाङ्सी भ्रजी। थेनीगदेदेन छ्‌याम तसी प्रभुसे गे लजी। ओच्‍छे थेनीगदेसे थेःना लबा तामदा प्रभुसे उदेकला गेग्‍याम चु हिन्‍ना चीम भिसी विश्‍वास तना लजी।