\id GAL \h गलाती \toc1 गलाती \toc2 गलाती \toc3 गला \mt1 पावलसे गलातीयाला विश्‍वासीगदेदा भ्रिबा चिठी \imt1 चु चिठीला बारेरी पाङ्‌तोःमा \ib \ili \bd भ्रिबा म्‍हि:\bd* येशूला मुल चेला पावलसे भ्रिबा मुबा (गलाती १:१)। \ib \ili \bd भ्रिबा ग्‍ला:\bd* एन्‍टिओखिया शहररी भ्रिबा मुबा। \ib \ili \bd भ्रिबा साल:\bd* ओस्‍पन ईश्‍‍वी संवत् ४८-५७ (विक्रम संवत् १०५-११४) सालला गुङरी भ्रिबा मुबा। \ib \ili \bd खाल्‍दा भ्रिबा:\bd* गलातीया अञ्‍चलला ग्‍ला ग्‍लारी मुबा मण्‍डलीगदेदा भ्रिबा मुबा (गलाती १:२)। \ib \ip येशूला बारेरी थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःना लबारी छ्‌याइमाहेन्‍से अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेसे येशूदा विश्‍वास लजी। ओच्‍छे ख्रीष्‍टदा पक्‍का विश्‍वास लबा म्‍हि दोबारी परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिम अन्‍छार भ्रतोःला कि भ्रआतोः भिबा तामगदे थोन्‍जी। पावलसे मोशादा पिन्‍बा ठिम अन्‍छार भ्रआतोः भिसी पाङ्जी, तिग्‍दा भिसम ख्रीष्‍टसे पिन्‍बा जुकजुकधोनाला जुनीला मुल जग चा विश्‍वास हिन्‍ना। विश्‍वासग्‍यामसेन जम्‍मान म्‍हिगदे परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोला। तर एशियारी परब तबा रोम य्‍हुल्‍साला गलातीया अञ्‍चलरी मुबा मण्‍डलीगदेरी कोइ कोइ म्‍हिगदे खबा मुबा। पावलसे लोप्‍बा ताम थाबान थेनीगदेसे मोशादा पिन्‍बा ठिम अन्‍छार आभ्रनी भिसम खालैनोन परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोबारी आखम भिसी पाङ्जी। \ip पावलसे लुसीला तामरी विश्‍वास लबा गलातीयाला म्‍हिगदेदा सत्‍य विश्‍वासरी दोःसी भबाला लागिरी चु चिठी भ्रिबा मुबा। पावलसे ह्राङ ख्रीष्‍टला मुल चेला हिन्‍ना भिबा ताम उन्‍बाला लागिरी ओच्‍छे मुल चेलागदेला अधिकारला बारेरी ज्‍यना लसी घोना लबाला लागिरी चु चिठी भ्रिबा हिन्‍ना। ओच्‍छे पावलसे ह्राङदा म्‍हिसे मुल चेला स्‍होबा आहिन, तर परमेश्‍वरसेन मुल चेला स्‍होबा हिन्‍ना भिसी पाङ्बा मुला। ओच्‍छे ह्राङसे थेःना लबा थार्बा पिन्‍बा समाचार चा अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेला लागिरी हिन्‍ना भिसी पाङ्बा मुला। थेह्रङ् लसीन विश्‍वासग्‍यामसे जे म्‍हि य्‍हुल परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोला भिसी पाङ्बा मुला। पावलसे लिच्‍छापट्टिला अध्‍यायगदेरी चा य्‍हाङसे स्‍य्‍हान्‍दोगदेदा माया लजी भिसम विश्‍वास लबा अन्‍छारला बानीबेहोर म्राङ्ला, ओच्‍छे ख्रीष्‍टदा विश्‍वास लमाहेन्‍से स्‍य्‍हान्‍दोदा माया लबारी खम्‍ला भिसी पाङ्बा मुला। \iot मुल तामगदे \io1 फ्‍याफुल्‍बादेन थार्बा पिन्‍बा समाचार गिक जे मुला १:१-१० \io1 पावलदा परमेश्‍वरसेन मुल चेला स्‍होबा १:११–२:२१ \io1 परमेश्‍वरला दयामायाला समाचार ३:१–४:३१ \io1 ख्रीष्‍टसे पापला तहग्‍याम फेबादेन ख्रीष्‍टदा विश्‍वास लबागदेला बानीबेहोर ५:१–६:१० \io1 चिठीला थुमरी भ्रिबा ताम ६:११-१८ \mt1 पावलसे गलातीयाला विश्‍वासीगदेदा भ्रिबा चिठी \c 1 \p \v 1 लास्‍सो ङा पावल खालै म्‍हिगदेसे धम्‍सी ओच्‍छे खालैसे स्‍होसी मुल चेला दोबा आहिन। तर येशू ख्रीष्‍टदा सिबाग्‍याम सोना लबा परमेश्‍वर आबादेन येशू ख्रीष्‍टसे ङादा मुल चेला स्‍होबा हिन्‍ना। \v 2 चुरी ङादेन छ्‌याम मुबा जम्‍मान ज्‍योज्‍यो आलेगदेदेन ङाग्‍याम गलातिया अञ्‍चलरी मुबा मण्‍डलीगदेदा फ्‍याफुल्‍ला! \p \v 3 एनीगदेदा परमेश्‍वर आबादेन य्‍हाङला प्रभु येशू ख्रीष्‍टग्‍याम दयामायादेन शान्‍ति तगै। \v 4 य्‍हाङदा चु जम्‍बुलिङला आज्‍यबा बानीबेहोरग्‍याम फेबारी परमेश्‍वर आबासे म्‍हन्‍बा अन्‍छार प्रभु येशू ख्रीष्‍ट य्‍हाङला पापला लागिरी सिजी। \v 5 थेतबासेलमा परमेश्‍वरदा सदन मानदेन जयजयकार तगै। आमेन। \s1 थार्बा पिन्‍बा समाचार चु भन्‍दा अर्गु आरे \p \v 6 एनीगदे म्राङ्सी ङा उदेक तबा मुला, तिग्‍दा भिसम ख्रीष्‍टला दयामायाग्‍याम एनीगदेदा ङ्‌योइबा परमेश्‍वरदा एनीगदेसे चुदे योनान म्‍लेःसी अर्गु समाचार ङ्‌यान्‍सी भ्रमुला। \v 7 च्‍यागो, थार्बा पिन्‍बा समाचार चा चु भन्‍दा अर्गु आरे। तर कोइ कोइ म्‍हिसे चा एनीगदेदा अलमल तना लसी ख्रीष्‍टला समाचारदा न्‍होङ्ना लबारी म्‍हाइबा मुला। \v 8 ओच्‍छे ङन्‍से एनीगदेदा थेःना लबा थार्बा पिन्‍बा समाचारदा उल्‍टो स्‍होसी लोप्‍बागदे चा, ङनी तसै स्‍वर्गदूतनोन तसै थे नाश तगै। \v 9 एनीगदेसे विश्‍वास लबा थार्बा पिन्‍बा समाचारदा उल्‍टो स्‍होसी पाङ्बा म्‍हि चा नाशनोन तला। दान्‍दे ङाइ पाङ्बा चु ताम एनीगदेदा ङाइ ङाच्‍छाएनोन पाङ्बा मुला। \v 10 तिग चुह्रङ् लसी ङाइ म्‍हिदा ताङ्ना लबारी म्‍हाइबा हिन्‍ना? ङाइ मी परमेश्‍वरदा ताङ्ना लबारी म्‍हाइबा हिन्‍ना। तिग ङादा म्‍हिगदेसे मान लगै भिसी ङाइ म्‍हन्‍बा हिन्‍ना? चुदे ङाइ चुह्रङ् म्‍हन्‍बा हिन्‍सम, ङा ख्रीष्‍टला गे लबा म्‍हिनोन आहिन। \s1 परमेश्‍वरसे पावलदा धम्‍बा \p \v 11 ज्‍योज्‍यो आले नाना आङागदे, ङाइ एनीगदेदा थेःना लबा थार्बा पिन्‍बा समाचार म्‍हिगदेसे स्‍होसी पाङ्बा ताम आहिन भिबा एनीगदेसे था याङ्‌गै भिसी ङाइ म्‍हन्‍बा मुला। \v 12 तिग्‍दा भिसम ङादा चु खालै म्‍हिसे उन्‍बाएनोन आहिन, खालै म्‍हिसे पिन्‍बाएनोन आहिन। तर येशू ख्रीष्‍ट ह्राङसेन ङादा चु उन्‍बा हिन्‍ना। \p \v 13 ङाच्‍छा यहूदी धर्म तेन्‍बा धुइरी ङाला बानीबेहोर खाह्रङ्बा मुबा भिसी एनीगदेदा थानोन मुला। थे धुइरी ङाइ परमेश्‍वरला मण्‍डलीदा ल्‍हानान दुख पिन्‍सी थेदा नाश लबारी म्‍हाइजी।\x * \xo 1:13 \xt मुल ८:३; २२:४-५; २६:९-११\x* \v 14 थे धुइरी यहूदी धर्म तेन्‍बा ङा च्‍योच्‍योला म्‍हिगदे न्‍हङरी जम्‍मान भन्‍दा सेबा घोबा ङानोन मुबा। ङाइ आखे म्‍हेमेला रिमठिम ल्‍हानान तेन्‍मुबा।\x * \xo 1:14 \xt मुल २२:३\x* \v 15 तर ङा न्‍हबा भन्‍दा ङाच्‍छान ङादा दयामाया लसी धम्‍बा परमेश्‍वरसेन, \v 16 ङाइ अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेदा थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःना लबारी खम्‍गै भिसी थेदा ह्राङलान झा ङादा ङोसेना लबा ज्‍यबा छोर्जी। थे धुइरी ङाइ खालै म्‍हिदेन छ्‌याम ङ्‌योइबा छार्बा लसी आभ्रनी।\x * \xo 1:16 \xt मुल ९:३-६; २२:६-१०; २६:१३-१८\x* \v 17 ओच्‍छे ङा यरूशलेम शहररी ङा भन्‍दा ङाच्‍छाला मुल चेलागदेदा ह्रुप तबारीनोन आनिनी, बरु तुरुन्‍तन अरब य्‍हुल्‍सारी निजी। जमाहेन्‍से दमस्‍कस भिबा ग्‍लारीन दोःसी खजी। \p \v 18 ओच्‍छे ङा सोम दिङ लिच्‍छा जे यरूशलेमरी पत्रुसदा ह्रुप तबारी निजी। थेरी ङा थेदेन छ्‌याम साता न्‍हीधोना चिजी।\x * \xo 1:18 \xt मुल ९:२६-३०\x* \v 19 ङाइ थेरी प्रभुला आले याकूबदा बाहेक स्‍य्‍हान्‍दो खालै मुल चेलागदेदा आस्‍याप्‍नी। \v 20 ङाइ एनीगदेदा भ्रिबा चु ताम सत्‍य हिन्‍ना, ङाइ लुसीला ताम पाङ्बा आरे भिबा परमेश्‍वरदान था मुला। \v 21 जमाहेन्‍से ङा सिरियादेन किलिकिया भिबा ग्‍लारी निजी। \v 22 थे धुइधोना ख्रीष्‍टदा विश्‍वास लबा यहूदिया अञ्‍चलरी मुबा म्‍हिगदेसे ङादा ङोआसेबा, \v 23 “ङाच्‍छा य्‍हाङदा ल्‍हानान दुख पिन्‍सी य्‍हाङसे लबा विश्‍वासदा नाश लबारी म्‍हाइबा म्‍हि ह्राङसेन दान्‍दे थेनोन विश्‍वासला बारेरी पाङ्सी भ्रमुला” भिबा ताम जे थेनीगदेसे थेःबा मुबा। \v 24 ङाइ थेह्रङ्बा गे ख्‍लासी परमेश्‍वरदा विश्‍वास लबासे लमा थेनीगदेसे परमेश्‍वरला जयजयकार लजी। \c 2 \s1 पावलदेन मुल चेलागदे \p \v 1 च्‍युक ब्‍लि दिङ लिच्‍छा दोःसी ङा बारनाबासदेन छ्‌याम तीतसदा भोर्सी यरूशलेम शहररी निजी।\x * \xo 2:1 \xt मुल ११:३०; १५:२\x* \v 2 ङादा परमेश्‍वरसे उन्‍बा अन्‍छार ङा थेरी निजी। ओच्‍छे ङाइ लबा गे खेरो थानिगै भिसी ङाइ अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेदा थेःना लबा थार्बा पिन्‍बा समाचारनोन थेला सेबा घोबा मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिगदेदा कुनी गिकरी भोर्सी पाङ्जी। \v 3 तर ङादेन छ्‌याम निबा तीतसदा ग्रीक य्‍हुलला म्‍हि तसैनोन खतना लतोःला भिसी खालैसेन आपाङ्नी। \v 4 तसैनोन लुसीला ताम लोप्‍बा गाते ज्‍योज्‍यो आलेगदे मण्‍डलीरी खसी खतना लतोःला भिसी ङनी ख्रीष्‍ट येशूदेन छ्‌याम गिक तबासे लमा ठिमला तहग्‍याम फेबा तामला चिवा लजी। ओच्‍छे ङाच्‍छाला ठिमला तहरी थान्‍बारी म्‍हाइजी। \v 5 तर थार्बा पिन्‍बा समाचारला सत्‍य ताम एनीगदेसे थाम्‍लेःगै भिसी ङन्‍से थेनीगदेला तामदा वास्‍तान आलनी। \p \v 6 थेनीगदे सेबा घोबा मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिगदे तसैनोन ङाइ पाङ्बा तामदा आहिन भिसी आपाङ्नी। ओच्‍छे थेनीगदे सेबा घोबान मुसैनोन ङादेन थेनीगदे न्‍हङरी तिगै फरक आरे। तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरसे खालैला ली च्‍यासी गे आलमुला।\x * \xo 2:6 \xt व्‍यव १०:१७\x* \v 7 तर परमेश्‍वरसे यहूदीगदेला गुङरी पत्रुसदा थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःना लबा गे जिम्‍मा पिन्‍बा ह्रङ् लसी ङादाएनोन परमेश्‍वरसे अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेला गुङरी थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःना लबा गे जिम्‍मा पिन्‍जी भिबा ताम थेनीगदेसे था याङ्जी। \v 8 खाह्रङ् लसी परमेश्‍वरसे मुल चेला पत्रुसग्‍याम यहूदीगदेला गुङरी गे लजी थेह्रङ् लसीन ङाग्‍यामसेनोन परमेश्‍वरसे अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेला गुङरी गे लजी। \v 9 मण्‍डलीला मण्‍डलीदा च्‍याबा म्‍हिगदे याकूब, पत्रुसदेन यूहन्‍नासे ङाथोरी परमेश्‍वरला दयामाया मुला भिसी था याङ्जी। थेतबासेलमा थेनीगदेसे बारनाबासदेन ङादा मान लसी संगती लबारी जिम्‍मा पिन्‍जी। जमाहेन्‍से ङनी चा अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेला गुङरी गे लबा थेनीगदे चा यहूदीगदेला गुङरी गे लबा तामरी पक्‍का लजी। \v 10 खाँचोरी परब तबा प्राङबोगदेदा ह्रो लतोःला भिबा ताम चा थेनीगदेसेनोन लजी। चु गे चा ङादाएनोन लबा सेम मुबा। \s1 पावलसे पत्रुसला गल्‍ती उन्‍बा \p \v 11 तर पत्रुस एन्‍टिओखिया भिबा ग्‍लारी धोखमाहेन्‍से ङाइ थेदा जम्‍मालान ङाच्‍छा बिरोध लजी। तिग्‍दा भिसम थेसे लबा गे गल्‍ती मुबा। \v 12 थे याकूबसे पुइखबा म्‍हिगदे धोखबा भन्‍दा ङाच्‍छा चा अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेदेन छ्‌यामनोन चिसी चबा थुङ्बा लमुबा। तर याकूबसे पुइखबा म्‍हिगदे धोखमाहेन्‍से अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेदेन छ्‌याम आचिनी। तिग्‍दा भिसम खतना लबा म्‍हिगदे म्राङ्सी थे लोङ्मुबा। \v 13 जमाहेन्‍से अर्गु यहूदीगदेसेनोन थेसे ह्रङ्नोन लजी। थेनीगदेला चुह्रङ्बा बानीबेहोर म्राङ्सी बारनाबासएनोन थेनीगदे ह्रङ्‌बान दोबारी म्‍हाइजी। \v 14 तर ङाइ थेनीगदेदा थार्बा पिन्‍बा समाचार अन्‍छार सत्‍यरी भ्रबा आम्राङ्‌नी। थेतबासेलमा थेनीगदे जम्‍मालान ङाच्‍छा ङाइ पत्रुसदा “ह्राङ यहूदी तसीनोन अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदे ह्रङ् लसी भ्रमुला भिसम खाह्रङ् लसी अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेदा चा यहूदी ह्रङ् लसी भ्रउ भिसी पाङ्‌खम्‍ला” भिसी पाङ्जी। \p \v 15 हिन्‍बाम य्‍हाङ अर्गु य्‍हुलला पापी म्‍हिगदे ह्रङ्‌बा आतना न्‍हमान यहूदी हिन्‍ना। \v 16 य्‍हाङ यहूदीगदेएनोन परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोबा य्‍हाङला ठिम अन्‍छार गे लसी आहिन। तर येशू ख्रीष्‍टदा विश्‍वास लबासे लमान परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोबा हिन्‍ना भिबा ताम य्‍हाङदा था मुला। य्‍हाङसेनोन परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोबाला लागिरी येशू ख्रीष्‍टदा विश्‍वास लजी। तिग्‍दा भिसम ठिम अन्‍छार गे लबासे लमा आहिन, तर ख्रीष्‍टदा लबा विश्‍वासग्‍याम परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोखम्‍गै भिसी हिन्‍ना। थेतबासेलमा ठिम अन्‍छार गे लसी खालैनोन परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोबारी आखम।\x * \xo 2:16 \xt भजन १४३:२; रोमी ३:२०, २२\x* \v 17 चुदे य्‍हाङ ख्रीष्‍टदेन छ्‌याम गिक तसी परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोबारी म्‍हाइमा खालैसे य्‍हाङदाएनोन पापीन पाङ्जी भिसम तिग ख्रीष्‍टसे य्‍हाङदा पाप लपुङ्बा हिन्‍ना? पक्‍कान आहिन। \v 18 तिग्‍दा भिसम ह्राङसेन फुप्‍बा स्‍हे दोःसी ह्राङसेन स्‍होजी भिसम ह्राङसे ह्राङदान अपराधी स्‍होबा हिन्‍ना। \v 19 थेतबासेलमा परमेश्‍वरला लागिरी सोखम्‍गै भिसी परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिमग्‍याम ठिमला लागिरी ङा सिबा मुला। \v 20 ङादा ख्रीष्‍टदेन छ्‌यामनोन क्रुसरी साइबा मुला। थेतबासेलमा दाहेन्‍से सोबा ङा आहिन, ख्रीष्‍ट ङादेन छ्‌याम तसी सोबा मुला। दान्‍दे सोबा चु ल्‍हुइ चा परमेश्‍वरला झादा विश्‍वास लसी सोबा हिन्‍ना। थेसे ङादा माया लसी ह्राङला ज्‍याननोन ङाला लागिरी पिन्‍जी। \v 21 ङाइ परमेश्‍वरला दयामायादा हेला लबारी आखम। तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिमग्‍याम म्‍हि परमेश्‍वरदा सेम निबा दोबारी खम्‍बा हिन्‍सम ख्रीष्‍ट सिबा चा तिगै गे आतनी। \c 3 \s1 विश्‍वासग्‍याम याङ्बा मोलम \p \v 1 गलातियारी मुबा मूर्ख म्‍हिगदे, एनीगदेदा खाल्‍से मोहनी लजी? येशू ख्रीष्‍ट क्रुसरी सिजी भिबा ताम एनीगदेलान ओन्‍छाङरी घोना लसी पाङ्ना पाङ्नान खाह्रङ्बा आघोबा? \v 2 थेह्रङ् लसी एनीगदेसे याङ्बा परमेश्‍वरला आत्‍मा परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिम अन्‍छार गे लसी याङ्बा कि थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःसी विश्‍वास लबासे लमा याङ्बा हिन्‍ना? ङादा पाङ्‍गो। \v 3 एनीगदे खाह्रङ्बा मूर्ख, परमेश्‍वरला आत्‍माग्‍याम शुरु तसी दान्‍दे गेग्‍याम पूरा तबारी म्‍हाइबा? \v 4 तिग एनीगदेसे नाबा दुख खेरो निबा हिन्‍ना? पक्‍कान आहिन। \v 5 थेतबासेलमा परमेश्‍वरसे एनीगदेदा ह्राङला आत्‍मा पिन्‍बा मुला, ओच्‍छे एनीगदेला गुङरी उदेकला गेगदे लबा मुला। तिग चु जम्‍मान परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिम अन्‍छार एनीगदेसे गे लबासे लमा तबा हिन्‍ना, कि थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःसी विश्‍वास लबासे लमा तबा हिन्‍ना? \p \v 6 अब्राहामला विश्‍वासदा च्‍यागो, “थेसे परमेश्‍वरदा विश्‍वास लबा मुबा। ओच्‍छे परमेश्‍वरसे थेदा सेम निबा म्‍हि हिन्‍ना भिसी सुङ्जी।”\x * \xo 3:6 \xt उत्‍प १५:६; रोमी ४:३\x* \v 7 थेतबासेलमा जुन जुन म्‍हिसे परमेश्‍वरदा विश्‍वास लला, थेनीगदेन अब्राहामला सन्‍तान हिन्‍ना भिसी एनीगदेसे घोउ।\x * \xo 3:7 \xt रोमी ४:१६\x* \v 8 ङाच्‍छान परमेश्‍वरला बचनरी अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेएनोन विश्‍वासग्‍यामसेन परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोला भिसी भ्रिबा मुबा। थेतबासेलमा दङबोरीन परमेश्‍वरसे अब्राहामदा “एग्‍यामसे जम्‍मान य्‍हुलला म्‍हिगदेसे मोलम याङ्ला” भिसी ज्‍यबा समाचार थेःना लबा मुबा।\x * \xo 3:8 \xt उत्‍प १२:३\x* \v 9 थेतबासेलमा ख्रीष्‍टदा विश्‍वास लबागदेसे विश्‍वास लबा अब्राहामसे ह्रङ् लसीन मोलम याङ्बा मुला। \p \v 10 तर परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिमथोरी जे भर लसी चिबागदेसे सजाय याङ्ला। तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरला बचनरी “परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिमरी मुबा जम्‍मान ताम आङ्‌यान्‍बा म्‍हिगदेसे सजाय याङ्ला” भिसी भ्रिबा मुला।\x * \xo 3:10 \xt व्‍यव २७:२६\x* \v 11 थेतबासेलमा परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिमथोरी जे भर लबा म्‍हि चा खालैनोन परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोबारी आखम भिबा ताम प्रस्‍टन मुला। तिग्‍दा भिसम “विश्‍वासग्‍यामसे जे परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोसी सोखम्‍ला” भिसी बचनरी भ्रिबा मुला।\x * \xo 3:11 \xt हब २:४\x* \v 12 तर विश्‍वासग्‍याम लबा गे परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिमसे लबारी आखम। बरु परमेश्‍वरला बचनरी चुह्रङ् भिसी भ्रिबा मुला, “जुन म्‍हिसे थे ठिम अन्‍छार गे लला, थे, थे ठिम अन्‍छारनोन भ्रला।”\x * \xo 3:12 \xt लेवी १८:५\x* \v 13 परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिम अन्‍छार य्‍हाङसे याङ्तोःबा सजाय ख्रीष्‍टसेन नाजी, ओच्‍छे सय फासी य्‍हाङदा थे सजायग्‍याम फेजी। तिग्‍दा भिसम “परमेश्‍वरग्‍याम सजाय याङ्बादा जे क्रुसरी च्‍योसी साइला” भिसी परमेश्‍वरला बचनरी भ्रिबा मुला।\x * \xo 3:13 \xt व्‍यव २१:२३\x* \v 14 थेतबासेलमा अब्राहामसे याङ्बा परमेश्‍वरला मोलम अर्गु य्‍हुलला म्‍हिगदेसेनोन याङ्‌गै भिसी ख्रीष्‍ट येशूसे पापला सय फासी य्‍हाङदा पापग्‍याम फेजी। ओच्‍छे परमेश्‍वरसे ह्राङला आत्‍मा पिन्‍ना भिसी लबा कबुल य्‍हाङसे विश्‍वासग्‍याम याङ्ला। \s1 परमेश्‍वरसे लबा कबुल \p \v 15 च्‍यागो ज्‍योज्‍यो आले नाना आङागदे, ङाइ एनीगदेदा म्‍हि न्‍हीला गुङरी लबा कबुलला बारेरी पाङ्ला, थेन्‍नीसे कबुल लसी कागजरी सही छाप लमाहेन्‍से थेरी भ्रिबा ताम लिच्‍छा घटबट लबारी आखम, आहिन भिबारी आखम। \v 16 परमेश्‍वरसे अब्राहामदा सन्‍तान पिन्‍ना भिसी कबुल लबा मुबा। थेदा ल्‍हानान सन्‍तान पिन्‍ना भिसी आहिन, तर गिक जे पिन्‍ना भिसी कबुल लबा मुबा। थे सन्‍तान गिक भिबा चा ख्रीष्‍टनोन हिन्‍ना।\x * \xo 3:16 \xt उत्‍प १२:७\x* \v 17 ङाइ पाङ्बा ताम चा चुनोन हिन्‍ना, परमेश्‍वरसे ङाच्‍छान लबा कबुलदा ग्‍यार्जा ब्‍लिसे बोगल गिकसे च्‍युइ दिङ लिच्‍छा मोशादा पिन्‍बा ठिमसे थाबारी आखम, थेह्रङ् लसी थाबारी खम्‍बा हिन्‍सम परमेश्‍वरसे लबा कबुल भ्‍याङ्सेला मुबा।\x * \xo 3:17 \xt प्रस्‍था १२:४०\x* \v 18 चुदे मोशादा पिन्‍बा ठिम तेन्‍सी य्‍हाङसे परमेश्‍वरला सन्‍तान दोबा हक याङ्बा हिन्‍सम, थे हक परमेश्‍वरसे लबा कबुलग्‍याम याङ्बा आतसेला मुबा। तर परमेश्‍वरसे लबा कबुल अन्‍छार थे हक अब्राहामदा पिन्‍सी जिन्‍बा मुबा।\x * \xo 3:18 \xt रोमी ४:१४\x* \v 19 थेह्रङ् भिसम दाहेन्‍से परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिम तिग्‍दा तोःजी? तिग्‍दा भिसम म्‍हिगदेसे लबा पाप गेगदे उन्‍बाला लागिरी ओच्‍छे परमेश्‍वरसे अब्राहामदा सन्‍तान पिन्‍ना भिसी लबा कबुल पूरा आततेधोनाला लागिरी जे हिन्‍ना। चु ठिम म्‍हिगदेदा परमेश्‍वरदेन छ्‌याम ढिक्‍ना लबाला लागिरी स्‍वर्गदूतगदेग्‍याम म्‍हि गिकसे स्‍होबा हिन्‍ना। \v 20 परमेश्‍वर गिक जे मुबासे लमा गिकला लागिरी अर्गु ढिक्‍ना लबा म्‍हि खालै आतोः। \s1 परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिमला गे \p \v 21 थेह्रङ् भिसम परमेश्‍वरला ठिम तिग परमेश्‍वरसे लबा कबुलला बिरोधरी मुला? आरे। चुदे म्‍हिगदेसे थार्बा याङ्‌गै भिसी थे ठिम पिन्‍बा हिन्‍सम ठिमग्‍यामसेन म्‍हिगदे परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोसेला मुबा। \v 22 तर परमेश्‍वरला बचनसे चुह्रङ् भिसी पाङ्बा मुला, जम्‍बुलिङला जम्‍मान म्‍हि पापला तहरी मुला। थेतबासेलमा जुन म्‍हिसे येशू ख्रीष्‍टदा विश्‍वास लला, थेसे परमेश्‍वरसे पिन्‍ना भिसी लबा कबुल विश्‍वासग्‍यामसेन याङ्ला। \p \v 23 तर ख्रीष्‍टदा विश्‍वास लबा धुइ खबा भन्‍दा ङाच्‍छा य्‍हाङ मोशादा पिन्‍बा ठिमला तहरी मुबा, ओच्‍छे विश्‍वास आलतेधोना य्‍हाङदा थे ठिमसेन खीसी थान्‍बा मुबा। \v 24 विश्‍वासग्‍यामसेन परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोगै भिसी मोशादा पिन्‍बा ठिमसे य्‍हाङदा लोप्‍बान ख्रीष्‍ट मुबा ग्‍लाधोना निबा ग्‍याम उन्‍बा जिम्‍मा पिन्‍बा मुबा। \v 25 तर विश्‍वास खसी जिन्‍बासे लमा दाहेन्‍से य्‍हाङ मोशादा पिन्‍बा ठिमला तहरी चिआतोः। \p \v 26 तिग्‍दा भिसम ख्रीष्‍ट येशूदा लबा विश्‍वासग्‍यामसेन एनीगदे जम्‍मान परमेश्‍वरला सन्‍तान दोबा हिन्‍ना। \v 27 थेह्रङ् लसीन एनीगदे न्‍हङला जुन म्‍हि ख्रीष्‍टदेन छ्‌याम गिक तसी बप्‍तिस्‍मा किन्‍बा मुला, थेनीगदे जम्‍मान ख्रीष्‍ट ह्रङ्‌बान दोबा मुला। \v 28 थेतबासेलमा यहूदी तसै, ग्रीक तसै, नोकर तसै, नोकर आहिन्‍सै, ह्रेम्‍फेबे तसै, म्रिङम्‍हेमे तसै ख्रीष्‍ट येशूदेन छ्‌याम एनीगदे जम्‍मान गिकनोन हिन्‍ना। \v 29 एनीगदे ख्रीष्‍टला हिन्‍सम अब्राहामला सन्‍तान हिन्‍ना, ओच्‍छे परमेश्‍वरसे पिन्‍ना भिसी कबुल लबा सम्‍पत्तिला हकएनोन याङ्बा मुला।\x * \xo 3:29 \xt रोमी ४:१३\x* \c 4 \p \v 1 ङाइ पाङ्बा चा चुनोन हिन्‍ना, खालै म्‍हिसे ह्राङला आबा आमाला जम्‍मान धन सम्‍पत्ति याङ्बा हक मुसैनोन जजा मुतेधोना थे नोकर ह्रङ्‌बान हिन्‍ना। \v 2 ओच्‍छे थे घ्रेन आततेधोना आबासे च्‍याबारी जिम्‍मा पिन्‍बा म्‍हिला तहरी चिसी पाङ्बा ताम ङ्‌यान्‍तोःमुला। \v 3 ख्रीष्‍ट फेप्‍खबा भन्‍दा ङाच्‍छा य्‍हाङ जम्‍मान थेह्रङ्बान मुबा। ओच्‍छे जम्‍मान म्‍हिगदे कोलागदे ह्रङ्‌बान मुबा। थे धुइरी जम्‍मान म्‍हिगदे जम्‍बुलिङरी मुबा आत्‍माला शक्तिगदेला तहरी मुबा। \v 4 तर धुइ ठीक तमाहेन्‍से परमेश्‍वरसे ह्राङलान झादा पुइखजी। थे म्रिङम्‍हेमेला कोखग्‍याम न्‍हसी यहूदी ठिमला तहरी धन्‍छ्‌याजी। \v 5 य्‍हाङदा ठिमला तहग्‍याम सय फासी फेबाला लागिरी ओच्‍छे ह्राङलान कोलागदे स्‍होबाला लागिरी परमेश्‍वरसे थेदा पुइखबा हिन्‍ना। \v 6 दाहेन्‍से य्‍हाङ परमेश्‍वरला सन्‍तान दोबा मुला। थेतबासेलमा परमेश्‍वरसे ह्राङलान झाला आत्‍मा य्‍हाङला सेमरी पुइखबा मुला। थेनोन आत्‍मासे य्‍हाङदा सेमहेन्‍सेन “परमेश्‍वर आबा” भिसी पाङ्पुङ्मुला। \v 7 थेतबासेलमा परमेश्‍वरसे एनीगदेदा नोकर आहिन, तर ह्राङलान कोलागदे स्‍होबा मुला। ओच्‍छे एनीगदेसे याङ्तोःबा हकएनोन याङ्बा मुला। \s1 पावलसे गालीलला म्‍हिगदेदा वास्‍ता लबा \p \v 8 परमेश्‍वरदा ङोसेबा भन्‍दा ङाच्‍छा एनीगदेसे मुनोन आरेबा ल लुदा तेन्‍मुबा। ओच्‍छे थेलान तहरी चिमुबा। \v 9 तर एनीगदेसे परमेश्‍वरदा ङोसेबा भन्‍दाएनोन परमेश्‍वरसे एनीगदेदा ङोसेबा मुला। थेह्रङ् भिसम दोःसी एनीगदे तिग्‍दा जम्‍बुलिङरी मुबा थेह्रङ्बा गे आखेल्‍बा कम‍जोर आत्‍माला नोकर दोसी भ्रबा? \v 10 एनीगदेसे चा यहूदीगदेसे धङ्बा धिन, ला, धुइदेन दिङदा तेन्‍सी परमेश्‍वरदा ताङ्ना लबारी म्‍हाइबा मुला। \v 11 थेतबासेलमा ङाइ एनीगदेला लागिरी लबा गे खेरोरीन निजीम भिसी ङादा सुर्दा तबा मुला। \p \v 12 ज्‍योज्‍यो आले नाना आङागदे, एनीगदेएनोन ङा ह्रङ्‌बान दोगो भिबा ङाला बिन्‍ती मुला। तिग्‍दा भिसम ङाएनोन एनीगदे ह्रङ्‌बान मुबा। एनीगदेसे ङादा तिगै आज्‍यबा लबा आरे। \v 13 जम्‍मान भन्‍दा ङाच्‍छा ङाइ एनीगदेदा थार्बा पिन्‍बा समाचार थेःना लबा धुइरी ङा आखम्‍बा मुबा भिबा एनीगदेदा थानोन मुला। \v 14 थे धुइरी ङा आखम्‍बासे लमा एनीगदेदा ल्‍हानान गाह्रो तबा मुबा। तसैनोन एनीगदेसे ङादा हेला आलनी। बरु परमेश्‍वरला दूतदेन ख्रीष्‍ट येशूदा ह्रङ् लसी एनीगदेसे ङादा मान लजी। \v 15 थे धुइरी एनीगदे गाते ताङ्‍बा मुबा, तबा हिन्‍सम एनीगदेसे ह्राङला मीनोन तेःसी पिन्‍तोःसै ङादा पिन्‍बारी तयार मुबा भिबा ताम ङादा था मुला। तर दान्‍दे चा एनीगदेदा तिग तजी? \v 16 तिग दान्‍दे ङाइ सत्‍य ताम पाङ्‌मा चा ङा एनीगदेला शत्रु दोबा हिन्‍ना? \p \v 17 स्‍य्‍हान्‍दो म्‍हिगदेसेनोन एनीगदेदा वास्‍ता लमुला। तर ज्‍यबा सेमसे वास्‍ता लबा आहिन। थेनीगदेसे एनीगदेदा ङाइ लोप्‍बा ताम ख्‍लासी ह्राङला लिच्‍छा भ्रबा म्‍हि स्‍होबारी म्‍हाइबा हिन्‍ना। \v 18 ङा एनीगदेदेन छ्‌याम मुबा धुइरी जे झन्‍सी गे लबा आहिन, तर ङा आरेसै सदन गे लसी चिबा चा ज्‍यबा ताम हिन्‍ना। \v 19 ङाला कोलागदे, एनीगदे ख्रीष्‍ट ह्रङ्‌बान आदोतेधोना ङादा कोला न्‍हबारी छ्‌याइबा म्रिङम्‍हेमेदा तबा ह्रङ्‌बान दुख तबा मुला। \v 20 दान्‍दे ङा एनीगदेदेन छ्‌यामनोन चिसी चु भन्‍दा अर्गुन ताम लम्‍याङ्बा हिन्‍सम गाते ज्‍यबा तसेला मुबा। तर पाङ्‌नोन तोःमा ङाइ एनीगदेला लागिरी तिग लतोःबा थे ङादा था आरे। \s1 हागारदेन सारा \p \v 21 परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिमला तहरी चिबारी म्‍हाइबागदेसे ङादा पाङ्‍गो, ठिमसे तिग भिमुला थे ताम एनीगदेदा था आरे? \v 22 तिग्‍दा भिसम चुह्रङ् भिसी भ्रिबा मुला, अब्राहामला झा न्‍ही मुबा, गिक चा नोकरस्‍याग्‍याम न्‍हबा ओच्‍छे गिक चा ह्राङलान म्रिङग्‍याम न्‍हबा मुबा। थेला ह्राङलान म्रिङ चा नोकर आहिन्‍मुबा।\x * \xo 4:22 \xt उत्‍प १६:१५; २१:२\x* \v 23 नोकरस्‍याग्‍याम न्‍हबा झा चा सेमसे म्‍हन्‍बा अन्‍छार न्‍हबा मुबा। तर नोकर आहिन्‍बा ह्राङलान म्रिङग्‍याम न्‍हबा झा चा परमेश्‍वरसे पिन्‍ना भिसी लबा कबुल अन्‍छार न्‍हबा मुबा। \v 24 चु म्रिङम्‍हेमे न्‍हीनोन परमेश्‍वरसे लबा कबुलगदे ह्रङ्‌बा हिन्‍ना। चु कबुलगदे तिग हिन्‍ना भिबा ताम चु म्रिङम्‍हेमे न्‍हीग्‍यामसेन म्राङ्बा मुला। म्रिङम्‍हेमे गिक चा हागार हिन्‍ना। थे चा परमेश्‍वरसे सीनै भिबा गङरी मोशादा पिन्‍बा ठिम ह्रङ्‌बान हिन्‍ना। थे ठिमला नोकरगदे चा थेलान कोलागदे हिन्‍ना। \p \v 25 अरब य्‍हुल्‍साला सीनै भिबा गङ चा हागार भिबा नोकरस्‍या ह्रङ्‌बान हिन्‍ना। ओच्‍छे परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिमदा तेन्‍बा दान्‍देला यरूशलेमदेन ठिमला लिच्‍छा भ्रबा जम्‍मान म्‍हिगदे थे नोकरस्‍याला सन्‍तान ह्रङ्‌बान हिन्‍ना। \v 26 तर स्‍य्‍हान्‍दो म्रिङम्‍हेमे सारा चा स्‍वर्गला यरूशलेम ह्रङ्‌बान हिन्‍ना। थे खालैला नोकर आहिन, थे चा य्‍हाङला आमा हिन्‍ना। \v 27 तिग्‍दा भिसम बचनरी चुह्रङ् भिसी भ्रिबा मुला, \q1 “कोलागदे आतबा म्रिङम्‍हेमे, \q2 ए ताङ्‍गो। \q1 ओच्‍छे कोला न्‍हबा बेथानोन था आयाङ्बा म्रिङम्‍हेमे, \q2 ए सेमहेन्‍सेन ताङ्सी क्रिङ्‍गो। \q1 तिग्‍दा भिसम कोला तबा म्रिङम्‍हेमेला भन्‍दा कोला आतबा \q2 म्रिङम्‍हेमेला कोलागदे ल्‍हानान तला।”\x * \xo 4:27 \xt यशै ५४:१\x* \p \v 28 ज्‍योज्‍यो आले नाना आङागदे, य्‍हाङएनोन अब्राहामदेन साराला झा इसहाक ह्रङ्‌बान परमेश्‍वरसे लबा कबुल अन्‍छार न्‍हबा सन्‍तान हिन्‍ना। \v 29 तर थे धुइरी सेमसे म्‍हन्‍बा अन्‍छार न्‍हबा झासे परमेश्‍वरला आत्‍मासे म्‍हन्‍बा अन्‍छार न्‍हबा झादा दुख पिन्‍मुबा, दान्‍देनोन थेह्रङ्बान मुला।\x * \xo 4:29 \xt उत्‍प २१:९\x* \v 30 तर बचनरी तिग भिसी भ्रिबा मुला? “थे नोकरस्‍यादेन थेला झादा दिमग्‍याम तेः‍गो। तिग्‍दा भिसम नोकर आहिन्‍बा ह्राङलान म्रिङग्‍याम न्‍हबा झासे याङ्बा हक नोकरस्‍याला झासे आयाङ्” भिसी भ्रिबा आरे?\x * \xo 4:30 \xt उत्‍प २१:१०\x* \v 31 थेतबासेलमा ज्‍योज्‍यो आले नाना आङागदे, य्‍हाङ नोकरस्‍याला सन्‍तान आहिन, तर नोकर आहिन्‍बा म्रिङम्‍हेमेला सन्‍तान हिन्‍ना। \c 5 \s1 ख्रीष्‍टसे ठिमला तहग्‍याम फेबा \p \v 1 य्‍हाङदा ठिमला तहग्‍याम ख्रीष्‍टसे फेबा हिन्‍ना। थेतबासेलमा भङ्‍बा तसी चिउ, ओच्‍छे दोःसी थे ठिमला नोकर दोबारी थाम्‍हाइगो। \p \v 2 च्‍यागो, ङा पावलसेन एनीगदेदा चु ताम पाङ्बा मुला, एनीगदे खतना लबा ठिम तेन्‍बा हिन्‍सम एनीगदेला लागिरी ख्रीष्‍टला तिगै गे आरे। \v 3 ङाइ दोःसी एनीगदेदा पाङ्ला, खतना लतोःला भिसी पाङ्बा म्‍हिगदे जम्‍मासेन परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा ठिम पूरान तेन्‍तोःला। \v 4 मोशादा पिन्‍बा ठिम तेन्‍सी परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोबारी म्‍हाइबा एनीगदे ख्रीष्‍टग्‍याम थारेङ तबा मुला। ओच्‍छे परमेश्‍वरला दयामायाग्‍यामएनोन थारेङ तबा मुला। \v 5 तर ङन्‍से लबा आश चा विश्‍वासग्‍याम सदन परमेश्‍वरदा सेम निबा म्‍हि दोबा हिन्‍ना। थे आश चा परमेश्‍वरला आत्‍माग्‍यामसेन याङ्ला भिसी य्‍हाङसे भ्रान्‍सी चिबा मुला। \v 6 तिग्‍दा भिसम ख्रीष्‍ट येशूदा विश्‍वास लमाहेन्‍से खतना लसै आलसै तिगै आहिन। तर गिकसेम गिकदा माया लसी विश्‍वासला गे लबा चा मुल ताम हिन्‍ना। \p \v 7 हिन्‍बाम एनीगदे ज्‍यबा ग्‍यामरी भ्रबान मुबा। तर दान्‍दे चा खाल्‍से एनीगदेदा सत्‍य ग्‍याम ख्‍लासी भ्रबारी कर लजी। \v 8 चुह्रङ् लपुङ्बा चा एनीगदेदा ङ्‌योइबा परमेश्‍वरसे आहिन। \v 9 चु लुसीला ताम चा जजाकी खमीर ह्रङ्‌बान हिन्‍ना। जजाकी खमीर युसै ज्‍योप्‍बा जम्‍मान ब्रादा भोना लला।\x * \xo 5:9 \xt १ कोर ५:६\x* \v 10 एनीगदेसे ङाला ताम बाहेक स्‍य्‍हान्‍दो म्‍हिला ताम आङ्‌यान भिसी ङाइ प्रभुरी विश्‍वास लबा मुला। एनीगदेदा अलमल लसी आतोःबा ग्‍यामरी भ्रपुङ्बा जुन म्‍हि मुसै थेसे परमेश्‍वरग्‍याम खबा सजाय नातोःला। \v 11 ज्‍योज्‍यो आले नाना आङागदे, ङाइ अझ खतना लनोन तोःला भिसी पाङ्सी भ्रसम तिग्‍दा चुह्रङ् लसी दुख नातोःसेला। खतना लबा ताम सत्‍य हिन्‍सम ख्रीष्‍ट येशू क्रुसरी सिबा ताम पाङ्‌मा खालैसेन बिरोध आलसे मुबा। \v 12 एनीगदेदा सत्‍य ग्‍याम ख्‍लापुङ्बागदेसे मी तिग्‍दा खतना जे लसे, बरु थेनीगदेसे मी ल्‍हुइला स्‍हेनोन थासै तसेला। \p \v 13 ज्‍योज्‍यो आले नाना आङागदे, ठिमला तहग्‍याम थार्बाला लागिरीन एनीगदेदा ङ्‌योइबा हिन्‍ना। थेतबासेलमा थार्बा याङ्सीनोन पापी बानीबेहोर अन्‍छार गे थालउ। तर माया लसी गिकसेम गिकदा ह्रो लउ। \v 14 तिग्‍दा भिसम परमेश्‍वरसे मोशादा पिन्‍बा जम्‍मान ठिम “एसे ह्राङला खिम्‍जेमदा ह्राङदा ह्रङ्नोन माया लउ” भिसी सुङ्बा बचन गिकरीन पूरा तबा मुला।\x * \xo 5:14 \xt लेवी १९:१८\x* \p \v 15 तर एनीगदे ह्राङ ह्राङ न्‍हङरी जन्‍तुगदे ह्रङ् लसी छेबा बङ्बादेन ख्राप्‍बा लबा मुला भिसम होशियार तसी चिउ। आहिन्‍सम एनीगदे ह्राङ ह्राङग्‍यामनोन नाश तसी निला। \s1 परमेश्‍वरला आत्‍माग्‍याम याङ्बा जुनी \p \v 16 थेतबासेलमा एनीगदेसे ङाला ताम ङ्‌यान्‍गो, एनीगदे परमेश्‍वरला आत्‍मासे कुल्‍बा अन्‍छार भ्रउ। तर पापी बानीबेहोरग्‍याम जे लइ म्‍हन्‍बा थेनोन लसी थाभ्रउ। \v 17 तिग्‍दा भिसम पापी बानीबेहोरदा परमेश्‍वरला आत्‍मासे ओच्‍छे परमेश्‍वरला आत्‍मादा पापी बानीबेहोरसे बिरोध लला। एनीगदेसे जुन गे लबारी म्‍हाइला थे गे लआपुङ्बाला लागिरी थेन्‍नी न्‍हङरी गिकसेम गिकला बिरोध लला। \v 18 तर चुदे एनीगदे परमेश्‍वरला आत्‍मासे कुल्‍बा अन्‍छार भ्रजी भिसम दाहेन्‍से एनीगदे ठिमला तहरी आरे। \p \v 19 पापी बानीबेहोरग्‍याम लबा गेगदे चुनोन हिन्‍ना: ब्रेल्‍सी भ्रबा, नइबा ताम म्‍हन्‍बा, सेमरी जे लइ म्‍हन्‍बा थेनोन लबा, \v 20 मूर्तिगदेदा पूजा लबा, तन्‍त्रमन्‍त्र लबा, शत्रु स्‍होबा, छेबा बङ्बा लबा, डाह लबा, बोमो लबा, ह्राङला जे ग्‍याम च्‍याबा, फेना लबा, ह्राङ ह्राङला समूह स्‍होसी भ्रबा, \v 21 डाह लबा, ङ्‌य्‍होइसी भ्रबा, मोजमजा लबादेन चुह्रङ्बान अर्गु पाप गेगदे लबा। ङाइ चुह्रङ्बा गे लबा म्‍हिगदेदा परमेश्‍वरला य्‍हुल्‍सारी वाङ्‌आम्‍याङ् भिसी ङाच्‍छाएनोन पाङ्बा मुबा, दान्‍देनोन पाङ्‌बान मुला। \p \v 22 तर परमेश्‍वरला आत्‍मासे य्‍हाङदा माया लबारी, ताङ्ना लबारी, ढिक्‍सी चिबारी, नाबारी, दया लबारी, स्‍य्‍हान्‍दोदा ज्‍यबा लबारी, विश्‍वासला गे लबारी, \v 23 सोजो दोबारी, ह्राङसे ह्राङदान तहरी थान्‍बारी ह्रो लला। चु तामगदेदा बिरोध लबा खजिबै ठिम आरे। \v 24 तर जुन म्‍हिगदे ख्रीष्‍ट येशूला हिन्‍ना, थेनीगदेसे चा पापी बानीबेहोरग्‍याम थोन्‍बा जम्‍मान पापी सेमगदे क्रुसरी टाँगब लसी जिन्‍बा मुला। \v 25 य्‍हाङ परमेश्‍वरला आत्‍माग्‍याम सोबासे लमा परमेश्‍वरला आत्‍मासे कुल्‍बा अन्‍छारनोन भ्रइ। \v 26 य्‍हाङ घमण्‍ड लसी गिकसे गिकदा बोमो खना लबादेन ईख थान्‍बा म्‍हि दोबारी आत। \c 6 \s1 गिकसेम गिकदा ह्रो लउ \p \v 1 ज्‍योज्‍यो आले नाना आङागदे, चुदे खालै म्‍हिसे आज्‍यबा गे लबा स्‍याप्‍जी भिसम एनीगदे परमेश्‍वरला आत्‍माग्‍याम पाको दोबागदेसे थेदा ज्‍यना लसी घोना लउ। तर एनीगदे ह्राङएनोन फसब आतबारी होशियार तसी चिउ। \v 2 दुखरी गिकसेम गिकदा ह्रो लउ। चुह्रङ् लसी एनीगदेसे ख्रीष्‍टसे लोप्‍बा ठिम पूरा लला। \v 3 तिग्‍दा भिसम तिगै गे आखेल्‍बा म्‍हिसे ङा ह्रङ्‌बा खालै आरे भिसी म्‍हन्‍जी भिसम थेसे ह्राङसे ह्राङदान धोका पिन्‍बा हिन्‍ना। \v 4 जम्‍मासेन ह्राङ ह्राङसे लबा गे ठीक मुला कि आरे थे ह्राङ ह्राङसेन च्‍यागो। ह्राङसे लबा गे ठीक मुसम ताङ्‍गो। तर स्‍य्‍हान्‍दोसे भन्‍दा ङाइ ज्‍यबा गे लजी भिसी घमण्‍ड थालउ। \v 5 तिग्‍दा भिसम जम्‍मासेन ह्राङला गे ह्राङ ह्राङसेन लतोःला। \p \v 6 ह्राङदा परमेश्‍वरला बचन लोप्‍सी पिन्‍बा म्‍हिगदेदा ह्राङदेन छ्‌याम मुबा ज्‍यबा स्‍हेगदे पिन्‍गो। \p \v 7 थेतबासेलमा खालैसे ह्राङसे ह्राङदान धोका थापिन्‍गो। परमेश्‍वरदा खालैसेन ठट्टा लबारी आत। तिग्‍दा भिसम म्‍हिसे जे सूला थेनोन रोला। \v 8 जुन म्‍हि ह्राङला पापी बानीबेहोर अन्‍छार भ्रला, थे थेनोन पापी बानीबेहोरसे लमा नाश तला। तर जुन म्‍हि परमेश्‍वरला आत्‍मासे कुल्‍बा अन्‍छार भ्रला, थेसे परमेश्‍वरला आत्‍माग्‍यामसेन जुकजुकधोनाला जुनी याङ्ला। \v 9 दाहेन्‍से य्‍हाङ ज्‍यबा गे लबारी भ्‍लप्‍बारी आत। तिग्‍दा भिसम आभ्‍लप्‍ना ज्‍यबा गे लजी भिसम य्‍हाङसे ठीक धुइरी बाली दुइम्‍याङ्ला। \v 10 थेतबासेलमा मौका याङ्बा धुइरी चा य्‍हाङसे जम्‍मान म्‍हिदा ज्‍यबा लतोःला। अझ ख्रीष्‍टदा विश्‍वास लबागदेला म्‍हेमेदा चा य्‍हाङसे ज्‍यबा लनोन तोःला। \s1 छार जुनी \p \v 11 च्‍यागो, चु ताम एनीगदेसे था याङ्‌गै भिसी ङाइ ह्राङलान यासे घ्रेन घ्रेन हिगीरी भ्रिबा मुला। \p \v 12 च्‍यागो, ङा चा ज्‍यबा म्‍हि हिन्‍ना भिसी म्‍हिगदेदा उन्‍बारी म्‍हाइबागदेसे जे एनीगदेदा खतना लनोन तोःला भिसी कर लमुला। ख्रीष्‍टला क्रुससे जे थार्ना लला भिबा तामरी विश्‍वास लबासे लमा स्‍य्‍हान्‍दो म्‍हिगदेग्‍याम दुख नाआतोःगै भिसी थेनीगदे जोगब तबाला लागिरी जे चु ताम पाङ्बा हिन्‍ना। \v 13 जुन म्‍हिगदेसे एनीगदेदा खतना लतोःला भिसी पाङ्‌मुला थेनीगदे ह्राङसेनोन ठिमरी पाङ्बा अन्‍छार गे आलमुला। तर घमण्‍ड लबारी जे एनीगदेसे खतना लगै भिसी थेनीगदेसे म्‍हन्‍मुला। \v 14 तर ङा चा अर्गु तामरी घमण्‍ड आल, प्रभु येशू ख्रीष्‍ट क्रुसरी सिबा तामरी जे घमण्‍ड लला। तिग्‍दा भिसम प्रभु येशू ख्रीष्‍ट क्रुसरी सिबासे लमा ङाला लागिरी जम्‍बुलिङग्‍याम खबा जम्‍मान तामगदे सिसी जिन्‍बा मुला, ओच्‍छे ङाएनोन जम्‍बुलिङला लागिरी सिसी जिन्‍बा मुला। \v 15 खतना लसै आलसै तिगै आहिन, तर परमेश्‍वरसे छार म्‍हि स्‍होबा चा मुल ताम हिन्‍ना। \v 16 चु ठिम अन्‍छार भ्रबागदे जम्‍मान परमेश्‍वरला म्‍हिगदेदा दयादेन शान्‍ति तला। दाहेन्‍से थेनीगदे जम्‍मान परमेश्‍वरला म्‍हिगदे हिन्‍ना। \v 17 दाहेन्‍से चु तामला लागिरी ङाइ खालैग्‍यामसेन दुख नाआतोःगै। तिग्‍दा भिसम ङा येशूला गे लबा म्‍हि हिन्‍ना भिसी उन्‍बाला लागिरी ङाला ल्‍हुइ नाङ डामनोन डाम मुला। \v 18 ज्‍योज्‍यो आले नाना आङागदे, एनीगदेला आत्‍मादेन छ्‌याम य्‍हाङला प्रभु येशू ख्रीष्‍टला दयामाया तगै। आमेन।