\id TIT - My Project 1; Proofreading changes by Jeremiah, 2nd Oct 2009 \h TIITO \toc1 Ebaruwa eya Paulo yajojera TIITO \toc2 Awatiito \toc3 Tiit \mt2 Ebaruwa eya Paulo yajojera \mt1 TIITO \imt1 Amangʼana ku owuimpi \ip Ebaruwa eno yajojwa no *Omutumwa Paulo na ari Korintho mu omwaka ogwa 66, amiire amatono ni yamala okujoja ebaruwa esookere eyagiira Timotheeo. Yagijoja na alaga Tiito mbwe aniine emeeli agie ku omugizi ogwa Nikapooli oguri ku omwalo ogwa ekialo ekia Ewugiriiki. Ebaruwa eno yairwa ni Zeena na Apolo. \ip Tiito yawanga omulala ku Awagiriiki awaasooka okuganya ku *Kristo olwa Paulo yawalanzizia amangʼana aga Kristo mu ekitemo ekia Antioki. Yalowolwa ni Paulo ki owamutunzianga mu engendo ziae, kandi yagia nae namba mu ekiina ekia awatumwa Yerusaleemu mu omwaka ogwa 49. Tiito yatunzia Paulo ni waawanga Efeeso mu olugendo lwae olwa okusatu nikwo Paulo yamutuma okugia okulanzizia ekaniisa eya Korintho. Ni yamala okufuma mu owusiwe ku omugizi ogwa Rooma, Paulo kandi yatoola Tiito wagenda-agenda nae mu olugendo lwae olwa okune, kandi waatanika ekaniisa ku ekizinga ekia Kireete. Paulo yareka Tiito ao okuwarra ekaniisa eyo, iye omwene na agia emberi no olugendo olwa okulanzia. \ip Paulo aizurizia Tiito mbwe ne ekintu ekinene ino awakangasi awa ekaniisa alala na awa ekaniisa woona ni wamenyere owulamu owuwula ne ekiwi ekia wakawoolwako, aeniki amiire ago omugizi ogwa Kireete gwawanga ni guizuule no okuinyonkoonia. Awoola mbwe Awakristo paka wagawukane na awandi, ni walonda engerera eri kuwuene. Wasugaane wawe ne enkola endootu kandi eya owuti ni wawa mu owusiza owua Katonda kandi ni wamenyere owulamu owua Katonda aagala. Owulamu owufwana wutio, wulagana owa Kristo ari geeza okukira amangʼana amangi aga owusa. \c 1 \s1 Amakeezio agasookere \p \v 1 Ebaruwa eno eema ku inze Paulo, *omukurumu owa Katonda kandi *omutumwa owa Yesu *Kristo. Emirimo egia Katonda andoworiire no okutunzia awalowole waae okugia emberi mu okuganya kandi mu okumanya owuene owuri ku Yesu Kristo. Engerera eno eira awantu mu okumenya owulamu owusugre emberi wa Katonda, \v 2 ni turindirra okumenya nae owulamu owutariwua, owua Katonda otaweeya yaifuuwa kale mbwe awantu waae warimenya.\x - \xo 1:2 \xt Gala 3:6, 17–18; 1Pet 1:3–5\x* \v 3 Kandi yamanyisia awantu waae owulamu owuo mu amangʼana gaae mu amiire aga iye omwene yamala okutaao. Yakola otio ni okuwitra ku emirimo giange egia okulanzia amangʼana amalootu ku Yesu Kristo, nikulondokana ne *ensikirra eya Katonda Omununuzi iifu yampa.\x - \xo 1:3 \xt 1Timo 2:6–7\x* \v 4 Ebaruwa eno nkujojera iwue Tiito, ori omwana wange kuwuene mu okuganya okwa turi nakwo. Nsawa mbwe Katonda Soifu alala ni Yesu Kristo Omununuzi iifu waku-ee owuolu kandi wawe awasiza ni iwue.\x - \xo 1:4 \xt 2Kori 2:13; 1Thes 2:11\x* \s1 Owulowozi owua awakangasi awa ekaniisa \r (1Timo 3:1–7) \p \v 5 Nyakusawa mbwe osigale Kireete kugere omariizie emirimo egiasigala kandi olowole *awagaaka awakangatra amakaniisa mu emigizi giona kiomo nyakulagirizia.\x - \xo 1:5 \xt Awat 14:23\x* \v 6 Omukangasi owa ekaniisa paka awe omuntu omuigolovu, owulamo owuwiiwi. Asugaane awe omuntu ori no omukazi omulala, owa awaana waae wari no okuganya ku Yesu Kristo kandi awa omuntu-umuntu ngaesa yatuukrako enkola embiiwi ezia ensuuko namba aga amiiso amakalu emberi wa awakangasi nakuwa awantu wakulu. \p \v 7 Aeniki omukangasi owarra owulala owua Awakristo akola emirimo egia okurinda awantu awa Katonda. Omukangasi oyo paka amenye mu owulamu owuigoloole owuwulamo owuwiiwi. Ataaza yawa omuntu ori no omutwe omukalu, namba omuntu owa enda yaae eyia wuangu. Atawa omuntu omunywi, namba omuntu omulwani, lwona atawa omuntu oagala okutuukra mala ekiae omwene enyinga ziona mu engira etawurikaane. \v 8 Na asugaane awe omuntu oingizia awageni kandi ogonziizie owulootu. Lwona oirindre mu enkola ziae kandi oigoloole. Paka awe omuntu oifumiizie okukola ewintu ewisangaazia Katonda enyinga ziona kandi omanyire okugawula amangʼana geeza. \v 9 Paka awe omuntu oambre wukalu engerera endootu emiire okugererwa kugere oona a-ambie awandi amaani ku okugerera engerera eri kuwuene, kandi ate awantu awalwania engerera eya kuwuene mu owueru.\x - \xo 1:9 \xt 1Timo 3:2–7\x*\x - \xo 1:9 \xt 1Timo 1:10\x* \s1 Engerera eya owuweeyi \r (1Timo 1:3–11; 4:1–7) \p \v 10 Mboola otio aeniki wario awantu awangi Kireete ao awawula no owuti, awafwa okuwoola-uwoola amangʼana kandi awasemerezia awandi. Owungi wuawu na awantu awagerera mbwe omuntu paka airwe *enyangu\f + \fr 1:10 \ft *Awayaudi niwo awaairanga awaana waawu awekizia enyangu ki ekilago mbwe niwo awantu awalowole awa Katonda. Awandi ku Awayaudi awaagaluka waawa Awakristo woona waagereranga mbwe paka omuntu akewue enyangu mbwe nikwo anunulwe.\f* nikwo atuukre owuinunuzi. \v 11 Otaaza wawaganyira okugerera Awakristo aeniki waona emigizi emingi no okugerera ewintu ewia watasugaane wagerere, mala mbwe watuukre amasendi ku awantu. \v 12 Namba omulala ku *awagambi waawu aweene oona yawawoolako otino, “Awa Kireete na awantu awaweeyi enyinga ziona, awadoowerwa, awa oguriira awataiguta kandi awawi ki entiangʼi ezia mu isaka.” \v 13 Ekia omugambi ono yawoola kiri kuwuene. Kutio paka owasiagizie wukalu kugere wawe no okuganya okulamu, \v 14 aa watatega amatwi ku eminayo egia *Awayaudi walukre. Lwona wasiagizie watawurra ensikirra eziteerweo na awantu awalowa okulonda engerera endootu eri kuwuene.\x - \xo 1:14 \xt 1Timo 1:4\x* \v 15 Ku awantu awigolovu emberi wa Katonda, kuwulao okuria okusugaane kuzirwe mbwe ngakuri okweru, ni ku awaoneeke kandi awawula no okuganya ku Katonda, kiwulao ekintu ekieru. Kuwuene, waingirizia mala engira ezia owuoni kandi emioyo giawu egia okugawula amawi na amalootu gioneeke.\x - \xo 1:15 \xt Mari 7:15; Awaru 14:14, 20; 1Timo 1:5\x* \v 16 Walaga awantu mbwe kuwuene wamanyire Katonda, ne engira eya owulamu wuawu elagana geeza mbwe ngawamumanyire. Lwona ngawalonda engira ziae yaaya. Wari awantu awooni awawiiwi, awatalonda endagirra ezia Katonda kandi awataesa okukola ekintu ekilootu.\x - \xo 1:16 \xt 1Timo 1:3–7\x*\x - \xo 1:16 \xt 1Timo 6:20; 2Timo 3:5\x* \c 2 \s1 Engerera eya awantu wasugaane wagererwe \p \v 1 Ni iwue no ogerera Awakristo, paka engerera yaao eganyane ne engerera endamu eri ku Yesu *Kristo.\x - \xo 2:1 \xt 1Timo 1:10\x* \v 2 Gerera *awagaaka mbwe paka wawe na amongo amoogi, kandi wawe no owulamu owuuza wuagera awantu wawa-ee owuti. Paka wawe awantu awairindre, awataazakana okukola-ukola ewintu, ni wawe no okuganya okulamu, olugonzi oluri kuwuene no olutuunyo mu amangʼana aga Katonda.\x - \xo 2:2 \xt 1Timo 5:1\x* \p \v 3 Mu engira yazane eyo, gerera awakazi awakulu mbwe wamenye mu owulamu owulagana owuti owungi ku Katonda mu enkola ziawu. Ni watawa awawoola-woola awantu, nakuwa awantu awa owunywi wutoorre. Iwo wasugaane wagerere awandi ewintu ewilootu. \v 4 Ao otio nikwo waaza okulagirizia awakazi awakiari watono kiomo wasugaane wagonzie awasaaza waawu, alala na awaana waawu. \v 5 Lwona, ni kiomo wakawa awakazi awairindre, awataazakana okukola-ukola ewintu; awa engendo eziigoloole; awakola emirimo egia mu amayumba gaawu geeza; awa-aani kandi awaiisiizie ansi emberi wa awasaaza waawu. Kuno kuuza okugera amangʼana aga Katonda gatatoolwa owutono.\x - \xo 2:5 \xt Efee 5:22–24; 1Timo 3:11\x* \p \v 6 Mu engira efwanani eyo, paka olagirizie awazia awaraaga wukalu mbwe wairinde.\x - \xo 2:6 \xt 1Yow 2:14\x* \v 7 Iwue omwene paka owaweere ekilago ekilootu ekia wakalonda mu engira ziona, kandi mu okugerera kwao lagana owutuufu\x - \xo 2:7 \xt 1Kori 4:16; 1Timo 4:12\x* \v 8 no owuntu wukulu. Wona mbwe no ogamba-gamba, ewia owoola paka wiwe ewintu ewilamu kugere otulwania asuuke kandi awule ne ekia akatuwoolako. \v 9 Laga awagule waiisie ansi emberi wa awakangasi waawu enyinga ziona kandi watuusie okuagala okwa awakangasi waawu mu engira ziona. Wataaza waagalusania amangʼana nawo, \v 10 lwona watawaiwako ewintu, ni walagane mbwe wari awantu awaesa waateewuako omwoyo. Enkola ziawu endootu zino ziiza okugera awantu wa-ee igerera riifu ku Katonda Omununuzi iifu owuti.\x - \xo 2:10 \xt Efee 6:5–8\x* \p \v 11 Ni kutio aeniki Katonda amiire okusasurra awantu woona owusiza wuae, owua niwuo engira eya awantu woona wakatuukramo owuinunuzi.\x - \xo 2:11 \xt 1Timo 2:4\x* \v 12 Owusiza owuo wutulagirizia okulowa ewintu ewitasugre emberi wa Katonda alala no okuagala okuwiiwi okwa ewintu ewia ekialo. Wutulagirizia okumenya mu owulamu owulootu, owuigoloole kandi owusugre emberi wa Katonda, ni tukiari ku ekialo kuno. \v 13 Nintio kuagalana tuwe ni turindirra ensereki eya tuteereko emioyo okutuukra, owuire owua okuirana okwa Katonda omunene kandi Omununuzi iifu Yesu Kristo, ku ekialo kuno no owunene wuae.\x - \xo 2:13 \xt 1Kori 1:7\x* \v 14 Omwene yaifumia okutufwira kugere atutoole mu amawi kandi okutuieruyia tuwe awantu waae iye omwene, kugere wawe ne emioyo egia okukola ewintu ewilootu enyinga ziona.\x - \xo 2:14 \xt Ezek 37:23; Gala 1:4; Efee 5:26; Awaib 9:14; 1Yow 1:7, 9\x* \v 15 Wino niwio ewintu ewia nyagala mbwe olage awantu entulo eyo. Wa-ambie amaani kandi siagizia awantu na amaani goona aga entewe yaao kandi otaaza waganya omuntu yatoola amangʼana gaao wutono. \c 3 \s1 Kiomo Omukristo asugaane amenye \p \v 1 Izurizia Awakristo mbwe waiisie ansi emberi wa awaami alala na awakangasi awawarindre. Wawe awantu awawurra kandi awalondokana ne endagirra enzeru, awaikagre okukola emirimo emilootu egiwulamo owuwi\x - \xo 3:1 \xt Awaru 13:1\x* \v 2 kandi awatagamba-gamba uwiiwi ku omuntu-umuntu. Watawa awantu awagonziizie ensoolo, ni wawe awantu awalongoole kandi awaeere awantu woona owuti mu engira ziona. \p \v 3 Ifwe twona kale twawanga awamaya awatamanyire Katonda kandi awatatiire amangʼana gaae. Twasemereziwua tureka engira kandi twawanga mu owusiwe owua okuagala okuwiiwi alala ne ewisangaalo ewia ku ekialo. Twata enyinga ziifu mu okumenya mu okuagarra awandi owuwi ne enda ndulu. Awantu awangi waaturega kandi twona twawarega.\x - \xo 3:3 \xt Kolo 3:7\x* \p \v 4 No olwa Katonda omununuzi iifu yatumanyisia owulootu wuae alala no olugonzi no owusiza wuae,\x - \xo 3:4 \xt 1Timo 2:3; 4:10; Tiit 1:3; 2:11\x* \v 5 yatununula mu owuoni wuifu. Ngakatununula ku okukola kwifu ewintu ewiigolovu, yaaya, ni mala ku amasaasra gaae ni kuwitra ku emirimo egia *Omwoyo Omweru ogwa Katonda, owatu-aa okuiwulwa okuyia no owulamu owuyia ku okutuozia kandi okutu-aa owulamu owueru owua mu omwoyo.\x - \xo 3:5 \xt Yowa 3:3–7; Awaru 6:4; Efee 2:9; 5:26; 1Pet 1:3\x* \v 6 Katonda yatu-aa Omwoyo gwae Omweru kuwungi ni kuwitra ku Yesu *Kristo Omununuzi iifu\x - \xo 3:6 \xt Awat 2:33; Awaru 8:9–16; 1Kori 6:11; Gala 5:25; Filiip 3:20; 2Timo 2:10; Tiit 2:13; 1Yow 4:14\x* \v 7 kugere twona tureetwe mu empurizanio nae ku owusiza wuae kandi tuwe ni iwaga eria okurindra okutuukra owulamu owutariwua owua Katonda yaifuuwira awantu waae.\x - \xo 3:7 \xt Awaru 3:24; 5:1–11\x* \v 8 Amangʼana gano gari kuwuene kandi nyagala mbwe ogasimbiizie kugere awantu awamiire okuwa no okuganya ku Katonda wawone mbwe wakola enkola endootu. Amangʼana gano malamu ino kandi gari no owuitunzi ku awantu woona. \v 9 Ni iwue, wa ale no okutawurizania mu amangʼana okwa owusiru, ne entaka ezia okuwala waaguukwa, no okugawukana mu owulala alala no ensoolo eziwula ne emirimo, ezia awantu watoola ku *ensikirra ezia Muusa.\x - \xo 3:9 \xt 1Timo 1:4\x* \v 10 Na ario omuntu ogonziizie okugawula awantu, no omiire okumugaania kalala namba kawiri, rekana nae ilala.\x - \xo 3:10 \xt Math 18:15–17\x* \v 11 Wa no okumanya mbwe omuntu ki oyo, amiire okureka engira kandi muwi ino. Iye amiire okuikengera ekiina. \s1 Amangʼana agatuukre no okusawa okwa Paulo \p \v 12 Nyiza okutuma omulala agati ya Atenaasi ni Tichikaasi kandi na aingiire otino, kola wukalu onyizeko Nikapooli, aeniki mbwine mbwe ao nio nyiza okuweera mu amiire aga entwigo.\x - \xo 3:12 \xt Efee 6:21–22\x* \v 13 Kola wukalu owone mbwe otunziizie Zenaasi, omuntu owasomera ensikirra ezirindre ekialo, na Apolo mu olugendo lwawu, kandi owone mbwe wari ne ewintu wiona ewia waaza waagala ni wari mu olugendo.\x - \xo 3:13 \xt Awat 18:24\x* \p \v 14 Awakristo awiina wiifu wasugaane waigerere okukorra awandi ewintu ewilootu. Ni wakorre watio, waaza okutuusia okuagala okwa awa mu owulala wuinyu wari nawio kandi ngawaaza okumenya owulamu owuwula ne emirimo.\x - \xo 3:14 \xt Gala 5:22–23; Kolo 1:10\x* \p \v 15 Awakristo awari ni inze eno woona wakukeeziizie. Ganya otukeeziizie Awakristo awari eyo, awatugonziizie kandi awari no okuganya okufwanana no okwifu. Owusiza owua Katonda wuwe ni inywe mwona.