\id REV Suba Revelation, Drafted by Boniface Msaswa, 12th march 2003; TA checked by Jeremiah Okumu, August 2006; changes made with BT check 9th May 2008; changes made with CC queries By Iver 18th June 2008; Changes made at face to face CC by Iver & Jeremiah, 29th October 2008. Read through by Boniface 16th March, 2008, Final Revision by Naphtaly Mattah, Reviewed, tested and Adjustments made Sept. 2009. 
\h OWUSASUKO 
\toc1 OWUSASUKO owua Yowaana 
\toc2 Owusasuko 
\toc3 Owus 
\mt1 OWUSASUKO 
\mt2 owua Yowaana 
\imt1 Amangʼana ku owuimpi 
\ip Omujoji owa owusasuko wuno, ari *Omutumwa Yowaana wamwawu Yakoobo. Yagijoja lunyima mu emiaka egituukre egia 90–96 no Omwami Domiitia yawanga omukangasi owa Rooma. Ebuuki eno eetwa mbwe owusasuko aeniki munsi yayo garimo owusasuko na amalooto aga Yowaana yawona na ari mu owusiwe ku ekizinga ekia Patiimo. Owufwanani owua amangʼana agari mu ebuuki eya owusasuko eno, na agari mu *injiili eya Yowaana, gasimbiizia amaingirizio mbwe Yowaana ono nio owazijoja ziona. Kufwanana mbwe yajoja ebuuki eya owusasuko mu Olugiriiki na ari na amaingirizio aga Omuibrania. 
\ip Mu amiire aga ebuuki eno, no Omwami Niiro yawanga omukangasi owa Rooma, Awakristo waawona eminyako-nyaako emilulu egiluguulwa. Gano nigo amiire aga Petro ni Paulo waaitrwamo. Lunyima ni Domiitia yatoola owuami, eminyako-nyaako gino giaisonga. Awaruumi waataao mbwe Omwami nio owawanga ki katonda waawu owa awantu woona wasugaane wasawe. Na Awakristo waalowa okusawa Domiitia. Kuno kwagera Omwami Domiitia afumia *ensikirra mbwe Awakristo wanyaasiwue wululu. Yowaana yairwa mu owusiwe mu ekizinga kino ku amangʼana gazani ago. Kutio, yajoja ebuuki eno okuambia Awakristo amaani kugere walowe wukalu okunigiriziwua okusawa awaami awa Rooma. Awalaga mbwe iiye erituukre agati ya Katonda ni *Sataani paka rituuke. Sataani aaza okusonga eminyako-nyaako giae ku awari no okuganya ku *Kristo, ni paka waimerre wukalu namba ni waitwa. Iwo wasanikiirwe na amaani aga *Omwoyo Omweru owarinda ku ekintu-ukintu ekikawanyaasia omwoyo, kandi waaza okuwulusiwua ni Kristo airaane. Awooni wariluumwa mu omurro waonwe chwe, na awantu awa Katonda iwo wari-ingira mu owulamu owutariwua okumenya no owusangaavu amiire goona. 
\c 1  
\s1 Amangʼana ku owuimpi 
\p  
\v 1 Wuno no owusasuko owua Katonda ya-aa Yesu *Kristo okulaga *awakurumu waae ku ewintu ewia paka wiikole ku wuangu. Yesu Kristo yalagana ewintu wino ku owueru olwa yatuma *enyankoi waae okundeetra owutumwa wuno, inze Yowaana omukurumu waae.\x - \xo 1:1 \xt Owus 22:6\x* 
\v 2 Wuno katio njoja amangʼana goona ku ewintu wiona ewia nyawona ku amangʼana aga Katonda, kandi ku ewintu wiona ewia Yesu Kristo yawoola kandi akola. 
\p  
\v 3 Awantu awasoma owugambi wuno, na awawuwurra kandi waingizia amangʼana aga owugambi agajojrwe gano mu emioyo giawu wasereekwe, aeniki enyinga ezia ewintu wino wiiza okuikola ziri ampi okutuuka.\x - \xo 1:3 \xt Owus 22:10\x* 
\s1 Amakeezio aga Yowaana 
\p  
\v 4 Inze Yowaana, mbajojera ebaruwa eno inywe Awakristo awari mu amakaniisa musamvu agari mu ekitemo ekia *Eesia. 
\p Muwe no owuolu no owusiza owua Katonda orio, omiire okuwaao kandi ooza okuwaao, kandi owua emioyo musamvu awari emberi wa entewe eya *Owuami owua Katonda.\x - \xo 1:4 \xt Owus 1:8; 4:8; 11:17; 16:5; 3:1; 4:5; 5:6\x* 
\v 5 Kandi muwe no owuolu no owusiza owuemere ku Yesu Kristo owoola owuene ku amangʼana aga Katonda, owasooka okuziuka okuema ku awafu, kandi ori omukangasi owa awaami woona awari ku ekialo. Kristo otugonziizie kandi owatununula mala atugawula no owuoni wuifu na amasaai gaae,\x - \xo 1:5 \xt Kolo 1:18; 1Yow 1:7\x* 
\v 6 nio owatuta mu owuami wuae kandi agera tuwa *awoozia awa Katonda Swae. Ka-aeewue owunene na amaani amiire goona! *Amin.\x - \xo 1:6 \xt Okuf 19:6; Isaa 61:6; Awaru 5:17; 1Pet 2:5, 9; Owus 5:10; 7:15; 20:4, 6; 22:3, 5\x* 
\p  
\v 7 Muwurre! Aaza okuuza mu amare kandi awantu woona, namba awaamufumuta na amafumo woona, warimuwona. Kandi enganda ziona ezia awantu awa ku ekialo zirirra wululu olwa ariiza. Ee, nintio kuuza okuikola! Amin.\x - \xo 1:7 \xt Zaka 12:10; Math 24:30; Yowa 19:34, 37\x* 
\v 8 *Omwami Katonda owa amaani goona orio, omiire okuwaao kandi ooza okuwaao awoola otino, “Inze ni inze *Alfa kandi Omeega, Owutaniko kandi Owutuuko.”\x - \xo 1:8 \xt Isaa 44:6; Owus 1:17; 2:8; 21:6; 22:13\x* 
\s1 Owusasuko owua Yesu ori Omwami oziukre 
\p  
\v 9 Inze Yowaana, wamwinyu ku Kristo, ori ni inywe alala mu Owuami owua Katonda, kandi mu okusikia omwoyo, ni mu eminyako-nyaako ku amangʼana aga Yesu, nyairwa mu ekizinga ekietwa mbwe Patiimo aeniki nyalanzianga amangʼana aga Katonda, kandi ku okuwa okwa nyawanga omuwoni owa amangʼana amalootu aga Yesu.  
\v 10 *Omwoyo Omweru ogwa Katonda yambangako, nyanga olwa omudiira ogwa okuwiri kandi nyawurra omwoyo ni gurra wukalu ki olwiga, enyima wange.\x - \xo 1:10 \xt Awat 20:7; 1Kori 16:2; Owus 4:2; 17:3; 21:10\x* 
\v 11 Omwoyo ogwo gwandaga gutino, “Joja ewintu ewia owona wino mu ebuuki nikwo otume ebuuki eyo ku Awakristo mu amakaniisa musamvu aga Efeeso, Simirna, Pagamuumi, Thiatiira, Sadiisi, Filadelfia ne eya Laodeesia.” 
\p  
\v 12 Nikuemao, nyagaluka okuwona omwene omwoyo ogwagamba-gambanga ni inze oyo. Olwa nyagaluka otino, nyawona ewintu musamvu ewilongrwe ne edhaabu ewia ewimuri witeewuako.  
\v 13 Nyawona ofwanana no omuzia owa omuntu\x † \xo 1:13 \xt Dani 7:13\x* na aiwooye enguwo endiire etuuka ku amagulu ansi, ne ekitambaaya ekia edhaabu ku ekifuwa kiae, na aimeriire agati ya ewintu musamvu ewio.\x - \xo 1:13 \xt Dani 7:13–14\x* 
\v 14 Emvwiri ezia ku omutwe gwae ziawanga enzeru zerre kandi amiiso gaae gaemanga ki omurro.  
\v 15 Amagulu gaae gaafwananga ne efeedha elongerwe geeza eakaka no owuakanyu owua ekiuma ekiteerwe mu omurro omuyu le, kandi omwoyo gwae gwafwananga na amanzi agaolomoka.  
\v 16 Nyakukono kwae okusaaza, yawanga na agingre engʼeni-ngʼeni musamvu. No omwambe omwogi oguri ne eminwa iwiri gwafumanga mu omunwa gwae, kandi ekieni kiae kiawalanga wukalu ki owueru owua enyanga owudangaazia.\x - \xo 1:16 \xt Awaib 4:12; Owus 2:12, 16; 19:15, 21\x* 
\v 17 Olwa nyamuwona-uwona otino, nyagwa ansi ku amagulu gaae ki omuntu ofwire. Ni iye yagolola okukono kwae okusaaza antaako na andaga otino, “Otawa no owuti! Inze ni inze Owutaniko kandi Owutuuko,\x - \xo 1:17 \xt Dani 8:17; Owus 1:8\x* 
\v 18 lwona ni inze orio omulamu. Nyawanga ni mfwire, ni wona, nyingeeno ndi omulamu amiire goona agawula ne entuuko, kandi ni inze ori ne ekifunguo ekia olumbe ne ekia asi aa awantu awafwire mu owuoni wari.\x - \xo 1:18 \xt Awaru 14:9; 1Kori 15:25–26\x* 
\v 19 Kutio nyingeeno joja ansi mu ebuuki eyo ewintu ewia owuine, ewintu ewiikola ne ewiiza okuikola emberi.  
\v 20 Amangʼana agaiwisre agari ku engʼeni-ngʼeni musamvu ezia wawuine mu okukono kwange okusaaza, ne ewintu musamvu ewia edhaabu ewia ewimuri witeewuako gari gatino: engʼeni-ngʼeni musamvu, ziimeriire enyankoi musamvu awa amakaniisa musamvu. Ne ewintu musamvu ewia edhaabu ewia ewimuri witeewuako, wiimeriiire amakaniisa musamvu ago.” 
\c 2  
\s1 Ebaruwa egiira ekaniisa eri Efeeso 
\p  
\v 1 Nikuemao yandaga otino, “Jojera *enyankoi owa ekaniisa eya Efeeso otino: 
\pi1 Gano nigo amangʼana aga iye ogingre engʼeni-ngʼeni musamvu mu okukono kwae okusaaza kandi ogenda-genda agati ya ewintu musamvu ewia edhaabu, ewiteewuako ewimuri.\x - \xo 2:1 \xt Efee 1:1; Owus 1:16, 20\x* 
\v 2 Manyire emirimo giao, kiomo omiire okulwanagana wukalu kandi kiomo omiire okusikia omwoyo. Lwona, manyire mbwe ngoesa okuvuga alala na awantu awawi. Omiire okugeezaania awantu awaieta mbwe wari *awatumwa, ni kane ngawari yaaya, kandi otuukra mbwe waweeya.\x - \xo 2:2 \xt 2Kori 11:13; 1Yow 4:1\x* 
\v 3 Manyire mbwe osikiizie omwoyo gwao, kukawa mbwe owona eminyako-nyaako ku eriina riange, kandi okiari okuluya yaaya.  
\v 4 Ne ekiwi ekia nkuwonako nkino: Omiire okureka olugonzi olwa wawanga nalwo kuluweri.  
\v 5 Kutio, ingirizia kiomo omiire okugwa ansi no oema aa wawanga. Galuka oreke owuoni kandi oirane ku enkola endootu ezia wakolanga kuluweri. Ni, no olowere okugaluka oreke owuoni, nyiza okuuza ntoole ekintu kiao ekia edhaabu, ekiteewuako ekimuri, aa kiri.  
\v 6 Ni nganya ni iwue ku ekintu ekilala kino: mbwe oregere enkola embiiwi ezia Awanikolaao mala kiomo neena nziregere.  
\v 7 Omuntu ori na amatwi, ka-awurre ekia *Omwoyo Omweru ogwa Katonda alaga amakaniisa. Awantu woona awakirre amaani aga *Ekikeeno nyiza okuwaganyira okuria ensaafu ezia omuti ogureeta owulamu oguri mu omusiri ogwa Katonda Paradiiso.\x - \xo 2:7 \xt Owut 2:8–9; 3:22–24; Owus 22:2, 14, 19\x* 
\s1 Ebaruwa egiira ekaniisa eri Simirna 
\p  
\v 8 “Ni ku enyankoi owa ekaniisa eya Simirna joja mbwe: 
\pi1 Gano nigo amangʼana aga omuntu ori Owutaniko kandi Owutuuko, owafwa kandi aziuka awa omulamu.\x - \xo 2:8 \xt Owus 1:8, 18\x* 
\v 9 Manyire eminyako-nyaako egia ori nagio, no owutaka wuao — ni kuwuene ori omunyazi mu emioyo. Lwona manyire amangʼana aga owuweeyi aga owoolwako na awantu awaieta *Awayaudi awantu awa Katonda, ni ngawari yaaya. Iwo wari mala awantu awa mu *esinagoogi eya *Sataani.\x - \xo 2:9 \xt 2Kori 6:10; 11:14–15; Yako 2:5; Owus 3:9\x* 
\v 10 Otawa no owuti namba wutono ku eminyako-nyaako egia ori ampi okutuukra. Manya mbwe Ekikeeno kiri ampi okuira awandi agati iinyu mu owusiwe kugere mugeezaniwue, kandi muuza okuwona owululu ku amiire ikumi. Ni, rinda amangʼana gange namba ni kuri mbwe muitwa, ni nyiza okuku-aa ekigudu ekia owulamu owutariwua.\x - \xo 2:10 \xt Math 10:22; 1Kori 9:24–25\x* 
\v 11 Omuntu ori na amatwi, ka-awurre ekia Omwoyo Omweru ogwa Katonda alaga amakaniisa. Awantu woona awakirre amaani aga Ekikeeno, ngawaaza okufwa olumbe olwa okuwiri.\x - \xo 2:11 \xt Owus 20:6, 14; 21:8\x* 
\s1 Ebaruwa egiira ekaniisa eri Pagamuumi 
\p  
\v 12 “Nyagala ojojere enyankoi owa ekaniisa eri Pagamuumi otino: 
\pi1 Gano nigo amangʼana aga omuntu ori no omwambe omwogi ogukubiiwue eno ne eno.\f + \fr 2:12 \ft Warrako 1:16.\f*\x - \xo 2:12 \xt Owus 1:16\x* 
\v 13 Manyire mbwe omenyere asi aa entewe eya owuami owua Sataani eri, ni kukawa kutio, okia-ambre wukalu okuganya kwao ku inze kandi okiari okunndeka yawa. Wakola otio namba mu amiire aga Antipaasi, owalagana mu amangʼana ne enkola mbwe ari omulonzi wange kuwuene, owaitwa agati iinyu asi aa Sataani ari ao.  
\v 14 Ni kukawa kutio, ndi ne ewintu ewitoono ewigera ni ntaganya ni iwue, aeniki wario awandi agati iinyu awakialonda engerera ezia Balaamu, owalaga Balaaki engira eya okuta ekigazio emberi wa Awaisraeli, kugere awasemerezie warie okuria okukoriirwe katonda ensaasa omusango, kandi kugere waingire mu owusoodani.\x - \xo 2:14 \xt Emba 25:1–3; 31:16; Owus 2:20\x* 
\v 15 Mu engira yazane eyo, mukiari na awantu wandi agati iinyu ao awalonda engerera ezia Awanikolaao.\x - \xo 2:15 \xt Owus 2:6\x* 
\v 16 Kutio, galuka oreke enkola embiiwi. Ni, no otakorre otio, nyiza okuuza wuangu okulwania awantu awo no omwambe ogufuma mu omunwa gwange.\x - \xo 2:16 \xt Owus 1:16\x* 
\pi1  
\v 17 Omuntu ori na amatwi, ka-awurre ekia Omwoyo Omweru ogwa Katonda alaga amakaniisa. Omuntu okirre amaani aga Ekikeeno, nyiza okumu-aa okuria kundi okuiwisre okuetwa mbwe *maana, kandi lwona nyiza okumu-aa iwaale erieru erijojerweko eriina iyia eriwulao omuntu wundi omanyire, ni mala omuntu orituukiire oyo engʼene.\x - \xo 2:17 \xt Zabu 78:23–25; Yowa 6:48–51\x* 
\s1 Ebaruwa egiira ekaniisa eri Thiatiira 
\p  
\v 18 “Ku enyankoi owa ekaniisa eri Thiatiira, joja otino: 
\pi1 Gano nigo amangʼana aga Omuzia owa Katonda ori na amiiso agaema ki omurro, kandi owa amagulu gaae gawala ki efeedha.\x - \xo 2:18 \xt Owus 1:14–15\x* 
\v 19 Manyire ewintu wiona ewia omiire okuwa no okola. Manyire olugonzi lwao, okuganya okwa ori nakwo ku inze, ne emirimo egia okorra awiina waao, ni kiomo osikiizie omwoyo, kandi mbwe emirimo egia okola nyingeeno gikira egia wakolanga kuluweri.  
\v 20 Ni kukawa kutio, okiakeeyire ekintu ekilala emberi wange: Oganyire ni Jezebeeli, omukazi oieta *omugambi owa Katonda. Omukazi ono ateesia awantu wange na awatoola ku engira endamu, ne engerera eziwaingizia mu owusondo no okuria ewiokuria ewikoriirwe nawio katonda ensaasa emisango.\x - \xo 2:20 \xt Emba 25:1–8; 1Awaam 16:31; 2Awaam 9:22; Awat 15:20\x* 
\v 21 Miire okumu-aa iwaga mbwe agaluke areke owuoni, na alowere okureka owusondo wuae owuo.  
\v 22 Ni muwurre! Nyiza okumulekula ku iseero eria amatekere kandi awantu awasoodana nae, ni watagaluuke wareke enkola ziawu ezio, nyiza akuwareka mu eminyako-nyaako emilulu egiluguulwa.  
\v 23 Nyiza okuita awantu awamulonda mbamale chwe. Nikuemao amakaniisa goona gaaza okumanya mbwe ni inze oagarizia nyamanya amaingirizio ne ewia omwoyo ogwa omuntu guagala okukola. Nyiza okuoloola omuntu ki omuntu owusugre ne enkola ziae.\x - \xo 2:23 \xt Math 16:27\x* 
\v 24 Ni inywe awa Thiatiira awasigaale, awatalonda engerera ezia Jezebeeli zino, kandi awatamanyire engerera eziema ku Sataani, ezia awandi waeta mbwe ‘engerera ezia munsi,’ inywe mbalaga mbwe ngʼanyiza okuwa-aa omusigo gundi kandi.  
\v 25 Ni mbalaga mala mbwe muambe igerera ilamu eria mwamiire okuwa nario, nawuno nyirane.\x - \xo 2:25 \xt Owus 3:11\x* 
\v 26 Omuntu okirre amaani aga Ekikeeno, kandi ogiire emberi okukola ewintu ewia nyawoola mbwe mukole nawuno owutuuko owua ekialo, nyiza okumu-aa amaani aga okukangatra awantu awa ewialo windi.  
\v 27 Nyiza okuwa-aa amaani aga Soifu yampa kandi waaza okurinda ewialo ewio no owutinzi kandi waaza okuwikenya-kenya ewimega-mega kiomo amagio agaatiike ku entamu.\x † \xo 2:27 \xt Zabu 2:9\x*\x - \xo 2:27 \xt Owus 12:5; 19:15\x* 
\v 28 Kandi nyiza okuwa-aa engʼeni-ngʼeni eya kunkio.\x - \xo 2:28 \xt Owus 22:16\x* 
\v 29 Omuntu ori na amatwi, ka-awurre ekia Omwoyo Omweru ogwa Katonda alaga amakaniisa. 
\c 3  
\s1 Ebaruwa egiira ekaniisa eya Sadiisi 
\p  
\v 1 “Nyagala ojojere *enyankoi owa ekaniisa eya Sadiisi otino: 
\pi1 Gano nigo amangʼana agaema ku oambiriire emioyo musamvu egia Katonda, kandi ogingre engʼeni-ngʼeni musamvu. Nkumanyire kandi manyire ewintu ewia okola wiona. Owonekana ki ori no okuganya okulamu, ni kuwuene okuganya kwao kwadondomera nawuno kufwa.\x - \xo 3:1 \xt Owus 1:4, 16\x* 
\pi1  
\v 2 Azamuka, okalangusie ekitono ekia okiasigaale nakio, ekiri a-ampi okufwa kiona. Nyatuukiire mbwe enkola ziao zikeeyire emberi wa Katonda.  
\v 3 Ingirizia engerera eya waeewua kandi eya wawurra. Londokana nayo kandi galuka oreke owuoni. Ni, no ota-azamuuke, nyiza okuuzra owuiwisi ki omwiwi kandi ngorimanya enyinga ezio.\x - \xo 3:3 \xt Math 24:43\x* 
\v 4 Kukawa kutio, wario awatono Sadiisi ao, awakiari okuimwamia no owuoni. Iwo waaza okugenda-genda ni inze alala, ni waingiizie enguwo enzeru aeniki wari awantu aweeru.  
\v 5 Awantu woona awakirre amaani aga *Ekikeeno waaza okuingiziwua ne enguwo enzeru mala kiomo awantu wano, kandi ngʼandiritoolao amiina gaawu mu ebuuki eya owulamu. Ee, ndirilagana amiina gaawu emberi wa Soifu ne emberi wa enyankoi waae.\x - \xo 3:5 \xt Owus 6:11\x*\x - \xo 3:5 \xt Okuf 32:32; Filiip 4:3; Awaib 12:23; Owus 13:8; 17:8; 20:12, 15; 21:27\x* 
\v 6 Omuntu ori na amatwi, ka-awurre amangʼana aga *Omwoyo Omweru ogwa Katonda alaga amakaniisa. 
\s1 Ebaruwa egiira ekaniisa eri Filadelfia 
\p  
\v 7 “Nyagala ojojere enyankoi owa ekaniisa eri Filadelfia otino: 
\pi1 Gano nigo amangʼana aga omuntu omweru, oimeriire owuene, kandi ogingre ekifunguo ekia Daudi. Omuntu owa na aiguuleo, awulao okaigalao, kandi na aigaaleo, awulao okaigulao.\x - \xo 3:7 \xt Isaa 22:22; Math 16:19\x* 
\v 8 Nkumanyire kandi manyire ewintu ewia okola wiona. Wurra! Miire okukwigurra ekiriango emberi waao, ekia awulao omuntu oesa okuigalao. Manyire mbwe ori na amaani amatono, ni kukawa kutio oeere amangʼana gange owuti kandi okiari okulowa amangʼana gange.  
\v 9 Wurra! Nyiza okugera awandi ku *Awayaudi awari awantu awa mu *esinagoogi eya *Sataani, awaieta awantu awa Katonda ni ngawari yaaya, wakuuzeko kandi wakukubre amasigamo ansi emberi waao. Kandi waaza okumanya mbwe nkugonziizie.\x - \xo 3:9 \xt Owus 2:9\x* 
\v 10 Aeniki omiire okusikia omwoyo kiomo nyakulaga, kutio neena nyiza okukurinda otaingira mu amiire aga emidambo egiiza okuuza ku ekialo kiona, olwa awantu woona awamenyere ku ekialo waaza okugeezaniwua.\x - \xo 3:10 \xt Luuk 21:19; 2Pet 2:9\x* 
\v 11 Nyiza wuangu, kutio amba okuganya okwa ori nakwo ku inze wukalu kugere omuntu ataaza yakunyaga ekigudu ekia ooza okueewua ku emirimo giao.\x - \xo 3:11 \xt 1Kori 9:24–25; Owus 2:16; 22:7, 12, 20\x* 
\v 12 Omuntu-umuntu okirre amaani aga Ekikeeno, nyiza okumuta awe empango eya mu *ekaalu eya Katonda wange, kandi ariweera omwo amiire goona. Ndirimujojako eriina eria Katonda wange ne eriina eria Yerusaleemu omugizi omuyia ogwa Katonda, oguuza okuika ansi ni guema ku Katonda wange ku igulu. Lwona nyiza okumujojako eriina riange iyia.\x - \xo 3:12 \xt Owus 14:1; 22:4; 21:2\x* 
\v 13 Omuntu ori na amatwi, ka-awurre amangʼana aga Omwoyo Omweru ogwa Katonda alaga amakaniisa. 
\s1 Ebaruwa egiira ekaniisa eri Laodeesia 
\p  
\v 14 “Nyagala ojojere enyankoi owa ekaniisa eri Laodeesia otino: 
\pi1 Gano nigo amangʼana agaema ku omuntu otagaluka oetwa mbwe *Amin, kandi owoola amangʼana agari kuwuene, ori omukangasi\f + \fr 3:14 \ft Ingʼana rino rilagana owutanikro.\f* owa owulusi owua Katonda wuona.\x - \xo 3:14 \xt 2Kori 1:20; Owus 1:5\x* 
\v 15 Nkumanyire kandi manyire ewintu ewia okola wiona. Mbwe ngori omuyu namba omuolu yawa. Kukaweere geeza no oweere omuyu nakuwa omuolu!  
\v 16 Ni aeniki ori ki amanzi amaziziimu, agatari amayu nakuwa amaolu, nyiza okukufuuza enze.  
\v 17 Iwue oitumbula no owoola mbwe ori omunyazi, mbwe ogia geeza kandi kiwulao ekintu ekia otakaaye. Ni ngomanyire mbwe ori uwiiwi owuluguulwa. Osugre no okuambrwa amasaasra, omutaka, omuwuunu, kandi ori kikuna kikidi.\x - \xo 3:17 \xt 1Kori 4:8\x* 
\v 18 Nkukengera amaganga mbwe onguleko edhaabu emiire okueruyiwua no omurro kugere owe omunyazi. Onguleko enguwo enzeru zerre oiwoye, ekutoorreo ensuuko ezia owukuna wuao kandi onguleko omuti ote mu amiiso, kugere owone.\x - \xo 3:18 \xt 1Pet 1:7; Owus 6:11\x* 
\v 19 Inze ngolola kandi nswawuka awantu awa ngonziizie. Kutio murekane ne emiwaayo kandi mugaluke mureke owuoni.\x - \xo 3:19 \xt Awaib 12:5–6\x* 
\v 20 Wurra, mpano nyimeriire ku ekiriango kandi nkongʼoota ekiriango. No omuntu awuriire omwoyo gwange, mala yanyiigurrao ekiriango, nyiza okuingira omwae ndie nae, kandi oona arie alala ni inze.  
\v 21 Omuntu-umuntu okirre amaani aga Ekikeeno, nyiza okumuikazia ku entewe eya owuami alala ni inze, mala kiomo inze nyakira amaani aga Ekikeeno mala ngia nyikala ku entewe eya owuami alala ni Soifu.\x - \xo 3:21 \xt Awaib 8:1; Owus 1:6\x* 
\v 22 Omuntu ori na amatwi, ka-awurre amangʼana aga Omwoyo Omweru alaga amakaniisa.” 
\c 4  
\s1 Okusawa okuikola ku igulu 
\p  
\v 1 Ne ewintu wino wiamala okuikola, nyawona mu owusasuko ekiriango ekiiguuke ku igulu. Kandi omwoyo ogufwana ogwa ekombi, ogwa nyawurra kuluweri guria, gwandaga gutino, “Niina engulu eno, nkulage ewintu ewiiza okuikola wuangu ano.”\x - \xo 4:1 \xt Owus 1:10\x* 
\v 2 Ao-ao, nyaizuziwua na amaani aga *Omwoyo Omweru ogwa Katonda, kandi nyaizukirra ni mbona entewe eya owuami ku igulu, no omuntu ogiikaaleko.  
\v 3 Omuntu owawanga na aikaale oyo, yawanga na angʼena-ngʼena ki iwaale eria yaspa kandi entewe eya owuami eyo yawanga ne esunguziiwue no olufudu oluri ni igondo eria itu iwisi.  
\v 4 Entewe eya owuami eyo yawanga ne esunguziiwue ne entewe ezia owuami zindi amakumi awiri ni ine, kandi *awagaaka amakumi awiri ni wane waawanga ni waikaale ku entewe ezio. Awagaaka wano waawanga ni waiwooye enguwo enzeru zerre kandi ni waingiizie ewigudu ewia owuyaayi ewia edhaabu ku emitwe giawu.\x - \xo 4:4 \xt Emba 1:44; Owus 5:8; 7:4, 11; 11:16; 14:3; 19:4; 6:11\x* 
\v 5 Emesi ezia olumesi na amadu-dumo aga enkuwa ziaemeranga ku entewe eya owuami eyo, kandi ewimuri musamvu ewia omurro ewiawanga emioyo musamvu egia Katonda wiaemanga emberi wa entewe eya owuami.\x - \xo 4:5 \xt Okuf 19:16; Zaka 4:2, 10; Owus 1:4; 8:5; 11:19; 15:1; 16:18; 17:9\x* 
\v 6 Kandi lwona nyawona omufwano ogwa enyanza erimo amanzi ameeru zerre ki egilaasi, ne eri emberi wa entewe eya owuami eyo. Agati ne embega ziona ezia entewe eya owuami eyo, ziawangao endukwa ine endamu ezia amiiso gamiire pe-pe-pe, emberi ne enyima.\x - \xo 4:6 \xt Owus 15:2\x* 
\v 7 Endukwa endamu eya kuluweri yafwananga endwe, eya okuwiri yafwananga engʼombe eiiri, eya okusatu yawanga ne ekieni ekifwana ekia omuntu, ne eya okune yafwananga iwundaazi eribuluka ku omuyaga.\x - \xo 4:7 \xt Ezek 1:5–12; 10:14\x* 
\v 8 Ku endukwa ine endamu zino, endala ki endala yawanga ne embaya mukaaga kandi ziawanga na amiiso ku emiwiri giagio giona. Ziaembanga owuire no omuwasu aa zitasarigira otino, 
\pc “Omweru! Omweru! Omweru 
\pc no *Omwami Katonda ori na amaani ku ewintu wiona, 
\pc Katonda owawangao, orio kandi ooza okuwaao amiire goona!”\x - \xo 4:8 \xt Isaa 6:2–3; Ezek 1:18; 10:12–13\x* 
\m  
\v 9 Enyinga ezia endukwa ine endamu zino ziawanga ni zi-aa, omuntu owawanga na aikaale ku entewe eya owuami orio amiire goona oyo, owunene no owuti kandi ni zimuiranizia otioo,  
\v 10 awagaaka amakumi awiri ni wane awo, waakubanga ansi amasigamo emberi wa omuntu oyo, ni wamusawa, iye orio omulamu amiire goona. Enyinga ezia waamusawanga, waavuulanga ewigudu wiawu ewia owuyaayi, wawiazia ansi emberi wa Omwami ni wawoola watino,  
\v 11 “Oo Katonda kandi Omwami iifu, ni iwue osugre okueewua owunene, owuti na amaani, aeniki ni iwue owaluka ewintu wiona, ewialukwa kandi wiwaao mala ku okuagala kwao.” 
\c 5  
\s1 Ekimaatwa kivunre enimbo eziigaale itu erizingrwe 
\p  
\v 1 Nikuemao kandi nyawona mu owusasuko, omuntu owawanga na aikaale ku entewe eya owuami oyo, na agingre itu erizingrwe mu okukono kwae okusaaza. Itu erio riawanga ni rijojerwemo embega ziona, kandi riawanga ni riambaniiwue wukalu ne enimbo etunda musamvu.\x - \xo 5:1 \xt Ezek 2:9–10; Dani 12:4; Owus 5:7\x* 
\v 2 Kandi nyawona *enyankoi ori na amaani amangi na akuula na awuuzia otino, “Osugre okuvuna kandi okuigulao itu erizingrwe rino naanu?”  
\v 3 Ni, yawulangao omuntu ku igulu namba ku ekialo namba ansi eya ekialo owaesanga okuigulao itu erio, mala yawona ekiawanga ni kijojerwe munsi.  
\v 4 Nyarra wululu aeniki yawulangao omuntu owatuukrwa owawanga na asugre okuigulao itu erizingrwe erio kandi okuwona ekiawanga munsi.  
\v 5 Nikuemao, omulala ku *awagaaka amakumi awiri ni wane waria yandaga otino, “Wurra! Reka okurra aeniki Endwe eya mu ekiriango ekia Yuuda, omuizukulu omunene owa Omwami Daudi, amiire okukira. Ni iye osugre okuvuna enimbo musamvu ezio mala aiguleo itu erizingrwe erio.”\x - \xo 5:5 \xt Owut 49:9; Isaa 11:1, 11; Awaru 15:12; Owus 22:16\x* 
\p  
\v 6 Nikuemao, nyawona Ekimaatwa ni kiimeriire agati ya entewe eya owuami kandi endukwa ine endamu na awagaaka amakumi awiri ni wane, ni wakisunguuzie. Ekimaatwa ekio kiawonekananga ki ekiamala okuitwa. Kiawanga ne enziga musamvu na amiiso goona musamvu, agaawanga ni gari emioyo musamvu egia Katonda yawanga na atumre ku ekialo kiona.\x - \xo 5:6 \xt Yowa 1:29; Owus 5:9, 12; 6:1–17; 7:17; 12:11; 13:8; Zaka 4:10\x* 
\v 7 Nikuemao kiaza kitoola itu erizingrwe ku okukono okusaaza okwa omuntu owawanga na aikaale ku entewe eya owuami.  
\v 8 Olwa kiamala okuritoola otino, endukwa ine endamu na awagaaka amakumi awiri ni wane woona waakuba amasigamo gaawu ansi emberi wa Ekimaatwa ekio. Mulala ki omulala yawanga na agingre owukana no oludaawo olulongerwe ne edhaabu oluizuule du ni *owubaani. Owubaani owuo, wuri okusawa okwa awantu awa Katonda.\x - \xo 5:8 \xt Zabu 141:2; Owus 8:3–4\x* 
\v 9 Waaembanga olwembo oluyia otino, “Iwue ni iwue osugre okutoola itu erizingrwe kandi okuvuna enimbo yario, aeniki ni iwue owaitwa kandi osuluzia amasaai gaao. Ekio kiagera ni Katonda anunula awantu awaema mu enganda ziona, ne ewiriango wiona ewiri ku ekialo kiona, ni wamuiranako.  
\v 10 Ni iwue omiire okuwakola omurima ogwa *awoozia awa Katonda iifu, kandi waaza okuwa awaami awaaza okurinda ekialo.”\x - \xo 5:10 \xt Owus 1:6\x* 
\v 11 Nikuemao, nyawona enyankoi awangi owuluku, ni wasunguuzie entewe eya owuami ne endukwa ine endamu ziria, alala na awagaaka amakumi awiri ni wane waria. Nyawurra enyankoi awangi awo ni\x - \xo 5:11 \xt Dani 7:10; Awaib 12:22\x* 
\v 12 waemba ne emioyo egia kungulu ni wawoola watino, “Ekimaatwa ekiaitwa kisugre. Kisugre okutondowolwa aeniki kiri na amaani, no owunyazi, na amaganga kandi kiri ekikalangufu. Kisugaane kieewue owuti no owunene!”  
\v 13 Nikuemao, nyawurra endukwa endamu ziona eziri ku igulu, ne eziri ku ekialo, ne eziri ansi eya ekialo, ne eziri mu enyanza munsi, alala ne ekintu-ukintu ekiri munsi yawio ni ziemba zitino, “Omuntu oikaale ku entewe eya owuami, alala ne Ekimaatwa watondowolwe kandi waeewue owunene, owuti na amaani amiire goona.”\x - \xo 5:13 \xt Filiip 2:10\x* 
\v 14 Kandi endukwa endamu ine ziavugirra ni ziwoola mbwe, “*Amin.” Nikuemao, awagaaka amakumi awiri ni wane waria woona waakuba amasigamo gaawu ansi kandi watanika okusawa Katonda ne Ekimaatwa. 
\c 6  
\s1 Enimbo zivunirwe 
\p  
\v 1 Nikuemao nyawona ne Ekimaatwa kivuna enimbo esookere ku enimbo musamvu ziria, kandi olwa kiakivuna-uvuna otino, nyawurra endala ku endukwa ine endamu ne ewoola no omwoyo oguwaluka ki olukuwa mbwe, “Iza!”  
\v 2 Olwa nyaginga amiiso kungulu, nyawona efaraasi enzeru zere. Omuntu owawanga na aginiinre yawanga na agingre eriigu kandi yaeewua ekigudu ekia owukire. Yafuma okugia emberi ne emirimo egia okukira awazigu waae. 
\p  
\v 3 Olwa Ekimaatwa kiavuna enimbo eya okuwiri otino, nyawurra endukwa eya okuwiri ku endukwa ine endamu ne ewoola etino, “Iza!”  
\v 4 Nikuemao efaraasi indi eyawanga enzakanyu ka yafuma, kandi omuntu owawanga na aginiinre yaeewua iwaga eria okutoolao owuolu owuawanga ni wuri ku ekialo kugere awantu waitane aweene ku aweene. Iye yaeewua omwambe omunene ogwa olugangala. 
\p  
\v 5 Olwa Ekimaatwa kiavuna enimbo eya okusatu otino, nyawurra endukwa eya okusatu ku endukwa ine endamu ne ewoola etino, “Iza!” Nyaizukra ni mbona efaraasi emwamu ti ne efuma, kandi omuntu owawanga na aginiinre yawanga na agingre ekintu ekirengerwa nakio, ku okukono kwae.  
\v 6 Nikuemao, nyawurra omwoyo ni gufuma agati ya endukwa ine endamu ni guwoola gutino, “Omusaara ogwa omuntu atuukra na akorre emirimo egia owuire owulala, gusuga omurengo omulala gwengʼene ogwa engaano, namba emirengo isatu giengʼene egia emere eya esairi,\f + \fr 6:6 \ft Eriina rino ritoorrwe mu Ekiswahili. Eno ne emere efwanana ne engaano mu embonekano, kandi owusie wuayo wuona wufumbwa nawuo omukaati.\f* ni mutaona emiti egia *zaituuni ne egia emizabiibu!” 
\p  
\v 7 Olwa Ekimaatwa kiavuna enimbo eya okune otino, nyawurra omwoyo ogwa endukwa endamu eya okune ne ewoola etino, “Iza!”  
\v 8 Olwa nyaginga amiiso kungulu, nyawona efaraasi eya igondo igoke-goke ki omufu. Omuntu owawanga na aginiinre yaetwanga mbwe olumbe, kandi ekialo ekia awafu kiamulondanga enyima. Olumbe ne ekialo ekia awafu wiaeewua amaani mu oluwaala olusuga enusu eya ekialo, kugere wi-ite awantu awamenyeremo mu amae, ne enzala, amalwire alala ne entiangʼi ezia mu isaka eziri ku ekialo.\x - \xo 6:8 \xt Zaka 1:8; 6:1–7; Owus 19:11, 14\x*\x - \xo 6:8 \xt Yere 24:10\x* 
\p  
\v 9 Olwa Ekimaatwa kiavuna-uvuna enimbo eya okutaanu otino, nyawona emioyo egia awantu awaaitwa ku amangʼana aga Katonda kandi ku okuwa kwawu awawoni awa *Kristo awatairana enyima, ni giri ansi eya *isiga eria omusango.\x - \xo 6:9 \xt Owus 1:2, 9; 12:11, 17; 19:10; 20:4\x* 
\v 10 Emioyo gino giarranga ne emioyo egia kungulu ni giwoola gitino, “Ni iwue *Omwami Katonda, omweru kandi otagaluka. Ooza okureka okukengera awantu awaatuita ekiina, kutuuka ri?”  
\v 11 Nikuemao, woona waaeewua enguwo endiire enzeru zerre kandi walagwa mbwe wagie wawuluuke wutono, warinde nawuno embala yoona eya *awakurumu awa Katonda kandi waamwawu, awaazanga okuitwa kiomo iwo, esuge nikwao.\x - \xo 6:11 \xt Owus 3:4–5, 18; 4:4; 7:9, 13; 15:6; 19:8, 14\x* 
\v 12 Olwa Ekimaatwa kiavuna enimbo eya mukaaga otino, ekialo kiazegera wukalu. Enyanga yagaluka ewa emwamu ti, ki enguwo eya amakurugunya kandi omwenzi gwagaluka guwa omwakanyu ka, ki amasaai.  
\v 13 Engʼeni-ngʼeni ziadodoka ansi ku ekialo kiomo amatu aga omukuyu gadodosiwua no omuyaga omuzito.\x - \xo 6:13 \xt Math 24:29; Owus 8:12\x* 
\v 14 Igulu riazingwa kiomo oluwambo, riteeka kandi ewigiri ne ewizinga wiona wiagemulwa witoolwa aa wiawanga.\x - \xo 6:14 \xt Isaa 34:4; Awaib 1:12\x* 
\v 15 Nikuemao awaami awa ku ekialo, na awakangasi awakate-kaate awa mu owuami, awakangasi awa iiye, awanyazi, awantu awanene-nene, na awantu wandi woona, awagingre awakurumu na awari owuyanga, waaiwisa mu amawuuta ni mu embagatana ezia amawaale aga mu ewigiri.\x - \xo 6:15 \xt Isaa 2:10, 19, 21\x* 
\v 16 Warranga munsi omwo ni walaga ewigiri na amawaale ago watino, “Mutugweko mutuwise kugere tueme mu amiiso aga omuntu oikaale ku entewe eya owuami, no okusu okwa Ekimaatwa.\x - \xo 6:16 \xt Osea 10:8; Luuk 23:30\x* 
\v 17 Aeniki, ne enyinga ezia okuswawukwa kwawu zimiire okutuuka, naanu ori omusiani okaimerra emberi wa Owuire owuo?”\x - \xo 6:17 \xt Yoel 2:11; Naum 1:6; Zefa 1:14–18; Mala 3:2\x* 
\c 7  
\s1 Awayaudi 144,000 awaaza okununulwa 
\p  
\v 1 Ne ewio wiamala okuikola, nyawona *enyankoi wane ni waimeriire ku embega ine ezia ekialo. Waawanga ni wa-ambiriire emiyaga egifuma embega ine ezia ekialo ezio kugere gitaaza giawuuta ku ekialo, ni ku enyanza kugia ku omuti-umuti.\x - \xo 7:1 \xt Yere 49:36; Dani 7:2\x* 
\v 2 Nikuemao, nyawona enyankoi wundi na aemerra ewufumanyanga na aniina kungulu ku igulu na ateerweko ekilago ekia Katonda Omulamu. Yaeterezia enyankoi wane waria, awaawanga ni waeerwe amaani aga okuona ekialo ne enyanza, no omwoyo ogwa kungulu na awalaga otino,  
\v 3 “Mutaaza mwaona ekialo namba enyanza namba emiti nawuno kutuuke tute ewilago ku ewieni ewia *awakurumu awa Katonda iifu.”\x - \xo 7:3 \xt Ezek 9:4, 6; Owus 9:4; 22:4\x* 
\v 4 Nikuemao nyalagwa embala eya awantu woona awaateewuako ewilago. Waawanga awantu elufu mia ekilala na amakumi ane ni ine, awaaemanga mu enganda ikumi ni iwiri ziona ezia Awaisraeli.\x - \xo 7:4 \xt Owus 14:1, 3\x* 
\q1  
\v 5 Ni kuema mu oluganda olwa Yuuda awantu elufu ikumi ni iwiri, 
\q1 mu oluganda olwa Rubeeni awantu elufu ikumi ni iwiri, 
\q1 mu oluganda olwa Gaadi awantu elufu ikumi ni iwiri, 
\q1  
\v 6 mu oluganda olwa Aasa awantu elufu ikumi ni iwiri, 
\q1 mu oluganda olwa Naftaali awantu elufu ikumi ni iwiri, 
\q1 mu oluganda olwa Manaase awantu elufu ikumi ni iwiri, 
\q1  
\v 7 mu oluganda olwa Simoni awantu elufu ikumi ni iwiri, 
\q1 mu oluganda olwa Laawi awantu elufu ikumi ni iwiri, 
\q1 mu oluganda olwa Isakaari awantu elufu ikumi ni iwiri, 
\q1  
\v 8 mu oluganda olwa Zebuluuni awantu elufu ikumi ni iwiri, 
\q1 mu oluganda olwa Yoseefu awantu elufu ikumi ni iwiri, 
\q1 ni mu oluganda olwa Benjamiini awantu elufu ikumi ni iwiri.\x - \xo 7:8 \xt Owus 21:12–13\x* 
\s1 Awantu awangi awaaza okununulwa ni kuema mu enganda ziona 
\p  
\v 9 Nikuemao, nyawona omurima omunene ogwa awantu awangi owuluku awataiwala, awaema mu ewialo wiona, enganda ziona, mu awantu woona ni mu eminwa giona, ni waimeriire emberi wa entewe eya owuami kandi emberi wa Ekimaatwa. Waawanga ni waiwooye enguwo endiire enzeru zerre, kandi ni wagingre ensagia ezia amatu agafwana aga omuti ogwa enaasi mu amakono gaawu.\x - \xo 7:9 \xt Awal 23:40; Yowa 12:13; Owus 6:11\x* 
\v 10 Awantu wano waaogerera ne emioyo egia kungulu ni wawoola watino, “Katonda iifu oikaale ku entewe eya owuami, alala ne Ekimaatwa, niwo awari na amaani aga okununula awantu.”  
\v 11 Kandi enyankoi woona waasunguuzia entewe eya owuami alala ne endukwa ine endamu, kandi waakuba amasigamo gaawu ansi emberi wa entewe eya owuami, ni wagwire ansi amafunikira ni wasawa Katonda.  
\v 12 Waasawanga ni wawoola watino, “*Amin! Katonda iifu engʼene nio osugre no okueewua owunene, owuti na amaani, alala no okuikaziwua, no okutondowolwa, kandi nio ngʼina amaganga no owuesani amiire goona, Amin!” 
\p  
\v 13 Nikuemao, omulala ku *awagaaka awo yagamba-gamba ni inze na andaga otino, “Wano ni waawu anu, awaingiizie enguwo endiire enzeru wano? Ni waemerai?”  
\v 14 Nyamulaga ntino, “Omugaaka, iwue ni iwue omanyire aa waemere.” Yandaga kandi otino, “Wano na awantu awawitre mu eminyako-nyaako eminene. Wari awantu awamiire okuozia enguwo ziawu na amasaai aga Ekimaatwa, ziwa enzeru.\x - \xo 7:14 \xt Zabu 51:7; Math 24:21–22; Owus 22:14\x* 
\v 15 Ekio nikio ekigera ni wari emberi wa entewe eya *Owuami owua Katonda, ni wamukorra owuire no omuwasu mu *ekaalu yaae. Kandi Katonda oikaale ku entewe eya owuami aaza okumenya nawo na awarinda.\x - \xo 7:15 \xt Owus 4:2; 21:3\x* 
\v 16 Enzala ngeri-irana ewarie kandi, lwona ngawari-irana wawurre owulwo kandi. Iwasu ngariri-irana riwasambe kandi, lwona ngawari-irana wawurre owuyu kandi.  
\v 17 Aeniki, Ekimaatwa, ekiri ku entewe eya owuami, ariwa omwayi waawu, kandi ariwalagirizia engira egia mu ekisulo ekia amanzi agaesana owulamu, kandi Katonda aaza okuwaeeya amaziga goona.”\x - \xo 7:17 \xt Isaa 49:10\x*\x - \xo 7:17 \xt Zabu 126:5–6; Isaa 25:8; Yowa 10:11; Owus 21:6, 4\x* 
\c 8  
\s1 Ekimaatwa kivunre enimbo eya musamvu 
\p  
\v 1 Olwa Ekimaatwa kiavuna-uvuna enimbo eya musamvu otino, ewintu ewiri ku igulu wiona wiasarigira kiri ku enyinga ezikasuga edakika amakumi asatu. 
\p  
\v 2 Nikuemao, nyawona *enyankoi musamvu ni waimeriire emberi wa Katonda kandi waaeewua ekombi musamvu.  
\v 3 Enyankoi wundi yaaza aimerra a-ampi ni *isiga eria omusango. Yaeewua *owubaani owungi okuzoga alala no okusawa okwa awantu awa Katonda woona kugere wifumiwue ku isiga eria omusango eria edhaabu eri emberi ya entewe eya owuami.\x - \xo 8:3 \xt Okuf 30:1, 7–8; Owus 5:8\x* 
\v 4 Eriosi eria owubaani owusambwa, alala no okusawa okwa awantu awa Katonda wianiina kungulu ni wiema mu amakono aga enyankoi owawanga na aimerre emberi wa Katonda.  
\v 5 Nikuemao, enyankoi oyo yatoola ekintu ekisambwako owubaani, akiizuzia no omurro ogulawuulwe ku isiga eria omusango akirigiza ansi ku ekialo. Nikuemao, enkuwa ziawaluka, emesi zimesa kandi ekialo kiona kiazegera. 
\p  
\v 6 Nikuemao katio, enyankoi musamvu awaawanga ne ekombi musamvu waatoola ekombi ziawu wazita amankaga okuzikuba. 
\s1 Ekombi ezisookere ine zirra 
\p  
\v 7 Enyankoi owa kuluweri yakuba ekombi yaae, nikuemao emvula eya ekitare no omurro eizogaane na amasaai yaolomoka ku ekialo. Kino kiagera oluwaala olulala ku isatu olwa ekialo luyia. Emiti gindi giayia kandi owusuwi owuolu wuona wuayia wuwua chwe!\x - \xo 8:7 \xt Okuf 9:23–25\x* 
\p  
\v 8 Olwa enyankoi owa okuwiri yakuba ekombi yaae otino, ekintu ekifwana ne ekigiri ekinene, ekia omurro gwawangako kiona, kiarigizwa kigia kigwa mu enyanza.\x - \xo 8:8 \xt Owus 16:3–4\x* 
\v 9 Olwa kiagwamo-ugwa otino, oluwaala olulala ku isatu olwa enyanza yagaluka amasaai masa. Ewintu ewimenyere mu enyanza wiafwa kandi endala ku isatu ezia emeeli ezia mu enyanza zia-atika. 
\p  
\v 10 Nikuemao, olwa enyankoi owa okusatu yakuba ekombi yaae, engʼeni-ngʼeni enene ewala kiomo etoochi yaema ku igulu egwa ansi ku enzuzi ne ensulo zindi ezia amanzi.  
\v 11 Engʼeni-ngʼeni eyo yaetwanga mbwe owululu. Kutio, endala ku isatu eya amanzi gaagaluka gawa amalulu kandi amanzi ago gaagera awantu awangi wafwa aeniki gaawanga amalulu pe. 
\p  
\v 12 Olwa enyankoi owa okune yakuba ekombi yaae otino, endala ku isatu eya enyanga, eya omwenzi ne eya engʼeni-ngʼeni ziamwama ti! Kutio endala ku isatu eya omuwasu yawanga ekierema kandi endala ku isatu eya owuire yawulanga no owueru.\x - \xo 8:12 \xt Owus 6:12–13\x* 
\p  
\v 13 Nikuemao, nyaginga amiiso kungulu mala mbona iwundaazi ilala ni riri ku omuyaga. Riaogerera no omwoyo ogwa kungulu ritino, “Kuriwaweera owuwiiwi owufwana wutie! Kuriwaweera owuwiiwi owufwana wutie! Kuriwaweera owuwiiwi owufwana wutie, inywe awantu awamenyere ku ekialo ekombi ezia enyankoi wasatu awasigaale ni ziiza okurra!” 
\c 9  
\s1 Emidambo egireetrwe ne ekombi eya okutaanu 
\p  
\v 1 Olwa *enyankoi owa okutaanu yakuba-ukuba ekombi yaae, nyawona engʼeni-ngʼeni ne eemerra ku igulu mala egwa ansi ku ekialo. Engʼeni-ngʼeni eyo yaeewua ekifunguo ekia owuina owua endiwo ewula no owutuuko.\x - \xo 9:1 \xt Owus 11:7; 20:1\x* 
\v 2 Yaigulao omunwa ogwa owuina owua endiwo owuo kandi nyawona eriosi erifwana eria amakawa ni riema mu owuina omwo. Eriosi erio riamwamia enyanga no omuyaga ogwa mu amare kungulu.\x - \xo 9:2 \xt Owut 19:28\x* 
\v 3 Nikuemao amadeede gaafuma mu eriosi omwo, gatanika okugwa ku ekialo. Amadeede gano gaawanga ni gaeerwe amaani agafwana na aga ewitomooni ewia ku ekialo.  
\v 4 Gaalagwa mbwe gataona owusuwi, iswawi nakuwa emiti-umiti egiri ku ekialo, ni mbwe gilume mala omuntu-umuntu owula ne ekilago ekia Katonda\f + \fr 9:4 \ft Eno nio alama egamba-gambrweko mu 7:3.\f* ku ekieni kiae.\x - \xo 9:4 \xt Owus 7:2–3\x* 
\v 5 Amadeede ago gaaganyirwa okukorra awantu awaawulanga ne ewilago awo owululu ku emienzi itaanu, ni kukawa kutio ngagikaganyirwa okuwaita. Owululu wuago, wuafwananga owua ekitomooni.  
\v 6 Mu amiire ago awantu wariagala mbwe olumbe luwaite, no olumbe ngaluriwaita, yaaya. Wariagala mbwe wafwe, no olumbe luriwazira.\x - \xo 9:6 \xt Ayub 3:21–22\x* 
\v 7 Amadeede ago gaafwananga efaraasi eziri amankaga okugia mu iye, kandi gaawanga ne ewintu ku emitwe giawu ewifwana ne ewigudu ewilongerwe ne edhaabu. Ewieni wiago wiafwananga ne ewieni ewia awantu,\x - \xo 9:7 \xt Yoel 2:4\x* 
\v 8 emvwiri ziago ziawanga endiire ki ezia awakazi, na amiino gago gaawanga amoogi ki aga endwe.  
\v 9 Gaawanga ni gaingiizie ewintu ewilongrwe ne ewiuma ku ewifuwa. Erioga eria embaya ziago riawurikananga ki amasindo aga efaraasi enyingi ezikulula egaare ni zigia mu iye.  
\v 10 Lwona gaawanga ne emikinga egiluma egifwana ne egia ewitomooni kandi ni ku emikinga egio nio aa amaani gago aga okunyaasia awantu ku emienzi itaanu gaawanga.  
\v 11 Omwami waawu yawanga enyankoi oimeriire owuina owua endiwo wuria kandi eriina riae mu Oluibrania rietwa mbwe Abadooni, ni mu Olugiriiki rietwa mbwe Apolioni.\x - \xo 9:11 \xt Okuf 10:12–20\x* 
\p  
\v 12 Emidambo egia kuluweri gimiire okuwita, kandi egindi gikiaza giri ampi okuikola. 
\s1 Emidambo egireetrwe ne ekombi eya mukaaga 
\p  
\v 13 Nikuemao, enyankoi owa mukaaga yakuba ekombi yaae. Nikuemao nyawurra omwoyo ni guema ku ewintu wine ogufwana ogwa enziga eziawanga ni ziteerwe ku embega ine ezia *isiga eria omusango erisanikiirwe ne edhaabu kungulu yayo yoona, eriawanga emberi wa Katonda.\x - \xo 9:13 \xt Owus 8:3\x* 
\v 14 Omwoyo ogwo gwalaga enyankoi owa mukaaga oyo gutino, “Siwula enyankoi wane awasiwirwe mu oluuzi olwa Yufreeti waria.”\x - \xo 9:14 \xt Owus 7:1\x* 
\v 15 Kutio, enyankoi wane awo waasiwulwa. Waawanga ni wamiire okuteewua ao amankaga okugia okuita awantu awakasuga endala ku isatu omwaka ogwo, omwenzi ogwo, nyanga olwo kandi mu enyinga ezio.\x - \xo 9:15 \xt Owus 8:7–12\x* 
\v 16 Nyawurra embala eya awa-iiye awaawanga ni waniinre efaraasi mbwe waasuganga awantu milioni mia wiwiri.  
\v 17 Nintino nyawona efaraasi ezio mu owusasuko wuno: Awa-iiye awaaziniina waawanga ni waiwooye, ewintu ewia okuirinda nawio mu iye ku ewifuwa wiawu. Wiawanga ni igondo eriakanyu ki omurro, ni igondo ebuluu erimo owumwamu-mwamu alala ni igondo eria owugi-wugi. Emitwe egia efaraasi ezio giafwanananga ne emitwe egia endwe kandi eminwa giawu giafumianga omurro, eriosi alala na amanda agaema ki omurro ogwa ekibiriiti.  
\v 18 Awantu awangi awakasuga endala ku isatu eya awantu woona waafwa mu eminyako-nyaako emilulu isatu egia omurro, eriosi na amanda agaema ki ekibiriiti agaafumanga mu eminwa giawu.  
\v 19 Amaani aga efaraasi zino gaawanga mu eminwa giawu ni mu emikinga giawu egiawanga ne emitwe ki egia enzoka egia zialumanga nazio awantu wululu. 
\p  
\v 20 Awantu awaasigala ni watafwire mu eminyako-nyaako gino ngawakagaluka wareka owuoni owua waakolanga. Ngawakareka okusawa *ewikeeno ne emifwano egia katonda ensaasa ezia waalonga ne edhaabu, efeedha, esaaba, amawaale ne emiti, ewintu ewitaesa okuwona, okuwurra namba okugenda-genda.\x - \xo 9:20 \xt Zabu 115:4–8; 135:15–17; Isaa 44:9–20; Dani 5:4, 23\x* 
\v 21 Lwona ngawakagaluka wareka owuoni owua okuita awantu, okulagula awantu, owusondo kugia okuiwa ewintu ewia awandi.\x - \xo 9:21 \xt Owus 16:9\x* 
\c 10  
\s1 Yowaana ariire amangʼana aga Katonda 
\p  
\v 1 Nikuemao, nyawona kandi mu owusasuko *enyankoi ori na amaani amangi na aema kungulu ku igulu aika ansi. Amare gaamusanikra ki enguwo kandi olufudu lwakuba engata ku omutwe gwae. Ekieni kiae kiawanga ekieru ki enyanga, na amagulu gaae gaafwananga no omurro.\x - \xo 10:1 \xt Owus 4:3\x* 
\v 2 Enyankoi ono yawanga na agingre itu erizingrwe itono mu amakono gaae. Yawanga na ateere okugulu kwae okusaaza ku enyanza no okugulu kwae okumosi ku ekialo,  
\v 3 kandi yaeterezia wukalu no omwoyo oguduma ki ogwa endwe. Olwa yakola otio otino, enkuwa musamvu ziawaluka ni zimuirania.  
\v 4 Olwa enkuwa musamvu ziamala okukola otio, nyaagalanga okujoja, ni nyawurra omwoyo ogwaema ku igulu ni guwoola gutino, “Otaaza wasanukula ote kuwueru ekia enkuwa musamvu ezio ziwoorre lwona otakijoja ansi.”  
\v 5 Nikuemao nyawona enyankoi owawanga na aimeriire ku enyanza ni ku ekialo na agingiriizie okukono kwae okusaaza kungulu ku igulu.  
\v 6 Yaifuuwa ne eriina eria Katonda ori omulamu amiire goona, owaluka igulu ne ekialo ne enyanza ne ewintu wiona ewizirimo, na awoola otino, “Ngakuuza okukinda okutambuka ao!  
\v 7 Ni, ne enyankoi owa musamvu aaza okukuba ekombi yaae, omupango ogwa Katonda oguiwisre guuza okuikola mala kiomo yalaga *awakurumu waae awari *awagambi waae.”\x - \xo 10:7 \xt Amo 3:7–8; Owus 22:6\x* 
\p  
\v 8 Nikuemao omwoyo ogwa nyawurra ni guema ku igulu gwagamba-gamba kandi ni inze ni guwoola gutino, “Gia otoole itu erizingrwe erisanukuulwe riiria mu okukono okwa enyankoi oimeriire ku enyanza ni ku ekialo ooria.”  
\v 9 Kutio nyamugiako musawa mbwe arimpe mala andaga mbwe, “Gitoole oririe. Mu omunwa gwao no oriria, ooza okuriwurra ne eri inyukuulu ki owuuki, ni mu enda yaao ooza okuriwurra ni riri ilulu pe.”  
\v 10 Nyatoola itu erizingrwe itono erio mu okukono okwa enyankoi mala ndiria. Riawanga inyukuulu mu omunwa gwange ki owuuki, ni mu enda yange riawanga ilulu pe!\x - \xo 10:10 \xt Ezek 2:8—3:3\x* 
\v 11 Nikuemao nyalagwa otino, “Paka ogie emberi okugamba amangʼana ku ewintu ewiiza okuikorra ewialo, enganda, eminwa, na awaami.” 
\c 11  
\s1 Awagambi awa Katonda wawiri 
\p  
\v 1 Nyaeewua ensimbo eya okugeraania owuliire kandi nyalagwa otino, “Gia ogeraanie *ekaalu eya Katonda ni *isiga eria omusango, kandi owale awantu awasawa omwo.\x - \xo 11:1 \xt Owus 21:15\x* 
\v 2 No oageraania enze mu olwanyi olwa ekaalu aeniki ao na ansi aa atengekrwe awantu awatari *Awayaudi. Kandi waaza okutaza-taza omugizi omweru ogwa Yerusaleemu na amagulu gaawu ku emienzi amakumi ane ni iwiri.\x - \xo 11:2 \xt Dani 7:25; 12:7; Owus 12:6, 14; 13:5\x* 
\v 3 Nyiza oku-aa *awagambi wange wawiri wano amaani aga okuwalaga amangʼana gange ku amiire elufu kilala mia wiwiri na amakumi mukaaga kandi waaza okukola otio ni waiwooye enguwo ezikorre amakurugunya.”  
\v 4 Awagambi wano waimeriire emiti iwiri egia *zaituuni ne ewintu wiwiri ewiateewuangako ewimuri emberi owa Katonda ori Omwami owa ekialo.\x - \xo 11:4 \xt Zaka 4:1–3, 11–14\x* 
\v 5 Ni no omuntu-umuntu ageezaanie okuwakorra uwiiwi, aaza okuitwa. Omurro guuza okufuma mu eminwa egia awagambi awo, gusambe awazigu waawu.\x - \xo 11:5 \xt 2Awaam 1:10; Yere 5:14\x* 
\v 6 Awagambi awo wari na amaani aga okuigalao igulu kugere emvula etakuba mu amiire goona aga walaga awantu amangʼana gange ewintu ewiiza okuikola. Lwona wari na amaani aga okugalusia amanzi goona okuwa amasaai, kandi okugera eminyako-nyaako gigwe ku ekialo, kiomo aweene wawuine.\x - \xo 11:6 \xt Okuf 7:17–19; 1Awaam 17:1\x* 
\p  
\v 7 Na awagambi wawiri awo wamiire okulanzia amangʼana gange, ensisi eeza okufuma mu endiwo eya owuina, etanike okulwana nawo. Eeza okuwakira na amaani mala ewaite.\x - \xo 11:7 \xt Owus 13:1–4; 9:1\x* 
\v 8 Kandi emiwiri giawu giiza okuigolomola ku engira enene eya omugizi ogwa Yerusaleemu, aa Omwami waawu oona *yawambwa ku omusalaaba. Awantu awa omugizi ogwo wamanyiike ku enkola ziawu embiiwi mala kiomo Sodooma ni Misiri.\x - \xo 11:8 \xt Owut 18:20; Luuk 13:33–34\x* 
\v 9 Ku amiire asatu ne enusu, awantu awaema mu enganda, ewiriango wiona ne ewialo wiona wariiza okuwarra ewitundu ewia awantu wano, kandi warilowa mbwe ngawa-awirwa.  
\v 10 Okufwa okwa awagambi awa Katonda wawiri wano, kurisangaazia awantu woona awari ku ekialo kandi warikola emigomo no omuntu ki omuntu atumra omwina waae empanwa ni wasangaarre ne ekiikoriire awagambi waawareetra emidambo emilulu awo.  
\v 11 Na amiire asatu ne enusu ni gamiire okuwita, omuuka oguesana owulamu oguema ku Katonda guriwaingramo kandi waimerre ku amagulu gaawu. Awantu awariwawona wariwa no owuti ino!  
\v 12 Nikuemao, awagambi wawiri awa Katonda awo waawurra omwoyo ogwa kungulu ni guema ku igulu ni guwalaga gutino, “Muuze kungulu ano!” Kutio, waafuma wagia kungulu ku igulu mu amare, na awazigu waawu wawawona.\x - \xo 11:12 \xt 2Awaam 2:11; Awat 1:9; Owus 4:1\x* 
\v 13 Mu enyinga yazane eyo, ekialo kiazegera wukalu kandi amayumba agasuga *endala ku ikumi agari ku omugizi ogwo, gaaolomoka ansi. Okuzegera okwa ekialo okwo kwaita awantu elufu musamvu. Owuti wua-amba awantu awaasigala kandi wa-aa Katonda owa ku igulu owunene. 
\p  
\v 14 Emidambo egia okuwiri gimiire okuwita. Ni wurra, egia okusatu giri ampi gimiire okutuuka. 
\s1 Ekombi eya musamvu 
\p  
\v 15 Nikuemao, *enyankoi owa musamvu yakuba ekombi yaae kandi emioyo egia ku igulu giawurikana ni giogerera ni giwoola gitino, “Owuami owua ku ekialo wuona nyingeeno wuri owua *Omwami Katonda iifu alala no Omulowole waae, kandi aaza okuwawakangatra amiire goona.”\x - \xo 11:15 \xt Dani 2:44\x* 
\v 16 Nikuemao, *awagaaka amakumi awiri ni wane awaawanga ni waikaale ku entewe ziawu ezia owuami emberi wa Katonda, waagwa ansi amafunikira okusawa Katonda.\x - \xo 11:16 \xt Owus 4:4\x* 
\v 17 Waasawa ni wawoola watino, “Omwami Katonda ori na amaani goona. Ni iwue orio kandi owawangao. Tukuiranizia otioo aeniki omiire okulagana amaani gaao kandi omiire okutanika okukangatra ekialo.  
\v 18 Ewialo wiawa no okusu, kandi iwue oona okusu kwakuamba nawo! Enyinga ezia okukengera awafu ekiina zimiire okutuuka. Lwona zino nizio enyinga ezia okuoloola owemirimo waao awagambi waao, alala na awantu waao awaeere eriina riao owuti woona, awatono na awanene, kandi zino nizio enyinga ezia okumala awantu awaona ekialo.”\x - \xo 11:18 \xt Zabu 2:1–5\x* 
\p  
\v 19 Nikuemao, ekaalu eya Katonda eri ku igulu yaigulwao kandi esanduuki egingre *ensikirra yawonwa mu ekaalu omwo. Nikuemao olumesi lwamesa, enkuwa ziaduma, ekialo kiazegera kandi emvula eya ekitare yakuba enyingi ino.\x - \xo 11:19 \xt Okuf 25:9–20; Owus 15:5\x* 
\c 12  
\s1 Omukazi ne enzoka enene 
\p  
\v 1 Ekilago ekiluguulwa kiafuma ku igulu. Yawanga omukazi owa enyanga yasanikra ki enguwo, omwenzi ansi eya amagulu gaae, kandi na aingiizie ekigudu ekia owuyaayi ekiriko engʼeni-ngʼeni ikumi ni iwiri ku omutwe gwae.  
\v 2 Omukazi oyo yawanga omuzito ori ampi okuiwula kandi yarranga wululu aeniki ewisa wiamulumanga.  
\v 3 Nikuemao, ekilago kindi kiafuma ku igulu. Guno gwawanga *oguzoka oguakanyu oguri ne emitwe musamvu, ne enziga ikumi, kandi gwawanga ni guingiizie ewigudu ewia owuyaayi musamvu ku emitwe giagwo.\x - \xo 12:3 \xt Owus 12:9\x* 
\v 4 Omukinga gwagwo gwakulula *endala ku ikumi ezia engʼeni-ngʼeni okuema ku igulu, guzirigiza ansi ku ekialo. Nikuemao, oguzoka ogwo gwaza guimerra emberi wa omukazi owaagalanga okwigawula oyo. Guagalanga mbwe no omwana aiwulwa-uiwulwa otino, gumuite.\x - \xo 12:4 \xt Dani 8:10\x* 
\v 5 Omukazi oyo yaiwula omwana owekizia. Omuzia ono nio owaazanga okurinda awantu awa ku ekialo kiona na amaani amangi. Omwana owa omukazi ono, yatoolwa ao airwa ku Katonda agia ateewua ku entewe eya owuami wuae.\x - \xo 12:5 \xt Owus 2:26–27\x* 
\v 6 Omukazi oyo yarumuka agia mu ekeewa ansi aa Katonda yawanga na amuikaziziizie. Ao nio yagendanga okurindwa ne ewiokuria ewilootu ku amiire elufu kilala mia wiwiri na amakumi mukaaga.\x - \xo 12:6 \xt Owus 11:2\x* 
\p  
\v 7 *Enyankoi oetwa mbwe *Mikaeli alala ne enyankoi awa akangatiire waavumbula iye ku igulu no oguzoka ogwo kandi oguzoka gwona gwawalwania ni guri alala ne *ewikeeno ewia gukangatiire.\x - \xo 12:7 \xt Dani 10:13\x* 
\v 8 Ni, iiye rino riakira oguzoka kandi iye alala ne enyankoi waae ngawakaganyirwa okuwa ku igulu.  
\v 9 Kandi oguzoka ogwo gwarigizwa ansi ku ekialo. Ee, enzoka enkulu eetwa mbwe *Ekikeeno namba *Sataani. Yarigizwa ku ekialo alala ne ewikeeno ewia ekangatiire woona, okuema ku igulu. Enzoka eno nie esemerezia awantu awa ku ekialo woona.\x - \xo 12:9 \xt Owut 3:1, 14–15; Luuk 10:18; Owus 13:2; 16:13; 20:2\x* 
\p  
\v 10 Nikuemao, nyawurra omwoyo ni guema ku igulu ni guogerera wukalu gutino, “Nyingeeno katio owuinunuzi, amaani, *Owuami owua Katonda iifu no owukire owua Omulowole waae wumiire okuuza. Aeniki omuntu oingirra waamwifu emberi wa Katonda iifu owuire no omuwasu amiire okurumusiwua ku igulu arigizwa ansi ku ekialo.\x - \xo 12:10 \xt Zaka 3:1; Owus 11:15\x* 
\v 11 Kandi waamukira na amasaai aga Ekimaatwa, na owuwoni owua waafumia kandi ngawakagonzia okuwa awalamu ni waaganya okufwira okuganya kwawu.\x - \xo 12:11 \xt 1Yow 2:14; 5:4; 1:7; Owus 5:6\x* 
\v 12 Inywe awamenyere ku igulu muwe awasangaavu. Ni inywe awamenyere ku ilowa ikalu na awari mu enyanza, kuuza okuwaweera owululu ino aeniki Ekikeeno kimiire okuwaazako ansi ku ekialo. Kandi kiri no okusu okungi aeniki kimanyire mbwe amiire gakio gari ampi okuwua.” 
\p  
\v 13 Olwa oguzoka gwamanya mbwe gumiire okurigizwa ansi ku ekialo, gwawarra ku omukazi owawanga na aiwuule omuzia oria kugere gumunyaasie.  
\v 14 No omukazi oyo yaeewua embaya ezifwana ezia iwundaazi inene kugere abuluke aeme aa enzoka yawanga, agie mu ekeewa aa yagianga okurindwa ne ewiokuria ewilootu ku emiaka isatu ne enusu.\x - \xo 12:14 \xt Owus 11:2\x* 
\v 15 Kutio, enzoka eyo yafuuza amanzi agafwana no oluuzi ni gaema mu omunwa gwayo ni galonda omukazi oyo kugere gamuire.  
\v 16 Ne ekialo kiatunzia omukazi oyo, ku okuowola owuina owuanywa amanzi agaaema mu omunwa ogwa oguzoka ogwo.  
\v 17 Nikuemao, okusu kwa-amba oguzoka no omukazi oyo. Kutio, gwafuma gugia guvumbula iye na awaana waae awasigaale awaawanga ni waeere *ensikirra ezia Katonda owuti kandi awaawanga ni wa-andre ku okuwa awawoni awa Yesu.\x - \xo 12:17 \xt Owus 11:7; 13:7\x* 
\v 18 Kandi enzoka enene eyo yagia eimerra ku ensanyaata eya enyanza. 
\c 13  
\s1 Ensisi iwiri 
\p  
\v 1 Nikuemao, nyawona ensisi ne efuma mu enyanza. Yawanga ne enziga ikumi, ne emitwe musamvu kandi ku olwiga ki olwiga lwawangako ekigudu ekia owuyaayi. Kandi ku emitwe giayo gino giona, giawanga ni gijojerweko amiina agari amanyego ku Katonda.  
\v 2 Ensisi eya nyawona eno, yawanga no omuwiri ogufwana ogwa engwe, amagulu amakate-kaate agakorre owuvwiri ki aga eduubu, ne eminwa musamvu egifwana egia endwe. Ensisi eno nio eya *oguzoka guria ya-aa amaani gaae omwene, entewe eya owuami wuae, no owukire owungi ino.\x - \xo 13:2 \xt Dani 7:3; Owus 11:7; 13:11–17; 16:10; 17:3, 7–13; 19:20\x*\x - \xo 13:2 \xt 2Thes 2:9; Owus 12:3\x* 
\v 3 Omutwe omulala ogwa ensisi eyo gwawangako embala eya ekisonga ekiagiria kiwona okugiita. Ekisonga ekiene kiawanga ni kimiire okuona. Kandi ensisi eno yaluguuzia awantu awa ku ekialo kiona ino nawuno watanika okugilonda.  
\v 4 Awantu woona waasawa oguzoka ogunene ogwa-aa ensisi eyo amaani gayo goona. Lwona waasawa ensisi ni wawoola watino, “Naanu okafwana ne ensisi, kandi naanu okalwana nayo?”  
\v 5 Ensisi yaeewua amaani aga okuitumbula kandi aga okuwoola mbwe eri Katonda kandi ku emienzi amakumi ane ni iwiri, yakangatra ekialo kiona.  
\v 6 Ensisi eno yatanika okuwoola amangʼana amawiiwi ku Katonda. Yanyega eriina eria Katonda, aa Katonda amenyere, alala na awantu awamenyere ku igulu.\x - \xo 13:6 \xt Dani 7:8, 11, 20, 25; 11:36; 2Thes 2:4; Owus 11:2\x* 
\v 7 Lwona, yaganyirwa okulwania awantu awa Katonda kandi okuwakira. Yaeewua amaani aga okukangatra enganda ziona, awantu woona, ewiriango wiona alala ne ewialo wiona.  
\v 8 Awantu woona awa amiina gaawu ngagakajojwa mu ebuuki eya owulamu eya Ekimaatwa, ekiaitwa ne ekialo kiawanga ni kikiari okulukwa, waaza okusawa ensisi eyo.\x - \xo 13:8 \xt Owus 3:5; 5:6\x* 
\v 9 No omuntu ari na amatwi, ka-awurre!  
\v 10 No omuntu yateerwao mbwe aaza okugia mu owusiwe, aaza okugia mu owusiwe. Kandi no omuntu yateerwao mbwe aaza okuitwa no omwambe, aaza okuitwa no omwambe. Okwo kulagana mbwe awantu awa Katonda paka wasikie emioyo kandi warinde okuganya okwa wari nakwo.\x - \xo 13:10 \xt Yere 15:2; Owus 14:12\x* 
\p  
\v 11 Nikuemao, nyawona ensisi indi. Ensisi eno yafuma ku ekialo ekikalu. Yawanga ne enziga ezifwana ne ezia iguruki kandi yagamba-gambanga ki oguzoka guria.\x - \xo 13:11 \xt Math 7:15\x* 
\v 12 Yawanga na amaani goona aga ensisi eya kuluweri, kandi yakolanga ku iwaga riae. Yagera awantu woona awamenyere ku ekialo okusawa ensisi eya kuluweri, owa ekisonga ekiawanga ku omutwe gwae, nyingeeno katio kiawanga ni kimiire okuona.  
\v 13 Ensisi eya okuwiri eno yakola ewintu ewikate-kaate ewiluguulwa. Yaeta namba omurro guema ku igulu guika ansi ku ekialo na awantu wawona.\x - \xo 13:13 \xt Owus 16:14\x* 
\v 14 Yasemerezia awantu woona awa ku ekialo na amankono aga yakola ku iwaga eria ensisi eya kuluweri. Yawalaga mbwe walonge omufwano ogwa katonda ensaasa mu embonekano eya ensisi eyatemwa no omwambe ogwa olugangala mala ewona okufwa, ni yalama ereka okufwa.  
\v 15 Ensisi eya okuwiri eno yaeewua amaani aga okukumra omufwano ogwa ensisi eya kuluweri eyo, omuuka kugere gugamba-gambe, kandi okuita awantu woona awalowere okusawa omufwano ogwa ensisi ogwo.\x - \xo 13:15 \xt Dani 3:3–6; Owus 14:9, 11; 15:2; 16:2; 19:20; 20:4\x* 
\v 16 Yanigirizia mbwe paka ekilago kiteewue mu okukono okusaaza nakuwa mu ekieni ekia awantu woona, awe omukangasi nakuwa otari omukangasi, omunyazi nakuwa omutaka, omugule namba ori owuyanga.  
\v 17 Yakola otio kugere na ario omuntu-umuntu owula ne ekilago ekio, atagula kandi ataguzia ekintu-ukintu. Ekilago ekio kiawanga eriina eria ensisi eya kuluweri namba enamba eya eriina riayo.\x - \xo 13:17 \xt Owus 14:9; 19:20; 20:4\x* 
\v 18 Paka owe na amaganga nikwo okamanya enamba eya ensisi eyo. Enamba yaae eri mia mukaaga na amakumi mukaaga ni mukaaga (666). 
\c 14  
\s1 Ekimaatwa na awantu 144,000 
\p  
\v 1 Nikuemao, nyaginga amiiso kungulu mbona Ekimaatwa na aimeriire ku ekigiri ekia *Sayuuni. Yawanga na awantu elufu mia kilala na amakumi ane ni wane, awa ewieni wiawu wiawanga ni wijojerweko eriina aria Ekimaatwa ne eriina eria Swae.  
\v 2 Kandi nyawurra omwoyo ni guemera ku igulu ni guduma wukalu ki amanzi agaolomoka ansi, kandi ki olukuwa oluwaluka. Omwoyo ogwo gwarranga ki ogwa amakana amangi agakubwa goona kalala.  
\v 3 Kandi olwembo oluyia lwaembwanga emberi wa entewe eya owuami ne emberi wa endukwa ine endamu ne emberi wa *awagaaka amakumi awiri ni wane.\x - \xo 14:3 \xt Owus 4:4, 6; 5:9\x* 
\v 4 Wano waawanga awantu aweeru awakiari okuinyonkoonia mu okusawa katonda ensaasa, kutio wari aweeru ki awaala awagima. Waalonda Ekimaatwa ni wagia nae asi-uasi aa yagianga. Awantu wano waawanga awantu awanunuulwe kandi awaezaniwue ki ensaafu ezisookere okunogwa ezitengekerwa Katonda ne Ekimaatwa.  
\v 5 Owuweeyi wuawanga ni wukiari okufuma mu eminwa giawu, kandi kiwulao ekiwiiwi ekiaesanga okutuukrwa ku iwo. 
\s1 Enyankoi wasatu 
\p  
\v 6 Nikuemao, nyawona *enyankoi wundi na abuluka kungulu ku omuyaga na agingre amangʼana amalootu agario amiire goona, na agia okugalanzizia enganda ziona, ewiriango wiona, na awantu woona awamenyere ku ekialo.  
\v 7 Yaogerera wukalu na awoola otino, “Mu-ee Katonda owuti kandi mumu-ee owunene aeniki amiire aga okukengera awantu ekiina gamiire okutuuka. Kandi musawe Katonda owaluka ekialo, ni igulu, ne enyanza alala ne enzuzi ne ewisulo ewia amanzi wiona.” 
\p  
\v 8 Nikuemao, enyankoi owa okuwiri yalondako. Iye yawoola otino, “Omugizi omunene ogwa *Babulooni gumiire okugwa gusambuuke! Nigwo omugizi ogwaingizia awantu awaaemanga mu ewialo wiona mu okudungʼa ne enkola ziae embiiwi.”\x - \xo 14:8 \xt Isaa 14:12–15; 21:9; Yere 50:1–2; Owus 18:2; 17:2\x* 
\p  
\v 9 Nikuemao, enyankoi owa okusatu yalondako. Yawoola no omwoyo ogwa kungulu otino, “Na ario omuntu osawa ensisi no omufwano gwayo, kandi ori ne ekilago mu ekieni kiae ni mu okukono kwae,\x - \xo 14:9 \xt Owus 13:14–15\x* 
\v 10 omuntu oyo aaza okutuukra okuswawukwa okululu okwa Katonda aswawuka nakwo awantu awamuwiyiriire. Okusu okwa Katonda kuuza okumuwuerako kandi arinyaasiwua mu omurro ogwa ekibiriiti emberi wa enyankoi aweeru ne emberi wa Ekimaatwa.\x - \xo 14:10 \xt Yere 25:15; Owus 15:7; 16:1, 19\x* 
\v 11 Awaawanga ni wasawa ensisi no omufwano gwayo, kandi awaaganya okuteewuako ekilago ekia eriina riae, waaza okunyaasiwua owuire no omuwasu. Eriosi eriema mu omurro oguwasamba riiza okuniina kungulu amiire goona, kandi ngawariwuluuka namba wutono.”\x - \xo 14:11 \xt Owus 19:3\x* 
\p  
\v 12 Kutio, kuagalana mbwe awantu awa Katonda, awaeere *ensikirra ziae owuti, wasikie emioyo ni wari awaoreevu, kandi wawe no okuganya ku Yesu.\x - \xo 14:12 \xt Yowa 14:15; Awaib 6:12; 10:36; Owus 13:10\x* 
\p  
\v 13 Nikuemao, nyawurra omwoyo ni guemerra ku igulu ni guwoola gutino, “Joja ansi ewintu wino: Okuemerra reero okugia emberi, awantu awafwa ni wari no okuganya ku Omwami, wasereekwe.” *Omwoyo Omweru ogwa Katonda yairania otino, “Ee, kuwuene waaza okuwuluuka ku emirimo emikalu kandi warituukra omugawo ku emirimo giawu egia wakola.”\x - \xo 14:13 \xt 1Thes 4:15–18; Owus 19:9; 20:6\x* 
\s1 Igesa rikolwa ku ekialo 
\p  
\v 14 Nikuemao, nyawona amare ameeru zerre, kandi ekintu ekifwanana no omuntu\x † \xo 14:14 \xt Dani 7:13\x* yawanga na aikaale ku amare, na aiwooye ekigudu ekia owuyaayi ekia edhaabu ku omutwe. Lwona, yawanga na agingre engeso eya okugesa mu okukono kwae.\x - \xo 14:14 \xt Owus 1:7, 13\x* 
\v 15 Nikuemao, enyankoi wundi yafuma mu *ekaalu aeeta omuntu owawanga na aikaale ku amare oyo no omwoyo ogwa kungulu wukalu na amulaga otino, “Toola engeso yaao otanike okugesa aeniki amiire aga igesa gamiire okutuuka kandi emere eya ku ekialo emiire okulawa.”  
\v 16 Kutio, omuntu owawanga na aikaale mu amare ono yatoola engeso atanika okugesa. 
\p  
\v 17 Enyankoi wundi yafuma mu ekaalu eri ku igulu, kandi yoona yawanga na ari ne engeso enzogi pia.  
\v 18 Nikuemao, enyankoi owawanga na amaani ku omurro, yafuma mu *isiga eria omusango, kandi yaeta enyankoi owawanga na ari ne engeso enzogi oyo no omwoyo ogwa kungulu na amulaga otino, “Toola engeso yaao enzogi eyo ogese nayo emizabiibu giona egiri ku ekialo, aeniki gimiire okulawa.”  
\v 19 Kutio, enyankoi yatoola engeso yaae agesa nayo ensaafu eya emizabiibu ku ekialo. Nikuemao yagikunza alala kandi agiluuma mu owuina owua okumiga edivaai eya okusu okwa Katonda.\x - \xo 14:19 \xt Isaa 63:1–6; Owus 19:15\x* 
\v 20 Owuina owua okumiga edivaai owuo wuawanga ni wuri enze eya omugizi kandi olwa ensaafu yamigwa, amasaai gaayooka amangi nawuno gakola oluuzi olwa owuliire wuayo wukasuga estadia elufu kilala ni mia mukaaga\f + \fr 14:20 \ft Estadia elufu kilala ni mia mukaaga eagaana ne ekilomita mia wisatu.\f* kandi endiwo yalwo lwawanga olwa efaraasi eingiramo yatuuka ku omunwa.\x - \xo 14:20 \xt Yoel 3:13\x* 
\c 15  
\s1 Olwembo olwa Muusa no olwa Ekimaatwa 
\p  
\v 1 Nikuemao nyaginga amiiso ku igulu, mbona ekilago kindi ekinene kandi ekiluguulwa. Nyawona *enyankoi musamvu awaawanga ni wagingre eminyako-nyaako musamvu emilulu ino. Eminyako-nyaako gino nigio egiawanga egituukre, aeniki nigio egialagananga owutuuko owua okusu okwa Katonda.\x - \xo 15:1 \xt Owus 8:2, 6; 15:7; 17:1; 21:9\x* 
\v 2 Nyawona ekintu ekifwana ne enyanza eya amanzi agafwanana ne egilaasi eizogaane no omurro. Awantu awaakira ensisi eyo no omufwano gwayo alala ne enamba eyawanga ne eimeriire eriina riae, iwo waawanga ni waimeriire ku ensanyaata eya enyanza eyo. Waawanga ni wagingre amakana aga Katonda yawa-aa mu amakono gaawu.\x - \xo 15:2 \xt Owus 4:6; 13:14–15, 18\x* 
\v 3 Kandi waaemba olwembo olutondowola Ekimaatwa, olufwanana no olwa Muusa *omukurumu owa Katonda yaemba otino, “Iwue *Omwami Katonda, ori na amaani goona! Omiire okukola ewintu ewikate-kaate kandi ewiluguulwa. Ori Omwami owa ewialo wiona kandi okola ewintu mu engira endootu kandi enyigolovu.\x - \xo 15:3 \xt Okuf 15:1\x* 
\v 4 Omuntu otaesa okuku-aa owuti kandi oku-aa eriina riao owunene naanu? Iwue engʼene ni iwue omweru, kandi awantu awa ku ekialo kiona waaza okuuza okukusawa aeniki wamiire okuwona kiomo okenga ekiina no owulongoole.”\x - \xo 15:4 \xt Isaa 2:2–3\x* 
\s1 Enyankoi musamvu ne emidambo musamvu 
\p  
\v 5 Olwa waamala okuemba, nyawarra ku igulu mbona *ekaalu ne eiguulweo, munsi mu eema eya owuwoni, Asi Aeeru Owutuukre aa Katonda amenyere.\x - \xo 15:5 \xt Owus 11:19\x* 
\v 6 Kandi nyawona ne enyankoi musamvu awagingre emidambo musamvu emiwiiwi ni wafuma Asi Aeeru Owutuukre, ni waiwooye enguwo endiire enzeru zerre ezingʼena-ngʼena, kandi ni wawasaanie ewifuwa wiawu ne ewitambaaya ewia edhaabu.\x - \xo 15:6 \xt Dani 10:5; Owus 6:11\x* 
\v 7 Omulala ku endukwa ine endamu yatoola endaawo musamvu ezilongerwe ne edhaabu a-aa omulala ki omulala ku enyankoi oludaawo lwae. Endaawo zino ziawanga ni ziizuule no okusu okwa Katonda orio amiire goona okwa aaza okuswawuka nakwo awantu.\x - \xo 15:7 \xt Owus 14:10\x* 
\v 8 Asi aeeru Owutuukre ao yaizula du ne eriosi eriemere mu owukaate na amaani aga Katonda. Awulao omuntu owaesanga okuingira ansi aeeru atuukre ao nawuno awantu wasooke wawone emidambo musamvu emiwiiwi egio giwue.\x - \xo 15:8 \xt Okuf 40:34–35; Isaa 6:4\x* 
\c 16  
\s1 Endaawo musamvu ezigingre okusu okwa Katonda 
\p  
\v 1 Nikuemao, nyawurra omwoyo ni guema Asi Aeeru Owutuukre ni gulaga *enyankoi musamvu wukalu gutino, “Mufume mugie mufuke okusu okwa Katonda okuri mu endaawo musamvu ezio ku ekialo.”\x - \xo 16:1 \xt Owus 15:1\x* 
\p  
\v 2 Kutio, enyankoi owa kuluweri yatoola oludaawo lwae afuma agia afuka okusu okwa Katonda okwawangamo ku ekialo. Nikuemao, ewisonga ewilulu ewinye-nyeevu wiafuma ku awantu awaawanga ne ekilago ekia ensisi kandi awaasawanga omufwano gwae.\x - \xo 16:2 \xt Okuf 9:9–11; Owus 13:14–15\x* 
\p  
\v 3 Enyankoi owa okuwiri yatoola oludaawo lwae agia afuka okusu okwa Katonda okwawangamo mu enyanza. Enyanza yagaluka ewa ki amasaai aga omuntu ofwire, kandi ewintu ewilamu wiona ewiawanga mu enyanza, wiafwa wiwua chwe! 
\p  
\v 4 Enyankoi owa okusatu yatoola oludaawo lwae agia afuka okusu okwa Katonda okwawangamo mu enzuzi ne ewisulo ewia amanzi. Nikuemao, amanzi ago gaagaluka gawa amasaai.\x - \xo 16:4 \xt Okuf 7:17–21; Owus 8:8\x* 
\v 5 Nikuemao nyawurra enyankoi oimeriire amanzi na awoola otino, “Iwue Katonda, ni iwue omiire okuwaao amiire goona kandi okiaza okuwaao. Ori Katonda omweru kandi ekio nikio ekigera no ori owuyanga okenga ekiina otino.  
\v 6 Aeniki awantu wano waasuluzia amasaai aga *awagambi waao alala na awantu waao aweeru. Ni iwue owaeere amanzi agagaluuke gawa amasaai mbwe wanywe. Ekio nikio ekisugaane nawo ino!”\x - \xo 16:6 \xt Zabu 79:10; Owus 17:6; 18:24; 19:2\x* 
\v 7 Nikuemao, nyawurra omwoyo ni guemerra mu *isiga eria omusango ni guirania gutino, “Ee, *Omwami Katonda! Ori na amaani amangi. Iwue okenga ekiina geeza kandi kiomo kusugre ne enkola ezia omuntu ki omuntu.” 
\p  
\v 8 Enyankoi owa okune yatoola oludaawo lwae agia afuka okusu okwa Katonda okwawangamo ku iwasu. Iwasu riawaluka ilulu pe, risamba awantu ki omurro.  
\v 9 Owuyu owua iwasu wuasamba awantu ino kandi awantu waatanika okufuuwa eriina eria Katonda ori na amaani ku emidambo emiwiiwi egia waawona egio. Ni kukawa kutio, awantu ngawakagaluka wareka owuoni namba oku-aa Katonda owunene.\x - \xo 16:9 \xt Owus 9:20–21\x* 
\p  
\v 10 Nikuemao, enyankoi owa okutaanu yatoola oludaawo lwae afuma agia afuka okusu okwa Katonda okwawangamo, ku entewe eya owuami owua ensisi. Ekierema kia-amba ewialo wiona ewia ensisi yawanga ne ekangatiire, kandi awantu waaluma endimi ziawu ku owululu owua waawanga nawuo.\x - \xo 16:10 \xt Okuf 10:21–22; Owus 13:1–2\x* 
\v 11 Awantu awo waafuuwa Katonda owa ku igulu, ku ewisonga ewinye-nyeevu no owululu owua waawurra, ni ngawakagaluka wareka enkola ziawu embiiwi. 
\p  
\v 12 Nikuemao, enyankoi owa mukaaga yatoola oludaawo lwae afuma agia afuka okusu okwa Katonda okwawangamo mu oluuzi olunene olwa Yufreeti. Kuno kwagera amanzi gakamiira chwe mu oluuzi olwo, okulongera awaami awa ewufumanyanga engira.\x - \xo 16:12 \xt Isaa 11:15–16\x* 
\v 13 Nikuemao, nyawona ekikeeno ekifwana ne ekikere ni kifuma mu omunwa ogwa *oguzoka ogunene guria. Ekikere kindi kiafuma mu omunwa ogwa ensisi ne ekindi kifuma mu omunwa ogwa omugambi owa owuweeyi.  
\v 14 *Ewikeeno ewisatu ewiwiiwi wino wiawanga na amaani aga okukola ewintu ewiluguulwa. Kutio wiafuma wigia okukumia awaami awa ku ekialo kiona okuuza okulwana iye owuire owunene olwa Katonda owa amaani arikengra awantu woona ekiina.\x - \xo 16:14 \xt Okuf 8:6; Owus 12:9\x*\x - \xo 16:14 \xt Math 24:24; 2Thes 2:9; Owus 13:13–14; 14:11–21; 19:20\x* 
\p  
\v 15 Mumanye mbwe Omwami Yesu awoola otino, “Muwurre, nyiza okuuza owuiwisi ki omwiwi! Kutio, omuntu ori amiiso kandi ori amankaga asereekwe. Omuntu ki oyo aaza okuwa na aiwooye enguwo kugere atagenda-genda kikuna, awantu wawone owukuna wuae.”\x - \xo 16:15 \xt Math 24:43\x* 
\v 16 Ewikeeno ewio wiagia wikumia awaami awa ku ekialo awo woona alala asi aetwa mu Oluibrania mbwe *Amagedooni. 
\p  
\v 17 Enyankoi owa musamvu yatoola oludaawo lwae afuma agia afuka okusu okwa Katonda okwawangamo ku omuyaga. Nikuemao, omwoyo ogwa kungulu gwafumira ku entewe eya owuami eri Asi Aeeru Owutuukre ogwawoola gutino, “Ewintu wiona wimiire okuikola wiwuere!”  
\v 18 Nikuemao, emesi ziamesa, enkuwa ziawaluka kandi ekialo kiazegera enzegera ekiari okuwurrwa okuemera ri!\x - \xo 16:18 \xt Owus 4:5; 6:12–13\x* 
\v 19 Okuzegera okwa ekialo okwo kwagera omugizi omunene guwaluuka kasatu kandi emigizi egia ewialo windi giaolomoka ansi. Katonda ngaakalawira omugizi omunene ogwa *Babulooni, ni yaguta gunywera mu ekikombe ekiizuule du ne edivaai eya okusu kwae okuwiiwi.\x - \xo 16:19 \xt Owus 18:2; 14:10\x* 
\v 20 Okuzegera okwo kwagera ewizinga wiona winywenkera mu amanzi kandi ewigiri wiaolomoka ansi.  
\v 21 Entare enkate-kaate, ezia owuzito owukasuga ekiilo amakumi asatu ne ekintu endala ki endala, ziaema ku igulu ziolomoka ku awantu. Owutuukre, awantu waafuuwa Katonda ku emidambo emiwiiwi egia entare ezio ziawareetra aeniki giawanga emidambo emilulu ino.\x - \xo 16:21 \xt Owus 16:1\x*\x - \xo 16:21 \xt Owus 11:19; 16:9\x* 
\c 17  
\s1 Omukazi omusondo omukianyaanya 
\p  
\v 1 Nikuemao, omulala ku *enyankoi musamvu awaawanga ne endaawo musamvu waria yaaza andaga otino, “Iza nkulage kiomo Katonda aaza okuswawuka omusondo omunene, oikaale ku amanzi amangi oria.\f + \fr 17:1 \ft Omusondo ono yawanga na aimeriire omugizi ogwa Rooma agwawanga ne enzuzi enyingi eziagiwitangamo agati.\f*\x - \xo 17:1 \xt Yere 51:13\x* 
\v 2 Awaami awa ku ekialo woona waamala okumuta ku owuriri, kandi owusondo wuae wuamba awantu woona awa ku ekialo kiomo edivaai endulu pe eamba awantu.”\x - \xo 17:2 \xt Yere 51:7; Owus 14:8; 18:3\x* 
\p  
\v 3 Mu owusasuko, *Omwoyo Omweru yagera mbona enyankoi owanyira mu ekeewa. Mu ekeewa omwo, nyawona omukazi na aikaale ku ensisi enzakanyu ejojerweko amiina aga amanyego ku Katonda. Yawanga ensisi eri ne emitwe musamvu ne enziga ikumi.\x - \xo 17:3 \xt Owus 1:10; 13:1–2\x* 
\v 4 Omukazi oyo yawanga na aiwooye enguwo endiire eya amasendi amangi erimo igondo ebuluu-buluu no owuakanyu-kanyu. Yawanga na asaatre omuwiri gwae ne ewintu ewilongerwe ne edhaabu, ewitiiti ewia amasendi amangi ewietwa mbwe paali, alala na amawaale aga amasendi amangi. Mu okukono kwae yawanga na agingre ekikombe ekia edhaabu ekiizuule ne ewintu ewia omuziro, ne enkola ziae embiiwi ezia owusondo.\x - \xo 17:4 \xt Owus 18:3, 16\x* 
\v 5 Ne ekieni kiae kiawanga ni kijojerweko eriina eriri ekilago ekia ekintu ekiiwisre. Kiajojwako mbwe, 
\pc \sc inze ndi omugizi omunene ogwa *babulooni\sc*, 
\pc \sc ni inze ngʼinwawu awasondo\sc* 
\pc \sc na awantu awakola ewintu ewia omuziro ku ekialo woona.\sc* 
\m  
\v 6 Nikuemao, nyawona no omukazi oyo anywere kandi adungʼre na amasaai aga awantu awa Katonda awaaitwa ku okuganya kwawu ku Yesu. Olwa nyamuwona, nyawa no okuluguula ino.\x - \xo 17:6 \xt Owus 16:6\x* 
\v 7 Ne enyankoi yambuuzia otino, “Ekigera no oluguula ino otio niki? Nyiza okukulaga ekintu ekiiwisre ku eriina eria omukazi ono, ne ensisi eya aniinreko eri ne emitwe musamvu ne enziga ikumi eyo.  
\v 8 Ensisi eya owuine yawangao, ni nyingeeno ewulao kandi eeza okufuma ne eema mu endiwo eya owuina nikwo eeza okugia okuonwa ilala. Awantu awamenyere ku ekialo awa amiina gaawu ngagakajojwa mu ebuuki eya owulamu, Katonda ni yawanga na akiari okuluka ekialo, wariluguula ino olwa wariwona ensisi eno, aeniki ensisi eno yawanga ne eri endamu, ni nyingeeno emiire okufwa ni kandi eeza okuirana ewe endamu.\x - \xo 17:8 \xt Owus 13:1–2\x*\x - \xo 17:8 \xt Owus 13:14; 3:5\x* 
\v 9 Omuntu ki omuntu paka aingirizie geeza ku ekingʼana kino. Emitwe musamvu, giimeririire ewigiri musamvu ewia omukazi ono aikaaleko.\x - \xo 17:9 \xt Owus 13:18\x* 
\v 10 Lwona, giimeririire awaami musamvu. Awaami wataanu ku iwo wamiire okufwa, omulala ari omwami enyinga zino, no otuukre aaza okuwaako. Ni iye aaza okuwa ku entewe ku amiire amatoono.  
\v 11 Ensisi eyawangao ni nyingeeno ewulao, ari omulala ku awaami musamvu ooza okuirana okuwa omwami owa munaane, kandi nikwo aaza okugia okuonwa ilala.  
\v 12 Enziga ikumi ezia owuine ziria, ziimeriire awaami ikumi awakiari okutanika emirimo egia owuami. Ni waaza okutuukra amaani aga okuwa awaami alala ne ensisi ku enyinga endala-ndala.\x - \xo 17:12 \xt Dani 7:7, 24\x* 
\v 13 Woona wari na amaingirizio amafwanani, ago okuuza oku-aa ensisi amaani gaawu no owukire wuawu.  
\v 14 Awaami ikumi alala ne ensisi, waaza okuvumbula iye ne Ekimaatwa. Ne Ekimaatwa kiiza okuwakira, aeniki iye no Omukangasi owa awakangasi kandi Omwami owa awaami. Awantu awaaza okuwa ne Ekimaatwa wari awantu awayaeta, na awalowole waae, na awamulonda ne emioyo giawu giona.”\x - \xo 17:14 \xt 1Timo 6:15; Owus 19:16, 19\x* 
\p  
\v 15 Nikuemao, enyankoi oyo yandaga otino, “Amanzi amangi aga owuine no omukazi omusondo aikaaleko ago, gaimeriire omurima omungi ogwa awantu, enganda ezia awantu ne ewiriango ewia awantu.\x - \xo 17:15 \xt Owus 17:1\x* 
\v 16 Ensisi ne enziga ikumi ezia owuine ezio, ziiza okurega omukazi omusondo oyo uwiiwi. Ziiza okumuvuulako ewintu wiae wiona zimureke ekikuna kikidi. Nikuemao, ziiza okuria omuwiri gwae, no ogusigaale ziiza okusamba mu omurro.\x - \xo 17:16 \xt Osea 2:2–5\x* 
\v 17 Aeniki Katonda yaagalanga mbwe okuagala kwae kuikole, yagera awaami wano ni wawa na amaingirizio amalala kandi waganyana oku-aa ensisi amaani no owukire wuawu kugere ewakangatre, kutuuka olwa amangʼana aga Katonda garituuka kuwuene kiomo yagawoola.\x - \xo 17:17 \xt Owus 17:13\x* 
\v 18 No omukazi owa owuine oyo, aimeririire omugizi omunene ogukangatiire awaami woona awa ku ekialo kiona.” 
\c 18  
\s1 Omugizi ogwa Babulooni gusambuuke 
\p  
\v 1 Nikuemao, nyawona *enyankoi wundi na aema ku igulu na aika ansi ku ekialo. Yawanga na amaani amangi kandi owueru owua yawanga nawuo wuagera ekialo kiwa ekieru zerre.  
\v 2 Enyankoi ono yaogerera wukalu na awoola otino, “Gusambuuke! Gusambuuke! Omugizi omunene ogwa *Babulooni gusambuuke guwuere ansi! Kandi asi ao aaza okuwa asi aa *ewikeeno ne *emisambwa niwio ewimenyeremo, kandi owuiwiso owua enyonyi emwamu ne entiangʼi ezia mu isaka ezitaomerezia.\x - \xo 18:2 \xt Zefa 2:14–15; Owus 14:8; 16:19\x* 
\v 3 Awaguzi na awagula ewintu wamiire okutuukra emfuno eya owunyazi owuema ku enkola embiiwi eya owulamu owuoneeke owuri ku omugizi guno kandi awantu awa ku ekialo woona wamiire okudungʼa ne edivaai yaae endulu pe! Omugizi guno gufwana omukazi omusondo owa awaami awa ku ekialo wamiire okusawa ki katonda.”\x - \xo 18:3 \xt Owus 17:2\x* 
\p  
\v 4 Nikuemao, nyawurra omwoyo gundi ni guemerra ku igulu ni guwoola gutino, “Inywe awantu wange, paka mumizule enkola embiiwi ezia awantu awa omugizi ogwo wakola. Ni, ni mwona muzi-ingiiremo, mwona muuza okuswawukwa owululu kiema iwo.\x - \xo 18:4 \xt Yere 51:6, 9, 45; 2Kori 6:17\x* 
\v 5 Owuoni owungi owua omugizi ogwo wuigereeke ni wuniina kungulu kutuuka ku igulu, kandi Katonda aingiriizie owuoni owua gumiire okukola.\x - \xo 18:5 \xt Ezra 9:6; Owus 16:19\x* 
\v 6 Ewintu ewiwiiwi ewia awantu awa Babulooni waakorra awantu wandi niwio ewia mwona muwakorre, muwakorre ewintu ewiwiiwi ewio kawiri okukira kiomo waawikola. Edivaai endulu eya waafukanga mu ewikombe ni wa-aa awantu, mu ewikombe wiawu aweene ewio muwafukremo endulu pe kawiri okukira eyaawu.\x - \xo 18:6 \xt Yere 50:15, 29\x* 
\v 7 Mu-ee awantu awa omugizi guno emidambo emingi no owululu owungi owuagani no okuitumbula okungi no okugonzia okugula ewintu ewia iguzi eria kungulu ewiwula ne emirimo. Mu emioyo giawu waaitumbulanga ni wawoola watino, ‘Inze ndi omwami kandi ngʼandi omutaka ki omukazi omufwire yawa! Lwona, nambona ni nyiza okuwona owululu yawa.’  
\v 8 Kutio, ku owuire owulala wuengʼene emidambo egia amalwire, enumbe, ne enzala giiza okumuamba kandi aaza okusambwa no omurro awue chwe, aeniki *Omwami Katonda ooza okumuswawuka ari na amaani amangi.\x - \xo 18:8 \xt Isaa 47:8–9\x*\x - \xo 18:8 \xt Owus 17:16\x* 
\v 9 Olwa awaami awa ewialo awaakola nae enkola ezia owusondo kandi waria nae ewintu ewia amasendi amangi wariwona eriosi eria omurro ogumusamba, warirra kandi warikuba enkweri.  
\v 10 Emidambo egio girigera owuti wuriwa-amba kandi wari-imerra ale ni warra watino, 
\q1 ‘Awiifu! Gano mangʼanaaki? 
\q2 Muwoneko omugizi omunene ogwa Babulooni! 
\q1 Omugizi ogwaiyomboka geeza, ni katio mu owuire wulala wuengʼene gusambuuke guwuera ansi chwe!’\x - \xo 18:10 \xt Ezek 26:16–17; 27:30–36\x* 
\p  
\v 11 Awaguzi na awagula ewintu ku ekialo, waaza okurra omugizi ogwo kandi waaza okukuba enkweri aeniki wawulao awantu awaaza okugula ewintu wiawu kandi.  
\v 12 Ewintu ewiagulwanga ku omugizi ogwa Babulooni wiawanga edhaabu, efeedha, amawaale agangʼena-ngʼena aga amasendi amangi, enguwo enzakanyu ne ezindi ziona ezia iguzi eria kungulu, amabaawu agawunya geeza, ewintu ewilungi ewia amasendi amangi ewiwanzrwe okuema ku amabaawu na amiino aga enzovu alala ne ewintu ewilongerwe ne ewiuma, esaaba alala na amawaale aga amasendi amangi.  
\v 13 Ewindi wiawanga ewintu ewiwunya geeza kiomo mudalasiini, viungo, *owubaani, mane-maane ni uudi; ewiokuria kiomo edivaai, amavuta, owusie owunyuke, engaano; emiandu kiomo engʼombe, amagondi, efaraasi ne egaare ziagio, *awakurumu ni namba owulamu owua awantu.\x - \xo 18:13 \xt Ezek 27:12–24\x* 
\v 14 Awaguzi awo warirra ni wawoola watino, ‘Ewintu ewiloot-lootu ewia emioyo egia awantu awamenyere Babulooni giagalanga ino wiwuere, kandi owulootu wuagwo ne ewintu ewiageranga omugizi ogwo ni guwonekana omugizi omulootu witeekere wiwuere chwe, kandi ngawiriwoneka kandi!’ 
\p  
\v 15 “Awaguzi awaatuukranga owunyazi wuawu okuema ku omugizi guno wariwa no owuti kandi wari-imerra ale ni warra kandi ni wakuba enkweri.  
\v 16 Warirra wukalu ni wawoola watino, ‘Awiifu! Gano mangʼanaaki gano? Muwoneko omugizi omunene ogwa Babulooni! Omugizi ogwa awantu awamenyeremo waaiwoyanga enguwo enzakanyu kandi ezia amasendi amangi, ogwangʼena-ngʼenanga geeza ne ewintu ewilongerwe ne edhaabu alala na amawaale agagulwa amasendi amangi!\x - \xo 18:16 \xt Owus 17:4\x* 
\v 17 Ni, ku enyinga endala engʼene owunyazi owuawangamo wuoneeke wuwuere chwe!’ 
\p “Awaunguzi woona awakangatiire amaato aga okuwungula alala na awantu awaawungulanga ewintu wiawu mu emialo egia ao giona wari-imerra ale.  
\v 18 Kandi warirra ni wakuba enkweri wukalu olwa wariwona eriosi eria omurro ogurisamba omugizi ogwo. Wariwoola watino, ‘Omugizi omulootu kandi ogwaombokwa geeza ki omugizi ogwa Babulooni guriai?’  
\v 19 Waatoola egunduusi wafuka mu emitwe giawu ni warra ni wari no owululu wungi watino, ‘Awiifu! Awiifu! Gano mangʼanaaki gano? Muwoneko kiomo omugizi omunene guno, ogwa aweene amaato agawungulamo waatuukra owunyazi owungi, gusambuuke guwuere chwe mala ku enyinga endala engʼene!’\x - \xo 18:19 \xt Ezek 27:29–34\x* 
\v 20 Enyankoi awa ku igulu, musangaale aeniki Katonda amiire okukengera awantu awa ku omugizi ogwa Babulooni ekiina. Lwona mbwe awantu awa Katonda, *awatumwa na *awagambi awa Katonda, wasangaale aeniki Katonda amiire okukengera awa ku omugizi ogwa Babulooni ekiina.”\x - \xo 18:20 \xt Yere 51:48\x* 
\p  
\v 21 Nikuemao enyankoi ori na amaani amangi yatoola iwaale inene arigiza mu enyanza wukalu no okusu na awoola otino, “Nintio lwona omugizi omunene ogwa Babulooni guuza okusambulwa guwuere ansi chwe kandi ngaguriwoneka kandi.\x - \xo 18:21 \xt Yere 51:63–64\x* 
\v 22 Awulao omuntu oriwurra kandi enyembo ezia awakubi awa amakana ne ezia awakubi awa ewinanda alala na ezia awakubi awa ekombi. Awulao omuntu oriomboka namba orilonga kandi ekintu ansi ao. Lwona, awulao omuntu oriwurra kandi embaare ezia okusia ni zirramo kandi.\x - \xo 18:22 \xt Isaa 24:8; Ezek 26:13\x* 
\v 23 Wuwulao owueru owua etaaya owuriema omwo kandi. Lwona, riwulao erioga eria awaala awaagala okukwewua ne eria awazia awagia okukwa omwo kandi. Omugizi guno gurionwa gutino aeniki awaguzi na awagula ewintu awari omwo, waawanga awantu awanyazi kandi awari na amaani amangi ino mu ekialo kiona. Kandi awantu awa mu ewialo wiona waasemeriziwua ne engira ezia owulaguzi owua awantu awa Babulooni.\x - \xo 18:23 \xt Isaa 23:8; Yere 7:34\x* 
\v 24 Amasaai aga awagambi awa Katonda, aga awantu awa Katonda na aga awantu woona awaaitwa ku ekialo, gaatuukrwa ku omugizi ogwo.”\x - \xo 18:24 \xt Isaa 26:21; Yere 51:49; Math 23:35; Owus 16:6\x* 
\c 19  
\s1 Enyankoi watondowola Katonda no owusangaavu 
\p  
\v 1 Olwa *enyankoi ori na amaani amangi ono yamala okuwoola otio, nyawurra erioga erifwana eria omurima ogwa awantu awangi ku igulu ni wawoola watino, “Aleluuya! Owuinunuzi no owunene na amaani goona, gari aga Katonda iifu.  
\v 2 Aeniki iye nio omukengi owa ekiina omuigolovu kandi ori ku owuene. Amiire okukenga kiomo aaza okuswawuka awantu awa ku omugizi omunene ogwa *Babulooni, awaawanga awasondo awaona awantu awa ku ekialo kiona no owusondo wuawu. Amiire okukengera omusoodani omunene oyo ekiina ekia olumbe ku amasaai aga awantu waae aga yasuluzia.”\x - \xo 19:2 \xt Owus 16:6\x* 
\v 3 Waairana waogerera kandi kawiri ni wawoola watino, “Katonda atondowolwe! Eriosi eria omurro ogumusamba ngariiza okuwua yaaya, ni riiza okuvunda ni riwariire kungulu tiiri, amiire goona.”\x - \xo 19:3 \xt Isaa 34:10; Owus 14:11; 18:9, 18\x* 
\p  
\v 4 Nikuemao, *awagaaka amakumi awiri ni wane ne endukwa ine endamu waakuba ansi amasigamo gaawu ni wasawa Katonda owawanga na aikaale ku entewe eya owuami. Waawoolanga watino, “Katonda atondowolwe! *Amin.”\x - \xo 19:4 \xt Owus 4:4, 6; 5:7\x* 
\v 5 Nikuemao, omwoyo gwafuma ku entewe eya owuami ni guwoola gutino, “Mutondowole Katonda iifu, inywe *awakurumu waae woona, awamuere owuti, owe omunene nakuwa omutono.” 
\p  
\v 6 Nikuemao, kandi nyawurra omwoyo ogufwana ogwa omurima omukaate, ogwafwananga amanzi agaolomoka ansi kandi olukuwa oluwaluka, ni guogerera gutino, “Aleluuya! *Omwami Katonda iifu ari na amaani amangi kandi entewe eya owuami ne eyaae.  
\v 7 Kutio, katusangaale kandi tuomererwe ni tumu-aa owunene. Aeniki enkwerezi eya Ekimaatwa emiire okutuuka, kandi omwala oagala okukwewua amiire okui-ingizia ari amankaga.\x - \xo 19:7 \xt Owus 21:2\x* 
\v 8 Katonda amiire okumuingizizia enguwo endootu, enzeru zerre engʼena-ngʼena-ungʼenangʼena. (Enguwo enzeru eimeriire enkola endootu ezia awantu awa Katonda.)”\x - \xo 19:8 \xt Owus 6:11\x* 
\v 9 Nikuemao enyankoi yandaga otino, “Joja ansi otino: Awantu awaeterwe okuuza okuria mu omugomo ogwa enkwerezi eya Ekimaatwa, wasereekwe.” Kandi yandaga otino, “Gano na amangʼana aga Katonda agari kuwuene.”\x - \xo 19:9 \xt Isaa 25:6; Math 22:2; Luuk 14:15–16\x* 
\v 10 Nikuemao, nyagwa ansi amafunikira ku amagulu gaae, okumusawa. Ni, yangaania na andaga otino, “Otakola otio yaaya, aeniki ndi mala omukurumu owa Katonda kiomo iwue na awantu woona awari awawoni awa Yesu. Sawa Katonda engʼene! Aeniki owuwoni owufumiwua ku Yesu, wuri owugambi owuema ku amaani aga *Omwoyo Omweru.”\x - \xo 19:10 \xt Owus 22:8–9; 6:9\x* 
\s1 Omuntu owarumusianga efaraasi enzeru 
\p  
\v 11 Nikuemao, nyawona igulu ni ri-iguukeo kandi nyawona efaraasi enzeru ne eimeriire emberi wange! Omuntu owawanga na aginiinreko yaetwanga ‘Omuigolovu’ kandi ‘Owuene.’ Ni iye omukengi owa ekiina omulootu kandi olwanra owuigolovu.\x - \xo 19:11 \xt Math 3:16\x* 
\v 12 Amiiso gaae gafwana endimi ezia omurro kandi aiwooye ekigudu ekiteerweko owuyaayi owungi ku omutwe gwae. Ajojerweko eriina riae eriwulao omanyire, ogawuuke ni iye omwene.\x - \xo 19:12 \xt Owus 1:14–15\x* 
\v 13 Aiwooye enguwo endiire etowookwe mu amasaai. Eriina riae rietwa mbwe Amangʼana aga Katonda.\x - \xo 19:13 \xt Isaa 63:1–6; Yowa 1:1\x* 
\v 14 Awa-iiye awa ku igulu waamulondanga ni waniinre ku efaraasi enzeru zerre kandi ni waiwooye enguwo endootu enzeru zerre eziwulako itone.\x - \xo 19:14 \xt Owus 6:11\x* 
\v 15 Omwambe ogwa olugangala omwogi pia, ogwa aaza okukira nagwo ewialo, gufuma mu omunwa gwae. Aaza okukangatra ewialo ewio na amambala\x † \xo 19:15 \xt Zabu 2:9\x* kandi aaza okumiga edivaai mu owuina owua owumigro owua okusu okungi okwa Katonda.\x - \xo 19:15 \xt Owus 1:16; 2:26–27\x* 
\v 16 Ku enguwo yaae ni ku itangu riae, ziajojwako eriina riae mbwe: 
\pc \sc omukangasi owa awakangasi kandi omwami owa awaami.\sc*\x - \xo 19:16 \xt Owus 17:14\x* 
\p  
\v 17 Nikuemao, nyawona enyankoi na aimeriire ku enyanga. Enyankoi oyo yaeterezia wukalu enyonyi ziona ezibuluka ku omuyaga na azilaga otino, “Muuze, muikumie alala mu omugomo ogwa okuria okwa Katonda aaza okuwa-aa!  
\v 18 Muuza okuria emiwiri egia awaami, awakangasi awakate-kaate, awa-iiye na awakangasi wandi woona. Lwona muuza okuria enyama eya efaraasi ne emiwiri egia awantu awazisomosia. Muuza okuria awantu woona: awakangasi na awantu awatari awakangasi, awagule na awantu awari owuyanga.”\x - \xo 19:18 \xt Ezek 39:4, 17–19\x* 
\p  
\v 19 Nikuemao, nyawona ensisi na awaami awa ku ekialo woona ni waikumiizie alala na awa-iiye waawu okuuza okulwania omuntu owawanga na aniinre ku efaraasi oria, na awa-iiye waae.\x - \xo 19:19 \xt Zabu 2:2; Ezek 38:2–9, 14–16; Zaka 14:2; Owus 17:12–14\x* 
\v 20 Ensisi no *omugambi owa owuweeyi oria, waa-ambwa. Ee, omugambi owa owuweeyi ono, nio owakola amankono amakate-kaate na amaani aga yaeewua ne ensisi, okusemerezia awantu woona awaawanga ne ekilago ekia ensisi eyo, kandi awaasawanga omufwano ogwa ensisi eyo. Woona wawiri waarigizwa mu omurro omunene oguakaka ne ekibiriiti.\x - \xo 19:20 \xt Owus 13:1–2, 14–15; 20:10\x* 
\v 21 Awa-iiye wandi awasigaale, waaitwa no omwambe ogwa olugangala omwogi pia, ogwafumanga mu omunwa ogwa omuntu owasomosianga efaraasi. Ni waamala okuitwa otino, enyonyi ziawagwirirako zitanika okuria emiwiri giawu.\x - \xo 19:21 \xt Owus 1:16\x* 
\c 20  
\s1 Owuami owua emiaka elufu kilala 
\p  
\v 1 Nikuemao otino, nyawona *enyankoi na aika ansi na aema ku igulu na ari ne ekifunguo ekia owuina owukorre endiwo, kandi na agingre omunyororo omusumba mu okukono kwae.\x - \xo 20:1 \xt Owus 10:1; 18:1; 9:1\x* 
\v 2 Yavuamra *oguzoka ogwo, agusiwa ku emiaka elufu kilala. Eyo nie enzoka enkulu eria, eetwa mbwe *Ekikeeno namba *Sataani.\x - \xo 20:2 \xt Owus 12:9\x* 
\v 3 Yagitoola agiluuma mu owuina owukorre endiwo, nikwo aigalao owuina owuo wukalu mala owukubako ekifuuli. Yakola otio kugere Sataani ataaza yasemerezia awantu awari ku ekialo kandi nawuno emiaka elufu kilala giwue. Ne emiaka egio gimiire okuwua aaza okusiwulwa kandi wutono. 
\p  
\v 4 Nikuemao, nyawona entewe ezia owuami, na awantu awaawanga ni waeerwe amaani aga okukengera awantu ekiina ni waziikaaleko. Lwona, nyawona emioyo egia awantu awaaitwa ku okufumia owuwoni owua Yesu, kandi ku amangʼana aga Katonda. Wano niwo awantu awaalowa okusawa ensisi namba omufwano ogwalongwa mu embonekano yayo, no okuteewuako ewilago ewia ensisi ku ewieni namba ku amakono. Waaziuka wawa awalamu, kandi wakangatra ekialo ni wari alala ni Yesu, ku emiaka elufu kilala.\x - \xo 20:4 \xt Dani 7:9, 22\x* 
\v 5 Awafu awaasigala, iwo ngawakaziuka mu okuziuka okusookere kuno, ni waarinda nawuno emiaka elufu kilala egio giwua.  
\v 6 Awantu awaaza okuziuka okuziuka okusookere kuno, wari aweeru kandi awasereekwe ino. Olumbe olwa okuwiri luwula na amaani ku iwo kandi waaza okuwa *awoozia awa Katonda na awa *Kristo. Lwona, waaza okukangatra awantu nae ku emiaka elufu kilala.\x - \xo 20:6 \xt Owus 2:11; 1:6\x* 
\p  
\v 7 Ne emiaka elufu kilala gimiire okuwua, Sataani aaza okusiwulwa aeme mu owusiwe.  
\v 8 Nikuemao aaza okufuma okusemerezia awantu awaema mu enganda ziona mu embega ine ziona ezia ekialo, eziri Googi ni Magoogi. Ekikeeno kiiza okuwakangatra ni wagia okulwania Katonda kandi awantu awaaza okuwalonda wariwa awangi owuluku.\x - \xo 20:8 \xt Ezek 38:2, 10–15\x* 
\v 9 Awantu wano waaza okufuma ni waema mu embega ziona ezia ekialo kandi warisunguuzia omugizi ogwa Katonda agonziizie, ogwa awantu waae aweeru wamenyeremo. Ni, Katonda arituma omurro okuema ku igulu oguuza okusamba awantu awo guwamale chwe.\x - \xo 20:9 \xt Ezek 38:22\x* 
\v 10 Ekikeeno ekiawasemerezia kiona kiarigizwa mu omurro omunene aa ensisi alala no *omugambi owa owuweeyi woona waarigizwa, kandi waaza okuwa ni wawurra owululu owuire no omuwasu ku amiire goona agawula ne entuuko.\x - \xo 20:10 \xt Math 25:41; Yuuda 7; Owus 19:20; 20:14; 21:8; 14:10\x* 
\s1 Ekiina ekituukre 
\p  
\v 11 Nikuemao, nyawona entewe enzeru enene eya owuami no omuntu owawanga na agiikaaleko. Ekialo ni igulu wiasomoka wiema emberi waae, kandi ngawikaesa okutuukra asi aa okuiwisa.\x - \xo 20:11 \xt Math 24:35; 2Pet 3:10; Owus 5:7; 6:14; 21:1\x* 
\v 12 Nikuemao, nyawona awafu woona, awanene na awatono, woona ni waimeriire emberi wa entewe eya owuami owuo, okukengerwa ekiina. Kandi ebuuki enyingi ziasanukulwa. Ebuuki indi eetwa mbwe ebuuki eya owulamu, yoona yasanukulwa. Awafu waakengrwa ekiina nikulondokana ne ewintu ewia waakola kiomo wiajojwa mu ebuuki zino.\x - \xo 20:12 \xt Owus 3:5\x* 
\v 13 Enyanza yafumia awafu awaafwiramo kandi olumbe ne ekialo ekia awafu kiona kiafumia awafu awawangamo. Omuntu ki omuntu yakengerwa ekiina nikulondokana ne ewintu ewia yakola.\x - \xo 20:13 \xt Awaru 2:6; Owus 2:23\x* 
\v 14 Olumbe ne ekialo ekia awafu ziarigizwa mu enyanza eya omurro. Enyanza eya omurro eno, nio olumbe olwa okuwiri.\x - \xo 20:14 \xt Owus 2:11\x* 
\v 15 Omuntu-umuntu owa eriina riae ngarikatuukrwa ni rijojrwe mu ebuuki eya owulamu, yarigizwa mu enyanza eya omurro eyo.\x - \xo 20:15 \xt Owus 3:5\x* 
\c 21  
\s1 Igulu iyia ne ekialo ekiyia 
\p  
\v 1 Nikuemao, nyawona igulu iyia ne ekialo ekiyia, aeniki igulu eriasooka ne ekialo ekiasooka wiawanga ni wimiire okuwita kandi enyanza yawulangao.\x - \xo 21:1 \xt Isaa 65:17; 2Pet 3:13\x* 
\v 2 Kandi nyawona omugizi omweru ogwa Yerusaleemu omuyia, ni guika ni guema kungulu ku igulu ku Katonda. Omugizi guno gwawanga ni gulongerwe owulootu kiomo omwala ogia okuagaana no omuzia owagala okumutoola, aiwoya na agia mu omugomo ogwa enserezi yaae.\x - \xo 21:2 \xt Gala 4:26; Awaib 11:16; 12:22; Owus 21:9—22:5; 3:12\x* 
\v 3 Nikuemao nyawurra omwoyo oguri kungulu ni gufumira ku entewe eya owuami ni guwoola gutino, “Wurra! Nyingeeno katio, Katonda amenyere agati eya awantu. Waaza okuwa awantu waae, kandi yoona aaza okuwa Katonda waawu.\x - \xo 21:3 \xt 2Kori 6:16\x* 
\v 4 Aaza okuwaeeya amaziga goona mu amiiso, kandi olumbe ngaluriwaao kandi. Lwona awulao omuntu oriwa na amaziga, namba owululu, namba eminyako-nyaako kandi, aeniki ewintu ewikulu wiona wimiire okuwita wiwulao.”\x - \xo 21:4 \xt Owus 7:17\x* 
\p  
\v 5 Nikuemao, omuntu owawanga na aikaale ku entewe eya owuami eyo yawoola otino, “Wurra! Nkola ewintu wiona wiwe ewiyia.” Lwona yandaga otino, “Joja amangʼana aga nkulagre ago goona, aeniki gari kuwuene kandi gasugaane gaganyweko.”\x - \xo 21:5 \xt Isaa 65:17; Owus 5:7; 21:1\x* 
\v 6 Nikuemao kandi yandaga otino, “Ewintu wiona wimiire okuwua! Inze ni inze *Alfa kandi ni inze Omeega, Owutaniko kandi Owutuuko. Omuntu owurra owulwo, nyiza okumu-aa amanzi agareeta owulamu wusa na ataoloole ekintu.\x - \xo 21:6 \xt Zaka 14:8; Yowa 7:37; Owus 1:8; 22:1; 7:17\x* 
\v 7 Omuntu-umuntu okirre amaani aga *Ekikeeno, nyiza okumu-aa empanwa zino ziona kandi aaza okuwa omwana wange, ni noona nyiza okuwa Katonda waae.\x - \xo 21:7 \xt Ezek 11:20\x* 
\v 8 Na awantu awati, awawula no okuganya ku Yesu, awaoneeke, awiisi, awasoodani, awalaguzi, awasawa katonda ensaasa na awaweeyi woona, iwo waaza okurigizwa mu enyanza eyia no omurro ogwa ekibiriiti. Enyanza eno nio olumbe olwa okuwiri.”\x - \xo 21:8 \xt Owus 2:11; 20:10; 21:27\x* 
\s1 Yerusaleemu empia 
\p  
\v 9 Nikuemao, nyawona omulala ku *enyankoi musamvu awaawanga ni wari ne endaawo musamvu eziizuule ne emidambo egituukre. Yagamba-gamba ni inze na andaga otino, “Iza nkulagirizie omwala omulootu ooza okuwa omukazi owa Ekimaatwa.”\x - \xo 21:9 \xt Owus 15:1; 19:7; 21:2; 22:17\x* 
\v 10 Omwoyo ogwa Katonda gwagera enyankoi na anginga kungulu mala anyira ku entonge eya ekigiri ekiliire. Yandaga omugizi omweru ogwa Yerusaleemu ni guika ansi ni guema ku igulu ku Katonda.\x - \xo 21:10 \xt Ezek 40:2; Owus 1:10\x* 
\v 11 Owunene owua Katonda niwuo owuamurikanga omugizi ogwo, kandi owueru owuawangamo wuafwananga owua amawaale aga yaspa. Lwona wuangʼena-ngʼenanga ki edhaabu kandi wuawanga owueru zerre ki idaafu.\x - \xo 21:11 \xt Isaa 60:1–3, 19; Ezek 43:2\x* 
\v 12 Omugizi ogwo ogwawanga ne enzizi enene eziniinre kungulu ino, kandi yawanga ne ewikulo ikumi ni wiwiri. Ku ekikulo ki ekikulo, kwawanga ni kujojerweko endala ku amiina aga enganda ikumi ni iwiri ezia Awaisraeli. Lwona ekikulo ki ekikulo kiarindwanga ne enyankoi omulala-lala.\x - \xo 21:12 \xt Okuf 28:21; Ezek 48:30–35; Owus 7:5–8\x* 
\v 13 Nyaluwega olwa ewufumanyanga, ewikulo wiawangao ewisatu, embo ewikulo ewisatu, emilambo ewikulo ewisatu, kandi ewugwanyanga yoona ewikulo ewisatu.  
\v 14 Enzizi eya omugizi ogwo yawanga ne eigereeke ku owulusa owua amawaale ikumi na awiri, kandi ku iwaale ki iwaale riajojwako eriina eria omulala ku *awatumwa awa Yesu ikumi ni wawiri.\x - \xo 21:14 \xt Awaib 11:10\x* 
\v 15 Enyankoi owagamba-gamba ni inze yawanga na agingre ensimbo elongerwe ne edhaabu eya okugeraania owuagani owua omugizi ogwa Yerusaleemu, alala ne ewikulo ne enzizi ziagwo.\x - \xo 21:15 \xt Ezek 40:3; Owus 11:1\x* 
\v 16 Omugizi ogwo gwawanga ni guombookwe owuagani: owuliire owua ansi, no owugia kungulu alala no owuiyaagu wuagwo wuagananga. Wiona wiawanga ni wiri staadia 12,000.\f + \fr 21:16 \ft Owuliire wuno wuagana ne ekilomita 2 ne erobo. Enamba eya 12 eimeriire awantu awa Katonda.\f*\x - \xo 21:16 \xt Ezek 48:16–17\x* 
\v 17 Nikuemao, lwona enyankoi yageraania enzizi eya omugizi ogwo. Enzizi eyo yawanga ne eri ekiubiiti 144 \f + \fr 21:17 \ft Owuliire wuno wuagana ne emiita 65.\f* okugia kungulu nikulondokana no owugeraani owua omuntu, owua enyankoi yakola nawuo.  
\v 18 Enzizi eyo yawanga ne eombookwe na amawaale agangʼenan-ngʼena ki yaspa, no omugizi ogwene gwawanga ni guombookwe ne edhaabu ensa kandi yangʼena-ngʼenanga ki egilaasi.  
\v 19 Amawaale agaatanikwa nago, aga enzizi yaombokwako, gaawanga ni gasaatrwe na amawaale aga yaspa. Iwaale eriasooka riawanga ni rikorre amagondo aga itu iwisi ni buluu, ne eria okuwiri riawanga ni igondo eria buluu. Eria okusatu riawanga ni igondo erigia okuwa itu iwisi, ne eria okune riawanga ni igondo eria itu iwisi eringʼena-ngʼena.  
\v 20 Eria okutaanu riawanga ni igondo eririmo owuakanyu-kanyu, ne eria mukaaga riawanga ni igondo eringʼena-ngʼena ki edhaabu. Eria musamvu riawanga ni igondo eria itu iwisi eririmo owugi-wugi, ne eria munaane riawanga ni igondo eria buluu ni itu iwisi. Eria kienda riawanga ni igondo eria owugi, ne eria ikumi riawanga ni igondo erieru ni itu iwisi. Eria ikumi ne endala riawanga ni igondo eria owuakanyu no owugi, ne eria ikumi ni iwiri riawanga ni igondo eria amethiisto.  
\v 21 Ku ewikulo ikumi ni wiwiri ewio, ekikulo ki ekikulo kiawanga ni kilongerwe ni iwaale erieru ilala erietwa mbwe eluulu. Ne engira ezia ku omugizi ogwo ziawanga ni zilongerwe ne edhaabu kandi ziawanga ni zingʼena-ngʼena ki egilaasi.\x - \xo 21:21 \xt Isaa 54:11–12; Ezek 28:13\x* 
\v 22 Ngʼanyawonako *ekaalu ku omugizi ogwo, aeniki *Omwami Katonda ori na amaani goona alala ne Ekimaatwa niwo ekaalu ku omugizi ogwo.  
\v 23 Iwasu namba omwenzi wiawulanga emirimo ku omugizi ogwo aeniki owunene owua Katonda niwuo owuawalangamo kandi Ekimaatwa nikio ekimuri ekiaemangamo.\x - \xo 21:23 \xt Isaa 24:23; 60:19–20; Owus 22:5\x* 
\v 24 Awantu awa ku ekialo waaza okugenda-genda mu owueru owua ku omugizi ogwo, kandi awaami awa ku ekialo waaza okureeta owunyazi wuawu omwo.  
\v 25 Awulao omuntu ori-igalao ewikulo ewia ku omugizi ogwo namba owuire wulala, kandi ekierema ngakiriweeramo.  
\v 26 Warireeta ewintu ewilootu no owunyazi owua awantu awa ku ekialo ku omugizi ogwo.\x - \xo 21:26 \xt Isaa 60:3, 11\x* 
\v 27 Ni, kiwulao-uwula ekintu ekitari ekieru ekiri-ingira ku omugizi ogwo, namba omuntu okola ewintu ewia ensuuko, namba omusemerezi owa awantu ori-ingira ku omugizi ogwo. Awari-ingira, ni mala awantu awa amiina gaawu gajojerwe mu ebuuki eya owulamu eya Ekimaatwa, wengʼene.\x - \xo 21:27 \xt Isaa 35:8; 52:1; Ezek 44:9; 1Kori 6:9–10; 2Pet 3:13; Owus 3:5; 21:8; 22:15\x* 
\c 22  
\s1 Oluuzi olwa owulamu 
\p  
\v 1 Nikuemao, *enyankoi oyo yandaga oluuzi olwa amanzi agaesana owulamu. Gawanga amanzi ameeru zerre kandi gaafumanga ansi eya entewe eya *Owuami owua Katonda no owua Ekimaatwa.  
\v 2 Oluuzi olwo lwaikranga agati eya engira enene eya omugizi ogwo, tiiri. Emiti egiesana owulamu kandi egiamia ensaafu omwenzi ki omwenzi, emienzi ikumi ni iwiri ku omwaka, giawanga ni gimerre entulo eno ne eno eya oluuzi olwo. Amatu aga emiti egio giareranga awantu woona awa ku ekialo.\x - \xo 22:2 \xt Ezek 47:1–12\x* 
\v 3 Kiwulao ekintu-ukintu ekia omuziro, ekiriwa ku omugizi ogwo kandi. Owuami owua Katonda no owua Ekimaatwa wuriwa ku omugizi ogwo kandi *awakurumu waae warimusawa omwo.\x - \xo 22:3 \xt Owus 1:6\x* 
\v 4 Warimuwona amiiso na amiiso kandi eriina eria Katonda ririjojwa ku ewieni wiawu.\x - \xo 22:4 \xt Math 5:8; 1Yow 3:2; Owus 14:1\x* 
\v 5 Ekierema ngakiriwaamo, owueru owua ekimuri no owua enyanga ngawuriagalana omwo aeniki owueru owua *Omwami Katonda niwuo owuriwalamo kandi awakurumu waae wano wariwa awaami omwo amiire goona.\x - \xo 22:5 \xt Isaa 54:1–17\x*\x - \xo 22:5 \xt Dani 7:18, 27; Owus 21:23; 1:6\x* 
\s1 Yesu aaza wuangu 
\p  
\v 6 Nikuemao, enyankoi yandaga otino, “Amangʼana gano na amangʼana agari kuwuene kandi na amangʼana agasugaane gaganywe nago. Omwami Katonda oesania *Omwoyo gwae Omweru ku *awagambi, atumre enyankoi okulaga awakurumu awa Katonda ewintu ewia paka wiikole.\x - \xo 22:6 \xt 1Kori 14:1; Owus 1:1, 3; 10:7; 19:9; 21:5\x* 
\v 7 Ni muwurre! Nyiza wuangu! Omuntu orindre amangʼana aga owugambi agajojrwe mu ebuuki eno asereekwe.”\x - \xo 22:7 \xt Owus 3:11; 1:3\x* 
\p  
\v 8 Inze Yowaana, ni inze owawurra kandi owawona ewintu wino wiona ni wiikola. Olwa nyamala okuwiwurra kandi mbiwona, nyagwa ansi ku amagulu aga enyankoi owandagirizia ewintu wino, mbwe musawa.  
\v 9 Ni yandaga otino, “Otakola otio! Aeniki noona ndi mala omukurumu owa Katonda kiomo iwue na awagambi awa Katonda awiina waao, alala na awantu woona awaeere amangʼana agari mu itu erizingrwe rino owuti. Katonda nio osugaane asawue!”\x - \xo 22:9 \xt Owus 19:10\x* 
\v 10 Kandi yandaga otino, “Otaaza waawisra awantu amangʼana aga owugambi agari mu ebuuki eno yaaya, aeniki enyinga ziago ziri ampi.\x - \xo 22:10 \xt Dani 12:4\x* 
\v 11 Mureke omuntu okola owuoni akole-ukola owuoni, no omuntu owa amaingirizio amawi, awe-uwa na amaingirizio amawi. No omuntu omuigolovu awe-uwa omuigolovu, kandi omuntu omweru awe-uwa omweru.”\x - \xo 22:11 \xt Dani 12:10\x* 
\v 12 Yesu awoola otino, “Muwurre! Nyiza wuangu kandi empanwa yange eya nyiza okugawira omuntu ki omuntu nikulondokana ne ewintu ewia yakola, ndi nayo mu amakono gange.\x - \xo 22:12 \xt Math 16:27; Owus 2:23; 6:10; 16:6; 19:2; 20:12–13\x* 
\v 13 Inze ni inze *Alfa kandi Omeega, owa kuluweri kandi omariizia, Owutaniko kandi Owutuuko.\x - \xo 22:13 \xt Owus 1:8\x* 
\v 14 Awantu awaoziizie enguwo ziawu\f + \fr 22:14 \ft Wano niwo awantu awalagaanwe mu 7:14.\f* wasereekwe aeniki waaza okuwa no owuesani owua okuingirra mu ekikulo, ni waingra ku omugizi okuria ensaafu ezia omuti oguesana owulamu.\x - \xo 22:14 \xt Owus 7:14; 2:7\x* 
\v 15 Ne embwa na awalaguzi, awasoodani, awiisi, awantu awasawa katonda ensaasa, na awagonziizie owuweeyi kandi awasemerezia awantu, iwo wariwa enze eya omugizi ogwo.\x - \xo 22:15 \xt Efee 5:5; Filiip 3:2; Owus 21:27\x* 
\v 16 Inze ndi Yesu. Ntumre enyankoi wange okuwareetra amangʼana agammueere gano kugere mugalage amakaniisa. Inze ni inze omutwe ogusewuuke ku isina eria enyumba eya Daudi eriagwisiwua, kandi ni inze engʼeni-ngʼeni eya kunkio ewala enzeru zerre.”\x - \xo 22:16 \xt Awaru 11:16–18; 15:12; Owus 5:5; 2:28\x* 
\p  
\v 17 Omwoyo Omweru ogwa Katonda na awantu awa Katonda awari ki omwala oagala okukwewua waalaga Yesu watino, “Iza.” No, omuntu-umuntu owuriire amangʼana agari mu ebuuki eno ka-awoole mbwe, “Yesu, iza.” Omuntu-umuntu owurra owulwo ka-aze anywe, omuntu-umuntu oagala okutoola amanzi agaesana owulamu ka-aze atoole amanzi ago wusa.\x - \xo 22:17 \xt Owus 21:9, 6\x* 
\p  
\v 18 Omuntu-umuntu owuriire amangʼana aga owugambi agari mu ebuuki eno asiagiziwua otino: no osongre ekintu-ukintu ku amangʼana agajojrwe ano, Katonda aaza okukusonga emidambo egigamba-gambrweko mu ebuuki eno.\x - \xo 22:18 \xt Owuiz 29:19–21\x* 
\v 19 Kandi no omuntu atoorreo ekingʼana namba ekilala ku amangʼana agajojrwe mu ebuuki eya owugambi eno, Katonda arimunyaga iwaga riae eria okuria ensaafu ezia omuti oguesana owulamu, lwona ngarimuganyira okuingira ku omugizi omweru, kiomo galagaanwe mu ebuuki eno.\x - \xo 22:19 \xt Owuiz 4:2; 12:32; Emfu 30:6\x*\x - \xo 22:19 \xt Owus 2:7\x* 
\p  
\v 20 Omuntu owoola amangʼana gano, awoola otino, “Kuwuene, nyiza wuangu!” 
\p Kuwe kutio! Omwami Yesu, ganya ooze!\x - \xo 22:20 \xt 1Kori 16:22; Owus 3:11\x* 
\v 21 Owusiza owua Omwami Yesu ka-wuwe ni inywe awantu awa Katonda mwona. *Amin!