\id SNG \h ठेयब कुम्सो \toc1 ठेयब कुम्सो \toc2 ठेयब कुम्सो \toc3 ठेयब कुम्सो \mt1 ठेयब कुम्‍सो \ip \bd ब्रेक्‍ब मुर:\bd* एको कुम्‍सो सोलोमनमी ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \ip \bd गेना ब्रेक्‍शो:\bd* सोलोमनमी ९५६-९२६ बि. सी. आ सासन पची ना ब्रेक्‍शो बाक्‍त। \ip \bd मार ब्रेक्‍शो:\bd* एको किताबम शुनाम सहर ङा गोठाल्नी मीश आल आ कथा बाक्‍ब। मेको सोलोमन आ दरवार चाक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍त। तन्‍न मेकोमी सोलोमन आ शोंप नु दारस तशा, यो आ दाक्‍शो नु ग्‍युंबे पचा चिक्‍शो गोठला मप्रोंइथु दाक्‍ना दाक्‍न बाक्‍त। एको किताबम भाग सां बाक्‍ब: \io1 १. पिप आ दरवारम वोइक्‍चा पुंइसीशो, \em ठेयब कुम्‍सो १:-३:५\em* मेकेर ङा मीश आलम पिप आ ठेयब दुम्‍तीके \io2 कुम्‍सो पशो, सोलोमनमी शुला‍मीथ नु लोव़ पशो आ \io2 दाक्‍शो मुर कली मिम्‍ना मिम्‍न बाक्‍शो, \io1 २. आ दाक्‍शो गोठला हेरा प्रोंइशो, \em ठेयब कुम्‍सो ३:६-८:४\em* \io2 सोलोमनम शुलामीथ कली ग्‍युंबे पचा मिम्‍शो \io2 शुलामीथम आ दाक्‍शो गोठला कली मिम्‍शो सोलोमन आ नोले ङा पशो लोव़ \io1 ३. आ गोठला कली मप्रोंइथु, आ दाक्‍तीकेम ग्राशो \em ठेयब कुम्‍सो ६:५-८:१४\em* \io2 शुला‍मीथ खिं लेश्‍शा, दरवार ङा शोंप मिम्‍शो \io2 आ दाक्‍शो गोठलामी शुलामीथ आ सेंदा नेंचा दाक्‍शो \c 1 \s1 “पिप ठेयब बाक्‍ब” दे कुम्‍सो पशो \p \v 1 सोलोमन आ नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब कुम्‍सो। \v 2 मेकोमी आं कली पुक्‍पु पवल। मारदे हना इन दाक्‍तीके अङगुर शांबु क्‍येङा यो रिम्‍शो बाक्‍ब। \v 3 इन ख्रेक्‍तीक तेल ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो बाक्‍ब। इन नें ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो तेल मोइश्‍शो खोदेंशो बाक्‍ब। मोपतीके मीश आलपुकीमी इन कली दाक्‍नीमी। \v 4 गे आं कली लाइय्‍यीनी। गो रीब पा लय। पिपमी आं कली आ बाक्‍तीकेम लाइक्‍ती। गो इन कली तशा ग्‍येरसीनीकी। गोपुकी अङगुर शांबु क्‍येङा यो, इन दाक्‍तीक कली ठेयब सेल्‍नीकी। मेकोपुकीम गे दारशो दुम्‍तीके इन कली दाक्‍नीमी। \s1 आं कली आइक्‍च ममिम्‍तीन \p \v 5 गो क्‍येर बाक्‍ती हना यो, दारशो बाक्‍नुङ। ए यरूसलेम ङा तमीपुकी, गो केदार आ ताम्‍बु नु सोलोमन आ फारतीक वा खोदेंशो क्‍येर बाक्‍नुङ। आं कली आइक्‍च ममिम्‍तीन। \v 6 आं कली क्‍येर तशा, मकोव़यीनी। मारदे हना चोक्‍शो नांमी आं कली क्‍येर सेल्‍ती। आं ममा आ तौपुकी गो नु गाइक्‍तीके आं कली अङगुर रू कोव़ब सेल्‍तीमी। तन्‍न गो आंम अङगुर रू कली चहिं मकोव़ङु। \v 7 ए आं दाक्‍शो मुर, इन क्‍यारश भेडा आन कली ते योव़नीनी? मिनु नाक्‍त मेको ते नाइक्‍नीमी? गो मारदे हेंथे गाक्‍ब मीश मुर खोदेंशो पा इन वारच आन बगाल आ नेक्‍था लचा माल्‍नुङा? \s1 सोलोमनम शुलामीथ नु लोव़ पशो \p \v 8 मीश आल आन दाते ङा नेल्‍ल क्‍येङा दारशो मीश आल, गे क्‍यारश भेडा आन गाक्‍तीक लां खोइश्‍शा, गोठला आन गोठ आ नेक्‍था इ पाठा आन कली योव़ङो। \p \v 9 आं दाक्‍शो मीश आल, गो इ कली फाराओ आ बग्‍गी ङा नेल्‍ल क्‍येङा दारशो छाउरी शारा नु थाप्‍शो बाक्‍नुङ। \v 10 गहना पांइसीशो इ चोव़चो गिश दारशो बाक्‍ब। सिक्री पांइसीशो इ शुर थम दारशो बाक्‍ब। \v 11 गो इ कली सुन नु चांदी ख्राक्‍शा सिक्री सेल्‍नीकी। \p \v 12 पिप आ इप्‍तीकेमी बाक्‍मेनु, आं तेल थम ब्रोव़शो रिना पाइक्‍तु। \v 13 आं दाक्‍शो मुर आं कुचु आ दातेम ब्रोव़शो रिना पाइब मूरेम ब्रीशो थैली खोदेंशो बाक्‍ब। \v 14 आं दाक्‍शो मुर एन-गेदी ङा अङगुर रूमी वाशो हेन्‍ना फू खोदेंशो बाक्‍ब। \p \v 15 ए, आं दाक्‍शो मीश आल गे दारशो बाक्‍नेवे? शुश दारशो बाक्‍नेवे। इ मिक्‍च ढुकुर के खोदेंशो बाक्‍ब। \v 16 ए आं दाक्‍शो मुर, गे यो दारशो बाक्‍नेवे। थमा पा दारशो बाक्‍नेवे। इस ब्राख्‍ये गिग बाक्‍ब। \v 17 इस खिं ङा पैद्रा लेबानोन ङा लाइश्‍शो रवा के बाक्‍नीम। स‍ला के फलेकम साप्‍शो बाक्‍ब। \c 2 \s1 गे अर्को खोदेंशो मबाक्‍नीनी \p \v 1 गो शारोन ङा गुलाफ नु बेंसी ङा लिली फू नङ। \v 2 चू आन दातेमी लिली फू बोइश्‍शो खोदेंशो पा आं मीश आल, अरु मीश आल आन दातेम बाक्‍ब। \p \v 3 आं वोंइश मुर अरु ठिटा आन दातेमी ब्‍वाकीम बाक्‍शो रवा आन दाते ङा स्‍याउ रवा खोदेंशो बाक्‍ब। गो मेको आ वांकुम थुं नाइश्‍शा बाक्‍नुङ। मेको आ फल ब्रोव़शो बाक्‍नीम। \v 4 मेकोमी आं कली भोज जतीक खिंम लाइक्‍ती। मेको आ दाक्‍तीके छेदर खोदेंशो पा कोंइताक्‍यी। \v 5 आं कली ठीक सेल्‍चा कली सोव़पाइश्‍शो अङगुर नु स्‍याउ गेयीनी। मारदे हना गो दाक्‍तीकेम थशो बाक्‍नुङ। \em ठेयब कुम्‍सो ५:८\em* \v 6 मेको आ पेरा गुइ आं पिया आगाम बाक्ब। मिनु मेको आ ग्‍युरा गुइमी आं कली मुप्‍शो बाक्‍ब। \v 7 मेकोमी “ए, यरूसलेम ङा तमीपुकी, गो इन कली, किश्‍श नु रोको‍श आन नेंमी अरेनुङ। आंम दाक्‍चा क्‍येङा ङोंइती दाक्‍तीक कली मपोक्‍कीन” देंत। \em ठेयब कुम्‍सो ८:३-४\em* \s1 शुलामीथम आ दाक्‍शो कली मिम्‍शो \p \v 8 लो आं दाक्‍शो मुर, आ सेंदा नेनीन। कोव़ङीन, मेको पहाड मेर प्रेक्‍ना प्रेक्‍न, डांडा मेर दोरना दोरन जाक्‍शो बाक्‍ब। \v 9 आं दाक्‍शो मुर किश्‍श नु ठिटा रोकोश खोदेंशो बाक्‍ब। कोव़ङीन, मेको आंइ गारो आ नोले राप्‍शा बाक्‍शो बाक्‍ब। मेकोमी झेल रे आगा कोव़ना कोव़न बाक्‍ब। मेकोमी झेल आगा रे कोव़ना कोव़न बाक्‍ब। \v 10 आं दाक्‍शो मुरुमी आं कली “आं नेल्‍ल क्‍येङा दाक्‍शो नु आं दार‍शो मीश आल बोक्‍को। मिनु गो नु गाक्‍को” देंत। \em ठेयब कुम्‍सो २:१३\em* \v 11 मारदे हना मुल हिंउद लाक्‍तु। मिनु बर्खा यो लाक्‍ने थुम्‍तु। \v 12 रागीम फू बोइक्‍चा गोम्‍तेक्‍म। \v 13 फोव़शी रवाम फोव़शी सिन्‍ना सिन्‍न बाक्‍नीम। अङगुर फू बोइक्‍नीम। मेको ब्रोव़शो रिना पाइब। मेकोमी “आं नेल्‍ल क्‍येङा दाक्‍शो नु आं दार‍शो मीश आल बोक्‍को। मिनु गो नु गाक्‍को” देंत। \em ठेयब कुम्‍सो २:१०\em* \p \v 14 पहाड मेर ङा पोव़ला मेर, सेरथे फुल्‍लु मेर बाक्‍ब आं दाक्‍शो ढुकुर, इ कुल कोंइदी। इ सेंदा नेंचा तङल। मारदे हना इ सेंदा रिम्‍शो बाक्‍ब। मिनु इ कुल दारशो बाक्‍ब। \v 15 आंइ कली फ्‍यउरे ग्‍याइश्‍शा गेकी। मेको आइक्‍च फ्‍यउरेपुकीम अङगुर रू बिग्रेनीम। मारदे हना मुल अङगुर बोइक्‍नीम। \p \v 16 आं दाक्‍शो वोंइश आल आं केन बाक्‍ब। मिनु गो मेको के बाक्‍नुङ। मेकोमी आ क्‍यारश भेडा लिली फू आन दातेम योव़‍ब। \em ठेयब कुम्‍सो २:१६\em* \v 17 ग्‍यू दुम्‍चा नु वांकु जाम्‍शा लचा क्‍येङा ङोंइती लेश्‍शा जाक्‍कीन। आं दाक्‍शो वोंइश मुर रोंगु मेर बाक्‍ब किश्‍श नु ठिटा रोको‍श खोदेंशो दुमीन। \em ठेयब कुम्‍सो ४:६\em* \c 3 \s1 आ दाक्‍शो कली मिम्‍शो \p \v 1 गो नाक्‍दो रे आं ब्राख्‍येम आं दाक्‍शो वोंइश मुर कली माल्‍ता। गो मेको कली ब्रेत्‍ताक्‍ङ। तन्‍न मेकोम लोव़ मलेत्‍ती। \em ठेयब कुम्‍सो ५:६\em* \v 2 गो बोक्‍शा, सहर गे लती। मिनु गो आं दाक्‍शो वोंइश मुर कली सहर नु लां मेर माल्‍ता। मोपा माल्‍ना माल्‍न बाक्‍ती, तन्‍न मथिदु। \v 3 सहर ङा खाल पाइबपुकीम थित्‍तीमी। मिनु गो “मार, गेपुकीमी आं दाक्‍शो वोंइश मुर कली थिन्‍नी?” दे हिल्‍लो पाता। \v 4 मिनु गो मेको आन कली प्रोंइ‍शा इच्‍का आइक्‍ची ला जाक्‍दीश्‍शो नङ। गो आं दाक्‍शो वोंइश मुर कली थित्‍ता। मिनु गो मेको कली आं ममा आ खिं, आं जरमेसीशो कोठा मचाक्‍गु सम्‍म मेको कली ग्‍याइश्‍शा मप्रोनु। \em ठेयब कुम्‍सो ८:२\em* \v 5 ए यरूसलेम ङा तमीपुकी, गो इन कली, किश्‍श नु रोको‍श आन नेंमी अरेनुङ आंम दाक्‍चा क्‍येङा ङोंइती दाक्‍तीक कली मपोक्‍कीन। \s1 सोलोमनम ग्‍युंबे पचा मिम्‍शो \p \v 6 गोरशो रागी रे मार जाक्‍बा? कुन के थाम खोदेंशो तांइसीब। मिनु मेको मूरे नु धूप खोदेंशो ब्रोव़शो रिना पाइब। मेको ग्‍याप्‍ब लेयब आन मस्‍ला खोदेंशो पा रिना पाइक्‍तु। \v 7 कोव़ङीन, एको सोलोमन कली कुरतीक बाक्‍ब। मेको आ एर ओंथ ६० जना इस्राएल ङा बोल्‍यो लडाइ पाइबम मेको कली खाल पशो बाक्‍तेक्‍म। \v 8 मेको नेल्‍लेमी या कुरशो बाक्‍तेक्‍म। मेको लडाइ पस जोक्‍ब बाक्‍तेक्‍म। नाक्‍दो लडाइ दुम्‍मेनु, आन तरवार पिम्‍सीशो बाक्‍तेक्‍म। \v 9 पिप सोलोमनम आंम कली कुरतीक का सेल्‍तु। मेको लेबानोन ङा लाइश्‍शो रवा आ शी के सेल्‍शो बाक्‍त। \v 10 मेकोमी मेको आ गुइ वोइक्‍तीक चांदी के नु आ नोले सुन के सेल्‍तु। आ नित्‍तीके प्‍याजी रङ के बाक्‍त। यरूसलेम ङा तमीपुकीमी, मेको आ आगा शुश क्‍येट लाइब शीम साप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 11 ए सियोन ङा तमीपुकी, लाङगा ग्रूशा पिने। मिनु पिप सोलोमनम सिरपेच गुक्‍शो कोव़ङीन। मेको सिरपेच मेको आ ममामी ग्‍येरसीशा मेको आं ग्‍युं‍बे नाक्‍ती गेशो बाक्‍त। \c 4 \s1 सोलोमन शुलामीथ नु लोव़ पशो \p \v 1 आं दाक्‍शो मीश आल, गे दारशो बाक्‍नेवे। गे थाम्‍पा दारशो बाक्‍नेवे। इ मिक्‍च इ सुम्‍तीके आगाम ख्रुइश्‍शो ढुकुर आ मिक्‍च खोदेंशो बाक्‍ब। इ चां गिलाद डांडा रे पा ब्रुप्‍शो क्‍यारश आन हुल खोदेंशो बाक्‍ब। \v 2 इ ख्रुइ चां प्रेक्‍शा चिक्‍शो भेडा आन हुल खोदेंशो बाक्‍ब। मेको नेल्‍ल आन के जौंले पाठा बाक्‍ब। नेल्‍ल मोदेंशो बाक्‍नीम। \em ठेयब कुम्‍सो ६:५-६\em* \v 3 इ शुंइच लल डोरी खोदेंशो बाक्‍ब। इ शोव़ थम दारशो बाक्‍ब। इ सुम्‍तीके आगाम इ चोव़चो चेश्‍शो दारीम खोदेंशो बाक्‍नीस। \em ठेयब कुम्‍सो ६:७\em* \v 4 इ शुर दाऊद आ लाइश्‍शो खिं खोदेंशो बाक्‍ब। मेकेर हजार का तेक्‍तीक क्‍युक्‍शो बाक्‍नीम। मेको नेल्‍ल लडाइ पाइब आन तेक्‍तीक बाक्‍नीम। \v 5 इ दूध निक्‍शी क्‍यारश पाठा खोदेंशो बाक्‍नीस। मेको लिली फू आन दातेमी जोइ‍ब किश्‍श आ जौंले पाठा खोदेंशो बाक्‍नीस। \em ठेयब कुम्‍सो ७:३\em* \v 6 ग्‍यू दुम्‍चा नु वांकु जाम्‍शा लचा क्‍येङा ङोंइती, गो ब्रोव़शो रिना पाइब डांडा नु धूप बाक्‍शो डांडा लाइ‍नुङ। \em ठेयब कुम्‍सो २:१७\em* \v 7 आं दाक्‍शो मीश आल गे नेल्‍लेम दारशो बाक्‍नेवे। इ के मारेइ मरिम्‍शो मबाक्‍ब। \s1 आं दारशो मीश आल, आं ग्‍युम्‍ली! \p \v 8 आं ग्‍युम्‍ली, लेबानोन रे पा गो नु गाक्‍को। लेबानोन रे पा गाक्‍को। आमाना डांडा रे पा यीवो। सेनीर आ ङर नु हेरमोन डांडा रे पा गाक्‍को। गुप्‍स आन पुक्‍खी नु जोइ आन बाक्‍तीक डांडा रे पा गाक्‍को। \v 9 ए आं समी, आं ग्‍युम्‍ली, गे आं कली कोव़शा, आं थुं खुइ पाप्‍तीवी। इ माला के गेडा कामीन आं थुं खुइ पाप्‍तीवी। \v 10 ए, आं समी, आं ग्‍युम्‍ली इ दाक्‍तीक थम रिम्‍शो बाक्‍ब। तेकोइ अङगुर शांबु क्‍येङा यो, इ दाक्‍तीक रिम्‍शो बाक्‍ब। मस्‍ला नेल्‍ल आन क्‍येङा इ ख्रेक्‍तीक ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो बाक्‍ब। \v 11 इ शोव़ रे फू आ रस खोदेंशो याप्‍ब। ए आं ग्‍युम्‍ली, इ लें आगाम दूध नु खुदो बाक्‍ब। इ वा ङा ब्रोव़शो रिना लेबानोन ङा रिना खोदेंशो बाक्‍ब। \p \v 12 ए आं समी, आं ग्‍युम्‍ली, गे चोक्‍शा वोइश्‍शो रू नु सुशा वोइश्‍शो ब्‍वाक्‍कु बुक्‍तीक खोदेंशो बाक्‍नेवे। \v 13 इ रू दारीम रू खोदेंशो बाक्‍ब। मेकेर नेल्‍ल क्‍येङा रिम्‍शो फल फुल बाक्‍नीम। हेन्‍ना बुटा नु ब्रोव़शो रिना पाइब तेल बाक्‍नीम। \v 14 ब्रोव़शो रिना पाइब तेल, हाव सुप्‍तीके, सुप्‍तीक बोट, सिन्‍कौली, शुश खाल ङा ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो धूप रवा, मूरे, ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो शी के रवा नु नेल्‍ल खाल ङा ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मस्‍ला बाक्‍नीम। \v 15 मेको रू ङा ब्‍वाक्‍कु बुक्‍तीक ब्रोव़शो ब्‍वाक्‍कु बुक्‍तीक बाक्‍ब। मिनु लेबानोन रे पा शाइश्‍शो खोला बाक्‍नीम। \p \v 16 उत्तर ङा फश, बोक्‍को। ए दक्‍खिन ङा फश, कुवो। आं रूमी फश पावो। मेको आ ब्रोव़शो रिना ङोन सम्‍म जाक्‍दील्‍ल। आं दाक्‍शो वोंइश मुर आ रूमी जाक्‍ल। मिनु मेकेर ङा नेल्‍ल क्‍येङा ब्रोव़शो फल जवल। \c 5 \p \v 1 ए आं समी, आं ग्‍युम्‍ली, गो आं फल फुल रूमी जाक्‍ती। गो आं ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मूरे नु मस्‍ला खुप्‍ताक्‍ङमी। गो आं सुरबु चाका नु आं खुदो जाइनुङ। गो आं अङगुर शांबु नु आं दूध तूनुङ। ए वारचपुकी, जने तूङीन। वारचपुकी दाक्‍तीकेम दुक्‍शो खोदेंशो दुमीन। \s1 ङोमु पा आ गोठला कली माल्‍शो \p \v 2 गो गोल्‍‍ती, तन्‍न मइम्‍ङ। नेनीन, आं दाक्‍शो मुरुमी लाप्‍चो ख्रोकोल पाप्‍तु। “आं समी, आं दाक्‍शो मीश आल, आ ढुकुर, मारेइ मारेइम रिम्‍शो बाक्‍‍शो मीश आल लाप्‍चो रोक्‍को। आं पिया सीतम जिश्‍शो बाक्‍ब। आं चां नाक्‍दो ङा सीतम जिश्‍शो बाक्‍ब” देंत। \v 3 गो आं वा प्रुइक्‍ने थुम्‍ता। मिनु मार मेको लेंशा फेक्‍नुङा? गो आं खोइल चिक्‍ने थुम्‍ता। मिनु मार मुल लेंशा खप दिम्‍नुङा? \em ठेयब कुम्‍सो ३:१\em* \v 4 आं दाक्‍शो वोंइश मुरुमी लाप्‍चो रोक्‍चा कली गुइ पिदानु, मेको तशा आं लुङगीर प्रेक्‍त। \v 5 मिनु गो आं दाक्‍शो वोंइश मुर कली लाप्‍चो रोक्‍चा कली बोक्‍ती। आं गुइ रे ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मूरे याप्‍त। मिनु आं ब्रेप्‍चो रे ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मूरे याप्‍शा आग्‍लोम लुम्‍साक्‍व। \v 6 मिनु गो आं दाक्‍शो मुर कली लाप्‍चो रोक्‍ता, तन्‍न मेको गाक्‍ने थुमा बाक्‍त। मेको मेकेर मबा। मेको गाक्‍तीके गो सुर्ता पाता। गो मेको कली माल्‍ता। तन्‍न मथिदु। गो मेको कली ब्रेत्‍ताक्‍ङ। तन्‍न मेकोम लोव़ मलेत्‍ती। \v 7 सहरम हिरशा खाल पाइबपुकीम आं कली थित्‍‍तीमी। मिनु मेकोपुकीम आं कली तुप्‍शा गारै गार सेल्‍तीमी। गारोम बाक्‍शा खाल पाइबपुकीमी आं फेक्‍शो वा यो रोइश्‍शा लाइक्‍तेक्‍म। \v 8 ए यरूसलेम ङा तमी “गो इन कली ‘गेपुकीम आं दाक्‍शो मुर कली ग्रुम्‍तीनी हना, मेको कली इन कली दाक्‍ब मुर दाक्‍तीकेम थशो बाक्‍ब’ देनीन” देंत। \em ठेयब कुम्‍सो २:५\em* \p \v 9 मिनु मेकोपुकीमी “गे नेल्‍ल क्‍येङा दारशो मीश आल, इ दाक्‍शो वोंइश मुर दोपा अरु आन क्‍येङा दाक्‍शो दुम्‍मे? मारदे मेको इ दाक्‍शो वोंइश मुर ठेयब दुम्‍मे? मारदे आंइ कली मोदेंशो पा अरेनेवे?” देंतेक्‍म। \p \v 10 मिनु १० हजार आन दातेम यो आं दाक्‍शो मुर नेल्‍ल क्‍येङा दारशो नु आ कुल हाक्‍सीशो बाक्‍ब। \v 11 मेको आ पिया क्‍येख सुन के खोदेंशो बाक्‍ब। मेको आ चां हिरशो नु खद खोदेंशो क्‍येर बाक्‍ब। \v 12 मेको आ मिक्‍च खोला आ नेक्‍था बाक्‍ब ढुकुर आ मिक्‍च खोदेंशो बाक्‍ब। मेको दूधमी मुरशा केप्‍शो हीरा खोदेंशो बाक्‍ब। \v 13 मेको आ चोव़चो ब्रोव़शो रिना पाइब मस्‍ला खोदेंशो बाक्‍ब। मेको आ शुंइच ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मूरे याप्‍ब लिली फू खोदेंशो बाक्‍ब। \v 14 मेको आ गुइ हीरा केप्‍शो सुन के खोदेंशो बाक्‍ब। मेको आ रां हात्ती आ दाराम नीलो हीरा क्‍येप्‍शो खोदेंशो बाक्‍ब। \v 15 मेको आ खोइल क्‍येख सुन के नित्‍तीक पाइश्‍शो बुश थाम खोदेंशो बाक्‍ब। मेको कोव़शोनु, लेबानोन ङा लाइश्‍शो रवा खोदेंशो पा दारशो बाक्‍ब। \v 16 ए यरूसलेम ङा मीश आलपुकी, मेको आ शोव़ ब्रोव़शो लोव़मी ब्रीशो बाक्‍ब। मेको थम दारशो बाक्‍ब। मेकोन आं दाक्‍शो वोंइश मुर नु आं वारच बाक्‍ब। \c 6 \p \v 1 ए नेल्‍ल क्‍येङा दारशो मीश आल, इ दाक्‍शो वोंइश मुर ते लमे? गो गारशा मेको कली माल्‍थ लय? \p \v 2 आं दाक्‍शो वोंइश मुर आंम फल फुल रू लत। मेको आ ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मस्‍ला रू मेर लत। मेको क्‍यारश भेडा योव़चा कली नु लिली फू खुप्‍चा कली लत। \v 3 आं दाक्‍शो वोंइश मुर आं केन बाक्‍ब। मिनु गो मेको के बाक्‍नुङ। मेकोमी आ क्‍यारश भेडा लिली फू आन दातेम योव़‍ब। \em ठेयब कुम्‍सो २:१६\em* \s1 सोलोमन आ नोले ङा लोव़ \p \v 4 आं दाक्‍शो मीश आल, गे तिरचा सहर खोदेंशो बाक्‍नेवे। यरूसलेम सहर खोदेंशो रिम्‍शो तांइसीनेवे। गे छेदर क्‍युक्‍शो लडाइ पाइब खोदेंशो सक्ति पाइश्‍शो बाक्‍नेवे। \v 5 इ मिक्‍चीम आं कली मकोव़यी। मारदे हना इ मिक्‍चीम आं कली मार पचा ना मार पचा सेल्‍ब। इ चां गिलाद डांडा रे पा ब्रुप्‍शो क्‍यारश आन हुल खोदेंशो बाक्‍ब। \v 6 इ ख्रुइ ऊन प्रेक्‍शा चिक्‍शो भेडा आन हुल खोदेंशो बाक्‍नीम। मेको नेल्‍ल आन के जौंले पाठा बाक्‍ब। नेल्‍ल मोदेंशो बाक्‍नीम। \em ठेयब कुम्‍सो ४:१-२\em* \v 7 इ सुम्‍तीके आगाम इ चोव़चो चेश्‍शो दारीम खोदेंशो बाक्‍नीस। \em ठेयब कुम्‍सो ४:३\em* \v 8 मिनु ६० जना पिपीम बाक्‍तेक्‍म हना यो, ८० जना नोले चाक्‍शो मीश बाक्‍तेक्‍म हना यो, नु शुश मीश आल बाक्‍तेक्‍म हना यो, \v 9 आं मीश आल, आं ढुकुर, आं नेल्‍ल क्‍येङा दारशो मीश आल, आ ममामी दाक्‍शो तमी बाक्‍ब। आ ममामी “थम दारशो मीश आल बाक्‍ब” देंब। मिनु मीश आलपुकीम मेको कली तशा “ग्‍येरसीशो मीश आल बाक्‍ब” देंतेक्‍म। पिपीम नु नोले चाक्‍शो मीशपुकीम मेको कली ठेयब सेल्‍तेक्‍म। \v 10 सुनी खोदेंशो पा दारशो, तास्‍ला खोदेंशो पा दाप्‍शो, नां खोदेंशो पा छेङछेङ देंशो, हिंचा ङा लडाइ पाइब खोदेंशो सु बाक्‍बा? \s1 आ मीश आल ल‍शो \p \v 11 गो फोरो रवा ङा रू मेर दोशो कोच्‍वा दम्‍मा, दे कोव़थ लती। अङगुर बोटमी कोच्‍वा दम्‍मा कों, दारीम फू बोइश्‍शो बाक्‍मा कों मबाक्‍मा, दे कोव़थ लती। \v 12 मिनु गो आं तुइक्‍चा क्‍येङा ङोंइती आं मिम्‍‍शोमी आं कली आं दाक्‍शो मुर आ नेक्‍था बग्‍गीम लाइक्‍ती। \p \v 13 शुलामीथ लेश्‍शा पिवो! लेश्‍शा पिवो! लेश्‍शा पिवो। मिनु गो इ कली कोव़ने चाप्‍कल। गे मारदे शुला‍मीथ कली लडाइ पाइब आन ङोंइती सिल पपाइश्‍शो खोदेंशो पा कोव़स ङा कोव़स बाक्‍चा दाक्‍नीनी? \c 7 \s1 गे नेल्‍लेम दारशो बाक्‍नेवे देंशो \p \v 1 पिप आ तमी, जुत्ता लिक्‍शो इ खोइल गिश दारशो बाक्‍ब। इ क्रातो थाम्‍पा मार मार सेल्‍स जोक्‍बमी सेल्‍शो खोदेंशो बाक्‍ब। मेको हीरा खोदेंशो बाक्‍ब। \v 2 इ सपु कुल कुल देंशो बोस खोदेंशो बाक्‍ब। मेकेर ब्‍वाइश्‍शो अङगुर शांबुम ब्रीशो बाक्‍ब। इ कोव़ज लिली फूपुकीमी हिरशो पुक्‍शो चेरब खोदेंशो बाक्‍ब। \v 3 इ दूध किश्‍श आ जौंले पाठा खोदेंशो बाक्‍नीस। \em ठेयब कुम्‍सो ४:३\em* \v 4 इ शुर हात्ती आ ख्रुइ के सेल्‍शो लाइश्‍शो खिं खोदेंशो बाक्‍ब। इ मिक्‍च बाथ-राब्‍बीम ङा लाप्‍चो आ नेक्‍था बाक्‍शो हेश्‍बोन ङा दोम्‍ली खोदेंशो बाक्‍नीस। इ नें दमस्‍कस सहर गे कोव़शो लेबानोन ङा लाइश्‍शो खिं खोदेंशो बाक्‍ब। \v 5 इ पिया कारमेल डांडा खोदेंशो बाक्‍ब। इ चां पिप आ रङ खोदेंशो बाक्‍ब। मोपतीके पिपम इ कली दाक्‍शो बाक्‍ब। \p \v 6 आं दाक्‍शो मीश आल, गिश दारशो बाक्‍नेवे। गे नेल्‍ल क्‍येङा दारशो बाक्‍नेवे। \v 7 इ रां खजूर रवा खोदेंशो बाक्‍ब। इ दूध अङगुर सिश्‍शो खोदेंशो बाक्‍ब। \v 8 मिनु गो “गो खजूर रवा ङोइक्‍नुङ। मिनु मेको आ राशी ग्‍याइक्‍नुङ” देंती। इ दूध अङगुर सिश्‍शो खोदेंशो नु इ सास स्‍याउ आ रिना खोदेंशो बाक्‍ब। \v 9 इ पुक्‍पु पाइश्‍शो ब्रोव़शो अङगुर शांबु खोदेंशो बाक्‍ब। अङगुर शांबु शोव़ नु ख्रुइ रे ओंखां पा शाइश्‍शो खोदेंशो बाक्‍ब। \v 10 गो आं दाक्‍शो मीश आल के नङ। मेकोमी आं कलीन मिम्‍शा बाक्‍ब। \v 11 आं दाक्‍शो मुर जाक्‍कीन। मिनु रू मेर हिरथ लस। मिनु नाक्‍दो गाउं मेर बास बाक्‍स। \v 12 गो सुनी कना अङगुर रू लस। अङगुर कोच्‍वा दाप्‍शा फू बोइश्‍शो बाक्‍म कों? मिनु दारीम फू बोइश्‍शो बाक्‍म कों। गो मेकेर इ कली आं दाक्‍तीक गेनन्‍नी। \v 13 आल थिपाइक्‍ब फलम ब्रोव़शो रिना फ्रशो बाक्‍नीम। नेल्‍ल खाल ङा रिम्‍शो फल आंइ लाप्‍चो आ तार बाक्नीम। आं दाक्‍शो मुर, नक नु सोव़शो फल इ कली खेक्‍शा वोइश्‍शो बाक्‍नुङ। \c 8 \s1 गो आं दाक्‍शो नु बाक्‍चा दाक्‍नुङ \p \v 1 आं ममामी इ कली दूध तुंइ‍शो आं लोक्‍ब न‍‍वे हना, इ कली लाङगाम ग्रुमुनु, पुक्‍पु पङ वा। मिनु सुइमी आं कली मरिम्‍शो मदेंम वा। \v 2 मिनु गो इ कली आं ममा आ खिं, आं जरमेसीशो कोठाम चाक्‍गु वा। मेकेर लाइश्‍शा ब्रोव़शो मार मार सुप्‍शो दारीम शांबु तूचा गेङ वा। मेको आं दारीम रे सेल्‍शो बाक्‍ब। \em ठेयब कुम्‍सो ३:४\em* \v 3 मेको आ पेरा गुइ आं पिया आगाम बाक्ब। मिनु मेको आ ग्‍युरा गुइमी आं कली मुप्‍शो बाक्‍ब। \v 4 ए यरूसलेम ङा तमीपुकी, गो इन कली, अरेनुङ। आंम दाक्‍चा क्‍येङा ङोंइती दाक्‍तीक कली मपोक्‍कीन। \em ठेयब कुम्‍सो २:६-७\em* \s1 आ गोठला कली दाक्‍तीक सक्ति \p \v 5 आंम दाक्‍शो मुर नु क्‍येम्‍सीशा, गोरशो रागी रे जाक्‍ब सु बाक्‍बा? गो स्‍याउ रवा आ पुंमी इन कली सेंताक्‍ङ। मेकेर इन ममामी इन कली कुरतु। मेकेर इन कली थिचा कली आल थितीक रोइ पाप्‍तु। \p \v 6 आं कली इन थुंमी छाप थोक्‍शो खोदेंशो पा वोतीन। इन गुइमी यो छाप थोक्‍शो खोदेंशो पा वोतीन। मारदे हना दाक्‍तीके, बेक्‍पाइक्‍ब खोदेंशो पा सक्ति पाइश्‍शो बाक्‍ब। मेको आ दाक्‍शो तुरस खोदेंशो मटीब नु शुश ब्रशो मी क्‍येङा यो शुश ब्राइब बाक्‍ब। \em मत्ती २२:३०; रोमी ७:२; उत्‍पत्ती २:२४; मत्ती १९:५-६; एफिसी ५:२८-३३\em* \v 7 शुश ब्‍वाक्‍कुमी दाक्‍तीक कली क्‍याम्‍ने मचाप्‍ब। बारशो खोलामी यो मेको कली योल्‍ने मचाप्‍ब। सुइ मुरुमी आंम दाक्‍तीक आ पा ङा खिं नु आ शोंप नेल्‍ल गेप्‍तु हना, मुरुमी मेको कली शुक्‍शी पाइनीम। \s1 आ खिं लेश्‍शो \p \v 8 इं के आइक्‍च समी का बाक्‍ब। मेको आ दूध मुल सम्‍म मबाक्‍ब। मेको कली ग्‍युंबे पचा कली पुंइथ जाक्‍तेक्‍म हना, गो मार पय? \v 9 मेको गारो खोदेंशो बाक्‍त हना, मेको तारी चांदी के दरवार सेल्‍य वा। मेको लाप्‍चो खोदेंशो बाक्‍शो हना, मेको कली लेबानोन ङा लाइश्‍शो रवा आ फलेकमी सु‍शा वोइ वा। \p \v 10 गो गारो खोदेंशो नङ। मिनु आ दूध लाइश्‍शो खिं खोदेंशो बाक्‍ब। मोपतीके गो मेको कली आ थुं नाइक्‍पाइक्‍ब दुम्‍शो बाक्‍नुङ। \v 11 सोलोमन के बाल-हामोनमी अङगुर रू का बाक्‍त। मिनु मेकोम आ रू खाल पाइ‍ब मुर आन कली गेवा बाक्‍त। मिनु मेको बुम्‍था पाइब नेल्‍लेमी फल फुल आ पा ङा हजार का चांदी के शेकेल थाप्‍चा माल्‍बाक्‍मा बाक्‍त। \em शेकेल का ११.५ ग्राम चांदी के क्‍येट बाक्ब। \em* \v 12 तन्‍न आं के यो अङगुर रू का बाक्‍ब। ए सोलोमन, मेको हजार का चांदी के शेकेल इन केन बाक्‍ल। मिनु सहे निक्‍शी शेकेल चहिं मेको फल फुल खाल पाइ‍ब आन के बाक्‍ल। \s1 आं कली ला माल्‍शा ब्रेत्‍तो \p \v 13 अङगुर रूमी बाक्‍ब आं वारचपुकीम इ सेंदा नेंचा दाक्‍नीम। इ सेंदा आं कली नेंपाइय्‍यी। \v 14 आं दाक्‍शो मुर गे रीब पा मस्‍ला बाक्‍शो डांडा ङा किश्‍श खोदेंशो नु ठिटा रोकोश खोदेंशो दुमो।