\id NUM \h गन्‍ती \toc1 गन्‍ती \toc2 गन्‍ती \toc3 गन्‍ती \mt1 गन्‍ती \ip \bd ब्रेक्‍ब मुर:\bd* एको किताब ब्रेक्‍ब यो मेको गोरशो रागी हिरब आन दातेमी बाक्‍शो बाक्‍त। मारदे हना दोपा मेकोमी मुर आन कली हिक्‍तीके नु अरु मार मार आइक्‍च गेय पशो नेल्‍ल ब्रेक्‍ने चाप्‍बा ङा? मोपतीके मोसामी एको किताब ब्रेक्‍शो बाक्‍ब, दे मिम्‍नीम। \em गन्‍ती ३३:२\em* \ip \bd गेना ब्रेक्‍शो:\bd* प्रस्‍थान ब्रेक्‍शो नोले, एको किताब सीनै डांडाम मार मार दुम्‍शो बाक्‍मे, मेको आ पर्बम ब्रेक्‍‍शो बाक्‍त। एको किताब मोसा आ ब्रोंइची ना ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \ip \bd मारदे ब्रेक्‍शो:\bd* \io1 १. सीनै डांडा रे गाक्‍चा साशो \em गन्‍ती १:-१०:१०\em* \io1 २. सीनै डांडा रे कादेश सम्‍म जाक्‍शो \em गन्‍ती १०:११\em* \io1 ३. मोआब रागी यर्दन खोला आ पूर्ब सम्‍म जाक्‍शो \em गन्‍ती २२:- ३६:-\em* \c 1 \s1 सीनै डांडाम मुर हिक्‍शो \r गन्‍ती २६:२-५१ \p \v 1 इस्राएलीपुकी इजीप्‍त रे जाक्‍मा आ बर्स निक्‍शी, महिना निक्‍शी ङा ङोंइती ङा नाक्‍त परमप्रभु यावेमी सीनै ङा रागीमी बाक्‍शो ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुमी मोसा कली लोव़ पाप्‍तु। \em प्रस्‍थान ४०:१७\em* \v 2 मिनु मेकोमी “गे इस्राएली वोंइश मुर आन थर थर नु आन खिं खिं पा नेल्‍ल आन नें ब्रेक्‍चा माल्‍नेवे। \em उत्‍पत्ती ३५:२३-३६; प्रस्‍थान ३०:१२\em* \v 3 इस्राएलमी २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब मुर नेल्‍ल आन कली गे नु हारूनमी लडाइ पचा कली खुप्‍शा वोइक्‍चा माल्‍नीसी। \v 4 मेको नेल्‍ल आन थर रे मुर का कामी इस कली वारच पचा माल्‍नीम। मेको मुर आन खिं ङा ठेयब मुर बाक्‍चा माल्‍नीम। \v 5 मिनु सु सुम इन कली वारच पचा माल्‍नीम देंशा हना, रूबेन आ थर रे शेदेउर आ तौ एली-सुर, \v 6 सिमियोन आ थर रे सुरी-शदै आ तौ शेलुमीएल, \v 7 यहूदा आ थर रे अम्‍मीनादाब आ तौ नहशोन, \em प्रस्‍थान ६:२३\em* \v 8 इस्‍साकार आ थर रे सुआर आ तौ नेथनेल, \v 9 जबूलून आ थर रे हेलोन आ तौ एलीआब, \v 10 योसेफ आ तौ एफ्राइम आ थर रे अम्‍मीहुद आ तौ एली-शामा, योसेफ आ तौ मनस्‍से आ थर रे पेदा-सुर आ तौ गमलीएल, \em १इतिहास ७:२६; उत्‍पत्ती ४८:५\em* \v 11 बेन्‍यामीन आ थर रे गिदेओनी आ तौ आबी-दान, \v 12 दान आ थर रे अम्‍मी-शदै आ तौ अही-एजेर, \v 13 आशेर थर रे ओक्रान आ तौ पगीएल, \v 14 गाद आ थर रे दूएल आ तौ एली-आसाफ, \v 15 नाप्‍ताली आ थर रे एनान आ तौ अहीरा बाक्‍नीम” दे परमप्रभु यावेमी मोसा कली देंत। \v 16 एकोपुकी इस्राएली आन दाते रे योव़शो आन थर ङा ठेयब मुर बाक्‍नीम। \p \v 17 मोसा नु हारूनमी योव़शो मुर आन कली ब्रेत्‍ताक्‍स। \v 18 मिनु मेको निक्‍शीमी महिना निक्‍शी ङा ङोंइती ङा नाक्‍ती इस्राएली नेल्‍ल आन कली पुक्‍ताक्‍स। मिनु मुर नेल्‍लेमी आन थर नु आन खिं देंशा, ब्रेक्‍पाइक्‍तेक्‍म। मिनु २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो आन नें नेल्‍ल ब्रेक्‍पाइक्‍तेक्‍म। \v 19 मिनु परमप्रभु यावेमी अरेशो खोदेंशो पा, मोसामी सीनै ङा गोरशो रागीमी मेको आन कली खुप्‍शा वोइक्‍तीमी। \p \v 20 इस्राएल आ ङोंइती जरमेशो तौ रूबेन आ थर ङा आन खिं खिं ङा २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब वोंइश मुर नेल्‍ल आन नें ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 21 मिनु मेको लडाइ पचा कली खुप्‍शो रूबेन आ थर ङा मुर ४६ हजार ५ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 22 सिमियोन आ थर ङा आन खिं खिं ङा २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब वोंइश मुर नेल्‍ल आन नें ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 23 मिनु मेको लडाइ पचा कली खुप्‍शो सिमियोन आ थर ङा मुर ५९ हजार सहे सां बाक्‍तेक्‍म। \p \v 24 गाद आ थर ङा आन खिं खिं ङा २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब वोंइश मुर नेल्‍ल आन नें ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 25 मिनु मेको लडाइ पचा कली खुप्‍शो गाद आ थर ङा मुर ४५ हजार ६ सहे ५० बाक्‍तेक्‍म। \p \v 26 यहूदा आ थर ङा आन खिं खिं ङा २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब वोंइश मुर नेल्‍ल आन नें ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 27 मिनु मेको लडाइ पचा कली खुप्‍शो यहूदा आ थर ङा मुर ७४ हजार ६ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 28 इस्‍साकार आ थर ङा आन खिं खिं ङा २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब वोंइश मुर नेल्‍ल आन नें ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 29 मिनु मेको लडाइ पचा कली खुप्‍शो इस्‍साकार आ थर ङा मुर ५४ हजार ४ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 30 जबूलून आ थर ङा आन खिं खिं ङा २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब वोंइश मुर नेल्‍ल आन नें ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 31 मिनु मेको लडाइ पचा कली खुप्‍शो जबूलून आ थर ङा मुर ५७ हजार ४ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 32 योसेफ आ तौ एफ्राइम आ थर ङा आन खिं खिं ङा २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब वोंइश मुर नेल्‍ल आन नें ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 33 मिनु मेको लडाइ पचा कली खुप्‍शो योसेफ आ तौ एफ्राइम आ थर ङा मुर ४० हजार ५ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 34 योसेफ आ तौ मनस्‍से आ थर ङा आन खिं खिं ङा २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब वोंइश मुर नेल्‍ल आन नें ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 35 मिनु मेको लडाइ पचा कली खुप्‍शो योसेफ आ तौ मनस्‍से आ थर ङा मुर ३२ हजार सहे निक्‍शी बाक्‍तेक्‍म। \p \v 36 बेन्‍यामीन आ थर ङा आन खिं खिं ङा २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब वोंइश मुर नेल्‍ल आन नें ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 37 मिनु मेको लडाइ पचा कली खुप्‍शो बेन्‍यामीन आ थर ङा मुर ३५ हजार ४ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 38 दान आ थर ङा आन खिं खिं ङा २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब वोंइश मुर नेल्‍ल आन नें ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 39 मिनु मेको लडाइ पचा कली खुप्‍शो दान आ थर ङा मुर ६२ हजार ७ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 40 आशेर आ थर ङा आन खिं खिं ङा २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब वोंइश मुर नेल्‍ल आन नें ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 41 मिनु मेको लडाइ पचा कली खुप्‍शो आशेर आ थर ङा मुर ४१ हजार ५ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 42 नाप्‍ताली आ थर ङा आन खिं खिं ङा २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब वोंइश मुर नेल्‍ल आन नें ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 43 मिनु मेको लडाइ पचा कली खुप्‍शो नाप्‍ताली आ थर ङा मुर ५३ हजार ४ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 44 मिनु मेको मुर नेल्‍ले लडाइ पचा कली खुप्‍ताक्‍म। मोसा, हारून नु मेको आस कली वारच पाइब इस्राएल आ १२ थर ङा ठेयब मुरपुकीमी मेको आन कली लडाइ पचा कली खुप्‍ताक्‍म। \em उत्‍पत्ती १७:२०; उत्‍पत्ती २५:१६\em* \v 45 मिनु गिश मुर २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब वोंइश मुर बाक्‍शो बाक्‍तेक्‍म देंशा हना, \em गन्‍ती २:३२; प्रस्‍थान १२:३७\em* \v 46 मेको नेल्‍ल पा ६ लाख ३ हजार ५ सहे ५० जना बाक्‍तेक्‍म। \v 47 लेवी आ खिं ङा मुरपुकी चहिं अरु आन खोदेंशो पा महिक्‍सम। \s1 लेवी आ थर ङा मुर मखुप्‍शो \p \v 48 मिनु ङोंइती परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 49 “लेवी आ थर ङा मुर आन कली चहिं लडाइ पचा कली मखुप्‍तीमी। मिनु इस्राएली आन कली खोदेंशो पा महिक्‍मी। \em गन्‍ती २:२३; गन्‍ती ३:१५-३९\em* \v 50 तन्‍न गे लेवी आन कली आं कबल पशो सन्‍दोस वोइश्‍शो ताम्‍बु नु आ मारेइ मारेइ थोव़क कोव़चा कली वोइक्‍मी। मेकोपुकीमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु नु आ मारेइ मारेइ थोव़क कुरचा माल्‍नीम। मेकोपुकीमी मेको कोव़चा माल्‍नीम। मिनु आन ताम्‍बु ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ एर ओंथ कीचा माल्‍नीम। \v 51 मिनु ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु याक्‍तमेनु, लेवीपुकीम मेको प्राक्‍चा माल्‍नीम। मिनु ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु कीङमेनु, मेकोपुकीमी सेल्‍चा माल्‍नीम। आन नेक्‍था जाक्‍ब अरु मुर साइक्‍चा पुंइसीनीम। \em गन्‍ती ३:१०,३८; गन्‍ती १७:५\em* \v 52 अरु इस्राएली आन आन हुल आन दातेमी नु आन छेदर आ ख्रुक्‍तीके ङा बाक्‍तीकेम बाक्‍चा माल्‍नीम। \v 53 लेवी आ मुर चहिं परमप्रभु यावे आ कबल पशो सन्‍दोस वोइश्‍शो ताम्‍बु आ एर ओंथ आन ताम्‍बु कीचा माल्‍नीम। इस्राएलीपुकी ग्रुम्‍तीके ताम्‍बु आ नेक्‍था लचा मदुम्‍नीम। मिनु मेको आन पर्बम परमप्रभु यावे मगाइक्‍ब। मिनु लेवीपुकीमी परमप्रभु यावे आ कबल पशो सन्‍दोस वोइश्‍शो ताम्‍बु खाल पचा माल्‍नीम” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \em गन्‍ती १७:११; गन्‍ती १८:५; २सामुएल २४:१; २इतिहास १९:२; यसैया ५७:१७; यसैया ६४:४-६\em* \p \v 54 मिनु इस्राएलीपुकीमी परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा नेल्‍ल पाम्‍तेक्‍म। \c 2 \s1 मुर आन बाक्‍तीक ताम्‍बु \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा नु हारून आस कली \v 2 “इस्राएलीपुकीम आन थर ङा छेदर बाक्‍तीकेम आन ताम्‍बु कीचा माल्‍नीम। मेकोपुकी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु क्‍येङा ङोन एर ओंथ बाक्‍चा माल्‍नीम। \p \v 3 पूर्ब, नां दाप्‍तीक गे यहूदा आ हुल आन बाक्‍तीके बाक्‍ब। मेको आन छेदर आ नेक्‍था आन ताम्‍बु कीचा माल्‍नीम। यहूदा आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर अम्‍मीनादाब आ तौ नहशोन बाक्‍त। \v 4 मेको आन कली खुप्‍शा हिक्‍शोनु ७४ हजार ६ सहे लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। \p \v 5 मेको आन नेक्‍था इस्‍साकार आ हुल आन बाक्‍तीके बाक्‍ब। इस्‍साकार आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर सुआर आ तौ नेथनेल बाक्‍ब। \v 6 मेको आन कली खुप्‍शा हिक्‍शोनु ५४ हजार लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। \p \v 7 मिनु नोले जबूलून आ थर ङा मुर आन बाक्‍तीके बाक्‍ब। जबूलून आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर हेलोन आ तौ एलीआब बाक्‍ब। \v 8 मेको आन कली खुप्‍शा हिक्‍शोनु ५७ हजार ४ सहे लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। \p \v 9 यहूदा आ नेक्‍था खुप्‍शा हिक्‍शो मुर आन हुल नेल्‍ल पा लाख का ८६ हजार ४ सहे लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। मेको नेल्‍ल मुर आन ङोंइती गाक्‍चा माल्‍नीम। \p \v 10 मिनु दक्‍खिन गे रूबेन आ हुल आन बाक्‍तीके बाक्‍ब। मेको आन छेदर आ नेक्‍था आन ताम्‍बु कीचा माल्‍नीम। रूबेन आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर शेदेउर आ तौ एली-सुर बाक्‍ब। \v 11 मेको आन कली खुप्‍शा हिक्‍शोनु ४६ हजार ५ सहे लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। \p \v 12 मेको आन नेक्‍था सिमियोन आ हुल आन बाक्‍तीके बाक्‍ब। सिमियोन आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर सुरी-शदै आ तौ शेलुमीएल बाक्‍ब। \v 13 मेको आन कली खुप्‍शा हिक्‍शोनु ५९ हजार सहे सां लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। \p \v 14 मिनु नोले गाद आ थर ङा मुर आन बाक्‍तीके बाक्‍ब। गाद आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर रूएल आ तौ एली-आसाफ बाक्‍ब। \v 15 मेको आन कली खुप्‍शा हिक्‍शोनु ४५ हजार ६ सहे ५० जना लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। \p \v 16 रूबेन आ नेक्‍था खुप्‍शा हिक्‍शो मुर आन हुल नेल्‍ल पा लाख का ५२ हजार ४ सहे ५० जना लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। मेकोपुकी यहूदा आ हुल आन नोले गाक्‍चा माल्‍नीम। \p \v 17 मिनु ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु नु लेवी आन बाक्‍तीक ताम्‍बु कुरशा गाक्‍चा माल्‍नीम। दोदेंशो पा आन ताम्‍बु कीशो बाक्‍मे, मोदेंशो पा आन छेदर आ नेक्‍था गाक्‍चा माल्‍नीम। \em गन्‍ती १०:१७,२१\em* \p \v 18 पच्‍छिम गे एफ्राइम आ हुल आन बाक्‍तीके बाक्‍ब। मेको आन छेदर आ नेक्‍था आन ताम्‍बु कीचा माल्‍नीम। एफ्राइम आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर अम्‍मीहुद आ तौ एली-शामा बाक्‍ब। \v 19 मेको आन कली खुप्‍शा हिक्‍शोनु ४० हजार ५ सहे लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। \p \v 20 मेको आन नेक्‍था मनस्‍से आ हुल आन बाक्‍तीके बाक्‍ब। मनस्‍से आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर पेदा-सुर आ तौ गमालीएल बाक्‍ब। \v 21 मेको आन कली खुप्‍शा हिक्‍शोनु ३२ हजार सहे निक्‍शी लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। \p \v 22 मिनु नोले बेन्‍यामीन आ थर ङा मुर आन बाक्‍तीके बाक्‍ब। बेन्‍यामीन आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर गिदेओनी आ तौ आबी-दान बाक्‍ब। \v 23 मिनु मेको आन कली खुप्‍शा हिक्‍शोनु ३५ हजार ४ सहे लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। \p \v 24 एफ्राइम आ नेक्‍था खुप्‍शा हिक्‍शो मुर आन हुल नेल्‍ल पा लाख का ८ हजार सहे का लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। मेकोपुकी लेवी आन नोले गाक्‍चा माल्‍नीम। \p \v 25 उत्तर गे दान आ हुल आन बाक्‍तीके बाक्‍ब। मेको आन छेदर आ नेक्‍था आन ताम्‍बु कीचा माल्‍नीम। दान आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर अम्‍मी-शदै आ तौ अही-एजेर बाक्‍ब। \v 26 मेको आन कली खुप्‍शा हिक्‍शोनु ६३ हजार ७ सहे लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। \p \v 27 मेको आन नेक्‍था आशेर आ हुल आन बाक्‍तीके बाक्‍ब। आशेर आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर ओक्रान आ तौ पगीएल बाक्‍ब। \v 28 मेको आन कली खुप्‍शा हिक्‍शोनु ४१ हजार ५ सहे लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। \p \v 29 मिनु नोले नाप्‍ताली आ थर ङा मुर आन बाक्‍तीके बाक्‍ब। नाप्‍ताली आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर एनान आ तौ अहीरा बाक्‍ब। \v 30 मेको आन कली खुप्‍शा हिक्‍शोनु ५३ हजार ४ सहे लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। \p \v 31 दान आ नेक्‍था खुप्‍शा हिक्‍शो मुर आन हुल नेल्‍ल पा लाख का ५७ हजार ६ सहे लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम। मेकोपुकी मुर नेल्‍ल आन क्‍येङा नोले गाक्‍चा माल्‍नीम। \p \v 32 एको इस्राएली आन थर थर ङा लडाइ पने चाप्‍ब खुप्‍शा हिक्‍शो मुर बाक्‍नीम। आन हुल हुल ङा मुर नेल्‍ल पा ६ लाख हजार सां ५ सहे ५० जना लडाइ पाइब वोंइश मुर बाक्‍नीम” देंत \em गन्‍ती १:४६\em* \v 33 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा लेवी आ थर ङा मुर अरु इस्राएलीपुकी खोदेंशो पा मखुप्‍शो महिक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती १:४८-४९\em* \p \v 34 इस्राएलीपुकीमी परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा पाम्‍तेक्‍म। आन थर ङा बाक्‍तीकेमी आन छेदर आ नेक्‍था बाक्‍शा, आन थर थर पा गाक्‍तेक्‍म। \c 3 \s1 हारून आ तौपुकी \p \v 1 परमप्रभु यावेमी मोसा नु सीनै डांडाम लोव़ पची ना मोसा नु हारून आस खिं ङा मुर सु सु बाक्‍तेक्‍म देंशा हना, \em प्रस्‍थान ६:२३\em* \p \v 2 हारून आ तौ आन नें, आ ङोंइती जरमेशो तौ नादाब नु अबीहु, एलाजर नु इथामार बाक्‍तेक्‍म। \v 3 मेको नेल्‍ल तेल लुक्‍शो चढ़ेब बाक्‍तेक्‍म। हारूनमी मेको आन कली चढ़ेतीक गेय पचा, दे तेल लुक्‍ताक्‍व। \em प्रस्‍थान ४०:१५\em* \v 4 नादाब नु अबीहु सीनै ङा गोरशो रागीम बेक्‍ताक्‍स। मारदे हना, मेको निक्‍शीमी परमप्रभु यावेमी मदुम्‍ब देंशो अर्को मी धूप चोतीकेम कुर पा, परमप्रभु यावे आ ङोंइती चढ़ेम्‍ताक्‍स। मिनु परमप्रभु यावे आ ङोंइती बेक्‍ताक्‍स। मिनु मेको आस के आल मबाक्‍म। मोपतीके आ तौ एलाजर नु इथामार निक्‍शीमी ला आस आफ आ ङोंइती चढ़ेतीक गेय पाम्‍ताक्‍स। \em लेवी १०:१-२\em* \s1 लेवीपुकी आन गेय \p \v 5 परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 6 “लेवी आ थर ङा मुर आन कली ब्रेश्‍शा, मेको आन कली चढ़ेब हारून आ ङोंइती राप्‍पाइक्‍मी। मिनु मेकोपुकीमी मेको कली वारच पचा माल्‍नीम। \em प्रस्‍थान ३२:२९\em* \v 7 मिनु मेकोपुकीमी हारून कली वारच पा इस्राएली नेल्‍ल आन पर्बम ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ङोंइती गेय पचा माल्‍नीम। \em गन्‍ती १८:३; गन्‍ती १६:९\em* \v 8 मेकोपुकीमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा मारेइ मारेइ कोव़चा माल्‍नीम। मिनु मेकोपुकीमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा इस्राएली आन पचा माल्‍शो गेय पचा माल्‍नीम। \em गन्‍ती ४:-\em* \v 9 गे मेको लेवी आ मुर आन कली हारून नु आ तौ आन कली गेचा माल्‍नेवे। मेको इस्राएली आन दाते रे योव़शा हारून कली गेशो बाक्‍नीम। \v 10 मिनु गे हारून नु आ तौ आस कली चढ़ेबम पचा माल्‍शो गेय पपाइक्‍मी। मेकोपुकी ङा लाक्‍शा अर्को सुइ मुरुम मो पाम्‍तेक्‍म हना, मेको आन कली साइक्‍चा माल्‍नीम” देंत। \em गन्‍ती १:१५\em* \p \v 11 मिनु लेंशा परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 12 “गो इस्राएली आन ङोंइती जरमेशो तौ आन पा ङा लेवी आ थर ङा मुर आन कली इस्राएली आन दाते रे योव़तामी। मोपतीके लेवी आ मुर आं केन बाक्‍नीम। \em गन्‍ती ८:१६; प्रस्‍थान १३:२\em* \v 13 ङोंइती जरमेशो नेल्‍ल आं के बाक्‍नीम। इजीप्‍तमी ङोंइती जरमेशो नेल्‍ल सदुमी नाक्‍ती, गो इस्राएली आन ङोंइती जरमेशो आं कली वोंइसाक्‍यी। मिनु गो मुर नु बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा नेल्‍ल आं कली वोंइसाक्‍यी। मेको आं के बाक्‍नीम। गो परमप्रभु यावे नङ” देंत। \p \v 14 मिनु परमप्रभु यावेमी सीनै ङा गोरशो रागीमी मोसा कली \v 15 “गे लेवी आ थर ङा मुर आन कली आन खिं खिं पा हिक्‍मी। महिना का गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो वोंइश मुर नेल्‍ल आन कली हिक्‍मी” देंत। \v 16 मिनु मोसामी परमप्रभु यावेमी अरेशो खोदेंशो पा मेको आन कली हिक्‍तीमी। \p \v 17 मिनु लेवी आ तौ सु सु बाक्‍तेक्‍म देंशा हना, गेरशोन, कोहाथ नु मेरारी बाक्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान ६:१६-१९; गन्‍ती २६:५७-६४\em* \v 18 गेरशोन आ तौ लिब्‍नी नु आ खिं ङा मुर नु शिमेइ नु आ खिं ङा मुर बाक्‍तेक्‍म। \v 19 कोहाथ आ तौ अम्राम नु आ खिं ङा मुर नु इच्‍हार नु आ खिं ङा मुर, हेब्रोन नु आ खिं ङा मुर नु उज्‍जीएल नु आ खिं ङा मुर बाक्‍तेक्‍म। \v 20 मेरारी आ तौ माहली नु आ खिं ङा मुर नु मुशी नु आ खिं ङा मुर बाक्‍तेक्‍म। एको लेवी आ थर ङा मुर आन खिं खिं ङा मुर बाक्‍तेक्‍म। \p \v 21 गेरशोन रे पा लिब्‍नी नु शिमेइ आस खिं खिं ङा मुर दुम्‍तेक्‍म। मेकोन गेरशोन आ खिं खिं ङा मुर बाक्‍नीम। \v 22 मेकोपुकी महिना का गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो वोंइश मुर हिक्‍शोनु ७ हजार ५ सहे बाक्‍तेक्‍म। \v 23 गेरशोन आ खिं ङा मुर आन बाक्‍तीके ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ नोले, पच्‍छिम गे दुम्‍चा माल्‍ब। \v 24 गेरशोनी आन खिं ङा ठेयब मुर, लाएल आ तौ एली-आसाफ बाक्‍त। \v 25 गेरशोन आ मुरपुकीमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु कली सुम्‍तीके, ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ आगा ओव़तीक ङा फारशो वा, \v 26 लाङगा ङा फारशो वा, ताम्‍बु नु चढ़ेतीक आ एर ओंथ ङा लाङगा आ आगा ओव़तीक ङा फारशो वा नु ताम्‍बु ङा डोरीपुकी कोव़चा माल्‍बाक्‍तेक्‍म। \p \v 27 कोहाथ रे पा अम्राम आ खिं ङा मुर, इच्‍हार आ खिं ङा मुर, हेब्रोन आ खिं ङा मुर नु उज्‍जीएल आ खिं ङा मुरपुकी दुम्‍तेक्‍म। मेको कोहाथ आ खिं खिं ङा मुर बाक्‍नीम। \v 28 मेकोपुकी महिना का गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो वोंइश मुर हिक्‍शोनु ८ हजार ६ सहे बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेकोपुकी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा गेय पाइब आन कली वारच पाइब बाक्‍तेक्‍म। \v 29 कोहाथ आ खिं ङा मुर आन बाक्‍तीके ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ दक्‍खिन गे दुम्‍चा माल्‍ब। \v 30 कोहाथी आन खिं ङा ठेयब मुर उज्‍जीएल आ तौ, एली-जाफान बाक्‍ब। \em लेवी १०:४\em* \v 31 कोहाथीपुकीमी कबल पशो सन्‍दोस, शोब्‍ले वोइक्‍तीक टेबल, बत्ती दातीके, चढ़ेतीक निक्‍शी नु चढ़ेब आन माल्‍शो मारेइ मारेइ नु नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो कोठा ङा फारशो वा कोव़चा माल्‍बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती ७:९\em* \v 32 मिनु चढ़ेब हारून आ तौ एलाजर चहिं लेवी आन थर ङा ठेयब मुर आन नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब मुर बाक्‍त। मिनु मेको ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा गेय पाइब नेल्‍ल आन कली कोव़ब मुर बाक्‍त। \p \v 33 मेरारी रे पा माहली आ खिं ङा मुर नु मुशी आ खिं ङा मुर बाक्‍तेक्‍म। एको मेरारी आ खिं खिं ङा मुर बाक्‍नीम। \v 34 मेकोपुकी महिना का गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो वोंइश मुर नेल्‍ल हिक्‍शोनु ६ हजार सहे निक्‍शी बाक्‍तेक्‍म। \v 35 मेरारी आ खिं ङा ठेयब मुर अबीहेल आ तौ सुरीएल बाक्‍ब। मेरारी आ खिं ङा मुर आन बाक्‍तीके ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ उत्तर गे दुम्‍चा माल्‍ब। \v 36 मेरारी आ तौपुकीमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा फलेकपुकी, थामपुकी नु आन राप्‍पाइक्‍तीकपुकी नु आन मारेइ मारेइ कोव़चा माल्‍नीम। \v 37 मेकोपुकीमी लाङगा एर ओंथ ङा थामपुकी नु आन राप्‍पाइक्‍तीकपुकी, किलापुकी नु डोरीपुकी कोव़चा माल्‍नीम। \p \v 38 मोसा, हारून नु आस तौ आन बाक्‍तीके ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ङोंइती पूर्ब गे, नां दाप्‍तीके गे दुम्‍चा माल्‍बाक्‍त। मेकोपुकीमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुम इस्राएली आन पर्बम मार मार पचा माल्‍शो बाक्‍मे, मेको पचा माल्‍बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकी ङा लाक्‍शा अर्को सुइ मुरुम मो पाम्‍तेक्‍म हना, मेको आन कली साइक्‍चा माल्‍नीम। \p \v 39 मोसा नु हारूनमी परमप्रभु यावे आ देंशो खोदेंशो पा हिक्‍शो लेवी आ थर ङा खिं खिं ङा मुर महिना का गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो नेल्‍ल २२ हजार जना बाक्‍तेक्‍म। \p \v 40 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “महिना का गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो इस्राएली आन ङोंइती जरमेशो तौ नेल्‍ल आन कली हिक्‍शा आन नें ब्रेक्‍तो। \v 41 मिनु गे इस्राएली आन ङोंइती जरमेशो तौ आन पा ङा लेवी आ मुर आन कली आं के सेल्‍मी। मोपा इस्राएली आन ङोंइती जरमेशो बी ब्‍यफ क्‍यारश भेडा आन पा ङा लेवी आन बी ब्‍यफ क्‍यारश भेडा आं के सेल्‍मी। गो परमप्रभु यावे नङ” देंत। \em गन्‍ती १८:१५\em* \p \v 42 मिनु मोसामी परमप्रभु यावेमी अरेशो खोदेंशो पा इस्राएली आन ङोंइती जरमेशो तौ आन कली हिक्‍तीमी। \v 43 मिनु मेकोपुकी महिना का गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो ङोंइती जरमेशो आन नें ब्रेक्‍शा, हिक्‍शोनु नेल्‍ल २२ हजार सहे निक्‍शी ७३ जना बाक्‍तेक्‍म। \p \v 44 मिनु लेंशा परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 45 “इस्राएली आन ङोंइती जरमेशो तौ आन पा ङा लेवी आ मुर आं के सेल्‍मी। मिनु मेको आन बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा आन पा ङा लेवी आ मुर आन बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा आं के सेल्‍मी। लेवी आ मुर आं के बाक्‍नीम। गो परमप्रभु यावे नङ। \v 46 मिनु लेवी आन क्‍येङा शुश दुम्‍शो इस्राएली आन ङोंइती जरमेशो तौ सहे निक्‍शी ७३ जना बाक्‍तेक्‍म। मेको आन कली प्रोंइचा माल्‍बाक्‍त। \v 47 मेको आन कली प्रोंइचा कली का के ५ शेकेल ताक्‍को। ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल का २० गेराह ङा बाक्‍ब। \em गेराह का ०.६ ग्राम बाक्‍ब। ग्रुम्‍तीके ताम्‍बु ङा शेकेल १२ ग्राम बाक्‍ब।\em* \v 48 मिनु गे इस्राएली आन कली प्रोंइचा कली गेशो शेकेल हारून नु आ तौ आन कली गेचा माल्‍नेवे” देंत। \em शेकेल इस्राएली आन क्‍येट बाक्‍ब। बजार ङा शेकेल ११.५ ग्राम बाक्‍ब। ताम्‍बु कली गेतीक शेकेल चहिं १२ ग्राम बाक्‍ब। मेको सुन के नु चांदी के शेकेल बाक्‍नीम।\em* \p \v 49 मिनु मोसामी लेवी आन क्‍येङा शुश दुम्‍शो, प्रोंइचा माल्‍शो मुर रे प्रोंइतीक क्‍येट ताक्‍तु। \v 50 मिनु मेकोमी इस्राएली आन ङोंइती जरमेशो तौ रे प्रोंइतीक क्‍येट ताक्‍शा, मेको हजार का सहे सां ६५ ताम्‍बु ङा शेकेल बाक्‍तेक्‍म। \v 51 मिनु मोसामी परमप्रभु यावेमी अरेशो खोदेंशो पा, मेको प्रोंइतीक क्‍येट हारून नु आ तौ आन कली गेम्‍तीमी। \c 4 \s1 कोहाथ आ मुर आन कली हिक्‍शो \p \v 1 परमप्रभु यावेमी मोसा नु हारून आस कली \v 2 “लेवी आ मुर आन दाते ङा कोहाथी आन कली आन खिं खिं ङा मुर पा हिक्‍कीस। \v 3 गे ३० बर्स रे ५० बर्स सम्‍म ङा वोंइश मुर आन कली हिक्‍कीस। मेकोपुकी ला ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा गेय पने चाप्‍नीम। \em गन्‍ती ८:२४-२५; १इतिहास २३:२४\em* \v 4 मेको कोहाथी आन पचा माल्‍शो गेय ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो थोव़क नु बाक्‍ब। \p \v 5 मिनु ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु याक्‍तमेनु, हारून नु आ तौ ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ओव़शा, फारशो वा शोल्‍शा, मेको वामी कबल पशो सन्‍दोस सुम्‍चा माल्‍नीम। \v 6 मिनु नोले मेकोपुकीमी मेको आ तार रिम्‍शो कोक्‍तेमी सुम्‍चा माल्‍नीम। मेको आ तारी नीलो रङ ङा वामी सुम्‍चा माल्‍नीम। मिनु मेको आ कुरतीक कोक्‍के शुइक्‍चा माल्‍नीम। \p \v 7 मिनु मेकोपुकीमी कोंइतीक शोब्‍ले वोइक्‍तीक टेबल तार नीलो वा का ब्रशा, मेको आ तारी थालपुकी, थनौरोपुकी, बोसपुकी नु तूचा थोव़क चढ़ेचा कली कचौरा वोइक्‍चा माल्‍नीम। मिनु नाक्‍त किंत किंत ङा कोंइतीक शोब्‍ले यो मेको तार बाक्‍चा माल्‍ब। \v 8 मिनु नोले मेको आ तार लल रङ ङा वा ब्रशा, मेको आ तार रिम्‍शो कोक्‍तेम सुम्‍चा माल्‍नीम। मिनु मेको आ कुरतीक कोक्‍के शुइक्‍चा माल्‍नीम। \p \v 9 मेकोपुकीमी बत्ती दातीके नीलो वाम सुम्‍चा माल्‍नीम। मेको आ बत्ती, आ थनारो, आ थाल नु तेल वोइक्‍तीके नेल्‍ल सुम्‍चा माल्‍नीम। \em प्रस्‍थान २५:३१\em* \v 10 मिनु मेको नेल्‍ल कली रिम्‍शो कोक्‍तेमी वोइश्‍शा, कुरतीक तारी वोइक्‍चा माल्‍नीम। \p \v 11 मेकोपुकीमी सुन के चढ़ेतीक तारी नीलो वा ब्रशा, रिम्‍शो कोक्‍तेम सुम्‍चा माल्‍नीम। मिनु मेको आ कुरतीक कोक्‍के शुइक्‍चा माल्‍नीम। \em प्रस्‍थान ४०:२६-२७\em* \p \v 12 मिनु ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुम माल्‍शो मारेइ मारेइ खुप्‍शा, नीलो वाम कुम्‍लो पचा माल्‍नीम। मिनु मेको कली रिम्‍शो कोक्‍तेम सुम्‍चा माल्‍नीम। मिनु कुरतीक तारी वोइक्‍चा माल्‍नीम। \p \v 13 मेकोपुकीमी चढ़ेतीक रे पुलु शोल्‍शा, मेको आ तार प्‍याजी रङ ङा वा ब्रचा माल्‍नीम। \v 14 मिनु मेकोपुकीमी चढ़ेतीकेम माल्‍शो मारेइ मारेइ थोव़की मेको आ तारी वोइक्‍चा माल्‍नीम। मी वोइक्‍तीके, श्‍ये ग्रुंइतीके, बेल्‍चापुकी, ब्‍वाक्‍कु वोइक्‍तीक ग्‍योंबपुकी नु चढ़ेतीक ङा मारेइ मारेइ वोइश्‍शा, मेको तार रिम्‍शो कोक्‍तेम सुम्‍चा माल्‍नीम। मेको आ कुरतीक कोक्‍के शुइक्‍चा माल्‍नीम। \p \v 15 मिनु हारून नु आ तौपुकीमी मेको ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा मारेइ मारेइ सुम्‍ने थुम्‍मे नोले कोहाथीपुकी मेको कुरथ जाक्‍चा माल्‍नीम। तन्‍न मेकोपुकीमी परमप्रभु यावे आ मार मार थोव़क थिचा मदुम्‍नीम। मेकोपुकीम थिम्‍तेक्‍म हना, बेक्‍नीम। कोहाथीपुकीमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा कुरचा माल्‍शो थोव़क मेकोन बाक्‍नीम। \em गन्‍ती ७:९; २सामुएल ६:६-७\em* \p \v 16 चढ़ेब हारून आ तौ एलाजर बत्ती दाशो तेल, ब्रोव़शो रिना पाइक्‍ब धूप, नाक्‍त किंत किंत ङा चढ़ेतीक अन्‍न नु लुक्‍तीक तेल कली कोव़ब बाक्‍ब। मेको ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु नु मेकेर ङा मारेइ मारेइ कोव़ब बाक्‍ब” देंत। \p \v 17 मिनु नोले परमप्रभु यावेमी मोसा नु हारून आस कली \v 18 “गे लेवी आन दाते ङा कोहाथी आन खिं खिं ङा मुर आन कली खतम दुम्‍चा मगेस। \v 19 गे, कोहाथी मबेक्‍थु, ब्रोंइमल दे नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो थोव़क आ नेक्‍था जाक्‍मानु, मार पचा माल्‍नीनी देंशा हना, हारून नु आ तौपुकी आगा ओव़शा, मेको आन कली आन आन गेय नु मार मार कुरचा माल्‍नीनी, मेको योक्‍शा गेचा माल्‍नीमी। \v 20 तन्‍न कोहाथीपुकीम मेको नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो थोव़क आन कली कोव़चा मदुम्‍ब। कोव़तेक्‍म हना, बेक्‍नीम” देंत। \em १सामुएल ६:१९\em* \s1 गेरशोन आ मुर आन कली हिक्‍शो \p \v 21 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 22 “गेरशोनी आन कली यो आन खिं खिं पा हिक्‍मी। \v 23 गे ३० बर्स रे ५० बर्स सम्‍म ङा वोंइश मुर आन कली हिक्‍को। मेकोपुकी ला ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा गेय पने चाप्‍नीम। \p \v 24 मिनु गेरशोन आ मुर आन पतीके मार बाक्‍त देंशा हना, गेय पचा नु मार मार कुरचा माल्‍नीम। \v 25 ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा फारशो वा, ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ सुम्‍तीके नु मेको तार बाक्‍शो रिम्‍शो कोक्‍ते नु ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ओव़तीक ङा फारशो वा कुरचा माल्‍नीम। \v 26 मिनु लाङगा ङा एर ओंथ फारशो वा, ओव़तीक ङा फारशो वा, ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु नु चढ़ेतीक आ एर ओंथ ङा वा नु आ डोरी नु मेको आ गेय कली माल्‍शो नेल्‍ल पचा माल्‍नीम। \v 27 गेरशोन आ मुरपुकीमी हारून नु आ तौपुकीमी अरेशो खोदेंशो पा ला आन कुरतीक नु अरु गेय पने चाप्‍नीम। हारून नु आ तौपुकीमी मेको आन कुरचा माल्‍शो नु पतीक गेय नेल्‍ल अरेचा माल्‍नीम। \em प्रस्‍थान ३८:२१\em* \v 28 मिनु गेरशोनीमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुम पचा माल्‍शो गेय एकोन बाक्‍ब। मिनु हारून आ तौ इथामार मेको आन कली अरेब बाक्‍ब। \s1 मेरारी आ मुर आन कली हिक्‍शो \p \v 29 गे मेरारी आ मुर आन कली आन खिं खिं ङा मुर पा हिक्‍शा, ब्रेक्‍तो। \v 30 गे ३० बर्स रे ५० बर्स सम्‍म ङा वोंइश मुर आन कली हिक्‍को। मेकोपुकी ला ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा गेय पने चाप्‍नीम। \v 31 मिनु मेकोपुकीमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा मार कुरचा माल्‍नीम देंशा हना, ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा फलेकपुकी, मेको आन ग्‍याइक्‍तीक कोक्‍केपुकी, थामपुकी नु राप्‍पाइक्‍तीकपुकी कुरचा माल्‍नीम। \v 32 मिनु लाङगा ङा थाम नेल्‍ले, आन राप्‍पाइक्‍तीकपुकी, किलापुकी, डोरीपुकी नु मार मार अरु बाक्‍मा मेको कोव़चा नु कुरचा माल्‍नीम। \v 33 मेको मेरारी आ मुरपुकीम आन ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु कली पचा माल्‍शो गेय बाक्‍ब। मिनु चढ़ेब हारून आ तौ इथामार मेको आन कली अरेब बाक्‍ब” देंत। \s1 लेवी आ मुर आन कली हिक्‍शो \p \v 34 मोसा, हारून नु थर थर ङा मुर आन ठेयब मुरपुकीमी कोहाथी आन खिं खिं ङा मुर आन कली हिक्‍शा ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 35 मिनु ३० बर्स रे ५० बर्स सम्‍म ङा मुर ला ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुमी गेय पने चाप्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 36 मिनु मेको आन खिं खिं ङा मुर हिक्‍शोनु, हजार निक्‍शी ७ सहे ५० जना बाक्‍तेक्‍म। \v 37 मेको ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा गेय पाइब कोहाथीपुकी बाक्‍नीम। मिनु मोसा नु हारूनमी परमप्रभु यावेमी अरेशो खोदेंशो पा मेको आन कली हिक्‍शा ब्रेक्‍शो बाक्‍ताक्‍स। \p \v 38 मिनु गेरशोनी आन खिं खिं ङा मुर आन कली हिक्‍शा ब्रेक्‍ताक्म। \v 39 मिनु ३० बर्स रे ५० बर्स सम्‍म ङा मुर ला ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुमी गेय पने चाप्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 40 मिनु मेको आन खिं खिं ङा मुर हिक्‍शोनु, हजार निक्‍शी ६ सहे ३० जना बाक्‍तेक्‍म। \v 41 मेको ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा गेय पाइब गेरशोनी बाक्‍नीम। मिनु मोसा नु हारूनमी परमप्रभु यावेमी अरेशो खोदेंशो पा मेको आन कली हिक्‍शा ब्रेक्‍‍ताक्‍स। \p \v 42 मिनु मेरारी आ मुर आन खिं खिं ङा मुर आन कली हिक्‍तेक्‍म। \v 43 मेको ३० बर्स रे ५० बर्स सम्‍म ङा मुर ला ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुमी गेय पने चाप्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 44 मिनु मेको आन खिं खिं ङा मुर हिक्‍शोनु, हजार सां सहे निक्‍शी बाक्‍तेक्‍म। \v 45 मेको ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा गेय पाइब मेरारी आ मुर बाक्‍नीम। मिनु मोसा नु हारूनमी परमप्रभु यावेमी अरेशो खोदेंशो पा मेको आन कली हिक्‍शा ब्रेक्‍‍ताक्‍स। \p \v 46 मिनु मोसा, हारून नु इस्राएल आ थर ङा मुर आन ठेयब मुरपुकीमी लेवी आ मुर नेल्‍ल आन खिं खिं ङा मुर हिक्‍शा ब्रेक्‍ताक्‍म। \v 47 मिनु ३० बर्स रे ५० बर्स सम्‍म ङा मुर ला ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुमी गेय पने नु मार मार कुरने चाप्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 48 मिनु मेको आन खिं खिं ङा मुर हिक्‍शोनु ८ हजार ५ सहे ८० जना बाक्‍तेक्‍म। \v 49 मिनु परमप्रभु यावेमी अरेशो खोदेंशो पा मोसामी मेको आन कली हिक्‍शा, मार गेय पचा माल्‍नीमी, मार कुरचा माल्‍नीमी, मेको अरेम्‍तीमी। मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा मेको आन कली हिक्‍शो बाक्‍त। \c 5 \s1 मुर बाक्‍तीक ग्रांग्रा मसेल्‍चा \p \v 1 परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 2 “गे इस्राएली आन कली गेपुकीमी कोव़र खोदेंशो रोइ पाइब, आन रां रे ग्रांग्रा दिशो यिशो नु बेक्‍शो मुर थिशा ग्रांग्रा दुम्‍शो मुर आन कली इन बाक्‍तीक क्‍येङा ङोन वोइक्‍चा माल्‍नीनी। \em लेवी १३:४६; लेवी १५:२; गन्‍ती ९:६-७\em* \v 3 मोदेंशो वोंइश मुर नु मीश मुर नेल्‍ल आन कली मुर आन बाक्‍तीके क्‍येङा ङोन वोइक्‍चा माल्‍नीनी। मेकोपुकीमी मुर आन बाक्‍तीके ग्रांग्रा दिशो सेल्‍चा मदुम्‍नीम। मारदे हना गो इन दातेमी बाक्‍शो बाक्‍नुङ” देंत। \em गन्‍ती १२:१४-१५; प्रस्‍थान २५:८\em* \v 4 मिनु इस्राएलीपुकीमी मो पाम्‍तेक्‍म। मोदेंशो मुर आन कली मुर आन बाक्‍तीके क्‍येङा ङोन वोइक्‍तेक्‍म। परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा इस्राएलीपुकीमी पाम्‍तेक्‍म। \s1 खुइ पशो आ पर्बम शेंशो \p \v 5 मिनु लेंशा परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 6 “गे इस्राएली आन कली ‘मीश मुर, वोंइश मुर सु बाक्‍त हना यो, परमप्रभु यावे आ ङोंइती पाप पा अरु मुर आन कली मारेइ मरिम्‍शो पाप्‍तु हना, मेको मुर दोस ताइब दुम्‍ब। \em लेवी ५:२१-२६\em* \v 7 मिनु मेकोमी आ मरिम्‍शो पशो शोव़चा माल्‍ब। मिनु मेको मुरुमी आ खुइ पशो नेल्‍ल लेश्‍शा गेशा, मेको क्‍येङा यो ५ भाग तेम्‍शा गेचा माल्‍ब। \v 8 तन्‍न मेको खुइ पचा पुंइसीशो मुर बेक्‍शा, मेको के सुइ मबाक्‍तेक्‍म हना, मेको पाप आ पर्बम थाप्‍शो परमप्रभु यावे के दुम्‍शा, चढ़ेब आन के दुम्‍ब। मिनु आ पाप क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली सांड का गेचा माल्‍ब। \v 9 मिनु इस्राएलीपुकीमी आन परमप्रभु यावे कली गेशो क्‍युक्‍शा चढ़ेतीक नेल्‍ले चढ़ेब कली गेचा माल्‍नीम। मिनु मेको चढ़ेब केन दुम्‍ब। \em गन्‍ती १८:८\em* \v 10 मिनु मुर नेल्‍ल आन परमप्रभु यावे कली गेशो, मेको केन दुम्‍ब। मार गेम्‍तेक्‍म हना यो, मेको चढ़ेब केन दुम्‍ब’ दे अरेमी” देंत। \s1 मीश मुर कली नाक्‍शो \p \v 11 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 12 “गे इस्राएली आन कली ‘सुइ आन मीश हेंथे गाक्‍शा, आ वोंइश कली मरिम्‍शो पाप्‍तु हना, \v 13 अरु वोंइश मुर नु इप्‍त हना, मेको आ वोंइश रे ख्रुइश्‍शो बाक्‍त हना, मेकोमी सुइम मतुइक्‍थु, ग्रांग्रा दिशो सेल्‍सीशो बाक्‍त हना यो, मेको सुइम थित्‍चा मपुंइसीशो बाक्‍त हना यो, \v 14 मेको वोंइश मुरुमी आ ग्रांग्रा दिशो सेल्‍सीशो मीश आ पर्बम रुश पा, आ थुंम मरिम्‍शो मिम्‍शो बाक्‍त हना, मेको आ मीश आंम कली ग्रांग्रा दिशो मसेल्‍सीशो बाक्‍त हना यो, \v 15 मेको वोंइश मुरुमी आ मीश कली चढ़ेब आ बाक्‍तीके चाक्‍चा माल्‍ब। मिनु मेको आ मीश आ पर्बम एफाह का ङा १० भाग ङा भाग का क्‍योव़ज फस चाक्‍चा माल्‍ब। मेको आ तारी तेल लुक्‍चा नु धूप वोइक्‍चा मदुम्‍ब। मारदे हना मेको रुश पशो आ पर्बम अन्‍न चढ़ेतीक बाक्‍ब। मेको अन्‍न चढ़ेतीक मरिम्‍शो पशो मिम्‍चा कली बाक्‍ब। \em एफाह का २२ लिटर ङा पुक्‍तीक बाक्‍ब।\em* \p \v 16 मिनु चढ़ेबमी मेको मीश मुर कली आ नेक्‍था चाक्‍शा, परमप्रभु यावे आ ङोंइती राप्‍पाइक्‍चा माल्‍ब। \v 17 मिनु चढ़ेबमी खप के ग्‍योंबुम नक ब्‍वाक्‍कु चाक्‍चा माल्‍ब। मिनु मेकोमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा खप ङा फुरक इच्‍का हुइश्‍शा, मेको ब्‍वाक्‍कुम कुर पचा माल्‍ब। \v 18 मिनु चढ़ेबमी मेको मीश मुर कली परमप्रभु यावे आ ङोंइती राप्‍पा, मेको आ चां प्रुइक्‍चा माल्‍ब। मिनु मेकोमी मेको मिम्‍चा कली अन्‍न चढ़ेतीक आ गुइमी वोइक्‍चा माल्‍ब। मेको रुश पशो आ पर्बम अन्‍न चढ़ेतीक बाक्‍ब। मिनु मेको चढ़ेबमी मेको सराप चीले रशो कशो ब्‍वाक्‍कु आ गुइमी ग्‍याइक्‍चा माल्‍ब। \v 19 मिनु चढ़ेबमी मेको मीश मुर कली कसम जपाइश्‍शा “थमा पा गे सुइ वोंइश मुर नु मइप्‍शो बाक्‍ते हना, इ वोंइश नु बाक्‍शा, हेंथे मगाक्‍थु, इ कली ग्रांग्रा दिशो मसेल्‍सीशो बाक्‍ते हना, एको कशो ब्‍वाक्‍कु तूङीनु, गे सराप चीले मराइनेवे। \v 20 तन्‍न गे इ वोंइश नु बाक्‍शा यो, हेंथे गाक्‍शा, ग्रांग्रा दिशो सेल्‍सीशो बाक्‍ते हना, गे अरु वोंइश मुर नु इप्‍शो बाक्‍ते” हना, देंशा, \v 21 चढ़ेबमी मेको मीश मुर कली सराप चीले रतीक कसम जपाइक्‍चा माल्‍ब। मिनु मेकोमी मीश मुर कली “परमप्रभु यावेमी इ कोव़ज होम्‍पाइक्‍तीक नु देल्‍लो सोव़पाइक्‍तीक रोइ पपाइश्‍शो तशा, गे इ मुर आन दातेमी हिंचा ङा कोंइतीक दुम्‍नेवे। \v 22 एको सराप चीले रतीक ब्‍वाक्‍कु इ कोव़जम ओव़शा इ कोव़ज होम्‍तीक नु इ देल्‍लो सोव़तीक रोइ पपाइक्‍ब” देंचा माल्‍ब। मिनु मेको मीश मुरुमी “आमेन, मोदेंशोन दुम्‍ल” देंचा माल्‍ब। \p \v 23 मिनु नोले चढ़ेबमी मेको सराप चीले कागजम ब्रेक्‍शा मेको कशो ब्‍वाक्‍कुम मेको कागज कली मुरचा माल्‍ब। \v 24 मिनु नोले मेकोमी मेको मीश मुर कली मेको सराप चीले बाक्‍शो कशो ब्‍वाक्‍कु तूपाइक्‍चा माल्‍ब। मिनु मेको सराप चीले बाक्‍शो ब्‍वाक्‍कु मेको मीश मुर आ कोव़जम ओव़शा मेको कली शुश खाइक्‍पाइक्‍ब। \em भजन संग्रह १०९:१८\em* \v 25 मिनु चढ़ेबमी मेको रुश पतीक आ पर्बम चढ़ेशो अन्‍न मेको मीश मुर आ गुइ रे लाइश्‍शा, परमप्रभु यावे आ ङोंइती क्‍युक्‍शा, चढ़ेतीकेम चाक्‍चा माल्‍ब। \v 26 मिनु चढ़ेबमी मेको अन्‍न चढ़ेतीक रे मिम्‍चा कली योल का हुइश्‍शा चढ़ेतीकेमी चोचा माल्‍ब। मिनु नोले मेको कली मेको ब्‍वाक्‍कु तूपाइक्‍चा माल्‍ब। \v 27 मिनु मेकोमी मेको मीश मुर कली मेको ब्‍वाक्‍कु तूपदानु, मेको ग्रांग्रा दिशो दुम्‍शो बाक्‍त हना, नु आ वोंइश कली मरिम्‍शो पशो बाक्‍त हना, मेको सराप चीले बाक्‍शो कशो ब्‍वाक्‍कु मेको आ आगा ओव़शा, शुश खाइक्‍पाइक्‍ब। मेको आ कोव़ज होम्‍ब। मिनु मेको आ देल्‍लो सोव़ब। मिनु मेको मीश मुर आ मुर आन दातेमी हिंचा ङा कोंइतीक दुम्‍ब। \v 28 तन्‍न मेको मीश मुरुम आंम कली ग्रांग्रा दिशो मसेल्‍सीशो नु मरिम्‍शो मपशो बाक्‍त हना, मेको ब्‍वाक्‍कु मखाइक्‍‍थु, आल थीब दुम्‍ब। \p \v 29 आ वोंइश नु बाक्‍शा यो, हेंथे गाक्‍शा ग्रांग्रा दिशो सेल्‍सीशो मीश मुर आ पर्बम रुश पाइब वोंइश कली अरेशो लोव़ बाक्‍ब। \v 30 मिनु वोंइश मुर रुश पाइब दुम्‍शा, आ मीश आ पर्बम रुश पाप्‍तु हना, मेकोमी आ मीश परमप्रभु यावे आ ङोंइती राप्‍पाइक्‍चा माल्‍ब। मिनु चढ़ेबमी मेको अरेशो लोव़ नेल्‍ले मेको मीश मुर आ पर्बम पचा माल्‍ब। \v 31 मिनु मेको वोंइश मुर दोस मताइब दुम्‍ब। मिनु आ मीशेमी चहिं आ मरिम्‍शो पशो राइब’ दे इस्राएली आन कली शेंदो” दे परमप्रभु यावेमी मोसा कली देंत। \c 6 \s1 परमप्रभु कली नाजिरी दिल्‍शो \p \v 1 परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 2 “गे इस्राएली आन कली ‘सुइ मीश मुर, वोंइश मुरुमी परमप्रभु यावे कली दिल्‍शा बाक्‍चा, दे नाजिरी कबल पाप्‍तु हना, \em १सामुएल १:११\em* \v 3 मेकोमी शांबु राकसी तूचा काइ मदुम्‍ब। मेकोम ग्‍युरशो अङगुर शांबु नु अङगुर आ रस तूचा मदुम्‍ब। क्‍येख नु सोव़पाइश्‍शो अङगुर यो ब्‍वचा मदुम्‍ब। \em आमोस १:११-१२; लूका १:१५\em* \v 4 गिश नाक्‍त सम्‍म मेको नाजिरी दुम्‍शा दिल्‍शा बाक्‍बा, मिश नाक्‍त सम्‍म मेको अङगुर आ वांचेर रे आ खोश्‍ले सम्‍म यो ब्‍वचा मदुम्‍ब। \p \v 5 मेको गिश नाक्‍त सम्‍म नाजिरी दुम्‍शा दिल्‍शा बाक्‍बा, मिश नाक्‍त सम्‍म आ पिया ङा चां प्रेक्‍चा मदुम्‍ब। मेको आ नाजिरी दुम्‍शा दिल्‍शो नाक्‍ती मनुम्‍म सम्‍म मेकोमी परमप्रभु यावे कली ला दिल्‍शो बाक्‍ब। मेकोमी आ चां बारचा गेचा माल्‍ब। \em न्‍यायाधीस १३:५\em* \p \v 6 गिश नाक्‍त सम्‍म मेको परमप्रभु यावे आ पर्बम दिल्‍शा बाक्‍बा, मिश नाक्‍त सम्‍म मेको बेक्‍शो मुर आन नेक्‍था लचा मदुम्‍ब। \v 7 मेको आ आम आफ, आ लोक्‍बपुकी सु बेक्‍तेक्‍म हना यो, मेको आन पर्बम मेकोमी आंम कली ग्रांग्रा दिशो सेल्‍चा मदुम्‍ब। मारदे हना मेको आ पियाम आ परमप्रभु आ पर्बम दिल्‍शो चिन्‍ड बाक्‍ब। \em लेवी २१:११\em* \v 8 आ दिल्‍शा बाक्‍शो नाक्‍त नेल्‍ले मेको परमप्रभु यावे कली ला दुम्‍शो बाक्‍ब। \p \v 9 मिनु दोक का का पा सुइ मुर मेको आ नेक्‍था बेक्‍शा, आ चां ग्रांग्रा सेल्‍तु हना, ग्रांग्रा मदिशो दुम्चा कली ७ नाक्‍तीम आ चां प्रेक्‍चा माल्‍ब। \em गन्‍ती १९:११,१४,१६\em* \v 10 मिनु मेकोमी ८ नाक्‍ती परवा हना यो, ढुकुर हना यो निक्‍शी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा ओव़तीक चढ़ेब आ ङोंइती चाक्‍चा माल्‍ब। \em लेवी ५:७\em* \v 11 मिनु चढ़ेबमी मेको का पाप आ पर्बम चढ़ेतीके नु का चोशा चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍ब। मिनु मेको मुर आ पर्बम पाप क्‍याम्‍तीक गेय पचा माल्‍ब। मारदे हना मेको बेक्‍शो मुर आ नेक्‍था बाक्‍शा पाप दुम्‍शा, ग्रांग्रा दिशो दुम्‍शो बाक्‍ब। मिनु मेको नाक्‍त रे मेकोम आ पिया परमप्रभु यावे कली तिल्‍चा माल्‍ब। \v 12 मिनु मेको मुरुमी आ नाजिरी बाक्‍तीक नाक्‍ती नक गोशा परमप्रभु यावे कली दिल्‍चा माल्‍ब। मिनु मेकोमी गारचा आ पर्बम चढ़ेचा कली बर्स का गाप्‍शो सांड का चाक्‍चा माल्‍ब। मेको मुर दिल्‍शा बाक्‍मेनु, ग्रांग्रा दिशो दुम्‍तीके आ ङोंइती ङा नाक्‍त महिक्‍सीब। \p \v 13 मिनु नाजिरी आन कली अरेशो लोव़ मार बाक्‍ब देंशा हना, आंम दिल्‍शा बाक्‍शो नाक्‍त गाक्‍म नोले, मेको मुर आ पतीके मार बाक्‍ब देंशा हना, मेको कली ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ओव़तीक आ ङोंइती चाक्‍चा माल्‍ब। \v 14 मिनु मेकोमी परमप्रभु यावे कली मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो सांड का चोशा चढ़ेतीक चढ़ेचा माल्‍ब। मिनु मेकोमी बर्स का गाप्‍शो मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो पाठी का पाप आ पर्बम चढ़ेचा माल्‍ब। मिनु मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो बर्स का गाप्‍शो सांड का दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा माल्‍ब। \v 15 मिनु मेकोमी डालो का बोरब ओख्‍ती मसुप्‍शो शोब्‍ले, थम रिम्‍शो तेलम निशो फस के बटुकपुकी नु तेल ख्रेक्‍शो बोरब ओख्‍ती मसुप्‍शो बाबरपुकी चढ़ेचा माल्‍ब। \p \v 16 मिनु चढ़ेबमी मेको नेल्‍ल परमप्रभु यावे आ ङोंइती वोइक्‍चा माल्‍ब। मिनु मेको पाप आ पर्बम चढ़ेतीके नु चोशा चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍ब। \v 17 मिनु मेकोमी मेको सांड दुशा बाक्‍चा आ पर्बम परमप्रभु यावे कली चढ़ेचा माल्‍ब। मेको नु डालोम बाक्‍शो बोरब ओख्‍ती मसुप्‍शो शोब्‍ले चढ़ेचा माल्‍ब। मिनु मेको चढ़ेबमी मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीक चढ़ेचा माल्‍ब। \p \v 18 मिनु नोले मेको नाजिरीमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ओव़तीक आ ङोंइती आ तिल्‍शो पिया ङा चां प्रेक्‍चा माल्‍ब। मिनु मेको चां दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेतीक आ आगाम चोचा माल्‍ब। \em प्रेरित १८:१८\em* \p \v 19 मिनु आ पिया प्रेक्‍गा नोले मेको चढ़ेबमी मेको सांड आ लोप्‍शो बला नु डालो ङा बोरब ओख्‍ती मसुप्‍शो बटुक का नु बोरब ओख्‍ती मसुप्‍शो बाबर का मेको नाजिरी आ गुइम वोइक्‍चा माल्‍ब। \v 20 मिनु चढ़ेबमी मेको कली क्‍युक्‍शा परमप्रभु यावे आ ङोंइती क्‍युक्‍शा चढ़ेतीक चढ़ेचा माल्‍ब। मिनु क्‍युक्‍शा चढ़ेशो, कुथ्रु नु फिला चढ़ेब आ भाग दुम्‍ब। मेको नोले मेको नाजिरीमी अङगुर शांबु तूतु हना दुम्‍ब। \em प्रस्‍थान २९:२३,२४,२७\em* \p \v 21 मिनु कसम जशो नाजिरी कली अरेशो लोव़ मार बाक्‍ब देंशा हना, आ परमप्रभु यावे कली चढ़ेशो नाजिरी आ कसम जशो खोदेंशो बाक्‍चा माल्‍ब। आ चाप्‍शो तेम्‍ने चाप्‍ब। आ कसम जशो गारचा माल्‍ब। मिनु आ जिम्‍मा ङा अरेशो लोव़ नेल्‍ल गारचा माल्‍ब’ देनो” देंत। \s1 हारूनमी गेचा माल्‍शो आसीक \p \v 22 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 23 “गे हारून नु आ तौ आन कली ‘गे इस्राएली आन कली आसीक गेनीनु, मार देंचा माल्‍नीनी देंशा हना, \em लेवी ९:२२-२३; ब्‍यवस्‍था १०:८\em* \v 24 परमप्रभु यावेमी इन कली आसीक गेवल। इन कली गेना हना यो कोव़ङल। \em उत्‍पत्ती २४:१,३५; भजन संग्रह १२१:-\em* \v 25 परमप्रभु यावे इन कली तशा ग्‍येरसेक्‍ल। मिनु इन कली शिशी पवल। \em भजन संग्रह ८०:४; प्रस्‍थान ३४:६-७\em* \v 26 परमप्रभु यावेमी इन कली कोव़शा, इन थुं नाइश्‍शा बाक्‍चा गेवल’ देंचा माल्‍नीनी। \em भजन संग्रह ६९:१७-१८; भजन संग्रह ८५:९; यसैया ५७:१९\em* \v 27 मेकोपुकीमी मोदेंशो लोव़ पा, आं नें इस्राएली आन तार वोइक्‍चा माल्‍नीम। मिनु गो मेको आन कली आसीक गेनुङमी” दे मोसा कली देंत। \c 7 \s1 इस्राएली आन थर ङा ठेयब मुर \p \v 1 मोसामी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु सेल्‍ने थुम्‍शा, मेको नु आ मारेइ मारेइ आन कली तेल ब्रुइक्‍ताक्मी। मिनु परमप्रभु यावे आ गेय पचा कली वोइक्‍तु। मिनु मेकोमी चढ़ेतीक नु आ मारेइ मारेइ तेल ब्रुइश्‍शा परमप्रभु यावे आ गेय पचा कली वोइक्‍तीमी। \em प्रस्‍थान ४०:९,१०,१७\em* \v 2 मिनु इस्राएल ङा थर थर नु खिं खिं ङा खुप्‍शा हिक्‍शो मुर आन ठेयब मुरपुकीमी चढ़ेम्‍तेक्‍म। \v 3 मेकोपुकीमी आन चढ़ेतीके परमप्रभु यावे आ ङोंइती चाक्‍तेक्‍म। मार चाक्‍तेक्‍म देंशा हना, ६ ओटा बग्‍गी, १२ ओटा ब्‍यफ, निक्‍शी थर ङा मुर आन ठेयब मुर आस कली बग्‍गी का बाक्‍त। मिनु ठेयब मुर का का पा ब्‍यफ का का चढ़ेचा कली चाक्‍तेक्‍म। मिनु मेकोपुकीमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ङोंइती वोइक्‍तेक्‍म। \p \v 4 मिनु नोले परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 5 “मेको आन चाक्‍शो ताक्‍को। मिनु मेकोमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा गेय पने चाप्‍नीम। लेवी आन कली आन आन गेय गारचा ङा पा गेमी” देंत। \p \v 6 मिनु मोसामी मेको बग्‍गी नु ब्‍यफपुकी ताक्‍शा, लेवी आन कली गेम्‍तीमी। \v 7 मिनु मेकोमी बग्‍गी निक्‍शी नु ४ ओटा ब्‍यफ गेरशोन आ तौ आन गेय कोव़शा, मेको आन कली गेम्‍तीमी। \v 8 मिनु ४ ओटा बग्‍गी नु ८ ओटा ब्‍यफ मेरारी आ मुर आन गेय कोव़शा, मेको आन कली गेम्‍तीमी। चढ़ेब हारून आ तौ इथामार मेको आन कली अरेब बाक्‍त। \em गन्‍ती ४:२८,३३\em* \v 9 तन्‍न मेकोमी कोहाथी आन कली मारेइ मगेमी। मारदे हना मेकोपुकीमी परमप्रभु यावे आ मार मार थोव़क कोव़चा नु आन बलाम कुरचा माल्‍बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती ४:१५\em* \p \v 10 मिनु चढ़ेतीक कली तेल ब्रुइक्‍तीक नु परमप्रभु यावे आ गेय पचा कली वोइक्‍तीक नाक्‍त मेको इस्राएल आ थर ङा मुर आन ठेयब मुरुमी यो चढ़ेचा कली मार मार चाक्‍शा, चढ़ेतीक आ ङोंइती वोइक्‍तेक्‍म। \v 11 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “मेकोपुकीमी चढ़ेचा कली मार मार चाक्‍चा माल्‍नीम। मेको चढ़ेतीके आं गेय पचा कली वोइक्‍तीक नाक्‍ती इस्राएल आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर का कामी नाक्‍त का कली चढ़ेतीक चाक्‍चा माल्‍नीम” देंत। \em गन्‍ती १:४-१६; गन्‍ती २:३-२९\em* \p \v 12 मिनु ङोंइती ङा नाक्‍ती यहूदा आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर अम्‍मीनादाब आ तौ नहशोनमी आ चढ़ेतीक चाक्‍तु। \v 13 मिनु मार चाक्‍तु देंशा हना, सहे का ३० शेकेल ङा चांदी के थाल का ७० शेकेल ङा चांदी के बोस का चाक्‍तु। मेको शेकेल ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको थाल नु बोस निम्‍फामी तेलम निशो रिम्‍शो फसीम प्रिंशो बाक्‍ताक्‍स। मेको अन्‍न चढ़ेतीके बाक्‍त। \em ताम्‍बु ङा शेकेल का १२ ग्राम ङा क्‍येट बाक्‍ब। बजार ङा शेकेल चहिं ११.५ ग्राम बाक्‍ब।\em* \v 14 मिनु १० शेकेल ङा धूपम ब्रीशो सुन के आइक्‍च बोस का, \v 15 चोशा चढ़ेचा कली ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का गाप्‍शो पाठा का चाक्‍तु। \v 16 पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली बोका का, \v 17 दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा कली ब्‍यफ निक्‍शी, ५ ओटा सांड, ५ ओटा बोका नु ५ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चाक्‍तु। मेको अम्‍मीनादाब आ तौ नहशोन आ चढ़ेतीक बाक्‍त। \p \v 18 मिनु आ दीसा इस्‍साकार आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर सुआर आ तौ नेथनेलम आ चढ़ेतीक चाक्‍तु। \v 19 मिनु मार चाक्‍तु देंशा हना, सहे का ३० शेकेल ङा चांदी के थाल का नु ७० शेकेल ङा चांदी के बोस का चाक्‍तु। मेको शेकेल ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको थाल नु बोस निम्‍फामी तेलम निशो रिम्‍शो फसीम प्रिंशो बाक्‍ताक्‍स। मेको अन्‍न चढ़ेतीके बाक्‍त। \v 20 मिनु १० शेकेल ङा धूपम ब्रीशो सुन के आइक्‍च बोस का, \v 21 चोशा चढ़ेचा कली ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का गाप्‍शो पाठा का चाक्‍तु। \v 22 पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली बोका का, \v 23 दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा कली ब्‍यफ निक्‍शी, ५ ओटा सांड, ५ ओटा बोका नु ५ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चाक्‍तु। मेको सुआर आ तौ नेथनेल आ चढ़ेतीक बाक्‍त। \p \v 24 मिनु मेको आ नित्‍थ नाक्‍ती जबूलून आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर हेलोन आ तौ एलीआबमी आ चढ़ेतीक चाक्‍तु। \v 25 मिनु मार चाक्‍तु देंशा हना, सहे का ३० शेकेल ङा चांदी के थाल का नु ७० शेकेल ङा चांदी के बोस का चाक्‍तु। मेको शेकेल ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको थाल नु बोस निम्‍फामी तेलम निशो रिम्‍शो फसम प्रिंशो बाक्‍ताक्‍स। मेको अन्‍न चढ़ेतीके बाक्‍त। \v 26 मिनु १० शेकेल ङा धूपम ब्रीशो सुन के आइक्‍च बोस का, \v 27 चोशा चढ़ेचा कली ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का गाप्‍शो पाठा का चाक्‍तु। \v 28 पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली बोका का, \v 29 दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा कली ब्‍यफ निक्‍शी, ५ ओटा सांड, ५ ओटा बोका नु ५ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चाक्‍तु। मेको हेलोन आ तौ एलीआब आ चढ़ेतीक बाक्‍त। \p \v 30 मिनु मेको आ सांबु नाक्‍ती रूबेन आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर शेदेउर आ तौ एली-सुरमी आ चढ़ेतीक चाक्‍तु। \v 31 मिनु मार चाक्‍तु देंशा हना, सहे का ३० शेकेल ङा चांदी के थाल का नु ७० शेकेल ङा चांदी के बोस का चाक्‍तु। मेको शेकेल ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको थाल नु बोस निम्‍फामी तेलम निशो रिम्‍शो फसीम प्रिंशो बाक्‍ताक्‍स। मेको अन्‍न चढ़ेतीके बाक्‍त। \em ताम्‍बु ङा शेकेल का १२ ग्राम चांदी बाक्‍ब।\em* \v 32 मिनु १० शेकेल ङा धूपम ब्रीशो सुन के आइक्‍च बोस का, \v 33 चोशा चढ़ेचा कली ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का गाप्‍शो पाठा का चाक्‍तु। \v 34 पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली बोका का, \v 35 दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा कली ब्‍यफ निक्‍शी, ५ ओटा सांड, ५ ओटा बोका नु ५ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चाक्‍तु। मेको शेदेउर आ तौ एली-सुर आ चढ़ेतीक बाक्‍त। \p \v 36 मिनु मेको आ नोले ङा नाक्‍ती सिमियोन आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर सुरी-शदै आ तौ शेलुमीएलमी आ चढ़ेतीक चाक्‍तु। \v 37 मिनु मार चाक्‍तु देंशा हना, सहे का ३० शेकेल ङा चांदी के थाल का नु ७० शेकेल ङा चांदी के बोस का चाक्‍तु। मेको शेकेल ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको थाल नु बोस निम्‍फामी तेलम निशो रिम्‍शो फसीम प्रिंशो बाक्‍ताक्‍स। मेको अन्‍न चढ़ेतीके बाक्‍त। \v 38 मिनु १० शेकेल ङा धूपम ब्रीशो सुन के आइक्‍च बोस का, \v 39 चोशा चढ़ेचा कली ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का गाप्‍शो पाठा का चाक्‍तु। \v 40 पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली बोका का, \v 41 दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा कली ब्‍यफ निक्‍शी, ५ ओटा सांड, ५ ओटा बोका नु ५ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चाक्‍तु। मेको सुरी-शदै आ तौ शेलुमीएल आ चढ़ेतीक बाक्‍त। \p \v 42 मिनु मेको आ नोले ङा नाक्‍ती गाद आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर दूएल आ तौ एली-आसाफमी आ चढ़ेतीक चाक्‍तु। \v 43 मिनु मार चाक्‍तु देंशा हना, सहे का ३० शेकेल ङा चांदी के थाल का नु ७० शेकेल ङा चांदी के बोस का चाक्‍तु। मेको शेकेल ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको थाल नु बोस निम्‍फामी तेलम निशो रिम्‍शो फसीम प्रिंशो बाक्‍ताक्‍स। मेको अन्‍न चढ़ेतीके बाक्‍त। \v 44 मिनु १० शेकेल ङा धूपम ब्रीशो सुन के आइक्‍च बोस का, \v 45 चोशा चढ़ेचा कली ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का गाप्‍शो पाठा का चाक्‍तु। \v 46 पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली बोका का, \v 47 दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा कली ब्‍यफ निक्‍शी, ५ ओटा सांड, ५ ओटा बोका नु ५ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चाक्‍तु। मेको दूएल आ तौ एली-आसाफ आ चढ़ेतीक बाक्‍त। \p \v 48 मिनु मेको आ नोले ङा नाक्‍ती एफ्राइम आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर अम्‍मीहुद आ तौ एली-शामामी आ चढ़ेतीक चाक्‍तु। \v 49 मिनु मार चाक्‍तु देंशा हना, सहे का ३० शेकेल ङा चांदी के थाल का नु ७० शेकेल ङा चांदी के बोस का चाक्‍तु। मेको शेकेल ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको थाल नु बोस निम्‍फामी तेलम निशो रिम्‍शो फसीम प्रिंशो बाक्‍ताक्‍स। मेको अन्‍न चढ़ेतीके बाक्‍त। \v 50 मिनु १० शेकेल ङा धूपम ब्रीशो सुन के आइक्‍च बोस का, \v 51 चोशा चढ़ेचा कली ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का गाप्‍शो पाठा का चाक्‍तु। \v 52 पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली बोका का, \v 53 दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा कली ब्‍यफ निक्‍शी, ५ ओटा सांड, ५ ओटा बोका नु ५ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चाक्‍तु। मेको अम्‍मीहुद आ तौ एली-शामा आ चढ़ेतीक बाक्‍त। \p \v 54 मिनु मेको आ नोले ङा नाक्‍ती मनस्‍से आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर पेदा-सुर आ तौ गमालीएलमी आ चढ़ेतीक चाक्‍तु। \v 55 मिनु मार चाक्‍तु देंशा हना, सहे का ३० शेकेल ङा चांदी के थाल का नु ७० शेकेल ङा चांदी के बोस का चाक्‍तु। मेको शेकेल ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको थाल नु बोस निम्‍फामी तेलम निशो रिम्‍शो फसम प्रिंशो बाक्‍ताक्‍स। मेको अन्‍न चढ़ेतीके बाक्‍त। \v 56 मिनु १० शेकेल ङा धूपम ब्रीशो सुन के आइक्‍च बोस का, \v 57 चोशा चढ़ेचा कली ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का गाप्‍शो पाठा का चाक्‍तु। \v 58 पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली बोका का, \v 59 दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा कली ब्‍यफ निक्‍शी, ५ ओटा सांड, ५ ओटा बोका नु ५ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चाक्‍तु। मेको पेदा-सुर आ तौ गमालीएल आ चढ़ेतीक बाक्‍त। \p \v 60 मिनु मेको आ नोले ङा नाक्‍ती बेन्‍यामीन आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर गिदेओनी आ तौ आबी-दानमी आ चढ़ेतीक चाक्‍तु। \v 61 मिनु मार चाक्‍तु देंशा हना, सहे का ३० शेकेल ङा चांदी के थाल का नु ७० शेकेल ङा चांदी के बोस का चाक्‍तु। मेको शेकेल ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको थाल नु बोस निम्‍फामी तेलम निशो रिम्‍शो फसम प्रिंशो बाक्‍ताक्‍स। मेको अन्‍न चढ़ेतीके बाक्‍त। \v 62 मिनु १० शेकेल ङा धूपम ब्रीशो सुन के आइक्‍च बोस का, \v 63 चोशा चढ़ेचा कली ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का गाप्‍शो पाठा का चाक्‍तु। \v 64 पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली बोका का, \v 65 दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा कली ब्‍यफ निक्‍शी, ५ ओटा सांड, ५ ओटा बोका नु ५ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चाक्‍तु। मेको गिदेओनी आ तौ आबी-दान आ चढ़ेतीक बाक्‍त। \p \v 66 मिनु मेको आ नोले ङा नाक्‍ती दान आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर अम्‍मी-शदै आ तौ अही-एजेरमी आ चढ़ेतीक चाक्‍तु। \v 67 मिनु मार चाक्‍तु देंशा हना, सहे का ३० शेकेल ङा चांदी के थाल का नु ७० शेकेल ङा चांदी के बोस का चाक्‍तु। मेको शेकेल ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको थाल नु बोस निम्‍फामी तेलम निशो रिम्‍शो फसम प्रिंशो बाक्‍ताक्‍स। मेको अन्‍न चढ़ेतीके बाक्‍त। \v 68 मिनु १० शेकेल ङा धूपम ब्रीशो सुन के आइक्‍च बोस का, \v 69 चोशा चढ़ेचा कली ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का गाप्‍शो पाठा का चाक्‍तु। \v 70 पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली बोका का, \v 71 दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा कली ब्‍यफ निक्‍शी, ५ ओटा सांड, ५ ओटा बोका नु ५ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चाक्‍तु। मेको अम्‍मी-शदै आ तौ अही-एजेर आ चढ़ेतीक बाक्‍त। \p \v 72 मिनु मेको आ नोले ङा नाक्‍ती आशेर आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर ओक्रान आ तौ पगीएलमी आ चढ़ेतीक चाक्‍तु। \v 73 मिनु मार चाक्‍तु देंशा हना, सहे का ३० शेकेल ङा चांदी के थाल का नु ७० शेकेल ङा चांदी के बोस का चाक्‍तु। मेको शेकेल ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको थाल नु बोस निम्‍फामी तेलम निशो रिम्‍शो फसम प्रिंशो बाक्‍ताक्‍स। मेको अन्‍न चढ़ेतीके बाक्‍त। \v 74 मिनु १० शेकेल ङा धूपम ब्रीशो सुन के आइक्‍च बोस का, \v 75 चोशा चढ़ेचा कली ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का गाप्‍शो पाठा का चाक्‍तु। \v 76 पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली बोका का, \v 77 दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा कली ब्‍यफ निक्‍शी, ५ ओटा सांड, ५ ओटा बोका नु ५ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चाक्‍तु। मेको ओक्रान आ तौ पगीएल आ चढ़ेतीक बाक्‍त। \p \v 78 मिनु मेको आ नेल्‍ल क्‍येङा नोले ङा नाक्‍ती नाप्‍ताली आ थर ङा मुर आन ठेयब मुर एनान आ तौ अहीरामी आ चढ़ेतीक चाक्‍तु। \v 79 मिनु मार चाक्‍तु देंशा हना, सहे का ३० शेकेल ङा चांदी के थाल का नु ७० शेकेल ङा चांदी के बोस का चाक्‍तु। मेको शेकेल ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको थाल नु बोस निम्‍फामी तेलम निशो रिम्‍शो फसम प्रिंशो बाक्‍ताक्‍स। मेको अन्‍न चढ़ेतीके बाक्‍त। \v 80 मिनु १० शेकेल ङा धूपम ब्रीशो सुन के आइक्‍च बोस का, \v 81 चोशा चढ़ेचा कली ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का गाप्‍शो पाठा का चाक्‍तु। \v 82 पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली बोका का, \v 83 दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा कली ब्‍यफ निक्‍शी, ५ ओटा सांड, ५ ओटा बोका नु ५ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चाक्‍तु। मेको एनान आ तौ अहीरा आ चढ़ेतीक बाक्‍त। \p \v 84 मिनु परमप्रभु यावे आ गेय पचा कली वोइश्‍शो चढ़ेतीक कली तेल ब्रुइक्‍तीक नाक्‍ती इस्राएल आ थर थर ङा मुर आन ठेयब मुर आन चढ़ेशो मार बाक्‍तेक्‍म देंशा हना, १२ ओटा चांदी के थाल, १२ ओटा चांदी के बोस नु १२ ओटा सुन के आइक्‍च बोस बाक्‍तेक्‍म। \v 85 मेको चांदी के थाल का का पा सहे का ३० शेकेल हेल्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेको चांदी के बोस का का पा ७० शेकेल हेल्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेको चांदी के ग्‍योंब नेल्‍ल नाक्‍शोनु, ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो पा हजार निक्‍शी ४ सहे शेकेल हेल्‍शो बाक्‍त। \v 86 मिनु मेको १२ ओटा धूपमी ब्रीशो सुन के आइक्‍च बोस का का पा ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा शेकेल खोदेंशो पा १०, १० शेकेल हेल्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेको सुन नेल्‍ल नाक्‍शोनु, सहे का २० शेकेल हेल्‍शो बाक्‍त। \v 87 मिनु बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा रे चोशा चढ़ेचा कली १२ ओटा ब्‍यफ, १२ ओटा सांड, १२ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा नु मेकोपुकी नु गारचा ङा पा अन्‍न चढ़ेतीके बाक्‍तेक्‍म। मिनु पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली १२ ओटा बोका बाक्‍तेक्‍म। \v 88 मिनु बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा रे दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेचा कली २४ ओटा ब्‍यफ, ६० ओटा सांड, ६० ओटा बोका नु ६० ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा बाक्‍तेक्‍म। मेको परमप्रभु यावे आ गेय पचा कली ला मेको चढ़ेतीक कली तेल ब्रुइक्‍तीक नाक्‍ती आ नोले चढ़ेशो बाक्‍तेक्‍म। \p \v 89 मिनु मोसा परमप्रभु यावे नु लोव़ पचा कली ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुम ओव़मेनु, मेकोमी कबल पशो सन्‍दोस सुम्‍शो शिशी बाक्‍तीके, करूब निक्‍शी आस दाते इर रे लोव़ पशो नेंतु। मोपा मेकोमी मोसा नु लोव़ पाप्‍तु। \em प्रस्‍थान २५:१७-२२; प्रस्‍थान २९:४२; प्रस्‍थान ३३:७; १सामुएल ३:३-१४\em* \c 8 \s1 बत्ती दातीक वोइश्‍शो \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 2 “गे हारून कली ‘गे मेको बत्ती वोदीनु, मेको ७ ओटा बत्ती दातीक आ ङोंइती गे ब्रपतो’ देनो” देंत। \p \v 3 मिनु हारूनमी मो पाप्‍तु। परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा दातीक आ ङोंइती गे ब्रपाइक्‍तु। \em प्रस्‍थान २५:९, ३१-४०\em* \v 4 मिनु बत्ती दातीके दोपा सेल्‍शो बाक्‍त देंशा हना, मेको सुन के तुप्‍शा सेल्‍शो बाक्‍त। मेको उइ रे इर सम्‍म तुप्‍शा सेल्‍शो बाक्‍त। मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली कोंइशो खोदेंशो पा, हारूनमी मेको बत्ती दातीक सेल्‍तु। \s1 लेवी आ मुर परमप्रभु के दुम्‍शो \p \v 5 परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 6 “इस्राएली आन दाते रे लेवी आन कली चाक्‍शा, मेको आन कली चोव़खो सेल्‍मी। \v 7 मेको आन कली मार पचा माल्‍नेवे देंशा हना, मेको आन तारी चोव़खो सेल्‍तीक ब्‍वाक्‍कु ब्रुइक्‍तीमी। मिनु मेकोपुकीमी आन रां ङा चां नेल्‍ल प्रेक्‍शा, आन वा मुरशा, चिक्‍सीशा ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍सीचा माल्‍नीम। \em गन्‍ती १९:९,१७; लेवी १४:८\em* \v 8 मिनु नोले मेकोपुकीमी ब्‍यफ का नु तेलम निशो रिम्‍शो फस अन्‍न चढ़ेतीके चाक्‍चा माल्‍नीम। गे चहिं पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली ब्‍यफ का चाक्‍को। \v 9 मिनु गे लेवी आन कली ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ङोंइती चाक्‍शा, इस्राएली नेल्‍ल आन कली ग्रुम्‍पाइक्‍मी। \v 10 मिनु गे लेवी आन कली परमप्रभु यावे आ ङोंइती चाक्‍गीनु, इस्राएली नेल्‍लेमी आन गुइ लेवी आन तार वोइक्‍चा माल्‍नीम। \v 11 मिनु हारूनमी लेवी आ मुर आन कली परमप्रभु यावे आ गेय पचा कली मेको आ ङोंइती क्‍युक्‍शा चढ़ेशो खोदेंशो पा वोइक्‍चा माल्‍ब। \em प्रस्‍थान २९:२४\em* \p \v 12 मिनु लेवी आ मुरपुकीमी आन गुइ मेको ब्‍यफ आस पिया तार वोइक्‍चा माल्‍नीम। मिनु हारूनमी लेवी आ मुर आन पर्बम पाप क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली ब्‍यफ का पाप आ पर्बम चढ़ेतीके नु अर्को चोशा चढ़ेतीके परमप्रभु यावे कली चढ़ेचा माल्‍ब। \v 13 मिनु मेको नोले गे लेवी आ मुर आन कली हारून नु आ तौ आन ङोंइती राप्‍पा, परमप्रभु यावे कली क्‍युक्‍शा चढ़ेतीक खोदेंशो पा वोइक्‍चा माल्‍नेवे। \p \v 14 मोपा गे लेवी आ मुर आन कली अरु इस्राएली रे तिल्‍चा माल्‍नेवे। मिनु लेवी आ मुर आं के दुम्‍नीम। \em गन्‍ती ३:४५\em* \p \v 15 मिनु गे लेवी आ मुर आन कली ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍शा, मेको आन कली क्‍युक्‍शा चढ़ेतीक खोदेंशो पा वोइक्‍मी नोले मेकोपुकीमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुमी गेय पने चाप्‍नीम। \v 16 मिनु मेकोपुकी इस्राएली आन दाते रे थमा पा आं कली तिल्‍शो बाक्‍नीम। गो मेको आन कली इस्राएली आन नेल्‍ल क्‍येङा ङोंइती जरमेशो तौ आन पा ङा आं कली वोइक्‍तामी। \em गन्‍ती ३:१२-१३\em* \v 17 मिनु इस्राएली आन दातेम मुर बाक्‍तेक्‍म हना यो, बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा बाक्‍तेक्‍म हना यो, ङोंइती जरमेशो नेल्‍ल आं के बाक्‍नीम। इजीप्‍ती आन नेल्‍ल क्‍येङा ङोंइती जरमेशो तौ नेल्‍ल आन कली सदुमी नाक्‍त रे गो मेको आन कली आं कली तिल्‍शा वोंइसाक्‍यी। \em प्रस्‍थान १३:२\em* \v 18 मिनु इस्राएली आन ङोंइती जरमेशो आन पा ङा गो लेवी आ मुर तिल्‍शा वोंइसाक्‍यी। \v 19 मिनु गो इस्राएली आन दाते रे लेवी आ मुर आन कली हारून नु आ तौ आन कली गेतामी। मार कली गेतामी देंशा हना, इस्राएली आन पर्बम ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुमी गेय पचा कली इस्राएली आन पर्बम पाप क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली नु इस्राएलीपुकी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ नेक्‍था मजाक्‍मल नु मुर बेक्‍तीक रोइम मबेक्‍म, दे गेतामी” दे परमप्रभु यावेमी मोसा कली देंत। \em गन्‍ती ३:९; गन्‍ती १:५३\em* \p \v 20 मिनु मोसा, हारून नु इस्राएल ङा मुर नेल्‍लेमी लेवी आ मुर आन पर्बम परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा पाम्‍तेक्‍म। \v 21 मिनु लेवी आ मुरपुकीमी आंम आन पाप रे ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍सीशा आन वा मुरतेक्‍म। मिनु नोले हारूनमी मेको आन कली क्‍युक्‍शा चढ़ेतीक खोदेंशो पा परमप्रभु यावे आ ङोंइती वोइक्‍तीमी। मिनु हारूनमी मेको आन कली पाप क्‍याम्‍तीक गेय पा ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍तीमी। \v 22 मिनु मेको नोले लेवी आ मुरपुकीमी हारून नु आ तौ आन कली वारच पा ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा गेय पाम्‍तेक्‍म। मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली लेवी आ मुर आन पर्बम अरेशो खोदेंशो पा मेकोपुकीमी पाम्‍तेक्‍म। \v 23 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 24 “एको लोव़ २५ बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लेवी आ मुर आन पर्बम बाक्‍ब। मिनु मेकोपुकी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुमी गेय पचा गोचा माल्‍नीम। \em गन्‍ती ४:३,२३,३०,४७; १इतिहास २३:३,२४\em* \v 25 मिनु मेकोपुकी ५० बर्स लाक्‍गमेनु, गेय पचा प्रोन्‍मेक्‍ल। \v 26 मिनु मेकोपुकी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुमी गेय पाइब आन लोक्‍ब आन कली वारच पदमेक्‍ल। तन्‍न आंमा चहिं गेय मपामेक्‍ल। गे लेवी आ मुर आन कली मोदेंशो पा गेय पपाइक्‍चा माल्‍नेवे” देंत। \c 9 \s1 पास्‍सा चाड \r प्रस्‍थान १२:-; लेवी २५:५-८ \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी इस्राएलीपुकी इजीप्‍त रे जाक्‍मा आ बर्स निक्‍शी नोले ङोंइती ङा महिनाम सीनै ङा गोरशो रागीमी मोसा कली \v 2 “गे इस्राएलीपुकीमी आं देंशो नाक्‍ती पास्‍सा चाड मानेचा माल्‍नीनी। \v 3 मेको महिना ङा १४ नाक्‍त ङा नाक्‍नाक्‍दो मेको चाड मानेचा माल्‍नीनी। गेपुकीमी मेको आ पर्बम फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ नु शेंशो पतीके नेल्‍लेमी मानेचा माल्‍नीनी” देंत। \p \v 4 मिनु मोसामी इस्राएली आन कली “पास्‍सा चाड मानेचा माल्‍नीनी” दे अरेप्‍तु। \v 5 मिनु मेकोपुकीम ङोंइती ङा महिना ङा १४ नाक्‍ती ङा नाक्‍नाक्‍दो सीनै ङा गोरशो रागीमी पास्‍सा चाड मानेम्‍तेक्‍म। परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा इस्राएलीपुकीमी पाम्‍तेक्‍म। \p \v 6 मिनु मेकेर मुर का निक्‍शी बेक्‍शो मुर थिशा, ग्रांग्रा दिशो दुम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मोपा मेकोपुकीमी मेको नाक्‍ती मेको पास्‍सा चाड मानेचा मतामे। मेकोपुकी मेको नाक्‍ती मोसा नु हारून आस ङोंइती जाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती १९:११\em* \v 7 मिनु मेको मुरपुकीमी “गो बेक्‍शो मुर थिशा ग्रांग्रा दिशो दुम्‍शो बाक्‍तक हना यो, मारदे मेको देंशो नाक्‍ती गोपुकीमी इस्राएली आन दातेमी आंइ परमप्रभु यावे कली चढ़ेतीके चढ़ेचा मताइनीकी?” देंतेक्‍म। \p \v 8 मिनु मोसाम मेको आन कली “रिम्‍दीन, परमप्रभु यावेमी इन पर्बम मार देंबा, गो मेको नेंचा माल्‍नुङ” देंत। \p \v 9 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 10 “गे इस्राएली आन कली ‘सुइ इन दातेमी नु इन चच युइ आन दातेमी बेक्‍शो मुर थिशा ग्रांग्रा दिशो दुम्‍शो बाक्‍त हना यो, ङोन लत हना यो, मेकोमी परमप्रभु यावे कली पास्‍सा चाड मानेचा माल्‍ब। \v 11 मेकोपुकीमी महिना निक्‍शी ङा १४ नाक्‍ती नाक्‍नाक्‍दो मेको मानेचा माल्‍नीम। मिनु मेकोपुकीमी मेको पाठा कली बोरब ओख्‍ती मसुप्‍शो शोब्‍ले, कशो खाइ नु ब्‍वचा माल्‍नीम। \v 12 मिनु मेको आ दीसा सुनी सम्‍म मारेइ हेंचा मदुम्‍ब। मिनु मेको आ रुश का यो जिक्‍चा मदुम्‍ब। मिनु पास्‍सा चाड आ पर्बम फुल्‍लुम मुशा, मार ब्रेक्‍शो बाक्‍मे, मेको पचा माल्‍नीम। \v 13 तन्‍न तेको मुर ग्रांग्रा दिशो मदुम्‍शो बाक्‍बा, ङोन यो मलशो बाक्‍बा, मेकोमी पास्‍सा चाड ममानेप्‍तु हना, मेको मुर आ मुर आन दाते रे तिल्‍चा पुंइसीब। मारदे हना मेकोमी आ देंशो नाक्‍ती परमप्रभु यावे कली चढ़ेतीक मचढ़ेवो। मेको मुर आ पाप राइब। \p \v 14 मिनु इन दातेमी बाक्‍शो अर्को रागी ङा मुरुमी परमप्रभु यावे कली पास्‍सा चाड मानेचा दाक्‍ताक्‍व हना, मेकोमी मेको आ पर्बम ब्रेक्‍शो नेल्‍ल शेंशो पतीक खोदेंशो पा पचा माल्‍ब। मिनु अर्को रागी ङा मुर नु इन मुर नेल्‍ल आन कली पास्‍सा चाड आ पर्बम ब्रेक्‍शो लोव़ का दुम्‍चा माल्‍ब’ देनो” देंत। \s1 ताम्‍बु आ तार बाक्‍शो गोस्‍स \p \v 15 मिनु ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु वोइक्‍ने थुम्‍शो नाक्‍ती गोस्‍सुमी मेको कबल पशो सन्‍दोस वोइश्‍शो ताम्‍बु सुम्‍तु। मेको नाक्‍नाक्‍दो रे सुनी सम्‍म ताम्‍बु तारी बाक्‍त। मेको गोस्‍स मी खोदेंशो तांइसीशो बाक्‍त। \em प्रस्‍थान ४०:३४-३५\em* \v 16 मेको मोदेंशो गेना हना यो दुम्‍शो बाक्‍त। गोस्‍सुमी मेको ताम्‍बु कली नाक्‍ती सुम्‍बाक्‍त। मिनु नाक्‍दो मी खोदेंशो दुम्‍बाक्‍त। \v 17 मिनु मेको गोस्‍स ताम्‍बु आ तार रे इर गे लमेनु, इस्राएलीपुकी गाक्‍चा गोम्‍तेक्‍म। मिनु तेकेर मेको गोस्‍स जुक्‍ता, मेकेर इस्राएलीपुकीमी आन बाक्‍तीक सेल्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान ४०: ३६-३८\em* \v 18 मिनु इस्राएलीपुकी परमप्रभु यावे आ अरेशोमी गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। मिनु परमप्रभु यावे आ अरेशोमी मेकोपुकीमी आन बाक्‍तीक सेल्‍बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेकोपुकी मेको गोस्‍स ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु तार बाक्‍म सम्‍म मेकेर बाक्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 19 मेको गोस्‍स शुश नाक्‍त सम्‍म ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु तार बाक्‍त हना यो, इस्राएलीपुकी परमप्रभु यावे आ देंशो टिशा मगाक्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 20 कोइ नाक्‍ती मेको गोस्‍स ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ तार का निक्‍शी नाक्‍त सम्‍म ला बाक्‍बाक्‍त। मिनु मेकोपुकी परमप्रभु यावे आ अरेशो टिशा, बास बाक्‍बाक्‍तेक्‍म। मिनु परमप्रभु यावे आ अरेशो खोदेंशो पा गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 21 कोइ नाक्‍ती मेको गोस्‍स नाक्‍दो रे सुनी सम्‍म ला बाक्‍बाक्‍त। मिनु सुनी गोस्‍स इर लमेनु, मेकोपुकी गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। नाक्‍ती बाक्‍त हना यो, नाक्‍दो बाक्‍त हना यो, मेको गोस्‍स इर लत हना, मेकोपुकी गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 22 मिनु मेको गोस्‍स नाक्‍त निक्‍शी, महिना का नु मेको क्‍येङा शुश नाक्‍त सम्‍म यो ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु तार बाक्‍त हना, इस्राएली आन बाक्‍तीकेमी बाक्‍बाक्‍तेक्‍म। तन्‍न गोस्‍स इर गे लत हना, मेकोपुकी गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 23 मिनु मेकोपुकी परमप्रभु यावेमी अरेशो खोदेंशो पा आन बाक्‍तीक सेल्‍बाक्‍तेक्‍म। मिनु परमप्रभु यावे आ अरेशो खोदेंशो पा गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकीमी परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा पाइबाक्‍तेक्‍म। \c 10 \s1 चांदी के तुराही \p \v 1 परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 2 “गे चांदी के तुराही निक्‍शी सेलो। मेको तुप्‍शा, सेल्‍चा माल्‍नेवे। मिनु गे मेको ताप्‍शा, इस्राएली आन कली ग्रुम्‍पाइक्‍चा माल्‍नेवे। मिनु गाक्‍ची ना दुम्‍मेनु, गे मेको ताप्‍चा माल्‍नेवे। \em गन्‍ती ३१:६\em* \v 3 मेको निक्‍शी कालेम ताप्‍शोनु, इस्राएली नेल्‍ल इ ङोंइती ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ओव़तीकेमी जाक्‍शा बुक्‍चा माल्‍नीम। \v 4 तन्‍न का ला ताप्‍शोनु, इस्राएली आन थर थर ङा मुर आन ठेयब मुरपुकी इ ङोंइती जाक्‍शा बुक्‍चा माल्‍नीम। \v 5 मिनु ठेयब सेंदामी ताप्‍शोनु, पूर्ब गे बाक्‍शो मुरपुकी गाक्‍चा माल्‍नीम। \v 6 मिनु निक्‍शी खेयप ताप्‍शोनु, दक्‍खिन गे बाक्‍शो मुरपुकी गाक्‍चा माल्‍नीम। गाक्‍ची ना दुम्‍मेनु, गेना हना यो तुराही ताप्‍चा माल्‍नीम। \v 7 गे मुर आन कली ग्रुम्‍पाइक्‍ची ना मेको ताप्‍चा माल्‍नेवे। तन्‍न मेको गाक्‍ची ना ङा खोदेंशो पा ताप्‍चा मदुम्‍ब। \p \v 8 मिनु हारून आ तौ चढ़ेब निक्‍शीमी मेको तुराही ताप्‍चा माल्‍नीस। मेको इन कली नु इन चच युइ आन कली गेना हना यो पतीके बाक्‍ब। \v 9 मिनु गे इन रागीमी इन कली दिप्‍ब जोरी सत्रुपुकी नु लडाइ पथ लनीनु, ठेयब सेंदामी तुराही ताप्‍चा माल्‍नीस। मो पाइतीनी हना, परमप्रभु यावे, इन परमप्रभुमी इन कली मिम्‍शा, इन जोरी सत्रु रे प्रोंइब। \em न्‍यायाधीस ६:३४\em* \v 10 मिनु गेपुकी ग्‍येरशा बाक्‍नीनु, गे इन पचा माल्‍शो चाड मानेनीनु, औंसी ङा चाड मानेनीनु, इन चोशा चढ़ेतीके नु इन दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेतीके चढ़ेनीनु, गेपुकीमी तुराही ताप्‍चा माल्‍नीनी। मिनु मेको ताप्‍नीनु, इन परमप्रभुमी इन कली मिम्‍ब। गो परमप्रभु यावे, इन परमप्रभु नङ” देंत। \em लेवी २३:२४; २राजा ११:१४; २इतिहास ७:६\em* \s1 इस्राएली सीनै डांडा रे गाक्‍शो \p \v 11 मिनु बर्स निक्‍शी, महिना निक्‍शी ङा २० नाक्‍ती मेको गोस्‍स परमप्रभु यावे आ कबल पशो सन्‍दोस बाक्‍शो ताम्‍बु रे इर लत। \em गन्‍ती १:१\em* \v 12 मिनु नोले इस्राएलीपुकी सीनै ङा गोरशो रागी रे हुल हुल पा गाक्‍तेक्‍म। मिनु मेको गोस्‍स पारान ङा गोरशो रागीम नांइसाक्‍व। \v 13 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा टिशा, मेकोपुकी गाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती २:-\em* \p \v 14 नेल्‍ल क्‍येङा ङोंइती यहूदा आ बाक्‍तीक ङा मुर हुल हुल पा आन छेदर कुरशा गाक्‍तेक्‍म। मेको आन ठेयब मुर अम्‍मीनादाब आ तौ नहशोन बाक्‍त। \v 15 मिनु इस्‍साकार आ बाक्‍तीक ङा मुर आन ठेयब मुर सुआर आ तौ नेथनेल बाक्‍त। \v 16 मिनु जबूलून आ बाक्‍तीक ङा मुर आन ठेयब मुर हेलोन आ तौ एलीआब बाक्‍त। \v 17 मिनु नोले ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु पोक्‍शा, गेरशोन आ मुरपुकी नु मेरारी आ मुरपुकीमी मेको कुरशा, गाक्‍तेक्‍म। \p \v 18 मिनु मेको आन नोले रूबेन आ बाक्‍तीक ङा मुरपुकी हुल हुल पा आन छेदर कुरशा गाक्‍तेक्‍म। मेको आन ठेयब मुर शेदेउर आ तौ एली-सुर बाक्‍त। \v 19 मिनु सिमियोन आ बाक्‍तीक ङा मुर आन ठेयब मुर सुरी-शदै आ तौ शेलुमीएल बाक्‍त। \v 20 मिनु गाद आ बाक्‍तीक ङा मुर आन ठेयब मुर दूएल आ तौ एली-आसाफ बाक्‍त। \p \v 21 मिनु कोहाथीपुकी परमप्रभु यावे आ ताम्‍बु ङा मार मार कुरशा, गाक्‍तेक्‍म। मेको आन जाक्‍चा क्‍येङा ङोंइती मेको ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु सेल्‍ने थुम्‍शो बाक्‍चा माल्‍बाक्‍त। \p \v 22 मेको नोले एफ्राइम आ बाक्‍तीक ङा मुरपुकी हुल हुल पा आन छेदर कुरशा गाक्‍तेक्‍म। मेको आन ठेयब मुर अम्‍मीहुद आ तौ एली-शामा बाक्‍त। \v 23 मिनु मनस्‍से आ बाक्‍तीक ङा मुर आन ठेयब मुर पेदा-सुर आ तौ गमालीएल बाक्‍त। \v 24 मिनु बेन्‍यामीन आ बाक्‍तीक ङा मुर आन ठेयब मुर गिदेओनी आ तौ आबी-दान बाक्‍त। \p \v 25 मिनु नेल्‍ल आन क्‍येङा नोले दान आ बाक्‍तीक ङा मुर हुल हुल पा आन छेदर कुरशा, गाक्‍तेक्‍म। मेको आन ठेयब मुर अम्‍मी-शदै आ तौ अही-एजेर बाक्‍त। \v 26 मिनु आशेर आ बाक्‍तीक ङा मुर आन ठेयब मुर ओक्रान आ तौ पगीएल बाक्‍त। \v 27 मिनु नाप्‍ताली आ बाक्‍तीक ङा मुर आन ठेयब मुर एनान आ तौ अहीरा बाक्‍त। \v 28 मोपा इस्राएली आन हुल हुल पा गाक्‍चा माल्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \s1 मोसामी आ शिउ आ तौ कली ग्रुम्‍शो \p \v 29 मिनु मोसामी मिदयान ङा रूएल आ तौ होबाब, आ रिउ कली “परमप्रभु यावेमी आंइ कली गेशो रागी लना लन बाक्‍नीकी। गे यो गोपुकी नु पिने। गो इन कली रिम्‍शो पाइक्‍नीकी। मारदे हना परमप्रभु यावेमी ‘इस्राएली आन कली रिम्‍शो पाइनुङ’ देंत” दे मोसामी देंत। \em प्रस्‍थान २:१८; प्रस्‍थान १८:१; न्‍यायाधीस १:१६; न्‍यायाधीस ४:११\em* \p \v 30 होबाबमी “गो मलाइक्‍नुङ। गो आं रागी नु आं मुर आन बाक्‍तीके लेत्‍नुङ” देंत। \v 31 मिनु मोसामी “आंइ कली मप्रोनीन। मारदे हना मेको गोरशो रागीमी ते ताम्‍बु कीचा मेको तुइक्‍नीनी। मिनु गे आंइ कली लां कोंइब दुम्‍नीनी। \v 32 गे गोपुकी नु गाक्‍तीनी हना, परमप्रभु यावेमी आंइ कली मार मार रिम्‍शो पाइबा, गो मेको खोदेंशो पा इन कली पाइनीकी” देंत। \p \v 33 मिनु मेकोपुकी परमप्रभु यावे आ डांडा रे नाक्‍त सां सम्‍म गाक्‍तेक्‍म। परमप्रभु यावे आ कबल पशो सन्‍दोस कुरबपुकी मेको आन कली बास बाक्‍तीक माल्‍चा, दे मेको आन ङोंइङोंइती गाक्‍तेक्‍म। \v 34 मिनु परमप्रभु यावे आ गोस्‍स मेको आन गाक्‍ची ना मेको आन तार बाक्‍त। \em प्रस्‍थान १३:२१; गन्‍ती ९:१५-२३\em* \p \v 35 मिनु कुरबपुकीमी मेको कबल पशो सन्‍दोस कुरशा गाक्‍मानु, गेना हना यो मोसामी “परमप्रभु यावे, बोक्‍कीन। इन जोरी सत्रु एर ओंथ ब्रामल। मिनु इन जोरी सत्रु इन क्‍येङा प्रोक्‍मल” देंबाक्‍त। \em २इतिहास ६:४१; भजन संग्रह ३:८; भजन संग्रह ९:२०; भजन संग्रह १०:१२; भजन संग्रह १७:१३; भजन संग्रह ६८:२; भजन संग्रह १३२:८\em* \v 36 मिनु मेको कबल पशो सन्‍दोस नाइक्‍तमेनु, मेकोमी “परमप्रभु यावे, गे हजार, हजार इस्राएली आन दातेमी लेश्‍शा, जाक्‍कीन” देंबाक्‍त। \c 11 \s1 इस्राएलीपुकीमी गन गन पशो \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी मुर आन श्‍येत जशो आ पर्बम गन गन पशो नेंतु। परमप्रभु यावेमी मेको नेंशा, शुश गाइक्‍ताक्‍व। मिनु परमप्रभु यावे गाइश्‍शा, मुर आन बाक्‍तीके गे मी सोइश्‍शा, एर सुर मीम नेक्‍पाइक्‍तु। \em लेवी १०:२\em* \v 2 मिनु मुरपुकीमी मोसा कली “वारच पने” दे ग्रीतेक्‍म। मिनु मोसामी परमप्रभु यावे कली पुंइतु। मिनु मेको मी काप्‍त। \v 3 मिनु परमप्रभु यावेमी मेको आन दातेमी मी सोइक्‍तीके, मेको बाक्‍तीके आ नें तबेरा वोइक्‍तेक्‍म। \p \v 4 मिनु मेको आन दातेमी बाक्‍शो अर्को रागी ङा मुरपुकीमी मार मार जचा थोव़क जचा ब्‍वचा दाक्‍तेक्‍म। मिनु इस्राएली यो लेंशा ङाक्‍शा “गोपुकीमी श्‍ये ब्‍वचा तक हना, दुम वा। \em प्रस्‍थान १२:३८; प्रस्‍थान १६:३; १कोरिन्‍थी १०:६\em* \v 5 गो इजीप्‍तीमी मो ब्‍वशो ङांइ श्‍ये मिम्‍नीकी। मिनु वोबीस, खाइपुकी, प्‍याज नु लसुन यो मिम्‍नीकी। \v 6 तन्‍न गो मुल ओले पेते दुम्‍शा, एको मन्‍ना ङा लाक्‍शा मारेइ मथित्‍नीकी” देंतेक्‍म। \p \v 7 मन्‍ना चहिं धन्‍या वांचेर खोदेंशो बाक्‍त। मेको कोव़शोनु, खोटो खोदेंशो तांइसीबाक्‍त। \em प्रस्‍थान १६:१४-३१\em* \v 8 मिनु मुरपुकी लशा, मेको खुप्‍शा, कोइमी हिल्‍शा, कोइमी चुशा, कोंइमी नेल्‍शा, कोइम बटुक सेल्‍शा जाम्‍तेक्‍म। मिनु मेको तेलम चोशो शोब्‍ले खोदेंशो पा ब्रोव़बाक्‍त। \v 9 मिनु नाक्‍दो आन बाक्‍तीकेमी सीत यिमेनु, मन्‍ना यो यीबाक्‍त। \p \v 10 मिनु मोसामी मुर नेल्‍ल आन आन ताम्‍बु ङा ओव़तीकेमी राप्‍शा ङाक्‍शो ताप्‍तु। मिनु मुरपुकीमी परमप्रभु यावे कली शुश गाइक्‍पाइक्‍तीके, मोसामी मेको आन पशो काइ मदाक्‍शो बाक्‍त। \p \v 11 मिनु मोसामी परमप्रभु यावे कली “गे मारदे आं कली श्‍येत गेयीनी? मारदे गो इन ङोंइती शिशी मतङा? मारदे आं कली इश ङा मुर आन कली कोव़ब सेल्‍यीनी? \v 12 मार, एको इश ङा मुर आं आल नमी ङा? मार, गो मेको आन कली थिङमी ङा? गे आं कली ‘दूध तूब आल कली आ आममी कुरशा लाइश्‍शो खोदेंशो पा, आंइ किकी पिपी आन कली इन गेशो रागीमी कुरशा लावो’ देंनीनी। \v 13 गो इश ङा मुर आन ब्‍वतीक श्‍ये ते थित्‍नुङ ङा? मिनु मेकोपुकीमी आं कली ‘श्‍ये ब्‍वचा गेकी’ दे जाक्‍शा ङाक्‍तेक्‍म। \v 14 गो इश ङा मुर आन कली खुल्‍ने मचाप्‍नुङ। एको आं मचाप्‍चा ङा गेय बाक्‍ब। \v 15 मिनु गे आं कली ओदेंशो पाइक्‍तीनी। मिनु गो इन शिशी ताता हना, साइय्‍यीनी। मिनु गो आं खतम दुम्‍तीके तचा ममाल्‍नुङ” देंत। \em प्रस्‍थान ३२:३२\em* \p \v 16 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “गे इस्राएली आन दाते रे ७० जना खाल्‍पा आन कली खुप्‍तीमी। मेको आन मुर आन दाते ङा ठेयब मुर नु मेको आन कली सासन पाइब मुर दुम्‍चा माल्‍नीम। मिनु गे मेको आन कली तुइक्‍चा माल्‍नेवे। मिनु मेको आन कली ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुमी चाक्‍मी। मिनु मेकोपुकी गे नु बाक्‍चा माल्‍नीम। \em प्रस्‍थान १८:२१-२६; प्रस्‍थान २४:९-११\em* \v 17 मिनु गो यिशा, गे नु लोव़ पाइनुङ। मिनु गो इ आगामी बाक्‍शो सोक्‍त रे लाइश्‍शा, मेको आन तारी वोइक्‍नुङ। मिनु मेकोपुकीमी गे नु गारशा, मेको मुर आन श्‍येत कुरनीम। मिनु गे का ला कुरचा ममाल्‍नेवे। \p \v 18 मिनु गे मुर आन कली ‘गे दीसा कली ग्रांग्रा मदिशो दुम्‍शा, ठीक दुमीन। गेपुकीमी श्‍ये ब्‍वचा ताइनीनी। मारदे हना गेपुकीमी परमप्रभु यावे आ ङोंइती श्‍ये ब्वचा तक हना, रिम्‍शो दुम वा, दे ङाक्‍शो बाक्‍तीनी। आंइ कली एको रागी क्‍येङा इजीप्‍तमी रिम्‍शो बाक्‍त’ देंतीनी। मोपतीके परमप्रभु यावेमी इन कली श्‍ये ब्‍वचा गेब। मिनु गे मेको ब्‍वाइनीनी। \em प्रस्‍थान १९:१०\em* \v 19 मिनु नाक्‍त का, नाक्‍त निक्‍शी ५ नाक्‍ती, १० नाक्‍ती नु २० नाक्‍त ला ममाइ, \v 20 गेपुकीमी ब्रीचा ङा पा महिना का सम्‍म श्‍ये ब्‍वचा ताइनीनी। मारदे हना गेपुकीम आंम इन दातेम बाक्‍शो परमप्रभु यावे कली मटिनी। मिनु गे मेको आ ङोंइती ‘गो मारदे इजीप्‍त रे ग्रूशा गाक्‍का?’ दे ङाक्‍तीनी” देंत। \p \v 21 मिनु मोसामी “गो नु लां गाक्‍ब मुर ६ लाख बाक्‍नीम। मो हना यो, गे ‘मेको आन कली महिना का सम्‍म श्‍ये ब्‍वचा गेनुङमी’ देंतीनी। \v 22 मार, बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा नेल्‍ल क्‍योरशा हना यो, एको इश ङा मुर आन कली गाप्‍बा ङा? समुन्‍द्र ङा ङांइ नेल्‍ल रेश्‍शा हना यो, नेल्‍ल आन कली गाप्‍बा ङा?” देंत। \p \v 23 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “मार, आं सक्ति ग्‍युम्‍शो बाक्‍बा ङा? आं देंशो लोव़ गाप्‍बाक्‍म कों मगाप्‍बाक्‍मे, तुइक्‍नेवे” देंत। \em यसैया ५०:२; यसैया ५९:१\em* \p \v 24 मोपतीके मोसा लाङगा ग्रूशा, मुर नेल्‍ल आन कली परमप्रभु यावे आ देंशो लोव़ नेंपाइक्‍तीमी। मिनु मेको मुर आन दाते ङा ७० जना खाल्‍पा आन कली ताम्‍बु आ एर ओंथ राप्‍पाइक्‍मी। \v 25 मिनु नोले परमप्रभु यावे गोस्‍सुमी उइ आगा तोइश्‍शा, मोसा नु लोव़ पाप्‍तु। मिनु मेकोमी मोसा आ आगा बाक्‍शो सोक्‍त इच्‍का लाइश्‍शा, मेको ७० जना खाल्‍पा आन तार वोइक्‍तु। मिनु मेको सोक्‍त मेको आन तार नांइसेनु, मेकोपुकीमी परमप्रभु यावे आ लोव़ पाम्‍तेक्‍म। तन्‍न नोनोले मो मपाम। \p \v 26 मिनु ७० जना खाल्‍पा आन दातेमी एल्‍दाद नु मेदाद माइश्‍शो मुर निक्‍शी बाक्‍ताक्‍स। मेको आस नें यो ब्रेक्‍शो बाक्‍त। तन्‍न मेको निक्‍शी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुम मलसा बाक्‍त। मिनु परमप्रभु यावे आ सोक्‍त मेको आस तार यो नांइसे बाक्‍त। मिनु मेको निक्‍शीमी मुर आन बाक्‍तीकेमी परमप्रभु यावे आ लोव़ पाम्‍से बाक्‍त। \v 27 मिनु वोंइश मुर का दोरशा जाक्‍शा, मोसा कली “एल्‍दाद नु मेदादमी मुर आन बाक्‍तीकेमी परमप्रभु यावे आ लोव़ पाम्‍ताक्‍स” देंत। \p \v 28 मिनु नून आ तौ यहोसु मोसा कली वारच पाइब बाक्‍त। मेको मोसा आ योव़शो मुरुमी मोसा कली “हजुर, आं होव़प मेको आस कली तेक्‍कीन” देंत। \em गन्‍ती १३:१६; प्रस्‍थान २४:१३\em* \p \v 29 तन्‍न मोसामी मेको कली “मार, आं पर्बम गे ईख पाइब दुमे? परमप्रभु यावेमी आ सोक्‍त आ मुर नेल्‍ल आन तार वोइश्‍शा, मेको नेल्‍ल परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइब दुम हना, गिश रिम्‍शो दुम वा” देंत। \em योएल ३:१; मर्कूस ९:३८-३९\em* \v 30 मिनु मोसा नु इस्राएली खाल्‍पा मुर आन बाक्‍तीके लेत्‍तेक्‍म। \s1 इस्राएलीपुकीमी बटटाइ ब्‍वशो \p \v 31 मिनु नोले परमप्रभु यावेमी फश पपाइक्‍तु। मिनु मेको फशेमी समुन्‍द्र रे बटटाइपुकी चाक्‍तु। मिनु मुर आन बाक्‍तीक आ एर ओंथ नेल्‍ल नाइक्‍पाइक्‍तु। काबु ङा नाक्‍त ङा लां सम्‍म कुबीत निक्‍‍निक्‍शी थांइशो पा नांइसाक्‍म। \em कुबीत का ०.५ मिटर खोदेंशो बाक्‍ब।\em*\em प्रस्‍थान १६:१३\em* \v 32 मिनु मुरपुकीमी मेको नाक्‍त रे, नाक्‍दो रे नु आ दीसा नाक्‍त सम्‍म मेको ग्‍याइक्‍ताक्‍म। नेल्‍ल क्‍येङा इच्‍का खोइ ग्‍याइक्‍बमी यो १० होमेर ग्‍याइक्‍ताक्‍मे। मिनु मेकोपुकीम आन बाक्‍तीक एर ओंथ नेल्‍ल सोव़पाइक्‍तेक्‍म। \em होमेर का २२० लिटर रिक्‍ब पुक्‍तीके का बाक्‍ब।\em* \v 33 तन्‍न मेकोपुकीमी श्‍ये ब्‍वना ब्‍वन परमप्रभु यावे मेको आन पर्बम शुश गाइक्‍ताक्‍व। मिनु परमप्रभु यावेमी मेको आन कली थम ठेयब बेक्‍तीक रोइ पपाइक्‍तीमी। \v 34 मोपतीके मेको बाक्‍तीके आ नें किब्रोथ-हत्तावा वोइक्‍तेक्‍म। मारदे हना मेकेर शुश वाल्‍ब मुर आन कली थिम्‍तेक्‍म। \p \v 35 मिनु मुरपुकी किब्रोथ-हत्तावा रे पा गाक्‍शा, हसेरोथ गे लाम्‍तेक्‍म। \c 12 \s1 हारून नु मिरयाम गाइश्‍शो \p \v 1 मिनु हसेरोथमी बाक्‍मानु, मोसामी कूश रागी ङा मीश चाक्‍तीके मिरयाम नु हारूनमी मोसा कली मरिम्‍शो लोव़ पाम्‍ताक्‍स। मारदे हना मेकोमी कूश रागी ङा मीश ग्‍युंबे पशो बाक्‍त। \em प्रस्‍थान २:२१\em* \v 2 मिनु मेको निक्‍शीमी “मार, परमप्रभु यावेमी मोसा नु ला लोव़ पशो बाक्‍बा ङा? मार, मेकोमी गोपुकी नु यो लोव़ मपशो बाक्‍बा ङा?” देंताक्‍स। मिनु परमप्रभु यावेमी मेको लोव़ नेंतु। \v 3 मोसा चहिं रागी ङा मुर नेल्‍ले आन क्‍येङा ब्रेम्‍शो मुर बाक्‍त। \p \v 4 मिनु परमप्रभु यावेमी रीब पा मोसा, हारून नु मिरयाम आन कली “गे सांफा, ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुम रे ग्रूङीन” देंत। मिनु मेको सांफा ग्रूतेक्‍म। \v 5 मिनु नोले परमप्रभु यावे गोस्‍स के थामम यिशा ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ओव़तीक राप्‍शा, हारून नु मिरयाम आस कली ब्रेत्‍ताक्‍मसी। मिनु मेको निम्‍फा जाक्‍ताक्‍स। \em प्रस्‍थान १६:१०\em* \v 6 मिनु मेकोमी “आं लोव़ नेनीन। गेपुकी इन दातेमी परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइब बाक्‍त हना, गो मेको कली कोंइतीकेम तपांइसीनुङ। गो मेको नु आ ङोमुमी लोव़ पाइनुङ। \v 7 तन्‍न आं गेय पाइब मोसा नु मोदेंशो मपाइनुङ। मेको आ गेय नेल्‍लेमी थमा सुइक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍ब। \em हिब्रू ३:२\em* \v 8 गो मेको नु कोव़मुशा लोव़ पाइनुङ। मिनु मेको नु रुप्‍चा ङा लोव़ पा ख्रुइश्‍शो लोव़ मपाइनुङ। मिनु मेको आं नेक्‍था जाक्‍ने चाप्‍ब। मारदे गे आं गेय पाइब मोसा आ पर्बम मरिम्‍शो लोव़ पचा काइ महिंसी?” देंत। \em प्रस्‍थान ३३:११; ब्‍यवस्‍था ३४:१०\em* \v 9 मिनु परमप्रभु यावेमी मेको आस पर्बम शुश गाइक्‍ताक्‍व। मिनु मेको गाक्‍त। \p \v 10 मिनु मेको गोस्‍स ताम्‍बु आ तार रे लमेनु, मिरयाम कोव़र मुशा फुं खोदेंशो बुश दुम्‍त। मिनु हारूनमी मिरयाम कली कोव़ङानु, मेको कोव़री दुम्‍ने थुम्‍शो बाक्‍त। \em ब्‍यवस्‍था २४:९\em* \v 11 मिनु हारूनमी मोसा कली “आं प्रभु, गो मूर्ख दुम्‍शा, पाप पशो आ पर्बम आंस कली सजाइ मगेने। \v 12 एको कली आ आम आ कोव़ज रे ग्रूमेनु, आ रां फेके का राक्‍शो शाम्‍शो आल खोदेंशो दुम्‍चा मगेने” देंत। \v 13 मिनु मोसामी परमप्रभु यावे कली “परमप्रभु, एको कली सापतीन” दे पुंइतु। \em प्रस्‍थान १५:२६\em* \v 14 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “मार, मेको आ आफोमी आ कुलुम तोक्‍शो हना, मेको ७ नाक्‍त सम्‍म मुने मदोक्‍बा ङा? मेको कली ७ नाक्‍त सम्‍म मुर आन बाक्‍तीक क्‍येङा लाङगाम तिल्‍शा वोतो। मेको नोले ला लेश्‍शा जाक्‍चा गेवो” देंत। \em गन्‍ती १३:४६\em* \v 15 मिनु मिरयाम ७ नाक्‍त सम्‍म मुर आन बाक्‍तीक क्‍येङा लाङगाम तिल्‍शा वोइक्‍चा पुंइसाक्‍व। मिनु मिरयाम कली लेश्‍शा मचाक्‍गमे सम्‍म मुरपुकी यो मगाक्‍म। \v 16 मिनु मेको आ नोले मेकोपुकी हसेरोथ रे गाक्‍शा, पारान ङा गोरशो रागीम आन बाक्‍तीक सेल्‍तेक्‍म। \c 13 \s1 कनान रागी कली क्‍यारी पशो \r ब्‍यवस्‍था १:१९-२५ \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 2 “गे कनान रागी क्‍यारी पाइब मुरपुकी सोइक्‍तो। गो मेको रागी इस्राएली आन कली गेनुङ। मेको आन थर थर रे पा मुर का का सोइक्‍तो। मेको आन मुर आन दाते ङा ठेयब मुर दुम्‍चा माल्‍नीम” देंत। \p \v 3 मिनु परमप्रभु यावे आ देंशो खोदेंशो पा, मोसामी मेको क्‍यारी पाइब आन कली पारान ङा गोरशो रागी रे सोइक्‍ताक्‍मी। मेको नेल्‍ले इस्राएली आन दाते ङा ठेयब मुर बाक्‍तेक्‍म। \v 4 मिनु सु सु बाक्‍तेक्‍म देंशा हना, रूबेन आ थर रे जाक्‍कुर आ तौ शम्‍मुआ, \v 5 सिमियोन आ थर रे होरी आ तौ शाफात, \v 6 यहूदा आ थर रे यपुन्‍ने आ तौ कालेब, \em यहोसु १४:७\em* \v 7 इस्‍साकार आ थर रे योसेफ आ तौ इगाल, \v 8 एफ्राइम आ थर रे नून आ तौ होशेआ, \em गन्‍ती १३:१६\em* \v 9 बेन्‍यामीन आ थर रे रफु आ तौ पाल्‍ती, \v 10 जबूलून आ थर रे सोदी आ तौ गददीएल, \v 11 योसेफ आ तौ मनस्‍से आ थर रे सूसी आ तौ गाददी, \v 12 दान आ थर रे गेमल्‍ली आ तौ अम्‍मीएल, \v 13 आशेर आ थर रे मिकाएल आ तौ सेथुर, \v 14 नाप्‍ताली आ थर रे वोफ्‍सी आ तौ नाहबी, \v 15 गाद आ थर रे माकी आ तौ गूएल बाक्‍तेक्‍म। \p \v 16 मिनु मोसामी मेको रागी कली क्‍यारी पथ सोइश्‍शो मुर आन नें एकोन बाक्‍नीम। मोसामी नून आ तौ होशेआ आ नें यहोसु वोइक्‍तु। \em गन्‍ती ११:२८; १इतिहास ७:२७\em* \p \v 17 मोसामी मेको आन कली कनान रागी कली क्‍यारी पथ सोइक्‍ताक्‍मी। मिनु मोसामी मेको आन कली “गे एक रे लशा, नेगेब माइश्‍शो दक्‍खिन ङा रागी रे पहाड गे लने। \v 18 मेको रागी दोदेंशो बाक्‍मे, मेकेर ङा मुरपुकी बोल्‍यो बाक्‍मा कों, मबाक्‍मा, शुश बाक्‍मा कों, इच्‍का खोइ ला बाक्‍मा? मेको नेल्‍ल कोव़ङीन। \v 19 मिनु मेको आन रागी रिम्‍शो बाक्‍म कों, मरिम्‍शो बाक्‍म? मिनु मेको आन सहर गारो हिरशो बाक्‍म कों महिरशो बाक्‍म? \v 20 मिनु मेको रागी ङा खप दोदेंशो बाक्‍मे, मलिलो बाक्‍म कों, पाङकोक्‍च बाक्‍म? मेकेर रवापुकी बाक्‍मा कों, मबाक्‍मा? महिंब दुमीन। मिनु मेको रागी ङा फल फुल चाक्‍कीन” दे माइक्‍तीमी। मेना ङोंइती ङा अङगुर मीची जाक्‍शो बाक्‍त। \p \v 21 मिनु मेकोपुकी ग्‍येत्‍थ लशा, जीन ङा गोरशो रागी रे रेहोब सम्‍म मेको रागी क्‍यारी पाम्‍तेक्‍म। रेहोब लेबो-हमाथ आ नेक्‍था बाक्‍माक्‍त। \v 22 मिनु मेकोपुकी नेगेब गे ग्‍येत्‍थ लशा, हेब्रोन सहर जाक्‍दीम्‍मा बाक्‍त। मेकेर अनाक आ मुर अहीमान, शेशै नु तल्‍मै बाक्‍बाक्‍तेक्‍म। हेब्रोन चहिं इजीप्‍त ङा सोआन सहर क्‍येङा ७ बर्स ङोंइती सेल्‍शो बाक्‍त। \v 23 मिनु नोले एश्‍कोल ङा दिंममी जाक्‍दीत्‍तेक्‍म। मिनु मेकेर अङगुर सिश्‍शो राशी क्‍योरशा, मेको कोक्‍के कामी शुइश्‍शा मुर निक्‍शीमी कुरशा चाक्‍तेक्‍स। मेकोपुकीमी अनार नु फोव़शी गेडा यो चाक्‍तेक्‍म। \v 24 मिनु मेको ठेयब अङगुर ख्रोइक्‍तीके नोले मेको बेंसी आ नें एश्‍कोल ङा बेंसी वोइक्‍तेक्‍म। \s1 क्‍यारी पथ लाइब आन लोव़ \p \v 25 मिनु ४० नाक्‍ती नोले मेकोपुकीमी मेको रागी क्‍यारी पशा, लेत्‍तेक्‍म। \v 26 मिनु लेश्‍शा, मोसा, हारून नु इस्राएली नेल्‍ल आन बाक्‍तीके, पारान ङा गोरशो रागी कादेशमी जाक्‍तेक्‍म। मिनु मेको क्‍यारी पाइबपुकीमी मोसा, हारून नु मुर नेल्‍ल आन कली आन तशो शेंताक्‍मे। मिनु मेको रागी ङा फल फुल कोंइताक्‍मे। \em गन्‍ती २०:१; उत्‍पत्ती १६:१४; उत्‍पत्ती २०:१; ब्‍यवस्‍था १:१९,४६; यहोसु १४:६-७\em* \v 27 मिनु मोसा कली “गोपुकी इन सोइश्‍शो रागीमी जाक्‍दीत्‍तक। मेको रागीम थमा पा दूध नु खुदो शुश बाक्‍ब। मिनु मेको रागी ङा फल फुल एकोन बाक्‍नीम। \em प्रस्‍थान ३:८,१७\em* \v 28 तन्‍न मेकेर बाक्‍ब मुरपुकी बोल्‍यो बाक्‍नीम। मिनु मेको आन सहरपुकी गारोम हिरशो नु थम ठेयब बाक्नीम। मिनु गोपुकीमी मेकेर अनाक आ मुर आन कली यो ताइतक। \v 29 मिनु अमालेक आ मुर नेगेब रागीम बाक्‍बाक्‍तेक्‍म। मिनु हित्ती, यबुसी नु एमोरी पहाडम बाक्‍बाक्‍तेक्‍म। मिनु कनानी ठेयब समुन्‍द्र आ नेक्‍था नु यर्दन खोला आ नेक्‍था बाक्‍बाक्‍तेक्‍म” देंतेक्‍म। \p \v 30 मिनु कालेबमी मोसा आ ङोंइती बाक्‍शो मुर आन थुं नाइक्‍पाइक्‍चा, दे मोसा कली “गोपुकी रीब पा लशा, मेको रागी इं के सेल्‍य। मारदे हना गो मेको थमा पा ग्राने चाप्‍नय” देंत। \em गन्‍ती १४:६\em* \p \v 31 मिनु नोले मेको नु लाइब मुरपुकीमी “गोपुकी मेको मुरपुकी नु लडाइ पथ लने मचाप्‍नय। मारदे हना मेकोपुकी गो इं क्‍येङा शुश बोल्‍यो बाक्‍नीम” देंतेक्‍म। \v 32 मोपा मेकोपुकीमी क्‍यारी पथ लतीक रागी आ पर्बम मरिम्‍शो लोव़ नेंपाइश्‍शा “गोपुकीमी क्‍यारी पथ लशो रागीमी आ मुर आन कली साइक्‍ब ताइतक। मिनु आंइ तशो मुरपुकी थम ठेयब बाक्‍नी‍म। \v 33 गोपुकीमी मेकेर नेफीलीमपुकी यो ताइतक। अनाक आ मुर नेफीलीम रे दुम्‍शो बाक्‍नीम। मिनु गो मेको आन कली तशा, गो आंमा माले खोदेंशो तांइसाक्‍क। मिनु गो मेको आन ङोंइती यो मोदेंशोन तांइसीनय” देंतेक्‍म। \em ब्‍यवस्‍था १:२८; ब्‍यवस्‍था ९:२\em* \c 14 \s1 इस्राएलीपुकीमी थमा मसुइश्‍शो \p \v 1 मिनु मेको नाक्‍दो मेको मुर नेल्‍ले वाइ ब्रेश्‍शा ङाक्‍तेक्‍म। \em ब्‍यवस्‍था १:२६-४४\em* \v 2 मिनु इस्राएली नेल्‍ल मोसा नु हारून आस पर्बम गन गन पाम्‍तेक्‍म। मिनु नेल्‍लेमी मेको आस कली “गोपुकी इजीप्‍त उइ बेक्‍शो नकी हना, रिम्‍शो दुम वा। एको गोरशो रागीम बेक्‍शो नकी हना यो, दुम वा। \em गन्‍ती ११:१; प्रस्‍थान १६:२-३; प्रस्‍थान १७:२-३\em* \v 3 मारदे परमप्रभु यावेमी आंइ कली तरवारम साइक्‍पाइक्‍चा कली एको रागी चाक्‍गा? गो आंइ मीशपुकी नु आंइ आलपुकी रोइश्‍शा लाइक्‍नीम। गोपुकी इजीप्‍त रागी लेत्‍चा रिम्‍शो ममाइ ङा?” देंतेक्‍म। \em भजन संग्रह १०६:२४-२६\em* \v 4 मिनु मेकोपुकी “मुल गो लां कोंइब मुर का योव़शा, इजीप्‍त रागीम लेय्‍य” देंमुम्‍तेक्‍म। \p \v 5 मिनु मोसा नु हारून मेकेर बुक्‍शो इस्राएली नेल्‍ल आन ङोंइती खुम्‍की पा बाप्‍ताक्‍स। \em गन्‍ती १६:४\em* \v 6 मिनु मेको रागीम क्‍यारी पथ लाइब नून आ तौ यहोसु नु यपुन्‍ने आ तौ कालेबमी सुर्ता पा आस आस वा खाक्‍ताक्‍स। \em गन्‍ती १३:६,८,१६,३०\em* \v 7 मिनु मेको निक्‍शीमी इस्राएली नेल्‍ल आन कली “गोपुकी आंइ क्‍यारी पथ लशो रागी थम रिम्‍शो बाक्‍ब। \v 8 परमप्रभु यावे गोपुकी इं कली तशा ग्‍येरसाक्‍व हना, मेकोमी इं कली मेको रागीम चाक्‍दीप्‍ब। मिनु मेको रागी दूध नु खुदो शुश बाक्‍शो रागी बाक्‍ब। मेको रागी इं कली गेब। \em गन्‍ती १३:२७\em* \v 9 गेपुकी परमप्रभु यावे कली गन गन मपने। मिनु मेको रागी ङा मुर आन क्‍येङा महिनीन। मारदे हना गो मेको आन कली शोब्‍ले खोदेंशो पा नेक्‍नय। मेको आन कली प्रोंइब सुइ मबाक्‍नीम। परमप्रभु यावे गोपुकी नु बाक्‍ब। मेको आन क्‍येङा महिंनीन” देंताक्‍स। \em गन्‍ती १३:३२\em* \v 10 तन्‍न मुर नेल्‍लेमी मेको आस कली “फुल्‍लु आप्‍नीकी” दे हिंच कोंइताक्‍म। मेना परमप्रभु यावे आ छेङछेङ इस्राएली नेल्‍ल आन कली ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुम तपांइसाक्‍व। \em प्रस्‍थान १७:४; प्रस्‍थान १६:१०\em* \v 11 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “एको मुरपुकीम गेना सम्‍म आं कली मटीनीमी? एको आन दातेम आं कोंइशो चिन्‍ड तशा यो, गेना सम्‍म आं कली थमा मसुइक्‍नीमी? \v 12 गो मेको आन कली बेक्‍तीक रोइमी साइक्‍नुङमी। मेको आं मुर खोदेंशो मबाक्‍नीम। मिनु गो इ रे मेको आन क्‍येङा शुश नु बोल्‍यो जात का सेल्‍नुङमी” देंत। \em प्रस्‍थान ३२:१०-१४\em* \p \v 13 मिनु मोसामी परमप्रभु यावे कली “मोदेंशो पाइतीनी हना, इजीप्‍त ङा मुरपुकीमी एको लोव़ नेंनीम। मारदे हना गे मेको आन कली इन सक्तिमी मेकेर रे ग्रुंइताक्‍नी। \v 14 एको रागी ङा मुरपुकीम मेको आन कली नेंपाइक्‍नीम। परमप्रभु यावे, गे इन मुर आन दातेम बाक्‍शो बाक्‍नीनी, दे मेकोपुकीमी देंशो लोव़ नेंने थुम्‍शो बाक्‍नीम। परमप्रभु यावे, गे मेको आन ङोंइतीन तपांइसीशो बाक्‍नीनी। मिनु इन गोस्‍स मेको आन तार बाक्‍शो बाक्‍ब। मिनु गे नाक्‍ती गोस्‍स के थामम नु नाक्‍दो मी के थामम बाक्‍शा, मेको आन ङोंइती गाक्‍नीनी। \em प्रस्‍थान १३:२१-२२; गन्‍ती ९:१५-२३\em* \v 15 मिनु मुल गे एको मुर आन कली कालेमी साइक्‍तीनी हना, इन पशो नेंब रागी रागी ङा मुरपुकीमी \v 16 ‘परमप्रभु यावेमी मेको आन कली गेनुङ, दे कसम जशो रागीम चाक्‍दीन्‍ने मच‍ब। मोपतीके मेको आन कली गोरशो रागीम साइक्‍तु’ देंनीम। \em ब्‍यवस्‍था ९:२८; यहोसु ७:८-९\em* \p \v 17 मोपतीके, परमप्रभु, इन ठेयब सक्ति कोंइदीन। गे इन थोक्‍शो पशो लोव़ खाप्‍पीन। \v 18 ‘परमप्रभु यावे रीब पा मगाइक्‍ब नु गेना हना यो दाक्‍ब, \em प्रस्‍थान ३४:६-७\em* मेकोमी मरिम्‍शो पशो नु दूली पशो क्‍याम्‍ब, तन्‍न दोस ताइब कली दोस मताइब मदेंब। आन आंम आफ आन पशो पाप मेको आन आल, चच, युइ नु युइ आन आल सम्‍म रपाइक्‍ब’ दे थोक्‍शा लोव़ पशो बाक्‍तीनी। \v 19 मिनु गे मेको मुर आन मरिम्‍शो पशो इन ठेयब नु गेना हना यो दाक्‍तीकेमी क्‍याम्‍दीन। गे इन मुर आन कली इजीप्‍त रे एक सम्‍म आन मरिम्‍शो पशो क्‍याम्‍शो खोदेंशो पने” दे पुंइतु। \em प्रस्‍थान ३४:१०\em* \p \v 20 मिनु परमप्रभु यावेमी “गे इ पुंइशो खोदेंशो पा एको मुर आन मरिम्‍शो पशो क्‍याम्‍नुङ। \v 21 मो हना यो गो थमा पा, रागी नेल्‍ले आं सक्तिमी प्रिंनुङ। \em प्रस्‍थान ९:१६\em* \v 22 मेकोपुकीमी इजीप्‍तमी नु गोरशो रागीमी आं ठेयब सक्ति नु छक लाक्‍चा ङा गेय तशा यो, आं कली १० खेयप नाक्‍शा, मटीब दुम्‍शा, मेको नेल्‍लेमी \v 23 मेको आन किकी पिपी आन कली कसम जशा ‘गेनुङ’ देंशो रागी ओव़चा मताइनीम। मिनु आं कली काइ मदाक्‍बपुकीम मेको रागी मताइनीम। \em भजन संग्रह ९५:११; हिब्रू ३:११,१७-१९\em* \v 24 तन्‍न आं गेय पाइब कालेब आ थुंमी अर्को सोक्‍ती बाक्‍ब। मिनु मेकोमी आ थुं नेल्‍लेमी आं कली टिशो बाक्‍ब। गो मेको कली आ क्‍यारी पथ लशो रागी चाक्‍दीत्‍नुङ। मिनु मेको आ तौ चच युइ आन रागी दुम्‍ब। \em यहोसु १४:६-९\em* \v 25 मिनु अमालेक आ मुर नु कनानीपुकी बेंसीम बाक्‍तीके, गेपुकी दीसा लने। मिनु लल समुन्‍द्र गे पा गोरशो रागी लने” देंत। \p \v 26 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा नु हारून आस कली \v 27 “गेना सम्‍म एको मरिम्‍शो मुरपुकीम आं पर्बम गन गन पाइनीमी? गो इस्राएली आन आं कली गन गन पशो नेंता। मेकोपुकीम आं कली गन गन पाइनीम। \em प्रस्‍थान ३२:३४-३५\em* \v 28 गे मेको आन कली ‘परमप्रभु यावेमी थमा पा इन देंशो खोदेंशो पा इन कली पाइनुङ। \v 29 गे नेल्‍ल गोरशो रागीमी बेक्‍चा माल्‍नीनी। नें ब्रेक्‍शो नेल्‍ले, २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो आं कली गन गन पाइब बेक्‍चा माल्‍नीम। \em १कोरिन्‍थी १०:१०\em* \v 30 आं कसम जशा, इन कली गेनुङ देंशो रागीमी सुइ ओव़चा मताइनीम। यपुन्‍ने आ तौ कालेब नु नून आ तौ यहोसु ला ओव़चा ताइनीस। \v 31 मिनु रोइक्‍चा पुंइसीनीम, देंशो इन आल आन कली चहिं गो मेक चाक्‍दीत्‍नुङमी। मिनु मेकोपुकीमी इन मदाक्‍शो रागीम बाक्‍शा, तुइक्‍नीम। \v 32 गेपुकी चहिं एको गोरशो रागीमी बेक्‍नीनी। \v 33 मिनु इन आल मेको गोरशो रागीमी ४० बर्स सम्‍म गोठला दुम्‍शा हिरचा माल्‍नीम। मोपा इन मटिशो आ पर्बम श्‍येत जाइनीम। गे नेल्‍ल इन नेल्‍ल क्‍येङा नोले ङा मुर मबेक्‍नी सम्‍म मोदेंशो पा हिरचा माल्‍नीम। \em प्रस्‍थान १६:३५; ब्‍यवस्‍था २:७; ब्‍यवस्‍था ८:४\em* \v 34 गेपुकीमी मेको रागी क्‍यारी पचा कली ४० नाक्‍त सम्‍म माल्‍शो बाक्‍तीनी। मोपतीके नाक्‍त का ङा बर्स का पा ४० बर्स सम्‍म गेपुकीम इन मरिम्‍शो पशो आ पर्बम श्‍येत जचा माल्‍नीनी। मिनु गो इन पर्बम गाइक्‍ताक्‍ङ, दे तुइक्‍नीनी’ दे \em येरमीया २:१९; गन्‍ती ३२:१३\em* \v 35 गो, परमप्रभु यावेमी, लोव़ पाता। मिनु गो एको आं कली गन गन पा बुक्‍शो मरिम्‍शो मुर आन कली थमा पा मो पाइनुङ। मेको नेल्‍ल एको गोरशो रागीमीन बेक्‍शा नुप्‍नीम” देंत। \p \v 36 मिनु मोसाम क्‍यारी पथ सोइश्‍शो मुरपुकी लेश्‍शा जाक्‍शा मेको रागी आ पर्बम मरिम्‍शो लोव़ पा मुर नेल्‍ल आन कली परमप्रभु यावे कली गन गन पपाइक्‍तेक्‍म। \em १कोरिन्‍थी १०:५,१०; यहूदा:५\em* \v 37 मेको रागी आ पर्बम मरिम्‍शो लोव़ चाक्‍ब मुर नेल्‍ल परमप्रभु यावे आ ङोंइती बेक्‍चा माल्‍नीम। \v 38 मिनु मेको रागी क्‍यारी पथ लाइब आन दाते ङा नून आ तौ यहोसु नु यपुन्‍ने आ तौ कालेब ला ब्रोंइनीस। \p \v 39 मिनु मोसाम मुर नेल्‍ल आन कली एको लोव़ नेंपदानु, मुर नेल्‍ल शुश रोंका पाम्‍तेक्‍म। \v 40 मेकोपुकीमी सुनी कना बोक्‍शा इर पहाड गे ङोइश्‍शा “गोपुकी मुल एक रे परमप्रभु यावे आ कबल पशो रागी लाइनीकी। मारदे हना, गोपुकीम पाप पशो बाक्‍नीकी” देंतेक्‍म। \em ब्‍यवस्‍था १:४१\em* \v 41 तन्‍न मोसामी मेको आन कली “मारदे गेपुकीमी परमप्रभु यावे आ लोव़ लाक्‍नीनी? गे मग्रानीनी। \v 42 गे इर मङोंइसीन। मारदे हना परमप्रभु यावे गेपुकी नु मबाक्‍ब। मो पाइतीनी हना, इन जोरी सत्रुपुकीमी इन कली साइक्‍नीम। \v 43 मिनु अमालेक आ मुर नु कनानीपुकीमी इन कली लडाइ तोइनीम। मिनु गेपुकी तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीनी। मारदे हना गेपुकी परमप्रभु यावे कली टिचा प्रोंइतीनी। मोपतीके परमप्रभु यावे इन दातेमी मबाक्‍ब” देंत। \v 44 मो हना यो मेकोपुकीम लोव़ मनेंथु, इर पहाड गे ङोंइसाक्‍म। तन्‍न परमप्रभु यावे आ कबल पशो सन्‍दोस ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुम बाक्‍त। मिनु मोसा मुर आन बाक्‍तीक उइ बाक्‍त। \v 45 मिनु मेको पहाडम बाक्‍ब अमालेक आ मुर नु कनानीपुकी उइ तोइश्‍शा, मेको आन कली साइक्‍ना साइक्‍न होरमा सम्‍म खेदा पाम्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती २१:३; ब्यवस्‍था १:४४\em* \c 15 \s1 दोपा चढ़ेचा, दे अरेशो \p \v 1 परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 2 “गे इस्राएली आन कली ‘गो इन कली गेशो बाक्‍तीक रागीम जाक्‍दीन्‍नीनु, \v 3 गे कसम जशो खाप्‍चा कली मीम चोशा चढ़ेतीक चढ़ेचा दाक्‍ताक्‍नी हना, यो, चोशा चढ़ेतीके चढ़ेचा दाक्‍तीनी हना यो, क्‍योरशा चढ़ेचा दाक्‍ताक्‍नी हना यो, इन कली देंशो चाडमी ग्‍येरशा परमप्रभु यावे कली चढ़ेचा दाक्‍ताक्‍नी हना यो, गे इन गोठ नु बगाल रे परमप्रभु यावे कली आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 4 मिनु सुमी परमप्रभु यावे कली चढ़ेबा, मेकोमी अन्‍न चढ़ेतीके यो चढ़ेचा माल्‍ब। मेको अन्‍न चढ़ेतीक एफाह का ङा १० भाग ङा भाग का रिम्‍शो फस, हिन का ङा ४ भाग ङा भाग का तेल ब्‍वाइश्‍शा, चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em एफाह का २२ लिटर पुक्‍तीके बाक्‍ब। हिन का ४ लिटर खोदेंशो बाक्‍ब।\em*\em लेवी २:-; गन्‍ती २८:५\em* \v 5 गे चोशा चढ़ेतीक पाठा का का नु तूचा थोव़क चढ़ेतीक हिन का ङा भाग सां ङा भाग का अङगुर शांबु यो चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em गन्‍ती २८:७; प्रस्‍थान २९:४०; लेवी २३:१३\em* \v 6 सांड का चढ़ेचा दाक्‍तीनी हना, मेको नु अन्‍न चढ़ेतीक यो चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको अन्‍न चढ़ेतीक एफाह का ङा १० भाग ङा भाग निक्‍शी रिम्‍शो फस नु हिन का ङा भाग सां ङा भाग का तेल ब्‍वाइश्‍शा, चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 7 तूचा थोव़क चढ़ेतीक कली हिन का ङा भाग सां ङा भाग का अङगुर शांबु चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको परमप्रभु यावे कली आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो चढ़ेतीक बाक्‍ब। \p \v 8 मिनु कसम जशो खाप्‍चा कली कि दुशा बाक्‍चा आ पर्बम परमप्रभु यावे कली चोशा चढ़ेचा कली कि क्‍योरशा चढ़ेचा कली ब्‍यफ का चढ़ेतीनी हना, \v 9 मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके यो चढ़ेचा माल्‍नीनी। गे एफाह का ङा १० भाग ङा भाग सां रिम्‍शो फस नु आधा हिन तेल ब्‍वाइश्‍शा, चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em एफाह का २२ लिटर पुक्‍तीक बाक्‍ब। हिन का ४ लिटर पुक्‍तीके बाक्‍ब।\em* \v 10 मिनु तूचा थोव़क चढ़ेतीक कली आधा हिन अङगुर शांबु यो मेको चोशा चढ़ेतीक नु चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको परमप्रभु यावे कली आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मीम चोशा चढ़ेतीके बाक्‍ब। \p \v 11 मिनु मेको ब्‍यफ, सांड, बोका, पाठा नु आइक्‍च पाठा चढ़ेशोनु, मो पचा माल्‍नीनी। \v 12 गेपुकीम दोशो चढ़ेनीनी, मेको नेल्‍ल आन कली का का पा मो पचा माल्‍नीनी। \v 13 मिनु इस्राएली सु सुमी परमप्रभु यावे कली ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मीम चोशा चढ़ेतीके चढ़ेनीमी, मेकोपुकीमी मोदेंशो पचा माल्‍नीमी। \v 14 मिनु अर्को रागी ङा मुर, गेपुकी नु इच्‍का नाक्‍त बाक्‍त हना यो, गेना हना यो बाक्‍त हना यो, मेकोमी परमप्रभु यावे कली आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मीम चोशा चढ़ेतीक चढ़ेचा दाक्‍ताक्‍व हना, इन खोदेंशो पा पचा माल्‍ब। \v 15 मिनु इन ग्रुम्‍तीकेमी गेपुकी नु बाक्‍शो अर्को रागी ङा मुर आन कली नेल्‍ल पाला सम्‍म एको पचा माल्‍शो कान बाक्‍ब। गेपुकी नु अर्को रागी ङा मुर परमप्रभु यावे आ ङोंइती खाल का ङा बाक्‍नीनी। \em प्रस्‍थान १२:४८-४९\em* \v 16 गेपुकी नु गे नु बाक्‍शो अर्को रागी ङा मुर आन कली अरेशो लोव़ नु ठीक पतीक लोव़ खाल ङा बाक्‍चा माल्‍ब’ देंचा माल्‍नेवे” दे परमप्रभु यावेमी मोसा कली देंत। \s1 ङोंइती ङा शोब्‍ले \p \v 17 परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 18 “गे इस्राएली आन कली परमप्रभु यावेमी इन कली लाइश्‍शो, रागीम जाक्‍दीन्‍नीनु, \v 19 गेपुकीमी मेको रागी ङा अन्‍न जनीनु, परमप्रभु यावे कली कोसेली का गेचा माल्‍नीनी। \v 20 मिनु इन ङोंइती निशो फस रे सेल्‍शो शोब्‍ले का परमप्रभु यावे कली गेचा माल्‍नीनी। खला रे क्‍युक्‍शा चढ़ेशो खोदेंशो पा चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em नेहेम्‍याह १०:३८; इजीकीएल ४४:३०\em* \v 21 मिनु गेपुकीमी नेल्‍ल इन पाला सम्‍म इन ङोंइती ङा निशो फस रे शोब्‍ले का परमप्रभु यावे कली क्‍युक्‍शा चढ़ेतीके कली चढ़ेचा माल्‍नीनी। \s1 मतुइक्‍थु पशो पाप \p \v 22 मिनु गेपुकीमी मतुइक्‍थु परमप्रभु यावेमी मोसा कली शेंशो लोव़ नेल्‍लेमी का मपाइतीनी हना, \em लेवी ४:१३-२१\em* \v 23 परमप्रभु यावेमी मोसा रे पा इन कली नु इन नोले ङा मुर आन कली शेंशो लोव़ मपाइतीनी हना, \v 24 गे नु ग्रुम्‍तीक ङा मुरुमी मतुइक्‍थु पशो पाप आ पर्बम मेको ग्रुम्‍तीक ङा मुर नेल्‍लेमी ब्‍यफ का चोशा चढ़ेचा माल्‍नीम। मेको परमप्रभु यावे कली आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो बाक्‍ब। मेको आ शेंशो खोदेंशो पा अन्‍न चढ़ेतीक नु तूचा थोव़क चढ़ेतीक यो चढ़ेचा माल्‍नीम। मिनु पाप आ पर्बम बोका का यो चढ़ेचा माल्‍नीम। \v 25 मिनु चढ़ेबमी इस्राएली नेल्‍ल आन पर्बम पाप क्‍याम्‍तीक गेय पचा माल्‍ब। मिनु मेकोपुकी आन पाप क्‍याम्‍चा ताइनीम। मारदे हना मेकोम मतुइक्‍थु पाप पशो बाक्‍नीम। मिनु मेकोपुकीमी परमप्रभु यावे कली मीम चोशा चढ़ेतीक चढ़ेचा माल्‍नीम। मेको आन मतुइश्‍शो पाप आ पर्बम परमप्रभु यावे कली चढ़ेचा माल्‍नीम। \v 26 मिनु ग्रुम्‍तीक ङा इस्राएली नु मेको नु बाक्‍शो अर्को रागी ङा मुर नेल्‍ल माफ ताइनीम। मारदे हना मेको मुर नेल्‍लेम मतुइक्‍थु पाप पशो बाक्‍नीम। \p \v 27 मिनु सुइमी मतुइक्‍थु पाप पाप्‍तु हना, मेकोमी आ पाप आ पर्बम बर्स का गाप्‍शो क्‍यारश आ पाठी का चढ़ेचा माल्‍ब। \em लेवी ४:२७-२८\em* \v 28 मिनु चढ़ेबमी मेको मुर आ पशो पाप मतुइक्‍तीके, परमप्रभु यावे आ ङोंइती पाप क्‍याम्‍तीक गेय पचा माल्‍ब। मिनु नोले मेको मुरुम माफ ताइब। \v 29 मतुइक्‍थु पाप पाइब इस्राएलीपुकी नु मेको नु बाक्‍ब अर्को रागी ङा मुर नेल्‍ल आन कली मतुइक्‍थु पाप पशो आ पर्बम पचा माल्‍शो गेय खाल का ङा बाक्‍ब। \p \v 30 तन्‍न इस्राएली बाक्‍त हना यो, अर्को रागी ङा मुर बाक्‍त हना यो, तुइश्‍शा यो, मटिथु पाप पाप्‍तु हना, मेको परमप्रभु यावे कली पाप पाइब बाक्‍ब। मेको मुर कली ग्रुम्‍तीके रे तिल्‍चा माल्‍ब। \em प्रेरित १३:३८; हिब्रू १०:२६-२९\em* \v 31 मिनु मेको मुरुमी परमप्रभु यावे आ लोव़ लाक्‍शा, आ अरेशो काइ मटितीके, मेको मुर तिल्‍चा पुंइसीशा, आ पाप राइब” देंत। \s1 मुरुम नाइक्‍तीक नाक्‍त गेय पशो \p \v 32 मिनु इस्राएलीपुकी गोरशो रागीम बाक्‍मानु, मेकोपुकीमी नाइक्‍तीक नाक्‍ती मुर का कली शी खुप्‍शो थित्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान २०:८-१०\em* \v 33 मिनु मुरपुकीमी मेको शी खुप्‍ब कली मोसा, हारून नु मुर नेल्‍ल आन ङोंइतीमी चाक्‍तेक्‍म। \v 34 मिनु मेको कली मार पाइक्‍चा माल्‍बा मतुइक्‍तीके चोक्‍शा वोइक्‍तेक्‍म। \em लेवी २४:१२\em* \v 35 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “मेको मुर कली साइक्‍चा माल्‍ब। ग्रुम्‍तीक ङा मुर नेल्‍लेमी मेको कली मुर आन बाक्‍तीके रे ग्रुंइशा, फुल्‍लु आप्‍शा साइक्‍चा माल्‍नीम” देंत। \em प्रस्‍थान ३१:१४-१५; प्रस्‍थान ३५:२-३\em* \v 36 मिनु ग्रुम्‍तीक ङा मुर नेल्‍लेमी मेको कली मुर आन बाक्‍तीके रे ग्रुंइ‍शा, फुल्‍लु आप्‍शा साइक्‍तेक्‍म। परमप्रभु यावेमी मोसा कली दोदेंशो पा अरेवा, मोदेंशो पा मुरपुकीमी पाम्‍तेक्‍म। \s1 परमप्रभु आ शेंतीके मिम्‍चा कली \p \v 37 मिनु लेंशा परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 38 “गे इस्राएली आन कली ‘गेपुकीमी इन फेक्‍तीक वा आन सुरमी नीलो श्‍येले के फेने सेलीन। मोदेंशो नेल्‍ल इन पाला सम्‍म पचा माल्‍नीनी। \em ब्‍यवस्‍था २२:१२; मत्ती २३:५; प्रस्‍थान ३९:१\em* \v 39 मारदे मोदेंशो पचा माल्‍तीनी देंशा हना, गे मेको फेने तशा, परमप्रभु यावे आ शेंतीके नेल्‍ल मिम्‍शा, टिचा कली मोदेंशो पचा माल्‍नीनी। इन थुं ङा द‍ला दाक्‍स मपचा कली नु इन मिक्‍च कली पाप मपपाइक्‍चा कली मोदेंशो पचा माल्‍नीनी। \v 40 गे परमप्रभु यावे आ शेंतीक नेल्‍ल मिम्‍शा पचा माल्‍नीनी। मिनु गे इन परमप्रभु आ ङोंइती ग्रांग्रा मदिशो दुम्‍चा माल्‍नीनी। \v 41 गो, परमप्रभु यावे, इन परमप्रभु नङ। गो इन परमप्रभु दुम्‍चा कली इन कली इजीप्‍त रागी रे ग्रुंइताक्‍नी। गो परमप्रभु यावे, इन परमप्रभु नङ’ देंचा माल्‍नेवे” देंत। \c 16 \s1 कोराह, दाथान नु अबीराम \p \v 1 मिनु लेवी आ तौ कोहाथ, आ चच इच्‍हार, आ युइ कोराह, नु रूबेन आ थर ङा एलीआब आ तौ निक्‍शी दाथान नु अबीराम नु पेलेथ आ तौ ओन सल्‍ला पाम्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान ६:१६,१८,२१; गन्‍ती २६:७-९; यहूदा १:११\em* \v 2 मिनु मेकोपुकीम सहे निक्‍शी ५० जना इस्राएली ब्रेत्‍ताक्‍म। मेकोपुकी ग्रुम्‍तीकेमी योव़चा पुंइसीशो ठेयब मुर बाक्‍तेक्‍म। मेको आन कली मुर नेल्‍लेमी तुइश्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम मोसा कली दोस गेम्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती १२:१-२\em* \v 3 मिनु मेकोपुकी बुक्‍शा, मोसा नु हारून आस कली “गे निक्‍शीमी थम मरिम्‍शो पाइतीसी। ग्रुम्‍तीक ङा मुर नेल्‍ले का का पा, ग्रांग्रा मदिशो बाक्‍नीम। मिनु परमप्रभु यावे मेको आन दातेमी बाक्‍ब। गे मारदे इस कली परमप्रभु यावे आ मुर आन क्‍येङा ठेयब सेल्‍सीनीसी?” देंतेक्‍म। \v 4 मिनु मोसा मेको लोव़ नेंशा, खुम्‍की पा बाप्‍त। \em गन्‍ती १४:५\em* \v 5 मिनु मेकोमी कोराह नु मेको आ मुर नेल्‍ल आन कली “दीसा सुनी परमप्रभु यावेमी सु मेको आ मुर बाक्‍बा, सु ग्रांग्रा मदिशो बाक्‍बा नु सु आ नेक्‍था जाक्‍दीत्‍चा गेबा, मेको तुइक्‍पाइक्‍ब। \em २तिमोथी २:१९\em* \v 6 कोराह, गे नु बाक्‍ब मुर नेल्‍लेमी थनौरो चाक्‍शा जाक्‍कीन। \v 7 मिनु गे दीसा मेकेर मी कुर पा परमप्रभु यावे आ ङोंइती धूप चोने। मिनु परमप्रभु यावेमी सु कली योव़बा, मेको ग्रांग्रा मदिशो बाक्‍ब। लेवीपुकी, गे थम मरिम्‍शो पाइतीनी” देंत। \v 8 मिनु मोसामी कोराह कली “गे लेवीपुकी नेनीन। \v 9 इस्राएली आन परमप्रभु यावेमी इन कली आ नेक्‍था जाक्‍चा गेशा, आ ताम्‍बु ङा गेय पचा कली मुर आन दाते रे योव़शो बाक्‍ब। गे ग्रुम्‍तीक आ ङोंइती राप्‍शा, मेको मुर आन गेय पचा, आइक्‍च मिम्‍नीनी? \em गन्‍ती ३:६-१३; गन्‍ती ४:४-२०\em* \v 10 मेकोमी गे नु इ लोक्‍ब, लेवी नेल्‍ल आन कली आ नेक्‍था जाक्‍चा गेप्‍तु। मार, गेपुकीम चढ़ेब आन गेय यो माल्‍नीनी? \v 11 गे नु इ मुर नेल्‍ले परमप्रभु यावे कली दोस गेशा बुक्‍तीनी। हारून सु बाक्‍बा ङा? गे मेको कली गन गन पनी?” दे माइक्‍तीमी। \p \v 12 मिनु मोसामी एलीआब आ तौ दाथान नु अबीराम आस कली ब्रेत्‍थ सोइक्‍ताक्‍व। तन्‍न मेको निक्‍शीमी “गो मजाक्‍नस्‍कु। \v 13 गे आंइ कली दूध नु खुदो शुश बाक्‍शो रागी रे एको गोरशो रागीम साइक्‍थ चाक्‍शा यो, मार, इन कली मजाक्‍दीम्‍मे? मिनु गे आंइ कली हुकुम यो पचा माल्‍नीसी? \v 14 गे आंइ कली दूध नु खुदो शुश बाक्‍शो रागीम चाक्‍दीन्‍नी? रू नु अङगुर रू गे‍नी? मार, गे एको मुर आन मिक्‍च फेत्‍चा दाक्‍नीनी? गोपुकी थमा पा मजाक्‍नीकी” देंताक्‍स। \em प्रस्‍थान ३:८\em* \p \v 15 मिनु मोसा शुश गाइश्‍शा, परमप्रभु यावे कली “मेको आन चढ़ेशो मताक्‍कीन। गो मेको आन गधा का यो मताक्‍गु। गो मेको आन कली मरिम्‍शो यो मपङ” देंत। \v 16 मिनु मोसामी कोराह कली “गे नु इ मुरपुकी नु हारून यो दीसा परमप्रभु यावे आ ङोंइती जाक्‍कीन। \v 17 गे नेल्‍लेमी आंम आंम थनौरो चाक्‍शा, मेकेर धूप कुर पने। मिनु गे का का पा आंम थनौरो परमप्रभु यावे आ ङोंइती चाक्‍कीन। गे नु हारूनम यो इस थनौरो चाक्‍कीस। मेको सहे निक्‍शी ५० ओटा थनौरो बाक्‍नीम” देंत। \v 18 मिनु मेको का का पा आन थनौरोम मी कुर पा धूप वोइक्‍तेक्‍म। मिनु मेकोपुकी मोसा नु हारून ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ओव़तीकेमी राप्‍तेक्‍म। \v 19 मिनु कोराहमी ग्रुम्‍तीक ङा मुर नेल्‍ल आन कली मोसा नु हारून आस पर्बम गन गन पचा, दे ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ओव़तीकेमी पुक्‍तीमी। मेना परमप्रभु यावे आ छेङछेङ मेको नेल्‍ल आन ङोंइती ग्रूत। \em गन्‍ती १६:१०\em* \p \v 20 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा नु हारून आस कली \v 21 “गे निक्‍शी मेको मुर आन रे दिलीस। मिनु गो याम कामी एको नेल्‍ल आन कली रोवल चिवल पोक्‍नुङमी” देंत। \em उत्‍पत्ती १९:१४\em* \v 22 मिनु मोसा नु हारूनमी खुम्‍की पा “परमप्रभु मुर नेल्‍ल आन कली ब्रोंइचा गेब परमप्रभु, मुर कामी पाप पतीके गे मुर नेल्‍ल नु गाइक्‍नीनी?” देंताक्‍स। \em अय्‍युब १०:१२; अय्‍युब १२:१०; २सामुएल २४:१७; गन्‍ती २७:१६\em* \p \v 23 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 24 “एको मुर आन कली ‘कोराह, दाथान नु अबीराम आन बाक्‍तीक रे दिलीन’ दे माइक्‍मी” देंत। \v 25 मिनु मोसा बोक्‍शा दाथान नु अबीराम आस बाक्‍तीक लत। मिनु इस्राएली आन खाल्‍पापुकी यो लाम्‍तेक्‍म। \v 26 मिनु मेकोम नेल्‍ल मुर आन कली “मेको मरिम्‍शो मुर आन ताम्‍बु रे दिल्‍शा बाक्‍कीन। मेको आन के मारेइ मथिने। मो मपाइतीनी हना, मेको आन पापमी पतीके गेपुकी यो साइक्‍चा पुंइसीनीनी” दे माइक्‍तीमी। \v 27 मोपतीके मेकोपुकी कोराह, दाथान नु अबीराम आन ताम्‍बु रे दिल्‍तेक्‍म। मिनु दाथान नु अबीराम आस ताम्‍बु रे ग्रूशा, मेको आस ताम्‍बु आ ओव़तीकेम आस मीश नु आस आलपुकी नु राप्‍ताक्‍स। \v 28 मिनु मोसामी मेको नेल्‍ल आन कली “परमप्रभु यावेमी आं कली एको गेय पचा कली सोइश्‍शो बाक्‍ब, दे गे तुइक्‍नीनी। एको गेय नेल्‍ल गो आंमा पशो मनङ। \v 29 मेको मुरपुकी अरु मुरपुकी खोदेंशो पा बेक्‍तेक्‍म हना, गो परमप्रभु यावे आ सोइश्‍शो मनङ। \v 30 तन्‍न परमप्रभु यावेमी नक गेय का पा, रागीम आ शोव़ पाक्‍शा, दाक्‍तु हना, एको आन मारेइ मारेइ सुन्‍दा सेसीन बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीके दोक्‍तेक्‍म हना, एकोपुकीमी परमप्रभु यावे आ लोव़ लाक्‍शो बाक्‍मा बाक्‍त, दे गेपुकीमी तुइक्‍नीनी” देंत। \p \v 31 मिनु मेको लोव़ पने थुमा नोले मेको आन बाक्‍शो रागी ब्रोल्‍त। \em ब्‍यवस्‍था ११:६\em* \v 32 मिनु रागीम आ शोव़ पाक्‍शा, मेको नु मेको आस खिं ङा मुर नेल्‍ल, कोराह आ खिं ङा मुर नेल्‍ले नु मेको आन मारेइ मारेइ नेल्‍ल दाक्‍तु। \v 33 मिनु मेकोपुकी नु आन मारेइ मारेइ सेसीन बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीके लाम्‍तेक्‍म। मिनु रागीम मेको आन तार आ शोव़ ख्रेप्‍ताक्‍व। मिनु मेकोपुकी ग्रुम्‍तीक ङा मुर आन दाते रे जाम्‍तेक्‍म। \v 34 मिनु आन नेक्‍था बाक्‍ब इस्राएली नेल्‍लेमी मेको आन वाइ ब्रेश्‍शो नेंशा “गोपुकी इं कली यो मुल रागीम दाक्‍ब” देंना देंन प्रोक्‍तेक्‍म। \v 35 मिनु परमप्रभु यावे रे मी ग्रूशा, मेको सहे निक्‍शी ५० जना धूप चोइब आन कली दाक्‍तु। \em लेवी १०:१-२; भजन संग्रह १०६:१७-१८\em* \v 36 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 37 “चढ़ेब हारून आ तौ एलाजर कली थनौरोपुकी ब्रशो मी रे ग्रुंइचा कली नु मी आ फिलीङगो शुश ङोन लाइश्‍शा फ्रचा कली अरेवो। \em गन्‍ती ३:४; प्रस्‍थान ६:२५\em* \v 38 मारदे हना मेको पाप पाइबपुकी बेक्‍तीके आन थनौरोपुकी ग्रांग्रा मदिशो बाक्‍नीम। मेको थनौरो तुप्‍शा, चढ़ेतीके गिल्‍तीक पाता सेल्‍चा माल्‍ब। मारदे हना मेको मुर आन थनौरो परमप्रभु यावे आ ङोंइती चढ़ेतीके ग्रांग्रा मदिशो दुम्‍तेक्‍म। मिनु मेको इस्राएली आन कली मिम्‍तीक चिन्‍ड दुम्‍चा माल्‍नीम” देंत। \v 39 मिनु चढ़ेब एलाजरमी मेको बेक्‍शो मुरपुकीम धूप चोशो तांबा के थनौरो गुप्‍तु। मिनु मेको कली तुप्‍शा चढ़ेतीक गिल्‍चा कली पाता सेल्‍तु। \v 40 मेको इस्राएली आन कली मिम्‍तीके बाक्‍ब। मार मिम्‍तीके बाक्‍ब देंशा हना, हारून आ मुर ङा लाक्‍शा, अरु मुरपुकी परमप्रभु यावे आ ङोंइती धूप चोचा कली आ नेक्‍था लने मचाप्‍नीम। मिनु कोराह नु आ मुरपुकी खोदेंशो पा साइक्‍चा मपुंइसीनीम, दे मिम्‍पाइक्‍तीक बाक्‍ब। मिनु परमप्रभु यावे मोसा रे पा एलाजर कली दोदेंशो पा लोव़ पवा, मोदेंशो पा पाप्‍तु। \em गन्‍ती ३:१०\em* \p \v 41 मिनु आ दीसा सुनी इस्राएली नेल्‍लेमी मोसा नु हारून आस पर्बम गन गन पा “गे निक्‍शीमी परमप्रभु यावे आ मुर आन कली साइक्‍तीसी” देंतेक्‍म। \em प्रस्‍थान १७:३\em* \v 42 मिनु मुरपुकीम मोसा नु हारून आस कली गन गन पा बुक्‍शा, ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु गे कोव़ङमेनु, गोस्‍सुमी मेको ताम्‍बु कली सुम्‍शो ताम्‍तेक्‍म। मिनु परमप्रभु यावे आ छेङछेङ ग्रूत। \v 43 मेना मोसा नु हारून ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ङोंइती लाम्‍ताक्‍स। \v 44 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 45 “गे मेको मुर आन दाते रे दिलीस। गो मेको आन कली याम कामी रोवल चिवल पोक्‍नुङमी” देंत। मिनु मेको खुम्‍की बाप्‍ताक्‍से। \v 46 मिनु मोसामी हारून कली “मेको थनौरो लाइश्‍शा, मेको चढ़ेतीक ङा मी कुर पा धूप चोवो। मिनु रीब पा मेको मुर आन दातेमी लाइश्‍शा, मेको आन पाप क्‍याम्‍तीक गेय पावो। मारदे हना परमप्रभु यावे गाइक्‍ताक्‍व। मिनु मुर बेक्‍तीक रोइ बोक्‍चा गोप्‍तु” देंत। \em लेवी १६:१२,१३,१७; गन्‍ती १:५३\em* \v 47 मिनु मोसामी देंशो खोदेंशो पा हारून थनौरो लाइश्‍शा मुर आन दातेमी दोरशा लत। मेना मुर आन दातेमी मुर साइक्‍ब रोइ जाक्‍ने थुम्‍शो बाक्‍त। मिनु मेकोमी धूप चोशा मुर आन पर्बम पाप क्‍याम्‍तीक गेय पाप्‍तु। \v 48 मिनु हारून बेक्‍शो नु सेस मुर आन दातेमी राप्‍त। मिनु मेको मुर बेक्‍‍तीक रोइ देक्‍त। \v 49 कोराह बेक्‍तीकेम बेक्‍शो प्रोंइशा, मेको मुर बेक्‍तीक रोइम बेक्‍शो मुर १४ हजार ७ सहे बाक्‍तेक्‍म। \v 50 मिनु मेको मुर बेक्‍तीक रोइ देक्‍म नोले हारून मोसा आ बाक्‍तीक, ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ओव़तीकेम लेत्‍त। \c 17 \s1 हारून आ कोक्‍के \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 2 “गे इस्राएली नेल्‍ल आन कली ‘गे इन किकी पिपी आन थर थर रे पा का का पा १२ ओटा कोक्‍के चाक्‍कीन’ दे माइक्‍मी। मेको मुर आन नें मेको आन आन कोक्‍केमी ब्रेक्‍तो। \v 3 मिनु हारून आ नें लेवी आ थर ङा मुर आन कोक्‍केम ब्रेक्‍तो। मारदे हना नेल्‍ल थर ङा ठेयब मुर आन नेंम कोक्‍के का का दुम्‍चा माल्‍ब। \v 4 मिनु गे मेको कोक्‍के आन कली ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुमी सल्‍ला पशो सन्‍दोस आ ङोंइती वोतो। गो मेकेर रे इन कली लोव़ पाइनुङ। \em प्रस्‍थान २५:२२\em* \v 5 मिनु आं योव़शो मुर आ कोक्‍केम कोच्‍वा दाप्‍ब। मोपा गो इस्राएलीपुकीम इस पशो गन गन नाइक्‍पाइक्‍नुङमी” देंत। \em गन्‍ती १६:५-७\em* \p \v 6 मिनु मोसाम इस्राएली आन कली मेको लोव़ नेंपाइक्‍तीमी। मिनु मेको आन ठेयब मुर नेल्‍लेमी मेको कली कोक्‍के का का चाक्‍शा, गेम्‍तेक्‍म। मिनु मेको आन किकी पिपी आन थर थर पा १२ ओटा कोक्‍के गेम्‍तेक्‍म। मिनु हारून आ कोक्‍के यो मेको आन कोक्‍के आन दातेम बाक्‍त। \v 7 मिनु मोसामी मेको कोक्‍के नेल्‍ल परमप्रभु यावे आ सल्‍ला पशो सन्‍दोस बाक्‍शो ताम्‍बुमी परमप्रभु यावे आ ङोंइती वोइक्‍तु। \p \v 8 मिनु मोसा आ दीसा सल्‍ला पशो सन्‍दोस बाक्‍शो ताम्‍बुम लत। मिनु लेवी आ थर ङा मुर, हारून आ कोक्‍केम कोच्‍वा दाप्‍शा, फू बोइश्‍शा देसी बदाम सिश्‍शो मीशो ताप्‍तु। \v 9 मिनु नोले मोसामी कोक्‍के नेल्‍ल खुप्‍शा, परमप्रभु यावे आ ङोंइती रे लाइश्‍शा, इस्राएली आन कली गेम्‍तीमी। मिनु मेकोपुकीमी कोव़शा, आन आन कोक्‍के लांइसाक्‍म। \p \v 10 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “मरिम्‍शो पाइब मुर आन कली मिम्‍तीके दुम्‍पाइक्‍चा कली हारून आ कोक्‍के लेंशा सल्‍ला पशो सन्‍दोस आ ङोंइती लाइश्‍शा वोतो। मिनु मेकोपुकीमी आं पर्बम गन गन पचा मप्रोंइतेक्‍म हना, बेक्‍नीम” देंत। \em हिब्रू ९:४\em* \v 11 मिनु मोसामी परमप्रभु यावे आ देंशो खोदेंशो पा पाप्‍तु। \p \v 12 मिनु इस्राएलीपुकीमी मोसा कली “कोव़ङीन, गोपुकी खतम दुम्‍शा जाम्‍शा लाइनीकी। \v 13 सु परमप्रभु यावे आ ताम्‍बु आ नेक्‍था लाइबा, मेको बेक्‍ब। मार, गो नेल्‍ल यो बेक्‍नीकी?” देंतेक्‍म। \em भजन संग्रह १३०:३-४\em* \c 18 \s1 लेवी नु चढ़ेब आन गेय \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी हारून कली “गे इ तौपुकी नु इ आफ आ खिं ङा मुरुम परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीक कली मरिम्‍शो पशो कुरचा माल्‍नीनी। मिनु गे नु इ तौपुकीमी चढ़ेतीक गेय पाइब आन मरिम्‍शो पशो कुरचा माल्‍नीनी। \em प्रस्‍थान २८:३८; लेवी १६:३२-३३\em* \v 2 मोपतीके गे इ लोक्‍ब लेवी आ थर ङा मुर आन कली यो इ कली वारच पचा कली चाक्‍मी। गे नु इ तौपुकीम ताम्‍बु आ ङोंइती गेय पना पन बाक्‍नीनु, मेकोपुकीम इन कली वारच पामेक्‍ल। \em गन्‍ती ३:६-१०\em* \v 3 मेकोपुकी इ कली वारच पशा, ताम्‍बु ङा गेय पचा माल्‍नीम। तन्‍न मेकोपुकीम ताम्‍बु ङा मार मार थिचा मदुम्‍नीम। मिनु चढ़ेतीक आ नेक्‍था जाक्‍चा मदुम्‍नीम। मो पाम्‍तेक्‍म हना, मेकोपुकी नु गे यो बेक्‍नीनी। \v 4 मेकोपुकीम इन अरेशो टिशा, ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा मारेइ मारेइ गेय पचा माल्‍नीम। गे इन ङा लाक्‍शा अरु सुइम मेको गेय पचा मताइनीम। \v 5 मिनु गे इस्राएली आन दातेमी लेंशा गाइक्‍तीक गेनायो मजाक्‍ल, दे परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीक नु चढ़ेतीक ङा गेय आंमा पचा माल्‍नेवे। \em गन्‍ती १७:११\em* \v 6 मिनु गो मुल इस्राएली आन दाते रे इ लोक्‍ब लेवी आन कली योव़नुङ। गो मेको इ कली गेनुङ। मेकोपुकी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा गेय पचा कली आं कली जिम्‍मा गेशो बाक्‍नीम। \em गन्‍ती ३:१२,४५\em* \v 7 तन्‍न गे नु इ तौपुकीम चढ़ेतीक नु फारशो वा आगा ङा कोठा ङा गेय थम रिम्‍शो पा पने। चढ़ेतीक गेय इन कली गेतन्‍नी। अरु सुइ मेकेर जाक्‍तेक्‍म हना, मेको साइक्‍चा पुंइसीनीम” देंत। \em गन्‍ती १:५१\em* \s1 चढ़ेब आन भाग \p \v 8 मिनु परमप्रभु यावेमी हारून कली “गो आं कली चढ़ेशो इ कली गेतन। इस्राएलीपुकीमी आं कली चढ़ेशो नेल्‍ल गेतन। मेको इ कली नु इ तौ आन कली चढ़ेतीक गेय पशो ङा गेना हना यो इन भाग बाक्‍ब। \em लेवी ३:२,१०; लेवी ६:९-११,१९-२२; लेवी ७:६-१०\em* \v 9 मिनु मी रे पा प्रोंइशा आं कली चढ़ेशो इन कली मार बाक्‍ब देंशा हना, मेको आं कली नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो चढ़ेशो अन्‍न चढ़ेशो बाक्‍त हना यो, पाप आ पर्बम चढ़ेशो बाक्‍त हना यो नु गारचा आ पर्बम चढ़ेशो नेल्‍ल इ कली नु इ तौ आन कली बाक्‍ब। \v 10 मिनु मेको इन कली नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो जचा थोव़क बाक्‍ब। मेको इन दाते ङा वोंइश मुर नेल्‍लेमी जने चाप्‍नीम। मेको इन कली चोव़खो बाक्‍ब। \em लेवी ६:९; लेवी १०:१२,१४\em* \p \v 11 मिनु इस्राएलीपुकीमी क्‍युक्‍शा चढ़ेतीक चढ़ेम्‍तेक्‍म हना, मेको तिल्‍शो नेल्‍ल इ कली नु इ तमी तौ आन कली गेना हना यो इन भाग बाक्‍ब, दे गेतन्‍नी। इ खिंम ग्रांग्रा मदिशो बाक्‍शो सुइ सुइमी मेको जने चाप्‍नीम। \v 12 मिनु मेकोपुकीमी परमप्रभु यावे कली गेशो नेल्‍ल क्‍येङा रिम्‍शो तेल, नेल्‍ल क्‍येङा रिम्‍शो अङगुर शांबु, अन्‍न नु रिम्‍शो मारेइ मारेइ गो इ कली गेतन। \v 13 मेकोपुकीमी परमप्रभु यावे कली चढ़ेथ चाक्‍शो आन ङोंइती मीशो फल फुल नेल्‍ल इं केन दुम्‍ब। इ खिंमी ग्रांग्रा मदिशो बाक्‍शो मुर नेल्‍लेमी मेको जने चाप्‍नीम। \em प्रस्‍थान २३:१९; ब्‍यवस्‍था १८:३-४\em* \v 14 इस्राएलम आं कली चढ़ेशो मारेइ मारेइ इ केन बाक्‍ब। \em लेवी २७:२८\em* \v 15 मिनु परमप्रभु यावे कली चढ़ेशो, मुर आन ङोंइती जरमेशो, बी ब्‍यफ क्‍यारश भेडा आन ङोंइती जरमेशो नेल्‍ल इ केन बाक्‍नीम। मो दुम्‍त हना यो, गे मुर आ ङोंइती जरमेशो कली प्रोंइचा माल्‍नेवे। ग्रांग्रा दिशो बस्‍तु भाव आन ङोंइती जरमेशो यो प्रोंइचा माल्‍नेवे। \em प्रस्‍थान १३:२; प्रस्‍थान ३४:१९-२०\em* \v 16 मेको आन कली प्रोंइतीक क्‍येट महिना का गाप्‍शो कली चांदी के ५ शेकेल ताक्‍चा माल्‍नेवे। मेको ताम्‍बु ङा शेकेल बाक्‍चा माल्‍नीम। मेको ताम्‍बु ङा शेकेल का २० गेराह ङा बाक्‍ब। \em गेराह का ०.६ ग्राम बाक्‍ब। ताम्‍बु ङा शेकेल का १२ ग्राम ङा क्‍येट बाक्‍ब।\em*\em लेवी २७:६,२७\em* \p \v 17 मिनु बी, भेडा क्‍यारश आन ङोंइती जरमेशो आन कली प्रोंइने मचाप्‍नीम। मेको आं केन बाक्‍नीम। गे मेको आन हुश चढ़ेतीकेमी ब्रुइक्‍चा माल्‍नेवे। मिनु मेको आन बोंसो चोचा माल्‍नेवे। मेको परमप्रभु यावे कली आ दाक्‍चा ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मीम चोशा चढ़ेतीक बाक्‍ब। \v 18 तन्‍न आन श्‍ये इ केन बाक्‍ब। मेको क्‍युक्‍शा चढ़ेशो कुथ्रु नु ग्‍युरा फिला खोदेंशो पा इ केन बाक्‍ब। \v 19 मिनु इस्राएलीपुकीमी आं कली चढ़ेशो नेल्‍ल इ कली नु इ तमी तौ आन कली गेना हना यो कली गेतन्‍नी। मेको इ कली नु इ चच युइ आन कली परमप्रभु यावे आ ङोंइती गेना हना यो लीशो हिक्‍सी आ कबल पशो बाक्‍ब” देंत। \em लेवी २:१३; २इतिहास १३:५\em* \v 20 मिनु नोले परमप्रभु यावेमी हारून कली “गे मेको रागीम मुर आन दातेमी रू मताइनीनी। गो इस्राएली आन दातेमी इन भाग नु इन शोंप नङ। \em गन्‍ती ३५:-; ब्‍यवस्‍था १०:९; ब्‍यवस्‍था १२:१२; यहोसु १३:१४,३३; भजन संग्रह १६:५; भजन संग्रह ७३:२६; इजीकीएल ४४:२८\em* \v 21 गो लेवी आ मुर आन कली ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुमी गेय पचा कली इस्राएली नेल्‍ल आन १० भाग ङा भाग का गेतामी। \em लेवी २७:३०\em* \v 22 मुल रे इस्राएलीपुकी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ नेक्‍था जाक्‍ने मचाप्‍नीम। जाक्‍तेक्‍म हना, पापम पतीकेमी बेक्‍नीम। \v 23 तन्‍न लेवीपुकीमी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु ङा गेय पचा माल्‍नीम। मेकोपुकीमी पाप पाम्‍तेक्‍म हना, मेको आंमा कुरचा माल्‍नीम। मेको इन कली गेना हना यो लीब शेंतीके बाक्‍ब। तन्‍न मेकोपुकीमी इस्राएली आन दातेमी रू मताइनीम। \v 24 मारदे हना गो लेवी आन कली इस्राएली आन परमप्रभु यावे कली चढ़ेशो १० भाग ङा भाग का गेतामी। मोपतीके गो मेको आन कली ‘गे इस्राएली आन दातेमी रू मताइनीनी’ देंती” देंत। \p \v 25 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 26 “गे लेवी आन कली ‘परमप्रभु यावेमी इन कली मुर आन गुइ रे इन भाग दुम्‍चा कली गेशो, इस्राएली आ १० भाग ङा भाग का ताक्‍नीनु, गेपुकीम मेको रे यो परमप्रभु यावे कली १० भाग ङा भाग का तिल्‍शा, गेचा माल्‍नीनी। \v 27 मिनु मेको अन्‍न नु अङगुर शांबु मुर आन रे चाक्‍शो भाग खोदेंशो मिम्‍सीब। \v 28 मोपा गे इस्राएली आन रे ताक्‍शो १० भाग ङा भाग का नेल्‍ल रे तिल्‍शा परमप्रभु यावे कली १० भाग ङा भाग का गेचा माल्‍नीनी। मेको चढ़ेब हारून कली गेचा माल्‍नीनी। \v 29 मिनु गे मार मार ताक्‍नी, मेको नेल्‍ल रे परमप्रभु यावे आ भाग तिल्‍चा माल्‍नीनी’ दे माइक्‍मी। \v 30 मिनु गे मेको आन कली ‘गेपुकीमी नेल्‍ल क्‍येङा रिम्‍शो भाग तिल्‍नी नोले, मेको लीशो इन रू रे रुप्‍शो अन्‍न नु इन अङगुर रू ङा शांबु खोदेंशो बाक्‍ब। \v 31 मिनु गे नु इन खिं ङा मुर नेल्‍ले ते ते जचा दाक्‍नीनी, मेक मेक जने चाप्‍नीनी। मारदे हना मेको इन ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुमी गेय पशो ङा गाल्‍च बाक्‍ब। \em मत्ती १०:१०\em* \v 32 मिनु गे मेको आन नेल्‍ल क्‍येङा रिम्‍शो भाग गेतीके इन कली मारेइ दोस मदुम्‍ब। तन्‍न इस्राएलीपुकीम आन परमप्रभु यावे कली गेशो थोव़क दूली पा मचलेने। मो पाइतीनी हना गे बेक्‍नीनी’ दे माइक्‍चा माल्‍नेवे” दे परमप्रभु यावेमी मोसा कली देंत। \c 19 \s1 चोव़खेतीक आ पर्बम चढ़ेशो \p \v 1 परमप्रभु यावेमी मोसा नु हारून आस कली \v 2 “गे इस्राएली आन कली ‘परमप्रभु यावेमी ब्रेक्‍शा अरेशो पचा माल्‍शो लोव़ का एको बाक्‍ब। गेपुकी थम रिम्‍शो मारेइ मदुम्‍शो गेनायो जवा मलाप्‍शो लल बी का आंस बाक्‍तीक चाक्‍कीन’ देनीस। \em हिब्रू ९:१३; लेवी २२:२०; ब्‍यवस्‍था २१:३\em* \v 3 मिनु गे मेको बी कली चढ़ेब एलाजर कली गेसे। मिनु मेकोमी मेको बी कली मुर आन बाक्‍तीक रे ङोन लाइश्‍शा, आ ङोंइती मेको कली क्‍योरपाइक्‍चा माल्‍ब। \v 4 मिनु चढ़ेब एलाजरमी आ ब्रेप्‍चोमी आ हुश ख्रुम्‍शा, ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ङोंइती ७ खेयप ब्रुइक्‍चा माल्‍ब। \em लेवी ४:६,१७\em* \v 5 मिनु नोले मेको बी चढ़ेब आ ङोंइती चोचा माल्‍ब। आ कुशुल, आ श्‍ये, आ हुश नु गोबर सुन्‍दा चोचा माल्‍ब। \em लेवी ७:८; लेवी ४:११-१२\em* \v 6 मिनु चढ़ेबमी लेबानोन ङा लाइश्‍शो रवा आ शी, हिस्‍सोप के ब्राक्‍स, लल रङ ङा ऊन चाक्‍शा, मेको बी कली जेन्‍ना जेन्‍न पशो मीम हुम्‍चा माल्‍ब। \em लेवी १४:६\em* \v 7 मेको नोले चढ़ेबमी आ वा मुरशा, चिक्‍सीचा माल्‍ब। नोले मेको मुर आन बाक्‍तीके लेन्‍ने चाप्‍ब। तन्‍न मेको चढ़ेब नां मलाक्‍गा सम्‍म ग्रांग्रा दिशो बाक्‍ब। \em लेवी १६:२८\em* \v 8 मिनु नोले मेको बी चोइ‍बमी आ वा मुरशा, चिक्‍सीचा माल्‍ब। मेको नां मलाक्‍गा सम्‍म ग्रांग्रा दिशो बाक्‍ब। \v 9 मिनु ग्रांग्रा मदिशो मुर कामी मेको बी कली चोशो पुलु खुप्‍शा, मुर आन बाक्‍तीके रे ङोन ग्रांग्रा मदिशो बाक्‍तीकेम वोइक्‍चा माल्‍ब। मेको इस्राएली आन कली चोव़खेतीक ब्‍वाक्‍कु सेल्‍चा कली बाक्‍ब। मेको चोव़खेसीचा कली चढ़ेतीक बाक्‍ब। \v 10 मिनु मेको बी चोशो पुलु हुइक्‍बमी यो आ वा मुरचा माल्‍ब। मिनु नां मलाक्‍गा सम्‍म मेको ग्रांग्रा दिशा बाक्‍ब। मेको इस्राएलीपुकी नु मेकोपुकी नु बाक्‍ब अर्को रागी ङा मुर नेल्‍ल आन कली पचा माल्‍शो गेय बाक्‍ब। \p \v 11 मिनु सुमी बेक्‍शो मुर कली थीबा, मेको ७ नाक्‍त सम्‍म ग्रांग्रा दिशोन बाक्‍ब। \v 12 मिनु मेकोम मेको सां नाक्‍तीम ब्‍वाक्‍कु चोव़खेसीचा माल्‍ब। मिनु ७ नाक्‍तीम लेंशा चोव़खेसीचा माल्‍ब। मिनु मेको ग्रांग्रा मदिशो दुम्‍ब। तन्‍न मेकोमी सां नाक्‍त नु ७ नाक्‍त मचोव़खेसाक्‍व हना, मेको ग्रांग्रा दिशा बाक्‍ब। \v 13 मिनु सुमी बेक्‍शो मुर थिशा, मचोव़खेसीबा, मेकोमी परमप्रभु यावे आ ताम्‍बु ग्रांग्रा दिशो सेल्‍ब। मेको मुर इस्राएली आन दाते रे तिल्‍चा पुंइसीब। मारदे हना चोव़खेतीक ब्‍वाक्‍कु मेको आ तार मब्रुइश्‍शो बाक्‍ब। मोपतीके मेको ग्रांग्रा दिशो बाक्‍ब। मिनु मेको आ ग्रांग्रा दितीके मेको नु लीब। \em लेवी १५:३१\em* \p \v 14 मिनु मुर आ ताम्‍बुम बेक्‍त हना, मेको आ पर्बम पचा माल्‍शो गेय मार बाक्‍ब देंशा हना, सु मेको ताम्‍बुम बाक्‍बा, सु मेको ताम्‍बुम जाक्‍बा, मेको ७ नाक्‍त सम्‍म ग्रांग्रा दिशो बाक्‍नीम। \v 15 मिनु मसुम्‍शो ग्‍योंब नेल्‍ल ग्रांग्रा दिशो बाक्‍नीम। \v 16 मिनु सुमी लांम तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशो मुर बाक्‍त हना यो, आंमा बेक्‍शो मुर बाक्‍त हना यो, मुर आ रुश बाक्‍त हना यो, मेको थीब मुर ७ नाक्‍त सम्‍म ग्रांग्रा दिशो दुम्‍ब। \v 17 मिनु मुरुमी मेको ग्रांग्रा दिशो मुर कली चोव़खेचा कली चढ़ेतीक पुलु ग्‍योंबुम कुर पा नक ब्‍वाक्‍कु लुक्‍चा माल्‍ब। \v 18 मिनु नोले ग्रांग्रा मदिशो मुर कामी हिस्‍सोप के ब्राक्‍स मेको चोव़खेतीक ब्‍वाक्‍कुम नुप्‍शा, मेको बेक्‍शो मुर आ ताम्‍बु, मेकेर बाक्‍शो मारेइ मारेइ, मेक बाक्‍ब मुर आन कली, रुश थीब मुर आन कली, साइक्‍चा पुंइसीशो मुर थीब, बेक्‍शो मुर नु तुरस थीब मुर आन कली मेको ब्‍वाक्‍कु ब्रुइक्‍चा माल्‍ब। \v 19 मिनु ग्रांग्रा मदिशो मुरुमी सां नाक्‍तीम नु ७ नाक्‍तीम ग्रांग्रा दिशो मुर आन कली मेको चोव़खेतीक ब्‍वाक्‍कु ब्रुइक्‍चा माल्‍ब। मिनु ७ नाक्‍तीम मेको आन कली चोव़खेतीके नुप्‍ब। मिनु नोले मेकोपुकीम आन वा मुरशा, आन रां चिक्‍सीचा माल्‍नीम। मिनु मेकोपुकी नां लाक्‍गा नोले ग्रांग्रा मदिशो दुम्‍नीम। \em गन्‍ती १९:१२-१३\em* \v 20 मिनु सु ग्रांग्रा दिशो दुम्‍शा यो, मचोव़खेसीबा, मेकोमी परमप्रभु यावे आ ताम्‍बु ग्रांग्रा दिशो सेल्‍ब। मेको मुर इस्राएली आन दाते रे तिल्‍चा पुंइसीब। मारदे हना चोव़खेतीक ब्‍वाक्‍कुम मेको कली मब्रुइश्‍शो बाक्‍ब। मोपतीके मेको ग्रांग्रा दिशोन बाक्‍ब। \v 21 मिनु मेको, मेको कली गेना हना यो आ पतीक दुम्‍ब। मिनु मेको ब्‍वाक्‍कु ब्रुइक्‍ब मुरुम आ वा मुरचा माल्‍ब। मिनु सुमी चोव़खेतीक ब्‍वाक्‍कु थीबा, मेको नां मलाक्‍गा सम्‍म ग्रांग्रा दिशो दुम्‍शो बाक्‍ब। \v 22 ग्रांग्रा दिशो दुम्‍शो मुरुमी मार थिवा, मेको नेल्‍ल ग्रांग्रा दिशो दुम्‍नीम। मिनु सुमी मेको ग्रांग्रा दिशो थोव़क थीबा, मेको यो नां मलाक्‍गा सम्‍म ग्रांग्रा दिशो दुम्‍ब” देंत। \c 20 \s1 सेरथे फुल्‍लु रे ब्‍वाक्‍कु बुक्‍शो \p \v 1 मिनु ङोंइती ङा महिनाम इस्राएली नेल्‍ले जीन ङा गोरशो रागीम जाक्‍तेक्‍म। मिनु कादेशमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। मिनु मिरयाम मेक उइ बेक्‍त। मिनु मेक उइ थिम्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती १३:२१; गन्‍ती १२:१५\em* \p \v 2 मिनु मेकेर मुर आन कली ब्‍वाक्‍कु मबा। मिनु मुरपुकी मोसा नु हारून आस पर्बम मरिम्‍शो पा बुक्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान १७:१-७\em* \v 3 मिनु मेकोपुकीमी मोसा कली जिचा तोशा मेको कली “गो आंइ लोक्‍बपुकी परमप्रभु यावे आ ङोंइती बेक्‍मानु, गोपुकी यो बेक्‍शो नकी हना, रिम्‍शो दुम वा। \v 4 गे मारदे परमप्रभु यावे आ मुर, आंइ कली एको गोरशो रागीम चाक्‍नी? मुल गोपुकी नु आंइ बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा नेल्‍ल एक बेक्‍ब दुम्‍तक। \v 5 गे मारदे आंइ कली इजीप्‍त रे एको मरिम्‍शो रागीम चाक्‍नी। एको रागीम अन्‍न, फोव़शी, अङगुर नु अनार मारेइ मथिंसीब। एकोक्‍के तूचा कली ब्‍वाक्‍कु यो मबा” देंतेक्‍म। \v 6 मिनु नोले मोसा नु हारून मुर आन बाक्‍तीक रे लशा, ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ओव़तीकेमी खुम्‍की पा बाप्‍ताक्‍स। मिनु परमप्रभु यावे आ छेङछेङ मेको आस ङोंइती ग्रूत। \v 7 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 8 “एको कोक्‍के लतो। मिनु गे नु इ लोक्‍ब हारून लशा, मुर आन कली पुक्‍कीस। मिनु मेको आन ङोंइतीन एको फुल्‍लु कली हुकुम पावो। मिनु फुल्‍लु रे ब्‍वाक्‍कु यीब। मिनु गे मुर आन ङोंइती एको सेरथे फुल्‍लु कली ‘ब्‍वाक्‍कु बुक्‍को’ दे मतो। मोपा गे मुर आन कली मेको सेरथे फुल्‍लु रे ब्‍वाक्‍कु यिपाइक्‍नेवे। गे मोपा मुर नु मेको आन बी ब्‍यफ क्‍यारश भेडा आन कली तूचा गेनेवे” देंत। \p \v 9 मिनु मोसामी मेको कोक्‍के परमप्रभु यावेम देंशो खोदेंशो पा ताक्‍तु। \em गन्‍ती १७:२५\em* \v 10 मिनु मोसा नु हारूनमी मुर नेल्‍ल आन कली सेरथे फुल्‍लु आ ङोंइती पुक्‍ताक्‍स। मिनु मोसाम मेको आन कली “गे गन गन पाइबपुकी नेनीन। मार, गो एको सेरथे फुल्‍लु रे इन कली ब्‍वाक्‍कु बुक्‍पाइश्‍शा गेन्‍नी?” दे माइक्‍तीमी। \em भजन संग्रह १०६:३२-३३\em* \v 11 मिनु मोसामी आ गुइ क्‍युक्‍शा आ कोक्‍केमी निक्‍शी खेयप मेको सेरथे फुल्‍लु कली तुप्‍तु। मिनु मेकेर शुश ब्‍वाक्‍कु बुक्‍शा ग्रूत। मिनु मुरपुकी नु आन बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडामी तूतेक्‍म। \p \v 12 तन्‍न परमप्रभु यावेमी मोसा नु हारून आस कली “गे आं कली थमा मसुइक्‍तीके नु आं ठेयब सक्ति इस्राएली आन ङोंइती मकोंइतीके, गे एको मुर आन कली गो इन कली गेशो रागीम चाक्‍दीत्‍चा मताइनीसी” देंत। \em गन्‍ती २७:१४; ब्‍यवस्‍था १:३७; ब्‍यवस्‍था ४:२१; ब्‍यवस्‍था ५०:५१\em* \v 13 मोपतीके मेको ब्‍वाक्‍कु कली मेरीबा ङा ब्‍वाक्‍कु देंसीब। मेकेर इस्राएलीपुकीमी परमप्रभु यावे कली जिचा तोम्‍तेक्‍म। मिनु मेकोमी आ सक्ति कोंइताक्‍व। \em भजन संग्रह ८१:८\em* \s1 इस्राएली आन कली लचा मगेशो \p \v 14 मिनु मोसामी कादेश रे एदोम ङा पिप कली “इन लोक्‍ब इस्राएलमी इन कली ‘गो आंइ कली दुम्‍शो श्‍येत गे तुइक्‍नीनी। \em उत्‍पत्ती ३६:१,३१; ब्‍यवस्‍था २:१-८; ब्‍यवस्‍था २३:८\em* \v 15 आंइ किकी पिपी इजीप्‍त लशा, मेकेर शुश बाक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मिनु इजीप्‍तीपुकीमी आंइ किकी पिपी नु आंइ कली दिप्‍शा, मरिम्‍शो पाम्‍तेक्‍म। \v 16 मिनु गोपुकीमी परमप्रभु यावे कली पुंइतक। मिनु मेकोमी आंइ पुंइशो नेंशा, आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब का सोइश्‍शा, गो आंइ कली इजीप्‍त रे ग्रुंइशा एक चाक्‍तु। मुल गो इन रागी ङा सांद कादेश देंशो सहरम बाक्‍शो बाक्‍नीकी। \em प्रस्‍थान २३:२०\em* \v 17 मिनु गो आंइ रागी रे पा लचा गेने। गोपुकी रू नु अङगुर रू रे पा मलाइनीकी। गोपुकीम इन तेकोइ इनार ङा ब्‍वाक्‍कु मतूनीकी। गो पिप आ ठेयब लां रे पा लाइनीकी। इन रागी मलाक्‍का सम्‍म गो ग्‍युरा पेरा मपाइनीकी’ देंशो बाक्‍ब, देनीन” दे मुर सोइक्‍ताक्‍मी। \em गन्‍ती २१:२२; ब्‍यवस्‍था २:१-८; न्‍यायाधीस ११:१७\em* \p \v 18 तन्‍न एदोममी मेको कली “गेपुकी एको रागी रे पा लचा मताइनीनी। मो पाइतीनी हना, गोपुकीमी गेपुकी इन कली लडाइ तोइनीकी” देंत। \v 19 मिनु इस्राएलीपुकीमी मेको कली “गोपुकी ठेयब लां रे पा लाइनीकी। मिनु गो नु आंइ बी ब्‍यफ क्‍यारश भेडामी इन ब्‍वाक्‍कु तूतक हना, मेको ङा क्‍येट थाप्‍नीकी। आंइ कली इन रागी रे पा ला लचा गेने” देंतेक्‍म। \v 20 तन्‍न मेकोपुकीमी “गेपुकी लचा मताइनीनी” देंतेक्‍म। मिनु एदोममी मेको आन कली लडाइ तोचा कली शुश या कुरशा, ठेयब हुल लडाइ पाइब चाक्‍शा जाक्‍त। \v 21 मोपा एदोममी इस्राएली आन कली आ रागी रे पा लचा मगेमी। मोपतीके इस्राएलीपुकी मेकेर रे लेत्‍तेक्‍म। \s1 हारून बेक्‍शो \p \v 22 मिनु इस्राएली कादेश रे गाक्‍शा, होर डांडामी जाक्‍तेक्‍म। \v 23 मिनु नोले परमप्रभु यावेमी एदोम रागी ङा सांद ङा होर डांडामी मोसा नु हारून आस कली \v 24 “हारून आ किकी पिपी नु बाक्‍थ लाइब। गे निम्‍फा मेरीबा ङा ब्‍वाक्‍कुम आं देंशो मटितीके, गोम इस्राएली आन कली गेशो रागीम हारून ओव़चा मताइब। \v 25 हारून नु मेको आ तौ एलाजर आस कली होर डांडा लाइश्‍शा लावो। \v 26 मिनु हारून आ वा प्रुइश्‍शा, मेको आ तौ एलाजर कली फेक्‍तो। मेको नोले हारून आ किकी पिपी नु बाक्‍थ लचा कली बेक्‍ब” देंत। \em प्रस्‍थान २९:४-७\em* \v 27 मिनु मोसामी परमप्रभु यावे आ देंशो खोदेंशो पा पाप्‍तु। मिनु मुर नेल्‍ल आन ङोंइती रे मेकोपुकी होर डांडा लाम्‍तेक्‍म। \v 28 मिनु मोसामी हारून आ वा प्रुइश्‍शा, आ तौ एलाजर कली फेक्‍ताक्‍व। मिनु हारून मेको डांडा तार बेक्‍त। मिनु मोसा नु एलाजर मेको डांडा रे ब्रुप्‍ताक्‍स। \em गन्‍ती ३३:३८-३९; ब्‍यवस्‍था १०:६\em* \v 29 मिनु इस्राएली नेल्‍लेमी हारून बेक्‍शो तुइश्‍शा, ३० नाक्‍त सम्‍म रोंका पाम्‍तेक्‍म। \em ब्‍यवस्‍था ३४:८\em* \c 21 \s1 कनानी आन रागी ग्रा‍शो \p \v 1 मिनु नेगेबम बाक्‍ब कनानी आराद ङा पिपम इस्राएली अथारीम ङा लां रे पा पिना पिन बाक्‍नीम, देंशो लोव़ नेंतु। मिनु मेकोमी इस्राएली नु लडाइ पा, इस्राएली का निक्‍शी आन कली ग्‍याइक्‍ताक्‍व। \em गन्‍ती १४:४४,४५; न्‍यायाधीस १:११-१५\em* \v 2 मिनु इस्राएलीपुकीमी परमप्रभु यावे कली “गे एको मुर आन कली थमा पा आंइ गुइमी गेतीनी हना, गोपुकीमी मेको आन सहर नेल्‍ल रोवल चिवल पोक्‍नीकी” दे कसम जाम्‍तेक्‍म। \em ब्‍यवस्था १३:१६; ब्‍यवस्‍था २०:१४,१६,१७; यहोसु ६:१७; न्‍यायाधीस १:१७; १सामुएल १५:३\em* \v 3 मिनु परमप्रभु यावेमी इस्राएली आन पुंइशो लोव़ नेंशा, मेको कनानी आन कली मेको आन गुइमी गेप्‍तु। मिनु इस्राएलीपुकीम मेकोपुकी नु मेको आन सहर नेल्‍ल खतम पोक्‍तेक्‍म। मोपतीके मेको रागी आ नें होरमा वोइक्‍तेक्‍म। \em होरमा हिब्रू लोव़मी खतम दुम्‍तीके देंसीब।\em*\em गन्‍ती १४:१४,४५; ब्‍यवस्‍था १:४४\em* \s1 कांसा के बुस्‍स \p \v 4 मिनु मेकोपुकी एदोम रागी कली हेरशा लचा, दे होर डांडा रे लल समुन्‍द्र गे लाम्‍तेक्‍म। तन्‍न मुरपुकी शुश गाक्‍चा माल्‍तीके दाम्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती ११:४-६\em* \v 5 मिनु मेकोपुकीम परमप्रभु नु मोसा आस पर्बम गन गन पा “मारदे गे आंइ कली एको गोरशो रागीम बेक्‍पाइक्‍चा कली इजीप्‍त रागी रे ग्रुंइशा एक चाक्‍सी? एकेर जचा थोव़क मबा। ब्‍वाक्‍कु यो मबा। गो एको मब्रोव़शो जचा थोव़क क्‍येङा ब्रीताक्‍क” देंतेक्‍म। \p \v 6 मिनु नोले परमप्रभु यावेमी बीस पाइश्‍शो बुस्‍स मेको मुर आन दातेमी सोइक्‍ताक्‍व। मिनु बुस्‍सपुकीमी मुर आन कली कोक्‍तेक्‍म। मिनु शुश इस्राएली बेक्‍तेक्‍म। \em १कोरिन्‍थी १०:९\em* \v 7 मिनु मुरपुकी मोसा आ बाक्‍तीक जाक्‍शा “गोपुकीम परमप्रभु यावे नु इन पर्बम मरिम्‍शो लोव़ पा पाप पाइतक। मेको बुस्‍सपुकी खेरचा, दे परमप्रभु यावे कली आंइ पर्बम पुनीन” देंतेक्‍म। मिनु मोसामी मेको मुर आन पर्बम पुंइतु। \em प्रस्‍थान ३२:३०-३४\em* \p \v 8 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “गे मेको बीस पाइश्‍शो बुस्‍स खोदेंशो पा बुस्‍स का सेल्‍शा, ख्रांबा काम क्‍युक्‍को। मिनु सु बुस्‍सुम कोक्‍शो बाक्‍मे, मेकोमी मेको बुस्‍स कोव़शा, ब्रोंइब” देंत। \em २राजा १८:४; यूहन्‍ना ३:१४\em* \v 9 मिनु मोसाम कांसा के बुस्‍स का सेल्‍तु। मिनु मेको कली ख्रांबा काम क्‍युक्‍तु। मिनु सु सु बुस्‍सुमी कोक्‍शो बाक्‍मा, मेकोपुकीम कांसा के बुस्‍स कोव़ङमेनु, ब्रोंइतेक्‍म। \s1 इस्राएलीपुकी मोआब रागी लशो \p \v 10 मिनु इस्राएलीपुकी गाक्‍शा, ओबोथम बाक्‍तीक सेल्‍तेक्‍म। \v 11 मिनु ओबोथ रे गाक्‍शा, मोआब आ पूर्ब गे ङा सांद इये-अबारीम ङा गोरशो रागीम बाक्‍तीक सेल्‍तेक्‍म। \v 12 मिनु मेकोपुकी मेकेर रे गाक्‍शा, जेरेद ङा बेंसीम बाक्‍तीक सेल्‍तेक्‍म। \v 13 मिनु मेकोपुकी मेकेर रे गाक्‍शा, एमोरी आन सांदम ग्रूतीक गोरशो रागीम बाक्‍शो अरनोन खोला आ आइक्‍ची हांबुम आन बाक्‍तीक सेल्‍तेक्‍म। मेको अरनोन खोला मोआब आ सांद बाक्‍ब। मेको एमोरी नु मोआबी आन दातेम बाक्‍ब। \v 14 मोपतीके परमप्रभु यावे आ लडाइ ङा किताबमी दोपा ब्रेक्‍शो बाक्‍ब देंशा हना “वाहेब सहर सुफाह नु अरनोन खोला आ दिंम, \em यहोसु १०:१३; २सामुएल १:१८\em* \v 15 नु आर माइश्‍शो बाक्‍तीके सम्‍म लाइब लुक्‍च लतीक लां। मेको मोआब आ सांद सम्‍म लशो बाक्‍ब” देंशो बाक्‍ब। \p \v 16 मिनु मेकेर रे मेकोपुकी बेयर लाम्‍तेक्‍म। मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “मुर आन कली पुक्‍मी। मिनु गो ब्‍वाक्‍कु गेनुङमी” देंशो कुवा मेकेर बाक्‍ब। \v 17 मिनु नोले इस्राएलीपुकीम एको कुम्‍सो पाम्‍तेक्‍म। “कुवा, ब्‍वाक्‍कु बुक्‍शा ग्रूङो। मिनु मेको आ पर्बम कुम्‍सो पावो। \v 18 मेको कुवा मेको ठेयब मुरपुकीम दोशो बाक्‍तेक्‍म। मिनु मुरपुकीमी मेको कुवा पिप आ सुन के कोक्‍केम दोशो बाक्‍तेक्‍म” दे कुम्‍सो पाम्‍तेक्‍म। मिनु मेकोपुकी गोरशो रागी रे ग्रूशा मत्ताना लाम्‍तेक्‍म। \v 19 मिनु नोले मत्ताना रे नाहालीएल, नाहालीएल रे बामोथ सम्‍म \v 20 बामोथ रे मोआब ङा दिंम बाक्‍शो बेंसी सम्‍म, गोरशो रागी रे तांइसीतीक इर पिस्‍गा डांडा सम्‍म लाम्‍तेक्‍म। \s1 सीहोन नु ओग ब्रुशो \p \v 21 मिनु नोले इस्राएलीपुकीमी एमोरी आन पिप सीहोन आ बाक्‍तीकेम मुर आन कली सोइश्‍शा \em ब्‍यवस्‍था २:२६-३७\em* \v 22 “गो आंइ कली इन रागी रे पा लचा गेने। गो रू नु अङगुर रू रे पा मलाइनीकी। गोपुकीम इन तेकोइ कुवा ङा ब्‍वाक्‍कु मतूनीकी। इन रागी मलाक्‍का सम्‍म गो पिप आ ठेयब लां रे पा लाइनीकी” देंपाइक्‍तेक्‍म। \v 23 तन्‍न सीहोनमी इस्राएली आन कली आ रागी लाक्‍शा लचा मगेवो। मेकोम आ लडाइ पाइबपुकी खुप्‍शा, गोरशो रागीम इस्राएली आन कली लडाइ तोप्‍तु। मेकोमी याहास सम्‍म जाक्‍शा, इस्राएली नु लडाइ पाप्‍तु। \v 24 मिनु इस्राएलीपुकीम मेको कली तरवारम क्‍योरशा साइक्‍तेक्‍म। मिनु अरनोन खोला रे यब्‍बोक खोला सम्‍म मेको आ रागी आन के सेल्‍तेक्‍म। मिनु अम्‍मोनी आन सांद सम्‍म मेकोपुकीम आन रागी सेल्‍तेक्‍म। मारदे हना, अम्‍मोनी आन सांद बोल्‍यो बाक्‍त। \v 25 इस्राएलीपुकीम मेको सहर नेल्‍ल आन के सेल्‍तेक्‍म। मिनु मेकोपुकीम एमोरी आन सहर नेल्‍ल नु हेश्‍बोन नु मेको आ एर ओंथ ङा गाउं नेल्‍लेम बाक्‍तेक्‍म। \v 26 हेश्‍बोन सहर एमोरी आन पिप सीहोन आ सहर बाक्‍त। पिप सीहोनमी मोआबी आन ङोंइती ङा पिप नु लडाइ पा मेको आ रागी अरनोन खोला सम्‍म आ के सेल्‍शो बाक्‍त। \v 27 मोपतीके कुम्‍सो पाइबपुकीम “गेपुकी हेश्‍बोन सहरम जाक्‍कीन। मिनु मेको लेंशा सेल्‍सीन। सीहोन आ सहर लेंशा सेलीन। \v 28 हेश्‍बोन रे मी ग्रूत। सीहोन आ सहर रे ब्रशो मी ग्रूत। मिनु मेको मीम मोआब ङा आर सहर नु अरनोन ङा डांडा दाक्‍तु। \v 29 आबी आबी, मोआब, केमोश आ मुरपुकी बेक्‍तेक्‍म। एमोरी आन पिप सीहोनमी मेको आ तौ आन कली प्रोक्‍ब सेल्‍तीमी। आ तमी आन कली ग्‍याइक्‍चा पुंइसीब सेल्‍तीमी। \em न्‍यायाधीस ११:३४; १राजा ११:१७\em* \p \v 30 मोपा मेको आन थेरशो रू हेश्‍बोन रे दीबोन सम्‍म खतम दुम्‍त। मिनु मेदेबा मीम नेक्‍चा क्‍येङा ङोंइती गो मेको खतम पोक्‍तका” दे कुम्‍सो पाम्‍तेक्‍म। \v 31 मोपा इस्राएलीपुकी एमोरी आन रागीम आन खिं सेल्‍‍तेक्‍म। \v 32 मिनु मोसामी याजेर रागी कली क्‍यारी पथ मुर सोइक्‍ताक्‍व। मिनु मेकोपुकीमी मेको आन एर ओंथ ङा गाउं आन के सेल्‍तेक्‍म। मेकेर ङा एमोरी आन कली खेरतेक्‍म। \p \v 33 मेको नोले मेकोपुकी हिरशा बाशान ङा लां रे पा ङोइश्‍शा लाम्‍तेक्‍म। मिनु बाशान ङा पिप ओग नु आ मुरपुकी इस्राएली नु लडाइ पचा कली ग्रूशा एद्रेइमी जाक्‍तेक्‍म। \em ब्‍यवस्‍था ३:१-११\em* \p \v 34 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “मेको नु महिंनो। मारदे हना गो मेको कली आ मुर नेल्‍ल नु मेको आ रागी यो यो इ कली गेतन। गे हेश्‍बोन ङा एमोरी आन पिप सीहोन कली पाइश्‍शो खोदेंशो पा मेको कली यो पतो” दे माइक्‍तु। \em भजन संग्रह १३६:१७-२२\em* \p \v 35 मोपतीके मेको कली, मेको आ तौपुकी नु मेको आ मुर नेल्‍ल आन कली का यो मप्रोंइथु साइश्‍शा, मेको आन रागी आन के सेल्‍तेक्‍म। \c 22 \s1 बालाक नु बालाम \p \v 1 मिनु इस्राएलीपुकी गाक्‍शा, यरीको यर्दन खोला आ आइक्‍ची हांबुम बाक्‍शो मोआब ङा दिंममी बाक्‍तीक सेल्‍तेक्‍म। \v 2 मिनु सिप्‍पोर आ तौ बालाकमी इस्राएलीपुकीम एमोरी आन कली मार पाइश्‍शो बाक्‍मा, मेको नेल्‍ल तुइश्‍शो बाक्‍त। \v 3 मिनु मोआब ङा मुर इस्राएली आन कली तशा साप्‍पा हिंतेक्‍म। मारदे हना मेको शुश बाक्‍तेक्‍म। मोपतीके मेको आन थुं ग्‍येत्‍थ लुक्‍च दुम्‍त। \v 4 मिनु मोआबीपुकीमी मिदयान ङा खाल्‍पा आन कली “दोपा ब्‍यफोम घांस बाक्‍तीक दिंम चाइश्‍शा घांस नेल्‍ल ब्‍वाइबा, मोपा एको हुलपुकीमी इं कली एर ओंथ नेल्‍ल रे ब्‍वाइनीम” देंतेक्‍म। मेना सिप्‍पोर आ तौ बालाक मोआब ङा पिप बाक्‍त। \v 5 मेकोमी आमाव रागी युफ्रेटीस माइश्‍शो ठेयब खोला आ नेक्‍था, पेथोर सहरम बाक्‍शो बेओर आ तौ बालाम कली मुरपुकी ब्रथ सोइक्‍ताक्‍व। मेकोपुकीमी “इजीप्‍त रे जाक्‍शो मुरुम रागी नेल्‍ल ब्रीतेक्‍म। मेकोपुकी आं नेक्‍था जाक्‍शा बाक्‍शो बाक्‍नीम। \em गन्‍ती ३१:८; यहोसु २४:९; मीका ६:५\em* \v 6 मुल गे जाक्‍को। आं कली वारच पा, मेको मुर आन कली सराप चीले पाइक्‍मी। मारदे हना मेकोपुकी आं क्‍येङा शुश नु बोल्‍यो बाक्‍नीम। मो पाइतीनी हना, गो मेको आन कली ग्राशा, आं रागी रे ग्रुंइने चबु वा। मारदे हना गे सु कली आसीक गेनीनी, मेको आसीक राइनीम। मिनु सु कली सराप चीले पाइनीनी, मेको सराप चीले राइनीम, दे गो तुइक्‍नुङ” दे सोइक्‍ताक्‍व। \em २पत्रुस २:१५\em* \p \v 7 मिनु मोआब नु मिदयान ङा खाल्‍पापुकीम मेको गेय पचा कली क्‍येट कुरशा, बालाम आ बाक्‍तीक जाक्‍शा, बालाक आ लोव़ शोव़तेक्‍म। \v 8 मिनु बालाममी मेको आन कली “मुलाक्‍दो एकेन बाक्‍कीन। मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली मार देंबा, गो मेकोन इन कली देंनुङ” देंत। मोपतीके मेको मोआब ङा ठेयब गेय पाइब मुरपुकी मेको नाक्‍दो बालाम आ खिं उइ बाक्‍तेक्‍म। \v 9 मिनु परमप्रभु बालाम आ बाक्‍तीक जाक्‍शा, मेको कली “गे नु बाक्‍ब मुरपुकी सु नमी?” देंत। \v 10 मिनु बालाममी परमप्रभु कली “मोआब ङा पिप, सिप्‍पोर आ तौ बालाकमी आं कली \v 11 ‘इजीप्‍त रे ग्रूशा जाक्‍शो मुरपुकीम रागी नेल्‍ल ब्रीशो बाक्‍नीम। मुल जाक्‍शा आं कली वारच पा मेको आन कली सराप चीले पाइक्‍मी। मो दुम्‍त हना, गो मेको आन कली लडाइ पा ग्राशा, खेरने चाप्‍नुङ ङा कों?’ दे लोव़ कुर पा सोइश्‍शो मुर बाक्‍ब” देंत। \v 12 मिनु परमप्रभुमी बालाम कली “गे एकोपुकी नु मलावो। गे मेको मुर आन कली सराप चीले मपाइक्‍मी। मारदे हना मेकोपुकी आसीक रशो बाक्‍नीम” देंत। \v 13 मिनु बालाम सुनी कना बोक्‍शा, मेको बालाक आ सोइश्‍शो मुर आन कली “गेपुकी इन रागी लने। मारदे हना, परमप्रभु यावेमी आं कली गेपुकी नु लचा मगेयी” दे माइक्‍तीमी। \v 14 मिनु मोआब ङा ठेयब मुरपुकी बालाक आ बाक्‍तीक जाक्‍शा “बालाम गोपुकी नु जाक्‍ने मबिस्‍से” देंतेक्‍म। \v 15 मिनु बालाकमी लेंशा, मेको आन क्‍येङा ठेयब नु शुश मुरपुकी सोइक्‍ताक्‍मी। \v 16 मिनु मेकोपुकी बालाम आ बाक्‍तीक जाक्‍दीश्‍शा “सिप्‍पोर आ तौ बालाकमी इन कली ‘आं बाक्‍तीक जाक्‍चा मारेइम मतेक्‍गल। \v 17 गो थमा पा इ कली मान पशा, ठेयब सेल्‍नुङ। गे मार देंनीनी, गो मेकोन पाइनुङ। मिनु जाक्‍शा, मेको मुर आन कली सराप चीले पाइक्‍मी’ देंत” देंतेक्‍म। \v 18 तन्‍न बालाममी बालाक आ गेय पाइब मुर आन कली “बालाकमी सुन नु चांदीम ब्रीशो आ दरवार गेती हना यो, गो परमप्रभु यावे, आं परमप्रभु आ लोव़ आइक्‍च बाक्‍त हना यो, ठेयब बाक्‍त हना यो, मेको लोव़ लाक्‍ने मचाप्‍नुङ। \em १राजा १३:८\em* \v 19 मिनु अरु आन खोदेंशो पा गेपुकी यो, मुलाक्‍दो एक उइ बाक्‍कीन। मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली लेंशा मार मार देंबा गो तुइक्‍नुङ” देंत। \v 20 मिनु मेको नाक्‍दो परमप्रभु बालाम आ बाक्‍तीक जाक्‍शा, मेको कली “एको मुरपुकी इ कली ब्रेत्‍थ जाक्‍शो बाक्‍तेक्‍म हना, बोक्‍को, मिनु मेकोपुकी नु लावो। तन्‍न गो इ कली मार देंङा, मेको ला पावो” देंत। \v 21 मिनु बालाम सुनी कना बोक्‍शा, आ गधा छांदेशा मोआब ङा ठेयब मुरपुकी नु लत। \s1 बालाम आ गधा \p \v 22 मिनु मेको मोपा लतीके परमप्रभु गाइक्‍ताक्‍व। मिनु परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब कामी मेको कली तेक्‍चा, दे लांम राप्‍शा बाक्‍त। मिनु बालाम आ गधाम ङोइश्‍शा लना लन बाक्‍त। मेको आ गेय पाइब निक्‍शी यो मेको नु गाक्‍शो बाक्‍ताक्‍स। \em उत्‍पत्ती १६:७\em* \v 23 मिनु मेको गधामी परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब शोइश्‍शो तरवार शेशा, लांम बाक्‍शो ताप्‍तु। मिनु मेको गधा हिंशा, लां रे रूम लत। मिनु बालामम गधा कली लां गे सोइक्‍चा कली तुप्‍तु। \em यहोसु ५:१३\em* \p \v 24 मिनु परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब आइक्‍च लांम राप्‍शा बाक्‍त। मेको लां निम्‍फा पटटी गारो प्रोव़शो अङगुर रू आस दातेमी बाक्‍त। \v 25 मिनु मेको गधामी परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब कली तशा, गारो गे ढेंसेसीशा गाक्‍त। मिनु बालाम आ खोइली मेको गारोम खोरताक्‍व। मिनु मेकोमी मेको कली लेंशा तुप्‍तु। \v 26 मिनु लेंशा परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब इच्‍का ग्‍येत्‍थ लशा, ग्‍युरा पेरा तेइ रे मलाक्‍चा ङा पा आइक्‍च लांमी राप्‍त। \v 27 मिनु बालाम आ गधाम परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब कली तशा, गु ब्रे‍शा बाक्‍त। मिनु बालाम थाम्‍पा गाइश्‍शा, आ गधा कली कोक्‍केमी तुबा बाक्‍त। \v 28 मिनु नोले परमप्रभु यावेमी मेको गधा कली ब्‍वाक्‍ब सेल्‍तु। मिनु मेकोमी बालाम कली “गो इन कली मार पङा? मारदे गे आं कली सां खेयप तुप्‍यीनी?” देंत। \em २ पत्रुस २:१६\em* \v 29 मिनु बालाममी मेको गधा कली “गे आं कली शाक्‍ती। गो आं गुइम तरवार बाक्‍शो हना, गो इ कली मुलन साइक्‍न वा” दे माइक्‍तु। \v 30 तन्‍न गधाम बालाम कली “गो ङोंइती रे मुल सम्‍म इन ङोइश्‍शो गधा मनङा ङा? गो ङोंइती इन कली गेनायो ओदेंशो मपङ” देंत। मिनु मेकोमी “मपवी” देंत। \p \v 31 मिनु परमप्रभु यावेमी बालाम कली मिक्‍च ताइब सेल्‍तु। मिनु मेकोमी तरवार शोइश्‍शो परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब का लांम राप्‍शो ताप्‍तु। मिनु बालाम खुम्‍की पा बाप्‍त। \v 32 मिनु मेको परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइबमी मेको कली “मारदे इ गधा कली खेयप सां तुबी? कोव़ङो, गो इ लां तेक्‍चा कली जाक्‍शो बाक्‍नुङ। मारदे हना गे आं ङोंइती इ द‍ला दाक्‍स पाप्‍तीवी। \v 33 इ गधामी आं कली तशा, खेयप सां सम्‍म आं बाक्‍तीक रे प्रोक्‍त। मेकोम आं कली तशा, मप्रोक्‍शो हना, गो इ कली मुल साइक्‍ने थुमु वा। तन्‍न मेको कली चहिं सेसीन सोइक्‍तु वा” दे माइक्‍तु। \v 34 मिनु बालाममी परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब कली “गो पाप पाता। आं लां तेक्‍शा इन राप्‍शो गो मतुइक्‍तु। मिनु इन ङोंइती एको मरिम्‍शो बाक्‍त हना, गो लेश्‍शा लाइनुङ” देंत। \v 35 मिनु परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइबमी बालाम कली “एको मुरपुकी नु लावो। तन्‍न गो इ कली मार लोव़ पाइनुङा, गे मेको ला देनो” दे माइक्‍तु। मोपतीके बालाम बालाक आ सोइश्‍शो ठेयब मुरपुकी नु लत। \p \v 36 मिनु बालाकमी बालाम जाक्‍शो नें‍शा, मेकोमी आ रागी आ सुर अरनोन खोला ङा सांद ङा सहर इर-मोआब सम्‍म मेको कली ग्रुम्‍थ लत। \v 37 मिनु बालाकमी बालाम कली “गो इन कली ब्रेत्‍थ मुर सोइक्‍ताक्‍ङमी। तन्‍न गे मारदे आं बाक्‍तीक मजाक्‍नी? गो इ कली मान पने मचाप्‍नुङा ङा?” देंत। \v 38 मिनु बालाममी बालाक कली “मुल गो इन बाक्‍तीके जाक्‍ती। मार देंचा माल्‍नुङा, दे मतुइक्‍नुङ। परमप्रभुम मार देंबा, गो मेको ला देंने चाप्‍‍नुङ” देंत। \v 39 मिनु बालाम बालाक नु लत। मिनु मेको नेल्‍ल किरयथ-हुसोथमी जाक्‍तेक्‍म। \v 40 मिनु बालाकमी ब्‍यफ नु क्‍यारश भेडा क्‍योरशा चढ़ेशा, बालाम नु मेको नु बाक्‍ब ठेयब मुर आन कली यो थुल्‍तीमी। \p \v 41 आ दीसा सुनी बालाकमी बालाम कली लाइश्‍शा, बामोथ-बालमी ङोइश्‍शा लत। मिनु मेकेर रे बालाममी इच्‍का मुर आन कली ताप्‍तु। \em यहोसु १३:१७\em* \c 23 \s1 बालाममी आसीक गेशो \p \v 1 मिनु बालाममी बालाक कली “आं कली ७ ओटा चढ़ेतीक सेलीन। मिनु ७ ओटा ब्‍यफ नु ७ ओटा सांड ठीक सेलीन” देंत। \v 2 मिनु बालाकमी बालाममी देंशो खोदेंशो पाप्‍तु। मिनु बालाक नु बालाममी ब्‍यफ का नु सांड का चढ़ेतीक का काम चढ़ेम्‍ताक्‍से। \p \v 3 मिनु नोले बालाममी बालाक कली “गे इन चोशा चढ़ेतीके आ नेक्‍था राप्‍शा बाक्‍कीन। गो चहिं एर गे लाइनुङ। परमप्रभु यावे आं कली ग्रुम्‍थ जाक्‍बा, कों। मिनु मेकोमी आं कली मार कोंइबा, मेको इन कली देंनुङ” देंत। मिनु मेको गोरशो डांडा ङोंइसाक्‍व। \p \v 4 मिनु परमप्रभुमी बालाम कली ग्रुमानु, बालाममी मेको कली “गो ७ ओटा चढ़ेतीके सेल्‍पाइश्‍शा, मेकेर ब्‍यफ का का नु सांड का का चढ़ेता” देंत। \v 5 मिनु परमप्रभु यावेमी बालाम कली लोव़ पशा “गे बालाक आ बाक्‍तीके लेतो। इ कली देंशो लोव़ मेको कली मतो” देंत। \v 6 मिनु मेको बालाक आ बाक्‍तीके लेश्‍शा जाक्‍त। मेना बालाक नु मोआब ङा ठेयब मुरपुकी चोशा चढ़ेतीके आ नेक्‍था राप्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 7 मिनु बालाममी परमप्रभु आ देंशो लोव़ पा बालाकमी आं कली अराम रागी रे चाक्‍तु। नां दाप्‍तीके ङा पहाडम बाक्‍ब मोआबी आन पिपमी आं कली “जाक्‍कीन, मिनु आं पा ङा याकूब कली सराप चीले पने। इस्राएली आन कली हिंच कोंइदीमी” देंत। \v 8 मिनु “परमप्रभुमी सराप चीले मपाइश्‍शो आन कली, गो दोपा सराप चीले पाइक्‍नुङमी? परमप्रभु यावेमी हिंच मकोंइशो आन कली, गो दोपा हिंच कोंइनुङमी? \v 9 गो सेरथे फुल्‍लु तार बाक्‍शा, मेको आन कली ताइनुङ। गो डांडाम बाक्‍शा, मेको आन कली कोव़नुङ। मेको आन का ला बाक्‍ब जात ङा मुर बाक्‍नीम। मिनु रागी रागी ङा मुर नु मखाल्‍सीनीम। \v 10 याकूब आ मुर फुरक खोदेंशो पा शुश दुम्‍शो बाक्‍नीम। इस्राएल ङा मुर आन ४ भाग ङा भाग का यो, सुम हिक्‍ने चाप्‍नीमी ङा? \em उत्‍पत्ती १३:१६\em* गे आं कली ठीक पाइब मुर आन कली खोदेंशो पा बेक्‍चा गेयीनी। मिनु आं बेक्‍तीके मेको आन केन खोदेंशो दुम्‍ल” देंत। \p \v 11 मिनु बालाकमी बालाम कली “गे आं कली मार पनी? गो इन कली आं जोरी सत्रु आन कली सराप चीले पाइक्‍चा कली ब्रेश्‍शा चाक्‍तन्‍नी। तन्‍न गे दूली पा मेको आन कली आसीक कका गेतीनी” देंत। \v 12 मिनु मेकोमी “गो परमप्रभु यावेम आं थुंम वोइश्‍शो देंशो लोव़ ब्‍वाक्‍चा माल्‍नुङ” देंत। \em गन्‍ती २२:३८\em* \s1 बालाममी लेंशा आसीक गे‍शो \p \v 13 मिनु बालाकमी मेको कली “गो नु अर्को बाक्‍तीके पिने। गे एकेर रे मेको आन कली ताइनीनी। मेकेर रे मेको आन कली इच्‍का ला ताइतीनी। नेल्‍ल आन कली तने मचाप्‍नीनी। मेको आन कली मेकेर रे सराप चीले पतीन” देंत। \v 14 मिनु मेकोमी मेको कली चोफीम ङा रू पिस्‍गा डांडाम लाइक्‍तु। मिनु ७ ओटा चढ़ेतीक सेल्‍शा, मेको तारी ब्‍यफ का का नु सांड का का चढ़ेप्‍तु। \v 15 मिनु बालाममी बालाक कली “गो परमप्रभु यावे कली ग्रुम्‍थ एर लाइनुङ। गे चहिं एको इन चोशा चढ़ेशो आ नेक्‍था राप्‍शा बाक्‍कीन” देंत। \v 16 मिनु परमप्रभु यावेमी बालाम कली ग्रुम्‍शा, आ थुंमी लोव़ वोइश्‍शा, मेको कली “गे बालाक आ बाक्‍तीके लेतो। इ कली देंशो लोव़ मेको कली मतो” देंत। \v 17 मिनु मेको बालाक आ बाक्‍तीके लेश्‍शा जाक्‍त। मेना बालाक नु मोआब ङा ठेयब मुरपुकी चोशा चढ़ेतीके आ नेक्‍था राप्‍शा बाक्‍तेक्‍म। मिनु बालाकमी मेको कली “परमप्रभु यावेम मार देंम?” दे हिल्‍लो पाप्‍तु। \v 18 मिनु बालाममी परमप्रभु आ देंशो लोव़ पा “बालाक बोक्‍शा, आं लोव़ नेनो। सिप्‍पोर आ तौ इ नोफा दाइक्‍तो। \v 19 परमप्रभु मुर ममाइ। मेकोमी जोल मपाइब। मेको बेक्‍शा लाइब मुर खोदेंशो पा आ थुं मफाइक्‍ब। मेकोमी लोव़ थोक्‍शा देंम ङा मेरे पाइब। मेकोम पाइक्‍नुङ देंम ङा मेरे मेको मपाइक्‍बा ङा? \em १सामुएल १५:२९\em* \v 20 नेनीन, गो मेको आन कली आसीक गेतीक लोव़ त‍शो बाक्‍नुङ। मेकोमी मेको आन कली आसीक गेशो बाक्‍ब। मिनु गो मेको फाइक्‍ने चाप्‍नुङा ङा? \v 21 याकूब कली मरिम्‍शो मदुम्‍ब, देंशो बाक्‍ब। मिनु इस्राएली आन कली श्‍येत मदुम्‍ब। मेको परमप्रभु यावे, आन परमप्रभु मेकोपुकी नु बाक्‍ब। मिनु मेको आन दातेमी पिप बाक्‍ब। \v 22 परमप्रभुमी मेको आन कली इजीप्‍त रे ग्रुंइशा, आ सक्तिम मेको आन कली ब्‍वाकी ङा ब्‍यफ खोदेंशो सेल्‍शो बाक्‍ब। \v 23 थमा पा, याकूब कली राइब मारेइ मन्‍तर तन्‍तर मबाक्‍ब। इस्राएली आन कली राइब मारेइ लिंक्‍यु कोव़तीके मबाक्‍नीम। मुल याकूब नु इस्राएल आ पर्बम परमप्रभु आ पशो कोव़ङीन। \v 24 कोव़ङीन, मेको जात ङा मुर गुप्‍सनी खोदेंशो पा बोक्‍नीम। प्रेक्‍शा ग्राम्‍चा चिक्‍शो गुप्‍स खोदेंशो पा मेको छुल बोक्‍ब। मेकोमी सिखार मब्‍वा सम्‍म नु सिखार आ हुश मतूङा सम्‍म मनाइक्‍ब” देंत। \em गन्‍ती २४:९; इजीकीएल १९:२\em* \p \v 25 मिनु बालाकमी बालाम कली “मेको आन कली सराप चीले मगेने, आसीक यो मगेने” देंत। \p \v 26 तन्‍न बालाममी बालाक कली “परमप्रभु यावेमी मार देंबा, गो मेको पचा माल्‍नुङ, दे गो इन कली ना कना मदेंङा ङा?” देंत। \p \v 27 मिनु बालाकमी बालाम कली “मुल पिने, गो इन कली अर्को बाक्‍तीकेमी लाइक्‍नन्‍नी। मेकेर रे गे आं पा ङा मेको आन कली सराप चीले पचा कली परमप्रभुमी दाक्‍बा कों?” देंत। \v 28 मिनु बालाकमी बालाम कली पेओर डांडाम लाइक्‍तु। मेकेर रे गोरशो रागी नेल्‍ल तांइसाक्‍व। \em गन्‍ती २२:४१; गन्‍ती २५:३\em* \p \v 29 मिनु बालाममी बालाक कली “एकेर आं कली ७ ओटा चढ़ेतीक सेलीन। मिनु ७ ओटा ब्‍यफ ७ ओटा सांड ठीक पने” देंत। \v 30 मिनु बालाकमी बालाममी देंशो खोदेंशो पा पाप्‍तु। मिनु चढ़ेतीक नेल्‍लेमी ब्‍यफ का का नु सांड का का चढ़ेप्‍तु। \c 24 \s1 बालाममी सां खेयप लोव़ पशो \p \v 1 मिनु बालाममी परमप्रभु यावेमी इस्राएली आन कली आसीक गेचा थुं पशो बाक्‍त, दे तुइक्‍ताक्‍व। मिनु मेको ङोंइती ङा खोदेंशो पा परमप्रभु कली हिल्‍लो पथ मला। तन्‍न मेकोमी आ कुल गोरशो रागी गे हिरशा कोव़तु। \v 2 मिनु बालाममी कोव़ना कोव़न, इस्राएली आन कली थर थर पा बाक्‍शो ताम्‍तीमी। मिनु परमप्रभु आ सोक्‍तीम मेको कली सुम्‍तु। \v 3 मिनु मेकोमी परमप्रभु आ पपाइश्‍शो लोव़ पा “गो बेओर आ तौ बालाम, मिक्‍च ताइब नङ, आ देंशो लोव़ मार बाक्‍त देंशा हना, \em १सामुएल ९:९\em* \v 4 गो, परमप्रभु आ लोव़ नेंबमी, एको लोव़ पाइनुङ। गो नेल्‍ल क्‍येङा सक्ति पाइश्‍शो आ कोंइशो ताइनुङ। मिनु गो आ ङोंइती बाप्‍शा, मेको कली ताइनुङ। \v 5 याकूब आ मुर इन ताम्‍बु गिश रिम्‍शो बाक्‍नीमी। गे इस्राएली इन बाक्‍तीके दारशो बाक्‍नीम। \v 6 मेको खजूर रवा ख्रुम्‍शो ठेयब दिंम खोदेंशो बाक्‍ब। मेको खोला आ नेक्‍था ख्रुम्‍शो फू रू खोदेंशो बाक्‍ब। मेको परमप्रभु यावेमी ख्रुम्‍शो ठेयब घ्‍यू कुमारी खोदेंशो बाक्‍ब। ब्‍वाक्‍कु आ नेक्‍था वाशो लेबानोन ङा लाइश्‍शो रवा खोदेंशो बाक्‍ब। \v 7 मेको आन गरपुकीम ब्‍वाक्‍कु ब्रीशा क्‍युप्‍ब। मिनु मेको आन रू शुश ब्‍वाक्‍कु ताइनीम। मेको आन पिप अगाग क्‍येङा यो ठेयब बाक्‍‍ब। मिनु मेको आ राज्‍य ठेयब सेल्‍चा पुंइसीब। \v 8 परमप्रभुमी मेको आन कली इजीप्‍त रे ग्रुंइशा चाक्‍शो बाक्‍ब। आ सक्ति इस्राएली आन कली ब्‍वाकी ङा ब्‍यफ आ ग्रोव़ खोदेंशो बाक्‍ब। रागी रागी ङा जोरी सत्रु आन कली क्‍याम्‍ब। मेको आन रुश जिक्‍ब। मेको आन लिब्रामी मेको आन कली ख्रिश्‍शा साइक्‍ब। \v 9 मेको गुप्‍स खोदेंशो पा बाप्‍शा बाक्‍ब। गुप्‍सनी खोदेंशो पा बाप्‍शा बाक्‍ब। सुम मेको कली पोक्‍बा ङा? इस्राएली, सुमी इन कली आसीक गेनीमी, मेको आसीक राइनीम। सुमी इन कली सराप चीले पाइक्‍नीमी, मेको सराप चीले राइनीम” देंत। \em गन्‍ती २३:२४; उत्‍पत्ती ४९:९; उत्‍पत्ती १२:३; उत्‍पत्ती २७:२९\em* \p \v 10 मिनु बालाक बालाम कली तशा, शुश गाइक्‍ताक्‍व। मिनु मेकोमी आ गुइ क्‍युक्‍शा, बालाम कली “गो इ कली आं जोरी सत्रु आन कली सराप चीले पाइक्‍चा कली कका ब्रेत्‍ताक्‍न। तन्‍न गे मेको आन कली सां खेयप आसीक कका गेप्‍तीवी। \v 11 मोपतीके मुल गे दोरोर पा इ खिं लेतो। गो इ कली ठेयब सेल्‍नुङ, दे मिम्‍शो नङ। तन्‍न परमप्रभु यावेमी इ कली मान ततीक रे तेक्‍तु” देंत। \p \v 12 मिनु बालामम बालाक कली “गे आं कली ब्रेत्‍थ सोइश्‍शो मुर आन कली गो \v 13 ‘बालाकमी आं कली सुन नु चांदीम ब्रीशो आ दरवार गेती हना यो, परमप्रभु यावे आ लोव़ लाक्‍शा आं मिम्‍शोमी मारेइ रिम्‍शो नु मरिम्‍शो पने मचाप्‍नुङ। परमप्रभु यावेमी आं कली मार देंबा, गो मेकोन देंनुङ’ मदेंशो नङा ङा? \em गन्‍ती २२:१८\em* \v 14 मुल गो आं मुर आन बाक्‍तीके लाइनुङ। तन्‍न इस्राएलीपुकीम इन मुर आन कली नोले मार पाइक्‍नीमी, मेको इन कली शेंनुङ” देंत। \s1 बालाममी परमप्रभु आ लोव़ प‍शो \p \v 15 मिनु बालाममी परमप्रभु आ पपाइश्‍शो लोव़ पा “गो बेओर आ तौ बालाम, मिक्‍च ताइब नङ, आ देंशो लोव़ मार बाक्‍त देंशा हना, \v 16 गो, परमप्रभु आ लोव़ नेंबमी, एको लोव़ पाइनुङ। गो नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब तुइश्‍शा, नेल्‍ल क्‍येङा सक्ति पाइश्‍शो आ कोंइशो ताइनुङ। मिनु गो आं मिक्‍च मसुम्‍शो आ ङोंइती बाप्‍शा, \v 17 गो मेको कली ताइनुङ, तन्‍न मुल ममाइ। गो मेको कली कोव़नुङ। तन्‍न आ नेक्‍था रे ममाइ। याकूब रे पा सोरुल का दाप्‍ब। मिनु इस्राएली रे पा पिप का ग्रूब। मिनु मेकोमी मोआब रागी आ सांद रे पा खतम सेल्‍ब। मिनु शेथ आ थर ङा मुर आन कली खतम पोक्‍ब। \em मत्ती २:२; लूका १:७८; उत्‍पत्ती ४९:१०; २सामुएल ८:२\em* \v 18 एदोम रागी आ केन सेल्‍ब। मिनु सेइर रागी ग्राब। मिनु इस्राएल बोल्‍यो दुम्‍ब। \em २सामुएल ८:१४; येरमीया ४९:७-२२\em* \v 19 याकूब रे पा हुकुम पाइब का ग्रूब। मिनु इर सहर ङा लीशो आन कली साइक्‍ब” देंत। \em मीका ५:१,७,८\em* \v 20 मिनु बालाममी अमालेक आ मुर आन कली कोव़शा “अमालेक आ मुरपुकी रागी रागी नेल्‍ल क्‍येङा ङोंइती ङा बाक्‍तेक्‍म। तन्‍न मेकोपुकी गेना हना यो जाम्‍शा लाइनीमी” देंत। \em प्रस्‍थान १७:१४; १सामुएल १५:२-३,७\em* \v 21 मिनु नोले मेकोमी केनी ङा मुर आन कली कोव़शा “इन बाक्‍तीक रागी बोल्‍यो बाक्‍ब। इन बाक्‍तीक सेरथे फुल्‍लुमी सेल्‍शो ग्‍योव़ खोदेंशो बाक्‍ब। \em १सामुएल १५:६\em* \v 22 तन्‍न गे काइन सहर ङा मुरपुकी मीम चोचा पुंइसीनीनी। गिश सम्‍म अश्‍शुरीमी इन कली फ्रेंशा लाइक्‍नीम” देंत। \p \v 23 मिनु लेंशा मेकोमी लोव़ पा “आबी, परमप्रभुम मोदेंशो पवानु, सु ब्रोंइने चाप्‍बा ङा? \v 24 कित्तीम रे जहाजपुकी जाक्‍नीम। मिनु मेकोपुकीम अश्‍शुर नु एबेर कली श्‍येत गे‍नीम। मिनु मेकोपुकी यो खतम दुम्‍नीम” देंत। \em उत्‍पत्ती १०:-४; उत्‍पत्ती १०:२१-२२\em* \p \v 25 मिनु बालाम बोक्‍शा, आ खिं लेत्‍त। मिनु बालाक यो आ लां लत। \em गन्‍ती ३१:८,१६\em* \c 25 \s1 शित्तीममी मूर्ति पूजा पशो \p \v 1 इस्राएलीपुकी शित्तीममी बाक्‍मानु, मुरपुकी मोआबी आन तमीपुकी नु इप्‍शा, मरिम्‍शो पचा गोम्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती ३३:४९; १कोरिन्‍थी १०:८\em* \v 2 मिनु मेकोपुकीम इस्राएली आन कली आन देवी देवता आन कली चढ़ेतीकेम ब्रेत्‍ताक्‍म। मिनु मेकोपुकीम मेको आन भोज जशा, मेको आन देवी देवता आन ङोंइती बाप्‍तेक्‍म। \v 3 मोपा इस्राएलीपुकीम पेओर डांडा ङा बाल देवता कली पूजा पचा गोम्‍तेक्‍म। मिनु परमप्रभु यावे इस्राएली आन पर्बम गाइक्‍ताक्‍व। \em ब्‍यवस्‍था ४:३; भजन संग्रह १०६:२८\em* \v 4 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “एको मुर आन ठेयब मुर नेल्‍ल आन कली चाक्‍शा क्‍युक्‍शा साइश्‍शा, परमप्रभु यावे आ ङोंइती नाप्‍शो नांम वोइक्‍मी। मिनु परमप्रभु यावे इस्राएली आन पर्बम आ थाम्‍पा गाइश्‍शो नांइसीब” देंत। \em ब्‍यवस्‍था २१:२२-२३; २सामुएल २१:६-९\em* \v 5 मिनु मोसाम इस्राएली आन निसाफ पाइब आन कली “गे नेल्‍लेमी पेओर डांडा ङा बाल देवता कली पूजा पाइब इन मुर नेल्‍ल आन कली साइक्‍चा माल्‍नीनी” दे माइक्‍तीमी। \em प्रस्‍थान ३२:२७\em* \p \v 6 मिनु इस्राएलीपुकी ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ ओव़तीकेम ङाक्‍शा बाक्‍मानु, मेना इस्राएली काम मोसा नु इस्राएली नेल्‍ल आन ङोंइती आ खिंम मिदयानी मीश का चाक्‍तु। \em गन्‍ती ३१:१६\em* \v 7 मिनु चढ़ेब हारून आ चच, एलाजर आ तौ फिनेहासमी मेको तशा, मेको बोक्‍शा, आ गुइमी तूतीक का शेशा, \em प्रस्‍थान ६:२५\em* \v 8 मेको इस्राएली आ नोनोले लशा, आ बाक्‍तीक ओव़शा, मेको इस्राएली नु मेको मीश मुर निम्‍फा आस कली एर ओंथ ख्रिप्‍पाइश्‍शा थोक्‍तीम्‍सी। मिनु इस्राएली आन दाते रे मेको मुर बेक्‍तीक रोइ जाम्‍त। \v 9 तन्‍न मेको मुर बेक्‍तीक रोइम बेक्‍बपुकी २४ हजार बाक्‍तेक्‍म। \em भजन संग्रह १०६:२९-३१\em* \p \v 10 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 11 “चढ़ेब हारून आ चच, एलाजर आ तौ, फिनेहासमी इस्राएली आन पर्बमी आं गाइश्‍शो नाइक्‍पाइक्‍तु। फिनेहासमी आं रुश पशो तुइश्‍शा, आ जोंब बोक्‍शा, आं गाइश्‍शो नाइक्‍पाइक्‍तु। मिनु मेको आन कली मसदुमी। \v 12 मोपतीके गे मेको कली ‘परमप्रभुमी इ कली आं थुं नाइक्‍तीक कबल पाइब। \em १इतिहास ९:२०; यसैया ५४:१०; मलाकी २:५\em* \v 13 मिनु मेको कबल इ कली नु इ चच युइ आन कली बाक्‍ब। मेको गेना हना यो चढ़ेब दुम्‍तीक कबल बाक्‍ब। मारदे हना गे इ परमप्रभु आ पर्बम जोंब बोक्‍शा, गेय पाप्‍तीवी। मिनु गेमी इस्राएली आन पर्बम पाप क्‍याम्‍तीक गेय पाप्‍तीवी’ देनो” देंत। \v 14 मेको मिदयानी मीश मुर नु साइक्‍चा पुंइसीब इस्राएली आ नें जिम्री बाक्‍त। मेको सालु आ तौ सिमियोन आ थर ङा खिं का ङा ठेयब मुर बाक्‍त। \v 15 मेको साइक्‍चा पुंइसीब मिदयानी मीश मुर आ नें कोज्‍बी बाक्‍त। मेको सुर आ तमी बाक्‍त। मेको मिदयान ङा ठेयब मुर बाक्‍त। \p \v 16 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 17 “मिदयानी आन कली श्‍येत गेशा, साइक्‍मी। \em गन्‍ती ३१:२-१०\em* \v 18 मारदे हना, मेकोपुकीमी इन कली यो श्‍येत गेचा गोम्‍तेक्‍म। मिनु इन कली बाल-पेओर कली पूजा पपाइक्‍तेक्‍म। मेना मिदयान ङा ठेयब मुर आ तमी कोज्‍बीमी इन कली श्‍येत गेपाइक्‍तु। मेको चहिं मुर साइक्‍चा रोइ बोक्‍म नाक्‍त साइक्‍चा पुंइसाक्‍व। पेओर कली पूजा पतीके मो दुम्‍शो बाक्‍त” देंत। \c 26 \s1 इस्राएली आन कली हिक्‍शो \p \v 1 मेको मुर बेक्‍तीक रोइ दुम नोले परमप्रभु यावेमी मोसा नु चढ़ेब हारून आ तौ एलाजर आस कली \v 2 “इस्राएली नेल्‍ल आन दातेमी २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो लडाइम लने चाप्‍ब आन कली थर थर पा हिक्‍कीस” देंत। \em गन्‍ती १:२-४७;\em* \v 3 मिनु मोसा नु चढ़ेब एलाजरमी यरीको आ आइक्‍ची हांबु यर्दन खोला आ शुंइच मोआब ङा दिंमम इस्राएली आन कली ग्रुम्‍पाइश्‍शा \v 4 “परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो मुर आन कली हिक्‍कीन” दे माइक्‍तीमी। मिनु इजीप्‍त रे ग्रूशा जाक्‍शो इस्राएलीपुकी एकोन बाक्‍तेक्‍म। \p \v 5 इस्राएल आ ङोंइती जरमेशो तौ रूबेन आ थर, हनोक आ खिं खिं ङा मुरपुकी, पल्‍लु आ खिं खिं ङा मुरपुकी, \em उत्‍पत्ती ३५:२३-२६; उत्‍पत्ती ४६:८-२७; १इतिहास ४:-८:-\em* \v 6 हेस्रोन आ खिं खिं ङा मुरपुकी नु कारमी आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \v 7 एको रूबेन आ थर ङा खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। मेको नेल्‍ल आन कली हिक्‍शोनु, ४३ हजार ७ सहे ५० जना बाक्‍तेक्‍म। \p \v 8 पल्‍लु आ तौ आन दातेमी का एलीआब बाक्‍‍त। \v 9 एलीआब आ तौपुकी, नेमुएल, दाथान नु अबीराम बाक्‍तेक्‍म। एकोपुकी मेको दाथान नु अबीराम आन दाते ङा ठेयब मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकी कोराह आ हुलम ब्‍वांइसीशा मोसा नु हारून नु जिचा पोक्‍शा, परमप्रभु यावे आ पर्बम दूली पा बोक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती १६:१,१२\em* \v 10 मिनु रागीम आ शोव़ पाक्‍शा मेको आन कली कोराह नुन दाक्‍शो बाक्‍त। मेना सहे निक्‍शी ५० जना आन कली मीम खतम पोक्‍शो बाक्‍त। मेकोपुकी मरिम्‍शो पाइब दुम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 11 तन्‍न कोराह आ तौपुकी चहिं मबेक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \p \v 12 सिमियोन आ थर ङा मुर आन खिं खिं ङा मुरपुकी का का पा हिक्‍शोनु, नेमुएल आ खिं खिं ङा मुरपुकी, यामीन आ खिं खिं ङा मुरपुकी, याकीन आ खिं खिं ङा मुरपुकी, \v 13 जेराह आ खिं खिं ङा मुरपुकी नु शावल आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \em उत्‍पत्ती ३६:१३\em* \v 14 एको सिमियोन आ थर ङा खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍नीम। मेको नेल्‍ल आन कली हिक्‍शोनु, २२ हजार सहे निक्‍शी बाक्‍तेक्‍म। \p \v 15 गाद आ थर ङा मुर आन खिं खिं ङा मुरपुकी का का पा हिक्‍शोनु, सेफोन आ खिं खिं ङा मुरपुकी, हाग्‍गी आ खिं खिं ङा मुरपुकी, शुनी आ खिं खिं ङा मुरपुकी, \v 16 ओज्‍नी आ खिं खिं ङा मुरपुकी, एरी आ खिं खिं ङा मुरपुकी, \v 17 अरोद आ खिं खिं ङा मुरपुकी नु अरेली आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \v 18 एको गाद आ थर ङा खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। मेको नेल्‍ल आन कली हिक्‍शोनु ४० हजार ५ सहे जना बाक्‍तेक्‍म। \p \v 19 मिनु यहूदा आ तौ एर नु ओनान बाक्‍ताक्‍स। तन्‍न मेको कनान रागीम बेक्‍ताक्‍स। \em उत्‍पत्ती ३८:७-१०\em* \v 20 यहूदा आ थर ङा मुर आन खिं खिं ङा मुरपुकी का का पा हिक्‍शोनु, शेलाह आ खिं खिं ङा मुरपुकी, पेरेस आ खिं खिं ङा मुरपुकी, जेराह आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \v 21 मिनु पेरेस आ चच युइ ङा मुर चहिं, हेस्रोन आ खिं खिं ङा मुरपुकी नु हामुल आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \em रूथ ४:१८\em* \v 22 एको यहूदा आ थर ङा खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। मेको नेल्‍ल आन कली हिक्‍शोनु, ७६ हजार ५ सहे जना बाक्‍तेक्‍म। \p \v 23 इस्‍साकार आ थर ङा मुर आन खिं खिं ङा मुरपुकी का का पा हिक्‍शोनु, तोला आ खिं खिं ङा मुरपुकी, पुवा आ खिं खिं ङा मुरपुकी, \v 24 याशुब आ खिं खिं ङा मुरपुकी नु शिम्रोन आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \v 25 एको इस्‍साकार आ थर ङा खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। मेको नेल्‍ल आन कली हिक्‍शोनु, ६४ हजार सहे सां बाक्‍तेक्‍म। \p \v 26 जबूलून आ थर ङा मुर आन खिं खिं ङा मुरपुकी का का पा हिक्‍शोनु, सेरेद आ खिं खिं ङा मुरपुकी, एलोन आ खिं खिं ङा मुरपुकी नु याहलेल आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \v 27 एको जबूलून आ थर ङा खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। मेको नेल्‍ल आन कली हिक्‍शोनु, ६० हजार ५ सहे जना बाक्‍तेक्‍म। \p \v 28 मिनु योसेफ आ तौ मनस्‍से नु एफ्राइम आस थर ङा मुर आन खिं खिं ङा मुर आन कली का का पा हिक्‍शोनु, \v 29 मनस्‍से आ चच युइ ङा माकीर आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। माकीर गिलाद आ आफ बाक्‍त। \em यहोसु १७:१-६\em* \v 30 गिलाद आ चच युइपुकी इएजेर आ खिं खिं ङा मुर रे इएजेर, हेलेक आ खिं खिं ङा मुरपुकी, \v 31 अस्रीएल आ खिं खिं ङा मुरपुकी, शेकेम आ खिं खिं ङा मुरपुकी, \v 32 शेमीदा आ खिं खिं ङा मुरपुकी नु हेफेर आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। हेफेर आ तौ सेलोफेहाद के चहिं तौ मबाक्‍थु, तमीपुकी ला बाक्‍तेक्‍म। \v 33 हेफेर आ तौ सेलोफेहाद आ तमी आन नें महलाह, नोआह, होग्‍ला, मिल्‍का नु तिरचा बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती २७:१\em* \v 34 एको मनस्‍से आ थर ङा खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। मेको नेल्‍ल आन कली हिक्‍शोनु, ५२ हजार ७ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 35 एफ्राइम आ थर ङा मुर आन खिं खिं ङा मुरपुकी का का पा हिक्‍शोनु, शुथेलाह आ खिं खिं ङा मुरपुकी, बेकेर आ खिं खिं ङा मुरपुकी नु तहन आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \v 36 मिनु शुथेलाह आ खिं खिं ङा मुरपुकी चहिं एरान आ खिं खिं ङा मुर बाक्‍तेक्‍म। \v 37 एको एफ्राइम आ थर ङा खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। मेको नेल्‍ल आन कली हिक्‍शोनु, ३२ हजार ५ सहे बाक्‍तेक्‍म। मेको योसेफ आ चच युइ आन खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \p \v 38 बेन्‍यामीन आ थर ङा मुर आन खिं खिं ङा मुरपुकी का का पा हिक्‍शोनु, बेला आ खिं खिं ङा मुरपुकी, अश्‍बेल आ खिं ङा मुरपुकी, अहीराम आ खिं खिं ङा मुरपुकी, \v 39 शुफाम आ खिं खिं ङा मुरपुकी नु हुफाम आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \v 40 मिनु बेला आ तौ आरद नु नामान बाक्‍ताक्‍स। आरद आ खिं खिं ङा मुरपुकी नु नामान आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \v 41 एको बेन्‍यामीन आ थर ङा खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। मेको नेल्‍ल आन कली हिक्‍शोनु, ४५ हजार ६ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 42 दान आ थर ङा मुर आन खिं खिं ङा मुरपुकी का का पा हिक्‍शोनु, शुहाम आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। मेको दान आ थर ङा खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \v 43 एको शुहाम आ खिं खिं ङा मुर नेल्‍ल आन कली हिक्‍शोनु, ६४ हजार ४ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 44 आशेर आ थर ङा मुर आन खिं खिं ङा मुरपुकी का का पा हिक्‍शोनु, इम्नाह आ खिं खिं ङा मुरपुकी, इश्‍वी आ खिं खिं ङा मुरपुकी, बेरीआ आ खिं खिं ङा मुरपुकी, \v 45 हेबेर आ खिं खिं ङा मुरपुकी नु माल्‍कीएल आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \v 46 आशेर आ तमी आ नें सेराह बाक्‍त। \v 47 एको आशेर आ थर ङा खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। मेको नेल्‍ल आन कली हिक्‍शोनु ५३ हजार ४ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 48 नाप्‍ताली आ थर ङा मुर आन खिं खिं ङा मुरपुकी का का पा हिक्‍शोनु, याहसेल आ खिं खिं ङा मुरपुकी, गुनी आ खिं खिं ङा मुरपुकी, \v 49 येसेर आ खिं खिं ङा मुरपुकी नु शिल्‍लेम आ खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। \v 50 एको नाप्‍ताली आ थर ङा खिं खिं ङा मुरपुकी बाक्‍तेक्‍म। मेको नेल्‍ल आन कली हिक्‍शोनु, ४५ हजार ४ सहे बाक्‍तेक्‍म। \p \v 51 इस्राएली वोंइश मुर नेल्‍ल आन कली हिक्‍शोनु, ६ लाख हजार का ७ सहे ३० जना बाक्‍तेक्‍म। \p \v 52 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 53 “मेको आन खिं खिं ङा मुर गिश बाक्‍नीमी, दे मिम्‍शा, रागी आंम के सेल्‍चा कली योक्‍शा गेमी। \v 54 गे मेको आन कली ठेयब थर आन कली ठेयब रागी नु आइक्‍च थर आन कली आइक्‍च रागी पा योक्‍शा गेमी। थर का का आन कली मेको आ मुर आन कली कोव़शा हुकुम पचा गेमी। \v 55 मो हना यो मेको रागी चिठठा आप्‍शा योक्‍चा माल्‍ब। मेकोपुकीमी आन किकी पिपी आन नें नें खोदेंशो पा अधिकार पामेक्‍ल। \em गन्‍ती ३३:५४; यहोसु १४:२\em* \v 56 ठेयब नु आइक्‍च आन दातेमी आन अधिकार पतीके चिठठा आप्‍शा योक्‍चा माल्‍ब” देंत। \p \v 57 मिनु लेवी आ थर ङा मुर का का पा हिक्‍शोनु, सु सु बाक्‍तेक्‍म देंशा हना, गेरशोन आ खिं खिं ङा मुर, कोहाथ आ खिं खिं ङा मुर, मेरारी आ खिं खिं ङा मुर बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती ३:१७-२०; प्रस्‍थान ६:१६-२५\em* \v 58 मिनु लेवी आ थर ङा खिं खिं ङा मुर अरु सु सु अरु बाक्‍तेक्‍म देंशा हना, लिब्‍नी आ खिं खिं ङा मुर, हेब्रोन आ खिं खिं ङा मुर, माहली आ खिं खिं ङा मुर, मुशी आ खिं ङा मुर, कोराह आ खिं ङा मुर बाक्‍तेक्‍म। कोहाथ चहिं अम्राम आ किकी बाक्‍त। \em गन्‍ती ३३:२०; गन्‍ती १३:२२\em* \v 59 अम्राम आ मीश आ नें योकेबेद बाक्‍त। मेको चहिं लेवी आ थर ङा इजीप्‍त रागीमी थिशो तमी बाक्‍त। मेकोमी अम्राम रे हारून नु मोसा नु आस समी मिरयाम आन कली थिम्‍तीमी। \v 60 मिनु हारूनमी नादाब, अबीहु, एलाजर नु इथामार थिम्‍तीमी। \v 61 तन्‍न नादाब नु अबीहु चहिं परमप्रभु यावे आ ङोंइती अरु मी रे पा चोशा चढ़ेतीके, बेक्‍ताक्‍स। \em लेवी १०:१-२\em* \v 62 मेको वोंइश आल नेल्‍ले महिना का नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो हिक्‍शोनु २३ हजार बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकी अरु इस्राएली आन खोदेंशो पा लडाइ पचा कली महिक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मारदे हना मेकोपुकी इस्राएली आन दातेमी आंम आन रागी कली मगेशो बाक्‍त। \p \v 63 मिनु मोसा नु एलाजर चढ़ेबमी मेको नेल्‍ल आन कली हिक्‍ताक्‍स। मेना मेकोपुकी मोआब ङा दिंम यर्दन आ शुंइच, यरीको आ नेक्‍था बाक्‍तेक्‍म। \v 64 तन्‍न मोसा नु हारूनमी सीनै ङा गोरशो रागीम हिक्‍शो इस्राएली का यो मबाक्‍म। \em गन्‍ती १:-\em* \v 65 मारदे हना, परमप्रभु यावेमी मेको आन पर्बम “मेकोपुकी थमा पा गोरशो रागीमीन बेक्‍चा माल्‍नीम” देंशो बाक्‍त। यपुन्‍ने आ तौ कालेब नु नून आ तौ यहोसु ङा लाक्‍शा, मेको आन दाते ङा का यो सेस मलीम। \em गन्‍ती १४:२२-३८\em* \c 27 \s1 सेलोफेहाद आ तमीपुकी \r गन्‍ती ३६:- \p \v 1 योसेफ आ तौ मनस्‍से, मनस्‍से आ तौ माकीर, माकीर आ तौ गिलाद, गिलाद आ तौ हेफेर, हेफेर आ तौ सेलोफेहाद आ तमीपुकी महलाह, नोआह, होग्‍ला, मिल्‍का नु तिरचा बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती २६:३३; यहोसु १७:३-६\em* \v 2 मेकोपुकी मोसा, चढ़ेब एलाजर, ठेयब मुरपुकी नु मेकेर बाक्‍ब मुर नेल्‍ले आन ङोंइती ग्रुम्‍तीक ताम्‍बु आ लाप्‍चो आ ङोंइती बाक्‍तेक्‍म। \v 3 मिनु सेलोफेहाद आ तमीपुकीमी “आंइ आफ गोरशो रागीम बेक्‍त। तन्‍न मेको परमप्रभु यावे आ पर्बम मरिम्‍शो पा बोक्‍ब कोराह आ हुलम मबाक्‍शो बाक्‍त। तन्‍न मेको आ आंम पाप पतीके बेक्‍त। मिनु मेको के तौ मबाक्‍म। \em गन्‍ती १६:७; उत्‍पत्ती ३:१९\em* \v 4 मिनु तौ मबाक्‍तीके आंइ आफ आ नें आ थर आ मुर आन दाते रे मारदे क्‍याम्‍सीबा? आंइ आफ आ लोक्‍बपुकी नु आंइ कली यो अङस गेने” देंतेक्‍म। \p \v 5 मिनु मोसामी मेको आन पोक्‍शो लोव़ परमप्रभु यावे आ ङोंइती चाक्‍तु। \v 6 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 7 “सेलोफेहाद आ तमीपुकीम पोक्‍शो लोव़ ठीक बाक्‍ब। गे थमा पा मेको आन कली आन आफ आ लोक्‍ब आन दातेमी अङस गेचा माल्‍नेवे। मिनु गे मेको आन आफ आ अङस मेको आन कली गेमी। \p \v 8 मिनु गे इस्राएली आन कली ‘सुइ मुर तौ मथिथु, बेक्‍त हना, मेको आ तमी आन कली आ अङस गेचा माल्‍नीनी। \v 9 मेको के तमी यो मबाक्‍त हना, मेको आ अङस आ लोक्‍ब आन कली गेचा माल्‍नीनी। \v 10 मेको के आ लोक्‍ब यो मबाक्‍त हना, मेको आ अङस आ आफ आ लोक्‍ब कली गेचा माल्‍नीनी। \v 11 मिनु मेको आ आफ आ लोक्‍ब यो मबाक्‍त हना, मेको आ अङस आ थर ङा नेल्‍ल क्‍येङा आ नेक्‍था ङा मुर कली गेचा माल्‍नीनी। मिनु मेको अङस मेको केन दुम्‍ब’ दे माइक्मी” देंत। मेको लोव़ परमप्रभु यावेमी मोसा कली देंशो, इस्राएली आन कली फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो नु अरेशो लोव़ बाक्‍ब। \s1 यहोसु लां कोंइब दुम्‍शो \p \v 12 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “गे एको अबारीम पहाड ङा डांडा ङोंइसो। मिनु इस्राएली आन कली गेशो रागी कोव़ङो। \em गन्‍ती २१:११; ब्‍यवस्‍था ३२:४८-५२\em* \v 13 मिनु गे मेको रागी तवी नोले, गे इ लोक्‍ब हारून खोदेंशो पा इ किकी पिपी नु बाक्‍थ लाइनेवे। \em गन्‍ती २०:२४-२८\em* \v 14 मारदे हना जीन ङा गोरशो रागीमी मुरपुकी गो नु जिचा पोक्‍ग्‍मेनु, गे यो मटिसी। मेरीबाथ-कादेश ङा ब्‍वाक्‍कुम मुर आन ङोंइती गे आं कली ठेयब मसेल्‍यीसी” देंत। \em गन्‍ती २०:१२-१३\em* \p \v 15 मिनु मोसामी परमप्रभु यावे कली \v 16 “परमप्रभु यावे, मुर नेल्‍ल आन ब्रोंइचा गेब परमप्रभु, एको मुर आन कली लां कोंइब मुर का वोतीन। \em गन्‍ती १६:२२\em* \v 17 मिनु मेको मुर आन ङोंइती गाक्‍ल। मिनु मेको आन कली लतीक नु जाक्‍तीक लां कोंइदल। मोपा परमप्रभु यावे आ मुर गोठला मबाक्‍शो भेडा खोदेंशो मदुम्‍मल” देंत। \em मीका ५:३; मत्ती ९:३६\em* \p \v 18 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली “गे आं सोक्‍त पाइश्‍शो नून आ तौ यहोसु कली चाक्‍शा, इ गुइ मेको आ तार वोतो। \em प्रस्‍थान ३३:११; ब्‍यवस्‍था ३४:९\em* \v 19 मिनु मेको कली चढ़ेब एलाजर नु मुर नेल्‍ल आन ङोंइती राप्‍पतो। मिनु मेको मुर नेल्‍लेम तचा ङा पा मेको कली एको गेय जिम्‍मा गेवो। \v 20 मोपा गे मेको कली इ अधिकार गेवो। मिनु इस्राएली नेल्‍लेमी मेको आ देंशो टीमेक्‍ल। \em प्रस्‍थान ३४:२९-३०; २राजा २:९,१५\em* \v 21 मिनु यहोसु चढ़ेब एलाजर आ ङोंइती राप्‍चा माल्‍ब। मिनु एलाजरमी ऊरीम यहोसु आ पर्बम मार देंबा, दे परमप्रभु यावे आ ङोंइती हिल्‍लो पचा माल्‍ब। यहोसु आ देंशोमी इस्राएली नेल्‍ले मेको नु लडाइ पथ लचा नु लेत्‍चा माल्‍नीम” देंत। \em प्रस्‍थान २८:३०; ब्‍यवस्‍था ३३:८\em* \v 22 मिनु मोसामी परमप्रभु यावेमी अरेशो खोदेंशो पा पाप्‍तु। मेकोमी यहोसु कली चाक्‍शा चढ़ेब एलाजर नु इस्राएली नेल्‍ल आन ङोंइती राप्‍पाइक्‍तु। \v 23 मिनु मोसामी परमप्रभु यावेमी देंशो खोदेंशो पा आ गुइ यहोसु आ तार वोइश्‍शा, आ गेय पचा कली जिम्‍मा गेप्‍तु। \c 28 \s1 नाक्‍त किंत किंत ङा चढ़ेतीके \p \v 1 परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 2 “गे इस्राएली आन कली मीम चोशा चढ़ेतीके आं जचा थोव़क, आं दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो चढ़ेतीके गे आं देंशो नाक्‍त चढ़ेचा माल्‍नीम, दे शेंचा माल्‍नेवे। \em लेवी २१:६\em* \v 3 मिनु गे मेको आन कली ‘गे परमप्रभु यावे कली मीम चोशा चढ़ेतीके मार चढ़ेचा माल्‍नीनी देंशा हना, मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो बर्स का गाप्‍शो पाठा निक्‍शी नाक्‍त किंत किंत चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em प्रस्‍थान २९:३८-४२\em* \v 4 मिनु का सुनी नु का नाक्‍दो चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 5 मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके कली एफाह का ङा १० भाग ङा भाग का रिम्‍शो फस नु हिन का ङा ४ भाग ङा भाग का ख्राक्‍शो तेल ब्‍वाइश्‍शा चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em एफाह का २२ लिटर पुक्‍तीक बाक्‍ब। हिन का ४ लिटर बाक्‍ब। ४ भाग ङा भाग का लिटर का बाक्ब।\em* \v 6 एको परमप्रभु यावे कली गेना हना यो मीम चोशा चढ़ेतीके बाक्‍ब। मेको आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो सीनै डांडाम देंशो खोदेंशो पा चढ़ेतीके बाक्‍ब। \v 7 मेको नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके पाठा का कली हिन का ङा ४ भाग ङा भाग का अङगुर शांबु चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीकेम परमप्रभु यावे आ ङोंइती मोइक्‍चा माल्‍नीनी। \v 8 मेको अर्को पाठा नां रिक्‍चावानु, चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको नु सुनी ङा खोदेंशो पा अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। एको परमप्रभु यावे कली मीम चोशा चढ़ेशो आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो चढ़ेतीके बाक्‍ब। \s1 नाइक्‍तीक नाक्‍त ङा चढ़ेतीके \p \v 9 मिनु नाइक्‍तीक नाक्‍तीम मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो बर्स का गाप्‍शो पाठा निक्‍शी चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके तेल ब्‍वाइश्‍शो रिम्‍शो फस एफाह का ङा १० भाग ङा भाग निक्‍शी चढ़ेचा माल्‍नीनी। मिनु मेको नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके यो चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em एफाह का २२ लिटर पुक्‍तीक बाक्‍ब।\em*\em मत्ती १२:५\em* \v 10 मेको नाइक्‍तीक नाक्‍ती ङा चोशा चढ़ेतीके बाक्‍ब। मेको नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके चढ़ेशा यो मेको चढ़ेचा माल्‍नीनी। \s1 औंसी ङा चढ़ेतीके \p \v 11 मिनु गे नेल्‍ल महिना ङा ङोंइती ङा नाक्‍त परमप्रभु यावे कली चोशा चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको ब्‍यफ निक्‍शी, सांड का नु ७ ओटा मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो बर्स का का गाप्‍शो पाठा चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em गन्‍ती १०:१०; इजीकीएल ४६:१,३,६; यसैया १:१३\em* \v 12 मिनु मेको ब्‍यफ का का पा नु अन्‍न चढ़ेतीके तेलम निशो रिम्‍शो फस एफाह ङा १० भाग ङा भाग सां चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको सांड का नु अन्‍न चढ़ेतीके तेलम निशो रिम्‍शो फस एफाह का ङा १० भाग ङा भाग निक्‍शी चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em एफाह का २२ लिटर पुक्‍तीके बाक्‍ब।\em*\em गन्‍ती १५:२-१२\em* \v 13 मिनु मेको ७ ओटा पाठा नु का का पा एफाह ङा १० भाग ङा भाग का तेलम निशो रिम्‍शो फस चढ़ेचा माल्‍नीनी। एको परमप्रभु यावे कली आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मीम चोशा चढ़ेतीके बाक्‍ब। \v 14 मेको नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके ब्‍यफ का का नु आधा हिन अङगुर शांबु बाक्‍चा माल्‍ब। सांड नु हिन का ङा भाग सां ङा भाग का अङगुर शांबु बाक्‍चा माल्‍ब। मिनु पाठा नेल्‍ल नु हिन का ङा ४ भाग ङा भाग का अङगुर शांबु चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको बर्स ङा महिना नेल्‍ल ङा औंसीम चोशा चढ़ेतीके बाक्‍नीम। \v 15 मिनु पाप पशो आ पर्बम बोका का परमप्रभु यावे कली चढ़ेचा माल्‍नीम। मेको नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीक नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके चढ़ेशा यो मेको चढ़ेचा माल्‍नीनी। \s1 पास्‍सा नाक्‍त ङा चढ़ेतीक \p \v 16 मिनु ङोंइती ङा महिना ङा १४ नाक्‍ती परमप्रभु यावे कली पास्‍सा चाड ङा चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em लेवी २३:५-१४\em* \v 17 मिनु मेको महिना ङा १५ नाक्‍ती ठेयब चाड का मानेचा माल्‍नीम। मेको चाडम ७ नाक्‍त सम्‍म बोरब ओख्‍ती मसुप्‍शो शोब्‍ले जचा माल्‍नीनी। \v 18 ङोंइती ङा नाक्‍तीम परमप्रभु यावे नु ग्रुम्‍तीके का दुम्‍चा माल्‍ब। मेको नाक्‍ती गे काइ गेय मपने। \v 19 गे परमप्रभु यावे कली मीम चोशा चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। मार चढ़ेचा माल्‍नीनी देंशा हना, ब्‍यफ निक्‍शी, सांड का नु बर्स का का गाप्‍शो ७ ओटा पाठा चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको नेल्‍ल मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो बाक्‍चा माल्‍नीम। \v 20 मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके तेल ब्‍वाइश्‍शो रिम्‍शो फस दुम्‍चा माल्‍ब। मेको ब्‍यफ का नु एफाह का ङा १० भाग ङा भाग सां चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको सांड का नु एफाह का ङा १० भाग ङा भाग निक्‍शी चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em एफाह का २२ लिटर खोदेंशो बाक्‍ब।\em* \v 21 मिनु मेको ७ ओटा पाठा नु एफाह ङा १० भाग ङा भाग का का पा रिम्‍शो फस चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 22 मिनु इन पाप आ पर्बम पाप क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली बोका का चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 23 मिनु सुनी ङा चोशा चढ़ेतीके, मेको गेना हना यो पचा माल्‍शो चोशा चढ़ेतीक बाक्‍ब, मेको चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 24 गे मोदेंशो चढ़ेतीके ७ नाक्‍त सम्‍म नाक्‍त किंत किंत जचा थोव़क कली चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको परमप्रभु यावे कली आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मीम चोशा चढ़ेतीक बाक्‍ब। मेको नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके चढ़ेशा यो मेको चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 25 मिनु ७ नाक्‍तीम परमप्रभु यावे नु ग्रुम्‍तीके का दुम्‍चा माल्‍ब। मेको नाक्‍ती गे काइ गेय मपने। \s1 ङोंइती मीशो अन्‍न ङा चाड \p \v 26 ङोंइती मीशो अन्‍न नु फल फुल ङा चाड नाक्‍त गे परमप्रभु यावे कली नक अन्‍न रे अन्‍न चढ़ेतीक चढ़ेनीनी। मेको हप्‍ता ङा चाड बाक्‍ब। मेना परमप्रभु यावे नु ग्रुम्‍तीके का दुम्‍चा माल्‍ब। मेको नाक्‍ती गे काइ गेय मपने। \em लेवी २३:१५-२१; ब्‍यवस्‍था १६:१०\em* \v 27 गे परमप्रभु यावे कली चोशा चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको परमप्रभु यावे कली आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो चढ़ेतीके बाक्‍ब। गेपुकीमी ब्‍यफ निक्‍शी, सांड का नु बर्स का का गाप्‍शो ७ ओटा पाठा चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 28 मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके तेल ब्‍वाइश्‍शो रिम्‍शो फस दुम्‍चा माल्‍ब। मेको ब्‍यफ का नु एफाह का ङा १० भाग ङा भाग सां चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको सांड का नु एफाह का ङा १० भाग ङा भाग निक्‍शी चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em एफाह का २२ लिटर खोदेंशो बाक्‍ब।\em* \v 29 मिनु मेको ७ ओटा पाठा नु भाग का रिम्‍शो फस चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 30 मिनु इन पाप आ पर्बम पाप क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली बोका का चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 31 मिनु नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीक नु मेको अन्‍न चढ़ेतीक गेपुकीम मेको नु आ तूचा थोव़क चढ़ेतीक चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको ब्‍यफ, सांड, पाठा नेल्‍ल मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो बाक्‍चा माल्‍नीम। \c 29 \s1 नक बर्स ङा चाड \p \v 1 गेपुकी ७ महिना ङा ङोंइती ङा नाक्‍ती ग्रुम्‍तीके का सेल्‍चा माल्‍नीनी। मेको नाक्‍ती गे काइ गेय मपने। मेको नाक्‍ती गे तुराही ताप्‍चा माल्‍नीनी। \em गन्‍ती १०:१०; लेवी २३:२४-२५\em* \v 2 गे परमप्रभु यावे कली चोशा चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको परमप्रभु यावे कली आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो चढ़ेतीके बाक्‍ब। गेपुकीमी ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का का गाप्‍शो ७ ओटा पाठा चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो दुम्‍चा माल्‍नीम। \v 3 मिनु मेको ब्‍यफ नु अन्‍न चढ़ेतीके, तेल ब्‍वाइश्‍शो रिम्‍शो फस एफाह का १० भाग ङा भाग सां नु सांड नु १० भाग ङा भाग निक्‍शी चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em एफाह का २२ लिटर पुक्‍तीके का बाक्‍ब। भाग सां ६ नु आधा लिटर खोदेंशो बाक्‍ब। भाग निक्‍शी ४ नु आधा लिटर खोदेंशो बाक्‍ब।\em* \v 4 मिनु मेको ७ ओटा पाठा नु का का पा भाग का चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 5 मिनु इन पाप आ पर्बम पाप क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली बोका का चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 6 मेको नेल्‍ले औंसी नाक्‍त ङा चोशा चढ़ेतीक नु मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके, नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीक नु मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके, मेको नेल्‍ल नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके यो चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको नेल्‍ले परमप्रभु यावेमी देंशो खोदेंशो पा आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मीम चोशा चढ़ेतीक बाक्‍नीम। \s1 पाप क्‍याम्‍तीक नाक्‍त ङा चाड \p \v 7 मेको ७ महिना ङा १० नाक्‍त परमप्रभु यावे नु ग्रुम्‍तीके का दुम्‍चा माल्‍ब। मेको नाक्‍ती गे माइजा बाक्‍शा, काइ गेय मपने। \em लेवी २३:२७-३२\em* \v 8 गे परमप्रभु यावे कली चोशा चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो चढ़ेतीके बाक्‍ब। मिनु गे ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का का गाप्‍शो ७ ओटा पाठा चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको थम रिम्‍शो मारेइ मदुम्‍शो दुम्‍चा माल्‍नीम। \v 9 मिनु मेको ब्‍यफ नु अन्‍न चढ़ेतीके, तेल ब्‍वाइश्‍शो रिम्‍शो फस एफाह का ङा १० भाग ङा भाग सां नु सांड नु १० भाग ङा भाग निक्‍शी चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em एफाह का २२ लिटर खोदेंशो बाक्‍ब\em* \v 10 मिनु मेको ७ ओटा पाठा नु का का पा भाग का का पा चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 11 मिनु मेको नु पाप पशो आ पर्बम बोका का चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको पाप पशो क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली चढ़ेशा यो नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीके, मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em लेवी १६:११-२८\em* \s1 गोठ सेल्‍शा बाक्‍तीक चाड \p \v 12 गे ७ महिना ङा १५ नाक्‍ती परमप्रभु यावे नु ग्रुम्‍तीके का सेल्‍चा माल्‍नीनी। मेको नाक्‍ती गे काइ गेय मपने। गे परमप्रभु यावे कली ७ नाक्‍त सम्‍म चाड मानेचा माल्‍नीनी। \em लेवी २३: ३४-४३\em* \v 13 गेपुकीमी परमप्रभु यावे कली चोशा चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो मीम चोशा चढ़ेतीके बाक्‍ब। मेको चोशा चढ़ेतीके मार बाक्‍चा माल्‍नीम देंशा हना, १३ ओटा ब्‍यफ, सांड निक्‍शी नु बर्स का गाप्‍शो १४ ओटा पाठा बाक्‍चा माल्‍नीम। मेको नेल्‍ल थम रिम्‍शो मारेइ मदुम्‍शो बाक्‍चा माल्‍नीम। \v 14 मिनु मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके तेल ब्‍वाइश्‍शो रिम्‍शो फस बाक्‍चा माल्‍ब। मेको १३ ओटा ब्‍यफ आन कली का का पा एफाह का ङा १० भाग ङा भाग सां चढ़ेचा माल्‍नीम। मेको सांड निक्‍शी नु एफाह का ङा १० भाग ङा भाग निक्‍शी रिम्‍शो तेल ब्‍वाइश्‍शो फस चढ़ेचा माल्‍नीम। \em एफाह का २२ लिटर खोदेंशो बाक्‍ब। \em* \v 15 मिनु मेको १४ ओटा पाठा नु का का पा भाग का का रिम्‍शो फस चढ़ेचा माल्‍नीनी। \em भाग ला ब्रेक्‍शो बाक्‍त हना, एफाह ङा १० भाग ङा भाग का मिम्‍सीब। मेको २ लिटर २०० सी सी बाक्‍ब।\em* \v 16 मिनु मेको नु पाप पशो आ पर्बम बोका का चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको पाप पशो क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली चढ़ेशा यो नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीके, मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीम। \p \v 17 मिनु मेको आ दीसा गे १२ ओटा ब्‍यफ, सांड निक्‍शी १४ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको नेल्‍ल थम रिम्‍शो मारेइ मदुम्‍शो बाक्‍चा माल्‍नीम। \v 18 मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके ङोंइती ङा खोदेंशो पा ब्‍यफ, सांड नु पाठा आन कली हिक्‍शा, चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 19 मिनु मेको नु पाप पशो आ पर्बम बोका का चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको पाप पशो क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली चढ़ेशा यो नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीके, मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। \p \v 20 मिनु मेको आ दीसा गे ११ ओटा ब्‍यफ, सांड निक्‍शी १४ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको नेल्‍ल मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो बाक्‍चा माल्‍नीम। \v 21 मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके ङोंइती ङा खोदेंशो पा ब्‍यफ, सांड नु पाठा आन कली हिक्‍शा, चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 22 मिनु मेको नु पाप पशो आ पर्बम बोका का चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको पाप पशो क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली चढ़ेशा यो नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीके, मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। \p \v 23 मिनु मेको आ दीसा गे १० ओटा ब्‍यफ, सांड निक्‍शी १४ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको नेल्‍ल मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो बाक्‍चा माल्‍नीम। \v 24 मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके ङोंइती ङा खोदेंशो पा ब्‍यफ, सांड नु पाठा आन कली हिक्‍शा, चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 25 मिनु मेको नु पाप पशो आ पर्बम बोका का चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको पाप पशो क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली चढ़ेशा यो नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीके, मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। \p \v 26 मिनु मेको आ दीसा गे ९ ओटा ब्‍यफ, सांड निक्‍शी, १४ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको नेल्‍ल थम रिम्‍शो मारेइ मदुम्‍शो बाक्‍चा माल्‍नीम। \v 27 मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके ङोंइती ङा खोदेंशो पा ब्‍यफ, सांड नु पाठा आन कली हिक्‍शा, चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 28 मिनु मेको नु पाप पशो आ पर्बम बोका का चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको पाप पशो क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली चढ़ेशा यो नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीके, मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। \p \v 29 मिनु मेको आ दीसा गे ८ ओटा ब्‍यफ, सांड निक्‍शी १४ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको नेल्‍ल मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो बाक्‍चा माल्‍नीम। \v 30 मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके ङोंइती ङा खोदेंशो पा ब्‍यफ, सांड नु पाठा आन कली हिक्‍शा, चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 31 मिनु मेको नु पाप पशो आ पर्बम बोका का चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको पाप पशो क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली चढ़ेशा यो नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीके, मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीम। \p \v 32 मिनु मेको आ दीसा गे ७ ओटा ब्‍यफ, सांड निक्‍शी १४ ओटा बर्स का गाप्‍शो पाठा चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो बाक्‍चा माल्‍नीम। \v 33 मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके ङोंइती ङा खोदेंशो पा ब्‍यफ, सांड नु पाठा आन कली हिक्‍शा, चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 34 मिनु मेको नु पाप पशो आ पर्बम बोका का चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको पाप पशो क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली चढ़ेशा यो नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीके, मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। \p \v 35 मिनु मेको आ नोले ङा नाक्‍त गे परमप्रभु यावे नु ग्रुम्‍तीके का सेल्‍चा माल्‍नीनी। मेको नाक्‍त गे काइ गेय मपने। \v 36 गे परमप्रभु यावे कली चोशा चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको आ दाक्‍शो ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो चढ़ेतीके बाक्‍ब। मिनु गे ब्‍यफ का, सांड का नु बर्स का का गाप्‍शो ७ ओटा पाठा चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको नेल्‍ल मारेइ मदुम्‍शो थम रिम्‍शो बाक्‍चा माल्‍नीम। \v 37 मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके ङोंइती ङा खोदेंशो पा ब्‍यफ, सांड नु पाठा आन कली हिक्‍शा, चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 38 मिनु मेको नु पाप पशो आ पर्बम बोका का चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको पाप पशो क्‍याम्‍तीक गेय पचा कली चढ़ेशा यो नाक्‍त किंत किंत ङा चोशा चढ़ेतीके, मेको नु अन्‍न चढ़ेतीके नु तूचा थोव़क चढ़ेतीके चढ़ेचा माल्‍नीनी। \p \v 39 मिनु गे मेको चढ़ेतीके नेल्‍ले इन कली ङोंइती देंशो नाक्‍तीम परमप्रभु यावे कली चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको नु इन नाक्‍त किंत किंत ङा चढ़ेतीके, इन ग्‍येरशा चढ़ेतीके, चोशा चढ़ेतीके, इन अन्‍न चढ़ेतीके, इन तूचा थोव़क चढ़ेतीके नु इन दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेतीके चढ़ेशा यो मेको चढ़ेचा माल्‍नीनी’ देनो” देंत। \p \v 40 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा मोसाम लोव़ नेल्‍ल इस्राएली आन कली शेंताक्‍मी। \c 30 \s1 कसम जचा आ पर्बम शेंशो \p \v 1 मिनु मोसामी इस्राएल आ थर थर ङा ठेयब मुर आन कली “परमप्रभु यावेमी अरेशो मार बाक्‍त देंशा हना, \v 2 मुर कामी परमप्रभु यावे कली लोव़ पाप्‍तु हना यो, कसम जाप्‍तु हना यो, मेकोमी आ पशो लोव़ पचा नु आ कसम जशो खाप्‍चा माल्‍ब। मेको आ शोव़ रे मार लोव़ ग्रूशो बाक्‍मे, मेकोमी मेको खाप्‍चा माल्‍ब। \p \v 3 मिनु मीश आलमी आ आम आफ आस खिंम बाक्‍मेनु, परमप्रभु यावे कली लोव़ गेप्‍तु हना यो, कसम जाप्‍तु हना यो, \em लेवी २७:२-२५; ब्‍यवस्‍था २३:२२; न्‍यायाधीस ११:३५; उपदेसक ५:३,४; गन्‍ती ६:१-२१\em* \v 4 मिनु मेको आ आफोमी आ लोव़ नेंशा यो सिक्‍सी पा बाक्‍त हना, मेको आ गेशो लोव़ बाक्‍त हना यो कसम बाक्‍त हना यो लीब। \v 5 तन्‍न आ आफोमी मेको नेना नाक्‍ती ‘मेको मदुम्‍ब’ देंत हना, मेको आ लोव़ गेशो नु आ कसम जशो मलीब। मेको आ आफोमी मदुम्‍ब देंतीके परमप्रभु यावेमी मेको आ पाप क्‍याम्‍ब। \p \v 6 मिनु मेकोम कसम जशो बाक्‍त हना यो, ममिम्‍थु लोव़ गेवा नोले आ ग्‍युंबे दुम्‍त हना, \v 7 मिनु आ वोंइशेमी मेको नेंशा यो सिक्‍सी पा बाक्‍त हना, मेको आ गेशो लोव़ बाक्‍त हना यो कसम बाक्‍त हना यो मेको लीब। \v 8 तन्‍न मेको आ वोंइशेमी मेको लोव़ नेंना नाक्‍त मेको कली ‘मदुम्‍ब’ देंत हना, मेको आ जशो कसम नु आ ममिम्‍थु गेशो लोव़ मलीब। मिनु परमप्रभु यावेमी मेको आ पाप क्‍याम्‍ब। \p \v 9 आ वोंइश बेक्‍शो नु आ वोंइशेमी प्रोंइशो मीश मुरुमी कसम जाप्‍तु हना, मेको लीब। \v 10 सुइ मीश मुरुमी आ वोंइश आ खिंम बाक्‍शा, लोव़ गेप्‍तु हना, कसम जाप्‍तु हना, \v 11 मिनु आ वोंइशेमी मेको नेंशा यो सिक्‍सी पा बाक्‍त हना, मेको आ गेशो लोव़ बाक्‍त हना यो, कसम बाक्‍त हना यो, मेको लीब। \em येरमीया ४४:१९,२५\em* \v 12 तन्‍न आ वोंइशेमी मेको नेंशा ‘मदुम्‍ब’ देंत हना, मेको आ गेशो लोव़ ङा कसम मलीब। आ वोंइशेमी मेको आ गेशो लोव़ क्‍याम्‍शो बाक्‍त। मिनु परमप्रभु यावेमी मेको मीश मुर आ पाप क्‍याम्‍ब। \v 13 आ वोंइशेमी आ मीश आ मारेइ लोव़ गेशो, आ मारेइ कसम जशो पचा गेने नु क्‍याम्‍ने चाप्‍ब। \v 14 तन्‍न मेको आ वोंइशेमी मेको नेंशा यो नाक्‍त किंत किंत सिक्‍सी पा बाक्‍त हना, मेकोमी आ कसम जशो नु आ गेशो लोव़ पचा गेशो बाक्‍ब। \v 15 तन्‍न मेकोमी नेंना आ नाक्‍त का निक्‍शी नोले ‘मेको मदुम्‍ब’ देंत हना, मेकोमी आ मीश आ तशो दोस कुरचा माल्‍ब” देंत। \p \v 16 एको वोंइश मीश नु आ आम आफ आस खिंम बाक्‍शो मीश आल आ पर्बम फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ एको बाक्‍ब। एको लोव़ परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो बाक्‍ब। \c 31 \s1 मिदयान ङा मुर आन कली ग्राशो \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 2 “इस्राएली आन पर्बम गे मिदयान ङा मुर आन कली क्‍येक्‍क लेत्‍तीमी। मेको आ नोले गे बेक्‍नेवे” देंत। \v 3 मिनु मोसामी मुर आन कली “इन लडाइ पाइब आन दाते ङा मिदयान नु लडाइ पचा कली नु परमप्रभु यावेमी मेको आन कली क्‍येक्‍क लेत्‍चा कली इन मुर आन कली ठीक पने। \v 4 गे इस्राएली आन थर थर नेल्‍ल रे हजार का का मुर लडाइ पचा कली सोइक्‍तीने” देंत। \v 5 मोपतीके इस्राएली आन शुश मुर रे थर थर रे हजार का का पा, १२ हजार लडाइ पाइब मुर या कुरशा ठीक दुम्‍तेक्‍म। \v 6 मिनु मोसामी थर नेल्‍ल रे हजार का का मुर आन कली लडाइम सोइक्‍ताक्‍मी। मिनु मेकोपुकी नु चढ़ेब एलाजर आ तौ फिनेहास यो सोइक्‍ताक्‍व। मेकोमी परमप्रभु यावे आ ताम्‍बु ङा माल्‍शो नु लडाइ ङा तुराही ताप्‍तीक कुरशो बाक्‍त। \em गन्‍ती १०:२\em* \v 7 परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा मेकोपुकीम मिदयान ङा मुर नु लडाइ पाम्‍तेक्‍म। मिनु मेको आन वोंइश मुर नेल्‍ल आन कली साइक्‍तेक्‍म। \em ब्‍यवस्‍था २०:१३\em* \v 8 मेकोपुकीमी मिदयान ङा ५ जना पिप एवी, रेकेम, सुर, हुर नु रेबा आन कली साइक्‍तेक्‍म। मिनु मेको नु बाक्‍ब अरु मुर यो साइक्‍तेक्‍म। मिनु बेओर आ तौ बालाम कली यो तरवारमी साइक्‍तेक्‍म। \em यहोसु १३:२१-२२; गन्‍ती २२:५\em* \v 9 मिनु इस्राएलीपुकीम मिदयान ङा मीश मुरपुकी नु आल ब्रेप्‍च ग्‍याइक्‍तेक्‍म। मेको आन बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा नु आन शोंप नेल्‍ल लाइक्‍तेक्‍म। \v 10 मिनु मेको आन बाक्‍शो सहर नेल्‍ल नु मेको आन ताम्‍बु नेल्‍ल क्रोइक्‍तेक्‍म। \v 11 मेको आन ग्राशो मुर, बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा, नु शोंप नेल्‍ल लाइश्‍शा गाक्‍तेक्‍म। \v 12 मिनु यरीको आ आइक्‍ची हांबु यर्दन खोला आ शुंइचीम मोआब ङा दिंममी बाक्‍शो ताम्‍बुम मोसा, चढ़ेब एलाजर नु इस्राएली नेल्‍ल आन ङोंइती चाक्‍तेक्‍म। \p \v 13 मिनु मोसा, चढ़ेब एलाजर नु मेको आन दाते ङा ठेयब मुर नेल्‍ल मेको आन कली ग्रुम्‍थ, लाङगा ग्रूतेक्‍म। \v 14 मिनु मोसामी लडाइ रे ग्राशा, लेश्‍शा जाक्‍शो हजार का नु सहे का ङा कप्‍तान आन कली तशा गाइक्‍ताक्‍व। \v 15 मिनु मोसाम मेको आन कली “मार गे मीश मुर नेल्‍ल आन कली सेसीन प्रोंइनी? \v 16 एको मीश मुरपुकीमी बालाम आ देंशो पशा, इस्राएली आन कली पेओरम परमप्रभु यावे कली मरिम्‍शो पपाइश्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मोपतीके परमप्रभु यावे आ मुर आन दातेमी मुर साइक्‍ब रोइ ग्रूत। \em गन्‍ती २५:१-३; प्रकाश २:१४\em* \v 17 मोपतीके वोंइश आल नेल्‍ल वोंइश मुर नु बाक्‍शो मीश मुर नेल्‍ल आन कली सतीन। \em न्‍यायाधीस २१:११-१२\em* \v 18 तन्‍न वोंइश मुर नु मबाक्‍शो मीश आल नेल्‍ल चहिं इन कली वोंइसीन। \p \v 19 गेपुकी सु सुम मुर साइश्‍शो बाक्‍नी नु बेक्‍शो मुर आन कली थिशो बाक्‍नी मेको नेल्‍ल ७ नाक्‍त सम्‍म इन बाक्‍तीक आ लाङगाम बाक्‍कीन। मिनु सां नाक्‍त नु ७ नाक्‍ती गेपुकीमी इन कली ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍सीशा, इन ग्‍याइश्‍शो आन कली यो ग्रांग्रा मदिशो सेलीन। \em गन्‍ती १९:११-२०\em* \v 20 गेपुकीम वा नेल्‍ले, कुशुल के मार मार, क्‍यारश आ चां के सेल्‍शो नु शी के मार मार नेल्‍ल ग्रांग्रा मदिशो सेलीन” देंत। \p \v 21 मिनु चढ़ेब एलाजरमी लडाइम लाइब मुर नेल्‍ल आन कली “परमप्रभु यावेमी मोसा कली फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो आ अरेशो लोव़ मार बाक्‍त देंशा हना, \v 22 ‘सुन, चांदी, कांसा, फलाम, टीन नु सिसा, \v 23 मीम मनेक्‍ब मारेइ मारेइ थोव़क मीम क्रोइश्‍शा, ग्रांग्रा मदिशो दुम्‍ब। मीम नेक्‍चा ङा थोव़क चहिं ग्रांग्रा मदिशो दुम्‍तीक ब्‍वाक्‍कुमी ग्रांग्रा मदिशा सेल्‍ने चाप्‍नीमी। \v 24 मिनु ७ नाक्‍ती गेपुकीमी इन वा मुरचा माल्‍नीनी। मिनु गेपुकी ग्रांग्रा मदिशो दुम्‍नीनी। मेको नोले गे इन बाक्‍तीके ओव़ने चाप्‍नीनी’ ” देंत। \s1 लडाइम रोइश्‍शो मार मार \p \v 25 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 26 “गे, चढ़ेब एलाजर नु मुर आन थर ङा ठेयब मुरपुकीम ‘ग्‍याइश्‍शो मुर नु बी ब्‍यफ, क्यारश भेडा आन कली हिक्‍शा ब्रेक्‍चा माल्‍नीनी। \v 27 मेको नेल्‍ल के भाग निक्‍शी सेलीन। भाग का लडाइम लाइब आन कली नु भाग का अर्को मुर नेल्‍ल आन कली बाक्‍ब। \em यहोसु २२:८; १सामुएल ३०:२४-२५\em* \v 28 लडाइम लाइब मुर आन भाग रे मुर, बी ब्‍यफ, गधा नु क्‍यारश भेडा ५ सहे रे का परमप्रभु यावे कली गेचा माल्‍नीनी। \v 29 मेको लडाइ पाइब आन भाग रे ताक्‍शा, चढ़ेब एलाजरमी परमप्रभु यावे कली चढ़ेचा माल्‍ब। \v 30 मिनु इस्राएली आन भाग रे मुर, बी ब्‍यफ, गधा नु क्‍यारश भेडा ५० रे का ताक्‍शा, परमप्रभु यावे आ ताम्‍बुम गेय पाइब लेवी आ थर ङा मुर आन कली गेचा माल्‍नीनी’ देनो” देंत। \p \v 31 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा मोसा नु चढ़ेब एलाजरमी पाम्‍ताक्‍स। \v 32 मेको लडाइ पाइबपुकीमी रोइश्‍शो गिश बाक्‍तेक्‍म देंशा हना, क्‍यारश भेडा ६ लाख ७५ हजार \v 33 बी ब्‍यफ ७२ हजार \v 34 गधा ६१ हजार \v 35 वोंइश मुर नु मबाक्‍शो मीश आलपुकी ३२ हजार जना बाक्‍तेक्‍म। \v 36 मेको लडाइम लाइब आन भाग गिश बाक्‍तेक्‍म देंशा हना, क्‍यारश भेडा ३ लाख ३७ हजार ५ सहे, \v 37 मेको रे पा ६ सहे ७५ ओटा परमप्रभु यावे कली गेशो बाक्‍तेक्‍म। \v 38 बी ब्‍यफ ३६ हजार बाक्‍तेक्‍म। मेको रे पा ७२ ओटा बी ब्‍यफ परमप्रभु यावे कली गेशो बाक्‍तेक्‍म। \v 39 गधा ३० हजार ५ सहे बाक्‍तेक्‍म। मेको रे पा ६१ ओटा गधा परमप्रभु यावे कली गेशो बाक्‍तेक्‍म। \v 40 मिनु मीश आल १६ हजार जना बाक्‍तेक्‍म। मेको रे पा ३२ जना परमप्रभु यावे कली गेशो बाक्‍तेक्‍म। \v 41 परमप्रभु यावेमी मोसा कली देंशो खोदेंशो पा मोसामी परमप्रभु यावे कली गेशो भाग चढ़ेब एलाजर कली गेप्‍तु। \p \v 42 मोसामी लडाइम लाइब मुर रे योक्‍शा अर्को इस्राएली आन कली गेशो, \v 43 क्‍यारश भेडा लाख सां ३७ हजार ५ सहे बाक्‍तेक्‍म, \v 44 बी ब्‍यफ ३६ हजार बाक्‍तेक्‍म, \v 45 गधा ३० हजार ५ सहे बाक्‍तेक्‍म, \v 46 नु मीश आल १६ हजार जना बाक्‍तेक्‍म। \v 47 परमप्रभु यावेमी अरेशो खोदेंशो पा मोसामी इस्राएली आन भाग रे मुर नु बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा हिक्‍शा, ५०, ५० रे का का ग्रुंइशा परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीकेमी गेय पाइब लेवी आ थर ङा मुर आन कली गेप्‍तु। \p \v 48 मिनु लडाइ पाइब आन हजार का नु सहे का ङा कप्‍तान मोसा आ बाक्‍तीके जाक्‍तेक्‍म। \v 49 मिनु मेकोपुकीमी मोसा कली “इन गेय पाइब, गोपुकीमी आंइ लडाइ पाइब आन कली हिक्‍तक। मिनु आंइ के मुर का यो मजाम्‍शो बाक्‍नीम। \v 50 मिनु गो नेल्‍ल आंइ थिश्‍शो सुन के गहाना, बाला, छाप थोक्‍तीक औंठी, नचे नु साङलीपुकी परमप्रभु यावे कली चढ़ेशा, आंइ पर्बम पाप क्‍याम्‍तीक गेय पचा, दे चाक्‍शा जाक्‍ताक्‍क” देंतेक्‍म। \em न्‍यायाधीस ८:२४-२६\em* \p \v 51 मिनु मोसा नु चढ़ेब एलाजरमी मेको आन चाक्‍शो सुन के गहाना नेल्‍ल ताक्‍ताक्‍से। \v 52 मिनु हजार, हजार ङा कप्‍तान नु सहे, सहे ङा कप्‍तान आन चाक्‍शो परमप्रभु यावे कली चढ़ेशो सुन १६ हजार ७ सहे ५० शेकेल बाक्‍तेक्‍म। \em शेकेल का ११.५ ग्राम बाक्‍ब।\em* \v 53 लडाइम लाइब आन रोइश्‍शो मार मार आंम आंमा लांइसीशो बाक्‍तेक्‍म। \v 54 मिनु मोसा नु चढ़ेब एलाजरमी हजार का, हजार का, नु सहे का, सहे का मुर आन कप्‍तानपुकीमी चाक्‍शो सुन ताक्‍शा, परमप्रभु यावे आ ग्रुम्‍तीक ताम्‍बुम वोइक्‍ताक्‍स। मेको परमप्रभु यावे आ ङोंइती इस्राएली आन कली मिम्‍पाइक्‍चा कली वोइक्‍ताक्‍स। \em प्रस्‍थान ३०:१२-१६\em* \c 32 \s1 रूबेन नु गाद आस खिं खिं ङा मुर \r ब्‍यवस्‍था ३:१२-२२ \p \v 1 मिनु रूबेन आ थर ङा मुर नु गाद आ थर ङा मुर आन के शुश बी ब्‍यफ बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेकोपुकीम याजेर नु गिलादमी रिम्‍शो योव़तीक ताम्‍तेक्‍म। \v 2 मिनु गाद आ थर ङा मुर नु रूबेन आ थर ङा मुरुमी मोसा, चढ़ेब एलाजर नु ग्रुम्‍तीक ङा ठेयब मुर आन बाक्‍तीक जाक्‍शा \v 3 “अतारोथ, दीबोन, याजेर, निम्रा, हेश्‍बोन, एलेआले, सेबाम, नेबो नु बेओन, \v 4 परमप्रभु यावेमी मेको रागी इस्राएली आन ङोंइती खतम पोक्‍शो बाक्‍त। मेको रागी बी ब्‍यफ योव़चा कली रिम्‍शो बाक्‍ब। मिनु इन गेय पाइब, गोपुकी नु बी ब्‍यफ यो बाक्‍नीम। \v 5 गे आंइ कली दाक्‍ताक्‍नी हना, एको रागी आंइ कली गेकी। आंइ कली यर्दन आइक्‍ची हांबु मलाइक्‍की” देंतेक्‍म। \p \v 6 मिनु मोसामी गाद आ थर ङा मुर नु रूबेन आ थर ङा मुर आन कली “इन लोक्‍बपुकी एर लडाइम लमानु, गेपुकी चहिं एक बाक्‍नीनी? \v 7 मारदे गे परमप्रभु यावे आ गेशो आइक्‍ची हांबु ङा रागीम लचा कली इस्राएली आन थुं क्‍याल्‍नीनी? \v 8 गो इन आफ आन कली कादेश-बारनेआ रे एको रागी क्‍यारी पथ सोइक्‍तुनु, मेकोपुकीमी यो इन खोदेंशो पशो बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती १३:-\em* \v 9 मिनु मेकोपुकी एश्‍कोल ङा खोला लशा, एको रागी ताम्‍तेक्‍म। मिनु परमप्रभु यावेमी गेशो रागीम मलचा, दे इस्राएली आन थुं क्‍याल्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 10 मिनु मेको नाक्‍ती परमप्रभु यावे गाइक्‍ताक्‍व। मिनु मेकोमी कसम जशा \v 11 ‘इजीप्‍त रे जाक्‍शो २० बर्स गाप्‍शो नु मेको क्‍येङा लाक्‍शो सुइ मेको अब्राहाम, इसहाक नु याकूब नु कसम जशो रागी ओव़चा मताइनीम। मारदे हना आं कली मटीयीमी। \em गन्‍ती १४:२२-३८; गन्‍ती २६:६५\em* \v 12 केनीज्‍जी यपुन्‍ने आ तौ कालेब नु नून आ तौ यहोसु ला ओव़चा ताइनीस। मारदे हना मेको निक्‍शीमी थमा पा आं नोले खोइक्‍तीस्सी’ दे कसम जाप्‍तु” दे मोसामी देंत। \em गन्‍ती १४:७-९; यहोसु १४:६-१५\em* \v 13 मिनु मोसामी “परमप्रभु यावे इस्राएली आन पर्बम गाइक्‍ताक्‍व। मिनु मेकोमी मेको आन कली ४० बर्स सम्‍म गोरशो रागीम हिरपाइक्‍तीमी। परमप्रभु यावे आ ङोंइती मरिम्‍शो पाइब मबेक्‍म सम्‍म मोदेंशो पाप्‍तु। \v 14 मिनु मुल गे, पाप पाइबपुकी, परमप्रभु यावेमी इस्राएल आ पर्बम गाइश्‍‍शो बाक्‍त। मिनु गेपुकीमी चिनु तेम्‍शो बाक्‍नीनी। \v 15 गेपुकीम मेको आ नोले खोइक्‍ने मबिस्‍साक्‍नी हना, मेकोमी एको मुर नेल्‍ल आन कली एको गोरशो रागीमीन प्रोंइब। मिनु गे मेको मुर नेल्‍ल आन कली खतम सेल्‍ब दुम्‍नीनी” दे माइक्‍तीमी। \p \v 16 मिनु मेकोपुकी मोसा आ नेक्‍था जाक्‍शा “गो आंइ भेडा आन कली गोठ नु आंइ आल आन कली सहर सेल्‍चा दाक्‍नीकी। \v 17 तन्‍न गोपुकी चहिं इस्राएली आन कली मेको आन बाक्‍तीकेमी मचाक्‍दीश्‍शो सम्‍म मेको आन ङोंइङोंइती लडाइ पा लाइनीकी। मेना आंइ मीशपुकी नु आंइ आलपुकी चहिं एको रागी ङा मुर आन रे मारेइ पाइक्‍चा मपुंइसीथु, मेको सहर ङा गारो आगाम बाक्‍नीम। \v 18 इस्राएल ङा मुर नेल्‍लेमी आन योव़शो रागी मतामे सम्‍म गो आंइ खिं मलेत्‍नीकी। \v 19 गोपुकीमी यर्दन खोला आ आइक्‍ची हांबु नु मेको क्‍येङा एर गे रागी मताक्‍नीकी। मारदे हना, आंइ भाग यर्दन ओंथ हांबु पूर्ब गे दुम्‍शो बाक्‍ब” देंतेक्‍म। \em यहोसु १३:८\em* \p \v 20 मिनु मोसामी मेको आन कली “दुम्ब। गेपुकी परमप्रभु यावे आ ङोंइती लडाइम लाइनीनी हना, \em यहोसु १:१२-१५\em* \v 21 नु परमप्रभु यावेमी आ जोरी सत्रु आन कली खेरशा मेको रागी मफ्रुवा सम्‍म गेपुकी परमप्रभु यावे आ ङोंइती लडाइ पा यर्दन आइक्‍ची हांबु लाइतीनी हना, \v 22 मिनु मेको रागी परमप्रभु यावे आ ङोंइती ग्रानी नोले, गे लेन्‍ने चाप्‍नीनी। मिनु इन पुंइशो रागी परमप्रभु यावे आ ङोंइती इन के दुम्‍ब। \p \v 23 तन्‍न गेपुकीम मो मपाइतीनी हना, परमप्रभु यावे आ ङोंइती पाप पाइनीनी। मिनु इन पाप थमा पा राइनीनी। \v 24 गेपुकी इन मीश नु आल आन कली सहर नु इन बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा आन कली गोठ सेलीन। तन्‍न इन गेशो लोव़ खाप्‍चा माल्‍नीनी” देंत। \p \v 25 मिनु गाद नु रूबेन आस थर ङा मुरपुकीमी मोसा कली “इन गेय पाइब, गोपुकी इन अरेशो पाइनीकी। \v 26 आंइ आलपुकी, आंइ मीशपुकी, आंइ बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा नेल्‍ल एको गिलाद सहरमी बाक्‍नीम। \v 27 तन्‍न इन गेय पाइब, गोपुकी इन अरेशो खोदेंशो पा परमप्रभु यावे आ ङोंइती लडाइ पचा कली या कुरशा लाइनीकी” देंतेक्‍म। \p \v 28 मिनु मोसामी मेको आन पर्बम चढ़ेब एलाजर, नून आ तौ यहोसु नु इस्राएली आन थर थर ङा ठेयब मुर आन कली अरेम्‍तीमी। \v 29 मिनु मोसाम मेको आन कली “गाद नु रूबेन आस थर ङा मुर गेपुकी नु या कुरशा, परमप्रभु यावे आ ङोंइती लडाइ पा यर्दन आइक्‍ची हांबु लाम्‍तेक्‍म हना, नु मेको रागी इन गुइम दुम नोले, गेपुकीमी गिलाद रागी मेको आन कली गेचा माल्‍नीनी। \v 30 तन्‍न मेकोपुकी या कुरशा लडाइ पा गेपुकी नु यर्दन आइक्‍ची हांबु लने मबिस्‍साक्‍म हना, मेकोपुकी इन दातेमी कनान रागीमीन आन रागी तचा माल्‍नीम” दे माइक्‍तीमी। \p \v 31 मिनु गाद नु रूबेन आस थर ङा मुरपुकीमी “परमप्रभु यावेमी इन गेय पाइब, आंइ कली मार देंमे मेको पाइनीकी। \v 32 गोपुकी या कुरशा परमप्रभु यावे आ ङोंइती आइक्‍ची हांबु कनान रागी लाइनीकी। तन्‍न आंइ योव़शो रागी यर्दन ओंथ हांबुमी बाक्‍ल” देंतेक्‍म। \p \v 33 मिनु मोसामी गाद आ थर, रूबेन आ थर नु योसेफ आ तौ मनस्‍से आ उइक्‍थ थर ङा मुर आन कली एमोरी आन पिप सीहोन आ राज्‍य नु बाशान ङा पिप ओग आ राज्‍य, मेको रागी नु आ एर ओंथ ङा सहर नेल्‍ल गेम्‍तीमी। \em यहोसु १३:१५-३२\em* \v 34 मिनु गाद आ थर ङा मुरपुकीमी दीबोन, अतारोथ, आरोएर, \v 35 अत्रोथ-शोफान, याजेर, योग-बेहा, \v 36 बेथ-निम्रा, बेथ-हारान नेल्‍ल गारोम हिरशो सहर सेल्‍तेक्‍म। मिनु भेडा आन कली गोठ यो सेल्‍तेक्‍म। \v 37 मिनु रूबेन आ थर ङा मुरपुकीमी हेश्‍बोन, एलेआले नु किरयथ-थाइम, \v 38 नेबो, बाल-मेओन नु सिब्‍मा लेंशा सेल्‍तेक्‍म। मिनु मेकोपुकीमी आन लेंशा सेल्‍शो सहर कली नक नें वोइक्‍तेक्‍म। \p \v 39 मनस्‍से आ तौ माकीर आ चच युइ गिलादम लशा, मेको आन के सेल्‍शा, मेकेर बाक्‍ब एमोरी आन कली खेरतेक्‍म। \v 40 मोपतीके मोसामी मनस्‍से आ तौ माकीर आ चच युइ आन कली गिलाद गेप्‍तु। मिनु मेकोपुकी मेकेर बाक्‍तेक्‍म। \em ब्‍यवस्‍था ३:१४; न्‍यायाधीस १०:३-४\em* \v 41 मनस्‍से आ तौ याइर लशा, मेकेर ङा गाउं आंम के सेल्‍तु। मिनु मेको नेल्‍ल आन नें हव्‍वोथ-याइर वोइक्‍तु। \v 42 मिनु नोबाह लशा केनाथ नु मेको आ गाउंपुकी आंम के सेल्‍तु। मिनु मेको नेल्‍ल आन नें आ नें रे पा नोबाह वोइक्‍तु। \c 33 \s1 इस्राएली आन गाक्‍शो लां \p \v 1 मिनु इस्राएली लडाइ पाइब खोदेंशो पा इजीप्‍त रे हुल हुल पा गाक्‍तेक्‍म। मोसा नु हारून मेको आन लां कोंइब बाक्‍ताक्‍स। \v 2 मिनु मोसामी परमप्रभु यावेमी देंशो खोदेंशो पा ते ते लचा माल्‍बा, नेल्‍ल ब्रेक्‍ताक्‍व। मिनु आन गाक्‍शो लां ङा रागी नु सहर तेको तेको बाक्‍तेक्‍म देंशा हना, \v 3 मेकोपुकी ङोंइती ङा महिना ङा १५ नाक्‍ती रामे‍सेस रे गाक्‍चा गोम्‍तेक्‍म। मिनु इजीप्‍ती नेल्‍ल आन ङोंइती काइ महिंथु पास्‍सा चाड आ दीसा नाक्‍ती गाक्‍चा गोम्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान १:११; प्रस्‍थान १२:२,६; प्रस्‍थान ३:१९\em* \v 4 मेना इजीप्‍तीपुकीमी परमप्रभु यावेमी साइश्‍शो आन ङोंइती जरमेशो तौ आन कली थिम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मिनु परमप्रभु यावेमी मेको आन देवी देवता आन कली यो निसाफ पशो बाक्‍त। \p \v 5 मिनु इस्राएलीपुकी रामे‍सेस रे गाक्‍शा, सुक्‍कोथ सहर जाक्‍दीश्‍शा बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान १२:३७\em* \v 6 मिनु सुक्‍कोथ सहर रे गाक्‍शा, गोरशो रागी आ सुर ङा एथाम सहरम बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान १३:२०\em* \v 7 मिनु एथाम रे गाक्‍शा, बाल-सेफोन गे बाक्‍शो पी-हहीरोथ लेत्‍तेक्‍म। मिनु मिग्‍दोल आ नेक्‍था बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान १४:२\em* \v 8 मिनु पी-हहीरोथ रे गाक्‍शा, समुन्‍द्र आ दाते रे पा गाक्‍शा, गोरशो रागीम जाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकी नाक्‍त सां ङा लां एथाम ङा गोरशो रागीम गाक्‍शा, माराह माइक्‍तीकेमी बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान १४:२२; प्रस्‍थान १५:२३\em* \p \v 9 मिनु माराह रे गाक्‍शा, एलीम जाक्‍तेक्‍म। एलीमम १२ ओटा ब्‍वाक्‍कु बुक्‍तीके नु ७० ओटा खजूर रवा बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेकेर बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान १५:२७\em* \v 10 मिनु मेकोपुकी एलीम रे गाक्‍शा, लल समुन्‍द्र आ नेक्‍था बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 11 मिनु मेकोपुकी लल समुन्‍द्र रे गाक्‍शा, सीन माइश्‍शो गोरशो रागीम बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान १६:१\em* \v 12 मिनु सीन माइश्‍शो गोरशो रागी रे गाक्‍शा, दोफ्‍कामी बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 13 मिनु दोफ्‍का रे गाक्‍शा, आलुशमी बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 14 मिनु आलुश रे गाक्‍शा, रेफीदीममी बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। मेकेर मुर आन कली तूतीक ब्‍वाक्‍कु मबा। \em प्रस्‍थान १७:१\em* \v 15 मिनु रेफीदीम रे गाक्‍शा, सीनै ङा गोरशो रागीम बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 16 मिनु सीनै ङा गोरशो रागी रे गाक्‍शा, किब्रोथ-हत्तावामी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती ११:३४\em* \v 17 मिनु किब्रोथ-हत्तावा रे गाक्‍शा, हसेरोथमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 18 मिनु हसेरोथ रे गाक्‍शा, रिथ्‍माहमी बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती १२:१६\em* \v 19 मिनु रिथ्‍माह रे गाक्‍शा, रिम्‍मोन-पेरेसमी बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 20 मिनु रिम्‍मोन-पेरेस रे गाक्‍शा, लिब्‍नामी बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 21 मिनु लिब्‍ना रे गाक्‍शा, रिस्‍साहमी बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 22 मिनु रिस्‍साह रे गाक्‍शा, केहेलाथामी बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 23 मिनु केहेलाथा रे गाक्‍शा, शेफेर डांडा आ नेक्‍था बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 24 मिनु शेफेर डांडा रे गाक्‍शा, हरादामी बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 25 मिनु हरादा रे गाक्‍शा, मखेलोथमी बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 26 मिनु मखेलोथ रे गाक्‍शा, तहाथमी बाक्‍तीके सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 27 मिनु तहाथ रे गाक्‍शा, तेराहमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 28 मिनु तेराह रे गाक्‍शा, मिथ्‍कामी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 29 मिनु मिथ्‍का रे गाक्‍शा, हश्‍मोनाहमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 30 मिनु हश्‍मोनाह रे गाक्‍शा, मोसेरोथमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 31 मिनु मोसेरोथ रे गाक्‍शा, बेने-याकानमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em ब्‍यवस्‍था १०:६-७\em* \v 32 मिनु बेने-याकान रे गाक्‍शा, होर-हगीद-गादमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 33 मिनु होर-हगीद-गाद रे गाक्‍शा, योत्‍बाथाहमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 34 मिनु योत्‍बाथाह रे गाक्‍शा, अब्रोनाहमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 35 मिनु अब्रोनाह रे गाक्‍शा, एस्‍योन-गेबेरमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em १राजा ९:२६; १राजा २२:४९\em* \v 36 मिनु एस्‍योन-गेबेर रे गाक्‍शा, जीन ङा गोरशो रागीम बाक्‍शा, कादेशमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती २०:१\em* \v 37 मिनु कादेश रे गाक्‍शा, एदोम रागी आ सांदमी बाक्‍शो होर डांडा आ नेक्‍था बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती २०:२२-२९; ब्‍यवस्‍था ३४:१-१२\em* \p \v 38 मिनु परमप्रभु यावे आ देंशो खोदेंशो पा, चढ़ेब हारून होर डांडा ङोइश्‍शा लत। मिनु मेकेर बेक्‍त। मेना इस्राएली इजीप्‍त रागी रे ग्रूशो ४० बर्स ५ महिना ङा ङोंइती ङा नाक्‍ती बाक्‍त। \v 39 हारून होर डांडा तार बेक्‍मेनु, हारून सहे का २३ बर्स दुम्‍शो बाक्‍त। \p \v 40 कनान ङा नेगेब देंशो रागीम हुकुम पाइब पिप आरादमी इस्राएली पिन पिन पाइश्‍शो बाक्‍नीम, देंशो लोव़ नेंतु। \em गन्‍ती २१:१\em* \p \v 41 मिनु मेकोपुकी होर डांडा रे गाक्‍शा, सल्‍मोनामी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 42 मिनु सल्‍मोना रे गाक्‍शा, पुनोनमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 43 मिनु पुनोन रे गाक्‍शा, ओबोथमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती २१:१०-११\em* \v 44 मिनु ओबोथ रे गाक्‍शा, मोआब ङा सांदमी बाक्‍शो इये-अबारीममी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 45 मिनु इयीम रे गाक्‍शा, दीबोन-गादमी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती ३२:३४\em* \v 46 मिनु दीबोन-गाद रे गाक्‍शा, अल्‍मोन-दिब्‍लाथाइममी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 47 मिनु अल्‍मोन-दिब्‍लाथाइम रे गाक्‍शा, नेबो सहर आ ङोंइती अबारीम ङा पहाडम बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 48 मिनु अबारीम ङा पहाड रे गाक्‍शा, यर्दन आ शुंइचीमी बाक्‍शो यरीको रे आइक्‍ची हांबु मोआब ङा दिंममी बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती २२:१; ब्‍यवस्‍था ३२:४९\em* \v 49 मिनु यर्दन खोला आ शुंइच ङा मोआब ङा दिंममी बेथ-येशीमोथ रे पा आबेल-शित्तीम सम्‍म बाक्‍तीक सेल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती २५:१\em* \s1 कनानी आन कली ग्रुंइचा, दे अरेशो \p \v 50 मिनु यरीको आ आइक्‍ची हांबु यर्दन खोला आ नेक्‍था मोआब ङा दिंममी परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 51 “गे इस्राएली आन कली ‘गे यर्दन खोला शोक्‍शा, कनान रागीमी जाक्‍दीन्‍नीनु, \em प्रस्‍थान २३:२३-२४; प्रस्‍थान ३४:१२-१४\em* \v 52 मेको रागी ङा मुर नेल्‍ल आन कली मेको रागी रे खेरचा माल्‍नीनी। मिनु मेको आन मुशा सेल्‍शो नु कांसा के सेल्‍शो मूर्ति नेल्‍ल कली खतम पोक्‍कीन। मेको आन डांडा ङा थानपुकी प्रेश्‍शा खतम पोक्‍चा माल्‍नीनी। \v 53 गे मेको रागी इन के सेल्‍शा, मेक उइ बाक्‍कीन। मारदे हना गो मेको रागी इन कली गेता। \v 54 मिनु गे थर थर आन खिं खिं ङा मुर आन कली हिक्‍शा, रागी योव़शा, मेको रागी योक्‍सीन। शुश खिं पाइश्‍शो थर आन कली ठेयब रागी गेचा, शुश खिं मपाइश्‍शो थर आन कली आइक्‍च रागी गेचा माल्‍नीनी। सुका आ नें बाजीम कोंइबा, मेको मेको थर केन दुम्‍ब। इन किकी पिपी आन थर थर पा मेको रागी योक्‍कीन। \em गन्‍ती २६:५४-५५\em* \p \v 55 तन्‍न गे मेको रागीम बाक्‍ब मुर आन कली इन ङोंइती रे मखेरतीनी हना, मेको लीशो मुर इन मिक्‍चीम कसीङगर नु इन कोव़खाम थोक्‍शो चू खोदेंशो दुम्‍नीम। मिनु गे ते बाक्‍तीनी हना यो, मेकोपुकीमी इन कली श्‍येत गेनीम। \em प्रस्‍थान २३:३१-३३; यहोसु २३:१२-१३\em* \v 56 मिनु गो मेको आन कली मार पदुमी, दे मिम्‍शा बाक्‍ङा, मेको इन कली पाइनुङ’ दे माइक्‍मी” देंत। \c 34 \s1 कनान रागी ङा सांद \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 2 “इस्राएली आन कली ‘गे कनान रागी ओव़नीनु, इन कली योक्‍शा गेशो रागी आ सांद तेको बाक्‍नीम देंशा हना, \em इजीकीएल ४७:१३-२०; ब्‍यवस्‍था ३२:८\em* \v 3 इन दक्‍खिन ङा रागी जीन ङा गोरशो रागी रे एदोम सम्‍म बाक्‍ब। इन दक्‍खिन ङा सांद हिक्‍सी समुन्‍द्र आ पूर्ब रे गोचा माल्‍ब। \em यहोसु १५:२-४\em* \v 4 मिनु अक्रब्‍बीम ङा ग्‍येत्‍थ लतीक लां ङा दक्‍खिन गे जीन गे लाइब। कादेश-बारनेआ आ दक्‍खिन सम्‍म जाक्‍दीत्‍चा माल्‍ब। मिनु नोले हासार-अददार रे पा अज्‍मोन जाक्‍दीत्‍चा माल्‍ब। \v 5 मिनु नोले मेको सांद अज्‍मोन रे पा हिरशा, इजीप्‍त ङा खोला सम्‍म जाक्‍दीश्‍शा ठेयब समुन्‍द्र नुप्‍ब। \p \v 6 मिनु पच्‍छिम ङा सांद ठेयब समुन्‍द्र बाक्‍ब। मेको ठेयब समुन्‍द्र आ शुंइच इन पच्‍छिम गे ङा सांद बाक्‍ब। \p \v 7 मिनु इन उत्तर गे ङा सांद ठेयब समुन्‍द्र रे होर डांडा सम्‍म फ्रेंचा माल्‍नीनी। \v 8 मिनु होर डांडा रे लेबो-हमाथ सम्‍म फ्रेंदीन। मिनु मेको सेदाद सम्‍म जाक्‍दीत्‍चा माल्‍ब। \v 9 मिनु नोले सिप्रोन सम्‍म जाक्‍दीत्‍चा माल्‍ब। मिनु हासार-एनानमी नुप्‍ब। मेको इन उत्तर गे ङा सांद बाक्‍ब। \p \v 10 मिनु इन पूर्ब ङा सांद हासार-एनान रे शेफाम सम्‍म फ्रेंदीन। \v 11 मिनु शेफाम रे उइ ब्रुप्‍शा ऐन ङा पूर्ब गे ङा रिब्‍ला सम्‍म जाक्‍दीत्‍चा माल्‍ब। मिनु नोले मेको सांद ब्रुप्‍शा, किन्‍नेरेथ समुन्‍द्र आ पूर्ब ङा शुंइच सम्‍म जाक्‍दीत्‍चा माल्‍ब। \v 12 मिनु मेको सांद यर्दन खोला रे पा हिक्‍सी समुन्‍द्र सम्‍म जाक्‍दीश्‍शा नुप्‍ब। इन रागी आ एर ओंथ ङा सांद एको बाक्‍नीम’ दे माइक्‍मी” देंत। \p \v 13 मिनु मोसामी इस्राएली आन कली “परमप्रभु यावे आ अरेशो खोदेंशो पा फेन्‍टे आप्‍शा ९ थर नु आधा थर आन कली गेशो रागी बाक्‍ब। \v 14 मारदे हना रूबेन आ थर ङा खिं खिं ङा मुर, गाद आ थर ङा खिं खिं ङा मुर नु मनस्‍से आ उइक्‍थ थर ङा खिं खिं ङा मुर आन भाग तने थुम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती ३२:२९-३३\em* \v 15 मेको निक्‍शी नु उइक्‍थ थर ङा मुरपुकीमी यरीको ओंथ हांबु, यर्दन खोला आ पूर्ब गे आन आन रागी तशो बाक्‍नीम” देंत। \p \v 16 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली \v 17 “इन कली रागी योक्‍शा गेब मुर आन नें मार बाक्‍नीस देंशा हना, ङोंइती मेको चढ़ेब एलाजर नु नून आ तौ यहोसु बाक्‍नीस। \em यहोसु १४:१; ब्‍यवस्‍था १:३८\em* \v 18 मिनु गे थर थर ङा मुर आन ठेयब मुर का का योव़चा माल्‍नेवे। \v 19 मेको थर थर ङा ठेयब मुर सु सु बाक्‍नीम देंशा हना, यहूदा आ थर ङा यपुन्‍ने आ तौ कालेब, \em गन्‍ती १३:६,३०\em* \p \v 20 सिमियोन आ थर ङा अम्‍मीहुद आ तौ शेमुएल, \v 21 बेन्‍यामीन आ थर ङा किस्‍लोन आ तौ एलीदाद, \v 22 दान आ थर ङा योग्‍ली आ तौ बुक्‍की, \v 23 योसेफ आ तौ मनस्‍से आ थर ङा एफोद आ तौ हन्‍नीएल, \v 24 योसेफ आ तौ एफ्राइम आ थर ङा शिफ्‍तान आ तौ केमुएल, \v 25 जबूलून आ थर ङा पारनाक आ तौ एली-जाफान, \v 26 इस्‍साकार आ थर ङा अज्‍जान आ तौ पाल्‍तीएल, \v 27 आशेर आ थर ङा शेलोमी आ तौ अहीहुद, \v 28 नाप्‍ताली आ थर ङा अम्‍मीहुद आ तौ पेदाहेल बाक्‍नीम। \v 29 मिनु मेको परमप्रभु यावेमी अरेशो इस्राएली आन कली कनान रागी योक्‍ब थर थर ङा योव़शो ठेयब मुर एको बाक्‍नीम” देंत। \c 35 \s1 लेवी थर ङा मुर आन सहर \p \v 1 परमप्रभु यावेमी यरीको आ आइक्‍ची हांबु यर्दन खोला आ शुंइच मोआब ङा दिंमम मोसा कली \em यहोसु २१:१-३\em* \v 2 “गे इस्राएल आन कली ‘गे इन आंम सेल्‍शो रागी रे लेवी आ थर ङा मुर आन कली सहरपुकी गेचा माल्‍नीनी। मिनु मेको आन कली मेको सहर आन एर ओंथ बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा योव़तीके गेचा माल्‍नीनी। \em गन्‍ती १८:२०; लेवी २५:३२-३४\em* \v 3 मेको सहरपुकी मेको आन कली बाक्‍तीक दुम्‍नीम। बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा योव़तीक मेको आन बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा आन कली दुम्‍ब। \p \v 4 मिनु गे लेवी आ थर ङा मुर आन कली गेशो सहर मेर ङा योव़तीक मेको सहर आ गारो आ एर ओंथ रे हजार का कुबीत बाक्‍चा माल्‍ब। \em कुबीत का ०.५ मिटर बाक्‍ब।\em* \v 5 गे सहर आ लाङगा पूर्ब गे हजार निक्‍शी कुबीत, दक्‍खिन गे हजार निक्‍शी कुबीत, पच्‍छिम गे हजार निक्‍शी कुबीत नु उत्तर गे हजार निक्‍शी कुबीत पुक्‍चा माल्‍नीनी। मिनु सहर मेको आ दातेम बाक्‍चा माल्‍ब। मेको आन सहर ङा योव़तीके मेकोन बाक्‍नीम’ देनो” देंत। \s1 ब्रोंइशा बाक्‍तीक सहर \p \v 6 मिनु “गे लेवी आ थर ङा मुर आन कली गेशो सहर रे ६ ओटा सहर चहिं ब्रोंइशा बाक्‍तीक सहर दुम्‍चा माल्‍नीम। गे मेकेर मुर साइक्‍ब मुर कली प्रोक्‍चा गेचा माल्‍नीनी। मेको नु तेम्‍शा ४२ ओटा सहर दुम्‍चा माल्‍नीम। \em प्रस्‍थान २१:१३\em* \v 7 गे लेवी थर ङा मुर आन कली नेल्‍लेमी ४८ ओटा सहर नु मेको आन एर ओंथ ङा योव़तीक रू गेचा माल्‍नीनी। \v 8 मिनु ठेयब रागी तशो इस्राएली आन थर रे शुश सहर गेचा नु आइक्‍च रागी तशो इस्राएली आन थर रे का निक्‍शी सहर गेचा माल्‍नीनी। मेको थर थर ङा मुरुमी आ योक्‍शा गेशो रागी गारचा ङा पा लेवी थर ङा मुर आन कली सहरपुकी गेचा माल्‍नीम, देंचा माल्‍नेवे” दे परमप्रभु यावेमी मोसा कली देंत। \em गन्‍ती २६:५४\em* \p \v 9 मिनु परमप्रभु यावेमी लेंशा मोसा कली \v 10 “गे इस्राएली आन कली ‘गेपुकी यर्दन खोला शोक्‍शा कनान रागी जाक्‍दीन्‍नी नोले, \v 11 गे ब्रोंइशा बाक्‍तीक सहर योव़चा माल्‍नीनी। मिनु मतुइक्‍थु, मुर साइक्‍तु हना, मेको मुर साइक्‍ब मुर मेकेर प्रोक्‍ने चाप्‍ब। \v 12 मेको सहरपुकी क्‍येक्‍क लेप्‍ब आन क्‍येङा ब्रोंइशा बाक्‍तीक सहर दुम्‍ब। मिनु मेको मुर साइक्‍ब मेको सहर ङा मुर आन दातेमी निसाफ पचा पुंइसीचा ङोंइती साइक्‍चा मपुंइसेक्‍ल। \p \v 13 मिनु इन योव़शो ब्रोंइशा बाक्‍तीक सहर ६ ओटा दुम्‍चा माल्‍नीम। \v 14 गे यर्दन खोला आ ओंथ हांबुमी सां नु कनान रागीमी सां सहर ब्रोंइशा बाक्‍चा कली तिल्‍चा माल्‍नीनी। \v 15 मेको ६ ओटा सहर इस्राएली, आन दातेम बाक्‍ब अर्को रागी ङा मुर नु लां गाक्‍ब मुर आन कली ब्रोंइशा बाक्‍तीक सहर दुम्‍ब। मोपा मतुइक्‍थु मुर साइक्‍ब मुर मेकेर प्रोक्‍शा लशा बाक्‍ने चाप्‍नीम। \s1 मुर साइक्‍चा आ पर्बम \r ब्‍यवस्‍था १९:४-१३ \p \v 16 सुइमी फलाम के मारेइमी आप्‍शा, मुर साइक्‍तु हना, मेको मुर साइक्‍ब बाक्‍ब। मेको मुर साइक्‍ब कली साइक्‍चान माल्‍ब। \v 17 सुइ मुरुमी मुर आन कली फुल्‍लु आप्‍शा साइक्‍तु हना, मेको मुर साइक्‍ब बाक्‍ब। मेको मुर साइक्‍ब कली साइक्‍चान माल्‍ब। \v 18 सुइमी मुर कली शीम तुप्‍शा साइक्‍तु हना, मेको मुर साइक्‍ब बाक्‍ब। मेको मुर साइक्‍ब कली साइक्‍चान माल्‍ब। \v 19 मेको क्‍येक्‍क लेप्‍बमी मेको मुर साइक्‍ब कली साइक्‍चा माल्‍ब। मेको कली ग्रुमानुन, मेको कली साइक्‍चा माल्‍ब। \v 20 मिनु सुइमी मुर कली काइ मदाक्‍थु नेप्‍शा, मार मार आप्‍शा कि लांम बाप्‍शा साइक्‍तु हना, \v 21 गुइम तुप्‍शा साइक्‍तु हना, मेको मुर कली साइक्‍चा माल्‍ब। मेको मुर साइक्‍ब बाक्‍ब। मेको क्‍येक्‍क लेप्‍बमी मेको मुर साइक्‍ब कली ग्रुमानु, मेको कली साइक्‍चा माल्‍ब। \p \v 22 तन्‍न सुइमी मुर कली मगाइक्‍थु, मतुइक्‍थु, चुशा तोक्‍तु हना, कि मारेइ थोव़क आबानु मेको कली ख्रशा बेक्‍त हना, \v 23 मेको आ वारचमी ठेयब फुल्‍लु ग्‍याइक्‍तानु, आ गुइ रे दोक्‍शा ख्रशा बेक्‍त हना, \v 24 मेको सहर ङा मुरपुकीम मेको मुर साइक्‍ब नु क्‍येक्‍क लेप्‍ब आस दातेमी निसाफ पचा माल्‍नीम। \v 25 मिनु मेको सहर ङा मुरपुकीम मेको मुर साइक्‍ब कली क्‍येक्‍क लेप्‍ब आ गुइ रे प्रोंइचा माल्‍नीम। मिनु नोले सहर ङा मुरपुकीमी मेको मुर साइक्‍ब ब्रोंइशा बाक्‍तीक सहर सोइक्‍चा माल्‍नीम। मिनु मेको मुर साइक्‍ब तेल लुक्‍शो ठेयब चढ़ेब मबेक्‍म सम्‍म मेकेर बाक्‍चा माल्‍ब। \em लेवी २१:१०\em* \v 26 तन्‍न मेको मुर साइक्‍ब मेको आ ब्रोंइशा बाक्‍तीक सहर रे ग्रूत हना, \v 27 मिनु क्‍येक्‍क लेत्‍चा माल्‍ब मुरुमी मेको कली ग्रुम्‍शा साइक्‍तु हना, मेको कली साइक्‍ब दोस मताइब। \v 28 मारदे हना मेको साइक्‍ब ठेयब चढ़ेब मबेक्‍म सम्‍म मेको ब्रोंइशा बाक्‍तीक सहरम बाक्‍चा माल्‍ब। तन्‍न ठेयब चढ़ेब बेक्‍म नोले ला मेको आ रू खिंम लेत्‍ने चाप्‍ब। \p \v 29 मिनु मेको गेना हना यो परमप्रभु यावेमी इन कली फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो नु आ शेंशो लोव़ बाक्‍ब। मिनु गेपुकी ते बाक्‍तीनी हना यो, इन तौ चच युइ नेल्‍ल पाला ङा मुरुमी पचा माल्‍नीम। \p \v 30 सुइम सुइ आन कली साइक्‍तु हना, मेको मुर साइक्‍ब कली सांकछी आन लोव़ नेंशा ला साइक्‍चा माल्‍ब। तन्‍न सांकछी का आ लोव़ नेंशा ला मेको कली मसाइक्‍चा। \em ब्‍यवस्‍था १७:६; ब्‍यवस्‍था १९:५\em* \v 31 गेपुकी साइक्‍चा पुंइसीब मुर प्रोंइचा कली मेको आ पा ङा क्‍येट मताक्‍कीन। मेको मुर साइक्‍ब कली साइक्‍चा माल्‍ब। \em भजन संग्रह ४९:८-९\em* \v 32 ब्रोंइशा बाक्‍तीक सहरम प्रोक्‍शो मुर, ठेयब चढ़ेब मबेक्‍थु, आ खिं रू लेत्‍चा गेचा कली गे क्‍येट मताक्‍कीन। ठेयब चढ़ेब मबेक्‍म सम्‍म मेको आ खिं रूमी लेत्‍चा मताइब। \v 33 मिनु गेपुकीमी इन बाक्‍तीक रागी ग्रांग्रा दिशो मसेलीन। मारदे हना रागी हुशेम ग्रांग्रा दिशो सेल्‍ब। मिनु मेको ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍ने मचाप्‍नीम। हुश ख्राक्‍श पोक्‍ब कली साइश्‍शा ला मेको रागी ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍ने चाम्‍सीब। \v 34 गे इन बाक्‍शो रागी ग्रांग्रा दिशो मसेलीन। गो यो मेकेर बाक्‍नुङ। मारदे हना गो परमप्रभु यावे इस्राएली आन दातेमी बाक्‍नुङ’ दे इस्राएली आन कली देनो” देंत। \em लेवी १८:२४-२८; प्रस्‍थान २९:४५\em* \c 36 \s1 सेलोफेहाद आ तमी आन थेरशो रू तशो \r गन्‍ती २७:१-११ \p \v 1 योसेफ आ युइ, मनस्‍से आ चच माकीर आ तौ गिलाद आ खिं खिं ङा योसेफ आ थर का ङा ठेयब मुरपुकी, मोसा नु इस्राएली आन थर थर ङा ठेयब मुर आन ङोंइती जाक्‍तेक्‍म। \v 2 मिनु मेकोपुकीमी “परमप्रभु यावेमी आंइ होव़प, इन कली इस्राएली आन कली रागी योक्‍शा गेचा, दे अरेशो बाक्‍त। मिनु आंइ लोक्‍ब सेलोफेहाद आ शोंप चहिं मेको आ तमी आन कली गेचा माल्‍ब, दे परमप्रभु यावेमी अरेशो बाक्‍त। \em गन्‍ती २६:५५\em* \v 3 तन्‍न मेको मीश आलपुकीम इस्राएली आन अरु थर ङा मुर नु ग्‍युंबे पाम्‍तेक्‍म हना, मेको आन शोंप वोंइश मुर आन शोंपोम तेम्‍सीब। मोपा मेको आन भाग आंइ किकी पिपी आन रागी रे जाम्‍शा लाइब। \v 4 मिनु प्रोंइतीक बर्स जाक्‍मेनु, मेको मीश मुर आन रू यो ग्‍युंबे पा लाइब मुर आन रूम तेम्‍सीब। मोपा गो आंइ थर रागी रे जाम्‍शा लाइब” देंतेक्‍म। \em लेवी २५:१०-१३\em* \p \v 5 मिनु परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा मोसामी इस्राएली आन कली “योसेफ आ तौ आन थर ङा मुर आन देंशो लोव़ थमा बाक्‍ब। \v 6 परमप्रभु यावेमी सेलोफेहाद आ तमी आन पर्बम अरेशो मार बाक्‍त देंशा हना, मेकोपुकीमी आन दाक्‍शो वोंइश आल ग्‍युंबे पने चाप्‍नीम। तन्‍न आन आफ आ खिं खिं ङा मुर नु ला ग्‍युंबे पने चाप्‍नीम। \v 7 मो दुम्‍मेनु इस्राएली आन रागी थर का रे अर्को थरम मयाक्‍सीब। मारदे हना इस्राएली नेल्‍ल आन किकी पिपी आन रागीम बाक्‍चा माल्‍नीम। \v 8 सुइ मीश आल आ आफ आ शोंप तशो बाक्‍त हना, मेकोमी आ आफ आ खिं खिं ङा मुर का ग्‍युंबे पचा माल्‍ब। मोपा इस्राएली नेल्‍ले आन किकी पिपी आन थर ङा रागी लीब। \v 9 मिनु इस्राएली आन रागी थर का रे अर्को थरम याक्‍चा मदुम्‍ब। मोपा इस्राएली नेल्‍ल आन आंम रागीम बाक्‍चा ताइनीम” देंत। \p \v 10 सेलोफेहाद आ तमीपुकीमी परमप्रभु यावेमी मोसा कली अरेशो खोदेंशो पा पाम्‍तेक्‍म। \v 11 सेलोफेहाद आ तमीपुकी महलाह, तिरचा, होग्‍ला, मिल्‍का नु नोआहमी आन आफ आ लोक्‍ब आन तौपुकी नु ग्‍युंबे पाम्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती २६:२९-३४\em* \v 12 मेकोपुकीमी योसेफ आ तौ मनस्‍से आ थर ङा मुरपुकी नु ग्‍युंबे पाम्‍तेक्‍म। मोपा मेको आन शोंप आन थर नु आन आफ आ खिं खिं ङा मुर नु लीत। \p \v 13 एको परमप्रभु यावेमी मोसा कली शेंतीके नु ठीक पतीके लोव़ बाक्‍ब। मिनु मोसामी इस्राएली आन कली नेल्‍ल अरेशो बाक्‍ब। मेना मेकोपुकी यर्दन खोला आ शुंइच, मोआब ङा दिंममी यरीको आ नेक्‍था बाक्‍तेक्‍म।