\id HEB \h हिब्रू \toc1 हिब्रू \toc2 हिब्रू \toc3 हिब्रू \mt1 हिब्रू \ip \bd ब्रेक्‍ब मुर:\bd* एको किताब पावलम ब्रेक्‍शो बाक्‍ब, दे शुश मुरुम मिम्‍नीम। तन्‍न का निक्‍शीमी लूका, का निक्‍शीम बारनाबास, का निक्‍शीम आपोल्‍लोस आ ब्रेक्‍शो बाक्‍ब, देंनीम। साइ ङा जोक्‍ब तुइक्‍बमी “हिब्रू किताब सुमी ब्रेक्‍शो बाक्‍बा, परमप्रभु यावेम ला तुइक्‍ब” दे ब्रेक्‍ताक्‍म। \ip \bd गेना ब्रेक्‍शो:\bd* एको किताबमी यरूसलेम सहर खतम दुम्‍शो आ पर्बम मारेइ मब्रेक्‍शो बाक्‍त। मारदे हना तिमोथी आ पर्बम लोव़ ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। मिनु तिमोथी ८१ ए. डी. रोमी सिजर दोमीतीयन आ सासनमी थमा सुइक्‍चा आ पर्बम साइक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍त। मोपतीके ६३ नु ७० ए. डी. रोम रे ब्रेक्‍शो बाक्ब, देंनीम। \ip \bd मार ब्रेक्‍शो:\bd* \io1 १. एको किताब ङा शेंतीक लोव़: परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइब क्‍येङा येसु ख्रीस्‍त ठेयब बाक्‍ब। \io2 परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब क्‍येङा येसु ख्रीस्‍त ठेयब बाक्‍ब। \io2 मोसा क्‍येङा येसु ख्रीस्‍त ठेयब बाक्‍ब। \io2 हारून क्‍येङा येसु ख्रीस्‍त ठेयब बाक्‍ब। \io2 मेल्‍कीसेदेक नक खाल ङा चढ़ेब बाक्‍ब। \io1 २. एको किताब ङा पतीक लोव़: \io2 मुर नेल्‍ल नु दुशा बाक्‍चा। \io2 थमा सुइक्‍ब लोक्‍ब आन कली दाक्‍चा मप्रोनीन। \c 1 \s1 ङोंइती ङा लोव़ \p \v 1 साइ नेसी परमप्रभु यावेमी आ लोव़ पाइब आन कली मार मार पपाइश्‍शा नु कोंइशा, इं किकी पिपी नु लोव़ पाइबाक्‍माक्‍त। \v 2 नोले ङा नाक्‍ती आ तौ रे पा इं कली लोव़ पाप्‍तु। आ तौ कली नेल्‍ल अधिकार गेशो बाक्‍त। सरीङ नु रागी नेल्‍ल आ तौ रे पा सेला बाक्‍त। \em भजन संग्रह २:८; यूहन्‍ना १:३; कलस्‍सी १:१६\em* \v 3 आ तौ आ आफ आ सक्ति नु छेङछेङ बाक्‍ब। मिनु आ सक्ति ङा लोव़ पतीकेमी नेल्‍ल आन कली कोव़ना कोव़न बाक्‍ब। मेकोमी पाप क्‍याम्‍तीक गेय पने थुम्‍शा, नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब मान ताइब आ ग्‍युरा गे निश्‍शो बाक्‍ब। \s1 स्‍वर्ग ङा गेय पाइब नु येसु \p \v 4 परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब आन क्‍येङा आ तौ ठेयब बाक्‍ब। मिनु मेको आन क्‍येङा ठेयब नें तशो बाक्‍ब। \em १पत्रुस ३:२२; फिलिप्‍पी २:९\em* \v 5 परमप्रभु यावेमी आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब सु कली चहिं “गो इ कली थिंतन। मोपतीके गे आं तौ नवे” देंम ङा? मिनु “गो मेको आ आफ दुम्‍नुङ, मेको चहिं आं तौ दुम्‍ब” देंम ङा? \em भजन संग्रह २:७; २सामुएल ७:१४\em* \v 6 आ ङोंइती जरमेशो तौ कली रागीम सोइक्‍तानु “आं स्‍वर्ग ङा गेय पाइब नेल्‍लेमी मेको कली मान पा ठेयब सेल्‍मेक्‍ल” देंत। \em भजन संग्रह ९७:७; रोमी ८:२९\em* \v 7 परमप्रभु यावेमी आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब आन पर्बम “आं स्‍वर्ग ङा गेय पाइब आन कली फश नु ब्रशो मी सेल्‍नुङ” देंत। \em भजन संग्रह १०४:४\em* \v 8 तन्‍न आ तौ आ पर्बम “इन राज्‍य पचा गेना हना यो लीब। इन राज्‍य ङा राज दन्‍‍ड ठीक निसाफ पतीके राज दन्‍‍ड बाक्‍ब। \v 9 ठीक गेय पतीके दाक्‍नीनी। मरिम्‍शो पतीके मदाक्‍नीनी। मोपतीके परमप्रभु, इन परमप्रभु यावेमी इन पियामी तेल ख्रेक्‍शा ग्‍येरपाइक्‍तु। इन वारच आन क्‍येङा इन कली ठेयब सेल्‍तु” देंत। \em भजन संग्रह ४५:६-७\em* \v 10 अरु लोव़मी यो “प्रभु, गे नेल्‍ल क्‍येङा ङोंइती रागी ङा जग वोइक्‍तीनी। मिनु सरीङ इन गुइ ङा गेय बाक्‍ब। \v 11 मो हना यो मेको नेल्‍ल मलीनीम। गे चहिं गेना हना यो बाक्‍नीनी। सेल्‍शोपुकी माइत वा खोदेंशो पा जेक्‍शा लाइनीम। \v 12 फेक्‍तीक वा मुक्‍शो खोदेंशो पा, मेको आन कली मुक्‍नीनी। वा फाइश्‍शो खोदेंशो पा, मेकोपुकी फांइसीनीम। गे चहिं गेनायो मफांइसीथु गेना हना यो बाक्‍नीनी” देंत। \em भजन संग्रह १०२:२५-२७\em* \v 13 परमप्रभु यावेमी आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब सु कली “इ जोरी सत्रु आन कली इ खोइल आगामी मवोदुमी सम्‍म आं ग्‍युरा गे बाक्‍को, देंम ङा? \em भजन संग्रह ११०:१\em* \v 14 मेको गेय पाइब सोक्‍त मनमी ङा? मिनु आन पाप क्‍याम्‍चा पुंइसीब आन कली वारच पथ सोइश्‍शो मनमी ङा?” देंत। \em भजन संग्रह ३४:८; भजन संग्रह ९१:११-१२\em* \c 2 \s1 नेंशो लोव़ थुंम वोइक्‍चा माल्‍ब \p \v 1 इं नेंशो लोव़ थुंमी वोइक्‍चा माल्‍ब। थुंमी मवोइक्‍तय हना, मेको लोव़ साम्‍नय। \v 2 परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइबपुकीम तुइक्‍पाइश्‍शो लोव़ थमा दुम्‍त। मिनु सु सुमी मेको आन लोव़ मटीमे, मेकोपुकीमी सजाइ ताम्‍तेक्‍म। \em प्रेरित ७:५३; गलाती ३:१९\em* \v 3 पाप आ सजाइ रे ब्रोंइतीक ठेयब गेय कली ममिम्‍ताक्‍य हना, दोपा सजाइ रे ब्रोंइने चाप्‍नया ङा? मेको ठेयब गेय ङोंइती प्रभुमी तुइक्‍पाइश्‍शो बाक्‍त। मिनु आ लोव़ नेंबपुकीमी “थमा बाक्‍ब” दे तुइक्‍पाइश्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \em हिब्रू १०:२९; हिब्रू १२:२५\em* \v 4 परमप्रभु यावेमी पपाइश्‍शो चिन्‍ड नु छक लाक्‍चा ङा गेय, सक्ति पाइश्‍शो शुश गेय नु परमप्रबु यावेमी आ दाक्‍शो पा योव़शा आ सोक्‍तीमी मुर आन कली पपाइश्‍शो गेय, मेको सांफा सांकछी बाक्‍नीम। \em मर्कूस १६:२०; २कोरिन्‍थी १२:१२; १कोरिन्‍थी १२:४-११; प्रेरित २:१-१३; प्रेरित १०:४४-४५\em* \s1 ख्रीस्‍त सेंसीशा नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब दुम्‍शो \p \v 5 इं देंशो लोव़ मार बाक्‍ब देंशा हना, पाप रे प्रोंइचा नु नोले जाक्‍ब परमप्रभु यावे आ राज्‍य चहिं परमप्रभु यावेमी आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब आन गुइमी जिम्‍मा मगेशो बाक्‍ब। \v 6 परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइब कामी “मुर आइक्‍च बाक्‍त हना यो, मेको कली मिम्‍नीनी। रागीम जरमेशो मुर आन कली मारदे कोव़नीनी? \v 7 मेको कली इन स्‍वर्ग ङा गेय पाइब क्‍येङा इच्‍ची आइक्‍च सेल्‍शा वोइक्‍तीनी। नोले मान पाइक्‍चा पुंइसीतीके सिरपेच गुप्‍चा गेशा, सक्ति पाइश्‍शो सेल्‍तीनी। \v 8 मिनु मारेइ मारेइ मेको आ अधिकारम गेतीनी” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍त। परमप्रभु यावेमी आ गुइमी मारेइ मारेइ जिम्‍मा गेशा अधिकार गेप्‍तु देंशो लोव़मी मार रुम्‍सीब देंशा हना, मेको नेल्‍ल कोव़ब बाक्‍ब, दे रुम्‍सीब। तन्‍न गो मुल सम्‍म मोदेंशो अधिकार पाइब बाक्‍ब, दे मरुप्‍नय। \em भजन संग्रह ८:४-६ \em* \v 9 गोपुकीमी येसु कली मान पाइक्‍चा पुंइसीतीके, छेङछेङ ङा सिरपेच गुप्‍शो नु सक्ति पाइश्‍शो दुम्‍शो ताइतय। रागीम बाक्‍मेनु, परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब क्‍येङा इच्‍ची आइक्‍च दुम्‍शो बाक्‍त। मारदे हना परमप्रभु यावेमी मुर नेल्‍ल आन कली शिशी पाइनुङ, दे कोंइचा कली मुर आन पर्बम श्‍येत जपाइश्‍शा बेक्‍चा गेप्‍तु। \em फिलिप्‍पी २:८-९\em* \p \v 10 नेल्‍ल सेल्‍ब नु नेल्‍ल आन कली ब्रोंइतीक सोक्‍त गेबमी शुश मुर आन कली आन पाप रे प्रोंइतु। मेको प्रोंइब कली शुश श्‍येत जपाइश्‍शा, पाको सेल्‍तु। \em हिब्रू १२:२\em* \v 11 पाप रे प्रोंइब नु पाप रे ब्रोंइब नेल्‍ल खिं का ङा मुर दुम्‍तेक्‍म। मोपतीके पाप रे प्रोंइबमी पाप रे ब्रोंइब आन कली आ लोक्‍बपुकी देंचा मुने मपाइब। \em यूहन्‍ना १७:१९; मर्कूस ३:३४-३५; यूहन्‍ना २०:१७\em* \v 12 मेकोमी “गो आं लोक्‍ब आन कली इन नें तुइक्‍पाइक्‍नुङमी। थमा सुइक्‍ब आन दातेमी इन कली ठेयब सेल्‍शा कुम्‍सो पाइनुङ” देंत। \em भजन संग्रह २२:२२\em* \v 13 मिनु लेंशा “गो मेको कली थमा सुइक्‍‍नुङ” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍त। मिनु चिनु लेंशा “नेनीन, परमप्रभु यावेमी आं कली गेशो तमी तौ, गो नेल्‍ल काथा बाक्‍नीकी” देंत। \em यसैया ८:१६-१७\em* \v 14 तमी तौ हुश नु रुश के जोल्‍शो नम। मोपतीके येसु ख्रीस्‍त मेकोपुकी नु खाल का ङा पा हुश नु रुश के दुम्‍त। बेक्‍पाइक्‍ब सक्ति पाइश्‍शो कली खतम पोक्‍चा कली आंमन बेक्‍त। \em २तिमोथी १:१०; १यूहन्‍ना ३:८\em* \v 15 मारदे हना बेक्‍पाइक्‍ब सक्ति पाइश्‍शो सैतान कली ग्राचा नु मबेक्‍म सम्‍म बेक्‍चा हिंब मुर आन कली हिंचा रे प्रोंइचा कली मो पाप्‍तु। \v 16 परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब आन कली ममाइ। अब्राहाम आ खिं ङा मुर आन पर्बम मोदेंशो पशो बाक्‍त। \v 17 मोपतीके मेको आ लोक्‍ब खोदेंशो दुम्‍चा माल्‍ताक्‍व। मोपा परमप्रभु यावे आ गेय पा मुर आन पाप क्‍याम्‍चा कली शिशी पाइब नु गेनायो आ दाक्‍चा मप्रोंइब ठेयब चढ़ेब दुम्‍त। \em फिलिप्‍पी २:७\em* \v 18 मारदे हना आ यो शुश श्‍येत जशा, थुं थाम्‍चा पुंइसाक्‍व। मोपा आन थुं थाम्‍चा पुंइसीशा, श्‍येत जाइब आन कली वारच पने चाप्‍ब। \em हिब्रू ४:१५\em* \c 3 \s1 मोसा क्‍येङा ख्रीस्‍त ठेयब बाक्‍ब \p \v 1 मोपतीके परमप्रभु यावे आ मुर, आं लोक्‍बपुकी, गे यो स्‍वर्ग रे ब्रेत्‍चा पुंइसीशो बाक्‍नीनी। सोइश्‍शो, दे नें वोइक्‍चा पुंइसीशो नु इं थमा सुइक्‍तीक ङा नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब चढ़ेब येसु कली मिम्‍तीने। \em हिब्रू ४:१४\em* \v 2 दोपा मोसामी परमप्रभु यावे आ खिंमी रिम्‍शो गेय पवा, मोपा येसुमी यो आंम कली योव़ब आ ङोंइती रिम्‍शो पा आ देंशो पाप्‍तु। \em गन्‍ती १२:७\em* \v 3 दोपा खिं क्‍येङा खिं सेल्‍ब शुश मान पाइक्‍चा पुंइसीबा, मोपा मोसा क्‍येङा येसु शुश मान पाइक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍ब। \v 4 खिं नेल्‍ल मुरुम सेल्‍शो बाक्‍नीम। तन्‍न मारेइ मारेइ सेल्‍ब चहिं परमप्रभु यावे बाक्‍ब। \v 5 नोले तुइक्‍पाइक्‍तीक लोव़ आ पर्बम सांकछी दुम्‍चा कली मोसा परमप्रभु यावे आ खिंमी थम रिम्‍शो गेय पाइब दुम्‍त। \v 6 ख्रीस्‍तम चहिं परमप्रभु यावे आ खिंमी आ तौ दुम्‍शा, रिम्‍शो गेय पाप्‍तु। मिनु गो मेको कली आस पा थमा सुइक्‍चा मप्रोंइतय हना, गो आ खिं बाक्‍नय। \em एफिसी २:१९; १पत्रुस २:५\em* \s1 परमप्रभु कली टीब दुमीन \p \v 7 परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीमी मार देंत देंशा हना “मुलाक्‍ती आं लोव़ नेंतीनी हना, \em हिब्रू ४:७\em* \v 8 साइ नेसी इन किकी पिपी गोरशो रागीम गाक्‍शा, नाक्‍चा पुंइसमानु, पशो खोदेंशो इन थुं खकटा पा मटीब मदुमीन। \em प्रस्‍थान १७:७; गन्‍ती २०:२-५\em* \v 9 इन किकी पिपीम ४० बर्स सम्‍म आं ठेयब गेय तशा यो, आं थुं थाम्‍ना थाम्‍न बाक्‍तेक्‍म। \v 10 मोपतीके मेको आन कली तशा, आं थुं जिक्‍त। मिनु गो ‘मेकोपुकी गेना हना यो हेंथे गाक्‍नीम। आं लां मतुइक्‍नीम’ देंती। \v 11 मिनु गो चुरशा ‘मेकोपुकी गेनायो आं राज्‍य ओव़शा थुं नाइक्‍चा मताइनीम’ दे कसम जशा देंती” देंत। \em भजन संग्रह ९५:७-११; हिब्रू ४:३; गन्‍ती १४:२१-२३\em* \v 12 आं लोक्‍बपुकी, होस पांइसीने। मारदे हना मरिम्‍शो नु थमा मसुइक्‍तीक थुंमी गेना हना यो ब्रोंइशा बाक्‍ब परमप्रभु यावे रे सुइ इन कली फ्राशा मलदल। \v 13 पापम इं थुं क्‍याल्‍शा मटीब मदुम्‍यल, दे मुलाक्‍त रेन नाक्‍त किंत किंत अर्ती गेमुने। \em १थिस्‍सलोनिकी ५:११\em* \v 14 इं ङोंइती नाक्‍त ङा थमा सुइक्‍तीके नोले सम्‍म मप्रोंइतय हना, गो ख्रीस्‍त नु थुं का ङा दुम्‍शा बाक्‍नय। \em हिब्रू ६:११\em* \v 15 ङोंइती “मुलाक्‍ती आं लोव़ नेंतीनी हना, इं किकी पिपीम मटिशो खोदेंशो पा इन थुं खकटा पा मटीब मदुमीन” देंशो बाक्‍ब। \v 16 नेंशा यो मटीब सु नमी? मोसाम इजीप्‍त रे ग्रुंइशा पिश्‍शोपुकी मनमी ङा? \v 17 सु सुमी ४० बर्स सम्‍म परमप्रभु यावे आ थुं जिक्‍तमे? मेको पाप पाइबपुकी मनमी ङा? मेको गोरशो रागीमी बेक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती १४:२९; १कोरिन्‍थी १०:१०\em* \v 18 परमप्रभु यावेमी आ लोव़ मटीब आन पर्बम “मेकोपुकी गेनायो आं राज्‍य ओव़शा थुं नाइक्‍चा मताइनीम” दे कसम जशो मबाक्‍बा ङा? \v 19 मोपतीके परमप्रभु यावे आ लोव़ कली थमा मसुइक्‍तीकेन आ राज्‍य ओव़शा नाइक्‍चा मतामे बाक्‍त, दे रुप्‍नय। \c 4 \s1 परमप्रभु आ मुर थुं नाइक्‍चा ताइनीम \p \v 1 मोपतीके होस पांइसय, थुं नाइक्‍चा ताइनीनी देंशो लोव़ मुल यो लीशो बाक्‍तीके, होस पा बाक्‍य। मारदे हना सु सुमी आ लोव़ मटीमे, मेको ओव़चा मताइनीम। \v 2 थमा पा, इं कली यो मेको आन कली खोदेंशो पा परमप्रभु यावे आ लोव़ नेंपाइश्‍शो बाक्‍त। तन्‍न इं किकी पिपी आन कली नेंपाइश्‍शो लोव़ शोर गाक्‍शो दुम्‍त। मारदे हना नेंबपुकीमी थमा मसुइक्‍थु मटिशो बाक्‍तेक्‍म। \v 3 गो थमा सुइक्‍बपुकी चहिं थुं नाइक्‍चा ताइनय। परमप्रभु यावेमी “गो चुरशा, मेको आन कली गेनायो थुं नाइक्‍चा मगेनुङमी, दे कसम जाता” देंशो बाक्‍त हना यो, आ राज्‍यमी नाइश्‍शा बाक्‍तीके वोइक्‍ने थुम्‍शो बाक्‍त। \em हिब्रू ३:११\em* \v 4 परमप्रभु यावेमी रागी मारेइ मारेइ सेल्‍शा, ७ नाक्‍त आ पर्बम “परमप्रभु यावेमी नेल्‍ल सेल्‍ने थुम्‍शा, ७ नाक्‍तीमी नाइक्‍से बाक्‍त” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \em उत्‍पत्ती २:२\em* \v 5 मिनु लेंशा लोव़ का चहिं “मेको आन कली गेनायो आं राज्‍य ओव़शा, नाइक्‍चा मगेनुङमी” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \p \v 6 मो हना यो का निक्‍शी ओव़चा ताइनीम। तन्‍न आ लोव़ ङोंइती ङा नेंबपुकीमी मटिथु, ओव़चा मतामे बाक्‍त। \v 7 मोपतीके अर्को नाक्‍त का वोइक्‍ब। नाप्‍खे देंशो लोव़ “मुलाक्‍ती आ लोव़ नेंतीनी हना, इन थुं खकटा पा मटीब मदुमीन” दे शुश बर्स नोले दाऊद कली ब्रेक्‍पाइश्‍शो बाक्‍माक्‍त। \em हिब्रू ३:७\em* \v 8 यहोसुमी मेको आन कली नाइक्‍तीकेम चाक्‍दीन्‍ने चाप्‍शो हना, मेकोमी मो देंचा ममाल वा। \em ब्‍यवस्‍था ३१:७; यहोसु २२:४\em* \v 9 मोपतीके परमप्रभु यावे आ मुर आन कली नाइक्‍तीक नाक्‍त का बाक्‍ब, दे तुइक्‍नय। \v 10 मिनु सुमी परमप्रभु यावे आ नाइक्‍तीके ताइबा, मेको परमप्रभु यावे खोदेंशो पा आ गेय रे नाइक्‍चा ताइब। \em प्रकाश १४:१३\em* \p \v 11 मोपतीके सुइमी परमप्रभु यावे आ लोव़ मटिथु जाम्‍शा मलमल। गो नेल्‍ले नाइक्‍चा ततीकेमी ओव़चा माल्‍य। \em हिब्रू ३:१६-१९\em* \v 12 मारदे हना परमप्रभु यावे आ लोव़ ब्रोंइतीक सक्ति पाइश्‍शो, गेय पाइब नु निम्‍फा पटटी हेश्‍‍शो तरवार क्‍येङा हेश्‍शो बाक्‍ब। मेकोमी श्‍ये नु रुश, सोक्‍त नु थुं तिल्‍ब। मिनु मिम्‍तीके नु थुं ङा लोव़ नेल्‍ल नाक्‍ने चाप्‍ब। \em प्रकाश २:१२; येरमीया २३:२९\em* \v 13 मेको आ ङोंइती सुइमी मारेइ ख्रुइक्‍ने मचाप्‍नीम। नेल्‍लेमी पशो नु मिम्‍शो मेको आ ङोंइती तांइसीब। \s1 ख्रीस्‍त नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब चढ़ेब दुम्‍शो \p \v 14 तन्‍न गो इं के ठेयब चढ़ेब का बाक्‍ब। मेको स्‍वर्ग लाक्‍शा लाइब, परमप्रभु यावे आ तौ, येसु बाक्‍ब। इं थमा सुइक्‍तीके बोल्‍यो सेल्‍शा, गेनायो मप्रोंइय। \em हिब्रू ३:१; हिब्रू ९:११,१२; हिब्रू १०:२३\em* \v 15 मारदे हना इं नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब चढ़ेबमी इं चाप्‍तीक नु मचाप्‍तीक दोदेंशो बाक्‍बा, नेल्‍ल तुइक्‍ब। गोपुकी इं थुं थाम्‍चा पुंइसीशो खोदेंशो पा, आ यो थुं थाम्‍चा पुंइसाक्‍व। तन्‍न थुं थाम्‍चा पुंइसाक्‍व हना यो, पाप मपव। \em हिब्रू २:१८; यूहन्‍ना ८:४६\em* \v 16 मोपतीके इं कली मार मार माल्‍यानु, वारच पपांइसीशा, माफ नु शिशी तचा कली परमप्रभु यावे आ ङोंइती महिंथु, थुं बारपा जाक्‍दीय्‍य। \em रोमी ३:२५; रोमी ५:२\em* \c 5 \s1 ख्रीस्‍त नु मेल्‍कीसेदेक \p \v 1 ठेयब चढ़ेबपुकी मुर आन दाते रे योव़चा पुंइसीशो बाक्‍नीम। परमप्रभु यावे नु मुर आन कली गारपाइक्‍चा, दे मेकोपुकीमी मुर आन पाप क्‍याम्‍चा कली परमप्रभु यावे कली भेटी नु मार मार चढ़ेनीम। \v 2 मेकोमी मतुइक्‍ब नु मरिम्‍शो लां गाक्‍ब आन कली शिशी पने चाप्‍ब। मारदे हना मेको आंमन यो मोदेंशो बाक्‍ब। \v 3 मोपतीके मुर आन पर्बम चढ़ेशो खोदेंशो पा आंमा आन मरिम्‍शो पशो क्‍याम्‍चा कली आं यो चढ़ेचा माल्‍नीम। \em लेवी ९:७\em* \v 4 मोदेंशो चढ़ेब आंमन दुम्‍ने मचाप्‍नीम। हारून योव़चा पुंइसीशो खोदेंशो पा परमप्रभु यावेमी मेको आन कली योव़ब। \em प्रस्‍थान २८:१\em* \v 5 मोदेंशो पा ख्रीस्‍त आंमन ठेयब चढ़ेब सेल्‍सीशो ममाइ “मुलाक्‍ती गो इ कली थीतन, गे आं तौ नवे” देंबमी योव़तु। \em भजन संग्रह २:७\em* \v 6 मिनु लेंशा “गे गेना हना यो मेल्‍कीसेदेक आ खाल ङा चढ़ेब दुम्‍ते” देंत। \em भजन संग्रह ११०:४; हिब्रू ६:२०\em* \p \v 7 येसु मुर दुम्‍शा, रागीम बाक्‍मेनु, प्रेक्‍कु तोक्‍शा गोंगों पा ङाक्‍शा आ कली बेक्‍शो रे सेंब कली पुना बाक्‍त। परमप्रभु यावे कली मान पा हिंशा, मुर आन पर्बम पुना बाक्‍त। मिनु आ पुंइशो तवा बाक्‍त। \em मत्ती २६:३९-४६\em* \v 8 तौ दुम्‍शा यो श्‍येत जतीक रे पा टिचा शेंसे बाक्‍त। \em फिलिप्‍पी २:८\em* \v 9 मेको पाको दुम नोले आ कली टीब आन कली गेना हना यो श्‍येत रे प्रोंइशा बाक्‍चा गेब दुम्‍माक्‍त। \v 10 मिनु परमप्रभु यावेमी मेको कली मेल्‍कीसेदेक आ खाल ङा ठेयब चढ़ेब वोइश्‍शो बाक्‍त। \em हिब्रू ७:-\em* \s1 लोव़ रुप्‍ब दुमीने \p \v 11 ठेयब चढ़ेब सेल्‍शा वोइक्‍चा पुंइसीशो आ पर्बम मुल यो इन कली शुश शेंचा लीशो बाक्‍ब। इन नोफा थांइशो बाक्‍ब। मोपतीके मेको आ अर्थ दोपा रुप्‍पाइक्‍चा ननी? \v 12 मुल गेपुकी अरु आन कली शेंब दुम्‍चा माल्‍शो ननी। तन्‍न इन कली कका परमप्रभु यावे आ ङोंइती ङा लोव़ लेंशा शेंचा माल्‍ताक्‍नी। मुल खमे जाइब खोदेंशो दुम्‍चा माल्‍शो ननी। तन्‍न दूध तूब आल खोदेंशो बाक्‍नीनी। \em १कोरिन्‍थी ३:१-३; १पत्रुस २:२\em* \v 13 दूध तूब आल खोदेंशो दुम्‍शा, बाक्‍बपुकीम परमप्रभु यावे आ ठीक लोव़ शुश रुप्‍ने मचाप्‍नीम। \em एफिसी ४:१४\em* \v 14 पाको दुम्‍शो आन कली चहिं खमे गेंसीब। मेकोपुकीमी परमप्रभु यावे आ गेय पना पन मार रिम्‍शो बाक्‍मे, मार मरिम्‍शो मेको तुइक्‍नीम। \c 6 \s1 ङोंइती शें‍शो लोव़ लेंशा मशेंचा \p \v 1 मोपतीके ख्रीस्‍त आ पर्बम शेंचा माल्‍शो लोव़ लेंशा मशेंचा। में क्‍येङा लाक्‍शा पाको दुम्‍य। ङोंइती शेंचा माल्‍शो लोव़ चहिं मार बाक्‍ब देंशा हना, मरिम्‍शो गेय पचा प्रोंइशा, आन थुं परमप्रभु यावे गे लेत्‍चा, परमप्रभु यावे कली थमा सुइक्‍चा, ब्‍वाक्‍कुम ख्रुम्‍शा ग्रुंइपांइसीचा, \v 2 मार मार चिक्‍चा शेंतीके, मुर आन तारी गुइ वोइक्‍चा, बेक्‍शो रे सेंसीशा ब्रोंइचा नु गेना हना यो निसाफ पचा आ पर्बम लोव़ बाक्‍ब। \v 3 परमप्रभु यावेमी आंइ कली मोदेंशो शेंचा गेप्‍तु हना, गो शेंनीकी। \v 4 मारदे हना ङोंइती शेंतीक लोव़ रुप्‍शा, परमप्रभु यावे आ छेङछेङ तशा, आ सक्ति तशा, परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम ब्रीशा, \v 5 परमप्रभु यावे आ लोव़ ङा शिशी रुप्‍शा नु मेको जाक्‍चशो आ राज्‍य ङा सक्ति आन कली लेंशा शेंचा शोर गाक्‍शो बाक्‍‍ब। मारदे हना सुम मेको नेल्‍ल तशा यो, \em हिब्रू १०:२६-२९; २पत्रुस २:२०\em* \v 6 मुल मेको नेल्‍ल ताइक्‍ताक्‍म हना, मेको आन कली ङोंइती खोदेंशो पा लेंशा नक पा वोइक्‍ने मचाम्‍सीब। मारदे हना आन पशोमी परमप्रभु यावे आ तौ कली लेंशा शीम केप्‍शा कांटी थोक्‍शा क्‍याइश्‍शा मुने तोक्‍नीम। \v 7 माल्‍शो रेउ यिमेनु, ख्रुम्‍ब आ माल्‍शो बाली नाली ताप्‍तु हना, परमप्रभु यावेमी मेको रू कली आसीक गेब। \v 8 माल्‍शो रेउ यिशा यो चू नु सुवा ला वात हना, मेको रू शोर गाक्‍शा, सराप राइब। मिनु मी सुइश्‍शा क्रोइक्‍चा पुंइसीब। \s1 परमप्रभुमी आ लोव़ खाप्‍ब \p \v 9 आंइ दाक्‍शो लोक्‍बपुकी, गोपुकीमी ओदेंशो लोव़ पाइतक हना यो, इन कली तशा, गे पाप रे ब्रोंइचा तशो ननी, दे थमा सुइक्‍नीकी। \v 10 मारदे हना परमप्रभु यावे आ नेंमी अरु थमा सुइक्‍ब आन कली वारच पा रिम्‍शो पाइतीनी। मुल यो रिम्‍शो पाइनीनी। मिनु मेकोमी इन रिम्‍शो पशो गेनायो मप्रेंब। \em हिब्रू १०:३२-३४\em* \v 11 गे नेल्‍लेमी नेल्‍ल क्‍येङा नोले सम्‍म “परमप्रभु यावे आ देंशो नेल्‍ल जाक्‍दीप्‍ब” दे थमा सुइक्‍चा मप्रोंइतीक सक्ति तने, दे मिम्‍नीकी। \em हिब्रू ३:१४; फिलिप्‍पी १:६ \em* \v 12 मचाप्‍नुङ देंब मदुमीने। “आ देंशो जाक्‍दीप्‍ब” दे आ थोक्‍शा पशो लोव़ थमा सुइक्‍ब खोदेंशो पने। मेकोपुकीमी फाल्‍शा, थमा सुइश्‍शा, परमप्रभु यावे आ देंशो जाक्‍दीश्‍शो ताइनीम। \p \v 13 परमप्रभु यावेमी अब्राहाम कली लोव़ गेवानु, आ क्‍येङा ठेयब सुइ मबाक्‍तीके आंम आ नें थिशा कसम जशा \v 14 “इ कली थमा पा आसीक गेनन। इ खिं ङा मुर सोशा बोशा, शुश दुम्‍शा नेल्‍ल रागीम ब्रीपाइक्‍नुङमी” देंशो बाक्‍त। \em उत्‍पत्ती २२:१६-१७\em* \v 15 मिनु अब्राहाममी शुश बर्स सम्‍म रिम्‍शा बाक्‍शा, परमप्रभु यावे आ देंशो नेल्‍ल लोव़ गाप्‍शो ताप्‍तु। \v 16 मुरपुकीमी यो कसम जामेनु, आन क्‍येङा ठेयब आ नें थिशा कसम जाइनीम। कसम जशोमी आन लोव़ थमान सेल्‍नीम। \em प्रस्‍थान २२:१०\em* \v 17 मोपतीके परमप्रभु यावेमी “आं गेशो लोव़ गेनायो मफाइक्‍नुङ” दे आ गेशो लोव़ ताइब आन कली रुप्‍पाइक्‍चा, दे कसम जशा, आ लोव़ थोक्‍ता बाक्‍त। \v 18 मिनु परमप्रभु यावेमी गेनायो जोल मपाइब, आ गेशो लोव़ नु आ कसम जशो, एको निक्‍शी गेनायो मफांइसीनीस दे तुइश्‍शा, गो सजाइ तचा रे प्रोंइचा पुंइसीबपुकी इं ङोंइती वोइश्‍शो आस तचा कली इं थुं बारपाइक्‍चा ताइनय। \v 19 मेको आस चहिं इं थुं ग्‍येत्‍थ लुक्‍च पचा मगेब ग्‍याइक्‍तीके खोदेंशो बाक्‍ब। मेको आस नेल्‍ल क्‍येङा आगा ङा चोव़खो कोठा ङा फारतीक वा आगा बाक्‍ब। \em लेवी १६:२,१२\em* \v 20 येसु मेल्‍कीसेदेक आ खाल ङा ठेयब चढ़ेब नु इं कली लां कोंइब दुम्‍शा, नेल्‍ल क्‍येङा ङोंइती मेकेर ओव़दीश्‍शो बाक्‍ब। \em हिब्रू ५:६\em* \c 7 \s1 ख्रीस्‍त मेल्‍कीसेदेक आ खाल ङा बाक्‍ब \p \v 1 मेको मेल्‍कीसेदेक सालेम ङा पिप नु नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब परमप्रभु यावे आ चढ़ेब बाक्‍माक्‍त। अब्राहाममी आ जोरी सत्रु दुम्‍शो पिप आन कली ग्राशा साइश्‍शा ङा मिन लेम्‍मेनु, मेको मेल्‍कीसेदेकमी अब्राहाम कली ग्रुम्‍थ लशा, आसीक गेवा बाक्‍त। \em उत्‍पत्ती १४:१८-२०\em* \v 2 मिनु अब्राहाममी मेको कली आ ग्राशा चाक्‍शो थोव़क १० भागमी भाग का गेवा बाक्‍त। मेको आ नें मार रुम्‍सीब देंशा हना, ठीक निसाफ पाइब पिप नु सालेम ङा पिप, दे रुम्‍सीब। सालेम देंशो चहिं थुं नाइश्‍शा बाक्‍तीके बाक्‍ब। \v 3 मेको आ आम आफ नु आ किकी पिपी मबाक्‍नीम। गेना जरमेसे, गेना बेक्‍मे, दे मतुंइ‍सीब। तन्‍न परमप्रभु यावे आ तौ खोदेंशो बाक्‍शा, गेना हना यो परमप्रभु यावे कली चढ़ेब दुम्‍शा बाक्‍ब। \em यूहन्‍ना ७:२७\em* \p \v 4 मेको गिश ठेयब बाक्‍ब, दे मिम्‍तीन। मारदे हना इं ठेयब किकी अब्राहाममी आ ग्राशा चाक्‍शो रिम्‍शो थोव़क १० भागमी भाग का मान पा गेचा पुंइसे बाक्‍त। \v 5 लेवी आ खिं ङा मुर चढ़ेब दुम्‍शा, इस्राएली आन लोक्‍ब रे पा १० भागमी भाग का का पोक्‍बाक्‍तेक्‍म। मेको आन पतीके बाक्‍ब। लेवी आ खिं ङा नु इस्राएली नेल्‍ल अब्राहाम आ खिं ङा मुर नम। \em गन्‍ती १८:२१\em* \v 6 मेल्‍कीसेदेक लेवी नु इस्राएली जात ङा मबाक्‍त हना यो, अब्राहाम रे पा १० भागमी भाग का गे‍चा पुंइसे बाक्‍त। मिनु परमप्रभु यावे आ गेशो लोव़ ताइब अब्राहाम कली आसीक गेवा बाक्‍त। \v 7 ठेयबमी आइक्‍च कली आसीक गेब, दे नेल्‍लेमी तुइक्‍नय। \v 8 मेको बेक्‍शा लाइब लेवी आ थर ङा चढ़ेबपुकीमी १० भाग ङा भाग का ताइब दुम्‍शो बाक्‍नीम। तन्‍न गेना हना यो ब्रोंइशो बाक्‍ब देंचा पुंइसीबमी यो १० भाग ङा भाग का तवा बाक्‍त। \v 9 अब्राहाम आ पतीकेमी लेवीपुकी १० भागमी भाग का ताइब दुम्‍शो बाक्‍नीम हना यो, ङोंइती गेब यो दुम्‍शो बाक्‍मा बाक्‍त। \v 10 मारदे हना मेल्‍कीसेदेकमी अब्राहाम कली ग्रुमानु, लेवीपुकी अब्राहाम आ रांमी बाक्‍शो बाक्‍मा बाक्‍त। मिनु अब्राहाम रे पा १० भागमी भाग का गेब दुम्‍मा बाक्‍त, दे तुइक्‍नय। \s1 मेल्‍कीसेदेक आ खाल ङा चढ़ेब \p \v 11 लेवी आ खाल ङा चढ़ेबपुकीमी परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़ यो ताम्‍तेक्‍म। मेको आन पशोमी मुर आन कली पाको सेल्‍ने चाप्‍शो नम हना, हारून आ खाल ङा ममाइ मेल्‍कीसेदेक आ खाल ङा चढ़ेब का वोइक्‍चा ममाल वा। \v 12 चढ़ेब आन खाल फांइसाक्‍व हना, मेको अरेशो लोव़ यो फांइसीब। \v 13 सु आ पर्बम मेको लोव़ ब्रेक्‍शो बाक्‍मे, मेको गेनायो चढ़ेतीक गेय मपाइब थर ङा बाक्‍माक्‍त। \v 14 इं प्रभु यहूदा थर ङा बाक्‍माक्‍त, दे गो नेल्‍लेमी तुइक्‍नय। यहूदा थर ङा मुरपुकीम गेनायो चढ़ेतीक गेय मपशो बाक्‍मा बाक्‍त। इं किकी पिपी मोसामी यहूदा थर ङा मुर चढ़ेब बाक्‍नीम, दे गेनायो मदेंमाक्‍त। \em उत्‍पत्ती ४९:१०; मत्ती १:१-३\em* \v 15 चढ़ेब आन खाल फांइसे बाक्‍त, दे थमा पा तुइक्‍नय। मारदे हना मेल्‍कीसेदेक खोदेंशो पा मेको चढ़ेब सेल्‍चा पुंइसाक्‍व। \v 16 मेको आ किकी पिपी आन थर रे चढे़ब मदुम्‍शो बाक्‍ब। तन्‍न गेनायो जाम्‍शा मलाइब सक्ति रे पा चढ़ेब दुम्‍शो बाक्‍ब। \v 17 मारदे हना मेको आ पर्बम “मेल्‍कीसेदेक आ खाल ङा गेना हना यो चढ़ेब दुम्‍ते” देंशो बाक्‍ब। \em भजन संग्रह ११०:४; हिब्रू ५:६\em* \v 18 ङोंइती अरेशो लोव़मी पाप क्‍याम्‍ने मचाप्‍ब। मिनु सुइ आन कली पाको सेल्‍ने मचाप्‍ब। मोपतीके ताइक्‍चा माल्‍ताक्‍व। \v 19 मिनु मेको आ पा ङा नेल्‍ल क्‍येङा रिम्‍शो नक आस वोइश्‍शो बाक्‍त। मेको आस रे पा परमप्रभु यावे आ नेक्‍था जाक्‍दीन्‍ने चाप्‍नय। \v 20 परमप्रभु यावेमी मेको आस गेवानु, कसम जशा गेशो बाक्‍त। ङोंइती चढ़ेबपुकी कसम मजथु चढ़ेब दुम्‍शो बाक्‍मा बाक्‍त। \v 21 तन्‍न मेकोमी कसम जशा “परमप्रभुमी कसम जशो बाक्‍ब। मिनु आ थुं मफाइक्‍ब। गे गेना हना यो चढ़ेब दुम्‍ते” दे माइक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍त। \em भजन संग्रह ११०:४\em* \v 22 मो माइक्‍चा पुंइसीतीके येसु ङोंइती पशो कबल क्‍येङा, नोले पशो रिम्‍शो कबल ङा लोव़ खाप्‍ब दुम्‍शो बाक्‍त। \em हिब्रू ८:६; हिब्रू १२:२४\em* \p \v 23 ङोंइती ङा चढ़ेबपुकी गेना हना यो ब्रोंइशा बाक्‍ने मचाप्‍तीके, शुश चढ़ेबपुकी दुम्‍चा माल्‍मा बाक्‍त। गिश बेक्‍मा, मिश योव़शा वोइक्‍चा माल्‍मा बाक्‍त। \v 24 येसु चहिं गेना हना यो ब्रोंइशा बाक्‍तीके गेना हना यो चढ़ेब दुम्‍शा बाक्‍शो बाक्‍ब। \v 25 मोदुम्‍तीके येसु रे पा परमप्रभु यावे आ ङोंइती जाक्‍दीश्‍शो आन कली येसुमी गेना हना यो वारच पने चाप्‍ब। मारदे हना मेको आन पर्बम गेना हना यो परमप्रभु यावे आ ङोंइती बाक्‍शा पुंइशो बाक्‍ब। \em रोमी ८:३४; १यूहन्‍ना २:१\em* \p \v 26 इं ठेयब चढ़ेब दोदेंशो माल्‍शो बाक्‍त देंशा हना, पाप रे ङोन बाक्‍शो, दोस मताइब, रिम्‍शो थुं पाइश्‍शो, पापी रे दिल्‍शा बाक्‍शो, स्‍वर्गमी नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब सेल्‍चा पुंइसीशो माल्‍शो बाक्‍त। \v 27 अरु चढ़ेबपुकीमी नाक्‍त किंत किंत ङोंइती आन पशो पाप, नोले मुर आन पशो पाप क्‍याम्‍चा कली चढ़ेशो खोदेंशो पा आं पचा ममाल्‍द। कालेमीन आ रां चढ़ेशा, मुर नेल्‍ल आन पाप क्‍याम्‍ने थुम्‍तु। \em लेवी ९:७; लेवी १६:६,१५\em* \v 28 परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़मी पाको मदुम्‍‍शो मुर आन कली योव़शा चढ़ेब सेल्‍बाक्‍त। परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़ तुइश्‍शो शुश बर्स नोले कसम जशो लोव़मी गेना हना यो पाको बाक्‍शो आ तौ कली ठेयब चढ़ेब सेल्‍शा वोइश्‍शो बाक्‍त। \c 8 \s1 नक कबल ङा चढ़ेब \p \v 1 मुल सम्‍म पशो लोव़मी नेल्‍ल क्‍येङा तुइक्‍चा माल्‍शो लोव़ मार बाक्‍ब देंशा हना, इं के ठेयब चढ़ेब स्‍वर्गम बाक्‍ब। मेको नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब मान पाइक्‍चा पुंइसीब आ ठेयब नित्‍तीके आ ग्‍युरा गे बाक्‍शो बाक्‍ब। \em हिब्रू ४:१४\em* \v 2 मुरपुकीमी सेल्‍शो ममाइ, परमप्रभु यावेमी सेल्‍शो थमा ङा ताम्‍बुमी गेय पाइब दुम्‍शो बाक्‍ब। \v 3 ठेयब चढ़ेब नेल्‍ले भेटी नु चोशा चढ़ेचा कली योव़चा पुंइसीशो बाक्‍नीम। मोपतीके मेको ठेयब चढ़ेबमी यो मारेइ थोव़क चढ़ेचा माल्‍ब। \v 4 रागीम बाक्‍शो हना, ठेयब चढ़ेब दुम्‍ने मचाप्‍ब वा। मारदे हना परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़मी ब्रेक्‍शो खोदेंशो पा चढ़ेब शुश बाक्‍नीम। \v 5 मेकोपुकीमी स्‍वर्ग ङा ताम्‍बु आ वांकुमी गेय पाइनीम। मोसामी ताम्‍बु सेल्‍चा गोवानु “डांडामी बाक्‍ङेनु, इ कली कोंइशो खोदेंशो सेलो” दे परमप्रभु यावे रे माइक्‍चा पुंइसे बाक्‍त। \em प्रस्‍थान २५:४०; कलस्‍सी २:१७\em* \v 6 मेको चढ़ेबपुकीमी पशो गेय क्‍येङा ख्रीस्‍त आ पशो गेय रिम्‍शो कबल ङा बाक्‍ब। मारदे हना ङोंइती पशो कबल क्‍येङा नोले पशो रिम्‍शो कबल ङा लोव़ खाप्‍ब दुम्‍शो बाक्‍त। मेको नोले पशो कबल ङोंइती गेशो लोव़ क्‍येङा रिम्‍शो लोव़मी फ्रेंशो बाक्‍ब। \em हिब्रू ७:२२\em* \v 7 ङोंइती पशो कबल ङा लोव़मी पाको सेल्‍शो हना, नक कबल पचा ममाल वा। \v 8 परमप्रभुम आ थुं मनुथु, इस्राएली आन कली “नेनीने, प्रभुमी ‘काबु इस्राएल आ खिं नु यहूदा आ खिं ङा मुरपुकी नु नक कबल का पाइनुङ। \em हिब्रू १०:१६-१७\em* \v 9 मेको आन किकी पिपी आन कली पशो कबल खोदेंशो ममाइ। मेको किकी पिपी आन कली गुइमी ग्‍याइश्‍शा, इजीप्‍त रागी रे ग्रुंइशा लां कोंइदु नु कबल पा नाता सेल्‍तामी। तन्‍न मेकोपुकीमी नाता ख्रोइक्‍तेक्‍म। मोपतीके गो यो मेको आन कली प्रोंइशा ममिम्‍तुमी’ दे परमप्रभुमी देंब। \em प्रस्‍थान १९:५-६\em* \v 10 मेको कबल मार बाक्‍ब देंशा हना, गो आं अरेशो लोव़ मेको आन मिम्‍तीकेम वोइश्‍शा, आन थुंम ब्रेक्‍नुङ। मिनु गो मेको आन परमप्रभु यावे दुम्‍नुङ। मिनु मेकोपुकी आं मुर दुम्‍नीम। \v 11 सुइमी आ लोक्‍ब नु आ वारच कली ‘परमप्रभु यावे कली तुइक्‍तीन’ दे शेंमुचा ममाल्‍नीम। मारदे हना आल रे खूशो सम्‍म ङा नेल्‍लेमी आं कली तुइक्‍नीम। \v 12 मेको आन कली शिशी पा, आन पशो पाप नेल्‍ल क्‍याम्‍शा गेनुङमी। मेको आन मरिम्‍शो पशो गेनायो ममिम्‍नुङ” देंमाक्‍त। \em येरमीया ३१:३१-३४\em* \v 13 नक कबल आ पर्बम लोव़ पा ङोंइती ङा कबल कली माइत सेल्‍तु। मुल ङा मेरे ममाल्‍शो नु माइत दुम्‍शो नेल्‍ल जाम्‍शा लचशो बाक्‍ब। \em रोमी १०:४\em* \c 9 \s1 ख्रीस्‍त खेयप का चढ़ेशो \p \v 1 ङोंइती ङा कबलमी ठेयब सेल्‍चा कली अरेशो लोव़ नु रागीम परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीक बाक्‍शो बाक्‍माक्‍त। \em प्रस्‍थान २५:३१; प्रस्‍थान २५:२३; प्रस्‍थान २५:३०\em* \v 2 मिनु ताम्‍बु का सेल्‍शो बाक्‍माक्‍त। आगामी कोठा निक्‍शी पाइश्‍शो बाक्‍माक्‍त। ङोंइती ङा कोठाम बत्ती दातीक दियारी का, टेबल का नु परमप्रभु यावे आ ङोंइती वोइश्‍शो कोंइतीक शोब्‍ले बाक्‍माक्‍त। मेको आ नोले चोव़खो कोठा, दे नें वोइश्‍शो बाक्‍माक्‍त। \v 3 फारतीक वा आ आगा नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो कोठा बाक्‍‍शो बाक्‍माक्‍त। \v 4 थम चोव़खो कोठामी सुन के सेल्‍शो धूप चोतीक नु परमप्रभु यावे आ कबल पशो सुनमी गिल्‍शो सन्‍दोस बाक्‍माक्‍त। मेको कबल पशो सन्‍दोसमी मार वोइश्‍शो बाक्‍माक्‍त देंशा हना, मन्‍ना कुर पशो सुन के बोस, हारून आ कोच्‍वा दाप्‍शो कोक्‍के नु परमप्रभु यावेमी फुल्‍लुमी मुशा ब्रेक्‍शा वोइश्‍शो अरेशो लोव़ मेको आगाम बाक्‍माक्‍त। \em प्रस्‍थान १६:३३; प्रस्‍थान २५:१०-२२; गन्‍ती १७:२३-२५\em* \v 5 सन्‍दोस आ तारी करूब निक्‍शी वोइश्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेको निक्‍शीमी “परमप्रभु यावे एकेर बाक्‍ब” दे आ शिशी पतीक कली वांकु गेशा वोइक्‍तेक्‍म। मेको नेल्‍ल आन पर्बम मुल का का पा शेंने मचाप्‍नुङ। \v 6 मोदेंशो ताम्‍बुमी चढ़ेबपुकीमी नाक्‍त किंत किंत ओव़शा, परमप्रभु यावे कली आन पचा माल्‍शो गेय पाम्‍तेक्‍म। \em गन्‍ती १८:३-४\em* \v 7 थम चोव़खो कोठामी चहिं बर्समी खेयप का नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब चढ़ेबमी हुश लाइश्‍शा चढ़ेथ ओव़बाक्‍माक्‍त। आ पशो नु अरु आन पशो पाप क्‍याम्‍चा कली मेको हुश चढ़ेबाक्‍माक्‍त। \em प्रस्‍थान ३०:३०; लेवी १६:२१४,१५\em* \v 8 ङोंइती ङा कोठा बाक्‍मेनु, मुरपुकी थम चोव़खो कोठामी ओव़चा मताइनीम, दे परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम रुप्‍पाइक्‍ब। \em हिब्रू १०:२०\em* \v 9 मेको मुल कली कोंइतीक का बाक्‍ब। मेकोमी मार कोंइब देंशा हना, भेटी नु चोशा चढ़ेशोमी मुर आन कली पाको सेल्‍ने मचाप्‍ब। \em हिब्रू ७:१९; हिब्रू १०:१-२\em* \v 10 मेको पतीके जचा थोव़क, तूचा थोव़क, चिक्‍चा नु चढ़ेचा आ पर्बम बाक्‍नीम। मेको नेल्‍ल मुर आन मिम्‍शो शोर गाक्‍शो गेय बाक्‍नीम। नक लोव़ मजाक्‍‍म सम्‍म मेको माइत लोव़ टिशा पामेक्‍ल, दे वोइश्‍शो बाक्‍माक्‍त। \em लेवी ११:-; गन्‍ती १९:-\em* \s1 ख्रीस्‍तमी स्‍वर्ग ङा ताम्‍बुमी गेय पशो \p \v 11 रागी ङा ममाइ, मुर आन गुइमी सेल्‍शो क्‍येङा ठेयब नु रिम्‍शो स्‍वर्ग ङा ताम्‍बुमी ख्रीस्‍त ठेयब चढ़ेब दुम्‍शा, गेय पाइब। \v 12 बाछा, बोका आन हुश चढ़ेशो ममाइ। कालेमीन स्‍वर्ग ङा थम चोव़खो कोठाम ओव़दीश्‍शा, आ हुश चढ़ेप्‍तु। मो पशोमी पाप रे प्रोंइतीक गेय गेना हना यो कली पने थुम्‍तु, मारेइ पचा मली। \v 13 बोका, ब्‍यफ आन हुश चढ़ेशा, आन श्‍ये चोशो ङा पुलु फ्रशा, मुर आन रां चोव़खो सेल्‍ने चाप्‍ब हना, \em गन्‍ती १९:२,९,१७\em* \v 14 ख्रीस्‍त आ हुशेमी मेको क्‍येङा इं पशो जाम्‍शा लतीक गेय रे चोव़खो सेल्‍ने चाप्‍ब। गेपुकी ब्रोंइशा बाक्‍ब परमप्रभु यावे आ गेय पचा कली ख्रीस्‍त गेना हना यो बाक्‍शो सोक्‍तीम पतीके मारेइ मरिम्‍शो मपथु, परमप्रभु यावे आ ङोंइती आंम कली चढ़ेवा बाक्‍त। \em १पत्रुस १:१८-१९; १यूहन्‍ना १:७; प्रकाश १:५; हिब्रू १:३\em* \v 15 मोपतीके मेको नक कबल ङा गारपाइक्‍ब बाक्‍ब। मोपा ब्रेश्‍शोपुकी आन गेना हना यो लीब शोंप तामेक्‍ल। मारदे हना ख्रीस्‍त बेक्‍त। मिनु मेको आन ङोंइती ङा कबलम पशो पाप यो क्‍याम्‍साक्‍व। \em हिब्रू १२:२४; १तिमोथी २:५\em* \s1 हुश जारशोमी कबल खाप्‍शो \p \v 16 मिनु “गो बेक्‍ङा नोले गेनुङ” दे कागज ब्रेक्‍बमी आ पशो कबल बेक्‍म नोले ला खाप्‍ब। \v 17 ब्रेक्‍पाइक्‍ब मबेक्‍म सम्‍म आ ब्रेक्‍पाइश्‍शो खाप्‍ने मचाप्‍ब। बेक्‍म नोले ला खाप्‍ब। \v 18 ङोंइती पशो कबल यो हुश जारशोमी गाप्‍शो बाक्‍माक्‍त। \v 19 मोसामी मुर आन कली परमप्रभु यावे आ शेंशो अरेशो लोव़ नेंपाइक्‍ने थुम्‍शा, बाछा नु बोका आन हुश नु ब्‍वाक्‍कु क्‍याल्‍शा, हिसोप के सेल्‍शो ब्राक्‍सु कली लल ऊनमी फ्रेंशा, परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़ ङा किताब नु मुर नेल्‍ल आन कली ब्रुइक्‍तीमी बाक्‍त। \em गन्‍ती १९:६\em* \v 20 मिनु मेकोमी “परमप्रभु यावेमी इन कली पशो कबल एको हुशेमी खाप्‍तु” दे तुइक्‍पाइक्‍मी बाक्‍त। \em प्रस्‍थान २४:८\em* \v 21 मिनु मोपा थुम्‍शा, मुर आन कली खोदेंशो पा ताम्‍बु नु ताम्‍बुमी वोइश्‍शो बोसपुकीमी यो ब्रुइक्‍ता बाक्‍त। \em लेवी ८:१५\em* \v 22 थमा पा परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़ ब्रेक्‍शो खोदेंशो पा मारेइ मारेइ चोव़खो सेल्‍चा कली हुश ब्रुइक्‍चा माल्‍दा बाक्‍त। हुश मजारथु, पाप मक्‍याम्‍सीब, दे रुप्‍नय। \em लेवी १७:११\em* \s1 ख्रीस्‍तमी आ हुश चढ़ेशो \p \v 23 रागी ङा मोदेंशो थोव़क कली चोव़खो सेल्‍चा कली मोदेंशो माल्‍ताक्‍व हना, स्‍वर्गम बाक्‍शो कली चोव़खो सेल्‍चा कली मेको क्‍येङा रिम्‍शो चढ़ेचा माल्‍‍ताक्‍व। \v 24 मारदे हना ख्रीस्‍त मुरपुकीम सेल्‍शो ताम्‍बुमी मओव़। मेको स्‍वर्गम बाक्‍ब ताम्‍बु आ खोदेंशो ला बाक्‍त। तन्‍न मेको स्‍वर्गम ओव़त। मुल मेकोम परमप्रभु यावे आ ङोंइती आंइ पर्बम पुंइब। \em हिब्रू ७:२५; १यूहन्‍ना २:१\em* \v 25 ख्रीस्‍तमी आंम कली शुश खेयप चढ़ेचा ममाल्‍द। नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब चढ़ेब चहिं बर्स बर्सम आंम हुश ममाइ, मार मार आन हुश कुरशा मेको नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो कोठा ओव़चा माल्‍दा बाक्‍त। \v 26 ख्रीस्‍त मोदेंशो बाक्‍शो हना, रागी सेल्‍चा रे मुल सम्‍म शुश खेयप श्‍येत जचा माल्‍द वा। तन्‍न मेकोमी रागी नुप्‍ची ना खेयप का पाप क्‍याम्‍चा कली आंम कली चढ़ेवा बाक्‍त। \em १कोरिन्‍थी १०:११; गलाती ४:४; हिब्रू १:३\em* \v 27 दोपा मुर खेयप का बेक्‍चा माल्‍नीमी नु मेको बेक्‍शा, निसाफ पचा पुंइसीनीम। \em उत्‍पत्ती ३:१९\em* \v 28 मोपा ख्रीस्‍त शुश मुर आन पाप क्‍याम्‍चा कली खेयप का आ हुश चढ़ेप्‍तु। मिनु लेंशा जाक्‍ब। पाप क्‍याम्‍थ चहिं मजाक्‍ब। तन्‍न मेको कली थमा सुइश्‍शा रिम्‍शा बाक्‍ब आन कली श्‍येत रे प्रोंइचा कली जाक्‍ब। \em हिब्रू १०:११,१२,१४\em* \c 10 \p \v 1 मेको साइ ङा परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़ जाक्‍चशो रिम्‍शो लोव़ आ वांकु ला बाक्‍ब। मेको ङोंइती ङा लोव़ थमा पा पाप क्‍याम्‍तीके मबा। मिनु मेको लोव़ टिशा बर्स बर्समी चढ़ेम्‍तेक्‍म हना यो, परमप्रभु यावे आ नेक्‍था जाक्‍ब मुर आन कली पाको सेल्‍‍ने मचाप्‍ब। \em हिब्रू ८:५\em* \v 2 मिनु परमप्रभु यावे कली मान पाइबपुकी खेयप का पाको दुम्‍तेक्‍म हना, चढ़ेबमी मारदे लेंशा चढ़ेचा माल्‍बा ङा। मुर पाको दुम्‍तेक्‍म हना, लेंशा चढ़ेचा माल्‍बा ङा? \v 3 तन्‍न मेको चढ़ेशोमी बर्स बर्समी पाप मिम्‍पाइक्‍ब, गेनायो मप्रेंसीब। \em लेवी १६:३४\em* \v 4 मारदे हना ब्‍यफ नु बोका आन हुशेम पाप क्‍याम्‍ने मजाप्‍ब, दे तुइक्‍तय। \p \v 5 मोपतीके ख्रीस्‍त रागीम जाक्‍मेनु, मेकोमी “गे चढ़ेतीक नु भेटी ममाल्‍नी। तन्‍न गे आं कली मुर आ रां का सेल्‍तीनी। \v 6 गे चोशा चढ़ेतीके नु पाप आ पर्बम चढ़ेतीके मदाक्‍तीनी। \v 7 मिनु ‘परमप्रभु यावे, गो इन दाक्‍शो पथ रागीम जाक्‍ती। आं पर्बम ङोंइती ब्रेक्‍शो लोव़ खाप्‍ता’ दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब” देंत। \em भजन संग्रह ४०:७-९\em* \v 8 मिनु मेकोमी “गे मार मार चढ़ेशो, भेटी नु चोशा चढ़ेतीक नु पाप आ पर्बम चढ़ेशो मदाक्‍नीनी। तन्‍न मेको आ अरेशो लोव़ टिशा चढ़ेशो ला बाक्‍नीम” देंत। \v 9 मेकोमी तेम्‍शा “रागीमी इन दाक्‍शो गेय पाइनुङ, देंशा, साइ रे ङा आन पशो प्रोंइपाइश्‍शा, नक लां कोंइताक्‍व। \v 10 मिनु गोपुकी येसु ख्रीस्‍त आ रां चढ़ेशोमी गेना हना यो परमप्रभु यावे आ मुर दुम्‍तय” दे रुब्‍य। \em यूहन्‍ना १७:१९\em* \p \v 11 नाक्‍त किंत किंत चढ़ेबपुकीमी ताम्‍बुमी गेय पा चढ़ेना चढ़ेन बाक्‍तेक्‍म हना यो पाप मक्‍याम्‍सीब। \em प्रस्‍थान २९:३८\em* \v 12 तन्‍न ख्रीस्‍तमी चहिं आ रां चढ़ेशोमी पाप क्‍याम्‍तीक गेय पने थुम्‍तु। मिनु गेना हना यो परमप्रभु यावे आ ग्‍युरा गे निश्‍शो बाक्‍ब। \v 13 आ जोरी सत्रु आन कली खोइल आगाम मवोदा सम्‍म रिम्‍शा बाक्‍शो बाक्‍ब। \em भजन संग्रह ११०:१\em* \v 14 खेयप का आ रां चढ़ेशोमी गेना हना यो परमप्रभु यावे नु काथा बाक्‍चा ताइब आन कली पाको सेल्‍तीमी। \v 15 परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीमी इं कली “एको लोव़ थमा बाक्‍ब” दे साइ ङा लोव़ मिम्‍पाइश्‍शा यो तुइक्‍पाइक्‍ब। \v 16 मेकोमी “नोले मेकोपुकी नु नक कबल का सेल्‍नुङ। आं लोव़ मेको आन कली आन कोव़जम वोइक्‍पाइश्‍शा, आन थुंमी ब्रेक्‍शा गेनायो मप्रेंब सेल्‍नुङमी। \em हिब्रू ८:१०\em* \v 17 गो मेको आन पशो पाप प्रेंशा गेनायो ममिम्‍नुङ” देंशो बाक्‍ब। \em येरमीया ३१:३३-३४\em* \v 18 मोपतीके पाप क्‍‍‍याम्‍से नोले गेनायो चढ़ेचा ममाल्‍ब, दे तुइक्‍नय। \em हिब्रू ८:१२\em* \s1 ठेयब थुं पशा आस पा बाक्‍य \p \v 19 आं दाक्‍शो लोक्‍बपुकी, येसु आ हुशेमी परमप्रभु यावे आ ङोंइती जाक्‍दीत्‍चा ताइनय, दे तुइक्‍नय। \em मत्ती २७:५१; रोमी ५:२\em* \v 20 मारदे हना आ रां चढ़ेशा, फारशो वा खाक्‍शा, नक ब्रोंइतीक लां सेल्‍तु। \em हिब्रू ९:८\em* \v 21 मिनु परमप्रभु यावे आ खिं ङा ठेयब चढ़ेब दुम्‍त। \v 22 मोपतीके रिम्‍शो थुं पा, रिम्‍शो थमा सुइक्‍ब दुम्‍शा, पाप नेल्‍ल क्‍याम्‍चा पुंइसीशो तुइश्‍शा नु इं रां रिम्‍शो ब्‍वाक्‍कुम चिक्‍शा ग्‍येरशा परमप्रभु यावे आ नेक्‍था जाक्‍दीय्‍य। \em हिब्रू ४:१६; एफिसी ५:२६; १पत्रुस ३:२१\em* \v 23 ठेयब थुं पशा आस पा बाक्‍य। मारदे हना लोव़ गेबमी मेको लोव़ दोपा यो खाप्‍ब, दे तुइक्‍नय। \em हिब्रू ४:१४\em* \v 24 दाक्‍मुशा, रिम्‍शो गेय पा वारच पमुशा अरेपमुने। \v 25 थमा सुइक्‍ब आन ग्रुम्‍तीके लशा, लोव़ नेंचा मप्रोनीन। का निक्‍शी लचा मदाक्‍ब दुम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मोपतीके “लचा माल्‍ब” देंचा मप्रोनीन। येसु ख्रीस्‍त लेंशा जाक्‍चशो बाक्‍ब, दे मप्रेंथु बाक्‍कीन। \em हिब्रू ३:१३; रोमी १३:११-१२\em* \s1 नोले शोंइ‍सीशो मदुम्‍य \p \v 26 मिनु मुल मार देंनुङ देंशा हना, ख्रीस्‍तम सेल्‍शो नक लां तुइश्‍शा यो मेको लां मखोइक्‍नुङ देंतय हना, मोदेंशो चहिं नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब पाप बाक्‍ब। मेको पाप चहिं मारेइ चढ़ेशोमी मक्‍याम्‍सीथु लीशा बाक्‍ब। \em हिब्रू ६:४-८; गन्‍ती १५:३०\em* \v 27 नक लां मखोइक्‍ब आन कली मारेइ आस मलीब। परमप्रभु यावे कली मटीबपुकी मीम खतम सेल्‍चा पुंइसीनीम। नक लां मखोइक्‍बपुकी यो मोपा खतम दुम्‍नीम। \v 28 साइ परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़ मटीब आन कली सांकछी निक्‍शी सां आन लोव़ नेंशा, दोस गेशा, काइ शिशी मपथु साइक्‍बाक्‍मा बाक्‍त। \em ब्‍यवस्‍था १७:६\em* \v 29 मिनु परमप्रभु यावे आ तौ कली खोइलीम दिम्‍ब, शुश सजाइ गेशा साइक्‍चा पुंइसाक्‍म, दे तुइक्‍नय। ङोंइती आंम कली पाको सेल्‍शो नक कबल ङा हुश आ पर्बम शुक्‍शी पा “हुश नेल्‍ल कांइचीक बाक्‍ब, मार अर्को लोव़ बाक्‍बा ङा?” देंनीम। परमप्रभु यावे आ सोक्‍ती आ पर्बम यो शुक्‍शी पाइनीम। मोदेंशो पाइबपुकी शुश सजाइ गेचा मपुंइसीनीमी ङा? \em हिब्रू २:३; हिब्रू १२:२५\em* \v 30 मोदेंशो पाइब आन कली सजाइ गेब कली तुइश्‍शो बाक्‍नय। आं चहिं लोव़ कामी “क्‍येक्‍क लेत्‍तीक गेय आं के बाक्‍ब। मिनु गो पाइनुङ” देंब। मिनु लेंशा “परमप्रभुमी आ मुर आन कली निसाफ पाइब” देंब। \em ब्‍यवस्‍था ३२:३५-३६\em* \v 31 मोपतीके ब्रोंइशा बाक्‍ब परमप्रभु यावे आ गुइ रे पा सजाइ गेचा पुंइसीचा चहिं नेल्‍ल क्‍येङा हिंचा ङा बाक्‍ब, दे तुइक्‍नय। \em हिब्रू १२:२९\em* \p \v 32 साइ इन थुंमी छेङछेङ दुम्‍शा, थमा सुइक्‍ब दुम्‍नीनु, मार दुम्‍मे, मेको मुल यो मिम्‍तीने। मार दुम्‍त देंशा हना, शुश श्‍येत जाइतीनी हना यो, फाल्‍शा बाक्‍तीनी। \em हिब्रू ६:४\em* \v 33 इन कली मुर आन कुल शुक्‍शी पा श्‍येत गेमेनु, फाल्‍तीनी। अरु आन कली श्‍येत जशो तनीनु, मेकोपुकी नु थुं का दुम्‍शा, मेको आन श्‍येत यो फाल्‍तीनी। \em १कोरिन्‍थी ४:९\em* \v 34 जेल्‍खानम चोक्‍शा वोइश्‍शो आन कली शिशी पा ग्रुम्‍थ लाइतीनी। मिनु गे यो श्‍येत जाइतीनी। इन बाक्‍‍शो शोंप रोइश्‍शा लदमेनु, गेमी “इं के गेनायो मजाम्‍ब शोंप बाक्‍ब” दे तुइश्‍शा, लाइक्‍चा गेशा ग्‍येरसीशा बाक्‍तीनी। \em मत्ती ६:२०; मत्ती १९:२१,२६\em* \v 35 मोपतीके मुल यो आस पचा मप्रोनीन, इनाम ताइनय, दे तुइश्‍शा, इन थुं बारपतीने। \v 36 गे फाल्‍तीक सक्ति माल्‍नीनी। परमप्रभु यावे आ दाक्‍शो गेय पना पन बाक्‍कीन। मिनु आ गेनुङ देंशो थोव़क ताइनीनी। \em लूका २१:१९; याकूब ५:७\em* \v 37 मार ब्रेक्‍शो बाक्‍ब देंशा हना, लोव़ कामी “ ‘गो जाक्‍नुङ’ देंबमी मजाक्‍थु मप्रोंइब, देश पा यो मबाक्‍ब। \v 38 आं ठीक पाइब मुरपुकीमी आं कली थमा सुइश्‍शा, ब्रोंइशा बाक्‍नीम। नोले शोंइ‍साक्‍म हना, मेको आन कली तशा मग्‍येरनुङ” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \em हबकुक २:३-४; रोमी १:१७\em* \v 39 तन्‍न नोले शोंइ‍सीशा खतम दुम्‍चा पुंइसीब मदुम्‍नय। गेना हना यो परमप्रभु यावे नु बाक्‍चा ताइनय, दे थमा सुइश्‍शा बाक्‍नय। \em १थिस्‍सलोनिकी ३:३\em* \c 11 \s1 माइत कबल ङा थमा सुइक्‍तीके \p \v 1 थमा सुइक्‍चा चहिं मार बाक्‍ब देंशा हना, आस पशो थमा दुम्‍शो तांइसीब नु इं मिक्‍चीम मतशो थोव़की बाक्‍नीम, दे मिम्‍चा बाक्‍ब। मिनु बाक्‍नीमी यो। मेको मोदेंशो मिम्‍चा कली थमा सुइक्‍चा देंसीब। \em २कोरिन्‍थी ५:७\em* \v 2 मोपा थमा सुइश्‍शोमी इं किकी पिपीपुकी ठीक दुम्‍मा बाक्‍त। \v 3 गोपुकीमी यो मोपा इं थमा सुइश्‍शोमी सरीङ रागी नेल्‍ल दुम्‍मेनु, मिक्‍चीम तशो थोव़की के सेल्‍शो मनम, तन्‍न परमप्रभु यावेमी “दुमीन” देंशो लोव़मी दुम्‍शो बाक्‍नीम, दे तुइक्‍नय। \em उत्‍पत्ती १:१-२,४\em* \s1 किकी पिपीपुकीमी थमा सुइश्‍शो \p \v 4 काइन नु हाबील निम्‍फामी परमप्रभु यावे कली भेटी चढ़ेम्‍सेनु, काइन क्‍येङा हाबील आ चढ़ेशो रिम्‍शो बाक्‍माक्‍त। मारदे हना हाबीलमी परमप्रभु यावे कली थमा सुइक्‍बाक्‍माक्‍त। मिनु हाबील आ चढ़ेशो ताक्‍शा, परमप्रभु यावेमी “हाबीलमी थमा सुइक्‍ती। मोपतीके ठीक दुम्‍पाइक्‍ता” दे कोंइताक्‍व। हाबील बेक्‍शा लशा, मिश बर्स दुम्‍शा यो आ थमा सुइश्‍शो आ पर्बम चहिं मुल सम्‍म लोव़ पना पन बाक्‍नय। \em उत्‍पत्ती ४:३-४\em* \v 5 हानोकमी परमप्रभु यावे कली थमा सुइक्‍बाक्‍माक्‍त। मोपतीके आ मबेक्‍थु सेसीन, परमप्रभु यावे नु लशा बाक्‍चा तवा बाक्‍त। हानोक रागीम बाक्‍मेनु, परमप्रभु यावे आ देंशो टिशा, आ थुं नुपाइश्‍शो बाक्‍माक्‍त, दे तुइक्‍नय। \em हिब्रू लोव़मी हानोक कली एनोक बाक्‍ब।\em*\em उत्‍पत्ती ५:२४\em* \v 6 थमा मसुइक्‍थु मेको आ थुं नुपाइक्‍ने मजाप्‍ब। परमप्रभु यावे आ नेक्‍था जाक्‍दीन्‍ने यो मजाप्‍ब। मेको बाक्‍ब, दे थमा सुइक्‍चा माल्‍ब। मिनु मेको बाक्‍‍ब, दे थमा सुइक्‍बपुकीम मेको कली माल्‍नीम। मिनु आ कली माल्‍ब आन कली तपांइसीब। \v 7 नोआह यो थमा सुइक्‍ब बाक्‍माक्‍त। यावेमी मेको कली “नोले ओदेंशो दुम्‍ब” मदानु, मेको लोव़ थमा सुइश्‍शा टिशा, ठेयब डोंगा सेल्‍शा, आ खिं ङा मुर आन कली ओंइशा, बेक्‍चा मगेथु प्रोंइमी बाक्‍त। नोआहमी मो पशो तशा यो अरुमी थमा मसुदमे बाक्‍त। मिनु आन थमा मसुइक्‍तीके दोसी दुम्‍शा, नेल्‍ल बेक्‍चा माल्‍मा बाक्‍त। नोआह चहिं थमा सुइश्‍शोमी ब्रोंइचा तांइसीब, दे कोंइब दुम्‍माक्‍त। \em उत्‍पत्ती ६:८-९,१३-२२\em* \p \v 8 अब्राहाममी यो परमप्रभु यावे आ लोव़ थमा सुइक्‍बाक्‍माक्‍त। यावेमी “इ कली नोले गेनुङ देंशो रागी कोंइनन। मोपतीके एकेर रे लावो” देंमेनु, अब्राहाममी परमप्रभु यावे आ देंशो टिशा, ते लचा मतुइक्‍थु, यो मलेत्‍चा ङा पा मेको रागी प्रोंइशा गाक्‍माक्‍त। \em उत्‍पत्ती १२:- २१:-\em* \v 9 मिनु थमा सुइश्‍शा कोंइशो रागीम जाक्‍दीश्‍शा, परमप्रभु यावे आ गेशो लोव़ ताइब आ तौ इसहाक, आ चच याकूब नु काथा बाक्‍शा, अर्को रागी ङा मुर खोदेंशो पा खिं मसेल्‍थु ताम्‍बु कीशा बाक्‍माक्‍त। \v 10 सरीङ नु रागी कली सेल्‍ब परमप्रभु यावेमी दुशा ग्‍येरशा बाक्‍तीक सहर यो सेल्‍ब बाक्‍ब। अब्राहाममी मेको सहर कली रिम्‍शो बाक्‍माक्‍त। \p \v 11 थमा सुइश्‍शोमी अब्राहाम आ मीश सारा आल मथीब थारी बाक्‍शा यो, आल थीब दुम्‍माक्‍त। मारदे हना लोव़ गेब परमप्रभु यावेमी आ लोव़ दोपा यो खाप्‍ब, दे थमा सुइश्‍शो बाक्‍माक्‍त। \v 12 मेना अब्राहाम आल मथीब खाल्‍पा बाक्‍माक्‍त हना यो, नोले आ खिं ङा मुर सोरुल खोदेंशो पा शुश दुम्‍शा, हिक्‍ने मचाप्‍चा ङा दुम्‍मा बाक्‍त। \p \v 13 अब्राहाम नु आ खिं ङा मुरपुकीमी परमप्रभु यावेमी गेशो लोव़ थमा सुइश्‍शा बेक्‍मा बाक्‍त। मेको लोव़ गाप्‍शो मतथु, ङोन रे तशा मजाक्‍दीत्‍थु, बेक्‍मा बाक्‍त। मेकोपुकीमी “इं रागी मजाक्‍दीत्‍थु, अर्को आन रागीम बाक्‍तय” देंशो बाक्‍मा बाक्‍त। \em उत्‍पत्ती २३:४; उत्‍पत्ती ४७:९; १इतिहास २९:१५\em* \v 14 मो देंमानु “आंइ रागी माल्‍शा गाक्‍तक” दे तुइक्‍पाइक्‍नीम। \v 15 मेकोपुकीमी आन ग्रूशा लशो रागी मिम्‍ताक्‍म हना, लेश्‍शा लम वा। \v 16 तन्‍न ग्रूशा लशो रागी क्‍येङा रिम्‍शो बाक्‍तीके परमप्रभु यावेम गेब, दे तुइश्‍शा, परमप्रभु यावे गे लमा बाक्‍त। मिनु परमप्रभु यावे मेको आन परमप्रभु यावे दुम्‍चा मुने मपाइब। मेको आन कली बाक्‍तीके सहर का सेल्‍शा वोइश्‍शो बाक्‍ब। \p \v 17 अब्राहाममी आ थुं थाम्‍चा पुंइसीशा थमा सुइश्‍शा, आ तौ इसहाक कली चढ़ेवा बाक्‍त। इसहाक अब्राहाम आ कांइचीक तौ बाक्‍माक्‍त। मेको रे पा परमप्रभु यावे आ गेशो लोव़ थमा दुम्‍चा माल्‍शो बाक्‍माक्‍त। \em उत्‍पत्ती २२:१-१९; याकूब २:२१\em* \v 18 मारदे हना परमप्रभु यावेमी अब्राहाम कली “इसहाक रे पा इ चच युइ रागीम लीनीम” दे लोव़ गेशो बाक्‍माक्‍त। \em उत्‍पत्ती २१:१२\em* \v 19 अब्राहाममी “आं तौ बेक्‍त हना यो, परमप्रभु यावेमी बेक्‍शो रे सेंने चाप्‍ब” दे मिम्‍ता बाक्‍त। परमप्रभुमी अब्राहाम आ मिम्‍शो तुइश्‍शा, आ तौ कली मसाइक्पाइक्‍‍थु लेत्‍ता बाक्‍त। \p \v 20 इसहाकमी परमप्रभु यावे आ देंशो नोले दुम्‍ब लोव़ थमा सुइश्‍शा, आ तौ याकूब नु एसाव आस कली आसीक गेम्‍सी बाक्‍त। \em उत्‍पत्ती २७:१-४०; उत्‍पत्ती ४८:- ५०:-\em* \v 21 याकूबमी थमा सुइश्‍शा, आ बेक्‍ची ना कोक्‍केमी आ पिया तिक्‍शा, परमप्रभु यावे कली ठेयब सेल्‍शा, योसेफ आ तौ आस कली आसीक गेम्‍सी बाक्‍त। \em उत्‍पत्ती ४७:३१\em* \v 22 मिनु नोले योसेफमी यो आ बेक्‍ची जाक्‍त, दे तुइश्‍शा ङा मिन “इस्राएलीपुकी इजीप्‍त रे ग्रूशा गाक्‍नीम” दे परमप्रभु यावे आ देंशो लोव़ मिम्‍शा, आ मुर आन कली “गे लेन्‍नीनु, आं रुश यो लाइश्‍शा लने” दे माइक्‍मी बाक्‍त। मारदे हना आ यो “परमप्रभु यावे आ देंशो जाक्‍दीप्‍ब” दे थमा सुइश्‍शो बाक्‍माक्‍त। \p \v 23 मोसा जरमेसेनु, आम आफोमी थमा सुइश्‍शा “परमप्रभु यावेमी एको आल कली ब्रोंइपाइक्‍ने चाप्‍ब। मोपतीके एको इश दारशो आल कली मसाइक्‍चा” देंशा, पिप आ हुकुम मटिथु महिंथु, आस तौ मोसा कली महिना सां सम्‍म ख्रुइश्‍शा वोदसे बाक्‍त। \em प्रस्‍थान २:१२,१४ \em* \v 24 मिनु मोसा मोपा कोल्‍शा ठेयब दुम्‍शा, परमप्रभु यावे कली थमा सुइश्‍शा, मार पवा बाक्‍त देंशा हना “मुल ङा मेरे फाराओ आ तमी आ तौ मदुम्‍नुङ, आं मुर नु लाइनुङ” दे लमाक्‍त। \v 25 पापीपुकी नु काथा बाक्‍शा, सुख जचा क्‍येङा परमप्रभु यावे आ मुर नु बाक्‍शा, श्‍येत जशा बाक्‍चा योव़तु। \v 26 मारदे हना इजीप्‍त ङा शोंप नु मान तशा यो मारेइ मसुइक्‍थु “ख्रीस्‍तमी श्‍येत जशो खोदेंशो पा श्‍येत जचा थमा ङा शोंप नु मान बाक्‍ब, दे मिम्‍ताक्‍व। मिनु नोले इनाम यो तांइसीब” दे तुइश्‍शा थमा सुइश्‍शो बाक्‍माक्‍त। \v 27 “मतांइसीब परमप्रभु यावे कली मिक्‍चीम तशो खोदेंब पा आं नेक्‍थान ताइनुङ” दे थमा सुइश्‍शा, पिपी गाइश्‍शो तशा यो महिंथु, इस्राएली आन कली इजीप्‍त रे ग्रुंइशा लाइक्‍मी बाक्‍त। \v 28 इजीप्‍त रे ग्रुंइचा ङोंइती पास्‍सा चाड ङा भोज जपाइक्‍मी बाक्‍त। मारदे हना “तेको खिं ङा लाप्‍चो आ पियामी हुश ब्रुइश्‍शो बाक्‍मे, मेकेर परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइबमी जेठा तौ कली मसाइक्‍ब” दे परमप्रभु यावे आ लोव़ थमा सुइश्‍शा, हुश ब्रुइक्‍पाइक्‍मी बाक्‍त। \v 29 मिनु थमा सुइश्‍शोमी लल समुन्‍द्रम सोव़शो लां दुम्‍माक्‍त। मिनु खोइल का यो मजित्‍थु शोक्‍समा बाक्‍त। मेको आन नोले खोइश्‍शा खेदा पाइब इजीप्‍त ङा मुरपुकी चहिं समुन्‍द्रमी ग्रुम्‍शा बेक्‍मा बाक्‍त। \p \v 30 परमप्रभु यावे आ देंशो लोव़ थमा सुइश्‍शा, यरीको सहर ७ नाक्‍त सम्‍म हिरसमा बाक्‍त। मिनु ७ नाक्‍त गारो नेल्‍ल ब्रेम्‍मा बाक्‍त। \em यहोसु २:-; ६:१-२५\em* \v 31 ङोंइती राहाब तेल्‍लेममी मोसाम सोइश्‍शो क्‍यारी पाइब आन कली जतीक बाक्‍तीक गेशा मान पशो बाक्‍माक्‍त। मिनु आन देंशो लोव़ थमा सुइक्‍तीके मटीब नेल्‍ल नु मबेक्‍थु, ब्रोंइचा तवा बाक्‍त। \em याकूब २:२५\em* \p \v 32 में ङा लाक्‍शा मार देंनुङा? मारदे हना मोदेंशो थमा सुइक्‍ब शुश बाक्‍नीम। गिदोन, बाराक, साम्‍सोन, येफ्‍‍ता, दाऊद, सामुएल नु परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइब नेल्‍ल आन पशो मिम्‍पाइक्‍तन्‍नी हना, आं लोव़ गेनायो मनुप्‍ब। \em न्‍यायाधीस ६:११- ८:३२; न्‍यायाधीस ४:४-२४; न्‍यायाधीस १३:१-१६,३१; न्‍यायाधीस ११:१-१२,७; १सामुएल १७:-; दानीएल ६:- \em* \v 33 मोदेंशो थमा सुइक्‍बपुकीमी मार पामे बाक्‍त देंशा हना, कोइमी लडाइ पा ग्राशा, रागी आंम के सेल्‍मे बाक्‍त। कोइमी श्‍येत जाइब आन कली वारच पामे बाक्‍त। कोइमी ङोंइती देंशो लोव़ थमा दुम्‍शो तामे बाक्‍त। गुप्‍स आन शोव़ रे यो ब्रोंइमा बाक्‍त। \v 34 मीम हुम्‍चा पुंइसीशा यो मबेक्‍मा बाक्‍त। तरवारमी क्‍योरचामेनु यो ब्रोंइमा बाक्‍त। मारेइ पने मचाप्‍ब बाक्‍मा बाक्‍त हना यो, पने चाप्‍ब दुम्‍मा बाक्‍त। लडाइ पामेनु यो ठेयब थुं पाइश्‍शो दुम्‍शा, आन जोरी सत्रु आन कली फ्रुशा खेरमे बाक्‍त। \v 35 मीश मुरपुकीमी आन तौ बेक्‍शा लशा, बेक्‍शो रे सेंसीशो तामे बाक्‍त। मिनु मेको आलपुकी एको रागीम ब्रोंइमा बाक्‍त। कोइमी “बेक्‍शा नोले बेक्‍शो रे सेंसीशा गेनायो मबेक्‍सीब, ग्‍येरशा बाक्‍चा तांइसीब” दे थमा सुइश्‍शा, श्‍येत जशा यो फाल्‍शा बाक्‍मा बाक्‍त। शुश श्‍येत जशा तुप्‍चा पुंइसमा बाक्‍त हना यो “थमा सुइक्‍चा प्रोंइनीकी” दे मदेंमा बाक्‍त। “थमा सुइक्‍चा प्रोंइनीकी” देंशो नम हना, प्रोंइशा सोइक्‍तेम वा। “थमा सुइक्‍चा मप्रोंइनीकी” देंशोमी श्‍येत जना जन साइक्‍चा पुंइसमा बाक्‍त। \em १राजा १७:१७-२४; २राजा ४:८-३७; \em* \v 36 का निक्‍शी शुक्‍शी लोव़ पा कोर्राम युक्‍शा, गुइ खोइली साङलोम पाइश्‍शा, जेल्‍खानम चोक्‍शा वोइक्‍चा पुंइसमा बाक्‍त। \em १राजा २२:२७; येरमीया २०:१-३; येरमीया ३७:११-१६\em* \v 37 फुल्‍लु आप्‍शा साइक्‍चा पुंइसमा बाक्‍त, आरामी रिक्‍शा साइक्‍चा पुंइसमा बाक्‍त, तरवारम क्‍योरशा साइक्‍चा पुंइसमा बाक्‍त। \em २इतिहास २४:२१\em* \v 38 तेइ बाक्‍चा मतथु, जचा फेक्‍चा मतथु, भेडा नु क्‍यारश आन कुशुल फेक्‍शा, एर ओंथ हिरना हिरन गोरशो रागी रोंगुमी प्रोक्‍शा, पुक्‍खीमी ख्रुइक्‍ना ख्रुइक्‍न बाक्‍मा बाक्‍त। मोपा श्‍येत जाइब आन कली एको रागीमी बाक्‍शा ब्रोंइचा मगारब। मारदे हना रिम्‍शो मुर बाक्‍नीम। एको रागी चहिं मरिम्‍शो बाक्‍ब। \v 39 मेको नेल्‍ले थमा सुइश्‍शा, परमप्रभु यावे आ ङोंइती ठीक दुम्‍मा बाक्‍त। परमप्रभु यावे आ गेशो लोव़ चहिं गाप्‍शो मतामे बाक्‍त। \em हिब्रू ११:४-५\em* \v 40 मारदे हना परमप्रभु यावेमी इं पर्बम शुश रिम्‍शो मिम्‍शो बाक्‍मा बाक्‍त। मिनु मेकोपुकी यो गोपुकी नु रिम्‍शो दुम्‍मल। मेको नक लां रे पा पाको मसेल। मेको आन कली नु इं कली काथा वोइश्‍शो बाक्‍ब, दे रुब्‍य। \c 12 \s1 येसु कली थमा सुइश्‍शो \p \v 1 साइ थमा सुइक्‍बपुकी शुश बाक्‍मा बाक्‍त। मेकोपुकीमी इं कली कोव़ना कोव़न बाक्‍नीम। मोपतीके दोरब मुर खोदेंशो पा, इं कली तेक्‍ब नु खोल्‍ने चाप्‍बपुकी तिल्‍शा, पापमी इं खोइली फ्रेंचा मगेथु, दोरय। \em १कोरिन्‍थी ९:२४\em* \v 2 थमा सुइक्‍तीक लां कोंइशा, पाको सेल्‍ब येसु कली मिम्‍तय। मेकोमी शीम केप्‍शा कांटी थोक्‍शा क्‍याइश्‍शा साइक्‍चा पुंइसीचा आ पर्बम, मुने आ पर्बम मारेइ ममिम्‍ता बाक्‍त। नोले मान पा ग्‍येरसीशा बाक्‍चा ताइनुङ, दे मिम्‍ता बाक्‍त। मिनु मुल परमप्रभु यावे आ ग्‍युरा गे निश्‍शो बाक्‍ब। \em हिब्रू ५:८-९; फिलिप्‍पी २:८-१०\em* \v 3 येसु रागीम बाक्‍मेनु, पापीपुकीमी शुक्‍शी पा खेदा पा शुश मरिम्‍शो पाम्‍तेक्‍म हना यो, मेको नेल्‍ल फाल्‍तु। मेको आ श्‍येत फाल्‍शो मिम्‍तीने। मेको मिम्‍ताक्‍नी हना, इन थुं बारनीनी। लांमी गाक्‍शा दशो खोदेंशो मदुम्‍नीनी। \em मत्ती २६:६७; लूका २:३४\em* \v 4 पाप नु लडाइ पा मुल सम्‍म हुश जुइक्‍थ्री मदुम्‍नी। \s1 परमप्रभुमी इं कली कोव़ब \p \v 5 तमी तौ आन कली अर्ती गेशो खोदेंशो पा इन कली ङोंइती गेशो अर्ती प्रेंदीनी माइ, दे मिम्‍पाइक्‍नन्‍नी। ओदें ब्रेक्‍शो बाक्‍ब “आं तौ, परमप्रभुमी इ कली शेंदानु, शेंसो। इ कली श्‍येत जपदानु ‘फाल्‍ने मचबु’ मदेनो। मेको कली सोपी ममिम्‍तो। \v 6 परमप्रभुमी सु कली दाक्‍बा, मेको कली सजाइ गेब। सु कली आ तौ मिम्‍बा, मेको कली तुप्‍ब” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \em हितोपदेस ३:११-१२; प्रकाश ३:१९\em* \v 7 श्‍येत गेचा पुंइसीनीनु, परमप्रभु यावेमी शेंताक्‍की, दे मिम्‍तीने। आफोमी आल कली पशो खोदेंशो पा, परमप्रभु यावेमी इन कली पाइब। आफोमी शेंचा मपुंइसीब तौ बाक्‍बा ङा? \v 8 आल नेल्‍ले शेंचा पुंइसीनीम। परमप्रभु यावेमी इन कली मशेंताक्‍व हना, आ तमी तौ मननी। आफ मपाइश्‍शो बाक्‍नीनी। \v 9 एको रागी ङा इं आफोमी इं कली तुप्‍तेक्‍म हना यो, मेको आन कली मान पा आन लोव़ टीतय। मिनु गेना हना यो आ नु काथा बाक्‍चा कली स्‍वर्ग ङा आफ आ देंशो टिचा ममाल्‍नया ङा? \v 10 इं आफपुकीमी इं कली आन मिम्‍स पा नाक्‍ती का निक्‍शी सम्‍म शेंताक्‍म। स्‍वर्ग ङा आफोमी चहिं इं कली रिम्‍शो थुं पाइश्‍शो सेल्‍चा दाक्‍ब। पाप रे ङोन बाक्‍शो आ खोदेंशो दुम्‍शो तचा दाक्‍ब। मोपतीके इं कली शेंब। \v 11 मोदेंशो पा शेंचा पुंइसीयानु, मग्‍येरनय। श्‍येत जाइनय। श्‍येत फाल्‍ने चाप्‍बपुकी ठीक दुम्‍नीम, आन थुं नाइक्‍चा ताइनीम, दे रुब्‍य। \em २कोरिन्‍थी ४:१७-१८\em* \p \v 12 मोपतीके श्‍येत जाइतीनी हना यो, लांमी गाक्‍शा दशो खोदेंशो मदुमीन, इन गुइ खोइल सेस दुम्‍शा गाक्‍कीन। \v 13 लां ब्रेम्‍शो सेल्‍शा, रिम्‍शो पा थेक्‍शा गाक्‍कीन। सुइ दशा, खोइली खाइश्‍शा, आन पोक्‍च मबुइक्‍ल। रिम्‍शो पा गाक्‍शा, आन दशो सामल। \em हितोपदेस ४:२६-२७ \em* \v 14 मुर नेल्‍ल नु दुशा गारशा बाक्‍कीने। पाप रे ङोन बाक्‍शा, रिम्‍शो थुं पशा गेय पा कोंइदीने। मो पाइतीनी हना, प्रभु नु काथा बाक्‍चा ताइनीनी। \em रोमी १२:१८; २तिमोथी २:२२\em* \v 15 अर्ती गेमुशा वारच पमुशा बाक्‍कीने। सुइ परमप्रभु यावे आ शिशी मताइब मदुम्‍ल। सुइमी थुं चोशा दुशा बाक्‍ब आन कली फ्राशा, मुर आन कली मरिम्‍शो मसेलल। \em ब्‍यवस्‍था २९:१७\em* \v 16 सुइ एसाव खोदेंशो मरिम्‍शो मदुम्‍ल। एसावमी काले आ कोव़ज प्रिंचा कली ङोंइती जरमेशो तौमी तचा ङा शोंप नु आसीक आ लोक्‍ब कली प्रोना बाक्‍त। \em उत्‍पत्ती २५:३३-३४\em* \v 17 नोले आस आफोमी अङस योक्‍गानु, एसावमी ङोंइती जरमेशो तौ आ तचा ङा अङस गेयीनी, दे ङाक्‍ना ङाक्‍न पुंइशा यो आ आफ आ थुं लेप्‍पाइक्‍ने मचबा बाक्‍त। मिनु परमप्रभु यावे आ ङोंइती आ नें मलीमाक्‍त, दे नेल्‍लेमी तुइक्‍नीनी। \em उत्‍पत्ती २७:३०-४०\em* \s1 रिम्‍शो राज्‍य ओव़चा ताइनय \p \v 18 साइ इं किकी पिपीपुकीमी परमप्रभु यावे कली ग्रुम्‍शो खोदेंशो पा मग्रुम्‍नीनी। मेकोपुकीमी गुइमी थिचा ङा डांडामी मी ब्रशा तामे बाक्‍त। मिनु छिङछिङ दुम्‍शा क्‍येर गोस्‍स बोक्‍शा, फश गिवार पा बुंबु पवा बाक्‍त। गे मेक सम्‍म मजाक्‍शो बाक्‍नीनी। \em प्रस्‍थान १९:१२,१६,१८; ब्‍यवस्‍था ४:११\em* \v 19 मिनु तुराही ताप्‍शो ठेयब रेयके खोदेंब पा परमपभु यावे आ लोव़ नेन्‍मे बाक्‍त। मेको लोव़ नेंने मचाप्‍थु “मुल ङा मेरे ओं देंब लोव़ मपचा” दे थम हिंशा पुन्‍मे बाक्‍त। \em प्रस्थान २०:१९\em* \v 20 मेकोपुकीमी नेंने मचाप्‍शो लोव़ “एको डांडा थीब बस्‍तु जन्‍तु बाक्‍त हना यो, मेको कली फुल्‍लु आप्‍शा साइक्‍चा माल्‍ब” देंशो लोव़ बाक्‍माक्‍त। \em प्रस्‍थान १९:१३\em* \v 21 मोदेंशो हिंचा ङा दुम्‍शो तशा, मोसामी “हिंशा ख्रिंख्रि पाता” देंमाक्‍त। \em ब्‍यवस्‍था ९:१९\em* \v 22 तन्‍न गे सियोन डांडाम ब्रोंइशा बाक्‍ब परमप्रभु यावेमी स्‍वर्गम सेल्‍शो यरूसलेम सहर जाक्‍दीश्‍शा बाक्‍चा ताइनीनी। मेकेर परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब बाक्‍नीम। \em गलाती ४:२६; एफिसी २:६; फिलिप्‍पी ३:२०; प्रकाश २१:२; प्रकाश ५:११\em* \v 23 आन नें स्‍वर्गम ब्रेक्‍चा पुंइसीशा, इन क्‍येङा ङोंइती जाक्‍दीश्‍शा, पाप रे ब्रोंइशा ग्‍येरशा बाक्‍चा ताइबपुकी बाक्‍नीम। परमप्रभु यावेमी मुर नेल्‍ल आन कली निसाफ पाइब आ नेक्‍था बाक्‍नीम। \em लूका १०:२०\em* \v 24 नक कबल खाप्‍ब येसु बाक्‍ब। मिनु येसु आ जारशो हुश यो बाक्‍ब। मेको हुश हाबील आ हुश खोदेंशो ममाइ। हाबील आ हुशेमी “आं कली साइक्‍ब सजाइ गेचा पुंइसमल” देंब। येसु आ हुशेम चहिं “मेको आन पाप नेल्‍ल क्‍याम्‍शा, सजाइ जचा रे प्रोंइतामी” देंब। \em हिब्रू ९:१५; उत्‍पत्ती ४:१०\em* \p \v 25 होस पांइसीने। इन कली लोव़ पाइब कली इन ची मकोंइदीने। इं किकी पिपीपुकीमी मुर आ देंशो मटीमे बाक्‍त। मिनु सजाइ गेचा पुंइसमा बाक्‍त। गोपुकी स्‍वर्ग रे लोव़ पाइब कली इं ची कोंइताक्‍य हना, सजाइ मतथु ब्रोंइनया ङा? \em हिब्रू २:२; हिब्रू १०:२८-२९\em* \v 26 परमप्रभु यावेमी लोव़ पवानु, ख्रिनु कुशो खोदेंब पा रागी नेल्‍ले हिम्‍से बाक्‍त। मुल इं कली मार लोव़ पाइब देंशा हना “मुल यो लेंशा काले रागी ला ममाइ, सरीङ यो हिम्‍नुङ” देंब। \em हग्‍गै २:६\em* \v 27 “मुल यो लेंशा काले हिम्‍नुङ” देंशो लोव़ रे मार रुम्‍सीब देंशा हना, हिम्‍सीबपुकी सेल्‍चा पुंइसीशो बाक्‍नीम। मिनु फाइक्‍चा पुंइसीनीम। महिम्‍सीबपुकी चहिं लीनीम, दे रुम्‍सीब। \v 28 मोपतीके गेनायो महिम्‍सीब राज्‍य ओव़चा ताइनय, दे तुइश्‍शा, परमप्रभु यावे कली मान पा ठेयब सेल्‍ना सेल्‍न “गे रिम्‍शो पाइब बाक्‍नीनी” देंशा, ग्‍येरशा आ दाक्‍शो गेय पना पन बाक्‍य। \v 29 इं परमप्रभु यावे नेल्‍ल खतम सेल्‍ब मी खोदेंशो बाक्‍ब। \em हिब्रू १०:३१; ब्‍यवस्‍था ४:२४\em* \c 13 \s1 रिम्‍शो गेय कोंइदीने \p \v 1 लोक्‍ब खोदेंशो पा दाक्‍मुशा गारशा बाक्‍कीन। \em यूहन्‍ना १३:३४; २पत्रुस १:७\em* \v 2 इन खिंम जाक्‍ब सुइ आन कली जचा बाक्‍चा गेचा मप्रोनीन। मोपा गेशोमी का निक्‍शीमी आन मतुइक्‍थु परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब आन कली मान पचा ताम्‍तेक्‍म। \em रोमी १२:१३; १पत्रुस ४:९; ३यूहन्‍ना ५-८; उत्‍पत्ती १८:२-३; उत्‍पत्ती १९:२-३\em* \v 3 जेल्‍खानम चोक्‍चा पुंइसीशो आन कली काथा बाक्‍शो मिम्‍शा वारच पने। श्‍येत गेचा पुंइसीब आन कली तशा, आंम श्‍येत जशो खोदेंशो मिम्‍तीने। \em मत्ती २५:३६\em* \p \v 4 गे नेल्‍लेमी “ग्युंबे पशो रिम्‍शो बाक्‍ब” दे मिम्‍तीने। मुर आ मीश नु मुरु आ वोंइश मइम्‍मल। मीश वोंइश आस नाता ख्रोइक्‍ब नु तेल्‍लेम आन कली परमप्रभु यावेमी निसाफ पाइब। \v 5 क्‍येट चेम्‍चा गे इन थुं महिरदीने। गेपुकी नु मार मार बाक्‍मा, मेको मोशोमीन इन थुं नाइश्‍शा बाक्‍कीन। मारदे हना मेकोमी “गे नु बाक्‍नुङ, मिनु गेनायो मप्रोंइनन” देंब। \em यहोसु १:५; १तिमोथी ६:६ \em* \v 6 प्रभु आ देंशो तुइश्‍शा “प्रभुमी आं कली कोव़शा, वारच पाइब। मुरपुकीमी मार पने चाप्‍नीमी ङा? मारेइ पने मचाप्‍नीम। मोपतीके महिंथु बाक्‍ती” दे ठेयब थुं पा बाक्‍य। \em भजन संग्रह ११८:६\em* \s1 इन थुं दूली शेंब गे महिरदीने \p \v 7 इन कली परमप्रभु यावे आ लोव़ शेंब आन पशो मिम्‍तीने। मेकोपुकी बेक्‍ची सम्‍म थमा सुइक्‍चा मप्रोनेम। मेको आन पशो खोदेंशो पने। \v 8 साइ ङोंइती, मुल नु गेना हना यो येसु ख्रीस्‍त मफांइसीथु बाक्‍ब, दे तुइक्‍तीन। \em यसैया ४१:४; १कोरिन्‍थी ३:११; प्रकाश १:१७-१८; प्रकाश २२:१३\em* \v 9 मुल सम्‍म मनेंशो नु दूली शेंब लोव़मी इन थुं क्‍याल्‍चा मगेने। परमप्रभु यावे आ शिशीमी रिम्‍शो थुं पाइश्‍शो दुम्‍तय, दे गेनायो मप्रेंदीने। चोव़खो जशोमी ठीक थुं मसेल्‍ब, दे रुपीने। \em एफिसी ४:१४; २कोरिन्‍थी १:२१; रोमी १४:१७; १तिमोथी ४:८\em* \v 10 गुइमी सेल्‍शो ताम्‍बुम गेय पाइबपुकीमी येसु आ भोज जचा मताइनीम। \v 11 साइ ठेयब चढ़ेबमी पाप क्‍याम्‍चा कली बस्‍तु भाव क्‍योरशा, थम चोव़खो कोठाम ओव़शा हुश चढ़ेम्‍तेक्‍म। श्‍ये चहिं ग्रुंइशा, मुर मबाक्‍तीकेम लाइश्‍शा चोम्‍तेक्‍म। मिनु सुइमी मेको श्‍ये ब्‍वचा मताम। \em लेवी १६:२७\em* \v 12 मोपतीके मुर आन पाप क्‍याम्‍चा कली येसु कली सहर रे ग्रुंइशा, श्‍येत जपाइक्‍तेक्‍म। येसुमी मुर आंम के सेल्‍चा कली आ हुश चढ़ेप्‍तु। \em मत्ती २१:३९; यूहन्‍ना १९:१७\em* \v 13 आ मुर दुम्‍शा, मेको मेर ग्रूशा, आ नु काथा बाक्‍शा, आ बुदी शुक्‍शी पाइक्‍चा पुंइसाक्‍य। \em हिब्रू ११:२६; हिब्रू १२:२\em* \v 14 एको रागीमी गेना हना यो बाक्‍चा मताइनय। जाक्‍चशो सहर कली रिम्‍शा बाक्‍नीकी। \em हिब्रू ११:१०; हिब्रू १२:२२\em* \v 15 येसु रे पा परमप्रभु यावे कली मान पा ठेयब सेल्‍ना सेल्‍न बाक्‍य। मेको यो इं शोव़ ङा भेटी बाक्‍ब। \em भजन संग्रह ५०: १४,२३; होसे १४:३\em* \v 16 अरु आन कली रिम्‍शो पने। मथीब मचाप्‍ब आन कली मार माल्‍दा, मेको गेचा मप्रेंदीने। मिनु परमप्रभु यावेमी इन कली मोदेंब रिम्‍शो पशो तशा ग्‍येरब। \v 17 इन कली शेंब आन लोव़ नेंशा टिने। मेकोपुकीमी “परमप्रभु यावे आ ङोंइती जिम्‍मा ब्राइनुङ” दे तुइश्‍शा इन कली शेंनीमी, कोव़नीम। शेंब आन लोव़ टीतीनी हना, मेकोपुकीमी ग्‍येरशा शेंनीम। इन कली मटिशो तशा चहिं, आन थुं हेल्‍शो दुम्‍शा, शेंचा ब्रीनीम, मिनु इन कली यो मरिम्‍शो दुम्‍ब। \em १थिस्‍सलोनिकी ५:१२; इजीकीएल ३:१७-१९\em* \s1 आंइ कली प्रार्थना पने \p \v 18 आंइ पर्बम परमप्रभु यावे कली पुंइना पुंइन बाक्‍कीने। मारेइ दोस ताइब मदुम्‍क, दे आंइ थुं नाइश्‍शो बाक्‍नीकी। मारेइ पाइतक हना यो, रिम्‍शो पय, दे थुं फ्रेंशा बाक्‍तक। \em रोमी १५:३०; २कोरिन्‍थी १:११-१२\em* \v 19 “ग्रुम्‍चा तयल” दे परमप्रभु यावे कली पुंइचा मप्रोनीन। \s1 आसीक गेशो \p \v 20 नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब भेडा गोठला, इं प्रभु येसुमी आ हुशेम गेना हना यो लीब कबल खाप्‍तु। दुशा बाक्‍चा गेब परमप्रभु यावेमी मेको कली बेक्‍शो रे सेंताक्‍व। \em यूहन्‍ना १०:११; १पत्रुस २:२५\em* \v 21 परमप्रभु यावेमी येसु ख्रीस्‍त रे पा इन थुं रिम्‍शो सेलल, आ दाक्‍शो गेय पपदल, आ कली ग्‍येरपाइक्‍ब सेलल। येसु ख्रीस्‍त कली गेना हना यो ठेयब सेल्‍य। आमेन। \em आमेन आ अर्थ “गो यो मेकोन मिम्‍नुङ” बाक्‍ब। \em* \s1 नोले ङा लोव़ \p \v 22 आं दाक्‍शो लोक्‍बपुकी, इन कली आं ब्रेक्‍शो थुं बारपाइक्‍तीक लोव़ शुश मब्रेक्‍तु। रिम्‍शो पा रु‍प्‍चा माल्‍नीनी। \v 23 नेनीने, इं लोक्‍ब तिमोथी कली जेल्‍खान रे प्रोंइतेक्‍म। आं गाक्‍चा क्‍येङा ङोंइती एक जाक्‍त हना, इन कली ग्रुम्‍थ पीनस्‍कु। \v 24 शेंब नु थमा सुइक्‍ब नेल्‍ल इन कली “रिम्‍शो बाक्‍कीन” देंती। इटाली ङा थमा सुइक्‍ब लोक्‍बपुकीमी यो इन कली “रिम्‍शो बाक्‍कीन” देंतेक्‍म। \v 25 प्रभु आ शिशी गेपुकी नु लील।