\id HAG \h हाग्‍गै \toc1 हाग्‍गै \toc2 हाग्‍गै \toc3 हाग्‍गै \mt1 हाग्‍गै \ip \bd ब्रेक्‍ब मुर:\bd* एको किताब हाग्‍गैमी ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। मेकोमी यहूदीपुकी ग्‍याइश्‍शा लाइश्‍शो, यरूसलेम लेश्‍शो जकरिया नु परमप्रभु यावे आ खिं लेंशा सेल्‍चा गेय पशो बाक्‍त। \ip \bd गेना ब्रेक्‍शो:\bd* यहूदी ग्‍याइश्‍शा लाइश्‍शा यरूसलेम लेश्‍शो १६ बर्स नोले ५२० बि. सी.मी परमप्रभु यावे आ खिं सेल्‍चा कली जग वोइश्‍‍शो बाक्‍तेक्‍‍म। मेको आ ङोंइती नु सेल्‍ची ना हाग्‍गैमी एको लोव़ पा ब्रेक्‍शो बाक्‍त। \ip \bd मारदे ब्रेक्‍शो:\bd* परमप्रभु यावे आ खिं लेंशा सेल्‍चा माल्‍नीम। मोपतीके हाग्‍गै आ शेंचा माल्‍शो लोव़ “गो श्‍‍येत जाइनीकी। मोपतीके परमप्रभु यावे आ खिं सेल्‍चा कली मारेइ गेने मचाप्‍नीकी” देंनीनी। तन्‍न “मारदे मगेनीनी, मोपतीके श्‍येत जाइनीनी” देंब। \c 1 \s1 परमप्रभु आं खिं सेलीन, दे अरे‍शो \p \v 1 पिप दाराम सासन पशो बर्स निक्‍शी, ६ महिना ङा ङोंइती ङा नाक्‍त परमप्रभु यावेमी आ लोव़ पाइब हाग्‍गै कली लोव़ पाप्‍तु। मेको लोव़ यहूदा रागीम हुकुम पाइब जेरूब-बाबेल नु नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब चढ़ेब यहोसु आस कली बाक्‍त। जेरूब-बाबेल शाल्‍तीएल आ तौ बाक्‍त। यहोसु चहिं यहो-सादाक आ तौ बाक्‍त। \em एज्रा ४:२४; एज्रा ५:१; एज्रा ५:२\em* \v 2 मिनु हाग्‍गैमी “मुर नेल्‍ल आन परमप्रभु यावेमी मार देंत देंशा हना ‘एको मुरपुकीमी परमप्रभु यावे आ खिं मुल लेंशा सेल्‍ची मजाक्‍शो बाक्‍ब देंनीम’ ” देंत। \v 3 मिनु हाग्‍गैमी परमप्रभु यावे आ लोव़ पा “परमप्रभु यावेमी मार दें‍ब देंशा हना \v 4 ‘आं खिं ब्रेश्‍शा खतम दुम्‍शो बाक्‍ब। गे चहिं दारशो शी क्‍येप्‍शो खिंम बाक्‍चा रिम्‍शो दुम्‍बा ङा?’ देंशो बाक्‍ब” देंत। \em २सामुएल ७:२\em* \v 5 मिनु मुर नेल्‍ल आन परमप्रभु यावेमी “गे दोदेंशो बाक्‍नीनी, मिम्‍तीन। \v 6 गे शुश शोक्‍तीनी, तन्‍न इच्‍का ला खुप्‍ताक्‍नी। गे जाइनीनी, तन्‍न मरूनीनी। गे तूनीनी, तन्‍न इन तूतू दाक्‍तीके मबेक्‍ब। गे फेक्‍नीनी, तन्‍न इन रां महोइब। गे शुश गेय पा क्‍येट चेम्‍नीनी, तन्‍न होइश्‍शो थैलीम कुर पा वोइक्‍नीनी” देंत। \em ब्‍यवस्‍था २८:३८\em* \p \v 7 मिनु मुर नेल्‍ल आन परमप्रभु यावेमी मार देंत देंशा हना “गे दोदेंशो बाक्‍नी, मिम्‍तीन। \v 8 डांडा मेर ङोइश्‍शा शी यितीन। मिनु आं खिं सेलीन। मिनु गो मेको तशा, ग्‍येरशा बाक्‍ने चबुल। मोपा मुरपुकीम आं कली ठेयब सेल्‍यीमील। \v 9 गे शुश आस पाइतीनी, तन्‍न इच्‍का ला ताइतीनी। मिनु गे खिंमी मार चाक्‍नी, गो मेको कली मुइश्‍शा बेरपाइक्‍ता। गो मारदे मोदेंशो पाता देंशा हना, आं खिं ब्रेन्‍ने थुम्‍शो बाक्‍ब। गे चहिं आंम खिं कली ला मिम्‍नीनी। \v 10 मोपतीके सरीङ रे सीत यिचा प्रोंइतु। मिनु रूमी मारेइ मारेइ वा‍चा प्रोंइशो बाक्‍ब। \em १राजा १७:१\em* \v 11 मिनु गो रू नु डांडा तार रेउ मयिपदु। अन्‍न, अङगुर, तेल नु रूम सिप्‍ब मारेइ मारेइ मसिप्‍पदु। मुर नु रागीम ब्रोंइ‍शो नेल्‍ल आन कली श्‍येत जपाइक्‍ता। मुर आन गेय नेल्‍ल शोर गाक्‍शो सेल्‍ता” देंत। \em हाग्‍गै २:१७; आमोस ४:९\em* \p \v 12 मिनु शाल्‍तीएल आ तौ जेरूब-बाबेल नु यहो-सादाक आ तौ, नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब चढ़ेब यहोसु नु लीशो मुर नेल्‍‍लेमी परमप्रभु यावे आन परमप्रभु आ लोव़ टिम्‍तेक्‍म। मिनु परमप्रभु यावे आन परमप्रभु आ देंशो नु आ लोव़ पाइब हाग्‍गै आ देंशो लोव़ टिम्‍तेक्‍म। मिनु मुरपुकी परमप्रभु यावे कली मान पा हिंतेक्‍म। \v 13 मिनु परमप्रभु यावे आ सोइश्‍शो लोव़ पाइब हाग्‍गैमी “परमप्रभु यावेमी मुर आन कली ‘गो गेपुकी नु बाक्‍नुङ’ देंशो बाक्‍ब” देंत। \em मलाकी २:७\em* \v 14 मिनु परमप्रभु यावेमी शाल्‍तीएल आ तौ, यहूदा रागीम हुकुम पाइब, जेरूब-बाबेल नु यहो-सादाक आ तौ, नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब चढ़ेब, यहोसु नु लीशो मुर आन थुं कली जोंब पोक्‍ताक्‍व। मिनु मेकोपुकीमी मुर नेल्‍ल आन परमप्रभु यावे, आ खिं सेल्‍चा गोम्‍तेक्‍म। \v 15 मिनु मेकोपुकीमी पिप दाराम सासन पशो बर्स निक्‍शी, ६ महिना, २४ नाक्‍तीमी परमप्रभु यावे आ खिं सेल्‍चा गोम्‍तेक्‍म। \c 2 \s1 परमप्रभु आ खिं लेंशा सेल्‍शो \p \v 1 पिप दारामी सासन पशो बर्स निक्‍शी, ७ महिना २१ नाक्‍तीम परमप्रभु यावे आन परमप्रभुमी हाग्‍गै कली लोव़ पाप्‍तु। मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना, \v 2 “गे शाल्‍तीएल आ तौ यहूदा रागीम हुकुम पाइब, जेरूब-बाबेल नु यहो-सादाक आ तौ नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब चढ़ेब यहोसु नु लीशो मुर आन कली \v 3 ‘इन दाते ङा सु सुमी परमप्रभु यावे आ ङोंइती ङा खिं आ दारस तनी? मुल एको खिं दोदेंशो तांइसीबा? मार, एको मदारशो तांइसीबा? दे हिल्‍लो पावो’ ” देंत। \em एज्रा ३:१२\em* \v 4 मिनु मुर नेल्‍ल आन परमप्रभु यावेमी “जेरूब-बाबेल, महिनो। यहो-सादाक आ तौ नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब चढ़ेब यहोसु गे यो महिनो। मिनु मेकेर ङा मुर नेल्‍ल महिनीन। गेय पचा गोने। मारदे हना गो गेपुकी नु बाक्‍नुङ। \v 5 गेपुकी इजीप्‍‍त रागी रे पा ग्रूशा पिनीनु, गेपुकी नु कबल का पाता। आं सोक्‍त गेपुकी नु बाक्‍ब, दे कबल पाता। मोपतीके महिनीन” दे मुर नेल्‍ल आन परमप्रभु यावेमी देंत। \em प्रस्‍थान १९:५; जकरिया ४:६\em* \v 6 मिनु मुर नेल्‍ल आन परमप्रभु यावेमी “मुल इच्‍का नोले गो लेंशा सरीङ, रागी, समुन्‍द्र नु गोरशो रागी कली हिम्‍नुङ। \em हिब्रू १२:२६\em* \v 7 गो रागी रागी ङा मुर आन कली हिम्‍नुङ। मिनु रागी रागी ङा शोंप नेल्‍ल एकेर चाक्‍नीम। मिनु गो एको खिं कली आं दारसीम प्रिंनुङ। \v 8 सुन चांदी नेल्‍ल आं के बाक्‍ब। \v 9 मोपतीके एको खिं आ मुल ङा दारस क्‍येङा नोले ङा दारस शुश रिम्‍शो दुम्‍ब। मिनु एकेर आसीक शुश गे‍नुङमी” दे मुर नेल्‍ल आन परमप्रभु यावेमी देंत। \s1 परमप्रभुम आसीक गेशो \p \v 10 पिप दारामी सासन पशो बर्स निक्‍शी ९ महिना २४ नाक्‍तीमी परमप्रभु यावेमी आ लोव़ पाइब हाग्‍गै कली लोव़ पाप्‍तु। \v 11 मिनु हाग्‍गैमी “मुर नेल्‍ल आन परमप्रभु यावेमी मार देंत देंशा हना ‘चढ़ेबपुकीम मार देंबाक्‍मा, दे हिल्‍लो पावो’ ” देंत। \v 12 मिनु हग्‍गाइम “सुइ मुरुमी किप्‍शुरम पोल्‍टो पा चढ़ेशो श्‍ये कुरशो बाक्‍त हना नु मेको आ किप्‍शुर आ सुरमी शोब्‍ले, खाइ, अङगुर शांबु, तेल नु अरु मारेइ जचा थोव़क थिप्‍तु हना, मेको चोव़खो दुम्‍नीमी?” दे हिल्‍लो पाप्‍तु। मिनु चढ़ेबपुकीम “मदुम्‍नीम” देंतेक्‍म। \v 13 मिनु हाग्‍गैमी “बेक्‍शो मुर थिशा, ग्रांग्रा दिशो दुम्‍शो मुरुम मारेइ थोव़क थिप्‍तु हना, मेको थोव़क ग्रांग्रा दिशो दुम्‍बा?” दे हिल्‍लो पाप्‍तु। मिनु चढ़ेबपुकीमी “मेको ग्रांग्रा दिशो दुम्‍ब” देंतेक्‍म। \em लेवी ५:२; गन्‍ती १९:२२\em* \v 14 मिनु हाग्‍गैमी “परमप्रभु यावेमी मार देंब देंशा हना ‘आं ङोंइती बाक्‍शो एको रागी ङा मुरपुकी मोदेंशोन बाक्‍नीम। मेकोपुकीम मार मार पाइनीमी, मार मार चढ़ेनीमी मेको नेल्‍ल ग्रांग्रा दिशो बाक्‍ब’ देंशो बाक्‍ब” देंत। \em एज्रा ४:१-३\em* \s1 मुर आन थुं बारपाइश्‍शो \p \v 15 मिनु परमप्रभुमी “गे मुलाक्‍त ङा मेरे मार दुम्‍बा, मेको रिम्‍शो पा मिम्‍तीन। परमप्रभु यावे आ खिं सेल्‍शोनु, फुल्‍लु तार फुल्‍लु वोइश्‍शा गारो प्रोव़चा क्‍येङा ङोंइती दोदेंशो बाक्‍मे, मेको मिम्‍तीन। \v 16 गे दोदेंशो बाक्‍नी? गे २० सेआह बाक्‍ब, दे मिम्‍ताक्‍नी हना, मेकेर १० सेआह ला बाक्‍ब। अङगुर ख्राक्‍शा, ५० गर रस ताप्‍नुङ, दे मिम्‍ताक्‍नी हना, २० गर ला दुम्‍ब। \em सेआह का ७ लिटर खोदेंशो बाक्‍ब। गर कली हिन यो देंनीम। हिन का ६,५ लिटर बाक्‍ब। \em*\em हाग्‍गै १:१६\em* \v 17 गो इन कली नु इन रूम ख्रुम्‍शो मारेइ मारेइ खतम सेल्‍ता। मेको सोव़पाइक्‍ब रोइ, बुंखी ङाइक्‍तीक रोइ नु मुप्‍सीम खतम सेल्‍ता। मो हना यो गे आं गे मलेन्‍नी। \em हाग्‍गै १:११\em* \v 18 मुल ९ महिना २४ नाक्‍ती, परमप्रभु यावे आ खिं ङा जग वोइश्‍शो नाक्‍त रे मार दुम्‍बा, मेको कोव़ङीन। \v 19 मार, गे नु वांचेर बाक्‍मे? अङगुर बोट, फोव़शी रवा, अनार नु तेल रवामी मुल सम्‍म फल मसिश्‍शो बाक्‍मा? मुलाक्‍त ङा मेरे गो इन कली आसीक गेनन्‍नी” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \s1 परमप्रभु आ लोव़ \p \v 20 मिनु ९ महिना ङा २४ नाक्‍ती परमप्रभु यावेमी लेंशा हाग्‍गै कली लोव़ पाप्‍तु। \v 21 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “गे यहूदा रागीम हुकुम पाइब जेरूब-बाबेल कली ‘गो सरीङ नु रागी हिम्‍चा चिक्‍शो बाक्‍नुङ। \v 22 गो पिप आन राज्‍य खतम पोक्‍नुङ। गो रागी रागी ङा राज्‍य थुम्‍पाइक्‍चा चिक्‍शो बाक्‍नुङ। गो बग्‍गी नु बग्‍गी ङोइक्‍ब आन कली थिप्‍पाइक्‍नुङमी। शारा नु शारा ङोइक्‍बपुकी आंम लोक्‍ब आन तरवारम क्‍योरचा पुंइसीनीम’ देनो” देंत। \v 23 मिनु मुर नेल्‍ल आन परमप्रभु यावेमी “मेको नाक्‍त शाल्‍तीएल आ तौ, आं गेय पाइब, जेरूब-बाबेल गो इ कली छाप पाइश्‍शो औंठी खोदेंशो सेल्‍नन। मारदे हना गो इ कली योव़शो बाक्‍नुङ” दे मुर नेल्‍ल आन परमप्रभु यावेमी देंत। \em जकरिया ४:६-७\em*