\id EZK \h इजीकीएल \toc1 इजीकीएल \toc2 इजीकीएल \toc3 इजीकीएल \mt1 इजीकीएल \ip \bd ब्रेक्‍ब मुर:\bd* साइ रे एको किताब इजीकीएल आ ब्रेक्‍शो बाक्‍ब देंनीम। \ip \bd गेना ब्रेक्‍शो:\bd* ६२० रे ६०० बि. सी. आस दातेम ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \ip \bd मार ब्रेक्‍शो:\bd* \io1 १. परमप्रभुमी यरूसलेम खतम दुम्‍चा क्‍येङा ङोंइती लोव़ पशो \em इजीकीएल १:- २४:-\em* \io1 २. परमप्रभुमी यरूसलेम आ नेक्‍था ङा रागी आन पर्बम लोव़ पशो \em इजीकीएल २५:- ३२:-\em* \io1 ३. परमप्रभुमी यरूसलेम खतम दुम नोले लेम्‍शा लोव़ पशो \em इजीकीएल ३३:- ४८:-\em* \c 1 \s1 इजीकीएलम छेङछेङ तशो \r इजीकीएल १०:- \p \v 1 मिनु ३० बर्स ङा ४ महिना ङा ५ नाक्‍ती ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशोपुकी नु गो केबार खोला आ नेक्‍था बाक्‍शो नङ। मिनु मेना सरीङ रोक्‍साक्‍व। मिनु गो परमप्रभु आ कोंइशो तातामी। \em इजीकीएल १:३; इजीकीएल ३:२३; इजीकीएल १०:१५,२०,२२; इजीकीएल ४३:३\em* \v 2 मेको महिना ङा ५ नाक्‍ती पिप येहो-याकीन ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो ५ बर्स दुम्‍शो बाक्‍त। \em २राजा २४:१५\em* \v 3 मिनु परमप्रभु यावेमी बूजी आ तौ चढ़ेब इजीकीएल, आं कली लोव़ पाप्‍तु। मेना गो कल्‍दी आन रागी, केबार खोला आ नेक्‍थाम बाक्‍ती। मेना परमप्रभु यावेमी आं कली थिती। \em इजीकीएल ३:२२-२३; इजीकीएल ८:१; इजीकीएल ३३:२२; इजीकीएल ३७:१; इजीकीएल ४०:१\em* \p \v 4 मिनु गो कोव़ङुनु, उत्तर रे फश गिवार यिशो ताता। ठेयब छेङछेङ पाइश्‍शो गोस्‍स ताता। मेको आ दाते रे चिला दाप्‍शो खोदेंशो पा आ एर ओंथ नेल्‍ल छेङछेङ दुम्‍शो बाक्‍त। मिनु चिला खोदेंशो पा एर ओंथ दोरत। मिनु मेको मी आगा रे कांसा खोदेंशो जिल जिल पा ब्रशो तांइसाक्‍व। \em प्रकाश ४:-\em* \v 5 मिनु मेको आ दातेमी ४ ओटा सोक्‍त पाइश्‍शोपुकी तांइसाक्‍म। मेको मार खोदेंशो तांइसाक्‍म देंशा हना, \v 6 मेको आन के ४, ४ ओटा कुल नु ४, ४ ओटा फ्रां बाक्‍तेक्‍म। \v 7 मेको आन खोइल दिंसीशो बाक्‍तेक्‍म। बाछा आन गेंच खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको आन खोइल खुइश्‍शो कांसा खोदेंशो पा टल्‍केशो बाक्‍तेक्‍म। \v 8 मेको आन फ्रां आगा एर ओंथ नेल्‍ल मुर आन गुइ खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको ४ ओटा सोक्‍त पाइश्‍शो आन कुल नु आन फ्रां दोदेंशो बाक्‍तेक्‍म देंशा हना, \v 9 मेको आन फ्रां थिमुशो बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकी तेइ लमानु ङोंइती गे पा गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। आन कुल एर ओंथ महिरथु ग्‍येत्‍थ गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 10 मेको आन कुल दोदेंशो बाक्‍तेक्‍म देंशा हना, मेको नेल्‍ल का का पा ४ ओटा कुल बाक्‍तेक्‍म। ङोंइती ङा कुल मुर आ कुल खोदेंशो बाक्‍त। आ ग्‍युरा गे ङा कुल गुप्‍स आ कुल खोदेंशो बाक्‍त। पेरा गे ङा कुल ब्‍यफ के खोदेंशो बाक्‍त। मिनु आन नोले गे ङा कुल ककाकुली के खोदेंशो बाक्‍त। \v 11 मेको आन कुल मोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको आन फ्रां इर गे प्राक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेको आन फ्रां निक्‍शीमी अर्को आन फ्रांम थिमुशो बाक्‍तेक्‍म। मिनु फ्रां निक्‍शीमी आन आन रां सुम्‍सीशो बाक्‍तेक्‍म। \v 12 मेको नेल्‍ल ग्‍येत्‍थ ङोंइती गे गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। सोक्‍त ते ते लमे, मेक मेक लाइबाक्‍तेक्‍म। मेको आन कुल महिरथु गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 13 मेको सोक्‍त पाइश्‍शो आन दातेमी ब्रशो कोइला खोदेंशो बाक्‍त। मेको एर ओंथ गाक्‍शो तोव़शी खोदेंशो तांइसीबाक्‍त। मेको मी थम छेङछेङ पा ब्रशो बाक्‍त। मिनु मेको रे चिला दाप्‍बाक्‍त। \v 14 मेको सोक्‍त पाइश्‍शोपुकी चिला आप्‍शो खोदेंशो पा एर ओंथ बेरबाक्‍तेक्‍म। \p \v 15 मिनु गो मेको सोक्‍त पाइश्‍शोपुकी कोव़ङुनु, मेको ४ ओटा सोक्‍त पाइश्‍शो आन नेक्‍था खपीम गुगील तातामी। मेको नेल्‍ल आन गुगील का का बाक्‍त। \v 16 मेको गुगील दोदेंशो बाक्‍तेक्‍म देंशा हना, मेको जिल जिल पाइब पीत मनी माइश्‍शो हीरा खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको गुगील आगाम अर्को गुगील बाक्‍तेक्‍म। \v 17 मेकोपुकी गाक्‍मानु, तेइ महिरथु गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। मेको सोक्‍त ते ते गाक्‍मे, मेको गुगील मेक मेक गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 18 मेको गुगील लाइश्‍शो नु हिंचा ङा बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेको कली कोव़ङुनु, नेल्‍ल मिक्‍ची मिक्‍च पाइश्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 19 मिनु मेको सोक्‍त पाइश्‍शोपुकी गाक्‍मानु, मेको ग्‍येत्‍थ क्‍युक्‍सीमानु, मेको गुगील यो ग्‍येत्‍थ क्‍युक्‍सीबाक्‍तेक्‍म। \v 20 मिनु सोक्‍त ते ते गाक्‍मे, मेको सोक्‍त पाइश्‍शोपुकी यो मेक मेक गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेको गुगील मेकोपुकी नु बोक्‍बाक्‍तेक्‍म। मारदे हना मेको सोक्‍त पाइश्‍शो आन सोक्‍त मेको गुगीलम बाक्‍त। \v 21 मेको सोक्‍त पाइश्‍शोपुकी गाक्‍मानु, मेकोपुकी यो गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। मेको दिक्‍मानु, मेकोपुकी यो दिक्‍‍बाक्‍तेक्‍म। मेको रागी रे क्‍युक्‍स‍मानु, मेको गुगील क्‍युक्‍सी‍बाक्‍तेक्‍म। मारदे हना मेको सोक्‍त पाइश्‍शो आन सोक्‍त मेको गुगीलम बाक्‍त। \p \v 22 मेको सोक्‍त पाइश्‍शो आन पिया इर गे जिल जिल सिसा खोदेंशो बाक्‍तीक बाक्‍त। \v 23 मेको बाक्‍तीके आ दी गे आन फ्रां हाम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकी थिमुशो बाक्‍तेक्‍म। मेको सोक्‍त पाइश्‍शो आन फ्रां निक्‍शीम आन रां सुम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 24 मेको गाक्‍मानु, गो मेको आन फ्रां आन रेयके, ठेयब समुन्‍द्र आ रेयके खोदेंशो नेंता। मेको रेयके नेल्‍ल क्‍येङा सक्ति पाइश्‍शो बुंबु पाइब नु लडाइ पाइब आन ग्रांग्‍ये माग्‍ये पोक्‍शो रेयके खोदेंशो नेंता। मेको सोक्‍त पाइश्‍शोपुकी राम्‍मानु, आन फ्रां लुक्‍च तोक्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 25 मेको आन फ्रां लुक्‍च तोक्‍शा दिक्‍मानु, मेको आन पिया इर गे बाक्‍तीके रे सेंदा का ग्रूत। मेको सोक्‍त पाइश्‍शोपुकी राम्‍मानु, आन फ्रां लुक्‍च तोक्‍बाक्‍तेक्‍म। \p \v 26 मेको आन पिया इर गे बाक्‍तीकेमी ठेयब नित्‍तीक का खोदेंशो बाक्‍त। मेको कोव़ङुनु नीर हीरा खोदेंशो तांइसाक्‍व। मिनु मेको ठेयब नित्‍तीकेम निप्‍ब आ रां मुर आ खोदेंशो बाक्‍त। \em प्रस्‍थान २४:१०; प्रकाश ४:२-३; यसैया ६:१\em* \v 27 मिनु मेको आ क्रातो ङा ग्‍येत्‍थ ब्रशो जिलजिल पाइश्‍शो कांसा चुप्‍लुम ब्रशो मी खोदेंशो ताता। आ क्रातो ङा लुक्‍चु मी खोदेंशो पा ब्रशा शुश छेङछेङ बाक्‍त। \v 28 रेउ यिमेनु, गोस्‍सुम वाक्‍श दाप्‍शो खोदेंशो पा, मेको आ एर ओंथ नेल्‍ल छेङछेङ बाक्‍त। मेको परमप्रभु यावे आ छेङछेङ बाक्‍त। मिनु गो मेको तशा, खुम्‍की पा बाप्‍ती। मिनु मुर ब्‍वाक्‍शो खोदेंशो सेंदा नेंता। \em इजीकीएल ३:२३; इजीकीएल ८:४; इजीकीएल ९:३; इजीकीएल १०:४,१८; इजीकीएल ११:२३; इजीकीएल ४३:४; इजीकीएल ४४:४\em* \c 2 \s1 इजीकीएल कली ब्रेश्‍शो \p \v 1 मिनु मेकोमी आं कली “ए मुर, बोक्‍शा रपो। मिनु गो गे नु लोव़ पाइनुङ” देंत। \v 2 मिनु आं कली लोव़ पवानु, परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आं आगाम ओव़शा, आं कली राप्‍पाइक्‍ती। मिनु आं कली लोव़ पशो नेंता। \v 3 मिनु मेकोमी आं कली “ए मुर, गो इ कली इस्राएल जात ङा मुर आन बाक्‍तीक सोइक्‍नन। मटीब रागी ङा मुर आन बाक्‍तीक सोइक्‍नन। मेकोपुकीम आं कली मटिशो बाक्‍नीम। मेको आन किकी पिपी नु मेकोपुकीम मुल सम्‍म हेंथे पा आं कली मटिशो बाक्‍नीम। \v 4 मेको आन चच युइ आं कली मटीब नु खकटा थुं पाइश्‍शो बाक्‍नीम। गो इ कली मेको आन बाक्‍तीक सोइक्‍नन। मिनु गे मेको आन कली ‘परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इन कली लोव़ पाइब’ देंत। \v 5 मेकोपुकीम नेन्‍मेक्‍ल कि मनेन्‍मेक्‍ल, मेकोपुकी नु लोव़ पावो। मारदे हना मेको मटीब आन खिं ङा मुर बाक्‍नीम। मिनु मेको आन दातेम परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइब मुर का बाक्‍माक्‍त, दे तुइक्‍नीम। \em इजीकीएल २:७; इजीकीएल ५:११,२७\em* \v 6 मिनु गे मेकोपुकी नु मेको आन लोव़ नेंशा महिनो। गे इ एर ओंथ चू नु चोंक बाक्‍तेक्‍म नु गे बिच्छी आन दातेम बाक्‍ते हना यो, महिनो। मेकोपुकीम मार देंतेक्‍म हना यो, मेको आन लोव़ क्‍येङा महिनो। मेको आन कोव़शोम ग्‍येत्‍थ लुक्‍च मदुमो। मारदे हना मेको मटीब आन खिं ङा मुर बाक्‍नीम। \em येरमीया १:८\em* \v 7 गे मेको आन कली आं लोव़ पचा माल्‍नेवे। मेकोपुकीम नेन्‍मेक्‍ल कि मनेन्‍मेक्‍ल। मारदे हना मेकोपुकी मटीब आन खिं ङा मुर बाक्‍नीम। \p \v 8 तन्‍न गे आं लोव़ नेनो। गे मेको मटीब आन खिं ङा मुर खोदेंशो मदुमो। इ शोव़ पाक्‍को। मिनु गो मार गेना, मेको जावो” देंत। \v 9 मिनु गो कोव़ङुनु, गुइ का आं गे दिंशो ताता। मेकेर ब्रेक्‍शा ओल्‍शो कागज का बाक्‍त। \em प्रकाश १०:८\em* \v 10 मिनु मेकोम, मेको आं ङोंइती प्राक्‍शा कोंइताक्‍यी। मेको आ ङोंइती नु नोले, निम्‍फा पटटी ब्रेक्‍शो बाक्‍त। मेकेर हिशेक पतीके, रोंका पतीके नु आबी आबी, दे हिंतीके लोव़ ब्रेक्‍शो बाक्‍त। \c 3 \s1 इजीकीएलमी कागज जशो \p \v 1 मिनु मेकोमी आं कली “ए मुर, मेको इ ङोंइती बाक्‍शो ओल्‍शो कागज जावो। मिनु लशा इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली लोव़ पावो” देंत। \em येरमीया १५:१६; येरमीया १:९; प्रकाश १०:९-११\em* \v 2 मोपतीके गो आं शोव़ पाक्‍ता। मिनु मेकोमी मेको ओल्‍शो कागज आं कली जचा गेती। \v 3 मिनु मेकोमी आं कली “ए मुर, आं गेशो ओल्‍शो कागज जावो। मिनु इ कोव़ज प्रिंदो” देंत। मोपतीके गो मेको जाता। मिनु मेको आं शोव़म खुदो खोदेंशो पा जिज दुम्‍त। \em भजन संग्रह ११९:१०३\em* \p \v 4 मिनु मेकोमी आं कली “ए मुर, इस्राएली आन खिं लावो। मिनु मेको आन कली आं देंशो लोव़ नेल्‍ल नेंपाइक्‍मी। \v 5 मारदे हना गो इ कली मतुइक्‍चा ङा नु मरुप्‍चा ङा लोव़ ब्‍वाक्‍ब मुर आन बाक्‍तीक मसोइक्‍तन। तन्‍न इस्राएली आन खिं ङा मुर आन बाक्‍तीक सोइक्‍ताक्‍न। \v 6 गो इ कली मतुइक्‍चा ङा नु मरुप्‍चा ङा लोव़ ब्‍वाक्‍ब मुर आन दातेमी, मरुप्‍ब लोव़ पाइब मुर आन बाक्‍तीक मसोइक्‍तन। गो इ कली मोदेंशो मुर आन बाक्‍तीके सोइश्‍शो नङ हना, मेकोपुकीम इ लोव़ नेनेम वा। \v 7 तन्‍न इस्राएली आन खिं ङा मुरुम इ लोव़ मनें‍नीम। मारदे हना मेकोपुकीम आं लोव़ नेंचा मदाक्‍नीम। इस्राएली आन खिं ङा मुर नेल्‍ले काइ मटीब नु खकटा थुं पाइश्‍शो बाक्‍नीम। \v 8 गो इ कुल मेको आन कुल क्‍येङा बोल्‍यो सेल्‍ता। इ थुं मेको आन थुं क्‍येङा बोल्‍यो सेल्‍ता। \em यसैया ५०:७; येरमीया १:१८\em* \v 9 गो इ थुं बोल्‍यो फुल्‍लु क्‍येङा बोल्‍यो चकमक खोदेंशो सेल्‍ता। गे मेको आन क्‍येङा महिनो। मेको आन कोव़शोम ग्‍येत्‍थ लुक्‍च मदुमो। मारदे हना मेको मटीब आन खिं ङा मुर बाक्‍नीम” देंत। \v 10 मिनु मेकोम आं कली “ए मुर, गो इ कली देंशो लोव़ नेल्‍ल इ थुंम वोतो। मिनु नेनो। \v 11 मिनु मेको ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो इ मुर आन बाक्‍तीक लावो। मिनु मेको आन कली लोव़ पावो। ‘परमप्रभु यावेमी इन कली लोव़ पाप्‍तु’ देनो। मेकोपुकीम नेन्‍मेक्‍ल कि मनेन्‍मेक्‍ल” देंत। \em इजीकीएल २:५,७\em* \s1 इजीकीएल खाल पाइब दुम्‍शो \r इजीकीएल ३३:१-९ \p \v 12 मिनु परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम आं कली इर क्‍युक्‍ती। मिनु गो “परमप्रभु यावे आ छेङछेङ ठेयब बाक्‍ब” देंशो नेंता। मिनु गो आं नोले गे ठेयब रेयके पशो नेंता। \em इजीकीएल १:२८\em* \v 13 मेको रेयके सोक्‍त पाइश्‍शो आन फ्रां थिमुशो रेयके मेको आन नेक्‍था ङा गुगील रे ग्रूशो रेयके नु ख्रिनु कुशो रेयके बाक्‍त। \v 14 मिनु सोक्‍तीम आं कली क्‍युक्‍शा लाइक्‍ती। मिनु गो कशो थुं दुम्‍शा, गाइश्‍शा लती। मेना परमप्रभु यावे आ बोल्‍यो गुइम आं कली दिप्‍ती। \v 15 मिनु गो मेको केबार खोला आ नेक्‍था बाक्‍‍ब रागी रे ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो आन बाक्‍तीक तेल-अबीब सहरम जाक्‍ती। मिनु गो ७ नाक्‍ती सम्‍म मेको आन दातेम ब्रिथ्री बाक्‍ती। \p \v 16 मिनु ७ नाक्‍त नोले परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 17 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, गो इ कली इस्राएली आन खिं ङा मुर आन कली खाल पाइब सेल्‍तन। गे आं देंशो लोव़ नेंतीवी हना, मेको आन कली आं लोव़ रे पा हिंच कोंइदीमी। \em इजीकीएल ३३:७; यसैया ५२:८; हिब्रू १३:१७\em* \v 18 मिनु गो आं अरेशो लोव़ मटीब मुर का कली ‘गे थमा पा इ मटितीके आ पर्बम बेक्‍नेवे’ दे माइक्‍नुङ। मिनु गे मेको कली ब्रोंइचा कली हिंच मकोंइताक्‍वी हना, मेको आं अरेशो मटीब आ मरिम्‍शो पशो आ पर्बम बेक्‍ब। मेको मुर आ हुश आ क्‍येक्‍क इ रे पा ताक्‍नुङ। \em इजीकीएल १४:१०\em* \v 19 तन्‍न गे मेको आं अरेशो लोव़ मटीब मुर कली हिंच कोंइताक्‍वी हना, नु मेको मुर आं अरेशो लोव़ मपतीक रे मलेत्‍त हना, मेको आं अरेशो मटिशो नु आ मरिम्‍शो पशो आ पर्बम बेक्‍ब। तन्‍न गे ब्रोंइनेवे। \v 20 मिनु ठीक पाइब मुर काम आ ठीक पतीक रे लेश्‍शा मरिम्‍शो पाप्‍तु हना, गो मेको आ ङोंइती दाइल पाइक्‍तीक फुल्‍लु वोइक्‍ता हना, मेको बेक्‍ब। गे मेको कली हिंच मकोंइतीके, मेको आ पापम पतीके बेक्‍ब। मेको आ ङोंइती ठीक पशो मारेइ ममिम्‍सीब। मिनु गो मेको आ हुश आ क्‍येक्‍क इ रे पा ताक्‍नुङ। \em इजीकीएल १८:२४\em* \v 21 तन्‍न गे मेको ठीक पाइब मुर कली ‘पाप मपावो’ दे हिंच कोंइताक्‍वी हना नु मेकोमी पाप मपाप्‍तु हना, मेको थमा पा ब्रोंइब। मारदे हना मेकोम हिंच कोंइशो टिशो बाक्‍ब। मिनु गे ब्रोंइ‍नेवे” देंत। \p \v 22 मेना परमप्रभु यावे आ गुइम आं कली थिती। मेकोमी आं कली “बोक्‍को, बेंसीम लावो। मिनु गो मेकेर गे नु लोव़ पाइनुङ” देंत। \em इजीकीएल १:३\em* \v 23 मोपतीके गो बोक्‍शा बेंसीम लती। मिनु गो केबार खोला आ नेक्‍थाम तशो परमप्रभु यावे आ छेङछेङ मेकेर यो बाक्‍त। मिनु गो खुम्‍की पा बाप्‍ती। \em इजीकीएल १:२८\em* \v 24 मिनु सोक्‍त आं थुंम ओव़त। मिनु मेकोम आं कली राप्‍पाइक्‍ती। मिनु आं कली लोव़ पा “लावो, इ खिं लशा, लाप्‍चो चोक्‍शा बाक्‍को। \em इजीकीएल २:२\em* \v 25 ए मुर, मेकोपुकीम इ कली डोरीम फ्रेंनीम। मिनु गे फ्रेंचा पुंइसीशा, मुर आन दातेम लचा मताइ‍नेवे। \v 26 मिनु गो इ लें इ कुंकुम खोक्‍पाइक्‍नुङ। मिनु गे मब्‍वाक्‍ब दुम्‍शा, मेको आन कली हुइक्‍ने मचाप्‍नेवे। मारदे हना मेकोपुकी मटीब आन खिं ङा मुर बाक्‍नीम। \v 27 तन्‍न गो, गे नु लोव़ पङानु, इ कली ब्‍वाक्‍ने चाप्‍ब सेल्‍नन। मिनु गे मेको आन कली ‘परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इन कली लोव़ पाइब। नेंने दाक्‍बम नेन्‍‍मेक्‍ल। नेंने मदाक्‍बमी मनेन्‍मेक्‍ल’ देनो। मारदे हना मेकोपुकी मटीब मुर आन खिं ङा मुर बाक्‍नीम” देंत। \c 4 \s1 यरूसलेम आ पर्बम लोव़ \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी “ए मुर, गे इंटा का चाक्‍शा इ ङोंइती वोतो। मिनु मेको तारी यरूसलेम सहर आ नकसा सेलो। \v 2 मिनु मेको कली पुम्‍शो कोंइदो। मेको आ एर ओंथ लडाइ पचा कली लाइश्‍शो खिं सेलो। मिनु मेको आ गारो ङोइक्‍चा कली खप तेलो। एर ओंथ लडाइ पाइब आन बाक्‍तीक सेलो। मिनु आ एर ओंथ मेको गारो प्रेत्‍चा कली मुडा ठीक सेलो। \v 3 मिनु नोले फलाम के ग्‍योंब का चाक्‍शा, सहर नु इ दातेम फलाम के गारो खोदेंशो पा वोतो। मिनु गे सहर गे कोव़ङो। मिनु मेको सहर कली पुम्‍शो सेल्‍शा कोंइदो। शुश पुम्‍शो कोंइदो। मेको इस्राएली आन खिं ङा मुर आन कली चिन्‍ड का दुम्‍ब। \p \v 4 मिनु नोले गे पेरा गे हिरशा इपो। मिनु इस्राएली आन खिं ङा मुर आन सजाइ ततीक इ तार वोतो। गे गिश नाक्‍ती सम्‍म मेक गे हिरशा बाक्‍नेवे, मिश नाक्‍ती सम्‍म मेको आन सजाइ ततीक कुरचा माल्‍नेवे। \v 5 मारदे हना गो इ कली गिश नाक्‍त मोपा बाक्‍चा माल्‍नेवे, मेको देंनुङ। मेको सहे सां ९० नाक्‍त दुम्‍चा माल्‍ब। नाक्‍त का के बर्स का बाक्‍ब। मोपा गे इस्राएली आन खिं ङा मुर आन सजाइ कुरचा माल्‍नेवे। \v 6 मिनु मेको नाक्‍त नेल्‍ल नुम नोले, लेंशा ग्‍युरा गे हिरशा इपो। मिनु मेना यहूदा आ खिं ङा मुर आन सजाइ कुरचा माल्‍नेवे। मिनु मेको आ पर्बम गो इ कली ४० नाक्‍त बाक्‍पाइक्‍नुङ। नाक्‍त का के बर्स का बाक्‍ब। \v 7 मिनु गे पुम्‍शो यरूसलेम गे कोव़शा, इ गुइ ङा वा तिल्‍शा, मेको सहर आ पर्बम नोले दुम्‍तीक लोव़ पावो। \v 8 कोव़ङो, गो इ कली डोरीम फ्रेंशा वोइक्‍नन। मोपा गे एको पुम्‍तीक नाक्‍ती नुप्‍चा क्‍येङा ङोंइती एर ओंथ लोक्‍सीने मचाप्‍नेवे। \p \v 9 मिनु मेको चेरब, क्‍योव़ज, सिबी, दाल, चिरस नु उवा चाक्‍शा ग्‍योंब काम कुर पा इ कली शोब्‍ले चोंइसो। गे मेको सहे सां ९० नाक्‍त सम्‍म मलोक्‍सीथु बाक्‍ङेनु, मेको जचा माल्‍नेवे। \v 10 इ नाक्‍ती ङा जचा थोव़क नाक्‍शा २० शेकेल ङा दुम्‍चा माल्‍ब। गे गेना हना यो गो देंङा ना जचा माल्‍नेवे। \em शेकेल का ११.५ ग्राम चांदी के क्‍येट बाक्‍ब।\em* \v 11 गे तूचा कली ब्‍वाक्‍कु यो पुक्‍चा माल्‍नेवे। हिन का ६ भाग ङा भाग का तूचा माल्‍नेवे। मेको गेना तूचा माल्‍नेवे, इ कली देंनुङ। \em हिन का ४ लिटर खोदेंशो बाक्‍ब।\em* \v 12 गे क्‍योव़ज के बटुक खोदेंशो सेल्‍शा जावो। गे मुर आन ङोंइती मुर आन ख्री चोशा, मेको चोचा माल्‍नेवे” देंत। \v 13 मिनु परमप्रभु यावेमी “मोपा इस्राएल ङा मुर आन शोब्‍ले जचा माल्‍नीम। गो मेको आन कली रागी रागी ङा मुर आन बाक्‍तीक खेरनुङमी। मेको आन दातेम मोदेंशो ग्रांग्रा दिशो शोब्‍ले जचा माल्‍नीम” देंत। \em होसे ९:३\em* \v 14 मिनु गो “परमप्रभु, परमप्रभु यावे, गो आल रेन मोदेंशो ग्रांग्रा दिशो मदुम्‍शो नङ। गो गेनायो आंमा बेक्‍शो नु ब्‍वाकी ङा जन्‍तुम साइश्‍शो श्‍ये मब्‍वङ। ग्रांग्रा दिशो गेनायो मजङ” देंती। \em प्रस्‍थान २२:३०; प्रेरित १०:१४\em* \v 15 मिनु मेकोम आं कली “दुम्‍ब, गो इ कली मुर आन ख्री आ पा ङा, इ शोब्‍ले चोचा कली गोबर गे‍नुङ” देंत। \p \v 16 मिनु मेकोमी आं कली “ए मुर, गो यरूसलेम रे अन्‍न तेक्‍नुङ। मेकोपुकीम हिंशा शोब्‍ले नाक्‍ना नाक्‍न जाइनीम। मिनु पुक्‍ना पुक्‍न सुर्ता पन पन ब्‍वाक्‍कु तूनीम। \em इजीकीएल ५:१६; लेवी २६:२६\em* \v 17 मेकोपुकीम शोब्‍ले नु ब्‍वाक्‍कु मताइनीम। मुर काम अर्को कली तवानु ग्रीचोक पा हिंनीम। मिनु मेकोपुकी सजाइ ततीके सोव़ना सोव़न लाइनीम” देंत। \c 5 \s1 यरूसलेमम सजाइ तशो \p \v 1 मिनु मेकोमी “ए मुर, हेश्‍शो तरवार का शेवो। मिनु मेकोम चां प्रेक्‍ब आन छूरा खोदेंशो पा इ चां नु इ गल शोक्रे प्रेक्‍को। मिनु मेको नाक्‍चा कली नाक्‍तीक चाक्‍को। मिनु मेको चां आन कली भाग सां पा योक्‍को। \v 2 मिनु मेको चां के भाग का सहर पुम्‍चा नुप्‍ची ना सहरम चोवो। मिनु अर्को भाग तरवारम सहर आ एर ओंथ फ्रावो। मिनु नोले ङा भाग फशेम बेरपतो। मारदे हना गो मेको आन कली तरवारम खेदा पाइनुङमी। \em इजीकीएल ५:२\em* \v 3 तन्‍न गे मेको चां इच्‍का इ वाम तोल्‍शा वोइक्‍मी। \v 4 मिनु मेको रे यो इच्‍का ग्रुंइशा मीम चोवो। मेको रे पा इस्राएल ङा खिं नेल्‍लेम मी का ब्रशा ग्रूब” देंत। \p \v 5 मिनु परमप्रभु यावेमी “यरूसलेम एको बाक्‍ब। गो मेको कली रागी रागी आन दातेम वोइक्‍ता। मेको आ एर ओंथ नेल्‍ल रागी बाक्‍नीम। \v 6 तन्‍न मेकोम आं निसाफ पतीक लोव़ नु आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ मटीव। आ एर ओंथ बाक्‍शो रागी रागी नु जात जात ङा मुर आन क्‍येङा यो आं निसाफ पतीक लोव़ नु आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ मटीब बाक्‍ब” देंत। \v 7 मोपतीके परमप्रभु यावेमी “गे इ एर ओंथ रागी रागी ङा मुर आन क्‍येङा मरिम्‍शो पाइब बाक्‍नेवे। गे आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ नु आं निसाफ पतीके लोव़ मेको आन क्‍येङा मटीब बाक्‍नेवे। तन्‍न इ एर ओंथ ङा मुर आ निसाफ पतीक लोव़ पाइनेवे। \v 8 गो इ कली आंमा सजाइ गेनुङ। गो रागी रागी ङा मुर आन ङोंइती इ कली निसाफ पाइनुङ। \v 9 गो इ ग्रांग्रा दिशो मूर्ति आन कली पूजा पतीके गो इ कली ङोंइती गेनायो मगेशो सजाइ गेनन। मिनु नोले मोदेंशो सजाइ मगेनन। \v 10 थमा पा, इ दातेमी आम आफोम आन आल आन कली ब्‍वाइनीम। मिनु आलम यो आन आंम आफ आन कली ब्‍वाइनीम। गो इ कली सजाइ गेनन। मिनु इ लीशो मुर आन कली फशेम एर ओंथ बेरपाइक्‍नुङमी। \em ब्‍यवस्‍था २८:५३-५५\em* \v 11 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘गो ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा, मो पाइनुङ। मारदे हना इ मूर्ति नु इ ग्रांग्रा दिशो गेयम आं बाक्‍तीक ग्रांग्रा दिशो सेल्‍तीके, गो इ कली खतम सेल्‍नुङ। गो इ कली शिशी मपथु सुइ आन कली ब्रोंइचा मगेनुङ। \em इजीकीएल ७:४; इजीकीएल ८:७-१८\em* \v 12 इ दातेमी, भाग सांम भाग का मुर बेक्‍तीक रोइम नु अन्‍कालम बेक्‍नीम। मिनु अर्को भाग तरवारम बेक्‍नीम। मिनु नोले ङा भाग फशेम ते ते फ्राइनुङमी। मिनु गो मेको आन कली तरवारम खेदा पाइनुङमी। \em इजीकीएल ५:२\em* \p \v 13 मिनु गो गाइक्‍ना गाइक्‍न, मेको आन कली आं चुरशो कोंइशा, आं थुं नाइक्‍पाइक्‍नुङ। मिनु गो, परमप्रभु यावेमी आं रुश पतीकेमी मेको आन कली लोव़ पाता, दे तुइक्‍नीम। \em इजीकीएल १६:४२\em* \v 14 गो इ कली श्‍येत्‍थ सेल्‍नुङ। गे रागी रागी ङा मुर आन दातेम नु इ नेक्‍था रे पा लाइब नेल्‍ल आन ङोंइती इ कली शुक्‍शी पाइक्‍चा पुंइसीब सेल्‍नन। \em ब्‍यवस्‍था २८:३७; येरमीया २४:९\em* \v 15 गो आं गाइक्‍तीक नु चुरतीकेम इ कली निसाफ पाइनुङ। मिनु गे शुक्‍शी पाइक्चा पुंइसीतीके, मुने दोक्‍तीके नु हिंच कोंइतीके नु शुश हिंचा ङा दुम्‍नेवे। गो परमप्रभु यावेमी, एको लोव़ देंती। \v 16 मिनु गो इ कली साइक्‍ब अन्‍काल नु खतम दुम्‍तीके ब्रा खोदेंशो पा सोइक्‍नुङ, साइक्‍ब नु खतम दुम्‍तीक चाक्‍नुङ। मिनु मेको क्‍येङा अन्‍काल दुम्‍पाइक्‍नुङ। गो इ अन्‍न नेल्‍ल तेक्‍शा, \em ब्‍यवस्‍था ३२:२३-२४; इजीकीएल ४:१६\em* \v 17 गो इ दातेमी अन्‍काल नु ब्‍वाकी ङा जन्‍तुपुकी सोइक्‍ताक्‍ङ हना, मेकोपुकीम इ आल रोइक्‍नीम। इ दातेम मुर बेक्‍तीक रोइ नु हुश ख्राक्‍श पोक्‍तीक दुम्‍शा बाक्‍ब। मिनु गो इ कली तरवारम साइक्‍नुङ’ गो परमप्रभु यावेमी, एको देंती” देंत। \c 6 \s1 इस्राएली आन थान खतम सेल्‍शो \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, गे इस्राएल ङा पहाड गे कोव़शा, मेको आन पर्बम नोले दुम्‍ब लोव़ पावो। \em इजीकीएल ३६:१; मीका ६:१\em* \v 3 गे ‘ए इस्राएल ङा पहाड परमप्रभु, परमप्रभु यावे आ लोव़ नेनीन। पहाड नु डांडा खोल्‍सा नु बेंसी आन कली परमप्रभु यावेमी, गो इन तार तरवार का चाक्‍नुङ। मिनु गो इन डांडा ङा थान आन कली खतम पोक्‍‍नुङमी। \v 4 इन थान श्‍येत्‍थ दुम्‍नीम। मिनु इन धूप चोतीक ब्रोल्‍नीम। मिनु गो इन साइश्‍शो मुर आन कली आन मूर्ति आन ङोंइती ताइक्‍नुङमी। \em लेवी २६:३०\em* \v 5 गो इस्राएल ङा मुर आन बेक्‍शो रां मेको आन मूर्ति आन ङोंइती वोइक्‍नुङ। मिनु इन रुश इन चढ़ेतीक आन ङोंइती एर ओंथ फ्राइ‍नुङमी। \em २राजा २३:२४\em* \v 6 गेपुकी ते बाक्‍तीनी हना यो, इन सहर श्‍येत्‍थ दुम्‍नीम। इन डांडा ङा थान नेल्‍ल खतम दुम्‍नीम। मोपा इन चढ़ेतीक श्‍येत्‍थ दुम्‍शा नु इन मूर्ति ब्रोल्‍शा खतम दुम्‍नीम। इन धूप चोतीक जिक्‍नीम नु इन गेय जाम्‍शा लाइब। \v 7 इन दातेमी मुर साइक्‍चा पुंइसीशा गोल्‍नीम। मिनु गेपुकीमी गो परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी। \p \v 8 तन्‍न गो गे इन दाते ङा का निक्‍शी आन कली ब्रोंइचा गेनुङमी। रागी रागी आन दाते ङा का निक्‍शी साइक्‍चा मपुंइसीनीम। मेकोपुकी रागी रागीम ब्रशा लाइनीम। \em यसैया ६:१३\em* \v 9 मिनु मोदेंशो रागी रागीम ब्रोंइशा लीशोपुकी ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो रागीम आं कली मिम्‍नीम। मिनु मेकोपुकीम आन दला दाक्‍स पशा, आं रे दिल्‍शा लशा, आन मूर्ति आन नोले खोइक्‍नी‍म। मेको आन पशो मरिम्‍शो नु ग्रांग्रा दिशो गेयम आंमा मुने दोक्‍नीम। \v 10 मिनु मेकोपुकीम गो परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम’ देंचा माल्‍नेवे। गो मेको आन कली मोदेंशो श्‍येत मोशा मगेङमी” देंत। \p \v 11 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “इन गुइ पोक्‍कीन। मिनु इन खोइल थाइक्‍तीन। इस्राएल आ खिं ङा मुर आन ग्रांग्रा दिशो गेय आ पर्बम ‘आबी आबी’ देनीन। मारदे हना मेकोपुकी तरवार, अन्‍काल नु मुर बेक्‍तीक रोइम बेक्‍नीम। \v 12 मेको ङोन बाक्‍बपुकी मुर बेक्‍तीक रोइम बेक्‍नीम। मिनु मेको आन नेक्‍था बाक्‍बपुकी तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीम। मिनु लीशो प्रोंइचा पुंइसीशोपुकी अन्‍कालम बेक्‍नीम। मोपा गो आं गाइश्‍शो मेको आन तार मोइक्‍नुङ। \v 13 मेको आन साइश्‍शो मुर आन मूर्ति आन दाते आन चढ़ेतीक आन एर ओंथ बाक्‍नीम। नेल्‍ल डांडा ङा थानम, नेल्‍ले पहाडम, नेल्‍ल रवा आन पुंम, शुश गिग रवा आन पुंम, नु मूर्ति आन कली धूप चोतीके नेल्‍लेम मोदेंशो बाक्‍ब। \em १राजा १४:२३\em* \v 14 गो आं गुइ मेको आन पर्बम क्‍युक्‍नुङ। मिनु आन रागी रे श्‍येत्‍थ नु मुर मबाक्‍तीक सेल्‍नुङ। मेको गोरशो रागी रे रिब्‍ला सम्‍म मोदेंशो पाइनुङ। मेना मेकोपुकीमी गो परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम” देंत। \em २राजा २५:२१\em* \c 7 \s1 इस्राएल आ खतम दुम्‍‍तीक जाक्‍ब \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, परमप्रभु यावेमी इस्राएल रागी कली मार देंब देंशा हना ‘रागी नुप्‍तीके, एर ओंथ ङा सुर नेल्‍लेम जाक्‍ब। \v 3 मुल गे नुप्‍नेवे। गो इ कली तशा गाइक्‍ताक्‍ङ। गो इ पशो खोदेंशो पा इ कली निसाफ पाइक्‍नुङ। गो इ कली इ मूर्ति पूजा पशो आन पर्बम सजाइ गेनुङ। \v 4 गो इ कली शिशी मपथु, सुइ आन कली ब्रोंइचा मगेनुङ। गो इ कली इ गेय आ पर्बम नु इ मूर्ति पूजा आ पर्बम सजाइ गेनुङ। मिनु गे, गो परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नेवे’ ” देंत। \em इजीकीएल ५:११; इजीकीएल ८:१८; इजीकीएल ९:१०\em* \v 5 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “हिंचा ङा श्‍येत, आ तार हिंचा ङा श्‍येत दुम्‍ब। कोव़ङो, मेको जाक्‍ब। \v 6 नुप्‍तीक नाक्‍ती जाक्‍ब। मेको इन पर्बम बोक्‍शा जाक्‍‍ब। \v 7 गे रागीम बाक्‍ब इन खतम दुम्‍तीके जाक्‍ब। नुप्‍तीक नाक्‍ती जाक्‍शा, इन नेक्‍था बाक्‍ब। डांडापुकीम कुम्‍सो पतीके ममाइ, ग्रांग्‍ये माग्‍ये दुम्‍शो बाक्‍ब। \v 8 मुल गो रीब पा गाइक्‍नुङ। मिनु आं चुरशो इ तार मोइक्‍नुङ। गो इ पशो खोदेंशो पा इ कली निसाफ पाइनुङ। मिनु इ मूर्ति पूजा पशो नेल्‍ल आन पर्बम सजाइ गेनन। \v 9 गो इ कली शिशी मपथु, सुइ आन कली ब्रोंइचा मगेनुङ। गो इ कली इ पशो खोदेंशो पा सजाइ गेनुङ। इ मूर्ति पूजा पशो इ दातेम बाक्‍ब। मिनु गो इ कली तुप्‍ब, परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नेवे। \v 10 मेको नाक्‍ती मुल बाक्‍ब। इ खतम दुम्‍तीके जाक्‍ना जाक्‍न बाक्‍ब। कोक्‍के आ कोच्‍वा दाप्‍त। ठेयब लेत्‍तीक फू खोदेंशो पा बोइक्‍त। \em यसैया २:१२\em* \v 11 हुश ख्राक्‍श पोक्‍तीके परमप्रभु यावे आ अरेशो मटीब आन कोक्‍के दुम्‍त। मेको आन दाते ङा मारेइ मलीब। मेको आन बाक्‍शो मारेइ मारेइ, आन शोंप नु आन ठेयब दुम्‍तीके मारेइ मलीब। \v 12 मेको खतम दुम्‍तीके जाक्‍चा चिक्‍शो बाक्‍ब। ग्‍याप्‍बपुकी मग्‍येरसमल। लेयबपुकी रोंका मपामेक्‍ल। मारदे हना मेको नेल्‍लेम परमप्रभु आ गाइश्‍शो ताइनीम। \v 13 मारदे हना मेको ब्रोंइम सम्‍म लेयचा मताइब। मारदे हना मेको तशो नेल्‍ल आन कली दुम्‍‍ब। मिनु आन मरिम्‍शो पतीके नेल्‍ल बेक्‍नीम। \v 14 मेकोपुकीम ग्रोव़ ताप्‍शा, मारेइ मारेइ ठीक पाम्‍तेक्‍म हना यो, का यो लडाइ पथ मलाइनीम। मारदे हना आं गाइश्‍शो मेको नेल्‍ल आन तार जुक्‍शो बाक्‍ब। \v 15 लाङगाम तरवारम साइक्‍ब। आगाम मुर बेक्‍तीक रोइ नु अन्‍कालम बेक्‍नीम। मिनु रूम बाक्‍ब आन कली तरवारम साइक्‍ब। सहरम बाक्‍ब अन्‍काल नु मुर बेक्‍तीक रोइम साइक्‍चा पुंइसीनीम। \v 16 मिनु ब्रोंइशा प्रोक्‍शो नेल्‍ल बेंसी ङा ढुकुर खोदेंशो पा पहाडम बाक्‍नीम। मेको आन मरिम्‍शो पशो आ पर्बम रोंका पा बाक्‍नीम। \v 17 मुर आन गुइ नेल्‍ल सक्ति मपाइश्‍शो दुम्‍नीम। आन पोक्‍च बोल मपाइश्‍शो दुम्‍नीम। \em यसैया १३:७\em* \v 18 मेकोपुकीम अरन्‍डी फेक्‍चा माल्‍नीम। शुश हिंतीकेमी मेको आन कली सुम्‍ब। मेको नेल्‍ल आन कुल मुनेम सुम्‍सीचा माल्‍नीम। मेको नेल्‍ल आन पिया प्रेक्‍सीचा माल्‍नीम। \em येरमीया ४८:३७\em* \v 19 मेकोपुकीम आन चांदी लांम ताइक्‍चा माल्‍नीम। मिनु आन सुन ग्रांग्रा दिशो थोव़क खोदेंशो दुम्‍चा माल्‍ब। मेको आन सुन चांदीम परमप्रभु यावे आ गाइश्‍शो नाक्‍ती मेको आन कली प्रोंइने मचाप्‍ब। मेको आन सुन चांदीम आन शोव़लु साइक्‍ने मचाप्‍ब। मेकोमी आन कोव़ज प्रिंने मचाप्‍नीम। मारदे हना मेको आन कली मरिम्‍शो पपाइक्‍ब मेकोन बाक्‍त। \em हितोपदेस ११:४; सेफन्‍याह १:१८\em* \v 20 मारदे हना आन दारशो गहनामी ठेयब लेश्‍शा, आन ग्रांग्रा दिशो मूर्ति सेल्‍तेक्‍म। मोपतीके गो मेको आन सुन चांदी मेको आन कली ग्रांग्रा दिशो सेल्‍नुङ। \v 21 गो मेको नेल्‍ल अर्को रागी ङा मुर आन कली रोइक्‍पाइक्‍नुङमी। गो रागीम बाक्‍ब परमप्रभु यावे आ अरेशो मटीब आन कली रोइक्‍पाइक्‍नुङ। मिनु मेकोपुकीम मेको ग्रांग्रा दिशो सेल्‍नीम। \v 22 गो आं कुल मेको आन रे ख्रुइक्‍‍नुङ। मिनु मेकोपुकीम आं दाक्‍शो बाक्‍तीके ग्रांग्रा दिशो सेल्‍नीम। हुश ख्राक्‍श पोक्‍बपुकी मेकेर ओव़शा, ग्रांग्रा दिशो सेल्‍नीम। \v 23 साङलो का सेलीन। मारदे हना रागी हुश ख्राक्‍शेम ब्रीशो बाक्‍ब। मिनु सहर हुश ख्राक्‍श पोक्‍बपुकीम ब्रीशो बाक्‍ब। \v 24 गो रागी रागी ङा नेल्‍ल आन क्‍येङा मरिम्‍शो पाइब मुर आन कली मेको आन खिं रोइक्‍पाइक्‍नुङ। गो बोल्‍यो मुर आन ठेयब लेत्‍तीक नुप्‍पाइक्‍नुङ। मिनु मेको आन चोव़खो बाक्‍तीके ग्रांग्रा दिशो दुम्‍नीम। \v 25 शुश श्‍येत जाक्‍मेनु, मेकोपुकीम थुं नाइश्‍शा बाक्‍चा माल्‍नीम। तन्‍न मथित्‍नीम। \v 26 हिंचा ङा श्‍येत क्‍येङा हिंचा ङा श्‍येत जाक्‍ब। हिंचा ङा लोव़ क्‍येङा हिंचा ङा लोव़ नेंसीब। मेकोपुकीम परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइबपुकी रे ‘मुल मार दुम्‍बा’ दे तुइक्‍चा माल्‍नीम। चढ़ेबपुकीमी मुर आन कली मशेंनीम। खाल्‍पा आन अर्ती गेतीक जाम्‍शा लने थुम्‍शो बाक्‍ब। \v 27 पिपम रोंका पाइब। पिप आ तौ आन थुं लुक्‍च लाइब। रागी ङा मुर आन गुइ ख्रिंख्रि पाइनीम। मेको आन पशो खोदेंशो पन, गो मेकोपुकी नु पाइनुङ। गो मेको आन पशो कोव़शा, मेको आन कली निसाफ पाइनुङ। गो मेको आन आंम कानुन आ पर्बम निसाफ पाइनुङ। मिनु मेकोपुकीमी गो परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम” देंत। \c 8 \s1 परमप्रभु आ खिंम मूर्ति पूजा पशो \p \v 1 मिनु ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो ६ बर्स ङा ६ महिना ङा ५ नाक्‍त गो आं खिंम बाक्‍शो नङ। मेना यहूदा ङा खाल्‍पापुकी आं ङोंइती बाक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेकेर बाक्‍शोनु, परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी आं कली थिती। \em इजीकीएल १४:१\em* \v 2 मिनु गो कोव़ङुनु, मुर खोदेंशो का ताता। मिनु मेको आ क्रातो ङा लुक्‍चु ब्रशो मी खोदेंशो नु आ क्रातो ङा ग्‍येत्‍थ जिलजिल पा टल्‍केशो कांसा खोदेंशो बाक्‍त। \em इजीकीएल १:२७; इजीकीएल १:४\em* \v 3 मेकोम आ गुइ दिंशा आं चांम ग्‍याइश्‍शा छुल पोक्‍ती। मिनु सोक्‍तीम आं कली सरीङ नु रागी आस दातेम लाइक्‍ती। मिनु परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम आं कली यरूसलेमम लाइक्‍ती। मेकोमी आं कली परमप्रभु यावे आ खिं ङा उत्तर गे ङा आगा ङा लाङगा आ ओव़तीकेम चाक्‍ती। मेकेर रुश पपाइक्‍ब मूर्ति आन बाक्‍तीके बाक्‍त। मेकोमी रुश पपाइक्‍बाक्‍त। \em इजीकीएल ३:१२\em* \v 4 मिनु इस्राएली आन परमप्रभु यावे आ छेङछेङ मेकेर बाक्‍त। गो मेको मोदेंशो छेङछेङ ङोंइती बेंसीम कोंइतीकेम ताता। \p \v 5 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली “ए मुर, मुल गे उत्तर गे कोव़ङो” देंत। मिनु गो उत्तर गे कोव़ङुनु, चढ़ेतीक आ उत्तर गे ङा लाप्‍चोम मेको रुश पपाइक्‍ब आ मूर्ति ताता। \v 6 मिनु मेकोमी आं कली “ए मुर, मेको आन पशो तवी? मार पन पन बाक्‍मा, गे मेको तवी? इस्राएली आन खिं ङा मुरपुकीम आं कली आं बाक्‍तीक रे खेरचा कली मेको ग्रांग्रा दिशो गेय पना पन बाक्‍नीम। तन्‍न गे मेको क्‍येङा यो शुश ग्रांग्रा दिशो गेय ताइनेवे” देंत। \p \v 7 मिनु मेकोम आं कली लाङगा ङा ओव़तीकेम चाक्‍दीत्‍ती। मिनु गो मेकेर ङा गारोम पोव़ला का ता‍ता। \v 8 मिनु मेकोम आं कली “ए मुर, मेको गारो ङा पोव़ला प्रेतो” दे माइक्‍ती। मिनु गो मेको गारो ङा पोव़ला प्रेत्‍ता। मिनु मेकेर ओव़तीक का बाक्‍त। \v 9 मिनु मेकोम आं कली “आगा ओव़शा, मेकोपुकीम पशो थम मरिम्‍शो नु ग्रांग्रा दिशो गेय कोव़ङो” देंत। \v 10 मोपतीके गो आगा ओव़शा कोव़ता। मिनु एर ओंथ नेल्‍ल गारोमी नेल्‍ल खाल ङा ग्रेशा गाक्‍ब जन्‍तु, ग्रांग्रा दिशो जन्‍तु, इस्राएली आन खिं ङा मूर्ति नेल्‍ल मेकेर ब्रेक्‍स पा सेल्‍शो ताता। \em रोमी १:२३\em* \v 11 मिनु मेको आन ङोंइती इस्राएल ङा ७० जना खाल्‍पा राप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मिनु शाफान आ तौ याजन्‍याह मेको आन दातेम राप्‍शो बाक्‍त। मेको नेल्‍ल आन गुइम आन आन थनौरो बाक्‍तेक्‍म। मिनु धूप चोशो आ ब्रोव़शो रिना इर गे बोक्‍शो बाक्‍त। \em प्रस्‍थान २४:१; गन्‍ती ११:१६; लूका १०:१७; यसैया ६६:१७\em* \v 12 नोले मेकोमी आं कली “ए मुर, इस्राएल आ खिं ङा खाल्‍पा छिङछिङम मार पाइनीमी, मेको आन आन मूर्ति कोठाम मार पना पन बाक्‍मा, तवी? मेकोपुकीम ‘परमप्रभु यावेमी आंइ कली मताइब। परमप्रभु यावेमी एको रागी प्रोंइने थुम्‍शो बाक्‍ब’ देंशो बाक्‍नीम” देंत। \em इजीकीएल ९:९\em* \v 13 मिनु लेंशा मेकोम आं कली “गे मेको क्‍येङा यो शुश ग्रांग्रा दिशो गेय पना पन बाक्‍शो ताइनेवे” देंत। \p \v 14 नोले मेकोमी आं कली परमप्रभु यावे आ खिं ङा उत्तर गे ङा ओव़तीकेम चाक्‍दीत्‍ती। मिनु गो मेकेर तम्‍मुज देवता आ पर्बम ङाक्‍शो मीश मुरपुकी तातामी। \v 15 मिनु परमप्रभुमी आं कली “ए मुर, गे मेको तवी? गे मेको क्‍येङा यो शुश ग्रांग्रा दिशो गेय ताइनेवे” देंत। \p \v 16 मिनु मेकोम आं कली परमप्रभु यावे आ खिं ङा आगा ङा लाङगा चाक्‍दीत्‍‍ती। मिनु मेकेर परमप्रभु यावे आ खिं नु चढ़ेतीक आस दातेम २५ जना खोइ वोंइश मुर बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम आन ची परमप्रभु यावे आ खिं गे हिरशो बाक्‍तेक्‍म। आन कुल चहिं पूर्ब गे कोव़शा नां आ ङोंइती बाप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \em ब्‍यवस्‍था ४:१९; ब्‍यवस्‍था १७:३; २राजा २३:५,११; येरमीया ८:२\em* \v 17 मिनु मेकोम आं कली “ए मुर, गे मेको तवी? मार, यहूदा आ खिं ङा मुर आन ग्रांग्रा दिशो गेय एकेर पचा माल्‍नीमी? मार, मेकोपुकीम रागी कली हुश ख्राक्‍श पोक्‍तीकेम प्रिंशा, आं कली मेको क्‍येङा गाइक्‍पाइक्‍चा माल्‍नीमी? कोव़ङो, मेको आन नेंम राशी वोइक्‍नीम। \em आन नेंम राशी वोइक्‍तीके थम मरिम्‍शो पतीके बाक्‍ब।\em* \v 18 मोपतीके गो मेको आन कली आं गाइक्‍तीकेम गेय पाइ‍नुङ। गो मेको आन कली शिशी मपथु, सुइ आन कली ब्रोंइचा मगेनुङ। मेकोपुकीम ठेयब सेंदा पा पुंइशा ग्रीतेक्‍म हना यो, मेको आन लोव़ मनेंनुङ” देंत। \em इजीकीएल ७:४; यसैया १:१५\em* \c 9 \s1 यरूसलेम खतम दुम्‍शो \p \v 1 मिनु परमप्रभुमी ठेयब सेंदा पा “सहर ङा सजाइ गेब मुर आन नेक्‍था जाक्‍कीन। इन साइक्‍तीक या कुरशा जाक्‍कीन” दे ग्रीत। \v 2 मिनु गो ६ जना वोंइश मुर आइक्‍था ङा उत्तर गे ङा लाप्‍चो रे जाक्‍शो ताता। मेको नेल्‍लेमी साइक्‍चा कली या कुरशो बाक्‍तेक्‍म। मेको आन दातेमी बुश सुती वा फेक्‍शो ब्रेक्‍तीक कुरशो मुर का बाक्‍त। मेकोपुकी आगा ओव़शा कांसा के चढ़ेतीक आ नेक्‍था राप्‍तेक्‍म। \em इजीकीएल १०:२; दानीएल १०:५\em* \p \v 3 मेना इस्राएली आन परमप्रभु आ छेङछेङ करूब आन दाते रे इर गे याक्‍सीशा परमप्रभु यावे आ खिं आ लाप्‍चोम जाक्‍दीन्‍ने थुम्‍शो बाक्‍त। मिनु मेकोमी मेको सुती के वा फेक्‍शो ब्रेक्‍तीक कुरशो मुर कली \v 4 “यरूसलेम सहर आ एर ओंथ नेल्‍ल हिरशा मेकेर पशो मूर्ति पूजा नेल्‍ल आन पर्बम सुर्ता नु रोंका पाइब मुर नेल्‍ल आन कुप्‍फीम चिन्‍ड का वोतो” दे माइक्‍तु। \em प्रकाश ७:३\em* \v 5 मिनु मेकोमी आं नेंचा ङा पा अरु आन कली “गेपुकी मेको आ नोले लशा, सहर एर ओंथ गाक्‍शा मुर आन कली सतीन। मेको आन कली शिशी मपथु, सुइ आन कली ब्रोंइचा मगेने। \v 6 खूशो, ठिटा ठिटी, मीश मुर नु आल ब्रेप्‍च नेल्‍ल आन कली सतीन। तन्‍न आन कुप्‍फीम मेको चिन्‍ड पाइश्‍शो आन कली मथिने। आं बाक्‍तीक रे मेको मो पचा गोने” दे माइक्‍तीमी। मिनु मेकोपुकीम मेको परमप्रभु यावे आ खिं आ ङोंइती बाक्‍शो खाल्‍पा आन रेन मो पचा गोम्‍तेक्‍म। \em येरमीया २५:२९\em* \v 7 मिनु मेकोमी मेको आन कली “आं खिं ग्रांग्रा दिशो सेलीन। साइश्‍‍शो मुर आन कली लाङगाम प्रिंदीने, लने” दे माइक्‍तीमी। मोपतीके मेकोपुकी सहरम लशा, मुर आन कली साइक्‍तेक्‍म। \v 8 मेकोपुकीम साइक्‍ना साइक्‍न लाम्‍तेक्‍म। गो चहिं आं का ला बाक्‍ती। मिनु गो खुम्‍की पा बाप्‍शा ठेयब सेंदा पा “परमप्रभु, परमप्रभु यावे, इन गाइश्‍शो यरूसलेम कली मोइक्‍नीनु, इस्राएल ङा लीशो नेल्‍ल आन कली यो साइक्‍नीनी?” देंती। \em इजीकीएल ११:१३\em* \v 9 मिनु मेकोमी आं कली “इस्राएल नु यहूदा ङा मुर आन खिं ङा मुर आन दोस थम ठेयब बाक्‍ब। रागी नेल्‍ल हुश ख्राक्‍शेम ब्रीशो बाक्‍ब। मिनु सहर दूली पतीकेम ब्रीशो बाक्‍ब। मारदे हना मेकोपुकीम ‘परमप्रभु यावेमी एको रागी प्रोंइशो बाक्‍ब। मिनु परमप्रभु यावेमी मारेइ मताइब’ देंनीम। \em इजीकीएल ८:१२\em* \v 10 मोपतीके गो मेको आन कली शिशी मपथु सुइ आन कली ब्रोंइचा मगेनुङ। मेको आन पशो खोदेंशो पा सजाइ गेनुङमी” देंत। \em इजीकीएल ७:४\em* \p \v 11 मिनु मेको सुती वा फेक्‍शो ब्रेक्‍तीक कुरशो मुरुम “गो इन अरेशो खोदेंशो पाता” देंत। \c 10 \s1 परमप्रभु आ छेङछेङ \r इजीकीएल १:४-२८ \p \v 1 मिनु कोव़ङुनु, मेको करूब आन पिया आन तारी ङा बाक्‍तीके आ इर नीर माइश्‍शो हीरा खोदेंशो बाक्‍त। मेको ठेयब नित्‍तीक का खोदेंशो बाक्‍त। \v 2 मिनु परमप्रभु यावेमी मेको सुती के वा फेक्‍शो मुर कली “करूब आन दी गे बाक्‍शो गुगील आन दातेम लावो। मिनु मेको करूब आन दातेम बाक्‍शो मी आ कोइला हुइश्‍शा, सहर आन तार फ्रावो” दे माइक्‍तु। मिनु आं कोव़ना कोव़न, मेको आगा ओव़त। \em इजीकीएल ९:२; प्रकाश ८:५\em* \v 3 मिनु मेको मुर आगा ओव़मेनु, करूब परमप्रभु यावे आ खिं आ दक्‍खिन गे बाक्‍तेक्‍म। मिनु गोस्‍स काम परमप्रभु यावे आ खिं ङा आगा ङा लाङगा ब्रीत। \v 4 मिनु परमप्रभु यावे आ छेङछेङ करूब आन रे परमप्रभु यावे आ खिं आ लाप्‍चो गे लत। मिनु गोस्‍सुम खिं ब्रीत। मिनु आ लाङगा परमप्रभु यावे आ छेङछेङ ङा हाम्‍सोम ब्रीत। \em इजीकीएल १:२८; प्रस्‍थान ४०:३४; यसैया ६:४\em* \v 5 मेको करूब आन फ्रां आन रेयके लाङगा सम्‍म नेंसी बाक्‍त। मेको परमप्रभु यावे ब्‍वाक्‍शो खोदेंशो पा नेंसी बाक्‍त। \p \v 6 मिनु परमप्रभु यावेमी मेको सुती के वा फेक्‍शो मुर कली “मेको गुगील आन दातेम लशा करूब आन दाते ङा मी पितो” दे अरेवानु, मेको गुगील आ नेक्‍था राप्‍त। \v 7 मिनु करूब काम आ गुइ करूब आन बाक्‍तीक ङा मी गे दिंताक्‍व। मिनु मेकोमी मी आ कोइला हुइश्‍‍शा, मेको सुती के वा फेक्‍सीशो मुर आ गुइम कुर पाप्‍तु। मिनु मेको मी कुरशा लाङगा ग्रूत। \s1 परमप्रभु आ छेङछेङ लशो \p \v 8 मेको करूब आन फ्रां आगाम मुर आन गुइ खोदेंशो तांइसाक्‍व। \v 9 मिनु कोव़ङुनु, मेकेर ४ ओटा गुगील करूब आन नेक्‍था बाक्‍तेक्‍म। करूब का आ नेक्‍था गुगील का बाक्‍त। मेको गुगीलपुकी टल्‍केशो पित मनी माइश्‍शो हीरा खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। \v 10 मिनु मेको गुगील नेल्‍ल खाल का ङा बाक्‍तेक्‍म। गुगील का आगाम अर्को गुगील बाक्‍शो खोदेंशो तांइसाक्‍म। \v 11 मेकोपुकी गाक्‍मानु, तेइ महिरथु ग्‍येत्‍थ गे उत्तर, दक्‍खिन, पूर्ब नु पच्‍छिम गे गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। मेको ङोंइती ङा गुगील ते ते लमे, अर्को यो मेक मेक गे लाइबाक्‍तेक्‍म। \v 12 मेको आन रां नेल्‍ल, मेको आन ची, मेको आन गुइ, फ्रां नु मेको ४ ओटा करूब आन गुगील नेल्‍ल मिक्‍ची मिक्‍च पाइश्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 13 गो मेको आन कली “गेय पाइब गुगील” देंशो नेंता। \v 14 मेको करूब नेल्‍ल आन के ४ ओटा कुल बाक्‍तेक्‍म। ङोंइती ङा कुल करूब के, मेको आ नोले ङा कुल मुर के, मेको आ नोले ङा कुल गुप्‍स के नु नेल्‍ल क्‍येङा नोले ङा कुल ककाकुली के खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। \em इजीकीएल १:१०\em* \v 15 मिनु मेको करूबपुकी इर गे लाम्‍तेक्‍म। मेको ङोंइती ङा सोक्‍त पाइश्‍शोपुकी बाक्‍तेक्‍म। ङोंइती गो मेको आन कली केबार खोला आ नेक्‍था तशो नङमी। \em इजीकीएल १:१\em* \v 16 मिनु मेको करूब गाक्‍मानु, मेको गुगील आन नेक्‍था गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। करूब इर लचा कली आन फ्रां ग्‍येत्‍थ क्‍युक्‍गमेनु, मेको आन नेक्‍था बाक्‍शो गुगील महिरथु, गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। \em इजीकीएल १:१९\em* \v 17 मिनु मेको करूब दिक्‍‍मानु, मेको गुगील यो दिक्‍‍बाक्‍तेक्‍म। मेको करूब इर गे बोक्‍मानु मेको गुगील यो मेको नु बोक्‍बाक्‍तेक्‍म। मारदे हना मेको सोक्‍त पाइश्‍शो आन सोक्‍त मेको गुगीलमीन बाक्‍त। \p \v 18 मिनु परमप्रभु यावे आ छेङछेङ आ खिं ङा लाप्‍चो रे ग्रूशा, करूब आन तार गे दिक्‍त। \em इजीकीएल १:२८\em* \v 19 मिनु मेको करूबम आन आन फ्रां क्‍युक्‍‍तेक्‍म। मिनु आं ङोंइती खप रे इर गे लाम्‍तेक्‍म। मिनु मेको लमानु, मेको गुगील यो मेको नु इर गे लाम्‍तेक्‍म। मिनु मेकोपुकी परमप्रभु यावे आ खिं आ पूर्ब गे ङा लाप्‍चो आ नेक्‍था दिक्‍तेक्‍म। मिनु इस्राएल ङा परमप्रभु आ छेङछेङ मेको आन तार गे बाक्‍त। \p \v 20 मेको केबार खोला आ नेक्‍था इस्राएली आन परमप्रभु आ आगाम बाक्‍शो आं तशो सोक्‍त पाइश्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मिनु गो मेको करूब बाक्‍मा बाक्‍त, दे तुइक्‍ताक्‍ङ। \v 21 मेको नेल्‍ल आन के ४ ओटा कुल नु ४ ओटा फ्रां बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेको आन फ्रां आगाम मुर आन गुइ खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। \v 22 मेको आन कुल केबार खोला आ नेक्‍था आं तशो सोक्‍त पाइश्‍शो आन कुल खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकी तेइ लमानु, ङोंइती गे पा गाक्‍बाक्‍तेक्‍म। \c 11 \s1 ठेयब मुर आन कली सजाइ \p \v 1 मिनु सोक्‍तीम आं कली क्‍युक्‍‍शा, परमप्रभु यावे आ खिं ङा पूर्ब गे ङा लाप्‍चोम चाक्‍ती। मेको पूर्ब गे कोव़शो बाक्‍त। मिनु मेको आगा ओव़तीके‍मी २५ जना मुर बाक्‍तेक्‍म। गो मेको आन दातेम इस्राएल ङा ठेयब मुर अज्‍जुर आ तौ याजन्‍याह नु बेनायाह आ तौ पेलात्‍याह आस कली यो तातासी। \em इजीकीएल ३:१२\em* \v 2 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली “ए मुर, मेकोपुकीम एको सहरम मरिम्‍शो पचा कली नु परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़ मटिचा कली अर्ती गेशा शेंशो बाक्‍तेक्‍म। \v 3 मेकोपुकीम ‘खिं सेल्‍तीक नाक्‍ती रीब पा मजाक्‍बा कों? एको सहर कराइ खोदेंशो बाक्‍ब। मिनु गो चहिं श्‍ये बाक्‍नय’ देंनीम। \em इजीकीएल २४:३-१४\em* \v 4 मोपतीके ए मुर, मेको आन पर्बम नोले दुम्‍ब लोव़ पावो। आं देंशो लोव़ पावो” देंत। \p \v 5 मिनु परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आं तार जाक्‍त। मिनु मेकोम आं कली “परमप्रभु यावेमी ‘ए इस्राएल आ खिं ङा मुर, गे मार मिम्‍शो बाक्‍नीनी, गो मेको नेल्‍ल तुइक्‍नुङ। \v 6 गेपुकीम एको सहरम शुश मुर आन कली साइश्‍शा, आ लां नेल्‍ल बेक्‍शो मुरुम प्रिंपाइक्‍तीनी’ देंत। \v 7 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘गे सहरम साइश्‍शा इन ताइश्‍शो मुर श्‍ये बाक्‍नीम। मिनु एको सहर कराइ बाक्‍ब। तन्‍न गो इन कली सहर रे ग्रुंइनुङ। \v 8 गेपुकी तरवार तशा हिंतीनी। तन्‍न गो इन पर्बम तरवार चाक्‍शा साइक्‍पाइक्‍नन्‍नी। \v 9 गो इन कली सहर रे ग्रुंइनन्‍नी। मिनु अर्को रागी ङा मुर आन गुइम गेनन्‍नी। मिनु इन कली निसाफ पाइक्‍नुङ। \v 10 गेपुकी तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशा गोल्‍नीनी। गो इन कली इस्राएल आ सांदम निसाफ पाइनुङ। मिनु गेपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी। \em २राजा २५:२०-२१\em* \v 11 एको सहर इन कली कराइ मदुम्‍ब। मिनु गे मेको कराइ ङा श्‍ये मदुम्‍नीनी। गो इन कली इस्राएल आ सांदम निसाफ पाइनुङ। \v 12 मेना गेपुकीम गो परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी। गेपुकीम आं फुल्‍लु मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ मटिनी। आं निसाफ पतीक लोव़ यो मटिनी। तन्‍न गे इन एर ओंथ बाक्‍ब रागी रागी ङा मुर आन पतीक लोव़ पाइ‍तीनी’ ” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \p \v 13 गो परमप्रभु यावे आ लोव़ पना पन बाक्‍ङानु, बेनायाह आ तौ पेलात्‍याह बेक्‍त। मिनु गो खुम्‍की पा बाप्‍शा ठेयब सेंदा पा “परमप्रभु, परमप्रभु यावे, मार, गे इस्राएल ङा लीशो नेल्‍ल आन कली साइक्‍नीनी?” देंती। \em इजीकीएल ९:८\em* \s1 ग्‍याइक्‍चा पुंइसीशो आन कली लोव़ \p \v 14 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍‍तु। \v 15 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, इ लोक्‍बपुकी, इ खिं ङा मुर, ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो इ लोक्‍बपुकी, इस्राएल आ खिं ङा मुर नेल्‍ल आन पर्बम यरूसलेमम बाक्‍ब मुरपुकीमी ‘मेकोपुकी परमप्रभु यावे रे ङोन लाम्‍तेक्‍म। मोपा एको रागी इं कली अधिकार पचा कली गेशो बाक्‍त’ देंशो बाक्‍तेक्‍म” देंत। \v 16 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो मेको आन कली ङोन रागी रागी ङा मुर आन दातेम सोइक्‍ताक्‍ङमी। गो मेको आन कली राज्‍य राज्‍य आन दातेमी फ्रात हना यो, इच्‍का नाक्‍ती सम्‍म मेको आन परमप्रभु दुम्‍ती। \em इजीकीएल ६:८-१०\em* \v 17 मोपतीके गे मेको आन कली ‘गो इन कली जात जात ङा मुर आन दाते रे खुप्‍नन्‍नी। मिनु ब्रशा लशो रागी नेल्‍ले रे पा खुप्‍नन्‍नी। मिनु गो इन कली इस्राएल रागी गेनन्‍नी। \em येरमीया २४:५-६; येरमीया २९:२४\em* \v 18 मिनु मेकोपुकी लेश्‍शा जाक्‍शा, मेकेर ङा ग्रांग्रा दिशो थोव़क नु मूर्ति नेल्‍ल ग्रुंइशा ताइक्‍नीम। \v 19 मिनु गो मेको आन कली थुं का ङा दुम्‍पाइक्‍नुङमी। मिनु मेको आन आगामी नक सोक्‍त का कुरपाइ‍नुङ। मिनु गो मेको आन फुल्‍लु खोदेंशो थुं ग्रुंइशा, श्‍ये के थुं कुरपाइ‍नुङमी। \em इजीकीएल ३६:२६; येरमीया २४:७\em* \v 20 मिनु मेकोपुकीमी आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ पशा, आं निसाफ पतीक लोव़ टीनीम। मिनु मेकोपुकी आं मुर दुम्‍नीम। मिनु गो मेको आन परमप्रभु दुम्‍नुङ। \em इजीकीएल १४:११; येरमीया ७:२३\em* \v 21 तन्‍न मेको आन ग्रांग्रा दिशो मारेइ मारेइ मूर्ति आन नोले खोइक्‍ब आन कली आन पशो नेल्‍ल आन पियामीन मोइक्‍नुङमी, दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत’ दे मतो” देंत। \s1 परमप्रभु आ छेङछेङ इर गे लशो \p \v 22 मिनु नोले आ नेक्‍था गुगील बाक्‍शो करूबमी आन फ्रां प्राक्‍तेक्‍म। मेना इस्राएली आन परमप्रभु आ छेङछेङ मेको आन तार बाक्‍त। \em इजीकीएल १:२८\em* \v 23 मिनु परमप्रभु यावे आ छेङछेङ सहर आ दाते रे क्‍युक्‍सीशा इर गे लत। मिनु सहर ङा पूर्ब गे बाक्‍शो पहाड तार दिक्‍त। \v 24 मिनु परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम आं कली इर क्‍युक्‍ती। मिनु कोंइतीके कोंइशोमी आं कली कल्‍दी रागीम ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो आन बाक्‍तीकेम चाक्‍दीत्‍ती। मिनु नोले मेको कोंइतीके आं रे इर गे लाक्‍तु। \em इजीकीएल ३:१२\em* \v 25 मिनु गो ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो आन कली परमप्रभु यावे आ लोव़ नेल्‍ल शेंताक्‍ङमी। \c 12 \s1 ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो लेश्‍शो \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, गे काइ मटीब खिं ङा मुर आन दातेम बाक्‍शो बाक्‍नेवे। मेको आन के मिक्‍च बाक्‍त हना यो, मताइनीम। मेको आन के नोफा बाक्‍त हना यो, मनेंनीम। \em येरमीया ५:२१\em* \v 3 मारदे हना मेकोपुकी मटीब मुर आन खिं ङा बाक्‍नीम। मोपतीके गे रागी रे ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो मुर खोदेंशो पा इ कुम्‍लो खिक्‍सो। मिनु नाक्‍तीन मेको आन ङोंइती इ बाक्‍तीक रे ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो खोदेंशो पा अर्को ठाउं लावो। मेकोपुकी मटीब खिं ङा मुर बाक्‍तेक्‍म हना यो, रुप्‍नीमी कों? \v 4 गे ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो दुम्‍चा कली, मेको आन ङोंइती नाक्‍तीन इ मार मार फ्रेंदो। मिनु मेको आन ङोंइती रे ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो मुर खोदेंशो पा नाक्‍दो लावो। \v 5 मेकोपुकीम तचा ङा पा गारोम पोव़ला ख्रितो। मिनु इ कुम्‍लो मेकेर रे पा ख्रीङो। \v 6 मेकोपुकीम कोव़न कोव़ना गे इ कुम्‍लो इ बलाम कुरो। मिनु नां रिक्‍मेनु कुरशा गाक्‍को। रागी मतचा ङा पा इ कुल सुम्‍सो। मारदे हना गो इ कली इस्राएल आ खिं ङा मुर आन पर्बम चिन्‍ड का सेल्‍शो बाक्‍नुङ” देंत। \em इजीकीएल २४:२४,२७\em* \p \v 7 गो मेको आ अरेशो खोदेंशो पाता। मिनु ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो दुम्‍चा कली नाक्‍तीन आं कुम्‍लो फ्रेंशा ग्रुंइताक्‍ङ। मिनु नाक्‍दो गारोम पोव़ला ख्रित्‍ता। मिनु मेको आन तन तना आं कुम्‍लो बलाम कुरशा नाक्‍दो गाक्‍ती। \p \v 8 मिनु आ सुनी परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 9 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, मार, मेको इस्राएल ङा मटीब खिं ङा मुरपुकीम ‘गे मार पवी’ दे इ कली हिल्‍लो मपामे?” देंत। \v 10 मेको आन कली “परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी मार देंत देंशा हना ‘एको लोव़ यरूसलेम ङा सासन पाइब नु इस्राएल ङा मुर नेल्‍ल आन पर्बम बाक्‍ब’ दे माइक्‍मी। \v 11 मेको आन कली ‘गो गे इन कली चिन्‍ड का दुम्‍ती। गो मार पङा, मेको आन कली पाइ‍नीमी। मेकोपुकी रागी रे ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीनीम’ देंत। \v 12 मेको आन दातेम बाक्‍शो सासन पाइबमी नाक्‍दो आ बलाम मार मार कुरशा गाक्‍ब। मिनु लाङगा ग्रूचा कली गारोम पोव़ला ख्रिप्‍ब। मिनु मेकोम आ रागी मकोव़चा कली आ कुल सुम्‍ब। \em २राजा २५:४\em* \v 13 गो मेको आ तार आं ग्‍याइल आप्‍नुङ। मिनु मेको आं ग्‍याइलीम बिक्‍ब। मिनु गो मेको कली कल्‍दी आन रागी बेबीलोनम चाक्‍नुङ। तन्‍न मेकोम, मेको रागी मताइब। मिनु मेकेरन बेक्‍ब। \em इजीकीएल १७:२०; येरमीया ३९:७\em* \v 14 मेको आ एर ओंथ बाक्‍ब आ गेय पाइबपुकी नु आ लडाइ पाइब नेल्‍ल आन कली फशेम एर ओंथ ब्रपाइक्‍नुङमी। मिनु तरवार शोइश्‍शा खेदा पाइनुङमी। \v 15 मिनु गो मेको आन कली रागी रागी ङा मुर आन दातेम फ्राइ‍‍नुङमी। राज्‍य राज्‍यम एर ओंथ ब्रपाइक्‍नुङमी। मिनु मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम। \v 16 तन्‍न गो मेको आन दाते ङा का निक्‍शी आन कली तरवार, अन्‍काल नु मुर बेक्‍तीक रोइ रे प्रोंइनुङमी। मिनु मेकोपुकी ते ते बाक्‍नीमी, मेक मेक ङा रागी रागी ङा मुर आन दातेम आन ग्रांग्रा दिशो गेय पशो आ पर्बम बित्‍‍चीम ला मो पका बाक्‍त देंमल। मिनु मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम” दे परमप्रभुम देंत। \em इजीकीएल ६:८\em* \s1 इजीकीएल चिन्‍ड दुम्‍शो \p \v 17 मिनु लेंशा परमप्रभु यावेम आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 18 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, गे इ जचा थोव़क जवीनु ख्रिंख्रि पा जावो। मिनु ब्‍वाक्‍कु तूङीनु, हिंशा गिक गिक पा ख्रिंख्रि पा तूङो। \v 19 मिनु रागी ङा मुर नु यरूसलेम नु इस्राएल रागीम बाक्‍ब मुर आन कली परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘मेको आन जचा थोव़क हिंशा जाइनीम। मिनु सुर्ता पा ब्‍वाक्‍कु तूनीम। मारदे हना मेकेर बाक्‍ब आन मरिम्‍शो पतीके, मेको रागी नु मेकेर बाक्‍शो मारेइ मारेइ गोरशो सेल्‍नुङ। \v 20 मुर बाक्‍शो सहर नेल्‍ल श्‍येत्‍थ दुम्‍नीम। मिनु रागी नुप्‍ब। मिनु गेपुकीम गो परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी’ देंशो बाक्‍ब” देंत। \p \v 21 मिनु लेंशा परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 22 “ए मुर, इस्राएल रागी आ पर्बम मार लोव़ बाक्‍बा? नाक्‍ती लाक्‍ना लाक्‍न बाक्‍नीम। मिनु परमप्रभु यावे आ कोंइतीके मखाप्‍‍नीम। \em २पत्रुस ३:४\em* \v 23 मोपतीके मेको आन कली ‘परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी, गो मेको मो देंतीक लोव़ आ अर्थ साम्‍नुङ। मिनु मेकोपुकीम इस्राएलम मेको देंतीक लोव़ गेनायो मदेंनीम’ दे माइक्‍मी। मेको आन कली ‘नाक्‍त नेक्‍थान जाक्‍शो बाक्‍नीम। कोंइतीक नेल्‍ल गाप्‍ब। \em हबकुक २:३\em* \v 24 मारदे हना मुल लेंशा गेनायो इस्राएली आन दातेम जोल पा कोंइतीके नु लेम्‍शा लिंक्‍यु कोव़ब मदुम्‍नीम। \v 25 मारदे हना गो, परमप्रभु यावे आं देंशो लोव़ पशा, खाप्‍नुङ। मेको देश मपाइब रीब पा दुम्‍ब। ए मटीब खिं ङा मुर, इन पालामीन गो आं देंशो लोव़ खाप्‍नुङ’ दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंशो बाक्‍ब” देंत। \p \v 26 मिनु लेंशा परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 27 मेकोमी “ए मुर, इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकी, मेको आ कोंइतीकेमी कोंइशो लोव़ शुश बर्स नोले ला दुम्‍ब। मेको नोले दुम्‍ब लोव़ बाक्‍ब। \v 28 मोपतीके मेको आन कली ‘परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी आ देंशो लोव़ खाप्‍ब। लोव़ का यो मजाम्‍ब। मार देंबा, मेको पाइब’ दे माइक्‍मी, दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी” देंत। \c 13 \s1 जोल पा परमप्रभु आ लोव़ पाइब \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार, लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, इस्राएल ङा आं लोव़ पाइब आन कली नु आंम आन मिम्‍शो लोव़ पाइब आन कली ‘परमप्रभु यावे आ लोव़ नेनीन’ देनो। \v 3 मेको निप्‍स मपाइश्‍शो आं लोव़ पाइब आन कली ‘आबी, मेको आंमा आन थुं ङा लोव़, आं कोंइतीके मतथु, लोव़ पाइ‍नीम। \em येरमीया १४:१४\em* \v 4 ए इस्राएल, जोल पा आं लोव़ पाइब ब्रेश्‍शो खिंम बाक्‍ब सिवार खोदेंशो बाक्‍नीम। \v 5 गे ब्रेश्‍शो गारो लेंशा मसेली। गे इस्राएल कली वारच मपनी। मोपतीके परमप्रभु यावे, आं नाक्‍त मेको ब्रुइनीम’ देंत। \em यसैया २:१२\em* \v 6 मेको आन तशो लोव़ जोल बाक्‍शा, आन लिंक्‍यु कोव़तीक जोल बाक्‍ब। मेकोपुकीम ‘परमप्रभु यावेमी देंशो बाक्‍ब’ देंनीम। तन्‍न मेको परमप्रभु यावेमी सोइश्‍शो मनम। मो हना यो मेकोम आन लोव़ गाप्‍ल, दे आस पाइनीम। \em इजीकीएल २२:२८; येरमीया ५:३१\em* \v 7 गेपुकीम जोल पा कोंइतीके तशा, लिंक्‍यु कोव़शा, जोल लोव़ ला पाइब दुम्‍तीनी। तन्‍न गो इन कली काइ लोव़ मपथु, गेपुकीमी ‘परमप्रभु यावे आ लोव़ बाक्‍ब देंतीनी’ दे माइक्‍मी” देंत। \p \v 8 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गेपुकीम फश लोव़ पा, जोल पा कोंइतीक आ पर्बम लोव़ पतीके, गो इन कली मरिम्‍शो पाइनुङ। \v 9 ‘मेको दूली पा कोंइतीक लोव़ पाइब आन पर्बम नु जोल पा लिंक्‍‍यु कोव़ब आन पर्बम, गो आं गुइ इन गे क्‍युक्‍नुङ। मेकोपुकी आं मुर आन दातेमी बाक्‍चा मताइनीम। मेको आन नें इस्राएली आन खिं ङा मुर आन नें ब्रेक्‍तीकेम ब्रेक्‍चा मताइनीम। मेकोपुकी इस्राएल रागीम ओव़चा मताइनीम। मिनु गेपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी, देंशो बाक्‍ब’ दे माइक्‍मी” देंत। \em इजीकीएल १४:९\em* \v 10 थमा पा, मेकोपुकीम आं मुर आन कली दूली लां खोइक्‍पाइश्‍शा, थुं नाइक्‍तीके मबाक्‍थु, यो “थुं नाइश्‍शा बाक्‍कीन” देंनीम। मिनु मुरपुकीम ब्रेत्‍चा चिक्‍शो गारो प्रोव़नीमी, मेको जोल पा लोव़ पाइबम बुलु ब्रुइश्‍शा सुम्‍नीम। \em येरमीया ६:१४\em* \v 11 गे मेको बुलु ब्रुइ‍क्‍ब आन कली “थाम्‍पा ठेयब रेउ यीब। मिनु ठेयब मुप्‍स यीनीम। मिनु फश गिवार जाक्‍ब। \v 12 मिनु मेको गारो ब्रेप्‍ब। मार, मुरपुकीम इन कली ‘गे इन ब्रुइश्‍‍शो बुलु ते लाक्‍गा, दे हिल्‍लो मपाइनीमी? देंशो बाक्‍ब’ दे माइक्‍मी” देंत। \v 13 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो आं गाइश्‍शोम थम हिंचा ङा फश गिवार पपाइक्‍नुङ। मिनु आं चुरशोम खतम पोक्‍चा कली रेउ नु मुप्‍स जाक्‍ब। \v 14 मिनु मेकोमी इन बुलु ब्रुइश्‍शो गारो नेल्‍ल ब्रेप्‍पाइक्‍ब। आ जग यो तांइसीब। मेको प्रेदुनु, गे गारो आगाम बेक्‍नी‍नी। मिनु गेपुकीम ‘गोन परमप्रभु यावे नङ’ दे तुइक्‍नीनी। \v 15 मोपा गो आं गाइश्‍शो मेको गारो नु मेको बुलु ब्रुइक्‍ब आन तारी मोइक्‍नुङ। मिनु गो इन कली ‘मुल मेको गारो मबा, मेको आन कली बुलु ब्रुइक्‍ब यो मबाक्‍म’ देंनुङ। \v 16 इस्राएल ङा मेको जोल पा परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइबपुकीम यरूसलेम आ पर्बम लोव़ पाम्‍तेक्‍म। मिनु मेकेर थुं नाइश्‍शा बाक्‍तीक मदुम्‍थु यो ‘थुं नाइश्‍शा बाक्‍तीक ताइतक’ देंतेक्‍म। \v 17 मेकोमी ‘मुल ए मुर, इ मुर आन तमी आन कली हुइक्‍तो। मेकोपुकीम आन थुंम मिम्‍शा लोव़ पाइनीम। गे परमप्रभु यावे आ लोव़ मेको आन कली पावो’ देंत। \v 18 ‘आबी आबी, गुइ कली फ्रेंतीक सेल्‍ब मीश मुर आन कली श्‍येत बाक्‍ब। मुर आन कली साइक्‍चा कली लाइश्‍शो कोव़शा, कुल सुम्‍तीक वा सेल्‍ब मीश मुर आन पर्बम आबी आबी। मार, गेपुकीम आं मुर आन कली साइक्‍नीनी? मिनु गे ब्रोंइचा ताइ‍नीनी ङा? मताइनीनी। \v 19 मुठी का निक्‍शी क्‍योव़ज, नु टुक्रा का निक्‍शी शोब्‍ले आ पर्बम साइक्‍चा ममाल्‍शो मुर आन कली साइक्‍तीनी। मिनु ब्रोंइचा मगेचा माल्‍शो मुर आन कली ब्रोंइचा गेतीनी। मिनु आं मुर आन कली जोल पा मोदेंशो पाइ‍तीनी’ दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी मेको आन कली माइक्‍मी” देंत। \p \v 20 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो इन फ्रेंतीक आ पर्बम इन कली मरिम्‍शो पाइनुङ। गो इन गुइ रे चिक्‍ब खोदेंशो पा साइक्‍चा चिक्‍शो मुर आन कली इन गुइ रे प्रोंइनुङ। \v 21 गो मेको आन कुल सुम्‍तीक वा शोल्‍शा, आं मुर आन कली प्रोंइनुङमी। मेकोपुकी मुल रे इन गुइ ङा सिखार मदुम्‍नीम। मिनु गेपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍‍नीनी। \v 22 मारदे हना गे जोल पा दोस गेशा ठीक पाइब मुर आन कली आन थुं लुक्‍च लपाइक्‍तीनी। गो मोदेंशो मपङ। मिनु आं अरेशो लोव़ मटीब आन कली टीब मदुमीन, देंशा ब्रोंइचा मगेनी। \em येरमीया २३:१४\em* \v 23 मोपतीके गेपुकीम मुल रे जोल पा कोंइतीक मताइ‍नीनी। गे लिंक्‍यु मकोव़नीनी। गो आं मुर आन कली इन गुइ रे प्रोंइनुङमी। मिनु गेपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी” दे परमप्रभुम देंत। \c 14 \s1 मूर्ति पूजा पाइब आन कली दोस \p \v 1 इस्राएल ङा खाल्‍पा का निक्‍शी जाक्‍शा, आं ङोंइती निस्‍साक्‍म। \em इजीकीएल २०:१\em* \v 2 मिनु मेना परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 3 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, एको खाल्‍पापुकीम आन मूर्ति आन आन थुंम वोइश्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मिनु मरिम्‍शो पा दाइल पांइसीतीक फुल्‍लु यो आन ङोंइती वोइश्‍शो बाक्‍नीम। मार, आन हिल्‍लो पशो लोव़ गो लेत्‍चा माल्‍नुङा, ङा? \v 4 मोपतीके गे मेको आन कली ‘परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इस्राएल आ खिं ङा मुर सुइमी मूर्ति आन थुंम वोइश्‍शा, आन मरिम्‍शो पा दाइल पांइसीतीक फुल्‍लु, आन ङोंइती वोइश्‍शा, आं लोव़ पाइब आन बाक्‍तीक जाक्‍तेक्‍म हना, गो, परमप्रभु यावेमी, मेको आन थुंम मूर्ति वोइश्‍शा जाक्‍शो मुर आन कली लोव़ लेत्‍नुङमी। \v 5 मिनु मेको मूर्तिम पतीके इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकीम आं कली प्रोंइतेक्‍म। मो हना यो आन थुं फाइश्‍शा, आं गे लेत्‍ने चाप्‍नुङा, कों?’ \p \v 6 मोपतीके इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली ‘परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इन ग्रांग्रा दिशो गेय नेल्‍ल प्रोंइशा, इन मूर्ति रे पा लेश्‍शा आं गे जाक्‍कीन’ देंशो बाक्‍ब, दे माइक्‍मी। \v 7 इस्राएल आ खिं ङा मुर सुइ नु मेकेर बाक्‍ब अर्को रागी ङा मुर सुइमी आं कली प्रोंइशा, मूर्ति आन थुंम वोइश्‍शा, आन मरिम्‍शो पा दाइल पांइसीतीक फुल्‍लु आन ङोंइती वोइश्‍शा, आं लोव़ पाइब आन बाक्‍तीक जाक्‍तेक्‍म हना, गो, परमप्रभु यावेमी, मेको आन थुंम मूर्ति वोइश्‍शा जाक्‍शो मुर आन कली लोव़ लेत्‍नुङमी। \v 8 गो मेको आन कली सजाइ गे‍नुङमी। मिनु गो मेको मुर कली कोंइतीक नु शुक्‍शी पाइक्‍तीक सेल्‍नुङ। गो मेको कली आं मुर आन दाते रे तिल्‍नुङ। मिनु गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍चा माल्‍नीनी। \p \v 9 मिनु सुइ परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइबम आ लोव़ मार बाक्‍बा, दे हिल्‍लो पाइब आन कली आंमा थुंम मिम्‍शा लोव़ पाप्‍तु हना, गो मेको कली मोदेंशो पपाइक्‍ता। मिनु गो मेको कली आं गुइ दिंशा, सजाइ गेशा आं मुर इस्राएली आन दाते रे क्‍याम्‍नुङ। \em १राजा २२:२०-२३\em* \v 10 मेको निम्‍फाम आस मरिम्‍शो पशो आ पर्बम सजाइ ताइनीस। आं लोव़ पाइब नु आं लोव़ हिल्‍लो पाइब, निम्‍फा आस सजाइ उइक्‍थ उइक्‍थ दुम्‍ब। \em इजीकीएल ३:१७-२०\em* \v 11 मिनु इस्राएल आ खिं ङा मुर गेनायो आं रे पा बरलेशा मलाइनीम। मिनु मेकोपुकीम गेनायो हेंथे पा आंम कली ग्रांग्रा दिशो मसेल्‍सीनीम। मिनु मेकोपुकी आं मुर दुम्‍नीम। गो मेको आन परमप्रभु दुम्‍नुङ, दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंशो बाक्‍ब” देंत। \em इजीकीएल ११:२०\em* \s1 परमप्रभुम गेशो सजाइ ठीक बाक्‍ब \p \v 12 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 13 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, तेकोइ रागी ङा मुर आन थुं फाइश्‍शा आं कली प्रोंइशा अर्को आ नोले खोइक्‍तेक्‍म हना, गो मेको आन पर्बम आं गुइ दिंशा आन जचा थोव़क खतम पोक्‍नुङ। अन्‍काल चाक्‍शा, मेकेर ङा मुर नु बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा नेल्‍ल आन कली साइक्‍नुङमी। \em इजीकीएल ४:१६\em* \v 14 मेकेर नोआह, दानीएल नु अय्‍युब सांफा बाक्‍तेक्‍म हना यो, मेकोम आन ठीक पतीकेम आंमा ला ब्रोंइचा ताम वा, दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंशो बाक्‍ब” देंत। \em येरमीया १५:१\em* \v 15 गो मोदेंशो रागी कली खतम सेल्‍चा कली ब्‍वाकी ङा जन्‍तु सोइक्‍ताक्‍ङमी हना, जन्‍तुपुकीम पतीके मेको रागी रे सुइ एर ओंथ पने मचाप्‍तेक्‍म हना, \v 16 मिनु मेको मुर सां मेकेर बाक्‍तेक्‍म हना, गो आं ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा, मेकोम आन तमी तौ आन कली प्रोंइने मचबेम वा। मेकोपुकी आंमा ला ब्रोंइम वा। मिनु मेको रागी गोरशो रागी दुम वा। \v 17 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो रागी आ पर्बम तरवार सोइश्‍‍शा, मेको तरवार कली ‘मुर नु बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा नेल्‍ल साइक्‍मी’ देंती हना, \v 18 मिनु मेको मुर सां मेकेर बाक्‍तेक्‍म हना यो, गो आं ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा मेकोम आन तमी तौ आन कली प्रोंइने मचबेम वा। मेकोपुकी आंमा ला ब्रोंइम वा। \v 19 मिनु गो मेको रागीम मुर बेक्‍तीक रोइ सोइश्‍शा, हुश ख्राक्‍श पोक्‍शा, मेकेर ङा मुर नु बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा साइश्‍शा आं गाइश्‍शो मोइक्‍ता हना, \v 20 मिनु मेकेर नोआह, दानीएल नु अय्‍युब बाक्‍तेक्‍म हना यो, गो आं ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा मेकोम आन तमी तौ आन कली प्रोंइने मचबेम वा। मेको आन ठीक पतीकेम आंमा ला ब्रोंइम वा” देंत। \p \v 21 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो यरूसलेमम आं ४ ओटा हिंचा ङा श्‍येत तरवार, अन्‍काल, ब्‍वाकी ङा जन्‍तुपुकी नु मुर बेक्‍तीक रोइ सोइश्‍शा मेकेर ङा मुर नु बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा आन कली साइक्‍तामी हना, सुइ मब्रोंइम वा। \em इजीकीएल ५:१७; लेवी २६:१६-२५; येरमीया १५:३; प्रकाश ६:८\em* \v 22 मो हना यो मुर आन दाते ङा का निक्‍शी ब्रोंइशा बाक्‍नीम। मेको आं तमी तौ ग्रूशा इ बाक्‍तीक जाक्‍नीम। मिनु गे मेको आन मिम्‍शो नु आन पशो ताइनेवे। मिनु गो यरूसलेम कली श्‍येत गेशो नु क्‍याम्‍शो आ पर्बम इ थुं नाइक्‍नेवे। \v 23 मेको आन मिम्‍शो नु आन पशो तशा, मेकोपुकीम इ थुं नाइक्‍पाइक्‍नीम। मिनु गो मेकेर मार मार पङा, मेको नेल्‍ल मोशीन मपङ, दे तुइक्‍नेवे” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \c 15 \s1 शोर गाक्‍शो अङगुर बोट \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, मार, ब्‍वाकीम बाक्‍ब अङगुर बोट आ शी ब्‍वाकी ङा अरु तेकोइ रवा आन शी क्‍येङा रिम्‍शो बाक्‍बा ङा? \em येरमीया २:२१\em* \v 3 मेको रे मारेइ थोव़क सेल्‍चा दुम्‍बा ङा? मुरपुकीम मार मार क्‍युक्‍चा कली मेको के कोङग सेल्‍नीमी ङा? \v 4 मेको मीम चोइनीम। मेको मीम आ सुर निक्‍शी नेक्‍शा, आ दाते ङा कोइला दुम्‍शा लीमेनु, मार दुम्‍बा ङा? \em यूहन्‍ना १५:६\em* \v 5 मेको सेसीन बाक्‍मेनु ला यो मारेइ मदुम्‍‍त हना, मीम नेक्‍शा क्‍येर दुम्‍मेनु, मारेइ दुम्‍बा, ङा?” देंशो बाक्‍ब। \p \v 6 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “दोपा ब्‍वाकी ङा रवा आन दाते ङा अङगुर बोट कली मीम चोचा कली गेङा, मोपा गो यरूसलेम ङा मुर आन कली यो पाइक्‍नुङमी। \v 7 गो मेको आन कली सजाइ गेनुङ। मेकोपुकी मी रे ब्रोंइतेक्‍म हना यो, मीम मेको आन कली दाक्‍ब। गो मेको आन कली सजाइ गेङानु, गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍चा माल्‍नीनी। \v 8 मिनु आन थुं फाइश्‍शो अरु आन नोले खोइक्‍तीके मेको आन रागी मुर मबाक्‍तीके सेल्‍नुङ” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \c 16 \s1 यरूसलेम तेल्‍लेम खोदेंशो दुम्‍शो \r इजीकीएल २३:- \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, यरूसलेम कली मूर्ति पूजा पचा मदुम्‍ब, दे तुइक्‍पतो। \v 3 मिनु मेको कली परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी यरूसलेम कली ‘इ गोतीके नु इ जरमेतीक रागी कनानी आन रागी बाक्‍ब। इ आफ एमोरी का बाक्‍त। इ ममा हित्ती बाक्‍त। \v 4 गे जरमेसेनु सुइम इ सपु मख्रोदेम। इ कली ब्‍वाक्‍कुम मचिक्‍तेम। सुइम इ रांम हिक्‍सी मख्रेक्‍तेम। इ कली सुइम वाम मगिलेम। \v 5 सुइम मेको नेल्‍ल पचा कली इ कली शिशी मकोंइदेम। तन्‍न गे जरमेसेनु, इ कली रूम ताइक्‍ताक्‍म। मारदे हना इ कली ग्रांग्रा दित्‍ताक्‍म। \p \v 6 मिनु गो इ नेक्‍था रे पा लङानु, इ कली हुश लुम्‍‍सीशा बाक्‍शो ताइतन। मिनु गे मोपा लुम्‍सीशा बाक्‍ङेनु, गो इ कली रू ङा बोट खोदेंशो पा कोल्‍शा, ब्रोंइशा, बाक्‍को’ देंती। \v 7 मिनु गे कोल्‍शा ठेयब दुम्‍ते। मिनु इ कुचु कोल्‍शा इ चां लाइश्‍शो दुम्‍त। तन्‍न गे वा मफेक्‍शो शिश्रा बाक्‍ते। \p \v 8 गो लेंशा इ नेक्‍था रे पा लङानु, गे ग्‍युंबे पची ना दुम्‍शो बाक्‍ते। मिनु गो आं वा आ सुरमी इ शिश्रा रां सुम्‍ता। गो गे नु कबल का पाता। मिनु गे आं के दुम्‍ते। \em रूथ ३:९; प्रस्‍थान १९:५\em* \v 9 नोले गो इ कली ब्‍वाक्‍कुम चिक्‍शा इ हुश नेल्‍ले चिक्‍ताक्‍न। मिनु इ कली तेल ख्रेक्‍ताक्‍न। \v 10 नोले गो इ कली बुटा आप्‍शो वाम ग्‍योम्‍ताक्‍न। मिनु इ खोइलीम रिम्‍शो कुशुल के जुत्ता लिक्‍ताक्‍न। गो इ कली रिम्‍शो पा किरशो सुती श्‍येले के वा फेक्‍ताक्‍न। मिनु शुश क्‍येट लाइब वाम इ कली ग्‍योम्‍ताक्‍न। \v 11 गो इ कली गहना पांइताक्‍न। इ गुइम चुरा लिक्‍ताक्‍न। इ शुरम सुन के माला रेल्‍ताक्‍न। \v 12 गो इ नेंम मुन्‍द्री लिक्‍ताक्‍न। मिनु इ नोफाम माडवडी क्‍युक्‍ताक्‍न। इ पियाम दारशो सुन फू चुइक्‍ताक्‍न। \v 13 मोपा गे सुन चांदीम ग्‍योम्‍साक्‍वे। इ वा रिम्‍शो पा किरशो सुती श्‍येले के वा, शुश क्‍येट लाइब वा नु बुटा आप्‍शो दारशो वा दुम्‍तेक्‍म। इ जचा थोव़क रिम्‍शो फस, खुदो नु रिम्‍शो तेल बाक्‍तेक्‍म। गे थम दारशो दुम्‍शा कोल्‍ते। मिनु गे पिपीम दुम्‍चा शिर‍ते। \v 14 गे दारशो दुम्‍तीके इ नें रागी रागी ङा मुर आन दातेम ब्रत। मारदे हना इ दारस मारेइ मदुम्‍शो रिम्‍शो बाक्‍त। मेको नेल्‍ल आं इ कली गेशो ग्‍योम्‍तीके रे मोदेंशो दुम्‍त, दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंशो बाक्‍ब” देंत। \p \v 15 मिनु परमप्रभुमी “तन्‍न गे इ दारसम थमा सुइक्‍तीवी। मिनु गे इ नें चेम्‍शा तेल्‍लेम का दुम्‍ते। इ नेक्‍था रे पा लाइब सु बाक्‍तेक्‍म हना यो, गे मेको नु तेल्‍लेम पाप्‍तीवी। \em येरमीया २:२०\em* \v 16 गे इ वा रे लाइश्‍शा, इ कली दारशो थान सेल्‍तीवी। मिनु मेकेर गे तेल्‍लेम पाप्‍तीवी। मेको मोदेंशो ङोंइती गेनायो मदुम्‍शो बाक्‍त। मिनु नोले यो गेनायो मदुम्‍ब। \v 17 गो इ कली गेशो दारशो गहना लाइश्‍शा, मेको आं सुन चांदी के बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेको रे वोंइश मुर मूर्ति सेल्‍साक्‍वे। मिनु मेको नु तेल्‍लेम पाप्‍तीवी। \em होसे ८:४\em* \v 18 गे इ बुटा आप्‍शो वा लाइश्‍शा, मेको आन कली सुम्‍तीवी। मिनु गे आं तेल नु धूप मेको आन ङोंइती चढ़ेप्‍तीवी। \v 19 गो इ कली जचा थोव़क यो गेतन। गो इ कली रिम्‍शो फस, खुदो नु रिम्‍शो तेल जचा गेतन। तन्‍न गे मेको जचा थोव़क मेको आन ङोंइती ब्रोव़शो रिना पपाइक्‍चा कली चढ़ेप्‍तीवी। मोदेंशो दुम्‍त। \v 20 मिनु गे आं कली थिशो तमी तौ आन कली लाइश्‍शा, मूर्ति आन कली जचा थोव़क सेल्‍शा क्‍योरशा चढ़ेप्‍तीवी। मार इ तेल्‍लेम पशोमीन मगाम ङा? \em इजीकीएल २०:२६; इजीकीएल २३:३७; ब्‍यवस्‍था १२:३१; २राजा १६:३; येरमीया ७:३१\em* \v 21 गे आं आल आन कली क्‍योरशा, मूर्ति आन कली चढ़ेप्‍तीवी। \v 22 मिनु इ मूर्ति पूजा नु इ तेल्‍लेम पशो नेल्‍लेम ठिटी दुम्‍शो ङा नाक्‍त ममिम्‍ती। मेना गे वा मफेक्‍सीशो शिश्रा नु हुश लुम्‍सीशो बाक्‍ते। \p \v 23 इ आं अरेशो मटिशो आ पर्बम परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इ पर्बम ‘आबी आबी’ देंत। \em येरमीया ११:१३\em* \v 24 गे इ कली चोक चोकम मूर्ति पूजा पतीके सेल्‍साक्‍वे। \v 25 मिनु गे लां ग्रुम्‍तीक नेल्‍लेम इ कली लाइश्‍शो बाक्‍तीके सेल्‍शा, इ दारसम तेल्‍लेम पाप्‍तीवी। मिनु मेको रे पा लाइब नेल्‍ल आन कली गे इ रां गेशा इ तेल्‍लेम पतीक बारपाइक्‍तीवी। \v 26 गे इ माल्‍शो, इ नेक्‍था बाक्‍ब इजीप्‍त ङा मुर नु तेल्‍लेम पाप्‍तीवी। मोपा इ तेल्‍लेम पतीक बारपाइश्‍शा, आं कली थाम्‍पा गाइक्‍पाइक्‍ती। \v 27 मोपतीके गो इ कली सजाइ गेतन। गो इ कली शुश जचा थोव़क मगेथु, इ जोरी सत्रु आन गुइम गेतन। गो इ कली पलिस्‍ती आन दाक्‍शो सिखार दुम्‍पाइक्‍चा कली गेतामी। पलिस्‍ती आन तमीपुकी इ मरिम्‍शो पशो तशा मुने पाम्‍तेक्‍म। \v 28 गे अस्‍सुर ङा मुर नु यो तेल्‍लेम पाप्‍तीवी। मारदे हना गे मोपा मरूशो बाक्‍ते। तेल्‍लेम पशा नोले यो मरूङे। \em इजीकीएल २३:१२\em* \v 29 गे मार मार ग्‍याप्‍ब लेयब रागी कल्‍दी नु यो इ तेल्‍लेम पतीक बारपाइक्‍तीवी। मेको मो पशा यो मरूङे” देंत। \p \v 30 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गे मोदेंशो पचा कली इ थुंम दोदेंशो पा रोइ पचा माल्‍दा? गे एको गेय नेल्‍ल मुने मपाइश्‍शो तेल्‍लेममी खोदेंशो पा पाप्‍तीवी। \v 31 गे ग्रुम्‍तीक लां नेल्‍ल नु इ चोक चोकम इ लाइश्‍शो बाक्‍तीके सेल्‍तीवी। तन्‍न गे तेल्‍लेम खोदेंशो मदुमे। मारदे हना गे इ गाल्‍च मताक्‍गी। \v 32 गे हेंथे पाइब मीश, इ वोंइश आ पा ङा अर्को नु बाक्‍नेवे। \v 33 मुरपुकीम तेल्‍लेम नेल्‍ल आन कली गाल्‍च गेनीम। तन्‍न गे चहिं दूली पा इ कली दाक्‍ब आन कली कका गाल्‍च गेप्‍तीवी। गे मेको आन कली एर ओंथ नेल्‍ल रे चाक्‍शा, गे नु इप्‍पाइक्‍चा कली घूस गेप्‍तीवी। \v 34 मोपा गे इ तेल्‍लेम पतीकेम अरु मीश मुर खोदेंशो मदुमे। इ कली सुइम मयोव़ङेम। मोपतीके गे गाल्‍च गेप्‍तीवी। गे इ गाल्‍च मतगी। मोपा गे अरु तेल्‍लेम खोदेंशो मदुमे” देंत। \p \v 35 मोपतीके ए तेल्‍लेम, परमप्रभु यावे आ लोव़ नेनो। \v 36 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “मारदे हना माल्‍तीके थम ठेयब बाक्‍त, इ तेल्‍लेम पचा कली इ कली माल्‍शो मुर आन कली इ शिश्रा रां कोंइताक्‍वी। मेको नेल्‍ल इ ग्रांग्रा दिशो मूर्ति नु इ आल आन हुश जारशो आ पर्बम बाक्‍ब। \v 37 मोपतीके गो इ तेल्‍लेम पशो नु ग्‍येरसीशा बाक्‍शो इ दाक्‍शो मुर नेल्‍ल आन कली इ एर ओंथ रे खुप्‍नुङमी। इ कली दाक्‍ब नु मदाक्‍ब नेल्‍ल आन कली खुप्‍नुङमी। गो मेको नेल्‍ल एर ओं रे खुप्‍नुङमी। मिनु गो मेको आन ङोंइती इ कली शिश्रा सेल्‍नन। \em येरमीया १३:२२\em* \v 38 गो इ कली हेंथे गाक्‍ब हुश ख्राक्‍श पोक्‍ब मीश मुर खोदेंशो पा आं निसाफ पतीक लोव़ कोव़शा निसाफ पाइनुङ। गो आं गाइश्‍शो नु रुश पशोमी सजाइ गेनुङ। \em लेवी २:१०\em* \v 39 मिनु गो इ कली इ मदाक्‍शो मुर आन गुइम जिम्‍मा गेनुङ। मिनु मेकोपुकीम इ लाइश्‍शो बाक्‍तीके नु लां ङा बाक्‍तीके प्रेत्‍नीम। मेकोपुकीमी इ वा प्रुइश्‍शा इ दारशो थोव़क रोइश्‍शा, इ कली शिश्रा सेल्‍शा प्रोंइनीम। \v 40 मेकोपुकीम इ कली ग्रांग्‍ये माग्‍ये पोक्‍ब मुरपुकी चाक्‍नीम। मिनु फुल्‍लु आप्‍नीम। मिनु इ कली आन तरवारम चेक्‍‍शा चोकटा लाम्‍टा सेल्‍नीम। \em ब्‍यवस्‍था २२:२३-२४\em* \v 41 मेकोपुकीम इ खिंम मी सुइक्‍नीम। मिनु शुश मीश मुर आन ङोंइती इ कली सजाइ गेनीम। गो इ तेल्‍लेम पतीक तेक्‍नुङ। मिनु इ मुर आन कली गाल्‍च गेतीक तेक्‍नुङ। \em २राजा २५:९\em* \v 42 मिनु आं गाइश्‍शो नु आं रुश पशो, इ रे ङोन नाइक्‍पाइक्‍नुङ। मिनु गो सिक्‍सी पा बाक्‍शा मगाइक्‍नुङ। \v 43 मारदे हना गे इ ठिटी बाक्‍ङे ना ङा नाक्‍त ममिम्‍ती। तन्‍न एको गेय नेल्‍लेमी आं कली गाइक्‍पाइक्‍ती। मोपतीके गो इ पशो इ पियामीन मोइक्‍ता। गे इ अरु ग्रांग्रा दिशो गेय नेल्‍ल प्रोंइशा यो इ पतीक नेल्‍ल मरिम्‍शो सेल्‍शा, इ गेय मतेम्‍दी ङा? गे मूर्ति पूजा पाइब क्‍येङा मरिम्‍शो पाइब मनवे ङा?” देंत। \v 44 मेकोम “कथा पाइब नेल्‍लेम इ पर्बम कथा पा ‘दोदेंशो ममा मोदेंशो तमी’ देंनीम। \v 45 गे इ ममा आ तमी बाक्‍नेवे। मेकोम आ वोंइश नु आ आल आन कली प्रोंइतु। मिनु गे इ दिदी आ लोक्‍ब यो बाक्‍नेवे। मेकोम आ वोंइश नु आ आल आन कली प्रोंइतु। इ ममा हित्ती का बाक्‍ब। इ आफ एमोरी का बाक्‍ब। \em इजीकीएल १६:३\em* \v 46 मिनु इ दिदी सामरीया बाक्‍ब। मेको इ उत्तर गे आ तमीपुकी नु बाक्‍शो बाक्‍त। इ लोक्‍ब नु आ तमी चहिं दक्‍खिन गे सोदोम सहरम बाक्‍नीम। मेको आ तमीपुकी नु बाक्‍शो बाक्‍ब। \v 47 गे मेको आन गाक्‍शो लांम ला मगाक्‍ङे। मिनु मेको आन मूर्ति पूजा पशो आ नोले यो खोइक्‍तीवी। मिनु इच्‍का नाक्‍तीमीन इ पतीक नेल्‍लेम मेको आन क्‍येङा यो शुश मरिम्‍शो पाप्‍तीवी” देंत। \v 48 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो आं ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा, इ लोक्‍ब सोदोम नु मेको आ तमीपुकीम इ मरिम्‍शो पशो खोदेंशो गेनायो मपाम। \em मत्ती १०:१५\em* \v 49 इ लोक्‍ब सोदोम आ दोस मार बाक्‍त देंशा हना, मेको नु आ तमीपुकी ठेयब लेश्‍शा, शुश जशा ब्‍वशा, शोंप पाइश्‍शो दुम्‍शा बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम प्रुङग नु मारेइ मथीब आन कली वारच मपदेम। \v 50 मेकोपुकी ठेयब लेश्‍शा, आं ङोंइती ग्रांग्रा दिशो गेय पाम्‍तेक्‍म। मोपतीके गो मोदेंशो तशा मेको आन कली तिल्‍‍तामी। \em उत्‍पत्ती १९:२४\em* \v 51 सामरीयामी इ पशो पाप क्‍येङा उइक्‍थ यो मपावो। गे मेको आन क्‍येङा शुश मूर्ति पूजा पाप्‍तीवी। मिनु गे इ पशो गेय नेल्‍ल रे पा, इ लोक्‍ब आस कली ठीक पाइब तांइसीब खोदेंशो सेल्‍शो बाक्‍नेवे। \em येरमीया ३:११\em* \v 52 गे इ मरिम्‍शो पशो रावो। मारदे हना गे इ लोक्‍ब आस कली इ क्‍येङा आइक्‍च सजाइ ताइब सेल्‍तीवी। मारदे हना गे मेको आस पाप पशो क्‍येङा इ पशो मूर्ति पूजा शुश बाक्‍त। गे इ क्‍येङा मेको आस कली ठीक पाइब खोदेंशो सेल्‍तीवी। मोपतीके मुने पावो, इ मरिम्‍शो पशो राव। मारदे हना गे इ लोक्‍ब आस कली ठीक पाइब खोदेंशो सेल्‍शो बाक्‍ते। \s1 परमप्रभुमी आ मुर आन कली दाक्‍ब \p \v 53 मिनु गो सोदोम नु आ तमी आन कली रिम्‍शो दुम्‍तीक नाक्‍ती लेश्‍शा गेनुङमी। मिनु सामरीया नु आ तमी आन कली यो मोदेंशो पाइनुङ। मिनु इ रिम्‍शो दुम्‍तीके नाक्‍ती यो लेश्‍शा गेनन। \em ब्‍यवस्‍था ३०:३\em* \v 54 मोपा गे इ मरिम्‍शो पशो राइनेवे। मिनु इ पशो नेल्‍ल आन पर्बम गे मुने दोक्‍चा माल्‍नेवे। मिनु मेको आस कली थुं नाइक्‍तीके दुम्‍नेवे। \v 55 इ लोक्‍ब सोदोम नु आ तमीपुकी ङोंइती ङा खोदेंशो पा रिम्‍शो दुम्‍नीम। मिनु सामरीया नु आ तमीपुकी यो ङोंइती ङा खोदेंशो पा रिम्‍शो दुम्‍नीम। मिनु गे नु इ तमीपुकी यो ङोंइती ङा खोदेंशो पा रिम्‍शो दुम्‍नीनी। \v 56 ङोंइती इ ठेयब लेत्‍तीक नाक्‍ती गे इ लोक्‍ब सोदोम आ पर्बम शुक्‍शी मपवी ङा? \v 57 मेना मेकोपुकीम इ परमप्रभु यावे आ अरेशो मटिशो मतुइश्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मुल अराम ङा तमीपुकीमी इ कली शुक्‍शी पाइनीम। मेको आ नेक्‍था ङा मुर, पलिस्‍ती आ तमीपुकीमी नु एर ओंथ ङा मुर नेल्‍लेमी शुक्‍शी पा आइक्‍च मिम्‍नीम। \em अराम आ तमी एदोम यो बाक्‍ब।\em* \v 58 गे इ मुने दोक्‍चा ङा गेय नु इ मूर्ति पूजा पशो ङा सजाइ तचा माल्‍नेवे” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \s1 गेना हना यो लीब कबल \p \v 59 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गे इ पशो खोदेंशो पा गो इ कली पाइनुङ। गे आं कसम जशो ममिम्‍ती। इस पशो कबल यो क्‍याम्‍ताक्‍वी। \v 60 मो हना यो गो इ ठिटी बाक्‍ङे नाक्‍त ङा गे नु पशो कबल मिम्‍नुङ। गो गे नु गेना हना यो लीब कबल पाइनुङ। \em लेवी २६:४५; होसे २:१७; इजीकीएल ३७:२६; येरमीया ३१:३१-३४\em* \v 61 मेना गे इ पशो नेल्‍ल मिम्‍शा, मुने दोक्‍शा, इ लोक्‍ब आस कली ब्राइ‍नेवे। गो मेको आस कली इ तमी खोदेंशो पा गेनन। तन्‍न मेको गे नु पशो कबलम पतीके पशो ममाइ। \em इजीकीएल २०:४३\em* \v 62 मिनु गो गे नु ग्‍येत्‍थ लुक्‍च मपाइब कबल पाइनुङ। मिनु गे गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍‍‍नेवे। \v 63 मिनु गे इ ङोंइती पशो मिम्‍शा मुने दोक्‍नेवे। गो इ पशो गेय नेल्‍ल आन पर्बम माफ गेनन। मिनु गे इ मुने आ पर्बम गे ठेयब लेश्‍शो लोव़ पने मचाप्‍नेवे” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \em इजीकीएल ३६:३१-३२\em* \c 17 \s1 अङगुर बोट नु ककाकुली आस कथा \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु हना “ए मुर, कथा का देनो। गे इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली लोव़ पावो। \v 3 मिनु परमप्रभु यावेमी मेको आन कली ‘लाइश्‍शो, ठेयब फ्रां पाइश्‍शो ठेयब ककाकुली का बाक्‍त। मेको आ शुश ओफ्‍ला शुश रङ ङा बाक्‍तेक्‍म। मेको लेबानोनम जाक्‍शा, लाइश्‍शो रवा आ ङर प्रोइक्‍तु। \v 4 मेकोमी मेको रवा आ ङर लाइश्‍शा, ग्‍याप्‍तीक लेयतीक रागीम चाक्‍दीत्‍तु। मिनु मेको ग्‍याप्‍ब लेयब आन सहर काम ख्रुम्‍तु। \em इजीकीएल १६:२९\em* \v 5 मिनु नोले मेकोमी रागी ङा वांचेर लाइश्‍शा, रिम्‍शो खपीम ख्रुम्‍तु। मेकोम मेको वांचेर शुश ब्‍वाक्‍कु बाक्‍तीकेम ख्रुम्‍तु। \v 6 मिनु मेको वाशा एर ओंथ नेल्‍ल गे ब्राइब लहारा का दुम्‍त। मिनु मेको आ राशी मेको ककाकुली गे लेत्‍तेक्‍म। तन्‍न मेको आ शाक्‍श चहिं आगामीन लीतेक्‍म। मोपा मेको लहारा का दुम्‍त। मिनु मेको आ राशी दाप्‍तेक्‍म। मिनु मेकेर रे शुश सफा ग्रूतेक्‍म। \em इजीकीएल १९:१०\em* \p \v 7 मिनु मेकेर अर्को ठेयब फ्रां पाइश्‍शो नु शुश ओफ्‍ला पाइश्‍शो ठेयब ककाकुली का बाक्‍त। मिनु मेको लहाराम आ शाक्‍श मेको गे ब्रपाइक्‍तु। ब्‍वाक्‍कु तचा कली मेको आ राशी यो मेको ककाकुली गे ब्रपाइक्‍तु। मेको ङोंइती ङा ख्रुम्‍तीके रे याक्‍शो बाक्‍त। \v 8 मेको के राशी दाम्‍मल। फल सिम्‍मल। मिनु मेको रिम्‍शो लहारा का दुम्‍ल, दे शुश ब्‍वाक्‍कु बाक्‍शो नु रिम्‍शो खपीम ख्रुम्‍शो बाक्‍त’ देंशो बाक्‍ब। \v 9 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘मार, मेको ग्रेल्‍बा ङा? मार, मेको आ शाक्‍श तुल्‍चा मपुंइसीबा ङा? मिनु मेको आ फल मसोव़नीमी ङा? मिनु मेको मबेक्‍बा ङा? मेको आ नक वाशो कोच्‍वा नेल्‍ल बेक्‍नीम। मेको आ शाक्‍श तुल्‍चा कली शुश बोल्‍यो गुइ नु शुश मुर ममाल्‍नीम। \v 10 मेको कली याक्‍शा ला हना यो मेको ग्रेल्‍बा ङा? पूर्ब ङा फशेम आबानु मेको नेल्‍ल मसोव़बा ङा? रिम्‍शो खपीम ख्रुम्‍शो बाक्‍त हना यो, फशेम आबानु मेको मसोव़बा?’ दे मेको आन कली देंचा माल्‍नेवे” देंत। \s1 कथा आ अर्थ शेंशो \p \v 11 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 12 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “एको मटीब खिं ङा मुर आन कली ‘एको लोव़ आ अर्थ मार बाक्‍बा, मेको मतुइक्‍नीनी?’ दे हिल्‍लो पामी। मेको आन कली ‘बेबीलोन ङा पिप यरूसलेमम जाक्‍त। मिनु मेकोमी यरूसलेम ङा पिप नु आ ठेयब गेय पाइब आन कली बेबीलोनम लाइक्‍तीमी। \em २राजा २४:१०,१५,१६\em* \v 13 मिनु मेकोम पिप आ खिं ङा मुर का कली लाइश्‍शा, कसम जपाइश्‍शा, मेको नु कबल का पाप्‍तु। मिनु मेकोमी मेको रागी ङा ठेयब मुर आन कली लाइक्‍तु। \em २राजा २४:१७; २इतिहास ३६:१३\em* \v 14 मेको रागी बोल्‍यो मदुम्‍ल। लेंशा बोक्‍ने मचबल नु मेकोम आ पशो कबल ला खाप्‍ने चाप्‍शा बाक्‍ल, दे मोदेंशो पाप्‍तु’ देंत। \v 15 तन्‍न यरूसलेम ङा पिपमी मेको बेबीलोन ङा पिप कली मटिथु, इजीप्‍त रागीम शारा नु ठेयब हुल का लडाइ पाइब गेयीनी, दे मुर सोइक्‍ताक्‍व। मार, मेको कली रिम्‍शो दुम्‍बा ङा? मार मोदेंशो गेय पाइब मुर ब्रोंइने चाप्‍बा ङा? कबल पशो प्रोंइशा यो, मेको ब्रोंइने चाप्‍बा ङा?” देंत। \v 16 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो आं ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा, मेकोमी मेको कली पिप सेल्‍ब पिप नु जशो कसम प्रेंशा, आ पशो कबल प्रोंइशा, बेबीलोन ङा पिप आ बाक्‍तीक सहरम बेक्‍ब। \v 17 फाराओ आ सक्ति पाइश्‍शो लडाइ पाइब नु मेको आ मार मारमी मेको कली वारच पने मचाप्‍नीम। यरूसलेम कली पुम्‍ची ना नु गारो ङोइक्‍तीक सेल्‍शा शुश मुर साइक्‍ची ना वारच मपाइब। \v 18 मारदे हना मेकोम आ जशो कसम ममिम्‍थु, आ पशो कबल प्रोंइशा, सल्‍ला पा यो, मोदेंशो मरिम्‍शो पतीके मेको ब्रोंइने मचाप्‍ब” देंशो बाक्‍ब। \v 19 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो आं ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा, मेकोम आ कसम जशो प्रेंशा, आं कबल प्रोंइशो नेल्‍ल मेको आ पियामीन मोइक्‍नुङ। \v 20 गो आं ग्‍याइल मेको तार ब्‍वारनुङ। मिनु मेको आं ग्‍याइलीम रेप्‍ब। मिनु गो मेको कली बेबीलोनम चाक्‍नुङ। मिनु मेकोम आं थुं फाइक्‍तीके गो मेको कली निसाफ पाइनुङ। \em इजीकीएल १२:१३\em* \v 21 मेको आ प्रोक्‍शा लशो लडाइ पाइब नेल्‍ल तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीम। मिनु ब्रोंइशो नेल्‍ल एर ओंथ ब्राइ‍नीम। मिनु गो परमप्रभु यावेमीन एको लोव़ पशो नङ, दे तुइक्‍नीनी” देंशो बाक्‍ब। \p \v 22 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो लेबानोन ङा लाइश्‍‍शो रवा आ ङर ङा आइक्‍च राशी का प्रोइश्‍शा लाइक्‍नुङ। मिनु गो मेको कली नेल्‍ल क्‍येङा लाइश्‍शो डांडाम ख्रुम्‍‍नुङ। \em यसैया ११:१\em* \v 23 गो मेको इस्राएल ङा लाइश्‍शो पहाड मेर ख्रुम्‍नुङ। मिनु मेकोम शुश राशी दाप्‍पाइश्‍शा फल सिप्‍पाइश्‍शा, थम दारशो लेबानोन ङा लाइश्‍शो रवा का दुम्‍ब। मिनु नेल्‍ल खाल ङा चिक्‍ब आ राशीम बाक्‍नीम। मिनु मेकेर ठेयब चिक्‍बपुकीम ग्‍योव़ सेल्‍शा, मेको आ वांकुम बाक्‍नीम। \em इजीकीएल २०:४०; १सामुएल २:७०८\em* \v 24 मिनु रू ङा रवा नेल्‍लेम गो, परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍चा माल्‍नीम। गो लाइश्‍शो रवा आन कली आइक्‍च सेल्‍नुङ। आइक्‍च रवा आन कली लाइश्‍शो सेल्‍नुङ। गो गिगी रवा आन कली सोव़पाइक्‍नुङ। मिनु सोव़शो रवा आन कली गिगी दुम्‍पाइक्नुङ। गो, परमप्रभु यावेमी एको लोव़ पाता। मिनु गो एको थमा पा पाइनुङ” देंत। \c 18 \s1 बेक्‍चा नु ब्रोंइचा आंम गुइम बाक्‍ब \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “इस्राएल रागी आ पर्बम लेंशा पशो कथा आ अर्थ मार बाक्‍बा, दे मिम्‍नीनी? ‘आम आफोम ग्‍युरशो अङगुर ब्‍वाम्‍तेक्‍म हना, आन आल आन ख्रुइ ग्रिम्‍बा ङा?’ ” दे हिल्‍लो पाप्‍तु। \em येरमीया ३१:२९\em* \v 3 लेंशा परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो आं ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा, मुल रे गेपुकीम एको कथा इस्राएलम लेंशा काइ मदेनीन। \v 4 मारदे हना ब्रोंइशा बाक्‍ब नेल्‍ल आं केन नम, दे तुइक्‍चा माल्‍नीनी। आम आफ नु आल नेल्‍ल आं केन नम। सुम पाप पाइबा, मेको ला बेक्‍ब। \p \v 5 ठीक पाइब मुर का बाक्‍त हना, आं अरेशो टीब नु रिम्‍शो पाइब। \v 6 मेको डांडा मेर मजाइब नु इस्राएल आ खिं ङा मुर आन मूर्ति आन कली पूजा मपाइब, मेको आ नेक्‍था ङा मुर आन मीश नु मइप्‍ब, रां ब्रोल्‍शो मीश मुर नु मइप्‍ब। \em लेवी १८:१९; लेवी १८:२०\em* \v 7 मेकोम सुइ आन कली मदिप्‍ब, जाकटी वोइश्‍शो मार मार लेश्‍शा गेब, मेकोम खुइ मपाइब, शोव़लु बेक्‍शो आन कली आ जचा थोव़क गेब। मिनु शिश्रा बाक्शो आन कली वा फेक्‍पाइक्‍ब। \em ब्‍यवस्‍था २४:१०-१३; यसैया ५८:७\em* \v 8 मेकोम जेर गेशा चाइक्‍ब मताक्‍ब, मेको मरिम्‍शो पतीक रे ङोन बाक्‍ब नु मुर आन दातेम कुल मकोव़थु ठीक निसाफ पाइब। \em प्रस्‍थान २२:२४; भजन संग्रह १५:५\em* \v 9 मेकोम आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ नु आं निसाफ पतीके लोव़ थुं मफाइक्‍थु पाइब। मोदेंशो मुर ठीक पाइब मुर बाक्‍ब। मिनु मेको थमा पा ब्रोंइचा माल्‍ब” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंशो बाक्‍ब। \p \v 10 मिनु “मेको मुर के तौ का बाक्‍ब। मेकोम हुश ख्राक्‍श पोक्‍ब नु मुर आन कली साइक्‍ब, \v 11 मेको आ आफोम मपशो गेय नेल्‍ले मेकोम पाइब, मेकोमी डांडा मेर जाइब, मेको आ नेक्‍था ङा मुर आन मीश नु इप्‍ब। \v 12 प्रुङग नु मारेइ मथीब आन कली दिप्‍ब, मुर आन मार मार रोइक्‍ब। जाकटी वोइश्‍शो थोव़क मलेप्‍ब, मूर्ति आन कली पूजा पाइब नु ग्रांग्रा दिशो गेय पाइब। \v 13 मेकोम आ चाइक्‍ब ताक्‍शा ला जेर गेब, मार मोदेंशो मुर ब्रोंइचा ताइ‍बा ङा? मेको ब्रोंइचा मताइब। मोदेंशो ग्रांग्रा दिशो गेय नेल्‍ल पतीके, मेको थमा पा बेक्‍चान माल्‍ब। मेको आ हुश आ दोस मेको आंमा राइब। \p \v 14 तन्‍न मेको मुर आ तौमी आ आफोम पशो पाप नेल्‍ल ताइब। मेको नेल्‍ल तशा, मोदेंशो गेय मपाइब। \em ब्‍यवस्‍था २४:१६\em* \v 15 मेकोम डांडा मेर मजाइब। इस्राएल आ खिं ङा मुर आन मूर्ति आन कली पूजा मपाइब, मेको आ नेक्‍था ङा मुर आन मीश नु मइप्‍ब। \v 16 मेकोम सुइ आन कली मरिम्‍शो मपाइब, मेकोमी जाकटी मताक्‍ब। मेकोम सुइ के मारेइ मरोइक्‍ब। तन्‍न शोव़लु बेक्‍शो आन कली आ जचा थोव़क गेब। शिश्रा बाक्‍शो आन कली वा फेक्‍पाइक्‍ब। \v 17 मेको मरिम्‍शो पतीक रे ङोन बाक्‍ब, जेर गेशा आ चाइक्‍ब मताक्‍ब। मेकोम आं निसाफ पतीक लोव़ नेल्‍ल पाइब। मिनु आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ नेल्‍ल खाप्‍ब। मेको मुर आ आफ आ मरिम्‍शो पशो आ पर्बम बेक्‍चा ममाल्‍ब। मेको थमा पा ब्रोंइब। \v 18 तन्‍न मेको आ आफोम चहिं आ दला दाक्‍स पशा, आ लोक्‍ब आन कली रोइक्‍ताक्‍व। आ मुर आन दातेम मरिम्‍शो पाप्‍तु। मेको आ मरिम्‍शो पशो आ पर्बम बेक्‍ब। \p \v 19 मो हना यो गेपुकीम मारदे आ आफ आ मरिम्‍शो पशो आ तौम कुरचा ममाल्‍दा? देंनीनी। आ तौम आं अरेशो टिशा, ठीक गेय पशो बाक्‍ब, मेकोम आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ होस पा टिशो बाक्‍ब। मोपतीके मेको थमा पा ब्रोंइब। \em प्रस्‍थान २०:५\em* \v 20 सुम पाप पाइबा, मेको ला बेक्‍ब। आलमी आ आम आफ आस मरिम्‍शो पशो आ पर्बम श्‍येत जचा ममाल्‍ब। आ आम आफोम यो आस आल आन मरिम्‍शो पशो आ पर्बम श्‍येत जचा ममाल्‍नीस। ठीक पाइब आ ठीक पशो आ कली दुम्‍ब। मिनु परमप्रभु यावे आ अरेशो मटीबमी आ मटिशो आ कलीन दुम्‍ब। \em २राजा १४:६\em* \p \v 21 तन्‍न परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़ मटीब मुर कामी आ पशो पाप नेल्‍ल प्रोंइशा, आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ नेल्‍ल पाप्‍तु हना, आं अरेशो नु ठीक गेय पाप्‍तु हना, मेको थमा पा ब्रोंइब। मेको मबेक्‍ब। \em इजीकीएल ३३:१०-२०\em* \v 22 मेको आ हेंथे पशो आ पर्बम लेंशा ममिम्‍सीब। मेको आ ठीक पतीकेम ब्रोंइब। \em यसैया ४३:२५\em* \v 23 मार, गो आं अरेशो लोव़ मटीब मुर बेक्‍मेनु ग्‍येरनुङा ङा? मेको क्‍येङा यो गो मेको आन मरिम्‍शो पशो प्रोंइशा ब्रोंइशा बाक्‍शो तचा मदाक्‍नुङा ङा? \em १तिमोथी २:४\em* \v 24 तन्‍न ठीक पाइब मुरुम आ ठीक पतीक प्रोंइशा, मरिम्‍शो पाप्‍तु हना, आं अरेशो लोव़ मटीबपुकीम खोदेंशो पा ग्रांग्रा दिशो गेय पाप्‍तु हना, मार मेको ब्रोंइबा ङा? मेको आ ङोंइती पशो ठीक गेय मारेइ ममिम्‍सीब। मेको आ मरिम्‍शो पशो नु आ पाप आ पर्बम बेक्‍चा माल्‍ब। \em इजीकीएल ३:२०\em* \p \v 25 मो हना यो गेपुकीम ‘परमप्रभु आ पशो ठीक मबाक्‍ब’ देंनीनी। इस्राएल आ खिं ङा मुर नेनीन, मार, आं पशो ठीक मबाक्‍बा ङा? मार, इन पशो कका ठीक बाक्‍बा ङा? \v 26 ठीक पाइब मुरुम आ ठीक पतीक प्रोंइशा मरिम्‍शो पाप्‍तु हना, मेको आ ठीक मपतीकेम बेक्‍ब। मेको आ मरिम्‍शो पशो आ पर्बम बेक्‍चा माल्‍ब। \v 27 तन्‍न परमप्रभु यावे आ अरेशो मटीब मुरुम आ मटितीके प्रोंइशा, आं अरेशो ठीक गेय पाप्‍तु हना, मेको ब्रोंइब। \v 28 मारदे हना मेकोम मिम्‍शा, आ पशो मरिम्‍शो नेल्‍ल रे लेत्‍त हना, मेको थमा पा ब्रोंइब। मेको बेक्‍चा ममाल्‍ब। \v 29 मो हना यो इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकीमी ‘परमप्रभु यावे आ पशो ठीक मबाक्‍ब’ देंनीम। ए इस्राएल आ खिं ङा मुर, मार, आं पशो ठीक मबाक्‍बा ङा? मार, इन पशो कका ठीक बाक्‍बा ङा? \p \v 30 मोपतीके ए इस्राएल आ खिं ङा मुर, गो नेल्‍ल इन कली इन पशो कोव़शा निसाफ पाइनुङ। मिनु इन हेंथे पशो नेल्‍ल रे लेतीन। मो मपाइतीनी हना, इन मरिम्‍शो पशोम इन कली साइक्‍ब। \v 31 गे इन आं कली हेंथे पशो नेल्‍ल प्रोंइशा, गे नक थुं नु नक सोक्‍ती ताक्‍कीन। ए इस्राएल आ खिं ङा मुर, गे मारदे बेक्‍चा दाक्‍नीनी? \em इजीकीएल ११:१९\em* \v 32 मारदे हना गो सुइ मुर बेक्‍शोम मग्‍येरसीनुङ। मरिम्‍शो पतीक रे लेश्‍शा, ब्रोंइशा बाक्‍कीन” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \c 19 \s1 रोंका पतीक कुम्‍सो \p \v 1 गे इस्राएल ङा पिप आ खिं ङा मुर आन पर्बम रोंका पने। \v 2 इ ममा गुप्‍स आन दातेम ठेयब छाउरी गुप्‍स दुम्‍शा बाक्‍त। मेको आ चाइक्‍ब आन कली कोल्‍पाइक्‍ना पाइक्‍न ठिटा गुप्‍स आन दातेम गोल्‍शा बाक्‍बाक्‍त। \em उत्‍पत्ती ४९:९\em* \v 3 मिनु मेकोम आ चाइक्‍ब आन दाते ङा का कली कोल्‍पाइश्‍शा, ठेयब सेल्‍तु। मिनु मेको ठेयब बोल्‍यो ठिटा गुप्‍स का दुम्‍त। मेकोम सिखार पचा शेंसाक्‍व। मिनु मुर आन कली ब्‍वाप्‍तु। \v 4 मिनु रागी रागी ङा मुरपुकीम मेको आ पर्बम लोव़ नेंतेक्‍म। मिनु मेकोपुकीम मेको कली बिक्‍तीकेम पिक्‍शा ग्‍याइक्‍ताक्‍म। मिनु मुरपुकीम मेको कली कोंङगुम कीशा, इजीप्‍त रागी लाइक्‍तेक्‍म। \em २राजा २३:३१-३३; येरमीया २२:११-१२\em* \v 5 मिनु मेको छाउरी गुप्‍सम आ देंशो मदुम्‍शो नु आ मिम्‍शो मगाप्‍शो तशा, आ चाइक्‍ब आन दाते ङा का कली योव़तु। मिनु मेको कली बोल्‍यो ठिटा गुप्‍स का सेल्‍तु। \em २राजा २४:६,८,९\em* \v 6 मिनु मेको गुप्‍स आन दातेम एर ओंथ पचा गोप्‍तु। मारदे हना मेको ठेयब नु बोल्‍यो ठिटा गुप्‍स दुम्‍शो बाक्‍त। मिनु मेकोम सिखार पचा शेंसाक्‍व। मिनु मुर आन कली ब्‍वाप्‍तु। \v 7 मेकोम मुर आन बोल्‍यो दरवार प्रेत्‍तु। मिनु मेको आन सहर खतम सेल्‍तु। मेको आ ङोरशो नेंशा, रागी नु मेकेर बाक्‍ब नेल्‍ल हिंतेक्‍म। \v 8 मिनु आ एर ओंथ ङा रागी रागी रे मुरपुकी जाक्‍तेक्‍म। मिनु मेको कली ब्‍वारद दाइक्‍ताक्‍म। मेको कली बिक्‍तीकेम पिक्‍शा ग्‍याइक्‍ताक्‍म। \v 9 मिनु मेकोपुकीम मेको कली कोंङगुम कीशा ग्‍याइश्‍शा खोरम चोक्‍तेक्‍म। मिनु बेबीलोन ङा पिप आ बाक्‍तीकेम लाइक्‍‍तेक्‍म। मेकोपुकीम इस्राएल ङा डांडा मेर आ सेंदा गेनायो मनेंसेक्‍ल, दे मेको कली चोक्‍शा वोइक्‍तेक्‍म। \em २राजा २४:१५\em* \v 10 इ ममा ब्‍वाक्‍कु आ नेक्‍था ख्रुम्‍शो अङगुर बोट खोदेंशो बाक्‍त। शुश ब्‍वाक्‍कु बाक्‍तीके, मेको शुश राशी पाइश्‍शा शुश गेडा सिश्‍शो बाक्‍त। \em इजीकीएल १७:६\em* \v 11 मेको आ बोल्‍यो राशी का पिप आन हुकुम पतीक कोक्‍के दुम्‍चा ङा बाक्‍त। मेको शुश राशी आन दातेमी लाइश्‍शो नु कोल्‍शो दुम्‍शा, शुश राशी दाप्‍पाइश्‍शा लत। \v 12 तन्‍न मेको गाइश्‍शा चुरशा तुल्‍चा पुंइसाक्‍व। मिनु खपीम ताइक्‍चा पुंइसाक्‍व। मिनु पूर्ब ङा फशेम मेको कली सोव़पाइक्‍तु। मिनु मेको आ गेडा नेल्‍ल हेम्‍तेक्‍म। आ बोल्‍यो राशी सोव़शा, मेको कली मीम नेक्‍तु। \v 13 मिनु मुल मेको सोव़शो ब्‍वाक्‍कु मबाक्‍शो गोरशो रागीम ख्रुम्‍चा पुंइसाक्‍व। \v 14 मिनु मेको आ ठेयब राशी रे मी ग्रूत। मिनु मेको आ फल नु आ आइक्‍च राशी नेल्‍ल नेक्‍तु। मोपा मेकेर हुकुम पतीक कोक्‍के दुम्‍चा ङा बोल्‍यो राशी का यो मली। मिनु एको रोंका पतीक कुम्‍सो नेल्‍लेम तुइश्‍शा, पना पन बाक्‍तेक्‍म। \c 20 \s1 इस्राएली हेंथे गाक्‍शो \p \v 1 मिनु ७ बर्स ङा ५ महिना ङा १० नाक्‍ती इस्राएल ङा खाल्‍पापुकी परमप्रभु यावे कली हिल्‍लो पचा कली जाक्‍शा आं ङोंइती बाक्‍तेक्‍म। \em इजीकीएल १४:१\em* \v 2 मेना परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 3 मेकोमी “ए मुर, इस्राएल ङा खाल्‍पा आन कली लोव़ पावो। गो, परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी, मारदे गेपुकी आं कली हिल्‍लो पथ जाक्‍नी? गो आं ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा, इन कली लोव़ मलेत्‍नुङ। \em इजीकीएल १४:३\em* \v 4 ए मुर, गे मेको आन कली निसाफ पाइनेवे? गे मेको आन कली निसाफ पाइनेवे? मो हना मेको आन किकी पिपी आन ग्रांग्रा दिशो गेय आन पर्बम मेको आन कली तुइक्‍पतो। \em इजीकीएल २२:२; इजीकीएल २३:३६\em* \v 5 गो इस्राएल कली योव़ङु नाक्‍ती याकूब आ खिं ङा आ चच युइ नु कसम जाता। इजीप्‍त रागीमी गो मेको आन दातेम तुइक्‍पांइसाक्‍यी। मेको आन कली गो परमप्रभु यावे, इन परमप्रभु नङ, दे कसम जाता। \em प्रस्‍थान ६:७-८\em* \v 6 गो मेको नाक्‍ती मेको आन कली इजीप्‍त रे ग्रुंइशा, आन माल्‍शो रागीम चाक्‍नुङमी। मेको रागीम दूध नु खुदो शाइश्‍शो बाक्‍ब। मिनु मेको रागी, रागी नेल्‍ल आन क्‍येङा रिम्‍शो बाक्‍ब, दे कसम जशा देंशो नङ। \em प्रस्‍थान ३:८\em* \v 7 मिनु गो मेको आन कली इन कोव़त दाक्‍शो ग्रांग्रा दित्‍चा ङा थोव़क ताइक्‍तीन। गे आंम कली इजीप्‍त ङा मूर्तिपुकीम ग्रांग्रा दिशो मसेल्‍सीन। गो परमप्रभु यावे, इन परमप्रभु नङ। \em यहोसु २४:१४,२३\em* \v 8 तन्‍न मेकोपुकीमी आं कली मटिथु, आं लोव़ मनेनेम। सुइम आन कोव़त दाक्‍शो ग्रांग्रा दित्‍चा ङा थोव़क मताइक्‍तेक्‍म। सुइमी इजीप्‍त ङा मूर्तिपुकी यो मप्रोनेम। मिनु गे इजीप्‍त रागीम बाक्‍नीनु, आं गाइश्‍शो नेल्‍ले इन तारी मोइक्‍नुङ, दे मिम्‍ताक्‍ङ। \v 9 तन्‍न गो आं नें रागी रागी ङा मुर आन ङोंइती मरिम्‍शो मदुम्‍ल, दे गो इन कली इजीप्‍त रागी रे ग्रुंइताक्‍ङ। इन बाक्‍शो रागी ङा मुर आन कली यो आं नें तुइक्‍पाइक्‍ताक्‍मी। \em इजीकीएल २०:१४; इजीकीएल ३६:२१-२२; प्रस्‍थान ३२:१२\em* \v 10 मोपतीके गो मेको आन कली इजीप्‍त रागी रे ग्रुंइशा गोरशो रागीम चाक्‍तामी। \v 11 गो मेको आन कली आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ तुइक्‍पाइक्‍तामी। मिनु आं निसाफ पतीक लोव़ कोंइताक्‍ङमी। सुम मेको टिशा पाइबा, मेको ब्रोंइब। \em लेवी १८:५; लूका १०:२८\em* \v 12 मेको प्रोंइशा मेको आन कली नाइक्‍तीक नाक्‍त गेतामी। मेको गो नु मेको आन दातेमी चिन्‍ड का बाक्‍ब। मिनु गो, परमप्रभु यावेमी मेको आन कली आं मुर सेल्‍ताक्‍मी, दे तुइक्‍तमेक्‍ल। \em प्रस्‍थान ३१:१३-१७\em* \v 13 तन्‍न इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकीमी गोरशो रागीम आं कली मटीयीमी। मेकोपुकीम आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ नु आं निसाफ पतीक लोव़ मपामे। मेको टिशा पाइब मुर मेको रे ब्रोंइनीम। मेकोपुकीमी आं नाइक्‍तीक नाक्‍त ग्रांग्रा दिशो सेल्‍तेक्‍म। मिनु गो एको गोरशो रागीमीन आं चुरशो मोइश्‍शा मेको आन कली साइक्‍नुङमी, दे मिम्‍ताक्‍ङ। \em प्रस्‍थान ३२:१०-१२\em* \v 14 मिनु गो रागी ङा मुर आन ङोंइती मेको आन कली इजीप्‍त रागी रे ग्रुंइताक्‍ङ। गो आं नें मेको रागी रागी ङा मुर आन ङोंइती मरिम्‍शो मदुम्‍ल, दे मोदेंशो पाता। \v 15 मिनु गो मेको आन कली गोरशो रागीमी गो इन कली गेशो, दूध नु खुदो शुश बाक्‍शो नेल्‍ल क्‍येङा दारशो रागीमी मलाइक्‍नुङ, दे कसम जाता। \em गन्‍ती १४:३०\em* \v 16 मारदे हना मेकोपुकीम आं निसाफ पतीक लोव़ होस पा मपाम। मिनु फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ मटीम। मिनु आं नाइक्‍तीक नाक्‍ती ग्रांग्रा दिशो सेल्‍तेक्‍म। मारदे हना मेको आन थुं आन मूर्ति गे हिरशो बाक्‍तेक्‍म। \v 17 मो हना यो गो मेको आन कली शिशी पा, गोरशो रागीम मसदुमी। मेको आन कली मक्‍याम्‍दुमी। \p \v 18 गो गोरशो रागीम मेको आन आल आन कली ‘गे इन आम आफ आन शेंशो फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ मटिने। मेको आन निसाफ पतीक मपने। मेको आन मूर्तिम आंम इन कली ग्रांग्रा दिशो मसेल्‍सीन। \v 19 गो परमप्रभु यावे, इन परमप्रभु नङ। गेपुकीम आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ टिशा, आं निसाफ पतीक लोव़ होस पा पने। \v 20 आं नाइक्‍तीक नाक्‍ती गेय मपने। मिनु मेको गे नु गो इं दातेम चिन्‍ड दुम्‍ल। मिनु गेपुकीम गो परमप्रभु यावे, इन परमप्रभु नङ, दे तुइक्‍नीनी’ देंती। \v 21 तन्‍न मेको आलपुकी आं कली मटीब दुम्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़म मटीम। मिनु आं निसाफ पतीक लोव़ होस पा मपाम। मेको टिशा पाइब मुर मेको रे ब्रोंइनीम। मेकोपुकीम आं नाइक्‍तीक नाक्‍ती ग्रांग्रा दिशो सेल्‍तेक्‍म। मिनु एको गोरशो रागीमीन आं चुरशो आन तारी मोइश्‍शा, मेको आं गाइश्‍शा पशो गेय कोंइनुङ। \v 22 तन्‍न गो आं गुइ तेक्‍ता। मिनु गो रागी ङा मुर आन ङोंइती मेको आन कली इजीप्‍त रागी रे ग्रुंइताक्‍ङ। गो आं नें मेको रागी रागी ङा मुर आन ङोंइती मरिम्‍शो मदुम्‍ल, दे मोदेंशो पाता। \v 23 मेको प्रोंइशा यो, गो गोरशो रागीम मेको आन कली गो इन कली रागी रागी ङा मुर आन दातेम एर ओंथ ब्रपाइक्‍नुङमी। मिनु राज्‍य राज्‍यम एर ओंथ ब्रपाइक्‍नुङमी, दे कसम जाता। \em लेवी २६:३३\em* \v 24 मारदे हना मेकोपुकीम आं निसाफ पतीक लोव़ मपामे। मिनु आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ मटीम। आं नाइक्‍तीक नाक्‍त ग्रांग्रा दिशो सेल्‍तेक्‍म। मिनु मेकोम आन किकी पिप आन मूर्ति पूजा पाम्‍तेक्‍म। \v 25 गो मेको आन कली फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो मरिम्‍शो लोव़ यो गेतामी। मिनु आं निसाफ पतीक लोव़म यो मेकोपुकी ब्रोंइने मचाप्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 26 गो मेको आन कली आन चढ़ेशो रे पा ग्रांग्रा दिशो दुम्‍चा गेतामी। आन ङोंइती जरमेशो मारेइ मारेइ आन रे आं कली चढ़ेचा आ पर्बम मेको आन कली ग्रांग्रा दिशो दुम्‍पाइक्‍तामी। मेकोपुकी हिंशा ग्‍येत्‍थ लुक्‍च दुम्‍मल, दे मो पाता। मिनु मेकोपुकीम गो परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍तमेक्‍ल, दे मो पाता” देंत। \em इजीकीएल १६:२०; प्रस्‍थान १३:२,१३; प्रस्‍थान २२:२८\em* \p \v 27 मोपतीके ए मुर, इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकी नु लोव़ पावो। मिनु मेको आन कली “परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इन कली मार देंत देंशा हना, इन किकी पिपीम आं कली जोल पा शुक्‍शी पाइक्‍तीमी। \v 28 गो कसम जशा मेको आन कली गेनुङ देंशो रागीम चाक्‍तामी। मेकोपुकीम मेकेर लाइश्‍शो डांडा नु शुश सफा पाइश्‍शो रवा ताम्‍तेक्‍म। मेकेर आन मार मार चढ़ेम्‍तेक्‍म। आं कली गाइक्‍पाइक्‍चा कली आन पोक्‍शो मार मार चढ़ेम्‍तेक्‍म। मेकेर आन ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो धूप चोशा, आन तूचा थोव़क चढ़ेतीक चढ़ेम्‍तेक्‍म। \v 29 मिनु गो मेको आन कली गे इन लशो लाइश्‍शो डांडा मार बाक्‍बा? दे हिल्‍लो पातामी। मुल सम्‍म यो मेको ठाउं आ नें बामाह देंसीब” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \em बामाह देंशो लाइश्‍शो डांडा ङा थान रुम्‍सीब।\em* \s1 परमप्रभु आ मुर आन कली पतीके \p \v 30 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली “गे यो इन किकी पिपी आन खोदेंशो पा इन कली ग्रांग्रा दिशो सेल्‍सीनीनी? मिनु मेको आन ग्रांग्रा दिशो मूर्ति आन नोले खोइक्‍नीनी? \v 31 गेपुकीम मेको आन कली चढ़ेनीनी। गे इन आल आन कली चोशा चढ़ेनीनी। मिनु मुलाक्‍ती सम्‍म यो गे इन मूर्ति पूजा पतीकेम आंम इन कली ग्रांग्रा दिशो सेल्‍सीशो बाक्‍नीनी। ए इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकी, गो ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा, गे आं कली हिल्‍लो पचा मताइनीनी” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \p \v 32 मिनु परमप्रभुमी “इन थुंम ‘गोपुकी अर्को रागी ङा मुर नु अर्को जात ङा मुर खोदेंशो दुम्‍चा दाक्‍नीक’ देंतीनी। गेपुकीमी ‘रागी ङा जात जात ङा मुर खोदेंशो पा शी नु फुल्‍लु आन कली पूजा पाइब बाक्‍नीकी’ देंतीनी। तन्‍न इन मिम्‍शो गेनायो मजाक्‍दीप्‍ब” देंत। \em प्रस्‍थान २३:२४\em* \p \v 33 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा, सक्ति पाइश्‍शो गुइ दिंशा चुरशा गो इन कली सासन पाइनुङ। \v 34 गो इन कली सक्ति पाइश्‍शो गुइ दिंशा चुरशा इन ब्रशा बाक्‍शो रागी रागी ङा मुर आन दाते रे ग्रुंइशा चाक्‍नन्‍नी। मिनु गे इन ब्रशो रागी रे इन कली ग्रुम्‍पाइक्‍नन्‍नी। \v 35 गो इन कली रागी रागी ङा मुर आन गोरशो रागीम चाक्‍नन्‍नी। मिनु मेकेर इन कली निसाफ पाइनुङ। \em होसे २:१६\em* \v 36 ङोंइती गो दोपा इजीप्‍त ङा गोरशो रागीम इन किकी पिपी आन कली निसाफ पङा, मोपा इन कली यो निसाफ पाइनुङ। \em गन्‍ती १४:२२-२३\em* \v 37 गो इन कली हिक्‍शा आं कबल पपाइक्‍नन्‍नी। \em लेवी २७:३२; येरमीया ३३:१३\em* \v 38 इन दाते ङा आं कली मटीब नु मरिम्‍शो पाइब आन कली तिल्‍नुङमी। गो मेको आन कली अर्को रागी ङा मुर दुम्‍शा बाक्‍शो रागी रे ग्रुंइनुङमी। तन्‍न मेको इस्राएल रागी ओव़चा मताइनीम। मिनु गेपुकीम गो परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी। \v 39 ए इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकी, परमप्रभु यावेमी इन कली ‘लन। गे आं देंशो टिचा मदाक्‍नीनी हना, मुल रे गे नेल्‍लेम इन इन मूर्ति आन कली पूजा पने। तन्‍न इन मूर्ति पूजा पतीकेमी आं नें कली गेनायो ग्रांग्रा दिशो मसेलीन। \p \v 40 मारदे हना आं डांडा, इस्राएल ङा डांडामी इस्राएल आ खिं ङा मुर नेल्‍लेम आं कली ठेयब सेल्‍नीम। मिनु गो मेकेर मेको आन कली ब्राइ‍नुङमी। गो मेकेर इन गेशो, इन गेशो नेल्‍ल क्‍येङा रिम्‍शो थोव़क नु इन चढ़ेशो नेल्‍ल ताक्‍नुङ। \em इजीकीएल १७:२३\em* \v 41 गो इन कली रागी रागी ङा मुर आन दाते रे ग्रुंइशा नु इन कली इन ब्रशो रागी रे खुप्‍शा, ब्रोव़शो रिना पाइश्‍शो धूप खोदेंशो पा ब्राइ‍नन्‍नी। मिनु रागी रागी ङा मुर आन ङोंइती आं कली तुइक्‍पांइसीनुङ। \v 42 मिनु गो इन किकी पिपी आन कली गेनुङ देंशो इस्राएल रागीम इन कली चाक्‍नन्‍नी। मेना गेपुकीम गो परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी। \v 43 मेकेर गे इन कली ग्रांग्रा दिशो सेल्ब थोव़क नु मरिम्‍शो गेय नेल्‍ल मिम्‍नीनी। मिनु इन पशो मरिम्‍शो गेय नेल्‍ल आन पर्बम मिम्‍शा आंम इन कली ग्रांग्रा दीनीनी। \em इजीकीएल ३६:३१-३२\em* \v 44 ए इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकी, गे इन मरिम्‍शो पतीक नु इन हेंथे पशोम ममाइ, तन्‍न आं नें आ पर्बम गो इन कली रिम्‍शो पाइनुङ। मिनु गेपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी’ देनो” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \s1 दक्‍खिन आ पर्बम लोव़ \p \v 45 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 46 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, दक्‍खिन गे कोव़शा दक्‍खिन आ पर्बम आं लोव़ पावो। मेको दक्‍खिन नेगेब ङा ब्‍वाकी आ पर्बम आं लोव़ पावो। \v 47 नेगेब ङा ब्‍वाकी कली ‘परमप्रभु यावे आ लोव़ नेनो। परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी गो इ कली मी सुइक्‍चा चिक्‍शो बाक्‍नुङ। मिनु इ गिगी रवा नु सोव़शो रवा आन कली मेकोम नेक्‍ब। मेको आ ब्रशो मकाप्‍ब। मिनु मेकोम पतीके दक्‍खिन रे उत्तर सम्‍म ङा नेल्‍ल आन कुल किक्‍ब। \v 48 मिनु मुर नेल्‍लेमी गो, परमप्रभु यावेमी मेको जेत्‍ताक्‍ङ, दे तुइक्‍नीम। मेको काप्‍चा मदुम्‍ब’ देनो” देंत। \v 49 मिनु गो “परमप्रभु, परमप्रभु यावे, मेकोपुकीम आं पर्बम ‘मेकोमी कथा ला देंशो बाक्‍ब, ममाइ ङा?’ देंनीम” देंती। \c 21 \s1 परमप्रभुम आ तरवार हेश्‍शो सेल्‍शो \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, यरूसलेम गे कोव़शा, आं बाक्‍तीक आ पर्बम आं लोव़ पावो। इस्राएल रागी आ पर्बम आं लोव़ पावो। \v 3 मिनु इस्राएल ङा खाल्‍पा आन कली परमप्रभु यावेमी मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना ‘गो बारशा, आं तरवार खोत रे शोइश्‍शा, इन दाते ङा ठीक पाइब नु आं अरेशो लोव़ मटीब नेल्‍ल आन कली साइक्‍नुङमी। \v 4 मिनु गो इन दाते ङा ठीक पाइब नु आं अरेशो लोव़ मटीब नेल्‍ल आन कली साइक्‍नुङमी। मोपतीके दक्‍खिन रे उत्तर सम्‍म ङा मुर नेल्‍ल आन पर्बम आं तरवार खोत रे ग्रूशो बाक्‍ब। \v 5 मिनु मुर नेल्‍लेम गो, परमप्रभु यावेमीन आं तरवार शोइश्‍शो बाक्‍नुङ’ दे तुइक्‍नीम। मेको लेंशा मपिम्‍सीब। \v 6 मोपतीके ए मुर, हुकयी पावो। जिक्‍शो थुंम थम श्‍येत जशा, मेको आन ङोंइती हुकयी पावो। \v 7 मिनु मेकोपुकीम इ कली ‘गे मारदे हुकयी पवी’ देंतेक्‍म हना, मेको आन कली ‘लोव़ नेंतीके हुकयी पाता। मुर नेल्‍ल आन थुं बेक्‍शा लाइब। आन गुइ योक्‍ब। आन थुं ग्‍येत्‍थ लुक्‍च दुम्‍ब। मिनु मुर नेल्‍ल आन पोक्‍च बोल मपाइश्‍शो दुम्‍ब। मेको नाक्‍ती जाक्‍ना जाक्‍न बाक्‍ब। मेको थमा पा दुम्‍ब, दे परमप्रभु यावेमी देंशो बाक्‍ब’ दे माइक्‍मी” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \em इजीकीएल ७:१७\em* \p \v 8 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 9 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, परमप्रभु यावे आ लोव़ पा, परमप्रभु यावेमी ‘तरवार का, तरवार का शेप्‍शा, हेश्‍शो सेल्‍शो बाक्‍ब। मेको टल्‍केशो बाक्‍ब। \v 10 मेको मुर साइक्‍चा कली शेप्‍शो बाक्‍ब। चिला दाप्‍शो खोदेंशो पा टल्‍केपपाइक्‍चा कली शेप्‍शो बाक्‍ब। दोपा ग्‍येरसीने चाप्‍नीनी? आं मुरपुकीम आं सजाइ गेतीके ममिम्‍तेक्‍म। \v 11 तरवार टल्‍केपपाइक्‍चा कली गे‍शो बाक्‍ब। मिनु गुइम शे‍शा, मेको शेप्‍शा टल्‍केपपाइश्‍शो बाक्‍ब। मेको साइक्‍ब कली गे‍शो बाक्‍ब। \v 12 ए मुर, ङाक्‍शा रोंका पावो। मारदे हना मेकोम आं मुर आन कली साइक्‍ब। मेकोम इस्राएल ङा पिप आ खिं ङा मुर नेल्‍ल आन कली साइक्‍ब। मेको नु आं मुरपुकी यो तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीम। मोपतीके गे इ कुचु तुपो। \v 13 गे आं गेशो सजाइ ममिम्‍थु, मेको श्‍येत मजाक्‍ब, दे मिम्‍नीनी’ देनो” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \em यसैया १:५\em* \v 14 मिनु परमप्रभुमी “ए मुर, आं लोव़ पावो। तरवारम खेयप निक्‍शी खेयप सां सम्‍म क्‍योरब। मेको तरवार मारेइ मारेइ आन कली साइक्‍चा कली बाक्‍ब। मेको बोल्‍यो पा क्‍योरचा कली बाक्‍ब। मेकोम एर ओंथ नेल्‍ल रे क्‍योरब। \v 15 मोपतीके थुं लुक्‍च लाइनीम। मिनु शुश गोल्‍नीम। मेको आन ठेयब लाप्‍चो नेल्‍लेमी हुश ख्राक्‍श पोक्‍चा कली तरवार वोइश्‍शो बाक्‍ती। मेको चिला दाप्‍शो खोदेंशो पा साइक्‍चा कली शेप्‍शो बाक्‍ब। \v 16 तरवार, पेरा गे क्‍योरो। ग्‍युरा गे क्‍योरो। तेइ तेइ लावो। \v 17 मिनु गो यो साइक्‍ना साइक्‍न लाइनुङ। मिनु आं चुरशो नाइक्‍नुङ। गो, परमप्रभु यावेमीन लोव़ पाता” देंत। \p \v 18 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 19 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, बेबीलोन ङा पिप आ तरवार चाक्‍‍चा कली लां निक्‍शी योव़ङो। मेको लां निक्‍शी रागी का रे जाक्‍चा माल्‍नीस। सहर गे लतीक लां आस ङोंइती लां कोंइतीक का वोतो। \v 20 मेको तरवार जाक्‍चा कली अम्‍मोनी आन रब्‍बाह सहर, यहूदा नु गारो हिरशो यरूसलेम कली लां सेलीन। \v 21 मारदे हना बेबीलोन ङा पिप मेको लां निक्‍शी ग्रुम्‍तीकेम राप्‍ब। तेको लां लचा, दे मेकोमी लिंक्‍यु कोव़ब, ब्रा कली हिम्‍पाइक्‍ब। आ खिं ङा मूर्ति आन कली हिल्‍लो पा आ आइदी कोव़ब। \v 22 मेको आ ग्‍युरा गुइम यरूसलेम कली बाजी दुम्‍‍त। मेकेर गारो ङोइक्‍चा कली शी फुल्‍लु तेल्‍शा, लडाइ पचा कली, ग्रीचा कली ठेयब लाप्‍चो गे शी फुल्‍लु तेल्‍शा सहर पुम्‍चा कली, लाइश्‍शो खिं सेल्‍चा माल्‍नीम। \em इजीकीएल ४:२\em* \v 23 तन्‍न यरूसलेम ङा मुर आन कली मेको लिंक्‍यु कोव़तीक दूली बाक्‍त, दे मिम्‍नीम। मारदे हना मोदेंशो मदुम्‍ब, दे कसम जशो लोव़ नेंशो बाक्‍तेक्‍म। तन्‍न परमप्रभुम मेको आन मरिम्‍शो पशो मिम्‍पाइक्‍ब। मिनु मेको आन कली ग्‍याइक्‍पाइक्‍ब। \p \v 24 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी मारदे हना इन मरिम्‍शो पशो मिम्‍पाइक्‍तीनी। इन हेंथे पशो नेल्‍ल तुइक्‍नीम। इन पशो पाप नेल्‍ल तांइसीब। गे ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीनीनी। \v 25 गे काइ मरिम्‍शो नु आं अरेशो लोव़ मटीब इस्राएल ङा सासन पाइब इ नाक्‍त जाक्‍त। इ नोले ङा सजाइ ततीक नाक्‍त जाक्‍त। \v 26 मेको आ पिया रे गुप्‍तीक पुतीन। मेको आ सिरपेच पुतीन। मुल दुम्‍शो खोदेंशो पा, लेंशा मदुम्‍ब। आइक्‍च आन कली ठेयब सेलीन। मिनु ठेयब आन कली आइक्‍च सेलीन। \em प्रस्‍थान २८:४; लूका १८:१४\em* \v 27 मारेइ मारेइ ब्रेश्‍शो बाक्‍ब। मेको गो पाता। मेको मोदेंशो गेनायो मदुम्‍शो बाक्‍त। मेको सासन पचा कली शिरशो दुम्‍शा जाक्‍त हना, मेको कली गेनुङ” देंत। \em उत्‍पत्ती ४९:१०\em* \p \v 28 ए मुर, गे चहिं आं लोव़ पावो। गो, परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी अम्‍मोनी नु मेको आन शुक्‍शी पशो आ पर्बम मार देंनुङ देंशा हना “साइक्‍चा कली तरवार शोइश्‍शो बाक्‍ब। साइक्‍चा कली शेप्‍शा टल्‍केशो बाक्‍ब। मेको चिला खोदेंशो पा दाप्‍ब बाक्‍ब। \em इजीकीएल २५:२-७\em* \v 29 इन पर्बम जोल पा कोंइतीके ताम्‍तेक्‍म। इन पर्बम दूली पा लिंक्‍यु कोव़तेक्‍म। मेको मरिम्‍शो पाइब नु परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़ मटीब नु साइक्‍चा पुंइसीनीम। मेको आन नाक्‍त जाक्‍शो मुर आन कली मोदेंशो पशो बाक्‍ब। मेको आन नोले ङा सजाइ ततीक नाक्‍त जाक्‍शो बाक्‍ब। \v 30 मेको तरवार आ खोतम पिप्‍तीन। गो इन कली इन जरमेशो रागीम निसाफ पाइनुङ। \v 31 गो आं गाइश्‍शो इन तार मोइक्‍नुङ। आं चुर‍शो मी मुइश्‍शो खोदेंशो पा गो इन तारी मोइक्‍नुङ। गो इन कली साइक्‍चा कली हुश ख्राक्‍श पोक्‍ब नु सांइ‍स जोक्‍ब आन गुइम जिम्‍मा गेनन्‍नी। \v 32 गे मी कली शी दुम्‍नीनी। इन हुश खपीम शाइक्‍ब। इन कली लेंशा गेनायो ममिम्‍नीम। मारदे हना गो, परमप्रभु यावेमी एको लोव़ पाता” देंत। \c 22 \s1 यरूसलेम आ पाप नु सजाइ \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, मार गे मेको निसाफ पाइनेवे? गे मेको हुश ख्राक्‍श पोक्‍ब सहर कली निसाफ पाइनेवे? मो हना मेको आ ग्रांग्रा दिशो गेय नेल्‍ल आन पर्बम मेको कली शेंदो। \em इजीकीएल २४:६; इजीकीएल २०:४\em* \v 3 गे मेको कली ‘परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इ पर्बम मार देंत देंशा हना “ए सहर, गे इ दातेमी हुश ख्राक्‍श पोक्‍तीवी। इ खतम दुम्‍तीक नाक्‍त जाक्‍त। गे मूर्ति सेल्‍सी‍शा, ग्रांग्रा दिशो दुम्‍ते। \v 4 गे हुश शाइक्‍पाइश्‍शा, दोस तशो बाक्‍नेवे। गे इ सेल्‍शो देवी देवता रे पा ग्रांग्रा दिशो दुम्‍‍नेवे। इ निसाफ नाक्‍त जाक्‍त। मिनु इ बर्स नुप्‍शो बाक्‍नीम। मोपतीके गो इ कली रागी रागी ङा मुर आन दातेम शिशी मताइब नु शुक्‍शी पाइक्‍तीक मुर सेल्‍त‍न। \em २राजा २१:१६; इजीकीएल ५:१५\em* \v 5 ए, हिक्‍चा मपुंइसीशो नु ग्रांग्‍ये माग्‍येम ब्रीशो सहर, इ नेक्‍था नु ङोन बाक्‍ब मुरपुकीम इ कली शुक्‍शी पाइ‍नीम। \p \v 6 मेकेर बाक्‍शो इस्राएल ङा पिप आ तौ नेल्‍लेम आन सक्तिम हुश ख्राक्‍श पोक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 7 मिनु मेकेरन आल आन आम आफ तशा महिक्‍नीम। मेकेरन अर्को रागी ङा मुर आन कली दिप्‍‍नीम। मिनु रोम रोइक्‍च नु आन वोंइश बेक्‍शो मीश मुर आन कली मरिम्‍शो पाइनीम। \em प्रस्‍थान २२:२०-२१\em* \v 8 गे आं थोव़क आन कली आइक्‍च मिम्‍शा, आं नाइक्‍तीक नाक्‍त कली ग्रांग्रा दिशो सेल्‍तीवी। \v 9 मेकेर मुर आन पर्बम जोल लोव़ पा साइक्‍पाइक्‍ब मुर बाक्‍नीम। मिनु डांडा ङा थानम चढ़ेशो मार मार जाइब मुर यो बाक्‍नीम। मेकोपुकीम थम मरिम्‍शो गेय पाइनीम। \v 10 मेकेर मुरपुकी आन आफ आन मीश नु इप्‍नीम। मेकेर मुरपुकी रां ब्रोल्‍शो मीश मुर नु इप्‍नीम। \em लेवी १८:७-८; लेवी १८:१९\em* \v 11 मेकेर मुरुम आन नेक्‍था ङा मुर आन मीश नु इप्‍शा ग्रांग्रा दिशो गेय पाइनीम। मिनु का निक्‍शीमी आन चाइमी कली बिथोलो पाइनीम। का निक्‍शीमी आंम आफ आ तमी कली बिथोलो पाइनीम। \em लेवी १८:२०; लेवी १८:१५; लेवी १८:९\em* \v 12 मेकेर मुरपुकीम मुर साइक्‍चा कली घूस ताक्‍नीम। गे मुर आन कली जेर गेशा आ चाइक्‍ब के यो चाइक्‍ब ताक्‍नेवे। आंम नेक्‍था ङा मुर आन कली दिप्‍शा आंम कली रिम्‍शो दुम्‍तीक गेय पाइनेवे। गे आं कली प्रेंताक्‍यी” ’ दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी” देंत। \em प्रस्‍थान २२:२४\em* \p \v 13 मिनु मेकोमी “गे जोल पा मरिम्‍शो पा क्‍येट चेम्‍शो तशा नु इ दातेम मुर साइश्‍शा हुश ख्राक्‍श पोक्‍शो आ पर्बम गो छक लाक्‍शा थाम्‍पा ग्रांग्रा दीती। \v 14 गो तेको नाक्‍ती इ कली निसाफ पाइनुङा, मेको नाक्‍ती गे इ सक्ति महिक्‍सीथु बाक्‍बा ङा? मार इ गुइ बोल्‍यो लीनीमी ङा? गो, परमप्रभु यावेमी मेको लोव़ पाता। गो मेको पाइनुङ। \v 15 गो इ कली रागी रागी ङा मुर आन दातेम एर ओंथ फ्राइ‍नन। मिनु राज्‍य राज्‍यम ब्रपाइक्‍नन। मिनु गो इ आगाम दुम्‍शो ग्रांग्रा दिशो गेय नेल्‍ल क्‍याम्‍नुङ। \v 16 मिनु गे रागी रागी ङा मुर आन ङोंइती महिक्‍सीशो दुम्‍नेवे। मिनु गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नेवे” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \s1 परमप्रभुमी यपाइक्ब \p \v 17 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 18 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकी आं पर्बम कस खोदेंशो दुम्‍शो बाक्‍नीम। मेको नेल्‍ल मार मार यपाइक्‍तीकेम बाक्‍शो तांबा, टिन, फलाम नु सिसा रे ग्रूशो कस खोदेंशो दुम्‍शो बाक्‍नीम। मेकोपुकी कस खोदेंशो ला बाक्‍नीम। \em यसैया १:२२-२५; येरमीया ६:२८\em* \v 19 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘गे नेल्‍ल कस खोदेंशो दुम्‍तीके गो इन कली यरूसलेममी पुक्‍नन्‍नी। \v 20 मिनु मुरपुकीम मी फ्रशा यपाइक्‍चा कली दोपा चांदी, तांबा, फलाम सिसा नु टिन यपाइक्‍तीकेम कुर पाइनीमी, मोपा गो यो आं गाइश्‍शो नु चुरशोम इन कली पुक्‍नन्‍नी। मिनु कुर पा यपाइक्‍नन्‍नी। \v 21 गो इन कली पुक्‍शा, आं चुरशो मी खोदेंशो पा इन तार मोइक्‍नुङ। मिनु गे मेकेर याइनीनी। \v 22 दोपा चांदी यपाइक्‍तीकेम यपाइक्‍नीमी, मोपा गो इन कली यपाइक्‍नुङ। मिनु गेपुकीम गो परमप्रभु यावेमीन आं चुर‍शो इन तार मोइक्‍ता, दे तुइक्‍नीनी’ दे‍नो” देंत। \s1 इस्राएल ङा ठेयब मुर आन पाप \p \v 23 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 24 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, एको रागी कली गे आं गाइक्‍तीक नाक्‍त रेउम मशेक्‍शो, ग्रांग्रा दिशो रागी बाक्‍नेवे। \v 25 मेकेर बाक्‍ब पिप आ तौ आन सिखार ग्‍याइश्‍शो ङरर ङरर पाइब गुप्‍स खोदेंशो बाक्‍नीम। मेकोपुकीम मुर आन कली नेक्‍तेक्‍म। शोंप नु शुश क्‍येट लाइब, मार मार रोइक्‍ताक्‍म। मिनु मेको आन दाते ङा शुश मीश मुर आन कली वोंइश बेक्‍शो मीश मुर सेल्‍तेक्‍म। \em इजीकीएल ३४:३,८; सेफन्‍याह ३:३; भजन संग्रह १४:४\em* \v 26 मेको आ चढ़ेबपुकीम आं शेंशो लोव़ प्रोंइतेक्‍म। आं थोव़कपुकी ग्रांग्रा दिशो सेल्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम आं मार मार मुर आन थोव़क खोदेंशो सेल्‍तेक्‍म। मेकोपुकीमी मार ग्रांग्रा दिशो नु मार ग्रांग्रा मदिशो बाक्‍नीमी, मेको मशेंदेम। मेकोपुकीम आं नाइक्‍तीक नाक्‍त प्रेंताक्‍म। मोपा गो मेको आन दातेम महिक्‍सीशो दुम्‍शो बाक्‍नुङ। \em सेफन्‍याह ३:४; इजीकीएल ४४:२३; मत्ती २३:२५; लेवी १०:१०\em* \v 27 मेकेर बाक्‍ब आन ठेयब मुर नेल्‍ल फर खोदेंशो बाक्‍नीम। मेकोपुकीम सिखार ग्‍यारनीम। मुर आन कली साइक्‍नीम नु क्‍येट तचा कली मुर आन कली खतम सेल्‍नीम। \v 28 मेको आं लोव़ पाइबपुकीम ‘गो कोंइतीक ताता’ देंखु पा, जोल पा शेंनीम। मेको आन पशो मरिम्‍शो नेल्‍ल बुलु ब्रुइश्‍शो खोदेंशो पा सुम्‍नीम। मेकोपुकीम गो मारेइ मदेंथु ‘परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ओं देंत’ दे फश लोव़ पाइनीम। \v 29 मिनु मेको रागी ङा मुरपुकीम गेन कि गेन, दे क्‍येट लाइक्‍नीम। मेकोपुकीमी मार मार रोइक्‍नीम। मेकोपुकीम प्रुङग नु मारेइ मथीब आन कली दिप्‍नीम। मिनु अर्को रागी ङा मुर आन कली दला दाक्‍स पाइनीम। \v 30 मिनु गो मेको आन दातेम गारो प्रोव़शा गेब नु रागी मक्‍याम्‍दुल, दे रागी आ पर्बम आं ङोंइती राप्‍ब मुर का माल्‍ता, तन्‍न मथिदु। \em इजीकीएल १३:५\em* \v 31 मोपतीके गो आ गाइश्‍शो मेको आन तार मोइक्‍नुङ। आं चुरशो मीमी मेको आन कली खतम सेल्‍‍नुङमी” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \em इजीकीएल २१:३६\em* \c 23 \s1 मरिम्‍शो पाइब वोबु निक्‍शी \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, रागी काम मीश मुर निक्‍शी बाक्‍ताक्‍स। मेको ममा का आ तमी बाक्‍ताक्‍स। \v 3 मेको निक्‍शी इजीप्‍त रागीम तेल्‍लेम दुम्‍ताक्‍स। मेको निक्‍शी ठिटी दुम्‍सानु, तेल्‍लेम पचा गोम्‍ताक्‍स। मेको रागीम मेको आस कुचु थिम्‍तेक्‍म। मिनु मेको निक्‍शी कन्‍ने बाक्‍सानु, आस दूध थि‍चा पुंइसाक्‍स। \v 4 मिनु दिदी आ नें ओहोला नु आ लोक्‍ब आ नें ओहोलीबा बाक्‍त। मेको निक्‍शी आं के दुम्‍शो बाक्‍ताक्‍स। मिनु मेको निक्‍शीमी तमी तौ थिम्‍ताक्‍स। मेको आस नें आ अर्थ मार बाक्‍त देंशा हना, ओहोला सामरीया नु ओहोलीबा यरूसलेम बाक्‍त। \p \v 5 मिनु ओहोला आं के दुम्‍शा, यो तेल्‍लेम पाप्‍तु। मेकोमी अस्‍सुर ङा लडाइ पाइब आन कली खोइक्‍तु। \v 6 मेको नीलो वा फेक्‍शो लडाइ पाइबपुकी, हुकुम पाइबपुकी, लडाइ पाइब आन कप्‍तानपुकी, मेको नेल्‍ल दारशो ठिटा शारा ङोइश्‍शा गाक्‍बपुकी बाक्‍तेक्‍म। \v 7 मेकोमी मेको आन कली दाक्‍शा, मेकोपुकी नु तेल्‍लेम पाप्‍तु। मेको अस्‍सुर ङा योव़शो नु दारशो मुर बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेकोपुकी नु इप्‍शा, मेको आ माल्‍शो वोंइश मुर आन मूर्ति नेल्‍लेम आंम कली ग्रांग्रा दिशो सेल्‍साक्‍व। \v 8 मेकोम इजीप्‍त रागीम पशो तेल्‍लेम गेय मप्रोन। मारदे हना मेको ठिटी बाक्‍मेनु, मुरपुकी मेको नु इप्‍तेक्‍म। मिनु मेकोपुकीमी आ कुचु थिम्‍तेक्‍म। मिनु आन दाक्‍शो मेको नु पाम्‍तेक्‍म। \em २राजा १७:४\em* \v 9 मोपतीके गो मेको कली आ दाक्‍शो अस्‍सुर ङा मुर आन गुइम गेता। मेको, मेकोपुकी नु दाक्‍मुशो बाक्‍त। \v 10 मिनु मेकोपुकीमी मेको कली शिश्रा सेल्‍तेक्‍म। मिनु मेको आ तमी तौ आन कली ग्‍याइक्‍ताक्‍म। मिनु मेको कली तरवारम साइक्‍तेक्‍म। मेकोम सजाइ ताप्‍तु। मेको मीश मुर आन दातेम शुक्‍शी पाइक्‍चा पुंइसीब दुम्‍त। \p \v 11 मिनु मेको आ लोक्‍ब ओहोलीबामी मेको ताप्‍तु। तन्‍न मेकोम आ तेल्‍लेम पतीक नु खोइक्‍तीकेम आ दिदी क्‍येङा यो लाक्‍तु। \v 12 मेको यो अस्‍सुर ङा मुर आन कली हुकुम पाइब, कप्‍तान, या कुरशा लडाइ पाइब नु शारा ङोइक्‍ब बाक्‍तेक्‍म। मेको दारशो ठिटा आन नोले खोइक्‍तु। \v 13 मिनु गो मेको यो ग्रांग्रा दिशो दुम्‍शो ताता। मेको निम्‍फा लां कामीन गाक्‍ताक्‍स। \v 14 तन्‍न मेकोम आ तेल्‍लेम पतीक ङोंइती क्‍येङा शुश बारपाइक्‍‍तु। मेकोम गारोम मुशा सेल्‍शो वोंइश मुर आन नक‍सा ताप्‍तु। मेको लल रङम सेल्‍शो कल्‍दी आन नक‍सा बाक्‍तेक्म। \v 15 आन क्रातोम किप्‍शुर क्‍यिप्‍शो नु आन पियाम रोम्‍सीशो फेटा रुक्‍शो, नेल्‍ल ठेयब मुर खोदेंशो तांइसीशो बाक्‍तेक्‍म। मेको बेबीलोनम बाक्‍शो कल्‍दी ङा मुर बाक्‍तेक्‍म। \v 16 मिनु मेकोम मेको आन कली तशा, मेको आन कली दाक्‍शा कल्‍दी रागीम लोव़ कुरब मुर सोइक्‍ताक्‍व। \v 17 मिनु बेबीलोन ङा मुरपुकी मेको आ बाक्‍तीकेम मेको नु इप्‍थ जाक्‍तेक्‍म। मिनु आन दाक्‍तीकेम मेको कली ग्रांग्रा दिशो सेल्‍तेक्‍म। मिनु मेकोपुकी रे ग्रांग्रा दिशो दुम नोले, मेको आन क्‍येङा रूशा, आ थुं लेत्‍ताक्‍व। \v 18 मोपा मेकोम नेल्‍लेम तचा ङा पा तेल्‍लेम पा, आ शिश्रा रां नेल्‍ल आन कली कोंइताक्‍व। मिनु गो मेको आ दिदी कली खोदेंशो पा, मेको कली यो ग्रांग्रा दिशा प्रोंइता। \v 19 मो हना यो मेकोम इजीप्‍त रागीम ठिटी बाक्‍म ना ङा तेल्‍लेम पशो मिम्‍शा आ तेल्‍लेम पतीके शुश बारपाइक्‍तु। \v 20 मेको मेकेर ङा आ माल्‍शो मुर आन कली दाक्‍ताक्‍मी। मेको आन माल्‍शो मुरपुकी गधा नु शारा खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। \v 21 मो हना यो गे इजीप्‍त रागीम इ कुचु थिशो इ ठिटी ना ङा मरिम्‍शो पशो नाक्‍ती मिम्‍ताक्‍वी” देंत। \s1 ओहोलीबामी सजाइ तशो \p \v 22 मोपतीके ए ओहोलीबा, परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “ङोंइती गो इ कली सजाइ गेनुङ। मिनु इ कली दाक्‍शा, ब्रीशो मुर आन कली सजाइ गेनुङ। मिनु मेको मुर आन कली इ पर्बम एर ओंथ रे पोक्‍नुङ। \v 23 मेको बेबीलोन ङा मुर नु कल्‍दी ङा मुर नेल्‍ले, पेकोद, शोआ नु कोआ ङा मुर, अस्‍सुर ङा मुर नेल्‍ल, मेको नु बाक्‍शो दारशो ठिटा, हुकुम पाइब, कप्‍तान नु लडाइ पाइब, मेको नेल्‍ल नु शारा ङोइक्‍ब नेल्‍ल आन कली इ पर्बम पोक्‍नुङमी। \v 24 मेकोपुकी गे नु लडाइ पचा कली उत्तर रे पा बग्‍गी नु शुश लडाइ पाइब नु जाक्‍नीम। मेकोपुकीमी ठेयब नु आइक्‍च तेक्‍तीक कुरशा, फलाम के गुक्‍तीक गुक्‍शा, इ कली पुम्‍नीम। मिनु गो इ कली सजाइ गेपाइक्‍चा कली मेको आन गुइम गेनन। मिनु मेकोम आन कानुन कोव़शा इ कली सजाइ गेनीम। \v 25 गो आं गाइश्‍शोमी इ कली सजाइ गेपाइक्‍नुङ। मिनु मेकोपुकी गे नु गाइश्‍शा चुरशा इ कली खतम पोक्‍नीम। मिनु मेकोपुकीम इ नें नु इ नोफा ख्रोइक्‍नीम। मिनु इ लीशो मुर तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीम। मेकोपुकीम इ तमी तौ आन कली ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍नीम। इ लीशो मुर मीम दुप्‍शा बेक्‍नीम। \v 26 मेकोपुकीम इ वा प्रुइश्‍शा शिश्रा सेल्‍नीम। मिनु इ दारशो गहनापुकी रोइश्‍शा लाइक्‍नीम। \v 27 मोपा गो इ इजीप्‍त रागीम गोशो तेल्‍लेम पतीक थुम्‍‍पाइक्‍नुङ। गे मेको आन कली ममाल्‍थु, इजीप्‍त रागी कली ममिम्‍‍नेवे” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \v 28 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो इ कली इ काइ मदाक्‍शो मुर आन गुइमी गेनुङ। गे ङोंइती मेको आन क्‍येङा रूशा, इ थुं लेश्‍शो बाक्‍ते। \v 29 मिनु मेकोपुकीमी इ काइ मदाक्‍शो गेय पाइनीम। इ गेय पा तशो मारेइ मारेइ योल्‍शा, इ कली शिश्रा सेल्‍शा प्रोंइनीम। मिनु शिश्रा दुम्‍तीके इ तेल्‍लेम पशो नेल्‍ल तुंइसीब। इ ग्रांग्रा दिशो पशा, तेल्‍लेम प‍तीके गे मोदेंशो दुम्‍नेवे। \v 30 मारदे हना गे रागी रागी नु तेल्‍लेम पा, गे मेको आन मूर्ति रे पा ग्रांग्रा दिशो सेल्‍साक्‍वे। \v 31 गे इ लोक्‍ब खोदेंशो पाप्‍तीवी। मोपतीके गो मेको कली गेशो श्‍येत इ कली गेनन” दे परमप्रभु यावेमी देंत \v 32 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गे इ लोक्‍ब आ कचौरा तूचा माल्‍नेवे। मेको ठेयब श्‍येत जतीक बाक्‍ब। गे फाल्‍ने मचाप्‍चा ङा शुक्‍शी पाइक्‍चा पुंइसीब दुम्‍नेवे। मारदे हना इ श्‍येत ठेयब दुम्‍‍ब। \v 33 गे दुक्‍शो दुम्‍शा सुर्ता पतीकेमी ब्रीनेवे। मेको इ लोक्‍ब सामरीया आ कचौरा शुश हिंतीक नु मुर मबाक्‍तीक बाक्‍ब। \em यसैया ५१:१७\em* \v 34 मिनु इ लोक्‍ब खोदेंशो दुम्‍नेवे, गे मेको श्‍येत्‍थ मदुम सम्‍म तूनेवे। मिनु मेको कचौरा आ टुक्रा नाक्‍नेवे। मिनु गे इ दूध रेत्‍नेवे। मारदे हना गो एको लोव़ पाता” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेम देंत। \v 35 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गे आं कली प्रेंताक्‍वी। मिनु आं कली प्रोंइती। मोपतीके गे इ ग्रांग्रा दिशो गेय नु तेल्‍लेम पशो आ पर्बम सजाइ ताइक्‍नेवे” देंत। \em येरमीया २:३२\em* \s1 वोबु निम्‍फामी सजाइ तशो \p \v 36 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली “ए मुर, गे ओहोला नु ओहोलीबा आस कली निसाफ पाइनेवे? मो हना मेको निक्‍शी आस पशो ग्रांग्रा दिशो गेय आन पर्बम मेको आस कली तुइक्‍पतो। \em इजीकीएल २०:४\em*\em इजीकीएल २०:४\em* \v 37 मारदे हना मेको निक्‍शीम हेंथे पाम्‍ताक्‍स। मिनु मेको आस गुइम हुश ख्राक्‍श पोक्‍ताक्‍स। मेकोमी आस मूर्ति नु हेंथे पाम्‍ताक्‍स। मेको निक्‍शीम आं कली जरमेशो आस तमी तौ आन कली, मूर्ति आन कली ब्‍वचा गेचा कली क्‍योरशा चढ़ेम्‍ताक्‍स। \em इजीकीएल १६:२०\em* \v 38 मेको निक्‍शीम आं कली मार पाम्‍ताक्‍स देंशा हना, आं बाक्‍तीक ग्रांग्रा दिशो सेल्‍ताक्‍स। मिनु आं नाइक्‍तीक नाक्‍त कली अर्को नाक्‍त खोदेंशो पा सेल्‍ताक्‍स। \em इजीकीएल ८:५-१८\em* \v 39 तेको नाक्‍ती मेको आस आल आन कली मूर्ति आन कली क्‍योरशा चढ़ेम्‍से, मेको नाक्‍तीन आं बाक्‍तीकेम ओव़ताक्‍स। मिनु ग्रांग्रा दिशो सेल्‍ताक्‍स। मेको निक्‍शीम आं खिंम मोदेंशो गेय पाम्‍ताक्‍स। \p \v 40 मेको निक्‍शीम ङोन ङा मुर आन कली लोव़ कुरब मुर सोइश्‍शा, ब्रेत्‍ताक्‍से। मिनु मेकोपुकी जाक्‍तेक्‍म। मिनु गे मेको आन पर्बम चिक्‍शा शोप्‍शा इ मिक्‍चीम गाजल ख्रेक्‍साक्‍वे। मिनु गहना पांइशा आंम कली ग्‍योम्‍साक्‍वे। \v 41 गे आंम दारशो खाटम बाक्‍ते। मिनु मेको आ ङोंइती आं धूप नु तेल वोइक्‍तीवी। \v 42 मिनु सहरम ठेयब ग्‍येरसीशो रेयके दुम्‍त। मिनु गोरशो रागी रे चाक्‍शो दुक्‍शो मुरपुकीमी मेकेर ङा मीश मुर आन कली चुरा लिक्‍ताक्‍म। मिनु आन पियाम दारशो सुन फू चुइक्‍‍ताक्‍म। \p \v 43 मिनु गोरशो रागी रे जाक्‍शो मुरपुकी मेको तेल्‍लेम पचा रूशो मीश मुर नु इप्‍तेक्‍म। \v 44 मारदे हना मेकोपुकी तेल्‍लेम का नु इप्‍शो खोदेंशो पा इप्‍‍तेक्‍म। ओहोला नु ओहोलीबा नु इप्‍शो मुर खोदेंशो पा जाक्‍तेक्‍म। \v 45 तन्‍न ठीक निसाफ पाइबम मेको आस कली ‘नाता ख्रोइक्‍ब, हुश ख्राक्‍श पोक्‍शो आ पर्बम दोस ताइनीस’ मारदे हना मेकोम हेंथे पा आस गुइम मुर साइश्‍शो हुश बाक्‍ब” देंत। \em इजीकीएल १६:३८,४०\em* \p \v 46 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “मेको आस पर्बम ग्रांग्‍ये माग्‍ये पोक्‍ब हुल का पोक्‍कीन। मिनु मेको आस कली शुश हिंपाइश्‍शा मारेइ मारेइ रोइश्‍शा लतीन। \v 47 मिनु मेको ग्रांग्‍ये माग्‍ये पोक्‍ब हुलपुकीम मेको आस कली फुल्‍लु आप्‍नीम। मिनु तरवारम क्‍योरशा साइक्‍नीम। मिनु मेकोपुकीम मेको आस तमी तौ आन कली साइक्‍नीम। मिनु मेको आन खिंम मी सुइक्‍नीम। \v 48 मोपा गो रागीम मेको ग्रांग्रा दिशो गेय थुम्‍पाइक्‍नुङ। एको इ खोदेंशो मपामेक्‍ल। मीश मुर नेल्‍ल आन कली हिंच कोंइतीक दुम्‍ब। \v 49 गे इ ग्रांग्रा दिशो गेय आ पर्बम सजाइ ताइनेवे। मिनु इ मूर्ति पूजा पशो पाप राइनेवे। मिनु गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नेवे” देंत। \c 24 \s1 यरूसलेम खिया जोशो ग्‍योंब दुम्‍शो \p \v 1 मिनु ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो आ ९ बर्स ङा १० महिना ङा १० नाक्‍ती परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \em २राजा २५:१\em* \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, मुलाक्‍ती तेको बर्स नु तेको नाक्‍ती बाक्‍बा, मेको ब्रेक्‍शा वोतो। मारदे हना मुलाक्‍ती बेबीलोन ङा पिपम यरूसलेम कली पुम्‍शो बाक्‍ब। \v 3 एको मटीब खिं ङा मुर आन कली, एको कथा नेंपाइक्‍मी। परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी मार देंब देंशा हना ‘मी तार ग्‍योंब कादीन। मिनु मेकेर ब्‍वाक्‍कु लुक्‍तीन। \em इजीकीएल ११:३\em* \v 4 मिनु मेकेर श्‍ये कुर पने। रिम्‍शो रिम्‍शो श्‍ये, आ फिला ङा नु कुथ्रु ङा श्‍ये कुर पने। रिम्‍शो रुशेम प्रिंदीने। \v 5 बगाल ङा नेल्‍ल क्‍येङा रिम्‍शो क्‍यारश भेडा योव़शा चाक्‍कीन। मेको आ आगाम शी प्रोव़ङीन। मिनु मेकेर ब्रुइक्‍पाइश्‍शा रुश क्‍येने’ देंत। \p \v 6 मोपतीके ‘आबी आबी, एको हुश ख्राक्‍श पोक्‍ब सहर, मेको आ खिया ग्‍योंब आगाम बाक्‍ब। मेको आ खिया मेकेर रे मलशो बाक्‍ब। मेको कली फेन्‍टे मआप्‍थु, श्‍येत्‍थ पोक्‍कीन। \em इजीकीएल २२:२; नहुम ३:१\em* \v 7 मारदे हना मेको आ हुश शाइक्‍पाइश्‍शो मेको आ दातेमीन बाक्‍ब। मेकोम मेको हुश श्‍येत्‍थ फुल्‍लु तार शाइक्‍पाइश्‍शो बाक्‍त। मिनु खपीम मसुम्‍शो बाक्‍त। \v 8 गो चुरशा क्‍येक्‍क लेत्‍चा कली, मेको आ शाइक्‍पाइश्‍शो हुश मसुमल, दे श्‍येत्‍थ फुल्‍लु तार शाइक्‍पाइक्‍ता’ दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \v 9 मिनु ‘आबी आबी, मेको हुश ख्राक्‍श पोक्‍ब सहर, गो यो शी शुश तेल्‍नुङ। \v 10 मोपतीके शी तेल्‍शा मी सुइक्‍तीन। मस्‍ला सुप्‍शा रिम्‍शो पा ब्रुइक्‍पाइश्‍शा श्‍ये क्‍येने। मिनु रुश नेल्‍ल किक्‍‍म‍ल। \v 11 मेको नोले मेको ग्‍योंब श्‍येत्‍थ सेल्‍शा मी तार कादीन। मिनु मेको होल। मिनु मेको आ तांबा लल दुम्‍ल। मेको आ आगा ङा ग्रांग्रा दिशो नु खिया यशा लल। मिनु मीम नेक्‍गल। \v 12 आं सुर्ता पशो नेल्‍ल मोशीन दुम्‍त। मेको आ थांइशो खिया मीम यो मला। \v 13 मिनु गो इ कली इ ग्रांग्रा दिशो गेय रे ग्रुंइशा ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍चा माल्‍ता। तन्‍न गे ग्रांग्रा मदिशो मदुमे। मोपतीके गो गेना सम्‍म आं गाइश्‍शो नेल्‍ल इ तार मोइश्‍शा, आं थुं मनाइक्‍पाइक्‍नुङा, मेना सम्‍म गे ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍चा मपुंइसीनेवे। \em इजीकीएल ५:१३\em* \v 14 गो, परमप्रभु यावेमी एको लोव़ पाता। गो आं गेय पतीक नाक्‍ती जाक्‍शो बाक्‍ब। गो नोले मशोंइसीनुङ। गो इ कली सुर्ता मपथु, शिशी मपाइक्‍नुङ। इ पशो खोदेंशो पा इ कली निसाफ पाइनुङ’ ” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \em येरमीया १३:१४\em* \s1 इजीकीएल आ मीश बेक्‍शो \p \v 15 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 16 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, गो याम काम इ नेल्‍ल क्‍येङा दाक्‍शो मुर लाइक्‍चा चिक्‍शो बाक्‍नुङ। मो हना यो गे रोंका मपावो। मङाक्‍को। मिनु इ मिक्‍च रे प्रेक्‍कु यो मतोक्‍को। \v 17 सिक्‍सी पा बाक्‍शा हुकयी पावो। बेक्‍शो मुर आ पर्बम रोंका मपावो। इ पियाम फेटा रुक्‍सो। खोइलीम जुत्ता लिक्‍सो। इ कुल मसुम्‍सो। मलामी आन जचा थोव़क मजावो” देंत। \em मीका ३:७; होसे ९:४\em* \v 18 मोपतीके गो मेको लोव़ सुनी कना मुर आन कली माइक्‍तामी। मिनु मेको नाक्‍दो आं मीश बेक्‍त। मिनु आ दीसा सुनी गो मार माइक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍ङा, मेकोन पाता। \p \v 19 मिनु मुरपुकीम आं कली “एको आ अर्थ मार बाक्‍बा? मार गे आंइ कली मशेंनीनी?” देंतेक्‍म। \v 20 मिनु गो मेको आन कली “परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 21 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना ‘इस्राएल आ खिं ङा मुर आन नेल्‍ल क्‍येङा दाक्‍शो, इन सक्ति, इन कोव़त दाक्‍शो नु थुंम दाक्‍शो आं बाक्‍तीक गो ग्रांग्रा दिशो सेल्‍नुङ। मिनु इन प्रोंइशा वोइश्‍शो इन तमी तौ तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीम \v 22 मिनु आं पशो खोदेंशो पा गेपुकीम यो पचा माल्‍नीनी। गे इन कुल मसुमीन। मिनु मलामी आन जचा थोव़क मजने। \v 23 गे इन फेटा रुक्‍चा माल्‍नीनी। मिनु इन जुत्ता लिक्‍चा माल्‍नीनी। गेपुकीम रोंका मपने। मङाक्‍कीने, तन्‍न इन मरिम्‍शो पतीकेम इन रां सोव़शा लाइनीम। मिनु इन दातेम हुकयी पचा माल्‍नीनी। \em ब्‍यवस्‍था २६:३९-४०\em* \v 24 मोपा इजीकीएल गे इन कली चिन्‍ड का दुम्‍ब। मेकोम पशो खोदेंशो पा गे यो पचा माल्‍नीनी। मिनु एको लोव़ गाम्‍मेनु, गोन परमप्रभु, परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी’ देंशो बाक्‍ब” देंत। \em इजीकीएल १२:६,११\em* \p \v 25 मिनु “ए मुर, मेको नाक्‍ती गो मेको आन ख्रुइश्‍शा बाक्‍तीक, आन नेल्‍ल क्‍येङा दाक्‍शो, आन सक्ति, आन कोव़त दाक्‍शो नु आन थुंम दाक्‍शो नु आन तमी तौ नेल्‍ल आन कली लाइनुङमी। \v 26 मेको नाक्‍ती प्रोक्‍शो मुर का इ बाक्‍तीक जाक्‍शा इ कली एको लोव़ नेल्‍ल नेंपाइक्‍ब। \em इजीकीएल ३३:२१\em* \v 27 मेना गे ब्‍वाक्‍ने चाप्‍नेवे। मिनु गे मेको नु लोव़ पाइनेवे। मिनु गे सिक्‍सी पा मबाक्‍नेवे। मोपा गे मेको आन कली चिन्‍ड का दुम्‍नेवे। मिनु मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम” देंत। \c 25 \s1 अम्‍मोनी आन कली लोव़ पशो \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, अम्‍मोनी गे कोव़शा, मेको आन पर्बम आं लोव़ पावो। \v 3 अम्‍मोनी आन कली ‘परमप्रभु यावे आ लोव़ नेनीन। परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इन कली मार देंब देंशा हना, आं बाक्‍तीक ग्रांग्रा दिशो सेल्‍मेनु, इस्राएल रागी मुर मबाक्‍तीके सेल्‍मेनु नु यहूदा आ खिं ङा मुर ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसमानु, गेपुकी ग्‍येरसाक्‍नी। \em इजीकीएल ३६:२; बिलाप २:१६\em* \v 4 मोपतीके गो इन कली पूर्ब ङा मुर आन कली गेनन्‍नी। मिनु मेकोपुकीम इन दातेम आन लडाइ पाइब आन बाक्‍तीक सेल्‍नीम। मिनु इन दातेमीन आन ताम्‍बु कीनीम। मेकोपुकीम इन फल फुल जाइनीम। मिनु इन दूध तूनीम। \v 5 गो रब्‍बाह सहर कली दल‍ओंठ जोतीक नु अम्‍मोन कली क्‍यारश भेडा आन गोठ सेल्‍नुङ। मेना गेपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी’ ” देंत। \v 6 मारदे हना परमप्रभु यावेमी “गेपुकी इस्राएल रागी आ पर्बम इन गुइ फ्रोक्‍शा, खोइल थाइश्‍शो बाक्‍तीनी। मिनु इन थुंम ईख कुरशो नेल्‍ल ग्रुंइशा ग्‍येरसाक्‍नी। \v 7 मोपतीके गो आं गुइ गे इन पर्बम क्‍युक्‍नुङ। मिनु गो इन कली रागी रागी ङा मुर आन गुइम गेनुङ। मिनु गो जात जात ङा मुर आन दाते रे इन नें क्‍याम्‍नुङ। मिनु गो इन कली रागी नेल्‍ल रे क्‍‍याम्‍नुङ। गो इन कली खतम पोक्‍नन्‍नी। मेना गेपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी” देंत। \s1 मोआबी आन कली लोव़ पशो \p \v 8 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “मारदे हना मोआब रागीम ‘यहूदा आ खिं दा अर्को जात ङा मुर आन खिं खोदेंशो दुम्‍शो बाक्‍ब। \em यसैया १५:-; १६:-; येरमीया ४८:-\em* \v 9 मोपतीके गो मोआब रागी ङा सांद ङा सहर रे गोशा बेथ-येशीमोथ, बाल-मेओन नु किरयथ-थाइम रागी रोक्‍सीशो सेल्‍नुङ। \v 10 गो मोआबी, अम्‍मोनी नु पूर्ब ङा मुर आन गुइम गेनुङमी। मिनु रागी रागी ङा मुर आन दातेम अम्‍मोन कली सुइम ममिम्‍नीम। \v 11 मिनु गो मोआब कली निसाफ पा सजाइ गेनुङ। मेना मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम’ देंशो बाक्‍ब” देंत। \s1 एदोमी आन कली लोव़ पशो \p \v 12 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “एदोम रागीम यहूदा आ खिं ङा मुर आन कली क्‍येक्‍क लेत्‍ताक्‍व। मोपतीके मेको थाम्‍पा दोस ताइब दुम्‍त। \em इजीकीएल ३५:-; येरमीया ४९:७-२२; आमोस १:११-१२; ओबदिया १:-; भजन संग्रह १३७:७\em* \v 13 गो आं गुइ एदोम आ पर्बम क्‍युक्‍नुङ। मिनु मेकेर ङा मुर नु बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा नेल्‍ल आन कली साइक्‍नुङमी। मिनु गो मेको कली मुर मबाक्‍तीके सेल्‍नुङ। मिनु तेमान रे देदान सम्‍म ङा मुर नेल्‍ल तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीम। \v 14 गो आं मुर इस्राएल रे पा एदोम कली क्‍येक्‍क लेत्‍नुङ। मिनु मेकोपुकीम आं गाइश्‍शो नु आं चुरशो खोदेंशो पा एदोम कली पाइक्‍नीम। मिनु मेकोपुकीम आं गाइश्‍शो नु चुरशो खोदेंशो पा क्‍येक्‍क लेत्‍नीम। मिनु मेकोपुकीमी परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी क्येक्‍क लेश्‍शो बाक्‍ब, दे तुइक्‍नीम” देंत। \s1 पलिस्‍ती आन कली लोव़ पशो \p \v 15 परमप्रभु, परमप्रभु, यावेमी “मारदे हना पलिस्‍तीपुकीम गेना हना यो जोरी सत्रु दुम्‍शा, क्‍येक्‍क लेत्‍ताक्‍म। आन थुंम ईख कुरशा, क्‍येक्‍क लेश्‍शा खतम सेल्‍‍तेक्‍म। \em यसैया १४:२९-३२; येरमीया ४७:-; आमोस १:६-८; सेफन्‍याह २:४-५\em* \v 16 मोपतीके गो पलिस्‍ती आन पर्बम आं गुइ क्‍युक्‍नुङ। मिनु गो केरेथी आन कली साइक्‍नुङमी। मिनु समुन्‍द्र आ नेक्‍था ङा बाक्‍तीक नेल्‍ल खतम सेल्‍नुङ। \v 17 गो मेको आन कली आं चुर‍शोम ठेयब सजाइ गेशा थाम्‍पा क्‍येक्‍क लेत्‍नुङमी। मिनु गो मेको आन कली क्‍येक्‍क लेत्‍तुनु, मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम, देंशो बाक्‍ब” देंत। \c 26 \s1 टायर सहर कली निसाफ पशो \r आमोस १:९-१०; यसैया २३:- \p \v 1 मिनु ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो ११ बर्स ङा महिना ङा ङोंइती ङा नाक्‍ती परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, यरूसलेम श्‍येत जशो तशा, टायर सहर ग्‍येरसीशो बाक्‍त। मेकोमी ‘आं ङोंइती ठेयब लाप्‍चो ब्रेश्‍शो बाक्‍ब। मेको लाप्‍चो आं कली रोक्‍सीशो बाक्ब। मुल मेको जाम्‍शा लत। मुल आं कली रिम्‍शो दुम्‍ब’ ” देंत। \em इजीकीएल २५:३\em* \v 3 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “कोव़ङो, ए टायर सहर गो इ कली सजाइ गेनुङ। इ कली समुन्‍द्रम आ छाल पोक्‍शो खोदेंशो पा गो शुश रागी ङा मुर इ पर्बम पोक्‍‍नुङमी। \v 4 मेकोपुकीम टायर ङा गारो प्रेत्‍नीम। मिनु मेको आ लाइश्‍शो खिं खोल्‍नीम। गो मेको आ खप खोरशा श्‍येत्‍थ फुल्‍लु खोदेंशो सेल्‍नुङ। \v 5 टायर सहर समुन्‍द्र आ दातेम ग्‍याइल आप्‍तीक दुम्‍चा माल्‍ब, दे गो, परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी एको लोव़ पाता। मेको सहर रागी रागी ङा मुर आन रोइक्‍तीक दुम्‍ब। \v 6 मिनु मेको आ एर ओंथ ङा सहर ङा मुर तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीम। मेना मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम” देंत। \p \v 7 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो उत्तर रे बेबीलोन ङा पिप नेबुकदरेसर कली शारा, बग्‍गी, शारा ङोइक्‍ब लडाइ पाइब नु ठेयब हुल बोल्‍यो लडाइ पाइब, टायर नु लडाइ पपाइक्‍थ चाक्‍नुङ। \em येरमीया २७:६; दानीएल २:३७\em* \v 8 मिनु एर ओंथ ङा सहर ङा मुर नेल्‍ल तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीम। मेको बेबीलोन ङा लडाइ पाइबपुकीमी सहर कली पुम्‍नीम। गारो ङोइक्‍तीक सेल्‍नीम। मिनु तेक्‍तीक कुरशो शुश लडाइ पाइब इ गे बारनीम। \v 9 मिनु पिप नेबुकदनेसरमी मुडाम गारो ब्रेप्‍ब आन कली अरेब। मिनु इ लाइश्‍शो खिं आ खापुकीम प्रेत्‍नीम। \v 10 मेको आन शुश शाराम पोक्‍शो फुरकुम इ कली सुम्‍ब। शारा ङोइक्‍ब नु बग्‍गी आन गुगील आन रेयकेम इ गारो हिम्‍‍पाइक्‍ब। नेबुकदनेसर इ लाप्‍चो रे ओव़मेनु, प्रेश्‍शो गारोम हिरशो सहर खोदेंशो पा ओव़ब। \v 11 मेको आ शारा आन गेंचम इ सहर ङा लां नेल्‍ल दिम्‍शा ताइश्‍शा पाइनीम। मिनु मेकोमी इ मुर आन कली तरवारम साइक्‍ब। मिनु इ बोल्‍यो थाम खपीम गोल्‍नीम। \v 12 मेकोपुकीम इ शोंप रोइश्‍शा योल्‍नीम। इ लेयचा कली वोइश्‍शो थोव़क रोइश्‍शा लाइक्‍‍नीम। मेकोपुकीम इ गारो नु इ दारदारशो खिं प्रेश्‍शा खतम पोक्‍नीम। मिनु इ फुल्‍लु, खिं सेल्‍तीक शी नु खप समुन्‍द्रम ताइक्‍नीम। \v 13 गो इ कुम्‍सो थुम्‍पाइक्‍‍नुङ। इ बीना ताप्‍शो लेंशा मनेंसीब। \em आमोस ५:२३\em* \v 14 गो इ कली श्‍येत्‍थ फुल्‍लु सेल्‍नुङ। गे ग्‍याइल आप्‍तीक दुम्‍नेवे। इ कली लेंशा गेनायो मसेल्‍नीम। मारदे हना गो, परमप्रभु यावेमी एको लोव़ पाता” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \p \v 15 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी टायर सहर कली “लडाइ पा, गार दुम्‍‍शो आन हुकयी पशो इ गोल्‍शो रेयकेम समुन्‍द्र आ नेक्‍था ङा सहर आन कली हिम्‍‍पाइक्‍ब। \v 16 मेना समुन्‍द्र आ नेक्‍था ङा सहर आन कली सासन पाइब आन ठेयब नित्‍तीक रे बोक्‍शा तोइश्‍शा, बुटा आप्‍शो वा प्रुइक्‍नीम। मेकोपुकी हिंशा ख्रिंख्रि पशा, खपीम निश्‍शा, हिम्‍‍सी‍नीम। मिनु इ कली तशा हिंनीम। \v 17 मिनु मेकोपुकीम सहर आ पर्बम रोंका पाइनीम। मिनु सहर कली ‘गे समुन्‍द्र रे क्‍याम्‍चा पुंइसाक्‍वे। ए दारशो सहर, गे नु इ मुरपुकी समुन्‍द्र ङा सक्ति पाइश्‍शो बाक्‍तीनी। मेकेर बाक्‍ब नेल्‍ल आन कली गे हिंपाइश्‍शा थिर थिर पपाइश्‍शो बाक्‍ते। \v 18 मुल गे जाम्‍शा लवे नाक्‍ती समुन्‍द्र आ नेक्‍था ङा रागी ङा मुरपुकी ख्रिंख्रि पाइनीम। इ गोल्‍शा लशो खतम दुम्‍शो तशा समुन्‍द्र आ नेक्‍था ङा रागी हिं‍नीम’ ” देंत। \p \v 19 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो इ कली श्‍येत्‍थ सहर का सेल्‍नुङ। गो इ कली मुर मबाक्‍शो सहर खोदेंशो दुम्‍पाइक्‍नुङ। मिनु गो इ कली समुन्‍द्र ङा ब्‍वाक्‍कुम सुम्‍पाइक्‍नुङ। \v 20 गे इ कली बेक्‍शा लशो मुर नु साइ ङोंइती बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीके उइ तोक्‍नन। गो इ कली उइ ङा रागीम साइ ने‍सी ब्रेश्‍शो खिं आन दातेमी बाक्‍पाइक्‍नुङ। गे नरक लाइब नु बाक्‍नेवे। मिनु गे ब्रोंइशा बाक्‍ब आन बाक्‍तीकेम बाक्‍चा मताइनेवे। \em यसैया १४:११,१५; एफिसी ४:९; १पत्रुस ३:१९\em* \v 21 गो इ जाम्‍तीक हिंचा ङा सेल्‍नुङ। मिनु गे जाम्‍शा लाइनेवे। इ कली माल्‍नीम, तन्‍न सुइम मथित्‍नीम” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \c 27 \s1 टायर सहर आ पर्बम रोंका पशो \r यसैया २३:- \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, टायर सहर आ पर्बम रोंका पावो। \v 3 मेको समुन्‍द्र आ ओव़तीक बाक्‍ब। मेको टायर सहर शुश मुर आन ग्‍याप्‍तीक लेयतीक बाक्‍ब। मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ए टायर, गे ‘गो नेल्‍ल क्‍येङा दारशो बाक्‍नुङ’ देंते। \em होसे ९:१३\em* \v 4 इ सांद समुन्‍द्र आ आगाम बाक्‍त। इ कली सेल्‍बपुकीमी नेल्‍ल आन क्‍येङा दारशो पा सेल्‍तेमी। \v 5 मेकोपुकीम इ डोंगा नेल्‍ल सेनीर ङा शी के सेल्‍तेक्‍म। आ दाते ङा थाम लेबानोन ङा लाइश्‍शो रवा आ शी के सेल्‍तेक्‍म। \em ब्‍यवस्‍था ३:८-९\em* \v 6 मेकोपुकीम इ ब्‍वाक्‍क शाक्‍तीके बाशान ङा बोल्‍यो शी के सेल्‍तेक्‍म। इ थेक्‍शा गाक्‍तीक साइप्रस ङा समुन्‍द्र आ शुंइच रे चाक्‍शो तोव़शी रवा आ शी के सेल्‍शा हात्ती आ दारा के बुटा आप्‍शा सेल्‍तेक्‍म। \v 7 इ जहाज ङा वापुकी इजीप्‍त रागी ङा दारशो बुटा आप्‍शा सेल्‍शो रिम्‍शो किरशो सुती वा के बाक्‍तेक्‍म। मेको इ छेदर दुम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेको एलीशाह रागी ङा समुन्‍द्र आ शुंइच ङा नीलो नु प्‍याजी रङ ङा चाक्‍शो बाक्‍त। \em उत्‍पत्ती १०:४\em* \v 8 सीदोन नु अरवाद ङा मुरपुकी इ जहाजम गेय पाइ‍ब बाक्‍तेक्‍म। टायर, इन जोक्‍ब तुइक्‍ब मेकेर बाक्‍तेक्‍म। सेमेर सहर ङा मुर इ जहाज चलेब बाक्‍तेक्‍म। \v 9 गेबाल ङा खाल्‍पा नु दारशो थोव़क सेल्‍स जोक्‍ब तुइक्‍ब इ आगाम बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकी जहाज ङा बिग्रेशो मार मार सेल्‍ब बाक्‍तेक्‍म। जहाज नु आ गेय पाइब नेल्‍ल इ आगाम बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकीमी लेयतीक नु ग्‍याप्‍तीक गेय यो पाम्‍तेक्‍म। \em यहोसु १३:५; १राजा ५:३२\em* \v 10 पारसी, लूद नु पूत रागी ङा मुरपुकी इ लडाइ पाइब बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकी बोल्‍यो लडाइ पाइब बाक्‍तेक्‍म। मेको आन तेक्‍तीक नु ताकी इ आगामीन क्‍युक्‍शा इ दारस बारपाइक्‍तेक्‍म। \v 11 अरवाद नु हेलेक ङा मुरपुकी इ गारो आ एर ओंथ खाल पाइब बाक्‍तेक्‍म। गमाद ङा मुरपुकी इ लाइश्‍शो खिं खाल पाइब बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम आन तेक्‍तीक नु ब्रा कुरतीक इ एर ओंथ ङा गारोम क्‍युक्‍बाक्‍तेक्‍म। मिनु मोपा इ दारस बारपाइक्‍तेक्‍म। \p \v 12 गे नु शुश शोंप नु शुश मार मार बाक्‍तीके टारशीश ङा मुरपुकीम गे नु ग्‍याप्‍तीक लेयतीक गेय पा चांदी, फलाम, टिन नु सिसा चाक्‍शा फाइक्‍तेक्‍म। \v 13 यावान तूबल नु मेशेक ङा मुरपुकीम गे नु ग्‍याप्‍तीक लेयतीक गेय पाम्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम वाइलीम वाइल नु कांसा के ग्‍योंब चाक्‍शा इ मार मार नु फाइक्‍तेक्‍म। \em इजीकीएल ३८:२\em* \v 14 मिनु बेथ-तोगारमाह ङा मुरपुकीम शारा, लडाइ पाइब शारा नु खच्‍चर चाक्‍शा इ मार मार नु फाइक्‍तेक्‍म। \v 15 रोडोस ङा मुरपुकीम गे नु ग्‍याप्‍तीक लेयतीक गेय पाम्‍तेक्‍म। मिनु समुन्‍द्र आ नेक्‍था ङा शुश रागी इ मार मार ग्‍याप्‍ब लेयब दुम्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम इ कली हात्ती आ दारा नु शुश क्‍येट लाइब क्‍येर शी चाक्‍शा इ मार मार नु फाइक्‍तेक्‍म। \v 16 इ शुश मार मार बाक्‍तीके एदोम ङा मुरपुकीमी गे नु ग्‍याप्‍तीक लेयतीक गेय पाम्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम फिरोजा माइश्‍शो हीरा, प्‍याजी रङ नुप्‍शा प्रोव़शो वा, बुटा आप्‍शो वा, रिम्‍शो किरशो सुती वा, लल मूगा नु हीरा चाक्‍शा इ मार मार नु फाइक्‍तेक्‍म। \v 17 यहूदा नु इस्राएल ङा मुरपुकीम गे नु ग्‍याप्‍तीक लेयतीक गेय पाम्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम मिन्‍नीथ ङा चेरब, फोव़शी रवा आन फल, खुदो, तेल नु ख्रेक्‍तीक चाक्‍शा इ मार मार नु फाइक्‍तेक्‍म। \v 18 मिनु इ शुश मार मार बाक्‍तीके नु इ शुश शोंप बाक्‍तीके दमस्‍कस ङा मुरपुकीम गे नु मार मार ग्‍याप्‍तीक लेयतीक गेय पाम्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम हेल्‍बोन ङा अङगुर शांबु नु बुश ऊन चाक्‍शा इ मार मार नु फाइक्‍तेक्‍म। \v 19 उजाल ङा वेदान नु यावान ङा मुरपुकीम गे नु ग्‍याप्‍तीक लेयतीक गेय पाम्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम चेम्‍शो फलाम, सिन्‍कौली नु बच चाक्‍शा इ मार मार नु फाइक्‍तेक्‍म। \v 20 देदान ङा मुरपुकीम शारा आ लगम कली जीन वा चाक्‍शा इ मार मार नु फाइक्‍तेक्‍म। \v 21 अराब रागी नु केदार ङा पिप आन तौ नेल्‍ल इ मार मार ग्‍याप्‍ब मुर बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम भेडा पाठा, सांड, क्‍यारश चाक्‍शा इ मार मार नु फाइक्‍तेक्‍म। \v 22 शेबा नु रामाह ङा ग्‍याप्‍ब लेयब मुरपुकीम गे नु ग्‍याप्‍तीक लेयतीक गेय पाम्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम सुप्‍तीक, नेल्‍ल खाल ङा हीरा नु सुन चाक्‍शा इ मार मार नु फाइक्‍तेक्‍म। \em उत्‍पत्ती १०:७\em* \v 23 हारान, कन्‍नेह, एदेन, शेबा, अश्‍शुर नु किल्‍मद ङा ग्‍याप्‍ब लेयबपुकीम गे नु ग्‍याप्‍तीक लेयतीक गेय पाम्‍तेक्‍म। \v 24 मेकोपुकीमी दारशो वा, नीलो श्‍येलेम प्रोव़शो वा, बुटा आप्‍शो वा, शुश रङ पाइश्‍शो गलैचा चाक्‍शा, इ मार मार नु फाइक्‍तेक्‍म। \v 25 टारसीस ङा जहाजपुकीम इ ग्‍याप्‍तीक लेयतीक गेय पाम्‍‍तेक्‍म। गे हेल्‍शो ग्‍याप्‍तीक लेयतीक मार मारमी ब्रीशो समुन्‍द्रम बाक्‍ते। \v 26 मिनु इ कली शाक्‍बपुकीमी इ कली समुन्‍द्र आ दातेम लाइक्‍तेक्‍म। तन्‍न पूर्ब ङा फशेम इ कली समुन्‍द्र आ दातेमीन खतम पोक्‍तु। \v 27 मिनु इ खतम दुम्‍तीक नाक्‍ती इ शोंप, इ ग्‍याप्‍तीक लेयतीक मार मार, इ गेय पाइब, इ कली चलेब, इ जहाज कली सेल्‍ब, इ ग्‍याप्‍ब लेयब, इ लडाइ पाइब नु गे नु बाक्‍ब मुर नेल्‍ले समुन्‍द्र आ दातेमी ग्रुम्‍शा खतम दुम्‍नीम। \v 28 मेको इ जहाज चलेब आन वाइ ब्रेश्‍शोम रागी ख्रिंख्रि पाइब। \v 29 मिनु ब्‍वाक्‍कु शाक्‍ब नेल्‍ले आन जहाज प्रोंइशा प्रोक्‍नीम। मिनु जहाजम गेय पाइब नु चलेबपुकी समुन्‍द्र आ नेक्‍थाम राप्‍नीम। \v 30 मिनु मेकोपुकी इ पर्बम ठेयब सेंदा पा रोंका पा ङाक्‍नीम। आन पियाम फुरक फुंइसीनीम। मिनु पुलुम लोक्‍सीनीम। \v 31 गे इ पतीके मेकोपुकीम आन पिया ङा चां प्रेक्‍नीम। मिनु अरन्‍डी फेक्‍सीनीम। मिनु इ पर्बम आन थुं कशो दुम्‍शा ङाक्‍‍नीम। शुश रोंका पाइनीम। \v 32 मेकोपुकीम इ पर्बम रोंका पा बिलाना पतीक कुम्‍सो पाइनीम ‘समुन्‍द्र आ दातेमी टायर खोदेंशो पा अर्को तेको सहर खतम दुम्‍‍शो बाक्‍मे’ दे रोंका पाइनीम। \v 33 समुन्‍द्रम इ ग्‍याप्‍तीक लेयतीक मार मार चाक्‍गमेनु, गे शुश मुर आन कली आन थुं ग्‍येरपाइक्‍तीवी। गे इ शुश शोंप नु इ ग्‍याप्‍तीक लेयतीक मार मारम रागी ङा पिप आन कली शोंप पाइश्‍शो सेल्‍तीवी। \v 34 मुल समुन्‍द्रम ख्रुम्‍चा पुंइसाक्‍वे। इ ग्‍याप्‍तीक लेयतीक मार मार नु इ मुर नेल्‍ल गे नु ग्रुम्‍तेक्‍म। \v 35 मिनु समुन्‍द्र आ नेक्‍थाम बाक्‍ब नेल्‍ल इ कली तशा हिंशो बाक्‍नीम। मेको आन पिप थाम्‍पा हिंशा ख्रिंख्रि पाइनीम। मेको आन कुल हिंशा किक्‍पाइश्‍शो बाक्‍नीम। \v 36 मिनु रागी रागी ङा ग्‍याप्‍तीक लेयतीक गेय पाइबपुकीम इ कली शुक्‍शी पाइनीम। इ हिंचा ङा नुप्‍तीक नाक्‍त जाक्‍शो बाक्‍त” देंत। \em इजीकीएल २८:१९\em* \c 28 \s1 टायर ङा पिप कली निसाफ पशो \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, टायर ङा पिप आ तौ कली परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘गे इ थुं ङा ठेयब लेत्‍तीकेम, गो परमप्रभु नङ। गो समुन्‍द्र आ दातेम देवी देवता आन बाक्‍‍तीकेम बाक्‍नुङ’ देंते। तन्‍न गे मुर ला बाक्‍नेवे। परमप्रभु मनवे। गे ठेयब लेश्‍शा, इ थुंम ‘परमप्रभु खोदेंशो जोक्‍ब तुइक्‍ब बाक्‍नुङ’ दे मिम्‍साक्‍वे। \em यसैया ३१:३; दानीएल ५:२०; प्रेरित १२:२३\em* \v 3 गे दानीएल क्‍येङा यो जोक्‍ब तुइक्‍ब बाक्‍नेवे। मारेइ ख्रुइक्‍तीक लोव़ इ रे मख्रुंइसी‍शो बाक्‍ब। \em इजीकीएल १४:१४; दानीएल १:१७\em* \v 4 गे इ रुप्‍तीक थुं नु मिम्‍तीकेम शुश शोंप चेम्‍शो बाक्‍नेवे। मिनु गे इ मार मार वोइक्‍तीकेम सुन नु चांदी तेल्‍शो बाक्‍नेवे। \v 5 गे इ रुप्‍तीक थुंम ग्‍याप्‍तीक लेयतीक गेय पा इ शोंप बारपाइश्‍शो बाक्‍नेवे। मिनु इ शोंपोम पतीके गे बोरशा ठेयब लेश्‍शो बाक्‍नेवे, देंशो बाक्‍ब” देंत। \v 6 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गे आंम इ कली परमप्रभु खोदेंशो सुंइ‍सीनेवे। \v 7 मोपतीके गो रागी रागी ङा नेल्‍ल क्‍येङा मरिम्‍शो पाइब मुर आन कली चाक्‍नुङ। मिनु मेकोमी आन तरवार इ दारस नु इ जोक्‍ब तुइक्‍ब थुं आ पर्बम शोइक्‍नीम। मिनु इ दारस ग्रांग्रा दिशो सेल्‍नीम। \v 8 मेकोपुकीम इ कली तुरसुम चाक्‍दीत्‍नीम। मिनु गे समुन्‍द्र आ दातेम हिंचा ङा दुम्‍शा बेक्‍नेवे। \em इजीकीएल २६:२०\em* \v 9 मिनु मार, इ कली साइक्‍ब आन ङोंइती गे मुर दुम्‍शा यो ‘गो देवता का नङ’ देंनेवे ङा? ‘इ कली साइक्‍ब आन गुइमी बाक्‍शा यो मोदेंशो लोव़ पाइनेवे? \v 10 गे अर्को रागी ङा मुर आन गुइम ख्रोइक्‍तीक चिनु मख्रोइश्‍शो मुर खोदेंशो पा बेक्‍चा माल्‍नेवे’ दे गो, परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी लोव़ पाता” देंत। \p \v 11 परमप्रभु यावेमी लेंशा आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 12 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, टायर ङा पिप आ पर्बम रोंका पावो। मिनु मेको कली परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इ कली ‘गे रिम्‍शो पा थोक्‍शो छाप खोदेंशो बाक्‍ते। मिनु रुप्‍तीक थुंम ब्रीशो नु थम दारशो बाक्‍ते। \em इजीकीएल २७:२\em* \v 13 गे परमप्रभु आ रू एदेनम खोदेंशो बाक्‍ते। गे हीराम ग्‍योम्‍सीशो बाक्‍ते। लल मानीक, हाव पुश्‍‍पराज, बुश नु नीलो पन्‍ना, पीतमनी, लल रङ ङा ओनीक्‍स, नीलो बि‍लौरा, बुश नीर, लल फिरोजा नु गिगी बेरूज माइश्‍शो हीराम ग्‍योम्‍सीशो बाक्‍ते। मिनु मेको हीरा ग्‍याइक्‍तीके नु आप्‍तीके सुन के बाक्‍तेक्‍म। गे दुमे नाक्‍तीन मेको नेल्‍ल ठीक पशो बाक्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान २८:१७-२०; इजीकीएल ३१:८-९; उत्‍पत्ती २:८\em* \v 14 गो तेल लुक्‍शो करूब इ कली खाल पाइब सेल्‍ता। गे आं डांडाम बाक्‍शो नवे। गे मी ब्रशो फुल्‍लु आन दातेम गाक्‍बाक्‍ते। \v 15 गे सेल्‍चा पुंइसे नाक्‍त रे दोस मताइब बाक्‍ते। तन्‍न नोले मरिम्‍शो पाइब दुम्‍शो, बाक्‍ते। \v 16 मिनु इ एर ओंथ नेल्‍ल ङा ग्‍याप्‍तीक लेयतीक आ पर्बम हुश ख्राक्‍श पोक्‍शा, पाप पाप्‍तीवी। मोपतीके गो इ कली ताइक्‍तीक थोव़क खोदेंशो पा आं डांडा रे ताइक्‍ताक्‍ङ। मिनु इ कली खाल पाइब करूबम इ कली मी ब्रशो फुल्‍लु आन दाते रे खेरते। \v 17 गे इ दारसम प‍तीके इ थुं ठेयब लेश्‍शा बोरत। इ शुश शोंप दुम्‍तीके इ जोक्‍ब तुइक्‍ब थुं मरिम्‍शो सेल्‍तीवी। मोपतीके गो इ कली खपीम ताइक्‍ताक्‍न। मिनु इ कली पिप आन ङोंइती शुक्‍शी पतीक सेल्‍तन। \v 18 गे इ शुश मरिम्‍शो पशो नु इ जोल पा ग्‍याप्‍‍तीक लेयतीकेम इ आं कली ठेयब सेल्‍तीके ग्रांग्रा दिशो सेल्‍तीवी। मोपतीके गो इ आगा रे मी का ग्रुंइताक्‍ङ। मिनु मेकोमी इ कली नेक्‍तु। मिनु गो इ कली मुर आन ङोंइती पुलु सेल्‍तन। \v 19 मिनु इ कली तुइक्‍ब मुर नेल्‍ल इ कली तशा हिंतेक्‍म। गे हिंचा ङा दुम्‍शा बेक्‍ते। मिनु गे गेना हना यो बेक्‍शा लाइनेवे’ देनो” देंत। \em इजीकीएल २७:३६\em* \s1 सीदोन सहर कली निसाफ पशो \p \v 20 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 21 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, सीदोन गे कोव़ङो। मिनु मेको आ पर्बम आं लोव़ पावो। \em यसैया २३:२-४\em* \v 22 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘ए सीदोन, गो इ कली सजाइ गेनुङ। गो इ दातेमी आं सक्ति कोंइनुङ। गो इ दातेमी आं सक्ति कोंइशा, निसाफ पाता हना, मेकोपुकीमी गोन परमप्रभु यावे नङ’ दे तुइक्‍नीम \v 23 गो मेको आ आगाम मुर बेक्‍तीक रोइ का सोइक्‍नुङ। मिनु मेको आ लां मेर हुश शाइक्‍पाइक्‍नुङ। मेको आन दाते ङा मुर तेइ तेइ तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीम। मिनु मेकोपुकीम ‘गोन परमप्रभु यावे नङ’ दे तुइक्‍नीम। \s1 इस्राएली आन रागी लेत्‍नीम \p \v 24 इस्राएल आ खिं ङा मुर नु मेको आन नेक्‍था ङा मुर आन दातेमी मुल श्‍येत गेब मुर मुल मबाक्‍नीम। मेकोपुकीम ‘गोन परमप्रभु, परमप्रभु यावे नङ’ दे तुइक्‍नीम” देंशो बाक्‍ब। \v 25 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली मेको आन ब्रशा बाक्‍शो रागी रागी ङा मुर आन दाते रे ग्रुम्‍पाइक्‍नुङमी। मिनु गो परमप्रभु यावे नङ, दे रागी रागी ङा मुर आन ङोंइती तुइक्‍पांइसीनुङ। मेना मेकोपुकी आं गेय पाइब याकूब कली गेशो रागीम बाक्‍चा ताइनीम। \v 26 मेकोपुकी मेकेर मारेइ मदुम्‍थु बाक्‍नीम। मेकोपुकीम खिं सेल्‍नीम। मिनु अङगुर ख्रुम्‍नीम। मिनु गो मेको आन कली तशा, ग्रांग्रा दीब नेल्‍ल आन कली सजाइ गेनुङमी। गो मेको आन नेक्‍था बाक्‍ब मेको आन कली मदाक्‍ब आन कली निसाफ पङानु, मेकोपुकी रिम्‍शो पा बाक्‍नीम। मिनु मेकोपुकीम ‘गोन परमप्रभु यावे, आन परमप्रभु नङ’ दे तुइक्‍नीम” देंत। \c 29 \s1 इजीप्‍त कली निसाफ पशो \r यसैया १९:-; यसैया २०:-; येरमीया ४६:- \p \v 1 मिनु ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो १० बर्स ङा १० महिना ङा १२ नाक्‍त परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, गे इजीप्‍त ङा पिप फाराओ गे कोव़ङो। मेको आ पर्बम नु इजीप्‍त रागी नेल्‍ल आन पर्बम आं लोव़ पावो। \v 3 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी मेको कली ‘ए इजीप्‍त ङा पिप फाराओ, गो इ कली सजाइ गे‍नुङ। गे खोला आन दातेम बाक्‍ब समुन्‍द्र ङा ठेयब जन्‍तु खोदेंशो बाक्‍नेवे। मिनु नील खोला आं केन बाक्‍ब। मेको आं सेल्‍शो बाक्‍ब’ देंते। \em इजीकीएल ३२:२\em* \v 4 गो इ शांपेम बोल्‍सी ब्‍वेक्‍नुङ। मिनु गो इ खोला ङा ङांइ इ कत्‍लापुकीमीन क्‍येप्‍पाइक्‍नुङमी। गो खोला ङा ङांइ इ कत्‍लाम क्‍येप्‍पाइश्‍शा, इ कली खोला रे कीशा ग्रुंइनन। \v 5 मिनु गो इ कली नु इ खोला ङा ङांइ नेल्‍ल आन कली गोरशो रागीम ताइक्‍नन्‍नी। मिनु गे दिंमम गोल्‍नेवे। इन कली सुइम खुप्‍शा मथिम्‍नीम। गो इ कली रागी ङा जन्‍तु नु सरीङ ङा चिक्‍ब आन कली ब्‍वचा कली गेनुङ। \v 6 मेना इजीप्‍त रागीम बाक्‍ब नेल्‍लेम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम। गे इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली बुदी मीलु के कोक्‍के खोदेंशो दुम्‍शो बाक्‍नेवे। \em २राजा १८:२१\em* \v 7 मिनु मेकोपुकीम इ कली गुइम ग्‍याइक्‍तमेनु, गे जिक्‍बाक्‍ते। मिनु मेकोपुकीमी इ कली तिक्‍सीमानु, गे जिक्‍शा, मेको आन खोइल रोप्‍पाइक्‍बाक्‍ते” देंत। \p \v 8 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो इ पर्बम तरवार सोइक्‍नुङ। गो इ मुर नु इ बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा नेल्‍ल आन कली साइक्‍नुङमी। \v 9 मिनु इजीप्‍त रागी मुर मबाक्‍तीके नु गोरशो रागी दुम्‍ब। मेना मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम। गे ‘नील खोला आं केन बाक्‍ब। गो मेको सेल्‍ता’ देंते। \v 10 मोपतीके गो इ पर्बम नु इ खोला आन पर्बम बोक्‍नुङ। मिनु गो मिग्‍दोल रे स्‍येने सम्‍म नु एथीयोपीया रागी आ सांद सम्‍म इजीप्‍त रागी कली गोरशो नु मुर मबाक्‍तीके सेल्‍नुङ। \em इजीकीएल ३०:६\em* \v 11 मेकेर सुइ मुर नु जन्‍तु मगाक्‍नीम। मेकेर ४० बर्स सम्‍म सुइ मबाक्‍नीम। \em गन्‍ती १४:३३-३४\em* \v 12 गो इजीप्‍त रागी कली मुर मबाक्‍शो रागी आन दातेमी मेको क्‍येङा मुर मबाक्‍शो रागी सेल्‍नुङ। मिनु मेको आ सहरपुकीम ४० बर्स सम्‍म मुर मबाक्‍नीम। मिनु गो इजीप्‍त रागी ङा मुर आन कली रागी रागी नु राज्‍य राज्‍य ङा मुर आन दातेम ब्रपाइक्‍नुङमी” देंत। \p \v 13 मो हना यो परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “मेको ४० बर्स नोले गो इजीप्‍त ङा मुर आन कली मेको आन ब्रशा बाक्‍तीक रागी रागी ङा मुर आन दाते रे खुप्‍नुङमी। \v 14 गो मेको आन कली लेंशा रिम्‍शो पाइनुङ। मिनु मेको आन कली आन किकी पिपी आन रागी पथ्रोसम चाक्‍नुङमी। मिनु मेको मेकेर महिक्‍सीशो आइक्‍च राज्‍य का दुम्‍शा बाक्ब। \em पथ्रोस रागी इजीप्‍त ङा दक्‍खिन बाक्‍त।\em* \v 15 मेको राज्‍य नेल्‍ल आन दातेमी नेल्‍ल क्‍येङा आइक्‍च राज्‍य दुम्‍ब। मेको अर्को रागी आन क्‍येङा गेनायो ठेयब मदुम्‍ब। गो मेको कली थम आइक्‍च सेल्‍नुङ। मिनु मेकोम गेनायो अर्को रागी रागी आन कली सासन मपाइब। \v 16 मिनु इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकीमी इजीप्‍त रागी कली लेंशा गेनायो थमा मसुइक्‍नीम। तन्‍न इस्राएलम इजीप्‍त कली ‘वारच पाइक्‍की’ दे पुंइथ लशा आन पाप मिम्‍पाइक्‍नीम। मेना मेकोपुकीम गोन परमप्रभु, परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम” देंशो बाक्‍ब। \s1 इजीप्‍त रागी नेबुकदनेसर के दुम्‍शो \p \v 17 मिनु ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो २७ बर्स ङा ङोंइती ङा महिना ङा ङोंइती ङा नाक्‍ती परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 18 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, बेबीलोन ङा पिप नेबुकदरेसरम टायर कली लडाइ पाइब आन कली शुश श्‍येत पपाइक्‍तु। मिनु मुर नेल्‍ल आन पिया ङा चां दुल्‍त। आन बला खोरसीशा, गार दुम्‍त। मो हना यो टायर आ पर्बम पशो गेय आ पर्बम मेको नु मेको आ लडाइ पाइबम मारेइ मतामे। \v 19 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘गो इजीप्‍त रागी कली बेबीलोन ङा पिप नेबुकदरेसर आ गुइम गेनुङ’ देंत। मिनु मेकोम मेको आ शोंप नेल्‍ल लाइक्‍ब। मेकोम मारेइ मारेइ रोइश्‍शा, मेको रागी कली श्‍येत्‍थ पोक्‍ब। मिनु मेको आ रोइश्‍शो शोंप मेको आ लडाइ पाइब आन गाल्‍च दुम्‍ब। \v 20 गो मेको आ पशो गेय आ पर्बम इजीप्‍त रागी कली मेको आ गाल्‍च सेल्‍शा गेता। मारदे हना मेकोपुकीम आं पर्बम शुश गेय पाम्‍तेक्‍म। \em इजीकीएल ३०:२४\em* \v 21 मेको नाक्‍ती गो इस्राएल आ खिं ङा मुर रे ग्रोव़ का वापाइक्‍नुङ। मिनु गो इ कली मेको आन दातेमी ब्‍वाक्‍पाइक्नन। मेना मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम” देंत। \c 30 \s1 इजीप्‍त रागीम सजाइ त‍शो \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, आं लोव़ पावो। मेको नाक्‍त आ पर्बम रोंका पावो। \v 3 मारदे हना मेको नाक्‍त नेक्‍थान जाक्‍ना जाक्‍न बाक्‍‍ब। परमप्रभु यावे आ नाक्‍त नेक्‍थान जाक्‍शो बाक्‍ब। मेको गोस्‍सुम सुम्‍शो नाक्‍त बाक्‍ब। मेको रागी रागी ङा मुर आन कली हिंचा ङा नाक्‍त दुम्‍ब। \em योएल १:१५; सेफन्‍याह १:१४\em* \v 4 इजीप्‍त रागी तार तरवार का जाक्‍ब। मिनु एथीयोपीया रागीम यो श्‍येत दुम्‍ब। इजीप्‍त रागीम साइक्‍चा पुंइसीशो मुरपुकी खपीम गोल्‍नीम। मिनु मेको रागी ङा शोंप लाइक्‍नीम। मिनु मेको आ जग प्रेत्‍नीम। \v 5 एथीयोपीया, पूत, लूद नु अराब रागी नेल्‍ल नु लिबीया नु अर्को आ नेक्‍था ङा रागी ङा मुर तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीम” देंत। \em येरमीया ४६:९\em* \p \v 6 मिनु परमप्रभु यावेमी “मेको इजीप्‍त रागी कली वारच पतीके क्‍याम्‍चा पुंइ‍सीनीम। मेको आ ठेयब लेश्‍शो जाम्‍ब। मिग्‍दोल रे स्‍येने सम्‍म बाक्‍ब मुर नेल्‍ल तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीम। \em इजीकीएल २९:१०\em* \v 7 मेकोपुकी मुर मबाक्‍शो रागी आन दातेम मुर मबाक्‍तीके दुम्‍नीम। मिनु मेको आन सहर ब्रेश्‍शा, मुर मबाक्‍तीक सहर आन दा‍तेम ब्रेश्‍शो सहर दुम्‍नीम। \v 8 गो इजीप्‍त रागीम मी सुइश्‍शा, मेको आ वारच नेल्‍ल फस सेल्‍नुङ। मेना मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम। \v 9 मेको नाक्‍ती लोव़ कुरब मुर जहाजम ङोइक्‍पा सोइक्‍नुङ। मेको आन थुं नाइश्‍शा बाक्‍शो एथीयोपीया ङा मुर आन कली हिंच कोंइचा कली लोव़ सोइक्‍नुङ। इजीप्‍त रागी आ नुप्‍ची नाक्‍ती मेकोपुकी शुश हिंनीम। मेको नाक्‍त थमा पा जाक्‍ब” देंत। \em यसैया २०:३-४\em* \p \v 10 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो बेबीलोन ङा पिप नेबुकदरेसर आ गुइ रे पा इजीप्‍त रागी ङा लडाइ पाइब आन कली साइक्‍नुङमी। \v 11 नेबुकदनेसर नु आ लडाइ पाइब रागी ङा नेल्‍ल क्‍येङा मरिम्‍शो पाइब बाक्‍नीम। मेको आन कली खतम सेल्‍चा कली चाक्‍नुङमी। मेकोम आन तरवार इजीप्‍त रागी आ पर्बम शोइक्‍नीम। मिनु साइश्‍शो मुरपुकीम रागी ब्रीनीम। \em इजीकीएल २८:७\em* \v 12 गो नील खोला ङा ब्राशो ब्‍वाक्‍कु सोव़पाइक्‍नुङ। मेको रागी कली मरिम्‍शो पाइब आन गुइम लेयनुङ। गो मेको रागी नु मेकेर बाक्‍शो मारेइ मारेइ आन कली अर्को रागी ङा मुर आन गुइ रे खतम पोक्‍नुङ। गो, परमप्रभु यावेमी एको लोव़ पाता” देंत। \em यसैया १९:५\em* \p \v 13 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो देवी देवता आन कली खतम पोक्‍नुङमी। मिनु मेम्‍फीसम बाक्‍शो देवी देवता आन कली खतम पोक्‍नुङमी। इजीप्‍त रागीम गेनायो सासन पाइब मदुम्‍नीम। मोपा गो इजीप्‍त रागी ङा मुर आन कली हिंतीक थुं गेनुङमी। \em मेम्‍फीस सहर कली नोफ यो देंनीम\em* \v 14 गो पथ्रोस कली मुर मबाक्‍तीके सेल्‍नुङ। सोआन सहरम मी सुइक्‍नुङ। गो थेबेस सहर कली निसाफ पा सजाइ गेनुङ। \em नहुम ३:८-९\em* \v 15 गो इजीप्‍त रागी ङा बोल्‍यो दरवार पेलुसीयम तार आं गाइश्‍शो मोइक्‍नुङ। मिनु थेबेस सहर ङा शोंप नेल्‍ल खतम पोक्‍नुङ। \v 16 गो इजीप्‍त रागी कली मी सुइक्‍नुङ। मिनु पेलुसीयम श्‍येत जशा ग्‍येत्‍थ लुक्‍च दुम्‍ब। थेबेस सहर ङा गारो ब्रेत्‍नीम। मेम्‍फीस सहरम चहिं नाक्‍ती लडाइ दुम्‍‍ब। \v 17 ओन नु पी-बेसेथ ङा ठिटापुकी तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीम। मिनु मेको सहर ङा मुर ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीनीम। \v 18 मेको नाक्‍त तेहाफ-नेहेस सहर छिङछिङ दुम्‍ब। गो मेकेर इजीप्‍त रागी आ जुवा जिक्‍नुङ। मिनु मेको आ ठेयब लेश्‍शो क्‍याम्‍नुङ। गोस्‍सुमी मेको सहर कली सुम्‍ब। मिनु मेको आ एर ओंथ ङा सहर ङा मुर ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीनीम। \em येरमीया ४३:९\em* \v 19 मोपा गो इजीप्‍त रागी कली निसाफ पा सजाइ गेनुङ। मिनु मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम” देंत। \s1 इजीप्‍त ङा पिप आ सक्ति जाम्‍शो \p \v 20 मिनु ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो ११ बर्स ङा ङोंइती ङा महिना ङा ७ नाक्‍ती परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 21 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, गो इजीप्‍त रागी ङा पिप फाराओ आ गुइ जिक्‍शा गेता। मेको साचा कली मारेइ मफ्रेंसीशो बाक्‍ब। मोपा बोल्‍यो मदुम्‍ब। तरवार चलेने मचाप्‍ब। \v 22 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी गो इजीप्‍त रागी ङा पिप फाराओ कली लोव़ का पाइनुङ। गो मेको आ गुइ निम्‍फा जिक्‍नुङ। आ बोल्‍यो गुइ नु आ ङोंइती जिक्‍शो गुइ जिक्‍नुङ। आ गुइ रे तरवार तोक्‍नुङ। \v 23 गो इजीप्‍त ङा मुर आन कली रागी रागी ङा मुर आन दातेम फ्राइ‍नुङमी। मिनु मेको आन कली रागी रागीम ब्रपाइक्‍नुङमी। \v 24 गो बेबीलोन ङा पिप आ गुइ सक्ति पाइश्‍शो सेल्‍नुङ। मिनु आं तरवार मेको कली गेनुङ। तन्‍न गो फाराओ आ गुइ जिक्‍नुङ। मिनु मेको, मेको आ ङोंइती बेक्‍चा ङा पा गार दुम्‍शो मुर खोदेंशो पा, नक्‍सुर पाइब। \em इजीकीएल २९:२०\em* \v 25 गो बेबीलोन ङा पिप आ गुइ सक्ति पाइश्‍शो सेल्‍नुङ। तन्‍न फाराओ आ गुइ सक्ति मपाइश्‍शो दुम्‍ब। गो बेबीलोन ङा पिप कली आं तरवार गेनुङ। मिनु मेकोमी इजीप्‍त रागी आ पर्बम हिरब। मेना मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम। \v 26 गो इजीप्‍ती आन कली रागी रागी ङा मुर आन दातेम फ्राइ‍नुङमी। मिनु मेको आन कली रागी रागीम ब्रपाइक्‍नुङमी। मेना मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम” देंत। \c 31 \s1 लाइश्‍शो रवा आ चिन्‍ड \p \v 1 मिनु ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो ११ बर्स ङा महिना सां ङा ङोंइती ङा नाक्‍ती, परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, इजीप्‍त ङा पिप फाराओ नु मेको आ लडाइ पाइब आन कली ‘इन ठेयब दुम्‍तीक सु नु थाप्‍ने चाम्‍सीबा? \v 3 अस्‍सुर रागी कली मिम्‍तीन। मेको लेबानोन ङा लाइश्‍शो रवा खोदेंशो बाक्‍त। मेको आ दारशो राशीम ब्‍वाकी आन कली सुम्‍शो बाक्‍त। मेको आ ङर लाइश्‍शो दुम्‍शा गोस्‍स सम्‍म जाक्‍दीश्‍शो बाक्‍त। \v 4 मिनु मेको कली ब्‍वाक्‍कुम जिश्‍शा कोल्‍पाइक्‍तु। ब्‍वाक्‍कुम मेको कली लाइश्‍शो सेल्‍तु। मेको आ एर ओंथ ङा खोलापुकीम मेको कली जिप्‍पाइक्‍तेक्‍म। मिनु मेको खोलाम दिंम ङा रवा नेल्‍ल आन कली जिप्‍पाइक्‍तु। \v 5 मोपा मेको दिंम ङा रवा नेल्‍ल आन क्‍येङा लाइश्‍शो दुम्‍त। शुश ब्‍वाक्‍कु बाक्‍तीके मेको आ राशी शुश दुम्‍तेक्‍म। मिनु शुश ब्‍वाक्‍कु रे मेको कोल्‍त। \v 6 सरीङ ङा चिक्‍बपुकीम मेको आ राशीम आन ग्‍योव़ सेल्‍तेक्‍म। मेको आ राशी आगाम ब्‍वाकी ङा जन्‍तु नेल्‍लेम आन चाइक्‍ब जरमेम्‍तेक्‍म। मिनु मेको आ वांकु आगाम रागी रागी ङा मुर जाक्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 7 मेको एर ओंथ ब्रशा लाइश्‍शो राशी पाइश्‍शो दारशो रवा का दुम्‍त। मारदे हना मेको आ शाक्‍श शुश ब्‍वाक्‍कु बाक्‍तीकेम बाक्‍तेक्‍म। \v 8 परमप्रभु आ रू ङा लाइश्‍शो रवापुकीम यो मेको कली ग्राने मचबेम। तेकोइ तोव़शी रवापुकीम यो मेको आन राशी कली ग्राने मचबेम। परमप्रभु आ रू ङा तेकोइ रवा मेको खोइ दारशो मबाक्‍म। \v 9 गो मेको कली एर ओंथ लशो राशीपुकीम ग्‍योम्‍शा, दारशो सेल्‍ता। मिनु परमप्रभु आ रू एदेन ङा रवा नेल्‍लेम मेको कली गेहे पाम्‍तेक्‍म’ देनो” देंत। \p \v 10 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “मेको मिश लाइश्‍शो दुम्‍तीके नु मेको आ ङरम आ राशी आन कली गोस्‍स आन दाते रे ख्रिश्‍शा लपाइक्‍तीके आ लाइश्‍शोम मेको ठेयब लेत्‍त। \v 11 मोपतीके गो मेको कली रागी रागी ङा सासन पाइब आ गुइम गेता। मिनु मेको लाइश्‍शो रवाम दोपा आं अरेशो मटिवा, मोपा सजाइ ताप्‍तु। गो मेको कली तिल्‍ता। \v 12 मिनु अर्को रागी ङा थम मरिम्‍शो मुरपुकीम मेको कली तिम्‍शा प्रोंइतेक्‍म। मेको आ राशीपुकी बेंसी नेल्‍ल नु पहाड मेर गोल्‍शा बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेको आ ठेयब राशी रागी ङा खोला नेल्‍लेम जिक्‍शा लीतेक्‍म। मिनु रागी ङा मुर नेल्‍ले मेको आ वांकु रे ग्रूशा मेको कली प्रोंइतेक्‍म। \v 13 मिनु मेको दिम्‍शो रवाम सरीङ ङा चिक्‍ब नेल्‍ल बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेको आ राशी आगाम ब्‍वाकी ङा जन्‍तु नेल्‍ल जाक्‍शा बाक्‍तेक्‍म। \v 14 मोदेंशो दुम्‍तीके ब्‍वाक्‍कु आ नेक्‍था वाशो रवा मेको मिश लाइश्‍शो पा मकोल्‍नीम। मिनु आन ङर गोस्‍स सम्‍म मजाक्‍दीत्‍नीम। मारदे हना मेको नेल्‍ल बेक्‍चा माल्‍नीम। नेल्‍ल मुर खोदेंशो पा बेक्‍चा माल्‍नीम। बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीके तुरसुम लाइनीम” देंत। \p \v 15 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो मेको लेबानोन ङा ठेयब रवा कली बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीकेम तोक्‍नुङ। मेको नाक्‍ती समुन्‍द्र रोंका पा खोला मशाइक्‍नीम। ब्‍वाक्‍कु बुक्‍तीके सोव़नीम। मिनु गो लेबानोन ङा रवा आन कली रोंका पपाइक्‍नुङ। मिनु ब्‍वाकी ङा रवा नेल्‍ल ख्रिंख्रि पा हिम्‍पाइक्‍नुङमी। \v 16 गो मेको कली तुरस नु बेक्‍शो मुर आ बाक्‍तीके सोइश्‍शा, रागी रागी आन कली आ गोल्‍शो रेयकेमी हिम्‍पाइक्‍नुङ। मिनु एदेन ङा रवा नेल्‍ले, लेबानोन ङा नेल्‍ल क्‍येङा दार‍शो रवा नु शुश ब्‍वाक्‍कु तशो रवा नेल्‍लेमी रागी आगाम आन थुं नाइक्‍ताक्‍म। \em इजीकीएल २८:८\em* \v 17 मेको तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशो नु मेको रागी कली वारच पा अर्को रागी ङा मुर आ वांकुम बाक्‍ब नेल्‍ल बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीक लाम्‍तेक्‍म। \p \v 18 एदेन ङा रवा आन दाते ङा तेको रवा इ खोदेंशो पा सक्ति पाइश्‍शो नु ठेयब बाक्‍बा ङा? मो हना यो गे यो एदेन ङा रवापुकी नुन रागी आगा तोक्‍चा पुंइसीनेवे। गे ख्रोइक्‍तीक चिनु मख्रोइश्‍शो तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशो आन दातेमी बाक्‍नेवे। मेकोपुकी फाराओ नु मेको आ लडाइ पाइब बाक्‍नीम, देनो” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \c 32 \s1 फाराओ आ पर्बम रोंका पशो \p \v 1 मिनु ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो १२ बर्स ङा १२ महिना ङा ङोंइती ङा नाक्‍त परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, इजीप्‍त ङा पिप फाराओ आ पर्बम रोंका पावो। मिनु मेको कली ‘गे रागी रागी ङा मुर आन दातेम गुप्‍स का खोदेंशो मिम्‍साक्‍वे। गे समुन्‍द्र ङा ठेयब जन्‍तु का खोदेंशो बाक्‍ते। गे खोला ङा ब्‍वाक्‍कुम एर ओंथ पवीनु ब्‍वाक्‍कु कली पोक्‍ना पोक्‍न नु खोइलीम ब्‍वाक्‍कु कली ख्राक्‍ना ख्राक्‍न गाक्‍बाक्‍ते। मिनु खोला कली ग्रांग्रा दिशो सेल्‍बाक्‍ते’ देनो” देंत। \em इजीकीएल २९:३\em* \v 3 मिनु परमप्रभु यावेमी “गो मुर आन ठेयब हुल चाक्‍नुङ। मिनु आं ग्‍याइल इ तार ब्‍वारनुङ। मेकोपुकीम आं ग्‍याइलीम इ कली कीशा रागीम ग्रुंइनीम। \em इजीकीएल १२:१३\em* \v 4 मिनु गो इ कली खपीम ताइक्‍नन। गो इ कली रागीम नेप्‍शा सोइक्‍नन। गो सरीङ ङा चिक्‍ब नेल्‍ल आन कली इ तार जुक्‍पाइक्‍नुङमी। मिनु गो रागी ङा जन्‍तु नेल्‍ल आन कली इ श्‍ये प्रोइक्‍पाइक्‍नुङमी। \em इजीकीएल २९:५\em* \v 5 गो इ श्‍ये डांडा मेर फ्राइ‍नुङ। मिनु इ बेक्‍शो रांम बेंसी नेल्‍ल प्रिंनुङ। \v 6 मिनु गो इ हुशेम रागी जिप्‍पाइक्‍नुङ। डांडा सम्‍म जिप्‍पाइक्‍नुङ। मिनु खोल्‍सा नेल्‍ल इ श्‍येम प्रिंनुङ। \v 7 गो इ कली क्‍याम्‍दुनु, सरीङ नेल्‍ल सुम्‍नुङ। मिनु सोरुल आन कली छिङछिङ सेल्‍नुङमी। गो नां कली गोस्‍सुम सुम्‍नुङ। मिनु तास्‍लाम हाम्‍सो मगेब। \em यसैया १३:१०\em* \v 8 गो सरीङ ङा छेङछेङ नेल्‍ल आन कली इ तार छिङछिङ सेल्‍नुङमी। मिनु गो इ रागी छिङछिङ सेल्‍नुङ” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \v 9 मिनु “गो इ कली रागी रागी ङा मुर आन दाते, इ मतुइश्‍शो रागीम ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍पाइक्‍नन। गो शुश मुर आन थुं ग्‍येत्‍थ लुक्‍च पपाइक्‍नुङ। \v 10 गो शुश मुर आन कली इ कली तशा हिंब सेल्‍नुङमी। मेको आन पिप इ कली तशा शुश हिंनीम। गो आं तरवार मेको आन ङोंइती हिरदुनु, मेको पिपपुकी बेक्‍चा कली हिंशा ख्रिंख्रि पस ङा पस बाक्‍नीम। इ बेक्‍तीक नाक्‍ती मेको नेल्‍ल बेक्‍चा कली ख्रिंख्रि पना पन बाक्‍नीम” देंत। \v 11 मारदे हना परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “बेबीलोन ङा पिप आ तरवारम इ तार जाक्‍ब। \v 12 गो थम सक्ति पाइश्‍शो मुर आन तरवार रे इ लडाइ पाइब आन कली साइक्‍पाइक्‍नुङमी। मेको सक्ति पाइश्‍शो मुर रागी नेल्‍ल ङा मुर आन क्‍येङा मरिम्‍शो पाइब बाक्‍नीम। मेकोपुकीम इजीप्‍त रागी आ ठेयब लेश्‍शो खतम पोक्‍नीम। मिनु मेको आ लडाइ पाइब नेल्‍ल आन कली साइक्‍नीम। \v 13 गो मेको आ शुश ब्‍वाक्‍कु बाक्‍तीक आ नेक्‍था योव़शो बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा नेल्‍ल आन कली साइक्‍नुङमी। मिनु मुर नु बी ब्‍यफोम, मेको ब्‍वाक्‍कु मदिम्‍नीम। \v 14 मिनु नोले गो मेको ब्‍वाक्‍कु रिम्‍शो सेल्‍‍नुङ। मिनु मेको आ खोलापुकी तेल खोदेंशो पा शाइक्‍पाइक्‍नुङमी” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \v 15 मेकोम “गो इजीप्‍त रागी कली मुर मबाक्‍शो रागी सेलुनु, मेको रागी श्‍येत्‍थ दुम्‍मेनु, मेकेर बाक्‍ब नेल्‍ल आन कली सदुमीनु, मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम। \v 16 मेको रोंका पतीक कुम्‍सो का बाक्‍ब। मेकोन पचा माल्‍नीम। रागी रागी ङा मीश मुरपुकीम एको कुम्‍सो पचा माल्‍नीम। मेकोपुकीम इजीप्‍त रागी नु मेको आ लडाइ पाइब नेल्‍ल आन पर्बम एको कुम्‍सो पचा माल्‍नीम” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \s1 बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीक \p \v 17 मिनु ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो १२ बर्स ङा ङोंइती ङा महिना ङा १५ नाक्‍त परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 18 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, इजीप्‍त रागी ङा लडाइ पाइब आन पर्बम रोंका पावो। मिनु मेको आन कली तुरसुम सोइक्‍तो। मिनु इजीप्‍त नु सक्ति पाइश्‍शो रागी रागी ङा मुर आन तमी आन कली बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीक सोइक्‍तो। तुरसुम लाइबपुकी नु सोइक्‍तो। \em इजीकीएल ३१:१६\em* \v 19 मार, गे अर्को जात आन क्‍येङा शुश शिशी ताइब बाक्‍नेवे ङा? उइ लावो। मिनु ख्रोइक्‍तीक चि‍नु मख्रोइश्‍शोपुकी नु गोल्‍शा बाक्‍को। \em यसैया १४:११,१५\em* \v 20 मेकोपुकी तरवारम साइश्‍शो आन दातेम गोल्‍नीम। इजीप्‍त तरवारम साइक्‍चा पुंइसीचा कली गेशो बाक्‍ब। आ लडाइ पाइब नु आ शोंप निम्‍फा लतीन। \v 21 मिनु ठेयब सक्ति पाइश्‍शोपुकी नु आन वारच पाइबपुकीमी बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीकेम ‘मेकोपुकी उइ यिशो बाक्‍नीम। मेको गोल्‍शो बाक्‍नीम। ख्रोइक्‍तीक चि‍नु मख्रोइश्‍शोपुकी तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍नीम’ देंनीम। \p \v 22 अस्‍सुर नु आ मुर नेल्‍ल मेकेर बाक्‍नीम। आ लडाइ पाइब नेल्‍ल आ तुरस आ एर ओंथ बाक्‍नीम। मेको नेल्‍ल तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍नीम। \v 23 मेको आन तुरस बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीके क्‍येङा दी गे वोइश्‍शो बाक्‍ब। मेको आ लडाइ पाइबपुकी मेको आ तुरस आ एर ओंथ बाक्‍नीम। मेको नेल्‍ल तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍नीम। मेकोम ब्रोंइशा बाक्‍ब आन रागीम मुर आन कली शुश हिंपाइश्‍शो बाक्‍‍तेक्‍म। \p \v 24 एलाम मेकेर बाक्‍ब। आ लडाइ पाइब नेल्‍ल आ तुरस आ एर ओंथ बाक्‍नीम। मेको नेल्‍ल तरवारम क्‍योरशा साइक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍नीम। मेकोपुकी ख्रोइक्‍तीक चिनु मख्रोइक्‍थु, उइ बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीक लाम्‍तेक्‍म। मेकोम ब्रोंइशा बाक्‍ब आन रागीम मुर आन कली शुश हिंपाइश्‍शो बाक्‍‍तेक्‍म। मेकोपुकी बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीकेम लशो खोदेंशो पा मुने दोक्‍नीम। \em येरमीया ४९:३७\em* \v 25 मेकोपुकीमी एलाम कली आ साइश्‍शो लडाइ पाइब आन दातेमी तुरस सेल्‍शो बाक्‍नीम। आ लडाइ पाइब आन तुरस मेको आ एर ओंथ बाक्‍नीम। मेको नेल्‍ल ख्रोइक्‍तीक चिनु मख्रोइक्‍थु तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍नीम। मारदे हना मेकोम ब्रोंइशा बाक्‍ब आन रागीम मुर आन कली शुश हिंपाइश्‍शो बाक्‍‍तेक्‍म। मेकोपुकी बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीके लाइब खोदेंशो पा मुने दोक्‍नीम। मेको साइक्‍चा पुंइसीशो मुर आन दातेमी बाक्‍नीम। \p \v 26 मेशेक, तूबल नु आस शुश मुर मेकेर बाक्‍नीम। आस मुर आस तुरस आस एर ओंथ बाक्‍नीम। मेको नेल्‍ल ख्रोइक्‍तीक चिनु मख्रोइक्‍थु तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍नीम। मारदे हना मेकोम ब्रोंइशा बाक्‍ब आन रागीम मुर आन कली शुश हिंपाइश्‍शो बाक्‍‍तेक्‍म। \em इजीकीएल २७:१३; इजीकीएल ३८:२\em* \v 27 मेकोपुकी साइ ङोंइती साइश्‍शो अरु लडाइ पाइब नु मबाक्‍नीम। मिनु मेको आन या सुन्‍दा बेक्‍शो मुर आन बाक्‍तीकेम लशो बाक्‍नीम। मेको आन तरवार आन पिया आगाम वोइश्‍शो बाक्‍ब। मिनु आन तेक्‍तीके आन रुश तार वोइश्‍शो बाक्‍नीम। मारदे हना मेको लडाइ पाइबम ब्रोंइशा बाक्‍ब आन रागी ङा मुर आन कली शुश हिंपाइक्‍तेक्‍म। \v 28 इजीप्‍त गे यो खतम दुम्‍शा ख्रोइक्‍तीक चि‍नु मख्रोइक्‍थु तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशा गोल्‍चा माल्‍नेवे। \p \v 29 एदोम मेकेर बाक्‍ब। मेको आ पिप नु आ तौ नेल्‍ल मेकेर बाक्‍शो बाक्‍नीम। मेको आन के सक्ति बाक्‍त हना यो, मेको तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशा गोल्‍शा बाक्‍शो बाक्‍नीम। मेकोपुकी ख्रोइक्‍तीक चि‍नु मख्रोइश्‍शो नु तुरसुम गोल्‍शा बाक्‍नीम। \em इजीकीएल २५:१२-१४\em* \p \v 30 उत्तर रागी ङा सासन पाइब नु सीदोन ङा मुर नेल्‍ल मेकेर बाक्‍नीम। मेको आन सक्तिम मुर नेल्‍ल आन कली शुश हिंपाइक्‍तेक्‍म। मोपतीके मेकोपुकी तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशो मुरपुकी नु मुने दोक्‍शा उइ लाम्‍तेक्‍म। मेकोपुकी ख्रोइक्‍तीक चि‍नु मख्रोइक्‍थु तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशो नु मुने दोक्‍शा तुरसुम बाक्‍शो बाक्‍नीम। \em इजीकीएल २८:२१-२३\em* \p \v 31 फाराओमी मेको कली तशा, आ लडाइ पाइब नेल्‍ल तरवारम साइक्‍चा पुंइसीशो तुइश्‍शा, आ थुं नाइक्ब। \v 32 मारदे हना मेकोमी ब्रोंइशा बाक्‍ब आन रागी ङा मुर आन कली शुश हिंपाइक्‍तु। मोपतीके फाराओ ख्रोइक्‍तीक चिनु मख्रोइक्‍थु तरवारम साइश्‍शो मुर आन दातेमी बाक्‍ब” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \c 33 \s1 इजीकीएल खाल पाइब दुम्‍शो \r इजीकीएल ३:१६-२१ \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, इ मुर आन कली ‘गो रागी का कली तरवार चाक्‍ता हना, मेको रागी ङा मुरपुकीम आन रागी ङा मुर का कली आन कली खाल पाइब का योव़शा वोइक्‍नीम, \v 3 मिनु मेकोम आ रागीम तरवार कुरशा आ जोरी सत्रु जाक्‍शो तशा, आ मुर आन कली तुइक्‍पाइक्‍चा कली तुराही ताप्‍ब। \v 4 मिनु सुम मेको तुराही ताप्‍शो नेंशा मटीबा, मेको तरवारम साइक्‍चा पुंइसाक्‍व हना, मेको आ हुश आ दोस आंमा राइब। \v 5 मेकोम तुराही ताप्‍शो नेंशा यो, मटितीके, मेको आ हुश आ दोस आंमा राइब। तन्‍न मेकोम टिशो हना, ब्रोंइ वा। \v 6 तन्‍न मेको खाल पाइबम तरवार कुरशा लडाइ पाइब जाक्‍शो तशा यो, मुर आन कली नेंपाइक्‍चा कली तुराही मताप्‍तु नु तरवार जाक्‍शा सुइ मुर का कली साइक्‍तु हना, मेको मुर आ मरिम्‍शो पशो आ पर्बम बेक्‍ब। तन्‍न गो मेको खाल पाइब कली मेको आ हुश आ क्‍येक्‍क ताक्‍नुङ। \p \v 7 ए मुर, गो इ कली इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली खाल पाइब सेल्‍तान। मोपतीके गेना इ कली लोव़ पङा, मेना गे मेको आन कली मेको आं लोव़ नेंशा, होस पा बाक्‍कीन’ देंचा माल्‍नेवे। \em हिब्रू १३:१७\em* \v 8 मिनु गो आं अरेशो मटीब मुर आन कली ‘ए आं अरेशो मटीब मुरपुकी गे थमा पा बेक्‍नीनी’ देंनुङ, मिनु गे मेको आं अरेशो लोव़ मटीब मुर आन कली ‘इन मरिम्‍शो पशो प्रोनीन’ दे महिंपाइक्‍तीवी हना, मेको मरिम्‍शो पाइब मुर आन मरिम्‍शो पशो आ पर्बम बेक्‍नीम। तन्‍न गो मेको आन हुश आ क्‍येक्‍क इ रे पा ताक्‍नुङ। \v 9 तन्‍न गे मेको परमप्रभु यावे आं अरेशो लोव़ मटीब आन कली इन मटितीके प्रोनीन, दे हिंच कोंइताक्‍वी हना, मिनु मेकोपुकीम आं अरेशो लोव़ मटिम्‍तेक्‍म हना, मेको आन मटिशो आ पर्बम बेक्‍नीम। मिनु गे आंम कली प्रोंइ‍नेवे” देंत। \s1 परमप्रभुम निसाफ पाइब \r इजीकीएल १८:२१-३२ \p \v 10 मेकोम “ए मुर, गे इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली ‘गेपुकीम आंइ हेंथे पशो नु पाप पशोम दिप्‍चा पुंइसीशो बाक्‍नीकी। मिनु मेको आ पर्बम आंइ बोल नुम्‍ना नुम्‍न लशो बाक्‍ब। गो दोपा ब्रोंइनीकी?’ देंनीनी” देनो। \v 11 मोपतीके गे मेको आन कली परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो आ ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा आं अरेशो लोव़ मटीब मुर बेक्‍मानु मग्‍येरसीनुङ। तन्‍न मेकोपुकीम आं अरेशो लोव़ टिशा ब्रोंइमल। गे इन मरिम्‍शो लां रे लेतीन। ए इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकी, गे मारदे बेक्‍चा दाक्‍नीनी? \em ब्‍यवस्‍था ३२:४०; यसैया ५५:७; योएल २:१२-१३\em* \v 12 मिनु ए मुर, गे इ मुर आन कली ठीक पाइब मुर हेंथे गाक्‍त हना, आ ङोंइती ठीक पशोमी मेको कली प्रोंइने मचाप्‍ब। ङोंइती आं अरेशो मटीब मुर, ठीक पाइब दुम्‍त हना, आं ङोंइती मटिशो आ पर्बम मबेक्‍ब। मिनु ठीक पाइब मुरुम पाप पाप्‍तु हना, मेको आ ङोंइती ठीक पशो आ पर्बम ब्रोंइचा मताइब। \em इजीकीएल ३:२०\em* \v 13 गो मेको ठीक पाइब मुर कली ‘गे थमा पा ब्रोंइनेवे’ देंङानु, मेकोम आ ठीक पतीकेम थमा सुइश्‍शा, मरिम्‍शो पाप्‍तु हना, मेको आ ङोंइती ठीक पशो मारेइ ममिम्‍सीब। मेको आ मरिम्‍शो पशो आ पर्बम बेक्‍ब। \v 14 तन्‍न गो मेको आं अरेशो लोव़ मटीब मुर कली ‘गे थमा पा बेक्‍नेवे’ देंती हना, मेकोम आ पाप पतीक प्रोंइशा आं अरेशो नु ठीक पाप्‍तु हना, \v 15 मिनु मेकोम आ जाकटी वोइश्‍शो थोव़क लेत्‍ताक्‍‍व हना, आ रोइश्‍शो थोव़क लेश्‍शा गेप्‍तु हना, ब्रोंइचा कली आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ पशा, मरिम्‍शो मपाप्‍तु हना, मेको थमा पा ब्रोंइब। मेको मबेक्‍ब। \em ब्‍यवस्‍था २४:१०-१३; इजीकीएल १८:७; लूका १९:८\em* \v 16 मेको आ पशो तेकोइ पाप ममिम्‍सीब। मेकोमी आं अरेशो लोव़ नु ठीक गेय पाप्‍तु। मेको थमा पा ब्रोंइब। \p \v 17 मो हना यो इ मुरपुकीम ‘परमप्रभु आ पशो ठीक मबाक्‍ब’ देंनीम। तन्‍न थमा पा, मेको आन पशो कका ठीक मबाक्‍ब। \v 18 सुइ ठीक पाइब मुरुम मेको आ ठीक पतीके प्रोंइशा, मरिम्‍शो पाप्‍तु हना, मेको आ मरिम्‍शो पशो आ पर्बम बेक्‍ब। \v 19 मिनु सुइ आं अरेशो लोव़ मटीब मुरुम आं अरेशो लोव़ मटितीक प्रोंइशा, आं अरेशो नु ठीक पाप्‍तु हना, मेको मो पशो आ पर्बम ब्रोंइब। \v 20 मो हना यो गे ‘परमप्रभु आ पशो ठीक मबाक्‍ब’ देंनीनी। ए इस्राएल आ खिं ङा मुर, गो इन कली इन पशो खोदेंशो पा निसाफ पाइनुङ” देंत। \s1 यरूसलेम ब्रुशो \p \v 21 गो आंइ ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो १२ बर्स ङा १० महिना ५ नाक्‍त दुम्‍मेनु, यरूसलेम रे प्रोक्‍शा जाक्‍शो मुर का आं बाक्‍तीकेम जाक्‍शा “आंइ सहर ब्रुत” देंत। \em इजीकीएल १:२; इजीकीएल २४:२६; २राजा २५:२-४\em* \v 22 मेको मुर जाक्‍चा क्‍येङा ङोंइती नाक्‍दो परमप्रभु यावे आ गुइम आं कली थिशो बाक्‍त। मिनु सुनी मेको मुर जाक्‍चा क्‍येङा ङोंइती आं कली ब्‍वाक्‍ब सेल्‍ने थुम्‍शो बाक्‍त। मोपा गो ब्‍वाक्‍ब दुम्‍ती। \s1 लीशो मुर आन पाप \p \v 23 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 24 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, इस्राएल रागीम बाक्‍शो मेको ब्रेश्‍शो खिंम बाक्‍ब मुरपुकीम ‘अब्राहाम दा मुर का ला बाक्‍त। मो हना यो मेको रागी मेको के दुम्‍त। तन्‍न गो शुश बाक्‍नय। मेको रागी थमा पा इं कली गेशो बाक्‍ब’ देंनीम। \em यसैया ५१:२\em* \v 25 मोपतीके गे मेको आन कली ‘परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इन कली गेपुकी हुश सुन्‍दा श्‍ये ब्‍वाइनीनी। गे इन मूर्ति पूजा पाइनीनी। गेपुकीम हुश ख्राक्‍श पोक्‍‍नीनी। मिनु मार, एको रागी इन के दुम्‍बा ङा? \em १सामुएल १४:३२-३४\em* \v 26 गे इन तरवार कली थमा सुइक्‍नीनी। गेपुकीम मूर्ति पूजा पाइनीनी। गे नेल्‍लेम इन नेक्‍था ङा मुर आन मीश कली ग्रांग्रा दिशो सेल्‍नीनी। मिनु मार, एको रागी इन के दुम्‍बा ङा?’ देनो” देंत। \em इजीकीएल ११:१४-२१\em* \v 27 मिनु गे मेको आन कली “परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘गो आं ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा ब्रेश्‍शो खिंम बाक्‍बपुकी तरवारम साइक्‍चा पुंइसीनीम। मिनु गो दिंमम बाक्‍ब आन कली ब्‍वाकी ङा जन्‍तु आन कली ब्‍वचा गेनुङमी। बोल्‍यो दरवार नु पुक्‍खीम बाक्‍बपुकी मुर बेक्‍तीक रोइम बेक्‍नीम। \v 28 गो मेको रागी कली मुर मबाक्‍शो नु श्‍येत्‍थ सेल्‍नुङ। मिनु मेको आ ठेयब लेत्‍तीक जाम्‍ब। मिनु इस्राएल ङा डांडाम सुइ एर ओंथ पने मचाप्‍चा ङा पा मुर मबाक्‍तीके दुम्‍ब। \v 29 गो मेको आन मूर्ति पूजा पशो आन पर्बम मेको रागी कली मुर मबाक्‍शो नु श्‍येत्‍थ सेल्‍नुङ। मेना मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम’ देंशो बाक्‍ब” देंत। \p \v 30 मेकोम “ए मुर, इ पर्बम बुक्‍शो मुरपुकी काथा बुक्‍शा, गारो नु खिं ङा लाप्‍चोम राप्‍शा ‘जाक्‍कीन परमप्रभु यावे आ लोव़ मार बाक्‍मे नेंय’ देंमुइनीम। \v 31 मेकोपुकीम आं मुर खोदेंशो पा इ बाक्‍तीक जाक्‍शा इ ङोंइती नित्‍नीम। मिनु इ लोव़ नोफा दाइश्‍शा नेंनीम। तन्‍न मेकोम इ लोव़ मटीनीम। मेकोम रिम्‍शो लोव़ पखु पा, आन थुंम चहिं दोपा क्‍येट चेम्‍चा, दे मिम्‍नीम। \em यसैया ५३:१\em* \v 32 मेकोपुकीम इ कली तशा रिम्‍शो ताप्‍तीक ताप्‍शा, रिम्‍शो सेंदामी रिम्‍शो कुम्‍सो पाइब मुर का बाक्‍ब, दे मिम्‍नीम। इ देंशो नेंनीम, तन्‍न मपाइनीम। \v 33 मेको नेल्‍ल थमा दुम्‍ब। मेको थमा पा थमा दुम्‍ब। मेना मेकोपुकीम आन दातेम परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइब का जाक्‍शो बाक्‍माक्‍त, दे तुइक्‍नीम” देंत। \em इजीकीएल २:५\em* \c 34 \s1 इस्राएली आन मरिम्‍शो गोठलापुकी \r इजीकीएल ३७:२४-२८ \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, इस्राएल ङा गोठला आन कली आं लोव़ पावो। परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इन कली मार देंब देंशा हना ‘इस्राएल ङा गोठलापुकी गे आंमा जशा ब्‍वशा बाक्‍तीनी। मार, गोठलापुकीम भेडा आन कली रिम्‍शो पा कोव़चा ममाल्‍नीमी ङा? \em येरमीया २३:१-४\em* \v 3 गे दोम्‍शो बोंसो ब्‍वाइनीनी। मिनु ऊन के वा फेक्‍नीनी। मिनु दोम्‍शो भेडा आन कली क्‍योरनीनी। तन्‍न गे भेडा आन कली रिम्‍शो पा मकोव़नीनी। \v 4 गेपुकीम मचाप्‍शो आन कली बोल्‍यो मसेल्‍नी। रोइ पशो आन कली मसापाइक्‍नी। गार दुम्‍शो आन कली आन गारमी ओख्‍ती मख्रेक्‍तीनी। गेपुकीम लां जाम्‍शो आन कली माल्‍थ लशा मलेत्‍तीनी। गे जाम्‍शो आन कली ममाल्‍थु, मरिम्‍शो पा सासन पशो बाक्‍तीनी। \em जकरिया ११:१५-१६; यूहन्‍ना १०:११\em* \v 5 मोपतीके मेकोपुकी ब्राम्‍तेक्‍म। मारदे हना मेको आन के गोठला मबाक्‍म। मेको मोपा ब्रशा ब्‍वाकी ङा जन्‍तु आन जचा थोव़क दुम्‍तेक्‍म’ दे \v 6 आं भेडा लां प्रेंशा, पहाड मेर नु लाइश्‍शो डांडा मेर हिरसाक्‍म। आं भेडा रागी नेल्‍लेम ब्राम्‍तेक्‍म। मिनु सुइम मेको आन कली ममलेम। मेको आन पर्बम हिल्‍लो यो मपाम” देंशो बाक्‍ब। \em मत्ती ९:३६\em* \p \v 7 मोपतीके ए गोठलापुकी परमप्रभु यावे आ लोव़ नेनीन। \v 8 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो आं ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा, आं भेडा सिखार दुम्‍तेक्‍म। गोठला मबाक्‍तीके ब्‍वाकी ङा जन्‍तु आन जचा थोव़क दुम्‍तेक्‍म। मिनु आं गोठलापुकीम आं भेडा आन कली ममलेम। तन्‍न आंम कली ला कोव़साक्‍म। आं भेडा आन कली चहिं मकोव़ङेम। \v 9 मोपतीके गे गोठलापुकी परमप्रभु यावे आ लोव़ नेनीन। \v 10 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इन कली ‘गो गोठला आन पर्बम लोव़ का पाइनुङ। गो आं भेडा मेको आन गुइ रे ग्रुंइनुङ। मेको आन कली आं भेडा योव़तीक रे ग्रुंइ‍नुङ। मिनु मेकोपुकीम जशा ब्‍वशा दोम्‍चा मताइ‍नीम। गो आं भेडा मेको गोठला आन शोव़ रे प्रोंइनुङमी। मोपा आं भेडापुकी मेको आन ब्‍वचा थोव़क मदुम्‍नीम’ ” देंत। \em येरमीया २३:२\em* \s1 इस्राएली आन रिम्‍शो गोठला \p \v 11 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “मुल गो आंमान आं भेडा आन कली माल्‍थ लाइनुङ। गो मेको आन कली कोव़नुङ। \em येरमीया २३:२\em* \v 12 दोपा गोठलापुकीमी एर ओंथ ब्रशो क्‍यारश भेडा आन दातेमी आंम क्‍यारश भेडा माल्‍दीनीमी, मोपान गो आं भेडा आन कली माल्‍थ लाइनुङ। क्‍येर गोस्‍सुम सुम्‍शो नाक्‍त ते ते ब्रशो आं भेडा आन कली श्‍येत रे प्रोंइनुङमी। \em लूका १५:४\em* \v 13 गो मेको आन कली रागी रागी ङा मुर आन दाते रे ग्रुंइशा, आंम आन रागीम चाक्‍नुङमी। गो मेको आन कली इस्राएल ङा पहाड मेर, मेको आ खोला आ नेक्‍था नु मुर बाक्‍शो रागी मेर योव़नुङमी। \v 14 गो मेको आन कली रिम्‍शो पा योव़नुङमी। मिनु इस्राएल ङा पहाड मेको आन योव़तीके दुम्‍ब। मेकोपुकी रिम्‍शो घांस बाक्‍तीकेम गोल्‍शा बाक्‍नीम। मिनु इस्राएल ङा पहाड मेको आन रिम्‍शो पा जोतीक दुम्‍ब। \em भजन संग्रह २३:२\em* \v 15 गो आंमान आं भेडा आन कली कोव़नुङ। मिनु मेको आन कली नाइक्‍चा गे‍नुङमी। \v 16 गो जाम्‍शो आन कली माल्‍नुङमी। हेंथे गाक्‍शो आन कली माल्‍शा थिश्‍शा चाक्‍नुङमी। गो गार दुम्‍शो आन कली ओख्‍ती ख्रेक्‍नुङमी। मचाप्‍शो आन कली बोल्‍यो सेल्‍नुङमी। तन्‍न गो दोम्‍शो नु सक्ति पाइश्‍शो आन कली साइक्‍नुङमी। गो मेको आन कली ठीक पा योव़नुङमी” देंत। \p \v 17 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “ए गे आं क्‍यारश भेडा, गो भेडा नु भेडा आन दातेमी निसाफ पाइनुङ। गो सांड नु क्‍यारश आन दातेम निसाफ पाइनुङ। \em मत्ती २५:३२\em* \v 18 मार, रिम्‍शो जोतीकेम जोशा यो, गे इन कली मगाम्‍मे? गे मारदे लीशो जोतीक कली इन खोइलीम दिम्‍नीनी? मार, रिम्‍शो सिक्‍स ब्‍वाक्‍कु तूशा यो, लीशो कली इन खोइलीम हिलो सेल्‍चा माल्‍‍नीनी? \v 19 मार, आं भेडा, इन दिम्‍शो जोतीकेम जोचा माल्‍नीमी? इन खोइलीम हिलो सेल्‍शो ब्‍वाक्‍कु तूचा माल्‍नीमी?” देंत। \p \v 20 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी मेको आन कली “गो आंमान दोम्‍शो नु ग्‍येंशो भेडा आन दातेम निसाफ पाइनुङ। \v 21 मारदे हना गेपुकीम दा ग्‍येंशो आन कली इन फिलाम नु ब‍लाम नेम्‍ना नेम्‍न नु मचाप्‍शो आन कली ख्रुना ख्रुन एर ओंथ ब्रपाइक्‍‍नीनी। \v 22 गो आं क्‍यारश भेडा नेल्‍ल आन कली प्रोंइनुङमी। मिनु मेको मुल रे रोइक्‍चा मपुंइसीनीम। मिनु गो भेडा आन दातेम निसाफ पाइनुङ। \p \v 23 गो मेको आन कली गोठला का वोइक्‍नुङ। आं गेय पाइब दाऊद कली वोइक्‍नुङ। मिनु मेकोम मेको आन कली कोव़ब। मेको आन कली योव़शा मेको आन गोठला दुम्‍ब। \em इजीकीएल ३७:२४; येरमीया ३०:९; होसे ३:५; यूहन्‍ना १०:१४-१६\em* \v 24 मिनु गो, परमप्रभु यावे मेको आन परमप्रभु दुम्‍नुङ। मिनु आं गेय पाइब दाऊद चहिं मेको आन दातेम सासन पाइब दुम्‍ब। गो, परमप्रभु यावेमी एको लोव़ पाता” देंत। \p \v 25 मेकोमी “गो मेकोपुकी नु थुं नाइश्‍शा बाक्‍तीक कबल का पाइनुङ। मिनु गो रागी कली ब्‍वाकी ङा जन्‍तु रे प्रोंइनुङ। मिनु मेकोपुकी महिंथु थुं नाइश्‍शा गोरशो रागी नु ब्‍वाकीम इप्‍चा ताइनीम। \em इजीकीएल ३७:२६; लेवी २६:६; होसे २:२०\em* \v 26 गो मेको आन कली नु आं डांडा आ एर ओंथ नेल्‍ल ङा रागी कली अरु आन कली आसीक गेब सेल्‍नुङमी। गो रेउ यिची ना मेको आन कली रेउ यिपाइक्‍नुङ। मेको रेउ आसीक खोदेंशो पा यीब। \em लेवी २६:४\em* \v 27 मिनु रूम बाक्‍शो रवाम फल सित्‍नीम। खपीम मारेइ मारेइ ग्रेल्‍नीम। मिनु मुरपुकी आंम रूमी रिम्‍शो बाक्‍ने चाप्‍नीम। गो मेको आन जुवा जिक्‍शा, मेको आन कली वाइल सेल्‍ब आन गुइ रे प्रोंइ‍नुङमी। मेना गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम। \v 28 मिनु रागी रागी ङा मुरपुकीमी मेको आन कली रोइक्‍ने मचाप्‍‍नीम। ब्‍वाकी ङा जन्‍तुपुकीम यो मेको आन कली मब्‍वाइनीम। मेकोपुकी रिम्‍शो बाक्‍नीमी। मिनु सुइम मेको आन कली महिंपाइक्‍नीम। \em येरमीया ३०:१०\em* \v 29 गो मेको आन कली शुश अन्‍न ग्रेल्‍तीक रू गेनुङमी। मोपा मेकोपुकी रागीम लेंशा गेनायो शोव़लु मबेक्‍नीम। मिनु रागी रागी ङा मुर आन शुक्‍शी पाइश्‍शो फाल्‍चा ममाल्‍नीम। \em इजीकीएल ३६:३०\em* \v 30 मिनु मुरपुकीमी गो, परमप्रभु यावे मेको आन परमप्रभु नङ, दे तुइक्‍नीम। गो मेकोपुकी नु बाक्‍नुङ, दे तुइक्‍नीम। मिनु मेकोपुकीम इस्राएल आ खिं ङा मुर आं मुर नम, दे तुइक्‍नीम। \em इजीकीएल ११:२०\em* \v 31 गे आं भेडा खोदेंशो ननी। आं योव़तीके ङा भेडा बाक्‍नीनी। मिनु गो इन परमप्रभु नङ” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \em भजन संग्रह १००:३\em* \c 35 \s1 एदोम गोरशो रागी दुम्‍चशो \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, गे सेइर पहाड गे कोव़ङो। मिनु मेको कली आं लोव़ पावो। \em इजीकीएल २५:१२-१४\em* \v 3 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘ए सेइर पहाड, गो इ कली लोव़ का पचा माल्‍‍‍नुङ। आं गुइ इ गे क्‍युक्‍नुङ। मिनु इ कली मुर मबाक्‍तीके नु श्‍‍येत्‍थ सेल्‍नन। \v 4 गो इ सहर प्रेत्‍‍नुङ। मिनु गे मुर मबाक्‍तीक दुम्‍नेवे। मिनु गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नेवे। \v 5 गे साइ इस्राएल कली ईख कुरतीवी। मिनु इस्राएली आन श्‍येत जची ना नु आन नोले ङा सजाइ तची ना तरवारम क्‍योरचा कली जिम्‍मा गेप्‍तीवी। \em भजन संग्रह १३७:७\em* \v 6 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी, गो आं ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा, गो इ कली हुश ख्राक्‍श पोक्‍ब आन गुइमी जिम्‍मा गेनन। मारदे हना गे हुश ख्राक्‍श पोक्‍चा दाक्‍तावी। हुश ख्राक्‍श पोक्‍तीकेम इ कली खेदा पाइब। \v 7 गो सेइर पहाड कली श्‍येत्‍थ नु मुर मबाक्‍शो पहाड सेल्‍नुङ। मेको रे पा एर ओंथ पाइब नेल्‍ल आन कली खतम सेल्‍नुङमी। \v 8 गो इ पहाड नेल्‍ल साइश्‍शो मुरपुकीम प्रिंनुङ। तरवारम साइश्‍शोपुकी इ डांडा मेर, इ बेंसी मेर नु इ खोल्‍सा मेर गोल्‍‍नीम। \v 9 गो इ कली गेना हना यो कली श्‍येत्‍थ सेल्‍नन। इ सहर मुर मबाक्‍तीक दुम्‍नीम। मिनु गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नेवे’। \p \v 10 गो परमप्रभु यावे मेक बाक्‍ती हना यो, गे ‘मेको रागी निक्‍शी नु राज्‍य निक्‍शी आं के दुम्‍ब। मिनु गो मेको आन कली हुकुम पाइनुङ’ देंते। \v 11 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी गो आं ब्रोंइशा बाक्‍शो खोदेंशो पा गे इ गाइश्‍शो नु गेहे पतीक कोंइताक्‍यी। मारदे हना गे इस्राएल कली काइ मदाक्‍ती। गो इ कली मोदेंशोन पाइनुङ। गो इ कली निसाफ पङानु, इन दातेमी आं कली तुइक्पाइक्‍नुङ। \v 12 मिनु गे गो परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नेवे। मिनु गो इस्राएल ङा पहाड आन पर्बम इ शुक्‍शी पा पशो लोव़ नेल्‍ल नेंता। गे मार देंते देंशा हना ‘इस्राएल ङा पहाड नेल्‍ल मुर मबाक्‍तीके दुम्‍शो बाक्‍नीम। मिनु मेको आं कली गेशो बाक्‍ब’ देंते। \v 13 गे आं कली ठेयब लेश्‍शा कोंइताक्‍यी। मिनु गे आं पर्बम शुश मरिम्‍शो लोव़ पाप्‍तीवी। गो मेको नेल्‍ल नेंता। \v 14 रागी नेल्‍ल ग्‍येरसीशा बाक्‍मानु, गो इ कली चहिं मुर मबाक्‍तीक रागी सेल्‍नुङ। \v 15 मारदे हना गे इस्राएल मुर मबाक्‍तीके दुम्‍मेनु, आं के दुम्‍त, दे ग्‍येरसीशो बाक्‍ते। मोपतीके, गो यो इ कली मोदेंशोन पाइनुङ। गे सेइर पहाड नु एदोम नेल्‍ल मुर मबाक्‍तीके दुम्‍नीनी। मिनु गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी” देंत। \c 36 \s1 इस्राएली आन रागी लेत्‍नीम \p \v 1 परमप्रभु यावेमी “ए मुर, इस्राएल ङा पहाड आन कली आं लोव़ पावो। मेको आन कली ए इस्राएल ङा पहाड, परमप्रभु यावे आ लोव़ नेनीन। \em इजीकीएल ६:२\em* \v 2 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इन जोरी सत्रुपुकीमी ‘मुल मेको माइत पहाड नेल्‍ल इं के दुम्‍तेक्‍म’ देंतेक्‍म। \em इजीकीएल २५:३\em* \v 3 मोपतीके आं लोव़ पावो, परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘मारदे हना मेकोपुकीम इन कली नेल्‍ल मुर मबाक्‍तीके सेल्‍शा, एर ओंथ रे श्‍येत गेम्‍तेक्‍म। मिनु गे रागी रागी ङा लीशो मुर आन रागी दुम्‍तीनी। मिनु गे मुर आन दातेम शुक्‍शी पाइक्‍तीक दुम्‍शो बाक्‍तीनी। \v 4 मोपतीके गे इस्राएल ङा पहाडपुकी, परमप्रभु, परमप्रभु यावे आ लोव़ नेनीन। परमप्रभु यावेमी डांडा, पहाड, खोल्‍सा, बेंसी, ब्रेश्‍शो सहर नु मुर मबाक्‍शो सहर गे इन कली इन एर ओंथ बाक्‍शो मुरपुकीमी रोइक्‍ताक्‍म। मिनु रिश्‍शा इन कली आइक्‍च सेल्‍तेक्‍म। \v 5 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावे आं लोव़ नेनीन। गो थाम्‍पा रुश पा, अर्को रागी नु एदोम रागी नेल्‍ल आन कली लोव़ पाइनुङ। मारदे हना मेकोपुकीम आन थुं नेल्‍लेम ग्‍येरसीशा आं रागी आन के सेल्‍तेक्‍म। मारदे हना रिम्‍शो योव़तीक जोतीक बाक्‍शा, मेको आंम कली रोंइसाक्‍म’ देंत। \em इजीकीएल ३५:१५\em* \v 6 मोपतीके इस्राएल रागी आ पर्बम आं लोव़ पावो। मिनु डांडा, पहाड, खोल्‍सा नु बेंसी आन कली परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘गो रुश पा शुश चुरशा लोव़ पाइनुङ। गेपुकीम रागी रागी ङा मुर आन शुक्‍शी पशो फाल्‍चा माल्‍तीनी’ देंत। \v 7 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘गो गे इन एर ओंथ बाक्‍ब रागी रागी ङा मुरपुकीम यो शुक्‍शी पाइक्‍चा पुंइसीनीम’ दे कसम जाइनुङ। \p \v 8 तन्‍न गे इस्राएल ङा डांडापुकी, गेपुकीम चहिं इन राशी ङोन सम्‍म हाम्‍शा, आं मुर इस्राएली आन कली फल सिप्‍पाइक्‍नीनी। मारदे हना मेकोपुकी रीब पा आन खिं लेत्‍नीम। \v 9 कोव़ङीन मुल गो इन कली कोव़नुङ। गो इन गे लेश्‍शा, इन कली दोपाइश्‍शा, वांचेर शोक्‍पाइक्‍नुङ। \v 10 गो इ मुर आन कली सोपाइश्‍शा बोपाइश्‍शा शुश सेल्‍नुङ। इस्राएल आ खिं ङा मुर नेल्‍ल आन कली मोदेंशो पाइनुङ। मिनु सहरम लेंशा मुर बाक्‍नीम। मिनु ब्रेश्‍शो खिं नेल्‍ल लेंशा सेल्‍सीब। \v 11 गो इन मुर नु इन बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा शुश सेल्‍नुङमी। मिनु मेको शुश दुम्‍शा, शुश गिक्‍नीम। गो ङोंइती ङा खोदेंशो पा इन बाक्‍तीकेम मुर बाक्‍पाइक्‍नुङमी। मिनु गो इन कली ङोंइती ङा क्‍येङा रिम्‍शो पाइनुङ। मिनु गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी। \em लेवी २६:९\em* \v 12 गो आं मुर इस्राएली आन कली इ तार गाक्‍पाइक्‍नुङ। गे मेको आन के दुम्‍नीनी। मिनु गे मेको आन शोंप दुम्‍नीनी। गेपुकीम गेनायो मेको आन तमी तौ रोइश्‍शा मलाइक्‍नीनी” देंत। \p \v 13 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “मुरपुकीम इन पर्बम ‘गे मुर ब्‍वाइनीनी। मिनु आंम इन रागी ङा आल आन कली साइक्‍नीनी’ देंशो बाक्‍नीम” देंत। \v 14 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गेपुकीम मुल रे लेंशा गेनायो मुर मब्‍वाइनीनी। मिनु आंम रागी ङा तमी तौ मसाइक्‍नीनी। \v 15 गो रागी रागी ङा मुरपुकीम इन कली शुक्‍शी पचा मगेनन्‍नी। मिनु मुरपुकीम इन कली दिप्‍शो फाल्‍चा ममाल्‍नीनी। मिनु इन रागी ङा मुर आन कली दाइल मपपाइक्‍नीनी” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \s1 मुरुम परमप्रभु आ सोक्‍त ताइनीम \p \v 16 मिनु लेंशा परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 17 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, इस्राएली आंम आन रागीमी बाक्‍शो बाक्‍मानु, मेकोपुकीम मेको रागी कली आन पतीक नु आन गेयम ग्रांग्रा दिशो सेल्‍तेक्‍म। मेको आन मरिम्‍शो पशो मीश मुर आ रां ब्रोल्‍शो ग्रांग्रा खोदेंशो बाक्‍त। मेकोपुकीम रागीम हुश शाइक्‍पाइक्‍तीके नु आन मूर्तिम मेको रागी ग्रांग्रा दिशो सेल्‍तेक्‍म। मेको आन पतीके आं ङोंइती रां ब्रोल्‍शो मीश मुर खोदेंशो ग्रांग्रा बाक्‍त। \em लेवी १८:२४-२५\em* \v 18 मारदे हना मेकोपुकी हुश ख्राक्‍श पोक्‍तीके नु मूर्ति रे पा मेको रागी ग्रांग्रा दिशो सेल्‍तीके गो आं चुरशो मेको आन तारी मोइक्‍ता। \v 19 गो मेको आन कली रागी रागी ङा मुर आन दातेम ब्रपाइक्‍तामी। मिनु मेकोपुकी राज्‍य राज्‍यम एर ओंथ दुम्‍शा ब्राम्‍तेक्‍म। गो मेको आन पतीक नु मेको आन गेय खोदेंशो पा निसाफ पाता। \v 20 मिनु मेकोपुकी रागी रागी ङा मुर आन दातेम जाक्‍शा, आं नें मरिम्‍शो सेल्‍तेक्‍म। मारदे हना मेको आन पर्बम ‘एकोपुकी दा परमप्रभु यावे आ मुर नम। मो हना यो आन रागी प्रोंइचा माल्‍तेक्‍म’ देंतेक्‍म। \em यसैया ५२:५\em* \v 21 तन्‍न गो आं का ला बाक्‍शो नें आ पर्बम मिम्‍ताक्‍ङ। मेको आं नें रागी रागी ङा मुर आन दातेम मरिम्‍शो सेल्‍शो बाक्‍तेक्‍म” देंत। \em इजीकीएल २०:९\em* \p \v 22 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “मोपतीके इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली ‘ए इस्राएल आ खिं ङा मुर, गो इन पर्बम एको गेय मपाइनुङ। तन्‍न गो आं नें आ पर्बम गेय पाइनुङ। गे इन लतीक रागी रागी ङा मुर आन दातेम आं नें मरिम्‍शो सेल्‍तीनी। \em यसैया ४८:११; येरमीया १४:७\em* \v 23 गो आं ठेयब नें लेंशा रिम्‍शो सेल्‍नुङ। मेको रागी ङा मुर आन दातेम मरिम्‍शो सेल्‍शो बाक्‍त। मिनु रागी रागी ङा मुरपुकीम गोन परमप्रभु, परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम। \em मत्ती ६:९; इजीकीएल ३७:२८\em* \v 24 गो इन कली रागी रागी ङा मुर आन दाते रे ग्रुंइनुङ। मिनु राज्‍य नेल्‍ल रे इन कली खुप्‍शा, इन आंम रागीम चाक्‍नुङ। \v 25 गो इन तार रिम्‍शो ब्‍वाक्‍कु ब्रुइक्‍नुङ। मिनु गे इन ग्रांग्रा दिशो गेय नु इन मूर्ति पूजा पतीक ताइश्‍शा रिम्‍शो दुम्‍नीनी। इन ग्रांग्रा दिशो दुम्‍शो नेल्‍ल रे ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍नन्‍नी। \em जकरिया १३:१; हिब्रू १०:२२\em* \v 26 गो इन कली नक थुं का गेनुङ। मिनु गो इन थुंम नक सोक्‍त का कुर पाइनुङ। गो इन आगा रे फुल्‍लु के थुं ग्रुंइशा, मेको आ पा ङा श्‍ये के थुं कुर पाइनुङ। \em इजीकीएल ११:१९-२०; येरमीया ३१:३३\em* \v 27 गो आं सोक्‍ती इन आगाम वोइक्‍नुङ। मिनु आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ नु आं निसाफ पतीक लोव़ होस पा पाइब सेल्‍नुङ। \em इजीकीएल ३९:२९; यसैया ४४:३; इजीकीएल ३७:२४\em* \v 28 मेना गेपुकी गो इन किकी पिपी आन कली गेशो रागीम बाक्‍नीनी। मिनु गे आं मुर दुम्‍नीनी। मिनु गो इन परमप्रभु दुम्‍नुङ। \em इजीकीएल ११:२०\em* \v 29 गो गे इन कली ग्रांग्रा दितीक रे प्रोंइनन्‍नी। गो शुश अन्‍न ग्रेल्‍पाइक्‍नुङ। मिनु गो गे इन कली अन्‍काल मपपाइक्‍नुङ। \v 30 गो रवा आन फल नु रू ङा मारेइ मारेइ आन कली शुश सेल्‍नुङ। मोपा गेपुकी गेनायो रागी रागी ङा मुर आन दातेम अन्‍काल पा मुने मदोक्‍नीनी। \em इजीकीएल ३४:२९; योएल २:१९\em* \v 31 मेना गे इन मरिम्‍शो पशो गेय नु मरिम्‍शो पशो आ पर्बम मिम्‍नीनी। मिनु गे इन मरिम्‍शो पशो नु मूर्ति पूजा पतीके आन आन पर्बम आंमान ग्रांग्रा दीसीनीनी। \em इजीकीएल २०:४३\em* \v 32 गो इन पर्बम एको गेय पशो मनङ। मेको तुइक्‍चा माल्‍नीनी। ए इस्राएल आ खिं ङा मुर इन पशो गेयम पतीके मुने दोक्‍शा सुर्ता पन’ ” देंत। \p \v 33 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “मेको नाक्‍ती गो इन कली इन मरिम्‍शो पशो नेल्‍ल रे लेंशा रिम्‍शो सेल्‍नुङ। गो इन सहर आन कली लेंशा मुर बाक्‍तीक सेल्‍नुङ। मिनु ब्रेश्‍शो नेल्‍ल लेंशा सेल्‍पाइक्‍नुङ। \v 34 लां गाक्‍ब मुरपुकीमी इन मशोक्‍शो रू तचा क्‍येङा ङोंइती मेकेर मार मार शोक्‍चा कली लेंशा दोइनीम। \v 35 मिनु मेकोपुकीम ‘एको श्‍येत्‍थ रू एदेन आ फल फुल रू खोदेंशो दुम्‍शो बाक्‍ब। एको श्‍येत्‍थ दुम्‍शो मुर मबाक्‍शो नु ब्रेश्‍शो सहर मुल मुरपुकीम ब्रीशा गारो हिरशो बाक्‍नीम’ देंनीम। \v 36 मेना इन एर ओंथ लीशो रागी ङा मुरपुकीम परमप्रभु यावेमी मेको ब्रेश्‍शो सहर कली लेंशा सेल्‍तु। मिनु श्‍येत्‍थ दुम्‍शो रागीम लेंशा मार मार वापाइक्‍तु, दे तुइक्‍नीम। गो परमप्रभु यावेमी मेको पाता। गो मेको यो पाइनुङ” देंत। \em इजीकीएल १७:२४; येरमीया १:१०; येरमीया १८:७-८\em* \p \v 37 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो इस्राएल आ खिं ङा मुर आन पुंइशो नेंशा, मेको आन मुर आन कली क्‍यारश भेडा खोदेंशो पा शुश सेल्‍नुङमी। \em मीका २:१२\em* \v 38 गो मेको आन कली यरूसलेम ङा चाडम चढ़ेतीक भेडा खोदेंशो पा शुश सेल्‍नुङमी। मोपा सहर लेंशा शुश मुरपुकीम ब्रीनीम। मिनु मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम” देंत। \c 37 \s1 सोव़शो रुश बाक्‍शो बेंसी \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली थिती। मिनु परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम आं कली बेंसी आ दातेमी चाक्‍‍ती। मेको बेंसी रुशेइ रुशेम ब्रीशो बाक्‍त। \em इजीकीएल १:३\em* \v 2 मेकोम आं कली मेको रुश बाक्‍तीकेम एर ओंथ पपाइक्‍ती। मेको बेंसीम शुश रुश बाक्‍तेक्‍म। मेको थाम्‍पा सोव़शो बाक्‍तेक्‍म। \v 3 मिनु मेकोम आं कली “ए मुर, मार, एको रुश लेंशा ब्रोंइने चाप्‍नीमी ङा?” देंत। मिनु गो “परमप्रभु, परमप्रभु यावे, गे ला मेको तुइक्‍नीनी” देंती। \v 4 मिनु मेकोम आं कली “एको रुश आन कली आं लोव़ पा ‘ए सोव़शो रुश परमप्रभु यावे आ लोव़ नेनीन’ देनो” देंत। \v 5 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “मेको रुश आन कली ‘गो इन आगाम सोक्‍त ओव़पाइक्‍नुङ। मिनु गे ब्रोंइनीनी। \em भजन संग्रह १०४:३०\em* \v 6 गो इन कली नारीम बोइक्‍नन्‍नी। इन श्‍ये वापाइक्‍नुङ, कुशुलम गिल्‍नन्‍नी। मिनु गो इन आगाम सोक्‍त कुर पाइक्‍नुङ। मिनु गे ब्रोंइनीनी। मिनु गेपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी’ ” देंत। \em यसैया २६:१९\em* \p \v 7 मोपतीके गो मेकोमी देंशो खोदेंशो पा परमप्रभु यावे आ लोव़ पाता। मिनु गो मेको परमप्रभु यावे आ लोव़ पन पन बाक्‍ङानु, मेकेर करक कुरूक पशो नेंता। मिनु मेको रुशपुकी का नु अर्को बोंइसीचा गोम्‍तेक्‍म। \v 8 मिनु गो आं कोव़न कोव़ना मेको आन नारी बोंइसी‍शा, श्‍ये ग्रूत। मिनु मेको कुशुलम गिल्‍साक्‍म। तन्‍न मेकोपुकी नु सोक्‍त मबा। \v 9 मिनु मेकोमी आं कली “ए मुर, सोक्‍त कली आं लोव़ पावो। गे मुर, आं लोव़ पावो। मेको आन कली परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘ए सोक्‍त, पूर्ब, पच्‍छिम, उत्तर दक्‍खिन रे जाक्‍कीन। मिनु एको बेक्‍शो आन कली मुइक्‍तीन। मिनु ब्रोंइम‍ल’ देनो” देंत। \v 10 मिनु गो परमप्रभु यावे आ अरेशो पाता। मिनु मेको ब्रोंइतीक सोक्‍त मेको आन आगाम ओव़त। मिनु मेकोपुकी ब्रोंइशा राप्‍तेक्‍म। मिनु थम ठेयब हुल का दुम्‍‍त। \p \v 11 मिनु मेकोम आं कली “ए मुर, एको रुश नेल्‍ल इस्राएल आ खिं ङा मुर बाक्‍नीम। मेकोपुकीम ‘आंइ रुश नेल्‍ल सोव़ने थुम्‍तेक्‍म। मिनु आंइ आस नेल्‍ल जाम्‍त। गो थमा पा ताइक्‍चा पुंइसाक्‍क’ देंतेक्‍म। \em इजीकीएल ३७:१\em* \v 12 मोपतीके मेको नेल्‍ल आन कली आं लोव़ पा ‘गो, परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी तुरस रोक्‍शा, इन कली ग्रुंइनुङ। आं मुरपुकी, गो इन कली लेंशा इस्राएल रागीम चाक्‍नन्‍नी। \v 13 ए आं मुरपुकी, गो इन तुरस रोक्‍शा ग्रुंइदुनु, गेपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीनी। \v 14 गो आं सोक्‍त इन कली कुर पाइक्‍नन्‍नी। मिनु गे ब्रोंइनीनी। मिनु गो इन कली आंम इन रूम बाक्‍पाइक्‍नुङ। मिनु गेपुकीम गो परमप्रभु यावेमीन एको लोव़ पाता। मिनु मेको पाइनुङ, दे तुइक्‍नीनी’ देनो” दे परमप्रभु, यावेमी देंत। \s1 यहूदा नु इस्राएल रागी का दुम्‍शो \p \v 15 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 16 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, कोक्‍के का चाक्‍शा ‘यहूदा नु इस्राएल ङा मुर’ दे ब्रेक्‍तो। मिनु नोले अर्को कोक्‍के का चाक्‍शा ‘योसेफ, एफ्राइम नु मेको नु बाक्‍ब इस्राएल आ खिं नेल्‍ल’ दे ब्रेक्‍तो। \v 17 मिनु मेको निम्‍फा फ्रिप्‍शा कान सेल्‍सी। मोपा मेको इ गुइम कोक्‍के कान दुम्‍ब। \v 18 मिनु इ मुरपुकीम इ कली ‘मेको आ अर्थ मार बाक्‍बा गे आंइ कली मशेंनीनी?’ दे हिल्‍लो पाइनीम। \v 19 गे मेको आन कली परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी गो एफ्राइम आ गुइम बाक्‍शो योसेफ आ कोक्‍के, इस्राएली आन थर ङा यहूदा आ कोक्‍के नु फ्रिप्‍नुङ। मोपा गो मेको आस कली कोक्‍के कान सेल्‍नुङ। मिनु मेको आं गुइम कान दुम्‍नीस। \v 20 मिनु मेको इन ब्रेक्‍शो कोक्‍के इन ङोंइती इन गुइम ग्‍याइश्‍शा बाक्‍नीस” देंत। \v 21 मेना परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी मेको आन कली “इस्राएल ङा मुर तेको तेको रागीम लमा, गो मेको आन कली रागी नेल्‍ल रे खुप्‍नुङमी। मिनु मेको आन कली आंम आन रागीम चाक्‍नुङमी। \em यसैया ११:१२-१३\em* \v 22 गो मेको आन कली इस्राएल रागी ङा पहाडम रागी कान सेल्‍नुङमी। मिनु मेको नेल्‍ल आन के पिप कान दुम्‍ब। मिनु गेनायो रागी निक्‍शी मदुम्‍नीस। मिनु राज्‍य निक्‍शी मदुम्‍नीस। \em इजीकीएल ३४:२३; येरमीया ३:१८; होसे २:२\em* \v 23 मिनु मेकोपुकीम लेंशा गेनायो आन मूर्ति नु अरु ग्रांग्रा दिशो थोव़क नु हेंथे मपाइनीम। मारदे हना गो मेको आन कली नेल्‍ल आन हेंथे पतीक रे प्रोंइ‍नुङमी। मिनु मेको आन कली आं मुर सेल्‍नुङमी। मिनु मेकोपुकी आं मुर दुम्‍नीम। मिनु गो मेको आन परमप्रभु दुम्‍नुङ। \em इजीकीएल ११:२०\em* \p \v 24 आं गेय पाइब दाऊद मेको आन पिप दुम्‍ब। मिनु मेको आन गोठला कान दुम्‍ब। मिनु मेकोपुकीम आं निसाफ पतीक लोव़ टीनीम। मिनु मेकोपुकीम आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ होस पा पाइनीम। \em इजीकीएल ३४:२३; इजीकीएल ३६:२७\em* \v 25 मिनु मेकोपुकी आं गेय पाइब याकूब कली गेशो रागीम बाक्‍नीम। मेकेर आन किकी पिपी बाक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेकेर मेको आन आल, चच युइ गेना हना यो बाक्‍नीम। मिनु आं गेय पाइब दाऊद गेना हना यो मेको आन कली सासन पाइब दुम्‍ब। \em लूका १:३२-३३\em* \v 26 गो मेकोपुकी नु थुं नाइश्‍शा बाक्‍तीक कबल का पाइनुङ। मेको गेना हना यो लीब कबल बाक्‍ब। गो मेको आन कली आसीक गेशा शुश दुम्‍पाइक्‍नुङमी। मिनु गो मेको आन दातेम गेना हना यो कली आं बाक्‍तीक सेल्‍नुङ। \em प्रस्‍थान २५:८; इजीकीएल ३४:२५; यसैया ५४:३०\em* \v 27 आं बाक्‍तीक मेकोपुकी नुन दुम्‍ब। मिनु गो मेको आन परमप्रभु दुम्‍नुङ। मिनु मेकोपुकी आं मुर दुम्‍नीम। \em इजीकीएल ११:२०\em* \v 28 मेना रागी रागी ङा मुरपुकीम गो, परमप्रभु यावेमीन इस्राएली आन कली आं मुर सेल्‍ता। मिनु आं बाक्‍तीके मेको आन दातेम गेना हना यो बाक्‍ब, दे यो तुइक्‍नीम” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \em इजीकीएल ३६:२३\em* \c 38 \s1 गोग आ पर्बम लोव़ पशो \p \v 1 परमप्रभु यावेमी आं कली लोव़ पाप्‍तु। \v 2 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, मागोग रागी ङा ठेयब मुर, गोग आ बाक्‍तीक लावो। मेशेक नु तूबल ङा सासन पाइब कली आं लोव़ पावो। \em इजीकीएल ३९:६; इजीकीएल २७:१३; इजीकीएल ३२:२६; उत्‍पत्ती १०:२\em* \v 3 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी मेको कली ‘ए मेशेक नु तूबल ङा सासन पाइब गोग, गो इ कली लोव़ का पाइनुङ। \v 4 गो इ कली हिरनुङ। गो इ शांपेम बोल्‍सी ब्‍वेक्‍नुङ। गो इ कली, इ लडाइ पाइब नेल्‍ल, इ शारा नु इ शारा ङोइक्‍ब, या कुरब नेल्‍ल आन ग्रुंइनुङ। ठेयब नु आइक्‍च तेक्‍तीक कुरब, आन तरवार शेशा बाक्‍नीम। \v 5 पारसी, एथीयोपीया नु पूत ङा मुरपुकी, मेकोपुकी नु बाक्‍नीम। मिनु मेको नेल्‍लेम आन तेक्‍तीक शेश्‍‍शा, लडाइ ङा ताकी गुक्‍शो बाक्‍नीम। \v 6 गोमेर नु आ लडाइ पाइब नेल्‍ल, उत्तर ङा बेथ-तोगारमाह नु आ लडाइ पाइब नेल्‍ले शुश मुरपुकी गे नु बाक्‍शो बाक्‍नीम। \em इजीकीएल २७:१४\em* \p \v 7 गे सासीशा बाक्‍को। मिनु गे नु गारशा लडाइ पचा कली जाक्‍शो लडाइ पाइब नेल्‍ल आन कली सासीशा बाक्‍पतो। मिनु गे मेको नेल्‍ल आन ठेयब मुर दुम्‍शा, सासीशा बाक्‍को। \v 8 शुश नाक्‍त नोले लडाइ पचा कली इन कली ब्रेत्‍नीम। गेपुकीम लडाइम श्‍येत्‍थ दुम्‍शा लेंशा सेल्‍शो रागी कली लडाइ तोइनीनी। मेको मुर शुश रागी रे खुप्‍शा, इस्राएल ङा पहाडम चाक्‍शो बाक्‍नीम। मेकेर शुश बर्स रे मुर मबाक्‍म। मेकोपुकी रागी रागी रे चाक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मिनु मुल मेको नेल्‍ल मारेइ मदुम्‍थु रिम्‍शो पा बाक्‍शो बाक्‍नीम। \v 9 गे फश गिवार खोदेंशो पा बारचा माल्‍नेवे। गे गोस्‍स खोदेंशो पा मेको रागी कली सुम्‍चा माल्‍नेवे। गे नु इ लडाइ पाइब नेल्‍ल नु गे नु बाक्‍ब नेल्‍लेम मोदेंशो पचा माल्‍नीनी’ देनो” देंत। \p \v 10 परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “मेको नाक्‍ती इ थुंम मार मार मिम्‍नेवे। मिनु गे थम मरिम्‍शो पचा मिम्‍नेवे। \v 11 मिनु गेम ‘गो गारो महिरशो सहर कली लडाइ तोइ‍नुङ। गो सिक्‍सी पा रिम्‍शो पा गारो महिरशो, ठेयब लाप्‍चो मपाइश्‍शो नु आग्‍लो मपाइश्‍शो सहरम बाक्‍ब मुर आन रागी कली लडाइ तोइनुङ। \v 12 मुल गो मेको रागी ङा मार मार रोइश्‍शा लाइक्‍चा कली लडाइ पाइ‍नुङ। मेकोपुकी श्‍येत्‍थ दुम्‍शो रागीम लेंशा खुम्‍सीशा बाक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम शुश बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा थुल्‍शा शोंप चेम्‍शा रागी आ दातेम बाक्‍शो बाक्‍नीम’ देंते। \em न्‍यायाधीस ९:३७\em* \v 13 शेबा नु देदान, टारशीश ङा ग्‍याप्‍ब लेयबपुकी नु मेको आन ठिटा लडाइ पाइब नेल्‍लेम इ कली ‘मार, गे रोइक्‍थ जाक्‍शो नवे? मार गे रोइश्‍शो मार मार तचा कली, सुन चांदी लाइक्‍चा कली, बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा नु शुश मार मार रोइक्‍चा कली, जाक्‍नी?’ ” देंशो बाक्‍नीम। \p \v 14 मोपतीके “ए मुर, गोग कली आं लोव़ पावो। मेको कली ‘परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इ कली आं मुर इस्राएली मारेइ मदुम्‍थु रिम्‍शो पा बाक्‍मानु, गे मेक मलाइनेवे? \v 15 ङोन इ बाक्‍तीक उत्तर रागी रे ठेयब हुल, सक्ति पाइश्‍शो लडाइ पाइब नु शुश जात ङा मुर शारा ङोइश्‍शा, गो नु जाक्‍नीम। \v 16 गे आं मुर इस्राएली नु लडाइ पचा कली रागी कली सुम्‍ब गोस्‍स खोदेंशो पा जाक्‍नेवे। ए गोग, नोले ङा नाक्‍ती गो इ कली आं रागी नु लडाइ पपाइक्‍नुङ। रागी रागी ङा मुरुम आं कली तुइक्‍तमेक्‍ल, दे मोदेंशो पाइनुङ। मेको रागी रागी ङा मुर आन ङोंइती गो का ला परमप्रभु यावे नङ’ दे कोंइनुङ” देंत। \v 17 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “साइ आं गेय पाइब, इस्राएल ङा आं लोव़ पाइबम इ पर्बम लोव़ मपामे ङा? मेना मेकोपुकीम शुश बर्स सम्‍म ‘गो इ कली इस्राएली नु लडाइ पथ सोइक्‍नुङ’ दे आं लोव़ पाम्‍तेक्‍म” देंत। \em सेफन्‍याह ३:८\em* \s1 गोग कली सजाइ गेशो \p \v 18 परमप्रभु यावेमी “मेको नाक्‍त मार दुम्‍ब देंशा हना, गोगम इस्राएल कली लडाइ तोइब। मिनु गो थाम्‍पा चुरनुङ। \v 19 मेको नाक्‍ती गो आं जोंब बोक्‍शा, गाइश्‍शो चुरशोम इस्राएल रागीम ठेयब ख्रिनु कुइब। \v 20 मेको नाक्‍ती समुन्‍द्र ङा ङांइ, सरीङ ङा चिक्‍ब, रागी ङा जन्‍तु, खपीम ग्रेशा गाक्‍ब जन्‍तु नेल्‍ल नु रागी ङा मुर नेल्‍ल आं ङोंइती ख्रिंख्रि पाइनीम। पहाड नेल्‍ल ब्रेत्‍नीम, रोंगु नेल्‍ल दोक्‍नीम। मिनु गारो नेल्‍ल गोल्‍नीम। \v 21 गो आं पहाड नेल्‍लेम गोग आ पर्बम तरवार का क्‍युक्‍नुङ। मिनु मेको आ मुर नेल्‍लेम आन तरवार आन लोक्‍ब आन पर्बम शोइक्‍नीम। \em प्रकाश २०:८-९\em* \v 22 गो मुर बेक्‍तीक रोइम नु हुश ख्राक्‍श पोक्‍तीकेम मेको कली निसाफ पाइनुङ। गो मेको आ लडाइ पाइब आन तार, मेको नु बाक्‍शो जात जात ङा मुर आन हुल तार थम हिंचा ङा रेउ, मुप्‍स, मी नु गन्‍धक यिपाइक्‍नुङ। \v 23 मोपा गो आं ठेयब दुम्‍तीक नु गो आं बाक्‍शो परमप्रभु बाक्‍नुङ, दे कोंइनुङमी। मिनु शुश रागी ङा मुर आन ङोंइती आं कली तुइक्‍पांइसीनुङ। मेना मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम” देंत। \c 39 \s1 गोग नु आ लडाइ पाइबपुकी ब्रुशो \p \v 1 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली “ए मुर, गोग आ मुर आन कली आं लोव़ पावो। मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इ कली ‘गो इ कली लोव़ का पचा माल्‍नुङ। गे मेशेक नु तूबल ङा सासन पाइब बाक्‍नेवे। \em इजीकीएल ३८:२\em* \v 2 गो इ कली हिरशा, ग्‍येत्‍थ गे सोइक्‍नन। गो इ कली ङोन उत्तर रे इस्राएल ङा पहाड गे सोइक्‍नन। \v 3 गो इ पेरा गुइम बाक्‍शो लिब्रा तुप्‍शा तोक्‍नुङ। मिनु इ ग्‍युरा गुइम बाक्‍शो ब्रा तोक्‍‍नुङ। \v 4 गे इस्राएल ङा पहाडमीन साइक्‍चा पुंइसीनेवे। इ लडाइ पाइब नेल्‍ल नु गे नु बाक्‍शो मुर नेल्‍ल मेकेर साइक्‍चा पुंइसीनीम। गो इ कली चिक्‍ब नु ब्‍वाकी ङा जन्‍तु आन ब्‍वतीक सेल्‍नुङ। \v 5 गे दिंमम गोल्‍नेवे। मारदे हना गो एको लोव़ पाता’ देंत। \v 6 गो मागोग ङा मुर नु समुन्‍द्र आ नेक्‍था रिम्‍शो पा बाक्‍शो आन तार मी सोइक्‍नुङ। मिनु मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे नङ, दे तुइक्‍नीम। \p \v 7 गो आं नें आं मुर इस्राएली आन दातेम तुइक्‍पाइक्‍नुङमी। मिनु आं नें कली मरिम्‍शो सेल्‍चा मगेनुङ। मिनु रागी रागी ङा मुरपुकीम गोन परमप्रभु यावे, इस्राएली आन बाक्‍शो परमप्रभु नङ, दे तुइक्‍नीम। \v 8 मेको थमा पा दुम्‍ब। मेको थमा पा जाक्‍ब। आं देंशो नाक्‍ती मेकोन बाक्‍ब” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \v 9 मिनु परमप्रभु यावेमी “ले इस्राएल ङा सहरम बाक्‍ब मुरपुकीमी या, आइक्‍च नु ठेयब तेक्‍तीके, लिब्रा नु ब्रा, कोक्‍के नु तूतीके नेल्‍ल खुप्‍शा चोइनीम। मेकोपुकीमी मेको ७ बर्स सम्‍म चोइनीम। \em यसैया ९:४\em* \v 10 मेकोपुकीम रू रे शी खुप्‍चा ममाल्‍नीम। ब्‍वाकी ङा रवा तिम्‍चा ममाल्‍नीम। मारदे हना मेकोपुकीम मेको यामीन आन मी मुइक्‍नीम। मेकोपुकीम आन मार मार ग्रुंइशा लाइक्‍ब आन के मार मार ग्रुंइशा चाक्‍नीम। आन कली रोइक्‍ब आन कली रोइक्‍नीम” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \em येरमीया ३०:१६\em* \s1 गोग कली थिम्‍शो \p \v 11 मिनु परमप्रभु यावेमी “मेको नाक्‍ती गो गोग आ मुर आन कली इस्राएल रागीम तुरस का गेनुङ। मेको इस्राएल ङा समुन्‍द्र आ पूर्ब गे मुर आन लतीक बेंसी ङा लांम बाक्‍ब। मेकेर गोग आ लडाइ पाइब नु मेको आन कली वारच पाइब हुल नेल्‍ल थिम्‍चा पुंइसीनीम। मोपतीके मेको बाक्‍तीक कली हामोन-गोग आ बेंसी देंनीम। \v 12 इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकीम मेको आन कली ७ महिना सम्‍मन थिम्‍ना थिम्‍न बाक्‍नीम। मिनु मोपा रागी कली ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍नीम। \v 13 मिनु रागी ङा मुर नेल्‍लेमी मेको आन कली थिम्‍नीम। गो आं सक्ति कोंइदु नाक्‍ती मेको आन कली ठेयब मिम्‍तीक का दुम्‍ब। \v 14 मेको रागी ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍चा कली मुर वोइक्‍नीम। मेकोपुकीम नाक्‍त किंत किंत कोव़शा माल्‍शा, थिश्‍शा थिम्‍नीम। मिनु आन माल्‍तीक गेय ७ महिना सम्‍म पचा माल्‍नी‍म। \v 15 मेकोपुकी रागी आ एर ओंथ नेल्‍ल लमानु, सुइमी मुर आन रुश का थित्‍तेक्‍म हना, मेकेर चिन्‍ड वोइक्‍चा माल्‍बाक्‍तेक्‍म। मिनु तुरस दोइबपुकीम मेको कली हामोन-गोग ङा बेंसीम लाइश्‍शा, थिम्‍बाक्‍तेक्‍म। \v 16 मेकेर हामोनाह देंशो सहर का यो बाक्‍ब। मोपा मेकोपुकीम रागी कली ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍नीम” दे परमप्रभु यावेम देंत। \em हामोनाह आ अर्थ “ठेयब हुल” देंशो बाक्‍ब।\em* \p \v 17 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “ए मुर, नेल्‍ल खाल ङा चिक्‍ब नु ब्‍वाकी ङा जन्‍तु नेल्‍ल आन कली ‘एर ओंथ नेल्‍ल रे जाक्‍कीन। गो इस्राएल ङा पहाडम इन कली ठेयब चढ़ेतीक भोज का सेल्‍नुङ। गेपुकीम मेकेर श्‍ये ब्‍वाइनीनी। मिनु हुश तूनीनी। \em प्रकाश १९:१७-१८\em* \v 18 गेपुकीम शुश सक्ति पाइश्‍शो मुर आन श्‍ये ब्‍वाइनीनी। मिनु रागी ङा पिप आन सासन पाइब, बाशान ङा सांड, पाठा, बोका नु ब्‍यफ आन हुश तूनीनी। \v 19 गो इन कली चढ़ेतीक भोज का गेङानु, गे रूथ्री बोंसो ब्‍वने चाप्‍नीनी। गे मदुक्‍नी सम्‍म हुश तूने चाप्‍नीनी। \v 20 गेपुकी आं भोजम शारा, बग्‍गी ङोइक्‍ब, सक्ति पाइश्‍शो मुर नु नेल्‍ल खाल ङा लडाइ पाइब ब्‍वशा रूनीनी’ ” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \s1 इस्राएल लेंशा रागी का दुम्‍शो \p \v 21 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो रागी रागी ङा मुर आन ङोंइती आं सक्ति कोंइनुङ। मिनु रागी रागी नेल्‍लेम आं निसाफ पशो ताइनीम। आं सजाइ गेशो ताइनीम। \v 22 मिनु मेको नाक्‍त रे इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकीम गोन परमप्रभु यावे, मेको आन परमप्रभु नङ, दे तुइक्‍नीम। \v 23 मिनु रागी रागी ङा मुरपुकीम इस्राएल आ खिं ङा मुर आन मरिम्‍शो पतीके ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍तेक्‍म, दे तुइक्‍नीम। मारदे हना मेकोपुकीम आं कली मरिम्‍शो पाम्‍‍तेक्‍म। मोपतीके गो आं कुल मेको आन रे ख्रुइक्‍ताक्‍ङ। मिनु मेको आन कली आन जोरी सत्रु आन गुइम गेतामी। मिनु मेको नेल्‍ल तरवारम साइक्‍चा पुंइसाक्‍म। \em यसैया ५४:८\em* \v 24 मेको आन ग्रांग्रा दिशो नु आन हेंथे पशो आ पर्बम गो मेको आन कली सजाइ गेतामी। मिनु गो आं कुल मेको आन रे ख्रुइक्‍ताक्‍ङ” देंत। \p \v 25 मोपतीके परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “गो याकूब आ खिं ङा मुर आन कली ङोंइती ङा खोदेंशो पा रिम्‍शो सेल्‍नुङ। मिनु इस्राएल आ खिं ङा मुर नेल्‍ल आन कली शिशी पाइक्‍नुङमी। गो आं का ला बाक्‍शो नें आ पर्बम रुश पाइ‍नुङ। \v 26 मेकोपुकी रिम्‍शो पा महिंथु आन रागीम बाक्‍ची ना, आन मुने नु आं कली मरिम्‍शो पशो नेल्‍ल प्रेंनी‍म। \v 27 मिनु गो मेको आन कली रागी रागी ङा मुर आन दाते रे चाक्‍नुङमी। मिनु मेको आन कली आन जोरी सत्रु आन रागी रे खुप्‍नुङमी। मिनु गो शुश रागी ङा मुर आन ङोंइती मेको आन रे पा गो का ला परमप्रभु नङ, दे कोंइनुङमी। \v 28 मेना मेकोपुकीम गोन परमप्रभु यावे, आन परमप्रभु नङ, दे तुइक्‍नीम। मारदे हना गो मेको आन कली रागी रागी ङा मुर आन दातेम ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍पाइक्‍तामी। मिनु का यो मजाम्‍चा ङा पा खुप्‍शा आन रागीम चाक्‍नुङमी। \v 29 मुल रे गो आं कुल मेको आन ङोंइती रे गेनायो मख्रुइक्‍नुङ। मारदे हना गो आं सोक्‍त इस्राएल आ खिं ङा मुर आन तार मोइक्‍नुङ” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \em इजीकीएल ३६:२६-२७; योएल ३:१\em* \c 40 \s1 परमप्रभु आ खिं कली कोंइशो \p \v 1 गोपुकी ग्‍याइश्‍शा लाइक्‍चा पुंइसीशो २५ बर्स दुम्‍मेनु, ङोंइती ङा महिना ङा १० नाक्‍त बाक्‍त। मेना यरूसलेम सहर फ्रुचा पुंइसीशो १४ बर्स दुम्‍शो बाक्‍त। मेको नाक्‍तीन परमप्रभु यावेमी आं कली थिती। मिनु मेकोम आं कली मेकेर लाइक्‍ती। \em इजीकीएल १:३\em* \v 2 परमप्रभुमी आ कोंइतीकेम आं कली इस्राएल रागी लाइक्‍ती। मिनु आं कली थम ठेयब लाइश्‍शो डांडा काम वोइक्‍ती। मेको आ दक्‍खिन गे सहर का खोदेंशो तांइसीशो बाक्‍त। \em जकरिया १४:१०\em* \v 3 मिनु मेकोम आं कली मेकेर लदानु, गो मेकेर मुर का ताता। मेकेर कांसा खोदेंशो टल्‍केशो मुर का बाक्‍त। मेको आ गुइम सुती के डोरी नु पुक्‍तीक कोक्‍के का बाक्‍त। मेको ठेयब लाप्‍चो आ नेक्‍था राप्‍शो बाक्‍त। \em इजीकीएल ४७:३; जकरिया २:५ प्रकाश २१:१५\em* \v 4 मिनु मेकोम आं कली “ए मुर, कोव़ङो। मिनु नोफा दाइश्‍शा नेनो। गो इ कली मार मार कोंइक्‍नुङा, मेको रिम्‍शो पा कोव़शा, इ थुंम वोतो। मारदे हना गे मो पचा कली एक चाक्‍शो बाक्‍ते। मिनु गे मार ताइक्‍नेवे, मेको नेल्‍ल इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली शेंदीमी” देंत। \s1 पूर्ब ङा ठेयब लाप्‍चो \p \v 5 मिनु गो मेकेर परमप्रभु यावे आ खिं आ एर ओंथ नेल्‍ल हिरशो गारो का ताता। मिनु मेको मुर आ गुइम बाक्‍शो पुक्‍तीक कोक्‍के ६ ठेयब कुबीत लाइश्‍शो बाक्‍त। मिनु मेकोम गारो पुक्‍गानु, ३ कुबीत ग्‍येत्‍थ नु ६ कुबीत थांइशो बाक्‍त। \em ठेयब कुबीत ०.५ मिटर बाक्‍ब।\em*\em १राजा ६:-\em* \v 6 मिनु मेको नोले लेंशा पूर्ब गे ङा ठेयब लाप्‍चोम लत। मिनु मेको आ थेंका रे पा ङोइश्‍शा लाप्‍चो ओव़तीक पिंडी पुक्‍तु। मिनु मेको पुक्‍तीक कोक्‍के का लाइश्‍शो बाक्‍त। \em पुक्‍तीक कोक्‍के ३.२५ मिटर लाइश्‍शो बाक्‍ब।\em* \v 7 मेकेर बाक्‍तीके कोठा बाक्‍तेक्‍म। मेको नेल्‍ल पुक्‍तीक कोक्‍के का ब्रेम्‍शो नु पुक्‍तीक कोक्‍के का लाइश्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेको कोठा आन दातेम गेय पतीक कोठा बाक्‍तेक्‍म। मिनु आन दाते ङा बाक्‍तीके ५ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मिनु परमप्रभु यावे आ खिं ङा पिंडी ङा लाप्‍चो लतीक लां पुक्‍तीक कोक्‍के का ब्रेम्‍शो बाक्‍त। \em कुबीत का आधा मिटर बाक्‍ब।\em* \v 8 मिनु मेकोमी ठेयब लाप्‍चो आ आगा ङा पिंडी पुक्‍गानु, मेको पुक्‍तीक कोक्‍के का लाइश्‍शो बाक्‍त। \v 9 मिनु मेको लतीक लां ङा पिंडी पुक्‍गानु, ८ कुबीत लाइश्‍शो बाक्‍त। मेको आ थाम कुबीत निक्‍शी थांइशो बाक्‍तेक्‍म। मेको लाप्‍चो आ पिंडी चहिं परमप्रभु यावे आ खिं गे बाक्‍त। \v 10 मिनु पूर्ब ङा लाप्‍‍चो आ एर गे नु ओंथ गे सां सां गेय पतीक कोठा बाक्‍तेक्‍म। मेको सांफान उइक्‍थ उइक्‍थ बाक्‍तेक्‍म। मेको एर नु ओंथ बाक्‍शो थाम उइक्‍थ उइक्‍थ बाक्‍तेक्‍म। \v 11 मिनु नोले मेकोमी लाप्‍चो ओव़तीक आ ब्रेम्‍शो पुक्‍तु। मेको १० कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मेको लाप्‍चो नेल्‍ल १३ कुबीत लाइश्‍शो बाक्‍त। \v 12 गेय पतीक कोठा आन ङोंइती आ दी गे कुबीत का ङा आइक्‍च गारो बाक्‍तेक्‍म। कोठा नेल्‍ल ६ कुबीत लाइश्‍शो नु ६ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 13 मिनु नोले मेकोमी गेय पतीक कोठा का ङा लाप्‍चो रे अर्को गेय पतीक कोठा सम्‍म पुक्‍गानु, गारो का रे अर्को गारो सम्‍म २५ कुबीत बाक्‍त। \v 14 मिनु साप्‍शो लतीक लां २० कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। थाम आ नेक्‍था रे लाङगा लतीक लां यो बाक्‍त। \v 15 मिनु ओव़तीक लाप्‍चो ङा खिं नेल्‍ल लाप्‍चो रे लाङगा लतीक लां ङा पिंडी सम्‍म ५० कुबीत लाइश्‍शो बाक्‍त। \v 16 गेय पतीक कोठा थाम आ नेक्‍था ङा झेल ङा गारो आ आइक्‍थ मेरे थरपु हिर‍शो बाक्‍तेक्‍म। एर ओंथ हिरशो साप्‍शो लतीक लां नेल्‍ल झेल बाक्‍तेक्‍म। मिनु पिंडीम यो मोदेंशो झेल बाक्‍तेक्‍म। मेको थामपुकीम खजूर रवा आ बुटा आप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \s1 लाङगा गे ङा अर्को लाङगा \p \v 17 मिनु मेकोमी आं कली परमप्रभु यावे आ खिं ङा लाङगा गे ङा अर्को लाङगाम चाक्‍ती। मेकेर कोठा बाक्‍तेक्‍म। लाङगा आ एर ओंथ फुल्‍लु ब्रशो बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेको फुल्‍लु ब्रशो खपीम ३० ओटा कोठा बाक्‍तेक्‍म। \v 18 मेको फुल्‍लु ब्रशो लां ओव़तीक लाप्‍चो आ नेक्‍था बाक्‍त। मिनु मेको लाप्‍चो सम्‍म बाक्‍त। मेको उइ ङा फुल्‍लु ब्रशो लां बाक्‍त। \v 19 मिनु मेकोम आइदी ङा लाप्‍चो आ आगा गे लाङगा ङा ब्रेम्‍शो पुक्‍गानु, मेको सहे का कुबीत बाक्‍त। \s1 उत्तर गे ङा ठेयब लाप्‍चो \p \v 20 मिनु मेकोम उत्तर गे ङा परमप्रभु यावे आ खिं ङा लाङगा गे ङा लाङगा आ लाइश्‍शो नु आ ब्रेम्‍शो पुक्‍तु। \v 21 मिनु मेकेर अर्को ठेयब लाप्‍चो खोदेंशो एर ओंथ कोठा सां सां बाक्‍तेक्‍म। मेको आ थाम नु आ पिंडी ङोंइती ङा लाप्‍चो खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको आ लाइश्‍शो ५० कुबीत नु आ ब्रेम्‍शो २५ कुबीत बाक्‍त। \em कुबीत का ०.५ मिटर बाक्‍ब।\em* \v 22 मेको आ झेल, आ पिंडी नु मेको खजूर रवा आ बुटा आप्‍शो थाम नु पूर्ब गे कोव़शो लाप्‍चो नेल्‍ल अर्को खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेकेर लचा कली ७ ओटा थेंका बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेको पिंडी आगाम बाक्‍त। \v 23 पूर्ब ङा ठेयब लाप्‍चो आ ङोंइती गे परमप्रभु यावे आ खिं ङा लाङगाम लाप्‍चो का बाक्‍त। उत्तर ङा ठेयब लाप्‍चो आ ङोंइती गे यो परमप्रभु यावे आ खिं ङा लाङगाम लाप्‍चो का बाक्‍त। मेको लाप्‍चो रे अर्को लाप्‍चो सम्‍म पुक्‍गानु, सहे का कुबीत लाइश्‍शो बाक्‍त। \em कुबीत का ०.५ मिटर बाक्‍ब।\em* \s1 दक्‍खिन गे ङा ठेयब लाप्‍चो \p \v 24 मिनु मेकोम आं कली दक्‍खिन गे लाइक्‍ती। मिनु मेकेर ठेयब लाप्‍चो का बाक्‍त। मिनु मेकोम आ थामपुकी नु आ पिंडी पुक्‍तु। मिनु मेकोपुकी यो अर्को ठेयब लाप्‍चो खोदेंशो पा उइक्‍थ उइक्‍थ बाक्‍तेक्‍म। \v 25 मिनु मेकेर एर ओंथ नेल्‍ल नु पिंडीम झेल बाक्‍तेक्‍म। मेको अर्को ठेयब लाप्‍चो खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकी ५० कुबीत लाइश्‍शो नु २५ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 26 मेकेर लतीक ७ ओटा थेंका बाक्‍तेक्‍म। मेको आ पिंडी आगा गे बाक्‍त। निम्‍फा पटटी थाम बाक्‍तेक्‍म। मिनु थाम खजूर रवा आ बुटा आप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 27 मेको आ आगा ङा लाङगाम यो दक्‍खिन गे लाप्‍चो का बाक्‍त। मेकोम मेको लाप्‍चो रे ठेयब लाप्‍चो सम्‍म पुक्‍गानु, मेको सहे का कुबीत बाक्‍त। \s1 आगा ङा लाङगा ङा लाप्‍चो \p \v 28 मिनु मेकोम आं कली दक्‍खिन गे ङा ठेयब लाप्‍चो रे पा आगा ङा लाङगाम चाक्‍ती। मिनु मेकोम दक्‍खिन ङा लाप्‍चो पुक्‍तु। मिनु मेको ठेयब लाप्‍चो यो अर्को ठेयब लाप्‍चो खोदेंशोन बाक्‍त। \v 29 मेको आ कोठा, आ थाम नु आ पिंडी अर्को खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको आ पिंडी आ एर ओंथ नेल्‍ल झेल बाक्‍तेक्‍म। मेको ५० कुबीत लाइश्‍शो नु २५ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। \v 30 मेकेर एर ओंथ नेल्‍ल पिंडी बाक्‍तेक्‍म। मेको २५ कुबीत लाइश्‍शो नु २५ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \em कुबीत का ०.५ मिटर बाक्‍ब।\em* \v 31 मेको आ पिंडी लाङगा गे कोव़शो बाक्‍त। मिनु मेको आ थामपुकीम खजूर रवा आ बुटा आप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेकेर लचा कली ८ ओटा थेंका बाक्‍तेक्‍म। \s1 आगा लाङगा ङा पूर्ब ङा लाप्‍चो \p \v 32 मिनु मेकोम आं कली पूर्ब गे ङा आगा ङा लाङगाम चाक्‍ती। मिनु मेको आ ओव़तीक लाप्‍चो पुक्‍तु। मिनु मेको अर्को ठेयब लाप्‍चो खोदेंशो बाक्‍त। \v 33 मेको आ कोठा, आ थाम नु आ पिंडी अर्को खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको आ पिंडी आ एर ओंथ नेल्‍ल झेल बाक्‍तेक्‍म। मेको ५० कुबीत लाइश्‍शो नु २५ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। \v 34 मेको आ पिंडी लाङगा गे कोव़शो बाक्‍त। मिनु मेको आ थामपुकीम खजूर रवा आ बुटा आप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेकेर लचा कली ८ ओटा थेंका बाक्‍तेक्‍म। \s1 आगा लाङगा ङा उत्तर ङा लाप्‍चो \p \v 35 मिनु मेकोम आं कली उत्तर गे ङा ठेयब लाप्‍चो रे पा आगा ङा लाङगाम चाक्‍ती। मिनु मेको ठेयब लाप्‍चो यो अर्को ठेयब लाप्‍चो खोदेंशोन बाक्‍त। \v 36 मेको आ कोठा, आ थाम नु आ पिंडी अरु खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको आ पिंडी आ एर ओंथ नेल्‍ल झेल बाक्‍तेक्‍म। मेको ५० कुबीत लाइश्‍शो नु २५ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। \v 37 मेको आ पिंडी लाङगा गे कोव़शो बाक्‍त। मिनु मेको आ थामपुकीम खजूर रवा आ बुटा आप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेकेर लचा कली ८ ओटा थेंका बाक्‍तेक्‍म। \s1 चोशा चढ़ेतीक श्‍ये क्‍ये‍तीक कोठा \p \v 38 पिंडी आ नेक्‍था लाप्‍चो पाइश्‍शो कोठा का बाक्‍त। मेकेर चोशा चढ़ेतीक ब्‍वाक्‍कुम मुरबाक्‍तेक्‍म। \v 39 आगा ओव़तीक लाप्‍चो आ पिंडीम का पटटी गे टेबल निक्‍शी बाक्‍ताक्‍स। अर्को पटटी गे यो टेबल निक्‍शी बाक्‍ताक्‍स। मेकेर चोशा चढ़ेतीके, पाप आ पर्बम चढ़ेतीके नु दोस आ पर्बम चढ़ेतीके क्‍योर‍चा माल्‍‍बाक्‍तेक्‍म। \v 40 पूर्ब ङा ओव़तीक लां ङा पिंडी आ ङोंइती टेबल निक्‍शी बाक्‍ताक्‍स। मिनु अर्को पटटी ङा पिंडी आ ङोंइती यो टेबल निक्‍शी बाक्‍ताक्‍स। \v 41 मोपा आगा ओव़तीक का पटटी ४ ओटा टेबल नु अर्को पटटी ४ ओटा टेबल बाक्‍तेक्‍म। मिनु नेल्‍ल पा ८ ओटा टेबल बाक्‍तेक्‍म। मेको टेबल तार चढ़ेतीक क्‍योरचा माल्‍तेक्‍म। \v 42 मेकेर यो चोशा चढ़ेतीक कली चेश्‍शो फुल्‍लु के ४ ओटा टेबल बाक्‍तेक्‍म। मेको कुबीत का नु आधा लाइश्‍शो नु कुबीत का नु आधा ब्रेम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेको कुबीत का ग्‍येत्‍थ लाइश्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेको आन तारी चोशा चढ़ेतीक नु अरु चढ़ेतीक क्‍योरचा कली मार मार माल्‍मा, मेको नेल्‍ल बाक्‍त। \em कुबीत का आधा मिटर खोदेंशो बाक्‍ब। \em* \v 43 मिनु श्‍ये क्‍युक्‍तीक अङगुल का ब्रेम्‍शो ओव़तीक आ एर ओंथ क्‍युक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेकेर चढ़ेतीक श्‍ये वोइक्‍चा कली टेबल बाक्‍तेक्‍म। \s1 चढ़ेब आन कोठा \p \v 44 मिनु आगा ङा ठेयब लाप्‍चो आ लाङगा गे कोठा निक्‍शी बाक्‍ताक्‍स। कोठा का उत्तर गे ङा ठेयब लाप्‍चो आ लाङगाम बाक्‍त। मेको दक्‍खिन गे कोव़शो बाक्‍त। अर्को कोठा दक्‍खिन ङा ठेयब लाप्‍चो आ लाङगा गे बाक्‍त। मेको उत्तर गे कोव़शो बाक्‍त। \v 45 मिनु मेकोम आं कली “एको दक्‍खिन गे कोव़शो कोठा चढ़ेब आन कली बाक्‍ब। मेको परमप्रभु यावे आ खिंम गेय पाइब आन के बाक्‍ब। \v 46 मिनु मेको उत्तर गे कोव़शो कोठा चहिं मेको चढ़ेतीकेम गेय पाइब आन कली बाक्‍ब। मेकेर सादोक आ चच युइ बाक्‍नीम। मेको लेवी आन दाते ङा मेकोपुकी ला परमप्रभु यावे आ ङोंइती जाक्‍ने चाप्‍नीम” देंत। \em इजीकीएल ४३:१९; इजीकीएल ४४:१५; इजीकीएल ४८:११; १राजा १:८,३९; १इतिहास ५:३४-४१\em* \v 47 मिनु मेकोम मेको लाङगा पुक्‍तु। मेको सहे का कुबीत लाइश्‍शो नु सहे का कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मेको ४ पाटे बाक्‍त। मिनु मेको चढ़ेतीक परमप्रभु यावे आ खिं आ ङोंइती बाक्‍त। \em इजीकीएल ४३:१३\em* \s1 परमप्रभु यावे आ खिं \p \v 48 मिनु मेकोम आं कली परमप्रभु यावे आ खिं ङा पिंडीम चाक्‍ती। मिनु मेकोम पिंडी ङा थामपुकी पुक्‍तु। मेको निम्‍फा गे ५ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। आगा ओव़तीक ठेयब लाप्‍चो ३ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मिनु मेको आ आगा ङा गारो ३ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍ताक्‍स। \v 49 मेको पिंडी २० कुबीत लाइश्‍शो नु १२ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मेकेर लचा कली १० ओटा थेंका बाक्‍तेक्‍म। मिनु निम्‍फा गे थाम का का बाक्‍त। \em १राजा ७:२१\em* \c 41 \s1 परमप्रभु आ खिं पुक्‍शो \p \v 1 मिनु नोले मेकोम आं कली परमप्रभु यावे आ खिं आ नेक्‍था चाक्‍ती। मिनु मेको आ लाप्‍चो निक्‍शी पटटी ङा थाम पुक्‍तु। मेको ६ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \em कुबीत का ०.५ मिटर बाक्‍ब।\em* \v 2 आगा ओव़तीक १० कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मिनु मेको आ एर ओंथ गे ङा गारो निक्‍शी ५ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍ताक्‍से। मिनु मेकोम परमप्रभु यावे आ खिं पुक्‍गानु, मेको ४० कुबीत लाइश्‍शो नु २० कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। \v 3 मिनु मेको आगा ङा कोठा ओव़त। मिनु मेको आ आगा ओव़तीक लाप्‍चो ङा थाम पुक्‍गानु, मेको कुबीत निक्‍शी ब्रेम्‍शो बाक्‍ताक्‍स। मेको आगा ओव़तीक ६ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मेको आगा ओव़तीक आ एर ओंथ ङा गारो निम्‍फा ७ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍ताक्‍स। \v 4 मिनु मेकोम आगा ङा कोठा पुक्‍गानु, आ लाइश्‍शो २० कुबीत नु आ ब्रेम्‍शो २० कुबीत बाक्‍त। मिनु मेकोमी आं कली “एको चहिं नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो बाक्‍तीके बाक्‍ब” देंत। \s1 गारोम सेल्‍शो कोठापुकी \p \v 5 मिनु नोले मेकोम परमप्रभु यावे आ खिं ङा गारो पुक्‍तु। मेको ६ कुबीत थांइशो बाक्‍त। मिनु मेको खिं आ लाङगा ङा कोठा ४ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेको खिं आ एर ओंथ नेल्‍ल मोदेंशो पा सेल्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 6 मेको लाङगा ङा कोठा तला सां पा सेल्‍शो बाक्‍तेक्‍म। का आ तारी अर्को पा सेल्‍शो बाक्‍त। मिनु मेको तला नेल्‍लेमी ३०, ३० कोठा बाक्‍तेक्‍म। मिनु मेको परमप्रभु यावे आ खिं आ एर ओंथ नेल्‍ल ङा गारोम कोठा तिक्‍चा कली तिक्‍तीक सेल्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेको तिक्‍शोपुकी परमप्रभु यावे आ खिं आ आगा मओव़चा ङा पा सेल्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 7 मिनु परमप्रभु यावे आ खिं आ एर ओंथ ङा कोठा ओव़तीक लां आगा ङा तला क्‍येङा आ तार ङा तला ठेयब बाक्‍त। मुरपुकी उइ रे इर सम्‍म लचा कली दाते ङा लतीक रे लचा माल्‍बाक्‍तेक्‍म। मेकेर एर ओंथ क्रेसी सेल्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 8 मेको नोले गो परमप्रभु यावे आ खिं आ एर ओंथ नेल्‍ल रे पा पेटी सेल्‍शो बाक्‍त। मेको लाङगा ङा कोठा आन जग ६ कुबीत ग्‍येत्‍थ लाइश्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 9 मेको कोठा आन लाङगा गे ङा गारो ५ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मेको परमप्रभु यावे आ खिं ङा कोठा \em इजीकीएल ४२:१-३\em* \v 10 नु गारो ङा कोठा आन दातेमी २० कुबीत ब्रेम्‍शो लां बाक्‍त। मेको खिं नेल्‍ल एर ओंथ मोदेंशो बाक्‍त। \v 11 मेको कोठा आन ओव़तीक ब्रेम्‍शो लां आगाम लाम्‍तेक्‍म। लाप्‍चो का उत्तर गे बाक्‍त, अर्को दक्‍खिन गे बाक्‍त। मेको आन दाते ङा श्‍येत्‍थ लां ५ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। जग आ एर ओंथ नेल्‍ल ५ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \p \v 12 मेको परमप्रभु यावे आ खिं आ लाङगा गे हिरशो पच्‍छिम गे ङा खिं ७० कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मेको खिं आ एर ओंथ ङा गारो ५ कुबीत थांइशो बाक्‍त। मिनु मेको आ लाइश्‍शो ९० कुबीत बाक्‍त। \em कुबीत का ०.५ मिटर बाक्‍ब।\em* \p \v 13 मिनु परमप्रभु यावे आ खिं पुक्‍गानु, मेको सहे का कुबीत लाइश्‍शो नु सहे का कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। आ आगा ङा लाङगा नु खिं आ गारो नु मेको आ गारो सहे का कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। \v 14 परमप्रभु यावे आ खिं आ पूर्ब गे ङा लाङगा यो सहे का कुबीत बाक्‍त। \p \v 15 मिनु नोले मेकोमी परमप्रभु यावे आ खिं ङा लाङगा पच्‍छिम गे पुक्‍गानु, निम्‍फा पटटी ङा लतीक लां सहे का कुबीत बाक्‍त। मिनु परमप्रभु यावे आ खिं, आ चोव़खो बाक्‍तीके नु आ ङोंइती ङा पिंडी ङा गारो नेल्‍ल शीम क्‍येप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 16 मिनु मेको सांफा आन एर ओंथ नेल्‍ल गे झेल बाक्‍तेक्‍म। लाप्‍चो गे कोव़चा कली नेल्‍ल शीम क्‍येप्‍शो बाक्‍त। उइ खप रे झेल सम्‍म शीम क्‍येप्‍‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 17 लाप्‍चो आ इर गे, चोव़खो बाक्‍तीके नु परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीके आगाम लतीक लाप्‍चोम फारतीक वा बाक्‍तेक्‍म। मिनु खिं आ एर ओंथ ङा गारो, चोव़खो बाक्‍तीके नु खिं ङा ठेयब कोठा नेल्‍ल बुटा आप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 18 मेकेर करूब नु खजूर रवा आन बुटा आप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। मेको करूब का खजूर रवा का नु करूब का पा आप्‍शो बाक्‍त। मेको करूब नेल्‍ल आन के कुल निक्‍शी बाक्‍तेक्‍म। \v 19 मेको करूब आ मुर आ कुल खजूर रवा का गे कोव़शो, नु अर्को ठिटा गुप्‍स आ कुल खोदेंशो अर्को खजूर रवा गे कोव़शो बाक्‍त। मेको परमप्रभु यावे आ खिं ङा गारो नेल्‍लेम मुशा बुटा आप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 20 उइ खप रे लाप्‍चो इर सम्‍म करूब नु खजूर रवा आन बुटा मु‍शा आप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \p \v 21 परमप्रभु यावे आ खिं ङा ओव़तीक ङा लाप्‍चो ङा शी दारपाइक्‍चा कली ४ ओटा ख्रोप्‍शो बाक्‍त। मिनु चोव़खो बाक्‍तीके आ ङोंइती यो मेको खोदेंशो पा बाक्‍त। मिनु लाङगा ङा चोव़खो बाक्‍तीक ओव़तीक लाप्‍चो ङा शी नेल्‍ल उइक्‍थ उइक्‍थ पा ४ पाटे बाक्‍तेक्‍म। मिनु थम चोव़खो बाक्‍तीक आ ङोंइती गे ङा लाप्‍चो ङा शी यो मोदेंशोन बाक्‍तेक्‍म। \em प्रस्‍थान २५:२३-३०; प्रस्‍थान ४०:२२-२३\em* \v 22 मेकेर शी के चढ़ेतीक का बाक्‍त। मेको कुबीत सां ग्‍येत्‍थ लाइश्‍शो, कुबीत निक्‍शी पित्‍थ लाइश्‍शो नु कुबीत निक्‍शी ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मेको आ सुर, मेको आ तार नु आ एर ओंथ नेल्‍ल शी के बाक्‍त। मिनु मेकोमी आं कली “एको टेबल परमप्रभु यावे आ ङोंइती बाक्‍ब” देंत। \v 23 परमप्रभु यावे आ खिं नु आ चोव़खो बाक्‍तीक निक्‍शी के लाप्‍चो निक्‍शी बाक्‍तेक्‍म। \v 24 मेको लाप्‍चो आन के चोक्‍तीक निक्‍शी पाइश्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 25 मिनु परमप्रभु यावे आ खिं ङा लाप्‍चोम गारो ङा खोदेंशो पा करूब नु खजूर रवा आन बुटा मुशो बाक्‍तेक्‍म। पिंडी आ ङोंइतीम शी के खाट बाक्‍शो बाक्‍त। \v 26 पिंडी ङा गारो आ निम्‍फा पटटी खजूर रवा आ बुटा मुशा आप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \c 42 \s1 चढ़ेब आन कोठा \p \v 1 मिनु मेकोमी आं कली लाङगा गे ङा लाङगा उत्तर गे चाक्‍ती। मिनु मेकोमी आं कली परमप्रभु यावे आ खिं नु उत्तर गे ङा खिं आ आइक्‍ची ङा कोठा गे लाइक्‍ती। \em इजीकीएल ४०:१७; इजीकीएल ४१:९,१०,१३\em* \v 2 मेको खिं उत्तर गे सहे का कुबीत लाइश्‍शो नु ५० कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। \em कुबीत का ०.५ मिटर बाक्‍ब।\em* \v 3 आगा ङा लाङगा २० कुबीत बाक्‍त। लाङगा गे ङा लाङगा ङा फुल्‍लु ब्रशो लां गे कोव़शो कोठा तारी अर्को तला सां बाक्‍तेक्‍म। \v 4 कोठा आन ङोंइती आन आगा गे १० कुबीत ब्रेम्‍शो नु सहे का कुबीत लाइश्‍शो लां का बाक्‍त। मेको आन लाप्‍चो उत्तर गे कोव़शो बाक्‍तेक्‍म। \em कुबीत का ०.५ मिटर बाक्‍ब।\em* \v 5 आ तार ङा कोठा ठेयब लां बाक्‍तीके आगा नु दाते ङा कोठा आन क्‍येङा आइक्‍च बाक्‍तेक्‍म। \v 6 मारदे हना मेको तला सां बाक्‍तेक्‍म। मेको आन के लाङगा ङा थाम खोदेंशो पा थाम मबाक्‍म। मोपतीके आइदी ङा नु दाते ङा कोठा आन क्‍येङा, मेको आ तार ङा कोठा आइक्‍च बाक्‍तेक्‍म। \v 7 मेकेर कोठा आन ङोंइती गारो का बाक्‍त। मेको गारो ५० कुबीत लाइश्‍शो बाक्‍त। \v 8 लाङगा गे ङा लाङगा ङा कोठा आन लहर ५० कुबीत लाइश्‍शो बाक्‍त। तन्‍न परमप्रभु यावे आ खिं आ आइक्‍था ङा सहे का कुबीत लाइश्‍शो बाक्‍त। \v 9 पूर्ब रे आगा ङा कोठापुकी ओव़चा कली लां का बाक्‍त। मोपा लाङगा गे ङा लाङगा ओव़ने चाप्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 10 मेको लां आ ब्रेम्‍शो गारो सम्‍म थिशो बाक्‍त। परमप्रभु यावे आ खिं आ आइक्‍ची दक्‍खिन गे यो कोठा बाक्‍तेक्‍म। \v 11 मेको आन ङोंइती गाक्‍तीक लां का बाक्‍त। मेको कोठा उत्तर ङा खोदेंशो बाक्‍तेक्‍म। मेको आन खोदेंशो लाइश्‍शो नु ब्रेम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। लाङगा लतीके लाप्‍चो नु मेको आ एर ओंथ नेल्‍ल खाल का ङा बाक्‍तेक्‍म। \v 12 दक्‍खिन ङा कोठा ओव़तीक लां आ ङोंइती अर्को लां ब्राशो बाक्‍त। मेको लां पूर्ब गे लत। \p \v 13 मिनु मेकोमी आं कली “परमप्रभु यावे आ खिं ङा श्‍येत्‍थ बाक्‍तीके आइक्‍ची उत्तर गे नु दक्‍खिन गे ङा कोठापुकी चढ़ेब आन कोठा बाक्‍नीम। मेकेर परमप्रभु यावे आ ङोंइती बाक्‍शो चढ़ेबपुकीमी नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो चढ़ेशो ब्‍वाइनीम। मेकेर नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो चढे़शो, अन्‍न चढ़ेशो, पाप आ पर्बम चढ़ेशो नु दोस आ पर्बम चढ़ेशो वोइक्‍नीम। मारदे हना मेको चोव़खो बाक्‍तीके बाक्‍ब। \v 14 मिनु चढ़ेबपुकी चोव़खो बाक्‍तीकेम ओव़मानु, आन फेक्‍शो गेय पतीक वा मप्रुइक्‍थु, लाङगा ग्रूचा मदुम्‍नीम। मारदे हना मेको चोव़खो वा बाक्‍नीम। मेकोपुकी मुर आन दातेम लचा क्‍येङा ङोंइती अर्को वा फेक्‍चा माल्‍नीम” देंत। \em इजीकीएल ४४:१९\em* \s1 परमप्रभु आ खिं पुक्‍शो \p \v 15 मिनु मेकोम परमप्रभु यावे आ खिं आगा पुक्‍ने थुम्‍तु। मिनु आं कली पूर्ब ङा लाप्‍चो रे पा लाङगा ग्रुंइताक्‍यी। मिनु परमप्रभु यावे आ खिं आ एर ओंथ लाङगा गे ङा लाङगा नेल्‍ल पुक्‍तु। \v 16 मेकोमी आ पुक्‍तीकेम पूर्ब गे पुक्‍तु। मेको ५ सहे कुबीत बाक्‍त। \v 17 मिनु मेकोम आ पुक्‍तीकेमी उत्तर गे पुक्‍तु। मेको यो ५ सहे कुबीत बाक्‍त। \v 18 मिनु मेकोम आ पुक्‍तीकेमी दक्‍खिन गे पुक्‍तु। मेको यो ५ सहे कुबीत बाक्‍त। \v 19 मिनु मेकोम आ पुक्‍तीकेमी पच्‍छिम गे पुक्‍तु। मेको यो ५ सहे कुबीत बाक्‍त। \v 20 मोपा मेकोमी पूर्ब, उत्तर, दक्‍खिन नु पच्‍छिम नेल्‍ल पुक्‍तु। मेको आ एर ओंथ गारो का बाक्‍त। मेको ५ सहे कुबीत लाइश्‍शो नु ५ सहे कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीके नु मुर आन बाक्‍तीके तिल्‍चा कली मोदेंशो पशो बाक्‍त। \c 43 \s1 परमप्रभु आ छेङछेङ लेश्‍शो \p \v 1 मिनु मेकोमी आं कली पूर्ब ङा लाप्‍चो आ नेक्‍था चाक्‍ती। \v 2 मिनु इस्राएली आन परमप्रभु आ छेङछेङ पूर्ब रे जाक्‍त। मेको आ रेयके ठेयब समुन्‍द्र आ रेयके खोदेंशो नेंसाक्‍व। मिनु रागी नेल्‍ल मेको आ छेङछेङम हाम्‍सो दुम्‍त। \em इजीकीएल १:२८\em* \v 3 मेको आं ङोंइती तशो परमप्रभु यावेमी सहर कली खतम सेल्‍ची ना जाक्‍मेनु, कोंइतीक खोदेंशो बाक्‍त। मेको केबार खोला आ नेक्‍थाम तशो कोंइतीके खोदेंशो बाक्‍त। मिनु गो खुम्‍की पा बाप्‍ती। \em इजीकीएल ८:-११:-; इजीकीएल १:-\em* \v 4 मिनु परमप्रभु यावे आ छेङछेङ मेको पूर्ब ङा लाप्‍चो रे पा आ खिं ओव़त। \em इजीकीएल १०:१९\em* \v 5 मिनु सोक्‍तीम आं कली क्‍युक्‍शा, आगा ङा लाङगाम ओंइताक्‍यी। मिनु परमप्रभु यावे आ खिं छेङछेङम ब्रीत। \em इजीकीएल १:२८; प्रस्‍थान ४०:३४; १राजा ८:१०-११\em* \p \v 6 मिनु मेको मुर आं नेक्‍था राप्‍शा बाक्‍मेनु, गो परमप्रभु यावे आ खिं रे आं कली लोव़ पशो नेंता। \v 7 मार लोव़ पाप्‍तु देंशा हना “ए मुर, एको दा आं ठेयब नित्‍तीक बाक्‍ब। मिनु एको आं खोइल नाइक्‍तीक यो बाक्‍ब। गो इस्राएल ङा मुर आन दातेम गेना हना यो बाक्‍नुङ। मुल रे इस्राएल आ खिं ङा मुरुम आं नें कली मरिम्‍शो मसेल्‍नीम। मेको नु आन पिपम आन मूर्ति पूजा नु आन बेक्‍शो पिप आन पर्बम पतीके आं नें मरिम्‍शो मसेल्‍नीम। \em भजन संग्रह १३२:७-८\em* \v 8 मेकोपुकीम आं खिं आ नेक्‍था आन खिं सेल्‍तेक्‍म। आं लाप्‍चो आ ङोंइती आन लाप्‍चो सेल्‍तेक्‍म। मिनु गो नु मेको आन दातेमी गारो का ला लीत। मिनु मेको आन ग्रांग्रा दिशो गेयम, आं नें ग्रांग्रा दिशो सेल्‍तेक्‍म। मोपतीके गो गाइश्‍शा मेको आन कली साइक्‍तामी। \em इजीकीएल ८:७-१८\em* \v 9 मुल मेकोपुकीम आन मूर्ति पूजा पतीक प्रोन्‍मेक्‍ल। मेको आन बेक्‍शो पिप आन पर्बम पतीके प्रोन्‍मेक्‍ल। मिनु गो मेको आन दातेमी गेना हना यो बाक्‍नुङ। \p \v 10 ए मुर, इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली आं खिं आ पर्बम शेंदीमी। मिनु मेको दोपा सेल्‍सीशो बाक्‍मे, मेको पुक्‍पतो। मिनु मेको आन मरिम्‍शो पशो आ पर्बम मुने दोक्‍मल। \em इजीकीएल ३६:३२\em* \v 11 मिनु मेकोपुकीम आन पशो आ पर्बम मुने पाम्‍तेक्‍म हना, मेको आन कली आं खिं दोपा सेल्‍सीशो बाक्‍मे, मेको तुइक्‍पतो। मेको आ लाङगा लतीके, खिंङगा ओव़तीके, मेको दोदेंशो तांइसीबा, आं देंशो पतीक लोव़, आं अरेशो लोव़ नु शेंतीक नेल्‍ले मेको आन ङोंइती ब्रेक्‍तो। मोपा मेको नेल्‍ले अरेशो होस पा टीब दुम्‍मल। \v 12 परमप्रभु यावे आ खिं आ पर्बम आ अरेशो लोव़ मार बाक्‍त देंशा हना, मेको डांडा आ एर ओंथ नेल्‍ल आं के बाक्‍तीक बाक्‍ब। मेको परमप्रभु यावे आ खिं आ पर्बम आ अरेशो लोव़ बाक्‍ब” देंत। \s1 चढ़ेतीक \p \v 13 चढ़ेतीके गिश ठेयब बाक्‍त देंशा हना, मेको नेल्‍ल पा कुबीतम पुक्‍शोनु, कुबीत का नु गुइ का ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मेको आ एर ओंथ दोशो जग कुबीत का लुक्‍च नु कुबीत का ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मिनु आ एर ओंथ नेल्‍ल ङा सुर बित्‍ता का ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मिनु मेको चढ़ेतीक आ राप्‍तीके दोदेंशो बाक्‍त देंशा हना, \em कुबीत का ०.५ मिटर बाक्‍ब। इजीकीएल ४०:४७; प्रस्‍थान ४७:१-८ \em* \v 14 मेको चढ़ेतीक खपीम बाक्‍शो जग रे आइदी ङा सुर सम्‍म कुबीत निक्‍शी लाइश्‍शो नु कुबीत का ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मेको आ आइक्‍च सुर रे ठेयब सुर सम्‍म ४ कुबीत लाइश्‍शो नु कुबीत का ब्रेम्‍शो बाक्‍त। \v 15 मिनु मेको चढ़ेशो चोतीक ४ कुबीत ग्‍येत्‍थ लाइश्‍शो बाक्‍त। मेकेर रे मेको आ ४ सुर रे ४ ओटा ग्रोव़ सेल्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 16 मेको चढ़ेशो थोव़क चोतीक १२ कुबीत लाइश्‍शो नु १२ कुबीत ब्रेम्‍शो, ४ पाटे बाक्‍त। \v 17 मेको चढ़ेतीक आ ठेयब सुर १४ कुबीत लाइश्‍शो नु १४ कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मेको ४ पाटे बाक्‍त। मेको आ सुर एर ओंथ आधा कुबीत बाक्‍त। मिनु आ एर ओंथ दोशो जग कुबीत का ब्रेम्‍शो बाक्‍त। मेको चढ़ेतीक आ क्रेसी पूर्ब गे कोव़शो बाक्‍त। \s1 चढ़ेतीक गेय पचा गोशो \p \v 18 मिनु मेकोम आं कली “ए मुर, परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी ‘मेको चढ़ेतीके सेल्‍ने थुम्‍शो नाक्‍ती चोशा चढ़ेतीके चढ़ेचा नु हुश ब्रुइक्‍चा कली मेको चढ़ेतीके आ पर्बम पचा माल्‍शो गेय मार बाक्‍त देंशा हना, \v 19 गेपुकीम आं कली चढ़ेब सादोक आ खिं ङा लेवी आन कली पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली बोहोर का गेचा माल्‍नीनी। मेकोपुकी आं गेय पचा कली आं नेक्‍था जाक्‍नीम’ दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंशो बाक्‍ब। \em इजीकीएल ४०:४६; लेवी ४:१-१२\em* \v 20 मेकोपुकीमी मेको आ हुश इच्‍का चाक्‍शा चढ़ेतीक आ ४ ओटा ग्रोव़ नु आइक्‍था ङा सुर आन ४ कुना नेल्‍लेम ख्रेक्‍तमेक्‍ल। मोपा गे चढ़ेतीक ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍शा पाप क्‍याम्‍तीक गेय पचा माल्‍नीनी। \v 21 मिनु नोले गेपुकीम मेको पाप आ पर्बम चढ़ेशो बोहोर चाक्‍शा, परमप्रभु यावे आ खिं ङा देंशो बाक्‍तीकेम चोने। \p \v 22 मिनु गेपुकीम आ दीसा नाक्‍ती मारेइ मदुम्‍शो बोका का पाप आ पर्बम चढ़ेने। गेपुकीम बोहोर चढ़ेशोम चढ़ेतीक ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍शो खोदेंशो पा मेकोम यो चढ़ेतीक कली ग्रांग्रा मदिशो सेलल। \v 23 मिनु गेपुकीम चढ़ेतीक नेल्‍ल ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍ने थुम्‍तीनी हना, मारेइ मदुम्‍शो बोहोर का नु बगाल रे मारेइ मदुम्‍शो सांड का चढ़ेने। \v 24 गेपुकीम मेको आस कली परमप्रभु यावे आ ङोंइती वोइक्‍चा माल्‍नीनी। मिनु चढ़ेबपुकीम मेको तारी हिक्‍सी वोइश्‍शा, परमप्रभु यावे आ ङोंइती चोशा चढ़ेतीक सेल्‍शा चढ़ेचा माल्‍नीम। \v 25 गेपुकीम पाप आ पर्बम चढ़ेचा कली ७ नाक्‍त सम्‍म नाक्‍त किंत किंत क्‍यारश का, बोहोर का नु बगाल रे मारेइ मदुम्‍शो सांड का चाक्‍चा माल्‍नीनी। \v 26 मिनु मेकोपुकी ७ नाक्‍त सम्‍म चढ़ेतीक कली पाप क्‍याम्‍तीक गेय पचा नु ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍चा माल्‍नीम। मो पशा मेको चढ़ेतीके चढ़ेचा कली जिम्‍मा गेचा माल्‍नीम। \v 27 मिनु मेको नाक्‍त नुम्‍मेनु, ८ नाक्‍त रे चढ़ेबपुकीम इन चोशा चढ़ेतीक नु दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेतीक चढ़ेचा माल्‍नीम। मिनु गो इन कली ब्राइनुङ” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \c 44 \s1 चोक्‍शो पूर्ब ङा ठेयब लाप्‍चो \p \v 1 मिनु नोले मेकोमी आं कली परमप्रभु यावे आ खिं ङा पूर्ब गे कोव़शो लाङगा गे ङा लाप्‍चोम चाक्‍ती। मिनु मेको चोक्‍शो बाक्‍त। \em इजीकीएल ४३:४\em* \v 2 मिनु परमप्रभु यावेमी आं कली “एको लाप्‍चो चोक्‍स ङा चोक्‍स बाक्‍चा माल्‍ब। एको रोक्‍चा मदुम्‍ब। मेकेर रे सुइ ओव़चा मताइनीम। मारदे हना परमप्रभु यावे, इस्राएली आन परमप्रभु एकेर रे ओव़शो बाक्‍ब। मोपतीके एको चोक्‍स ङा चोक्‍स बाक्‍चा माल्‍ब। \em इजीकीएल ४६:२\em* \v 3 सासन पाइब ला एको लाप्‍चो आगा ङा बाक्‍तीक परमप्रभु यावे आ ङोंइती जचा कली ल‍ने चाप्‍ब। मेको एको लाप्‍चो आ पिंडी रे ओव़चा माल्‍ब। मिनु मेको खाल का ङा लां रे लेत्‍चा माल्‍ब” देंत। \s1 सासन पाइब, लेवी नु चढ़ेब \p \v 4 मिनु नोले मेकोमी आं कली उत्तर गे ङा ठेयब लाप्‍चो रे पा परमप्रभु यावे आ खिं आ ङोंइती चाक्‍ती। मिनु मेको कोव़ङुनु, परमप्रभु यावे आ छेङछेङम मेको आ खिं ब्रीशो बाक्‍त। मिनु गो खुम्‍की पा बाप्‍ती। \v 5 मिनु परमप्रभु यावेम आं कली “ए मुर, आं नेक्‍था जाक्‍शा, कोव़ङो। आं खिं आ पर्बम पचा माल्‍शो गेय नु मेको आ पर्बम अरेशो लोव़ नेल्‍ल इ नोफा दाइश्‍शा रिम्‍शो पा नेनो। सु सु आं खिं ओव़चा ताइनीमी नु सु सु मताइनीम, दे रिम्‍शो पा कोव़शा अरेवो। \v 6 मेको मटीब मुर, इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी इन कली ‘ए इस्राएल आ खिं ङा मुरपुकी, गे इन ग्रांग्रा दिशो गेय नेल्‍ल प्रोनीन। \v 7 गेपुकी आं कली आं जचा थोव़क बोंसो नु हुश चढ़ेची ना आन थुं नु रांम ख्रोइक्‍तीक चिनु मख्रोइश्‍शो अर्को रागी ङा मुर आन कली आं बाक्‍तीकेम ओव़चा गेतीनी। मोपा गे आं खिं, मुर आ खिं खोदेंशो सेल्‍तीनी। मिनु इन ग्रांग्रा दिशो गेयम आं कबल प्रोंइतीनी। \em यसैया ५२:१; येरमीया ९:२५\em* \v 8 गेपुकीम आं कली चढ़ेशो आ पर्बम होस मपनी। आं बाक्‍तीकेम इन गेय पचा कली गे अर्को रागी ङा मुर आन कली वोइश्‍शा आं खिं कोव़ब सेल्‍तीनी’ ” देंत। \p \v 9 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “इस्राएली आन दातेम बाक्‍शो अर्को रागी ङा आन थुं नु रांम ख्रोइक्‍तीक चिनु मख्रोइश्‍शो मुर आं बाक्‍तीकेम ओव़चा मताइनीम। \v 10 तन्‍न इस्राएली हेंथे गाक्‍मानु, लेवीपुकी हेंथे गाक्‍शा, आं कली प्रोंइशा, आन मूर्ति कली पूजा पशो बाक्‍तेक्‍म। मेकोपुकीम आन पाप आ सजाइ तचा माल्‍नीम। \v 11 मिनु मेको लेवीपुकी आं बाक्‍तीकेम गेय पचा माल्‍‍नीम। मिनु आं खिं ङा लाप्‍चो खाल पाइब दुम्‍चा माल्‍नीम। मिनु आं खिंम गेय पचा माल्‍नीम। मेकोपुकीम मुर आन पर्बम चोशा चढ़ेतीक क्‍योरचा माल्‍‍नीम। मेकोपुकीम मुर आन कली वारच पा गेय पचा माल्‍नीम। \v 12 तन्‍न लेवीपुकीम मुर आन कली आन मूर्ति पूजा पतीकेम वारच पाम्‍तेक्‍म। मोपा मेकोपुकी इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली मरिम्‍शो पपाइक्‍तेक्‍म। मोपतीके मेकोपुकी सजाइ तचा माल्‍नीम, दे कसम जाता। \v 13 मेकोपुकी चढ़ेब आ गेय पचा कली आं नेक्‍था जाक्‍चा मताइनीम। मेकोपुकी तेकोइ आं कली चढ़ेशो आ नेक्‍था जाक्‍चा मताइनीम। मारदे हना मेको चढ़ेशो नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो बाक्‍ब। तन्‍न मेको मुने दोक्‍चा माल्‍नीम। मिनु मेकोपुकीम आन मूर्ति पूजा पशो ङा सजाइ तचा माल्‍नीम। \v 14 मो हना यो गो मेको आन कली आं खिं कली कोव़शा नु मार मार पचा माल्‍शो गेय पपाइक्‍नुङ। \s1 चढ़ेब आन गेय \p \v 15 तन्‍न चढ़ेब लेवी आ थर ङा सादोक आ चच युइ, इस्राएली आं रे हेंथे गाक्‍तेक्‍म हना यो, मेकोपुकीम आं खिं ङा पचा माल्‍शो गेय रिम्‍शो पा कोव़तेक्‍म। मेकोपुकी आं गेय पचा कली आं नेक्‍था जाक्‍चा ताइनीम। मेकोपुकी आं ङोंइती बोंसो नु हुश चढ़ेथ जाक्‍चा ताइनीम। \em इजीकीएल ४०:४६\em* \v 16 मेकोपुकी ला आं बाक्‍तीकेम ओव़ने चाप्‍नीम। मिनु आं टेबल आ नेक्‍था जाक्‍शा, आं गेय पचा ताइनीम। \v 17 मेकोपुकी आगा ङा लाङगा ङा लाप्‍चो रे ओव़मानु, सुती के वा फेक्‍शो बाक्‍चा माल्‍नीम। मेकोपुकीम आगा ङा लाङगा ङा लाप्‍चो नु आं खिं आगाम गेय पामेनु, ऊन के मारेइ वा फेक्‍चा मदुम्‍नीम। \em लेवी १६:४\em* \v 18 मेकोपुकीम पियाम सुती के गुप्‍तीक गुप्‍चा माल्‍नीम। मिनु सुती के आगाम फेक्‍तीक वा फेक्‍चा माल्‍नीम। मेकोपुकीम गल शाइक्‍ब तेकोइ वा फेक्‍चा मदुम्‍नीम। \v 19 मेकोपुकी लाङगा गे ङा लाङगा, मुर आन बाक्‍तीक लमानु, आगाम गेय पामेनु, फेक्‍शो वा प्रुइक्‍चा माल्‍नीम। मिनु मेको चोव़खो कोठाम वोइश्‍शा, अर्को वा फेक्‍चा माल्‍नीम। मोपा परमप्रभु आ थोव़क नु मुर आ थोव़क मखाल्‍दमेक्‍ल। \em इजीकीएल ४२:१४\em* \v 20 मेकोपुकीम आन चां प्रेक्‍‍चा मदुम्‍नीम। मेको शुश लाइश्‍शो दुम्‍चा गेचा यो मदुम्‍ब। मेकोपुकीम आन चां ख्रोइक्‍चा ला दुम्‍नीम। \em लेवी १९:२७\em* \v 21 चढ़ेबपुकीम आगा ङा लाङगा लमानु, अङगुर शांबु तूचा मदुम्‍नीम। \em लेवी १०:९\em* \v 22 मेको चढ़ेबपुकीमी आन वोंइश बेक्‍शो नु प्रोंइचा पुंइसीशो मीश मुर ग्‍युंबे पचा मदुम्‍नीम। मेकोपुकीम इस्राएल आ खिं मुर रे जरमेशो कन्‍ने मीश आल नु आन वोंइश बेक्‍शो चढ़ेब आन मीश कली ला ग्‍युंबे पने चाप्‍नीम। \v 23 मेकोपुकीम आं मुर आन कली आं मार मार नु मुर आन मार मार खाल का ङा मबाक्‍नीम, दे शेंचा माल्‍नीम। मिनु मेको आन कली ग्रांग्रा दिशो नु मदिशो थोव़क खाल का ङा मबाक्‍नीम, दे कोंइचा माल्‍नीम। \em इजीकीएल २२:२६; लेवी १०:१०\em* \v 24 मारेइ जितीक खेतीक दुम्‍मेनु, चढ़ेबपुकीमीन निसाफ पाइब आन गेय पचा माल्‍नीम। मिनु आं निसाफ पतीक लोव़ खोदेंशो पा मेकोपुकीम निसाफ पचा माल्‍नीम। मेकोपुकीम चाड मानेचा आ पर्बम आं अरेशो नु आं फुल्‍लुम मुशा ब्रेक्‍शो लोव़ खोदेंशो पा पचा माल्‍नीम। मेकोपुकीम आं नाइक्‍तीक नाक्‍ती मानेचा माल्‍नीम। \em ब्‍यवस्‍था १७:८-९\em* \v 25 मेकोपुकीम बेक्‍शो मुर आ नेक्‍था लशा, आंम कली ग्रांग्रा दिशो सेल्‍सीचा मदुम्‍नीम। मो हना यो आन आम आफ, तमी तौ, आन लोक्‍ब नु ग्‍युं‍बे मपशो आंम समी आन बेक्‍शो रां आ नेक्‍था लशा ग्रांग्रा दिशो दुम्‍ने चाप्‍नीम। \em गन्‍ती १९:११; लेवी २१:१-४\em* \v 26 मिनु मेको ग्रांग्रा मदिशो दुम्‍मा नोले, ७ नाक्‍त सम्‍म रिम्‍चा माल्‍नीम। \v 27 मेकोपुकी आं खिं ङा आगा ङा लाङगाम गेय पचा कली ओव़तीक नाक्‍त मेकोपुकीमी पाप आ पर्बम चढ़ेचा माल्‍नीम” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \p \v 28 मिनु परमप्रभुमी “चढ़ेब आन शोंप गो नङ। मेको आन कली इस्राएलम रू गेचा मदुम्‍ब। गो मेको आन शोंप नङ। \em गन्‍ती १८:२०\em* \v 29 मेकोपुकीम अन्‍न चढ़ेशो, पाप आ पर्बम चढ़ेशो नु दोस आ पर्बम चढ़ेशो जचा माल्‍नीम। इस्राएलम परमप्रभु यावे कली गेचा माल्‍शो थोव़क नेल्‍ल मेको आन के दुम्‍ब। \em गन्‍ती १८:१४\em* \v 30 ङोंइती मीशो फल आन नेल्‍ल क्‍येङा रिम्‍शो फल नु इन चढ़ेशो मारेइ मारेइ नेल्‍ल चढ़ेब आन केन दुम्‍ब। गे इन खिंम आसीक तचा कली इन नि‍शो फस नेल्‍ल क्‍येङा ङोंइती ङा डल्‍ला यो चढ़ेब आन कली गेचा माल्‍नीनी। \em प्रस्‍थान २५:२; गन्‍ती १५:२०; नेहेम्‍याह १०:३८\em* \v 31 चढ़ेबपुकीम आंमा बेक्‍शो चिक्‍ब नु बी ब्‍यफ, क्‍यारश भेडा कि जन्‍तुपुकीम साइश्‍शो, मारेइ ब्‍वचा मदुम्‍नीम” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \em लेवी २२:८\em* \c 45 \s1 परमप्रभु कली रू गे‍शो \p \v 1 मिनु गेपुकीम आंम इन शोंप सेल्‍चा कली रागी योक्‍शा गेनीनु, मेको रे परमप्रभु यावे कली १५ हजार कुबीत लाइश्‍शो नु २० हजार कुबीत ब्रेम्‍शो रू का तिल्‍चा माल्‍नीनी। मिनु मेको रू नेल्‍ल परमप्रभु यावे केन दुम्‍ब। \em कुबीत का ०.५ मिटर बाक्‍ब।\em* \v 2 मेको रे पा ५ हजार कुबीत लाइश्‍शो नु ५ हजार कुबीत ब्रेम्‍शो रू का परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीके दुम्‍ब। मेको आ एर ओंथ नेल्‍ल ५० कुबीत ब्रेम्‍शो श्‍येत्‍थ लां बाक्‍चा माल्‍ब। \v 3 मिनु मेको परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीकेम २५ हजार कुबीत लाइश्‍शो नु १० हजार कुबीत ब्रेम्‍शो पुक्‍चा माल्‍नीनी। मेकेर परमप्रभु यावे आ खिं ङा नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो बाक्‍तीक दुम्‍चा माल्‍ब। \v 4 मेको बाक्‍तीक चहिं परमप्रभु यावे के बाक्‍ब। मेको परमप्रभु यावे आ खिंम गेय पाइब नु परमप्रभु आ नेक्‍था जाक्‍ब आन खिं कली नु परमप्रभु यावे आ खिं कली दुम्‍ब। \v 5 मेको अर्को २५ हजार कुबीत लाइश्‍शो नु १० हजार कुबीत ब्रेम्‍शो रू का परमप्रभु यावे आ खिंम गेय पाइब लेवी आन के दुम्‍ब। मेको आन बाक्‍तीक सहर कली दुम्‍ब। \p \v 6 गेपुकीम परमप्रभु आ रू प्रोंइशा अर्को ५ हजार कुबीत ब्रेम्‍शो नु २५ हजार कुबीत लाइश्‍शो रू का सहर कली वोइक्‍चा माल्‍नीनी। मेको इस्राएल ङा मुर नेल्‍ल आन कली दुम्‍ब। \em इजीकीएल ४८:१५-२०\em* \s1 सासन पाइब आन भाग \p \v 7 मेको परमप्रभु यावे आ रू आ निम्‍फा पटटी सासन पाइब आन के दुम्‍ब। मेको आ नेक्‍था ङा सहर ङा रू आन पूर्ब गे नु पच्‍छिम गे सासन पाइब आन के दुम्‍ब। मेको थर का ङा रू खोदेंशो पा लाइश्‍शो दुम्‍ब। मेको पच्‍छिम ङा सांद रे पूर्ब ङा सांद सम्‍म दुम्‍ब। \em इजीकीएल ४८:२१-२२\em* \v 8 मेको रू चहिं इस्राएलम सासन पाइब आन रू दुम्‍ब। मिनु मुल रे आं सासन पाइबपुकीम आं मुर आन कली दिप्‍चा मदुम्‍नीम। तन्‍न मेकोपुकीम इस्राएल आ खिं ङा मुर आन कली, मेको आन थर थर खोदेंशो पा आन रू आन के दुम्‍ब, दे रोइक्‍चा मताइनीम। \em इजीकीएल ४६:१८\em* \p \v 9 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “ए इस्राएल ङा सासन पाइबपुकी। गेपुकीम हुश ख्राक्‍श पोक्‍तीनी। दिप्‍चा प्रोनीन। गेपुकीम थम रिम्‍शो नु ठीक गेय पने। आं मुर आन कली आन खिं रू रे मखेरीन। \em १राजा १२:४,११; १राजा २१; येरमीया २१:११-१२; मीका ३:१-३\em* \p \v 10 गेपुकीम ठीक नाक्‍तीक नु पुक्‍तीकपुकी चलेचा माल्‍नीनी। \em लेवी १९:३६; ब्‍यवस्‍था २५:१५\em* \v 11 एफाह नु बाथ माइश्‍शो पुक्‍तीक खाल का ङा दुम्‍चा माल्‍नीम। होमेर का १० बाथ दुम्‍चा माल्‍ब। मिनु १० एफाह यो होमेर का बाक्‍ब। होमेर चहिं थाप्‍तीक दुम्चा माल्‍ब। \em एफाह का २२ लिटर रिक्‍ब ठेयब अन्‍न पुक्‍तीक बोस बाक्‍ब। बाथ का २२ लिटर रिक्‍ब बोस बाक्‍ब। होमेर का २२० लिटर रिक्‍ब बोस ताप्‍तीक बाक्‍ब।\em* \v 12 शेकेल का २० गेराह दुम्‍चा माल्‍ब। २० शेकेल, २५ शेकेल नु १५ शेकेल नेल्‍ल पा मीना का दुम्‍चा माल्‍ब” देंत। \em शेकेल का ११.५ ग्राम बाक्‍ब। गेराह का ०.६ ग्राम बाक्‍ब। मीना का ६०० ग्राम खोदेंशो बाक्‍ब।\em* \s1 सासन पाइब आन चढ़ेचा माल्‍शो \p \v 13 मिनु परमप्रभु यावेमी “गेपुकीम चढ़ेचा माल्‍शो अन्‍न गिश बाक्‍ब देंशा हना, होमेर का का चेरब रे एफाह ङा भाग ङा भाग का चढ़ेचा माल्‍नीनी। होमेर का का क्‍योव़ज रे एफाह ङा ६ भाग ङा भाग का चढ़ेचा माल्‍नीनी। \v 14 गेपुकीम चढ़ेचा माल्‍शो तेल कोर का बाथ ङा १० भाग ङा भाग का बाक्‍ब। मेको ४ माना खोदेंशो बाक्‍ब। \em कोर नु होमेर उइक्‍थ उइक्‍थ बाक्‍नीम। मिनु होमेर का के १० बाथ बाक्‍नीम। कोर नु होमेर खाल का ङा २२० लिटर बाक्‍ब। बाथ का एफाह का खोदेंशो बाक्‍ब, मेको २२ लिटर बाक्‍ब।\em* \v 15 गेपुकीम सहे निक्‍शी भेडा रे का चढ़ेचा माल्‍नीनी। मेको इस्राएली आन योव़तीके रे चाक्‍चा माल्‍नीनी। मेको अन्‍न चढ़ेशो, चोशा चढ़ेशो नु दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेशो बाक्‍ब। मेको पाप क्‍याम्‍चा कली बाक्‍ब” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \v 16 मिनु मेकोमी लेंशा “इस्राएल ङा मुर नेल्‍लेमी मेको सासन पाइब कली मोदेंशो गेचा माल्‍नीम। \v 17 तन्‍न सासन पाइबमी मेको चोशा चढ़ेतीक, अन्‍न चढ़ेतीक नु तूचा थोव़क चढ़ेतीक आं देंशो चाडम चढ़ेचा माल्‍ब। मेकोमी औंसी, नाइक्‍तीक नाक्‍ती नु इस्राएल आ खिं ङा मुर आन चाड नेल्‍लेमी चढ़ेचा माल्‍ब। मेकोमी पाप आ पर्बम चढ़ेतीक, अन्‍न चढ़ेतीक, चोशा चढ़ेतीक नु दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेतीक इस्राएली आन पाप क्‍याम्‍चा कली चाक्‍चा माल्‍ब” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \em २सामुएल ६:१७-१८\em* \s1 परमप्रभु आ चाडपुकी \p \v 18 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “ङोंइती ङा महिना नु ङोंइती ङा नाक्‍त, गेपुकीम मारेइ मदुम्‍शो बोहोर का चाक्‍शा, परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीक ग्रांग्रा मदिशो सेल्‍चा माल्‍नीनी। \v 19 मिनु चढ़ेबमी पाप आ पर्बम चढ़ेशो आ हुश इच्‍का लाइश्‍शा, परमप्रभु यावे आ खिं ङा लाप्‍चो ङा शीमी, चढ़ेतीक आ ४ कुना नु आ सुर नेल्‍लेम नु आगा लाङगा ङा लाप्‍चो ङा शीमी ब्रुइक्‍चा माल्‍ब। \v 20 मिनु सुइम ममिम्‍थु मतुइक्‍थु पाप पशो बाक्‍त हना, महिना ङा ७ नाक्‍त गेपुकीम मो पचा माल्‍नीनी। मोपा गे परमप्रभु यावे आ खिं कली यो पाप क्‍याम्‍तीक गेय पचा माल्‍नीनी। \em लेवी ४:२२; लेवी ५:१७-१८\em* \p \v 21 मिनु ङोंइती ङा महिना ङा १४ नाक्‍ती गेपुकीम पास्‍सा चाड मानेचा माल्‍नीनी। मेना गे ७ नाक्‍त सम्‍म बोरब ओख्‍ती मसुप्‍शो शोब्‍ले जचा माल्‍नीनी। \v 22 मेको नाक्‍त सासन पाइबमी आंम कली नु रागी ङा मुर नेल्‍ल आन कली पाप आ पर्बम बोहोर का चढ़ेचा माल्‍ब। \v 23 मिनु मेकोमी मेको चाड ङा ७ नाक्‍त नेल्‍लेम मारेइ मदुम्‍शो ७ ओटा बोहोर नु ७ ओटा सांड नाक्‍त किंत किंत चोशा चढ़ेचा माल्‍ब। मिनु चाड ङा नाक्‍त किंत किंत पाप आ पर्बम बोका का का यो चढ़ेचा माल्‍ब। \em गन्‍ती २८:१७-२५\em* \v 24 मेको बोहोर का नु एफाह का अन्‍न चढ़ेचा माल्‍ब। सांड का नु एफाह का अन्‍न चढ़ेचा माल्‍ब। मिनु मेको का का पा, एफाह का कली हिन का तेल चढ़ेचा माल्‍ब। \em एफाह का २२ लिटर पुक्‍तीके बाक्‍ब। हिन का ४ लिटर बाक्‍ब।\em*\em इजीकीएल ४६:५; गन्‍ती १५:४-१२\em* \v 25 मेकोम ७ महिना ङा १५ नाक्‍त रे मेको ७ नाक्‍त ङा चाड सम्‍म मेको मोदेंशो चढ़ेचा माल्‍ब। मेको पाप आ पर्बम चढ़ेतीके, चोशा चढ़ेतीके नु अन्‍न चढ़ेतीक बाक्‍ब। मेको नु तेल यो चढ़ेचा माल्‍ब” देंत। \em लेवी २३:३४\em* \c 46 \s1 नाक्‍त किंत किंत ङा चढ़ेतीक \p \v 1 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “मेको आगा लाङगा ङा पूर्ब गे कोव़शो ठेयब लाप्‍चो मेको गेय पतीक ६ नाक्‍त चोक्‍शा वोइक्‍चा माल्‍नीम। तन्‍न नाइक्‍तीक नाक्‍त नु औंसी नाक्‍त रोक्‍चा माल्‍नीम। \v 2 सासन पाइब मेको पिंडी रे लाङगा ङा लाप्‍चो रे पा ओव़चा माल्‍ब। मिनु लाप्‍चो आ नेक्‍था राप्‍शा बाक्‍चा माल्‍ब। मिनु चढ़ेबपुकीम सासन पाइब आ चोशा चढ़ेतीक नु दुशा बाक्‍तीक आ पर्बम चढ़ेतीक चढ़ेचा माल्‍नीम। मिनु सासन पाइबमी लाप्‍चो आ नेक्‍था राप्‍‍शा, खुम्‍की पा परमप्रभु यावे कली ठेयब सेल्‍चा माल्‍ब। मिनु नोले मेको लाङगा रे ग्रूचा माल्‍ब। तन्‍न मेको लाप्‍चो नां मरिक्‍म सम्‍म रोक्‍स ङा रोक्‍स बाक्‍चा माल्‍ब। \em इजीकीएल ४४:३\em* \v 3 मिनु रागी ङा मुरपुकीम मेको ठेयब लाप्‍चो आ नेक्‍था नाइक्‍तीक नाक्‍ती नु औंसी नाक्‍ती खुम्‍की पा बाप्‍चा माल्‍नीम। \v 4 मेको सासन पाइबमी परमप्रभु यावे कली नाइक्‍तीक नाक्‍ती मार चढ़ेचा माल्‍ब देंशा हना, चोशा चढ़ेचा कली मारेइ मदुम्‍शो ६ ओटा पाठा नु सांड का चढ़ेचा माल्‍ब। \em गन्‍ती २८:९-१०\em* \v 5 मेको जचा थोव़क चढ़ेचा कली सांड नु एफाह का अन्‍न चढ़ेचा माल्‍ब। मिनु पाठा नु अन्‍न गिश चढ़ेचा दाक्‍बा, मिश चढ़ेने चाप्‍‍ब। मिनु एफाह का का अन्‍न कली तेल चढ़ेचा माल्‍ब। \em एफाह का २२ लिटर पुक्‍तीक बाक्‍ब। हिन का ४ लिटर खोदेंशो बाक्‍ब।\em*\em इजीकीएल ४५:२४\em* \v 6 मिनु मेकोम औंसी नाक्‍त कली मार चढ़ेचा माल्‍ब देंशा हना, मारेइ मदुम्‍शो बोहोर का ६ ओटा पाठा नु सांड का चढ़ेचा माल्‍ब। \v 7 मिनु जचा थोव़क चढ़ेचा कली बोहोर नु एफाह का अन्‍न नु सांड नु एफाह का अन्‍न चढ़ेचा माल्‍ब। मिनु पाठा नु अन्‍न गिश चढ़ेचा दाक्‍बा, मिश चढ़ेने चाप्‍ब। मिनु एफाह का का अन्‍न कली हिन का का तेल चढ़ेचा माल्‍ब। \v 8 मिनु सासन पाइब ओव़मेनु, मेको ठेयब लाप्‍चो ङा पिंडी रे पा ओव़चा माल्‍ब। नोले मेको आ ओव़शो लां रेन लाङगा ग्रूचा माल्‍ब। \s1 सासन पाइब आन चढ़ेशो \p \v 9 मिनु रागी ङा मुरपुकी देंशो नाक्‍त ङा चाडम परमप्रभु यावे कली ठेयब सेल्‍चा कली आ ङोंइती जाक्‍तेक्‍म हना, मेको उत्तर ङा ठेयब लाप्‍चो रे ओव़चा माल्‍नीम। नोले दक्‍खिन ङा ठेयब लाप्‍चो रे पा ग्रूचा माल्‍नीम। सु चहिं दक्‍खिन ङा ठेयब लाप्‍चो रे ओव़नीमी, मेकोपुकी उत्तर ङा ठेयब लाप्‍चो रे ग्रूचा माल्‍नीम। मेकोपुकी आगा ओव़शो ठेयब लाप्‍चो रे लाङगा ग्रूचा मदुम्‍नीम। आन ओव़शो लाप्‍चो रे ग्रूचा मदुम्‍नीम। ग्‍येत्‍थ पा अर्को ठेयब लाप्‍चो रे पा ग्रूचा माल्‍नीम। \v 10 मेकोपुकी ओव़मानु, सासन पाइब मेको नु ओव़चा माल्‍ब। मिनु मेकोपुकी लाङगा ग्रूमानु, मेको यो ग्रूचा माल्‍ब। \p \v 11 मिनु चाडपुकी नु देंशो नाक्‍त कली जचा थोव़क चढ़ेचा कली बोहोर नु एफाह का अन्‍न नु सांड नु एफाह का अन्‍न चढ़ेचा माल्‍ब। मिनु पाठा नु अन्‍न गिश चढ़ेचा दाक्‍बा, मिश चढ़ेने चाप्‍ब। मिनु एफाह का का अन्‍न कली हिन का का तेल चढ़ेचा माल्‍ब। \em एफाह का २२ लिटर पुक्‍तीक बाक्‍ब। मेको ५ पाथी आधा खोदेंशो बाक्‍ब।\em* \v 12 मिनु सासन पाइबमी परमप्रभु यावे कली आ थुंम ग्‍येरशा चढ़ेतीक चढ़ेचा दाक्‍ताक्‍व हना, चोशा चढ़ेतीक कि दुशा बाक्‍तीक आ पर्बम चढ़ेतीक चढ़ेचा दाक्‍ताक्‍व हना, मेको ओव़चा कली पूर्ब ङा ठेयब लाप्‍चो रोक्‍शा गेचा माल्‍नीम। मिनु मेकोमी आ चोशा चढ़ेतीक नु दुशा बाक्‍चा आ पर्बम चढ़ेतीक, नाइक्‍तीक नाक्‍ती चढ़ेशो खोदेंशो पा चढ़ेचा माल्‍ब। मिनु नोले मेको लाङगा लचा माल्‍ब। मिनु लम नोले मेको ठेयब लाप्‍चो चोक्‍चा माल्‍नीम। \p \v 13 मेकोमी परमप्रभु यावे कली नाक्‍त किंत किंत मारेइ मदुम्‍शो बर्स का गाप्‍शो पाठा का का सुनी कुस कुस चोशा चढ़ेचा कली गेचा माल्‍ब। \em प्रस्‍थान २८:३८-४२; गन्‍ती २८:३\em* \v 14 मेको नु सुनी कुस कुस चढ़ेतीक नु एफाह ङा ६ भाग ङा भाग का अन्‍न, हिन का ङा ३ भाग ङा भाग का तेल रिम्‍शो फस ब्‍वाइक्‍चा कली चढ़ेचा माल्‍ब। एको परमप्रभु यावे कली अन्‍न चढ़ेतीक बाक्‍ब। मिनु मेको गेना हना यो परमप्रभु यावे कली अन्‍न चढ़ेतीक बाक्‍ब। \em एफाह का २२ लिटर पुक्‍तीक बाक्‍ब। हिन का ४ लिटर खोदेंशो बाक्‍ब।\em* \v 15 मिनु मेको पाठा, अन्‍न चढ़ेतीक नु तेल सुनी कुस कुस चाक्‍शा, चोशा चढ़ेचा माल्‍ब” देंशो बाक्‍ब। \s1 सासन पाइब आ थेरशो रू \p \v 16 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “सासन पाइबमी आ तौ का कली आ शोंप रे रू गेप्‍तु हना, मेको आ तौ चच युइ आन के दुम्‍ल। \v 17 तन्‍न मेकोम आ थेरशो रू रे आ गेय पाइब कली गेप्‍तु हना, मेको प्रोंइतीक बर्स सम्‍म ला मेको गेय पाइब आ शोंप दुम्‍ब। नोले मेको लेंशा सासन पाइब केन दुम्‍ब। आ तौ कली गेशो रू चहिं मेको केन दुम्‍शा लीब। \em लेवी २५:१०; येरमीया ३४:८\em* \v 18 सासन पाइबमी मुर आन थेरशो रू रे ग्रुंइशा आ शोंप सेल्‍‍ने मचाप्‍ब। मेकोम आ तौ आन कली रू गेचा दाक्‍ब हना, आ शोंप रे गेचा माल्‍ब। मोपा सुइ आं मुर रू रोइक्‍चा मपुंइसीनीम” देंत। \em इजीकीएल ४५:८-९\em* \s1 चढ़ेशो श्‍ये क्‍येतीक कोठा \p \v 19 मिनु नोले मेकोमी आं कली उत्तर गे ङा ठेयब लाप्‍चो ङा ओव़तीक आ नेक्‍था रे पा, चढ़ेब आन कली तिल्‍शा वोइश्‍शो कोठाम लाइक्‍ती। मिनु मेकेर बाक्‍तीक आ पच्‍छिम गे बाक्‍तीक का ताता। \v 20 मिनु मेकोम आं कली “एकेर चढ़ेबपुकीम दोस आ पर्बम चढ़ेतीक नु पाप आ पर्बम चढ़ेतीक आन श्‍ये लोप्‍नीम। मिनु चढ़ेशो अन्‍न के मार मार चोइनीम। मोपा मेकोपुकीम चढ़ेशो थोव़क लाङगा गे ङा लाङगाम मग्रुंइनीम। मारदे हना मुर आन कली मरिम्‍शो मदुम्‍ल” देंत। \p \v 21 मिनु नोले मेकोमी आं कली लाङगा गे ङा लाङगा ङा ४ सुर कोंइताक्‍यी। \v 22 मेको लाङगा गे ङा लाङगा ङा ४ सुरम ४ ओटा आइक्‍च लाङगा बाक्‍तेक्‍म। मेको नेल्‍ल खाल का ङा ४० कुबीत लाइश्‍शो नु ३० कुबीत ब्रेम्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \v 23 मेको नेल्‍ल आन एर ओंथ गारो हिरशो बाक्‍तेक्‍म। मेको ४ ओटा लाङगामी आन सुर सुरम लहर पा चुप्‍लु बाक्‍तेक्‍म। \v 24 मिनु मेकोमी आं कली “एको क्‍येतीक बाक्‍नीम। एकेर परमप्रभु यावे आ खिंम गेय पाइबपुकीमी मुर आन चढ़ेशो मार मार लोप्‍नीम” देंत। \c 47 \s1 परमप्रभु आ खिं रे ग्रूशो खोला \p \v 1 मिनु नोले मेकोमी आं कली परमप्रभु यावे आ खिं आ ओव़तीक लाप्‍चोम लेश्‍शा चाक्‍ती। मिनु गो मेको लाप्‍चो आ थेंका रे ब्‍वाक्‍कु यिशा, पूर्ब गे शाइश्‍शो ताता। मारदे हना मेको परमप्रभु यावे आ खिं पूर्ब गे कोव़शो बाक्‍त। मिनु मेको ब्‍वाक्‍कु परमप्रभु यावे आ खिं आ दक्‍खिन चढ़ेतीक आ दक्‍खिन रे शाइश्‍शो बाक्‍त। \em उत्‍पत्ती २:१०-१४; योएल ४:१८; प्रकाश २२:१\em* \v 2 नोले मेकोमी आं कली उत्तर गे ङा ठेयब लाप्‍चो रे पा लाङगा ग्रुंइताक्‍यी। मिनु पूर्ब गे लेश्‍शो लाङगा ङा लाप्‍चो रे पा हिरशा चाक्‍ती। मेको ब्‍वाक्‍कु दक्‍खिन गे शाइश्‍शो बाक्‍त। \p \v 3 मिनु मेको पुक्‍तीक डोरी का शेशा पूर्ब गे लत। मिनु मेकोम हजार का कुबीत पुक्‍तु। मिनु नोले मेकोमी आं कली ब्‍वाक्‍कु शोक्‍‍पाइक्‍ती। मेको ब्‍वाक्‍कु दिम्‍ला सम्‍म जाक्‍शो बाक्‍त। \em कुबीत का ०.५ मिटर बाक्‍ब। इजीकीएल ४०:३\em* \v 4 मिनु लेंशा अर्को हजार का कुबीत पुक्‍तु। मिनु मेको ब्‍वाक्‍कुम शोक्‍‍पाइक्‍ती। मेको ब्‍वाक्‍कु पोक्‍च सम्‍म जाक्‍शो बाक्‍त। मिनु मेकोम लेंशा अर्को हजार का कुबीत पुक्‍तु। मिनु मेकोमी आं कली मेको ब्‍वाक्‍कुम शोक्‍‍पाइक्‍ती। मेको ब्‍वाक्‍कु क्रातो सम्‍म जाक्‍शो बाक्‍त। \v 5 मिनु मेकोम लेंशा अर्को हजार का कुबीत पुक्‍तु। मिनु गो मेको खोला शोक्‍ने मचबु। मारदे हना ब्‍वाक्‍कु बारशो बाक्‍त। मेको दोम्‍ली ग्‍यारचा ङा दुम्‍शो बाक्‍त हना यो, शोक्‍ने मचाप्‍चा ङा बाक्‍त। \v 6 मिनु मेकोम आं कली “ए मुर, गे एको तवी” देंत। मिनु लेंशा खोला आ नेक्‍था लेप्‍पाइक्‍ती। \v 7 मिनु गो मेकेर जाक्‍ङानु, मेको समुन्‍द्र आ ओंथ हांबु नु आइक्‍ची हांबु नेल्‍ल शुश रवा तातामी। \v 8 मिनु मेकोम आं कली “एको ब्‍वाक्‍कु पूर्ब रागी गे लशा, उइ अराबाह गे लशो बाक्‍ब। मिनु मेको हिक्‍सी समुन्‍द्रम ब्‍वांइसीब। मिनु मेकेर ङा ब्‍वाक्‍कु रिम्‍शो दुम्‍ब। \v 9 मेको ब्‍वाक्‍कु शाइक्‍तीकेमी शुश खाल ङा जन्‍तु बाक्‍नीम। मेकेर हिक्‍ने मचाप्‍चा ङा पा, ङांइ बाक्‍नीम। मारदे हना मेको ब्‍वाक्‍कु मेकेर जाक्‍दीश्‍शो बाक्‍ब। मेको ब्‍वाक्‍कु रिम्‍शो दुम्‍तीके मेकेर मारेइ मारेइ ब्रोंइनीम। \em प्रस्‍थान १५:२३\em* \v 10 मेको आ एर ओंथ नेल्‍लेम ग्‍याइल आप्‍बपुकी राप्‍नीम। एन-गेदी रे एन-एग्‍लै सम्‍म ग्‍याइल आप्‍तीक दुम्‍नीम। मेकेर ठेयब समुन्‍द्र खोदेंशो पा शुश खाल ङा ङांइ बाक्‍नीम। \v 11 तन्‍न मेको समुन्‍द्र आ सिम नु हिलो बाक्‍तीके ङा ब्‍वाक्‍कु रिम्‍शो मदुम्‍ब। मेको हिक्‍सी ग्रुंइचा कली बाक्‍नीम। \v 12 मेको समुन्‍द्र आ एर ओंथ नेल्‍ल शुश खाल ङा फल फुल रवा वानीम। मेको आन सफा मसोव़नीम। मेको आन फल गेनायो मनुप्‍नीम। मेको महिना महिनाम सित्‍नीम। मारदे हना मेको आन कली माल्‍शो ब्‍वाक्‍कु परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीक रे लशो बाक्‍ब। मेको आन फल रूचा कली नु मेको आन सफा सापाइक्‍चा कली दुम्‍नीम” देंत। \em यसैया ३२:१५; प्रकाश २२:२\em* \s1 इस्राएल रागी ङा सांद \p \v 13 मिनु परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी “इस्राएल ङा सांद आगा ङा १२ थर आन थेरशो रू दोपा योक्‍चा माल्‍नीनी देंशा हना, योसेफ कली भाग निक्‍शी गेचा माल्‍नीनी। \em उत्‍पत्ती ४८:५; यहोसु १७:१७\em* \v 14 मेको लीशो रागी इन दातेम उइक्‍थ उइक्‍थ पा योक्‍चा माल्‍नीनी। मिनु गो इन किकी पिपी आन कली गेनुङ, दे कसम जतीके मेको रागी इन शोंप दुम्‍ब। \em उत्‍पत्ती १२:७\em* \p \v 15 मेको रागी आ सांद ते बाक्‍चा माल्‍नीम देंशा हना, उत्तर गे ङा सांद ठेयब समुन्‍द्र रे हेथ्‍लोन ङा लां, लेबो-हमाथ रे सेदाद सम्‍म दुम्‍चा माल्‍‍ब। \em गन्‍ती ३४:२-१२\em* \v 16 मेको सांद बेरोथाह नु सिब्रैम सम्‍म दुम्‍चा माल्‍‍ब। मेको दमस्‍कस नु हमाथ आस दातेम बाक्‍शो बाक्‍नीस। मेको सांद हासेर-हात्‍तीकोन सम्‍म जाक्‍दीप्‍ब। मेको हौरान ङा सांद आ नेक्‍था बाक्‍ब। \v 17 मिनु ठेयब समुन्‍द्र रे हासर-एनोन सम्‍म बाक्‍ब। मेको दमस्‍कस आ उत्तर गे बाक्‍ब। मेको आ उत्तर गे हमाथ आ सांद बाक्‍ब। मेको उत्तर ङा सांद बाक्‍ब। \p \v 18 पूर्ब गे ङा सांद हौरान नु दमस्‍कस आस दातेम, यर्दन खोला आ नेक्‍था गिलाद नु इस्राएल रागी आस दातेमी बाक्‍ब। मेको पूर्ब ङा समुन्‍द्र नु तामार सम्‍म बाक्‍ब। मेको पूर्ब ङा सांद बाक्‍ब। \p \v 19 दक्‍खिन गे ङा सांद तामार रे मेरीबाथ-कादेश ङा ब्‍वाक्‍कु बाक्‍तीके सम्‍म दुम्‍चा माल्‍‍ब। मिनु मेकेर रे इजीप्‍त ङा खोल्‍सा रे ठेयब समुन्‍द्र सम्‍म जाक्‍दीप्‍ब। मेको दक्‍खिन ङा सांद बाक्‍ब। \em गन्‍ती २०:१३; गन्‍ती ३४:५\em* \p \v 20 पच्‍छिम गे ङा सांद ठेयब समुन्‍द्र लेबो-हमाथ आ ङोंइती सम्‍म दुम्‍चा माल्‍ब। मेको पच्‍छिम ङा सांद बाक्‍ब। \p \v 21 गे मेको रागी इन दातेम इस्राएल आ थर ङा मुर आन कली योक्‍शा गेचा माल्‍नीनी। \v 22 गेपुकीम आंम इन थेरशो रू वोइक्‍चा माल्‍नीनी। इन दातेमी बाक्‍ब तमी तौ थिशो अर्को रागी ङा मुर आन कली यो आन भाग योक्‍शा, गेचा माल्‍नीनी। गेपुकीम मेको आन कली इस्राएल रागीम जरमेशो आंम रागी ङा मुर खोदेंशो मिम्‍चा माल्‍नीनी। मिनु गेपुकी नु इस्राएल आ थर आन दातेम मेकोपुकीम आन थेरशो रू तचा माल्‍नीम। \em लेवी १९:३३-३४\em* \v 23 मेको अर्को रागी ङा मुरपुकी तेको थर ङा बाक्‍तीकेम बाक्‍नीमी, मेकेर मेको आन कली आन थेरशो रू गेचा माल्‍नीनी” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेम देंत। \c 48 \s1 इस्राएली आन कली रागी योक्‍शो \p \v 1 मिनु “मेको आन थर आन नें मार बाक्‍नीम देंशा हना, उत्तर गे ङा सांद हेथ्‍लोन ङा लां रे पा लेबो-हमाथ रे हासर-एनोन सम्‍म बाक्‍ब। हासर-एनान दमस्‍कस आ सांदम बाक्‍ब। मिनु हमाथ मेको आ उत्तर गे बाक्‍ब। मिनु मेको पूर्ब रे पच्‍छिम सम्‍म बाक्‍ब। मेको दान आ थेरशो रू दुम्‍ब। \em इजीकीएल ४७:१५-१७\em* \v 2 मिनु पूर्ब रे पच्‍छिम दान आ सांद थिशो रू आशेर आ थेरशो रू दुम्‍ब। \v 3 मिनु पूर्ब रे पच्‍छिम आशेर आ सांद थिशो रू नाप्‍ताली आ थेरशो रू दुम्‍ब। \v 4 मिनु पूर्ब रे पच्‍छिम नाप्‍ताली आ सांद थिशो रू मनस्‍से आ थेरशो रू दुम्‍ब। \v 5 मिनु पूर्ब रे पच्‍छिम मनस्‍से आ सांद थिशो रू एफ्राइम आ थेरशो रू दुम्‍ब। \v 6 मिनु पूर्ब रे पच्‍छिम एफ्राइम आ सांद थिशो रू रूबेन आ थेरशो रू दुम्‍ब। \v 7 मिनु पूर्ब रे पच्‍छिम रूबेन आ सांद थिशो रू यहूदा आ थेरशो रू दुम्‍ब। \p \v 8 मिनु पूर्ब रे पच्‍छिम गे यहूदा आ सांद सम्‍म थिशो भाग का तिल्‍चा माल्‍नीनी। मेको २५ हजार कुबीत ब्रेम्‍शो नु आ लाइश्‍शो पूर्ब रे पच्‍छिम सम्‍म थर थर आन कली गेशो थेरशो रू खोदेंशो लाइश्‍शो दुम्‍चा माल्‍ब। मिनु परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीक मेको आ दातेम दुम्‍चा माल्‍ब। \em कुबीत का ०.५ मिटर बाक्‍ब। इजीकीएल ४५:१-८\em* \v 9 परमप्रभु यावे कली गेशो तिल्‍शो भाग चहिं २५ हजार कुबीत लाइश्‍शो नु २० हजार कुबीत ब्रेम्‍शो दुम्‍चा माल्‍ब। \v 10 मिनु मेको परमप्रभु यावे कली गेशो तिल्‍शो भाग चढ़ेब आन कली दुम्‍ब। मेको भाग उत्तर गे २५ हजार कुबीत लाइश्‍शो, पच्‍छिम गे १० हजार कुबीत ब्रेम्‍शो, पूर्ब गे १० हजार कुबीत ब्रेम्‍शो नु दक्‍खिन गे २५ हजार कुबीत लाइश्‍शो दुम्‍चा माल्‍ब। मिनु परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीक मेको आ दातेम दुम्‍चा माल्‍ब। \v 11 मिनु मेको परमप्रभु यावे कली चढ़ेब आन भाग दुम्‍चा माल्‍ब। आं गेय पाइब सादोक आ चच युइ आन के दुम्‍ब। मेकोपुकी इस्राएली नु लेवीपुकी हेंथे गाक्‍तेक्‍म हना यो, मेकोपुकी हेंथे मगाक्‍थु, आं गेय पाम्‍तेक्‍म। \em इजीकीएल ४०:४६\em* \v 12 मिनु मेको आन कली परमप्रभु यावे कली तिल्‍शो रागी रे आन भाग दुम्‍‍ब। मेको आन नेल्‍ल क्‍येङा चोव़खो बाक्‍तीक भाग, लेवी आन थेरशो रू थिशो बाक्‍‍ब। \v 13 चढ़ेब आन थेरशो रू आ नेक्‍था लेवी आन थेरशो रू दुम्‍चा माल्‍ब। मेको २५ हजार कुबीत लाइश्‍शो नु २० हजार कुबीत ब्रेम्‍शो दुम्‍चा माल्‍ब। मेको आ लाइश्‍शो नेल्‍ल २५ हजार कुबीत नु आ ब्रेम्‍शो नेल्‍ल १० हजार कुबीत दुम्‍चा माल्‍ब। \v 14 मिनु मेकोपुकीमी मेको थेरशो रू लेयचा नु फाइक्‍चा मदुम्‍नीम। मेको रू नेल्‍ल क्‍येङा रिम्‍शो बाक्‍ब। मिनु मेको सुइ आन कली गेने मचाप्‍नीम। मारदे हना मेको परमप्रभु यावे आ रू बाक्‍ब। \p \v 15 मिनु मेको लीशो ५ हजार कुबीत ब्रेम्‍शो नु २५ हजार कुबीत लाइश्‍शो रू सहर कली बाक्‍ब। मेको मुर बाक्‍तीके नु सहर आ दाते ङा रू दुम्‍चा माल्‍ब। \v 16 मेको लीशो रू उत्तर गे ४ हजार ५ सहे कुबीत, दक्‍खिन गे ४ हजार ५ सहे कुबीत, पूर्ब गे ४ हजार ५ सहे कुबीत नु पच्‍छिम गे ४ हजार ५ सहे कुबीत दुम्‍चा माल्‍ब। \em प्रकाश २१:१६\em* \v 17 मिनु मेको सहर ङा रू दुम्‍चा माल्‍ब। मिनु मेको लीशो सहर ङा रू उत्तर गे सहे निक्‍शी ५० कुबीत, दक्‍खिन गे सहे निक्‍शी ५० कुबीत, पूर्ब गे सहे निक्‍शी ५० कुबीत नु पच्‍छिम गे सहे निक्‍शी ५० कुबीत दुम्‍चा माल्‍ब। \v 18 मेको परमप्रभु यावे आ बाक्‍तीक आ सांद थिशा लीशो रू पूर्ब गे १० हजार कुबीत नु पच्‍छिम गे १० हजार कुबीत दुम्‍चा माल्‍ब। मेको परमप्रभु यावे आ खिं आ का पटटी गे बाक्‍चा माल्‍ब। मेकेर सहरम गेय पाइब आन कली जचा थोव़क लेयतीक दुम्‍चा माल्‍ब। \v 19 सहरम गेय पाइब इस्राएल आ थर ङा मुर नेल्‍लेमी मेकेर बाक्‍शा, गेय पाइनीम। \v 20 गेपुकीमी तिल्‍शो बाक्‍तीक रू नेल्‍ल २५ हजार कुबीत ब्रेम्‍शो नु २५ हजार कुबीत लाइश्‍शो दुम्‍चा माल्‍ब। मेको ४ पाटे दुम्‍ब। मेको परमप्रभु आ भाग नु सहर ङा बाक्‍तीके बाक्‍ब। \p \v 21 मेको परमप्रभु यावे आ भाग नु सहर ङा का पटटी गे लीत हना, सासन पाइब के दुम्‍चा माल्‍ब। मेको पूर्ब गे परमप्रभु यावे कली तिल्‍शो २५ हजार कुबीत पूर्ब ङा सांद गे नु पच्‍छिम गे बाक्‍शो २५ हजार कुबीत पच्‍छिम ङा सांद गे बाक्‍ब। मेको आ लाइश्‍शो थर थर आन रू रू गे लाइब। मेको सासन पाइब के दुम्‍ब। मिनु परमप्रभु यावे आ खिं मेको आ दातेम बाक्‍ब। \em इजीकीएल ४५:७\em* \v 22 मिनु लेवी आन रू नु सहर ङा रू आन दातेमी मेको सासन पाइब आन रू बाक्‍ब। यहूदा नु बेन्‍यामीन आस दातेमी बाक्‍शो रू यो सासन पाइब आन के बाक्‍ब। \s1 अरु थर आन थेरशो रू \p \v 23 मिनु लीशो थर आन कली पूर्ब रे पच्‍छिम सम्‍म बेन्‍यामीन आ थेरशो रू, \v 24 पूर्ब रे पच्‍छिम सम्‍म बेन्‍यामीन आ सांद थिशो सिमियोन आ थेरशो रू, \v 25 पूर्ब रे पच्‍छिम सम्‍म सिमियोन आ सांद थिशो इस्‍साकार आ थेरशो रू, \v 26 पूर्ब रे पच्‍छिम सम्‍म इस्‍साकार आ सांद थिशो जबूलून आ थेरशो रू, \v 27 पूर्ब रे पच्‍छिम सम्‍म जबूलून आ सांद थिशो गाद आ थेरशो रू, \v 28 मिनु दक्‍खिन गे गाद आ थेरशो रू ङा सांद तामार रे मेरीबाथ-कादेश ङा ब्‍वाक्‍कु बाक्‍तीक सम्‍म नु इजीप्‍त ङा खोल्‍सा आ नेक्‍था रे पा ठेयब समुन्‍द्र सम्‍म दुम्‍चा माल्‍ब। \em इजीकीएल ४७:१९\em* \v 29 गेपुकीम मेको रागी ङा रू इस्राएल आ थर ङा मुर आन कली आन थेरशो रू दुम्‍पाइश्‍शा योक्‍शा गेचा माल्‍नीनी। मिनु मेकोन मेको आन भाग दुम्‍ब” दे परमप्रभु, परमप्रभु यावेमी देंत। \s1 यरूसलेम सहर ङा ठेयब लाप्‍चो \p \v 30 परमप्रभु यावेमी “सहर ङा गारो रे लाङगा ग्रूतीक ते दुम्‍चा माल्‍नीम देंशा हना, उत्तर गे ङा गारो पुक्‍शा ४ हजार ५ सहे कुबीत लाइश्‍शो दुम्‍चा माल्‍ब। \em कुबीत का ०.५ मिटर बाक्‍ब।\em* \v 31 ठेयब लाप्‍चो आन नें इस्राएल आ थर आन नें खोदेंशो दुम्‍चा माल्‍‍नीम। उत्तर गे ङा गारो ङा ठेयब लाप्‍चो सां, रूबेन आ लाप्‍चो, यहूदा आ लाप्‍चो नु लेवी आ लाप्‍चो दुम्‍नीम। \v 32 मिनु पूर्ब गे ङा गारो ४ हजार ५ सहे कुबीत लाइश्‍शो दुम्‍चा माल्‍ब। पूर्ब गे ङा गारो ङा ठेयब लाप्‍चो सां, योसेफ आ लाप्‍चो, बेन्‍यामीन आ लाप्‍चो नु दान आ लाप्‍चो दुम्‍नीम। \v 33 मेको दक्‍खिन गे ङा गारो ४ हजार ५ सहे कुबीत लाइश्‍शो दुम्‍चा माल्‍ब। दक्‍खिन गे ङा गारो ङा ठेयब लाप्‍चो सां, सिमियोन आ लाप्‍चो, इस्‍साकार आ लाप्‍चो नु जबूलून आ लाप्‍चो दुम्‍नीम। \v 34 मेको पच्‍छिम गे ङा गारो ४ हजार ५ सहे कुबीत लाइश्‍शो दुम्‍चा माल्‍ब। पच्‍छिम गे ङा गारो ङा ठेयब लाप्‍चो सां, गाद आ लाप्‍चो, आशेर आ लाप्‍चो नु नाप्‍ताली आ लाप्‍चो दुम्‍नीम। \v 35 मिनु सहर आ एर ओंथ हिरशो गारो १८ हजार कुबीत दुम्‍ब। मेना रे मेको सहर आ नें ‘परमप्रभु यावे मेकेर बाक्‍ब’ देंशो नें वोइक्‍चा माल्‍ब” दे परमप्रभु यावेमी देंत। \em इजीकीएल ४३:७; यसैया ६०:१४; प्रकाश २१:३\em*