\id 1CO \h १ कोरिन्‍थी \toc1 १ कोरिन्‍थी \toc2 १ कोरिन्‍थी \toc3 १कोरिन्‍थी \mt1 १ कोरिन्‍थी \ip \bd ब्रेक्‍ब मुर:\bd* एको चिठी ब्रेक्‍ब पावल बाक्‍ब। मेकोमी आ नें नेल्‍ल क्‍येङा ङोंइती ब्रेक्‍शो बाक्‍त। पावलमी कोरिन्‍थ सहर कली थमा सुइक्‍ब आन ग्रुम्‍तीक सेल्‍तु। मिनु पावल कली आफ, दे नें वोइक्‍तेक्‍म। \em १कोरिन्‍थी १:१; १कोरिन्‍थी ३:१०; १कोरिन्‍थी ४:१५ \em* \ip \bd गेना ब्रेक्‍शो:\bd* पावल, बर्स निक्‍शी महिना सां एफिसस सहरम बाक्‍शा, मेकेर रे कोरिन्‍थ सहर ङा थमा सुइक्‍ब आन कली चिठी ब्रेक्‍शो बाक्‍त। मेको ५७ ए. डी. ङा ङोंइती ङा महिनाम ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \ip \bd मार ब्रेक्‍शो:\bd* पावलमी मेको थमा सुइक्‍ब आन ग्रुम्‍तीक खिं ५२ ए. डी. मेर आंमान सेल्‍शा, बर्स निक्‍शी मेकेर शेंशो बाक्‍त। मिनु मेको थमा सुइक्‍ब आन दातेम मार मार मरिम्‍शो दुम्‍‍मे, मेको ख्‍लोए आ खिं ङा मुरुम पावल कली शेंथ जाक्‍शो बाक्‍तेक्‍म। \io1 १. थमा सुइक्‍ब आन ग्रुम्‍तीकेमी मीश मुर दोदेंशो दुम्‍चा माल्‍नीमी। \io1 २. मेकोपुकी हुल हुल दुम्‍शो बाक्‍तेक्‍म \em १कोरिन्‍थी १:१-१६\em* \io1 ३. मुर आन हेंथे पा मरिम्‍शो पशो \em १कोरिन्‍थी ५:- १०:-\em* \io1 ४. ग्रुम्‍तीक ङा मुरुम तुइक्‍चा माल्‍शो लोव़: \io2 मीश मुर आन पर्बम \io2 प्रभु भोज आ पर्बम \io2 परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम मार गेय पाइब \io2 परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब गेय \io2 परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ पचा आ पर्बम \io2 मुर बेक्‍शा, सेंचा आ पर्बम \em १कोरिन्‍थी ११:- १५:- \em* \c 1 \s1 ङोंइती ङा लोव़ \p \v 1 परमप्रभु यावे आ दाक्‍शो पा ख्रीस्‍त येसु आ सोइश्‍शो ब्रेत्‍चा पुंइसीशो, गो पावल नङ। इं लोक्‍ब सोस्‍थेनेस नु गोमी कोरिन्‍थ सहरम बाक्‍ब परमप्रभु यावे आ मुर दुम्‍शा देल्‍ब इन कली एको चिठी ब्रेक्‍शा सोइक्‍ताक्‍स्‍कु। \v 2 गे कोरिन्‍थ सहर ङा ख्रीस्‍त येसुमी योव़चा पुंइसाक्‍नी। मोपतीके योव़शोपुकी दे ब्रेत्‍चा पुंइसीनीनी। गेपुकी ला ममाइ, ते ते इं प्रभु येसु ख्रीस्‍त आ नेंमी खुम्‍सीनीमी, मेक मेक ङा मुरपुकी यो इन खोदेंशो पा योव़शा, योव़शोपुकी दे ब्रेत्‍चा पुंइसीनीम। येसु ख्रीस्‍त आंइ प्रभु, इं प्रभु, थमा सुइक्‍ब नेल्‍ल आन प्रभु बाक्‍ब। मिनु आ नेंमी गो नेल्‍ल का दुम्‍तय। \em १कोरिन्‍थी ६:११; प्रेरित ९:१६; प्रेरित १८:१-१७\em* \v 3 इं आफ परमप्रभु यावे नु प्रभु येसु ख्रीस्‍तमी इन कली शिशी पा इन थुं नाइश्‍शा बाक्‍चा गेम्‍सेक्‍ल। \s1 प्रार्थना पशो \p \v 4 गो इन पर्बम परमप्रभु यावे कली “गे रिम्‍शो पाइब ननी” दे ठेयब सेल्‍नुङ, मारदे हना इन कली शिशी पा येसु ख्रीस्‍तमी तुइक्‍पाइक्‍तु। \v 5 मिनु तुइक्‍तीक नु रुप्‍तीक थुं शुश गेशा, अरु आन कली शेंब नु रुप्‍पाइक्‍ब सेल्‍तु। \v 6 मिनु इन पतीके मुरपुकीमी ख्रीस्‍त आ सक्ति ताइनीम। \em तीतस २:१३; २पत्रुस ३:१३-१४\em* \v 7 गेपुकी परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीमी पपाइश्‍शो गेय नेल्‍ल पचा ताइतीनी। मारेइ मारेइम गाप्‍शा बाक्‍नीनी। इं प्रभु येसु ख्रीस्‍तमी तपांइसेक्‍ल, दे रिम्‍शा बाक्‍नीनी। \v 8 इं प्रभु येसु ख्रीस्‍त जाक्‍म नाक्‍ती आ ङोंइती ठीक दुम्‍शा, इन कली सक्ति पाइश्‍शो गेय पना पन थिप्‍ब, दे तुइक्‍ताक्‍ङ। मारदे हना इन कली नेल्‍ल क्‍येङा नोले सम्‍म थमा सुइक्‍चा मप्रोंइथु रिम्‍शा बाक्‍तीक सक्ति गेब। \em फिलिप्‍पी १:६; १थिस्‍सलोनिकी ३:१३\em* \v 9 परमप्रभु यावेमी इन कली आ तौ इं प्रभु येसु ख्रीस्‍त नु गेना हना यो काथा बाक्‍चा कली योव़तु। मिनु आ देंशो लोव़ नेल्‍ल खाप्‍ब। \em १थिस्‍सलोनिकी ५:२४\em* \s1 थुं का दुम्‍शा बाक्‍कीन \p \v 10 आं लोक्‍बपुकी, इं प्रभु येसु ख्रीस्‍त आ नेंमी, इन कली अर्ती गेनन्‍नी। लोव़ का, शोव़ का नु थुं का दुम्‍शा बाक्‍चा मप्रोनीन। \em १कोरिन्‍थी ११:१८; रोमी १५:५; फिलिप्‍पी २:२\em* \v 11 “कोरिन्‍थीपुकी जिशा बाक्‍नीम” दे इन पर्बम ख्‍लोए आ खिं ङा मुरपुकीमी तुइक्‍पाइक्‍तीमी। \v 12 इन जिशो मार बाक्‍ब देंशा हना, का निक्‍शीमी “पावल आ नोले खोइक्‍ब नकी” का निक्‍शीमी “आपोल्‍लोस आ नोले खोइक्‍ब नकी” का निक्‍शीमी “केफास आ नोले खोइक्‍ब नकी” नु का निक्‍शीमी “ख्रीस्‍त आ नोले खोइक्‍ब नकी” देंतीनी। \em १कोरिन्‍थी ३:४; प्रेरित १८:२४-२७; यूहन्‍ना १:४२\em* \v 13 मार ख्रीस्‍त देंशो शुश बाक्‍नीमी ङा? पावलमी इन पाप क्‍याम्‍चा कली शीमी केप्‍शा कांटी थोक्‍शा क्‍याइश्‍शा साइक्‍चा पुंइसे ङा? पावल आ नेंमी ब्‍वाक्‍कुम ख्रुम्‍शा ग्रुंइचा पुंइसीनी ङा? \v 14 गो परमप्रभु कली “गे रिम्‍शो पाइब ननी” देंनुङ। मारदे हना गो क्रिस्‍पस नु गायस ङा लाक्‍शा सुइ कली ब्‍वाक्‍कुम ख्रुम्‍शा मग्रुंइदुमी। \em प्रेरित १८:८; रोमी १६:२३\em* \v 15 मुर आन कली ब्‍वाक्‍कुम ख्रुम्‍शा ग्रुंइतीक गेय पशो नङ हना, मेकोपुकीमी “पावल आ नेंमी ब्‍वाक्‍कुम ख्रुम्‍शा ग्रुंइचा पुंइसाक्‍क” देंम वा। \v 16 स्‍तीफानस आ खिं ङा मुर आन कली ब्‍वाक्‍कुम ख्रुम्‍शा ग्रुंइताक्‍ङमी। मेको ङा लाक्‍शा, सुइ आन कली ब्‍वाक्‍कुम ख्रुम्‍शा ग्रुंइदुमी कों मग्रुंइदुमी, मारेइ मतुइक्‍नुङ। \em १कोरिन्‍थी १६:१५\em* \v 17 ख्रीस्‍तमी मुर आन कली ब्‍वाक्‍कुम ख्रुम्‍शा ग्रुंइतीक गेय पथ मसोइक्‍ती। आ लोव़ नेंपाइक्‍चा कली सोइक्‍ताक्‍यी। लोव़मी फू चुइश्‍शो खोदेंशो पा ममाइ। गो फू चुइश्‍शो लोव़ पाता हना, ख्रीस्‍त बेक्‍शो सक्ति क्‍याम्‍सीशा लाइब। \s1 रागी ङा जोक्‍ब तुइक्‍ब आन पर्बम \p \v 18 “ख्रीस्‍त पाप क्‍याम्‍चा कली साइक्‍चा पुंइसाक्‍व” देंशो लोव़ नेंशा, नरक लाइबपुकीमी “मूर्ख लोव़ बाक्‍ब” देंनीम। गो पाप रे ब्रोंइशोपुकीमी चहिं “एको लोव़म परमप्रभु यावे आ सक्ति बाक्‍ब” दे तुइक्‍नय। \em २कोरिन्‍थी ४:३; रोमी १:१६\em* \v 19 मिनु “जोक्‍ब आन कली आन जोक्‍शो क्‍याम्‍शा, तुइक्‍ब आन कली आन तुइश्‍शो साम्‍शा गेनुङमी” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \em यसैया २९:१४\em* \v 20 जोक्‍ब तुइक्‍ब सु सु नमी? पढेस जोक्‍ब सु सु नमी? सिनाक्‍त मुलाक्‍त शुश लोव़ पा ग्राब सु नमी? लो, मिम्‍तीने। एको रागी ङा जोक्‍ब तुइक्‍ब लोव़ कली परमप्रभु यावेमी फश लोव़ मसेला ङा? \em मत्ती ११:२५; रोमी १:२२\em* \v 21 परमप्रभु यावेमी मुर आन जोक्‍तीक तुइक्‍तीक रे आंम कली मतुइक्‍पांइसे। परमप्रभु यावेम आ दाक्‍शो पा, आंइ मूर्ख लोव़ नेंपाइक्‍ब। मिनु मेको लोव़म थमा सुइक्‍ब आन कली पाप रे ब्रोंइचा गेब। \v 22 यहूदीपुकी चिन्‍ड नु छक लाक्‍चा ङा गेय कोव़कोव़ दाक्‍नीम। ग्रीकपुकीमी मुर आन जोक्‍तीक तुइक्‍तीक लोव़ माल्‍शा, नेंथ गाक्‍नीम। \em मत्ती १२:३८; यूहन्‍ना ४:४८; प्रेरित १७:१८-२१\em* \v 23 मेको आन दाक्‍शो, आन माल्‍शा गाक्‍शो नेल्‍ल तुइश्‍शा यो गोमी चहिं “ख्रीस्‍त पाप क्‍याम्‍चा कली साइक्‍चा पुंइसाक्‍व” दे आन कली नेंपाइक्‍नीकी। मोदेंशो नेंपाइक्‍कानु, ख्रीस्‍त लांमी वोइश्‍शो फुल्‍लु खोदेंशो दुम्‍शा, यहूदी आन कली दाइल पाइक्‍ब। मिनु राम्‍सीनीम। अर्को रागी ङा मुरपुकीमी “मूर्ख लोव़ बाक्‍माक्‍त” दे काइ नेंचा मदाक्‍नीम। \em प्रेरित १७:३२; गलाती ५:११; १कोरिन्‍थी २:१४\em* \v 24 परमप्रभु यावेमी योव़शो यहूदी नु ग्रीकपुकीमी चहिं मार देंनीम देंशा हना “परमप्रभु यावे आ सक्ति नु जोक्‍तीक तुइक्‍तीक नेल्‍ल ख्रीस्‍त नु थिंसीब” देंनीम। \em कलस्‍सी २:३\em* \v 25 परमप्रभु यावे आ मूर्ख लोव़ मुर आन जोक्‍तीक तुइक्‍तीक क्‍येङा ठेयब जोक्‍तीक तुइक्‍तीक लोव़ बाक्‍ब। परमप्रभु यावे आ आइक्‍च सक्ति यो मुर आन ठेयब सक्ति क्‍येङा ठेयब बाक्‍ब। \p \v 26 आं लोक्‍बपुकी, परमप्रभु यावेमी इन कली मारदे योव़ङा? इन पढेशो तशा देय, इन जोक्‍शो तुइश्‍शो तशा? गे शुश सक्ति पाइश्‍शो यो मननी। ठेयब खिं ङा मुर यो मबाक्‍नी। लो, मेको मिम्‍तीन। \em यूहन्‍ना ७:४८; याकूब २:१-५\em* \v 27 तन्‍न परमप्रभु यावेमी जोक्‍ब तुइक्‍ब आन कली मुने तोक्‍चा कली मजोक्‍ब मतुइक्‍ब मूर्ख आन कली योव़तीमी। परमप्रभु यावेमी अधिकार सक्ति पाइश्‍शो आन कली मुने तोक्‍चा कली अधिकार सक्ति मपाइश्‍शो आन कली योव़तीमी। \v 28 परमप्रभु यावेमी रागी ङा महिक्‍सीशो आइक्‍च आन कली योव़तु। मारदे हना हिक्‍सीशो नु ठेयब आन कली मुने तोक्‍चा कली मो पाप्‍तु। \v 29 मोपतीके सुइ मुर परमप्रभु यावे आ ङोंइती ठेयब दुम्‍ने मचाप्‍नीम। \em रोमी ३:२७; एफिसी २:९ \em* \v 30 मेकोमी येसु ख्रीस्‍त आ नेंमी इन कली ब्रोंइचा गेब। मेको इन जोक्‍तीक तुइक्‍तीक, इन ठीक पतीके, परमप्रभु यावे आ मुर दुम्‍तीके नु पाप रे प्रोंइतीके बाक्‍ब। \em येरमीया २३:५-६; २कोरिन्‍थी ५:२१; यूहन्‍ना १७:३९; मत्ती २०:२८\em* \v 31 मोपतीके “प्रभु आ पतीके इं नें बोरपाइय्‍य” दे साइ नेसी देंशो लोव़ मिम्‍शा, परमप्रभु कली ठेयब सेल्‍य। \em येरमीया ९:२२-२३; २कोरिन्‍थी १०:१७ \em* \c 2 \s1 येसु ख्रीस्‍त आ पर्बम शेंशो \p \v 1 आं लोक्‍बपुकी, गो गेपुकी नु बाक्‍ङानु, परमप्रभु यावे आ लोव़ नेंपदुनु, मुर आन जोक्‍तीक तुइक्‍तीक रे नु फू चुइश्‍शो लोव़ पा मशेंदन्‍नी। \v 2 मारदे हना येसु ख्रीस्‍त कली शीम केप्‍शा कांटी थोक्‍शा क्‍याइश्‍शा साइक्‍चा पुंइसीशो लोव़ ङा लाक्‍शा अरु मशेंनुङमी, दे आं थुं फ्रेंशा जाक्‍शो नङ। \em गलाती ६:१४\em* \v 3 मिनु इन कली शेंदन्‍नीनु, आं रांमी बल मबाक्‍थु, हिंना हिंन, ख्रिंख्रि पा शेंताक्‍न्‍नी। \em गलाती ४:१३; प्रेरित १८:९; २कोरिन्‍थी १०:३ \em* \v 4 मुर आन कली जोक्‍तीक तुइक्‍तीक कोंइशा, ठेयब लोव़ मपङ। तन्‍न परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम कोंइशो सक्ति रे पा शेंताक्‍न्‍नी। \em मत्ती १०:२०\em* \v 5 तन्‍न इन थमा सुइक्‍तीके मुर आन जोक्‍तीक तुइक्‍तीकेम मबाक्‍थु, परमप्रभु यावे आ सक्तिम बाक्‍ल। \em १थिस्‍सलोनिकी १:५\em* \s1 परमप्रभु आ जोक्‍तीक तुइक्‍तीक \p \v 6 मो हना यो गो जोक्‍तीक तुइक्‍तीक लोव़ रुप्‍ब आन कली लोव़ पाइनीकी। तन्‍न रागी ङा नु सासन पाइब आन जोक्‍तीक तुइक्‍तीक ङा लोव़ चहिं ममाइ। मारदे हना मेको बेक्‍शा लाइनीम। \v 7 तन्‍न गो दोदेंशो जोक्‍तीक तुइक्‍तीक ङा लोव़ शेंनीकी देंशा हना, परमप्रभु यावे आ जोक्‍तीक तुइक्‍तीक ङा लोव़ शेंनीकी। मेको लोव़ ङोंइती ख्रुइश्‍शा वोइश्‍शो बाक्‍त। मुल इन कली रिम्‍शो दुम्‍मल, दे शेंनीकी। \em मत्ती ११:२५; कलस्‍सी १:२६\em* \v 8 मेको लोव़ रागी ङा ठेयब मुरपुकीमी मरुबेम। रुप्‍तेक्‍म हना, सक्ति पाइश्‍शो प्रभु कली शीम केप्‍शा कांटी थोक्‍शा क्‍याइश्‍शा मसदेम वा। \v 9 मिनु “मिक्‍चीम मतशो, नोफाम मनेंशो, मुर आन थुंमी ममिम्‍शो लोव़ परमप्रभु यावेमी आ कली दाक्‍ब आन कली तुइक्‍पाइश्‍शा, रुप्‍चा गेम्‍तीमी” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \em यसैया ६४:४\em* \v 10 मेको लोव़ परमप्रभु यावेमी आ सोक्‍त रे पा इं कली तुइक्‍पाइश्‍शा रुप्‍पाइक्‍तु। मारदे हना परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम नेल्‍ल तुइक्‍ब। ख्रुइश्‍शो लोव़ यो माल्‍शा ग्रुंइब। परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम परमप्रभु यावे आ थुं ङा लोव़ यो नेल्‍ल तुइक्‍ब। \v 11 मुर आन थुंमी मार बाक्‍बा, सुमी तुइक्‍नीमी ङा? आंम आन थुं ङा लोव़ आंमा ला तुइक्‍नीम। परमप्रभु यावे आ सोक्‍त ङा लाक्‍शा सुइमी परमप्रभु यावे आ थुं ङा लोव़ मतुइक्‍नीम, आ सोक्‍तीम ला तुइक्‍ब। \v 12 गोपुकीम रागी ङा सोक्‍त मतशो बाक्‍नय, परमप्रभु यावे आ सोक्‍त कली ताइतय। मोपतीके गो परमप्रभु यावे आ गेशो नेल्‍ल रुप्‍नय। \em यूहन्‍ना १४:१६-१७\em* \v 13 मोपतीके गो शेंदकानु, मुर आन जोक्‍तीक तुइक्‍तीक लोव़म मशेंनीकी। परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम गेशो लोव़ पा शेंनीकी। मिनु परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम ब्री‍शो मुर आन कली शेंशा रुप्‍पाइक्‍नीकी। \v 14 परमप्रभु यावे कली थमा मसुइक्‍ब मुरुम परमप्रभु यावे आ सोक्‍त ङा गेय मताइनीम। मेको नेल्‍ल मेको आन कली मूर्ख गेय खोदेंशो पा रुप्‍ने मचाप्‍नीम। मारदे हना मेको सोक्‍त ङा लोव़ बाक्‍ब। \em यूहन्‍ना ८:४७; १कोरिन्‍थी १:२३\em* \v 15 परमप्रभु यावे आ सोक्‍त पाइश्‍शो मुरपुकीमी मारेइ मारेइ नाक्‍ने नु रुप्‍‍ने चाप्‍नीम। तन्‍न मेको आन कली नाक्‍ब सुइ मबाक्‍नीम। \v 16 मार ब्रेक्‍शो बाक्‍ब देंशा हना “सुमी प्रभु आ थुं नाक्‍ने नु रुम्‍ने चाप्‍बा ङा? सुमी प्रभु कली शेंने चाप्‍बा ङा?” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍त। तन्‍न गोपुकी नु ख्रीस्‍त आ थुं बाक्‍ब। \em यसैया ४०:१३\em* \c 3 \s1 आलम खोदेंशो पाइतीनी, दे हुइश्‍शो \p \v 1 आं लोक्‍बपुकी, इन कली शेंदुनु, परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम ब्रीशो मुर खोदेंशो पा शेंने मचबु। मारदे हना रागी ङा मुर खोदेंशो पा, ख्रीस्‍त कली थमा सुइक्‍तीकेमी आल खोदेंशो बाक्‍नीनी। \em यूहन्‍ना १६:१२\em* \v 2 गो इन कली खमे मगेथु, दूध तुंइताक्‍न्‍नी। मिनु मुल सम्‍म यो दूध तुंइना तुंइन वोइक्‍तन्‍नी। \em १पत्रुस २:२\em* \v 3 गे मुल सम्‍म रागी ङा मुर खोदेंशो बाक्‍नीनी। गे जीनीनी, रुश पाइनीनी। मिनु रागी ङा मुर खोदेंशो मदुम्‍नी ङा? \em १कोरिन्‍थी १:१०-११; १कोरिन्‍थी ११:१८\em* \v 4 का निक्‍शीमी “गो पावल आ नोले खोइक्‍ब नकी” का निक्‍शीमी चहिं “गो आपोल्‍लोस आ नोले खोइक्‍ब नकी” दे जिना जिन बाक्‍तीनी। मोपतीके रागी ङा मुर खोदेंशो मदुम्‍नी ङा? \em १कोरिन्‍थी १:१२\em* \s1 गे परमप्रभु आ खिं बाक्‍नीनी \p \v 5 आपोल्‍लोस माइश्‍शो सु में? गो पावल माइश्‍शो सु नङा? प्रभुमी आंस कली आ लोव़ शेंथ योव़शो नस्‍कु। गेपुकीमी आंस लोव़ नेंशा थमा सुइक्‍तीनी। \v 6 गो ख्रुम्‍ता आपोल्‍लोसमी ब्‍वाक्‍कु लुक्‍ताक्‍व। मिनु परमप्रभु यावेमी कोल्‍पाइक्‍तु। \em प्रेरित १८:२४-२८\em* \v 7 मोपतीके ख्रुम्‍ब ठेयब ममाइ, ब्‍वाक्‍कु लुक्‍ब यो ठेयब ममाइ। कोल्‍पाइक्‍ब, बारपाइक्‍ब परमप्रभु यावे ठेयब बाक्‍ब। \v 8 ख्रुम्‍ब नु ब्‍वाक्‍कु लुक्‍ब कांइचीक बाक्‍नीस। मिनु आंइ कली पपाइश्‍शो गेय दोदेंशो पा पका, मोदेंशो पा गाल्‍च ताइनीकी। \em १कोरिन्‍थी ४:५\em* \v 9 गे परमप्रभु यावे आ रू नु आ खिं ननी। गोपुकी चहिं मेको रूमी गेय पाइब नु मेको खिं सेल्‍ब नकी। \em मत्ती १३:२-९; एफिसी २:२०\em* \v 10 परमप्रभु यावेमी आं कली रिम्‍शो दारशो खिं सेल्‍ब सेल्‍ती। मिनु आ देंशो टिशा, खिं ङा जग दोशा, बोल्‍यो पा वोइक्‍ता। मेको जग तारी अरुमी प्रोव़ना प्रोव़न लाइक्‍नीम। मेको प्रोव़बपुकीमी दोपा रिम्‍शो दुम्‍बा, मेको मिम्‍शा गेय पामेक्‍ल। \v 11 थमा जग येसु ख्रीस्‍त ला बाक्‍ब। आ क्‍येङा लाक्‍शा अरु मारेइ जग मबाक्‍ब। मिनु सुइमी अरु जग वोइक्‍ने मचाप्‍नीम। \em १पत्रुस २:४-६\em* \v 12 मेको जग तारी मार मार के खिं सेल्‍नीम देंशा हना, सुन, चांदी, हीरा मोती, शी, खिंवा नु नल के खिं सेल्‍नीम। मुल मार के सेल्‍शो बाक्‍बा मतांइसीब। \v 13 ख्रीस्‍तम निसाफ पची नाक्‍त मार के सेल्‍तेक्‍म हना यो, मीम हुम्‍शा कोव़ब। मारदे हना मेना ख्रीस्‍तमी आ लोव़ शेंब आन गेय दोदेंशो बाक्‍मे, मीम हुम्‍शा नाक्‍ब। \em १कोरिन्‍थी ४:५\em* \v 14 मेको जग तारी सेल्‍शो खिं लीत हना, सेल्‍बमी इनाम ताइब। \v 15 गेय मीम ग्रोइश्‍शा, पुलु दुम्‍शा लत हना, मेको मुर गेना हना यो ब्रोंइचा ताइब। तन्‍न इनाम मतथु, मारेइ मपाइश्‍शो दुम्‍शा बाक्‍चा माल्‍ब। \v 16 गे परमप्रभु यावे आ खिं ननी, दे मतुइक्‍नीनी? मिनु परमप्रभु यावे आ सोक्‍त इन आगाम बाक्‍ब, दे मतुइक्‍नीनी? \em १कोरिन्‍थी ६:१९; २कोरिन्‍थी ६:१६\em* \v 17 मिनु सुमी परमप्रभु यावे आ खिं ग्रांग्रा दिशो सेल्‍बा, परमप्रभु यावेमी मेको कली यो ग्रांग्रा दिशो सेल्‍ब। मारदे हना परमप्रभु यावे आ खिं परमप्रभु यावे के ला बाक्‍ब। मिनु मेको गे बाक्‍नीनी। \s1 सुइ ठेयब मसुंइ‍समल \p \v 18 सुइमी आंम कली जोल मपांइसेक्‍ल। इन दातेमी सुइमी आंम कली जोक्‍ब तुइक्‍ब मिम्‍साक्‍व हना, मेको मूर्ख दुम्‍ल। मोपा ला जोक्‍ब तुइक्‍ब दुम्‍ने चाप्‍ब। \em प्रकाश ३:१७-१८\em* \v 19 एको रागी ङा जोक्‍तीक तुइक्‍तीक परमप्रभु यावे आ ङोंइती मूर्ख लोव़ बाक्‍ब। मार ब्रेक्‍शो बाक्‍ब देंशा हना “जोक्‍ब तुइक्‍बपुकी आंम आन जोक्‍तीक तुइक्‍तीक गेयमी आंम कली ग्‍याइक्‍पांइसीनीम” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \em अय्‍युब ५:१३\em* \v 20 लेंशा “प्रभुमी एको रागी ङा जोक्‍ब तुइक्‍ब आन मिम्‍शो जाम्‍शा लाइब, दे तुइक्‍ब” दे यो ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \em भजन संग्रह ९४:११\em* \v 21 मोपतीके सुइमी मुर आन नें आ पर्बम ठेयब मलेम्‍मल। मारदे हना नेल्‍ल इन के बाक्‍नीम। \v 22 इन कली शेंब, गो पावल, आपोल्‍लोस, केफास नु रागी, ब्रोंइचा नु बेक्‍चा, मुल मार दुम्‍शो बाक्‍बा नु नोले मार दुम्‍बा, नेल्‍ल इन के बाक्‍नीम। \v 23 तन्‍न गे ख्रीस्‍त आ मुर बाक्‍नीनी। मिनु ख्रीस्‍त परमप्रभु यावे आ तौ बाक्‍ब। \em १कोरिन्‍थी ११:३\em* \c 4 \s1 मुर आन कली मनाक्‍चा \p \v 1 मिनु मुरपुकीमी गो शेंब, आंइ पर्बम मार मिम्‍चा माल्‍नीम देंशा हना, गो ख्रीस्‍त आ गेय पाइब नु परमप्रभु यावे आ ख्रुइश्‍शो लोव़ तुइक्‍पाइक्‍चा कली शेंब नकी। \em तीतस १:७\em* \v 2 मोदेंशो पा शेंबपुकी थमा सुइक्‍चा माल्‍शो मुर दुम्‍चा माल्‍नीम। \em लूका १२:४२\em* \v 3 गे नु अरु निसाफ पतीकेम आं कली नाक्‍तीनीनु, मेको नाक्‍शो मारेइ खोदेंशो ममिम्‍नुङ। गो आंमा यो मनाक्‍सीनुङ। \v 4 गो मारेइ मरिम्‍शो मपङ, दे मिम्‍नुङ। तन्‍न मतुइक्‍थु, पङा कों? आं कली निसाफ पाइब प्रभु बाक्‍ब। \v 5 मोपतीके प्रभु आ निसाफ पतीक नाक्‍त मजाक्‍म सम्‍म मुर आन कली मनाक्‍तीन। आ निसाफ नाक्‍ती जाक्‍मेनु, ख्रुइश्‍शा वोइश्‍शो लोव़ नेल्‍ल तुइक्‍पाइक्‍ब। छिङछिङम ख्रुइश्‍शो थुं ङा थोव़क नेल्‍ल छेङछेङम तांइसीनीम। मिनु परमप्रभु यावेमी मुर आन कली “गे रिम्‍शो पाइतीनी” देंब। \em १कोरिन्‍थी ३:८\em* \s1 मुर आन नें ब्रशा ठेयब मलेत्‍चा \p \v 6 आं लोक्‍बपुकी, गे परमप्रभु यावे आ लोव़ रिम्‍शो पा टिने चाप्‍नीनी, दे गो मेको नेल्‍ल पाइतक। गे “गो पावल आ शेंशो शेंसीब नङ” अरुमी “गो आपोल्‍लोस आ शेंशो शेंसीब नङ” दे ठेयब लेश्‍शा, इन नें मबोरपतीने। \em रोमी १२:३\em* \v 7 सुमी इन कली ठेयब सेल्‍नी? इन पशोमी ठेयब दुम्‍नी ङा? परमप्रभु यावे आ शिशी पशोमी कका ठेयब दुम्‍शो ननी। मिनु परमप्रभु यावे आ गेशोमी ठेयब लेत्‍चा दुम्‍बा ङा? \p \v 8 मुल गे इन माल्‍शो नेल्‍ल ताइतीनी। शुश क्‍येट थीब दुम्‍तीनी। शेंब, आंइ कली हिल्‍लो मपथु, मुर आन कली हुकुम पाइतीनी। गे रिम्‍शो हुकुम पाइतीनी हना, गो यो गे नु गेय पाइब दुम्‍शो, रिम्‍शो दुम वा। \em प्रकाश ३:१७; प्रकाश ३:२१\em* \v 9 परमप्रभु यावेमी आ सोइश्‍शो, आंइ कली मुर नेल्‍ल आन क्‍येङा आइक्‍च सेल्‍शा साइक्‍चा पुंइसीचा कली वोइक्‍तु, दे मिम्‍नुङ। मारदे हना रागी रागी ङा मुर नेल्‍ल नु परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइबम आंइ कली कोव़ना कोव़न बाक्‍नीमी। \em रोमी ८:३६; हिब्रू १०:३३\em* \v 10 गो ख्रीस्‍त आ पर्बम मूर्ख दुम्‍तक। तन्‍न गे ख्रीस्‍त आ पतीकेमी जोक्‍ब तुइक्‍ब बाक्‍नीनी। गोपुकी मचाप्‍ब दुम्‍तक। गेपुकी चहिं बोल्‍यो बाक्‍नीनी। मुरपुकीमी इन कली मान पा ठेयब सेल्‍नीम। आंइ कली चहिं महिक्‍नीम। \em १कोरिन्‍थी ३:१८\em* \v 11 मुल यो जचा तूचा मतथु, मरिम्‍शो फेक्‍सीशा, श्‍येत जशा, आंइ बाक्‍तीक खिं यो मबाक्‍ब। \em २कोरिन्‍थी ११:२३-२७\em* \v 12 गो आंम गुइमी श्‍येत पा गेय पा बाक्‍तक। मुरपुकीमी आंइ कली शुक्‍शी लोव़ पामेनु, मेको आन कली आसीक गेतक। गिश खेदा पाम्‍तेक्‍म हना यो, फाल्‍शा बाक्‍तक। \em १कोरिन्‍थी ९:१५; प्रेरित १८:३; मत्ती ५:४४; रोमी १२:१४\em* \v 13 जिचा पोक्‍शा, गाइश्‍शा मरिम्‍शो पामेनु, गो मेको आन कली रिम्‍शो लोव़ पा, गारपाइक्‍नीकी। गोपुकी रागी ङा ग्रांग्रा दिचा ङा थोव़क खोदेंशो दुम्‍शा, नेल्‍ल क्‍येङा आइक्‍च महिक्‍सीशो मुर दुम्‍तक। \s1 थमा सुइक्‍ब आन आफ मिम्‍सीशो \p \v 14 गो इन कली मुने तोक्‍चा कली एको मब्रेक्‍तु। गे आं दाक्‍शो तमी तौ इन कली रिम्‍शो अरेचा कली एको ब्रेक्‍ताक्‍ङ। \v 15 ख्रीस्‍त आ पर्बम अर्ती गेब शेंब मुर शुश बाक्‍मा माइ। तन्‍न इन आफ खोदेंशो मुर शुश मबाक्‍नीम। मारदे हना गो इन कली येसु ख्रीस्‍त आ ग्‍येरपाइक्‍ब लोव़ शेंशा, इन आफ दुम्‍ती। \em १कोरिन्‍थी ९:२; गलाती ४:१९\em* \v 16 मोपतीके गो इन कली अर्ती का गेनन्‍नी। आं पशो खोदेंशो पने। \em १कोरिन्‍थी ११:१\em* \v 17 मोपतीके गो प्रभु आ पशोमी, आ रिम्‍शो नु दाक्‍शो तौ तिमोथी इन बाक्‍तीके सोइक्‍ताक्‍ङ। मेकोमी गो ते ते मार मार लोव़ शेंदु, गो दोपा येसु ख्रीस्‍त आ लां खोदु, मेको नेल्‍ल इन कली शेंदल। \em प्रेरित १६:१-३\em* \v 18 मिनु इन दाते ङा का निक्‍शीमी “पावल मजाक्‍ब” दे ठेयब लेश्‍शो लोव़ पाम्‍तेक्‍म, दे लोव़ पशो नेंता। \v 19 तन्‍न प्रभुम इन कली ग्रुम्‍चा गेती हना, गो रीब पा जाक्‍नुङ। मेको ठेयब लेश्‍शो मजाक्‍ब देंब आन लोव़ ममाइ, मेको आन सक्ति बाक्‍म कों मबाक्‍म दे ला कोव़नुङ। \v 20 मारदे हना परमप्रभु यावे आ राज्‍य फू चुइश्‍शो ठेयब लोव़ रे पा मतांइसीब। सक्ति पाइश्‍शो गेय रे पा तांइसीब। \em १कोरिन्‍थी २:४\em* \v 21 गे मार पांइसीचा दाक्‍नीनी? कोक्‍केम हिंच कोंइशो खोदेंशो पा शेंदन्‍नी देय आं दाक्‍शो आल आन कली लेम्‍शो खोदेंशो ब्रोव़शो लोव़ पा शेंदन्‍नी? आमा मिम्‍शा देनीन। \em २कोरिन्‍थी १०:२\em* \c 5 \s1 मरिम्‍शो आन कली तिल्‍चा माल्‍शो \p \v 1 गे नु बाक्‍ब कामी हेंथे पाप्‍तु देंशो लोव़ नेंता। मोदेंशो पात्‍के अर्को रागी ङा मुर आन दातेमी यो मबाक्‍ब। मुर कामी आ आफ आ मीश वोंइसाक्‍व, देंशो लोव़ नेंता। \em लेवी १८:८\em* \v 2 मिनु मुल सम्‍म ठेयब लेश्‍शा बाक्‍नीनी? मोदेंशो पशो तशा, इन थुं मखाइक्‍नीनी? मोदेंशो पाइब कली तिल्‍चा माल्‍नीनी। \em १कोरिन्‍थी ४:६-८\em* \p \v 3 इन दातेम मबाक्‍ती हना यो, आं थुं गेपुकी नु काथा बाक्‍शो खोदेंशो पा, मेको मुर कली येसु ख्रीस्‍त आ नेंमी निसाफ पने थुम्‍ता। \em कलस्‍सी २:५\em* \v 4 गे नेल्‍ल प्रभु येसु आ नेंम ग्रुम्‍शो बाक्‍तीनी हना, आं थुं गे नु बाक्‍त हना, इं प्रभु येसु ख्रीस्‍त आ सक्तिम \em मत्ती १६:१९; मत्ती १८:१८; २कोरिन्‍थी १३:३०\em* \v 5 मेको मुर कली सैतान आ गुइम गेचा माल्‍नीनी। मेको आ रां खतम दुम्‍त हना यो, प्रभु आ निसाफ नाक्‍तीमी ब्रोंइचा तवल। \em १तिमोथी १:२०\em* \p \v 6 इन ठेयब लेश्‍शो रिम्‍शो ममाइ। इम्‍चीली डल्‍ला का बोरपाइक्‍ब ओख्‍तीमी फस नेल्‍ल ङाम्‍शा, बोरब दे मतुइक्‍नीनी? \em गलाती ५:९\em* \v 7 मेको माइत बोरपाइक्‍ब ओख्‍ती ताइक्‍तीने। गे मारेइ मसुप्‍शो फस खोदेंशो दुम्‍शा, नक दुम्‍शो बाक्‍नीनी। मारदे हना आंइ पास्‍सा चाड ङा क्‍योरशो पाठा ख्रीस्‍त बाक्‍ब। \em प्रस्‍थान १२:३-२०; प्रस्‍थान १३:७; यसैया ५३:७; १पत्रुस १:१९\em* \v 8 मोपतीके माइत बोरब ओख्‍ती मसुप्‍शो फस खोदेंशो दुम्‍शा, मरिम्‍शो थुं पाइश्‍शो गेय पचा प्रोंइशा, नक मुर दुम्‍शा, पास्‍सा मानेय। \p \v 9 इन कली ङोंइती ब्रेक्‍शो चिठीमी “पात्‍के पाइब नु काथा बाक्‍चा मदुम्‍ब” दे ब्रेक्‍ताक्‍न्‍नी। \v 10 आं देंशो मार बाक्‍त देंशा हना, रागी ङा पात्‍के नु तेल्‍लेम पाइब, शिं‍म पाइब, खुइ पा रोइश्‍शा गाक्‍ब, मूर्ति कली पूजा पाइब नु काथा बाक्‍चा मदुम्‍ब, दे मशेंदन्‍नी। मोदेंशोपुकी नु काथा बाक्‍चा मदुम्‍ब हना दा, रागीमी ते बाक्‍चा ङा? \v 11 तन्‍न थमा सुइश्‍शा प्रभु आ मुर दुम्‍ती देंब लोक्‍बम पात्‍के पा तेल्‍लेम पा, शिंम दुम्‍शा, मूर्ति पूजा पा, शुक्‍शी पा गाक्‍ब नु शांबु राकसीमी दुक्‍शा, खुइ पा गाक्‍ब दुम्‍तेक्‍म हना, मेकोपुकी नु काथा बाक्‍शा जचा यो मदुम्‍ब। \em २थिस्‍सलोनिकी ३:६\em* \v 12 प्रभु आ मुर मदुम्‍शो आन कली मार निसाफ पाइनुङा ङा? प्रभु आ मुर दुम्‍शो इन दाते ङा आन कली चहिं गेपुकीमीन नाक्‍शा, सजाइ गेचा ममाल्‍नीनी ङा? \v 13 परमप्रभु यावेमी रागी ङा मुर आन कली निसाफ पाइब। गेपुकी नु बाक्‍शो पात्‍के पाइब कली ग्रुंइशा सोइक्‍तीने। \em ब्‍यवस्‍था ११:६; मत्ती १८:१७\em* \c 6 \s1 निसाफ पचा आ पर्बम \p \v 1 इन दाते ङा का निक्‍शी जिम्‍तेक्‍म। मिनु मारदे निसाफ पाइब आन ङोंइती लाइश्‍शा मुददा कोप्‍शा, थमा मसुइक्‍ब निसाफ पाइब आन गुइमी गेनीनी? आंमा इन दातेम गारपाइक्‍चा माल्‍शो ननी। \v 2 थमा सुइक्‍बपुकीमी नेल्‍ल रागी ङा मुर आन कली निसाफ पाइनीम देंशो लोव़ मतुइक्‍नीनी ङा? गे रागी ङा मुर आन कली निसाफ पाइतीनी हना, इन दाते ङा आइक्‍च लोव़ गारपाइक्‍ने मचाप्‍नीनी ङा? \em मत्ती १९:२८\em* \v 3 गोपुकीमी परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब आन कली लाइ यो निसाफ पाइनीकी देंशो लोव़ यो प्रेंदीनी? आंइ नाक्‍त किंत किंत ङा पतीक मार बाक्‍बा ङा? \v 4 इन दातेमी मोदेंशो जीब खे‍ब बाक्‍त हना, मारदे थमा मसुइक्‍ब, महिक्‍सीशो मुर आन गुइमी निसाफ पचा कली गेनीनी। \v 5 मोदेंशो पशोमी गे मुने दोक्‍‍तीनी। इन दातेमी मोदेंशो मुर कली निसाफ पाइब जोक्‍ब तुइक्‍ब लोक्‍ब का मबाक्‍बा ङा? \v 6 तन्‍न लोक्‍बमी लोक्‍ब कली मुददा कोप्‍शा, थमा मसुइक्‍ब आन ङोंइती चाक्‍दीश्‍शो तशा, गो थम मरिम्‍शो लाक्‍ती। \v 7 इन जिशो ठीक मलाक्‍नुङ। इन के मार लाइक्‍तेक्‍म हना यो, मार पाम्‍तेक्‍म हना यो, मुददा मकोप्‍थु, फाल्‍शा बाक्‍ने मचाप्‍नीनी? \em मत्ती ५:३८-४८; १थिस्‍सलोनिकी ५:१५; १पत्रुस ३:९\em* \v 8 तन्‍न गे आंमा इन लोक्‍ब आन कली मरिम्‍शो पाइनीनी, रोइक्‍नीनी। \p \v 9 ठीक मपाइबपुकी परमप्रभु यावे आ राज्‍य ओव़चा मताइनीम दे मतुइक्‍नीनी? दूली ममिम्‍तीने। मरिम्‍शो पाइबपुकीमी दोदेंशो पाइनीम देंशा हना, पात्‍के, तेल्‍लेम पाइनीमी, मूर्ति कली पूजा पाइनीमी, मुर आन मीश लाइक्‍नीमी, वोंइश मुर वोंइश मुर ब्‍वांइ‍सीनीमी, \em १तिमोथी १:९-११; गलाती ५:१९-२१\em* \v 10 खुइ पाइनीमी, शिं‍म पाइनीमी, शांबु राकसीमी दुक्‍शा गाक्‍नीमी, शुक्‍शी लोव़ पा गाक्‍नीमी, मुर आन के बाक्‍शो थोव़क रोइश्‍शा, श्‍येत गेनीमी। मोदेंशो पाइबपुकी परमप्रभु यावे आ राज्‍यम ओव़चा मताइनीम। \v 11 इन दातेमी का निक्‍शी मोदेंशो बाक्‍मा बाक्‍त। तन्‍न मुल गे चिक्‍शो खोदेंशो पा, परमप्रभु यावे आ मुर दुम्‍शा, प्रभु येसु ख्रीस्‍त आ नेंमी नु इं परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम पतीके ठीक मुर सेल्‍चा पुंइसाक्‍नी। \em तीतस ३:३-७; १कोरिन्‍थी १:२; रोमी ३:२६\em* \s1 थमा सुइक्‍ब आन रां \p \v 12 गो मार गेय पचा दाक्‍तु, मेको पने चाप्‍नुङ। तन्‍न गेय का निक्‍शी आं कली रिम्‍शो मदुम्‍ब। गो मारेइ पने चाप्‍ता हना यो, मरिम्‍शो पतीक आ वाइल मदुम्‍नुङ। \em १कोरिन्‍थी १०:२३\em* \v 13 जचा थोव़क कोव़ज कली बाक्‍ब, कोव़ज जचा थोव़क कली बाक्‍ब। मिनु परमप्रभु यावेमी निम्‍फा आस कली जाम्‍शा लाइब सेल्‍शो बाक्‍ब। मुर आ रां ग्रांग्रा दिशो तेल्‍लेम पचा कली मसेल्‍शो बाक्‍ब। तन्‍न रां प्रभु कली सेल्‍शो बाक्‍ब। मिनु प्रभु यो रां कली सेल्‍शो बाक्‍ब। \em १थिस्‍सलोनिकी ४:३-५\em* \v 14 परमप्रभु यावेमी प्रभु कली बेक्‍शो रे सेंताक्‍व। मिनु आ सक्तिम इं कली यो सेंब। \em १कोरिन्‍थी १५:२०; २कोरिन्‍थी ४:१४\em* \v 15 इन रां ख्रीस्‍त आ रां बाक्‍ब दे मतुइक्‍नीनी? मिनु ख्रीस्‍त आ रां लाइश्‍शा, तेल्‍लेम आ रां सेल्‍चा ङा? मोदेंशो मपने। \v 16 तेल्‍लेम नु ब्‍वांइ‍सीशोनु, रां कांइचीक दुम्‍सीब दे मतुइक्‍नीनी? मार ब्रेक्‍शो बाक्‍त देंशा हना “मेको निक्‍शी रां का दुम्‍नीस” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \em उत्‍पत्ती २:२४\em* \v 17 तन्‍न प्रभु आ मुर दुम्‍यानु, प्रभु आ सोक्‍त नु इं सोक्‍त का दुम्‍नीस। \em यूहन्‍ना १७:२१-२२\em* \v 18 ग्रांग्रा दिशो तेल्‍लेम पतीक रे ङोन बाक्‍कीन। मारदे हना मारेइ मारेइ पाप पनीनु, रां आगामी मपाइनीनी। तेल्‍लेम पनीनु चहिं आंम रां कली पाप पाइनीनी। \v 19 इन रां परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ खिं बाक्‍ब दे मतुइक्‍नीनी? परमप्रभु यावेमी आ सोक्‍त इन रांमी वोइक्‍तु। मिनु इन रां इन के ममाइ। \em १कोरिन्‍थी ३:१६\em* \v 20 गे ग्‍याप्‍शो मुर बाक्‍नीनी। मोपतीके इन रांमी परमप्रभु यावे कली ठेयब सेलीने। \em १कोरिन्‍थी ७:२३; १पत्रुस १:१८-१९; फिलिप्‍पी १:२८\em* \c 7 \s1 ग्‍युंबे आ पर्बम लोव़ \p \v 1 साइ आं कली इन ब्रेक्‍शो चिठीमी गेपुकीमी “ग्‍युंबे पचा नु मपचा, तेको रिम्‍शो बाक्‍बा?” दे हिल्‍लो पशो बाक्‍तीनी। मिनु मुल मार देंनुङ देंशा हना, वोंइश मुरुमी मीश मुर कली मथिथु बाक्‍चा रिम्‍शो दुम्‍ब। \v 2 मो हना यो हेंथे मगाक्‍मल देंशा, ग्‍युंबे पा वोंइश मुर मीश का नु मीश मुर वोंइश का नु बाक्‍चा रिम्‍शो दुम्‍ब। \v 3 ग्‍युंबे पशा, वोंइश मीश दाक्‍मुशा टिमुशा बाक्‍सल। \v 4 मीश मुर आ रां आ वोंइश आ अधिकारम बाक्‍ब। आ वोंइश आ रां आ मीश आ अधिकारम बाक्‍ब। \v 5 वोंइश मीश गार‍शा, नाक्‍त का निक्‍शी काथा मइप्‍थु, प्रार्थना पना पन बाक्‍स, दे लोव़सी गारपाइश्‍शा बाक्‍चा यो रिम्‍शो दुम्‍ब। मेको ङा लाक्‍शा चहिं ब्राशा बास मबाक्‍कीने। मारदे हना सैतानमी शुश नाक्‍त सम्‍म ब्राशा बाक्‍ने मचाप्‍नीम दे तुइश्‍शा, इन कली तेल्‍लेम पपाइक्‍ने चाप्‍ब। \v 6 एको आं पशो लोव़ बित्‍चान माल्‍नीनी दे मदेंनुङ। तन्‍न आं देंशो लोव़ बिस्‍साक्‍नी हना, इन कली रिम्‍शो दुम्‍ब। \v 7 मुर नेल्‍ले आं खोदेंशो दुम्‍मल दे मिम्‍नुङ। मो हना यो परमप्रभु यावेमी आ दाक्‍शो पा का निक्‍शी आन कली ग्‍युंबे पशा बाक्‍चा, का निक्‍शी आन कली चहिं ग्‍युंबे मपथु बाक्‍चा गेशो बाक्‍त। \em मत्ती १९:१२\em* \s1 कान बाक्‍शो आन पर्बम लोव़ \p \v 8 मुल सम्‍म ग्‍युंबे मपथु बाक्‍ब, आन वोंइश बेक्‍शो मीश मुर नु आन मीश बेक्‍शो वोंइश मुर आन कली “आं खोदेंशो पा कान बाक्‍तेक्‍म हना, मेको इन कली रिम्‍शो दुम्‍ब” देंनुङ। \v 9 सु सु चहिं आन का ला बाक्‍ने मचाप्‍नीमी, मेकोपुकी ग्‍युंबे पांइसमल। मारदे हना वोंइश नु मीश माल्‍शा, हेंथे गाक्‍चा क्‍येङा ग्‍युंबे पचा रिम्‍शो दुम्‍ब। \em १तिमोथी ५:१४\em* \s1 ग्‍युंबे पशो आन कली शेंशो \p \v 10 मेको आं लोव़ ममाइ, ग्‍युंबे पशो आन कली, प्रभु आ देंशो लोव़ मिम्‍पाइक्‍नुङमी। मीश मुरुमी आ वोंइश प्रोंइचा मदुम्‍ब। \em मत्ती ५:१२\em* \v 11 प्रोंइशा गाक्‍त हना, अर्को वोंइश खोइक्‍चा मदुम्‍ब। आ वोंइश नु बाक्‍चा दाक्‍ब हना, आ वोंइश नुन दुशा बाक्‍सल। वोंइश मुरुमी आ मीश कली मप्रोनल। \em मत्ती ५:३२\em* \p \v 12 एको लोव़ ङा लाक्‍शा, प्रभु आ लोव़ ममाइ, आं मिम्‍शो लोव़ मार देंनुङ देंशा हना, थमा सुइक्‍ब लोक्‍ब आ मीश थमा मसुइक्‍ब बाक्‍त हना, तन्‍न आ वोंइश नु बाक्‍चा दाक्‍ब हना, आ वोंइशेमी मेको कली मप्रोनल। \v 13 थमा सुइक्‍ब मीश मुर आ वोंइश थमा मसुइक्‍ब बाक्‍त हना, तन्‍न आ मीश नु बाक्‍चा दाक्‍ब हना, आ मीशेमी यो मेको कली मप्रोनल। \v 14 मारदे हना थमा मसुइक्‍ब वोंइश आ मीश आ थमा सुइक्‍तीकेमी आसीक ताइब। मिनु थमा मसुइक्‍ब मीश मुर आ वोंइश आ थमा सुइक्‍तीकेमी आसीक ताइब। मोदेंशो मदुम्‍त हना, आन आल प्रभु के मदुम्‍नीम। तन्‍न मोदेंशो दुम्‍त हना, मेको आल परमप्रभु यावे के दुम्‍नीम। \em रोमी ११:१६\em* \v 15 थमा मसुइक्‍ब वोंइश मुर नु मीश मुरुमी थमा सुइक्‍ब आन वोंइश मीश आन कली प्रोंइशा ब्राशा बाक्‍चा दाक्‍ताक्‍म हना, लचा गेमेक्‍ल। काथा बाक्‍चान माल्‍ब देंशो मबाक्‍ब। परमप्रभु यावेमी आ मुर आन कली दुशा बाक्‍शो तचा दाक्‍ब। \em रोमी १४:१९\em* \v 16 थमा सुइक्‍ब मीश मुर, गे इ वोंइश कली “थमा सुइक्‍ब सेल्‍ने चाप्‍नुङ” दे दोपा तुइक्‍नेवे? थमा सुइक्‍ब वोंइश मुर, गे इ मीश कली “थमा सुइक्‍ब सेल्‍ने चाप्‍नुङ” दे दोपा तुइक्‍नेवे? \em १पत्रुस ३:१\em* \s1 दोपा योव़शा, मोपा बाक्‍कीन \p \v 17 प्रभुमी इन कली दोपा योव़शा वोदा मोपान बाक्‍कीन। परमप्रभु यावेमी इन कली दोपा ब्रेत्‍ता मोपा बाक्‍कीन। मेको आं शेंतीक नेल्‍ल ग्रुम्‍तीक खिं आन कली बाक्‍ब। \v 18 गे ब्रेत्‍चा पुंइसीचा क्‍येङा ङोंइती ख्रोइक्‍तीक चिनु ख्रोइक्‍चा पुंइसीशो बाक्‍तीनी हना, मख्रोंइ‍सीशो दुम्‍चा बल मपने। मख्रोंइ‍सीशो बाक्‍तीनी हना, ख्रोंइ‍सीचा बल मपने। \v 19 मारदे हना ख्रोइक्‍तीक चिनु ख्रोइश्‍शो नु मख्रोइश्‍शो आन पर्बम मारेइ ममिम्‍सीब। तन्‍न परमप्रभु यावे आ अरेशो टिचा, ठेयब बाक्‍ब। \em गलाती ५:६; गलाती ६:१५\em* \v 20 मुर नेल्‍ल इन कली दोदेंशो पा ब्रेत्‍ता, मोदेंशोन बाक्‍कीन। \v 21 मेना वाइलीम वाइल बाक्‍तीनी हना, वस्‍ता मपने। प्रोंइचा पुंइसाक्‍नी हना, ग्‍येरशा लने। \em फिलेमोन १६; एफिसी ६:६\em* \v 22 मारदे हना प्रभुमी ब्रेत्‍ची ना वाइलीम वाइल बाक्‍तीनी, प्रभु आ ङोंइती प्रोंइचा पुंइसीशो मुर दुम्‍तीनी। ब्रेत्‍ची ना प्रोंइचा पुंइसीशो मुर बाक्‍तीनी हना, मुल ख्रीस्‍त आ वाइलीम वाइल दुम्‍तीनी। \v 23 गे थाप्‍शा, प्रोंइचा पुंइसीशो बाक्‍नीनी। मुल मुर आन वाइलीम वाइल मदुमीन। \em १कोरिन्‍थी ६:२०\em* \v 24 आं लोक्‍बपुकी, परमप्रभु यावेमी इन कली दोपा योव़शा ब्रेश्‍शा वोदा, मोपान परमप्रभु यावे नु बाक्‍कीन। \s1 ग्‍युंबे मपथु बाक्‍शो आन पर्बम \p \v 25 ग्‍युंबे मपथु बाक्‍ब आन पर्बम प्रभुमी आं कली मारेइ मअरेव। तन्‍न गो प्रभु आ शिशी पतीकेमी थमा सुइक्‍ब मुर दुम्‍ती, गो आं मिम्‍शो देंनुङ। \v 26 श्‍येत जचाइतय। मोपतीके मुल दोदेंशो बाक्‍या, मोदेंशोन बाक्‍तय हना, रिम्‍शो दुम्‍ब, दे मिम्‍नुङ। \em १कोरिन्‍थी १०:११\em* \v 27 मीश बाक्‍शो मुरुमी मेको कली प्रोंइशा बाक्‍चा ममालीन। मीश मपाइश्‍शो बाक्‍तीनी हना, ग्‍युंबे पचा ममालीन। \v 28 तन्‍न ग्‍युंबे पनीनु, मरिम्‍शो मपाइनीनी। मीश आलम ग्‍युंबे पाप्‍तु हना, मेकोमी मारेइ यो मरिम्‍शो मपाइब। तन्‍न ग्‍युंबे पशोपुकीमी श्‍येत जाइनीम। मोपतीके मेकोपुकीम रागी ङा श्‍येत मजामेक्‍ल, दे अर्ती गेतन्‍नी। \v 29 आं लोक्‍बपुकी, प्रभु जाक्‍चा चिक्‍शो बाक्‍ब। मुल रे मीश बाक्‍शो मुर, मीश मबाक्‍शो खोदेंशो पा बाक्‍कीन। \em रोमी १३:११; लूका १४:२६\em* \v 30 रोंका पाइबपुकी रोंका मपाइब खोदेंशो पा बाक्‍कीन। मिनु ग्‍येरशा बाक्‍बपुकी मग्‍येरसीशो खोदेंशो पा बाक्‍कीन। मारेइ मारेइ ग्‍याप्‍शा वोइक्‍बपुकीमी मारेइ मवोइश्‍शो खोदेंशो मिम्‍तमेक्‍ल। \v 31 मुरपुकीम रागी ङा गेय पाइनी‍म हना यो, रागी ङा गेय मपशो खोदेंशो पा बाक्‍मल। मारदे हना रागी जाम्‍शा लचा चिक्‍शो बाक्‍ब। \em १यूहन्‍ना २:१५-१७\em* \p \v 32 गे सुर्ता मपथु, थुं नाइश्‍शा बाक्‍शो तचा दाक्‍नुङ। ग्‍युंबे मपशो वोंइश मुरपुकीमी दोपा प्रभु आ दाक्‍शो पचा, दे मिम्‍नीम। \v 33 तन्‍न ग्‍युंबे पशो वोंइश मुरपुकीमी चहिं दोपा मीश कली ग्‍येरपाइक्‍चा? दे मिम्‍शा बाक्‍नीम। \em लूका १४:२०\em* \v 34 मोपा गे निक्‍शी मिम्‍शो बाक्नीनी। ग्‍युंबे मपशो मीश मुर नु मीश आलपुकीमी प्रभु आ दाक्‍शो पा थुं नु रां नेल्‍ले प्रभु कली जिम्‍मा गेचा कली मिम्‍‍नीम। तन्‍न ग्‍युंबे पशो मीश मुरपुकीम चहिं रागी ङा गेय पा, दोपा आंम वोंइश कली ग्‍येरपाइक्‍चा, दे मिम्‍शा बाक्‍नीम। \v 35 इन कली रिम्‍शो दुम्‍ल, दे मोदेंशो पाता। तन्‍न श्‍येत गेचा कली ममाइ। इन ग्रुम्‍तीकेमी नेल्‍ल रिम्‍शो दुम्‍ल नु इन थुं नेल्‍लेमी प्रभु कली खोइश्‍शा, रिम्‍शो बाक्‍ने चापीन, दे मोदेंशो लोव़ पाता। \p \v 36 सुइ मुरुमी ग्‍युंबे पचा कली मीश आल पुंइने थुम्‍शा, मेको मीश आल कली प्रोंइचा मरिम्‍शो बाक्‍ब, दे मिम्‍ब नु मेको कली दाक्‍ब हना, ग्‍युंबे पवल। मेको पाप मबाक्‍ब। \v 37 तन्‍न सुमी ग्‍युंबे मपाइ‍नुङ देंशा, आ रां कली चलेब नु आ मीश आल कली मो वोइक्‍नुङ, दे आ थुंम मिम्‍ब हना, मेको रिम्‍शो दुम्‍ब। \v 38 मोपतीके सुमी आ मीश आल कली ग्‍युंबे पाइ‍बा, मेकोमी रिम्‍शो पाइब। सुमी मपाइबा, मेकोमी मेको क्‍येङा रिम्‍शो पाइब। \s1 वोंइश बेक्‍शो मीश मुर आन पर्बम \p \v 39 आन वोंइश बाक्‍ना बाक्‍न मीश मुरुमी अर्को वोंइश मुर नु ग्‍युंबे पचा मताइनीम। आन वोंइश बेक्‍म नोले आन दाक्‍शो मुर कली ग्‍युंबे पने चाप्‍नीम। तन्‍न प्रभु कली थमा सुइक्‍ब दुम्‍चा माल्‍नीम।‍ \em रोमी ७:२\em* \v 40 गो परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम ब्रीशो मुर नङ। गो मार मिम्‍नुङ देंशा हना, लेंशा ग्‍युंबे पचा क्‍येङा ग्‍युंबे मपथु बाक्‍चा रिम्‍शो दुम्‍ब। मिनु ग्‍येरशा बाक्‍चा तांइसीब दे मिम्‍नुङ। \c 8 \s1 मूर्ति कली चढ़ेशो श्‍ये \p \v 1 मूर्ति कली चढ़ेशो श्‍ये ब्‍वचा आ पर्बम गो नेल्‍लेमी तुइक्‍नय। गो शुश तुइक्‍ब नकी, दे तुइश्‍शोमी मुर आन कली बोरशा ठेयब लेप्‍पाइक्‍ब। दाक्‍मुशा बाक्‍शोमी चहिं नेल्‍ल आन कली रिम्‍शो दुम्‍ब, नेल्‍ल आन थुं बारपाइक्‍ब। \em प्रेरित १५:२९\em* \v 2 मारेइ मारेइ जोक्‍ब तुइक्‍ब नङ देंबमी आ माल्‍शो मतुइश्‍शो बाक्‍ब। \em गलाती ६:३\em* \v 3 तन्‍न सु सुमी परमप्रभु यावे कली दाक्‍नीमी, मेको आन कली परमप्रभु यावेमी तुइश्‍शो बाक्‍ब। \em १कोरिन्‍थी १३:१२\em* \p \v 4 मूर्ति कली चढ़ेशो श्‍ये ब्‍वचा आ पर्बम मार देंनुङ देंशा हना, मूर्तिपुकी सोक्‍त पाइश्‍शो मनम। मेकोपुकी नु मारेइ मबाक्‍ब। परमप्रभु यावे ङा लाक्‍शा सुइ मबाक्‍ब दे तुइक्‍ताक्‍य। \em ब्‍यवस्‍था ६:४\em* \v 5 सरीङ नु रागीमी शुश देवी देवता नु प्रभु माइश्‍शो बाक्‍नीम हना यो, \em १कोरिन्‍थी १९:२०; भजन संग्रह १३६:२-३; रोमी ८:३८-३९\em* \v 6 इं कली परमप्रभु यावे का ला बाक्‍ब। मेको मारेइ मारेइ सेल्‍ब इं आफ बाक्‍ब। मिनु गोपुकी यो मेको आ सेल्‍शो बाक्‍नय। मिनु इं प्रभु का ला बाक्‍ब, मेको प्रभु येसु ख्रीस्‍त बाक्‍ब। मेको आ पतीकेम मारेइ मारेइ दुम्‍शा, गो ब्रोंइचा ताइनीकी। \em १कोरिन्‍थी १२:५-६; प्रस्‍थान २०:३; मलाकी २:१०; एफिसी ४:५-६; यूहन्‍ना १:३; कलस्‍सी १:१६\em* \p \v 7 गोपुकी नु बाक्‍ब का निक्‍शीमी इं मिम्‍शो लोव़ मरुबेम। मेकोपुकीमी “देवी देवता बाक्‍नीम” दे ङोंइती रे ङा आन मिम्‍शो प्रोंइने मचबेम। मिनु मुल मूर्ति कली चढ़ेशो श्‍ये ब्‍वामेनु “पाप राइसीबा, कोर में?” दे मिम्‍शा, आन थुं क्‍याल्‍नीम। \em १कोरिन्‍थी १०:२८\em* \v 8 जचा थोव़क जशा ब्‍वशा, परमप्रभु यावे आ ङोंइती मारेइ मपाइब। जशोमी ठेयब मदुम्‍सीब, मजशोमी आइक्‍च यो मदुम्‍सीब, दे तुइक्‍नय। \em रोमी १४:१७\em* \v 9 मोदेंशो तुइक्‍ताक्‍नी हना यो, होस पांइसीने। मारदे हना का निक्‍शीमी इन कली तशा, आन थुं क्‍याल्‍तेक्‍म। \em गलाती ५:१३\em* \v 10 मारदे हना सुइमी इ कली, जोक्‍ब तुइक्‍ब दुम्‍शा, मन्‍दीरम बाक्‍शा, मूर्ति कली चढ़ेशो श्‍ये ब्‍वशो ताप्‍तु हना, मेको मजोक्‍ब मुरुमी मूर्ति कली चढ़ेशो श्‍ये मब्‍वाइबा ङा? \v 11 मिनु इन जोक्‍तीके तुइक्‍तीकेमी इन मजोक्‍ब लोक्‍ब आन कली पाप पपाइक्‍नीनी। मेको आ पर्बम ख्रीस्‍त साइक्‍चा पुंइसाक्‍व। \em रोमी १४:१५\em* \v 12 गे इन लोक्‍ब आन थुं क्‍याल्‍पाइक्‍तीनी हना, गे ख्रीस्‍त कली मरिम्‍शो पशो बाक्‍नीनी। \v 13 मोपतीके मार देंनुङ देंशा हना, आं कली श्‍ये ब्‍वशो तशा, आं लोक्‍बपुकीमी आन थुं क्‍याल्‍नीम दे तुइक्‍ताक्‍ङ। मिनु मेको आन थुं मक्‍याल्‍मेक्‍ल देंशा, मुल ङा मेरे गो गेनायो श्‍ये मब्‍वाइनुङ दे आं थुं फ्रेंशा, श्‍ये ब्‍वचा प्रोंइता। \em रोमी १४:२१\em* \c 9 \s1 शेंबम आन माल्‍शो गेचा पुंइसीनीम \p \v 1 गो आं दाक्‍शो, आं मिम्‍शो पने मचाप्‍नुङा ङा? गो ख्रीस्‍त आ सोइश्‍शो मनङा ङा? आं मिक्‍चीमी इं प्रभु येसु ख्रीस्‍त कली मतशो नङा ङा? गो प्रभु आ गेय पङा रे गेपुकी यो प्रभु आ मुर मदुम्‍नी ङा? \em १कोरिन्‍थी १५:८; प्रेरित ९:३-५,१५\em* \v 2 शुश मुरुमी आं पर्बम “आं कली ख्रीस्‍त आ लोव़ शेंथ सोइश्‍शो ममाइ” दे मिम्‍ताक्‍म हना यो, इन कली शेंथ सोइश्‍शो नङ। मारदे हना प्रभु आ मुर दुम्‍तीनी। गे आं सोइश्‍शो दुम्‍तीके आ छाप बाक्‍नीनी। \em १कोरिन्‍थी ४:१५; २कोरिन्‍थी ३:२-३ \em* \v 3 आं शेंशो आ पर्बम हिल्‍लो पाइब आन कली कोरिन्‍थीपुकी दोपा थमा सुइक्‍ब दुम्‍मा? लो, मिम्‍तीन, दे माइक्‍नुङमी। \v 4 मिनु आंइ कली माल्‍शो जचा तूचा थोव़क “गेन” दे पुंइने मचाप्‍नीनी ङा? \em लूका १०:८\em* \v 5 केफास, प्रभु आ लोक्‍ब नु सोइश्‍शो नेल्‍लेमी शेंना शेंन गाक्‍मानु, आन मीश काथा लाइश्‍शा गाक्‍तेक्‍म। मिनु गोपुकी मेको आन बुद पा आंइ मीश लाइश्‍शा गाक्‍चा मताइनीकी ङा? \v 6 शेंबपुकीम शेंशा जाइनीम। बारनाबास नु गो चहिं शेंशा गाक्‍स्‍कुनु, जचा मतथु, गेय पचा माल्‍नस्‍कु ङा? \em प्रेरित ४:३६; २थिस्‍सलोनिकी ३:७-९\em* \v 7 लडाइ पाइब आन खिं ङा जशा बाक्‍नीमी ङा? अङगुर रू थीबपुकीमी श्‍येत पा ख्रुम्‍शा, अङगुर मीमेनु, ब्‍वचा मताइनीमी ङा? गोठलापुकीमी चिम्‍शो बी कली योव़शा कोव़शा, घांस लाप्‍शा, श्‍येत पा गेय पशा, दूध चिम्‍शा तूचा मताइनीमी ङा? \v 8 आं देंशो लोव़ मुरुम देंशो लोव़ ला बाक्‍बा ङा? परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़ नु मगारबा ङा? \v 9 मोसामी “ब्‍यफ कली दांइ पपाइश्‍शोनु, फुङला मपाइक्‍चा” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍त। परमप्रभु यावेमी ब्‍यफ आन पर्बम ला मोदेंशो पचा दे ब्रेक्‍पदा ङा? \em ब्‍यवस्‍था २५:४; १तिमोथी ५:१८\em* \v 10 इं पर्बम यो ब्रेक्‍शो बाक्‍त दे रुपीन। अर्को लोव़ का निक्‍शी ब्रेक्‍शो बाक्‍ब “ब्‍यफ वाक्‍बपुकीमी बाली नाली मीमेनु, इच्‍का अन्‍न ताइनुङ दे वाक्‍नीमी। चेरब तुप्‍बमी यो, इच्‍का चेरब ताइनुङ, दे तुप्‍ब” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \v 11 गोपुकीमी इन कली परमप्रभु यावे आ लोव़ शें‍दकानु, इन जचा तूचा थोव़क तचा, ठीक मदुम्‍बा ङा? \em रोमी १५:२७\em* \v 12 अरु शेंबपुकीमी मेको ताम्‍तेक्‍म हना, मार, गो मेको आन क्‍येङा मताइनीकी ङा? मो हना यो गो मोदेंशो लोव़ मपाइनीकी। ख्रीस्‍त आ ग्‍येरपाइक्‍ब लोव़ शेंशोनु, श्‍येत मदुम्‍ल, दे मोदेंशो लोव़ मपाइनीकी। \em प्रेरित २०:३३-३५ २कोरिन्‍थी ११:९\em* \v 13 परमप्रभु यावे आ खिंमी गेय पाइबपुकीमी मेक रे जाइनीम। चढ़ेतीकेम गेय पाइबपुकीमी मेक रे ब्‍वाइनीम, दे मतुइक्‍नीनी? \em गन्‍ती १८:१८-१९,३१; ब्‍यवस्‍था १८:१-३\em* \v 14 प्रभुमी “आं ग्‍येरपाइक्‍ब लोव़ शेंबपुकी शेंशा गाक्‍मानु, मेकोपुकी मार मार माल्‍मा, मेको आं ग्‍येरपाइक्‍ब लोव़ शेंतीके रे तचा माल्‍नीम” देंशो बाक्‍त। \em लूका १०:७; गलाती ६:६\em* \p \v 15 मिनु मोदेंशो बाक्‍त हना यो, गो मारेइ मपुनु, मारेइ मताक्‍गु। आं कली गेचा माल्‍नीनी दे यो मदेंनुङ। थमा सुइक्‍ब आन शोंप मलाइक्‍चा, दे बोरनुङ। अरु आन थोव़क तचा क्‍येङा बेक्‍चान रिम्‍शो, दे मिम्‍नुङ। \em प्रेरित १८:३\em* \v 16 गो शेंशा गाक्‍ती, आं ठेयब लेत्‍चा ङा मारेइ मबाक्‍ब। मारदे हना लोव़ शेंथ सोइश्‍शो नङ, दे तुइश्‍शा, गो प्रभु आ ग्‍येरपाइक्‍ब लोव़ मशेंथु बाक्‍ती हना, आं कली काइ मरिम्‍शो दुम्‍ब। \em येरमीया २०:९\em* \v 17 आं दाक्‍शो पा शेंथ गाक्‍शो नङ हना, गाल्‍च ताक्‍गु वा। तन्‍न आं दाक्‍शो पा शेंशा गाक्‍शो मनङ। “शेंथ गाक्‍को” दे माइक्‍चा पुंइसीतीके शेंशा गाक्‍ती। \em १कोरिन्‍थी ४:१\em* \v 18 मिनु आं शेंशा गाक्‍शो ङा मार ताक्‍गु ङा? गो प्रभु आ ग्‍येरपाइक्‍ब लोव़ मारेइ मताक्‍थु शेंनुङ। ग्‍येरपाइक्‍ब लोव़ शेंब आन तचा ङा, ताक्‍चा मदाक्‍नुङ। \s1 नेंब मुर नु गारशा शेंशो \p \v 19 गो आं दाक्‍शो पने चाप्‍नुङ, मो हना यो शुश मुरुमी ख्रीस्‍त आ लोव़ रुप्‍‍शा, आ मुर दुम्‍मल, दे आन वाइल खोदेंशो दुम्‍शा, शेंना शेंन गाक्‍ती। \em मत्ती २०:२७; रोमी १५:२\em* \v 20 गो यहूदी आन कली शेंदुनु, ख्रीस्‍त आ लोव़ रुप्‍पाइश्‍शा, आ मुर दुम्‍मल, दे गो यहूदी दुम्‍ती। गो परमप्रभु यावे आ ङोंइती ङा पतीके पाइब आन कली शेंना शेंन, मेको ख्रीस्‍त आ मुर दुम्‍मल, दे गो परमप्रभु यावे आ ङोंइती ङा पतीके पाइब खोदेंशो दुम्‍ती। तन्‍न गो मेको ङोंइती ङा पतीके पाइब मनङ। \em १कोरिन्‍थी १०:३३; प्रेरित १६:३; प्रेरित २१:२०-२६\em* \v 21 गो परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़ मतुइक्‍ब आन कली शें‍दुनु, ख्रीस्‍त आ लोव़ रुप्‍पाइश्‍शा, आ मुर दुम्‍मल, दे गो परमप्रभु यावे आ अरेशो मपाइब खोदेंशो दुम्‍ती। गो परमप्रभु यावे आ अरेशो मपाइब दुम्‍शा यो, मेको आ ङोंइती ख्रीस्‍त आ अरेशो पाइब दुम्‍ती। \em गलाती २:३\em* \v 22 गो बोल मपाइश्‍शो मुर आन कली शेंशा, ख्रीस्‍त आ लोव़ रुप्‍पाइश्‍शा, आ मुर दुम्‍मल, दे गो बोल मपाइश्‍शो खोदेंशो दुम्‍ती। का निक्‍शी ख्रीस्‍त आ लोव़ रुप्‍‍शा, आ मुर दुम्‍मल, दे गो मेको नेल्‍ल आन खोदेंशो दुम्‍ती। \em रोमी ११:१४\em* \v 23 प्रभु आ ग्‍येरपाइक्‍ब लोव़ रागीम ब्रचा आ पर्बम मेको गेय पाइनुङ। मिनु शुश मुरपुकीमी एको लोव़ रुप्‍शो तशा, आसीक तशा ग्‍येरसाक्‍यी। \s1 इनाम तांइसीब, दे मिम्‍शा गेय पशो \p \v 24 इनाम तांइसीब, दे दोरबपुकी “ङोंइती जाक्‍दीत्‍नुङ” दे मिम्‍शा दोरनीम। दोरमानु, नेल्‍ल क्‍येङा ङोंइती जाक्‍दीप्‍बम ला इनाम ताइब दे मतुइक्‍नीनी? मोपतीके गे यो इनाम तकल दे मिम्‍शा दोरीने। \em २तिमोथी ४:७; फिलिप्‍पी ३:१४\em* \v 25 मोपा दोरबपुकीमी दोरने चबुल, दे हेंथे मजाइनीम मतूनीम। आन रां नेल्‍ल चलेस जोक्‍नीम। मोदेंशो पाइबपुकीमी जाम्‍शा लाइब इनाम ला ताइनीम। गोपुकीमी चहिं गेनायो जाम्‍शा मलाइब इनाम ताइनय, दे तुइश्‍शा, मेको आन क्‍येङा रिम्‍शो पचा ममाल्‍नया ङा? \em २तिमोथी २:४-५; १पत्रुस ५:४\em* \v 26 गो ते जाक्‍दीत्‍चा माल्‍बा, मेको मतुइक्‍थु हेंथे पा मदोरनुङ। गो हेंथे पा फशीम मुडकी मआप्‍नुङ। \v 27 तन्‍न आं रां कली हेंथे पचा मगेथु, गेय पाइब वाइल खोदेंशो सेल्‍नुङ। मारदे हना अरु आन कली मोदेंशो शेंताक्‍ङमी। मिनु गो आंम आं देंशो मपाता हना, आं कली सुइमी महिक्‍नीम। \em रोमी १३:१४\em* \c 10 \s1 इस्राएली आन पशो मिम्‍तीन \p \v 1 आं लोक्‍बपुकी, गो आंइ इस्राएली किकी पिपी आन पशो आ पर्बम लोव़ का निक्‍शी शेंनन्‍नी। आंइ किकी पिपी नेल्‍ल गोस्‍स आगाम बाक्‍शा, समुन्‍द्र शोक्‍सीशा लमा बाक्‍त। \em प्रस्‍थान १३:२१; प्रस्‍थान १४:२२\em* \v 2 मिनु नेल्‍ल गोस्‍स आगा गाक्‍शा, समुन्‍द्र शोक्‍शा, मोसा आ नेंम ब्‍वाक्‍कुम ख्रुम्‍शा ग्रुंइचा पुंइसाक्‍मा बाक्‍त। \v 3 नेल्‍लेमी परमप्रभु यावेम गेशो जचा थोव़क जामे बाक्‍त। \em प्रस्‍थान १६:४,३५; ब्‍यवस्‍था ८:३\em* \v 4 नेल्‍लेमी परमप्रभु यावेम गेशो सोक्‍त ङा ब्‍वाक्‍कु तूङमे बाक्‍त। मिनु मेको आन नोले खोइक्‍बम सेरथे फुल्‍लु रे ब्‍वाक्‍कु तूङमे बाक्‍त। मिनु मेको सेरथे फुल्‍लु ख्रीस्‍त बाक्‍माक्‍त। \em प्रस्‍थान १७:६\em* \v 5 मो हना यो मेको का निक्‍शी आन कली तशा, परमप्रभु यावे गाइक्‍ता बाक्‍त। मिनु गोरशो रागीमी प्रोना बाक्‍त। \em गन्‍ती १४:२२-३२\em* \v 6 मोदेंशो मरिम्‍शो थुं पाइश्‍शो मुर मदुमीन, होस पा बाक्‍कीन। \v 7 मेको आन दाते ङा मूर्ति पूजा पाइब खोदेंशो मदुमीन। मार ब्रेक्‍शो बाक्‍ब देंशा हना “मुरपुकी जचा तूचा कली निस्‍साक्‍म। मिनु सिल पचा कली बोक्‍तेक्‍म” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। मेको आन पशो खोदेंशो मपने। \em प्रस्‍थान ३२:६\em* \v 8 गोपुकीम तेल्‍लेम पचा मदुम्‍ब। मेको आन दाते ङा का निक्‍शीमी ग्रांग्रा दिचा ङा गेय पामे बाक्‍त। मिनु नाक्‍त कामीन २३ हजार मुर साइक्‍चा पुंइसाक्‍मा बाक्‍त। \em गन्‍ती २५:१९\em* \v 9 गोपुकीम प्रभु कली नाक्‍चा मदुम्‍ब। मेको आन दाते ङा का निक्‍शीमी मो पाम्‍तेक्‍म। मिनु बुस्‍स रे पा साइक्‍चा पुंइसमा बाक्‍त। \em गन्‍ती २१:४-६\em* \p \v 10 गोपुकीम गन गन पचा मदुम्‍ब। मेको आन दाते ङा का निक्‍शीम मोदेंशो पामे बाक्‍त। मिनु खतम पाइबमी मेको आन कली खतम पोक्‍गा बाक्‍त। \em गन्‍ती १४:२,३५-३६; हिब्रू ३:११,१७\em* \v 11 मेको आन मोदेंशो दुम्‍शो तुइश्‍शा, गोपुकीमी रुब्‍यल, दे एको लोव़ नेल्‍ल ब्रेक्‍शो बाक्‍त। एको रागी नेल्‍ल जाम्‍शा लचा चिक्‍शो बाक्‍त। \em १पत्रुस ४:७\em* \v 12 “गो ठीक बाक्‍नुङ” देंब होस पा बाक्‍म‍ल। मारदे हना पाप पने चाप्‍नीम। \v 13 मुल सम्‍म गे फाल्‍ने मचाप्‍चा ङा पा थुं नाक्‍‍चा मपुंइसीनी। परमप्रभु यावे थमा सुइक्‍चा माल्‍शो बाक्‍ब। इन फाल्‍ने चाप्‍तीक सक्ति कोव़शा, इन फाल्‍ने मचाप्‍चा ङा पा थुं थाम्‍चा मगेब। तन्‍न गेप्‍तु हना यो, इन फाल्‍ने चाप्‍तीक सक्ति बारपाइक्‍ब दे तुइक्‍तीने। \em भजन संग्रह ६८:२०; २पत्रुस २:९\em* \s1 मूर्ति पूजा नु प्रभु भोज मगारब \p \v 14 आं दाक्‍शो लोक्‍बपुकी, मूर्ति पूजा पचा प्रोनीन। \em १यूहन्‍ना ५:२१\em* \v 15 गो लोव़ रुप्‍ब मुर आन कली लोव़ पाइनुङ। मोपतीके आं देंशो ठीक बाक्‍बा कों, ठीक मबाक्‍बा, मिम्‍ने चाप्‍नीनी। \v 16 गो कचौरा कली आसीक गेनीकी। मेको आसीक ङा कचौरा रे तूयानु, ख्रीस्‍त आ हुश मिम्‍शा, आ मुर दुम्‍शा, मेको नु काथा बाक्‍शो दुम्‍नय। गोपुकीमी शोब्‍ले जिक्‍शा योक्‍शा जयानु, ख्रीस्‍त आ रां मिम्‍शा, आ मुर दुम्‍शा, काथा बाक्‍शो दुम्‍नय। \em १कोरिन्‍थी ११:२३-२६; मत्ती २६:२७; प्रेरित २:४२\em* \v 17 गो शुश बाक्‍यानु, रां का खोदेंशो दुम्‍शा बाक्‍य। मोपतीके शोब्‍ले का बाक्‍ब। मिनु गो नेल्‍लेम मेको शोब्‍ले का रे जाइनय। \em १कोरिन्‍थी १२:२७; रोमी १२:५\em* \v 18 आंइ इस्राएल ङा चढ़ेबपुकीमी चढ़ेशो गेय मिम्‍तीने। चढ़ेबपुकीमी मारेइ मारेइ क्‍योरशा, मेको चढ़ेशो जाइनीम ब्‍वाइनीम। मो पामेनु, चढ़ेतीके नु काथा बाक्‍शो खोदेंशो दुम्‍नीम। \em लेवी ७:६\em* \v 19 मिनु आं देंशो लोव़ मार रुम्‍सीब देंशा हना, मूर्ति कली चढ़ेशो ठेयब बाक्‍बा कों? मूर्तिपुकी ठेयब नमी कों? \em १कोरिन्‍थी ८:६\em* \v 20 अर्को रागी ङा मुर आन चढ़ेशो परमप्रभु यावे कली ममाइ, वोल आन कली चढ़ेनीम। मोपा मेकोपुकी वोल नु काथा बाक्‍ब दुम्‍नीम। मिनु गो इन कली वोल नु काथा बाक्‍शो तचा मदाक्‍नुङ। \v 21 गे प्रभु आ कचौरा रे तूतीनी हना, वोल आन कली चढ़ेशो रे तूने मचाप्‍नीनी। गे प्रभु आ भोज नु वोल आन कली चढ़ेशा जने मचाप्‍नीनी। \em मत्ती ६:२४; २कोरिन्‍थी ६:१५-१६\em* \v 22 गोपुकीम प्रभु कली रुश पपाइक्‍चा दुम्‍बा ङा? गो प्रभु क्‍येङा ठेयब नया ङा? \s1 गेय नेल्‍लेम परमप्रभु कली मान पने \p \v 23 मारेइ मारेइ ठीक बाक्‍ब। तन्‍न गेय का निक्‍शी चहिं इन कली रिम्‍शो मदुम्‍ब। मारेइ मारेइ ठीक बाक्‍तेक्‍म हना यो, का निक्‍शीम इन थमा सुइक्‍तीक मबारपाइक्‍नीम। \em १कोरिन्‍थी ६:१२\em* \v 24 होस पांइसीने, आंम इन कली ला मिम्‍चा प्रोंइशा, अरु आन कली यो रिम्‍शो दुम्‍ल दे मिम्‍शा गेय पने। \em रोमी १५:२; फिलिप्‍पी २:४\em* \v 25 श्‍ये ब्‍वचा आ पर्बम “श्‍ये ग्‍याप्‍थ लनीनु ‘चढ़ेशो श्‍ये कों’ दे हिल्‍लो मपने। मारेइ ममिम्‍थु ग्‍यापीन” दे शेंनन्‍नी। \em रोमी १४:२-१०,२२\em* \v 26 रागी नु रागीमी मार मार बाक्‍मा, मेको नेल्‍ल प्रभु के बाक्‍ब दे रुपीने। \em भजन संग्रह २४:१\em* \v 27 मिनु ख्रीस्‍त कली थमा मसुइक्‍बपुकीमी इन कली खमे जथ ब्रेम्‍मानु, गे लचा थुं पा लाइतीनी हना, मारेइ हिल्‍लो मपथु, ममिम्‍थु ग्‍येरसीशा जने ब्‍वने। \v 28 गे नु काथा बाक्‍शा जाइबपुकीमी “एको चढ़ेशो बाक्‍ब” दे तुइक्‍पाइक्‍तेक्‍म हना, मेको मुर आ पर्बम नु थुं ग्‍येरसीशो दुम्‍चा आ पर्बम मेको मजने मब्‍वने। \em १कोरिन्‍थी ८:७\em* \v 29 थमा सुइक्‍बपुकीमी चढ़ेशो मजाइनीम मब्‍वाइनीम, दे तुइक्‍नीम। मिनु इन कली जशो ब्‍वशो तशा, मेको आन थुं क्‍याल्‍नीम। आं जचा ब्‍वचा आ पर्बम आं अधिकार बाक्‍ब। मारदे अरुम शेंचा माल्‍नीमी? \v 30 गो प्रभु कली “गे रिम्‍शो पाइब बाक्‍नीनी” देंशा, मारेइ मारेइ जाइनुङ ब्‍वाइनुङ। तन्‍न आं जशो ब्‍वशो सुइमी मरिम्‍शो मलाक्‍मल, दे यो मिम्‍नुङ। \em १तिमोथी ४:४\em* \p \v 31 मोपतीके मार जाइतीनी ब्‍वाइतीनी हना यो, तूतीनी हना यो, मार पाइतीनी हना यो परमप्रभु यावे कली ठेयब सेल्‍चा कली पने। \em कलस्‍सी ३:१७\em* \v 32 यहूदी नु ग्रीक आन कुल, परमप्रभु यावे कली थमा सुइक्‍ब आन कुल, मुर नेल्‍ल आन कुल, गेना हना यो रिम्‍शो गेय पने। \em रोमी १४:१३\em* \v 33 गो मोदेंशो पा नेल्‍ल आन कली ग्‍येरपाइक्‍चा ङा गेय पचा दाक्‍नुङ। आंम आं कली ममिम्‍सीथु, मेको आन कली रिम्‍शो दुम्‍ल, दे मिम्‍शा, गेय पाइनुङ। “शुशेमी ख्रीस्‍त कली थमा सुइश्‍शा, आ मुर दुम्‍मल” दे मिम्‍शा बाक्‍ती। \em १कोरिन्‍थी ९:२०-२२\em* \c 11 \s1 पिया सुम्‍सीचा आ पर्बम शेंशो \p \v 1 गो दोपा ख्रीस्‍त आ पशो खोदेंशो पङा, मोपा गे यो आं पशो खोदेंशो पाइब दुमीन। \v 2 इन कली शेंशो लोव़ का यो मप्रेंथु, टिशा बाक्‍तीनी दे तुइक्‍ताक्‍ङ। मिनु गे आ शेंशो नेल्‍ल पाइतीनी। \v 3 वोंइश मुर नेल्‍ल आन पिया ख्रीस्‍त बाक्‍ब, मेको रुपीन। मीश मुर आन पिया मेको आन वोंइश बाक्‍ब। ख्रीस्‍त आ पिया परमप्रभु यावे बाक्‍ब दे रुपीन। \em उत्‍पत्ती ३:१६; एफिसी ५:२३; १कोरिन्‍थी ३:२३\em* \p \v 4 खुम्‍सीशा, प्रार्थना पनीनु, परमप्रभु यावेमी तुइक्‍पाइश्‍शो लोव़ पनीनु, वोंइश मुरपुकीमी पियामी मारेइ मसुम्‍सीचा। सुम्‍साक्‍नी हना, ख्रीस्‍त कली आइक्‍च सेल्‍शो खोदेंशो दुम्‍ब। \v 5 मीश मुरपुकी चहिं आन पिया सुम्‍सीचा माल्‍नीम। मसुम्‍सीशो बाक्‍तेक्‍म हना, आन वोंइश आन कली आइक्‍च सेल्‍शो खोदेंशो दुम्‍ब। मसुम्‍सीथु बाक्‍ब आन कली चां प्रेक्‍शो खोदेंशो मिम्‍सीब। \v 6 पिया मसुम्‍नुङ देंबम चहिं आन चां प्रेक्‍समल। चां प्रेक्‍शो आन कली मुरपुकीम मरिम्‍शो मिम्‍‍नीम, दे गो नेल्‍लेमी तुइक्‍नय। मोपतीके मीश मुरपुकीमी आन पिया सुम्‍समल। \v 7 वोंइश मुरुम पिया सुम्‍चा मदुम्‍ब। मारदे हना मेको परमप्रभु यावे खोदेंशो पा सेल्‍सीशो नु आ दारस पाइश्‍शो बाक्‍नीम। मीश मुरपुकी चहिं आन वोंइश आन दारस पाइश्‍शो बाक्‍नीम। मोपतीके सुम्‍सीचा माल्‍नीम। \v 8 वोंइश मुर मीश मुर आ रां रे सेल्‍शो मबाक्‍ब। तन्‍न मीश मुर वोंइश मुर आ रां रे सेल्‍शो बाक्‍ब। \em उत्‍पत्ती २:२१:३\em* \v 9 वोंइश मुर मीश मुर कली वारच पचा कली सेल्‍शो ममाइ। तन्‍न मीश मुर आ वोंइश कली वारच प‍चा कली सेल्‍शो बाक्‍ब। \em उत्‍पत्ती २:१८\em* \v 10 मीश मुरुमी आन पिया सुम्‍सीचा माल्‍नीम। मारदे हना परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइबपुकीमी कोव़शो बाक्‍नीम। \v 11 मोदेंशो दुम्‍त हना यो, प्रभुमी “वोंइश मुर कली मीश मुर माल्‍ब। मीश मुर कली वोंइश मुर माल्‍ब। मबाक्‍थु मदुम्‍ब दे सेल्‍शो बाक्‍त” देंत। \v 12 मीश मुर वोंइश मुर आ रां रे सेल्‍शो बाक्‍त हना यो, मुल वोंइश मुर मीश मुर रे थिशो बाक्‍नीम। मेको मोदेंशो परमप्रभु यावे आ पशो बाक्‍ब। \v 13 लो आंमा मिम्‍तीन मीश मुरपुकीमी आन पिया मसुम्‍थु परमप्रभु यावे कली प्रार्थना पचा दुम्‍बा? \v 14 वोंइश मुरपुकीमी लाइश्‍शो चां थुल्‍चा मुने दुम्‍ब, दे आंमा मतुइक्‍नीनी? \v 15 तन्‍न मीश मुरपुकीमी लाइश्‍शो चां थुल्‍शो चहिं आन मान ततीक बाक्‍ब। आन रां सुम्‍चा कली लाइश्‍शो चां गेशो बाक्‍ब। साइ ङोंइती रे ङा मोदेंशो लोव़ बाक्‍ब दे मतुइक्‍नीनी ङा? \v 16 गे नु बाक्‍ब आं शेंशो आ पर्बम जिचा पोक्‍ब आन कली मार देंनुङ देंशा हना, तेइ तेइ शेंथ गाक्‍कानु, मोदेंशो शेंनीकी। परमप्रभु यावे आ ग्रुम्‍तीक खिंमी यो मोदेंशो शेंनीकी। \s1 प्रभु भोज आ पर्बम शेंशो \p \v 17 मुल इन कली शेंशो लोव़म गे रिम्‍शो दुम्‍नीनी देंने मचाप्‍नुङ। मारदे हना ग्रुम्‍नीनु, इन कली रिम्‍शो ममाइ, मरिम्‍शो दुम्‍ब। \v 18 खुम्‍सीशा बाक्‍नीनु, थुं का दुम्‍शा मबाक्‍नीनी। एर ओंथ ब्राशा बाक्‍नीनी देंशो नेंता। एको लोव़ नेंशा, इच्‍का थमा सुइक्‍ता। \em १कोरिन्‍थी १:१२; १कोरिन्‍थी ३:३\em* \v 19 एर ओंथ ब्रा‍शा बाक्‍चा चहिं दुम्‍चा माल्‍ब। मारदे हना लोव़ रुप्‍ब नु मरुप्‍बपुकी दिल्‍नीम। \em मत्ती १८:७; १यूहन्‍ना २:१९\em* \v 20 गे खुम्‍सीशा बाक्‍नीनु। मार मार जाइनीनी, मेको प्रभु भोज ममाइ। \v 21 मारदे हना आंम आंमा चाक्‍शो जचा थोव़क जाइनीनी। मिनु मोपान का निक्‍शी जचा मतथु, शोव़लु बेक्‍शो बाक्‍नीनी, का निक्‍शी दुक्‍शा बाक्‍नीनी। \em यहूदा १२\em* \v 22 मार, मोदेंशो पा जचा तूचा कली इन खिं मबाक्‍बा ङा? मार, गे परमप्रभु यावे आ ग्रुम्‍तीक खिं कली आइक्‍च मिम्‍नीनी? जचा तूचा मताइब आन कली मुने तोक्‍नीनी? मिनु मुल इन कली मार देंनुङा? रिम्‍शो पाइतीनी देंनुङा ङा? गो मदेंनुङ। \em याकूब २:५-६\em* \p \v 23 मारदे हना प्रभुमी आं कली मार शेंदा, मेको इन कली शेंताक्‍ङ। मेको ग्‍याइक्‍चा पुंइसीशो नाक्‍दो प्रभु येसुम शोब्‍ले शे‍शा, \em मत्ती २६:२६-२८; मर्कूस १४:२२-२४; लूका २२:१९-२०\em* \v 24 “परमप्रभु गे रिम्‍शो पाइब बाक्‍नीनी” दे मेको शोब्‍ले जिक्‍शा “एको आ रां बाक्‍ब। एको इन कली बाक्‍ब। एको ओदेंशो आं कली मिम्‍चा कली पने” देंत। \v 25 मिनु मोपान जने थुम्‍शा, कचौरा शेशा “एको कचौरा आं हुश ङा नक कबल बाक्‍ब। गे गेना एको तूनीनी, मेना आं कली मिम्‍शा तूङीन” देंत। \v 26 गे गेना एको शोब्‍ले जाइनीनी नु कचौरा रे तूनीनी, मेना प्रभु लेश्‍शा मजाक्‍म सम्‍म मेको आ बेक्‍शो आ पर्बम शेंनीनी। \em मत्ती २६:२९\em* \p \v 27 सु सुमी हेंथे पा प्रभु भोज ङा शोब्‍ले रे जाइबा नु कचौरा रे तूबा, मेकोमी पाप पा प्रभु आ रां नु आ हुश कली मरिम्‍शो सेल्‍ब। \em १कोरिन्‍थी १२:२१-२२\em* \v 28 तन्‍न गे नेल्‍लेमी आंम कली नाक्‍तीन। मिनु ला मेको शोब्‍ले जन नु कचौरा रे तूङीन। \em मत्ती २६:२२\em* \v 29 मारदे हना सु सुमी जशा तूशा, प्रभु आ रां बाक्‍ब, दे ममिम्‍नीमी, मेको सजाइ गेचा पुंइसीनीम। \em १कोरिन्‍थी १०:१६-१७\em* \v 30 मोपतीके इन दातेमी शुश मचाप्‍ब दुम्‍शो बाक्‍नीनी। शुश रोइ पशो बाक्‍नीनी। का निक्‍शी बेक्‍शा यो लाम्‍तेक्‍म। \v 31 तन्‍न गोपुकीमी आंम कली ठीक पा नाक्‍शा, प्रभु भोज जाइतय हना, सजाइ गेचा मपुंइसीनय। \v 32 तन्‍न प्रभुमी आंइ कली नाक्‍शा सजाइ गेब। मेको शेंचा कली बाक्‍ब। मोपा रागी ङा मुर नु काथा बाक्‍शा, जाम्‍शा मलाइनीकी। \em हितोपदेस ३:११-१२\em* \p \v 33 मोपतीके आं लोक्‍बपुकी, गे जचा कली खुम्‍सीनीनु, नेल्‍ल जाक्‍ने थुम्‍मे नोले ला जने। \v 34 शोव़लु फाल्‍ने मचाप्‍बपुकीमी आन खिंम जशा जाक्‍‍मल। मो मपाइतीनी हना, प्रभु भोज मरिम्‍शो सेल्‍शा नु दोसी दुम्‍नीनी। अरु थोव़क आन पर्बम गो इन कली नोले जाक्‍ची ना शेंनुङ। \c 12 \s1 परमप्रभु आ सोक्‍त आ पर्बम शेंशो \p \v 1 आं लोक्‍बपुकी, इन कली परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम पपाइश्‍शो गेय मजोक्‍थु बाक्‍शो तशा, आं थुं मनुङ। मोपतीके एको गेय आ पर्बम शेंनन्‍नी। \v 2 ख्रीस्‍त कली थमा सुइक्‍चा क्‍येङा ङोंइती गे मूर्ति पूजा पाइब बाक्‍तीनी। मिनु मेको मारेइ पने मचाप्‍ब मूर्ति गे इन थुं हिरशो बाक्‍तीनी। \em अय्‍युब २:१८-१९\em* \v 3 मिनु परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम पपाइश्‍शो लोव़ पा “येसु सराप रल” देंने मचाम्‍सीब। परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम पतीके ला “येसु इं प्रभु बाक्‍ब” देंने चाम्‍सीब, दे रुप्‍पाइक्‍नन्‍नी।‍ \em मर्कूस ९:३९; १यूहन्‍ना ४:२-३\em* \p \v 4 परमप्रभु यावे आ सोक्‍त का बाक्‍ब। आ पपाइश्‍शो गेय चहिं शुश बाक्‍नीम। \em एफिसी ४:४-६,११; रोमी १२:६\em* \v 5 आ पपाइश्‍शो गेय शुश बाक्‍शा यो, प्रभु चहिं का बाक्‍ब। \em १कोरिन्‍थी १२:२८\em* \v 6 मेकेर शुश गेयपुकी बाक्‍नीमी। मिनु परमप्रभु यावेमी मुर नेल्‍ल आन कली का का पा मेको गेय पतीके थुं गेब। \v 7 परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीमी पपाइश्‍शो गेय नेल्‍ल आन कली रिम्‍शो दुम्‍ल, दे पपाइश्‍शो बाक्‍ब। \em १कोरिन्‍थी १४:२६\em* \v 8 परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीमी का कली जोक्‍तीक तुइक्‍तीक लोव़ पपाइक्‍ब। अर्को कली मेकोन सोक्‍तीमी शेंतीक सक्ति गेब। \v 9 का कली आ सोक्‍तीम पतीके थमा सुइक्‍तीक सक्ति गेब। अर्को कली सापाइक्‍तीक सक्ति गेब। \v 10 का कली छक लाक्‍चा ङा गेय पतीक सक्ति गेब। का कली परमप्रभु यावे आ लोव़ पतीक सक्ति गेब। का कली परमप्रभु यावे आ सोक्‍त देय वोल आन सोक्‍त बाक्‍बा, दे तुइक्‍तीक सक्ति गेब। का कली परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ पतीक सक्ति गेब। का कली मेको लोव़ आ अर्थ शेंतीक सक्ति गेब। \em १कोरिन्‍थी १४:-; प्रेरित २:४\em* \v 11 मोदेंशो सक्ति पाइश्‍शो गेय नेल्‍ले परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीमी पपाइश्‍शो बाक्‍ब। मिनु परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीमी आ दाक्‍स पा सु सु आन कली गेचा दाक्‍बा, मेको आन कली गेब। \em रोमी १२:३; एफिसी ४:७\em* \s1 मुर आ रां \p \v 12 दोपा मुर आ रांम गुइ, खोइली, नोफा, मिक्‍च नु अरु मार बाक्‍तेक्‍म हना यो, रां का दुम्‍ब, मोपान ख्रीस्‍त आ मुर शुश बाक्‍तेक्‍म हना यो, रां का खोदेंशो बाक्‍नीम, दे मिम्‍सीब। \v 13 परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम पतीके यहूदी, ग्रीक, वाइलीम वाइल, होव़प नु गो नेल्‍ल परमप्रभु यावे आ सोक्‍त ङा दुम्‍तय। \em गलाती ३:२८\em* \p \v 14 मारदे हना रां कांइचीक बाक्‍त हना यो, मेकेर शुश अरु मार मार बाक्‍नीम। \v 15 खोइलीमी “गो गुइ मनङ। मोपतीके गो रां ङा मनङ” देंत हना, मार, मेको रां ङा मदुम्‍बा ङा? \v 16 नोफामी “गो मिक्‍ची मनङ। मोपतीके गो रां ङा मनङ” देंत हना, मार मेको रां ङा मदुम्‍बा ङा? \v 17 मिनु रांमी मिक्‍च ला बाक्‍त हना, दोपा नेंचा ङा? रांमी नोफा ला बाक्‍त हना, दोपा नाम्‍चा ङा? \v 18 तन्‍न परमप्रभु यावेमी आ दाक्‍स पा नेंतीके, नाम्‍तीके, ततीके नु मारेइ मारेइ पतीके गारपाइश्‍शा वोइक्‍तु। \v 19 मिक्‍च ला बाक्‍त हना, दोपा रां दुम्‍बा ङा? \v 20 मेको मारेइ मारेइ शुश बाक्‍तेक्‍म हना यो, रां चहिं कांइचीक बाक्‍ब। \v 21 मिक्‍चीमी गुइ कली “इ कली ममाल्‍नुङ” देंने मचाप्‍ब। पियामी खोइली कली “इ कली ममाल्‍नुङ” देंने मचाप्‍ब। \v 22 रां ङा आइक्‍च मिम्‍सीशोपुकी मबाक्‍थु मदुम्‍शो बाक्‍नीम। मेको रां कली शुश माल्‍शो बाक्‍नीम। \v 23 रां ङा महिक्‍सीशो आन कली गो मान पाइक्‍नय, मदारशो मिम्‍सीशो आन कली दारपाइक्‍नय। \v 24 रां दारशो आन कली दारपाइक्‍चा ममाल्‍नय। आइक्‍च मिम्‍शो आन कली चहिं परमप्रभु यावेमी नेल्‍ल क्‍येङा मान पपाइश्‍शो बाक्‍ब। \v 25 मोपा रां का दुम्‍शोपुकी मब्रामल, कांइचीक दुम्‍शा बाक्‍मल नु काम अर्को कली कोव़मुमल। \v 26 मोदेंशो पा कांइचीक दुम्‍शोपुकी, काम श्‍येत जाप्‍तु हना, नेल्‍ल श्‍येत जाइनीम। काम मान ताप्‍तु हना, नेल्‍ल गारशा ग्‍येरसीनीम। \s1 गे ख्रीस्‍त आ रां बाक्‍नीनी \p \v 27 गे ख्रीस्‍त आ रां बाक्‍नीनी। मिनु का का पा मिक्‍ची, नोफा, शोव़, गुइ, खोइली नु मार मार बाक्‍नीनी। \em रोमी १२:५\em* \v 28 परमप्रभु यावेमी थमा सुइक्‍ब आन ग्रुम्‍तीकेमी ङोंइती ख्रीस्‍त आ सोइश्‍शोपुकी, मेको आन नोले आ लोव़ पाइबपुकी, मेको आन नोले शेंबपुकी, मेको आन नोले छक लाक्‍चा ङा गेय पाइबपुकी, मेको आन नोले सापाइक्‍बपुकी, मेको आन नोले वारच पाइबपुकी, मेको आन नोले कोव़बपुकी नु मेको आन नोले सोक्‍त आ लोव़ पाइबपुकी वोइक्‍तीमी। \em एफिसी ४:११-१२\em* \v 29 मार, मेको नेल्‍ल ख्रीस्‍त आ सोइश्‍शोपुकी नमी? मार, मेको नेल्‍ल परमप्रभु यावे आन लोव़ पाइब बाक्‍नीमी? मार, मेको नेल्‍ल शेंब बाक्‍नीमी? मार, मेको नेल्‍ल छक लाक्‍चा ङा गेय पाइब बाक्‍नीमी? \v 30 मार, मेको नेल्‍ल सापाइक्‍ब बाक्‍नीमी? मार मेको नेल्‍लेम परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ पाइनीमी? मार, मेको नेल्‍लेम लोव़ आ अर्थ शेंनीमी? \v 31 गो मार देंनुङ देंशा हना, परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीमी पपाइश्‍शो गेय पनीनु, नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब गेय पने। मिनु गो इन कली नेल्‍ल क्‍येङा रिम्‍शो लां कोंइनन्‍नी। \em १कोरिन्‍थी १४:१,१२\em* \c 13 \s1 दाक्‍ब मुर दुम्‍चा आ पर्बम शेंशो \p \v 1 गो मुर आन लोव़ पाता हना नु परमप्रभु यावे आ स्‍वर्ग ङा गेय पाइब आन लोव़ यो पाता हना, तन्‍न मुर आन कली मदाक्‍ताक्‍ङ हना, गो हेंथे पा ताप्‍शो किङगो नु रेयके पाइब बुप्‍केल खोदेंशो दुम्‍नुङ। \v 2 गो नु परमप्रभु यावे आ लोव़ पतीक सक्ति, ख्रुइश्‍शो लोव़ नेल्‍ल रुप्‍‍तीक सक्ति, नेल्‍ल जोक्‍तीक तुइक्‍तीक सक्ति नु डांडा याक्‍पाइक्‍तीक थमा सुइक्‍तीके बाक्‍त हना, तन्‍न गो नु दाक्‍तीक मबाक्‍त हना, गो मारेइ मनङ। \em मत्ती ७:२२; मत्ती १७:२०\em* \v 3 आं के बाक्‍शो थोव़क नेल्‍ल योक्‍शा गेशा, आंम आं रां ग्रोइश्‍शा बेक्‍चा कली गेता हना यो, दाक्‍ब मुर चहिं मदुम्‍ती हना, मार रिम्‍शो दुम्‍नुङा ङा? गो शोर गाक्‍शो मदुम्‍नुङा ङा? \em मत्ती ६:२\em* \p \v 4 दाक्‍तीकेमी श्‍येत फाल्‍ने नु शिशी पने चाप्‍ब। दाक्‍तीकेमी गेहे मपाइब मबोरब। \v 5 दाक्‍तीकेमी ठेयब मलेप्‍ब नु मुने दोक्‍चा ङा लोव़ मपाइब। दाक्‍तीकेमी आं के ला ठीक मदेंब। दाक्‍तीकेमी रीब पा मचुरब, ईख मकुरब। \em फिलिप्‍पी २:४\em* \v 6 मरिम्‍शो पशो तशा मग्‍येरसीब। ठीक पशो तशा ग्‍येरसीब। \em रोमी १२:९\em* \v 7 दाक्‍तीकेमी मारेइ मारेइ सुम्‍ब, मारेइ मारेइ थमा सुइक्‍ब, मारेइ मारेइ आस पाइब नु नेल्‍ल फाल्‍ने चाप्‍ब। \em हितोपदेस १०:११; मत्ती १८:२१-२२; रोमी १५:१\em* \p \v 8 दाक्‍तीक गेनायो मक्‍याम्‍सीब। परमप्रभु यावे आ लोव़ पतीक जाम्‍शा लाइब। परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ यो नुप्‍ब। तुइक्‍तीक सक्ति नुप्‍शा लाइब। \p \v 9 मारदे हना आंइ जोक्‍तीक तुइक्‍तीक आइक्‍च बाक्‍ब। आंइ परमप्रभु यावे आ लोव़ पतीक यो नेल्‍ल रुप्‍चा ङा मबाक्‍ब। \v 10 नोले चहिं गोपुकीमी नेल्‍ले तुइश्‍शा रुप्‍नय। मिनु मरुप्‍शो नु मतुइश्‍शो मारेइ मलीब। \v 11 गो आल बाक्‍ङानु, आलम ब्‍वाक्‍स पा ब्‍वाक्‍ती। आलम मिम्‍स पा मिम्‍ताक्‍ङ। आलम पस पा पाता। मिनु कोल्‍शा ठेयब दुम्‍शा, आलम खोदेंशो मपङ। \v 12 मुल गोपुकीमी ब्राब्रा पा ताइतय। मेना रिम्‍शो पा ताइनय। मुल गो इच्‍का ला रुप्‍नुङ। मेना नेल्‍ल रिम्‍शो पा रुप्‍नुङ। परमप्रभु यावेमी आं कली तुइश्‍शो बुद पा, गो मेना नेल्‍ल तुइक्‍नुङ। \em गन्‍ती १२:८; २कोरिन्‍थी ५:७; १कोरिन्‍थी ८:३\em* \v 13 थमा सुइक्‍चा, परमप्रभु यावेमी आ देंशो नेल्‍ल खाप्‍ब, दे आस पा बाक्‍चा नु दाक्‍तीक सांफा बाक्‍नीम। मेको सांफामी दाक्‍तीक चहिं नेल्‍ल क्‍येङा ठेयब बाक्‍ब। \em १थिस्‍सलोनिकी १:३; १यूहन्‍ना ४:१६\em* \c 14 \s1 मतुइश्‍शो नु रुप्‍शो लोव़ पचा \p \v 1 दाक्‍तीक पाइश्‍शो मुर दुमीने। परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम पपाइश्‍शो गेय शुश मालीन। परमप्रभु यावे आ लोव़ पतीक शुश मालीन। \v 2 परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ पाइबमी मुर कली लोव़ मपाइब। तन्‍न परमप्रभु यावे कली लोव़ पाइब। सुइमी मेको आ लोव़ मरुप्‍नीम। मेकोमी परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ पतीकेमी ख्रुइश्‍शो लोव़ पाइब। \em प्रेरित २:४; प्रेरित १०:४६\em* \v 3 परमप्रभु यावे आ लोव़ पामेनु, मुर आन थुं बारपाइक्‍ब। रिम्‍शो गेय पपाइक्‍ब, नु थुं खाइश्‍शो आन कली सापाइक्‍ब। \v 4 परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ पाइबमी आंम थुं कली ला बारपाइक्‍ब। तन्‍न परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइबमी ग्रुम्‍तीक खिं ङा मुर आन थमा सुइक्‍तीके बारपाइक्‍ब। \v 5 गे नेल्‍लेम परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ पशो दाक्‍नुङ। तन्‍न मेको क्‍येङा परमप्रभु यावे आ लोव़ पशो तचा दाक्‍नुङ। परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ पाइब क्‍येङा, परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइब ठेयब बाक्‍ब। तन्‍न सोक्‍त आ लोव़ आ अर्थ शेंब बाक्‍त हना, ग्रुम्‍तीक खिं ङा मुर आन कली रिम्‍शो दुम्‍ब। \em १कोरिन्‍थी १२:१०\em* \p \v 6 आं लोक्‍बपुकी, गो परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ पा, इन ग्रुम्‍तीकेमी जाक्‍ती हना, इन कली मरुप्‍चा ङा बाक्‍त। गो इन कली नोले दुम्‍तीक लोव़, जोक्‍तीक तुइक्‍तीक लोव़, परमप्रभु यावे आ लोव़ नु आ शेंतीक लोव़ पाता हना चहिं इन कली रिम्‍शो दुम्‍ब। \em १कोरिन्‍थी १२:८\em* \v 7 ताप्‍तीके मुराली, तार पाइश्‍शो ठेयब ताप्‍तीके ताप्‍मेनु, हेंथे पा ताप्‍तेक्‍म हना, मार ताप्‍शो बाक्‍बा, दोपा तुइक्‍नीमी? \v 8 लडाइ पची ना तुराही ताप्‍बमी मरुप्‍चा ङा पा ताप्‍तु हना, लडाइ पाइब लाइनीमी ङा? \v 9 मिनु गेपुकीमी सोक्‍त आ लोव़ पनीनु, इन देंशो लोव़ सुमी रुप्‍नीमी ङा? इन मोदेंशो प‍शो लोव़ नेल्‍ल फशेम योल्‍शो खोदेंशो दुम्‍ब। \v 10 रागीमी लोव़ शुश बाक्‍नीमी। मेको लोव़ नेल्‍ल रुप्‍चा ङा बाक्‍नीमी। \v 11 तन्‍न गो मेको लोव़ रुप्‍ने मचाप्‍ता हना, गो अर्को रागी ङा मुर दुम्‍नुङ। मिनु मेको लोव़ पाइब आं कली यो अर्को रागी ङा मुर दुम्‍ब। \v 12 गे इन दातेमी मोदेंशो बाक्‍ब। परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम पपाइश्‍शो गेय पचा दाक्‍ताक्‍नी हना, गे इन ग्रुम्‍तीक खिं ङा मुर आन थमा सुइक्‍तीक बोल्‍यो दुम्‍चा कली गेय पने। \p \v 13 मोपतीके सुमी परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ पाइबा, मेकोमी आ अर्थ शेंचा कली पुनल। \em १कोरिन्‍थी १२:१०\em* \v 14 गो सोक्‍त आ लोव़ पा प्रार्थना पङानु, आं थुंमी मारेइ मरुप्‍नुङ। \v 15 गो मुल मार पाइनुङ देंशा हना, गो सोक्‍त आ लोव़मी प्रार्थना पङानु, आ थुंमी यो प्रार्थना पाइ‍नुङ। परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम कुम्‍सो पङानु, आं थुंमी यो कुम्‍सो पाइनुङ। \em एफिसी ५:१९\em* \v 16 मिनु गेपुकी खुम्‍सीशा बाक्‍नीनु, सोक्‍त आ लोव़म आसीक गेशा, परमप्रभु यावे कली “गे रिम्‍शो पाइब बाक्‍नीनी” देंतीनी हना, दोपा मरुप्‍ब मुरुमी “आमेन” देंने चाप्‍बा ङा? \v 17 इन लोव़ रिम्‍शो बाक्‍त हना यो, अर्को मुर आ थुं मबारपाइश्‍शो बाक्‍त। \v 18 गो परमप्रभु यावे कली “गे रिम्‍शो पाइब बाक्‍नीनी” देंनुङ। मारदे हना गो सोक्‍त आ लोव़ नेल्‍ल इन क्‍येङा शुश पाइनुङ। \v 19 तन्‍न थमा सुइक्‍ब आन ग्रुम्‍तीकेमी बाक्‍शा, मुर आन कली शेंचा नु रुप्‍पाइक्‍चा कली गो १० हजार सोक्‍त आ पशो लोव़ क्‍येङा रुप्‍चा ङा ५ ओटा लोव़ पचा रिम्‍शो लाक्‍ती। \p \v 20 आं लोक्‍बपुकी, आलमी मिम्‍शो खोदेंशो पा ममिम्‍तीने। मरिम्‍शो गेय पचा कली मजोक्‍ब आल खोदेंशो दुम्‍शा बाक्‍कीने। तन्‍न इन मिम्तीकेमी निप्‍स पाइश्‍शो मुरुम मिम्‍शो खोदेंशो पा मिम्‍तीन। \em एफिसी ४:१४; यसैया २८:११-१२\em* \v 21 मिनु परमप्रभु यावेमी आ अरेशा ब्रेक्‍पाइश्‍शो लोव़मी “गो ङोन रागी ङा मुर आन मतुइश्‍शो लोव़ पतीकेमी नु रागी ङा मुर आन लोव़मी मेको नु लोव़ पाइक्‍नुङ। मो हना यो मेकोपुकीम आं लोव़ मनेंनीम” दे प्रभुमी देंत, दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। \em यसैया २८:११,१२\em* \v 22 परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ पतीके थमा सुइक्‍ब आन कली ममाइ, थमा मसुइक्‍ब आन कली चिन्‍ड दुम्‍ब। परमप्रभु यावे आ लोव़ चहिं थमा मसुइक्‍ब आन कली ममाइ, थमा सुइक्‍ब आन कली बाक्‍ब। \v 23 मिनु थमा सुइक्‍ब नेल्‍ल खुम्‍सीशा बाक्‍मानु, मुर नेल्‍लेमी परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीमी पपाइश्‍शो मतुइश्‍शो लोव़ पना पन बाक्‍तेक्‍म हना, अरु मुर, थमा मसुइक्‍ब ओव़शा, इन मोदेंशो लोव़ प‍शो नेंशा “गशो बाक्‍तेक्‍म” दे मदेंनीमी ङा? \v 24 तन्‍न गे नेल्‍ल परमप्रभु यावे आ लोव़ पना पन बाक्‍नीनु, थमा मसुइक्‍ब, अरु मुर ओव़शा, इन मोदेंशो नेंशा, आ थुंमी मिम्‍शा, आ मरिम्‍शो पशो नेल्‍ल फ्रुक्‍ब। \v 25 आ थुं ङा ख्रुइश्‍शो नेल्‍ल तुइश्‍शा, बाप्‍शा “परमप्रभु यावे ठेयब बाक्‍ब” देंशा, परमप्रभु यावे थमा पा, इन दातेमी बाक्‍ब, दे तुइक्‍ब। \em यूहन्‍ना १६:८\em* \p \v 26 आं लोक्‍बपुकी, मुल मार देंनुङ देंशा हना, गे खुम्‍सीशा बाक्‍नीनु, नेल्‍ल इन के गेय का का बाक्‍ब। कामी परमप्रभु यावे कली कुम्‍सो पाइब, कामी लोव़ शेंबा, कामी नोले दुम्‍तीक लोव़ पाइब, कामी परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ पाइब नु अर्कोमी मेको लोव़ आ अर्थ शेंब। मेको गेय नेल्‍ल थुं बारपाइक्‍चा कली दुम्‍ल। \em १कोरिन्‍थी १२:८-१०; एफिसी ४:१२\em* \v 27 परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ पामेनु, निक्‍शीमी कि सांमी पामेक्‍ल। मिनु का का पा पचा माल्‍नीम। मिनु मुर कामी आ अर्थ शेंचा माल्‍ब। \v 28 तन्‍न मेको लोव़ आ अर्थ शेंब मबाक्‍त हना, सिक्‍सी पा बाक्‍चा माल्‍नीम। सोक्‍त आ लोव़ पाइबमी आंम थुं बारपाइक्‍चा कली, परमप्रभु यावे कली लोव़ पवल। \v 29 परमप्रभु यावे आ लोव़ पामेनु, निक्‍शीमी कि सांमी पामेक्‍ल। मिनु नेंबपुकीमी “मेको लोव़ परमप्रभु यावे आ लोव़ नु गारबा देय मगारबा?” दे नाक्‍चा माल्‍नीमी। \em प्रेरित १७:११; १थिस्‍सलोनिकी ५:२१\em* \v 30 तन्‍न मेकेर बाक्‍ब कामी परमप्रभु यावे आ नोले दुम्‍ब लोव़ तुइक्‍ताक्‍व हना, ङोंइती ङा लोव़ पाइब सिक्‍सी पा बाक्‍ल। \v 31 गे नेल्‍लेमी का का पा परमप्रभु यावे आ लोव़ पने चाप्‍नीनी। मो पाइतीनी हना नेल्‍लेमी शेंसीने चाप्‍नीनी। गे नेल्‍ल इन थुं बारब। \v 32 परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइब आन सोक्‍त मेको आन गुइम बाक्‍ब। \v 33 मारदे हना परमप्रभु यावे खल बल ङा परमप्रभु मबाक्‍ब। मेको थुं नाइश्‍शा बाक्‍तीक परमप्रभु बाक्‍ब। \s1 थमा सुइक्‍ब आन ग्रुम्‍तीकेमी \p \v 34 मीश मुरपुकी लोव़सी मपथु, सिक्‍सी पा बाक्‍मल। मेकोपुकी ब्‍वाक्‍चा मताइनीम। मारदे हना अरेशो लोव़मी मोदेंशो ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। मिनु मेको लोव़ मेकोपुकीम टिचा माल्‍नीम। \em १तिमोथी २:११-१२; उत्‍पत्ती ३:१६\em* \v 35 लोव़ मरुप्‍तेक्‍म हना, आन खिं लमा नोले आन वोंइश आन कली हिल्‍लो पामेक्‍ल। थमा सुइक्‍ब आन ग्रुम्‍तीकेमी चहिं लोव़ मपामेक्‍ल, मारदे हना मुने दुम्‍ब। \v 36 मार, परमप्रभु यावे आ लोव़ इन रे पा जाक्‍म ङा देय इन कली ला जाक्‍म? \v 37 इन दातेमी परमप्रभु यावे आ लोव़ पाइब नु आ सोक्‍तीम ब्रीशो मिम्‍ब मुरुमी आं ब्रेक्‍शो लोव़ प्रभु आ देंशो लोव़ बाक्‍ब दे तुइक्‍तमेक्‍ल \em १यूहन्‍ना ४:६\em* \v 38 तन्‍न सुइमी “पावल आ शेंशो प्रभु आ लोव़ मबाक्‍ब” देंत हना, मेको आ लोव़ यो थमा मसुतीन। \v 39 मोपतीके आं लोक्‍बपुकी, परमप्रभु यावे आ लोव़ पचा कली शुश बोल पने। मिनु परमप्रभु यावे आ सोक्‍त आ लोव़ पाइब आन कली मतेक्‍कीन। \v 40 खुम्‍सीशा बाक्‍नीनु, खल बल मपथु, नेल्‍ल रिम्‍शो दुम्‍चा माल्‍ब। \em १कोरिन्‍थी १४:३३; कलस्‍सी २:५\em* \c 15 \s1 येसु बेक्‍शो रे सेंसीशो \p \v 1 आं लोक्‍बपुकी, इन कली ङोंइती येसु ख्रीस्‍त आ पर्बम शेंशो ग्‍येरपाइक्‍तीक लोव़ मिम्‍पाइक्‍नुङ। गेपुकीमी एको लोव़ नेंशा थमा सुइक्‍तीनी। मिनु मुल यो थमा सुइक्‍ना सुइक्‍न बाक्‍तीनी। \v 2 एको लोव़ दोपा शेंदन्‍नी, मोपा थमा सुइक्‍ना सुइक्‍न बोल्‍यो दुम्‍‍तीनी हना, परमप्रभु यावे नु बाक्‍चा ताइनीनी। \v 3 मारदे हना आं ख्रीस्‍त रे त‍शो ठेयब लोव़ इन कली शेंताक्‍न्‍नी। दोदेंशो लोव़ बाक्‍ब देंशा हना, परमप्रभु यावे आ लोव़मी ब्रेक्‍शो खोदेंशो पा ख्रीस्‍त इं पाप आ पर्बम साइक्‍चा पुंइसाक्‍व। \em यसैया ५३:१२\em* \v 4 मेको थिम्‍चा पुंइसाक्‍व। मिनु परमप्रभु यावे आ लोव़म ब्रेक्‍शो खोदेंशो पा आ नित्‍थ नाक्‍ती सेंचा पुंइसाक्‍व। \em होसे ६:२; लूका २४::२७,४४,४६\em* \v 5 मिनु सेंसीशा, ङोंइती केफास कली तपांइसाक्‍व। मिनु नोले १२ जना शेंसीब आन कली तपांइसाक्‍व। \em लूका २४:३४; यूहन्‍ना २०:२६\em* \v 6 नोले कालेमी ५ सहे क्‍येङा शुश थमा सुइक्‍ब आन कली तपांइसाक्‍व। का निक्‍शी मुल बेक्‍शा लाम्‍तेक्‍म। शुश चहिं मुल यो बाक्‍नीम। \v 7 नोले याकूब कली तपांइसाक्‍व। मिनु आ सोइश्‍शो शेंसीब नेल्‍ल आन कली यो तपांइसाक्‍व। \em लूका २४:५०\em* \v 8 मिनु नेल्‍ल क्‍येङा नोले गो महिना मजाक्‍दीत्‍थु जरमेशो आल खोदेंशो आं कली तपांइसाक्‍व। \em १कोरिन्‍थी ९:१; प्रेरित ९:३-६\em* \v 9 मारदे हना गो सोइश्‍शो आन दातेमी नेल्‍ल क्‍येङा आइक्‍च बाक्‍नुङ। आं कली सोइश्‍शो देंचा मशिरचा ङा बाक्‍नुङ। मारदे हना गो परमप्रभु यावे कली थमा सुइक्‍ब आन कली खेदा पाता। \em एफिसी ३:८; प्रेरित ८:३\em* \v 10 तन्‍न परमप्रभु यावेमी शिशी पा आ सोइश्‍शो नु आ लोव़ शेंब सेल्‍ती। आ शिशी पशो यो मो मबाक्‍ब। मिनु गो नेल्‍ल आन क्‍येङा शुश गेय पाता। मेको नेल्‍ल आं पशो ममाइ, तन्‍न परमप्रभु यावे आ पपाइश्‍शो बाक्‍ब। \em २कोरिन्‍थी ११:५,२३\em* \v 11 मोपतीके गोम शेंताक्‍न्‍नी हना यो, मेकोपुकीम शेंताक्‍म हना यो, गेपुकीमी थमा सुइक्‍तीनी। \s1 येसु बेक्‍शो रे मसेंस दे लोव़ ब्रशो \p \v 12 मिनु ख्रीस्‍त बेक्‍शो रे सेंसाक्‍व, दे शेंशो बाक्‍त। तन्‍न इन दाते ङा का निक्‍शीमी “बेक्‍शो मुर बेक्‍शो रे मसेंसीनीम” देंशा दोपा देंने चाप्‍नीमी? \v 13 बेक्‍शो रे सेंचा मपुंइसीनीम हना, ख्रीस्‍त यो बेक्‍शो रे मसेंसीशो बाक्‍ब। \v 14 ख्रीस्‍त बेक्‍शो रे मसेंसीशो बाक्‍त हना, आंइ शेंशो फश लोव़ खोदेंशो दुम्‍त। इन थमा सुइश्‍शो यो मोशीन दुम्‍त। \v 15 गो आंइ परमप्रभु यावे आ पर्बम शेंशो यो जोल दुम्‍बाक्‍त। मारदे हना गोमी परमप्रभु यावेमी ख्रीस्‍त कली बेक्‍शो रे सेंताक्‍व दे शेंशो बाक्‍तक। तन्‍न मेकोम मपव। “बेक्‍शो रे मसेंसीनीम” देंशो लोव़ थमा बाक्‍त हना, आंइ शेंशो जोल दुम्‍ब। \em प्रेरित १:२२\em* \v 16 मारदे हना मुर बेक्‍शो रे मसेंसीनीम हना, ख्रीस्‍त यो बेक्‍शो रे मसेंस। \v 17 मिनु ख्रीस्‍त बेक्‍शो रे मसेंसाक्‍व हना, इन थमा सुइश्‍शो मोशीन दुम्‍त। इन पाप यो मक्‍याम्‍सीथु लीशो बाक्‍ब। \v 18 ख्रीस्‍त कली थमा सुइश्‍‍शा बेक्‍शोपुकी यो जाम्‍शा लाम्‍तेक्‍म। \v 19 एको रागीम ब्रोंइचा कली ला ख्रीस्‍त कली थमा सुइश्‍शो बाक्‍तक हना, गो मुर नेल्‍ल आन क्‍येङा शिशी पाइक्‍चा पुंइसीब नकी। \s1 येसु रे नेल्‍ल ब्रोंइब दुम्‍नीम \p \v 20 तन्‍न ख्रीस्‍त बेक्‍शो रे सेंसीशो बाक्‍ब। बेक्‍शो आन दातेमी नेल्‍ल क्‍येङा ङोंइती सेंसीब ख्रीस्‍त बाक्‍त। \em १कोरिन्‍थी ६:१४; कलस्‍सी १:१८\em* \v 21 दोपा मुर कामी नेल्‍ल मुर आन कली बेक्‍शा लाइब सेला, मोपा मुर कामीन मुर नेल्‍ल आन कली बेक्‍शो रे सेंचा पुंइसीब सेल्‍तु। \em उत्‍पत्ती ३:१७-१९; रोमी ५:१८\em* \v 22 दोपा आदम रे नेल्‍ल बेक्‍ब दुम्‍मा, मोपा ख्रीस्‍त रे पा नेल्‍ल ब्रोंइब दुम्‍तेक्‍म। \v 23 मिनु नेल्‍ल का का पा सेंसीनीम। ङोंइती ख्रीस्‍त सेंसाक्‍व। मिनु नोले आ जाक्‍ची ना मेको कली थमा सुइक्‍बपुकी सेंसीनीम। \em १थिस्‍सलोनिकी ४:१६-१७\em* \v 24 मिनु नोले रागी नुप्‍ची ना जाक्‍ब। मिनु मेकोमी नेल्‍ल सासन, नेल्‍ल अधिकार नु नेल्‍ल सक्ति खतम सेल्‍शा, आ आफ परमप्रभु यावे कली आ राज्‍य गेब। \em रोमी ८:३८\em* \v 25 मारदे हना ख्रीस्‍तमी आ जोरी सत्रु आन कली आ खोइलीम मदिम्‍दा सम्‍म सासन पचा माल्‍ब। \em भजन संग्रह ११०:१; मत्ती २२:४४\em* \v 26 नेल्‍ल क्‍येङा नोले साइक्‍तीक चहिं जोरी सत्रु बेक्‍तीक बाक्‍ब। \v 27 मारदे हना परमप्रभु यावेमी रागी ङा सक्ति नेल्‍ल कली आ खोइलीम दिप्‍शा वोइक्‍तु। रागी ङा सक्ति नेल्‍ल आ खोइलीम दिम्‍शा वोइक्‍तु, आ चहिं दिम्‍सीशा मबा, दे रुम्‍सीब। \em भजन संग्रह ८:६\em* \v 28 मिनु सक्ति नेल्‍ल परमप्रभु यावे आ गुइम बाक्‍त हना, तौ यो आ गुइम बाक्‍ब। मारदे हना परमप्रभु यावे नेल्‍ल आन कली का ला परमप्रभु यावे बाक्‍ब। \p \v 29 बेक्‍शो रे मसेंसीब देंशो लोव़ थमा बाक्‍त हना, बेक्‍शो मुर आन पा ङा अरु थमा सुइक्‍ब मुर ब्‍वाक्‍कुम ख्रुम्‍शा ग्रुंइपांइसीचा, मार मिम्‍नीमी? बेक्‍शो मुर थमा पा मसेंसीनीम हना, मारदे अरु मेको आन पा ङा ब्‍वाक्‍कुम ख्रुम्‍शा ग्रुंइचा पुंइसीनीमी? \v 30 मारदे गो शुश श्‍येत फाल्‍शा, एको लोव़ शेंना शेंन गाक्‍नुङा? \em रोमी ८:३६; गलाती ५:११\em* \v 31 आं लोक्‍बपुकी, येसु ख्रीस्‍त, इं प्रभु आ मुर दुम्‍तीनी। मिनु इन कली तशा, आं नें बोरपाइक्‍नुङ। तन्‍न शेंना शेंन गाक्‍शा, नाक्‍त किंत किंत बेक्‍चा ङा खोदेंशो दुम्‍नुङ। \em २कोरिन्‍थी ४:१०\em* \v 32 एफिसस सहरम शेंना शेंन बाक्‍ङानु, मेकेर ङा मुरपुकीमी जोइ वां खोदेंशो पा खेदा पतीमी। मुर बेक्‍शो रे मसेंसीनीम हना, जय तू्‍य मारदे हना दीसा बेक्‍नय। \em यसैया २२:१३\em* \v 33 सुइमी जोल थमा मसुतीन। मारदे हना मरिम्‍शो मुर नु बाक्‍बम, मुर कली मरिम्‍शो सेल्‍ब। \v 34 दूली मिम्‍चा प्रोनीन। लेंशा पाप मपने। इन दाते ङा का निक्‍शीमी परमप्रभु यावे आ पर्बम मारेइ मतुइक्‍ब बाक्‍नीम। मेको इन कली मुने दोक्‍चा ङा बाक्‍ब। \em १थिस्‍सलोनिकी ५:८\em* \s1 बेक्‍शो रे सेंसीशो आन रां \p \v 35 मिनु मुर कामी “मुर बेक्‍शो रे दोपा सेंसीनीमी? आन रां दोदेंशो बाक्‍बा ङा?” दे हिल्‍लो पाइनीम। \v 36 गे मूर्खपुकी, वांचेर शोक्‍नीनु, वांचेर मबेक्‍थु, कोच्‍वा मदाप्‍ब। \em यूहन्‍ना १२:२४\em* \v 37 मिनु इन शोक्‍शो, वाशो खोदेंशो मबाक्‍ब। मेको गेडा ला बाक्‍ब। मेको चेरब बाक्‍त हना यो अरु वांचेर बाक्‍त हना यो मोदेंशो बाक्‍ब। \v 38 तन्‍न परमप्रभु यावेमी नेल्‍ल आन कली आ योव़शो रां गेब। मिनु वांचेरमी आंम आंम कोच्‍वा दाप्‍शो खोदेंशो बाक्‍ब। \v 39 मारदे हना ब्रोंइशो नेल्‍ल खाल का ङा मबाक्‍नीम। मुर खाल का ङा बाक्‍नीम, जन्‍तु अर्को खाल ङा बाक्‍नीम, बस्‍तु भाव अर्को खाल ङा बाक्‍नीम, चिक्‍ब अर्को खाल ङा बाक्‍नीम नु ङांइ अर्को खाल ङा बाक्‍नीम। \v 40 मिनु स्‍वर्ग ङा रां बाक्‍नीम नु रागी ङा रां बाक्‍नीम। स्‍वर्ग ङा रां आन दारस का बाक्‍ब नु रागी ङा रां आन दारस अर्को बाक्‍ब। \v 41 नां आ छेङछेङ का बाक्‍ब नु तास्‍ला आ छेङछेङ अर्को बाक्‍ब। मिनु सोरुल आन छेङछेङ लेंशा अर्को बाक्‍ब। सोरुल का आइक्‍च नु अर्को ठेयब छेङछेङ पाइश्‍शो बाक्‍ब। \p \v 42 मोदेंशो मुर आन बेक्‍शो रे सेंसीचा यो बाक्‍ब। शोक्‍शो रां, वांचेर खोदेंशो पा, जाम्‍शा लाइब। सेंसीशो रां चहिं गेना हना यो लीब रां बाक्‍ब। \v 43 शोक्‍शो रां मरिम्‍शो बाक्‍ब। सेंसीशो रां चहिं थम दारशो बाक्‍ब। शोक्‍शो रां मारेइ पने मचाप्‍ब दुम्‍शो बाक्‍ब। सेंसीशो रां चहिं सक्ति पाइश्‍शो बाक्‍ब। \em फिलिप्‍पी ३:२१; कलस्‍सी ३:४\em* \v 44 बेक्‍चा माल्‍शो रां शोक्‍शो बाक्‍ब, परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम गेशो रां सेंसीशो रां बाक्‍ब। बेक्‍चा माल्‍शो रां बाक्‍त हना, परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम गेशो रां यो बाक्‍ब। \v 45 मार ब्रेक्‍शो बाक्‍ब देंशा हना “नेल्‍ल क्‍येङा ङोंइती ङा मुर, आदम, ब्रोंइब दुम्‍माक्‍त” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब। नेल्‍ल क्‍येङा नोले ङा आदम चहिं ब्रोंइतीक सोक्‍त गेब दुम्‍त। \em उत्‍पत्ती २:७; २कोरिन्‍थी ३:१७\em* \v 46 तन्‍न परमप्रभु यावे आ सोक्‍तीम गेशो रां ङोंइती ङा ममाइ। ङोंइती बेक्‍चा माल्‍शो रां बाक्‍ब। नोले ला सोक्‍तीम गेशो रां बाक्‍ब। \v 47 ङोंइती ङा मुर रागी ङा खप के सेल्‍शो बाक्‍त। नोले ङा मुर स्‍वर्ग रे बाक्‍ब। \v 48 ङोंइती ङा मुर खप के सेल्‍शो खोदेंशो पा, खप के सेल्‍शो बाक्‍तेक्‍म। ङोंइती स्‍वर्ग रे जाक्‍शो मुर खोदेंशो पा, स्‍वर्ग ङा मुर बाक्‍नीम। \v 49 दोपा गो खप के सेल्‍शो मुर खोदेंशो बाक्‍नया, मोपा गो स्‍वर्ग ङा मुर खोदेंशो यो दुम्‍नय। \em उत्‍पत्ती ५:३\em* \s1 फाइक्‍चा पुंइसीनय दे शेंशो \p \v 50 आं लोक्‍बपुकी, मुल हुश नु रुश पाइश्‍शो मुर परमप्रभु यावे आ राज्‍य ओव़ने मचाप्‍नीम। बेक्‍शा जाम्‍शा लाइब रां, गेना हना यो लीब रां दुम्‍ने मचाप्‍ब। \v 51 मुल इन कली ख्रुइश्‍शो लोव़ का शेंनन्‍नी। गो का निक्‍शी बेक्‍शा लाइनय, का निक्‍शी ब्रोंइशा बाक्‍नय। गो बेक्‍शा लशो नु ब्रोंइशा बाक्‍शो नेल्‍ल फाइक्‍चा पुंइसीनय। \em १थिस्‍सलोनिकी ४:१५-१७\em* \v 52 मेको छिन काम दुम्‍ब। याम काम दुम्‍ब। नोले ङा नाक्‍त ङा तुराही ताप्‍ची ना मेको दुम्‍ब। मारदे हना मेको तुराही नेंसीब। बेक्‍शो मुर, मबेक्‍चा ङा पा सेंसीनीम। मिनु गो फाइक्‍चा पुंइसीनय। \em मत्ती २४:३१\em* \v 53 मारदे हना मेको जाम्‍‍शा लाइब रां, मजाम्‍चा ङा रां दुम्‍चा माल्‍ब। मेको बेक्‍‍‍शा लाइब रां, मबेक्‍चा ङा रां दुम्‍चा माल्‍ब। \em २कोरिन्‍थी ५:४\em* \v 54 मिनु जाम्‍शा लाइब रां, गेना हना यो लीब रां दुम्‍चा माल्‍ब। बेक्‍ब रां, गेनायो मबेक्‍चा ङा रां दुम्‍चा माल्‍ब। मेना मेको ब्रेक्‍शो लोव़ थमा दुम्‍ब “ब्रोंइतीक सक्तिमी बेक्‍चा कली ग्रात। \v 55 ए बेक्‍चा, इ ग्रातीक ते लमे? ए बेक्‍चा, इ हिंपाइक्‍तीक ते लमे?” दे ब्रेक्‍शो बाक्‍ब।\em यसैया २५:८,; होसे १३:१४\em* \v 56 पाप पशोमी बेक्‍चा कली हिंपाइक्‍ब। परमप्रभु यावे आ अरेशो लोव़ तुइक्‍बमी पाप पशो यो तुइक्‍ब। मेको आ अरेशो आ सक्ति बाक्‍ब। \em रोमी ७:८; रोमी ११:१३\em* \v 57 तन्‍न गो परमप्रभु यावे कली “गे रिम्‍शो पाइब बाक्‍नीनी” देंनय। मारदे हना मेकोमी इं प्रभु येसु ख्रीस्‍त आ पशोमी ग्राचा गेप्‍तु। \p \v 58 मोपतीके आं दाक्‍शो लोक्‍बपुकी, इन खोइली थेक्‍शा, दल्‍गीर मपथु, प्रभु आ गेय पना पन बाक्‍कीन। प्रभु आ नेंमी पशो गेय गेनायो मोशीन मलाइब, दे तुइक्‍तीन। \c 16 \s1 क्‍येट पोक्‍चा आ पर्बम लोव़ \p \v 1 क्‍येट पोक्‍चा आ पर्बम गलातीया रागी ङा थमा सुइक्‍ब आन कली शेंशो इन कली यो शेंनन्‍नी। \em २कोरिन्‍थी ८:९; गलाती २:१०\em* \v 2 हप्‍ता ङा ङोंइती नाक्‍ती गे नेल्‍लेमी आंम के बाक्‍शो रे हेंशा, गो ओशो गेने चाप्‍नुङ, दे वोतीने। मो पाइतीनी हना, गो जाक्‍ङानु, क्‍येट मबा दे खिं खिं हिरशा पुंइशा गाक्‍चा ममाल्‍नीनी। \em प्रेरित २०:७\em* \v 3 मिनु आं जाक्‍ची ना मेको क्‍येट चोव़दीचा कली सु सु कली सोइक्‍चा दाक्‍नीनी, मेको आन कली योव़शा वोतीने। मिनु गो चिठी ब्रेक्‍शा, मेको क्‍येट नु चिठी इन योव़शो मुर कली यरूसलेम चोव़थ सोइक्‍नुङ। \v 4 गो यो लचा माल्‍ताक्‍यी हना, मेको गो नु लाइनीमी। \s1 पावल आ बाक्‍चा नु गाक्‍चा आ पर्बम \p \v 5 गो मासीडोनीया रागी लाक्‍‍शा, इन कली ग्रुम्‍थ जाक्‍नुङ। \em प्रेरित १९:२१\em* \v 6 मिनु महिना का निक्‍शी हिउंद मलाक्‍गा सम्‍म गे नु बाक्‍नुङा कों? मिनु ते ते लाइनुङा, आं कली वारच पाइनीनी कों, दे मिम्‍शा बाक्‍ती। \v 7 मुल ग्रुम्‍थ जाक्‍ती हना, काबु निक्‍बु ला बाक्‍चा ताइनुङ। तन्‍न प्रभुमी गेपुकी नु शुश बाक्‍चा गेयील दे आस पा बाक्‍ती। \em प्रेरित २०:२\em* \v 8 पेन्‍तीकोस नाक्‍त सम्‍म गो एफिसस सहरमी बाक्‍नुङ। \em प्रेरित १९:१,१०\em* \v 9 मारदे हना शुश मुर आन कली ख्रीस्‍त आ पर्बम शेंचा नु नेंपाइक्‍चा ताइनुङमी। आं शेंशो लोव़ मदाक्‍बपुकी यो शुश बाक्‍नीम। \em २कोरिन्‍थी २:१२; कलस्‍सी ४:३\em* \p \v 10 तिमोथीमी एको चिठी कुरशा जाक्‍मेनु, मेको कली रिम्‍शो पतीने। आ लोव़ नेनीने। मारदे हना गो नु बाक्‍शा, आं यो प्रभु आ गेय पना पन बाक्‍ब। \em १कोरिन्‍थी ४:१७; फिलिप्‍पी २:१९-२२\em* \v 11 सुइमी महिक्‍शो मुर खोदेंशो मपने। मान पा रिम्‍शो पा लेश्‍शा आं बाक्‍तीक सोइक्‍तीने। मारदे हना गो मेको नु लोक्‍ब आन कली रिम्‍शा बाक्‍नुङ। \p \v 12 ङोंइती इं लोक्‍ब आपोल्‍लोस कली लोक्‍बपुकी नु गारशा “कोरिन्‍थी आन कली ग्रुम्‍थ लावो” दे शुश लोव़ पाता। आ चहिं “मुल लचा थुं मपङ” दे लने मबिस्‍से। आ गेय गारत हना, इन कली ग्रुम्‍थ पीब। \em १कोरिन्‍थी १:३२\em* \s1 नोले ङा लोव़ \p \v 13 होस पा बाक्‍कीने। पोक्‍च थेक्‍शा थमा सुइश्‍शा बाक्‍कीन। ठेयब थुं पा बाक्‍कीने। सक्ति पाइश्‍शो गेय पना पन बाक्‍कीन। \em एफिसी ६:१०\em* \v 14 मार पाइतीनी हना यो, दाक्‍मुशा पने। \v 15 आं लोक्‍बपुकी, आकाया रागीम नेल्‍ल क्‍येङा ङोंइती थमा सुइक्‍बपुकी स्‍तीफानस नु आ खिं ङा मुर बाक्‍तेक्‍म दे तुइक्‍नीनी। मेकोपुकीमी थमा सुइक्‍ब आन कली वारच पा रिम्‍शो गेय पा शेंना शेंन गाक्‍नीम। \em १कोरिन्‍थी १:१६\em* \v 16 मेको आन पशो खोदेंशो पा शेंना शेंन गाक्‍ब नेल्‍ल आन कली मान पा आन लोव़ नेंशा टिने। \v 17 स्‍तीफानस, फोरटुनातस नु अकाइकस एक जाक्‍मानु, गो ग्‍येरसाक्‍यी। मेको आन कली ग्रुम्‍शा, इन कली ग्रुम्‍शो खोदेंशो पा, आं थुं नाइक्‍ताक्‍ङ। \v 18 मारदे हना मेकोपुकीमी ग्‍येरपाइक्‍तीमी, आं थुं बारपाइक्‍तीमी। गे नु बाक्‍मानु, इन कली यो ग्‍येरपाइश्‍शा, इन थुं बारपदमे बाक्‍त दे तुइक्‍ताक्‍ङ। मोदेंशो मुर आन कली मान पतीने। \em १थिस्‍सलोनिकी ५:१२; फिलिप्‍पी २:२९\em* \p \v 19 एसीयाम बाक्‍ब थमा सुइक्‍बपुकीमी इन कली “रिम्‍शो बाक्‍कीन” देंतेक्‍म। अक्‍वीला, प्रिस्‍कीला नु आस खिंमी ग्रुम्‍ब थमा सुइक्‍बपुकीमी प्रभु आ नेंमी “रिम्‍शो बाक्‍कीन” देंतेक्‍म। \em प्रेरित १८:२; रोमी १६:३,६\em* \v 20 लोक्‍ब नेल्‍लेमी इन कली “रिम्‍शो बाक्‍कीन” देंतेक्‍म। प्रभु आ नेंमी मुम्‍मुशा आसीक गेमुने। \p \v 21 गो पावलमी “रिम्‍शो बाक्‍कीन” दे आंम गुइमी ब्रेक्‍ताक्‍ङ। \em गलाती ६:११; कलस्‍सी ४:१८; २थिस्‍सलोनिकी ३:१७\em* \v 22 प्रभु कली मदाक्‍बपुकी सराप रमल। इं प्रभु जाक्‍कीन। \em प्रकाश २२:२०\em* \v 23 प्रभु येसुमी इन कली शिशी पा कोव़ङल। \v 24 ख्रीस्‍त येसु आ नेंमी गो नेल्‍ल इन कली दाक्‍शा बाक्‍नुङ। आमेन।