\id PHP Rough: Sekoumady. Rework: Jun 99. Checked with team: Oct 99. Printed: Oct 00.
\ide UTF-8
\h Filipi
\toc1 Ala xa masenyi Annabi Pɔlu naxan sɛbɛ Filipi danxaniyatɔɛ ɲama ma
\toc2 Filipi
\mt Ala xa masenyi
\mt Annabi Pɔlu naxan sɛbɛ
\mt Filipi danxaniyatɔɛ ɲama ma
\imt Masenyi nde yi Kitaabui xa fe ra
\ip Yi Kitaabui findixi bataaxɛ nan na Isa xa xɛɛra Pɔlu naxan sɛbɛ Isayankae ma naxee nu sabatixi Filipi taa kui. Singe Pɔlu nu bara kawandi ti mɛnni alako mixie xa danxaniya Isa ma. E xa danxaniya naxa sabati a fanyi ra, han e Pɔlu mali a xa wali kui yire gbɛtɛ. Na taruxui sɛbɛxi Isa xa Xɛɛrae xa Taruxui kui, sora 16.
\ip Pɔlu to balan geeli Rɔma a xa danxaniya xa fe ra, Ala naxa a niya a xa bataaxɛe sɛbɛ danxaniyatɔɛ ɲama ndee ma. Pɔlu naxa bataaxɛ keren sɛbɛ Filipi danxaniyatɔɛe ma. A naxa e ralimaniya alako e xa lu Ala sagoe, e man xa findi misaali fanyi ra naxan nɔma a niyade mixi gbɛtɛe xa bira Isa fɔxɔ ra. Pɔlu naxa e ratu a e mu nɔma e yɛtɛ rakiside e xa fe fanyi saabui ra, fo Isa saabui ra naxan a yɛtɛ baxi sɛrɛxɛ ra duniɲa birin bɛ.
\ip To Isayankae man nɔma limaniya sɔtɔde yi Kitaabui saabui ra. Ala xa masenyi xaxili fanyi nun sɛnbɛ fima mixie ma e na e bɔɲɛ rabi a bɛ. Ala xa won mali alako won xa sɛɛwɛ kolon naxan fatanxi Alatala ra. Amina.
\imte Ala xa masenyi
\imte Annabi Pɔlu naxan sɛbɛ
\imte Filipi danxaniyatɔɛ ɲama ma
\cl Sora
\c 1
\s Xɛɛbui
\p
\v 1 N tan Pɔlu nun Timote, naxee findixi Ala xa Mixi Sugandixi Isa xa konyie ra, muxu bara wo xɛɛbu, Ala xa Mixi Sugandixi xa sɛniyɛntɔɛ naxee na Filipi, a nun wo xa yareratie nun wo malimae. 
\v 2 Won Baba Ala nun a xa Mixi Sugandixi Marigi Isa xa hinnɛ nun bɔɲɛsa fi wo ma.
\p
\v 3 Tɛmui birin n na ratu wo ma, n Ala tantuma nɛ. 
\v 4 N Ala maxandima wo bɛ sɛɛwɛ ra tɛmui birin, 
\v 5 barima wo bara n mali Ala xa masenyi kawandife ra kabi a fɔlɛ han yakɔsi. 
\v 6 N a kolon, Ala, naxan wali fanyi fɔlɔxi wo tagi, a fama nɛ a rakamalide a xa Mixi Sugandixi Isa fa lɔxɔɛ. 
\v 7 A lan nɛ yi xaxili xa lu n bɛ barima wo rafan n ma. Xa n na geeli kui, xa n na Ala xa xibaaru fanyi xunmageresofe kawandi ra, Ala hinnɛma nɛ won birin na. 
\v 8 Ala a kolon n wo xanuxi alɔ a xa Mixi Sugandixi Isa wo xanuxi ki naxɛ.
\p
\v 9 N Ala maxandima nɛ wo bɛ alako wo xa xanunteya xun xa masa fe kolonyi nun fahaamui tilinxi ra, 
\v 10 alako wo xa nɔ a kolonde fe naxan tide gbo. Na kui, wo bɔɲɛ xa fiixɛ, marakɔrɔsi yo naxa lu wo ma Ala xa Mixi Sugandixi fa lɔxɔɛ. 
\v 11 Na lɔxɔɛ Isa fama nɛ wo matinxinde alako Ala xa matɔxɔ, a sɛnbɛ xa kolon.
\s Pɔlu nun kawanditie
\p
\v 12 N ngaxakerenyie, wo xa a kolon, tɔɔrɛ naxan n lixi, na bara Inyila Isa masenyi wali rasɔɔnɛya, 
\v 13 barima mangɛ xa sɔɔrie nun mixie birin bara a kolon n na geeli kui Ala xa Mixi Sugandixi xa fe nan ma. 
\v 14 N ngaxakerenyie bara limaniya Marigi xa fe ma n ma ɲaxankatɛ saabui ra. Yakɔsi e mu gaaxuma fefe ya ra, e Ala xa masenyi kawandima sɛnbɛ ra.
\p
\v 15 Nɔndi nan a ra, ndee na Ala xa Mixi Sugandixi xa fe kawandife milɛ nun tɔɔnɛ nan ma, kɔnɔ ndee fan na kawandi tife bɔɲɛ fanyi nan na. 
\v 16 Nee a rabafe xanunteya nan na, barima e a kolon a n findixi Xibaaru Fanyi xunmagereso nan na. 
\v 17 Booree Ala xa Mixi Sugandixi xa fe kawandima e xa yɛtɛ igboɲa nan na. E bɔɲɛ mu fiixɛ. E ɲɔxɔ a ma a e nɔma n ma geeli ɲaxankatɛ xun masade e xa kawandi ra. 
\v 18 Fefe mu a ra. Xa e bɔɲɛ fiixɛ, xa e bɔɲɛ mu fiixɛ, e na Ala xa Mixi Sugandixi xa fe masenfe. Yi findima sɛɛwɛ nan na n bɛ to nun tina, 
\v 19 barima n a kolon fe naxee bara n li, e findima kisi nan na n bɛ wo xa Ala maxandi saabui ra nun a xa Mixi Sugandixi Isa Xaxili xa mali saabui ra.
\p
\v 20 N a kolon n fe birin nabama alako n naxa yaagi fefe ra. N xa limaniya yakɔsi alɔ tɛmui dangixi alako Ala xa Mixi Sugandixi xa matɔxɔɛ sɔtɔ n ma simaya xa na mu n ma faxɛ saabui ra. 
\v 21 N ma duniɲɛigiri kui, n birama nɛ Ala xa Mixi Sugandixi fɔxɔ ra. N ma faxɛ findima fe fanyi nan na n bɛ, 
\v 22 kɔnɔ xa n lu duniɲa, n nɔma nɛ wali gbegbe rabade Ala bɛ. Awa, n munse rabama? N mu a kolon. 
\v 23 Na fe na n bɛndunfe yire firin. A xɔli n ma n xa keli be, n xa siga Ala xa Mixi Sugandixi yire. Na fan dangi fe birin na. 
\v 24 Kɔnɔ a lanma n xa lu duniɲa wo tan ma fe ra. 
\v 25 N bara a kolon n luma nɛ wo ya ma alako wo xa siga yare, wo man xa sɛɛwa danxaniya kui. 
\v 26 N na gbilen wo yire, wo xa matɔxɔɛ Ala xa Mixi Sugandixi Isa bɛ, na xun fama masade n ma fe ra.
\p
\v 27 Wo ɲɛrɛ ki xa lan Ala xa Mixi Sugandixi xa Xibaaru Fanyi ma tun, alako xa n na wo ya ma ba, xa n mu na ba, n nɔma a kolonde xaxili keren nan na wo bɛ, wo birin walife danxaniya keren nan na, danxaniya naxan fatanxi Ala xa Xibaaru Fanyi ra. 
\v 28 Wo naxa gaaxu wo gerefae ya ra. Wo xa limaniya findixi tɔnxuma nan na e bɛ e lɔɛfe ra, wo fan xa a kolon wo kisima nɛ. 
\v 29 Na kisi kelixi Ala nan ma, barima a bara hinnɛ wo ra dɔxɔ firin: Wo danxaniyafe Ala xa Mixi Sugandixi ma, a nun wo man tɔɔrɔfe a bɛ, 
\v 30 alɔ wo n fan to tɔɔrɔ ra ki naxɛ. Alɔ wo man bara a mɛ ki naxɛ, han ya n na na tɔɔrɛ nan kui.
\c 2
\s Isa xa misaali
\p
\v 1 Ala xa Mixi Sugandixi to madundui nde fima wo ma, a xa xanunteya to limaniya nde fima wo ma, lanyi to na wo nun Ala Xaxili Sɛniyɛnxi tagi, xanunteya nun kinikini nde to na wo yi ra, 
\v 2 wo xa n ma ɲɛlɛxinyi rakamali. Wo lu lanyi kui. Xaxili keren, xanunteya keren, nun ɲɛrɛ ki keren nan xa lu wo tagi. 
\v 3 Wo naxa fefe raba tɔɔnɛ kui. Wo naxa wo yɛtɛ rafisa wo booree bɛ. Wo nde ba wo xa fe ra, wo a sa wo boore gbe xun yɛtɛ magore kui. 
\v 4 Wo naxa wo yɛtɛ xa munafanyi fen. Wo wo booree nan ma munafanyi fen.
\p
\v 5 Wo yuge xa lu alɔ Ala xa Mixi Sugandixi Isa.
\q
\v 6 Kabi abadan, a nu na Ala kɛɲa nɛ,
\q kɔnɔ a mu tin a xa a yɛtɛ tide sa Ala ilanyi.
\q
\v 7 A naxa diɲɛ a yɛtɛ birin ma,
\q a tin lude konyi kɛɲa ma,
\q a bari duniɲa ma alɔ adamadi,
\q mixie fan naxa a kolon adamadi ra.
\q
\v 8 A naxa a yɛtɛ magoro,
\q a xa Ala sago raba,
\q han a naxa tin faxɛ ra wuri magalanbuxi ma.
\q
\v 9 Na nan a toxi Ala naxa a binya,
\q a a xili gbo dangi xili birin na,
\q
\v 10 alako naxee na koore,
\q naxee na bɔxi,
\q naxee na bɔxi bun ma,
\q e na Isa xili mɛ tɛmui naxɛ,
\q e birin xa e xinbi sin a bun,
\q
\v 11 e xa a fala,
\q «Ala xa Mixi Sugandixi Isa nan na Marigi ra.»
\q Na xa findi matɔxɔɛ ra Baba Ala bɛ.
\b
\p
\v 12 N xanuntenyie, wo bara n xui suxu n nu na wo tagi tɛmui naxɛ. Yakɔsi fan, wo xa Ala xa yaamarie rabatu n xanbi dangife a singe ra. Wo xa gaaxu Ala ya ra, wo xa wakili wo xa kisi xa fe ra. 
\v 13 Ala nan fe ragirima wo ma alako wo ɲanige xa lan a gbe ma, wo xa a waxɔnfe raba. 
\v 14 Wo nɛ fefe rabama wo naxa wo yaxaseri masa, wo naxa sɔnxɔ, 
\v 15 alako nɔndi nun sɛniyɛnyi xa lu wo bɛ, wo tan Ala xa die naxee yanbama alɔ tɛ dɛxɛ yi duniɲa mixi ɲaaxi tinxintaree ya ma, 
\v 16 wo nɛ kisi masenyi tima tɛmui naxɛ. Na kui, n matɔxɔɛ sɔtɔma Ala xa Mixi Sugandixi fa lɔxɔɛ, barima n mu duniɲa igirixi tɔɔrɛ kui fufafu ra. 
\v 17 Hali n faxa wo bɛ, n ma duniɲɛigiri fama findide wo bɛ sɛrɛxɛ nan na naxan sama wo xa danxaniya sɛrɛxɛ xun ma. Na n nasɛɛwama nɛ. 
\v 18 Wo fan xa sɛɛwa, won birin xa sɛɛwa.
\s Timote nun Epaforodite
\p
\v 19 N bara n xaxili ti Marigi Isa ra a xa n mali alako n xa Timote xɛɛ wo ma, alako a xa n nalimaniya wo xa xibaaru ra. 
\v 20 Mixi yo mu na n yi ra, wo xa fe rafan naxan ma alɔ a tan. 
\v 21 Birin wama e yɛtɛ kan xa geeni nan xɔn ma, e mu na Ala xa Mixi Sugandixi Isa xa geeni xa fenfe. 
\v 22 Wo a kolon Timote bara a tunnabɛxi tɔɔrɛ kui Ala xa Xibaaru Fanyi xa fe ra. Kabi a naxa wali fɔlɔ n sɛɛti ma tɛmui naxɛ, a bara lu alɔ di naxan birama a baba fɔxɔ ra. 
\v 23 Na kui, a xɔli n ma n xa a xɛɛ wo yire, n ma fe makɛnɛnma tɛmui naxɛ. 
\v 24 N a kolon a gbe mu luxi, Ala xa a ragiri n xa fa wo yire.
\p
\v 25 Kɔnɔ n ma maɲɔxunyi ma, fo n xa n ngaxakerenyi Epaforodite xɛɛ wo yire. A bara n mali ki fanyi ra Ala xa fe geremaso kui, alɔ wo a xɛɛxi n ma fe naxan ma. 
\v 26 Wo to xɔli bara a suxu ki fanyi. A bara kɔntɔfili barima wo bara a xa fure fe mɛ. 
\v 27 A fura nɛ a ɲaaxi ra. A gbe mu nu luxi a xa faxa, kɔnɔ Ala naxa kinikini a ma. Ala naxa kinikini n fan ma, alako na sunnunyi naxa sa n ma tɔɔrɛ xun. 
\v 28 Na na a ra n bara gbata a xɛɛfe ra wo ma alako wo xa ɲɛlɛxin a tofe ra, n fan bɔɲɛ ndedi xa sa. 
\v 29 Wo xa a rasɛnɛ Marigi xili ra sɛɛwɛ kui. Wo xa yi mixi mɔɔli binya, 
\v 30 barima a mu tondi fefe yo ra Ala xa Mixi Sugandixi xa wali kui, hali a findi a bɛ faxɛ ra. A bara n mali wo tan mu nu nɔma n malide naxee ra.
\c 3
\s Kisi sɔtɔfe
\p
\v 1 Yakɔsi, n ngaxakerenyie, wo xa sɛɛwa wo Marigi ra. N mu taganma gbilende fee tagi rabade wo bɛ, n naxee sɛbɛxi wo ma tɛmui dangixi, alako na xa wo ratanga. 
\v 2 Wo xa wo yɛtɛ ratanga mixi ɲaaxie ma, wali kobi rabae naxee wama finɛ rawalife tun mixi sunnafe ma. 
\v 3 Won tan nan na mixi sunnaxie ra a nɔndi ki ma, won tan naxee Ala batuma a Xaxili Sɛniyɛnxi saabui ra, naxee sɛɛwama Isa Ala xa Mixi Sugandixi xa fe ra, naxee mu e xaxili tima e yɛtɛ ra.
\p
\v 4 Xa n wa, n fan nɔma n xaxili tide n yɛtɛ ra. Xa mixi nde a maɲɔxunxi nɛ a a nɔma a xaxili tide a yɛtɛ ra, n dangi na kanyi ra pon! 
\v 5 N sunnaxi a xi solomasaxan lɔxɔɛ nɛ, Isirayilaka nan n na, naxan kelixi Bunyamin bɔnsɔɛ, Eburu yati yati nan lanxi n ma n bari ki ma. 
\v 6 N nu biraxi Ala xa sɛriyɛ fɔxɔ ra a Farisɛni ki nɛ, n nu fa Isa xa danxaniyatɔɛe ɲaxankata. Marakɔrɔsi ɲaaxi yo mu nu na n ma.
\p
\v 7 Kɔnɔ yakɔsi, n to bara danxaniya Ala xa Mixi Sugandixi ma, n nu se naxan birin maɲɔxunxi fe fanyie ra, e tide yo mu na n bɛ sɔnɔn. 
\v 8 Marigi Isa kolonfe nan tide gbo nee birin bɛ. Ala xa Mixi Sugandixi sɔtɔfe dangi na fe birin na, n bara naxee lu a xa fe ra. Na fee bara lu n bɛ alɔ fee fufafu alako n xa Isa xa munafanyi sɔtɔ. 
\v 9 N xa lu a tan nan ma fe, barima n yɛtɛ sɛnbɛ mu nɔma n findide mixi tinxinxi ra. N mu nɔma Ala xa sɛriyɛ birin nabatude. Kɔnɔ xa n bara danxaniya Ala xa Mixi Sugandixi ma, Ala tan nɔma nɛ n matinxinde. Ala nan mixi matinxinma danxaniya saabui ra. 
\v 10 Na kui, n wama naxan xɔn, n xa Isa kolon. N xa a xa marakeli sɛnbɛ kolon, n man xa tɔɔrɔ alɔ a tɔɔrɔxi ki naxɛ. N wama lufe nɛ alɔ Isa nu na ki naxɛ a faxa tɛmui, 
\v 11 alako n fan xa keli faxɛ ma.
\p
\v 12 N a kolon n mu nu gɛ na birin sɔtɔde sinden, n ma fe mu gɛxi kamalide. Kɔnɔ n xa siga yare alako Isa n sugandixi fe naxan ma, n fan xa a xa fe suxu. 
\v 13 N ngaxakerenyie, n a kolon n mu gɛxi a suxude sinden, kɔnɔ n fe keren nan nabama: N mu n kobe ratoma, n sigama yare nan tun ma. 
\v 14 N birama nɛ n ma wali fɔxɔ ra, alako n xa sare sɔtɔ Koore Mangɛ Ala won xilixi naxan ma a xa Mixi Sugandixi Isa saabui ra.
\p
\v 15 Won tan naxee xa danxaniya bara tilin, a lanma na maɲɔxunyi nan xa lu won birin yi ra. Kɔnɔ xa a sa li mixi nde mu lanxi na fe ma, Ala fama na fan fiixɛde na kanyi bɛ. 
\v 16 Won xa siga yare alɔ won darixi a ra ki naxɛ.
\p
\v 17 N ngaxakerenyie, wo xa n fɔxi raba. Mixi naxee ɲɛrɛ ki luxi alɔ muxu gbe, nee nan xa findi misaali ra wo bɛ. 
\v 18 Ala xa Mixi Sugandixi yaxuie bara wuya, naxee mu lama a xa sɛrɛxɛ ra wuri magalanbuxi ma. N ɲan bara na fala wo bɛ sanya wuyaxi, kɔnɔ yakɔsi n a masenma nɛ wo bɛ n yaye ra. 
\v 19 E bara lɔɛ. E yɛtɛ waxɔnfe bara findi e xa ala ra. E naxan itema, na nan fama e ragorode. E birama yi duniɲa gbansan nan fɔxɔ ra. 
\v 20 Kɔnɔ won tan xɔnyi na ariyanna nan na, won nakisima Marigi Isa kelima dɛnnaxɛ fafe ra won fɔxɔ ra. Won na na nan mamɛfe. 
\v 21 A fama nɛ won fate makinikinixie masarade, e xa lu nɔrɛ kui alɔ a gbe. A na rabama a sɛnbɛ nan na, naxan dangi sɛnbɛ birin nalanxi ra.
\c 4
\s Marasi dɔnxɔɛe
\p
\v 1 N ngaxakerenyie, a xɔli n ma n xa siga wo xɛɛbude. N bara ɲɛlɛxin wo xa fe ra, naxan bara a niya n xa binyɛ sɔtɔ. N xanuntenyie, wo bira Marigi fɔxɔ ra alɔ wo darixi a ra ki naxɛ.
\p
\v 2 Ewodiye nun Sintike, yandi wo xa lan wo bore ma Marigi xa fe kui. 
\v 3 N malima fanyi, n bara i maxandi, i xa e mali, barima e fan bara n mali n ma kawandi tife geremaso kui. Kilementi fan bara n mali, alɔ n walibooree naxee xilie sɛbɛxi kisi buki kui.
\p
\v 4 Wo sɛɛwa Marigi ra tɛmui birin. N man xa a fala wo bɛ, wo xa sɛɛwa. 
\v 5 Wo xa bɔɲɛ bɛxi xa makɛnɛn birin bɛ. Marigi mu buma fafe ra sɔnɔn. 
\v 6 Wo naxa kɔntɔfili fefe ra, wo xa Ala maxandi fe birin kui, wo xa a mayandi, wo xa a tantu. 
\v 7 Na kui, Ala bɔɲɛsa nun xaxilisa fima nɛ wo ma naxan mɔɔli mu toma yi duniɲa fari. A na rabama a xa Mixi Sugandixi Isa nan saabui ra.
\p
\v 8 Dɔnxɔɛ ra, wo xa wo xaxili dɔxɔ yi fee nan xɔn ma: fe naxan yo findi nɔndi ra, naxan yo findi sɔɔbɛ ra, naxan yo tinxin, naxan yo sɛniyɛn, naxan yo fan, naxan yo findi sɛriyɛ ra, naxan yo rafan Ala ma. Wo xa wo xaxili dɔxɔ yi fee nan xɔn binyɛ nun tantui na naxee kui. 
\v 9 N naxan masenxi wo bɛ, wo naxan toxi n ma misaali kui, wo bira na fɔxɔ ra. Na kui, Bɔɲɛsa Mangɛ luma nɛ wo sɛɛti ma.
\s Xɛɛbui
\p
\v 10 N bara Marigi tantu wo xa fe ra barima wo man bara wo ɲɔxɔ sa n xɔn. Singe wo nu bara wa n malife, kɔnɔ Ala mu a ragiri. 
\v 11 N mu yi falaxi xɛ barima n hayi to na se nde ma. N bara n matinkan n xa wasa so se naxan na n yi ra. 
\v 12 Xa sese yo mu na n yi ra, xa se gbegbe na n yi ra, a birin fan. Xa kaamɛ n suxuxi, xa n lugaxi, n bara wasa a birin na. Xa n bannaxi, xa n tɔɔrɔxi, n bara sɛɛwa a birin na. 
\v 13 N nɔma fe birin na n Marigi saabui ra, naxan sɛnbɛ fima n ma. 
\v 14 Kɔnɔ wo fan fe fanyi nan nabaxi n bɛ n malife ra n ma tɔɔrɛ kui.
\p
\v 15 Filipikae, wo a kolon, kabi n naxa keli Masedon bɔxi Inyila Isa kawandi tife ra, danxaniyatɔɛ ɲama yo mu n mali fe nde ra fo wo tan. 
\v 16 Wo tan nan na rabaxi. Wo naxa n mali sanya firin n nu na Tɛsaloniki tɛmui naxɛ. 
\v 17 N mu na sese fenfe n yɛtɛ bɛ. A xɔli n ma wo tan nan xa fe fanyi sɔtɔ a kui. 
\v 18 N hayi na naxan birin ma, n bara a sɔtɔ. Wo naxan nasanbaxi n ma Epaforodite saabui ra, a bara n wasa han a bara dangi a i. Na sɛrɛxɛ bara rafan Ala ma, a a kɛnɛn. 
\v 19 N Marigi Ala fama fe birin fide wo ma wo hayi na naxan ma. Fɛɛrɛ birin na a tan nan yi ra, a na birin nabama a xa Mixi Sugandixi Isa nan saabui ra. 
\v 20 Ala tantu, Ala tantu. Ala naxan findi won Baba ra, won a tantuma nɛ han duniɲa raɲɔnyi.
\p
\v 21 Wo xa Isa xa sɛniyɛntɔɛ birin xɛɛbu. 
\v 22 Sɛniyɛntɔɛ birin naxee na n sɛɛti ma, a gbengbenyi naxee walife Mangɛ Sesare xɔnyi, e bara wo xɛɛbu. 
\v 23 Marigi Isa, Ala xa Mixi Sugandixi, xa hinnɛ wo birin na.