\id EST 
\ide UTF-8
\h Esita xa Taruxui
\toc1 Esita xa Taruxui
\toc2 Esita xa Taruxui
\toc3 Est
\mt Esita xa Taruxui
\imt Masenyi nde yi Kitaabui xa fe ra
\ip Alatala nu bara Isirayila bɔnsɔɛ sa e yaxui Babilɔnkae sagoe e xa yunubie xa fe ra. E naxa bu naa konyiya kui ɲɛ wuyaxie bun ma. A raɲɔnyi si gbɛtɛe fan naxa nɔ Yuwifi yaxui singee ra, Yuwifie fa lu nee xa mangɛya bun ma. Yi kitaabui fe falama naxan dangi Perise bɔxi ma Yuwifi ndee xa fe ra, naxee nu xili Morodekayi nun Esita.
\ip Yuwifie xa diinɛ nu sɛriyɛ nde masenma, naxan mu nu rafanxi kaafiri sɛnbɛma nde ma Perise bɔxi ma, naxan nu xili Haman. A nu wama mixi birin xa a xinbi sin bɔxi ma a binyafe ra, kɔnɔ Morodekayi mu nu wama na rabafe, barima a nu na mɔɔli rabama Alatala gbansan nan bɛ. Na kui Yuwifie xa fe mu nu rafanxi a ma, a fa natɛ tongo a xa e tɔɔrɔ.
\ip Kɔnɔ Ala mɛɛnima a xa ɲama ma, a e mali e xa tɔɔrɛ kui. Morodekayi taara xa di ginɛma Esita nu bara findi Perise mangɛ ginɛ ra a xa tofanyi nun a xa tinxinyi xa fe ra. Na fe naxa a niya a xa nɔ mangɛ xungbe mayandide a xa a mali yi fe kui. Haman waxɔnfe ɲaaxi mu sɔɔnɛya, barima Ala nu bara a xa mixi Esita lu Perise mangɛ sɛɛti ma Ala waxɔn waxati ma. Ala xa mangɛya gbo mangɛya birin bɛ. Amina.
\imte Esita xa Taruxui
\c 1
\s Mangɛ ginɛ Fasati tondife mangɛ Asuyerusu bɛ
\p
\v 1 Mangɛ nde nu na naxan nu xili Asuyerusu. A xa mangɛya fɔlɔ Inidiya bɔxi nan ma, han a sa dɔxɔ Etiyopi bɔxi ra. Bɔxi kɛmɛ mɔxɔɲɛn nun solofere nan nu na a xa nɔɛ bun ma. 
\v 2 Na waxati, a nu dɔxɔxi Suse nɛ, a xa mangataa.
\p
\v 3 A xa mangɛya ɲɛ saxan nde, a naxa xulunyi ti a xa mangɛdie nun a xa walikɛe bɛ. Perise nun Mediya sɔɔri mangɛe, kuntigie, nun bɔxi gominae naxa fa. 
\v 4 Mangɛ Asuyerusu naxa a xa naafuli, nun a xa dariyɛ masen e bɛ xi kɛmɛ tongo solomasaxan bun ma.
\p
\v 5 Na to dangi, mangɛ naxa xulunyi ti Suseka birin bɛ a xa tɛtɛ kui. Xi solofere bun ma, banna nun setare birin naxa fa na xulunyi. 
\v 6 Mangɛ banxi naxa rafe ki fanyi ra. Dugi fiixɛe nun dugi fɔɔrɛe nu gbakuxi luuti fiixɛe nun luuti gbeelie ra. Dugie gbakuxi luutie ma gbeti xurundɛe ra. Na birin nu xirixi gɛmɛ dɔxɔxi tofanyie ra. Xɛɛma kibanyi nun gbeti kibanyi tofanyie nu na. Bɔxi gbaata nu yailanxi gɛmɛ tofanyi mɔɔli mɔɔlie ra. 
\v 7 Mangɛ naxa wɛni gbegbe itaxun mixie ma, e xa na min xɛɛma pɔɔti mɔɔli wuyaxie kui. 
\v 8 Wɛni xasabi naxan e kɛnɛn, e naxa na min, barima mangɛ nu bara a xa walikɛe yamari, e xa mixie waxɔnfe raba.
\p
\v 9 Mangɛ ginɛ Fasati fan naxa xulunyi ti ginɛe bɛ mangɛ Asuyerusu xa banxi kui.
\p
\v 10 Xulunyi xi solofere nde, mangɛ Asuyerusu to siisi wɛni ra, a naxa a xa batula solofere xili. Yi xɛmɛ solofere nu xili Mehuman, Bisita, Xarabona, Bigita, Abagita, Sɛtari, nun Karakasi. 
\v 11 Mangɛ naxa a fala e bɛ, e xa fa mangɛ ginɛ Fasati ra a xɔn ma. A xa a maxiri a fanyi ra, mangɛ ginɛ tɔnxuma xa dɔxɔ a xun ma, alako ɲama nun mangɛdi birin xa a xa tofanyi to. Ginɛ tofanyi nan nu na Fasati ra. 
\v 12 Kɔnɔ mangɛ ginɛ Fasati naxa tondi mangɛ xa yaamari ra, xɛɛrae naxan masen a bɛ. Na naxa mangɛ xɔnɔ ki fanyi.
\p
\v 13 Awa, mangɛ naxa a xa lɔnnila solofere xili naxee nu sɛriyɛ nun naamunyi kolon a fanyi ra. 
\v 14 Yi mangɛdi solofere nan ya: Kasɛna, Sɛtara, Adamata, Tarasisi, Mɛrɛsi, Marasena, nun Memukan. Yi Mediyakae nun Perisekae tide nu gbo birin bɛ, barima e tan nan nu na mangɛ sɛɛti ma. 
\v 15 Mangɛ naxa e maxɔrin, «N tan mangɛ Asuyerusu bara xɛɛrae rasiga mangɛ ginɛ Fasati ma a xa fa, kɔnɔ a bara tondi n ma yaamari suxude. Sɛriyɛ ki ma, a lanma n xa munse raba a ra?»
\p
\v 16 Memukan naxa a masen mangɛ nun mangɛdie bɛ, «Mangɛ ginɛ Fasati mu fe ɲaaxi rabaxi i tan mangɛ gbansan xa ra, a man bara fe ɲaaxi raba mangɛdie nun ɲamae ra naxee na i xa mangɛya bun ma. 
\v 17 Ginɛe na a mɛ tɛmui naxɛ, mangɛ ginɛ bara a xa mɔri matandi, bɔxi ginɛe birin fan luma nɛ e xa mɔrie matandi ra. Ginɛe a falama nɛ, ‹Mangɛ Asuyerusu xɛɛra rasiga nɛ mangɛ ginɛ Fasati ma a xa fa, kɔnɔ a mu tin.› 
\v 18 Perise nun Mediya mangɛdie xa ginɛe na yi fe mɛ tɛmui naxɛ, e fan tondima nɛ e xa mɔrie binyade. Na na raba maraɲaaxui nun binyatareɲa mu ɲɔnma. 
\v 19 Mangɛ, xa i bara tin, a lanma i xa mangɛ ginɛ Fasati yamari a naxa fa i yire sɔnɔn. Ginɛ gbɛtɛ tongo naxan fisa a bɛ, na xa findi mangɛ ginɛ ra. Na yaamari xa sɛbɛ Perisekae nun Mediyakae xa sɛriyɛ kui, naxan mu nɔma masarade. 
\v 20 Ginɛ birin na yi yaamari xungbe mɛ i xa mangɛya bun ma, e fama nɛ e xa mɔrie binyade ki fanyi ra, kelife ginɛ xuri ma, han ginɛ xungbe.»
\p
\v 21 Na marasi naxa rafan mangɛ nun mangɛdie ma. Asuyerusu naxa a raba alɔ Memukan a fala ki naxɛ. 
\v 22 A naxa bataaxɛe rasanba a xa bɔxi birin ma e gbe sɛbɛli ra nun e yɛtɛ bari xui ra. Na kɛɛdi naxɛ a xɛmɛ birin xa findi denbaya xunyi ra, a nun a xa denbaya mixi birin xa a bari xui fala.
\c 2
\s Esita findife mangɛ ginɛ ra
\p
\v 1 Na dangi xanbi, mangɛ bɔɲɛ naxa goro. A naxa ratu mangɛ ginɛ Fasati xa fe rabaxi ma, a nun a yɛtɛ natɛ naxan tongoxi a xa fe ra. 
\v 2 Mangɛ xa batulae naxa a fala a bɛ, «Ginɛdimɛdi tofanyi ndee xa fen i bɛ. 
\v 3 Yaamari fi i xa bɔxi birin ma, e xa fa ginɛdimɛdi tofanyie birin na i xa mangataa Suse. E xa lu i xa ginɛe xa banxi kui. Hege, i xa walikɛ banaxi naxan mɛɛnima i xa ginɛe ma, na xa a ɲɛngi sa e xɔn ma, alako nde xa sa e xa tofanyi xun ma. 
\v 4 Ginɛ naxan na rafan i ma e ya ma, na xa findi mangɛ ginɛ Fasati ɲɔxɔɛ ra.» Yi wɔyɛnyi naxa mangɛ kɛnɛn, a naxa na raba.
\p
\v 5 Yuwifi nde nu na Suse naxan nu xili Morodekayi. A findi Yayiri xa di nan na, Simeyi xa mamadi, Kisu tolobitɛ kelife Bunyamin bɔnsɔɛ ma. 
\v 6 Babilɔn mangɛ Nebukadansari nan fa a ra konyiya kui, a nun Yudaya mangɛ Yekoniya nun Isirayilaka gbɛtɛe. 
\v 7 Morodekayi baba xunya xa di ginɛ Hadasa, e nu naxan ma Esita, a nu na Morodekayi nan yi ra, kabi a baba nun a nga faxa tɛmui. A naxa a xuru, a a findi a xa di ra. Ginɛdimɛdi tofanyi nan nu a ra.
\p
\v 8 Mangɛ xa yaamari to masen a xa bɔxi mixie bɛ, e naxa fa di ginɛ wuyaxi ra Hege xɔn ma Suse. Esita nu na e ya ma. 
\v 9 A to rafan Hege ma, Hege naxa fate ratofan ture, donse fanyi, nun konyi ginɛ solofere so a yi ra. A naxa e yigiya mangɛ xa ginɛe xa banxi kui dɛnnaxɛ fan yire birin bɛ.
\p
\v 10 Esita nu fatanxi bɔnsɔɛ nun si naxan na, a mu na masen mixi yo bɛ, barima Morodekayi nu bara na tɔnyi dɔxɔ a ma. 
\v 11 Lɔxɔɛ birin Morodekayi nu a makɔrɛma mangɛ xa ginɛe xa banxi ra, a xa Esita xa fe xibaarui kolon.
\p
\v 12 Na ginɛe birin naxa kike fu nun firin naba mangɛ xa ginɛe xa banxi kui. Kike senni bun ma, ture nun labundɛ mɔɔli ndee nu masoma e ma. Na dangi xanbi, ture nun labundɛ mɔɔli gbɛtɛe nu masoma e ma. Na ɲɛ keren to kamali, ginɛe naxa nɔ e yɛtɛ masende mangɛ bɛ. 
\v 13 Ginɛe nɛ sigama mangɛ xɔn ma, e wa sese xaninfe e xun ma, e nu na soma nɛ e yi ra. 
\v 14 Ginɛe nu soma mangɛ xɔnyi nunmare tɛmui nɛ, e fa gbilen mangɛ xa ginɛe xa banxi firin nde kui. Mɛnni mangɛ xa konyi banaxi Saasagasi nu mɛɛnima e ma. Na xanbi e mu gbilenma mangɛ xɔnyi, fo naxan na a kɛnɛn e ya ma, a na xili.
\p
\v 15 Abixayili xa di Esita, Morodekayi naxan xuruxi, na xa tɛmui to a li sigafe ra mangɛ xɔnyi, a mu sese xanin a xun ma fo mangɛ xa walikɛ Hege naxan fala a bɛ. Esita nu rafan mixi birin ma. 
\v 16 E naxa Esita raso mangɛ Asuyerusu xun ma a xa mangɛya ɲɛ solofere nde ra, Tebeti kike fu nde ra. 
\v 17 Esita naxa rafan mangɛ ma dangi ginɛe birin na. A xa xanunteya to lu mangɛ bɔɲɛ kui dangi ginɛdimɛdie birin na, a naxa a findi mangɛ ginɛ Fasati ɲɔxɔɛ ra. 
\v 18 Mangɛ naxa xulunyi belebele ti Esita bɛ, a a xa kuntigie nun a xa walikɛe birin xili. A na lɔxɔɛ findi malabui lɔxɔɛ ra a xa ɲama bɛ, a e birin buɲa mangɛ ki ma.
\s Morodekayi mangɛ ratangafe
\p
\v 19 Ginɛdimɛdie to malan sanya firin nde ra, Morodekayi nu dɔxɔxi mangɛ xa banxi naadɛ ra. 
\v 20 Esita mu nu a bɔnsɔɛ nun a xa mixie xa fe falaxi mixi yo bɛ, alɔ Morodekayi nu bara a yamari ki naxɛ. Esita nu luma a xui suxu ra, alɔ a darixi a ra ki naxɛ kabi a dimɛdi tɛmui.
\p
\v 21 Lɔxɔɛ nde Morodekayi nu dɔxɔxi mangɛ xa banxi naadɛ sɛɛti ma. Bigitana nun Tɛrɛsi, naxee nu na mangɛ xa banxi sode dɛ makantafe, e naxa xɔnɔ mangɛ Asuyerusu ma, e fa natɛ tongo e xa a faxa. 
\v 22 Morodekayi to na mɛ, a naxa a fala mangɛ ginɛ Esita bɛ, alako a xa na masen mangɛ bɛ a xili ra. 
\v 23 Mangɛ to na fe xɔn nafen, a naxa a kolon nɔndi na a ra. A naxa na xɛmɛ firinyie gbaku wuri ma e faxafe ra. Na birin naxa sɛbɛ taruxui buki kui mangɛ ya xɔri.
\c 3
\s Haman wama Yuwifie faxafe
\p
\v 1 Na dangi xanbi, mangɛ Asuyerusu naxa Hamɛdata Agagaka xa di Haman binya, a a ti mangɛdie birin xun ma. 
\v 2 Mangɛ xa mixie birin nu e xinbi sinma Haman bun ma, alɔ mangɛ e yamari ki naxɛ. Kɔnɔ Morodekayi tan nu tondima nɛ a xinbi sinde a bun ma, a man mu a felenma a bɛ bɔxi ma. 
\v 3 Mangɛ xa mixie naxa Morodekayi maxɔrin, «I mangɛ xa yaamari matandima munfe ra?» 
\v 4 E nu luma Morodekayi maxɔrin na na fe ma, kɔnɔ a mu a tuli matima e ra. Sa na fari, a nu bara a fala e bɛ a Yuwifi na a ra. Na tɛmui, e naxa na dɛntɛgɛ Haman bɛ, e xa a mato a naxan nabama.
\p
\v 5 Haman to a to Morodekayi mu tinma a xinbi sinde a bun ma, a naxa xɔnɔ ki fanyi. 
\v 6 A to a kolon, Yuwifi nan Morodekayi ra, a mu tin a tan gbansan xa tɔɔrɔ de fa. A nu wama a xa mixi birin nan nahalakife fa, Yuwifi naxee birin nu na Asuyerusu xa mangɛya bun ma.
\p
\v 7 Awa, mangɛ Asuyerusu xa mangɛya ɲɛ fu nun firin nde, kike singe, naxan xili Nisan, Haman naxa sematoe maxɔrin, a xa a kolon a lanma a xa Yuwifie faxa kike nun lɔxɔɛ naxan ma. Sematoe naxa a to na lanxi kike fu nun firin nde nan ma, naxan xili Adari.
\p
\v 8 Na tɛmui Haman naxa a masen mangɛ Asuyerusu bɛ, «Si nde na i xa ɲama ya ma, naxan yensenxi i xa mangɛya yire birin. E xa sɛriyɛ mu luxi alɔ si gbɛtɛe xa sɛriyɛ, barima e tondima i xa yaamarie yati suxude. A mu lanma e xa sabati i xa bɔxi ma. 
\v 9 Mangɛ, xa i tinxi, yaamari fi e xa halaki. N tan yati bara tin kɔbiri gbeti kole wulu fu fide i xa mixie ma naxee yi wali rakamalima.»
\p
\v 10 Mangɛ naxa a xa tɔnxuma ba a bɛlɛxɛsole ra, a naxa a so Hamɛdata xa di Haman yi ra, na Agagaka naxan nu findixi Yuwifie yaxui ra. 
\v 11 Mangɛ naxa a fala a bɛ, «I xa i xa kɔbiri ragata. I man xa i waxɔnfe raba yi mixie ra.»
\p
\v 12 Na kike singe, xi fu nun saxan nde, Haman naxa mangɛ xa sɛbɛlitie malan, e xa a xa yaamari sɛbɛ mangɛ rasimae, bɔxi gominae, nun si birin mangɛdie ma. Bataaxɛe naxa sɛbɛ si birin xa sɛbɛli ki ma nun si birin bari xui ra. E naxa nee sɛbɛ mangɛ Asuyerusu xili ra. E man naxa mangɛ xa tɔnxuma fɔxi sa na kɛɛdie ma. 
\v 13 Xɛɛrae naxa siga na kɛɛdie ra mangataa yire birin ma. A nu sɛbɛxi kɛɛdie kui, kike fu nun firin nde, kike naxan xili Adari, na xi fu nun saxan nde, Yuwifi birin xa faxa, dimɛdi yo, fori yo, diyɔrɛ yo, ginɛ yo. E sɔtɔse birin xa lu mixi gbɛtɛe bɛ. Yi birin xa raba na lɔxɔɛ nɛ. 
\v 14 A nu lan nɛ yi yaamari xa fi mixi birin ma, alako e xa nɔ na rabade na lɔxɔɛ.
\p
\v 15 Mangɛ xa xɛɛrae naxa siga e gi ra alɔ mangɛ a fala ki naxɛ. Asuyerusu nun Haman naxa lu yire keren e xa wɛni min, kɔnɔ mixi naxee nu na Suse mangataa, e birin bɔɲɛ naxa mini a i.
\c 4
\s Morodekayi Esita mayandife
\p
\v 1 Morodekayi to yi fe birin mɛ, a naxa a xa dugi ibɔɔ a ma, a sunnun donma ragoro a ma, a tɛ xube maso a fate ma, a mini taa kui a wama a xui itexi ra. 
\v 2 A naxa siga han mangɛ xɔnyi, kɔnɔ a mu nɔ sode, barima sunnun donma kanyi mu daxa sofe naa. 
\v 3 Mangɛ xa yaamari to so taa birin kui, Yuwifie naxa wa e xui itexi ra sunnunyi kui. E naxa sunnun donma ragoro e ma, e tɛ xube maso e fate ma. E naxa na birin naba sunyi kui.
\p
\v 4 Esita xa konyi ginɛe nun xɛmɛ banaxi naxee nu mɛɛnima a ma, e to Morodekayi xa fe fala Esita bɛ, sunnunyi naxa a bɔɲɛ suxu a ɲaaxi ra. A naxa dugi nde rasanba Morodekayi ma, kɔnɔ a mu tin a xa sunnun donma ratede a ma. 
\v 5 Esita naxa Hataki xili, xɛmɛ banaxi mangɛ naxan yamari a xa mɛɛni Esita ma. A naxa a xɛɛ Morodekayi xɔn ma, alako a xa a kolon a sunnunxi fe naxan ma.
\p
\v 6 Hataki naxa sa Morodekayi li taa kui mangɛ xa banxi sode dɛ ra. 
\v 7 Haman naxan naba, a nun a kɔbiri xasabi naxan laayidi mangɛ bɛ Yuwifie faxafe ra, Morodekayi naxa na birin dɛntɛgɛ Hataki bɛ. 
\v 8 A naxa na bataaxɛ masen a bɛ naxan xaranxi Suse taa kui Yuwifie faxafe xa fe ra. Morodekayi naxa a fala a bɛ a xa na kɛɛdi so Esita yi ra, a man xa dɛntɛgɛ sa a bɛ. A nu wama nɛ Esita xa mangɛ mayandi Yuwifie bɛ, alako a bɔnsɔɛ naxa tɔɔrɔ.
\p
\v 9 Hataki naxa gbilen Esita yire, a naxa Morodekayi xa masenyi birin tagi raba a bɛ. 
\v 10 Esita to na mɛ, a man naxa Hataki xɛɛ Morodekayi xɔn ma, a xa sa yi fala a bɛ, 
\v 11 «Mangɛ xa walikɛe nun a xa mixi birin a kolon ginɛ yo, xɛmɛ yo naxan sigama mangɛ yire beenu mangɛ xa a xili, na kanyi lanma sɛriyɛ ki ma a xa faxa. Xa mangɛ sa tin, a a xa sawuri xɛɛma daaxi itala a bɛ, a nɔma diɲɛde na kanyi ma. Kɔnɔ a xi tongo saxan nan ya, mangɛ mu n xili!»
\p
\v 12 Hataki to na fala Morodekayi bɛ, 
\v 13 Morodekayi naxa Esita yaabi, a naxɛ, «Esita, hali i to na mangɛ nan xɔnyi, i naxa a maɲɔxun de a i keren nɔma kiside Yuwifie ya ma. 
\v 14 Xa i dundu yi fe ma, saabui gbɛtɛ minima nɛ Yuwifie bɛ, kɔnɔ i tan nun i xabilɛ halakima nɛ. Nde a kolon xa i findixi mangɛ ginɛ ra yi lɔxɔɛ yati yati nan ma fe ra?»
\p
\v 15 Na kui Esita naxa Morodekayi yaabi yi wɔyɛnyi ra, 
\v 16 «Siga, i sa Suse Yuwifie birin malan, wo xa sunyi suxu n bɛ. Wo naxa ye min, wo naxa wo dɛge yanyi saxan nun kɔɛ saxan bun ma. N tan nun n ma konyie fan sunyi suxuma na ki nɛ. Na dangi xanbi, n sigama nɛ mangɛ yire, hali tɔnyi to dɔxɔxi na ma. Xa e n faxa, awa yire.» 
\v 17 Na tɛmui Morodekayi naxa Esita waxɔnfe raba, alɔ a fala a bɛ ki naxɛ.
\c 5
\s Esita sigafe mangɛ Asuyerusu xɔn ma
\p
\v 1 Sunyi xi saxan nde, Esita naxa a maxiri mangɛ ginɛ dugie ra, a sa siga mangɛ yire. Mangɛ nu dɔxɔxi a xa kibanyi kui, a ya tixi naadɛ ra. 
\v 2 A to mangɛ ginɛ Esita to, a tixi naa, a xa fe naxa rafan a ma. Mangɛ naxa a xa sawuri xɛɛma daaxi itala a bɛ, Esita naxa a bɛlɛxɛ din na sawuri xunyi ra. 
\v 3 Mangɛ naxa a maxɔrin, «Mangɛ ginɛ Esita, munse niyaxi? I wama munse xɔn ma? N mu tondima, hali i wama n ma mangɛya tagi nan xɔn ma.»
\p
\v 4 Esita naxa a yaabi, «Mangɛ, xa a sa i kɛnɛn, n wama a xɔn ma wo nun Haman xa fa n xɔnyi to, won birin xa won dɛge a fanyi ra i xa binyɛ bun ma.» 
\v 5 Mangɛ naxa xɛɛra rasiga Haman ma keren na, alako e xa sa Esita waxɔnfe raba. 
\v 6 Mangɛ nun Haman naxa siga Esita xɔnyi, e e dɛge yire keren. E nu na wɛni minfe tɛmui naxɛ, mangɛ naxa Esita maxɔrin, «Esita, i wama naxan xɔn ma, a fala n bɛ. N mu tondima. I waxɔnfe na munse ra? Hali i wama n ma mangɛya tagi nan xɔn ma, n a soma nɛ i yi ra.» 
\v 7 Esita naxa mangɛ yaabi, a naxɛ, «N wama naxan xɔn ma, 
\v 8 xa i bara tin a ra, a xɔli n ma wo nun Haman man xa fa n xɔnyi tina. Na tɛmui, won na gɛ won dɛgede, n na n waxɔnfe falama i bɛ.»
\p
\v 9 Na lɔxɔɛ Haman nu sɛɛwaxi ki fanyi, kɔnɔ a to Morodekayi to mangɛ xa banxi sode dɛ ra, a bɔɲɛ naxa te a ɲaaxi ra, barima Morodekayi tondixi a binyade, a mu gaaxuxi a ya ra fefe ma. 
\v 10 Na kui Haman naxa a sabari, a gbilen a xɔnyi. Mɛnni a naxa a booree nun a xa ginɛ Sɛrɛsi xili. 
\v 11 A naxa a yɛtɛ igbo fɔlɔ a xa naafuli xa fe ra, a xa di wuyaxi xa fe ra, nun a tide xa fe ra, mangɛ naxan fixi a ma kuntigie nun mangɛdie tagi.
\p
\v 12 Haman naxa a fala e bɛ, «Safe na birin xun ma, mangɛ ginɛ Esita n tan keren nan xili, a muxu nun mangɛ xa sa muxu dɛge a xɔnyi to. Tina fan, muxu man sigama nɛ naa. 
\v 13 Kɔnɔ na birin mu findima sɛɛwɛ ra n bɛ, danmi n na Yuwifi Morodekayi toma mangɛ xa banxi sode dɛ ra.»
\p
\v 14 A xa ginɛ Sɛrɛsi nun a booree naxa a fala a bɛ, «I naxan nabama, tina gɛɛsɛgɛ, i xa wuri kuye nɔngɔn ya tongo suuli ti, i fa mangɛ mayandi Morodekayi xa gbaku na kɔn na. Na kui wo nun mangɛ sigama nɛ Esita xɔnyi sɛɛwɛ kui.» Na fe naxa rafan Haman ma ki fanyi ra, a fa na wuri ti naa.
\c 6
\s Mangɛ Morodekayi binyafe
\p
\v 1 Na kɔɛ ra mangɛ mu nɔ xide. A naxa xɛɛra rasiga bukie tongode naxee nu findixi mangɛya xa taruxui ra. Na naxa xaran mangɛ bɛ. 
\v 2 E naxa fe nde xaran Morodekayi xa fe ra. A nu bara a kolon mangɛ banxi kantamae Bigitana nun Tɛrɛsi nu wama mangɛ Asuyerusu faxafe nɛ. 
\v 3 Na kui mangɛ naxa a xa batulae maxɔrin, «Won Morodekayi binya di na fe ma?» Mangɛ xa batulae naxa a yaabi, «Fefe mu nu raba a bɛ sinden.»
\p
\v 4 Mangɛ man naxa e maxɔrin, «Nde baxi sode n ma banxi kui yakɔsi?» Haman nu bara so mangɛ xɔnyi, alako a xa a mayandi Morodekayi xa gbaku wuri ma, naxan nu bara gɛ tide naa. 
\v 5 Na na a ra mangɛ xa batulae naxa mangɛ yaabi, «Haman nan be.» Mangɛ naxa a fala e bɛ, «A xa fa n yire.» 
\v 6 Haman to so, mangɛ naxa a maxɔrin, «Mixi nde na n wama naxan binyafe ki fanyi. N lan n xa munse raba na kanyi bɛ?» Haman naxa a maɲɔxun a bɔɲɛ ma, «Mixi gbɛtɛ mu na mangɛ wama naxan binyafe bafe n tan na.» 
\v 7 Na kui Haman naxa mangɛ yaabi, «Mangɛ, i wama mixi naxan binyafe, 
\v 8 a lanma mangɛ dugi, mangɛ bara naxan nagoro a ma, a xa na ragoro na mixi ma. E man xa fa soe nde ra i bara dɔxɔ naxan fari, mangɛ tɔnxuma saxi naxan ma. 
\v 9 I xa mixi xungbe nde xa na dugi ragoro na mixi ma, i wama naxan binyafe. A na te soe fari, boore xa a raɲɛrɛ taa kui, a xa siga masenyi ti ra, ‹Wo a mato mangɛ naxan nabama mixi bɛ, a wama naxan binyafe.›»
\p
\v 10 Awa, mangɛ naxa a fala Haman bɛ, «I xulun, i sa dugi nun soe tongo, i fa i xa wɔyɛnyi birin nakamali Morodekayi bɛ, na Yuwifi naxan dɔxɔma mangɛ xa banxi sode dɛ ra. I naxa nɛɛmu i fala xui sese ma.» 
\v 11 Na tɛmui Haman naxa sa dugi nun soe tongo. A naxa mangɛ dugi ragoro Morodekayi ma. Morodekayi to te soe fari, Haman naxa soe raɲɛrɛ taa kui a masenfe ra ɲama bɛ, «‹Wo a mato mangɛ naxan nabama mixi bɛ, a wama naxan binyafe.›»
\p
\v 12 E to gɛ na rabade, Morodekayi naxa gbilen mangɛ xa banxi sode dɛ ra, Haman tan naxa a xulun sigafe ra a xɔnyi, a yatagi ixɔnɔxi. 
\v 13 Haman to na birin fala a xa ginɛ Sɛrɛsi nun a dɛfanbooree bɛ, e naxa a yaabi, «Xa yi Morodekayi, Yuwifi bɔnsɔɛ na a ra, i mu nɔma tide a kanke. I fama nɛ i yɛtɛ xun nakanade tun!»
\p
\v 14 Na tɛmui yati mangɛ xa mixi ndee naxa fa a xilide, a xa siga mangɛ ginɛ Esita xɔnyi a dɛgede.
\c 7
\s Esita xa mayandi
\p
\v 1 Mangɛ nun Haman naxa siga mangɛ ginɛ Esita xɔnyi e dɛgede. 
\v 2 Na sigɛ firin nde kui, mangɛ nu wɛni minma tɛmui naxɛ, a man naxa gbilen Esita maxɔrin na, «Esita, i wama naxan xɔn ma, a fala n bɛ alako n xa na raba. Munse xɔli i ma? Hali i wama n ma mangɛya tagi nan xɔn ma, n a fima nɛ i ma.»
\p
\v 3 Mangɛ ginɛ Esita naxa a yaabi, «Mangɛ, xa i sa tin, n wama fe naxan xɔn ma, i xa n tan nun n bɔnsɔɛ rakisi. 
\v 4 N tan nun n ma mixie bara mati, alako muxu xa halaki, muxu xa faxa, muxu xa ɲɔn feo. Xa e muxu mati konyie gbansan nan na nu, n mu fefe falama i bɛ nu, n dunduma nɛ tun, barima na fe mu xɔrɔxɔ nu han n xa mangɛ tɔɔrɔ.»
\p
\v 5 Mangɛ Asuyerusu naxa mangɛ ginɛ Esita maxɔrin keren na, «Nde suusaxi yi fe mɔɔli maɲɔxunde? Na kanyi na minden?» 
\v 6 Esita naxa a yaabi, «Muxu yaxui xungbe, naxan wama muxu tɔɔrɔfe, na findixi yi Haman mixi kobi nan na.» Haman to na wɔyɛnyi mɛ, gaaxui naxa a suxu a ɲaaxi ra.
\p
\v 7 Mangɛ bɔɲɛ naxa te, a mini tande ma. Haman to a kolon mangɛ ɲan bara natɛ tongo a xa fe ra, a naxa lu mangɛ ginɛ Esita fɛ ma, a xa a mayandi a xa a rakisi. 
\v 8 Haman to a felen mangɛ ginɛ Esita bun ma, mangɛ so tɛmui nan na ki kelife tande ma. Mangɛ naxa sɔnxɔɛ rate, «Yi xɛmɛ na munse rabafe yi ki? A man wama dutunfe mangɛ ginɛ Esita nan ma n ya xɔri n ma banxi kui?» Mangɛ fɛfɛ na wɔyɛnyi fala, mixie naxa Haman yatagi makoto, e a xanin.
\p
\v 9 Xarabona, mangɛ xa mixi nde, naxa a fala mangɛ bɛ, «Haman ɲan bara wuri ti a xɔnyi, a nu wama Morodekayi gbakufe dɛnnaxɛ, Morodekayi naxan nu bara mangɛ rakisi. Na wuri ite nɔngɔn ya tongo suuli.» Awa, mangɛ naxa a yamari, «Haman xa gbaku mɛnni nɛ.» 
\v 10 Na na a ra Haman naxa gbaku na wuri ma, naxan nu tixi Morodekayi xili ma a faxafe ra. Na dangi xanbi, mangɛ bɔɲɛ naxa goro.
\c 8
\s Yuwifie xunnakeli sɔtɔfe
\p
\v 1 Na lɔxɔɛ mangɛ Asuyerusu naxa Yuwifie yaxui Haman xa se birin fi mangɛ ginɛ Esita ma. Morodekayi naxa a yɛtɛ masen mangɛ bɛ, barima Esita nu bara a fala mangɛ bɛ a Morodekayi findixi a taara nan na. 
\v 2 Mangɛ naxa a xa tɔnxuma ba a yɛtɛ bɛlɛxɛ ra, a naxan nasuxu Haman yi, a a so Morodekayi yi ra. Esita naxa Haman harige birin taxu Morodekayi ra.
\p
\v 3 Na tɛmui Esita naxa a mafelen mangɛ bun ma, a a mayandi a naxa Haman Agagaka waxɔnfe kobi raba Yuwifie ra. 
\v 4 Mangɛ naxa a xa mangɛya sawuri xɛɛma daaxi itala Esita mabiri. Na nan a niya Esita naxa keli a ti a ya i. 
\v 5 A naxa a masen a bɛ, «Mangɛ, xa i tin, xa n ma fe rafan i ma, xa i bara natɛ tongo, xa i n xanuxi yandi i xa kɛɛdi sɛbɛ naxan Hamɛdata xa di Agagaka Haman xa yaamari kanama, yaamari naxan fi Yuwifie faxafe ra i xa mangɛya birin kui. 
\v 6 N tan mu nɔma n ya tide n ma mixie ra tɔɔrɛ nun gbaloe xa e sɔtɔ.»
\p
\v 7 Awa, mangɛ Asuyerusu naxa a masen mangɛ ginɛ Esita nun Yuwifi Morodekayi bɛ, «N bara Haman faxa, barima a nu wama Yuwifie halakife nɛ. N man bara Haman harige fi Esita ma. 
\v 8 Yakɔsi wo naxan nabama, wo xa kɛɛdi sɛbɛ n xili ra, naxan nɔma Yuwifie xa fe fande. Wo xa n ma mangɛ tɔnxuma sa a ma, barima xa n ma tɔnxuma na a ma, na yaamari mu nɔma masarade.»
\p
\v 9 Na lɔxɔɛ yati, e naxa sɛbɛlitie maxili. Morodekayi naxa yaamari fi e ma naxan nabama Yuwifie xa fe ra. E naxa na bataaxɛ sɛbɛ mangɛ rasimae, gominae, nun mangɛdie birin ma naxee nu na bɔxi kɛmɛ mɔxɔɲɛn nun solofere xun ma, kelife Inidya ma, han Etiyopi. Kankan gbe nu sɛbɛxi a xa sɛbɛli ki ma nun a bari xui ra. Yuwifie fan naxa e gbe sɔtɔ e xa sɛbɛli ki ma nun e bari xui ra. Na raba kike saxan nde nɛ, kike naxan xili «Sifan,» na xi mɔxɔɲɛn nun saxan nde lɔxɔɛ. 
\v 10 Na bataaxɛe naxa sɛbɛ mangɛ xili ra, a xa tɔnxuma naxa sa e ma. Xɛɛra naxee nu lan e xa bataaxɛe rasanba, nee naxa siga e gi ra mangɛ xa soe fanyie fari.
\p
\v 11 Mangɛ xa kɛɛdi a masen nɛ, Yuwifie nɔma e malande e xa e yɛtɛ xun magere. Xa mixi yo wama e gerefe, mangɛ bara tin Yuwifie xa e faxa, e nun e xa ginɛe nun e xa die. E man nɔma e harige birin tongode. 
\v 12 Yi yaamari nu lanxi a xa raba mangɛ Asuyerusu xa mangɛya birin kui, Ada kike, ɲɛ kike fu nun firin nde, a xi fu nun saxan nde ma. 
\v 13 Na yaamari nu sɛbɛxi kɛɛdie ma, bɔxi yo bɔxi xa e gbe sɔtɔ alako birin xa a kolon, Yuwifie fan xa rɛdi e gbeɲɔxɔde e yaxuie ma. 
\v 14 Mangɛ to yaamari fi, xɛɛrae naxa siga e gi ra mangɛ xa soe fanyie fari. Yi yaamari naxa xaran Suse mangataa kui.
\p
\v 15 Morodekayi naxa mini mangɛ xa banxi kui, mangɛ dugi fɔɔrɛ nun a fiixɛ ragoroxi a ma, mangɛ tɔnxuma xɛɛma daaxi dɔxɔxi a xun ma, nun donma xungbe gbeeli ragoroxi a ma. Susekae birin naxa sɛɛwa, e e xui rate ɲɛlɛxinyi kui. 
\v 16 Yuwifie naxa sɛɛwa ki fanyi ra e xa xunnakeli xa fe ra. 
\v 17 Yire birin nun taa birin mangɛ xa yaamari xaranxi dɛnnaxɛ, Yuwifie naxa xulunyi ti sɛɛwɛ kui. Mixi wuyaxi naxee kelixi si gbɛtɛe ya ma, e naxa e yɛtɛ findi Yuwifie ra, barima e nu bara gaaxu e ya ra.
\c 9
\s Yuwifie yaxuie faxafe
\p
\v 1 Ada kike fu nun firin nde, xi fu nun saxan nde to a li, mangɛ xa yaamari nu lanma a xa raba. Na lɔxɔɛ ma Yuwifie yaxuie nu wama e masɔtɔfe, kɔnɔ fee naxa masara, Yuwifie naxa nɔ e ra. 
\v 2 Mangɛ Asuyerusu xa mangɛya yire birin, Yuwifie naxa e malan e yaxuie gerede. Mixi yo mu nɔ tide e ya ra, sie birin naxa gaaxu. 
\v 3 Bɔxi birin mangɛdie, mangɛ rasimae, gominae, nun mangɛ xa mixie naxa Yuwifie mali, barima e nu gaaxuxi Morodekayi ya ra. 
\v 4 Morodekayi nu bara findi mixi xungbe ra mangɛ banxi kui. A xili fanyi naxa yire birin li, a tide xun nu masama tun. 
\v 5 Na na a ra Yuwifie naxa e yaxuie bɔnbɔ santidɛgɛma ra, e e faxa. E naxa e waxɔnfe birin naba e yaxuie ra.
\p
\v 6 Yuwifie naxa mixi kɛmɛ suuli faxa Suse mangataa. 
\v 7 E man naxa Parasandata, Dalifɔn, Asipata, 
\v 8 Porata, Adaliya, Aridata, 
\v 9 Paramasata, Arisayi, Aridayi, e nun Fayesata birin faxa. 
\v 10 Na mixi fu findi Hamɛdata xa di Haman xa die nan na, Yuwifie yaxui. E naxa na mixie faxa, kɔnɔ e mu mixi yo harige tongo.
\p
\v 11 Na lɔxɔɛ yati, mangɛ naxa a kolon mixi naxan xasabi faxaxi Suse mangataa. 
\v 12 Mangɛ naxa a fala mangɛ ginɛ Esita bɛ, «Yuwifie bara mixi kɛmɛ suuli faxa Suse mangataa, a nun Haman xa di fu. Xa e bara na mɔɔli raba yi taa kui, e munse rabaxi yire gbɛtɛe n ma mangɛya kui? Kɔnɔ i wama naxan xɔn, n na rabama nɛ i bɛ. I waxɔnfe na munse ra di? Na birin nabama nɛ i bɛ.» 
\v 13 Esita naxa a yaabi, «Xa i bara tin, Yuwifi naxee na Suse, e man xa nɔ e gbeɲɔxɔde tina. Haman xa di fu xa gbaku wuri ma.» 
\v 14 Mangɛ naxa yaamari fi a xa raba alɔ Esita a falaxi ki naxɛ. Na yaamari naxa xaran Susekae bɛ. Haman xa di fu fan naxa gbaku wuri ma. 
\v 15 Ada kike xi fu nun naani nde ra, Yuwifie man naxa e malan, e xɛmɛ kɛmɛ saxan faxa taa kui, kɔnɔ e mu e harige yo tongo.
\p
\v 16 Yuwifi naxee nu na bɔxi gbɛtɛe ma, nee fan naxa e malan, e yɛtɛ xun magerede e yaxuie ma. E naxa e yaxui mixi wulu tongo solofere a nun suuli faxa, kɔnɔ e fan mu nee harige yo tongo. 
\v 17 Na birin naba Ada kike xi fu nun saxan nde nɛ. A xi fu nun naani nde ra, Yuwifie naxa e malabu sɛɛwɛ kui, e xulunyi ti. 
\v 18 Yuwifi naxee nu na Suse, nee naxa e yaxuie gere na xi fu nun saxan nde nun fu nun naani nde ma. E naxa e malabu sɛɛwɛ kui a xi fu nun suuli nde lɔxɔɛ, e xulunyi fan ti. 
\v 19 Na nan a toxi Yuwifi naxee na daaxae, nee xulunyi tima Ada kike xi fu nun naani nde ma sɛɛwɛ kui, kankan a dɔxɔboore buɲama na tɛmui.
\p
\v 20 Morodekayi naxa na fe birin sɛbɛ bataaxɛe kui Yuwifie ma, naxee nu yire makuyee nun yire makɔrɔxie Asuyerusu xa mangɛya kui. 
\v 21 A naxa a sɛbɛ, Yuwifie xa Ada kike xi fu nun naani nde nun a xi fu nun suuli nde findi sali lɔxɔɛe ra ɲɛ yo ɲɛ, 
\v 22 barima e e yɛtɛ sɔtɔ e yaxuie yi ra na tɛmui nɛ, e xa tɔɔrɛ findi ɲɛlɛxinyi nan na, e xa sunnunyi findi sɛɛwɛ nan na. Na lɔxɔɛe a lan nɛ e xa e dɔxɔbooree buɲa, e man xa setaree ki. 
\v 23 Yuwifie naxa Morodekayi xa yaamari suxu, na naxa findi naamunyi ra e bɛ ɲɛ yo ɲɛ.
\p
\v 24 E na birin naba nɛ barima Hamɛdata Agagaka xa di Haman, Yuwifie yaxui, nu bara wa Yuwifie birin halakife. A nu bara ɲɛli bɔnbɔ, naxan xili Puri, alako a xa e halaki, a xa e sɔntɔ. 
\v 25 Kɔnɔ Esita nu bara siga mangɛ yire. Mangɛ naxa kɛɛdi sɛbɛ yi ki, «Haman nu wama fe ɲaaxi naxan nabafe Yuwifie ra, na xa gbilen a ma. A xa die fan xa gbaku wuri ma.» 
\v 26 Na nan a toxi yi lɔxɔɛe xili falama «Purie,» barima e bari xui ra e ɲɛli xili falama, «Puri.» Bataaxɛ sɛbɛli to kamali na ki, 
\v 27 Yuwifie naxa na lɔxɔɛ firinyie findi sali lɔxɔɛe ra. Na naxa findi naamunyi ra e tan nun e bɔnsɔɛ bɛ, nun mixie bɛ naxee soma e xa diinɛ kui. E xa yi lɔxɔɛ firinyie binya ɲɛ yo ɲɛ, e xa fe birin naba alɔ Morodekayi a yamari ki naxɛ. 
\v 28 Ɲɛ naxee sa fama, Yuwifie xa denbayae naxee na yire birin, e xa yi Puri lɔxɔɛe binya, alako e tan nun e bɔnsɔɛ naxa nɛɛmu yi fe dangixi ma.
\p
\v 29 Awa, Abixayili xa di Esita, naxan findixi mangɛ ginɛ ra, a nun Morodekayi, e naxa yi bataaxɛ mangɛ daaxi firin nde sɛbɛ Puri Sali xa fe ra. 
\v 30 E naxa bataaxɛe rasiga Yuwifie birin ma, naxee nu na mangɛ Asuyerusu xa bɔxi kɛmɛ mɔxɔɲɛn nun solofere birin kui, alako mixie xa ɲɛrɛ bɔɲɛsa nun tinxinyi kui. 
\v 31 E man naxa a masen Yuwifie bɛ, e xa Puri Sali lɔxɔɛe raba a waxati yati ma, alɔ Morodekayi nun mangɛ ginɛ Esita e yamarixi ki naxɛ. E tan nun e bɔnsɔɛ birin xa sunyi suxu, e xa Ala maxandi. 
\v 32 Mangɛ ginɛ Esita xa yaamarie Puri salie xa fe ra, na naxa findi sɛriyɛ ra, e fa sɛbɛ yi kitaabui kui.
\c 10
\s Morodekayi nun mangɛ Asuyerusu sɛnbɛ
\p
\v 1 Mangɛ Asuyerusu naxa duuti maxili mixi birin ma, kelife xare ma han surie ma. 
\v 2 Mangɛ sɛnbɛ nun a xa limaniya birin sɛbɛxi Perise nun Mediya mangɛe xa taruxui kui. Morodekayi tide gbo ki, na fan sɛbɛxi na kui. 
\v 3 Morodekayi Yuwifi naxa findi mangɛ Asuyerusu xa mixi xungbe ra, a man naxa findi mixi kɛndɛ ra Yuwifie bɛ. E naxa a xanu ki fanyi, barima a nu wali fanyi rabama e bɛ alako Yuwifie xa fe xa siga yare ma.