\id AMO \ide UTF-8 \h Annabi Amosi \toc1 Ala xa masenyi Annabi Amosi bɛ \toc2 Annabi Amosi \toc3 Amo \mt Ala xa masenyi Annabi Amosi bɛ \imt Masenyi nde yi Kitaabui xa fe ra \ip Annabi Amosi namiɲɔnmɛ nan nu a ra naxan kawandi ti Yudaya Mangɛ Yusiya xa waxati. Na tɛmui Isirayila bɔxi, Ala naxan fixi a xa ɲama ma kabi Annabi Munsa xa tɛmui, a nu bara taxun dɔxɔ firin. A yirefanyi sɛɛti xili Yudaya, a kɔɔla sɛɛti xili Isirayila. Mangɛ Yerobowami nu na Isirayila bɔxi ma. A mu tin birade Ala xa sɛriyɛ fɔxɔ ra, a xa ɲama fan mu lu kira fanyi xɔn ma. \ip Annabi Amosi naxa kawandi ti Isirayilakae bɛ, alako e xa gbilen e xa yunubie fɔxɔ ra. A naxa tɔnyi dɔxɔ kuyee batufe ra. E mu Alatala batufe rabɛɲin, kɔnɔ e nu bara kuye batui fan sa na fari. Na nan a ra Ala naxa a masen e bɛ Annabi Amosi saabui ra, a e xa sali birin bara findi sali fufafu ra. Ala mu wama a firin nde xɔn ma. \ip Na waxati Isirayilaka wuyaxie nu bara naafuli gbegbe sɔtɔ. E naxa a maɲɔxun a na birin findixi Ala xa barakɛ nan na e tan mabiri. Annabi Amosi naxa a masen e bɛ a na naafuli mu nu kelixi Ala xa ma, a kelixi e xa fe kobie nan ma e naxee rabaxi setaree ra. \ip Annabi Amosi to gɛ e kalamude na fe ma, a naxa a fala e bɛ a Alatala fama nɛ e ɲaxankatade a ɲaaxi ra e xa yunubie xa fe ra. Isirayilakae nu a maɲɔxunxi nɛ a fe xɔrɔxɔɛ yo mu nɔma e lide, kɔnɔ Amosi naxa e mayandi e xa gbilen Ala xa sɛriyɛ ma, xa na mu a ra e birin fama nɛ halakide. \ip Alatala naxa Isirayilakae ɲaxankata alɔ Annabi Amosi a fala e bɛ ki naxɛ. E yaxuie naxa e gere a ɲaaxi ra. Isirayilaka naxee mu faxa santidɛgɛma ra, e naxa lu konyiya kui ɲamanɛ ma. Alatala xa masenyi birin naxa kamali. \ip Yi kitaabui xa masenyi tide gbo to mixie bɛ. A lanma won xa won tuli mati yi kawandi ra alako won xa danxaniya Ala ma alɔ a wama a xɔn ma ki naxɛ. Xa na mu a ra won fan fama nɛ ɲaxankatɛ sɔtɔde alɔ Isirayilakae. Ala xa won natanga na ma. Amina. \imte Ala xa masenyi Annabi Amosi bɛ \c 1 \s Annabi Amosi xa masenyi \p \v 1 Annabi Amosi, Tekowaka xuruse kanyi, naxa laamatunyi to Isirayila xa fe ra Yudaya mangɛ Yusiya nun Isirayila mangɛ Yerobowami, Yowasi xa di xa waxati, ɲɛ firin beenun bɔxi xa sɛrɛn. \q Annabi Amosi xa masenyi nan ya: \q \v 2 «Alatala a xaaɲɛ xui raminima Siyoni ma alɔ yɛtɛ, \q a a xui itexi raminima keli Darisalamu. \q Sɛxɛ mu na fiilie ma xurusee naxan donma, \q Karemele geya fan bara xara.» \s Damasi xa yunubi sare \q \v 3 Alatala naxa a masen, \q «Damasi xa yunubi rabaxi saxanyi, \q xa na mu a ra naani xa fe ra, \q n mu gbilenma n ma natɛ fɔxɔ ra. \q E bara Galadi kana a ɲaaxi ra, \q alɔ bɔxi buxama ki naxɛ. \q \v 4 N tɛ dinma Xasayeli xa banxi ra na nan ma. \q Na tɛ nan fama Ben Hadada xa yire makantaxie gande. \q \v 5 N Damasi xa naadɛ balan se girama nɛ. \q N Awenikae halakima nɛ gulunba kui, \q a nun mangɛ naxan na Beti Eden. \q Siriya ɲama xaninma nɛ Kiriya konyiya kui.» \q Alatala xa masenyi nan na ki. \s Gasa xa yunubi sare \q \v 6 Alatala naxa a masen, \q «Gasa xa yunubi rabaxi saxanyi, \q xa na mu a ra naani xa fe ra, \q n mu gbilenma n ma natɛ fɔxɔ ra. \q E bara taa ndee xa ɲama birin xanin Edon konyiya kui. \q \v 7 N tɛ dinma Gasa tɛtɛ ra na nan ma. \q Na fama nɛ a yire makantaxie gande. \q \v 8 N Asidodikae halakima nɛ, a nun mangɛ naxan na Asikalɔn. \q N Ekiron ɲaxankatama nɛ, Filisitakae birin faxama nɛ.» \q Marigi Alatala xa masenyi nan na ki. \s Tire xa yunubi sare \q \v 9 Alatala naxa a masen, \q «Tire xa yunubi rabaxi saxanyi, xa na mu a ra naani xa fe ra, \q n mu gbilenma n ma natɛ fɔxɔ ra. \q E bara taa ndee xa ɲama birin xanin Edon konyiya kui, \q e saatɛ kana e naxan tongo e nun e ngaxakerenyi Isirayilakae tagi. \q \v 10 N tɛ dinma Tire tɛtɛ ra na nan ma. \q Na tɛ fama nɛ a yire makantaxie gande.» \s Edon xa yunubi sare \q \v 11 Alatala naxa a masen, \q «Edon xa yunubi rabaxi saxanyi, \q xa na mu a ra naani xa fe ra, \q n mu gbilenma n ma natɛ fɔxɔ ra. \q E bara e ngaxakerenyie gere santidɛgɛma ra. \q E mu kinikini e ma, \q e xa xɔnɛ xun nan tun masama. \q \v 12 N tɛ dinma nɛ Teman na. \q Na tɛ nan fama Bosara yire makantaxie gande.» \s Amoni xa yunubi sare \q \v 13 Alatala naxa a masen, \q «Amonikae xa yunubi rabaxi saxanyi, \q xa na mu a ra naani xa fe ra, \q n mu gbilenma n ma natɛ fɔxɔ ra. \q E bara Galadi ginɛ furuxie furie rabɔɔ santidɛgɛma ra, \q alako e xa bɔxi xun xa masa. \q \v 14 N tɛ radɛxɛma Raaba tɛtɛ ra na nan ma. \q Na tɛ nan fama a yire makantaxie gande. \q \v 15 E xa mangɛ nun a xa kuntigie fama nɛ xaninde konyiya kui, \q gere sɔnxɔɛ rate gere so lɔxɔɛ, \q turunnaadɛ foye mini xui lɔxɔɛ.» \q Ala xa masenyi nan na ki. \c 2 \s Mowaba xa yunubi sare \q \v 1 Alatala naxa a masen, \q «Mowaba xa yunubi rabaxi saxanyi, \q xa na mu a ra naani xa fe ra, \q n mu gbilenma n ma natɛ fɔxɔ ra. \q E bara Edon mangɛ xɔrie gan \q han e bara findi xube ra. \q \v 2 N tɛ dinma Mowaba ra na nan ma. \q Na tɛ fama nɛ Keriyoti yire makantaxie gande. \q Mowaba xa fe ɲɔnma gere sɔnxɔɛ nan kui, \q gere feri fe xui kui. \q \v 3 N e xa kiitisa xungbe halakima nɛ \q nun a xa kuntigie ra.» \q Alatala xa masenyi nan na ki. \s Yudaya xa yunubi sare \q \v 4 Alatala naxa a masen, \q «Yudaya xa yunubi rabaxi saxanyi, \q xa na mu a ra naani xa fe ra, \q n mu gbilenma n ma natɛ fɔxɔ ra. \q E bara n ma sɛriyɛ matandi, \q e mu n ma yaamarie suxu, \q barima e bara e yɛtɛ ralɔɛ lafe ra ala wule daaxie ra, \q e babae la naxee ra. \q \v 5 N tɛ dinma Yudaya ra na nan ma. \q Na tɛ nan fama Darisalamu yire makantaxie gande.» \s Isirayila xa yunubi sare \q \v 6 Alatala naxa a masen, \q «Isirayila xa yunubi rabaxi saxanyi, \q xa na mu a ra naani xa fe ra, \q n mu gbilenma n ma natɛ fɔxɔ ra. \q E tinxintɔɛ matima kɔbiri ra, \q e misikiinɛ matima sankiri sare xa fe ra. \q \v 7 E tɔɔrɔmixie xa fe mayo, \q e tondi setare xa kiiti sade. \q Babɛ nun a xa di, ginɛdimɛdi keren masama. \q Na kui e bara n xili sɛniyɛnxi rasɔtɔ. \q \v 8 E dugi italama e naxan nasuxuxi sɛɛkɛ ra, \q e e sa na ma sɛrɛxɛbade fɛ ma. \q E wɛni sɔtɔma tinxintareya ra, \q e na min e xa alae xa banxie kui.» \b \q \v 9 «E na finsiriwaliya birin nabama n ya i, \q n tan naxan Amorikae halaki e bɛ, \q Amorikae naxee xungbo e sɛnbɛ gbo alɔ konde bili. \q N naxa Amorikae fɔxi birin ba naa, \q alako e naxa nɔ sɛnbɛ sɔtɔde sɔnɔn. \q \v 10 N man naxa wo ramini Misira bɔxi ra, \q n fa wo raɲɛrɛ ɲɛ tongo naani bun ma gbengberenyi ma, \q alako wo xa Amori bɔxi sɔtɔ. \q \v 11 N naxa namiɲɔnmɛe rakeli wo ya ma, \q a nun Nasari sɛgɛtalae naxee bara fi n ma. \q Isirayilakae, a mu na na ki xɛ?» \q Alatala xa wɔyɛnyi nan na ki. \q \v 12 «Kɔnɔ wo tan bara beere so Nasari mixie yi ra. \q Wo bara tɔnyi dɔxɔ namiɲɔnmɛe ra \q a e naxa Ala xa masenyi masen.» \b \q \v 13 «N fama wo butuxunde na nan ma, \q alɔ kote binye a maxanin se butuxunma ki naxɛ. \q \v 14 Mixi xulunxi mu nɔma a gide. \q Sɛnbɛma sɛnbɛ bama nɛ a yi ra. \q Geresoe faxama nɛ gere kui. \q \v 15 Tanbɛ woli mu tima. \q Naxan xulun a gide na sanyi mu a bama e i. \q Soe ragi mu kisima. \q \v 16 Na lɔxɔɛ geresoe suusaxi a gima a mageli nan na.» \q Alatala xa masenyi nan na ki. \c 3 \s Ala naxan ɲanigexi Isirayila bɛ \q \v 1 Wo wo tuli mati yi masenyi ra, \q Alatala naxan masenma Isirayilakae bɛ, \q a xabilɛ naxan namini Misira bɔxi ra. \q \v 2 «N wo tan nan gbansan sugandi duniɲa xabilɛe birin ya ma. \q Na nan a ra, n a ɲanigexi wo xa ɲaxankatɛ sɔtɔ wo xa yunubie xa fe ra.» \b \q \v 3 Mixi firin nɔma ɲɛrɛ ralande \q xa e mu lanxi na ma? \q \v 4 Yɛtɛ a xui raminima wula i \q xa a mu sube nde sɔtɔxi? \q \v 5 Xɔni goroma yɛlɛ kui \q xa donse mu na yɛlɛ ra? \q Gantanyi nɔma fulade \q xa xɔni mu suxuxi a ra? \q \v 6 Feri fema taa nde kui ɲama kui mu ifu? \q Gbaloe taa nde lima, xa Alatala xa mu a ragiri? \q \v 7 Marigi Alatala mu fefe rabama, \q a mu a xa gundo masen a xa konyi namiɲɔnmɛe bɛ. \q \v 8 Yɛtɛ na a xui ramini, nde mu gaaxuma? \q Marigi Alatala na wɔyɛn, nde tondima na masende? \b \q \v 9 Wo xa yi fala Asidodi yire makantaxie kui, \q wo man xa yi fala Misira yire makantaxie kui, \q «Wo xa wo malan Samari geyae fari, \q wo xa a mato mɛnnikae kɔntɔfilixi ki naxɛ, \q a nun e e boore tɔɔrɔma ki naxɛ.» \q \v 10 Alatala xa masenyi nan ya: \q «E mu tinxinyi yo kolon, \q e xa fe ɲaaxi nun muɲɛ xun nan tun masafe. \q E naxan sɔtɔma, e na malanma e xa yire makantaxie nan kui.» \b \q \v 11 Marigi Alatala naxan masen, na nan yi ki. \q «Wo wo ya rabi, wo yaxui na fafe wo xa bɔxi kanade. \q E fama nɛ wo xun nakanade, \q e fa wo xa yire makantaxie kana.» \b \q \v 12 Alatala naxa a masen, \q «Yɛtɛ na yɛxɛɛ ibɔɔ, \q xuruse dɛmadonyi nɔma yɛxɛɛ sanyi firin, \q xa na mu a ra a tuli xuntunyi rakiside yɛtɛ ma. \q Isirayilakae fan kisima na ki nɛ. \q Samarika naxee e malabuma sade ma, \q naxee e magoroma Damasi magoro see kui, \q wo tan mu kisima.» \b \q \v 13 Mangɛ Alatala xa masenyi nan ya: \q «Wo wo tuli mati n na, \q wo na masen Yaxuba bɔnsɔɛ bɛ. \q \v 14 N na Isirayila ɲaxankata \q a xa yunubie xa fe ra tɛmui naxɛ, \q n man e ɲaxankatama nɛ e xa sɛrɛxɛbadee xa fe ra naxee na Beteli. \q Na sɛrɛxɛbade suxusee birama nɛ bɔxi. \q \v 15 N man e xa banxi tofanyie rabirama nɛ, \q ɲɛmɛ nun sogofure banxi birin, \q naxee ratofanxi sili ɲinyi ra. \q N na birin kanama nɛ.» \q Alatala xa masenyi nan na ki. \c 4 \s Ala naxan nabaxi alako Isirayila xa gbilen a ma \q \v 1 Wo wo tuli mati yi masenyi ra, \q wo tan ginɛ naxee luxi alɔ ningee, \q ninge tofanyie naxee na Basan bɔxi ma. \q Wo tan naxee sabatixi Samari geya fari, \q wo tan naxee misikiinɛ tɔɔrɔma, \q wo tan naxee tima setaree fari. \q Wo nu fa a falama wo xa mɔrie bɛ, \q «Wo fa beere ra, won naxan minma.» \q \v 2 Marigi Alatala bara a kali a xa sɛniyɛnyi ra, \q «Kiiti lɔxɔɛ na fafe. \q E fama nɛ wo suxude wure kɔnkɔrɔnxie ra, e wo nun wo xa die xanin. \q \v 3 Wo minima nɛ wo xa tɛtɛ kanaxi kui, \q kankan tixi a boore xanbi ra. \q E wo xaninma nɛ yire makantaxi.» \q Alatala xa wɔyɛnyi nan na ki. \b \q \v 4 «Wo siga Beteli, alako wo xa yunubi raba naa. \q Wo siga Giligali, alako wo man xa yunubi sɔtɔ. \q Wo xa sɛrɛxɛ ba gɛɛsɛgɛ birin, \q wo man xa farilɛ ba ɲɛ saxan yo ɲɛ saxan. \q \v 5 Wo lɛbini taami ba tantui sɛrɛxɛ ra. \q Wo wo xa ɲanige sɛrɛxɛ masen birin bɛ, \q barima na fe mɔɔlie rafan wo ma, wo tan Isirayilakae.» \q Alatala xa masenyi nan na ki. \b \q \v 6 «N nu bara kaamɛ raso wo xa taae kui. \q Taami yo mu lu wo xɔnyi. \q Kɔnɔ hali n to na birin naba, wo mu tuubi n bɛ.» \q Alatala xa wɔyɛnyi nan na ki. \b \q \v 7 «Kike saxan to nu luxi xɛ xa xaba, \q n tondi nɛ tunɛ ragorode wo ma. \q N bara a niya taa ndee xa tunɛ sɔtɔ, \q taa ndee naxa a sɔtɔ. \q N bara a ragiri ndee xa tunɛ sɔtɔ, \q xɛ ndee naxa tunɛ sɔtɔ. \q \v 8 Mixie bara keli taa ndee, \q e siga ye fende taa gbɛtɛ kui, \q kɔnɔ ye xɔli mu ba e ma. \q Hali n to na birin naba, wo mu tuubi n bɛ.» \q Alatala xa masenyi nan na ki. \b \q \v 9 «N bara fure ragoro wo xa sansie ma, \q n bara e xara foye ra. \q Katoee bara wo xa laakɔɛ kana, \q a nun wo xa wɛni sansie, wo xa xɔrɛ sansie, nun wo xa oliwi sansie. \q Hali n to na birin naba, wo mu tuubi n bɛ.» \q Alatala xa masenyi nan na ki. \b \q \v 10 «N bara fure ɲaaxie ragoro wo ma, \q alɔ n a rabaxi Misira bɔxi ma ki naxɛ. \q N bara wo xa sɛgɛtalae faxa santidɛgɛma ra, \q e bɔrɔ xiri naxa te wo ra. \q Wo yaxuie bara e xa soee tongo. \q Hali n to na birin naba, wo mu tuubi n bɛ.» \q Alatala xa masenyi nan na ki. \b \q \v 11 «N bara wo ɲaxankata, \q alɔ n Sodoma nun Gomora ɲaxankataxi ki naxɛ. \q Wo luxi nɛ alɔ wuri naxan naminixi tɛ. \q Hali n to na birin naba, wo mu tuubi n bɛ.» \q Alatala xa masenyi nan na ki. \b \q \v 12 «N fama i tan Isirayila ɲaxankatade na nan ma. \q N na yi raba i ra, i fama nɛ i Marigi Ala kolonde.» \q \v 13 Naxan geyae nun foye daaxi, \q naxan adama xa maɲɔxunyi birin kolon, \q naxan subaxɛ findima kɔɛ ra, \q naxan ɲɛrɛma yire itexi fari, \q a xili Mangɛ Alatala. \c 5 \s Ala wama naxan xɔn \q \v 1 Wo wo tuli mati yi masenyi ra. \q N bara yi bɛɛti ba Isirayila bɔnsɔɛ ɲɔn fe ma. \q \v 2 «Isirayila sɛniyɛntɔɛ bara faxa, a mu kelima sɔnɔn, \q a bara bira, mixi yo mu a rakelima.» \b \q \v 3 Marigi Alatala naxa a masen, \q «Isirayila bɔnsɔɛ, \q Taa naxan xɛmɛ wulu keren xɛɛma gere sode, \q a xɛmɛ kɛmɛ nan gbansan toma gbilen na. \q Taa naxan xɛmɛ kɛmɛ xɛɛma gere sode, \q a xɛmɛ fu nan gbansan toma gbilen na.» \b \q \v 4 Alatala naxa a masen Isirayila bɔnsɔɛ bɛ, \q «Wo fa n fen alako wo xa kisi. \q \v 5 Wo naxa n fen Beteli, wo naxa siga Giligali, \q xa na mu a ra Beriseeba, \q barima Giligalika birin sigama nɛ konyiya kui, \q Beteli fan halakima nɛ.» \b \q \v 6 Wo Alatala fen alako wo xa kisi. \q Xa na mu a ra, Yusufu bɔnsɔɛ, Alatala wo sɔntɔma nɛ tɛ ra. \q Betelika yo mu na naxan na tɛ raxubenma. \q \v 7 Wo tan bara tinxinyi mafindi n naxɔnfe ra, \q wo bara yo sɛriyɛ ma. \b \q \v 8 Alatala nan tunbuie sa koore ma, \q a dimi iyalan subaxɛ ma, \q a soge radula, kɔɛ xa so, \q a ye tongo baa ma, \q a na findi tunɛ ra, a goro bɔxi ma. \q Naxan na birin nabama, a xili nɛ Alatala. \b \q \v 9 Alatala mixi xungbee halakima nɛ, \q a e xa yire makantaxie kana. \q \v 10 E mixi xɔnma naxan kiiti sama sɛriyɛ ra, \q nɔndi falɛ mu rafan e ma. \q \v 11 Wo misikiinɛ tɔɔrɔma, \q wo baloe bama e yi ra duuti ra. \q Wo bara banxi tofanyie ti gɛmɛe ra, \q kɔnɔ wo mu fama sabatide nee kui. \q Wo bara wɛni sansi fanyie si, \q kɔnɔ wo mu fama na wɛni minde. \q \v 12 N a kolon wo xa haakɛ nun wo xa yunubi gbo. \q Wo tinxintɔɛ tɔɔrɔma, \q wo sɛriyɛ bɛɲinma kɔbiri xa fe ra, \q wo mu setaree makiitima nɔndi ra. \q \v 13 Na nan a toxi xaxilima dunduma, \q barima yi waxati mu fan. \q \v 14 Wo fe fanyi fen, wo wo yi ba fe ɲaaxi ra, \q alako wo xa kisi, Mangɛ Alatala xa lu wo sɛɛti ma, \q alɔ wo a falama ki naxɛ. \q \v 15 Wo xa fe ɲaaxi xɔn. \q Fe fanyi xa rafan wo ma. \q Wo xa kiiti xa tinxin. \q Xa wo na raba, tɛmunde, \q Mangɛ Alatala kinikinima nɛ wo tan Yusufu bɔnsɔɛ dɔnxɔɛe ma. \b \q \v 16 Na nan a toxi won Marigi Alatala, \q Duniɲa Daa Mangɛ naxa a masen, \q «E e wa xui itema nɛ taa kui, \q e e wa xui itema nɛ kira xɔn ma. \q E xɛ sa xilima nɛ e xa e wa xui ite ɲɔn fe ma, \q e bɛɛtibae xilima nɛ e xa faxɛ bɛɛti ba. \q \v 17 N nɛ dangima xɛ ra tɛmui naxɛ, \q n wa xui nan tun mɛma.» \q Alatala xa masenyi nan na ki. \s Ɲaxankatɛ diinɛlae bɛ \q \v 18 Ɲaxankatɛ na mixi bɛ \q naxan wama Alatala xa kiiti lɔxɔɛ xa fa. \q Wo wama munse xɔn ma na lɔxɔɛ? \q Na findima dimi nan na wo bɛ, \q Na mu findima naiyalanyi xa ra. \q \v 19 Na luma nɛ alɔ mixi naxan a gima yɛtɛ ya ra, \q a fa sɔɲɛ li. \q A na so banxi kui, a a kilɔn banxi ra, \q bɔximase fa a xin. \q \v 20 Alatala xa kiiti lɔxɔɛ mu findixi dimi xa ra? \q Naiyalanyi yo mu na wo bɛ na lɔxɔɛ. \q \v 21 «N bara wo xa sali xɔn, \q e mu rafan n ma fefe ma. \q N mu wama e xɔn feo. \q \v 22 Wo xa sɛrɛxɛ gan daaxi yo, \q wo xa farilɛ sɛrɛxɛ yo, \q wo xa xanunteya sɛrɛxɛ yo, \q e sese mu rafan n ma. \q N mu tinma e rasuxude, hali keren. \q \v 23 Wo bɛɛti xui makuya n na. \q N mu wama wo xa kɔra bɛɛti xui ramɛfe. \q \v 24 N wama naxan xɔn, \q tinxintɔɛe xa gbo wo ya ma alɔ ye naxan na baa ma. \q Wo xa fe fanyi xa lu alɔ xure naxan mu xɔrima. \q \v 25 Wo to nu na gbengberen yire ɲɛ tongo naani bun ma, \q wo sɛrɛxɛe ba nɛ? Ade. \q \v 26 Wo kuye maxanin nɛ, \q alɔ wo xa mangɛ ala, naxan xili Sikoti, \q xa na mu a ra wo xa tunbui ala, naxan xili Kiyun, \q wo naxee yailanxi wo yɛtɛ ra? Ade. \q \v 27 N fama nɛ wo xaninde konyiya kui Damasi xanbi ra.» \q Mangɛ Alatala xa masenyi nan na ki. \c 6 \s Ɲaxankatɛ banna mixie bɛ \q \v 1 Ɲaxankatɛ na wo bɛ, \q wo tan naxee laxi wo yɛtɛ ra Siyoni nun Samari geyae fari, \q Isirayila bɔnsɔɛ a xaxili tima wo tan naxee ra. \q \v 2 Wo sa Kalene mato, a nun Xamata, na taa xungbee. \q Wo man xa goro Filisita bɔxi ma Gati matode. \q Nee fisa wo bɛ? \q E xa bɔxi gbo wo gbe bɛ? \q \v 3 Wo a maɲɔxunxi nɛ a ɲaxankatɛ lɔxɔɛ mu wo lima, \q kɔnɔ wo a niyama nɛ fe ɲaaxi xa wo sɔtɔ. \q \v 4 Wo wo malabuma sade tofanyi ma, \q wo yɛxɛɛ nun ninge fanyi donma, \q \v 5 wo sigi sa kɔra ra. \q Wo ɲɔxɔ a ma a wo fata na rabade alɔ Annabi Dawuda. \q \v 6 Wo wɛni gbegbe minma, wo ture fanyi maso wo fate ma. \q Na kui, wo mu kɔntɔfilima Yusufu bɔnsɔɛ xa ɲaxankatɛ xa fe ra. \q \v 7 Na nan a toxi, wo singe sigama konyiya kui. \q Wo xa xulunyie danma nɛ. \b \q \v 8 Marigi Alatala bara a kali a yɛtɛ ra. \q Mangɛ Alatala xa masenyi nan ya: \q «N Yaxuba bɔnsɔɛ xa yɛtɛ igboɲa xɔnxi. \q E xa yire makantaxie mu rafan n ma. \q N fama nɛ e birin halakide.» \b \q \v 9 Xa xɛmɛ fu na banxi nde kui, \q e birin fama nɛ faxade. \q \v 10 E barenyi na so na banxi kui e furee tongode, a xa e gan, \q a fama nɛ mixi maxɔrinde naxan nɔxunxi banxi kui, \q «Mixi gbɛtɛ na be bafe i tan na?» \q A a yaabima nɛ, «Ade.» \q A man gbilenma nɛ a fala ra, «I sabari, \q a mu lanma Alatala xili xa fala, \q \v 11 barima Alatala nan yaamari fima \q a banxi xungbe yo, banxi lanma yo, \q e birin xa rabira, e xa kana.» \b \q \v 12 Soee nɔma e gide gɛmɛ yire? \q Ningee nɔma mɛnni buxade? \q Awa, munfe ra wo tinxinyi mafindima tinxintareya ra, \q wo sɛriyɛ mafindi fe ɲaaxi ra? \q \v 13 Wo sɛɛwama fe fufafu ra. \q Wo naxɛ a wo xa fe bara sɔɔnɛya wo yɛtɛ sɛnbɛ ra. \q \v 14 Mangɛ Alatala xa masenyi nan ya: \q «Na nan a toxi, n fama kelide wo xili ma, Isirayila bɔnsɔɛ. \q Wo tan naxee na Xamata han Araba xure, \q si nde fama nɛ wo tɔɔrɔde.» \c 7 \s Ala xa laamatunyi singe Annabi Amosi bɛ \q \v 1 Marigi Alatala naxa yi laamatunyi masen n bɛ: \q Xɛ to xaba, mangɛ xa sansi nɛɛnɛ fan nu na minife, \q Alatala naxa katoe ramini. \q \v 2 E to gɛ sansi birin donde bɔxi ma, n naxa a fala, \q «Marigi Alatala, n bara i mayandi, \q i xa e xa yunubi xafari, \q xa na mu a ra Yaxuba bɔnsɔɛ fa baloma di? \q A sɛnbɛ mu gbo.» \q \v 3 Alatala naxa kinikini e ma, a fa a masen, \q «Awa, yi mu rabama kɔrɛ.» \q Alatala xa masenyi nan na ki. \s Ala xa laamatunyi firin nde Annabi Amosi bɛ \q \v 4 Marigi Alatala naxa yi laamatunyi masen n bɛ: \q Marigi Alatala naxa a ɲanige tɛ xa dɛxɛ. \q Tɛ naxa bɔxi birin gan, bɔxi ye birin naxa xara. \q \v 5 N naxa a fala, \q «Marigi Alatala, n bara i mayandi, dan mɛnni, \q xa na mu a ra Yaxuba bɔnsɔɛ fa baloma di? \q A sɛnbɛ mu gbo.» \q \v 6 Alatala naxa kinikini e ma, a fa a fala, \q «Awa, yi mu rabama kɔrɛ.» \q Marigi Alatala xa masenyi nan na ki. \s Ala xa laamatunyi saxan nde Annabi Amosi bɛ \q \v 7 Marigi Alatala naxa yi laamatunyi masen n bɛ: \q Marigi nu tixi bilixi tinxinxi fari, \q biriki matinxin se nu suxuxi a yi ra. \q \v 8 Alatala naxa n maxɔrin, \q «Amosi, i munse toxi?» \q N naxa a yaabi, \q «Biriki matinxin se.» \q Marigi naxa a masen, \q «N wama n ma ɲama xa matinxin. \q N mu diɲɛma sɔnɔn. \q \v 9 Kuye batudee kanama nɛ Isiyaga xa bɔxi ma. \q Isirayila xa salidee rabirama nɛ. \q N kelima nɛ Yerobowami bɔnsɔɛ xili ma santidɛgɛma ra.» \s Amosi nun Amasiya \p \v 10 Beteli sɛrɛxɛdubɛ Amasiya, naxa a masen Isirayila mangɛ Yerobowami bɛ, «Amosi na i yanfafe Isirayila bɔnsɔɛ ya ma. A naxan falama a mu fan bɔxi bɛ. \v 11 Amosi naxɛ, ‹Yerobowami fama nɛ faxade santidɛgɛma ra. Isirayila sigama nɛ konyiya kui ɲamanɛ ma.›» \p \v 12 Amasiya naxa a fala Amosi bɛ, «I tan naxan laamatunyi toma, keli be i siga Yudaya. I xa sa i baloe fen mɛnni namiɲɔnmɛ wali kui, \v 13 kɔnɔ i naxa namiɲɔnmɛ masenyi ti Beteli de, barima mangɛ xa salide na mɛnni nɛ, a xa mangataa nan naa ra.» \p \v 14 Amosi naxa Amasiya yaabi, «Namiɲɔnmɛ mu na n na. N baba fan namiɲɔnmɛ mu a ra. Xuruse kanyi nan n na. N sikomoro sansi fan nawalima. \v 15 Alatala naxa n xili xurusee tagi, a fa a masen n bɛ, ‹Siga, i sa namiɲɔnmɛ masenyi ti n ma ɲama Isirayila bɛ.› \v 16 Yakɔsi, i tuli mati Alatala xa masenyi ra, i tan naxan a falama n bɛ, ‹I naxa namiɲɔnmɛ masenyi ti Isirayila bɛ, i naxa wɔyɛn Isiyaga bɔnsɔɛ bɛ.› \v 17 Na wɔyɛnyi ma, Alatala naxɛ, ‹I xa ginɛ findima nɛ langoe ra taa kui. I xa die faxama nɛ santidɛgɛma ra. I xa bɔxi bama nɛ i yi ra, a itaxun mixi gbɛtɛe ma. I tan, i faxama nɛ bɔxi sɛniyɛntare ma. Isirayila fan xaninma nɛ yire, naxan makuya a xa bɔxi ra.›» \c 8 \s Ala xa laamatunyi naani nde Annabi Amosi bɛ \q \v 1 Marigi Alatala naxa yi laamatunyi masen n bɛ: \q Debe nan nu a ra naxan nafexi sansi bogi mɔxi ra. \q \v 2 A naxa n maxɔrin, \q «Amosi, i munse toxi be?» \q N naxa a yaabi, \q «Debe rafexi sansi bogi mɔxi ra.» \q Alatala naxa a masen n bɛ, \q «N ma ɲama Isirayila fan bara mɔ. \q N mu diɲɛma sɔnɔn.» \q \v 3 Alatala xa masenyi nan ya: \q «Na lɔxɔɛe sigi naxan sama mangɛ xa banxi kui, \q na masarama nɛ wa xui ra. \q Furee ralantanma nɛ yire birin, \q birin dunduma nɛ na lɔxɔɛ.» \b \q \v 4 Wo wo tuli mati yi masenyi ra, \q wo tan naxee setare tɔɔrɔma, \q wo tan naxee tɔɔrɔmixi ɲaxankatama. \q \v 5 Wo naxɛ, «Kike nɛɛnɛ sali ɲɔnma mun tɛmui, \q alako won xa sare mati? \q Malabui lɔxɔɛ ɲɔnma mun tɛmui, \q alako won xa maale mati? \q Won xa nde ba won ma se maniya see ra, \q won xa nde sa won ma saresoe xun ma. \q Won xa sikeeli kamalitare yailan. \q \v 6 Won xa misikiinɛ mati kɔbiri ra, \q won setare mati sankiri sare ra. \q Won xa maale xɔri mati a lagi ra a xun ma.» \b \q \v 7 Alatala naxa a kali a yɛtɛ ra, \q Yaxuba bɔnsɔɛ a yɛtɛ igboma Ala naxan na: \q «N mu nɛɛmuma e raba fee ma, \q han duniɲa ɲɔn. \q \v 8 Yi bɔxi fama kanade na nan ma. \q Bekae birin luma sunnunyi nan kui. \q Bɔxi sɛrɛnma nɛ alɔ Misira xure, \q naxan banbaranma, a man gbilen.» \b \q \v 9 Marigi Alatala xa masenyi nan ya: \q «N fama nɛ a ragiride na lɔxɔɛ, \q soge goro a goro tɛmui mu a lixi, \q dimi sin bɔxi ma yanyi ra. \q \v 10 Wo xa salie masarama ɲɔn soe nan na, \q wo xa sigie masarama wa xui nan na. \q N sunnun donma ragoroma nɛ wo ma, \q n wo xunyi bi sunnun fe ma. \q N fama nɛ sunnunyi xungbe ragorode bɔxi ma, \q alɔ di kerenyi na faxa. \q Na xɔnɛ mu bama wo ma abadan.» \b \q \v 11 Marigi Alatala xa masenyi nan ya: \q «Na lɔxɔɛe kaamɛ sinma nɛ bɔxi ma, \q kɔnɔ donyi kaamɛ mu a ra, ye xɔli fan mu a ra. \q Wo kaamɛma Alatala xa masenyi nan ma fe ra. \q \v 12 Wo bɔxi birin igirima nɛ, kelife kɔɔla ma han sogetede, \q Alatala xa masenyi fende, \q kɔnɔ wo mu a toma. \q \v 13 Na lɔxɔɛ wo xa ginɛdimɛdie nun wo xa sɛgɛtalae faxama nɛ na kaamɛ ma. \q \v 14 Singe, e nu e kalima Samari xa ala wule daaxi nan na. \q E nu a fala, ‹N bara n kali Dana xa ala ra.› \q ‹N bara n kali Beriseeba xa ala ra.› \q Kɔnɔ e fama nɛ birade, e mu kelima abadan.» \c 9 \s Ala xa laamatunyi dɔnxɔɛ Annabi Amosi bɛ \q \v 1 N naxa laamatunyi nde to, \q Marigi nu na sɛrɛxɛbade fari. \q A naxa a yamari, \q «Salide xunyi rabira, \q salide sanyi itala. \q A birin xa bira mixie xun ma. \q N e xa die halakima nɛ santidɛgɛma ra. \q Mixi keren mu kisima. \q Mixi keren mu a nɔxunma n ma. \q \v 2 Hali e goro aligiyama, n nee suxuma nɛ. \q Xa e te koore ma, n nee ragoroma nɛ. \q \v 3 Xa e e nɔxun n ma Karemele geya fari, \q n e fenma nɛ, n e suxu. \q Xa e e nɔxun n ma baa bun ma, \q n bɔximasee yamarima nɛ a xa e xin. \q \v 4 Xa e yaxuie e xanin konyiya kui, \q n yaamari fima nɛ e xa e faxa santidɛgɛma ra. \q N nan n ya tima nɛ e ra, \q kɔnɔ na mu findima munafanyi ra e bɛ, \q a findima ɲaxankatɛ nan na e bɛ.» \b \q \v 5 Marigi Alatala, naxan na Mangɛ ra, \q xa a a ɲanige a xa din bɔxi ra, \q bɔxi sɛrɛnma nɛ, \q mixi birin lu sunnunyi kui, \q a itema nɛ, a man a igoro alɔ Misira xure Nili na banbaran ɲɛ. \q \v 6 A bara a xa lingira ti koore ma. \q A bara koore walaxɛ lu bɔxi xun ma. \q A ye rakelima baa ma, a radin bɔxi ma. \q A xili nɛ Alatala. \b \q \v 7 Alatala xa masenyi nan ya: \q «Isirayilakae, wo tide mu gbo n bɛ alɔ Etiyopikae? \q N mu wo ramini xɛ Misira bɔxi ra, \q alɔ n Filisitakae ramini Kafatoro ki naxɛ? \q N mu wo ramini xɛ Misira bɔxi ra, \q alɔ n Siriyakae ramini Kiro ki naxɛ? \q \v 8 Wo wo yae rabi: \q Marigi Alatala bara yunubitɔɛe xa mangɛya to, \q a fama nɛ na halakide yi duniɲɛ bɛndɛ fuɲi fari.» \b \q \v 9 Alatala xa masenyi nan ya: \q «Kɔnɔ n mu Yaxuba bɔnsɔɛ birin halakima. \q N yaamari fima nɛ alako Isirayila bɔnsɔɛ xa mayegeti. \q N a ifema nɛ alɔ maale ifema ki naxɛ, \q alako xɔri fanyi keren naxa bira. \q \v 10 Kɔnɔ yunubitɔɛe naxee birin na n ma ɲama ya ma, \q n e faxama nɛ santidɛgɛma ra, \q e tan naxee a falama, \q ‹I mu fama muxu ɲaxankatade, \q na ɲaxankatɛ mu muxu lima.›» \s Isirayila xa kisi \q \v 11 «Na lɔxɔɛ n Dawuda xa mangɛya kanaxi itema nɛ. \q N fama nɛ na yailande, \q n fama nɛ a rakelide alɔ a singe. \q \v 12 E man Edon masɔtɔma nɛ, \q a nun si birin n xili saxi naxee xun ma.» \q Alatala xa masenyi nan na ki, \q a fama nɛ na birin nakamalide. \q \v 13 Alatala xa masenyi nan ya: \q «Wo wo yae rabi: \q Lɔxɔɛe fama a lide, \q xɛ sae nun xɛ xabae walima waxati keren nɛ. \q Wɛni bae nun xɛ sae, fan walima waxati keren nɛ. \q Wɛni gboma nɛ geyae fari, \q han geyae birin bunda. \q \v 14 N nan n ma ɲama ragbilenma nɛ a xɔnyi kelife ra konyiya kui. \q E fama nɛ taa kanaxie tide, e sabatima dɛnnaxɛ. \q E wɛni bilie sima nɛ, e a wɛni min. \q E laakɔɛ sama nɛ, e a bogi don. \q \v 15 N man e rasabatima nɛ e xa bɔxi ma. \q E mu kelima bɔxi ma sɔnɔn \q n dɛnnaxɛ fixi e ma.» \q Wo Marigi Alatala xa masenyi nan na ki.