\id 2KI 
\ide UTF-8
\h Isirayila Mangɛe II
\toc1 Isirayila Mangɛe xa Taruxui Sɛniyɛnxi firin nde
\toc2 Isirayila Mangɛe II
\toc3 ManII
\mt Isirayila Mangɛe xa Taruxui Sɛniyɛnxi firin nde
\imt Masenyi nde yi Kitaabui xa fe ra
\ip Yi kitaabui findixi Isirayila mangɛe xa taruxui firin nde nan na. Yi kitaabui fɔlɔma Annabi Elise xa waxati nɛ, Annabi Eliya te koore ma tɛmui naxɛ. Alatala na namiɲɔnmɛe firinyie xɛɛ nɛ Isirayila mangɛe xa waxati alako e xa Ala xa masenyi ti e bɛ. Na kawandi nu xɔrɔxɔma ki fanyi ra mangɛe xa xaxilitareɲa xa fe ra. E nu wama birafe kuyee fɔxɔ ra alɔ si kaafirie naxee nu na e rabilinyi. Kɔnɔ Annabi Elise naxa Alatala sɛnbɛ magaaxuxi masen ɲama birin bɛ, e xa a kolon Ala sɛnbɛ gbo kuyee sɛnbɛ bɛ.
\ip Yi kitaabui kui Isirayila xa taruxui nun Yudaya xa taruxui tagi rasaxi. Isirayila mangɛe nu kuyee batuma, e man nu nɔɛ xɔrɔxɔɛ dɔxɔma ɲama ma. E nu luma fe ɲaaxi raba ra e xa mixie ra tɛmui birin. Mangɛ ndee naxa kata gbilenfe ra na fe mɔɔli fɔxɔ ra, kɔnɔ e mu nu wuya. Na kui, a raɲɔnyi Alatala naxa Asiriya mangɛ xɛɛ Isirayila bɔxi ma, a xa nɔ Isirayilakae ra, a fa e xanin konyiya kui.
\ip Na tɛmui Yudayakae gbansan nan nu luxi bɔxi ma Ala nu bara naxan fi Annabi Iburahima bɔnsɔɛ ma. Mangɛ fanyi ndee nu na e xa taruxui ya ma naxee fe birin naba alako kuye yo naxa batu na bɔxi ma. Ndee naxa sɛrɛxɛdubɛe mali alako Ala xa hɔrɔmɔbanxi xa yailan, mixie xa batui raba sɛriyɛ ki ma. Kɔnɔ Sɛntanɛ nu luma e ratantan na. A raɲɔnyi, mangɛ naxee bira kira ɲaaxi fɔxɔ ra, nee naxa a niya ɲama xa gbilen Ala waxɔnfe fɔxɔ ra. Na kui Ala naxa Babilɔn mangɛ xɛɛ Yudaya bɔxi ma, a xa nɔ mɛnnikae ra, a fa e xanin konyiya kui.
\ip Na birin findixi misaali belebele nan na to mixie bɛ. Ala fe birin nabama alako adamadie xa bira a xa sɛriyɛ fɔxɔ ra. Kɔnɔ xa adama mu tin lude na kira xɔn ma, a fama a tode na kira a xaninma dɛnnaxɛ. Mixi mu nɔma yode Ala ma, a mu na sare sɔtɔ. Ala xa sɛriyɛ fan won bɛ. Ala xa won mali alako won xa lu na kira fanyi xɔn ma naxan won xaninma ariyanna. Amina.
\imte Isirayila Mangɛe xa Taruxui Sɛniyɛnxi firin nde
\c 1
\s Annabi Eliya nun Mangɛ Axasiya
\p
\v 1 Akabu faxa xanbi, Mowabakae naxa muruta Isirayilakae xili ma. 
\v 2 Axasiya naxa bira kelife a xa koore banxi kɔn na Samari, a maxɔnɔ a belebele ra. A naxa xɛɛrae rasiga Ekironkae xa ala Bali Sebubu maxɔrinde xa a nɔma yalande. 
\v 3 Na tɛmui Alatala xa malekɛ naxa a fala Annabi Eliya Tisibeka bɛ, «I xa siga Samari mangɛ xa xɛɛrae ya ra, i a fala e bɛ, ‹Ala mu na Isirayila bɔxi ma, wo to fa sigama Ekironkae xa ala Bali Sebubu maxɔrinde? 
\v 4 Na xa fe ra, Alatala xa masenyi nan ya Axasiya bɛ, i mu goroma sade ma i saxi naxan kɔn na. I faxama nɛ.›» Annabi Eliya to gɛ na falade mangɛ xa xɛɛrae bɛ, a naxa siga.
\p
\v 5 Xɛɛrae naxa gbilen mangɛ Axasiya yire. A naxa e maxɔrin, «Wo gbilenxi munfe ra?» 
\v 6 E naxa a yaabi, «Mixi nde nan muxu ralanxi, a a fala muxu bɛ ‹Wo gbilen mangɛ yire, naxan wo xɛɛxi, wo a fala a bɛ, Ala mu na Isirayila bɔxi tan ma, i to fa xɛɛrae xɛɛma Ekironkae xa ala Bali Sebubu maxɔrinde? Na xa fe ra, i mu goroma sade ma i saxi naxan ma. I faxama nɛ.›» 
\v 7 Axasiya naxa e maxɔrin, «Yi xɛmɛ nu na di, naxan wo ralanxi a yi wɔyɛnyi fala wo bɛ?» 
\v 8 E naxa a yaabi, «Fate maxabe kanyi nan nu a ra, bɛlɛti kiri daaxi xirixi a tagi.» Axasiya naxa a fala keren na, «Eliya nan a ra, na Tisibeka.»
\p
\v 9 A naxa sɔɔri mangɛ nde xɛɛ, naxan nu sɔɔri mixi tongo suuli yamarima, a xa Annabi Eliya suxu. Na to siga Eliya yire, a naxa a li a dɔxɔxi geya xun tagi. A naxa a fala Eliya bɛ, «Ala xa mixi, mangɛ naxɛ, a i xa goro!» 
\v 10 Eliya naxa a fala na sɔɔri mangɛ bɛ, naxan nu sɔɔri mixi tongo suuli yamarima, «Xa Ala xa mixi nan n na, tɛ xa goro keli koore ma, a xa i tan nun i xa mixi tongo suuli birin gan.» Na kui, tɛ naxa goro keren na, a a tan nun a xa mixi tongo suuli gan.
\p
\v 11 Axasiya naxa sɔɔri mangɛ gbɛtɛ xɛɛ, na fan nun a xa sɔɔri mixi tongo suuli, e xa Eliya suxu. Na sɔɔri mangɛ naxa a fala Eliya bɛ, «Ala xa mixi, mangɛ naxɛ a i xa goro keren na!» 
\v 12 Eliya naxa a yaabi, «Xa Ala xa mixi nan n na, tɛ xa goro keli koore ma, a xa i tan nun i xa mixi tongo suuli gan.» Na kui Ala naxa tɛ ragoro, a a tan nun a xa mixi tongo suuli gan.
\p
\v 13 Axasiya man naxa sɔɔri mangɛ saxan nde xɛɛ, na fan nun a xa sɔɔri mixi tongo suuli ra. Na sɔɔri mangɛ saxan nde naxa te geya kɔn na. A to Eliya yire li, a naxa a xinbi sin a bun ma, a a mayandi, «Ala xa mixi, n bara i maxandi, i xa kinikini n tan nun n ma mixi tongo suuli ma. 
\v 14 Ala bara tɛ ragoro keli koore, a na sɔɔri mangɛ firinyi singe nun e xa mixie gan. Kɔnɔ yakɔsi, i xa kinikini muxu tan ma, i xa muxu ratanga na ma.»
\p
\v 15 Ala xa malekɛ naxa goro, a a fala Annabi Eliya bɛ, «Wo birin xa goro. I naxa gaaxu a ya ra.» Eliya nun a tan sɔɔri mangɛ naxa goro mangɛ yire, 
\v 16 Eliya naxa a fala mangɛ bɛ, «Alatala xui nan ya, ‹Ala mu na Isirayila bɔxi tan ma, i to fa xɛɛrae xɛɛma Ekironkae xa ala Bali Sebubu maxɔrinde? Na xa fe ra, i mu goroma sade ma i saxi naxan kɔn na. I faxama nɛ.›»
\p
\v 17 Axasiya naxa faxa alɔ Alatala a masen ki naxɛ Annabi Eliya saabui ra. A xunya Yorami naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra Isirayila. Na raba Yudaya mangɛ Yosafati xa di Yehorami xa mangɛya ɲɛ firin nde nan na, barima di mu nu na Axasiya tan bɛ. 
\v 18 Axasiya xa taruxui dɔnxɔɛe, nun a fe naxee raba, na sɛbɛxi Isirayila mangɛe xa taruxui kui.
\c 2
\s Annabi Eliya ratefe koore ma
\p
\v 1 Beenun Alatala xa Annabi Eliya rate koore ma foye xungbe kui, Eliya nun a xa taalibi Elise nu kelife Giligali nɛ. 
\v 2 Eliya naxa a fala Elise bɛ, «I xa lu be yandi, barima Alatala wama n xɛɛfe Beteli.» Kɔnɔ Elise naxa a yaabi, «N bara n kali Alatala ra, n bara n kali n yɛtɛ nii ra, n mu gbilenma i fɔxɔ ra feo!» Na kui e firin birin naxa goro Beteli.
\p
\v 3 Namiɲɔnmɛ naxee nu na Beteli, nee to Elise to, e naxa a fala a bɛ, «I a kolon a Alatala i karamɔxɔ ratema nɛ koore ma to?» A naxa e yaabi, «Iyo n a kolon. Wo wo sabari.» 
\v 4 Eliya naxa a fala a bɛ, «Elise, i xa lu be, barima Alatala wama n xɛɛfe Yeriko.» A naxa a yaabi, «N bara n kali Alatala ra, n bara n kali n yɛtɛ nii ra, n mu gbilenma i fɔxɔ ra feo!» Na kui e firin birin naxa goro Yeriko.
\p
\v 5 Namiɲɔnmɛ naxee nu na Yeriko, nee to Elise to, e naxa a fala a bɛ, «I a kolon a Alatala i karamɔxɔ ratema nɛ koore ma to?» A naxa e yaabi, «Iyo, n a kolon. Wo wo sabari.» 
\v 6 Eliya naxa a fala a bɛ, «I xa lu be, barima Alatala wama n xɛɛfe Yurudɛn mabiri.» A naxa a yaabi, «N bara n kali Alatala ra, n bara n kali n yɛtɛ nii ra, n mu gbilenma i fɔxɔ ra feo!» Na kui e firin birin naxa siga.
\p
\v 7 Namiɲɔnmɛ mixi tongo suuli naxa fa, e ti yire nde. E naxa Eliya nun Elise to Yurudɛn xure dɛ ra. 
\v 8 Eliya naxa a xa donma rate a ma, a a mafilinfilin, a xure garin a ra. Xure naxa itaxun firin na, e fa giri e sanyi xaraxi ra. 
\v 9 E to nu dangife, Eliya naxa Elise maxɔrin, «I wama n xa munse raba i bɛ beenun n xa tongo i xun ma?» Elise naxa a yaabi, «Yandi, n wama naxan xɔn, i xa xaxilimaya namiɲɔnmɛ daaxi dɔxɔ firin xa lu n ma.» 
\v 10 Eliya naxa a yaabi, «I fe xɔrɔxɔɛ nan maxɔrinxi na ki, kɔnɔ xa i n to, n tongoma i xun ma tɛmui naxɛ, na rabama nɛ i bɛ. Xa n mu tongoma i ya xɔri, na mu rabama i bɛ.»
\p
\v 11 E sigama wɔyɛn na tɛmui naxɛ, soe nun gise tɛ daaxi naxa e rafatan, Eliya naxa te koore ma foye xungbe kui. 
\v 12 Elise naxa a ya ti a ra, a gbelegbele, «N baba! N baba! Isirayila xa sɛnbɛma!» Na tɛmui a mu Eliya to sɔnɔn. A naxa a xa donma ibɔɔ firin na sunnunyi kui, 
\v 13 a fa Eliya xa donma tongo naxan bira bɔxi ma.
\p A naxa gbilen Yurudɛn xure dɛ ra. 
\v 14 A naxa xure ye garin donma ra Eliya naxan lu a yi ra, a a fala, «Eliya Marigi Alatala na minden?» Xure ye man naxa itaxun firin na alɔ a singe, Elise fa giri a sanyi xaraxi ra. 
\v 15 Yeriko namiɲɔnmɛe nu tixi e na a matofe. E naxa a fala, «Eliya xa xaxilimaya namiɲɔnmɛ daaxi bara dangi Elise ma.» E naxa siga a ralande, e sa e igoro a bɛ bɔxi.
\p
\v 16 E naxa a fala a bɛ, «I malima gbangbalanyi mixi tongo suuli na be muxu ya ma. E xa siga i marigi fende. Tɛmunde Alatala Xaxili bara a xanin, a sa a lu geya nde kɔn na, xa na mu a ra gulunba nde kui.» A naxa e yaabi, «Wo naxa e rasiga de.» 
\v 17 Kɔnɔ e to na fe maxɔrɔxɔ, a naxa tin na ra. E naxa na mixi tongo suuli xɛɛ Eliya fende. E naxa a fen xi saxan bun ma, e mu a to. 
\v 18 E to gbilen Yeriko Elise yire, a naxa a fala e bɛ, «N mu a fala xɛ wo bɛ, wo naxa siga?»
\s Annabi Elise xa kaabanakoe singee
\p
\v 19 Yerikokae naxa a fala Annabi Elise bɛ, «Muxu marigi, i a kolon yi taa fan sabatide ra alɔ i a toxi ki naxɛ, kɔnɔ a ye mu fanxi, xɛ fe mu sɔɔnɛyaxi.» 
\v 20 A naxa a fala e bɛ, «Wo fa se sase nɛɛnɛ nde ra n bɛ, a nun fɔxɛ.» E naxa fa na ra. 
\v 21 A naxa siga ye dulonyi yire, a fɔxɛ woli ye ma, a fa a fala, «Alatala xa masenyi nan ya: ‹N bara yi ye yailan. A mu nimasee faxama sɔnɔn, a mu xɛ kanama sɔnɔn.›» 
\v 22 Sa kelife na lɔxɔɛ ma han to, na ye fanxi alɔ Annabi Elise a masenxi ki naxɛ.
\p
\v 23 Annabi Elise naxa keli mɛnni, a te Beteli. A to nu na kira xɔn ma, dimɛdi gali naxa mini taa kui, e fa a mayelede, a falafe ra, «Dangi, i tan lɛla kanyi!» 
\v 24 A naxa a ya ragbilen e ma, a e danka Alatala xili ra. A to na raba, wulai sube firin naxa mini fɔtɔnyi kui, a mixi tongo naani nun firin ibɔɔ na dimɛe ra. 
\v 25 Annabi Elise to keli mɛnni, a naxa siga Karemele geya fari. A keli mɛnni nɛ, a gbilen Samari.
\c 3
\s Isirayila mangɛ Yorami
\p
\v 1 Akabu xa di xɛmɛ Yorami naxa ti mangɛ ra Isirayila bɔxi ma Samari, Yudaya mangɛ Yehosafati xa mangɛya ɲɛ fu nun solomasaxan nde ra. A mangɛya ɲɛ fu nun firin nan naba. 
\v 2 A naxa fe raba naxan mu rafan Alatala ma, kɔnɔ a xa yunubi rabaxi mu lu alɔ a baba nun a nga naxan naba. Yorami tan naxa Bali kuye rabira, a baba naxan ti. 
\v 3 Kɔnɔ a naxa bira Nebati xa di Yerobowami xa yunubi mɔɔli fɔxɔ ra, naxan a niya Isirayila ɲama xa yunubi raba. A mu tin a makuyade na fe mɔɔli ra.
\s Isirayilakae nun Mowabakae gerefe
\p
\v 4 Mowaba mangɛ Mesa nu xuruse nan dɛmadonma. A nu duuti fima nɛ Isirayila mangɛ ma yɛxɛɛ yɔrɛ wulu kɛmɛ nun yɛxɛɛ kontonyi wulu kɛmɛ ra, e xabee saxi na nan fari. 
\v 5 Isirayila mangɛ Akabu faxa xanbi, Mowaba mangɛ naxa muruta Isirayila mangɛ xili ma. 
\v 6 Na kui mangɛ Yorami naxa mini Samari taa kui, a sa a xa sɔɔrie xun mato a ra Isirayila bɔxi birin ma.
\p
\v 7 A to a rɛdi Mowaba gerefe ma, a naxa xɛɛra xɛɛ Yudaya mangɛ Yehosafati ma, a falafe ra, «Mowaba mangɛ bara muruta n xili ma, i tinma n malide a gerede?» Yehosafati naxa a yaabi, «Won birin nan tema Mowabakae gerede. N ma ɲama, i xa ɲama nan a ra, n ma soee, i xa soee nan e ra.» 
\v 8 A man naxa a maxɔrin, «Won tema kira mundun na?» Yehosafati naxa a yaabi, «Won tema Edon gbengberen yire nan na.» 
\v 9 Isirayila mangɛ, Yudaya mangɛ, nun Edon mangɛ to e ɲɛrɛ xi solofere, ye min daaxi naxa ɲɔn e xa sɔɔrie nun e xa xurusee yi ra. 
\v 10 Na kui Isirayila mangɛ naxa a fala, «Alatala bara wa won tan mangɛ saxanyie safe Mowabakae bɛlɛxɛ i.»
\p
\v 11 Kɔnɔ Yehosafati naxa e maxɔrin, «Alatala xa namiɲɔnmɛ yo mu na won ya ma, naxan nɔma Alatala xilide won bɛ?» Isirayila mangɛ xa mixi nde naxa a yaabi, «Annabi Elise na be, Safati xa di xɛmɛ, Annabi Eliya fɔxirabirɛ.» 
\v 12 Yehosafati naxa a fala, «Alatala xa masenyi na a yi ra.» Isirayila mangɛ Yehosafati nun Edon mangɛ naxa goro a yire. 
\v 13 Annabi Elise naxa a fala Isirayila mangɛ bɛ, «Munse na won tan tagi? Siga i baba nun i nga xa namiɲɔnmɛe yire.» Isirayila mangɛ naxa a yaabi, «Ade, barima Alatala yi mangɛ saxanyi xilixi nɛ be, a xa fa e sa Mowabakae sagoe.»
\p
\v 14 Annabi Elise naxa a fala a bɛ, «N bara n kali mangɛ Alatala ra, n naxan batuma, xa n mu binyɛ saxi Yehosafati xa ma nu, n mu tinma yati i xa ti n ya i nu. 
\v 15 Wo fa kɔra bɔnbɔɛ nde ra n bɛ.» A to kɔra bɔnbɔ fɔlɔ, Alatala naxa fa Elise ma, 
\v 16 a a fala a bɛ, «Wo yili wuyaxi ge yi gulunba kui. 
\v 17 Alatala yi nan masenxi, wo mu foye toma, wo mu tunɛ toma, kɔnɔ yi gulunba birin nafema nɛ ye ra, wo nun wo xa xurusee naxan minma. 
\v 18 Kɔnɔ na tan findixi fe xuri nan na Alatala bɛ. Naxan dangima a ra, a Mowabakae sama nɛ wo sagoe. 
\v 19 Wo e xa taa kantaxie nun e xa taa xungbee birin kanama nɛ. Wo e xa wuri bogilae birin nabirama nɛ. Wo e xa ye dulonyie birin dɛsɛma nɛ. Wo gɛmɛe rayensenma nɛ e xa xɛ fanyie ma.» 
\v 20 Na kui gɛɛsɛgɛ sɛrɛxɛ ba tɛmui, ye naxa fa keli Edon biri ra, a bɔxi makoto ye ra.
\p
\v 21 Mowabakae to a mɛ a mangɛe na tefe e gerede, e naxa mixie malan naxee fata geresose ra, e fa ti Mowaba naaninyi ra. 
\v 22 E to keli gɛɛsɛgɛ gbe, soge yanbɛ nu tixi na ye ma, a fa lu Mowabakae bɛ alɔ gulunba rafexi wuli nan na. 
\v 23 E naxa a fala, «Wuli nan a ra. Mangɛe bara santidɛgɛma tongo e boore xili ma, e e boore faxa. Yakɔsi, Mowabakae won xɛɛ, won sa e xa see tongo.»
\p
\v 24 E to Isirayilakae yonkinde li, Isirayilakae naxa keli, e e bɔnbɔ han e naxa e gi e ya ra. 
\v 25 Isirayilakae naxa Mowaba taae kana, e gɛmɛe ba na tɛtɛe ma, e e mawoli Mowabakae xa xɛe ma. E naxa ye dulonyie dɛsɛ gɛmɛe ra, e wuri bogilae birin nabira.
\p Kire Xareseti taa tɛtɛ gɛmɛe nan tun nu fa luxi. Laati kanyie naxa a rabilin, e a magɔnɔ. 
\v 26 Mowaba mangɛ to a to gere sɛnbɛ bara gbo a bɛ, a naxa santidɛgɛma kanyi kɛmɛ solofere tongo, e xa kira rabɔɔ sigafe ra Edon mangɛ yire, kɔnɔ e mu nɔ. 
\v 27 Na kui a naxa a xa di xɛmɛ singe tongo, naxan nu lan a xa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra, a a ba sɛrɛxɛ ra taa tɛtɛ fari. Na tɛmui, xɔnɛ belebele naxa goro Isirayilakae ma, e fa e makuya Mowaba mangɛ ra, e gbilen e xa bɔxi ma.
\c 4
\s Annabi Elise kaaɲɛ ginɛ nde malife
\p
\v 1 Namiɲɔnmɛ nde xa ginɛ naxa a mawa Elise xɔn, a naxɛ, «I xa batula nde, naxan nu gaaxuma Alatala ya ra, n ma xɛmɛ nan nu a ra, kɔnɔ a bara faxa. Mixi nde, naxan xa doni nu na a ma, na bara fa n ma di firinyie tongode, e xa findi konyie ra na doni ɲɔxɔɛ ra.» 
\v 2 Elise naxa a fala a bɛ, «N nɔma munse rabade i bɛ? Munse na i yi ra banxi?» Ginɛ naxa a yaabi, «Sese mu na n tan i xa konyi yi ra, fo ture pɔɔti keren.» 
\v 3 Elise naxa a fala a bɛ, «Siga, i xa se sase wuyaxi yefu. I naxa dondoronti gbansan fen, i xa a gbegbe nan fen. 
\v 4 I na gbilen banxi, i xa naadɛ balan wo nun i xa die xun ma. I xa na ture pɔɔti keren ifili na se sase birin kui. Naxan na a rafe, i xa na dɔxɔ a xati ma.»
\p
\v 5 Na ginɛ naxa siga, a sa se sasee yefu. A naxa so a xɔnyi a naadɛ balan a tan nun a xa die xun ma. A xa die nu fa se sasee radangi a ma, a nu ture sa e kui. 
\v 6 A to gɛ se sase ndee rafede, a naxa a fala a xa di bɛ, «Se sase gbɛtɛ man so n yi ra.» A xa di naxa a yaabi, «Se sase gbɛtɛ yo mu na fa.» Na tɛmui, ture fan naxa a iti. 
\v 7 A naxa sa na birin yaba Ala xa mixi Annabi Elise bɛ. Elise naxa a fala a bɛ, «Sa na ture mati, i fa i xa doni fi. Na tɛmui wo nun i xa die xa balo na dɔnxɔɛ ra.»
\s Sunamika xa di xɛmɛ
\p
\v 8 Lɔxɔɛ nde Annabi Elise naxa siga Sunami taa kui. Ginɛ kuntigi nde nu na mɛnni, naxan Elise karaxan a fo a xa a dɛge a xɔnyi. Sa kelife na lɔxɔɛ ma, xa Elise minima mɛnni ra, a nu a dɛgema naa nɛ. 
\v 9 Ginɛ naxa a fala a xa mɔri bɛ, «N a kolon, yi xɛmɛ naxan luma dangi ra won xɔnyi, Ala xa mixi sɛniyɛnxi nan a ra. 
\v 10 Yandi, won xa konkoe lanmadi keren yailan a bɛ banxi koore ra, won sade, teebili, gonyi, nun lanpui dɔxɔ a bɛ naa kui, alako mɛnni xa findi a malabude ra, a na fa won xɔnyi tɛmui naxɛ.»
\p
\v 11 Lɔxɔɛ nde Elise naxa siga naa, a sa a malabu na konkoe kui. 
\v 12 A naxa a fala a fɔxirabirɛ Gexasi bɛ, «Yi ginɛ Sunamika xili ba.» Gexasi naxa a xili, ginɛ naxa fa Elise yire. 
\v 13 Elise naxa a fala Gexasi bɛ, «A fala yi ginɛ bɛ, ‹I bara fe gbegbe raba muxu bɛ. Muxu tan nɔma munse rabade i bɛ? Muxu xa fe fanyi fala mangɛ bɛ i xa fe ra, xa na mu sɔɔrie xa mangɛ bɛ?›» Ginɛ naxa a yaabi, «N sabatixi n ma ɲama nan tagi.»
\p
\v 14 Na wɔyɛnyi masarɛ dangi xanbi, Elise naxa Gexasi maxɔrin, «Awa, won xa munse raba yi ginɛ bɛ?» Gexasi naxa a yaabi, «Di yo mu a bɛ, a xa mɔri fan bara fori.» 
\v 15 Elise naxa a fala Gexasi bɛ, «I man xa a xili.» Gexasi naxa na ginɛ xili, ginɛ naxa fa, a ti naadɛ ra. 
\v 16 Elise naxa a fala a bɛ, «Yi tɛmui tamuna, i fama di baride, i a sa i kanke ma.» Ginɛ naxa a fala, «Ade n marigi, Ala xa mixi, i naxa n tan i xa konyi ginɛ mayenden.»
\p
\v 17 Na ginɛ naxa tɛɛgɛ, a di xɛmɛ bari na tɛmui yati ma, alɔ Elise a fala a bɛ ki naxɛ.
\s Sunamika xa di xa faxɛ
\p
\v 18 Na di to mɔ, lɔxɔɛ nde a naxa siga a baba yire xɛ ma xɛ xaba tɛmui. 
\v 19 A naxa a fala a baba bɛ, «N baba, n xunyi n xɔnɔma a ɲaaxi ra.» A baba naxa a fala a xa konyi bɛ, «A xanin a nga xɔn ma.» 
\v 20 Na konyi naxa a tongo, a a xanin a nga xɔn ma. Didi naxa lu a nga san ma han yanyi tagi, a fa faxa.
\p
\v 21 Ginɛ naxa te a xa di ra, a a sa Ala xa mixi xa sade ma, a naadɛ balan a xun ma, a mini. 
\v 22 A naxa a xa mɔri xili, a a fala a bɛ, «Yandi i xa konyi keren nun sofale keren so n yi ra, n xa siga na Ala xa mixi fɔxɔ ra, n man fama.» 
\v 23 A xa mɔri naxa a maxɔrin, «To, i sigafe a tode munfe ra? Kike Nɛɛnɛ Sali mu a ra, malabui lɔxɔɛ fan mu a ra.» A naxa a yaabi, «I naxa kɔntɔfili.» 
\v 24 Na kui, ginɛ naxa a fala a sofale xa yailan a biyaasi ki ma. A naxa a fala a xa konyi bɛ, «I xa sofale raɲɛrɛ mafurenyi ra. Won naxa ti kira xɔn ma de, fo n na a fala i bɛ tɛmui naxɛ.»
\p
\v 25 E naxa e xun ti Ala xa mixi yire ra Karemele geya kɔn. Ala xa mixi to sa a to yire makuye, a naxa a fala a fɔxirabirɛ bɛ, «Na ginɛ Sunamika nan fafe na ki. 
\v 26 I gi i sa a maxɔrin, ‹Munse niyaxi? Tana mu na i xa mɔri ma? Tana mu na i xa di ma?›» Ginɛ naxa a yaabi, «Tana yo mu na,» 
\v 27 kɔnɔ a fɛfɛ Ala xa mixi yire li geya kɔn, a naxa bira a bun ma, a a sanyie suxu. Gexasi naxa wa a masigafe a marigi ra, kɔnɔ Elise naxa a fala a bɛ, «A lu na, a sunnunxi nɛ. Fe xɔrɔxɔɛ nde bara a sɔtɔ, kɔnɔ Ala na fe nɔxunxi n ma nɛ sinden, a mu n nakolonxi na ra.» 
\v 28 Na tɛmui ginɛ naxa a fala a bɛ, «N marigi, n di maxɔrin nɛ i ma? N mu a fala xɛ i bɛ, i naxa n mayenden?»
\p
\v 29 Annabi Elise naxa a fala a fɔxirabirɛ bɛ, «Keli, i i tagi ixiri, i xa n ma yisuxuwuri tongo, i siga mafuren na di yire, i n ma yisuxuwuri sa a yatagi ma. I naxa dugundi kira xɔn ma mixi xɛɛbufe ra.» 
\v 30 Didi nga naxa a fala, «N bara n kali Alatala nun i tan xili ra, n mu sigama i xanbi.» Na kui e naxa keli, e birin naxa siga.
\p
\v 31 Gexasi tan nu bara ti yare, a Elise xa yisuxuwuri sa didi yatagi ma. Kɔnɔ na di faxaxi mu a xui yo ramini, a mu a ramaxa. Gexasi naxa gbilen Elise ralande, a dɛntɛgɛ sa a bɛ, a naxɛ, «Didi mu kelixi de.»
\p
\v 32 Annabi Elise to so banxi kui, a naxa a li didi faxaxi saxi a xa sade ma. 
\v 33 Elise naxa naadɛ balan a tan nun na fure xun ma, a xa Alatala maxandi. 
\v 34 A naxa te sade ma, a a itala didi fure fari. A naxa a dɛ sa a dɛ ma, a a ya sa a ya ma, a a bɛlɛxɛe sa a bɛlɛxɛe ma. A naxa lu na ki, han didi fate naxa wolen. 
\v 35 Elise naxa so a maɲɛrɛfe konkoe kui, a man naxa gbilen te ra didi fari. Na tɛmui didi naxa tison sanya solofere, a fa a ya rabi. 
\v 36 Elise naxa Gexasi xili, a a fala a bɛ, «Yi ginɛ Sunamika xili ba.» Ginɛ to fa Elise yire, Elise naxa a fala a bɛ, «I xa di tongo.» 
\v 37 Ginɛ naxa fa a a xinbi sin Annabi Elise bun ma, a a sanyie suxu. Na tɛmui a naxa a xa di tongo, a mini.
\s Annabi Elise nun donse ɲaaxi
\p
\v 38 Elise naxa gbilen Giligali. Na tɛmui kaamɛ nu dinxi bɔxi ra. Namiɲɔnmɛe to nu dɔxɔxi Annabi Elise san na, a naxa a fala a fɔxirabirɛ bɛ, «Tunde dɔxɔ tɛ ma, i xa donse nde yailan yi namiɲɔnmɛe bɛ.» 
\v 39 Keren naxa mini e ya ma, a siga burunyi bogi se ndee fende. A naxa sansi nde to, a na bogi gbegbe matongo, a e sa a xa donma kui. A to so namiɲɔnmɛe yire, a naxa e maxaba, a e sa tunde kui, kɔnɔ e mu a kolon se naxan a ra.
\p
\v 40 Donse to gɛ rafalade, e birin naxa a don fɔlɔ, kɔnɔ e fɛfɛ a raso e dɛ i, e naxa gbelegbele, e naxɛ, «Ala xa mixi, xɔnɛ nde na yi donse ma tunde kui.» E mu nɔ a donde. 
\v 41 Elise naxa a fala, «Wo farin nde tongo.» A naxa na nde sa tunde kui, a fa a fala, «Wo yi donse sa yi mixie bɛ, e xa e dɛge.» Donse nu bara gɛ fande, xɔnɛ yo mu nu na a i fa.
\s Annabi Elise taami rawuyafe
\p
\v 42 Mixi nde nan fa kelife Baali Salisa. A nu fafe taami nun sansi bogi singee nan na Ala xa mixi xɔn ma, taami mɔxɔɲɛn nun mɛngi nɛɛnɛ bɛki keren. Annabi Elise naxa a fala a batula bɛ, «I xa yi donse fi yi ɲama ma, alako e xa e dɛge.» 
\v 43 A batula naxa a fala a bɛ, «N yi donse itaxunma yi xɛmɛ kɛmɛ birin na di?» Elise naxa a fala, «Donse itaxun yi mixie ra tun, alako e xa e dɛge, barima Alatala nan a masenxi, ‹Yi mixie birin e dɛgema nɛ, taami dɔnxɔɛ man lu.›» 
\v 44 Na kui a naxa taami itaxun e ra, e naxa a don han e luga, a dɔnxɔɛ naxa lu alɔ Ala a masen ki naxɛ.
\c 5
\s Naaman xa yalanyi kunɛ fure ma
\p
\v 1 Arami mangɛ xa sɔɔrie xunyi Naaman nu rafan a xa mangɛ ma. A tide nu gbo a xa mangɛ bɛ, barima Alatala xunnakeli fi Arami bɔxi ma a tan nan saabui ra. Kɔnɔ kunɛ fure nu na yi sɔɔri xunyi gbangbalanyi ma. 
\v 2 Lɔxɔɛ nde Aramikae to siga Isirayila gerede, e tɛmɛdi nde suxu nɛ, e a xanin e xun ma, a xa findi Naaman xa ginɛ xa konyi ra. 
\v 3 Na tɛmɛdi naxa a fala a marigi bɛ, «Xa n marigi xa mɔri siga nu namiɲɔnmɛ yire, naxan na Samari, na nɔma nɛ yi kunɛ fure bade a ma nu.»
\p
\v 4 Naaman naxa na dɛntɛgɛ sa a xa mangɛ bɛ, tɛmɛdi Isirayilaka naxan falaxi a bɛ. 
\v 5 Arami mangɛ naxa a fala Naaman bɛ, «I xa siga Samari. N bataaxɛ sɛbɛma Isirayila mangɛ ma i xa fe ra.» Naaman naxa gbeti kilo kɛmɛ saxan, xɛɛma kilo tongo senni, nun donma tofanyi fu xanin a xun ma.
\p
\v 6 A naxa na bataaxɛ xanin Isirayila mangɛ xɔn ma, a nu sɛbɛxi naxan kui, «N bara n ma sɔɔrie xunyi Naaman xɛɛ i yire, alako i xa kunɛ fure ba a ma.» 
\v 7 Isirayila mangɛ to gɛ bataaxɛ xarande, a naxa a xa donma ibɔɔ, a fa a fala, «Pe, Ala nan n na, naxan faxɛ tima, naxan mixi rakisima, yi mangɛ to fa a falama n bɛ, a n xa kunɛ fure ba mixi nde ma? Wo a mato, n tan bɛ, a wama gere nan xɔn.»
\p
\v 8 Ala xa mixi Elise to a mɛ, a mangɛ bara a xa donma ibɔɔ sunnunyi kui, a naxa xɛɛra xɛɛ mangɛ ma, a falafe ra, «I i xa donma ibɔɔxi munfe ra? I naxan nabama, a xɛɛ n yire, alako a xa a kolon namiɲɔnmɛ nde na Isirayila bɔxi ma.» 
\v 9 Na kui, Naaman naxa siga a xa soee nun a xa sɔɔri ragise ra, a fa ti Annabi Elise xa banxi sode dɛ ra. 
\v 10 Elise naxa mixi xɛɛ tande a falafe ra Naaman bɛ, «Sa i maxa Yurudɛn xure ma sanya solofere. Na kui i fate yalanma nɛ, i fa sɛniyɛn.»
\p
\v 11 Naaman naxa xɔnɔ na wɔyɛnyi ma, a nu fa siga a fala ra, «N ɲɔxɔ a ma, a minima nɛ nu n ya i, a a Marigi Alatala maxandi, a a bɛlɛxɛ sa kunɛ yire ma n fate i, kunɛ fure xa ba n ma. 
\v 12 Xure fanyi mu na n xɔnyi Damasi, alɔ Abana nun Farpara xuree, naxee dangi Isirayila xuree birin na? N mu nɔma n maxade xɛ mɛnni, n sɛniyɛn?» Na kui a naxa gbilen a xɔnɔxi ra.
\p
\v 13 Kɔnɔ a xa konyie naxa a fala a bɛ, «Xa yi namiɲɔnmɛ sa fe xɔrɔxɔɛ nde nan fala i bɛ nu, i mu a rabama xɛ nu? A to a falaxi i bɛ a i xa sa i maxa, a mu lanma xɛ i xa na raba?» 
\v 14 Na kui Naaman naxa goro Yurudɛn xure, a sin a xɔɔra sanya solofere, alɔ Ala xa mixi a masen ki naxɛ. Na dangi xanbi a fate naxa fan alɔ dimɛdi, a sɛniyɛn.
\p
\v 15 Naaman naxa gbilen Ala xa mixi yire, a tan nun a ɲɛrɛ booree birin na. A to so, a naxa ti a ya i, a a fala, «N bara a kolon, Ala mu na dɛdɛ xa Isirayila bɔxi xa mu a ra. Yakɔsi, n bara i mayandi, i xa n ma buɲa rasuxu.» 
\v 16 Elise naxa a yaabi, «N bara n kali Alatala ra, n naxan batuma, n mu nɔma i xa buɲa rasuxude.» Naaman naxa a karaxan a xa na rasuxu, kɔnɔ a naxa tondi.
\p
\v 17 Na tɛmui Naaman naxa a fala Elise bɛ, «Awa yire, i naxan nabama n bɛ, i xa be bɔxi bɛndɛ nde so n tan i xa konyi yi ra, sofale firin nɔma naxan xaninde. N wama sɛrɛxɛbade tife na bɛndɛ fari, n fa sɛrɛxɛ gan daaxi nun sɛrɛxɛ gbɛtɛe ba Alatala gbansan bɛ. N mu sɛrɛxɛ yo bama ala gbɛtɛ bɛ sɔnɔn. 
\v 18 Kɔnɔ Alatala xa diɲɛ n ma yi fe kerenyi ma. N ma mangɛ nɛ soma a xa ala Rimɔn xa salide kui, alako a xa suyidi a bɛ, a luma n bɛlɛxɛ suxu ra a yi, na a niyama nɛ n tan fan xa n igoro bɔxi ma Rimɔn kuye xa banxi kui. Alatala xa diɲɛ n ma na xa fe ra.» 
\v 19 Elise naxa a yaabi, «Siga bɔɲɛsa kui.» Na tɛmui Naaman naxa keli a xun a siga.
\p A to a makuya dondoronti, 
\v 20 Elise fɔxirabirɛ Gexasi naxa a fala a bɔɲɛ ma, «N marigi bara a lu yi Aramika xa siga, a mu a xa buɲa rasuxu. N bara n kali Alatala ra, n tan xa n gi a fɔxɔ ra ba, alako n xa se nde sɔtɔ a ra.» 
\v 21 Awa, Gexasi naxa a gi Naaman fɔxɔ ra. Naaman to sa a to a gi ra fafe ra a fɔxɔ ra, a naxa goro mafuren a xa gise kɔn na, a sa a ralan, a a maxɔrin, «Munse niyaxi? Tana mu na?» 
\v 22 A naxa a yaabi, «Hɛri tun. N marigi nan n xɛɛxi n xa fa a fala i bɛ, ‹Namiɲɔnmɛ xɔɲɛ firin nan faxi n xɔnyi keli Efirami geyae ma. Yandi, gbeti kilo tongo saxan nun donma firin fi n ma e bɛ.›» 
\v 23 Naaman naxa a fala a bɛ, «I xa gbeti kilo tongo senni rasuxu.» A naxa a karaxan, a na gbeti sa bɛki firin kui, a nun donma firin, a e so a xa konyi firin yi ra. Nee naxa ti Gexasi ya ra, e a xanin a bɛ.
\p
\v 24 E to tentenyi fari li, Gexasi naxa kote rasuxu e yi ra, a a raso banxi, a fa na mixie ragbilen, nee naxa siga. 
\v 25 Na dangi xanbi, a naxa fa a marigi yire. Annabi Elise naxa a maxɔrin, «I kelixi minden yi ki Gexasi?» Gexasi naxa a yaabi, «N mu siga dɛdɛ.» 
\v 26 Kɔnɔ Elise naxa a fala a bɛ, «Naaman to goro a xa gise kui i ralande, n mu na to xɛ n bɔɲɛ ma? Yi waxati a lanma i xa gbeti, donmae, oliwi bilie, sansie, xuruse lanmae nun a xungbee, konyi ginɛe nun konyi xɛmɛe fen yi ki? 
\v 27 Naaman xa kunɛ fure luma nɛ i nun i bɔnsɔɛ ma abadan!» Gexasi naxa keli a ya i. Kunɛ naxa din a fate birin na, a fa rafiixɛ alɔ kunda.
\c 6
\s Beera kole tofe
\p
\v 1 Namiɲɔnmɛ ndee naxa a fala Annabi Elise bɛ, «Yi lude xurun won bɛ. 
\v 2 Xa i tinma a ra, won xɛɛ Yurudɛn xure, kankan xa wuri keren keren sɛgɛ, won xa yire yailan malande ra be.» Annabi Elise naxa tin na a ra, a fa a fala e bɛ, «Wo siga,» 
\v 3 kɔnɔ mixi nde naxa a fala e ya ma, «Yandi, i fan xa fa muxu fɔxɔ ra.» Elise naxa tin na ra, a naxɛ, «Awa, won birin na a ra.»
\p
\v 4 Na kui e birin naxa siga Yurudɛn xure dɛ ra, e naxa so wurie sɛgɛfe. 
\v 5 Mixi nde to nu wuri sɛgɛfe, a xa beera kole naxa koren, a sin ye xɔɔra. A naxa gbelegbele, a naxɛ, «Ee! N marigi, beera yefuxi nan a ra.» 
\v 6 Ala xa mixi naxa a fala, «A biraxi minden?» A to a birade masen a bɛ, Annabi Elise naxa wuri xuntunyi nde bolon, a naxa a woli na yire yati, beera kole fa te ye fari. 
\v 7 Elise naxa a fala a boore bɛ, «A tongo.» Boore naxa a bɛlɛxɛ itala, a beera kole tongo.
\s Annabi Elise nɔfe Arami sɔɔrie ra
\p
\v 8 Arami mangɛ nu na Isirayila gerefe. Na kui a nu luma yire xa fe fala ra a xa kuntigie bɛ, e xa sɔɔrie fama yonkinde dɛnnaxɛ. 
\v 9 Kɔnɔ Ala xa mixi naxa xɛɛra xɛɛ Isirayila mangɛ ma, a falafe ra, «I naxa siga na yire de, xa na mu a ra i Aramikae lima nɛ naa.» 
\v 10 Awa, Isirayila mangɛ naxa a xa sɔɔrie rasanba yire, Ala xa mixi dɛnnaxɛ matɔnxuma a bɛ alako e xa naa madɔxɔ. Na naxa raba sanmaya wuyaxi.
\p
\v 11 Arami mangɛ bɔɲɛ naxa ifu a ma na fe ma. A naxa a xa kuntigie xili, a a fala e bɛ, «Yanfante nde na won ya ma, naxan won ma gundoe falama Isirayila mangɛ bɛ. Nde na ra?» 
\v 12 A xa kuntigi nde naxa a yaabi, «Mangɛ, muxu tan mu a ra! Isirayila xa namiɲɔnmɛ Elise nan i xa wɔyɛnyi birin nadangima Isirayila mangɛ ma, hali i naxan falama i xa konkoe kui.»
\p
\v 13 Mangɛ naxa a fala e bɛ, «Wo sa a lude kolon, n xa mixie xɛɛ e xa sa fa a ra.» E naxa a yaabi, «A na Dotan.» 
\v 14 Mangɛ naxa sɔɔri gali xɛɛ naa, soe nun sɔɔri ragisee fari. E naxa so naa kɔɛ ra, e Dotan taa rabilin. 
\v 15 Ala xa mixi fɔxirabirɛ to keli subaxɛ ma, a naxa sɔɔri gali to taa rabilinyi soe nun e ragisee ra. A naxa na dɛntɛgɛ sa Ala xa mixi bɛ, a naxɛ «Ee! N karamɔxɔ, won munse rabama?» 
\v 16 A naxa a yaabi, «I naxa gaaxu, naxee na won fɔxɔ ra, nee gbo dangi mixie ra, naxee na e tan fɔxɔ ra.» 
\v 17 Annabi Elise naxa Ala maxandi a fɔxirabirɛ bɛ, a naxɛ, «N Marigi Ala, a ya rabi alako a xa to ti.» Ala naxa a ya rabi, a naxa soe nun sɔɔri ragisee tɛ daaxie to geyae fari Elise rabilinyi birin na.
\p
\v 18 Aramikae nu na gorofe Elise yire. Annabi Elise naxa Ala maxandi a xa na sɔɔrie ya dɔnxu. Ala naxa Elise xa maxandi suxu, a nee radɔnxu. 
\v 19 E to Elise yire li, a naxa a fala e bɛ, «Na kira mu yi ki, na taa fan mu yi ki. Wo bira n fɔxɔ ra, n xa wo mati mixi yire, wo naxan fenfe.» Na kui a naxa e xanin Samari taa kui.
\p
\v 20 E to so naa, Elise naxa Alatala maxandi, a xa na mixie ya rabɔɔ, alako e xa to ti. Alatala to e ya rabi, e naxa fa a to, e na Samari taa nan kui. 
\v 21 Isirayila mangɛ naxa Elise maxɔrin, «N ba, n xa e faxa? A lanma e xa sɔntɔ?» 
\v 22 A naxa a yaabi, «I naxa e faxa. I naxee suxuma gere kui santidɛgɛma nun xali ra, i luma e findi ra geelimanie nan na, i mu e tan faxama, ka? Donse nun ye fi yee ma, i fa e rabɛɲin e xa siga e marigi yire.» 
\v 23 Na kui Isirayila mangɛ naxa donse gbegbe so e yi ra. E to gɛ e dɛgede, mangɛ naxa e bɛɲin sigafe e marigi yire. Na dangi xanbi, Aramikae xa sɔɔrie mu gbilen fa ra Isirayila bɔxi ma sɔnɔn.
\s Kaamɛ sofe Samari
\p
\v 24 Na fe to ba a ra, Arami mangɛ Ben Hadada naxa a xa sɔɔrie birin malan, e xa siga Samari taa gerede. 
\v 25 Taa xa suxui naxa a niya, kaamɛ xungbe xa so Samari. Na fe naxa xɔrɔxɔ han sofale xunyi naxa mati gbeti kole tongo solomasaxan na, ganbɛ sube itaxunxi dɔxɔ naani ra, na dɔxɔ keren gbeti kole suuli. 
\v 26 Isirayila mangɛ nu na a maɲɛrɛfe taa tɛtɛ fari tɛmui naxɛ, ginɛ nde naxa a fala a bɛ a xui itexi ra, «Mangɛ, muxu rakisi, n marigi.» 
\v 27 A naxa a yaabi, «Xa Alatala mu i rakisi, n tan i rakisima di? Sese mu na lonyi ma, sese mu na wɛni bogi sase kui.» 
\v 28 Mangɛ naxa a maxɔrin, «Munse niyaxi?» Ginɛ naxa a yaabi, «Yi ginɛ nan a fala n bɛ, a muxu xa n gbe di don to, tina muxu a fan gbe don. 
\v 29 Muxu bara n gbe ɲin, muxu bara a don, kɔnɔ na kuye iba, n naxa a fala a bɛ a xa fa a xa di ra, muxu xa na fan don, kɔnɔ a bara a xa di nɔxun.»
\p
\v 30 Mangɛ to na ginɛ xa masenyi mɛ, a naxa a xa donma ibɔɔ a ma. A to nu na a maɲɛrɛfe tɛtɛ nan fari, ɲama naxa nɔ a tode a bɛki dugi ragoroxi a ma a xa mangɛ donma bun ma. 
\v 31 Mangɛ nu fa a fala, «Ala xa n ma tɔɔrɛ xunmasa dangi yi fan na xa n mu Safati xa di xɛmɛ Elise xunyi ba a dɛ i to.»
\p
\v 32 Elise nu dɔxɔxi a xɔnyi, taa forie nu na a sɛɛti ma. Mangɛ naxa a xa mixi nde xɛɛ Elise ma, kɔnɔ beenun na xɛɛra xa banxi li, Elise nu bara a fala taa forie bɛ, «Wo a to, na faxɛti xa di bara mixi nde xɛɛ, a xa fa n xunyi bolon n dɛ i. Wo wo rɛdi. Na xɛɛra na fa, wo naadɛ balan a ya ra, wo naxa tin a xa so. A marigi sanyie xui ɲan xa mu a xanbi ra na ki?» 
\v 33 A ɲan mu a xa wɔyɛnyi raɲɔnxi, xɛɛra naxa fa a ma, a falafe ra, «Yi ɲaxankatɛ kelixi Alatala yati nan ma. N na n xaxili tima Alatala ra munfe ra sɔnɔn?»
\c 7
\p
\v 1 Elise naxa a fala, «Wo wo tuli mati Alatala xa masenyi ra, ‹Tina, yi waxati, won farin kilo fu nun firin, xa na mu mɛngi maniyɛ kilo mɔxɔɲɛn nun naani sarama gbeti kole keren nan na Samari taa sode dɛ.›» 
\v 2 Mangɛ xa mixi nde, naxan nu mangɛ matima yire birin, na naxa Ala xa mixi yaabi, «Hali Alatala koore rabi nɛ, i naxan falaxi na ki, na mu nɔma rabade?» Elise naxa a fala a bɛ, «I tan a toma nɛ i ya ra, kɔnɔ i mu a donma feo!»
\s Arami sɔɔrie e gife e xa see xun ma
\p
\v 3 Kunɛ kanyi naani nu na taa sode dɛ ra. Nee naxa a fala e bore bɛ, «Won na faxɛ mamɛfe be munfe ra? 
\v 4 Xa won sa so taa kui, won faxama nɛ kaamɛ ra. Xa won man lu be, won faxama nɛ. Won naxan nabama, won xa sa won yɛtɛ so Aramikae yi ra e yonkinde kui. Xa e diɲɛ won ma, won baloma nɛ. Xa e won faxa, won faxama nɛ.»
\p
\v 5 Na kui e naxa keli nunmare ra, e xa sa e yɛtɛ so Aramikae yi ra, kɔnɔ e to nee yonkinde li, mixi yo mu nu na mɛnni. 
\v 6 Marigi nu bara soe nun gise gali xui ramini Aramikae yonkinde kui, alɔ sɔɔri gali nɛ fama. Na kui, e naxa a fala e bore bɛ, «Isirayilakae bara Xitikae nun Misirakae xili e malide gere kui.» 
\v 7 Na naxa a niya e xa e gi, e e xa se birin lu naa. E naxa keli e xa kiri banxie, e xa soe, nun e xa sofalee xun ma, e e yonkinde lu na ki, e e gi e nii ratangafe ra.
\p
\v 8 Kunɛ kanyie to na fe li yonkinde kui, e naxa so kiri banxi nde bun ma, e e dɛge. E to gɛ e dɛgede, e naxa gbeti, xɛɛma, nun sosee xanin, e sa na see nɔxun yire nde. E man naxa gbilen kiri banxi gbɛtɛ kui, e sa see tongo, e e xanin e nɔxunde.
\p
\v 9 Na dangi xanbi, e naxa a fala e bore bɛ, «Won mu na fe fanyi xa rabafe yi ki. To lɔxɔɛ findixi xibaarui fanyi iba lɔxɔɛ nan na, xa won dundu yi fe ma, subaxɛ naxa yi fe li won yi, ɲaxankatɛ ɲaaxi won lima nɛ. Won xɛɛ, won xa sa mangɛe rakolon yi fe fanyi ra.» 
\v 10 E naxa siga e sa taa naadɛ kantɛ xili, e a fala a bɛ, «Muxu bara so Aramikae yonkinde kui, muxu mu mixi yo lixi naa. E birin siga. E bara keli e xa soee nun e xa sofalee xirixi xun ma, mixi yo mu na e xa kiri banxie kui.»
\p
\v 11 Taa naadɛ kantɛe naxa na dɛntɛgɛ sa mangɛ bɛ. 
\v 12 Mangɛ naxa keli na kɔɛ ra, a a fala a xa mixie bɛ, «Aramikae wama naxan nabafe won na, n xa na fala wo bɛ. E to a kolonxi kaamɛ na won ma, e kelixi nɛ e yonkinde, e sa e nɔxun burunyi, e nu fa a fala, ‹E nɛfɛ mini e xa taa kui, won baganma nɛ e ma, won fa so e xa taa kui.›» 
\v 13 A xa mixi nde naxa a yaabi, «Yandi, won xa mixi suuli sugandi, e xa soe ndee tongo naxee luxi won yi ra taa kui, e xa siga yi fe matode. Hali e faxa naa, na mu ɲaaxu dangi faxafe ra taa kui be. Won fama a matode fe naxan a ra.» 
\v 14 E naxa gise nun soe ragi firin xɛɛ Arami sɔɔrie fɔxɔ ra, alako e xa a kolon fee na ki naxɛ. 
\v 15 Nee naxa bira e fɔxɔ ra han Yurudɛn xure. Aramikae nu bara e xa sosee nun e xa geresosee lu kira xɔn ma e xa gi kui. Isirayila xɛɛrae naxa gbilen e xa mangɛ yire, e na dɛntɛgɛ sa a bɛ. 
\v 16 Na tɛmui ɲama naxa mini taa kui, e sa se birin tongo Aramikae yonkinde kui.
\p Na kui farin fuɲi kilo fu nun firin naxa sara gbeti kole keren na. Mɛngi maniyɛ kilo mɔxɔɲɛn nun naani naxa sara gbeti kole keren na, alɔ Alatala a masen ki naxɛ. 
\v 17 Mangɛ nu bara a matima lu taa sode dɛ ra. Ɲama to mini taa kui e xa gbata gbata kui, e naxa na mangɛ xa mixi maboron, a faxa. Namiɲɔnmɛ xa masenyi naxa kamali, a naxan fala mangɛ bɛ a to siga a yire. 
\v 18 Namiɲɔnmɛ nu bara a fala mangɛ bɛ, «Tina yi waxati, Samari taa naadɛ ra, mixi farin kilo fu nun firin sarama gbeti kole keren nan na, xa na mu mɛngi maniyɛ kilo mɔxɔɲɛn nun naani sarama gbeti kole keren na.» 
\v 19 Mangɛ matima nu bara a yaabi, «Hali Alatala koore rabi nɛ, i naxan falaxi na ki, na mu nɔma rabade?» Elise naxa a fala a bɛ, «I tan a toma nɛ i ya ra, kɔnɔ i mu a donma feo!» 
\v 20 Fee dangi na ki nɛ yati. Ɲama naxa a maboron e xa gbata gbata kui taa sode dɛ ra, a naxa faxa.
\c 8
\s Sunami ginɛ xa bɔxi
\p
\v 1 Annabi Elise nu bara a fala Sunami ginɛ bɛ, a naxan xa di rakeli faxɛ ma, «I tan nun i xa denbaya, wo tunu, wo xa siga yire gbɛtɛ, barima Alatala fama nɛ kaamɛ radinde yi bɔxi ma han ɲɛ solofere.» 
\v 2 Na Sunami ginɛ naxa a xui suxu, a siga Filisita bɔxi ma, a nun a xa denbaya, e lu naa ɲɛ solofere. 
\v 3 Na ɲɛ solofere dangi xanbi, na ginɛ naxa gbilen Isirayila, kelife Filisita bɔxi ma. A naxa siga mangɛ yire, a a mayandi a xa a xa banxi nun a xa bɔxi ragbilen a ma.
\p
\v 4 Beenun a xa so naa, mangɛ nun Annabi Elise xa batula Gexasi nu na sumunfe. Mangɛ naxɛ, «Annabi Elise xa kaabanako fee fala n bɛ.» 
\v 5 Gexasi to nu na a falafe a bɛ, Annabi Elise Sunami ginɛ xa di rakeli ki naxɛ faxɛ ma, na ginɛ fan so tɛmui nan na ki mangɛ yire, alako a xa a maxandi a xa bɔxi nun a xa banxi ma. Gexasi naxa a fala mangɛ bɛ, «Na ginɛ yati nan ya, a nun a xa di Annabi Elise naxan nakeli faxɛ ma.» 
\v 6 Mangɛ naxa na ginɛ maxɔrin na fe ma. Sunami ginɛ naxa na birin yaba a bɛ. Mangɛ naxa ginɛ xa fe so a xa walikɛ xungbe nde yi ra, a a fala naxan bɛ, «Won xa yi ginɛ xa se birin nagbilen a ma, a nun geeni naxan birin sɔtɔxi a xa bɔxi ma kabi a keli tɛmui be.»
\s Annabi Elise nun Xasayeli
\p
\v 7 Annabi Elise to biyaasi raba sigafe ra Damasi, Arami mangɛ Ben Hadada naxa fura. Mixi nde naxa a fala mangɛ bɛ a Annabi Elise nu na Damasi. 
\v 8 Mangɛ naxa Xasayeli yamari, a naxɛ, «I xa buɲa nde xanin Annabi Elise xɔn, alako a xa Alatala maxɔrin n bɛ, xa n kisima yi fure ma?»
\p
\v 9 Xasayeli naxa Damasi bɔxi se fanyie baki ɲɔxɔmɛ tongo naani fari, a a xanin Elise xɔn sanbasee ra. A to so a yire, a naxa ti a ya i, a a fala a bɛ, «I xa di Ben Hadada, Arami mangɛ nan n xɛɛxi i xɔn ma, n xa i maxɔrin xa a yalanma yi fure ma?» 
\v 10 Elise naxa a yaabi, «Sa a fala a bɛ, ‹Iyo, i yalanma.› Kɔnɔ a nɔndi ki ma, i xa a kolon a Alatala bara a fala n bɛ, a mangɛ faxama nɛ.» 
\v 11 Ala xa mixi Elise naxa a ya banban a ra, a mu a magirama, han Xasayeli fa yaagi. Na tɛmui Elise naxa so wafe. 
\v 12 Xasayeli naxa a maxɔrin, «I na wafe munfe ra?» Elise naxa a yaabi, «N na wafe nɛ barima n a kolon, i fama nɛ fe ɲaaxi dɔxɔde Isirayilakae ma. I fama nɛ e xa yire makantaxie gande, i e xa fonikee faxa santidɛgɛma ra, i e xa diyɔrɛe maboron, i e xa furuginɛe furi rabɔɔ.» 
\v 13 Xasayeli naxa a maxɔrin, «N tan mixi xuri nɔma na fe mɔɔli xungbe rabade di?» Elise naxa a yaabi, «Alatala bara a masen n bɛ a i fama nɛ findide Arami mangɛ ra.»
\p
\v 14 Xasayeli naxa keli Elise xun ma, a gbilen a xa mangɛ yire. Na naxa a maxɔrin, «Elise munse falaxi i bɛ?» A naxa a yaabi, «A a falaxi nɛ a i yalanma.» 
\v 15 Na kuye iba, Xasayeli naxa sade dugi tongo, a a rasin ye xɔɔra, a a dusu mangɛ yatagi xun na, a fa a madekun han a faxa. Na dangi xanbi, Xasayeli naxa ti mangɛ ra Ben Hadada ɲɔxɔɛ ra.
\s Yehorami xa mangɛya Yudaya xun ma
\r (Yudaya Mangɛe II 21:2-20)
\p
\v 16 Akabu xa di Yorami xa mangɛya ɲɛ suuli nde ra Isirayila xun ma, Yehosafati xa di Yehorami naxa findi Yudaya mangɛ ra. 
\v 17 A nu findima mangɛ ra tɛmui naxɛ, a ɲɛ tongo saxan nan nu a ra. A naxa mangɛya xanin Darisalamu ɲɛ solomasaxan. 
\v 18 A naxa a ɲɛrɛ Isirayila mangɛe xa kira xɔn ma, alɔ Akabu nun a bɔnsɔɛ a raba ki naxɛ, barima Akabu xa di ginɛ nde nan nu dɔxɔxi a xɔn ma. A naxa fe ɲaaxie raba naxee mu rafan Alatala ma. 
\v 19 Kɔnɔ Alatala mu nu wama Yudaya sɔntɔfe, mangɛ Dawuda xa fe ra, a a fala naxan bɛ a mangɛya luma nɛ a tan nun a bɔnsɔɛ yi ra abadan.
\p
\v 20 Yehorami xa mangɛya kui, Edon bɔxi naxa Yudaya xa mangɛya matandi, e fa e yɛtɛ xa mangɛ dɔxɔ. 
\v 21 Yehorami naxa siga Sayiri nun a xa sɔɔri ragisee birin na. A naxa keli kɔɛ ra, a Edonkae gere. Nee naxa a xa sɔɔri gali rabilin, e nɔ e ra. Na kui Isirayila xa sɔɔrie naxa gbilen e xɔnyi. 
\v 22 Han to Edonkae mu lu Yudaya xa yaamari bun ma. Libina fan Yudaya xa yaamari matandi na tɛmui nɛ.
\p
\v 23 Yehorami xa taruxui dɔnxɔɛ nun a fe naxee birin naba, na sɛbɛxi Yudaya mangɛe xa taruxui kui. 
\v 24 A naxa laaxira, e fa a ragata a benbae fɛ ma Dawuda xa taa kui. A xa di Axasiya naxa findi mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra.
\s Yorami xa mangɛya Yudaya xun ma
\r (Yudaya Mangɛe II 22:1-6)
\p
\v 25 Akabu xa di Yorami xa mangɛya ɲɛ fu nun firin nde ra Isirayila xun ma, Yehorami xa di Axasiya naxa ti mangɛ ra Yudaya. 
\v 26 Axasiya xa simaya nu na ɲɛ mɔxɔɲɛn nun firin a findi mangɛ ra tɛmui naxɛ. A naxa mangɛya ɲɛ keren naba Darisalamu. A nga nu xili nɛ Atalaya, Isirayila mangɛ Omiri xa di ginɛ. 
\v 27 A to kelixi Akabu bɔnsɔɛ nɛ, a naxa a ɲɛrɛ na kira xɔn, a fe raba naxan mu rafan Alatala ma.
\p
\v 28 A tan nun Akabu xa di Yorami naxa siga Arami mangɛ Xasayeli gerede Ramoti, Galadi bɔxi ma, kɔnɔ Aramikae naxa nɔ e ra. 
\v 29 Mangɛ Yorami naxa gbilen Yisireeli, a xa a dandan, barima Aramikae nu bara a maxɔnɔ gere kui Rama, a to nu Arami mangɛ Xasayeli gerefe. Yudaya mangɛ Yehorami xa di Axasiya naxa goro Yisireeli Akabu xa di Yorami xɔnyi, barima a nu furaxi.
\c 9
\s Yehu tife mangɛ ra Isirayila
\p
\v 1 Annabi Elise naxa a xa taalibi nde xili, a a fala a bɛ, «I tagi ixiri bɛlɛti ra alako i xa yi ture xanin Ramoti taa kui, Galadi bɔxi ma. 
\v 2 I na mɛnni li, i xa Yehu fen, Yehosafati xa di, Nimisi xa mamadi. I xa a xili keli a ngaxakerenyie tagi, wo sa lu wo doro ma. 
\v 3 I yi ture tongo, i a surusuru a xunyi, i a fala a bɛ, Alatala yi nan masenxi, ‹N bara i sugandi, i xa findi mangɛ ra Isirayila xun ma.› I na gɛ na rabade, i xa i gi, i keli naa mafuren.»
\p
\v 4 Na kui, na namiɲɔnmɛ fonike naxa siga Ramoti, Galadi bɔxi ma. 
\v 5 A so tɛmui naxɛ, sɔɔri mangɛe nu na malanyi. A naxa a fala, «Mangɛ, n xɛɛxi i xɔn.» Yehu naxa a maxɔrin, «I wama wɔyɛnfe nde bɛ muxu ya ma?» A naxa a yaabi, «Mangɛ, i tan.»
\p
\v 6 Na kui, Yehu nun namiɲɔnmɛ xa taalibi naxa so banxi kui. Xɛɛra naxa ture surusuru Yehu xunyi, a a fala a bɛ, «Isirayila Marigi Alatala yi nan masenxi i bɛ, ‹N bara i sugandi, i xa findi Ala xa ɲama Isirayila xa mangɛ ra. 
\v 7 I fama i xa mangɛ Akabu bɔnsɔɛ sɔntɔde, alako n ma namiɲɔnmɛe nun n ma konyie gbe xa ɲɔxɔ. 
\v 8 Akabu bɔnsɔɛ birin sɔntɔma nɛ, a xa xɛmɛ yo mu kisima, hali naxan sɛnbɛ mu gbo. 
\v 9 N Akabu bɔnsɔɛ ragoroma nɛ alɔ n a raba Nebati xa di Yerobowami nun Ahiya xa di Baasa ra ki naxɛ. 
\v 10 Baree nan Yesabela donma Yisireeli xɛɛ ma, a mu ragatama feo.›» A to gɛ na falade, a naxa siga keren na a gi ra.
\p
\v 11 Yehu to gbilen a xa mangɛ xa walikɛe yire, nee naxa a maxɔrin, «Munse niyaxi? Yi daxui faxi i tode munfe ra?» Yehu naxa e yaabi, «Wo yi mixi mɔɔli kolon. Fefe mu a ra.» 
\v 12 Kɔnɔ e naxɛ, «I wule fu! A fala muxu bɛ.» A naxa na dɛntɛgɛ sa e bɛ. A naxɛ, «Alatala yi nan masenxi, ‹N bara i sugandi, i xa findi Isirayila mangɛ ra.›» 
\v 13 A to na fala, sɔɔri mangɛ birin naxa e yɛtɛ xa sosee ba, e a itala Yehu bun ma. E naxa feri fe tɔnxuma ra, e fa a fala, «Yehu nan mangɛ ra!»
\p
\v 14 Na kui, Yehosafati xa di Yehu, Nimisi xa mamadi naxa mangɛ Yorami yanfa. Yorami nun Isirayila xa sɔɔri gali nu na Ramoti makantafe, Galadi bɔxi ma, barima Arami mangɛ Xasayeli nu wama e gerefe. 
\v 15 Kɔnɔ mangɛ Yorami nu bara gbilen a dandande Yisireeli. Aramikae nu bara a maxɔnɔ gere kui. Yehu naxa a fala a booree bɛ, «Wo to bara n findi mangɛ ra, mixi yo naxa mini taa kui sigafe ra Yisireeli n ma fe falade naa.»
\p
\v 16 Yehu naxa te a xa gise kui, a siga Yisireeli, Yorami nu na a dandanfe dɛnnaxɛ. Yuda mangɛ Axasiya fan nu bara siga naa Yorami xɛɛbude. 
\v 17 Taa makantɛ naxan nu tixi Yisireeli tɛtɛ kɔn na, na to Yehu xa mixie to fa ra, a naxa a fala, «Ɲama nde nan fafe yi ki.» Mangɛ Yorami naxa a yamari, «Sɔɔri nde xɛɛ soe fari, a xa a kolon fe naxan niyaxi.» 
\v 18 Na sɔɔri to Yehu yire li, a naxa a maxɔrin, «Mangɛ wama a kolonfe nɛ fe naxan niyaxi?» Yehu naxa a yaabi, «I xa fe mu na a ra. I tan xa bira n fɔxɔ ra tun.» Taa makantɛ naxa a fala mangɛ bɛ, «Won ma xɛɛra bara sa ɲama li, kɔnɔ a mu na gbilenfe.»
\p
\v 19 Yorami man naxa sɔɔri gbɛtɛ xɛɛ soe fari. Na fan to Yehu yire li, a naxa a fala a bɛ, «Mangɛ wama a kolonfe nɛ fe naxan niyaxi?» Yehu naxa a yaabi, «I xa fe mu na a ra. I tan xa bira n fɔxɔ ra tun.» 
\v 20 Taa makantɛ naxa dɛntɛgɛ sa, «Won ma xɛɛra bara sa ɲama li, kɔnɔ a mu na gbilenfe. A luxi n bɛ alɔ naxan gise ragife, a ragi ki xɔrɔxɔɛ maniya Nimisi xa di Yehu ra.» 
\v 21 Awa Yorami naxa a fala a xa mixie bɛ, «Wo fa n ma gise ra.» E to fa na ra a bɛ, Isirayila mangɛ Yorami nun Yudaya mangɛ Axasiya naxa te e xa gisee fari sigafe ra Yehu yire. E naxa a li Naboti Yisireelika xa xɛɛ fɛ ma. 
\v 22 Yorami to Yehu li naa, a naxa a maxɔrin, «Yehu, tana mu na?» Yehu naxa a yaabi, «Tana yati yati na na. I nga Yesabela na kuye batufe, a na manduruɲa rabafe.»
\p
\v 23 Yorami to na mɛ, a naxa a xa gise mafindi a a gi, a naxa a fala a xui itexi ra Axasiya bɛ, «Yanfanteya nan a ra Axasiya!» 
\v 24 Yehu naxa xali woli, a so Yorami tunki firinyie tagi, a a sondonyi sɔxɔ. Yorami naxa bira a xinbie ma gise kui. 
\v 25 Yehu naxa a fala Yorami ragima Bidikari bɛ, «A fure wɔli be Yisireelika Naboti xa xɛ ma. I i ratuxi, won firin to nu na a baba Akabu fɔxɔ ra, Alatala a masen nɛ: 
\v 26 ‹I xa a kolon a n tan bara Naboti nun a xa die wuli to, i naxan naminixi xoro. N i sare fima yi bɔxi yati nan fari. Alatala xui nan na ki.› Awa, i xa a fure wɔli yi xɛ yati ma, alɔ Alatala a masenxi ki naxɛ.»
\p
\v 27 Yuda mangɛ Axasiya to na fe to, a naxa a gi Beti Hagan kira xɔn ma. Yehu naxa bira a fɔxɔ ra, a a fala a xa sɔɔrie bɛ, «Wo a fan sɔxɔ.» E naxa a sɔxɔ a xa sɔɔri ragise kui Guru geya tede ra, Yibeleyami fɛ ma. A naxa nɔ a gide, a siga Megido, kɔnɔ a naxa faxa mɛnni. 
\v 28 A xa konyie naxa a xanin gise kui han Darisalamu, e sa a ragata a benbae fɛ ma, Dawuda xa taa kui. 
\v 29 Axasiya findi Yudaya mangɛ ra, Akabu xa di Yorami xa mangɛya ɲɛ fu nun keren nde nɛ.
\p
\v 30 Yehu naxa siga Yisireeli. Yesabela to na fe mɛ, a naxa lini ti a ya ra, a a xunsɛxɛ yailan, a fa sa ti wundɛri ra koore banxi kɔn na. 
\v 31 Yehu to nu sofe taa naadɛ ra, Yesabela naxa a maxɔrin, «Tana mu na Simiri, i tan naxan i xa mangɛ faxaxi?» 
\v 32 Yehu naxa a ya rate wundɛri ra, a maxɔrinyi ti, «Nde na n bɛ? Nde?» Mangɛ ginɛ makantɛ ndee naxa e ya ragoro Yehu ma. 
\v 33 Yehu naxa a fala nee bɛ, «Wo na ginɛ woli bɔxi ma!» E naxa a woli bɔxi ma. A wuli naxa kasan banxi xalɛ nun soee ma, Yehu fa a xa gise raɲɛrɛ a fari. 
\v 34 Na xanbi, a naxa so taa kui, a a dɛge. A to gɛ, a naxa a fala, «Wo sa na ginɛ dankaxi ragata, barima mangɛ xa di ginɛ nan nu a ra.» 
\v 35 E naxa siga, kɔnɔ a fure sese mu nu luxi naa fa, fo a xunkonkota, a sanyie, nun a bɛlɛxɛe. 
\v 36 E to na fe dɛntɛgɛ mangɛ Yehu bɛ, a naxa a fala, «Alatala xa masenyi nan kamalixi, a naxan ti Annabi Eliya Tisibeka saabui ra. A a fala nɛ, ‹Baree Yesabela sube donma nɛ Yisireeli bɔxi ma. 
\v 37 Yesabela binbi luma nɛ alɔ ɲaɲɛ naxan xɛe rafanma. Mixi yo mu nɔma a falade sɔnɔn Yesabela nan yi ki.›»
\c 10
\s Akabu xa denbaya sɔntɔfe
\p
\v 1 Akabu xa di xɛmɛ tongo solofere nu na Samari bɔxi ma. Yehu naxa bataaxɛe rasanba Yisireeli mangɛe ma Samari bɔxi ma, forie ma, a nun mixie ma, naxee ɲɔxɔ nu saxi Akabu xa die xɔn ma. Yi nan nu sɛbɛxi na bataaxɛe kui: 
\v 2 «Wo xa mangɛ xa die, a xa sɔɔri ragisee, a xa soee, a xa taa makantaxi, nun a xa geresosee to na wo yi ra, 
\v 3 wo xa wo xa mangɛ xa di ɲalama nde dɔxɔ a baba xa kibanyi kui alako wo xa wo xa mangɛ bɔnsɔɛ makanta.»
\p
\v 4 E to na bataaxɛ masɔtɔ, e bɔɲɛ naxa mini, e fa a fala, «Mangɛ firin mu sa nɔ tide a kanke, muxu tan na rabama di?» 
\v 5 Mangɛ xa banxi xunyi, taa mangɛ, forie nun mixi naxee ɲɔxɔ nu saxi mangɛ xa die xɔn ma, nee naxa yi masenyi rasanba Yehu ma, «Muxu tan bara findi i xa walikɛe ra, i wama naxan yo xɔn, muxu na nan nabama. Muxu mu mixi yo tima mangɛ ra. I xa i sago raba.»
\p
\v 6 Yehu naxa e yaabi a xa bataaxɛ firin nde kui, a naxɛ e bɛ, «Xa wo na n tan nan bɛ, wo xa wo xa mangɛ xa die xunyie bolon, wo fa n yire Yisireeli tina yi waxati ma.» Mangɛ xa di tongo solofere nu itaxunxi taa kuntigie ma, nee nu na e maxurufe. 
\v 7 E to na bataaxɛ masɔtɔ, e naxa mangɛ xa di mixi tongo solofere birin xunyi bolon e dɛ i, e e sa sagae kui, e a rasanba Yehu ma Yisireeli. 
\v 8 Xɛɛra naxa sa a fala Yehu bɛ, «E bara fa mangɛ Yorami xa die xunyie ra.» Yehu naxa a yamari, «E malan dɔxɔ firin taa naadɛ ra han gɛɛsɛgɛ.» 
\v 9 Na kuye iba, Yehu naxa mini, a ti ɲama ya i, a fa a fala e bɛ, «Yunubi mu wo ma. N tan nan n ma mangɛ yanfaxi, n a faxa. Kɔnɔ nde yi mixie tan faxaxi? 
\v 10 Wo xa a kolon, Alatala xa masenyi birin bara kamali Akabu bɔnsɔɛ xili ma. Alatala naxan masen Annabi Eliya saabui ra, na bara kamali.» 
\v 11 Yehu naxa Akabu bɔnsɔɛ birin faxa naxee nu na Yisireeli, a xa kuntigie, a booree, nun a xa sɛrɛxɛdubɛe. Akabu xa mixi keren mu kisi.
\p
\v 12 Na dangi xanbi, Yehu naxa siga Samari. A nu na Beti Ekeda Xurusee kira xɔn ma tɛmui naxɛ, 
\v 13 Yehu naxa Yudaya mangɛ Axasiya ngaxakerenyi ndee to. A naxa e maxɔrin, «Nde na wo tan na?» E naxa a yaabi, «Axasiya ngaxakerenyie nan muxu ra. Muxu na sigafe mangɛ nun mangɛ nga xa di xɛmɛe nan xɛɛbude.» 
\v 14 Yehu naxa yaamari fi, «Wo e suxu e ɲiɲɛ ra.» E naxa e suxu, e e birin xanin Beti Ekeda, e e kɔn naxaba mɛnni, e e wɔli ye ragatade kui. E kɔnti nu lanxi mixi tongo naani nun firin nan ma. Mixi keren mu kisi.
\p
\v 15 A to keli mɛnni, a naxa Rekabu xa di Yehonadabo li kira xɔn ma, na nu fafe a ralande. Yehu naxa a xɛɛbu, a a maxɔrin, «I ɲanige fiixɛxi n bɛ, alɔ n gbe fiixɛxi i bɛ ki naxɛ?» Yehonadabo naxa a yaabi, «Iyo.» Yehu naxa a fala a bɛ, «Xa a na na ki nɛ, te be n sɛɛti ma n ma gise kui.» Yehu naxa a bɛlɛxɛ itala Yehonadabo bɛ, a a rate a xa gise kui. 
\v 16 Yehu naxa a fala a bɛ, «Won xɛɛ, i xa a mato n na walife Alatala bɛ sɛnbɛ naxan na.» A naxa a xanin a xun ma a xa gise kui. 
\v 17 E to so Samari, Yehu naxa Akabu xa mixi dɔnxɔɛ birin sɔntɔ feo, alɔ Alatala nu bara a masen ki naxɛ Annabi Eliya saabui ra.
\p
\v 18 Na xanbi, Yehu naxa ɲama birin malan, a a fala e bɛ, «Wo xa a kolon, n fama Bali kuye batude dangife Akabu ra. 
\v 19 Yakɔsi fa wo Bali kuye xa namiɲɔnmɛe birin maxili, a xa sɛrɛxɛdubɛe birin nun a batuma birin, keren naxa lu. E birin xa fa n yire, barima n wama sɛrɛxɛ gbegbe bafe Bali kuye bɛ. Xa naxan yo mu lan na sɛrɛxɛ, n na kanyi faxama nɛ.» Kɔnɔ na masenyi kui, Yehu nu wama e madaxufe nɛ, alako a xa Bali kuye batui birin sɔntɔ. 
\v 20 Yehu naxa yaamari fi, «Wo xulunyi belebele ti Bali kuye bɛ.» E naxa na masenyi ti ɲama bɛ. 
\v 21 Yehu naxa xɛɛrae rasanba Isirayila bɔxi yire birin ma. Bali kuye batui birin naxa fa. Keren mu lu, naxan mu fa. E birin naxa so Bali xa salide kui, a rafe tapu. 
\v 22 Yehu naxa yaamari fi, guba xa ragoro Bali kuye batui birin ma. E naxa na raba. 
\v 23 Yehu nun Rekabu xa di Yehonadabo naxa siga Bali xa salide kui, Yehu fa a fala e bɛ, «Wo a mato, Alatala xa mixi yo naxa lu wo ya ma. Bali kuye batui nan gbansan xa lu be.» 
\v 24 Yehu nun mixie naxa so, e xa xurusee ba sɛrɛxɛ ra Bali kuye bɛ. Yehu nu bara sɔɔri tongo solomasaxan ti tande, a a fala e bɛ, «Xa yi kuye batui mixi keren a ba wo yi ra, n wo nii nan findima a ɲɔxɔɛ ra.»
\p
\v 25 E to gɛ sɛrɛxɛ bade, a naxa a fala a xa sɔɔri gbangbalanyie bɛ, «Wo so, wo e birin faxa, mixi yo naxa kisi.» Sɔɔrie naxa e faxa e xa santidɛgɛmae ra, e e fure lu naa. Na dangi xanbi, e naxa so yire Bali kuye nu ragataxi dɛnnaxɛ. 
\v 26 E naxa na kuye masolixi ramini, e a gan. 
\v 27 E Bali kuye nun a xa salide kana, e naa findi suturadee ra. Han to suturadee nan na mɛnni ra. 
\v 28 Yehu naxa Bali kuye xa fe ɲɔn Isirayila. 
\v 29 Kɔnɔ Yehu mu a makuya Yerobowami Nebati xa di xa yunubie ra, naxan Isirayilakae ti yunubi rabafe ma. A mu na mɔɔli raba na tan xa kuyee ra, na ninge masolixi firinyi xɛɛma daaxi naxee nu batuma Beteli nun Dana.
\p
\v 30 Alatala naxa a masen Yehu bɛ, «I to bara n sagoe raba Akabu bɔnsɔɛ xa fe ra, n i bɔnsɔɛ dɔxɔma nɛ Isirayila kibanyi ma han i tolontolonyi.» 
\v 31 Kɔnɔ na birin kui, Yehu mu Isirayila Marigi Alatala waxɔnfe ratinmɛ a bɔɲɛ birin na. A mu danyi sa Isirayila xa kuye batui ɲaaxi ma, Yerobowami naxan fɔlɔ.
\p
\v 32 Na waxati, Alatala naxa a niya nde xa nu ba ra Isirayila xa bɔxi ra. Xasayeli naxa e tɔɔrɔ e xa bɔxi sogetede. 
\v 33 A naxa nɔ Galadi bɔxi birin na, Gadikae, Rubenkae, nun Manasikae nu sabatixi dɛnnaxɛ, sa keli Aroweri xure ma, a siga Arinon gulunba kui, han a sa Basan bɔxi li.
\p
\v 34 Yehu xa taruxui dɔnxɔɛe nun a fe fanyi naxee birin naba, nee sɛbɛxi Isirayila mangɛe xa taruxui kui. 
\v 35 Yehu naxa laaxira, e a ragata Samari. A xa di Yehowaxasi naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra. 
\v 36 Yehu ɲɛ mɔxɔɲɛn nun solomasaxan mangɛya nan naba Isirayila, Samari taa kui.
\c 11
\s Yudaya mangɛ ginɛ Atalaya
\r (Yudaya Mangɛe II 22:10-12)
\p
\v 1 Axasiya nga Atalaya to a to a xa di bara faxa, a naxa natɛ tongo a xa mangɛ bɔnsɔɛ birin faxa. 
\v 2 Kɔnɔ Yehoseeba, mangɛ Yorami xa di ginɛ, Axasiya fan maaginɛ, naxa Axasiya xa di Yowasi tongo mangɛ xa die ya ma, alako Atalaya naxa a tan faxa alɔ booree. Yehoseeba naxa sa a nɔxun konkoe nde kui, a nun dingɛ naxan ɲɔxɔ nu saxi a xɔn. 
\v 3 E naxa lu naa Alatala xa hɔrɔmɔbanxi kui ɲɛ senni, Atalaya xa mangɛya bun ma.
\s Yowasi tife mangɛ ra
\r (Yudaya Mangɛe II 23:1-21)
\p
\v 4 A ɲɛ solofere nde ra, Yehoyada naxa xɛɛra ti Karikae xa sɔɔri mangɛ nun mangɛ makantɛe ma. A naxa e raso Alatala xa hɔrɔmɔbanxi kui, e fa saatɛ gundo daaxi xiri e bore tagi naa. Na dangi xanbi, a naxa mangɛ xa di masen e bɛ. 
\v 5 A naxa yi yaamari so e yi ra, a naxɛ, «Wo yi nan nabama. Wo tan naxee walima malabui lɔxɔɛ, wo xa wo itaxun dɔxɔ saxan na. Dɔxɔ keren xa mangɛ xa banxi makanta, 
\v 6 dɔxɔ firin nde xa sa Suru naadɛ makanta, dɔxɔ saxan nde xa naadɛ makanta mangɛ makantɛe xanbi ra. Wo xa mangɛ xa banxi makantafe masara wo boore tagi. 
\v 7 Sɛɛti boore firinyi, naxee mu walima malabui lɔxɔɛ, nee tan xa Alatala xa hɔrɔmɔbanxi makanta a fanyi ra mangɛ nɔxunxi dɛnnaxɛ. 
\v 8 Wo mangɛ rabilinma nɛ, geresosee ra wo yi. Mixi yo a maso wo ra, wo a faxa. Wo xa lu mangɛ fɛ ma, a na siga dɛdɛ.»
\p
\v 9 Sɔɔri xunyi naxee tixi sɔɔri kɛmɛ xun na, e naxa sɛrɛxɛdubɛ Yehoyada xa yaamarie rabatu, alɔ a a falaxi ki naxɛ. Kankan naxa a xa sɔɔri mixi kɛmɛ dɛntɛgɛ Yehoyada bɛ, naxee nu walima malabui lɔxɔɛ, nun naxee mu nu walima na lɔxɔɛ. 
\v 10 Sɛrɛxɛdubɛ naxa mangɛ Dawuda xa tanbɛe nun kanke makantasee so sɔɔri xunyie yi ra, naxee nu ragataxi Alatala xa hɔrɔmɔbanxi kui. 
\v 11 Mangɛ makantɛe naxa geresosee tongo, e naxa ti kelife Alatala xa hɔrɔmɔbanxi yirefanyi ma han a kɔɔla ma, sɛrɛxɛbade nun banxi fɛ ma, alako e xa mangɛ makanta. 
\v 12 E to ti naa, Yehoyada naxa mangɛ xa di ramini, a mangɛ tɔnxuma dusu a xun na, a munyaati so a yi ra. A naxa ture sɛniyɛnxi surusuru a xunyi, a a ti mangɛ ra. Ɲama naxa e bɛlɛxɛe bɔnbɔ, e nu a fala e xui itexi ra, «Kisi na mangɛ bɛ!»
\p
\v 13 Atalaya to mangɛ makantɛe nun ɲama xui mɛ, a naxa siga e yire Alatala xa hɔrɔmɔbanxi. 
\v 14 A naxa a to, mangɛ tixi hɔrɔmɔbanxi kinki fɛ ma, alɔ mangɛe darixi a ra ki naxɛ. Mangɛ makantɛe tixi mangɛ fɛ ma, e sarae fema. Ɲama birin nu sɛɛwaxi, e sarae xui raminima. Atalaya naxa a xa sosee ibɔɔ a yɛtɛ ma sunnunyi kui, a gbelegbele, «Yanfanteya! Yanfanteya!» 
\v 15 Na kui sɛrɛxɛdubɛ Yehoyada naxa sɔɔri kɛmɛ xunyie yamari, «Wo a ramini hɔrɔmɔbanxi fari ma sɔɔrie yire. Mixi yo na wa a malife, wo na kanyi faxa santidɛgɛma ra.» Sɛrɛxɛdubɛ mu nu wama a xa faxa Alatala xa hɔrɔmɔbanxi kui. 
\v 16 Sɔɔrie naxa a suxu, e a xanin mangɛ xa banxi kui kira ra soee soma dɛnnaxɛ ra, e a faxa mɛnni nɛ.
\p
\v 17 Yehoyada naxa saatɛ xiri Alatala, mangɛ, nun ɲama tagi, a falafe ra e birin xa bira Alatala fɔxɔ ra. 
\v 18 Bɔxi ɲama birin naxa so Bali kuye xa banxi kui, e sɛrɛxɛbadee nun kuyee kana. E naxa Bali kuye xa sɛrɛxɛdubɛ Matan faxa sɛrɛxɛbade fɛ ma. Yehoyada sɛrɛxɛdubɛ naxa sɔɔrie ti, naxee Alatala xa hɔrɔmɔbanxi makantama. 
\v 19 A naxa sɔɔri kɛmɛ xunyie tongo, Kari sɔɔrie, mangɛ makantɛe, nun bɔxi ɲama birin, e fa mangɛ mati kelife Alatala xa hɔrɔmɔbanxi han mangɛ banxi. E naxa so mangɛ banxi kui mangɛ makantɛe xa naadɛ ra. Mangɛ Yowasi naxa a magoro mangɛ kibanyi kui. 
\v 20 Bɔxi ɲama birin nu na sɛɛwɛ nun sabari nan kui, barima Atalaya nu bara faxa santidɛgɛma ra mangɛ banxi kui.
\s Yudaya mangɛ Yowasi
\r (Yudaya Mangɛe II 24:1-14)
\p
\v 21 Yowasi findi mangɛ ra tɛmui naxɛ, a ɲɛ solofere nan nu a ra. 
\c 12
\p
\v 1 Yehu xa mangɛya ɲɛ solofere nde ra Isirayila bɔxi ma, Yowasi findi mangɛ ra na ɲɛ nan na. A naxa ɲɛ tongo naani mangɛya raba Darisalamu. A nga nu xili nɛ Sibeya, Beriseebaka nan nu a ra. 
\v 2 Yowasi nu fe fanyi nan tun nabama Alatala ya i, alɔ sɛrɛxɛdubɛ Yehoyada a masen a bɛ ki naxɛ. 
\v 3 Kɔnɔ na birin kui, kuye batudee mu kana Yudaya. Ɲama man nu luma siga ra sɛrɛxɛ bade nun surayi gande na kuyee bɛ.
\p
\v 4 Yowasi naxa a fala sɛrɛxɛdubɛe bɛ, «Kɔbiri naxan birin bama sɛrɛxɛ ra Alatala xa banxi kui, kɔbiri naxan fima mixie xunsare ra, xa na mu fe gbɛtɛ ra, 
\v 5 sɛrɛxɛdubɛe xa a rasuxu, a xa rawali yire kanaxie yailanfe ra Alatala xa banxi ma.» 
\v 6 Kɔnɔ han Yowasi xa mangɛya ɲɛ mɔxɔɲɛn nun saxan nde ra, sɛrɛxɛdubɛe mu nu Alatala xa banxi yailanxi sinden. 
\v 7 Mangɛ Yowasi naxa sɛrɛxɛdubɛ Yehoyada nun a booree xili, a a fala e bɛ, «Munfe ra wo mu Alatala xa banxi yailanxi sinden? Yakɔsi wo naxa kɔbiri yo tongo kɔbiri ragatade kui, naxan mu rawalima Alatala xa banxi yailanfe ra.» 
\v 8 Sɛrɛxɛdubɛe naxa lan a ma, a e naxa kɔbiri yo rasuxu mixie yi ra sɔnɔn, e mu naxan nawalima banxi yailanfe ra.
\p
\v 9 Na kui sɛrɛxɛdubɛ Yehoyada naxa kankira nde tongo, a yale ti a ma, a a dɔxɔ sɛrɛxɛbade yirefanyi ma, mixie nu soma Alatala xa banxi kui dɛnnaxɛ ra. Sɛrɛxɛdubɛ naxee nu e ɲɔxɔ saxi sode dɛ xɔn ma, nee nu kɔbiri sama na kankira nan kui, mixie nu fama naxan na Alatala xa banxi kui. 
\v 10 E na a to kɔbiri bara gbo kankira kui, sɛrɛxɛdubɛ xungbe nun mangɛ xa sɛbɛliti nu fama nɛ na kɔbiri sade bɛki kui, e kɔbiri kɔnti, naxan na Alatala xa hɔrɔmɔbanxi kui, 
\v 11 e a so walikɛ xunyie yi ra, naxee nu Alatala xa banxi yailanma. Walikɛ xunyie nu na kɔbiri soma kamudɛrie nun banxitie nan yi ra, naxee nu Alatala xa banxi yailanma, 
\v 12 a nun gɛmɛ masolie nun banxi dɔxɔɛe yi ra. Na kɔbiri fan nu findima wuri, gɛmɛ masolixi, nun se gbɛtɛe sare nan na, naxee nu rawalima Ala xa banxi yailanfe ra. 
\v 13 Kɔnɔ na kɔbiri mu nu rawalima se sase gbeti daaxie, finɛe, paanie nun sarae yailanfe ra Alatala xa banxi xa fe ra. 
\v 14 A nu soma banxi rawalie nan yi ra, alako e xa Alatala xa banxi yire kanaxie gbansan yailan. 
\v 15 E mu nu na kɔbiri rawali ki maxɔrinma banxi rawalie ma, barima e nu tinxin na fe kui. 
\v 16 Kɔbiri naxan nu soma yɛtɛ ragbilen sɛrɛxɛe ra nun yunubi xafari sɛrɛxɛe ra, na mu nu sama na kankira kui Alatala xa banxi kui. A nu soma sɛrɛxɛdubɛe nan yi ra.
\p
\v 17 Na tɛmui, Arami mangɛ Xasayeli naxa siga Gati gerede. A to nɔ a ra, a naxa wa Darisalamu fan gerefe. 
\v 18 Yudaya mangɛ Yowasi naxa xɛɛma birin ba Alatala xa banxi naafuli ragatade kui, a benba Yudaya mangɛe Yehosafati, Yehorami, nun Axasiya naxan fi Alatala xa hɔrɔmɔbanxi ma, a nun e naxan sa Yudaya mangɛ xa banxi kui, a fa na birin nasanba Arami mangɛ Xasayeli ma. Na naxa a niya a xa gbilen Darisalamu gerefe fɔxɔ ra.
\p
\v 19 Mangɛ Yowasi xa taruxui dɔnxɔɛ sɛbɛxi Yudaya mangɛe xa taruxui kui. 
\v 20 A raɲɔnyi a xa mixie naxa a yanfa, e a faxa Beti Milo, Sila mabiri. 
\v 21 A xa mangɛ banxi mixie, Simeyata xa di Yosabadi nun Someri xa di Yehosabadi nan a faxa. Yowasi naxa ragata a benbae fɛ ma, Dawuda xa taa kui. A xa di Amasiya naxa ti a ɲɔxɔɛ ra.
\c 13
\s Isirayila mangɛ Yehowaxasi
\p
\v 1 Axasiya xa di Yowasi xa mangɛya ɲɛ mɔxɔɲɛn nun saxan nde ra Yudaya xun ma, Yehu xa di Yehowaxasi naxa ti mangɛ ra Isirayila bɔxi ma. A mangɛya ɲɛ fu nun solofere nan naba Samari. 
\v 2 A naxa fe raba naxan mu rafan Alatala ma. A naxa bira Nebati xa di Yerobowami xa yunubie fɔxɔ ra, naxan nu bara Isirayila ratantan na kui. Yehowaxasi mu gbilen na yunubie fɔxɔ ra. 
\v 3 Alatala xɔnɔ nɛ Isirayila ma na fe ma, a nu e rabolo Arami mangɛe yi ra, Xasayeli nun a xa di Ben Hadada.
\p
\v 4 Yehowaxasi naxa Alatala maxandi a xa hinnɛ a ra. Alatala naxa a xa maxandi suxu, barima, a nu bara Isirayila xa tɔɔrɛ to Arami mangɛ xa nɔɛ bun ma. 
\v 5 Alatala naxa Isirayila rakisima nde fi e ma, a e ba Arami xa mangɛya bun ma, e fa lu bɔɲɛsa kui. 
\v 6 Kɔnɔ e mu gbilen Yerobowami bɔnsɔɛ xa yunubie fɔxɔ ra. Asera kuye masolixie yati nu tixi Samari taa kui. 
\v 7 Yehowaxasi xa sɔɔri gali nu bara xurun, soe ragi mixi tongo suuli, gise fu, nun sɔɔri wulu fu nan tun nu fa luxi, barima Arami mangɛ nu bara e bɔnbɔ, alɔ bɔxi iboronma ki naxɛ.
\p
\v 8 Yehowaxasi xa taruxui dɔnxɔɛ, a fe fanyi naxee birin naba, nee sɛbɛxi Isirayila mangɛe xa taruxui kui. 
\v 9 A naxa laaxira, a ragata a benbae fɛ ma Samari. A xa di Yowasi naxa ti a ɲɔxɔɛ ra.
\s Isirayila mangɛ Yehowasa
\p
\v 10 Yowasi xa mangɛya ɲɛ tongo saxan nun solofere nde ra Yudaya xun ma, Yehowaxasi xa di Yehowasa naxa ti mangɛ ra Isirayila xun ma. A naxa mangɛya ɲɛ fu nun senni raba Samari. 
\v 11 A naxa fe raba naxan mu rafan Alatala ma, a mu gbilen Nebati xa di Yerobowami xa yunubie fɔxɔ ra. 
\v 12 Yowasi xa taruxui dɔnxɔɛ, a fe fanyi naxee birin naba, alɔ a Yudaya mangɛ Amasiya gere ki naxɛ, na fee birin sɛbɛxi Isirayila mangɛe xa taruxui kui. 
\v 13 Yowasi naxa laaxira, a ragata Isirayila mangɛe sɛɛti ma Samari. Yerobowami naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra.
\s Elise xa faxɛ
\p
\v 14 Annabi Elise to fura, a nu laaxirama fure naxan ma, Isirayila mangɛ Yowasi naxa goro a yire sunnunyi kui, a yi wɔyɛnyi ti a bɛ wa kui, «N ba, n ba, Isirayila sɛnbɛma.» 
\v 15 Elise naxa a yaabi, «Xali nun tanbɛ nde tongo.» Mangɛ naxa na raba. 
\v 16 Na xanbi Elise naxa a fala Isirayila mangɛ bɛ, «Xali rafala.» Elise naxa a bɛlɛxɛe sa mangɛ bɛlɛxɛe ma, a fa a fala a bɛ, 
\v 17 «Wundɛri rabi naxan na sogetede biri.» A naxa a rabi. Elise naxa a fala a bɛ, «Xali woli.» A naxa a woli. Elise naxa a fala a bɛ fa, «Xunnakeli tanbɛ nan yi ki Alatala bɛ, a naxan fima i ma Aramikae xili ma. I Aramikae bɔnbɔma nɛ Afeki taa kui han i e sɔntɔ.» 
\v 18 Na tɛmui Elise naxa a fala, «Xalie tongo.» Mangɛ naxa e tongo. Elise naxa a fala a bɛ, «Bɔxi bɔnbɔ xalie ra.» Mangɛ naxa bɔxi bɔnbɔ sanya saxan, a fa a iti. 
\v 19 Annabi Elise naxa xɔnɔ a ma, a naxɛ, «Xa i bɔxi bɔnbɔ nɛ sanya suuli nu, xa na mu sanya senni, i nu nɔma nɛ Aramikae sɔntɔde. Kɔnɔ yakɔsi i fama e bɔnbɔde sanya saxan gbansan nɛ.»
\p
\v 20 Na dangi xanbi, Annabi Elise naxa laaxira, e fa a ragata. Na ɲɛ xun gbilenyi, Mowaba sɔɔrie naxa so Isirayila bɔxi ma. 
\v 21 Na tɛmui Isirayilakae nu na e xa mixi faxaxi nde ragatafe. E to Mowabakae to fa ra, e naxa e xa mixi fure sa mafurenyi ra Annabi Elise xa gaburi kui. Na fure to din Elise xɔrie ra, a naxa keli faxɛ ma, a gbilen balo ra.
\p
\v 22 Arami mangɛ Xasayeli nu Isirayilakae tɔɔrɔma Yehowaxasi xa mangɛya bun ma. 
\v 23 Kɔnɔ Alatala naxa kinikini e ma. A naxa hinnɛ e ra a xa saatɛ xa fe ra, a naxan xiri Iburahima, Isiyaga, nun Yaxuba tagi. Han yakɔsi Alatala mɛɛnima e ma na nan ma. 
\v 24 Arami mangɛ Xasayeli naxa faxa, a xa di Ben Hadada naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra. 
\v 25 Yehowaxasi xa di Yehowasa naxa taae ba Ben Hadada yi ra, na baba Xasayeli naxee ba a baba Yehowaxasi yi ra gere kui. Yowasi naxa a bɔnbɔ sanya saxan, a na taae masɔtɔ.
\c 14
\s Yudaya mangɛ Amasiya
\r (Yudaya Mangɛe II 25:1-28, 26:1-2)
\p
\v 1 Yehowasa xa di Yowasi xa mangɛya ɲɛ firin nde ra Isirayila bɔxi ma, Yowasi xa di Amasiya naxa ti mangɛ ra Yudaya. 
\v 2 A ɲɛ mɔxɔɲɛn nun suuli nan nu a ra, a ti mangɛ ra tɛmui naxɛ. A naxa ɲɛ mɔxɔɲɛn nun solomanaani mangɛya raba Darisalamu. A nga nu xili nɛ Yehowadin, Darisalamuka nan nu a ra. 
\v 3 A naxa Alatala waxɔnfe raba, kɔnɔ a mu lu alɔ a benba Dawuda. A bira a baba Yowasi xa misaali nan yati fɔxɔ ra. 
\v 4 Na birin kui, kuye batudee nu na geya yiree, mixie man nu sɛrɛxɛe nun surayi bama mɛnni.
\p
\v 5 Amasiya xa mangɛya to sɛnbɛ sɔtɔ, a naxa mixie faxa, naxee a baba faxa. 
\v 6 Kɔnɔ a mu nee xa die tan faxa, alɔ Alatala a yamarixi ki naxɛ Tawureta Munsa kitaabui kui a falafe ra, «A mu lanma babɛ xa faxa a xa di xa yunubi xa fe ra. Di fan mu lanma a xa faxa a baba xa yunubi xa fe ra. Kankan lan a xa faxa a yɛtɛ kan xa yunubi nan xa fe ra.»
\p
\v 7 Amasiya naxa Edonka mixi wulu fu faxa fɔxɛ gulunba kui, a Sela taa tongo, a a xili sa Yokatili. A xilima na ki nɛ han to.
\p
\v 8 Amasiya to gɛ marasi fende mixi gbɛtɛe ra, a naxa xɛɛrae xɛɛ Isirayila mangɛ Yehu xa mamadi Yehowasa ma, Yehowaxasi xa di, a falafe ra, «Fa, won xa fa gere.» 
\v 9 Isirayila mangɛ Yehowasa naxa Yudaya mangɛ Amasiya yaabi yi ra, «Liban tunbe di naxa xɛɛra xɛɛ Liban sɛdiri wuri xungbe ma a falafe ra, ‹I xa di ginɛ fi n ma di ma.› Na dangi xanbi, Liban wulai sube nde naxa tunbe maboron. 
\v 10 I bara Edon bɔnbɔ a fanyi ra, na bara a niya i xa i yɛtɛ igbo. Sɛɛwa i xa xunnakeli ra, i xa lu i xɔnyi. I gbaloe fenfe i yɛtɛ bɛ munfe ra? I sɔntɔma nɛ, i nun Yudaya ra» 
\v 11 Kɔnɔ Amasiya mu a tuli mati a ra. Na kui Isirayila mangɛ Yehowasa naxa siga a xili ma, a tan nun Yudaya mangɛ Amasiya naxa e bore gere Beti Semesi, Yudaya bɔxi ma. 
\v 12 Isirayila naxa Yudaya bɔnbɔ, e fa e gi e so e xɔnyi. 
\v 13 Isirayila mangɛ Yehowasa naxa Axasiya xa mamadi Amasiya findi a xa geelimani ra Beti Semesi. A naxa fa Darisalamu tɛtɛ rabira kelife Efirami xa naadɛ ra han naadɛ naxan na tunxui ma, nɔngɔn ya kɛmɛ naani ɲɔndɔn. 
\v 14 A naxa xɛɛma nun gbeti birin tongo naxan nu na Alatala xa banxi nun mangɛ xa banxi kui. A naxa mixi ndee fan suxu, a gbilen Samari.
\p
\v 15 Yehowasa xa taruxui dɔnxɔɛ, a fe fanyi naxee raba, nun a xa gere e nun Yudaya mangɛ Amasiya, na birin sɛbɛxi Isirayila mangɛe xa taruxui kui. 
\v 16 Yehowasa naxa laaxira, e a ragata Isirayila mangɛe fɛ ma Samari. A xa di Yerobowami naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra.
\p
\v 17 Isirayila mangɛ Yehowaxasi xa di Yehowasa to faxa, Yudaya mangɛ Yowasi xa di Amasiya xa mangɛya xɔn man naxa kuya ɲɛ fu nun suuli. 
\v 18 Amasiya xa taruxui dɔnxɔɛ, na sɛbɛxi Yudaya mangɛe xa taruxui kui. 
\v 19 Mixi ndee naxa yanfanteya maxiri a xun ma Darisalamu, a naxa a gi, a siga Lakisi. E naxa bira a fɔxɔ ra Lakisi, e sa a faxa mɛnni. 
\v 20 E naxa a fure xanin soe fari, e sa a ragata Darisalamu a benbae fɛ ma Dawuda xa taa kui. 
\v 21 Yudaya ɲama birin naxa Amasiya xa di Asaraya ti mangɛ ra a baba ɲɔxɔɛ ra. A ɲɛ fu nun senni nan nu a ra. 
\v 22 Mangɛ Amasiya xa faxɛ dangi xanbi, Asaraya naxa Elata taa ti, a a sa Yudaya xa bɔxi xun ma.
\s Isirayila mangɛ Yerobowami firin nde
\p
\v 23 Yowasi xa di Amasiya Yudaya mangɛ, xa mangɛya ɲɛ fu nun suuli nde ra, Yowasi xa di Yerobowami naxa ti Isirayila mangɛ ra Samari. A mangɛya ɲɛ tongo naani nun keren naba. 
\v 24 A naxa fe raba naxan mu rafan Ala ma, a mu gbilen Nebati xa di Yerobowami xa yunubi fɔxɔ ra, a Isirayilakae ti naxan na. 
\v 25 A naxa a niya Isirayila naaninyie xa gbilen a ra kelife Lebo Xamata kɔɔla ma, han Araba baa dɛ ra yirefanyi ma, alɔ Isirayila Marigi Alatala nu bara a masen ki naxɛ Amitayi xa di Annabi Yunusa bɛ, naxan findi Gati Xeferika ra. 
\v 26 Alatala naxa Isirayila xa tɔɔrɛ xɔrɔxɔɛ to, e rakisima yo mu nu na, 
\v 27 a naxa e rakisi Yowasi xa di Yerobowami saabui ra. A mu nu wama a xɔn Isirayila xili xa ɲɔn duniɲa ma.
\p
\v 28 Yerobowami xa taruxui dɔnxɔɛ, a fe fanyi naxee birin naba, nun a xa xunnakeli Damasi nun Xamata ragbilenfe ra Yudaya ma, na birin sɛbɛxi Isirayila mangɛe xa taruxui kui. 
\v 29 Yerobowami naxa laaxira, e a ragata Isirayila mangɛ fɛ ma Samari. A xa di Sakari naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra.
\c 15
\s Yuda mangɛ Asaraya
\r (Yudaya Mangɛe II 26:1-23)
\p
\v 1 Yerobowami xa mangɛya ɲɛ mɔxɔɲɛn nun solofere nde ra Isirayila xun ma, Amasiya xa di Asaraya naxa ti mangɛ ra Yudaya. 
\v 2 A mangɛya sɔtɔ a ɲɛ fu nun senni nan ma, a fa ɲɛ tongo suuli nun firin mangɛya raba Darisalamu. A nga nu xili nɛ Yekoliya, Darisalamuka nan nu a ra. 
\v 3 A Alatala waxɔnfe raba nɛ a ki ma, alɔ a baba Amasiya. 
\v 4 Kɔnɔ na birin kui, kuye batudee mu ɲɔn geyae yire, mixie nu luma sɛrɛxɛe nun surayi man ba ra mɛnni. 
\v 5 Alatala naxa kunɛ fure sa mangɛ ma, han a faxa lɔxɔɛ. A nu sabatixi banxi nde nan kui, naxan nu na a xati ma. A xa di Yotami nan nu na a xa fɔxɔɛ xunyi ra, a man nu a xa mangɛya fan naɲɛrɛma bɔxi kui.
\p
\v 6 Asaraya xa taruxui dɔnxɔɛ, a fe fanyi naxee birin naba, na sɛbɛxi Yudaya mangɛe xa taruxui kui. 
\v 7 Asaraya naxa laaxira, e a ragata a benbae fɛ ma, Dawuda xa taa kui. A xa di Yotami naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra.
\s Isirayila mangɛ Sakari
\p
\v 8 Yudaya mangɛ Asaraya xa mangɛya ɲɛ tongo saxan nun solomasaxan nde ra, Yerobowami xa di Sakari naxa ti Isirayila mangɛ ra Samari, kike senni bun ma. 
\v 9 A naxa fe raba naxan mu rafan Alatala ma, alɔ a benbae naxan naba. A mu gbilen Nebati xa di Yerobowami xa yunubi fɔxɔ ra, a Isirayila ti naxan na. 
\v 10 Yabɛsi xa di Salumu naxa yanfanteya maxiri a xun ma, a a faxa Yibeleyami, a ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra. 
\v 11 Sakari xa taruxui dɔnxɔɛ sɛbɛxi Isirayila mangɛe xa taruxui kui. 
\v 12 Alatala xa masenyi nan kamali a xa faxɛ kui, a naxan masen Yehu bɛ, a to a masen, «I bɔnsɔɛ Isirayila yamarima nɛ han i tolontolonyi.» A raba na ki nɛ.
\s Isirayila mangɛ Salumu
\p
\v 13 Yabɛsi xa di Salumu naxa ti mangɛ ra Isirayila, Yudaya mangɛ Osiyasi xa mangɛya ɲɛ tongo saxan nun solomanaani nde ra. A naxa mangɛya raba kike keren Samari. 
\v 14 Menaxemi, Gadi xa di Salumu naxa keli Tirisa, a te Samari, a Yabɛsi xa di Salumu faxa, a ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra. 
\v 15 Salumu xa taruxui dɔnxɔɛ, nun a yanfɛ naxan ti, na sɛbɛxi Isirayila mangɛe xa taruxui kui. 
\v 16 Na tɛmui, Menaxemi naxa keli Tirisa, a siga Tifisa taa gerede. A naxa mɛnnikae birin faxa, a nun naxee nu na naa rabilinyi, barima e mu nu tinma a xa yaamari ra. Hali ginɛ furuxie, a nu e faxa nɛ, a e furi rabɔɔ.
\s Isirayila mangɛ Menaxemi
\p
\v 17 Yudaya mangɛ Asaraya xa mangɛya ɲɛ tongo saxan nun solomanaani nde ra, Gadi xa di Menaxemi naxa ti Isirayila mangɛ ra. A mangɛya ɲɛ fu nan naba Samari. 
\v 18 A naxa fe raba naxan mu rafan Alatala ma. A mu gbilen Nebati xa di Yerobowami xa yunubie fɔxɔ ra, a Isirayila ɲama ti naxan na.
\p
\v 19 Asiriya mangɛ Pulu naxa so Isirayila bɔxi kui, a xa naa gere, kɔnɔ Menaxemi naxa gbeti kilo wulu tongo saxan fi a ma, alako a xa a mali a xa mangɛya xa mabanban. 
\v 20 Menaxemi naxa na kɔbiri sɔtɔ Isirayila bannae ra, mixi keren keren gbeti kole tongo suuli. A to na fi Asiriya mangɛ ma, na naxa Isirayila bɔxi gerefe lu na, a gbilen a xɔnyi.
\p
\v 21 Menaxemi xa taruxui dɔnxɔɛ, nun a naxan birin naba, na sɛbɛxi Isirayila mangɛe xa taruxui kui. 
\v 22 Menaxemi naxa laaxira, a ragata a benbae fɛ ma. A xa di Pekaxaya naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra.
\s Isirayila mangɛ Pekaxaya
\p
\v 23 Yudaya mangɛ Asaraya xa mangɛya ɲɛ tongo suuli nde ra, Menaxemi xa di Pekaxaya naxa ti Isirayila mangɛ ra Samari. A naxa mangɛya ɲɛ firin naba. 
\v 24 A naxa fe raba naxan mu rafan Alatala ma, a mu gbilen Nebati xa di Yerobowami xa yunubie fɔxɔ ra, a Isirayilakae tixi naxee ra. 
\v 25 A malima nde, Remaliyahu xa di Peka, naxa a yanfa, a a faxa mangɛ banxi kui Samari. Galadika mixi tongo suuli naxa a mali na kui, e Aragobo nun Ariye fan faxa. Na dangi xanbi Peka naxa ti mangɛ ra Pekaxaya ɲɔxɔɛ ra.
\p
\v 26 Pekaxaya xa taruxui dɔnxɔɛ, a fe fanyie naxee birin naba, na birin sɛbɛxi Isirayila mangɛe xa taruxui kui.
\s Isirayila mangɛ Peka
\p
\v 27 Yudaya mangɛ Asaraya xa mangɛya ɲɛ tongo suuli nun firin nde ra, Remaliyahu xa di Peka naxa ti Isirayila mangɛ ra Samari. A naxa mangɛya ɲɛ mɔxɔɲɛn naba. 
\v 28 A naxa fe raba naxan mu rafan Alatala ma, A mu gbilen Nebati xa di Yerobowami xa yunubie fɔxɔ ra, a Isirayila ɲama ti naxee ra. 
\v 29 Peka nu mangɛ ra tɛmui naxɛ Isirayila, Asiriya mangɛ Tigilati Pileseri naxa fa, a Iyono, Abeli Beti Maaka, Yanowa, Kedesi, Xasori, Galadi, nun Galile suxu, Nafatali bɔxi birin, a na mixi birin xanin Asiriya. 
\v 30 Hoseya, Ela xa di xɛmɛ naxa yanfanteya maxiri, Remaliyahu xa di Peka xun ma, a na faxa. A naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra, Osiyasi xa di xɛmɛ Yotami xa mangɛya ɲɛ mɔxɔɲɛn nde ra. 
\v 31 Peka xa taruxui dɔnxɔɛ, a fe naxan birin naba, na sɛbɛxi Isirayila mangɛe xa taruxui kui.
\s Yudaya mangɛ Yotami
\r (Yudaya Mangɛe II 27:1-9)
\p
\v 32 Remaliyahu xa di Peka xa mangɛya ɲɛ firin nde ra Isirayila bɔxi ma, Osiyasi xa di Yotami naxa ti mangɛ ra Yudaya xun ma. 
\v 33 A ɲɛ mɔxɔɲɛn nun suuli nan nu a ra. A naxa mangɛya ɲɛ fu nun senni raba Darisalamu. Sadɔki xa di Yerusa nan nu na a nga ra. 
\v 34 A naxa fe raba naxan nafan Alatala ma, alɔ a baba Osiyasi a raba ki naxɛ. 
\v 35 Kɔnɔ na birin kui, kuye batudee mu ɲɔn geyae yire, mixie nu luma sɛrɛxɛe nun surayi man ba ra mɛnni. Yotami naxa Alatala xa banxi naadɛ nde ti, naxan xili Fuge Naadɛ.
\p
\v 36 Yotami xa taruxui dɔnxɔɛ, a fe naxan birin naba, na sɛbɛxi Yudaya mangɛe xa taruxui kui. 
\v 37 Na tɛmui Alatala naxa a niya Arami mangɛ Resin nun Remaliyahu xa di Peka xa Yudaya gere. 
\v 38 Yotami naxa laaxira, e a ragata a benbae fɛ ma a benba Dawuda xa taa kui. A xa di Axasi naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra.
\c 16
\s Yudaya mangɛ Axasi
\r (Yudaya Mangɛe II 28:1-27)
\p
\v 1 Remaliyahu xa di Peka xa mangɛya ɲɛ fu nun solofere nde ra, Yotami xa di Axasi naxa ti mangɛ ra Yudaya bɔxi ma. 
\v 2 A ɲɛ mɔxɔɲɛn nan nu a ra na tɛmui. A naxa ɲɛ fu nun senni mangɛya raba Darisalamu. A mu a Marigi Alatala waxɔnfe raba alɔ a benba Dawuda a raba ki naxɛ. 
\v 3 A nu birama Isirayila mangɛe xa kira nan fɔxɔ ra. A naxa a xa di yati ba sɛrɛxɛ gan daaxi ra, alɔ si gbɛtɛe nu a rabama ki naxɛ, Alatala naxee keri Isirayilakae ya ra. 
\v 4 A nu sɛrɛxɛe bama, a nu surayi gan sɛrɛxɛ ra geyae fari nun wuri bilie bun ma.
\p
\v 5 Na tɛmui Arami mangɛ Resin nun Isirayila mangɛ Peka Remaliyahu xa di, naxa Darisalamu gere. E naxa Axasi rabilin a xa taa kui, kɔnɔ e mu nɔ a ra. 
\v 6 Na waxati Arami mangɛ Resin nu bara Elata taa lu Arami bɔxi xa nɔɛ bun ma. A nu bara Yuda bɔnsɔɛ tongo naa. Edonkae sabati naa e ɲɔxɔɛ ra. Nee na mɛnni han to. 
\v 7 Axasi naxa xɛɛrae xɛɛ Asiriya mangɛ Tigilati Pileseri xɔn, e xa sa a fala a bɛ, «I xa konyi nan lanxi n ma, n xaxili tixi i tan nan na. I xa fa n natangade Arami mangɛ nun Isirayila mangɛ ma, e faxi n gerede.» 
\v 8 Axasi naxa gbeti nun xɛɛma tongo, naxan nu na Alatala xa banxi kui nun mangɛ banxi kui, a naxa a rasanba Asiriya mangɛ ma duuti ra. 
\v 9 Asiriya mangɛ naxa tin na fe ra, a fa siga Damasi gerede. A to nɔ na taa ra, a naxa mɛnnikae findi konyie ra, a e rasiga Kire taa kui. A Resin faxa, mɛnni mangɛ.
\p
\v 10 Mangɛ Axasi to siga Damasi, Asiriya mangɛ Tigilati Pileseri yire, a naxa sɛrɛxɛbade to naa. A naxa na sɛrɛxɛbade pirinti nun a yailan ki rasanba Uri sɛrɛxɛdubɛ ma Darisalamu. 
\v 11 Uri naxa na sɛrɛxɛbade mɔɔli ti Darisalamu, beenun mangɛ Axasi xa gbilen kelife Damasi. 
\v 12 Mangɛ to gbilen kelife Damasi, a fa na sɛrɛxɛbade to, a naxa a maso a ra, a sɛrɛxɛ ba a fari. 
\v 13 A naxa a xa sɛrɛxɛ gan daaxi nun a xa sansi xɔri sɛrɛxɛ gan na fari. A naxa wɛni sɛrɛxɛ ifili a fari, a xanunteya sɛrɛxɛ wuli makasan a ma. 
\v 14 Sɛrɛxɛbade naxan nu yailanxi wure gbeeli ra, naxan nu na Alatala ya i, hɔrɔmɔbanxi nun sɛrɛxɛbade nɛɛnɛ tagi, a naxa na ti sɛrɛxɛbade nɛɛnɛ fɛ ma kɔɔla biri ra. 
\v 15 Mangɛ Axasi naxa sɛrɛxɛdubɛ Uriya yamari yi ra, «Gɛɛsɛgɛ sɛrɛxɛ gan daaxi, nunmare sɛrɛxɛ, mangɛ xa sɛrɛxɛ gan daaxi, nun sansi xɔri hadiya, ɲama xa sɛrɛxɛ gan daaxi, ɲama xa sansi xɔri hadiya, nun ɲama xa sɛrɛxɛ ture daaxi, nee birin xa ba yi sɛrɛxɛbade xungbe fari. Sɛrɛxɛbade wure gbeeli daaxi xa rawali n tan bɛ.» 
\v 16 Sɛrɛxɛdubɛ Uriya naxa a raba alɔ mangɛ Axasi a yamari ki naxɛ.
\p
\v 17 Mangɛ Axasi naxa Ala xa banxi ye sasee dɔxɔde ba a bore ra, a na ye sasee tongo e fari. A ye sase xungbe ragoro keli tuura wure gbeeli daaxie fari, a a dɔxɔ bɔxi ma. Na ye sase nu xili nɛ «Baa.» 
\v 18 A naxa malabui lɔxɔɛ malande masara Ala xa banxi kui, a nun mangɛ sode, Asiriya mangɛ xa fe ra.
\p
\v 19 Axasi xa taruxui dɔnxɔɛ, a fe naxan birin naba, na sɛbɛxi Yudaya mangɛe xa taruxui kui. 
\v 20 Axasi naxa laaxira, a ragata a benbae fɛ ma Dawuda xa taa kui. A xa di Xesekiya naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra.
\c 17
\s Isirayila mangɛ Hoseya
\p
\v 1 Yudaya mangɛ Axasi xa mangɛya ɲɛ fu nun firin nde ra, Ela xa di Hoseya naxa findi Isirayila mangɛ ra Samari. A ɲɛ solomanaani mangɛya raba. 
\v 2 A naxa fe raba naxan mu rafan Ala ma, kɔnɔ a mu lu alɔ mangɛ singee, naxee xa yunubie dangi a gbe bɛ. 
\v 3 Asiriya mangɛ Salamanesari to sa Hoseya gere, a a lu a xa nɔɛ bun ma, Hoseya naxa tin duuti fife ra a ma. 
\v 4 Kɔnɔ Asiriya mangɛ naxa a kolon fa, a Hoseya nu wama a matandife. A tondi duuti rasanbade a ma, a man xɛɛrae xɛɛ Misira mangɛ So xɔn ma, mali fende a ra. Na kui Asiriya mangɛ naxa Hoseya suxu, a a raso geeli. 
\v 5 Na dangi xanbi, a naxa din Isirayila bɔxi birin na, a Samari rabilin, ɲɛ saxan bun ma naa suxuxi a yi ra. 
\v 6 Hoseya xa mangɛya ɲɛ solomanaani nde ra, Asiriya mangɛ naxa nɔ Samari taa ra, a Isirayilakae xanin Asiriya bɔxi ma konyiya kui. A naxa e rasabati Xala taa kui Gosan bɔxi ma Xaboro xure dɛ ra, a nun Medekae xa taae kui.
\s Isirayila xa yunubie
\p
\v 7 Na fe birin naba nɛ, barima Isirayilakae nu bara yunubi raba e Marigi Alatala ra, naxan e ramini Misira bɔxi ra Firawuna xa nɔɛ bun ma. Isirayila nu bara bira ala gbɛtɛe fɔxɔ ra, 
\v 8 e nu e batu alɔ si booree Alatala naxee kerixi e ya ra. Isirayilakae nu bara e tuli mati e xa mangɛe ra na fe kui. 
\v 9 Isirayilakae nu bara fee raba gundo ra e Marigi Alatala ra, e mu lan e xa naxee raba. E nu bara kuye batudee yailan yire itexie e xa taae birin kui, keli yire makantadee ma han taa makantaxie kui. 
\v 10 E naxa gɛmɛ masolixie nun Asera kuyee ti geyae kɔn na, wurie bun ma. 
\v 11 Mɛnni, e naxa surayi gan sɛrɛxɛ ra na kuyee bɛ, alɔ sie nu a rabama ki naxɛ, Alatala naxee keri e ya ra. E naxa Alatala matandi e xa na fe ɲaaxie ra. 
\v 12 E nu kuyee batuma, hali Alatala to bara nu tɔnyi dɔxɔ na fe ma, a falafe ra, «Wo naxa na mɔɔli raba.» 
\v 13 Alatala nu bara Isirayila nun Yudaya rakolon na birin na a xa namiɲɔnmɛe saabui ra. A nu bara a fala, «Wo xa gbilen wo xa wali kobie fɔxɔ ra. Wo xa bira n ma yaamarie nun n ma tɔnyie fɔxɔ ra, alɔ n ma sɛriyɛ a masenxi ki naxɛ, n naxan yamari wo benbae ra n ma konyi namiɲɔnmɛe saabui ra.»
\p
\v 14 Kɔnɔ e mu e tuli mati Alatala ra. E naxa e bɔɲɛ raxɔrɔxɔ, alɔ e benbae naxee mu danxaniya e Marigi Alatala ma. 
\v 15 E naxa Alatala xa yaamarie matandi, e a xa saatɛ kana naxan nu xirixi Ala nun e benbae tagi. E naxa bira fe fufafu fɔxɔ ra, e e yɛtɛ findi fuyantee ra. E naxa bira sie xa naamunyie fɔxɔ ra, naxee e rabilinxi, Alatala tɔnyi dɔxɔ naxee ma. 
\v 16 E naxa e Marigi Alatala xa yaamarie birin matandi. E naxa ninge wure daaxi firin yailan kuyee ra, e naxa Asera kuye masoli wuri ra, e naxa suyidi tunbuie bɛ, e naxa Bali kuye batu. 
\v 17 E naxa e xa di xɛmɛe nun e xa di ginɛe ba sɛrɛxɛ gan daaxi ra. E naxa bira duureya nun sematofe fɔxɔ ra. E naxa e yɛtɛ fi ala gbɛtɛe ma, e fe raba naxan mu rafan Alatala ma.
\p
\v 18 Na nan a niya Alatala naxa xɔnɔ Isirayila bɔnsɔɛ ma, a fa e makuya a ya tode ra. Yuda bɔnsɔɛ keren nan lu fa. 
\v 19 Hali Yuda bɔnsɔɛ, e mu nu birama e Marigi Alatala xa yaamarie fɔxɔ ra a raba ki ma. E fan naxa bira Isirayila xa misaali fɔxɔ ra. 
\v 20 Alatala naxa mɛɛ Isirayila bɔnsɔɛ birin na, a naxa e ɲaxankata, a e rabolo a xunnakanamae bɛlɛxɛ i, a e keri a ya tode ra. 
\v 21 A to Isirayila ba Dawuda bɔnsɔɛ ra, a naxa e lu Nebati xa di Yerobowami xa mangɛya bun ma, naxan bara e ragbilen Alatala fɔxɔ ra a xa yunubi xungbe saabui ra. 
\v 22 Isirayilakae naxa bira Yerobowami xa yunubie birin fɔxɔ ra. E mu e makuya nee ra, 
\v 23 han Alatala naxa Isirayila makuya a ya tode ra, alɔ a a masen a xa konyi namiɲɔnmɛe bɛ ki naxɛ. Na kui Isirayilakae naxa makuya e xa bɔxi ra, e sa lu Asiriya bɔxi ma han to.
\s Samarikae
\p
\v 24 Asiriya mangɛ naxa fa mixie ra keli Babilɔn, Kuta, Awi, Xamata, nun Sefarawayimi, a fa nee lu Samari taae kui Isirayilakae ɲɔxɔɛ ra. Na kui e naxa Samari findi e gbe ra, e sabati naa. 
\v 25 Nee to mu nu gaaxuma Alatala ya ra, Alatala naxa yɛtɛe radin e ma, e nu e faxa. 
\v 26 E naxa a fala Asiriya mangɛ bɛ, «I mixi naxee xaninxi e xa sabati Samari bɔxi ma, nee mu mɛnni alae batu ki kolon. Naa alae bara yɛtɛe radin e ma e e faxa a kolontareya ma.» 
\v 27 Asiriya mangɛ naxa yi yaamari fi, «Sɛrɛxɛdubɛ nde xa sabati na bɔxi ma, a xa e xaran na bɔxi alae batu ki ra.» 
\v 28 Sɛrɛxɛdubɛ keren, naxan nu bara xanin Asiriya bɔxi ma, na naxa siga Beteli taa kui Samari bɔxi ma, a mɛnnikae xaran Alatala yaragaaxui ra.
\p
\v 29 Kɔnɔ na sie, kankan nu a gbe alae tima na kuye banxie kui, Samarikae nu bara naxee ti e xa taae kui nun yire itexie fari. 
\v 30 Babilɔnkae naxa Sukɔti Bɛnɔti kuye ti. Kutakae naxa Nerigali kuye ti. Xamatakae naxa Asima kuye ti. 
\v 31 Awikae naxa Nibahasi nun Taritaki kuye ti. Sefarawayimikae tan nu luma e xa die nan ba ra sɛrɛxɛ gan daaxi ra e xa kuyee, Adarameleki nun Anameleki bɛ. 
\v 32 Na sie to nu gaaxuma Alatala fan ya ra, e nu mixi mɔɔli nan birin tima Alatala xa sɛrɛxɛdubɛe ra, nee xa nu sɛrɛxɛe ba e bɛ na yire itexie fari. 
\v 33 Na kui, e nu Alatala batuma, kɔnɔ e man nu e gbe kuye fan batuma e gbe ki ma.
\p
\v 34 Han to e birama na naamun forie fɔxɔ ra, e mu gaaxuma Alatala ya ra. E mu nu e yɛtɛ xa naamunyie rakamalima, e man mu nu Alatala xa sɛriyɛ fan nakamalima, a naxan so Yaxuba bɔnsɔɛ yi ra, a naxan xili sa Isirayila. 
\v 35 Alatala nu bara yi saatɛ tongo e bɛ, a e yamari yi ra, «Wo naxa gaaxu ala gbɛtɛe ya ra, wo naxa suyidi e bɛ, wo naxa e batu, wo naxa sɛrɛxɛ yo ba e bɛ. 
\v 36 A lanma wo xa gaaxu Alatala nan keren ya ra, naxan wo raminixi Misira bɔxi ma a sɛnbɛ xungbe ra. Wo xa suyidi a tan nan bɛ, wo man xa sɛrɛxɛ ba a keren nan bɛ. 
\v 37 Wo xa wo ɲɔxɔ sa a xa kiraya, a xa sɛriyɛ nun a xa yaamarie xɔn ma lɔxɔɛ birin, a naxee sɛbɛxi wo bɛ. Wo naxa gaaxu ala gbɛtɛe ya ra. 
\v 38 Wo naxa nɛɛmu n ma saatɛ ma, wo naxa gaaxu ala gbɛtɛe ya ra. 
\v 39 A lanma wo xa gaaxu wo Marigi Alatala nan ya ra, barima a tan nan wo baxi wo yaxuie birin bɛlɛxɛ i.»
\p
\v 40 Kɔnɔ e mu e tuli mati Alatala xui ra, e naxa bira e xa naamunyi forie fɔxɔ ra. 
\v 41 Yi sie nu Alatala batuma, e man nu e xa kuye masolixie fan batuma. E xa die nun nee fan ma die na e benbae xa kira nan xɔn ma han to.
\c 18
\s Yudaya mangɛ Xesekiya
\r (Yudaya Mangɛe II 29:1-2, 31:1, 32:1-19, Annabi Esayi 36:1)
\p
\v 1 Ela xa di Hoseya xa mangɛya ɲɛ saxan nde ra, Axasi xa di Xesekiya naxa ti mangɛ ra Yudaya bɔxi ma. 
\v 2 A ɲɛ mɔxɔɲɛn nun suuli nan nu a ra. A naxa mangɛya ɲɛ mɔxɔɲɛn nun solomanaani raba Darisalamu. A nga nu xili nɛ Abi, Sakari xa di ginɛ. 
\v 3 A naxa fe raba naxan nafan Alatala ma, alɔ a benba Dawuda a raba ki naxɛ. 
\v 4 A kuye batudee kana yire itexie fari, a gɛmɛ masolixie iwuru, a Asera kuye bolon. A naxa bɔximase wure gbeeli daaxi fan kana, Annabi Munsa naxan yailan, barima Isirayilakae nu surayi ganma a fan bɛ sɛrɛxɛ ra, e nu a xili Nexusetana.
\p
\v 5 Xesekiya nu a xa lanlanteya sama Isirayila Marigi Alatala ma dangife Yudaya mangɛ birin na. 
\v 6 A bɔɲɛ nu xirixi Alatala ra, a tondi a xa kira bɛɲinde, a bira Alatala xa sɛriyɛ fɔxɔ ra, a naxan so Annabi Munsa yi ra. 
\v 7 Alatala nu luma a sɛɛti ma, a a niya a xa fe birin xa nu sɔɔnɛya ra. Xesekiya naxa tondi lude Asiriya xa mangɛya bun ma. 
\v 8 A naxa Filisitakae bɔnbɔ han Gasa mabiri, kelife e xa yire makantadee ma han e xa taa makantaxi kui.
\p
\v 9 Xesekiya xa mangɛya ɲɛ naani nde ra, naxan ilan Ela xa di Hoseya xa mangɛya ɲɛ solofere nde ra Isirayila, Asiriya mangɛ Salamanesari naxa fa Samari gerede, a a rabilin. 
\v 10 Ɲɛ saxan dangi xanbi, Xesekiya xa mangɛya ɲɛ senni nde nan nu a ra, Isirayila mangɛ Hoseya fan xa mangɛya ɲɛ solomanaani nde, Samari naxa lu Asiriyakae bɛlɛxɛ i. 
\v 11 Asiriya mangɛ naxa Isirayilakae xanin Asiriya bɔxi ma Xala mabiri nun Xaboro dɛ ra Gosan xure, a nun Medekae xa taae kui. 
\v 12 E Marigi Alatala na raba nɛ e ra, barima e tondi nɛ e tuli matide a ra, e a xa saatɛ kana. E mu Alatala xa konyi Annabi Munsa xa sɛriyɛ rabatu.
\p
\v 13 Mangɛ Xesekiya xa mangɛya ɲɛ fu nun naani nde ra, Asiriya mangɛ Senaxeribi naxa Yudaya taa makantaxie gere, a nɔ e ra. 
\v 14 Yudaya mangɛ Xesekiya naxa xɛɛra xɛɛ Asiriya mangɛ ma Lakisi, a naxɛ, «Diɲɛ, n bara won ma saatɛ kana. Gbilen n fɔxɔ ra, n xa tin i waxɔnfe birin na.» Na kui, Asiriya mangɛ naxa Xesekiya yamari a xa fa gbeti kilo wulu solomanaani, a nun xɛɛma kilo kɛmɛ solomanaani ra. 
\v 15 Xesekiya naxa gbeti birin fi a ma, naxan nu na Alatala xa hɔrɔmɔbanxi nun mangɛ banxi kui. 
\v 16 A naxa gbeti nun xɛɛma ba, naxan nu fatuxi Alatala xa hɔrɔmɔbanxi naadɛe nun e gbanyie ma, a na birin fi Asiriya mangɛ ma.
\p
\v 17 Asiriya mangɛ naxa a xa sɔɔri mangɛ, a xa kuntigie xunyi, nun a rasima singe xɛɛ Xesekiya xɔn ma Darisalamu, kelife ra Lakisi. E to Darisalamu li, e naxa ti ye yire xungbe fɛ ma, mixie nu garɛ soma dɛnnaxɛ. 
\v 18 E naxa mangɛ xili mɛnni. Xilikiya xa di Eliyakimi, mangɛ xa banxi xunyi, mangɛ xa sɛbɛliti Sebena, nun Asafi xa di Yowa, naxan findixi mangɛ xa kɛɛdi ragatɛ ra, nee naxa mini Asiriyakae ralande.
\p
\v 19 Asiriya mangɛ rasima singe naxa yi masenyi ti e bɛ, «Wo a fala Xesekiya bɛ, Asiriya mangɛ xungbe yi nan masenxi, ‹I xaxili tixi munse ra? 
\v 20 I wɔyɛn fufafu nan tun falaxi! I ɲɔxɔ a ma a i bara fɛɛrɛ nun sɛnbɛ sɔtɔ n gerefe ra? I laxi nde ra, naxan a niyama i xa n matandi? 
\v 21 I i xa lanlanteya saxi Misirakae nan ma fa? E luxi alɔ wuri ponpoe naxan girama, a fa i sɔxɔ i kilɔnma a ra tɛmui naxɛ. Misira mangɛ Firawuna na na ki nɛ mixi birin bɛ, naxee e xaxili tixi a ra. 
\v 22 Tɛmunde wo n yaabima nɛ, «Muxu xaxili tixi muxu Marigi Alatala nan na.» Kɔnɔ n xa a fala wo bɛ Xesekiya bara gɛ sɛrɛxɛbadee kanade geyae fari, a fa a fala Yudayakae nun Darisalamukae bɛ, «Wo Alatala batu Darisalamu xa sɛrɛxɛbade gbansan nɛ.»›»
\p
\v 23 «Xa i sa nɔma soe ragi wulu firin sɔtɔde i xa ɲama ya ma, n marigi Asiriya mangɛ soe fima nɛ i ma, e naxee ragima. 
\v 24 Hali i i xaxili ti Misirakae ra, soe ragie nun gisee xa fe ra, i sɛnbɛ xurun n ma mangɛ xa mixi xuri di nde nɔfe ra. 
\v 25 Bafe na ra, wo marigi Alatala xa mu waxi n xa be gere? Alatala nan a falaxi n bɛ, ‹Siga, i na bɔxi kana.›»
\p
\v 26 Xilikiya xa di Eliyakimi, Sebena, nun Yowa naxa a fala Asiriya mangɛ rasima bɛ, «Yandi, i xa wɔyɛn muxu bɛ Arami xui ra, muxu tan i xa konyie na xui fahaamuma. I naxa wɔyɛn muxu bɛ Yuda xui ra ɲama ya xɔri naxan na tɛtɛ fari.» 
\v 27 Kɔnɔ Asiriya mangɛ rasima naxa e yaabi, «N marigi n xɛɛxi yi masenyi falade i xa mangɛ nun i tan nan gbansan bɛ? N mu wɔyɛnfe yi mixie fan xa bɛ, naxee dɔxɔxi tɛtɛ fari yi ki, naxee fama e yɛtɛ xa gbi fuxi donde nun e yɛtɛ xɔli minde nun wo tan na?»
\p
\v 28 Mangɛ rasima naxa keli, a a fala a xui itexi ra Yudaya xui ra, a naxɛ, «Wo wo tuli mati Asiriya mangɛ xungbe xa masenyi ra, 
\v 29 ‹Wo naxa tin Xesekiya xa wo madaxu, barima a mu fata wo ratangade n bɛlɛxɛ i! 
\v 30 Wo naxa tin a xa wo madaxu wo xaxili tife Alatala ra, a falafe ra, «Alatala muxu rakisima nɛ, yi taa mu luma Asiriyakae xa mangɛ sagoe.» 
\v 31 Wo naxa wo tuli mati Xesekiya ra de! Asiriya mangɛ yi nan falaxi, «Xa wo tin lude n ma yaamari bun ma, kankan fama a xa xɛɛ bogisee donde, kankan a xa kɔlɔnyi ye min, 
\v 32 han n sa fama wo xaninde bɔxi nde ma tɛmui naxɛ, naxan luxi alɔ wo xa bɔxi, mɛngi nun wɛni fanyi, taami nun wɛni xɛe, oliwi bilie nun kumi na dɛnnaxɛ. Na kui, wo baloma nɛ a fanyi ra, wo ratanga faxɛ ma.» Wo naxa wo tuli mati Xesekiya ra, naxan wama wo madaxufe a falafe ra, «Marigi Alatala won nakisima nɛ.» 
\v 33 Si gbɛtɛe xa alae nɔ nɛ e xa mixie bade Asiriya mangɛ bɛlɛxɛ i? 
\v 34 Xamata nun Arapadi xa alae go? Sefarawayimi, Hena nun Iwa xa alae go? Nee bara Samari ba n bɛlɛxɛ i? 
\v 35 Ɲamanɛe birin xa alae ya ma, ala mundun a xa mixie rakisixi n bɛlɛxɛ i? Alatala tan nɔma Darisalamu ratangade n ma?›»
\p
\v 36 Ɲama naxa dundu, e mu a yaabi, barima mangɛ a fala nɛ, «Wo naxa a yaabi de.» 
\v 37 Xilikiya xa di Eliyakimi, mangɛ xa banxi xunyi, Sebena sɛbɛliti, nun Asafi xa di Yowa kɛɛdi ragatɛ, nee naxa siga mangɛ Xesekiya yire e xa sosee ibɔɔxi e ma sunnunyi kui, e fa Asiriya mangɛ rasima xa masenyi dɛntɛgɛ a bɛ.
\c 19
\s Xesekiya nun Annabi Esayi xa sumunyi
\r (Annabi Esayi 37:1-38)
\p
\v 1 Mangɛ Xesekiya to na fe mɛ, a naxa a xa donma ibɔɔ a ma, a bɛki dugi ragoro a ma sunnunyi kui, a fa siga Alatala xa banxi kui. 
\v 2 A naxa a xa banxi xunyi Eliyakimi, a xa sɛbɛliti Sebena, nun sɛrɛxɛdubɛ forie xɛɛ Amosu xa di Annabi Esayi xɔn, bɛki dugi ragoroxi e ma. 
\v 3 E naxa a fala a bɛ, Xesekiya yi nan falaxi, «To findixi sunnunyi, ɲaxankatɛ, nun bɔɲɛ maɲaaxu lɔxɔɛ nan na. A luxi alɔ die bari tɛmui bara a li, kɔnɔ sɛnbɛ mu na sɔnɔn e xa bari. 
\v 4 I Marigi Alatala na Asiriya mangɛ xa xɛɛra xa masenyi mɛ Ala ɲiɲɛ rasɔtɔfe ra, tɛmunde a a ɲaxankatama nɛ a xa na wɔyɛnyie ma. I xa Ala maxandi alako won ma mixi dɔnxɔɛe naxa faxa.»
\p
\v 5 Mangɛ Xesekiya xa mixie naxa siga Annabi Esayi yire. 
\v 6 Esayi naxa a masen e bɛ, «Wo a fala wo xa mangɛ bɛ, Alatala yi masenyi nan tixi, ‹I naxa gaaxu Asiriya mangɛ xa xɛɛrae xa marasɔtɔɛe xa fe ra, a naxee falaxi n bɛ. 
\v 7 N fama a xaxili mafindide xibaarui nde ra, a fa gbilen a xɔnyi. N a faxama santidɛgɛma ra mɛnni nɛ.›»
\p
\v 8 Mangɛ xa xɛɛra to gbilen Asiriya mangɛ yire, a naxa a li a xa mangɛ nu bara keli Lakisi, a nu na Libina gerefe. 
\v 9 Na tɛmui Asiriya mangɛ naxa a kolon a Kusi mangɛ Tirihaka na fafe a gerede. Na kui a man naxa xɛɛrae xɛɛ Xesekiya ma, a falafe ra, 
\v 10 «Wo a fala Yudaya mangɛ Xesekiya bɛ, ‹I xa ala, i laxi naxan na, na naxa i madaxu de a falafe ra, «Darisalamu mu luma Asiriya mangɛ bɛlɛxɛ i.» 
\v 11 I a kolon a fanyi ra Asiriya mangɛe naxan nabaxi ɲamanɛe birin na. E e sɔntɔ nɛ a ɲaaxi ra. I tan fa fama i bade n yi ra di? 
\v 12 N benbae si naxee bɔnbɔ, e xa alae e ratanga nɛ, alɔ Gosan, Xarani, Resefa, nun Eden bɔnsɔɛ naxee na Teli Asari? 
\v 13 Xamata mangɛ, Arapadi mangɛ, Sefarawayimi mangɛ, Hena mangɛ, nun Iwa mangɛ na minden?›»
\p
\v 14 Xesekiya naxa bataaxɛ rasuxu xɛɛrae yi ra, a naxa a xaran. Na dangi xanbi, a naxa te Alatala xa banxi, a a itala Alatala ya i. 
\v 15 Xesekiya naxa Alatala maxandi, a naxɛ, «Isirayila Marigi Alatala, naxan magoroxi malekɛe tagi, i tan nan na duniɲa birin Marigi ra, i tan nan koore nun bɔxi daaxi. 
\v 16 Alatala, i i tuli mati a fanyi ra, i xa Senaxeribi xa masenyi ramɛ, naxan a xa mixi xɛɛxi Ala Ɲiɲɛ rasɔtɔde. 
\v 17 Alatala, nɔndi na a ra, Asiriya mangɛe bara si birin sɔntɔ, a e xa fe xun nakana. 
\v 18 E naxa nee xa alae woli tɛ i, e e kana. A nɔndi ki ma, na kuyee mu findixi Ala ra, barima ibunadama nan nee yailanxi wuri nun gɛmɛ ra. 
\v 19 Yandi, muxu Marigi Alatala, i xa muxu ratanga Senaxeribi ma, alako duniɲa birin xa a kolon, a i tan nan keren na Ala ra.»
\p
\v 20 Awa, Amosu xa di Annabi Esayi naxa xɛɛra xɛɛ mangɛ Xesekiya ma, a naxɛ, «Isirayila Marigi Alatala yi nan masenxi, ‹N bara i xa maxandi suxu i naxan tixi Asiriya mangɛ Senaxeribi xa fe ra. 
\v 21 Alatala xa masenyi nan ya a xili ma,
\q Siyoni taa fama yode i ma,
\q Darisalamu tofanyi fama i maberede.
\q
\v 22 I nde konbixi, i nde maberexi?
\q I sɔnxɔxi nde ma?
\q I bara i yɛtɛ igbo Isirayila Sɛniyɛntɔɛ ma.
\q
\v 23 I xa xɛɛrae bara Marigi rasɔtɔ.
\q I bara a fala, «N tan bara te han Liban geyae fari
\q n ma gisee kui.
\q N sɛdiri wuri itexie fɔn,
\q n sipirɛ wuri tofanyie sɛgɛ fɔtɔnyi dɛɲɛxi kui.
\q
\v 24 N tigie ge ɲamanɛe ma, n e ye min.
\q N Nili xure sɛnkinɛe birin xɔrima nɛ n sanyie ra.»›»
\b
\q
\v 25 Alatala naxɛ, «I mu a mɛxi ba,
\q a n bara yi fee natɛ nu a rakuya,
\q kafi n i daa tɛmui?
\q N fa na e rabafe nɛ.
\q I tan findixi taa sɛnbɛmae sɔntɔma nan tun na,
\q
\v 26 na taa mixie sɛnbɛ mu na e xa ti wo kanke.
\q Gaaxui nun yaagi nan tun e sɔtɔma.
\q E luma alɔ ɲooge xare, alɔ sɛxɛ naxan na banxi kɔn na,
\q alɔ mɛngi bili naxan xarama beenun a xa bogi.
\q
\v 27 Kɔnɔ n i dɔxɔ tɛmui, i mini tɛmui sigafe ra gere sode, i fa tɛmui, n na birin kolon.
\q I man na n matandi, n na fan kolon.
\q
\v 28 I to bara n matandi na ki, i i yɛtɛ igbo n ma,
\q n na n ma xurundɛ gbakuma nɛ i ɲɔɛ ra,
\q n na n ma karafoe sɔti i dɛ kui,
\q n i ragbilen i kelide.»
\b
\q
\v 29 Alatala naxɛ, «Xesekiya, tɔnxuma nan ya i bɛ:
\q Toofare wo sansi xɔri yolonxi nan donma.
\q Tamuna wo sansi bali nan donma.
\q Kɔnɔ tamuna boore, wo sansie nan donma wo naxee sima wo e xaba,
\q wo wɛni min naxan kelima wɛni bilie ma, wo naxee sima.
\q
\v 30 Yuda bɔnsɔɛe naxee kisima,
\q nee luma nɛ alɔ wuri bili
\q naxan a sanke na bɔxi bun ma,
\q a fa a bogi ramini a fuge biri ra.
\q
\v 31 Barima mixi ndee ratangama nɛ faxɛ ma Darisalamu,
\q Siyoni mixi ndee kisima nɛ.
\q Alatala Sɛnbɛma a mafurama nɛ na birin nabade.»
\b
\q
\v 32 Na kui, Alatala yi masenyi nan tixi Asiriya mangɛ xa fe ra,
\q «A mu soma yi taa kui,
\q a mu xali yo wolima be,
\q a mu tima wo kanke a xa wure lefa ra,
\q a mu bɛndɛ matema tuganfe ra wo xa tɛtɛ ra.
\q
\v 33 A gbilenma a fa kira nan na,
\q a mu soma yi taa kui!
\q Alatala xa masenyi nan na ki.
\q
\v 34 N yi taa makantama nɛ,
\q n a rakisima nɛ n xili nun n ma konyi Dawuda xa fe ra.»
\p
\v 35 Na kɔɛ ra Alatala xa malekɛ naxa mini, a sa Asiriyaka wulu kɛmɛ tongo solomasaxan nun suuli faxa. A dɔnxɔɛe to keli gɛɛsɛgɛ, e naxa na furee to e ya ma. 
\v 36 Na kui, Asiriya mangɛ Senaxeribi naxa gbilen a xɔnyi Ninewe. 
\v 37 Lɔxɔɛ nde, a to nu na salife a xa ala Nisiri xa banxi kui, Adarameleki nun Sareseri naxa a faxa santidɛgɛma ra, e e gi Ararati bɔxi ma. Esarixadoni naxa ti mangɛ ra a baba Senaxeribi ɲɔxɔɛ ra.
\c 20
\s Xesekiya xa fure
\r (Yudaya Mangɛe II 32:24-26, Annabi Esayi 38:1-8,21-22)
\p
\v 1 Na ɲɛe ra, Xesekiya naxa fura a ɲaaxi ra. A gbe mu nu luxi a xa faxa. Amosu xa di Annabi Esayi naxa siga a yire, a a fala a bɛ, Alatala yi nan masenxi, «I xa yaamarie fi i xa mixie ma, barima i na faxafe nɛ yi ki, i mu kisima yi fure ma.» 
\v 2 Xesekiya naxa a yatagi mafindi banxi xalɛ ma, a Alatala maxandi, a naxɛ, 
\v 3 «Alatala, yandi hinnɛ n na, i a kolon a n nan ɲɛrɛxi nɛ kira tinxinxi xɔn ma n ma duniɲɛigiri kui n bɔɲɛ fiixɛ ra. N mu i matandi, n mu gbilen i waxɔnfe fɔxɔ ra.» Xesekiya naxa wa ki fanyi ra.
\p
\v 4 Annabi Esayi mu nu gɛxi minide mangɛ banxi tɛtɛ kui, Alatala man naxa a masen a bɛ, a naxɛ, 
\v 5 «Gbilen i xa sa a fala n ma ɲama yarerati Xesekiya bɛ, i benba Dawuda Marigi Alatala yi nan masenxi, ‹N bara i xa maxandi mɛ, n bara i yaye to. N i yalanma nɛ, a xi saxan nde, i tema nɛ Alatala xa banxi. 
\v 6 N ɲɛ fu nun suuli sama nɛ i xa simaya xun ma. N i tan nun yi taa ratangama nɛ Asiriya mangɛ ma. N yi taa makantama nɛ n ma konyi Dawuda xa fe ra.›»
\p
\v 7 Annabi Esayi naxa a fala Xesekiya xa mixie bɛ, «Wo xɔrɛ bogi xaraxi nde mɔndɔ, wo xa a sa a xa fi ya i.» E naxa na raba, Xesekiya naxa yalan. 
\v 8 Xesekiya nu bara a fala Annabi Esayi bɛ, «N a kolonma tɔnxuma mundun ma, a Alatala n na yalanma nɛ, n man fa siga a xa banxi a xi saxan nde ma?» 
\v 9 Annabi Esayi naxa a yaabi, «Yi nan findima Alatala xa tɔnxuma ra i bɛ, alako i xa a kolon a Alatala a xa masenyi rakamalima nɛ. I wama soge niini xa a magbilen a xanbi xanbi ma dɔxɔ fu, ka a xa siga a yare yare ma dɔxɔ fu?» 
\v 10 Xesekiya naxa a yaabi, «Soge niini luma siga ra a yare yare nan ma. I xa a niya a xa gbilen a xanbi xanbi ma.» 
\v 11 Na tɛmui, Annabi Esayi naxa Ala maxandi a xa na raba. Alatala naxa soge niini magbilen a xanbi xanbi ma dɔxɔ fu. Na soge niini nu tixi Axasi tede nan ma.
\s Xesekiya nun Babilɔn mangɛ xa xɛɛrae
\r (Annabi Esayi 39:1-8)
\p
\v 12 Na tɛmui Babilɔn mangɛ Merodaki Baladan naxa bataaxɛ nun buɲa rasanba Xesekiya ma, barima a nu bara Xesekiya furafe mɛ. 
\v 13 Xesekiya naxa na xɛɛrae rasɛnɛ, a a xa naafuli birin masen e bɛ, alɔ gbeti, xɛɛma, surayi, labundɛ nun ture xiri ɲɔxunmɛ, a xa geresose ragatade nun a xa bannaya birin dɛnnaxɛ. Sese mu lu, Xesekiya mu naxan masen e bɛ a xa banxi nun a xa bɔxi kui. 
\v 14 Na dangi xanbi, Annabi Esayi naxa fa Xesekiya yire, a a maxɔrin, «Na mixie munse falaxi i bɛ? E kelixi minden?» Xesekiya naxa a yaabi, «E kelixi bɔxi makuye nde nɛ, dɛnnaxɛ xili Babilɔn.» 
\v 15 Esayi man naxa a maxɔrin, «E munse matoxi i xa banxi kui?» Xesekiya naxa a yaabi, «Se naxan birin na n ma banxi kui. Sese mu luxi n xɔnyi n mu naxan masenxi e bɛ.»
\p
\v 16 Na kui, Annabi Esayi naxa a fala Xesekiya bɛ, «I tuli mati Alatala xa masenyi ra, 
\v 17 ‹Lɔxɔɛ na fafe, yi mixie fama i harige birin xaninde Babilɔn, i benbae naxan luxi i yi ra. Alatala xa masenyi nan na ki. 
\v 18 E fama i xa die suxude, i naxee barixi, e e bana Babilɔn mangɛ bɛ.›» 
\v 19 Xesekiya naxa a fala Esayi bɛ, «Alatala xa masenyi i naxan tixi, a fan.» A na fala nɛ barima a naxɛ, «Bɔɲɛsa nun kantari tan luma nɛ be, n ma simaya birin kui.»
\p
\v 20 Xesekiya xa taruxui dɔnxɔɛ nun a xa wali fanyie a naxee raba, alɔ ye sase yailanfe nun ye kira rabɔɔfe sofe ra taa kui, na sɛbɛxi Yudaya mangɛe xa taruxui kui. 
\v 21 Xesekiya naxa laaxira, e a bɛlɛ a benbae fɛ ma. A xa di Manasi naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra.
\c 21
\s Yudaya mangɛ Manasi
\r (Yudaya Mangɛe II 33:1-20)
\p
\v 1 Manasi ɲɛ fu nun firin nan nu a ra a findi mangɛ ra tɛmui naxɛ. A naxa lu kibanyi kui ɲɛ tongo suuli bun ma Darisalamu. A nga nu xili nɛ Xefesiba. 
\v 2 A naxa fe raba naxan mu rafan Alatala ma, a bira sie xa naamunyi ɲaaxie fɔxɔ ra, Alatala naxee keri na bɔxi ma Isirayila bɔnsɔɛ ya ra. 
\v 3 A naxa kuye batudee yailan a baba nu bara naxee kana. A naxa Bali kuye xa sɛrɛxɛbadee yailan, a Asera kuye ti, alɔ Isirayila mangɛ Akabu a raba ki naxɛ. A man naxa tunbuie batu fɔlɔ, a a xinbi sin nee bun ma. 
\v 4 A naxa sɛrɛxɛbade ndee ti kuyee bɛ Alatala xa banxi kui, naxan nu tixi Darisalamu Alatala xili xa fe ra. 
\v 5 A naxa sɛrɛxɛbade ndee ti tunbuie batufe ra, Alatala xa banxi tɛtɛ firinyie kui. 
\v 6 A naxa a xa di gan sɛrɛxɛ ra. A nu duure fe nun sematoe fe raba, a nu wɔyɛn ɲinnɛe nun mixi faxaxie ra. A ti Alatala kanke, a nu fe raba naxan mu rafan Alatala ma.
\p
\v 7 A naxa Asera kuye masolixi ti Alatala xa banxi kui. Alatala nu bara a masen Dawuda nun a xa di Sulemani bɛ banxi naxan ma fe ra, «N bara Darisalamu nun yi banxi sugandi Isirayila bɔnsɔɛ birin ya ma, n xili sabatide ra abadan. 
\v 8 N mu Isirayila kerima e xa bɔxi ma sɔnɔn, n naxan fixi e benbae ma, xa e sa birama n ma yaamarie nun n ma sɛriyɛ fɔxɔ ra, n ma konyi Munsa naxan masen e bɛ.»
\p
\v 9 Kɔnɔ Isirayila mu Alatala xui suxu. E xa mangɛ Manasi naxa e xun ti kira ɲaaxi xɔn ma. E xa yunubie naxa dangi sie xa yunubie ra, Alatala naxee sɔntɔ Isirayila ya ra. 
\v 10 Na kui Alatala naxa a xa masenyi ti a xa namiɲɔnmɛe saabui ra, a falafe ra, 
\v 11 «Yudaya mangɛ Manasi, i to bara yunubi raba dangife Amorikae ra, i a niya Yudayakae xa kuyee batu, 
\v 12 n tan Isirayila Marigi Alatala xa a masen i bɛ, n gbaloe ragoroma nɛ Yudaya nun Darisalamu ma, naxan findima tɛrɛnna ra mixi birin bɛ. 
\v 13 N Darisalamu makiitima nɛ alɔ n a raba Samari ra ki naxɛ. N wo xa fe matoma nɛ alɔ n Akabu bɔnsɔɛ xa fe mato ki naxɛ. N Darisalamu mafindima nɛ a legere ma, alɔ pileti mafindima ki naxɛ a na gɛ maxade. 
\v 14 N na n ma ɲama dɔnxɔɛ rabɛɲinma nɛ, n e lu e yaxuie sagoe, e xun nakana, e halaki, 
\v 15 barima e bara fe raba naxan mu rafan n ma, e ti n kanke kabi n e benbae raminixi tɛmui naxɛ Misira bɔxi ra.»
\p
\v 16 Bafe Yudaya xun tife ra kira ɲaaxi xɔn ma, Manasi naxa Darisalamuka gbegbe man faxa tɔɔɲɛgɛ kui. 
\v 17 Manasi xa taruxui dɔnxɔɛ, a fe ɲaaxi naxee birin naba, na sɛbɛxi Yudaya mangɛe xa taruxui kui. 
\v 18 A naxa laaxira, e naxa a ragata a benbae fɛ ma gaburi nde kui mangɛ banxi xanbi ra, mangɛ Usa ragata dɛnnaxɛ. A xa di Amon naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra.
\s Yudaya mangɛ Amon
\r (Yudaya Mangɛe II 33:21-25)
\p
\v 19 Amon nu bara ɲɛ mɔxɔɲɛn nun firin sɔtɔ, a ti mangɛ ra tɛmui naxɛ. A naxa mangɛya ɲɛ firin naba Darisalamu. A nga nu xili nɛ Mesulemeti, Xarusu naxan bari Yotoba bɛ. 
\v 20 A naxa fe raba naxan mu rafan Alatala ma, alɔ a baba Manasi a raba ki naxɛ. 
\v 21 A naxa bira a baba xa kira fɔxɔ ra fe birin kui, a naxa kuyee batu a baba naxee batu, a suyidi e bɛ. 
\v 22 A naxa mɛɛ a benbae Marigi Alatala ra, a mu bira a xa kira fɔxɔ ra. 
\v 23 A xa kuntigie naxa a yanfa, e a faxa a yɛtɛ banxi kui. 
\v 24 Kɔnɔ ɲama naxa na yanfantee faxa, e a xa di Yosiya ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra. 
\v 25 Amon xa taruxui dɔnxɔɛ, a fe naxee birin naba, na sɛbɛxi Yudaya mangɛe xa taruxui kui. 
\v 26 E naxa a ragata a xa gaburi kui, mangɛ banxi xanbi ra, mangɛ Usa ragata dɛnnaxɛ. A xa di Yosiya naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra.
\c 22
\s Yudaya mangɛ Yosiya
\r (Yudaya Mangɛe II 34:1-2)
\p
\v 1 Yosiya ɲɛ solomasaxan nan nu a ra, a findi mangɛ ra tɛmui naxɛ. A naxa mangɛya ɲɛ tongo saxan nun keren naba Darisalamu. A nga nu xili nɛ Yedida, Adaya naxan bari Bɔsikati bɛ. 
\v 2 A naxa fe raba naxan nafan Alatala ma, a a ɲɛrɛ a benba Dawuda xa kira xɔn ma. A mu ba na kira ma fefe ma.
\s Sɛrɛxɛdubɛ kuntigi saatɛ kitaabui tofe
\r (Yudaya Mangɛe II 34:8-18)
\p
\v 3 Yosiya xa mangɛya ɲɛ fu nun solomasaxan nde ra, a naxa Asaliya xa di, Mesulama fan xa mamadi Safan sɛbɛliti xɛɛ Alatala xa banxi, yi yaamari ra: 
\v 4 «Siga sɛrɛxɛdubɛ xungbe Xilikiya yire, a xa kɔbiri kɔnti ɲama faxi naxan na Alatala xa banxi naadɛ kantɛe xɔn ma. 
\v 5 A xa so walikɛ xunyie yi ra, naxee ɲɔxɔ saxi Alatala xa banxi yailanfe xɔn ma. E xa a so walikɛe yi ra naxee na yire bulaxie yailanfe banxi xalɛ ma, 
\v 6 nun xabuie, banxitie yi ra. A man xa findi wuri nun gɛmɛ sare ra, walikɛe hayi na naxan ma Alatala xa banxi xa fe ra. 
\v 7 Kɔnɔ e naxa na kɔbiri rawali ki maxɔrin e ma de, barima mixi tinxinxie nan e ra.»
\p
\v 8 Na tɛmui sɛrɛxɛdubɛ xungbe Xilikiya naxa a fala Safan sɛbɛliti bɛ, «N bara won ma sɛriyɛ kitaabui to Alatala xa banxi kui!» Xilikiya naxa a so Safan yi ra, Safan naxa a xaran fɔlɔ a xui itexi ra. 
\v 9 Na dangi xanbi, a naxa siga mangɛ yire, a dɛntɛgɛ sa mangɛ bɛ a falafe ra, «Kɔbiri naxan nu na Alatala xa banxi kui, i xa walikɛe bara na so walikɛ xunyie yi ra naxee ɲɔxɔ saxi Alatala xa banxi yailanfe xɔn ma.» 
\v 10 A naxa yi masenyi fan sa na fari, a naxɛ, «Sɛrɛxɛdubɛ Xilikiya bara kitaabui nde so n yi ra.» Safan naxa a xaran mangɛ bɛ a xui itexi ra.
\p
\v 11 Mangɛ to sɛriyɛ kitaabui xa masenyi mɛ, a naxa a xa sosee ibɔɔ sunnunyi kui. 
\v 12 A naxa sɛrɛxɛdubɛ Xilikiya, Safan xa di Axikama, Mike xa di Akibori, Safan sɛbɛliti, nun mangɛ rasima Asaya yamari, 
\v 13 «Wo siga Alatala maxɔrin n tan nun Yudaya ɲama bɛ yi kitaabui xa masenyi wama naxan falafe won bɛ, won naxan toxi. Alatala xa xɔnɛ bara gbo. A xɔnɔxi won ma, barima won babae mu tin birade yi kitaabui xui fɔxɔ ra, e mu ɲɛrɛ kira xɔn ma, naxan sɛbɛxi na kitaabui kui.»
\p
\v 14 Sɛrɛxɛdubɛ Xilikiya, Axikama, Akibori, Safan, nun Asaya naxa siga namiɲɔnmɛ ginɛ Xulida yire, Salumu xa ginɛ, Tikifa xa di, Xaraxasi xa mamadi. Na ginɛ nu sabatixi Darisalamu taa nɛɛnɛ nan kui, a nu mɛɛnima mangɛ xa sosee ma. Xɛɛrae to dɛntɛgɛ sa na ginɛ bɛ, 
\v 15 a naxa e yaabi, «Isirayila Marigi Alatala xa masenyi nan ya: ‹Wo a fala wo xɛɛma bɛ, 
\v 16 a Alatala naxɛ a n gbaloe ragoroma nɛ yi bɔxi nun a xa mixie ma, alɔ Yudaya mangɛ a xaranxi yi kitaabui kui ki naxɛ. 
\v 17 E to bara n nabolo, e nu surayi gan ala gbɛtɛe bɛ e naxee yailanxi e yɛtɛ bɛlɛxɛe ra, n bɔɲɛ bara te yi yire xili ma. A luxi alɔ tɛ naxan mu xubenma muku!› 
\v 18 Kɔnɔ wo a fala Yudaya mangɛ bɛ, naxan wo xɛɛxi be Alatala maxɔrinde, wo naxɛ, ‹Isirayila Marigi Alatala xa masenyi nan ya: 
\v 19 I tan Yosiya to gaaxu n ya ra i i yɛtɛ magoro n tan Alatala bɛ n ma masenyi xa fe ra yi bɔxi nun a xa mixie xili ma, n bara i xa maxandi suxu. I to i xa sosee ibɔɔ sunnunyi kui, i fa wa n ya i, n bara i xui mɛ. Alatala xa masenyi nan na ki. 
\v 20 Na xa fe ra, i ragatama nɛ i benbae fɛ ma bɔɲɛsa kui. I yae mu fama gbaloe birin tode, n naxee ragoroma yi yire ma.›» Na dangi xanbi, na xɛɛrae naxa na masenyi dɛntɛgɛ mangɛ bɛ.
\c 23
\s Yosiya ɲama ragbilenfe Ala ma
\r (Yudaya Mangɛe II 34:3-7,29-33)
\p
\v 1 Mangɛ naxa Yudaya nun Darisalamu forie birin xili. 
\v 2 A naxa te Alatala xa banxi, ɲama birin biraxi a fɔxɔ ra: Yudayakae, Darisalamukae, sɛrɛxɛdubɛe, namiɲɔnmɛe nun ɲama birin, kelife dimɛdie ma han a sa forie li. A naxa saatɛ kitaabui xaran e bɛ, naxan to Alatala xa banxi kui. 
\v 3 Mangɛ nu tixi buntunyi nan na, a laayidi tongo birafe ra Alatala fɔxɔ ra, a xa a xa yaamarie, a xa sɛriyɛ, nun a xa masenyi birin nabatu a bɔɲɛ nun a nii birin na, alako na saatɛ kitaabui xa masenyi xa kamali. Ɲama fan naxa na saatɛ tongo.
\p
\v 4 Mangɛ naxa yamari fi sɛrɛxɛdubɛ kuntigi Xilikiya ma, nun a xa sɛrɛxɛdubɛe ma, nun Alatala xa banxi naadɛ kantɛe ma, a e xa see birin namini Alatala xa banxi kui, naxee nu yailanxi Bali, Asera, nun kooremasee bɛ. A naxa sa e gan Darisalamu taa fari ma Sediron gulunba kui, e xube fa xanin Beteli. 
\v 5 A naxa kuyee xa sɛrɛxɛdubɛe ba, Yudaya mangɛe naxee ti surayi ganfe ra kuyee bɛ geyae fari Yudaya taae kui nun Darisalamu taa fari ma. E nu sɛrɛxɛe bama Bali kuyee, soge, kike, nun tunbuie bɛ. 
\v 6 A naxa Asera kuye masolixi ramini Alatala xa banxi kui, a a xanin Darisalamu fari ma Sediron gulunba kui, a a gan han a findi tɛ xube ra. A naxa na xube wɔli gaburie fari. 
\v 7 A naxa konkoe rabira Ala xa banxi kui, yɛnɛlae nu yɛnɛ rabama dɛnnaxɛ e xa kuyee xa fe ra. Ginɛe fan nu sosee yailanma Asera kuye bɛ naa.
\p
\v 8 Yosiya naxa Yudaya sɛrɛxɛdubɛe birin xili, e xa kuye batudee kana geyae fari, mixie nu surayi ganma sɛrɛxɛe ra dɛnnaxɛ, kelife Geba ma han Beriseeba. A naxa kuye batudee kana, naxee nu na taa mangɛ Yosuwe xa naadɛ sode dɛ ra, nun taa naadɛ sode dɛ kɔɔla ma. 
\v 9 Sɛrɛxɛdubɛ naxee nu sɛrɛxɛ bama kuyee bɛ geyae fari, nee mu nu sigama Alatala xa sɛrɛxɛbade yire Darisalamu, kɔnɔ e nu sunbuma e ngaxakerenyi Alatala xa sɛrɛxɛdubɛe ra, e nu taami lɛbinitare don nee ya ma.
\p
\v 10 Mangɛ Yosiya naxa sɛrɛxɛbade nde kana naxan nu xili Tofeti, alako mixi yo naxa a xa di ba sɛrɛxɛ gan daaxi ra Mɔlɔkɔ kuye bɛ sɔnɔn. Na sɛrɛxɛbade nu na Ben Hinoma xa gulunba nan kui. 
\v 11 A naxa kuyee kana Alatala xa banxi sode dɛ ra, naxee nu masolixi soe daaxie nun gise daaxie ra. Yudaya mangɛe nan nee ti naa soge batufe ra. Nee nu na Natan Meleki xa konkoe nan fɛ ma Alatala xa banxi tɛtɛ kui. 
\v 12 Mangɛ naxa sɛrɛxɛbade ndee kana, naxee nu na Axasi xa konkoe fɛ ma koore ra, Yudaya mangɛe nun Manasi naxee ti Alatala xa banxi tɛtɛ kui. A to gɛ e kanade, a naxa e gan, a e xube wɔli Sediron gulunba kui. 
\v 13 Mangɛ naxa kuye batude ndee kana, naxee nu na Darisalamu yatagi, Kasarɛ geya yirefanyi biri ra, Isirayila mangɛ Sulemani naxan ti Asitarate bɛ, Sidɔnkae xa kuye ɲaaxi. A man naxa sɛrɛxɛbadee kana naxee nu tixi Kemosi bɛ, Mowabakae xa kuye ɲaaxi, a nun Mɔlɔkɔ bɛ, Amonikae xa kuye ɲaaxi. 
\v 14 A naxa na gɛmɛ masolixie ibutuxun, a naxa na wuri masolixie gan, a fa mixi faxaxi xɔrie rayensen na yire sɛniyɛntaree ma.
\p
\v 15 Yowasi naxa na mɔɔli raba Beteli sɛrɛxɛbade fan na, Nebati xa di Yerobowami naxan ti alako Isirayilakae xa yunubi raba. A naxa na sɛrɛxɛbade kana na yire itexi fari, a fa mɛnni nun na Asera kuye masolixi gan, a na birin findi tɛ xube ra. 
\v 16 Yosiya to gaburi ndee to geya mabiri, a naxa mixi faxaxi xɔrie tongo naa, a e gan na sɛrɛxɛbadee fari, alako a xa findi yire sɛniyɛntare ra, Alatala xa masenyi xa kamali alɔ namiɲɔnmɛ a fala ki naxɛ. 
\v 17 Na tɛmui Yosiya naxa ɲama maxɔrin, a naxɛ, «Munse na yi gɛmɛ tɔnxuma ra naxan tixi be?» Mɛnnikae naxa a yaabi, «Ala xa mixi nde xa gaburi nan a ra naxan keli Yudaya bɔxi ma, a wɔyɛn Beteli sɛrɛxɛbade xili ma, a fee fala i naxee rabaxi yi ki.» 
\v 18 A naxa a fala e bɛ, «Wo yi gaburi lu na, mixi yo naxa yi Yudaya namiɲɔnmɛ xɔrie tongo, a nun namiɲɔnmɛ xɔrie naxan keli Samari, nee tan xɔrie xa ragata e xa gaburie kui.»
\p
\v 19 Yosiya man naxa kuye banxie birin kana, Isirayila mangɛ naxee ti Samari taae kui, e nu Alatala matandima naxee kui. Yosiya naxa na birin kana, alɔ a a raba ki naxɛ Beteli. 
\v 20 A naxa na kuye xa sɛrɛxɛdubɛe faxa, a e xɔrie gan e xa sɛrɛxɛbadee fari. A to gɛ na rabade, a naxa gbilen Darisalamu.
\p
\v 21 Mangɛ naxa yi yaamari fi ɲama ma, «Wo Saya Malekɛ Dangi sali raba wo Marigi Alatala xa binyɛ bun ma, alɔ a sɛbɛxi saatɛ kitaabui kui ki naxɛ.» 
\v 22 Isirayila bɔnsɔɛ mu nu Saya Malekɛ Dangi sali raba na ki kafi kiitisae nu bɔxi yamarima tɛmui naxɛ. Na sali mu nu rabama Isirayila mangɛe nun Yudaya mangɛe xa waxati. 
\v 23 Na rabaxi Yosiya xa mangɛya ɲɛ fu nun solomasaxan nde gbansan nɛ. A naxa na sali raba Alatala xa binyɛ bun ma Darisalamu.
\p
\v 24 Yosiya man naxa mandurulae, naxee wɔyɛnma mixi faxaxie ra, sematoee, denbaya kuyee, kuye gbɛtɛe, nun se ɲaaxie, a naxa na birin ɲɔn Yudaya nun Isirayila bɔxi ma, alako Alatala xa sɛriyɛ xa rabatu naxan sɛbɛxi saatɛ kitaabui kui, sɛrɛxɛdubɛ Xilikiya naxan to Alatala xa banxi kui. 
\v 25 Isirayila mangɛ yo mu nu na naxan luxi alɔ Yosiya, naxan gbilenxi Alatala ma a bɔɲɛ, a nii, nun a sɛnbɛ birin na, alɔ Annabi Munsa xa sɛriyɛ a masenxi ki naxɛ. Kabi a waxati han a dangi xanbi, a maniyɛ yo mu sɔtɔ.
\p
\v 26 Hali na birin to raba, Alatala xa xɔnɛ mu gbilen Yudaya fɔxɔ ra, Manasi xa fe rabaxie saabui ra, a a matandi naxee kui. 
\v 27 Alatala naxa a masen, «N Yudaya fan makuyama nɛ n ya tode ra, alɔ n a rabaxi Isirayila ra ki naxɛ. N ma taa sugandixi Darisalamu raboloma nɛ, a nun n ma banxi, n a masen dɛnnaxɛ xa fe ra, ‹N xili luma be nɛ.›» 
\v 28 Yosiya xa taruxui dɔnxɔɛ, a fe fanyi naxan birin naba, na sɛbɛxi Yudaya mangɛe xa taruxui kui.
\p
\v 29 Na tɛmui Misira mangɛ Firawuna, naxan xili Neko, naxa siga Asiriya mangɛ gerede Efirati xure mabiri. Yosiya to mini a gere ki ma, Firawuna naxa a faxa Megido. 
\v 30 Yudayakae naxa a fure baki sɔɔri ragise nde kui, e a xanin keli Megido sigafe ra Darisalamu, e sa a ragata a xa gaburi kui. Ɲama naxa a xa di Yehowaxasi tongo, e ture surusuru a xunyi ma, e a ti mangɛ ra a baba ɲɔxɔɛ ra.
\s Yudaya mangɛ Yehowaxasi
\r (Yudaya Mangɛe II 36:2-4)
\p
\v 31 Yehowaxasi ɲɛ mɔxɔɲɛn nun saxan nan nu a ra, a ti mangɛ ra tɛmui naxɛ. A naxa kike saxan mangɛya raba Darisalamu. A nga nu xili nɛ Xamutali, Yeremi xa di naxan keli Libina. 
\v 32 A naxa fe raba naxan mu rafan Alatala ma, alɔ a benbae a raba ki naxɛ. 
\v 33 Firawuna naxan xili Neko, na naxa nɔ a ra, a a xiri yɔlɔnxɔnyi ra Ribila, Xamata bɔxi ma. Neko naxa duuti fife ti Yudaya ma, naxan findi gbeti kilo wulu saxan nun xɛɛma kilo tongo saxan na. 
\v 34 A naxa Yosiya xa di Eliyakimi ti mangɛ ra a baba Yosiya ɲɔxɔɛ ra. A naxa a xili masara Yehoyakimi ra. A naxa Yehowaxasi suxu geelimani ra, a a xanin Misira bɔxi ma. Yehowaxasi naxa faxa naa. 
\v 35 Yehoyakimi naxa Yudayakae yamari e xa duuti fi e xa naafuli xasabi ma, alako a xa gbeti nun xɛɛma fi Firawuna Neko ma, a a yamarixi naxan na.
\s Yudaya mangɛ Yehoyakimi
\r (Yudaya Mangɛe II 36:5-8)
\p
\v 36 Yehoyakimi ɲɛ mɔxɔɲɛn nun suuli nan nu a ra, a findi mangɛ ra tɛmui naxɛ. A naxa mangɛya ɲɛ fu nun keren naba Darisalamu. A nga nu xili nɛ Sebida, Pɛdaya xa di naxan keli Ruma. 
\v 37 A naxa fe raba naxan mu rafan Ala ma, alɔ a benbae a raba ki naxɛ.
\c 24
\s Yudaya mangɛ Yehoyakimi
\p
\v 1 Yehoyakimi xa mangɛya waxati, Babilɔn mangɛ Nebukadansari naxa gere rakeli a ma. Yehoyakimi naxa lu a xa nɔɛ bun ma ɲɛ saxan, kɔnɔ na dangi xanbi a naxa a matandi. 
\v 2 Alatala naxa Kalidikae, Aramikae, Mowabakae, nun Amonikae rakeli, e xa fa a gere. A nee xɛɛ nɛ e xa fa Yudaya sɔntɔ, alɔ a masenxi ki naxɛ a xa konyi namiɲɔnmɛe saabui ra. 
\v 3 Na raba Alatala xa yaamari nan ma, barima a nu wama Yudakae makuyafe a ra e xa yunubie xa fe ra, e naxee matinkan Manasi fɔxɔ ra. 
\v 4 A man nu wama e ɲaxankatafe Manasi xa tɔɔɲɛgɛ xa fe ra, naxan a niya a xa Darisalamuka gbegbe faxa. Alatala mu wa diɲɛfe na fe ma.
\p
\v 5 Yehoyakimi xa taruxui dɔnxɔɛ, a fe naxan birin naba, na sɛbɛxi Yudaya mangɛe xa taruxui kui. 
\v 6 Yehoyakimi naxa ragata a benbae fɛ ma. A xa di Yehoyakini naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra. 
\v 7 Misira mangɛ mu mini a xa bɔxi kui sɔnɔn, barima Babilɔn mangɛ nu bara a xa bɔxi birin ba a yi ra, kelife ra Misira susude ma, han a sa Efirati xure li.
\s Yudaya mangɛ Yehoyakini
\r (Yudaya Mangɛe II 36:9-10)
\p
\v 8 Yehoyakini ɲɛ fu nun solomasaxan nan nu a ra, a findi mangɛ ra tɛmui naxɛ. A naxa mangɛya kike saxan naba Darisalamu. A nga nu xili Nexuseta, Elinatan xa di, naxan keli Darisalamu. 
\v 9 A naxa fe raba naxan mu rafan Alatala ma, alɔ a baba a raba ki naxɛ.
\p
\v 10 Na waxati Babilɔn mangɛ Nebukadansari xa sɔɔrie naxa siga Darisalamu gerede. E naxa na taa rabilin, alako mixi yo naxa so, mixi yo naxa mini. 
\v 11 Babilɔn mangɛ Nebukadansari naxa fa, a ti taa yatagi a xa sɔɔrie nu taa rabilinfe tɛmui naxɛ. 
\v 12 Na tɛmui Yudaya mangɛ Yehoyakini naxa a yɛtɛ so Babilɔn mangɛ yi ra, a tan, a nga, a rasimae, a xa kuntigie, nun a xa banxi mɛɛnimae. Babilɔn mangɛ naxa a findi geelimani ra a xa mangɛya ɲɛ solomasaxan nde ra. 
\v 13 A naxa naafuli birin tongo naxan nu ragataxi Alatala xa banxi nun mangɛ xa banxi kui. A naxa yirabase xɛɛma daaxie ibolon a xuntunyie ra, mangɛ Sulemani naxee yailan Alatala xa banxi xa fe ra, alɔ Alatala a yamari ki naxɛ. 
\v 14 A naxa Darisalamukae birin xanin. Kuntigie, sɔɔri fanyie, walikɛe, nun xabuie birin. E birin nalanxi mixi wulu fu. A setaree nan gbansan lu naa. 
\v 15 A naxa Yehoyakini xanin Babilɔn, a tan, a nga, a xa ginɛe, a xa kuntigie, nun a xa bɔxi sɛnbɛmae, 
\v 16 sɔɔri wulu solofere, nun xabui wulu keren. Mixi naxee birin nu nɔma gere sode nu na na ɲama ya ma. Babilɔn mangɛ naxa e birin xanin Babilɔn bɔxi ma. 
\v 17 A naxa Yehoyakini sɔxɔ Mataniya naxa ti mangɛ ra a ɲɔxɔɛ ra. A naxa a xili masara Sedekiya.
\s Yudaya mangɛ Sedekiya
\r (Yudaya Mangɛe II 36:11-16, Annabi Yeremi 39:1-7, 52:1-11)
\p
\v 18 Sedekiya ɲɛ mɔxɔɲɛn nun keren nan nu a ra, a ti mangɛ ra tɛmui naxɛ. A naxa mangɛya ɲɛ fu nun keren naba Darisalamu. A nga nu xili nɛ Xamutali, Yeremi xa di naxan keli Libina. 
\v 19 A naxa fe raba naxan mu rafan Alatala ma, alɔ Yehoyakimi a raba ki naxɛ. 
\v 20 Alatala nu bara yi fe birin nagiri Darisalamu nun Yudaya ma a xa xɔnɛ kui. A e makuya a ra na nan ma. Na dangi xanbi, Sedekiya naxa Babilɔn mangɛ matandi.
\c 25
\s Nebukadansari Darisalamu suxufe
\r (Yudaya Mangɛe II 36:17-21, Annabi Yeremi 52:3-30)
\p
\v 1 Babilɔn mangɛ Nebukadansari xa mangɛya ɲɛ solomanaani nde, kike fu, xi fu nde ra, a naxa fa a nun a xa sɔɔri gali ra Darisalamu gere xili ma. E naxa yonkin taa rabilinyi ra, e se nde ti alako e xa nɔ tede tɛtɛ fari. 
\v 2 Taa naxa lu suxui kui han mangɛ Sedekiya xa mangɛya ɲɛ fu nun keren nde ra. 
\v 3 Kike naani nde xi solomanaani nde ra, kaamɛ to bara nu sɛnbɛ sɔtɔ taa kui, donse yo mu nu na ɲama yi ra sɔnɔn, 
\v 4 taakae naxa yale ti taa tɛtɛ ma kɔɛ ra, sɔɔri sɛnbɛmae fa mini naadɛ ra naxan na tɛtɛ firinyie tagi, mangɛ xa malabude fɛ ma, e fa siga Araba fiili ma. Kalidikae nu yonkinxi taa rabilinyi.
\p
\v 5 Kalidikae to taa sɔɔrie to e gi ra, e naxa bira e xa mangɛ fɔxɔ ra, e fa a suxu Yeriko fiili ma. Mangɛ xa sɔɔrie naxa e gi a xun ma, e yensen yɛ. 
\v 6 Kalidikae naxa mangɛ suxu, e a xanin Babilɔn mangɛ xɔn ma Ribila. Mɛnni e naxa a makiiti. 
\v 7 E naxa Sedekiya xa die kɔn naxaba a ya xɔri, e fa a tan yae kana. Na dangi xanbi, Babilɔn mangɛ naxa a xiri wure gbeeli yɔlɔnxɔnyi ra, a a xanin Babilɔn.
\s Nebukadansari Darisalamu kanafe
\p
\v 8 Kike suuli nde xi solofere nde ra, Nebukadansari xa mangɛya ɲɛ fu nun solomanaani nde nan nu a ra Babilɔn xun ma, Nebusaradan Babilɔn mangɛ xa sɔɔri xunyi naxa siga Darisalamu. 
\v 9 A naxa Alatala xa banxi, mangɛ xa banxi, nun Darisalamu banxi xungbe birin gan. 
\v 10 Kalidikae xa sɔɔri naxee nu na a fɔxɔ ra, e naxa tɛtɛ rabira naxan nu Darisalamu rabilinxi.
\p
\v 11 Nebusaradan, Babilɔn sɔɔri mangɛ naxa Darisalamu ɲama dɔnxɔɛe xanin Babilɔn, naxee nu luxi taa kui, nun naxee e yɛtɛ so Babilɔn mangɛ yi ra. 
\v 12 Kɔnɔ a naxa tin setare ndee tan xa lu naa, e xa nu bɔxi rawali, e nu wɛni bilie si.
\p
\v 13 Kalidikae naxa see tongo naxee yailanxi wure gbeeli ra, e e raxunu alako e xa na wure gbeeli xanin Babilɔn. Na kui, e naxa kinki firin, ye sase xungbe, nun a dɔxɔdee kana. 
\v 14 E naxa Alatala xa banxi tundee, pelie, finɛe, tɔnbilie, nun yirabase birin tongo, naxee nu yailanxi wure gbeeli ra. 
\v 15 A naxa yirabasee nun pɔɔtie fan birin tongo naxee nu yailanxi xɛɛma nun gbeti ra. 
\v 16 Banxi kinki firinyie, ye sase xungbe naxan xili «baa,» a dɔxɔde naxee nu na a bun ma, Sulemani naxee yailan Alatala xa banxi bɛ, na birin findixi wure gbeeli gbegbe nan na, naxan xasabi mu nu nɔma kolonde. 
\v 17 Na banxi kinki firinyie xa maiteya nu nɔngɔn ya fu nun solomasaxan lima. Na kinki xunyie nu yailanxi wure gbeeli nan na, e masoli kɔɔbɛ bogi maniyɛe ra. Nee xa maiteya nu nɔngɔn ya saxan lima.
\p
\v 18 Babilɔn sɔɔri mangɛ naxa sɛrɛxɛdubɛ kuntigi Seraya, sɛrɛxɛdubɛ firin nde Sefaniya, nun hɔrɔmɔbanxi naadɛ makantɛ saxanyie xanin a xun ma. 
\v 19 A naxa yi mixi xungbee fan xanin: sɔɔri mangɛ, mangɛ rasima suuli, kuntigi nde naxan nu sɔɔrie sugandima, nun na kuntigi xa mixi tongo senni. 
\v 20 Babilɔn sɔɔri mangɛ Nebusaradan naxa na mixi birin xanin Babilɔn mangɛ xɔn ma Ribila. 
\v 21 Babilɔn mangɛ naxa e faxa Ribila, Xamata bɔxi ma. Yudayakae rakelixi e xa bɔxi ma na ki nɛ.
\s Yudaya mangɛ Gɛdalaya
\r (Annabi Yeremi 40:7-9, 41:1-3)
\p
\v 22 Nebukadansari ɲama dɔnxɔɛ naxan lu Yudaya, a naxa Axikama xa di, Safan xa mamadi Gɛdalaya, findi e xa mangɛ ra. 
\v 23 Isirayila sɔɔri mangɛe to a kolon a Babilɔn mangɛ bara Gɛdalaya ti mangɛ ra, e birin naxa siga a xɛɛbude Misipa nun e xa sɔɔrie ra. Na sɔɔri mangɛe xilie nan ya: Netaniya xa di Sumayila, Kareya xa di Yoxanan, Tanxumɛti xa di Seraya Netofaka, nun Maakaka xa di Yaasaniya. 
\v 24 Gɛdalaya naxa laayidi tongo e tan nun e xa sɔɔrie bɛ, a naxɛ, «Wo naxa gaaxu Kalidikae ya ra. Wo lu yi bɔxi ma Babilɔn mangɛ xa yaamari bun ma, na kui wo xa fe sɔɔnɛyama nɛ.»
\p
\v 25 Kɔnɔ a kike solofere nde ra, Netaniya xa di Sumayila, naxan tanun findi Elisama ra mangɛ bɔnsɔɛ ya ma, naxa fa a nun mixi fu ra, e fa Gɛdalaya faxa, a Yudakae nun Kalidikae faxa, naxee nu na a sɛɛti ma Misipa. 
\v 26 Na kui ɲama birin, forie, dimɛdie nun sɔɔri mangɛe naxa e gi e siga Misira bɔxi ma, barima e nu gaaxuxi Kalidikae ya ra.
\s Efili Merodaki hinnɛfe Yehoyakini ra
\r (Annabi Yeremi 52:31-34)
\p
\v 27 Yudaya mangɛ Yehoyakini xa sigɛ ɲɛ tongo saxan nun solofere nde ra Babilɔn bɔxi ma, a kike fu nun firin nde, xi mɔxɔɲɛn nun solofere nde ra, Babilɔn mangɛ Efili Merodaki naxa Yudaya mangɛ Yehoyakini ramini geeli. 
\v 28 A naxa hinnɛ a ra, a a xa kibanyi radangi mangɛ gbɛtɛe ra, a tan nun naxee nu a ra Babilɔn bɔxi ma. 
\v 29 A naxa a xa geelimani sosee masara, a nu fa lu a dɛge ra mangɛ xa teebili ra tɛmui birin. 
\v 30 Babilɔn mangɛ naxa a ɲɔxɔ sa a xa fe xɔn ma a fanyi ra a xa simaya birin kui.