\id 2CO - Mupun \ide UTF-8 \h 2 Koronti \toc3 2Kor \toc2 2 Koronti \toc1 Pwoo ɗevǝl ɗi Pool ran nen Koronti moo \mt2 Pwoo ɗevǝl dǝ Pool ran nen \mt1 Koronti mo \c 1 \s Tokshik \p \v 1 Lepran desǝ nǝ put a nsar Pool laalǝp mǝ Kristi Jesu, shi reɓet Naan, kǝ nsar kǝ ɗyemnǝǝn fun nǝ Timoti. Wen kǝn lep lepran desǝ nǝ dǝm pee Ekǝlisya joon Naan ɗi moo nKoronti, kǝ nenseet nɗang Jesu ɗi mo nɗǝǝn yil Akaya jir. \p \v 2 Ɗeret, kǝ ryang mǝ Naan puun fun, kǝ mǝ Daa fun Jesu Kristi mo tong ashak kǝ wun. \s Pool Pǝlang Naan \p \v 3 wen kǝn pǝlang Naan puun Daa fun Jesu Kristi. Puun ɗi wur gam kǝ kussuk mǝ naajeel. Naan ɗi wur a nguɓam mun jir. \v 4 A wur ɓam mun mɓut njeel fun mo jir, mbǝkǝ mǝ katpee ɓam nen ɗi moo shwaajeel mu shinǝ-shinǝ shi ɓam ɗi mu mǝ kat nǝ pee Naan ɗi sǝ zak. \v 5 Kaaɗe mu shwaajeel ɗes, nɗǝǝn jeel ɗe Kristi wur kǝ shwaajeel sǝ, bǝ Naan wur mɓam mun ɗes nɗǝǝn Kristi aasǝ zak. \v 6 Katɗang mu shwaajeel, bǝ nǝ a mbǝ gang pǝtuup fuu mo, kǝ nǝ a mbǝ ɓam fuu zak. Katɗang Naan wur ɓam mun, bǝ nǝ a mbǝ ɓam wun zak, ɗi nǝn nle kǝ wu gung caan jeel ɗi wuu shwaa nǝ mo, kaa mun sǝ zak. \v 7 Mbǝmǝnǝ bǝ canciin fun ɗi nǝ nɗǝǝn wun, baa nǝ mak yoon kas, koo lee. Pe gyet di mu man nǝ, kaaɗi wuu shwaajeel ashak kǝ mun sǝ, bǝ wun nkat ɓam ashak kǝ mun aasǝ zak. \p \v 8 Ɗyemnaa mo, muu reɓet kǝ mǝ le nwun npan, nkaa jeel ɗi mǝ shwaa nǝ nɗǝǝn yil Eshiya. Gyet jeel nǝ fes ten mun toon-toon hakyeng, har gyet nǝ met mmun mɓal, kǝ har gyet mu put kǝ pǝtuup fun mo nǝ, baa mun mbar kas. \v 9 Kǝ gyet mǝ naa kaa mo can a ɗyeel tukáa mmun sǝ, ɗang nǝ cìn aasǝ, a mbǝkǝ taji mu gángkáa fun a nkaa sun fun mo kas, amma mu gángkáa fun nǝ mo a nkaa Naan ɓejee ɗak. Naan ɗi wur yool kǝ gurum mo a peemúut. \v 10 Naan wur ten put kǝ mun nɗǝǝn muut nǝ, kǝ wur mbǝ put kǝ mun nɗǝǝn muut nǝ zak. Mun mǝ shinzeen nǝ, wur waa put kǝ mun nɗǝǝn muut nǝ ryang zak. \v 11 Wu ɓam mun shi ɗangnaan (leshap kǝ Naan) fuu mo, mbǝkǝ gurum mo ɗes mo pǝlang Naan ɗi mbǝ mun, mbǝ ɓam ɗi Naan wur cam cìn nǝ mmun. Pe ɗi Naan wur lap ɗangnaan (leshap kǝ Naan) ɗi gurum mo ɗes moo cìn nǝ mbǝ mun. \s Pool Ɗar Kǝ mWaan Wur \p \v 12 A mbii ɗe mu canjoom ɗikǝ nɗesǝ, apan ɗi nɗǝǝn pǝtuup fun mo kǝ cìn langtǝng nǝ, tong fun nɗǝǝn yil desǝ nǝ a shi pǝtuup mǝndong, pǝ Naan, kǝ pee wun ɗi zak. Baa a shi mee seen ɗi nǝ a mu gurum mo kas, amma a shi ɗeret mǝ Naan. \v 13 Baa mu ran a mee pwoo ɗeluk nwun nɗǝǝn ran nǝ kas, ɗang a pwoo nkaa mbii ɗe wun mmak tang nǝ, bǝ wun mmanshii nǝ zak. Wen canciin nǝ, wun mmanshii nǝ rǝret. \v 14 Kaaɗe wuu ten wu manshii nǝ lee sǝ nǝ, wun mmak canjoom shi mun, kaaɗe mumun ncanjoom shi wun sǝ zak, parɗe Daa fun Jesu wur njì nɗǝǝn yil ɗesǝ zak. \p \v 15 A mbǝɗe gyet wen naa nǝ ret aasǝ, a nǝ le ɗang gyet wen kǝ reɓet dǝm pee wun ɗi nshee, mbǝkǝ wu kat ɗeret ɗi kaa yit vǝl sǝ. \v 16 Wen kǝn reɓet taa pee wun ɗi, a ar dǝm mMasidoniya, kǝ katɗang wen dǝm mMasidoniya nǝ, bǝ wen njì taa pee wun ɗi zak, mbǝkǝ wu ɓam wen ɗi a ar dǝm nyil nJudiya. \v 17 Ashee! Kaaɗe di wen reɓet cìn kǝsǝ, bǝ wen cìn a mbii ɗe nkan mmǝnǝ aa? Aa koo, wu yee nǝ wen kǝn cìn mbii a buubuu, kaaɗi gurum mǝ yil nǝ moo cìn sǝ yi? Ɗe wen nsat nǝnee, <> ɗangɓe nbwoon, bǝ wen waa sat nǝnee, <> Zak aa? \v 18 Kaaɗe Naan wur a nguzeen sǝ, bǝ pwoo ɗe muu sat nwun, baa nǝ a <> Kǝ <> Kas. \v 19 Pwoo ɗi gyet Silas kǝ Timoti kǝ wen, mu sat nwun nkaa Jesu Kristi làa Naan, bǝ baa pwoo mǝnǝ a Ii, koo haiyoo kas. Amma nɗǝǝn Naan, bǝ koo a pǝrangye, bǝ pwoo mǝnǝ a <> \v 20 Pe gyet ɗi pwoo ɗe Naan wur tuweerpwoo mo jir, bǝ mo gampwoo mǝnǝ mo a nɗǝǝn Jesu, kǝ a mbǝ Jesu ɗangɓe muu sat nǝnee, <> Zak mbǝkǝ mo le Naan ɗi a ɗeɗes. \v 21 A Naan ɗi wur bǝlǝp mun le ɗyik, a wur le mun ashak kǝ wun nɗǝǝn Kristi. \v 22 Wur bii naa man wur nkaa mun, nǝ mun a mu wur mo. Wur shin Riin wur ɗeɓang mmun nɗǝǝn pǝtuup fun mo, mbǝkǝ Riin nǝ kám ɗi mmun mbii ɗe wur le nǝ mmun a kyeen. \v 23 Amma wen pet Naan a langtǝng fen nǝ, mbii ɗe di nǝ le kǝ wen nook dǝm nKoronti nǝ, a mbǝkǝ taji wen lejeel nwun kas. \v 24 Baa muu gung a mbǝkǝ mu le tǝng ɗi nwun nkaa mbii ɗi wu shinzeen nnǝ kas koo lee, mbǝɗe wuu ɗar ɓalɓal nɗǝǝn shinzeen nǝ. Amma muu cìn ɗak ashak kǝ wun, mbǝkǝ wu kat retnyit ɗi. \c 2 \p \v 1 Wen lepan nɗǝǝn pǝtuup fen nǝ, baa wen mbaa dǝm pee wun ɗi kas, mbǝkǝ taji wen wàt pǝtuup nwun. \v 2 Katɗang bǝ wen wàt pǝtuup nwun, bǝ a wii nɗee ɗi a ɗe wur nle retnyit nwen yi? A wun nen ɗi wen wàt pǝtuup nwun, bǝ a wun ncaa wen. \v 3 A mbǝmǝnǝ, bǝ wen ran-ran nǝ nwun, mbǝkǝ katɗang wen jì pee wun ɗi, bǝ taji wen kat mee mbii wàt pǝtuup mɓut nwun, nen ɗi wu le retnyit nwen kas. Wen shinzeen nwun jir nǝ, retnyit fen nǝ a muu jir zak. \v 4 Wen ran-ran nǝ nwun a shi pǝtuup ɗeewuwat hakyeng, kǝ shi yitmwaa, kǝ jeel ɗes zak. Wen ran-ran desǝ, baa a mbǝkǝ wen wàt pǝtuup ɗi nwun kas, amma a mbǝkǝ wu man ɗi nǝ, wen wal nwun zam. \s Fwo Shikbish nGwe // Ɗe Wur Ɗel Ɗikǝ \p \v 5 Katɗang mee ngwe wàt pǝtuup mmee gurum, bǝ baa ngwe mǝnǝ tǝkook a pǝtuup mǝnǝ ɓejee ɗak kas, amma wur tǝkook aa pǝtuup muu, koo a pǝtuup mǝ pak fuu mo. Baa ɗyen nwen nsatpwoo shiɓal nkaa ngwe mǝnǝ kas. \v 6 Mpee nkaan ngwe mǝnǝ, bǝ kar ɗe wuu ten shin nwur, nǝ mak. \v 7 Amma yaksǝ, bǝ ngyel wu fwo ɗi ngwar mǝnǝ, mbǝkǝ wu ɓam wur ɗi, mbǝkǝ taji pǝtuup ɗe wat wur nǝ waa sǝǝt daampee nwur hakyeng. \v 8 Mbǝmǝnǝ wen ɗang pee wun, wu sǝǝt wu kám wal fuu moo nwur. \v 9 Gyet wen ran-ran nǝ nwun, a mbǝkǝ wen cam wun ɗi, kǝ wen man ɗi nǝ, kyet wun a nen cìn mbii mo, nɗǝǝn ɗyen jir wo? \v 10 Koo ngwe ɗeɗangyi ɗi wu fwo nwur, mbǝ mee ɗebish ɗe wur cìn, bǝ wen nfwo ngwe nǝ aasǝ zak. Katɗang bǝ mee mbii mǝ fwo nǝ ɗi, bǝ wen nfwo ngwe mǝnǝ a mbǝ wun, mbǝ ɗeret Kristi. \v 11 Mbǝkǝ taji Gujwan kat mee lǝɓet nɗǝǝn mun kas, mbǝɗe baa seen wur ɗebish mo a ɗesǝsok mmun kas. \s Mbii Nǝ Le // Anshik mPool nTrowas \p \v 12 Kaaɗe wen baaji nTrowas mbǝ satpwoo nkaa Kristi ngurum mo, bǝ wen kat Daa wur kǝ wang ar mbǝ wen. \v 13 Jir kǝsǝ, bǝ baa pǝtuup fen nǝ kat retnyit kas, mbǝɗe baa wen kat ɗyemnǝǝn fen Titus ɗi mpǝmǝnǝ kas. Mbǝmǝnǝ bǝ gyet wen sat ɗang-mukaat mmo, bǝ wen ɗel dǝm nyil Masidoniya. \s Se Koorong nDǝǝn Kristi \p \v 14 wen pǝlang Naan, ɗe a wur kǝ ɓwet mun shidaar-shidaar, kǝ mu ɗee ɗi a koorong mo, mbǝ ɗeret Kristi. A shi mun, bǝ wur pwǝǝr man Kristi ɗe nǝ a kaa mbii ɗe nǝ kǝ toos shangshang sǝ, koo a mpee ɗeɗangyi. \v 15 Pe gyet ɗi pee Naan ɗi, bǝ mun a kaa toos deshang mo, mǝ Kristi, pǝ nen ɗe mo kat ɓam, kǝ nen ɗe mo a ar loom. \v 16 A mǝ peekyes nǝ nɗesǝ, ɗu ɗevǝl nǝ a ɗu ɗe mǝ wam, mǝ muut ɗi nǝ dǝm a peeloom. Amma a mu ɗinshee nǝ nɗesǝ, nǝ a fwaap deshang mǝ seen ɗi nǝ dǝm a peeseen. A wii mmak mang toon mbii ɗesǝ mo yii? \v 17 Mɓeɗe baa mun a kaa pak gurum ɗe moo satpwoo Naan nǝ a mbǝ kat lǝɓet mǝ shool kas. Pwoo munu nǝ a mǝndong, mbii ɗi Naan wur sat mmun, bǝ mu sat a pwoo mǝnǝ dǝǝn zeen ntoom Naan aasǝ, kaa kǝrem Kristi mo sǝ. \c 3 \s Ɗak nƊǝǝn Ɓǝlemcuk Shi // Toom Mǝ Naan Ɗepwoo \p \v 1 Yaksǝ, bǝ mun nwaa mǝ ɗoom kwoop a káa fun zak aa? Kyet mu reɓet mee ran nkaa mu mǝ langtǝng dǝm pǝ wun ɗi, koo ran mǝ langtǝng nkaa wun ji pǝ mun ɗi, kaaɗǝ pak gurum moo kǝ cìn sǝ wo? \v 2 Wun shikáa fuu, a wun a ran fun, ɗi mon cin langtǝng ɗishik nǝ. Mo joon ran nǝ nɗǝǝn pǝtuup fuu mo, mbǝkǝ koo wii wur man nǝ ɗi, kǝ wur tang ɗi zak. \v 3 Nǝ kám agaak nǝ, a Kristi shikáa wur ran-ran desǝ nǝ mo nɗǝǝn pǝtuup fuu mo, ɗangɓe wur lep nǝ nsar fun. Baa mo ran-ran desǝ nǝ a shi ink kas, kǝ baa mo ran nǝ a nkaa sulet mǝ ngǝk kas. Amma mo ran nǝ a nɗǝǝn pǝtuup gurum mo, shi Riin Naan ɗi wur mmeen har ngaa-ngaa. \p \v 4 Muu sat pwoo mǝnǝ, a mbǝɗe mu gàngkàa nkaa Naan nɗǝǝn Kristi. \v 5 Baa mee mbii nɗǝǝn mun, ɗi nǝ mak le kǝ mu sat nǝ, mǝ cìn mbii desǝ mo a shikáa fun nǝ kas. Ɗak desǝ nǝ a ɓal ɗi mu mak cìn pak mbii mo, put a pee Naan ɗi. \v 6 Mbǝɗe a wur le kǝ mǝ ɗee a nen cìn ɗak mǝ ɓǝlemcuk shi toom Naan ɗepwoo, baa a shi Wàar ɗerǝran mo kas, amma a shi Riin. Wàar ɗerǝran nǝ jì kǝ muut, amma Riin mǝ Naan wur shin seen. \p \v 7 Gyet mo ran Wàar Mosis nǝ mo a nkaa sulet mǝ ngǝk mo, kǝ Kaaɗe gyet Naan shin Wàar nǝ mo mMosis, bǝ ɗeɗes mǝ Naan jì put agaak. Koo ɗi gyet mǝlep mǝ yit Mosis nǝ kyes, bǝ baa gyet nen Yahudi mo mak tǝǝr yit fur mo nkaa yit Mosis kas, mbǝ peeɓang ɗi nǝ ɗes nǝ. Katɗang bǝ gyet Wàar mǝ Mosis ɗi nǝ jì kǝ muut nǝ jì aa ɗeɗes aasǝ, \v 8 ɓe nǝ a tǝng ɗak mǝ Riin mǝ Naan nǝn nɗes met mǝ Wàar nǝ. \v 9 Katɗang bǝ mo le ɗak mǝ Wàar ɗi nǝ jì kǝ loom a ɗeɗes, bǝ azeen-nzeen ɗak mǝ Riin ɗi nǝn njì kǝ ɗeret mǝ Naan, nǝ a ɗeɗes met ɗak mǝ Wàar nǝ hakyeng. \v 10 Nɗǝǝn desǝ, bǝ wu naa nǝ, mbii ɗi gyet nǝ a ɗeɗes, bǝ mbii ɗi nǝn ntong ɗi har ngaa-ngaa nǝ fes met ɗi gyet yam nǝ. \v 11 Katɗang bǝ mo kám nǝ, mbii ɗi ndung ɗel dǝm a ɗeɗes, bǝ mbii ɗi nǝ ntong ɗi har ngaa-ngaa nǝn nɗen kǝ ɗeɗes met ɗi nǝ ndung ɗel dǝm nǝ, ɗes hakyeng. \p \v 12 Mbǝɗe mun kǝ canciin nɗǝǝn pwoo ɗeret nǝ aasǝ, bǝ muu satpwoo fun shiɓal agaak hakyeng. \v 13 Baa mun a kaa Mosis sǝ kas, ɗi gyet wur paa yit wur shi fwaat, mbǝkǝ taji nen Yahudi mo naa kyes ɗeɗes, mǝ mǝlep mǝ yit wur ɗi nǝn nɗel dǝm sǝ kas. \v 14 Mbǝɗe gyet pan fur nǝ mo a ɗeduduur har mbǝ cicinsǝ. Katɗang mo ɗoom tang pwoo Naan ɗesǝǝr, bǝ fwaat paapee desǝ nǝ paa nǝ, kǝ nǝ kutdi, a ɗepǝpaa pee mo ɗi. See katɗang gurum shinzeen nKristi ɓejee, ɗangɓe moo mmak mang fwaat nǝ waa kǝ nǝ. \v 15 Azeen-nzeen har cicinsǝ, katɗang mo ɗoom tang Wàar mǝ Mosis nǝ mo, bǝ fwaat desǝ, nǝ kǝ paa pǝtuup fur mo ɗi vit. \v 16 Amma katɗang mee gurum cǝǝr pee Daa ɗi, bǝ abet, mon mmang fwaat nǝ baa kǝ nǝ aku pee ngu nǝ ɗi. \v 17 Daa wur a Riin, kǝ peeɗe Riin Daa nǝ ɗi, bǝ gurum mo ɗee a mukáa fur. \v 18 Yaksǝ, mun nenseet nɗang Jesu mo jir, bǝ mo mang fwaat ɗi nǝ paa yit fun mo ba kǝ nǝ aku. Yaksǝ bǝ gurum moo naa a ɗeɗes kǝ Daa nɗǝǝn tong fun nǝ mo, kǝ wur cǝǝr kǝ mun, kǝ mǝ ɗee ɗi kaa wur sǝ, nɗǝǝn ɗeɗes wur ɗi nǝ nkaa wurang. Ɗesǝ nǝ put a pee Riin mǝ Naan ɗewur a Daa. \c 4 \s Long nƊǝǝn Tuulwan Mo \p \v 1 A Naan Wur cin ɗak mǝ Satpwoo wur ɗeret wo mun nɗǝǝn ɗeret mǝ kussuk wur. Mbǝmǝnǝ, bǝ taji nǝ waam kwak mun kas. \v 2 Mu cii cìn ɗak ɗebish mo, kǝ mbii naashweep ɗe a sǝsok, kǝ mbii ɗe mo le naashweep ngurum mo jir. Baa mun ncìn ɗung ngurum mo, koo sat ɗung nkaa pwoo kǝ Naan kas. Ɗang mu sat zeen nǝ agaak, mbǝkǝ koo a wii, bǝ wur naa zeen fun nǝ di, nɗǝǝn ɗyen wur, nyit Naan. \v 3 Katɗang bǝ pwoo Naan ɗe muu sat nǝ a ɗepǝpaa, bǝ nǝ a pǝpaa a mɓee nen ɗe mo a ar loom ɓejee ɗak. \v 4 Baa mo shinzeen kas, a mbǝɗe mishkoom ɗebish mǝ yil desǝ wur kǝ paa yit fur mo, Mɓǝkǝ taji mo naa peeɓang mǝ pwoo ɗeret mǝ Kristi kas, ɗewur a ɗemǝndong kǝ Naan. \v 5 Mbǝɗe baa muu satpwoo nǝ ngurum mo nkaa fwoshik fun kas, amma a pwoo nkaa Jesu Kristi, ɗi wur a Daa, kǝ mun shikáa fun bǝ mu ɗee a kǝrem fuu mo mbǝ sǝm kǝ Jesu. \v 6 Naan wur kǝ ten sat nǝ, peeɓang nǝ put a nɗǝǝn peenkwoo, kǝ nǝ ɓangpee ɗi. A wur le kǝ nǝ ɓang pǝtuup fun mo, mbǝkǝ nǝ shin peeɓang ɗi mmun, kǝ mbǝkǝ mu man ɗeɗes Naan ɗi, nɗǝǝn yit Jesu Kristi. \p \v 7 Mun kǝ long ɗe mǝ Riin kǝ Naan nǝ, a nɗǝǝn Tuulwan. Shii kǝ mǝnǝ, a fwoshik fun mo, mbǝkǝ mo kám ɓal ɗeɗes desǝ nǝ ɗi, agaak nǝ, nǝ a mǝ Naan, kǝ baa nǝ a munu kas. \v 8 Moo tǝreng mun koo a nkwoop ɗeɗangyi, jir kǝsǝ, bǝ baa mo mpyan mun kas. Moo wuk mun, jir kǝsǝ bǝ baa kǝǝrmuut yaa mun kas. \v 9 Gurum mo lejeel mmun, jir kǝsǝ, bǝ pak gurum moo wal mmun. Moo hǝr mun car nyil, jir kǝsǝ, bǝ baa Mu murep kas. \v 10 Koo a pǝrangyi, bǝ mun a nɗǝǝn jeel mǝ muut, kaa caan kǝ muut ɗe gyet Jesu cìn sǝ, mbǝkǝ gurum mo naa mǝse kǝ Jesu nǝ ɗi nɗǝǝn fwoshik fun mo. \v 11 Kaaɗe mun ɗe mmeen sǝ, bǝ muu tong a tong mǝ muut mbǝ Jesu, mbǝkǝ mo kám mǝse kǝ Jesu nǝ ɗi, nɗǝǝn fwoshik fun, ɗe mo a mǝ muut sǝ. \v 12 Ɗesǝ nǝ kám nǝ, muut nǝ nkaa cìn ɗak nɗǝǝn mun, amma seen nǝ nkaa cìn ɗak nɗǝǝn wun. \v 13 Mo kǝ ten ran nɗǝǝn ɓǝǝt haal kǝ Naan nǝnee, <> A mbǝɗe mun mǝ shinzeen nNaan aakǝsǝ, a nǝ le ɗang mu satpwoo zak. \v 14 Mu man nǝ, ngwe dǝ wur yool kǝ Daa Jesu a peemúut, nwur nyool kǝ mun ashak kǝ Jesu aasǝ zak, kǝ wur njì kǝ mun ashak kǝ wun ntoom wur zak. \v 15 Mbii ɗesǝ mo jir a mbǝ wun, mbǝkǝ ɗeret kǝ Naan nǝ wul ɗi mɓut ngurum mo ɗes, kǝ mbǝkǝ gurum mo ɗes mo pǝlang Naan ɗi mbǝ ɗeɗes wur. \s A Mbǝɗe Mu Shinzeen // Ɗangɓe Mu Kat Seen \p \v 16 Mɓemǝnǝ, bǝ baa nǝ waam mmun kas. Koo dǝ mun kǝ fwoshik ɗi nǝ a mu gurum, ɗe nǝ wam, amma jir kǝsǝ, bǝ koo puus ɗeɗangyi, bǝ moo le riin fun nǝ mo ɗee a ɗepwoo. \v 17 Mbǝɗe rep jeel ɗe mu shwaa nǝ a mbǝ rep pee lee ɗak, nǝn nkǝlak kǝ ɗel dǝm, kǝ nǝn njì kǝ ɗeɗes ɗe nǝ dǝm ngaa-ngaa, ɗe nǝ met mu sat, nǝ met jir. \v 18 Baa mu leyit fun nǝ mo nkaa mbii ɗe gurum moo naa nǝ yaksǝ kas, amma muu leyit fun nǝ mo a nkaa mbii dǝ baa mu mak naa nǝ yaksǝ sǝ kas. Mbǝɗe mbii ɗe gurum mo mak naa mo shi yit yaksǝ, ɓe a mo a mbii ɗe mo nkǝlak kǝ ɗel dǝm. Amma mbii ɗe baa gurum mo mak naa mo yaksǝ shi yit kas, a mo a mbii ɗe moo tong ɗi har ngaa-ngaa. \c 5 \s Peetong Fun nƊǝǝn Ɗengnaan \p \v 1 Yaksǝ bǝ mu man nǝ, katɗang bǝ fwoshik fun ɗe mun kǝ mo nɗǝǝn yil desǝ, mo wam, bǝ Naan wur kǝ ɗak mee fwoshik fun ɗe mon ntong ɗe har ngaa-ngaa nɗǝǝn ɗengnaan. A Naan wur ɗak fwoshik mǝnǝ mo shikáa wur. \v 2 Nɗǝǝn fwoshik fun, bǝ muu gwaar gwan, kǝ mu coor, mbǝkǝ Naan shin fwoshik fun ɗe mo a mǝ ɗengnaan sǝ ɗe mmun. \v 3 Mbǝɗe katɗang Naan cin fwoshik fun mǝnǝ mo mmun, bǝ baa mo mmak kat mun ngum kas. \v 4 Kaaɗe mu kutdi mu tong nɗǝǝn fwoshik fun ɗe nǝ. A mǝ yil nǝ, bǝ muu gwaar gwan mbǝ jeel ɗe mu shwaa. Baa a mbǝɗe nǝ, muu reɓet a ɓàkshak kǝ fwoshik fun ɗe mo a mǝ yil desǝ kas. Amma muu reɓet kǝ Naan shin fwoshik fun ɗe mo a mǝ ɗengnaan sǝ mmun. Ɓe fwoshik fun ɗe mo kǝ seen sǝ, mo nɗee ɗe a koppee kǝ fwoshik fun ɗe mo a mǝ muut yaksǝ. \v 5 A Naan wur ɗak mun, mbǝ cǝǝr ɗesǝ mo, kǝ wur kǝ ten shin Riin wur mmun, ɗe nǝ ɗee a ɓe naa man mǝ mbii ɗewur kǝ ɗak mo le mbǝ mun. \p \v 6 Mbǝmǝnǝ, bǝ koo a pǝrangyi, bǝ mun kǝ shinzeen nɗǝǝn pǝtuup fun, kǝ mu man zak nǝ, kaaɗe mu kutdi nɗǝǝn fwoshik fun ɗe mǝ yil desǝ, bǝ baa mun ashak kǝ Daa kas. Mu jong kǝ wur. \v 7 Muu tong nɗǝǝn yil desǝ nǝ a shi shinzeen, baa a shi mbii ɗe mu naa mo shi yit kas. \v 8 Azeen-nzeen mun kǝ shinzeen nɗǝǝn pǝtuup fun, kǝ ɗyeen mmun mɓàkshak kǝ fwoshik desǝ nǝ mo, mbǝkǝ mu tong ɗe ashak kǝ Daa ntul. \v 9 Mbǝmǝnǝ bǝ koo ɗe mun ɗi nɗǝǝn yil ɗesǝ, kǝ koo a nɗǝǝn yil ɗe nǝn ndung jì, bǝ ɗyen mmun kǝ mu cin a mbii ɗe mo ret nNaan nyit. \v 10 Mbǝɗe tǝng, mun jir, mun nɗar ntoom kǝ mbii tong mǝ tokɗyeel kǝ Kristi, mbǝkǝ koo a weyi ɓe wur nlap kwat mǝ ɗak ɗe wur kǝcin mo, bǝ wur kutdi nɗǝǝn shin mǝ yil desǝ. Kyet kwat nǝ a ɗeret aa? Aa koo a ɗebish yi? \s Shaar Ashak Kǝ // Naan nƊǝǝn Kristi \p \v 11 A mbǝɗe mu manshii mǝ kǝǝr Daa, a nǝ le ɗang mu gung mbǝ dul gurum mo jì pee Kristi ɗi. Nɗǝǝn tong fun, bǝ Naan wur man rǝret hakyeng, kǝ mu canciin nǝ, wun wu man mun akǝsǝ zak, nɗǝǝn pǝtuup fuu mo. \v 12 Baa muu gung a mbǝkǝ mu waa mu baa mu sat mee langtǝng ɗe nkaa sun fun mo pee wun ɗi kas. Amma mu kám a ar nwun, mbǝkǝ wu cìn retnyit ɗe shi mun, kǝ mbǝkǝ wu katpee lappwoo ɗe nen ɗi moo canjoom a shi ɗeɗes fur mo. Baa a shi mǝse fur mo kas sǝ. \v 13 Mbǝɗe koo ɗe baa mun ɗe mɓut mǝse fun nǝ mo kas, bǝ mǝnǝ a mbǝ Naan, kǝ katɗang mun ɗi nɗǝǝn mǝse fun mo, bǝ mǝnǝ a mbǝ wun. \v 14 Yaksǝ, bǝ wal kǝ Kristi nǝ se mulki nɗǝǝn pǝtuup fun mo mbǝ wun, kǝ mu man azeen nǝ, mee ngwe mǝndong wur kǝ muut mbǝ gurum mo jir. Mbǝmǝnǝ, bǝ gurum mo jir mo cam muut zak. \v 15 Wur muut a mbǝ gurum mo jir, mbǝkǝ nen ɗe mo kǝ lap seen wur, bǝ taji mo waa baa tong ɗi a mukáa fur. Zak kas. Amma mo tong a mǝ ngwe ɗewur kǝ muut mbǝ mo, kǝ mo waa yool kǝ wu a peemúut mbǝ mo zak. \v 16 Mbǝmǝnǝ, yaksǝ, bǝ baa mu kutdi mu naa tong kǝ gurum a shi yit ɗe mǝ yil desǝ kas. Ɗe mu naa Kristi a shi shin ɗe mǝ yil ɗesǝ, amma yaksǝ, bǝ baa mu kutdi mu naa wur a shi fwoshik ɗe mǝ yil sǝ kas. \v 17 Koo ngwe ɗeɗangyi ɗe wur tong nɗǝǝn Kristi, ɓe ngwe mǝnǝ kǝ ɗee a ɗepwoo. Mbǝɗe mǝse wur ɗesǝǝr mo kǝ ɗel dǝm jee, kǝ koo mii nǝ kǝ ɗee a ɗepwoo zak. \v 18 Mbii desǝ mo jir, a cìn Naan, ɗe wur cǝǝr kǝ mun shaarlek wur mo, mbǝkǝ mu ɗee ɗi a shaar wur mo shi Kristi. Wur cin ɗak ɗesǝ mmun, mbǝkǝ mu cǝǝr kǝ gurum mo, ɗi mo a shaarlek wur mo, mbǝkǝ mo ɗee ɗi a shaar wur mo zak. \v 19 A pwoo ɗe mun nkaa sat nǝ desǝ nǝ, Naan wur nkaa le gurum ɗe mo nɗǝǝn yil nǝ, kǝ mo ɗee a shaar wur. Baa Naan wur tang shikbish kǝ gurum nǝ mo nkaa mo kas, kǝ wur kǝ lepwoo mu cǝǝr kǝ gurum ɗe mo a shaarlek wur mo, kǝ mo ɗee a shaar wur mo nsar fun zak. \v 20 Mbǝmǝnǝ, bǝ yaksǝ mun a jeplep mǝ Kristi mo, ɗe Naan wur pǝrep gurum mo a shi mun. Mu ɗang pǝ wun a koppee kǝ Kristi, wu yit kǝ Naan wur cǝǝr kǝ wun, kǝ wu ɗee ɗi a shaar wur mo. \v 21 Wur ɗe baa wur man cìn mee shikbish kas, bǝ Naan le wur mang shikbish fun mo, mbǝkǝ nɗǝǝn wur bǝ mu ɗee ɗi a nen ɗin ndǝre mo, nyit Naan. \c 6 \p \v 1 Kaaɗe mun mu cìn ɗak ashak kǝ Naan zak, bǝ mu ɗang pee wun, mbǝkǝ taji wu lap ɗeret kǝ Naan wu le nǝ a mbii ɗebuu kas. \v 2 Wu kǝlǝng mbii ɗe Naan wur kǝ sat nǝnee, \q1 <> \m Azeen-nzeen wen sat nwun nǝ, cicinsǝ nǝ a pee mǝ lap ɗeret mǝ Naan! Kǝzak, cicinsǝ nǝ a puus mǝ kat ɓam pee Naan ɗi. \p \v 3 Baa mu le mee mbii canshii mmee gurum kas, mbǝkǝ taji mo ɓees ɗak fun nǝ ɗi kas. \v 4 Amma koo a nɗǝǝn ar ɗeɗangyi, bǝ muu kám ngurum mo azeen-nzeen nǝ, Mun a kǝrem mǝ Naan mo, kǝ muu kám nǝ, mun a kǝrem kǝ Naan mo shi gung kǝ shwaajeel ɗes, kǝ mwaan nɗǝǝn mbii lejeel mo. \v 5 Muu shwaanas, kǝ mo naa mɓwoot mun, kǝ muu tong mɓut nenyool kǝ ɓǝlep mo, kǝ ɗak mo ɗes, kǝ tong shi gongpee, kǝ tong kǝ neen, kǝ ciin saam zak. \v 6 Muu kám zeen fun shi mǝse ɗeret kǝ man, kǝ gung shi mǝse ɗe mǝ naajeel nɗǝǝn Riin Ɗeɓang, kǝ shi wal mu azeen-zeen zak, \v 7 kǝ shi pwoo ɗe mo azeen-nzeen, kǝ shiɓal kǝ Naan. Mun kǝ zeen nǝ, kaa leelek ɗin ndǝre mo sǝ, nsarse kǝ nsarkul fun mo. \v 8 Gurum mo le mun a ɗeɗes, amma pak moo waa lejeel mmun zak. Pak gurum moo kwoop mun, ɗang pak moo waa ɓees mun zak. Moo le mun a kaa nenɗung mo sǝ, ɗang mun a nensat zeen mo. \v 9 Gurum mo le mun a kaa baa mo man mun kas sǝ, ɗang mun a ɗe mǝ man pee mo. Mu ɗee kaa muu mumurep sǝ, ɗang mun ɗi kǝ seen. Mo nǝrem mun, jir kǝsǝ, bǝ baa mo twe mun kas. \v 10 Mu ɗee kaa mun aa pǝtuup ɗeewat sǝ, ɗangɓe mun a mɓut nretnyit shidaar-shidaar. Mu ɗee kaa nenjeel mo sǝ, ɗang jir kǝsǝ, bǝ mu le kǝ gurum mo ɗes mo kat long. Mu ɗee kaa baa mun kǝ mee mbii kas sǝ, ɗang jir kǝsǝ, bǝ koo mbii ɗeɗangyi bǝ nǝ a munu. \p \v 11 Wun nen Koronti mo, wu man nǝ, baa mu sok mee mbii nwun kas. Gyet muu satpwoo nwun agaak mbii ɗe mo nɗǝǝn pǝtuup fun jir. \v 12 Baa gyet mu nook sat nwun mbii ɗe mo nɗǝǝn pǝtuup fun kas. Gyet a wun wu nook sat mmun mbii ɗe mo nɗǝǝn pǝtuup fuu mo. \v 13 Wen ɗang pee wun kaa jep fen mo sǝ, mbǝkǝ wu woo mbii dǝ mo nɗǝǝn pǝtuup fuu mo mmun. \s Pǝtuup Fuu Mo, a Peeɗe // Naan Wur Tong Ɗi \p \v 14 Taji wu ɓàlsuk ashak kǝ nen ɗe baa mo shinzeen nNaan kas. Mbǝɗe a mii ɓal ɗak ɗeret kǝ ɗak ɗebish yii? Kǝ a mii ɓal peeɓang kǝ peenkwoo yii? \v 15 Baa mee shaar ashak ɗe nnaar Kristi kǝ Gujwan kas. A mii ɓal ngushinzeen, kǝ ngwe ɗe baa wur shinzeen kas yi? \v 16 A mii ɓal Lu Naan ɗeɗes kǝ lu kùm yii? Pǝtuup fun mo a peeɗe Naan wur tong ɗi, Kaaɗe wur kǝ ten sat sǝ nǝnee, \q1 <> \v 17 Mbǝmǝnǝ bǝ wu put aku, \q1 <> \c 7 \p \v 1 Shaar fen mo ɗe wen wal nwun, kaaɗe Naan wur kǝ ten tuweerpwoo mbii ɗesǝ mo mmun akǝsǝ, bǝ nǝ ret kǝ mu lesun fun mo ɗee a ɗeɓang, nɗǝǝn koo a mbii ɗebish ɗeɗangyi, ɗe nǝ tǝkook kǝ nan fun mo, kǝ riin fun mo zak. Nǝ ret kǝ mu ɗee a nen ɗeɓang mo rǝret nɗǝǝn shiimwaan fun mo, mbǝ shin ɗeɗes nNaan. \s Retnyit Mǝ Pool \p \v 2 Wu wang pǝtuup fuu mo mmun, mbǝɗe baa di mu cìn mee mbii ɗebish mmee gurum kas, kǝ baa mu tikook kǝ mee gurum kas zak. Baa di mu seen nkaa mee gurum kas. \v 3 Baa wen sat desǝ nǝ a mbǝkǝ wen le wun ɗi a nenshikbish mo kas, ɗang wen satpwoo ɗesǝ nǝ a mbǝɗe di wen kǝ ten sat nwun nǝ, mu wal nwun zam. Kǝ koo ɗe a nɗǝǝn muut, kǝ koo ɗe mun ɗi kǝ seen, bǝ mun ɗi ashak vit nɗǝǝn pǝtuup fun mo. \v 4 Wen shinzeen nwun azeen-nzeen, kǝ wen kǝ cìn roop ɗes a shi wun zak. Har wu fes wu caa pǝtuup fen nǝ rǝret hakyeng. Jir kǝ jeel ɗe muu shwaa nǝ, bǝ wen nkaa cìn retnyit ɗes zam. \p \v 5 Kaaɗe gyet mu dǝm mu wul nyil mMasidoniya sǝ, ɓe baa gyet mu kat mee pee ɓwet sun kas. Gurum mo shin jeel mmun ɗes, koo a nɗǝǝn ar ɗeɗangyi. Gurum mo ɓǝlep kǝ mun, kǝ gyet nɗǝǝn pǝtuup fun mo, bǝ kǝǝrmuut nǝ ɗi zak. \v 6 Ɗangnaan wur shin ɓal kǝ wur caa pǝtuup mu nen ɗe baa mo ɓal mputuup kas. Gyet wur shin ɓal pǝtuup fun mo shi jì kǝ Titus. \v 7 Baa a jì kǝ Titus nǝ ɓejee ɗak kas, ɗang ashak kǝ ɗi gyet wu cìn caa pǝtuup wur, har wur sat mmun nǝ, wu coor mbǝ naa wen, kǝ wuu naajeel fen, kǝ nǝ, wun mɓwoon fen zak. Pwoo ɗesǝ nǝ mo sǝǝt le retnyit nwen ɗes hakyeng. \v 8 Koo ɗe gyet wen wàt pǝtuup nwun shi ran ɗe wen ran nwun sǝ, ɓe baa gyet nǝ daampee nwen, mbǝɗe wen ran-ran nǝ nwun kas. Gyet yam ɓe nǝ wàt pǝtuup nwen, mbǝɗe gyet wen naa nǝ, ran nǝn wàt pǝtuup fuu mo zam. Koo ɗi gyet nǝ wàt pǝtuup nwen a mbǝ rep pee mo lee ɗak. \v 9 Ɗang yaksǝ wen kat retnyit. Baa nǝnee mbǝɗe a ran nǝ le pǝtuup fuu mo tikook kas, ɗang a mbǝkǝ wu tuwap ɗi, mbǝ mbii ɗe mo le kǝ pǝtuup fuu mo tikook. Daa Naan wur reɓet a kyeet kǝ tikook kǝ pǝtuup mǝnǝ, mbǝɗe nǝ nle kǝ wu tuwap. Mbǝmǝnǝ ɓe baa mu cìn a mee mbii ɗebish nwun kas. \v 10 Mbǝɗe kyeet kǝ pǝtuup ɗewat ɗi a Naan le, nǝ kǝ jì kǝ tuwap, kǝ nǝ jì kǝ kat ɓam zak. Baa nǝ le kǝ gurum mak sat nǝnee, <> Kas. Ɗang pǝtuup ɗewat mǝ yil ɗesǝ, mǝnǝ kǝ jì aa muut. \p \v 11 Wu naa, mbii ɗe Naan wur kǝ cìn kǝ pǝtuup ɗewat nǝ, nǝ le kǝ wu ɗak mǝse fuu mo azeen-nzeen. Kǝ nǝ le kǝ wuu reɓet kám agaak nǝ, baa gyet wu man mee mbii ɗebish kas, har nǝ kǝ le kǝ wu kat canciin. Nǝ le kǝ wu katɓal, kǝ nǝ le kǝ wu kat gung nɗǝǝn kar fuu zak. Mɓut mbii ɗesǝ mo, bǝ koo a nɗǝǝn ar ɗeɗangyi, ɓe nǝ kám azeen-nzeen nǝnee, << wuu mwaan a nɗǝǝn ɗeret. \v 12 Koo ɗe gyet wen kǝ ran-ran nwun, bǝ baa nǝ a mbǝ mee ngwe ɗe wur kǝ cìn shikbish kas. Kǝ baa nǝ a nkaa mee ngwe dǝ mo cìn ɗebish nwur kas. Ɗang wen ran-ran nǝ, a mbǝkǝ nǝ kám ɗi nwun agaak ntoom kǝ Naan, canciin fuu mbǝ mun. \v 13 A mbǝ mbii ɗesǝ mo, ɗangɓe gyet pǝtuup fun mo katɓal. Baa gyet nǝ gang a kwak fun mo ɓejee ɗak kas, ɗang mu kat retnyit ɗi kǝ ɗes, mbǝ retnyit kǝ Titus, mbǝɗe gyet wun jir wuu kaat wur shi retnyit. \v 14 Gyet wen kǝ ten canjoom fuu nwur, ɓe baa gyet mee naashweep yaa wen mbǝmǝnǝ kas. Mbii ɗe mu sat mo nwun sǝ, mo azeen-nzeen. Canjoom fun ɗe mu sat nTitus nkaa wun, nǝ azeen a kǝ sǝ zak. \v 15 Wur le pǝtuup wur nkaa wun jir met ɗeyam hakyeng. Kaaɗe wur yee nǝ, wun jir, wun a nen gyet ɗe wu lappwoo ɗewur sat mo nwun. Kǝ wu kaat wur shi retnyit, kǝ gyet wu cìn mbii ɗeret wur zak. \v 16 Wen kat retnyit mbǝɗe wen mak kǝk kaa nkaa wun rǝret hakyeng. \c 8 \s Shin mBiizuum Shi // Reɓet Kǝ Pǝtuup \p \v 1 Ɗyemnaa mo, muu reɓet kǝ wu man pwoo nkaa ɗeret ɗe Naan wur shin nǝ Ekǝlisya ɗe mo nyil mMasidoniya. \v 2 Koo ɗe ɗi mo kǝ cam mo shi jeel ɗenaat, kǝ mo nkaa shwaajeel mǝ mbii mo zak, bǝ jir kǝsǝ, retnyit fur nǝ ɗes. Ɓǝ nǝ le kǝ mo cìn mbii ɗeret mbǝɗe mo shin mbii fur mo shi zuum, koo ɗe baa mo kǝ mee mbii ɗes kas. \v 3 Wen man azeen nǝ, mbii ɗe mo cin nǝ a nciit kǝ ɓal fur, har nǝ met ɓal fur, mbǝɗe mo shin nǝ a shi reɓet kǝ pǝtuup fur mo. \v 4 Moo ɗang pǝ mun ɗes hakyeng nǝ, mu shin pee nɗun kǝ mo leɗun mɓut nen ɗe mon ncìn ɓam mbǝ nen Jesu mo sǝ. \v 5 Har mo shin mbii mo ɗes met mbii ɗe mu lepan. Ɗang mo shee shin a pǝtuup fur mo nDaa, kǝ mun zak, nciit kǝ mbii ɗe Naan kǝ rǝɓet kǝ mo cìn. \v 6 Kaaɗe mu naa nǝ ret, bǝ mu lep Titus dǝm pee wun ɗi, mbǝɗe ɗi a wur shee cìn ɗak ɗeret desǝ nǝ nɗǝǝn wun, ɓe nǝ ret kǝ a wur nsǝǝt sekyeen kǝ ɗak nǝ. \v 7 Wun kǝ sekyeen nɗǝǝn koo a mbii ɗeɗangyii, har nɗǝǝn shinzeen, kǝ satpwoo, kǝ man, kǝ gung mbii mo ɗes, kǝ wal ɗi wun kǝ nǝ mbǝ mun. Nǝ ret kǝ wu sekyeen kǝ cìn ɗak ɗeret mǝ shin zuum shi pǝtuup mǝndong. \v 8 Baa wen kǝ le a mee wàar pee wun ɗi kas, ɗang nǝ a mbǝ kám gung ɗe nwun, mbǝkǝ wen man ɗi azeen nǝ, wal ɗe wun kǝ nǝ, mbǝ ɓam niyee mo, nǝ azeen. \v 9 Mbǝɗe wun kǝ man ɗeret mu Daa fun Jesu Kristi, koo ɗe gyet wur a ngulong, jir kǝsǝ, bǝ wur lekáa wur ɗee kaa ngujeel sǝ mbǝ wun. Mbǝkǝ nɗǝǝn jeel wur nǝ, ɓe wu ɗee ɗi a nenlong mo. \p \v 10 A pan mǝnǝ nkaa mbii nǝ nɗesǝ, nǝn nret kǝ yaksǝ bǝ wu sǝǝt koor mbii ɗe gyet wuu yaa cìn nǝ doontoom sǝ. Gyet a wun shee shin mbii, kǝ wun kǝ pǝtuup mu shin mbii hakyeng. \v 11 Nǝ ret kǝ wu kyes koor ɗak nǝ shi reɓet kǝ pǝtuup fuu mo, nciit kǝ ɓal fuu, kaaɗe gyet wu shee cin nǝ sǝ. \v 12 Katɗang ɓe mee gurum kǝ pǝtuup ɗe mǝ shin mbiizuum, ɓe Naan nlap mbiizuum kǝ ngwe nǝ nciit kǝ mbii ɗe ngwe nǝ shin nNaan. Baa Naan wur ntang a mbii ɗi ngwe nǝ nnǝ kas. \p \v 13 Baa wen sat pwoo mǝnǝ a mbǝkǝ pak gurum mo nook shin mbiizuum, mbǝkǝ nǝ toon ɗi wuwun kas. \v 14 Ɗang a mbǝkǝ mo le mbii mo ɗee ɗin ndǝre, bǝ wu ɓam mo yaksǝ, shi mbii kǝkat fuu mo, mbǝɗe baa mo kǝ mee mbii kas. Mbǝkǝ katɗang parpuus ɗe wu táa njeel, ɓe mo ɓam wun ɗi zak. Ɗesinǝ nǝ a mbǝkǝ mo shwap mbii mo ɗi nciit-nciit. \v 15 Kaaɗe mo kǝ ten ran nɗǝǝn ɓǝǝt haal kǝ Naan sǝ nǝnee, <> \s Titus Kǝ Shaarmwaan Wur Mo \p \v 16 wen pǝlang Naan, ɗe wur lepan nɗǝǝn pǝtuup kǝ Titus, mbǝkǝ wur ɓam wun ɗi, kaaɗe wen kǝn cìn wun sǝ. \v 17 Baa wur lap ii a mbǝ ɗang fun ɓejee ɗak kas, amma wur kǝ fes lepan wur, mbǝkǝ wur dǝm pee wun shi pan mukáa wur. \v 18 Muu lep wur dǝm pee wun ɗi ashak kǝ ɗyemnǝǝn fun ɗi gurum moo fes shin ɗeɗes nwur, mbǝ satpwoo kǝ Naan nɗǝǝn Ekǝlisya mo jir. \v 19 Baa a mǝnǝ ɓejee ɗak kas, amma Ekǝlisya mo bǝlep wur, mbǝkǝ wur dǝm ɗi ashak kǝ mun, mbǝ dǝm kǝ mbiizuum ɗe muu shin nǝ, mbǝ le Daa a ɗeɗes, kǝ kám agaak nǝ, mun kǝ pǝtuup ɗe nǝ a mǝ ɓam zak. \v 20 Baa muu reɓet kǝ mee gurum fǝlǝp mun nkaa mbiizuum ɗesǝ, ɗe gurum moo shin nǝ shi pǝtuup mǝndong, ɗe mun nkaa shin nǝ sǝ kas. \v 21 Mbii ɗe muu reɓet nɗesǝ, kǝ wu cìn mbii mo ɗi ndǝre-ndǝre, baa a ntoom kǝ Daa ɓejee ɗak kas, har kǝ ntoom kǝ gurum mo jir zak. \p \v 22 Muu lep ɗyemnǝǝn fun ashak kǝ mo zak. Mun kǝ cam ɗyemnǝǝn fun wur yit mo ɗes, ɓe mǝ kat wur a nguɗak zam nɗǝǝn ar mo shinǝ-shinǝ. Yaksǝ bǝ wur cìn ɗak nǝ waa met ɗeyam zak. Wur kǝ cìn ɗak ɗeret nǝ ɗes mbǝ ɓam wun. \v 23 Titus wur a shaarmwaan fen, ɗewur cìn ɗak ashak kǝ wen mbǝ ɓam wun zak. Mpee ɗyemnǝǝn fun desǝ mo, ɓe mo a nen ɗe Ekǝlisya mo lep mo, mbǝkǝ mo le sǝm kǝ Kristi ɗi a ɗeɗes. \v 24 Mbǝmǝnǝ, ɓe wu kám wal fuu mmo, mbǝkǝ Ekǝlisya nǝ mo man ɗi azeen-nzeen nǝ, joom ɗe mu can nǝ mbǝ wun, nǝ a ndǝre azeen-nzeen. \c 9 \s Cin Ɓam mBǝ // Nenseet Nɗang Jesu Mo \p \v 1 Pwoo nkaa cin ɓam mbǝ nenseet nɗang Jesu mo, ɓe baa nǝ a tǝng kǝ wen ran mee pwoo nwun nkaa nǝ kas. \v 2 Mbǝɗe wen man sekyeen fuu, har wen kǝ canjoom shi wun ntoom kǝ nen Masidoniya mo. Wen sat mmo nǝ, gyet doontoom ɓe Ekǝlisya ɗin Akaya war kǝ ten ɗak set mbǝ cin ɓam. Rǝɓet fuu mbǝ shin mbiizuum ɗe wu shin nǝ ɓalkwak ngurum mo ɗes nɗǝǝn mo zam. \v 3 Amma wen lep ɗyemnǝǝn fun ɗesǝ mo dǝm pee wun ɗi, mbǝkǝ taji canjoom ɗe mu sat shi wun, nkaa mbii ɗesǝ nǝ ɗee a mbii ɗebuu kas, ɗang mbǝkǝ wu tong ɗi shi ɗak suk, kǝ mbiizuum nǝ, kaaɗe gyet wen kǝn sat nwun nǝ, wu tong shi ɗak suk sǝ. \v 4 Mbǝɗe katɗang pak nen Masidoniya nǝ mo yool jì ashak kǝ wen, ɗangɓe mo jì kat baa wuu ɗak suk kas, bǝ naashweep nyaa mun, kǝ nǝn nsǝǝt yaa wun met nwen zak, mbǝɗe muu shinzeen nwun. \v 5 Nǝ akǝsǝ ɓe wen naa nǝ, nǝ ret kǝ wen ɗang ɗyemnǝǝn fun ɗesǝ mo, mbǝkǝ mo shee dǝm pee wun ɗi nwen atǝleng, mbǝkǝ mo cak mbiizuum ɗe gyet wuu tuweer nǝ, wun nshin nǝ ɗi. Katbaa wen kǝn dǝm wul pee wun ɗi, ɓe mo kǝ ten chak mbiizuum nǝ mo. Ɓe nǝ kám nǝ, wu shin mbiizuum nǝ a shi reɓet kǝ pǝtuup fuu mo, baa a mee gurum le tǝng nwun kas. \p \v 6 Taji wu munsuk kas nǝ, ngwe ɗewur kop cirem lee nɗǝǝn maar wur, ɓe wur nɗiip ɗeɓen nǝ a lee ɗak. Ngwe ɗewur kop cirem ɗes, bǝ wur nɗiip ɗeɓen nǝ ɗes akǝsǝ zak. \v 7 Koo weyi ɓe wur cin mbii ɗewur kǝ pan mputuup mbǝ shin nǝ, baa a shi pǝtuup vǝl-vǝl kas, kǝ baa a gurum mo le tǝng nwur kas. Mbǝɗe Naan wur kǝ reɓet a ngwe ɗewur shin mbiizuum, a shi retnyit nɗǝǝn pǝtuup wur. \v 8 Naan wur kǝ ɓal ɗe wur nshin mbii mo nwun ɗes met mbii ɗe wuu reɓet mo. Mbǝkǝ koo a pǝrangyi, ɓe wu kat mbii ɗe wuu reɓet mo ɗi mbǝ suk fuu mo, kǝ mbǝkǝ wu katpee shin mbiizuum ɗi shi pǝtuup mǝndong mbǝ ɗak ɗeret mo jir. \p \v 9 Kaaɗe mo kǝ ran nɗǝǝn ɓǝǝt haal kǝ Naan sǝ nǝnee, \q1 <> \p \v 10 A Naan kǝ shin cirem ngumaar, kǝ a wur shin mbiise mu se zak. A wur nshin cirem nwun wu kop, kǝ a wur nle kǝ nǝ kàa wurang. Wur nle ɗeret nkaa ɗak fuu ɗin ndǝre, kǝ nǝ ɗes ɗi hakyeng. \v 11 Wur nle kǝ wu ɗee a nenlong mo koo a nɗǝǝn ar ɗeɗangyi, mɓekǝ wu naa nshin mbiizuum ɗi shi pǝtuup mǝndong. Mbiizuum ɗe wun nshin nǝ, nǝ nɗee ngurum mo a mbii pǝlang pee Naan. \v 12 Mbǝɗe ɗak fuu ɗeret ɗesǝ nǝ, baa nǝ ɓam a nen Naan mo ɓejee ɗak kas, ɗang nǝ waa sǝǝt le kǝ gurum mo pǝlang Naan ɗes zam. \v 13 Ɗak fuu ɗeret desǝ nǝ kám nǝ, shinzeen fuu nǝ ɗar ɓalɓal hakyeng. Nǝn nle kǝ gurum mo le Naan a ɗeɗes, mbǝ mbiizuum ɗe wu shin mo ashak kǝ koor gurum nǝ mo shi pǝtuup mǝndong. Ɓe nǝ kám agaak nǝ, wuu lappwoo ɗeret mu Kristi nǝ azeen-nzeen. \v 14 A mbǝ wal ɗe gurum mo kǝ nǝ mbǝ wun, ɓe mo ncìn ɗangnaan (leshap kǝ Naan) mbǝ wun, Mbǝɗe mo man nǝ, Naan wur kǝcin ɗeret nwun ɗes zam. \v 15 Wu yit kǝ mu pǝlang Naan mbǝ zuum ɗe wur shin mmun. Zuum ɗi nǝ met mɓal mu sat. \c 10 \s Pool Vwang Shin // nKaa Ɗak Wur \p \v 1 Wen Pool shikáa fen, wen ɗang pee wun, mbǝ mǝse mu pǝɗok kǝ ɗeret mǝ Kristi. Wen ɗe moo sat nǝ, wen a nguɗokpwoo tǝktǝk, katɗang wen ashak kǝ wun, ɗang Nnee wen kǝn sat mbii mo nwun agaak, katɗang baa wen ashak kǝ wun kas. \v 2 Wen ɗang pee wun, mbǝkǝ taji wu le tǝng nwen satpwoo nwun shiɓal kas, katɗang wen jì pee wun ɗi. Mbǝɗe wen man azeen nǝ, wen mak satpwoo shiɓal nen ɗe moo sat nnǝ, mbii ɗe muu cìn sǝ ɓe nǝ a ɗak mǝ yil ɗesǝ. \v 3 Koo ɗe muu tong a nɗǝǝn yil nǝ, ɓe mbii ɗe mun nkaa cìn lek mbǝ nǝ, baa nǝ a mǝ yil ɗesǝ kas. \v 4 Leelek ɗe muu cìn lek ɗishik, baa nǝ a mǝ yil desǝ kas. Ɗang leelek fun nǝ a ɓal mǝ Naan, ɗe nǝn mmak shirip kok ɗeɓal mo. \v 5 Muu shirip pwoo kǝ nen ɗe moo jì kǝ mbii langkáa nkaa man Naan, kǝzak, muu shirip koo a kok mǝ roop ɗeɗangyi ɗe nǝ daam man Naan ngurum mo. Kǝ muu le kǝ koo a pan kǝ weyi, ɓe nǝ cìn ɗyen kǝ Kristi ɗi zak. \v 6 Aɓwoon ɗe wun nkám agaak azeen-nzeen nǝ, wuu kǝlǝng pwoo fun, bǝ mun ɗak sun fun rǝret mbǝ kar nencii kǝlǝngpee mo. \v 7 A mii le ɗang wuu leyit fuu mo nkaa mbii dǝ mo aɓwoon yi? Katɗang mee gurum kǝ leshin nnǝ, wuɗin a mǝ Kristi, ɓe nǝ ret kǝ wur pan rǝret, kǝ wur man nnǝ mun a mǝ Kristi zak. \v 8 Mbǝɗe koo dǝ wen canjoom ɗes shi ɓal ɗe Daa wur shin mmun, ɓe nǝ a mbǝkǝ mu ɗak wun ɗi, baa a mbǝkǝ mu shirip wun ɗi kas. Baa mee naashweep yaa wen kas. \v 9 Taji wu pan nǝ, wen kǝn gung a mbǝkǝ wen lekǝǝrmuut ɗi nwun shi ran fen nǝ mo kas. \v 10 Mbǝɗe pak gurum moo sat nǝ, mbii ɗe wur ran nɗǝǝn ran wur nǝ mo toon, kǝ mo ɓal zam, amma katɗang gurum naa wur nyit, bǝ baa shin wur nǝ kǝ mee ɓal kas. Pwoo ɗe wur sat nǝ, ɓe baa nǝ ke koop nǝ kas. \v 11 Nǝ ret kǝ nen sat pwoo mǝnǝ mo man nǝ, mbii ɗe muu sat nɗǝǝn ran, bǝ baa nǝ ɗyik kǝ mbii ɗe muu sat nwun nyit kǝ yit kas, katɗang mukaat ashak kǝ wun. \v 12 Baa mu mak lekáa fun, koo mu kámkáa fun mo nciit kǝ nen ɗe moo canjoom a shi sut fur mo kas. Mbǝɗe moo kám sut fur mo kǝ shak, kǝ moo camsut fur kǝ shak zak. Nen mǝnǝ mo a mwen mo. \p \v 13 Baa mun ncanjoom ɗel peeɗe nǝ ret kǝ mu ɗar ɗi kas. Amma mu ɗar a nkaa pee ɗak ɗe Naan wur kǝ can nǝ mmun, desǝ nǝ ɓal kǝ ɗak fun nnaar fu. \v 14 Wun a nɗǝǝn pee ɗak dǝ Naan wur kǝ can mun, akǝsǝ bǝ baa di mu canjoom mbǝ ɗak fun ɗik kas, kaaɗe gyet mu dǝm kǝ pwoo mǝ Kristi nǝ nwun sǝ. \v 15 Baa canjoom fun nǝ ɗel met mbii dǝ nǝ ret kas, kǝ baa nǝ tung ɗak ke mee gurum mo kas. Amma mu canciin nǝ, a shinzeen fuu nǝ ɓul hakyeng, ɓe ɗak fun nɗǝǝn wun, nǝn mɓul ɗes hakyeng zak. \v 16 Mbǝkǝ mu katpee satpwoo kǝ Naan ɗi nɗǝǝn yil ɗe mo a kyeen fuu. Baa mu canjoom a shi peeɗe mee gurum kǝ cam cìn ɗak ɗi kas. \v 17 Amma kaaɗe moo kǝ ran nɗǝǝn ɓǝǝt haal kǝ Naan sǝ nǝnee, <> \v 18 Mbǝɗe baa Naan wur kǝ reɓet ngwe ɗe wur ke kwoop a shin kas, amma a ngwe ɗe Daa wur kǝ kwoop ɓejee. \c 11 \s Pool Kǝ Jeplep // Mu Ɗung Mo \p \v 1 Wen canciin nǝ, wu ngung kǝ wen mbǝ rep mwen fen sǝ. Kussuk wu gung kǝ wen! \v 2 Wen kǝn cìn zuur nkaa wun mbǝ Naan. Wun a kaa reep nuk ɗe baa war kǝ man mish kas. Wen kǝn tuweerpwoo mbǝ shin wun nɗyik, kaa matpoo sǝ pee mish war ɗe, a Kristi wur a mish fuu nǝ. \v 3 Amma wen kǝn kǝǝr, taji nǝ yool ɗee a kaa gyet nwoo gwam Iif shi seen wur ɗe mu ɗung sǝ kas. Taji mo yool gwam wun, kǝ mo mer kǝ pan fuu mo nkaa wal ɗeret, ɗe wun kǝ nǝ mbǝ Kristi kas. \v 4 A mii le ɗang katɗang mee gurum jì satpwoo nkaa mee Jesu ɗe ɗyík kǝ pwoo ɗe mun mu sat nǝ nwun bǝ wuu kǝlǝng pwoo mǝnǝ yi? Wu pan nǝ riin mǝnǝ ɗyík kǝ Riin Naan ɗe wuu kat nǝ yi? Kǝ wu pan nǝ, mee pwoo Naan nǝ ɗe ɗyik waa met pwoo Naan ɗe wuu lap nǝ yi? \v 5 Wen man azeen nǝ, baa wen a ɗekat met jir nɗǝǝn jeplep nǝ mo kas. \v 6 Meeɓe, baa wen man satpwoo rǝret kas, amma wen man satpwoo ɗeret nǝ. Muu kám man nǝ nwun agaak koo a pǝrangyi mɓut mbii mo jir. \p \v 7 Tan, gyet wen cìn a mbii ɗebish, mbǝɗe gyet wen sham kǝ káa fen, mbǝkǝ Naan wur ɗiyeep wun ɗi kaaɗe wen satpwoo kǝ Naan nǝ nwun shi zuum sǝ wa? \v 8 Wen lap ɓam pǝ pak Ekǝlisya mo, mbǝkǝ wen cìn ɗak ɗi nnaar fuu. Wen mak sat nǝ, gyet wen ghǝr a long fur mo, mbǝkǝ wen ɓam wun ɗi. \v 9 Kaaɗe gyet wen ɗe ashak kǝ wun, bǝ baa gyet wen kǝ mee mbii kas, kǝzak, baa gyet wen lejeel mmee gurum kas. Mbǝɗe ɗyemnǝǝn fun ɗe mo tong mMasidoniya jì ɗi, a mo jì shin wen mbii ɗe wen kǝn reɓet mo. A mbǝmǝnǝ, ɗangɓe koo a nɗǝǝn ar ɗeɗangyi, ɓe baa wen le mee jeel wun kas. Kaaɗe baa gyet wen lejeel wun kas sǝ. \v 10 Mbǝɗe wen man nǝ, pwoo ɗe wen kǝn sat nǝ a pwoo mǝ Kristi azeen, ɓe baa mee ngwe mak cíi canjoom nwen nɗǝǝn yil Akaya kas. \v 11 A mii le ɗang wen sat kǝsǝ yi? A mbǝɗe baa wen wal nwun kas aa? Naan wur man nǝ, wen wal nwun zam. \p \v 12 Ɗak ɗe wen nkaa cìn nǝ, ɓe wen sat a ncìn a nǝ, mbǝkǝ wen shootpwoo mu canjoom ɗi jeplep ɗe moo sat nǝ, ɗak fur nǝ a nciit kǝ munu. \v 13 Kaan kǝ nen mǝnǝ mo a jeplep mu ɗung mo. Moo cìn a ɗak ɗe mu numpee mo. Moo lekáa fur kaa mo a jeplep mu Kristi mo sǝ, ɗang baa mo a jeplep Kristi kas. \v 14 Baa nǝ ɗee a mbii aapwoo kas, mbǝɗe koo a Gujwan shikáa wur, bǝ wur leshin kaa wur a ngulep mu peeɓang sǝ. \v 15 Mbǝmǝnǝ ɓe baa nǝ ɗee a mbii aapwoo kas, katɗang bǝ kǝrem mu Gujwan mo lesut fur, kaa mo a nen cìn ɗak ɗeret mo sǝ zak. A peekyes nǝ, ɓe mon nlap kwat fur mo nciit kǝ ɗak fur mo zak. \s Pool Shwaajeel mBǝ // Ɗee a Ngulep Jesu \p \v 16 Wen kǝn baa sat ɗi zak nǝ, taji mee gurum pan nǝ, wen a mwen kas. Amma katɗang wu pan nǝ, wen a mwen, ɓe wu lap wen ɗesǝ kaa mwen nǝ sǝ, mbǝkǝ wen kat pee can rep joom ɗi lee. \v 17 Pwoo ɗe wen sat sǝ, ɓe baa wen sat a mee pwoo ɗe Daa wur lep wen kas, amma wen kǝn satpwoo nǝ a kaa mwen sǝ, wen kǝn sat pwoo mǝnǝ a tyap. \v 18 Kaaɗe gurum mo ɗes moo can a joom ɗe mu yil ɗesǝ ɓejee ɗak sǝ, ɓe wen ncanjoom nǝ akǝsǝ zak. \v 19 Wun nen ɗe wu seen ɓe wu gung kǝ nenmwen mo shi retnyit. \v 20 Mbǝɗe katɗang, ɓe mee gurum le wun kaa kǝrem mo sǝ, koo wur ghǝǝr wun, koo wur se lǝɓet nkaa wun, kǝ koo wur kám a ɓal mu tuur nwun, kǝ koo wur nǝnas wun, jir kǝsǝ ɓe wuu gung kǝ ngwe mǝnǝ. \v 21 Nǝ shweep wen mbǝ lap ii, nǝ gyet mun kǝ ɓal mbǝ cìn mbii ɗesǝ mo kas, amma katɗang mee gurum kǝ canjoom nkaa mee mbii, ɓe wen kǝn satpwoo nǝ a kaa mwen sǝ. Wen ncanjoom akǝsǝ zak. \v 22 Katɗang ɓǝ, mo a nen Hiburu mo, bǝ wen a ngu Hiburu zak. Katɗang ɓe, mo a nen Izrel mo, ɓe wen a ngu Izrel zak. Katɗang ɓe mo a ɗang kǝ Abraham, ɓe wen a ɗang kǝ Abraham zak. \v 23 Katɗang ɓe mo a kǝrem mu Kristi mo, ɓe wen a kǝrem mu Kristi zak. Wen satpwoo nǝ a kaa ngutar sǝ! Mbǝɗe wen cìn ɗak ɗe nǝ ɗes met mumo nǝ. Mo kǝ ɓwoot wen le nlushoot, kǝ wen shwaanas met mǝ sat zak. Wen kǝn shwaajeel mo shinǝ-shinǝ har kus kǝ muut zak. \v 24 Gyet yit paat, ɓe nen Yahudi mo fwo ngwoor nwen laarkun baapwoofeer. \p \v 25 Nennan-nan mu Rom mo sǝrem wen shi gwoor yitkun. Nen Yahudi mo car wen shi nding yit mǝndong, mbǝkǝ mo tu wen ɗi. Yitkun ɓe tii am, nǝ taa pyan kǝ mun. Wen kǝn cam teer kǝ wet nkaa am bahar. \v 26 Shidaar-shidaar bǝ wen a ar mwaan mo ɗes, kǝ nwen kǝn naa muut shi yit fen mɓut ndung mo. Wen kǝn naa muut nsar kǝ nenwat mo, kǝ nwen naa muut nsar kǝ ɗang fun nǝ Yahudi mo zak. Wen kǝ naa muut nsar kǝ nenkum mo. Wen kǝn naa muut nɗǝǝn yilkaam mo, kǝzak, wen kǝn naa muut a naaryil mo. Wen kǝ naa muut nkaa am bahar mo. Wen kǝn naa muut nsar kǝ ɗyemnǝǝn ɗe mu ɗung mo. \v 27 Wen kǝn shwaaɗak mo, kǝ wen kǝn shwaajeel mo, kǝn nnaa nteer mmeen, kǝ wen kǝ shwaaneen zak, kǝ neen am tu wen zak. Yit mo ɗes baa wen kat mee mbiise kas. Wen kǝn shwaakut, mbǝ ciin mbiisǝp, \v 28 kǝ pak mbii mo ɗes ɗe kǝzak. Mbii ɗe mo daampee nwen, koo puus ɗeɗangyi, nǝ a mbǝɗe wen kǝ toon mǝ tap kǝ Ekǝlisya mo jir zak. \v 29 Katɗang baa mee ngwe katɓal kas, ɓe nǝ le kǝ baa wen katɓal kas zak. Katɗang mee ngwe taa pal nɗǝǝn shikbish, ɓe nǝ shwal nwen zam. \p \v 30 Katɗang bǝ nǝ a tǝng kǝ wen canjoom, ɓe wen canjoom nǝ a nkaa mbii ɗe nǝn nkám agaak nǝ baa wen kǝ ɓal kas, \v 31 Naan puun kǝ Daa Jesu ɗe sǝm wur nǝ kat ɗeret har ngaa-ngaa. Wur man azeen-nzeen nǝ, baa wen kǝn sat a ɗung kas. \v 32 Nɗǝǝn yil nDamaskus, ɓe gofna ɗewur ndir kǝ mishkoom Aritas wur shootpwoo sheep pǝbong ɗin nDamaskus mo, mbǝkǝ mo yaa wen ɗi. \v 33 Mo le wen sham nɗǝǝn kǝci ɗeɗes mmee fung mu fwang mu yilkaam nǝ, har wen put nkoom nsar wur. \c 12 \s Pool Naa mBii Mo // Shinǝ-Shinǝ nƊǝǝn Suun \p \v 1 Wen ncanjoom a tǝng, koo ɗe baa wen kat mee lǝɓet nɗǝǝn nǝ kas. Amma yaksǝ ɓe wen nsekyeen kǝ satpwoo nkaa suun mo, kǝ mbii ɗe Daa wur woo mo nwen. \v 2 Wen man mee gurum nɗǝǝn Kristi ɗe gyet Naan mang wur kàa kǝ wur nɗǝǝn ɗengnaan ɗekun. Nǝ wul a ɓit mo kaapaat baafeer yaksǝ. Kyet, gyet Naan kàa kǝ wur a nɗǝǝn nan mu yil ɗesǝ aa? Ɓe baa wen man kas, amma Naan man. \v 3 Wen man nǝ, mo mang gwar nǝ kàa kǝ wur a mparadayis. (Shii kǝ mǝnǝ a peeɗe Naan ɗi). Kyet a shi nan mu yil ɗesǝ aa? Koo baa a shi fwoshik mu yil ɗesǝ kas aa? Ɓe baa wen man kas, amma Naan wur man. \v 4 Wur kǝlǝng mbii mo, ɗe baa mon mmak sat mo shi pwoo kas, kǝ mbii ɗe baa gurum mo mak sat shi lǝpwoo kas zak. \v 5 Wen kǝn canjoom a shi gwar ɗesǝ. Baa wen kǝn canjoom a shikáa fen kas. Amma wen kǝn kám a ciin ɓal fen agaak. \v 6 Koo ɗe wen reɓet canjoom nǝ, ɓe baa wen ɗee a mwen kas, mbǝɗe wen kǝn sat azeen. Amma baa wen canjoom kas, mbǝkǝ taji mee gurum lepan nkaa wen, waa met mbii ɗewur naa wen kǝn cìn mo, kǝ mbii ɗewur kǝlǝng kǝ pwoo fen kas. \v 7 Mbǝkǝ taji wen ɗiyeep káa fen mbǝ suun ɗeɗes ɗesǝ ɗi Naan kǝ kám mo nwen kas. Amma mo le mee ghǝr nɗǝǝn fwoshik fen, ɗe nǝ ɗee a mee shwal pee wen ɗi, ngulep kǝ Gujwan wur daampee nwen, mbǝkǝ taji wen canjoom kǝ fwoshik fen kas. \v 8 Wen kǝn ɗang pee Daa yit kun, mbǝkǝ wur shang mbii ɗesǝ nǝ baa kǝ nǝ aku. \v 9 Amma Daa wur sat nwen nǝnee, <<Ɗeret fen nǝ mak waa. Mbǝɗe a nɗǝǝn ciin ɓal mu gurum, ɗangɓe mon naa gam kǝ ɓal fen.>> Mbǝmǝnǝ ɓe wen sǝǝt canjoom nɗǝǝn ciin ɓal fen nǝ. Mbǝkǝ ɓal mu Kristi nǝ tong ɗi nɗǝǝn wen. \v 10 Aasǝ ɓe wen kǝn kat retnyit nɗǝǝn sǝm mu Kristi, mbǝ ciin ɓal fen nǝ, kǝ fǝlǝp ɗe moo cìn nwen, kǝ mbii daampee mo, kǝ jeel mo, kǝ luk mo shinǝ-shinǝ, mbǝ Kristi. Mbǝɗe katɗang baa wen kǝ ɓal kas, ɓe wur shínɓal nwen. \s Pool Wur An mBǝ // Ekǝlisya Ɗin nKoronti Mo \p \v 11 Wen kǝn lesen ɗee a kaa mwen sǝ, amma a wun wu le kǝ wen ɗee a mwen nǝ. Gyet nǝ ret kǝ a wun, wun nkwoop wen, mbǝɗe baa wen a ɗekat met jir nɗǝǝn jeplep nǝ mo kas, koo ɗe baa wen a mee mbii kas. \v 12 Naan cìn mbii lukshik kǝ mbii aapwoo mo, kǝ ɗak ɗenan-nan mo shi wen, kaaɗe wen gung mbǝ cìn ɗak fen mo shidaar-shidaar. Ɗak mu mbii aapwoo ɗe mo kám agaak nǝ, wen a ngulep azeen-nzeen. \v 13 Wen kǝn cìn a mii, koor Ekǝlisya nǝ mo yii? Ɗi baa wen kǝn cìn mǝnǝ nwun kas yi? Aa koo a mbǝɗe baa gyet wen le mee toon nwun kas aa? Ɓe wu fwo ɗi nwen. \v 14 Yaksǝ ɓe wen kǝn ɗak sen mbǝ dǝm pee wun ɗi, ɓe a dǝm ɗekun pee wun ɗi mmǝnǝ. Baa wen le kǝ wu kwat wen kas, mbǝɗe baa wen kǝn tang a mee mbii pee wun ɗi kas, amma wen kǝn tang a wuwun. Mbǝɗe baa a jep mon ntang mbii le mbǝ puun fur mo kas. Amma puun nǝ mon ntang mbii le mbǝ jep fur mo. \v 15 Nǝ nret nwen nyit zam, mbǝkǝ wen cin mbii ɗe wen kǝ nǝ jir, kǝ sen fen zak, mbǝ ɓam wun. Wen wal nwun ɗes, ɗangɓe wun wu wal nwen a lee ɗak aa? \v 16 Wu man azeen nǝ, baa gyet wen lejeel wun kas. Amma mee gurum sat nǝ gyet wen sǝseen nkaa wun, kǝ wen le cip mu gwampee wun zak. \v 17 Kyet wen kǝn cam seen a wun shi gwampee mɓut nen dǝ wen lep mo dǝm pee wun ɗi wa? \v 18 Gyet wen ɗang Titus, kǝ wur dǝm pee wun ɗi, ashak kǝ ɗyemnǝǝn fun ɗesǝ. Kyet, gyet Titus wur lap mee mbii pee wun ɗi wa? Baa a Riin Naan ɗe mǝnɗong wur ɓwet mun weet kas aa? Baa mun weet muu cìn ɗak nǝ a ar ɗe mǝnɗong kas aa? \v 19 Tan, peeɗi ɗi ɓe wuu pan nǝ, mu jì aa mee mbii langkáa mbǝ sun fun pee wun ɗi wa? Hai. Muu sat a pwoo mu Kristi ntoom Naan. Shaar fen mo, mbii ɗe muu cìn mo jir, ɓe muu cìn mo a mbǝ ɓam wun. \v 20 Mbǝɗe wen kǝǝr nǝ, meeɓe, katɗang wen dǝm pee wun ɗi, ɓe wen nkat mǝse fuu nǝ ɗyik kǝ mǝse dǝ ɗyeen nwen nkat wun kǝ nǝ. Kǝzak, wun nnaa mǝse mǝnǝ nǝ ɗyík, kǝ mǝse dǝ ɗyeen wun naa wen kǝ nǝ. Meeɓe wen kat ɓǝlep, kǝ zuur, kǝ tuup, kǝ walnkáa, kǝ ɗung kǝ pwoo nɗom ndom, kǝ ɗyeepkáa, kǝ ciin tongryang nnaar fuu. \v 21 Wen kǝǝr nǝ, katɗang wen waa ndǝm pee wun ɗi, ɓe baa Naan fen wur nsham kǝ wen ntoom fuu kas. Katɗang Naan sham kǝ wen ntoom fuu, bǝ wen nkat pǝtuup ɗewat, kǝ gurum mo ɗes nɗǝǝn wun. Nen dǝ gyet mo kǝ cìn shikbish yam, ɗangɓe baa mo kǝ tuwap kas mbǝ mǝse ɗebish, kaa cìn ngaa, kǝ koor mu cìn mbii ɗebish mo zak. \c 13 \s Pool Gwakshik Kǝ // Tokshik Mǝ Kyes Nǝ \p \v 1 Wen kǝn dǝm pee wun ɗi, a ɗekun nɗesǝ, <> kaaɗe mo ran nɗeen bǝǝt haal. \v 2 Wen kǝn gwak a nen dǝ gyet mo cìn shikbish yam, kǝ koor nǝ mo jir zak. Gyet wen kǝn gwak mo, ɓe baa wen ɗi ashak kǝ mo kas. Wen gwak wun kaaɗe gyet wen gwak wun nji fen ɗevǝl pee wun ɗi sǝ, nǝ, katɗang wen mbaajì, ɓe wen nshin kar nen ɗe ɗi mo cìn shikbish sǝ, kǝ koor nǝ mo. \v 3 Katɗang ɓe ɗyeen nwun kǝ wu man azeen-nzeen nǝ, wen kǝn satpwoo ɗesǝ mo a shi ɓal mu Kristi, ɓe nǝ ret kǝ wu man nǝ Kristi wur kǝ ɓal ɗes. A wur nkar wun, kǝ a wur kám ɓal wur nɗǝǝn wun. \v 4 Mbǝɗe koo ɗe gyet mo pwas wur nkaa shyeep, ɓe gyet a wur shin shin nǝ mo pwas nkaa shyeep nǝ, ɓe jir kǝsǝ, ɓe wur ɗi kǝ seen shi iiko mu Naan. Mun a nen ɗe baa mun kǝ ɓal kas, ɗang nɗǝǝn iiko mu Naan shi Kristi, ɓe mun ɗi kǝ seen, mbǝkǝ mu ɓam wun ɗi. \p \v 5 Wu camkáa fuu mo, kǝ wu man ɗi rǝret nǝ, kyet wuu mwaan a nɗǝǝn shinzeen fuu nǝ mo wa? Wu camkáa fuu mo rǝret. Baa wu man nǝ, Jesu Kristi wur kǝ tong a nɗǝǝn wun kas aa? See koo katɗang wuu taa wu pal kǝnding-nding. \v 6 Muu reɓet kǝ wu man nǝ, baa mun mu taa mu kat kas. \v 7 Muu ɗang pǝ Naan kǝ taji wu cìn mee mbii ɗebish kas. Muu ɗang pǝ Naan, baa a mbǝkǝ nǝ cám ɗi agaak nǝ, mun kǝ se koorong nkaa cam nǝ kas, amma see a mbǝkǝ wun wu cìn mbii ɗeret mo ɗi, koo dǝ wu naa kaa mun muu taa mu kǝkat sǝ. \v 8 Mbǝɗe baa nǝ mmak cìn kǝ mu cìn mee mbii nkaa zeen nǝ kas, amma see muu sat azeen nǝ. \v 9 Muu kat retnyit, katɗang baa mun kǝ ɓal kas, kǝ wun ɗi kǝ ɓal. Ɗangnaan ɗe muu cìn nǝ a mbǝkǝ wu ɗee ɗi a ɗegǝgam. \v 10 Mbǝmǝnǝ, bǝ wen ran-ran ɗesǝ dǝm wun bǝ baa wen ɗi ashak kǝ wun kas, a shiɓal dǝ Naan wur shin nǝ nwen mbǝ ɗyik wun, baa nǝ a mbǝ shirip wun kas. \v 11 Peekyes kǝ nǝ, ɗyemnaa mo, ɗang mukaat. Wu ɗak mǝse fuu mo. Wu kǝlǝng pwoo fen mo. Wu lappwoo kǝ shak, kǝ wu tongryang kǝ shak zak. Naan dǝ wur a wal, kǝ ryang, wur ntong ashak kǝ wun. \v 12 Wu tok kǝ shak shi wal rǝret. \v 13 Nen Naan mo jir, moo tok kǝ wun. \p \v 14 Ɗeret kǝ Daa Jesu Kristi, kǝ wal Naan, kǝ shaar ashak kǝ Riin Ɗeɓang, mo tong ashak kǝ wun jir. Nǝ a kǝ sǝ.