\id ACT NT0004.AC Suena NT Wilson dp transfer 11-JUN-87 \h Aposolo \toc1 APOSOLO BUA INOISOWA \toc2 Aposolo \mt1 APOSOLO BUA INOISOWA \ip \it Aposolo meni bua inoisowa amira uge ei awa Luka meni gaenua. Nu Yesura uge zazo LUKA awa gita gaero pesuniro amire uge ei awa susumuro gaenua. Nu ema zo zazo nuso Teofilo amire gaenua. Ata Teofilo daba kota, zebu serora ema bama meni garise sero gaenua. Uge emira susu ego ewa: Ozana meni aposolo soremasai nukare Yesura Oziga Ewanana puro tugata-magata inoise susawisowa. Bua Petoro meni wenua amira uge awa gabu 1-12 amira itia. Ota bua Paulo meni wenua amira uge awa gabu 13-28 amira itia. Luka nu be eni Paulore dai noisonua, are amira uge gainoise “nakare” asenua. Tani awa ego ewa: 16:10-17, 20:5-21:18, 27:1-28:16. \it* \c 1 \s1 Yesu meni Ozana iyetai osaise senua. \p \v 1 O Teofilo, na gita ge gaena, awa bua dapikarago Yesu meni inoisonua, o ge tugata inoisonua amira ge uge awa gita buku zora gaena awa. \v 2 Yesu bua nuso zaawero inoe donu Anutu meni senu utura witinua amira uge gaero pesunina awa. Yesu kaka witamure Ozana meni nu soremunu nu aposolo dubu gita awininu noisowa numorekare bua ge potinua awa. \v 3 Nu yaya tapinomite betero noko seka wero eriro aposolo dubura nana waiko be 40 ago kei awero bezero awinoise Anutu imata Tua wero nuamunoya amira ge tugata-magata wero nu erinua amira susu dai kereniro baitinu giwa awa. \v 4 Nu numorekare dai noise potai ge ego potinua awa, “Nikare Yerusalem nata eya oko duawe. Mama meni Ozana potamu senua, awa dia inoise itiwo. Na amira gita sesena goisewa. \v 5 Dia itawise tona, nera kota, Yohane meni ema bama ou gutinoisonua, ata be pei-kaka gege tepo wai amire Anutu meni Ozana nimorekare potamunoya.” Ago senua awa. \s1 Yesu utura witinua. \p \v 6 Aposolo nukare Yesure dai auniro itise nu atata wero ego sewa awa, “Tua, ni be emire Isreli ema dago poti dara nasa nakare natopekare zebu nasokarera mama wero nuamunonikareta?” \v 7 Ago sewa Yesu meni ina ego senua awa, “Mama nu putou nuso meni be iboire apunure potinu itewia, awa nikare ninai ine oko itia. \v 8 Ata Ozana meni osero nisokare nana toyai amire putou pumamunowa. Putou pumuro oziga sai ema naso wero nuamunowa. Ago wero Yerusalem nate ena zaawero Yudaya zeburata Samaria zebura o zebu sero amira nikare oziga naso puro bayamunowa.” Ago senua awa. \v 9 Ge ago sero nusokare nana giti mokara witinua. Wititinoinu bereze meni nu gogo wero puro witinu kau wewa awa. \v 10 Utura wititinoinu nukare iri ike niro kau inoiwa ema eto tama woi nusoto kapawaire meni nusokare nana eya kei awero dopewato. \v 11 Ago doperoto atata wero sewato awa, “Galilaya zebura ema, nikare nogoro giti iri utura niro itewi? Yesu nikare doro utura witi gewa da ago ine wero noko osamunoya.” Ago sewato awa. \s1 Yudasra bua awa Matayas meni pumunua. \p \v 12 Aposolo nukare dirumu zazo Oliwa amira ena ewesemuro Yerusalem nate muro toiwa. Ebata dirumu zazo Oliwa awa doro Yerusalem bayai awa apunu-kaka gege awa. \v 13 Nukare Yerusalem nate toiro esewa so itisowa da amira baro witiwa awa. Ago witiwa amira zazo nusokare ewa: Petoro, Yohane, Yakobo, Anderea, Filip, Tomas, Batolomiu, Matiu, Yakobo nu Alifayora mai, Simon Pugeu* asinoisowa, Yuda nu Yakobora zazo amira mai. \v 14 Ema awa ata Yesura mia Maria ata bama eni ata Yesura namisini, nukare ami duba da wero isa bua waiko be sero inoise itiwa awa. \v 15 Be amire waiko be eto kaka tepo wamure Yesura ema bama 120 ami auniro itiwa Petoro meni nusokare nana soe ena eriro ego senua awa, \v 16 “O otao mamai naso, Yudas nu eba gita weti iwo meni Yesu pupisera amira ge nuso Ozana meni Dawidira be pumunu peu wenu ge senua, ge awa me waise sai itinua, are me wataya. \v 17 Yudas nu nasokare nana amira zo. Nu dai buara sai awa.” Petoro meni ago senua awa. \p ( \v 18 Yudas nu pasina wenu zuma gaewa amira moni awa puro baro ema zora zebu zuma gaero pumunua. Nu zebu amira baro duunu oti zaumunu ze wama berekuninu betenua awa. \v 19 Ago wenu oziga awa Yerusalem ema meni niniro zebu amira zazo ge nusokarera Akelidama asewa awa. Ge nasokaira Orara Berekunaira.) \p \v 20 Petoro meni ego senua awa, “Yere buku nasokai zazo Sam amira ena ego gayai itia awa, \li2 Nata nuso zasu kei awaise. \li2 So nusora ema zo oko nuaise. Agoro zo ego ewa, \li2 Bua nuso awa zo meni paise. \v 21 Ge gayai ago ine itia, are ema zo meni nakare soremai Yesu betaira ena seka wero erisia amira oziga nuso toise nuanekare. Ema ego ine ami nakare soremaise: \v 22 Yohane meni ema bama ge ou gutinoinu Tua Yesu meni bua nuso zaawero nasokai nana soe nuasai nakai nu ama inoise noe donakai utura witisia, ema zo susura ena Yesu ama wero musia ami kei awero nakare soremaise.” \v 23 Petoro meni ago senu ema eto tamuwa awa. Zo zazo nuso Yosefe. Eni meni nu Basaba asinoisowa, ata eni meni awa Zastas asinoisowa. Ema zo zazo nuso Matayas awa dai tamuwa. \v 24 Tamuro giro isa ego sewa awa, “O Tua, ni dubara gai, are ema eto ei awa nusoto nana are gesa te inoi, awa gipeyo giro \v 25 aposolo bua Yudas meni dotisia awa pumae. Yudas nu bua awa doro so gegenai nuso amira bamisia.” \v 26 Isa ago sero vot wewa Matayas meni daininua. Ago wewa Matayas nu aposolo 11 amira nana tainua awa. \c 2 \s1 Ozana osenua. \p \v 1 Pura bamu zazo nuso Pentekos amira be kei awenu giro Yesura ema bama dapikarago so daimata amira auniro itiwa awa. \v 2 Itiwa awi zo bisi bamubake meni awi sago wero utura ena osenua. Osero so itiwa amira toiro be munua. \v 3 Ago wenu nukare gosinoiwa nena zo iwawa ine ami niao ine wero zazaumuro ema bama itiwa amira nana erama sero dopero zasimunua awa. \v 4 Ago wenu Ozana meni duba nusokarera toiro be munu Ozanara ge ewe-pape sewa. Awa Ozana meni duba nusokarera potinua awa te sewa awa. \v 5 Be amire Yuda ema zebu sero meni gera Yerusalem auniro itiwa awa. Nukare yere sai ema awa. \v 6 Are nukare awi bamu awa dai niniro ema bama dago muro zimuwa awa. Zimuro di tainiwa. Nera kota, aposolo meni ge zebu serora awa toiwa niniwa awa. \v 7 Niniro wana di gamuro itazaita inoise ego sewa awa, “Ema dubu ge tora ei awa Galilaya ema gege. \v 8 Nukare nogo wero zebu kei awenakai amira ge eure-taure sesera ninenakai gera mamana meni sago inori? \v 9 Nakai ei awa Patia ema, Midia ema, Ilam ema, agoro Mesopotemia zebura, Yudaya zebura, Kapadosia zebura, Ponto zebura, Asia zebura, \v 10 Frizia zebura, Pamfilia zebura, Izip zebura, nata Sairini Libia zebura itia amira nata pei-mamaira, nakai eni meni nata Roma ena muro esewa inoise itenakai, \v 11 Yuda ema kei awaire Yuda ema meni nuago waire, agoro Krit emare Arebia emare. Nakai ami nonakai ge nasokai zebu serora awa toise tani ewa-gaewa Anutu meni inowia amira oziga ge sesera ninitinonakai awa.” \v 12 Ema nukare ago sewa duba sirenu kotumai dainiro pumuro ego sewa awa, “Tani awa neni?” \v 13 Ago sewa, ata eni meni awa aposolo dubu isinoise ego sewa awa, “Nukare ou wain pena-pana nera, are duba dau inoi ge ago ine tora awa.” Ago sewa awa. \s1 Petoro meni Ozana osenua amira susu kereninua. \p \v 14 Ago sewa Petoro nu otao 11 amire dai dopero arero ego senua awa, “O Yuda ema otao mamai ata mai Yerusalem nate nowa, nikare dapikarago dana zaawewo ge sana ninawe. \v 15 Nikare ema dubu emire ego towa awa, ‘Ou wain ninomite duba dau inora.’ Ago tepo awa. Pina zeme atitinoya. Are ou wain nogoro namunonikare? \v 16 Nikare ge towa ago ine oko aewa. Tani gosinowa amira susu awa ego ewa. Porofete Yoeli meni ge ego gaenua awa me inoya. \li1 \v 17 Anutu meni toya awa, \li2 Noma zebura be pesunitinuai* na Ozana naso potana wa boruza ine wero osero ema dapikarago amira nana mokara toyamunoya. Mai mamatanare babumanare nisokare meni porofete meni sago wamunora. Mai mamatana nisokare meni seka itise atua ine wero nena me gamunora. Ema zezewenai nisokare meni atua me wamunora. \v 18 Be amire na Ozana naso ema bama naso amira nana potana nukare porofete meni sago wamunora. \v 19 Sana bereze ike ena wagu eni kei awamunora. Ota zebura ena dai wagu eni kei awamunora. Wagu awa orarare niaore ibosi bamure ami kei awamunoya. \v 20 Waiko diti sikimamunoya. Inua izero orara ine wamunoya. Wagu awa kei awara Tuara be bamu zasimaire kei awamunoya. \v 21 Be amire zo nu Tua zawa samunoya, nu awa Tua meni soero pumamunoya. Yoeli meni ago gaenua awa. \p \v 22 O Isreli ema otao mamai naso, ge sana niniu. Anutu meni Yesu Nasarete ema buara potinua, awa gawise sero Anutu meni putou numore potinu nisokare nana soe noise bua zezewenaire tani sekare tani putoure wasai gosinoisewa awa. Susu awa gosinowa awa. \v 23 Nukare Yesu puro wana nisokarera potamunora, awa Anutu meni emoko ago ine warise senu zewai wenua. Noko emoko ginu te wenua. Are ebata senua te nikare Yesu betaise sero ema Yudara lo ge ninai tepo amira wanera potewa ni pasinaira detera betisia awa. \v 24 Nu awa betaira yaya tami Anutu meni yayara mui besero betaira mokara ena awa-uzesi seka wero erisia. Nera kota, betai meni nu soyai ine tepo. \v 25 Dawidi meni Soyai Ema nasokai eramunoya amira ego senua awa, \li2 Tua nu benau nasora itawi gosinowena. Na azu wai azu, nu wana me nasora dopero itewia. \v 26 Are moka naso meni yawa wawi iwawa naso meni yawa sara inowia. Awa daba kota, na betaira gegenai ami Anutu tuma didinoise kokopai zanatiamunona. \v 27 Ago wamunona. Nera kota, ititi naso meni betai natara itai azu, Anutu ni na oko duamunosa. Ni soumai me niso oko duasa woi naso gumu wero yarasa awamunoya. Tepo awa. \v 28 Ni nuai mera ebata awa namore gipesa. Ni namore dai itasa na yawa sara bamubake wamunona. \v 29 Dawidi meni ago senua awa. \p O otao mamai naso, na ewowo nasokai Dawidira ge awa sero baitana niniu. Nu betenu gowewa diti nuso nasokai nana itewia. \v 30 Nu ami porofete noisonua, are nu ego ginua awa. Anutu meni Dawidira saisibuna dubu amira ena zo ema tua potai tua waira bua nuso awa pumaise ge senu zewai wenua awa. \v 31 Anutu meni bua wamu senua, awa Dawidi meni ginua. Are nu Soyai Ema nasokai erai nusora ge ego ine senua awa, “Anutu nu oko duai betai natara itamunoya. Tama aiso nuso meni oko gumu wero yarasa awamunoya. Tepo awa.” \v 32 Yesu nu awa Anutu meni awa-uzesi seka wero erisia, awa me giti moka nasokare meni giro tonakare awa. \v 33 Anutu Mama nusora zumai meni zumi witiro Anutura wana mera arumi Mama meni Ozana potamu senua, awa numore poti puro tani ninitinoise gosinowa awa weti kei awetia. \v 34 Yesu utura witisa, ago ine awa Dawidi nu nutope utura kaka witamu. Ata nu ego senua awa, \li2 Anutu meni Tua nasore ego senua awa, “Ni muro wana me nasora arumuro itasa \v 35 na iwo dubu niso awa benau nisora \li2 potana isimamunosa.” \v 36 Dawidi meni ago senua awa. Are nikare Isreli ema dapikarago ami ego giwo zewai wae. Nikare Yesu ni pasinaira doisewa, nu awa Anutu meni potinu nu Tua ata Soyai Ema nasokai wero nowia awa.” Petoro meni ago senua awa. \s1 Ema dainiro meni duba kapeteniwa ge ou gutewa. \p \v 37 Petoro meni ge ago senu niniro duba niwa awa. Duba nitinoise nu ata aposolo eni awa atata wero ego sewa awa, “Otao mamai, nakare nogo wamunonikare?” \v 38 Ago sewa giro Petoro meni ego senua awa, “Anutu meni pasina nisokare disaise nikare duba kapeteniro Yesu Kristo tuma diawa nakare nikare ge ou gutanekare. Ago wanakare Anutu meni Ozana nimorekare potamunoya awa. \v 39 Nikare ata mai awiso nisokare ata eni asike nowera, awa Tua Anutu nasokai meni asa-waura inowia te Ozana nimorekare potamu towia awa.” \v 40 Petoro meni ge ago sero tepo wero ge eni susumuro toise potai ge dai potitinoise ego senua awa, “Ema waya-kawaya ego nowera ami pasinara ina tamamunora. Nikare numorekare dai waya wanowa awa.” \v 41 Petoro ago senu erama eni ge awa niniwa me wenua, are nukare awa ge ou gutewa. Waiko be amire ema 3,000 Yesura dubure taiwa awa. \s1 Bona nise isa sise awinoisowa. \p \v 42 Aposolo meni Yesura ge tugata wasara nukare ninamu yaba inoisowa awa. Ago inoise duba meni tairo baitiro bonarata begomora eyaya aunitinoisowa awa. \v 43 Aposolo nukare tani-butani putoure dainiro inoise nuasara ema bama dapikarago ami wana di gapinoisowa awa. \v 44 Kristo tuma didinoise noisowa ami duba meni ina-sipuna wero wau nena nusokare dubura gege asero noisowa awa. \v 45 Eni meni noture wau nusokarere awa ema enire potiro ina moni pumuro otao mai eni bogamasa nuasara giro kano inoisowa awa. \v 46 Nukare waiko be sero duba da wero Anutura ibu bamura ena aunitinoisowa. Ota so nusokare sero auniro bona wero ninoisowa awa. Ago inoise ma meni awa kaka soyamu duba meni yawa sara inoise ninoisowa awa. \v 47 Ago inoise Anutu bowi inoise noisowa. Ago wewa ema dapikarago nukare giwa ziri wenua. Tua nu be giti ema eni soero pumasai nukare dubura nana susumuro noisowa awa. \c 3 \s1 Petoro meni ema zabura wai zo kora wenua. \p \v 1 Waiko zore Petoroto Yohanere tuwe isa saira be munu giro Anutura ibu bamu amira toiwato awa. \v 2 Toitinoiwato ema zo miera nana tinira ena zabura wai pumunua, awa dimuro puro muwa. Ema nu otao mai meni be giti dimuro puro baro ibu bamu amira so bera zorage potasara itima awinoisonua. So be awa So Be Neine asinoisowa. Ago itise ema toiro pusumuro awasara nena emo nukare begomo toisonua. \v 3 Are Petoroto Yohanere ibu mokara toyamu inoiwato giro nu nena emo nuto begomo senua awa. \v 4 Begomo senu nuto nu ua inoiseto Petoro meni ego senua awa, “Iri ni nato gase.” \v 5 Ago senu ema zabura wai meni nena zo potamu sewitota asero nuto pena-pana ua wenua. \v 6 Ago inoinu Petoro meni ego senua awa, “Nato wau moni tepo. Ata nena daimata itia, awa potana pumamunosa. Na Yesu Kristo Nasarete natara be nusora tona: eri, aita wase.” \v 7 Ago sero wana mera puro zinu erinua. Ago wenu te mere umure eya zewai wenua awa. \v 8 Zewai wenu nu eya eriro dopero aita wenua. Ago wero numoreto dai ibu bamu amira mokara toiwa. Toiro nu zokari-zokari wero aita inoise Anutu bowi wenua awa. \v 9 Ema dapikarago meni nu aita inoise Anutu bowi inoinu giwa awa. \v 10 Giro ego sewa awa, “Ibu bamura So Be Neine amira itise wau moni emo begomo towia, nu awa.” Ago sero nu kokopai wenua awa giro sopine awero kotumai kaka pamu wewa awa. \s1 Petoro meni nukare ibu bamura ena ge tugata wenua. \p \v 11 Ema nu Petoroto Yohanere sanitinoinu ema dapikarago ibu bamura osi zo zazo Solomonra amira sumuro nuto zimuro wana di gamuro dopewa awa. \v 12 Ema ago wewa Petoro meni giro ge ego senua awa, “O Isreli otao mamai naso, nikare nogoro ema ei awa giro wana di gapinowi? Nikare nogoro nato pena-pana ua inowi? Nato putou nasotora, o etutiro nuai nasotora ema ei awa kora wetenato aita inoya, asinowita? Tepo awa. \v 13 Abraham, Isaka, ata Yakobo amira Anutu, nu ewowo-kawowo nasokaira Anutu, nune ami bua mai nuso Yesu amira zazo de ike nisia. Nu awa ninekare puro poti iwora wanera newa Pilato nu besai bayaise sesi nikare azu sisewa awa. \v 14 Ago inoise duba saramaire, o etutiro nuaira mama nu awa azu toise goroba ema nisokare awa-diaise Pilato uzutisewa. \v 15 Ago inoise nuaira gita wai ema awa detewa betisia awa. Ata Anutu meni awa-uzesi betaira ena seka wero eri giti moka nasoto meni goisenato, awa tonato ewa. \v 16 Ema ei awa gosinowewa. Nato Yesu tuma didinoise nowenato, are Yesu meni tuma diai nasoto awa awa-uzesi eriro zewai weti Yesura zazo amira putou meni ema ei awa kora weti tama nuso kokopai weti gosinowa. \p \v 17 Otao mamai naso, na nimorekare ego gosinona. Nikare ata gita wai dubu nisokare ami tani wisewa amira susu kaka gamu inoise wisewa awa. \v 18 Gita me gita Anutu meni Soyai Ema nuso Kristo yaya tapinoma betaise amira ge porofete dapikarago amira bera potinu sero gaewa, ge awa ago ine me wisia. \v 19 Are Anutu meni pasina nisokare disaise sero nikare duba kapeteniro Anuture dai noiwo. \v 20 Tua meni nuso nana ena putou seka pumaira be potai maise, o Kristo nikare emo sia wenua, awa iyetai osaise nikare duba kapeteniro Anuture dai noiwo. Yuda emara Soyai Ema Kristo awa nu Yesu awa. \v 21 Nu ami zeme utura tise be zo dia itaise sai itia, are itia. Be amire Anutu meni sai nena dapikarago seka-sakama kei awamunoya. Anutu meni gita me gita ona ge nuso awa porofete dubu nuso gegenai amira bera potasai ago ine toisowa awa. \v 22 Mose nu ge ego senua awa, “Tua Anutu meni dubu nisokarera nana soe ena porofete zo na ego ine nimorekare tamamunoya. Nu ge tugata wamunoya awa te niniwo. \v 23 Zo nu porofete amira ge ninai azu wai giro nu Isreli dubura nana tairo nuai azu, Tua meni dai betamunoya.” Mose meni ago senua awa. \v 24 Ota porofete eni Samuel nuasai nuso nana atune kei awero tupisowa nukare dapikarago ami be zeme emira ge sero gaewa awa. \v 25 Anutu meni nena ewa-gaewa potamu sero ge porofetera bera potasai nukare kereniro toisowa, nena awa ninekare pumawise senua awa. Noko tairo nuai Anutu meni ewowo-kawowo nisokare tamunua, amira me nikare awa. Tairo nuai awa Abrahamre ego toise tamunua awa, ‘Na saisibuna niso gawa wana gawa ami zebu sero ema te wamunoya.’ \v 26 Anutu meni Mai nuso tamuro nisokare nana gita maise sero iyetinu osenua, awa nikare dapikarago gawa inoise wayara ebatara ena pumamu sero ago wenua awa.” Petoro meni ago senua awa. \c 4 \s1 Nukare Petoroto Yohanere beniwa. \p \v 1 Petoroto Yohanere nuto ema ge ago tugata inoiwato prisre ibura polis amira gita waire Sadukayo emare nukare dai nusoto nana kei awewa. \v 2 Kei awero nuto ema ge tugata inoise Yesu nu betaira ena seka wero erinua are bebetenai eramunora, amira oziga kereniwato giwa waya wenua awa. \v 3 Giwa waya wenu giro nuto pumuwa, ata tua zinu giro benai sora potiwa awinoiwato pina atinua awa. \v 4 Are Petoro meni ge tugata wenu niniwa amira eni dubu bamu meni ge awa niniro Yesu tuma diro Yesura dubure susumuwa 5,000 ago wenua awa. \s1 Petoro meni kotora ena Yesura zazo kereninua. \p \v 5 Pina atinu Yudara gita wai emare simaire lo ge gipai emare nukare Yerusalem nate ena auniwa awa. \v 6 Pris bamu zazo nuso Anasi ata Kayafa ata Yohane ata Alesanda ata pris bamura didikai dapikarago nukare ami numorekare dai auniwa awa. \v 7 Auniro sewa aposolo eto aunai nusokarera puro bamuwa nusokare nana giti mokara dopewato atata wero sewa awa, “Ai meni nito soremi ema zabura wai awa kora watawito? Ara bera sesewato ewanana watai?” \p \v 8 Ago atata wewa Petoro nu Ozana meni mokara be munu ge ego senua awa, “Gita waire simaire, sana niniu. \v 9 Nato ema zabura wai emo tani kokopai watanato, amira, ‘Ai meni nito soremi ema ei awa kora watawito?’ asero koto inoise nato atata inowa. \v 10 Are kerenana nikare ata Isreli ema dapikarago ami niniu. Yesu Kristo Nasarete natara ninekare ni pasinaira detewa betisia, ata Anutu meni betaira ena awa-uzesi eriro noya, putou nusora ema ei awa tama nuso kokopai weti nisokare nana giti mokara dopero itia ewa. \v 11 Ge gayai zo itia ami Yesure ego toya, \li2 So wai ema nikare omata zo giwa waya wenu dowa awa. \li2 Ata omata ami so urura zasiwi wero itewia. \v 12 Yesu imata nakai korawai te inoya. Anutu meni Yesura zazo eramare kereninua, are korawai ema nasokai zo zebura oko itia.” Ago senua awa. \s1 Petoroto Yohanere besewa bamuwato. \p \v 13 Petoroto Yohanere nuto azu wai tepo be nusoto peu wenu ge sewato, ema koto inoiwa ami niniro nuto ninai ibura kaka nuamu, nuto ema osai gege, awa giro sopine awero di tainiwa. Nuto Yesure dai noisowato awa giwa. \v 14 Are ema kora wewato ami nusoto nana zorage dopero itinu nukare nu giro ge ina sai ine tepo wero dowa awa. \v 15 Ge kau wero nuto sewa ose kakame niwato nutopekare ego ina-sa wewa awa, \v 16 “Nakai ema eto nogo wamunonikai? Nuto tani putoure bamu weterato kei aweti Yerusalem nata meni oziga niniro tepo wetera, are nakai tani nusoto begi wai ine tepo. \v 17 Are ge awa nata sero bayai ninai azu, sanakai ema amira zazora noko oko ema ge tugata wareto.” \v 18 Ago sero nuto sewa witiwato ego sewa awa, “Nito Yesura zazora noko oko ge tugata-magata waweto.” \v 19 Ago sewa, ata Petoroto Yohanere meni ge ina ego sewato awa, “Nikare nitopekare kotumuro giu. Ge nisokare dipinoise Anutura ge azu sanato Anutu meni gai te wamunoita? Gai te oko wamunoya. \v 20 Ge ninisenato, o nena goisenato awa nato bezero puro nuai ine tepo.” \v 21 Ago sewato nukare azu saira ge noko tomite nuto dowa bamuwato awa. Natara ema bama dapikarago meni tani wewato awa giro Anutu bowi inoiwa, are nukare ema bama azu inoise numoreto tama yaya zo potaira ebata kau wewa awa. \v 22 Ema kora wewato awa zabura wero iteye donu zepa 40 wenua awa. \s1 Yesura dubu meni zewai wero Oziga Ewanana samu sero isa sewa. \p \v 23 Nukare Petoroto Yohanere dowa nuto aunaira ena baro otao mamai tamuro pris babezinomare simaire ge numoreto sewa awa uge-mage wero pesuniwato. \v 24 Are nukare ge awa niniro duba nusokare da wero Anutura nana potiro ego sewa awa, “O Tua bamubake, ni uture zebure eware nena bamubamu amire dai tamusa. \v 25 Are nine sesa Ozana meni ewowo nasokare Dawidi nu soumai niso amira be pumunu peu wenu ge ego senua awa, \li2 Ema Yudako nukare nogoro Tuare tini kapai puro noweri? \li2 Ema dubu giti nogoro Tua waya wamu sero ebata kau wero zainitinori? \li1 \v 26 Zebu serora ema tua ami Tuato Soyai Ema nuso Kristore awa iwo wamu sero zimuro dopewa awa. \li2 Ema babezinoma ami numoreto iwo wamu auniwa awa. \v 27 Ge Dawidi meni gaenua, ge awa nata emira ena me wisia. Herodeto Pilatore nuto ema Yudakore dai ata Isreli emare dai nukare Mai niso Yesu, nu bua nisora gegenai, nu awa iwo wamu sero aunisera awa. Nu awa Soyai Ema nasokare waise sesa. \v 28 Sasa te wanoi, awa kaka samu wisera. Ata putou niso itia, are kei awaise towesa te kei awinowia. Are tani kei awaise sesa, amira te wisera awa. \v 29 O Tua, azu sai ge nusokare giro giro bua mai dubu nisore putou potasa ge niso azu wai tepo zewai wero sanekare. \v 30 Putou niso gipasa garise sero ema yayare awa kora weyo. Nakare bua mai niso gegenai Yesura bera tani putoure wanekare.” \v 31 Isa ago sewa so auniro itiwa awa zipe-zipe wenu Ozana meni nukare sero topetinu nukare azu wai tepo zewai wero Anutura ge ema bama tugata wamu zaawewa awa. \s1 Yesura dubu nukare duba da wero wau dara potiro noisowa. \p \v 32 Yesu tuma didinoise noisowa ami duba da wero kotumai da wero noisowa. Ago inoise wau moni nusokare awa niso naso kaka samu, dubura gege asewa itisonua awa. \v 33 Aposolo meni Tua Yesu betaira ena seka wero erinua amira oziga ge putoure sasara ema bama ninasara Tuara soremai bamubake nusokare nana itisonua awa. \v 34 Nusokare nana zo meni bogamasa oko noisonua. Ema zebure ibu marare noisowa ami nena nusokare awa ema enire potiro ina moni pumuro \v 35 moni awa aposolora wanera potitinoisowa. Ago wasara aposolo meni ema wau kau inoisowa awa te moni kanowero potasara pupinoisowa awa. \p \v 36 Are ema zo noisonua zazo nuso Yosefe. Aposolo nukare zazo nuso zo Banaba asewa. Ge nasokaira Uzutai Ema. Nu Lewira saisibuna amira zo. Nu Saipras gutura ena kei awenua awa. \v 37 Ema ami notu nuso ema enire potinu moni potiwa awa dapikarago puro aposolo nana wanera potinua awa. \c 5 \s1 Ananiato Safairara uge. \p \v 1 Ema zo noisonua zazo nuso Anania. Nu ara nuso Safairato ge uge weroto zebu nusoto emare potiwato ina moni potiwa pumuwato awa. \v 2 Nuto ge sero tiroto ema meni moni agewa bezero agewa gege aposolo nana wanera potinua awa. \v 3 Potinu Petoro meni atata wero senua awa, “Anania, Satan meni duba niso topetiro Ozana etete nitinoise zebu nisora zuma agewa bezasise sesi nogoro niniro da ago wamu wetesi? \v 4 Zebu niso itaise sero giro duasa itamia. Ota noko ema enire potiro moni pupitasa, moni awa nine gege mama inosa. Ni nogoro tani awa dube potisesi? Ni eramare kota, Anuture opi sesesa awa.” \v 5 Ago senu Anania meni ge awa niniro duro betenua awa. Ago wenu eni meni oziga awa niniro azu bamu wewa. \v 6 Betenu mai seka itiwa ami eriro woi nuso mo meni dowero puro baro gowewa awa. \v 7 Ago wewa 3 aua ago tepo wenu ara nuso meni tani kei awenua awa kaka gamu inoise kei awero sora toinua awa. \v 8 Sora toinu Petoro meni atata wero senua awa, “Gire, nito zebu potewato zuma potera pupisewato, awa kaka ewe ni?” Ago atata wenu bama meni ego senua awa, “Kaka awa gege awa.” \v 9 Ago senu giro Petoro meni ina ego senua awa, “Nito nogoro Tuara Ozana gaero gamu sero ge da sesewito? Iu niso gowetera mai dubu awa zeme-zemeke so be atune dopero itera. Are nukare ni da ago puro baro gowamunora.” \v 10 Ago senu bama ami nuso nana tera ena duro betenua awa. Betenu mai seka dubu ami toiro ara betenu giro puro baro iu gowewa da amira gowewa awa. \v 11 Are Yesura dubu ata ema eni dai oziga nusoto niniro azu bamubake wewa awa. \s1 Aposolo meni tani putoure eni inoisowa. \p \v 12 Aposolo meni tani putoure dainiro emara nana inoisowa. Nukare dapikarago Anutura ibu bamu amira osi zazo Solomonra amira duba da wero aunitinoisowa awa. \v 13 Aunasara ema eni meni numorekare tairo nuai azu wewa. Ata ema bama meni numorekare gasara wititinoisowa. \v 14 Are emare bamere dainiro-bake ami Yesu tuma diro nuso nana susumuro noisowa awa. \v 15 Aposolo meni tani putoure inoise noiwa giro eni meni otao mamai nusokare yayare awa ebete ena sawa diro amira potitinoise ego sewa awa, “Ego itara Petoro meni ebete izima-sauma inoise nukare giro korawaise. Nu wana meni kaka kora wamu wamunoya, awa duga nuso meni enira nana semai ewanana warise.” Ago sero wewa awa. \v 16 Nata pei-mamai Yerusalem zimuro itiwa amira ema bama dainiro meni aposolora nana kokouniwa awa. Nukare otao nusokare yayare bi mokara itai amire dai puro masara kora wasara kokopai wero susawisowa awa. \s1 Angelo meni aposolo benai sora ena besenua. \p \v 17 Nena ago ine kei awenu giro pris bamure ema numore dai itisowa, nukare Sadukayo dubura, nukare ami aposolo dubure kotumai waya puro nukare waya wamu sewa awa. \v 18 Ago inoise aposolo dubu puro benai sora potiwa. \v 19 Ago wewa awinoiwa pire Tuara angelo zo meni so be piero nukare uzumuro puro osero ego senua awa, \v 20 “Nikare ibu bamura toiro ema dapikarago nuai sekara oziga ge kereniro baititinoise noiwo.” \v 21 Ago senu nukare niniro pina gamu ibu bamura toiro ge tugata wewa awa. \p Pris bamu ata ema dubu nuso ami poti dara niro giti kopi dubu ata Isreli ema babezinoma dapikarago awa zawa sewa auniwa awa. Auniro polis bamuro benai sora ena aposolo pumara marise sewa. \v 22 Ago sewa polis meni baro benai sora ena kau wero giro ewesemuro ego sewa awa, \v 23 “Nakare baro so be lok dai gamai iti genakare. Noko dia nukare so be dia dopero itera. Ata nakare so be piakaniro toiro ema kau wetenakare.” \v 24 Ago sewa ibu bamura polis amira giti kopire pris babezinomare meni giwa te kaka wamu wenu, “Tani ei awa nogo wero pesunamunoi?” asewa awa. \v 25 Ago toiwa ema zo meni kei awero ego senua awa, “Benai sora potitawa awa nukare ibu bamura mokara ena ema ge tugata inora owa, giwo.” \v 26 Ago senu polisra giti kopi ami dubu nuso pumunu bamuro aposolo dubu wewetiro uzumuro puro muwa. Ema bama meni nukare aposolo dubu emo omata meni dai azu, nukare iwo pena-pana kaka wamu, saitiro puro muwa awa. \s1 Aposolo meni giti kopira aunaira ena azu kaka wamu ge sewa. \p \v 27 Nukare aposolo puro baro aunaira potiwa giti kopi dubura nana benaura dopewa pris bamu meni ge ego senua awa, \v 28 “Nikare ema amira zazora ema bama ge tugata wai azu sisenakare. Ata nikare ge awa noko Yerusalem ena tugata wetewa ema bama pu sunare dago ninitara. Ago inoise ema Yesu doisera amira pasina awa namorekare potamu sero inowa.” \v 29 Ago senu Petoro ata aposolo eni meni ina ego sewa awa, “Eramara ge dipinoise Anutura ge azu sai ine oko itia. \v 30 Nikare Yesu ni pasinaira detewa betisia, nu awa apipie nasokaira Anutu meni awa-uzesi seka wero erisia awa. \v 31 Eri Anutu meni soero nuso nana wana mera potiro Gita Wai Ema, o Soyai Ema nasokai potisia. Isreli ema nakai duba nasokai kapetenanakai pasina nasokai disamu sero ago wisia awa. \v 32 Amira oziga awa nakare ata Ozana ami towenakare. Ozana awa Anutu meni ge nuso dipinowera amire potitinowia.” Ago sewa awa. \s1 Gameliel nu otao mamai nuso meni aposolo iwo wai azu, \s1 awa-diarise senua. \p \v 33 Aposolo meni ago sewa niniro tini kapai waya puro aposolo damu sewa awa. \v 34 Damu sewa, ata aunai nusokarera Farisayo zo itinua, zazo nuso Gameliel. Nu lo ge gipai ema zo. Ema bama dapikarago meni zazo nuso de ike nitinoise noisowa. Nune eriro polis meni aposolo puro ose kakame nara be pei-kaka ago itarise senu osewa, \v 35 otao mamai nusore ego senua awa, “Isreli otao mamai naso, nikare ema awa waya wamu sero giro kotumuro baitiro amire wewo. \v 36 Gita ema zo zazo nuso Tiudas ami kei awero ego senua awa, ‘Na putou bamubake naso nana itia.’ Ago senu ema 400 meni nuso nana bamuwa awa. Ata nu iwora wanera betenu dubu nuso bozewa bua nusokare tepo wenua awa. \v 37 Ama be gavman meni ema bamera zazo gainoiwa be amire Galilaya zebura ema zo zazo nuso Yuda ami kei awero noisonua. Nune ema eni uzumunu nu ama ganinoisowa. Ago wenu nu dewa betenu dubu nuso bozewa awa. \v 38 Are ema emire ge ego sana niniu. Nikare ema dubu ei awa waya oko wawe. Dou nuare. Ge tugata inowera, o bua inowera, awa kotumai nusokarera wamunora, awa duawa osero tepo wamunoya. \v 39 Ota bua inowera awa Anutura kotumaira inuamunora, awa ninekare nukare kaputamunowa. Nikare bua nusokare sisinoise Anutu iwo wanowa awa.” Ago senua awa. \s1 Nukare aposolo wamu meni dewa yawa sara wewa. \p \v 40 Ge ago senu niniwa te wenu aposolo zawa sewa witi aunaira niwa wamu meni dewa. Dero Yesura zazo bowire amira ge noko tugata wai azu, azu sero iyetiwa bamuwa awa. \v 41 Iyetiwa Tua numorekare ginu te wenu nukare zazo nuso emo wamu pumuwa amira yawa sara inoise aunaira ena osero bamuwa awa. \v 42 Are nukare waiko be giti ibu bamura enata ibu mare ena Yesu Kristora Oziga Ewanana kaka duamu tugata-magata inoise noisowa awa. \c 6 \s1 Tamara bua amira ema 7 awa sianiwa. \p \v 1 Be amire ema bama dainiro meni Yesu tuma diro dubu nusora susumuwa dubu bamu wenua. Nukare eni meni Grik ge toisowa, eni meni Yuda ge toisowa. Nukare waiko be sero nena naira moni kapero kano inoisowa awa. Ago inoiwa Grik ge sai ema ami Yuda ge sai ema amire dumu wero ego sewa awa, “Nikare tama sogawaira moni kano inoise bama kuma nasokare dotinowewa.” \v 2 Ago sewa aposolo 12 meni Yesura dubu dapikarago zawa sewa auniwa ego sewa awa, “Nakare tamara bua soga inoise Anutura ge tugata wai amira bua awa duanakare osai te oko wamunoya. \v 3 Are otao mamai, nikare ema 7 nisokare nana soe ena pumuwo. Ema Ozana meni nusokare nana topetiro nowia, o ema kotumai ewananare, o ema ema bama eni meni gawera ewanana inowera, ema 7 ago ine awa pumuwo. Ago wawa bua awa sanakare ware. \v 4 Ata nanekare meni awa isa buare ge tugata waira buare awa wai gege wanekare.” \v 5 Ge ago sewa dubu meni niniwa te wenu, ema ego awa pumuwa: Stiwen, nu tuma diai bamubakere. Ozana meni nuso nana be muro itisonua. Agoro Filip ata Prokoro, Nikano, Timon, Pamena, Nikola nu Antiok natara ema. Nu Yuda ema me kota, nu Yuda ema meni nuago wero noisonua. \v 6 Are ema dubu awa pumuwa nukare aposolo dubura nana zorage dopewa isa sero wana gitine potiro gawa wewa awa. \p \v 7 Are Anutura ge sisiniro bamunu erama witai meni niniwa. Yerusalem ena ema bama dainiro meni Yesura dubu amira nana susumuwa. Ota pris dubura nana eni dainiro meni Yesura ge niniro dipinoisowa awa. \s1 Stiwen gera potiwa. \p \v 8 Anutura gaware putoure Stiwenra nana itisonua, are nu emara nana giti mokara tani putou bamure eni wenua awa. \v 9 Ago wenu ema eni eriro Stiwenre dai ge ina-sa wewa. Ema dubu awa yere ibu nusokare amira zazo nuso Ema Souwai Buara Mui Amu amira Ibu asinoisowa. Nusokare nana ema eni ata Sairini ema eni ata Alesandria ema eni ata Silisia ema eni ata Asia ema eni ago ami dara tairo Stiwenre ge ina-sa wewa. \v 10 Ago wewa Ozana meni kotumai ewanana Stiwenre potinu ge me gege sero bamunu ge nukare opi wenua awa. \v 11 Nu nukare ago daininu giro nukare ema eni tamuroopi sarise sewa giro nukare Stiwenre ego sewa awa, “Stiwen nu Moseto Anuture isipitinoise ge waya numoreto sesi ninisenakare.” \v 12 Ago toise ema bama ata simaita lo ge gipai ema amira duba gaewa awa. Ago wewa nukare bamuro Stiwen saniro puro giti kopira aunai amira bamuwa awa. \v 13 Puro baro ge opi samu sero sia wero otao mamai nusokarere potiwa puro noiwa. Are nukare kotora ena opi ge toise Stiwenre ego sewa awa, “Ema ami ibu bamu nasokaire lo ge nasokaire awa isinoise nowia. \v 14 Ego sesi nakare ninisenakare, ‘Yesu Nasarete natara ami ibu bamu ei awa dero ziwamunoya. Ago inoise tani Mose meni wanisekai sero gaenua awa doro tani zo wanisekai potamunoya,’ asisia.” Ago sewa awa. \v 15 Ago sewa ema dubu aunaira itiwa ami Stiwen ua inoise benau nuso giwa angelora benau ine wenua awa. \c 7 \s1 Stiwen meni ewowo-kawowo nusokarera uge dinua. \p \v 1 Pris bamu meni Stiwen atata wero ego senua awa, “Ge tora awa ge me ni?” \v 2 Ago senu Stiwen meni ina ego senua awa, “O otao mamai naso, babezinoma naso, ge sana niniu. Ewowo nasokai Abraham nu Heran nate kaka bayamu Mesopotemia zebura dago noinu amire Anutu zasimaire meni kei awero numore ego senua awa, \v 3 ‘Ni zebu susu niso ata dubu niso awa doro nane zebu zo gipamunona amira baro nuamunosa.’ \v 4 Ago senu nu ge awa niniro zebu nuso Kalidia awa doro Heran nate baro noisonua awa. Ago noinu mama nuso betenu Anutu meni zebu amira ana uzumuro puro mu zebu nowenakai amira ninua. \v 5 Puro muro zebu oko dirieninu nuso wenua. Tepo awa. Agewa zo da di numore kaka potamu wenua. Nu ata saisibuna nusore meni ama topetarise seroninua. Awa nu mai tepo noinua be amire Anutu meni ago seroninua awa. \v 6 Anutu meni ge zo numore ego senua awa, ‘Saisibuna niso meni zebu seka zora baro esewa noise sou bua gege inoise zepa 400 ago yayara tame nuamunora awa.’ \v 7 Ota nu ge zo susumuro ego senua awa, ‘Sou bua warise sero pumamunora, ema awa ina potana saisibuna niso duara zebu awa doro zebu emira muro na bowi inoise nuamunora.’ Ago senua awa. \v 8 Anutu meni ago sero nukare numore dai tayarise sero tairo nuai nuso Abrahamre potiro tayai awa damu-damuke itaise Abraham ata dubu nusore meni tani tama aiso kapai awa puro nuarise senua. Are mai nuso Isaka kei awero itinu waiko be 8 wenu Abraham meni maira tama aiso kapenua. Da ago ine Isaka meni Yakobo kei awenu tama aiso nuso kapenua, noko Yakobo meni ewowo-kawowo nasokai 12 kei awasara tama aiso nusokare kapinoisonua awa. \p \v 9 Are ewowo-kawowo nasokai meni kiaka nusokare Yosefere kotumai waya pumuro moni emo ema enira nana wanera potiwa puro bamu Izip zebura niwa sou bua inoisonua. Ago baro noinu Anutu meni numore dai noisonua. \v 10 Noise Yosefe duba naira ena soero puro kotumai ewanana potinu Izip ema tua Fero meni ginu kokopai wenu giro ibu mara nusore natare emare awa dia nuaise ema tua potinua awa. \v 11 Potinu noinu Izip zebura o Kenan zebura be dora botiyo bamubake kei awenu so dapikarago nena tepo wenua. Ago wenu ewowo-kawowo nasokai meri betero nena nai kau inoise noisowa. \v 12 Are Yakobo meni ‘Izip zebura ma itia,’ asewa niniro giro mai awiso nuso iyetinu ago bamuwa. \v 13 Ama nukare Izip zebura noko bamuwa Yosefe meni susu nuso awa namisini nusore kereninua. Ago wenu Fero nu da ago Yosefera dubu ginua. \v 14 Are Yosefe meni mama nuso Yakobo ata dubu nuso dapikarago ema bama 75 awa zawa senua awa. \v 15 Zawa senu Yakobo dubu nusore Izip zebura baro iteye betenu ewowo-kawowo nasokai da ago bebeteniro tepo wewa awa. \v 16 Betewa wetu nusokare puro kapeteniro bamu Sikem nate niwa awa. Gita Abraham meni Sikem nate Hemora saisibuna amira zebu zo bi ditira asero moni meni zuma gaenua amira gowewa awa. \s1 Stiwen meni Mosera uge dinua. \p \v 17 Ge Anutu meni Abrahamre senua awa me waira be zora awinoinu nukare Izip zebura ena dainiro wisika asewa. \v 18 Ago inoise noiwa Izip ema tua seka zo kei awenua. Nu ami Yosefera susu kaka gamu wenua. \v 19 Are ema tua ami ewowo-kawowo nasokai etete niro gera-gaira wenua. Ago inoise senu nukare mai uno nusokare betaira gegeniro apitinoisowa. \v 20 Be amira ana Mose kei awenua. Nu mai giti boure. Kei awenu bezero mia mamera nana sora puro itiwa inua etorobara wenua awa. \v 21 Ago inoe ape betaira niwa Ferora mai bama diri meni tamuro mai nuso asero puro dia wenu bazinua. \v 22 Ago wenu Ferora ema dubu meni Izip emara ninai dapikarago gipewa niniro baitiro bua inoise ge senu kokopai gege wenua awa. \p \v 23 Are Mose nu noe ema wenu zepa nuso 40 wenu Isreli ema otao mamai namisini nuso gamu sero bamunua. \v 24 Baro Izip ema zo meni Isreli zo doinoinu giro otao nuso soero Izip ema ina denu betenua. \v 25 Ago inoise ego kotumunua awa, ‘Dubu naso Ferora wanera ena soero panise Anutu meni bua inoya, awa gamunora.’ Ago kotumunua, ata nukare oko giwa. \v 26 Ago wenu pina atinu Isreli ema eto ina-da inoiwato nu baro tamuro kapinoise ego senua awa, ‘Nito dubu da ami nogoro iwo ina-wa inowito?’ \v 27 Ago senu ema zuzuna zaawero otao nuso denua ami Mose ziriniro ge ina ego senua awa, ‘Ni ema tua nasokare ni? Ni dia ai meni potinu? \v 28 Awenakai agore ni Izip ema zo doitasa, ago ine na damu tosita?’ \v 29 Ge ago senu Mose meni ge awa niniro giro azu baro Midian zebura ema enira nana soe esewa noisonua. Ago noise bama atiro mai mata diri eto pumunua awa. \p \v 30 Ago noinu zepa 40 tepo wenu bamu ware niro dirumu Sinai amira susura baro noinu ni pei-mamai itiwa amira zora niao awinoinu niao mokara ena angelo zo meni kei awenua. \v 31 Are Mose nu niao awa nogoro kei awinoi, awa gane, asero zorage bamunu Tuara ge ego kei awenua awa, \v 32 ‘Na ewowo-kawowo nisokarera Anutu. Na Abrahamto Isakare ata Yakobo amira Tua wero itewena.’ Ago senu Mose te-wana zipenu azu inoise iri ago nai ine tepo wenu dopenua. \v 33 Dopenu Tua meni ego senua awa, ‘Zebu patitinosa awa saramai awa, are te nisora sandol dute. \v 34 Ema mamai naso Izip zebura ena dero kaputitinuawera dire-buare inowera awa iri bage niro gena. Are na nukare soero pamu sero osisinona awa. Are ni eri. Izip zebura iyetana noko bayamunosa.’ Ago senua awa. \p \v 35 Are Isreli ema nukare Mose azu sero ego sewa awa, ‘Ni ai meni ema tuata dia nasokare potinu?’ Ema azu sewa da awa Anutu meni ema tua o soyai ema nusokare waise sero angelo nuso iyetinu niao mokara ena kei awero bua ge awa senua. \v 36 Angelo ami nu soremunu zewai wero buara bamunua. Buara noise Izip zebura baro Isreli ema bama uzumuro Izip zeburata Ewa Izaira ena tani putoure inoise puro munua awa. Nu nukare puro ware noise tani putoure inoise noinu zepa 40 wenua. \v 37 Mose meni Isreli emare ge ego tugata wenua awa, ‘Anutu meni nisokare nana soe ena porofete zo na ine nimorekare tamamunoya.’ \v 38 Ago senua awa. Nu da ami zebu soe ena Isreli ema bama noisowa amire dai noisonua. Nu ewowo-kawowo nasokaire dai noise Sinai dirumura ena angelora bera zewai wai ge niniro ganisekai sero gaenua awa. \p \v 39 Ewowo-kawowo nasokai meni Mosera ge ninai azu sero Izip zebura kapetenamu sero duba nusokare bamu Izip zebura ninua. \v 40 Ago wenu nukare Aronre ego sewa awa, ‘Ni ititi eni kewasa tua nasokai asanakai ititi ami nakai gita wai bayanekai. Mose nakai Izip zebura ena uzumuro puro musia nu sisisita nogo wisi, awa nakai kaka gamu.’ Ago sewa awa. \v 41 Ago sero ititi zo bulimakao mai ine wero zame potitinoise tua opi wana meni wewa amira bona inoise yawa sara wewa. \v 42 Nena awa wewa Anutu meni nukare doro pasina nusokarera ina tamarise senu duba nusokare sisero inuare kunare bowi inoisowa. Are porofetera buku amira ge ego gayai itia awa, \li2 Isreli dubu, nikare zepa 40 ware noise wora zameta zame eni potitinoise na emo potitinoisouta? Tepo awa. \v 43 Nikare tua opi zazo Molak amira seli boa yere ibu awa dimuro izima-sauma inoise noisowa. Nikare tua opi zo zazo Refan amira kunara ititi puro noisowa. Nikare nena awa bowi wamu sero wana meni wewa awa. Are na nikare nata Babilon amira atune potana nuamunowa awa. \s1 Stiwen meni Anutura seli ibu amira uge dinua. \p \v 44 Ewowo-kawowo nasokai meni ware noise seli ibu puro noisowa. Seli ibu ami ‘Anutu ego itia’ awa kerenitinoisonua. Anutu meni Mosere seli ibura ititi gipinoise da ago ine warise senu te wewa awa. \v 45 Seli ibu awa ewowo-kawowo nasokai meni susumuro susumuro puro tupie dowa Yosua meni gita wenu ana Anutu meni ema dubu eni dero tunenu bamuwa. Are ewowo-kawowo nasokai meni dubu enira zebu awa puro mamana wero seli ibu nusokare puro ago potiwa itisonua itinu Dawidi kei awenua. \v 46 Dawidi kei awero noinu Anutu meni nuai nuso ginu ewanana wenua. Are Dawidi meni Anutu Yakobo meni bowi inoisonua amira itai-matai tamamu sero Anutu begomo senua. \v 47 Ata Solomon meni Tua emo ibu wenua. \v 48 Ata Anutu bamubake ami ibu emara wana meni wai amira itai-matai oko inowia. Porofetera bera ge ego gayai itia ewa, \li1 \v 49 Tua meni ego toya awa, ‘Utu awa arumai simaire naso awa. Ota zebu meni awa te guta wai naso. So naso nogo wai wawa te wamunoi? Ota itai-matai naso awa nogo nogo wai tamawa te wamunoi? \v 50 Na wana naso meni nena dapikarago kaka tamamu weni, tanita? \v 51 Nikare ge dai ema. Dubare danare nisokare kaka keyamu diga emara ine. Ewowo-kawowo nisokare inoisowa da ago ine nikare inoise Ozanara ge dimai azu towewa. \v 52 Ewowo-kawowo nisokare meni porofete dapikarago kaka awa-diamu yaya potiwa awa. Ema Saramaira Mama kei awaise ge gita sewa ema dubu awa dai dewa betewa. Ota nikare nu awa betaise sero kereniro doisewa awa. \v 53 Anutura lo ge angelora be meni sai awa ninekare pumuro kaka dimamu wisewa.” \p \v 54 Stiwen meni ge ago senu Yudara gita wai ema meni niniro tini gamai bamubake pumuwa. \v 55 Ata Stiwen nu Ozana meni moka nusora be munu iri utura nitinoise Anutura zasimai gosinoise Yesu Anutura wana mera dopero itinu giro ego senua awa, \v 56 “Na utu be zaumi Emara Mai Anutura wana mera dopero iti gosinona.” \v 57 Ago senu ge guninoise dana wana meni gogowero dapikarago eriro muro nu saniwa awa. \v 58 Saniro puro baro nata atura ena omata meni dewa. Ago inoise ema Stiwenre opi sewa ami tama woi nusokare dutero mai zo zazo nuso Saulo* amira nana dubu dewa. \v 59 Ago wero Stiwen omata meni doinoiwa begomo toise ego senua awa, “O Tua Yesu, ni ititi naso pumuyo.” \v 60 Ago sero bawa diro zawa gatero ego senua awa, “Tua, pasina nusokare ei awa diseyo.” Ago sero betenua. Dewa betenu Saulo meni ginu kokopai wenua awa. \c 8 \s1 Saulo meni Yesura dubure gera iwo zaawenua. \p \v 1 Are be da amire Yerusalem nate ena Yesura dubure gera iwo bamubake zaawewa. Ago wewa nukare bozero Yudaya zebura, o Samaria zebura bamuwa. Aposolo dubu meni gege kaka bozamu Yerusalem dago noisowa. \v 2 Ema eni Tuara gera ama inoise noisowa ami Stiwen gowero di bia bamu wewa awa. \p \v 3 Ata Saulo meni awa Yesura dubu gera-gaira inoise so sero witiro emare bamere dero zumuro puro benai sora potinua awa. \s1 Filip meni Samaria zebura baro Oziga Ewanana tugata wenua. \p \v 4 Yesura dubu bozewa ami nata sero noise Tuara ge tugata inoise noisowa. \v 5 Nusokare nana zo Filip meni Samaria emara nata giti kopi amira kei awero Kristora Oziga Ewanana awa tugata wenua. \v 6 Tugata wenu ema dubu bamubake meni ge nuso niniro tani putoure inoinua awa giro dana zaawero ge nuso niniro baitiwa. \v 7 Nu bi dainiro tunenu zawa gatero emara mokara ena kei awero bozero bamuwa. Ota nu zabura wewenaire te amaire awa kora wenu kokopai wewa. \v 8 Ago wenu nata amira yawa sara bamubake kei awenua awa. \p \v 9 Ata nata da amira ema zo noisonua zazo nuso Simon. Nu goe wai ema. Are nu nutope “Na ema bamubake” asero goe bua wasai Samaria ema dubu meni gasara nu witai inoisonua. \v 10 Are ema witaita osai dapikarago ami dana zaawero ge nuso ninitinoise ego toisowa awa, “Ema ei awa Anutura putou bamubake numore potai awa.” \v 11 Nu be iboi-tatana goe nuso inoise emara duba sisinoisonua, are nukare dana zaawero ge nuso niniro awinoisowa. \v 12 Ata Filip meni Anutu imata Tua wero nuamunoya amira Oziga Ewanana tugata inoise Yesu Kristora ge uge tugata wenu niniro Yesu tuma diwa nu emare bamere ge ou gutenua awa. \v 13 Ago wenu Simon nu da ago Anutura ge nininu me wenu ge ou gutenu nu Filipre tairo noisonua awa. Ago noinu Filip meni tani putoure wasai giro di tainitinoise noisonua awa. \s1 Petoroto Yohanere nuto Samaria nate bamuwato. \p \v 14 Samaria ema dubu nukare Anutura ge niniro duba nusokarera potiwa amira oziga meni Yerusalem nate aposolo dubura nana bamunu niniwa awa. Niniro giro Petoroto Yohanere Samaria zebura iyetiwa bamuwato awa. \v 15 Baro kei aweroto Ozana meni nusokare nana toiro be maise Tua begomo sewato. \v 16 Nera kota, gita Ozana meni nusokare nana kaka osamu. Nukare Yesura zazora gege ge ou gutewa. \v 17 Are aposolo eto wana nusoto giti nusokarera potiwato Ozana meni nusokare nana osero be munua awa. \s1 Simon nu Ozana potaira putou awa zuma gaero pumamu senua. \p \v 18 Aposolo nuto emara nana gitine wana potiwato amira Anutu meni Ozana potinu pumuwa awa Simon meni giro moni puro bamu nusoto nana niro moni pumariseto sero ego senua awa, \v 19 “Nito Ozana potaira putou awa namore dai potawato wana naso ema zora nana gitine potana amire Ozana pumae.” \v 20 Ago senu Petoro meni numore ina ego senua awa, “Ozana potaira putou awa Anutu meni nupe potitinowia, putou awa nine moni meni zuma gaero pumamu tosa, are nima ata moni nisore dai gera wawiseto tona. \v 21 Anutu meni duba niso gi te kaka wamu inoya. Are ni nakare tairo bua ewa wai sogo ine tepo. \v 22 Ni kotumai waya niso awa doro duba kapeteniro tani waya wamu kotupitinosa amira pasina Tua meni disaise isa seyo. \v 23 Ni duba-duba bamu wawesa pasinara mui meni ni beniro baitinu nowesa, awa gosinona.” \v 24 Ago senu Simon meni ina ego senua awa, “Nito na emo Tua begomo sawato nena towato awa naso nana oko kei awaise.” Ago senua awa. \p \v 25 Aposolo eto meni Yesura susu giwato amira ge kerenitinoise ema bama Tuara ge tugata wero amire Yerusalem nate ewesemuro bamuwato awa. Ewesemuro susawise Samaria zebura nata witai itiwa amira ana Oziga Ewanana tugata wero bamuwato awa. \s1 Filip meni Itiopia ema zore Oziga Ewanana tugata wenua. \p \v 26 Tuara angelo zo meni Filipre ego senua awa, “Ni sia wero ebata ike kena Yerusalem nate ena ose Gasa nate nitinowera ebata amira bamuyo.” (Ebata awa zebu erama tepo amira itia.) \v 27 Ago senu giro Filip meni eriro bamunua awa. Itiopia zebura bama tua bamu zo noisonua zazo nuso Kandasi amira soremai nuso zo nu bama tua bamu amira wau moni dia noisonua, nu ami Anutu bowi wamu sero bamu Yerusalem nate niro \v 28 Anutu bowi wero noko tera nate bayamu sero karisira ewesemuro susawise ge porofete Yesaya meni gaenua awa azipitinoise susaunua. \v 29 Susaunu Ozana meni Filipre ego senua awa, “Ni karisi omira zorage bamu, tairo bayase.” \v 30 Ago senu Filip meni sumuro baro tamuro ema nu porofete Yesayara ge gayai awa azipitinoinu giro atata wero senua awa, “Ge azipitinosa amira susu gosinosita?” \v 31 Ago senu ema ami ina ego senua awa, “Ema zo meni na kaka tugata wamu wai na natope nogo nogo wero gera susu ninamunoni?” Ago sero Filip wara witaise senu wara witiro arumunu eroma bamuwato awa. \v 32 Ge gayai azimunua awa ego ewa, \li2 Lama zo dero azamu sero puro susawewera ago ine nu awa. \li2 Ota lamara tu kapamu sero wawera ge amu inowera ago ine nu ge kaka samu wenua. \li1 \v 33 Nukare nu isimuwa. Nukare koto inoise ge me numore oko sewa. \li2 Zebura nuai nuso kapewa tepo wenua, are ai meni dubu nusora ge uge wai te inoi? \v 34 Are ema giti kopi meni Filip atata wero senua awa, “Nine se ninane. Porofete nu are ago senu? Numoreta ema zore senu?” \v 35 Ago senu Filip meni porofetera ge awa puro Yesura nana potiro Yesura Oziga Ewanana tugata wenua. \v 36 Ago sero susaumiteto ou butu zora kei aweroto ema iti kopi ami ego senua awa, “Gi. Ou itia ewa. Na ge ou gutasa te wamunoita?” [ \v 37 Ago senu Filip meni ina ego senua awa, “Ge tugata wetena awa ziro tata-tata wasa giro na ni ge ou gutana te wamunoya.” Ago senu ina ego senua awa, “Yesu Kristo nu Anutura Mai me awa ziro tata-tata inona.”] \v 38 Ago sero wo dopariseto senu dopewato nuto Filipre ose oura niwato awa. Osero Filip meni ema awa ge ou gutenua. \v 39 Ago wero oura ena wititinoiwato Tuara Ozana meni Filip tutamu puro ewe bamunu ema giti kopi meni Filip kaka gamu wero nu yawa sara inoise ebata nusora bamunua awa. \v 40 Ota Filip nu Azoto nate kei awenua awa. Kei awero ana zaawero nata sero ge tugata wero susaumite Sisaria nate kei awenua awa. \c 9 \s1 Tua meni Saulora nana kei awenu duba kapeteninua. \p \v 1 Saulo nu Tuara dubu gera-gaira inoise dai betarise sero moka nusora goroba kei awenu giro bua waira peu wenua. Ago wero bamu pris bamura nana niro \v 2 pas potaise senu giro pas gaero potinua awa. Pas awa Yuda dubu Damaskas nate noisowa amira yere ibura potiro Saulora nuai nusore buare kereninua awa. Kereniro Tuara Ebata Sekara nuara tamuro beniro puro mu Yerusalem nate naise sero gaenua awa. \v 3 Are nu pas awa puro susaumite Damaskas nate zorage awinoinu zasimai zo meni utura ena tutamu osero nuso nana gaenua awa. \v 4 Gaenu Saulo zebura duro itise ge ego nininua awa, “Saulo, Saulo, ni nogoro na dero tuninoise nowesi?” \v 5 Ago senu Saulo meni atata wero senua awa, “Tua, ni aweni?” Ago senu Tua meni ina ego senua awa, “Dero tuninoise nowesa Yesu na awa. \v 6 Ata ni eri. Nate bayasa nena wasise sai itia, awa tugata wamunora awa.” Ago senua awa. \v 7 Ema numore dai tupiwa ami ge tepo wenu dopewa. Nukare ge gege niniwa awa. Ata emara giti moka meni awa kaka gamu wewa. \v 8 Are Saulo nu zebura ena eriro giti panero so ginu mume gege wenua. Ago wenu ema dubu nuso meni wana ziro puro bamu Damaskas nate niwa \v 9 waiko be etorobara giti guma wenu nenare oure kaka namu itinua awa. \s1 Anania meni Saulora giti moka kora wenua. \p \v 10 Damaskas nate Yesura dubu amira zo noisonua zazo nuso Anania. Nu atua ine inoinu Tua meni nu zawa senua awa, “Anania.” Zawa senu Anania meni ego senua awa, “Tua, na ewa.” \v 11 Ago senu Tua meni numore ego senua awa, “Ni eri. Ebata zazo Sonai asinowera amira baro ema zo zazo Yuda amira nana sora witiro ema zo zazo nuso Saulo, nu Taso natara, nu awa tamamunosa. Nu isa toise itia. \v 12 Nu atua ine inoise nena ego ine gia: Ema zo zazo nuso Anania ami nuso nana kei awero giti panaise wana nuso gitine potia.” \v 13 Tua meni ge ago toise tugata wenu Anania meni ina ego senua awa, “Tua, ema amira uge waya diawera gosinowena. Nu Yerusalem ena dubu nisora nana eni dainiro gera-gaira inowia. Agoro nakare nata emira da ago zazo niso bowi inowenakare awa dai beniro puro bayaise pris babezinoma meni ge gaitara awa.” \v 14 Anania meni ago senua, ata Tua meni ego senua awa, “Ni ago bayasise tona. Ema awa bua mai naso pupinona. Are nune zazo bowire naso puro ema Yudakora nanata ema tuara nanata Isreli dubura nana puro sero sero susawiaise. \v 15 Nu zazo bowire naso tugata wamu yayare duba naire nuamunoya, awa nane gipana gamunoya.” Ago senua awa. \v 16 Ago senu Anania meni baro so senua amira witiro wana nuso Saulora gitine potiro ego senua awa, “Saulo, otao naso, Tua ebete ena niso nana kei awisia, nu awa Yesu awa. Nu ami na iyeti niso nana tupena ewa. Ni giti panasa Ozana meni niso nana be mai nuase.” \v 17 Ago senu Saulora giti mokara ena wo tata ine osenu giti panenua awa. Ago wero eriro senu ge ou gutewa awa. \v 18 Ago wenu nena niro putou pumunua awa. \s1 Saulo Tuara bua zaawenu nu iwo wewa. \p \v 19 Saulo meni Yesura dubu Damaskas noisowa amire dai waiko be eni ago noisonua awa. \v 20 Ago noise awita sero Yuda emara yere ibu ago itisowa amira baro toiro Yesura oziga kereniro tugata inoise ego toisonua awa, “Yesu nu Anutura Mai.” \v 21 Ago tugata wenu niniwa te kaka wamu wenu nukare nutopekare ego ina-sa wewa awa, “Ema ami Yerusalem nate ena Yesura zazo amira isa towera dubu awa giro gera-gaira inowia. Ota ena da ago nu Yesura dubu awa beniro puro pris babezinoma nana bayamu musia, nu ami mia awa.” Ago ina-sa wewa awa. \v 22 Ata Saulo meni zewai-zawai wero Yesu nu Soyai Ema Kristo me amira ge susure sero baitiro Yuda ema Damaskas nate noisowa awa tugata wenu niniro ne seri wero dowa. \p \v 23 Ago inoe donu Yuda ema auniro Saulo damu sero ge diwa dagimunua awa. \v 24 Ge diwa dagimunua, ata Saulo meni ge awa nininua awa. Nukare Saulo damu sero natara toyai be sero pire waikore uma inoise noisowa awa. \v 25 Ago inoiwa giro Saulora dubu meni pire nu kanera peniro natara goma atune potiwa osero bamunua awa. \p \v 26 Saulo meni baro Yerusalem nate kei awero Yesura dubu amira nana susumamu senu giro azu wewa. Awa nera kota, nu Yesura mai wenua awa giwa me kaka wamu wenua. \v 27 Azu wewa giro Banaba meni Saulore otao wero aposolo dubura nana puro baro Tua meni ebete ena Saulora nana kei awero ge tugata wenu Damaskas nate ena azu tepo Yesura Oziga Ewanana kereninua amira uge dinua awa. \v 28 Ago wenu Saulo nu numorekare dai noise Yerusalem nate ena izima-sauma inoisonua. \v 29 Ago itise Tuara ge awa emare azu kaka wamu tugata inoisonua. Ago wasai Yuda ema Grik ge ninai ami numore dai Tuara ge awa toise ge ina-sa inoisowa awa. Ago inoise Saulo damu sero ebata tamamu sero wewa awa. \v 30 Ago inoiwa giro otao mamai nuso meni nu uzumuro puro baro Sisaria nate kei awero wara potiro iyetiwa bamuro Taso nate kei awenua awa. \s1 Yesura dubu nukare begare noisowa. \p \v 31 Nukare Saulo iyetiwa bamunu amire Yesura dubu Yudaya zebura ata Galilaya zebura ata Samaria zebura noisowa nusokare nana gera bega kei awenua awa. Begare noise gera putou poti dara niro zewai wewa. Ago wero Tuara zazo de ike nitinoise noisowa. Ago inoiwa Ozana meni nukare soremunu ema bama witai Yesura dubure tairo noisowa awa. \s1 Petoro meni ema zabura wai zo kora wenua. \p \v 32 Petoro nu buara izima-sauma inoise noe osero Yesura dubu Lida nate noisowa amira nana kei awenua. \v 33 Ago kei awero ema zo zazo nuso Ainia awa ginua. Nu zabura wero iteye donu zepa 8 wenua. \v 34 Are Petoro meni numore ego senua awa, “Ainia, Yesu Kristo meni ni kora inoya. Are eriro sawa niso boze.” Ago senu eya erinua awa. \v 35 Ago wenu Lida natara ata Seron garawira ema bama meni giro duba kapeteniro Tuara dubu wewa awa. \s1 Petoro meni Tabita awa-uzenu seka wero erinua. \p \v 36 Yesura dubu amira nana bama zo Yopa nate noisonua, zazo nuso Tabita. Grik gera Dokas. Nu dumi pumai inoise kora wai bua dainiro inoisonua. \v 37 Are Petoro nu Lida nate noinu Tabita yaya puro betenua awa. Betenu woi nuso sewero so moka zora puro witiro potiwa. \v 38 Lida nata awa Yopa nata zorage itinua, are Yesura dubu meni Petorora bowi niniro ema eto iyetiwa nuso nana baro ego sewato awa, “Nato ni puro nata nasokarera eya bayanekai.” \v 39 Ago sewato Petoro meni ge awa niniro peu wero ema eto amire dai bamuwa awa. Baro kei awenu bama betai itinua amira nana sora puro witiwa awa. Witi sora niro bama kuma dapikarago Petoro zimuro di toise mo wapere tama woire Dokas meni seka noise gaenu pumuwa awa gipewa. \v 40 Ago wewa Petoro meni nukare eseninu ose dura niwa bawa diro isa senua. Isa sero tepo wero iri betaira nana niro ego senua awa, “Tabita, ni eri.” Ago senu giti panero Petoro giro eriro arumunua. \v 41 Arumuro itinu Petoro meni wana ziro senu eriro dopenua. Ago wenu nu Yesura dubure bama kuma enire zawa senu witiwa Tabita nu seka wenua awa nusokare nana wanera potinua awa. \v 42 Amira bowi meni baro Yopa natara te wenu dainiro meni Tua tuma diwa. \v 43 Petoro nu Yopa nate itise ema zo zazo Simon, nu wo aiso bua wai ema, amira sora be dainiro noisonua awa. \c 10 \s1 Angelo zo meni Koniliora nana kei awenu ginua. \p \v 1 Sisaria nate ema zo noisonua zazo nuso Konilio. Nu Itali zebura soldia amira zo. Nu soldia 100 amira dia noisonua awa. \v 2 Nu ata awiso nuso nukare Anutu sou inoise etutiro noisowa awa. Ago inoise Yuda ema bama bogamasa amire dumi pumai bua dainiro inoise Anutura nana eyaya begomo sai gege toise noisonua awa. \v 3 Ago inoe waiko be zore tuwe 3 klok amire nu seka itise atua ine wero Anutura angelo zo meni nuso nana sora toinu ginua awa. Ago gosinoinu angelo meni zazo nuso zawa sero ego senua awa, “Konilio.” \v 4 Zawa senu ua inoise azu wero titibi awero ego senua awa, “Tua, nogoro tosi?” Ago senu angelo meni numore ego senua awa, “Isa nisore dumi pumai nisore Anutura nana bayawi giro yaba inowia. \v 5 Are ni soumai eni iyetasa bamu Yopa nate niro ema zo zazo nuso Simon Petoro awa tamuro puro mare. \v 6 Ema awa ema zo zazo nuso Simon, nu wo aiso bua inowia, amira nana sora itewia. So awa ewa bera itia.” \v 7 Angelo ge awa tugata wero doro bamunu nu soumai nuso etore soldia nu sou inoisowa amira nana zo Tuara gera nuai amire nukare etorobara zawa senu muwa \v 8 ge uge wero pesuniro Yopa nate iyetinu bamuwa awa. \s1 Tua meni nena nai saramaire sienaire awa Petorore gipenua. \p \v 9 Mai iyetinu susaumite ebete awinoiwa pina atinu noko susaumite nata tamamu sero inoiwa waiko soe dopenu Petoro meni begomo samu sero so tame witiro \v 10 begomo tomite meri betero senu nena sawinoiwa nu atua ine inoinu Tua meni numore nena ego gipenua awa: \v 11 Utu zaumunu nena zo mo ine bamubake oko nuso zoeto-zoeto amira diai gamai awa zebura potiwa nuso nana osero munua. \v 12 Mo amira mokara ena wo eure-taure ata zi eure-taure ata ni eure-taure ami itiwa. \v 13 Osenu ge zo ego kei awenua awa, “O Petoro, eriro dero azero ni.” \v 14 Ago senu Petoro meni ina ego senua awa, “Tua, ago oko sase. Na nena sienai waya awa oko ninowena.” \v 15 Ago senu ge noko ego kei awenua awa, “Anutu meni nena sewero kora inoya awa waya oko asase.” Ago senua awa. \v 16 Ge awa kei awenu be etorobara wenu amire eya noko zumuwa witiro bamu utura ninua awa. \p \v 17 Petoro nu nena awa atua wago wero ginua, are susu gamu sero kotumu-katumu inoise itinu Koniliora ema nukare nate kei awero Simonra so kau inoise atata wero susaumite so tamuro so bera dopewa awa. \v 18 Dopero zawa toise ego sewa awa, “Simon zazo nuso zo Petoro nu so emira itita?” \v 19 Petoro nu nena ginua awa kotumuro susu gamu inoise itinu Ozana meni numore ego senua awa, “Ema etorobara muro ni kau inora, awa gi. \v 20 Are ni eri. Osero numorekare dai bayamu sero inoise kotumu-katumu oko wase. Ema awa nane sesena mera awa.” \v 21 Ago senu giro Petoro meni nusokare nana osero ego senua awa, “Na kau inowa na ewa. Nera tupewi?” \v 22 Ago senu nukare ego tugata wewa awa, “Soldiara dia ema Konilio ami nakare iyeti tupenakare. Nu Anutu sou inoise etutiro nowia. Agoro Yuda ema numore gawera te inowia. Nu awa Anutura angelo zo meni nuso nana kei awero ni so nusora uzumuro be nisora ena ge eni ninaise sasaya.” \v 23 Ago sewa giro Petoro meni nukare kora-makora wenua awa. Kora wenu awinoiwa pina atinu nu ata Yopa natara ge ninai eni ata ema ona muwa amire dai bamuwa awa. \s1 Petoro meni Koniliora sora witiro ema Yudakore otao wenua. \p \v 24 Nukare ebete ena pi daimata auro kei awe Sisaria nate niwa. Konilio nu sedikai nuso ata otao mamai nusore senu mu dara niwa nukare dia itiwa kei awewa. \v 25 Kei awero Petoro meni sora toyamu sero inoinu Konilio meni zorage muro nuso nana tera bawa diro yawa sara bamubake wenua. \v 26 Ago wenu Petoro meni eraise ego senua awa, “Ni eri. Na ema ni ago ine awa.” \v 27 Ago senua awa. Ago sero ge uge-mage weroto sora toiro ema auniro itiwa awa giro ego senua awa, \v 28 “Nikare susu nasokare Yuda emara gosinowewa. Nakare ema Yudako amire tairo nuaita esewa we nisokare nana nai awa azu sai ge itia awa. Ata Anutu meni susu awa namore gipitaya, are na ema zo da di amire bemitire asero azu oko samunona. \v 29 Are na manise uzumewa maira oko mou wetena. Are manise uzumewa tupena amira susu seu gane.” \v 30 Ago senu Konilio meni ego senua awa, “Awisenakai omire nena naso nana kei awisia amira uge wana giyo. Zeme waiko diti 3 klok inoya, da ago be amire waiko diti da ago inoisia. Waiko diti 3 klok inoi na isa toise itena ema zo tama woi nuso zasimaire ami naso nana tutamu kei awisia. \v 31 Kei awero namore ego sisia awa, ‘Konilio, Anutu meni isa niso ninitinoise dumi pumai niso giro nimore yaba inoya. \v 32 Are ni ema iyetasa Yopa baro Simon zazo nuso zo Petoro awa puro marise. Nu ema zazo Simon wo aiso bua inowia amira nana sora itewia. So nuso ewa bera itia.’ \v 33 Ago sesi giro na ema eya iyetena niso nana bamisera. Amira ni ge naso niniro mesa nama duba naso kokopai inoya. Are Tua meni ge nimore tugata wisia awa te sasa ninamukare dapikarago Anutura giti mokara auniro itenakare ewa.” Ago senua awa. \s1 Petoro meni Konilio dubure Yesura Oziga Ewanana tugata wenua. \p \v 34 Petoro nu be peu wenu ge ego tugata wenua awa, “Anutu meni eramara tama gege gosinoise oko awina-dawina inowia, awa zeme gena me inoya. \v 35 Ema dubu giti amira nana eni meni nu sou inoise etutiro nowera nukare awa Anutu meni gawi te inowia. \v 36 Oziga Anutu meni Isreli emare potinua amira bowi awa nikare ninitinowewa. Yesu Kristo, nu ema dapikaragora Tua, nu ami bega pumunua amira Oziga Ewanana Anutu meni kereniro poti damu ninua awa. Gita Yohane meni ema bama ge ou gutinoise ge tugata inoisonua be amira ana \v 37 oziga ami Galilaya zebura ena zaawero bamuro Yudaya zebura te wenua, awa gosinowa awa. \v 38 Ge ego emira tona. Anutu meni Yesu Nasarete natara buara potitinoise Ozana nuso nana iyetinu toinu Anutura putou pumunua awa. Putou pumuro izima-sauma inoise ema soremuro bua inoise eni Satan meni gera wenu waya wewa awa dapikarago kora inoisonua. Awa nera kota, Anutu meni nu soga wasai bua inoisonua awa. \v 39 Bua nu Yuda zebura ata Yerusalem nate ena inoisonua amira oziga sai ema nakare awa. Nukare nu puro nira dewa betenua awa. \v 40 Betero bi ditira itinu waiko be etorobara tepo wenu Anutu meni awa-uzenu seka wero eriro kei damu ninua. \v 41 Kei damu ninua, awa Yuda ema dapikarago amira nana kota, ema oziga sai ema nakare Anutu meni gita nuso sianiro pumunua nasokare nana gege kei awenua. Nakare numa betaira ena seka wero erinu numore dai nena ninakare awa. \v 42 Ota Anutu meni Yesu ema betaire seka nuaire amira zas bamu nasokai potinua, amira bowi ge awa ema dubu giti amira nana kereniro sanisekare senua awa. \v 43 Yesu tuma diamunora nukare awa Anutu meni Yesura zazo bowire emo inoise pasina nusokare disamunoya. Awa porofete dapikarago meni kereniro tepo wewa awa.” Ago senua awa. \s1 Ozana meni ema Yudakora nana osenua. \p \v 44 Petoro nu ge ago toise dopero itinu nukare Oziga Ewanana ninitinoise itiwa Ozana meni osero nusokare nana toinua awa. \v 45 Ago wenu Yuda ema ge ninai Petorore dai bamuwa nukare Anutu meni ema Yudakore dai Ozana potinua awa giro di tainiwa awa. \v 46 Di tainiwa, nera kota, ema Yudako nukare ge ewe-pape Ozana meni tapinowia awa toise Anutu bowi inoiwa niniwa awa. Ago wewa Petoro meni ego senua awa, \v 47 “Ozana nasokai nana toinua da ago ine nusokare nana toia, are ge ou gutai awa soyai ine oko itia.” \v 48 Ago sero senu ema nukare Yesu Kristora zazora susumuwa ge ou gutewa. Ago wewa nukare Petoro soewa waiko be eni numorekare dai ago itisonua awa. \c 11 \s1 Petoro meni Yerusalem nate ena Tuara dubure ge uge wenua. \p \v 1 Aposolo eni ata Tuara dubu Yudaya zebura noisowa nukare ami ema Yudako dai Anutura ge niniwa amira bowi niniwa awa. \v 2 Are Petoro meni Yerusalem nate ewesemuro witinu Yuda ema eni ema Yudakora tama aiso kapamu toisowa ami nu senero ego sewa awa, \v 3 “Ni nogoro baro ema Yudako tama aiso kaka kapamu amire dai nena ninoisesi?” \v 4 Ago sewa Petoro meni ena kei awenua amira uge susura ena tutuku-tataka niro dinua awa. Diro ego senua awa, \v 5 “Na Yopa nate ena begomo toise itena Tua meni kotumai naso kapeteni atua ine inoise nena ego ine goisena awa. Nena zo seli ine bamubake oko nuso zoeto-zoeto amira diai gamai awa utura ena potera osero muro naso nana zorage kei awisia awa. \v 6 Ago weti giro susu nuso gamu sero iri ago niro ua inoise mokara ena wo eure-taure — nata wore, di wore, zire, ni mamaire — itera goisena awa. \v 7 Agoro naso nana zawa ego kei aweti ninisena awa, ‘Petoro, eri. Dero azero nase.’ \v 8 Ge ago kei aweti nane ego sisena awa, ‘Tua, ago oko sase. Na nena sienai waya awa oko ninowena.’ \v 9 Ago sesena utura ena ge ego ine noko kei awisia awa, ‘Anutu meni nena sewero kora inoya awa waya oko asase.’ Ago sisia awa. \v 10 Nena awa kei aweti be etorobara weti amire seli nenare awa zumera noko ewesemuro utura witisia awa. \v 11 Nena tepo inoi amire Sisaria nate ena ema etorobara awi puro naso nana baro so itisena amira kei awisera awa. \v 12 Kei awetera Ozana meni namore ego sisia awa, ‘Ni numorekare bayamu inoise kotumu-katumu oko wase.’ Ago sesi otao 6 meni namore dai baro kei awero Koniliora sora witisenakare awa. \v 13 Witenakare ge uge ego ine wisia awa, ‘Angelo meni so nasora witiro namore ego sisia awa, “Ni Yopa nate mai iyeti baro Simon zazo nuso zo Petoro awa sero puro mare. \v 14 Puro mara ni ata dubu niso nikare ge tugata wai ninawa Anutu meni nikare soero pumamunoya.” Angelo namore ago sisia.’ \v 15 Konilio meni ago sesi giro na ge tugata inoise itena, gita Ozana nasokai nana osenua, da ago ine nusokare nana osisia awa. \v 16 Osesi giro nane Tua meni ge ego senua awa kotupisena awa, ‘Yohane meni nikare ge ou gutinowia, ata Anutu meni Ozana nimorekare potamunoya.’ \v 17 Nakai Tua Yesu Kristo tuma dinakai Ozana namorekai potinua, Ozana da awa numorekare poti giro na osai ego emi nogo wero Anutu azu samunoni?” \v 18 Petoro meni ago toise nukare tugata wenu niniro wama nusokare ozenu Anutu bowi inoise ego sewa awa, “Are Anutu meni ema Yudako dai duba kapeteniro nuai me ewanana amira gegenai wero nuarise towia awa.” Ago sewa awa. \s1 Tuara ge puro bamu Antiok nate niwa. \p \v 19 Iwo meni Stiwen dero Yesura dubu amira nana eni dero tunewa bozero eni Fonisia zebura ata Saipras gutura ata Antiok nate bamuwa awa. Baro noise Tuara ge awa Yuda emare gege tugata wewa awa. \v 20 Ago inoiwa nusokare nana mokara Saipras guturata Sairini zebura ge ninai ema noisowa nukare ami Antiok nate kei awero ema Yudakore dai sero niniro awinoise Tua Yesura Oziga Ewanana tugata wewa awa. \v 21 Tuara putou nusokare nana itinua, are ge tugata wewa ema dubu bamubake meni ge awa niniro Tua tuma diro dubu nuso wewa awa. \v 22 Dubu nuso wewa amira bowi awa Yesura dubu Yerusalem noisowa ami niniro Banaba iyetiwa Antiok nate bamunua awa. \v 23 Baro kei awero Anutura dumi yagaba nusokare nana itinua awa giro yawa sara inoise duba nusokare meni Anutu ziro baitarise sero nukare uzupitinoise ge tugata-magata wenua. \v 24 Banaba nu ema kokopai. Moka nusora Ozanare tuma diaire be munua. Are nata amira ema witai ami Tuara nana susumuwa awa. \p \v 25 Are Banaba nu Saulo tamamu sero Taso nate bamunua. \v 26 Baro tamunu eroma Antiok muwato awa. Nuto Yesura dubu amira nana zepa zo noise ema dainiro ge tugata inoisowato awa. Yesura dubu Kristen asinowera, zazo awa Antiok nate ena mena sewa zewai wenua. \v 27 Be amire porofete ema eni meni Yerusalem ena eriro bamu Antiok nate niwa awa. \v 28 Nusokare nana ema zo zazo nuso Agabo, nu Ozana meni moka nusora dopero ge senu giro zebu sero dora botiyo bamubake kei awaise amira ge senua. (Dora botiyo awa Roma ema tua Klodio noinua amire kei awenua.) \v 29 Are Kristen dubu nukare ge awa niniro moni sia wero poti dara niro Yudaya zebura otao mamai emo potara bayaise sewa zewai wenua awa. \v 30 Are moni poti dara niwa awa Banabato Saulora nana wanera potiwa puro baroto Tuara dubu amira simai wero noisowa amire potiwato pumuwa awa. \c 12 \s1 Herode meni Yakobo dero Petoro beninua. \p \v 1 Be amira ana ema tua Herode meni Yesura dubu amira ema bama eni dero gera-gaira wero puro benai sora potinua. \v 2 Ago inoise senu Yohanera nami Yakobo awa kasiwa meni dewa betenua awa. \v 3 Ago wenu Yuda ema yawa sara wewa giro pasina zo susumuro senu Petoro dai beniro benai sora potiwa awa. Be awa Betai Daininua amira pura zora awenu Yuda ema yis sieniro noiwa amire beninua awa. \v 4 Herode meni Petoro beniro ego kotumunua awa, “Betai Daininua amira pura nusokare tepo wai amire na Petoro damu sero puro emara giti mokara koto wamunona.” Ago kotupitinoise senu benai sora potiwa soldia dubu 4 meni dia wewa. Dubu zo soldia 4, dubu zo soldia 4, ago ine wero nu dia wewa. \v 5 Petoro benai sora itinu Tuara dubu meni nu emo begomo susumuro susumuro toiwa Anutura nana witai gege wititinoinua awa. \s1 Angelo zo meni Petoro besenua. \p \v 6 Koto waira be zora awenu Herode meni ego kotumunua awa, “Pina atai na Petoro puro kei awana gamunora.” Ago kotupitinoise awinoinu pi amire soldia eto meni Petoro sen eto meni beniro puro awinoiwato, soldia eni meni awa so be atune dopero benai so dia wewa awa. \v 7 Dopero itiwa Tuara angelo zo meni so mokara ena tutamu kei awenua. Kei awenu so moka zasi tamere ninua. Angelo meni Petoro awa-uzero ego senua awa, “Eya eri.” Ago tuaise Petorora wanera ena sen besewato awa. \v 8 Sen besero osewato angelo meni Petorore ego senua awa, “Ipu gei niso diro sandol tera poti.” Ago senu wenu amire angelo meni noko senua awa, “Tama woi niso iboi wosuniro na ama gane.” \v 9 Ago senu giro ama ganinoise angelo meni tani inoinua awa ginu tani me kota atua ine wenua. \v 10 Nuto susaumiteto soldia zo dainiro noko zo dainiro susaumiteto so be nata kakame bayai aen meni wai amira kei awewato so be nutope piakaninu pusumuro kei damu niwato awa. Kei damu niro bamuroto ebata zo dainiroto angelo tutamu tara awenua. \v 11 Ago wenu Petoro nu kotumai kei awenu senua awa, “Zeme gosinona. Tua nu angelo nuso iyeti Herodera wanera ena o noko tani Yuda ema meni namore wamu tora amira ena soero pupinoya.” \v 12 Asero susu me giro bamuro Yohane zo zazo nuso Mak amira mia zazo Maria amira nana sora kei awenua. So amira ema bama dainiro meni auniro begomo toise itiwa. \v 13 Ago inoiwa Petoro baro damu dopero toyai be denu au bama zo zazo nuso Roda nu, “Ai toyai be doinoi?” asero kei awenua. \v 14 Kei awero Petorora ge bapu niniro yawa sara inoise toyai be kaka piaka namu doro kapeteniro toiro, “Petoro muro toyai be atune dopero itia,” asero nukare tugata wenua awa. \v 15 Tugata wenu niniro ego sewa awa, “Ni duba dau inoiwa.” Ago sewa nu ge beina wero senua awa, “Nu me dopero itia ewa.” Ago senu nukare ego sewa awa, “Awa ititi nuso, tanita.” \v 16 Ago ina-sa inoiwa Petoro meni toyai be kikiri wai gege inoise itinu giro toyai be piero nu giro nukare ge tepo wewa. \v 17 Ago wewa Petoro meni ge duarise wana sapikore awero Tua meni benai sora ena besero puro munua amira ge uge wero pesuniro ego senua awa, “Nikare ge uge naso awa Yakobo ata otao mamai eni tugata weu ninare.” Ago sero nukare doro agewa zora bamunua awa. \s1 Herode nana ina kei awenu betenua. \p \v 18 Pina atinu soldia meni Petoro kau wero nena nemi nogo weti asero kotumai kaka pamu wewa awa. \v 19 Herode meni tamarise senu kau wai bua wewa tepo wenu giro soldia Petoro dia itiwa awa dara betarise senua awa. Ago sero amire nu Yudaya zebu doro osero bamu Sisaria nate niro noisonua awa. \p \v 20 Herode nu be amira ana nata eto Tayato Saidonre amira ema iwo wenua. Are nata amira mamana nukare da wero nu gamu bamuwa awa. Baro kei awero ge kora wamu sero Herodera ema giti kopi zo zazo nuso Bilasto amire ge sero uzutiwa giro nukare soremunua. Gita nukare Herodera zebura ena wo ma zuma gaero pupinoisowa, are ge kora wero noko tairo nuamu sewa awa. \v 21 Ge kora wamu sewa Herode meni ge ina saira be potinua. Be awa munu giro tama nuso simena-gaena wero ema tua arumai zara nusora arumuro itise ge tama puro witaira toise ema tugata wenua. \v 22 Tugata wenu ema dapikarago ami arero ego sewa awa, “Ge awa ema zora ge ine kota, Tuara ge ine inoya.” \v 23 Ago sewa Herode meni emara ge azu kaka samu Anutu daininua, are Tuara angelo zo meni nu eyane dago wenua. Ago wenu zipa meni niwa betenua awa. \p \v 24 Anutura ge meni awa wisika asero so sero bamunua awa. \p \v 25 Banabato Saulore Yerusalem nate ena bua sai awa te wewato tepo wenu nuto Antiok nate ewesemamu inoise Yohane zo zazo nuso Mak awa pumuro eroma bamuwa awa. \c 13 \s1 Banabato Saulore buara iyetiwa bamuwato. \p \v 1 Yesura dubu Antiok nate noisowa amira mokara porofete emare gipai emare ego ami noisowa: Banaba, Simion zazo nuso zo Naiza, Lusias nu Sairini natara, Saulo, ata Maneyen. Nu ata ema tua Herode nuto awa ziro bazai. Ema ago ami porofete ema ata gipai ema wero noisowa. \v 2 Nukare waiko be zore nena sieninoise Tua bowi inoiwa Ozana meni ge ego senua awa, “Banabato Saulore bua ge sena awa wariseto na emo inoise buara potiu.” \v 3 Ago senu nena sieniro isa tomite wana nusokare giti nusotora potiro gawa wero buara iyetiwa bamuwato awa. \s1 Banabato Saulore Saipras gutura bamuwato. \p \v 4 Ozana meni nuto buara iyetinu giro ose ewa bera niro susaumiteto Selusia nate kei awewato awa. Ago kei awero wara witiro susaumiteto Saipras gutura kei awewato awa. \v 5 Ago kei aweroto nata giti kopi Salamis amira baroto Yuda emara yere ibu eni amira toiro Anutura ge tugata wewato awa. Yohane zo zazo nuso Mak ami numoreto dai noise nuto soremunua. \p \v 6 Nukare ana eriro aita wero gutu busero Pefos nate kei awewa. Ago kei awero goe wai ema zo zazo nuso Bara-Yesu awa tamuwa. Nu Yuda ema. Nu nutope, “Na Anutura porofete zo,” asinoise noisonua, ata nu Anutura porofete oko aewa. \v 7 Ema ami dia ema bamu zo zazo nuso Sezias Polas amira otao noisonua. Dia ema nu kotumai bamure. Nu Anutura ge ninamu sero yaba wero Banabato Saulore uzumunu so nusora witiwato awa. \v 8 Nu nuto uzumunu witiwato goe wai ema Elima (zazo awa Grik ge. Grik ema meni goe wai ema dapikarago awa Elima asinoisowa), nune dia ema Tuara ge soinoise nuto azu senua awa. \v 9 Ago wenu Saulo, zazo nuso zo Paulo asinoisowa, nuso nana Ozanara putou bamu kei awenu nu Elima ua inoise ego senua awa, \v 10 “Ni Satanra mai. Ni etutiro nuaira iwo ema. Duba nisora etetenaire wayare meni be mai. Ni Tuara ge me kapetenasa opi waise inowesa. \v 11 Are Tuara putou ina niso nana zeme kei awinoya. Ni giti guma wamunoya. Waiko be enire noise waikora zasimai kaka gamu nuamunosa.” Ago senu eya giti guma wenu zaru-zaru inoise wana meni zigi-zigi inoise ema zo wana nuso ziro ebata gita waise ema kau wero bamunua. \v 12 Tani awa kei awenu dia ema meni giro Tuara ge ginu putoure wenu giro Yesu tuma dinua awa. \s1 Paulo meni Antiok nata zora ena Yuda ema ge tugata wenua. \p \v 13 Paulo ata ema mamai nuso nukare Pefos nata doro noko wara witiro susaumite baro Pamfilia zebura nata zo zazo Pega amira kei awewa. Ana Yohane Mak meni nuto doro Yerusalem nate ewesemuro bamunua awa. \v 14 Ago wenu nuto Pega nata doro susaumite Pisidia zebura Antiok nata zo amira kei awewato. Kei awero ago noiwato Sabat pura zo munu giro nuto Yuda emara yere ibura toiro arumuro itiwato awa. \v 15 Ago itiwato yere ibura simai meni lo gere porofetera ge gayai eni awa azimuro tepo wero mai zo sewa baro numoreto ego senua awa, “Otao, Tuara ge susu eni kotupitinowitota, awa seuto ninanekare.” \v 16 Ago sewa Paulo meni eriro ge duarise wana meni sapikore awero ego senua awa, “Isreli otao mamai naso, nikare ata eni Anutu sou inowewa, dapikarago sana niniu. \v 17 Nakai Isreli ema amira Anutu meni ewowo-kawowo nasokai pumunu Izip zebura noiwa senu wisika asewa. Ago wewa putou nuso meni ana uzumuro puro munua. \v 18 Ago wero ware puro noise wo ma meni uninuasai noe dowa zepa 40 wenua. \v 19 Ago wero Kenan zebura ena ema dubu 7 itisowa, awa dero tepo wero senu ewowo-kawowo nasokai meni zebu awa zazaumuro mamere mamere wero puro noisowa awa. Ago wero noe dowa zepa 450 tepo wenua. \v 20 Kenan zebura noiwa gita wai ema potasai puro noe dowa porofete Samuel kei awenua awa. \v 21 Kei awenu ema tua pumamu sewa giro Anutu meni Benzaminra dubura ena Kisira mai Saulo senu ema tua nusokare wero zepa 40 nukare gita wero noisonua awa. \v 22 Ago wero noinu Anutu meni senu Saulo nu ema tua waira bua donu nu Dawidi awa ema tua nusokare potinua. Potiro numore ge ego senua awa, ‘Zesira mai Dawidi kotumai nato da awa, are sana ge naso dipinuamunoya.’ \v 23 Ago senua, are Dawidira saisibuna amira nana zo Isreli ema nasokai nana Soyai Ema zo kei awaise Yesu potinua awa. Ge gita senu zewai wenua awa me waise Anutu meni senu Yesu kei awenua. \v 24 Yesu emara nana soe kaka kei awamure, gita Yohane meni Isreli ema dapikarago duba nusokare kapetenara ge ou gutamu sero ge tugata inoise noisonua awa. \v 25 Yohane meni bua nuso sai awa inoe pesunamu inoise ema ge ego tugata wenua awa, ‘Nu sia sero namore towewa, na ema awa oko aewa. Nu ama mamunoya. Nu witai, are nane sandol nuso dutana te oko wamunoya.’ Yohane meni ago senua awa. \p \v 26 Otao mamai naso, Abrahamra saisibuna nikare ata eni Anutu sou inowewa, sana niniu. Anutu meni nakai kora inoya amira oziga awa nasokai nana potinu kei awenua awa. \v 27 Yerusalem nate nowera nukare ata giti kopi nusokare ami Yesu nu Soyai Ema awa kaka giro baitamu inoise porofetera ge gayai awa Sabat pura sero azimuro niniro awinowera, awa dai kaka gamu inoise nu iwora wanera potiwa. Nukare ago wewa porofetera ge awa me wenua awa. \v 28 Nukare pasina nuso kau inoise susu zo kaka tamamu wewa. Ata saineba asero weso wero Pilato meni tepo dai betaise sewa. \v 29 Ago sewa Anutura ge gayai numore sai awa te wero pesuniwa. Ago wewa nu ni pasinaira ena dusuniro poti bi ditira niwa. \v 30 Ata Anutu meni betaira ena awa-uzenu seka wero erinua. \v 31 Eni meni gita numore dai Galilaya zebura ena Yerusalem nate eroma bamuwa amira nana nu seka wero eriro kei awasai gosinoisowa. Ago inoinu waiko be dainiro tepo wenua. Are kei awenu giwa nukare ami oziga sai ema nuso wero oziga nuso Yuda emare kerenitinowera. \v 32 Ago inora nakare ego muro Oziga Ewanana nimorekare ego ine tugata inonakare ewa: Nena Anutu meni gita ewowo-kawowo nasokaire potamu seroninua, \v 33 nena awa nakai saisibuna nusokare nowenakai amire potinua. Awa nu Yesu awa-uzenu erinu nena awa namorekai potinua. Ge gayai awa namba tu Sam amira ego gayai itia awa, \li2 Ni awa Mai naso awa. Na zeme Mama niso inona. \v 34 Yesu awa-uzai seka wero eriro noma ama betai noko oko tamamunoya amira Anutu meni ge ego senua awa, \li2 Na nena ewa-gaewa Dawidire potamu seronina amira me zewai wero itai awa nimorekare potamunona awa. \v 35 Ota ge gayai zo ego itia ewa, \li2 Ni ema niso saramai awa oko duasa gumu wero yarasa awamunoya. \v 36 Nakai Dawidire ego ninitinowenakai awa: Nu Anutu meni bua senua awa ema dubu nusore wero pesuniro betenua. Betenu apipie ewowo-kawowo nusora bi ditira potiwa gumu wero yarasa awenua. \v 37 Ata ema Anutu meni awa-uzenu erinua ami kaka gumu wero yarasa awamu wenua. \p \v 38 Otao mamai naso, sana niniu. Anutu meni ema ami emo inoise pasina nisokare disamunoya. Are amira ge meni nisokare nana kei awinoya awa. \v 39 Mosera lo ge meni pasina nisokarera mui besai ine oko itia. Ata Yesu tuma diawa amire pasina nisokarera mui dapikarago besamunoya. \v 40 Are porofete meni ge gaewa ge ami nisokare nana me wamia, nikare giro baitiu. Ge awa ego ewa, \li1 \v 41 Yei, Tuara ge azu sai ema, nikare giro di tainiro waya wawe. Na Anutu meni bua zo be nisokare amire wamunona. Bua amira bowi awa zo meni sai nikare niniro gawa me oko wamunoya. Ge gayai ago ine itia.” Paulo meni ago senua awa. \p \v 42 Pauloto Banabare yere ibura ena pusumamu inoiwato ema meni Sabat pura zora ena ge da awa noko tugata wariset sewa awa. \v 43 Are nukare aunaira ena osero Yuda ema dainiro ata ema eni Yuda meni nuago inoisowa ami nuto ama ganewa giro Pauloto Banabare meni nukare Anutura dumi yagaba awa tuma diro nuarise potai ge potiwato awa. \p \v 44 Are Sabat pura nusokare zo kei awenu ema nata amira dainiro ami Anutura ge ninamu sero auniwa. \v 45 Auniwa Yuda ema meni erama diti bamu giro kotumai waya Paulore pumuro ge nuso puro osamu wero nu sero isewa awa. \v 46 Ago wewa Pauloto Banabare nuto zewai wero ge toise ego tugata wewato awa, “Yuda ema nikare Anutura ge gita ninawise sai itia awa. Are nikakare nitopekare azu toise nuai me ewananara seronai awa wai ine tepo towa, are nato nikare doro ema Yudako amira nana bayamunonato awa. \v 47 Tua meni potai ge namorekare ego ine potinua awa, \li2 Nane ni ema Yudakora zasimai potina. Are ema bama zebu sero nowera nukare awa ge tugata wasa soero pumane.” \v 48 Ago sewato ema Yudako meni niniro duba kokopai wenu Tuara ge emo yawa sara inoise peu wero niniwa awa. Nuai me ewananara seronai meni Yesu tuma diwa awa. \v 49 Are Tuara ge meni zebu amira nata sero te wero bamunua. \v 50 Ata Yuda ema meni opi sero ge businoise yere sai bama eni zazo witaire ata natara ema giti kopi amira duba gaewa awa. Ago wero tairo Pauloto Banabare iwo inoise zebu nusokarera tanira ena tunewa bamuwato awa. \v 51 Susawiseto pasina nusokare nana itinua awa garise sero nukare poti gutipe niro te nusotora ena wowo nusokare deregiwewato osenu Aikoniam nate bamuwato awa. \v 52 Yesura dubu Antiok nate noisowa ami yawa sara bamubake wewa. Noko Ozana meni nusokare nana mokara be munua awa. \c 14 \s1 Pauloto Banabare Aikoniam nate ena ge tugata wewato. \p \v 1 Pauloto Banabare Aikoniam nate kei aweroto Yuda emara yere ibu amira eroma toiro ge tugata wewato giwa me wenua. Giwa me wenu Yuda ema ata Grik ema dainiro meni Yesu tuma diwa awa. \v 2 Ata Yuda ema eni nukare Tuara ge azu sero ema Yudako eni duba gaewa Kristora dubure tini kapai pumuwa. \v 3 Ata nuto saineba asero inua be eni nata amira noisowato awa. Ago noiseto Tuara nana ereniroto ge nuso azu tepo toise dumi yagaba nusora ge tugata inoiwato Tua meni ge nusoto awa ge me, awa garise nuto soremunu tani putoure eni wewato awa. \v 4 Ago wewato nata amira ema nukare zaumuro eni Yuda emare taiwa, eni aposolo etora nana taiwa. \v 5 Ago wewa giro ema Yudako eni ata Yuda ema eni ata giti kopi nusokare ami aposolo eto awa waya wamu sero o omata meni damu sero ge timuwa awa. \v 6 Ago wewa giroto nata awa eya doro bamu Likonia zebura niwato awa. Zebu amira noise Listera nateta Derebe nateta nata enira baro \v 7 Oziga Ewanana sero susawise noisowato awa. \s1 Pauloto Banabare Listera nate ena ge tugata wewato. \p \v 8 Listera nate ena ema zo itisonua nu te mapeta wai. Nu miera nana tinira ena ago wai dago kei awero izima-sauma wai tepo dago arumuro gege itisonua. \v 9 Arumuro itise Paulo meni ema bama ge tugata inoinu ninitinoise itinu Paulo meni giti moka poti nuso nana niro nu ua inoise ema nu kokopai waira tuma diai itinu ginua. \v 10 Giro zawa sero pena-pana senua awa, “Ni te niso meni patiro eriro dope.” Ago senu ema ami eya eriro aita inoise izima-sauma wenua. \v 11 Ago wenu ema dubu bamubake nukare Paulo meni tani wenua awa giro arero Likonia ge nusokarera ego sewa awa, “Utura Tua eni meni ema ine wero nasokai nana kei awero iterato ewa.” \v 12 Ago toise Banaba tua opi nusokare zo zazo Zus amira zazo sewa. Ota Paulo meni ge dainiro toise noisonua, are tua opi nusokare zo zazo Hemis amira zazo sewa. \v 13 Tua opi zazo Zus amira zame potai ibu nata atura itinua. Ibu amira zame potai ema ami senu bulimakao direre ni uzi tenai enire puro osero goma toyai bera Pauloto Banabare emo zame potamu sero wewa. \p \v 14 Ago wewa aposolo eto Banabato Paulore meni nena awa giro duba nitinoise tama woi nusoto ziwato keenu sumuro bamu ema diti bamu amira nana soe niro arero ego sewato awa, \v 15 “Yei, nikare nogoro ago inowi? Nato ema gege. Nato nikare ine awa. Nikare tua opi awa doro Tua nuaire awa tuma diawise Oziga Ewanana nuso nimorekare tonato. Nune uture zebure eware nena eure-taure tamuro tepo wenua. \v 16 Gita noisowa be amire ema dubu sero nukare nininu nuai susu giti tamuro noisowa. \v 17 Ata nu susu nuso oko bezenua. Susu nuso gawise dumi yagaba inoise sawi utura ena wa wawi zamai kei awawi wise nise awinoise yawa sara inoise nowewa awa.” \v 18 Aposolo eto meni ge ago toise nuto emo zame potai azu sewato nukare ge nusoto dai sogo wewa awa. \s1 Paulo omata meni dewa. \p \v 19 Ago wewa nuto ago noiwato Antiok nata zorata Aikoniam natara Yuda ema eni kei awero ema bama sero uzutiro awewa tairo Paulo omata meni dewa awa. Dewa betenuta asero zumuro puro bamuro nata atura potiwa. \v 20 Ago potiwa itinu Yesura dubu meni kokouniro nu zimuro itiwa nu eriro nata amira noko toiro bamunua. Ago wenu pina atinu nuto Banabare nata awa doro Derebe nate bamuwato awa. \v 21 Baro ana Oziga Ewanana sewato ema dainiro meni niniro Yesura dubu wewa awa. Ago wewa nuto ebata bamuwato da amira ewesemuro Listera, Aikoniam, Antiok nate kei awero muwato awa. \v 22 Nate kei awero Yesura dubu zewai warise o tuma diai nusokare nana zewai wero itaise sero wini ge eni sewato awa. Wini ge toise ego sewato awa, “Nakai yayara tame noma Anutu imata Tua wero nowia amira nate bayanisekai sai awa.” \v 23 Are nuto Yesura dubu sero amira nana da da kei awero nena sieninoise isa toise ema eni sianiro dubura giti kopi warise sero buara potiwato awa. Buara potiro Tua tuma didinoisowa amira wanera potiwato awa. \s1 Pauloto Banabare kapeteniro Siria zebura baro Antiok \s1 nate kei awewato. \p \v 24 Nuto Pisidia zebu busero susaumite Pamfilia zebura kei awewato awa. \v 25 Ago kei awero Pega nate ena Oziga Ewanana tugata wero ose Atelia nate niwato awa. \v 26 Ana osero wara witiro susaumite Antiok nate kei awewato. Gita nata amira ana Yesura dubu meni nuto Anutu meni dia wai bua nuso wariseto buara iyetiwa bamuwato awa. Are bua awa zaawero inoe pesuniro noko ewesemuro muwato awa. \v 27 Are muro kei aweroto Yesura dubu sewato auniwa Anutu meni nuto soremunu bua wewato, o Anutu meni ema Yudako emo tuma diaira ebata gipenu tuma diaire wewa, amira ge uge dapikarago wero tepo wewato awa. \v 28 Nuto be iboi kena Yesura dubure dai noisowato awa. \c 15 \s1 Pauloto Banabare ge emo Yerusalem nate witiwato. \p \v 1 Ema eni meni Yudaya zebura ena osero Antiok nate baro Yesura dubure ego sewa awa, “Nikare tama aiso kapaira tani Mose meni wanisekai senua amira te tama aiso nisokare kaka kapamu wamunowa, awa Anutu meni nikare oko soero pamunoya.” \v 2 Ago sewa Pauloto Banabare meni nukare senewato ge bamubake bawinoiwa giro dubu meni ego sewa awa, “Pauloto Banabare ata ge ninai ema eni nukare ge awa puro aposolo dubu eni Yerusalem nate noise gera giti kopi nora, nusokare nana puro bayarise.” \v 3 Dubu meni ago sero iyetiwa bamuwa. Susawise Fonisia zebu busero Samaria zebu busero awinoise Yesura dubu ago noisowa amire ge ego tugata wero bamuwa, “Ema Yudako dainiro meni gera mokara toitinora.” Ago tugata wewa niniro yawa sara bamubake wewa awa. \v 4 Paulo dubure susaumite baro Yerusalem nate kei awewa Yesura dubure aposolore gera giti kopire meni nukare areniro yawa sara wewa awa. Ago wewa nukare Anutu meni soremunu bua wewa me wenua amira uge-mage wewa awa. \v 5 Uge wewa tepo wenu Yesura dubu amira eni nukare Farisayora dubura noisowa ami ego sewa awa, “Ema Yudako tama aiso nusokare kaparise sai itia. Ota Mosera lo ge dimarise awa tugata wewo.” Ago sewa awa. \s1 Aunai bamura ena Petoro meni ge tugata wenua. \p \v 6 Aposolore gera giti kopire nukare ge awa kora wamu sero auniwa. \v 7 Auniro ge bua inoise itiwa Petoro meni eriro ge ego tugata wenua awa, “Otao mamai naso, gita bua zaawenakai be amire nane Oziga Ewanana ema Yudakore tugata wana niniro Yesu tuma diarise Anutu meni nasokai nana ena na pumuro bua amira potinua, awa gosinowa. \v 8 Ago wena Anutu nu dubara gai meni Yuda ema namorekai Ozana potinua da ago ine ema Yudakore potitinoise tuma diai nusokare te asenua awa. \v 9 Nukare Yudako ewe, nakai Yuda ewe, ago oko senua. Nukare nu tuma diwa duba nusokare sewero kora inoise namorekai wenua da ago ine numorekare wenua awa. \v 10 Mosera lo ge awa nena mou-mau, are nikare nogoro Anutu gaero gamu inoise nena awa Kristenra gape potamu towi? Apipie nasokai ata nakai dai nena mou-mau awa dimai ine tepo awa. \v 11 Ata nakai ego gosinowenakai awa: Anutu meni Tua Yesura dumi yagabara nakai Yuda ema soero pumunua, da ago ine nu ema Yudako soero pupinoya.” Ago senua awa. \p \v 12 Ago senu ema auniro itiwa nukare dapikarago ge tepo wenu itiwa awa. Itiwa Banabato Paulore Anutura buara noiwato ema Yudakora nana tani putoure dainiro wariseto senu wewato amira ge uge inoise tugata wewato awa. \s1 Yakobo meni ge tugata wenua. \p \v 13 Nuto ge tugata inomite wero pesuniwato Yakobo meni ge ego tugata wenua awa, “Otao mamai, ge sana niniu. \v 14 Anutu nu ema Yudakora nana ena ema eni pumai dubu nuso warise gita duba nuso poti nusokare nana ninua, amira ge uge awa Simon meni weti ninenakai awa. \v 15 Nu ge sesia, awa porofete meni gita da ago ine sewa awa. Porofetera ge gayai zo ego ine itia ewa, \li1 \v 16 Tua meni ego toya awa, Nane noma ewesemuro Dawidira komboa zasai awa kora wamunona. Boa waya wai awa noko ziana eriro dopamunoya. \v 17 Ema dubu sero nukare dubu naso warise sena ami Tua kau wero tamarise ago wamunona awa. \v 18 Tua nu ge ago ine kereniro tupisonua tupewia ami ago toya awa.” \v 19 Yakobo meni ago sero ge susumuro ego senua awa, “Are kotumai naso ego ewa: Ema Yudako Anutura nana desenitinora amira nana nena mou-mau oko potanekai. \v 20 Ata nukare nena ei awa duarise sanekai. Wo tua opire zame potai awa oko narise; bama bewana oko warise; wo duba anisemawera betawera orara kaka zozamu inowera amira me oko narise; wora orara oko narise. Nukare nena ago awa duarise sanakai zewai wai pas zo gaero potanekai. \v 21 Awa ego emira wanekai: Mosera lo ge awa emoko ona nata sero azimuro susu kerenitinoise tupisowa. Ata zeme da ago Sabat pura sero yere ibu sero azimuro ninitinowenakai, are Mosera lo ge oko osamunoya.” Ago senua awa. \s1 Nukare pas zo ema Yudakore potiwa. \p \v 22 Are aposolo ata gera giti kopi nukare dubura ema dapikarago tugata wewa niniwa te wenu nusokare nana ema eto pumuwa. Ema eto awa puro Pauloto Banabare dai pas puro Antiok nate bayariseto sewa. Ema pumuwa amira zo zazo nuso Yuda. Zazo nuso zo Basaba. Zo zazo nuso Sila. Nuto dubura giti kopi noisowato awa. \v 23 Nukare nuto pumuro pas zo ego toise gaero potiwa awa, “Gera otao mamai nisokare aposolore gera giti kopire nakare gera otao mamai nasokare ema Yudako Antiok natara Siriato Silisia zebura nowa, nikare arenitinoise pas ei awa potitinonakare awa. \v 24 Nasokare nana ena ema eni baro ge nimorekare tugata inoise kotumai nisokare sisewa, awa ninisenakare. Ata nakare ago warise kaka samu. \v 25 Are nakare ge awa niniro auniro ge te sero ema eto tamuro nisokare nana iyetitinonakare. Nuto otao nasokare eto Pauloto Banabare dai iyetenakare susawera awa. \v 26 Pauloto Banabare meni Tua nasokai Yesu Kristo emo nuai nusoto gera wai sogo wewato awa. \v 27 Are ema eto tamenakare awa Yudato Silare. Nuto nisokare nana muro ge gainonakare ge da awa be meni tugata warato ninamunowa. \v 28 Ozana ata nakare ami nena mou zo oko susumamunonakare. Potai ge ei awa gege potamu sero sesenakare te wetia awa. \v 29 Nikare wo tua opire zame potai amira pisita wora orarata wo duba anisemai betai orara mokara itai, awata bama bewana wai, awa doro baitiwo. Nena awa duamunowa, awa kokopai nuamunowa. Ge kaka awa. Tuare dai noiwo.” \p \v 30 Are dubu meni ema iyetiwa bamuwa awa. Susaumite baro Antiok nate kei awero Yesura dubu zawa sewa auniwa pas potiwa. \v 31 Potiwa azimuro potai ge sero gaewa awa giro duba koko wenu yawa sara wewa awa. \v 32 Are Yudato Silare nuto porofete noiwato, are ge dainiro tugata inoise Yesura dubu soga wewato zewai wewa awa. \v 33 Nuto pura eni ago nomiteto ema nuto iyetiwa amira nana ewesemuro bayamu sewato giro duba kokopaire yawa sara inoise iyetiwa. [ \v 34 Ata Sila meni numorekare dai ago dago itamu senua awa.] \p \v 35 Pauloto Banabare nuto Antiok nate itisowato. Ago itiseto ema enire dai Tuara ge tugata-magata inoisowa awa. \s1 Pauloto Banabare zaumuwato. \p \v 36 Ago noeto Paulo meni Banabare ego senua awa, “Nage gita Tuara buara susawise Tuara ge tugata wenage nata sero otao mamai nasoge kei awewa nukare nogo nori awa baro ganege.” \v 37 Ago senu Banaba meni Yohane Mak numoreto dai bayaise senua awa. \v 38 Mak nu gita numoreto dai susaumite Pamfilia zebura ena bua ziro zewai kaka wamu nuto doro ewesemunua, are Paulo meni nu numoreto dai bayaira ginu te kaka wamu wenua. \v 39 Amira Pauloto Banabare ge bawinomiteto zaumuwato awa. Zaumuroto Banaba meni Mak puro wa selire amira witiroto Saipras gutura bamuwato awa. \v 40 Ota Paulo meni awa Sila pumunu Yesura dubu meni nuto Tuara buara iyetitinoise Tua nuto dia waise wana nusora potiwa bamuwato awa. \v 41 Bamuroto Siria zebure Silisia zebure businoise Yesura dubure potai ge potitinoise bamuwato awa. \c 16 \s1 Paulo meni Listera nate ena mai zo zazo Timoti soenu \s1 numore dai noisonua. \p \v 1 Pauloto Silare meni susaumite Derebeto Listera nate kei awewato. Listera nate ena Yesura ge ninai mai zo zazo nuso Timoti itisonua. Mia nuso Yuda bama Yesu tuma diai, ata mama nuso Grik ema. \v 2 Listera ata Aikoniam natara ge ninai dubu nukare Timoti gasara ewanana inoisonua awa. \v 3 Are Paulo meni Timoti numore dai nuaise senua. Ota zebu amira Yuda ema noisowa ami maira mama nu Grik ema awa giro tepo wewa. Are Paulo nu Yuda ema meni Timoti gara ewanana waise sero puro tama aiso nuso kapenua awa. \v 4 Ago wero nata sero susawise aposolota giti kopi meni Yerusalem nate ena sai zewai wai ge sewa awa dimarise sero Yesura dubu tugata wero bamuwa awa. \v 5 Ago inoise bua wewa Yesura dubu amira tuma diai zewai wenua. Are ema eni meni waiko be sero baro tairo tairo awewa dubu bamubake wewa awa. \s1 Paulo meni atua inoise Masedonia ema zo ginua. \p \v 6 Nukare Asia zebura ena ge tugata wamu sewa Ozana meni azu senu giro Frizia zebu ata Galata zebu amira soe bamuwa. \v 7 Bamuro Misia zebu tani wai amira kei awero Bitinia zebura bayamu wewa Yesura Ozana meni da ago bayai azu senua. \v 8 Azu senu giro nukare Misia zebu busero baro ewa bera Troas nate kei awewa awa. \v 9 Ago kei awero pire Paulo meni atuara nena ego ine ginua: Masedonia ema zo meni nuso nana dopero ge beina wero ego senua awa, “Ni semuro mu Masedonia zebura niro nakare soremase.” \v 10 Paulo nu nena awa ginu ego senakare awa, “Anutu meni nakai Masedonia zebura baro Oziga Ewanana tugata wanisekai toya awa.” Ago sero bayamu sero sia wenakare awa. \s1 Bama Lidia meni Kristen wenua. \p \v 11 Nakare sia wero wara witiro Troas nata doro daina-poina awero susaumite Samotres gutura kei awenakare. Pina atinu ana susaumite Neapoli nate kei awenakare. \v 12 Ana wara ena osero susaumite Filipai nate kei awenakare. Nata awa Masedonia zebura nata bamu zo awa. Roma ema meni nata amira mama wero noisowa. Are nakare nata amira waiko be eni ago noinakare awa. \v 13 Ago noinakare Sabat pura kei awenu nata atura ou zo itinua amira ego toise bamunakare, “Yuda ema begomo bua inowera amira kakamo zo ou paora itita baro ganekai.” Ago sero baro bama auniro itiwa tamuro itise ge tugata wenakare awa. \v 14 Nusokare nana bama zo meni Anutu sou inoise noisonua, zazo nuso Lidia. Nu mo bewa-dito zuma bamure amira stoara mia. Nu Tayataira natara. Are bama awa Tua meni senu kotumai nuso zazenu nu Paulora ge dana zaawero nininua. \v 15 Are nakare nu ata awiso nuso awa ge ou gutenakare amire nu namorekare ego senua awa, “Nikare namore gewa Tuara mai me inona, are so nasora witiro itai-matai wewo.” Ago toise ge beina wenu witi sora ninakare awa. \s1 Pauloto Silare benai sora potiwa. \p \v 16 Be zore nakare begomo saira kakamo amira susaunakare sou bama diri zo meni nakare tamunua. Bama diri nu koi zawa sai bama noise nena ama emara nana kei awamu inoinua awa kerenitinoise noisonua. Ago inoise wau moni zumasai masai mamana nuso meni pupinoisowa awa. \v 17 Are nu ami nakare eyaya tamuro ama ganinoise zawa sero ego toisonua awa, “Ema emi Anutu bamubakera bua mai noise kokopai wawise amira ebata nimorekare sero gipero awinowera.” \v 18 Zawa sai awa waiko be giti toe donu giro Paulo nu amira berea wenu giro kapeteniro koire ego senua awa, “Na Yesu Kristora bera sana bamera mokara ena kei awero bamu.” Ago senu koi eya kei awero bamunua. \v 19 Ago wenu mai bama diri amira mamana meni wau moni nusokare kei awaira ebata tepo wenu giro Pauloto Silare ziro zumuro puro bamu nata mokara niro ema giti kopira nana potiwa awa. \v 20 Natara giti kopi amira nana potiro ego sewa awa, “Nuto Yuda ema meni nata nasokaira muro nata nasokai gera inowerato awa. \v 21 Ago inoise tani-butani seka nakai Roma ema meni wai ine tepo, o tani eni lo nasokai meni gazinoya awa tamuro puro norato.” \v 22 Ago sewa ema dubu bamubake dopero itiwa ami numoreto tini kapai puro nuto iwo inoiwa ema giti kopi meni tama woi nusoto ziwa keenu dutero wamu meni darise sewa awa. \v 23 Wamu meni pena-pana dero amire eto dago benai sora potiwa awa. Potiro nuto azu bayai azu dia meni nuto dia wero baitaise sewa awa. \v 24 Ago sewa giro nu nuto benai so soe damu amira potiro te nusoto para wekimai meni wekimunu auwato awa. \s1 Benai sora dia meni Kristen wenua. \p \v 25 Pi soe sieniro amire Pauloto Silare meni Anutu yerere isare meni bowi inoiwato benai ema eni meni ninitinoiwa \v 26 duwi bamubake tutamu sumunu benai sora zasiwi zipenu toyai be dapikarago piakaniwa ema dapikaragora mui besewa awa. \v 27 Ago wenu benai dia meni awai masira ena mamana awero eriro toyai be dapikarago piakanai gege giro benai ema bozero tepo weuta asero kaia nuso egira ena zinu kisimunu puro nutope gayamu sero inoinu \v 28 Paulo meni arero ego senua awa, “Tama niso oko gera wase. Nakare dago itenakare ewa.” \v 29 Ago senu dia meni lam emo senu awiso nuso lam potiwa eya so mokara toiro te-wana zipenu Pauloto Silara nana koininua. \v 30 Ago wero so mokara ena uzumuro puro pusumuro nuto atata wero senua awa, “Ema tua naso, na nogo nogo wana Anutu meni na soero puro kora wamunoi?” \v 31 Ago senu nuto ina ego sewato awa, “Ni ata dubu nisore Tua Yesu Kristo tuma diawa amire Anutu meni nikare soero puro kora wamunoya.” \v 32 Ago sero nu ata dubu nuso awa Tuara ge tugata wewato awa. \v 33 Tugata wewato niniro dia meni pire nuto uzumuro puro baro wamu zara amira iso awa sewero dowenua. Ago wero senu nu ata dubu nuso awa ge ou gutewato awa. \v 34 Ago wewato nuto uzumuro so nusora puro witiro senu nena wewa niwato awa. Ota dia dubu nusore nukare Anutu tuma diwa soero puro kora wenu giro yawa sara wewa awa. \s1 Ema giti kopi meni sewa Pauloto Silare benai sora ena kei awewato. \p \v 35 Pina atinu ema giti kopi meni polis iyetiwa baro ego sewa awa, “Ema eto bese bayareto.” \v 36 Ago sewa dia meni niniro Paulore ego senua awa, “Na nito iyetana bayawiseto ema giti kopi meni ge potera mia, are nito kei awero baroto begare noiwoto.” \v 37 Ago senu Paulo meni polisre ego senua awa, “Nato Roma ema kei awenato, ata nukare nato tepo emara giti mokara ena wamu meni dero poti benai sora nitara. Agoro nukare nogoro nato upene iyetitinori? Ago ine tepo awa. Nutopekare muro nato sara bayaneto.” \v 38 Paulo ge ago senu polis meni ewesemuro baro giti kopi tugata wewa nukare ema eto Roma ema kei awewato amira oziga niniro azu wewa awa. \v 39 Azu wero nusoto nana muro nuto uzutitinoise kora wero benai sora ena puro kei awero nata nusokare doro bayariseto sewa awa. \v 40 Ago sewa nuto benai sora ena kei awero Lidiara sora baro Yesura dubu giro sogawai ge tomiteto nata awa doro bamuwato awa. \c 17 \s1 Pauloto Silare Tesalonika nate bamuwato. \p \v 1 Pauloto Silare Amfipoli nate kei aweroto nata awa doro susaumiteto Apolonia nate kei aweroto noko nata awa doro susaumite Tesalonika nate kei awewato awa. Ana Yuda emara yere ibu zo itinua. \v 2 Are Paulo meni yere ibura susawisonua da ago nata amira itise Sabat pura etorobara yere ibu nusokarera toiro numorekare dai itise Tuara ge gayai azimuro sero niniro awewa. \v 3 Ago inoise Tuara ge gayai amira susu tugata-magata inoise ego senua awa, “Soyai Ema nasokai Kristo ami betero seka wero eraise sai awa ge gayaira itia, ge awa Yesura nana ena me wenua. Are Yesu nimorekare kerenitinona nu awa Soyai Ema me awa.” \v 4 Ago senu eni meni ge awa niniwa me wenu Pauloto Silara nana susumuwa. Ago wewa Grik ema Anutu sou inoise noisowa nukare dainiro meni da ago nusokare nana susumuwa. Ota ema giti kopira asini dainiro meni da ago wewa. \v 5 Ago wewa Yuda ema meni numoreto giwa waya wenu nukare ema waya-kawaya eni tebe-tabe noisowa, awa puro uzumuwa kokouniro ge sero gunero awero baro Zesonra so zimuro Pauloto Silare puro emara nana wanera potamu sero kau wewa awa. \v 6 Nukare nuto kau wero kaka tamamu wero giro Zeson ata ge ninai eni awa puro zumuro bamu nata dia wai ema amira nana niro arero ego sewa awa, “Ema eni meni ema zebu giti amira duba sisinoise nowera ami nasokai nana kei awetera. \v 7 Kei awetera Zeson meni nukare sora poti nuso nana nora. Nukare Roma ema tua Sisa amira ge azu sero ema tua zo iti sia tora. Zazo nuso Yesu awa.” \v 8 Ago sewa ema eni ata nata dia wai ema ami giwa waya wenua awa. \v 9 Are nukare Zeson ema mamaire moni potarise sewa wau moni diare potiwa pumuro nukare eseniwa bamuwa awa. \s1 Paulo meni Beria nate ena ge tugata wenua. \p \v 10 Tua zinu Yesura dubu meni Pauloto Silare eya iyetiwa bamu Beria nate niwato awa. Ago kei awero Yuda emara yere ibu amira toiro ge tugata wewato awa. \v 11 Nata amira Yuda ema nukare ge ninaira duba peure noisowa. Yuda ema Tesalonika nate noisowa ago ine tepo. Are Tuara ge ninamu yaba wewa. Are Pauloto Silare ge sewato ge nusoto meta opi ni, asinoise be giti amira susu tamamu sero Anutura ge gayai azipitinoisowa. \v 12 Ago wero nusokare nana ema bama dainiro meni Yesu tuma diwa. Ago wewa Grik bama zazore dainiro ata Grik ema dainiro meni da ago ine Yesu tuma diwa awa. \p \v 13 Paulo meni Beria nate ena Anutura ge tugata wenu niniwa amira bowi nuso meni Tesalonika nate bamunu nata amira Yuda ema meni niniwa. Niniro Beria nate muro ema bama duba gaewa Paulore tini kapai pumarise wewa. \v 14 Ago wewa ge ninai dubu meni Paulo ema enire eya iyetiwa nata awa doro susaumite ewa bera kei awewa. Ata Silato Timotire nuto Beria nate dago itiwato awa. \v 15 Are ema Paulore dai bamuwa ami nu Atens nate potiwa Paulo meni numorekare ego senua awa, “Nikare ewesemuro Silato Timotire sawa eya mareto.” Ago senu nukare nu doro ewesemuro bamuwa awa. \s1 Paulo meni Atens nate ena ge tugata wenua. \p \v 16 Paulo meni Atens nate ena otao eto awa dia noise tua opi ni kewai dainiro itiwa giro duba mou wenua. \v 17 Are nu Yuda emara yere ibura toiro Yuda ema nukare ata Grik ema eni Yuda emare dai noisowa numorekare dai Tuara ge sero niniro awewa. Ota waiko be giti nata kakame ena ema tamuro da ago ge sero niniro awewa. \v 18 Ota nata amira ninai ema noisowa zazo nusokare Epikurian dubu ata Stoik dubu, ema ami Paulore dai ge ina-sa wewa. Ema eni meni Paulore ego sewa awa, “Ema ge mamatu toise nowia ami muro ne samu toi?” Ago sewa eni meni ego sewa awa, “Nu zebu zora tua amira oziga toiwa.” Ago sewa, nera kota, Paulo nu Yesura ozigare betaira ena eraira ge senu amire nukare ge awa sewa awa. \v 19 Ago sero aunaira kakamo zo zazo Areo ago uzumuro puro witiro baro natara dia amira soe potiro ego sewa awa, “Ni ge seka tosa awa nera tosi? Sasa ninamu tonakare. \v 20 Nakare ge awa gita kaka ninamu, are zeme susure se ninanekare.” \v 21 Atens nata susure eseware nukare ge bowi seka sero niniro awinoise uge-mage dainiro inoise noisowa. \p \v 22 Are Paulo meni Areo ge sai kakamora baro aunaira soe dopero emare ge ego tugata wenua awa, “O Atens natara ema mamai, na susu nisokare ego gosinona: Nikare tua saisai sou inowewa. \v 23 Na nata kakamo nisokarera izima-sauma inoise tua bowi inowewa amira masi nisokare eni gosinomite alta zora owe ego ine iti azimena: ‘Alta ei awa tua zo nakai kaka gamu amira alta.’ Are tua zo nikare kaka gamu sou inowewa amira susu awa nimorekare kerenitinona. \v 24 Anutu nu zebu tamuro amira tame nena dapikarago potiro pesuninua, nu ami ututo zebura Tua awa. Nu ibu emara wana meni wai amira itai-matai oko inowia. \v 25 Ota nena zo kau wai ema meni bua wero tamuro numore potai ine oko itia. Tepo awa. Nune gege ema namorekai nuaire ozanare nena dapikarago potai gege potitinowia awa. \v 26 Anutu meni ema daimata senu kei awenua amira dubu nuso dainiro kei awero wisika asero nowenakai. Kei awenakai senu zebu sero bozero nowenakai awa. Gita dubu giti kaka kei awamure Anutu meni nuaira be nusokare ata zebu nusokarera tani awa potinua. \v 27 Awa duba nasokai meni Anutu kau inoise susauma nu tamanisekai kotumuro ago wenua. Ata nu asike kota, nu nakai ema da da amira nana zorage itewia. \v 28 Nakai putou nusora noise bua inowenakai. Ninai ema nisokare eni meni ego sewa awa, ‘Nakai dai nuso nana ena kei awai.’ \v 29 Nakai mai awiso nuso, are ema nukare duba nusokarera golre silvare omatare meni ititi kewero simena-gaena inowera awa ganakai Anutu ine oko waise. \v 30 Ema diga nuasawa Anutu meni nikare awa-diro tupie donu amira be tepo wenua. Are zeme ei awa zebu sero ema duba kapetenanisekai toya. \v 31 Awa nera kota, nu be potinua itia awa kei awai amire nu ema zebu giti amira susu kereniro ina te potamunoya. Ota ema zo awina-dawina waira bua awa waise potinua. Potiro zebura ema dapikarago nu giro baitanisekai sero betaira ena awa-uzenu seka wero eriro nowia.” \p \v 32 Paulo nu betaira ena seka wero eraira ge senu eni meni niniro nu sero ziwa, ata eni meni awa ego sewa awa, “Ge awa be zore sasa ninanekare.” \v 33 Ago sewa Paulo meni aunai nusokare doro bamunua awa. \v 34 Ota ema eni meni awa Paulore tairo Yesura dubu wewa. Nusokare nana natara dia bamu zo zazo nuso Dayonisio, ata bama zo zazo nuso Damari. Nuto ata eni dai Yesu tuma diwa awa. \c 18 \s1 Paulo meni Korinti nate ena Tuara ge tugata wenua. \p \v 1 Paulo nu Atens nata doro Korinti nate bamunua. \v 2 Baro ana Yuda ema zo tamunua zazo nuso Akuila. Nu Ponto zebura ena kei awenua. Nuto bama nuso Prisilare dai Itali zebura ago noiwato Roma ema tua bamubake zazo nuso Klodio meni Roma nata soero Yuda ema dapikarago eseninua awa. Are nuto nata awa doro Korinti nate baro borere tepo itiwato Paulo meni nuto tamunua. Tamuro nusoto nana bamunua awa. \v 3 Paulo nu seli so bua inoisonua, bua da awa Akuilato arere meni inoisowato, are so nusoto amira eroma itise soga wenu bua eroma wewa. \v 4 Paulo meni Sabat pura sero Yuda emara yere ibura toiro Yuda emare Grik emare ge ina-sa inoise noinu eni meni ge nuso giwa me wenua awa. \p \v 5 Are Silato Timotire Masedonia zebura ena muwato amire Paulo meni tamara bua doro ge tugata waira bua zewai-zawai wero puro Yesu nu Yuda emara Soyai Ema me amira susu kereniro toise Yuda emare tugata wenua awa. \v 6 Ago wenu Yuda ema nukare ge nuso azu sero nu isimuwa ginu mou wenu nu nukare poti gutipe nago wero tama woi nuso deregiwenu wowo osenu numorekare ego senua awa, “Anutu meni be bamura ena nikare duamunoya amira susu awa naso kota, nisokare gege awa. \v 7 Na nikare doro ema Yudakora nana baro nukare ge tugata wamunona.” Ago sero nukare doro ema zo zazo nuso Titio Zastas, nu Grik ema meni Anutu sou inoisonua, so nuso amira witiro itai-matai wenua. So nuso awa Yuda emara yere ibura zorage itisonua awa. \v 8 Yuda emara yere ibura dia zazo nuso Krispo nu ata awiso nuso nukare ami ge niniro Tua tuma diwa. Noko Korinti ema dainiro meni Paulora ge niniro Yesu tuma diwa. Tuma diwa giro Paulora dubu meni nukare ge ou gutewa awa. \p \v 9 Pi zore Paulo atua ine inoinu Tua meni numore ego senua awa, \v 10 “Na nimore dai nona awa. Ema meni ni oko waya wamunora. Nata emira ema mamai naso dubu bamubake nora, are ni azu doro zewai wero ge tugata wai gege inoise noiyo. Ge oko duase.” \v 11 Ago senu Paulo meni nata amira emare Anutura ge tugata-magata inoise noe donu zepa zore zora ageware tepo wenua awa. \p \v 12 Galio nu Akaya zebura dia bamu wero noisonua be amire Yuda ema nukare ge timuro Paulo iwo inoise diara nana puro bamuwa awa. \v 13 Puro baro diare ego sewa awa, “Ema emi ema bama lo ge dero Anutu sou warise uzutitinoise awita towia.” \v 14 Ago sewa Paulo meni ge ina samu sero wenu Galio meni Yuda emare ego senua awa, “O Yuda ema, ema ami tani wayata pasina mou-mau tamami sia, awa na ge nisokare ninana te wamia. \v 15 Ata nikare ge gayai nisokarere emara zazore lo ge nisokarere amira ge bua numore potitinowa, are nitopekare seu tepo wae. Awa bua naso oko aewa.” \v 16 Ago sero eseninu so nuso doro bamuwa. \v 17 Are nukare dapikarago ibura dia Sosteni saniro dia emara nana giti mokara ena dero gera-gaira wewa. Ago wewa dia meni giro gago-giagoawenua awa. \s1 Paulo meni ewesemuro Siria zebura baro amire Antiok nate witinua. \p \v 18 Paulo nu Korinti nate noe Yesura dubu awa wana ziro Siria zebura bayamu sero wara witinua. Witinu Prisilato Akuilare numore dai bamuwa. Wara witamu inoise Senkria nate ena giti tu nuso kapenua. Awa nera kota, giti tu nuso kapai azu, Anutura nana senu zewai wenua. Are giti tu nuso kaka kapamu noe donu sai zewai wai nusora be tepo wenua, are ago wenua awa. \v 19 Ago wero ana wara witiro susaumite Efeso nate kei awewa. Ago kei awero Paulo meni Prisilato Akuilare nata amira donu itisowato. Ata nu nutope Yuda emara yere ibura toiro numorekare dai Tuara gera ina-sa wewa awa. \v 20 Eni meni nu numorekare dai nuaise sewa nu azu senua. Azu sero nukare duamu inoise ego senua awa, \v 21 “Anutu meni ninai na noko nisokare nana ewesemamunona.” Ago sero Efeso nate ena wara witiro bamunua awa. \p \v 22 Susaumite Sisaria nate kei awenua. Kei awero wa doro witiro susaumite Yerusalem natara ge ninai dubu tamuro numorekare dai otao-gamao wewa awa. Ago wero nukare doro Antiok nate ewesemunua awa. \s1 Paulo meni buara bamunu be etorobara wenua. \p \v 23 Paulo meni Antiok nate ena pei-kaka nuago-nuago wero doro Tuara oziga puro noko bamunua awa. Ago wero Galata zebure Frizia zebure amira baro nata zimuro Yesura dubu potai ge potitinoise soremuro bamunua awa. \p \v 24 Ago inoinu Yuda ema zo zazo nuso Apolo ami Efeso nate kei awenua. Nu Alesandria natara ema. Nu ema ninai bamubakere. Nu Anutura ge gayai azipitinoise niniro baitinua. \v 25 Ago wero Tuara ebata gipewa giro baitinua. Giro baitiro Yesura ge awa zo da kaka wosunamu ema bama tugata inoisonua awa. Ata nu Yohanera ge ou gutai awa gege nininua. \v 26 Nu Yuda emara ibura ena zaawero ge tugata wenua, awa itazaita tepo, zewai wero tugata wenua. Ge ago gipenu giro Prisilato Akuilare meni niniro nu puro nusoto nana baro Anutura ebata giro baitaise ge sero tugata-magata wewato awa. \v 27 Ago wewato nu Akaya zebura bayamu senu giro Yesura dubu meni nu sorepitinoise ge ninai dubu ago noisowa amire pas ego gaewa awa, “Ema ei awa nisokare nana susawia, awa otao wewo.” Pas ago gaero potiwa puro bamunua. Baro Korinti nate kei awero ema bama Anutu meni soremunu nu tuma diwa, nukare awa soga bamu wenua awa. \v 28 Ago inoise Anutura ge gayai awa azimuro Yesu nu Soyai Ema me amira susu poti damu niro ema bamera giti mokara ena ge ina-sa inoise Yuda emara ge puro osenua awa. \c 19 \s1 Paulo meni Efeso nate ena Yohanera bua mai eni tamunua. \p \v 1 Apolo nu Korinti nate noinu Paulo meni zebu busero susaumite Efeso nate kei awero ge ninai dubu eni tamunua. \v 2 Tamuro atata wero ego senua awa, “Nikare tuma diwa Ozana meni nisokare nana toinuta?” Ago senu nukare ina ego sewa awa, “Tepo awa. Ozana noya amira oziga nakare kaka ninamu.” \v 3 Ago sewa noko atata wero ego senua awa, “Agoro nikare susu nera ge ou guteu?” Ago senu nukare ego sewa awa, “Nakare ge ou gutewa awa Yohane meni ema bama duba kapetenarise ge tugata inoisonua amira susura ge ou gutewa awa.” \v 4 Ago sewa Paulo meni ina ego senua awa, “Yohane meni awa ema bama duba kapetenarise ge ou gutinoise ego tugata inoisonua, ‘Naso nana atune mamunoya nu awa tuma diwo.’ Ge awa Yesure senua.” \v 5 Paulo ge ago senu ema meni ge awa niniro Tua Yesura zazora susumuwa giro ge ou gutenua awa. \v 6 Ge ou gutero wana nuso giti nusokarera potinu Ozana nusokare nana osenu nukare Ozanara ge ewe-pape toise porofete meni sago wewa awa. \v 7 Ema ago wewa amira namba nusokare 12 awa. \s1 Paulo meni Efeso nate ena ge tugata inoisonua. \p \v 8 Paulo meni Yuda emara yere ibura eyaya toitinoise Tuara ge itazaita tepo putoure inua etorobara ago ge tugata inoise noisonua awa. Ago wero nukare Anutu imata Tua wero nuamunoya amira ge awa gara me waise numorekare dai uge-mage inoise noisonua awa. \v 9 Ago inoinu ema eni nukare ge nuso ninai azu wero Yesura ge azu toise aunaira ena Tuara Ebata Seka awa waya asewa giro Paulo meni dumu inoise nukare donua. Nukare doro Tuara ge emo ara tamuwa nukare awa uzumuro puro ema zo zazo Tirano amira ninai ibura baro waiko be giti Yesura ge tugata-magata inoise noisonua awa. \v 10 Ago inoe donu zepa eto wenua. Are Yuda emare Grik emare Asia zebura noisowa ami dapikarago Tuara ge niniro tepo wewa awa. \s1 Siwara mai 7 amira uge. \p \v 11 Anutu meni Paulo soremasai tani putoure erama meni gita kaka gamu awa dainiro inoisonua. \v 12 Awa ego ewa: Ema eni meni Paulora tamara bua mo o poia nuso awa puro bamu yaya ema bamera nana nasara ziasara yaya tepo wasai kokopai inoisowa. Ota bi moka nusokare nana ena doro susawisowa awa. \v 13 Yuda ema eni bi tuninuai ema wero so sero keusema inoise noisowa nukare ami goe bi tunaira puro noisowa. Are Tua Yesura zazo bowire meni goe nusokare waise sero ema bire amire ego sewa awa, “Yesura zazo bowire Paulo meni towia amira bera bayasise tona.” \v 14 Yudara pris bamu zo zazo nuso Siwa amira mai mamatana 7 nukare ami da ago inoisowa. \v 15 Ago inoise sewa bi meni ge ego ine kapeteninua, “Yesu na gai. Paulo na gai. Ata nikare arekareni?” \v 16 Ge ago toise ema bire meni goroba bamubake wero mai dapikarago dero musuna-masuna inoise tama woi nusokare zinu kekeyemunu tama tepo ou orara gutero sora ena sumuro bozewa. \v 17 Ago wewa nena amira bowi meni kei awenu Efeso nate ena Yuda emare Grik emare niniro azu wero giro Tua Yesura zazo de ike damu nitinoisowa. \v 18 Ago wewa ge ninai dainiro meni kei awero digara tani inoisowa awa dapikarago gateniwa. \v 19 Digara tani gateniro ema goe bua inoisowa amira nana dainiro meni goe waira buku asumuro puro kei awero ema bamera nana giti mokara niaora moewa awa. Are buku moewa amira zuma azimuwa 50,000 kina wenua. \v 20 Ago wewa Tuara ge meni putoure kei awero so te wenua awa. \s1 Paulo meni Yerusalem nate bayamu peu wenua. \p \v 21 Tani awa kei awero tepo wewa amire Ozana meni kotumai zo Paulore potinu nu Masedonia ata Akaya zebura baro nata temuro amire Yerusalem nate bayamu senua. Bayamu sero ego senua awa, “Na Yerusalem nate kei awero noko muro bamuro Roma nate kei awamunona.” \v 22 Are bayamu sero soremai nuso eto Timotito Erastore Masedonia zebura iyetinu gita bamuwato awa. Nune meni awa Asia zebura itamu sero noko be pei-kaka susumuro noinua awa. \s1 Efeso ena ema diti bamu meni Paulore tini kapenu ge gunewa. \p \v 23 Be amira ana Efeso nate ena Tuara Ebata Sekara ge gunai bamubake kei awenua. Awa ego emira. \v 24 Ititi silva meni wai ema zo noisonua zazo nuso Demitrio. Ema ami tua opi zo zazo Atemis amira ibu nusora ititi pei-mamai silva meni wasai ema meni zuma gaero pumasara numa ata bua mai nusore nusokare nana moni meni dainiro kei awinoisonua awa. \v 25 Are Demitrio meni bua mai nusore silva bua wai ema enire zawa senu auniwa ego tugata wenua awa, “Otao mamai, nikare bua nasokai ami wau moni tapinowia, awa gosinowa. \v 26 Agoro ema zo muro nowia zazo nuso Paulo. Nikare susu nuso niniro gosinowa. Nu Efeso nate ena daba kota, Asia zebu enira ema dainiro uzutiro duba sisinoise ego tugata inowia, ‘Ititi emara wana meni wai awa tua me tepo awa.’ \v 27 Nu ago inuai ema bama meni moni bua nasokai puro osago wamunora. A gege kota, tua bamubake nasokai Atemis amira ibu awa iwo wara osamunoiwa. Agoro Atemisra zazo bowire nuso osamunoiwa. Agoro Paulo meni bama tua Asia zeburata zebu enira ema dapikarago sou bua inowera amira zazo bowire puro osarise towia awa.” \p \v 28 Demitrio meni ge ago tugata wenu niniwa moka nusokare tini kapenu zawa gatero ego sewa awa, “Efeso natara Atemis nu tua bamubake.” \v 29 Ago toise ge gunewa nata ema dapikarago ge gege gunero bamu aunai kakamora niwa. Ago inoise Masedonia ema eto Paulo ama ganinoisowato zazo nusoto Gayasto Aristakore nuto awa puro ziro zumuro aunai kakamora bamuwa awa. \v 30 Ago wewa Paulo meni niniro emara aunaira nana mokara bayamu senu ge ninai ema meni soewa awa. \v 31 Ago wewa Asia zebura ema giti kopi eni Paulora otao mai wero noisowa ami Paulo aunaira mokara bayai azu, sai zewai wai ge potiwa nuso nana bamunua awa. \p \v 32 Aunai masira ena ema nukare eni ge zo sewa, eni ge zo sewa, ago inoise ge bamu gunewa. Ago wewa, nera kota, ema bama dubu bamu meni aunaira susu kaka gamu inoise itazaita wewa. \v 33 Ema nukare ago inoiwa Yuda ema nukare otao nusokare zo zazo Alesanda, nu emara nana soe dopero itinu ge saise musewa eni meni gera susu gaise tugata wewa niniro gera masira baro ge ina-sa wamu sero wana sapikore awenua awa. \v 34 Ago wenu ema nukare nu Yuda ema awa giwa kei awenu nukare dapikarago eroma arero ego sewa awa, “Efeso natara Atemis nu tua bamubake.” Ago toiwa aua eto tepo wenua awa. \p \v 35 Ago inoiwa natara kuskus meni ge duarise senu giro dowa numorekare ego senua awa, “Efeso otao mamai naso, nata emira ema meni Atemis bamu nasokaira ibu ata omata sienai utura ena osenua amira dia nowenakai, awa ai meni siramunoi? \v 36 Awa tepo awa. Ema zo meni ge awa opi asai ine oko itia. Are nikare tani waya zo giti agu wai azu, duba nisokare puro osewo. \v 37 Nikare ema eto puro mewa nuto ami gita nena nisokare zo ibura ena oko bewana wewato. Ata nuto tua bama nasokai oko isewato. \v 38 Ata Demitrio nu bua mai nusore nukare ami ema zore gera waya inoita, pasinara ge bua waira be mawi zas ema nowera amira nana puro baro sarise. \v 39 Ata nisokare nana ge zo itai giro ema giti kopira aunai bamubake kei awai amire seu tepo wae. \v 40 Nikare zeme tini gamaira ge sero ge tepora ena iwo kei awamu wetia, amira Roma ema giti kopi meni niniro nakai zawa sai baro ge zota zo puro tugata wanakai ninai oko te wamunoya.” \v 41 Kuskus meni ge ago sero tugata wenu niniro zanewa awa. \c 20 \s1 Paulo nu Masedonia ata Akaya zebu amira bamunua. \p \v 1 Ge gunai tepo wenu Paulo meni Yesura dubu senu auniwa zewai wero nuarise ge tugata-magata wero nukare areniro doro bamu Masedonia zebura ninua. \v 2 Zebu amira ete baro Yesura dubu ago noisowa awa zewai warise ge tugata-magata wero bamunua. Susaumite Grik zebura kei awenua. \v 3 Ago inua etorobara noe ewa bera baro wara witiro Siria zebura bayamu wenu Yuda ema eni meni ge potiro nu bayai damu sewa giro wa doro kapeteniro ete Masedonia zebura bayamu senua. \v 4 Ema ego ami numore dai bamuwa awa: Beria natara Sopata, nu Pirora mai; Tesalonika natara Aristakoto Sekundore; Derebe natara Gayas, ata Timoti; ata Asia zebura Tikikasto Trofimore. \v 5 Ema ami gita wero Troas nate ena nakare dia itiwa. \v 6 Yuda emara pura zazo Betai Daininua amira be tepo wenu nakare Filipai nate ena wara witiro susaunakare waiko be 5 tepo wenu Troas nate kei awero nukare tamunakare. Ago kei awero waiko be 7 ago noinakare awa. \s1 Paulo meni Troas nate ena mai betai zo awa-uzenu seka wenua. \p \v 7 Nakare Sarere pire* bona namu auninakare Paulo meni, na pina atai nikare doro bayamunona, asero nukare ge tugata inoise noinu pi soe sieninua. \v 8 So mokara ike masi itinakare amira lam dainiro meni zasimuro itiwa awa. \v 9 Are mai zo zazo Yutiko ami so be kiakara arumuro ereniro itinu Paulo meni ge iboi tugata inoinu itimite gitawa wenua. Gitawa inomite so be kiaka amira ana duro betero itinu ziwa kaka eramu wenua. So ike damu 3 storira ena osero duuna awa. \v 10 Ago wenu Paulo meni osero mai saniro puro ema bamere ego senua awa, “Nikare dire-buare oko weu. Nu ozana nuso tupia.” \v 11 Ago sero so mokara toiro bona potinu ninakare. Nena niro numorekare dai Tuara ge sero niniro awinoiwa pina atinu nukare doro bamunua awa. \v 12 Mai kokopai wenu puro bamu so nusora niro ana duba nai tepo yawa sara bamu wewa awa. \s1 Paulo meni Troas nata doro Mailitas nate bamunua. \p \v 13 Nakare eni Paulo meni senu giro wara witiro Asos nate bamunakare. Baro nu ana tamanakare wara witamu senua. Paulo nu gita ete baro nakare Asos ena tamamu senua. \v 14 Are baro Asos nate ena nakare tamunua awa. Tamuro wara witinu eroma bamunakare awa. Susaumite Mitilini nate kei awenakare. \v 15 Kei awero ana susaunakare pina atinu Kio gutu daininakare. Dainiro susaunakare pina atinu Samos gutura kei awenakare. Noko ana susaunakare pina atinu Mailitas nate kei awenakare. \v 16 Paulo nu pura zo zazo Pentekos awa Yerusalem nate ena gamu sero bayaira awita senua awa. Are nu Efeso nate ena wa doro Asia zebura nuai be tepo wai azu, nakare Efeso dainiro dago susaumite Mailitas nate kei awenakare awa. \s1 Paulo meni Efeso natara simai dubu amire ge senua. \p \v 17 Paulo meni Mailitas nate kei awero oziga iyetinu bamu Efeso nate niro Yesura dubu amira simai gege sero puro muwa awa. \v 18 Puro muwa Paulo meni ge ego tugata wenua awa, \p “Na Asia zebura kei awero nisokare nana bua naso zaawero wena awa dapikarago susura ena giro tupewewa. \v 19 Na tama naso puro osero Tua sou inoisona. Ago inoise noina Yuda ema meni na iwo inoise damu sasara dire duba naire noisona, awa gosinowa awa. \v 20 Na sogawai ge zo oko soena. Nikare ewanana wawise kakameta so sero gipise tugata wise awinoise noisona awa. \v 21 Ago wero Yuda emare Grik emare pasina nusokare awa doro Anutura nana ewesemuro Tua nasokai Yesu Kristo tuma diarise ge zewai-zawai toise noisona. \p \v 22 Are zeme ei awa Ozana meni na uzupitinoi Yerusalem nate susawena. Ago baro kei awana ona nena nogo nogo naso nana kei awamunoi, awa na kaka gamu inona. \v 23 Ei gege gosinona: Benaire yayare ogo na dia itia. Awa nata sero nuawena Ozana meni namore kerenitinowia. \v 24 Ota na zebura nuai awa gena nena bamu oko inoya. Ata ebata namore sai amira patiro bayamu ara tapinowena. Anutura dumi yagaba amira Oziga Ewanana awa tugata wanise Tua Yesu meni bua namore senua, are bua awa duba naso meni yaba inoise wana kokopai waise kotupitinowena awa. \p \v 25 Are sana niniu. Na Anutu imata Tua wero nuamunoya amira oziga ge tugata inoise nisokare nana soe nuawena gosinowewa, nikare ami ama benau naso noko oko gamunowa. \v 26-27 Anutura kotumai namore potinua awa te nikare tugata wero tepo wena. Zo oko dona itewia. Are na ge me memeka sana niniu. Zo nu gera wamunoya, awa pasina nuso naso nana oko itamunoya. \v 28 Nikare nitopekare dia ina-wa inoise dubu nisokare da ago ine kokopai dia wewo. Ozana meni nikare simai nusokare potinua, are nikare Tuara dubu orara nuso meni zuma gaenua nukare awa gipinoise dia wewo. \v 29 Na ego gosinona awa. Na nikare duana ema eni abu suna gorobare meni wago wero nisokare nana kei awero lama dubu oko awa-diamunora. \v 30 Noko nisokare nana ema eni meni eriro Yesura dubu awa dubu nusokare warise opi ge meni uzumuro puro bayamunora. \v 31 Are nikare uma inoise noiwo. Na zepa etorobara pi waiko duba naire noise potai ge imata-kamata tugata wai awa oko dona osenua. Are nikare awa kotupitinoise noiwo. \p \v 32 Are na nikare Anutura wanera potitinoise dumi yagaba nuso amira ge meni nikare soremaise tona. Ge nuso meni duba nisokare sogawai zewai wai te inoya. Wau Anutura gegenai dapikarago meni pamunora, wau awa ge nuso meni nimorekare potai ine te. \v 33 Na nisokare nana noise wau nisokare silvata golta mo ami emo duba-duba oko wena. \v 34 Na ata ema mamai naso nakare emo wana naso meni tamara bua wasana nena kei awinoisonua, awa gosinowewa. \v 35 Tamara bua zewai-zawai inoise ema sime-sime wai awa dumi pupinoise kora wawise amira ebata patitinoise susu giti nikare gipena. Are nikare ebata da amira patitinoise Tua Yesu meni ge ego senua awa kotumuwo, ‘Dumi pupise nise awaira yawa sara wai awa kota, dumi otao mai emo nupe gege wai ami meni awa duba yawa sarara nena me inoya awa.’ Tua Yesu meni gita ago senua awa.” \p \v 36 Paulo nu ge ago sero tepo wero numorekare dai bawa diro begomo senua. \v 37 Begomo senu Paulo saniro imuro dire-buare wewa. \v 38 Nu gita ge ego senua awa, “Nikare benau naso noko oko gamunowa,” ge awa giwa mou-mau bamubake wenu dire-buare wewa. Ago wero u wara potiwa awa. \c 21 \s1 Paulo meni Yerusalem nate bayamu sero wara witinua. \p \v 1 Nakare nukare doro wara witiro ebata da woiniro susaumite Kos gutura kei awenakare. Pina atinu Roza gutura kei awero doro susaumite Patara nate kei awenakare awa. \v 2 Ago wero ana wa zo Fonisia zebura bayamu sero nena pupinoinu tamuro amira witiro bamunakare. \v 3 Susaumite Saipras gutu giti moka meni gege giro wana anikara itinu daininakare awa. Ago wero susaumite Siria zebura kei awero Taya nate witinakare awa. Ana wa meni nena poti ete ninua. \v 4 Ago inoinu nakare ana nate witiro Yesura dubu tamuro waiko be 7 ago noinakare awa. Ago noinakare Ozana meni nukare senu giro Paulo Yerusalem nate bayai azu sewa. \v 5 Are bayaira be munu giro ema bamere mai awisore dapikarago eriro nakare puro nata doro bamu ewa bera niwa. Ago wero kora ena bawa diro isa serokare ina-arena wero \v 6 wara witinakare nukare ewesemuro bamu nate niwa awa. \s1 Porofete Agabo meni nena Paulo nana ama kei awamu inoinua \s1 amira ge senua. \p \v 7 Nakare Taya nate ena susaumite Tolemes nate kei awenakare. Ana Yesura dubu tamuro pi daimata numorekare dai aunakare. \v 8 Pina atinu susaumite Sisaria nate kei awero Filip tamuro so nusora witinakare awa. Filip nu soga wai 7 Yerusalem ena gita sianiwa amira zo. \v 9 Mai nuso bama diri 4 iu kaka pumamu noisowa nukare ami porofete meni sago inoise noisowa. \v 10 Are nakare ago be susumuro noinakare Yudaya zebura ena porofete zo zazo nuso Agabo meni nasokare nana kei awenua awa. \v 11 Kei awero Paulora ipu gei puro ami te-wana nuso beniro ego senua awa, “Ozana meni ge ego toya, ‘Ipu gei emira mama nu Yerusalem nate baro kei awai Yuda ema meni nu ego ine beniro ema dubu zora wanera potamunora awa.’” \v 12 Ge ago senu nakare ata nata susu ami Paulo Yerusalem nate witai azu duaise ge beina wenakare awa. \v 13 Ge beina wenakare ego senua awa, “Nikare nogoro di toise duba nai namore potitinowi? Na Yerusalem nate ena Tua Yesu emo inoise benaira daba kota, nu emo inoise betamu sia wero nowena awa.” \v 14 Ago senu nakare ge senakare kaka ninamu wenu giro doro ego senakare awa, “Tuara ge me waise.” \s1 Paulo nu Yerusalem natara ema giti kopi dubu amira nana bamunua. \p \v 15 Waiko be eni tepo wenu Yerusalem nate witamu sero nena sia wero atira peninakare. \v 16 Are Sisaria natara Kristen eni meni namorekare dai bamuwa. Nukare nakare puro poti ema zo zazo Neson amira sora niwa toinakare. Nu Saipras gutura ena kei awai. Nu Kristen matu awa. \p \v 17 Are nakare ana susaumite Yerusalem nate kei awenakare Yesura dubu meni yawa sara inoise nakare areniro otao wewa. \v 18 Ago wewa pina atinu Paulo meni nakare uzumunu Yakobora nana sora witinakare awa. Witiro itinakare Yesura dubu amira gita wai dapikarago ami nuso nana kokouniwa. \v 19 Kokouniwa Paulo meni wana nusokare ziro amire Anutu meni soremunu ema Yudakora nana bua wenu me wenua amira uge zo da kaka duamu diro pesuninua awa. \s1 Zame potaira Paulo tugata wewa nininua. \p \v 20 Paulo meni uge wero pesuninu Anutu bowi wero Paulore ego sewa awa, “O otao, susu zo sanakare giyo. Yuda ema tausen giti meni Yesura dubu wero nowera. Nukare dapikarago Yesu tuma didinoise Mosera lo ge awa ziro baitiro puro nowera awa. \v 21 Are ge niso ego mawi ninitinowenakare: Yuda ema, ema Yudakora nana soe nowera nukare Mosera lo ge duarise tugata inowesa sia. Ago inoise mai mamai nusokarera tama aiso kapai azu towesa sia. Yuda emara nuai awa duarise towesa sia. \v 22 Nata emira ge ninai ema nukare nimore ago gosinowera, are nogo wamunonikai? Ni Yerusalem nate mesa amira oziga ninamunora. \v 23 Are nakare ge zo sanakare weyo. Nasokare nana ema zoeto-zoeto nora nukare ami Anutura nana sai zewai wai nusokare sisera, are giti tu nusokare kaka kapamu tepo nowera. \v 24 Are ni numorekare tairo Yuda emara sewai saramai amira tani awa wewo. Wero zame potaira tani nusokare amira zuma gayasa giti tu nusokare kapare. Ni ago wasa ni giro nimore ego samunora, ‘Ge nuso munu nininakai awa me tepo. Nu Mosera lo ge awa dipinoise nowia.’ Nimore ago samunora. \v 25 Ota ema Yudako tuma diaire nukare wo tua opire zame potai awa oko narise, wora orara oko narise, wo duba anisemawera betawera orara kaka zozamu inowera amira me oko narise, bama bewana oko warise — nena ago awa duarise nakai ge te sero pas zo gaero potinakai awa.” Ago sewa awa. \p \v 26 Ago sewa Paulo meni ge nusokare niniro ema zoeto-zoeto nusokare nana susumunu pina atinu nu numorekare dai saramai nuamu sewai saramaira tani awa wenua. Ago wero ibu bamura toiro sewai saramaira be tepo waira be potamu o noko zame potai nusokare da da amira be potamu sero pris dubu tugata wenua awa. \s1 Paulo ibu bamura noinu pumuwa. \p \v 27 Saramai bua wamu sero sewa amira waiko be 7 awa tepo wamu inoinu Paulo meni ibu bamura toiro noinu Asia zebura Yuda ema nukare nu giro ema dapikarago duba gaewa buru zara wewa. \v 28 Duba gaero Paulo saniro pumuro zawa sero ego sewa awa, “O Isreli ema, muu. Nakare soremawe. Ema emi zebu sero noise Yuda ema nakai iwo inoise lo ge nasokaire ibu bamu nasokaire puro osisinoise nowia. Ago wero ema Yudako eni uzumi ibu bamu nasokaira toiro ibu saramai ei awa bemiti wetera.” \v 29 Ago sewa, nera kota, gita Paulo meni Efeso ema zo zazo Trofimo amire dai nate ena izima-sauma wenu giwa. Are sirero ego sewa awa, “Ibu bamu nasokai awa ema Yudako meni toyai ine tepo, awa ema Yudako zo uzumuro puro toia.” \v 30 Ago sewa Yuda ema dapikarago tini kapenu sumuro muro kokouniro nu zimuwa. Ago wewa ema eni meni Paulo ibu mokara ena ziro zumuro puro osewa awa. Puro osewa ibura so be gazewa awa. \s1 Soldiara giti kopi meni Paulo emara nana wanera ena soenua. \p \v 31 Ema nukare Paulo puro dara betaise inoiwa oziga Roma soldiara giti kopi amira nana bamunu nininua, “Yerusalem ema bama dapikarago bogi inora awa.” \v 32 Ge ago niniro giro soldia osaire witaire puro eya bamuwa. Bamuwa ema Paulo doinoiwa ami soldiara giti kopire soldia dubure kei awewa giro dowa. \v 33 Ago wewa soldiara giti kopi meni kei awero Paulo ziro sen eto meni benarise senu beniwa awa. Beniwa giti kopi meni atata wero senua awa, “Nu aweni? Nu pasina ne weti?” \v 34 Ago senu nukare eni ge zo sewa, eni ge zo sewa, ago inoise gunai bua wewa ge susu kaka ninamu wero giro senu soldia meni Paulo puro soldiara ibu zewai amira bamuwa. \v 35 Ago wewa Paulo nu niwira witamu sero wenu ema nukare zimuro goroba bamu inoiwa giro soldia meni Paulo dimuro puro niwira witiwa. \v 36 Ema dubu bamubake meni ama ganinoise zawa gatero ego sewa awa, “Deu betae.” \s1 Paulo meni susu nuso Yuda emare kereninua. \p \v 37 Soldia meni Paulo puro so mokara toyamu sero inoiwa nu soldiara dia bamu atata wero senua awa, “Na ge zo nimore saunita?” Ago senu dia bamu meni ego senua awa, “Ni Grik ge gai ni? \v 38 Gita Izip ema zo meni Romara gavmanre zuzuna wamu sero mai gorobare 4,000 uzumuro puro ware bamuwa. Ni ema awata zo ni?” \v 39 Ago atata wenu Paulo meni ego senua awa, “Na Yuda ema awa. Silisia zebura Taso nata bamu amira ana kei awena. Na ni begomo tona. Ni ninasa na ema ge pei-kaka tugata wane.” \v 40 Ago senu nininu Paulo nu niwira dopero wana poti ike ninu giro ema ge doro bisi asewa Yuda ge toise nukare ego tugata wenua awa, \c 22 \p \v 1 “Otao mamai ata babezinoma naso, na pasina amu awa gawise susu naso sana niniu.” \v 2 Paulo nu ago toise Yuda ema ge nusokarera ge senu niniro ge tepo wenu itiwa. \v 3 Are noko susumuro ego senua awa, “Na Yuda ema. Na Silisia zebura Taso nate ena kei awena. Ata na nata Yerusalem emira ena ninai ibura noe bazina. Gipai ema Gameliel nana nuasana Tuara ge gipinoisonua. Ago inoise babezinoma nasokaira lo ge dapikarago dimanise gipenu puro baititinoise noisona. Are nikare zeme Anutu emo goroba putoure inowa na da ago ine inoise noisona. \v 4 Ago inoise ema bama Tuara Ebata Seka ama ganinoisowa awa betarise sero iwo inoise emare bamere beniro benai sora potitinoisona. \v 5 Pris bamure giti kopi dubure nukare susu naso gosinowera, are ge tona awa ge me asamunora awa. Are nukare ami Yuda otao mamai nasokai Damaskas nate nowera amira pas gaero ego toise potiwa puro bamuna, ‘Na ona Ebata Sekara nowera amira ema bama eni tamuro beniro puro mu Yerusalem nana pasinara ina yaya tamarise.’ \s1 Paulo nu Kristen wenua amira uge dinua. \p \v 6 Pas gaero potiwa puro ebete ena susaumite Damaskas nata zora awinoina waiko soe dopenu utura ena zasimai bamubake meni eyane osago wero na zimunua awa. \v 7 Na zimunu zebura duro itise zawa ego ninina awa, ‘Saulo, Saulo, ni nogoro na dero tuninoise nowesi?’ \v 8 Ago senu na ego sena awa, ‘Tua, ni aweni?’ Ago sena nu ego senua awa, ‘Na dero tuninowesa, Yesu Nasarete natara, na awa.’ \v 9 Ema namore dai noiwa nukare awa zasimai gege giwa, ata ge namore senua awa oko niniwa. \v 10 Are na atata wero ego sena awa, ‘Tua, na nogo wanise tosi?’ Ago sena Tua meni namore ego senua awa, ‘Ni eriro Damaskas nate bayasa nena wasise sai itia awa tugata wamunora.’ \v 11 Ago senu bayamu sero wena zasimai meni giti moka naso gaenu sikimunua, are panamu sero wena mume wenu giro ema mamai naso meni nama wana ziro puro bamu Damaskas nate niwa awa. \p \v 12 Nata amira ema zo noisonua zazo nuso Anania, nu lo ge awa saitiro ama ganinoise noisonua, are Yuda ema nata amira noisowa ami Anania giro yaba inoisowa. \v 13 Ema ami naso nana kei awero zorage dopero namore ego senua awa, ‘Otao naso Saulo, giti niso panaise.’ Ago senu na eya giti panero nu gina awa. \v 14 Ago wena ge ego namore tugata wenua awa, ‘Ewowo-kawowo nasokaira Anutu meni ara tamai nuso kerenai gasise, o etutiro nuaira Mama gosinoise be nusora ena ge ninasise ni pupitaya. \v 15 Are ni nena goisesa o ge ninisesa amira bowi nu emo zebu sero ema tugata wero bayamunosa. \v 16 Are nogoro tepo itesi? Ni eriro, “Yesu, ni Tua naso,” ago sasa amire ni ge ou gutanakare pasina niso disamunoya.’ Anania meni namore ago senua awa. \p \v 17 Are na Yerusalem nate ewesemuro Anutura ibu bamura toiro begomo toise atua wago inoise Tua gina. \v 18 Gina nu namore ego senua awa, ‘Nata emira ema meni be nisora ena ge naso niniro azu samunora. Are ni Yerusalem nata doro eya bamu.’ \v 19 Ago senu na ina ego sena awa, ‘Tua, na yere ibu sero baro ni tuma didinowera ema dubu awa pumuro benai sora potiro wamu meni doinowena, awa nata emira ema meni giro baititinora. \v 20 Ota bowi sai ema niso Stiwen damu sero tama woi nusokare dutero dubu dewa dia itina Stiwen dewa gina kokopai wenua, awa dai gosinora.’ \v 21 Ago sena Tua meni ego senua awa, ‘Ni sia weyo. Iyetana zebu asike ema Yudakora nana bayase.’ Tua meni namore ago senua awa.” Paulo meni ago senua awa. \s1 Paulo wamu meni damu sero dowa. \p \v 22 Ema nukare dana zaawewa Paulo meni ge eni tugata wenua. Ata nu ema Yudakora nana bayaira ge senu ema diti bamu ami arero ego sewa awa, “Ema ago ine awa tepo waise! Nu noi waya inoya!” \v 23 Ago zawa gatinoise tama woi nusokare iboboi awa dutero tawa doinoise zebu poapoa ape ike nitinoiwa \v 24 soldiara dia bamu meni senu soldia meni Paulo puro so nusokarera witiwa awa. Agoro ema nukare nogoro numore pena-pana guninori, ami emo Paulo wamu meni dara amire susu nuso kerenai gamu sero senua awa. \v 25 Are nukare Paulo wamu meni damu sero te-wana nuso wo aiso meni beniwa Paulo meni giti kopi nusokare osai zo dopero itinu giro atata wero ego senua awa, “Na Roma ema. Nikare na kotora kaka potai duwamu awa. Are nikare na wamu meni dawa te wamunoita?” \v 26 Ago senu giti kopi nusokare osai meni bamu dia bamura nana niro ego senua awa, “Nogo wamu sero inosi? Ema awa nu Roma ema.” \v 27 Ago senu dia bamu meni Paulo nana baro atata wero ego senua awa, “Ni se. Ni Roma ema me ni?” Ago senu Paulo meni ego senua awa, “Awa me awa.” \v 28 Ago senu soldiara dia bamu meni ego senua awa, “Na moni dainiro gavmanre potina zuma naso wenu Roma ema me wena awa.” Ago senu Paulo meni ego senua awa, “Ota nane meni awa mia naso na pumunu Roma ema me kei awena.” \v 29 Ago senu giro Paulo damu inoiwa ami Paulo eya dowa awa. Are soldiara dia bamu meni Paulo nu Roma ema ge ago niniro ego senua awa, “Na nogoro Roma ema sen meni beneni?” Ago sero nu dabe azu wenua awa. \s1 Paulo meni Yuda emara giti kopi dubu amira aunaira ena ge senua. \p \v 30 Pina atinu soldiara dia bamu meni Yuda ema nukare susu nera Paulore giwa waya wenu amira susu me ninamu sero Paulora mui besero Yuda emara pris babezinomare giti kopi dubure senu auniwa Paulo puro baro aunai nusokarera potinua awa. \c 23 \p \v 1 Are Paulo meni Yudara giti kopi dubu ua inoise ego senua awa, “Ema otao mamai naso, na Anutura nana giti mokara zeme nona amira duba naso meni nuai nasora gawena te wawi nowena. Naso nana pasina zo oko gosinona.” \v 2 Ago senu pris bamu Anania meni ema Paulo nana zorage dopero itiwa amire ego senua awa, “Nikare nu bera deu.” \v 3 Ago senu Paulo meni ego senua awa, “Tama niso meni ewanana itia, ata moka niso meni awa waya. Ni Anutu meni damunoya awa. Ni lo ge itia amira te ge naso kora wai bua wamu tosa ami nogoro lo ge dainitinoise na darise tosi?” \v 4 Ago senu ema dopero itiwa ami Paulore ego sewa awa, “Ni Anutura pris bamu awa nogoro isipitinosi?” \v 5 Ago sewa Paulo meni ina ego senua awa, “Otao mamai, nu pris bamu wero nowia awa na kaka gamu, are ge sesena. Tuara gera ge ego gayai itia awa, ‘Ni dubu nisora giti kopi oko sero isase.’ Na ge awa ninitinowena.” Ago senua awa. \p \v 6 Giti kopi dubu meni zaumuro noisowa. Agewa Sadukayo dubu, agewa Farisayo dubu, ago zaumuro noisowa. Are Paulo meni awa gosinoise aunaira ena arero ego senua awa, “Otao mamai, na Farisayo ema. Mamanare apipie naso nukare da ago Farisayo noisowa awa. Betaira ena seka wero eraira ge itia awa tuma didinowena, are amira na gera potitinowa awa.” \v 7 Ge ago senu Farisayo ema ata Sadukayo ema nukare ge ina-sa wero dubu eto wewa aunai waya wenua awa. \v 8 Sadukayo ema nukare betaira ena seka wero erairata, angelota, eramara ititi, nena ago ine awa gawera opi inowia. Ota Farisayo ema meni awa nena ago amire me asinowera. \v 9 Are amira aunai nusokarera ena gunai bamubake wewa. Guninomite Farisayo emara nana dubura ena lo ge gipai ema eni eriro ge beina-baina inoise ego sewa awa, “Nakare ema ei awa genakare pasinare oko inoya. Angelota ititi zo meni tugata wenuta, awa nogo samunonikai? Nakai amira sai ine tepo.” \v 10 Ge bawinoiwa iwo bamubake kei awenu giro soldiara dia bamu meni nukare Paulo dero waya wai azu, azu wero senu soldia kei awero Paulo emara nana soe ena soero puro bamu so nusokarera niwa. \p \v 11 Are tua zinu pi amire Tua meni Paulora nana kei awero dopero ego senua awa, “Ni zewai weyo. Yerusalem nate ena na kerenitinosa, da ago ine Roma nate ena kerenamunosa.” Tua meni ago senua awa. \s1 Yuda ema eni meni Paulo damu ge diwa dagimunua. \p \v 12 Pina atinu Yuda ema eni auniro nena naire oure sieniro noma Paulo dero amire nena namu sero Anutura nana giti mokara ge diwa dagimunua. \v 13 Ema ge diwa awa namba nusokare 40 daininua awa. \v 14 Ema ami pris babezinomare simaire amira nana baro kereniro ego sewa awa, “Nakare nena nai kaka namu noma Paulo dero amire nena namu ge ago diro sesenakare zewai wetia. \v 15 Are nikare ata giti kopi dubu ami soldiara dia bamu amira nana ge ego potiwo bayae, ‘Ni Paulo aunai nasokarera potiyo mai ge nuso noko sero baitanekare.’ Are ge nisokarera ago wai nakare Paulo ebete ena damunonakare awa.” Ago sewa awa. \s1 Paulora meta meni nu damu ge diwa awa kereninua. \p \v 16 Paulora meta meni iwora ge nininua. Niniro soldiara nana sora baro imo nusore ge tugata wenua awa. \v 17 Tugata wenu Paulo meni soldiara dia zo zawa sero ego senua awa, “Ni mai ei awa uzumuro puro bamu dia bamura nana nasa ge zo sai gae.” \v 18 Ago senu ema ami mai dia bamura nana uzumuro puro baro ego senua awa, “Benai ema Paulo meni na zawa sero sesi giro mai ei awa ge zo nimore saise tupenato awa.” \v 19 Ago senu dia bamu meni mai awa wana ziro puro bamuro ewe ena atata wero ego senua awa, “Ge ne namore samunosi?” \v 20 Ago senu mai meni ego senua awa, “Yuda ema meni niso nana ge potara maise sero niniro awetera. Ge sero diera awa ego ewa: Ni Paulo aunai nusokarera pro bayasa nukare susu nuso niniro baitamu ni tugata wamunora. \v 21 Tugata wara ge nusokare oko ninase. Nera kota, nusokare nana ema namba nusokare 40 dainitinoya ami Paulo dara betaise ebete bezero itera. Nukare nena naire oure awa doro sieniro noma Paulo dero amire nena namu ago sesera zewai wetia. Ago wero eya sia wero ge niso gege dia itera awa.” \v 22 Mai nu ge ago senu dia bamu meni ge zewai-zawai ego toise nu iyetinua, “Ni ge kereniro namore tosa awa ema zore oko sase.” Ago sero iyetinua awa. \s1 Soldia meni Paulo Sisaria nate puro bamuwa. \p \v 23 Are soldiara dia bamu meni soldia dubura giti kopi eto zawa senu muwato ego senua awa, “Nito sawato soldia te meni aita wai 200 ata wo osira bayai 70 ata gi wane ziai 200 ami Sisaria nate bayamu sia wero pi 9 klok inuai bayarise. \v 24 Ago inoise wo osi zo sia wero potiwoto Paulo tame arumuro bayae. Agoro dia kokopai wero ema tua Filikra nana puro bamuwo.” \v 25 Ago sero ema tuare pas zo ego toise gaenua. \p \v 26 “Na Klodio Lisias meni ema tua bamu naso Filik nimore pas gainona. \v 27 Soldia nukare ema zo puro susawera, awa nu Yuda ema meni ziro damu inoise inora giro nane nu Roma ema ago giro soldia nasore dai baro Yuda emara nana wanera ena soisenakare awa. \v 28 Ago wero Paulo gera potera amira susu gamu sero giti kopira aunai amira puro bamisena. \v 29 Puro baena nu pasina zora benai sora potaira kota, o dai betai amira kota, lo ge nusokarera gege nu gera potitinora goisena awa. \v 30 Agoro ema eni meni bezero Paulo damu sero ge diera dagipisia amira ge namore sesera niniro giro niso nana eya potena susawia awa. Ema nu gera potitinora nukare dai niso nana kei awero ge nuso nimore sarise sisena.” Soldiara dia bamu meni ge awa sero pas gaenua awa. \p \v 31 Are soldia nukare dia bamu nusokarera ge dimuro Paulo mumere puro susaumite Antipatri nate kei awewa, \v 32 pina atinu soldia eni meni nata nusokarera ewesepitinoiwa wo osi tame bamuwa ami gege Paulo puro bamu Sisaria nate niwa awa. \v 33 Ago kei awero pas ema tuare potitinoise Paulo da ago wana nusora potiwa awa. \v 34 Ago wewa ema tua meni pas azimuro giro Paulo zebu susu nusore atata wenu senua awa, “Na Silisia zebura.” \v 35 Ago senu ema tua meni ego senua awa, “Ema ni gera potera awa nukare mara amire ge niso samunonakai awa.” Ago sero soldia eni senu nukare Paulo puro ema tuara ibu Herode meni wenua amira potiro dia wewa awa. \c 24 \s1 Yuda ema meni Sisaria nate bamuro Paulo koto wewa. \p \v 1 Waiko be wana da tepo wenu pris bamu Anania ata simai eni ata Romara lo ge gai ema zo zazo nuso Tetalo nukare ami osero bamu Sisaria nate niro ema tuara nana kei awero Paulora ge sewa awa. \v 2 Ago wewa ema tua meni senu Paulo kei awenu Tetalo meni Paulo gera potamu sero ema tuare ge ego senua awa, “O ema tua nasokare koko Filik. Ni nakare kokopai dia wawesa begare nowenakare. Agoro ema dubu nakare emo kotumu-katumu inoise nakare sorepitinowesa. \v 3 Are nasokare nana nata sero nena dapikarago kokopai gege inowia, are nimore gawenakare ewanana inowia awa. \v 4 Ota ge sana iboi wai azu inona. Ata ni peu wero ninasa ge apunu-kaka gege ni tugata wane. \v 5 Ema emire gawenakare waya inowia. Awa nera kota, nu pasina dainiro amira mama wero nowia. Agoro Yuda ema zebu sero nowera amira duba gayawi iwo wawera kei awinowia. Agoro ema eni meni nakare doro zaumuro dubu zo ‘Nasarete emara dubu’ asinowera, awa zaawero nowera. Dubu amira giti kopi nu awa. \v 6 Ema ami Anutura ibu bamu nasokare awa bemiti wamu sero inoi pupisenakare awa. [Nakare lo ge nasokare itia amira te nu gera potamenakare, \v 7 ata soldiara dia bamu Lisias meni kei awero nakare musuna-masuna wero wana nasokarera ena nu soero pupisia. \v 8 Lisias meni ago wero nakare Paulo gera potamu tonakare ami niso nana kei awanisekare sisia.] Are nakare ge nuso tugata inonakare awa dapikarago nitope nu atata wasa sai gamunosa awa.” \v 9 Ge ago senu Yuda ema nukare dai nu soremuro ge nuso soga wewa awa. \s1 Paulo meni ema tua Filik nana giti mokara susu nuso senua. \p \v 10 Are ema tua meni Paulo nana wana uzuzu wenu giro ge ego senua awa, \p “Ni zebu emira zepa dainiro ema tua nowesa, awa kotupitinoise ge naso duba peure samunona. \v 11 Na Yerusalem nate ena Anutu bowi wamu sero witiro nona waiko be 12 gege inoya. Are ni ge awa gasa te kaka wamu wai giro ema atata wasa sara gamunosa awa. \v 12 Na ibu bamurata yere ibu enirata nate ena emare dai Tuara gera ina-sa waita ema duba gayai awa zo kaka wamu awa goisera. \v 13 Ema dubu emi ge businoise nimore ge opi tora amira me awa nimore nogoro gipamunori? Nukare ago wai ine tepo awa. \v 14 Ata ge me zo kerenana giyo. Tuara Ebata Seka asai, awa Yuda ema meni giro ‘Tani nasokai doro tani seka puro nowera,’ asinowera, tani seka awa puro noise ewowo-kawowo nasokarera Anutu sou inowena. Na Mosera lo ge amire ge gayai porofete meni sero gaewa amire awa dapikarago gawena me inowia. \v 15 Ema wayare kokore ama betaira ena seka wero eramunora, awa ema dubu ei awa ata nama nakare ami ziro tata-tata inoise nowenakare. \v 16 Are na Anutura nana giti mokarata emara nana giti mokara pasina tepo nuamu sero zewai-zawai inoise nowena. \p \v 17 Are na zepa dainiro zebu zora-zarako noise moni poti dara nitinoise moni awa Yuda ema otao mamai naso enire potamu sero, o zame Anuture potamu sero Yerusalem nate ewesemuro musena. \v 18 Ago wero na zame potamu sero saramai bua wero ibu bamura toiro nona tapisera awa. Ana ema diti bamure nuaita ge bawai awa naso nana tepo awa. \v 19 Ata Asia zebura Yuda ema eni nukare ago itisera ami na tepo saniro pupisera awa. Nukare ami pasina naso zo gosinowerita ami niso nana muro kerenarise. \v 20 Ota giti kopira aunaira ena na gera potiro pasina naso zo tapiserita, awa ema ego itera ami sarise. \v 21 Na ge daimata gege nusokare nana soe dopero sesena gera te kaka wamu, tanita, wisia. Awa arero ego sisena awa, ‘Betaira ena seka wero eraira ge awa ziro tata-tata inowena, amira eni meni na gera potera giti moka nisokarera dopinona ewa.’ Awa gege sisena.” Paulo meni ago senua awa. \p \v 22 Ema tua Filik meni Paulora ge kaka sai tepo wamu donu ge dago itinua. Nu Tuara Ebata Seka amira bowi niniro baitinua, are ego gege senua awa, “Soldiara dia bamu Lisias meni Yerusalem nate ena osero mai amire ge nisokare sana tepo wamunoya.” \v 23 Ago sero soldiara giti kopi zore ego senua awa, “Nikare Paulo puro dia inoise iwo giti moka oko wawe. Ota otao mamai nuso kei awero nu kora wamu sara oko azu sawe.” Ago senua awa. \s1 Paulo zepa eto benai sora itinu ema tua Filik meni doro bamunua. \p \v 24 Waiko be eni tepo wenu Filikto arere kei awewato. Ara nuso zazo nuso Drusila. Nu Yuda bama. Are nuto kei awero itiseto Paulo zawa senu witiro Kristo Yesu tuma diai amira susu tugata wenua. \v 25 Ago inoise kokopai waire duba-duba doro nuaire be bamura awina-dawina wai amire amira ge senu Filik meni niniro azu wero Paulore ego senua awa, “Aware sesesa te wetia, are ni doro baro nuasa ama ebata kei awai giro amire noko uzumana mamunosa.” \v 26 Ema tua meni ago senua. Awa nera kota, Paulo meni moni numore potaise kotupitinoinua. Are nu eyaya Paulo uzumasai muro numore dai ge uge-mage inoisonua. \v 27 Ago inoe dowato zepa eto tepo wenu ema tua zo zazo nuso Posio Festo meni Filikra bua pumunua. Are Filik meni Yuda ema uzutamu sero Paulo benai sora itinu doro bamunua awa. \c 25 \s1 Paulo meni Festora benaura ena ge bua wenua. \p \v 1 Festo meni ema tua wenu waiko be etorobara tepo wenu nomite nu Sisaria nate ena witiro Yerusalem nate kei awenua. \v 2 Kei awenu pris babezinomare Yuda emara giti kopire nukare Festora nana auniro Paulora ge tugata wewa. \v 3 Nukare nu begomo toise ge nusokare niniro sai Paulo Yerusalem nate maise sewa. Awa nera kota, nukare Paulo ebete ena bezero uma wero damu sero ge diwa. \v 4 Are sewa Festo meni ego senua awa, “Paulo nu Sisaria nate benai sora itia. Noko nane eya ewesemuro Sisaria bayamunona. \v 5 Are Paulora pasina zo itita asero nisokare nana giti kopi eni meni namore dai baro amire sarise.” \p \v 6 Ago sero waiko be 8 ta 10 Yerusalem nate nomite bamu Sisaria nate ninua. Ago wenu pina atinu koto waira ibura toiro senu Paulo puro toiwa. \v 7 Ge sai masira toinu Yuda ema Yerusalem ena muwa ami poti soe niro nu pasina nuso dainiro sero bamuwa. Ago sewa opi sai nusokarera me kaka kei awamu wenua. \v 8 Ago sewa Paulo meni ge nusokare puro osisinoise ego senua awa, “Na Yuda emara ibu bamuta Yuda emara lo geta Roma ema tua awa kaka puro osamu.” \v 9 Ago senu Festo meni Yuda ema duba kokopai warise Paulo atata wero ego senua awa, “Na ni Yerusalem nate puro baro ge niso nata amira ana sana tepo wai te inoita?” \v 10 Ago atata wenu Paulo meni ego senua awa, “Na Roma ema tua Sisa amira koto waira ibu zora itena ewa. Ge naso ena sawa te wamunoya. Ni nitope susu naso gosinosa. Na Yuda emare tani waya zo oko wena. \v 11 Na pasina zota nena waya bamu zo tamamena, awa na damu sasa tama oko soyamena. Nukare awa opi toise ni duba gainora, are zo meni duba kokopai waira ge numorekare toise na wana nusokarera potai ine tepo awa. Are na Roma nate bayana Roma ema tua Sisa meni ge naso sai tepo waise tona.” \v 12 Ago senu Festo nu ema mamai nusore dai sero niniro awero amire Paulore ego senua awa, “Ema tua Sisa amira nana bayamu tosa, are ema tua Sisa amira nana bayamunosa.” Ago senua awa. \s1 Ema tua Agripa meni Festora nana munu Paulora uge wenua. \p \v 13 Waiko be eni tepo wenu ema tua Agripato nubama nuso Benisire nuto Festo arenamu osero baro Sisaria nate kei awewato. \v 14 Kei awero waiko be eni numore dai itai-matai inoiwato giro Festo meni Paulora uge inoise ema tuare ego senua awa, “Filik meni benai ema zo doro bamunu itewia. \v 15 Ago wenu na kei awero Yerusalem nate witena pris babezinoma ata Yuda emara simai dubu nukare ami naso nana auniro ema awa gera potiro yaya bua bamu numore potanise sisera. \v 16 Ago sesera na ge eniba ego sisena awa, ‘Nakare Roma ema meni yaya bua bamu ema zore tepo oko potitinowenakare. Nakare ema gera potitinowera amira ge gege oko ninitinowenakare. Gera mama dai puro poti kotora niro amire ge enibare enibare ninitinowenakare awa.’ \v 17 Ago sesena Yuda ema naso nana mera amire na be kaka zainamu pina ati na koto waira ibura toiro arumuro soldiare sesena Paulo puro musera awa. \v 18 Are Yuda ema meni nu gera potamu dopetera na Paulora pasina bamu zo kerenamunorita asisena, ata tepo awa. Nukare pasina bamu zo kaka kerenamu wisera. \v 19 Nukare Anutu bowi waira tani nusokare ami emo Paulore iwo ge sisera. Ota ema zo zazo Yesu betenua amira ge dai puro bawisera. Ema amire Paulo meni ego towia, ‘Nu seka nowia.’ \v 20 Are na nogo wero gera susu gamunoni asero Paulo Yerusalem nate witai ana ge nuso sana tepo wanoita asero nu atata wisena. \v 21 Atata wetena Paulo nu benai sora itai Roma emara ema tua Sisa meni ge nuso sai tepo waise sisia awa. Agoro Paulo bayaira be mai sana Roma ema tuara nana bayaise sero benai sora itai soldia meni nu dia warise sesena itewia.” \v 22 Festo meni ago senu Agripa meni ina ego senua awa, “Na natope ema ami ge zo sai gamu yaba inona.” Ago senu Festo meni ego senua awa, “Kokopai. Auma sai ninamunosa.” Ago senua awa. \p \v 23 Are pina atinu Agripato Benisire nuto simena-gaena wai nusotore aunai ibura witiwato soldiara diare giti kopi enire ata nata amira ema giti kopi dai nuto ama ganero witiwa awa. Witiro toiwa Festo meni senu Paulo puro witiwa awa. \v 24 Puro witiwa Festo meni ge ego senua awa, “Ema tua Agripa ata ema mamai naso eni, ge sana niniu. Ema dopero itia emire tini kapai puro Yuda ema dapikarago meni Yerusalem nate enata nata emira ena na awita toise zawa sero ego sisera awa, ‘Nu oko nuaise.’ \v 25 Ago sesera na pasina nuso kau wetena, are nu danakai betai te oko wamunoya. Are Roma ema tua Sisa amira nana bayai ema tua meni ge nuso sai tepo waise sesi giro iyetana bayamunoya awa. \v 26 Ata ge me kau inoise ema tua nasokaire pas gayamu sero ge ne samunoni? Are ema ei awa nisokare nana ata ema tua Agripa niso nana potena dopinoya awa. Are nakai susu nuso kerenirokai amire ge nuso gayana bayamunoya. \v 27 Na benai ema zo ge nuso kaka gayamu tepo iyetana Roma nate bayai awa gena te kaka wamu inoya.” Festo meni ago senua awa. \c 26 \s1 Paulo meni Agripa nana giti mokara ge nuso senua. \p \v 1 Ago senu Agripa meni Paulore ego senua awa, “Ni nitope susu niso se ninanekare.” Ago senu Paulo wana meni salut wero ge ego tugata wenua awa, \v 2 “O ema tua Agripa, Yuda ema meni na gera potamu sero ge towera, amira eniba zeme niso nana giti mokara samu sero duba naso kokopai inoya. \v 3 Awa nera kota, ni ami nakare Yuda emara nuaita ge ina-sa wai nasokarera susu gosinowesa. Are ni ge nasora oko biawa wase. Na uge naso wana niniyo. \p \v 4 Na mai morua noisona be amira ana zebu nasora enata Yerusalem nate ena otao mamai nasore dai noe bazina, are noisona amira susu awa Yuda ema dapikarago meni gosinowera. \v 5 Anutu sou waira tani nasokare itia, tani awa Farisayo dubu meni dubu eni dainitinoise ziro baititinowera. Dubu amira nowena, awa susura ena giro tupewera. Are susu naso gosinowera ami ge me samu sero ge da ago samunora. \v 6 Soyai Ema nasokai be ewanana puro kei awaise sero Anutu meni ewowo-kawowo nasokarere seroninua, nena awa tuma didinoise dia nowena. Ami emo na gera potera kotora dopero itena ewa. \v 7 Are seronai ge awa me waise Isreli ema dubu 12 nukare tuma didinoise zewai wero pi waiko be giti Anutu zame potitinoise bowi zewai-zawai inowera. O ema tua naso, na nena awa tuma didinoise nowena amira Yuda ema meni ge bua namore potitinowera awa. \v 8 Ota Anutu meni bebetenai awa-uzawi seka inowera awa nikare eni meni nogoro gawewa me kaka wamu inowi? \p \v 9 Na natope Yesu Nasarete natara zazo bowire nuso gera wana sisero tepo wai ewanana wamunoya asero bua bamu inoisona awa. \v 10 Yerusalem nate ena ago ine inoisona. Pris babezinomara nana baro sasana pas potasara puro Yesura dubura nana dainiro benai sora potitinoisona. Awa daba kota, dara bebetenarise sasara na ge nusokare soga inoisona awa. \v 11 Yuda emara yere ibu sero baro Yesura dubu eyaya doinoise nukare Yesura zazo duarise nena mou-mau numorekare wero tupisona. Ago inoise na goroba bamubake wero nata asike baro erama dero tuninoisona awa. \s1 Paulo meni nu Kristen wenua amira uge dinua. \p \v 12 Ago inoina pris babezinoma meni pas potiro sewa na be nusokarera Damaskas nate bayamu sero bamuna awa. \v 13 Susauna waiko soe dopenu utura ena zasimai zo meni na ata ema mamai naso amira nana zasimunu gina awa. O ema tua naso, waikora zasimai awa osai. Ata zasimai gina awa witai. \v 14 Are nakare zebura durokare zawa zo Yuda gera ego ninina awa, ‘Saulo, Saulo, ni nogoro na doinowesi? Bulimakao bayaise sero mama meni utu dumu wiai ami gayawi bayai azu ina te kisine awawi utu dumu meni gayawi sasara towia. Are ni dubu naso doinoise bulimakao meni wago inowesa awa.’ \v 15 Ago senu na ina ego sena awa, ‘Tua, ni aweni?’ Ago sena nu ego senua awa, ‘Na dero tuninowesa, na Yesu awa. \v 16 Ata ni eriro dope. Nama ni bua mai naso pamu sero niso nana kei awinona. Are ni nena gosinosa nena emire noma ama gipana gamunosa nena amire dai amira oziga sai ema naso wero nuase. \v 17 Na ni Yuda emara nanata ema Yudakora nana wanera ena soero pupinoise nuamunona. \v 18 Na ni ema Yudakora nana iyetana baro sasa giti guma wai nusokare tepo wai mume giro doro zasimaira nana mare. Ota Satanra putou doro Anutura putou pumare. Ago wara na pasina nusokare disana na tuma diro saramuro nowera amira nana susumare.’ Namore ago senua awa. \p \v 19 O ema tua naso Agripa, nena gina amira ge dimuro baitina. \v 20 Are na gita Damaskas nate ena zaawero nukare ge tugata wero baro Yerusalem natera ema ge tugata wero bamuro ema Yudako dai ge tugata wena awa. Duba nusokare kapeteniro Anutura nana deseniro duba kapetenaira te amira bua warise ge tugata inoise noisona awa. \v 21 Ago inosona, are Yuda ema nukare ibu bamura ena na ziro dara betanise wisera. \v 22 Ota Anutu meni na soga wawi ge tugata inoise nowena. Are na ego dopero itise ema osaita witai amire dai ge tugata inona ewa. Agoro na ge seka kota, nena kei awamunoya amira ge porofete ata Mose ami sero gaewa da awa tona awa. \v 23 Nukare ego sewa awa, ‘Kristo nu yaya tapinoma betaise sai itia. Agoro betai dubura ena gita wero eriro Yuda emata ema Yudako ami emo ewanana waira susu kerenamunoya.’ Ge awa soga inowena awa.” \p \v 24 Paulo nu susu nuso kora wero ge ago ine tugata inoinu Festo meni arero ego senua awa, “Paulo, ni duba dau inoiwa. Kotumai dainiro gaise-azipise awinoe dotesa duba niso dau inoya.” \v 25 Ago senu Paulo meni ego senua awa, “O ema tua naso Festo, na dau ge oko tona. Na kotumaire ge me tona. \v 26 Ge tona amira susu ema tua Agripa meni te ninitinoya. Nuso nana ena peu inoise tona. Nena tona awa asike ena oko kei awenua, are ema tua Agripa meni oko kau inoya. \v 27 O ema tua Agripa, ni porofetera ge gawesa me inowita? Gawesa me inowia, awa gosinona.” \v 28 Ago senu Agripa meni Paulore ego senua awa, “Be pei-kaka gege tuasa na Kristora mai wanise tosua.” \v 29 Ago senu Paulo meni ina ego senua awa, “Be pei-kaka gegeta be iboi-tatana, amira ge tepo. Ota nine daba kota, ema eni dai zeme ge tona ninitinowa, nikare dapikarago na ego ine wawise Anutu isa tona. Benai ema nona ago ine kota, Kristen wero nowena ago ine wawise tona awa.” \p \v 30 Ago senu ema tua Agripa ata ema tua Festo ata Benisi ata ema eni itiwa ami eriro koto waira ibu dowa. \v 31 Doro susawise sero niniro awinoise ego sewa awa, “Ema nu pasina zo kaka wamu nowia, are dara betaita benai sora itai ine oko inoya.” \v 32 Are Agripa meni Festore ego senua awa, “Ema nu Roma nate bayai Roma ema tua Sisa meni ge nuso sai tepo waise kaka samu wamia, awa ni nu te besasa nuamia.” Ago senua awa. \c 27 \s1 Paulo nu Roma nate bayaise wara potiwa. \p \v 1 Itali zebura bayanisekare sero Paulo ata benai ema eni awa puro Roma ema tuara soldia amira dia zo zazo Zulio amira wanera potiwa pumunua. \v 2 Adramitiam natara wa zo meni Asia dumura nata itiwa awa sero toiro toiro awamu sero bayamu inoise inoinu giro wa amira witiro bamunakare. Masedonia ema zo zazo nuso Aristako, nu Tesalonika natara, numa dai eroma bamunakare awa. \v 3 Susaunakare pina atinu wa Saidon nate toinu Zulio meni Paulo otao inoise nininu nate baro otao mamai ginu ebatara nena numore potiwa. \v 4 Ana eriro susaunakare bisi mewene ena muro nakare musenu giro Saipras gutura atune baro dira-dira bamunakare. \v 5 Ago susaumite Silisiato Pamfilia zebu amira ewa semuro Lisia zebura nata zo zazo Mira amira kei awero wa awa ana donakare. \v 6 Alesandria natara wa zo ago itinua ami Itali zebura bayamu sero inoinu giro soldiara dia meni nakare potinu wa amira witinakare awa. \v 7 Wara witiro kiakara susaunakare waiko be eni tepo wenu Naidas nata itinua amira kena witamu tama doinomite witinakare awa. Ata bisi meni mewene ena tupise nakare musenu nakare ago bayai ine tepo giro doro Krit gutura atune bamunakare. Susaumite gutu amira dumu zo zazo Salimoni awa daininakare awa. \v 8 Dumu awa dainiro dira-dira susaumitekare Lesia nata itinua amira zorage oko zo itinua zazo Wara Itai-Matai Koko amira tama doinomite toinakare awa. \s1 Paulora ge dero bamuwa. \p \v 9 Nakare ewara be iboi-tatana susaunakare Yuda emara nena sienaira pura nusokare tepo wenu ewa eraira be awa munua, are Paulo meni potai ge potiro ego senua awa, \v 10 “Otao mamai, noko susumuro bayamu wamunonakai, awa ewanana oko bayamunonakai. Susawianakai wa zasai nena gege kota, ema nakai dai ewa tura bayamunonakai, awa giro giro tona awa.” \v 11 Ago senu soldiara dia meni Paulora ge ninidanago wero kaptento wara mamera ge nininua. \v 12 Okora itinakare awa so bisi pena-pana waira be amire wa toiro neine itai ine tepo, are wara ema dainiro noiwa ami ego sewa zewai wenua, “Nakai so ei awa doro Krit gutura oko zo itia zazo Finikis amira toiro itanakai bisi pena-pana waira be tepo waise baro tamamunonikaita?” asero bayamu sewa awa. Ewa oko dumu ami bisi mulato yowarere eto dago gazero itewia awa. \s1 Ewara bamuwa bisi pena-pana muro denua. \p \v 13 Are bubu ama ena witinu me sia sero wara mamana meni bayamu sero aga zumuwa witinu Krit gutura dira-dira bamunakare awa. \v 14 Susaunakare gutura ena bisi zazo bapamu \v 15 ami wa puro musuna-masuna wenu kaputitinomite giro dowa awe bamunakare awa. \v 16 Ago inomitekare gutu kiaka zo zazo Kauda amira dira-dira susaunakare wa kiaka zupinoinakare ami ewa tura bayai azu, bua bamu inomite zumunakare witi wa tame ninua awa. \v 17 Witi wa tame ninu wa bamu awa bezai azu, soe damu asi meni zasero dinakare awa. Ota bou zo zazo Siritis amira pusai azu, seli winewa. Are bisi meni musenu awe bamunakare awa. \v 18 Bisi putoure tupinua, are pina atinu nukare zaawero wara nena eni zua ewara niwa awa. \v 19 Ago wewa pi noko zinu susaunakare pina atinu wara nena eni asire selire uture awa wana nusokare meni zua ewara niwa. \v 20 Pi waiko dainiro awa bisi zewai-zawai tupinu waikota kuna zo da di kaka gamu wero kotumai nasokare tepo wenu ego senakare awa, “Sisamunonakai.” Ago ginakare awa. \s1 Paulo meni ema duba kokopai warise ge tugata wenua. \p \v 21 Ema duba niro nena nai doro tepo noiwa giro Paulo meni baro nusokare nana soe dopero ego senua awa, “Otao mamai, nikare ge naso ninamewa sia, awa nakai Krit gutura nuamenakai. Agoro nena mou-mauta nena gera wai oko kei awamia. \v 22 Ata saineba, azu doro zewai wewo. Ema meni oko gera wamunonakai. Wa meni gege me gera wamunoya awa. \v 23 Awa gosinona, nera kota, awenakai agore pire Mama naso Anutu meni na bua mai nuso amira nana angelo zo iyeti naso nana kei awero \v 24 ego sasaya awa, ‘Paulo, ni azu oko wase. Ni Roma ema tua Sisa amira nana kei awamunosa. Awa daba kota, Anutu meni ni sorepitinoise ema nimore dai wara nora awa nukare dai nima emo wero soremai oko betamunora.’ \v 25 Angelo namore ago sasaya, are otao mamai naso, nikare duba kokopai weu. Ge Anutu meni namore sesia awa gena me wetia, are me wamunoya. \v 26 Ota wa meni awa gutu zora desero zasamunoya awa.” Ago senua awa. \p \v 27 Nakare Adria ewa soe ago noinakare pura eto tepo wenu pi soe sieniro wara bua mai meni enia wero “zebu tapinonakai” ago ine giwa. \v 28 Ago ine giro tega potiwa ewa tura baro 40 mita wenua awa. Are pei-kaka susaumitekare noko potiwa osero baro 30 mita wenua. \v 29 Are aramara witai azu wero wa awara ena aga 4 potiwa osewa nukare pina eya ataise isa toise itiwa. \v 30 Itimite wara bua mai wa doro bozamu sero wa kiaka potiwa ose ewara ninu eteteniro ego sewa awa, “Nakare wa gitine ona aga zo potanakare osaise inonakare.” \v 31 Ago sewa Paulo meni soldiara diare dubu nusore ego senua awa, “Wara bua mai meni wara kaka itamu bozamunora, awa nikare ewa tura baro tepo wamunowa.” \v 32 Ago senu soldia meni wa kiakara asi kapewa wa osenu dowa. \p \v 33 Pina atamu inoise inoinu Paulo meni ema dapikarago nena narise ego senua awa, “Nakai duba nai bua inoise nena kaka namu tepo nonakai waiko be 14 inoya. \v 34 Are zeme nena nawise sana oko azu sawe. Nena niro kokopai wero nuamunowa. Giti tu nisokare zo oko tara awamunoya.” \v 35 Ago sero ame zo pumunu gosinoiwa Anuture kokopai asero ewero ninua. \v 36 Ninu giro duba nusokare kokopai wenu te dago puro niwa awa. \v 37 Ema wara noinakare namba nasokare 276. \v 38 Nena niro putou puro wuit wa mokara itinua awa ape ewara niwa. Ago wewa wa peu wenua awa. \s1 Wa meni gutu dumu amira pusero zasenua. \p \v 39 Pina atinu nukare zebu awa diga giwa. Ota ewa oko zo kora neine giro wa meni amira toiro ozera witaise \v 40 ema meni agara asi kapewa ewa tura bamuwa doro wa ama waira wana amira asi besero seli zo wa gitine zumuwa witinu wa dumu poti kora niro bamunakare awa. \v 41 Susaunakare wa meni bou dumura witiro taka asenua. Ago wero zewai wenu ewa meni wa awa denu zasenua awa. \v 42 Wa zasinoinu benai ema eni ewa siwero bayai azu, soldia meni dara bebetenarise sewa. \v 43 Ata dia nusokare meni Paulo soyamu sero azu senua. Azu sero ewa siwero gai ami gita tepo dagimuro siwero ete witarise senua. \v 44 Ago wara amire eni awa parata wa zasenua amira sibi awa ziro puro siwero ete witarise senua. Ago senu werokare te dago ete neine witinakare awa. \c 28 \s1 Ema dapikarago Malita gutura witiwa. \p \v 1 Ete witiro tepo wenakare gutu zazo Malita asewa ginakare awa. \v 2 Are gutu amira mamana nukare namorekare otao inoise dumi yagaba dainiro pumuwa. Ware bisire tupinu so zazama inoinu giro ni wewa awenakare awa. \v 3 Ota Paulo meni ni sisia eni sianiro pumuro ape niaora nitinoinu zi zo mena-mana wero amira ana kei awero Paulo wanera gamuro ikenua awa. \v 4 Ago wenu zebu amira mamana meni Paulora wanera ena zi giro ina-sa wero ego sewa awa, “Ema ami ema dawi betinowera, are nu ewara ena kaka betamu witi ete ni Tua etutiro nuaira Mama meni gi waya weti ina nuso poti kei awinoya.” \v 5 Ago sewa ata Paulo meni wana zipenu zi tekero niaora osenu nu kaka gamamu meni itago wenua awa. \v 6 Ago wero dopero itinu nukare nu wana izamunoita nu eya duro betamunoi, asero dia itiwa. Be borere dia itiwa neni-neni nuso nana kaka kei awamu wenu giro kotumai kapeteniro ego sewa awa, “Nu tua zo awa.” \s1 Paulo meni ema yayare kora wenua. \p \v 7 So itinakare amira zorage ema giti kopi zora zebu itisonua. Ema amira zazo Pablio. Nu gutura mamana amira giti kopi wero noisonua. Are ema ami nakare uzumuro so nusora potiro dumi pupinoise kora inoinu waiko be etorobara wenua awa. \v 8 Ota Pabliora mama yaya tama mena-manare ze ou gege puro duro itinua. Are Paulo meni niniro so nusora baro isa sero wana nuso nana potiro kora wenu ewanana wenua awa. \v 9 Ago wenu gutu amira ema bama yayare eni meni bowi nuso niniro kokouniwa da ago kora wenua. \v 10 Are amira ina nukare yawa sara inoise nakare kora-makora bamubake wewa awa. Are ama bayaira be nasokare munu nena nai nasokare dainiro wara potiwa awa. \s1 Paulo otao maire wa seka zora bamu Roma nate niwa. \p \v 11 Gutu amira noinakare inua etorobara tepo wenu amire wa seka zora witinakare awa. Wa awa Alesandria natara. Wa ami ewa waya waira be dainamu gutura denemuro itinu so ewanana wenua. Wa gitine tua zora mai mata diri popoka amira ititi kewai. Wa amira witiro bamunakare awa. \v 12 Susaumite Sirakus nate kei awero ago denemuro waiko be etorobara noinakare awa. \v 13 Ana eriro gegero susaumite Regiam nate atune bisi mula meni muro nakare musenu pi waiko be eto gege susaumite Puteoli nate kei awenakare awa. \v 14 Ago kei awero wa ana donakare nata amira ge ninai dubu meni nakare uzumuwa numorekare dai waiko be 7 ago noinakare awa. Ago wero ana ete susaumitekare Roma nate kei awenakare awa. \v 15 Roma nate bayamu ebete susaunakare nata amira ge ninai dubu meni oziga nasokare eya niniwa, are eni meni tupimite nata zo zazo nuso Apiora Maket amira ana nakare tamuwa. Noko eni meni nata zo zazo nuso Stowa Etorobara amira ana nakare tamuwa awa. Ago wewa Paulo meni nukare giro yawa sara inoise Anuture duba kokopai wenua awa. \s1 Paulo meni Yuda ema senu auniwa ge tugata wenua. \p \v 16 Roma nate kei awenakare dia ema meni senu Paulo benai so doro so me zora potiwa soldia zo meni dia inoinu ago itisonua awa. \p \v 17 Itinu waiko be etorobara wenu amire Paulo meni Roma natara Yuda ema amira giti kopi senu auniwa numorekare ego senua awa, “Otao mamai, na Yuda ema otao mamai nasokai oko gona-magona wena, ota apipie nasokaira tani oko puro osena. Ata nukare Yerusalem ena na tepo zo poti Roma emara nana wanera niwa na beniwa. \v 18 Are Roma ema nukare susu naso awero baro pasina naso zora na dara betanise amira te kau wewa tepo wenu giro na besamu sewa awa. \v 19 Ago wewa Yuda ema nukare zewai wero azu sewa, are na nuai naso soyamu sero Roma ema tua Sisa meni ge naso sai tepo waise sena awa. Ota na Yuda ema otao mamai nasokai ami na iwo inowera, awa gera potamu sero oko mutana. \v 20 Ami emo na nikare gosinoise nimorekare dai sero niniro awamukai nikare sesena mewa awa. Soyai Ema nasokai meni be ewanana puro maise Isreli ema nakai dapikarago dia nowenakai, ami emo na sen emi beniwa nowena ewa.” \v 21 Ago senu Yuda emara giti kopi meni ego sewa awa, “Ona Yuda ema zebu susu nasokaira nowera ami ge niso namorekare kaka gayamu wewa. Ata ema nusokare nana zo iyetara muro pasina nisora ge awa namorekare kaka sai ninamu wisenakare awa. \v 22 Are ge puro nosa awa nitope sasa ninamu tonakare awa. Ata ema tani nasokai doro tani seka puro nowera numorekare ego ninitinowenakare awa: Zebu sero ema meni ge nusokare azu towera.” \p \v 23 Ago sero be potiwa awa. Be potiwa awa kei awenu Yuda ema dainiro meni Paulo nana sora auniwa. Ago wewa Paulo meni Anutu imata Tua wero nuamunoya amira ge kerenitinoise ge uge pina gamu zaawero tugata inoinu pi zinua awa. Ago inoise Mosera lo ge ata porofete meni bowi ge gaewa itia awa Yesura nana me wenua, amira susu toise duba nusokare awa-uzamu wenua. \v 24 Ago wenu ema eni nukare ge nuso giwa me wenua. Ata eni meni awa ge nuso giwa me kaka wamu wenua. \v 25 Ago wero zaumuro ge meni ina-da wewa giro Paulo meni ge daimata susumuro ego senua awa, “Ozana meni porofete Yesayare ge me senu nu ewowo-kawowo nisokarere ge ego senua awa, \li1 \v 26 Anutu meni namore ego sasaya, ‘Ni baro ema dubu emire ego se gare: Nikare dana meni ninai awa ninamunowa, ata duba meni niniro baitai awa oko ninamunowa. \li2 Nikare giti moka meni gai awa gamunowa, ata nena giro baitai meni awa oko gamunowa. \li1 \v 27 Ema dubu ei awa nukare kotumai tepo, ata dana nusokare meni awa azai, are ge ninaira biawa inowera. \li2 Ota nukare giti moka nusokare sikimuwa. \li2 Ago kaka wamu wamera, awa nukare giti moka meni nenara susu gamera, ota dana meni gera susu ninamera, ota duba meni nenara susu niniro baitamera. \li2 Ago kaka wamu wamera, awa nukare duba kapetenara na nukare kora wamena.’ Anutu meni ago sasaya awa. \v 28 Paulo meni ago sero ge susumuro ego senua awa, “Are na sana niniro baitiu. Korawaira ge Anutu meni tamunua, awa ema Yudakora nana bayaise senua. Nukare te niniro yaba wamunora awa.” [ \v 29 Ago toise tugata wenu Yuda ema nukare nutopekare ina-sa wero doro bamuwa awa.] \s1 Paulo nu Roma nate ena zepa eto noisonua. \p \v 30 Are Paulo meni zepa eto Roma nate ena so zo zuma gaero itinu ema meni Paulo gamu muro baro awasara sara wewera inoisonua awa. \v 31 Nu gamu masara nu Anutu imata Tua wero nuamunoya amira ge awa uge-mage inoise Tua Yesu Kristora susu azu wai tepo tugata-magata inuasai zo meni duaise kaka samu wewa awa.