\id COL \h KOLOOSAS KAM \toc1 GU UAꞌNAꞌN GU PAABLO NAT TU JA UAꞌÑXI GUIꞌ NAM TƗ JƗƗGIꞌÑ BUIÑOR GUCH XOIꞌKAM NAM KOLOOSAS OIꞌDHAꞌ \toc2 KOLOOSAS KAM \toc3 Col. \mt2 GU UAꞌNAꞌN GU PAABLO NAT TU JA UAꞌÑXI GUIꞌ NAM TƗ JƗƗGIꞌÑ BUIÑOR GUCH XOIꞌKAM NAM \mt1 KOLOOSAS OIꞌDHAꞌ \c 1 \s1 Na ba ja ñioꞌkdhaꞌ gu Paablo \p \v 1 Aañ jir Paablo, jir nobiiꞌñ iñ guch Xoiꞌkam, nat guꞌ gu Dios puiꞌ jaꞌk jix aagak pu chuꞌm kɨꞌn jiñ dhai. Baꞌ tu jam uaꞌñxiꞌñ ich gook dɨt guñ jaduuñ jich Xoiꞌkam bhaan na Timoteo tɨɨꞌ. \v 2 Tu jam uaꞌñxidhaꞌ ich aapiꞌm na pim puiꞌp jir jich jaaduñ jich Xoiꞌkam bhaan na pim bhammɨ dɨr oiꞌdhaꞌ Koloosas, Dios buiñor jup tuiꞌdhiꞌ pim. Baꞌ guiꞌ pɨx jich Gɨꞌkoraꞌ Dios gɨt jam aꞌm tɨ nɨidhidhaꞌ na pim baꞌx bhaiꞌm taatɨt tu oiꞌñkaꞌ. \s1 Na puiꞌ ba tɨꞌyaꞌ gu Paablo na gammɨjɨ ja aꞌmkam tu daan buiñor gu Dios \p \v 3 Aañ gammɨjɨ jam aꞌmkam tu daan buiñor gu Dios guiꞌ nar Gɨꞌkorgaꞌn gu Gɇꞌkam jich Xoiꞌkam, taxchaabgiꞌñdhaꞌ iñ gammɨjɨ, \v 4 nach guꞌ puiꞌ tɇ kɇɇ na pim sap tuꞌ sɨlhkam bɨɨx jam jujur kɨꞌn buiñor tɨ jɨɨgiꞌñ guch Xoiꞌkam, xim jajoiꞌgɨꞌn japim sap bɨɨx jɨꞌmaꞌn na pim Dios buiñor jup tuiꞌdhiꞌ. \v 5 Baꞌ xib dai na pim tɨ nɨɨra na pim maaꞌn kap aayaꞌx dhaam nat paiꞌ gu Dios ba tu jam biꞌ na pim aayaꞌ. Baꞌ dhiꞌ na pim ba tɨ nɨɨra na pim maaꞌn kap aayaꞌ buiñor gu Dios, gux bhaiꞌm kaiꞌchdham ñioꞌkiꞌñ guch Xoiꞌkam nat puiꞌ jam duu, na pimɨt guꞌ cham jax ji chɨꞌɨɨk kɇɇk miꞌ puiꞌ ba jii na jax jum kaiꞌch, na pimɨt guꞌ maat nar sɨlhkam, cham tuꞌ nar iatdaꞌ. \v 6 Dhix bhaiꞌm kaiꞌchdham ñioꞌkiꞌñ guch Xoiꞌkam na mɨt tu jam aꞌgi, jum gɨꞌlhdhim bɨɨx kap na jɨꞌx oiꞌñgaꞌn, pɨx jaꞌx ji tɨ jɨɨꞌñdhim am muiꞌ gu jaꞌtkam, jaꞌp na jax aapiꞌm bhaiꞌ dhɨr na pimɨt ba muiꞌdha, sia ku mɨt guꞌ tɨi jɨꞌk pɨx kɇɇk tɨ jɨɨꞌñ na jax jix chu joiꞌgɨꞌn gu Dios, maat japimɨt na tuꞌ sɨlhkam jix chu joiꞌgɨꞌn, cham tuꞌ na puiꞌ pɨx jum kaiꞌch. \v 7 Guch jaduuñ Epaapras puiꞌ tu jam aꞌgi na pu chuꞌm kaꞌm jup tu juan jaꞌp na jax aach, na pim aapiꞌm jaroiꞌ puiꞌ biaꞌ nar jix kɨɨꞌ tujuandam tugiꞌñ guch Xoiꞌkam. Gio aach puiꞌp jix kɨɨgalhiꞌñ dhiꞌ dhich jaduuñ jich Xoiꞌkam bhaan, \v 8 nat guꞌ dhiꞌ baꞌ yach aichulh gu ñiꞌook na pim jax tu jim bhammɨ dɨr, puꞌñi sap xim ja joiꞌgɨꞌn japim bɨɨx jɨꞌmaꞌn na jax jam jurtuꞌn gux Dhuuduꞌ kam jix Uañ Iiꞌmdaꞌ. \p \v 9 Baꞌ aach moo janoꞌ na chich jax puiꞌ tɨ kai, jam aꞌmkam jachich pu tu daanɨ buiñor gu Dios, janoꞌ dɨr jach cham jɨꞌx mɨk ka buppa nach jam aꞌmkam tu daan. Puiꞌ soiꞌ tɨtdatuꞌndaꞌ ich gu Dios na jam makiaꞌ gu matdaꞌ na pim baꞌx bhaiꞌ machiaꞌ na jax pɨk jaꞌk jix aaꞌ na pim miꞌ puiꞌ jimiaꞌ, sia gu iiꞌmdaꞌ bhaan na pim tu machiaꞌ na jax jaꞌk tu tuꞌiiꞌ. \v 10 Na guꞌ miꞌ dhɨr baꞌ noꞌ pim puꞌñix bhaiꞌ bax maat, miꞌ puiꞌ ba duiñchuꞌndaꞌ pim na jax jaꞌk jum aaꞌ noꞌñ puꞌñi buiñor bap tuiꞌdhiꞌ guch Xoiꞌkam, dai gux kɨɨꞌp jum duukam japim bap tu duñiidhaꞌ guꞌ na jax pɨx jix aaꞌ guiꞌ. Saalh japim puꞌñix kɨɨꞌp jum duukam bhaiꞌ jip tu duñiaꞌ, mɨkkat jix ioꞌm, na pim guꞌx bhaiꞌ ba machiaꞌ na jax jaꞌk jix aaꞌ gu Dios na pim miꞌ puiꞌ jiimdaꞌ. \v 11 Gio puiꞌ soiꞌp tɨtdatuꞌndaꞌ ich gu Dios na guiꞌ pɨx puiꞌ jam duñiaꞌ na pim bɨɨx aapiꞌm jix chu nakooꞌndaꞌ, na pim cham tuꞌ jax jir jum aaꞌndam kaꞌ, na guꞌ gu Dios joidham bɨxchuꞌx bhaaiꞌ na pu tu duñiaꞌ. \v 12 Dai baꞌ na pim taxchaabgiꞌñdhaꞌ gu Dios jich Gɨꞌkoraꞌ joidham jix bhaiꞌm taatɨt nat ba tu jam biꞌ na pim paiꞌ buiñor aayaꞌ, na paiꞌ joidham jix chu maax, nat guꞌ gu Dios dɨɨlh puiꞌ pu ja tɨɨdak guch bopxi kat na puꞌñi maaꞌn kap ja aichdhaꞌ nam buiñor aayaꞌ guiꞌ nam jir jaꞌtkam tugiꞌñ kaꞌ. \v 13 Gu Dios miꞌ dhɨr jich boosolh na paiꞌch dhaam kap tuꞌt gux chukgam, miꞌ jaꞌk baꞌch chuttu na paiꞌr gɇꞌkam gu dɨɨlh Maraaꞌn, guiꞌ nax ioꞌm jix dhaꞌ. \v 14 Dhiꞌ dhi Maraaꞌn bhaankam xich joiꞌgɨlh ɨp aach nat baꞌch boosolh miꞌ dhɨr nach paiꞌ mu jaꞌk ba jiimɨt nach paiꞌ gammɨjɨ gɨt miꞌ pup jich chulhiiñdhaꞌ, dhiꞌ bhaankam jich uañ bɨɨx guch uaꞌtulhdharaꞌ. \s1 Na puiꞌ ba tɨꞌyaꞌ gu Paablo na chich jix bhaiꞌ ba bii buiñor gu Dios bhaankam guch Xoiꞌkam nat jich aꞌmkam muu \p \v 15 Guch Xoiꞌkam jir diꞌ pɨx gu Dios nat maaꞌnkam jup jim duuk yaꞌ xi oilhimɨk jich bui. Na guꞌ gu Dios tɨi cham maax, jir iiꞌmdaꞌ pɨx. Pu bɨɨpɨꞌ dɨr bap tuiꞌdhiꞌ dhi Maraaꞌn nar jich Xoiꞌkam nat baꞌ miꞌ dhɨr bap tu duu bɨɨx nach jɨꞌk tuꞌ tɨ nɨiꞌñ. \v 16 Gu Maraaꞌn pɨx bhaankam jup tu duu gu Dios bɨɨx na jɨꞌk tuꞌx chu jaiꞌch jix dhaam jaꞌk gio dhi oiꞌñgaꞌn bhaan, puiꞌ na jax guiꞌ na tuꞌ cham maax. Jup ja duu guiꞌ nam iꞌiiꞌmdaꞌ bhaan tu dudua na bɨɨx aixim jix bhaaiꞌ nam pu tu duñiaꞌ nam jax ɨlhiiꞌñdhaꞌ. Dhiꞌ bɨɨx jup tu duu gu Dios bhaankam guch Xoiꞌkam, pu kaiꞌñkam pɨx jup tu duu na baꞌ guch Xoiꞌkam pɨx bhaan tu biꞌyaꞌ. \v 17 Guꞌ baꞌ na guꞌ guch Xoiꞌkam jix ioꞌm bɨjɨk dɨr pu bax jaiꞌch nat baꞌp ba tu jaiꞌchdhɨr bɨɨx aixim, guiꞌ pɨx bhaan jup tu tuꞌiiꞌ na baꞌ puiꞌ tu tuiꞌdhiꞌ na jax jir joidham dhiꞌ na jɨꞌk tuꞌx chu jaiꞌch. \v 18 Gio guꞌ guch Xoiꞌkam puiꞌp ji buusan nar jich moꞌ aach nach jɨꞌk buiñor tɨ jɨɨgiꞌñ. Gio bɨɨpɨꞌ duadɨk jup bam koiꞌñgaꞌn tɨr dɨr jaꞌp na jax nax ioꞌm bɨjɨk dɨr pu bax jaiꞌch nat baꞌp ba tu jaiꞌchdhɨr bɨɨx aixim, pu kaiꞌñkam bɨɨpɨꞌ duadɨk bam na baꞌ puꞌñi bɨɨx bhaan ji chu biꞌyaꞌ na jɨꞌx tuꞌx chu jaiꞌch. \v 19 Na guꞌ guch Xoiꞌkam pu bɨjɨk dɨr dhiꞌ pɨx jir diꞌ gux Uañ Iiꞌmdagaꞌn gu Dios, \v 20 bhaankam baꞌ guch Xoiꞌkam puiꞌ tu duu nax bhaiꞌ tu biꞌyaꞌ buiñor na cham miꞌ puiꞌ ka tu tuiꞌñgɨt na jax jix aaꞌ bɨɨx nat jɨꞌk tuꞌp tu duu na jɨꞌk tuꞌx chu jaiꞌch, puiꞌ na jax na jɨꞌk tuꞌx chu jaiꞌch jix dhaam jaꞌk gio na jɨꞌk tuꞌp jix chu jaiꞌch yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn. Jix bhaiꞌ tu bii bɨɨx buiñor gu Dios nat jaax pɨx gu ɨꞌraꞌn guch Xoiꞌkam bhaan gu uꞌuux na gai bɨɨt. \p \v 21 Aapiꞌm cham tuꞌ jam kɨɨgalhdhat bɨɨpɨꞌ dɨr gu Dios, na pim guꞌ cham tuꞌr Israel kam jaꞌtkam kaꞌ jam jujur am bhaan, daix buam jum duukam japim jup tu buadaꞌ na tuꞌ cham jir kɨɨꞌ. \v 22 Guꞌ ji na guꞌ xib gu Dios pɨx dɨɨlh puiꞌ jam duu na pim jix bhaiꞌ biꞌyaꞌ buiñor na baꞌ xi jam joiꞌmdat jam aꞌm ba tɨ nɨidhim, puiꞌ jam duu bhaankam guch Xoiꞌkam nat jum tulhii tuukuꞌ bhaan na yaꞌ xi oilhimɨk. Pu kaiꞌñkam puiꞌ duu gu Dios nax aaꞌ na pim buiñor aayaꞌ cham tuꞌ bhaan uꞌuaꞌtulhdhix kam, dappaam jix uꞌuañ pɨx na pim buiñor aayaꞌ. \v 23 Baꞌ noꞌ pim guꞌ aapiꞌm jix aaꞌ na pim buiñor aayaꞌ, dai na pim miꞌ puiꞌ xi jiimdaꞌ tuꞌ sɨlhkam tɨ jɨɨꞌñdhat buiñor guch Xoiꞌkam, maaꞌn na pim jax miꞌ puiꞌ tu daaꞌñchuꞌndaꞌ na pimɨt jax jaꞌk kai gux bhaiꞌm kaiꞌchdham ñioꞌkiꞌñ guch Xoiꞌkam, na mɨt tu jam aꞌgi na bhaan tu aꞌga na pim jax jaꞌk dui cham mu jaꞌk bhɨɨyaꞌ na pim paiꞌ gammɨjɨ miꞌ pup jum tulhiiñdhaꞌ. Dhiꞌ jɨꞌ ji pu chuꞌm dhix bhaiꞌm kaiꞌchdham ñioꞌkiꞌñ guch Xoiꞌkam na bɨɨx kap naiꞌ tum aꞌga na jɨꞌx jir oiꞌñgaꞌn. Baꞌ aañiꞌ Paablo dhiꞌ pu chuꞌm kɨꞌn jup ja palhbuiꞌñ gu jaiꞌ nam naiꞌ tu aꞌga, aañ puiꞌp tu aꞌgichuꞌ. \s1 Na puiꞌ ba tɨꞌyaꞌ gu Paablo nat dhiꞌ bhaan tɨ tɨɨ gu Dios nax bhaiꞌ tu ja aagiꞌñdhaꞌ guiꞌ nam buiñor tɨ jɨɨgiꞌñ guch Xoiꞌkam \p \v 24 Baꞌ aañ xib jam aꞌmkam pɨx jiñ chulhiiñ. Jix bhaiꞌñ chaat iñ nañ jam aꞌmkam jiñ chulhiiñ, jam aꞌmkam ba tɨɨmuim iñ ɨp sia na jɨꞌx tɨi ka biꞌiix nam jum tulhiiñaꞌ bɨɨx guiꞌ nam jɨꞌk tɨ jɨɨgiꞌñ buiñor guch Xoiꞌkam. Dɨɨlh guñ chuukuꞌ kɨꞌn jañ ja aꞌmkam ba tɨɨmuim, katti baꞌ iam jix bhaiꞌ tu ja jimiaꞌ dɨɨlh, puiꞌ nat jax jup jum tulhii guch Xoiꞌkam jich aꞌmkam aach nach jɨꞌk buiñor ba tɨ jɨɨgiꞌñ. \v 25 Gu Dios pu chuꞌm kɨꞌn jiñ aꞌm tɨ tɨɨ nañ jix bhaiꞌ ja duñiaꞌ guiꞌ nam jɨꞌk puꞌñi buiñor tɨ jɨɨgiꞌñ guch Xoiꞌkam na baꞌx bhaiꞌ tu ja jimiaꞌ, nañ jix bhaiꞌ ja aaꞌñdhidhaꞌ gux bhaiꞌm kaiꞌchdham ñioꞌkiꞌñ guch Xoiꞌkam na jax pɨk jir jum duukam. \v 26 Guiꞌñ aagɨt jup kaiꞌch nañ jix bhaiꞌ jam aagiꞌñdhaꞌ nat dɨɨlh gu Dios jax jaꞌk tu dai na tu duñiaꞌ puꞌñi gatuuk. Jix ioꞌm muiꞌ oidhaꞌp duu nat dɨr puiꞌ jaꞌk tu daasak, pu cham jaroiꞌ maatɨt kɇɇkɇꞌ na jax jir jum duukam kaꞌ. Xib baꞌx bhaiꞌ ka matgir na jax jir jum duukam, nat guꞌ dɨɨlh gu Dios pɨx jich aaꞌñ nach jɨꞌk jir jaꞌtkam tugiꞌñ. \v 27 Gu Dios dɨɨlh jix aa na puꞌñich aagiꞌñdhaꞌ aach nach jɨꞌk jir jaꞌtkam tugiꞌñ nat jax jaꞌk tu daasak bɨjɨk na pu cham jaroiꞌ maatɨt kɇɇkɇꞌ, nach baꞌ miꞌ dhɨr bhaan machiaꞌ nax aaꞌ gu Dios na joidham jix bhaiꞌ tu ja jimiaꞌ bɨɨx gu jaꞌtkam, puiꞌ na jax sia guiꞌ nam puꞌñi cham jir Israel kam. Baꞌ dhiꞌ nat jax jaꞌk tu daasak gu Dios na pu cham jaroiꞌ maatɨt kɇɇkɇꞌ, guch Xoiꞌkam tɨi pu aagɨt jup kaiꞌch na puꞌñi gatuuk yaꞌ aayaꞌ, dhiꞌ na jam aꞌm tɨ nɨidhim xib, gam dhiꞌ na pim jaroiꞌ buiñor tɨ jɨɨꞌñdhat jix aik na paiꞌ joidham jix chu abhaar. \p \v 28 Baꞌ aach bɨɨx jich jujur kɨꞌn jix bhaiꞌ xich gaꞌngidhat tu aꞌgim na jax jaꞌk tu tuꞌiiꞌ buiñor guch Xoiꞌkam, nach baꞌx bhaiꞌ biꞌyaꞌ buiñor janoꞌ nach paiꞌ dhuuk buiñor aayaꞌ. \v 29 Dhiꞌ bhaan jañ gammɨjɨ tu juantuꞌ aañ, cham jañ paiꞌñ oꞌjolhiꞌñ, na guꞌñ aꞌm tɨ nɨidhim guch Xoiꞌkam na baꞌ bɨxchuꞌx bhaaiꞌ nañ pu tu duñiaꞌ. \c 2 \p \v 1 Tɨꞌñchokaꞌ pim jiñ jaaduñ jich Xoiꞌkam bhaan nañ aañ jix ioꞌm jiñ dhɨkooꞌñdhatuꞌ jam aꞌmkam aapiꞌm na pim jɨꞌk Laodiisea oiꞌdhaꞌ, bɨɨx sia guiꞌ nam cham jiñ maat, nam pu cham paiꞌ dhuuk jiñ ñɨiꞌñ maaxik. \v 2 Jiñ dhɨkooꞌñdhatuꞌ iñ ja aꞌmkam nam baꞌm guguuxdhai ja jujur am bhaan gammɨjɨ xim jajoiꞌgɨꞌndaꞌ bɨɨx jɨꞌmaꞌn. Jiñ dhɨkooꞌñdhatuꞌ iñ ɨp nam baꞌx bhaiꞌ machiaꞌ nat jax jaꞌk tɨi gu Dios bɨjɨk na tuꞌ jax dhuñiaꞌ. Gu Dios jir dhiꞌ pɨx guch Xoiꞌkam. \v 3 Baꞌ guch Xoiꞌkam pɨx bhaan jix jaiꞌch gu matdaꞌ, dhiꞌ buiñor bhaan jup tu tuꞌiiꞌ sia pɨk nar jax kaꞌ gɨt. \v 4 Aañ jam aagiꞌñ na pim baꞌ cham jaroiꞌ jɨɨgiꞌñdhaꞌ sia chi moo tɨi joidham jix bhaiꞌ xi bua na xi chu aꞌga. Na guꞌ dhiꞌ na miꞌ pɨx jam iatgiꞌñdhaꞌ, jix mamatdagɨm xi kaiꞌchdhaꞌ am guꞌ guiꞌ nam iatdaꞌ. \v 5 Gammɨjɨ jam tɨꞌñcho iñ guꞌ aañ sia kuñ guꞌ cham jam buip tuꞌiiꞌ gu maaxik, baꞌ aañ jix bhaiꞌñ chaat nañ jix maat na pim aapiꞌm miꞌ puiꞌ jiim na jax jix aaꞌ guch Xoiꞌkam, na pim guꞌ sap tuꞌ sɨlhkam buiñor tɨ jɨɨgiꞌñ. \s1 Na puiꞌ ba tɨꞌyaꞌ gu Paablo nax kɨɨꞌ iiꞌmdaꞌ ba uaꞌkaꞌ gu jaroiꞌ noꞌt buiñor ba tɨ jɨɨꞌñ guch Xoiꞌkam \p \v 6 Baꞌ gammɨjɨ pim miꞌ puiꞌ xi jiimɨt na jax jix aaꞌ guch Xoiꞌkam, na pimɨt guꞌ pu kaiꞌñkam buiñor tɨ jɨɨꞌñ. Jir jam gɇꞌkam tuk baꞌ xib. \v 7 Miꞌ pim puiꞌ tu daaꞌñchuꞌndaꞌ nam jax jaꞌk jam aagiꞌñ nax aaꞌ guch Xoiꞌkam, maaꞌn na pim jax miꞌ puiꞌ tu duñiidhaꞌ na pim baꞌ pu dhiꞌ bhaan jix ioꞌm kaapakaꞌ. Gammɨjɨ pim taxchaabgiꞌñdhaꞌ gu Dios. \p \v 8 Chaꞌpim mi ja kɇkɇɇdaꞌ guiꞌ nam jix mamatdagɨm xi kaiꞌchdhaꞌ, nam guꞌ jam iatgiꞌñdhaꞌ pɨx. Jir puiꞌ kaꞌ dho panaas nam jax kaiꞌchdhaꞌ, guꞌ pɨx ji na guꞌ cham tuꞌr sɨlhkam kaꞌ. Na guꞌ dɨɨlh pɨx nam jax ɨlhiiꞌñdhaꞌ nam pu kaiꞌchdhaꞌ na jax ja jurtuꞌnkaꞌ gux buam jum duukam yaꞌ kam dhi oiꞌñgaꞌn, cham tuꞌ nam miꞌ puiꞌ tu daaꞌñchuꞌndaꞌ na jax jix aaꞌ guch Xoiꞌkam. \p \v 9 Guch Xoiꞌkam maaꞌn na jax pɨx jir diꞌ gu Dios. \v 10 Baꞌ guch Xoiꞌkam jir gɇꞌkam ja bui gux buam jum duuꞌnkam nam jix chu jaiꞌch iiꞌmdaꞌ bhaan, cham tuꞌr jupaabkamuꞌn am. Jix bhaiꞌ tu jam jim baꞌ aapiꞌm na pim jɨꞌk buiñor tɨ jɨɨgiꞌñ. \v 11 Gu Israel kam jaꞌtkam jum matgilhiꞌñ am na baꞌ dhiꞌ bhaan bax maatɨꞌ kaꞌ nam dhiꞌr diꞌ gu jaꞌtkam tugiꞌñ gu Dios. Baꞌ aapiꞌm sia ku pimɨt cham puiꞌ jaꞌk duu, na pimɨt buiñor tɨ jɨɨꞌñ guch Xoiꞌkam, gu Dios puiꞌ jaꞌk ba jam duu na pim puiꞌp bar jaꞌtkam tugiꞌñ kaꞌ jaꞌp na jax gu Israel kam jaꞌtkam. Mɨk baꞌ jam buiꞌñchulh na pim baꞌ cham uaꞌtulhdharaꞌ bhaan ka tɨtɨɨꞌñchokaꞌ, baꞌ dhiꞌ puꞌñi jaꞌk jaꞌp ji buus na pimɨt jum matgilh jaꞌp na jax gu Israel kam jaꞌtkam na pim baꞌ bar jaꞌtkam tugiꞌñ gu Dios. \v 12 Na pimɨt paiꞌ dhuuk jum bopko suudaiꞌ kɨꞌn, dhiꞌ jaꞌp jir jum duukam na pimɨt bɨɨmaꞌn jum yaas guch Xoiꞌkam janoꞌ na mɨt paiꞌ dhuuk yaas na mɨt xi muꞌaak. Baꞌ nat paiꞌ dhuuk duadɨk giop buus miꞌ dhɨr koiꞌñgaꞌn tɨr, aapiꞌm puiꞌ bɨɨmaꞌn duduadɨk jup baapam, na pimɨt guꞌ tɨ jɨɨꞌñ na dai gu Dios bɨxchuꞌx bhaaiꞌ na pu tu duñiaꞌ. \v 13 Na guꞌ bɨɨpɨꞌ dɨr jaꞌp ji buusandat na pim koꞌiix kat, na pim dai uaꞌtulhdharaꞌ bhaan jum tukgiꞌñkaꞌ, cham tuꞌr jaꞌtkam tugiꞌñ kaꞌ pim gu Dios. Baꞌ xib ba bubua pimɨt bɨɨmaꞌn guch Xoiꞌkam, gu Dios pɨx dɨɨlh bɨɨmaꞌn jam duduaꞌñ, ba uañchudhix xib gu jam uaꞌtulhdharaꞌ. \v 14 Bɨɨx na jɨꞌk jax tu aagix nat tu uaꞌnak gu Moisees, cham tuꞌch palhbuidhat nach jɨꞌk jax tɨi chu buadaꞌ, dai na mu jaꞌk jich bhɨichdhatuꞌndat nach paiꞌ gammɨjɨ gɨt miꞌ pup jich chulhiiñdhaꞌ, guꞌ pɨx ji nat guꞌ guch Xoiꞌkam tu sooꞌm nat muu bhaan gu uꞌuux na gai bɨɨt. \v 15 Baꞌ bhaankam guch Xoiꞌkam, gu Dios ja xiꞌɨrbo bɨɨx guiꞌ na bɨxchuꞌx bhaaiꞌ nam pu tu duñiaꞌ, nam iꞌiiꞌmdaꞌ bhaan jix chu jaiꞌch. Cham tuꞌ kɨꞌn ji bii mɨt nam xi ja nɨiꞌñ gu jaiꞌ nam jup jix chu jaiꞌch, nat guꞌ xi ja uꞌuuk ja saagiꞌñ ja tuttuk bɨɨx pu tɨi nam cham tuꞌ ka bhaaiꞌ, guch Xoiꞌkam pɨx nat muu bhaan gu uꞌuux na gai bɨɨt. \s1 Na puiꞌ ba tɨꞌyaꞌ gu Paablo nach dai gaagidhaꞌ nach jax jaꞌk tu maiꞌchiaꞌ gux dhaam kam \p \v 16 Cham jir am noꞌ jaroiꞌ cham jam kɨɨgalhiꞌñ na pim kuaꞌ gu tuꞌ, piam gu tuꞌ na pim ioꞌ, piam noꞌ pim cham tu piastat gu jax chuꞌm tanoolh na paiꞌ dhuuk jum aaꞌndaꞌ, puiꞌ na jax na kiaꞌpɨx bhaiꞌ dhɨr jaꞌp ba gɨxiaꞌ gu masaaꞌn, piam na paiꞌ dhuuk cham tum juandaꞌ. \v 17 Jax dhui na guꞌ dhiꞌ jaꞌp pɨx ji buusan nar ɨkgigaꞌn guch Xoiꞌkam, dhiꞌ bhaan pɨx jum uaꞌrgiꞌñ nam jax jaꞌk tu jimdaꞌ gu jaꞌtkam. Guꞌ baꞌ guch Xoiꞌkam pɨk bhaan jup tu tuꞌiiꞌ dhiꞌ bɨɨx. \v 18 Baꞌ chaꞌpim jaroiꞌ jɨɨgiꞌñdhaꞌ sia ku jaroiꞌ jax kaiꞌch na pim jum uaꞌtulhiꞌñ, sia chi moo soiꞌm ɨlhdhat tɨi tu daan panaas ja bui gu noonbiꞌñ gu Dios. Puiꞌ xi kaiꞌchdhaꞌ am moo nam jix dhuduuꞌnkam ja nɨiꞌñ jix dhaam kam, guꞌ ji nam guꞌ iatdaꞌ nam jax dhui pɨx bhaan gɇꞌgɇrkam jum taat kaꞌ, dai gux buam jum duukam nam bhaan tɨtɨɨꞌñchokaꞌ guꞌ na tuꞌ cham jir kɨɨꞌ. \v 19 Cham tuꞌ buiñor jup tuiꞌkaꞌ am guꞌ guch Xoiꞌkam dhiꞌ pu chuꞌm gu jaꞌtkam, guch Xoiꞌkam pɨx guꞌ nar gɇꞌkam ja bui dhiꞌ nam buiñor tɨ jɨɨgiꞌñdhaꞌ, dhiꞌ baꞌ ja guguuxdhaꞌ nam jix ioꞌm miꞌ puiꞌ xi jiimdaꞌ na jax jix aaꞌ. Guch Xoiꞌkam pɨx sia ja maak na tuꞌ ja aꞌm jum aaꞌndaꞌ guiꞌ nam buiñor tɨ jɨɨgiꞌñdhaꞌ, sia guch Xoiꞌkam pɨx dɨɨlh miꞌ ja tuttuꞌ guiꞌ nam buiñor tɨ jɨɨgiꞌñ na paiꞌ jax jix aaꞌ gu Dios nam tuutkaꞌ. \p \v 20 Baꞌ aapiꞌm buiñor bap tuiꞌdhiꞌ guch Xoiꞌkam xib, na pim guꞌ ba tɨ jɨɨgiꞌñ nat jich aꞌmkam muu, cham tuꞌ pim ja bui kap tuiꞌdhiꞌ guiꞌ nam iiꞌmdaꞌ bhaan yaꞌr gɇꞌgɇrkam dhi oiꞌñgaꞌn bhaan. Gu baꞌ noꞌ pim guꞌ cham ja bui kap tuiꞌdhiꞌ dhiꞌ, ¿jax ku pim baꞌ pui puiꞌ jaꞌk tu jim jaꞌp na jax noꞌ pim panaas ja buip tuiꞌdhiꞌ? Pui pim ja jɨɨgiꞌñ guiꞌ nam jup jam tɨtdadaꞌ: \v 21 “Jaꞌp tuꞌm jir uaꞌtulhdharaꞌ noꞌ pim gan daꞌngɨ. Jaꞌp tuꞌm jir uaꞌtulhdharaꞌ noꞌ pim gan kuaꞌ. Jaꞌp tuꞌm jir uaꞌtulhdharaꞌ noꞌ pim gan dɨꞌnka.” \v 22 Dhiꞌ yaꞌ pɨx guꞌ nam dɨɨlh jax ɨlhiiꞌñdhaꞌ guiꞌ nam puiꞌ kaiꞌchdhaꞌ, na guꞌ dhiꞌ saalh puiꞌ jaꞌk tɨi pup xi chu jimdat am gu jaꞌtkam mɨkkat maakam jup ba tu duiñchuꞌndaꞌ, cham tuꞌ nam gammɨjɨ puiꞌ pu tu jimdaꞌ. \v 23 Tɨi dhor am ɨp puiꞌ nam jax kaiꞌchdhaꞌ, nam guꞌ tu ja aagiꞌñdhaꞌ nam jax jaꞌk soiꞌm ɨlhiiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam gio nam jax jaꞌk jix bhaiꞌ tu jimdaꞌ. Ja aagiꞌñdhaꞌ am nam tulhiiñchudaꞌ gu ja tutkuꞌ na baꞌx bhaiꞌ tu ja jimiaꞌ, guꞌ pɨx ji na guꞌ dhiꞌ puiꞌ jaꞌk cham jɨꞌxkat jich palhbuidhaꞌ nach jax jaꞌk dui nakgaꞌ nach bɨɨx aixim jix buam jix chu duñiik kaꞌch chutkuꞌ bhaan. \c 3 \p \v 1 Guꞌ baꞌ na pimɨt guꞌ aapiꞌm koꞌɨɨk giop ba dudua bɨɨmaꞌn guch Xoiꞌkam, jum aaꞌ na pim gaaꞌñchuꞌndaꞌ na pim jax jaꞌk daix dhaam jaꞌk tu maiꞌchiaꞌ, na guꞌ guch Xoiꞌkam jix dhaam daa, kɨɨꞌn dɨr jaꞌk daa na paiꞌ gu Dios. \v 2 Dai gux dhaam kam japim bhaan tɨtɨɨꞌñchokaꞌ, cham tuꞌ gu tuꞌ na yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn jix jaiꞌch. \v 3 Na pimɨt guꞌ aapiꞌm jaꞌp ji bubua na pimɨt koi buiñor gux buam jum duukam, baꞌ xib jaꞌp ji buusan na pim buiñor ba ulhñix gu Dios bɨɨmaꞌn guch Xoiꞌkam. \v 4 Guch Xoiꞌkam pɨx jir jam iiꞌmdaꞌ aapiꞌm, na guꞌ na paiꞌ dhuuk maaxik jam buim maaxdhaꞌ, aapiꞌm puiꞌ buiñor jup jum maaxdhaꞌ, baꞌ dai na pim buiñor jaꞌk ji aayaꞌ, gammɨjɨ pim baꞌ pu buiñor bap tuiꞌkaꞌ na paiꞌ dhɨr jix ioꞌm jir gɇꞌkam. \s1 Gu Paablo na bhaan ba tu aꞌgaꞌ nach jax jir tuꞌm kat bɨɨpɨꞌ dɨr gio xib nach buiñor ba tɨ jɨɨgiꞌñ guch Xoiꞌkam \p \v 5 Baꞌ kapbhaiꞌ nat jaꞌp ji buus na pim ba koꞌiix buiñor gux buam jum duukam, chaꞌpim ka kɨɨsaidhaꞌ na pim jix buam jum duukam jup tu buadaꞌ. Chaꞌpim naiꞌ pɨx ja bɨɨm ka boppodaꞌ gu uꞌuub noꞌm cham jir jam bɨpnaꞌ. Chaꞌpim puiꞌ jaꞌk jix buam tu jimdaꞌ. Xi ñakooꞌndaꞌ pim sia ku jax jix buam tu tatdaꞌ na pim jix buam jix chu duñiik. Chaꞌpim jix aaꞌndaꞌ sia na pim gɨt jaꞌp pɨx muiꞌ xi biaꞌkaꞌ gu tuumiñ, na guꞌ dhiꞌ puiꞌ pɨx jup ji buusan na jax noꞌch ja bui tu daan guiꞌ nam didios jir jum tɨɨtgɨdam jup duiñxim. \v 6 Na guꞌ dhiꞌ pu chuꞌm kɨꞌn baꞌ ja tulhiiñchudaꞌ gu Dios gu jaꞌtkam guiꞌ nam cham jɨꞌx kɨɨgalhdhaꞌ. Na guꞌ guiꞌ nam cham kɨɨgalhiꞌñdhaꞌ gu Dios, dai puꞌñi jaꞌk nam tu buadaꞌ, cham tuꞌ kaꞌm nɨiꞌñdhaꞌ am. \v 7 Aapiꞌm puꞌñi jaꞌk jup tu jimdat guꞌ bɨɨpɨꞌ dɨr na pim chakui tɨ jɨɨꞌñdhat buiñor guch Xoiꞌkam. \v 8 Baꞌ xib chaꞌpim kam bhabhaakuiꞌñdhaꞌ. Chaꞌpim ka gaꞌngadaꞌ na pim jax jaꞌk jix buam ja doodaꞌ gu jaiꞌ jaꞌtkam, chaꞌpim giilhim ka ja tɨtdadaꞌ. Chaꞌpim jix buam jum duukam kap tu buadaꞌ na baꞌ cham giop bhaamuꞌ gu Dios jam bui. Chaꞌpim tuꞌ kap jum buixiꞌñdhaꞌ bɨɨx dhiꞌ puiꞌ. \v 9 Chaꞌpim kam iꞌiatgiꞌñdhaꞌ tuꞌ na pɨx bhaan. Ba doꞌñcho pimɨt guꞌ aapiꞌm na pim jax ka tu jimdat bɨɨpɨꞌ dɨr, cham tuꞌ pim puiꞌ jaꞌk ka tu jim. Kam uaꞌtulhiꞌñdhaꞌ pim guꞌ bɨɨpɨꞌ dɨr, \v 10 xib maakam japim ba tu jim, miꞌ puiꞌ ba jiim japim na jax jix kɨɨꞌ kaꞌm nɨiꞌñ gu Dios. Saalh japim pɨx miꞌ puiꞌ ji jimiim na jax jaꞌk tu jim gu Dios nat jaroiꞌp tu duu bɨɨx na jɨꞌk tuꞌx chu jaiꞌch, na pim guꞌ saalh pɨx jix bhaiꞌ maachim na jax jaꞌk tu jim gu Dios. \v 11 Cham tuꞌ baꞌm aaꞌ kiaꞌ sia ku jaroiꞌr Israel kam maaꞌnkam piam ku guꞌ cham. Piam sia ku matgilhdhix nar Israel kam maaꞌnkam piam ku guꞌ cham. Piam sia kur miꞌ paiꞌ kam gu jaroiꞌ nam paiꞌ oiꞌdhaꞌ gux chutumñigam, piam ku guꞌ maakam jaꞌk kam nam paiꞌ oiꞌdhaꞌ guiꞌ nam cham tu tumñiꞌ. Piam ku guꞌr tujuandam puiꞌ cham namkidhat, piam ku guꞌ namkidhix kam jir tujuandam. Jax dhui na guꞌ bɨɨx pɨx ja aꞌm ba tɨ nɨidhidhaꞌ guch Xoiꞌkam, dai noꞌm soiꞌm ɨlhdhat buiñor ba tɨ jɨɨgiꞌñ. Baꞌ dai guch Xoiꞌkam jix bhaaiꞌ na ja palhbuidhaꞌ bɨɨx gu jaꞌtkam sia nar jaroiꞌ kaꞌ gɨt. \p \v 12 Jix ioꞌm xi jam joiꞌgɨꞌn aapiꞌm gu Dios, baꞌ miꞌ jam tuttu ja bui guiꞌ nam jir jaꞌtkam tugiꞌñ na pim baꞌ aapiꞌm puiꞌp bar jaꞌtkam tugiꞌñ kaꞌ. Dai baꞌ na pim miꞌ puiꞌ ba jiimdaꞌ na jax jaꞌk jum aaꞌ na pim miꞌ puiꞌ jiimdaꞌ na pim bar jaꞌtkam tugiꞌñ. Xix jajoiꞌmdat japim gu jaiꞌ, jir jix bhabhaiꞌkam kaꞌ pim. Soiꞌ pim jum ɨlhiiꞌñdhaꞌ, chaꞌpim naiꞌ tu kokdadaꞌ. \v 13 Xi ñakooꞌndaꞌ pim noꞌt jaroiꞌ maadɨt tuꞌ cham am bua jam bui, cham tuꞌ na pim tukgɨi puiꞌp doodaꞌ. Tu uañiꞌñkaꞌ pim pɨx, jaꞌp na jax guch Xoiꞌkam nat tu jam uañ na pim buiñor jix uꞌuaꞌtulhdhix kat. \v 14 Dhiꞌ pɨk jix ioꞌm jum aaꞌ na pim jix ioꞌm xim jajoiꞌgɨꞌndaꞌ bɨɨx jɨꞌmaꞌn, na guꞌ noꞌ pim xim jajoiꞌgɨꞌn, bɨɨx maaꞌn ñiꞌook jup duiñchuꞌndaꞌ pim. \v 15 Pu kaiꞌñkam jam aꞌm tɨ tɨɨ guꞌ gu Dios na pim maaꞌn tuukuꞌ pɨx buiñor bap tuiꞌñgɨdaꞌ bhaan gu tukgaꞌn guch Xoiꞌkam. Jix bhaiꞌ pim jum taatɨt tu oiꞌñkaꞌ, na guꞌ dhiꞌ guch Xoiꞌkam puiꞌ jaꞌk jix aaꞌ, puiꞌ jaꞌk jam jujurtuꞌnkaꞌ na pim jix bhaiꞌm taat kaꞌ. Jix bhaiꞌm taat kaꞌ pim ɨp baꞌ buiñor guch Xoiꞌkam nax bhaiꞌ jam bua. \p \v 16 Chaꞌpim mɨk buppadaꞌ na pimɨt tuꞌ ba maat nat jam aaꞌñ guch Xoiꞌkam, na guꞌ dhiꞌ joidham jir jix kɨɨꞌp jum duukam. Gio na pim paiꞌ dhuuk tum aꞌaagiꞌñdhaꞌ gux bhaiꞌm kaiꞌchdham ñioꞌkiꞌñ guch Xoiꞌkam, piam na pim paiꞌ dhuuk jum sɨsɨlhkaꞌndaꞌ sia tuꞌ na pɨx bhaan, bɨɨpɨꞌ pim xim gaꞌngimɨi na pim jax jaꞌk tɨꞌyaꞌ na pim baꞌx bhaiꞌ ja aagiꞌñdhaꞌ. Xi laalaꞌñxidhat japim gu Dios, bhaan japim dɨr xi boosgat Saalmos taꞌm, piam sia jax ña pɨx chuꞌm, dai nax dhaam kam bhaan tu aꞌgadaꞌ. Dhiꞌ pim baꞌ bhaan taxchaabgiꞌñdhaꞌ gu Dios gio na pim bhaan gɇꞌkamtuꞌndaꞌ bɨɨx na jɨꞌx jam jujur kɨꞌn. \v 17 Gio bɨɨx na pim jɨꞌk jax kaiꞌchdhaꞌ, piam na pim jɨꞌk tuꞌ jax buadaꞌ, puiꞌ pim jaꞌk buadaꞌ na jax jaꞌk bhaan jix maatɨꞌ kaꞌ na pim aapiꞌm sɨlhkam kaichuꞌ guch Xoiꞌkam nar Gɇꞌkam. Xi taxchaabgidhat japim ɨp baꞌ gu Dios jich Gɨꞌkoraꞌ nat jix bhaiꞌ ba duu jam aꞌmkam guch Xoiꞌkam. \s1 Na ba ja aagiꞌñdhaꞌ gu Paablo nam jax jaꞌk tu jimdaꞌ nam buiñor ba tɨ jɨɨgiꞌñ guch Xoiꞌkam \p \v 18 Aapiꞌm uꞌuub na pim tɨ bɨpnaꞌ, tuꞌ kaꞌm japim xi ja nɨidhat gu jam bɨpnaꞌ. Jum aaꞌ na pim puꞌñi jaꞌk duiñchuꞌndaꞌ na pim buiñor ba tɨ jɨɨgiꞌñ guch Xoiꞌkam. \v 19 Gio aapiꞌm chichioꞌñ na pim jup tɨ bɨpnaꞌ, xix jajoiꞌmdat japim ɨp gu jam bɨpnaꞌ, chaꞌpim giilhim ja tɨtdat. \v 20 Baꞌ aapiꞌm na pim tɨ gɨgɨꞌkoraꞌ, tuꞌ kaꞌm japim xi ja nɨidhat gu jam tataat gio gu jam nanaan, sia na pim jir aꞌaalh, piam ku pim jir biipibop, piam ku pim jir gɇꞌgɇr jaꞌtkam, na guꞌ puiꞌ jaꞌk jix aaꞌ guch Xoiꞌkam. \v 21 Baꞌ aapiꞌm na pim jir ja gɨꞌkoraꞌ, chaꞌpim ja bhakkutuꞌndaꞌ gu jam maamar nam baꞌ cham tuꞌ bhaan jum oꞌjolhiꞌñdhaꞌ. \v 22 Gio aapiꞌm na pim puiꞌ pɨx jir tujuandam cham ji jam namkidhat, puiꞌ pim tuꞌ kaꞌm jup ja nɨidhat guiꞌ na pim tu ja juañxiꞌñ. Gammɨjɨ pim miꞌ puiꞌ ja duiñxidhidhaꞌ gu tuꞌ, cham tuꞌ dai nam paiꞌ dhuuk xi jam nɨiꞌñdhaꞌ noꞌ pim miꞌ puiꞌ tu duñiim. \v 23 Bɨɨx na pim jɨꞌk tuꞌ jax buadaꞌ, chaꞌpim jum oꞌjolhdhat pu buadaꞌ, guꞌ jaꞌpji bɨɨx jam jujur kɨꞌn, panaas ku pim guch Xoiꞌkam pɨx pu buixiꞌñdhaꞌ gu tuꞌ, cham tuꞌ gu jaꞌtkam yaꞌ kam dhi oiꞌñgaꞌn. \v 24 Bax maat japim guꞌ na gu Dios jam makiaꞌ guiꞌ nat tuꞌ bɨjɨk pu ja iimchux na ja makiaꞌ guiꞌ nam puꞌñir jaꞌtkam tugiꞌñ kaꞌ. Bhaankam tu juan japim guꞌ guch Xoiꞌkam dhiꞌ na pɨk jir jaroiꞌ gaꞌn bɨɨx na jɨꞌk jix chu jaiꞌch. \v 25 Na guꞌ guiꞌ nam jix buam tu duñiaꞌ yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn, cham tuꞌ pu chuꞌm tu maiꞌchiaꞌ am, jaꞌxbuiꞌ kaꞌm jum tulhiiñaꞌ am nam jɨꞌk tuꞌx buam tu duñiaꞌ, na guꞌ gu Dios cham tuꞌ jaiꞌ jaꞌp pɨx jix ja kɨɨgalhdhai ja aichdhaꞌ buiñor, guꞌ jaꞌpji guiꞌ nam miꞌ puiꞌ jimiaꞌ na jax jix aaꞌ. \c 4 \p \v 1 Baꞌ aapiꞌm na pim jɨꞌk ja biaꞌ gu tujuandam puiꞌ cham ji ja namkidhat, jix bhaiꞌ pim ja buaꞌt, jix bhaiꞌ pim ja tɨtdat, cham tuꞌ na pim buam pɨx ja buadaꞌ. Tɨꞌñchot japim na jumaip jix jaiꞌch gu ja gɇꞌkam tuk nax dhaam jup tuꞌiiꞌ, jam tɨkkaꞌ baꞌ na pimɨt jax jaꞌk tu jii ja bui. Jich Xoiꞌkam dhor diꞌ gu ja gɇꞌkam tuk. \p \v 2 Gammɨjɨ pim tu daandaꞌ buiñor gu Dios, taxchaabgiꞌñdhaꞌ pim sia tuꞌ na pɨx bhaan, chaꞌpim dai gam ɨrdat darkaꞌ. \v 3 Jich aꞌmkam japim sia tu daandaꞌ, puiꞌ pim xi chɨtdadaꞌ gu Dios na cham tuꞌ tuꞌx buam jum duukam tu sosbhiꞌñdhaꞌ nach naiꞌ tu aꞌga gux bhaiꞌm kaiꞌchdham ñioꞌkiꞌñ guch Xoiꞌkam, nach jix bhaiꞌ ja aagiꞌñdhaꞌ gu jaꞌtkam nat jax pɨk kaiꞌñkam bha jii yaꞌ dhi oiꞌñgaꞌn. Dhiꞌ kɨꞌn yaꞌ kuup iñ aañ nañ tu aꞌga pɨx dhiꞌ pu chuꞌm. \v 4 Puiꞌ pim xi chɨtdadaꞌ gu Dios na guiꞌ pɨx jiñ palhbuiꞌñchuꞌndaꞌ nañ baꞌx bhaiꞌ ja aaꞌñdhidhaꞌ gu jaꞌtkam gux bhaiꞌm kaiꞌchdham ñioꞌkiꞌñ guch Xoiꞌkam na jax jir miꞌ puiꞌ. \p \v 5 Dɨɨlh japim xim gaꞌngadaꞌ ɨp na pim jax jaꞌk tu jimdaꞌ ja bui guiꞌ nam cham buiñor tɨ jɨɨgiꞌñ guch Xoiꞌkam. Gammɨjɨ pim tu ja aꞌgiꞌñdhaꞌ gux bhaiꞌm kaiꞌchdham ñioꞌkiꞌñ guch Xoiꞌkam, cham tuꞌ na pim jax chuꞌm tanoolh gam ɨrdat darkaꞌ. \v 6 Dai gux kɨɨꞌp jum duukam ɨp na pim tu ja aꞌgiꞌñdhaꞌ gammɨjɨ na tuꞌ joidham jum kaiꞌch. Gio bɨɨpɨꞌ dɨr japim pu bam gaꞌngadaꞌ na pim jax jaꞌk tɨɨdaꞌ maaꞌn gu tuꞌ na ba jam tɨkkadaꞌ, cham tuꞌ na pim jaꞌp pɨx muiꞌ ba nokiaꞌ cham bhaiꞌ ji kɇɇji na tuꞌ pɨk jix maachim kaꞌ. \s1 Gu Paablo na ba ja tabuimgidhaꞌ \p \v 7 Gu Tiikiko nar jich jaduuñ jich Xoiꞌkam bhaan, joidham jir jix kɨɨꞌ tujuandam tugiꞌñ guch Xoiꞌkam, gammɨjɨ puñ palhbuiꞌñchuꞌ nañ jɨꞌk tuꞌ jax bua. Dhiꞌñ aꞌmkam mummɨ tu jam aꞌgidhaꞌ. \v 8 Mu jam joochxidhaꞌ iñ na baꞌx bhaiꞌ jam aagiꞌñdhaꞌ nach jax jich ɨlhiiꞌñ aach yaꞌ, gio na jam guguuxdhaꞌ na pim cham tuꞌ bhaan jum oꞌjolhdhat miꞌ puiꞌ xi jiimdaꞌ na jax jix aaꞌ guch Xoiꞌkam. \v 9 Bɨɨx muiꞌp jimdaꞌ bɨɨmaꞌn gu Oneesimo na puiꞌp jir jich jaduuñ jich Xoiꞌkam bhaan. Jix kɨɨgalhiꞌñ ich dhiꞌ dhich jaduuñ, na guꞌ miꞌ puiꞌ xi jim na jax jix aaꞌ guch Xoiꞌkam jaꞌp na jax aapiꞌm. Bax maat japim nar jaroiꞌ dhaꞌ, na guꞌr miꞌ kam jam bui. Dhiꞌm baꞌ jam aagiꞌñdhaꞌ na jɨꞌk tuꞌ jax jum bua ya jaꞌp. \p \v 10 Mu jam ñioꞌkiꞌñ dhi uꞌuan taꞌm bhaan guñ jaduuñ jich Xoiꞌkam bhaan Aristaarko, nach maap yaꞌ kuup. Gio gu Maarkos puiꞌ muiꞌp jam ñioꞌkiꞌñ, nam iampɨx miaꞌn jir jum jajaaꞌnim gu Bernabee. Bax maat japim na pim joidham jix bhaiꞌ tɨɨdai aichdhaꞌ dhi Maarkos noꞌt jax dhuuk mummɨ jaꞌp ba ji buus jam bui. \v 11 Bɨɨx gu Jesuus muiꞌp jam ñioꞌkiꞌñ, nam Juusto kɨꞌn jup jix maat kaꞌ jaiꞌ dhɨt gu jaꞌtkam. Dai dhi baik gammɨjɨñ bɨɨm jup tuiꞌñgɨdaꞌ am nam jiñ palhbuidhidhaꞌ bɨɨx aixim nañ tu aꞌga na jax jaꞌk duix joiꞌmdat ja aꞌm ba tɨ nɨidhidhaꞌ gu Dios gu jaꞌtkam. Daipuꞌ dhiꞌñ palhbuiꞌñchuꞌndaꞌ am sia kum guꞌ tɨi jaiꞌp jix jaiꞌch guiꞌ nam puiꞌ buiñor jup tɨ jɨɨgiꞌñ guch Xoiꞌkam nam puiꞌp jir Israel kam jaꞌtkam. Baꞌ dhiꞌñ ja aꞌm jiñ guguuxiꞌñ. \v 12 Sia gu Epaapras mu jam ñioꞌkiꞌñ, dhiꞌ na puiꞌp jir tujuandam tugiꞌñ guch Xoiꞌkam. Dhiꞌ puiꞌp jix maat japim, na guꞌr mu kam jam bui. Gammɨjɨ soiꞌm ɨlhdhat tu daandaꞌ jam aꞌmkam aapiꞌm na baꞌ gu Dios jam aꞌm tɨ nɨidhidhaꞌ na pim miꞌ puiꞌ jiimdaꞌ na jax jix aaꞌ, na pim cham tuꞌ bhaan jum oꞌjolhdhat sia nar jax kaꞌ gɨt. \v 13 Nɨiꞌñ iñ aañ na tuꞌ sɨlhkam jix buam jum aaꞌ jam aꞌmkam guch jaduuñ Epaapras, sia ja aꞌmkam jix buam jum aaꞌ guch jaaduñ guiꞌ nam Iaraapolis oiꞌdhaꞌ gio guiꞌ nam Laodiisia oiꞌdhaꞌ. \v 14 Sia gu Deemas yaꞌ dɨr mu jam ñioꞌkiꞌñ, gio gu Luukas, dhiꞌ nax maatɨt tu ja julhiiꞌñ gux kakoꞌkkam. Joidham jix kɨɨgalhiꞌñ ich aach dhi Luukas. \p \v 15 Aapiꞌm baꞌñ aꞌmkam jup xi ja ñioꞌkdhaꞌ bɨɨx guiꞌ nam jɨꞌk buiñor tɨ jɨɨgiꞌñ guch Xoiꞌkam nam Laodiisia maap jum jumpadat tu daan. Bɨɨx japim jiñ aꞌmkam xi ñioꞌkdhaꞌ gu Ninpas, gam bɨɨx guiꞌ nam jɨꞌk buiñor jum jumpadat maap tu daan buiñor gu Dios. \v 16 Baꞌ na pim paiꞌ dhuuk tɨɨmoꞌ na pim jiñkuidhaꞌ dhiꞌñi uꞌuan nañ mu tu jam uaꞌniꞌñ, ja doꞌñchiꞌñpuꞌ pim guiꞌ nam Laodiisia maap jum jumpadat tu daan buiñor gu Dios nam baꞌp jiñkuidhaꞌ. Aapiꞌm baꞌp xi jiñkuidhaꞌ gu uꞌuan guiꞌ nam bhaiꞌp jam joochxidhaꞌ, guiꞌ na ñich muiꞌp tu ja uaꞌñ bɨɨpɨꞌ dɨr. \v 17 Jaꞌp japim tɨɨdaꞌ gu Arkiipo nax bhaiꞌ miꞌ puiꞌ xi dhuñiidhaꞌ nat jax kaiꞌñkam bhaan tɨ tɨɨ gu Gɇꞌkam jich Xoiꞌkam, jix bhaiꞌ na xi chu juañxidhidhaꞌ. \p \v 18 Baꞌ aañ Paablo, dɨɨlh jiñ ñob kɨꞌn jañ yaꞌ xi chu uaꞌnaꞌ, jaꞌp jañ yaꞌ xi chu jam uaꞌñdhaꞌ. Xiñ chɨꞌñchokat japim nañ yaꞌ kuup. Bɨɨx jiñ jur kɨꞌn jañ aañ puiꞌñ aaꞌ na gɨt gu Dios pɨx jam tajaañdhaꞌ guiꞌ na pim kɨꞌn jix ioꞌm xim jajoiꞌgɨꞌndaꞌ bɨɨx jɨꞌmaꞌn.