\id MRK - Sembeleke Samberigi PNG MARK 01 20/3/91 Macnaughtan \h MAKA \toc1 Makama꞉ wape pieke Pi Seliapoe \toc2 Maka \toc3 Maka \mt1 Makama꞉ wape pieke Pi Seliapoe \c 1 \s1 Bapitaisi peao hayeke hali Dionima꞉ pi waleekeeki \r (Ma꞉tiu 3꞉1-12, Luku 3꞉1-18, Dioni 1꞉19-28) \p \v 1 Koda꞉na꞉ Eiyeke Yesu Ketiso ipika꞉ pi seliapo doe. \v 2 Do pita꞉ hande potopede Aisayama꞉ wape pea ula꞉ ekita꞉ dupa. \q1 Koda꞉ma꞉ alota꞉ Opua꞉pe. Ya pi mea puaasa꞉ hali amba꞉la tapaalueke. Naka꞉ pota꞉ epeaena꞉yeke tapaalueke leekeme. \q1 \v 3 Kutupa ma꞉nda꞉ma꞉ hapu hayeke alena꞉ hata꞉ wi ala꞉me dupa \q1 Tekehalina꞉ pota꞉ epeaape. Ipika꞉ pota꞉ tikitiki yao epeaape laa wi ala꞉me \q1 laa wape piekeme. \p \v 4 Koto wape pieke tupa꞉ bapitaisi peao hayeke hali Dionima꞉ hapu hayeke alena꞉ a꞉pa hayekeme. Kutupa ipikana꞉ma꞉ wanda꞉hali bapitaisi peaaso hata꞉ pi make wala꞉tiki piekeme. Dupa leekeme. Hone la꞉ka꞉la mina wimika꞉na꞉ta꞉ I̱ma꞉ iki bapitaisi peaalueke. Koto ekina꞉ Koda꞉ma꞉ ika꞉ hoke haumanu paeyaalieke leekeme. \v 5 Diudia nane haemeke wanda꞉hali paeyao make Diutuseleme da pa꞉ta꞉ haemeke wanda꞉hali paeyao make Dioni pa꞉ta꞉ pua꞉tiki pu haemekeme. Kutupa Diodani ikali pa꞉ta꞉ wanda꞉halima꞉ ika꞉ hoke haumanu ka꞉la꞉polo haena꞉ Dionima꞉ bapitaisi peatiki piekeme. \p \v 6 Dionima꞉ta꞉ kemolo ma꞉na꞉ itikima꞉ wepieke dau pambaota꞉ ba꞉ta꞉idota꞉ ma꞉na꞉ yonkelekema꞉ wepiekeeki yameekeme. Kutupa ipika꞉ neta꞉ hombuta꞉ make boi hapeke make na꞉tiki pu hayekeme. \v 7 Ipikana꞉ma꞉ pi walolo hata꞉ dupa leekeme. Ya hoki nane ipilia꞉ halita꞉ I̱ halo tupa꞉ na hala꞉ hali ipilieke. Ipikita꞉ hali tieke ipilieke. I̱ta꞉ ipiki pa꞉la꞉ tupa꞉ epeke hali dia꞉me. I̱ma꞉ panda꞉puniao ipika꞉ anke dake pu ka꞉la꞉papeketa꞉ ana꞉ na pa꞉la꞉me laata꞉ \v 8 I̱ma꞉ta꞉ ikalima꞉ iki bapitaisi peaasopate ipikana꞉ma꞉ta꞉ Holi Sipitidima꞉ iki bapitaisi peaalieke leekeme. \s1 Dionima꞉ Yesu bapitaisi peaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 3꞉13-17, Luku 3꞉21-22) \p \v 9 Koto dina꞉ta꞉ Yesuma꞉ Ka꞉lili nane hayeke Na꞉sa꞉tete da mina꞉pa꞉lao Diodani ikali pa꞉ta꞉ peekeme. Koto ikali pa꞉ta꞉ Dionima꞉ Yesu bapitaisi peaeyekeme. \v 10 Kutupa Yesuma꞉ ikali pa꞉ta꞉ mina꞉pa꞉lao opa꞉liaaso hata꞉ koto kone oli ya akolopa꞉pa wiekeeki handaata꞉ oli Holi Sipitidi make melipu tupa꞉ ipiki pa꞉ta꞉ hola꞉pa꞉niaeyekeeki handeekeme. \v 11 Kutupa pi ho̱la̱꞉makema꞉ ya nane hata꞉ la꞉niaeyeke pita꞉ dupae. Neketa꞉ ya pukipiki wekie. Neke pa꞉ta꞉ I̱ma꞉ ta꞉na꞉ma꞉ wopu homolome laa la꞉niaeyekeme. \s1 Sadanima꞉ Yesuma꞉ pita꞉la꞉eki handuluekema꞉ la handeekeeki \r (Ma꞉tiu 4꞉1-11, Luku 4꞉1-13) \p \v 12 Koto kone Holi Sipitidima꞉ hapu hayeke alena꞉ Yesu pena꞉yeke tapaeyekeme. \v 13 Kutupa Sadanima꞉ Yesu la handa haena꞉ta꞉ nate hali tieke yaapona꞉ Yesu koto pa꞉ta꞉ hayekeme. Ipikita꞉ ma꞉na꞉ yeti hao hayeke alena꞉ hayekepate mo enisolo tonuma꞉ a꞉pa petelemekeme. \s1 Yesuma꞉ Ka꞉lili nane pi waleekeeki \r (Ma꞉tiu 4꞉12-22, Luku 4꞉14-15, 5꞉1-11) \p \v 14 Dioni dipula mea pitaeyeke hoki naneta꞉ Yesuma꞉ mo Ka꞉lili nane puaata꞉ Koda꞉na꞉ Pi Seliapo wala꞉tiki piekeme. \v 15 Dupa leekeme. Ameta꞉ Koda꞉ ipika꞉ natee. Ameta꞉ Koda꞉ ipika꞉ Kilu Tombuao Hala꞉eki teke pa꞉ta꞉ ya꞉la꞉me laa Hone ma꞉nda꞉ la꞉ka꞉la꞉ mina wiaata꞉ do Pi Seliapo hone tulao hapa꞉peke leekeme. \p \v 16 Kutupa Yesuma꞉ mo tunkulu pa ula꞉ Ka꞉lili ikali tea꞉na꞉ yopulu hata꞉ mo Saimono A꞉ndutu hama̱la̱꞉ma꞉ tenkinu tieke kiake ikali pa꞉ta꞉ mea lopaaso haepekeeki handeekeme. Ipilikita꞉ ta꞉peli mu haepeke hali yaapoe. \v 17 Yesuma꞉ ipiliki pa꞉ta꞉ alota꞉ Yaka hoki nane tolu hapa꞉peke leekeme. Kutu pipika꞉na꞉ta꞉ ipilikita꞉ haliweki mulu pelepe hali yaapo hapena꞉ walueke leekeme. \v 18 Koto leekeeki opua ipilika꞉ tenkinumanu mina꞉pa꞉lao koto kone Yesuna꞉ hoki nane teli mea pepekeme. \p \v 19 Kutupa Yesuma꞉ hosiki siki mopate leke puaata꞉ Dia꞉mesi Dioni hama̱la̱꞉ Sepedina꞉ eiyeke yaapo ipilika꞉ palai kawasona꞉ pita꞉ tenkinumanu tombulolo haepekeeki handeekeme. \v 20 Yesuma꞉ handaata꞉ koto kone Ipupe laa wi leekeme. Koto leekeeki opuata꞉ mo hama̱la̱꞉ma꞉ ipilika꞉ ateke Sepedi make mo e pokaemeke haliweki make palai kawasona꞉ pitina꞉ mina꞉pa꞉lao Yesuna꞉ hoki nane teli mea pepekeme. \s1 Hali pitieke hoke temoko tolu liekeeki \r (Luku 4꞉31-37) \p \v 21 Kutupa Kapeneami da nane pemekepate koto da pa꞉ta꞉ hata꞉ Diu wanda꞉halina꞉ Hoto Pila꞉ Natena꞉ ipikana꞉ma꞉ mo pi hotu haemeke da pa꞉ta꞉ honda꞉ pambaata꞉ pi waleekeme. \v 22 Kutupa wanda꞉halima꞉ta꞉ Yesuma꞉ waleeke pi opuaata꞉ leke opo handake wimikime. Wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliwekima꞉ walo haemeke tupa꞉ na waleke ipikana꞉ma꞉ biki ula꞉ halima꞉ wala꞉la꞉ tupa꞉ waleeke handa pimikime. \p \v 23 Koto kone pi hotu haemeke da pa꞉ta꞉ hali ma꞉nda꞉ a꞉pa hayekepate ipika꞉ weleke pa꞉ta꞉ hoke temoko pitiekeme. \v 24 Mo halima꞉ dupa e̱ wi leekeme. Yesuo. Na꞉sa꞉tete halio. Niki pa꞉ta꞉ eki puluekema꞉ a꞉pa pipe laa Neketa꞉ niki hoeyaaluekema꞉ a꞉pa pipe. Neketa꞉ handolome. Neketa꞉ Koda꞉ ipika꞉ yako piki halie leekeme. \v 25 Koto lemekepate Yesuma꞉ sa꞉sa꞉ pea hoke temoko pa꞉ta꞉ alota꞉ Pi na leke. Koto hali mina꞉pa꞉lao opolu bao yopue leekeme. \p \v 26 Koto leeke handaa hoke temokoma꞉ hoke e̱ wi la꞉ paleke mo hali mea putuputu liaaso hata꞉ mina꞉pa꞉lao opolu baeyekeme. \v 27 Koto ekina꞉ wanda꞉hali paeyaoma꞉ penkilipa꞉tia pominolo hata꞉ ika꞉ ika꞉ kone lota꞉ lota꞉ pimikieki dupae. Dota꞉ eki haupe laa Panake hau wala꞉la꞉ekipe laa Biki ula꞉ halima꞉ tupa꞉ ipikana꞉ma꞉ mo hoke temokomanu pa꞉ta꞉ pi lea꞉ka꞉na꞉ta꞉ ipika꞉ pi tunkula꞉peke na ya꞉la꞉me lemekeme. \v 28 Koto ekina꞉ koto kone Ka꞉lili nane paeyao Yesuna꞉ biki kende tupa꞉ wiekeme. \s1 Yesuma꞉ wanda꞉hali wopu epeaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 8꞉14-17, Luku 4꞉38-41) \p \v 29-30 Yesuta꞉ mo Diu wanda꞉halina꞉ pi hotu haemeke da mina꞉pa꞉lao Dia꞉mesi Dioni ame̱le̱ mo Saimono A꞉ndutu yaapona꞉ da pa꞉ta꞉ pua honda꞉ pambemekepate Saimonona꞉ meiyeke wanda꞉ta꞉ ki yeni hapa wiekeme. Yesuma꞉ mo da opolo peeke mo wanda꞉na꞉ yeni hapa wiekeeki ipiki pa꞉ta꞉ la halemekeme. \v 31 Koto lemeke handaa Yesuma꞉ pua ipika꞉ kiki mea tiaaso haena꞉ yeni tandeleekeme. Kutupieke handaa mo wanda꞉ma꞉ mo hali manuna꞉ ne yankao haleekeme. \p \v 32-33 Koto dina꞉ welealo nate pambolo haena꞉ta꞉ yeni ta꞉ta꞉ ta꞉ta꞉ haemeke wanda꞉hali make weleke pa꞉ta꞉ hoke temoko pitimiki wanda꞉hali make paeyao Yesu pa꞉ta꞉ hatuku a꞉paata꞉ daoni wanda꞉hali paeyao make Yesu hayeke pota꞉ kake pa꞉ta꞉ a꞉pa penke haemekeme. \v 34 Yeni ta꞉ta꞉ ta꞉ta꞉ haemeke wanda꞉hali wopuna꞉ yeni Yesuma꞉ tandelaota꞉ hoke temokomanu wotu make tolu liaata꞉ temokomanu ipiki handemeke handaata꞉ Yesuma꞉ Pi na lapa꞉pe laata꞉ tolu liekeme. \s1 Yesuma꞉ Ka꞉lili nane hata꞉ pi waleekeeki \r (Luku 4꞉42-44) \p \v 35 Da ka꞉la꞉paaso nate a̱i̱ na opeke haena꞉ Yesuma꞉ tiao pa keneme nane pua hata꞉ Koda꞉ pa꞉ta꞉ yeni piekeme. \v 36-37 Koto ekina꞉ Saimono ipiki ame̱le̱ haemeke haliwekima꞉ Yesuna꞉ anke teli mea pua handa꞉ wiaata꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Wanda꞉hali paeyaoma꞉ neke weitelememe lemekeme. \v 38 Koto lemeke handaa Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Mandane da pa꞉ta꞉manu ota꞉ pomana꞉e. I̱ma꞉ koto pa꞉ta꞉ make pi wala꞉peke ya꞉la꞉me laata꞉ Pa ekipekepe. I̱ta꞉ kutu puluekema꞉ a꞉pa poloma꞉e leekeme. \v 39 Koto laata꞉ Yesuma꞉ Ka꞉lili da paeyao pa꞉ta꞉ ika꞉ pi hotu haemeke damanu pa꞉ta꞉ pi walolo hata꞉ hoke temokomanu tolu lutia pomiekeme. \s1 Kindi yeni hayeke hali homeke Yesuma꞉ mea tiaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 8꞉1-4, Luku 5꞉12-16) \p \v 40 Kutupa mo kindi yeni hayeke hali homekema꞉ Yesu pa꞉ta꞉ a꞉pa tumiki yotu hao pita꞉ ipiki pa꞉ta꞉ honke alo hata꞉ alota꞉ Nakana꞉ma꞉ hone pika꞉na꞉ta꞉ ya loke wamo pea hano lapeke ya꞉la꞉me laa honke leekeme. \v 41 Yesuma꞉ ipika꞉ pukima꞉ e̱ leeke handaata꞉ ipika꞉ kiki tindipa moneao wataaso hata꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ I̱ma꞉ hone pa꞉la꞉me. Naka꞉ loke koto wamo peaaso handa꞉e leekeme. \v 42 Koto leeke koto kone kindi yeni wamo peaeyeketa꞉ pa kindi yeni na hake hali leke hayekeme. \v 43 Kutupa Yesuma꞉ mo hali hando alo hata꞉ alota꞉ \v 44 Hone wopu wia pua꞉peke. Ma꞉nda꞉ pa꞉ta꞉ pi na leke ame do kone mo yeni peao hala꞉ hali pa꞉ta꞉ naka꞉ loke pua wala꞉peke. Kutupa mo hande Mosesima꞉ hala꞉peke laa waleeke aleta꞉ naka꞉ kindi yeni wamo peaowa꞉ ekina꞉ mea hala꞉peke. Kota꞉ koto hauta꞉ mo wanda꞉halima꞉ handena꞉yeke loa꞉me leekeme. \p \v 45 Koto laa tapaeyekepate kone mo halima꞉ wanda꞉hali pa꞉ta꞉ la꞉tia pomiekeme. Koto ekina꞉ Yesuta꞉ wanda꞉halima꞉ handolo haena꞉ da pua꞉peke na yeke handaata꞉ keneme nane hata꞉ mandane mandane da wanda꞉hali ipiki pa꞉ta꞉ mombelemekeme. \c 2 \s1 Yesuma꞉ kiki anke homa꞉ pa wieke hali mea tiaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 9꞉1-8, Luku 5꞉17-26) \p \v 1 Nate mandaneeki hao Yesuma꞉ Kapeneami da pa꞉ta꞉ pa pua haena꞉ wanda꞉halima꞉ Yesuta꞉ da pa꞉ta꞉ pa a꞉pa hala꞉me lemekeme. \v 2 Kotoeki opua wanda꞉hali wopu pua mombola tumbulu baemeke handaa da pa꞉ta꞉ waleke na wiekeme. Pota꞉ kake pa꞉ta꞉ make waleke na wiekeme. \v 3 Kutupa Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ pi walolo haena꞉ tonkopu haliwekima꞉ Yesu pa꞉ta꞉ kiki anke homa꞉ pa wieke some homeke meatia epemekeme. \v 4 Ipulu hata꞉ handemekepate wanda꞉hali wopu haemeke handaata꞉ Yesu teke pa꞉ta꞉ mea tia pua꞉peke na yaalo hata꞉ da holu akolo puluekema꞉ a꞉meimikime. Kutupa ka꞉ka꞉na꞉ wiaota꞉ mo hande kiki anke homa꞉ pa wieke some tili tonka꞉na꞉ mea lopa꞉niaemekeme. \v 5 Kutupieketa꞉ Yesuma꞉ ika꞉ hone tulaemekeeki handaata꞉ mo homa꞉ pa wieke some pa꞉ta꞉ alota꞉ Ya wekio. Naka꞉ hoke hau manuta꞉ pa paeyaasome leekeme. \p \v 6 Koto leekepate mandane wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliwekima꞉ koto da pa꞉ta꞉ pita꞉ ika꞉ honema꞉ kone weimikime. \v 7 Do halima꞉ do ala꞉ pita꞉ eki epi alo hala꞉pe. Ipika꞉ pima꞉ Koda꞉na꞉ biki lo hoeyaasa꞉me hone wia Koda꞉ma꞉ homeke hoke haumanu pa paeyaapeke ya꞉la꞉me hone wimikime. \p \v 8 Koto kone Yesu ipika꞉ honema꞉ kone mo haliwekina꞉ hone wimiki ekimanu handa꞉ wiaata꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ekipeke koto hone witeleme ekimanu weitelemepe leekeme. \v 9 Eki epi aloeki yapa꞉ pa꞉la꞉pe laa kiki anke homa꞉ pa ula꞉ some pa꞉ta꞉ loa꞉ka꞉na꞉ta꞉ Naka꞉ hoke hau paeyao paeyaalome aloeki yapa꞉ pa꞉la꞉pe o Tiae. Naka꞉ tili meatia pue aloeki yapa꞉ pa꞉la꞉pe leekeme. Hando ekipe laa \v 10 ikana꞉ma꞉ handoemena꞉yeke Wanda꞉halina꞉ Eiyeke I̱ta꞉ hoke haumanu pa paeyaasa꞉ biki ula꞉ hali halome laata꞉ kiki anke homa꞉ pa wieke some pa꞉ta꞉ alota꞉ \v 11 Neke pa꞉ta꞉ alome. Tiao. Naka꞉ tili meatia da pua꞉peke leekeme. \p \v 12 Koto leeke handaa mo hali tiaeyekeme. Koto kone ipika꞉ tili tamba꞉ mea mina paeyaoma꞉ handolo haena꞉ hama peekeme. Koto ekina꞉ iki paeyaoma꞉ penkilipa꞉ Koda꞉na꞉ biki mea a꞉meiyao alota꞉ Dupita꞉la꞉ ekita꞉ ota꞉ hoto homeke a꞉nda꞉ na handoloma꞉ haue lemekeme. \s1 Yesuma꞉ Lipae wi leekeeki \r (Ma꞉tiu 9꞉9-13, Luku 5꞉27-32) \p \v 13 Yesuta꞉ Ka꞉lili nane tunkulu pa ula꞉ ikali tea꞉na꞉ paa la꞉ka꞉la puaata꞉ wanda꞉hali paeyao ipiki pa꞉ta꞉ pua mombelemeke handaata꞉ Yesuma꞉ pi waleekeme. \v 14 Pi wala pulu hata꞉ A꞉lopia꞉sina꞉ eiyeke Lipaeta꞉ mo dakisi mani mu hayeke alena꞉ pitina꞉ Yesuma꞉ handa ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Yaka hoki nane teli mea a꞉pa꞉peke leeke handaa Lipaema꞉ tiao Yesuna꞉ hoki nane teli mea peekeme. \p \v 15 Kutupa Yesuma꞉ Lipaena꞉ da pa꞉ta꞉ ne nalo pitina꞉ dakisi mani mu haemeke haliweki wopu make hoke haliweki wopu make Yesu ipika꞉ hoki nane telimiki disaipolo haliweki ame̱le̱ mandake pa꞉ta꞉ pitimikime. Yesuna꞉ hoki nane teli mea epeme ekina꞉ pitimikime. \v 16 Kutupa mandane wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliwekima꞉ Pa꞉tisi haliweki kone Yesuta꞉ mo dakisi mu haemeke haliweki make hoke haliweki ame̱le̱ ne nalo pitimikieki handolo hata꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ekipeke Yesuma꞉ dakisi mani mu haleme haliweki mo hoke haliweki ame̱le̱ ne no pilimipe lemekeme. \p \v 17 Yesuma꞉ koto lemeke pi opua iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Yeni na hasa꞉ wanda꞉halima꞉ dokeda hali pa꞉ta꞉ na polo pelemepate pa yeni hasa꞉ wanda꞉halita꞉ dokeda hali pa꞉ta꞉ pelimikie leekeme. Tiki tiki hau pu hala꞉ wanda꞉halima꞉ hone ma꞉nda꞉ la꞉ka꞉la wina꞉yeke wi loluekema꞉ na epoa꞉me leekeme. Hoke hau pu haleme wanda꞉halima꞉ hone ma꞉nda꞉ la꞉ka꞉la wina꞉yeke wi loluekema꞉ epoa꞉me leekeme. \s1 Ne wahapa꞉ pimiki hau pa꞉ta꞉ lota꞉ pimikieki \r (Ma꞉tiu 9꞉14-17, Luku 5꞉33-39) \p \v 18 Kutupata꞉ nate ma꞉nda꞉na꞉ Dionina꞉ disaipolo haliweki make Pa꞉tisi haliweki make Koda꞉ pa꞉ta꞉ hone uluekema꞉ ne wahapa꞉ pimikime. Wanda꞉halima꞉ Yesu pa꞉ta꞉ a꞉pa alota꞉ Pa ekipeke mo Dionina꞉ disaipolo haliwekima꞉ make Pa꞉tisi haliwekina꞉ disaipolo haliwekima꞉ make ne wahapa꞉ pia꞉tiki pitelemepate pa naka꞉ disaipolo haliwekima꞉ta꞉ koto hau na pu halemepe laa lota꞉ pimikime. \p \v 19 Koto lemeke Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Wanda꞉ panake mea kiki ta꞉ma꞉ni pita꞉la꞉ natena꞉ta꞉ wanda꞉ teke halima꞉ wi leeke epemeke wanda꞉hali ame̱le̱ mandake pa꞉ta꞉ hata꞉ wanda꞉halima꞉ ne na neke pa hapeke na yelieke leekeme. \v 20 Kutu pimipate nate ma꞉nda꞉na꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ mo wanda꞉ teke hali hatuku pelieke. Koto natena꞉ta꞉ ne wahapa꞉ pea hatiki pilimikie leekeme. \p \v 21 Ma꞉nda꞉ma꞉ amba꞉ dauna꞉ panake dau sinkipiki mea talao na tumbulu hala꞉me leekeme. Kutu pia꞉ka꞉na꞉ta꞉ panake dau sinkipiki talaasa꞉ ekima꞉ amba꞉ dau sinkipa ka꞉ka꞉na꞉ tieke wilieke leekeme. Amba꞉ titina꞉ sinkipi ekita꞉ ota꞉ hoelieke leekeme. \v 22 Koto tupa꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ panake waini ikali amba꞉ ma꞉na꞉ yonkeleke ipi kanake manuna꞉ na holo pambo hala꞉me laa pa holo pambea꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ panake waini ikalima꞉ dako a꞉meiya꞉ka꞉na꞉ta꞉ ma꞉na꞉ yonkeleke kanake yambilieke leekeme. Kutupa waini ikali make ma꞉na꞉ yonkeleke kanakemanu make telipina꞉ hoelieke leekeme. Kotoeki na pulu pa꞉la꞉pate pa mo panake waini ikalita꞉ panake ma꞉na꞉ yonkeleke kanake manuna꞉ holo pambilieke leekeme. \s1 Pa꞉tisi haliwekima꞉ pi lemekeeki \r (Ma꞉tiu 12꞉1-8, Luku 6꞉1-5) \p \v 23 Yesuta꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki ame̱le̱ Diu wanda꞉halina꞉ Hoto Pila꞉ Nate homekena꞉ mo konima꞉ handeke ale widi e manuna꞉ pulu hata꞉ widi kilikimanu honda꞉ mepi pu mimikime. \v 24 Kutupata꞉ Pa꞉tisi haliwekima꞉ Yesu pa꞉ta꞉ alota꞉ Handa꞉e laa Hoto Pila꞉ Natena꞉ pia꞉peke na ya꞉la꞉eki pitolo pitelememe. Pa ekipeke pitelemepe lemekeme. \p \v 25 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Mo hande Deipidima꞉ pieke ekita꞉ hoto homeke a꞉nda꞉ na yata꞉pemepe. \v 26 Deipidi ipiki ame̱le̱ haemeke haliwekita꞉ ka꞉nda꞉ma꞉ homolo hata꞉ tea꞉ma꞉ homemekeme. Koto ekina꞉ Koda꞉ pa꞉ta꞉ hayeke da tukiki pa꞉ta꞉ honda꞉ pambaata꞉ Koda꞉ pa꞉ta꞉ wieke palaowa naaka꞉na꞉ta꞉ yeni peao haemeke haliwekima꞉ homeke napeke yeeke palaowa kone naaka꞉na꞉ta꞉ ipiki ame̱le̱ haemeke haliweki make mea haleekeme leekeme. Abaiya꞉ta꞉ma꞉ mo yeni peao haemeke haliwekina꞉ you hali hayeke pita꞉ pimikime. Kutu pieke ekita꞉ na yata꞉pemepe leekeme. \p \v 27 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Koda꞉ma꞉ wanda꞉hali epeaena꞉yeke Hoto Pila꞉ Nate wina꞉ la꞉la꞉pate pa wanda꞉halima꞉ Hoto Pila꞉ Natena꞉ biki daeyaena꞉yeke wepia na pa꞉la꞉me. \v 28 Koto ekina꞉ Wanda꞉halina꞉ Eiyekema꞉ mo Hoto Pila꞉ Natena꞉ Tekehali kone hala꞉me leekeme. \c 3 \s1 Yesuma꞉ kiki hoke hali epeaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 12꞉9-14, Luku 6꞉6-11) \p \v 1 Yesuta꞉ Diu haliwekina꞉ pi hotu haemeke da tukiki pa꞉ta꞉ paa honda꞉ pambaata꞉ kiki hapueke endiki hali homeke koto da pa꞉ta꞉ hayekeme. \v 2 Kutupata꞉ mandane haliwekima꞉ Yesu handa꞉ pelia haemekeme. Pa ekipeke Hoto Pila꞉ Natena꞉ Yesuma꞉ mo halina꞉ kiki epeaaliepe o na epeaaliepe hone wia handa꞉ pelia hata꞉ pi yamba꞉lea꞉me loluekema꞉ handa꞉ pelia haemekeme. \v 3 Koto pimipate Yesuma꞉ kiki hapueke endiki hali pa꞉ta꞉ alota꞉ Do pa꞉ta꞉ epoe leekeme. \v 4 Epeeketa꞉ Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Hoto Pila꞉ Natena꞉ pi ula꞉ ekina꞉ aleke wape pea ula꞉pe leekeme. Wanda꞉hali epeaasa꞉ ekita꞉ ana꞉ pa꞉la꞉pe o hoeyaasa꞉ ekita꞉ ana꞉ pa꞉la꞉pe laa ombu alota꞉ Wanda꞉hali mea tiaowa꞉ka꞉na꞉ta꞉ ana꞉ pa꞉la꞉pe o homaoa꞉ka꞉na꞉ta꞉ ana꞉ pa꞉la꞉pe leekepate mo haliwekima꞉ pi na leke pa pambo haemekeme. \p \v 5 Kutupa Yesuma꞉ mineke pankolo hata꞉ mo haliweki handolo hata꞉ lekema꞉ lekema꞉ pea handeekeme. Ika꞉ hone taka꞉laeyeke handaa Yesuma꞉ pukima꞉ ka꞉nda꞉ma꞉ homolo hata꞉ mo hali pa꞉ta꞉ alota꞉ Naka꞉ kiki tindipae leekeme. Koto leeke handaa ipika꞉ kiki tindipaeyeke epeekeme. \v 6 Koto kone mo Pa꞉tisi haliwekima꞉ hama opolu baota꞉ Hetodina꞉ hoki nane telimiki haliweki ame̱le̱ momba꞉la hata꞉ Yesu luekema꞉ tome tome pambemekeme. \s1 Yeni haemeke wanda꞉hali Yesuma꞉ mea tiaeyekeeki \p \v 7 Yesuma꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki ame̱le̱ Ka꞉lili ikali leke pa꞉ta꞉ pemeketa꞉ tapake tieke teliekeme. Ka꞉lili wanda꞉hali Diudia wanda꞉hali \v 8 Diutuseleme wanda꞉hali make Idumia kenke nane haemeke wanda꞉hali make Diodani ikali nate opa꞉la꞉ nane haemeke wanda꞉hali make Taiya Saidoni yaapo nane haemeke wanda꞉hali make paeyaoma꞉ Yesuma꞉ pieke ekimanu paeyao opimiki handaata꞉ Yesu pa꞉ta꞉ pemekeme. \v 9 Kutupata꞉ Yesuma꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki pa꞉ta꞉ alota꞉ Mo wanda꞉hali wopu ya꞉leke I̱ pendila pendila peaama꞉na꞉ kawaso homeke ma꞉nda꞉ mea a꞉pa endi baape leekeme. \v 10 Pa ekipeke Yesuma꞉ wanda꞉hali wopu epeaeyeke handaata꞉ mo yeni pambemeke wanda꞉hali paeyaoma꞉ Yesu wataaluekema꞉ pasa꞉tei pimikime. \v 11 Kutupata꞉ weleke pa꞉ta꞉ hoke temoko pitieke wanda꞉halima꞉ Yesu handolo hata꞉ ipiki pa꞉ta꞉ panda꞉punialo ende pitolo hata꞉ hoke e̱ wi la꞉ paleke paleke pitolo hata꞉ dupa lemekeme. Neketa꞉ Koda꞉na꞉ Eiyekee lemekeme. \p \v 12 Kutupa Yesuma꞉ mo hoke temokomanu pa꞉ta꞉ hando alo alota꞉ I̱ na peneme yaapa꞉peke leekeme. \s1 Yesuma꞉ ipika꞉ hoki nane telimiki haliweki 12 miekeeki \r (Ma꞉tiu 10꞉1-4, Luku 6꞉12-16) \p \v 13 Kutupata꞉ Yesuma꞉ pote ma꞉nda꞉ a꞉meiya puaata꞉ ipika꞉ hone pieke haliweki wi la꞉ mepi pieketa꞉ ipiki pa꞉ta꞉ pemekeme. \v 14-15 Yesuma꞉ 12 haliweki ipiki ame̱le̱ hao haena꞉yeke haena꞉ laata꞉ ipikana꞉ma꞉ mo haliwekima꞉ pi walo pua꞉tiki pina꞉yeke ipika꞉ wele pita꞉la꞉eki halolo alota꞉ Hoke temokomanu tolu luemena꞉yeke kitolome leekeme. Yesuma꞉ mo haliweki tapa tapa puluekema꞉ haena꞉ hata꞉ leekeme. \p \v 16 Mo haliwekina꞉ biki manuta꞉ Saimono biki ma꞉nda꞉ Yesuma꞉ leeke bikita꞉ Pida leekeme. \v 17 Dia꞉mesi Dioni hama̱la̱꞉ta꞉ Sepedina꞉ eiyeke yaapo Yesuma꞉ ipilika꞉ biki ma꞉nda꞉ Boana꞉si leekeme. Do bikita꞉ Tutu lita꞉la꞉ ekina꞉ eiyekee. \v 18-19 A꞉ndutu Pilipi Badolomiu make Ma꞉tiu make Tomasi make A꞉lopia꞉sina꞉ eiyeke Dia꞉mesi make Ta꞉dia꞉si make Saimono Seloti make mo Isekatioti hali Diudasita꞉ Yesu lina꞉ a꞉nda꞉ lomba꞉ polo pieke hali make do haliweki paeyaona꞉ bikimanue. \p \v 20 Kutupa Yesuta꞉ da peekeme. Wanda꞉hali wopu pa mombelemeke handaa Yesuma꞉ ipika꞉ haliweki ame̱le̱ ne napeke nate dia꞉yekeme. \v 21 Doeki opuaata꞉ ipika꞉ tapake titima꞉ Yesu handa꞉ muluekema꞉ pemekeme. Pa ekipeke mandane wanda꞉halima꞉ Ipikana꞉ma꞉ hone momata꞉la꞉me lea꞉tiki pimikieki opuaata꞉ pemekeme. \s1 Yesu pa꞉ta꞉ mineke pankemekeeki \r (Ma꞉tiu 12꞉22-32, Luku 11꞉14-23, 12꞉10) \p \v 22 Mandane wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliwekima꞉ Diutuseleme da nane hao a꞉pa Yesu hayeke alena꞉ pua alota꞉ Bielisibuluma꞉ Yesuna꞉ lokena꞉ talolo pa꞉la꞉me laa Ipikana꞉ma꞉ hoke temoko manuna꞉ you halina꞉ wele pita꞉la꞉ ekima꞉ hoke temokomanu tolu lina꞉ pia꞉me lemekeme. \p \v 23 Koto ekina꞉ Yesuma꞉ mo haliweki ipiki pa꞉ta꞉ epena꞉ laa iki pa꞉ta꞉ onkoluma꞉ laa alota꞉ Sadanima꞉ ipiki kone ekipa teliepe leekeme. \v 24 Mo kenke homekena꞉ Kapomanima꞉ ika꞉ kone putupa alu alu pea a꞉nda꞉ lia꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ ika꞉ wanda꞉halita꞉ epeke tupa꞉ hapeke na yelieke leekeme. \v 25 Homeke tapake wanda꞉halima꞉ ika꞉ kone putupa alu alu pea a꞉nda꞉ pimika꞉na꞉ta꞉ kota꞉ koto tapaketa꞉ epeke tupa꞉ hapeke na yelieke leekeme. \v 26 Kutupata꞉ Sadanima꞉ ipiki kone a꞉nda꞉ lia hone yaapo wia꞉ka꞉na꞉ta꞉ epeke tupa꞉ hapeke na yelieke. Ipika꞉ wele pita꞉la꞉eki paelieke leekeme. \p \v 27 Kutu piliepate ma꞉nda꞉ma꞉ mo honkopu hala꞉ halina꞉ da pa꞉ta꞉ ipika꞉ ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ pake muluekema꞉ pa ponda꞉pe lia pua꞉peke na ya꞉la꞉me leekeme. Titina꞉ta꞉ mo honkopu hala꞉ hali amba꞉la tonkao ipika꞉ da pa꞉ta꞉ ula꞉ ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ mea pua꞉peke ya꞉la꞉me leekeme. \p \v 28-29 Iki pa꞉ta꞉ ota꞉ pi alome. Kenke wanda꞉halima꞉ hoke hau peleme ekimanu paeyao make ika꞉ Koda꞉na꞉ biki lo hoeyaaseme ekimanu make Koda꞉ma꞉ paeyaapeke ya꞉la꞉pate hali epima꞉ Holi Sipitidina꞉ biki lo hoeyaeka꞉na꞉ta꞉ Koda꞉ma꞉ koto ekita꞉ ota꞉ paeya wahapeke na ya꞉la꞉me leekeme. Koto hoke hauta꞉ hoto paeyao pa u halieke leekeme. \v 30 Mo haliwekima꞉ Yesu ipika꞉ lokena꞉ hoke temoko talolo pa꞉la꞉me laa lemeke handaata꞉ koto pimanu Yesuma꞉ leekeme. \s1 Yesu ipika꞉ ota꞉ tapake wanda꞉hali \r (Ma꞉tiu 12꞉46-50, Luku 8꞉19-21) \p \v 31 Kutupa ipika꞉ ama꞉ ipika꞉ hameke titima꞉ a꞉paata꞉ hama꞉ nane hata꞉ Yesu epena꞉ pi la꞉niaemekeme. \v 32 Yesuta꞉ wanda꞉hali momba꞉la pitimiki ale tukiki pa꞉ta꞉ pitina꞉ ikana꞉ma꞉ alota꞉ Naka꞉ ama꞉ kame titima꞉ hama꞉ nane hata꞉ neke epoelena꞉ handeteke halememe lemekeme. \p \v 33-34 Kutupa Yesuma꞉ alota꞉ Ya ama꞉ ya kametiti epipe laata꞉ mo momba꞉la pitimiki wanda꞉hali handolo hata꞉ alota꞉ Dota꞉ ya ama꞉ ya kametiti do pilimime laa \v 35 Koda꞉na꞉ hone pa꞉la꞉ hau pu haleme wanda꞉hali ikita꞉ ya kame ya ana꞉ ya ama꞉ halememe leekeme. \c 4 \s1 Wae ale manuna꞉ onkoluma꞉ pi \r (Ma꞉tiu 13꞉1-9, Luku 8꞉4-8) \p \v 1 Mo hande ikali leke tea꞉na꞉ hata꞉ Yesuma꞉ pi pa waleekeme. Wanda꞉hali wopu a꞉pa ipiki pa꞉ta꞉ mombelemekeme. Koto ekina꞉ wanda꞉hali paeyao ikali tea꞉na꞉ haena꞉ Yesuta꞉ ikali pa꞉ta꞉ wieke palai kawaso homekena꞉ pua pitiekeme. \v 2 Kutupa ipikana꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ onkoluma꞉ laa pimanu wotu waleekeme. Pi walolo hata꞉ alota꞉ \p \v 3 Opua꞉pe. Hali ma꞉nda꞉ma꞉ wae alemanu tandeloluekema꞉ peekeme. \v 4 Kutupa tandela꞉tiki pulu haena꞉ mandane wae manuta꞉ pota꞉na꞉ lopa꞉ lopa꞉ pieke ekita꞉ ba titima꞉ a꞉pa talopu nemekeme laata꞉ \v 5 Mandane wae manuta꞉ toopimanu manda taleeke kenke sikina꞉ lopeekeme. Koto wae sunu koto kone opeekepate kenke hosiki siki taleekeeki yaalo hata꞉ \v 6 nate talo hata꞉ piki lopaapeke na yaalo pou ta hapiekeme \v 7 Mandane wae manuta꞉ tekeke hake ale polu pa꞉ta꞉manu lopeekeme. Kutupa mo tekeke hake alemanu opa꞉liaaso hande wae alemanu opolo pieke ekita꞉ tumbuaeyekeme. Kutu pieke ekima꞉ kiliki na a꞉eyekeme. \v 8 Kutu piekepate mandane wae ale manuta꞉ epeke kenkena꞉ lopeekeeki patela opa꞉liaota꞉ napeke wiekeeki manuta꞉ dupae. Mandaneeki 30 tupa꞉ mandaneeki 60 tupa꞉ mandaneeki 100 tupa꞉ wiekeme leekeme. \p \v 9 Kutupa Yesuma꞉ alota꞉ Katake lomba꞉la꞉ halima꞉ wotu opina꞉e leekeme. \s1 Pi manuta꞉ onkoluma꞉ma꞉ leeke ekina꞉ teke \r (Ma꞉tiu 13꞉10-17, Luku 8꞉9-10) \p \v 10 Ipika꞉ honu make haena꞉ wanda꞉hali pemeke naneta꞉ ipiki teke pa꞉ta꞉ haemeke wanda꞉halima꞉ hande 12 haliweki ame̱le̱ make Yesu pa꞉ta꞉ ipika꞉ onkoluma꞉ leeke ekina꞉ lota꞉ pimikime. \v 11 Ipikana꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ikana꞉ma꞉ Koda꞉na꞉ Kilu Tombuao Hala꞉eki a꞉mbaala꞉ ekimanu handilimikie. Pate pa hao haleme wanda꞉hali pa꞉ta꞉ta꞉ onkoluma꞉ ala꞉ ekimanu homeke opilimikie. \q1 \v 12 Handena꞉yeke onkoluma꞉manu la꞉la꞉pate handa꞉ wina꞉yeke na la꞉la꞉me. \q1 Opina꞉yeke onkoluma꞉ pimanu la꞉la꞉pate ota꞉ hone wina꞉yeke na la꞉la꞉me. \q1 Opimika꞉na꞉ yoluta꞉ hone ma꞉nda꞉ la꞉ka꞉la꞉ mina wimika꞉na꞉ta꞉ ika꞉ hoke hau paeyaalo pia꞉me leekeme. \s1 Wae tandelaasa꞉ onkoluma꞉ pina꞉ teke la haleekeeki \r (Ma꞉tiu 13꞉18-23, Luku 8꞉11-15) \p \v 13 Kutupa Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Do onkoluma꞉ alo ekita꞉ ikana꞉ma꞉ hone na witelemepe. Kota꞉ do alo ekita꞉ hone na wimika꞉na꞉ta꞉ onkoluma꞉ aloeki paeyao ekipa hone wilimikipe leekeme. \v 14 Hande wae alemanu tandeleeke halima꞉ Koda꞉na꞉ pi alemanu tandelo hala꞉me leekeme. \v 15 Mo hande pota꞉na꞉ haleme wanda꞉hali pa꞉ta꞉ pi alemanu lopa꞉ lopa꞉ pu hala꞉me. Kutupa opitolo haena꞉ kone mo tandeleeke pi ale manuta꞉ Sadanima꞉ koto kone a꞉pa yoka꞉ mea pu hala꞉me. \v 16-17 Mandane wanda꞉halita꞉ toopi manda taleeke kenke sikina꞉ lopa꞉niaasa꞉ wae ale manuma꞉ handelememe. Pi opuelemepate koto kone ta꞉na꞉ma꞉ homolo hata꞉ minelemepate wopu na mendiaake hosiki hao kutupa ka꞉nda꞉ma꞉ homa꞉la꞉eki make a꞉nda꞉ lita꞉la꞉eki make koto pi alena꞉ epea꞉ka꞉na꞉ta꞉ koto kone lopo halememe leekeme. \v 18 Mandane wanda꞉halita꞉ mo tekeke hapeleke ale polu pa꞉ta꞉ tandeleeke wae ale manuma꞉ handelememe leekeme. Mo hande pi alemanu opitelemepate \v 19 kenke hau hone wita꞉la꞉eki manuma꞉ hamoko alemanu pa꞉ta꞉ ta꞉na꞉ homa꞉la꞉eki manuma꞉ mandane alemanu pa꞉ta꞉ we pamba꞉la꞉eki manuma꞉ mo hande pi alemanu da꞉ka꞉pa꞉ miniki pita꞉ka꞉na꞉ta꞉ napeke na u halememe leekeme. \v 20 Kutu pitelemepate mandane wanda꞉halita꞉ epeke kenke seliapona꞉ lopeekeeki manuma꞉ handelememe laa pi alemanu opua meata꞉ kutupa napeke a꞉eyo halememe leekeme. Mandaneeki 30 tupa꞉ mandaneeki 60 tupa꞉ mandaneeki 100 tupa꞉ a꞉eyo halememe leekeme. \s1 Pa̱a̱ a꞉mbaasa꞉ pi \r (Luku 8꞉16-18) \p \v 21 Kutupa Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ lota꞉ pitolo alota꞉ Ola꞉pake mea epemeka꞉na꞉ta꞉ disi tieke oto pa꞉ta꞉ wilimikipe o bedi tokele pa꞉ta꞉ wilimikipe. Dia꞉me. Manda keo u halememe leekeme. \v 22 Kutupa panka꞉ wilimieki manuta꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ walena꞉yeke panka꞉ wilimime. A꞉mbao wilimieki manuta꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ ka꞉la꞉pena꞉yeke a꞉mbao wilimime leekeme. \v 23 Katake lomba꞉la꞉ halima꞉ wotu opina꞉e leekeme. \p \v 24 Kutupa Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Mo opiteleme ekimanu hone wopu wia꞉pa꞉peke. Ikana꞉ma꞉ haleme tupa꞉ kone koto ana꞉na꞉ paa milimikie. Kutupa pa haka꞉ta꞉pao mandane ekimanu make milimikie leekeme. \v 25 Ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ wia hala꞉ halima꞉ mandane ekimanu make haka꞉ta꞉pao milieke leekeme. Ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ na wia hala꞉ halima꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ ma꞉nda꞉ na milieke. Ipika꞉ wia hala꞉eki kone mata꞉lieke leekeme. \s1 Wae ale ipiki kone opa꞉la꞉ ekina꞉ onkoluma꞉ pi \p \v 26 Kutupa Yesuma꞉ alota꞉ Koda꞉na꞉ Kilu Tombuao Hala꞉eki dupae. Hali ma꞉nda꞉ma꞉ wae alemanu kenkena꞉ tandeleekeme. \v 27 Kutupa timba꞉ leeke pelia꞉tiki da ka꞉la꞉peeke tiatiki piekeme. Kutupa hande wae alemanu patela opa꞉liaeyekeme. Opa꞉liao pieke ekita꞉ ekipa opa꞉la꞉pe mo halita꞉ mateekeme. \v 28 Wae ale manuta꞉ kenkema꞉ peaaseke handaa wae ale opo halememe. Katake titina꞉ amba꞉la꞉ ka꞉la꞉paata꞉ wetepena꞉ honke pankaata꞉ kutupa napeke panka tumba꞉ wilieke leekeme. \v 29 Kutu piliepate napeke naa pia꞉ka꞉na꞉ta꞉ koto kone kepetema꞉ poka꞉mepi pilieke. Mo naa pita꞉la꞉ dina꞉ ya꞉leke handaa milieke leekeme. \s1 Masidadi waena꞉ onkoluma꞉ pi \r (Ma꞉tiu 13꞉31-32,34, Luku 13꞉18-19) \p \v 30 Kutupa Yesuma꞉ alota꞉ Koda꞉na꞉ Kilu Tombuao Hala꞉ ekita꞉ alekema꞉ handena꞉ loluma꞉pe o eki onkoluma꞉ loluma꞉pe leekeme. \v 31 Ipikita꞉ masidadi wae ale sikima꞉ handa꞉la꞉me leekeme. Mo wae alesiki ota꞉ hosiki alesiki ya꞉la꞉pate \v 32 kenkena꞉ nokepea꞉ka꞉na꞉ta꞉ opa꞉liaota꞉ beli ponda꞉pa ota꞉ tieke halieke laa kutupa paleke paleke tiekemanu pilia꞉ka꞉na꞉ kotota꞉ ba titima꞉ katake tu̱ pa꞉ta꞉ a꞉pa dake hapeke ya꞉la꞉me leekeme. \p \v 33 Kutupiki onkoluma꞉manu Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ waleeke ekita꞉ opuma homaena꞉ leekeme. \v 34 Onkoluma꞉manu pi waleekepate pi ma꞉nda꞉ na waleke ipika꞉ disaipolo haliweki pa꞉ta꞉ homeke pi tekemanu la haleekeme. \s1 Yesuna꞉ pima꞉ po tilipu make ikali homanu make tunkulaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 8꞉23-27, Luku 8꞉22-25) \p \v 35 Koto onkoluma꞉ leeke natena꞉ welealo nane Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Nikita꞉ do ikali tunkula mo tea꞉ nane pomana꞉e leekeme. \v 36 Kutupa wanda꞉hali mina꞉pa꞉lao Yesuta꞉ mo kawaso pa꞉ta꞉ pitieke tupa꞉ pita꞉ pelia haena꞉ haliwekima꞉ mea pemekeme. Kawaso mandane ekimanu make tonka꞉na꞉ apa꞉tao pemekeme. \v 37 Po tilipu tieke epeekeme. Kutupa ikali ho a꞉meiya mo kawaso litolo hata꞉ ikali pambo tumbiekeme. Koto ekina꞉ mo kawasona꞉ ikalima꞉ amba꞉ tumbuluekema꞉ dodo piekeme. \v 38 Kutu piekepate Yesuta꞉ kawaso mendeke nane pita ka꞉nda꞉ lia peliekeme. Haliwekima꞉ Yesu mea tiao ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Disao. Niki homoluma꞉ma꞉ hone na witelepe lemekeme. \p \v 39 Yesuma꞉ tiao mo po tilipu pa꞉ta꞉ make mo ikali pa꞉ta꞉ make pi alo hata꞉ alota꞉ Pae. Tunkulie leekeme. Po tilipu tunkula ikali la꞉ma꞉ la꞉ma꞉ na piki pa wiekeme. \v 40 Kutupa ipikana꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Alekena꞉ paala꞉ma꞉ homelemepe. Ikita꞉ Koda꞉ pa꞉ta꞉ hone na tulaasemepe leekeme. \p \v 41 Mo disaipolo haliwekima꞉ penkilipa꞉tia pomua ika꞉ ika꞉ kone pi lemekeeki dupa. Do halita꞉ epi ya꞉ka꞉ta꞉pe. Po tilipuma꞉ make ikalima꞉ make ipika꞉ pi opua tunkulia꞉me lemekeme. \c 5 \s1 Yesuma꞉ hoke temokoma꞉ keao hayeke hali homeke epeaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 8꞉28-34, Luku 8꞉26-39) \p \v 1 Mo hande ikali leke mone tea꞉ nane yopuata꞉ mo Kedasa wanda꞉halina꞉ kenke nane pemekeme. \v 2-3 Kutupa koto kone mo kawaso mina꞉pa꞉lao puaata꞉ weleke pa꞉ta꞉ hoke temoko pitieke hali ma꞉nda꞉ manda꞉ hande piekeme. Mo halita꞉ hali holiki u hayeke tikene da pa꞉ta꞉manu hao opolo a꞉pa Yesu manda꞉ hande pipikime. Hande halita꞉ koto tikena꞉ da pa꞉ta꞉manu hao hayekeme. Hali ma꞉nda꞉ma꞉ seni puma꞉ kone ipiki pa tonkaapeke na yeekeme. \v 4 Amba꞉ta꞉ hoto eleke eleke ipika꞉ kiki anke yaapo seni pu manuma꞉ tonkao haemekepate ipika꞉ kiki tonkao hayeke seni pumanu tunkula꞉tiki piekeme. Kutupa ipika꞉ anke tonkao hayeke seni pumanu tunkulu bepi pia꞉tiki piekeme. Kutupata꞉ hali ma꞉nda꞉ma꞉ honkopu hao homu peaapeke na yeekeme. \v 5 Ipikana꞉ma꞉ tikene da pa꞉ta꞉manu pote pa꞉ta꞉manu make timba natena꞉ hoto paeyao e̱ wi alo hata꞉ ipika꞉ kone toopima꞉ litolo hata꞉ hao hayekeme. \p \v 6 Kutupa ipikita꞉ papate hata꞉ Yesu hando haota꞉ a̱i̱ya pua ipiki pa꞉ta꞉ panda꞉ puniaeyekeme. \v 7 Kutupa pi anekehapu alo hata꞉ alota꞉ Yesuo. Neketa꞉ ota꞉ oli Manda Hala꞉ Koda꞉ Tiekena꞉ Eiyekee leekeme. I̱ pa꞉ta꞉ eki puluekema꞉ a꞉pa pipe laa Koda꞉ma꞉ I̱ handolo haena꞉ neke pa꞉ta꞉ alo I̱ tanda tanda na peaapee leekeme. \v 8 Yesuma꞉ amba꞉ kone ipiki pa꞉ta꞉ Hoke temokoo. Do hali mina꞉pa꞉lao pue leeke handaa mo halima꞉ koto leekeme. \p \v 9 Kutupa Yesuma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ lota꞉ pitolo alota꞉ Naka꞉ bikita꞉ epi ya꞉ka꞉ta꞉pe laa ipikana꞉ma꞉ alota꞉ Yaka bikita꞉ Eleke elekee laata꞉ Nikita꞉ wopu eleke eleke halomeke handa loa꞉me leekeme. \v 10 Kutupa ipikana꞉ma꞉ Yesu pa꞉ta꞉ Mo hoke temokomanu do kenke mina꞉pa꞉lao na pena꞉ laa honke honke wopu leekeme. \p \v 11 Ma꞉na꞉ titi peiyene tea꞉na꞉ ne nalo haena꞉ \v 12 mo hoke temoko manuma꞉ Yesu pa꞉ta꞉ honke lemekeeki dupa. Ma꞉na꞉ titina꞉ weleke pa꞉ta꞉ pitulu pomono lae lemekeme. \v 13 Koto ekina꞉ Yesuma꞉ pitulu pena꞉ leekeme. Mo hoke temoko manuma꞉ mo hali mina꞉pa꞉lao ma꞉na꞉ titina꞉ weleke pa꞉ta꞉ pitulu pemekeme. Koto ma꞉na꞉ titita꞉ 2 daoseni tupa꞉ mo peiyene seseme̱le̱na꞉ a̱i̱ya hola꞉pa꞉niao ikali pa꞉ta꞉ puaata꞉ ikali naa honki lemekeme. \p \v 14 Koto ekina꞉ mo ma꞉na꞉titi handeteke haemeke haliwekima꞉ pindipa puaata꞉ daoni nane haemeke wanda꞉hali topu da pa꞉ta꞉manu haemeke wanda꞉hali make la꞉tiki pomimikita꞉ wanda꞉halima꞉ hande pieke ekimanu handuluekema꞉ pemekeme. \v 15 Kutupa Yesu pa꞉ta꞉ a꞉paata꞉ amba꞉ hande weleke pa꞉ta꞉ hoke temokomanu pitieke hali koto pa꞉ta꞉ dau yama epeke hone wia pitiekeeki handemeke handaa paala꞉ma꞉ homemekeme. \v 16 Kutupa amba꞉ hande hoke temokomanu pitieke hali pa꞉ta꞉ pieke ekimanu make mo ma꞉na꞉manu pa꞉ta꞉ pieke ekimanu make handemeke wanda꞉halima꞉ta꞉ la hale hale pimikime. \p \v 17 Koto ekina꞉ koto kone Yesu ika꞉ kenke mina꞉pa꞉lao pena꞉yeke Pu pu lemekeme. \p \v 18 Hande kawasona꞉ kone pitulu pulu haena꞉ amba꞉ hoke temokomanu pitieke halima꞉ Yesu pa꞉ta꞉ Hapana꞉e laa pi wopu leekeme. \p \v 19 Koto leekepate Yesuma꞉ na epena꞉ laaka꞉na꞉ta꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Naka꞉ Tekehalima꞉ neke pa꞉ta꞉ peaasa꞉ ekimanu make neke pa꞉ta꞉ a꞉ta꞉ma꞉ homa꞉la꞉ ekimanu make naka꞉ yankeketiti pa꞉ta꞉ pua lapeke leekeme. \p \v 20 Mo halima꞉ Daoni kiki yaapo haemeke kenke nane puaata꞉ Yesuma꞉ peaasa꞉ ekimanu waloendi piekeme. Kutupa wanda꞉hali paeyaoma꞉ opuaata꞉ penkilipa꞉tia pomimikime. \s1 Diaitusina꞉ waneke pita꞉ Yesuna꞉ dau wataeyeke wanda꞉ yaapo \r (Ma꞉tiu 9꞉18-26, Luku 8꞉40-56) \p \v 21 Yesu mo kawasona꞉ pita mone tea꞉na꞉ paa la꞉ka꞉la peeketa꞉ wanda꞉hali wopu ipiki pa꞉ta꞉ a꞉pa mombelemekeme. Ipikita꞉ tunkulu pa ula꞉ ikali tea꞉na꞉ haena꞉ mombelemekeme. \v 22 Pi hotu haemeke da you hali ma꞉nda꞉ Diaitisima꞉ a꞉pa Yesuna꞉ anke teke pa꞉ta꞉ panda꞉puniao honke alo hata꞉ alota꞉ \v 23 Ya wandikisiki ota꞉ homuluekema꞉ taapolo pila꞉me leekeme. Tiao haena꞉yeke nakana꞉ma꞉ a꞉pa naka꞉ kikima꞉ ipiki wataapeke leekeme. \p \v 24 Kutupa Yesu Diaitusi yaapo pepekeme. Wanda꞉hali wopu Yesu ame̱le̱ pulu hata꞉ pendila pendila putia pemekeme. \p \v 25 Koto pa꞉ta꞉ wanda꞉ ma꞉nda꞉ hayekeme. Mo wanda꞉ta꞉ bapi 12 tukiki pa꞉ta꞉ hata꞉ we yopu hayekeme. \v 26 Dokeda titima꞉ taapemeke ekima꞉ tanda halo haemekema꞉ ipika꞉ mani paeyao pa batiki piekepate we na tunkuliki pa daeyatiki piekeme. \v 27 Wanda꞉halima꞉ Yesu pa꞉ta꞉ lemeke pi mo wanda꞉ma꞉ opuaata꞉ wanda꞉hali anka꞉lopuna꞉ pua Yesuna꞉ hoki nane puaata꞉ ipika꞉ dau wataeyekeme. \v 28 Ipika꞉ honema꞉ta꞉ mo ipika꞉ dau wataoka꞉na꞉ta꞉ I̱ epeaalieke hone wiekeme. \p \v 29 Kutupa koto kone we yopu hayekeeki tunkula ipika꞉ honema꞉ hone witolo hata꞉ta꞉ hande yeni paeya꞉me. Ameta꞉ tiaasome hone wiekeme. \v 30 Yesuma꞉ ipika꞉ honema꞉ kone hone witolo hata꞉ ya wele pita꞉la꞉eki mandane ekita꞉ pea꞉ka꞉ta꞉me hone wiekeme. Kutupa koto kone mo wanda꞉hali pa꞉ta꞉ la꞉ka꞉la hata꞉ alota꞉ Epina꞉ kikima꞉ ya dau wataeya꞉pe leekeme. \p \v 31 Ipika꞉ disaipolo haliwekima꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Handa꞉taa. Do wanda꞉hali wopuma꞉ pendila pendila piteleme ekita꞉ do handolo hata꞉ kone nakana꞉ma꞉ alota꞉ I̱ta꞉ epima꞉ wataeya꞉pe aleme lemekepate \p \v 32 Yesuma꞉ ipiki wataeyeke wanda꞉ o hali handuluekema꞉ hando hopa꞉liaeyekeme. \v 33 Mo wanda꞉ma꞉ ipiki epeaeyekeeki hone witolo hata꞉ paala꞉ma꞉ homolo hata꞉ putu putu lutiki a꞉pa Yesuna꞉ anke pa꞉ta꞉ panda꞉puniaeyekeme. Kutupa Yesu pa꞉ta꞉ ota꞉ ekimanu pi peneme yao laata꞉ hande alemanu la haleekeme. \v 34 Yesuma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ya wandikio. I̱ pa꞉ta꞉ hone tulaase ekima꞉ tiaaseme. Puki lopaniao pua꞉peke. Naka꞉ yeni paeya꞉me leekeme. \p \v 35 Yesuma꞉ pi pa alo haena꞉ mandane haliwekima꞉ hande pi hotu haemeke da you halina꞉ da nane hao a꞉pa alota꞉ Naka꞉ wandikita꞉ ota꞉ homea꞉me laa Ekipeke mo Disa honke loloendi pitelepe lemekeme. \p \v 36 Koto lemekepate Yesuma꞉ na opiki mo hali pa꞉ta꞉ alota꞉ Paala꞉ma꞉ na homa꞉peke. I̱ pa꞉ta꞉ pa hone tulaapeke leekeme. \v 37 Yesuma꞉ Pida pita꞉ Dia꞉mesi Dioni hama̱la̱꞉ make koto haliweki homeke ipiki telina꞉ leekeme. \v 38 Pi hotu haemeke da you halina꞉ da pa꞉ta꞉ opolo pemekepate Yesuma꞉ wanda꞉hali wopuma꞉ e̱ la alu alu pitolo haemekeeki opiekeme. \v 39 Kutupa honda꞉ pambaata꞉ wanda꞉hali pa꞉ta꞉ alota꞉ Ekipeke e̱ la alu alu pitelemepe. Mo wandikita꞉ na homa꞉la꞉pate u̱ pela꞉me leekeme. \p \v 40 Wanda꞉halima꞉ ipiki pa꞉ta꞉ ki taemekeme. Kutu pimikipate Yesuma꞉ mo wanda꞉hali paeyao hama tolu liekeme. Wandikina꞉ inkiki ateke yaapo ipiki ame̱le̱ haemeke haliweki make wandiki wieke alena꞉ hatuku peekeme. \v 41 Kutupa ipikana꞉ma꞉ mo wandikina꞉ kiki minaaka꞉na꞉ alota꞉ Talida kumi o Wandikio. Neke pa꞉ta꞉ tiae alome leekeme. \p \v 42 Kuta kone mo wandiki tiao pota꞉ pomiekeme. Ipika꞉ bapita꞉ 12 paeyeke handaa loa꞉me. Koto piekeeki handaata꞉ wanda꞉halima꞉ penkilipa꞉tia pomua pomoma꞉ homemekeme. \v 43 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ hando alo hata꞉ alota꞉ Ma꞉nda꞉ pa꞉ta꞉ na lapa꞉peke leekeme. Kutupa wandiki pa꞉ta꞉ ne mea hala꞉pa꞉peke leekeme. \c 6 \s1 Yesuta꞉ Na꞉sa꞉tete da nane peekeeki \r (Ma꞉tiu 13꞉53-58, Luku 4꞉16-30) \p \v 1 Yesuma꞉ koto pa꞉ta꞉ mina꞉pa꞉lao ipika꞉ disaipolo haliweki ame̱le̱ da nane pemekeme. \v 2 Kutupa mo Hoto Pila꞉ Natena꞉ Diu haliwekina꞉ pi hotu haemeke da tukiki pa꞉ta꞉ honda꞉ pamba puaata꞉ pi waleekeme. Mo yeni pu haemeke da pa꞉ta꞉ pitimiki wanda꞉hali wopuma꞉ opua penkilipa꞉tia pominolo hata꞉ alota꞉ Do wala꞉la꞉eki paeyaota꞉ ipikana꞉ma꞉ hando pa꞉ta꞉ opua pa꞉la꞉pe. Do halima꞉ ipikana꞉ma꞉ epeke honemanu ekipa handa꞉ wia mea pa꞉la꞉pe laa ipikana꞉ma꞉ wele pita꞉la꞉ ekimanu do aleke welema꞉ pita꞉la꞉pe. \v 3 Do halita꞉ kapenda hali dia꞉ya꞉ka꞉ta꞉pe laa Metina꞉ eiyeke dia꞉ya꞉ka꞉ta꞉pe. Dia꞉mesi Diosepe Diudasi make Saimono make ipika꞉ hameke titi dia꞉ya꞉ka꞉ta꞉pe laa Ipika꞉ beliki titi do pa꞉ta꞉ niki ame̱le̱ na halemepe lemekeme. Kutupa ipiki pa꞉ta꞉ honditi pitolo hata꞉ lemekeme. \p \v 4 Koto lemeke ekina꞉ Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ potopede halita꞉ da ma꞉nda꞉ wanda꞉hali paeyaoma꞉ta꞉ ipika꞉ pi opu halemepate ipika꞉ da haleme wanda꞉halima꞉ make ipika꞉ tapake manuma꞉ make ikana꞉ma꞉ta꞉ ipika꞉ pi na opilimikie leekeme. \p \v 5 Kutupa Yesuma꞉ ipika꞉ da pa꞉ta꞉ hata꞉ wele pita꞉la꞉ ekimanu pia꞉peke na yeekepate pa yeni hayeke wanda꞉halimanu ipika꞉ kikima꞉ minaa ika꞉ yeni tandelaeyekeme. \v 6 Ika꞉ hone na tulaemeke ekina꞉ Yesuma꞉ penkilipa꞉tia pominolo hata꞉ ikita꞉ ekipeke pi na opitolo pitelemepe hone wiekeme. Kutupa mo da ma꞉nda꞉ pa꞉ta꞉manu pominolo hata꞉ pi wala꞉tiki piekeme. \s1 Yesuma꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki tapaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 10꞉5-15, Luku 9꞉1-6) \p \v 7 Kutupa Yesuma꞉ mo hande 12 haliweki ipiki pa꞉ta꞉ epena꞉yeke wi la꞉ mea yaapo la la pu tapa tapa piekeme. Ikana꞉ma꞉ mo hoke temokomanu tolu lina꞉yeke ipika꞉ wele pita꞉la꞉eki haleekeme. \v 8 Kutupa mana꞉ alo hata꞉ alota꞉ Tumapu homeke mea minaa ala꞉ta꞉ ma꞉nda꞉ na mea miniki pua꞉pa꞉peke laata꞉ tia nu make mani make na mea pua꞉pa꞉peke. \v 9 Anke dake pambaota꞉ sedi yaapo atulao na pambaake pua꞉pa꞉peke leekeme. \v 10 Pi ma꞉nda꞉ make alota꞉ Da ma꞉nda꞉ hala꞉ alena꞉ pemeka꞉na꞉ta꞉ hali ma꞉nda꞉na꞉ da pa꞉ta꞉ pelia haluekema꞉ honda꞉ pambemeka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ koto da pa꞉ta꞉ homeke hao hapa꞉peke. Kutupa mo damanu mina꞉pa꞉lao da ma꞉nda꞉ hala꞉ alena꞉ pemeka꞉na꞉ta꞉ titina꞉ honda꞉ pamba pua haeme data꞉ mina꞉pa꞉lao pua꞉pa꞉peke leekeme. \v 11 Da ma꞉nda꞉ nane pemeka꞉na꞉ta꞉ iki na handa꞉ mimika꞉na꞉ta꞉ ika꞉ pi na opimiki kiaemeka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ koto da pa꞉ta꞉ na hake pemeka꞉na꞉ta꞉ ika꞉ ankena꞉ tala꞉la꞉ dokolo tandelapa꞉peke. Mo wanda꞉halima꞉ kiaemekeeki tombo waluekema꞉ tandelapa꞉peke leekeme. \p \v 12 Kutupa mo disaipolo haliwekima꞉ puaata꞉ wanda꞉hali pa꞉ta꞉ pi walolo hata꞉ alota꞉ Hone ma꞉nda꞉ la꞉ka꞉la wia꞉pa꞉peke laata꞉ \v 13 hoke temokomanu wopu tolu liaata꞉ yeni haemeke wanda꞉hali wopuna꞉ youna꞉ honkuma꞉ handeke ale lekeeki holaota꞉ tandelena꞉ peaemekeme. \s1 Bapitaisi peao hayeke hali Dionita꞉ homeekeeki \r (Ma꞉tiu 14꞉1-12, Luku 9꞉7-9) \p \v 14 Wanda꞉halima꞉ Yesuna꞉ biki kende tupa꞉ wina꞉ lemeke handaa Kini Hetodima꞉ Yesuma꞉ tapaeyeke haliwekima꞉ pieke ekimanu opiekeme. Mandane wanda꞉halima꞉ alota꞉ Bapitaisi peao hayeke hali Dionita꞉ homa kone paa tiao pia꞉ka꞉ta꞉me laa koto pa꞉la꞉ ekima꞉ do wele pita꞉la꞉ ekimanu pitolo pia꞉ka꞉ta꞉me lemekeme. \p \v 15 Koto lemekepate mandane wanda꞉halima꞉ alota꞉ Ipikita꞉ Elaidia ya꞉ka꞉ta꞉me lemekepate mandane wanda꞉halima꞉ alota꞉ Ipikita꞉ potopede hali ma꞉nda꞉ ya꞉ka꞉ta꞉me laa amba꞉ kone hayeke hali tupa꞉ ya꞉ka꞉ta꞉me lemekeme. \p \v 16 Hetodima꞉ koto pimanu opua alota꞉ Ipikita꞉ Dionie. I̱ma꞉ you tunkulua꞉ hali tiao pia꞉ka꞉ta꞉me leekeme. \v 17 Amba꞉ta꞉ Hetodima꞉ Dioni yola꞉ mea epena꞉yeke haliweki tapaota꞉ Dionita꞉ tonkao dipula mea lopaeyekeme. Hetodiasima꞉ honke leeke handaa piekeme. Hetodiasita꞉ Hetodina꞉ hameke Pilipina꞉ wanda꞉ hayekepate Hetodima꞉ petolo miekeme. \v 18 Dionima꞉ Hetodi pa꞉ta꞉ pi amba꞉ leekeeki dupa. Naka꞉ kamena꞉ wanda꞉ petolo mele ekita꞉ ana꞉ na pa꞉la꞉me leekeme. \p \v 19 Koto leeke handaata꞉ Hetodiasima꞉ Dioni pa꞉ta꞉ mineke pankolo hata꞉ luekema꞉ ho̱linda꞉lu hayekepate lia꞉peke na yekeme. \v 20 Hetodima꞉ta꞉ Dionina꞉ tiki tiki hau pu hayekeeki make yako piki hali make handeeke handaata꞉ ipiki pa꞉ta꞉ paala꞉ma꞉ homolo hata꞉ panka mea hao hayekeme. Dionima꞉ wala꞉tiki pieke pimanu Hetodima꞉ opua weiya꞉tiki piekepate ta꞉na꞉ma꞉ homa opua꞉tiki piekeme. \p \v 21 Hetodima꞉ ipika꞉ mendieke nate epeeke handaata꞉ ne pambuluekema꞉ ipika꞉ kapomani tumiki haliweki make ipika꞉ a꞉nda꞉ tumiki haliweki make Ka꞉lili nane haemeke hali tieke tieke make wi la꞉ mepi pieke a꞉pa mombelemekeme. Koto dina꞉ta꞉ Hetodiasima꞉ Yaka natee hone wiekeme. \v 22 Hetodiasina꞉ wanekema꞉ a꞉paata꞉ keliapo pambolo hata꞉ Hetodi make epemeke haliweki make ta꞉na꞉ma꞉ homaeyeke handaa kini halima꞉ mo wandiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Naka꞉ hone pa꞉la꞉ ale I̱ pa꞉ta꞉ honke leka꞉na꞉ta꞉ ota꞉ kulueke leekeme. \v 23 Mo wandiki pa꞉ta꞉ la꞉ witolo hata꞉ alota꞉ Naka꞉ hone pa꞉la꞉ ale I̱ pa꞉ta꞉ honke leka꞉na꞉ta꞉ ota꞉ kulueke. Ya kilu tombuao hala꞉eki kone putupa ota꞉ kulueke leekeme. \p \v 24 Koto leeke handaa mo wandikima꞉ puaata꞉ ipika꞉ ama꞉ pa꞉ta꞉ lota꞉ pea alota꞉ Aleke honke lonope leekeme. Mo wanda꞉ma꞉ alota꞉ Bapitaisi peao haya꞉ hali Dioni ipika꞉ you honke lae leekeme. \p \v 25 Kutupa mo wandikima꞉ koto kone kini hali pa꞉ta꞉ a̱i̱ a꞉pa honke alo hata꞉ alota꞉ Yaka hone pa꞉la꞉ aleta꞉ mo bapitaisi peao haya꞉ hali Dionina꞉ youta꞉ metekina꞉ wia ame do kone kuelena꞉e leekeme. \p \v 26 Mo kini halima꞉ ipika꞉ pukima꞉ tanda wotu homeekepate mo la꞉ wieke pimanu leeke handaa make mo epemeke haliweki haemeke handaa make ipika꞉ pi tunkula꞉peke na yeeke handaata꞉ \v 27 kota꞉ koto kone ipikana꞉ma꞉ ipika꞉ a꞉ndeli miniki hali homekema꞉ Dionina꞉ you tunkulu mea epena꞉yeke tapaeyekeme. Kutupa mo halima꞉ puaata꞉ dipula da pa꞉ta꞉ Dionina꞉ you tunkula \v 28 metekina꞉ wia mea a꞉paata꞉ mo wandiki pa꞉ta꞉ haleekeme. Mo wandikima꞉ meata꞉ ipika꞉ inkiki pa꞉ta꞉ haleekeme. \v 29 Dionina꞉ disaipolo haliweki manuma꞉ opuaata꞉ ipika꞉ toko mulu puaata꞉ toopi ka꞉ka꞉na꞉ pa꞉ta꞉ pua tu wimikime. \s1 Pi mea pemeke haliwekita꞉ paa epemekeeki \r (Luku 9꞉10) \p \v 30 Hande tapaeyeke haliwekima꞉ Yesu pa꞉ta꞉ paa a꞉paata꞉ ika꞉ pi walemeke ekimanu make ika꞉ pimiki ekimanu paeyao make Yesu pa꞉ta꞉ lemekeme. \v 31 Wanda꞉hali wopu pa a꞉pa꞉tiki pua꞉tiki pimiki handaa Yesu ipika꞉ disaipolo haliweki ame̱le̱ ne napeke nate dia꞉ yeekeme. Koto ekina꞉ Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Iki homeke pomana꞉ ipupe. Mo Keneme nane hoto siki pitulu pomana꞉e leekeme. \v 32 Kutupa amba꞉ hande kawasona꞉ pita keneme nane pemekeme. \p \v 33 Keneme nane pemekepate wanda꞉hali wopuma꞉ ika꞉ pemekeeki handolo hata꞉ dota꞉ handa꞉ haliweki ya꞉ka꞉ta꞉me hone wimikime. Ikana꞉ma꞉ daoni paeyao mina꞉pa꞉lao anke hao paka꞉lao puaata꞉ Yesu ameda a̱i̱ na opolo yapemeke haena꞉ iki amba꞉la opolo yapemekeme. \v 34 Yesuma꞉ mo kawaso mina꞉pa꞉lao kenke nane opolo pulu hata꞉ wanda꞉hali wopu handaata꞉ ikita꞉ mo handeteke hala꞉ hali dia꞉ ya꞉la꞉ sipisipi ma꞉na꞉manu tupa꞉ handaata꞉ ipika꞉ pukima꞉ e̱ alo hata꞉ iki pa꞉ta꞉ a꞉ta꞉ma꞉ homeekeme. Kutupa pimanu wopu waleekeme. \s1 Yesuma꞉ 5 daoseni haliweki pa꞉ta꞉ ne haleekeeki \r (Ma꞉tiu 14꞉13-21, Luku 9꞉10-17, Dioni 6꞉1-14) \p \v 35 Kutupa nate paeta꞉leke handaa ipika꞉ disaipolo haliwekima꞉ ipiki pa꞉ta꞉ a꞉pa alota꞉ Do aneta꞉ keneme nanee. Ameta꞉ nate paeta꞉la꞉me laa \v 36 topu da aneke da pa꞉ta꞉manu make wanda꞉halima꞉ ne hamba꞉tiki pena꞉ tapa tapa pie lemekeme. \p \v 37 Koto lemekepate Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ikana꞉ma꞉ nemanu mandaneeki mea hala꞉pa꞉peke leekeme. Ikana꞉ma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Nikana꞉ma꞉ 200 kina mea pua palaowa hambaata꞉ iki nena꞉yeke halomono alepe lemekeme. \p \v 38 Kutupa ipikana꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Mo palaowa kitiki siki ekipu halemepe handolo pupe leekeme. Kutupa ikana꞉ma꞉ handaa paa a꞉pa alota꞉ Yunki hata꞉ ula꞉me kutupa ta꞉pelita꞉ yaapo ula꞉me lemekeme. \p \v 39 Koto lemeketa꞉ Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ pi alo hata꞉ alota꞉ Mo noma꞉ seliapona꞉ momba꞉la pituma꞉ pituma꞉ pea pita꞉pe leekeme. \v 40 Koto ekina꞉ mo hande momba꞉la pituma꞉ pituma꞉ pemeke wanda꞉halita꞉ mandaneeki 100 tupa꞉ mandaneeki 50 tupa꞉ pituma꞉ pituma꞉ pea pitimikime. \v 41 Kutupa Yesuma꞉ hande palaowa kitiki siki yunki hata꞉ make hande ta꞉peli yaapo make minaata꞉ ya nane handa꞉liao Koda꞉ pa꞉ta꞉ keiyae laata꞉ palaowa kitiki sunu pindi pindi pea ipika꞉ disaipolo haliwekima꞉ mea wanda꞉hali mina꞉yeke hale hale piekeme. Ipikana꞉ma꞉ ta꞉peli yaapo make pindi pindi pea disaipolo haliwekima꞉ hale hale pina꞉ haleekeme. \v 42 Paeyaoma꞉ naaka꞉na꞉ta꞉ Weleke tala꞉me lemekeme. \v 43 Mo wanda꞉hali pa꞉ta꞉ pa wieke palaowa ta꞉peli putu piliki pa wieke ekimanu meata꞉ nu 12 tumbaemekeme. \v 44 Kutupa hande palaowa kitiki sunu nemeke haliwekita꞉ 5 daoseni haliwekie. \s1 Yesuta꞉ ikali manda peekeeki \r (Ma꞉tiu 14꞉22-33, Dioni 6꞉15-21) \p \v 45 Koto kone Yesuma꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki pa꞉ta꞉ alota꞉ Kawasona꞉ pita mone tea꞉na꞉ hala꞉ da Betesaida da pa꞉ta꞉ iki amba꞉la opolo pua꞉pa꞉peke laata꞉ mo hande wanda꞉hali wopu tapa tapa piekeme. \v 46 Kutupa Yesuma꞉ mo disaipolo haliweki mina꞉pa꞉laota꞉ pote pa꞉ta꞉ yeni pulu peekeme. \v 47 Timba꞉leke hauta꞉ kawaso ikali tukikina꞉ pulu haena꞉ ipika꞉ honu makesiki kenkena꞉ hayekeme. \v 48 Yesuma꞉ handaata꞉ ipika꞉ disaipolo haliwekima꞉ deli awolo hata꞉ po tieke wenoko nane epeeke handaa weleke we pimikieki handeekeme. Koto ekina꞉ da ka꞉la꞉puluekema꞉ okona꞉ Yesuta꞉ mo haliweki haemeke alena꞉ poluekema꞉ ikali manda ankena꞉ peekeme. Lombei pu pa poluekema꞉ hone wiekepate \v 49 mo haliwekima꞉ ipiki ikali manda ankena꞉ peekeeki handaata꞉ temokopate ipula꞉me hone witolo hata꞉ e̱ wi lemekeme. \v 50 Paeyaoma꞉ ipiki handolo hata꞉ paala꞉ma꞉ wotu homemekeme. \p Kutu pimikipate koto kone Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ pi alo hata꞉ alota꞉ Honkopu hape. Dota꞉ I̱e. Paala꞉ma꞉ na homa꞉pepee leekeme. \v 51 Kutupa Yesuta꞉ mo kawasona꞉ iki ame̱le̱ pitulu peeke haena꞉ta꞉ po tieke tunkuliekeme. Kutu pieketa꞉ mo haliwekima꞉ penkilipa꞉tia pomimikime. \v 52 Pa ekipeke ikana꞉ma꞉ta꞉ mo hande 5 daoseni wanda꞉hali pa꞉ta꞉ palaowa kitiki sunu telipieke ekina꞉ teketa꞉ hone lenkipa na wimiki ekiyalo hone na wimikime. \s1 Kenesatete pa꞉ta꞉ pemekeeki \r (Ma꞉tiu 14꞉34-36) \p \v 53 Mo kawasona꞉ ikali tunkula puaata꞉ Kenesatete nane opolo puaata꞉ mo kawaso a꞉ndimikime. \v 54 Kawaso mina꞉pa꞉laemeketa꞉ kutaa kone wanda꞉halima꞉ ipika꞉ leke popeleke handolo hata꞉ hone wimikime. \v 55 Koto ekina꞉ koto da nina꞉ a̱i̱ya pua mo yeni hapa wieke wanda꞉hali tilina꞉ mu wiaata꞉ Yesu hayeke pa꞉ta꞉ mea pemekeme. \v 56 Yesu peeke alena꞉ paeyao pa꞉ta꞉ da nane make daonimanu make topu topu da nina꞉ make opolo peeke dina꞉ da nane yeni hapa wimiki wanda꞉hali mea tia pua makedi yalao tu uma꞉ uma꞉ pimikime. Kutupa mo wanda꞉halima꞉ Yesuna꞉ dau honiki wataaluekema꞉ honke lemekeme. Wataemeke wanda꞉halina꞉ yeni tandelemekeme. \c 7 \s1 Apa꞉meina꞉ mana꞉ pimanu \r (Ma꞉tiu 15꞉1-9) \p \v 1 Pa꞉tisi haliweki make mandane wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliweki make Diutuseleme da mina꞉pa꞉lao a꞉paata꞉ Yesu pa꞉ta꞉ mombelemekeme. \v 2 Kutupa Yesuna꞉ disaipolo haliwekima꞉ na tandepemeke kikima꞉ ne nemekeeki handemekeme. Mo Pa꞉tisi haliwekima꞉ dupiki tandepea꞉peke laa lemeke tupa꞉ kiki na tandepemekeme. \p \v 3 Hande Pa꞉tisi haliwekima꞉ make Diu haliweki paeyaoma꞉ make apa꞉meina꞉ haumanu pu haemekeeki hone witolo hata꞉ ne noluekema꞉ kiki amba꞉la tandepo haemekeme. \v 4 Kutupa makedina꞉ hao a꞉paata꞉ ikali a̱i̱ na peki hata꞉ta꞉ ne a̱i̱ na netiki pu halememe. Ika꞉ apa꞉meina꞉ titina꞉ haumanu make wopu opua pu halememe. Koto ekina꞉ kapomanu make sosepenimanu make kopama꞉ wepiki metekimanu make bedi make tandepo halememe. \p \v 5 Kutupa mo Pa꞉tisi haliwekima꞉ make mo wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliwekima꞉ make Yesu pa꞉ta꞉ lota꞉ pitolo hata꞉ alota꞉ Naka꞉ disaipolo haliwekima꞉ ika꞉ ateke meiyekena꞉ haumanu na opiki ekipeke kiki hoke ekima꞉ ne no halemepe lemekeme. \p \v 6 Yesuma꞉ ika꞉ pi hombo peaaso alota꞉ Ikita꞉ yayapiki hau pu haleme haliwekie laata꞉ Aisayama꞉ iki pa꞉ta꞉ pi walolo hata꞉ wape piekeeki dupa. \q1 Do wanda꞉halima꞉ ika꞉ hambilikima꞉ yaka biki mea a꞉meiyaasemepate ika꞉ puki pa꞉ta꞉ hone ta꞉ta꞉ witelememe. \q1 \v 7 I̱ pa꞉ta꞉ pa hameke panda꞉ puniao yeni pu halememe. Pa ekipeke ikana꞉ma꞉ Dota꞉ Koda꞉na꞉ pi wieke ekimanue alo hata꞉ pa ika꞉ ateke meiyekena꞉ wimikieki kone walo halememe laa \q1 wape piekeme laata꞉ \p \v 8 Yesuma꞉ ombu alota꞉ Koda꞉na꞉ pi ula꞉ ekimanu na waleke ika꞉ ateke meiyekena꞉eki kone walo halememe leekeme. \p \v 9 Kutupa ipikana꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Koda꞉na꞉ pi ula꞉ ekimanu mina꞉pa꞉laota꞉ ika꞉ ateke meiyekena꞉ hau pimiki ekimanu pu haleme ekita꞉ epeke hau pitolo pimipe laata꞉ \v 10 Mosesima꞉ alota꞉ Naka꞉ ama꞉ apa꞉ yaapo oto pa꞉ta꞉ hapeke la꞉la꞉me. Kutupa ipika꞉ apa꞉ ama꞉ pa꞉ta꞉ hoke pi ala꞉ halita꞉ ota꞉ homena꞉ lia꞉pa꞉peke la꞉la꞉me leekeme. \v 11 Koto leekepate ikana꞉ma꞉ alota꞉ Hali ma꞉nda꞉ma꞉ ipika꞉ apa꞉ ama꞉ pa꞉ta꞉ alota꞉ Ipiliki pa꞉ta꞉ kulu polo ala꞉ta꞉ ameta꞉ Kobana ula꞉me lea꞉ka꞉na꞉ta꞉ kobana la꞉la꞉ ekita꞉ Koda꞉na꞉ ekie \v 12 kota꞉ ikana꞉ma꞉ta꞉ mo halima꞉ ipika꞉ apa꞉ ama꞉ pa꞉ta꞉ koto ala꞉ta꞉ hala꞉peke na ya꞉la꞉me lo halememe. \v 13 Do tupa꞉ ika꞉ ateke meiyekema꞉ pimiki ekimanu opitolo hata꞉ Koda꞉ma꞉ la꞉la꞉ pita꞉ alupaasememe. Kutupa ika꞉ hoki nane telieleme haliweki make walo halememe laata꞉ Koto tupa꞉ kone mandane haumanu make pu halememe leekeme. \s1 Wanda꞉halina꞉ puki ha̱i̱ peaasa꞉ ekimanu \r (Ma꞉tiu 15꞉10-20) \p \v 14 Kutupa Yesuma꞉ wanda꞉hali ipiki pa꞉ta꞉ epena꞉yeke paa wi lemipi piekeme. Kutupa iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Iki paeyao ya pi opua hone wia꞉pa꞉peke. \v 15 Wanda꞉halita꞉ hama꞉ nane ula꞉ alemanu mea naloma꞉eki manuma꞉ na hoeyaalo pa꞉la꞉pate tukiki nane wia ipula꞉ ale manuma꞉ kone wanda꞉hali hoeyaapeke ya꞉la꞉me. \p \v 17 Ipikana꞉ma꞉ wanda꞉hali mina꞉pa꞉lao da tukiki pa꞉ta꞉ honda꞉ pambeeketa꞉ ipika꞉ disaipolo haliwekima꞉ onkoluma꞉ leeke ekina꞉ ipiki pa꞉ta꞉ lota꞉ pimikime. \v 18 Kutupa ipikana꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Kotota꞉ iki make pi teke hone na witelemepe leekeme. Yonkeleke hama꞉ nane ula꞉ alemanu mea naloma꞉eki manuma꞉ tukiki nane pea꞉ka꞉na꞉ta꞉ hoeyaapeke na ya꞉la꞉me. Koto ekita꞉ hone na witelemepe. \v 19 Ekipeke. Neta꞉ ipika꞉ puki pa꞉ta꞉ na peke ipika꞉ weleke pa꞉ta꞉ puaata꞉ hoke ale yapilieke leekeme. Koto pi leeke handaata꞉ Yesuma꞉ nemanu paeyaota꞉ pa napeke ana꞉ pa꞉la꞉me leekeme. \p \v 20 Kutupa ipikana꞉ma꞉ alota꞉ Wanda꞉hali tukiki pa꞉ta꞉ wia ipula꞉ ale manuma꞉ wanda꞉hali hoeyao halememe leekeme. \v 21 Wanda꞉halina꞉ puki tukiki pa꞉ta꞉ wia hone pa꞉ta꞉ ipu hala꞉ hau manuta꞉ dupae. Hoke honemanu make loke apa꞉taasa꞉ hau make pake nala꞉ hau make hali homena꞉ lita꞉la꞉eki make \v 22 tooli ka꞉taasa꞉ hau make we pamba꞉la꞉ hau make hoke hoke hau make yayapiki hau make pamba꞉ na piki hau make ne tunkula꞉la꞉ hau make pi lala pu handaena꞉ hau make hone na wiki hau make \v 23 do haumanu paeyaota꞉ puki pa꞉ta꞉ pita ipulu hata꞉ wanda꞉hali hoeyao halememe leekeme. \s1 Wanda꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ hone tulaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 15꞉21-28) \p \v 24 Yesuma꞉ koto alena꞉ mina꞉pa꞉lao Taiya nane peekeme. Mo da homeke ma꞉nda꞉ honda꞉ pambaata꞉ wanda꞉halima꞉ ipiki handaama꞉na꞉ a꞉mbao panka pituluekema꞉ peekepate a꞉mbaapeke na yeekeme. \v 25 Koto kone wanda꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ Yesuna꞉ pieke haumanu opuaata꞉ Yesu pa꞉ta꞉ a꞉pa ipika꞉ anke pa꞉ta꞉ panda꞉ puniaeyekeme. Koto wanda꞉na꞉ wandikita꞉ weleke pa꞉ta꞉ hoke temoko pitieke handaata꞉ piekeme. \v 26 Ipikita꞉ Sitia nane hala꞉ da Pinisia wanda꞉ kone hayekepate Kitiki pi lo hayekeme. Ipika꞉ wandikina꞉ weleke tukiki pa꞉ta꞉ pitieke hoke temoko Yesuma꞉ tolu lina꞉yeke honke leekeme. \v 27 Honke leekepate Yesuma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Weki wandiki sunuma꞉ ne amba꞉la nena꞉e leekeme. Wekiwandiki sununa꞉ neta꞉ kika sunu pa꞉ta꞉ mea lopaeya꞉ka꞉na꞉ta꞉ ana꞉ na pilieke leekeme. \p \v 28 Koto leekepate koto wanda꞉ma꞉ alota꞉ Tekehalio. Ota꞉ alepate weki wandiki sunuma꞉ pindipu lopa꞉ lopa꞉ piteleme ekimanu tokele pa꞉ta꞉ kika sunuma꞉ no halememe leekeme. \p \v 29 Kutupa Yesuma꞉ mo wanda꞉ pa꞉ta꞉ alota꞉ Koto pi leeke handaata꞉ a꞉pa꞉la꞉me. Pue. Hoke temokoma꞉ naka꞉ wandiki mina꞉pa꞉lao opolu bao pea꞉me leekeme. \p \v 30 Kutupa ipika꞉ da puaata꞉ ipika꞉ wandiki da panda꞉ pa꞉ta꞉ peli hake wiekeeki handeekepate mo hoke temoko amba꞉ peekeme. \s1 Yesuma꞉ katake poko pi na lo pieke hali epeaeyekeeki \p \v 31 Yesuma꞉ Taiya nane la꞉ka꞉la꞉ minaata꞉ mo Saidoni nane make Daoni kiki yaapo haemeke kenke nane make lombei pupa Ka꞉lili ikali leke pa꞉ta꞉ opolo peekeme. \v 32 Koto pa꞉ta꞉ wanda꞉halima꞉ mo pi na opu na lo pieke hali homeke Yesu pa꞉ta꞉ hatuku epemekeme. Yesuma꞉ ipika꞉ kikima꞉ mo halina꞉ loke wataena꞉yeke honke lemekeme. \v 33 Kutupa Yesuma꞉ ipiki hosiki mopateleke wanda꞉hali na hayeke pa꞉ta꞉ hatuku mea pua ipika꞉ kiki ma̱leke mo halina꞉ katake ka꞉ka꞉na꞉ pa꞉ta꞉ pankaata꞉ kutupa dopi taata꞉ ipika꞉ kiki ma̱leke yola꞉ mea mo halina꞉ kekekena꞉ makeke mea kitaeyekeme. \v 34 Kutupa oli ya nane handa꞉liaaso hata꞉ pomoma꞉ homata꞉ Yesuma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Epa꞉da꞉e leekeme. Koto pita꞉ Lomba꞉e laa leekeme. \p \v 35 Koto kone ipika꞉ katake yaapo lumbupa wiaata꞉ ipika꞉ kekeke tindipao hayeketa꞉ kutupa pi epeke tupa꞉ leekeme. \v 36 Yesuma꞉ wanda꞉hali paeyao pa꞉ta꞉ mana꞉ honkopu hao alota꞉ Ma꞉nda꞉ pa꞉ta꞉ do pitoloeki na lapa꞉peke leekepate kone wanda꞉halima꞉ pa honkopu hao la꞉tia tia pea hande leeke pita꞉ kende tupa꞉ wina꞉ lemekeme. \v 37 Koto pita꞉la꞉eki opimiki wanda꞉hali paeyaoma꞉ ota꞉ wopu penkilipa꞉tia pomua꞉tiki pitolo hata꞉ alota꞉ Ipikana꞉ma꞉ hau paeyao pieke ekina꞉ epeke tupa꞉ pu hala꞉me laata꞉ pi opua꞉peke na ya꞉la꞉ halima꞉ opina꞉ pi lapeke na ya꞉la꞉ halima꞉ pi lena꞉ lo hala꞉me laa lemekeme. \c 8 \s1 Yesuma꞉ wanda꞉hali 4 daoseni pa꞉ta꞉ ne haleekeeki \r (Ma꞉tiu 15꞉32-39) \p \v 1 Koto pita꞉ta꞉ wanda꞉hali wopu tayaemeketa꞉ kutupa napeke ne dia꞉yekeme. Yesuma꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki ipiki pa꞉ta꞉ epena꞉ wi la꞉ lemipi pea iki pa꞉ta꞉ alota꞉ \v 2 Do wanda꞉hali pa꞉ta꞉ ya pukima꞉ e̱ ala꞉me leekeme. Hoto tepo I̱ ame̱le̱ haememe. Kutupa ameta꞉ napeke ne dia꞉me. \v 3 I̱ma꞉ta꞉ ika꞉ da tea꞉ma꞉ homa꞉ paleke tapa tapa pua꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ pota꞉ hopikina꞉ tea꞉ma꞉ homilimikie. Mandane wanda꞉halita꞉ papatena꞉ hao a꞉pa pelememe leekeme. \p \v 4 Ipika꞉ disaipolo haliwekima꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Do hapu hayeke alena꞉ hata꞉ta꞉ koto wanda꞉hali pa꞉ta꞉ neta꞉ handopate mea halomana꞉pe lemekeme. \v 5 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ dupa lota꞉ pitolo alota꞉ Palaowa siki ekipu wia halemepe laa lota꞉ piekeme. Mo haliwekima꞉ alota꞉ Watake hata꞉e lemekeme. \p \v 6 Yesuma꞉ mo wanda꞉hali wopu pa꞉ta꞉ alota꞉ Kenkena꞉ pita꞉pe leekeme. Kutupa mo palaowa siki watake hata꞉ meaata꞉ Koda꞉ pa꞉ta꞉ keiyae pi laa pindi pindi peaata꞉ ipika꞉ disaipolo haliwekima꞉ wanda꞉hali pa꞉ta꞉ hale hale pina꞉ haleekeme. Kutupa mo disaipolo haliwekima꞉ mo wanda꞉hali pa꞉ta꞉ mea hale hale pimikime. \v 7 Ta꞉peli tepo a꞉nda꞉ make wia haemeke handaa Yesuma꞉ Koda꞉ pa꞉ta꞉ keiyae pi laata꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki pa꞉ta꞉ alota꞉ Do ta꞉pelimanu make mea hale hale pipe leekeme. \v 8-9 Kutupa paeyaoma꞉ naa weleke haemekeme. Mo wanda꞉halima꞉ naa putu piliki wieke ekita꞉ meaata꞉ ala꞉ta tieke watake hata꞉ tumbaemekeme. Wanda꞉halita꞉ 4 daoseni tupa꞉ wanda꞉hali haemekeme. \v 10 Yesuma꞉ iki paeyao tapa tapa peaata꞉ koto kone ipika꞉ disaipolo haliweki ame̱le̱ kawaso pa꞉ta꞉ pita Da꞉la꞉ma꞉nuta da nane pemekeme. \s1 Wele pita꞉la꞉eki ma꞉nda꞉ handomono pie lemekeeki \r (Ma꞉tiu 16꞉1-4) \p \v 11 Pa꞉tisi haliwekima꞉ Yesu pa꞉ta꞉ a꞉pa mineke pi laa ipika꞉ anke yololo alota꞉ Hepeni nane wele pita꞉la꞉eki ma꞉nda꞉ handomono pie lemekeme. \v 12 Yesuma꞉ ipika꞉ pukima꞉ pomo tieke wotu homolo hata꞉ alota꞉ Ame do haleme wanda꞉halima꞉ ekipeke wele pita꞉la꞉eki ma꞉nda꞉ weitelemepe leekeme. Iki pa꞉ta꞉ ota꞉ pi alome. Ame do haleme wanda꞉halima꞉ wele pita꞉la꞉eki ma꞉nda꞉ na handilimikie leekeme. \v 13 Kutupa mo haliweki mina꞉pa꞉laota꞉ kawasona꞉ pua pita mone tea꞉na꞉ peekeme. \p \v 14 Yesuna꞉ disaipolo haliwekima꞉ palaowa hone yonka꞉lao na mea pemekeme. Koto ekina꞉ kawasona꞉ palaowa homekesiki wiekeme. \v 15 Yesuma꞉ mana꞉ alo hata꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Wotu hapa꞉peke. Pa꞉tisi haliwekina꞉ palaowa pombei yaasa꞉eki make Hetodina꞉ palaowa pombei yaasa꞉eki make wotu handa꞉pa꞉peke leekeme. \p \v 16 Ika꞉ ika꞉ kone hone wia pipi lemekeme dupa. Nikita꞉ palaowa dia꞉ya꞉ka꞉ta꞉me lemekeme. \v 17 Kutupa Yesuma꞉ ika꞉ hone wimikieki handaa iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ne dia꞉ ya꞉leketa꞉ pa ekipeke pipi alemepe. Ika꞉ hone na wiki a̱i̱ na handelemepe. Ika꞉ honemanu taka꞉laalemepe leekeme. \v 18 Ika꞉ leke hala꞉pate na hando halemepe. Ika꞉ katake hala꞉pate na opu halemepe. Na niminaasemepe. \v 19 Mo hande palaowa siki yunki hata꞉ 5 daoseni haliwekina꞉ pindi pindi peaowa꞉ pita꞉ma꞉ta꞉ putu pilikima꞉ta꞉ ala꞉ta tieke ekipu tumba mimipe leekeme. Ikana꞉ma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ 12 lemekeme. \p \v 20 Kutupa Yesuma꞉ alota꞉ Mo hande palaowa siki watake hata꞉ mo 4 daoseni wanda꞉halina꞉ pindi pindi peaowa꞉ pita꞉ma꞉ta꞉ putu pilikima꞉ta꞉ ala꞉ta tieke ekipu tumba mimipe leekeme. Ikana꞉ma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Watake hata꞉e lemekeme. \v 21 Kutupa ipikana꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ A̱i̱ na handelemepe leekeme. \s1 Yesuma꞉ leke holupiki hali ma꞉nda꞉na꞉ leke epeaeyekeeki \p \v 22 Ikana꞉ma꞉ Betesaida da opolo pemekeme. Mandane wanda꞉halima꞉ leke holupiki hali ma꞉nda꞉ Yesu pa꞉ta꞉ hatuku a꞉paata꞉ koto hali wataena꞉yeke Yesu pa꞉ta꞉ honke lemekeme. \v 23 Yesuma꞉ mo hande leke holupiki halina꞉ kiki minaata꞉ da mina꞉pa꞉lao mo pate leke hatuku peekeme. Hatuku pua ipika꞉ leke pa꞉ta꞉ dopi taata꞉ ipika꞉ kiki yaapoma꞉ mo halina꞉ lokena꞉ kiki tapopao lota꞉ pitolo hata꞉ alota꞉ Ala꞉ta꞉ ma꞉nda꞉ handelepe leekeme. \p \v 24 Mo halima꞉ handa꞉liao alota꞉ Haliweki handolopate pa ti leke ale pominelememe leekeme. \v 25 Kutupa Yesuma꞉ ipika꞉ kiki yaapoma꞉ mo halina꞉ leke yaapo paa wataeyeke mo halima꞉ wotu handaata꞉ ipika꞉ leke telipina꞉ pa epeekeme. Kutupa ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ paeyao epeke tupa꞉ handeekeme. \v 26 Yesuma꞉ mo hali ipika꞉ da tapaaso hata꞉ alota꞉ Da teke nane a̱i̱ na pua꞉peke leekeme. \s1 Pidama꞉ Yesuta꞉ Ketisoe leekeeki \r (Ma꞉tiu 16꞉13-20, Luku 9꞉18-21) \p \v 27 Kutupa Yesuma꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki ame̱le̱ mo Sesatia Pilipai nane damanu pa꞉ta꞉ pemekeme. Pota꞉na꞉ pulu hata꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki pa꞉ta꞉ lota꞉ piekeme dupa. I̱ta꞉ epiya꞉ka꞉ta꞉pe. Wanda꞉halima꞉ eki lo halemepe laa leekeme. \v 28 Kutupa ikana꞉ma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Bapitaisi peao hayeke hali Dionie. Mandane wanda꞉halima꞉ta꞉ Neketa꞉ Elaidiae. Mandane wanda꞉halima꞉ta꞉ Neketa꞉ potopede hali ma꞉nda꞉e lo halememe lemekeme. \v 29 Kutupa iki pa꞉ta꞉ paa lota꞉ piekeme dupa. Koto lo halemepate ikana꞉ma꞉ta꞉ I̱ta꞉ epi lo halemepe leekeme. Pidama꞉ ipika꞉ pi hombo peaaso alota꞉ Neketa꞉ Ketisoe leekeme. \v 30 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ hando alo hata꞉ alota꞉ I̱ pa꞉ta꞉ koto aleme pita꞉ wanda꞉hali ma꞉nda꞉ pa꞉ta꞉ na lapa꞉peke leekeme. \s1 Yesuma꞉ alota꞉ Tanda meata꞉ homolueke leekeeki \r (Ma꞉tiu 16꞉21-28, Luku 9꞉22-27) \p \v 31 Yesuma꞉ panake pi ma꞉nda꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki pa꞉ta꞉ walolo hata꞉ alota꞉ Wanda꞉halina꞉ Eiyeketa꞉ tanda tanda tieke wotu milieke leekeme. Mo tondiki haliwekima꞉ make yeni peao haleme you haliwekima꞉ make wape pea wala꞉tiki pu haleme haliwekima꞉ make ipiki kiao limika꞉na꞉ta꞉ homilieke leekeme. Kutu pimika꞉na꞉ta꞉ hoto tepo wia paa tiaalieke leekeme. \v 32 Koto leeke ekita꞉ ota꞉ peneme waleekeme. Kutupa Pidama꞉ Yesu hosiki mopate leke hatuku mea pua ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Kutupiki pi na lapeke leekepate \v 33 Yesuma꞉ la꞉ka꞉la ipika꞉ disaipolo haliweki handaata꞉ Pida hando alo hata꞉ alota꞉ Sadani neke pue. I̱ teke pa꞉ta꞉ na hapeke leekeme. Neketa꞉ Koda꞉ma꞉ ula꞉ hone tupa꞉ na wiki pa wanda꞉halima꞉ witeleme hone leke wilimee leekeme. \p \v 34 Yesuma꞉ pota꞉na꞉ titi yola pemeke wanda꞉hali make ipika꞉ disaipolo haliweki make ipiki pa꞉ta꞉ epena꞉yeke wi lemipi peaata꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ya hoki nane toluekema꞉ hone pa꞉la꞉ halima꞉ ipiki pa꞉ta꞉ kone hone ula꞉ ekimanu tunkulaata꞉ ipika꞉ a꞉ka꞉tei wapepiki ti mea tia ya hoki nane telina꞉e leekeme. \v 35 Kutu pa꞉la꞉ ekima꞉ hali epima꞉ ipika꞉ hao hala꞉eki miniki hao haluekema꞉ hone wia꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ ipika꞉ hao hala꞉eki kone alupilieke leekeme. Kutu piliepate I̱ pa꞉ta꞉ make do handa꞉ Pi Seliapo pa꞉ta꞉ make hone witolo hata꞉ ipika꞉ hao hala꞉eki alupaasa꞉ halima꞉ ota꞉ da꞉taa halieke leekeme. \v 36 Hali epima꞉ do kenke ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ paeyao ipika꞉eki wina꞉ laa alo hata꞉ ipika꞉ hao hala꞉eki alupia꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ epeke ekita꞉ ekipa miliepe leekeme. \v 37 Koto somema꞉ ipika꞉ hao hala꞉eki paa muluekema꞉ alekema꞉ topo peaalia꞉pe. \v 38 Do hande Koda꞉ pa꞉ta꞉ hone na wiki ti teke yoko haleme wanda꞉hali ame̱le̱ hala꞉ hali ma꞉nda꞉ epima꞉ I̱ pa꞉ta꞉ tonka꞉na꞉ yaka pi alemanu pa꞉ta꞉ tonka꞉na꞉ hunkupuma꞉ homea꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ koto hali pa꞉ta꞉ mo Wanda꞉halina꞉ Eiyekema꞉ hunkupuma꞉ homilieke. Ipika꞉ Atekena꞉ pa̱a̱ pa꞉la꞉eki tukiki pa꞉ta꞉ hao hande yakopiki enisolo tonu ame̱le̱ ipilia꞉ dina꞉ta꞉ kota꞉ koto hali handa꞉peketa꞉ hunkupuma꞉ homilieke. \c 9 \p \v 1 Kutupa ipikana꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Iki pa꞉ta꞉ ota꞉ pi alome. Do haleme wanda꞉hali mandaneeki manuta꞉ a̱i̱ na homeke pa hata꞉ kone Koda꞉ ipika꞉ welema꞉ ipika꞉ Kilu Tombuao Hala꞉eki epolo pa꞉la꞉ ekita꞉ handilimikie leekeme. \s1 Yesu wonu piekeeki \r (Ma꞉tiu 17꞉1-13, Luku 9꞉28-36) \p \v 2 Kutupa hoto yunki mindiki hata꞉ hao Yesuma꞉ Pida Dia꞉mesi Dioni tepo handa꞉ meaata꞉ pote tumiki pa꞉ta꞉ pua ika꞉siki haemekeme. Kutupa ika꞉ leke popeleke nane hata꞉ Yesuna꞉ loke wonu piliekeme. \p \v 3 Kutupa ipika꞉ daumanu make pa̱a̱ peaata꞉ hake wopu piekeme. Kenke hali ma꞉nda꞉ma꞉ koto tupa꞉ dau hake peaapeke na ya꞉la꞉me. \v 4 Kutupa Elaidia Mosesi yaapo opolo a꞉paata꞉ Yesu ame̱le̱ pi pi lo haemekeme. Kutu pitolo haena꞉ koto disaipolo hali tepoma꞉ handemekeme. \v 5 Pidama꞉ Yesu pa꞉ta꞉ alota꞉ Tekehalio. Do pa꞉ta꞉ do haloma꞉ ekita꞉ a꞉pa꞉la꞉me. Sale da tepo a꞉eyamono lae laata꞉ Homeke naka꞉eki ma꞉nda꞉ Mosesina꞉eki ma꞉nda꞉ Elaidiana꞉eki pea a꞉eyamono lae leekeme. \v 6 Pututuma꞉ homemeke handaa Pidama꞉ pi loluekema꞉ hayekepate hone na wiekeme. \p \v 7 Kutupa koama꞉ iki tu̱ peaaso haena꞉ mo koa tukiki pa꞉ta꞉ pi ho̱la̱꞉makema꞉ la꞉niaeyekeme dupa. Kotota꞉ yaka puki piki wekie. Ipika꞉ pi opua꞉pa꞉peke la꞉niaeyekeme. \v 8 Kutupa koto kone koto hali tepoma꞉ lekema꞉ lekema꞉ pimikipate hali ma꞉nda꞉ na handeke Yesu homeke handemekeme. \p \v 9 Potena꞉ hola꞉pa꞉niaaso hata꞉ Yesuma꞉ iki hando alo hata꞉ alota꞉ Oli handemeeki ma꞉nda꞉ pa꞉ta꞉ na lapa꞉peke. Wanda꞉halina꞉ Eiyeketa꞉ ota꞉ homa paa tiao haya꞉ka꞉na꞉ alota꞉ Ana꞉ pilieke leekeme. \v 10 Koto ekina꞉ ika꞉ kone pi wia miniki hata꞉ ota꞉ homa paa tiaalieke laa lea꞉ ekita꞉ lota꞉ lota꞉ pimikime. \v 11 Yesu pa꞉ta꞉ lota꞉ pimikime dupa. Pa ekipeke mo wape pea wala꞉tiki pu haleme haliwekima꞉ titina꞉ amba꞉la Elaidia ipilieke lo halemepe lemekeme. \v 12 Kutupa Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Titina꞉ amba꞉la Elaidia ota꞉ ipilieke. Ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ tikitiki yao wina꞉yeke ipilieke laata꞉ Mo hande Wanda꞉halina꞉ Eiyeke pa꞉ta꞉ tanda tieke mu yaala꞉ma꞉ homao kiaalo peleme ekita꞉ eki eki pa la꞉la꞉pe leekeme. \v 13 Kutu piliepate I̱ma꞉ iki pa꞉ta꞉ alome. Elaidia amba꞉la epea꞉pate pa mo Baibolo bukana꞉ wape pa꞉la꞉ tupa꞉ ika꞉ hone pa꞉la꞉ ekimanu ipiki pa꞉ta꞉ pimikime leekeme. \s1 Hoke temokoma꞉ hoeyaeyeke weki Yesuma꞉ epeaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 17꞉14-21, Luku 9꞉37-43) \p \v 14 Kutupa ikana꞉ma꞉ mo mandane disaipolo haliweki haemeke alena꞉ opolo puaata꞉ koto haliwekita꞉ wanda꞉hali wopu hao popei yao yopua haemeke ekina꞉ handemekeme. Pa ekipeke mandane wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliwekita꞉ hande disaipolo haliweki ame̱le̱ kake ne̱li pitolo hata꞉ haemekeme. \v 15 Kota꞉ koto kone mo wanda꞉hali paeyaoma꞉ Yesu handaata꞉ penkilipa ipiki pa꞉ta꞉ anke hao puaata꞉ pi pi lemekeme. \v 16 Kutupa Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ lota꞉ pitolo alota꞉ Mo haliweki ame̱le̱ alekena꞉ pi pi alemepe leekeme. \p \v 17 Wanda꞉hali tukiki pa꞉ta꞉ hayeke hali ma꞉nda꞉ma꞉ ipika꞉ pi hombo peaaso alota꞉ Tekehalio. Yaka weki neke pa꞉ta꞉ hatuku epoa꞉me. Hoke temoko pila꞉ ekima꞉ pi na lo hala꞉me leekeme. \v 18 Kutupa mo hoke temokoma꞉ da꞉ka꞉pe miniki pita꞉ka꞉na꞉ mea lopao hala꞉me leekeme. Koto ekima꞉ ya wekina꞉ kake pa꞉ta꞉ dako hankoloma꞉ lia ipika꞉ kake lenkena꞉ lao hala꞉me leekeme. Kutupa ipika꞉ loketa꞉ tindipulu bao da̱o̱la hao hala꞉me la ombu alota꞉ Naka꞉ disaipolo haliwekima꞉ tolu lina꞉yeke honke loa꞉pate mo haliwekima꞉ ana꞉ na pia꞉me leekeme. \p \v 19 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ikita꞉ hone na tulaaseme wanda꞉halie. Nate ekipuna꞉ iki ame̱le̱ ombu hao hanope. Nate ekipuna꞉ ika꞉ ka꞉nda꞉ kiteleme ekimanu meonope laata꞉ I̱ pa꞉ta꞉ hatuku ipupe leekeme. \v 20 Koto leeke mo wekita꞉ ipiki pa꞉ta꞉ hatuku mea pemekeme. Pate mo hoke temokoma꞉ Yesu handaata꞉ mo weki lu keayekeme. Kutu pieke mo wekita꞉ ipika꞉ kake pa꞉ta꞉ dako hankoloma꞉ liaaso haena꞉ kenkena꞉ lopaaniao petepete pomiekeme. \p \v 21 Yesuma꞉ ipika꞉ ateke pa꞉ta꞉ lota꞉ pitolo alota꞉ Do hauta꞉ nate ekipuna꞉ pea pa꞉la꞉pe leekeme. Ipika꞉ atekema꞉ alota꞉ Panake wekisiki ya꞉pate kone pea pia꞉me laata꞉ \v 22 Hoke temokoma꞉ hoto eleke eleke ti uleke pa꞉ta꞉ make ikali pa꞉ta꞉ make ipiki hoeyaaluekema꞉ mea lopaatiki pu haya꞉me leekeme. Kutu pia꞉pate nakana꞉ma꞉ ana꞉ pia꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ niki pa꞉ta꞉ a꞉ta꞉ma꞉ homa pa꞉ta꞉la꞉peke leekeme. \v 23 Koto leeke Yesuma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Aowe. Naka꞉ hone tulaasa꞉ ekita꞉ ana꞉ pia꞉ka꞉na꞉ kota꞉ I̱ma꞉ epeaalueke. Wanda꞉hali epi amedama꞉ hone tulaeka꞉na꞉ta꞉ hau paeyao pea꞉peke ya꞉la꞉me leekeme. \v 24 Kutupa koto kone mo wekina꞉ atekema꞉ wi alo hata꞉ alota꞉ Hone tulaasome. Ya hone na tulaasoeki nakana꞉ma꞉ pa꞉ta꞉la꞉peke leekeme. \p \v 25 Yesuma꞉ wanda꞉hali wopu a̱i̱ya epemekeeki handaata꞉ mo hoke temoko hando alo hata꞉ alota꞉ Pi na lao pi na opuaasa꞉ temoko neke pa꞉ta꞉ dupiki pi alome. Koto weki mina꞉pa꞉lao opolu bao yopuata꞉ paa na honda꞉ pamba꞉peke leekeme. \v 26 Koto pi opuaata꞉ hoke temokoma꞉ hoke e̱ wi alo hata꞉ mo weki wopu mea lu keaota꞉ mina꞉pa꞉lao opolu bao yapeekeme. Kutu pieketa꞉ mo weki ota꞉ homeeke hali toko leke wiekeme. Koto ekina꞉ wanda꞉hali eleke elekema꞉ alota꞉ Ipikita꞉ ota꞉ homea꞉ka꞉ta꞉me lemekepate \v 27 Yesuma꞉ ipika꞉ kiki yola꞉ mea miniliaeyeke mo weki tiaeyekeme. \p \v 28 Yesuta꞉ da tukiki pa꞉ta꞉ honda꞉ pambaa ipiki honu make haena꞉ mo disaipolo haliwekima꞉ lota꞉ pitolo hata꞉ alota꞉ Nikana꞉ma꞉ mo hoke temoko tolu lia꞉peke na yeke ekita꞉ ekipape lemekeme. \v 29 Koto lemeke Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Kutupiki hoke temokota꞉ Koda꞉ pa꞉ta꞉ yeni pita꞉la꞉me ekima꞉ homeke tolu lia꞉peke ya꞉la꞉me leekeme. \s1 Yesuma꞉ ipiki homa paa tiaalo pulu pa꞉la꞉eki paa la haleekeeki \r (Ma꞉tiu 17꞉22-23, Luku 9꞉43-45) \p \v 30-31 Koto alena꞉ mina꞉pa꞉lao puaata꞉ mo Ka꞉lili nane lombei pu pa puaata꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki pa꞉ta꞉ pi la haluekema꞉ta꞉ wanda꞉halima꞉ ipiki handaapena꞉ hone wiekeme. Ipika꞉ disaipolo haliweki pa꞉ta꞉ dupa waleekeme. Wanda꞉halina꞉ Eiyeketa꞉ haliweki oto pa꞉ta꞉ haena꞉ loluekema꞉ mea halieke. Kutu pia꞉ka꞉na꞉ta꞉ mo haliwekima꞉ ipiki limikie. Kota꞉ ota꞉ homiliepate hoto tepo wia paa da꞉taalieke leekeme. \v 32 Koto leekepate mo haliwekima꞉ta꞉ hone na wimikime. Kutupa paala꞉ma꞉ homolo hata꞉ lota꞉ na pimikime. \s1 Tumiki hali epipe \r (Ma꞉tiu 18꞉1-5, Luku 9꞉46-48) \p \v 33 Kapeneami da pa꞉ta꞉ puaata꞉ da tukiki pa꞉ta꞉ honda꞉ pamba hata꞉ Yesuma꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki lota꞉ pitolo hata꞉ alota꞉ Ikana꞉ma꞉ pota꞉na꞉ ipulu hata꞉ aleke ata꞉ta꞉ pimipe laa leekepate \v 34 ikana꞉ma꞉ pi na leke pa pitimikime. Ekipeke mo pota꞉na꞉ ipulu hata꞉ epi tieke hala꞉pe laa ata꞉ta꞉ pimiki handaa pi na leke pa pitimikime. \v 35 Kutupa Yesuta꞉ pitiniao pita꞉ mo 12 haliweki wi laa iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Hali epima꞉ titina꞉ I̱ halueke hone wia꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ koto halita꞉ wetepena꞉ hali hano laata꞉ wanda꞉hali paeyaona꞉ e pokaasa꞉ hali hano lena꞉e leekeme. \v 36 Koto laata꞉ wekisiki ma꞉nda꞉ mea iki tukiki pa꞉ta꞉ haena꞉ laata꞉ mo wekisiki hopula꞉ mea iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Hali epima꞉ dupiki wekisiki I̱ pa꞉ta꞉ hone witolo hata꞉ handa꞉ mia꞉ka꞉na꞉ta꞉ \v 37 kota꞉ I̱ kone handa꞉ mina꞉la꞉me. Kutupa hali epima꞉ I̱ handa꞉ mia꞉ka꞉na꞉ta꞉ I̱ homeke dia꞉me. Hande I̱ tapaeya꞉ hali make handa꞉ mina꞉la꞉me laa leekeme. \s1 Epima꞉ niki ame̱le̱ a꞉nda꞉ na lia꞉ka꞉na꞉ta꞉ nika꞉ekie \r (Luku 9꞉49-50) \p \v 38 Koto leeke handaa Dionima꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Disao. Hali ma꞉nda꞉ma꞉ naka꞉ biki alo hata꞉ hoke temokomanu tolu lia꞉tiki pia꞉eki handoma꞉me. Koto someta꞉ niki ame̱le̱ mandakena꞉ na pomieke handaa sa꞉sa꞉ puma꞉me leekeme. \v 39 Koto leekepate Yesuma꞉ alota꞉ Pa sa꞉sa꞉ na pea꞉pa꞉peke. Hali epima꞉ yaka biki alo hata꞉ wele pita꞉la꞉eki pia꞉ka꞉na꞉ta꞉ wetepena꞉ koto halima꞉ta꞉ yaka biki na hoeyaalieke leekeme. \v 40 Hali ma꞉nda꞉ epima꞉ niki pa꞉ta꞉ a꞉nda꞉ na lia꞉ka꞉na꞉ta꞉ ipikita꞉ nika꞉ halie leekeme. \v 41 Iki pa꞉ta꞉ ota꞉ pi alome. Ikana꞉ma꞉ta꞉ ya biki melemeke handaata꞉ hali epima꞉ ikali naaka꞉na꞉ ipi kanakena꞉ hola꞉ pamba iki kia꞉ka꞉na꞉ta꞉ ipika꞉ yenki ota꞉ milieke leekeme. \s1 Hoke hau puluekema꞉ hone tiaasa꞉eki \r (Ma꞉tiu 18꞉6-9, Luku 17꞉1-2) \p \v 42 Hali epima꞉ do I̱ pa꞉ta꞉ hone tulaaseme weki wandiki sunu homeke ma꞉nda꞉ma꞉ hoke hau pina꞉ pu tiaena꞉ lea꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ koto halina꞉ make pa꞉ta꞉ toopi hombeleke mea tonkao oni dawala pa꞉ta꞉ mo hali mea lopaeya꞉ka꞉na꞉ yoluta꞉ epolo pia꞉me leekeme. \v 43 Naka꞉ kikima꞉ hoke hau puelena꞉ lea꞉ka꞉na꞉ta꞉ koto kiki tunkulu baapeke leekeme. Kiki homeke hata꞉ hao hala꞉eki mika꞉na꞉ta꞉ epolo pa꞉la꞉pate kiki yaapo hata꞉ ti to hala꞉ alena꞉ peka꞉na꞉ta꞉ hoelieke leekeme. \v 44 (besi namba 48 handa꞉peke) \v 45 Naka꞉ ankema꞉ hoke hau puelena꞉ lea꞉ka꞉na꞉ta꞉ naka꞉ anke tunkulu baapeke leekeme. Anke homeke hata꞉ hao hala꞉eki mika꞉na꞉ta꞉ epelieke leekeme. Anke yaapo hata꞉ ti to hala꞉ alena꞉ peka꞉na꞉ta꞉ hoelieke. \v 46 (besi namba 48 handa꞉peke) \v 47 Naka꞉ lekema꞉ hoke hau puelena꞉ lea꞉ka꞉na꞉ta꞉ naka꞉ leke yoka꞉ mea baapeke leekeme. Leke homeke hata꞉ Koda꞉na꞉ Kilu Tombuao Hala꞉eki pa꞉ta꞉ peka꞉na꞉ta꞉ epelieke. Leke yaapo haeka꞉na꞉ta꞉ mo ti to hala꞉ alena꞉ neke mea lopaeya꞉ka꞉na꞉ta꞉ hoelieke leekeme. \v 48 Koto alena꞉ta꞉ iki no haleme kimimanu na homo halememe. Kutupa mo ti to hala꞉eki na hundinekepato hala꞉me leekeme. \p \v 49 Ma꞉na꞉ hotekena꞉ damena pu ala꞉ tupa꞉ wanda꞉hali paeyaona꞉ ti tala꞉eki pu lelieke leekeme. \v 50 Epita꞉ a꞉pa꞉la꞉pate ipika꞉ tende pa꞉la꞉eki a꞉nda꞉ alu pia꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ ikana꞉ma꞉ mo epita꞉ ekipa paa tende peaalipikipe leekeme. Ika꞉ kone epi wia hapa꞉peke leekeme. Kutupa ika꞉ ika꞉ kone a꞉nda꞉ pelia homu pu alu alu pea꞉pa꞉peke leekeme. \c 10 \s1 Tooli ka꞉ta꞉alu pita꞉la꞉ ekina꞉ mana꞉ pi \r (Ma꞉tiu 19꞉1-12, Luku 16꞉18) \p \v 1 Koto alena꞉ mina꞉pa꞉lao Yesu Diudia nane pua mo Diodani ikali yuma mone tea꞉ nane make peekeme. Wanda꞉hali wopu ipiki pa꞉ta꞉ pa a꞉pa mombelemekeme. Kutupa amba꞉ walo hayeke tupa꞉ paa waleekeme. \p \v 2 Mandane Pa꞉tisi haliwekima꞉ Yesuna꞉ anke yololo hata꞉ a꞉pa lota꞉ pimikime dupa. Hali ma꞉nda꞉ma꞉ ipika꞉ wanda꞉ yokea꞉ka꞉na꞉ta꞉ o kiaeya꞉ka꞉na꞉ta꞉ ana꞉ pa꞉la꞉pe o ana꞉ na pa꞉la꞉pe lemekeme. \v 3 Yesuma꞉ ika꞉ pi hombo peaaso alota꞉ Mosesima꞉ eki pi ula꞉eki leekepe leekeme. \v 4 Ikana꞉ma꞉ alota꞉ Mosesima꞉ta꞉ ipika꞉ wanda꞉ yoka꞉la꞉eki o kiaasa꞉eki tameiya꞉na꞉ wape pina꞉ laa kutupa yokena꞉ o kiaena꞉ lo hayekeme lemekeme. \p \v 5 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ika꞉ puki taka꞉laaso hamina꞉ koto hau pea꞉pa꞉peke laa wape piekepate \v 6 ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ wepia haena꞉ la꞉la꞉ dina꞉ta꞉ Koda꞉ma꞉ hali make haena꞉ wanda꞉ make haena꞉ leekeme laa \v 7 Koto ekita꞉ hali ma꞉nda꞉ma꞉ ipika꞉ ateke inkiki yaapo mina꞉pa꞉lao ipika꞉ ma꞉la꞉ wanda꞉ yaapo pa꞉ta꞉ apa꞉tao ta꞉ma꞉ni pea halipipikie. \v 8 Kutupa ipilikita꞉ homeke kone halipipikie leekeme. Koto ekina꞉ ipilikita꞉ yaapo dia꞉me. Homeke kone halepeme leekeme. \v 9 Koto ekina꞉ Koda꞉ma꞉ apa꞉taasa꞉ ekita꞉ halima꞉ ka꞉ta꞉alu na peaena꞉e leekeme. \p \v 10 Da pa꞉ta꞉ honda꞉ pambaa hata꞉ Yesuma꞉ hande leeke pi pa꞉ta꞉ ipika꞉ disaipolo haliwekima꞉ ipiki paa lota꞉ pimikime. \v 11 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Hali epima꞉ ipika꞉ wanda꞉ yokaata꞉ o kiaota꞉ wanda꞉ ma꞉nda꞉ mia꞉ka꞉na꞉ta꞉ mo mupeke wanda꞉ pa꞉ta꞉ pi ula꞉eki yamba꞉la hoke hau pita꞉la꞉me leekeme. \v 12 Kutupa wanda꞉ma꞉ ipika꞉ haliki ota꞉ mina꞉pa꞉lao hali ma꞉nda꞉ pea꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ koto wanda꞉ma꞉ pi ula꞉eki yamba꞉la hoke hau pita꞉la꞉me leekeme. \s1 Yesuma꞉ weki wandiki sunu wamo puma꞉ puma꞉ piekeeki \r (Ma꞉tiu 19꞉13-15, Luku 18꞉15-17) \p \v 13-14 Wanda꞉halima꞉ weki wandiki sunu Yesu pa꞉ta꞉ hatuku pemekeme. Ipikana꞉ma꞉ wataena꞉yeke pimikime. Mo disaipolo haliwekima꞉ wanda꞉hali sa꞉sa꞉ pimikipate Yesuma꞉ handaata꞉ mineke pankolo hata꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Koto weki wandiki sunu I̱ pa꞉ta꞉ epena꞉ lape. Sa꞉sa꞉ na pia꞉pa꞉peke leekeme. Dupiki weki wandiki sunuma꞉ Koda꞉na꞉ Kilu Tombuao Hala꞉ ekita꞉ handilimikie leekeme. \v 15 Iki pa꞉ta꞉ ota꞉ pi alome. Wanda꞉hali epima꞉ mo wekiwandiki sunuma꞉ Koda꞉na꞉ Kilu Tombuao Hala꞉eki minolo piteleme tupa꞉ na mimika꞉na꞉ta꞉ kota꞉ ikita꞉ koto pa꞉ta꞉ ana꞉na꞉ na hondo pambilimikie leekeme. \v 16 Kutupa Yesuma꞉ mo wekiwandiki sunu ipika꞉ kiki yaapoma꞉ miniki hata꞉ hopulu mea wamo puma꞉ puma꞉ piekeme. \s1 Hamoko halima꞉ Yesu pa꞉ta꞉ deto hala꞉ ekina꞉ lota꞉ piekeeki \r (Ma꞉tiu 19꞉16-30, Luku 18꞉18-30) \p \v 17 Yesuma꞉ pota꞉na꞉ poluekema꞉ haena꞉ hali homekema꞉ a̱i̱ya puaata꞉ Yesuna꞉ puki pa꞉ta꞉ tumiki yotuao pita꞉ lota꞉ piekeme dupa. Epeke Wala꞉la꞉ Halio. Deto hala꞉eki muluekema꞉ eki ponope leekeme. \v 18 Kutupa Yesuma꞉ ipika꞉ pi hombo peaaso alota꞉ Ekipeke I̱ pa꞉ta꞉ Epeke halio alepe laata꞉ Ma꞉nda꞉ hali a꞉nda꞉ na a꞉pa꞉la꞉pate Koda꞉ homeketa꞉ a꞉pa꞉la꞉me leekeme. \v 19 Neketa꞉ mo pi ula꞉ ekimanu opueleme. Hali ma꞉nda꞉ ota꞉ homena꞉ na lia꞉peke. Hali ma꞉nda꞉na꞉ wanda꞉na꞉ hakopu na tunkula꞉peke. Pake na napeke. Yayapiki pi na lapeke. Na makeaapeke. Naka꞉ ama꞉ apa꞉ yaapona꞉ pi opua꞉peke leekeme. \v 20 Kutupa ipikana꞉ma꞉ Yesu pa꞉ta꞉ alota꞉ Wala꞉la꞉ Halio. Koto pimanu paeyao weki hata꞉ kone opu haowa꞉me leekeme. \p \v 21 Yesuma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ handolo hata꞉ a꞉ta꞉ma꞉ homolo hata꞉ alota꞉ Nakana꞉ma꞉ta꞉ homeke hau homeke na pa꞉la꞉me. Neke pua naka꞉ wia hale alemanu paeyao ma꞉nda꞉ma꞉ hambaata꞉ mo natehali wanda꞉hali pa꞉ta꞉ hale hale pika꞉na꞉ta꞉ neketa꞉ oli hepeni nane yenki tieke wialieke leekeme. Kutupa a꞉pa ya hoki nane telia꞉peke leekeme. \v 22 Yesuma꞉ koto leeke handaa mo halima꞉ wenoko homa꞉niao ka꞉nda꞉ma꞉ homolo hata꞉ peekeme. Hamoko hali hayeke handaa piekeme. \p \v 23 Yesuma꞉ la꞉ka꞉la꞉ moneao ipika꞉ disaipolo haliweki handaata꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Hamoko wanda꞉halima꞉ Koda꞉na꞉ Kilu Tombuao Hala꞉eki pa꞉ta꞉ haena꞉ weleke we wotu pilimikie leekeme. \v 24 Ipika꞉ disaipolo haliwekima꞉ koto pi opua penkilipa꞉tia pomimikipate Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ paa alota꞉ Ya weki titio. Hamoko wanda꞉halima꞉ Koda꞉na꞉ Kilu Tombuao Hala꞉eki pa꞉ta꞉ pua꞉peke ekita꞉ ka꞉nda꞉ pa꞉la꞉me. \v 25 Kemolo ma꞉na꞉ta꞉ no̱i̱ ka꞉ka꞉na꞉ pa꞉ta꞉ pea꞉ka꞉na꞉ta꞉ yapa꞉ pa꞉la꞉pate hamoko halima꞉ Koda꞉na꞉ Kilu Tombuao Hala꞉eki pa꞉ta꞉ poluekema꞉ ka꞉nda꞉ pilieke leekeme. \p \v 26 Kutupa ikana꞉ma꞉ penkilipa꞉tia wotu pomua ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Kota꞉ epima꞉ da꞉ta꞉la꞉eki mea꞉peke ya꞉la꞉pe lemekeme. \v 27 Yesuma꞉ iki handa alota꞉ Wanda꞉halima꞉ ika꞉ kone pea꞉peke na ya꞉la꞉pate Koda꞉ma꞉ homeke ana꞉ pa꞉la꞉me. Koda꞉ma꞉ hau paeyao pea꞉peke ya꞉la꞉me. \p \v 28 Pidama꞉ Yesu pa꞉ta꞉ pi loluekema꞉ alota꞉ Opie. Nikana꞉ma꞉ ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ paeyao mina꞉pa꞉lao naka꞉ hoki nane telioloma꞉me leekeme. \v 29-30 Koto leeke Yesuma꞉ alota꞉ Iki pa꞉ta꞉ ota꞉ pi alome. Hali epima꞉ ipika꞉ da ipika꞉ hameke titi ipika꞉ ana꞉ titi ipika꞉ apa꞉ ama꞉ make ipika꞉ wekiwandiki sunu make ipika꞉ kenkemanu make mina꞉pa꞉laeya꞉ka꞉na꞉ta꞉ I̱ pa꞉ta꞉ make koto Pi Seliapo pa꞉ta꞉ make hone witolo hata꞉ koto ekimanu mina꞉pa꞉laeya꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ do kenkena꞉ hata꞉ kone damanu 100 tupa꞉ hameke titi make ana꞉ titi make apa꞉ ama꞉ titi make wekiwandiki sunu make kenkemanu make 100 tupa꞉ miliepate tanda mina꞉la꞉ ekimanu make milieke leekeme. Kutupa mo hao epolo pa꞉la꞉ dina꞉ make deto hala꞉eki milieke leekeme. \v 31 Kutu pa꞉la꞉pate ame do titina꞉ halo pa꞉la꞉ wanda꞉hali woputa꞉ wetepena꞉ta꞉ wetepe nane halimikie. Kutupa wetepena꞉ ipula꞉ wanda꞉hali woputa꞉ titina꞉ halo pelimikie leekeme. \s1 Homa paa tiaapeke ekina꞉ tana꞉ tepo la haleekeeki \r (Ma꞉tiu 20꞉17-19, Luku 18꞉31-34) \p \v 32 Yesu ipika꞉ disaipolo haliweki ame̱le̱ Diutuseleme da nane pula꞉ pota꞉na꞉ opa꞉liaaso haena꞉ Yesu amba꞉ titina꞉ peekema꞉ ipika꞉ disaipolo haliwekima꞉ penkilipa꞉tia pomimikime. Kutupa wetepena꞉ ipulu hata꞉ wanda꞉halima꞉ paala꞉ma꞉ homa꞉ paleke teli mea epemekeme. Yesuma꞉ hande 12 haliweki hosiki mopate leke pa hatuku pua ipiki minulu pimiki haliwekima꞉ ipiki pa꞉ta꞉ pulu pa꞉la꞉ ekimanu koto haliweki pa꞉ta꞉ kini pu mea la hale hale pitolo alota꞉ \v 33 Opua꞉pe. Nikita꞉ ameta꞉ Diutuseleme nane opa꞉liaasoma꞉me. Mo yeni peao haleme you haliwekima꞉ make mo wape pea wala꞉tiki pu haleme haliwekima꞉ make Wanda꞉halina꞉ Eiyeke mea dupa lelimikie. Neketa꞉ homoelena꞉ lumeke lelimikie laata꞉ ikana꞉ma꞉ta꞉ ipikita꞉ mo Diendaili haliweki pa꞉ta꞉ mea halimikie laata꞉ \v 34 kutupa mo haliwekima꞉ ipiki kitao ipika꞉ lokena꞉ dopi taa yumbua bao limikie leekeme. Kutupa nate tepo wia paeya꞉ka꞉na꞉ta꞉ paa tiaalieke leekeme. \s1 Dia꞉mesi Dioni yaapoma꞉ tieke haluekema꞉ lepekeeki \r (Ma꞉tiu 20꞉20-28) \p \v 35 Sepedina꞉ eiyeke Dia꞉mesi Dioni yaapoma꞉ Yesu teke pa꞉ta꞉ pua alota꞉ Wala꞉la꞉ Halio. Dika꞉ hone pa꞉la꞉ ale ma꞉nda꞉ honke lolupekema꞉ kuelena꞉e lepekeme. \v 36 Kutupa Yesuma꞉ ipiliki pa꞉ta꞉ alota꞉ Eki peaanope leekeme. \p \v 37 Ipilikana꞉ma꞉ alota꞉ Naka꞉ biki tieke mea pitika꞉na꞉ dikita꞉ homeke naka꞉ popeke nane pa꞉ta꞉liki nanema꞉ mea pitao ma꞉nda꞉ naka꞉ hoeya꞉ nane pa꞉ta꞉liki nanema꞉ mea pitaalena꞉e lepekeme. \p \v 38 Koto lepekepate Yesuma꞉ ipiliki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ipilika꞉ honke alepe ekita꞉ hone wotu na wiki hata꞉ alepeme leekeme. I̱ma꞉ kapona꞉ nolue ekita꞉ ipilikana꞉ma꞉ make napa꞉peke ya꞉la꞉pe. I̱ bapitaisi peaalia꞉ tupa꞉ ipiliki make bapitaisi peaapeke ya꞉la꞉pe leekeme. \v 39 Kutupa ipilikana꞉ma꞉ ipika꞉ pi hombo peaaso alota꞉ Diki ana꞉ pa꞉la꞉me lepekeme. \p Yesuma꞉ ipiliki pa꞉ta꞉ alota꞉ I̱ma꞉ kapona꞉ nolue ekita꞉ ota꞉ nelipipikie. I̱ bapitaisi peaalua꞉ tupa꞉ ipiliki ota꞉ bapitaisi peaalieke leekeme. \v 40 Kutu piliepate ya popeke nane kiki hoeya꞉ nane kiki yaapo pa꞉ta꞉ epima꞉ pitilipipikipe laata꞉ I̱ma꞉ lapeke na ya꞉la꞉me. Koda꞉ma꞉ ipika꞉ mulu pa꞉la꞉ hali pa꞉ta꞉ mo pitulu pa꞉la꞉ ale wamo peao ula꞉me. Koto ekina꞉ Koda꞉ma꞉ ipika꞉ mulu pa꞉la꞉ hali pa꞉ta꞉ halieke. \p \v 41 Mo hande kiki yaapo haliwekima꞉ Dia꞉mesi Dioni yaapoma꞉ Yesu pa꞉ta꞉ honke lepekeeki opuaata꞉ ipiliki pa꞉ta꞉ mineke pankemekeme. \v 42 Kutupa Yesuma꞉ mo haliweki ipiki pa꞉ta꞉ epena꞉ laa iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ikana꞉ma꞉ handelememe. Diendaili wanda꞉halina꞉ kapomani tumiki haliwekima꞉ wanda꞉hali tombuao halememe. Kutupa ika꞉ hali tieke tieke manuma꞉ wanda꞉hali Dupa꞉pe laa pi wotu hapolo halememe leekeme. \v 43 Koto tupa꞉ lo halemepate ikana꞉ma꞉ta꞉ koto hau na pea꞉pa꞉peke. Iki pa꞉ta꞉ hali epima꞉ I̱ tieke halueke hone wia꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ ipikana꞉ma꞉ ika꞉ hau peawalieke. \v 44 Kutupa iki ame̱le̱ hali epima꞉ I̱ titina꞉ hali haluekee hone wia꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ ipikana꞉ma꞉ iki paeyaona꞉ hau peawalieke. \v 45 Pa ekipeke mo Wanda꞉halina꞉ Eiyeke kone mo wanda꞉halima꞉ ipika꞉ e pokaena꞉ loluekema꞉ yeke na epeeke yekepate ipikana꞉ma꞉ pa ika꞉ e pokaaluekema꞉ make ipika꞉ da꞉ta꞉la꞉ ekima꞉ta꞉ iki wopuna꞉ hoke hauna꞉ yenki haluekema꞉ epea꞉me leekeme. \s1 Yesuma꞉ leke holupiki halina꞉ leke kilaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 20꞉29-34, Luku 18꞉35-43) \p \v 46 Ikana꞉ma꞉ Dietiko da pa꞉ta꞉ opolo pemekeme. Kutupa Yesuma꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki make wanda꞉hali wopu make Dietiko da nane mina꞉pa꞉laaso haena꞉ Timeiya꞉sina꞉ eiyeketa꞉ Batimeiya꞉si leke holupiki hali hata꞉ mani honke loluekema꞉ yeke pota꞉ nepokona꞉ pitiekeme. \v 47 Wanda꞉halima꞉ Na꞉sa꞉tete hali Yesuta꞉ yopula꞉me lemeke pi opuaata꞉ ipikana꞉ma꞉ wi alo hata꞉ alota꞉ Oe. Yesuo. Deipidina꞉ tapake halio. Nakana꞉ma꞉ I̱ pa꞉ta꞉ a꞉ta꞉ma꞉ homa꞉e leekeme. \p \v 48 Ipika꞉ leekeeki opuaata꞉ wanda꞉hali wopuma꞉ Pi na lapema laa sa꞉sa꞉ pimikipate ipikana꞉ma꞉ wi anekehapu alota꞉ Deipidina꞉ tapake halio. Nakana꞉ma꞉ I̱ pa꞉ta꞉ a꞉ta꞉ma꞉ homa꞉e leekeme. \v 49 Kutupa Yesuma꞉ pua pota꞉ hopikina꞉ hando hata꞉ alota꞉ Epena꞉ wi lape leekeme. Wanda꞉halima꞉ mo leke holupiki hali wi laa ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Puki hana꞉ noka꞉pa tiae. Neke wi ala꞉me lemekeme. \v 50 Koto lemeke ipika꞉ make aka꞉ holo baota꞉ anekema꞉ tiaa lupao Yesu pa꞉ta꞉ peekeme. \v 51 Yesuma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Eki peaano hone pa꞉la꞉pe leekeme. Mo leke holupiki halima꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Tekehalio. Ya leke yaapo ki laae leekeme. \v 52 Yesuma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Neke pue. Naka꞉ hone tulaasa꞉ ekima꞉ epeaasa꞉me leekeme. Kutupa koto kone ipika꞉ leke yaapo epeeketa꞉ Yesuna꞉ hoki nane teli mea peekeme. \c 11 \s1 Yesuta꞉ Kini Hali tupa꞉ Diutuseleme lepolona꞉ epeekeeki \r (Ma꞉tiu 21꞉1-11, Luku 19꞉28-40, Dioni 12꞉12-19) \p \v 1 Diutuseleme da teke pa꞉ta꞉ pulu hata꞉ Betepeisi Bedani da yaapo pa꞉ta꞉ opolo pemekeme. Mo da yaapota꞉ mo Olipi ti polu haemeke peiyenena꞉ hayekeme. Kutupa Yesuma꞉ ipika꞉ disaipolo hali yaapo tapaaso hata꞉ alota꞉ \v 2 Mo koto nane hala꞉ da pa꞉ta꞉ puaata꞉ da opolo pulu hata꞉ kuta kone donki ma꞉na꞉na꞉ panake donkisiki homeke wakapena꞉ endia haena꞉ handilipipikie leekeme. Koto donki ma꞉na꞉siki ma꞉nda꞉ma꞉ ipika꞉ hokina꞉ amba꞉ na pita handeke donkie laa Wakapa꞉ hola꞉ mea a꞉pa꞉pa꞉peke leekeme. \v 3 Ma꞉nda꞉ma꞉ ipiliki pa꞉ta꞉ Ekipeke pitelepepe lea꞉ka꞉na꞉ta꞉ dupa lapa꞉peke. Tekehalima꞉ muluekema꞉ hone pa꞉la꞉me lapa꞉peke. Wetepena꞉ kuta kone ma꞉nda꞉ma꞉ paa mea epena꞉ lelieke lapa꞉peke leekeme. \p \v 4 Koto leeke puaata꞉ mo donki ma꞉na꞉ pota꞉ kake pa꞉ta꞉ endia lepolo pota꞉na꞉ haena꞉ handa꞉ wiaata꞉ kelepa꞉ mipikime. \v 5 Ka꞉la꞉paaso haena꞉ta꞉ koto alena꞉ haemeke haliwekima꞉ hololo haena꞉ ipiliki pa꞉ta꞉ alota꞉ Mo donkisiki kelepelepe ekita꞉ eki puluekema꞉ kelepelepepe lemekeme. \v 6 Kota꞉ Yesuma꞉ leeke ekita꞉ mo haliweki pa꞉ta꞉ lepekeme. Leeke ekita꞉ opuaata꞉ mo haliwekima꞉ pa꞉na꞉e lemekeme. \v 7 Yesu pa꞉ta꞉ mea pepeketa꞉ ika꞉ daumanu mea mo donki sikina꞉ hokina꞉ yamaemeketa꞉ Yesu manda a꞉meiya pitiekeme. \v 8 Wanda꞉hali wopuma꞉ ika꞉ daumanu lepolona꞉ yamoma꞉ yamoma꞉ pimikime. Kutupa mandane wanda꞉halima꞉ katake mendia wiki ti palekemanu tondopa꞉ mea yamoma꞉ yamoma꞉ pimikime. \v 9 Titina꞉ pemeke wanda꞉halima꞉ make wetepena꞉ pemeke wanda꞉halima꞉ tonka꞉na꞉ wi la alu alu pitolo alota꞉ \p Hosa꞉na꞉e. Ta꞉na꞉e. Tekehalina꞉ bikina꞉ ipula꞉ halita꞉ Koda꞉ma꞉ ipika꞉ pi laena꞉e laa \v 10 Nika꞉ apa꞉ Deipidi ipika꞉ kilu tombuao hala꞉eki ipula꞉ ekina꞉ ipika꞉ pi lamana꞉e. Hepeni nane Hosa꞉na꞉ pi lamana꞉e. Koda꞉na꞉ biki a꞉meiyaomana꞉e lemekeme. \p \v 11 Yesuma꞉ Diutuseleme da opolo pua tembolo da tukiki pa꞉ta꞉ honda꞉ pambaata꞉ ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ paeyao handoma꞉ handoma꞉ peaata꞉ nate amba꞉ paeyeke handaata꞉ timba꞉ lapeke yeeke mo disaipolo haliweki ame̱le̱ Bedani da nane pemekeme. \s1 Yesuma꞉ mo nose ti pa꞉ta꞉ kiliki na a꞉ilipikie leekeeki \r (Ma꞉tiu 21꞉18-19) \p \v 12 Kutupa da ka꞉la꞉peeke haena꞉ta꞉ mo Bedani da mina꞉pa꞉lao paa la꞉ka꞉la ipulu hata꞉ Yesuma꞉ tea꞉ma꞉ homeekeme. \v 13 Pota꞉na꞉ puaata꞉ nose ti homeke katake mendia wieke ekina꞉ mopate leke hata꞉ handaata꞉ kiliki a꞉ela꞉patema꞉ handolo peekepate teke pa꞉ta꞉ opolo puaata꞉ pa katakemanu homeke handeekeme. Mo nose kiliki a꞉eya꞉peke nate a̱i̱ dia꞉yeke piekeme. \v 14 Kutupa Yesuma꞉ mo nose pa꞉ta꞉ alota꞉ Naka꞉ kilikimanu ma꞉nda꞉ma꞉ na talo nelieke leekeme. Ipika꞉ disaipolo haliwekima꞉ koto leeke pita꞉ opimikime. \s1 Yesuma꞉ tembolo da pa꞉ta꞉ peekeeki \r (Ma꞉tiu 21꞉12-17, Luku 19꞉45-48, Dioni 2꞉13-22) \p \v 15 Diutuseleme da pa꞉ta꞉ opolo puaata꞉ Yesuma꞉ mo tembolo da honda꞉ pambaata꞉ koto da pa꞉ta꞉ sipisipi ma꞉na꞉manu hambo haemeke haliweki hama꞉ nane tolu liaata꞉ mo mani topo pu haemeke haliwekina꞉ teipolomanu make melipu bamanu hambo haemeke haliwekina꞉ pitieke alemanu hoila꞉mina꞉ lopaeyekeme. \v 16 Kutupa ipikana꞉ma꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ mo tembolo da puku toka꞉la꞉ mea tia yopua꞉tiki peaama꞉na꞉ sa꞉sa꞉ pitolo leekeme. \v 17 Kutupieke ipikana꞉ma꞉ pi wala iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Mo Baibolona꞉ wape pea ula꞉ pita꞉ Koda꞉ma꞉ alota꞉ Yaka data꞉ kenke paeyao wanda꞉hali paeyaoma꞉ yeni pu halo pa꞉la꞉ da hala꞉me laa wape pa ula꞉pate ikana꞉ma꞉ta꞉ do data꞉ pake no pamboloendi piteleme da haena꞉ alememe leekeme. \p \v 18 Wanda꞉hali wopuma꞉ Yesuna꞉ waleeke pimanu opuaata꞉ penkili pimiki handaata꞉ mo yeni peao haemeke you haliwekima꞉ make mo wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliwekima꞉ make Yesu pa꞉ta꞉ paala꞉ma꞉ homolo hata꞉ ipiki lu alu palo pimiki pota꞉ weimikime. \v 19 Kutupa nate pambolo haena꞉ Yesu ipika꞉ disaipolo haliweki ame̱le̱ teke da mina꞉pa꞉lao pemekeme. \s1 Nose ti homeeke ekina꞉ Yesuma꞉ leeke ekina꞉ hone tulaemekeeki \r (Ma꞉tiu 21꞉20-22) \p \v 20 Da ka꞉la꞉peketa꞉ pota꞉na꞉ yopulu hata꞉ hande nose ti handemekepate katake teke tonka꞉na꞉ paeyao hapua hayekeeki handemekeme. \v 21 Pidama꞉ hone wia ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Tekehalio. Handa꞉e. Nakana꞉ma꞉ pima꞉ kone hoeyaeye nose ti koto hapua hala꞉ handa꞉e leeketa꞉ \v 22 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Koda꞉ pa꞉ta꞉ hone tulao hapa꞉peke. \v 23 Iki pa꞉ta꞉ ota꞉ pi alome. Hali epima꞉ oli pote pa꞉ta꞉ alota꞉ Naka꞉ kone tiao mo dawala pa꞉ta꞉ pua lopa꞉peke lea꞉ka꞉na꞉ta꞉ ipika꞉ puki pa꞉ta꞉ hone ti na yokeke pa ipika꞉ dupilieke leeke pi manuta꞉ ota꞉ pilieke laa homeke hone witolo hata꞉ lea꞉ka꞉na꞉ta꞉ mo hali pa꞉ta꞉ ota꞉ pina꞉ lelieke leekeme. \v 24 Koto ekina꞉ iki pa꞉ta꞉ alome. Ala꞉ta꞉ ma꞉nda꞉na꞉ yeni pitolo hata꞉ honke lemeka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ Amba꞉ mea wia halome hone wia hata꞉ milimikie leekeme. \v 25 Kutupa make Koda꞉ pa꞉ta꞉ tiao hata꞉ yeni pimika꞉na꞉ta꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ hoke hau pa꞉la꞉eki pa꞉ta꞉ hone pa upaleke hata꞉ pimika꞉na꞉ta꞉ kota꞉ ipika꞉ hoke hau tombuao pa paeyaapa꞉peke leekeme. Ika꞉ hepeni nane hala꞉ Apa꞉ma꞉ ika꞉ hoke hau paeyaena꞉yeke ma꞉nda꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ hoke hau pa꞉la꞉eki paeyaapa꞉peke leekeme. \v 26 [Ikana꞉ma꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ pa꞉la꞉eki na paeyaemeka꞉na꞉ta꞉ ika꞉ hepeni nane hala꞉ Apa꞉ma꞉ ika꞉eki make na paeyaalieke leekeme.] \s1 Epima꞉ neke biki halo pia꞉pe lemekeeki \r (Ma꞉tiu 21꞉23-27, Luku 20꞉1-8) \p \v 27 Yesu ipika꞉ disaipolo haliweki ame̱le̱ Diutuseleme da nane paa puaata꞉ tembolo da tukiki pa꞉ta꞉ pulu haena꞉ mo yeni peao haemeke you haliwekima꞉ make mo wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliwekima꞉ make tondiki haliwekima꞉ make paeyaoma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ pua alota꞉ \v 28 Hande pu haleeki manuta꞉ ekipa pipe o epima꞉ neke wele peaeya꞉pe lemekeme. \p \v 29 Yesuma꞉ ika꞉ pi hombo peaaso alota꞉ I̱ma꞉ iki pa꞉ta꞉ lota꞉ pitolo pi ma꞉nda꞉ opua la kimika꞉na꞉ta꞉ kota꞉ I̱ma꞉ pu halo hau manuta꞉ I̱ wele peao hala꞉ halina꞉ biki la kulueke. \v 30 Dionima꞉ bapitaisi peao haya꞉ hauta꞉ hepeni nane ekipe o kenke wanda꞉halina꞉ ekipe leekeme. \p \v 31 Koto pi opuaata꞉ mo haliwekima꞉ ika꞉ ika꞉ kone pi lemekeme dupa. Hepeni nane ekie loma꞉ka꞉na꞉ta꞉ niki pa꞉ta꞉ Kota꞉ Dionima꞉ lo haya꞉ pi manuta꞉ ekipeke na miniki haemepe lelieke laa \v 32 Kenke wanda꞉halina꞉ ekie loluma꞉pe lemekepate wanda꞉hali paeyaoma꞉ Dionita꞉ Koda꞉ ipika꞉ pi la꞉ mea halo haya꞉ halie lo halemeke handaa mo wanda꞉hali pa꞉ta꞉ paala꞉ma꞉ homemekeme. \v 33 Koto ekina꞉ mo haliwekima꞉ Yesu pa꞉ta꞉ alota꞉ Niki na handoloma꞉me lemekeme. Kutupa Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ I̱ma꞉ make yaka pu halo haumanu I̱ wele peao hala꞉ halina꞉ bikita꞉ iki na la kulueke leekeme. \c 12 \s1 Hoke haliwekima꞉ e handeteke haemekeeki \r (Ma꞉tiu 21꞉33-46, Luku 20꞉9-19) \p \v 1 Koto laa Yesuma꞉ onkoluma꞉ laa iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Hali ma꞉nda꞉ma꞉ waini e pokaata꞉ pape pea mo waini kilikimanu dikili pulu pieke alena꞉ kenke awaata꞉ ti hokulu mea a꞉meiyao noka꞉pa oli manda hata꞉ e handeteke haena꞉ da a꞉eyekeme. Dupa pea ipika꞉ e pokaaseme haliweki mea haena꞉ laata꞉ kenke ma꞉nda꞉ nane peekeme. \v 2 Bapina꞉ mo e teke halima꞉ ipika꞉ e pokaasa꞉ hali ma꞉nda꞉ hande e pokao haemeke haliweki pa꞉ta꞉ kilikimanu mandaneeki meaena꞉yeke tapaeyekeme. \v 3 Koto haliwekima꞉ mo e pokaasa꞉ hali meaata꞉ yombua bao kiki hameke tapaemekeme. \v 4 Kutupa e teke halima꞉ e pokaasa꞉ hali ma꞉nda꞉ tapaeyekepate mo haliwekima꞉ koto somena꞉ amboke yombua baota꞉ hoke tupa꞉ yaala꞉ tieke homaemekeme. \v 5 E teke halima꞉ paa ma꞉nda꞉ tapaeyekepate ota꞉ limikime. Koto haliwekima꞉ mandaneeki wopu pa꞉ta꞉ make kutu pimikime. Mandane ekimanu yombua baota꞉ mandane ekimanu ota꞉ limikime. \p \v 6 Mo e teke hali yaapota꞉ homeketa꞉ pa hayekeme. Ipika꞉ puki piki weki homeke pa hayekeme. Paeyaaso hata꞉ mo haliweki pa꞉ta꞉ ipika꞉ eiyeke tapaaso hata꞉ alota꞉ Yaka wekina꞉ pi opua homu pea halimikie leekeme. \v 7 Koto leekepate mo e pokao haemeke haliwekima꞉ ika꞉ ika꞉ kone alota꞉ Dota꞉ e teke halina꞉ anke teke mulu pa꞉la꞉ halina꞉ alema꞉ Lumana꞉ bape lemekeme. Kutupa ipika꞉ mulu pa꞉la꞉ ekita꞉ nikana꞉ma꞉ mumana꞉e lemekeme. \v 8 Kutupa mo hande halina꞉ eiyeke mea ota꞉ liaata꞉ ipika꞉ loke mo e tikene nane mea baemekeme leekeme. \p \v 9 Yesuma꞉ alota꞉ Mo e teke halima꞉ eki pilia꞉pe laa Ipikana꞉ma꞉ a꞉paata꞉ mo e pokao haemeke haliweki ota꞉ lia paeyaota꞉ mandane haliwekima꞉ta꞉ ipika꞉ e pokao haena꞉ lelieke laata꞉ \v 10 Kota꞉ mo Baibolo bukana꞉ wape pea ula꞉ pi do ekita꞉ na yata꞉pelemepe. \q1 Mo da a꞉eyo haemeke haliwekima꞉ baemeke toopita꞉ da keneme nane ota꞉ teke toopi ula꞉me. \q1 \v 11 Kutu pia꞉ ekita꞉ Tekehalima꞉ pia꞉me. Kutupa nikana꞉ma꞉ handaata꞉ penkili poloma꞉me \q1 laa wape pa꞉la꞉me leekeme. \p \v 12 Mo hande yeni peao haemeke teke haliwekima꞉ make mo wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliwekima꞉ make tondiki haliwekima꞉ make paeyaoma꞉ do onkoluma꞉ pita꞉ niki pa꞉ta꞉ lea꞉me hone witolo hata꞉ Yesu minina꞉ loluekema꞉ taapemekepate wanda꞉hali pa꞉ta꞉ paala꞉ma꞉ homemeke handaata꞉ Yesu mina꞉pa꞉lao pemekeme. \s1 Sisana꞉ dakisi mani \r (Ma꞉tiu 22꞉15-22, Luku 20꞉20-26) \p \v 13 Pate ikana꞉ma꞉ mandane Pa꞉tisi haliweki make Hetodina꞉ hoki nane telimiki haliweki make Yesuna꞉ pi ta molo pena꞉ Yesu pa꞉ta꞉ tapaemekeme. \v 14 Ikana꞉ma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ a꞉pa alota꞉ Wala꞉la꞉ Halio. Nakana꞉ma꞉ ota꞉ pimanu lo hale halie. Nikana꞉ma꞉ opoloma꞉me lemekeme. Nakana꞉ma꞉ wanda꞉hali pa꞉ta꞉ hone ma꞉nda꞉ ma꞉nda꞉ na u haleme. Nakana꞉ma꞉ wanda꞉hali paeyao pa꞉ta꞉ mandake hau piki wanda꞉halie laaka꞉na꞉ Koda꞉na꞉ ota꞉ hau pita꞉la꞉ pi homeke walo haleme la alota꞉ Mo Kapomani tieke Sisa pa꞉ta꞉ dakisi mani hala꞉la꞉ ekita꞉ a꞉pa꞉la꞉pe o hoela꞉pe. Mani halomonope o na halomonope laa lemekeme. \p \v 15 Koto lemeketa꞉ Yesuma꞉ ika꞉ kekeke haemekeeki handolo hata꞉ alota꞉ Ikana꞉ma꞉ ya anke ekipeke yola꞉lemepe leekeme. Toopi poeke homeke handono mea ipupe leekeme. \v 16 Homeke mea a꞉pa haena꞉ Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Koto su̱a̱ su̱a̱ ula꞉ ekita꞉ epina꞉ leke popelekepe leekeme. Ikana꞉ma꞉ ipika꞉ pi hombo peaaso alota꞉ Sisana꞉ ekie lemekeme. \v 17 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Sisana꞉ ale manuta꞉ Sisa pa꞉ta꞉ pa mea hala꞉pa꞉peke. Kutupa Koda꞉na꞉ ale manuta꞉ kota꞉ Koda꞉ pa꞉ta꞉ pa hala꞉pa꞉peke leekeme. Mo haliwekima꞉ koto pi opuaata꞉ penkili pimikime. \s1 Homaa paa tiaalo pa꞉la꞉ pi \r (Ma꞉tiu 22꞉23-33, Luku 20꞉27-40) \p \v 18 Mandane Sa꞉dusi haliweki Yesu pa꞉ta꞉ epemekeme. Koto tapakema꞉ ota꞉ homemeke wanda꞉hali paa na tiaalieke lo haemeke haliwekie. Ikana꞉ma꞉ Yesu pa꞉ta꞉ a꞉pa lota꞉ pitolo alota꞉ \v 19 Wala꞉la꞉ Halio. Mosesima꞉ niki pa꞉ta꞉ dupa wape piekeme. Hali ma꞉nda꞉ma꞉ ipika꞉ mupeke hameketa꞉ wanda꞉ pa haena꞉ weki wandiki na mendiki homea꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ koto wetepe nane halima꞉ wanda꞉ kosa꞉piki meaata꞉ ipika꞉ homeeke hamekena꞉ weki wandikimanu mendiao haena꞉ lena꞉ lapa꞉peke wape piekeme leekeme. \v 20 Kutupata꞉ hameketiti watake hata꞉ haemekeme. Mupeke wekima꞉ wanda꞉ meaata꞉ weki wandiki na mendiki homeekeme. \v 21 Kutupa hoki nane wekima꞉ mo wanda꞉ meaata꞉ weki wandiki na mendiki homeekeme. Kutupa koto hoki nane weki ma꞉nda꞉ma꞉ kutu piekeme. \v 22 Watake hata꞉ hama̱la̱꞉ hama̱la̱꞉ paeyaoma꞉ koto tupa꞉ miekepate mo wanda꞉ pa haena꞉ weki wandiki na mendiki pa haena꞉ homeke homeke lo homemekeme. Kutupa homo paeyaeyeke naneta꞉ mo hande wanda꞉ make homeekeme. \v 23 Kutupa wanda꞉hali paa tialimi natena꞉ta꞉ ota꞉ epina꞉ wanda꞉ haliepe. Pa ekipeke mo watake hata꞉ haliwekima꞉ta꞉ mo wanda꞉ homeke kone mimikime lemekeme. \p \v 24 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ikana꞉ma꞉ pi lo hoeyaasememe. Pa ekipeke mo Baibolo bukana꞉ wape pea ula꞉ ekimanu na handelememe. Kutupa Koda꞉na꞉ wele pu hala꞉ ekimanu make na handelememe. \v 25 Amba꞉ homemeke wanda꞉halima꞉ paa tiaemeka꞉na꞉ta꞉ wanda꞉ na miki hali na peke oli hepeni nane enisolo tapake haleme tupa꞉ pa hao halimikie leekeme. \p \v 26 Kutupa Yesuma꞉ pi ma꞉nda꞉ alota꞉ Mo hande homemeke wanda꞉hali paa tiaalo pelemeeki pa꞉ta꞉ alome dupa. Mosesima꞉ wape pieke bukana꞉ mo hande pa hayeke ti sikina꞉ kone ti to hayekeeki na yata꞉pemepe. Do mana꞉ta꞉ Koda꞉ma꞉ Mosesi pa꞉ta꞉ leekeme dupa. I̱ta꞉ Eipoloha꞉ma꞉na꞉ Koda꞉ make Aisa꞉kena꞉ Koda꞉ make Dieikopena꞉ Koda꞉ make halome leekeme. \v 27 Kutupa Yesuma꞉ alota꞉ Do lea꞉ ekina꞉ kota꞉ Koda꞉ta꞉ homolo peleme wanda꞉halina꞉ Koda꞉ dia꞉me. Deto halo peleme wanda꞉halina꞉ Koda꞉e laa la꞉la꞉pate ikana꞉ma꞉ hone u hoeyaasememe leekeme. \s1 Titina꞉ pi ula꞉eki \r (Ma꞉tiu 22꞉34-40, Luku 10꞉25-28) \p \v 28 Kutupa mo wape pea wala꞉tiki pu hayeke hali homekema꞉ a꞉paata꞉ ika꞉ pi pi lemekeeki opitolo hata꞉ Yesuma꞉ ika꞉ pi epeke tupa꞉ hombo peaaso leekeeki opuaata꞉ Yesu pa꞉ta꞉ lota꞉ pitolo alota꞉ Mo hande pi ula꞉eki manuta꞉ titina꞉ ekita꞉ handoekipe leekeme. \p \v 29 Yesuma꞉ ipika꞉ pi hombo peaaso alota꞉ Titina꞉eki doe. Isulai wanda꞉halio. Opua꞉pe la꞉la꞉me. Tekehali Koda꞉ta꞉ nika꞉ Tekehali homeke hala꞉me. \v 30 Kutupa mo Tekehali naka꞉ Koda꞉ pa꞉ta꞉ naka꞉ puki paeyaoma꞉ make naka꞉ temoko paeyaoma꞉ make naka꞉ hone witeleeki paeyaoma꞉ make naka꞉ honkopu haseeki paeyaoma꞉ make pukima꞉ homo hapa꞉pekee la꞉la꞉me. \v 31 Wetepena꞉eki doe. Neke pa꞉ta꞉ naka꞉ kone a꞉ta꞉ma꞉ homele tupa꞉ da wanda꞉hali pa꞉ta꞉ make a꞉ta꞉ma꞉ homo hapa꞉pekee la꞉la꞉me laa koto hande pi ula꞉eki yaapota꞉ ota꞉ titina꞉ekie. Mandaneeki manuta꞉ wetepena꞉e leekeme. \p \v 32 Kutupa mo wape pea wala꞉tiki pu hayeke halima꞉ Yesu pa꞉ta꞉ alota꞉ Wala꞉la꞉ Halio. Ota꞉ aleme. Koda꞉ homeke hala꞉ ekita꞉ ota꞉ leme. Ma꞉nda꞉ dia꞉me ipiki homekee. \v 33 Kutupa Koda꞉ pa꞉ta꞉ puki paeyaoma꞉ make hone wita꞉la꞉eki paeyaoma꞉ make honkopu hasa꞉eki paeyaoma꞉ make a꞉ta꞉ma꞉ homa꞉pa꞉peke. Kutupa nikana꞉ma꞉ niki pa꞉ta꞉ niki kone a꞉ta꞉ma꞉ homoloma꞉ tupa꞉ da wanda꞉hali pa꞉ta꞉ kone a꞉ta꞉ma꞉ homa꞉la꞉ ekita꞉ ota꞉ titina꞉ekie leekeme. Koda꞉ pa꞉ta꞉ yanka hala꞉la꞉ ekimanu paeyao make liaa hala꞉la꞉ ekimanu make koto ekita꞉ wetepena꞉ekie leekeme. \p \v 34 Kutupa Yesuma꞉ mo halina꞉ hone wopu wia epeke tupa꞉ leekeeki opuaata꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Nakana꞉ma꞉ Koda꞉na꞉ Kilu Tombuao Hala꞉eki teke pa꞉ta꞉ haleme leekeme. Koto lea꞉eki hoki naneta꞉ wanda꞉halima꞉ paala꞉ pieke handaa ma꞉nda꞉ma꞉ lota꞉ paa na piekeme. \s1 Ketisona꞉ tapake apa꞉ta꞉ epipe \r (Ma꞉tiu 22꞉41-46, Luku 20꞉41-44) \p \v 35 Yesuma꞉ mo tembolo da tukiki pa꞉ta꞉ hata꞉ pi walolo hata꞉ alota꞉ Wape pea wala꞉tiki pu haleme haliwekima꞉ Ketisota꞉ Deipidina꞉ tapake wekie la꞉la꞉ ekita꞉ ekipa la꞉la꞉pe laa \v 36 Deipidima꞉ ipika꞉ kone alota꞉ Holi Sipitidima꞉ la halolo haena꞉ alota꞉ \q1 Mo Tekehalima꞉ yaka Tekehali pa꞉ta꞉ leekeeki dupa. \q1 Naka꞉ a꞉nda꞉ tunkuliki haliweki naka꞉ anke oto pa꞉ta꞉ mea pitaanoyeke yaka popeke nane kikina꞉ pita꞉peke la꞉la꞉me. \p \v 37 Kota꞉ Deipidima꞉ ipika꞉ kone Ketiso pa꞉ta꞉ Yaka Tekehalie la꞉la꞉me. Koto ekina꞉ ipika꞉ tapake wekita꞉ ekipa haliepe leekeme. Mo wanda꞉hali wopuna꞉ Yesuna꞉ pi ta꞉na꞉ma꞉ homa opimikime. \s1 Yesuma꞉ mo tapake manuna꞉ haumanu lo kelaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 23꞉1-36, Luku 20꞉45-47) \p \v 38 Ipikana꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ pi walolo hata꞉ alota꞉ Mo wape pea wala꞉tiki pu haleme haliwekina꞉ hau wotu handeteke hapa꞉peke leekeme. Hokulupiki daumanu pambao pomu hata꞉ta꞉ makedina꞉ hatiki pita꞉la꞉ wanda꞉halima꞉ iki pa꞉ta꞉ pi la halena꞉ hone u halememe. \v 39 Kutupa pi hotu haemeke damanu tukiki pa꞉ta꞉ pituluekema꞉ wanda꞉halima꞉ iki handena꞉ hone wia epeke sea manuna꞉ pitu halememe. Ne pambaasa꞉ ekina꞉ make epeke haupiki seana꞉ pituluekema꞉ hone u halememe leekeme. \v 40 Kutupa kosa꞉piki wanda꞉wekina꞉ ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ pa meaata꞉ kutu pitolo kone handaena꞉ hau puluekema꞉ yeni pu hokulu peao halememe leekeme. Mo haliwekima꞉ ika꞉ hoke yenkita꞉ ota꞉ tieke milimikie leekeme. \s1 Kosa꞉piki wanda꞉ma꞉ Koda꞉ pa꞉ta꞉ mani haleekeeki \r (Luku 21꞉1-4) \p \v 41 Yesuma꞉ta꞉ mani pambo haemeke bokosi teke pa꞉ta꞉ ti lao pita꞉ wanda꞉halima꞉ koto pa꞉ta꞉ a꞉pa mani lopaemekeeki handeekeme. Hamoko wanda꞉hali wopuma꞉ mani wopu mea a꞉pa lopaemekeme. \v 42 Wetepena꞉ natehali kosa꞉piki wanda꞉ sikima꞉ a꞉paata꞉ manisiki yaapo 2 toeama꞉ handekeeki mea a꞉pa lopaeyekeme. \v 43 Kutupa Yesuma꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki pa꞉ta꞉ epena꞉ wi la꞉ mepi pea iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Iki pa꞉ta꞉ ota꞉ pi alome. Do natehali kosa꞉piki wanda꞉ sikima꞉ mea a꞉pa lopaeya꞉ eki sikita꞉ tiekee. Mo mea a꞉pa lopaaseme wanda꞉hali paeyaona꞉ ekita꞉ hosiki alesikie. \v 44 Wanda꞉hali paeyaoma꞉ ika꞉ mani tieke putupu mea putupiliki wimiki ekimanu mea lopaememe. Kutu pimikipate do wanda꞉ma꞉ ipika꞉ natehali hata꞉ ipika꞉ wia꞉ hayekeeki paeyao mea lopaeya꞉me leekeme. Ipika꞉ ne hamba꞉pekeeki kone mea lopaeya꞉me leekeme. \c 13 \s1 Yesuma꞉ mo pulu pa꞉la꞉ ekimanu la haleekeeki \r (Ma꞉tiu 24꞉1-14, Luku 21꞉5-19) \p \v 1 Yesuma꞉ mo tembolo da mina꞉pa꞉lao hama꞉ nane opolu baaso haena꞉ ipika꞉ disaipolo hali homekema꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Wala꞉la꞉ Halio. Handa꞉e. Do toopimanu tieke tiekee leekeme. Do da tiekemanu make seliapo seliapoe leekeme. \v 2 Yesuma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Do da tiekemanu handelepe. Toopi manda ma꞉nda꞉ na tapa꞉ pelia hata꞉ paeyao ota꞉ lopilieke leekeme. \p \v 3 Yesuta꞉ oli Olipi ti polu peiyene pa꞉ta꞉ mo tembolo da handa꞉moneao pitina꞉ Pida Dia꞉mesi Dioni A꞉ndutu make ika꞉ honumake sikima꞉ Yesu pa꞉ta꞉ lota꞉ pea alota꞉ \v 4 La kie lemekeme. Hande le ekita꞉ handima꞉ ipiliepe laa lota꞉ pimikime. Kutupa ipuluekema꞉ haena꞉ eki hau pulu pa꞉la꞉eki handuluma꞉pe laa lota꞉ pimikime. \p \v 5 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ la halolo hata꞉ alota꞉ Wotu handeteke hapa꞉peke. Hali ma꞉nda꞉ma꞉ iki hatuku pu hoeyaama꞉na꞉ handeteke hapa꞉peke. \v 6 Haliweki wopuma꞉ yaka biki alo hata꞉ alota꞉ I̱ta꞉ Ketisoe lelimikie. Kutupa wanda꞉hali wopu hatuku pu hoeyaalimikie leekeme. \v 7 Teke pa꞉ta꞉ make papate make a꞉nda꞉ pitelememe pi opimika꞉na꞉ta꞉ paala꞉ma꞉ na homa꞉pa꞉peke. Kutu pulu pelemepate paelo pa꞉la꞉ nateta꞉ a̱i̱ dia꞉me leekeme. \v 8 Koto ekina꞉ kenke homeke wanda꞉halima꞉ tiaota꞉ kenke ma꞉nda꞉ wanda꞉hali pa꞉ta꞉ a꞉nda꞉ pilimikie. Na꞉sinolo Kapomani homekena꞉ wanda꞉halima꞉ tiaota꞉ Na꞉sinolo Kapomani ma꞉nda꞉ pa꞉ta꞉ a꞉nda꞉ pilimikie leekeme. Yu kenke ta꞉ta꞉ ta꞉ta꞉ pa꞉ta꞉manu yu momeni wotu pilimikie. Kutupa da ma꞉nda꞉ nane da ma꞉nda꞉ nane halo peleme wanda꞉hali pa꞉ta꞉ tea꞉ ki ipilieke leekeme. Kutupulu pelemeeki manuta꞉ tandama꞉ homolo peleme ekita꞉ kini pu milimikie leekeme. \p \v 9 Koto ekina꞉ta꞉ ika꞉ kone wotu handeteke hapa꞉peke. Pa ekipeke wanda꞉halima꞉ iki mo pi yokaalu pulu pa꞉la꞉ haliweki pa꞉ta꞉ mea hatuku pelimikie. Pi hotu hala꞉ damanu tukiki pa꞉ta꞉ iki yombu mea baalimikie. Kutupa yaka bikina꞉ kapomani you halimanu pa꞉ta꞉ make Kini haliweki pa꞉ta꞉ make hata꞉ ika꞉ pu halemekeeki la halimikie leekeme. \p \v 10 Kutu puluekema꞉ haena꞉ titina꞉ amba꞉la mandane wanda꞉halima꞉ mo hande Pi Seliapo kenke ma꞉nda꞉ kenke ma꞉nda꞉ wanda꞉hali paeyao pa꞉ta꞉ walimikie leekeme. \v 11 Kutupa pi yokaalu puluekema꞉ iki mea hatuku pemeka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ ika꞉ lolo peleme pi amba꞉la hone bao hapa꞉peke. Koto pita꞉ta꞉ Koda꞉ma꞉ la kia꞉ka꞉na꞉ta꞉ kotoeki lapa꞉peke leekeme. Ika꞉ kone pi na lelimikie. Holi Sipitidima꞉ lawaalieke. \v 12 Kutupa hameke ma꞉nda꞉ma꞉ ipika꞉ kamesiki ota꞉ homena꞉ lelieke. Atekema꞉ make ipika꞉ weki kone ota꞉ homena꞉ laata꞉ weki wandiki tonuma꞉ make tiaota꞉ ika꞉ ateke inkiki yaapo ota꞉ homena꞉ lelimikie leekeme. \v 13 Yaka biki menelemeke handaa wanda꞉hali paeyaoma꞉ iki ota꞉ kiaalimikie. Kutu pilimipate hali epima꞉ kima꞉ na homeke paelo pa꞉la꞉ tombona꞉ opolo puaata꞉ deto hala꞉eki milieke leekeme. \s1 Hoeyaapeke ya꞉la꞉ ale ipilieke \r (Ma꞉tiu 24꞉15-28, Luku 21꞉20-24) \p \v 14 Hoeyaapeke ya꞉la꞉ aleta꞉ mo hoke ale wia꞉peke na ya꞉la꞉ alena꞉ mea wia haena꞉ handemeka꞉na꞉ta꞉ Do pi yata꞉pa꞉la꞉ halima꞉ hone wina꞉e mo Diudia nane halo peleme wanda꞉halita꞉ mo potemanu pa꞉ta꞉ pindipa pena꞉e leekeme. \v 15 Da holuna꞉ halia꞉ halima꞉ hola꞉pa꞉niao ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ mea poluekema꞉ da tukiki pa꞉ta꞉ na honda꞉ pambena꞉e. \v 16 Ena꞉ halia꞉ halima꞉ ipika꞉ dau mea poluekema꞉ hoki na lekelena꞉e leekeme. \p \v 17 Weki pitiki wanda꞉weki make andu halimi wanda꞉weki make koto nate manuna꞉ta꞉ a꞉ta꞉e laata꞉ \v 18 koto dina꞉ta꞉ mo kosa꞉ kina꞉ta꞉ na epena꞉yeke yeni pea꞉pa꞉peke leekeme. Koto nate manuna꞉ta꞉ ka꞉nda꞉ma꞉ homa꞉la꞉eki hone matekeeki ipilieke leekeme. \v 19 Ka꞉nda꞉ma꞉ homa꞉la꞉eki koto tupa꞉ amba꞉ na epeekeme. Koda꞉ma꞉ ala꞉ta꞉ ala꞉ta꞉ wepia haena꞉ la꞉la꞉ dina꞉ kini pa pua ame do make dia꞉me. Wetepena꞉ make ka꞉nda꞉ma꞉ homa꞉la꞉eki koto tupa꞉ na ipilieke leekeme. \v 20 Koto natena꞉ wanda꞉hali paeyao homolo pelemepate Koda꞉ma꞉ koto natemanu tunkulina꞉ la꞉la꞉me. Pa ekipekepe. Ipika꞉ talopu ma꞉la꞉ wanda꞉hali pa꞉ta꞉ hone wiaata꞉ koto natemanu tunkulina꞉ la꞉la꞉me. \p \v 21 Koto natena꞉ta꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Handa꞉pe. Ketiso do ane hala꞉me o Handa꞉pe. Ketiso mo nane hala꞉me lea꞉ka꞉na꞉ta꞉ na opua꞉pa꞉peke. \v 22 Yayapiki Ketiso haliweki make yayapiki potopede haliweki make a꞉paata꞉ iki penkilipulu peleme alemanu make wele pita꞉la꞉ ekimanu make walaata꞉ mo hande Koda꞉na꞉ talopu ma꞉la꞉ wanda꞉hali kone kutu pea꞉peke ya꞉ka꞉na꞉ta꞉ hatuku pu hoeyaaluekema꞉ walimikie. \v 23 Kutu pilimipate wotu handeteke hapa꞉peke. Epolo pa꞉la꞉ haumanu paeyao amba꞉ titina꞉ iki pa꞉ta꞉ la kua꞉me leekeme. \s1 Wetepena꞉ Wanda꞉halina꞉ Eiyeke ipilieke \r (Ma꞉tiu 24꞉29-31, Luku 21꞉25-28) \p \v 24 Koto nate manuna꞉ mo hande ka꞉nda꞉ma꞉ homolo pelemeeki hone matekeeki paeya꞉ka꞉na꞉ta꞉ wetepena꞉ oli nate make timba꞉ lo pambaata꞉ oli sumba꞉ make ipika꞉ pa̱a̱ na pilieke. \v 25 Oli hombulanka꞉manu make ya nane hao honda꞉ pa pa pu lopa꞉tiki pilieke. Kutupa oli ya nane wele peaasa꞉ ekimanu la꞉ma꞉la꞉ma꞉ pupa wilimikie. \v 26 Koto natena꞉ta꞉ Wanda꞉halina꞉ Eiyeketa꞉ koa tukiki pa꞉ta꞉ hata꞉ wele wotu pitolo hata꞉ make pa̱a̱ tieke pitolo hata꞉ make epolo pa꞉la꞉eki handilimikie leekeme. \v 27 Ipikana꞉ma꞉ mo enisolomanu tapa tapa peaata꞉ Koda꞉ma꞉ talopu ma꞉la꞉ wanda꞉halita꞉ nate opa꞉la꞉ nane make nate pamba꞉la꞉ nane make oni nane make oli nane make paeyao pa꞉ta꞉ mea mombelaalieke leekeme. \s1 Handeteke hapa꞉peke laa onkoluma꞉ leekeeki \r (Ma꞉tiu 24꞉32-35, Luku 21꞉29-33) \p \v 28 Nose tima꞉ pu hala꞉eki hone wia꞉pa꞉peke. Ipika꞉ paleke ada꞉ pea katake tindiki lia kelepea꞉ka꞉na꞉ta꞉ bapi ipuluekema꞉ pita꞉la꞉me hone u halememe leekeme. \v 29 Kutupa make hande loa꞉ alemanu ipula꞉eki handemeka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ tekepa꞉ta꞉ ya꞉la꞉me laa pota꞉ kake pa꞉ta꞉ hande nate kone a꞉pa hala꞉me hone wia꞉pa꞉peke leekeme. \v 30 Iki pa꞉ta꞉ ota꞉ pi alome. Do haleme wanda꞉halita꞉ paeyao na homeke halimi pita꞉ I̱ma꞉ loa꞉ alemanu paeyao amba꞉ ipilieke leekeme. \v 31 Oli ya do kenke yaapota꞉ paelo pa꞉la꞉pate yaka pi lo haloeki manuta꞉ na paelieke leekeme. \s1 Epolo pa꞉la꞉ nateta꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ na handa꞉la꞉me laa leekeeki \r (Ma꞉tiu 24꞉36-44) \p \v 32 Kutu piliepate hande loa꞉ nate epolo pa꞉la꞉ ekita꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ na handa꞉la꞉me. Nate handopa꞉ta꞉ haena꞉ epolo pa꞉la꞉eki make ma꞉nda꞉ma꞉ na handa꞉la꞉me. Oli hepeni nane haleme enisolo tapakema꞉ make Eiyekema꞉ make na handelema꞉pate Atekema꞉ homeke handa꞉la꞉me leekeme. \v 33 Ikita꞉ u̱ na peliki yu wia hapa꞉peke. Mo epolo pa꞉la꞉ dita꞉ iki mateleme. \v 34 Do tupa꞉e leekeme. Hali ma꞉nda꞉ma꞉ kimisu pea꞉ka꞉na꞉ta꞉ da mina꞉pa꞉lao ipika꞉ e pokaaseme haliwekima꞉ handeteke haena꞉ laa ika꞉ kaukata walaa tapa tapa pea kutupa pota꞉ kake handeteke hala꞉ halima꞉ wopu handeteke haena꞉ lelieke leekeme. \v 35 Koto ekina꞉ handeteke hapa꞉peke. Hande da teke halina꞉ epolo pa꞉la꞉ dita꞉ iki mata꞉la꞉me. Timba꞉ timba꞉ alo haena꞉pe o buta꞉ hokina꞉pe o koka꞉la꞉ e̱ alo haena꞉pe o da ka꞉la꞉paaso nanepe. \v 36 Ikita꞉ u̱ peliolo hamina꞉ ipikita꞉ kutaa kone a꞉paama꞉na꞉ loa꞉me. \v 37 Kutupa I̱ma꞉ iki pa꞉ta꞉ alo ekita꞉ wanda꞉hali paeyao pa꞉ta꞉ alome. Handeteke hapa꞉peke leekeme. \c 14 \s1 Yesu luekema꞉ pota꞉ weimikieki \r (Ma꞉tiu 26꞉1-5, Luku 22꞉1-2, Dioni 11꞉45-53) \p \v 1 Diu wanda꞉halima꞉ Lombei Pupa Yapeeke nate make Na Pombei Yaake Palaowa Nala꞉ di make hone uluekema꞉ ne pambaaluekema꞉ nate yaapo titina꞉ amba꞉la꞉ wiekeme. Kutupa mo yeni peao haemeke you haliwekima꞉ make wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliwekima꞉ make Yesu a꞉mbao mina lu pimiki pota꞉ weimikime. \v 2 Ikana꞉ma꞉ alota꞉ Ne pambaaso haena꞉ta꞉ dia꞉me. Wanda꞉halima꞉ niki pa꞉ta꞉ mineke pankaapa꞉na꞉ lemekeme. Kutupa pota꞉ ma꞉nda꞉ weimikime. \s1 Wanda꞉ homekema꞉ Yesuna꞉ youna꞉ senisi ikali holaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 26꞉6-13, Dioni 12꞉1-8) \p \v 3 Yesuta꞉ Bedani da puaata꞉ kindi yeni hayeke hali Saimonona꞉ da pa꞉ta꞉ ne nalo pitina꞉ wanda꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ a꞉la꞉ba꞉seta꞉ toopi kanake homeke mea epeekeme. Mo kanake pa꞉ta꞉ senisi totopo pikieki seliapo pambeekeme. Koto senisina꞉ bikita꞉ Nadae. Yenki tieke alee. Kutupa mo wanda꞉ma꞉ kanake yamba꞉la꞉ liaata꞉ hande senisita꞉ Yesuna꞉ youna꞉ holaeyekeme. \v 4 Kutu piekepate mandane wanda꞉halima꞉ ika꞉ ika꞉ kone mineke pankolo hata꞉ alota꞉ Koto senisita꞉ ekipeke pa hameke hoeyaasa꞉pe. \v 5 Do senisi ma꞉nda꞉ma꞉ hambea꞉ka꞉na꞉ yoluta꞉ 300 kina mea꞉peke yolo pia꞉me. Kutupa mo manita꞉ natehali wanda꞉hali pa꞉ta꞉ hala꞉peke yolo pia꞉me lemekeme. Kutupa mo wanda꞉ pa꞉ta꞉ hoke hone witolo hata꞉ tandapiki pi lemekeme. \p \v 6 Koto lemekepate Yesuma꞉ alota꞉ Koto wanda꞉ pa꞉ta꞉ pi na leke mina꞉pa꞉lape. Pa ekipeke ipiki ka꞉nda꞉ma꞉ homaasemepe. Ipikana꞉ma꞉ I̱ pa꞉ta꞉ epeke hau pia꞉me. \v 7 Natehali wanda꞉halita꞉ nate paeyao iki ame̱le̱ hao halimikie. Kutupa ika꞉ hone pa꞉la꞉ natena꞉ epeke haumanu iki pa꞉ta꞉ pea꞉peke ya꞉la꞉pate I̱ta꞉ iki ame̱le̱ hoto paeyao na hao halueke. \v 8 Do wanda꞉ma꞉ ipika꞉ pia꞉peke ya꞉la꞉eki pia꞉me. Yaka loke a̱i̱ na hoitelemepate ipikana꞉ma꞉ senisi amba꞉la꞉ holaeya꞉me leekeme. \v 9 Kutupa iki pa꞉ta꞉ ota꞉ pi alome. Kenke paeyao pa꞉ta꞉ Pi Seliapo wala꞉tiki pimika꞉na꞉ta꞉ do wanda꞉ma꞉ I̱ pa꞉ta꞉ pia꞉ ekita꞉ ipiki pa꞉ta꞉ hone wina꞉yeke wala꞉tiki pilimikie leekeme. \s1 Diudasima꞉ Yesu lina꞉yeke a꞉nda꞉ lomba wiekeeki \r (Ma꞉tiu 26꞉14-16, Luku 22꞉3-6) \p \v 10 Kutupa Isekatioti hali Diudasima꞉ mo hande 12 haliweki hayeke halima꞉ kone Yesu lina꞉yeke a꞉nda꞉ lombuluekema꞉ mo yeni peao haemeke you haliweki pa꞉ta꞉ peekeme. \v 11 Kutupa mo haliwekima꞉ ipika꞉ pi opuaata꞉ ta꞉na꞉ma꞉ homemekeme. Ipiki pa꞉ta꞉ mani haluekema꞉ pi la꞉ wimikime. Kutupa yeni peao haemeke teke haliwekima꞉ Yesu minina꞉yeke Diudasima꞉ pota꞉ weiyekeme. \s1 Yesu ame̱le̱ mandake pa꞉ta꞉ ne nemekeeki \r (Ma꞉tiu 26꞉17-25, Luku 22꞉7-14,21-23, Dioni 13꞉21-30) \p \v 12 Na Pombei Yaake Palaowa Ne pambaeya꞉ pita꞉ titina꞉ natena꞉ Lombei Pupa Yapeeke natena꞉ sipisipi ikiki lu haemeke pita꞉ kone Yesuna꞉ disaipolo haliwekima꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Lombei Pupa Yapeeke nate hone uelena꞉yeke ne pambaaluma꞉eki noelena꞉yeke hando pa꞉ta꞉ pua da wamo peamonope lemekeme. \v 13 Kutupa Yesuma꞉ ipika꞉ disaipolo hali yaapo tapaaso hata꞉ ipiliki pa꞉ta꞉ alota꞉ Mo daoni nane puaata꞉ hali ma꞉nda꞉ma꞉ ikali kanake homeke tia ipulu hata꞉ ipiliki manda꞉hande pilieke. Kutupa mo hali teli mea pua꞉pa꞉peke. \v 14 Ipikana꞉ma꞉ da ma꞉nda꞉ pa꞉ta꞉ honda꞉ pamba pea꞉ka꞉na꞉ta꞉ ipilikana꞉ma꞉ koto da teke hali pa꞉ta꞉ dupa lapa꞉peke. Wala꞉la꞉ Halima꞉ alota꞉ Yaka disaipolo haliweki I̱ ame̱le̱ Lombei Pupa Yapeeke natena꞉ ne nolo poloma꞉ da panda꞉ hando pa꞉ta꞉pe lapa꞉peke leekeme. \v 15 Kutupa ipikana꞉ma꞉ manda nane wamo pea ula꞉ da panda꞉ tieke walieke leekeme. \p \v 16 Mo disaipolo hali yaapoma꞉ daoni nane puaata꞉ Yesuna꞉ leeke pita꞉ ota꞉ yaeyekeme. Kutupa mo hande Lombei Pupa Yapeeke natena꞉ ne hone uluekema꞉ ika꞉ ne wamo pipikime. \p \v 17 Timba꞉ alo haena꞉ Yesu mandane 12 haliweki ame̱le̱ koto pa꞉ta꞉ opolo pemekeme. \v 18 Kutupa ne nalo pitina꞉ Yesuma꞉ alota꞉ Iki pa꞉ta꞉ ota꞉ pi alome. I̱ minina꞉yeke I̱ ame̱le̱ do ne nala꞉ hali homekema꞉ kone a꞉nda꞉ lomba꞉lieke leekeme. \v 19 Koto leeke handaa ikana꞉ma꞉ ka꞉nda꞉ma꞉ homolo hata꞉ ma꞉nda꞉ ma꞉nda꞉ma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ I̱ma꞉pe la꞉tiki pimikime. \v 20 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Iki 12 haliweki tukiki pa꞉ta꞉ homeke halima꞉ pilieke. I̱ma꞉ta꞉ palaowa tenke laaso metekina꞉ kone ipikana꞉ma꞉ make palaowa tenke laasa꞉me leekeme. \v 21 Wanda꞉halina꞉ Eiyeke pa꞉ta꞉ mo Baibolo bukana꞉ wape pa꞉la꞉ tupa꞉ homena꞉ a꞉ndu halimipate pa Wanda꞉halina꞉ Eiyeke minina꞉yeke a꞉nda꞉ lomba꞉la꞉ hali pa꞉ta꞉ta꞉ A꞉ta꞉e. Na mendia꞉ka꞉na꞉ yoluta꞉ epolo pia꞉me leekeme. \s1 Yesuma꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki pa꞉ta꞉ ne ikali haleekeeki \r (Ma꞉tiu 26꞉26-30, Luku 22꞉14-20, 1 Kotindi 11꞉23-25) \p \v 22 Ne nalo pitina꞉ Yesuma꞉ palaowa mea Koda꞉ pa꞉ta꞉ keiyae laa pindi pindi pea iki pa꞉ta꞉ hala alota꞉ Mipe. Dota꞉ ya loke mindikie leekeme. \v 23 Kutupa kapo mea keiyae laaka꞉na꞉ iki pa꞉ta꞉ hale hale piekeme. Iki paeyaoma꞉ mo kapona꞉ nemekeme. \v 24 Kutupa ipikana꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Pi la꞉ uluekema꞉ yaka we doe. Wanda꞉hali paeyao epeaaluekema꞉ yaka we lopilieke laa \v 25 Iki pa꞉ta꞉ ota꞉ pi alome. Do naloma꞉ waini ikali I̱ta꞉ paata꞉ na neke hao wetepena꞉ Koda꞉na꞉ Kilu Tombuao Hala꞉eki pa꞉ta꞉ hata꞉ panakeeki nolueke leekeme. \p \v 26 Ikana꞉ma꞉ emeli ma꞉nda꞉ laata꞉ mo Olipi Pote pa꞉ta꞉ pemekeme. \s1 Pida pa꞉ta꞉ Yaka biki hoeyaalipikie la haleekeeki \r (Ma꞉tiu 26꞉31-35, Luku 22꞉31-34, Dioni 13꞉36-38) \p \v 27 Kutupa Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Iki paeyaoma꞉ I̱ mina꞉pa꞉lalimikie. Mo Baibolo bukana꞉ wape pa꞉la꞉ ekita꞉ dupae. Sipisipi handeteke hao hala꞉ hali lueke. Kutupa mo sipisipi titi mandane mandane pindipa pomu keaalimikie wape pa꞉la꞉me leekeme. \v 28 Kutu pilimipate I̱ paa mea tiaeya꞉ka꞉na꞉ta꞉ I̱ amba꞉la Ka꞉lili nane polueke. Ikita꞉ wetepena꞉ a꞉pa꞉peke leekeme. \v 29 Koto leeke Pidama꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Wanda꞉hali paeyaoma꞉ neke mina꞉pa꞉laemeka꞉na꞉ta꞉ I̱ma꞉ta꞉ neke na mina꞉pa꞉lalueke leekeme. \v 30 Yesuma꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Neke pa꞉ta꞉ ota꞉ pi alome. Ame timba kone koka꞉la꞉ma꞉ hoto yaapo peao e a̱i̱ na leke haena꞉ nakana꞉ma꞉ hoto tepo yaka biki amba꞉la hoeyaalipikie leekeme. \v 31 Koto leekepate Pidama꞉ pi taka꞉lakema꞉ alota꞉ Diki mandakena꞉ homopono lea꞉ka꞉na꞉ kone naka꞉ biki na hoeyaalueke leekeme. Kutupa mo haliweki paeyaoma꞉ make koto tupa꞉ lemekeme. \s1 Yesuma꞉ Kesema꞉ni e pa꞉ta꞉ Koda꞉ pa꞉ta꞉ yeni piekeeki \r (Ma꞉tiu 26꞉36-46, Luku 22꞉39-46) \p \v 32 Yesu make mo haliweki ame̱le̱ Kesema꞉ni e nane pemekeme. Kutupa ipikana꞉ma꞉ ipika꞉ disaipolo haliweki pa꞉ta꞉ alota꞉ I̱ma꞉ Koda꞉ pa꞉ta꞉ yeni pulu pono ikita꞉ do pa꞉ta꞉ pita꞉pe leekeme. \v 33 Kutupa Yesuma꞉ Pida Dia꞉mesi Dioni ameda hatuku puaata꞉ koto kone ipika꞉ pukima꞉ ka꞉nda꞉ wopu miekeme. \v 34 Ipikana꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ I̱ta꞉ yaka pukima꞉ ka꞉nda꞉ma꞉ wopu homolome. Homeke nono pea halome. Ikita꞉ do pa꞉ta꞉ yu wia hata꞉ handeteke hapa꞉peke leekeme. \v 35 Kutupa hosiki mopate leke puaata꞉ kenkena꞉ peliniao yeni piekeme. Ipika꞉ yeni pieke ekita꞉ dupa piekeme. Ana꞉ pia꞉ka꞉na꞉ta꞉ do ka꞉nda꞉ pa꞉la꞉eki ipula꞉eki mone yaae laa yeni piekeme. \v 36 Ipikana꞉ma꞉ alota꞉ Ya apa꞉o. Hau paeyao nakana꞉ma꞉ pea꞉peke ya꞉la꞉me. Do I̱ pa꞉ta꞉ ipula꞉ kapo I̱ pa꞉ta꞉ na epena꞉ lapeke. Kutu pea꞉peke ya꞉la꞉pate yaka hone pa꞉la꞉eki dia꞉me. Naka꞉ hone pa꞉la꞉eki homekee leekeme. \p \v 37 Kutupa Yesuma꞉ paa la꞉ka꞉la a꞉paata꞉ mo haliweki u peliekeeki handaata꞉ ipikana꞉ma꞉ Pida pa꞉ta꞉ alota꞉ Saimonoo. Polu pili leekeme. Hosiki handeteke hapeke na ya꞉la꞉pe. \v 38 Handeteke hata꞉ yeni pu hapa꞉peke. La handa꞉la꞉eki a꞉paama꞉na꞉ loa꞉me. Pukima꞉ hone pa꞉la꞉pate lokema꞉ soka꞉la꞉ma꞉ homa adaada꞉ pea wita꞉la꞉me leekeme. \p \v 39 Kutupa paa pua yeni pitolo hata꞉ mo hande pimanu kone paa leekeme. \v 40 Paa a꞉pa handeekepate ikita꞉ pelimikieki handeekeme. Ika꞉ leke pa꞉ta꞉ u pamba wimiki handaa pimikime. Kutupa ikana꞉ma꞉ Yesu pa꞉ta꞉ hombo peaaluekema꞉ pi ma꞉nda꞉ hone na wimikime. \p \v 41 Yesuma꞉ hoto tepo peao a꞉pa iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ikita꞉ pa peliake u pita꞉ hoto pita꞉ pimi. Ana꞉e. Mo handa꞉e. A꞉nda꞉ lomba꞉la꞉ halima꞉ Wanda꞉halina꞉ Eiyeke I̱ta꞉ hoke hau pu haleme haliwekima꞉ minina꞉ a꞉nda꞉ lomba꞉la꞉me. \v 42 Pomana꞉ tiaape. I̱ minina꞉ a꞉nda꞉ lomba꞉la꞉ hali koto ipula꞉ handa꞉e leekeme. \s1 Haliwekima꞉ Yesu minimikieki \r (Ma꞉tiu 26꞉47-56, Luku 22꞉47-53, Dioni 18꞉3-12) \p \v 43 Koto pi alo haena꞉ kone Diudasita꞉ mo hande 12 haliweki ame̱le̱ hayeke hali kone epeekeme. Kutupa Diudasi ame̱le̱ haliweki wopuma꞉ kepete tieke make dolo make miniki epemekeme. Mo yeni peao haemeke you haliwekima꞉ make mo wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliwekima꞉ make mo tondiki haliwekima꞉ make tapaeyeke handaa epemekeme. \v 44 Yesu minina꞉ a꞉nda꞉ lombeeke halima꞉ mo haliweki pa꞉ta꞉ patehau amba꞉ waleekeeki dupa. I̱ma꞉ nunu pulua꞉ halita꞉ ipikie. Koto hali da꞉ka꞉pa꞉ miniki hao hatuku mea pupe leekeme. \p \v 45 Kutupa Diudasima꞉ a꞉paata꞉ kutaa kone Yesu pa꞉ta꞉ pua ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ Tekehalio laa ipikana꞉ma꞉ Yesu nunu piekeme. \v 46 Mo haliwekima꞉ nunu piekeeki handaata꞉ Yesu meaata꞉ da꞉ka꞉pa꞉ miniki haemekeme. \v 47 Kutu pimikipate koto pa꞉ta꞉ hayeke hali homekema꞉ ipika꞉ kepete poneke hokulu yola꞉ mea mo yeni peao haemeke haliwekina꞉ you halina꞉ e pa pokao hayeke hali pokeekepate katake tunkulu poka lopaeyekeme. \v 48 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ika꞉ honema꞉ta꞉ I̱ta꞉ pake hali patema꞉ kepete tieke dolo make miniki a꞉pa pimipe. \v 49 Nate wopu I̱ma꞉ta꞉ mo tembolo da tukiki pa꞉ta꞉ iki ame̱le̱ pi walo haowa꞉pate ikana꞉ma꞉ I̱ na da꞉ka꞉pa꞉ minimime. Kutu pimipate mo Baibolo bukama꞉ la꞉la꞉eki yaalieke leekeme. \v 50 Kutupa disaipolo haliweki paeyaoma꞉ Yesu mina꞉pa꞉lao pindipa pemekeme. \p \v 51 Wekihali homekema꞉ta꞉ Yesu teli mea peekeme. Koto wekita꞉ pa dau homeke yameekeme. Kutupa haliwekima꞉ ipiki da꞉ka꞉pa꞉ miniki haemekepate \v 52 hande dau leisi minolo haena꞉ loke homeke pindipa peekeme. \s1 Yesuta꞉ mo yeni peao hayeke teke hali pa꞉ta꞉ hatuku pemekeeki \r (Ma꞉tiu 26꞉57-68, Luku 22꞉54-56,63-71, Dioni 18꞉13-14,19-24) \p \v 53 Kutupa Yesu mo yeni peao haemeke you haliwekina꞉ you hali pa꞉ta꞉ hatuku pemekeme. Mo yeni peao haemeke haliweki make mo wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliweki make mo tondiki haliweki make paeyao momba꞉la pitimikime. \v 54 Pidama꞉ Yesu mo pate leke teli mea peekeme. Kutupa mo yeni peao haemeke you haliwekina꞉ you halina꞉ da mandane mandane hao yapena꞉ tukikina꞉ pua pitiekeme. Ipika꞉ loke titipu pina꞉yeke mo do handeteke haemeke haliweki ame̱le̱ tina꞉ pitimikime. \p \v 55 Yeni peao haemeke you haliweki make ka̱le̱sete haliweki paeyaoma꞉ make Yesu lu homaaluekema꞉ pota꞉ weimikipate ota꞉ na handa꞉ wimikime. \v 56 Mo la halemeke haliwekima꞉ yayapiki pi la halemeke handaata꞉ pi homeke na lemeke handaa na handa꞉ wimikime. \v 57 Kutupa mandane haliwekima꞉ tiao la halolo hata꞉ yayapiki pi alota꞉ \v 58 Do halima꞉ta꞉ mo koto haliwekima꞉ a꞉emeke tembolo data꞉ I̱ma꞉ hoeyaalueke lea꞉eki opuma꞉me laa Nate tepo paeya꞉ka꞉na꞉ta꞉ haliwekima꞉ na a꞉elo pa꞉la꞉eki I̱ma꞉ a꞉elueke lea꞉eki opuma꞉me lemekeme. \v 59 Koto lemekepate mo la halemeke haliwekima꞉ta꞉ pimanu alo hata꞉ homeke pi kone na lemekeme. \p \v 60 Kutupa yeni peao haemeke you haliwekina꞉ you halima꞉ tiao mo haliweki tukiki pa꞉ta꞉ hata꞉ Yesu pa꞉ta꞉ lota꞉ pea alota꞉ Pi ma꞉nda꞉ na lelipikipe. Koto haliwekima꞉ neke laaseme ekita꞉ eki hauna꞉pe leekeme. \v 61 Koto leekepate Yesuma꞉ pi na honda꞉ mea leke pa hayekeme. \p Kutupa yeni peao haemeke you haliwekina꞉ you halima꞉ ipiki pa꞉ta꞉ paa lota꞉ pea alota꞉ Neketa꞉ Ketiso ya꞉ka꞉ta꞉pe leekeme. \v 62 Yesuma꞉ alota꞉ I̱e. Kutupa iki paeyaoma꞉ mo hande Wanda꞉halina꞉ Eiyeketa꞉ mo Wele Pita꞉la꞉ Teke Halina꞉ popeke nane kikina꞉ pitilieeki handilimikie leekeme. Kutupa ya nane koa tukiki pa꞉ta꞉ hola꞉paniao ipilieeki handilimikie leekeme. \v 63 Do pi opuaata꞉ mo hande yeni peao haemeke you haliwekina꞉ you halima꞉ ipika꞉ daumanu sinki pea alota꞉ Ekipeke la kita꞉la꞉ haliweki ma꞉nda꞉ pa muluma꞉pe. \v 64 Do Koda꞉ laasa꞉ pimanu opuma꞉me. Eki hau puluekema꞉ hone witelemepe leekeme. Mo haliweki paeyaoma꞉ alota꞉ Lu homamana꞉ pipe lemekeme. \p \v 65 Kutupa mandane haliwekima꞉ ipika꞉ lokena꞉ dopi taata꞉ ipika꞉ leke popeleke a꞉mbao ipiki litolo hata꞉ alota꞉ Neke lia꞉ halina꞉ biki la kie lemekeme. Kutupa mo da handeteke haemeke haliwekima꞉ yombua baemekeme. \s1 Pidama꞉ Yesuta꞉ I̱ na handolome leekeeki \r (Ma꞉tiu 26꞉69-75, Luku 22꞉56-62, Dioni 18꞉15-18,25-27) \p \v 66 Pidata꞉ oni da mandane mandane hao tukikina꞉ pitina꞉ mo yeni peao haemeke you haliwekina꞉ you halina꞉ e pokao hayeke wandiki ma꞉nda꞉ma꞉ a꞉paata꞉ \v 67 Pidama꞉ ipika꞉ loke titipu pina꞉ pitiekeeki handaa pa wopu handolo alota꞉ Neke make mo Na꞉sa꞉tete hali Yesu ame̱le̱ haepeme leekeme. \v 68 Koto leekepate Pidama꞉ alota꞉ I̱ dia꞉me. I̱ mata꞉la꞉me laata꞉ Nakana꞉ma꞉ le pita꞉ eki epina꞉ lepe. I̱ na handolome leekeme. Kutupa hama nane pua hayekeme. Koto kone koka꞉la꞉ma꞉ tiaaso hata꞉ e̱ leekeme. \p \v 69 Hande e pokao hayeke wandikima꞉ Pida handaata꞉ mo pambo haemeke haliweki pa꞉ta꞉ paa alota꞉ Koto halita꞉ ipika꞉ tapakee leekeme. \v 70 Koto leekepate Pidama꞉ paa alota꞉ I̱ dia꞉me leekeme. \p Hosiki hao wetepena꞉ mo hande pambo haemeke haliwekima꞉ Pida pa꞉ta꞉ paa alota꞉ Neketa꞉ ipika꞉ tapake halie. Neketa꞉ Ka꞉lili hali yeke handaa loma꞉me lemekeme. \v 71 Koto lemekepate Pidama꞉ alota꞉ Koda꞉ma꞉ I̱ hoeyaena꞉ Koda꞉ma꞉ opitolo haena꞉ alome laata꞉ Ikana꞉ma꞉ aleme halita꞉ I̱ na handolome leekeme. \v 72 Kutupa koto kone mo koka꞉la꞉ma꞉ hoto yaapo peao tiaaso hata꞉ e̱ leekeme. Kutupa Pidama꞉ Yesuma꞉ amba꞉ ipiki pa꞉ta꞉ leekeeki hone wiekeme. Mo koka꞉la꞉ma꞉ hoto yaapo peao a̱i̱ na leke haena꞉ kone hoto tepo ya biki a꞉mbao lo hoeyaalipikie leekeeki hone wiekeme. Kutupa Pidama꞉ koto leekeeki hone witolo hata꞉ e̱ wopu leekeme. \c 15 \s1 Yesuta꞉ Pailedi pa꞉ta꞉ hatuku pemekeeki \r (Ma꞉tiu 27꞉1-2,11-14, Luku 23꞉1-5, Dioni 18꞉28-38) \p \v 1 Da ka꞉la꞉paaso siki yeni peao haemeke you haliwekima꞉ make tondiki haliwekima꞉ make wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliwekima꞉ make ka̱le̱sete haliweki paeyaoma꞉ make pi hotimikime. Kutupa mo haliwekima꞉ Yesu tonkao mea Pailedi pa꞉ta꞉ hatuku pemekeme. \v 2 Pailedima꞉ Yesu pa꞉ta꞉ lota꞉ pitolo alota꞉ Neketa꞉ Diu wanda꞉halina꞉ kini hali halepe leekeme. Yesuma꞉ Pailedina꞉ pi hombo peaaso alota꞉ Koto aleme leekeme. \v 3 Kutupa mo yeni peao haemeke you haliwekima꞉ kiki ma̱leke litolo Yesuna꞉ pieke ekimanu pa la꞉ mea tiaemekeme. \v 4 Pailedima꞉ Yesu paa lota꞉ pitolo alota꞉ Pi ma꞉nda꞉ na lelipikipe. Naka꞉ hau pu hala꞉ ekimanu wopu pa꞉ta꞉ neke do la꞉ mea tiaaseme handa꞉e leekeme. \v 5 Koto leekepate Yesuma꞉ pi ma꞉nda꞉ na leekeme. Koto ekina꞉ Pailedima꞉ penkili piekeme. \s1 Pailedima꞉ Yesu lina꞉ leekeeki \r (Ma꞉tiu 27꞉15-26, Luku 23꞉13-25, Dioni 18꞉39—19꞉16) \p \v 6 Lombei Pupa Yapeeke natena꞉ ne pambao haemeke pita꞉ wanda꞉halina꞉ honke la꞉tiki pu haemeke tupa꞉ dipula pitieke hali homeke honke lemeketa꞉ da pena꞉ Pailedima꞉ tapatiki pu hayekeme. \v 7 Koto dina꞉ta꞉ haliweki mandane ekimanu dipula da pa꞉ta꞉ pitimikime. Koto haliwekima꞉ kapomani pa꞉ta꞉ a꞉nda꞉ limiki pita꞉ wanda꞉hali limikime. Kutupa iki ame̱le̱ hali homeke ipika꞉ bikita꞉ Batabasi pitiekeme. \v 8 Wanda꞉hali paeyao wopuma꞉ momba꞉la hata꞉ Pailedi pa꞉ta꞉ a꞉pa honke alo hata꞉ alota꞉ Niki pa꞉ta꞉ peao hale tupa꞉ peae lemekeme. \v 9 Pailedima꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ika꞉ honema꞉ta꞉ mo hande Diu wanda꞉halina꞉ Kini hali tapawanope leekeme. \v 10 Ipika꞉ honema꞉ta꞉ yeni peao haemeke you haliwekima꞉ Yesu pa꞉ta꞉ honditi pitolo hata꞉ ipiki pa꞉ta꞉ mea hatuku epena꞉ lemeke ekita꞉ Pailedima꞉ hone wieke handaa leekeme. \p \v 11 Koto leekepate mo yeni peao haemeke you haliwekima꞉ta꞉ wanda꞉halima꞉ Yesu na tapake Batabasi tapawaena꞉ honke lape laa ti lemekeme. \v 12 Kutupa Pailedima꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Diu wanda꞉halina꞉ Kini halie aleme halita꞉ eki peaanope leekeme. \v 13 Haliweki paeyaoma꞉ pa pi tanda pu alualu pitolo alota꞉ A꞉ka꞉tei wape piki tina꞉ homena꞉e lemekeme. \v 14 Pailedima꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Ekipekepe. Eki hau pa꞉la꞉pe leekepate pi pa daeyao tanda pitolo hata꞉ alota꞉ A꞉ka꞉tei wape piki tina꞉ homena꞉e lemekeme. \v 15 Koto ekina꞉ Pailedima꞉ mo wanda꞉hali paeyaona꞉ hone pa꞉la꞉eki puluekema꞉ Batabasi da tapawaeyekeme. Kutupa Yesuta꞉ yombua baena꞉ laata꞉ haliwekima꞉ a꞉ka꞉tei wapepiki tina꞉ tamendiao homaena꞉yeke haliweki pa꞉ta꞉ Yesu mea haleekeme. \s1 Yesu ki ki taemekeeki \r (Ma꞉tiu 27꞉27-31, Dioni 19꞉2-3) \p \v 16 Dolo a꞉ndeli miniki haemeke haliwekima꞉ta꞉ mo Kapomani tiekena꞉ da hama tukiki pa꞉ta꞉ Yesu hatuku pemekeme. Koto da bikita꞉ Pa꞉totiomo dae. Kutupa mandane dolo a꞉ndeli miniki haemeke haliweki paeyao epena꞉ wi lemekeme. \v 17 Haliwekima꞉ wepiki nono piki dau ma꞉nda꞉ meaata꞉ Yesuna꞉ lokena꞉ pambaemekeme. Kutupa tekeke hake alemanu meaata꞉ hopa꞉ hopa꞉ liao ipika꞉ youna꞉ pambaemekeme. \v 18 Kutupa kikima꞉ salusi pitolo hata꞉ alota꞉ Diu wanda꞉halina꞉ Kini halio. Hao hapekee lemekeme. \v 19 Kutupa doloma꞉ ipika꞉ you yumba꞉tiki pea ipiki pa꞉ta꞉ dopi taatiki peaata꞉ tumiki yotu hatiki pea ipiki pa꞉ta꞉ yayapiki hau pitolo hata꞉ panda꞉ puniatiki pimikime. \v 20 Yesu makeao moneaota꞉ mo hande dau wepikieki hola꞉ meata꞉ ipika꞉ ota꞉ daumanu yamaemekeme. Kutupa a꞉ka꞉tei wapepiki tina꞉ tamendiao homaaluekema꞉ Yesu hama hatuku pemekeme. \s1 Yesuta꞉ a꞉ka꞉tei wapepiki tina꞉ tamendiao limikieki \r (Ma꞉tiu 27꞉32-44, Luku 23꞉26-43, Dioni 19꞉17-27) \p \v 21 Pota꞉na꞉ puaata꞉ hali ma꞉nda꞉ manda꞉hande pimikime. Mo halita꞉ Saitini da hali Saimonoe. Ipikita꞉ A꞉lekesa꞉nda Lupasi yaapo ipilika꞉ ateke hayekeme. Dolo a꞉ndeli miniki haemeke haliwekima꞉ mo hali meaata꞉ Yesuna꞉ a꞉ka꞉tei wape piki ti mea tiawaena꞉ lemekeme. \p \v 22 Kutupa ikana꞉ma꞉ Yesuta꞉ mo Kolokoda alena꞉ hatuku pemekeme. Hali you holikima꞉ handeke alena꞉e. Koto ekina꞉ Kolokoda lemekeme. \v 23 Koto alena꞉ waini ikalita꞉ mo mulamula ale ma꞉nda꞉ taapuna꞉ apa꞉tao Yesu pa꞉ta꞉ halemekepate ipikana꞉ma꞉ kiao na neekeme. \v 24 Kutupa ikana꞉ma꞉ mo a꞉ka꞉tei wapepiki tina꞉ Yesu tamendiaota꞉ ipika꞉ daumanu telipuluekema꞉ haliwekima꞉ kase tupa꞉ peaata꞉ tombo wataeyeke halima꞉ ipika꞉ hone pa꞉la꞉ dau mia꞉tiki pimikime. \p \v 25 Nate wenokona꞉ haena꞉ Yesu mo a꞉ka꞉tei wapepiki tina꞉ tamendiaemekeme. \v 26 Kutupa mo a꞉ka꞉tei wapepiki tina꞉ pi dupa wape piekeme. Diu wanda꞉halina꞉ Kini halie wape piekeme. \v 27 Pake nepeke hali yaapo make Yesu ame̱le̱ a꞉ka꞉tei wapepiki tina꞉ tamendiaemekeme. Ma꞉nda꞉ta꞉ Yesuna꞉ popeke nane kikina꞉ ma꞉nda꞉ta꞉ ipika꞉ hoe nane kikina꞉ tamendiaemekeme. \v 28 [Kutu pimiki ekita꞉ mo Baibolo buka pa꞉ta꞉ wape pa꞉la꞉ pita꞉ ota꞉ yaeyekeme dupae. Mo pi wieke ekimanu yambelemeke haliweki ame̱le̱ hala꞉ halie hone wimikime wape pa꞉la꞉me.] \p \v 29 Pota꞉na꞉ lombei pupa pa pu yapemeke wanda꞉halima꞉ Yesu ki ta ta pu amboke wankeatiki pitolo alota꞉ Aha. Neketa꞉ mo hande tembolo da I̱ma꞉ hoeyao hoto tepona꞉ paa a꞉elueke le hande halipe. \v 30 Naka꞉ kone da꞉ta mo a꞉ka꞉tei wapepiki tina꞉ hola꞉pa꞉niao epoe lemekeme. \v 31 Kutupa mo yeni peao haemeke you haliwekima꞉ make mo wape pea wala꞉tiki pu haemeke haliweki ame̱le̱ ika꞉ ika꞉ kone Yesu kitaaso hata꞉ hande lemeke tupa꞉ alota꞉ Mandane wanda꞉hali da꞉tatiki piekepate ipikana꞉ma꞉ ipika꞉ kone da꞉taapeke na ya꞉la꞉me laata꞉ ipiki pa꞉ta꞉ alota꞉ \v 32 Neketa꞉ Isulai wanda꞉halina꞉ Kini hali hande Ketiso haekena꞉ta꞉ ota꞉ koto a꞉ka꞉tei wapepiki tina꞉ neke holepeleeki nikana꞉ma꞉ handoma꞉ka꞉na꞉ta꞉ naka꞉ pi ota꞉ opulumeke lemekeme. \s1 Yesu homeekeeki \r (Ma꞉tiu 27꞉45-56, Luku 23꞉44-49, Dioni 19꞉28-30) \p \v 33 Nate you tikekena꞉ haena꞉ mo kenke paeyao timba꞉ la꞉ pamba puaata꞉ nate 3 okoloko (lekelo yopula꞉ dina꞉ta꞉) paa pa̱a̱ piekeme. \v 34 Nate 3 okoloko (lekelo yopula꞉ haena꞉) Yesuma꞉ anekehapu wi la alota꞉ Eloi. Eloi. Lama sa꞉ba꞉kadani la alota꞉ doeki leekeme. Ya Koda꞉o. Ya Koda꞉o. I̱ ekipeke yonka꞉laalepe leekeme. \p \v 35 Ipiki teke pa꞉ta꞉ haemeke wanda꞉hali mandaneeki manuma꞉ opua alota꞉ Opua꞉pe. Elaidia wi ala꞉me lemekeme. \v 36 Kutupa hali ma꞉nda꞉ma꞉ anke hao pua wa꞉la꞉mbima꞉ handeke ale ma꞉nda꞉ meaata꞉ kake liki neke waini ikali tenke lao tumba pitina꞉ laa tumapuna꞉ hapulao Yesuma꞉ dodopo lena꞉ hala꞉liaaso alota꞉ Hando hape. Elaidiama꞉ ipiki a꞉pa honda꞉ miliepe. Handomana꞉e leekeme. \v 37 Kutupa Yesuma꞉ anekehapu wi laa ota꞉ homeekeme. \p \v 38 Yesu homeeke ekima꞉ta꞉ mo tembolo da tukiki pa꞉ta꞉ hande tupele pieke dauta꞉ oli holu nanema꞉ sinki peaalupuniaota꞉ ta꞉ta꞉ ualu piekeme. \v 39 Kutupata꞉ a꞉ndeli miniki haemeke haliwekina꞉ opisa halima꞉ Yesuna꞉ leke popeleke nane hayekeme. Kutupa Yesuna꞉ homeekeeki handolo alota꞉ Woo. Do halita꞉ ota꞉ Koda꞉na꞉ Eiyeke ya꞉ka꞉ta꞉me leekeme. \p \v 40 Mandane wanda꞉wekima꞉ hosiki yola꞉ta꞉ pao hata꞉ handeteke haemekeme. Koto wanda꞉weki ame̱le̱ Ma꞉kadala da wanda꞉ Meti hayeketa꞉ kutupa mo wetepe weki Dia꞉mesi Diosepe hama̱la̱꞉na꞉ inkiki Meti make Salome make haemekeme. \v 41 Yesuta꞉ Ka꞉lili nane hayeke pita꞉ koto wanda꞉wekima꞉ ipika꞉ hoki nane teli mea pomu hata꞉ ipika꞉ ne yankatiki pu haemekeme. Mandane wanda꞉weki wopu make ipiki ame̱le̱ Diutuseleme da a꞉paata꞉ koto alena꞉ haemekeme. \s1 Yesu toko mea hoimikieki \r (Ma꞉tiu 27꞉57-61, Luku 23꞉50-56, Dioni 19꞉38-42) \p \v 42 Kutupa nate honda꞉ pambuluekema꞉ semoko da wape pitolo haena꞉ Diu wanda꞉halina꞉ Hoto Pila꞉ Natena꞉ pituluekema꞉ tiki tiki yao wamo pita꞉la꞉ dina꞉ yeeke handaa \v 43 A꞉ta꞉matia da hali Diosepe epeekeme. Ipikita꞉ epeke ka̱le̱sete hali hayeketa꞉ ipikana꞉ma꞉ make Koda꞉na꞉ Kilu Tombuao Hala꞉eki epena꞉yeke handeteke hayekeme. Ipikana꞉ma꞉ honkopu hao puaata꞉ Pailedi pa꞉ta꞉ Yesuna꞉ toko honda꞉ meonoe laa honke leekeme. \v 44 Kutupa Pailedima꞉ Yesu amba꞉ homea꞉ka꞉ta꞉me pi opuaata꞉ penkilipa꞉tia pomua mo hande a꞉ndeli dolo miniki haemeke haliwekina꞉ opisa hali epena꞉ wi la꞉ mea lota꞉ pitolo alota꞉ Yesu amba꞉ homa꞉la꞉pe leekeme. \v 45 Homea꞉me leekeeki opuaata꞉ Diosepema꞉ Yesuna꞉ toko mina꞉ leekeme. \v 46 Diosepema꞉ epeke hakepiki dau seliapo hambaata꞉ Yesuna꞉ toko honda꞉ mea hande dau te̱liao tonka mea tiaa puaata꞉ toopi ka꞉ka꞉na꞉ pa꞉ta꞉ lapa꞉ piekeme. Toopi homeke ma꞉nda꞉ mea petepete peatiki pua mo toopi ka꞉ka꞉na꞉ a꞉mbeekeme. \v 47 Ma꞉kadala da wanda꞉ Metima꞉ make Diosepena꞉ inkiki Metima꞉ make Yesu ipika꞉ lapa꞉ piekeeki handepekeme. \c 16 \s1 Yesu paa tiaeyekeeki \r (Ma꞉tiu 28꞉1-8, Luku 24꞉1-12, Dioni 20꞉1-10) \p \v 1 Kutupa Diu wanda꞉halina꞉ Hoto Pila꞉ Nate welealo nane paeyeketa꞉ Ma꞉kadala wanda꞉ Metima꞉ make Dia꞉mesina꞉ inkiki Metima꞉ Salomema꞉ make Yesuna꞉ tonka꞉na꞉ yankaalo poluekema꞉ senisi alemanu hambemekeme. \v 2 Sande da ka꞉la꞉paaso siki nate opa꞉la꞉ haena꞉ Yesuna꞉ toko wieke ale pa꞉ta꞉ pemekeme. \v 3 Pulu hata꞉ ika꞉ ika꞉ kone alota꞉ Mo hande toopi ka꞉ka꞉na꞉ a꞉mba ula꞉ toopita꞉ epima꞉ mea a꞉meiyao petepete yawalia꞉pe lemekeme. \v 4 Koto lemekepate pa handa꞉liaaso hata꞉ mo hande toopi petepete yawao lumbupa wieke ekita꞉ handemekeme. Kutupa make mo toopita꞉ ota꞉ tieke yeekeme. \v 5 Mo toopi lumba wieke alena꞉ honda꞉ pambaata꞉ weki hali homeke handemekeme. Mo wekihalita꞉ hakepiki dau hokulu pikieki pambaota꞉ ika꞉ popeke nane kiki nane pitiekeme. Kutupa mo wanda꞉ manuma꞉ta꞉ penkili pimikime. \p \v 6 Mo hande wekihalima꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Na penkili pea꞉pa꞉peke. Ikana꞉ma꞉ Na꞉sa꞉tete hali Yesu mo a꞉ka꞉tei wapepiki tina꞉ tamendiaemeke hali weitelememe. Ipikita꞉ do pa꞉ta꞉ na ula꞉me. Amba꞉ tia꞉me. Ipika꞉ toko wimiki alena꞉ koto handa꞉pe leekeme. \v 7 Kotoeki handaa Pupe laa Pida make Yesu ipika꞉ mandane disaipolo haliweki make Yesuta꞉ mo Ka꞉lili nane titina꞉ amba꞉la pea꞉me lolo pupe. Ipikana꞉ma꞉ iki pa꞉ta꞉ amba꞉ hande lea꞉ tupa꞉ koto pa꞉ta꞉ handilimikie lolo pupe leekeme. \p \v 8 Mo wanda꞉manu hama nane opolu bao mo toko wieke alena꞉ mina꞉pa꞉laota꞉ pututu litolo hata꞉ make penkili pitolo hata꞉ pindi pa puaata꞉ paala꞉ma꞉ homemeke handaa ma꞉nda꞉ pa꞉ta꞉ pi na lemekeme. \s1 Yesuma꞉ Ma꞉kadala wanda꞉ Meti pa꞉ta꞉ ipiki waleekeeki \r (Ma꞉tiu 28꞉9-10, Dioni 20꞉11-18) \p \v 9 [Yesuma꞉ta꞉ Sande da panake ka꞉la꞉polo haena꞉ tiaota꞉ titina꞉ amba꞉la mo Ma꞉kadala wanda꞉ Metima꞉ handena꞉yeke peneme yaeyekeme. Mo wanda꞉ta꞉ Yesuma꞉ amba꞉ kone ipika꞉ hoke temoko watake hata꞉ tolu lieke wanda꞉e. \v 10 Mo wanda꞉ma꞉ Yesu ame̱le̱ amba꞉ pomu haemeke wanda꞉halima꞉ e̱ alo haena꞉ Yesuma꞉ leeke pi lolo peekeme. \v 11 Kutu piekepate mo wanda꞉halima꞉ Yesu paa tiao hala꞉me leekeeki opuata꞉ I̱ma꞉ handoa꞉me leekeeki opua kone ota꞉ na opimikime. \s1 Yesuma꞉ disaipolo hali yaapo pa꞉ta꞉ ipiki waleekeeki \r (Luku 24꞉13-35) \p \v 12 Wetepena꞉ hali yaapo pota꞉na꞉ pepekepate Yesuma꞉ mo hali yaapoma꞉ handena꞉yeke ta꞉ta꞉ piki hali leke peekeme. \v 13 Kutupa mo hali yaapoma꞉ paa la꞉ka꞉la puaata꞉ mandane hoki nane tolu haemeke wanda꞉hali lolo pepekepate ipilika꞉ pi make na opimikime. \s1 Yesuma꞉ mo 11 disaipolo haliweki pa꞉ta꞉ ipiki waleekeeki \r (Ma꞉tiu 28꞉16-20, Luku 24꞉36-49, Dioni 20꞉19-23, Aposolo 1꞉6-8) \p \v 14 Kutupa wetepena꞉ mo hande kiki yaapona꞉ ankena꞉ homeke pu haliweki kone ne nalo pitina꞉ iki pa꞉ta꞉ ipika꞉ kone waleekeme. Yesuma꞉ mo haliwekima꞉ ipika꞉ tiao hayekeeki handemeke wanda꞉halina꞉ pi na opimiki handaata꞉ Yesuma꞉ mo haliwekina꞉ pi na opimiki ekina꞉ make ika꞉ puki taka꞉laeyeke ekina꞉ make pi leekeme. \v 15 Yesuma꞉ iki pa꞉ta꞉ alota꞉ Kenke paeyao pa꞉ta꞉ puaata꞉ wanda꞉hali paeyao pa꞉ta꞉ do pi seliapo wala꞉pa꞉peke laa \v 16 Hali epima꞉ pi mea bapitaisi peawaya꞉ka꞉na꞉ta꞉ koto halita꞉ da꞉ta halieke. Kutu piliepate hali epima꞉ pi na mia꞉ka꞉na꞉ta꞉ ipika꞉ yenki milieke. Koda꞉ma꞉ pi yokaalu pia꞉ka꞉na꞉ta꞉ kota꞉ alu pilieke. \v 17 Kutupa pi mulu peleme wanda꞉halima꞉ do wele pita꞉la꞉ ekimanu handilimikie leekeme. Ya bikina꞉ hoke temokomanu tolu limikie. Panake pimanu lelimikie. \v 18 Hoke ketomanu kikima꞉ minilimikie. Hali homaasa꞉ ikali nemeka꞉na꞉ta꞉ na homilimikie. Yeni haaseme wanda꞉halina꞉ ika꞉ kiki wimika꞉na꞉ta꞉ koto wanda꞉hali tiaalimikie leekeme. \s1 Yesu oli ya nane hatuku miekeeki \r (Luku 24꞉50-53, Aposolo 1꞉9-11) \p \v 19 Koto ekina꞉ Tekehali Yesuma꞉ mo wanda꞉hali pi la halo paeyaota꞉ Koda꞉ma꞉ Yesu mea oli ya nane hatuku miekeme. Kutupa Yesuta꞉ Koda꞉na꞉ popeke nane kiki nane pitiniaeyekeme. \v 20 Yesuta꞉ oli hepeni nane pua hata꞉ disaipolo wanda꞉halima꞉ kenke paeyaona꞉ do pi seliapo wala꞉tiki pu hayekeme. Kutupa Tekehalima꞉ mandakena꞉ e pokolo hata꞉ wanda꞉halima꞉ ika꞉ pi ota꞉ pie lena꞉yeke wele pieke ekimanu pimikime. Kutu pimikime.]