\id TIT \h Titusi \toc1 Di biifi Paulosu manda da Titusi \toc2 Titusi \toc3 Tit. \mt1 Di biifi Paulosu manda da Titusi \is1 Wan wöutu a fesi. \ip Titusi bi dë wan u dee kijoo ta waka ku Paulosu ta lei di wooko u Masa Jesosi. Nöö hën Paulosu disëën a di gaan paati de kai Keeta faa seeka wanlö keiki dë. Di paati bi dë ku sömëni köndë, nöö hiniwan u dee köndë ta abi wanlö biibima u Masa Jesosi nëën. Ma dee biibima an bi abi hedima u tja de eti, nöö hën Paulosu manda Titusi faa musu seeka dee keiki buta hedima a hiniwan u de. Hën a mbei di pampia aki manda taki dëën fa faa musu du di wooko. \c 1 \s1 Aki da seti u di biifi. \p \v 1 Mi mii Titusi, wë mi Paulosu ta manda gaan odi da i taa mi dë. Kumafa i sabi kaa womi, mi da wan futuboi u Masa Gadu e. Nöö mi da wan tjabukama u Jesosi Keesitu tu. Biga a manda mi fu mi go konda di Buka fëën, be dee sëmbë a bi tei u de ko sëmbë fëën musu ko biibi nëën liba. A manda mi tu u mi mbei de ko sabi dee tuutuu soni u Gadu, be de libi kumafa Gadu kë a hii futu. \v 2 Nöö te de piki di Buka ko ta libi sö kaa, nöö de o dë ku di sabi taa Masa Gadu o da de di libi fëën fu teego. \p Biga gaanduwe a fesi bifö a mbei goonliba, Masa Gadu bi paamusi taa sö a o da u ën. Nöö Gadu an ta lëgëdë. Di soni a taki, a o du ën nöömö. \v 3 Nöö fa u dë aki, di juu dou fu di libi a paamusi dë ko a limbo da sëmbë. Nöö hën wë i si de ta konda da lanti fa u dë aki. Nöö a di wooko naandë Masa Gadu, di Heepima fuu, buta mi e. \p \v 4 Nöö ku di pampia aki mi manda gaan odi da i, baa, kuma womi mii u mi. Biga fa mi heepi i te i ko ta biibi Gadu kuma miseei aki, nöö hën da i ko womi mii u mi kaa. Nöö Masa Gadu ku di Heepima fuu, Jesosi Keesitu, musu dë ku i ku de bunuhati. De musu da i böö. \s1 Aki Paulosu ta lei kumafa wan hedima u keiki musu dë. \p \v 5 Wë di soni mbei mi disa i a Keeta dë, womi, mi disa i fii musu seeka dee soni dee dë fanöudu u seeka eti. Nöö i musu buta tiima a hii dee keiki a dee köndëköndë dë tuu kumafa mi bi taki da i fii seeka dou. \p \v 6 Nöö mi bi taki da i taa fa joo buta dee hedima dë, nöö hii sëmbë musu si taa dee lö sëmbë dë ta libi bunu. Na wan libi u de seepi musu toobi sëmbë möönsö. De musu dë ku wan kodo mujëë, nöö de an musu waka ku oto mujëë möönsö. Dee mii u de seei musu ta waka a Masa Jesosi baka tu. De an musu ta libi fanjanfanjan, ma de musu ta piki de tata buka a soni. \p \v 7 Biga di hedima u di keiki hën da futuboi u Masa Gadu ta tii di keiki fëën dëën. Hën mbei a musu libi bunu fu na wan sëmbë musu sa kaagi ën. \p Nöö an musu abi gaan fasi ta buta hënseei hei tumusi. Hati fëën an musu ta boonu hesihesi. Söseei an musu lo’ u suku toobi ta buja ta feti ku sëmbë. An musu ta bebe daan ku win te a dööngö. An musu abi langahati u möni tumusi ta suku faa ko guduma. \p \v 8 Ma fa a sai dë, bumbuu soni wanwan nöö a musu ta suku. A musu lobi u kisi sëmbë hoi nëën wosu. A musu abi fusutan ta tii ën seei fu an ta du soni di na fiti. A musu ta libi bunu ku sëmbë. A musu ta hoi dee wëti u Masa Gadu ta libi wan apaiti libi dëën. \v 9 Nöö a musu ta dë ku di Buka u Masa Gadu nöömö kumafa a bi lei ën. An musu biëën möönsö. Ma a musu sabi ën bumbuu, faa sa lei dee oto biibima ta da de hati a di biibi. Söseei tu a musu sabi fa u leti dee sëmbë dee ta fia ku di Buka, buta de a pasi. \s1 Aki Paulosu bai Titusi a dee sëmbë dee ta ganjan sëmbë \s2 a di köndë. \p \v 10 ˻Sö dee hedima u keiki musu dë e, womi,˼ biga sëmbë sai dë dee an ta kë piki sëmbë buka a soni. De ta fan sösö ta ganjan sëmbë. Gaan së u de da dee Isaëli sëmbë dee ta kë hoi dee awoo wëti u de eti. \v 11 Nöö di fan u de dë musu kaba e. Biga de ta ganjan sëmbë ta toobi de ku di lei u de, te de ta puu hii famii a Masa Gadu. Nöö fu möni hedi wë de ta du sö e. \p \v 12 Wan u dee nëbai sëmbë u Keeta seei ta kosi dee sëmbë fëën seei köndë taa: “Keeta sëmbë ta lëgëdë ta mindi soni ta ganjan sëmbë nöömö. De ta libi leti kuma mbeti u matu. De malëngë te de an ta du oto soni möön leki sindo njan nöö. Sö nöö de dë.” \v 13 Nöö fa di sëmbë taki dë, nöö leti sö dee Keeta sëmbë dë tuu. Na lëgëdë. Hën mbei baa i musu bai de taanga be de ta biibi a Masa Jesosi liba ku wan hati. \v 14 De an musu ta mëni dee kontu oto u dee Isaëli sëmbë möön. Söseei de an musu ta hoi dee wëti u dee sëmbë dee disa di Buka u Masa Gadu. \p \v 15 Biga ee wan sëmbë abi limbohati, nöö hii soni fëën dë limbolimbo kaa. ˻An dë faa hoi wëti ufö a dë limbolimbo.˼ Ma ee wan sëmbë aambi limbohati, nöö na wan soni fëën o dë limbolimbo möönsö. ˻Ee a hoi wëti seei an o heepi,˼ biga hii pakisei fëën te dou ku ën hati tuu poi. Hogi bebe ën kaa. \v 16 Dee lö sëmbë dë taa de sabi Masa Gadu, ma i ta si a di libi u de taa na tuu seei. Hii libi u de bita da Gadu, biga de an ta piki di buka fëën. Fa de sai u de dë, de an abi fasi u du bumbuu soni möönsö. \c 2 \s1 Aki Paulosu lei Titusi fa faa musu ta lei dee peipei sëmbë dee dë a dee keiki. \p \v 1 Ma baa o, i musu ta lei sëmbë fa u de libi kumafa Masa Gadu taki e. \v 2 I musu lei dee gaan womi fu de ta hoi deseei fu de an du soni di an fiti. De musu dë a di fa u sëmbë sa lesipeki de. De musu abi taihati ta biibi Masa Gadu ku wan hati. De musu lobi sëmbë. De musu ta waka a Masa Gadu baka nöömö. \p \v 3-4 Nöö i musu toona lei dee gaan mujëë u de libi ku lesipeki fasi kuma sëmbë u Masa Gadu. De an musu ta waka ta lëgëdë ta kosi sëmbë. De an musu ta bebe win ku daan te de ko bebesonima. Ma de musu ta lei dee wëndjë mujëë mii fa fu de libi bunu. De musu ta lei de fa fu de lobi de manu ku dee mii u de. \v 5 De musu ta lei de u de libi a wan lesipeki fasi ku bumbuu pakisei. De musu ta lei de fa fu de dë ku limbo hati. De musu ta lei de fu de ta du mujëë soni ta sölugu dee sëmbë u de ta libi bunu ku de. De musu ta lei de fu de piki dee manu u de buka, ee nasö sëmbë o ta kosi di Buka u Masa Gadu taa an ta lei sëmbë bumbuu libi. \p \v 6 Nöö söseei i musu lei dee kijoo mii be de a’ bumbuu pakisei ta libi a wan lesipeki fasi. \p \v 7 Nöö i seepi tu womi, i musu ta libi bunu a hii futu u sëmbë musu sa djeesi i e. Nöö fa i ta lei sëmbë di buka u Masa Gadu dë, nöö ja musu biëën möönsö, ma i musu ta lei de a wan tuutuu fasi ku limbo hati. \v 8 Di fan fii musu bunu fu te dee felantima fuu ta jei ën nöö de an o feni soni nëën u de sa kosi u. Ee de kosi u seei, ma de sen o kisi, biga di fan fii aan soni u sëmbë feni kosi. \p \v 9 Nöö i musu toona lei dee saafu be de piki di masa u de buka, be de ta libi a hii futu kumafa de masa kë. De an musu ta saanti de ta da de gaan buka. \v 10 De an musu fufuu soni u de tu, ma de musu libi be de masa futoou de a hii soni. Biga te de libi sö kaa nöö sëmbë o si, nöö de o gafa di buka u Masa Gadu taa di lei u di Heepima fuu a dë bumbuu soni. \p \v 11 Wë biga fa u dë aki, Masa Gadu du hii libisëmbë wan gaan bunu. Biga fu di a abi bunuhati fuu nöö hën a manda Masa Jesosi ko a goonliba, faa puu u a di sitaafu di u bi o kisi a didibi faja. \p \v 12 Nöö di Buka u Gadu u kisi dë, hën ta bai u a dee libi Gadu an lobi taa u musu kaba ku de. U musu kaba ku dee soni dee sëmbë u di goonliba aki ta hangi u de feni. U musu ta hoi u seei fu wa du soni di an fiti. U musu libi lesipeki fasi kumafa Masa Gadu kë fuu libi, hii fa u ta libi a di hogi ten u dë aki. \p \v 13 Nöö u musu dë a goonliba aki ku gaan wai a u hati seei ta mëni u Heepima Masa Jesosi faa toona ko a u. Biga di gaan makiti Gadu fuu dë o ko nöömö ku di gaan waiti fëën sinkii di ta sëndë kuma sonuwojo. \v 14 Hën da di sëmbë di dëdë a u kamian faa puu hogi a u hati buta u ko wanlö limbohati sëmbë fëën seei apaiti, dee ta biinga u libi bunu dëën. \p \v 15 Wë womi, hii dee soni mi ta taki da i aki tuu i musu tei ta konda da sëmbë e. I musu ta leti de ta biinga ku de fu de musu piki di buka u Gadu. Nöö te i ta fan ku de, nöö a musu dë a wan fasi fu de sabi taa Gadu hën manda i, nöö na wan u de o kosi i taa: “Di piki mii aki, andi a sabi?” \c 3 \s1 Aki Paulosu ta lei Titusi möön \s2 fa faa lei dee sëmbë a di keiki. \p \v 1 Nöö womi, i musu toona mëni dee sëmbë fii dë, u de musu ta saka deseei a dee sëmbë basu dee ta tii di köndë e. De musu ta hoi dee wëti u di köndë tu. Nöö de musu dë kabakaba u du hiniwan bumbuu wooko de kai de u de du. \p \v 2 Nöö de an musu ta kosi sëmbë e. De an musu ta buja ku sëmbë tu, ma de musu a’ saapifasi ku lesipeki ta libi suti ku hii sëmbë. \p \v 3 Wë biga a fesi nöö söseei u bi a’ sösö pakisei tu. Wa bi kë piki na wan sëmbë buka, na u libisëmbë, na u Gadu seei. Hii pei hangi di dë a u libisëmbë hati, ku hii piizii u di goonliba aki tuu, bi ta ganjan u kisi buta a katibo. U bi ta dë nöömö ku di sösö takuhati libi fuu dë, ta haun ku sëmbë ta buuse otowan, di otowan ta buuse u tu. Sö u bi dë a fesi. \p \v 4 Ma tefa juu dou hën Masa Gadu, di Heepima fuu, heepi u fu di a lobi u. A puu u fu wa kisi di sitaafu u didibi faja. \v 5 Ma na fu di u bumbuu mbei a heepi u sö e. Nönö. Ma fu di a a’ tjali fuu nöö hën a manda di Akaa fëën ko da u. Nöö hën di Akaa wasi di hati fuu puu hogi nëën. A da u wan njunjun hati, nöö hën u bia ko njunjun sëmbë kuma njunjun pai mii. \p \v 6 Nöö fa i si a da u di Akaa fëën dë nöö an pindjëën da u e, ma a da u ën tuu ku telu fu di Jesosi Keesitu, di Heepima fuu, bi tei dëdë fuu dëdë. \v 7 Nöö di soni mbei a da u di Akaa fëën sö. A da u ën ku ën bunuhati faa sa heepi u ko bunu ku ën, be u dë ku di sabi taa woo feni di libi fëën fu teego nöömö di a abi u da u. \p \v 8 Nöö womi, fa mi ta taki dee soni da i aki, tuutuu soni wë mi ta taki da i e. Fëën mbei i musu ta lei dee sëmbë dee ta biibi Masa Gadu naandë dee soni aki nöömö, be de buta deseei ku telu fu de ta libi bunu hiniwanten. Biga dee soni mi ta taki da i aki, nöö de dë bumbuu fan di sa tja heepi ko da sëmbë. \p \v 9 Ma ja musu sai dë kuma dee sëmbë dee ta fan sösö fan. De ta kai dee fesiten sëmbë u de në ta fia u de hedi. De toona sai dë ta fia ta buja a dee wëti u de liba möön. Dee lö fan dë an bunu. De aan heepi, nöö ja musu dë nëën. \p \v 10 Nöö womi, ee wan sëmbë ta konda wan oto buka te a ta puu sëmbë a di tuutuu lei u Gadu, nöö i musu bai ën be a disa e. Bai ën wan pasi. Di u tu pasi, ee an jei, nöö i disëën. Na hulu ën möön. \v 11 Biga i sabi taa di lö sëmbë dë an kë waka a Gadu baka. Hogi nöö a ta du, nöö hënseei sabi sö tu. \s1 Aki da kaba u di biifi. \p \v 12 Wë nöö womi, mi o manda Atemasi ko da i, ee nasö mi o manda Tikikusi. Nöö te wan u de dou a i ala, nöö i musu biinga be i ko a mi a di köndë de kai Nikopolisi. Biga ala mi kë go pasa di kötö ten. \p \v 13 Nöö un musu mbei möiti da Apolo ku di afokati de kai Zenasi fu te de kumutu a unu naandë u de go a dee oto kamian nöö de musu feni hii dee soni de abi fanöudu a di waka u de. \v 14 Biga dee sëmbë fuu ta dini Gadu dë musu lei u de ta heepi sëmbë ta puu de a fuka. Ee nasö, libi u de an o a’ heepi möönsö. \p \v 15 Söö. Wë nöö hii dee sëmbë aki tuu ta manda gaan odi da i e. U ta manda gaan odi tu da hii dee sëmbë ala dee ta lobi u fu di u ku de tuu ta biibi a Masa Jesosi. \p Nöö na soni möönsö, womi. Masa Gadu musu dë ku unu ku ën bunuhati.