\id 1PE - Siriano NT -Colombia 2009 (DBL -2013) \h 1 SAN PEDRO \toc1 1 San Pedro \toc2 1 Pedro \toc3 1 Pe \mt1 1 SAN PEDRO \c 1 \s1 Pedro Jesúre bʉremurã waasirinerãrẽ gojadea \p \v 1 Yʉ Pedro mʉsãrẽ õãdorea. Jesucristo yʉre ĩgʉ̃yare buedoregʉ beyemi. Irasirigʉ mʉsãrẽ, mʉsãya nikũrẽ wiri, gajirogue Ponto, Galacia, Capadocia, Asia, Bitinia wãĩkʉri nikũgue waasirinerãrẽ i pũrẽ gojáa. \v 2 Marĩpʉ ããrĩnígʉ̃ dupiyurogue mʉsãrẽ: “Yaarã ããrĩ́ma”, ãrĩderosũta beyedi ããrĩmí. Õãgʉ̃ deyomarĩgʉ̃ merã mʉsãrẽ ĩgʉ̃yarã ããrĩmakʉ̃ iridi ããrĩmí, Jesucristo gããmerĩrẽ iriburo, ãrĩgʉ̃. Jesucristo dí béori merã ñerĩrẽ koesũnerã ããrĩburo, ãrĩgʉ̃, irasiridi ããrĩmí. Mʉsãrẽ õãrõ iritamu, siñajãrĩ merã ããrĩdero nemorõ ããrĩrikʉmakʉ̃ iriburo. \s1 Jesúre bʉremurã Marĩpʉ merã õãrõ ããrĩníburire gojadea \p \v 3 Marĩpʉre, marĩ Opʉ Jesucristo Pagʉre: “Õãtaria mʉ”, ãrĩ, ʉsʉyari sĩrã! Ĩgʉ̃ marĩrẽ bʉro bopoñasĩã, Jesucristore boadiguere masũrĩ merã marĩrẽ dupaturi deyoarã irirosũ ĩgʉ̃ pũrã ñajãmakʉ̃ iridi ããrĩmí. Irasirigʉ ĩgʉ̃ merã marĩ õãrõ ããrĩníkõãburire masĩmakʉ̃ yámi. \v 4 Irasirirã, ĩgʉ̃yarãrẽ: “Õãrĩrẽ sĩgʉra”, ãrĩdeare marĩ opaburire ʉsʉyari merã yúrã yáa. Ĩgʉ̃ marĩrẽ sĩburi: ĩgʉ̃ ʉ̃mʉgasigue õãrĩ opari, neõ pereburi, boaburi meta ããrã. \v 5 Marĩpʉ marĩrẽ ĩgʉ̃rẽ bʉremurãrẽ ĩgʉ̃ turari merã koremi. Irasirigʉ, i ʉ̃mʉ peremakʉ̃, ĩgʉ̃ marĩrẽ peamegue waabonerãrẽ: “Taugʉra, yʉ merã ããrĩníkõãrãkuma”, ãrĩdeare iriyuwarikʉrire masĩmakʉ̃ irigʉkumi. \p \v 6 Marĩ mérõgã i ʉ̃mʉgue ããrĩrṍpa wári gajirosũperi ñerõ tarikererã, ʉ̃mʉgasigue Marĩpʉ marĩrẽ sĩburire gũñarã, bʉro ʉsʉyari merã ããrã. \v 7 Ñerõ tarikererã, marĩ diayeta Marĩpʉre õãrõ bʉremunírĩ, oro nemorõ wajakʉa. Oro wajakʉkerero, pereburi ããrã. Masaka irire peamegue soekuma õãrĩ oro dita dujaburo, ãrĩrã. Irasũta marĩ ñerõ tariri merã diayeta Marĩpʉre õãrõ bʉremunírã dujarãkoa. Irasirigʉ, Jesucristo dupaturi aarimakʉ̃, Marĩpʉ marĩrẽ: “Õãrõ iribʉ, irasirirã yʉ pʉro yʉ merã ããrĩníkõãrãkoa”, ãrĩgʉkumi. \p \v 8-9 Mʉsã Jesucristore ĩgʉ̃ i ʉ̃mʉgue ããrĩmakʉ̃ ĩãbirinerã ããrĩkererã, ĩgʉ̃rẽ maĩa. Dapagoradere ĩgʉ̃rẽ ĩãbirikererã, gũñaturari merã ĩgʉ̃rẽ bʉremua. Mʉsã ĩgʉ̃rẽ irasũ bʉremunímakʉ̃, Marĩpʉ mʉsãrẽ peamegue waabonerãrẽ tarimakʉ̃ irigʉkumi. Irasirirã mʉsã Marĩpʉ pʉrogue waaburire gũñarã, irogue eja, ʉsʉyarosũ bʉro ʉsʉyáa. I ʉsʉyari oparire werenírĩ merã weremasĩña máa. \p \v 10 Iripoegue Marĩpʉya kerere weredupiyunerã ĩgʉ̃ mʉsãrẽ õãrõ iritamugʉ̃ tauburire werenerã ããrĩmá. Irire werekererã, pémasĩbirinerã ããrĩmá. Irasirirã irire masĩdʉarã, bue, gũñamanerã ããrĩmá. \v 11 Õãgʉ̃ deyomarĩgʉ̃ Cristo ĩgʉ̃sãrẽ iriudi iritamurĩ merã Cristo ñerõ tari, boadigue masã, ʉ̃mʉgasigue mʉrĩa, pʉrʉ ããrĩpererã Opʉ ããrĩburire weredupiyunerã ããrĩmá. Irasirirã: “¿Noã irasũ waagʉkuri, ñaásũ ããrĩmakʉ̃ irasũ waarokuri?” ãrĩ masĩdʉarã, irire bue, gũñamanerã ããrĩmá. \v 12 Marĩpʉ ĩgʉ̃sã masĩmakʉ̃ gããmegʉ̃, ĩgʉ̃sãrẽ ãsũ ãrĩdi ããrĩmí: “Mʉsã ããrĩripoe i irasũ waabirikoa dapa. Pʉrʉ marã gapʉ irire ĩãrãkuma”, ãrĩdi ããrĩmí. Dapagorare Marĩpʉ marĩrẽ tauri kerere wererã ĩgʉ̃sã iripoegue weredeareta mʉsãrẽ werema. Õãgʉ̃ deyomarĩgʉ̃ Marĩpʉ ʉ̃mʉgasigue merã iriudi iritamurĩ merã mʉsãrẽ irire werema. Marĩpʉ Jesucristo iridea merã marĩrẽ taurire Marĩpʉre wereboerãde bʉro masĩdʉama. \s1 Marĩpʉ marĩrẽ ñerĩ marĩrã ããrĩdoremi, ãrĩ gojadea \p \v 13 Irasirirã mʉsã iriburire õãrõ pémasĩrĩ merã gũñaka! Jesucristo i ʉ̃mʉgue dupaturi aarimakʉ̃, Marĩpʉ mʉsãrẽ õãrõ iritamugʉ̃ mʉsã peamegue waabonerãrẽ tauburire gũñaníkõãka! Irire gũñarã, bʉro ʉsʉyari merã yúka! \v 14 Iripoegue mʉsã Marĩpʉre masĩburi dupiyuro ñerõ ʉaribejarire iriunaderosũta dapagorare neõ irinemobirikõãka! Majĩrã ĩgʉ̃sã pagʉsãmarã dorerire tarinʉgãmerã irirosũ Marĩpʉ dorerire tarinʉgãbirikõãka! \v 15 Marĩpʉ mʉsãrẽ ĩgʉ̃yarã ããrĩdoregʉ siiudi, ñerĩ marĩgʉ̃ ããrĩ́mi. Irasirirã, ĩgʉ̃ irirosũ mʉsãde ñerĩ marĩrãta õãrĩ ditare irika! \v 16 Marĩpʉya werenírĩ gojadea pũgue irasũta ãrĩ gojasũdero ããrĩbʉ́. Ãsũ ãrĩdi ããrĩmí: “Yʉ õãgʉ̃, ñerĩ marĩgʉ̃ ããrã. Irasirirã mʉsãde ñerĩ marĩrã ããrĩka!” ãrĩdi ããrĩmí. \p \v 17 Marĩpʉ ããrĩpererãrẽ surosũ ĩãgʉ̃, ĩgʉ̃sã irideare: “Iri õãbʉ, iri õãbiribʉ”, ãrĩ weregʉ ããrĩ́mi. Irasirirã ĩgʉ̃rẽ: “Gʉapʉ”, ãrĩrã, i ʉ̃mʉgue mʉsã ããrĩrṍpa goepeyari merã ĩgʉ̃yare irika! \v 18 Mʉsã ñekʉ̃sãmarã Marĩpʉyare iribirinerã ããrĩmá. Mʉsã ĩgʉ̃sã iriderosũ iriri wajamáa. Irasirigʉ Marĩpʉ mʉsãrẽ ĩgʉ̃sã iriderosũ iriunanerãrẽ taudi ããrĩmí ĩgʉ̃yare iriburo, ãrĩgʉ̃. Mʉsã ire masĩa. Marĩpʉ marĩrẽ taugʉ, marĩ ñerõ iridea wajare wajaribosadi ããrĩmí. Irasũ wajaribosagʉ, niyeru, oro merã wajaribosabiridi ããrĩmí. Niyeru, oro pereburi ããrã. \v 19 Irasirigʉ iri wajakʉro nemorõ marĩ ñerĩ iridea wajare wajaribosadi ããrĩmí. Ĩgʉ̃ magʉ̃ Cristo boagʉ dí béodea merã gapʉ marĩ ñerĩ iridea wajare wajaribosadi ããrĩmí. Oveja majĩgʉ̃ masaka Marĩpʉre bʉremurã wẽjẽ soepeobu õãgʉ̃ ããrĩderosũta Cristo õãgʉ̃ ñerĩ marĩgʉ̃ ããrĩ́mi. \v 20 Marĩpʉ i ʉ̃mʉrẽ ĩgʉ̃ iriburo dupiyurogueta Cristo ĩgʉ̃ boagʉ dí béoburire masĩsiadi ããrĩmí. Ipapoere i ʉ̃mʉ pereburi dupiyuro Cristore i ʉ̃mʉgue iriudi ããrĩmí, ĩgʉ̃ya dí béori merã mʉsãrẽ iritamuburo, ãrĩgʉ̃. \v 21 Irasirirã Cristo iritamurĩ merã Marĩpʉre bʉremua. Marĩpʉ Cristore boadiguere masũ, ʉ̃mʉgasigue ãĩmʉrĩa, ããrĩpererã Opʉ sóodi ããrĩmí. Irasirirã Marĩpʉre: “Gʉare õãrõ irigʉ ããrĩ́mi”, ãrĩ bʉremu, ĩgʉ̃ merã õãrõ ããrĩníburire õãrõ masĩa. \p \v 22 Cristoya diayema kerere pé bʉremusĩã, mʉsã ñerĩ iririkʉrire pirinerã ããrĩbʉ́. Dapagorare diayeta mʉsãyarãrẽ maĩmasĩa. Irasirirã mʉsãya yʉjʉpũrãrĩ, ããrĩpereri mʉsã turari merã gãme maĩka! \v 23 Mʉsã Marĩpʉya werenírĩrẽ bʉremurã, dupaturi deyoarã irirosũ waabʉ. Irasirirã ĩgʉ̃ pũrã waabʉ. Marĩ pagʉsãmarã merã deyoa, pʉrʉ boakõãrãkoa. Iri irirosũ ããrĩbea Marĩpʉ pũrã waamakʉ̃. Ĩgʉ̃ya werenírĩ, perebiri werenírĩ ããrã. Irasirirã iri werenírĩ merã ĩgʉ̃ pʉro ĩgʉ̃ merã ããrĩníkõãrãkoa. \v 24 Ĩgʉ̃ya werenírĩ gojadea pũgue ãsũ ãrĩ gojasũdero ããrĩbʉ́: \q1 Ããrĩpererã masaka tá irirosũ ããrĩ́ma. Ĩgʉ̃sã õãrĩ oparide tá goori irirosũ ããrã. Tá masã, boakõãa. Gooride boakõãa. Iri irirosũta marĩ masakade boarãkoa. \q1 \v 25 Marĩ Opʉ werenírĩ gapʉ neõ perebirikoa. Ĩgʉ̃ ãrĩderosũta waarokoa. Ããrĩpereri ĩgʉ̃: “Ãsũ irigʉra”, ãrĩdeare iriyuwarikʉgʉkumi, ãrĩ gojasũdero ããrĩbʉ́.\x + \xo 1:25 \xt Is 40.6-8\x* \m Iri õãrĩ bueri, mʉsãrẽ ĩgʉ̃sã weredea, Jesucristo marĩrẽ tauri kerere bueri ããrã. \c 2 \p \v 1 Irasirirã ããrĩpereri gajirosũperi ñerĩ iririre: ãrĩkatorire, irikatorire, gajirã gajino opamakʉ̃ ĩãturirire, gajirãrẽ ñerõ ãrĩ werewʉarire pirika! \v 2-3 Mʉsã, marĩ Opʉ mʉsãrẽ õãrõ iririre sĩrũ masĩsiáa. Irasirirã neõ deyoarãgã õpĩkũrẽ gããmerõsũ mʉsãde marĩ Opʉyare diayemarẽ bʉro gããmeka! Irire gããmerã, ĩgʉ̃rẽ bʉremunemorãkoa. Mʉsã irasirimakʉ̃, mʉsãrẽ taugʉkumi. \s1 Cristo masakare okari sĩgʉ̃ ʉ̃tãye irirosũ ããrĩ́mi, ãrĩ gojadea \p \v 4 Cristo marĩrẽ okari sĩgʉ̃ suye ʉ̃tãye masaka ĩgʉ̃sã béoadeaye irirosũ ããrĩgʉ̃́ ããrĩ́mi. Ĩgʉ̃sã ĩgʉ̃rẽ gããmebirikeremakʉ̃, Marĩpʉ ĩgʉ̃ Pagʉ gapʉ ĩgʉ̃rẽ: “Õãtarigʉ, ããrĩpererã Opʉ ããrĩ́mi”, ãrĩ beyedi ããrĩmí. Irasirirã ĩgʉ̃rẽ: “Õãgʉ̃ ããrĩ́mi”, ãrĩ bʉremua. \v 5 Marĩde Cristo merã okari oparã ʉ̃tãyeri irirosũ ããrã. Marĩpʉ, sugʉ ʉ̃tãyeri merã wii irigʉ irirosũ marĩ merã irigʉ yámi. Irasirigʉ marĩrẽ ĩgʉ̃yarãrẽ ĩgʉ̃ya wiima irirosũ ããrĩmakʉ̃ yámi. Ĩgʉ̃yarã paía ĩgʉ̃rẽ bʉremurã, ĩgʉ̃ dorederosũta gajino sĩma. Marĩrẽ ĩgʉ̃sã irirosũ ããrĩmakʉ̃ yámi, Jesucristo iritamurĩ merã ĩgʉ̃rẽ ʉsʉyari sĩburo, ãrĩgʉ̃. Irasirirã ĩgʉ̃yare irirã, ĩgʉ̃rẽ ʉsʉyamakʉ̃ irirãkoa. \v 6 Marĩpʉ ĩgʉ̃ya werenírĩ gojadea pũgue ãsũ ãrĩdi ããrĩmí: \q1 Yʉ beyedire yaa wiima weanúpʉroridea ʉ̃tãye irirosũ ããrĩgʉ̃́rẽ Jerusalẽ́gue pígʉra. Ĩgʉ̃, yʉ beyedi õãtarigʉ, ããrĩpererã Opʉ ããrĩ́mi. Ĩgʉ̃rẽ bʉremurãno, bʉro ʉsʉyarãkuma. “Ubugorata ĩgʉ̃rẽ bʉremukubʉ”, ãrĩ gũñabirikuma, ãrĩdi ããrĩmí.\x + \xo 2:6 \xt Is 28.16\x* \m \v 7 Mʉsãde ĩgʉ̃rẽ bʉremurã: “Õãtarigʉ ããrĩ́mi”, ãrĩ ĩãa. Ĩgʉ̃rẽ bʉremumerã gapʉre Marĩpʉya werenírĩ gojadea pũgue ãsũ ãrĩ gojasũdero ããrĩbʉ́: \q1 Marĩpʉ beyedi suye ʉ̃tãye wii iririmasã béoadeaye irirosũ ããrĩkeremakʉ̃, Marĩpʉ gapʉ ĩgʉ̃rẽ iri wiima weanúpʉroridea ʉ̃tãye irirosũ ããrĩmakʉ̃ iridi ããrĩmí. Irasirigʉ ĩgʉ̃rẽ ããrĩpererã Opʉ pídi ããrĩmí, ãrĩ gojasũdero ããrĩbʉ́.\x + \xo 2:7 \xt Sal 118.22\x* \m \v 8 Gaji Marĩpʉya werenírĩ gojadea pũgue ãsũ ãrĩ gojasũdero ããrĩbʉ́: \q1 Marĩpʉ beyedire bʉremumerã, iri ʉ̃tãyegue gubutʉameémejãnerã irirosũ ããrĩ́ma. Irasirirã Marĩpʉ pʉrogue neõ waabirikuma, ãrĩ gojasũdero ããrĩbʉ́.\x + \xo 2:8 \xt Is 8.14-15\x* \m Ĩgʉ̃ya kerere bʉremubiri waja ʉ̃tãyegue gubutʉameémejãnerã irirosũ ããrĩ́ma. Marĩpʉ pʉrogue ejabirikuma. Ĩgʉ̃sãrẽ irasũ waaburire Marĩpʉ iripoegueta: “Irasũ waarokoa”, ãrĩsiadi ããrĩmí. \s1 Marĩpʉyarã ãsũ ããrĩ́ma, ãrĩ gojadea \p \v 9 Mʉsã gapʉ Marĩpʉ pũrã ĩgʉ̃ beyenerã ããrã. Marĩ Opʉyarã paía irirosũ ĩgʉ̃yare moãrã, Marĩpʉya bumarã ĩgʉ̃ ĩũrõ ñerĩ marĩrã ĩgʉ̃yarã ããrã. Mʉsãrẽ naĩtĩãrõ ããrĩrã́ irirosũ ĩgʉ̃yare neõ masĩbirinerãrẽ masĩdoregʉ siiudi ããrĩmí. Irasirigʉ mʉsãrẽ boyorogue ããrĩrã́ irirosũ irire õãrõ masĩrã ããrĩmakʉ̃ iridi ããrĩmí. Mʉsãrẽ ĩgʉ̃ õãrõ irideare gajirãrẽ weredoregʉ, irasiridi ããrĩmí. \v 10 Mʉsã iro dupiyurogue Marĩpʉ pũrã ããrĩbiribʉ. Dapagorare Marĩpʉ pũrã ããrã pama. Mʉsã iro dupiyurogue bopoñarĩ merã ĩãsũña marĩbʉ. Dapagorare mʉsãrẽ Marĩpʉ bopoñarĩ merã ĩãmi. \s1 Marĩpʉyare irirã ããrĩka! ãrĩ gojadea \p \v 11 Yaarã yʉ maĩrã, mʉsã i ʉ̃mʉrẽ naagorenarĩmasã mʉsãya makãgue ããrĩmerã irirosũ, Marĩpʉ pʉro waamurãta ããrã. Irasirigʉ mʉsãrẽ ire turaro werea. Mʉsã ñerĩ ʉaribejarire iribirikõãka! Mʉsãrẽ ñerõ irimakʉ̃ iridʉarã irirosũ mʉsã ñerĩ ʉaribejari mʉsãrẽ ñerõ irimakʉ̃ iridʉaro yáa. \v 12 Marĩpʉre masĩmerã watopegue ããrĩrã́ õãrõ irirã ããrĩka, mʉsãrẽ werewʉari, ãrĩrã! Mʉsã irasirimakʉ̃ mʉsãrẽ werewʉadʉakererã, Marĩpʉ ĩgʉ̃sãrẽ ĩgʉ̃yare masĩmakʉ̃ iriripoe mʉsã õãrõ iririre ĩãnerã ããrĩsĩã, ĩgʉ̃rẽ: “Õãgʉ̃, turagʉ ããrĩ́mi”, ãrĩ bʉremurãkuma. \p \v 13 Marĩ Opʉre bʉremusĩã, ããrĩpererã i nikũ marã oparãrẽ õãrõ merã yʉjʉka! I nikũ marã oparã opʉ ããrĩgʉ̃́dere yʉjʉka! \v 14 Ĩgʉ̃ dokamarã oparãdere yʉjʉka! Ĩgʉ̃sãrẽ ĩgʉ̃ doreri tarinʉgãrãrẽ wajamoãmurãrẽ pídi ããrĩmí. Ĩgʉ̃ dorerire irirãrẽ: “Õãrõ iriabʉ mʉsã”, ãrĩdoregʉ pídi ããrĩmí. Irasirirã ĩgʉ̃sãrẽ yʉjʉka! \v 15 Marĩpʉ, mʉsã õãrõ irimakʉ̃ gããmemi. Mʉsã irasirimakʉ̃ ĩãrã, pémasĩmerã mʉsãrẽ werewʉadʉakererã, werewʉamasĩbema. \p \v 16 Mʉsã, Marĩpʉ tausũnerã ããrĩsĩã, gajirãrẽ moãboerimasãgora ããrĩbea. Marĩpʉ tausũnerã ããrĩkererã, “Gʉare doreri máa. Irasirirã gʉa gããmerõ ñerĩrẽ irirãkoa”, ãrĩ gũñabirikõãka! Ãsũ gapʉ irika! “Marĩpʉre moãboerã ããrã gʉa”, ãrĩ gũñaka! Irasũ ãrĩ gũñarã, ĩgʉ̃ dorerire irika! \v 17 Ããrĩpererã masakare bʉremurĩ merã ĩãka! Marĩyarãrẽ Jesúre bʉremurãrẽ maĩka! Marĩpʉre goepeyari merã bʉremuka! I nikũ marã opʉdere bʉremurĩ merã ĩãka! \s1 Cristo ñerõ tarigʉ ĩgʉ̃ bokatĩũderosũ mʉsãde bokatĩũka! ãrĩ gojadea \p \v 18 Moãboerimasã, õãrõ bʉremurĩ merã mʉsã oparãrẽ yʉjʉka! Mʉsãrẽ õãrõ irirã ditare yʉjʉbirikõãka! Mʉsãrẽ turaro merã dorerãdere yʉjʉka! \v 19 Mʉsã ñerõ iribirikeremakʉ̃, mʉsã oparã mʉsãrẽ wajamoãbukuma. Mʉsã, Marĩpʉ ĩũrõ diayemarẽ iridʉamakʉ̃, ĩgʉ̃sã wajamoãrĩrẽ bokatĩũmakʉ̃, Marĩpʉ mʉsãrẽ: “Õãrõ yáma”, ãrĩ ĩãgʉkumi. \v 20 Mʉsã ñerõ iriri waja gapʉ ĩgʉ̃sã mʉsãrẽ wajamoãmakʉ̃, irire mʉsã bokatĩũkeremakʉ̃, Marĩpʉ mʉsãrẽ: “Õãrõ yáma”, ãrĩ ĩãbirikumi. Mʉsã õãrõ irikeremakʉ̃ ĩgʉ̃sã mʉsãrẽ wajamoãmakʉ̃, mʉsã õãrõ merã guaro marĩrõ bokatĩũmakʉ̃, Marĩpʉ mʉsãrẽ: “Õãrõ yáma”, ãrĩ ĩãgʉkumi. \v 21 Irasiriburo, ãrĩgʉ̃, Marĩpʉ mʉsãrẽ ĩgʉ̃yarã ããrĩdoregʉ siiudi ããrĩmí. Cristode mʉsãya ããrĩburire ñerõ tarimi, mʉsãde ĩgʉ̃ iriderosũ iritʉyaburo, ãrĩgʉ̃. \v 22 Ĩgʉ̃ neõ suñarõ ñerõ iribirimi. Gajirãrẽ ãrĩkatori merã neõ wereníbirimi. \v 23 Masaka ĩgʉ̃rẽ turimakʉ̃, ĩgʉ̃sãrẽ neõ turi gãmibirimi. Ĩgʉ̃rẽ ĩgʉ̃sã ñerõ irikeremakʉ̃: “Mʉsãrẽ ñerõ irigʉra”, neõ ãrĩbirimi. Ĩgʉ̃ Pagʉ gapʉre: “Yʉpʉ diayemarẽ irigʉ, yʉre ñerõ irirãrẽ diayeta wajamoãgʉkumi. Ĩgʉ̃gue ãmugʉkumi”, ãrĩ gũñadi ããrĩmí. Irasirirã marĩdere ĩgʉ̃ ãrĩderosũ ãrĩrõ gããmea. \v 24 Cristo, marĩ irirosũ dʉpʉkʉgʉ ĩgʉ̃ basi marĩ ñerĩ iridea wajare wajaribosagʉ curusague boami. Marĩ okaropa ñerĩ iririre piri, Marĩpʉya diayema gapʉre iriburo, ãrĩgʉ̃, boami. Ĩgʉ̃ marĩrẽ peamegue waabonerãrẽ taugʉ, bʉro kãmikʉ, bʉro ñerõ tarimi. \v 25 Oveja dederinerã irirosũ mʉsãde peamegue dederibonerã ããrĩbʉ́. Dapagorare Cristore bʉremusĩã, ĩgʉ̃yarã ããrã. Irasirigʉ ovejare koregʉ irirosũ Cristo mʉsãrẽ koremi. Mʉsã õãrõ ããrĩrikʉburo, ãrĩgʉ̃, mʉsãrẽ õãrõ koremi. \c 3 \s1 Mojõsʉanerã ãsũ irika! ãrĩ gojadea \p \v 1-2 Moãboerimasãrẽ yʉ werederosũta mʉsã marãposã nomerẽ weregʉra. Mʉsã marãpʉsãmarãrẽ õãrõ merã yʉjʉka! Ĩgʉ̃sã dorerosũ irika! Surãyeri mʉsã marãpʉsãmarã Marĩpʉya kerere bʉremumerã ããrĩ́ma. Irasirirã ĩgʉ̃yare mʉsã ĩgʉ̃sãrẽ werebirikererã, ĩgʉ̃yare õãrõ iririkʉka! Õãrĩ ditare irika! Mʉsã marãpʉsãmarã mʉsãrẽ dorerire bʉremurĩ merã yʉjʉka! Mʉsã irasirimakʉ̃ ĩãrã, ĩgʉ̃sãde Marĩpʉya kerere bʉremubukuma. \v 3 Mʉsãya dʉpʉre wári mamarikʉbirikõãka! Mʉsãya dʉpʉre gajirãrẽ ĩãsuyumakʉ̃ iribirikõãka! Mʉsãrẽ: “Õãrõ deyoma”, ãrĩ ĩãmakʉ̃ iribirikõãka! Irasirirã mʉsãya poañapure wʉʉapuwea mamuanerã nome, oro merã iridea dari bʉyanerã nome, wajapari surí sãñanerã nome ããrĩdʉari ditare gũñarikʉbirikõãka! \v 4 Ãsũ gapʉ ããrĩka, õãrã, õãrõ deyorã nome ããrĩdʉarã! Õãrĩ gũñarĩ oparã nome, gajirãrẽ turiro marĩrõ goepeyaro merã weretamurã nome, siñajãrĩ merã ããrĩrikʉrã nome ããrĩka! Õãrõ ããrĩrikʉri, dʉpʉre mamarĩ õãrõ deyori pereburosũ neõ perebirikoa. Mʉsã õãrõ ããrĩrikʉri, Marĩpʉ ĩũrõrẽ õãtariri ããrã. \v 5 Iripoeguere Marĩpʉyarã nome ãsũta ããrĩunanerã ããrĩmá. Ĩgʉ̃sã nome: “Marĩpʉ ãrĩderosũta yʉre õãrõ irigʉkumi”, ãrĩ bʉremurã, ĩgʉ̃sã marãpʉsãmarã dorerire õãrõ yʉjʉnerã ããrĩmá. \v 6 Ãsũta Sara igo marãpʉre Abrahãrẽ õãrõ merã yʉjʉdeo ããrĩmó. Irasirigo ĩgʉ̃rẽ: “Yʉ opʉ”, ãrĩunadeo ããrĩmó. Irasirirã mʉsã õãrõ irirã, güiro marĩrõ ããrĩrikʉrã, Sara ããrĩderosũ ããrĩrãkoa. \p \v 7 Ãsũta mʉsã marãpokʉrãde mʉsã marãposã nomerẽ pémasĩrĩ merã õãrõ irika! Nome, marĩ ʉ̃ma irirosũ turarã ããrĩbema. Irasirirã ĩgʉ̃sãrẽ bʉremurĩ merã iritamuka! Marĩpʉ mʉsãrẽ bopoña, ĩgʉ̃ pʉro perebiri okari sĩburosũta nomedere bopoña, perebiri okari sĩgʉkumi. Irasirirã mʉsã marãposã nomerẽ õãrõ koreka! Marĩpʉ mʉsã sẽrẽrĩrẽ yʉjʉburosũta ĩgʉ̃sã nomerẽ õãrõ irika! \s1 Õãrõ ĩgʉ̃sã irikeremakʉ̃, gajirã ĩgʉ̃sãrẽ ñerõ iririre weredea \p \v 8 I merã mʉsã ããrĩpererãrẽ weretũnugʉra. Suro merã õãrõ ããrĩrikʉka! Mʉsã merãmarãrẽ bopoñarĩ merã ĩãka! Sugʉ pũrã irirosũ gãme maĩrikʉka! Õãrõ merã gãme iritamuka! “Gʉa, gajirã nemorõ ããrĩbea”, ãrĩ gũñaka! \v 9 Gajirã mʉsãrẽ ñerõ irimakʉ̃, ĩgʉ̃sãrẽ gãmibirikõãka! Mʉsãrẽ ĩgʉ̃sã ñerõ ãrĩ werenímakʉ̃, ĩgʉ̃sãrẽ ñerõ ãrĩ gãmibirikõãka! Ãsũ gapʉ irika! Ĩgʉ̃sãya ããrĩburire Marĩpʉre sẽrẽbosaka! Marĩpʉ mʉsãrẽ õãrõ iribu, irire irimurãrẽ pídi ããrĩmí. \v 10 Marĩpʉya werenírĩ gojadea pũguere ãsũta ãrĩ gojasũdero ããrĩbʉ́: \q1 Mʉsã okaropa õãrõ ʉsʉyari merã ããrĩdʉarã, neõ ñerõ wereníbirikõãka! Neõ ãrĩkatobirikõãka! \q1 \v 11 Ããrĩpereri ñerĩ iririre pirikõãka! Õãrĩ gapʉre irika! Gãme ĩãturiro marĩrõ siñajãrĩ merã ããrĩrikʉka! Irire bʉro gããmeka! \q1 \v 12 Diayemarẽ irirãrẽ marĩ Opʉ irasũ koreníkõãmi. Ĩgʉ̃sã ĩgʉ̃rẽ sẽrẽrĩrẽ irasũ péníkõãmi. Ñerõ irirã gapʉre gããmebemi, ãrĩ gojasũdero ããrĩbʉ́.\x + \xo 3:12 \xt Sal 34.12-16\x* \p \v 13 Õãrĩ ditare iridʉamakʉ̃, ¿noã mʉsãrẽ poyanorẽbukuri? \v 14 Diayemarẽ mʉsã irikeremakʉ̃, gajirã mʉsãrẽ ñerõ irimakʉ̃, Marĩpʉ gapʉ mʉsãrẽ õãrõ yámi. Irasirirã ʉsʉyáa. Mʉsãrẽ ñerõ iridʉarãrẽ güibirikõãka! Ĩgʉ̃sã mʉsãrẽ iriburire gũñarikʉbirikõãka! \v 15 Ãsũ gapʉ irika! Cristore: “Gʉa Opʉ ããrĩ́mi”, ãrĩ bʉremuka! Mʉsãrẽ: “¿Nasirirã Cristore bʉremurĩ?” ãrĩ sẽrẽñarãnorẽ pémasĩrĩ merã õãrõ yʉjʉka! Ĩgʉ̃sã mʉsãrẽ sẽrẽñaburo dupiyuro ĩgʉ̃sãrẽ yʉjʉburire õãrõ gũñayuka! Irasirirã ĩgʉ̃sãrẽ Cristo mʉsãrẽ tauburire õãrõ yʉjʉrãkoa. \v 16 Turiro marĩrõ õãrõ bʉremurĩ merã ĩgʉ̃sãrẽ yʉjʉka! Õãrõ irika! Irasirirã: “Marĩpʉ ĩũrõ waja opabea”, ãrĩ gũñarãkoa. Cristore mʉsã bʉremurã ĩgʉ̃yare õãrõ irirã ããrĩmakʉ̃ gajirã mʉsãrẽ: “Ñerõ yáma”, ãrĩ werewʉanerã ĩgʉ̃sã mʉsãrẽ werewʉadea diaye ããrĩbirimakʉ̃ ĩãrã, gʉyasĩrĩrãkuma. \v 17 Marĩ ñerõ iriri waja gajirã marĩrẽ ñerõ tarimakʉ̃ iribukuma. Marĩpʉ gããmemakʉ̃, marĩ õãrõ iriri waja gajirã marĩrẽ ñerõ tarimakʉ̃ iriri gapʉ õãgoráa. \p \v 18 Irasũta Cristo õãgʉ̃ ããrĩkeregʉ, ñerõ tarimi. Suñarõta ããrĩpererã ñerĩ iridea wajare boa, wajaribosadi ããrĩmí. Marĩ ñerã ããrĩmakʉ̃, marĩya ããrĩburire ñerõ tarimi, marĩrẽ Marĩpʉyarã waamakʉ̃ iribu. Ĩgʉ̃, marĩ irirosũ dʉpʉkʉgʉ ããrĩsĩã, ĩgʉ̃ya dʉpʉgora tamerã boakõãmi. Ĩgʉ̃ boakeremakʉ̃, ĩgʉ̃ya yʉjʉpũrã merã okakõãdi ããrĩmí. \v 19 Irasirigʉ ĩgʉ̃ya yʉjʉpũrã merã boanerã ĩgʉ̃sã peresu irisũnerã ããrĩrṍgue waa, ĩgʉ̃sãya yʉjʉpũrãrĩrẽ Marĩpʉyare weredi ããrĩmí. \v 20 Ĩgʉ̃sã iripoeguere Marĩpʉ dorerire tarinʉgãunanerã ããrĩmá. Noé ããrĩdeapoeguere ĩgʉ̃ wádiru doódirure dooripoe Marĩpʉ ĩgʉ̃rẽ bʉremumakʉ̃ gããmedi ããrãdimi. Irasirigʉ: “Gajipoe irirã yʉre bʉremubukuma”, ãrĩ, ĩgʉ̃sãrẽ yoaripoe yúdi ããrãdimi. Ĩgʉ̃sã gapʉ neõ bʉremubiriunanerã ããrĩmá. Irasirigʉ Marĩpʉ ĩgʉ̃sãrẽ wajamoãdi ããrĩmí. Noé ĩgʉ̃ya wii marã merã dita: su mojõma pere gaji mojõ ʉreru pẽrẽbejarã dia mirĩrĩrẽ tariweredi ããrĩmí. \v 21 Marĩpʉ i nikũrẽ miũgʉ̃ ĩgʉ̃sãrẽ taudea, marĩrẽ deko merã wãĩyeri irirosũ ããrã. Irasiriro marĩ peamegue waabonerãrẽ tauburire ĩmua. Deko merã marĩrẽ wãĩyemakʉ̃, marĩya dʉpʉre gʉrarire koerosũ ããrĩbea. Marĩ wãĩyesũrã, Marĩpʉre: “Gʉare mʉ ĩũrõ ñerĩ marĩrã ããrĩmakʉ̃ irika!” ãrĩ sẽrẽa. Irasirirã, Jesucristo masãdea merã marĩ peamegue waabonerã tarimurã ããrã. \v 22 Jesucristo masãdero pʉrʉ, ʉ̃mʉgasigue mʉrĩadi ããrĩmí. Irasirigʉ Marĩpʉ diaye gapʉ doami ĩgʉ̃ merã dorebu. Ĩgʉ̃ Marĩpʉre wereboerã nemorõ, ʉ̃marõ marã oparã nemorõ, ããrĩpererã dorerã nemorõ doregʉ ããrĩ́mi. \c 4 \s1 Marĩpʉ iritamurĩ merã ĩgʉ̃yare irimasĩrãkoa, ãrĩ weredea \p \v 1 Jesucristo, marĩ irirosũ dʉpʉkʉgʉ ñerõ tarimi. Irasirirã: “Ĩgʉ̃ ñerõ tarikeregʉ Marĩpʉ gããmerĩrẽ iriderosũ marĩde ñerõ tarikererã Marĩpʉ gããmerĩrẽ irirãkoa”, ãrĩ gũñarõ gããmea. Marĩde, ĩgʉ̃ ñerõ tariderosũ ñerõ tarirã, ñerõ iririre pirikõãa. \v 2 Irasũ pirirã, i ʉ̃mʉ marĩ ããrĩrṍpa dupaturi ñerĩ ʉaribejarire iribirikoa. Marĩpʉ gããmerĩrẽ irinírãkoa. \v 3 Iripoegue, Marĩpʉre masĩmerã ñerĩrẽ iridʉarire iriderosũta mʉsãde ñerĩrẽ iriunanerã ããrĩbʉ́. Irasirirã gʉyasĩrĩrõ marĩrõ ñerĩrẽ iririkʉrã, ñerĩ ʉaribejarire iririkʉrã, mejãrikʉrã, bosenʉrĩ irirã mejã, gaguinírikʉrã ããrĩnerã ããrĩbʉ́. Marĩpʉ dorerire tarinʉgãrã keori weadeare bʉremunerã ããrĩbʉ́. Irasirirã iropata iri ñerĩrẽ irika! \v 4 Dapagorare irire mʉrãrõta irirã gapʉ mʉsã iri ñerĩrẽ ĩgʉ̃sã merã iribirimakʉ̃ ĩãrã, ĩãgʉkakõãma. Irasirirã mʉsãrẽ ĩãturi, ñerõ wereníma. \v 5 Marĩpʉ ĩgʉ̃sãrẽ: “Mʉsã irasũ ñerĩ irideare werepeoka!” ãrĩgʉkumi. Ĩgʉ̃ta okarãrẽ, boanerãdere: “Ire irimakʉ̃ õãgorabʉ, iri gapʉre irimakʉ̃ õãbiribʉ”, ãrĩ beyebu ããrĩ́mi. \v 6 I ʉ̃mʉrẽ ããrĩpererã masaka boamurã dita ããrĩkeremakʉ̃, Marĩpʉ ĩgʉ̃ya kerere wererãrẽ ĩgʉ̃sãrẽ irire weredoredi ããrĩmí, boadero pʉrʉ ĩgʉ̃ irirosũ ĩgʉ̃ pʉro okaníkõãburo, ãrĩgʉ̃. \p \v 7 Ããrĩpereri i ʉ̃mʉma pereburo mérõ dʉyanʉgãwãgãrisiáa. Irasirirã õãrõ pémasĩrĩ merã diayemarẽ iriníkõãka! Irasirirã Marĩpʉre bʉremurĩ merã sẽrẽrãkoa. \v 8 Ããrĩpereri gajino iriri nemorõ diayeta gãme maĩka! Neõ gãme maĩduúbirikõãka! Marĩ gajirãrẽ maĩrã, marĩrẽ ĩgʉ̃sã ñerõ irikeremakʉ̃, mata ĩgʉ̃sã ñerõ iriadeare kãtiakõãkoa. \v 9 Mʉsã merãmarã mʉsãya wiirigue ejamakʉ̃, õãrõ ʉsʉyari merã ĩgʉ̃sãrẽ bokatĩrĩñeãka! \v 10 Marĩpʉ ĩgʉ̃yarãkʉre ĩgʉ̃yare irimasĩburire pídi ããrĩmí. Irasirirã iri merã õãrõ gãme iritamuka! Marĩpʉ mʉsãkʉre mʉsã ĩgʉ̃yare irimasĩburire pídea merã ĩgʉ̃ gããmerõsũ gãme iritamurã, õãrõ gãme iritamurã yáa. \v 11 Irasirirã Marĩpʉyare wererã, ĩgʉ̃ weredorederosũta wereka! Gajirãrẽ iritamurãde ĩgʉ̃ turari sĩrõ bokatĩũrõ iritamuka! Ããrĩpereri mʉsã iririre Marĩpʉre masaka ʉsʉyari sĩburosũ irika! Jesucristo iritamurĩ merã irasirika! Marĩpʉre ããrĩpererinʉrĩ bʉremuka! Marĩ ããrĩpererã ĩgʉ̃rẽ: “Õãtarigʉ, turatarigʉ ããrã”, ãrĩ, ʉsʉyari sĩrã! Irasũta irirã! \s1 Jesúre bʉremurĩ waja ñerõ taririre gojadea \p \v 12 Yaarã yʉ maĩrã, mʉsã Jesúre bʉremurĩ waja ñetariro tarirã, diayeta ĩgʉ̃rẽ bʉremurĩrẽ masĩsũa. Irasirirã: “¿Nasiriro yʉre irasũ waari? Gajirosũ waakoa”, ãrĩ gʉkabirikõãka! \v 13 Ãsũ gapʉ irika! Ñerõ tarirã: “Cristo ñerõ tariderosũ gʉade ñerõ taria”, ãrĩ ʉsʉyaka! Irasirirã Cristo dupaturi i ʉ̃mʉgue ĩgʉ̃ gosesiriri merã, ĩgʉ̃ turari merã aarimakʉ̃ ĩãrã, bʉro ʉsʉyarãkoa. \v 14 Cristoyarã mʉsã ããrĩrĩ́ waja gajirã mʉsãrẽ ñerõ ãrĩ bʉridamakʉ̃, mʉsãrẽ ñerõ werenímakʉ̃dere ire masĩka! Marĩpʉyagʉ Õãgʉ̃ deyomarĩgʉ̃ mʉsã merã ããrĩ́mi. Ĩgʉ̃ turatarigʉ mʉsãrẽ iritamumi. Irasirirã ʉsʉyáa. \v 15 Masakare wẽjẽbéorimasã, yajarimasã, noó waaró ñerõ iririmasã, gajirãrẽ ĩgʉ̃sãyamarẽ sẽrẽñarikʉrã ñerõ tarirãkuma. Ĩgʉ̃sã irirosũ iribirikõãka! Õãrĩ iridea waja merã gapʉ ñerõ tarimakʉ̃ õãgoráa. \v 16 Cristoyarã mʉsã ããrĩrĩ́ waja gajirã mʉsãrẽ ñerõ tarimakʉ̃ irirã yáma. Ĩgʉ̃sã irasirimakʉ̃, gʉyasĩrĩbirikõãka! Ubu gapʉ Marĩpʉre: “Mʉ gʉare Jesucristoyarã ããrĩmakʉ̃ iridi ããrã, irasirirã mʉrẽ ʉsʉyari sĩa”, ãrĩka! \p \v 17 Marĩpʉ marĩrẽ ĩgʉ̃yarãrẽ marĩ irideare: “I gapʉre irimakʉ̃ õãgorabʉ, i gapʉre irimakʉ̃ õãbiribʉ”, ãrĩ beyeripoe ejasiáa. Ããrĩpererãrẽ marĩrẽ ĩgʉ̃yarãrẽ marĩ irideare irasũ ãrĩ beyepʉrorigʉkumi. Ĩgʉ̃yarãrẽ irasũ beyepʉrorigʉ, ¿nasirigʉkuri ĩgʉ̃yarã ããrĩmerã gapʉre? Ĩgʉ̃ya kerere gããmebiri waja ĩgʉ̃sãrẽ bʉro wajamoãgʉkumi. \v 18 Marĩpʉya werenírĩ gojadea pũgue ãsũ ãrĩ gojasũdero ããrĩbʉ́: “Õãrã Marĩpʉyarã bʉro ñerõ taridero pʉrʉ, Marĩpʉ ĩgʉ̃sãrẽ tau, ĩgʉ̃ pʉro ãĩagʉkumi. Ñerã ĩgʉ̃rẽ gããmemerã gapʉ ñetariro tarirãkuma. Peamegue waadederirãkuma”, ãrĩ gojasũdero ããrĩbʉ́. \v 19 Irasirirã Marĩpʉ gããmerõsũ marĩ ñerõ tarirã, õãrĩ iririre iriníkõãrõ gããmea. Marĩya ããrĩburire Marĩpʉre marĩrẽ iridire wiaro gããmea. Ããrĩpereri ĩgʉ̃: “Mʉsãrẽ õãrõ irigʉra”, ãrĩdeare diayeta irigʉkumi. Irasirirã ĩgʉ̃rẽ: “Mʉ gããmerõ yʉre irika!” ãrĩrõ gããmea. \c 5 \s1 Pedro, Jesúre bʉremurã iriburire gojadea \p \v 1 Dapagorare mʉsãrẽ Jesúre bʉremurã oparã mʉrãrẽ weregʉra. Yʉde Jesúre bʉremurãrẽ doregʉ ããrã. Cristo ñerõ tarimakʉ̃ ĩãbʉ. Ĩgʉ̃ gosesiri merã, ĩgʉ̃ turari merã dupaturi i ʉ̃mʉgue aarimakʉ̃, yʉde ããrĩpererã ĩgʉ̃rẽ bʉremurã merã ĩãgʉkoa. \v 2 Marĩpʉyarã oveja irirosũ ããrĩ́ma. Mʉsã ĩgʉ̃yarãrẽ dorerã ovejare korerã irirosũ ããrã. Irasirirã Marĩpʉ mʉsãrẽ ĩgʉ̃ pínerãrẽ ĩgʉ̃yarãrẽ õãrõ koreka! Marĩpʉ gããmerõsũ õãrõ yʉjʉpũrãkʉri merã ĩgʉ̃sãrẽ koreka! Ĩgʉ̃sãrẽ korerã: “Niyerure wajatarãkoa”, ãrĩ gũñabirikõãka! \v 3 Ĩgʉ̃sãrẽ korerã, pũrĩrõ merã dorebirikõãka! Õãrõ iririkʉka! Irasirirã mʉsã iririkʉrire ĩãkũĩrã, ĩgʉ̃sãde õãrõ iririkʉrãkuma. \v 4 Mʉsã irasũ õãrõ iririkʉrã, Cristo marĩrẽ ããrĩpererã korerã Opʉ dupaturi i ʉ̃mʉgue aarigʉ́, mʉsãrẽ: “Õãrõ iribʉ”, ãrĩgʉkumi. Irasirirã, ĩgʉ̃ pʉro gosesirirogue ĩgʉ̃ õãtariri sĩburire\f + \fr 5:4 \ft Sugʉ ũma birarimasʉ̃ gajirã nemorõ õãrõ ũmagʉ̃, olivo wãĩkʉdima pũrĩ merã iridea berore wajatakumi. Masaka iri berore ĩgʉ̃ya dipurugue peokuma, gajirãrẽ ĩgʉ̃ wajatadeare ĩmurã. I irirosũ, sugʉ Jesúre bʉremugʉ̃ ñerõ tarikeregʉ: “Marĩpʉ yʉre iritamugʉkumi”, ãrĩ bʉremurĩrẽ piribi, ʉ̃mʉgasigue perebiri okari wajatagʉkumi. Iri ʉ̃mʉgasigue perebiri okari wajatari, i berore wajatari irirosũ ããrã.\f* wajatarãkoa. Iri neõ perebirikoa. \p \v 5 Yʉ mʉsã oparãrẽ wererosũ mʉsã maamarãdere weregʉra. “Mʉrãrẽ bʉremurĩ merã yʉjʉka!” ãrĩ werea. Irasirirã mʉsã Jesúre bʉremurã ããrĩpererã: “Gajirã nemorõ ããrã”, ãrĩ gũñarõ marĩrõ gãme iritamuka! Marĩpʉya werenírĩ gojadea pũgue ãsũ ãrĩ gojasũdero ããrĩbʉ́: \q1 “Gajirã nemorõ ããrã”, ãrĩ gũñagʉ̃rẽ Marĩpʉ iritamubemi. “Yʉ ubu ããrĩgʉ̃́ ããrã, yʉre iritamuka!” ãrĩgʉ̃ gapʉre õãrõ iritamumi, ãrĩ gojasũdero ããrĩbʉ́.\x + \xo 5:5 \xt Pr 3.34\x* \m \v 6 Irasirirã: “Gajirã nemorõ ããrã”, ãrĩ gũñabirikõãka! Marĩpʉ turagʉ mʉsãrẽ doremakʉ̃, yʉjʉka! Mʉsã irasirimakʉ̃, Marĩpʉ ĩgʉ̃: “Ãsũ irigʉra”, ãrĩrĩnʉ ejamakʉ̃, masaka ĩũrõ mʉsãrẽ: “Yʉ maĩrã, yʉ iritamurã ããrĩ́ma”, ãrĩ ĩmugʉkumi. \v 7 Marĩpʉ bʉro maĩrĩ merã mʉsãrẽ koremi. Irasirirã ããrĩpereri mʉsã gũñarikʉrire ĩgʉ̃rẽ wereka! Ĩgʉ̃ mʉsãrẽ iritamugʉkumi. \p \v 8 Õãrõ pémasĩrĩ merã diaye gũñaka! Wãtĩ mʉsãrẽ ĩãturigʉ mʉsãrẽ ñerĩ irimakʉ̃ iridʉagʉ ẽõkaye guagʉ waibʉre baadʉagʉ ãmagorenagʉ̃ irirosũ mʉsãrẽ poyanorẽdʉagʉ ãmagorenami. \v 9 Ire masĩa. Mʉsã ñerõ tarirosũta ããrĩpererogue gajirã Jesúre bʉremurã ñerõ tarirã yáma. Irasirirã ñerõ tarikererã, wãtĩrẽ neõ yʉjʉbirikõãka! Jesús gapʉre gũñaturaníkõãka! Ĩgʉ̃rẽ bʉremurĩrẽ neõ piribirikõãka! \v 10 Mʉsã i ʉ̃mʉgue ããrĩrṍpa dita ñerõ tarirãkoa. Pʉrʉ Marĩpʉ mʉsãrẽ gũñaturarã, õãrã, turarã ããrĩmakʉ̃ irigʉkumi. Marĩpʉta neõ piriro marĩrõ marĩrẽ iritamunígʉ̃ Jesucristore bʉremunʉgãdoregʉ siiudi ããrĩmí, marĩrẽ ĩgʉ̃ merã ĩgʉ̃ gosesirirogue ããrĩníkõãburo, ãrĩgʉ̃. \v 11 Irasirirã ĩgʉ̃rẽ: “Mʉ turatarigʉ, ããrĩpererã Opʉ ããrã”, ãrĩ, ʉsʉyari sĩnírã! Irasũta irirã! \s1 Pedro õãdoretũnudea \p \v 12 Silvano iritamurĩ merã i pũguere yʉ mʉsãrẽ mérĩgã gojáa. Ĩgʉ̃, yʉ ĩãmakʉ̃, Jesúre bʉremugʉ̃ marĩyagʉ diayemarẽ irigʉ ããrĩ́mi. Irasirigʉ ĩgʉ̃ iritamurĩ merã mʉsãrẽ gũñatura, ʉsʉyamakʉ̃ irigʉ, Marĩpʉ marĩrẽ diayeta maĩgʉ̃ ããrĩ́mi, ãrĩgʉ̃, i pũrẽ mʉsãrẽ gojáa. Marĩpʉ marĩrẽ maĩrĩrẽ masĩrã ĩgʉ̃rẽ irasũ bʉremuníkõãka! \p \v 13 Babilonia marã Jesúre bʉremurã mʉsãrẽ õãdorema. Ĩgʉ̃sãde, mʉsã irirosũta Marĩpʉ beyenerã ããrĩ́ma. Marcos yʉ magʉ̃ irirosũ ããrĩgʉ̃́de mʉsãrẽ õãdoremi. \v 14 Mʉsã merãmarãrẽ bokatĩrĩrã, maĩrĩ merã, õãrõ ʉsʉyari merã mojõ ñeãka! \p Marĩpʉ ããrĩpererã mʉsãrẽ Jesucristoyarãrẽ õãrõ siñajãrĩ merã ããrĩrikʉmakʉ̃ iriburo. Irasũta iriburo. \p Iropata ããrã. \p Pedro